སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་དོན་གཅིག་པ།རྒྱུད། དུ༽ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
སྟོང་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ་པ།
ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ།
― DTG072_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་སཱ་ཧ་སྲ་པྲ་མརད་ནི་ས་ཏ་སཱུ་ཏྲ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ་ལོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་དང་ཐམས་ཅད་དགའ། །སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་གྱི་བླ་མ་ཉིད། །དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཉུང་དུ་བསྡུས་ཏེ་ཡང་དག་དགྲོལ། །སྟོང་ཆེན་རབ་འཇོམས་མདོ་སྡེ་ཡང༌། །འབུམ་འགྲེལ་བདག་གིས་བཤད་པར་བྱ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་སྐུར་དང་བྲལ་བའོ། །བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དགའ་བོའོ། །གྲོགས་མེད་དམ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཐོས་པའོ། །སུ་ལས་ཐོས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་སོ། །གང་ཐོས་ན་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་མདོ་འདི་ཐོས་པའོ། །སུས་ཐོས་ན་ཀུན་དགའ་བོས་ཐོས་སོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། སྡུད་པ་པོ་ཤེས་རབ་ཆེ་བར་གོ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་བར་དཀོན་པའི་དོན་ཏོ། །སྟོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་པ་ནི་བཞི་
― DTG072_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ། །བཞི་ནི་དགྲའོ། །དགྲ་ནི་བདུད་བཞིའོ། །བདུད་བཞི་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང༌། འཆི་བདག་གི་བདུད་དང༌། ལྷའི་བུའི་བདུད་དང་བཞིའོ། །གང་གི་དུས་ན་བཅོམ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུའོ། །ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །འདས་པ་ནི་གང་གི་དུས་ན་འདས་ཤེ་ན། དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་གནམ་སྟོང་གི་ནུབ་མོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་དང་འཁོར་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞལ་ཆེམས་ཕོག་པ་ལ་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ། ངའི་ཆོས་འདི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་པས་བསྡུ་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དེའི་ཕྱི་དེ་དབྱར་ཀ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་ནས་བཀའ་བགྲོས་མཛད་དེ། སྡུད་པ་པོ་སླ་ལ་དོན་བསྡུ་བ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ན། དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཡོན་བདག་བྱས་ཏེ་ཚིག་བསྡུ་བ་མཛད་དོ། །དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལམ་གསུངས་ཟེར་བ་དང༌། མ་གསུངས་པ་ལ་གསུངས་ཟེར་བ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བགྲོས་པ་ད་ལྟའི་དུས་སུ་བདག་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དངོས་སུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་མཐུན་ན། ཕྱི་རབས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲོ་སྐུར་
― DTG072_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབའ་ཞིག་ཏུ་འབྱུང་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་རྟགས་སུ་རྒྱ་རྣམ་གསུམ་གདབ་པར་བྱའོ། །སྡོམ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྒྱ་དང༌། དགེ་བ་གསུམ་གྱི་རྒྱ་དང༌། ཆོས་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་རྒྱས་བཏབ་པ་ལ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདིར་ནི་དགེ་བ་གསུམ་དང༌། བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིས་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཀྱེ་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ངས་བཤད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐག་པ་གསུམ་དུ་བཤད་ཀྱང༌། ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུས་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་ནི་གསུམ་ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་ན། ཐེག་པ་གཅིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་ལོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཉོན་ཅིག །དཔེར་ན་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་མི་རྒན་པོ་ཅིག་ཡོད་དེ། ཤིན་ཏུ་ཕྱུག་པ་ནོར་དང་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ནོར་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་ཡོད་དེ། རྒན་པོ་དེའི་བུ་དགྲས་ཁྱེར་ནས་མ་རྙེད་དོ། །རྒན་མོ་དེས་མྱ་ངན་བྱས་པས་རང་གི་ཡུལ་དུ་མ་བསྡད་པར་གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་འཕོས་ནས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་ཏུ་བསྡད་དོ། །ལོ་མང་པོ་ལོན་ནས་དུས་གཅིག་ན་བུ་དེ་ཤིན་ཏུ་ལྟོགས་པ་སྦྲང་ལོང་དུ་སོང་ནས་ཕའི་གན་དུ་བླངས་པས་ཕ་ངོ་མ་ཤེས་ཏེ། ཕས་ངོ་ཤེས་ཏེ་བུ་འདིར་ཤོག་ཅེས་བྱས་པས། བུ་འཇིགས་པས་བྲོས་སོ། །ཕ་ན་རེ་ཕ་གི་བྲོས་པ་དའི་བུ་ཡིན། །འདིར་ཁྲིད་ལ་ཤོག་བྱས་པས་མིས་བཟུང་བས་བུ་དེ་བརྒྱལ། ཁ་ནས་དབུགས་ཀྱང་མ་ཐོན། འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པས། ཕས་འདི་ཐོང་ཅིག་བྱས་པས་བུ་དེ་ལངས་ནས་སོང་ངོ༌། །ཕྱིས་བུ་དེའི་གྲོགས་པོ་དང་ནམ་ཞིག་ཏུ་གཉིས་བོས་སོ། །ནམ་ཞིག་ཏུ་བུ་དེ་ཡང་བྱུང་ངོ༌། །གྲོགས་པོ་མེད་པར་བྱུང་ངོ༌། །ཁྱིམ་དེར་ཡང་བསྡད་དོ། །ནམ་ཞིག་ན་ཕ་ན་རེ་ཁྱོད་བུར་བྱང་ཕར་བྱ་ཟེར་རོ། །བུ་ན་རེ་རུང་ཟེར། ཞག་གཅིག་གཉིས་ན་ལོར་སོང་ནས་བུ་ལ་སྨྲས་སོ། །རྒན་པོ་ན་རེ་ཚོང་དཔོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཟེར། ཡུལ་གོ་ཤམ་པ་ཡིན། བུའི་མིང་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་དེ་ཟེར་བ་དང་བུས་ངའི་ཕ་ཡིན་པར་འདུག །ངའི་ཁྱིམ་ཡིན་པར་འདུག་སེམས་ནས་བློ་བརྟན་
― DTG072_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དུས་ནི་དཔྱིད་ཟླར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དནད་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ཀ་ལིང་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། མ་ག་དྷཱའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། མ་ག་དྷཱའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་དྲང་སྲོང་སྒོམ་ཆེན་ཅིག་ཡོད་པ་ལ་བྱིས་པ་ཅིག་གིས་གནོད་པ་བྱས་པས། དྲང་སྲོང་གི་ཁ་ནས་མེ་བྱུང་བས། གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་པོ་ཚིག་པས་དུར་ཁྲོད་གསུམ་དུ་གྱུར། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཤེད་ལས་སྐྱེས་དད་ཤེད་བུ་གྲོགས་གཉིས་བྱུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམ་བྱུང་སྟེ། དང་པོ་ལྷའི་ཞལ་ཟས་བདུད་རྩི་ཟ། གཉིས་པ་བདུད་རྩིས་ཞག་ཟ། དེ་གཉིས་ཀྱང་གསོག་འཇོག་གིས་ནུབ་སྟེ། གསུམ་པ་འབྲས་སཱ་ལུའི་ལྗང་བ་ཟ། དེའི་ཚེ་མི་རྣམས་འབྲས་སཱ་ལཱུའི་ལྗང་པ་ལ་མ་མཐུན་ནས། མི་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་ནས་འདུན་མ་བྱས་པས། འོ་ཅག་རྣམས་ལ་དཔོན་པོ་ཅིག་དགོས་པར་འདུག་བྱས་ནས་ཡོད་པས། དེའི་ཚེ་ཤིང་ཅིག་ལས་སྒྲ་བྱུང་སྟེ། ཤིང་གི་ལྦ་བ་བཅད་པས་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་ཌཱུཪྻ་གདུང་ཤ་རི་རམ་འདྲ་བ་ཅིག་བྱུང༌། དེའི་ནང་ནས་རྒྱལ་པོ་མང་པོས་བཀུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་ངོ༌། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་དབུ་སྐྲ་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ལྟར་འདུག་པ། སོ་དུང་སོ་འཁོར་བར་འདུག་པ། འགྲམ་པ་སེང་གེ་འདྲ་བ། སྤྱན་དཀར་མདངས་ཕྱེད་པ་རྫི་མ་རིང་བ། སྐུ་ཆུ་ཞེང་གབ་པ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཆ་བྱད་ཅན་ཅིག་བྱུང་ངོ༌། །དེར་ཁྲིམས་བཅས་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབྲས་སཱ་ལུའི་ལྗང་པ་བགོས་སོ། །འཇག་མའི་སྤྱིལ་པོ་ལ་མེ་མི་བཏང་བའི་ཁྲིམས་བཅས་སོ། །དེ་ནས་དུས་ནམ་ཞིག་ན། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོས་མེ་ཤོར་བས། རྒྱལ་པོ་ན་རེ་རང་གི་ཁྲིམས་རང་གིས་བཤིག་ཏུ་མི་བཏུབ་པས། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིའི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ངའི་ཁྱིམ་ཞིག་རྩིགས་ཤིག་གསུང་ངོ༌། །དེ་ནས་བརྩིགས་པས་ཉིན་མོ་བརྩིགས་པ་ནུབ་མོ་ཞིག་པ་ལ། རྒྱལ་པོའི་ཞལ་ནས་ང་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྲིས་ཤིག་གསུངས། ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཡིན་ནོ། །
― DTG072_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲིས་པས་མི་མ་ཡིན་གྱི་གནོད་པ་ཞིའོ། །དེ་ནས་ཕོ་བྲང་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་རང་ཤེལ་བྱ་བར་ཡང་གྲགས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་ཚད་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་རབ་རིམ་པ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བ། འོ་བས་རིམ་པ་བདུན་དང༌། ཤིང་ཏ་ལའི་ཕྲེང་བ་རིམ་པ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། ཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ། རྒྱ་ཆེ་བ། འབྱོར་བ་རྒྱས་པ། བདེ་བ། ལོ་ལེགས་པ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དང༌། མིས་གང་བ། གྲོང་བར་གྱི་སྲང་མཉམ་ཞིང་མཚུངས་པ། ལྟ་ན་སྡུག་པ། ལྔ་བརྒྱ་དག་གིས་རི་མོར་བྲིས་པ་བཞིན་དུ་གཏམས་པ། སྐྱེ་བོ་བཞོན་པ་དང༌། ཁྲི་ཉམ་མིང་བ་དང༌། བར་བར་དུ་ཟམ་པ་བཏགས་པ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འཁོར་ཡུག་ཏུ་ཞོལ་གྱི་ཕྱི་རིམ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་ལེགས་པར་བྱས་ཤིང་བསྐོར་བ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ར་བ་དེ་དག་གི་མངའ་ཡབ་རྣམས་ནི་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་བྱས་པ། མཐོ་ཞིང་ཚད་དང་ལྡན་པ། མདའ་ཡབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་སྐྱེས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་ཐོག་གི་འབྲས་བུ་ཆགས་པ། མངའ་ཡབ་ལས་ཤིང་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེ་གུ་བྱུང་བས། མངའ་ཡབ་གཉིས་པ་ཤིང་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གསེར་གྱི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་བས་ཁེབས་ཏེ་གསེར་གྱི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁ་དེ་དག་ལ་རླུང་གིས་བཏབ་ན་སྒྲ་འཇམ་ཞིང་སྙམ་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་འབྱུང་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་རོལ་མོའི་ཚོགས་པ། རོལ་མོ་མཁན་མཁས་པས་བརྡུང་ཞིང་བླངས་ན། སྒྲ་འཇམ་ཞིང་སྙན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བདག་འབྱུང་བདེ་བཞིན་དུ་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁ་དེ་དག་ལ་རླུང་གིས་བཏབ་ན། སྒྲ་འཇམ་ཞིང་སྙན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བདག་འབྱུང་སྟེ། སྒྲ་དེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་རྩེ་དགའ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེར་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་འོབས་ཆུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འབབ་པར་གང་ཞིང་ཆུ་ཧ་ཅང་ཡང་མི་གྲང་ཧ་ཀྱང་ཡང་མི་དྲོ་བས་གང་བ་དག་ཡོད་དོ། །ཆུ་དེ་ལ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་གྲུབ་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་རྣམ་པར་བཀྲ་
― DTG072_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་གྲུ་དག་ཡོད་དེ། དེར་སེམས་ཅན་དག་ཞུགས་ནས་རྩེ་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་རྒྱུའོ། །ཆུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་དང༌། ཀུ་མུ་ད་དང་པུཎྜ་རཱི་ཀ་དག་གིས་ཁེབས་པ། མེ་ཏོག་རིགས་ཆེ་ཞིང་བཟང་ལ་དྲི་ཞིམ་པོ་དང་ལྡན་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཁེབས་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་རིགས་དེ་ལས་དེ་ན་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ནང་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ་རྣམ་པར་བཀྲ་ཞིང་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ཤ་སྟག་སྟེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་དག་རེ་རེ་ན་ཡང་རྫིང་བུ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་ཚད་ཙམ། ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དེ། རྫིང་བུ་དེ་དག་གི་ཁོར་ཡུག་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་དང་ཀུ་མུ་ད་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་རྣམ་པར་བཀྲ་ཞིང་ལྟ་ན་སྡུག་པ་དག་སྐྱེས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཆུ་དེ་ཁེབས་ཤིང་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་ལ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཀུ་མུ་ད་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀའི་དྲི་ཞིམ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། ཆུ་ཞེང་དུ་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་སྟེ། མཐིང་ག་ཁ་དོག་མཐིང་གར་སྟོན་པ། མཐིང་གར་སྣང་བ། སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ། སེར་པོར་སྟོན་པ། སེར་པོར་སྣང་བ། དམར་པོ་ཁ་དོག་དམར་པོ། དམར་པོར་སྟོན་པ། དམར་པོར་སྣང་བ། དཀར་པོ་ཁ་དོག་དཀར་པོ། །དཀར་པོ་སྟོན་པ། དཀར་པོར་སྣང་བ་དག་ཡོད་དོ། །རྫིང་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ན། ངར་དུར་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། ཀ་རན་ད་ཀ་དང༌། ས་ར་ས་སྒྲ་འབྱིན་པ་དག་ཡོད་དོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ང་ཡིར་བྱ་བ་མེད་ཅིང་རིས་སུ་བཅད་པ་མེད་དེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཅེས་བྱའོ། །ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་ཡས་ཁང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞལ་ཡས་ཁང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་བཞུགས་ནས་ཆོས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ནི་བརྩེགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་བརྩེགས་ཤེ་ན། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ལ་སོགས་པས་རི་རབ་བཞིན་དུ་བརྒྱན་པས་གཞལ་ཡས་
― DTG072_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁང་ངོ༌། །རི་རབ་དེའི་ཚད་དང་རྒྱན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐོ་བ། ཟླུམ་པ། གནམ་འཕང་དང༌། རྒྱར་ཡངས་པ། ལོ་ཐོག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཛིན་པ། མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ། མིའམ་ཅི་དང་སྐྱེས་བུ་འམ། དྲི་ཟའི་ཚོགས་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ། གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་རྣམ་པ་མང་པོ་གནས་སོ། །དེ་དག་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །རི་དགས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། བསེ་དང༌། དོམ་དང༌། དྲེད་དང༌། གཟིག་དང༌། མ་ཧེ་དང༌། ཤ་ཀྲ་དང༌། བསེ་ཁ་སྒོ་དང༌། བ་ལང་སྔོན་པོ་དང༌། བ་ལང་དང༌། ཤ་བ་དང༌། ཤན་དམར་དང༌། སྤྲེའུའི་ཚོགས་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །དེ་ན་བྱ་མང་པོ་བརྒྱ་སྟོང་གནས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ནེ་ཙོ་དང༌། རི་སྐེགས་དང༌། ཁུ་བྱུག་དང༌། ཤང་ཤང་ཏེའུ་དང༌། དང་བ་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། རྨ་བྱ་དང༌། གྷུ་གྷུ་ཏ་ཀ་དང༌། ཀ་ད་ཀ་དང༌། ཐིང་རིལ་དང༌། ཡིད་འོང་ངང་པ་དང༌། གོང་མ་སྲེག་དང༌། ཨེ་ཏེ་ནུ་མ་ཀཱ་ཀ་དྷེ་ནུ་དང༌། དྷ་ན་དྷ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀ་ཏ་རུ་དྷ་དང༌། མོ་ར་དང༌། དྷུར་པ་དང༌། བི་ར་བ་ཏ་དང༌། རྡོ་རྗེ་མཆོག་དང༌། ཀ་རན་ད་བ་དང༌། ངད་སྐྱ་དང༌། ཀུ་ཀུ་ཧ་དང༌། ནོར་སྐྱོང་དང༌། ཤ་མ་དང༌། ཤི་ཀན་ཤི་ལ་དང༌། བྱ་གག་དང༌། ཕུག་རོན་དང༌། ཀག་ཀ་བ་དང༌། ཀུ་ར་ཏ་དང༌། བྱ་རྒོད་དང༌། ཤན་ཏ་ཤ་ཀ་དང༌། ཙད་ཙ་ལ་དང༌། གསེར་བུ་དང༌། འོལ་བ་དང༌། ཁྲ་དང༌། ཁྲ་སེམས་དང༌། འུག་པ་དང༌། སྲེག་པ་དང༌། ཀ་བི་ན་ད་ཀ་དང༌། བ་ཏི་ཀ་དང༌། ཙ་ཏི་ཀ་དང༌། ན་བ་ཙ་ཏི་ཀ་དང༌། ཙ་ཤ་དང༌། ཙ་ཀོ་ར་དང༌། བྱ་གག་རྒོད་དང༌། རྒྱགས་བྱེད་རི་སྐེགས་དང༌། ཀ་ཏ་མ་ཀ་དང༌། ཀ་ཙ་རུ་ཙ་ཀ་དང༌། ཀ་ར་རུ་བེ་ཀ་དང༌། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་བྱའི་ཚོགས་རྣམས་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གནོད་པ་མེད་དོ། །ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་གནོད་པ་མེད་དོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མི་ཟའོ། །དེ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕ་མར་འདུ་ཤེས་ཤིང་གནས་སོ། །ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ། དྲང་སྲོང་དང༌། མི་དང༌།
― DTG072_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་སྣ་ཚོགས་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་ཤིང་གི་ཚོགས་བརྒྱ་སྡོང་དུ་མ་ཡལ་ག་སྡུག་ཅིང་ལོ་མ་རྒྱས་པ། འདབ་ན་དྲང་སྲོང་གནས་པ་དག་ཡོད་པ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐང་ཤིང་དང༌། བླག་ཤ་དང༌། ཨ་ཤྭད་ཐ་དང༌། པི་པི་ལིང་གི་ཤིང་དང༌། རྒྱ་སྐྱེགས་ཤིང་དང༌། ཧར་ཏི་ཏི་དང༌། ཨ་རུ་རའི་ཤིང་དང༌། སྐྱུ་རུ་རའི་ཤིང་དང༌། བ་རུ་རའི་ཤིང་དང༌། ས་ལ་དང༌། ཏ་ལ་དང༌། ནགས་ཏ་མ་ལ་དང༌། དོང་གའི་ཤིང་དང༌། ཨ་མྲ་དང༌། འཛམ་བུའི་ཤིང་དང༌། ཁམ་ཤིང་དང༌། ཀ་པིད་ཐ་དང༌། རྒྱ་ཤུག་གི་ཤིང་དང༌། སེང་ལྡེང་དང༌། མ་དུ་ལུང་ཀ་དང༌། བལ་པོ་སིའུ་ཤིང་དང༌། སྟར་གའི་ཤིང་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཀ་ཏ་དང༌། ཀུད་ཛ་ཀ་དང༌། དྷང་བ་ཀ་དང༌། ས་རལ་དང༌། ཨེ་ལ་དང༌། ཀྵུ་པ་དང༌། ནྱ་གྲོ་དང༌། དྲྀ་དྷ་ནི་མ་དང༌། བྷྲ་གོ་དང༌། ཀམ་པི་ལ་དང༌། པ་ལ་ཤ་དང༌། ནི་ཡ་མ་དང༌། ཀ་ཀེ་རི་མ་དང༌། ནིད་ཏྱ་པོ་ལོ་ཏི་དང༌། པོག་དཀར་པོའི་ཤིང་དང༌། སྲ་ཙི་བོག་གི་ཤིང་དང༌། ཤིང་ཀུན་ཤིང་དང༌། ཙནྡན་དང༌། ཙནྡན་དམར་པོ་དང༌། ཨུ་པ་ཏ་དང༌། ས་ཀ་བི་ཙ་དང༌། ག་ཛ་དང༌། བི་གར་ཛ་དང༌། གསེར་ཤིང་དང༌། པ་ན་ས་དང༌། རྒུན་ཤིང་དང༌། ཤིང་བལ་ཤིང་དང༌། པ་རི་ཤ་ཀྲ་དང༌། ཧིལ་དེ་ལྟ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ། ཐང་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་མང་པོ་དག་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཨ་ཏི་མུཀྟ་ཀ་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང༌། སྐྱ་སྣར་དང༌། པར་ཤི་ཀ་དང༌། སྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང༌། དྲི་མཆོག་དང༌། ཡུ་ཐི་ཀ་དང༌། ད་ནུ་ཀ་རི་དང༌། བལ་ལ་དང༌། ཏ་ར་ནི་དང༌། ག་བ་ཏ་ར་ནི་དང༌། ཀང་ས་མུ་ན་དང༌། ལུག་མིག་དང༌། ཧི་རི་ནི་ཀ་དང༌། མང་ཏ་ལི་ཀ་དང༌། མཉྫུ་པུས་པི་ཀ་སྟེ། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཞིག་ཀུན་ལ་མཛེས་སོ། །ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་རེ་རེ་ཡོད་དེ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་རེ་རེར་རྫིང་བུ་རེ་རེ་ཡོད། རྫིང་བུའི་ནང་ན་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་མང་པོ་དག་སྐྱེ་བ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ།
― DTG072_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཨུཏྤ་ལ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཀུ་མུ་ད་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། པད་ཀ་ནི་རི་ཧི་ཀ་དང༌། ཀང་ཀ་ར་དང༌། ཀང་ཀ་ར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཛེས་པར་བྱས་སོ། །ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་སྤྲིན་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འདུས་ཏེ། ཐོག་མར་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ། ཆར་སྤྲིན་ལྟ་བུ་མངོན་པར་བསྒྲགས་ནས། བ་འཇོས་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆར་ཟིམ་བུ་དལ་བུ་དལ་བུས་འབབ་སྟེ། དེས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཁོ་ར་ཡུག་ཏུ་ཚིམ་པར་བྱས་ནས། ཐོ་རངས་སྤྲིན་ལྷ་གྱེས་ཤིང་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་མེད་པར་གྱུར་ནས། དེར་ཡང་བསིལ་ཞེང་འཇམ་ལ་སིམ་པར་བྱེད་པའི་རླུང་ལྡང་སྟེ། དེ་དག་གིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་བརྟ་བར་བྱེད། སིམ་པར་བྱིང༌། ཚིམ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་དམ་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་རྒྱུད་ཀྱི་སློབ་མས་ཕྲེང་བ་བརྒྱུས་ཟིན་ནས། ཆུས་བཏབ་པ་དང༌། དེའི་ཕྲེང་བ་དེ་དག་སྔ་མ་བས་ཆེས་བཟང་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་སྤྲིན་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འདུས་ཏེ། ཐོག་མར་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་ཆར་སྤྲིན་ལྟ་བུའི་སྒྲ་མངོན་པར་བསྒྲགས་ནས། བ་འཇོམས་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆར་ཟིམ་བུ་ཟིམ་བུ་དལ་བུ་དལ་བུས་འབབ་སྟེ། ཐོ་རངས་སྐྱེ་རེངས་ཤར་བའི་དུས་ན། སྤྲིན་ལྷ་གྱེས་ཤིང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ། རྩྭ་གསར་བ་དག་སྐྱེས་ཏེ། རེག་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དྲི་དང་ལྡན་པ། སྔོ་ཞིང་འཇམ་པ། གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དག་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྨ་བྱའི་མགྲིན་པའི་སྤུའི་ཁ་དོག་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། བར་ཤ་ཀའི་མེ་ཏོག་གི་དྲི་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཀ་ཙ་ལིནྡི་ཀའི་གོས་ལ་རེག་པ་བཞིན་ཏེ། རྐང་མཐིལ་བཞག་ན་ནི་སོར་བཞིས་ནེམས་ཞེས་བྱེད་པ། རྐང་པ་བཏེག་ན་ནི་སོར་བཞིས་པར་ཞེས་བྱེད་པ། མེ་ཏོག་དང༌། འདབ་མ་དང༌། འབྲས་
― DTG072_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་དང་ལྡན་པ། ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དག་གོ །ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་འབབ་ཆུའི་དོང་དང༌། མཚོ་བྲན་དང༌། མཚོ་དང༌། མཚེའུ་དང༌། རྫིང་རྣམ་པ་མང་པོ་བསིལ་བའི་ཆུས་རབ་ཏུ་གང་བ་དག་ཡོད་དེ། དེ་དག་ལས་མེ་ཏོག་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལེ་བརྒན་དང༌། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དང༌། མེའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དང༌། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་ཆེ་ཚད་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་ཙམ་དག་སྐྱེས་ཏེ། དེ་དག་བཅད་ན་དྲི་ངད་ཕྱོགས་བཞིར་དཔག་ཚད་ཙམ་དུ་ལྡང་ངོ༌། །བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ཞེས་བྱ་བའོ།། རིའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་རྩེ་མོའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ན། པདྨའི་གདན་ཆེན་པོ་ཨནད་རྙིལ་གཞན་གྱིས་མི་ཚུགས་པ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་མཆེ་བ་ཅན། བཻ་ཌཱུཪྻ་ཆེན་པོའི་མཐའ་བསྐོར་བ། འཛམ་བུའི་ཆུ་བོ་གསེར་དྲི་མ་མེད་པའི་འདབ་མ་རྒྱས་པ། ཙནྡན་དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སྙིང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ། རིན་པོ་ཆེའི་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་ཟེ་བ་དང་ལྡན་པ། ཆད་རྒྱ་མཚོ་ལྟར་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོས་ཡས་སྙིང་པོ་ཀུན་དུ་བཟུང་བ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ས་ཡའི་དྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཡོགས་པ། ཀླུའི་དབང་པོས་ཡས་སྤྲིན་ལས་སྤོས་ཆུའི་ཆར་ཕབ་པ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་ས་ཡས་ཁ་ནས་དར་དཔྱད་གི་རི་མོ་བྱས་པ། མིའམ་ཅིའི་དབང་པོ་ས་ཡས་ཕན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བལྟས་པ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་དབང་པོ་ས་ཡས་གདོང་གིས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་རི་མོ་བྱས་པ། དྲི་ཟའི་དབང་པོ་ས་ཡས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་མཆོད་པ། ལྷའི་དབང་པོ་ས་ཡས་མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། གོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། ལྷའི་པ་དན་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་མངོན་པར་བབ་པ། ཚངས་པའི་དབང་པོ་ས་ཡས་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་རི་མོ་བྱས་པ་གནས་གཙང་མའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ས་ཡས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་བྱས་པ། མིའམ་ཅིའི་དབར་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བས་ཡས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པས་བསྡུ་བ། རྒྱ་མཚོའི་ལྷ་ས་ཡས་བསྡུ་ཞིང་ཕྱག་བྱས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྐར་མདོག་ས་ཡས་འོད་ཟེར་གྱིས་སྣང་བར་བྱས་པ། བསོད་ནམས་དག་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་
― DTG072_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་ཡས་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་མཛེས་པར་བྱས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔལ་གྱི་འོད་ཟེར་ས་ཡས་དཔལ་རབ་ཏུ་ཐལ་ལེ་བ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་སྣ་ཚོགས་ས་ཡས་མཐའ་ཡས་པར་སྣང་བ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འཛམ་བུ་རྒྱལ་མཚན་ས་ཡས་བྲེས་པ་ལེགས་པར་བཟུང་བས་བརྟན་པར་གྱུར་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་སེང་གེ་ས་ཡས་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་བཀོད་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ས་ཡས་རྒྱ་ཆེར་སྤྲས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཡས་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་རི་མོ་བྱས་པ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ས་ཡས་མི་ཟད་པ་བཀོད་བས་རི་མོ་བྱས་པ་བྱུང་སྟེ། པདྨ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པས་མ་ནོས་པ། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་གོ་བར་བྱེད་པ། སྒྱུ་མར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ། དྲི་ང་བ་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་བཀོད་པ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱས་བཏབ་པ། ཆགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ། ཕྱོགས་ཀུན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་དང་མཐུན་པ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། དབྱིབས་དང༌། ཁ་དོག་དང་བཀོད་པའི་མཐའ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་པདྨ་ཆེན་པོ་དེ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྐོར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ས་ནི་བརྙེས། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་ནི་རབ་ཏུ་འབར། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་རྣམ་པར་སྤྲས། དབུའི་གཙུག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྱིས་བལྟར་མི་མཐོང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ནི་མཁས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཤེས། སྤྱན་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་
― DTG072_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངའ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ནི་ལྡན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ལྡན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ནི་ལྡན། བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོམ། གྲགས་པ་དང༌། སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་འཕགས། ཁྱུ་མཆོག་དང་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་བསྒྲགས། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ནི་ཀུན་དུ་བསལ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བྱ་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་ལས་ནི་ཕྱིར་མ་ལོག །སྐུ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་ཏེ་རབ་ཏུ་མཛེས་ཤིང༌། ཐོག་མར་དགེ་བ་བར་དུ་དགེ་བ་ཐ་མར་དགེ་བ་དོན་བཟང་པོ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་བྱང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་གནས་སོ། །རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིད་ལྗོན་པ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ནགས་ཚོགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་དབུས་ན། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་བར་དུ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི། དཔེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཞུགས་པ། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྒལ་བ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་ཡུལ་བ། ཀུན་དུ་སྤྱོར་བ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་གྱི་འཆིང་བ་གཅད་པ། གནས་དང་རྟེན་ལ་མ་ཆགས་པ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཞི་བ་ལ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ། སངས་རྒྱས་ལ་ནེ་མ་ནུར་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཅོད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ལ་མོས་པའི་ལམ་
― DTG072_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཞུགས་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ། གསོལ་བ་བཏབ་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྲུང་བར་ཞུགས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་མཛའ་བཤེས་སུ་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་བསྲུང་བར་བཞུགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་རིགས་འབྱུང་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཤ་སྟག་གོ ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་དང༌། དགེ་སློང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་དང་པོའོ།། །།དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཚོགས་པའོ། །བཅོམ་པ་ནི་བཞིའོ། །ལྡན་པ་ནི་སྐལ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །བཅས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བཅས་པའོ། །ལུས་འཕགས་པོ་ནི་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའོ། །ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དབུས་སོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་དུས་སུ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ནི་ཤ་བར་སྐྱེས་པའོ། །གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ནི་རི་ཁྲོད་དུ་རིགས་ངན་དུ་སྐྱེས་པའོ། །དེས་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཤ་བར་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་མདས་བརྒྱབ་ནས་བསད་པས། དེའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་དགྲར་འོངས་བསམ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་བྱའོ། །མ་ག་དྷའི་བར་གྱི་ཡུལ་ན་རྒྱལ་པོ་ཆོས་སྐྱེས་ལ་བུ་མོ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་དང་བུ་མོ་ཆུང་ཤས་གཉེན་བྱས་པ་ལ། བུ་མོ་ཆེ་ཤོས་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་ཀུན་ན་རེ་འདིས་ཁྱོ་མི་རྙེད། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོ་ལ་ཕྱིན་ཀྱང་བུ་མོ་ལ་བུ་ནམ་སྐྱེ་ཙན་ཕ་གསོད་ཟེར་བས་སུ་ཡང་འདོད་པ་མེད་པས་ནུ་མོ་ན་རེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སུ་ལ་ཕྱིན་ཀྱང་ཁྱོ་གཅིག་རྙེད་དེ་འོངས་པས། ང་ཅག་གཉིས་གཟུགས་བྱད་དབྱིབས་དང་ཐམས་ཅད་འདྲ་བས། ང་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་ཐོང་ཟེར། ནུ་མོས་མཉན་ནས། ཕུ་མོས་ནུ་མོར་བརྫུས་ནས་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་
― DTG072_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་ནོ། །མོ་ལ་བུ་སྐྱེས་བས་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕ་ནི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕོ་བྲང་བཻ་ཌཱུཪྻ་རང་ཤེལ་བྱ་བ་ཡོད་པ། མཆོད་གནས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བཞུགས་པས། བདུད་ལྷས་བྱིན་གྱིས་ཕྲག་དོག་བྱེད་པས། གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་བུ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་ཁྱོད་དང་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་གཉིས། ཡབ་སྲས་བཟང་ངན་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཕོ་བྲང་བཻ་ཌཱུཪྻ་རང་ཤེལ་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་མི་སྟེར། ཁོའི་མཆོད་གནས་ཀྱང་གཽ་ཏམ་ལ་བྱས། ལྷ་སྦྱིན་ན་རེང་དང་གཽ་ཏ་མ་གཉིས་ཡབ་ཀྱིས་མ་ཕྱེ་ཡུམ་གྱིས་མ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པ་ལ། གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་གཽ་ཏ་མའི་ཡོན་བདག་བྱས། ང་ལ་ཡོན་བདག་བྱས་པ་མེད། ཁྱོད་ལ་ཡང་མཆོད་གནས་དང་ཕོ་བྲང་མེད། ངས་གཽ་ཏ་མ་གསད། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་སོད་ངས་མཆོད་གནས་བྱ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོན་བདག་བྱ་བྱས་པས། མ་སྐྱེས་དགྲས་བདུད་ལྷས་བྱིན་ལ་ཉན་ནས། འཁོར་པ་དང་བློན་པོ་རྣམས་པོས་ནས། ངའི་ཡབ་ཟུང་ཤིག་བྱས་པས། འཁོར་བ་དང་བློན་པོས་ཡབ་བཟུང་ངོ༌། །མ་སྐྱེས་དགྲས་ཡབ་ཀྱི་རྐང་མཐིལ་བཤུས་ནས། འབྲས་མ་བགྲུས་པའི་གསེབ་ནས་དྲུད་བཤལ་བྱས་ནས་ཡབ་མ་འདས་པར་དོང་དུ་བཅུག་ནས་གསངས་ནས་གཞག་གོ །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་ཡུམ་གྱིས་བཟའ་བ་དྲུང་བག་རེ་བསྐྱལ་ལོ། །དེ་ནས་བདུད་ལྷས་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་བར་གྱི་སྟེང་ནས་ལྕགས་ཀྱི་རྡོའི་འཁྲུལ་འཁོར་བཅས་ནས་གཞག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་ཉན་ཐོས་དང་བཅས་ནས་བསོད་སྙོམས་མཛད་ནས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་བར་ན་ཡར་བྱོན་པ་ལ། ལྷས་བྱིན་གྱིས་འཁྲུལ་འཁོར་ཐག་པ་བཅད་པས་རྡོའི་ཆར་དྲག་པོ་ཕབ་པས། དེའི་དབུས་སུ་གནོད་སྤྱན་རྒྱུད་ལ་ཕོག་པས། གནོད་སྦྱིན་ཤི་ནས་ལྷའི་བུར་སྐྱེས་སོ། །རྡོ་བ་ཡར་མ་གཅིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཡས་པའི་མཐེབ་རྩ་ལས་ཁྲག་དབྱུང་ངོ༌། །ཁྲག་བྱུང་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམས་ན་རེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལུས་རྡོ་རྗེའི་ཕུང་པོ་ཡིན་ཟེར་བ་
― DTG072_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བདེན་ཟེར་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་སྔོན་རིགས་ངན་དུ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་རི་དགས་གཅིག་ལ་བརྒྱབ་པས་དེའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་མ་སྐྱེས་དགྲ་ངའི་བུའི་ལག་ངར་ལ། ཐོར་པ་གཅིག་ལ་ཁྲག་བྱུང་བས། མ་སྐྱེས་དགྲའི་ཁས་འཇིབས་ནས་བོར་ནས་སས་གཡོགས་སོ། །དེ་མཐོད་ནས་མ་སྐྱེས་དགྲའི་མ་དགོད་དོ། །མ་སྐྱེས་དགྲ་ན་རེ་དེ་ཕན་ཆོད་དུ་ཡུམ་བཤུམ་པ་ལ། དེ་རིང་ཡུམ་དགྱེས་པ་དེ་ཅི་ལས་དགྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། མན་རེ་སྔོན་ཁྱོད་ཀྱི་ལག་པ་ལ་ཡང་ཐོར་པ་གཅིག་བྱུང་ནས། ཡབ་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་ཀྱང་ཁྲག་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་ན་བརྒྱལ་གྱིས་དོགས་ནས་འཐུངས་པས་མེད་པ་དེ་དྲན་པས་བཞད་པ་ཡིན་གསུང་ངོ༌། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དེས་ཡབ་འདི་འདྲ་བའི་དྲིན་ཅན་ཡིན་པར་འདུག་པ་ལ་ངས་མ་ལེགས་པ་འདི་འདྲ་བ་བྱས་སོ་སྙམ་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ནས་ཡབ་དོང་ནང་ནས་བཏོན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བསམས་ནས་ཕྱིན་པས། ཡབ་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་དགྲའི་སྐད་གྲག་པར་ཐོས་ནས། ཁོས་མཚོན་བརྒྱབ་ནས་ང་གསོད་པར་བྱུང་སྙམ་ནས། ཡབ་ཀྱི་སྙིང་གས་ནས་འདས་སོ། །དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྟེག་པའི་ཕྱིར། ན་བཟའ་དད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། འཁོར་རྣམ་བཞི་དུས་དུས་སུ་ན་བཟའ་གསོལ་བའོ། །གཟིམས་ཆ་དང་ཞེས་པ་ནི། དེ་ཡང་དུས་དུས་སུ་གཟིམས་ཆ་ལ་སོགས་པ་འབུལ་བའོ། །སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དེ་དག་ལ། གསོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྟག་ཏུ་འབུལ་བའོ། །ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཀུར་སྟི་བྱས། རྟག་ཏུ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དད་པར་བྱའོ། །བླ་མར་བྱ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་དམ་པར་ཁུར་བའོ། །བསྟི་སྟང་བྱས་ནས་ནི། དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པ་མེད་པར་ཁུར་བའོ། །མཆོད་པ་བྱས་པའོ་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་འཁོར་རྣམས་ལ་སོགས་པ། དུས་དུས་སུ་རྟག་ཏུ་མཆོད་པའོ། །ཡང་དེའི་ཆེས་ཡང་ཆེར་གཡས་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་ཆེན་པོ་འདི་རྣམ་པ་
― DTG072_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲུག་ཏུ་གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས། འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ། ལྡེག་རབ་ཏུ་ལྡེག །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་གོ །ཆེམ་ཆེམ། རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ། འུར་འུར་རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཤིག་ཤིག །རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག་སྟེ། ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་བྱུང་བའོ། །ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མུ་གེ་དང༌། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་དག་དང༌། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང༌། འབྲུམ་བུའི་ནད་གསུམ་དང༌། རིམས་ནད་དང༌། རླུང་ནད་དང། མཁྲིས་པའི་ནད་དང༌། བད་ཀན་དང་འདུས་པའི་ནད་དང་མཛེ་དང་ལྷོག་པ་དང༌། མེ་དཔལ་དང༌། ནད་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ས་གཡོས་པས་བྱུང་ངོ༌། །སྤྲིན་འདུས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་བ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་རུངས་པ་ཞེ་ན། མེ་ཚན་གྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མ་ཡིན་པར་རླུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་ཐམས་ཅད་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་བ་ཆེན་པོ་ནི་མུ་གེ་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲིན་ཆེན་པོ་ལས་ཆར་པ་ཡང་འབབ་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱི་འདང་སྨན་དང་གི་ཆར་ཆེན་པོ་བབ་ནས་ལོ་ཉེས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲུག་ཀྱང་དེ་རི་རི་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འཇིགས་པའི་སྒྲ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གློག་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་མ་མཐོང་ནས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ཡང་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་བརྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུན་པ་མུན་ནག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་མ་མཐོང་བའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བཟད་པའི་མུན་པས་འོད་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐར་མ་དང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་མི་སྣང་ཞིང་འོད་དང་མི་ལྡན་པ་ནི། མུན་པའི་སྤྲིན་ཆེན་པོས་བཀབ་པའོ། ལྷན་མེར་མ་ཡིན། ལྷར་ངེར་མ་ཡིན་ཞིང་འོད་མི་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་རྣམས་མི་འབྱུང་ཞིང་གཟི་བརྗིད་མི་གསལ་བས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ནུས་
― DTG072_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུ་བསྟན་པའོ། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་འཇིགས་པ་དེ་དག་བྱུང་བ་ནི། ལིཙྪ་བཱི་འབྱུང་བོས་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དབུས་ཉིད་དོ། །ལི་ཙྪ་བཱི་ཁ་ཅིག་གིས་གྲོང་གཞན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བྱའོ། །གྲོང་ཁྱེར་གང་ཡིན་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱ་དང་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་གཉིས་ལ་བྱའོ། །གདོན་འབྱུང་པོས་བཏབ་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དེ་གཉིས་ཀའི་མི་རྣམས་ལ་འབྱུང་པོའི་ནད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོང་གི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩིས་མཁན་དང་ནི་གཙུག་ལག་མཁན་པོས་མི་ཟིན་པ། མིག་རྣོ་དང་མོ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མོ་མི་ཟིན་པའོ། །བློན་པོ་དང་ནི་བློན་པོས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་མི་ནུས་ཤིང་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའོ། །བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་ནི་གོང་བཞིན་དུའོ། །འཁོར་དང་གནས་དང༌། བྲན་ཕོ་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་པ་དང༌། མངག་པ་དང༌། གཡོག་ཁ་ཅིག་ཀྱང་གདོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཏབ་ནས། དྲན་པ་སྟོར་བ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང༌། ཡམས་ནད་དང༌། རིམས་ནད་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། ལྷོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ནད་མ་རུངས་པ་མང་པོ་བྱུང་བའོ། །འབྱུང་པོས་བཏབ་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ཆོད་ནི། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བྲམ་ཟེ་ལི་ཙྪ་བཱིས་བསྐྲད་པས་མ་ཐུབ་པའི་ཕྱིར། །གྲོང་དེའི་མི་རྣམས་ལ་ནད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིགས་པའོ། །ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལྗོངས། ཀུན་གྱི་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །སྐྱི་བུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲག་ཏུ་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་སྐྲག་སྔངས་ཏེ་སྐྱི་བུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐོས་ནས་སེམས་སྟོང་ནས་ལུས་འདར་བར་གྱུར་ཏེ། ངག་གིས་ཀྱང་བཟླས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ནུས་པའོ། །ཁ་གནམ་དུ་བལྟས་ཤིང་དུ་འབོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མ་ཡིན་པའི་སེར་བ་དང་ཆར་
― DTG072_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབབ་པས་འཇིགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིགས་སྐྲག་བྱུང་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྲ་མ་ཟེའི་ཁྱིམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་མཆོད་རྟེན་གྱི་གནས་ན་གནས་པ་དག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རང་དད་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བས་མུན་ནག་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མངོན་པར་མ་དད་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་མི་རིགས་མི་གཅིག་པ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ལྟ་བ་མི་གཅིག་པ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་པོ་ཡང༌། དེ་ལས་བསྡུས་པ་དྲུག་སྟེ། སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་གབ་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། བྱོལ་སོང་ལ་གུས་པ་དང༌། ཁྲུས་ཆོག་དང། དཀའ་ཐུབ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་དྲུག་གོ །དེ་ལས་བསྡུས་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་ཆད་གཉིས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་ཚངས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་ཞིང་ཚངས་པ་ལ་གུས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟ་ཞིང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལྟ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་པ་ནི་དབང་དང་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བསྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་འདོད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་པ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཏུ་གནས་པ་ཡོད་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་ནི་སོ་སོའི་ལྟ་བའོ། །ནོར་བུ་བཟང་པོ་དང་ནི་རྟག་པར་འདོད་པ་ནོར་གྱི་དོན་ལ་གནས་པ་རྣམས་སོ། །གང་བ་བཟང་པོ་དང༌། འཕྲོག་མ་དང་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྟག་པར་ལྟ་བའོ།། ཉི་མ་དང་ནི་ཞེས་པ་ནི། ཆད་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སོ། །ཟླ་བ་དང་ནི་ཞེས་པ་ནི་བར་མ་དེའི་ལྟ་བའོ། །སྐར་མ་དང་ནི་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་ལ་གཏོགས་པའོ། །གཟའ་དང་ཞེས་པ་ནི་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་བར་གནས་པའོ། །རི་དང་ནགས་ཚོགས་དང༌། སྨན་དང༌། ལྗོན་
― DTG072_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་དང༌། ཀླུང་དང༌། ལྟེང་ཀ་དང༌། མཚེའུ་དང༌། རྫིང་བུ་དང༌། མཆོད་རྟེན་གྱི་གནས་ན་གནས་པ་དག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་ལྟ་བ་གཅི་ཀ་པ་དེ་རྣམས། གནས་དེ་རྣམས་སུ་ཕྱིན་ནས། དམ་བདར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པ་འདེབས་པའོ་།བདག་ཅག་ནི་འདི་འདྲ་བའི་གནོད་པས་འཇིགས་པའི་གནས་ནས་ཇི་ལྟར་ཐར་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་འཁོད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་ལྟ་བ་མི་གཅིག་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ། དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་ནས་རང་གི་ཡི་དམ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་མུན་པ་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གཉིས་པའོ།། །།སྤྱན་རྣམ་པར་དག་པས་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གཟིགས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མངོན་པར་འདུ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ཆོད་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླིང་བཞི་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་སྤྲུལ་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་མཛད་པས་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གང་གིས་འདུལ་བདེ་ལ་དེ་དང་དེའི་ངོ་བོར་སྣང་བའོ། །དེ་ཙུག་ཡིན་པར་ཅི་ཤེས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལས། གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེ་སྟོན་པ། །སྟོན་པའི་གླང་པོ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་གསུམ་སྟེ། ཉི་ཟླ་སྟོང༌། གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་སྟོང༌། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་དོ། །དེ་སྟོང་ལ་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམ་སོ། །སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་ལ། སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམ་ཆེན་པོའོ། །ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དད་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མ་དད་པ་དད་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་གྱིས་དད་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་
― DTG072_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྷ་དང་མིའི་བར་དུ་འདུན་པར་བཅས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ་བ་འདུན་པར་མཛད་པ་དེ་ནས། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལྷ་སྟེ། ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་ཚད་བསྐལ་བ་དྲུག་ཅུ་ཐུབ། ལུས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས། འདི་མན་ཆད་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྟོག་དཔྱོད་མེ་དང་འདྲ་བས་མེ་ཡིས་འཇིག །འདི་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་སྟེ། ཚང་བ་མདུན་ན་འདོན་གྱི་ངེས་ཚེག་གོང་མའི་ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱན་སྔ་ན། འོག་མ་འགྲོ་དྲུག་གི་ལས་དགེ་སྡིག་གི་སྨྲང་འདོན་པས། ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ཚངས་བ་ཉེ་ཕན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཁོར་བས་ཚངས་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་ཚད་བསྐལ་བ་བཞི་བཅུ་ཐུབ། ལུས་དཔག་ཚད་གཅིག་གོ །འདི་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་སྟེ། ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷའི་ངེས་ཚིག་འོག་མའི་འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་འཁོར་བ་གྱོད་འཁྲིན་འདྲ་བ་ལས་ནི་ཚངས་བས་ཚངས་པ་ཆེན་པོའོ། །འཁོར་དུ་ཚངས་རིས་ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཐུབ་ལུས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཉེ་དབང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟངས་ཚོན་སྣ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་ལས་བྱས་པའི་ནང་ན་གནས། དགའ་པའི་ཚལ། དགྱེས་པའི་ཚལ། རྩུབ་འགྱུར་ཚལ། སྣ་ཚོགས་ཚལ། གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ་གནས་སོ། །རི་རབ་ཀྱི་ལྕོག་གཅིག་ལ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་གནོད་སྦྱིན་གྱིས་བསྐོར་བ་གནས་སོ། །རི་རབ་གྲུ་བཞི་ཁ་ཚོན་ཕྱོགས་རེ་རེ་ར་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་ཡོད་དོ། །རྒྱུ་རིན་ཆེན་བཞིས་བྱས་པའི་སྟེང་འདི་ནི་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཤིན་ཏུ་བདེ་ཞིང་ཉམས་དགའ་བའོ། །རྡོ་ཨ་མོ་ལི་ཀའི་སྟེང་ན་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཆོས་འཆད་པའོ། །ཤིང་ཡོངས་འདུས་བརྟོལ་ཡང་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡང་སྐྱེས། དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་མར་ཟུག །ཡན་ལག་ལྔ་པ་ཡང་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་ཡོད་དོ། །དེ་
― DTG072_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་འཐབ་པའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་འབྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་དང༌། འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་དང་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཏེ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ནི་འོག་མའི་རྫུ་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པས། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དོ། །ཚེ་ཚད་དང་མི་ལོ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ལ་ལྷའི་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལོ་དྲུག་སྟོང་ཐུབ། ལུས་ལ་རྒྱང་གྲགས་བཅུ་ཡོད་དོ། །ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ལ་དབང་བྱེད་པས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དོ། །འཕྲུལ་དགའི་ལྷའི་ངེས་ཚིག་ཅི་འདོད་པ་རང་གི་ལུས་ལས་འབྱུང་བས་འཕྲུལ་དགའོ། །ཚེ་ཚད་ནི་མི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ལ། ལྷའི་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི་ལོ་སྟོང་ཐུབ། ལུས་ལ་དཔག་ཚད་གཅིག་བསམ་འཕེལ་ནོར་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་ངེས་ཚིག་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་དང་བྲལ་པའོ། །ཚེ་ནི་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་བཞི་སྟོང་ངོ༌། །ལུས་ལ་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཡོད། ཡང་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་ལྡན་བྱ་བ་ཡོད་པས། དགའ་ལྡན་ནོ། །ལྷ་མོ་དང་ལག་པ་སྤྲད་པས་འཁྲིག །འདི་ནི་འཐབ་བྲལ་ལྷའི་ངེས་ཚིག་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་དང་བྲལ་བས་སོ། །འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷའི་ཁང་བཟངས་ནི་རི་རབ་སྟེང་ན་ཁྱིམ་ཡོད། ལྷ་མོ་དང་སྦྱོར་བ་ནི་ལུས་ལ་འཁྱུད་པ་ཙམ་གྱིས་ཚིམ། མི་ལོ་དགུ་པ་ཙམ་གྱི་ཚོད་སྐྱེ་སྟེ། ཚེ་ཚད་ནི་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལ་ལྷའི་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ཉིས་སྟོང་ཐུབ་པོ། །ལུས་ལ་རྒྱང་གྲགས་གཉིས་ཡོད་དོ། །ལྷ་རེ་རེ་བསམ་འཕེལ་ནོར་བུ་རེ་རེ་ལ་སྤྱོད་དོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མི་ལོ་བརྒྱ་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལོ་སྟོང་ཐུབ། ལུས་ཚད་ནི་གཞུ་འདོམ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། །འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། མིག་མི་བཟང་དང༌། རྣམ་ཐོས་སྲས་སོ། །རྒྱལ་ཆན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མི་བཞིན་མི་སྤྱོད། ཁྱེའུ་ཕའི་ཕྲག་པ་གཡས་པ་ལས་སྐྱེ། བུ་མོ་མའི་བརླ་ལས་སྐྱེའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། རིང་པོ་དང་ནི་མིག་བཟངས་དང༌། །གང་པོ་
― DTG072_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ནི་སེར་སྐྱའོ། །ཉེ་ཤིང་དང་ནི་སེང་གེ་དང༌། །དུས་ཅན་དང་ནི་དགའ་བ་དང༌། །སེང་གེ་རལ་བ་ཅན་དང་སེང་གེའོ། །བྲམ་དང་ནི་སེར་སྐྱ་དང༌། །འཛིན་པ་དང་ནི་འཛིན་པ་དག །རྩོད་སྐྱོད་དང་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གོ །ལྔ་སྤྱོང་དང་ནི་ཚིགས་ལྔ་སེར། །རི་མཉམ་དང་ནི་གསེར་ཅན་ནོ། །ས་བ་ཤིན་ཏུ་ས་བ་དང༌། །ནག་པོ་དང་ནི་ཉེ་ནག་གོ །ཉི་མ་ཟླ་བ་མེ་དང་རླུང༌། །ལུས་ངན་གྱི་ནི་བུ་ཐུ་བོ། །ཀུན་དུ་རྒྱལ་བ་མི་ལ་ཞོན། །ཕྲུགས་སུ་ལྡན་ན་གནས་པ་སྟེ། །ལྷའི་བདེན་པས་གསོལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ་ཁ་དགོ་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་པོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ཆུ་ལྷ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང༌། བ་ར་དྷྭ་ཛ་དང༌། དབང་ལྡན་དང༌། ཙནྡན་དང༌། འདོད་པའི་གཙོ་བོ་དང༌། མགྲིན་ངན་དང༌། མགུལ་ངེས་དང༌། བྷ་ཊི་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། ནོར་བུ་སྤྱོད་དང༌། སྒྲ་རབ་དང༌། ཉེ་ལྔ་སྤྱོད་དང༌། རི་མཉམ་དང༌། གསེར་ཅན་དང༌། གང་པོ་དང༌། སེར་ལྡེང་བ་དང༌། གཡོན་ཅན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་པ་ལང་སྐྱོང་དང༌། འདྲོག་གནས་དང༌། མིའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྒྱལ་པའི་ཁྱུ་མཆོག་དང༌། ཚིགས་ལྔ་སེར་པོ་དང༌། བཞིན་བཟངས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་རིང་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང༌། དྲི་སྣ་ཚོགས་སྡེ་དང༌། འབྲས་བུ་གསུམ་པ་དང༌། མགུལ་གསུམ་པ་དང༌། ལྕགས་མདུང་རིང་བོ་དང་མ་ལྡན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ནི་གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་སྟེ། སྡེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་པར་བྱེད་པ་དག་གོ །འཕྲོག་མའི་བུ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡབ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཉྩི་ཀའོ། །བུ་ནི་ལྔ་བརྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལ་སོགས་པའོ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ནས་འཕྲོག་མའི་བུ་ཡན་ཆད་དོ། །ཁ་དོག་ནི་སོ་སོའི་ཁ་དོག་གོ །འཕགས་པ་དང་ནི་རང་གི་འོད་ཀྱིས་རང་གསལ་བའོ། །
― DTG072_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུབ་མོ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུན་པ་ལས་འདས་པའོ། །ཡང་ན་ནུབ་མོ་དང་ཉིན་མོ་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །དག་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་དག་པས་དག་པའོ། །གང་ལས་དག་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་དང་བྲལ་བའོ། །བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་ནི་སོ་སོའི་འོད་ཀྱིས་ཁེབས་པའོ། །གང་གི་འོད་ཅེ་ན། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་འོད་དང༌། མཐུས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་སྣང་བར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་ལ་སྣང་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་པ་ནི་བཞི་བཅོམ། ལྡན་པ་ནི་དྲུག་གོ །འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ག་ལ་བ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱན་སྔར་རོ། །དོང་ནས་ཕྱིས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཕྱིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་པོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་མེ་ཏོག་དང༌། ལྷའི་སྤོས་དང༌། ལྷའི་མར་མེ་དང༌། ལྷའི་ཞལ་བྲས་དང༌། ལྷའི་མནད་ར་བ་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། ཨུ་དུ་མྺཱ་ར་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་འདུག་པའོ། །ཚིག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ངག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཐུན་པའོ། །དབྱངས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་བསྟོད་པས་མཐུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་མངོན་པར་བསྟོད་པ་ཞེས་པ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟོད་ན། ཤིན་ཏུ་འབར་བའི་གསེར་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་ནི་དཔེར་ན་གསེར་མཁན་གྱིས་གསེར་སྦྱངས་པའི་འོད་དང་འདྲ་བས་ཏེ། ཡང་ན་ཉི་མ་བདུན་གྱི་འོད་དང་འདྲ་བའོ། །ཟླ་བ་ཉི་མའི་འོད་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་དང་མཉམ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་བསིལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དཔལ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ལྡན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་དཔལ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དཔལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དཔལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་
― DTG072_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པའི་དཔལ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ་སོ་སོ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་བཞིན་བརྟན་ཞེས་པ་ནི་དཔེར་ན་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་ནོར་ལ་སོགས་པ་ཟད་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་དགོས་འདོད་འབྱུང་བའོ། །སེང་གེ་གླང་ཆེན་འདྲ་བའི་འགྲོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་སེང་གེ་ནི་གཅན་གཟན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའོ། །གླང་ཆེན་འདྲ་བའི་འགྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་ཐོགས་རྡུགས་མེད་པར་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡང་ལམ་མོ། །གླང་ཆེན་མྱོས་པ་བཞིན་དུ་གནོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་ར་རོ་བ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་མེད་དེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །གསེར་གྱི་རི་བ་དང་ཡང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་གསེར་གྱི་རི་བོ་ནི་བརྗིད་ཅིང་ལྷུན་སྡུག་པ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་ན་མི་མཐུན་པ་མེད་པའོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་རྒྱན་འདྲ་ཞེས་པ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ལྷོ་ངོས་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་འགྲམ་ན། ཤིང་ལྗོན་པའི་འཛམ་འབྲས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། འཛམ་འབྲས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མར་ལ་ལྷུང་བས་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཡང་མདོག་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་འོག་ན་གསེར་ཡོད་དེ། ཤིན་ཏུ་དམར་བ། ཤིན་ཏུ་ཁ་དོག་ལེགས་པ་དག་དང་མཉམ་པར་བྱེད། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང༌། ཁ་དོག་དང་གཟི་བརྗིད་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་པའོ། །སྐྲར་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་བསྐོར་བ། །ཞེས་པ་ནི་དཔེར་ན་སྐར་མ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐོར་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ནམ་མཁའི་ཟླ་བ་དྲི་མེད་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དབྱར་གྱི་ནམ་མཁའི་འོད་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དར་བྲལ་བའོ། །ཉན་ཐོས་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱི་དབུས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་
― DTG072_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་དབུས་སུའོ། །མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱན་པར་གྱུར། །ཞེས་པ་ནི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པའོ། །ལྷ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་གུས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ཐུབ་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དྲང་སྲོང་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཐུབ་པས་ཐུབ་པའོ། །སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞེས་པས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བས་ནའོ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་སྨན་སླད་དུ། །ཞེས་པ་ནི་བསྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པའོ། །སྲུང་བ་དུས་སུ་ཉེ་བར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲུང་བ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་ལས་སོ། །དུས་སུ་ནི་ཉེན་པའི་དུས་སུའོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །སྔ་མས་བཤད་པའི་ཞེས་པ་ནི་གངྒའའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་གསུངས་པའོ། །སྟོང་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དེའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཆེན་མོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་དང་མཉམ་པ་མེད་པས་སོ། །རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཉམ་པའོ། །འཇོམས་པ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་བགེགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་ནས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མན་ཆོད་ཀྱིས་བརྒྱུད་པ་སྟེ། ཡང་ན་འཛིན་པ། འདོན་པ། ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁོར་ཁོར་ཡུག་རི་མཐའི་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་སུ་རི་རབ་སྟེ། འཁོར་བས་ན་ཁོར་ཡུག་གོ །གང་འཁོར་ཞེ་ན། རི་རབ་དང་གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བས་ན་འཁོར་པའོ། །མཚམས་གཅོད་པ་ཡི་དམ་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚམས་གཅོད་པ་ནི་བསྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པའོ། །ཡང་ན་བགེགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དང་འདྲ་བ་མེད་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ་ཞེས་པ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ནས་སྐྱེས་བུའོ། །དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཁམས་གསུམ་
― DTG072_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་དམ་པའོ། །མཆོག་ཁྱོད་ནི་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་མན་ཆོད་དོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་པ་དང་དོན་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པ་དང་ཡང་དག་གོ །དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་ལ་དབང་བྱེད་པས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་པས་ན་རྒྱལ་པོའོ། །ཐུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཐུབ་པས་ཐུབ་པའོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་པའི་རྟིང་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པ་ནི་བཞི་བཅོམ་དྲུག་ལྡན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡུད་ཙམ་ཞིག་ཅང་མི་གསུང་བར་དགོངས་ནས་ཞེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་བསྐུལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྐུལ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྐུལ་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་བ་ཞེས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འོད་ཀྱིས་བསྐུལ་པའོ། །གང་ལ་བཀའ་སྩལ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་གང་ཁྱེད་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་འཁོར་ལ་འཚེ་བར་སེམས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིའི་འཇིག་རྟེན་འདིར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུའོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ག་ངྷཱ་ར་རོ། །ཆོས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལའོ། །དགེ་འདུན་ལགས་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་ལས་ས་བོན་འདི་བཏབ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བཏབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་པའོ། །བཅོམ་
― DTG072_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་འདས་ནི་བཞི་བཅོམ་དྲུག་ལྡན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཞེས་བྱ་བ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སློབ་དཔོན་མེད་པ་དང༌། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རང་འབྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་ལྟ་བ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཉན་ཐོས་ཐ་མ་རབ་འབྲིང་གསུམ་མོ། །ཉན་ཐོས་ཐ་མ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ལྟ་བ་ནི་ང་གཅིག་པུ་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་འབྲིང་བོ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཙམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །ཆོས་ནི་བྱེ་བྲག་པའོ། །རབ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ནི་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་བ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ངག་གིས་བསྟན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཀུན་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་དེ་དག་གིས་དགེ་པའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་དང༌། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་པ་དང༌། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་བ་དང༌། པྲ་མ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་དང༌། དག་འཁྱལ་བ་སྤངས་པ་དང༌། བརྣབ་སེམས་སྤངས་པ་དང༌། གནོད་སེམས་སྤངས་པ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པའོ། ཡང་ན་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་སྡེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གདབ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷའི་རིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལས་ལྷའི་རིས་གང་ཡང་རུང་བ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་སྒོ་ནས་ཞེས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དག་ཀྱང་དམག་
― DTG072_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞི་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་རྣམ་བཞི་སྟེ། རྒྱལ་པོ་བཞི་དེ་དང་ལྡན་པའོ། །གླིང་བཞི་ནི་ལུས་འཕགས་པོ་དང༌། འཛམ་བུའི་གླིང་དང༌། བ་ལང་སྤྱོད་པ་དང༌། སྒྲ་མི་སྙན་ནོ། །དབང་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞིའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་སྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ལ་ཐུག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོར་ཁོར་ཡུག་ཚུན་ཆད་དོ། །སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་གླིང་བཞི་དང་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །རྒྱལ་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་བུའོ། །དཔའ་བས་ན་དཔའ་བའོ། །རྟུལ་ཕོད་པ་ཞེས་པས་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡན་ལག་མཆོག་གི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལེགས་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྩོད་པ་ནུས་པའོ། །ཚན་པོ་ཆེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་བདོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་དམག་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སྡེ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གྲོང་འཇོམས་པའོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པ་སྟོང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོ་དང༌། རྟ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། དམག་དཔོན་དང༌། བཙུན་མོ་དང༌། བློན་པོ་དང་བདུན་ནོ། །ཡང་ན་གསེར་དང་དངུལ་དང་ཟངས་དང་ཤེལ་དང་བྱི་རུ་དང༌། དུང་དང༌། མ་ར་ཀ་ཏ་དང་བདུན་ནོ། །དེ་སྟོང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཕོ་བྲང་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་འདིར་དགེ་བའི་སྔོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཁྱོད་ཀྱི་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་ནི་སྨིན་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་གནས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། །གནས་པ་ནི་བརྟན་པའོ། །གནས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་
― DTG072_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུ་དང་སྟོབས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་།ཕྱག་གཡས་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང་མདའ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་ན་ནེའུ་ལེའི་རྒྱལ་པ་དང་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །སེང་གེའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྩོད་པ་ནུས་པ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་བྱང་ཕྱོགས་ལ་ང་བདག་བྱེད་པའོ། །སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རོ། །བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་པའོ། །པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ཞེས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་དང་བཅས་པའི་སྤྱན་སྔར་རོ། །ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་ཞེས་པ་ནི། ལུས་དག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ངན་གྱི་ཚིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་ཞེས་པ་ནི་གནོད་སྦྱིན་འཁོར་དང་བཅས་པའོ། །གྲོང་དང་ཞེས་པ་ནི་ཕོ་བྲང་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཞེས་པ་ནི་གནོད་སྦྱིན་རྒྱུ་བའི་གནས་སོ། །གཞལ་མེད་ཁང་ཞེས་པ་ནི་གནོད་སྤྱིན་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཁང་བ་བརྩེགས་པ་དང་ཞེས་པ་ནི། སུམ་བརྩེགས་ཡིན་ཏེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་སོ། བསིལ་ཁང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་དང་མོའི་གནས་སོ། །སྒོ་ཁང་ཞེས་པ་ནི་སྒོ་ཁང་ན་གནས་པའོ། །རྟ་བབས་ཞེས་པ་ནི་མཚམས་མཚམས་སུ་བརྒྱན་པའོ། །ཡང་རྟ་བབས་ཞེས་པ་ནི་ཀ་བ་དང༌། རི་དགས་ཤར་ཎ་དང༌། ཀླུང་འབྲུག་ནར་དང༌། ཆུ་སྲིན་ཏྭ་ར་དང༌། བྱ་ཁྱུང་ག་རུ་ཌ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲ་བ་དང་དྲ་བ་ཕྱེད་བ་དང༌། མུ་ཏིག་གི་དྲ་བ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། ངི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཛེས་པར་བརྒྱན་པའོ། །སྐར་ཁུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚམས་མཚམས་སུ་ལོགས་ལོགས་སུ་ཞེས་བྱའོ། །སྐར་ཁུང་
― DTG072_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཡང་མུ་ཏིག་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། མུ་མེན་དང༌། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ཤེལ་གྱིས་ཇི་བཞིན་དུ་མཛེས་པར་བརྒྱན་པའོ། །དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོ་བྲང་གི་ནང་ནའོ། །སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་ཞེས་པ་ནི། རྔ་མ་དཀར་པོ་གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཅན་དང༌། ཕྱེ་མའི་འཕུར་མ་ལ་སོགས་པ། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པ། དྲི་ཞིམ་པོའི་ཕྲེང་བས་དྲ་བ་བྱས་པའོ། །དྲིལ་བུ་དང་མུ་ཏིག་གི་དྲ་བས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་སྒོ་རྒྱན་དང༌། ནང་གི་ཕོ་བྲང་གི་རྒྱན་ནོ། །དྲིལ་བུ་ལ་སོགས་པ་རླུང་གིས་བཏབ་པས། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་རོལ་མོ་མཁན་པོས་གར་བྱས་པ་དང་འདྲའོ། །པོག་པོར་ནས་བདུག་པས་བདུག་པ་དག་དང་ཞེས་པ་ནི། གསེར་དང་དངུལ་གྱིས་བྱས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་དང༌། ཙནྡན་དང༌། གུ་གུལ་དང༌། ཨ་ཀ་རུ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ཇི་བཞིན་དུ་བདུག་པས་བདུགས་པའོ། །མེ་ཏོག་གིས་གཏོར་བའི་ཁྱིམ་དང་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་བུའི་ཕོ་བྲང་ངོ༌། །གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དན་པོའི་གནས་སོ། །ཁང་པ་ཆེན་པོ་དག་མཆིས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་ལུས་ངན་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་དབུས་སུ་སེང་གེའི་གདན་ནོ། །སེང་གེའི་གདན་གྱི་སྟེང་ན་པདྨ་ལ་སོགས་པའི་གདན་ལ་རྒྱན་རྣམ་བཞིས་བྱས་པའི་ཁྲི་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཅག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའོ། །བུད་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་ཆུང་མའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཚང་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ཙམ་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །བཙུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྤངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བཞི་བཅོམ་དྲུག་ལྡན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བདག་ཅག་ཅེས་པ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་གནོད་སྦྱིན་དང་བཅས་པའོ། །རབ་ཏུ་མྱོས་པའི་བག་མ་མཆིས་པར་གནས་པ་ཞེས་པ་ནི་མྱོས་པའི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་མྱོས་པའོ། །དེས་མ་ཐོས་པས་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །འཁོར་ཟས་དང་སྐོམ་ཚོལ་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་དུ་
― DTG072_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱེར་ཞིང༌། སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་དང༌། རིམས་ལ་སོགས་པ་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བའོ། །བུད་མེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུད་མེད་བུ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཟས་ཚོལ་བའོ། །བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་སོ། །ཁྱེའུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱེའུའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་ཟས་ཚོལ་བའོ། །བུ་མོ་དང་ཞེས་པ་ནི། བུ་མོའི་གཟུགས་ཅན་དུ་བྱས་ནས་སོ། །བཙས་མ་ཐག་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་བཅས་ནས་ཆེ་བར་སོང་ནས་མཛེ་དང་ཕོལ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གཏོང་བའི་བདག་གོ །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་ཞེས་པ་ནི་དུད་འགྲོ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་མདངས་འཕྲོག་འཚེ་བར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལ་སོགས་པའོ། །མདངས་འཕྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནད་རྣམས་མཛེ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་པའི་བདག་པོའོ། །ཡང་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་བྱེད་པའི་བདག་གོ །བགེགས་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་དང་ལྡན་པའོ། །འགུམ་པར་བགྱིད་ཅེས་པ་ནི་འཆི་བདག་གོ །སྲོག་དང་འབྲལ་བར་བགྱིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཐུག་ཏུ་ཕྲད་ནས་སྐད་ཅིག་མས་སྲོག་དང་འབྲལ་བར་བགྱིད་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུ་བའོ། །སྤྱན་སྔར་ནི་མདུན་དུའོ། །བདག་ཅག་གི་འཁོར་བཞི་ཞེས་པ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་ལ་སོགས་པའི་མདུན་དུའོ། །བདག་ཅག་གི་གནོད་སྦྱིན་འཁོར་དང་བཅས་པའོ། །འཁོར་གྱི་ཚུལ་གྱི་མཚན་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མའོ། །གང་གི་འཁོར་གྱི་གདོན་འབྱུང་བ་དེར་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་འཁོར་ཏེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེའི་གཟུགས་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་གཟུགས་སོ། །རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་བུ་དང། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། མིག་མི་བཟང་ངང་བཞིའོ། །དེའི་མཆོད་རྫས་ནི། རྒྱལ་མཚན་དང་ནི་བ་དན་དང༌། །གདུགས་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་སོགས། །ཡང་དག་དྲི་སྦྱོར་བཟང་པོ་དང༌། །འབྲས་དང་བག་ཕྱེ་ལ་སོགས་ལ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་ཡི་
― DTG072_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་བྱས་ལ། །དཀྱིལ་འཁོར་བཟང་པོའི་ས་གཞི་ལ། །སྣ་ཚོགས་ཚོན་གྱིས་བྲི་བར་བྱ། །དབུས་སུ་པདྨ་སྣ་ཚོགས་ལ། །སྟོང་ཆེན་རབ་འཇོམས་དབུས་ན་གནས། །པདྨ་བཞི་དང་མཚུངས་པ་ལ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་ནི་གཟུགས་པར་ཤེས། །གནོད་སྦྱིན་གདོན་དང་དྲི་ཟའི་གདོན། །གྲུལ་བུམ་གདོན་དང་ཀླུ་ཡི་གདོན། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཕྱི་རོལ་དགོད། །ཚེས་བརྒྱད་དང་ནི་བཅུ་བཞི་དང༌། །བཅོ་ལྔ་དག་གི་དུས་དག་ནི། །རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་མཆོད་པར་བྱ། །སྣ་ཚོགས་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་སྤོས། །སྣ་ཆོགས་དྲི་དང་མེ་མར་དང༌། །ལྷ་བཤོས་སྣ་ཚོགས་དྲི་ལྡན་པ། །རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་དབུལ་བར་བྱ། །ཞོ་དང་བུ་རམ་བསྲེས་པ་ལ། །དྲི་ཟ་དྲང་སྲོང་ལྷ་རྣམས་དགའ། །མེ་ཏོག་དཀར་པོའི་སིལ་མ་དགྲམ། །ཕྲེང་བ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤར་ཕྱོགས་ངོས་སུ་དགོད་པར་བྱ། །ཤ་དང་ཁྲག་དང་ཆང་དང་ཆན། །སྒོག་པ་ལ་སོགས་ཉ་ཤ་དང། །མེ་ཏོག་སེར་པོའི་སིལ་མ་དགྲམ། །ཕྲེང་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་གྲུལ་བུམ་མ་མོ་དང༌། །སྲིན་མོ་སྲིན་པོ་ཡི་དགས་གདོན། །གྲུལ་བུམ་གདོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་རྣམས་རྫས་ནི་བསམ་པར་བྱ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཀླུ་དང་འདབ་བཟངས་གདོན། །འོ་མ་སྨན་དང་མངར་གསུམ་སོགས། །ནུབ་ཕྱོགས་ངོས་ནས་བསམ་པར་བྱ། །མེ་ཏོག་དམར་པོའི་སིལ་མ་དགྲམ། །ཕྲེང་བ་ལ་ཡང་དེ་ཡིས་ཤེས། །ཀླུ་ཡི་གདོན་གྱི་རྫས་ཡིན་ནོ། །ཆད་དང་ཁྲག་དང་ཤ་ལ་སོགས། །གནོད་སྦྱིན་དང་ནི་བཙག་རྣམས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་ལ་སོགས་དང༌། །བྱང་གི་ངོས་ན་གནས་པར་ཤེས། །མེ་ཏོག་ལྗང་གུའི་སིལ་མ་དགྲམ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་གི་ངོས་ནས་བསམ་པར་བྱ། །དགེ་སློང་དག་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན། །དྲི་མ་མེད་པའི་གོས་ལ་སོགས། །སྨྱུང་བར་བྱས་ལ་དཀར་པོ་བརྟེན། །སྙིང་རྗེ་ལྡན་ཞིང་དོན་བྱེད་པ། །དེ་དག་སློབ་དཔོན་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའོ། །མཆོད་རྟེན་དང་བཅས་པ་ཆེན་པོ་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟངས་དང་འཇིམ་པ་ཁར་བ་བཅས། །གསེར་དང་དངུལ་དང་རིན་ཆེན་སོགས། །ཚ་ཚ་ལ་སོགས་རབ་གནས་བྱ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་གནས་པ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་མཆོད་
― DTG072_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ལ། །གང་ཟག་གིས་ནི་མཆོད་པར་བྱ། །མཚན་མ་ལེགས་དང་མགྲིན་པ་རིང༌། །གསུས་པ་ཆེ་དང་མཆུ་འཕྱངས་པ། །ནག་པོ་ར་རི་མེད་པ་དང༌། །གསེར་རམ་དངུལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་བུམ་པ་ལ། །བདུག་སྤོས་བཟང་པོས་བདུག་པར་བྱ། །དྲི་འམ་སྨན་ནམ་རིན་པོ་ཆེ།། གདུགས་དང་མགུལ་ཆིངས་གཙང་བ་ལ། །འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ཤིང་རྣམས་ཀྱིས། །ཁ་རྒྱན་དག་ནི་ལེགས་པར་བྱ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་ཡི་གཟུགས་རྣམས་དང༌། །གདུང་རྟེན་ལ་སོགས་གང་ཡང་རུང༌། །གསེར་རམ་དངུལ་ལམ་སྣོད་བཅས་ལ། །བུམ་པའི་ཞབས་ལ་བུ་གུ་གདོད། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་གཞག་པར་བྱ། །མེ་ཏོག་དང་ནི་བདུག་སྤོས་དང༌། །དྲི་མཆོག་ལ་སོགས་གཏོར་མ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཤེས་པར་བྱ། །ལྔའམ་གཅིག་གམ་གང་ཡང་རུང༌། །དཀྱིལ་འཁོར་དབུས་སུ་ཡང་དག་གཞག །ཕུར་པ་དང་ནི་མདའ་རྣམས་དང༌། །མདུང་དང་རལ་གྲི་མཚོན་རྣམས་ལ། །སྐུད་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་བསྐོར། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་ཅན། །བློ་ལྡན་མཁས་པས་ཡང་དག་ཤེས། །སྟོང་ཆེན་རབ་འཇོམས་མདོ་སྡེ་ཡང༌། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གདོན་པར་བྱ། །མཆོད་རྟེན་མཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནད་པས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེའི་མིང་ནས་དབྱུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལག་པའི་ལག་པས་རེག་པར་བགྱིའོ། །མིང་ནས་དབྱུང་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ནད་པའི་མཚན་རྣམས་སོ། །དྲི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རང་གི་ལག་པས་བདུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པ་དང་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ལག་པས་ཡང་དག་པར་མཆོད་པའོ། །ཡང་ན་དྲིའི་ཕོར་པ་བཞི་མཎྜལ་གྱི་ཁར་ཡང་དག་པར་གཞག་པའོ། །དོག་ས་ལ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོ་ག་བྱ་བའི་ས་གཞི་ལའོ། །ཞུན་མར་བུས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མར་ལས་བྱས་པའི་མེ་མར་རོ། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལན་ཆོད་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་ཡང་མཆོད་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཚིག་གོ །བདག་གི་འཁོར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG072_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་འཁོར་རོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་གྱིས་བཏབ་པའི་མཚན་མ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ནི་བྱང་ངོས་ཀྱི་གདོན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། བྱང་ངོས་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གི་དཔོན་པོར་གྱུར་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གཟུགས་ནི་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་རང་ཡང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྐྱེལ་ལོ། །རྒྱལ་པོ་དང་མི་དང་བྱོལ་སོང་ལ་ཡང་གནོད་པ་སྐྱེལ་བ་སྟེ། ནད་སྣ་ཚོགས་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་མ་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་མ་མོ་རྣམས། །ལ་ལ་ཁ་ནས་མེ་འབར་དང༌། །སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་འཛིན་པ་དང༌། །རལ་གྲི་མདའ་གཞུ་མདུད་ཐུང་རྣམས། །འཁོར་ལོ་ལྟོ་དམར་མདུང་རྣམས་ཐོགས། །སྣ་བཅད་པ་དང་རྣ་བ་བཅད། །ཤོ་རེ་དང་ནི་སོ་གཅིག་པ། །ལ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་སྣ་དང་ཆུ་སྲིན་དང། །མགོ་གཅིག་པ་དང་མགོ་གཉིས་པ། །མགོ་གསུམ་པ་དང་མགོ་དྲུག་པ། །མགོ་མེད་བྲང་ནི་ཁ་ཡོད་ཅན། །མགོ་གཅིག་པ་ལ་སྣ་ཀྲོང་པ། །མི་ཡི་པགས་པ་གོན་པ་དང༌། །མི་ཡི་མགོ་བོའི་ཕྲེང་བ་བྱེད། །མི་ཡི་རུས་པའི་རྒྱན་ཆ་དང༌། །སེམས་ཅན་ལ་ནི་གནོད་པ་བྱེད། །སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང་རྔ་བོ་ཆེ།། སེང་གེའི་སྒྲ་དང་མཚུངས་པར་བྱེད། །བྱ་དང་ཁྱི་དང་ཝ་དག་དང༌། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ནི་རྨི་ལམ་བསྟན། །བཞིན་འགྱུར་དང་ནི་མཁྲིས་པའི་ནད། །རླུང་དང་བད་ཀན་ལྡན་པ་དང༌། །མཛེ་དང་ཕོལ་མིག་ལྷོག་པ་དང༌། །མེ་དབལ་དང་ནི་ཤ་བཀྲ་དང༌། །ཤུ་བ་གཡན་པ་འབྲུམ་བུའི་ནད། །དེ་དག་ནད་ནི་བཏང་བའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པའོ། །ཕྱིར་ཕྱིར་དགོད་ཅིང་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཕྱིར་ཕྱིར་དགོད་པ་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ཡང་རུང་བ་ལ། གནོད་སྦྱིན་གྱིས་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ན་དགོད་པར་འདོད་པའོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་མམ་དངོས་པོར་མཐོང་བའམ། སེམས་ལ་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའམ། ཉལ་ནས་རྨིས་སད་ནས་བྱུང་བའམ། འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །སྨ་བར་བགྱིད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་ལབ་ལོབ་སྨྲ་བ་སྟེ། ཡང་ན་ནད་པ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །ཁྲོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་
