འཕགས་པ་དབྱིག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་ཧི་ར་ཎྱ་བ་ཏཱི་ནཱ་མ་དྷཱ་ར་ཎཱི། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དབྱིག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགའ་ལྡན་ན་ལ་བ་དཀར་པོ་ལྟ་བུའི་རྡོ་ལེབ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་གནས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་འདི་འཛིན་པར་མི་འདོད་པ་དེས། འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་མཐོང་ངོ་། །མ་ཐོས་སོ། །མ་མྱོང་ངོ་། །གང་གིས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། མྱོང་བ་དེས་གཟུངས་ཐོབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ལེགས་པར་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བདག་གིས་
བསོད་ནམས་བྱས་སོ་ཞེས་མི་འཛིན། བདག་གིས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ལེགས་པར་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཟུངས་འཛིན་པར་མི་རྟོག ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུངས་ཐོབ་པ་ནི་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དངོས་པོར་རམ། མཚན་ཉིད་དུ་མི་རྟོག །ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་སྟེ། རྐྱེན་དུ་མ་ཡིན། རྐྱེན་མེད་པར་མ་ཡིན། འགྲོ་བར་མ་ཡིན། འགྲོ་བ་མེད་པར་མ་ཡིན། འཆི་འཕོ་བར་མ་ཡིན། སྐྱེ་བར་མ་ཡིན། སྟོང་པར་མ་ཡིན། མི་སྟོང་པར་མ་ཡིན། མཚན་མར་མ་ཡིན། མཚན་མ་མེད་པར་མ་ཡིན། སྨོན་པར་མ་ཡིན། སྨོན་པ་མེད་པར་མ་ཡིན། སྐྱེ་བར་མ་ཡིན། འགག་པར་མ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་མཐའ་འདིས་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ལེན་ཅིང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་ལ་འཛིན་ཏེ། དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། བདེན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ནོ། །མ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེན་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་རང་གི་ཆོས་ལ་ཞུགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པའོ། །རིག་པའི་ཆོ་ག་ལ་ཞུགས་པའོ། །ལེགས་པར་གནས་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་ཆགས་སོ། །མི་འཆད་དོ། །མི་འགྲོལ་ལོ། །ལེགས་པར་གནས་གང་གི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་ཆགས། མི་འཆང་། མི་འགྲོལ་བ་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་དང་། འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
ཀྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མིང་གཞན་གྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་རྣམས་ཀྱིས་དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་བོ། །ཏདྱ་ཐཱ། ཀུ་ཊི་ཀུ་ཊི། ཀུ་ཙཱ་ལ། ཨེ་ལཱ་ཨི་མི་རི་ཏོ། །ཀོ་ཐཱ་ལཱ། ཨི་རེ་རི། ཨི་མི་རི་ཎི། ལེགས་པར་གནས་འདི་དག་ནི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མིང་གཞན་ནོ། །མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མིང་གཞན་ནོ། །ལེགས་པར་གནས། དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་འདི་ནི་འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདས་པའི་དོན་ལ་མི་གནས། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དོན་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ལ་ལ་དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་དེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་བསྒྲགས་པ་དང་། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་གནས། དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཉེས་པར་བྱས། བསྙེན་བཀུར་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་སོ། །བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པ་བསྐྱེད་དོ། །སྙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སུ་ཞིག་བསམ་པ་གང་གིས་དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་དེ་ལ་དེ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་འདོད་པ་ལ་ཤེས་རབ་དང་། གཟུངས་འདོད་པ་ལ་གཟུངས་དང་། དབྱིག་འདོད་པ་ལ་དབྱིག་དང་། ཐོས་པ་འདོད་པ་ལ་ཐོས་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་ཆོ་ག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ལ་ཉི་མ་ཤར་ཀར་འབྲས་སཱ་ལུའི་ཆན་དང་འོ་མར་སྦགས་ཏེ་བཟའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིག་སྔགས་འདི་དག་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མིང་གཞན་དག་རྒྱུན་དུ་ཡིད་ལ་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་དག་གི་མཐུས་གང་དག་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན་འཁོད་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་ནམ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ངམ། མི་འམ་ཅིའམ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་འམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། ཡི་དགས་སམ། གྲུལ་བུམ་མམ། ཤ་ཟ་འམ། མི་འམ། མི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་དེ་ལ་སེམས་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །བར་ཆད་བྱེད་པར་མི་འགྱུར། རྟག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགའ་བཟང་དང་། ཡངས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་། ཡོངས་སུ་དགའ་ལྡན་དང་། རི་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་དང་། གངས་རི་ལ་གནས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །འོག་མིན་གྱི་བར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། དབྱིག་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཀྱི་མཐུས་འཇིགས་པ་འམ། དགོན་པར་དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་འགྱུར། དེ་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་ལྡན་ན་ལ་བ་དཀར་པོ་ལྟ་བུའི་རྡོ་ལེབ་ལ་བཞུགས་ཤིང་། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་གནས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དེ་དག་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། །།འཕགས་པ་དབྱིག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་སྐད་གསར་ཆད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།