ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཤད་པ།
ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། དྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་འདིར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བརྗོད། །དེ་དག་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་སོགས། །རྣམ་པ་དག་ནི་བཅུར་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཅི་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བརྗོད་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མངོན་པར་
རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ་འདི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་བསྐྱེད་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པས་གནས་པ་ཉིད་དུ་གནག་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་བསྐྱེད་ཅིང་གཡོ་བ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཕན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དང༌། གནོད་པ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དང༌། མི་འཚོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་དང༌། ཕ་དང༌། སྤུན་དང༌། སྲིད་མོ་དང། བུ་དང༌། བུ་མོ་དང༌། གྲོགས་པོ་དང༌། ཡིད་བརྟན་པ་དང༌། གཉེན་དང༌། སྔ་གི་གཉེན་མཚམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་མ་དང་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་ཅིང༌། །སྦྱིན་ལ་སོགས་ལ་གནས་པ་གཞན། །དེ་དག་ལ་ནི་འགོད་པ་དང༌། །བསྔགས་པ་བརྗོད་དང་མཐུན་པ་ཉིད། །རྩེར་གྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་དག་དང༌། བདག་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་ལྡོག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་ལུགས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞུག་པར་བྱ་དང༌། དེ་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང་དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཞན་དག་ལ་མཐུན་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་བཟོད་པ་ནི། རང་བཞིན་རྟེན་ཅན་བདེན་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྩེ་མོ་རྣམས་སུ་རང་བཞིན་ལ་བརྟེན་པའི་དབྱེ་བས་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །བདག་གིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་བས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱོད་མེད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་དེ་ལ་གཞན་འགོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཆོས་མཆོག་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་རྣམས། །སྨི་ཉེད་སོག་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །ཤེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་དང་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདེ་དག་གི་དམིག་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ནས་བཙམས་ཏེ། དེ་ལྟར་སློབ་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ན་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའི་བར་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་ན། དེས་སྔོན་ཁོ་ནར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡོངས་སུ་གཟུང་དུ་མེད་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ག་བར་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་དུ་མེད་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་དུ་མེད་ཕ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གང་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆད་དང་མཐུན་པ་འདི་དག་ཀྱང་ཆུང་དུ་དང་དུང་འབྲེང་དང་ཆེན་པོའི་རིངས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རེ་རེ་ཞིང་གསུང་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དྲོ་བར་གཏོགས་པ་ཆུང་དུ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་བསྐྱེད་པ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་སྟེ། དེའི་ཚོ་ན་གཞན་ལ་མི་འཚེ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲིང་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་དེ་ལ་སོགས་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་མ་ལ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི། མ་དང༌། སྲིང་མོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དང་ཕྱི་མ་ལ་གཞན་ལ་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩེ་མོར་གཏོགས་པ་ཆུང་དུ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་ལྡོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒོ་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བཟློག་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲིང་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་བདེ་བའི་རྒྱལ་ཡང་དག་བར་སྦྱོར་བར་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་དག་གིས་ཀྱང་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བར་ཕྱིར་ཅི་ལོག་པ་སྤོང་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་བ་ཆུང་དུ་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲིང་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་དུ་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་འབྲས་བུ་ལེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པའི་བཟོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆུང་དུ་ནི། བདག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲིང་ནི། བདག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི། བདག་གིས་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་འཇིག་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་ཆེན་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་རང་
གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་འདི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་ལ་ནི་རིམ་གྱིས་གནས་སྐབས་ཡོད་པ་ཡིན་བས་དེ་དང་འདི་ལ་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །སྦྱོར་པའི་ལམ་གྱི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་བཤད་ཏོ།། །།