― DTG072_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་ཁྲོ་བ་སྟེ། །ཡང་ན་རང་གི་ལུས་ལ་སྨྱོན་པ་བཞིན་དུ་བྱས་པས་ཏེ། རང་ལ་ལྕེབ་པ་དང༌། ཁྲོ་ཞིང་གཞན་ལ་རྡེག་པའོ། །དེ་ནི་གཉིད་ཀྱང་ལོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་གཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པ་སྟེ། གཉིད་ལོག་པའི་དུས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་བྲོ་འཚལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་ན་བར་འགྱུར་བའོ། །རྟག་ཏུ་གྱེན་དུ་ལྟ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོང་ངམ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བའོ། །ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་མི་དགའ་བའོ། །སྐར་མ་དག་ལ་སྙེགས་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་མོ་དག་ཡིན་ཏེ། སྐར་མ་ལ་ཁྲོ་བའོ། །ནུབ་མོ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་མོ་བསམ་པ་ལྡང་ངོ༌། །དགའ་བར་བྱེད་པ་ཕྱིན་ཅིང་ནུབ་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་བའོ། །དཔེར་ན་དུར་ཁྲོད་དམ་ལམ་རྒྱ་གྲམ་མམ་སྙན་པའི་དུས་སུ། བུད་མེད་སྐྱེས་བ་ལ་མི་དགའ་བ་ཁྱོ་ཚོལ་པའི་ཕྱིར། བུད་མེད་ཀྱིས་ཁྱོ་བཏང་ནས་ཕྱིར་དགའ་བའོ། །རྟག་ཏུ་འདར་ཞིང་སྒྲ་འབྱིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་འདར་བའོ། །སྒྲ་འབྱིན་པ་ནི་འཇིགས་པའི་སྒྲ་འབྱིན་པའོ། །དེ་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་མཆིས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཞལ་ནས་གསུངས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་མཐུ་དང་སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་བདག་ལ་གསོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་སོ། །བདག་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའོ། །གསོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ལ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་གཅོད་པའོ། །སྤྱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདིའོ། །སིདྡྷི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔགས་སོ། །བདག་གི་སྔགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའོ། །ཚིག་རྣམས་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འགྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བའོ། །སྟོབས་དང་ནི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་ནུས་
― DTG072_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །དབང་ཕྱུག་དང་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བསྡུས་ཏེ། དབང་བསྐུར་བའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མི་སྐྱེད་པའོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་དང་སངས་རྒྱས་དང་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ངན་གྱི་ཚིག་གི་རྟིང་ལའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་ཀྱང་བཞི་པ་སྟེ། །སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་འོད་ཟེར་ལྡན། །གཡས་ན་འཁོར་ལོ་མདའ་གནས་པ། །གཡོན་ན་པི་ཝང་གཞུ་འཛིན་པ། །གདན་ཡང་གླང་ཆེན་དག་ལ་ཞོན། །གནས་ནི་རི་རབ་ཤར་ངོས་ན།། དྲི་ཟ་ཐམས་ཅད་མངའ་མཛད་པ། །ཤར་ཕྱོགས་ངོས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཡིན། །དྲི་ཟ་ཕོ་མོ་གཟི་ལྡན་པ། །དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་བརྗོད། །གཟི་བརྗིད་དང་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་གྲགས་དང་ལྡན། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འཁྲུག་རྩོད་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་པའོ། །བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བཞིའི་མདུན་ནོ། །པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དགེ་སློང་གི་ཕྱག་ཅེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་གསུངས་པའོ། །ག་ལ་བ་དེ་ཞེས་པ་ནི་མདུན་དུའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས་གུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུ་དང་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ངོ༌། །འཁོར་དྲི་ཟའི་གདོན་གྱིས་བཏབ་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ། གཟུགས་བཟང་དང་ནི་སྐྱེ་ལེགས་དང༌། །བྱང་མཚར་དྲི་ཞིམ་གླུ་ལ་དགའ། །མེ་ཏོག་དྲི་དང་དྲི་མ་སོགས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནོད་པ་སྐྱེལ། །མེར་མེར་པོ་དང་ནུར་ནུར་པོ། །བུ་ཡི་ས་བོན་མ་ལུས་དག །སྐྱེས་ནས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་དག །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཟས་སུ་ཟ་བ་བུ་རམ་ཞོ། །ཤར་གྱི་ངོས་ན་གནོད་པར་
― DTG072_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད། །དྲི་ཟ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རྣམས། །དེ་ཀུན་ཤར་ཕྱོགས་རྒྱུ་བ་དག །དྲི་ཟ་འཁོར་གཡོགས་ཡ་འབུམ་ཕྲག་དག་བསྟན་པའོ། །མཚན་མ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གླུ་ལེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླུ་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའོ། །ཡང་ན་ནད་པས་སྨྱོ་བའི་ཚུལ་དུ་གླུ་ལེན་པའོ། །བྲོ་བརྡུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རོལ་མོའི་ཚོགས་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། ཡང་ན་ནད་པ་སྨྱོ་ཞིང་གར་བྱེད་པའོ། །རྒྱན་རྣམས་ལ་ཡང་དགའ་བར་བགྱིད། །ཅེས་པ་ནི་རྒྱན་རྣམས་ལ་སོགས་དགའ་བ་སྟེ། དྲི་དང་དྲི་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའོ། །ཡང་ན་ནད་པ་ཞོ་དང་བུ་རམ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྐམ་པ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ་བདེན་པར་སྨྲ་བའོ། །མང་བར་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེད་པ་ནི་མི་བརྟན་པ་སྟེ། ཕྲ་མའི་ཚིག་སྨྲ་བར་འདོད་པའོ། །དགོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨྱོ་བའི་ཚུལ་དུ་ཡིན་ཏེ། དོན་མེད་པར་དགོད་པའོ། །ཁྲོ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་མ་མགུ་སྟེ། རང་གི་ཚུལ་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་ཁྲོ་བའོ། །སྐོམ་པར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཡི་དགས་ཡིན་ཏེ། ཡི་དགས་བཞིན་དུ་སྐོམ་པའོ། །མིག་དམར་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བད་ཀན་ལ་སོགས་པ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་དམར་བའོ། །ཡང་ན་རིམས་ཀྱིས་བཏབ་པ་བཞིན་དུའོ། །རྟག་ཏུ་རིམས་ཀྱིས་འདེབས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཤི་བར་གྱི་ཚེ་ན་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའོ། །མིག་ཀྱང་འབྱེད་པར་མི་བགྱིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིག་ནད་ནི་རྒས་རྒས་སུ་འབྱུང་བའོ། །རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་ཉལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དཔེར་ན་མདུན་ན་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། གན་རྒྱལ་དུ་ཉལ་བའོ། །དེ་ལ་ཞེས་པ་ནི་དྲི་ཟ་རྣམས་ལའོ། །སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཛོམས་མའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །བདག་ནི་དྲི་ཟའི་རྒྱལ་བོའོ། །གསོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སོ། །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །རིག་སྔགས་ནི་ཨ་ཁེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་སྟོབས་དང་ཞེས་པ་ནི། སངས་
― DTG072_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་དང་སྟོང་ཆེན་མོ་དང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བའོ། །བྱིན་གྱིས་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སོ། །བདག་གདོན་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་པ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐར་བར་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་པ་ནི། བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནད་ཞེས་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་བཤད་པའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་གཅིག་པ་ལ་ཕྱག་བཞི་བ། གཡས་པ་གཉིས་ན་བསྣམས་པ་ནི། །དབྱུག་ཏོ་དང་ནི་མདའ་འཛིན་པའོ། །གཡོན་པ་གཉིས་ན་བསྣམས་པ་ནི། །རིན་ཆེན་དང་ནི་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ་མེ་ཡི་འོད། །སྟག་གི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་གྲུལ་བུམ་གདོན། །མ་མོ་ལ་སོགས་དེ་བཞིན་འཁོར། །གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ནི། །གྲུལ་བུམ་གདོན་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །རི་རབ་རྩེ་མོའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན། །གྲུལ་བུམ་གདོན་རྣམས་གནས་པ་ཡིན། །ལྷོ་ཕྱོགས་མི་ལ་གནོད་པར་བྱེད། །ལྷོ་ཕྱོགས་ངོས་ནི་གྲུལ་བུམ་གདོན། །སྣ་ཚོགས་ནད་ནི་གཏོང་བར་བྱེད། །རླུང་དང་བད་ཀན་འདུས་བ་དང༌། །མཛེ་དང་ལྷོག་པ་ཤུང་དང། །ཕོལ་མིག་དང་ནི་གཡབ་པ་དང༌། །ཤ་བཀྲ་དང་ནི་མེ་དཔལ་དང༌། །འབྲུམ་བུའི་ནད་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད། །སྐེ་བོང་ཆེ་ལ་སྐད་ཆེ་བ། །མེ་རི་ཆེན་པའི་འོད་དང་མཚུངས། །མིག་གཅིག་པ་དང་མིག་གསུམ་པོ། །མཇུག་གཅིག་པ་དག་མཇུག་གཉིས་པ། །མགོ་གཅིག་པ་དང་མགོ་གཉིས་པ། །མགོ་བཞི་པ་དང་གདོང་གསུམ་མ། །རྐང་གཅིག་པ་དང་རྐང་གསུམ་པ། །རྐང་པ་དག་ནི་གནམ་ལ་ལྟ། །མི་ཡི་པགས་པ་གོན་པ་དང༌། །མི་མགོའི་ཕྲེང་བའི་དོ་ཤལ་ཅན། །མི་ཡི་རུས་པས་བརྒྱན་པ་དང༌། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་འོད་འབར་བ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ལྡན་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །དེ་དག་མཐོང་ན་ཐམས་ཅད་འཇིགས། །མངལ་ན་གནས་པ་རླག་པར་བྱེད། །སྐྱེས་པ་ན་ཡང་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག །ཕྲད་ན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་གྱི་སྲོག་ཀྱང་འཕྲོག །རྨི་ལམ་ན་ནི་ཝ་དང་སྤྱང་ཀི་སྤྲེའུ་དང༌། །བྱ་དང་བུ་ཆུང་
― DTG072_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུད་མེད་དང༌། །རྨི་ལམ་དུ་ནི་བསྟན་པའོ། །གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་གྱི་མཚན་མ་བསྟན་པའོ། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་པའོ། །བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་ཞེས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འཁོར་རྣམ་བཞིའི་མདུན་དུ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། བུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ། དགེ་སློང་གི་ཕྱག་གི་ཚུལ་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞེས་པ་ནི། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཞེས་པ་ནི། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཕྱག་བཙལ་བའོ། །འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུ་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་འཁོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་དགས་གྲུལ་བུམ་གྱིས་ཟིན་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིང་བཞིན་མི་སྡུག་པ་དང༌། བོང་སྐེ་ཐུང་བ་དང༌། གསུས་པ་ཆེ་བ་དང༌། མིག་གཡོ་བ་དང༌། མགོ་བོ་ཆེ་བ་དང༌། སྐྲ་རིང་བ་དང༌། ཁ་ཡོ་བ་དང༌། ལ་ལ་ནི་ཤ་ཆེ་བ། ལ་ལ་ནི་ཤ་སྐམ་པ། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །མཚན་མ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ནད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སྐོམ་པས་འདེབས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུ་ཆུང་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་ཡི་མངལ་ནས་བཟུང་ནས་ནི། །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ནད་ཀྱིས་འདེབས། །གཡེང་བས་བཏབ་ཅིང་ལྟ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡེང་བས་ནི་བྱས་པས་འཇིགས་པའོ། །བཏབ་ཅིང་ནི་འདར་བས་འཇིགས་པའོ། །ལྟ་བར་འགྱུར་ནི་མིག་ལྡོག་ཅིང་གྱེན་དུ་ལྟ་བའོ། །བཞིན་ཡང་ནི་མིག་དང་ལུས་ནི་དམར་བའོ། །དམར་པོར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པའམ། བུད་མེད་དམ། ཁྱེའུ་འམ། ཁ་ནས་ཁྲག་ཏུ་སྐྱུགས་པའོ། །བསྐུམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པའི་རྐང་ལག་འཁུམས་པའོ། །འཁུམས་པའི་
― DTG072_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནད་ཀྱིས་མ་ཤི་ཡང་གླེན་པར་འགྲོ་བའོ། །ས་ལ་ཉལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགུལ་མི་ནུས་པའོ། །གལ་ཏེ་འགྲོ་ན་རྐང་ལགས་ལ་མི་ཚུགས་པའོ། །ཁ་དོག་ངན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛེ་དང་ཕོལ་མིག་བཏབ་པའོ། །ལུས་ཀྱང་སྐེམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་སྟེ། དབུགས་ཀྱང་ཕྱི་རུ་འགྲོ་བའོ། །སྐྲ་དང་སེན་མོ་རིང་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངལ་ནས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ན་བ་མ་ཚོར་བར་དུ་སྐྲ་དང་སེན་མོ་རིང་བའོ། །དྲི་མ་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམས་ཀྱིས་བཏབ་ནས་འཁྲུ་བའོ། །དྲི་མི་བདའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ས་བཀག་པའོ། །བརྫུན་ནི་དོན་མེད་པར་སླུ་བའོ། །ཀྱལ་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛའ་བཤེས་རྣམས་ལ་ཕྲ་མ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་འདུལ་བའོ། །གང་གིས་འདུལ་ཞེ་ན། སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་གཅོད་པའོ། །སྔགས་ཀྱི་ཚིག་མཆིས་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོའི་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲུལ་བུམ་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོའོ། །གསོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་རིག་སྔགས་སོ། །སྔགས་ནི་ཁ་ཁ་ཁ་མེ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་གྱི་བདག་པོའོ། མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དང། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོའོ། །སྟོབས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའིའོ། །དབང་ཕྱུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གིས་སོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ནོ། །བདག་གི་གདོན་གནོད་པ་ནི་གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་ནོ། །གནོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ཅེས་པ་ནི་ནད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོའི་ཚིག་གོ །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང༌། །ཞལ་གཅིག་
― DTG072_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱག་ཀྱང་བཞི་པ་སྟེ། །སྐུ་མདོག་དམར་པོ་མེ་ཡི་འོད། །གཡས་པ་སྦྲུལ་ཞགས་མདའ་ཡང་བསྣམས། །གཡོན་པ་པདྨ་གཞུ་ཡང་བསྣམས། །གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཆུ་སྲིན་ལ། །ཀླུ་ཡི་གདོན་ལ་མངའ་མཛད་པ། །ནུབ་ཀྱི་ངོས་ནས་བྱིན་བརླབས་མཛད། །ཀླུ་ཡི་གདོན་ནི་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དཔོན་པོའོ། །ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བྱེད་པ། །དུག་གི་བདག་པོ་ཀླུ་རྣམས་ཡིན། །འགྲོ་བའི་དུག་དང་སྡོད་པའི་དུག །སྦྱོར་བའི་དུག་དང་རྣམ་གསུམ་མོ། །བསམ་པ་དང་ནི་རེག་པ་དང༌། །ཁ་རླངས་དང་ནི་ཚོར་བའི་དུག །མཆེ་བ་དང་ནི་མཐོང་བ་དང༌། །སྤྲིན་པའི་དུག་དང་ཆུ་ཡི་དུག །སད་དང་རླུང་དང་མེ་ཡི་དུག །བད་ཀན་མཁྲིས་པ་རླུང་དང་ནི། །ལྡན་པ་བཞི་སྦྱོར་ཕོལ་མིག་དང༌། །གཡན་བ་མེ་དཔལ་ཤ་བཀྲ་དང༌། །ཤུ་བ་མཛེ་དང་འབྲུམ་བུ་དང༌། །མིག་ནད་སྣ་ནད་ཁ་ནད་དང༌། །རྣ་བ་སྣ་དང་གག་པ་དང༌། །རྨ་ནད་ཀླད་པ་འབྲས་རྣམས་དང༌། །སྦོས་ཤིང་སྐམ་པ་ཆུ་སེར་དང༌། །དམུ་ཆུ་སྐྲན་དང་རྒྱུ་ནད་དང༌། །གློ་ནད་དབུགས་དང་སྙིང་ནད་དང༌། །མཆེར་པ་མཁལ་མ་བུ་སྣོད་ལ། །བུད་མེད་བུ་ཡང་ཆགས་མི་སྟེར། །སྐྱེས་ནས་འོད་འཕྲོག་མངལ་ནས་སྐམ། །མེར་མེར་པོ་ཡང་མི་སྟེར་རོ། །ནུར་ནུར་པོ་ན་ཅ་ལེ་ཆགས། །གྲང་ཞིང་དྲོད་མེད་ལུས་པ་ཡིན། །ཀླུ་རྣམས་འདབ་བཟངས་ས་བདག་དང༌། །ས་སྲིན་བསེན་མོ་ཀླུ་བཙན་དང༌། །ཀླུ་ཡི་ཕོ་མོ་ཀླུ་རྒྱལ་དང༌། །ས་ལ་རྒྱུ་བ་མཐོང་མི་འགྱུར། །རྨི་ལམ་མཐོང་ཞིང་འདར་བར་བྱེད། །རྨི་ལམ་མཚོ་དང་ཆུ་རྣམས་འགྱུར། །བ་གླང་བྱིས་པ་བུད་མེད་འགྱུར། །ཕག་དང་ར་ལུག་རྟ་དང་ནི། །རང་གི་མ་མོ་ཉེ་བར་བསྡུ། །སྡིག་པ་སྦྲུལ་དང་ཉ་རྣམས་དང༌། །ཆུ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་འགྱུར། །དངོས་པོ་སྦྲུལ་དག་མཐོང་བ་ནི། །ས་བདག་དངོས་པོ་ཡིན་པར་ཤེས། །མགོ་གཅིག་པ་དང་མགོ་གཉིས་པ། །མགོ་གསུམ་པ་དང་མགོ་ལྔ་པ། །བྲམ་ཟེ་རྒྱལ་རིགས་རྗེ་རིགས་དང༌། །དམངས་རིགས་དང་ནི་གདོལ་བའི་རིགས། །ལ་ལས་ཁྲོ་བ་ཕྱེད་ཁྲོ་བ། །གཟུགས་བཟང་ཞི་བ་སྦྲུལ་མཇུག་ཅན། །དེ་དག་ནི་ཀླུ་ཡི་གདོན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG072_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་ལ། བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་ནས་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །བུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་དགེ་སློང་གི་ཕྱག་ཅེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་གིས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་བྱིན་གྱི་རླབས་དང༌། སྟོབས་དང་གཟི་བརྗིད་དང་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སོ། །གསོལ་ཏོ་ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མིག་མི་བཟང་གིས་གསོལ་བ་བཏབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་འཁོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གི་འཁོར་རོ། །ཀླུ་འདབ་བཟངས་ཀྱི་གདོན་གྱིས་བཏབ་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་ཡི་ལུས་ལ་སྦྲུལ་གྱི་མགོ །ལ་ལ་མི་ཡི་ལུས་འདྲ་བ། །ལ་ལ་བྱ་ཡི་གཟུགས་སུ་སྟོན། །མཚན་མ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ལྟ་སྟེ། འོག་མའི་ཚིག་གོ །སྐྱིགས་བུས་འདེབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་རིམས་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ཅིང་རླབ་ཅོལ་ཟེར་བའོ། །དབུགས་ཀྱང་འབྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་འབྱིན་ཞིང་དབུགས་ནང་དུ་སྡུད་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དབུགས་ཀྱང་གྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ནི། རིམས་ཀྱིས་བཏབ་ཅིང་ལུས་གྲང་ཞིང༌། །ལྕེ་ལྐུགས་རྐང་ལག་རེངས་པའོ། །རྡུལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཉི་ཚན་གྱིས་རྡུལ་བཞིན་ནོ། །སྦུ་བ་ཁ་ཆུ་འབྱུང་ཞེས་པ་ནི་ར་དུག་ཟོས་པས་སྐྱུགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཆང་འཐུངས་ནས་ན་ཞིང་སྐྱུགས་པ་བཞིན་དུའོ། །ཕྱི་ཕྱིར་གཉིད་ནི་ལོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་ཅིང་རྒྱུ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའོ། །ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་དཔའ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྡོག་པ་དང་འབྲུམ་བུ་དང་ཤ་རོའོ། །དེ་བཞིན་འདར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ན་ཚད་པ་ཡོད་པའོ། །རྒྱུག་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་སྨྱོ་ཞིང་ཕྱི་རུ་འབྲོས་པའོ། །སེན་མོ་དག་ཀྱང་སྟོན་པར་བགྱིད། །ཅེས་པ་ནི་ཁོང་
― DTG072_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅོང་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ནས་སེན་མོ་གཞན་ལ་སྟོན་པའོ། །དོག་སར་མཆིས་ཤིང་ཞེས་པ་ནི་ས་གཞི་ལྟ་ཞིང་སྙིང་མི་དགའ་བའོ། །དུ་བར་བགྱིད་པ་ནི་སྙོད་ཅིང་སྙིང་དུ་འདྲེ་འཇུག་ཅིང་ལྕེ་བ་འདོད་པའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་གདོན་ཚར་གཅོད་པའོ། །གང་གིས་ཚར་གཅོད་ཅེ་ན། སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་གཅོད་པའོ། །སྔགས་ཀྱི་ཚིག་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གི་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་ངོ༌། །གསོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང༌། སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་སོ། །ཀྲ་ཀ་མི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་གདོན་གྱི་རྒྱལ་པོའོ། །མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་ངོ༌། །སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་མཐུའོ། །དབང་ཕྱུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལའོ། །བདག་གི་གདོན་གནོད་པ་ནི་ཀླུའི་གདོན་ནོ། །གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་བཤད་པ་དེ་ནས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཞེས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ནས། འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བཞི་དང་ལྷ་རུ་བཅས་པའི་མདུན་དུའོ། །སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པས་མེད་པ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་ཏེ། དེ་ལྟར་བརྟགས་པའི་དུས་ཉིད་ན། །དེས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ལྟར་བརྟགས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་ཤིང་སྐྱེ་བའོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་
― DTG072_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་བརྟགས་པ་དེས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བདག་མེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་བདག་ཉིད་དམ། ཉམ་མི་ང་བའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །བསྒྲགས་པ་ནི་འཁོར་ལ་བཤད་པའོ། །ང་ནི་སྟོབས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་ནི། དགེ་བ་སྤྱད་པས་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ལ། ངན་སོང་རྣམས་མིན་པ་ནི་འདོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །ལོག་པར་སྤྱད་པ་ནི་ངན་སོང་གི་གནས་ཡིན་གྱི་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་འདོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་འདི་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དེའི་རིགས་ཅན་ཡིན། འདི་ནི་རྟུལ་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་དོན་ཏེ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་སམ་སྐལ་བའམ་བག་ཆགས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མཁྱེན་པ་ནི་གང་ཟག་གི་ཉན་ཐོས་ལ་མོས་པ། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །བསམ་གཏན་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང༌། འཁོར་བའི་ཆོས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ལ་མ་ལུས་པའི་ལམ་མཁྱེན་པ་སྟེ། གོ་རིམས་ལྟར་སྦྱར་རོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པ་ནི་འདིས་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་མོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་ཅིང་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ལ་སོགས་
― DTG072_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མཁྱེན་པའོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་ཡུལ་འདིར་ལས་འདི་ལྟ་བུར་བླངས་ཏེ་ཕ་ནི་འདི་ལ་མ་ནི་འདི། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞིབ་ཏུ་མཁྱེན་པའོ། །འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པ་ནི་གང་ཟག་འདི་དུས་འདི་མི་ཚེ་རྒྱུ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་ཤི་འཕོས་ནས་ཡུལ་འདིའི་རིགས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་ནི་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་སོ། །འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །ལམ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞིས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་དམ་བཅས་ནས་དེ་ལ་ཆོས་འདི་རྣམས་མངོན་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་ལ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅས་པའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་གོ །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟའམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའོ། །བདག་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་ནས། དེ་ལ་ཟག་པ་འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་ལ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའི། །བདག་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་ནས། དེ་ལ་ཟག་པ་འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་ལ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷའམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་
― DTG072_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། དེ་ལ་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅས་པའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གཞན་སུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་བདག་གིས་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེའམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པ་རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། དེ་ལ་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པས། བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། གཞན་སུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་བདག་གིས་ལམ་འཕགས་པ་བྱུང་བ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེའམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། དེ་ལ་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། བག་ཚབ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་
― DTG072_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེའམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པར་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་མི་འཇིགས་པའོ། །འཁོར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱའོ། །ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྒྲའོ། །ཁྱུ་མཆོག་ལྟ་བུ་ནི་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁས་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པར་སྟོང་པའི་སྒྲས་ཁྱབ་པའོ། །སྟོང་པའི་སྒྲ་དེས་ཅིའི་དོན་བྱེད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་དཔེར་ན་ཅི་དང་འདྲ་ན། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་དུ་ནི་མི་རུང༌། དངོས་པོར་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དཔེའོ། །བསྒྲགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་སྟེ། གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ནི་དཔེར་ན་གཡས་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །གཡག་གི་རྭས་ནི་དངོས་པོར་ཡང་སྣང་ལ་འབིགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡོད་པའི་དོན་བྱས་སོ། །ཆོས་སྐུས་ནི་མེད་པའི་དོན་བྱས། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་བསྒྲགས་པའོ། །ཚངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་སྤྱོ་བ་བརྒྱད་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བྱས་པས་ཚངས་པའི་ཕྱིར་ན་ཚངས་པའོ། །འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་རིགས་བཞིའོ། །མཐུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་ནུས་པའོ། །གཞོན་པ་ལ་ནི་ལྷ་མིའི་བུའི་ཆ་བྱད་དོ། །བཅས་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་རིགས་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཕྲག་བཅོ་ལྔའོ། །བདུད་ཀྱང་གཅིག་གིས་རབ་ཏུ་བཏུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་བཞི་ལ་ལྷའི་བདུད་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་ན། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བདུད་མོ་པདྨོ་གཟི་ལྡན་མ། འཁོར་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི། བདུད་ཀྱི་རིགས་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཕྲག་བཅོ་ལྔ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ལྷའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་བས་ལྷའི་
― DTG072_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ཡིན་ལ་ཞི་བ་དེ་ཐར་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་འཕགས་པའི་ནོར་འཕྲོགས་པས་ཀྱང་བདུད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་བདུད་ཀྱི་རིགས་བྱེ་བ་ཕྲག་དུང་ཕྱུར་བཅོ་ལྔ་ཡོད་པས་བར་དུ་གཅོད་དོ། །དེས་ཆོད་ན་འཁོར་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞིས་བར་དུ་གཅོད་དོ། །དེ་ཡང་གཅིག་སྦྱིན་པའི་བར། གཅིག་གིས་བཟོད་པའོ། །གཅིག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །དེས་ཀྱང་མཆོད་ན་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་དང༌། བདུད་མོ་པདྨ་གཟི་ལྡན་མ་ཆགས་པའི་མདའ་ལྔ་འཕེན་ཏེ་གདུང་སྐེ་མར་རོ་མྱོས་དང་སྨྱོ། མདའ་ལྔ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ན་བདུད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་མ་ཞི་བའི་རྣམ་པ་བསྐྱེད་པས། ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་བགེགས་བྱེད་པས་འཕགས་པའི་ནོར་འཕྲོག་པའི་བདུད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོའི་བདུད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྤུངས་པས་ན་ཕུང་པོའོ། །དེ་ཉིད་ན་བ་དང་རྒས་པ་འཁོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པས་བདུད་དོ། །འཆི་བདག་གི་བདུད་ནི་དངོས་སུ་རང་གི་ཚེ་འདིའི་འཕེན་པ་ཟད་ནས་འཆི་བ་ཡིན་པ་ལ་དེའི་ཕྱག་རྒྱ་མ་འམ་རྟགས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བདུད་རང་གི་ལྷག་པའི་ཕྱོགས་ན་གནས་ཞེས་པ་སྟེ། གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་བེ་བ་སྭ་ཏ་ཞེས་བྱ་བ། ལུས་པོ་མིའི་ལུས་ལ་མགོ་བོ་སེང་གེའི་མགོ་བོ་ཅན། མིག་རྩ་དམར་པོ་གཅིག་གནས་ཏེ། དེ་འཆི་བ་ལ་དབང་བྱེད་པས་ན་འཆི་བདག་ཀྱང་ཡིན་ལ་དེར་ཨཱཪྻའི་ནོར་འཕྲོག་པ་ཐར་པ་ལ་བགེགས་བྱེད་པས་བདུད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་དོ་ནུབ་འདི་བྱ་ནང་པར་འདི་བྱེད་ལས་གཞན་ཡང་འདི་བྱ་སེམས་པས་ན། གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་མིག་རྩ་དམར་བས་མ་རུངས་སྙམ་པ་དགོད་པར་བྱེད་ཅེས་པས་སོ། །དེ་རྣམས་བཏུལ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་སྤོ་ལ་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་བདུད་དགའ་རབ་དང་ཕྱུག་གིས་རིག་ནས་བདུད་མོ་པདྨ་གཟི་ལྡན་མ་དང་བཅས་པ་མྱ་ངན་གྱི་ཁང་བར་ཞུགས། དེའི་ཚེ་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་གཙོ་བོ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་
― DTG072_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངན་གྱི་ཁང་པར་ཞུགས་མྱ་ངན་བྱེད་ཅེས་བ་དང༌། གཙོ་བོས་སྨྲས་པ་འཇིག་རྟེན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ན། གཞོན་ནུ་དོན་གྲུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས། དེ་སངས་རྒྱས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཅག་མངའ་རིས་གང་ལ་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་མྱ་ངན་བྱེད་ཟེར་ཏེ། འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། མྱ་ངན་མ་བྱེད་དེ་བས་བར་དུ་གཅོད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དང་པོ་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་བཞི་སྦྲུལ་ཏེ། བྷ་ག་བཱན་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ན་གཏང་བས། བྷ་ག་བཱ་ན་མི་སྡུག་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། རྒན་མོ་མི་སྡུག་པ་སྤྲང་མོ་ཞར་མ་ལྟ་བུ་བཞི་རུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་ཆའི་ཆར་ཕབ་པས། བྷ་གས་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སྤྲུལ་པའི་ཚོགས་ཁྲོ་བོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཨོཾ་ཡ་མཱནྟ་ཀ་ཧཱུཾ་ཞེས་བརྗོད་པས། འཚེ་བ་རྟོགས་ཤིག་པའི་སྒྲ་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་བསྒྲགས་པས་བདུད་འཁོར་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བསྡུས་སོ། །མཐོང་ཙམ་ཅིག་ནས་བདུད་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་དང་པདྨ་གཟི་ལྡན་ཤོར་རོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཏུལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ཐོ་རངས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་བ་རྐང་ལ་གནས་པ་དང༌། སྤྱི་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་བཏུལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཆུ་བོ་ནཻ་རཉྫ་ནའི་འགྲམ་དུ་དཀའ་ཐུབ་ལོ་དྲུག་མཛད་པ་རྗུད་ཅིང་རིད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མས་བ་ལྔ་བརྒྱའི་འོ་མ་གདུས་པ་དྲངས་པས། སྐུ་གསེར་གྱི་བརྟན་པ་ཕྱིས་པ་ལྟར་སོང༌། ཤ་མེད། ཁྲག་མེད། རྒས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་ལྟར་ན་ཕུང་པོའི་བདུད་བཏུལ། །དེ་ནས་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ན་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བྲམ་ཟེ་སུ་ཀ་ཏོས་གསོལ་བ་བཏབ། སྐུ་ཚེ་རིང་བར་དབང་མངའ་བརྙེས་པའི་རྟགས་སུ་ལོ་གཉིས་བཞུགས་པས་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཏུལ་ལོ། །དེ་ནས་དོན་དམ་པར་བཏུལ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ན་བདུད་བཞི་སྣང་བ་ཉིད་རང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་སྦྲུལ་པའི་སྐུ།
― DTG072_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་བུར་དེ་ཡང་རང་རིག་པར་རིག་པ་ལོངས་སྐུ། དེ་ཉིད་བཙལ་ན་གང་དུ་ཡང་མ་རྙེད་པས། སྟོང་པ་འོད་གསལ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ནས་སོ། །རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་བས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་བྱས། སྟོབས་རྣམ་པ་ལྔས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་བྱས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་འགྱུར་བ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྟོང་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་དོན་རྟོགས་པས། རིག་སྔགས་མཚན་ཉིད་པ་སྟེ། དེའི་མཚོན་ཆ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས། མཚོན་པ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སྟེ། སྐུ་མདོག་དང་ཞལ་ཕྱག་གི་རྣམ་པར་བྱུང་བའོ། །དེ་སྐུ་མདོག་ནི་མཐིང་ག་ཞལ་གསུམ་པ་སྟེ་གཡས་ཀྱི་ཞལ་ཞི་བ་དཀར་མོ་དྲེགས་པའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །གཡོན་དམར་མོ་རྒོད་པ་དབང་གི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །དང་པོའི་ཞལ་མཐིང་ཀ་ཁྲོ་མོ་སྟེ། དྲག་པོའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །ཞལ་གསུམ་པ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་དྲུག་ཞབས་གཉིས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་གནོན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཕོ་ནི་སྲིད་པའི་ངོ་བོའོ། །མོ་ནི་འདས་པ་ཡིན་ཏེ་སྲིད་པ་དང་འདས་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །ཕྱག་དྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཡས་ཀྱི་དང་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ། བར་མན་རལ་གྲི། ཐ་མ་ན་དགྲ་སྟའོ། །གཡོན་གྱི་དང་པོ་ནི་སྡིགས་མཛུབ་ཞགས་པ། བར་མ་ན་རྩེ་གསུམ། ཐ་མ་ན་ལྕགས་ཀྱུའོ། །གཡས་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རལ་གྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པའོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཉེས་པ་རྣམས་ཐུབ་པའི་ཕྱིར་དགྲ་སྟའོ། །རྡོ་རྗེ་ཞགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བཅིངས་པའོ། །སྡིགས་མཛུབ་ནི་མ་ལུས་སེམས་ཅན་སྡང་བ་རྣམས་ལ་སྡིགས་མཛུབ་བོ། །སྲིད་པ་གསུམ་དུ་སོང་བའི་ཉོན་མོངས་བ་འབིགས་པར་བྱེད་པས་ན་མདུང་རྩེ་གསུམ་མོ། །མཆེ་བ་གཙིགས་པ། ཁ་གདངས་པ། དབུ་སྐྲ་གྱེན་དུ་འབར་བ། སྤྱན་གསུམ་པ། དབུ་ལ་ཐོད་པ་ལྔས་བརྒྱན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། སྤྲུལ་གྱིས་
― DTG072_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱན་པ། སྟོད་གཡོགས་དང་སྨད་གཡོགས་སུ་བཅས་པ། སྨད་གཡོགས་ནི་སྟག་གི་ཤམ་ཐབས་ཅན། ཉི་མའི་གདན་དང་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །ང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ཉོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚིག་གོ །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་སྟོན་པའི་ཚིག་གོ །རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨ་སཾ་གེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་བྱུང་ཡང་དེའི་ངང་ལས་བྱུང་ལ། བར་དུ་གནས་ཀྱང་དེར་གནས། ཐ་མར་འགགས་པའམ་ཐིམ་པ་ཡང་དེའི་དང་ལས་ཐིམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པས་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་ཤིང་རིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ལོངས་སྐུའོ། །ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །མཚན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །སྟོབས་དང་ནི་སྟོབས་བཅུའོ། །དབང་ཕྱུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་བརྒྱད་དམ་གསུམ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་སྟེ། མི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ལྷའི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་དག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཆོ་གའི་སྐབས་ཏེ་གསུམ་པའོ།། །།སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་གསུང་ཐོས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་འདིའི་སྒྲའོ། །ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །ཕྱོགས་བཞིའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་
― DTG072_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག །ཅེས་པ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། མེ་ལྷ་དང༌། གཤིན་རྗེ་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། ཆུ་ལྷ་དང༌། རླུང་ལྷ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དབང་ལྡན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། སའི་ལྷ་མོའོ། ལྷའི་གདོན་དང༌། ཀླུའི་གདོན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་དང༌། རླུང་ལྷའི་གདོན་དང༌། དྲི་ཟའི་གདོན་དང༌། མིའམ་ཅིའི་གདོན་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་དང༌། སྲིན་པོའི་གདོན་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་དང༌། ཤ་ཟའི་གདོན་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་དང༌། བྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་དང༌། སྲུལ་པོའི་གདོན་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོའི་གདོན་དང༌། སྐེམ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་དང༌། གནོན་པོའི་གདོན་དང༌། མ་མོའི་གདོན་དང༌། ཙ་མི་ཀའི་གདོན་དང༌། ནམ་གྲུའི་གདོན་དང༌། མེ་ལྷའི་གདོན་དང༌། ནག་པོའི་གདོན་དང༌། ནག་བོ་ཆེན་པོའི་གདོན་དང༌། རི་ཁྲོད་ཀྱི་གདོན་དང༌། ཟས་སུ་ཤ་ཟའི་གདོན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་བ་རྣམས་སོ། །བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །འཇིགས་དང་སྐྲག་དང་དངངས་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་འཁོད་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། འཇིགས་པ་དང༌། སྐྲག་པར་འགྱུར་བས་ན་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ནི་ལྷག་མ་རྣམས། །དངངས་འཁྲུགས་རོད་རོད་པོར་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཕྲག་དང་ནི་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། །དེ་འཚམ་དག་ནི་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །དངངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབུགས་མ་ཐོན་པའོ། །འཁྲུགས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་སྟོར་བའོ། །རོད་རོད་པོར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེངས་པའོ། །རབ་ཏུ་འབྱེར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོས་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་གཅིག་ལ་མི་སྡོད་པར་འབྲོས་པའོ། །སྒྲ་བོ་ཆེ་ཡང་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྲེད་པའི་སྐད་ཆེན་པོ་འདོན་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། །དེ་ཤེས་ནས་ཞེས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་བས་འབྱུང་པོ་བྲེད་པ་མཐོང་བའོ། །གསང་བ་གསུམ་ནི་དམ་ཚིག་སྟེ། རྡོ་
― DTG072_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེ་ལྟ་བུའི་དམ་ཚིག་ཆེན་པོའོ། །ཡང་དག་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འབྱུང་པོ་ལ་སྨྲས་བའོ། །ཀྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བའོ། །ས་ནི་རྒྱུ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའི་ལམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པས་ཆེ་བའོ། །སྟོང་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཡུམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་འཇོམས་བྱེད་ཅེས་པ་ནི། འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གསུངས་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གིས་གསུངས་པའོ། །ཐོས་ནས་འབྱུང་པོ་སྐྲག་གྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་ནས་སྐྲག་པའོ། །དཔེར་ན་རབ་ཏུ་འབར་བའི་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་དུས་ཀྱི་མེ། ཡང་ན་ནི་མེ་ཆེན་པོ་འབར་བའི་ནང་དུ་ཏིལ་གྱི་མར་བླུགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཏིལ་མར་ངར་བཏགས་རལ་གྲི་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཉི་ཚན་ལ་རལ་གྲིའི་སྣེ་མོ་ཉི་མ་ལ་བསྲེགས་ནས་ཏིལ་མར་བྱུགས་ནས་བརྒྱབ་པས་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་བཞིན་དུ། སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང༌། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་སྔགས་སྤུ་གྲིའི་སོ་འདྲ་བ། །ཞེས་པ་ནི་དཔེར་ན་སྤྲུ་གྲིས་སྐྲ་རྣམས་རྩ་བ་ནས་བཞར་བ་བཞིན་དུ་བགེགས་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་ཕུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་རྒྱུན་བཅད་ནས་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཽ་ཏ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་སྲོང་གཽ་ཏ་མའི་ཚ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཽ་ཏ་མར་བཏགས་སོ། །རབ་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། དྲང་སྲོང་གིས་ནི་ལེགས་བཤད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་བརྒྱན་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་མ་དད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ་ཞིང་ལྟ་བ་ལོག་པའོ།།
― DTG072_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡི་བུ་ཐུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བུ་ཐུ་བོ་ཆེའོ། །ཚངས་པའི་ཞགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཀྱི་ཞགས་པའོ། །མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཀྱི་ཞགས་པས་བཟུང་ནས་འཆི་བའོ། །མེ་ནི་རབ་ཏུ་འབར་བྱས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། སྦྱིན་སྲེག་མཁན་པོས་མེ་སྦར་བཞིན། །བླ་དང་འོག་དང་ཕྱོགས་བཞི་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་སོ། །སྦྱིན་སྲེག་གི་ནི་ཆུས་གཏོར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་སྲེག་གི་ཆུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆུས་རིགས་དྲུག་གི་ཚ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །གཏོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །ནས་དང་ཡུངས་ཀར་བླངས་ནས་སུ། །མར་གྱི་སྙིང་པོ་དང་སྦྱར་ནས། །མེ་ཡི་ནང་དུ་བླུག་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ནས་དང་ཡུངས་ཀར་དང་འདྲ་བའི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་གདོན་རྣམས་སོ། །བླངས་པས་སུ་ནི་སྦྱིན་སྲེག་མཁན་པོས་ལག་བར་རྫས་བླངས་པ་དང་འདྲ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་གནོད་བྱེད་ཀྱི་མི་རྣམས་བཀུག་པའོ། །མར་གྱི་སྙིང་པོ་དང་སྦྱར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་གྱི་སྙིང་པོ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་སོ།། སྦྱར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུའོ། །མེ་ཡི་ནང་དུ་བླུག་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པའི་གདོན་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མེས་བླངས་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་བསྲེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་སོ། །ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །གལ་ཏེ་མྱུར་དུ་མི་གཏོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆད་པ་དག་གིས་གཅོད་པར་བྱེད། །ཆད་པ་གང་ཡིན་ཞེན་མནར་མེད་པར་སྐྱེ་བའོ། །ཐམས་ཅད་འབར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལུས་ལ་མེ་འབར་བའོ། །དཔེར་ན། མར་དང་ཡུངས་ཀར་མེར་བླུགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །དེ་དག་བདེ་བ་མི་རྙེད་དེ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་དག་ནི་བཀའ་ལས་འདས་པའོ། །བདེ་བ་མི་རྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མནར་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་
― DTG072_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོ། །གནོད་སྦྱིན་ཆད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་ཆེན་པོ་སྣ་ཚོགས་སོ། །སྡིག་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའོ། །དེ་ཡི་རྩིབ་ལོགས་གཡས་པར་ནི། །འབྲས་ཆེན་ནད་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀའ་ལས་འདས་པ་དེ་ལའོ། །ཡང་ན་ནི་གང་གིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལའོ། །གནོད་སྦྱིན་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ན། །ཤ་བཀྲའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མ་དད་པའི་གང་ཟག་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས། དེའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་བེ་རས་ཆད་པ་ཆེན་པོ་བཞི་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ། །གཞར་ཡང་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་བཀའ་ལས་འགལ་གྱུར་ན། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་ཕོ་བྲང་དུ་འོང་མི་སྟེར་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས་ཆད་བས་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ངན་གྲོགས་དང་ལྡན་པ་ཡི། །ཁྱིམ་ཡང་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བར་ཡང་མི་སྟེར་ཞིང༌། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིང་པོ་ནས་བཀག་པའོ། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་ཚོགས་པ་ན། །སྟན་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཕོ་བྲང་དུ་འོངས་པར་འགྱུར་ན། བསྡད་ས་མེད་པར་སྐྱེས་ཏེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྙས་པར་བྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ཟས་སྐོམ་དང་ཡང་བྲལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི་འོངས་པར་གྱུར་ཀྱང་མི་སྟེར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྦྱིན་ཡང་ལྕགས་ཀྱི་རྡོག་པོ་དང༌།། མེའི་ཕུང་པོར་མཐོང་བའོ། །དེ་བས་ན་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། རིག་སྔགས་འདིའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སྟོང་ཆེན་རབ་འཇོམས་མདོ་སྡེ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་པོ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་ལ་ལ་ཞིག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ། རྡོ་རྗེའི་རིག་སྔགས་འདི་འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། ཉན་པ་དང༌། བཤད་པ་དེ་ལ། གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་དེ་ལ། སྤྱི་བོ་
― DTG072_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ཉིད་དུ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་ན་ཆད་པ་ཆེན་པོ་བདུན་གཅོད་པའོ། །སུས་གཅོད་ཆེན་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་གཅོད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོས་བར་ཆད་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་བཀའ་ལས་འདའ་བ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་བར་ཆད་བྱས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དེའི་ལུས་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཁྲོས་ཏེ། །སྤྱི་པོ་དག་ནི་འགེམས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྲོས་ཏེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་བཅད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆད་པ་གཅོད་ཅེ་ན། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཨ་རྫ་ཀའི་དོག་པ་བཞིན་དུ་ཚལ་བ་བརྒྱར་འགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྤུ་གྲིའི་སོ་ནི་རྩུབ་མོ་ཡིས། །དེ་ཡི་ལྕེ་ནི་གཅོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་དང༌། ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤུ་གྲིས་དེའི་ལྕེ་གཅོད་པའོ། །མཚོན་ཆ་ཤིན་ཏུ་རྣོན་པོ་ཡིས། །དེ་ཡི་སྣ་དང་རྣ་བ་གཅོད། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ། དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་སྣ་དང་ལྕེ་གཅོད་པའོ། །འཁོར་ལོ་སྤུ་གྲིའི་སོ་འདྲ་བས། །ཀླད་པ་རབ་ཏུ་གཤེགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ནས་ལས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འབྱུང་བས། སྤྱི་བོ་ནས་ལྟེ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །ཐོ་བ་ལྕགས་ཀྱིས་དཀྲིས་པ་ཡིས། །དེ་ཡི་སྙིང་ལ་འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྣང་ནས་ལྕགས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས། བཀའ་ལས་འདས་པ་དེའི་སྙིང་ནི་འཇོམས་པའོ། །རྣག་དང་ཁྲག་ནི་དྲོན་མོ་དག། དེ་ཡི་ཁ་ནས་འཛག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་སྙིང་ལྔ་ལ་ནད་ཞུགས་ཤིང༌། རྣག་དང་ཁྲག་རྟག་ཏུ་འཛག་པའོ། །རིག་སྔགས་ཞགས་པའི་ཆད་པ་ཡིས། །རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་རུ་རིག་སྔགས་ཀྱིས་དམོད་བའི་ཞགས་པའི་ལས་དེས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་འཁྱམ་པའོ། །འཁོར་བ་གནོད་སྦྱིན་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ན་འདིའི་བཀའ་ལས་འདའ་བར་མི་བྱ་ཞིང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱའོ། །ཕྱོགས་བཞི་དག་ཏུ་སོང་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདི་ལ་གུས་
― DTG072_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གང་ཟག་སྐྱོང་བ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ནི་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་སྲུང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་གོ་ཆ་བགོས་གྱུར་ཏེ། །བཟང་པོའི་ཁྲི་ལ་འདུག་པ་ནི། །ཞེས་པ་ནི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་གོ་ཆ་གྱོན་པ། སེང་གེའི་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ན་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་ཟའི་དེད་དབོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས། ཤར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ནི་འཕགས་སྐྱེས་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུལ་བུམ་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ན་ནི་མིག་མི་བཟང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས། ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ན་ནི་ལུས་ངན་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་བཅས་པས། བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །དཔལ་དང་གཟི་བརྗིད་འབར་བ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་དག་ནི་ཕྱིན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་དཔལ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སྡེ་བོ་ཆེ་དཔུང་བཞིའི་བདག་པོ་སྟེ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གླིང་བཞི་ཁྱབ་པའོ། །ཕྱིན་པ་ནི་ཁྱབ་པའོ། །དེའི་ཚེ་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །བར་སྣང་གནས་ལ་རབ་ཏུ་འཕགས། །ཞས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གནས་པ་སྟེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རང་གི་ལག་མཐིལ་དུ་ཤེས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་འཕགས་པའོ། །ཚངས་པས་སྤྲུལ་པའི་གཞལ་མེད་ཁང༌། །དེར་ནི་རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་ཚངས་པ་སྟེ། གཞལ་མེད་ཁང་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྷའི་སྐུའོ། །ཡང་ན་གཞལ་མེད་ཁང་ནི་རི་རབ་ཆེན་པོར་སྣང་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཙམ་མོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ནང་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣང་བའོ། །དེ་ནས་ཚངས་དང་ཚངས་ཆེན་རྣམས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་འཁོད་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང༌།
― DTG072_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚངས་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དཔལ་ལྡན་གསེར་གྱི་རི་བོ་འདྲ། །གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་དང་ཡང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ནང་མེད་པར་གསེར་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཏེ། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ཞིང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དང་འདྲ་ཞིང༌། ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་པའོ། །མེ་ཏོག་པདྨ་བཞིན་དུ་རྒྱས། །སཱ་ལའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་པདྨ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རམས་ལ་བསྟན་པ། ཤིང་སཱ་ལ་བཞིན་དུ་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའོ། །ཉི་མ་དང་འདྲ་ཟླ་ཉ་ལ། །སྐར་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་བསྐོར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲེགས་པ་ནི་ཉི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཇམ་པ་ནི་ཟླ་བ་ཉ་བའི་འོད་ཟེར་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་རྣམ་བཞི་ནི་སྐར་མ་ལྟ་བུའོ། །ཐུབ་སྐུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལ། །མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུབ་ཅིང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་འདྲ་བ། སྐུ་ལ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མེས་བོ་ཚངས་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་བསྟོད་བྱས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་པས་ཀྱང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ནས་སྒྲོལ་བ། སྟོང་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་བསྟོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་ནི། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ། ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུས་ཀྱང་ཞུས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་གི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མ་ཐོབ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འདྲ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དག་གིས་ཀྱང་འདི་དང་གཞན་དུ་མཚུངས་པ་མེད་པའོ། །གང་ཕྱིར་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་དང༌། །རང་སངས་རྒྱས་དག་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་ལམ་འདི་ནས། རིན་པོ་ཆེ་ཤེལ་དང༌།
― DTG072_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་འབྱུང་བའོ། །འདི་ལས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ། །ལྷ་རྣམས་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་བྱུང་བ་བཞིན་དུ། །འདིའི་སྒོ་ནས་གང་ཡང་འབྱུང་བའོ། །རིག་བྱེད་ཡན་ལག་དྲུག་མཐར་ཕྱིན། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་དྲུག་གོ །དེ་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་གྲོལ་བ་སྟེ། འདིའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་གནས་བཟང་པོ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཐོབ་པའོ། །དྲང་སྲོང་སྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། །དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་འདི་ལས་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་སྒོ་ནས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའོ། །ཁྱེད་ཅག་སྙིང་ལས་ཆུང་བྱེད་པ། །མི་ཡི་སྐྱེ་དགུ་གནོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་འཇིགས་སྐྲག་བྱེད་པ། །མི་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེར་ལྡན་པའོ། །ཚངས་པ་ཡི་ནི་ཚིག་ཐོས་ནས། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་གིས་ཚིག་སྨྲས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་ཚིག་ཐོས་ནས། འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་བཅུས་སྨྲས་པའོ། །ཚངས་པ་དང་ནི་ཐུབ་ཆེན་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་མ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་རིག་སྔགས་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིས་རི་རབ་བསྒུལ་བྱས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་གནས་སྐབས་སོ། །རི་རབ་དེ་ཡི་རྒྱ་དང་ནི། །འཕང་དང་གྲྭ་བཞིའི་ཟུར་རྣམས་དང༌། །ཞེད་ལ་ཁྲུ་བཞི་འཕང་ལ་བཞི། །མུ་ཁྱུད་ཟུར་བརྒྱད་ཤོ་འདྲ་བ། །སྟེང་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་ལེགས་པར་བྲི། །ས་ཚོན་ལྔས་ནི་ཡང་དག་ཏུ། །སྟོང་ཆེན་རབ་འཇོམས་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང༌། །གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་ཀ་བ་བརྒྱད། །ཏྭ་ར་རྣམ་བཞི་རྟ་བབས་རྒྱན། །དྲ་ཕྱེད་རིན་ཆེན་ལ་སོགས་པ། །གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་བ་དན་རྣམས། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྷ་མོ་དང༌། །མཁས་པ་དག་གིས་བྲི་བར་བྱ། །འབྲས་སམ་བག་ཕྱེ་ལ་སོགས་པས། །མཁས་པ་དག་གིས་ཡང་དག་བྱ། །རི་རབ་གཟུགས་ནི་ཤོ་འདྲ་བ། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འབྱུང་པོའི་གནས། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་གནས་
― DTG072_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་ལ། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འབྱུང་པོ་དང༌། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་དབུལ་བར་བྱ། །རྒྱལ་པོ་དང་ནི་རྒྱལ་པོའི་འཁོར། །བློན་པོ་དང་ནི་བློན་མོ་དང༌། །གང་དག་དེ་རྣམས་གནོད་པ་དང༌། །འབྱུང་པོ་ཡི་དགས་སོགས་གནོད་དང༌། །བྱང་སྟེམས་དང་ནི་འཐོར་བ་དང༌། རོ་ལངས་སྦོད་གཏོང་གཏོང་བ་དང༌། །ཟོས་པ་དང་ནི་སྐྱུགས་པ་དང༌། །གྲིབ་མ་ངན་དང་ལྟས་ངན་དང༌། །བྲི་ཉེས་དང་ནི་བསྒོམ་ཉེས་དང༌། །སྨད་ནད་དང་ནི་ཉིན་གཅིག་དང༌། །ཉིན་གཉིས་གསུམ་པ་བཞི་པ་དང༌། །ཉིན་བདུན་ཟླ་ཕྱེད་ཟླ་བ་གཅིག །ཉིན་མོ་བ་དང་ཡུང་ཙམ་དད། །ལྡང་དུབ་པ་དང་འབྱུང་པོ་དང༌། །མི་ཡི་རིམས་དང་མི་མ་ཡིན། །རླུང་དང་མཁྲིས་པ་བད་ཀན་དང༌། །འདུས་པ་བཞི་འགྱུར་དག་དང་ནི། །དེ་ཡི་ཆོག་ཡང་དག་ཡིན། །ནད་ནི་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིར་གྱུར་པ་ལས། །རྨི་ལམ་ངན་དང་མཚན་མ་ངན། །སྔགས་བཏང་བ་དང་བཟློག་པ་དང། །མ་མོ་ཟོར་ཁ་ཕུར་ཁ་དང༌། །གཤིན་རྗེ་ལ་སོགས་གང་ཡང་རུང༌། །དེ་བཟློག་ཆོ་ག་ཡང་དག་ཡིན། །ཤུ་བ་གཡན་པ་མཛེ་དང་ནི། །ཕོལ་མིག་གཞང་ནད་འབྲས་དང་ནི། །རྡོ་དང་མེ་དབལ་བཟློག་པ་དང༌། །ཤ་བཀྲ་དམུ་ཆུ་ཁོང་ནད་དང༌། །གླད་པ་ན་བ་ལ་སོགས་དང༌། །དེ་ཡི་ཆོ་ག་ཡང་དག་ཡིན། །གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག་དང་ནི། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཡང་དག་བཤད། །རི་རབ་ལ་སོགས་བཞི་དག་ལའང༌། །དཀར་པོ་དང་ནི་མཐིང་ག་དང༌། །དམར་པོ་དང་ནི་སེར་པོ་རྣམས། །ཤར་ཕྱོགས་ངོས་ནས་རིམ་བཞིན་དུ། །ཡང་དག་གིས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཤར་ཕྱོགས་ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་དང༌། །དྲི་ཟའི་གདོན་རྣམས་གཟའ་དང་བཅས། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག །དེ་རྣམས་ཤར་ཕྱོགས་གདོན་རྣམས་སོ། །གྲུལ་བུམ་ལ་སོགས་མ་མོ་དང༌། །སྲིན་མོ་ཡི་དགས་གདོན་རྣམས་དང༌། །ལྷོ་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག །དེ་དག་ལྷོ་ཕྱོགས་གདོན་རྣམས་སོ། །ཀླུ་དང་འདབ་བཟངས་ས་བདག་དང༌། །ནུབ་ཕྱོགས་དག་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག །དེ་དག་ནུབ་ཕྱོགས་གདོན་རྣམས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་ལ་སོགས་དང༌། །
― DTG072_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུ་བཙན་ལ་སོགས་གཞན་རྣམས་དང༌། །བྱང་ཕྱོགས་དག་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག །དེ་དག་བྱང་ཕྱོགས་གདོན་རྣམས་སོ། །ཤར་ལྷོ་ལྷོ་ནུབ་ནུབ་བྱང་དང༌། །བྱང་ཤར་སྟེང་དང་འོག་དང་ནི། །མེ་ཡི་གདོན་དང་བདེན་བྲལ་དང༌། །རླུང་ལྷའི་གདོན་དང་འབྱུང་པོའི་གདོན། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་ས་བདག་དང༌། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག །མཚན་དྲུག་ལ་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །སྟེང་དང་འོག་དང་ཟུར་རྣམས་སུ། །འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བག་ཕྱེ་དང་ནི་འབྲས་ཕྱེའམ། །གཟུགས་ནི་སྣ་ཚོགས་མཁས་པར་བྱ། །བ་དན་དང་ནི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། །གདུགས་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དང༌། །འབྱུང་པོའི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་དང༌། །བུ་རམ་ཞོ་དང་སྦྲང་རྩི་དང༌། །མེ་ཏོག་དཀར་པོ་ལ་སོགས་དང༌། །ཤ་དང་ཁྲག་དང་ཆང་དང་ནི། །ཉ་ཤ་སྒོག་པ་ལ་སོགས་དང༌། །མེ་ཏོག་སེར་པོའི་ཕྲེང་བ་རྣམས། །འོ་མ་ཀར་མངར་གསུམ་དང༌། །མར་ལ་སོགས་པའི་སྨན་རྣམས་དང༌། །མེ་ཏོག་དམར་པོ་དཱུར་བའི་ཕྲེང་བ་དང༌། །ཆང་དང་ཤ་དང་ཁྲག་རྣམས་དང༌། །ལ་ཕུག་ལ་སོགས་མེ་ཏོག་ལྗང་གུའི་ཕྲེང་བ་དང༌། །དམར་པོ་ནག་པོ་མཐིང་ག་དང༌། །སྣ་ཚོགས་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དང༌། །མེ་དང་བདེན་བྲལ་རླུང་དང་ནི། །དབང་ལྡན་ཚངས་པ་ས་བདག་དང༌། །སྔོན་གྱི་རྫས་ལ་ཆ་དྲུག་ཏུ། །ཡང་དག་གིས་ནི་ཤེས་རབ་ལ། །མཁས་པའི་སེམས་ལ་ཤེས་པར་བྱ། །ཨ་ཀར་གུ་གུལ་ལ་སོགས་དང༌། །སྤྲུལ་གྱི་པགས་པ་ཉ་མགོ་དང༌། །ཡུངས་ཀར་སྒོག་པ་བསྲེས་པ་དང༌། །ག་བུར་གླ་རྩི་སྤང་སྤོས་དང༌། །ཙནྡན་ལ་སོགས་སྦྱར་པ་དང༌། །ཚིལ་བུ་ཡུངས་ཀར་བསྲེས་པ་དང༌། །དེ་དག་ལ་ནི་སྤོས་ཕོར་རོ། །ཁུར་བ་ཆན་དང་ཐུག་པ་དང༌། །དེ་དག་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱ། །རྒྱ་ཕིབས་བླ་རེ་གདུགས་དང་བཅས། །རྒྱལ་མཚན་བ་དན་སྣ་ཚོགས་དང༌། །སྤོས་སྦྱར་ཡང་དག་མེ་ཏོག་དང༌། །བུ་རམ་ཞལ་ཟས་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བའི་དྲི་རྣམས་དང༌། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་མཆོད། །སྣ་ཚོགས་པདྨའི་དབུས་སུ་ནི། །སྟོང་ཆེན་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཡང༌། །པདྨའི་ལྟེ་བར་ཡང་དག་བཞུགས། །དེ་ཡི་ཕྱི་རོལ་ར་བ་ལ། །འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ཤེས་
― DTG072_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་དང་ཕྱོགས་སྐྱོང་དང༌། །གཟའ་དང་སྐར་མ་ལ་སོགས་ལ། །འཁོར་ལོ་ལྷ་རྣམས་སྒོ་རྣམས་ལ། །མཁས་པས་ཡང་དག་ཤེས་པར་བྱ། །ལྔའམ་གཅིག་གམ་གང་འབྱོར་ཡང༌། །གང་བའི་བུམ་པ་བཀྲ་ཤིས་པ། །ལྔ་པའི་དབུས་སུ་གཞག་པར་བྱ། །གསེར་རམ་དངུལ་ལས་བྱས་པ་ཡི། །འཇིམ་སོགས་རབ་གནས་བྱས་པ་ཡི། །མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་མཆོད་པར་བྱ། །མཚམས་གཅོད་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་བ་དང༌། །བཀྲ་ཤིས་ལ་སོགས་གང་ཡང་རུང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་བྱས་ནས་ནི། །ཐེ་ཚོམ་མེད་དེ་ཡང་དག་ཡིན། །སློབ་དཔོན་ལྔའམ་གཅིག་ཀྱང་རུང༌། །ཡང་དག་གིས་ནི་རིམ་པ་བཞིན། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི་དགུག་པར་བྱ། །སྟོང་ཆེན་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཡང༌། །ཕྱོགས་བཞིའི་མཚམས་སུ་རྒྱུན་མི་འཆད། །སློབ་དཔོན་དགོངས་པ་གསུམ་ལྡན་པས། །ངག་མ་འདྲེས་པར་བཟླས་པར་བྱ། །ཞེས་བསྟན་པའོ།། ས་ཡང་རྣམ་པར་བཟློག་བྱས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་བཅུས་ཚངས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞུས་པའོ། །སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་རི་རབ་ཐོགས་པར་ནུས་ཏེ། ས་གཞི་ཡང་འཁྲུགས་པར་ནུས་ཤིང༌། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ལྡོག་པར་ནུས་པའོ། །རྒྱ་མཚོ་ལ་ནི་ཐུག་པ་རྣམས། །རྣམ་པར་སྦྱང་བ་ཉིད་དུ་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཕྱིའི་ཁོར་ཁོར་ཡུག་ཙམ་བདག་གི་དབང་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྟེང་དང་འོག་ཏུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་དེ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་འདུལ་བས་ན་སྦྱང་བའོ། །ཞགས་པ་དམ་པོ་མ་ཉམས་པས། །ཉི་མ་ཟླ་བ་རླུང་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་ཞགས་པས་དེ་དང་དེ་ལྡན་པས་ཡང་འདྲེན་པའོ། །སྐར་མ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །བདག་གིས་སུ་ནི་བཅིང་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས། །སྨིན་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་བཅིང་བའོ། །གང་དག་རབ་ཏུ་སྡང་བྱེད་ཅིང༌། །འཇིག་རྟེན་ལ་ནི་ཕན་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རྒྱུ་ཞིང༌། །གནོད་པ་སྐྱེལ་བ་རྣམས་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཅིང་བ་ལྔས་བཅིངས་པའོ། །དེ་དག་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །
― DTG072_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་ཀྱང་སྣང་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པ་སྐྱེལ་བའི་འབྱུང་པོ་རྣམས། ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་གནས་པའི་ས་མེད་པར། །སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་བཅས་པ་དེ། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་སྨོད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་ཀླུ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་པོ་རྣམས། ཕྱིར་འགྱེད་ཅིང་འདོར་མི་གཏོང་བའོ། །འབྱུང་པོ་མི་ཡི་སྐྱེ་དགུ་ལ། །གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་གནོད་པའོ། །གང་དག་སྔགས་དང་སྨན་རྣམས་དང༌། །རིག་སྔགས་ལས་ནི་འདའ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་ཅིང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅེས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ལ་སྔགས་ཀྱི་དམ་པ་ནི། །ཕ་རོལ་གནོན་པ་སྟོན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདིས་ཀྱང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་སྟོན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་འཕྲོག་པའོ། །རིག་སྔགས་ལས་ནི་འདའ་བའི་འཁོར། །ཀུན་དུ་ཆད་པས་བསྡིགས་བྱས་ཏེ། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱག་མཚན་དང་སྐུ་མདོག་སྟོན་པ་ནི། དེད་དཔོན་དག་ནི་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །རེ་རེ་ལ་ཡང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱད་ཅུའོ། །འདི་དག་གི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དམར་པོ་སེར་པོ་དང༌། །ལྗང་གུ་དང་ནི་མཐིང་ག་དང༌། །ལ་ལ་དཀར་སེར་དམར་སེར་དང༌། །ལ་ལ་སེར་ནག་ལྗང་ནག་དང༌། །མགོ་བོ་སེར་པོ་མཇུག་མ་ནག །སྨད་དཀར་སྟོད་གནག་ཁྲ་པོའི་གཟུགས། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཏེ་ཕྱེད་གཟུགས་སོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་འཁོར་ལོ་ཐོགས། །གཏུན་ཤིང་དང་ནི་རྩེ་གསུམ་མོ། །ལ་ལ་རལ་གྲི་ལག་ན་ཐོགས། །གཏོར་མ་རྭ་དང་མདུང་ཐུང་ཐོགས། །འཕང་མདུང་དང་ནི་ནར་ཙ་དང༌། །ལ་ལ་དབྱུག་པ་ཐོགས་པ་དང༌། །རྩེ་གཅིག་དང་ནི་མདུང་རིངས་ཐོགས། །མདུང་དང་མདའ་གཞུ་ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། །ལ་ལ་མདའ་རིངས་ག་གེ་དང༌། །ཆ་ལང་དང་ནི་རོལ་མོའི་ཚོགས། །པི་ཝང་གླིང་བུ་གླུ་ལེན་ཅིང༌། །གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་གླུ་ལེན་ཅིང༌། །ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཡིས།།
― DTG072_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོལ་མོའི་ཚོགས་ནི་ལ་ལ་བྱེད། །ལ་ལ་མི་ལྤགས་གོན་པ་དང༌། །མི་མགོ་ལག་ན་ཐོགས་པ་དང༌། །མི་ཡི་རྒྱུ་མས་ཐོད་ཀྱང་བྱེད། །ལ་ལ་མི་ཡི་རུས་པ་ཐོགས། །སྣ་ཚོགས་རྒྱན་དང་སྣ་ཚོགས་ཕྱག་མཚན་དང༌། །འབྱུང་པོའི་ཚོགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་བསྟན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔ་རུ། །ཐལ་སྦྱར་འཁོད་ནས་འདི་སྐད་སྨྲས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོའི་གནས་སྟོན་པའོ། །སྐྱ་སྣར་བུ་ནི་ཀ་བ་ན། །གྲོང་ཁྱེར་བཟང་ན་བྱང་ཕྱོགས་ན། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ། །རྒྱ་མཚོ་མཐའ་ཡི་བར་གྱི་སར། །ལན་གསུམ་པར་དུ་འགྲོ་བྱེད་གྲོང༌། །མཁའ་ལྡིང་རྒྱས་པ་སྤེད་པ་ནས། །རྒྱལ་ཁབ་དད་ནི་སེར་སྐྱའི་གནས། །ཤཱཀྱའི་ཏོག་ན་གར་ལྟམ་པར། །སྒྲ་གཅན་དང་ནི་ཙིར་ད་ན། །མཉན་ཡོད་དང་ནི་གནས་དང་བཅས། །རྒྱ་མཚོའི་གནས་དང་ཡངས་པ་ཅན། །གྱད་ཡུལ་དང་ནི་གཡོག་འདོར་དང༌། །ཙམ་པ་ཡུལ་དང་འཇུག་སྒོ་ཅན། །སྒོ་དྲུག་དང་ནི་ཟངས་ཀྱི་འདབ་མ་ཅན། །བྲང་གིས་འགྲོ་ན་འབྲོག་གནས་དང༌། །འབྲུ་མངས་ན་ནི་མཆོག་ཏུ་སྲུངས། །སྲུང་བ་ཅན་དང་གསོ་བའི་མཐའ། །བསྙེན་ངག་འགྲོང་ཁྱེར་གནས་དང་ནི། །ཆུ་མཆོག་ན་ནི་འཆི་མེད་ཞག །རྔ་བཟངས་དང་ནི་གཟི་ཅན་དང༌། །རི་ལྡན་གྲོང་ཁྱེར་ཕྱོགས་མཚམས་དང༌། །འོད་མའི་འགྲམ་དང་ཀ་ལིང་ཀ །འགྲོ་འཇོམས་དང་ནི་མི་ཐུབ་གནས། །མདུན་ཁབ་གནས་དང་ཕྲེང་བ་བརྩིགས། །རྟ་དམར་ན་དང་མ་རྫོགས་པ། །སྙེམས་པ་ཅན་དང་མ་རྒྱལ་གནས། །གནས་བཅས་དང་ནི་ཞི་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །འཇིགས་བྱེད་དང་ནི་བྲང་འགྲོ་དང༌། །རྡོ་གྲོང་དང་ནི་ཤིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ན། །ཁ་དོག་ཅན་དང་ཚངས་པར་ལྡན། །བ་གླང་འཛིན་དང་རྡོ་འཇོག་དང༌། །བོང་སྲུངས་སེལ་དང་རི་ལ་གནས། །ལྡན་གྲོགས་དང་ནི་ཧྲོ་ནུའི་དང༌། །དགའ་བ་དགའ་བྱེད་གྲོང་ཁྱེར་ན། །རླུང་གིས་དང་འཕྱང་འགྱུར་ན། །བཅོམ་བརླག་ན་དང་ལང་ཀ་དང༌། །རབ་ཉམས་དང་ནི་མཛོད་འཛིན་དང༌། །རྣམ་རྒྱལ་ལྡན་དང་བཅོམ་བརླག་ན་ཡང་གནས། །མ་ལ་ཡ་དང་རྩེ་འཛིན་དང༌། །པོ་འདྲ་ན་དང་རབ་ཏུ་གནས། །པི་ཏང་ཀ་ལེ་དང་ནི་རླབས་ལྡན་དང༌། །སྣ་ནས་ཐུང་དང་གསོ་བའི་མཐའ། །དགའ་བྱེད་དང་ནི་ལག་པ་དང༌། །
― DTG072_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པུ་མཚན་དང་ནི་མཛོད་འཛིན་དང༌། །ཕོ་བྲང་ངན་དང་གཡོག་འཁོར་དང༌། །འགྲམ་ལྡན་ཕུང་པོ་གྲོང་ཁྱེར་དྲུག །མཐའ་མན་དང་སྲུང་བ་ཅན། །བ་ལང་འཇོག་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ན། །གདུགས་འདྲ་ན་དང་གྲོང་ཁྱེར་གསུམ། །ཚང་ཚིང་གཅིག་དང་ཨུ་དུམྺཱར། །ཀཽ་ཤཱམྦཱི་དང་ཞི་ལྡན་ན། །སྦྲུལ་གྱི་གདུགས་དང་གཡོ་འཛིན་ན། །གྱེན་དུ་འགྲོ་དང་ཐོབ་བྱེད་ན། །གྲོང་ལྡན་ཚོལ་བ་ལང་ཆེན་མཛོད། །ལྷ་ཡི་གཡུལ་དང་གཡུལ་འགྱེད་ལྡན། །དགྲ་ངན་ཞིང་དང་རྒྱལ་གཉིས་ན། །དེ་ཉིད་དང་ནི་རབ་བརྟེན་དང༌། །དོན་གྲུབ་གྲུབ་དང་དོན་གནས་དང༌། །འགྲོ་འཇོམས་དང་ནི་སྦོམ་པོ་ཉིད།། སེང་གེའི་སྟོབས་དང་སྡེ་བོ་ཆེ། །དེ་བཞིན་གཞན་གྱི་གྲོང་དང་ནི། །ཙམ་པ་དང་ནི་རི་མངས་དང༌། །བ་ལང་འབྱོར་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །གནས་དང་ཁྭ་ལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱི། །བཟང་པོ་ཅན་དང་དམ་པ་ཅན། །མཆིང་བུ་དང་ནི་མ་ལ་ཡ། །ཚང་ཚིང་གནས་དང་མ་རྒྱལ་གནས། །ཆུ་མཆོག་དང་ནི་སེ་ན་དྷ་བ། །འགྲོ་ལྡན་དག་དང་སེར་སྐྱའི་གནས། །གཞན་སྙས་དང་ནི་སྒོ་གནས་དང༌། །དབུ་མའི་སྡེ་དང་བཟང་མཛེས་དང༌། །གྲོང་ཁྱེར་སྙིང་དང་མྱ་ངན་ས། །ཁྱུས་འགྲོ་དང་ནི་ང་རྒྱལ་བྲག །འཇིག་བྱེད་དང་ནི་ཁ་ཆེའི་ཡུལ། །རལ་པ་ཅན་དང་གྲོང་དང་ནི། །ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་ས་མཚམས་ན། །ས་ལ་གནས་དང་སྤུ་ཡི་མཚན། །དཀྱིལ་འཁོར་བསྟན་དང་ཀ་བུ་ཤ །དགའ་བའི་ཚང་དང་ནི་ནམ་བསྲུང༌། །ངན་པ་དང་ནི་ཐོ་གར་ཡུལ། །གྲོང་བཅས་པ་དང་རྒྱ་མཚོ་གནས། །གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་ནི་སྤུ་ཡི་གནས། །གྲ་མི་ངར་དང་སིང་ག་ལ། །ནེ་ཙོ་བཞིན་དང་འོག་ན་གནས། །པུན་དྷ་གར་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ། །འཇིགས་པ་བཞིན་དང་ཆུ་དང་ལྡན། །རྟོགས་པོའི་ཡུལ་དང་ཀ་ཏ་ཀ །འཕྲལ་རིང་འཕྲལ་དང་ཨུ་རྒྱན་ཡུལ། །ཐོང་ཤོལ་ངན་དང་མྱ་ངན་ན། །ཡོ་ག་ན་དང་དགའ་དང་ལྡན། །ཕུང་པོའི་དབང་དང་ཆུང་མ་ཅན། །རྒྱལ་པོའི་ཁ་བ་དང་ཡངས་པ་ནི། །གནས་ཏེ་དུག་སྦྲུལ་དང་ནི་ལྕང་ལོའི་གྲོང༌། །དགའ་བའི་གྲོང་དང་ལྷ་ལས་བབས་ཕ་དང༌། །དེ་དག་ནི་འབྱུང་པོའི་གནས་བསྟན་པའོ། །སྦྲུལ་གྱི་གང་གིས་འབྱུང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འགྱུ་བའི་འབྱུང་པོ་རྣམས། ངའི་བཀའ་ལས་མ་འདས་
― DTG072_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པའོ། །འདི་བཤད་པ་ན་མི་ཉན་པ། །དེ་དག་ཆད་པ་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པའི་དམོད་མོས་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །ཚངས་པས་སྦྲུལ་པའི་མདོ་སྡེ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་གནས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་བལྟས་བྱས་ན། །བཻ་ཌཱུཪྻ་དང་གསེར་དངུལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་ལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །མུ་ཏིག་རྣམས་དང་ཤེལ་དག་དང༌། །སྤུག་དང་རྡོ་ཡི་སྙིང་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་ཏིག་དམར་པོ་དཀར་པོས་དྲ་བ་བྱས་པ། ས་གཞི་དང་རྩིག་པ་ཤེལ་ལས་བྱས་པ། སྤུག་དང་རྡོའི་སྙིང་པོས་ཀ་ཏན་དང༌། ཀ་བ་བྱས་པའོ། །རིན་ཆེན་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཡི། །རྩིབས་སྟོང་ཁ་དོག་གསེར་འདྲ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་བཞི་ཀ་བ་བརྒྱད། ཏྭ་ར་རྣམ་བཞི་ནི་གཞི་གསེར་ལས་བྱས་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཕྲ་བྱས་པའོ། །ཤིང་རྟ་རྣམ་པ་བཞི་བྱས་པ། །བཟོ་རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཤར་ཕྱོགས་སེང་གེའི་ཤིང་རྟ་དང༌། །ཏྭ་ར་རྣམ་བཞིས་མཛེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང༌། རི་དགས་ཤ་རྟུ་ལའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནི་མཁའ་ལ་འགྲོ། །རྒྱལ་པོ་དག་ནི་དེར་བཞུགས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ན་ཤིང་རྟ་དེ་དང་ལྡན་ཞིང། །ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུའོ། །འབྱུང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་དུ་དོད། །ས་ནི་གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་འདྲ་བ། །ལྟ་ན་སྡུག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་པའོ། །མེ་ཏོག་དག་གིས་བཀང་བྱས་ནས། །མགུལ་པར་ལྟུང་དང་སྐུད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གཞི་ཡང་མེ་ཏོག་གིས་བཀང་པ། ཕོ་བྲང་ཡང་མེ་ཏོག་གིས་སྣང་བ་སྟེ། འབྱུང་པོ་དང་འབྱུང་མོ་རྣམས་མེ་ཏོག་གིས་མགོ་ལ་བརྒྱན་པ་སྟེ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་སྤྱོད་པའོ། །ཞགས་པ་དག་ཀྱང་གདགས་བྱོས་ལ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ནི་ཇི་སྙེད་པས།།
― DTG072_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཚངས་པའི་ཐག་པས་བཅིངས་ཏེ། ས་དང་བར་སྣང་ལ་རྒྱུ་བ་རྣམས་ལའོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཁྲིད་ཤོག་ཅེས། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ནི་དེད་དཔོན་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པ་བྱེད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས། །ཀུན་ཀྱང་ཞགས་པས་དྲངས་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་དགྱེ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུན་གནས་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་དགྱེ་བའོ། །སྟོང་ཆེན་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཡི། །མདོ་སྡེ་ཡི་ནི་དམ་པ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་ལྟ་བུས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བར་དུ་འབྱུང༌། །ལྷ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་རྣམ་པར་བསམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྐུའི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་ལྟ་བུའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་ཡི་ལུས་ཀྱིས་སུ། །གནོད་སྦྱིན་དང་ནི་སྲིན་པོ་བཏུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའོ། །ལུས་ངན་པོ་ཡི་ཚིག་ཐོས་ནས། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ནི་དེད་དཔོན་སྟོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཀུ་བེ་རའི་ཚིག་ཐོས་ནས། གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་སྟོང་ཕྲག་གནས་པའོ། །ཕྱོགས་བཞི་དག་ཏུ་སོང་ནས་སུ། །གསད་བ་པོ་ལ་དྲག་ཏུ་བསྒོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱང༌། བཀའ་སྩལ་པའི་ཚིག་སྣང་བའོ། །ཐུབ་པ་འབྱུང་པོ་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །དྲི་ཟ་ལས་བྱུང་གདོན་གྱི་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པའོ། །དྲི་ཟའི་དེད་དཔོན་གྱི་གདོན་ཕྱོགས་དེར་འཁོད་པ་དག་གོ།། ཤར་ཕྱོགས་ཆ་ན་འཁོད་པ་དག །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་དེ་དག་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ནས་གནོད་པར་བྱེད་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའོ། །བཅིང་པ་ལྔ་ཡིས་བསྡམས་པ་ཡིས། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་ང་ལ་ཉོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ཞགས་པས་བསྡམས་པ་སྟེ། དྲི་ཟའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཐུབ་པ་འབྱུང་པོ་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །གྲུལ་བུམ་ལས་བྱུང་གདོན་གྱི་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞུས་
― DTG072_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །གྲུལ་བུམ་གྱི་དེད་དཔོན་ལ་སོགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་འདྲེན་པའོ། །ལྟོ་ཕྱོགས་ཆ་འདིར་འཁོད་པ་དག །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་དེ་དག་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་གླགས་ཚོལ་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས། །རིག་པའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའོ། །བཅིང་པ་ལྔ་ཡིས་བསྡམས་པ་ཡི། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་པ་ལ་ཉོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་དེ་དེའི་བསྡམས་པས་བཅིངས་པ་སྟེ། མ་རུངས་པའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་འདུལ་བའོ། །ཐུབ་པ་འབྱུང་པོ་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །ཀླུ་ལས་གདོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཀླུའི་དེད་དཔོན་དུ་གྱུར་པ། ནུབ་ངོས་ན་འཁོད་པའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཆ་འདིར་འཁོད་པ་དག །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་དེ་དག་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་ཀླུ་དང་ས་བདག་ལ་སོགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའོ། །བཅིང་པ་ལྔ་ཡིས་བསྡམས་པ་ཡི། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་ང་ལ་ཉོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ངོས་ནས་གླགས་ཚོལ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྟེ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡིས་བཅིངས་པ་བསྡམས་ནས། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གིས་ཀླུའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆད་པ་གཅོད་པའོ། །ཐུབ་པ་འབྱུང་པོ་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །གནོད་སྦྱིན་ལས་ནི་གནོད་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པས་ཏེ། གནོན་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་རྣམས་བྱང་ངོས་ན་གནས་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ཆ་འདིར་འཁོར་པ་དག །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་དེ་དག་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ངོས་ནས་གླགས་ཚོལ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དེ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའོ། །བཅིང་པ་ལྔ་ཡིས་བསྡམས་པ་ཡི། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་ང་ལ་ཉོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་ལ་སོགས་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བཅིང་པས་བསྡམས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་བུས་ཆད་པས་གཅོད་པའོ། །ལུས་ངན་གྱི་ནི་བུ་ཐུ་བོ། །ཀུན་དུ་རྒྱལ་བ་མི་ལ་ཞོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་སྡེ་བོ་ཆེ་
― DTG072_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡི་དྲུང་ན་འཁོད་པ་ཡི། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཆེ་ཤོས་ལ་འཁོད་པའོ། །བཅིང་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྡམས་ནས། །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་རབ་ཏུ་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་བཅིང་པས་བསྡམས་པས། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བསྡམས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་བུ་གཉིས་པ། །སྐྱེད་པ་པོ་ཞེས་རྣམ་གྲགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་འོག་མའོ། །དེ་ཡི་དྲུང་ན་འཁོད་པ་ཡི། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་དེའི་འཁོར་དེད་དཔོན་སྡེ་བོ་ཆེ་རྣམས་སོ། །བཅིང་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྡམས་ནས། །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་ཀུན་དུ་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྡམས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་བུ་གསུམ་དང༌། །དེ་ཡི་མིང་ནི་གདོན་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་མཐའ་ལྟག་གོ །དེ་ཡི་དྲུང་ན་འཁོད་པ་ཡི། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་སྡེ་བོ་ཆེ་རྣམས་སོ། །བཅིང་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྡམས་ནས། །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་ཀུན་དུ་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་བསྡམས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་བཅིངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་བུ་བཞི་པ། །དེ་ཡི་མིང་ནི་བུམ་བུའི་ལྟོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་བུ་ཐ་མའོ། །དེ་ཡི་དྲུང་ན་འཁོད་པ་ཡི། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་དེའི་འཁོར་དེད་དཔོན་སྡེ་བོ་ཆེ་རྣམས་སོ། །བཅིང་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྡམས་ནས། །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་ཀུན་དུ་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ལྔས་བསྡམས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཞགས་པས་བསྡམས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལྷ་ཆེན་པོ། །ལག་བཞི་པ་ལ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡས་གཉིས་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་འཛིན་པ། གཡོན་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དད་མཆོད་སྦྱིན་མཛད་པ། སྟོབས་དང་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་ཁམས་གསུམ་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡི་དྲུང་ན་འཁོད་བ་ཡི། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་
