Nitartha Digital Library
Tibetan
 
previousབཅུ་གཉིས་པ། འོད་སྲུང་གིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ།next

བཅུ་གཉིས་པ། འོད་སྲུང་གིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ།


DKG053_Page_0370
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་བརྩེ་ལགས་ཏེ། མ་དུལ་བ་ནི་དུལ་བར་མཛད། མ་དག་པ་ནི་དག་པར་མཛད། མགོན་སྐྱབས་མ་མཆིས་པ་ལ་ནི་མགོན་སྐྱབས་མཛད་དེ། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་ཡང་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་མཛད་ནས་དབང་དུ་འགྱུར་བ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་སྨན་པ་ཆེན་པོ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཞེས་བགྱི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་


DKG053_Page_0371
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའ་མཛད་པའི་དུས་ཀྱི་སྲས་ལགས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་འཆང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་། ཀློག་པ་དང་། འདོན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་དགྲོལ་ཞིང་བཤད་པར་ཡང་བགྱི། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་བཅོམ། བསམ་གཏན་བཞི་ཡང་ཐོབ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གྱི་ཐ་མར་གྱུར་པ་འདི་བསྐལ་པའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་གནས་ཀྱང་གསོར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔར་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏེ། ཕྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་བར་མི་མཛད། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པའི་སྐར་མའི་མགོན་དང་སྐྱབས་མཛད་པར་མི་འགྱུར་ན། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་ཅི་ལ་གདགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཕ་མ་ལ་བུ་གསུམ་ཞིག་ཡོད་དེ། བུ་རབ་ནི་ཕ་མ་ལ་སྲི་ཞུ་དང་བཀུར་སྟི་ཡང་བྱེད། དབང་པོ་རྣོ་བས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བསླབས་ན་མྱུར་དུ་ལོབས་སོ། །བུ་འབྲིང་པོ་ནི་ཕ་མའི་ཡིད་དང་འཐུན་པར་ཡང་མི་བྱེད། སྲི་ཞུ་དང་བཀུར་སྟིའི་སེམས་ཀྱང་མེད། དབང་པོ་རྣོ་བས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བསླབས་ན་མྱུར་དུ་ལོབས་སོ། །བུ་ཐ་ཆུངས་ནི་ཕ་མའི་ཡིད་དང་འགལ་བར་བྱེད་དེ། སྲི་ཞུ་དང་བཀུར་སྟིའི་སེམས་ཀྱང་མེད། དབང་པོ་ཡང་རྟུལ་ཏེ་ཤེས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕ་མས་སྦྱང་ཞིང་བསླབ་པར་བྱ་ན་སྔར་གང་བསླབ་ཏུ་གཞུག་ཅིང་གང་ལ་སྡུག་ཅིང་བྱམས་པར་བྱེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་གང་ཕ་མའི་ཡིད་དང་མི་འགལ་བར་བྱེད་ཅིང་སྲི་ཞུ་དང་བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བསླབས་ན་མྱུར་དུ་ལྡོབ་པ་དེ་བསླབས་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བུ་འབྲིང་པོ་དང་ཐ་ཆུངས་ཀྱང་སློབ་བོ། །བུ་འོག་མ་གཉིས་ལ་སྲི་ཞུ་དང་བཀུར་སྟི་བྱ་བའི་སེམས་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱམས་པས་སློབ་པའི་གྲར་སློབ་ཏུ་བཅུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་


DKG053_Page_0372
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲ་སྟེ། བུ་གསུམ་ཞེས་པ་ནི་བུའི་ནང་ན་རབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །འབྲིང་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །བུ་ཐ་ཆུངས་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །མདོ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལས་དོན་ཤིན་དུ་ཕྲ་བ་ཟབ་མོ་ནི་ངས་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གསུངས་སོ། །དོན་མི་ཟབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱེད་པ་ལ་གསུངས་སོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཕྲལ་དུ་ཕན་པའི་དོན་དུ་མི་འགྱུར་ཡང་བྱམས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་དགེ་བའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཞིང་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཞིང་ཆུ་ཀ་བདེ་ཞིང་རྡོ་དང་གསེག་མ་དང་གྱོ་མོ་དང་ཤིང་གེལ་པ་མེད་ན་བརྒྱ་འགྱུར་སྐྱེ་བ་དང་། བྱེ་མ་དང་གསེག་མ་དང་རྡོ་བ་དང་། གྱོ་མོ་དང་ཤིང་གེལ་པ་མེད་ཀྱང་ཆུ་ཀ་མི་བདེ་སྟེ་ཆུ་མ་བཅུས་ན་འབྲས་བུ་ཕྱེད་འབྲི་བ་དང་། ཆུ་ཀ་ཡང་མི་བདེ་ལ་རྡོ་དང་གསེག་མ་དང་ཤིང་གེལ་པ་མང་བ་ནི་རྩྭ་མང་དུ་སྐྱེ་བས་གཅིག་རྨོས་ན་གཅིག་ལས་མི་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཞིང་པ་དག་དབྱར་རྨོ་བའི་དུས་ལ་བབ་ན་སྔར་ཞིང་གང་རྨོ་བར་བྱེད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་ཞིང་གཤིན་པ་རྨོས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་མཐར་གྱིས་རྨོད་དོ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །བར་མ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །ཐ་མ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལ་སྣོད་མ་ཆག་པ་དང་། ཟག་པ་དང་། ཆག་པ་དང་། གསུམ་ཡོད་དེ། སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་འོ་མའམ་ཞོའམ། ཆུའམ་མར་བླུགས་པར་བྱ་ན། སྔར་གང་གི་ནང་དུ་བླུགས་པའི་རིགས། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་སྣོད་མ་ཆག་པའི་ནང་དུ་བླུགས་སོ། །དེ་ནས་ཟག་པའི་ནང་དུ་བླུགས་སོ། །དེ་ནས་ཆག་པའི་ནང་དུ་ཡང་བླུགས་སོ། །སྣོད་མ་ཆག་པ་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །ཟག་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །ཆག་པ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་དཔེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ནད་པ་གསུམ་


DKG053_Page_0373
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨན་པའི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ན་གཅིག་ནི་གསོ་སླའོ། །གཅིག་ནི་གསོ་དཀའོ། །གཅིག་ནི་གསོར་མི་རུང་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ནད་པ་གསུམ་ལ་སྨན་པས་ཐོག་མར་གང་གསོ་བར་བྱེད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་གསོ་སླ་བ་གསོས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གཉིས་པོ་ཡང་གསོ་བར་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཛའ་ཞིང་གཉེན་པ་དག་གི་ཕྱིར་རོ། །གསོ་སླ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །གསོ་དཀའ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །གསོར་མི་རུང་བ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་དཔེའོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཕྲལ་དུ་དགེ་བའི་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར་ཡང་བྱམས་ཤིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་རྟ་གསུམ་ཞིག་ཡོད་ན། གཅིག་ནི་ཤིན་ཏུ་དུལ་ལ་སྟོབས་ཀྱང་ཆེའོ། །གཅིག་ནི་མ་དུལ་ཏེ་སྟོབས་ཆེའོ། །གཅིག་ནི་དུལ་ཡང་མ་དུལ་རིད་ཅིང་རྒན་ཏེ་སྟོབས་ཀྱང་མེད་ན། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོས་བཞོན་པར་བསམས་ན། སྔར་གང་ཞོན་པར་བྱེད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་དུལ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ་ལ་ཞོན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་གཉིས་ཀྱང་ཞོན་པར་བྱེད་དོ། །དུལ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །མ་དུལ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །མ་དུལ་ལ་རྒན་པ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་དཔེ་སྟེ། ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་མི་འགྱུར་ཡང་བྱམས་ཤིང་བརྩེ་བས་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་དགེ་བའི་ས་བོན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་གང་ཟག་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་བསམས་པ་ལས་གཅིག་ནི་རིགས་བཙུན་ཞིང་དབང་པོ་ཡང་རྣོ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ནོ། །གཅིག་ནི་ཆོ་རིགས་འབྲིང་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ནོ། །གཅིག་ནི་ཆོ་རིགས་ཐ་མ་སྟེ་དབང་པོ་རྟུལ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་དེས་སྔར་གང་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་བྱེད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་ཆོ་རིགས་བཙུན་པ་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་


DKG053_Page_0374
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ཐོག་མ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །དེའི་འོག་མ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་དཔེའོ། །དེའི་འོག་མ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་དཔེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སེང་གེའི་རྒྱལ་པོ་ནི་སྤོས་ཀྱི་བལ་གླང་གསོད་པ་ན། མཐུ་རྩལ་ཅི་ཡོད་པ་གཏུགས་ཏེ་གསོད་པ་བཞིན་དུ་རི་བོང་གསོད་པ་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དབུགས་ཀྱི་ཤུགས་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་གསུངས་པ་ན་མཛད་པ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྔོན་དུས་གཅིག་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་ངའི་གཡོག་བྱེད་དོ། །ང་དེའི་ཚེ་ན་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་ལ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་ཕྱུག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཉེ་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་བསྙལ་དགོས་པས་དེའི་ཚེ་ང་རིང་དུ་ཐོགས་པར་གྱུར་ནས་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མས་ང་ལ་ངན་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དེ་ན་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་ཆུང་བ་དག་ངུ་སྟེ། ཁ་རོག་ཏུ་མི་བཏུབ་ན་དེའི་ཕ་མས་བུ་ལ་བསྡིགས་པའི་ཕྱིར་ངུ་བ་མ་བཏང་ན་ཡི་དགས་བ་ཀུ་ལའི་དྲུང་དུ་བཀྲིའོ་ཞེས་བསྡིགས་པས་ངུས་པ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ན་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཡང་ང་ལ་འདི་སྐད་དུ་མྱུར་དུ་གནས་ཁང་དུ་གཤེགས་སུ་གསོལ་ཡི་དགས་བ་ཀུ་ལ་འོང་ངོ་ཞེས་ང་ལ་བསྡིགས་སོ། །ངས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གླེན་པ་ཅི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་མ་ཐོས་སམ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ནས་དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་ཕྱུག་གིས་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་གང་ཟག་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་དམ་ཞེས་གསོལ་ནས་ངས་དེ་ལ་ཀོའུ་ཤི་ཀ་གང་ཟག་འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ངས་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་ཡིད་ཆེས་ཤིང་གཟུངས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་


DKG053_Page_0375
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སྔོན་དུས་གཅིག་ན་ཡུལ་ཀ་ཤི་ཞེས་བྱ་བར་གྲོང་ཁྱེར་ཤི་པ་པུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཡང་ངའི་གཡོག་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ན་ང་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ནང་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་པར་དགོངས་པ་ལས་དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ངའི་རྗེས་མཐོང་བར་མོས་ཏེ་སྐོམ་པས་གདུངས་པ་ལྟར་དད་པ་ལས་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མས་ངའི་ཕྱི་བཞིན་རྗེས་ཕྱགས་ནས་མི་སྣང་བར་བྱ་བར་བསམས་ཏེ། མི་སྣང་བར་མ་ནུས་ནས་སེམས་ཅན་མང་དུ་མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ང་དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་ནས་ཆང་པ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་སྒོ་ན་གཅེར་བུ་པ་གཅིག་ཅིག་ལུས་རྒུ་བོར་བྱས་ནས་སྦང་མ་ཟ་བ་གཟིགས་སོ། །དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མས་ཀྱང་མཐོང་ནས་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ན་གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་མཆིས་ན་མི་འདི་ནི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། མི་འདི་རྒྱུ་ཡང་མེད་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ངས་དེ་ལ་གླེན་པ་ཁྱོད་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཆང་མི་འཐུང་ལ་མི་ཡང་མི་འཚེ། ཕ་རོལ་སླུ་བར་མི་བྱེད། མ་བྱིན་པར་མི་ལེན། མི་གཡེམ་མོ་ཞེས་མ་ཐོས་སམ། མི་འདི་ནི་ཕ་མ་ཡང་བསད་དེ་སྦང་མ་ཡང་ཟ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱར་རུང་ངམ། མི་འདི་ནི་ལུས་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་གདོན་མི་ཟ་བར་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ། ལེགས་པའི་སྐར་མས་ཡང་གསོལ་པ། ཆེན་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ནི་འགྱུར་ཡང་སྲིད་ཀྱི། མི་འདི་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་ཞེས་བགྱི་བའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །ངས་དེ་ལ་གླེན་པ་ཁྱོད་ཅི་མ་ཐོས་སམ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་བདེན་པར་གསུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ངས་དེ་ལྟར་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་དེ་ལ་དད་ཅིང་གཟུངས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་འདི་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་ཡང་དུས་གཅིག་ན། དགེ་སློང་ལེགས་


DKG053_Page_0376
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སྐར་མ་དང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དེ་ན་གཅེར་བུ་པ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ་རྟག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྒྱུ་ཡང་མེད། རྐྱེན་ཡང་མེད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེ་ཡང་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ན་གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་མཆིས་ན་གཅེར་བུ་པ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ངས་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་གླེན་པ་གཅེར་བུ་པ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་ནི་ཡང་དག་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་ལེགས་པའི་སྐར་མས་ཡང་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཅིའི་སླད་དུ་དགྲ་བཅོམ་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཕྲག་དོག་མཛད། ངས་དེ་ལ་གླེན་པ་ང་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཕྲག་དོག་མི་བྱེད་ཀྱི་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ངན་པར་ལྟ་བ་བསྐྱེད་དོ། །གཅེར་བུ་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལ་ལྟོས། ད་སྟེ་ཞག་བདུན་ན་ཁ་ཟས་མི་ཞུ་བའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ནས་ལྟོ་བ་ན་སྟེ་ཤི་བར་འགྱུར་རོ། །ཤི་ནས་ཀྱང་སྐྱུགས་པ་ཟ་བའི་ཡི་དགས་སུ་སྐྱེའོ། །རོ་ནི་སློབ་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་བོར་བཏེག་ནས་དུར་ཁྲོད་དུ་སྐྱེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེ་གཅེར་བུ་པ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་གང་ན་བ་དེར་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཤེས་སམ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ནི་ཁྱོད་ལ་ད་སྟེ་ཞག་བདུན་ན་ཁ་ཟས་མི་ཞུ་བའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ནས་ལྟོ་བ་ན་སྟེ་འཆིའོ། །ཤི་ནས་ཀྱང་སྐྱུགས་པ་ཟ་བའི་ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། སློབ་པ་གཅིག་པ་དང་། སློབ་དཔོན་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་རོ་ཡང་བོར་བཏེག་སྟེ། དུར་ཁྲོད་དུ་སྐྱེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བག་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་བསམས་ཏེ། ཅི་ནས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་དེ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་གྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་ཁ་ཟས་མི་ཟ་བར་བྱས་ཏེ། ཐོག་མ་ཞག་གཅིག་ནས་ཞག་


DKG053_Page_0377
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲུག་གི་བར་དུ་ཅི་ཡང་མ་ཟོས་སོ། །ཞག་བདུན་ཚང་ནས་བུ་རམ་ཟོས་སོ། །བུ་རམ་ཟོས་ནས་ཆུ་གྲང་མོ་འཐུངས་སོ། །ཆུ་གྲང་མོ་འཐུངས་མ་ཐག་ཏུ་ལྟོ་བ་ན་སྟེ་ཤི་བར་གྱུར་ཏོ། །ཤི་ནས་སློབ་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་བོར་བཏེག་ནས་དུར་ཁྲོད་དུ་བསྐྱལ་ཏེ། སྐྱུགས་པ་ཟ་བའི་ཡི་དགས་སུ་གྱུར་ནས་རོའི་དྲུང་དུ་སྡོད་དོ། །དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཐོས་ནས་དུར་ཁྲོད་དུ་རོ་གང་ན་བ་དེར་སོང་ངོ་། །དེར་ཕྱིན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་གྱི་ལུས་དེ་ཡི་དགས་སྐྱུགས་པ་ཟ་བའི་ལུས་སུ་གྱུར་ནས་རོའི་དྲུང་ན་རྒུ་བོར་འདུག་པ་མཐོང་ངོ་།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་བཞི་བཅུ་བཞི་པ། ལེགས་པའི་སྐར་མས་སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱོད་ཤིའམ། སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་ཤིའོ། །ཁྱོད་ཇི་ལྟར་ཤི་སྨྲས་པ། བདག་ལྟོ་བ་ན་སྟེ་ཤིའོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རོ་འདིར་སུས་བསྐྱལ་སྨྲས་པ། སློབ་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འོ་ན་གནས་གར་བསྐྱལ། སྨྲས་པ། ཅི་གླེན་པ་ཁྱོད་དུར་ཁྲོད་ཡིན་པར་མི་ཤེས་སམ། འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཐོབ། སྨྲས་པ། བདག་ནི་སྐྱུགས་པ་ཟ་བའི་ལུས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཁྱོད་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དགེ་བར་གསུང་བ། ཡང་དག་པར་གསུང་བ། དུས་ལ་བབ་པར་གསུང་བ། དོན་ཡོད་པར་གསུང་བ། ཆོས་སུ་གསུང་བའོ། །ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་ནས་དེ་ལྟར་བདེན་པར་གསུང་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིད་མི་ཆེས། སེམས་ཅན་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདེན་པར་གསུང་བ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ན། དེ་ཡང་ཁོ་བོའི་ལུས་འདི་འདྲ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེ་ང་གང་ན་བར་འོངས་ནས་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅེར་བུ་པ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་ཚེ་འཕོས་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་གྱི་ལྷར་སྐྱེས་སོ། །ངས་དེ་ལ་གླེན་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་གྱི་ལྷར་སྐྱེས་ཞེས་


DKG053_Page_0378
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། གཅེར་བུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་བ་ཡང་དག་པར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་གྱི་ལྷར་མ་སྐྱེས་ཀྱི་སྐྱུགས་པ་ཟ་བའི་ཡི་དགས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ངས་དེ་ལ་གླེན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཅོག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་མེད་དོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལེགས་པའི་སྐར་མས་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་ཚེ་ན་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་མོད་ཀྱི། བདག་ནི་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་ནི་རྟག་ཏུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་ན་ཡིད་ཆེས་ཤིང་གཟུངས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་འདི་ཙམ་ཡང་མ་སྐྱེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་མདོ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀློག་ཅིང་འདོན་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་ཐོབ་མོད་ཀྱི། ཆུང་ངུ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཙམ་མམ། ཚིག་གཅིག་གམ་འབྲུ་གཅིག་ཙམ་གྱི་དོན་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པས་བསམ་གཏན་བཞི་ཡང་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །བསམ་གཏན་ཉམས་པས་ངན་པར་ལྟ་བ་བསྐྱེད་དེ། འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མེད། ཆོས་ཀྱང་མེད། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ནི་མཚན་ལྟ་བའི་ཆོ་ག་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ངས་དེའི་ཚེ་ན་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ངས་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་ཐོག་མར་ཡང་དགེ ། བར་དུ་ཡང་དགེ ། ཐ་མར་ཡང་དགེ། དོན་བཟང་བ། ཚིག་བཟང་བ། མ་འདྲེས་པ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཀྱང་། དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེས། ང་ལ་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས། བདག་ལ་ཆོས་བསྟན་མོད་ཀྱི། བདག་ནི་ཡང་དག་པར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་འདི་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ན། དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཉིད་ད་ལྟར་ཆུ་བོ་དགའ་སྐྱེད་ཀྱི་


DKG053_Page_0379
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲམ་ན་འདུག་གིས་དེར་འདྲིར་འདོང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུང་དང་བཅས་ཏེ་ལེགས་པའི་སྐར་མ་གང་ན་བར་གཤེགས་སོ། །དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་ནས་གཤེགས་པ་མཐོང་ནས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པས། དེ་ཉིད་དུ་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མངོན་པར་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་ཚད་མེད་པར་ཕྱིན་མོད་ཀྱི། ཅི་ཡང་མ་ཐོབ་སྟེ་བག་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་ཆུང་ངུ་ན་ཆོས་གཅིག་ཙམ་གྱི་ཕན་པའི་དོན་ཡང་མ་ཐོབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་མང་པོ་མཐོང་མོད་ཀྱི། ལེ་ལོའི་དབང་གིས་ལག་ཏུ་མ་ཐོབ་པ་འདྲའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་མཐོང་མོད་ཀྱི། ཤི་བའམ་སྲིན་པོ་མ་རུངས་པས་བསད་པ་ལྟར་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་མོད་ཀྱི། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྲིན་པོ་མ་རུངས་པ་དང་འདྲ་བས་བསད་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་བག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་སྔོན་ཡང་དབུལ་ཕོངས་དེ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཡོད་མོད་ཀྱི། སྙིང་བརྩེ་བའི་བར་དུ་མི་ཆུད་དོ། །གང་སྔོན་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཕྱིས་ལོངས་སྤྱོད་མེད་དེ། དབུལ་ཕོངས་པར་གྱུར་ན། དེ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་ཡང་སྙིང་བརྩེ་བ་ལྟར་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་འཆང་ཞིང་འཛིན་པ་དང་། འདོན་པ་དང་། ཀློག་པ་ཡང་བྱས། བསམ་གཏན་བཞི་ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཐུགས་བརྩེ་བར་རུང་བས་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་བག་མེད་པར་ངས་གསུངས་སོ། །བག་མེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་


DKG053_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅད་པས་ངའི་ཉེས་གནས་སུ་གྱུར་པ་མཐོང་ངམ་ཐོས་པ་གང་ཡང་རུང་། དེ་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་ལས་ཕྱིས་ལོངས་སྤྱོད་མེད་པར་མཐོང་བ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་འདྲའོ། །ང་ནི་ལོ་དུ་མའི་བར་དུ་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དང་འགྲོགས་ཏེ། དེས་ང་ལ་རྟག་ཏུ་མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་ངན་པར་ལྟ་བའི་སེམས་མ་བཏང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཐོག་མ་ནས་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བ་སྤུའི་ཉག་མ་ཙམ་ཡོད་པར་མ་གཟིགས་ན་དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་བསྐལ་པའི་བར་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ལུང་མི་སྟོན་ན། དེས་རྒྱུ་མེད་པ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང་། བྱས་པའི་ལས་ཀྱང་མེད་པར་སྨྲ་བས་དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་གནས་སོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་དོང་དུ་ལྷུང་བ་ལས་བཤེས་གཉེན་གཅིག་གིས་དབྱུང་བར་བསམས་ནས་ལག་པས་བསྙབས་ཏེ། སྐྲ་ལས་ཟིན་ན་ཕྱིས་འབྱིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྐྲ་ལས་མ་ཟིན་ཏེ་ཅི་ཡང་མི་སྣང་ན་དབྱུང་བའི་སེམས་ཀྱང་ཞི་བར་འགྱུར་བ་ལྟར་ང་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ལེགས་པའི་སྐར་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཅི་ཡོད་པ་བཙལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྒྲལ་བ་བྱས་ན་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བ་སྤུའི་ཉག་མ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་བསྒྲལ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅིའི་སླད་དུ་ལེགས་པའི་སྐར་མ་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན། རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ལ་བཤེས་གཉེན་དང་འཁོར་མང་དུ་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འཛིན་པས་དེ་དག་གི་ངན་པར་ལྟ་བའི་སེམས་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་བག་མེད་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །


DKG053_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་ལུང་བསྟན་པ་ལས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མི་ལྟུང་བའི་གནས་མེད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་བདེན། ཁ་ཅིག་ནི་བརྫུན་ནོ། །དཔེར་ན་མཽད་གལ་ཡ་ན་ཡུལ་དབུས་འགྱུར་འཆང་ན་འདུག་པའི་ཚེ་ཡུལ་མི་ཐམས་ཅད་ལ་ད་སྟེ་ཞག་བདུན་ན་ཆར་པ་འབབ་བོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་ལས་ཕྱིས་ཆར་པ་མ་བབ་པོ། །བྱིས་པ་སྦྲུམ་པ་ཞིག་ལ་བེའུ་དཀར་རུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་ལས་བེའུ་ཁྲའུ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །བུ་ཁྱེའུ་ཞིག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་ལས་ཕྱིས་བུ་མོ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ནི་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བ་དང་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དེའི་ཚེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་བ་སྤུའི་ཉག་མ་ཙམ་ཡང་མ་ལུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སྔོན་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པར་མཁྱེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ལོ་ཉི་ཤུ་ཚང་བར་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་ཏེ་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱད་པར་གྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་ངས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་གཡས་གཡོན་དུ་མ་བསྙེན་ན་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དེས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་གཟུད་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་ཅིའི་སླད་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལོག་སྲེད་ཅན་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་ཡོད་ན་ལོག་སྲེད་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་བཅད་དེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་གྲོག་སྦུར་ཙམ་བསད་ན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་ལོག་སྲེད་ཅན་ནི་བསད་ཀྱང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་པ་མེད་དོ། །གསོལ་


DKG053_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བགྱིའམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་མཆིས་པས་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱིས་མ་འོངས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་བཅད་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་བཅད་དེ་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བཅད་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ད་ལྟར་བགགས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་སྒྲིབ་པས་མ་འོངས་པའི་བསྒྲིབས་པའོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་དག་བཅད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ་ཞེས་ངས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་དོང་དུ་ལྷུང་ནས་སྐྲ་ཉག་མ་གཅིག་ཙམ་ལས་མི་སྣང་ངོ་། །སྐྲ་ཉག་མ་གཅིག་ཙམ་མ་ནུབ་མོད་ཀྱི་སྐྲ་ཉག་མ་གཅིག་ཙམ་གྱིས་ལུས་མི་ཐེག་གོ །ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སྒྲོལ་བར་འགྱུར་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་ཅི་བྱར་ཡང་མེད་པས་བསྒྲལ་དུ་མི་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སྒྲོལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་གྱི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཅད་དུ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་རུལ་བ་ལས་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་ལྟར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་བཅད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དགེ་བ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བཅད་དོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་ན་དེ་ལ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་མི་བྱ་


DKG053_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་དང་འདྲའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི་དུས་གསུམ་ལ་མ་གཏོགས་སོ། །ཇི་སྟེ་དུས་གསུམ་ལ་གཏོགས་ན་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་ས་བཅུ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟག་པ་ལགས་ཏེ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མ་འོངས་པའོ་ཞེས་གསུངས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གལ་ཏེ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་མཆིས་ཞེས་གསུང་བ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་སློབ་པ་གཅིག་པ་དང་། སློབ་དཔོན་གཅིག་པ་དང་། ཕ་དང་། མ་དང་། གཉེན་བཤེས་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་ལ་བྱམས་པ་དང་། སྡུག་པའི་སེམས་མི་སྐྱེའམ། ཇི་སྟེ་སྐྱེ་ན་དེ་ཉིད་དགེ་བ་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་དྲིས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་སྟེ། འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ལུས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱིའོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་འོངས་པའོ་ཞེས་ངས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཕྱིར་དུས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས། དུས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་མདོ་སྡེ་ལས་ཁ་ཟས་ནི་འཚོ་བ་ཡིན་པ་དང་། གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་རེག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འདྲ་བར་མ་འོངས་


DKG053_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དུས་ན་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་མེད་ཀྱང་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ཡང་ད་ལྟར་མེད་མོད་ཀྱི་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟག་པ་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལྟར་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཡོད་ན་ནམ་མཁའ་ལ་གཅིག་པའམ། རྟག་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། གནས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །ནམ་མཁའ་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཁྱོད་སྨྲ་བ་ལྟར་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་། ལེན་པའི་ལས་དང་། སྦྱིན་པའི་ལས་དང་། ཚོལ་བའི་ལས་དང་། ཤེས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལོག་པའི་ལས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་མི་རེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཨ་རུ་ར་ནི་མྱུ་གུ་དང་། ལོ་མ་དང་། སྡོང་བུ་དང་། ཡལ་ག་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུའི་བར་དུ་ཁ་བ་ལྟར་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་


DKG053_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རབ་དང་། འབྲིང་དང་ཐ་མ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ནི་དབང་པོ་འབྲིང་ལས་ཐ་མར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གང་ནི་འབྲིང་ལས་རབ་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གང་ནི་རབ་ལས་འབྲིང་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གང་ནི་འབྲིང་ལས་ཐ་མར་འགྱུར་བ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལ་ངེས་པ་མེད་དོ། །ངེས་པ་མེད་པས་ཁ་ཅིག་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་ནས་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ངེས་ན་ཐོག་མ་ནས་ཀྱང་བཅད་པ་མེད་ལ་བཅད་ནས་ཀྱང་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལོག་སྲེད་ཅན་དག་བསྐལ་པ་གཅིག་གི་བར་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་མི་རིགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་མཁྱེན་ན་ཅིའི་སླད་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གནང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྔོན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ན་ངའི་ནུ་བོ་དགའ་བོ་དང་། བསྙེན་དགའ་བོ་དང་། ལྷ་སྦྱིན་དང་། སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཐམས་ཅད་ངའི་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་གནང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ངས་ལེགས་པའི་སྐར་མ་རབ་ཏུ་མ་ཕྱུང་ན། རྒྱལ་པོའི་ཐབས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། མཐུ་དང་དབང་དུ་ལྡན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ནས་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་གནང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ད་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་མོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ཞིང་རྒན་རབས་