― DTG072_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་འཁོར་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེད་དཔོན་དུ་གནས་ཤིང་སྡེ་ཆེ་བའོ། །བཅིད་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྡམས་ནས། །མདོ་སྡེའི་ཞགས་པས་ཀུན་དུ་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་བའི་ཡོན་ཏན་སྔས་བསྡམས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བསྡམས་པའོ། །འབྱུང་པོ་འཇོམས་པའི་རི་ལ་ནི། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལྷགས་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་མི་གཅིག་བའི་གདོན་ཐམས་ཅད་གནས་པའོ། །འཇོམས་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་འཇོམས་པའོ། །རིགས་སྔགས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས། །རིག་སྔགས་འདི་ནི་ཀུན་དུ་བསམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ། སེམས་ཅན་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཡུམ་ལྟ་བུའོ། །ཆད་པ་མི་བཟད་དྲག་པོ་སྟེ། །གང་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པ་དམོད་མོའི་ཆད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་གུས་པར་ནི། །ཐམས་ཅད་འདི་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འདོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམ་བའི་ཆོས་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པའོ། །གཡོ་མེད་པར་ནི་རྗེས་ཞུགས་ཤིང༌། །ཐམས་ཅད་མེད་པར་གྱུར་ཏ་རེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་མི་སྨྲ་བར་སེམས་ཅན་མི་སླུ་བས་ཏེ། སྟོང་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་ནས་ཐང་ཅིག་ཙམ་གྱིས་ནི། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ལྷགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞགས་པས་དྲངས་ནས། ཕྱོགས་བཞིར་སྣང་བའོ། །རི་རྣམས་དང་ནི་གཡང་ས་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་མཚོ་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོའི་གནས་ནི་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཀླུང་དང་འབབ་ཆུ་ལུ་མ་དང༌། །དབའ་ཀློང་དག་ན་གང་འཁོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་པའི་གནས་སུ་བསྡད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་གཞལ་མེད་ཁང༌། །ཀུན་དགའ་དང་ནི་ནགས་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་གནས་གཅིག་ཏུ་མི།
― DTG072_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཏེ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའོ། །མཆོད་རྟེན་གནས་དང་གྲོང་གི་གནས། །ཤིང་ལྗོན་དྲུང་ན་གང་གནས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་དང་དེ་ལ་གནས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །གྲོད་ཁྱེར་སྒོ་དང་གྲོང་རྣམས་དང༌། །གྲོད་རྡལ་དང་ནི་ལྗོངས་རྣམས་དང༌།། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ཚན་གཅིག་ནི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་སུ་རྒྱུ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གླགས་ཚོལ་བའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་སྒོ་རྣམས་དང༌། །གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚན་གཅིག་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས། གནས་དེར་བསྡད་ཅིང་གླགས་ཚོལ་བའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་དག་དང་དུར་ཁྲོད་དང༌། །དེ་བཞིན་ལྷ་ཁང་རྣམས་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚན་གཅིག་ནི་ལྷ་ཁང་རྙིད་པ་ལ་ཆགས་ཤིང་དགེ་བ་ལ་བར་ཆོད་བྱེད་པའོ། །མཚམས་དང་ཤོ་གམ་གནས་རྣམས་དང༌། །ཁང་སྟོང་དང་ནི་གྲམ་ས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་གནས་སུ་བསྡད་ཅིང༌། གཟུགས་མི་གཅིག་པར་སྣང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་གང་རྣམས་བླ་འོག་དང༌། །ཕྱོགས་བཞི་དང་ནི་མཚམས་རྣམས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི། །ཕྱོགས་མཚམས་བརྒྱད་དུ་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱི་བ་སྟོང་རྣམས་ནི། །རིག་སྔགས་ཞགས་པས་བཀུག་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཕྲག་དེ་དང་དེ་ཡོད་པ། །མ་རུངས་པ་ཡི་འབྱུང་པོ་རྣམས། །རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་འདྲེན་པའོ། །རྫ་རྔ་དག་ནི་བརྡུངས་ནས་སུ། །ལ་ལས་རྫ་ཟླུམ་ངག་ནི་བརྡུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་དགའ་བའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྣང་བའོ། །པི་ཝང་གླིང་བུ་ཁར་བའི་རྔ། །སྟོབས་ཆེན་དག་ནི་སྒྲ་འབྱིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚན་གཅིག་ཀྱང་རོལ་མོ་ལ་དགའ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །རོལ་མོའི་སྒྲ་དབྱངས་སྣ་ཚོགས་དང༌། །གླུ་དང་གར་རྣམས་བྱས་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སླུ་བའོ། །དབང་པོ་ཟླ་བ་ཆུ་ལྷ་དང༌། །བར་དྷྭ་ཛ་སྐྱེ་དགུའི་བདག །ཅེས་པ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་གནས་ཤིང༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་དག་གོ །མི་ལྡན་པ་དང་ཀུན་དུ་ལྟ། །མངོན་ཤེས་
― DTG072_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གངས་ཅན་རྫོགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་དེའི་སྡེར་བཅས་ཤིང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱུ་བའོ། །ཙནྡན་དང་ནི་འདོད་མཆོག་དང༌། །མགུལ་པ་མཛེས་དང་མགུལ་ངེས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ལ་གུས་པའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བླ་མར་གྱུར་པ་དང༌། །ལྷ་ལས་བྱུང་བའི་མ་ལྡན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཚན་དེ་དང་དེར་ལྡན་ཞིང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། ས་སྟེང་ས་འོག་ཏུ་རྒྱུ་བའོ། །དྲི་ཟ་སྣ་ཚོགས་སྡེ་དང་ནི། །མི་རྒྱལ་རྒྱལ་བ་ཁྱུ་མཆོག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པོ་ཆེར་གྲགས་ཤིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཕུང་བུ་ལྔ་ཞེས་བྱ། །གཡེར་མ་དང་ནི་ཉི་ཟེར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཡུད་ཙམ་གྱིས་སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པའོ། །ཉ་ལྕིབས་དང་ནི་རལ་གྱི་བུ། །གུན་གྱི་བཤེས་དང་གྲགས་འཛིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་སྡེ་ཚན་དེ་དང་ལྡན་པ། རལ་གྲི་བཞིན་དུ་རྣོ་བའོ། །འབྲོག་གནས་དང་ནི་ཡིད་བཟངས་དང༌། །ཁབ་རྣ་དང་ནི་རི་སུལ་ཁ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་བོ་ཆེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དེ་རྣམས་ཡང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །ལྔ་འཛིན་དང་ནི་ཁབ་བཟངས་དག། སྡེ་དང་དཔུང་དང་བཞོན་པར་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྡེ་བོ་ཆར་གྲགས་པའོ། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་དྲི་ཟ་དང༌། །གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་ལྷ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ཉིན་གསུམ་བ་ཡི་སྨྱོ་བྱེད་དང༌། །དེ་བཞིན་བཞི་པའི་རིམས་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ན་ནད་སྣ་ཚོགས་གཏོང་ཞིང་སྨྱོ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཡང་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འཚེ་བ་གང་ཡིན་པ། །གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་མ་རུངས་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་རྒྱུ་བ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཕྱོགས་བཞི་ནས་ནི་བཀུག་ནས་སུ། །བཅིང་བ་ལྔ་ཡིས་བསྡམས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ཞགས་པས་བཅིངས་
― DTG072_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔ་རུ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་འདི་སྐད་སྨྲས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར། གུས་བར་བྱས་ནས་ཞུས་བའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དབའ་ཁྱོད་ལ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཁྱོད་ལ།། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་བཞི་འཇོམས་བ་ལ་དཔའ་བ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་པོས་སྐུ་ལ་བརྒྱན་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ། སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་བས་ཁྱབ་པ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་ལ། །ཆོས་རྒྱལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞབས་ལ་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་མཛད་པའོ། །དེ་དག་གི་ནི་མདུན་རྒྱུག་པ། །འབྱུང་པོ་གནོད་སྦྱིན་ལུས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེ་བར་རིབ་དང་མཉམ་པ། ཆུང་བ་བ་སྤུའི་རྩ་མོ་ཅམ། དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་རྒྱུ་བའོ། །ལག་པ་བཞི་པ་མ་རུངས་པ། །རྐང་མངས་དང་ནི་རྐང་གཅིག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདའ་དང་གཞུ་དང་རལ་གྲི་མདུང་རྣམས་ཐོགས་པ། སྟོབ་ཚོ་གཅིག་གི་རྐང་བ་ཡོད་པ། རྐང་གཅིག་ནི་གཉིས་སྦྲེལ་ནས་རྒྱུ་བའོ། །རྐང་བཞི་པ་དང་རྐང་གཉིས་དང༌། །རྐང་པ་བསྒྲེང་ལ་སྤྱིའུ་ཚུགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་ཡང་སྤྱི་བོའི་གཙུག་གིས་འགྲོ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྐང་བཞི་རྐང་གཉིས་ཀྱང་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །ལུས་མང་མགོ་པོ་གཅིག་པ་དང༌། །ལུས་གཅིག་བ་ལ་མགོ་བཞི་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཆེ་ཞིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་བཞིན་མི་སྡུག་བ་རྣམས་སོ། །མིག་མང་པོ་ལ་ལུས་ཕྱེད་དང༌། །མིག་གཅིག་ལྟོ་ནི་བཅུ་གཉིས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐང་གཅིག་ལག་གཅིག་ལུས་སུ་སྣང་ཞིང༌། །ལུས་དེ་ལ་མིག་མང་པོ་ཡོད་པ་སྟ། འབྱུང་བོ་གཞན་ཡང་ལྟ་བ་རི་བེ་ལྟ་བུར་གནས་པ། མང་པོ་བསྡེབས་པ་མིག་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའོ། །བོང་བུ་རྔ་མོ་གླང་ཆེན་མགོ །ལག་པ་བསྒྲེང་ལ་མགོ་བཏུད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མིའི་གཟུགས་ལ་མགོ་བོ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ། རྐང་པ་དང་ལག་པ་སྒྲེང་བར་བྱེད་པའོ། །མཚོན་ཆའི་སོ་དང་
― DTG072_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོན་ཆའི་ལག །མཚོན་ཆའི་རྐང་པ་སྲིན་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཀུན་གྱི་ཡན་ལག་དང་རལ་གྲི་དང༌། མདའ་གཞུ་དང་མདུང་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །ཟངས་ཀྱི་སྐྲ་དང་ཟངས་ཀྱི་སོ། །ཟངས་ཀྱི་མིག་དང་ཟངས་ཀྱི་ལག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དམར་བ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྟེ། མཚོན་ཆ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །ཟངས་ཀྱི་ཐོ་བ་རྐང་པ་དང༌། །ཟངས་ཀྱི་སྣ་དང་ཟངས་ཀྱི་ཁ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་ཆ་མི་འཇིགས་པ་འཛིན་པ། རྐང་པ་ཡང་ཐོ་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཟངས་ཀྱི་སྐྲ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །རྐང་ལག་ཀུན་དུ་འབར་བ་དང། །མི་ཡི་ལུས་སུ་གནས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་བཞིན་དུ་འབར་ཏེ། དེས་ཀྱང་མི་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་འབར་བར་བྱེད་པའོ། །སྒུར་ཞར་སྦ་བ་གསུམ་ཡོད་པ། །མིག་མི་སྡུག་ལ་ཁ་གླང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོང་ཐུང་ཞིང་ལུས་པོ་སྒུར་ཏེ། དེའི་སྐེ་ལ་སྦ་བ་གསུམ་ཡོད་པ། ལུས་པོ་ཞ་ཞིང་ཁ་གདངས་པ། མཆུ་སྔོན་པོར་སང་བ་འཇིགས་པའོ། །ཆུ་སྲིན་སྟག་གི་གཟུགས་དང་ནི། །གཟུགས་མི་སྡུག་དང་ཁ་རལ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་ལུས་ལ་མགོ་བརྙན་དུ་ཡོད་པ། ཁ་གདངས་ཤིང་མི་སྡུག་པའོ། །མཆུ་འཕྱང་པོ་དང་སོ་ཡོན་པོ། །རབ་ཏུ་སྡུག་པའི་ཁྲོ་གཉེར་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོང་པ་ཡོ་བ། དེ་བཞིན་དུ་མཆུ་དང་སོ་ཡོ་བའོ། །ཁྲོ་བར་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །གསུས་པོ་ཆེ་དང་བུམ་སྣ་པོ། །རྣ་འཕྱངས་པོ་དང་རྣ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསུས་པ་རི་རབ་ཙམ་སྣང་བ། རྣ་བ་གོས་སུ་གོན་པ། རྣ་བ་བཅད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །ལག་རིང་དང་ནི་རྣ་བ་རིང༌། །སྣ་ཡི་རྩེ་དང་ལག་རྩེ་རིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་པ་བརྐྱང་པས་དཔག་ཚད་བརྒྱར་སློབས་ཏེ། སྣས་ལུས་ཁེབས་ཏེ་གླང་པོ་ཆེའི་སྣ་དང་འདྲ་བ། དེ་བཞིན་སོར་མོ་ཡང་རིང་བའོ། །ལུས་སྐམས་ལུས་ནི་རིང་བ་དང༌། །སྐྲ་རིང་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནག་པ། ཤིང་ལྤགས་སྐམས་པ་དང་འདྲ་བ། །རིང་བ་ནི་རིང་བ་པས་ཀྱང་ཆེས་རིང་བ་ལུས་རྣམས་ཀྱང་སྐྲ་རིང་བས་བརྒྱན་པའོ། །རྐང་པ་མིད་པ་ཕྲ་བ་དང༌། །དྲི་ང་བ་དང་བུམ་ལྟོ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གི་ཚིགས་རྡོག་པོར་ཡོད་པ། རྐང་
― DTG072_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཕྲ་བས་ཏེ། དྲི་མི་ཞིམ་པ་མནམ་པ། གསུས་པ་རི་བོ་ཙམ་ཡོད་པའོ། །ཡན་ལག་ཆུ་སྲིན་འདྲ་བ་དང༌། །གཏུན་ཤིང་ཐོ་བ་འདྲ་བའི་ལྟོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ཡང་ཆུ་སྲིན་འདྲ་སྟེ། གཟུགས་རིང་བ། རྐེད་པ་ཉག་པ། ནག་པོར་སྣང་བའོ། །གནམ་ལྟོ་བ་དང་སྣ་བོ་ཆེ། །གྱེན་དུ་བརྫེས་སྐྲ་རབ་ཏུ་དམར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཡར་འཁྱིལ་པ་གླང་པོ་ཆེའི་སྣ་འདྲ་བ། ཁབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་དང་འདྲ་བའི་སྐྲ་དམར་ཞིང་འབར་བའོ། །མགོ་བོ་ཆེ་ལ་གཞུ་མགྲིན་པོ། །རྐེད་པ་སྒུར་པོ་བུམ་ལྟོ་བོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ལ་ལ་ནི་གཞུ་བཞིན་དུ་སྐེ་སྒུར་བས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་དང་ལུས་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྒུར་བའོ། །རི་རབ་རྩེ་མོ་བསྒུལ་ནས་སུ། །མེ་མདག་གི་ནི་ཆར་པ་འབེབས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང༌། །རི་རབ་དང་ས་གཡོ་བར་བྱེད་པ་མ་རུངས་པའི་ཆར་འབེབས་པའོ། །ལྗོན་ཤིང་དྲི་དང་རྡོ་བ་དང༌། །སྤྲིན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་མདོག་འདྲ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལ་ལ་གཟུགས་བཟང་བར་གནས་པ། གཞན་རྣམས་ཡང་བཞིན་མི་སྡུག་པའོ། །དུང་དང་རྔ་ཆེན་རྫ་རྔ་དང༌། །གྲུལ་བུམ་རྔ་བྲན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་རོལ་མོ་ལ་དགའ་བ་གར་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིགས་པའི་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱིན། །མིང་པོ་ཆེ་ལ་བོང་བུའི་སྒྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ནས་གླིང་བཞིར་ཐོས་པའི་སྒྲ། སྒྲ་དེས་སེམས་ཅན་འཇིགས་པའོ། །ནག་པོ་སྔོན་པོ་སེར་པོ་དང༌། །དམར་སེར་མེ་ལྟར་དམར་སེར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞིན་མི་སྡུག་པ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ། བསྐལ་བའི་མེའི་འོད་དང་འདྲ་བའི་འོད་ཟེར་སྣང་བའོ། །ཁབ་འདྲའི་སྤུ་དང་རལ་གྲིའི་སྐྲ། །དམར་པོའི་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བ་ལུས་དང་མགོ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པ། ཁ་ཡང་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པའོ། །མི་རོ་དག་ནི་ཁྱེར་ནས་སུ། །ཟ་བཞིན་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱུག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅང་སྲོག་འཕྲོག་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གླགས་ཚོལ་ཞིང་འཕྲང་ཁ་བསྒུགས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །སོ་རྣོན་ལག་པ་དམར་པོ་དང༌། །མཆུ་ནི་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་ནི་མཆེ་བ་རིང་བ་མཚོན་འདྲ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལག་བ་དམར་པོར་སྣང་བ། ཁྲག་འཐུང་བ་ལ་དགའ་བའོ།།
― DTG072_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་ཕྱེད་དག་ནི་ཟོས་པ་དང༌། །མཁལ་སྙིང་དང་ནང་གྲོལ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚོ་བར་བྱེད་པས། ཤ་དང་ཁྲག་ལ་དགའ་བ་དང༌། །དོན་སྙིང་ལྔ་ལ་དགའ་བའོ། །སྙིང་པ་ཤིན་ཏུ་བཀང་བ་དང༌། བྱིས་པ་དག་ནི་ཟ་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྲོག་འཕྲོགས་ནས་དོན་སྙིང་རྣམ་པ་ལྔ་ཕྱུང་ནས་ཟ་བར་བྱེད་པའོ། །མེར་མེར་པོ་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི། །རྐང་ལག་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱང་འཕྲོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཆགས་སུ་མི་སྟེར་བར་ཟ་བ། མའི་མངལ་ནས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པའོ། །ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་ལུས་ཀྱིས་སུ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྲག་པར་བྱད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་པགས་པ་དང་ཤ་མེད་པ་དང་རུས་པར་སྣང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཁྲག་གིས་རབ་ཏུ་བཀང་བ་ཡི། །མི་ཡི་པགས་པ་ཐོགས་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁྲག་འཇིབ་ཅིང༌། མི་ཡི་པགས་པ་གོན་པའོ། །མི་བཟད་དུག་གིས་ཀུན་བསྐུས་ཏེ། །ཕྱོགས་ཕྱོགས་དག་ཏུ་རྣམ་པར་རྒྱུག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང་རེག་པ་དང༌། མཆེ་བའི་དུག་རྣམས་ཀྱིས་བསྐུས་པ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རྒྱུག་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང༌། །ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་རྣམ་པར་འཐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གླགས་ཚོལ་བ། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྡལ་དུ་རྒྱུ་བའོ། །རླུང་དང་བད་ཀན་མཁྲིས་པ་རྣམས། །ཕྱོགས་བཞི་དག་ཏུ་འཁྲུག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཛེ་དང་ཕོ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་གཏོང་བའི་བདག་པོའོ། །དེ་ལྟར་དེ་ན་རྒྱལ་པོ་ཡི། །གདོན་དང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་འབྱུང་པོའི་གདོན་དེ་རྣམས་འདུལ་བའོ། །ལྷག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །རིག་སྔགས་ཞགས་པས་རབ་ཏུ་བསྡམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས། འབྱུང་པོ་རྣམས་རང་དབང་མེད་པར་བཀུག་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཁྱོད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་དཔའ་བའོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཆན་སུམ་ཅུ་རྩ་
― DTG072_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པས་སྐུ་ལ་བརྒྱན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་རྒྱལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་མཛད་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་དང་ཡུལ་འཁོར་དང༌། །ཕོ་བྲང་འཁོར་དུ་རྒྱུ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྒྱུ་བའི་དུས་ཚོད་ནི་སྔ་དྲོ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱུ། ཉི་མ་ཕྱེད་ན་ལྷོ་ནས་རྒྱུ། ཉི་མ་སྨྱུར་ནས་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུ། ཉི་མ་སྨྱུར་ནས་མ་ནུབ་བར་དུ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱུ། ཉི་མ་ནུབ་ནས་ས་སྲོས་བར་དུ་ཤར་ལྷོ་མཚམས་སུ་རྒྱུ། །སྲོད་འཁོར་ནམ་ཕྱེད་བར་དུ་སྲིན་པོའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱུ། ནམ་ཕྱེད་སྐྱ་རིངས་ཚུན་ཆད་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་ནས་རྒྱུ། སྐྱ་རིངས་ཤར་ནས་ནམ་ལངས་ཚུན་ཆད་བྱང་ཤར་མཚམས་ནས་རྒྱུ། དེ་དག་དུས་རྒྱུ་བ་ནི། མཆོད་ཕྱིར་ལྷག་ཀྱང་འཚེ་བ་མོད། །ཚེས་གྲངས་དག་ལ་རྒྱུ་བ་རྣམས། །དེ་དག་མི་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །ཚེས་གཅིག་དང་ནི་བཅུ་གཅིག་ལ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཆུ་ཚོད་བཞིའི་བར་དུ་རྒྱུ། ཚེས་གཉིས་དང་བཅུ་གསུམ་ལ་ལྷོའི་ཕྱོགས་ནས་ཆུ་ཚོད་བརྒྱད་རྒྱུ། །ཚེས་གསུམ་དང་བཅུ་གཉིས་ལ་ཆུ་ཚོད་བཅུའི་བར་དུ་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱུ། སྲོད་འཁོར་ཙམ་ཆེས་བཞི་དང་བཅུ་བཞི་ལ་ནམ་ཕྱེད་ནས་ཆུ་ཚོད་དྲུག་བྱང་གི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱུ། ཚེས་ལྔ་དང་བཅུ་དྲུག་ལ་ནི་ཉི་མ་དྲོས་ནས་ཤར་ལྷོ་མཚམས་ནས་ཆུ་ཆོད་བདུན་རྒྱུའོ། །ཚེས་དྲུག་དང་དགུ་ལ་ཆུ་ཆོད་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ནས་སྔ་དྲོ་ནས་རྒྱུའོ། །ཚེས་བདུན་དང་བཅུ་ཐམས་པའི་དུས་སུ་ནུབ་བྱང་མཚམས་ནས་སྔ་དྲོ་ནས་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ་ལ་རྒྱུའོ། །ཚེས་བརྒྱད་དང་གནམ་སྟོང་ལ་བྱང་ཤར་ནས་སྔ་དྲོ་ནས་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་རྒྱུའོ། །དེ་དག་ནི་འབྱུང་པོ་རྒྱུ་བའི་དུས་བསྟན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་མདངས་འཕྲོག་པ། །སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་ཁྲག་འཐུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་སྲོག་འཕྲོག་པ་སྟེ། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཤ་དང་ཁྲག་ལ་དགའ་བའོ། ལུས་ཆེན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྟ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་སྒྲ་ཡང་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ནི་ར་རབ་དང་མཉམ་པ། སྟོབས་ཀྱིས་ནི་རི་རབ་བསྒུལ་བ།།
― DTG072_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཀྱང་དྲག་པོའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བའོ། །མགྲིན་བཅུ་པོ་ལ་མིག་སྟོང་པོ། །གདོན་ཆེན་མིག་ནི་དམར་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་རེ་རེ་ལ་མིག་བརྒྱ་བརྒྱ་ཡོད་པ་སྟེ། མིག་དེ་ཡང་དམར་བོར་སྣང་ཞེང་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །འཁོར་ནི་མང་པོ་རྣམས་བཏང་སྟེ། །ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་རབ་ཏུ་འཇིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་པ་མང་པོར་སྣང་ཞིང༌། རལ་གྲི་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ཆ་མང་པོ་ཐོགས་པའོ། །སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་ཐོགས་པ་དང༌། །ལག་བཞི་ལག་ན་སྒྲོན་མེ་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་སྤྲུལ་གྱི་པགས་པ་གོན་པ། མི་གསལ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཁ་ནས་མེ་འབར་ཞིང་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །ལག་ན་མཚོན་དང་དབྱིག་པ་ཐོགས། །རྡོ་རྗེའི་མདུང་རྩེ་ལག་ན་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་མ་རུངས་བ་རྣམས་ཀྱང༌། ལག་ན་མཚོན་སྣ་ཚོགས་པ་ཐོགས་ཤིང་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །རབ་ཏུ་དྲག་པའི་དམག་བརྒལ་ནས། །ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་དུ་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཔུང་མང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་འཁོར་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ། །སྡང་བའི་གནས་ན་འཁོད་པ་ཡི། །གསང་བ་པོ་ནི་དད་ཀུན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡང་བ། རྒྱ་ཆེར་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའོ། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཏུ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་གཞན་ཡང་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་མི་རྣམས་ལ་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱས་པའོ། །ཤ་ཁྲག་དྲོན་མོར་བཅས་པ་ལ། །རྣམ་པར་འཁྲུལ་ཞིང་འདོད་པའི་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་ཅིང་ཤ་དང་ཁྲག་ལ་དགའ་བའོ། །སེང་གེ་དང་ནི་སྟག་དང་རྟ། །མ་ཧེ་བ་གླང་བོང་བུ་རྔ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མི་གཅིག་པ་བྱོལ་སོང་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྦྲུལ་པའོ། །གླང་པོ་ཆེ་ཡི་གཟུགས་འདྲ་དང། །དོམ་དང་གཟིག་དང་སྤང་ཀི་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཁྱི་དང་ཝ་དང་ར་དག་དང༌། །བྱི་ལ་བྱི་བ་སྦྲེའུའི་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའི་དུས་སུ་གཅན་གཟན་གྱི་གཟུགས་
― DTG072_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྤྲུལ་པའོ། །བསེ་དང་ཕག་དང་སྲེ་མོང་དང༌། །ཉ་དང་རུས་སྦལ་དག་གི་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ། རྨི་ལམ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་སྲམ་གྱི་གཟུགས། །ཁྭ་དང་འུག་པ་ཁུ་བྱུག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཞིང་གནོད་པ་ཆེར་སྐྱེལ་བའོ། །བྱ་རྒོད་ཁྲ་དང་ཉ་མིད་བཅས། །རྨ་བྱ་ངང་པ་ཐི་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཅིང༌། སྐད་མི་གཅིག་པ་མང་པོ་འདོན་པའོ། །ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ནི་བྱ་རྣམས་དང༌། །ཁ་ཅིག་བྱ་གག་གཟུགས་རྣམས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ལྟས་དང་རྨི་ལམ་ངན་པར་བྱེད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ནི་མི་ཡིས་མཐོང༌། །འདབ་བཟངས་བྱ་ཡི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་གཟུགས་སྟོན་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྲག་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ། །ཁ་ཅིག་མི་ཡི་མགོ་ཅན་ལ། །ལུས་ནི་བྱ་གག་བོང་དུ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། མིའི་མགོ་ཅན་ལ་བྱོལ་སོང་གི་ལུས་སོ། །ཁ་ཅིག་མཚོན་གྱིས་རབ་ཏུ་འཚེ། །ལུས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་སྣང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་མཚོན་གྱིས་འཚེ་ཞིང༌། ཁྲག་ཁྲུག་ལ་དགའ་བའོ། །རྣམ་པར་འཁྲུགས་ཤིང་འདོད་ལ་མོས། །རྒྱུ་མའི་ཕྲེང་བས་རབ་ཏུ་དཀྲིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་དགའ་ཞིང་སེམས་འཁྲུགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡན་ལག་མིའི་རྒྱུ་མའི་ཕྲེང་བས་བརྒྱན་པའོ། །རྩེ་གསུམ་མདུང་གིས་རབ་འདེབས་ཤིང༌། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་འབྱུང་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་བའོ། །མི་བཟད་པ་ཡི་དབུགས་འབྱིན་ཅིང༌། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐེ་བ་ཆེ་ཞིང་སྐད་ཆེ་བ་སྟེ། སྒྲ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྲག་པའོ། །སྲོག་ཆགས་རྒྱུད་རྣམས་ཇི་སྙེད་པར། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཞིང༌། གཟུགས་མི་གཅིག་པ་མང་པོ་སྣང་བའོ། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་རི་ཡང་ཐོགས།།
― DTG072_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལ་རལ་གྲི་འཁོར་ལོ་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་རི་རབ་ཐེག་པར་ནུས་པ། མཚོན་རྣོན་པོས་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །གྲངས་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་རྣམས་ཏེ། །དབྱུག་པས་བསྡིགས་ཤིང་ཁ་དྲག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སྡེ་ཆེན་པོར་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆད་པ་ཆེན་པོ་གཅོད་པའོ། །མིག་ཆུང་བ་ལ་བཞིན་མི་སྡུག །སྲིན་པོའི་སོ་ནི་རྣོ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞིན་མི་སྡུག་པ་ཁ་དང་སོ་རྣམས་ཡོ་བའོ། །སྣ་དང་རྣ་བ་བཅད་པ་དང༌། །ལྕེ་བཅད་གདོང་ནི་གཉེར་མ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ངན་པར་སྣང་ཞིང༌། དབང་པོ་རྣམས་མ་ཚང་བའོ། །རྐང་ལག་དག་ནི་གཏུབས་པ་དང༌། །མགོ་བོ་བཅད་པའི་སྲིན་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་བོ་མེད་པར་བྲང་ནས་གདོང་པ་སྣང་བས་ཏེ། ཚིགས་རྣམས་ལ་ཡང་གདོང་པ་སྣང་བའོ། །སྐབས་ནི་རབ་ཏུ་ཚོལ་བར་བྱེད། །སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག། ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གླགས་ཚོལ་ཞིང༌། སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་གྱི་དཔལ་འཕྲོག་པའོ། །མི་ཡི་ལུས་རྣམས་དག་ལ་ནི། །རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་གདོན་དུ་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་ལུས་ལ་ཞུགས་ནས་མི་དགའ་བའི་སེམས་དང༌། ལྕེབ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པའོ། །སྤུ་ཡི་བར་དང་ནད་རྣམས་དང༌། །དེ་བཞིན་རྨ་ཡི་ཁ་རྣམས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་སྤུའི་པར་དུ་འཛིན་ཅིང༌། རྨ་མེད་པ་རྨ་ཡོད་པར་བྱས་ཏེ། རྨའི་ནང་རུལ་བར་བྱས་ནས། ཕྱི་སུབས་ནས་ནང་ན་ཚ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་དོ། །ལྷགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང། །རིག་སྔགས་ཞགས་པས་རབ་ཏུ་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་བཅིངས་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཁྱོད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་རྒྱལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆོས་སྲིད་དུ་མཛད་ཅིང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་ཆོས་
― DTG072_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བའོ། །རི་ཡི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་འདོད་ཡོན་ལྔ་ལ་སྤྱོད་པ་བཞིན། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་སྤྱོད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ཅེ་ན། གཟུགས་མཐོང་བས་མདངས་འཕྲོག་པ་དང༌། སྒྲ་སྙན་པོ་ཐོས་ནས་འཛིན་པ་དང༌། དྲི་ཞིམ་པོ་ཚོར་ནས་འཛིན་དང༌། རོ་ཞིམ་པོ་མྱངས་ནས་འཛིན་པ་དང༌། ལུས་རེག་པས་འཛིན་པ་དང༌། དེ་དག་ཀྱང་གང་ན་གནས་ཤེ་ན། རི་རབ་ཁོར་ཡུག་ལ་གནས་ནས་འཛིན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་དང༌། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་གཤོལ་མདའ་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་ཀྱི་རི་བོ་མཆོག་རབ་ནས། ཕྱིའི་ཁོར་ཁོར་ཡུག་ལ་ཐུག་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་དང༌། རི་བདུན་ལ་སོགས་པའོ། །སྤོས་ངད་ལྡན་དང་གངས་ཀྱི་རི། །སྣ་ཚོགས་སྡེ་དང་པ་ཎྜ་པཱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་པའི་རི་རྣམས་སོ། །ན་ལ་ངཱ་ཡི་རི་གཉིས་དང༌། །དཔལ་གྱི་རི་ཡི་རྩེ་མོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །གང་དག་ཤིན་ཏུ་མཐོར་འཕགས་དང༌། །རི་བོ་དེ་དག་ཀུན་ལ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་འཚོགས་ཤིང༌། འབྱུང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་འདུལ་བའོ། །ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་གང་གནས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་དགའ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། རི་རབ་དེ་རྣམས་ན་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཡིད་མི་དགའ་བའོ། །འཇིགས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་མྱ་ངན་བྱེད། །བྱེ་བ་སྟོང་གི་ལྷ་དག་དང༌། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། འདར་ཞིང་ཀྱི་ཧུད་ཅེས་སྒྲ་འབྱིན་པའོ། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་སྐལ་ཆེན་དག །ཐལ་མོ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཇིགས་པས་གུས་པར་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐགས་བཟངས་རིས་དང་སྒྲ་གཅན་དང༌། །ཚིམ་པར་བྱེད་པའང་དེར་ཕྱིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་བཀུག་སྟེ། གུས་པར་སངས་རྒྱས་ལ་འདུད་པའོ། །ལྷ་མིན་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་དང༌། །ལྷ་མིན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ལྷ་མ་
― DTG072_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་གྱི་གྲངས། འབྱུང་པོ་ལ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་བུ་མོ་འཕྲུལ་ལྡན་པ། །མང་པོ་ཀུན་ཀྱང་ཐལ་མོ་སྦྱར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོའི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་པའོ། །རབ་ཏུ་གནས་དང་རྒྱ་མཚོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ལ་གནས་པ་དང༌། ས་འོག་དང་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་ཞིང༌། མ་རུངས་པའི་ཀླུ་དང་ས་བདག་རྣམས་དང༌། རིགས་བཞིར་གནས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་འཁོད་པའོ། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་གཟི་ཅན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་རིམ་པ་བདུན་གྱི་འོག་ན་གནས་པ་སྟེ། དེའི་འཁོར་ཤ་ཟ་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཡོད་དེ། མིའི་དྲི་ཚོར་བ་ཙམ་གྱིས་མདངས་འཕྲོག་པའོ། །ཀླུའི་གནོད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་དང༌། །དགའ་བོ་ཉེ་དགའ་གཉིས་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འཁོད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་པཀྵུ་དང༌། །གངྒཱ་དགའ་བོ་སིནྡྷུ་མཚོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱང་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པར་རྒྱུ་བའོ། །བྱ་ཡི་རྒྱལ་པོ་འདབ་བཟངས་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འཁྲུགས་བྱེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་མཚོ་གཏིང་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འཁོད་པའོ། །སྟོང་ཕྲག་བྱེ་བའི་ཀླུ་རྣམས་དང༌། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཡི་ཀླུ་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བཅས་པ་ས་བདག་ཀླུ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་བུ་མོ་སྐལ་ཆེན་རྣམས། །ཐལ་མོ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་བུ་མོ་དེ་ཡང་གྲངས་དེ་དང་ལྡན་པར་གནས་ཤིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་པའོ། །ཉི་མ་ཟླ་བ་གཉི་ག་ཡང༌། །སྐར་མའི་འཁོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་བར་སྣང་དུ་རྒྱུ་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཁོད་པའོ། །གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་ཡན་ལག་ན། །མ་ག་དྷཱ་ན་འཇིགས་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས། འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཁོད་པའོ། །གསོ་བའི་མཐའ་ན་མི་ཐོད་ཅན། །ཀོ་ས་ལ་ན་རབ་ཏུ་དཀར། །ཞེས་
― DTG072_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་ན་གནས་ཤིང༌། སྟོང་གསུམ་རྒྱུ་བའོ། །བཟང་པོའི་ཡུལ་ན་ཁ་སྤུ་ཅན། །གྱད་ཀྱི་ཡུལ་ན་གྲགས་པ་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་གནས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །ལྔ་འཛིན་པ་ན་སྐྲག་བྱེད་པ། །རྟ་སྐྱེ་བ་ན་མིག་དམར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོའི་གནས་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པར་གྲགས་པའོ། །སྲུང་བྱེད་པ་ན་སེར་སྐྱ་སྟེ། །སེམས་པ་ན་ནི་མིག་སེར་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་གནས་དེ་ན་གནས་ཤིང༌། སྐད་ཅིག་མས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་བའོ། །བེའུ་ལ་ཕན་བུམ་པའི་ལྟོ། །དགའ་བའི་ཡུལ་ན་རིང་པོར་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་ལ་རྒྱུ་བའོ། །བ་ལང་འཛིན་ན་རབ་ཏུ་འཇོམས། །དུང་ཡུལ་ན་ནི་ཉི་མའི་གྲོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་པའོ། །ལྗོངས་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་གནོད་སྦྱིན་ནི། །བརྗོད་པ་བཅུ་དྲུག་དེ་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་གནས་ཅན་དུ་གནས་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཞགས་པས་འདྲེན་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་གནོད་སྦྱིན་ཆེ། །ཆོས་སྐྱོང་རབ་ཏུ་དཀར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་རྩེ་མོ་ལ་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བའོ། །སེར་སྐྱ་རབ་མཛེས་ཁྱབ་འཇུག་དང༌། །བུམ་ལྟོ་གསུས་པ་ཟླུམ་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཡང་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་སེང་ལྷོ་ངོས་ན་གནས་ཤིང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཆུ་སྲིན་བདེན་པ་འཆང་བ་དང༌། །ལྔ་ལྡན་རྒྱལ་པ་ཁྱུ་མཆོག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱང་ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་ཤིང༌། གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པར་རྒྱུ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །ལག་པ་བཞི་ཅན་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏི་སེའི་གངས་ལ་གནས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །སྡེ་པ་རབ་ཏུ་འདུལ་བ་ནི། །མཐུ་བོ་ཆེ་ལ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་དང་དེར་ལྡན་པ་ནི། སྟོང་གསུམ་རྒྱུ་སྟེ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཞགས་པས་འདྲེན་པའོ། །གཤིན་རྗེ་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་དང༌། །བདུད་རྣམས་སྡེ་དང་བཅས་པ་དང༌། །ཞེས་
― DTG072_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་མོ་དང༌། བདུད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཡང་འདྲེན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བའི་གཡོག་འཆང་བ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་མིང་འཕྲོག་པོ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་དང་འོད་འཕྲོག་པའོ། །ཤ་རི་ཏ་ནི་སྡེར་བཅས་དང༌། །རི་ཡི་བུ་མོ་གནོད་སྦྱིན་མ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་ས་ལ་གནས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ཆེན་མོ་འཇིགས་པའི་གཟུགས། །འཕྲོག་མ་ཞེས་ཀྱང་གྲགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་མོར་གྲགས་པ་དང༌། མའི་མངལ་ནས་བུ་འཕྲོག་པའོ། །གདོལ་པ་མོ་ནི་གཏུམ་མོ་ཡང༌། །བུ་རྣམས་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའོ། །མི་སྡུག་ནག་མོ་ཀརྐ་ཏི། །པདྨ་དང་ནི་པདྨ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་མོ་དེ་རྣམས་ཡང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་སྡོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་པའོ། །མེ་ཏོག་སོ་དང་ས་ག་དང༌། །སྲིན་མོ་བོང་བུའི་སྣ་ཅན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་མོ་དེ་རྣམས་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །ཙནྡན་དང་ནི་ཁྱབ་འཇུག་ལེན། །སེང་གེ་སེར་སྐྱ་དམར་སེར་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དུ་གནས་པ། བྱིས་པའི་གདོན་བཅོ་ལྔའི་གཙོ་བོ་རྣམས་སོ། །གླང་པོ་ཀླུ་ཡི་སོ་ཅན་དང༌། །རི་བཤེས་དྲག་པོའི་མཆེ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེ་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྲིན་མོ་སོ་བཟང་ཡོད་པ་དང༌། །ཚངས་པ་ལེན་དང་ཁྱབ་འཇུག་ལེན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དེར་གྲགས་པ་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ། སྐད་ཅིག་མས་གླིང་བཞིར་རྒྱུ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཧ་ལ་ཧ་ལ་དང༌། །གནོད་སྦྱིན་རྣམ་པའི་མཆུ་ཅན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་འདི་དག་ཀྱང༌། ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་གནས་ཤིང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་འཁོར་དུ་གནས་པའོ། །མདུང་དང་མདའ་གཞུ་ཀུན་ཐོགས་ཤིང༌། །མི་རྟ་བ་ལང་རི་དགས་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །ཟ་ཞིང་འཚེ་བ་དེ་དག་ནི། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་རྒྱུག་ཅིང་འདོང༌། །ཞེས་
― DTG072_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གླགས་ཚོལ་ཞིང་སྲོག་འཕྲོག་པ་རྣམས་སོ། །ས་འདི་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་བྱེད། །ནགས་ཚལ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྐེམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་འགུལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། རྒྱ་མཚོ་ཡང་སྐེམས་པར་བྱེད་པའོ། །རི་རྣམས་ཀུན་ནས་གཡོ་བར་བྱེད། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་འཚེ་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེའི་བར་ཆོད་བྱེད། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྐྲག་བྱེད་པའོ། །ཕན་ཚུན་ནས་ནི་འདུ་བ་དག །རིག་སྔགས་ཀྱིས་ནི་དྲངས་ནས་ལྷགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཅིང་བ་ལྔའི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་བསྡམས་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཁྱོད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔ་རུ། །གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས་བསྟོད་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་རྒྱལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྲིད་མཛད་ཅིང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔ་རུ། །གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་བསྟོད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་རང་གི་སྒོ་ནས། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོས་སྨྲས་པའི་དོན་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་བྱུས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་འདི་སྐད་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱིས་ཞུས་པའོ། །བདག་གི་ཕྱོགས་ཆ་བྱང་ཕྱོགས་སུ། །རྒྱལ་པོའི་གནས་སུ་སྤྲུལ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན་མངའ་མཛད་ཅིང༌། བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །ལྕང་ལོར་ལྡན་པ་ཡིད་དུ་མཆི། །དེ་བས་བདག་ནི་ལྕང་ལོའི་བདག །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་མཛེས་པར་སྣང་བ་ཡིད་དུ་འོང་བར་གནས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན། །ལྷ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་བསམ་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ལྷས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་སྣང་བའོ། །ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མཐོན་བེ་ཅན། །རིན་ཆེན་ཀུན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་
― DTG072_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། རྒྱ་ཕེབས་དང་ལྡན་པ། བདུན་ཐོག་ཡོད་པའོ། །འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བཅུ་དྲུག་སྟེ། །གསེར་གྱི་རྒྱུ་ལས་བགྱིས་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་རེ་རེ་ལ་དཔག་ཚད་བཅུ་དྲུག་བཅུ་དྲུག་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཕྲ་བྱས་པའོ། །བྱོགས་བཞི་ལྕོག་ནི་རེ་རེ་ལའང༌། །གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཕྱོགས་རེ་རེ་ནས་སྲུང་མར་སྣང་བའོ། །ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་གནས་པར་གྱུར། །ལག་ན་མཚོན་ཆ་ལེགས་པར་སྤྲུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་མང་པོ་གནས་ཤིང༌། མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དེ་ཡི་སྒོ། །བཞི་པ་གཏོད་པར་བགྱིས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཀྱིས་མཛེས་པ། རྒྱན་རྣམ་བཞིས་ལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །གཅིག་ནི་གསེར་ལས་བགྱིས་པའི་སྒོ། །གཉིས་པ་དངུལ་ལས་བགྱིས་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒོ་བཞི་བཞི་དང་ལྡན་པའོ། །གསུམ་པ་ཤེལ་གྱི་སྒོ་མོ་ལགས། །བཞི་པ་གསེར་གྱིས་རྣམ་པར་སྨྲས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཡི་ནང་དག་ན། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫིང་བུ་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ར་བ་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཐང་ལས་སྐྱེས་པས་བརྒྱན་པའོ། །དེ་ཡི་ནང་ན་གཞལ་མེད་ཁང༌། རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་སྣ་ཚོགས་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་རྣམས་སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་སྣང་བའོ། །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ལྗོན་ཤིང་དང༌། །བྱ་བྲན་སྣ་ཚོགས་སྐད་ཀྱང་འབྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་རྫིང་བུར། ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ཁུ་བྱུག་ལ་སོགས་པ་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་ཀྱིས་མཛེས་པའོ། །མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ལེགས་པར་བཀྲམ། །སྣ་ཚོགས་སྤོས་ཀྱིས་བྱུགས་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་དང་ཐང་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏ་དང་པུཎྜ་རཱི་ཀ་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་སྦྱར་བའི་པོག་ཕོར་དང་ལྡན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་མོ་ནི་འཇོམས་མ་དང༌། །གླུ་དང་རོལ་མོས་རབ་ཏུ་བརྒྱན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་ན་སྡུག་པ་རྒྱགས་མ་དང་ལྡན་པ་ཤེ་དག་རྣམས་ཀྱིས། རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དཔལ་གྱི་དམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང༌། །དེར་ནི་འབྱུང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་
― DTG072_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གང་དག་འཁོར་ཞིང་མཆིས་པ་དག །རྣམ་པའི་མཆོག་ཀུན་ལྡན་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་གང་ཡང་འབྱུང་བའོ། །ཆོས་འཚལ་བ་དང་ཆོས་སྤྱོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བཀའ་ཉན་ནས། མི་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་གནོད་པ་མི་སྐྱེལ་ཞིང་སྡོམ་པ་གསུམ་ལ་གནས་པའོ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་འཚེ་མི་བགྱིད། །ཟས་དང་སྐོམ་གྱིས་མི་བྲེལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་ཞིང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །སྐྱེ་དགུ་མི་བཟད་གཞན་དག་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཚོལ་བགྱིད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཕྲད་པར་དགའ་ཞིང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱས་ནས་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ། །གྲོང་ཁྱེར་སྒོ་ཡི་གོམ་ཡོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱོགས་བཞི་ནས་སྲུང་ཞིང༌། དེ་རྣམས་མཐོ་བར་དགའ་བའོ། །བཟའ་ཤིང་རབ་ནགས་ཚལ་ན། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་འབྱུང་པོའི་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་གང་དུ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་རིག་སྔགས་འདིའི་དམོད་མོས་འཁོད་པའོ། །བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་མཆིས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མདོ་སྡེ་ཡི། །ཞགས་པས་དྲངས་ཏེ་བརླག་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་རུང་བ་གནོད་པ་རྣམས་ལ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་འདུལ་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དབུས་ན་ནི། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གནས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་དབུས་སུ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕོ་བྲང་སྣང་བའོ། །བསིལ་བའི་རྫིང་བུས་བསྐོར་བ་སྟེ། །ཙནྡན་ནགས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསིལ་བར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྐོར་ཞིང༌། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་ནགས་ཚལ་གྱིས་བསྐོར་བའོ། །ཀུན་ནས་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་སྟེ། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་སྤུལ་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་སྣང་ཞིང་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ། །གཅིག་ནི་གསེར་ལས་བགྱིས་པ་སྟེ། །གཉིས་ནི་དངུལ་ལས་བགྱིས་པ་ལགས། །
― DTG072_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་མེད་པར་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་དངུལ་ལས་བྱས་པའོ། །གསུམ་པ་བཻ་ཌཱུཪྻ་ལས་བགྱིས། །བཞི་པ་གཙང་དང་ཤེལ་གྱི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་འགྱུར་བར་སྣང་བས་བཻ་ཌཱུཪྻ་སྟེ། ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་མེད་པར་གསལ་བ་ནི་ཤེལ་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་པ་མུ་ཏིག་དམར་པོ་སྟེ། །དྲུག་པ་རྡོ་ཡི་སྙིང་པོ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་ལས་བྱས་པའི་སེང་གེའི་ཁར་མུ་ཏིག་གི་དྲ་བའི་ཕྲེང་བས་ཏེ། དེ་ཡང་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པའོ། །བདུན་པ་སྤུག་ལས་བགྱིས་པ་སྟེ། །བརྒྱད་པ་རིན་ཆེན་བདུན་ལས་བགྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིན་ཆེན་དྲ་བ་དང་དྲ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་པའོ། །བུད་མེད་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་དག་ཀྱང༌། །དེ་དག་རེ་རེ་ཀུན་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའོ། །ལྷབ་ལྷུབ་སྣ་ཚོགས་མཆོག་དག་དང༌། །ཆ་བྱད་སྣ་ཚོགས་མང་པོས་བརྒྱན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་མཛེས་པའོ། །གླུ་དང་རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པའོ།། དེ་ལྟའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིས། །བདེ་ཞིང་ཚིམ་པའི་ཡིད་དུ་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་ཞིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །དེ་ན་བདག་ནི་རྒུན་སྐྱེམས་དང༌། །འདོད་པ་དག་གིས་རབ་མྱོས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ཅིང༌། འདོད་པའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའོ། །བདག་གི་འཁོར་རྣམས་འཕྱན་བགྱིད་ཅིང༌། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་འཇིགས་པ་སྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་འཁོར་ཚན་གཅིག་ཀྱང༌། སྡིག་ལ་དགའ་བས་སེམས་ཅན་ལ་འཇིགས་སྐྲག་བྱེད་པའོ། །བུད་མེད་དག་དང་སྐྱེས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་ཤེ་དག་གོ །མངལ་ན་གནས་པ་འཇིགས་པར་བྱེད། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་གཏོགས་པ་ལའང་འཚེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེར་མེར་པོ་དང་ནུར་ནུར་པོ་རྣམས་འཕྲོག་ཅིང་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་
― DTG072_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕྲོག་པའོ། །སྐར་མ་དག་དང་ཉི་ཟླ་དང༌། །གཏུམ་པའི་གཟའ་རྣམས་གནོད་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་ཉི་མ་མི་སྣང་བར་བྱས་ཤིང༌། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་རྣམས་འཕྲོག་པའོ། །ལོ་ཐོགས་བོན་འབྲས་བུ་དང༌། །མེ་ཏོག་སྨན་དང་ཟས་སྐོམ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་མ་ཡིན་པའི་རླུང་དང་སེར་བ་གཏོང་བའོ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་དཔལ་འཕྲོག་ཅིང༌། །མཐོན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དམའ་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ། ཕྱུག་པོ་ལྟོགས་པོར་གཏོང་བ་དག་གོ །འཇིག་རྟེན་དག་ལ་ནོངས་པ་རྣམས། །དམག་དང་འཐབ་མོ་ཤར་གཉེར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲག་ཁྲུག་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པ་འམ། མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་རྣམ་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིག་གམ་ཞིག་གམ་གསད་བྱ་བ། །དེ་ཀུན་འབྱུང་པོའི་རྣམ་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲག་ཁྲུག་ལ་སྨན་མ་བྱས་ཤིང༌། མི་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །སྦེད་ཅིང་སྟོར་བར་བགྱིད་པ་དང༌། །ཟློག་པར་བགྱིད་ཅིང་རྒོད་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་བཟུང་ནས། ཟས་དང་སྐོམ་ཡང་མི་འཇུ་ཞིང་བཟློག་སྟེ། སྤེད་པ་ནི་ནད་སྣ་ཚོགས་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཡང་སྟོར་བར་བྱེད་པའོ། །རེས་འགའ་ཡང་སེམས་སྨྱོ་བར་བྱེད་པའོ། །བྱེད་པ་རྒོད་པའོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང་ལྟ་བར་བགྱིད། །དགྲར་འགྱུར་བ་ཡང་སྟོན་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ཁྱེའུ་བུ་མོ་རྣམས་ལ་རིམས་དང་ཡམས་ནད་གྱིས་བཏབ་ཅིང༌། འཇིགས་སྐྲག་བྱེད་ཅིང་བླ་འཚོལ་སྨྲ་བའོ། །ལྟ་བ་ནི་དྲན་པ་སྟོར་ཞིང་ནམ་མཁའ་དང་ས་གཞི་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ཏེ། སེམས་མི་དགའ་བར་བྱས་ནས་དུ་བའི་སྒྲ་འབྱིན་པའོ། །སྡིག་པའི་རྨི་ལམ་མཐོང་བར་བགྱིད། །ཉལ་བ་དག་ལ་གནོད་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་རྨི་ལམ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ལྟས་སྟོན་ཏེ། སྐྱེས་པ་ལ་མོར་སྒྱུར་ཅིང་གནོད་ལ། བུད་མེད་ལ་ཕོར་སྒྱུར་ཅིང་གནོད་པའོ། །སྒོ་ནས་སེ་གོལ་སྒྲ་འབྱུང་ཞིང༌། །མི་དྲན་བརྗེད་དེ་ཟ་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྒྱུ་ཞིང༌། སེ་གོལ་ཙམ་གྱིས་ཁྲག་ཁྲུག་བྱེད་དོ། །ཁྲག་ཁྲུག་གི་སྨན་མས་ཟ་བ་དང་འཐུང་
― DTG072_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་པའོ། །མཛའ་བོ་གཉེན་བཤེས་གཟུགས་དག་ཏུ། །དགའ་ཞིང་བཀའ་མཆིད་སྨྲ་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ཡང༌། མཛའ་བོ་དང་གཉེན་བཤེས་སུ་སྐྱེས་ཤིང་མི་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །བུ་མོ་སྡུ་གུའི་གཟུགས་དག་ཏུ། །འདོད་ལ་སྤྱོད་པ་དགའ་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཛེས་སྡུག་པ་བུ་མོའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ཚེ་འཕྲོག་མའོ། །ཉི་མ་སྐར་མའི་གཟུགས་དང་ནི། །ཟླ་བའི་གཟུགས་སུ་གདའ་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་དང་ལྟས་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྨི་ལམ་རྨི་པའོ། །རླུང་དང་སྐར་མདའི་ལྕེ་གཟུགས་སུ། །ཚེ་ལ་གནོད་པར་དེ་དག་གདའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱུགས་ཆེན་པོར་གྱུར་ཅིང༌། ནམ་མཁའ་ནས་འབྲུག་སྒྲ་དང་གློག་བབས་ཏེ། བར་སྣང་ལ་འོད་ཆེན་པོ་སྣང་བའོ། །སྐར་མའི་ཚོགས་དང་འདྲ་བ་དག །འཇིགས་པར་བགྱིད་པ་ཝ་དང་ཁྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དང་རྨི་ལམ་ལ་ཡང༌། གཅན་གཟན་གྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་གནོད་པའོ། །རྣམ་པར་སྤྲུལ་ནས་ལྗོན་ཤིང་དང༌། །མཆོད་རྟེན་དག་གི་གནས་ན་གདའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་དག་ཏུ་གནས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེས་པ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་མཛེས་པས། །འབར་ཞིང་ཤིང་རྟའི་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོར་སྐྱེས་ནས། ཕ་མ་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཤིང་རྟའི་སྒྲ་ནི་སྐད་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱུང་བའོ། །གནས་རྣམས་དང་ནི་ཤུལ་དག་ཏུ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྗེས་ཀྱང་སྟོན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་འོད་དང་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དག་དང་ཁྱིམ་རྣམས་ཀྱི། །སྒྲོ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་འབྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲང་ཞིང༌། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དེ། སྒོ་ཕུག་དང་འཕྲང་ཀར་བསྡད་ཅིང་འཛིན་པའོ། །སྲོག་དང་ལུས་ཀྱང་བླང་བགྱིས་ཤིང༌། །ལམ་ངན་ཀུན་དུ་བསྐོར་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་ན་ཚ་དྲག་པོར་བྱས་ཤིང༌། སྲོག་འབྲལ་བར་བགྱིད་པའོ། །བསྐལ་པ་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཡང་རྗེས་སྙག་པའོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དག་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་
― DTG072_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་སྒྲ་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྒྱུར་ཞིང༌། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་པའོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནད་རྣམས་ཀྱིས། །ལུས་ལ་ན་བར་གནས་པར་སྟོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛེ་དང་ལྷོག་བ་ཕོལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་སྟོན་བདག་གོ །ནད་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང༌། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་དང་བད་ཀན་མཁྲིས་པར་སྟོན་ཅིང༌། བད་ཀན་རླུང་དང་མཁྲིས་པར་སྟོན་ཏེ་རྩ་འཁྲུག་པར་སྣང་བའོ། །ཇི་སྙེད་འཇིག་རྟེན་རང་བཞིན་དག །ཐམས་ཅད་ལོག་པར་དེ་དག་སྟོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་སྟོན་པའོ། །རིག་སྔགས་ཞགས་པས་དྲངས་བས་ན། །དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་འདིར་མཆིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་དམོད་མོའི་ཞགས་པས་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་བཅིངས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་བཤད་པའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་གདོན་གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་གཅོད་པའོ། །ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་རབ་སྦྱར་ནས། །ཞེས་བྱ་པ་ནི་འཁོར་གྱི་ནང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ལངས་སོ། །ཞབས་ལ་འཁོར་ལོའི་མཚན་མངའ་བ། །གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་འབར་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ཞིང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུའོ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་མཛད་པ་པོ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་མེ་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་བསྐལ་པ་མེ་ལྟར་འབར་བའི་འོད་དོ། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ནི། །གནོད་སྦྱིན་གསང་སྔགས་མི་བཟད་ཅན།། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཞལ་ནས་གསུངས་པས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་རྣམས་བརླག་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ཆ་ཡི་ཕྱོགས་ཆ་གནས། །བྱང་ཕྱོགས་དག་ཏུ་གནོད་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་མ་རུངས་པ་
― DTG072_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་ནི། །དེ་དག་ཆད་པ་བདག་གིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆད་པས་གཅོད་པའོ། །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ལ་ཞེ་ན་རིག་སྔགས་འདིའོ། །བྱང་ཕྱོགས་སུ་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །བདེ་ལེགས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་པའོ། །དེ་དག་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞི་དང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་བཅུའི་ཆད་པ་སྒྲེས་པ་སྟེ། ཚངས་པ་དང་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཅུ་པོ་དང༌། གནས་གཙང་མ་དང་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་ཐམས་ཅད་དང༌། །འཕྲོག་མའི་བུ་དང་བཅས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ལྔས་རྩེན་དང༌། འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱའོ། །བདག་གི་མེ་ཏོག་སྤོས་དག་དང༌། །སྦྱིན་སྲེག་འདི་ནི་བླང་བར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་ཆེན་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་དེ་དག་འབུལ་བའོ། །དེ་དག་གི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །གཟི་བརྗིད་དབང་ཕྱུག་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དེ་དག་གི་མཐུའི་ནུས་པའོ། །ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ལ་སོགས་པ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་འཇོམས་པའོ། །བདག་འཇིགས་པ་དང༌། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ནད་དང་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཁྱོད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས་ཀྱང༌། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་སྐུ་ལ་བརྒྱན་པའི་སྦྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་རྒྱལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་
― DTG072_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་གྱི་སྟོང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་མཛད་ཅིང༌། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱིས་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །རྒྱལ་ཆེན་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་བ་ཡང༌། །ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བཏུད་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་གུས་པར་འདུད་པའོ། །མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །ཀ་ལ་པིངྐའི་སྒྲ་དབྱངས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་པདྨ་རྒྱས་པ་དང་འདྲ་བ། དབྱངས་གསལ་བ་ལ་ཕྲ་བའོ། །ཁུ་བྱུག་དང་ནི་རྨ་བྱའི་སྒྲ། །རྔ་དང་འབྲུག་གི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་གསལ་བ་ཡིད་དུ་འོད་བ། རོལ་མོའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །ཐུབ་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་དང༌། །དྲི་ཟ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་བཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ན་འཁོད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ཆའི་ཕྱོགས་ན་གནས། །ཤར་ཕྱོགས་པ་ལ་གནོད་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པ་དེ་རྣམས་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་ཆད་པ་གཅོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་ནི། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྤྱན་སྔར། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་ཞུས་པའོ།། གང་ཞུས་ན། དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་སྙིང་རིག་སྔགས་སྙིང་པོས་ཞུས་པའོ། །གསང་སྔགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དྷཱ་ར་ཎི་ལ་སོགས་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་སུ་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་འདི་ལ་གུས་པ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གནོད་པ་དང༌། འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་བའོ། །འདི་ཡང་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ནི། །གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་གཟི་བརྗིད་དང་མཐུའི་དབང་གིས། གང་ཟག་ནད་དང་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་དེ་ནས་ལངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་གུས་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས། །སྨྲ་བ་
― DTG072_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་རབ་འཇོམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་རང་གི་ལག་མཐིལ་དུ་སྣང་བ་དང་འདྲ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐུགས་རྗེས་ལྟ་བ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་བདུད་བཞི་འཇོམས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་མཛད་པ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྣམ་འདྲེན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇོམས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་མཐོ་རིས་སུ་འདྲེན་པའོ། །གྲུལ་བུམ་ཡི་དགས་སྲུལ་པོ་དག །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་གྲུལ་བུམ་ལ་སོགས་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆད་པས་གཅོད་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཆ་ཡི་ཕྱོགས་ན་གནས། །དེ་དག་བྱུང་ལ་གནོད་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་འཁོད་ཅིང་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་ནི། །དེ་དག་ཆད་པ་བདག་གིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཞུས་པའོ། །གང་ཞུས་ཤེ་ན། གྲུལ་བུམ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་སྙིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །གསང་སྔགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤཱནྟི་ཤཱནྟི་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པ་ལ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ནད་དང་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་བའོ། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་གཟི་བརྗིད་དང་དབང་ཕྱུག་གིས་གང་ཟག་གི་ནད་དང་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ། །སོགས་པ་ནི། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་བ་ཡང༌། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ལངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་གུས་པར་འདུད་པའོ། །སྤྲིན་ཆེན་སེང་གེ་ཆེན་པོ་པ། །ཆེ་བའི་ཆེ་བ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པ་སེང་གེ་བཞིན་དུ་སྤྱོང་བ་སེམས་ཅན་སྤྲིན་གྱི་ཆར་བཞིན་དོན་བྱེད་པའོ། །རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གསུང་བ་ཆེན་པོ་དཔའ་ཆེན་པོ། །གཡུལ་ཆེན་རབ་ཏུ་འཇོམས་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་
― DTG072_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཡུལ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པའོ། །ཀླུ་དང་འདབ་བཟངས་གསང་བ་བོ། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་ཀླུའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་ཆད་པས་གཅོད་པའོ། །ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆའི་ཕྱོགས་ན་གནས། །དེ་ནས་བྱུང་ནས་གནོད་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ངོས་ནས་འཁོད་ནས་དེ་དག་ནས་བྱུང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་ནི། །དེ་དག་ཆད་པ་བདག་གིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གིས་ཞུས་པའོ། །གང་ཞུས་ཤེ་ན། ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །གསང་སྔགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བ་ཏྲི་བ་ར་ཏྲི་ལ་སོགས་པའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་ནུབ་ཕྱོགས་གྱི་འཇིགས་པ་དང༌། ནད་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་མཐུ་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་གང་ཟག་གི་ནད་དང་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་ནི། གོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ནི་ཚིག་གི་བར་གྱི་དེ་ནས་སོ། །ཚངས་པ་དང་ནི་ཚངས་ཆེན་ཡང༌། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ལངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཛེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་འདུད་པའོ། །ཚངས་པས་བཀྲུས་པ་དག་པའོ། །རིག་བྱེད་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་ཤིང་དགེ་བ་བཅུ་དང་དུ་བླངས་ཏེ། ཚང་མེད་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །སྐྱེ་བོ་དགའ་མཛད་སྨན་པའི་རྗེ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་གསོ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མེས་པོར་མཛད་པས་དེའི་དོན་མཛད་པས་དབང་དུ་བསྡུ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་གང་གི་རྣམས། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་གནས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ན་བསྡད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་ཆད་པ་གཅོད་པའོ། །ས་ཡི་འོག་དང་ས་ཡི་སྟེང༌། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་གནས་པའི་གདོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདག་ཏུ་གནས་པ་བར་སྣང་ལ་རྒྱུ་བ་མ་རུངས་
― DTG072_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་ནི། །དེ་དག་ཆད་པ་བདག་གིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཞུས་པའོ། །གང་ཞུས་ཤེ་ན། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །གསང་སྔགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྷྲ་མེ་བྷྲ་མ་གོ་ཥེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པ་ལ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་བའོ། །ཚངས་པ་དང་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཀུན་གྱི་མཐུའི་ནུས་པས་གང་ཟག་ལ་འཇིགས་པ་དང༌། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །རླུང་ལས་གྱུར་དང་མཁྲིས་ལས་གྱུར། །བད་ཀན་ལས་གྱུར་འདུས་ལས་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་མཛེ་ནད་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པར་གྱུར། །བདག་འཇིགས་པ་དང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་ཡང་འདིའི་ནུས་པས་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དང་འཇིགས་པ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་ནི་གོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་འབྱུང་པོའི་གནས་སྐབས་བཤད་པ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོའི་ཆོ་ག་བཤད་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཡང་ན་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ནས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ལ་དོན་བྱ་སེམས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཙམ་མོ། །ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་པར་དད་སེལ་བ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུང་དང༌། ཤཱཀྱ་སེང་གེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་སྲིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་
― DTG072_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགོངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོན་དུ་སོང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང་ང་ལྟར་བཞུགས་པ་དང༌། མ་བྱོན་པ་རྣམས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་བྱ། གྲོང་རྡལ་ནི་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྗོངས་ནི་ལྕགས་རི་དང་བཅས་པའོ། །གྲོང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱིམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་བར་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱུང་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱུང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་དང་བཅས་ནས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་ནས་བྱུང་ཞེས་པ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱུང་བའོ། །བདུད་དང་བཅས་པ་ཚངས་པ་དང་བཅས་པ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུ་དང༌། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་མི་ལ་གང་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་ལྟ་བའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཙམ་མོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། །གཅིག་གི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨན་པ་མཁས་པའི་དཔེའོ། །སྨན་པ་མཁས་པ་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅིག་གི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །སྨན་པས་ཤེས་བར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོན་ཏན་ནི་རིག་པ་བསླབས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་གཅིག་གི་དོན་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པའི་
― DTG072_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །ཡུལ་གཅིག་གི་དོན་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོད་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོད་རྡལ་དང༌། ལྗོངས་རྣམས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ནོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །མ་ཡིན་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆུང་དུ་མ་ཡིན་པས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོན་པའོ། །ཕྱོགས་གང་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནོ། །མི་རྣམས་དང༌། མི་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱ་བར་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་དགོངས་ནས། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བཞེངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མུན་ནག་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །ཡངས་བ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞེང་དང་ཆུ་རུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཡངས་པ་སྐྱེ་པོ་མང་པོའི་ཚོགས་འདུ་བ། འོ་བས་རིམ་པ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བ། ཤིང་ལྗོན་པ་རྣམས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ན་ཡོད་པ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཕྱོགས་ནས་བརྒྱན་པ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་རེ་རེ་ཡང་རྫིང་དུ་རེ་རེ་དང་བཅས་པ། རྫིང་བུའི་ནང་ན་མེ་ཏོག་པདྨ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། ཨུཏྤལ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་ལ་སོགས་ཏེ། དྲི་ཞིམ་པོའི་མེ་ཏོག་སྐྱེ་བ། ཆུ་དེ་ཡང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ཞིམ་པ་སྐྱེ་བ། རྫིང་བུ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། བྱའི་ཚོགས་ཡོད་པ། ངང་བ་དང༌། དུར་པ་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། ས་ར་ས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་རྣམས་ན་ཐང་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་པ་ཛཱ་ཏིའི་མེ་ཏོག་དང་ཀུ་མུ་ད་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། ལེ་བརྒན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ཞིམ་པོ་སྐྱེ་བ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་
― DTG072_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་འགྲམ་ནས་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ཤིང་སྐྱེས་པ། ཨ་འབྲས་ཀྱི་ཤིང་དང༌། འཇམ་འབྲས་ཀྱི་ཤིང་དང༌། སྟར་ག་དང༌། ཨུ་ནུའི་ཤིང་དང༌། སེ་བ་དང༌། རྒྱའི་སེ་བ་དང༌། ཤུག་པ་དང༌། རྒྱ་ཤུག་དང༌། ཤིང་བལ་པོ་སེའུ་དང༌། ཨུ་དུམྺཱར་དང༌། ནེར་འགོའི་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཤིང་ཡོད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ན་མཆོད་རྟེན་གྱིས་བསྐོར་བ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དར་བ། དགེ་སློང་ངམ་དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ་དགེ་བསྙེན་མའམ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་སྲུང་པ། བྲམ་ཟེ་འམ། བྲམ་ཟེ་མོའམ། རྒྱལ་པོ་འམ། རྒྱལ་མོའམ། བཙུན་མོ་འམ། བཙན་མོའམ། རྗེ་རིགས་སམ། དམངས་རིགས་ལ་སོགས་པའམ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདུས་པའམ། བྱོལ་སོང་ངམ། ཕྱུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཡོད་པ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཅན་ནོ། །གལ་བདེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་གི་ནད་དུའོ། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལི་ཙྪ་བཱི་ལ་སོགས་པའི་བྲམ་ཟེའོ། །ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་ཡང་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲགས་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མུན་ནག་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དང༌། མུ་གེ་བྱུང་བ་དང༌། ནད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །མཉམ་དུ་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པའི་རྟིང་ལའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་ཤར་བའི་དུས་སོ། །ཆོས་གོས་དང༌། ཤམ་ཐབས་དང༌། ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་གསིལ་བྱེད་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལས་བབས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ལ་ཁ་བལྟས་པའོ། །དགེ་སློང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པའོ། །བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལས་ཤོད་དུ་གཤེགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་
― DTG072_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཚངས་པས་ལྷའི་གདུགས་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་རྫས་དང༌། མེ་ཏོག་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་འབུལ་ཏེ་ལྷའི་བུ་ཚངས་པ་དང་ཚངས་ཆེན་དང༌། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་བུ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཡས་རོལ་ནས་ཕུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་གུས་པ་བྱས་ནས་འབུལ་བའོ། །ཡད་ན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གར་གཤེགས་པའི་སར། ལྷའི་ཟ་འོག་དང༌། དར་དང༌། ས་གཞི་ལ་བཏིང་ནས་གཤེགས་པའོ། །ཕུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྡུལ་ཡབ་ཀྱིས་གཡོབ་ཅིང་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་བུ་དང༌། ཚངས་པ་དང་ཚངས་ཆེན་ལ་སོགས་པས། ལྷ་རྫས་ཀྱི་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པའི་ཆར་འབེབས་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་གདུགས་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ནམ། ལྷའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའམ། ཁྱབ་འཇུག་གམ་འཁོར་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཡོན་རོལ་ནས་ཕུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷའི་བུ་དང༌། བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕུལ་ལོ། །ཕུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྡུལ་ཡབ་ཀྱིས་གཡོབ་ཅིང་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་ཟ་འོག་དང་དར་ལ་སོགས་པ་དོགས་ལ་བཏིང་བའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་རེ་རེ་ཞིང་ལྷའི་གདུགས་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་ཆེན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ལྷའི་བུ་མོ་རེ་རེ་བླངས་ནས་ཕུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྣམ་ལོགས་ནས་ཕུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཡིན་ཏེ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྡུལ་ཡབ་ཀྱིས་གཡོབ་ཅིང་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷའི་བུ་དང་བུ་མོས་ལྷའི་ཟ་འོག་དང༌། དར་ལ་སོགས་པ་དོག་ས་ལ་བཏིང་བའོ། །ལྷའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ནས་ལྷའི་གདུགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མོ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་གནོད་སྦྱིན་མོ་ལ་སོགས་པས་སོ་སོའི་ལག་ནས་ཕུལ་བའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཕུལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་ནས། ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཡང་བཀུར་སྟི་བྱས་པའོ། །དེ་
― DTG072_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བུའི་གྲགས་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་བརྙེས་པར་བྱ་བ་བརྙེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལས་ཤོད་དུ་བབས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུའོ།། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང་རོལ་མོའི་ཚོགས་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་སྡུན་དུ་ཞུའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་བ་ཅན་གྱི་གྲོང་དང༌། གྲོང་བར་དང༌། གྲོང་གི་ཕྱི་རོལ་དང༌། བ་དན་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། གདུགས་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དང༌། དྲ་བ་དང༌། དྲ་བ་ཕྱེད་བ་དང༌། །བསིལ་ཡབ་དང༌། རྔ་མ་དང༌། རྔ་མ་དཀར་པོ་དང༌། དར་དཔྱངས་དང༌། བླ་རེ་དང༌། དོག་ས་ལ་ཟ་འོག་དང༌། དར་བཏིང་བ་དང༌། གྲོང་བར་དུ་ཟུར་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་བུམ་པ་གང་བ་ཡང་དག་པར་གཞག་པའོ། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལིཙྪ་བཱི་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིན་ཏུ་བྱོན་པ་དགའ་ནས་ལིཙྪ་འམ་ལིཙྪའི་ཆུང་མའམ་ལི་ཙྪའི་བུའམ་བུ་མོ་འམ། ལིཙྪའི་འཁོར་ཕོའམ། འཁོར་མོའམ། ཉེ་བ་རྣམས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི། དཔེར་ན་མི་ཅིག་བཙོན་དུ་བཟུང་བ་དང་བརྩོན་ཐོན་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་བུ་མོ་གཞོན་ནུ་མ་བག་མར་འགྲོ་བ་བཅས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཡང་ན་དབྱར་ཀའི་ནམ་མཁའ་ལ་ཉི་ཟླ་ཤར་བ་ལྟ་བུའོ། །སྐར་མ་རྣམས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཛེས་པའོ། །དད་པར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་བུ་གཅེས་བ་ཚོང་ལ་སོང་ནས། ཡུན་རིང་པོར་ལོན་ནས་མ་དང་ཕྲད་པ་ལྟ་བུའོ། །དབང་པོ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མུ་སྟེགས་ཤིན་ཏུ་ང་རྒྱལ་ཆེ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་ནས་དད་པ་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐུགས་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མི་འཕྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །དབང་པོ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་
― DTG072_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐུགས་དུལ་བཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་བྲལ་བའོ། །དུལ་བ་དང་ཞི་གནས་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པའོ། །དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྟེ་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ་དེ་ལ་ཡང་གསུམ། ཟས་སྐོམ་དང་ནོར་བུ་དང༌། འབྲུ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམ་པར་བྱས་ཏེ། མགུ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་སྐྱབས་དང་དབུང་གཉེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིགས་སྐྲག་ལས་དབུགས་ཕྱུང་སྟེ་མགུ་བར་བྱེད་པ་དང་དོན་དང་ཡི་གེ་དང་བརྡའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱས་ཏེ་མགུ་བར་བྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་དག་ལ་མི་གནོད་ཅིང་ཕན་པར་སེམས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གསུམ་བཅས་པ་དང་རང་བཞིན་གཙོ་བོའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལས་གནད་པ་ལས་ལྡོག་པར་དམ་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་དཀའ་བར་བྱེད་པའི་དམ་བཅས་པའི་སེམས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་དམ་བཅས་པའི་སེམས་བརྟན་པའོ། །བཟོད་པ་ནི་བསྲན་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་སྲན་ཚུགས་པ་སེམས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། ཆོས་ལ་སེམས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སྲན་ཚུགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་སྲན་ཚུགས་པའི་ཤེས་པ་དང་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་དོན་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་སྲན་ཚུགས་པའོ།། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་དམ་བཅས་པའི་སེམས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སེམས་པ་དང༌། བསྒྲུབ་བྱ་དེ་ཉིད་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་མི་གཏོང་བའི་སེམས་པའོ། །བསམ་གཏན་ནི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱིང་རྒོད་དངོས་པོར་ཡང་མ་བྱུང་ལ་དོགས་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཚེ་སྤོང་བའི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུན་དུ་གཞག །བླན་ཏེ་བཞག་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་པ་དང༌།
― DTG072_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱིང་རྒོད་བྱང་གི་དོགས་པ་ཡང་ཡོད་ཀྱང༌། དངོས་སུ་མ་བྱུང་བའི་སེམས་རྣལ་དུ་ཞུགས་པའི་སྐབས་དང༌། བྱིང་རྒོད་སེམས་བྱུང་ཡང་མ་བྱུང་གི་དོགས་པ་ཡང་མེད་པའི་སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྐབས་ན་ལུས་ཀྱི་འབྱོར་བ་སྟོད་ནས་མེ་བྱུང་སྨད་ནས་ཆུ་བྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། སྒྲ་ཐོས་ནས་རྟོགས་པ་དང༌། རིག་པ་ངེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲ་དོན་ལ་སྤྱད་པས་དོན་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་བསྒོམས་པས་བློ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་སྐྱེས་པའོ། །ཐབས་ནི་དགེ་བ་ཆུང་དུ་བྱས་པ་ཡང་མི་ཟད་པར་ཆེན་པོར་བྱེད་པ་སྟེ། རང་གི་སྐྱོན་དགེ་བ་ཆེན་པོ་ཆུང་དུར་འགྲོ་བ་དང༌། མི་ཟད་པ་ཟད་བར་འགྱུར་བ་སྤོང་བ་དང་རང་གི་དགེ་བ་ལ་སེམས་འཇུག་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང༌། རང་གི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་སྨིན་པའི་ཐབས་ཤེས་པའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་འདོད་པའི་གནས་སུ་རང་གི་དགེ་བ་སྟོབས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། རང་གི་དགེ་བ་དེ་ཕྱི་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྨོན་ཅིང་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་དང༌། བདག་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེར་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་ཆགས་མེད་བ་ཞེ་སྡང་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་སྦྱོང་བ་དང་བདག་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེར་མ་བཏབ་པའི་ལོ་ཐོག་སྐྱེ་བ་སྨན་དང་མེ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་གདབ་པའོ། །སྟོབས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་ཤིང་ཕར་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། བདུད་དང་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་ལ་ཕར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་དངོས་པོ་དེ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། གཉིས་སུ་སྣང་ཡང་མི་སྣང་ལ་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་སྣང་ནི་སྣང་ལ་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་འདུལ་བ་དང༌། དེ་དང་དེར་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་རེ་རེ་ལ་ཡང་གཉིས་གཉིས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པའོ། །དེ་