DKG053_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་། བླ་མ་དང་། ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་བསམ་གཏན་དང་པོ་སྒོམ་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དུ་སྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་དགེ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྒྱུ་དེ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གནང་ངོ་། ། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ངས་དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་དུ་མ་གནང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་ནམ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་ན། གང་ཟག་དེ་ཆོས་གཉིས་པོ་དང་ལྡན་ན་ཡང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་དེ། མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པར་ངས་རྟོགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དེ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་མི་སྟེན། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པར་མི་བྱེད། མི་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་ཅིང་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ཟག་དེ་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སམ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་གལ་ཏེ་གཞོན་ནུའམ། ལང་ཚོ་བའམ། རྒས་པའི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་ཉན་ཅིང་འཛིན་ན། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གྲོང་ཁྱེར་དང་མི་རིང་བ་ན་ཆུ་མིག་ཞིམ་པོ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་ན་གང་སྐོམ་ཞིང་ཚ་བས་གདུངས་པ་དག་ཆུ་མིག་གི་དངོར་འགྲོ་བར་གཟས་ན་དེ་ལ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ནི་སྐོམ་པས་གདུངས་པ་དེ་ངེས་པར་ཆུ་མིག་གི་དངོར་ཕྱིན་པར་ཐེ་ཙོམ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལམ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་


DKG053_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་གཟིགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ས་ལས་ས་ཉུང་ཞིག་བླངས་ནས་ཕྱག་སྡེར་གྱི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ། འོད་སྲུང་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ས་མང་ངམ། ཕྱག་སྡེར་གྱི་སྟེང་དུ་བཞག་པའི་ས་མང་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱག་སྡེར་གྱི་སྟེང་གི་ས་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ས་དང་བསྒྲུན་དུ་མི་རུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་མིའི་ལུས་ལས་མིའི་ལུས་ཐོབ་པ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ལུས་བཏང་ནས་མིའི་ལུས་ཐོབ་ཅིང་དབང་པོ་ཚང་བ་དང་། ཡུལ་གྱི་དབུས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དད་པས་བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕྱག་སྡེར་གྱི་སྟེང་དུ་བཞག་པའི་ས་དང་འདྲའོ། །མིའི་ལུས་ལས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་ལས་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ལུས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་དང་། མཐའ་འཁོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངན་པར་ལྟ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། ངན་པར་ལྟ་བའི་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྟག་པ་དང་། བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མི་ཐོབ་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ས་དང་མཚུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྲུང་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ལེ་ལོ་མེད་པ་དང་། རྩ་བ་བཞི་མ་ཉམས་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་མི་བྱེད་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ནོར་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་ལས་མི་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་མི་གཅོད་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ཕྱག་སྡེར་གྱི་སྟེང་གི་ས་དང་འདྲའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཤིང་ལེ་


DKG053_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོ་བྱེད་པ་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱེད་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ནོར་ལ་ཐུགས་ཐུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་ལས་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང་། མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ས་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རབ་དང་། འབྲིང་དང་། ཐ་མ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དབང་པོ་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རབ་དང་། འབྲིང་དང་། ཐ་མ་དང་། རྣོ་རྟུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཀུན་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་འདི་སྐད་དུ་འཆད་དོ། །ལ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡུན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་མཐའ་ཡུན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་བདག་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་བདག་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་ལྔ་ཕུང་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་ལྔ་ཕུང་མ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སླར་ལྡོག་པ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སླར་ལྡོག་པ་མ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་འདུས་བྱས་ལགས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་འདུས་མ་བྱས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སེམས་རྟག་གོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་སེམས་མི་རྟག་གོ་ཞེས་འཆད།


DKG053_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ལ་ནི་འདོད་པ་ལྔའི་བདེ་བས་འཕགས་པའི་ལམ་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་མི་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་ཁམས་གསུམ་མོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་ལྔ་ཕུང་ཉིད་དོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་གསུམ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་གསུམ་མ་མཆིས་པར་འཆད། ཡང་ལ་ལ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་ནི་བྱས་པའོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་གཟུགས་བྱས་པ་མ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་བྱས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་བྱས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་མ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སྲིད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སྲིད་པ་དྲུག་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་ཁྲིམས་བརྒྱད་དགེ་བསྙེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ནོད་དུ་རུང་བར་འཆད། ལ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་ཀྱང་ནོད་དུ་རུང་བར་འཆད། ལ་ལ་ནི་དགེ་སློང་གིས་རྩ་བ་བཞི་བཤིག་ཀྱང་དགེ་སློང་གི་ཁྲིམས་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པས་ཀྱང་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་བོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་མངོན་པར་བྱང་མི་ཆུབ་བོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ་མཆིས་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པར་འཆད། ལ་ལ་ནི་རྩ་བ་བཞི་བཤིག་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བགྱིས་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་མཆིས་སོ་ཞེས་འཆད། ལ་ལ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་


DKG053_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆད་ན། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ངེས་པར་མ་གསུངས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་འདི་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་པར་ནུས་སོ། །གང་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ལ་ནི་ངས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མ་གསུངས། དེས་ཀྱང་ངས་གཉིས་སུ་མ་གསུངས་པར་ཤེས་སོ། །གང་ཤེས་རབ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ངེས་པར་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་མེད་པ་དེས་ཀྱང་ངས་མ་ངེས་པར་གསུངས་པར་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་ཏེ། དཔེར་ན་སྨན་པ་མཁས་པ་ལ་སྨན་དཔྱད་ཡོད་དོ་ཅོག་ནི་ཀུན་ཀྱང་ནད་ཀྱིས་གདུངས་པ་ཐམས་ཅད་གསོ་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཞིང་གི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་ཕྱིར། གཞན་ལ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་པ་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཆད། ཆོས་ཀྱི་མིང་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད། དོན་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད། དོན་གྲངས་མེད་པ་ལས་མིང་ཚད་མེད་པ་སྙེད་འཆད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མིང་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད་པ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བྱེད་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། གནས་དང་རྟེན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། འོད་སྣང་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྒྲོན་མ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ལྡོག་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ།


DKG053_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེ་བའི་གནས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཞི་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྤྱོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡོངས་སུ་བསིལ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མུན་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྩོད་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཟིལ་དངར་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བཀྲ་ཤིས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མིང་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འབྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དོན་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པ་འཆད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བརྒྱ་བྱིན་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཀོའུ་ཤི་ཀ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བ་ཙ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། པུ་རན་ད་ར་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མ་ཀ་བ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཨིན་དྲ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྤྱན་སྟོང་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡིད་འཕྲོག་གི་ཁྱོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྡོ་རྗེ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རིན་པོ་ཆེའི་གཙུག་ཅེས་ཀྱང་བྱ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དོན་གྲངས་མེད་པ་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། དོན་ཐ་དད་ཅིང་མིང་ཡང་ཐ་དད་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དོན་ཐ་དད་ཅིང་མིང་ཡང་ཐ་དད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དོན་ཐ་དད་ཅིང་མིང་ཡང་ཐ་དད་པ་དང་། གྲུ་མཁན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དེད་དཔོན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སངས་རྒྱས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སེང་གེའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དགེ་སྦྱོང་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བྲམ་ཟེ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཞི་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྦྱིན་བདག་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བལ་གླང་གི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མིག་སྦྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རིན་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཚོང་དཔོན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་


DKG053_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ལྷ་དང་མིའི་སྟོན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། པུན་ད་རཱི་ཀ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། གཅིག་པུ་གྲོགས་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡེ་ཤེས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་ཐ་དད་ཅིང་མིང་ཐ་དད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་དོན་གྲངས་མེད་པ་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད་པ་ཡོད་དེ། གང་ཞེ་ན་དཔེར་ན་ཕུང་པོ་ལ་ཕུང་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བདེན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཟག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིའི་གནས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། འདུས་བྱས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ལམ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དུས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སེམས་ཅན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་ཀྱང་བྱ། དོན་དམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ལུས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སེམས་སྒོམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དགས་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། མི་དང་། ལྷ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་གཅིག་ལས་མིང་གྲངས་མེད་པར་འཆད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རྒྱས་པ་ལས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཤད། མདོར་བསྡུས་པ་ལས་རྒྱས་པར་འཆད། དོན་དམ་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འཆད། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ནི་དོན་དམ་པར་འཆད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྒྱས་པ་ལས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་དགེ་སློང་དག་ལ་ངས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་


DKG053_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མདོར་བསྡུས་པ་ལས་རྒྱས་པར་འཆད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་དགེ་སློང་དག་ལ་ངས་དེང་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །འགོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ལམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐབས་མཁས་པ་ཚད་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དོན་དམ་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འཆད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་དགེ་སློང་དག་ལ་ངའི་སྐུ་འདི་རྒས་པ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་ལ་དོན་དམ་པར་བཤད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལ་ཁྱོད་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཐོས་པས། ཀཽཎྜི་ནྱ་ཞེས་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། གང་ཟག་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཡིད་ཇི་ལྟ་བ་དང་། དུས་ཇི་ལྟ་བ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ངས་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དེ་དག་ལ་ངེས་པར་བཤད་ན་ང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་དག་ནི་སྤོས་ཀྱི་བལ་གླང་དག་གི་ཁལ་ནི་བོང་བུས་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གྲངས་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གྲངས་མེད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྱོད་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་ཆོས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟོན་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལ་མ་དད་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་པའི་དད་པར་མི་བསྔགས། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ཅན་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པར་མི་བསྔགས། སེར་སྣ་ཅན་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བསྔགས། ལེ་ལོ་ཅན་ལ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པར་མི་བསྔགས་


DKG053_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏི་མུག་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་མི་བསྔགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཁས་པ་དག་གིས་གལ་ཏེ་གང་ཟག་རྣམ་པ་དེ་ལྔ་ལ་དངོས་པོ་དེ་ལྔ་བཤད་ན་བཤད་པ་དེ་ཉིད་དབང་པོ་རྣམས་ཤེས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟག་དེ་ལྔས་དངོས་པོ་དེ་ལྔ་ཐོས་ནས་མ་དད་པའི་སེམས་དང་ངན་སེམས་དང་ཁྲོ་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚེ་རབས་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་ཤེས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ངས་སྔར་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ལ་ནི་ཆོས་རྒྱས་པར་མ་འཆད་ཅིག །དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་ནི་ཆོས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་མ་འཆད་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པར་བས་ཀྱི། དབང་པོ་ཤེས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་བཤད་པ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་རྒྱས་པ་དང་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཉེ་གནས་རྣམས་སོ་སོ་ནས་ཐ་དད་པར་འཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་ཐོབ་སྟེ། དེ་བས་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གཅིག་པའམ། སྤྱོད་པ་གཅིག་པའམ། དབང་པོ་གཅིག་པའམ། ཡུལ་གཅིག་པའམ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུ་ན་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་འབྱེད་ཅིང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་


DKG053_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་འདི་བདག་ལ་ཕན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལྔ་པོ་ནི་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོབས་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་ནི་ཚེ་འདི་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང་། འདི་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང་། འདི་ནི་ཚེ་འདི་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་དང་། འདི་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མཐའ་ཡུན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། མཐའ་ཡུན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ཅན་ལ་དྲང་སྲོང་ལྔ་ཁྲི་སུམ་སྟོང་རྣམས་འཁོད་དོ། །དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལས། ཡང་དག་པའི་ལམ་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་བསྙེན་བཀུར་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པར་མ་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དྲང་སྲོང་དེ་དག་གི་ཕྱིར་དགའ་བོ་ལ་ང་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་འདས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་ཐོས་ནས་དེ་སྐད་དུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་གྲགས་ཏེ། རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ཅན་དུ་གྲགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་འགྱོད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་མིར་སྐྱེས་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་རབ་ཏུ་དཀའ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །བདག་ཅག་དེང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདོང་ལ་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་ལྔ་ཁྲི་སུམ་སྟོང་རྣམས་ངའི་སྤྱན་སྔར་ལྷགས་ཏེ། ངས་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་དག་གཟུགས་ནི་


DKG053_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་རྟག་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལས་གཟུགས་སྐྱེས་ན་གཟུགས་ལ་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བར་རུང་ངམ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དྲང་སྲོང་དེ་ཆོས་དེ་དག་ཐོས་ནས་མོད་ལ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ན་སྟོབས་པོ་ཆེ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་སྙེད་ཡོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་ཏེ། གཟུགས་དང་སྟོབས་དང་། ཚེ་དང་། ནོར་སྙེམས་ཤིང་དྲེགས་པས་རབ་ཏུ་མྱོས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྟོབས་པོ་ཆེ་དེ་དག་གདུལ་བའི་ཕྱིར་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་ཁྱོད་སྟོབས་པོ་ཆེ་དག་ཐུལ་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་མཽད་གལ་གྱི་བུས་ངའི་བཀའ་བཞིན་དུ་ལོ་ལྔའི་བར་དུ་ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཏུལ་ན། སྟོབས་པོ་ཆེ་གཅིག་ཀྱང་ཆོས་མཉན་པའམ་ཐུལ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ངས་སྟོབས་པོ་ཆེ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་དགའ་བོ་ལ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྟོབས་པོ་ཆེ་དེ་དག་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་ཐོས་ནས་འདུས་ཏེ་ལམ་འཆོས་སོ། །ཟླ་བ་གསུམ་འདས་ནས་ང་དེའི་ཚེ་ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་ནས་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ཏུ་གཤེགས་ཏེ་ལམ་ཕྱེད་ཙམ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། རྒྱང་ནས་སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་མཐོང་ནས་དགེ་སློང་གི་གཟུགས་ཤིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། སྟོབས་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུས་པ་དག་ཁྱེད་ཅག་ཅི་ཞིག་བྱེད། སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས། ཐམས་ཅད་ཁྲོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་ཁྱོད་ཇི་སྟེ་ངེད་ལ་བུས་པ་ཞེས་ཟེར། ངས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་བུས་པ་ཡིན་མོད། སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་སྙེད་འདུས་ཏེ་སྟོབས་ཅི་ཡོད་པ་གཏུགས་ཀྱང་རྡོ་ཆུང་ངུ་འདི་ཙམ་ཅིག་བསྐྱོད་མི་ནུས་ན་བུས་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངམ། སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ངེད་ལ་བུས་པ་ཞེས་ཟེར་ན་ཁྱོད་ནི་མི་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དེའི་ཚེ་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རྡོ་དེ་ཕྱུང་ངོ་། །སྟོབས་པོ་ཆེ་དག་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་


DKG053_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུས་ལ་ཞན་པ། དམའ་བ། ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་ཁྱོད་རྡོ་འདི་ལམ་གྱི་གཡས་གཡོན་དུ་དོར་ནུས་སམ། ངས་སྨྲས་པ། བུས་པ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱེད་རྣམས་ལམ་འདི་འཆོས། སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཁྱོད་མི་ཤེས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལམ་འདིར་བྱུང་སྟེ། སཱ་ལའི་ཚལ་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གཤེགས་པས་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངེད་ལམ་འཆོས་སོ། །དེ་ནས་ངས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྟོད་ནས་བུས་པ་ཁྱེད་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ན། ངས་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱིར་རྡོ་འདི་མེད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་ལག་པས་བླངས་ཏེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་ཐུག་པར་འཕངས་སོ། །དེ་ནས་སྟོབས་པོ་ཆེ་དེ་དག་རྡོ་བ་ནམ་མཁའ་ལ་ཐུག་པ་མཐོང་ནས་ཐམས་ཅད་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ་ཕྱོགས་བཞིར་བྲོས་པ་ལས་ངས་འདི་སྐད་དུ་སྟོབས་པོ་ཆེ་དག་ཁྱེད་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པར་སོ་སོར་མ་བྲོས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་གལ་ཏེ་བདག་ཅག་གི་སྐྱབས་བྱ་ན་བདག་ཅག་བདེ་བར་མཆིས་སོ། །དེ་ནས་ངས་ལག་པས་སེ་ལོང་དུ་བླངས་ནས་ལག་པ་གཡས་པར་བཞག་གོ །སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་རྡོ་འདི་རྟག་པའམ། མི་རྟག་པ་ལགས། ངས་དེ་ནས་ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་བུས་པ་ཙམ་གྱིས་རྡོ་བ་དེ་རྡུལ་བཞིན་དུ་བྱས་སོ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུ་དག་མཐོང་ནས་དགེ་སློང་དེ་ལ་རྡོ་འདི་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང་རབ་ཏུ་འགྱོད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་གཟུགས་དང་། སྟོབས་དང་། ཚེ་དང་། ནོར་སྙེམས་ཏེ་རྒྱགས་ཤིང་དྲེགས་པའི་སེམས་སྐྱེད་ཅེས་གནོང་བར་གྱུར་ཏོ། །ངས་དེ་དག་གི་སེམས་ཤེས་ནས་ལུས་སྤྲུལ་པ་བཏང་སྟེ། གཟུགས་ཐ་མལ་པར་བྱས་ནས་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྩྭ་མཆོག་གི་གྲོང་


DKG053_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱེར་ན་ལག་བཟོ་ཙུན་ད་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་སྔོན་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་ལ་ཡི་དམ་ཆེན་པོ་བཅས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ན་བདག་ནང་གི་ཐ་མར་མཆོད་པ་དབུལ་ལོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ། དེ་བས་ན་ངས་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ན་དགེ་སློང་ཨུ་པ་མ་ན་བོས་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཟླ་བ་གསུམ་འདས་ནས་ང་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་པའི་ཤིང་དྲུང་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གཤེགས་ཀྱིས། ཁྱོད་ཙུན་ད་སྦྲོན་ལ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་དྲང་སྲོང་ལྔ་མངོན་པར་ཤེས་པ་སུ་བྷ་དྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལོན་པ་ཞིག་རྟག་ཏུ་བདག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ་ཞེས་སྒྲོགས་ཤིང་ང་རྒྱལ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་འདས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཚད་མེད་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྲུན་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ངས་དེ་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དགའ་བོ་ལ་ང་ཟླ་བ་གསུམ་འདས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སུ་བྷ་དྲས་ཐོས་ནས་ང་གང་ན་བར་འོངས་ཏེ། དད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ངས་དེ་ལ་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ནས་དེ་ཐོས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལས་ངན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཡབ་གསད་པར་བྱས་པ་ལས་སྐབས་མ་རྙེད་དོ། །ལྷ་སྦྱིན་མ་རུངས་པ་དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ང་ལ་མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ང་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་བསྒོམས་ཏེ་རིང་པོར་མ་ཐོགས་པར་ཐོབ་ནས་རྒྱལ་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་གྲོགས་པོ་མཛའ་བོར་འཐམས་ནས་རྒྱལ་བུའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྒོ་མ་ཡིན་པ་ནས་བྱུང་སྟེ་སྒོ་ནས་འོང་བ་དང་། སྒོ་ནས་བྱུང་སྟེ་སྒོ་མ་ཡིན་པ་ནས་འོང་བ་དང་། རེས་འགའ་ནི་བལ་གླང་དང་རྟ་དང་། བ་ལང་དང་ལུག་དང་། སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲས་དེ་དག་མཐོང་ནས། མོས་པ་དང་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་


DKG053_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་མཆོད་དེ། དེ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་བདག་གིས་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་བལྟ་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། དེ་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་གྱི་སྟེང་དུ་སོང་ནས། ལྷ་དེ་དག་ལ་མེ་ཏོག་བསླངས་སོ། །ལྷ་སྦྱིན་བསོད་ནམས་ཟད་པས་སུས་ཀྱང་མ་བྱིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མེ་ཏོག་མ་ཐོབ་ནས་འདི་སྙམ་དུ་མན་དཱ་ར་བའི་སྡོང་པོ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་ཀྱིས་བདག་གིས་བླངས་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་བསམས་ནས་བསྙེན་ཏེ་བླང་བར་གཟས་པ་ལས་མོད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོར་བར་གྱུར་པས་བདག་གི་ལུས་ཕྱིར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འདུག་པར་མཐོང་ནས་ངོ་ཚ་བ་དང་འཛེམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་རྒྱལ་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་ཕྲད་མ་ནུས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ན་བར་སོང་ལ་འཁོར་མང་པོ་དག་བསླང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་བདག་གོ་སྙམ་བསམས་ནས། དེ་ནས་ལྷ་སྦྱིན་ང་གང་ན་བར་འོངས་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་མང་པོ་འདི་དག་བདག་ལ་གཏོད་ཅིག །བདག་གིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ཅིང་དུལ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །ངས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀྱེ་གླེན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱིས་མོས་ཀྱང་ངས་འཁོར་མང་པོ་རྣམས་མ་གཏད་ན་གཏི་མུག་ཅན་ངར་སྣབས་ཟ་བ་ཁྱོད་ལ་གཏད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་ང་ལ་ཇེ་བས་ཀྱང་ཇེ་ངན་སེམས་སྐྱེས་ནས་འདི་སྐད་དུ་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ད་ལྟར་འཁོར་མང་པོ་འདུལ་མོད་ཀྱི། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་མེད་པར་འགྱུར་བ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་ནས་ས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཏེ་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་ས་གས་ནས་རླུང་དྲག་པོ་བྱུང་སྟེ་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་བུས་ནས་རྡུལ་གྱིས་གོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་ལྟས་ངན་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ངའི་ལུས་འདི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་འདི་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ན། ངའི་དགྲ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ལན་གླན་དགོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་གང་


DKG053_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་བ་དེར་སོང་ངོ་། །མ་སྐྱེས་དགྲས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་འཕགས་པ་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་མདོག་ངན་ཅིང་མདངས་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཅེས་དྲིས་པ་དང་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་རྟག་ཏུ་དེ་འདྲ་ན་ཁྱོད་མི་ཤེས་སམ། མ་སྐྱེས་དགྲས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅི་སེམས་པ་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་བདག་ལ་སྨྲོས་ཤིག །ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་ཁྱོད་དང་ཤིན་ཏུ་མཛའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་མི་དག་ཁྱོད་ལ་མི་སྙན་པ་ཟེར་བས་བདག་གིས་མི་རིགས་པར་བཟུང་སྟེ། བདག་གིས་ཐོས་ན་དགའ་བའི་གཏམ་ག་ལ་ཡོད། རྒྱལ་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྨྲས་པ། ཡུལ་མི་དག་ཇི་སྐད་དུ་བདག་ལ་མི་སྙན་པར་སྨྲ། ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཡུལ་མི་དག་ཁྱོད་ལ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་མི་སྙན་པ་ཟེར་རོ། །མ་སྐྱེས་དགྲས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་མིང་དེ་སུས་བཏགས། ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་མ་བཙས་པ་ན་མཚན་མཁན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བུ་འདི་བཙས་ནས་རྒྱལ་པོ་ཡབ་གསོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་དེ་བས་ན་ཡུལ་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་བཏགས་སོ། །ནང་གི་སླས་ཐམས་ཅད་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དགེ་མཐོང་ངོ་ཞེས་འབོད་དོ། །བཙུན་མོ་ལུས་འཕགས་མས་དེ་སྐད་ཅེས་ཐོས་ནས་ཁྱོད་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་ཐོག་མཐོན་པོ་ནས་བོར་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སོར་མོ་གཅིག་ཆག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་བ་ར་རུ་ཙེ་ཞེས་བཏགས་སོ། །བདག་དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་མི་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་སྨྲ་མ་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་མི་དགེ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡབ་རྒྱལ་པོ་གསོད་ཅིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཤི་ན་ངས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་གསོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱལ་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲས་བློན་པོ་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཇི་སྟེ་བདག་གི་མིང་མ་སྐྱེས་དགྲར་བཏགས་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེ་ནས་བློན་པོ་ཆེན་པོས་སྔོན་ཇི་ལྟར་བཏགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སྨྲ་བ་ཡང་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྨྲ་བ་དང་ཐ་མི་དད་དེ་རྒྱལ་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཐོས་ནས་བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་བགྲོས་ཏེ། ཡབ་རྒྱལ་པོ་བཟུང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་


DKG053_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་དམག་རྣམ་བཞིས་བསྐོར་ཏེ་ཆས་སོ། །བཙུན་མོ་ལུས་འཕགས་མས་ཐོས་ནས་རྒྱལ་པོ་གང་ན་བར་སོང་བ་ལས་སྲུངས་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཀག་ནས་ཕྲད་དུ་མ་སྟེར་ཏོ། །དེ་ནས་བཙུན་མོ་ཁྲོ་སེམས་སྐྱེས་ནས་སྲུངས་མ་རྣམས་ལ་སྤྱོས་སོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་བཞི་བཅུ་ལྔ་པ། དེ་ནས་སྲུངས་མ་རྣམས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ལ་ལྟ་འཚལ་ཞེས་མཆི་ན་གནང་ངམ་མི་གནང་ཞེས་རྒྱལ་བུ་ལ་ཞུས་སོ། །རྒྱལ་བུས་ཐོས་ནས་དེ་བས་ཀྱང་ཁྲོས་ཏེ་མ་གང་ན་འདུག་པར་སོང་ནས་མའི་ཐོར་ཐོ་ལ་བཟུང་སྟེ་རལ་གྲི་ཕྱུང་ནས་བདབ་པ་ལས། འཚོ་བྱེད་ཀྱིས་གསོལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་ཡུལ་དོད་ཚུན་ཆད་ནོངས་པ་ཇི་ལྟར་ཆེ་ཡང་བུད་མེད་ལ་ཆད་པས་མི་དགུམ་པ་ལགས་ན་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཡུམ་ལྟ་ཅི་སྨོས། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་བཏང་ནས། རྒྱལ་པོ་ཡབ་ཀྱི་གོས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ཟས་དང་། ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ལ་སོགས་པ་བཅད་དེ་ཞག་བདུན་ལོན་ནས་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཚེའི་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཚེ་འདས་པ་མཐོང་ནས། འགྱོད་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་ན་བློན་པོ་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་འགྲོ་བས་ཡང་ཆོས་ལོག་པ་མི་དགེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྨྲས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལས་ཐམས་ཅད་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་ན་ཇི་སྟེ་དེང་ཁྱོད་འགྱོད་པའི་སེམས་སྐྱེད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འཚོ་བྱེད་ཀྱིས་ཡང་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག །འདི་ལྟ་བུའི་ལས་འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་མཆིས་ཏེ། ཡབ་རྒྱལ་པོ་བསད་པ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་བསད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྡིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་གཞན་སུ་ཡང་ལས་འདི་སྦྱོང་ནུས་པ་མ་མཆིས་སོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྙོག་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ཏེ། བདག་ནི་སྡིག་པ་ཅན་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་སོ། །


DKG053_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དངོས་པོ་དེ་མཁྱེན་ནས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ཟླ་བ་གསུམ་འདས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མ་སྐྱེས་དགྲས་ཐོས་ནས་ང་གང་ན་བར་འོངས་ཏེ། ངས་ཆོས་བསྟན་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལྕི་བ་ཡང་སྲབ་པར་གྱུར། རྩ་བ་མེད་པའི་དད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡུན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་དོན་དང་ལྡན་པ་དང་། མིང་ཙམ་བླ་དགས་སུ་བཏགས་པའོ། །དེ་ལ་མིང་ཙམ་བླ་དགས་སུ་བཏགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ང་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ཇི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟག་ལ་མི་གནས་ན་བདག་ཅག་ལྟ་ཅི་ཞིག་བྱ། ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ཚེ་རབས་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་བྱ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་མ་ནུས་ན་བདག་ཅག་ལྟ་ཞིག་ག་ལ་ནུས་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་སྟེ་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་ངེས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མཐར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ཆད་པར་ལྟ་བ་བསྐྱེད་ནས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལུས་མེད་པའི་འོག་ཏུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་མྱོང་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། ངས་དེ་དག་གི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མྱོང་བར་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་མངོན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ན་རྒྱལ་པོ་རབ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ།


DKG053_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་གཞོན་ནུ་བྱས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་རྒྱལ་ཚབ་བྱས། ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་རྒྱལ་པོ་བྱས་ཏེ། དབེན་པར་འདུག་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་ཆུང་བས་ཚེ་རབ་ཏུ་ཐུང་སྟེ། རྟག་ཏུ་དགྲ་བཞི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་ཡང་མི་ཤེས་མི་ཚོར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བག་མེད་པར་སྤྱོད་དོ། །དེ་བས་ན་བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྒོམ་ཞིང་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའི་དགྲ་བཞི་ཡོངས་སུ་གཅད་དོ། །སྙམ་བསམས་ནས་བློན་པོ་དག་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང་ཞིག་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཞལ་མེད་ཁང་བྱས་ནས་བློན་པོ་དང་། ནང་གི་སླས་རྣམས་དང་། རྒྱལ་བུ་རྣམས་དང་། གཉེན་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ང་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྙམ་སེམས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་གནང་ངམ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་། གཉེན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཀྱང་དགེའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེང་དུས་ལ་བབ་བོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་རབ་མཐོང་གིས་ཞམ་རིང་བ་མི་གཅིག་དང་། གཞལ་མེད་ཁང་དུ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་གནས་ཏེ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྒོམས་སོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་རིམ་གྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་ཚེ་རབས་སུམ་ཅུའི་བར་དུ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་ཕྱུག་བྱས་སོ། །ཚེ་རབས་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་རྒྱལ་ཕྲན་བྱས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རབ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་སེམས་ཤིག །དེ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ང་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ངེས་པར་བདག་དང་བདག་གི་བ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་དུས་གཅིག་ན་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་དང་། སེམས་