― DTG072_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་དང༌། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཟིན་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་རྒྱུར་བསྡོས་པ་དེ་ནི། སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྦྱིན་བྱའི་རྫས་ལ་སེམས་པ་མི་དམིགས་པ་དང༌། སྦྱིན་བདག་མི་དམིགས་པ་དང༌། ལེན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི་ལོ་ཀ་ལས་འདས་པ་གཡེང་བ་ལས་འཕགས་པའི་ཕྱིར་འདས་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ལོ་ཀ་ལས་མི་གཡོ་བ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ། མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་མམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་དང་རྒྱུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ནི་ཆོས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སམ་སྐུ་གསུམ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པའམ། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟེན་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བརྟེན་པའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ཐ་མི་དད་པའོ། །དབང་པོ་དབེན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་པོ་ནི་མིག་གི་དབང་པོའོ། །ཡང་ན་ནི་གོམ་པ་བདུན་གྱི་བར་དུ་སྤྱི་ལྟ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །ཁུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྤངས་པའོ། །གླང་པོ་ཆེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླང་པོ་ཆེ་ནི་དཔེ་ཡིན་ཏེ་གླང་པོ་ཆེ་དུལ་བ་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུལ་བའོ། །མཚོ་ལྟར་དང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་གཏིང་རིང་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །རྙོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྙོག་པ་ནི་དྲི་མས་ཏེ་དྲི་མ་ནི་ཉོན་
― DTG072_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། །རྣམ་པར་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གསལ་བ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རྣམ་པར་གསལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་སྐུ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་དང༌། ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་དང༌། ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པ་དང༌། བདུན་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་དང། སོར་མོ་རིང་བ་དང༌། རྟིང་པ་ཡངས་བ་དང༌། སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བ་དང༌། ཞབས་ལེགས་པར་མཐོ་བ་དང༌། ཡན་ལག་གི་སྤུ་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་བ་དང༌། རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཕྱག་བརླ་དྲང་པོར་སླེབས་པ་དང༌། གསང་བའི་གནས་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་དང༌། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དང༌། མདོག་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་དང༌། སྤུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང༌། ཞལ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པ་དང༌། སེང་གེའི་རོ་སྟོང་ལྟ་བུ་དང༌། ཕྲག་བའི་ལྷུན་མཛེས་པར་གྲུབ་པ་དང༌། ཕྲག་སོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་བ་དང༌། དབུ་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པ་དང༌། ལྗགས་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པ་དང༌། ཚངས་པའི་དབྱངས་དང༌། སེང་གེའི་འགྲམ་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་དང༌། ཚེམས་མཉམ་པ་དང༌། ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་དང༌། ཚེམས་མཉམ་ཞིང་བཞི་བཅུ་ཚང་པ་དང༌། སྤྱན་དཀར་ནག་ཕྱེད་པ་དང༌། བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་མུ་ཁྱུད་ཅན་ལྟེ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འདི་ལྟར། རུས་པའམ་བ་སོ་ལ་གཟུགས་བརྐོས་པ་དང་འདྲ་བ་མངའ་བས་ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པའོ། །ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གཉིས་མཉམ་པར་ས་ལ་འཇོག་ཅིང་ཞབས་ཞུམ་པ་མེ་དཔས་ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་སོ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་དྲ་བར་འབྲེལ་པས། ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བར་འབྲེལ་བའོ། །ཤིང་བལ་གྱི་
― DTG072_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡེང་བུ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་འཇམ་ཞིང་གཞོན་པས་ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པའོ། །ཞབས་དང་ཕྱག་དང་མགུར་གྱི་ལྷུན་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བས། ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་རིང་བའོ། །རྟིང་པ་རིང་བས་རྟིང་པ་ཡངས་པའོ། །སྐུ་ལག་པ་མདུན་དུ་འཕགས་ལ་དྲང་བས་སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བའོ། །པུས་མོའི་ལྷ་ང་དང་ལོང་བུ་མཛེས་པར་ནུབ་པས། ཞབས་ལེགས་བར་མཐོ་བའོ། །སྤུ་གྱེན་དུ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བས་ཡན་ལག་གི་སྤུ་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་བའོ། །རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་དང༌། སྨིན་མ་དང་ལྡུམ་བུ་དར་བ་ལྟར་དྲང་ཞིང་མཉམ་པ་ལ་རིམ་གྱིས་གཞོལ་བར་གྲུབ་ཅིང་བྱིན་པ་ཟླུམ་པས་རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུའོ། །བརླ་དྲང་པོར་བཞག་སྟེ་མ་བཏུད་ཀྱང་ཕྱག་གི་མཐིལ་གཉིས་ཀྱིས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ལ་རེག་པས། ཕྱག་བརླ་དྲང་པོར་སླེབས་པའོ། །གླང་པོ་དང་རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟར་གསང་བའི་གནས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་སྦུབས་སུ་ནུབ་པས། གསང་བའི་གནས་སྦུབས་སུ་ནུབ་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་གོ །གསེར་དང་དངུལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལྟར་འཇམ་ཞིང་སྙོམས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་འདུག་བསྐུ་ལ་རྡུལ་གྱིས་མ་གོས་པས་མདོག་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྤུ་རེ་རེ་སྐྱེས་ཤིང༌། གཉིས་སུ་མེད་པས་སྤུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བའོ། །མེ་ཏོག་ཀུནད་དང་ཟླ་བ་དང་འོ་མ་དང་བ་མོའི་མདོག་ལྟར་འདུག་ལ། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་རྒྱས་པས་ཀྱང་འཕགས་པས་འོད་གསལ་བའི་མཛོད་སྤུས་སྨིན་མཚམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པས་ཞལ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པའོ། །རོ་སྟོད་ཆེ་བས་སེང་གེའི་རོ་སྟོད་དོ། །མགུལ་པ་རྒྱུ་ལེགས་པར་ལྷུ་འབྲེལ་ཞིང་ལྷུན་ཟླུམ་པས། ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པར་གྲུབ་པའོ། །གསེར་གྱི་གཏན་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྱིས་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཕྲག་སོ་ལེགས་པར་གྲུབ་པས་ཕྲག་སོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའོ། །རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང་བད་ཀན་གྱིས་མ་ཉམས་ཤིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲ་བ་མེད་པས་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་གོ །སྐུ་ཆུ་ཞེང་འདོམ་དུ་མཉམ་པས། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པའོ། །སྤྱི་གཙུག་ཟླུམ་ཞིང་ལེགས་པར་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་དབུ་མཉམ་ཞིང་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་ལ།
― DTG072_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཛེས་པ་མངའ་བས་དབུའི་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པའོ། །མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་དམར་པོའི་འོད་མངའ་བའི་ཁ་དོག་ལྟར་འདུག་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པས་ལྗགས་ཤིན་ཏུ་ཡངས་ཤིང་སྲབ་པའོ། །ཚངས་པ་དང་བྱ་ཀ་ལ་པིངྐ་ལྟ་བུའི་གསུང་མངའ་བས་ཚངས་པའི་དབྱངས་སོ། །འགྲམ་པ་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར་ལེགས་པར་གྲུབ་ཅིང༌། མཛེས་པར་སྐྱེས་ཏེ་ཡིད་དུ་འོང་བས་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་ལྟ་བུའོ། །མེ་ཏོག་ཀུནད་དང་དུང་གི་བཅག་འཕྲོ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དཀར་བའི་ཚེམས་མངའ་བས་ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བའོ། །ཚེམས་ལ་མཐོན་དམན་མེད་པས་ཚེམས་མཉམ་པའོ།། ཚེམས་ལ་བར་མཚམས་མ་དོད་པས་ཚེམས་ཐགས་བཟང་པའོ། །བླ་འོག་དགྱེ་དགུ་མེད་པས་ཚེམས་མཉམ་ཞིང་བཞི་བཅུ་ཚང་བའོ། །དཀར་ནག་ཆ་མ་འདྲེས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མདོག་དམར་པོས་མ་གཡོགས་པས། སྤྱན་དཀར་ནག་ཕྱེད་པའོ། །རྫི་མ་བླ་འོག་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་གནས་ལ་མ་འཛིངས་བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བླ་མ་ལ་བསུ་སྐྱེལ་དང་ཆོས་ཉན་པ་ལ་སྡོད་པ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕུ་དུང་བྱས་པས། ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འཁོར་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པས་ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་སྟེ་དེ་ནི་མི་གཡོ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང་ངག་སྙན་པ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་དང་དོན་མཐུན་པའི་བསྡུ་བ་རྣམ་པ་བཞི་གོམས་པར་བྱས་པས་ཞབས་དང་ཕྱག་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་མྱུར་དུ་འདུ་བའི་ལྔ་ལྟས་སོ། །བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཞི་མ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་བྱིན་པས་ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པ་དང༌། བདུན་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་སྟེ་དེ་གཉིས་ནི་བཅའ་བ་དང་བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་ཞིམ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་མཐོང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །བཅིང་བ་བཀྲོལ་བ་དང་སྲོག་གི་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང༌། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པས་སོར་མོ་རིང་བ་དང༌། རྟིང་པ་ཡངས་པ་དང༌། སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བས་ཏེ་དེ་ནི་སྐུ་ཚེ་རིང་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང༌། གཟུང་བ་མངོན་པར་སྤེལ་ཞིང་འགྲིབ་པར་མ་བྱས་པས་ཞབས་ཀྱི་གོང་
― DTG072_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོ་བ་དང༌། ཡན་ལག་གི་སྤུ་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་བ་སྟེ་དེ་ནི་མི་མཉམ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །རིག་པ་དང་བཟོའི་ལས་རིམ་གྲོར་བྱས་ཤིང་གཞན་འབྱིན་པ་དང༌། བདག་གིས་བླངས་པས། རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་མྱུར་དུ་འཛིན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །བདོག་ཅིང་ཡོད་པའི་ནོར་བླངས་ནས་མི་འགོང་བར་གཏོང་ཞིང་མེད་ཅེས་མ་བྱས་པས་ཕྱག་བརླ་དྲང་པོར་སླེབས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་མངའ་བ་དང་འདུལ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །གྲོགས་པོ་དང༌། མཛའ་བཤེས་དང་གཉེན་པ་མ་ཕྱེ་བ་དང༌། བྱེ་བར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང༌། གསང་བའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་བསྲུངས་པས་གསང་བའི་གནས་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་བུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །སྟན་དང༌། གོས་དང༌། ཁང་པ་དང༌། གཞལ་མེད་ཁང་དང༌། གཞལ་མེད་ཁང་བཟང་པོ་བྱིན་པས་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དང༌། །མདོག་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་ན་བཟའ་དང༌། གདན་དང༌། ཁང་པ་དང༌། གཞལ་མེད་ཁང་དང༌། གནས་བཟང་པོ་ཐོབ་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །འདུ་འཛི་སྤངས་པ་དང༌། མཁན་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང༌། ཕ་མ་དང༌། ཕུ་ནུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ། ཚུལ་དང་འདྲ་བའི་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང༌། བཙུན་པར་བྱས་པ་དང་བཅོལ་བ་རྣ་བ་ལ་མ་གཟན་པས་སྤུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང༌། ཞལ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཉམ་པ་མེད་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །མི་སྙན་པ་ཟེར་ཞིང་མི་སྨོན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་ཞིང་ལེགས་པར་བཤད་པ་མཐུན་པར་འཛིན་པས་སེང་གེའི་རོ་སྟོད་ལྟ་བུ་དང༌། ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐུབ་པ་མེད་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ན་བ་རྣམས་ལ་རྩི་དང་རིམ་གྲོ་དང༌། སྨན་པ་དང་ཉམས་སུ་ཕན་པའི་ཟས་བྱིན་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱས་པས་ཕྲག་སོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་སྟེ། དེ་ནི་ནད་ཉུང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། འཁོར་དང༌། ལྟུང་བ་དང༌། རྫིང་བུ་དང༌། རྒལ་དཀའ་བའི་ཟམ་པ་དང༌། ཁ་ཟས་དང༌། ཕྲེང་བའི་གནས་དང༌། སྟེགས་དང༌། གཟུགས་ལག་ཁང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་མོས་པར་བྱ་བ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་བདག་གིས་གཞན་བྱིན་པ་སྟེ།
― DTG072_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང་དབུའི་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མངའ་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡུན་རིང་པོར་ཚིག་སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང༌། ཉམས་སུ་བདེ་པའི་སྨྲ་བ་སྨྲས་པས་ལྗགས་ཤིན་ཏུ་སྲབ་པ་དང༌། ཚངས་པའི་དབྱངས་ཏེ་དེ་གཉིས་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་མངའ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །གསུང་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཉན་ན་དགའ་ཞིང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། ཟབ་ཅིང་དབྱངས་རྗེས་སུ་འབྱུང་བ་དང༌། གཏང་མི་བྲ་ཞིང་རྣར་སྙན་པ་དང༌། མ་འཁྲུགས་ཤིང་བཙལ་བའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཚིག་འཁྱལ་བ་སྤངས་ཤིང༌། དུས་སུ་སྨྲས་པས་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་ཚིག་ཀུན་གྱིས་མཉན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །རིམ་གྲོར་བྱ་བ་དང༌། བརྙས་པ་མེད་པས་གཉིས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དང་མཉམ་པ་སྟེ་དེ་འཁོར་སྔ་ནས་བསགས་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་བདེན་ཞིང་ཕྲ་མ་མེད་བའི་ཚིག་སྨྲ་བས་ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་དང༌། ཚེམས་མཉམ་ཞིང་བཞི་བཅུ་ཚང་བ་སྟེ་དེ་ནི་འཁོར་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །པང་གིས་འཁྱུད་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བསམ་པ་མེད་ལ་མ་ཆགས་མི་སྡང་བ་དང༌། རྨོངས་པ་མེད་པའི་མིག་གིས་ལྟ་བས་སྤྱན་དཀར་ནག་འབྱེས་པ་དང༌། བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་མཛེས་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ།། །།དཔེ་བྱང་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་བ་སྟེ། སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་ལྟར་འདུག་པའོ། །གཉེན་བཤེས་བྱམས་པ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་དང་བདེ་བའི་ཐུགས་མངའ་བ་སྟེ། སེན་མོའི་མདོག་སྣུམ་པ་ཡིན། རིགས་དང་རྒྱུད་མཐོན་པོར་བྱུང་བ་སྟེ། སེན་མོ་མཐོ་བ་ཡིན། ཚུལ་ལ་ཁ་ན་མཐོ་བ་མི་མངའ་བ་སྟེ། སོར་མོ་ཟླུམ་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་ཚོགས་པ་སྟེ། སོར་མོ་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རིམ་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། སོར་མོ་རིམ་གྱིས་གྲུབ་པ་
― DTG072_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་དང་གསུང་དང་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། འཚོ་བ་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་སྟེ་རྩ་མི་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མདུད་པ་འགྲོལ་བ་སྟེ། རྩ་བར་མདུད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་མདའ་བ་སྟེ། ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་སྟེ། ཞབས་མི་མཉམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མིའི་སེང་གེ་སྟེ་སེང་གེའི་འགྲོས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །མིའི་གླང་པོ་སྟེ་གླང་པོ་ཆེའི་འགྲོས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །དད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་བཞུད་པ་སྟེ། དང་པའི་སྟབས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །མིའི་ཁྱུ་མཆོག་སྟེ་ཁྱུ་མཆོག་གི་འགྲོས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ལམ་མདའ་བ་སྟེ། གཡས་ཕྱོགས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་ན་མཛེས་པ་སྟེ་མཛེས་པར་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་ཐུགས་ཡོན་པོ་མི་མངའ་བ་སྟེ། མ་ཡོ་བར་བཞུད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོན་ཏན་སྟོན་པ་སྟེ་སྐུ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་ཏེ། སྐུ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རིམ་གྱིས་སྟོན་པས་ཏེ་སྐུ་རིམ་གྱིས་གཞོལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཐུགས་འཇམ་པ་དང་ལྡན་བས་ཏེ་སྐུ་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་སྟེ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་ཡངས་ཤིང་བཟང་བ་སྟོན་པ་སྟེ་སྐུ་ཆེ་ཞིང་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པའི་ཐུགས་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་ལེགས་པར་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་ཏུ་འཇམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཐུགས་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་བ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་བཅོམ་ཞིང་ཟད་པ་སྟེ་སྐུ་ཤིན་ཏུ་མཁྲེགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ལེགས་པར་སྟོན་པ་སྟེ། །ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གཙང་མར་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟིགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་
― DTG072_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དག་པ་སྟེ། སྣང་བ་རབ་རིབ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་དང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་མངའ་བ་སྟེ། ཕྱ་ལ་ཟླུམ་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བའི་ལེགས་ཉེས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། ཕྱ་ལ་ཤིན་ཏུ་བྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་དེའུ་བཅོམ་པ་སྟེ། ཕྱལ་མ་ཞུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཟད་པ་རྣམ་པར་ཟློག་པས་ཏེ་ཕྱལ་ཕྱམ་མེར་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ་ལྟེ་བཟབ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པར་འཛིན་པའི་སློབ་མ་མངའ་བ་སྟེ། ལྟེ་བ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་མ་ཀུན་ལ་མཛེས་པའི་དགེ་འདུན་མངའ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་ཤིན་ཏུ་གཙང་བས་ཏེ། སྐུ་སྦྱོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ནག་པོ་བསྟན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་ལ་སྨེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིང་བལ་ལྟར་ཡང་བ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ཏེ། ཕྱག་ཤིང་བལ་ལྟར་འཇམ་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སྐྱེ་བོ་དང་ཕལ་བ་ལ་བྱམས་པས་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་མཉེས་པ་སྟེ་ཕྱག་གི་རི་མོ་སྣུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་བརྟན་པར་བཞུགས་པས་བཞུགས་པ་སྟེ། ཕྱག་གི་རི་མོ་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་ཡངས་པ་སྟོན་པ་སྟེ་ཕྱག་གི་རི་མོ་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པའི་གནས་ཧ་ཅང་མི་རིང་བར་འཆར་བ་སྟེ་ཞལ་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་དགྱེ་བ་སྟེ། ཞལ་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་འདུལ་བ་སྟེ། ལྗགས་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་ཕྲ་བའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལྗགས་ཤིན་ཏུ་སྲབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དང་འདུལ་བ་གཏིང་དཔག་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ལྗགས་ཤིན་ཏུ་དམར་པ་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེན་པོའི་སྒྲ་དང་འབྲུག་གི་སྒྲ་ལྟ་བུས་ཉེས་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་ང་རོ་དང་འབྲུག་གི་སྒྲ་དབྱངས་དང་ལྡན་པའོ། །སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང་ཉམས་སུ་བདེ་བར་སྨྲ་བའི་སློབ་མ་མངའ་བ་སྟེ། སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང་ཉམས་སུ་བདེ་བའི་གསུང་དང་ལྡན་པའོ། །སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་འདས་ཏེ། ཚེམས་མཆེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟླུམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་རྣོ་བ་རྣམས་འདུས་པས་ཏེ། ཚེམས་
― DTG072_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆེ་བ་རྣོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་སྟེ། ཚེམས་མཆེ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀར་པ་ཡིན་ནོ། །ས་ཕྱོགས་མཉམ་པ་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ། མཆེ་བ་མཉམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། ཚེམས་མཆེ་བ་རིམ་གྱིས་གཞོལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རི་བོ་མཐོན་པོ་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ། ཤངས་ལེགས་པར་མཐོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་གཙང་མ་མངའ་བ་སྟེ། ཤངས་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུལ་དུ་ཡངས་པ་མངའ་བ་སྟེ། སྤྱན་རིང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟིགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། སྦན་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་སྟེ་རྫི་མ་སྟུག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་སྐྱེས་བུ་དང་ན་ཆུང་མཆོག་གི་མིག་དཀར་ནག་ཕྱེད་པ་པདྨའི་འདབ་མ་ལྟར་འདུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱས་ཏེ། སྤྱན་དཀར་ནག་ཕྱེད་ཅིང་པདྨའི་འདབ་མ་ལྟར་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་ཡངས་པས་གཟིགས་པ་སྟེ་སྤྱན་རིང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་པ་དུལ་བ་ལ་མཁས་པ་སྟེ་སྨིན་མ་འཇམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ་སྨིན་མའི་སྤུ་མཉན་པ་དང་ལྡན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྣུམ་གྱིས་སེམས་སྣུམ་པར་གྱུར་པས་སྐྱེ་བོ་འདུལ་བ་སྟེ་སྨིན་མ་སྣུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཆོག་ཏུ་ཡངས་ཤིང་དོན་དང་ལྡན་པ་མངའ་བ་སྟེ་སྙན་ལེགས་ཤིང་སྙན་ཤལ་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་སྟེ་སྙན་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། སེམས་ཅན་བསམ་པ་མཉམ་པ་འབུལ་བ་སྟེ་སྙན་གྱི་དབང་པོ་མཉམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་སྟེ། ཞལ་དབྲལ་བ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་སྟེ། ཞལ་དབྲལ་བ་ཡངས་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་དམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་སྟེ་དབུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཡུལ་གྱི་བུང་བ་རྣམ་པར་ཟློག་པ་སྟེ། དབུ་བུང་བ་ལྟར་གང་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་སྤངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཟད་པར་བྱ་བ་སྟེ་དབུ་སྟུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་འཇམ་པས་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ཐུགས་
― DTG072_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་ཆུད་པ་སྟེ། དབུ་འཇམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་མི་འཁྲུགས་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དབུ་སྐྲ་མི་འཛིང་བ་ཡིན་ནོ། །བརླང་བའི་གསུང་ཡོངས་སུ་བྲལ་བ་སྟེ། དབུ་སྐྲ་མི་རྩུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྤོས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གིས་སྐྱེ་བོ་མཐུན་པར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དབུལ་དྲི་ཞིམ་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་དཔལ་གྱི་བེའུ་དང་བཀྲ་ཤིས་དང་དགའ་བ་འཁྱིལ་པས་བརྒྱན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤིང་སཱ་ལའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་ལེགས་པ་ཡལ་ག་མང་བ་ལོ་མ་རྒྱས་པ། དཔེར་ན་དབྱར་ཀ་ཚད་པ་ཆེ་བའི་དུས་སུ་ཚད་པ་ལ་འཇིགས་ནས་ཤིང་དེས་ཀྱང་མི་ལ་ཕན་ཐོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་བྱུང་ཡང་དེའི་དང་ལས་བྱུང་བ། བར་དུ་གནས་ཀྱང་དེར། ཐ་མར་འགགས་པ་ཐིམ་ཡང་དེ་ལ་ཐིམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆོས་སྐུའོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་ཤིང༌། རིག་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྐུའོ། །ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་དོན་ལ་གཤེགས་པ་སྟེ་སྦྲུལ་བའི་སྐུའོ། །སྐུ་རྣམ་པར་སྦྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་སཱ་ལའི་ལོ་མ་རྒྱས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱིས་སྦྲས་པའོ། །ཉི་མ་ལྟར་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བས་ཀུན་དུ་འགྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོད་ཟེར་ནི་ཉི་མ་བདུན་གྱི་འོད་ཟེར་དྲ་བ་སྟེ། ཉི་མ་དེ་བཞིན་དུ་འོད་ཟེར་ཁྱབ་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །འོད་ཟེར་ནི་དྲ་བ་ཀུན་དུ་འགྱེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དོན་མེད་པར་དྲ་བ་འགྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་རྒྱལ་པོ་སྦྱིན་པ་སར་རི་རྒྱལ་ཁྲིམས་ཡིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེའི་དུས་ན་བཻཌཱུཪྻ་ཤེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཁང་ན་བཞུགས་ཏེ་དུས་
― DTG072_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ལ་དགོངས་ནས་བསོད་སྙོམས་མཛད་དེ་ཚོང་དཔོན་ཆེན་པོ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་དང༌། ཡུམ་དཔལ་ལྡན་གྲགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེ་ཏོག་གི་ར་བ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་ཁོའི་གནས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོད་པ་དང༌། སེམས་དགའ་བ་དང༌། ཚོང་དཔོན་དེའི་སློབ་དཔོན་མུ་སྟེགས་གཅེར་བུ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་དེའི་ཁྱིམ་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ཏེ། དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་ཡབ་ཡུམ་དད་པ་སྐྱེས་ནས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་བའི་སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་པ་དི་རིང་འདིར་བྱོན་པ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་སོ། །ཆོས་སྟོན་དྲངས། བཀུར་སྟི་བྱས། ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་ནས། དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་ཆུང་མ་ནད་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཟིགས་སུ་ཕུལ་ལོ། །ཚོང་དཔོན་གྱིས་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མཛད་དེ་འདིའི་ལུས་ལ་ཅི་སྐྱེ་ཞེ་ན། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚོང་དཔོན་འདིའི་ལུས་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྐྱེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་ལྡན་པ་མྱུར་དུ་ཐོབ་བ་སྐྱེའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་དང་ཚོང་དཔོན་དགའ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་ལན་གསུམ་བཙལ་ནས་ཡང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་སོ། །གཤེགས་པའི་དུས་སུ་མུ་སྟེགས་གཅེར་བུ་དང་འཕྲད་དོ། །གཅེར་བུའི་སེམས་ལ་དའི་ཡོན་བདག་གཽ་ཐམས་ཕྲོགས་སོ་སྙམ་ནས། ནང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཚོང་དཔོན་ལ་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཚོང་དཔོན་གཽ་ཏ་མ་ཅི་ལ་བྱོན་སྨྲས་པས། ཚོད་དཔོན་གྱི་ཞལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་སྙོམས་ལ་བྱོན་པ་ལགས། དད་པ་སྐྱེས་ནས་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་ཡིན་དའི་འདིའི་ནད་པ་གཟིགས་སུ་ཕུལ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་འདིའི་ལུས་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་མྱུར་དུ་འཐོབ་པ་སྐྱེའོ་གསུངས་སོ། །གཅེར་
― DTG072_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུའི་མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཅེར་བུ་རའི་འཕོངས་ལ་ཐལ་ལྕག་བརྒྱབ་པས་གཅེར་བུ་ར་དང་འདྲ་བ་བཞི་ལྔ་ལྔ་འཐོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་དང་འདྲ་བའི་གཅེར་བུས་བརྫུན་པོ་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཚོང་དཔོན་གཽ་ཏ་མའི་འདོད་པ་ཡིན། ཀྱེ་བུ་དང་སྐྱེ་སྟེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ནས་མ་གསོད་པ་དེའི་རྟིང་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད་པ་དེའི་རྟིང་ལ་ཕ་བསད་ནས་ཁོ་རང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཁྱེད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་མ་བསད་ན། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ལ་དེ་དག་མྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱིས་ནུབ་མོའི་དུས་སུ་ཆུང་མའི་གསུས་པ་ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་མཉེས་སོ། །མཉེས་པས་མོ་མ་བཟོད་ནས་སྐད་ངན་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཁྱིམ་མཚེས་དང་ཉེ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐོས་ནས། ར་མདའ་བྱས་པས་དེའི་ནུབ་མོ་དབུགས་དང་མ་བྲལ་ལོ། །ཡང་ཕྱི་དེ་ནུབ་མོའི་དུས་སུ་མེ་ཏོག་གི་རབ་ཡོད་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་དབུས་སུ་ཁང་པ་ཅིག་གི་ནང་དུ་ཡང་ཁྲིད་ནས་ཆུང་མའི་གསུས་པ་མཉེས་སོ། །མཉེས་པ་དང་བུད་མེད་དེ་ན་ཚ་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་དབུགས་ཆད་དོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱིས་ཁ་སྐད་བསྒྱུར་ནས་སྨྲས་སོ། །ངའི་ཆུང་མ་དེ་ཡང་བྱིས་བ་མ་ཐོན་པར་གུམ་མོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མྱ་ངན་གྱི་ཚུལ་ཡང་བྱས་དེ་ནས་མུ་སྟེགས་གཅེར་བུའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ངམ། སྲང་གའམ་སྲང་ག་ཆེན་པོའམ། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའམ། གྲོང་རྡལ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་གཽ་ཏ་མའི་བརྫུན་པོ་ལ་ཚོང་དཔོན་དེའི་བུད་མེད་ལ་བུ་ཁྱེའུ་རེ་མོ་ཡང་ཤི། གཽ་ཏ་མའི་བརྫུན་པོ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དད་པ་སྐྱེད་དེ་སྐད་བཞིན་དུ་གཅེར་བུའི་ཚོགས་རྣམས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྨྲ་ཞིང་དྲིལ་བུ་དཀྲོལ་ཞིང་བ་དན་ཕྱར་ཞིང་ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོ་བྱས་སོ། །གཅེར་བུའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་རང་དོང་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཻ་ཌཱུ་ཪྻའི་རི་ཤེལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ནང་དུ་སེང་གེའི་གདན་ལ་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཉན་ཐོས་དང་དགེ་སློང་ངམ་དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ་དགེ་བསྙེན་མའམ། འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །ཡང་དག་པར་
― DTG072_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ནས་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆེན་པོ་ཁྱབ་བོ། །ཀུན་དུ་ཁྱབ་བོ། །ཡང་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་དེ་བ་སྤུ་རེ་རེ་ལ་འདུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བ་སྤུ་རེ་རེའམ་མཛོད་སྤུ་ནས་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་ཉི་མ་བདུན་ཤར་བ་དང་འདྲ་བ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕྲོའོ། །དེ་ནས་འོད་ཟེར་དེ་ཡང་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དགའ་ལྡན་ནམ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མམ་རྒྱལ་ཆེན་གྱི་ལྷའམ། འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པོ། །འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་དེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ལ་འདུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་ལ། མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱེ་ལགས། གང་གི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལགས། མཚན་ཉིད་གང་ལགས། རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ཏེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉན་ཐོས་དང༌། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ་དགེ་བསྙེན་མའི་འཁོར་རྣམས་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ལགས། གཞོན་ནུ་འོད་ཟེར་སྐྱེས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་བྱུང་བས་གཤེགས་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེང་གེའི་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་ནས་ཕྱིར་གཤེགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་དང༌། ཚངས་ཆེན་གྱི་ལྷ་དང་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང་ལྷའི་རོལ་མོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྡུན་དུ་བསུ་སྟེ། ལྷ་རྫས་ཀྱི་དྲི་བཟང་པོ་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་བོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིད་པོས་ཐོས་
― DTG072_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་རྒྱལ་པོ་དང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡང་གཤེགས་སོ། །དེའི་རྟིང་ལ་གཅེར་བུའི་མཚན་མའམ་ཚོད་དཔོན་གྱི་འཁོར་རམ། རོ་དེ་གླ་ལ་གཤེགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་དགུ་འམ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་གཤེགས་སོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་སླེབས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞུགས་སོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གཅེར་བུ་དང་མུ་སྟེགས་པ་བསྡད་དོ། །དེ་ནས་རོ་བསྲེགས་པའི་ས་ནས་སྐད་བྱུང་ངོ༌། །སྐད་བྱུང་བ་དང་པདྨ་སྐྱེས་སོ། །པདྨའི་སྟེང་ན་གཞོན་ནུ་འོད་ཟེར་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་ལེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཆ་བྱང་དང་ལྡན་པ་དེ་མེའི་ནང་བུ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚོང་དཔོན་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཚོང་དཔོན་ཁྱོད་ཀྱི་བུ་འདི་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཚོང་དཔོན་གྱིས་གཅེར་བུ་ལ་ཁ་བལྟས་ནས་ལངས་དོགས་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གཅེར་བུས་ཚོང་དཔོན་ལ་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཚོང་དཔོན་མེའི་ནང་དུ་གང་ཡང༌། ཤི་ནས་མེ་ལ་བསྲེགས་པ་ལ། ཁྱོད་ཀྱི་བུ་ནི་གང་ལས་སྐྱེས། །མེ་ཡི་ནང་དུ་འགྲོ་ན་ནི། །ཁྱོད་ནི་ངེས་པར་ཚིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་པས་འགྲོ་མ་ནུས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞོན་ནུ་ལོང་ལ་སྤྱོན་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་བླངས་ནས། མའི་ནང་ནས་ཁྱེར་ནས་འོངས་སོ། །མེ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་བསིལ་བ་ཚ་བའི་དངོས་པོ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བླངས་ནས། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་གཞོན་ནུ་འོད་ཟེར་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བར་མཚན་བཏགས་སོ། །དེ་ནས་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་བླངས་ཏེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བལྟས་སོ། །ངོ་མཚར་ཆེའོ། །མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་ལྟད་མོ་བལྟས་སོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པ་སྐྱེས་ནས། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པས། ལྷ་རྫས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་བོ། །ལྷའི་དོལ་མས་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །མུ་སྟེགས་གཅེར་བུའི་ཚན་པ་དེ་ཕམ་མོ། །བདུད་ཕམ་མོ། །འོད་
― DTG072_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟེར་གྱི་དྲ་བ་ཀུན་དུ་འགྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་ཚིག་གོ །མཚན་མོ་མུན་པའི་ནང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མོ་ནི་དཔེ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མོའི་མེ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས་མཚན་མོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རོ་བོའི་སྤོ་ལ་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབར་བ་དང་འདྲ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་མི་ཞིག་གིས་རི་བོ་ཆེན་པོ་ལ་འབར་བ་མཐོང་བཞིན་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གསེར་གྱི་རི་བོ་ནས་གཤེགས་པ་མཐོང་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །རི་བོ་ཆེན་པོ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུའོ། །ལྷ་མ་མེ་ལྷན་ནེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་སོ། །རྒྱང་རིང་པོ་ནས་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མུན་ནག་གི་ནང་ནས་མེ་འབར་བ་མཐོན་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ༌། །གཤེགས་པ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་བ་ཅན་གྱི་དབུས་སུའོ། །མཐོང་བ་ནི་ལི་ཙྪ་བཱི་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལི་ཙྪ་བཱི་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་དད་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ནས་སེམས་དེ་འཁྲིལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སེམས་དང་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་སོ། །བྱི་དོར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར། ལམ་གང་ནས་གཤེགས་པའི་ལམ་དེ་འཕྱག་ཅིང་ཆག་ཆག་འདེབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་གཤེགས་པའི་ལམ་ལ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཙནད་ན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ཞིམ་པོའི་ཆུས་ས་གཞི་རྣམ་པར་དག་པར་བྱས་སོ། །བྱི་དོར་ལེགས་བྱས་མེ་ཏོག་འཐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གཞི་མཐོན་དམན་མེད་པར་བྱས་ལ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སིལ་མར་བཀྲམ་ལ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བའི་དུ་བས་བརྒྱན་བའོ། །དར་གྱི་ལྔ་ལྔི་དང༌། དྲིལ་བུ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱོགས་བཞིར་ཡང་བར་སྣང་གི་ཕྱོགས་སུ་དེ་རྣམས་འཕྱར་བའོ། །བདུགས་སྤོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱོགས་དང་མཚམས་སུ་བདུག་སྤོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བོག་ཕོར་གཞག་བ་དང་བུམ་པ་གང་བ་བཞག་པའོ། །ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དབུས་སུའོ། །ཞབས་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་བ་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་དང་ལི་ཙྪ་བཱི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་འཚལ་གྱི་རྟིང་ལའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་གི་མཐིལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་རི་མོ་ཅན་མེ་ཏོག་པདྨའི་སྙིང་པོ་ལྟར་འཇམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལི་ཙྪ་བཱིའི་མགོ་ལ་རེག་བའོ། །སྔོན་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའོ། །གཞོན་ཤ་ཆགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཤ་ལྟ་བུའོ། །འཇམ་པ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་འཇམ་པོས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་བས་ལྷག་པའི་འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་བདུན་གྱི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པའོ། །འོད་ཟེར་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཀུན་དུ་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཛོད་སྤུ་འམ་བ་སྤུའི་བུ་གའམ་ལྟེ་བའི་གནས་སམ་དབུའི་གཙུག་ཏོར་རམ་ལྗགས་སམ་སྣའི་བུ་གའམ། སྙན་ནམ་སྤྱན་གྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འཕྲོག་བའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། །ལི་ཙྪ་བཱི་རྣམས་ཀྱི་མགོ་ལ་བྱུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོས་གསོལ་བ་བཏབ་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་སྤྱི་བོར་བཞག་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་གོ །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལིཙྪ་བཱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་གཤེགས་པ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབུས་སུ་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་དགས་རྒྱུ་བའི་དུས་སུའོ། །སྒོ་སྐྱེས་ཀྱི་གཞི་ཞབས་ཀྱིས་མནན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་པོའི་ཕུར་པ་ལ་ཞབས་ཡང་དག་པར་བཞག་པའོ། །ཕྱོགས་བཞེར་གཟིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པའོ། །ཕྱག་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་བརྐྱང་ནས་ཞེས་
― DTG072_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི། སྔོན་དུ་སོང་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པའོ། །ན་བཟའ་བླ་གོས་གསོལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཛེས་པའི་ཆོས་གོས་ཕྲག་ལ་གཟར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དགེ་སློང་མ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་པ་སྲུང་དགོས་པའི་དུས་སུ་སྟེ་བཀུར་སྟི་བྱེད་པའོ། །གང་སུ་ཡང་རུང་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྕང་ལོ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི། སྐུ་གཟུགས་དང་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་ལྟ་བུའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་བདུད་བཞི་པོ་ཕམ་པར་བྱེད་པ། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་མ། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་རླག་པར་བྱེད་མ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྐུར་སྣང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདི་ཡང་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིས་བསྲུང་ཞིང༌། ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པས་བསྲུང་ཞིང་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་དང༌། ཀློག་ཅིང་སྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ་བ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཁ་ཏོན་དུ་སྔགས་དང་མདོ་འདོན་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་ཆེར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌།
― DTG072_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གུས་པར་འདི་ལས་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ནས་བླ་མར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་པའོ། །ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་འཇིགས་པ་དང༌། འཚེ་བ་དང༌། ནད་འགོ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་དང༌། འཐབ་པ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། ཁ་མཆུ་དང༌། ཤགས་དང༌། ཐ་ན་ཕྲ་མ་དང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ལས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲེང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དབུས་སུ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མེས་པོས་ཞུས་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་གསུང་ཐུགས་བཙུན་པ་དཀའ་ཐུབ་མཛད་པ། བདུད་རྣམས་བཅོམ་ཞིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་ལས་འདས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་ལྟ་བུ་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་ངོ་བོའི་གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆོད་མེད་པ་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པ་སྟེ། འདིའི་ལམ་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་ཡོད་པས་གསུངས་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ཞུས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་
― DTG072_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པའི་གསང་སྔགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཀྱང་གུས་པར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་རྣམ་བཞི་དང་ཚངས་པས་དབུ་མཛད་པ་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་རྣམས་འཇོམས་པའོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་དང་མཚན་མ་སྟོན་ཏེ་མཚན་མ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །དེའི་མཚོན་ཆ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྐུ་མདོག་ནི་དཀར་པོ་ཞལ་བཞི་པ་གཡས་ཞལ་སྔོན་པོ་ལྟག་པའི་ཞལ་དམར་སེར་གཡོན་ལྗང་གུ་སྤྱན་གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། །དབུ་ལ་རིགས་ལྔས་བརྒྱན་པའོ། །ཕྱག་བརྒྱད་པ་དང༌། གཡས་ན་འཁོར་ལོ་རལ་གྲི་།རྡོ་རྗེ་དང་རྩེ་གསུམ་མོ། །གཡོན་གྱི་ཕྱག་ན་འཛིན་པ་ནི་བུམ་པའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཞགས་པ་དང་ནི་ལྕགས་ཀྱུའོ། །པདྨ་དང་ཟླ་བའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་མཛད་པ། སྐུ་མེ་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་ན་བཞུགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་རྩ་བའི་སྔགས་སོ། །སྱད་ཡ་ཐེ་དན་ཨ་ཙ་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རྩ་བའི་སྔགས་དེ་ལ། འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལུས་སུ་རྟོགས་པ་དང་དྲན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་སྟེ་ལྷའི་གཟུགས་སུ་བསྒོམ་པ་ནི་ཐབས་སོ། །རིག་སྔགས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་ན་ཐབས་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། དབེན་པའི་རྣམ་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཞི་བའི་རྣམ་པ་
― DTG072_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཀྱི་རྐང་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་སྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་མོས་པ་སྐྱེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་སྐྱེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མོས་པ་བསྐྱེད་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི། ཡན་ལག་འདུས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལུས་གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཞིང་མི་དམིགས་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཚོར་བ་ནི་ཕྱིན་ཡང་མེད་ནང་ན་ཡང་མེད་གཉིས་ཀ་མེད་པར་མི་དམིགས་པ་བསྒོམ་པའོ། །སེམས་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ་མི་དམིགས་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཆོས་ནི་ཆོས་ལ་མི་དམིགས་པ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་གཉིས་ཉོན་མོངས་པའི་ཡན་ལག་གོ །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་གཉིས་ཕན་པའི་ཡན་ལག་གོ །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉིས་ཀའི་ཡན་ལག་གོ །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཀུན་ལ་བསྡུས་ནས་བཞིར་བཤད་དོ། །ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །ཚོར་བ་ཡིད་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉིས་ཀ་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །བསམ་གཏན་
― DTG072_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་པ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་དྲན་པ་ཤེས་བཞིན་གསུམ་གཉེན་པོའོ། །ཚོར་བ་བདེ་བ་ཕན་ཡོན་གྱིའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉིས་ཀ་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །བཞི་པ་ན་ཡང་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ་བཞིར་བཤད་དོ། །བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ཤེས་བཞིན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གཉེན་པོའི་ཚོར་བ་དང་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་གཉིས་ཀའི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཐོང་བ་དེས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེས་ཀུན་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་སྤངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཐོང་བ་དེས། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེས། ལམ་བསྒོམས་སོ། །དབང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དད་པའི་དབང་པོ་ནི། ལས་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ་དབང་པོ་ནི་འདིའོ་ཞེས་མངོན་པར་འཛིན་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་བྱ་བ་དེ་ལ་ངེས་པར་འཇུག་པའོ། །དྲན་པའི་དབང་པོ་ནི་དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་སྟེ་དེས་མ་རིག་པའི་སྐབས་མི་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་དེས་དབང་བྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་བླང་བ་དང་དོར་བ་གཉིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །སྟོབས་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དད་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ནི། དབང་པོ་ལྔ་ཉིད་རབ་ཀྱི་མཐར་གྱུར་པ་ལ་གཞག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་དད་པའི་སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། དྲན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཞེས་མངོན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྟེན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། ཡུལ་ཚད་མེད་པ་བཞི་རྗེས་སུ་དྲན་པ། ཤེས་བྱ་བདེན་པ་གཉིས་རྗེས་སུ་དྲན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྒྱུ་རིགས་
― DTG072_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྔའི་དམ་ཚིག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་སྐྱུ་དུར་ལག་མཐིལ་དུ་བཞག་པ་བཞིན་རྟོགས་པའོ། །དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་གང་དུ་ཆོས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་བདག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པས་སམ་དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་གཞི་སྟེ། །དེ་ལ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལུས་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་ལྟར་ཡང་བ་དང་རེག་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ནས་གནས་ངན་ལེན་གནས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དངོས་སུ་ཡང་མི་འབྱུང་མོད་ཀྱི། དག་པ་ཡང་མེད་དེ་གཉེན་པོའི་འབད་རྩོལ་མེད་པའོ། །དགའ་བ་ཡང་དག་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་དོན་མཐོང་བས། ལུས་ཀྱི་དགའ་བ་དང་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་སྐྱེས་པ་སྟེ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་མཉམ་གཞག་གི་དོན་རྗེས་ཐོབ་ཀྱིས་གཅོད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ནི་ཀུན་སློང་བའི་འཕེན་པ་ནུས་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ཁ་དོག་ནི་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་དག་ནི་ལྟ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་བཤད་པ་དང་འབེལ་གཏམ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཆེས་པས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རྣམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG072_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་འདོད་པས་དབེན་ཞིང་སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ་རྟོག་བ་དང་བཅས་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་ནས་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་དག་དགའ་བ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་ཤེས་བཞིན་དང་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་བ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །དེ་དགའ་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྔ་ནས་ཀྱང་ནུབ་པས་བདེ་བ་ཡང་མེད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མེད་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་ཏེ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡོད་དོ་ཞེས། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ཡང་མེད་དོ་
― DTG072_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་གནས་ཏེ་དེ་ནི་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོབས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཅིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐའ་དག་ས་དང༌། མཐའ་དག་ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། མཐའ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མཐའ་དག་ནམ་མཁའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་འབྲེལ་པ་སྟེ་ཕྱི་དང་ནང་གིའོ། །ཕྱིའི་རྒྱུ་ནི་ས་བོན་དང༌། མྱུ་གུ་དང༌། སྡོང་བུ་དང༌། ལོ་མ་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། འབྲས་བུ་དྲུག་གོ །རྐྱེན་ནི་སའི་ཁམས་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང༌། མེའི་ཁམས་དང༌། རླུང་གི་དང༌། ནམ་མཁའི་དང༌། དུས་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་གོ །ནང་གི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་ལས་ལེགས་ཉེས་དང་དེའི་འབྲས་བུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དོན་མི་ཤེས་པས་རྨོངས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ནི་ལས་ལེགས་ཉེས་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ལས་ཀྱིས་བསྒོམ་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་ཐོག་མར་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔར་གྱུར་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་དོད་པའོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དབང་
― DTG072_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་རྣམ་ཤེས་གསུམ་འདུས་ནས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །ཚོར་བ་ནི་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་མྱོང་བའོ། །སྲེད་པ་ནི་ཚོར་བ་བདེན་པ་ལ་ཞེན་ཅིང་མི་ངོམས་པའོ། །ལེན་པ་ནི་སྲེད་པ་གཡོན་སྤྱོས་ནས་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །སྲིད་པ་ནི་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྲིད་པ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའོ། །དགའ་བ་ནི་ཕུང་པོ་སྨིན་པའོ། །ཤི་བ་ནི་འཇིག་པའོ། །དེ་དག་ནི་གོང་མ་གོང་མས་འོག་མ་འོག་མ་གྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་ཡན་ལག་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་གསུམ་ནི་འཕེན་པའི་ཡན་ལག་གོ །དེའི་འོག་མ་བཞི་ནི་འཕངས་པའི་ཡན་ལག་གོ །དེའི་འོག་མ་གསུམ་ནི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་གོ །སྐྱེ་བ་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཡན་ལག་གོ །རྒ་ཤི་ནི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །རྒྱུ་དེ་ཡང་ཚེ་གསུམ་ལ་རྫོགས་ཤིང་དུམ་བུ་གསུམ་དུ་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་དད་པོ་གསུམ་ལ་རྫོགས་པ་ནི། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ཚེ་སྔ་མས་བསྡུས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་དང་གཟུགས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རེག་པ་ཚོར་བ་སྲེད་པ་ལེན་པ་བདུན་ནི་ད་ལྟར་གྱིས་བསྡུས་སོ། །སྲིད་པ་སྐྱེ་བ་རྒ་ཤི་གསུམ་ནི་ཕྱི་མས་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་དུམ་བུ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་དང་གསུམ་སྟེ་དེ་ཡང༌། དང་པོ་བརྒྱད་དང་དགུ་ཉོན་མོངས། །གཉིས་པ་བཅུ་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། །ལྷག་མ་སྐྱེ་བའི་ཉོན་མོངས་ཡིན། །ཞེས་པས་དང་པོ་མ་རིག་པ་བརྒྱད་པ་སྲེད་པ་དགུ་པ། ལེན་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ།། གཉིས་པ་འདུ་བྱེད་དང་བཅུ་པ་སྲིད་པ་གཉིས་ནི་ལས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་དང་གཟུགས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །རེག་པ། ཚོར་པ། སྐྱེ་བ། རྒ་ཤི་དང་བདུན་ནི། ཚེ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་གསུམ་ལས་ནི་བར་བ་གཉིས་བྱུང༌། དེ་ལས་ཐ་མ་བདུན་བྱུང་བས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་ཅིང་དེས་པ་མེད་པར་འཁོར་རོ། །དེ་ལམ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ནི་འདས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཏེ་ད་ལྟར་གྱི་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་ནི་ད་ལྟར་
― DTG072_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་འབྲས་བུའོ། །སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཏེ། མ་འོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཡང་ན་དུམ་བུ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ནི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི། ཡན་ལག་བདུན་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་བདུན་གྱིས་བྱེ་བྲག་གི་འབྲས་བུ་ཡང་བདུན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ནི་འདུ་བྱེད་དོ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རམ། གནས་སུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །ཉེ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་རེག་པ་དང་ཚོར་པའོ། །སྡུད་པའི་ཕྱིར་ནི་སྲིད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲེད་པའོ། །སྡུད་པའི་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་པ་བཞི་ལ་ཆོས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལན་བཞི་གསུམ་བཅུ་གཉིས་བསྐོར་བས་ཏེ། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡི་བདེན་པ་ལས་ཕྱེ་བ་གསུམ་སྟེ་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་གསུམ་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འགོག་པ་དང་ཞི་བ་དང་གྱ་ནོམ་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ལམ་དང་རིག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་བཞི་ལས་ཕྱེ་བའི་བྱེ་
― DTG072_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲག་གིས། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །དབུགས་དབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲན་ཞིང་དབུགས་ནང་དུ་རྒྱུ་ན་ཡང་དྲན་ཞིང་དབུགས་ནང་དུ་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དྲན་ཞིང་དབུགས་ཕྱིར་རྒྱུ་ན་ཡང་དྲན་ཞིང་དབུགས་ཕྱིར་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབུགས་ནང་དུ་རིང་དུ་རྒྱུན་ཡང་དབུགས་ནང་དུ་རིང་དུ་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབུགས་ཕྱིར་རིང་དུ་རྒྱུ་ན་ཡང་དབུགས་ཕྱིར་རིང་དུ་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབུགས་ནང་དུ་ཐུང་དུ་རྒྱུན་ཡང་དབུགས་ནང་དུ་ཐུང་དུ་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབུགས་ཕྱིར་ཐུང་དུ་རྒྱུ་ན་ཡང་དབུགས་ཕྱིར་ཐུང་དུ་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དཔེར་ན་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའམ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཆན་བུ་མཁས་པ་ནི་རིང་དུ་བསྐོར་ན་རིང་དུ་བསྐོར་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཐུང་དུ་བསྐོར་ན་ཐུང་དུ་བསྐོར་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། སྐྱེ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། བཟོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། བསམ་གཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའོ། །ཅ་ཅོ་མི་མངའོ། །དངོས་པོ་ཉམས་པ་མི་མདའོ། །འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་མི་མངའོ། །ཐུགས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མི་མངའོ། །མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའོ། །མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་པའི་ཡེ་
― DTG072_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་ཡོངས་སུ་གཟིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡེ་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དག་ལས་འདི་སྐད་དུ་འདམས་ཤིང་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཚུར་ཤོག །ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག ། ཡི་གེ་གཅིག་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཉིས་ནས་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཅིག་གིས་སྦྱངས་པའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་བའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་བའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཅིག་ཏུ་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག །ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་ཡི་གེ་གཅིག་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཡི་གེ་གཅིག་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཡི་གེ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་འདུས་པར་བསྒོམ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་ཡི་གེ་གཅིག་འདུས་པར་བསྒོམ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་ལ་གོ་མས་ཤིང༌། ཡི་གེ་མེད་པ་ལ་མངོན་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང་ཡི་གེ་མཁས་པ་ཡིན་
― DTG072_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དེའི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཡི་གེ་ལ་མཁས་པས་ཡི་གེ་མང་པོས་ཡི་གེ་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་ཆོས་དེ་ཡི་གེའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་གྱི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཏེ་གང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་དཔེར་ན་སྟོང་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གློག་སྣང་ངོ༌། །གློག་ལ་བརྟེན་ཏེ་འོད་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐུ་སྣང་ངོ༌། །བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྣང་ངོ༌། །ཡང་གསུམ་དུ་བགྲང་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་གསུམ་དུ་མེད་དོ། །མི་སྐྱེ་མི་འགྲི་བ། རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲའོ། །ཚངས་པ་དེ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་པར་བྱེད་པའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མི་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་མ་འོངས་པ་ད་ལྟར་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྲུང་བའོ།། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པོ། །ཆོས་སྒྲུབ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་པའོ། །དགེ་འདུན་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་སྒྲུབ་པའོ། །ཚངས་པ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་སྒྲུབ་པའོ། །དབང་པོ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྤྱོད་པ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་
― DTG072_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱུག་སྒྲུབ་པ་ནི་གཞན་པས་དབང་ཆེ་བར་གནས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་ཕྱུག་སྒྲུབ་པའོ། །བདེན་པ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པ། དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་གོ་བའོ། །ལམ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་སྒྲུབ་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྒྲུབ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འདོད་པའོ། །ཟླ་བ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་བདུད་རྩི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །ཉི་མ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གཟའ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་མཐུ་ཆེ་བར་གྲགས་པའོ། །རྒྱུ་སྐར་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་བཟང་བ་དང་ངན་པ་དང་བྱེ་བྲག་འབྱེད་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་འགྱུར་བའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྟོང་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་དོན་རྟོགས་པས། རིག་སྔགས་མཚན་ཉིད་པ་སྟེ། དེའི་མཚོན་བྱ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་པ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སྟེ་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱུང་བའོ། །སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། དང་པོ་མཐིང་ག །གཡས་དཀར་བ། གཡོན་དམར་བ། དབུ་ལ་ཐོད་པ་ལྔས་བརྒྱན་པ། དབུ་སྐྲ་གྱེན་དུ་འབར་བ། སྤྱན་གསུམ་པ། ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ་ཀླུ་ཆེན་པོ་དང་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་གཉིས་སོ། །གཡས་པ་ན་ཀླུ་མནན་པ་གཡོན་པ་ན་གནོད་སྦྱིན་མནན་པའོ། །གཡས་ཀྱི་ཕྱག་གསུམ་ན་རྡོ་རྗེ་དང་རལ་གྲི་དང་གྲི་གུག་གོ །གཡོན་པ་གསུམ་ན་ཞགས་པ་དང་ཐོད་པ་དང་རྩེ་གསུམ་མོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པ། རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཉི་མའི་གདན་ལ་མེའི་འོད་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་སྒོ་ནས་འགྲུབ་པའོ། །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་རིག་སྔགས་འདིའོ། །སྔགས་ནི་སཱ་ལེ་ཀ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྟིང་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG072_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་འདས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཡིན། ཡང་ན་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའོ། །མཐོ་རིས་དག་ན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཡོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞང་ཁམས་ཏེ། ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷ་ཡི་ལྷར་གྱུར་པ། །མི་ཡི་མཆོག་དང་འདིར་ནི་མཚུངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའོ། །ལམ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་བའི་ངོ་བོ་དང་ལྷའི་ལྷར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིང་དང་མིའི་མཆོག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འགྱུར་པའོ། །དེ་བས་འདི་ནི་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སྟེ་ཡང་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མོ། །གསུང་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །བདེན་བཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གོ །འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་རིག་སྔགས་སྒྲུབ་པའོ། །བདེ་ལེགས་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག་པའོ། ཟང་པ་ཆགས་བྲལ་བདུང་རྩི་འདུས་མ་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩི་དང་འགྲོགས་པའོ། །ཤེས་པས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སྟེ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །བདུད་རྩི་ཞི་བ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ནི་འགག་པའོ། །མཚུངས་པ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་སྒོ་ནས་གང་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་བས་འདི་ནི་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་གང་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བདེན་པས་བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་པའོ། །མཆོག་ཏུ་གང་འདོད་ཚུལ་བཞེན་རབ་བསྟན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་
― DTG072_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ། །སྟོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་རྟག་བསྒྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེན། ཉོན་མོངས་བདུད་ཚོགས་གཅོད་བྱེད་ཅིང༌། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་བྱེད་པ། །སྟོན་པའི་སྟོན་པ་རྗོད་བྱེད་ཡིན། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད། བླ་ན་མེད་པ་ནི་གོང་ན་མེད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་མིག་གཉིས་ལམ་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་གང་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ། །འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་གང་ཞེ་ན། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ། །ཏིང་འཛིན་དེ་དང་མཉམ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་གོང་ན་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་བས་འདི་ནི་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག། ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་རིན་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་འདི་འཆང་བ་ཐམས་ཅད་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཛག་པའོ། །ཉན་ཐོས་འགོག་པ་ཡིན་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་མཚན་མ་ཡིན་པའོ། །ཆེན་པོ་བརྒྱད་པོ་རབ་བསྔགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། འོད་སྲུངས་དང༌། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། ག་ཡ་འོད་སྲུངས་དང༌། ཆུ་ཀླུང་འོད་སྲུངས་དང༌། ཅང་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་དང༌། དགའ་བྱེད་དང༌། ཀ་ཏ་ཡའི་བུ་ཆེན་པོ་དང༌། བ་ཀུ་ལ་དང་བརྒྱད་དོ། །གང་ཟག་ཟུང་བཞིར་བརྗོད་པ་དེ་དང་ནི་ཕལ་ཆེན་བ་དང་ཐམས་ཅད་སྨ་བ་དང་གནས་བརྟན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་བཀུར་བ་དང་བཞི་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བའི་སྒོ་ནས་གང་ཟག་མཛད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གང་ཟག་མཚུངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ང་ཡིན་ཏེ་འཁྱིལ་བ་དང༌། འཁྱིལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། འོད་སྲུངས་འཁྱིལ་བ་དང༌། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་འཁྱིལ་བ་དང༌། ཆུ་ཀླུང་འོད་སྲུངས་འཁྱིལ་བ་དང༌། དེ་དག་ནི་དྲང་སྲོང་གང་ཟག་གོ །ད་དག་ནི་འགོག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ནི་བདེར་
― DTG072_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཤེགས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དེ་ལ་གཅད་བྱ་བདུན་བཅད་དེ་ཕྱག་གེ་ཡུལ་དུ་སྒྲུབ་པ་ལས་བདེར་གཤེགས་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མཆོད་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ་འཁོར་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ནི་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་ནི་མཛེས་པར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་གསུམ་ལ་འཇུག་སྟེ་མཛེས་པར་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དབུ་མའི་ཐེག་པ་མཁྱེན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན། ཡང་ན་མཛེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། མཁྱེན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འདིས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མཁྱེན་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་མི་ནི་བ་རབ་ཏྲ་བ་སྤངས་པས་གཤེགས་པ་སྟེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དང་འཁོར་བ་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལེན་བའི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ས་བོན་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ན་བདེར་གཤེགས་ཏེ་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ནི་མཛེས་པར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་རྟོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་བག་ཆགས་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རང་གིས་མཁྱེན་ཅིང༌། ལམ་སྟོན་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་གས་ལག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་གནས་ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུ་ནི་དང་པོའི་ལས་ཅན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བྱིན་ན་འབྲས་བུ་ཆེར་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །ཞིང་རབ་གཤིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞིང་བཏབ་པ་བཞིན་ནོ། །ས་བོན་བཏབ་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་ལས་ཅན་གྱི་འབྲས་བུའོ།།
― DTG072_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ན་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་བདེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདི་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་རང་བཞིན་གྲུབ་པ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་བདེན་པས་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །གང་དག་བརྟན་པའི་ཡིད་ཀྱིས་རང་བརྩོན་ཞིང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །བརྟན་པ་ནི་མི་འགྱུར་བའོ། །ཡིད་ནི་རློམ་སེམས་སོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། གསལ་བ་སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་ལྟར་ཟབ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་སྟེ་ཕྱི་མོ་ནས་གཙང་ན་ཅིའི་སླད་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་མྱ་ངན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དྲི་མ་དེ་ནི་ཐོག་མ་གང་ལས་མཆིས་པ་དེ་བཤད་པར་སྨོན་ཏོ། །བཀའ་སྩལ་པ་མྱ་ངན་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་སྐྱེས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་ནི་མི་བདེན་པའི་སེམས་ལས་སྐྱེས་སོ། །མི་བདེན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱི་མོ་ལས་སྐྱེས་སོ། །ཕྱི་མོ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མོ་མེད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ནི་དྲི་མའོ། །མེད་པ་ནི་གཙང་མའོ། །གཙང་མ་དེའི་གནས་དག་ཀྱང་དག་གཙང་ཞིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཽ་ཏ་མའི་བསྟན་ལ་འཇུག་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཽ་ཏམ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་པ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་ནི་ཆོས་སོ། །ཆོས་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་མི་སྐྱེ་བའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཐོབ་ནས་བདུད་རྩི་འཇུག་ཐོབ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་གི་རིག་སྔགས་སོ། །བདུད་རྩི་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །མུན་པ་བསལ་ནས་མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །བསལ་བ་ནི་མ་རིག་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འགགས་ན་བདེ་ན་འཁོར་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
― DTG072_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་འདུན་འགྲུབ་སྟེ། རིན་ཆེན་དེའི་བདེན་པས་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ལྟ་བ་འདི་ལ་སྦྱར་མ་ཐག་ཏུ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཐམ་པའོ། །གཉིས་སུ་འདུས་པའོ། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལྟ་བའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་པ་དང་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་དང༌། རྟག་པར་ལྟ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་རྟོག་པའོ། །རྟོག་པ་ནི་མ་རིག་པའོ། །ཉོན་མོངས་གསུམ་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། ཅིག་ཅར་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཏི་མུག་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་སོ། འཕགས་པའི་བདེན་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞི་པའོ། །སྡུག་བསྔལ། ཀུན་འབྱུང༌། འགོག་པ། ལམ་མོ། །དེས་ན་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདི་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉོན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་རྣམས་སྐྱེད་པའི་ཡུམ་ཡིན་ཏེ། དེ་དཀོན་མཆོག་དེའི་བདེན་པས་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་བའོ། །ལུས་སམ་ངག་གམ་དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་ནི་གསུམ་དག་ལ་ནི་བཞི་ཡིད་ལ་ནི་གསུམ་མོ། །སྡིག་པ་རྣམ་གསུམ་ནམ་ཡང་མི་བྱེད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་པའོ། །གློ་བུར་བྱས་ནའང་འཆབ་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ལྟ་བས་འཛིན་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བས་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདི་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ། རིན་ཆེན་དེའི་བདེན་པས་བདེ་བར་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་དབང་པོའི་སྡོད་པོ་སར་བཙུགས་པ། །ཕྱོགས་བཞིའི་རླུང་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་གཡོས་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡའི་ངོ་བོས་མི་ཚུགས་ཤིང་གློ་བུར་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་དམ་པ་མཐོང་བ་ཡི། །གང་ཟག་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ལྔའི་
― DTG072_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པའོ། །འགོག་པ་ནི་སྔོན་དུ་སྣང་བའོ། །ལམ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ན་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་དུ་སྣང་བའོ། །དེས་ན་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག་།ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདིས་ཀྱང་རིན་ཆེན་དེ་རྣམས་འགྲུབ་ཅིང་ལྡན་པ་སྟེ་དེའི་བདེན་པས་བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་པའོ། །ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ནི་རིག་པའོ། །རིག་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་སྐུ་ནི་ནམ་མཁའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་སུ་དག་རྣམ་བསྒོམས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཕུང་པོ་ལྡའི་རང་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འགོག་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། སྔོན་དུ་བྱའོ། །ལམ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པའོ། །ལུས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་ཡིད་ལ་བྱས་པ་ནི་ལུས་ནི་ཐབས་སོ། །ཡིད་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའོ། །ཐབས་མེད་པས་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་བཅིང་བ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་དེས་པར་རྟོགས་ཤིང་མཚན་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ངེས་པར་མི་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཐབས་མེད་པས་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། བཅིངས་པའོ། །ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་གྲོལ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་མཚན་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སེམས་དེས་པར་རྟོགས་ཤིང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཡང་འདྲིས་པར་བྱེད་ལ། །ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དེ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །འཇིགས་པ་བརྒྱད་དང་ཕྲད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་ནི་སེང་གེ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། མེ་དང༌། སྦྲུལ་དང༌། བཙོན་དུ་བཟུང་བ་དང༌། ཆུ་དང༌། རྐུན་པོ་དང༌། ཡི་དགས་དང་ནི་བརྒྱད་དོ། །ཕྲད་མི་
― DTG072_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དེས་ན་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འགྲུབ་ཅིང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་སྟེ་རིན་ཆེན་དེའི་བདེན་པས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་བའོ། །ཇི་ལྟར་མེ་ནི་རླུང་གིས་རབ་གཏོར་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །ལག་ཏུ་བླངས་ཏེ་བགྲང་དུ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་ཡོད་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་བྱུང་ངོ༌། །གང་ཞེ་ན་ནམ་མཁའ་ལ་རླུང་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རབ་བཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །དོན་དམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་སྦྱོར་བའོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་བསྟན་དུ་མེད་པར་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་པོ་ནི་ཇི་ལྟར། ཡིད་ལ་བསམ་པ་རྫོགས་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་ཀྱང༌། །རྟག་ཏུ་སྨོན་ལམ་རྫོགས་པར་གྲུབ། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་འཇིག་རྟེན་འདིར། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་འདྲེས་པར་འགྱུར།། དེ་ཡི་སྨོན་ལམ་དེ་དག་གིས། །ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་དག་རྒྱལ་བ་གང༌། །ཡང་ན། ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་ཤར་འགྱུར་བ། །ཚད་མེད་པ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་རྣམས། །ཆུ་ཡི་སྣོད་དུ་སྣང་འགྱུར་ཀྱང༌། །ཟླ་བ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་མེད། །དེ་བཞིན་ཆགས་མེད་མཁྱེན་ལྡན་རྣམས། །ཆགས་མེད་རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་པ། །ཞིང་རྣམས་ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་སྣང༌། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱང་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །བདེན་པ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་རང་བཞིན་ཡང་རིག་སྔགས་འདི་ཡིས་གྲུབ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་དེའི་བདེན་པས་བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་པའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་འགྲོ་དང་མི་འགྲོ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ཙམ་མོ། །བེམས་པོ་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདིར་ནི་བདེ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་