DKG053_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱི་ལྔ་ཕུང་དང་སེམས་དང་། ཁམས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་བསོད་ནམས་དང་། ལས་ཀྱི་དབང་དང་། ལྷ་དབང་སྒྱུར་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་བདག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་བདག་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དུས་གཞན་ཞིག་ན་དགེ་སློང་གཅིག་ཅིག་ང་གང་ན་བར་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟ་བུ། བདག་ཅེས་བགྱི་བ་ནི་སུ། ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་བདག་ཅེས་བགྱིས་ཞེས་ཞུས་སོ། །དེ་ནས་ངས་དགེ་སློང་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དགེ་སློང་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་དོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐོག་མ་ནས་མེད་ལ་ད་ལྟར་ཡོད་དོ། །ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་ཕྱིས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཐོག་མ་སྐྱེས་པའི་ཚེའང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་ལ། ཕྱིས་འགོག་པ་ན་ཡང་གང་དུ་ཡང་སོང་བ་མེད་དེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སུས་ཀྱང་མ་བྱས་སོ། །ཕུང་པོ་བཏང་བ་ཡང་མེད་ལ་ཕུང་པོ་ལེན་པ་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་ཞུས་པ་དེ་བདག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བདག་སུ་ཞེས་ཞུས་པ་དེ་ནི་ལས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དཔེར་ན་ལག་པ་གཉིས་བརྡབས་པས་དེའི་བར་ན་སྒྲ་འབྱུང་བ་ལྟར་བདག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་དང་ལས་དང་། སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་འབྲེལ་པས་བདག་ཅེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་ནང་ན་གཟུགས་མེད་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་བདག་མེད་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པས་བདག་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ནི་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། དགེ་སློང་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་མི་རྟག་པ། བདེ་བ་མེད་པ། བདག་མེད་པ། ཡོངས་སུ་མ་དག་པའོ། །


DKG053_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་ན་དགེ་སློང་མང་པོ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀྱིས་ལྔ་ཕུང་འདི་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་པར་རྟོགས་པས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་བདག་མེད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་གསུམ་འདུས་པ་ལས་ལུས་འདི་བླངས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཕ་དང་། མ་དང་། ཕུང་པོ་བར་མ་འདུས་པ་ལས་ལུས་ལེན་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་ངས་ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གང་ཟག་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། གལ་ཏེ་ན་ལྔ་ཕུང་བར་མས་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ལྔ་ཕུང་བར་མའི་དབང་པོ་ཚང་བར་ལྡན་ཞིང་གསལ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མར་གྱི་སྙིང་པོ་དངས་མ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དུས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྔ་ཕུང་བར་མ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ར་ད་རྩུབ་མོ་དང་མཚུངས་སོ། །སེམས་ཅན་དགེ་བ་འབའ་ཞིག་པའི་ལྔ་ཕུང་བར་མ་ནི་ཡུལ་སེར་སྐྱའི་རས་དཀར་པོ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྔ་ཕུང་བར་མ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་མཚམས་མེད་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ངས་དགེ་སློང་ཀུ་མ་རུ་ཙེ་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་འདི་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ངས་ཡང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བེའུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གལ་ཏེ་ལྔ་ཕུང་བར་མ་ཡོད་ན། སྲིད་པ་དྲུག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ལྔ་ཕུང་བར་མ་མེད་


DKG053_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་ལྔ་ཕུང་བར་མ་མེད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལེ་ལོ་དང་སྙོམ་ལས་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པས་དེ་དག་ལ་ཕྱིར་ལྡོག་པ་རྣམ་པ་འདི་ལྔ་གསུངས་སོ། །བྱ་བ་མང་པོ་ལ་དགའ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྨྲང་ལ་མོས་པ་དང་། གཉིད་ལ་མོས་པ་དང་། ཁྱིམ་པ་ལ་སྟེན་པར་མོས་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་དགའ་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དགེ་སློང་དག་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་ལྡོག་པའི་རྐྱེན་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་གང་ཟག་ནི་ནང་གི་རྐྱེན་སྤངས་མོད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་མ་སྤངས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བས་ཕྱིར་ལྡོག་ཅིང་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དགེ་སློང་ཀུ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ལན་དྲུག་གི་བར་དུ་ཕྱིར་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏེ། ལོག་ནས་ཀྱང་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པའི་སེམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དེ། ལན་བདུན་གྱི་ཐ་མ་ལ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཐོབ་ནས་ཉམས་ཀྱིས་དོགས་པས་མཚོན་ཕྱུང་ནས་བདག་གིས་བདག་བསད་དོ། །ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དུས་དང་། སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དཔེར་ན་ཚིག་པའི་སོལ་བ་ནི་ཕྱིར་ཤིང་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང་། བུམ་པ་ཆག་ན་བུམ་པར་སྤྱད་དུ་མེད་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པས་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་ཕྱིར་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གསུངས་


DKG053_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མ་བཅད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་བཅད་པ་དང་། མི་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡང་མེད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པར་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྐུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་སྐུ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། སྐུ་དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། རིང་བ་དང་། ཐུང་བ་དང་། གནག་པ་དང་། དཀར་བ་དང་། འདི་དང་། ཕ་བི་དང་། སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་ཐམས་ཅད་མེད་དོ། །དཀར་པོ་མ་ཡིན། ནག་པོ་མ་ཡིན། རིང་པོ་མ་ཡིན། ཐུང་ངུ་མ་ཡིན། འདི་མ་ཡིན། ཕ་བི་མ་ཡིན། སློབ་པ་མ་ཡིན། མི་སློབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། རྟག་ཏུ་གནས་ལ་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པས། རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་སྐྱེ། འདུ་བྱེད་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མིང་དང་གཟུགས་སྐྱེ། མིང་དང་གཟུགས་


DKG053_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད་སྐྱེ། དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་རེག་པ་སྐྱེ། རེག་པ་ལས་ཚོར་བ་སྐྱེ། ཚོར་བ་ལས་སྲེད་པ་སྐྱེ། སྲེད་པ་ལས་ལེན་པ་སྐྱེ། ལེན་པ་ལས་སྲིད་པ་སྐྱེ། སྲིད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་སྐྱེ། སྐྱེ་བ་ལས་རྒ་ཤི་དང་ཟློས་པའི་མྱ་ངན་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ངེས་པར་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ངས་ཡང་དུས་གཅིག་ན་དགེ་སློང་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། རང་བཞིན་དང་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་སོ། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ལྔ་ཕུང་ངོ་། །རྐྱེན་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ལྔ་ཕུང་དང་བཅས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་སོ། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ངེས་པར་འདུས་མ་བྱས་


DKG053_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་པའི་ལུས་འདི་སྤངས་ནས་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་ཁོ་ནར་ཞིག་སྟེ་གྱེས་སོ། །དགེ་བ་འབའ་ཞིག་བྱས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་འབའ་ཞིག་བྱས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐ་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ནི་ངེས་པར་རྟག་གོ་བར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དུས་གཅིག་ན་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་རིག་པར་གྱིས་ཤིག །གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་དེ་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་པར་སྨྲ། གལ་ཏེ་གཟུགས་རྟག་པ་ཡིན་ན། འཇིག་ཅིང་འགོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་མི་རིགས་སོ། །དེ་གཟུགས་འདི་གྱེས་པ་དང་། འགོག་པ་དང་། ཆག་ཅིང་ཞིག་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པར་རིག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ལ་ངེས་པར་ཆད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། བྲན་ཕོ་དང་། བྲན་མོ་ལ་སོགས་པ་མ་བརྟགས་པའི་རྫས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་བཅངས་ཀྱང་བདེན་པའི་ལམ་ཐོབ་བོ། །བདེན་པའི་ལམ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་མི་སྤོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་


DKG053_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ངེས་པར་འདོད་པ་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ན། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་དུ་མི་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ཡང་དུས་གཅིག་ན་ངས་འདི་སྐད་དུ་ཁྱིམ་ན་གནས་པས་བདེན་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདོད་པ་ལྔ་སྤྱོད་ན་ངེས་པར་བདེན་པའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཆོག་གི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས། འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་འབའ་ཞིག་ན་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ངས་འདི་སྐད་དུ་དྲོད་དང་། སྤྱི་བོ་དང་། བཟོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་དེ་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ངས་འདི་སྐད་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་སྔར་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས། དྲོད་དང་། སྤྱི་བོ་དང་། བཟོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་བསྒོམས་ཏེ་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་ཏེ། སྦྱིན་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ལས་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྦྱིན་བདག་ནི་རྒྱུ་


DKG053_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འབྲས་བུ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ལ། ལེན་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་ཡིད་མི་ཆེས་པ་དང་། ལེན་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ལ། སྦྱིན་བདག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་དེ་བཞི་ལ། དང་པོ་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་སྦྱིན་པ་ནི་ཡིད་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་ངས་དུས་གཅིག་ན་འདི་སྐད་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་སྦྱིན་པ་བྱའོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། མདོག་སྦྱིན་པ་དང་། སྟོབས་སྦྱིན་པ་དང་། བདེ་བ་སྦྱིན་པ་དང་། སྲོག་སྦྱིན་པ་དང་། སྤོབས་པ་སྦྱིན་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུས་སྦྱིན་བདག་གིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དུས་གཅིག་ན་འདི་སྐད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་ཡུན་དུ་ཟད་ཅིང་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་འགགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མེ་མར་ཤི་ནས་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་ཆོས་མེད་པ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགོག་པ་མ་ཡིན་པས་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡང་ཡོད་པའི་རིགས་སོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་ན་ཟད་པ་དང་འགོག་པ་ཡོད་པའི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་མེད་པས་ན་ཟད་པ་དང་འགོག་པ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་


DKG053_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དུས་གཅིག་ན་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མཽད་གལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་དོ། །རྐང་པའི་རྗེས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་སོ། །འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །སྟོན་པ་ཆེན་པོའོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོའོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བཟོད་པ་ཆེན་པོའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆེན་པོའོ། །ཟིལ་དངར་གྱི་རོ་མཐོང་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་ཇི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྐུར་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་དུས་གཅིག་ན་ངས་མཽད་གལ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མཽད་གལ་མིག་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ནས་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་པོ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་ཞིང་འཇུ་བ་དང་། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་ངེས་པར་ཡོད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་དུས་གཅིག་ན་ངས་མཽད་གལ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མཽད་གལ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པར་བཟོད་པ་ལ་གནས་པའི་ཚེ་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར ་སྨིན་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་བཅད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགོག་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགོག་


DKG053_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་དུས་གཅིག་ན་དགེ་སློང་བར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བར་པ་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གང་གཟུགས་ལ་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་རམ། ཉེ་བའམ། རིང་བའམ། སྦོམ་པོའམ། ཕྲ་མོར་རྟོག་ན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གང་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་གཅོད་ནུས་སོ། །དགེ་སློང་བར་པས་གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་མིང་ཞེས་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། ཆེན་པོ་བཞི་ནི་གཟུགས་སོ། །ཕུང་པོ་བཞི་ནི་མིང་ངོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་ནི་ངེས་པར་ཆེན་པོ་བཞི་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་དཔེར་ན་མེ་ལོང་གི་རྐྱེན་གྱིས་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆེན་པོ་བཞིའི་རྐྱེན་གྱིས་འདི་ལྟར་སྦོམ་པོ་དང་། ཕྲ་མོ་དང་། རྩུབ་པོ་དང་། འཇམ་པ་དང་། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། རིང་པོ་དང་། ཐུང་ངུ་དང་། གྲུ་བཞི་དང་། ཟླུམ་པོ་དང་། སྣྲེལ་ཞི་དང་། ཡང་བ་དང་། ལྕི་བ་དང་། གྲང་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། དུད་པ་དང་། སྤྲིན་དང་། ཁུག་རྣའང་ཡོད་དེ། དེ་ནི་བྱས་པའི་གཟུགས་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་དང་མཚུངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཆེན་པོ་བཞི་ཁ་ཅིག་ནི་བྱས་པའི་གཟུགས་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་དུས་གཅིག་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གི་རྒྱལ་པོའི་བུས་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་སེམས་


DKG053_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐྱེད་ན། དེའི་དུས་ན་དགེ་སློང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ལགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ངས་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དེ། ལུས་དང་ངག་ལས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ལ་གནས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཐ་དད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གཟུགས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་འདི་སྐད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་དགེ་བ་མི་བྱེད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ངེས་པ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའི་བར་དུ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་མ་རིག་པ་ལས་སྲེད་པ་སྐྱེ་སྟེ། སྲེད་པ་དེ་ཉིད་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྲེད་པ་ལས་ལེན་པ་སྐྱེ་བས་ན། ལེན་པ་དེ་ཉིད་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལེན་པ་ལས་སྲིད་པ་སྐྱེ་བས་ན་སྲིད་པ་དེ་ཉིད་མ་རིག་པ་དང་སྲིད་པ་དང་ལེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྲིད་པ་ལས་ཚོར་བ་སྐྱེ་བས་ན་ཚོར་བ་དེ་ཉིད་འདུ་བྱེད་དང་། སྲིད་པ་


DKG053_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚོར་བའི་རྒྱུ་ལས་མིང་དང་། གཟུགས་དང་། མ་རིག་པ་དང་། སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། ཚོར་བ་དང་། རེག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །མིག་དང་། གཟུགས་དང་། སྣང་བ་དང་། འདོད་པ་ངན་པ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ངོ་། །འདོད་པ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ། འདོད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཚོལ་བའི་ཚེ་ནི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་སྟེ། ལེན་པ་ནི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད། དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་དང་། མོས་པ་དང་། དད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེས་མོད་ཀྱི་ཚོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྲིད་པ་གཅིག་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་པར་གསུངས། སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྲིད་པ་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་དང་། བཞི་དང་། ལྔ་དང་། དྲུག་དང་། བདུན་དང་། བརྒྱད་དང་། དགུ་དང་། བཅུ་ནས་ཉི་ཤུ་ལྔའི་བར་དུ་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་


DKG053_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་འདི་སྐད་དུ་སྲེད་པ་ལྔ་དང་སྲིད་པ་དྲུག་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྔོན་དུས་གཅིག་ན་ཡུལ་སེར་སྐྱར་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཚལ་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ང་གང་ན་བར་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བསྙེན་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །ངས་བཀའ་སྩལ་པ་གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དབང་པོ་རྣམས་དང་ལྡན་ལ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་དེ་ལ་ནི་དགེ་བསྙེན་ཞེས་བྱའོ། །ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་དགེ་བསྙེན་ཞེས་བགྱི། ངས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་གང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་དང་། ཁྲིམས་གཅིག་མནོས་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་དགེ་བསྙེན་ཞེས་བྱའོ། །ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དགེ་བསྙེན་ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་ཡང་རུང་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དུས་གཅིག་ན་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ན་ང་གང་ན་བར་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་བསླབ་པའི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་གདུགས་གཅིག་གམ། ཞག་གཅིག་གམ། དུས་གཅིག་གམ། ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་ནོད་དུ་སྩལ་ན་དེ་དག་གིས་སློབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་རམ། བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དེ་ནི་དགེ་བ་ཐོབ་མོད་ཀྱི། བསླབ་པའི་ཡན་ལག་ཐོབ་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་བསླབ་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་བརྒྱད་མནོས་པ་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གང་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་ན་དགེ་སློང་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། དགེ་སློང་ཞིག་པ། དགེ་སློང་སྟོར་ཅིང་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ། དགེ་བའི་འབྲས་བུའི་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ།


DKG053_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་ས་བོན་ཚིག་པ་ལ་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཤིང་ཏ་ལའི་མགོ་བཅད་ན་ཤིང་ཏོག་མི་སྐྱེ་བ་དང་འདྲ་བར་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པའི་དགེ་སློང་ཡང་དེ་དག་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་ན་དགེ་སློང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེའི་ནང་ནས་ཙུན་ད་ལ་དགེ་སློང་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྟོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ལེན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྨེ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྨེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་མ་ཉམས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་གཅིག་པ་དང་། ལམ་གཅིག་པ་དང་། སྤྱོད་པ་གཅིག་པ་དང་། དམིགས་པ་གཅིག་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ནས་དམིགས་པ་གཅིག་པའི་བར་དུ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཞི་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཅིང་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་གཅིག་ཏུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ལྷ་དང་མིའི་ནང་དུ་ཡན་མན་ལན་བདུན་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པས་ནི་ལྷ་དང་མིར་ལན་


DKG053_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལ་ལས་ནི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནས་ཐ་མ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པའོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་ལྔ་ཕུང་གཅོད་དོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་ལྔ་ཕུང་གཅོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དུ་དེ་དག་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ། རྟག་པ་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་དང་། མཐོང་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པ་ན་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་མ་ཡིན། ནང་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱས་བསྡུས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པ་ན་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དཔེར་ན་བུད་མེད་དབུལ་མོའི་ཁྱིམ་གྱི་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་དང་། སྟོབས་པོ་ཆེའི་


DKG053_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕྲལ་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་ནོར་བུ་རྡོ་རྗེ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཟིལ་དངར་གྱི་ཆུ་མིག་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པ་ན་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་ལ་སྐུར་པ་དང་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་སྡིག་བྱས་པ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོད་མེད་མོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དགེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པ་ན་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ངས་རྒྱལ་པོ་སྡེ་རབ་ཏུ་ཕམ་བྱེད་ལ་བལ་གླང་གི་དཔེ་བཤད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་དམུས་ལོང་གིས་བལ་གླང་གི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བ་དག་བལ་གླང་ཁོ་ནར་མི་འཇེབས་མོད་ཀྱི། བལ་གླང་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ངས་རྒྱལ་པོ་ལ་དགུ་པོ་རྒྱུད་མངས་ཀྱི་དཔེ་གསུངས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆད་དོ། །ཇི་ལྟར་དམུས་ལོང་གིས་འོ་མ་འདྲི་བ་ལྟར་སངས་


DKG053_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལ་ལ་ནི་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་ལ་སྐུར་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་སྡིག་བྱས་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་འཆད་དོ། །ལ་ལས་ནི་དེ་དག་ལ་མེད་དོ་ཞེས་འཆད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །མི་གཅིག་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ན་མི་མང་པོ་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཡུལ་གཅིག་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་སངས་རྒྱས་གཉིས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དོ། །གླིང་བཞི་པ་གཅིག་ན་མགོན་པོ་བརྒྱད་ཡོད་པ་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དོ། །ངས་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ནས་ཡར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་ཐུག་པར་གསུངས་ཏེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་ངའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བུའི་རྩོད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་དེ་ལ་དེ་ལྟར་ཐེ་ཙོམ་གྱི་སེམས་སྐྱེས་ན་འོན་ཀྱང་རི་རབ་ཙམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་གཞིག་ནུས་སོ། །དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་བསྐྱེད་ན་དེ་ནི་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་སུ་ཞིག་གལ་ཏེ་གཞན་ལས་ཐོས་སམ་བདག་གིས་མདོ་སྡེ་ལ་བལྟས་ཏེ་མཐོང་ངམ། གཞན་གྱིས་བསྟན་


DKG053_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ་ཆགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གཏོང་མི་ནུས་པ་ནི་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་དེ་དགེ་བ་ལགས་སམ། དགེ་བ་མ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་དེ་ནི་དགེ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲ་བ་གཅོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཟག་དེ་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ཐེ་ཙོམ་གྱི་དྲ་བ་གཅོད་མི་ནུས་པ་ཞེས་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱའོ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གང་ཞིག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་ལྟུང་ངོ་ཞེས་མཆི་བ་དེ་ཡང་ཆགས་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཞེས་བགྱིའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་སྔར་མི་དང་ཤིང་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ཕྱིས་མཚན་མོ་སོང་སོང་བ་ལས་ཤིང་དུམ་ཞིག་རྒྱང་ནས་མཐོང་ན་དེ་མིའམ་ཤིང་ཡིན་སྙམ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སྔར་དགེ་སློང་དང་། ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མཐོང་བ་ལས། ཕྱིས་དུས་གཅིག་ན་ལམ་རྒྱང་ནས་དགེ་སློང་ཞིག་མཐོང་ནས་དེ་དགེ་སློང་ངམ། ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཡིན་སྙམ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྔར་བ་ལང་དང་། ཆུ་གླང་ཞིག་མཐོང་ནས་ཕྱིས་རྒྱང་ནས་བ་ལང་ཞིག་མཐོང་ན། དེ་བ་ལང་ངམ་ཆུ་གླང་ཡིན་སྙམ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྔར་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་མཐོང་ན་ཕྱིས་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་ལྟུང་བ་མ་བཤད་ན་དེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་སྔར་མཐོང་བས་ཕྱིས་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བགྱི་བ་


DKG053_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་མ་མཐོང་བར་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཤུལ་དུ་ཆབ་རྙོག་མ་ཅན་ཞིག་དང་མཇལ་ན་སྔོན་མཐོང་བས་ཆུ་འདི་ཟབ་བམ་མི་ཟབ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་འཚལ་ཏེ། སྔོན་མ་མཐོང་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བཅད་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། གྲང་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། དགའ་བ་དང་། ན་བ་དང་། བདེ་བ་དང་། རྒས་པ་དང་། དར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། ཤི་བ་དང་། བཅིངས་པ་དང་། གྲོལ་བ་དང་། མཛའ་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། དགྲ་སྡང་བ་དང་ཕྲད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱིས་མཐོང་ནས་ནམ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་སྙམ་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་ལ་མི་དེས་ཆུ་རྙོག་མ་ཅན་སྔར་མ་མཐོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་དེས་སྔོན་གནས་གཞན་ཞིག་ན་མཐོང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་མ་ཕྱིན་ཡང་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་དེས་སྔོན་ཟབ་པ་དང་མི་ཟབ་པའི་གནས་མཐོང་བའི་ཚེ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་མ་སྐྱེས་ན་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མ་རྟོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ་ཞེས་ངས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་


DKG053_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཉིད་ཆགས་པ་ལགས་ལ། ཆགས་པ་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་ལགས་ན་དེ་གང་ལ་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ལ་བྱའོ། །འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པར་འགྱུར་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཤེས་རབ་གསལ་ཞིང་དབང་པོ་རྣོ་བ། བྱེ་བྲག་ལ་མཁས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྤོང་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་མི་ཉན་བསམ་པ་མི་དགེ་ཞིང་ཚུལ་བཞིན་མི་གནས་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅད་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་དེ་བཞི་སྤངས་ནས་རང་གི་ཡིད་ལ་སྦྱིན་པ་དང་ཟང་ཟིང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ནི་ནོར་གཏོང་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་པ་ན་ལྟ། སྦྱིན་བདག་དེ་རྟག་ཏུ་དབུལ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་བོན་དང་འབྲས་བུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། ཟང་ཟིང་དང་གསུམ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། མི་སྡོད་མི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་མི་སྡོད་མི་གནས་ན། ཇི་སྟེ་འདི་ནི་སྦྱིན་པ། འདི་ནི་ལེན་པ། འདི་ནི་ཟང་ཟིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ། དེ་ལྟར་ལེན་པ་ཡང་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་སྨིན་པར་འགྱུར། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། ལེན་པ་དེས་བླངས་ནས་དགེ་བ་བྱེད་དམ་མི་དགེ་བ་བྱེད་ན་ཡང་། སྦྱིན་བདག་དེ་ལ་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡང་ཕྱིར་ས་བོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ནི་སྦྱིན་བདག་གོ །འབྲས་བུ་ནི་ལེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ལེན་པ་དེས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་ཐོབ་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་


DKG053_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་དོ་སྙམ་སེམས་སོ། །གང་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སྦྱིན་པའི་རྫས་དེ་ནི་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱིན་པའི་རྫས་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་ན་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར། གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྫས་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་པས་ན། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པར་རིག་གོ །དེ་བས་ན་སྦྱིན་པ་ཡང་མེད། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་སེམས་སོ། །གང་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་བཞི་བཅུ་དྲུག་པ། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡིད་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིད་ཡིན་ན་མི་མཐོང་ཞིང་ཟླ་མེད་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ན་སྦྱིན་པ་བྱར་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་དེ་བས་ན་སྦྱིན་པ་ཡང་མེད། རྒྱུ་ཡང་མེད། འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ། །གང་དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཡང་མེད་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་པར་སྨྲ་ན་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སྦྱིན་བདག་གིས་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སམ། ལྷའི་གཟུགས་སམ། ཚེའི་ཚད་དམ། ཕ་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱེད་ན་ལེན་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ལེན་པ་མེད་ན་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མེད་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། གང་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཕ་མེད། མ་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་སྟེ་ཕ་མ་གཉིས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་ན་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་


DKG053_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་མི་སྐྱེ་སྟེ་དེ་བས་ན་ཕ་མ་ནི་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཕ་ཡང་མེད། མ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཕ་མའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མི་གཅིག་ལ་ཡང་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཡོད་པའི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ཀ་མེད་པས་ན་སེམས་ཅན་ནི་ཕ་མའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་བྱུང་བ་ཡིན་པར་རིག་གོ །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཕ་མའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དག་ཕ་མ་དང་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པར་མཐོང་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལུས་དང་། གཟུགས་དང་། སེམས་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། སྡོད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཕ་མ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །འདི་ལྟར་མ་སྐྱེས་པ་ན་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཇིམ་པ་གོང་གོང་པོའི་ཚེ་རྫ་མ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། འགགས་ནས་མེད་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་རྫ་མ་ཆག་ནས་མེད་པ་དང་། གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བ་ལང་ལ་རྟ་མེད་པ་དང་། རྟ་ལ་བ་ལང་མེད་པ་དང་། མཐར་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་དང་། རུ་སྦལ་གྱི་སྤུའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཕ་མ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་མེད་པ་འདི་བཞི་དང་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཕ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་ན། ཕ་མ་ཤི་བའི་ཚེ་བུ་འཆི་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ནི་ཕ་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཕ་མ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཕ་མའི་རྒྱུ་ལས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བའི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་ཕ་མའི་རྒྱུ་ལས་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཡོད་དེ། ཕ་མའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྨ་བྱ་ནི་འབྲུག་གི་སྒྲ་ཐོས་ནས་མངལ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་ཇི་ལྟར་བྱེའུ་སྔོན་པོ་བྱ་ཕོའི་མཆི་མ་འཐུངས་ནས་མངལ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། བྱ་འཚོ་བྱེད་ཀྱང་


DKG053_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་ཕོ་གར་བྱེད་པ་མཐོང་ནས་མངལ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་པ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མ་ཕྲད་ན་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དག་ལས་དགེ་བ་བཅུ་དང་ལྡན་ཞིང་སྦྱིན་པ་བྱེད་པར་དགའ་སྟེ། བསོད་ནམས་ལ་བརྩོན་པ་ཡང་ནད་ལ་སོགས་པ་ལུས་གདུང་ཞིང་གཞོན་དར་ལ་བབ་སྟེ། འཆི་བ་དང་། ནོར་ལ་སོགས་པ་སྟོར་ཏེ་མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་མང་པོས་གདུངས་པར་གྱུར་པ་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤྱོད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། ལེ་ལོ་དང་། སྙོམ་ལས་བྱེད་དེ། དགེ་བ་རྣམས་མི་སྤྱོད་ཀྱང་། ལུས་བདེ་ཞིང་ནད་མེད་པ་ཚེ་རིང་བ་དང་། ནོར་དང་རིན་པོ་ཆེ་མང་སྟེ་མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སྔོན་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཐོས་ཏེ། མི་ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཀྱང་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བ་ཡང་མང་། ཁ་ཅིག་ནི་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཀྱང་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ་ཅེས་ཐོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་རིག་གོ །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་སྨྲ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་སྲོག་བཅད་ན་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་ཅེས་སྨྲ། ཁ་ཅིག་ནི་སྲོག་བཅད་ན་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྨྲ་སྟེ། དེ་བས་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པར་རིག་གོ །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པར་མ་སྨྲས་ན་བདག་ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྨྲ། དེ་བས་ན་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་འཕགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་


DKG053_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་ཚེ་ཡང་དག་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་དེས་ཡང་དག་པའི་ལམ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཅིག་ཅར་ཡོད་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཞིག་མི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པའི་ལམ་སྒོམ་ན་ཡང་དག་པའི་ལམ་དེ་ཡང་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ལམ་གྱིས་གཞོམ་མི་ནུས་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་ནི་ལམ་ཅིར་ཡང་མི་དགོས་ཏེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་འཕགས་པ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ནས་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་འདྲ་བར་ཡོད་དོ། །འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཀྱང་རང་བཞིན་མཉམ་པས་ན་དེ་དང་འདྲ་བའི་རིགས་ཏེ། མི་གཅིག་གིས་ཐོབ་པ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐོབ་པའི་རིགས། མི་གཅིག་གིས་སྒོམ་པ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མཚུངས་མཉམ་ཡང་ད་ལྟར་མི་ཐོབ་པ་ལ་བལྟས་ན་བདེན་པའི་ལམ་མེད་དོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཕགས་པ་ལ་ཡང་བུས་པ་མ་རབས་དང་འཐུན་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཟ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། སྡོད་པ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། གཉིད་དང་། དགའ་བ་དང་། དགོད་པ་དང་། བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། གྲང་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། འཇིགས་པའོ། །གལ་ཏེ་བུས་པ་མ་རབས་དང་དངོས་པོ་དེ་དག་ཡོད་པར་མཚུངས་ན་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་ན་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གཏན་བཅད་པའི་རིགས་སོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་དེ་དག་མ་བཅད་ན་ལམ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཕགས་པ་ལ་ལུས་ཡོད་དེ། འདོད་པ་ལྔའི་


DKG053_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་སྤྱོ་བ་དང་། བསྐྱེངས་པ་དང་། འཚོག་རྡེག་ཀྱང་བྱེད། གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་དང་ང་རྒྱལ་ཡང་བྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཡང་མྱོང་ཞིང་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱང་བྱེད་དོ། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕགས་པ་མེད་པར་རིག་གོ །གལ་ཏེ་ལམ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དངོས་པོ་དེ་དག་སྤངས་པའི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་དེ་དག་མ་སྤངས་པས་ན་ལམ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡངའདི་སྙམ་དུ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་བརྩེ་བ་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྒོམ་པ་ལ་བལྟོས་པའི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བརྩེ་བ་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཕགས་པས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྙིང་བརྩེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ན་འཕགས་པའི་ལམ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཆེན་པོ་བཞིའོ་ཅོག་ནི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་མཚུངས་པར་ཡོད་དོ། །ཆེན་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་ལ་འགྲོའི་ཕ་བི་ལ་མི་འགྲོའོ་སྙམ་མི་རྟོག་གོ །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཡང་ད་ལྟར་དེ་ལྟ་བུར་མ་གྱུར་པས་འཇིག་རྟེན་ན་འཕགས་པ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཡོད་ན་འཕགས་པ་མེད་པར་རིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལ་བླང་དོར་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མང་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དམིགས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཅིག་ཏུ་ཟད་ན་མི་གཅིག་གིས་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་མཐའ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །


DKG053_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་སྟེ་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རྟག་པའོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་གདགས། གལ་ཏེ་ལ་ལས་འདི་སྐད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཅིག་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མང་ངོ་། །དཔེར་ན་གདུགས་གཅིག་ལ་ཁྱེའུ་སོ་མང་བ་དང་འདྲའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དོན་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སོ་སོ་ནས་ཐོབ་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པས་མཐའ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་རྟག་པའོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་ན་ཇི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་ན་སུ་ཞིག་འཕགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཕགས་པ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་འཕགས་པའི་ལམ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འཕགས་པར་མ་གྱུར་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་མ་ཡིན་ན་འཕགས་པ་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་མེད་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གཉིས་ཡོད་དོ། །གང་ཞེ་ན་གཞན་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། རང་གིས་ནང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་གཉིས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་གཉིས་རྐྱེན་ལས་མ་སྐྱེས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཇི་སྟེ་མ་ཐོབ་སྙམ་སེམས་ཏེ། གང་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ཞིག་གིས་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་ལྟ་ན་གང་ཟག་དེས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་ལྔ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ནི་དམའ་བ། ཞན་པ། དབང་པོ་རྟུལ་ཞིང་རྨོངས་པས་མ་ཡིན། ལྷ་དང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པས་གཅོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །


DKG053_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཟག་དེ་ནམ་ཞིག་གི་དུས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་སླར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་དེས་དུས་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐོག་མ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཚེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པའོ། །དེ་ལ་འདས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འགགས་པས་རྒྱུ་འགགས་ཏེ་ཟད་མོད་ཀྱི། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་སྨིན་ཏེ་དེ་བས་ན་འདས་པའི་འབྲས་བུ་བཅད་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་བཅད་པ་ནི་བཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་བཅད་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ཞེས་བགྱི་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་འདས་པ་ལགས་སམ། ད་ལྟར་ལགས་སམ། མ་འོངས་པ་ལགས་སམ་འོན་ཏེ་དུས་གསུམ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པ་ལགས། གལ་ཏེ་འདས་པ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་རྟག་པ་ཞེས་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འདས་པ་མ་ལགས་སོ། །འོན་ཏེ་མ་འོངས་པ་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་རྟག་པར་འགྱུར། ཇི་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས། གལ་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བཅད་པ་ཞེས་བགྱི། འོན་ཏེ་ད་ལྟར་གྱི་ལགས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟག་པ་ཞེས་བགྱི། ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་མཆིས་པར་གསུངས་ཏེ། རྟག་པ་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བལྟར་རུང་བའོ། །གལ་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ལ་སངས་


DKG053_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་མཆིས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་ཞེས་གསུངས་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་པ་ཡང་ལགས་ལ། གཅད་དུ་ཡང་རུང་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟག་གོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་འདྲི་བའི་ལན་བཏབ་པ་ལ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གང་ཞེ་ན། ངེས་པར་ལན་བཏབ་པ་དང་། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལན་བཏབ་པ་དང་། ཇི་ལྟར་དྲིས་པ་དེ་ལྟར་ལན་བཏབ་པ་དང་། བཞག་ནས་ལན་མི་འདེབས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ངེས་པར་ལན་བཏབ་པ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལས་ངན་པ་བྱེད་པས་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བམ། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཅེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་ནི་ངེས་པར་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བོ་ཞེས་ལན་འདེབས་ཏེ། དགེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ་ཡིན་ནམ། མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་ནི་ངེས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་ནི་ངེས་པར་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་ནི་ངེས་པར་ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ངས་བདེན་པ་བཞི་གསུངས་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་མོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ལྔ་


DKG053_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུང་གི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་མཐར་མ་ལུས་པར་བགགས་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དྲིས་པ་དེ་ལྟར་ལན་བཏབ་པ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། ཡང་ལ་ལས་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་གི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་གསུངས་ཞེས་དྲིས་ན། དེ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བཤད་དེ། བདག་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚིག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལས་གཞན་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་པར་གསུངས་ཞེས་དྲིས་ན། དེ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་པར་གསུངས་སོ། །ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་རྣམས་དང་། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུམ་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་རྣམས་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བཞི་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་དང་། ཐབས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་ཏེ། རྟག་པ་དང་། བདག་དང་། བདེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་


DKG053_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། དགེ་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚེ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ། རྟག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པ་ནི་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཐར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཅུང་ཟད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ཞེས་བྱའོ། །རྫོགས་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་དུས་གསུམ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད། དུས་གསུམ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དགུ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། རྟག་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བལྟར་ཡོད་


DKG053_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བརྒྱད་པ་ནས་ས་དྲུག་པའི་བར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། བལྟར་རུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པས་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལྔ་པ་ནས་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བལྟར་རུང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྔ་པ་དེ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདུན་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བཅད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་གིས་འདི་སྐད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ལ་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དམ། ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་འདྲི་བ་ལ་ནི་བཞག་སྟེ་ལན་མི་གདབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལན་མི་འདེབས་པ་ལ་ནི་བཞག་སྟེ་ལན་མི་འདེབས་པ་ཞེས་བགྱི་ན་དེང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་ལན་བཏབ་པ་ལ་བཞག་སྟེ་ལན་མི་བཏབ་པའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་བཞག་སྟེ་ལན་མ་བཏབ་པ་ལ། བཞག་སྟེ་ལན་མ་བཏབ་པའོ་ཞེས་མ་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བཞག་སྟེ་ལན་མ་བཏབ་པ་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཟློག་པ་དང་། མ་ཆགས་པ་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བཞག་སྟེ་ལན་མ་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་


DKG053_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ལ་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ལ། འབྲས་བུ་ཡང་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་ལགས་ལ། འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མ་རིག་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་སྔར་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཁྲག་དང་འོ་མ་འདྲེས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །འོ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། དེ་བས་ན་ངས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་། དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ནི་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་ལས་གྱུར་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅུང་ཟད་ཆོད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོ་མ་དང་མཚུངས་སོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཞོ་དང་མཚུངས་སོ། །དགྲ་


DKG053_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མར་དང་མཚུངས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུའི་བར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཞུན་མར་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མར་གྱི་སྙིང་ཁུ་དང་མཚུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ད་ལྟར་གྱི་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་ངོ་། །དཔེར་ན་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ཅན་ལ་རྩྭ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བ་ལང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཟོས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། དྲུག་དང་། བདུན་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་ལ་མཆིས་པ་ཞིག་ལགས་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པའི་མི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་ཞེས་བགྱིར་རུང་ངམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་ལས་ཡོད་པས་ལས་དེའི་རྒྱུས་ན་ད་ལྟར་ཚེ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །མ་འོངས་པའི་ལས་ཡོད་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེའོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་དེ་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ད་ལྟར་མངོན་པར་མཐོང་བའི་རིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པའི་མི་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཐུས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འོངས་པས་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་དང་ཉི་མ་ནི་མ་བྱུང་ཡང་མུན་པ་གསལ་བར་ནུས་ཏེ། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་


DKG053_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིད་གོལ་བར་གྱུར། ངས་སྔར་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་གསུངས་སམ། འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་ཡིད་མ་གོལ་མོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་དག་ལམ་དབུ་མ་འདི་ལ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་སླད་དུ་འདི་ལྟར་ཞུས་པ་ལགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་སེམས་ཅན་གྱིས་མི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་ལ། མི་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སེམས་ཅན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་གྱུར་པ་དག་གིས་ལ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕུང་པོ་ལྔའི་ནང་ན་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་ནང་ན་ཤིང་ཏོག་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་ཟེར། ལ་ལ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་པ་ན་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལམ་དབུ་མ་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་ནང་འདུས་པ་ལས་ལམ་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་ལམ་དབུ་མའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ལན་བཏབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་


DKG053_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གཅོད་ཅིང་སེམས་རབ་ཏུ་བཏུལ་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་ནས་གདོད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་གི་སློབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཆོས་སྒོམ་དུ་ཟིན་ཡང་། གལ་ཏེ་ནང་གི་ཆོས་སྤངས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་ནང་གི་སློབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་དང་ནང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སྐུ། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ལས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ལ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་


DKG053_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནང་ན་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་ལས་ཆོས་ཐོས་པས་ནང་ན་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་མ་ཐོས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ལ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་མ་ལྔ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དེ་ལྔ་སྤངས་པའི་ཕྱི་རོལ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ལ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་གནས་ཏེ།


DKG053_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་སྟོབས་པོ་ཆེའི་དཔྲལ་བའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ནོར་བུ་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐབས་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་དེ་ཐབས་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན་ལ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་མོད་ཀྱི། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་བྱས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དམིགས་སུ་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་མོད་ཀྱི། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་དང་མཚུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་མོད་ཀྱི། རི་བོང་གི་རྭ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རུ་སྦལ་གྱི་སྤུ་དང་། རི་བོང་གི་རྭ་ནི་ཐབས་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྐྱེ་བར་ནུས་པས། དེའི་ཕྱིར་མེད་མོད་ཀྱི། རི་བོང་གི་རྭ་དང་མི་མཚུངས་སོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་པ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཅོད་པའམ། དགག་པར་མི་ནུས་ཏེ། མེ་མར་གྱི་མེ་ལྕེ་དང་འདྲ་བར་བླ་ན་མེད་


DKG053_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མེད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ད་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་འདུས་པ་ལ་ནི་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མི་ལ་ལས་འདི་སྐད་དུ་ས་བོན་གྱི་ནང་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་འདྲི་ན། ངེས་པར་ཡོད་ཅེས་ཀྱང་བྱ་ལ། མེད་ཅེས་ཀྱང་ལན་གདབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་བོན་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡོད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། །ས་བོན་ལ་མྱུ་གུ་མ་བྱུང་བས་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་ཀྱིས་ཐ་དད་མོད་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཅིག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་སེམས་ཅན་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། མ་དག་པ་ཡོད་དུ་ཟད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འདི་སྐད་དུ་ས་བོན་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་ནུས་སམ། འབྲས་བུས་སྐྱེ་བར་མི་ནུས་ཞེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་ཞེས་ལན་གདབ་བོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པས་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོ་མཆིས་སོ་ཞེས་བགྱི་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་གིས་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཞེན་པའོ། །གང་ཞོ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའོ། །དངོས་པོ་དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་པར་ཡོད་ཅེས་ཀྱང་བྱ་ལ།


DKG053_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོད་ཅེ་ན། འོ་མ་ལ་ཞོ་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུ་ནི་འོ་མ། འབྲས་བུ་ནི་ཞོ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མེད་ཅེ་ན། དབྱིབས་དང་རོ་ཐ་དད་པ་དེ། བཏུང་བ་དང་། སྤྱོད་པ་མི་མཚུངས་སོ། །ཚ་བའི་ནད་ལ་ནི་འོ་མ་གཏོང་། འཁྲུ་བའི་ནད་ལ་ཞོ་གཏོང་ངོ་། །འོ་མ་ནི་གྲང་ནད་སྐྱེ་བར་བྱེད། ཞོ་ནི་ཚ་བའི་ནད་སློང་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་འདི་སྐད་དུ་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན་འོ་མ་ཉིད་ཞོ་ཡིན་ལ་ཞོ་ཉིད་འོ་མ་སྟེ། རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན། ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འོ་མ་སྔར་འབྱུང་ལ་ཞོ་སྔར་མི་འབྱུང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྔར་མ་སྨྲས། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞོ་སྔར་མ་བྱུང་། དེ་ལྟར་ཞོ་སྔར་མ་བྱུང་བས་ན། འོ་མ་དང་། ཞོ་དང་། མར་དང་། ཞུན་མར་དང་། མར་གྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་གོ་རིམས་སུས་བྱས། དེ་བས་ན་ཞོ་ནི་ཐོག་མ་མེད་ལ། ད་ཡོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཐོག་མ་མེད་ལ་ད་ཡོད་པ་ཞིག་ན་ནི་མི་རྟག་པའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་འདི་སྐད་དུ་འོ་མ་ལ་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པས་ཞོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། ཆུ་དང་རྩྭ་ལ་ཞོའི་རང་བཞིན་མེད་པས་ཞོ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆུ་དང་རྩྭ་ལ་ཡང་འོ་མ་དང་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ། །གང་ཞེ་ན། ཆུ་དང་རྩྭ་ལས་འོ་མ་དང་ཞོ་འབྱུང་སྟེ། གང་གིས་འདི་སྐད་དུ་འོ་མའི་ནང་ན་ནི་ངེས་པར་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་ལ། ཆུ་དང་རྩྭ་ལ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་མི་མཉམ་པའི་ཕྱིར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འོ་མའི་ནང་ན་ནི་ངེས་པར་ཞོ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཞོའི་ནང་ན་ཡང་ངེས་པར་འོ་མ་འབྱུང་བའི་རིགས་ན། ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འོ་མ་ལས་ཞོ་འབྱུང་ལ་ཞོ་ལས་འོ་མ་མི་འབྱུང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་ན་ཞོ་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་ལ་ད་ཡོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་མཁས་པ་དག་ནི་འདི་སྐད་


DKG053_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མདོ་འདི་ལས་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་ཞེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དངོས་པོ་བཞི་འདུས་པ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། མིག་དང་། གཟུགས་དང་། སྣང་བ་དང་ཆགས་པ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་མིག་མ་ཡིན། གཟུགས་མ་ཡིན། སྣང་བ་མ་ཡིན། ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཡང་། འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་ལ་ད་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡོད་ནས་ཀྱང་ཕྱིས་མེད་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པར་རིག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གང་ལ་ལས་འདི་སྐད་དུ། ཆུ་ལ་ཞོའི་རང་བཞིན་མེད་པས་ཞོ་མི་འབྱུང་གི །འོ་མའི་ནང་ན་ངེས་པར་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་ལ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་དེ། རྒྱུ་གཅིག་ལས་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་གཅིག་ལས་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པས། དངོས་པོ་དེ་བཞི་ལས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཐབས་སྤངས་ཏེ་འོ་མ་ལས་ཞོར་གྱུར་པ་དང་། ཞོ་ལས་མར་འབྱུང་མི་སྲིད་དེ། དེ་ལྟར་མི་སྲིད་པ་ལ་བལྟས་ན་ཐབས་མཁས་པ་དགོས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཐབས་མཁས་པ་དག་ནི་ཐབས་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་འོ་མ་ལས་ཞོར་གྱུར་པ་མི་བལྟ་སྟེ།


DKG053_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མར་གྱི་བར་དུ་ཐབས་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་མར་དུ་གྱུར་པར་མི་བལྟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་རྒྱུ་སྐྱེ་བས་ཆོས་ཡོད་ལ། རྒྱུ་འགགས་པས་ཆོས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ལན་ཚྭའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ལན་ཚྭ་བྲོ་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་ནས་ལན་ཚྭའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པས་ལན་ཚྭ་ཚོལ་བར་བྱེད། ཇི་སྟེ་ཐོག་མ་ནས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ཐོག་མ་ནས་མེད་ལ་ད་ཡོད་པར་རིག་གོ །འོན་ཏེ་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་ལན་ཚྭ་བྲོ་བར་གྱུར་ཏམ། གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ལན་ཚྭའི་རང་བཞིན་ཡོད་དེ། ཤས་ཆུང་བས་མི་ཤེས་ཀྱི། ཤས་ཅུང་ཟད་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་དེས་ན། ལན་ཚྭས་ལན་ཚྭ་བྲོ་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐོག་མ་ནས་རང་བཞིན་མེད་ན། ལན་ཚྭ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ལན་ཚྭ་བྲོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་ཉིད་ལ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་པས། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྐྱེན་གྱིས་མྱུ་གུ་དང་། སྡོང་བུ་དང་། ཡལ་ག་དང་། ལོ་མ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟར་ལན་ཚྭའི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་ལ་ཐོག་མ་ནས་ལན་ཚྭའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན་ལན་ཚྭ་ལ་ཡང་ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བའི་ཤས་ཡོད་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ལན་ཚྭ་ལ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གཉིས་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་དགོས་པར་སྤྱོད་པར་མ་གྱུར། དེ་བས་ན་ལན་ཚྭ་ལ་ཐོག་མ་ནས་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལན་ཚྭ་དང་འདྲ་བར་ལན་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆེན་པོ་བཞིའི་མཐུས་ནང་གི་ཆེན་པོ་བཞི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐབས་མཁས་པ་མ་ཡིན་གྱི། རིམ་གྱིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་མ་ལས་ཞོ་འབྱུང་བ་ནས་མར་གྱི་བར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐབས་མེད་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལྟར་ཆེན་པོ་བཞི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་ནང་གི་ཆེན་པོ་བཞི་


DKG053_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ནང་གི་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་ཕྱིའི་ཆེན་པོ་བཞི་སྐྱེ་བར་མི་མཐོང་། དཔེར་ན་ཤིང་ཐོག་ཤི་རི་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། དབྱིབས་མེད་སྙིང་པོ་མེད་མོད་ཀྱི། སྐར་མ་པ་བ་སངས་མཐོང་བ་ན་འབྲས་བུ་སོར་ལྔ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་དག་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ངས་མདོ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་པ་ཡང་། ལ་ལ་ནི་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད། ལ་ལ་ནི་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད། ལ་ལ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་དྲིས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་རྒྱུར་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཁྱེད་སོ་སོ་ནས་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པས་ཤེས་པའི་རིགས་ན་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་འདྲི། དེ་ལ་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཙུན་པ་བདག་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་མ་རིག་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུའོ་སྙམ་བསམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཙུན་པ་བདག་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ན་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུའོ་སྙམ་བསམས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་དང་། དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་དང་། འདོད་པ་ལྔ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་སོ་སོ་ནས་བདག་བདག་གི་ཤེས་པ་སྨྲས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་དོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་གཡས་སུ་ལན་གསུམ་བསྐོར་ཏེ། ཕྱག་བྱས་ཟིན་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སོ་སོ་ནས་ཇི་ལྟར་བདག་བདག་གིས་རིག་པའི་དོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ་དང་། དེ་ནས་ཤཱ་


DKG053_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་དེ་དག་ལ་གང་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ལགས། གང་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ནི་ཡང་དག་པར་མ་སྨྲས་པ་ནི་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་ལ་ཅི་དགོངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་ངས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཕ་མ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་གསུངས་པ་དེ་ནི་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་པ་ཏ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ང་གང་ན་བར་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་སྒྱུ་མ་ཤེས་སམ། གལ་ཏེ་སྒྱུ་མ་ཤེས་ན་སྒྱུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྱུ་མ་མི་ཤེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ངས་སྨྲས་པ། ཁྱིམ་བདག་སྒྱུ་མ་ཤེས་པའི་མི་ལ་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱའམ། ཁྱིམ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གང་སྒྱུ་མ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱིམ་བདག་མཉན་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་སྡེ་ཕམ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རིགས་ངན་དབུགས་འཕྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་སམ། ཁྱིམ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གཽ་ཏ་མ་བདག་སྔ་ནས་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་སྔ་ནས་ཤེས་ན་ཁྱོད་ལ་རིགས་ངན་ཞེས་བྱར་རུང་ངམ། ཁྱིམ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གཽ་ཏ་མ་བདག་གིས་རིགས་ངན་ཡིན་པར་ནི་ཤེས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདག་གི་ལུས་འདི་ནི་རིགས་ངན་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱིམ་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་རིགས་ངན་ཤེས་ཀྱང་རིགས་ངན་མ་ཡིན་པར་གཏོགས་ན། ང་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ཤེས་ན་སྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། ཁྱིམ་བདག་ང་ནི་ཡང་དག་པར་ན་སྒྱུ་མ་ཡང་ཤེས་ལ། སྒྱུ་མའི་རྒྱུ་ཡང་ཤེས། སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཤེས། སྒྱུ་མའི་སྒྱུ་རྩལ་ཡང་ཤེས། ད་ནི་གསོད་པ་ཡང་ཤེས། གསོད་པའི་མི་ཡང་ཤེས། གསོད་པའི་


DKG053_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཤེས། གསོད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནས་ངན་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཡང་ཤེས། ངན་པར་ལྟ་བའི་མི་ཡང་ཤེས། ངན་པར་ལྟ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཤེས། ངན་པར་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་ཤེས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་གལ་ཏེ་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སམ། ངན་པར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངན་པར་ལྟའོ་ཞེས་སྨྲས་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱིམ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གཽ་ཏ་མ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་ན་བདག་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་གྱིས། བདག་ལ་ད་ལྟར་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་འབུལ་གྱིས། བདག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་རྒྱལ་པོ་སྡེ་རབ་ཏུ་ཕམ་བྱེད་ཀྱིས་ཐོས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱིམ་བདག་ཉེས་པ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ནོར་སྟོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་དེ་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་མིང་ཐོས་ནས་སྔངས་སྐྲག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འཕགས་པ་བདག་དེང་སེམས་སྟོར་བས་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན། འཕགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལགས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པའང་ཤིན་ཏུ་མཁྱེན་པའི་རིགས་ན། བདག་གིས་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དགས་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་འགྱུར། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །ཁྱིམ་བདག་གིས་ཐོས་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། བདག་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྱུ་མ་མ་ལགས་པ་ལ་སྒྱུ་མའོ་ཞེས་བགྱིས་ཏེ། བདག་དེང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འགྱོད་ཚངས་གསོལ་ཞིང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ངས་གསུངས་པ་ལས་འཇིག་


DKG053_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་ཡོད་པར་འཆད་ན་ངས་ཀྱང་ཡོད་པར་བཤད། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདོད་པ་ལྔའི་བདེ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་སྟེ་གཅད་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་ན། ང་ཡང་ཡོད་པར་བཤད། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདོད་པ་ལྔའི་བདེ་བ་ལ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ན། ང་ཡང་དེ་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཐོང་བ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པས་དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུམ་སྟོང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་ཐོབ་པར་ཤེས་ཀྱི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པར་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཆད་པ་མ་ཡིན་འགོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་སེམས་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དེ་ཉོན་མོངས་པས་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་ངས་ཀྱང་དེ་སྐད་གསུངས། ཁྱོད་ཀྱང་དེ་སྐད་འཆད་དེ། དེ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་སེམས་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ།། །།


DKG053_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་བཞི་བཅུ་བདུན་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་ཆོས་གྲངས་མེད་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་གྲངས་མེད་མོད་ཀྱི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཤད་པའི་ནང་དུ་ཐམས་ཅད་འདུས་སོ། །ཇི་ལྟར་ངས་འདི་སྐད་དུ་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ངན་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། མི་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་གྲངས་མེད་མོད་ཀྱི། ངན་པར་ལྟ་བ་བཤད་པའི་ནང་དུ་ཐམས་ཅད་འདུས་སོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དད་པའི་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གྲངས་མེད་མོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དད་པའི་སེམས་བཤད་པའི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གྲངས་མེད་པ་བཤད་པ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་གསུངས་མོད་ཀྱི། དེ་ཡང་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ཆོས་གསུངས་པ་ལ་ཚིག་རྣམ་པ་བདུན་དུ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུའི་ཚིག་དང་། འབྲས་བུའི་ཚིག་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚིག་དང་། དཔེའི་ཚིག་དང་། སྨྲ་བའི་མི་རིགས་པའི་ཚིག་དང་། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་སྤེལ་བའི་ཚིག་དང་། ཡིད་བཞིན་གྱི་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུའི་ཚིག་ཅེ་ན། ད་ལྟར་གྱི་རྒྱུ་ལས་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་སྟེ། ངས་འདི་སྐད་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་མཐོང་ངམ། སེམས་ཅན་གང་གསོད་པ་ལ་དགའ་བ་ནས་ངན་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་དགའ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་ཡིན་པར་རིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གང་གསོད་པ་ནས་ངན་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་མི་དགའ་བ་དེ་ནི་ལྷ་དང་མི་ཡིན་པར་རིག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་རྒྱུའི་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་འབྲས་བུའི་ཚིག་ཅེ་ན། ད་ལྟར་གྱི་


DKG053_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུ་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་བཤད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལས་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་དབུལ་ཕོངས་པ་བཞིན་མདོག་མི་སྡུག་ཅིང་མདངས་མེད་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤིག་པའི་དྲི་མའི་སེམས་དང་། ཞེ་སྡང་གི་སེམས་དང་། ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པར་རིག་གོ །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ནོར་མང་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱུག་ཅིང་དབང་པོ་དང་ལྡན་ཏེ་གཟི་བརྗིད་དང་རང་དབང་ཡོད་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཁྲེལ་བ་དང་། འཛེམ་པ་ཡོད་དེ། ཕྲག་དོག་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་བུའི་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚིག་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལས་བཤད་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་ད་ལྟར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་བྱའི་རྒྱུ་ནི་འདས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ལས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལས་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་དཔེའི་ཚིག་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་སེང་གེའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ངའི་སྐུའི་དཔེར་ལེན་པ་ལྟར་བལ་གླང་གི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་། ཤིང་བ་རི་ཙི་ཏྲ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྒྱ་མཚོ་དང་། རི་རབ་དང་། ས་ཆེན་པོ་དང་། ཆར་ཆེན་པོ་དང་། གྲུ་མཁན་དང་། དེད་དཔོན་དང་། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ་དང་། སྟོབས་པོ་ཆེ་དང་། ཁྱུ་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དང་། ཤིང་ཏ་ལ་དང་། དཔེའི་མདོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་དཔེའི་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་སྨྲ་བའི་མི་རིགས་པའི་ཚིག་ཅེ་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་གནམ་ས་གཉིས་འབྱར་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྒྱལ་པོ་སྡེ་རབ་ཏུ་ཕམ་བྱེད་ལ་ཕྱོགས་བཞིའི་རི་འོང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་དགེ་བསྙེན་མ་ཁྲི་སྣ་ས་ལའི་མ་ལ་གལ་ཏེ་ཤིང་སཱ་ལ་འདི་ཁྲིམས་བརྒྱད་སྲུང་ནུས་ན། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་


DKG053_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་སེམས་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་བླའི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཚིག་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲ་བ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡང་བླའི། ས་བཅུ་པ་ལ་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་སེམས་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་སྨྲ་བའི་མི་རིགས་པའི་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་སྤེལ་བའི་ཚིག་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། ཆེན་པོ་དང་། ཆུང་ངུ་དང་། སོང་བ་དང་། འོང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། ཐེག་པ་དང་། གནས་ཁང་དང་། ཁང་པ་དང་། བུམ་པ་དང་། གོས་དང་། སེམས་ཅན་དང་། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དམག་གི་ཚོགས་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། དགེ་འདུན་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། འདུས་པ་དང་། གྱེས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་སྤེལ་བའི་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ཚིག་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་ངས་སྡོམ་པ་ཉམས་པ་ལ་སྤྱོས་ནས་བདག་འགྱོད་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ངས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་བསྟོད་པས་བུས་པ་མ་རབས་དག་དགེ་བའི་སེམས་སྐྱེད་པར་གྱུར་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བསྟོད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་པ་ཞེས་བཤད་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཐམས་ཅད་བག་མེད་པ་དང་། ལེ་ལོ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པའི་གསུང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་


DKG053_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བཞི་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང་། ཐབས་མཁས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང་། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་དང་། ལས་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ནི་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དང་། འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་དང་། རྩོད་པ་དང་རྩོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཁམས་དང་ཁམས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ལེན་པ་དང་ལེན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ལུང་སྟོན་པ་དང་ལུང་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡོད་པ་དང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དུས་གསུམ་དང་དུས་གསུམ་མ་ཡིན་པ་དང་། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང་། བདེ་བ་དང་བདེ་བ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང་། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་