― DTG072_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །འདིར་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་བྱིན་རླབས་སོ། །བདེ་གྱུར་ཅིག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །སྟོན་མཆོག་ལྷ་དང་མིས་ནི་མཆོད་འོས་པ། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་འཚལ་དེང་འདིར་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ནས་བྱུང་བ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་ངོ་བོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་འགྲོ་དང་མི་འགྲོ་བ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདིར་ནི་བདེ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་བདེན་པས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཞི་བ་ཆགས་བྲལ་ལྷ་མིས་མཆོད་འོས་པ། །ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་དེང་འདིར་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་སྤངས་པ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ།། སེམས་ཅན་གང་དག་འགྲོ་དང་མི་འགྲོ་བ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདིར་ནི་བདེ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་བ་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་རྣམས་དེའི་བདེན་པས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ཞི་བར་འགྱུར་བ། དཀོན་མཆོག་བདེན་པ་དེའི་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །ཚོགས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའོ། །ལྷ་མིས་མཆོད་འོས་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པའོ། །དགེ་འདུན་ཕྱག་འཚལ་དེང་འདིར་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་སྤངས་པས་དགེ་བ་དང་དུ་བླངས་པ་བདེན་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །འབྱུང་པོ་གང་དག་འདིར་ནི་ལྷགས་གྱུར་ཏེ། །ས་འམ་འོན་ཏེ་བར་སྣང་འཁོད་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལྔའི་ངོ་བོ་ལས་གྱུར་པ། དེ་དག་འབྱུང་བོའི་ཚོགས་རྣམས་སོ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་བྱམས་བྱེད་ཤོག །ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ཀྱང་སྤྱོད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་བདེན་པས་བྱམས་པས་ཁྱབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དམ་པ་དར་བ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའོ། །འདི་ན་རྒྱལ་བ་དགྲ་རྒྱལ་བདེན་གང་གིས། །ཤིན་ཏུ་བདེན་པ་གསུངས་ཤིང་བརྫུན་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དང་
― DTG072_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའོ། །བདེན་བ་དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བདེན་པས། འཇིགས་པ་དང་ནང་རྣམས་དང་བྲལ་ཞིང༌། བཀྲ་ཤིས་དང་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ཀུན་འཇིགས་པ་ཆེ་ལས་ཐར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སྟེ་རང་བཞིན་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དང་འདྲ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་སོ། །མཚོན་བྱ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་པ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའོ། །རིགས་ནི་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་དང་སྐུ་མདོག་ནི་སེར་མོ་ཞལ་གསུམ་པ་ཕྱག་དྲུག་པ། གཡས་མཐིང་ག་གཡོན་དམར་བ་སྤྱན་གསུམ་པ་དབུ་ལ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་གཡས་པ་གསུམ་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་རལ་གྲི་དང་མངའོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་རྡོ་རྗེ་དང་ཞགས་པ་དང་གཞུའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་སྟེང་དུ་ཉི་མའི་གདན་དང་བཅས་པ་བཞུགས་པ་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །རིག་སྔགས་ནི། སྱཱ་ད་ཡེ་ཐེ་དན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔགས་ནི་དྷི་རི་དྷི་དྷི་རེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱལ་མོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་འདྲ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བ་ལས་ཐར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །ཕྱག་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདི་ཡང༌། ཚད་མེད་པ་བཞིའི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་ནས། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG072_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་བར་མི་གནས་ལ། ཚོགས་སོགས་པའི་དམ་པའོ། །ཚངས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་གནས་ཤིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དབང་པོའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་བརྟེན་ཅིང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལངས་སྤྱོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིས་སྐྱེད་ཅིང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ལ་དབང་པོའོ། །དབང་ཕྱུག་གི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་མཛད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དམོད་མོ་འབྱུང་བའོ། །འབྱུང་བོའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་བ་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་འདི་ལས་འབྱུང་བའོ། མིག་གི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡང་དེར་གནས་པའོ། །རྒྱུའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་བཞིའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུར་ཐུག་པ་མེད་པའོ། །བསྟན་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་བ་མི་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དེ་རྣམས་མཛད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་རྫོགས་ཏེ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རེག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་སྒོ་ནས། ཚངས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། རླུང་སྒོམ་པའོ། །དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས། དབང་པོས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྔགས་པ་ནི་བསྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པའོ། །དེ་ཡང་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྐྱོད་བ་ནི། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་མཆོད་པའོ། །དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱག་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བ་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་རྣམས་
― DTG072_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་ཀུན་དུ་མཆོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་གསུམ་མོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་མཆོད་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྣམ་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བ་ནི། དྲུག་གིས་ཅིག་ཅར་སྦྱར་བས་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་པས་ཀྱང་ཕྲ་རབ་ཀྱང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སེམས་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའོ། །རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་བསམ་གཏན་ནི། བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་གསལ་བར་འདོད། །རྣམ་པ་མེད་ཅིང་མ་གོས་པ། །དེ་ནི་མཁས་པ་མ་ཡིན་པས། །ནམ་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་ཞེས། །དེ་སྙམ་དུ་ནི་དམིགས་ནས་སུ། །ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་མདུན་འཇོག་ན། །དེ་ཉིད་ཙམ་ལ་མི་གནས་སོ། །གང་ཚེ་ཤེས་པ་དམིགས་པ་རྣམས། །ཉེ་བར་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་གནས་པ་སྟེ། །གཟུང་བ་མེད་པས་དེ་འཛིན་མེད། །ཅེས་བསྟན་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པའོ། །མཁས་པ་རྣམས་མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པ་ནི་པཎྜི་ཏ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པའོ། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་གང་ཞེ་ན། ལྷ་སྙན་རིག་པ་སྤྱད་དང་སྨན་དང་ནི། །བཟོ་དང་སྒྲ་དང་ལྔ་ཡིན་ཞེས། །དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དྲང་སྲོང་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནས་པའོ། །ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པ་ནི་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནས་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པ་ནི་རང་གི་
― DTG072_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ནས་མར་ལ་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཐོང་པའོ། །ཁྲུས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྲུས་བྱེད་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་ནི་གཙང་སྦྲ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཀྲི་ཡ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁྲུས་བྱེད་པའོ། །རིགས་བཞིའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དགའ་བར་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རིགས་བཞི་ནི་བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དང༌། རྗེའི་དང༌། དམངས་རིགས་དང་བཞི་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་བྲམ་ཟེའི་བྲམ་ཟེའོ། །རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་པོའོ། །རྗེའུའི་རྗེའུའོ། །དམངས་རིགས་ཀྱི་དམངས་རིགས་སོ། །དམངས་རིགས་ཀྱི་གདོལ་པ་ནི་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཆོད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་མོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱས་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཆོས་ནི་ལུས་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཚལ་ལོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲང་སྲོང་ནི་སེམས་མི་དམིགས་པ་སྒོམ་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བྱས་པའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་བསྒོམས་པས་སྔོན་དུ་རྟག་པ་འགྲོ་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་དྲི་མས་ཏེ་དེ་དག་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །དེ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱུང་གནས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇོམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་བཞིའི་སྒོ་
― DTG072_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་གནས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇོམས་པའོ། །བག་ལ་ཉལ་གྱི་ཟུག་རྡུ་རྣམས་འབྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བག་ལ་ཉལ་བ་ནི་གཅེར་བུ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སུན་འབྱིན་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ཀུན་དུ་ནི་ལམ་བཞི་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་སྟོན་པའོ། །ཐར་པའི་སྒོ་རྣམས་འབྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐར་པ་ནི་འཁོར་བ་ནས་ཐར་བས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་འཇིག་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ནི་ཕྲག་དོག་སྟེ། ཕྲག་དོག་འཇོམས་མ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རི་རབ་ཏུ་བསྙིལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ང་རྒྱལ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ་རི་ནི་རབ་ཏུ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྙིལ་བར་བྱེད་པའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་སྐེམས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་གཏིང་རིང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐེམས་པའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྒྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ནི་གཏིང་རིང་གྲངས་མི་ཆོད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བའོ། །བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་གཅོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་བཞིའི་ཞགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་གཅོད་པའོ། །བདུད་ཀྱི་འཁོར་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་ནི་ལྷའི་བདུད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐྲག་པའོ། །བདུད་ཀྱི་མཆིལ་མ་འདོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ནི་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བཅོམ་མོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཡུལ་འདས་སྒྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒྲོལ་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཁྲིད་པའོ། །འཁོར་བའི་ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཁྱི་མ་ནི་མ་རིག་པའོ། །འབྱུང་བ་ནི་རིག་པའོ། །རིག་པ་ནི་དགེ་བའོ། །དགེ་བ་ནི་གྲོལ་བའོ། །གྲོལ་
― DTG072_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་པ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདི་གང་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ནི་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུའོ། །མཚོན་བྱ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རིགས་ནི་རྡོ་རྗེ་དང་པདྨའི་རིགས་སོ། །མཚོན་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་དང་སྐུ་མདོག་ནི་གང་ཞེ་ན། ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་སྐུ་མདོག་དམར་མོ། །གཡས་དཀར་གཡོན་མཐིང་ག །རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། ཕྱག་གཡས་ན་པདྨ་དང་རལ་གྲི་གཡོན་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང་རྩེ་གསུམ་མོ། །འོག་མ་གཉིས་མཉམ་གཞག་མཛད་དེ། ཕྱག་གི་སྟེང་ན་བུམ་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་དང་བཅས་པ། ཉི་མའི་འོང་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། རིག་སྔགས་གང་ཞེ་ན། སྱཱད་ཡ་ཐེ་ངན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔགས་ནི་ཁ་ངྒ་ནིར་གྷོ་ཥེ་ཞེས་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མེ་གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྲུབ་པ། ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཉམས་མྱོང་དྲན་པ་མེད་པ། བདུད་བཞི་འཇོམས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་བར་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་དབང་བྱེད་པ། གློ་བུར་གྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་འཇོམས་པའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཞལ་དུ་གསུངས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །བཀའ་ཡང་དག་པར་སྣང་བ་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་རྒྱན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །འདིས་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་ནས། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཕྱག་
― DTG072_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་བཏབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་བླ་ན་མེད་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་སོ། །གྲོང་ནི་ཞིང་ཁམས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་གོང་ན་མེད་པའོ། །དེའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་ལམ་ནས་ས་བཅུ་རབ་ཏུ་ཐོབ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཐོབ་ནས། ས་བཅུ་གཅིག་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐོང་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གནས་པ་རྣམས་དང༌། བདག་མི་རྟག་བའི་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་སོ།། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། ཕ་མ་རྣམས་དང༌། སྦྱིན་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་པར་འོས་བ་གཞི་ནས་གནས་པའོ། །བླ་མ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་བསྙེན་པ་ཀུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་ནས་གོང་ངོ༌། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་སྒོ་ནས་སྦྱོང་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་སོ། །སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །འཛེམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་བྱིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་བསྲུངས། །བདག་ལུང་མགོན་གྱིས་མ་བསྟན་ཏེ། །བདག་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་འགྱུར་ཚེ། །སྦྱིན་པའི་འདུ་ཤེས་མ་ལུས་པར། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་སྤངས་ནས། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྦྱིན་པས་སུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་མཐོ་རིས་བསྒྲུབ། །གང་ན་ཅུང་ཟད་མི་རྙེད་པ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་བླ་མེད་དོ། །དམིགས་པར་གནས་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམས། །མཁས་པས་མ་ཡིན་རྟོག་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཐེག་བ་ཆེན་བོར་མི་དམིགས་པར། །ཚུལ་ཁྲིམས་གཅིག་པའི་དབུ་མའོ། །ཞེས་བསྟན་པའོ། །སྙིང་རྗེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའོ། །ཤེས་རབ་
― DTG072_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོང་སུ་དངོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་རམ། བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །ཡང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་མཁས་པས་བླ་ན་མ་མཆིས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་སོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་བ་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་དང༌། ལེན་པ་ཡང་མི་དམིགས་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ན་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་དག་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བསྒྲུབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་བཀའ་སྩལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་རྒྱུ་ནི་རྐྱེན་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མ་སྐྱེས་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཕམ་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདུང་ནི་བཞི་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང༌། ཕུང་པོའི་བདུད་དང༌། འཆི་བདག་གི་བདུད་དང༌། ལྷའི་བུའི་བདུད་དང༌། དེ་དག་བཅོམ་པས་ན་ཕམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་མཚར་དུ་ཧེ་བས་ངག་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བའོ། །ཀྱེ་མའི་རིག་སྔགས་རིགས་སྔགས་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་རྒྱ་དེ་ཡིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ལ་སོགས་པས། རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཕྱོགས་བཞིའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཞིའི་སེམས་ཅན་གྱི་གླིང་བཞིའོ། །ཡང་ན་ནི་
― DTG072_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱག་རྒྱ་གང་ཞིག་བཏབ་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་པ་དང་བཟླས་པ་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བསྒོམ་པ་དང་བཤད་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་བཞུགས་བ་དང་ཆོ་ག་བྱེད་པ་དང་མཚམས་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བའོ། །དབང་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྲག་བགྱིད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་བྱེད་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྲག་པའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའོ། །ཕྱག་རྒྱ་ནི་རིག་སྔགས་སོ། །བདག་ཅག་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། སྩལ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པས་གཅོད་པའོ། །མི་གང་རབ་ཏུ་སྡང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བ་ལས་འདས་པའོ། །བསྟན་པ་འདི་ལམ་དད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ཏེ་ཡང་ན་བསྟན་པ་འཇིག་པའོ། །དེ་དག་ཚངས་པས་སྤྲུལ་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་སྟེ་གཤིན་རྗེའི་འཁོར་གྱིས་འཚེད་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཆད་པས་གཅད་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པས་བཅིངས་ནས་ཁྲིད་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ནི་སྤྱི་བོས་བླངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བས་རྒྱས་བཏབ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ལ་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ་གྱི་བསྟན་པ་འཇིག་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ལམ་དང་པ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན་རང་བཞིན་ནི་ཆུ་ཤིང་ལྟ་བུ་སྟེ་མཚོན་བྱ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་སྟེ། རིགས་ནི་ལས་ཀྱི་རིགས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིགས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྒྱས་བཏབ་པ་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པས་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་དང་སྐུ་མདོག་ནི་ཅི་ཞེ་ན། ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་།ཞལ་གཡས་དཀར་བ་གཡོན་དམར་བ། དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་བ། སྤྱན་གསུམ་པ་དབུ་ལ་ཐོད་པ་ལྔས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གདངས་པ། མཆེ་བ་གཙིགས་པ་ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་དང་རྡོ་རྗེ་དང༌། ལྕགས་
― DTG072_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱུའོ། །གཡོན་པ་ན་སྡིགས་མཛུབ་དང་ཞགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་དང་སྐྱབས་སྦྱིན་ནོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པ་ཉི་མའི་འཁོར་ལོའི་སྟེང་ན་བདུད་བཞི་ཞབས་ཀྱིས་མནན་པ། ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁྲོ་གཉེར་དང་ལྡན་པ་ལས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ། རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རིགས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དེ་བཞིན་ནོ། །རིག་སྔགས་ནི། སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔགས་ནི་ཀ་ལིང་གེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཆོ་གའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ལྔ་པའོ།། །། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་གསུངས་པའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ནི་འདིའི་སྒོ་ནས་ཐོན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱོལ་སོང་དང༌། ཡི་དགས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་གནོད་བྱེད་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། བདུད་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྲག་བར་བྱེད་གསོད་པར་བྱེད། གནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆད་པས་མགོ་བོ་དུམ་བུ་དུམ་བུར་བྱས་པའོ། །དཔེར་ན་ཨ་རྫ་ཀའི་དོག་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཇི་བཞིན་དུ་གཡོས་ཤེ་ན། ས་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ། ལྡེག་ལྡེག་རབ་ཏུ་ལྡེག །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་གོ །ཆེམ་ཆེམ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ། འུར་འུར་རབ་ཏུ་འུར་འུར་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཤིག་ཤིག་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག་གོ །ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་བྱུང་བའོ། །ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་གང་གི་ཕྱིར་བྱུང་ཞེ་ན། མུ་གེ་དང༌། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང༌། འབྲུམ་བུའི་ནད་གསུམ་དང༌། རིམས་ནད་དང༌། རླུང་ནད་དང༌། མཁྲིས་པའི་ནད་དང༌། བད་ཀན་དང༌། འདུས་པའི་ནད་དང༌། མཛེ་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། མེ་དབལ་དང༌། ནད་དེ་དག་ལ་སོགས་
― DTG072_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་པའོ། །མནན་པའོ། །བུད་པའོ། །ཕྱིར་སོང་ངོ༌། །མ་ཚུགས་སོ། །མུན་ནག་སེལ་བའོ། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ཕམ་མོ། །བདུད་རྣམས་བཅོམ་པའོ། །ཕྱོགས་བཞིའི་གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ས་ལ་གནས་པ། རི་ལ་གནས་པ། ཤིང་ལ་གནས་པ། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ། ཆུ་ལ་གནས་པ། ས་འོག་ན་གནས་པ། རི་བོ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ། ཁྱིམ་ན་གནས་པ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང༌། མཆི་མ་བྱུང་བའོ། །སྐད་དྲག་པོ་བྱུང་ངོ༌། །ལུས་ཞིག་གོ །འདར་རོ། །འཇིགས་སོ། །བདག་ཅག་ནི་འབྱུང་བའོ། །དབང་དུ་ཁྲིད་པ་ནི་སྟོང་ཆེན་མོའི་དབང་གིས་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་སྐྲག་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེར་མངོན་པར་སྦྲུལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་འཛུལ་དུ་མི་སྟེར་བར་འཚེའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་བཞིར་འབྱེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་འབྱུང་པོ་རྣམས་འབྲོས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་བཅོམ་པའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོའི་སྒོ་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །ཕྱོགས་བཞིར་མེ་ལྕེའི་ཕུང་པོ་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་དང༌། དེ་དག་ནམ་མཁའ་ལ་ཀུན་དུ་རྒྱུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་སུ་རྒྱུག་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་སུ་མི་སྟེར་བའི་འཚེ་བའོ། །དེ་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ནམ་མཁའ་ལ་ལྕགས་སུ་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པས་རྡོ་རྗེའི་ལྕགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་ནི་དེ་རྣམས་རྒྱུག་ཏུ་མི་སྟེར་བའི་འཚེ་བའོ། །དེ་དག་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་ཙམ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ཀུན་དུ་རྒྱུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོན་དམན་དེ་ཙམ་དུ་རྒྱུག་གོ །དེ་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་རལ་གྲི་དང༌། མདའ་དང༌། མདུང་ཐུང་དང༌། མདུང་དང༌། མདའ་བོ་ཆེ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་དང་རིའི་ཆར་མངོན་པར་ཕབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་སྒྲ་དང་བཅས་ནས་པར་སྣང་ནས་ཕབ་པའོ། །དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་
― DTG072_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྔ་སྟོང་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འདུས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་ཉི་མ་ཟླ་བ་སྐར་མ་འདི་དང་ཁོར་ཁོར་ཡུག་གིས་བསྐོར་བའོ། །སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་བཅོམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་བྱེད་རྣམས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའོ། །རིམས་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ནས་མྱོས་ཏེ་རྨྱ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུས་གནོད་བྱེད་རྣམས་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཟིན་པའོ། །དེ་ལ་འགྱོད་པ་མ་སྐྱེས་ན་མནར་མེད་ལ་སོགས་པར་འཚེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་གཏུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་བ་དང༌། དམྱལ་བ་མནར་མེད་དུ་འགྲོ་བར་ཤེས་ནས་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །གསོལ་པ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་ལགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་བག་ཕབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་འདུད་དེ་བཟོད་པར་གསོལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་ཅག་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ། རིམས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་དེ་ནས་སོ། །དེ་དག་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་མཛད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་སོ། །བསླབ་པ་འཛིན་དུ་བཅུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་སྔོམ་པ་བཟུང་བའི་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང་ཕྱིས་མི་གནོད་པའི་ཁས་བླང་བའོ། །བདག་ཅག་ཕྱག་རྒྱ་སྤོང་གྱུར་ན། །མ་འགུམས་པ་ཡི་འགྲོ་གང་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་སྡིག་པ་བཤགས་པའོ། །ཕ་འགུམས་པ་ཡི་འགྲོ་གང་དང༌། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་འགུམས་གང་དང༌།། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་དང་མ་དང་དགྲ་བཅོམ་གྱིས་མ་ལེགས་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁས་ལེན་ཅིང་བཤགས་པ་བྱེད་པའོ། །དགེ་འདུན་དབྱེན་བྱེད་འགྲོ་གང་དང༌། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་སྡང་སེམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཡང་འདིར་བྱས་
― DTG072_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བཤགས་སུ་གསོལ་བའོ། །སྐུ་མཚལ་ཕྱུང་བ་བགྱིས་པ་ཡི། །འགྲོ་བ་གང་ལགས་དེས་མཆིའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གས་བྱ་སྟེ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཚེ་བར་བྱས་པ་དང་མི་དགེ་བ་བཅུ་ལས་བཟློག་པར་བགྱིའོ། །ཨརྫ་ཀ་ཡི་དོག་པ་ལྟར། །མགོ་བོ་ཚལ་པ་བདུན་འགས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་བཟློག་པར་མ་གྱུར་ན་མགོ་དང་ལུས་པོ་ཡང་དུམ་བུ་དུམ་བུར་དབྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གནོད་སྦྱིན་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་དང༌། །བདག་ལུས་ཤ་བཀྲ་འབྱུང་བར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་བཀའ་ལས་འདས་པར་གྱུར་ན་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཐེབས་ཤིང་སྐྱེ་བ་བདུན་དུ་མནར་མེད་པར་སྐྱེ་བའོ། །གང་འདི་རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་མདོ། །སྟོང་ཆེན་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་ཡོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ་འདི་དང་མཉམ་པའམ་མཚུངས་པ་མེད་པའོ། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་ལས་འགལ་བགྱིས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་དམ་ཚིག་ལས་འགལ་བར་གྱུར་ན་རང་གི་དོན་མི་འགྲུབ་ཅིང་འདིར་ཡང་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དམྱལ་བ་ནས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའོ། །བདག་ཅག་འདོད་བཞིན་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོས་ཁས་བླངས་པའོ། །དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་དང་མཐུ་དང་རིག་སྔགས་གྱི་རྒྱལ་མོའི་དམོད་མོ་དང་ཆད་པས་ནད་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བརླག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་འཇིགས་པ་དང༌། གནོད་པ་དང་ནང་འགོ་བ་དང་འཁྲུགས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལིཙྪ་བཱི་ལ་སོགས་པའི་ནང་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་དང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱེད་མི་ནུས་ཤིང༌། སོ་སོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གནས་པའོ། ངང་པ་དང༌། ནེ་ཙོ་དང༌། རི་སྐེགས་དང༌། ཁུ་བྱུག་དང༌། རྨ་བྱ་དང༌།
― DTG072_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུང་པ་དང༌། ཤང་ཤང་ཏེའུ་དང་བྱའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་སྒྲ་སྙན་པ་འབྱིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡམས་དང་རིམས་ཀྱི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཡང་ད་ལྟར་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐད་འབྱིན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །མིའམ་ཅི་རྣམས་ནི་ལྷའི་བུ་མོ་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་གནོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་ཆ་བྱད་དུ་གནས་ཤིང་སོ་སོའི་གནས་སུ་གནས་པའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཆ་བྱད་རྣམས་ཀྱང་མ་དཀྲོལ་བར་འཁྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་ཁང་ངམ་ཕོ་བྲང་ངམ་གཞན་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱན་དུ་བྱས་པས་སིལ་སིལ་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །རྔ་བོ་ཆེ་དང། དུང་དང༌། རྫ་རྔ་དང༌། རྔ་བྲན་དང༌། པི་ཝང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པས། ཡུལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱར་བཏུབ་པར་བྱུང་སྟེ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བསྒྲག་པར་འབྱུང་བའོ། །གླིང་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གནས་སུ་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་འབྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བརྡུང་མི་དགོས་ཏེ་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟགས་སོ། །དཔེར་ན་དྲིལ་བུ་ལ་རླུང་གིས་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོ་རང་སྐད་དུ་བྱུང་བའོ། །བལ་པོ་སེའུ་དང༌། བིལ་བ་དང༌། སྐྱུ་རུ་ར་དང༌། ནྱ་གྲོ་དྷ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དང༌། སྤྲེའུ་གནས་དང༌། བླག་ཤ་དང༌། ཨུ་དུམྺཱ་ར་དང༌། སཱ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་དེའི་ཤིང་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ར་བ་དང༌། སྐད་ཅིག་མས། ལོ་མ་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། ཡལ་ག་རྒྱས་པར་སྐྱེས་ནས། ཡིད་དུ་འོང་བར་སྣང་བའོ། །ཏ་མ་ལའི་ཤིང་ལྗོན་པ་རྣམས་ཀྱང༌། དྲིལ་བུ་རབ་ཏུ་འབྱིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུ་མེད་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་མེད་པ་ལ་ནི་མེ་ཏོག །དྲི་མེད་པ་ལ་ནི་དྲི་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །ལོ་མ་མེད་པ་ལ་ནི་ལོ་མ་བྱུང་ངོ༌། །ཤིང་སྐམ་པ་ནི་སྐྱེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་དང་མཐུ་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟགས་སོ། །ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་དག་གིས་ཀྱང༌། ཧི་ཧི། ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལྷ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པའི་ལྷ་རྣམས་མགུ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །བར་སྣང་ལ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་མངོན་པར་ཕབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་གྱི་སྟེང་དུ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་
― DTG072_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་དྲི་དག་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་དྲི་བཟང་པོ་དང༌། ལྷའི་བདུག་སྤོས་དང༌། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སྡོམ་པ་བཟུང་ངོ༌། །ཕྱག་འཚལ་བའོ། །འདོན་ནོ། །གྲངས་སོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་པོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །མགུལ་དུ་བཏགས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་ལྷ་བྱུང་བའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། པུས་མོའི་ལྷ་ངས་ལ་བཙུགས་ནས་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཕྱག་རྒྱ་ནི་རིག་སྔགས་སོ། །ཆོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ལ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞེས་ཞུས་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བསླབ་པའི་གཞི་ཡོངས་སུ་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡོམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །གོས་དུར་སྨྲིག་གོན་ནས་མདོ་སྡེའི་རྒྱལ་པོ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་པར་བགྱིད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་རང་བཞིན་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བླངས་ཤིང་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གུས་པ་བྱས་ནས་སྤྱི་བོར་བཞག་པའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །ཡི་གེར་བྲིས་ནས་མདུད་པ་བོར་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་གེར་བྲིས་ནས་ནི་གང་ཞེ་ན། དར་རམ་ཤིང་ཤུན་ནི་མ་གྲོག་འམ། རས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང༌། །གི་ཝཾ་གུར་ཀུམ་ལ་སོགས་པ། །ཡང་དག་གིས་ནི་བྲི་བར་བྱ། །དབུས་སུ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་བྲི། །མུ་ཁྱུད་རིམ་པ་ལྔ་བསྐོར་བ། །པདྨ་སྣ་ཚོགས་རབ་དང༌། །ཕྱི་རིམ་རྡོ་རྗེ་རབ་དང༌། །བཞི་བཅུ་དག་ནི་བྲི་བར་བྱ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ནི་སྐྱེས་པ་རྣམས། །གུར་ཀུམ་གྱིས་ནི་བྲི་བར་བྱ། །དེ་ཡི་དོགས་པ་འདོད་པ་རྣམས། །འགྲུབ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །པདྨ་གཉིས་
― DTG072_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སམ་ཡང་ན་གསུམ། །བཞི་འམ་ཡང་ན་ལྔ་བྲིས་ཏེ། །པདྨ་ལ་ནི་ཕྱག་རྒྱའི་མཚན། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སུ་བྲི། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་པདྨ་རྣམས། །ཟེ་བས་ཀུན་དུ་འཁོར་བ་བྲི། །པདྨ་འདབ་མ་རབ་རྒྱས་ལ། །སྡོང་བུ་དར་གྱིས་བཅིངས་བ་བྲི། །པདྨ་ལ་ནི་རྩེ་གསུམ་པ། །ཟུར་བརྒྱད་ལ་ནི་དར་དབྱངས་བྲི། །དེ་བཞིན་པདྨ་དགྲ་སྟར་བཅས། །འདབ་མ་བརྒྱད་དང་ལྡན་བར་བྲི། །པདྨར་བཅས་པའི་རལ་གྲི་བྲི། །པདྨ་དེ་ནི་དཀར་པོར་བྱ། །པདྨའི་སྟེང་དུ་དུང་ཡང་བྲི། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རྒྱས་པར་བྱ། །ཀུན་དུ་ཆོ་གའོ་མཚན་མ་རྣམས། །མཁས་པ་དག་གིས་བྲི་བར་བྱ། །གང་ལ་གནོད་པའི་སེམས་བྱུང་བ། །མིང་རུས་དག་ནི་བྲི་བར་བྱ། །མུ་ཁྱུད་འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བ་ལ། །ལྔ་པོ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྔགས་ནི་དྲུག་པོ་རིགས་དྲུག་པ། །མཁས་པ་དག་གིས་ཡང་དག་བྲི། །ཧཱུཾ་དང་ཕཊ་དང་ཡང་དག་ལྡན། །ཧ་འཇོམས་དང་ནི་སྭཱ་ཧཱ་དག །འཁོར་ལོ་ལ་ནི་རྩིབས་བརྒྱད་ལ། །མཁས་པ་དག་གིས་ཡང་དག་བསྟན། །རབ་གནས་ཡང་དག་བས་ནས་སུ། །མགུལ་ལམ་དབུང་བར་ཡང་དག་གདགས། །འདི་དག་བསྟན་པའོ། །མདུད་པ་པོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཞེ་ན། རས་སམ་ངར་དམར་སྐུད་པ་ལ། །གང་དག་རྙེད་པ་གང་ཡང་རུང༌། །ཚོན་སྐུད་སྣ་ཚོགས་གང་རྙེད་བ། །དཀར་པོ་དག་ལ་ཡང་དག་བྱ། །རྒྱལ་རིགས་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པ་ལ། །བུ་མོ་གཞོན་ནུས་འཁལ་བར་བྱ། །གཙང་མ་ལ་ནི་གང་ཡང་རུང༌། །མདུད་པ་པོར་ཏེ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད། །དེ་བས་ཉུང་ན་ལྔ་བཅུ་བཞི། །བཅུ་དང་ལྔ་དང་མདུད་པ་པོར། །སྔགས་དང་བཟླས་པས་ཡང་དག་ཏུ། །བདུག་སྤོས་ལ་སོགས་ཡང་དག་བདུག །མགུལ་ལམ་དཔུང་པ་ལུས་ལ་སོགས། །མཁས་པས་ཡང་དག་བཅིང་བར་བྱ། །ནད་འཇིགས་སྣ་ཚོགས་མི་ཚུགས་པ། །དུས་མ་ཡིན་པའི་འཆི་བ་བཟློག །རྨི་ལམ་ངན་དང་ལྟས་ངན་བཟློག །གདོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་ཚུགས་སོ། །དེ་དག་བསྟན་པའོ། །འཆང་ན་དེ་ལ་ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ནད་འཇིགས་པས་མི་ཚུགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་མའི་བར་གྱི་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་བ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་མི་ཚུགས་སོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་
― DTG072_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུགས་པར་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་ནི་བཅུ་སྟེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་བྱེད་པའི་ཡུལ་ནི་མཐའ་ཁོབ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །ཡང་ན་ནི་བྱེད་མཁན་ནི་ཤན་པའི་རིགས་སམ་གདོལ་བའི་རིགས་སོགས་པས་མི་ཚུགས་སོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་མི་དང་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་འབྱུང་པོས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །མི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའམ་རྐུན་པོའམ། ཆོམ་རྐུན་ནམ། མི་སྡིག་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །ཡང་ན་འཚེ་བ་བྱེད་པ་ནི། སེང་གེའམ་སྟག་གམ། མ་ཧེའམ། བ་མེན་ནམ། སྦྲུལ་ལམ། སྡིག་པའམ། དུག་རྣམས་སམ་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །རྒྱལ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་དང་རྒྱལ་བའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ནད་སེལ་བའི་ཆོ་གའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དྲུག་པའོ།། །།ཡུལ་འཁོར་མཚམས་གཅད་པར་འཚལ་བ་ཁྲུས་བགྱིས་པ་ཟས་དཀར་གསུམ་འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། དཀྱིལ་འཁོར་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལ། །ས་གཞི་འཇམ་པོ་ལེགས་པ་ལ། །རྣམ་ལྔ་དག་གིས་བྱུག་པར་བྱས། །མཁས་པ་དག་གིས་ཐིག་བཏབ་ལ། །ས་ཚོན་སྣ་ལྔས་བྲི་བར་བྱ། །དབུས་སུ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་དང༌། །ཟེའུ་འབྲུའི་སྟེང་དུ་ཉི་མ་ཡིན། །དེ་སྟེང་རྡོ་རྗེའི་རིགས་སུ་གནས། །དེ་བཞིན་པདྨ་འདབ་བཞི་ལ། །ཤར་ཕྱོགས་ལྷོ་དང་ནུབ་ཕྱོགས་བྱང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་རིགས་བཞི་བཞུགས། །དེ་དག་སྟོང་ཆེན་རབ་འཇོམས་མ། །རིགས་ནི་ལྔ་རུ་ཡང་དག་ཤེས། །ཤར་ལྷོ་ལྷོ་ནུབ་བྱང་ཤར་ཡང་དག་ཏུ། །དྷཱུ་པེ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡིན། །མུ་ཁྱུད་རྡོ་རྗེས་བསྐོར་བ་ཡིན། །ཕྱི་རིམ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ལ། །སྣ་ཚོགས་འཁོར་ལོ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟའ་རྣམས་དེ་ལ་དགོད་པར་བྱ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་མུ་ཁྱུད་ལ། །སྐར་མ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །གྲུ་བཞི་ལྷ་རྣམས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ལ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ནི་ཡང་དག་དགོང༌། །ཤར་ཕྱོགས་དང་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་དང༌། །ནུབ་ཕྱོགས་བྱང་དང་སྒོ་དག་ལ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་ནི་ཡང་དག་བཞུགས། །གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་ཀ་བ་བརྒྱད། །ཏྭ་ར་རྣམ་བཞི་སྣ་ཚོགས་རྒྱན། །སྣ་ཚོགས་པདྨ་རྒྱ་གྲམ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་རབ་
― DTG072_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེ་རིས་བསྐོར། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཕྲག །བགེགས་རྣམས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་གནས་པའོ། །གཏོར་མ་སྣ་ཚོགས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ། །རིགས་ནི་ལྟ་ཞིང་མཁས་པས་བགྱིས། །མདའ་དང་མདུང་དང་རལ་གྲི་དང༌། །ཕུར་པ་དག་ལ་ཚོན་སྐུད་བསྐོར། །ལྔའམ་གཅིག་གམ་གང་ཡང་རུང༌། །བཀྲ་ཤིས་བུམ་པ་ཡང་དག་དགང༌། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཤིང༌། །འབྲུ་དང་སྙིང་པོ་བདུད་རྩི་དང༌། །དྲི་དང་གོས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན། །བཞི་པོའི་དབུས་སུ་ཡང་དག་བཞག །ལུས་ཁྲུས་ངག་དང་ཡིད་ཁྲུས་དང༌། །དྲི་མ་མེད་པའི་གོས་གོན་ལ། སྨྱུང་བར་བྱས་ནས་ཡང་དག་ཏུ། །ཡང་ན་དཀར་གསུམ་ལ་ནི་བརྟེན། །སྙིང་རྗེ་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་ཡང་དག་བསྲུངས། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཡིས། །བསྙེན་པའི་ཆོ་ག་ཡང་དག་བཞུགས། །དེ་དག་བསྟན་པའོ། །ཟས་སྣ་ལྔ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་དང་སྒོག་པ་བསྲེས་པ་དང། །ཆང་དང་ཉ་ཤ་ལ་སོགས་དང༌། །དེ་དག་ལ་ནི་སྤང་བར་བགྱི། །མི་ཡི་བསླབ་པའི་གཞི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་སེམས་དང་མཚུངས་པ་དང༌། །སྔོམ་པ་གསུམ་དང་ཡང་དག་ལྡན། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ། །མི་རྣམས་ཐམས་ཅད་གྲོང་བ་དང༌། །སྡོམ་པ་ལ་ནི་གནས་པར་བྱ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཞེན། མི་དགེ་བཅུ་ནི་སྤངས་བྱས་པ། །ཚང་པའི་གནས་བཞི་བསྒོམ་བྱ་བ། །གྲོང་དང་གྲོང་ལ་འཐབ་སྤངས་པ། །རང་སེམས་ཇི་བཞིན་གཞན་དག་དང༌། །འཐབ་རྩོད་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ། །ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ་གོས་དང་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། །དྲི་མ་མེད་པ་ལེགས་པར་བགོ །གསེར་དང་མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ། །ལུས་ལ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་བརྒྱན། །དེས་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། གྲོང་རྡལ་དང༌། ཡུལ་འཁོར་དང་སུམ་མདོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོ་ག་གར་བྱེད་པའི་ས་རུ། བའི་རྣམ་ལྔ་དང༌། ཙནྡན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བཟང་པོའི་ཆུས་ཐམས་ཅད་བྱུགས་ཏེ། མི་གཙད་བ་རྣམས་བོར་ནས། སྤོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདུགས་ཏེ། གོས་དང་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བས་བརྒྱན་པའོ། །ཁྱིམ་རྣམས་ཉལ་ཉིལ་གྱི་ཕུང་པོ་མ་
― DTG072_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆིས་པར་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱག་དར་བཟང་པོ་བྱས་ནས་སུ། །སྣ་ལྔ་དྲི་དང་གཏོར་བར་བྱ། །གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་དུ། །དེ་བཞིན་ལ་ནི་གཏོར་བར་བྱ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་གྱི་དབུས་ཀྱི་དོག་ས་རྣམས་སུ་མེ་ཏོག་གི་སིལ་མ་བཀྲམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་དབུས་དང་གཞན་དག་དང༌། །གང་ཡང་རུང་སྟེ་ཁྱིམ་ལ་སོགས། །མེ་ཏོག་ཆུ་སྐྱེས་ཐང་སྐྱེས་དང༌། །དུས་ལས་བྱུང་སྟེ་གང་ཡང་རུང༌། །སྤོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བདུག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་དང་གཞན་དག་དང༌། །ཨ་ཀ་རུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང༌། །ཕྱོགས་བཞིར་བུ་མོ་ཤིན་ཏུ་ཁྲུས་བགྱིས་པས་བརྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྲམ་ཟེ་མོའམ་རྒྱལ་རིགས་སམ། །རྗེ་རིགས་ལ་སོགས་གང་ཡང་རུང༌། སྨྱུང་བར་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང༌། །སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་སྤང་བྱས་པ། །ཡང་ན་ཟས་ནི་དཀར་གསུམ་བསྟེན། །ལོ་གྲངས་བཅུ་གཉིས་ཉི་ཤུ་གཉིས། །མཚན་ཉིད་ལེགས་པ་བྱང་མཛེས་པ། །དྲི་མ་ཅན་གྱི་གོས་ཀྱང་སྤང༌། །ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་པ་བཞི་དང་དྲིལ་བུ་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞོན་ནུ་དེ་དག་མཚོན་ཐོགས་ནས། །རལ་གྲི་ལ་སོགས་གཡས་ན་འཛིན། །དྲིལ་བུ་དཀྲོལ་ཞིང་བཀྲ་ཤིས་འདོན།། གླུ་གར་ལ་སོགས་དེ་བཞིན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་བཞི་གཞག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྡལ་དུ། །གྲོང་བར་དེ་བཞིན་གཞག་པར་བྱ། །ཡང་ན་ཆོ་ག་བྱེད་པའི་ས། །ཕྱོགས་བཞི་ལ་ནི་ཡང་དག་གཞག །སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་གདུགས་ཤར་བ་དང༌། རིག་སྔགས་བཀླག་པར་བགྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཕྱོགས་བཞི་ཕྱོགས་རྣམས་སུ། །ངག་མི་འདེ་བར་ཡང་དག་འདོན། སྨྱུང་བར་བྱ་ཞིང་གཙང་སྦྲ་བསྟེན། །ཡང་ན་ཟས་ནི་དཀར་གསུམ་བསྟེན། །ཡི་གེར་བྲིས་ཏེ་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསེར་རམ་དངུལ་ལས་བྱས་པ་ཡི། །བུམ་པ་དང་ནི་ཚ་ཚ་དང༌། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང༌། །ཡི་གེར་བྲིས་ཏེ་འཁོར་ལོ་ལ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་རྩེ་མོ་ལ། །མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་ཡང་དག་གཞག །བལ་སྲང་དྲུག་ཅུ་ཐམ་པ་ལ། །བཀལ་ནས་མཆོད་པ་བྱ་བའོ། །དར་རམ་རས་སམ་སྲིན་བལ་ལ། །གང་ཡང་རུང་སྟེ་སྐུད་པ་ལ། །ཚོན་ནེ་སྣ་
― DTG072_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་བྱས་ནས་སུ། །གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་ཡང་དག་བསྐོར། །ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་དང་རྒྱལ་མཚན་ཆེན་པོའི་རྩེ་མོ་ལ་བརྟོད་དེ་བཏགས་ལ། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང༌། སྤོས་སྣ་ཚོགས་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དེ་ལ་སོགས་པ་མཐོན་པོའི་གནས་སུ། སྔར་བཤད་པའི་འཁོར་ལོ་བཏགས་ནས་བལ་ལམ་རས་ལས་བྱས་པའི་སྐུད་པ་སྲང་དྲུག་ཅུ་ཐམ་པ་བྱས་པས་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་གདགས་པར་བགྱིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་ཡང་བྱའོ། །དགུང་ཟླ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་མཆོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅིག་གམ་གསུམ་མམ་ལྔ་ཡང་རུང༌། །དེ་བཞིན་བདུན་དང་དགུ་དང་ནི། །བཅུ་གཅིག་དང་ནི་བཅོ་ལྔའོ། །གདུགས་རེ་རེ་ཞིང་རིག་སྔགས་བཀླག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་དྲོའི་དུས་སུ་བྱའོ། །ཡང་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བཀླག་གོ །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཡུལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་བླང་ངོ༌། །ཁྲུས་བྱའོ། །བཀྲ་ཤིས་བརྗོད། གདོན་ནོ། །རོལ་མོ་ལ་སོགས་བྱའོ། །བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྫས་གདོན་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་གྲོང་ཁྱེར་བསྲུང་བའི་ཆོ་གའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བདུན་པའོ།། །།དེ་ལྟར་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཡང་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་ནད་པའི་ཁྱིམ་མམ་ཕྱུགས་ལྷས་རྣམས་ཉལ་ཉིལ་མ་མཆིས་པར་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལེགས་པར་ཕྱག་དར་བྱས་ནས། བའི་རྣམ་ལྔས་གཏོར་ཏེ། ཧོམ་ཁུམ་ཟླུམ་པོར་བྱས་ནས། ཆོ་ག་ཇི་བཞིན་དུ་གཏོར་བར་བྱའོ། །རྫས་ནི་ཏིལ་དང་མར་ལ་སོགས་པའི་རྫས། ཀུ་ཤ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སེང་ལྡེང་དང་རྒྱ་ཤུག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞི་བའི་ཤིང་གང་ཡང་རུང་བ། དོགས་ལ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཧོམ་ཁུང་ལ་སོགས་པ་ལ་གཏོར་བར་བགྱིའོ། །སྒོ་གཡས་གཡོན་ནས་དྲི་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་བའི་བུམ་པ་ཡང་གཡས་གཡོན་དུ་གཞག་གོ །དྲི་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལྷ་ལ་ཁྲུས་བྱའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་མར་གྱིས་བསྐུས་ཏེ་ཕྱོགས་བཞིར་གཏོར་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སརྦ་པཱ་པཾ་ད་ཧ་ན་བཛྲ་ཤཱནྟིཾ་ཀུ་རུ་སྭཱ་ཧཱ། ཆབ་སྒོར་ཚོན་སྐུད་སྣ་ཚོགས་བྲེ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདའ་དང་མདུང་དང༌། རལ་གྲིས་བསྐོར་བར་བྱའོ། །དུད་འགྲོའི་
― DTG072_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་པ་དག་ནི་བཏོན་ལ་སླར་ཡང་གཟུད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུད་འགྲོ་རྣམས་ཕྱིར་བཏང་སྟེ། ཡང་གཞུག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་བགེགས་གང་གནོད་པའི་མིང་བྱང་བཅུག་ལ། མེ་ལ་གཏང་བར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱང་བཀླག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཙང་སྦྲ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བཀླག་པར་བགྱིའོ། །ཡི་གེར་བྲིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོའོ། །མདུད་པ་མདུད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲུང་སྐུད་དོ། །མཐོན་པོའི་ཁར་བཏགས་ལ་མཆོད་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོའི་རྩེ་མོའམ། རང་ཉལ་བའི་སྟེང་ངམ། ཡ་ཐེམ་པ་གདགས་པའམ། གདུང་གི་ལོགས་ལ་གདགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། གནོད་བྱེད་དང་ནད་ཐམས་ཅད་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་ཚུགས་པའོ། །ནད་པའི་མདུན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་རམ་དངུལ་ལམ་ཟངས་སམ། རས་རེས་ལ་སོགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟངས་སམ་དངུལ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱས་པའི་མཆོད་རྟེན་ནམ། རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དུ་བཞག་ལ། བུམ་པ་ཞབས་ཕུག་ལ། དྲིའམ་སྨན་ལ་སོགས་པས་ཡང་དག་པར་མཆོད་ལ། ཁྲུས་གསོལ་བར་བྱའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་དག་པར་བྲིས་ལ་བགྱིའོ། །ཡང་ན་བག་ཕྱེའམ་འབྲས་ཕྱེ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཟུགས་བྱས་ལ། དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཡང་དག་པར་གཞག་གོ །ཕྱག་རྒྱ་བཞི་བགྱིས་ལ་གཞག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་ཡིན་ཏེ། དར་རམ་རས་སམ་ཤིང་ཤུན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོ་ག་བཞིན་དུ་བྲིས་ལ། ནད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གདགས་སོ། །མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང༌། སྤོས་སྣ་ཚོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་མཆོད་པ་བྱའོ། །ཚངས་པ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དང༌། འཕྲོག་མ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་བྱས་ནས་མཆོད་པ་དང་མིང་བྱས་ནས་ཨརྒྷ་བྱའོ། །
― DTG072_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་མཆོད་དོ། །གཟུངས་ཀྱང་ངག་མ་འདྲེས་བར་བཀླག་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་དབང་ཕྱུག་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བདག་ལ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་རིག་སྔགས་དང༌། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་སོ། །ནད་པ་རྣམས་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སོགས་པའོ།། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ནད་པའི་ཟས་དང་སྐོམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་སྔགས་བཏོན་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་བར་བྱའོ། །སྨན་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་འདིས་བཏབ་སྟེ་སྩལ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ནས་འདོད་པའི་སྔགས་བཏབས་ནས། བདེན་པ་ཡང་དག་པར་བདར་བར་བྱའོ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཚེ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཕྱོགས་བཞི་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཡང་ཕྱོགས་བཅུར་སྐྱོང་བའོ། །སྣོད་བཞི་དག་ནི་བླངས་ནས་སུ། །བདེ་བར་གཤེགས་ལ་ཕུལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་འབུལ་ཏེ། གཉིས་པ་ཕྱོགས་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱིན་པའོ། །མཐུ་ཡིས་གཅིག་ཏུ་སྤྲུལ་མཛད་པ། །ལྷ་ཡི་སྣོད་མཆོག་དེ་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཞིང་དག་པའི་སྣོད་དུའོ། །བདུད་རྩི་འདྲ་བའི་སྨན་གྱི་རྣམས། །སྟོན་པའི་ཕྱག་ན་བསྣམས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས་བྱུང་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་མཐུའི་བདུད་རྩིའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་ནི་དེ་དག་གིས། །སྨན་རྣམས་བདུད་རྩིར་གྱུར་བར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པའི་ཟས་དང་སྒོམ་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་འདིའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་བདུད་རྩིར་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་ལྷ་མོ་འཕྲོག་མ་ཡིས། །ལྷ་རྫས་དགེ་བ་ཨ་རུ་ར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ལྟ་བུ། ལྷ་མོས་
― DTG072_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཨ་རུར་ཕུལ་བའོ། །བླངས་ནས་སྟོན་ལ་རབ་ཕུལ་བ། །བདུད་རྩི་འདྲ་བའི་སྨན་གྱི་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཕུལ་བའི་བདེན་པས་ཀྱང༌། འདིར་ནད་པ་ལ་བདུད་རྩིར་སྣང་བའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་ནི་དེ་དག་གིས། །ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་སེལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པས་ནད་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་པར་བྱེད། །སྨན་རྣམས་བདུད་རྩིར་གྱུར་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་དད་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བདུད་རྩིར་སྣང་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་གཟིགས་གཟི་བརྗིད་དང༌། །གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་སྟོབས་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་གཟིགས་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱི་བདེན་ཚིག་དང༌། །ལོག་དད་སེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གཉིས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱི་བདེན་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་ལོག་དད་སེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་གྱིས་ཀྱང་དོན་སེམས་ཅན་གྱི་བྱས་པའོ། །གསེར་ཐུབ་ཀྱི་ནི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །འོད་སྲུངས་ཀྱི་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གསུམ་པའི་དུས་སོ། །བདེར་གཤེགས་གསེར་ཐུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་པའོ། །ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་མཐུ་རྣམས་ཀྱིས། །སྨན་རྣམས་བདུད་རྩིར་གྱུར་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་ཐ་མ་སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་སུ། བདེར་གཤེགས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། མཐུའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་པས་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པས་འདིར་ཡང་སྨན་རྣམས་བདུད་རྩིར་སྣང་བའོ། །ནད་པ་ཤར་ཕྱོགས་ཁ་བསྟན་པ། །སྨན་རྣམས་ཉེ་བར་སྩལ་བར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་འདིའི་ཚིག་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཁ་དོན་དུ་བྱས་པས་ནད་པ་ལ་བདུད་རྩི་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ཡི་ཚེ་ན་རིག་སྔགས་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་གཡས་ན་རྡོ་རྗེ་དང་
― DTG072_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡོན་ན་རིན་པོ་ཆེ་འཛིན་པ། སྤྱན་གསུམས་དབུ་ལ་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞི་བའི་གཟུགས་ཅན་ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་སྟེང་དུ་ཟླ་བའི་གདན། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་བྱེད་པ། རྡོ་རྗེའི་རིགས་ལ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །ལག་མཐིལ་གཞག་སྟེ་བཀླག་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་རྒྱལ་མོ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམས་ནས། རིག་སྔགས་གྱི་ཞལ་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་གང་ཞེ་ན། སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔགས་ནི་ཁ་དེ་ཁ་དེ་ལ་སོགས་པའོ། །རླུང་ལས་གྱུར་དང་མཁྲིས་ལས་གྱུར། །བད་ཀན་ལས་གྱུར་འདུས་ལས་གྱུར། །ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་རབ་བཅོམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གསུམ་གྱིས་གཞི་བླངས་པ། ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། བདེན་བའི་ཚིག་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་བདེ་བར་འགྱུར་རོ།། བདག་ལ་རྟག་ཏུ་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པ་དང་མཐའ་ཡས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །རིམས་ནད་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའི་ཆོག་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །།བྱད་དང་རོ་ལངས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམས་ལ། སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གདུགས་ཞག་གཅིག་སྨྱུང་བར་བགྱིས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔགས་གཏང་བ་དང༌། སྤོང་གཏོང་གཏང་བ་དང༌། མཛེ་དང་ཕོལ་མིག་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། དུག་དང་དུག་སྦྱར་མ་དང་སྨན་དང་སྨན་ཉེས་པ་དང༌། ས་བདག་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་སྨྱོ་བ་དང༌། འབོག་པ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་པའོ། །རབ་ཏུ་བཀྲུས་པ་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱད་ཀྱིས་ཕོག་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཡིད་བཞིན་ནོ། །དེས་དོག་ས་ལ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་པ་ལ་བརྟེན་ལ། སློབ་དཔོན་མཁས་པས་ཆོ་ག་ཡང་དག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་སྟ་གོན་གྱི་ཆོ་གའོ། །མཆོད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཨརྒྷཾ་ལ་སོགས་པས་ཡང་དག་པར་མཆོད་དོ། །སྤོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདུགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱད་ཀྱིས་ཕོག་པ་དང༌། བུམ་པ་རྣམས་ལ་བདུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སེང་ལྡེད་དང་རྒྱ་
― DTG072_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤུག་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ཞུགས་བུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབ་ཁུང་ཟུར་གསུམ་ཁྲུ་གང་ཚད་དུ་བྱས་པ། ནག་པོའི་སུམ་བརྩེགས་སོར་བཞི་བྱས་པའོ། །པདྨ་གསུམ་པ་ཕྱི་ལོགས་སུ་བྱས་པ་ནང་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། མེ་ལྷ་ནག་པོ་ཁྲོ་བོར་ནག་པོ་ལ་ཞོན་པ། གཡས་ན་རལ་གྲི་།གཡོན་ན་སྡིགས་མཛུབ་ཞགས་པ་འཛིན་པ། ཁ་གདངས་པ། མེའི་མདོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་བཞིར་གཏོར་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ནི་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཁྲག་སྣ་ཚོགས་དང༌། འབྲུ་སྣ་ཚོགས་དང༌། དུས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གང་ཡང་རུང་སྟེ། བག་ཕྱེའམ་འབྲས་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་བྱས་ལ། ལིངྒ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞུགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་གཏོར་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྫས་དེ་རྣམས་དགང་གཟར་བླུགས་གཟར་གྱིས་རེ་མོས་བླུགས་པར་བགྱིའོ། །རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་ཚོན་སྐུད་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྒྱུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང་བྱང་གང་གནོད་པའི་མིང་རུས་སམ། མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པའི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ལ། ཕྱོགས་བཞིར་གདགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱད་ཀྱིས་ཕོག་པའི་མགུལ་དུ་ཡང་གདགས་སོ། །རལ་གྲིའམ་མདུད་རྩེ་གསུམ་པའམ། མདུང་དམ་མདའ་ལ་གདགས་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཧོམ་ཁུང་གི་ཟུར་དུ་བཞི་བཞི་བཙུགས་ལ། སྔར་བཤད་པས་གདགས་པའོ། །སྤོས་ཆབ་སྣ་ཚོགས་སྦྱངས་ཏེ། བུམ་པ་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་བླུགས་ལ། གང་བྱད་ཀྱིས་ཕོག་པ་དེའི་མགུལ་བར་སྐུད་པ་དེས་བཅིངས་ཏེ་བུམ་པའི་ཆབ་ཀྱིས་བཀྲུ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོའི་གཞུང་བཞིན་དུ་བཟླས་པ་བྱས་ནས་མཚོན་ཆ་རྣམས་སྣ་གཅིག་བཏགས་ལ་གཅིག་བྱད་ཕོག་པའི་སྐེ་ལ་གདགས་སོ། །དེ་ནས་སྟོང་ཆེན་མོའི་རང་བཞིན་བུམ་པའི་ཆུས་དབང་བསྐུར་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་དག་པར་བྱའོ། །སྐུད་པ་ཡང་མཚོན་གྱིས་བཅད་དེ་ཞུགས་ཀྱི་ནད་དུ་དོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོར་བསམས་ལ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རལ་གྲིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། བྱད་དང་རོ་ལངས་སྔགས་སུ་བསམས་ལ། བསྲེག་པར་བྱའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་འདི་
― DTG072_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་བརྗོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དུས་སུ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་དག་མ་འདྲེས་པར་གདོན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདེན་པ་བདར་ལ། མཆོད་པར་བགྱིའོ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་རང་སངས་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། ལྷག་པ་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདེན་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་དོན་བྱེད་པའོ། །ཚངས་དབང་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང༌། །གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་དབང་ཕྱུག་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱག་མཚན་དབྱུག་གུ་གསུམ་དང་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་སོ་སོའི་ཕྱག་མཚན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་བཞིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་རྩེ་གསུམ་མོ། །དེ་བཞིན་གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་ཆེན་དང༌། །འཕྲོག་མའི་བུ་དང་བཅས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་རང་གི་སྟོབས་དང་གཟི་བརྗིད་དོ། །དེ་དག་མཐུ་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །རོ་ལངས་ལས་རྣམས་ཆད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱད་དང༌། རོ་ལངས་དང༌། སྔགས་དང༌། སྤོང་གཏོད་དང༌། དུག་དང་དུག་སྦྱོར་དང༌། དེ་རྣམས་ཆད་པས་བཅད་པར་འགྱུར་བའོ། །རྡོ་རྗེས་རིན་ཆེན་ཕུག་པ་དང། །མེ་ཡིས་བུད་ཤིང་བསྲེག་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་གྱིས་མུ་མེན་ལ་སོགས་པ་ཕིག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བསྲེག་པའོ། རླུང་གིས་སྤྲིན་ནི་འཐོར་བ་དང༌། །ཉི་མས་ནགས་ཚལ་སྐེམས་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྣང་གི་སྤྲ་ནི་མཐུག་བོ་ཡང་རླུང་གིས་གཏོར་ནས། མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་སྐེམས་པའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་ནི་དེ་དག་གིས། །བྱང་སྟེ་མས་ལས་རྣམས་ཚིག་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་བདེན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས། བྱད་དང་རོ་ལངས་ལ་སོགས་པ་ཚིག་པའོ། །སྤོས་དང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོས་ལ་སོགས་པ་གསལ་ཏེ། རིག་སྔགས་འདི་ཡི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་པའོ། །སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་
― DTG072_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་བ། སྐུ་མདོག་ནག་མོ། སྤྱན་གསུམ་པ་དབུ་སྐྲ་སེར་པོ། དབུ་ལ་ཐོད་པ་ལྔས་བརྒྱན་པ། གཡས་ན་རལ་གྲི་གདེངས་པ། གཡོན་ན་ལྕགས་ཀྱུ་དང་ཞགས་པ་འཛིན་པ་ཞབས་བུས་བཙུགས་སུ་བཞུགས་པ། གཡོན་བའི་ཞབས་བརྐྱང་བ། ཉི་མའི་གདན་གྱི་སྟེང་ན་གནོད་བྱེད་གནོན་པ། བསྐལ་པ་མེ་ལྟར་འབར་བའི་འོད་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་སྤྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གདངས་པ་མཆེ་བ་གཙིགས་པ། ཁྲོ་གཉེར་དང་ལྡན་པ། རྡོ་རྗེ་རིགས་མ་དང༌། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །རིག་སྔགས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཞལ་ནས་བྱུང་ངོ༌། །བརླག་པར་བྱའོ། །གསད་པར་བྱའོ། །བཅོམ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔགས་ནི་ཧུ་མེ་ཧུ་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་སྔགས་འདི་དག་གིས་བྱང་དང། རོ་ལངས་དང་སྨན་དང་སྔགས་དང༌། དུག་དང་དུག་སྦྱར་མ་རྣམས་གཅད་དོ། །བཤིག་གོ །ཕམ་པར་བྱས་སོ། །ཕ་རོལ་ཕམ་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་པའི་ཚིག་དེ་དག་དང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བསད། དམོད་མོས་འཚིག་པར་བྱེད་པའོ། །བྱད་དང་རོ་ལངས་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་གའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དགུ་པའོ།། །།ལྔ་པ་དང༌། ཤུ་བ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང༌། འབྲས་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། རྐོམ་པོ་དང༌། དུག་འཐུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐར་བར་འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོར་རང་གི་ཕྱག་གིས་བགྱིའོ། །གཉིས་པ་ཆུས་གདབ་བོ། །གསུམ་པ་དཱུར་བས་བྱའོ། །བཞི་པ་རྩྭ་ཀུ་ཤས་བྱའོ། །ལྔ་པ་རྨ་བྱའི་སྒྲོས་སེལ་ལོ། །དྲུག་པ་མཚོན་གྱིས་བརྡེག་གོ །བདུན་པ་རང་གི་སོས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། དེས་མ་སོས་ན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གིས་ཀྱང་མི་སོས་སོ། །ལྷོག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་བྱའོ། །དུག་ཟ་བར་འགྱུར་ན་ཆུ་ལ་བཏབ་ལ་འཐུང་དུ་གཞུག་གོ །ཤིན་ཏུ་ཁྲུས་བགྱིས་པ་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་དང༌། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་བགྱིའོ། །སྟན་བཟང་པོའི་སྟེང་དུ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་བདག་གི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་བདེ་བ་དང༌། ངག་བདེ་
― DTG072_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང༌། སེམས་བདེ་བར་བྱས་ལ། བཟླས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་འདི་བརྗོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དག་མ་འདྲེས་པར་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་གདོན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདེན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གཟི་བརྗིད་དང༌། །རང་རྒྱལ་ངག་གི་གཟི་བརྗིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་སྟེ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐུའི་དོན་བྱེད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་དག་གི་མཐུ་དག་དང༌། །གསང་སྔགས་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་སྟེ། གསང་སྔགས་འཛིན་པ་ཡང་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཡི་ཤེས་རབ་དང༌། །མཽད་གལ་བུ་ཡི་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ལ། ཤེས་རབ་ལ་གྲགས་པ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་གྲགས་པའོ།། མ་འགགས་པ་ཡི་མིག་དང་ནི། །འོད་སྲུངས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དེ་གཉིས་ལ་ཡང་མཐོང་བར་གྲགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པར་གྲགས་པའོ། །ཀཽ་ཎྜི་ནྱའི་སྔར་ཐོས་དང༌། །ཀུན་དགའ་བོ་ཡི་ཐོས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་ཐོས་སུ་གྱུར་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཐོས་པ་དང༌། ཐོས་པ་མང་པོ་བྱས་པའོ། །ཚངས་པ་ཡི་ནི་བྱམས་པ་དང༌། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ནི་དབང་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྟ་ཞིང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དབང་དུ་འདུས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་ཡུལ་རྣམས་དང། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་བདག་པོར་གནས་པ། ལྷ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེད་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་ནུས་མཐུ་དང༌། །འཕྲོག་མའི་གཟི་བརྗིད་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་མཐུན་བར་གྲགས་པ། འཕྲོག་མའི་བུ་དང་བཅས་པ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བའོ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་དང་གཟིས། །བདག་གི་དུག་ནི་དུག་མེད་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་གིས་དུག་ལ་སོགས་པ་འཐུང་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་དང་
― DTG072_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་གིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །དུག་མེད་དུག་རྣམས་འཇོམས་བྱེད་པ། །གསང་སྔགས་ཚིག་རྣམས་དེ་ལགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རི་ཀེ་ཤི་ཎི་ལ་སོགས་པའོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གིས་དུག་གསུམ་ངེས་པར་འཇོམས་པའོ། །གསང་སྔགས་ཚིག་རྣམས་དེ་ལགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་སྤྱན་གསུམ་པ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཅུང་ཟང་ཁྲོ་མོ་གཡས་ན་རལ་གྲི་དང་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་འཛིན་པ། གཡན་པ་ན་རྡོ་རྗེ་དང་སྦྲུལ་འཛིན་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ནི་སྦྲུལ་དང་བཅས་པ། ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །ཉི་མའི་གདན་གྱི་སྟེང་ན་མཐའ་ཡས་དང༌། འཇོག་པོ་མནན་པའོ། །འོད་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ། རྡོ་རྗེའི་རིགས་མ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །འབྲས་དང་རྨ་དང་ཤུ་བ་དང༌། །གཡན་པ་དང་ནི་འབྲུམ་བུ་དང༌། །ལྷོག་པ་དང་ནི་གཡའ་བ་ནི། །བདུན་པ་ལགས་ཏེ་རབ་ཏུ་བཅོམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནང་གི་དུག་གསུམ་མ་སྤངས་པས་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་པ་དེ་དག་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཡང་གསང་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འདི་དག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་དུག་གསུམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་དག་ནི་དུག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་མི་ལ་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དུག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཏི་མུག་ནི་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དུག་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐུའི་དུག །གསུང་གི་དུག །ཐུགས་ཀྱི་དུག་དང་གསུམ་མོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་མམ། རང་གིས་རང་དུག་བཏང་བའོ། །ཡང་ན་ནི་རང་གིས་རང་སེལ་དུ་བཏུབ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་སེལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་སངས་རྒྱས་དུག་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གིས་རང་གི་དུག་བཅོམ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །དེ་བས་ན་དུག་
― DTG072_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་གཟི་བརྗིད་དུག་བཅོམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་ནི་གསུམ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། འདུག་པའི་དུག་དང༌། བྱམས་པའི་དུག་དང་གསུམ་མོ། །འགྲོ་བའི་དུག་ལ་བཞི་སྟེ། ཚོར་བ་མཐོང་བ། རེག་པ་ཁས་བླངས་པ་བཞིའོ། །འདུག་པའི་དུག་ནས་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། སམ་ཡ་འབུམ་སྡེའོ། །བྱེད་པའི་དུག་ནི། སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁམ་ཕོར་གྱི་ནང་དུ་མར་དང་སྦྲང་རྩི་མཉམ་པར་བྱས་ནས་ཞག་བདུན་བཞག་སྟེ། མཆོད་རྟེན་གྱི་མདུན་དུ་མཆོད་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་སྲེག་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པ་བྱ་བ་དང༌། དུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི། རིག་སྔགས་བཀླག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་བགྱིས་ལ། རིག་སྔགས་གདོན་པར་བགྱིའོ། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་བགྱིས་ལ། འབྱུང་པོ་དག་ལ་ཡང་གཏོར་མ་སྦྱིན་ནོ། །ཚེས་བརྒྱད་ཀྱི་ཚེ་ན་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སྐྱེས་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་མཆོད་པར་བགྱིའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་ན་དེ་ལ་སེམས་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་མཆོད་པར་བྱའོ། །མིང་ནས་ཀྱང་འདོན་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། སྤྱན་མི་བཟང་དང༌། རྣམ་ཐོས་སྲས་དང༌། མཆོད་པ་ཡང་དག་པར་བྱའོ། །ཚེས་བཅུ་བཞིའི་ཚེ་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ཉིད་མདུན་ན་སེམས་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་ནས་ཡང་དུ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་བགྱིད་དོ། ནད་ལ་སོགས་པ་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །མིང་ནས་ཀྱང་འདོན་པར་བགྱིད་དོ། །ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ཉིད། སེམས་པར་བགྱིད་ཅིང་མིང་ནས་ཀྱང་འདོན་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ན། ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་ཚུགས་ཏེ། དུས་དུས་སུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ཀྱང་འཁོར་བར་འགྱུར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་མ་དད་པ་གང་གིས་ཀྱང༌། འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན་ཚུགས་པར་ཡང་མི་
― DTG072_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ། ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་རྒྱས་གདབ་པའོ། །ལེན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། སྟོན་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དེ་ནི། སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཞིང༌། ཕན་པར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ལྟ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་འདིའི་བསླབས་པས། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེར་ལྡན་པས་སོ། །བཙུན་པ་བཙམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསླབ་པའི་གཞི་བཟུང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་ལ་ཡང་གུས་པར་བྱས་ན། དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གོས་དང་ཟས་དང༌། མལ་ཆ་དང་སྟན་དང་ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས། མི་བྲེལ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ནད་རྣམས་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང༌། བསྟི་སྟང་བགྱིད་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བླ་མར་བགྱི་བ་དང༌། རིམ་གྲོར་བགྱི་བ་དང༌། མཆོད་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་གུས་པར་བྱས་པའོ། །གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང༌། བྲམ་ཟེ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཅན་དང༌། ཀུན་དུ་རྒྱུ་དང༌། མཛའ་བ་དང༌། མི་མཛའ་བ་དག་གི་ནང་དུ་མཆིས་ཀྱང་མཆོད་པར་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མུ་སྟེགས་ཀྱི་རིགས་ལྟ་བ་མི་གཅིག་པ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་ཀྱང་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། དྲུག་པོ་གཉིས་སུ་བསྡུས་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདིར་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་གུས་པར་བྱས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་དེས་གཙང་མར་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་འཛམ་བུའི་གླིང་
― DTG072_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་དབུས་སུ་མིའི་ལུས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། རིགས་ལས་འཕགས་པ་རྒྱལ་པོ་དང་བྲམ་ཟེ་དང་རྗེའུ་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ལུས་གཙང་བ་དང༌། གོས་དང་རྒྱན་དང་མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང་ཡོ་བྱད་ཁྱད་པར་ཅན་དང་གཙང་མར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །ཡུལ་ངན་པ་རྙེད་པར་མི་བགྱིད་ཡུལ་ངན་པའི་མཛའ་བོ་དང་བརྟེན་པར་མི་བགྱིད། །ཡུལ་ངན་པ་ན་གནས་པ་ལ་བསྔགས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ནི་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། ད་དག་གི་མི་རྣམས་དང༌། གནས་པ་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །གང་འབྱུང་པོའི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པའི་མདུན་དུ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་དྲན་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་ནད་དང༌། ཡམས་ནང་དང་དེ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྨྱོ་འབོག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་བདག་ཉིད། བསྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་ཆེན་མོ་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་ནུས་སོ། །འཁོར་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བྱེད་མ་ནུས་སོ། །སྐྱོབ་པ་དང་སྦེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གིས་གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ཡང་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ན་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་སྡེ་འདི་མཐུ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་དུ་དག་པ། ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་ཡང་མེད་བརྗོད་དུ་ཡང་མེད་དོ། །གང་གིས་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་མཚན་གཅིག་གམ། ཉིན་གཅིག་ཀྱང་རུང་ཡང་དག་པར་བསམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིའི་གཞུང་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་འཆང་བ་དང་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བའོ། །དེ་ལ་ལོ་གཅིག་བར་དུ་མི་མ་ལགས་པས་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུང་ཙམ་དུ་གུས་པར་བྱས་ན་ཡང༌། འདི་སྐབས་མ་ཕྱི་གཉིས་ལ་ཆད། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་ལྷ་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། རླུང་ལྷ་དང༌། དབང་ལྡན་དང༌། གཤིན་རྗེ་དང༌། གནོད་
― DTG072_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་དང༌། ས་བདག་རྣམས་སོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཨུ་མ་དེ་བ་ལྷ་ཡིན་ཏེ། ཡབ་ཡུམ་གཉིས་དང་ངོ༌། །གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང༌། མཐུ་བོ་ཆེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དེད་དཔོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་དང༌། ས་ལ་རྒྱུ་བ་དང༌། ས་འོག་ལ་རྒྱུ་བ་གསུམ་མོ། །ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་ནི་ཚངས་པའོ། །སལ་རྒྱུ་བ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་ཆེན་པོའོ། །ས་འོག་ལ་རྒྱུ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའོ། །འཕྲོག་མའི་བུ་དང་བཅས་པ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕྲོག་མའི་བུ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། ཡབ་ནི་གནོད་སྦྱིན་པ་ཉྩི་ཀའོ། །འཕྲོག་མའི་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་གནོད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཉལ་ནས་རྡུལ་ཞིང་སྐྲག་པར་བགྱིད། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །ཚིག་བ་ཟ་ཞིང་རྡུལ་བར་བྱེད། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་བསྟན་པ། །འཁྲུ་བར་བྱེད་ཅིང་སྐྱུག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་འཕྲོག་མའི་བུའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གི་ཆོ་ག་ནི་བཤད་པར་བྱའོ། །སྔོན་དུ་བཤད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོ་ག་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས། རིག་སྔགས་ནི་བཀླག་པར་བྱའོ། །ཡས་སྟགས་ནི་ཤལ་ཉ་ཤ་བཀལ་ནས། ཆན་དང་ཆད་དང་ཁུར་བ་ལ་སོགས་པ་གཏོར་མ་ལ་བཞག་ནས། ཆང་བུ་གསུམ་ཡང་མར་གྱིས་བྱུགས་ལ་ཧ་རི་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་བཏོན་ལ་གཏང་ངོ༌། །དེ་ནས་བྱིས་པ་ཁྱེའུ་མང་པོ་བོས་ལ། འབྲུ་ཆན་ནམ་སྲན་མའི་ཆན་བཙོས་ལ། བྱིས་པ་ལ་སྟོན་མོ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ཐལ་མོ་དག་ནི་རབ་སྦྱར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ཐལ་མོ་སྦར་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མདུན་དུའོ། །སྒྲ་སྐད་གཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །ཉི་མ་སྟོང་ལྟར་གསལ་བའི་འོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། མཐུ་དང་སྟོབས་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ནོ། །ཟླ་བ་ཉ་ལྟར་འོད་གསལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་ཉ་བ་བཞིན་དུ་འོད་གསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ།
― DTG072_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོད་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འོད་གསལ་བའོ། །ལྷ་མིར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བགེགས་རྣམས་རྗེས་གཅོད་པ་ལ་དྲག་པོ་སྟེ། ཡང་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པ་ལ་དྲག་པའོ། །ཁྱོད་དང་འདྲ་བ་ཡང་མ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་དུ་ཡང་མ་བྱུང་སྟེ། ཕྱི་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་སམ་ལེགས་པར་སྦྱར་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་དད་པས་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་རྣམས་འཇོམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའོ། །རྒྱལ་སྲིད་ཐར་བགྱིད་ཅེས་བགྱི་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོའི་རྒྱལ་སྲིད་ལས་ཐར་བའོ། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་སྲིད་རབ་སྦྱོར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ནི་རྩེ་མོ་སྟེ། བསྲུང་བ་གང་གིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བར་གནས་མེད་མྱ་ངན་འདས་མེད་དོ། །གཉིས་ཀ་མེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་བྱེད་པ། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་མོ་དྲག་མ་ཡིན། །སྟོང་ཆེན་གྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་ན། །སྲུང་བའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཁྱབ་པ། འདི་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པ་བྱེད་པ་ལའོ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་དཔའ་ཁྱོད་ལ། །ཕྱག་འཚལ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཁྱོད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས། ཆོས་སྤྱོད་པ་ལ་འདུད་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་མི་སྣང་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །མྱོང་འགྱུར་སྣང་ནི་མིང་གི་གཙོ་བོ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་མིའི་ནང་ནས་བྱུང་བའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅོ་ལྔ་བའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕན་ཡོན་བཤད་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནུབ་གའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་
― DTG072_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་བཞེངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀའ་ཡིན་ཏེ། གསང་བ་ལ་གནས་བཀའ་སྩལ་བའོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ལྔ་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་སྡེ་ལོངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དད་བསྐྱེད་ལ་གུས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱའོ། །ཆོངས་ཤིག །ལྷོགས་ཤིག །སྟོན་ཅིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གུས་པར་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བའོ། །དེ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ། ཡུན་རིང་པོའི་དོན་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་ངའི་དགེ་སློང་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་དང་གཞན་ཡང་མཚུངས་པ་མེད་དེ། འདི་ལ་གང་གིས་ཀྱང་གུས་པར་འཛིན་པའོ། །མདོ་སྡེ་འདིས་ཤིང་སྐམ་པོ་ལ་སྐུད་པས་བཅིངས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་པ་ལ་སོགས་པས་དད་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཐུང་བ་རྣམས་ལ་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་རོ། །བཀྲ་མི་ཤིས་པ་ནི་ཤིས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་བ་མི་ཐོབ་པ་རྣམས་རྒྱལ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བུ་མེད་པ་བུ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གང་གི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དད་བཅས་པའི་ལུས་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞི་བེམས་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་པ་མི་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཡང༌། ཚེ་ཐུང་བ་རྣམས་ཚེ་རིང་བར་བྱེད་པ། ལོངས་སྤྱོད་མེད་པ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ད་ལྟར་བྱས་བ་ད་ལྟར་འབྱང་བའོ། །དགེ་དང་མི་དགེ་བ་དེ་བཞིན་དེ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཞག་ཏུ་ལོན་
― DTG072_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་འོ་མ་བསྐོལ་དུ་མི་བཏུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྔོན་གྱི་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དགེ་སློང་དེ་དག་གིས། འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ཆེན་པོ་ལྔ་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡོད་དེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་ཁམས་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དང༌། རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་དང༌། སོ་སོར་འབྲང་མ་དང༌། བསིལ་བའི་ཚལ་དང༌། གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྡོ་རྗེ་དང། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། ལས་ཀྱི་རིགས་སུ་ཞུགས་སོ། །ཡང་ན་འདུལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཕལ་ཆེན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་སྨྲ་བ་དང༌། གནས་བརྟན་པ་དང༌། མང་པོས་བཀུར་བ་དང༌། གཅིག་ནི་རིགས་ལ་མི་གཏོགས་ཏེ། ཡང་ན་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་བསྟན་པའོ། །བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་རིགས་དང༌། རྗེ་རིགས་དང༌། དམངས་རིགས་དང༌། གདོལ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཀྲི་ཡའི་དབང་དུ་འགྱུར་ན། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བྱས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གསུངས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་རབ་ནས་གསུངས་པ་དང༌། དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་གསུངས་པ་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཡུལ་དུ་གསུངས་པ་དང་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་གསུངས་པ་དང་དེ་དག་ནི་མདོ་ཆེན་མོ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །ཟས་སྣ་ལྔ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་དང་འདྲེས་པའི་ཟས་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ཟས་རྣམ་པ་ལྔ་
― DTG072_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་སྤོངས་ལ་ཆོངས་ཤིག་ཅེས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟས་རྣམས་པ་ལྡ་ནི་དུག་དང་འདྲེས་པའི་ཟས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལས་བྱུང་དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཟས་ཉུང་བའོ། །ཟས་བསོད་སྙོམས་ལ་བརྟེན་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཤིག་ཅེས་གསུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེ་རེ་མི་འགྲོ་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཟླ་བ་དང་འགྲོགས་ཤིང་གནས་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཟས་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་པར་གསུམ་དུ་བགོ་སྟེ། རང་ཟབ་དང་ཡི་དགས་དང་གཞན་ལ་དབུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟས་རྣམ་ལྔ་དང་མ་འདྲེས་པའི་བསོད་སྙོམས་ནི་ཉུང༌། འདི་ལྟར་ཟས་རྣམ་ལྔ་དང་འདྲེས་པ་དེ་ནི་མང་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཟས་ཀྱི་དོན་དུ་ཞུས་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བདག་ཅག་གིས་ཇི་ལྟར་ནན་ཏན་དུ་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཟས་རྣམ་པ་ལྔ་ལྷུང་བཟེད་དུ་ལྷུང་པར་གྱུར་ན། ཐབས་ཅི་བདོག་ཅེས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟས་རྣམ་པ་ལྔའི་དོན་ལ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པའོ། །འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་མདོ་སྡེ་འཆང་བ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་པ་དག་ཀྱང་མི་ཆུགས་ཏེ། ཟས་སྣ་ལྔ་དག་ཀྱང་མེད་དོ། །རྨ་མེད་པའི་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་གང་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་ཡང་མེད་གཉིས་སུ་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་སྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདི་ཡང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཟས་རྣམ་ལྔ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོངས་ཤིག །དེས་བསོད་སྙོམས་ལེན་པའི་ཚེ། ཟས་ལ་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ།
― DTG072_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར། རིག་སྔགས་འདིས་སེལ་བའོ། །ཟས་རྣམ་ལྔ་དང་འདྲེས་པའི་བསོད་སྙོམས་ལ་ཡང་ཟས་རྣམ་ལྔ་མ་འདྲེས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱུས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དད་པས་བསོད་སྙོམས་ལ་བྱོན་པར་གྱུར་ན། དེའི་དོན་ལ་མི་དམིགས་པར་བསམ་པའོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུས་བྱས་ནི་བྱས་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྣང་བའོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྐྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང༌། ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་འདི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡང་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །ཟས་རྣམ་ལྔ་པོ་ག་ལ་ཡོད། །ཟས་རྣམ་ལྔ་བ་སུ་ཡི་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་ཀྱི་གནས་ཀྱང་མེད་ཅིང་བདག་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པའོ། །སུ་ཞིག་ཟས་རྣམ་ལྔ་པོ་ཟ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་མཁན་མེད་ཅིང་གཟུང་བྱ་ཡང་མ་གྲུབ་པའོ། །དེ་བས་ན་ཟས་ཀྱི་མིང་ཡང་མེད་དོ།། བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡང་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་ག་ལ་ཡོད། སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བ་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང༌། མི་དགེ་བ་གྲུབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བའོ། །དེས་ཟས་རྣམ་ལྔ་དང་འདྲེས་ན། ཚེས་བརྒྱད་དང༌། བཅུ་བཞི་དང༌། བཅོ་ལྔ་ལ་བདག་བསྲུང་བ་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། རིག་སྔགས་འདིའི་ཐབས་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་དུ་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ། གཙང་སྦྲལ་བརྟེན་ལ་ཁ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བལྟས་ལ་འཁལ་དུ་གཞུག་པའོ། །ལེགས་པར་སྲུང་བ་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལོ་བརྒྱད་ལོན་པ། གཞན་རྣམས་དང་མ་འགྲོགས་པ་ཤིན་ཏུ་གཙང་སྦྲལ་
― DTG072_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟེན་པའོ། །ཉིན་ཞག་གཅིག་ཟས་བཅད་པ། བསླབ་པའི་གཞི་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨྱུང་བར་བྱས་ཤིང་ཟ་མ་སྲུང་བའོ། །སྐུད་པ་དམར་པོ་བཞི་སྒྲིལ་དུ་འཁལ་དུ་བཅུག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རས་དང་ཤིང་བལ་གྱི་སྐུད་པ་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བ་ལ་བུ་མོ་དེས་འཁལ་བའོ། །གསང་སྔགས་འཛིན་པ་རིག་སྔགས་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། སྐུད་པ་དེ་ལ་མདུད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གིས་གཞུང་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱ་སྟེ། རྫོགས་པའི་རིམ་པ་དང༌། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སྐུད་པ་དེ་མཚོན་གསར་པས་གཅད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་གཞན་མ་བཅད་པའི་མཚོན་གྱིས་དུམ་བུ་བདུན་དུ་བྱེད་པའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དམ་ལྕགས་ཀྱི་སྣོད་ཀྱང་རུང་བ་ཆུས་བཀང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསེར་རམ་དངུལ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་སྣོད་དུ་ཙནྡན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ཞིམ་པོའི་ཆུས་བཀང་བའོ། །མེ་ཏོག་དག་གིས་ཁྱབ་པར་ཁྲོམ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྣོད་གྱི་ནང་དུ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱའོ། །བདུག་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཨ་ཀ་རུ་ལ་སོགས་པས་བདུག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སྔོན་དུ་བཤད་པའི་ཆོ་ག་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཡང་དག་པར་མཆོད་ལ། ཆོ་ག་བཞིན་དུ་བཀླག་པར་བགྱིའོ། །སྣོད་ཀྱི་ནང་ནས་སྐུད་པ་དེ་སླར་འབྱོར་ཏེ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་རིག་སྔགས་འདི་བརྗོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དང་དག་མ་འདྲེས་པར་གསང་སྔགས་འདོན་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ལག་པ་ལ་བཅིངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུད་པ་ནམ་འབྱོར་བ་དང༌། བསོད་སྙོམས་པའི་དགེ་སློང་རྣམས་སྲུང་བའོ། །ཚིག་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་པ་བདར་བའོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་བསླུས་ནས་སུ། །ཤཱཀྱ་སེང་གེས་སྐྱོབ་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པ་ཕྲག་དོག་གི་དུག་ཅན། མུ་སྟེགས་ཀྱི་རིགས་ཅན་གྱིས་བསླུས་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ཡང་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའོ། །དཔལ་སྦས་ཀྱིས་ནི་དུག་ཅན་གྱི། །བསོད་སྙོམས་དག་ནི་ཕུལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་མ་ག་དྷཱའི་བདག་པོ་དཔལ་
― DTG072_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦས་ཀྱིས་ཕུལ་བའོ། །དེ་ལས་དེ་ནི་བླངས་ནས་སུ། །སྟོན་པས་དུག་ནི་བསལ་ནས་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་ཡང་དུག་དང་འདྲེས་པའི་ཟས་དེ་ཡང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་སེལ་བའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་ནི་འདི་ཡིས་སུ། །ཟས་ནི་བདུད་རྩིར་གྱུར་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་བདེན་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་མཐུས། ཟས་ལ་དུག་མེད་པར་སྣང་བའོ། །རྣམ་པར་གཟིགས་ལ་ལྷ་གང་དང༌། །གཙུག་ཏོར་ཅན་ཀུན་སྐྱོབ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་ལྟ་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱིས་ཀྱང་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལ་སྐྱོབ་པའོ། །ལོག་པར་དད་པ་སེལ་བ་དང༌། །སྟོབས་ཆེན་ལྷ་གང་དང་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ལོག་དད་སེལ་གྱིས་ཀྱང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་བདུད་རྣམས་པ་ཏུལ་བའོ། །གསེར་དང་དཔལ་ལྡན་འོད་སྲུངས་དང༌། །ཤཱཀྱ་ཡི་ནི་སེང་གེ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱང་དཔལ་དང་ལྡན་ཏེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའོ། །རབ་དད་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དང༌། །ཚངས་དབང་སུམ་ཅུའི་དབང་ཕྱུག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཁམས་དང་འདོད་ཁམས་ལ་དབང་བྱེད་པ། གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་དག་དང༌། །ནོར་བུ་བཟང་དང་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཞི་སྐྱོང་ཞིང་ཕྱོགས་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །སྲིན་མོ་ནག་མོ་ཆེན་མོ་དང༌། །དེ་བཞིན་གདོལ་བ་གཏུམ་མོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་བ་བསྲུང་ཞིང་བཟང་ལ་དགའ་བ་རྣམས་སོ། །མེ་ཏོག་དང་ནི་བདུག་པ་དང༌། །བདག་གི་སྦྱིན་སྲེག་འདི་བཞེས་ཤིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་གང་ཟག་གིས་སྦྱིན་བའི་མཆོད་པ་དེ་རྣམས་བཞེས་པར་ཞུའོ། །དེ་དག་ཚིམ་ཞིང་མཆོད་གྱུར་ནས། །བདག་གི་ཁ་ཟས་བྱང་བར་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་དུ་གསོལ་ཏེ། བདག་གི་བསོད་སྙོམས་ཡང་ཟས་ལྔ་དང་མ་འདྲེས་པའོ། །ཟས་ལྔ་དག་དང་འདྲེས་
― DTG072_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང༌། །བདག་ལ་མ་འདྲེས་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་ནུས་པས་ཟས་ལྔ་དང་མ་འདྲེས་བའོ། །ཁ་ཟས་ལྔ་དང་འདྲེས་པ་ཡང༌། །ཟས་དེ་ཀུན་ནི་བཟའ་བར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་རྩི་ལྔའི་རང་བཞིན་ཟས་དཀར་པོ་ལ་བརྟེན་པའོ། །ས་བོན་དག་ནི་མཆོག་ཀུན་ལ། །ས་ཡི་བཅུད་ནི་ཞུགས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ནས་སྐྱེས་པའི་སྡིག་པའི་ཟས་སུ་མ་གྱུར་པའོ། །ཁ་ཟས་འདྲེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །བདག་ལ་མ་འདྲེས་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་དང་ཟས་རྣམ་ལྔ་དང་འདྲེས་པར་གྱུར་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་མཐུས་མ་འདྲེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྐུད་པ་བཅད་བསྲེགས་པ། དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སླར་འབྱོར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པ་དེས་ཀྱང་ཟས་རྣམ་ལྔ་དང་འདྲེས་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་ཟས་རྣམས་འདྲེས་པ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་གཤེགས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པས། ཟས་འདྲེས་པའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་བའོ། །མ་འདྲེས་པར་ནི་བདག་ལ་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ་རིག་སྔགས་སྐུ་གཟུགས་ནི་གང་ཞེ་ན། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྐུ་མདོག་དམར་མོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་དབུ་ལ་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཅན། གཡས་ན་རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་འཛིན་པ། གཡོན་ན་རྡོ་རྗེ་དང་ཞགས་པ་འཛིན་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། པདྨའི་སྟེང་དུ་ཟླ་བའི་གང་ན་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ། རྡོ་རྗེའི་རིགས་མ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །གསང་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན། སྱཱད་ཡ་ཐེ་དན། འདི་ལྟ་སྟེ། གསང་སྔགས་ནི་ཁ་ཁ་མེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ཟས་ལྔ་དང་འདྲེས་པ་ཡང༌། །ཇི་ལྟར་མ་འདྲེས་ཟས་བཞིན་དུ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་སྐུད་བསྲེགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་མཐུས་སྐུད་པ་དེ་ཡང་འབྱོར་བ། ཟས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །དེ་འདྲའི་བདེན་པ་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་བའི་སྙིང་པོ་སྟེ། ཡང་རིག་སྔགས་གདོན་བར་བྱའོ། །སྱཱད་ཡཱ་ཐེ་དན། འདི་ལྟ་སྟེ་གསང་སྔགས་ནི་ཀ་ལ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དང་
― DTG072_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙུག་ཏོར་ཅན། །བདེ་གཤེགས་ཀུན་སྐྱོབ་སངས་རྒྱས་ལོག་པར་དད་སེལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་ནས་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པའོ། །གསེར་ཐུབ་འོད་སྲུངས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་གཽ་ཏ་མ། །བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་བར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱས་ནས་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་གང་ཟག་གི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །མི་མཆོག་བདུན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྐུ་རྣམས་ལ། །མེ་ཏོག་དག་དང་སྤོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མཆོད་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་མིའི་ཚོགས་སོགས་པའི་དམ་པ་དེ་རྣམས་ཡང་མིའི་ཚོགས་རྫོགས་པས་སངས་རྒྱས་པ། དེའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མིའི་མཆོག་བདུན་པོ་དེ་འདུད་པའོ། །ལུས་དང་ཡིད་ངང་རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །དེ་དག་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་ཉེ་བར་མཆི་བར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་རབ་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ལ་བསྐྱབ་ཅིང་གུས་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ། །ལྷ་གང་མངོན་པར་དང་བ་རབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པའོ། །ལྷ་དེ་མགུ་ཞིང་ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀའ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དགའ་ཞིང་བདེ་བར་གྱུར་པའོ། །རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྲུང་དུ་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྲུང་བ་སྟེ། །དམ་པའི་ཆོས་འདི་གུས་པར་བྱས་ན་ནི། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དག་པར་སོང་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དང༌། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞིང་ཁམས་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་དང༌།
― DTG072_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ཡུལ་དུ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། མཐའ་འཁོབ་དང་རིགས་ངན་གྱི་ཡུལ་དུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་རྐུན་མ་དང་ངན་སོང་གསུམ་ནས་ཐར་པ་དང་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་དད་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་ལྷ་དང་མིའི་ཡུལ་དང། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་ན་བྲམ་ཟེ་འམ་རྒྱལ་རིགས་སམ། གང་གི་རིགས་བཟང་བ་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ནམ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཆོས་འདི་དང་འགྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟའི་ཚེ་ན་ཡང་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང༌། སྦ་བ་དང་སྲུང་བ་དང་མཚམས་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་དང༌། རྨི་ལམ་ངན་པ་དང་ལྟས་ངན་པ་དང༌། བྱད་དང་རོ་ལངས་དང་དུག་དང་དུག་སྦྱོར་བ་དང༌། སྦོད་གཏོང་དང་སྔགས་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཚེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཆོ་གའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་འདི། འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གཏད་པའོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་ཡི་རངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཉན་ཐོས་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང༌། །ཚངས་ཆེན་གྱི་ལྷ་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་བདག་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་མཐུ་བོ་ཆེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། འཕྲོག་མ་བུ་དང་བཅས་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། མིའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་མི་རྣམས་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་གསུངས་སོ། །སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་འབུམ་འགྲེལ་དག་པ་ལྔ་པ། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའི་འགྲེལ་པ། ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།
རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ།
ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ།
― DTG072_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་མ་ཡུ་རི་བིདྱཱ་རཱ་ཛྙཱི་སཱུ་ཏྲ་ཏ་ཊཱི་ཀཱ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ་ཞེས་བྱ་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐུབ་པའི་སྐུ་ནི་བདེ་ཆེན་པོ། །རྟག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ། །དཔལ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་ཅན། །ཐུབ་པའི་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མི་ཤེས་མུན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ང་ཡིས་ཡང་དག་དོན་བསམ་ལ། །རིག་སྔགས་འབུམ་འགྲེལ་བཤད་པར་བྱ། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའོ། །བཀའ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་སྐུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ནི་ཆོས་སྐུའོ། །དེའི་རང་བཞིན་གྱི་གྲིབ་མས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ།། དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པ་སྟེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སེམས་ཅན་གྱི་ངོན་མཛད་པའོ། །དེ་ཡང་ཤཱཀྱ་སེང་གེའོ། །འདི་ལྟར་ནི་ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བཀའ་སྟེ། དེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ལོག་པའོ། །ལོག་པ་ནི་སྒྱུ་མ་དང༌། ཆུ་ཤིང་དང༌། ཆུ་ཟླ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང༌། ཆུའི་དབུ་བ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། དེ་བརྒྱད་ནི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྱུ་མའོ། །ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་བཞིའི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ནི་ཀུན་དགའོ། །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ཐོས་པའོ། །དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅིང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཤར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སུས་ཐོས་ཤེ་ན། ཀུན་དགའ་བོས་ཐོས་པའོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པའི་དུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
― DTG072_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་བཅོམ་དྲུག་ལྡན་འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས། བཞི་ནི་དང་པོ་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་སྟེ། དེ་ཞེ་སྡང་བཅོམ་བའོ། །གཉིས་པ་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་བཅོམ་པའོ། །གསུམ་པ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་བཅོམ་སྟེ། གཏི་མུག་བཅོམ་པའོ། །བཞི་པ་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་སྟེ། ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་བཅོམ་པའོ། །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དཔལ་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། གནས་དང་འཁོར་དང་གདན་དང་ཡོན་ཏན་དང་དྲུག་གོ །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་ལས་འདས་པའོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གནས་སོ། །ཡང་དག་པའི་གནས་མ་ནོར་བའོ། །མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཆད་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་མང་པོ་བདེ་བར་གནས་པ། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དུས་དུས་སུ་ཆར་འབབ་པའོ། །དེའི་ཁོ་ན་ཁོར་ཡུག་ན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་རྫིང་བུ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་རིགས་མི་གཅིག་པ་མང་པོ་ཡོད་དེ། རྫིང་བུ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་ལ་ཡང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །རྫིང་བུ་དེའི་གཞི་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། གསེར་དང་དངུལ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང༌། མ་ར་ཀ་ཏ་དང༌། པུཥྤ་རཱ་ག་དང་བདུན་ནོ། །རྫིང་བུ་དེའི་ཆུ་དེ་ཡང་དྲི་ཞིམ་ཞིང་ཙནྡན་གྱི་ཆུ་དང་འདྲ་སྟེ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། དང་ལ་ཡང་རྙོག་པ་མེད་པའོ། །ཆུ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཨུཏྤལ་དམར་པོ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། ཁ་དོག་དཀར་པོ་དཀར་པོས་མདངས་ཕྱེ་བ། ཁ་དོག་མཐིང་ཁ་མཐིང་ཁས་མ་དངས་ཕྱེ་བ། ཁ་དོག་དམར་པོ་དམར་པོས་མདངས་ཕྱེ་བ། ཁ་དོག་སེར་པོ་སེར་པོས་མདངས་ཕྱེ་བ། ཁ་དོག་ལྗང་གུ། ལྗང་གུས་མདངས་ཕྱེ་བ། ཆུ་དེའི་ནང་ན་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། ངང་སེར་དང༌། དང་སྐྱ་དང༌། ཀྲུང་ཀྲུང་དང༌། སོ་བྱ་རོག་པོ་ལ་སོགས་པས་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱིན་ཅིང་སྙན་
― DTG072_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་ལ་ཡང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། མེ་ཏོག་ཀུནད་དང༌། ཛཱ་ཏི་དང༌། ཀ་ཀོ་ལའི་མེ་ཏོག་དང༌། ཙམ་པ་ཀའི་མེ་ཏོག་དང༌། མེ་ཏོག་དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐང་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཡུལ་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ན། ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། ཙམ་པ་ཀའི་ཤིང་དང༌། ཀླུའི་ཤིང་དང༌། ཙནྡན་དཀར་པོའི་ཤིང་དང༌། ཙནྡན་དམར་པོའི་ཤིང་དང༌། ཤིང་སཱ་ལ་དང༌། ཤུག་པ་དང༌། རྒྱ་ཤུག་དང༌། ཁ་རྫུ་རལ་སོགས་པའི་ཤིང་སྣ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཤིང་དེའི་གྲིབ་མས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་པའོ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་བུ་སྟེ། དེའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཤིན་ཏུ་མཚར་བའོ། །དཔག་ཚད་གཉིས་ཡོད་པ། ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པའོ། །ཡུལ་དེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཚལ་དེ་ལ་རྩེ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཚོང་དཔོན་མགོན་མེད་ཀྱིས་བཞེངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྦྱིན་པར་འདོད་པ། བཀྲ་ཤིས་པའི་ས་བཙལ་ཏེ། གཞན་ནས་མ་རྙེད་པས་དེ་ཡང་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ན་བཟང་དོ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་མགོན་མེད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ངས་ནི་དགེ་བ་བྱས་པའི་ས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཚལ་བཀྲ་ཤིས་པ་ངས་ཉོ་ཡི་ཞེས་པའོ། །རྒྱལ་བུས་སྨྲས་པ། ངའི་ཚལ་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོ་ནུས་སམ། གསེར་གྱི་ཕ་གུས་བརྩེགས་ནས་དེ་ཁེངས་པའི་གསེར་འདོད་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇལ་བར་ནུས་སམ། དེའི་ཐོག་ཏུ་ཡང་དའི་མིང་འཇུག་ནུས་སམ་ཞེས་སྨྲས་པའོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱིས་གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་བྱས་ནས་གཞལ་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་མ་འདོད་དེ། གསེར་བརྡུངས་ནས་པ་གུ་བྱས་པའོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱིས་ས་གཞི་དེར་གསེར་གྱི་ཕ་གུས་བརྩེགས་ཏེ་རྒྱལ་བུ་ལ་གཞལ་བའོ། །དེའི་སྟེང་ལས་གཞི་དེ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཀུན་དགའ་རབ་བྱས་ཏེ། སྒོ་བཞི་སུམ་ཐོག་ཏུ་བྱས་པ། ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་ཀ་བས་རྣམ་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུ་
― DTG072_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མཛེས་པ། ཀ་བ་དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། གདུང་དང་ཕྱམ་ཡང་གསེར་དང་དངུལ་ལས་བྱས་པས་སུམ་ཐོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གློ་སྐར་ཕྱི་ནང་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་ཤིང་མུ་ཏིག་གི་དྲ་བས་བརྒྱན་པ་སྟེ། ཕྱོགས་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཕྱོགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་དཔག་ཚད་རེ་རེ་ཡོད་ཅིང༌། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཡང་རིན་པོ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་རི་མོས་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །ཀུན་དགའ་ར་བ་དེ་ལ་ཡང་ཕྱོགས་བཞིན་སྒོ་རེ་རེ་ཡོད་དེ། ད་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའོ། །སྒོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་སེང་གེ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དེ། སེང་གེ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀ་བ་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་མཛེས་ཤིང༌། ཆུ་སྲིན་ཏྭ་ར་ཎ་དང༌། བྱ་ཁྱུང་ག་རུ་ཌ་དང༌། རི་དགས་ཤ་ར་ཎ་དང༌། ཤང་ཤང་ས་ར་ན་ལ་སོགས་པས་མཛེས་ཤིང་རྟ་བབས་བཞིས་ཕྱོགས་བཞི་ནས་མཛེས་པའོ། །རྟ་བབས་དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པའོ། །ཀུན་དགའ་ར་བ་དེའི་ཐོག་ན། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གདུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཞི་ནས་བརྒྱན་པའོ། །མུ་ཏིག་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁ་དང༌། དྲིལ་བུ་ཡང་གསེར་དང། དངུལ་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་རླུང་གིས་བཏབ་བས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སྒྲའི་རོལ་མོ་མཁན་མཁས་པས་རོལ་མོའི་སྒྲ་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་ར་བའི་ར་བ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་ཌཱུཪྻ་ལས་བྱས་པ་སྟེ། མཚམས་བཞི་བྱི་རུ་ལས་བྱས་པའོ། །དེའི་ཕྱི་ནང་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་ར་བ་དེའི་ཕྱི་ལོགས་ན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཞི་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་རྫིང་བུ་དང་བཅས་པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་རྫིང་བུ་ལ་ཡང་མེ་ཏོག་ཆུ་སྐྱེས་ཐང་སྐྱེས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། དྲི་ཞི་མ་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པས་མཛེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་རྣམས་ཀྱང་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱིན་པས་མཛེས་ཤིང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། ཚོང་དཔོན་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་ཏིག་ནི། རུས་ལས་བཏགས་པའོ། །ཡང་ན་
― DTG072_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པས་ན་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བུའི་ཚལ་ལས་གྲུབ་པས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་ཞེས་བྱའོ། །ཚོང་དཔོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་བས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་རབ་ན་ཞེས་པའོ། །བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐབས་ཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བྱེ་བ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ད་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ། རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ། སྣ་ཚོགས་མཉམ་པ་ཉིད་མཉམ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཟབ་པ་དང༌། སྤོབས་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་སྤྲིན་གྱིས་མཆོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དང༌། གཟུངས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དབང་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་དང། ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། བྱམས་པའི་སྟོབས་དང༌། བདེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བྱང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སའི་སྙིང་པོ་དང༌། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང༌། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། ཉི་མ་གྲགས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གྲགས་པ་དང༌།
― DTG072_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཆད་པ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས། ལྟ་བ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བོན་བསྲེགས་པ་ཤ་སྟག་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀ་པི་ན་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྐུལ་བྱེད་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བྱེད་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། ཆེ་དང་ལྡན་པ་ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུངས་དང༌། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང་དྲི་ཟལ་སོགས་པ་མང་པོ་འདུས་པའོ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བའི་དབུས་སུ། རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་པདྨའི་སྙིང་པོ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཏེ། སེང་གེའི་ཁྲི་གང་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དུ་གཤེགས་པའི་སར་འབྱུང་བའོ། །རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྡོ་རྗེ་པདྨའི་ཁྲིས་ཀུན་དགའ་རབ་མཛེས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་བ་དུ་མ་སིལ་སྒྲ་འབྱུང༌། རྡོ་རྗེ་དང་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མའི་སྟེགས་བུ་ལ་རྩ་བ་ལེགས་པར་བརྟེན་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་དུམ་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁ་ནས་བྱུང་བའི་མུ་ཏིག་དམར་པོའི་ཕྲེང་བ་དང༌། འདམ་པའི་གནམ་རྟེན་བཅུག་པ། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མའི་སྙིང་པོ་ཅན། ཆགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཀེ་ཀེ་རུ་དང༌། ཀེ་ཀེ་རུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ཆེན་པོ་དང༌། མདུན་ནས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་བར་
― DTG072_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་ལ་ཁྱབ་པས་ཀུན་ནས་མཛེས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་ཐུར་མས་བརྒྱན་པའི་གདུགས་ཡུ་བས་བསྟོད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་གྲིབ་མས་བསྒྲིབས་ཤིང་བསྐྱབས་པ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དུ་མས་བརྒྱན་པས་མཛེས་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨའི་ཁྲི་ལ་ཀུན་དགའ་ར་བའི་དབུས་ན་བཞུགས་ཏེ། ཉི་མ་སྟོང་བས་ལྷག་པའི་འོད་ཟེར་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པར་བརྒྱན། ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྡུག་པར་སྣང༌། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་བྱང་བ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། སྤྱི་གཙུག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟ་བར་མི་མཐོང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་དེས་པར་རྒྱལ། དེ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་ལྔ་ནི་མངའ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཆོག་དང་ནི་ལྡན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ལྡན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ནི་ལྡན། བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོམ། གྲགས་པ་དང༌། སྒྲ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་འཕགས། ཁྱུ་མཆོག་དང་སེང་གེ་སྒྲ་ནི་སྒྲོགས། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ནི་ཀུན་ནས་བསལ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་སྐུ་བརྒྱན་པས་མཛེས་ཤིང་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོའི་པདྨའི་སྙིང་པོ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གནས་དང་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དང་པོའོ།། །།དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་བཞི་ཚོགས་པའི་ཚེ་ནའོ། །མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུའི་དབུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་མཉན་ཡོད་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ནི་སྔོན་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་གྱི་བཞུགས་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མར་མེ་མཛད་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་པར་དད་སེལ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང་འོད་སྲུངས་དང་བདུན་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཞུགས་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་གནས་པའོ། །མ་འོངས་པའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་ཡང་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་བཞུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པས་མཆོད་པར་འོས་པའི་གནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པའི་གནས་སོ། །དགེ་སློང་ས་རི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་གནས་ཤིང་གསར་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །གཞོན་ནུ་ཐོར་བུ་ལང་ཚོ་ལ་བབ་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་བོ་མ་ལོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུལ་བའི་ཆོས་མ་མཉན་པས། བཙུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་མི་ཤེས་པས་དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་ལམ་མི་བྱེད་ཅིང་རྩེ་བ་ལ་དགའ་བའོ། །བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཞག་བདུན་ལོན་ཏེ། བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་མ་ཤེས་པས་གཞན་དང་སྤྱོད་ལམ་མ་མཐུན་པའོ། །ཆོས་འདུལ་བ་འདིར་འོངས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་ཞིག་གནས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཞག་བདུན་ལོན་ཏེ། ལོ་གྲངས་བཅུ་གཉིས་ལོན་པ་དང༌། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་འདུལ་བའི་བྱ་བ་མི་ཤེས་པས་ཟག་པ་ཟད་པའི་དགེ་
― DTG072_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུན་གྱི་གནས་སུ་བྱོན་ནས། རང་གི་སྟེན་ལ་མི་འདུག་ཅིང་རང་དགར་གནས་པའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་བསྲོ་ཁང་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིང་གཤེགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན། དགེ་འདུན་གྱི་བསྲོ་ཁང་ལ་རྩེད་མོ་རྩེར་ཕྱིན་ནོ། །ཤིང་རུལ་པའི་སེར་ཀ་ཞིག་ནས་སྦྲུལ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་མཆེ་བའི་དུག་ཅན། ཀླུ་གདོལ་བའི་རིགས་དུག་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ། སྦྲུལ་ནག་པོའི་གཟུགས་ཅན། མིག་ན་མཐོང་བའི་དུག་ཡོད་པ། བསམ་པའི་དུག་ཅན་རེག་པའི་དུག་ཡོད་པ་དུག་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། རིགས་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། གང་གི་དུས་ན་ཞེ་ན། ཉམས་པ་དང་གང་ཟག་གི་བྱ་བའི་བསམ་པ་གཏང་བ་དང༌། ཀླུ་དེའི་རིགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚོར་ཏེ། རིགས་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པའི་དུས་ཀྱང་དེའི་དུས་ན་འབྱུང་སྟེ། དུག་ཀྱང་དེའི་དུས་སུ་ཆུད་དོ། །དེ་ལ་བསམ་པའི་དུག་ཅེས་བྱའོ། །མཐོང་བའི་དུག་ནི་ཉམས་པ་དང་གང་ཟག་དང་གང་ཟག་གི་རྫས་རྣམས་མཐོང་སྟེ། དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁྲོས་ཤིང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཐལ་བར་བརླག་པའོ། །ལོག་པའི་དུས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རིགས་ནི་རྒྱལ་རིགས་སོ། །རེག་པའི་དུག་ནི་དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རེག་སྟེ། དེ་ནི་མཆེ་བའི་དུག་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ནི་རྗེའུ་རིགས་སོ། །ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་ནི། བསམ་པ་དང་མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་སྟེ། བསམ་པ་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་འབྱུང་ཞིང༌། མཐོང་བས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །རེག་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་ནི་གཞན་དང་མི་འདྲའོ། །མི་སྲུན་ཏེ་གདོལ་བའི་རིགས་ཅན། ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་དེ་ནག་པོའི་དུག་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་རིགས་ནི་སྦྲུལ་ནག་པོའོ། །ཤིང་གཤེགས་ནས་བྱུང་ཞིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ། དུག་རྣམ་པ་བཞིའི་རང་བཞིན། དགེ་སློང་ས་རིས་མཚོར་བར་བྱུང་ངོ༌། །རྐང་པ་གཡས་པའི་མཐེ་བོང་ལ་ཟིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་སྲུན་པ་སྦྲུལ་ནག་པོས་ཀྱང་དགེ་སློང་ས་རི་བརྟུལ་ཞུགས་ཉམས་པ། མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པའོ། །དེ་ནི་གློ་བུར་གྱིས་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་སྦྲིད་ནས་སལ་འགྱེལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གི་ནུས་པས་མདོག་ཤོར་
― DTG072_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་སྐྲངས་ཤིང་སེམས་ལ་དྲན་པ་མེད་ཅིང༌། ཁ་ནས་ཀྱང་དབུགས་མཐོན་ནོ། །དགེ་སློང་ས་རི་དེ་ཡང་ནད་ཆེན་པོས་བཏབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ཉེན་པའོ། །དབུ་བར་སྐྱུག་ཅིང་མིག་ཀྱང་བསྐྱུར་ནས་ཉལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆེ་བའི་དུག་གིས་བཏབ་བས། འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་ཅིང་མིག་ཤོར་ཞིང་ལྕེ་ཡང་རྡོག་པོར་སོང་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ཞིང་ཐོས་པ་ཆེ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་མཛད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། འདུལ་བའི་སྒོ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མཛད་པ། སྡོམ་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ནི། དགེ་སློང་རི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་བས་རིངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་དེར་སོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྲུལ་ནག་པོས་ཟིན་པ་མཐོང་སྟེ། ཐབས་མི་རྙེད་ཅིང་ཐབས་ཀྱི་དོན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློངས་རི་སྙིང་རྗེ་ཞིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་དབུས་སུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་བཙུན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུལ་ཞིང༌། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་ཤིང་དགེ་བ་བཅུ་དང་དུ་ལེན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གཏི་མུག་
― DTG072_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཞེ་སྡང་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། དེ་རྣམས་བཅོམ་ཞིང་འཁོར་བ་ལས་ལོག་པའོ། །ཡང་ན་བག་ཆགས་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བཅོམ་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །འདས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་མ་ག་དྷཱའོ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་ལ་སོགས་པའི་གནས། ཡང་ན་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་གཅེས་པའོ། །དགེ་སློང་ས་རི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལས་བོས་པ་སྟེ། དགེ་སློང་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མིང་གྲགས་པའོ། །དེ་གཉིས་འཛོམ་པས་ན་དགེ་སློང་ས་རི་ཞེས་པའོ། །གཞོན་ནུ་ཐོར་བུ་ལང་ཚོ་ལ་བབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལོ་བཅུ་གཉིས་ལོན་པ་སྟེ། གཞོན་ནུའི་དུས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་འདུལ་བ་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཞག་བདུན་ལོན་པ། དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་པ་མི་ཤེས་པ། རྩེ་བ་ལ་དགའ་བའོ། །བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ཞག་གཅིག་ལོན་པའོ། །ཆོས་འདུལ་བ་འདིར་མཆིས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ཞིག་གནས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་འདུལ་བས་ན་འདུལ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱང་དེ་ནས་གནས་པའོ། །འདིར་མཆིས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་པ་མི་ཤེས་ཤིང༌། གཞོན་ནུའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་བསྲོ་ཁང་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཤིང་གཤེགས་པ་དང༌། ཤིང་རུལ་པའི་སེར་ཀ་ཞིག་ནས་སྦྲུལ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་ས་རི་རྩེད་མོ་ལ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཀླུ་གདོལ་བའི་རིགས་མཆེ་བའི་དུག་ཅན་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དུག་རྣམ་པ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཅན། ཤིང་རུལ་པ་གཤེགས་པའི་ནང་ནས་བྱུང་བའོ། །རྐང་པ་གཡས་པའི་མཐེ་བོང་ལ་ཟིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གཟུང་བས་སོ། །ལུས་སྦྲིད་ནས་དོགས་ལ་འགྱེལ་ཏེ་
― DTG072_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་རྣམས་མི་ཤེས་ཤིང༌། ལུས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྲངས་ཤིང་འགས་པར་གྱུར་པའོ། །དབུ་བར་སྐྱུག་ཅིང་ལུས་ཀྱང་བསྒྱུར་ནས་ཉལ་ཞིང་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིག་འཛུམས་མི་ཤེས་ཤིང་ལུས་ཀྱང་རེངས་ནས་ཁ་ནས་དབུགས་ཀྱང་མི་ཐོན་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་ནན་ཏན་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་དང་ཐབས་ཅི་ཡོད་ཅེས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་དགེ་སློངས་རི་སྦྲུལ་ནག་པོས་ཟིན་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གཉིས་པའོ།། །།དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་སྨྲས་པའི་རྟིང་ལའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ། ཀུན་དགའ་བོའི་དྲུང་དུ་འཁོར་བཞི་དང་ཆས་ཏེ་ཁྱུ་མཆོག་དང་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀས་ཁྱོད་སོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་དྲུང་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །ད་ལྟར་ཡང་ངས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་བརྟེན་ལ་མཛོད་ཅིག་ཅེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། ཡང་ན་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་ཐོབ་པ། དེ་འདྲའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཉོན་ལ་གསུངས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་
― DTG072_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་མོ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱིའི་རིག་པ་དང༌། ནང་གི་རིག་པའོ། །ཕྱིའི་རིག་པ་ནི། རིག་པ་རྣམ་པ་ལྔ་མཁྱེན་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྤྱད་ནས་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །ནང་གི་རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྒྱལ་མོ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་ཏེ། དེ་ཡང་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་འཁོར་བ་བཅོམ་པའོ། །ཆེན་མོ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཐུགས་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །རྨ་བྱ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་ནས་རིག་པའི་ལམ་ནས་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་རྨ་བྱ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ནི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེའི་གྲིབ་མ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །དེས་སེམས་ཅན་ལ་དོན་བྱེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་སྟེ་སྦྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཡང་ན་རྨ་བྱ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱིའི་དུག་དང་ནང་གི་དུག་བཅོམ་ཞིང་ཟས་སུ་དུག་ཟ་བའོ། །འདིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་དང༌། མཐུ་ཆེ་བ་དང༌། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང༌། ངན་སོང་གསུམ་འཇོམས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་བདེ་ལ་འགོད་པའོ། །འདི་ཞེས་པ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །དགེ་སློང་ས་རི་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གདོན་རེ་རེ་ལའང་ཡིན་ཏེ། ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི། ནད་ཀྱི་རིགས་གཅིག་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དུག་རྣམ་པ་བཞི་སྲུང་ཞིང་ངོ༌། །དགེ་སློང་ས་ར་ལེ་མཆེ་བའི་དུག་བཅོམ་ཞིང་ཉམས་པ་ཐམས་ཅད་སྐོང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དུག་ཀྱང་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །སྲུང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་དགེ་སློང་ས་རི་ལའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། དུག་དང་
― DTG072_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་པོ་དང༌། ནད་དང༌། ཉམས་པ་དང༌། སྡིག་པ་དང༌། ངན་སོང་གསུམ་ན་གནས་པ་སྦེད་པའོ། །ཡང་ན་སྔ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་ཞིང་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབ་པ་སྟེ། ཆད་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་ཅིང༌། འཇིགས་པ་ལ་མ་བཏང་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅོམ་ཞིང༌། དགེ་བ་གཟུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བསྲུང་བ་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅོམ་ཞིང་དགེ་བ་ལ་བསྐྱང་བའོ། །ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་བྱས་ཤིང༌། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པའོ། །འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཀྲ་ཤིས་ཤིང༌། ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་གང་ནས་གང་དུ་ཡང་བདེ་ལེགས་འབྱུང་བའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པའམ། རྒྱལ་བོའམ། རྐུན་མ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་ནམ། ཆུ་དང་མེའམ། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་བརྒྱད་དམ། མཁའ་འགྲོའམ། མ་མོའམ་གཤིན་རྗེའམ། དེ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང༌། བདེ་བར་གནས་པའོ། མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྲག་ཁྲུག་ཀུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པ་གློ་བུར་གྱི་མཚོན་ཆ་སྤངས་པའོ། །དུག་གཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆེ་བའི་དུག་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་དུག་བཅོམ་པའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནང་གི་དུག་གསུམ་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་སྟེ། ནང་གི་དུག་གསུམ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གོ །འདུག་པ་དང༌། བྱས་པ་དང༌། འགྲོ་བའི་དུག་གོ །དེ་རྣམས་བསད་ཅིང་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཤར་བར་བྱེད་པས་སོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁོར་ཁོར་ཡུག་ཙམ་མཚམས་གཅད་དེ། འདིའི་
― DTG072_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུས་པས་ཉེ་བར་མི་ནུས་སོ། །ས་བཅིང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་མཚམས་སྟེང་རྣམས་བཅིངས་ཏེ་གང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་གླགས་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིས་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་ནད་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གཙོ་བོ་བྱས་པ། ལྷའི་གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷའི་གདོན་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་ཅིང༌། གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་བའོ། །ཀླུའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། དེ་ཡང་བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་རིགས་དང༌། རྗེའུ་རིགས་དང༌། དམངས་རིགས་དང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བདག་དང་ས་སྲིན་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་གདོན་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། སྐུ་མདོག་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་ཤིང་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་བ། ཕྱག་ན་སྦྲུལ་ཞགས་འཛིན་ཅིང༌། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་ཀྱིས་གཙོ་བོ་བྱས་པ་ལྷ་མ་ཡིན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་སྐུ་མདོག་མཐིད་ག་ཕྱག་ན་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་ཤིང༌། ཀུ་བེར་ལ་ཞོན་པའོ། །ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་གནས་ཤིང་འཁྲུག་པ་ལ་དགའ་བའོ། །རླུང་ལྷའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་ལྷའི་གདོན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རླུང་ལྷའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་གཟུགས་མི་གཅིག་པ་གང་ནས་གང་དུ་རྒྱུ་བའོ། །སྐུ་མདོག་སྔོ་སྐྱ། ཕྱག་ན་བ་དན་འཛིན་ཞིང་ཤ་བ་ལ་ཞོན་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལ་སོགས་བ། བྱའི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་མི་གཅིག་པའོ། །མིའི་ལུས་ལ་བྱའི་མགོ་གནས་ཤིང་མདོག་སེར་པོའོ། །མིག་དམར་ཞིང་མཆུ་མཐིང་གའོ། །གཤོག་པ་ཡོད་ཅིང་དབུ་ལ་རྭ་གནས་པའོ། །དྲི་ཟའི་གདོན་དང་གཞེས་པ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཟུར་ཕུད་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དྲི་
― DTG072_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། གཟུགས་མི་གཅིག་པ་སྣ་ཚོགས་གནས་ཤིང༌། གླུ་དང་བྲོ་ལ་དགའ་བ་སྟེ། སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་པི་ཝང་བསྣམས་པའོ། །མི་འམ་ཅིའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྗོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མིའམ་ཅིའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། མགོ་རྟ་མགོར་གནས་ཤིང༌། ལུས་མིའི་ལུས་པོ་ལ། མདོག་ནི་མགོ་དམར་པོ། །ལུས་སེར་པོ་ཕྱག་ན་གླིང་བུ་བསྣམས་པའོ། །གླུ་ལ་དགའ་ཞིང་དབྱངས་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟོ་འཕྱེའི་རྒྱལ་པོ་གསེར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟོ་འཕྱེའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་ཞིང༌། མིའི་ལུས་ལ་སྦྲུལ་གྱི་མགོ་ཅན་ནོ། །སྐུ་མདོག་ནི་མཐིང་ག །ལུས་དམར་བ་ལ་ཕྱག་གཉིས་ཆ་ལང་འཛིན་པའོ། །སྒྲའི་ཚོགས་ལ་དགའ་ཞིང༌། གར་ཡང་སྐད་ཅིག་གིས་སྒྱུར་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སོར་མོ་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་གནས་ཤིང་ཆང་ལ་དགའ་བ། སྐུ་མདོག་སེར་པོ། ཕྱག་ན་རིན་པོ་ཆེའི་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་བྲལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིན་པོའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། ལྷོ་ནུབ་ན་གནས་ཤིང་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་གནས་བ། མདོག་ནག་པོ། ཕྱག་ན་རལ་གྲི་འཛིན་པ། སྲིན་པོའི་གདོན་སྣ་ཚོགས་བསྡུས་པའོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་གསུས་ཆེན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡི་དགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། གཟུགས་མི་གཅིག་པ་གནས་ཤིང༌། མདོག་ནག་པོ་སྐྲ་དང་སེན་མོ་རིང་བ། འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྟེ། རུས་པ་ལ་པགས་པས་གཡོགས་པའི་གཟུགས་དང་འདྲ་བས་ཕྱག་ན་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །ཤ་ཟའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་སུམ་གྱུར་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤ་ཟ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། ཤ་ཟ་མི་གཅིག་པ་གནས་ཤིང༌། ཕྱི་བའི་གདོང་ཅན་མདོག་སྣ་ཚོགས་གནས་ཤིང༌། ལག་ན་གྲི་གུག་ཐོགས་ཤིང་ནད་སྣ་ཚོགས་གཏོང་བའོ། །འབྱུང་པོའི་གདོན་དང་
― DTG072_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོའི་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་པོའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་གནས་ཤིང་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན། ཐལ་བའི་བུམ་པ་འཛིན་པའོ། །གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་མགྲིན་པ་གསུམ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། གསུས་པ་ཆེ་ཞིང་བཞིན་མི་སྡུག་པ། མགོ་བོ་ཆེ་ལ་མིག་གཡོ་བའོ། །མདོག་ལྗང་ནག་ཏུ་རབ་ཏུ་གནས་ཤིང་དབྱུག་པ་འཛིན་པའོ། །སྲུལ་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲུལ་པོའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། ཕག་པའི་མགོ་ཅན་ཏེ། ལུས་ནི་ཕག་པའི་མདོག་ཅན། བ་སྤུ་ཡང་ཁབ་དང་འདྲ་བ། ཕྱག་ན་མི་མགོ་འཛིན་པའོ། །ལུས་སྲུལ་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་སྲུལ་པོའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། ཕག་མགོ་ལྔ་ལྔ་ཡོད་པ། ཕག་གི་མགོ་བོ་དེ་ཡང་དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ལུས་ནི་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་ཏེ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའོ། །སྐེམ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐེམ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དེ་ཡང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། སྤྱང་ཀིའི་མགོ་ཅན་ལ་མིའི་ལུས་པོ་ཡོད། སྦྱང་ཀི་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱང་ཁྲ་བོར་གནས་ཏེ། མདའ་གཞུ་འཛིན་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་འདར་བར་བྱེད་པའོ། །སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཝའི་མགོ་ཅན་ཏེ། མདོག་ཝ་བཞིན་དུ་ཡོད་ཅིང་མིའི་ལུས་པོ་སྟེ། ཕྱག་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ།། གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། མིའི་ལུས་ལ་ཁྱིའི་མགོ་ཅན། མདོག་དམར་པོ་ལག་ན་འཁོར་ལོ་འཛིན་པའོ། །བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་གནས་ཤིང༌། མིའི་ལུས་པོ་ལ་བྱི་ལའི་མགོ་ཅན། མདོག་ནག་པོ་རལ་གྲི་འཛིན་པའོ། །གནོན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དེ། དྲེད་མོའི་མགོ་ཅན་ལ། མདོག་ནི་སེར་མོ་ལག་ན་དགྲ་སྟ་འཛིན་པའོ། །སྐར་མའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་
― DTG072_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩ་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། སྨིན་དྲུག་དང་ནི་སྣར་མ་དང༌། །མགོ་དང་ལག་དང་ནབ་སོ་དང༌། །རྒྱལ་དང་སྐག་ཅེས་བྱ་བའོ། །མཆུ་གྲེ་དབོ་དང་མེ་བཞི་དང༌། །ནག་པས་རི་ས་གའོ། །ལྷ་མཚམས་དང་ནི་སྣྲོན་དང་སྣྲུབས། །ཆུ་སྟོད་དང་ནི་ཆུ་སྨད་དང༌། །གྲོ་ཞུན་བྱི་ཞུན་བདུན་རྣམས་སོ། །མོན་དྲེ་དང་ནི་མོན་གྲུ་དང༌། །ཁྲུམས་སྟོད་དང་ནི་ཁྲུམས་སྨད་དང༌། ནམ་གྲུ་ཐ་སྐར་བྲ་ཉེའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་མཚན་ནི་འཁོར་ལོ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། པདྨ་དང་རལ་གྲིའོ། །གཤེད་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པར་གཤེད་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གཤེད་བྱེད་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་སོ། །བསྒྱུར་བའི་ལས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་ལུས་བཅོམ་ཞིང་རླག་བར་བྱེད་བའོ། །བྱད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། འཕྲལ་གྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ཞིང་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །གཡེང་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྗེད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལས་བཅོམ་ཞིང་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །རོ་ལངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མ་ཡིན་གྱི་རིགས་རོ་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་བ་སྤོང་བར་བྱེད་ཅིང་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །སེམས་བསྒྱུར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་སེམས་སྡིག་པའི་སེམས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་བསྒྱུར་རོ། །ཡང་ན་སེམས་བསྒྱུར་ནི། མི་དགེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་བསྒྱུར་བ་དེ་སེམས་བསྒྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དའི་སེམས་ཀྱང་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །སྤོད་གཏོང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཤིན་རྗེ་དང་མ་མོ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པར་བད་པའོ། །བཟའ་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་རྩི་དུག་ཏུ་སོང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་གིས་མ་ཞུ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་བའོ། །མ་ཞུ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི། དངས་མ་དང་ཚིགས་མའོ། །ཡང་ན་སྦྲང་རྩི་དང༌། མར་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པའོ། །སྐྱུགས་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱུགས་ཉེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །ཡང་ན་སྐྱུགས་པ་དེ་ནི་སྨན་ལ་
― DTG072_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་ནུས་པ་སྐྱུགས་ཉེས་པའོ། །གནོད་སྒྲིབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གདོན་ཡིན། གདོན་གྱི་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པས་ན་སྒྲིབ་པའོ། །ཡང་ནབ་ག་ཆགས་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །གནོད་ལྟས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་གིས་གནོད་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནོད་ལྟས་སོ། །ཡང་ན་གནོད་ལྟས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྐུན་མོ་དང༌། དགྲ་བོ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆད་པར་ལྟ་བའི་རིགས་སོ། །བྲི་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་རས་རིས་དང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་གླེགས་བམ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་བྲི་ཉེས་པའོ། །ཡང་ན་བྲི་བ་ཉེས་པ་ནི། ལྷག་པ་དང༌། ཆད་པ་སྟེ། སྦོམ་པ་དང༌། ཕྲ་བ་སྟེ། ཚད་དང་མི་ལྡན་པའོ། །སྒོམ་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་ནས་བྱུང་བའི་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་ཏེ། དེ་སྒོམ་ཉེས་ན་སྒོམ་ཉེས་ཏེ། དེ་ཡང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་རིམ་པའོ། །ཡང་ན་སྒོམ་ཉེས་ནི། ཡང་དག་པའི་ཆོས་མི་སྒོམ་ཞིང་ལྟ་བ་ལོག་པར་གནས་པ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་བསྒོམ་པའོ། །སྨད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བླ་མའམ། སངས་རྒྱས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་ལ་སོགས་པ་འམ། དགེ་བཤེས་སམ། སྟོན་པའམ། མཁན་པོའམ། ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་རང་ཆེ་བར་འདོད་ཅིང་གཞན་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྨོད་པའོ། །རིམས་ཉིན་གཅིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡམས་ཀྱི་ནད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚ་བ་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་སྟེ། ཉིན་གཅིག་པའོ་ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་ཉིན་གཅིག་པ་ནི། ནང་དེ་དྲག་པོར་བྱུང་ཞིང་ཉི་མ་གཅིག་གིས་གློ་བུར་དུ་གསོད་པའོ། །ཉིན་གཉིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བས་དྲག་པ་སྟེ། ཉི་མ་གཉིས་ཀྱིས་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཉིན་གཉིས་པའོ། །ཉིན་གསུམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་གསུམ་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། གསུམ་གྱིས་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་ན་
― DTG072_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་པའོ། །ཉིན་བཞི་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་བཞིར་བྱུང་སྟེ། དེའི་ནད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ན་རིམས་ཏེ། ཞག་བཞིས་གསོད་པར་བྱེད་པས་ན་ཉིན་བཞི་པའོ། །ཉིན་བདུན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དེ་ཡང་དྲག་པོར་བྱུང་ཞིང་ཞག་ལྔ་དང་དྲུག་པ་ལ་མི་ཤི་སྟེ། དེའི་ནད་ཞག་བདུན་གྱིས་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་ན་བདུན་པའོ། །ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དེ་ཡང་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་བའི་དུས་སུ་བྱུང་བས་ན་ཟླ་བ་ཕྱེད་པའོ། །ཟླ་བ་གཅིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟླ་བ་ཕྱེད་བཞིན་དུ་འཇོམས་པའོ། །ཉིན་མོ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་དེས་ཉི་མ་གཅིག་གིས་འཇོམས་པས་ན་ཉིན་མོ་པའོ། །ཡང་ན་ཉིན་མོ་པ་ནི་ནམ་ལངས་ནས། ཉི་མ་མ་ནུབ་བར་དུ་འཇོམས་པས་ན་ཉིན་མོ་པའོ། །ཡུད་ཙམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མའི་ནད་ཡིན་ཏེ། ཡུང་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པས་ན་ཡུད་ཙམ་མོ། །ཡང་ན་ནད་དེ་བྱུང་ན་ལོང་ས་མེད་པས་ན་ཡུད་ཙམ་མོ། །རྟག་པའི་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དེ་བྲལ་བར་མི་འདོད་ཅིང༌། ཤི་མིན་གསོན་མིན་ཚེ་རིང་ཞིད་ཡུན་རིངས་སུན་བའོ། །ཤི་བའི་དུས་སུ་ཡང་ནད་དེས་ཁྱེར་བས་ན་རྟག་པའོ། །རིམས་ལྡང་དུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟླ་བ་གཅིག་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ན། ཟླ་བ་གཅིག་གིས་སོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞག་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་བདུན་ལ་སོགས་པ་ཉི་མ་ཕྱེད་དང༌། ཕྱི་དྲོ་དང་སྐད་ཅིག་མའོ། །འབྱུང་པོའི་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་མི་གཅིག་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་ཚོལ་ཞིང༌། ནད་དྲག་པོ་འབྱུང་ཞིང༌། ལུས་ཀྱི་རྩ་རྣམས་ཀྱང་དྲག་པོའོ། །མིའི་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོམ་རྐུན་ནམ། རྒྱལ་པོའམ། དེ་ལ་སོགས་པས་བསྡིགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་སྟེ། ན་ཚ་དྲག་པོས་བཏབ་པས་ན་མིའི་རིམས་ཞེས་བྱའོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་དང་ཆུ་དང་བྱོལ་སོང་གི་རིགས་སྡེར་མོ་ཅན་དང་མཆེ་བ་ཅན་དང༌། རྭ་ཅན་ལ་སོགས་པ་འཇིགས་པའི་ནད་ནི་མི་མ་ཡིན་པའི་རིམས་སོ། །རླུང་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་གི་ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ལས་བྱུང་སྟེ་ནད་དེའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་རླུང་བཅུའོ། །
― DTG072_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་ལས་བསྡུས་པ་ལྔའོ། །ལྔ་ལས་བསྡུས་པ་གསུམ། གསུམ་ལས་བསྡུས་པ་གཅིག་སྟེ། སྲོག་རླུང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ལས་བྱུང་སྟ། དེ་ཡང་གསུམ་ལ་འདུས་པའོ། །གསུམ་གཅིག་ལ་འདུས། ནད་དེ་ཡང་ཚད་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །བད་ཀན་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་སྟེ། དེ་ཡང་གཉིས་ལ་འདུས་སོ། །གཉིས་ནི་གྲང་བ་དང་ཚད་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་གཉིས་ནི་ཆུའི་ཁམས་སོ། །འདུས་པ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་འདུས་པས་འདུས་པའོ། །འདུས་པ་དེ་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་མཁྲིས་པ་དང་བད་ཀན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཚད་པ་དྲག་པོ་སྐྱེ་ཞིང༌། བླ་འཆོལ་བྱེད་པ་སྟེ། རླུང་ཤས་ཆེ་བའོ། །ཚ་བར་ཡོད་ཅིང་ལྕེ་ལྐུགས་བ་ནི་མཁྲིས་པ་ཤས་ཆེ་བའོ། །ཚ་ཞིང་སེམས་གསལ་བ་ནི་བད་ཀན་ཤས་ཆེ་བའོ། །དེ་བས་ན་འདུས་པའོ། །གླད་པ་ན་བ་མེད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་དང་བད་ཀན་གྱིས་ཀྱང་ན་བ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གླད་པ་ན་བ་མེད་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་ན་བ་ཡང་མེད་པའོ། །རླུང་གིས་ན་བ་ནི་བཟི་བ་བཞིན་དུ་གླེན་བར་སྣང་བའོ། །ཡང་ན་ལྡང་དུབ་བྱུང་སྟེ་དྲག་པོའི་ཚུལ་དུ་ན་བའོ། །ལངས་པའི་དུས་སུ་མགོ་འཐོམ་ཞིང་འགྱེལ་བའོ། །མཁྲིས་པས་ན་བ་ནི་ཁོལ་ལེར་ན་བ་སྟེ། ལྡང་དུབ་བྱེད་ཅིང་ནད་དྲག་པོས་ཐེབས་པས་ལངས་པས་འགྱེལ་བ་ནི་རླུང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །བད་ཀན་གྱིས་ན་བ་ནི་གསལ་ཞིང་ཡང་བ་སྟེ། ན་བ་དྲག་པོ་ནི་གཉིས་པ་བཞིན་དུའོ། །ན་བའི་དུས་ནི་རླུང་ལ་དགོངས་མོའོ། །བད་ཀན་ནི་ཐོ་རངས་ཁའོ། །མཁྲིས་པ་ནི་ཉི་མ་ཕྱེད་ནའོ། །གཞོགས་ཕྱེད་ན་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ལངས་པའི་དུས་སུ་འཐོམ་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང་བད་ཀན་ལས་གྱུར་པའོ། །མེད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་བདེན་པ་དང༌། ནད་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌།
― DTG072_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུག་རྣམས་གཞོམ་པའོ། །མཚན་མོ་བདེ་ལེགས་ཉིན་བདེ་ལེགས། །ཉི་མའི་གུང་གི་བདེ་ལེགས་དང༌། །ཉིན་མཚན་ཀུན་དུ་བདེ་ལེགས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ས་རི་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིའི་རིག་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་དུག་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་འདི་གང་ན་བཞུགས་པའི་ས་ན་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བདག་ལ་སྩོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ཡང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །ད་ལྟར་བཞུགས་པ་ཡང་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང༌། བདེ་བར་གནས་པའོ། །བདག་ནི་གང་ཟག་སེམས་ཅན་རྣམས་དང༌། དགེ་སློང་ས་རིའོ། །ཡང་ན་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་བ་གདབ་པའོ། །གསོལ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་སྟོང་བ་ཉིད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཤེས་རབ་བོ། །ཤེས་རབ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཉིད་དེ། ཐབས་ལྟ་བུའོ། །རིགས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཆུའི་ཁམས་སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། དབུ་ལ་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ་ལ་ཞལ་གསུམ་པ། །ཕྱག་དྲུག་པ་ལ་སྐུ་མདོག་སེར། །ཞལ་དང་པོ་ནི་སྒེག་པའི་ཚུལ། །གཡས་ཁྲོ་བ་ལ་གཡོན་འཛུམ་པའོ། །གཡས་མཐིང་བ་ལ་གཡོན་དམར་བའོ། །རྒྱན་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། །པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན། །ཞབས་གཉིས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཞུགས། །ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །གཡས་པ་ཡི་ནི་ཕྱག་གསུམ་ན། །རལ་གྲི་རྡོ་རྗེ་མདའ་གཞུའོ། །གཡོན་པ་ཡི་ནི་ཕྱག་གསུམ་ན། །བུམ་པའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། །རིན་ཆེན་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། །རྨ་བྱའི་སྒྲོ་ནི་བསྣམས་པའོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ཡི་ཆ་བྱད་ཅན། །དུག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་བཅོམ་ཞིང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེས་ཁྱབ། །དུག་བཅོམ་པ་ཡི་ཐབས་དག་ནི། །ལྕགས་དང་གསེར་
― DTG072_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་དངུལ་དང་ནི། །དུག་དང་གླ་རྩི་རྨ་བྱའི་སྒྲོ། །གུ་གུལ་དཀར་ནག་གཉིས་དང་ནི། །མུ་ཟི་རྣམས་ནི་བསྲེས་ཤིང་བདུག །ཡང་ན་བྱུག་པ་བྱས་ཤིང་བསྲུང༌། །རིག་སྔགས་ངོ་བོ་འདི་ལྟ་སྟེ། །རིག་སྔགས་གསང་སྔགས་ཀུན་འདོན་ཞིང༌། །དུག་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་བཟློག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནི། ཨི་དི་བི་དི་ལ་སོགས་པའི་རིག་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་དུག་བཅོམ་པའི་བརྟག་པ་དང་པོ་རྫོགས་སོ།། །།རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་དགེ་སློང་ས་རི་བསྲུང་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གསུམ་པའོ།། །།ང་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ལ་བྱམས། །ས་སྲུང་བུ་ལ་བྱམས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང་བྱམས་པའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལྟ་བུའི་བྱམས་པས་ཁྱབ་ཅིང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ས་སྲུང་ལ་ཡང་ངོ༌། །ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སོ། །ཡང་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པའོ། །ད་ནི་མིག་མི་བཟད་ལ་བྱམས། །གཽ་ཏ་མ་ནི་ནག་མོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཽ་ཏ་མ་ནག་མོ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པས་ཁྱབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀས་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །ད་ནི་ཀླུ་རྒྱལ་ནོར་བུ་དང༌། །ད་ནི་ནོར་རྒྱས་བུ་ལ་བྱམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུ་དང༌། ནོར་རྒྱས་ཀྱི་བུ་ལ་བྱམས་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་བྱམས་པའོ། །དབྱུག་པ་རྐང་གི་ཀླུ་དག་དང། །གང་བ་བཟང་ལ་ང་རྟག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དབྱུག་པ་རྐང་པ་དང༌། གང་བ་བཟང་པོ་རྣམས་ལའོ། །ཀླུ་གང་དགའ་བོ་ཉེར་དགའ་བོ། །ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་གྲགས་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་
― DTG072_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗིད་ཆེ་ཞིང་མཐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་གིས་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་རྒྱུ་ནུས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་དེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་ལྷ་མིན་དང༌། །ལྷ་ཡི་ཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་གྲགས་དང་ལྡན་ཏེ། སོ་སོའི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང་ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ཡུལ་འཁྲུག་པར་ནུས་པའོ། །མ་དྲོས་པ་དང་ཆུ་ལྷ་དང༌། །འཇམ་པ་ལེན་པ་ལ་ཡང་བྱམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བྱང་ངོས་ན་གནས་ཤིང་མ་དྲོས་པའི་མཚོ་ལ་གནས་ཏེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིད་། དེ་དང་དེ་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །འཇོག་པོ་དང་ནི་མཐའ་ཡས་དང༌། །དེ་བཞིན་ནོར་གྱི་སྒོ་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་པའི་དུག་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པས་ཁྱབ་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །གཞན་ལས་རྒྱལ་ལ་ང་བྱམས་ཏེ། །གཅོད་དང་ལྡན་པའི་བུ་ལ་བྱམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་བྱམས་པ་སྟེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་ལས་རྒྱལ་བ་དང༌། བུ་དང་བཅས་པའོ། །རྟག་པར་གཟི་ཅན་ཆེན་པོ་དང༌། །གཟི་ཅན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བདེན་པ་བདར་ཞིང་བྱམས་པས་ཏེ། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་ཞིང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྟག་པར་གཟི་ཅན་དང་གཟི་ཅན་ལ་བྱམས་པའོ། །ཕུབ་མ་མེད་དང་དུས་མཚན་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་དད་དགེ་ཚུལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་ནུས་ཤིང༌། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་ཐུགས་རྗེས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་བྱམས་པའོ། །ཁ་ནས་ཞོ་ངང་ནོར་བུ་དང༌། །པདྨ་དཀར་པོ་ཕྱོགས་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུ་རྒྱལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་སྲུང་སྟེ། ནོར་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཕྱུགས་ལ་བྱམས་པ། དེ་ལྟ་བུའི་
― DTG072_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་དུང་སྐྱོང་དང༌། །ལ་བ་དང་ནི་མགྱོགས་མཆོག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟླ་བའི་བདུང་རྩི་བཞིན་དུ། ཕན་ཐོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བདུད་རྩིས་ཕན་ཐོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་ལ། །ད་ནི་རྟག་ཏུ་བྱམས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་ཅིང་བདེན་པའི་ཚིག་བྱིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ནས་སྤྲུལ་ནས་དུག་རྣམ་པ་བཞི་བཅོམ་པའོ། །ཡང་ན་ཀླུའི་རིགས་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །གནས་བཅས་ཆུ་སྲིན་ཀུམྦྷི་ར། །དེ་བཞིན་ཁབ་ཀྱི་སྤུ་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་ཚིག་འདིས་ཀྱང་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་བྱམས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང༌། བྱོལ་སོང་གི་རིས་ནས་འཐོན་པའོ། །བྲང་འགྲོའི་བདག་པོ་ནག་པོ་དང༌། །དྲང་སྲོང་ལ་ཡང་ད་བྱམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བྱོལ་སོང་གི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་བྱམས་པའོ།། དེ་བཞིན་རྣ་བ་ཚོང་བ་དང༌། །ཤིང་རྟའི་བཞིན་ལ་བྱམས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བུ་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །གཟི་ཅན་དང་ནི་རབ་དགའ་དང༌། །པདྨའི་བུ་ལ་ང་རྟག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་ནམ་མཁའ་དངས་འོག་ཏུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་དུག་རྣམ་པ་བཞི་ངང་ལྡན་ཏེ་ས་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་རྟག་ཏུ་བྱམས་པའོ། །ང་ནི་ཨེ་ལའི་འདབ་ལ་བྱམས། །འཕྱང་བའི་ཚུལ་ལ་འང་དབྱམས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨེ་ལའི་ལོ་མ་བཞིན་དུ་དྲི་ཞིམ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྐྱོང་བའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །མི་མིན་ཀླུ་ནི་གང་དག་དང༌། །དེ་བཞིན་མི་ཡི་བླ་མ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པར་བརྫུ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོམ་པ་ལ་གནས་
― DTG072_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པའོ། །ཀླུ་ཆེན་ཚོལ་བའི་ཚུལ་ཅན་དང༌། །བཏང་བཟུང་ཞེས་ནི་གྲགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སུམ་བརྒྱ་བདུན་ཅུའི་གཙོ་བོ་སྟེ། ཀླུའི་རིགས་བཞི་ལ་བརྒྱད་དུ་གནས་ཤིང་བཞི་ལས་བརྒྱད་དུ་གྱེས་པའོ། །བརྒྱད་ནི་གང་ཞེ་ན། བྲམ་ཟེའི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སོ། །རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་རིགས་ཏེ། རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་རྗེའུ་རིགས་སོ། །དམངས་རིགས་ཀྱི་དམངས་རིགས་ནི་གདོལ་པའི་རིགས་དང་བརྒྱད་དོ། །དུག་ཀྱང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཞི་སྟེ། བསམ་པའི་དུག་དང་མཐོང་བའི་དུག ། རེག་པའི་དང་ཁ་རླངས་ཀྱིའོ། །བསམ་པ་ལས་གྱེས་པ་ནི་ཚོར་བའི་དུག་གོ །མཐོང་བ་ལས་གྱེས་པ་ནི་རྣ་བས་ཐོས་པ་ཙམ་མོ། །རེག་པ་ནི་མཆེ་བ་སྟེ། ཁ་རླངས་ནི་བཞི་ཀ་ལ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ནི་ཀླུའི་དུག་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྲུལ་དང༌། སྡིག་པ་དང༌། སྦལ་པ་དང། བྱི་བ་དང༌། སྲེ་མོ་དང༌། བུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང༌། འགྲོ་བའི་དུག་མཆེ་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་ཤིང༌། སྙིང་རྗེ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །ཀླུ་གང་ས་ལ་རྒྱུ་དག་དང༌། །དེ་བཞིན་ཆུ་ལ་གནས་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཞིང༌། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་སྔ་མའི་དྲན་པ་ཡང་ཕྱིར་སྙེག་ཅིང་ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཏང་བའི་བདག་དང༌། སྐད་ཅིག་མས་ཁམས་གསུམ་རྒྱུ་ནུས་པའོ། །གང་དག་བར་སྣང་རྒྱུ་བ་དང༌། །གང་དག་ལྷུན་པོར་གནས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རིགས་ལ་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་ཞིང༌། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལ་གནས་ཤིང༌། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་འཁྲུག་པར་ནུས་ཤིང༌། གྲགས་པ་དང༌། ཁ་དོག་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། གང་ཡང་གང་དག་དང་ལྡན་པའོ། །མགོ་གཅིག་པ་དང་མགོ་གཉིས་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་ང་རྟག་བྱམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་མིའི་གཟུགས་སུ་གནས་ཤིང༌། སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་བཅས་ཤིང༌། རིགས་བཞི་ལ་བརྒྱད་དུ་གནས་པ་སྟེ། བྲམ་ཟེ་ལ་ནི་སྦྲུལ་མགོ་བཅོ་ལྔ་པ་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་ལ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །རྗེའུ་རིགས་ལ་