DKG053_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བར་དུ་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་མོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པའི་གསུང་ཡིན་པར་མི་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཚིག་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་ཤེས་པར་མི་ནུས་ན་ཐེག་པ་གཉིས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་གིས་ཤེས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྔོན་དུས་གཅིག་ན་བྱ་རྒོད་སྤུངས་པའི་རི་ལ་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་གཏམ་བྱས་པ་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ལྔ་བརྒྱས་དངོས་པོ་དེ་དག་ཤེས་པར་རམ། རིག་པར་མ་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་ཡོད་དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ལ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ལ་ཡོད་དེ་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ལས་གང་ཚིག་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་དོན་ཤེས་པ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དམ། ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་དྲི་བར་མི་བྱའོ། །གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ལྟ་བར་བྱེད། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ནང་གི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བདུན་པོ་ནི་རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་དང་། སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ནུབ་པ་དང་། བྱུང་ནས་གནས་པར་གྱུར་པ་དང་། བྱུང་ནས་ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་


DKG053_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ལྟ་བ་དང་། ཀུན་ཏུ་བལྟས་ནས་སོང་བ་དང་། སོང་ནས་སྡོད་པ་དང་། ཆུ་དང་སྐམ་ས་གཉིས་ཀར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉ་ཆེན་པོ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་སྨིན་ཏེ་ལུས་ལྕི་བས་ཆུའི་གཏིང་ན་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ནུབ་པའོ། །སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ཡང་ནུབ་པ་ནི་ཉ་ཆེན་པོ་དག་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་ཏེ། ལུས་ལྕི་བས་མི་ཟབ་པར་གནས་ཏེ། སྐད་ཅིག་ཙམ་སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །སྣང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐད་ཅིག་ཙམ་བྱུང་ཡང་ལུས་ལྕི་བས་ཕྱིར་ཡང་ནུབ་བོ། །བྱུང་ནས་གནས་པ་ནི་ཉ་དི་བྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ཆུ་མི་ཟབ་པ་ལ་གནས་ཤིང་སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བར་དགའོ། །བྱུང་ནས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ཉ་ཚག་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ཟས་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་ཏུ་ལྟའོ། །བལྟས་ནས་སོང་བ་ནི་ཉ་ཚག་གུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱང་ནས་ཟས་ཅི་མཐོང་ཡང་ཟས་ཡིན་སྙམ་སྟེ། མྱུར་བར་འགྲོ་བ་ནི་བལྟས་ནས་སོང་བའོ། །སོང་ནས་སྡོད་པ་ནི་ཉ་དེ་དེར་ཕྱིན་ནས་བཟར་རུང་བ་ཞིག་རྙེད་ན་སྡོད་པ་ནི་སོང་ནས་སྡོད་པའོ། །ཆུ་དང་སྐམ་ས་གཉིས་ཀར་འགྲོ་བ་ནི་རུ་སྦལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ཀླུང་དམ་པའི་ནང་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དེ། རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ནས་བདུན་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བར་འགའ་ནི་ནུབ་བར་འགའ་ནི་ཕྱིར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ། འགྱུར་ཞིང་འཕོ་བ་མེད་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དེ། ལོག་སྲེད་ཅན་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་ལ་སྐུར་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱས་པ་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་


DKG053_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཐོས་ན་དད་པའི་སེམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཡི་གེ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་དེའི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་སོ། །ཅི་སྟེ་རེས་འགའ་ཐོས་ན་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཡང་དགེ་བ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། ། དགེ་བ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ལ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་དགེ་བ་དང་། དགེ་བ་མེད་པ་དང་། ཆོས་སྨེ་བར་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་པ་སྐྱེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པས་གདུངས་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་ནི་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ནུབ་ཅེ་ན་དགེ་བའི་སེམས་མེད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། གཉེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ་ནི་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨོད་པ་དང་། འཇིགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་སྤོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་དང་། མ་རིག་པས་རྟག་ཏུ་གླགས་པ་དང་། མི་ངན་པ་ལ་སྟེན་ཅིང་མཛའ་བར་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ཐབས་མེད་པ་དང་། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་རྟག་ཏུ་ནོར་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་སྨེ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་རྟག་ཏུ་སྨེ་བར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པ་སྨེ་བར་བྱེད་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ལས་སྐྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྨེ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྲེད་པ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གོང་མ་གསུམ་པོ་ལྟར་བྱས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་ཅིང་ལུས་


DKG053_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སྲིད་པ་རྣམས་ལ་མི་སྐྱོ་བ་ནི་སྲིད་པ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པས་གདུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གོང་མ་བཞི་པོ་ལྟར་རྫོགས་པར་བྱས་པས་ལུས་དང་སེམས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏེ། ཞི་བ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་གདུང་བ་ཞེས་བྱ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་གདུང་བ་ཞེས་བྱ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིག་པའི་ཕྱིར་གདུང་བ་ཞེས་བྱ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་པའི་ཕྱིར་གདུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དད་པའི་སེམས་ནི་བསིལ་ཞིང་ཚིམ་པ་སྟེ། དེ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གདུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གོང་མ་ལྔ་པོ་ལྟར་རྫོགས་པར་བྱས་པས་ཤི་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ལྟུང་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་མི་དགེ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མི་དགེ་བ་དང་། ལས་མི་དགེ་བ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་ནི་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་ལ་ལ་གོང་མའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱེད་པ་དང་། རྩ་བ་བཞིའི་སྡོམ་པ་འཇིག་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ནོར་ལ་ཐུགས་ཐུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ནུབ་སྟེ། ལུས་མྱོང་བ་ཡང་ཆུ་ཞེང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྙེད་དོ། །དེའི་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་རབ་ཏུ་ལྕི་བས་འབྱུང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་མི་མཐོང་མི་ཐོས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀླུང་གང་གཱའི་ཉ་ཆེན་པོ་དང་མཚུངས་ཏེ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ནི་


DKG053_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་མོད་ཀྱི། རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ཡིན་ལ་ལོག་སྲེད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །གང་ཞེ་ན། གང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའི་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བ་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་ནི་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལས་འཕགས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དང་ཡི་གེ་ཀློག་ཅིང་འདོན་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་བྱེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དགེ་བའི་དངོས་པོ་དེ་བཞིས་ནི་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་བཞི་ལྟར་སྤྱོད་པ་ནི་ནུབ་ནས་ཕྱིར་བྱུང་ལ་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནུབ་པ་ཞེ་ན་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱུང་བ་ཞེ་ན། སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྣང་བའི་འོད་ནི་ཐོས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནུབ་ཅེ་ན། ངན་པར་ལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་གིས་སྲིད་པ་ལ་མོས་ཏེ། །སྲིད་པས་དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་བྱེད་ན། །དེ་ནི་མྱ་ངན་ལམ་ལས་བསླད་པ་སྟེ། །སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ཡང་ནུབ་པའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་མུན་པར་འགྲོ་བ་དག །རྣམ་པར་གྲོལ་ཡང་ཉོན་མོངས་བཅས་པ་ཡིན། །དེས་ནི་མི་དགེའི་འབྲས་བུ་ཕྱིར་ལེན་ཏེ། །སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ཡང་ནུབ་པར་གྱུར། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཉ་ཆེན་པོ་ནི་སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ཕྱིར་བྱུང་ཡང་ལུས་ལྕི་བས་ཕྱིར་ནུབ་པ་དང་འདྲ་བར། གོང་མའི་གང་ཟག་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་ཞིག་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ཐོས་ནས་དད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་


DKG053_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ཐོས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པ་ནི་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གང་ཟག་དེས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པར་དད་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་མེད་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སེམས་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་མོད་ཀྱི། ངེས་པར་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་ཡིད་མི་ཆེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དད་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དད་པ་དང་། ཚོལ་བའོ། །གང་ཟག་དེ་ལ་དད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཚོལ་ཞིང་རྩོལ་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐོས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། བསམས་པ་ལས་སྐྱེ་བའོ། །དེའི་དད་པ་ཐོས་པ་ལས་སྐྱེས་ཏེ། བསམས་པ་ལས་མ་སྐྱེས་པས་ན་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཡོད་པར་དད་པ་དང་། ཐོབ་པ་ཡོད་པར་དད་པའོ། །དེའི་དད་པའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཡོད་པར་དད་མོད་ཀྱི། ཐོབ་པ་ཡོད་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ལ་དད་པ་དང་། ལོག་པ་ལ་དད་པའོ། །གང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་དད་པའོ། །གང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡང་མེད། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་དོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། འོད་


DKG053_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲུང་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ངན་པར་ལྟ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ལོག་པ་ལ་དད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཟག་དེས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་དད་མོད་ཀྱི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་དད་མོད་ཀྱི། ཐོབ་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་མནོས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོ་གའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཆོ་གའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་ལ། མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གིས་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ཐོབ་པ་དང་། ལུས་དང་ངག་གིས་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་མ་ཐོབ་པའོ། །གང་ལུས་དང་ངག་གིས་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་མ་ཐོབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གཏོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་སྲིད་པ་ཚོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་ཏེ། གཏོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྲིད་པ་ལ་གཞོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་སྲིད་པ་འབའ་ཞིག་ལ་གཞོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མི་དགེ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་


DKG053_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ངག་དང་ཡིད་དགེ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ཁྱིའི་བརྟུལ་ཞུགས་ནི་མི་དགེ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། གང་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་གཉིས་ལ་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་ཡང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེ་ན། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལ། སྡེ་དྲུག་ལ་དད་དེ་སྡེ་དྲུག་ལ་མ་དད་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་སྡེ་དྲུག་འཛིན་ཀྱང་ཀློག་པ་དང་། འདོན་པ་དང་། གཞན་ལ་སྟོན་མི་ནུས་ཏེ། ཕན་པའི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མདོ་སྡེ་སྡེ་དྲུག་འཛིན་པ་ཡང་རྩོད་པའི་ཕྱིར་རམ། གཞན་ལས་རྒྱལ་བའམ། རྙེད་པ་དང་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རམ། སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་འཛིན་ཏམ། ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། འཆད་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་བཤད་དེ། ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གང་ལུས་དང་ངག་དང་། ཡིད་དགེ་ལ། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་རྣམས་དང་། ཡོན་ཏན་ཅན་དག་ལ་སྔར་མཆོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མཆོད་པ་བྱས་ན་སློབ་དཔོན་དེ་དག་གིས་དེ་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མདོ་སྡེ་དང་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ཀྱང་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་འདོན་པ་དང་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །འཛིན་ཅིང་འདོན་པ་དང་གོམས་པར་བྱེད་པས་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཐོབ་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་གནས་ནས་ཡང་དག་པའི་དོན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་ཐོབ་ནས་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་སེམས་དབེན་པར་གྱུར་ནས་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་དགའ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སེམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་


DKG053_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་གྱི་སེམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ཐོབ་ནས་སྲིད་པ་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དག་མེད་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཡང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །དེས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བྱེད་མོད་ཀྱི། སྲིད་པ་ཚོལ་ལོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་མོད་ཀྱི། ལྡན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་པས་ལྷག་པར་འགྱུར་གྱིས་དོགས་ཏེ་བཅབས་ནས་ཐམས་ཅད་མི་སྟོན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གཉིས་ཀ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དེ་འཕགས་པ་དང་། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་བྱས་ནས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་བྱས་ནས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེའོ། །འཕགས་པ་ནི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་དོ། ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྲིད་པ་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཟང་ཟིང་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བོ་དེ་མདོ་སྡེ་སྡེ་དྲུག་འཛིན་ཏེ། གང་ཆོས་འཛིན་པ་ལ་ནི་དགོས་པ་རྣམས་སྦྱིན་པར་བྱེད། ཆོས་མི་འཛིན་པ་ལ་ནི་དགོས་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སྦྱིན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་དེས་གོང་མའི་དངོས་པོ་བཞི་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། གང་ཟག་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་ཡིན་ནམ། མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་བྱེ་བྲག་མི་ཕྱེད་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་


DKG053_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དོན་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་མི་ཕྱེད་པ་དང་། རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། དགའ་བའོ། །བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། དགའ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཚད་མེད་པ་བཞིའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དོན་དེ་དག་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མི་ཕྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་འབྱེད་མི་ནུས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དོན་དེ་དག་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མི་ཕྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་མི་ཕྱེད་པ་ནི་བདེན་པ་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་མོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་བཞིའི་བྱེ་བྲག་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་སྤྱོད་པ་མི་ཤེས་སོ། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་པ་མི་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་ཤེས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གོང་མའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་བསྐྱེད་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེད་པ་ཞེ་ན། གང་ཟག་དེ་བདག་མི་ལྡན་པ་མི་མཐོང་བས་བདག་གི་ནི་ལྡན་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་ཞེན་པའི་


DKG053_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་བསྐྱེད་ནས། བསླབ་པ་མཚུངས་པའི་ནང་ན་བདག་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་འདྲ་བ་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་དང་སྟེན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྟེན་པས་གཞན་ཡང་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐོས་ནས་སེམས་དགའ་ཞིང་ཞེན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱགས་པ་དང་དྲེགས་པ་བསྐྱེད་ནས་བག་མེད་པ་མང་དུ་བྱེད་དོ། །བག་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱིམ་པ་དང་སྟེན་ཅིང་ཁྱིམ་པའི་ལས་བྱ་བ་དག་སྨྲ་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་མོས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་སྤོང་བར་འགྱུར། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་ལས་བསྐྱེད་དོ། །ལས་གསུམ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་ཀྱི་ཁམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ནུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཆོས་ལ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་སྦྱིན་དང་། དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་དང་། དགེ་སློང་ཨཱན་ཤུ་དང་། དགེ་སློང་ལེགས་པའི་སྐར་མ་དང་། དགེ་སློང་ཏེ་ཤ་དང་། དགེ་སློང་སྐར་མ་རྒྱལ་དང་། དགེ་སློང་མ་བྱམས་མའི་ས་དང་། དགེ་སློང་མ་དགོན་མ་དང་། དགེ་སློང་མ་ཕྱོགས་མ་དང་། དགེ་སློང་མ་དྲེགས་མ་དང་། ཁྱིམ་བདག་རབ་གཙང་དང་། དགེ་བསྙེན་སྲིད་ཚོལ་དང་། ཤཱཀ་རིགས་ཤ་ལི་དང་། ཁྱིམ་བདག་བལ་གླང་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་གྲགས་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་འོད་སྣང་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དགའ་མོ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ཚོགས་སྡེ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དྲིལ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉ་ཆེན་པོ་སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱུང་ལ། ལུས་ལྕི་བའི་ཕྱིར་ཕྱིར་ནུབ་པ་དང་འདྲའོ། །སྐྱེས་བུ་དེའི་འོག་མས་ནི་བདག་གི་མཐོང་བ་དང་སྤྱོད་པ་མི་ལྡན་པར་རྟོགས་ནས། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཚོལ་ཞིང་སྟེན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་


DKG053_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟེན་པའི་ཕྱིར་མ་ཐོས་པའི་རྣམས་འདྲི་བར་མོས་སོ། །ཐོས་ནས་འཛིན་པར་མོས་སོ། །བཟུང་ནས་རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་དགའོ། །རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་དུ་ཡང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་པ་རྣམས་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། དགེ་སློང་ཡ་ཤ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། འོད་སྲུང་གཞོན་ནུ་དང་། འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དང་། འོད་སྲུང་སྟོབས་བཅུ་དང་། དགེ་སློང་མ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོ་དང་། དགེ་སློང་མ་པ་ཏ་ལའི་མེ་ཏོག་དང་། དགེ་སློང་མ་དམ་པ་དང་། དགེ་སློང་མ་ཡང་དག་དོན་དམ་དང་། དགེ་སློང་མ་བློ་གྲོས་མ་དང་། དགེ་སློང་མ་པ་ཏ་ལ་དང་། དགེ་སློང་མ་གཙང་མ་དང་། དགེ་སློང་མ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་མ་དང་། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དྲག་པོ་དང་། ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་དང་། ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་དང་། སྐྱབས་མེད་ཟས་སྦྱིན་དབུལ་པོ་དང་། ཁྱིམ་བདག་སྲེ་མོའི་བུ་དང་། ཁྱིམ་བདག་གྲགས་པ་དང་། ཁྱིམ་བདག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་དང་། བློན་པོ་སེང་གེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་ཨུ་པ་ལི་དང་། ཁྱིམ་བདག་རལ་གྲི་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་འཇིགས་མེད་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དགེ་གནས་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ཆོས་མོས་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དཔའ་བ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ལྷ་སྦྱིན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ལེགས་པར་སྐྱེས་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་གཟུགས་ལྡན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ཁྱུ་མཆོག་ཐོབ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དབེན་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་མ་ཧཱ་སིན་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དེ་དག་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་འོད་སྣང་བ་མཐོང་བར་མོས་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དེ་དག་


DKG053_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ནམས་ཀྱང་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པས་དེ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉ་དི་བྱིད་ཞེས་བྱ་བ་སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བར་དགའ་བས་མི་འབྱིང་མི་ནུབ་པ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །གང་གིས་དོན་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་མཁས་ཤིང་། །རྩེ་གཅིག་དགེ་སྦྱོང་འབྲས་བུ་རབ་ཚོལ་ཏེ། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨོད་པ་ནི། །དེ་ནི་ཆོས་བཞིན་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གིས་བཅོམ་ལྡན་ཚད་མེད་ལ་མཆོད་ན། །སྐྱེ་བ་གྲངས་མེད་བར་དུ་ལམ་སྒོམ་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་མྱོང་ལ་བག་བྱེད་ན། །དེ་ནི་ཆོས་བཞིན་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་ལ་བརྟེན་ཅིང་དམ་ཆོས་ཉན། །ཡིད་ལ་བྱེད་དེ་ཆོས་བཞིན་གནས་པ་ནི། །འོད་ཟེར་མཐོང་བར་མོས་ཤིང་ལམ་སྒོམ་སྟེ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དེས་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཚོལ་ལོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེས་ཀྱང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤས་གང་ཆེ་བ་བརྟགས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ན་མི་གཙང་བའི་རྟོག་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེ་སྡང་གི་ཤས་ཆེ་ན་བྱམས་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གཏི་མུག་གི་ཤས་ཆེ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་ཆེ་ན་དབུགས་བགྲང་བ་སྟོན་ཏོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཤས་ཆེ་ན་ཁམས་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་དེས་ཐོས་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སེམས་ཀྱིས་བཟུང་ནས་ཆོས་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱས་པས་རིམ་གྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་ལ་རྗེས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་


DKG053_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་འདུས་པ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཚོ་བ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུས་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོག་མ་ནས་དྲོད་ཅེས་བགྱི་བ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་བར་དུ་ཀུན་ལ་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ངས་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་གསུངས་པ་ནི་ཐབས་མཁས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གདོད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པ་ལ་ད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོག་མ་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱིས། ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་མི་རིགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱར་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལའང་ཡོད་པའི་རིགས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་མེད་པ་ལ་བལྟས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངའི་ཉེ་གནས་ལ་ནི་ཡོད་ཀྱི་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་ནི་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་འབའ་ཞིག་ལ་རྟོག་གོ །ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ནི་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ། སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་དྲོད་ཅེས་བགྱི། རང་བཞིན་གྱིས་དྲོའམ། གཞན་གྱི་དབང་གིས་དྲོ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་


DKG053_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གིས་དྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་རྟ་ཐུལ་དང་སྐར་མ་རྒྱལ་གཉིས་ལ་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པའི་སེམས་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་དྲོད་ཅེས་བགྱི་བ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་བས་ན་དད་པའི་སེམས་ཉིད་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ལགས་པར་འཚལ་ཏོ། །བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དད་པ་ནི་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱིས་དྲོད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དྲོད་ཅེས་བྱ་བ་ཉིད་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་མེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་དྲོད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མེ་གཙུབས་པ་ན་ཐོག་མ་དྲོད་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནས་མེ་འབྱུང་ལ། ཕྱིས་གདོད་དུད་པ་འབྱུང་བ་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལ་དྲོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །མེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུའོ། །དུད་པ་ནི་ལམ་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ཆོས་ཀྱང་ལགས་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ལགས་སོ། །ཆོས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ལྔ་ཕུང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་ཞེས་བགྱི་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་བྱས་ཞེས་ཀྱང་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ལགས་ན་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་


DKG053_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་དེ་ལྟར་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་འདུས་བྱས་དང་སྲིད་པའི་ཆོས་ཡིན་མོད་ཀྱི། འདུས་བྱས་དང་སྲིད་པའི་ཆོས་ཀྱང་འཇིག་པར་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་མི་རྟ་ལ་ཞོན་པ་བྱམས་ཀྱང་བྱམས་ལ་གཞུ་བར་ཡང་བྱེད་པ་ལྟར། དྲོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལེན་ལ། སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྟོགས་ཏེ། དེ་བས་ན་སྲིད་པའི་ཆོས་དང་འདུས་བྱས་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་ནི་བདུན་ཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། གང་ཟག་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དེ་ཆ་གཅིག་གཅོད་པ་ནས་ཆ་དགུ་པའི་བར་དུ་གཅོད་དེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཅུང་ཟད་མེད་པའི་བར་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཟག་དེ་དག་ནི་དྲོད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང་། མཚམས་མེད་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པའོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ཡང་ནུབ་བོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ནི་ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་ཏུ་ལྟའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་བཞིར་ལྟ་བ་ནི་སྤྱི་བོའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤྱི་བོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ལྔ་ཕུང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ཡང་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པས་ན་དེ་བས་ན་ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱི་བོའི་ཆོས་ཐོབ་ནས་རིམ་གྱིས་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རང་བཞིན་ཉིད་ལྔ་ཕུང་མ་ཡིན་ཡང་། བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་ཏེ། དེས་རིམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ཐོབ་བོ། །ཆོས་དེའི་རང་བཞིན་ཡང་ལྔ་ཕུང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་ཏེ། དེས་རིམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཟོད་པའི་ཆོས་ཐོབ་བོ། །བཟོད་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། བདེན་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་སོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བདེན་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་


DKG053_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་མཐོང་སྟེ་སྤོང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་དེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་གསུངས་པ་ལས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་ཞེང་གབ་པར་ལི་བཞི་བཅུར་གང་བའི་ཆུ་དང་འདྲའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྤུའི་ཉག་མ་གཅིག་གི་ཐིགས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རྒྱུར་ལྟ་བ་དང་། ཐེ་ཙོམ་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། འདི་གསུམ་བཅད་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བར་འགྱུར། ཡང་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱི། ཡང་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཉ་ཚག་གུ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་བཅད་མོད་ཀྱི། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ལྕི་བས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཆག་ཅིང་འགྲོ་བ་ན་དམག་གི་ཚོགས་རྣམ་པ་བཞི་དང་བཅས་མོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་པས་རྒྱལ་པོ་འོངས་སོ་སོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་བཙུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྕི་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་ཞིང་ཤེས་རབ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ལྕི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་གསུམ་ཤིན་ཏུ་གཅོད་དཀའ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཉེན་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཡོངས་སུ་བཅད་དོ་ཞེས་ཐོས་ནས་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་


DKG053_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་གྱིས་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་གཅོད་ནུས་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཕྱོགས་བཞིར་ལྟ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་བདེན་པ་བཞི་བརྟགས་ནས་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཐོབ་བོ། །གང་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་བརྟན་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་དང་། དགྲ་ཆེན་པོ་གཞོམ་ནུས་པའོ། །དེ་ལ་བརྟན་པའི་ལམ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་ལ་སུས་ཀྱང་བསྐྱོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྨོད་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་གཞོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའོ། །ཅི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབབ་པའོ། །འབབ་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐུར་དུ་འབབ་པ་དང་། གྱེན་དུ་འབབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱེན་དུ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དོན་དེ་ལྟ་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མེད་ན། ཇི་ལྟར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་གདགས་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མིང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྙིང་པ་དང་། བླ་དགས་སུ་བཏགས་པའོ། །བུས་པ་མ་རབས་ཀྱི་ཚེ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་མིང་ཡོད་དོ། །


DKG053_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལམ་ཐོབ་ནས་བླ་དགས་སུ་མིང་འདོགས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ། ཕྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཏགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཚོལ་བས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གདགས་སུ་རུང་ངོ་། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱར་ཡང་རུང་སྟེ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་ལམ་མཐོང་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ལམ་འདྲེས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་འཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དབང་པོ་རྣོ་བ་དང་། དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་བས་ནི་ལྷ་དང་མིར་ཡན་མན་ལན་བདུན་དུ་འགྲོའོ། །དབང་པོ་རྟུལ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལ་ལས་ནི་ཡན་མན་ལན་དྲུག་དང་། ལྔ་དང་། བཞི་དང་། གསུམ་དང་། གཉིས་སོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་དཔེ་ཉ་ཚག་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལེན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཉ་དེ་ལ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞེ་ན། རུས་པ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ཡང་བ་དང་། འདབ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་བ་དང་། སྣང་བའི་འོད་མཐོང་བར་དགའ་བ་དང་། དམ་


DKG053_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོར་འཛིན་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་རུས་པ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཤས་ཕྲ་བའི་དཔེའོ། །འདབ་མ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་དང་ཞི་གནས་ལྟ་བུའི་དཔེའོ། །སྣང་བའི་འོད་ལ་མཐོང་བར་དགའ་བ་ནི་ལམ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའི་དཔེའོ། །དམ་པོར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་བཤད་པ་ཐོས་ནས་བརྟན་པར་འཛིན་ཅིང་མི་སྤོང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ལྟ་བུར་སྤྲུལ་པ་ལས། ཁྱིམ་བདག་དྲག་ཤུལ་ཞེས་བྱ་བས་མཐོང་ནས་དངངས་ཏེ། བདུད་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་གི་སེམས་གཡོས་པ་མཐོང་ནས་ཁྱིམ་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ངས་སྔོན་བདེན་པ་བཞི་བཤད་པ་ནི་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ཁྱོད་ལ་གདོད་བདེན་པ་ལྔ་དང་ཕུང་པོ་དྲུག་དང་། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གསུམ་དང་། ཁམས་བཅུ་དགུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ཀྱང་། ཁྱིམ་བདག་གིས་དེ་ཐོས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ལ་བལྟས་ན། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་མི་གཡོ་བར་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་འདྲའོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་བཞི་བཅུ་བརྒྱད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དེ་སྔར་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱིའམ། འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱི། ཇི་སྟེ་སྔར་ལམ་ཐོབ་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱི་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་བཟོད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བགྱི་བར་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བགྱི། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱི་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་སྔར་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་དེ་ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཕྱིན་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་བསྒོམས་ཏེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་


DKG053_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ཅན་སྔར་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་དེ། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཕྱིན་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་བསྒོམས་ཏེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བྱ་ཞེས་དྲིས་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་དེའི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་བརྒྱད་དང་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་ནོ། །འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཐོབ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཡེ་ཤེས་བརྒྱད་དང་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་ཅིའི་སླད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བགྱི། རིགས་ཀྱི་བུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདྲེས་པ་དང་། མ་འདྲེས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་ཕྱོགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་བརྒྱད་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་ཕྱོགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་འདྲེས་པའི་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་སྤངས་ཏེ། མ་འདྲེས་པའི་སྤྱོད་པ་བཅུ་དྲུག་ཐོབ་བོ། །འབྲས་བུ་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྒྱད་སྤངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བརྒྱད་ཐོབ་བོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་སོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནི་བདེན་པ་གཅིག་པ་འབའ་ཞིག་ལ་དམིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉ་ཚག་གུ་ལྟ་བུར་གསུངས་སོ། །ཀུན་ཏུ་བལྟས་ནས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པའོ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉ་ཚག་གུ་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བལྟས་ནས་ཟས་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང་འདྲའོ། །འགྲོ་བ་ལས་སྡོད་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་ཟས་རྙེད་ནས་སྡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དེ་ལ་ཡང་མདོར་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་དེ་བས་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་


DKG053_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་ནན་ཏན་བྱས་པས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཆགས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཕུང་པོ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། ལུས་བླངས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། སྤྱོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། རྒྱུན་རབ་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་ད་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། ལྔ་ནི་གོང་མ་དང་འདྲའོ། །ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། དྲུག་ནི་གོང་མ་དང་འདྲའོ། །སྤྱོད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཉིས་ལེན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་བཞི་ལེན་པའོ། །དེ་ལ་གང་སྐྱེ་བ་གཉིས་ལེན་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོ་བའོ། །གང་སྐྱེ་བ་བཞི་ལེན་པ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་ཞིང་དབང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པ་དང་། ལེ་ལོ་ཅན་དག་དབང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བྱེད་པའི་ལས་དང་། སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ལས་སོ། །བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་བྱེད་པའི་ལས་འབའ་ཞིག་ཡོད་དེ། སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ལས་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་བོར། དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་མ་ཕྱིན་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་བསམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། སློབ་པ་མ་ཡིན་སློབ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སློབ་པ་དང་། སློབ་པ་མེད་པ་དང་། སློབ་པ་མེད་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་


DKG053_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་བཞི་ལས་གཉིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གཉིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཕུང་པོ་བླངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱེད་པའི་ལས་དང་། སྐྱེ་བའི་ལས་སོ། །དེས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བོར་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལེན་ཏེ། ལམ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སུ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཚེའི་དུས་བགྱིས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ཕུང་པོ་བླངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་ཕུང་པོ་བླངས་ནས་གདོད་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་དོ། །དེ་བས་ན་ཕུང་པོ་བླངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྤྱོད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེས་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བར་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་བྱེད་དེ། དེས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྤྱོད་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུན་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཐོབ་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་རྒྱུས་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེའོ། །རྒྱུན་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུན་དང་། ལམ་གྱི་རྒྱུན་ནོ། །དེས་ལམ་གྱི་རྒྱུན་གྱིས་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དགའ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་བསམ་གཏན་གཉིས་པར་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་