― DTG072_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་གཅིག་པ་སྟེ། དམངས་རིགས་ལ་བདུན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེའི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང༌། རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་པོའི་རིགས་དང༌། རྗེའུའི་རྗེའུའི་རིགས་དང༌། དམངས་ཀྱི་དམངས་རིགས་ལ་ནི་གདོལ་པའོ། །རིགས་དེ་ལ་ནི་དེ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྲུལ་མགོ་ཡང་བཅུ་གསུམ་པ་དང་བཅུ་གཅིག་དང་བདུན་དང་གསུམ་དང་ལ་ལ་ཡང་གཉིས་དང་གཅིག་ལ་ངེས་པ་མེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ལ་ཡང་དཀར་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དམར་པོ་དང་ལྗང་གུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། གཞན་དམངས་རིགས་ཀྱི་ཁ་དོག་ལ་ངེས་པ་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཇི་བཞིན་དུ་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ས་བདག་ས་སྲིན་ས་བླ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཞིང༌། ཀླུའི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བཞི་སྟོང་བརྒྱད་ཅུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བྱམས་པའོ། །རྐང་པ་མེད་ལ་ང་བྱམས་ཏེ། །རྐང་གཉིས་པ་ལ་ང་བྱམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་ཁྱབ་ཅིང་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་རྐང་མེད་པ་དང་རྐང་གཉིས་པ་ལ་སོགས་ཏེ་ང་བྱམས་པའོ། །རྐང་བཞི་པ་ལ་ང་བྱམས་ཏེ། །རྐང་མངས་ལ་ཡང་ང་བྱམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །གཞན་རྣམས་ལ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་རྐང་བཞི་རྐང་མངས་ལ་ཡང་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །རྐང་མེད་ད་ལ་གནོད་མ་བྱེད། །རྐང་གཉིས་ང་ལ་གནོད་མ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བདེན་པའི་ཚིག་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་དང་མཐུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་པའོ། །རྐང་བཞི་ང་ལ་གནོད་མ་བྱེད། །རྐང་མངས་ང་ལ་གནོད་མ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་
― DTG072_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱམས་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱབ་ཅིང་རྐང་བཞི་དང་རྐང་མངས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚིག་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་ནུས་པའོ། །གང་དག་ཆུ་ལ་གནས་པ་ཡི། །ཀླུ་རྣམས་ཀུན་ལ་ང་བྱམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་ལ་གནས་པའི་ཀླུའི་རིགས་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཁྱབ་ཅིང་ཀླུའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཞེ་ན། ས་གཡོ་བ་དང༌། མེའི་ཕྱེ་མའི་ཆར་འབབ་པ་དང། གང་གི་མི་གཙང་པའི་རུལ་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དང་བྱ་ཁྱུང་གི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དཔེར་ན་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་བྱ་ཁྱུང་གི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རིག་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྦྱིན་པའི་རྒྱལ་བུར་སྐྱེས་ཏེ། ཡུམ་ནི་བཀྲ་ཤིས་སྦྱིན། བཙུན་མོ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ལྕམ་ཡུལ་ནི་རིགས་བཟང་དམ་པའོ། །དེའི་ཡུལ་ན་ཆོས་དར་ཞིང་མི་རིགས་པ་ནི་མི་བྱེད་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཤེས་སྦྱིན་གྱི་སྲས་མཚན་ཡང་རྣམ་ཤེས་གསོན་སྦྱིན་པའོ།། རྒྱལ་བུ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནོར་དང་འབྲུ་དང་གོས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའོ། །རྒྱལ་བུ་དེ་ཡང་ནམ་ཞིག་ན་སྙིང་དགའ་བཤེས་གཉེན་དང་འགྲོགས་ནས་མ་ལའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་ཏེ། མ་ལའི་རིའི་རྩེ་མོ་ལ་ཀླུའི་ཀེང་རུས་མཐོང་ནས་སྙིང་དགའ་བཤེས་གཉེན་ལ་དྲིས་པའོ། །ཀྱེ་ཧོ་སྙིང་གི་གྲོགས་གཉེན་འདིའི་ཀེང་རུས་ནི་གང་གི་ཀེང་རུས་ཡིན་གསུངས་པའོ། །གྲོགས་གཉེན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཀྱེའི་རྒྱལ་བུ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་གིས་ནང་མ་རེ་རེ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་འོངས་ནས་ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་ཀེང་རུས་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱལ་བུས་ཞལ་རོག་བཞུགས་ཤིང་སྙིང་མི་དགའ་བར་གནས་པའོ། །དུས་གཅིག་ཏུ་གྲོགས་གཞན་དང་མ་འགྲོགས་ཤིང་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་ནོ། །ཀླུའི་ཇོ་མོ་རྒྱལ་བུ་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་ཡུམ་བཤུམས་པ་དང་རྒྱ་མཚོའི་
― DTG072_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲམ་དུ་ཕྲད་དོ། །ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་ཧུད་དུང་གི་གཙུག་ཏོར་ཅན། །ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་ཧུད་ཟླ་བའི་སྤྱན་མངའི་བུ། །ཞེས་ཐོས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ལྡན་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩར་ཕྱིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀླུའི་ཇོ་མོ་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཧོ་ཇོ་མོ་ཙིའི་དོན་ལ་བཤུམས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཡུམ་གྱིས་སྨྲས་པ། ངའི་དོན་མི་འགྲུབ་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡང་རྒྱལ་བུས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དོན་འགྲུབ་པར་གྱུར་ན་ཅི་སྟོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཡུམ་གྱིས་སྨྲས་པ་བཤུམས་ཤིང་ཁ་ནས་མི་ཐོན་ཡང་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཧོ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ངའི་བུ་དུང་གི་གཙུག་ཏོར་ཅན་སང་ཉི་མ་ཕྱེད་ན་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་ཅན་གྱིས་ཁྱེར་ནས་ཟ་བའི་དུས་ལ་བབ་པས་ཐབས་འདྲ་བ་མངའ་འམ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྨྲས་པ། ངས་རྗེས་ནི་ཇི་ཙུགས་བྱེད་དུ་འོང་སྨྲས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དུང་ཅན་གྱི་བུ་དུང་གི་གཙུག་ཏོར་ཅན་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་དེ་བལྟས་ནས། ཀླུའི་བུ་མོ་ཙམ་འདུས་སོ། །དེའི་རྟིང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔར་འོང་བའི་ཁྲི་ལ་དར་དམར་པོ་གྱོན་ནས་གཟིམས་སོ། །དེ་ནས་ཉི་མ་ཕྱེད་ཀྱི་དུས་ལ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་ཅན་མཆུ་དེ་ནི་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དང་འདྲ་བ་མཐོ་བ་རྣོ་བ། མིག་སེར་ཞིང་དམར་བ་ལ་སོགས་པ་རིང་ཞིང་སྔོ་བ། ཡན་ལག་སྡེར་མོ་རིང་ཞིང་རྣོ་བ། བྱ་ཁྱུང་གི་གཟུགས་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ། ནམ་མཁའ་ལ་འབྲུག་སྒྲ་དང་འགྲོགས་ཤིང༌། མེའི་གློག་བཞིན་བསྟན་ཞིང། བར་སྣང་ནས་གཤོག་པ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་རྡེབས་པ། གཡས་པའི་གཤོག་པ་བརྡབས་པས་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །གཡོན་པ་བརྡབས་པས་བདུན་བརྒྱའི་སའི་འོག་ཏུ་སླེབས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་ལ་ཉལ་བ་དེ་ཏོག་གིས་བླངས་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ཁྱེར་རོ། །དེའི་རྟིང་བར་སྣང་ལ་ཁྱེར་བ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡབ་དང་ཡུམ་དང༌། ཇོ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་ཆོ་ངེས་འདེབས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དེ་ནས་བྱ་ཁྱུང་དེས་རི་མ་ལ་ཡའི་རྩེ་མོར་ཁྱེར་ནས་ཤ་ཟོས་ཁྲག་འཐུངས་ཏེ། ཤ་གཞོགས་
― DTG072_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཟད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཞོགས་གཅིག་ཏུ་ཟློགས་སོ། །དེ་ནས་བྱ་ཁྱུང་འཇིགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཏེ། ཟ་བ་འཕྲོ་བཅད་ནས་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་ཀླུ་རྣམས་སྔར་ཇི་ཙམ་ཟོས་པ་ལ་འདི་འདྲ་བ་མ་བྱུང་སྙམ་ནས་འཕྲོ་བཅད་དེ་འདུག་གོ །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་དཔས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ཁྱོད་ཀྱི་གསོས་ཡིན་མོད་ཁྲག་འཐུང་ཤ་ཟོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བྱ་ཁྱུང་གིས་ངོ་མཚར་ཆེ་ནས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཁྱོད་སུ་ཡིན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མ་བྱུང་ངོ༌། །ངས་ཀྱང་སྔར་ཇི་ཙམ་ཟོས་ཏེ་ཁྱོད་བཞིན་ངས་མ་མཐོང་ངོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞལ་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་འདིས་ཅི་སྨོས་ཟོ་ཞིག་འཐུངས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་གྱིས་ཀྱང་སླེབས་ནས་བྱ་ཁྱུང་གི་དྲུང་དུ་ཆོ་ངེས་འདེབས་ཤིང་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཧོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ། ངའི་བུས་ཉེས་པ་ཅང་ཡོད་དམ་ཁྱོད་ཅི་ཉེས་ཅི་བསམས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་གསུངས་པ་དང༌། བྱ་ཁྱུང་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱ་ཁྱུང་གིས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཧོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངས་ངོ་མ་ཤེས་ན། བཟོད་པར་གསོལ། དས་ལྷ་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས་བདུད་རྩི་ཁྱེར་ནས་འོངས་ནས་བསྐུས་ཏེ་སོས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཧོ་རྒྱལ་པོ་ཁྱེད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་མི་བྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་ན་ལུས་སྔར་བཞིན་དུ་སོང་ཤིག །དེའི་སེམས་དང་མི་ལྡན་ན་ད་ལྟ་བཞིན་དུ་སོང་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེའི་ཚིག་གི་བདེན་པས་ལུས་སྔར་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱ་ཁྱུང་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་སོང་ལ་ཀླུ་རྣམས་བོས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། བྱ་ཁྱུང་ལངས་ནས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་སོང་ངོ༌། །ཀླུ་རྣམས་བྱ་ཁྱུང་མཐོང་བ་དང༌། འཇིགས་ནས་ད་ཡང་ང་ཅག་རྣམས་ཐམས་ཅད་བོས་ཏེ་གསོད་སྙམ་ནས། དེའི་འཇིགས་པས་ཀླུ་རྣམས་མ་ཁུགས། བྱ་ཁྱུང་ཡར་ལོག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དྲུང་དུ་གནས་སོ། །ཀྱེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངས་ཀླུ་རྣམས་མ་ཁུགས་སོ་ཞེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་
― DTG072_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལྷའི་ཡུལ་ནས་བདུད་རྩི་ཁྱེར་ནས་འོངས་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟོས་པའི་ཀེང་རུས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་བདུད་རྩི་གཏོར་ཅིག་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བྱ་ཁྱུང་གིས་བདུད་རྩི་གཏོར་ནས་སྔར་ཤི་བའི་ཀླུ་རྣམས་སོས་ནས་བྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱན་སྔར་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞལ་ནས། བྱ་ཁྱུང་གིས་ཀླུ་རྣམས་མ་ཁུགས་པས། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཀླུ་རྣམས་བོས་ལ་ཤོག་ཅིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་ཡོད་པ་རྣམས་བོས་ནས་འོངས་སོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀླུ་རྣམས་ལ་སྔོམ་པ་ཕོག་སྟེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའམ་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའམ་དེ་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་བྱེད་བྱ་ཁྱུང་གིས་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་ཁྱུང་གིས་ཀྱང་སྔོམ་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཀླུ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱ་ཁྱུང་གི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཀྱང༌། ཀླུ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པའོ། །གད་དག་ས་ལ་གནས་པ་ཡི། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་ང་བྱམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། རླུང་ལྷ་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། མིའམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། སྲུལ་པོ་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། གྲིབ་གནོན་དང༌། སྐེམ་བྱེད་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་དང༌། གནོན་པོ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་ལ་སོགས་པའི་གདོན་རྣམས་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱད་ཅུ་གནས་ཏེ། དེ་དག་ས་ལ་རྒྱུ་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་དང༌། ས་སྟེངས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །དེ་ཀུན་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱམས་པའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་གནས་པར་བཅས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ང་བྱམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང༌། བདེན་པའི་ཚིག་དེས།
― DTG072_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་སྲོག་ཆགས་ཀུན། །འབྱུང་པོ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་ཚིག་འདིས་དུག་གི་ནད་བསམ་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། ཁ་རླངས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འགྲོ་བའི་དུག་གོ །བསྡད་པའི་དུག་ནི་རྩ་བ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་པའི་དུག་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དུག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ཆགས་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པའོ། །ཐམས་ཅད་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་ཤོག །ཐམས་ཅད་ནད་ནི་མེད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་དང༌། རླུང་དང༌། མཁྲིས་པ་དང་བད་ཀན་ལས་གྱུར་པ་དེ་ལ་སོགས་པ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བདེན་པའི་ཚིག་དེས་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ཀུན་དུ་བཟང་པོ་མཐོང་བར་ཤོག །གང་ཡང་སྡིག་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ནས་ཚངས་པའི་ཡུལ་མན་ཆད་ཀྱི་བདེ་བར་གནས། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་ཤེས་ནས་བྱས་པ་དང་མི་ཤེས་ནས་བྱས་པ་རྣམས་དང་ཡང་བྲལ་བའོ། །བྱམས་པའི་སེམས་ལ་གནས་ནས་སུ། །དུག་ནི་རབ་ཏུ་གསད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་བུ་གཅིག་པོ་ལམ་བྱམས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འཁོར་བ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བའོ། །དེས་སེམས་ཅན་ཐོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེས་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །དེ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པས་བཏང་སྙོམས་སོ། །འདིར་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱིས་ནང་གི་དུག་གསུམ་དང་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་ཟད་པའོ། །ནང་གི་དུག་གསུམ་ནི་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ་མོ། །ཕྱིའི་དུག་གསུམ་ནི་དེ་ཉེ་བར་གཞག་པས་བྱུང་བ། འགྲོ་བ་དང་བསྡད་པ་
― DTG072_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པས་བྱམས་པས་དུག་ཟད་པའོ། །བསྲུང་དང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་བདེན་པ་འདིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའོ། །དེ་ཡང་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་གཟིགས་དང༌། །གཙུག་ཏོར་ཅན་དང་ཀུན་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་དང་སེལ་དང་གསེར་ཐུབ་འོད་སྲུངས་སོ། །དེ་ལ་སོགས་པའི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །མ་འོངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ལྟར་བ་ནི་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་སྟེ། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དེ་དང་དེ་འདྲའི་སྲུང་བ་དམ་བ་ནི། སྲུང་བ་དམ་པ་སྦ་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། སྡིག་བ་ཟད་པ་དང༌། མཚམས་སྦྱོར་བ་དང༌། ཆད་པ་གཅོད་པ་དང༌། འདིའི་རིག་པ་གང་འཛིན་པས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་འཚལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་སྲིད་པའི་ངོ་བོ་མེད་ཅིང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མེད་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། མེ་ལོང་གི་ལྟོ་བའི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་གཟུགས་སྐུ་དང་པོ་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ངོ་བོས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཡང་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་པའོ། །མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ཞིང་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུས་སྐུ་ལ་བརྒྱན་པ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་ཐུབ་པའི་སྐུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་སྟེ། ས་བཅུ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བྱམས་པ་དང་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པའོ། །གྲོལ་གྱུར་ཕྱག་འཚལ་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་མ་གོས་པ་སྟེ། དེ་ནི་
― DTG072_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་པའོ། །ཞི་གྱུར་ཕྱག་འཚལ་ཞི་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་ནི་ལམ་ཡིན་ཏེ། གྱུར་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཞི་གྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་འགྱུར་བ་མེད་པ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བས། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་གསལ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་དམིགས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུའོ། །གཞི་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞི་འགྱུར་རོ། །གཞི་དང་གཞི་ལ་མི་གནས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་པའོ། །རྣམ་གྲོལ་ཕྱག་འཚལ་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བས་ན་གྲོལ་བ་སྟེ། འཁོར་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་དང་བཅུ་གཉིས་སོ། །འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་གྲོལ་ན་མ་རིག་པའི་མིང་ཡང་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྲམ་ཟེ་གང་དག་སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་བསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པར་སྤྱོད་ཅིང་དགྲ་བཅོམ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཟག་པ་ཟད་ཅིང་བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མས་མི་བསྒོ་བའོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་སྡིག་པས་མི་བསྒོ་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡང་ན་བྲམ་ཟེའི་ཚུལ་དུ་གནས་པས་བྲམ་ཟེའོ། །དེ་དག་གིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་གང་ཟག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཀུན་བདེ་བར་གནས་པའོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཕྱིའི་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་འཇིགས་པ་དང༌། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ང་ལྟར་བྱུང་བའི་འཇིགས་པའོ། །ཚེ་ཕྱི་མའི་ངན་སོང་འབྱུང་བ་ནི་དང་པོ་དམྱལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚ་བའི་དམྱལ་བ་ལ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ཡང་ཡང་
― DTG072_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། ཚ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། ངུ་འབོད་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། མནར་མེད་པ་དང་བརྒྱད་དོ། །ཡང་གྲང་བ་ལ་ཆུ་བུར་ཅན་དང༌། ཆུ་བུར་ཅན་ཆེན་པོ་དང༌། སོ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཨ་ཆུ་ཆུ་དང༌། འདར་ཆུག་ཆུག་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་ལྟར་གས་པ་དང༌། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང༌། པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གྱེས་པ་དང་བརྒྱད་དོ། །དམྱལ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་བཅུ་དྲུག་བཅུ་དྲུག་གོ །དེའི་མིང་ནི་མཚོན་གྱི་སེན་མོ་དང༌། ཤལ་མ་རི་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་དང༌། ཁྱིའི་གླིང་དང༌། ཆུ་བོ་རབ་མེད་དང། འཁྲུལ་པའི་ཐོང་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། སྦུ་གྲིའི་ལམ་དང༌། བྲག་དཀར་པོ་དང༌། མེ་མ་མུར་དང༌། རྒྱ་འཇིགས་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་སོག་ལེ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ཐུར་མ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། ལྕེ་ལ་རྨོ་བ་དང༌། སླ་ངས་བརྔོ་བ་དང་བཅུ་དྲུག་གོ །དེ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མའི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འཇིགས་པའོ། །ཡང་གཉིས་པ་དུད་འགྲོའི་འཇིགས་པ་ནི་གང་གིས་གང་ཟ་བའི་འཇིགས་པ་སྟེ། སྲོག་དང་འབྲལ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའོ། །གསུམ་པ་ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ནི། འཐུང་བ་དང་ཟ་བ་མེད་ཅིང་གང་གིས་ཡང་མཐོང་བ་ལ་ཡང་ཕྲག་དོག་གིས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཅིང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྣམས་སོ། །ད་ལྟར་རྐྱན་གྱིས་འཇིགས་པ་ནི། འབྱུང་པོའི་གདོན་མ་རུངས་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། གཞན་དགྲ་བོ་དང་ཕྲད་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་བརྒྱད་དང་དེ་ལ་འཇིགས་པས་ན་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་པའོ། །གནོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་གནོད་པ་སྟེ། བདུད་བཞིའི་རང་བཞིན་གྱིས་བགེགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱས་ནས་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པས་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའོ། །ནད་འགོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། འབྲས་དང༌། ཁྲག་རྣག་གཟེར་ཐུང་དང༌། དེ་རྣམས་ནི་ཡུད་ཙམ་ལ་འགོས་པའོ། །ཡང་ན་འབྲུམ་བུའི་ནད་དང་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་ཅིང༌། སྡིག་པའི་ནང་དུ་གསུངས་པའོ། །འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་དཔུང་གིས་འདྲེན་པ་དང༌། རང་ཡུལ་དུ་ཁྲག་ཁྲུག་འབྱུང་བ་དང༌། གཟའ་
― DTG072_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐབས་ལ་སོགས་པའོ། །རིམས་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བད་ཀན་དང་མཁྲིས་པ་དང༌། རླུང་ལས་གྱུར་པ་དེ་ནི་འདུས་པ་སྟེ། གཉིས་གཉིས་འགྲོགས་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །ནད་དེ་དང་ལྡན་པས་ན་རིམས་སོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞོགས་ཕྱེད་ན་བ་དང༌། ཡི་ག་འཆུས་པ་དང༌། མིག་ན་བ་དང༌། རྣ་བ་ན་བ་དང༌། ཁ་ན་བ་དང༌། མགུལ་པ་ན་པ་དང༌། སྙིང་ནད་དང༌། ལྐོག་མའི་ལྷ་གོར་ན་བ་དང༌། རྣ་བ་ན་བ་དང༌། སོ་ན་བ་དང༌། སྙིང་ན་བ་དང༌། རྩི་བ་ལོགས་ན་བ་དང༌། རྒྱབ་ན་བ་དང༌། ལྟོ་བ་ན་བ་དང༌། མཁུར་བ་ན་བ་དང༌། ཆུ་སོ་ན་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ན་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་གནས་ན་བ་དང༌། རྐེད་པ་ན་བ་དང༌། བརླ་ན་བ་དང༌། བྱིན་པ་ན་བ་དང༌། ལག་པ་ན་བ་དང༌། རྐང་པ་ན་བ་དང༌། ཡན་ལག་ན་བ་དང༌། ཉིང་ལག་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་བགེགས་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །དུག་ཐམས་ཅད་ལས་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་འགྲོ་བ་དང༌། བསྡད་པ་དང་བྱེད་པའི་དུག་བཅོམ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་རྣམས་ནི། ཚེ་རིང་ཞིང་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་བདེན་པའི་ཚིག་གི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཞི་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་སྔོན་བྱུང་བ་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རིའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ལ། རྨ་བྱའི་རྒྱལ་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིག་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ལ། དགེ་སློང་ས་རི་བཞིན་མཆེ་བའི་དུག་གིས་བཏབ་པ་ལ། དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སོས་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། གདོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསྒྱུར་བའི་ལས་དང༌། བྱད་དང༌། གཡེང་བྱེད་དང༌། རོ་ལངས་
― DTG072_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། སེམས་བསྒྱུར་བ་དང༌། སྦོད་གཏོང་དང༌། བཟའ་ཉེས་དང༌། སྐྱུགས་ཉེས་དང༌། གནོད་སྒྲིབ་དང༌། གནོད་བལྟས་དང༌། བྲི་ཉེས་དང༌། སྒོམ་ཉེས་དང༌། སྨད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སོས་པར་འགྱུར་རོ། །གངས་ཀྱི་རི་ནི་ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྡོ་རྗེའི་གདན་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན། རི་བོ་སྤོས་ལྡན་གྱི་རྩ་ན་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པའི་འགྲམ་ན། མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་འབབ་སྟེ། དེ་ཡང་གངྒཱ་དང༌། པཀྵུ་དང༌། སིནྡྷུ་དང༌། སི་ཏ་དང་བཞིའོ། །ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་ནས་བབས་ནས་གཡས་སྐོར་དུ་བསྐོར་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ས་སུ་འབབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྐོར་ནས་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་ཡང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གངས་ཀྱི་རི་ལ་གནས་ཤིང༌། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། ཀླུ་དང་མི་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ཅིང་རྨ་བྱའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །བཞིན་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་བ། དེའི་ལུས་ལ་མཆུ་བཻ་ཌཱུཪྻས་བྱས་པ། གཤོག་པ་དང་མཇུག་མ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བྱས་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བྱས་པའི་ཁྲི་ལ་བསྡད་ཅིང༌། དུག་གི་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་ཅིང་དུག་ཟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ནི། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པས་རྨ་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་རྨ་བྱའི་ཕྱག་རྒྱས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པས་ན་རྨ་བྱའོ། །ཆེན་མོ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བའོ། །གསེར་དུ་སྣང་བ་ནི་གསེར་བཞིན་དུ་དཀོན་པ་སྟེ། གསེར་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་གསེར་དུ་སྣང་བའོ། །ཡང་ན་གསེར་རིན་པོ་ཆེས་དུག་ཐམས་ཅད་ཐུབ་པའོ། །དེ་ནང་པར་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཚེ་འདི་ལ་མ་ཤི་བར་དུ་ཉིན་མོ་བདེ་ལེགས་ཤིང༌།
― DTG072_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུབ་ཀར་ཡང་བདེ་ལེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མོ་བདེ་ལེགས་སུ་གནས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྨི་ལམ་ངན་པ་མི་རྨི་ཞིང༌། གདུག་པ་ཅན་གྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པར་མི་བྱད་ཅིང༌། བདེ་བར་གཉིད་ལོག་ཅིང་ནང་པར་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དོན་བྱེད་པ། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ནག་པོ་ལ་སོགས་བའོ། །ཚོན་གྱི་མདོག་གིས་མ་གྲུབ་པ། མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་དོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་ཆེ་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རིག་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་པའོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟང་པ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་ཞིང༌། གང་ཟག་གི་ཆོས་ལ་གནས་པ་དེ་བསྟན་བསྲུང་ཞིང༌། དགེ་འདུན་ཚོ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚད་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིང་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་སོ། །དེའི་མཚོན་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱ་ད་སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །དབུ་ལ་དི་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཞལ་དང་པོ་ཁྲོ་བའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ། གཡས་ཞི་བ། གཡོན་འཛུམ་པ། རྒྱབ་དྲེགས་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །གཡས་དཀར་གཡོན་དམར་རྒྱབ་ལྗང་གུའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་དང་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང༌། གཡས་བརྐྱང་གཡོན་བསྐུམ་པའི་ཞབས་ན་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་གདུག་པ་ཅན་མནན་པའོ། །ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། པདྨ་བསྣམས་པའོ། །ཕྱག་གཡོན་པ་རྣམས་ན་སྡིགས་མཛུབ་དང༌།
― DTG072_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞགས་པ་དང༌། རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན། ཁམས་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །པདྨ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཉི་མའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། བསྐལ་པ་མེ་ལྟར་འབར་བའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡི་གེ་ཧཱུཾ། དེའི་འོག་ཏུ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་གར་བསམ་མོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །ཀླུའི་སྲོག་སྙིང་དེ་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཉིད་པོ་འདོན་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་རླག་པར་བྱེད་ཅིང༌། དུག་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཀླུ་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་འཕོ་བར་འདོད་ན། འབུམ་ཕྲག་ཁྲི་བཟླས་པ་བྱས་ནས་གུ་གུལ་དང་བཙན་དུག་གི་དུ་བ་བཏང་ཞིང་ཡུངས་ཀར་གྱིས་གདུག་པ་ཅན་གྱི་གནས་ལ་བརྡེག །རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་རིག་སྔགས་སུ་བསམས་ལ། གདུག་པ་ཅན་རྣམས་བརླག་པར་བྱའོ། །ནད་པ་གསོ་པར་འདོད་ན། དུག་དང་གུ་གུལ་ནག་པོ་བསྲེས་ནས་ན་སར་བདུག་པར་བྱ་སྟེ། བྱུག་པའི་སྨན་ནི་བཙན་དུག་ནག་པོ་དང༌། མུ་ཟི་ནག་པོ་དང༌། ཟི་ར་ནག་པོ་དང༌། དནད་རོག་པོ་དང༌། རུ་རྟ་དང༌། ལྡོད་རོས་དང༌། ཤུ་དང་ནག་པོ་དང༌། མིའི་ཞུན་གྱིས་སྦྱར་ལ་བྱུག་པ་བྱའོ། །སྔགས་ཀྱིས་བརྡེགས་འདོད་ན་ཡུངས་ཀར་དང་རྨ་བྱའི་སྒྲོས་བརྡེག་གོ །དུག་ཟོས་ན་ཆུ་ལ་གདབ་པོ། །རིག་སྔགས་ཀྱ་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ཀླུའི་སྲོག་སྙིང་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཧུ་ཧུ་ཧུ་ཧུ་ནཱ་ག་ལེ་ལེ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་དུས་གཞན་ཞིག་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་སྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲུང་བའི་དམ་པའོ། །ཀླུའི་གཉེན་པོ་འདི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཡང༌། བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་འོང་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དུག་ནད་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པར་བྱ་སྟེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་རྐྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་མ་བྱས་ན། འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེན་ཅིང་ཆགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་གནས་ཏེ། གང་ནས་གང་དུ་གནས་པའི་ས་ནས་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང༌། རིམས་འགོ་པའི་ནད་
― DTG072_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང༌། རིམས་དྲག་པོ་དང༌། ནད་དང༌། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། འབྲས་དང༌། གཡན་པ་དང༌། མེ་དབལ་དང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །རྒྱགས་པས་མྱོས་ནས་རབ་ཏུ་རྨོངས་ཤིང་བརྒྱལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མྱོས་པས་བྱས་ཤིང་འདི་འཆང་བ་ནི། རྒྱལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་གང་ལ་བལྟས་ནས་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་རྒྱལ་བ་སྟེ། འབྱུང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ནུས་སོ། །རབ་ཏུ་ཞེན་ཏེ་ནགས་ཀྱི་རྨ་བྱ་གཞོན་ནུ་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཅིང༌། བྱའི་རྒྱལ་པོ་རྨ་བྱའི་གཟུགས་སུ་སྣང་སྟེ། རྨ་བྱའི་ནང་ནས་གསེར་དུ་སྣང་བའི་རིག་སྔགས་སུ་གནས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་སེམས་ཅན་སེམས་མི་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཞིང༌། བྱའི་རྒྱལ་པོ་རྨ་བྱའི་གཟུགས་སུ་སྣང་སྟེ། རྨ་བྱའི་ནང་ནས་གང་ལ་གང་གི་གཟུགས་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་འདུལ་བའོ། །སེམས་ཅན་བྱའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ཤིང་འདུལ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་གཟུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་འདུལ་བའོ། །སེམས་ཅན་ལྷའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས། དེ་དག་གི་གཟུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་འདུལ་བའོ། །སེམས་ཅན་འབྱུང་པོའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས། དེ་དག་འདུལ་བ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའོ། །ཀུན་དགའི་ར་བ་ནས་ཀུན་དགའི་ར་བའི་བར། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ། རིའི་ངོས་ནས་རིའི་ངོས་སུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་སོང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་ལས་བྱའི་གཟུགས་སུ་མང་དུ་སྤྲུལ་ཅིང༌། དེའི་དབུས་སུ་རྨ་བྱ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་བལྟ་ན་སྡུག་པ། མཆུ་བཻ་ཌཱུཪྻ་ལས་བྱས་པ་འདྲ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་སྤྲས་པའི་བ་སྤུ་དང་གཤོག་པ་སྣང་བ་དེ། དེ་བཞིན་དུ་མཇུག་མ་ཡང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྨ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབུས་སུ་གནས་པའོ། །རི་ཁྲོད་སྡིག་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས། བལྟ་ན་
― DTG072_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་པའི་ཕྱིར་བལྟས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་དགའ་ར་བ་ནས་ཀུན་དགའ་ར་བར་གནས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིའི་ངོས་ནས་རིའི་ངོས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །དེ་བག་མེད་པར་གྱུར་པས་རིའི་སེར་ཀ་ཞིག་ཏུ་ཆུད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ངན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེད་པས་རྨ་བྱ་དེ་རྣམས་སེར་ཀ་ལ་ཆུད་དོ། །དེ་དེར་རིགས་ངན་གཞོན་ནུ་ཡུན་རིང་དུ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ངན་གྱི་རི་ཁྲོད་པ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སླེབ་པོ། །དགྲར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོད་སྙིང་ཆེ་ཞིང་སྡིག་ལ་མི་ལྟ་བའོ། །འཚེ་བར་གྱུར་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཏུམ་མོའི་རིགས་ཅན་སེར་སྣ་ལ་སྲེད་པའོ། །གླགས་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྨ་བྱའི་རྙིས་གཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་བདུད་ཀྱི་རིགས་ཅན། གླགས་ཚོལ་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡིག་ཅན་གྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་བཟུང་ངོ༌། །དེ་མི་མཛའ་བའི་ནང་དུ་སོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་ཀྱི་རིགས་ཅན་རིགས་ངན་དེ་ཡང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་དེའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་རྙེད་པའོ། །དྲན་པ་སླར་རྙེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་མི་དགེ་བ་བོར་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་བདེན་པ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དྲན་པ་རྙེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་རྗེ་རྙེད་ཅིང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་རིག་སྔགས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་ཆེ་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐྱོབ་ཅིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིང་དེ་དྲན་པ་དེ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་
― DTG072_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སོ། །དེ་མཚོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ཞལ་བཞི་ལ་ཕྱག་བརྒྱད་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་བ་དབུ་ལ་སངས་རྒྱས་ལྔས་བརྒྱན་པ། སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་འཁོར་ལོས་མཚན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ། ཞལ་དང་པོ་ཞི་བ་གཡས་ཁྲོ་བོ། །གཡོན་དྲེགས་ཚུལ་དང་ལྡན་པ། རྒྱབ་སྒེག་པའོ། །གཡས་མཐིང་གཡོན་དམར་རྒྱབ་སེར་བའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་བརྐྱང་གཡོན་བསྐུམ་པའི་ཞབས་ཀྱིས་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་མནན་ཅིང༌། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན་ནི། རལ་གྲི་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། མདའ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་པ་རྣམས་ན་ནི་ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། ཐོ་བ་དང༌། རྩེ་གསུམ་པ་དང༌། པདྨ་བསྣམས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་སའི་ཁམས། སྐྱེ་མཆེད་མིག །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་དང་བཅས་ཤིང༌། ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་བསམ་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་བཅོམ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་རིག་སྔགས་སོ། །རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཧུ་ཧུ་ཧུ་ཧུ་ཧུ་ཧུ། ནཱ་ག་ལེ་ལེ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཐར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གཏུམ་པ་དང་སེར་སྣ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་དང༌། ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས། དེའི་ཡུལ་ཙམ་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཤིང༌། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། འབྲུམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ནད་དང༌། ཡུལ་དེ་ཡང་བདེ་ལེགས་ཤིང་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཞི་བར་གནས་པའོ། །དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བདག་གི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་ཀྱང་བཟླས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དེས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱིན་
― DTG072_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་རླབས་ཀྱིས། རིན་པོ་ཆེའི་རིན་ཆེན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་ཚིག་སྨས་པའོ། །ཞི་བ་དང་རྒྱས་པར་འདོད་པར་གྱུར་ན་འདི་གཞུང་བཞིན་དུ་ཞག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་འཁོར་ལོ་བྲིས་ལ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་འམ། མཆོད་རྟེན་གྱི་རྩེ་མོ་འམ་ཡུལ་ལྷའི་རྩི་མོར་བཏགས་ན་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷ་འདྲེ་རྣམས་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང༌། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་རང་གི་ཉལ་བའི་སའི་སྟེང་ངམ། ཡ་ཐེམ་ལ་བཏགས་ན་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཆང་བ་དང་ཀློག་པ་བྱས་ན་ཚེ་ད་ལྟའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཏེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་རིན་པོ་ཆེའི་རིན་ཆེན་རིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་མཚོན་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །ཕུང་པོ་ནི་ཚོར་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཆུའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ཞལ་བཞི་པ་ཕྱག་བརྒྱད་པ་སྐུ་མདོག་སེར་མོའོ། །དབུ་ལ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱི་བོའི་གཙུག་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་དང་པོ་དྲེགས་ཚུལ་དང་ལྡན་པ། གཡས་ཁྲོ་བོ། །གཡོན་བགད་པ། རྒྱབ་ཞི་བའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །གཡས་དཀར་བ་གཡོན་དམར་བ་རྒྱབ་མཐིང་བའོ། །ཞབས་གཡས་བརྐྱང་བ་གཡོན་བསྐུམ་པ་པདྨའི་སྟེང་དུ་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །ཕྱག་གཡས་དང་པོ་ན་རལ་གྲི་བར་མ་གཉིས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་འཁོར་ལོ། །ཐ་མ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ། །གཡོན་དང་པོ་ན་རྡོ་རྗེ། བར་མ་གཉིས་པདྨ་དང་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ། ཐ་མ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ། །ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་བཀླགས་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་དུ་མི་གནས། ཕྱིས་མི་གནས། ད་ལྟར་མི་གནས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་གཟུང་
― DTG072_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་གནས་རྒྱ་ཆེར་ཁྱབ་པ། རྟོག་པའི་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་ལའོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བ་མང་པོ་དེ་འདུས་པ་དེས་སྡིག་པ་བཤགས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་པའོ། །རྨ་བྱའི་རྒྱལ་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྨ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །བྱ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་རིག་མུན་པ་རང་བསལ་གཉུག་མའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་གནས་མེད་ཅིང་གང་གིས་མི་འགྲུབ་མི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་རྨ་བྱ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་མོ། །གསེར་དུ་སྣང་བ་ནི་གསེར་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་གསལ་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །རྒྱལ་མོ་ནི་བདུད་བཞི་ལས་རྒྱལ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་བོ།། ཤེས་རབ་ནི་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྔགས་ནི་མ་མནདའི་དོན་གྱིས་བསྐྱབ་པ་དང༌། སྐྱོབ་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །རྒྱལ་མོ་ནི་མ་རིག་པ་ལས་རྒྱལ་བ་སྟེ་མ་རིག་པ་དེ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱུ་དེ་ནི་བདུད་བཞིའོ། །དེ་ལས་རྒྱལ་བསན་རྒྱལ་མོའོ། །ཆེན་མོ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སིདྡྷེ་སུ་སིདྡྷེ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །བདག་ལ་དགེ་བ་དང༌། བསྲུང་བ་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོས་བསྲུང་བའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་འཆང་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པ་ཚེ་རིང་ཞིང་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྲིད་མ་ཤིའི་བར་དུ་བདེ་བར་གནས་ཤིང་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཚེ་བསྣན་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་
― DTG072_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་འདི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པས་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་སྤ་མཚོན་པར་བྱེ་དེ་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །རིགས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དང་པདྨའི་རིགས་སོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེའི་ཁམས་ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་གསལ་ཞིང༌། ཕྱག་བརྒྱད་སྐུ་མདོག་དམར་མོའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། དབུ་ལ་པདྨས་བརྒྱན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་དང་པོ་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ། གཡས་ཞི་བ་གཡོན་དྲེགས་ཚུལ་དང་ལྡན་པ། རྒྱབ་ཁྲོ་མོར་བསམ་མོ། །གཡས་དཀར་པོ། །གཡོན་མཐིང་ག །རྒྱབ་ལྗང་གུའོ། །ཞབས་གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པ། པདྨའི་སྟེང་དུ་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། པདྨ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའོ། །ཕྱག་གཡོན་པ་རྣམས་ན། ཞགས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། དགྲ་སྟ་རྣམས་བསྣམས་པའོ། །འོད་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་འདིས་ཆར་འབེབས་པའི་ཐབས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་དུ་བྱས་ནས། རི་འམ་ཆུ་མིག་གཉེན་པོར། སྔགས་འདི་བྲིས་ནས་མནན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀླུ་གང་གནས་པའི་མིང་བྱང་བྲིས་ལ། གུ་གུལ་ནག་པོའམ། མུ་ཟི་ནག་པོ་འམ། ལྡོང་རོས་སམ། མི་ཞུན་བསྲེས་ལ་སྡོང་བུ་བྱས་ཏེ། དེ་མནན་པ་དང་བསྲེག་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དྲག་པོར་བཟླས་ཤིང༌། ཀླུ་མཐའ་ཡས་ལ་སོས་པ་བསྐུལ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཏུ་ཙི་གུ་ཙི། །ཧུ་ཙི། མུ་ཙི་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བྱ་བ་བཟླས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅིང༌། ཆར་འབེབས་པར་འགྱུར་རོ། །རིན་ཆེན་རིགས་ཀྱི་པདྨའི་རིག་སྔགས་འདིས་དུག་ཟ་བར་གྱུར་ན། ཟས་ལ་བཏབ་ལ་སྤྱིན་ནོ། །འབྱུང་པོ་རྣམས་བྱུང་ན་སྙིང་ག་ལ་བཏབ་པོ། །རིམས་ནད་བྱུང་ན་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་སྔར་ཤད་པའི་སྨན་དང་སྔགས་གདབ་བོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་
― DTG072_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་མི་དེའི་དུས་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་བྱུང་བའི་དུས་སོ། །རྨ་བྱའི་རྒྱལ་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་ཞིང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ། ཕྱིའི་དུག་དང་ནང་གི་དུག་འཇོམས་པའོ། །གཞན་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སེམས་ན། དེ་ལྟར་མི་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་ཡང་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ངས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སློབ་དཔོན་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སེམས་ནི་སེམས་ཀྱིས་རིག་མ་ཡིན། ཇི་སྲིད་སྒྲོ་བཏགས་ཐམས་ཅད་ནི། །དེ་ཀུན་ཐམས་ཅད་མེད་པས་ན། །རིག་པའི་དོན་ལ་སྒྲོ་བཏགས་མེད། །དེས་ནི་དགག་དང་སྒྲུབ་བ་མེད། །ཤེས་པ་གང་ཞིག་ལྷུན་གྲུབ་པ། དེ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བརྗོད། །བསམ་བཞིན་དུ་ནི་མི་ཁྱབ་པ། །དེ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བརྗོད། །གང་ཞིག་འགྲོ་བ་མ་སྐྱེས་ཞེས། །བློ་ནི་རྟག་པ་རྟོག་པ་ཉིད། །འགྲོ་བའི་གཉུག་མ་བདེ་བ་ཉིད། །བློ་དང་ལྡན་བས་འབད་པ་མེད། །སྒྲོ་བཏགས་ཀུན་ལས་ངེས་གྲོལ་བ། །བདག་གི་དེ་ཉིད་དུ་ནི་བརྗོད། །སྟོང་པ་ལ་སོགས་མངོན་བརྗོད་པ། །དེ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་བརྗོད་པ་ཡིས། །ཞེས་བསྟན་པའོ། །དབུ་མའི་ལམ་ནས་རིག་པའི་དོན་བསྟན་བའོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །ད་ཉིད་དེའི་ཆེ་དེའི་དུས་ན་རྨ་བྱའི་རྒྱལ་མོ་གསེར་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པའི་རྒྱལ་མོར་སྣང་སྟེ། དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པའོ། །
― DTG072_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་སྙིང་པོ་འདི་ཡང་དག་པར་བཟླས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་གླགས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པས། མ་མནྟྲའི་དོན་དུ་སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པའི་དོན་གྱིས་རིན་ཆེན་རིགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཆིང་བའོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དང་འཛོམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གྲོལ་བའོ། །སུས་གསུངས་ཤེ་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ནས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་བྲལ་བའི་ཐབས་ཀྱང་འཆིང་དོ། །ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་འཆིང་བའོ། །ཤེས་རབ་དང་བཅས་པའི་ཐབས་ནི་ཐར་པའོ། །ཐབས་དང་བཅས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཐར་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་ཉིད་ནས་སྒྲོན་མ་དང་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་པའོ། །འདིར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བདག་ཉིད་ལྟ་བུའི་མཚོན་བྱེད་ནི་རིན་ཆེན་ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །ཞལ་བཞི་སྟོན་པ་ནི། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྐུ་མདག་ལྗང་གུར་བསྟན་པ་ནི། རིག་སྔགས་འདིས་ལས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་བསྟན་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པའོ། །ལྗང་གུ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོའི་ཞལ་ནི་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམ་བཞི་བསྟན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་ནི། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །དབུ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན་པ་ནི། རིགས་མ་ངེས་པ་ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །ཁྲོ་མོར་སྒོམ་པ་ནི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་
― DTG072_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའོ། །སྦྲུལ་གྱིས་ཡན་ལག་བརྒྱན་པ་ནི། མ་རུངས་པའི་གདུག་པ་ཅན་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་བརྒྱད་དུ་བསྟན་པ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དོ། །གཡས་དང་པོ་ན་རལ་གྲི་བསྣམས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་འོག་མ་ན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཐབས་སོ། །གཡོན་དང་པོ་སྡིགས་མཛུབ་ཞགས་པ་ནི་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བཅིངས་པའོ། །དེའི་འོག་མ་རྩེ་གསུམ་འཛིན་པ་ནི། ངེས་པར་སྲིད་པ་གསུམ་འཇོམས་པའོ། །བར་མ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པ་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བརྡ་བསྟན་པའོ། །འོག་མ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པ་ནི། ནང་གི་དུག་དང་ཕྱིའི་དུག་ངེས་པར་འཇོམས་པའོ།། ཞབས་གཡས་བརྐྱང་པས་ཀླུ་མནན་པ་ནི། སྲིང་པ་འཇོམས་པའོ། །གཡོན་བསྐུམ་པས་གནོད་སྦྱིན་མྱ་ངན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་མནན་པའོ། །པདྨ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གདན་ནི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །ཉི་ཟླ་གདན་ལ་བཏིང་བ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའོ། །འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་གྱིས་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནི་རིགས་ལྔ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རིན་ཆེན་རིགས་ཀྱི་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ནི། ལས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ཅིང་དུག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའོ། །སེར་བ་སྲུང་བར་འདོད་ན། རིག་སྔགས་བཟླས་ཤིང་གདོང་བཟློག་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་བྱས་ནས་གཡས་ན་ཟོར་བ་འཛིན་པ་གཡོན་ན་ཞགས་པ་འཛིན་པ། རིག་སྔགས་བཟླས་ཤིང་དྲག་བོར་གདོང་བཟློག་པར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་བསྲུང་བར་འདོད་ན། གྲོ་བ་འམ་ཤིང་ཤུན་ནམ་རས་ལ་བྲིས་ལ། མགུལ་ལམ་ལག་པ་གཡས་པ་ལ་གདགས་སོ། །ནད་པ་གསོ་བར་འདོད་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འདི་བཟླས་པར་བྱའོ། །གུ་གུལ་ནག་པོ་དང༌། ལྡོང་རོས་དང༌། མུ་ཟི་དང༌། ཤུ་དག་དང༌། གླ་རྩི་དང༌། བཙན་དུག་དང༌། བྲག་ཞུན་དང༌། མི་ཤ་དང༌། ཁྱི་ཤ་དང༌། རྟ་ཤ་དང༌། ཡུངས་ཀར་དང༌། ཟི་ར་ནག་པོ་
― DTG072_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། མིའི་ཞུན་གྱིས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདུག་པ་དང༌། བྱུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་བྱས་ན་ནད་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དུག་འཐུངས་ན་ཆུ་ལ་བཏབ་ལ་སྦྱིན་ནོ། །ལས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨི་ཏི་མི་ཏི་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གང་ཞིག་གང་ཟག་འདི་གྲུབ་ན། །དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་འདི་ཡིས་འགྲུབ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་འདི་ཡིས་འགྲུབ། །དྲི་མ་ཐམས་ཅད་འདིས་བྲལ་ལོ། །སྐད་ཅིག་མས་ནི་བསྒོམ་བྱས་ན། །རིག་སྔགས་འཆང་ནི་འདིར་འགྲུབ་པོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་གསུངས་པ། །གཉིས་པའི་སེམས་ནི་འདིར་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དགའ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་ནས་སེམས་ཅན་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །འདི་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྲུང་བའི་དམ་པ་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གང་དུ་ཡང་དྲན་པར་གྱུར་ན་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་ནས་ཡང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་དོན་དུ་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་གྲོང་ན་འདུག་ན་ཡང་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་འདི་འདུག་པར་གྱུར་ནས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། རྨི་ལམ་ངན་པ་དང་ལྟས་ངན་པ་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །དགོན་པ་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་ལ་བར་ཆོད་མེད་ཅིང་མྱུར་དུ་བསྒོམ་པ་འགྲུབ་པའོ། །ལམ་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་བསམ་པ་གྲུབ་ཅིང༌། མྱུར་དུ་བཀྲ་ཤིས་པར་སླེབ་པའོ། །ལམ་གོལ་བ་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་དུས་སུ་དགྲ་དང་མི་ཕྲད་ཅིང་འགྲོ་བའི་བསམ་པ་གྲུབ་ཅིང༌། མྱུར་དུ་ཁྱིམ་དུ་སླེབ་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོས་ཆད་པས་མི་གཅོད་ཅིང་བྱམས་པའི་གཏམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་ཞིང་རང་གི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་སླེབ་སྟེ། གལ་ཏེ་མཐོང་བར་གྱུར་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འཇོམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མེའི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་
― DTG072_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི། ཁྱིམ་མམ་ཡུལ་ལམ་ནགས་ཚལ་མེས་ཚིག་པར་གྱུར་ན། དེའི་ནང་དུ་ཆུད་ནས་ཀྱང་མེའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་རྫིང་ཆེན་པོ་ལས་རྒལ་བ་འམ། གྲུའི་ནང་ན་ཆུད་པའམ། རབ་རྒལ་ལ་སོགས་པའི་ཆུའི་ནང་དུ་ཆུད་པས་ཀྱང༌། ཆུ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང༌། བཀྲ་ཤིས་པས་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་སླེབ་བོ། །དགྲའི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་གླགས་ཚོལ་ཞིང་དགྲ་བོར་གྱུར་པའམ། དོ་མི་ཤེས་ཤིང་དགྲའི་ཡུལ་དུ་སོང་བ་ལ། རིག་སྔགས་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་དགྲ་བོའི་ནང་ནས་ཡང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང་དགྲ་བོའི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུངས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་པའམ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དམག་འདྲེན་པའམ། འདི་ཡིད་ལ་བྱས་པས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་ན་ཡང་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་གྱི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་དེ་ཡང་ངན་སེམས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་པས་ན། དེའི་སེམས་དེ་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རིག་པ་དེ་ཡང་ཡིད་ལ་བྱའོ། །རྩོད་པའི་ནང་ན་འདུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྩོད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་རིག་པ་ལ་སྦོས་པས་རྩོད་པ་དང༌། ནོར་གྱི་ཁྱིམ་ལ་མི་མཐུན་པས་རྩོད་པའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་རྒྱལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྦྲུལ་གྱིས་ཟིན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདུག་པ་ཅན་རྣམས་འཆི་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ཡིད་ལ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དུག་དེས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དུག་འཐུངས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱོར་བའི་དུག་དང་བསྡད་པའི་དུག་འཐུང་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འདི་ཚར་བདུན་ནམ། ལན་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གམ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དམ་དེ་ཆུ་ལ་བཏབ་ནས་འཐུངས་ན་ཡང་མི་ཚུགས་སོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ན་ཡང་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་འདི་ཡིད་ལ་བྱས་པར་གྱུར་ན། དུས་མ་ཡིན་པའི་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལས་ཀྱང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འཇིགས་པ་
― DTG072_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྲ་མོ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། རླུང་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་གི་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་མཁྲིས་པའི་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ལས་ཀྱང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །བད་ཀན་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བད་ཀན་ཀྱང་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་ཡིད་ལ་བྱས་པར་གྱུར་ན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །འདུས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་དང༌། དེ་གསུམ་འདུས་པས་ན་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ།། ལྡན་པ་ནི་གང་དག་གཉིས་ལྡན་པས་ན་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ནད་ལ་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ནད་དེ་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ལས་ནད་གང་ཡང་རུང་བས་བཏབ་པར་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་མི་གཅིག་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་གནས་ཏེ། ནད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །ཕོངས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕོངས་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མིས་ཕོངས་པ་དང༌། ནོར་གྱིས་ཕོངས་པ་དང༌། རིག་པས་ཕོངས་པའོ། །དེ་ཀུན་གྱིས་ཕོངས་ན་ཡང་རིག་སྔགས་འདི་ཡིད་ལ་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །གསད་པའི་རིགས་པ་ནི་ཆད་པས་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའམ་གཞན་ཡང་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པས་གསད་པའི་སེམས་ཡོད་པ་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆད་པས་གཅད་པའི་རིགས་པ་ནི་གཞུ་བཙོག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ངན་ཞིང་ཆད་པ་གཅོད་འདོད་པའི་སེམས་དེ་ལ་ཡང་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །གཞུ་བཙོག་གི་རིགས་པ་ནི་བརྒྱད་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞུ་བཙོག་ཅིང་སྐུར་པ་གདབ་འདོད་པ་དེ་ཡང་བཀག་ཅིང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་བཀག་པའི་རིགས་པ་ནི་དམ་བཅས་པས་སོ། །བརྒྱད་དེ་བྱེད་པར་འདོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་ཡང་བརྒྱ་ཁྲོལ་ཞིང་མི་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །དམ་བཅས་
― DTG072_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རིགས་པ་ནི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཏི་མུག་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་གོ །སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཐར་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ལྔའི་རང་བཞིན་གྱིས་བཀག་པའི་མུན་པ་ནི། རང་བསལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྣང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་རིག་པས་སྣང་བའོ། །དེའི་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་མུན་པས་བཀག་ནས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མེ་མར་གྱིས་ཀྱང་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐར་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་རིན་ཆེན་རིགས་ཀྱི་རིགས་ལྔ་ཕྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ལྔ་བའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པའོ། །རིག་སྔགས་དང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་ཡང་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས། མཚོན་བྱ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི་ཆུའི་ཁམས། སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་གསལ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་སེར་མོ། །དབུ་ལ་རིགས་ལྔས་བརྒྱན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ལོ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཆ་བྱད་ཅན། ཕྱག་གཡས་པ་ན་མཆོད་སྦྱིན་མཛད་པ། གཡོན་པ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཡིད་ལ་བྱའོ། །འདི་ཡིད་ལ་བྱས་པར་གྱུར་ན་གླགས་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཙི་ལི་མི་ལི་ལ་སོགས་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་འགྲོ་བ་
― DTG072_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་དྲུག་གི་དོན་དུ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་སྲུང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་སྟེ། དེ་ཡང་རང་རང་གི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྲུང་བའོ། །རང་གི་གཟི་བརྗིད་ནི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང། །གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་སྟོབས་རྣམས་དང༌། །ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱི་བདེན་ཚིག་དང༌། །ལོག་དད་སེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་དང༌། གསེར་ཐུབ་ཀྱི་ནི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །འོད་སྲུངས་ཀྱི་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལོ། །ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས། །བྱམས་པ་མགོན་པོས་ཤེས་རབ་བསྟན།། འདས་དང་མ་འོངས་ད་ལྟར་དང༌། །དེ་བཞིན་རིག་སྔགས་རིམ་བཞིན་སྲུངས། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ཡང་མཐུ་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའོ། །ཡོངས་སུ་སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་དོན་གསང་བར་བྱས་བ་སྦ་བའོ། །གར་སྦ་ཞེ་ན། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྦས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པ་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་ཞེན་པས་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེར་འགྲོར་མ་སྟེར་བས་ན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །ཡང་ན་འཁོར་བར་འགྲོ་འདོད་པ་རམས་གཟུང་བར་བྱ་འོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསལ་བའོ། །ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་རྣམས་ཞི་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའོ། །ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མི་ཕུན་
― DTG072_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འབྲུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་འབྱུང་བོ་འམ་མིའམ་ཅབ་ཅོབ་ཀྱི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ཞིང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའམ། འབྱུང་པོའམ། གཤིན་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཆད་པ་སྤང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམག་གམ་དགྲ་འཁྲུག་གམ། གཞན་ཡང་ལོང་མེད་པར་འབྱུང་བའམ། དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་དུག་དང་བསྡད་པའི་དུག་དང་བྱས་པའི་དུག་དང་གསུམ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་དུག་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་ནད་གི་དུག་དང་ཕྱིའི་དུག་གོ །ནང་གི་དུག་ནི་གཏི་མུག་དད། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་གསུམ་མོ། །ཕྱིའི་དུག་ནི་མཆེ་བ་རྩ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་མཚམས་བརྒྱད་དང་བཅུ་གཅད་དེ། དེ་ལས་གཅད་པས་ན་མཚམས་གཅད་པའོ། །ས་བཅིང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ས་ལ་རྒྱུ་བའི་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བཅིང་བའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ལོ་བརྒྱར་འཚོ་བར་འགྱུར་བའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནད་མེད་ཅིང་ཚེ་རིང་བ་སྟེ། བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཕོངས་པ་མེད་པ། ཤི་བའི་དུས་སུ་ཡང་རྒས་པ་མ་ཚོར་བར་འཆི་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྲུང་བའི་དོན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་སྲུང་བ་བྱས་ཤིང་སྦས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་གུས་ནས་འཆང་བའི་གང་ཟག་དེ་ཀློག་པ་དང༌། སྒོམ་པ་དང༌། བཤད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གདབ་པ་དང༌། བླ་མར་བྱེད་པ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་བཞེངས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བ་སྟེ།
― DTG072_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་དང༌། ཁ་དོག་དང༌། གྲགས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་གདབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདིའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམྱལ་བའི་གནས་ནས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམས་སོ། །དམྱལ་བ་ལ་ཚ་བའི་དམྱལ་བ་དང༌། གྲང་བའི་དམྱལ་བ་དང་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ཏེ་བརྒྱད་དོ། །བྱོལ་སོང་དང་ཡི་དགས་གཉིས་ཏེ་བཅུའོ། །མི་ཡུལ་གླིང་བཞི་ལ་སོ་སོར་བགྲངས་པས་བཞི། ལྷ་ལ་དྲུག་གོ །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བཟུང་ནས། གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་མན་ཅན་ནི་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་གཟུགས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ལྷ་རྣམ་དང་ཞེས་པའོ། །བདུད་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ག་ར་དབང་ཕྱུག་གི་འཁོར་བདུད་ཀྱི་ལྷ་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདག་པོ་ཚངས་པ་ནས་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་མན་ཆད་དོ། །དགེ་སློང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་སྣང་བའོ། །བྲམ་ཟེའི་ལུས་སུ་སྐྱེས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རིགས་བཟང་པོར་སྐྱེས་ནས་གནས་པ་རྣམས་སོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་མིའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས། དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བསྲུང་བ་དང༌། སྦ་བ་དང༌། བསྐྱད་བར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅིང་བ་ལས་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་ཕྱིར་འོད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་ཅིང་གླགས་ཚོལ་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་རང་བཞིན་འཁོར་བ་ལ་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནད་རྣམས་སྣ་ཚོགས་བཏང་བའི་བདག་པོ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་ཞིང་ས་དང་བར་སྣང་ས་འོག་ཆུ་ལ་རྒྱུ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ནི་རི་
― DTG072_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཙམ་སྒུལ་ཞིང་ས་གཡོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གླགས་ཚོལ་ཞིང་འཚེ་བར་བྱས་པའོ། །ལྷའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་འབྱུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷ་མོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མོའི་གཟུགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷའི་བུའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་བུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷའི་བུ་མོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་བུ་མོའི་གཟུགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷ་རྒན་པོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་རྒན་པོའི་གཟུགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷ་རྒན་མོ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་རྒན་མོའི་གཟུགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷའི་འཁོར་ཕོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་འཁོར་ཕོའི་གཟུགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ལྷའི་འཁོར་མོ་ནས་གནོན་པོའི་འཁོར་མོ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་ཚོལ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྱུང་པོ་མ་རུངས་པ་རྣམས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྦྲུལ་ཞིང་གླགས་ཚོལ་བའོ། །དེ་དག་གི་ནི་མདུན་རྒྱུག་པ། །འབྱུང་པོ་གནོད་སྦྱིན་ལུས་པོ་ཆེ། །ལག་པ་བཞི་པ་མ་རུངས་པ། །རྐང་མངས་དང་ནི་རྐང་གཅིག་པ། །རྐང་བཞི་པ་ལ་རྐང་གཉིས་པ། །རྐང་པ་བསྒྲེང་བ་སྤྱིའུ་ཚུགས་དང༌། །ལུས་མང་མགོ་བོ་གཅིག་པ་དང༌། །ལུས་གཅིག་པ་ལ་མགོ་བཞི་པ། །མིག་མང་པོ་ལ་ལུས་གཅིག་དང༌། །མིག་གཅིག་ལྟོ་ནི་བཅུ་གཉིས་དང༌། །བོང་བུ་རྔ་མོ་གླང་ཆེན་མགོ །རྐང་པ་བསྒྲེང་ལ་མགོ་བཏུད་དང༌། །མཚོན་ཆའི་སོ་དང་མཚོན་ཆའི་ལག །མཚོན་ཆའི་རྐང་བའི་སྲིན་པོ་རྣམས། །ཟངས་ཀྱི་སྐྲ་དང་ཟངས་ཀྱི་སོ། །ཟངས་ཀྱི་མིག་དང་ཟངས་ཀྱི་ལག །ཟངས་ཀྱི་ཐོ་བའི་རྐང་པ་དང༌། །ཟངས་ཀྱི་སྣ་དང་ལྕགས་ཀྱི་ཁ། །རྐང་ལག་ཀུན་དུ་འབར་བ་དང༌། །མི་ཡི་ལུས་སུ་གནས་པ་རྣམས། །སྒུར་ཞར་ལྦ་བ་གསུམ་ཡོད་པ། །མིག་མི་སྡུག་ལ་ཁ་གླལ་བ། །ཆུ་སྲིན་སྟག་གི་གཟུགས་དང་ནི། །གཟུགས་མི་སྡུག་དང་ཁ་རལ་བོ། །མཆུ་འཕྱངས་པོ་དང་སོ་ཡོན་པོ། །རབ་ཏུ་གཏུམ་པོ་ཁྲོ་གཉེར་ཅན། །གསུས་པོ་ཆེ་དང་བུམ་སྣའོ། །སྣ་འཕྱངས་པོ་དང་རྣ་བ་མེད། །ལག་རིངས་པོ་དང་
― DTG072_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣ་བ་རིང༌། །སྣ་ཡི་རྩེ་དང་ལག་རྩེ་རིང༌། །ལུས་སྐམས་ལུས་ནི་རིང་བ་དང༌། །སྐྲ་རིང་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་དང༌། །རྐང་པ་མིད་པ་ཕྲ་བ་དང༌། །དྲི་ང་བ་དང་བུམ་ལྟོ་བོ། །ཡན་ལག་ཆུ་སྲིན་འདྲ་བ་དང༌། །གཏུན་ཤིང་ཐོ་བ་འདྲ་བའི་ལྟོ། །གནམ་ལྟོ་བོ་ལ་རྣ་བོ་ཆེ། །གྱེན་དུ་སྐྲ་བརྫེས་རབ་ཏུ་དམར།། མགོ་བོ་ཆེ་ལ་གཞུ་མགྲིན་པོ། །སྐེམ་པོ་སྒུར་པོ་བུམ་ལྟོ་བོ། །རི་རབ་རྩེ་མོ་བསྒུལ་ནས་སུ། །མེ་མདག་གི་ནི་ཆར་པ་འབེབས། །ལྗོན་ཤིང་རི་ཡི་རྡོ་བ་དང༌། །སྤྲིན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་མདོག་འདྲ་བ། །དུང་དང་རྔ་ཆེན་རྫ་རྔ་དང༌། །གྲུལ་བུམ་རྔ་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ། །འཇིགས་པའི་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱིན། མིག་པོ་ཆེ་ལ་བོང་བུའི་སྒྲ། །ནག་པོ་སྔོན་པོ་སེར་པོ་དང༌། །དམར་སེར་མེ་དང་དམར་སེར་དང༌། །ཁབ་འདྲའི་སྤུ་དང་རལ་གྲིའི་སྐྲ། །དམར་པོའི་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་རྣམས། །མི་རོ་དག་ནི་ཁྱེར་ནས་སུ། །ཟ་བཞིན་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱུག །སོ་རྣོན་ལག་པ་དམར་བ་དང༌། །མཆུ་ནི་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་དང༌། །ལུས་ཕྱེད་དག་ནི་ཟོས་པ་དང༌། །མཁལ་མ་སྙིང་དང་ནང་གྲོལ་གྱིས། །སྙིམ་པ་ཤིན་ཏུ་བཀང་བ་དང༌། །བྱིས་པ་དག་ནི་ཟ་བཞིན་དུ། །མེར་མེར་པོ་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི། །རྐང་ལག་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱང་འཕྲོག །ཀེད་རུས་ཀྱི་ནི་ལུས་ཀྱིས་སུ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཁྲག་གིས་རབ་ཏུ་བཀང་བ་ཡི། །མི་ཡི་བགས་པ་ཐོགས་ནས་སུ། །མི་བཟད་དུག་གིས་ཀུན་བསྐུས་ཏེ། །ཕྱོགས་ཕྱོགས་དག་ཏུ་རྣམ་པར་རྒྱུག །གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་དག་དང༌། །ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་རྣམ་པར་འཐོར། །རླུང་དང་བད་ཀན་མཁྲིས་པ་རྣམས། །ཕྱོགས་བཞི་དག་ཏུ་འཁྲུག་པར་བྱེད། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཡི། །གདོན་དང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས། །ལྷགས་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །འབྱུང་པོ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །གླགས་ཚོལ་བ་ཡི་དུས་སུ་ཡང༌། །མིའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་རྨི་ལམ་དང་རྟགས་བསྟན་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་འཇིགས་པ་སྐྱེད། །བུད་མེད་དག་དང་སྐྱེས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཁྱེའི་བུ་མོ་དང༌། །མངལ་ན་གནས་པའང་འཇིགས་པ་སྐྱེད། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་གཏོགས་ལའང་འཚེ། །སྐར་མ་དག་དང་ཉི་ཟླ་དང༌། །གཏུམ་པའི་གཟའ་རྣམས་གནོད་པར་བགྱིད། །
― DTG072_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོ་ཏོག་ས་བོན་འབྲས་བུ་དང༌། །མེ་ཏོག་སྨན་དང་ཟས་སྐོམ་དང༌། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་དཔལ་འཕྲོག་ཅིང༌། །མཐོན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དམའ་བར་བགྱིད། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནོངས་པ་རྣམས། །དམག་དང་འཐབ་མོ་ཤ་གཉེར་དང༌། །ཚིག་གམ་ཞིག་གམ་གསད་བྱ་བ། །དེ་ཀུན་འབྱུང་པོའི་རྣམ་པས་གྱུར། །སྦེད་ཅིང་སླར་ཡང་བགྱིད་པ་དང༌། །བཟློག་པར་བགྱིད་ཅིང་དགོད་པར་བགྱིད། །འཇིགས་པར་བགྱིད་ཅིང་ལྟ་བར་བགྱིད། །དགྲར་འགྱུར་བ་ཡང་སྟོན་པར་བགྱིད། །སྡིག་པའི་རྨི་ལམ་མཐོང་བར་བགྱིད། །ཉལ་བ་དག་ལ་གནོད་པར་བགྱིད། །སྒོ་ནས་སེ་གོལ་སྒྲ་འབྱུང་ཞིང༌། །མི་སྙན་བརྗོད་དེ་ཟ་བར་བགྱིད། །མཛའ་བོ་གཉེན་བཤེས་གཟུགས་དག་ཏུ། །གདའ་ཞིང་བཀའ་མཆིད་སྨྲ་བར་བགྱིད། །བུ་མོ་སྡུག་གུའི་གཟུགས་དག་ཏུ། །འདོད་ལ་སྤྱོད་ལ་དགའ་བར་བགྱིད། །ཉི་མ་སྐར་མའི་གཟུགས་དག་དང༌། །ཟླ་བའི་གཟུགས་སུ་གདའ་བར་བགྱིད། །རླུང་དང་སྐར་མདའ་ལྕེ་གཟུགས་སུ། །དེ་ལ་གནོད་པ་དེ་དག་གདའ། །སྐར་མའི་ཚོགས་དང་འདྲ་བ་དག །འཇིགས་པར་བགྱིད་པ་ཝ་དང་ཁྱི། །རྣམ་པར་སྤྲུལ་ནས་ལྗོན་ཤིང་དང༌། །མཆོད་རྟེན་དག་གི་གནས་ན་གདའ། །སྐྱེས་པ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་མཛེས་པས། །འབར་ཞིང་ཤིང་རྟའི་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །གནས་རྣམས་དང་ནི་ཤུལ་དག་ཏུ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྗེས་ཀྱང་སྟོན། །གྲོང་ཁྱེར་དག་ན་ཁྱིམ་རྣམས་ཀྱི། །སྒོ་ཡང་གདོན་ཆེན་དེ་དག་འབྱེད། །སྲོག་དང་ལུས་ཀྱང་བླང་བགྱིས་ཤིང༌། །ལམ་ངན་ཀུན་དུ་བསྐོར་བར་བགྱིད། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དག་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྒྲ་རྣམས་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནད་ཀྱི་རྣམས། །ལུས་ནི་ན་བར་གནས་པར་སྟོན། །ནད་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང༌། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་བགྱིད། །ཇི་སྙེད་འཇིག་རྟེན་རང་བཞིན་དག །ཐམས་ཅད་ལོག་པར་དེ་དག་སྟོན། །ཡང་ན་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་མིའི་འཇིག་རྟེན་ལ་གནོད་པར་བྱས་ནས་གླགས་ཚོལ་ཞིང་གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྒྱུ་ན། མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། །གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྔལ་ཡུལ་འཁོར་དང༌། །ཕོ་བྲང་འཁོར་དུ་རྒྱུ་བ་ནི། །གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་མདངས་འཕྲོག་པ། །སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་ཁྲག་འཐུང་བ། །ལུས་ཆེ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །
― DTG072_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་སྒྲ་ཡང་ཆེ། །མགྲིན་བཅུ་པོ་ལ་མིག་སྟོང་པོ། །གདོན་ཆེན་མིག་ནི་དམར་པོ་རྣམས། །འཁོར་ནི་མང་པོ་རྣམས་བཏང་སྟེ། །ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་རབ་ཏུ་འཇིགས། །སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་ཐོགས་པ་དང༌། །ལག་བཞི་ལག་ན་སྒྲོན་མ་ཐོགས། །ལག་ན་མཚོན་དང་དབྱུག་པ་ཐོགས། །རྡོ་རྗེ་མདུང་རྩེ་དབྱུག་པ་ཐོགས། །རབ་ཏུ་དྲག་པའི་དམག་རྒལ་ནས། །ཕྱོགས་ཀུན་དུ་ནི་སྐྲག་པར་བྱེད། །སྡང་བའི་གནས་ན་འཁོད་པ་ཡི། །གསང་བ་པོ་ནི་དད་ཀུན་ཀྱང༌། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཏུ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་གཞན་ཡང་འཛིན། །ཤ་ཁྲག་དྲོན་པོར་བཅས་པ་ལ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་ཞིང་འདོད་པའི་གཟུགས། །སེང་གེ་དང་ནི་སྟག་དང་རྟ། །མ་ཧེ་བ་ལང་བོང་བུ་རྔ། །གླང་པོ་ཆེ་ཡི་གཟུགས་འདྲ་དང༌། །དོམ་དང་གཟིག་དང་སྦྱང་ཀི་དང༌། །ཁྱི་དང་ཝ་དང་ར་དག་དང༌། །བྱི་ལ་བྱི་བ་སྦྲེའུ་ཡི་གཟུགས། །བསེ་དང་ཕག་དང་སྲེ་མོ་དང༌། །ཉ་དང་རུས་སྦལ་དག་གི་གཟུགས། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་སྲམ་གྱི་གཟུགས། །ཁྭ་དང་འུག་ཕ་ཁུ་བྱུག་དང༌། །བྱ་རྒོད་ཁྲ་དང་ཉ་མིད་བཅས། །རྨ་བྱ་ངང་བ་ཐི་བ་དང༌། །ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ནི་བྱ་རྣམས་དང༌། །ཁ་ཅིག་བྱ་གག་གཟུགས་རྣམས་སུ། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ནི་མི་ཡིས་མཐོང༌། །འདབ་བཟངས་བྱ་ཡི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང༌། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཁ་ཅིག་མི་ཡི་མགོ་ཅན་ལ། །ལུས་ནི་བྱ་གག་བོང་བུ་འདྲ། །ཁ་ཅིག་མཚོན་གྱིས་རབ་ཏུ་འཚེ། །ལུས་དང་བྲལ་བ་དག་ཏུ་སྣང༌། །རྣམ་པར་འཁྲུགས་ཤིང་འདོད་ལ་མོས། །རྒྱུ་མའི་ཕྲེང་བས་ཀུན་དུ་དཀྲིས། །རྩེ་གསུམ་མདུང་གིས་རབ་འདེབས་ཤིང༌། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད། །མི་བཟད་པ་ཡི་དབུགས་འབྱིན་ཞིང༌། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་སྐྲག་པར་བྱེད། །སྲོག་ཆགས་རྒྱུད་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང༌། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་རི་ཡང་ཐོགས། །ལ་ལ་རལ་གྲི་འཁོར་ལོ་ཐོགས། །གྲངས་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གནས་ཏེ། །དབྱུག་པས་བསྡིགས་ཤིང་ཁ་དྲག་པོ། །མིག་ཕྱུང་བ་ལ་བཞིན་མི་སྡུག །སྲིན་པོའི་གཟུགས་ནི་སྔོ་བ་དང༌། །སྣ་དང་རྣ་བ་བཅད་པ་དང༌། །ལྕེ་བཅད་གདོང་ནི་གཉེར་མ་ཅན། །རྐང་ལག་
― DTG072_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ནི་གཏུབས་པ་དང༌། །མགོ་བོ་བཅད་པའི་སྲིན་པོ་རྣམས། །སྐབས་ནི་རབ་ཏུ་ཚོལ་བར་བྱེད། །སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག །མི་དག་གི་ནི་ལུས་རྣམས་ལ། །རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་གདོན་དུ་སྣང༌། །སྤུ་ཡི་བར་དང་གནད་རྣམས་དང༌། །དེ་བཞིན་རྨ་ཡི་ཁ་རྣམས་སུ། །ལྷགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་ཕོ་མོ་དང༌། ཀླུ་ཕོ་མོ་དང་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་ལ་སོགས་པས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ལ། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ནད་སྣ་ཚོགས་གཏོང་ཞིང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་ཚོལ་བའོ། །གླགས་ཚོལ་བར་འདོད་ཅིང་གླགས་ལྟ་ན་ཡང་གླགས་མི་རྙེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་དང་བཅས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཤིང༌། རྩར་ཡང་འོང་མི་ནུས་ཀྱི། གླགས་ཚོལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པ། །གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གསུངས་པའོ། །དེ་བས་ན་གླགས་ཚོལ་བས་མི་རྙེད་པའོ། །ལྷ་ནི་ལྷ་འདུ་བའི་གནས་སུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གནོན་པོ་ནི་གནོན་པོ་འདུ་བའི་གནས་སུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འདུ་བར་མི་ནུས་ཤིང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོར་འཁྱམས་ཏེ། གནོད་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། རྩར་ཉེ་བར་མི་ནུས་པའོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་རིག་སྔགས་འདི་ལས་འགལ་བར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་གླགས་ཚོལ་བ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པར་གྱུར་ན། སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཐོབ་སྟེ། དམྱལ་བ་མནར་མེད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དམྱལ་བ་དེ་ལས་ཐོན་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གཞན་དུ་དམྱལ་བར་འཕོའོ། །དེའི་མགོ་བོ་ཨརྫ་ཀའི་དོག་པ་བཞིན་དུ་ཚལ་པ་བདུན་དུ་འགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་མཛེ་འམ་ཕོལ་མིག་གམ། ལྷོག་པའམ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཏབ་ནས། ཤི་བའི་དུས་སུ་ཚོལ་བ་བདུན་དུ་འགས་སོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་དག་ཀྱང་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་
― DTG072_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐབས་བཤད་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །དང་པོར་དགུག་པ། གཉིས་པ་བསྐྲད་པ། གསུམ་པ་མནན་པ། བཞི་བ་བསྲེག་པའོ། །གང་གནོད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས། རིག་སྔགས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་བྱས་ནས། ཕྱག་གཡས་གཡོན་གྱིས་དགུག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་བྱ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་ཡང་དག་པར་བཅས་ལ། མཛུབ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་དགུག་པའི་ཚུལ་དུའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ལ། ཨོཾ་བཛྲ་ཨཾ་ཀུ་ཤ་ཛཿ་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བཏགས་ལ་དགུག་པར་བྱའོ། །མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས། ཨོཾ་དང་རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་མཛད་ཀྱི། །རིག་སྔགས་སྨོན་གྱིས་འདུག་མི་ནུས། །རི་རབ་དུར་ཁྲོད་ཕོ་བྲང་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་ལུང་སྟོང་ཤིང་གཅིག་དང༌། །ནགས་ཚལ་དག་དང་རྒྱ་གྲམ་དང༌། །རི་ཡི་རྩེ་མོ་མཆོད་རྟེན་རྩ། །ཁྲོན་པ་དག་དང་ཆུ་མིག་དང༌། །མཚོ་ཆེན་དང་ནི་ཚལ་གནས་དང༌། །དེ་བཞིན་གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་གནས་དང༌། །གྲོང་རྡལ་དང་ནི་ཕོ་བྲང་དང༌། །རི་ཡི་རྩེ་མོ་ནམ་མཁའ་དང༌། །བར་སྣང་ཆུ་དང་ས་ལ་གནས། །དེ་བཞིན་ས་འོག་ལམ་ལ་གནས། །ཛཿ་ཧཱུཾ་བཾ་ཧོཿ་འི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིས། །འབྱུང་པོ་མང་པོ་རིག་སྔགས་དགུག །འབྱུང་པོ་མ་རུངས་པ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་དགུག་པའོ། །ཡང་བསྐྲད་པ་ནི། ཡུངས་ཀར་སྐེ་ཚེ་དང་བསྲེས་ལ། ར་བར་ཚེར་མ་ཅན་གྱི་ཤིང་བུ་སྟེ། མཛོད་དང་ཁྱིམ་གྱི་ཕྱོགས་མཚམས་ཀྱིས་བླངས་ལ་སྐེ་ཚེ་དང་ཡུངས་ཀར་བསྲེས་ལ་ཡང་བདེན་པའི་ཚིགས་བཅད་བཏོན་ལ། བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་སྟོབས་རྣམས་དང༌། །ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་བདེན་ཚིག་དང༌། །ལོག་དང་སེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་དང༌། །གསེར་ཐུབ་ཀྱི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །འོད་སྲུངས་ཀྱི་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལོ། །ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །འབྱུང་པོ་དེ་དག་བརླག་པར་ཤོག །ཨུ་ཙ་ཏ་ཡ་ཕཊ་རྣམས་ཀྱིས། །རིག་སྔགས་སྙིང་པོ་དེ་བཏགས་ལ། །རྔ་བོ་ཆེ་དང་འཁར་རྔ་དང༌། །དེ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་ཡི་ཚོགས། །དེ་བརྡུངས་འབྱུང་པོ་བསྐྲད་པར་བྱ། །མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་