DKG053_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁམས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་ལྔར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱང་གཅིག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དགའ། གཅིག་ནི་ཤེས་རབ་ལ་དགའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ལ་དགའ་བ་ནི་གནས་གཙང་མའི་རིས་ལྔར་འགྲོའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དགའ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འགྲོའོ། །དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱང་གཅིག་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔར་སྒོམ་མོ། །གཅིག་ནི་མི་སྒོམ་མོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་དང་། རབ་ཀྱི་འབྲིང་དང་། རབ་ཀྱི་ཡང་རབ་བོ། །དེ་ལ་རབ་ཀྱི་ཡང་རབ་སྒོམ་པ་ནི་འོག་མིན་གྱི་གནམ་དུ་གནས་སོ། །རབ་ཀྱི་འབྲིང་སྒོམ་པ་ནི་གྱ་ནོམ་སྣང་བ་གནམ་དུ་གནས་སོ། །རབ་སྒོམ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་གནམ་དུ་གནས་སོ། །འབྲིང་སྒོམ་པ་ནི་མི་གདུང་གནམ་དུ་གནས་སོ། །ཐ་མ་སྒོམ་པ་ནི་མི་ཆེ་གནམ་དུ་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱང་གཅིག་ནི་སྨྲ་བ་ལ་དགའ། གཅིག་ནི་ཞི་བ་ལ་དགའོ། །དེ་ལ་ཞི་བ་ལ་དགའ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འགྲོའོ། །སྨྲ་བ་ལ་དགའ་བ་ནི་གནས་གཙང་མའི་རིས་ལྔར་གནས་སོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདྲིས་པའི་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་དང་། འདྲིས་པ་མི་སྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་འདྲིས་པའི་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ནི་གནས་གཙང་མའི་རིས་ལྔར་འགྲོའོ། །འདྲིས་པ་མི་སྒོམ་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། དེ་ནི་རྒྱུན་རབ་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འགྲོ་འདོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཁྱད་པར་ལྔ་སྒོམ་མི་ནུས་སོ། །གང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཁྱད་པར་ལྔ་སྒོམ་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ལགས་སམ། གལ་ཏེ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ། ཅིའི་སླད་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་བར་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཆིས་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་མ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་


DKG053_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ཆེན་པོ་བཞི་ཞན་པས་ལམ་སྒོམ་མི་ནུས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ཆེན་པོ་བཞི་དེ་ཡང་གནས་ཁང་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། གོས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ལ་སོགས་པ་ཡོ་བྱད་རྣམས་དང་མི་ལྡན་ན། ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སྔོན་དུས་གཅིག་ན་ཡུལ་མཉན་དུ་ཡོད་པར་གཞལ་མེད་ཁང་ཨན་གྱི་དེར་བཞུགས་པ་ལས། དགེ་སློང་ཅིག་ང་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་རྟག་ཏུ་ལམ་བསྒོམས་ཀྱང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །ངས་དེའི་ཚེ་དགའ་བོ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་འདིའི་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་དགའ་བོས་དགེ་སློང་དེ་ཁྲིད་དེ། སྐྱབས་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་སོང་ནས་གནས་ཁང་བཟང་པོ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེས་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་བདག་གི་ཕྱིར་གནས་ཁང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་དར་གྱི་ཅོད་པན་དང་། བ་དན་དང་། གདུགས་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་དུ་གསོལ། དགའ་བོས་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ན་དབུལ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་དེ་དག་ག་ལ་འབྱོར། དགེ་སློང་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་གལ་ཏེ་བདག་གི་ཕྱིར་དེ་དག་སྦྱར་ན་ལེགས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་སྦྱོར་ན་བདག་སླར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བར་མཆིའོ། །དེ་ནས་དགའ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་དེ་བདག་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རྒྱན་དང་། ཅོད་པན་དང་། བ་དན་དང་། གདུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཚལ་ལོ་ཞེས་མཆི་ན། བདག་གིས་ཇི་ལྟ་བུར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །ངས་དེའི་ཚེ་ཡང་དགའ་བོ་ཁྱོད་སོང་ལ་དགེ་སློང་དེའི་ཡིད་བཞིན་དུ་དགོས་པའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་དགའ་བོ་ཕྱིར་སོང་ནས་དགེ་སློང་དེའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཆོག་པར་སྦྱར་ཏོ། །དགེ་སློང་དེས་ཐོབ་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་


DKG053_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒོམས་ནས་རིང་པོ་མ་ཐོགས་པར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་རིགས་པ་ལས་ཕོངས་བྲེལ་བས་སེམས་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་དག་ཕན་པའི་དོན་མང་པོ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བས་བྲེལ་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་པས་ད་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མ་གྱུར་ཏོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྤངས་ནས་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་དེས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་དོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྲེད་པའི་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པ་དེ་གཉིས་རྟོགས་ནས། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྨོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སྨད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྦོམ་པོ་རྣམས་སྨོད་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། ཁྲེལ་བ་མེད་པ་དང་། འཛེམ་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ནི་དཔའ་བ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་བཞི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདོད་པའི་ཁམས་ན་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མདོ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རབ་དང་། འབྲིང་དང་། ཐ་མའོ། །དེ་ལ་རབ་ནི་ཕུང་པོ་སྤངས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་དང་མ་བྲལ་བར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །འབྲིང་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བྲལ་མ་ཐག་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་མ་ཕྱིན་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །ཐ་མ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བྲལ་ནས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་བསྙེན་ནས་གདོད་མྱ་ངན་ལས་འདའ་


DKG053_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉ་ཚག་གུ་ཟས་ཐོབ་ནས་སྡོད་པ་ལྟར་གང་ཟག་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྡོད་པ་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ཕུང་པོ་བླངས་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་སྡོད་པ་ཞེས་བྱ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་། མི་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་ཀྱི་ལུས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་སྡོད་པ་ཞེས་བྱ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་ལྷག་མ་ཅུང་ཟད་ལུས་པའི་ཕྱིར་སྡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་སྡོད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བུས་པ་མ་རབས་དང་འཐུན་པའི་ལས་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྡོད་པ་ཞེས་བྱ། བདག་འཇིགས་པ་མེད་པས་གཞན་འཇིགས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྡོད་པ་ཞེས་བྱ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ཀྱི་སྲེད་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་སྡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཔེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རུ་སྦལ་ཆུ་དང་སྐམ་ས་གཉིས་ཀར་འགྲོ་ནུས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་རུ་སྦལ་ལས་དཔེ་ལེན་ཞེ་ན། དེས་ཡན་ལག་ལྔ་ཤིན་ཏུ་སྦེད་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་དབང་པོ་ལྔ་རབ་ཏུ་སྦེད་ནུས་པའི་ཕྱིར་རུ་སྦལ་ལས་དཔེ་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆུ་དང་སྐམ་ས་ཞེས་བྱ་བ་ཆུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དཔེའོ། །སྐམ་ས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཕགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ཆུ་དང་སྐམ་ས་གཉིས་ཀ་ལ་འགྲོ་ནུས་པ་ལས་དཔེར་བླངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཀླུང་གང་གཱའི་ནང་ན་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དེ། ཉ་དང་རུ་སྦལ་ཞེས་མིང་སོ་སོར་བཏགས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཆུ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དམ་པ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ཡང་ལོག་སྲེད་ཅན་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་མིང་སོ་སོར་བཏགས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆུ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་


DKG053_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་གི་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ཐབས་ཀྱི་ལམ་མམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མམ། རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ལམ་མམ་རྒྱུའམ། འབྲས་བུའམ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པའི་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་རྒྱུ་མཆིས་ན་འབྲས་བུ་ཡང་མཆིས་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་མ་མཆིས་ན་འབྲས་བུ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཞེས་བགྱི་སྟེ། རྟག་པའི་སླད་དུ་རྒྱུ་མ་མཆིས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མ་མཆིས་ན་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཞེས་བགྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ན། དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དོ། །གང་ཞེ་ན། ཐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། དྲིན་ལ་ལན་གླན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལྷག་མའི་འབྲས་བུ་དང་། མཉམ་པའི་འབྲས་བུ་དང་། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། སྤོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་སྟོན་ཁྲེ་འབྲས་མང་དུ་འདུས་པས་གཅིག་ལ་གཅིག་ཐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། ཐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ལས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་དེ་ལ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་བོན་ནོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཆུ་དང་། སྨྲེད་པ་དང་། མིས་ལས་སུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དྲིན་ལ་ལན་གླན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པས། ཕ་མས་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་གསོས་པའི་དྲིན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། བུས་དྲིན་ལ་ལན་གླན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཕ་


DKG053_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་ལས་འབའ་ཞིག་བྱས་པའོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་བུ་སྲི་ཞུ་ཅན་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ནི་དྲིན་ལ་ལན་གླན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས། དེ་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་དད་པའི་སེམས་སོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ། དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། ། དེ་ལ་ལྷག་མའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྲོག་མི་གཅོད་པའི་རྒྱུས་སྐྱེ་བ་གསུམ་པ་ལ་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ལྷག་མའི་འབྲས་བུའོ། །འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་ལུས་དང་། ངག་དང་ཡིད་དག་པའོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚེའི་ཚད་རིང་བ་སྟེ། དེ་ནི་ལྷག་མའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མཉམ་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་སྤྱོད་པའོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་བསྐལ་པ་གསུམ་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཉམ་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུས་ཐོབ་ན། ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་རྣམ་པར་དག་པའི་ལས་བྱེད་དེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་བདག་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་སྔོན་འདས་པའི་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །སྤོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་


DKG053_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རིང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒོ་གསུམ་མོ། །རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བ་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་ལ། གསལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པར་འཆད་པ་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་ལ། གསལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པར་འཆད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒོ་གསུམ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གསལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ན། གདོད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གསལ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གསལ་བའི་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ། ཇི་ལྟར་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ལམ་བརྒྱད་དོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དང་། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་ལམ་ཞེས་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་པས་དགེ་བ་ལ་ནི་མི་ཆོག་པ་ཞེས་བྱ། སྦྱོང་བ་ལ་ནི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལམ་དེས་མི་ཆོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ལམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་དེ་ལས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དབེན་པར་དགའ་བ་ལ་ཡང་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལམ་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྣལ་འབྱོར་པ་


DKG053_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་ལོག་པར་འཚོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ཏེ། ཞི་བའི་དབེན་པ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་མིའི་ནང་ན་ཐ་མ་དག་མིའི་རབ་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པས་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་མིའི་ནང་ན་ཐ་མ་དག་མིའི་རབ་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པས་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ལམ་དེ་བསྒོམས་ན་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་པ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡན་ལག་ལྔའོ། །ཡན་ལག་ལྔ་པོ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྫོགས་སོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་ཕྱི་མ་མི་ལེན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་དེས་དུས་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་བདག་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་ལྔ་ཕུང་གི་ལུས་བཅད་པའི་ཕྱིར་བདག་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཚངས་པར་སྤྱད་པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྫོགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སློབ་པའི་ལམ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྫོགས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོག་མ་ཚོལ་བའི་རྣམས་ད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ལམ་བསྒོམས་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་བྱ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་སྲིད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་བྱང་བར་བྱས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བས་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་


DKG053_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེས་ལུས་མི་སྒོམ། ཚུལ་ཁྲིམས་མི་སྒོམ། སེམས་མི་སྒོམ། ཤེས་རབ་མི་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམ་པ་དེ་བཞི་སྒོམ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རྟག་ཏུ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་དེ་བདུན་ལས། གང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་སྟེན་པར་བྱེད་པ་དེས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་ཅིང་བཟུང་ནས་ནང་དུ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ། ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་ཤིང་། ལུས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་དང་། ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་འཁོར་བའི་ཀླུང་ལས་རྒལ་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའོ། །གང་གིས་མི་ཐོབ་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་ནི། ཁ་ཅིག་བདུན་ཅར་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་རེ་རེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་སེམས་དང་། ངག་ཐ་དད་ལ་སྨྲ་བ་ཡང་ཐ་དད་པར་འདི་སྐད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་སེམས་དང་། ངག་ཐ་དད་ལ་སྨྲ་བ་ཡང་ཐ་དད་པར་འདི་སྐད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི་སྐྱེ་བོ་མ་རབས་


DKG053_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེའམ། ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་དེས་མདོ་སྡེ་ལས། མི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ནི་མ་དད་པ་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་དང་བཅས་པ་དང་། དད་ཀྱང་དོན་མི་ཤེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་དད་པའི་སེམས་ཡོད་ཀྱང་ཤེས་རབ་མེད་ན། དེས་མ་རིག་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཡོད་ལ་དད་པའི་སེམས་མེད་ན་དེས་ངན་པར་ལྟ་བ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མི་དད་པ་ནི་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དད་པ་ལ་ཤེས་རབ་མེད་པ་ནི་དོན་ལོག་པར་གོ་བས་ཆོས་ཐོས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་མ་དད་པ་ཞེ་སྡང་ཅན་དང་། དད་པ་ཤེས་རབ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐུར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ངས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་འདི་སྐད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱིས་ལོག་སྲེད་སྤངས་ནས་ཕུང་པོ་གཞན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་ནུས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་བསབས་ཏེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་དཀོན་


DKG053_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་གསུམ་ལ་སྐུར་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ལ། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོད་དེ། མ་བྱས་ན་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །གང་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་དེ། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །ཐབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་ལ་ད་ཡོད་དེ། ཡོད་ནས་ཕྱིར་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐུར་པའོ། །གང་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་དང་འདྲའོ། །མེད་པ་ཡིན་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར། རི་བོང་གི་རྭ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན། མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་དེ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཅིག་མ་ཡིན། ཆོས་གཉིས་མ་ཡིན། ཆོས་བཅུ་མ་ཡིན། ཆོས་བརྒྱ་མ་ཡིན། ཆོས་སྟོང་མ་ཡིན། ཆོས་ཁྲི་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ནི་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁ་ཅིག་གི་དུས་སུ་ནི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུར་གསུངས། འབྲས་བུ་ལས་རྒྱུར་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པའི་ཚིག་གོ །བདག་གི་ཡིད་དང་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡིད་དང་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསུངས་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཡིད་དང་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསུངས་པས་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DKG053_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་མཁའ་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ད་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ནི་གལ་ཏེ་ད་ལྟར་ཡོད་ན། འདས་པ་ཡང་བརྗོད་དུ་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་ཡང་མེད་པའོ། །ད་ལྟར་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་འོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་མ་འོངས་པ་ཡོད་ན། ད་ལྟར་ཡང་བརྗོད་དུ་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མ་འོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་མེད་པའོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ད་ལྟར་དང་འདས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་དང་འདས་པ་ཡོད་ན། མ་འོངས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་མེད་ཀྱི། ཡོད་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་དང་འདྲ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་མེད་པ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་མཁའ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་སྟེ། མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནམ་མཁའ་


DKG053_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འདྲ་བར་དུས་གསུམ་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནང་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་ནང་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གནས་ནི་ནམ་མཁའོ་ཞེས་གདགས་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ངས་གསུངས་སོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དུས་གསུམ་ལ་གཏོགས་པ་མ་ལགས་ཀྱང་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་ན་ནམ་མཁའ་ཡང་དུས་གསུམ་ལ་གཏོགས་པ་མ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་མཆིས་པ་ཞེས་མི་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལོག་སྲེད་ཅན་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། ལོག་སྲེད་ཅན་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གྱང་དང་། རྩིག་པ་དང་། གྱོ་མོ་དང་། གསེག་མ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་རྫས་དེ་དག་སྤོང་བ་ནི་


DKG053_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་ནམ་མཁའ་མ་ཡིན་པར་ནམ་མཁའི་ཟླར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ན། ཆེན་པོ་བཞི་མ་ལགས་པར་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཟླར་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་ཀྱང་། ཆེན་པོ་བཞི་ནི་མཆིས་ཞེས་བགྱིར་རུང་ན། ནམ་མཁའ་ཡང་ཟླ་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་མཆིས་ཞེས་མི་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པས་ནམ་མཁའ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། བལྟར་རུང་། རྟོགས་པར་རུང་། གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་ཤུལ་ཡིན། བརྗོད་པའི་ཚིག་ཡིན། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དམིགས་པ་ཡིན། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གནས་ཡིན། ཞི་བའི་འོད་སྣང་བ་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཕ་རོལ་ན་ཆོས་གཞན་ཡོད་ན་དེ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ཡང་ཡོད་པའི་ཆོས་དེ་དང་འདྲ་ན། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་སྨྲ་བ་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་མེད་པ། གཉེན་པོ་མེད་པ། བལྟར་མེད་པའོ་ཞེས་རྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་དང་གཉེན་པོ་མེད་ལ་བལྟར་མེད་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དང་འཐུན་ན། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ན། ཕུང་པོ་བཞི་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ན་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་


DKG053_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ་སྣང་བ་ཡིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ། གལ་ཏེ་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་ན་ནམ་མཁའ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ནི་འདུག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཇི་ཙམ་དུ་འདུག་པའི་གནས་ཡོད་པ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ནི་ཀུན་ཀྱང་མི་རྟག་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་སོ། །ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གནས་ཡོད་པར་སྨྲ་ན། ནམ་མཁའ་ནི་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ནི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་ཏེ་རིམ་པ་ཡིན་ན་བགྲང་བའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ཙམ་དུ་བགྲང་དུ་རུང་བ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བྱ། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ཡང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་དང་། མི་སྟོང་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་། མི་སྟོང་པ་སྟེ། འདི་གསུམ་དང་མི་བྲལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ནམ་མཁའ་མི་རྟག་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་རིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་སྟོང་པ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་སྟོང་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་ན། ནམ་མཁའ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་རིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པའི་དུས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་དང་། མི་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ནམ་མཁའ་ཡང་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་ཀའི་གནས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ནི་བྱར་རུང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཤིང་དང་། ཁང་པ་མེད་པར་བྱས་ན། ནམ་མཁའ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེའམ། བསྙམས་ན་ནམ་མཁར་འགྱུར་ཞེའམ། ནམ་


DKG053_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཁའ་འགེབས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་འཛེགས་པ་དང་། ནམ་མཁའི་ཁ་དོག་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་དང་འདྲ་བར་རི་མོར་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་བྱར་རུང་བའི་ཆོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཇི་ཙམ་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་སྟེ་རྫ་མ་དང་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་པ་དག་གང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་ནམ་མཁའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་ཆོས་གཅིག་ལ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་ཡོད་དམ། ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་རྫོགས་པར་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། གནས་གཞན་ན་ནམ་མཁའ་མེད་པར་རིག་གོ །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ན་འདི་དང་ཕ་བི་ཞེས་བགྲང་བའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་བགྲང་བ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པར་རིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་དེ། ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནམ་མཁའ་ནི་རྫས་ཀྱི་ནང་ན་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་འབྲས་བུ་བཞག་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལས་ཐ་དད་པས་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱ་དག་ཤིང་ལ་འདུས་པ་དང་འདྲའོ། །ལས་ཐུན་མོང་བ་མྱོང་བས་འབྲེལ་པ་སྟེ། ལག་པ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་རེག་པ་དང་འདྲའོ། །འབྲེལ་པས་ཐུན་མོང་བར་འབྲེལ་པ་སྟེ། སོར་མོ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བསྡམས་པ་དང་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཐུན་མོང་དང་འབྲེལ་ལོ་ཞེས་བྱར་ནི་ཐ་དད་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྫས་ཀྱི་ལས་དང་། ནམ་མཁའི་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའི་ལས་རྫས་དང་འབྲེལ་པར་གྱུར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྫས་ཀྱི་ལས་ནམ་མཁའ་དང་འབྲེལ་པར་གྱུར་ན། རྫས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་ཏུ་མ་ཁྱབ་ན་དེ་ཡང་མི་རྟག་པའོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཡང་གཡོ་བའི་རྫས་དང་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་རྟག་


DKG053_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་རྫས་ཀྱང་རྟག་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རྫས་མི་རྟག་ན་ནམ་མཁའ་ཡང་མི་རྟག་གོ །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐུན་མོང་བའི་ལས་དང་འབྲེལ་ལོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལས་དང་འབྲེལ་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ལས་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་པའི་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དང་མི་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཅེས་བྱར་ནི་མི་རུང་ངོ་། །འབྲེལ་པས་ཐུན་མོང་དང་འབྲེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མཛུབ་མོ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་བསྡམས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོག་མ་ནས་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཕྱིས་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་ལ་ཕྱིས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ཡང་མི་རྟག་པའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་ལ་ཕྱིས་ཡོད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་འབྲེལ་པས་ཐུན་མོང་དང་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །རྫས་མི་རྟག་པ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་ན་དེ་ཡང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ནམ་མཁའ་ནི་རྫས་ཀྱི་ནང་ན་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་འབྲས་བུ་བཞག་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་དེ་སྣོད་མེད་པའི་སྔ་རོལ་ན་གང་དུ་གནས། གལ་ཏེ་གནས་ཡོད་ན་ནམ་མཁའ་ཡང་རྣམ་པ་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མང་བ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་། གཅིག་པ་དང་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དེ་སྟོང་པ་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་གནས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། སྲིད་པའི་རྫས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་གནས་པའི་རིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་མེད་པར་རིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་མཛུབ་མོ་བསྒྲེང་བའི་གནས་ལ་ནམ་མཁའ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་མི་རྟག་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཛུབ་མོ་ལ་ཕྱོགས་བཞི་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་བཞི་ཡོད་ན་ནམ་མཁའ་ཡང་ཕྱོགས་བཞི་ཡོད་པའི་


DKG053_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་སོ། །རྟག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱོགས་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཆ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་མི་རྟག་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་མི་འབྲེལ་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྔ་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ན་སྲིད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སྲིད་པའི་ཆོས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ལ་གནས་ན། ཆོས་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་ཐམས་ཅད་ས་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ། ས་ཉིད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ས་ལ་རྟེན་པའི་རྫས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་མི་རྟག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་ས་ནི་ཆུ་ལ་རྟེན་ཏེ་ཆུ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ས་ཡང་མི་རྟག་གོ །ཆུ་ནི་རླུང་ལ་རྟེན་ཏེ་རླུང་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ཡང་མི་རྟག་གོ །རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྟེན་ཏེ། ནམ་མཁའ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རླུང་ཡང་མི་རྟག་གོ །དེ་ལྟར་མི་རྟག་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་བོ་ཞེས་སྨྲ། ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །རི་བོང་གི་རྭ་དང་ཡང་འདྲ་བར་མེད་པའི་རྫས་ཡིན་པས་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཡོད་པར་སྨྲ་ན་ང་ཡང་ཡོད་པར་གསུང་ངོ་། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མེད་པར་སྨྲ་ན་ང་ཡང་མེད་པར་གསུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་དུ་དང་ལྡན་ན། འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན། འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྟེན་པ་དང་། ནང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་


DKG053_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལྡན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དང་ལྡན་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མི་རྩོད་དེ། ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཡོད་པར་སྨྲ་ན། ང་ཡང་ཡོད་པར་གསུང་ངོ་། །འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མེད་པར་སྨྲ་ན། ང་ཡང་མེད་པར་གསུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་གཟུགས་ལ་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ང་ཡང་ཡོད་པར་གསུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་གཟུགས་ལ་རྟག་པ་མེད་པ་དང་། བདེ་བ་མེད་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྨྲ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ང་ཡང་མེད་པར་གསུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་


DKG053_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་གསུངས། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའོ་ཞེས་འཆད་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོད་པར་གསུངས། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ལོག་པ་དང་། སེམས་ལོག་པ་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པ་དང་། འདི་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཡང་དག་པར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ལ། ང་ཡང་འདི་ལྟར་རྟག་གོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བས། དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བྲལ་བས་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ཟག་པ་དང་། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང་། མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཟག་པ་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཤེས་ནས་སྤོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྨན་པས་སྔར་ནད་པའི་རྩ་བལྟས་ཏེ། ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ཤེས་ནས་གདོད་སྨན་གཏོང་བ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་དམུས་ལོང་ཞིག་ཁྲིད་དེ། ཚེར་མ་གཡོན་ཅན་གྱི་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་བོར་ནས་ཕྱིར་ལོག་ན་དམུས་ལོང་དེ་འབྱུང་བར་ཤིན་ཏུ་དཀའོ། །ཇི་སྟེ་བྱུང་བར་གྱུར་ན་ཡང་ལུས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བུས་པ་མ་རབས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ཏེ། ཟག་པ་གསུམ་གྱི་ཉེས་པའི་སྐྱོན་མི་མཐོང་མི་ཤེས་པས་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་ངོ་། །གང་མཐོང་བ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཤེས་ནས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡང་ཞིང་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཅིག་ནི་ལས་བྱེད་པའི་ཚེ་ལྕི་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བའི་ཚེ་ཡང་


DKG053_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །གཅིག་ནི་ལས་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བའི་ཚེ་ལྕི་བའོ། །ཡང་གཅིག་ནི་ལས་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ལྕི་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལེན་པའི་ཚེ་ཡང་ལྕི་བའོ། །ཡང་གཅིག་ནི་ལས་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ཡང་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཚེ་ཡང་ཡང་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་རྟོགས་པ་ནི་ལས་བྱས་པ་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཟག་པ་དེ་དག་སྤང་ངོ་། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མི་བྱའོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ད་དུང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་དང་། ལྷ་དང་། མིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་མ་ཐར་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་སྤྱོད་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན་དེའི་མཐུས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅོམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེས་དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཉམ་དམའ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཉམ་དམའ་བར་འགྱུར་བར་མཐོང་ནས། སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་དེང་བདག་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཡང་ནན་ཏན་དུ་སྤྱོད་པའི་མཐུས་བདག་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་བྲལ་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་དང་བསྙེན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ་བསྒོམ་མོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེས་དེར་བརྩོན་པར་བསྒོམ་པའི་མཐུས་མི་དགེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་དང་། མི་དང་ལྷའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་སྲིད་པའི་ཟག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྲིད་པའི་ཟག་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་བཞི་བཅུ་དགུ་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་གལ་ཏེ་ཟག་པ་ལ་རྟོག་ཅིང་ཟག་པའི་རྒྱུ་མ་བརྟགས་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་ཟག་པ་ནི་རྒྱུ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་རྟོགས་ནས་བདག་གིས་རྒྱུ་དེ་ཡོངས་སུ་བཅད་


DKG053_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ཟག་པ་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་རྟོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྨན་པས་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་བཅད་ན་ནད་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་སྔར་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་བཅད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་སྔར་རྒྱུ་རྟོག་སྟེ། དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ་རྟོག་གོ །དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་སོ། །འབྲས་བུ་རྟོགས་ནས་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་བརྟགས་ནས་རིམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་པ་དང་སྟུག་པོ་རྟོག་གོ །སྲབ་པ་དང་སྟུག་པོ་བརྟགས་ནས་སྔར་སྟུག་པོ་སྤོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་སྟུག་པོ་སྤངས་ནས་སྲབ་མོ་ཡང་རང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་པ་དང་། སྟུག་པོ་ཤེས་ནས་དེས་དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དགག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་མི་སྡོད། མི་འགྱོད་པར་རབ་ཏུ་བརྩོན་ཞིང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ཏེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཉན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནད་པ་ཞིག་བདག་གི་ནད་ཡང་ཞིང་གདོན་མི་ཟ་བར་འཚོ་བར་ཤེས་ནས་སྨན་ཁ་བ་རྙེད་ཀྱང་འགྱོད་པ་མེད་པར་འཐུང་བ་ལྟར་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་མོས་ཤིང་མྱ་ངན་མི་བྱེད་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ་འགྱོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་མོ་དང་སྟུག་པོ་ཤེས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་ཏེ། དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གཟུགས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་གང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་མོ་དང་། སྟུག་པོ་མི་ཤེས་ཤིང་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་བརྩོན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གཟུགས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་


DKG053_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་མོ་དང་། སྟུག་པོ་ཤེས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ནི་རྟག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་རྟག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་མོ་དང་སྟུག་པོ་མི་ཤེས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ་ནི་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། དེ་བས་ན་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ནས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་མི་རྟག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དང་། འཕགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། ང་ཡང་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་གསུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ངས་བཤད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་དང་ང་མི་རྩོད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་པ་ཟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་འདོད་པའི་ཟག་པ་དང་། སྲེད་པའི་ཟག་པ་དང་། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་མི་དགེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱོད་པས་འདོད་པའི་ཟག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་སྔོན་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དགའ་བོ་ཁྱོད་བུ་མོ་འདིས་སྨྲས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཟུང་ཤིག །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་སྔོན་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ནང་གི་མི་དགེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པའོ། །དེ་ལ་སྲེད་པའི་ཟག་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་


DKG053_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནང་གི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྣམས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་རྣམས་དང་། ནང་གི་མི་དགེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པ་དེ་དག་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པའོ། །མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བ་མི་ཤེས་ཤིང་། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བྱེ་བྲག་མི་ཕྱེད་པ་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མ་རིག་པ་ནི་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཕུང་པོ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ལ་འདུ་ཤེས་ཤིང་། འདུ་ཤེས་འཇོག་པས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ལོག་པ་དང་། བསམ་པ་ལོག་པ་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལས། མ་རིག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལས་མི་དགེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་ན། དེ་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་རིག་པ་ལས་སྐྱེས་སོ་ཞེས་གསུངས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་གཉིས་ནི་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་ལ། གཅིག་གི་འབྲས་བུ་གཅིག་སྟེ། གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱེད་དོ། །མི་དགེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མ་རིག་པ་བསྐྱེད་དོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཀུན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ནི་ཉེ་བའི་རྒྱུའོ། །ཆེན་པོ་བཞི་ནི་རིང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། མ་རིག་པ་ཉིད་ཟག་པའོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཟག་པ་རྣམས་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ངས་མ་རིག་པ་ཉིད་ཟག་པར་གསུངས་པ་ནི་ནང་གི་མ་རིག་


DKG053_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ལས་ཟག་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུའོ། །གང་མ་རིག་པ་ཉིད་ཟག་པར་འཆད་པ་ནི་ནང་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་མི་ཤེས་པའོ། །གང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་འཆད་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་དང་། བདག་གི་བ་མི་ཤེས་པའོ། །གང་མ་རིག་པ་ཉིད་ཟག་པར་འཆད་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་མ་རིག་པ་ལས་ཕུང་པོ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཟག་པའི་རྒྱུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཟག་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་འདི་ལྟར་རྟོག་གོ །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ལས་ཅི་ཞིག་བྱས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་ན་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཚེ་ན་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གང་ན་གནས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དངོས་པོ་ཅི་ལ་བརྟགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སུའི་གནས་ཁང་དང་། མལ་ཆ་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། གོས་དང་། ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ལ་སོགས་པ་བསླངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་ཐ་མ་ལས་འབྲིང་དུ་འགྱུར། འབྲིང་ལས་རབ་ཏུ་འགྱུར། ལས་ཐ་མ་ལས་འབྲིང་དུ་འགྱུར། ལས་འབྲིང་ལས་རབ་ཏུ་གྱུར་སྙམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཟག་པའི་རྒྱུ་དང་། རྐྱེན་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་བཀག་ནས་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་འགག་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ལས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་


DKG053_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་གཅིག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྣོད་གཅིག་གི་ནང་ན་ས་བོན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ན། ཆུའམ་ཆར་པ་དང་ཕྲད་ནས་སོ་སོར་སྐྱེ་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྣོད་གཅིག་མོད་ཀྱི་སྲེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག །བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་འདི་ལྟར་ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། ཟག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ལྷ་དང་མིའི་ལུས་ཐོབ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་སྣོད་འདི་ལས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་། མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་སྟེ། ཟག་པ་འདིའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱེད་ཅིང་ངན་སོང་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་ཅིང་རྩ་བ་བཞི་འཇིག་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐུར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་འདི་ལྟར་བདག་གི་ལུས་ཐོབ་པ་འདིས་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་དེ། ངན་སོང་གི་འབྲས་བུ་རྣམས་ལེན་པའི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མཆིས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ལ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ན། ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ལ་གཏོགས་སམ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་མཆིས་པས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཚོལ་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་གཅད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟར་གཅད་པ་ཞིག་ལགས་ན་ད་ལྟར་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་མཆིས་ཞེས་བགྱིར་རུང་ངམ། བཀའ་


DKG053_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆེད་འགའ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུར་གསུངས། ཆེད་འགའ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུར་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་འཇིམ་པ་ཉིད་རྫ་མའོ། །སྐུད་པ་ཉིད་གོས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུར་བཤད་པའོ། །འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུར་བཤད་པ་ནི་བ་ལང་ཉིད་ཆུ་དང་རྩྭ་སྟེ། མི་ཡང་ཟས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུར་བཤད་དེ། སྔར་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་སྐད་དུ། ངས་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་ཚངས་པའི་གནས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུར་བཤད་པའོ། །འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུར་བཤད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་འདི་ཉིད་སྔོན་གྱི་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུར་བཤད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་མེད་དེ། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ཟག་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམ་མོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དེ་དག་བསྒོམས་ན། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །མི་དགེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །རྒྱུ་མི་དགེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་དགེ་བ་ལ། འབྲས་བུ་མི་དགེ་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་མི་དགེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཁ་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་དང་། མེ་ཏོག་དང་། སྡོང་བུ་དང་། ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཁའོ། །ཇི་ལྟར་དུག་གི་སྡོང་པོ་ས་བོན་གདུག་པས་འབྲས་བུ་ཡང་གདུག་པ་བཞིན་དུ། རྒྱུ་ཡང་སེམས་ཅན་ལགས་ལ། འབྲས་བུ་ཡང་སེམས་ཅན་ལགས་ཏེ།


DKG053_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ལགས་ལ། འབྲས་བུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ལགས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་སེམས་ཅན་ལགས་ལ། སེམས་ཅན་ཉིད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རི་ཁ་བ་ཅན་ལ་རྩྭ་གདུག་པ་དང་། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཡང་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་ལགས་ལ། སེམས་ཅན་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བར་གསོལ་ན། ངས་ཀྱང་གཅོད་ནུས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་བརྟགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང་། རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་དགྲོལ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རི་ཁ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལྟ་བུའོ། །རྩྭ་གདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གང་དེ་ལྟར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ལུས་ལ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མཆིས་ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ་འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ས་བོན་དང་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་ལ། མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། གང་ས་བོན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ས་བོན་ཞེས་བྱའོ། །གང་མི་འགྱུར་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་བོན་ཞེས་མི་བྱ་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཚོར་བ་ནི་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཟག་པའོ། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་བཙོན་ར་ལས་ཀྱང་ཐར་བར་


DKG053_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་ཚོར་བ་བརྟག་གོ །དེ་ལྟར་ཚོར་བ་དེ་ནི་སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སྲེད་པ་གཅོད་པར་འདོད་ན། སྔར་ཚོར་བ་བརྟག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཚོར་བའི་དུས་ལ་བྱས་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དགའ་བོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་ཀྱང་ཚོར་བའི་དུས་ལ་བྱས་ཏེ། དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཐོག་མ་ཚོར་བ་བརྟག་གོ །ཚོར་བ་རྟོགས་ནས་གཞན་ཡང་ཚོར་བ་འདི་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་བརྟག་གོ །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅི་ལས་སྐྱེས། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མེད་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་མེད་པ་མ་སྐྱེས། གཞན་ཡང་ཚོར་བ་འདི་ནི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས། སྐྱེས་བུ་ལས་མ་སྐྱེས། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་མ་སྐྱེས། དུས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་ལས་མ་སྐྱེས། རང་བཞིན་ལས་མ་སྐྱེས། བདག་ལས་མ་སྐྱེས། གཞན་ལས་མ་སྐྱེས། བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་དེ་ནི་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །རྐྱེན་ཚོགས་པ་དེ་ལ་ཚོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། མེད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་རྐྱེན་ཚོགས་པ་བཅད་དོ། །རྐྱེན་ཚོགས་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་མི་སྐྱེའོ་སྙམ་རྟོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་རྒྱུ་རྟོགས་ན། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་ཀྱི་ལུས་མྱོང་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ལེན་ཏོ། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་རྟག་པའི་བདེ་བ་ལེན་ཏོ། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་བདེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་དོ། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན་ཚོར་བའི་རྐྱེན་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་རྐྱེན་མི་


DKG053_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོར་བ་གང་དག་ནི་སྲེད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། སྲེད་པ་གང་དག་ནི་ཚོར་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གང་དེ་ལྟར་སྲིད་པའི་རྒྱུ་དང་། ཚོར་བའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ན། བདག་དང་བདག་གི་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་སྲེད་པ་དང་། ཚོར་བ་གཉིས་གང་ནས་གང་དུ་འགོག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། ཚོར་བ་དང་སྲེད་པ་ཅུང་ཟད་འགོག་པའི་གནས་མཐོང་བས་མཐར་འགོག་པ་ཡང་ཡོད་པར་རིག་ནས། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་དད་པ་སྐྱེའོ། ། དད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་ཅིའི་རྒྱུ་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་རྟོག་སྟེ། དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་རིག་ནས། དེ་ནས་རབ་ཏུ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཅེ་ན། ལམ་དེས་ཚོར་བ་ལ་རྟོག་པ་ན་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཅར་ཡང་ལུས་དང་སེམས་སྐྱེད་པར་ནུས་སོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རེག་པའི་རྐྱེན་ལས་སོ། །རེག་པ་དེ་ལས་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །མ་རིག་པའི་རེག་པ་དང་རིག་པའི་རེག་པ་དང་། རིག་པ་མ་ཡིན་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་རེག་པའོ། །དེ་ལ་རིག་པའི་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་དོ། །རེག་པ་ལྷག་མ་གཉིས་ནི་ལུས་དང་སེམས་དང་། ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ངས་རེག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་གཅད་པར་བྱའོ། །རེག་པ་བཅད་ན་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཚོར་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། འབྲས་བུ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་རྟོག་གོ །དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཞེ་ན། ཚོར་བའི་རྒྱུ་ལས་སྲེད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཞེ་ན། རེག་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཚོར་བ་འདི་ནི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཚོར་བ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས་རིམ་གྱིས་སྲེད་པ་རྟོག་སྟེ། ཚོར་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སྲེད་པ་རྟོག་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟས་སྣ་ཚོགས་དང་། ཟས་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཟས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྲེད་


DKG053_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཟས་མེད་པའི་སྲེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ལ་སྲེད་ཅིང་ཆགས་སོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ། བདག་གིས་ཟས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྲེད་པ་བསྐྱེད་ན། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་གཅོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་གིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ལ་ཆགས་ཀྱང་ཚོར་བའི་རྒྱུ་མ་བཅད་ན། ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་རེག་པ་གཅད་པར་བྱའོ་སྙམ་སེམས་སོ། །རེག་པ་བཅད་ནས་ཚོར་བ་ཡང་རང་འགོག་གོ །ཚོར་བ་འགགས་ནས་སྲེད་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འགག་གོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་ལུས་གདུག་པ་དང་བཅས་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་རི་ཁ་བ་ཅན་ལ་རྩྭ་གདུག་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་སྨན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་མོད་ཀྱི། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་གཉིས་ཅིའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་སྙམ་བརྟགས་ན། འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་ན་ཡང་འདོད་པ་མི་སྐྱེ། ཚོར་བ་རྟོགས་པའི་ཚེ་ཡང་འདོད་པ་མི་སྐྱེ་ལ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ། གཟུགས་ལ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པར་ལྟ། ཚོར་བ་ལ་ནི་རྟག་པ། མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བར་ལྟ་བའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ལོག་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདུ་ཤེས་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདུ་ཤེས་ཇི་ལྟར་བརྟག་ཅེ་ན། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཕགས་པའི་ལམ་མ་ཐོབ་པས། ཀུན་ལ་འདུ་ཤེས་ལོག་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་


DKG053_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ལོག་པ་ཞེ་ན། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་། བདེ་བ་མེད་པ་ལ་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་། མ་དག་པ་ལ་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྟོང་པའི་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། ཆེན་པོ་དང་། ཆུང་ངུ་དང་། ཉིན་མཚན་དང་། ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། གོས་དང་། གནས་ཁང་དང་། མལ་ཆ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། མལ་ཆའི་བར་དུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་ངུ་དང་། ཆེན་པོ་དང་། མཐའ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཆུང་བའི་རྒྱུས་ནི་འདུ་ཤེས་ཆུང་ངུར་བསྐྱེད་། ཆེ་བའི་རྒྱུས་ནི་འདུ་ཤེས་ཆེན་པོར་བསྐྱེད། མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུས་ནི་འདུ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པར་བསྐྱེད་དོ། །ཡང་འདུ་ཤེས་ཆུང་ངུ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མ་ཞུགས་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞུགས་པའོ། །ཡང་མཐའ་ཡས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་བཅུའོ། །ཡང་འདུ་ཤེས་ཆུང་ངུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་འདུ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་མཐའ་ཡས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་འགགས་ན་ཚོར་བ་ཡང་རང་འགག་གོ །འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་འགགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བགྱི་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅིའི་སླད་དུ་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་འགགས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བར་བར་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཆོས་བསྟན་ཏེ། གང་ཐོས་པས་ཆོས་ཤེས་སོ། །བར་བར་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་བསྟན་ཏེ། གང་ཐོས་པས་སེམས་ཅན་བཤད་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། གང་ཐོས་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ངས་སྔོན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་


DKG053_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། འོད་སྲུང་སེམས་ཅན་འགགས་པ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱང་འགག་གོ །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་བསྟན་པས། གང་ཐོས་པས་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་བསྟན་ཏེ། གང་ཐོས་པས་སེམས་ཅན་བསྟན་པར་ཤེས་པ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ངས་སྔོན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙེན་པར་ཡང་མ་བཤད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་བསྙེན་པར་ཡང་མ་བཤད་དེ། ཆོས་གང་བསྙེན་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ནི་རྒུད་པར་འགྱུར་ལ། མི་དགེ་བ་ནི་དར་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་ནི་བསྙེན་པར་མི་བྱའོ། །ཆོས་གང་བསྙེན་པས་མི་དགེ་བ་ནི་རྒུད་ཅིང་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་ནི་དགེ་ཞིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་ནི་བསྙེན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་བསྟན་པ་སྟེ། གང་ཐོས་པས་སེམས་ཅན་བཤད་པར་ཤེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་གཉིས་བཀག་གོ་ཞེས་གསུངས་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདུ་ཤེས་དེ་ལ་དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས། རིམ་གྱིས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདུ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །ཅི་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཅེས་བརྟགས་ན། རེག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་རིག་གོ །རེག་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུས་རེག་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུས་རེག་པའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རེག་པ་ཞེས་བྱ། རིག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་རེག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ལོག་པ་སྐྱེའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་ལས་རེག་པ་ནི་མ་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྟོག་གོ །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་ཤེས་ལོག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་


DKG053_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆིས་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་ན། དེའི་དོན་ཅི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བ་ལང་ལ་བ་ལང་དུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ། བ་ལང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་ལ། རྟ་ལ་ཡང་རྟ་རུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ། རྟའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། ཆེན་པོ་དང་། ཆུང་ངུ་དང་། ཁང་པ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། ཐེག་པ་དང་། སོང་བ་དང་། འོང་བའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བགྱིའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་འདུ་ཤེས་འབའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི། ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ལ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ལ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་ན་བུས་པ་མ་རབས་ནི་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཞེས་བྱའི། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་མི་བྱའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག་གོ །མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དགས་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། མི་དང་ལྷར་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ངས་མི་དགེ་བར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་བཅད་པས་མ་རིག་པའི་རེག་པ་ཆོད་དེ། དེ་བས་ན་འདུ་ཤེས་ཆད་པར་གྱུར་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ཆད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཆད་དོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་དེ་དག་བཅད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྒོམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གདུག་པའི་ལུས་ཀྱི་ནང་


DKG053_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རི་ཁ་བ་ཅན་ལ་རྩྭ་གདུག་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སྨན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདོད་པ་ལ་བརྟགས་ན། འདོད་པ་ནི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་ཡིན་པར་རིག་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུར་གསུངས་སོ། །དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དེ་ལས་འདོད་པ་སྐྱེ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཏི་མུག་ཅན་ནི་ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པས་གཟུགས་ལ་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ནས་རེག་བྱའི་བར་དུ་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདུ་ཤེས་ལོག་པའི་རྒྱུས་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཅུ་སྐྱེའོ་ཞེས་འཆད་དོ། །འདོད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྲས་བུ་ངན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕ་མ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དག་ལ་ངན་དུ་བྱེད་དེ། བྱེད་པའི་མི་རིགས་པ་ལུས་དང་སྲོག་མི་ཕངས་པར་ཆེད་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་རྟོག་གོ །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་རྒྱུ་རྟོགས་ནས། རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྟོག་གོ །འདོད་པ་དེ་ལ་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་དང་། མི་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་འགོག་པར་འགྱུར་ན། ནམ་དུ་ཡང་འདོད་པའི་སེམས་དེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མི་མྱོང་ངོ་། །མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་གིས་སྔར་མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་གཅད་པར་བྱའོ། །མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཆོད་ན་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་རང་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་དགག་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་


DKG053_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྒྱད་བསྒོམ་སྟེ། དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རི་ཁ་བ་ཅན་ན་རྩྭ་གདུག་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སྨན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་ལྟར། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་གདུག་པ་ལ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་འདོད་པ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་ལས་ལ་རྟོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། རེག་པ་དང་། འདོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་ལས་བྱེད་ཀྱི་མྱོང་བའི་ལས་མི་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་ནི་ལས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ན། སྐྱེ་བའི་ལས་དང་མྱོང་བའི་ལས་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ལས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟག་གོ །ལས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གཉིས་ནི་ལས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཡིད་འབའ་ཞིག་ནི་ལས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གཉིས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལས་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཡིད་ནི་ནང་གི་ལས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ལས་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཉོན་མོངས་པ་དང་འགྲོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་ལས་དང་མྱོང་བའི་ལས་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལས་ཡང་དག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །དུས་ཀྱི་ལས་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །དེ་ལ་སྔར་བྱུང་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །དེ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་ལས་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ལས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་བརྟག་གོ །དེ་ལ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་དང་རེག་པའོ། །མ་རིག་པ་དང་། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྲིད་པ་ཚོལ་ལོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བའི་རྐྱེན་ནི་སྲེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་རྟོག་གོ །འབྲས་


DKG053_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནག་པོའི་ཡང་ནག་པོའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། དཀར་པོའི་ཡང་དཀར་པོའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། འདྲེས་པའི་ཡང་འདྲེས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། མི་དཀར་མི་གནག་པའི་ཡང་མི་དཀར་མི་གནག་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །དེ་ལ་ནག་པོའི་ཡང་ནག་པོའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། ལས་བྱེད་པ་ན་ཡང་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་དྲི་མ་དང་བཅས་པའོ། །དཀར་པོའི་ཡང་དཀར་པོའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། ལས་བྱེད་པ་ན་ཡང་རྣམ་པར་དག་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འདྲེས་པའི་ཡང་འདྲེས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། ལས་བྱེད་པ་ན་ཡང་འདྲེས་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་འདྲེས་པའོ། །མི་དཀར་མི་གནག་པའི་ཡང་མི་དཀར་མི་གནག་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་ནི་ཟག་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མ་མཆིས་ཞེས་གསུངས་ན། དེ་ནི་ཅིའི་སླད་དུ་མི་དཀར་མི་གནག་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཆིས་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང་། འབྲས་བུ་འབའ་ཞིག་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ནག་པོའི་ཡང་ནག་པོའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། འབྲས་བུ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ལ་ནག་པོའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་ལ། རྒྱུར་འགྱུར་བར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདྲེས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །


DKG053_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་ལས་དེ་ཆོས་ནག་པོ་མ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དཀར་པོ་ཞེས་མི་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ཞེས་མི་བྱའི། ནག་པོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་དཀར་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ངས་སྐབས་འདིར་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་ལ་ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་མྱོང་བས་དཀར་པོ་ཞེས་མི་བྱའི། ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལས་དེའི་ངེས་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བའི་གནས་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་མི་དགེ་བ་བཅུ་བྱས་ན། ངེས་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་ལ། དགེ་བ་བཅུ་བྱས་ན། ངེས་པར་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེའོ། །མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ལ་རབ་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མ་ཡོད་དེ། རབ་བྱས་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ལུས་མྱོང་ངོ་། །འབྲིང་བྱས་པ་ནི་བྱོལ་སོང་གི་ལུས་མྱོང་ངོ་། །ཐ་མ་བྱས་པ་ནི་ཡི་དགས་ཀྱི་ལུས་མྱོང་ངོ་། །མིའི་ལས་ཀྱི་ནང་དུ་དགེ་བ་བཅུ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རབ་དང་། འབྲིང་དང་། ཐ་མ་དང་། རབ་ཀྱི་ཡང་རབ་བོ། །དེ་ལ་ཐ་མ་ནི་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དུ་སྐྱེའོ། །འབྲིང་ནི་ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་གླིང་དུ་སྐྱེའོ། །རབ་ནི་ནུབ་ཀྱི་བན་གླང་སྤྱོད་དུ་སྐྱེའོ། །རབ་ཀྱི་ཡང་རབ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐྱེ་སྟེ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས། འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གཅད་པར་བྱ་སྙམ་བསམས་ནས། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ལས་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ནི་མ་རིག་པ་དང་རེག་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་མ་རིག་པ་དང་། རེག་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ན་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་དག་འགོག་ཅིང་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མ་རིག་པ་དང་རེག་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྒོམ་སྟེ། དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་གདུག་པའི་ལུས་ལ། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དམ་པ་ཡོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རི་ཁ་བ་ཅན་ལ་རྩྭ་གདུག་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྨན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་དང་འདྲའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་


DKG053_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་ལ་བརྟག་གོ །དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བར་ཤེས་ནས་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་གཞན་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་ལས་སྐྱེ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྲིད་པ་སྐྱེ་སྟེ། སྲིད་པའི་རྒྱུ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེའོ། །སྲིད་པའི་རྒྱུ་ལས་སྲིད་པ་སྐྱེ་སྟེ། སྲིད་པའི་རྒྱུ་ལས་ལས་སྐྱེའོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་རྟོགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་གོང་མ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཅུ་གཉིས་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་གིས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཅུ་གཉིས་དེ་ལ་དེ་ལྟར་རྟོག་ན་དེ་ནི་ལས་གསར་མི་བྱེད་ཅིང་། ལས་རྙིང་བཅོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་གཅིག་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་བར་གྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རེ་རེའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བརྟགས་ན་ཀུན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་ཡི་དགས་དང་བྱོལ་སོང་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བརྟག་གོ །དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་ཡང་མི་དང་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་རྟོག་སྟེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་ལས་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལྷ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་གཟིར་བའི་དངོས་པོ་མེད་དེ། ལུས་མཉེན་ཞིང་འཇམ་ཡང་ལྟས་ལྔ་མངོན་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་བ་ནི་


DKG053_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འདྲ་སྟེ། ཁྱད་པར་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྫ་མ་སོ་མ་བཏང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་འཆག་སླའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་བླངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ལུས་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོའི་སྣོད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུའི་ཤིང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ནི་བྱ་མང་པོས་མ་རུང་བར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་རྩྭ་སྐམ་པོ་མང་དུ་སྤུངས་ཀྱང་མེ་ཆུང་ངུས་འཚིག་པར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་མྱོང་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་འཕགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལྟར་རྟོགས་ན། གང་ཟག་དེས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཆོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་རྟོག་གོ །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པའོ། །སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་ཚོལ་བ་དང་། ཟང་ཟིང་ཚོལ་བའོ། །ལུས་དང་ཟང་ཟིང་ཚོལ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྲེད་པ་དང་། མ་རིག་པ་ལས་གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལོ། །དེ་ལ་ནང་གིས་ལུས་སུ་འགྱུར་བར་བྱེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱིས་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་ནང་གིས་ལུས་སུ་འགྱུར་བར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བར་བྱེད་པས། ནང་གི་སྲེད་པ་བཅད་ན་ལས་ཆོད་པར་འགྱུར་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྲེད་པ་བཅད་པས་འབྲས་བུ་ཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ནང་གི་སྲེད་པས་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་བྱེད་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྲེད་པས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སྲེད་པ་ནི་


DKG053_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག་གོ ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལེན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱི་ནང་ལ་སྲེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲེད་པ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །གང་གིས་སྲེད་པ་དང་། ལེན་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་བཅད་ན། ལས་ཀྱང་མི་བྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་སྲེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གཅད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ན། དེ་ནི་ངས་ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གདུག་པའི་ལུས་ལ་སྨན་དམ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རི་ཁ་བ་ཅན་ལ་དུག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སྨན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བགྱི་བའི་དོན་མ་ངེས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བར་བར་ནི་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་ལགས་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་སེམས་ཅན་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་དང་ངན་


DKG053_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ལྟ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས། བར་བར་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ལགས་སོ་ཞེས། ང་ཡང་འདིར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན་གང་དག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པའི་ཆོས་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བར། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་སྙིང་པོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་རབ་རིའི་རྒྱལ་པོ་ནི་སྨན་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བར། མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པ་ལྟར། མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རླུང་དྲག་པོ་ནི་སུས་ཀྱང་བཅིང་མི་ནུས་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཆིང་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་ཅིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པ་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་མུ་སྟེགས་ཅན་ངན་པར་ལྟ་བ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞིག་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ནི་སུས་ཀྱང་འགྲང་མི་ནུས་པ་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདིའི་དོན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སུས་ཀྱང་བགྲང་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་མཚན་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ཚོང་དཔོན་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་


DKG053_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེད་དཔོན་ཆེན་པོས་ཚོང་དཔོན་མང་པོ་དེད་དེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འཇུག་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བའི་འོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ནད་ཀྱིས་གཟིར་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྨན་བཟང་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་རི་བསུང་ཅན་ལ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བས་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁར་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མི་ཉམ་ཆུང་བ་ཐམས་ཅད་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལངས་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་སྡིག་པ་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟམ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཟམ་པས་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་བ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་ཉོན་མོངས་པས་གདུངས་པའི་བསིལ་གྲིབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གདུགས་སམ། བླ་གབ་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བའི་ཉི་མ་སྒྲིབ་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་འགྱུར་བ་ནི། ཇི་ལྟར་སེང་གེའི་རྒྱལ་པོས་རི་དགས་ཐམས་ཅད་ཐུལ་བ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་རིག་པའི་སྔགས་ཆེན་མོ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་གདོན་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་སྔགས་མཁན་གྱིས་གདོན་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བ་མོའམ། སེར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་བ་མོའམ། སེར་བས་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པའི་སྨན་བཟང་པོ་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་སྨན་ཨན་ཛྭ་ན་ཞེས་བྱ་བ་མིག་ན་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་བ་དང་འདྲའོ། །


DKG053_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་མེ་ལོང་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་མེ་ལོང་གསལ་བས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་པའི་གོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གོས་ཀྱིས་ལུས་སྒྲིབ་ཅིང་གཡོགས་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དབུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནོར་རིན་པོ་ཆེར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྷ་བཀྲ་ཤིས་མས་དབུལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱིས་སྐོམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་ཆུར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་སྐོམ་པ་ཐམས་ཅད་ངོམས་པར་བྱེད་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲིར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གང་ཟག་དག་བདེ་བའི་ཁྲི་ལ་ཕྲད་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ས་དང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བར་གྱི་རྒྱན་དང་། བདུག་པ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བྱུག་སྤོས་དང་། སྤོས་ཕྱེ་མ་དང་། བདུག་སྤོས་རྣམ་པར་དག་པའི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཐེག་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་གྱི་ཤིང་པ་རི་ཙི་ཏྲ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚོན་ངར་ཅན་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཤིང་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་མཚོན་རྣོན་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་དཔའ་ཞིང་རྟུལ་ཕོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཕས་རྒོལ་བའི་བདུད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའོ། །འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའོ། །འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སོ། །འདི་ནི་ཐོས་པའི་གཏེར་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་


DKG053_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིག་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཡི་དགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་སྣོད་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡབ་དང་ཡུམ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་མདོ་སྡེ་འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །ངས་ནི་སྔར་གསུངས་པ་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་གསུངས་མོད་ཀྱི། ངས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་ལྔ་བཅུ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་མ་གཏོགས་པར། གཞན་གྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །ངན་པར་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་ངན་པར་ལྟ་བ་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་དག་མཐར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅིའི་སླད་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་


DKG053_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་མ་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ཞེས་བགྱི་བ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལགས་སམ། ཟག་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལགས་མོད་ཀྱི། རང་བཞིན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་མི་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་མི་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་སེམས་སྐྱེད་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ནས། མཐར་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཟད་དེ། དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའང་ལགས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་མ་ལགས་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའང་མ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་མི་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཡང་གང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ལ་ཆགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ལ་ཆགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་


DKG053_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་ཞེ་ན། ཕོ་དང་མོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕོ་དང་མོར་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ནས། ཁང་པ་དང་། ཐེག་པ་དང་། བུམ་པ་དང་། གོས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལས་རྩ་བ་ཡང་ཤེས། རྒྱུ་ཡང་ཤེས། བསྡུ་བ་ཡང་ཤེས། བསྐྱེད་པ་ཡང་ཤེས། བདག་པོ་ཡང་ཤེས། དེད་དཔོན་ཡང་ཤེས། རྒྱལ་བ་ཡང་ཤེས། ཡང་དག་པ་ཡང་ཤེས། མཐར་ཕྱིན་པ་ཡང་ཤེས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྩ་བ་ཤེས་པ་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཞུ་བ་ལ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཞེ་ན། བདག་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། གཞན་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་མ་གཏོགས་མི་ཤེས་པ་དག་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་དག་ཞུ་བ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྟོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་རྩ་བ་ནི་མོས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ནི་གསལ་བར་རེག་པ་ཞེས་བྱ། བསྡུ་བ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ། བསྐྱེད་པ་ནི་ལེགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ། བདག་པོ་ནི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ། དེད་དཔོན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱ། རྒྱལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ། ཡང་དག་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ། མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་ནི་ཐོག་མ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མོས་པ་ནི་རྩ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་སྡུག་བསྔལ་


DKG053_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་སྲེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ཁ་ཟས་མ་ཞུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཞལ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་རྩོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་བརྫུན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔར་མདོ་སྡེ་འདིའི་ནང་ནས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་བག་བྱས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ལ། ད་ནི་མོས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལ་བྱ་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་ཡིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་གསལ་བའི་རྒྱུ་ལ་བྱ་ན་ནི་བག་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དག་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ས་བོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གཞན་ཡང་ས་བོན་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ས་ནི་གསལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་རྩ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱི་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཐོག་མ་ཤེས་པ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་རང་གིས་རིག་པ་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་གསལ་བར་རེག་པ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བར་བར་ནི་གསལ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཅེས་ཀྱང་གསུངས། བར་བར་ནི་དད་པ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་


DKG053_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་དང་། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བས་མཐའི་དགོན་པ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །བས་མཐའི་དགོན་པ་ལ་དགའ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་པས་ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཐོབ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཆོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཚོར་བ་ལ་སྡུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་ཚོར་བ་མྱོང་བ་ན་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚོར་བ་ལ་སྡུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མང་པོ་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚོར་བ་ལ་སྡུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྩོན་འགྲུས་སུ་ནན་ཏན་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཞོམ་པར་བསམས་ན་དྲན་པ་ལ་རག་ལུས་ཏེ། དེ་བས་ན་དྲན་པ་ནི་བདག་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཚོགས་རྣམ་པ་བཞི་ནི་དམག་དཔོན་གྱི་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བདག་པོ་དྲན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞུགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེད་དཔོན་ཞེས་བྱའོ། །


DKG053_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡང་ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ནི་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྟོགས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཚོགས་རྣམ་བཞིས་དགྲ་ཕམ་པ་ཡང་དཔའ་བོ་གཅིག་གམ་གཉིས་ཙམ་ལ་རག་ལུས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཐུས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོམས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། བདེ་བ་ཐོབ་མོད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། གང་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་ཚེ། དོན་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནན་ཏན་བྱས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་དང་། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་མོད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གང་ཞིག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཅད་ན་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་ངས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་འདོད་པའི་སེམས་ནི་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་འདོད་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རེག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྒྱུ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པས་ཚོར་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སྡུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་རྣམ་པ་འདི་བཞིའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སྐྱེ་བ་ནི་མོས་པ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་པོ་དང་། དེད་དཔོན་དང་། རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་


DKG053_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ། མ་རིག་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམ་པ་འདི་བརྒྱད་ཀྱིས་མཐར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་མོས་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །རེག་པ་ནི་གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །བཟུང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གཉིས་མནོད་པ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་པ་དང་། རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་ནི་ཚོར་བ་དང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །བདག་པོ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེད་དཔོན་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱལ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་མོས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རེག་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །སྡུད་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །སྐྱེད་པ་ནི་མ་རིག་པའོ། །བདག་པོ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །དེད་དཔོན་ནི་འདོད་པའོ། །རྒྱལ་བ་ནི་ལེན་པའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་འཆི་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྩ་བ་དང་། རྒྱུ་དང་། བསྐྱེད་པ་དང་། གསུམ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཅི་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་བྱའོ། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་འདྲ་བ་འགགས་ནས་འདྲ་བ་བསྐྱེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་ཀྱང་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ནམ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཚེ་ན་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་རྩ་བ་ཞེས་


DKG053_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཐོབ་པ་ནི་རྒྱུའོ། །དགོས་པ་ནི་བསྐྱེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྒྱུའོ། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཐབས་མཁས་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཐོབ་པར་རུང་ངམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའམ། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་གང་ཞིག་འདུ་ཤེས་བཅུ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན་དེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་མི་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། བདག་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཁ་ཟས་སྤོང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ཆགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཤི་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཉེས་པའི་སྐྱོན་མང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྤོང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲེད་པ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའམ། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་གང་གིས་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན་མཐར་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་དགེ་སློང་ཡིན་པ་ནས་དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ཡང་དག་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་


DKG053_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་དགེ་བསྙེན་མའི་བར་དུ་མི་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནན་ཏན་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐོག་མ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །མི་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྦོམ་པོ་དང་། ཕྲ་མོའོ། །ཐོག་མ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མི་རྟག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་པའི་ཚེ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ནང་གི་དངོས་པོ་ནི་མི་རྟག་ལ་འགྱུར་ཞིང་འཕོ་བ་སྟེ། བདག་གི་ལུས་འདི་ཐོག་མ་བཙས་པ་དང་། གཞོན་ནུ་དང་། ལང་ཚོ་བ་དང་། རྒས་འཁོགས་པ་དང་། ཤི་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་དང་། ཚད་སོ་སོར་ཐ་དད་དེ། དེ་བས་ན་ནང་གི་དངོས་པོ་ནི་མི་རྟག་པར་རྟོགས་སོ། །མི་རྟག་པར་རིག་གོ །གཞན་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་དག་ལ་བརྟགས་ན། ཁ་ཅིག་ཁ་དོག་དང་མདོག་དང་མཐུ་སྟོབས་སུ་ལྡན་ཏེ། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་དབང་དུ་གྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་ནད་ཀྱིས་གཟིར་ནས་ཤིན་དུ་རིད་དེ་མདོག་དང་ཁ་དོག་ཏུ་མི་ལྡན། མཐུ་དང་སྟོབས་མེད་པས་དབང་དུ་མ་གྱུར་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཤིན་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་ཏེ་བང་མཛོད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གང་ངོ་། །ཁ་ཅིག་ནི་དབུལ་ཕོངས་པས་ཅི་ཡང་མི་བདོག་གོ །ཁ་ཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ངོ་། །ཁ་ཅིག་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བས་དེ་བས་ན་ངེས་པར་ནང་གི་ཆོས་ནི་མི་རྟག་པར་རིག་གོ །གཞན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ས་བོན་དང་། མྱུ་གུ་དང་། སྡོང་བུ་དང་། ལོ་མ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུའི་ཚེ་སོ་སོར་ཐ་དད་དེ། དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན། ཁ་ཅིག་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པར་རིག་གོ་སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་རྟོགས་ནས་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་


DKG053_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ལ་འདི་ལྟར་རྟོག་གོ །བདག་གིས་ཐོས་ན་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་དབང་དུ་ལྡན་ཡང་ལྟས་ལྔ་མངོན་པར་བྱུང་བས་དེ་བས་ན་མི་རྟག་པར་རིག་གོ །གཞན་ཡང་བསྐལ་པ་ཐོག་མའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་ཡོན་ཏན་མཆོག་དམ་པ་དང་ལྡན་ཏེ། སོ་སོའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་ཀྱི་ཉི་མ་ཟླ་བའི་འོད་ལ་རག་མ་ལུས་སོ་ཞེས་ཐོས་ཏེ། མི་རྟག་པའི་མཐུས་འོད་ཀྱང་ཉམས་ནས་ཡོན་ཏན་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་དབང་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཀྱང་མི་རྟག་པ་བཅོམ་མ་ནུས་སོ་ཞེས་ཐོས་སོ། །གཞན་ཡང་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་སྔོན་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་བདེ་བར་གནས་ཏེ། ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་གྱི་ས་སྟོངས་མེད་པར་སྨན་དམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། བཟའ་ཤིང་གི་ར་བ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལས་ད་ནི་སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་ཆུངས་པས་ས་ཆེན་པོ་འདིའི་མཐུ་སྟོབས་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམས་ཀྱང་རོ་མེད་ཅིང་ཡ་མ་བརླར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མི་རྟག་པ་སྦོམ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྦོམ་པོ་རྟོགས་ནས་མཐར་གྱིས་ཕྲ་མོ་ལ་རྟོག་གོ །དེ་ལ་ཕྲ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་མི་རྟག་པར་རྟོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚན་མ་ཡོངས་སུ་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་དེ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་དུས་རྣམ་པ་འདི་བཅུ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་མི་རུང་ངོ་། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནུར་ནུར་པོའི་དུས་དང་། མེར་མེར་གྱི་དུས་དང་། མཁྲེགས་པའི་དུས་དང་། ཤ་གོང་གོང་པོར་གྱུར་པའི་དུས་དང་། ཡན་ལག་སྐྱེས་པའི་དུས་དང་། བུས་པ་ཆུང་ངུའི་དུས་དང་། གཞོན་ནུའི་དུས་དང་།


DKG053_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལང་ཚོའི་དུས་དང་། དར་ལ་བབ་པའི་དུས་དང་། རྒས་པའི་དུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནུར་ནུར་པོའི་ཚེ་ན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་ན་མེར་མེར་ནས་ལང་ཚོ་བའི་བར་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་རྒས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དུས་མང་པོ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགོག་པ་མ་ཡིན་ན་རྒས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་མི་རིགས་ཏེ། དུས་གཅིག་ཏུ་ཚད་དུ་ཕྱིན་པར་སྐྱེ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚད་དུ་ཕྱིན་པར་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ངེས་པར་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགོག་པའི་མི་རྟག་པ་ཕྲ་མོ་ཡོད་པར་རིག་གོ །གཞན་ཡང་གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་དབང་པོ་དང་མདོག་ཏུ་ལྡན་ཏེ། ཕྱིས་རྒུད་ཅིང་ཉམས་པ་ཡང་མཐོང་བས་ན་གང་ཟག་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་ངེས་པར་མི་རྟག་པར་མངོན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། སྤྱོད་ལམ་བཞི་ལ་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་ཕྱི་ནང་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དེ། བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། གྲང་བ་དང་། ཚ་བ་ཡང་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ཕྲ་མོ་མ་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡང་གསུང་བའི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་དེ་ལྟར་རྟོག་ན་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་རྟག་པ་ཕྲ་མོ་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་ནང་གི་གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ན་བར་བར་ནི་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ། བར་བར་ནི་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་སྐྱེ། བར་བར་ནི་འདོད་པའི་སེམས་སྐྱེ། བར་བར་ནི་དྲན་པའི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐ་དད་པའི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་མ་ཆད་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་རིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། མི་རྟག་པར་མཐོང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་


DKG053_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའ་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་དེ་ལྟར་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་རྟག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། རྟག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་སྙམ་བསམས་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་སོ། །མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། ཤི་བ་མྱོང་བར་གྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། ཤི་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱི་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ནི་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། གྲང་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། རྡེག་པ་དང་། འཚོག་པ་དང་། སྤྱོ་བ་དང་། གཤེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ཡང་མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མྱོང་བར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ལུས་འདི་ལ་མི་རྟག་པའི་སྣོད་ཡིན་པར་རྟོག་གོ །སྣོད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྣོད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས་བཅུད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཡིན་པར་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བར་རྟོག་ལ། འགོག་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བར་རྟོག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྱེ་ཞིང་འགོག་པས་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་བདག་གི་བ་མ་ཡིན་པར་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་ཅེས་སྨྲ། དེ་ལྟར་བདག་མ་ཡིན་པས་ན་མི་རྟག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་


DKG053_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་སེམས་ཅན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་ཅེས་སྨྲ། གཞན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་དད་འདུས་པ་ལས་སྐྱེས་ཀྱི་གཅིག་པུ་ཞིག་འདུས་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་གཅིག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཏེ། འདུས་པ་ཐམས་ཅད་བདག་གི་རང་བཞིན་ཡང་མེད། གཅིག་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མེད། ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མེད། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་མེད། དབང་དུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ཡོད་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་པར་སྨྲ། གཞན་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་གཅིག་ཙམ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ། །ད་ལྟར་ཆོས་གཅིག་ཙམ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རང་སྐྱེ་བའམ། རང་འགོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདུས་པ་ལས་འགོག་ཅིང་འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་སྐྱེས་ནས་སེམས་ཅན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ། འདུས་པ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ། དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་བདག་མེད་པར་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་ཅིའི་རྒྱུ་དང་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱིས་བདག་ཏུ་འཛིན་སྙམ་དུ་རྟོག་སྟེ། བདག་དེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བདག་དེ་གཅིག་ཏུ་ཟད་དམ། མང་དུ་ཡོད་སྙམ་རྟོག་གོ །གལ་ཏེ་བདག་དེ་གཅིག་ཏུ་ཟད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། གདོལ་རིགས་དང་། ལྷ་དང་མི་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དགས་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཆེན་པོ་དང་། ཆུང་ངུ་དང་། ལང་འཚོ་བ་དང་། རྒས་པ་ཡོད་པར་གྱུར། དེ་བས་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་མ་ཡིན་པར་རིག་གོ །བདག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་གལ་ཏེ་མང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་གཅིག་སྟེ།


DKG053_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་ལ་མཐའ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ། དེ་བས་ན་གཅིག་དང་མང་པོ་གཉིས་ཀ་ལ་བདག་མེད་དོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་ཁ་ཟས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་རྟོག་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་ཀྱི་ཕྱིར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་བསྐྱེད་པར་གྱུར། སེམས་ཅན་གྱིས་ཁ་ཟས་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ལས་མི་དགེ་བ་བྱས་ཏེ། ཟང་ཟིང་ཐོབ་པ་རྣམས་གཞན་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་ན་ཐུན་མོང་དུ་ལེན་པ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་གཞན་ཡང་འདི་ལྟར་རྟོག་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཁ་ཟས་ཀྱི་ཕྱིར་ལུས་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མང་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁ་ཟས་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་དེ་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་སྙམ་དུ་བསམ་ནས་ཁ་ཟས་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་བརྟགས་ན། དེ་ནི་ཁ་ཟས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་རྟོགས་སོ། །ང་བདག་གིས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་མནོས་པ་ཡང་ལུས་འདི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་དེ། ད་ཁ་ཟས་ལ་ཆགས་ན་ལུས་འདི་ཇི་ལྟར་གཏང་བར་བྱ་སྙམ་རྟོག་སྟེ། དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས་ཁ་ཟས་ལེན་མོད་ཀྱི་འབྲོག་དགོན་པའི་ཡི་དགས་ཀྱིས་བུའི་ཤ་ལ་ཟ་བ་ཙམ་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ། ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེ་ལ་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཁ་ཟས་ལ་སྐྱོན་མང་པོ་ཡོད་པར་རྟོགས་ནས་མཐར་གྱིས་རེག་པའི་ཁ་ཟས་ལ་འདི་ལྟར་རྟོག་གོ །དཔེར་ན་བའི་ཀོ་བ་བཤུས་ན་སྲིན་བུ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟ་བ་ལྟར་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་མཐར་གྱིས་བསམ་པའི་ཟས་ལ་འདི་ལྟར་རྟོག་སྟེ། དཔེར་ན་མེའི་


DKG053_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །རྣམ་པརཤེས་པའི་ཁ་ཟས་ལ་ནི་མཚོན་ཤག་ཏི་སུམ་བརྒྱས་བཙུགས་པ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་དེ་ལྟར་ཁ་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་རྟོགས་ནས་ནམ་དུ་ཡང་ཁ་ཟས་ལ་ཆགས་པ་དང་འདོད་པའི་སེམས་མི་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་ན་ཡང་མི་གཙང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁ་ཟས་ལ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཟས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གཙང་བར་ཤིན་ཏུ་རྟོག་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་གཙང་བ་དང་འདྲ་བར་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ནས་གལ་ཏེ་ཁ་ཟས་བཟང་པོ་རྙེད་དམ། ངན་པ་རྙེད་ན་ཡང་ལེན་པའི་ཚེ། རྨའམ་ཤུ་བ་མ་རུངས་པ་ལ་སྨན་གྱིས་བསྐུས་པ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཀྱི་ཆགས་པ་དང་། འདོད་པའི་སེམས་ནམ་དུ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གང་ཞིག་གིས་དེ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ན་དེ་ནི་ཁ་ཟས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཁ་ཟས་ལ་མི་གཙང་བར་རྟོག་པ་ན་འོན་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྟོག་གམ། སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་རྟོག །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྟོག་ན་རྟོག་པའི་ཁ་ཟས་དེ་ནི་མི་གཙང་བ་མ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་བས་ན་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སྒྱུ་མ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཟས་ལ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་ན། ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲིན་བུ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྲིན་བུར་མཐོང་བས་ན་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཡང་དག་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་དགེ་སློང་ཞིག་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བར་གཟས་ན་ཐོག་མ་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བདག་གིས་དེར་ཁ་ཟས་བཟང་


DKG053_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ཐོབ་ཅིང་ངན་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། མང་དུ་རྙེད་ཅིང་ཉུང་ངུར་མི་འགྱུར་བ་དང་། མྱུར་དུ་ཐོབ་ཅིང་ཐོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་ན་དགེ་སློང་དེ་ནི་ཁ་ཟས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཡང་ཉིན་མཚན་དུ་འགྲིབས་ཤིང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་གང་ཞིག་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བར་གཟས་པ་ན་ཐོག་མ་འདི་སྙམ་དུ་གང་བདག་ལ་བསོད་སྙོམས་སྦྱིན་པ་དེ་དག་ཁ་ཟས་ཀྱིས་ཆོག་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང་གང་དག་ལ་བསོད་སྙོམས་སྦྱིན་པ་དེ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་བསོད་སྙོམས་འདི་ཡང་གདུག་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་འདི་གསོ་ཞིང་། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྦྱིན་བདག་གི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་བར་སེམས་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་ཡང་ཉིན་མཚན་དུ་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་ལ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཁད་ཀྱིས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུར་ནན་ཏན་བྱེད་ན། གང་ཟག་དེ་ནི་ཡུལ་གཅིག་གི་སྦྱིན་པ་ལེན་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་ལ་མ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། ཤི་བའི་གནས་མ་ཡིན་པ་མེད་དེ། བདག་གི་ལུས་འདི་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་གཅིག་ཙམ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། ཤི་བ་མ་ཡིན་པའི་གནས་མེད་ན་བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་ཆགས་པར་བྱ། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕར་བ་ཡང་མེད་ལ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ནི་ངེས་པར་མི་རྟག་པའོ། །


DKG053_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཆགས་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་རེ་རེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་མ་མྱོང་བའི་གནས་མེད་དེ། མཐོ་རིས་ཀྱི་ཚངས་པའི་ལྷར་སྐྱེས་པ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་སྟེངས་ཀྱི་ལྷའི་བར་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཚེ་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་། །རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷའི་རྒྱལ་པོར་སྐྱེས་པ་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་བར་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཚེ་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་ནས་སེང་གེ་དང་། སྟག་དང་། སྤྱང་ཀི་དང་། བལ་གླང་དང་། རྟ་དང་། བ་ལང་དང་། བོང་བུ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བ་ལོངས་སྤྱོད་དང་དབང་དུ་ལྡན་པ་ཡང་བསོད་ནམས་ཟད་ན་དབུལ་ཕོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁ་ཟས་ཀྱིས་མི་འཚོ་བ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་བརྟག་གོ །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཤིན་དུ་རྟོགས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་མི་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་གཞན་ཡང་འདི་ལྟར་རྟོག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་ཁང་ཁྱིམ་དང་། བགོ་བའི་གོས་དང་། ཁ་ཟས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་དང་། མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། རོལ་མོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། ཟང་ཟིང་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར། རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པའམ། བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གང་ཟག་གཅིག་ནད་ཚབས་ཆེན་པོས་བཏབ་ན། རོལ་མོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལ་འདོད་པའམ་ཆགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་རྟོགས་


DKG053_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་བརྟག་གོ །གལ་ཏེ་བདག་གིས་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན་བདག་གིས་ཇི་ལྟ་བུར་ཆོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར། དཔེར་ན་མི་ཞིག་མུན་པ་མི་འདོད་དེ་སྣང་བ་ཚུལ་བ་ལས་ཕྱིར་མུན་པའི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་དང་འདྲའོ། །མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཆགས་ཏེ་མུན་པ་བསྐྱེད་ན་འོད་སྣང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །མུན་པ་ནི་མ་རིག་པའོ། །སྣང་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཤེས་རབ་དང་སྣང་བའི་རྒྱུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་མ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ནི་ཀུན་ནས་བཅིངས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་འདོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་པ་ནི་མི་འདོད་དོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་མི་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་མ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་རིམ་གྱིས་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །འཚོ་བའི་སྲོག་འདི་ལ་བརྟགས་ན། རྟག་ཏུ་དགྲ་སྡང་བ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་ཉམས་པར་བྱེད་ཀྱི། སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་ཆུ་གཟར་པོ་ལྟར་མི་གནས་པའམ། རྩྭའི་ཁ་ན་ཟིལ་པ་ལྟར་རིང་དུ་མི་གནས་པའམ། གསོད་དུ་ཁྲིད་པ་དག་ཤི་བ་ལ་ཉེ་བའམ། བ་ལང་ངམ་ལུག་གཤེད་མའི་དྲུང་དུ་ཁྲིད་པ་དང་འདྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་


DKG053_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགོག་པར་རྟོགས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་འཕོང་སྐྱེན་པའི་མི་བཞི་ཞིག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་སོ་སོ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བགྲོས་སོ། །བདག་ཅག་བཞིས་མདའ་རེ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་རེ་རེར་འཕངས་ཏེ། ཅིག་ཆར་འཕངས་ལ་ཅིག་ཆར་ས་ལ་ལྟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ཅིག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སྐྱེས་བུ་བཞིས་འཕངས་པའི་མདའ་ས་ལ་མ་ལྟུང་བར་དུས་གཅིག་དུ་བདག་གི་ལག་གིས་བཟུང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་དེ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ས་ལ་འགྲོ་བའི་ཡི་དགས་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་ཡི་དགས་ནི་ས་ལ་འགྲོ་བའི་ཡི་དགས་པས་ཀྱང་མྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་ཡི་དགས་པས་ཀྱང་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་རྒྱལ་པོ་མྱུར་རོ། །རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་རྒྱལ་པོ་བས་ཀྱང་ཉི་ཟླའི་ལྷ་མྱུར་རོ། །ཉི་ཟླའི་ལྷ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ལྷ་མྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ལྷ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་མྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཐང་ཅིག་ལ་སེམས་ཅན་གྱིས་འཚོ་བའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་བཞི་བརྒྱ་ཡོད་དེ། གང་གིས་ཚེ་ལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགོག་པ་རྟོགས་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་ནི་འཚོ་བའི་སྲོག་འདི་ཤི་བའི་རྒྱལ་པོས་དབང་བར་རྟོག་གོ །གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཤི་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ན། མི་རྟག་པའི་ཚེ་དང་། སྲོག་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཚེ་དང་སྲོག་ལ་ཆུ་འགྲམ་གཡང་སའི་ཤིང་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་མི་ཞིག་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་བྱས་པ་གསོད་དུ་


DKG053_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིད་པ་ལས་མགོན་མེད་པའམ། རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་ཤིན་ཏུ་ལྟོགས་པའམ། སྦྲུལ་གདུག་པ་རླུང་ཆེན་པོ་རྔུབ་པའམ། རྟ་ཤིན་ཏུ་སྐོམ་པ་ཆུ་ལ་ཆགས་པའམ། ཡི་དགས་མ་རུངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་བ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་འཆི་བདག་གི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གང་ཞིག་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ན་དེ་ནི་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་གཞན་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བདག་ད་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཚེ་དང་སྲོག་ཞག་བདུན་ལས་མི་ཐུབ་ཀྱང་བདག་གིས་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉིན་ཞག་བདུན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཞག་དྲུག་གམ། ཞག་ལྔའམ། བཞིའམ། གསུམ་མམ། གཉིས་སམ། གཅིག་གམ། དུས་གཅིག་ནས་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་གི་བར་དུ་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སུ་ནན་ཏན་བྱས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་གོང་དུ་སྨོས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པ་འདི་བདུན་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་རྟག་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདེ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཕྲག་དོག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ང་རྒྱལ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དབང་དུ་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་གང་


DKG053_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིག་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་འདི་བདུན་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ། བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དེད་དཔོན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་གསུང་རྣམ་པ་བདུན་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བ་དང་། གསུང་རྣམ་པ་བདུན་ལ་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཟག་སུ་ཞིག་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་གང་ཟག་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨོད་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་མ་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་གང་ཞིག་རྣམ་པ་འདི་བཅུ་དང་ལྡན་ན་དགེ་སྦྱོང་གི་མཚན་མ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སངས་རྒྱས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་བཅས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི། །སྐུ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀ་རྣམ་པར་ཞི་བ་སྟེ། །བདག་མེད་པ་ཡི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་བདག་ཡོད་པས། །དེ་བས་བླ་མེད་རྒྱལ་ལ་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐོག་མའི་སེམས་དང་མཐར་ཕྱིན་གཉིས་ཀ་རྣམ་བརྟགས་ན། །མཐར་ཕྱིན་སེམས་པས་ཐོག་མའི་སེམས་ནི་རབ་དགའོ། །བདག་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་ནི་གཞན་སྒྲོལ་ཏེ། །དེ་བས་བདག་ནི་ཐོག་མའི་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐོག་མའི་སེམས་ནི་ལྷ་དང་མི་ཡི་སྟོན་པར་འགྱུར། །ཉན་ཐོས་པ་དང་རང་རྒྱལ་རྣམས་ལས་ཤིན་དུ་འཕགས། །


DKG053_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །དེ་བས་མཆོག་ཏུ་རྒྱལ་བའི་བླ་ན་མེད་ཅེས་བྱ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ནི་བསྒྲུབས་པས་ཐོབ་པར་རབ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ནི་གསོལ་བ་མེད་པར་མགོན་དུ་གཤེགས། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་གཤེགས་པ་བ་དང་བེའུ་བཞིན་ཏེ། །དེ་བས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཁྱུ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕྱོགས་བཅུར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ། །མ་རབས་ཤེས་པ་མེད་པས་བསྟོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། །བདག་གིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ལ་བསྟོད་པ་ནི། །ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱི་དྲིན་རྣམས་བསབ་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ནི་བདག་ལ་ཕན་པའི་དོན་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ནི་ཕྲིན་ལས་དེ་དག་སྟོན་མཛད་དོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་བཅད་དེ། །དེ་བས་བདག་དང་གཞན་དོན་བྱེད་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །འཇིག་རྟེན་བཅས་ནི་གཉེན་ལ་ཕན་པའི་དོན་ཆེར་བྱེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱིས་དོན་མཛད་པ་ལ་བྱམས་སྡང་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་མེད། །དེ་བས་ཐུགས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཀུན་ལ་སྙོམས། །འཇིག་རྟེན་བཅས་ནི་བྱེད་པ་གཞན་ལ་སྨྲ་བ་གཞན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་གསུང་བ་མཛད་དང་ཐ་དད་མེད། །མཛད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་ཀུན་གཅོད་དེ། །དེ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་ནི་གྲགས་པར་གྱུར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡི་སྐྱོན་རྣམས་ཀུན་རྟོགས་ནས། །སེམས་ཅན་དོན་གྱི་སླད་དུ་བཞུགས་པའང་མངོན་པར་བསྟན། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡུན་རིང་ཡང་། །ཐུགས་བརྩེའི་སླད་དུ་འཁོར་བར་བཞུགས་ལ་དགའ་བར་གྱུར། །ལྷ་ཡི་ལུས་དང་མི་ཡི་ལུས་སུ་མངོན་སྟོན་ཀྱང་། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་བེའུ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡུམ་ལགས་པས། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་དེ་ཉིད་ནི་བེའུ་ལྟ་བུ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགོངས་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་མཛད། །ཐུགས་རྗེས་དགོངས་པའི་དུས་ན་འགྱོད་པའི་


DKG053_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐུགས་མི་མངའ། །ཐུགས་རྗེ་སེམས་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་མི་ཚོར་ཏེ། །དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་སྒྲོལ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་ཀུན་མཛད་ཀྱང་། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་རྣམ་པར་དག །སེམས་ཅན་སླད་དུ་དོན་མཛད་བདག་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལས་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །སངས་རྒྱས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མི་ཚོར་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་མཐོང་བ་དག་གིས་མྱོང་བ་བཞིན། །སེམས་ཅན་སླད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཞུགས་གྱུར་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང་འགྱོད་པའི་ཐུགས་ནི་མི་སྐྱེའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ཡང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཅིག་གིས་ནི་ཐམས་ཅད་ལེན། །དེ་དག་མྱོང་ནས་ཐུགས་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་གྱུར། །དེ་བས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ནི་རོ་གཅིག་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་སྲས་གཅིག་འདྲ་བར་དགོངས། །བཅོམ་ལྡན་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་བར་སེམས་ཅན་མི་ཤེས་པས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་བཅས་ཏེ། །དེ་བཞིན་ཚད་མེད་ཉེས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་དང་ཡང་བཅས། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཉེས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཅི་མཆིས་པ། །ཐོག་མ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ཡི་ཚེ་ན་ཐམས་ཅད་བཅོམ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྟོད་གྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་གཞན་གྱིས་བསྟོད་མི་ནུས། །བདག་གིས་དེང་འདིར་ཆོས་གཅིག་ཙམ་གྱིས་མངོན་པར་བསྟོད། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བྱམས་པ་སྟེ། །བྱམས་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྒྲོལ་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་


DKG053_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོད་སྲུང་གིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།


previousབཅུ་གཉིས་པ། འོད་སྲུང་གིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ།next