― DTG072_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏོར་མ་དང༌། །རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་ལོ་མ་དང༌། །འབྲུ་སྣ་ཆུ་དང་བཅས་པ་དང༌། །འོངས་པའི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱལ་བར་བྱ། །དེ་བཞིན་བསྐྲད་ནས་མནན་པར་བྱའོ། །གྲོ་ག་ལ་སོགས་ཤིང་ལོ་ལ། །འབྱུང་པོའི་གཟུགས་དང་འཁོར་ལོ་བཅས། །དེ་ཡི་ནང་དུ་མིང་བྱང་བྲི། །ཡུངས་ཀར་ལན་ཚྭ་སྐེ་ཚེ་དང༌། །ཤང་ཚེ་དུག་རྫས་རོ་ཐང་དང༌། །དེ་རྣམས་བཅུག་ལ་དྲིལ་བར་བྱ། །རབས་ཆད་མཛེ་ཐོད་ནང་དུ་གཞུག །སྔར་བཤད་དགུག་གཞུག་འབྱུང་པོ་ལ། །རིག་སྔགས་ལ་ནི་སྟམྦྷ་ཡ་གདགས། །ལམ་མམ་རྒྱ་གྲམ་མཆོད་རྟེན་འོག །ཕོ་ཁྲོམ་སར་ནི་མནན་པར་བྱ། །དེ་བཞིན་མནན་ལ་བསྲེག་པར་བྱ། །ཙནྡན་ལ་སོགས་དྲི་རྣམས་ཀྱི། །དེ་ཡི་ཆུས་ནི་ལུས་རྣམས་བཀྲུ། །སྨྱུང་བར་བྱས་ནས་གོས་གཙང་གྱོན། །སེང་ལྡེང་ཤིང་ལ་ཞུགས་ཕུལ་ལ། །འབྲུ་དང་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །གནོད་བྱེད་གང་ལ་མིང་བཏགས་ལ། །ཞུགས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོར་བར་བགྱི། །གསང་སྔགས་ལ་ནི་མེ་སྔགས་གདགས། །འབྱུང་པོའི་རྣམ་པ་མ་ལུས་བསྲེག །གཏོར་མ་མེ་ཏོག་ལོ་མ་དང༌། །ཆོས་སྐྱོང་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ། །དེ་ནས་བདེན་པའི་ཚིག་བཤད་འདི། །ཡང་དག་གིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །རང་རྒྱལ་དག་གི་གཟི་བརྗིད་དང༌། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡི་མཐུ་དག་གིས། །གསང་སྔགས་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཡི་ཤེས་རབ་དང༌། །མཽད་གལ་བུ་ཡི་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། །མ་འགགས་པ་ཡི་མིག་དང་ནི། །འོད་སྲུངས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། །ཀཽཎྜི་ནྱའི་སྔར་ཐོས་དང༌། །ཀུན་དགའ་བོ་ཡི་ཐོས་པ་དང། །ཚངས་པ་ཡི་ནི་བྱམས་པ་དང༌། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ནི་དབང་རྣམས་དང༌། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་ཡུལ་རྣམས་ཐོབ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དག་དང༌། །དེད་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་དག་གིས། །འཕྲོག་མའི་གཟི་བརྗིད་རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་དག་གིས། །བདག་གི་གནོད་བྱེད་བསྲེག་པར་ཤོག །འབྱུང་པོ་དུག་དང་དགྲ་བོ་དང༌། །བདག་གི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །སངས་རྒྱས་བདེན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །སེམས་ཅན་དག་དང་བདག་རྣམས་དང༌། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བསྲེག་པར་ཤོག །གསང་སྔགས་ཚིག་རྣམས་བདེན་
― DTG072_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤོག །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསང་སྔགས་ལ་མེའི་སྔགས་བཏགས་ལ་བསྲེག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མཚོན་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའོ། །རྡོ་རྗེའི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཞེ་སྡང་གི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ནོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། ཁྲོ་གཉེར་ཅན་ཁ་གདངས་པ། མཆེ་བ་གཙིགས་པ། འཇིགས་སུ་རུང་བ། སྐུ་མདོག་ནག་མོ། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཤམ་ཐབས་སྟག་གིས་བྱས་པ། གཡས་དང་པོ་ན་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་གདེངས་པ། དེའི་འོག་མ་ན་ནི་རལ་གྲི་།གཡོན་དང་པོ་ན་སྡིགས་མཛུབ་དང་ཞགས་པ། དེའི་འོག་མ་ན་ལྕགས་ཀྱུ། ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ་གཡོན་བརྐྱང་བ་གཉིས་ན་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་མནན་པའོ། །ཉི་མའི་གདན་ལ་མེ་ཡི་འོད། སྐྲ་སེར་བོ་གྱེན་དུའོ། །མེ་ལྟར་འབར་བ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དེ་ནི་ཐོད་པས་བརྒྱན་པའོ། །དབུའི་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་ལྔས་བརྒྱན་པ། དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང་ཁྲོ་མོར་བསམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཡིད་ལ་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨི་ལི་མི་ལི་ཀི་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །གསང་སྔགས་འདིའི་ཚིག་ལ་འགལ་ན། ཤི་བའི་དུས་སུ་མགོ་བོ་ཚལ་པར་འགས་ཤིང༌། ཤི་མ་ཐག་མནར་མེད་པར་འགྲོ་བའོ། །བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །སྦ་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་གསུམ་ན་རྒྱུ་བའི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་སྦ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྐྱབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་རང་གི་ནོར་གཞན་དུ་མི་སྟེར་བ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྟེར་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་
― DTG072_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། གླང་ཆེན་སྨྱོན་པ་བཞིན་དུ་ཐུབ་པ་མེད་པའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ནད་རྣམས་བཅོམ་པའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་ཚོལ་བར་འདོད་པས་གླགས་མི་རྙེད་པའོ། །མཚོན་ཆ་སྦང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ནུས་པ་མེད་དེ་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་རེག་པ་དང་མཐོང་བ་རྣམས་སོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རང་བཞིན་གྱི་དུག་ཕྱུང་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་དུག་གསད་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ལ་གཅད་དེ། རིག་སྔགས་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དཔག་ཚད་གཅིག་གི་བར་དུ་འོང་བར་མི་ནུས་པའོ། །ས་བཅིང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ས་འོག་ཏུ་མནན་ཅིང་དཔག་ཚད་གཅིག་ཏུ་འོང་བར་མི་ནུས་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བྲལ་ཞིང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་མེད་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཚེ་བསྣན་ཅིང་ནད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཏེ། བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཚེ་རིང་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་གླགས་ཚོལ་འདོད་པ་མ་རྙེད་པའི་སྐབས་ཏེ་དྲུག་པའོ།། །།འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ཏུ་ལྟ་སྟེ་འོག་ཏུ་གང་བལྟས་ཤེ་ན། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། དགྲ་བཅོམ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་དང་བཅས་པ་ཡང༌། ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་མཐུ་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་མཐུ་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོད་བ་བཅུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་སོར་མོ་ལྔ་པ་དང༌། འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་ཡང་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ། བགེགས་
― DTG072_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འབྱུང་པོའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གཉེན་པོར་གནས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་གསོ་བའི་སྨན་དང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདིར་ནི་དུག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་ཟས་མ་ལེགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། ཟས་མ་ལེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དུག་ལྔའོ། །དུག་ལྔ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་ཏེ། གཏི་མུག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེ་སྡང་བྱུང་ངོ༌། །ཞེ་སྡང་ལས་འདོད་ཆགས་བྱུང་ངོ༌། །འདོད་ཆགས་ལས་ང་རྒྱལ་བྱུང་ངོ༌། །ང་རྒྱལ་ལས་ཕྲག་དོག་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྔ་འདུས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་ལ་འདུས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་གསུམ་མོ། །དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་སྟེ། འཁོར་བ་ལ་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་བྱུང་ངོ༌། །ཕྱིའི་དུག་གསུམ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལས་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་འགྲོ་བ་དང་བསྡད་པ་དང་བྱེད་པའོ། །འགྲོ་བའི་དུག་ནི་བསམ་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང་རེག་པ་དང་ཁ་རླངས་སོ། །བསམ་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། རེག་པས་བསམ་པ་དང༌། མཐོང་ནས་བསམ་པའོ། །རེག་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ང་རྒྱལ་གྱིས་རེག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་དུ་མེད་པར་རེག་ཏུ་འཇུག་པའོ། །མཐོང་བ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། རང་དད་པས་མཐོང་བ་དང༌། རེག་ནས་མཐོང་བའོ། །ཁ་རླངས་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། མཆེ་བ་དང༌། དབུགས་རང་བཞིན་གྱིས་དཔག་ཚད་གཉིས་གཉིས་ལ་སླེབས་པའོ། །དེའི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རིགས་ལ་ཡང༌། བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་རིགས་དང་རྗེའུ་རིགས་དང་དམངས་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བྲམ་ཟེའི་བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྗེའུའི་རྗེའུ་དང༌། དམངས་རིགས་ཀྱི་དམངས་རིགས་ནི་གདོལ་བའོ། །དུས་ནི་སྔ་དྲོ་དང༌། ཉི་མ་ཕྱེད་དང། སུམ་ཆ་གཅིག་དང་དགོངས་མོའོ། །སྲོད་དང་ནམ་བྱེད་དང༌། སུམ་ཆ་གཅིག་དང་ཐོ་རངས་སོ། །རིམ་པ་བཞིན་ཀླུ་རྣམས་རྒྱུ་བའོ། །བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཀྱིས་སྡང་དྲོ་ཟིན་ན་ནི། །ནད་བདག་ཀན་གྱི་དུས་ཡིན་ཏེ། གཅོང་དང་ཚིགས་རྣམས་ན་ཞིང་མིག་སེར་ཏེ། སྐྱུག་པར་འདོད་ཅིང་དང་
― DTG072_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ག་མི་བདེའོ། །རྒྱལ་པོའི་དུས་ནི་ཉི་མ་ཕྱེད་ཡིན་ཏེ། མཁྲིས་པའི་དུས་སོ། །མཆིན་པ་ལ་ནད་བབས་ཤིང་མིག་དམར་བའོ། །རོ་སྟོད་མི་བདེ་ཞིང་མགོ་ན་བ་སྟེ། ལྷོག་པ་དང་འབྲས་དང་ཚད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉི་མ་སུམ་ཆ་ནི་རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་དུས་ཡིན་ཏེ། ནད་ཆུ་སེར་གྱི་དུས་སོ། །གྲང་ཤུམ་བྱེད་ཅིང་ལུས་པོ་ཐམས་ཅད་འདར་བའོ། །སྲོད་ལ་ཕོལ་མིག་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང་ཚིགས་ན་ཞིང་མཁལ་མ་སྐྲང་བའོ། །དམངས་རིགས་ཀྱི་དུས་ནི་དགོངས་མོ་སྟེ། མགོ་མཇིད་རེངས་ཤིང་ན་བ་སྟེ། རྐན་འཁལ་ཞིང་སྐད་འགགས་ཏེ་རྣ་བ་འོན་ཞིང་མིག་དམར། ཁ་དོག་སྐྱ་བ། མིག་འགུལ་ཞིང་ལུས་པོ་ཐམས་ཅད་འགུལ་བའོ། །ལུས་པོ་སྐབས་སྐབས་སུ་སྦྲིད་ཅིང་རྐང་ལག་ལྗི་བ་སྟེ། སྙིང་མི་དགའ་ཞིང་ལུས་པོ་གྲང༌། ཤ་རོར་སོང་ཞིང་ཤུ་བ་འབྱུང་སྟེ། སྐྲ་རྣམས་འབྱི་ཞིང་ལུས་པོ་སྐྲངས་བའོ། །རུས་པ་དང་རྐང་ལས་བྱུང་བ་ནི། ཡང་དམངས་རིགས་ཀྱི་ནད་ཡིན་ཏེ། ལུས་པོ་སྐམ་ཞིང་དང་ག་འགགས་པ་སྟེ། སྨེ་བ་འབྱུང་ཞིང་གཡན་པའི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིགས་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །འགྲོ་བའི་དུག་ནི་ཀླུའི་རིགས་ཡིན་ཏེ། མཆེ་བའི་དུག་ཀྱང་ཀླུའི་རིགས་ཤེས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་བསྡད་པའི་དུག་ལ་རྩ་བ་དང་ལོ་མ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བཙན་དུག་དང༌། བོང་ང་ནག་པོ་དང༌། ར་དུག་དང༌། ཐར་ནུ་དང༌། རེའུ་ལྕག་དང༌། ཐང་ཕྲོམ་དང༌། བོང་དུག་དང༌། རི་ཤོ་མ་དང༌། འཇི་དུག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ལོ་མའི་དུག་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་མའོ། །དེ་ཟོས་པའི་ནད་ནི་ཤི་བ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། ནར་ནུས་པས་སོ། །དེ་ནི་བསྡད་པའི་དུག་གི་ནུས་པའོ། །ད་བྱེད་པའི་དུག་ནི་རྒྱ་ཚ་ཤིང་ཀུན་དང་སུམས་པའི་ཤའོ། །དེའི་ནད་ཀྱིས་སྙིང་མི་དགའ་སྟེ། སྙིང་ལ་བྱུང་བའོ། །བོད་ཕྲུག་གི་ཤ་དང་འུག་པའི་ཤ་ཤིང་ཀུན་དང་ངོ༌། །དེ་ཡན་ལག་ལ་བབས་ཏེ། གྲང་ཤུམ་བྱེད་ཅིང་ཚ་བ་སྐྱེ་སྟེ། རྟའི་མཆིན་པ་དང༌། ཆུ་བྱའི་ཤ་དང༌། ཐར་ནུ་རྣམས་སོ། །དེ་ལུས་ལ་བབས་ཏེ་རུས་པ་འགགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཟས་
― DTG072_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ལེགས་པ་ཡང་སྦྱོར་པའི་དུག་ཡིན་ཏེ། སྦྲང་རྩི་དང་མར་གཉིས་མཉམ་པོར་བྱས་ནས་འཁར་ཕོར་གྱི་ནང་དུ་ཞག་བདུན་བཞག་སྟེ། དེ་ཡང་བྱེད་པའི་དུག་གོ །མཁྲིས་པ་ལ་ཚ་བ་བཏང་ན་དེ་ཡང་དུག་ཡིན་ཏེ། རླུང་ལ་གྲང་བ་གཏང་བ་ཡང་དུག་གོ །འཇིག་རྟེན་པའི་དུག་འདི་ནི་རང་བཞིན་རང་ལས་འབྱུང་སྟེ། མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་ལ་རང་གནོད་པའོ། །སློབ་དཔོན་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གཏི་མུག་དང་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། །ཞེ་སྡང་རང་བཞིན་རང་དུག་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དུག་གསུམ་འདི། །ཕྱི་ཡི་དུག་ཀྱང་དེ་ལས་བྱུང༌། །འགྲོ་དང་བསྡད་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱིས། །ཕྱི་ཡི་དུག་ནི་འཇོམས་པར་ནུས། །རིག་སྔགས་གཟི་བརྗིད་དེ་འཇོམས་ནུས། །གཏི་མུག་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང༌། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བཅོམ་པ་ལ། །གཞན་གྱིས་དེ་ནི་མི་ཆོམས་སོ། །བདག་གིས་དེ་ནི་བོར་བར་བགྱི། །དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་དུག་གི་གཉེན་པོ་འདི། དུག་གསུམ་གསོ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་ནུས་པའོ། །གསང་སྔགས་དང་སྨན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གསོ་བར་བྱ་བའོ། །འགྲོ་བའི་དུག་གསོ་བ་ནི། ནད་པ་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་ལ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ལ་འཇུག་པའོ། །ལྟོར་བཏང་བའི་སྨན་ནི། མུ་ཟི་དང༌། འབྲས་བུ་གསུམ་དང༌། རམ་ཉེ་བའི་རྩ་བའི་ཁུ་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ལྟོར་བཏོད་བའོ། །གྲང་བ་ཆེན་ཚ་བ་གསུམ་དང༌། ཚ་དང་བསྲེས་པ་སྦྲང་རྩིས་སྦྱར་ལ་བཏང་ངོ༌། །ཆུ་སེར་བབས་ན་ཐལ་ཀ་རྡོ་རྗེ་དང༌། བ་ཀུ་ལ་དང༌། སེ་འབྲུམ་གྱི་ཕྱི་སྐོགས་དང་བསྲེས་ལ་བཏང་ངོ༌། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཞག་བདུན་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཕོལ་མིག་དང་ལུས་པོ་གས་པར་གྱུར་ན་མུ་ཟི་དང་མར་ནག་བསྐོལ་ལ་དུག་དང་འབྲས་བུ་གསུམ་དང་བསྲེས་ལ་སེར་ཀ་རྣམས་ལ་བྱུག་གོ །བྱབ་པར་འདོད་ན་དང་པོ་ཕྱག་གིས་བགྱི་སྟེ། གཉིས་བ་རྩྭ་དཱུར་བས་བྱའོ། །གསུམ་པ་རྩྭ་ཀུ་ཤས་ཏེ། བཞི་པ་རྨ་བྱའི་སྒྲོའོ། །ལྔ་པ་རང་གི་སོས་དུག་དབྱུང་ངོ༌། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་
― DTG072_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་ཆེན་མོའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བྱས་ལ། ཤུ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། གཡན་པ་དང༌། མེ་དབལ་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། འབྲས་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། དམུ་ཆུ་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། ཤ་རོ་ལ་སོགས་པའི་མཛེའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །བྱུག་པ་དང༌། བདུག་པ་འདོད་ན། སྔར་བཤད་པའི་ནག་པོའི་སྦྱོར་བ་ལ་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་པར་བཟླས་པ་དྲག་པོ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བའི་དུག་གསོ་བའི་བྱ་ཐབས་སོ། །བསྡད་པའི་དུག་གསོ་བ་ནི། སྔོ་མ་ཧཱ་ར་ཙ་དང༌། ཆུ་གྲང་མོ་ལ་སྦྱར་ནས། སྔགས་ལན་བདུན་ནམ། ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གམ། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏབ་ལ་འཐུང་དུ་གཞུག་གོ །འདི་ནི་བཙན་དུག་དང་བོང་ང་ནག་པོའི་གཉེན་པོའོ། །ར་དུག་ལ་འབྲས་བུ་གསུམ་དང་ལྕགས་ཕྱེ་བཏབ་ལ། བུ་ཆུང་འོ་མ་འཐུང་བའི་ཆུ་འམ། རང་གི་ཆུ་ལ་བཏབ་ལ་འཐུང་དུ་གཞུག་གོ །དེས་ནི་བཙན་དུག་ཀྱང་ཐུབ་པོ། །སྲིབས་ཤིང་གི་འབྲུ་གུ་ལ་འབྲས་བུ་གསུམ་གྱིས་བྱའོ། །སྨྱོ་བར་གྱུར་ན་སྐྱུར་མོའི་ཆུ་རྩའམ་ཁུ་བ་བླུད་དོ། །དེ་ནི་ཐང་ཕྲོམ་གྱི་གཉེན་པོའོ། །གས་པར་གྱུར་ན་མར་ནག་དང༌། གུ་གུལ་དཀར་པོ་དང་སྦྱར་ལ་བྱུག་གོ །སྐྲངས་པར་གྱུར་ན་ཐང་ཕྲོམ་གྱི་རྩ་བ་དང༌། རི་ཤོ་བའི་རྩ་བ་དང༌། དུག་རང་དང་སྦྱར་ལ་མནན་ནོ། །།གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཆུ་གྲང་ལ་བཏབ་ལ་བཏུང་བར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བཏོན་ལ་བྱའོ། །དེ་ནི་བསྡད་པའི་དུག་གསོ་བའི་བཅོས་ཐབས་སོ། །ད་ནི་བྱེད་པའི་དུག་གསོ་བ་སྟེ། བྱེད་པའི་དུག་ནི་སྦྱོར་བའི་དུག་གོ །ཡུངས་ཀར་མ་ཚིག་པར་བརྡོས་ལ། བརྡུང་བ་བྱས་ལ་ལྟོ་སྟོང་ལ་གཏང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཞག་གསུམ་བཞི་བཏང་བར་གྱུར་ན། ལོ་གཅིག་བར་དུ་ཐུབ་པའོ། །ཤ་ཚན་གསུམ་དང་སྐྱེར་བ་དང༌། སེ་རྒོད་པའི་བར་ཤུན་དང༌། ཨ་རུར་དང༌། ར་དམར་མོའི་ཁྲག་དང་རི་ལུ་བྱས་ལ་བཏང་ངོ༌། །འདིས་ནི་ལོ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ཐུབ་སྟེ། ལོ་གཅིག་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར་ཐུབ་བོ། །ཤ་དུག་བྱུང་ན་སྒ་ཆུང་
― DTG072_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཚལ་ཆུ་གྲང་མོ་ལ་བཏབ་ལ་བཏུང་ངོ༌། །རིན་པོ་ཆེའི་དུག་བྱུང་ན་ལྕགས་ཕྱེ་དང༌། འབྲས་བུ་གསུམ་དང༌། ལྡུམ་བུ་རེ་རལ་དང༌། སྒོག་གཅིག་མ་དང༌། དྷ་དུ་རས་སྦྱར་ལ་བྱའོ། །འདི་ནི་སྦྱོར་བའི་དུག་གསོ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ། མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་པདྨའི་རིགས་སོ། །ཕུང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཁམས་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །རང་བཞིན་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་དམར་བ། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང་པོའི་ཕྱག་གཡས་གཡོན་ན་མཐའ་ཡས་དང་འཇོག་པོའི་ངོ་བོར་སྦྲུལ་བསྣམས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྨ་བྱ་གསེར་དུ་སྣང་བ་གཉིས་ཕྱག་འོག་མ་གཉིས་ན་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ་གཡོན་བརྐྱང་པའི་ཞབས་ཀྱིས་པདྨ་དང་ཀ་ར་རུ་ཏྲ་མནན་པའོ། །པདྨའི་སྟེང་ན་ཉི་མའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་སྤྲོས་པས། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི། དུག་གི་གཉེན་པོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོའོ། །དུག་གི་གཉེན་པོའི་སྙིང་པོ་ནི་གང་ཞེ་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་འདི། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཐུབ་ཅིང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གཉེན་པོའོ། །སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་ལྟ་སྟེ། ཙིད་ཏྲེ་ཙིད་ཏྲ་མུ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་གཟིགས་མྱ་ངན་འཚང་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དེ་ཡང་འཁྲུངས་པའི་
― DTG072_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་སུ་ཡང༌། ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་གི་འོག་ཏུའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་ལ་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འོག་ཏུའོ། །སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ཏེ། ཐོ་རངས་སངས་རྒྱས་པའི་དུས་སུ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་དྲན་པར་རྙེད་པའོ། །དེའི་བདེན་པས་འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། བསྡད་པའི་དུག་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །རྒྱལ་བ་གཙུག་ཏོར་པདྨ་དཀར་པོའི་དྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་པདྨ་དཀར་པོའི་ཚལ་གྱི་འོག་ཏུ་འཁྲུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་པདྨ་དཀར་པོའི་འོག་ཏུ་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ཏེ། ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ། དེའི་བདེན་པས་འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། བསྡད་པའི་དུག་དང་བྱེད་པའི་དུག་རྣམས་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པ་སཱ་ལའི་དྲུང་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དེ་ཡང་འཁྲུངས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཤིང་སཱ་ལའི་འོག་ཏུ་འཁྲུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡུལ་མ་ག་དྷཱར། རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་སཱ་ལའི་འོག་ཏུ་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ཏེ། ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་ནས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པས་ཀྱང་རིག་སྔགས་གྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཤིང་དེའི་དུས་སུ་འགྲོ་བའི་དུག་དང་བསྡད་པའི་དུག་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །བྲམ་ཟེ་འཁོར་བ་འཇིག་ནི་ཤིཪྵའི་དྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་གདྷཱའི་ཆུ་བོ་གངྒཱའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲམ་ན་བྲམ་ཟེ་མོ་འཁོར་བ་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཤིཪྵའི་འོག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཤིཪྵའི་འོག་ཏུའོ། །སེམས་
― DTG072_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ཏེ། ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡང་སྐད་ཅིག་མས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། བསྡད་པའི་དུག་དང་བྱེད་པའི་དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཨུ་དུམྺཱ་རའི་དྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷཱའི་དྲང་སྲོང་གི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཨུ་དུ་མྺཱ་རའི་འོག་ཏུ་འཁྲུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ་ཡང་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ཞིང་ཐོ་རང་ས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཤིང་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། བསྡད་བའི་དུག་དང་བྱེད་པའི་དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །འོད་སྲུངས་ནྱ་གྲོ་དྷ་ཡི་དྲུང་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་འཁྲུངས་པའི་དུས་སུ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་རྩ་བར་འཁྲུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཤིང་རིག་པའི་ནུས་པས་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཀྱང་འགྲོ་བ་དང་བསྡད་པ་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་གསུམ་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་མཆོག་ཁྱད་པར་གནས་དྲུང་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱའི་ནང་ན་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་གི་སྲས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དགའ་ལྡན་ནས་ཡུམ་སྒྱུ་མ་ཆེན་མོའི་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་ནས་འཁྲུངས་པའི་དུས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་གི་འོག་ཏུ་འཁྲུངས་ཏེ། འཁྲུངས་མ་ཐག་ཏུ་པདྨ་བདུན་སྐྱེས་སོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གོམ་པ་བདུན་བོར་ཏེ། ཆུ་བོ་ནཻ་རཉྫ་རའི་དྲུང་དུ་དཀའ་ཐུབ་ལོ་དྲུག་མཛད་པའོ། །གཉིས་པ་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གནས་ཀྱི་དྲུང་གི་འོག་ཏུ། རྩྭ་ཀུ་ཤའི་གདན་བཏིང་ནས་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་ནས་ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་སུ་སྔོན་གྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཉེ་བར་གཞག་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་པའོ། །གསུམ་པ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་
― DTG072_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །བཞི་པ་མུ་སྟེགས་རིགས་གཅེར་བུ་དང་རྩོད་པའོ། །ལྔ་པ་ལྷའི་ཡུལ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བྱོན་ནས་ལྷ་རྣམས་དང་སྤྱོད་པ་མཛད་པའོ། །དྲུག་པ་སྤྲེ་འུས་སྦྲང་རྩི་ཕུལ་བའོ། །བདུན་པ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དང་པོ་དགའ་ལྡན་ནས་བྱོན་ནས་ཡུམ་སྒྱུ་མ་ལྷ་མཛེས་ཀྱི་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་ནས་བཙས་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུངས་མ་ཐག་ཏུ་མེ་ཏོག་པདྨ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་བདེན་པ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱིར་གྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། འགྲོ་བའི་དུག་དང་བསྡད་པའི་དུག་དང་བྱེད་པའི་དུག་གསུམ་བཅོམ་པའོ། །ཕྱིན་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་འགྱུར། །གཽ་ཏ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་དང་པོ་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྟེ། དེའི་དུས་སུ་ས་གཞི་ཤེལ་ལས་བྱས་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་པའི་ཚེ་ཚད་ཀྱང་སྟོང་དུ་གནས་སོ། །གཉིས་པ་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ས་གཞི་ནི་གསེར་ལས་བྱས་པའོ། །མིའི་ཚེ་ལོ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་པོ། །དུས་གསུམ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་ས་གཞི་ནི་དངུལ་ལས་བྱས་པ་སྟེ། །མི་ལོ་ནི་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱ་ཐུབ་པའོ། །དུས་བཞི་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ལོག་པར་དད་སེལ་གྱི་བསྟན་པ་ལ། ས་གཞི་ནི་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ལས་བྱས་པའོ། །ཚེ་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །དུས་ལྔ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཡི་བསྟན་པ་ལ། སྨོན་ལམ་སྟོབས་ཀྱིས་གསེར་གྱི་ས་གཞི། མིའི་ཚེ་ལོ་ཡང་སྟོང་ཚོ་གཅིག་གོ །དུས་དྲུག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་གཞི། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །མི་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །དུས་བདུན་པ་ནི་ཐ་མའི་དུས་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་དང་པོའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་སྡེ་བརྒྱད་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་མཆོད་པའོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྲམ་ཟེའི་ལུས་སུ་སྐྱེ་ནས་ནི་
― DTG072_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉི་མའི་འོད་ཅེས་པའོ། །དེའི་བུ་ཕོ་ཟླ་བའི་འོད་དུ་མཚན་བཏགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལ་དད་པ་སྐྱེས་ནས་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་ཕྱིན་པ་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་མང་པོས་བཀག་ནས་མ་ཐར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཞལ་ཡང་མཐོང་བར་མ་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཆར་དྲག་པོ་འབེབས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆར་ལ་གབ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཕྲུ་གུ་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ནགས་གསེབ་ན་བཞུགས་པ་ལ་དད་པ་སྐྱེས་ནས་མགོ་བོའི་སྟེང་དུ་བཞག་གོ །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་ཐ་མའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ས་གཞི་ནི་སའི་ས་གཞི་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡང་བཅོས་དཀའ་བ་མཚོན་སྣ་ལྔའི་དུས། །ཆོས་འདུལ་བ་མངོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དུས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསང་སྔགས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་དུས་སོ། །མིའི་ཚེ་ལོ་ཡང་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ། གཟུགས་ཀྱང་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་བཞི་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་དར་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཤིང་གུས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ནུས་པས་ཀྱང་དུག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་པར་དང་སེལ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་དང༌། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སྟེ། དེའི་བདེན་པ་དང་སྟོབས་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱས་ཤིང་དུག་བཅོམ་མོ། །མངོན་པར་དད་པའི་ལྷ་གང་འཁོད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་གི་ནུས་པས་ཀྱང་ལྷ་རྣམས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་འདི་ལ་དད་པ་བགྱིས་པ་གང་ཡང་ཚེ་རིང་ཞིང་ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་རྣམས་དེ་དག་ཡིད་
― DTG072_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགའ་མགུར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱང་མགུ་བར་གྱུར་ཅིང༌། སེམས་ཅན་དེ་ལ་གྲོགས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་དགེ་ཞིང་ཞི་བར་འགྱུར་བར་བྱོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་ཐ་མ་བར་དུ་དགེ་བར་གྱུར་ཅིག །ད་ལྟར་ཡང་དུག་ཐམས་ཅད་འཇོམས་ཤིང་རིག་སྔགས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངག་ནས་བྱུང་སྟེ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེའི་ཁམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དམར་མོ་སྤྱན་གསུམ་པ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། རྒྱན་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ན་བཟའ་ལ་དུག་གིས་བརྒྱན་པ། ཀླུ་མཐའ་ཡས་དང་འཇོག་པོ་མནན་པ། དེ་བཞིན་དུ་པདྨ་དང་པདྨ་ཆེན་པོ་ཕྱག་གིས་བཟུང་བ། ཉི་མའི་གདན་དང་འོད་དང་ལྡན་པ། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བའོ། །དུག་བཅོམ་པའི་རིག་སྔགས་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞལ་ནས་སྤྲོས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འོག་ཏུ་ལྟ་བའོ།། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཨི་ལི་མི་ལི་ཀི་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ས་རི་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པའོ། །རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་དག་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །སྨན་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། མཚེ་མ་དང་དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་དང་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང༌། སྨན་ཆེན་པོར་གསུངས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ཞེས་པ་ནི། རི་བདུན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྨན་ཆེན་པོར་བྱས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་བཤད་པ་སྟེ།
― DTG072_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རལ་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །གང་སྨན་ཆེན་པོ་འདི་དག་གི་མིང་འཛིན་པ་ལ་དགའ་ཞིང། རབ་ཏུ་སྡང་བའི་སེམས་ཀྱིས་འོངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་བཀའ་ལས་འདས་པ། གང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་ཅིང་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་མགོ་བོ་ཨརྫ་ཀའི་དོག་པ་བཞིན་དུ་ཚལ་པ་བདུན་དུ་འགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བཀའ་ལས་འདས་པ་དེའི་ཚེ་འདིའི་མགོ་བོ་འགས་ཏེ། ལུས་ཀྱང་དུམ་བུ་དུམ་བུར་ཞིག་གོ །ཤི་ནས་ཀྱང་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་ཅིང༌། དེའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲལ་ནས་ཀྱང༌། དམྱལ་བ་པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པར་སྐྱེའོ། །རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ནས་འཕྲོས་པ། སྐུའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེའི་ཁམས། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་མཚོན་བྱ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་སོ། །དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐུ་ནི་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་སྐུ་མདོག་དམར་པ། གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་ལྗང་གུ། །སྤྱན་གསུམ་པ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ལུས་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། རྨ་བྱ་ལ་ཞོན་པ། ཕྱག་གཡས་དང་པོ་ན་རྡོ་རྗེ། འོག་མ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །ཐ་མ་ན་མདའ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་གྱི་དང་པོ་ན་རིན་པོ་ཆེ། བར་མ་ན་ཞགས་པ། ཐ་མ་ན་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །དུག་གི་མེ་ཏོག་གི་ན་བཟའ་གསོལ་བ། ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འོག་ཏུ་བལྟའོ། །བཀའ་འདི་ནི་ཀཱི་ར་ཏི་མུ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་དུག་བཅོམ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བདུན་པའོ།། །།རྐང་གཉིས་ཁྱེད་ཅག་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལ་
― DTG072_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན། རྐང་བཞི་ཁྱེད་ཅག་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡང་ཞི་བར་བྱས་ཤིང་ཡི་དགས་རྐང་བཞི་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཞི་བར་བྱས་སོ། །ལམ་དུ་ཞུགས་རྣམས་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་གང་དང་གང་དུ་ཕྱིན་པ་དེར་བདེ་ཞིང༌། སླར་ལོག་ཀྱང་བདེ་བའོ། །ཕྱིར་འོང་དག་ཀྱང་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་སླེབས་ནས་ཀྱང་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག །ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མོ་བདེ་ལེགས་ཉིན་བདེ་ལེགས། །ཉི་མའི་གུང་ལ་བདེ་ལེགས་ཤིང༌། །ཁྱེད་ཅག་ཀུན་དུ་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉལ་བའི་དུས་སུ་ཡང་རྨི་ལམ་དགེ་བར་རྨི་ཞིང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་མི་རྨི། དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་མོ་ཡང་དགེ་བའི་སེམས་སུ་གནས་ཤིང༌། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་ཕྱེད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་མཚན་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་སྡིག་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་འདི་ལ་གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་བདུན་དུ་ཚེ་རབས་དྲན་ཞིང༌། འདིའི་ནུས་པས་སྡིག་པས་མི་གོས་པའོ། །ཉི་མ་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པས་མི་དགེ་བ་ལས་སྐྱེས་ཀྱང་དགེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་སྐར་ཐམས་ཅད་བཟང་པོ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བཟང་བ་ནི་སྐག་དང་བྲ་ཉེའོ། །འབྲིང་པོའི་མཆུ་དང་སྣུབས་སོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། རྒྱུ་སྐར་ཐམས་ཅད་བཟང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བའོ། །ཡང་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཁྱབ་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་བཞི་བཅོམ་ཞིང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་
― DTG072_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་མ་གོས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་འདིས་ཀུན་དུ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་བདེ་ན་པ་དང༌། རིག་སྔགས་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས། ཀུན་ནས་ཀུན་དུ་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་པར་དད་སེལ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པའི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བྱེ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ལྟར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ནས་གསུངས་ཏེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གུས་པར་བྱེད་པ་སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་འདོད་པས་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་བཅུ་བོར་ནས། དགེ་བཅུ་འཛིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅི་བྱས་པ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བར་ཆད་མེད་ཅིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅི་བྱས་པ་གང་ཡང་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང་བསམ་པ་འགྲུབ་པའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ད་ལྟར་ཡང་བདེ་བས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་མ་ཡང་བདེ་བའོ། །ཆད་པ་སྦང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་དང༌། འབྱུང་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པའི་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །མཚོན་ཆ་སྦང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་གཡུལ་དུ་ཞུགས་པའི་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར་རོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་འཐུངས་པ་དང་དུག་ཟོས་པ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང་གཡན་པ་དང་མེ་དཔལ་ལ་སོགས་པའི་དུག་
― DTG072_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་འབྱིན་པའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་དུག་དང་བསྡད་པའི་དུག་དང་བྱེད་པའི་དུག་དང་གསུམ་བས་ལ་ནས་ཕྱི་ནས་དུག་ནད་མི་ལྡང་བའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིས་ཕྱོགས་མཚམས་སྟེང་འོག་ཐམས་ཅད་རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པས་འབྱུང་པོ་རྣམས་འོང་མི་ནུས་པའོ། །ས་བཅིང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་གཡོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། གཞན་ཡང་རི་དང་ཁང་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་རྡིབ་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ཐུང་བ་རིང་བར་བྱེད་ཅིང་ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང༌། མ་ཤིའི་བར་དུ་གཡོག་དང་ལྡན་ཞིང་བུ་ཚ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་གང་དག་རྒྱ་མཚོ་ལ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྒྱ་མཚོ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དག་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། མཐུ་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །གང་དག་རིའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་མ་ལ་ཡ་དང༌། དཔལ་གྱི་རི་དང༌། རི་ནག་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང་བཅས་པའི་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །འབྲོག་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཏེ། ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་ལ་གནས་པའོ། །འབྲོག་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་བས་ན་ཆེན་པོ་སྟེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་བའོ། །ཀླུང་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གངྒཱ་དང༌། སིནྡྷུ་དང༌། སི་ཏ་དང༌། པཀྵུ་དང༌། ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ནཻ་རཉྫ་ར་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆུ་ཀླུང་རྣམས་ལ་
― DTG072_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པའི་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །ཀླུ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་ས་བདག་ལ་སོགས་པའོ། །སྨན་ལྗོངས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྫིང་བུ་རྣམས་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་ས་བདག་དང་ས་སྲིན་ལ་སོགས་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་རྫིང་བུ་རྣམས་སོ། །སྨན་ལྗོངས་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་བས་ན་ཆེན་པོའོ། །འབབ་ཆུ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་སྤྱོད་དང་དབྱངས་ལྡན་དང༌། སྦྲང་རྩིའི་བློ་གྲོས་ལ་སོགས་པའི་འབབ་ཆུ་ལ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །ལྟེང་ཀ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུའི་ཁྲོན་པ་རྣམས་ཏེ་དེ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་མིག་ལ་གནས་པའི་ས་སྲིན་དང་ས་བདག་འབྱུང་པོ་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་གནས་པའོ། །ལུ་མ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ལྟེང་ཀ་ན་གནས་པའི་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ཀླུ་ལས་བབ་པས་ན་ལུ་མའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་སོ། །རིའི་ཕུག་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་བར་དུ་གནས་པའི་རི་རྣམས་ལ་རྒྱུ་བའི་ཡི་དགས་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་གདོང་པ་ལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །དུར་ཁྲོད་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུར་ཁྲོད་ནི་ངང་པ་དང༌། རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། གསལ་ཤིང་དང༌། རོ་ལངས་དང༌། མེས་བསྲེགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དང་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསིལ་བའི་ཚལ་དང༌། ཀོ་ལ་ཧ་ར་དང༌། འབྱུང་པོ་རོ་ལངས་ལ་སོགས་པའི་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་ཞིང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཆེ་བའོ། །བཞི་མདོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྒྱ་གྲམ་ན་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོའོ། །གྲོང་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་ཆུ་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཏེ། མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་ཅིང་གྲོང་ལ་རྒྱུ་བའོ། །གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་བ་སྟེ། འབྱུང་པོ་ཡང་དེ་བས་ཆེ་བའོ། །ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲོག་གི་འབྲོག་གནས་ཏེ། དེ་ལ་བ་ལང་གནས་
― DTG072_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་གནས་སོ། །དེ་ན་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕོ་དང་མོ་རྒྱུ་བའི་གནས། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་པོ་ཡང་ཕོ་མོ་རྒྱུ་བའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་རྒྱུ་བར་བྱེད་པའོ། །ནགས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་པོ་ཡི་དགས་རྣམས་རྒྱུ་བ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་མ་རུངས་པ་རྣམས་སོ། །ནགས་ཚལ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུའི་བར་ན་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཏེ། ཡང་ན་རྒྱ་མཚོའི་བར་ན་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སོ། །ལམ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་འདུག་བྱེད་པ་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུ་བའོ། །ལམ་གོལ་བ་དག་ན་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལམ་ལོག་པར་འཁྲིད་ཅིང་ལམ་ལོག་པར་སྟོན་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གང་དག་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་འཁོར་ན་གནས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ་དག །ཕོ་བྲང་དེ་ན་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་འཁོར་བཅས་རྣམས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དད་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང༌། རིག་སྔགས་འདི་འཆང་བ་དང༌། འཆང་དུ་ཡོད་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། སྒོམ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་ནུས་པས་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པར་གྱུར་ཀྱང༌། གཞོན་ནུའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་ཤིང་ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་དུས་སུ་དགེ་བ་ནུས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཟ་བ་དང་འཐུང་བ་ཡང་ནུས་པའོ། །རིག་སྔགས་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་གཟུགས་སྐུར་སྣང་བའོ། །གཟུགས་སྐུ་དེ་ཡང་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ཞལ་
― DTG072_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཏུ་བཞུགས་པ། གཡས་དཀར་བ་གཡོན་དམར་བ། ཁྲོ་མོ་དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་སྦྲུལ་གྱིས་བཅིངས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་དབུ་རྒྱན། སྤྱན་གསུམ་པ། ཡན་ལག་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་དང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ། གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་དང་ཞགས་པ་དྲིལ་བུའོ། །གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པ། ཞབས་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་མནན་པ། པདྨའི་སྟེང་དུ་ཉི་མའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནི་ཧ་རེ་ནི་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ན་དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དྲི་ཟ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་ལྕོག་ཤར་ཕྱོགས་ན་ཡོད་པ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། །ཕྱག་གཡས་ན་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པ། གཡོན་པི་ཝང་བསྣམས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །འཁོར་དྲི་ཟ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་གྱི་མཚན་མ་ནི། གླུ་ལེན་ཞིང་ནི་བྲོ་བརྡུང་སྟེ། །རྒྱན་རྣམས་ལ་ཡང་དགའ་བར་བགྱིད། །བརྐམ་པ་མ་མཆིས་མང་བར་སྨྲ། དགོད་པར་བགྱིད་ཅིང་ཁྲོ་བར་འགྱུར། །སྐོམ་པར་འགྱུར་ལ་མིག་དམར་ཏེ། །རྟག་ཏུ་རིམས་ཀྱིས་འདེབས་པར་བགྱིད། །མིག་ཀྱང་འབྱེད་པར་མི་བགྱིད་དེ། །རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་ཉལ་བར་བགྱིད། །འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བྱས་ཤིང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དྲི་ཟ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དང་ལྡན་པ་དྲི་ཟ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དབང་དུ་འདུས་ཤིང༌། གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའམ་གདོན་རྣམས་གནོད་པར་འགྱུར་ན། ཚེས་བཅུ་བཞི་འམ་ཉ་འམ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་ལ་མེ་ཏོག་གམ་སྤོས་
― DTG072_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སམ་མར་མེའམ་དྲིའམ། ལྷ་བཤོས་སམ་མཆོད་པའི་རྩས་རང་གིས་ཅི་རིགས་པ་བསོགས་ལ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འམ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ལ་སོགས་པ། ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་གདོན་རྣམས་མཆོད་པར་བགྱིའོ། །ཡང་རོལ་མོའི་རྫས་ནི་གདུགས་དང་བ་དན་དང་རྒྱལ་མཚན་ལ་སོགས་པའི་རོལ་མོའི་རྫས་སོ། །གཏོར་མའི་རྫས་ལ་ནི། བུ་རམ་དང་བསྲེས་པའི་ཞོ་དང༌། ཞོ་ཟན་དང༌། འབྲས་ཀྱི་ཆན་དང༌། འབྲས་ལས་བྱས་པའི་ཁུར་བ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་པ་བསོགས་ལ་དྲི་སྣ་ཚོགས་ཞིམ་པོས་མཆོད་ཅིང༌། མེ་ཏོག་དཀར་པོའི་ཕྲེང་བ་དང༌། དོག་ས་ལ་མེ་ཏོག་དཀར་པོ་བཀྲམ་ལ། ཡང་དག་པར་མཆོད་པར་བགྱིའོ། །གང་ཤར་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་དང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་རྒྱལ་པོ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོང་བའོ། །བུ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འཁོར་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཆ་བོ་དང་བཅས། སྤུན་དང་བཅས། བློན་པོ་དང་བཅས། དེད་དཔོན་དང་བཅས། མངག་པ་དང་བཅས། ཕོ་ཉ་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་ཤིང་རྒྱལ་པོ་དང༌། འཁོར་རྣམས་ཀྱི་ཚ་བོ་ལ་སོགས་པའི་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་གནས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲིའོ། །གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་དང་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། ལོ་བཅུ་གཉིས་མའི་ཆ་བྱད་ཅན། ཞི་བར་བཞུགས་ཤིང་པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གང་ན། འོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཅན།
― DTG072_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོན་བྱེད་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། མཚོན་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བདག་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སའི་ཁམས་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གང་ཟག་བདག་གིས་འཆང་བར་འགྱུར་ན། ཡང་དག་པར་སྲུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་ཚོལ་བ་ལ་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་ཐམས་ཅད་དང་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་བ་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བར་འདོད་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཟུང་ནས་གླགས་མི་རྙེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གང་གི་འཇིགས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྒྱ་ཆེན་བསྐྱང་བས་ན་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་བཞག་པས་ན་བདེ་བའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་ནམ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ཡང་བདེ་བའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་གདོན་གྱིས་ཆད་པ་གཅོད་པར་འདོད་པ་ལ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྦྲང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྦང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་བཏབ་ནས། མི་བདེ་བ་དང་མི་ཕོག་པའི་ཕྱིར་ན་སྤང་བའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། གཡན་བ་དང༌། ཝ་བ་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། མེ་དབལ་ལ་སོགས་པ་མཛེ་རིགས་བཅོ་བརྒྱད་སེལ་བའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་མི་ལྡང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན་གསད་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླགས་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་གར་བཞག་པའི་སར། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འོང་མི་ནུས་པའོ། །ས་བཅིང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ས་
― DTG072_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་རེག་ནས་ས་བཅིང་བར་གྱུར་ན་རྡོ་རྗེའི་ས་གཞི་དང་ལྡན་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་མཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་བདེ་བར་གནས་པའོ།། ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འོག་ཏུ་བལྟའོ། །དྲི་ཟའི་སྙིང་པོ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། སུ་རུ་སུ་རུ་སུ་རུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ས་རི་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གྲུལ་བུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་འཇིག་རྟེན་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །གཡས་དབྱུག་ཏོ། །གཡོན་རིན་པོ་ཆེ་བསྣམས་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། བཞིན་མི་སྡུག་པ། ཁྲོ་བོར་གནས་པའོ། །གྲུལ་བུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་འཁོར་གྲུལ་བུམ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུ་མ་ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་མཚན་མ་ནི། ཤིན་ཏུ་སྐོམ་གྱིས་འདེབས་པར་འགྱུར། །གཡེང་བས་བཏབ་ཅིང་ལྟ་བར་འགྱུར། །བཞིན་ཡང་དམར་པོར་གདའ་བར་འགྱུར། བསྐུམས་ནས་ས་ལ་ཉལ་བར་འགྱུར། །ཁ་དོག་ངན་ཅིང་ལུས་ཀྱང་སྐེམ། །སྐྲ་དང་སེན་མོ་རིང་བ་སྟེ། །དྲི་མ་ཅན་ལ་དྲི་མི་བདའ། །བརྫུན་དང་ཀྱལ་ཀ་སྨྲ་བར་བགྱིད། །གྲུམ་བུམ་གྱི་གདོན་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་གནས་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བགྱིད་ཅིང་རྒྱལ་པོའི་འཁོར་དུ་གནས་པའོ། །གྲུལ་བུམ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་དུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་དེ་རྣམས་དབང་དུ་སྡུད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པའི་རྫས་ནི་གོང་དང་མཐུན་ནོ། །ཚེས་གྲངས་ཡང་གོང་དང་མཐུན་ནོ། །གཏོར་མའི་རྫས་ལ་ཁྲག་གམ་ཆང་ངམ་ཤའམ་ཉའམ་སྒོག་པའམ་ལ་ཕུག་གམ། སྲན་ཆན་ནམ་
― DTG072_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁུར་བའམ་བུ་རམ་གྱི་ཐུག་པའམ། ཁྲག་གི་གཏོར་མ་མེ་ཏོག་སེར་པོའི་ཕྲེང་བ་དང༌། དོག་ས་ལ་མེ་ཏོག་བཀྲམ་ལ། ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་མཆོད་པར་བྱའོ། །གང་ལྷོ་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྲུང་ཞིང༌། འཇིག་རྟེན་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ལ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་བུ་དང་བཅས། ཚ་བོ་དང་བཅས། སྤུན་དང་བཅས། བློན་པོ་དང་བཅས། དེད་དཔོན་དང་བཅས། མངག་པ་དང་བཅས། ཕོ་ཉ་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས། དེ་རྣམས་ཀྱི་བུ་དང་ཚ་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོའོ། །རིན་ཆེན་གྱི་རིགས་ཆུའི་ཁམས་སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་།གཡོན་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་ཞབས་ཕྱེད་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཉི་མའི་གདན་དང་འོད་དང་ལྡན་པ། དེའི་འོག་ཏུ་པདྨའི་གདན་ལ་ཁྲོ་མོར་བཞུགས་པའོ། །གང་ཟག་གང་ཞིག་འདི་ལ་གུས་པར་གྱུར་ན། རྒྱལ་པོ་བཞི་དང་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏ་དྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འོག་ཏུ་བལྟས་ཏེ། འོག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་གྱི་སྙིང་པོ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། བེ་ལུ་ཀེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྕོག་ལ་བཞུགས་ཏེ། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ། ཀླུ་རྣམས་
― DTG072_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་བདག་པོ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དམར་བ། གཡས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ། གཡོན་ན་པདྨ་བསྣམས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བོར་བཞུགས་སོ། །ཀླུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་ཡང་ཀླུ་དངས་སྲིན་ས་བདག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་མཚན་མ་ནི། སྐྱིགས་བུས་བཏབ་ཅིང་དབུགས་ཀྱང་འབྱིན། །དེ་བཞིན་དབུགས་ཀྱང་གྲང་བར་འགྱུར། །རྡུལ་ཞིང་ཁ་ཆུ་དབུ་བར་འབྱུང༌། །ཕྱི་ཕྱིར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པར་འགྱུར། །ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་དཔའ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་འདར་ཞིང་རྒྱུག་པར་འགྱུར། །སེན་མོ་དག་ཀྱང་སྟོན་པར་འགྱུར། །དོག་སར་མཆིས་ཤིང་དུ་བར་བྱེད། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཚན་མ་བཏབ་ནས། རང་གི་མཚན་མ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །ཀླུ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་གནས་ཏེ། དེ་རྣམས་དབང་དུ་འདུས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ནུབ་ཕྱོགས་སོང་བ་དེ་རྣམས་མཆོད་པའི་རྫས་གོང་དང་མཐུན་ཏེ། ཚེས་གྲངས་ཀྱང་གོང་དང་མཐུན་ནོ། །གཏོར་མའི་རྫས་ནི་མངར་གསུམ་དང་དཀར་གསུམ་འོ་ཐུག་དང་གྲོ་ཆན་དང་གྲོའི་ཁུར་བ་འོ་མ་ལས་བྱས་པའི་གཏོར་མ་མེ་ཏོག་དམར་པོའི་ཕྲེང་བ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་དོག་ས་ལ་བཀྲམ་ལ། ཀླུ་སྨན་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་བྱའོ། །གང་ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་དེས་ཀྱང་རི་རབ་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །བུ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གི་བུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཁོར་རྣམས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི། །གཡོན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་
― DTG072_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས། པདྨའི་རིགས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ། །མེའི་ཁམས། ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན། མཚོན་བྱེད་ནི་ཐབས། མཚོན་བྱ་ནི་ཤེས་རབ། དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལྷ་མོ་ལ་གུས་པར་གྱུར་ན། གང་ཟག་དེ་ལ་སྲུང་བར་བྱེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྤ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འོག་ཏུ་བལྟ་འོ། །གང་བལྟ་ཞེ་ན། ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། བེ་དུ་རི་བེ་དུ་རི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལུས་ངན་པོ་ཡིན་ཏེ། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོའི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྕོག་ལ་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐྱོང་བའོ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་།ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི། །གཡོན་ན་ནེའུ་ལེའི་རྐྱལ་པ་བསྣམས་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །གསུས་པ་ཆེ་ཞིང་སྟོང་ཆུང་བ་ཁྲོ་བོར་བཞུགས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་འཁོར་གནོད་སྦྱིན་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལུས་ངན་པོ་གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེད་དཔོན་གྱི་འཁོར་རྣམས་སོ། །འཁོར་དེ་དག་གིས་བཏབ་པའི་མཚན་མ་ནི། ཕྱི་ཕྱིར་ལྡོག་ཅིང་འཇིགས་པར་འགྱུར། །སྨྲ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཁྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཉིད་ཀྱང་ལོག་པར་འགྱུར། །ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་གྱེན་དུ་ལྟ་བར་འགྱུར། །སྐར་མ་དག་ལ་སྙེགས་པར་བགྱིད། །ནུབ་མོ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་འདར་ཞིང་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་གནས་པ་རྣམས་ལ་མངའ་མཛད། བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །གང་བྱང་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་
― DTG072_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །བུ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལུས་ངན་པོ་བུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཁོར་རྣམས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ཡང་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་།གཡོན་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ།། ལས་ཀྱི་རིགས་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རླུང་གི་ཁམས་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། ཉི་མའི་གདན་དང་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། དེའི་འོག་ན་པདྨའོ། །ཞབས་ཕྱེད་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། །ཁྲོ་བོར་བཞུགས་པའོ། །གང་ཟག་འདི་ལ་དད་པར་གྱུར་ན། སྲུང་བར་འགྱུར་ཞིང་མ་ཤི་བར་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ལྟ་ཞེ་ན་འོག་ཏུ་བལྟ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྙིང་པོ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། སཽ་རི་སཽ་རི་ལ་སོགས་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ན་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དྲི་ཟ་དང་བཅས་ཤིང༌། ཤར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ནི་འཕགས་སྐྱེས་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་གྱི་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས་ཤིང༌། ལྷོ་ཕྱོགས་སྲུང་བའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ན་ནི་མིག་མི་བཟང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས་ཤིང༌། ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ན་ནི་ལུས་ངན་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས་ནས་བྱང་ཕྱོགས་སྲུང་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་གུས་པར་བྱེད་ཅིང་སྲུང་བ་བཏགས་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་ནས་སྲུང་བ་ད་ང་སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG072_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་བཞི་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བྱས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་རྒྱལ་མོ་གཙོ་བོར་བྱས་པའོ། །དོགས་ས་གཞི་བཟང་པོ་ལ། །མེ་ལོང་དབྱིབས་བཞིན་མཁས་པས་བྱས། །དེ་སྟེང་ཚོན་ལྔས་བྲི་བ་ལ། །མཛེས་པར་བྱས་ནས་ཡང་དག་བྲི། །གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་ཏྭ་རན་བཞི། །དབུས་སུ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་ལ། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་མོ་ཡང་དག་བཞུགས། །སྣ་ཚོགས་པདྨ་འདབ་བཞི་ལ། །རྒལ་པོ་བཞི་ཡང་བཞུགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གསེར་གྱི་པདྨ་ལ། །མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་བཞི་ཡང་དགོད། །སྒོ་བཞི་དང་ནི་ཟུར་རྣམས་ལ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡང་དགོད་པར་བྱ། །རྡོ་རྗེ་ར་བའི་ཕྱི་རིམ་ལ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ཡི་འཁོར་རྣམས་དགོད། །དེ་བཞིན་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་དང༌། །མཁས་པས་ཡང་དག་བྲི་བར་བྱ། །རྒྱལ་པོ་བཞིའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱ་ཐབ་སོ། །དེ་ནས་བུམ་པའི་བྱ་ཐབས་ནི། །མཚན་མ་ལེགས་པ་མགྲིན་པ་རིང༌། །ནག་པོ་ར་རི་སྤངས་པ་དང༌། །མཆུ་འཕྱང་ལྟོ་བ་ཆེ་བ་དང༌། །དར་རམ་རས་སམ་གང་ཡང་རུང༌། །མགྲིན་པ་ཡངས་པར་བཅིང་བར་བྱ། །རིན་ཆེན་ལྔ་དང་འབྲུ་ལྔ་དང༌། །སྨན་ལྔ་དྲི་ལྔ་སྙིང་པོ་ལྔ། །ཆུ་གཙང་གིས་ནི་ལེགས་པར་དགང༌། །གདུགས་དང་བ་དན་རྒྱལ་མཚན་དང༌། །ལོ་མ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་དང༌། །བཀྲ་ཤིས་བརྒྱད་དང་ཡང་དག་ལྡན། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱན་ནས་ནི། །དཀྱིལ་འཁོར་དབུས་སུ་ཡང་དག་གཞག །སྙིང་པོའམ་ཉེ་བའི་སྙིང་པོའམ། །དེའི་སྔགས་ཀྱིས་བུམ་པ་ལྷག་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་བྱས་ལ། དཀྱིལ་འཁོར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་བསྐྱེད་པ་མང་ཕྱིས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་འཁོར་གྱིས། ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་དེ་སྔར་བཤད་པའི་སྙིང་པོའི་སྔགས་ཀྱིས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲུང་བ་བྱས་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་ཞིང་ནད་པ་ཡང་སྐྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་གྲགས་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་གླིང་བཞིའི་རི་རབ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གྲགས་པའོ། །ཕྱོགས་བཞི་དག་ནི་སྐྱོང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱ་
― DTG072_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐྱོང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་ཕོ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །སྡེ་བོ་ཆེ་ལ་སྟོབས་བོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་ཟ་དང་གྲུལ་བུམ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་དེད་དཔོན་ཏེ། དེ་རྣམས་ལ་ཆེ་བར་མཛད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཕ་རོལ་དགྲ་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇོམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་ལ་ཕ་རོལ་འདུལ་བའོ། །གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་ཐུབ་པར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པ་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན་ཞིང་འོད་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་གྲགས་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་གྲགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་ལྷ་མིན་དང༌། །ལྷ་ཡི་ཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་རྩོད་པར་ནུས་ཤིང༌། ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་རྣམས་འདུལ་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་འཁོར་བཅས་དང༌། གང་ཟག་བདག་ལ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི། མཚོན་བྱ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་མཚོན་བྱེད་ནི་ཐབས་སོ། །རྒྱལ་མོ་བདག་ཉིད་དོ། །རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཆུའི་ཁམས། སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད། ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ། གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ་ཞལ་དང་པོ་སྒེག་པ། གཡས་ཁྲོ་བ། གཡོན་འཛུམ་པ། ཞལ་རེ་རེ་ལ་སྤྱན་གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན། དབུ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པའོ། །ཕྱག་གཡས་དང་པོ་རལ་གྲི། །འོག་མ་ན་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ། གཡོན་དང་པོ་འཁོར་ལོ། འོག་མ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། སྣ་ཚོགས་
― DTG072_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པདྨའི་སྟེང་དུ་ཟླ་བའི་གདན། ཉི་མ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་འོད་མངའ་བ། བཅུ་དྲུག་ལོན་པའི་ཆ་བྱད་ཅན་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་གང་ཟག་དག་གིས་གུས་པར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བཅུ་སྤངས་ནས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་གཟུད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་བཅོམ་ནས་ཡོན་ཏན་སྐྱོང་བའོ། །ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ཐོབ་ནས་མཐོ་རིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་བཞི་རྣམས་ཀྱི་ཆད་པ་སྤངས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཤར་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཚོན་ཆ་སྤང་བའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ལྔ་ཤར་བ་ལ་དེས་བསིལ་བར་བྱེད་པའོ། །དུག་གསང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་གྱིས་དུག་ལྔ་གསད་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་ངོ་བོ་བསད་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་འཇུག་པའོ། །ས་བཅིང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ནད་མེད་ཅིང་ཤི་བའི་དུས་ཀྱིས་མི་གོས་བའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་གང་ལྟ་ཞེ་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཨེ་ལེ་མེ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་ཆོ་གའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བརྒྱད་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མང་
― DTG072_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངན་པོའི་བུ་བཞི་བོའི་མིང་བརྗོད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྲུང་སྟེ། འདིའི་ནུས་པས་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་དང་གང་དུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ཏུ་བལྟའོ། །འོག་ཏུ་གང་བལྟ་ཞེ་ན། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ལྔ་པོ་བལྟ་བའོ། །ལུས་ངན་གྱི་ནི་བུ་ཐུ་བོ། །ཞས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལུས་ངན་པའི་བུ་ཆེན་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་སྟེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་བཀྱེ་བའོ། །ཀུན་དུ་རྒྱལ་བ་མི་ལ་ཞོན། །ཕྲུགས་སུ་ལྡན་ན་གནས་པ་སྟེ། །ལྷ་ཡི་བདེན་པ་གསོལ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དེ་རྣམས་ནི་ཞལ་རེ་རེ་ཕྱག་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཕྱག་གཡས་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང་མདུད་དང་དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང་ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པའོ། །ཕྱག་གཡོན་པ་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་བསྣམས་པ། གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅིང༌། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དུ་རྒྱལ་པ་དང༌། མི་ལ་ཞོན་པ་གཉིས་ནི་ཤར་དང་ལྷོ་སྐྱོང་བའོ། །ཕྲུགས་སུ་ལྡན་ན་གནས་བ་སྟེ། །ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་གནས་པ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི། རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པར་བྱས་པའོ། །ཀུན་དུ་རྒྱལ་དང་མི་ལ་ཞོན་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ནུབ་ཕྱོགས་དང་བྱད་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའོ། །སོར་མོ་ལྔ་པས་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཕོ་བྲང་སྐྱོང་བའོ། །དེས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྲུང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཁ་དོན་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང༌། གུས་པར་བྱས་ནས་འཆང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། ཆིག་གཅིག་ཀྱང་འདོན་པར་གྱུར་ན། ཚེ་འདིར་ཡང་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བར་འགྱུར་
― DTG072_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་གཉེན་པོའི་རིག་སྔགས་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་ལས་ཀྱི་རིགས་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རླུང་གི་ཁམས་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤྱན་གསུམ་པ་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་ན་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པ། གཡོན་པ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །རྨ་བྱ་ལ་ཞོན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ལ་གང་ཟག་གིས་གུས་པར་བྱས་ན་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱོང་བའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྙིང་པོ་ནི། བ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱ་སྣར་བུ་ན་འཁོར་བ་འཛག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ནི་སྐྱ་སྣར་བུ། གནོད་སྦྱིན་ནི་འཁོར་བ་འཇིག་གོ །དེ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་སོ། །ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་གཡས་འཁོར་ལོ། གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་བོ། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་དཀའ་བ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་སེར་པོ། གཡས་རལ་གྲི་གཡོན་ཐོད་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་བཟང་ན་གནོད་སྦྱིན་བྲག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐུ་མདོག་ནི་མཐིང་ནག །གཡས་གཡོན་གཉིས་ནི་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །ཤེད་ཀྱི་བུ་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན་སྒྲ་མི་སྙན་ན་གནས་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའོ། །དེའི་ཁ་དོག་ནི། གསེར་དང་འདྲ་བ། གཡས་ན་དབྱུག་ཏོ་གཡོན་ན་པདྨ་བསྣམས་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་གྲོང་ཁྱེར་དབུས་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །གཡས་རྡོ་རྗེ་གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་བོ། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོར་གནས་བཅས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ནི། ཕོ་བྲང་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོར་བྱས་ནས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐད་
― DTG072_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་མས་རྒྱུ་བའོ། །རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཡི་བར་གྱི་སར། །ལན་གསུམ་བར་དུ་འགྲོ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོ་དང་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་གཉིས་ལ། ལན་གསུམ་གསུམ་རྒྱུ་བའོ། །སྐད་ཅིག་མས་འཛམ་བུའི་གླིང་བར་ནས་རྒྱུ་བའོ། །སྟོབས་ཆེ་ཞིང་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ། །དཔག་ཚད་བཅུར་ན་རྣམ་པར་གནོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་སྟོབས་དང་འགྲན་པར་མི་ནུས་པ། གཟི་བརྗིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་བཅུར་སྤྲུལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་མཁའ་ལྡིང་རྒྱས་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་སྟེ། གནས་པ་ནི་མ་ལ་ཡའི་རྩེ་མོ་ནའོ། །གཟུགས་བྱ་དང་འདྲ་བ་ལུས་སེར་པོ་གཤོག་པ་ནག་པོ། །མཇུག་མ་ཡང་ནག་པོ། །མཆུ་སྔོན་པོ་རིང་བ། ལག་པ་དང་རྐང་པ་སྡེར་མོ་རིང་བ་མིག་སེར་བ། གཡས་པ་གཡོན་གཉིས་ན་སྤྲུལ་ཟ་བའོ། །སྐད་ཅིག་མས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱར་འཕུར་ནུས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་སྦེད་པ་གནས་སྒོ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་ནི། ཤིན་ཏུ་དམར་བ། ཁྲོ་བའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ། ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་དམའ་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་པ་ཀུ་ལའི་རྒྱལ་ཁབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དབུས་ནའོ། །སྐུ་མདོག་ནི་ལྗང་གུའོ། །བཞིན་མི་སྡུག་པ། གཟུགས་ཐུང་བ། ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་བ་འཛིན་པའོ། །སྡེ་བོ་ཆེ་ལ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ཀུ་ལ་ནི་འཁོར་མང་བ་ཡོད་པ། གཟེ་བརྗིད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་ལྡན་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ནག་པོ་ཉེ་ནག་པོ། །སེར་སྐྱ་ཡི་ནི་གནས་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་བོ་གངྒའི་འགྲམ་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ནག་པོ་ཉེ་ནག་པོ། །དེ་བས་ཀྱང་ནག་པས་ཉེ་ནག་པོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཕྱག་གཉིས་གཉིས། གཡས་པ་ན་རིན་པོ་ཆེ་འཛིན་པའོ། །གཡོན་ནེའུ་ལེའི་རྐྱང་བ་བསྣམས་པའོ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཤཱཀྱའི་ཏོག །སངས་རྒྱས་ཐུབ་པ་གར་བལྟམས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དབུས་ཆུ་བོ་གངྒའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན། དེར་སངས་རྒྱས་གནས་པའོ། །ཕྱག་གཉིས་
― DTG072_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐུ་མདོག་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་གཟུགས་སུ་བཞུགས་པའོ། །རྐང་བཀྲ་བོ་ནི་དགྲ་ཅན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་དབུས། ལྷོ་ནུབ་གྱི་མཚམས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །གཡས་གཡོན་གཉིས་རྩེ་གཅེས་དང༌། དུང་བསྣམས་པའོ། །ཙི་ར་ཏ་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་སྡོ་སྐྱ་ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དང་བུམ་པ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་དང་ཨ་འབྲས་བསྣམས་པའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་རལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན་ནོ། །མཉན་ཡོད་ན་ནི་ཕུར་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དབུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན། རྒྱལ་བུ་མགོན་མེད་མདུན་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཕུར་བུ་ནི། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། །གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འཛིན་པའོ། །གནས་བཅས་ན་ནི་རྒྱ་མཚོ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་རྒྱ་མཚོ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་ཏེ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པའི་འཛིན་པའོ། །ཡངས་པར་ན་ན་རྡོ་རྗེ་མཚོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དབུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་གནས་པའོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པའོ། །སྤྲེའུ་ལྟར་དམར་སེར་གྱད་ཡུལ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱོགས་ངོས་ན་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་སྐུ་མདོག་དམར་པོ། ཕྱག་ན་གཏུན་ཤིང་འཛིན་པའོ། །ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ནག་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་ཆུ་བོ་གངྒའི་འགྲམ་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་ནག་པོ་ཆེན་པོ་ནི་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། །སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་སྤྱན་གསུམ་པའོ། །གཡས་པ་གསུམ་ན་རལ་གྲི་གྲི་གུག་རྩེ་གསུམ་མོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་ཙནྡན་གྱི་བེ་ཅོ་ན་དང་ཐོད་པ་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཙམ་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ན་ནི། རྒྱ་གར་ཡུལ་ཤར་ཕྱོགས་ན་ཤིན་ཏུ་བྱད་མཚར་བ་གནོད་སྦྱིན་བལྟ་ན་སྡུག་གི་གནས་པོ། །སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་ཕྱག་ན་པདྨ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཁྱབ་འཇུག་སྒོ་ཅན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་མོ། །སྐུ་མདོག་ལྗང་ནག་ཕྱག་བཞི་པ་གཡས་པ་གཉིས་ན། འཁོར་ལོ་དང༌། ཨ་འབྲས། གཡོན་པ་
― DTG072_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་དབྱུག་ཏོ་དང༌། དུང་བསྣམས་པའོ། །འཛིན་པ་པོ་ནི་སྒོ་དྲུང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་ཡིན་ཏེ། སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན། ཨུཏྤ་ལའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པའོ། །འཇིགས་བྱེད་ཟངས་ཀྱི་འདབ་མ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་མཚམས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ནའོ། །སྐུ་མདོག་དམར་སྐྱ་གཡས་རལ་གྲི་།གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་བོ། །ཕྲང་གིས་འགྲོ་ན་འཇོམས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ངོས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དམར་སྐྱ་ཕྱག་ན་རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པའོ། །འབྲོག་ན་གནོད་སྦྱིན་འབྲོག་གནས་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཐང་སྟོང་རྣམས་ལ་གནས་པ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་།གཡོན་ན་ཞགས་པའོ། །སེར་སྐྱ་བོ་ནི་འབྲུ་མངས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དབུས་སུ། གནོད་སྦྱིན་མདོག་སེར་སྐྱ། ཕྱག་ན་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །འཕགས་རྒྱལ་ན་ནི་ནོར་སྲུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་སུའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་དྲུག་པ་གཡས་པ་གསུམ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། ནོར་གྱི་སྙེ་མ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་པོ་ཏི་དང༌། འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་དང་བུམ་པའོ། །སྲུང་བྱེད་ན་ནི་ནོར་འབྱོར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དེའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པ་བསྣམས་པ། །གཡོན་ན་གསེར་གྱི་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །གསོ་བའི་མཐའ་ན་གསོ་བ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གསོ་བ་པོ་ནི། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་ཕྱག་ན་ནེའུ་ལེ་བསྣམས་པའོ། །དགའ་བོ་ཉེ་དགའ་གྲོང་ཁྱེར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དབུས་ནའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། སྡུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཕྲེང་བ་འཛིན་པ་ཁྱུ་མཆོག་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་ན་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཁ་དོག་ནི་དམར་པོ་ཕྱག་ན་གསེར་གྱི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པའོ། །ཀུན་དགའ་འཆི་མེད་ས་ཞག་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཤར་ཕྱོགས་ནའོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པའོ། །མཆེ་བ་དཀར་བ་
― DTG072_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་བཟང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་མཆེ་བ་ཅན་གནས་ཏེ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། ཕྱག་གཡས་ན་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །མེ་བརྟན་པ་ནི་གཟི་ཅན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་བར་ན་གནས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཁ་དོག་ནི་མཐིང་ནག་ཏུ་ཡོད་པ། ཕྱག་ན་ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པའོ། །རིན་ཆེན་རི་ལྡན་གྲོང་ཁྱེར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོ་ཆེན་པོའི་བར་ན་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་གི་དབུས་ན། རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་སྲུང་མའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་སྐུ་མདོག་ནག་པོ། གཡས་ན་གྲི་གུག་གཡོན་ན་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །ནོར་གྱི་བུ་ནི་ཕྱོགས་མཚམས་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཡིན་ཏེ་རི་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ། གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་།གཡོན་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །སྨིན་དྲུག་བུ་ནི་གཞོན་ནུ་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་སྐྱེ་ཡོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་སྐུ་མདོག་དམར་པོའོ། །གཡས་ན་རྩེ་གཅིག །གཡོན་ཕྲེང་བ་འཛིན་པའོ། །དེའི་འོག་མའི་གནོད་སྦྱིན་ནི་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་ལྕགས་ཀྱུ་འཛིན་པའོ། །འོད་མའི་འགྲམ་ན་ལག་བརྒྱ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ནགས་གསེབ་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་སྐུ་མདོག་དམར་སྐྱ། ཕྱག་ན་དགྲ་སྟ་བ་སྣམས་པའོ། །ཀ་ལིངྐ་ན་ཤིང་རྟ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་ནི་དཀར་པོ་ཕྱག་ན་རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པའོ། །ཐུལ་བར་དཀའ་ནི་འགྲོ་འཇོམས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་དབུས་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་སུའོ། །ཁ་དོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་བུམ་པ་དང་བིལ་བ་བསྣམས་པའོ། །སྲིད་སྒྲུབ་ནགས་ན་སྲིད་སྒྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ནགས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་ནི་སྔོ་སྐྱ་ཕྱག་ན་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་འཇོམས་པ་འདུན་ཁང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་བྱང་ཤར་མཚམས་ན་གནས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐུ་མདོག་ནི་སེར་
― DTG072_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱ་སྟེ། གསེར་གྱི་རྒྱལ་བུ་འཛིན་པའོ། །ཕྲེང་བ་སྲུང་ན་རི་བརྩེགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་གྱི་རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་མདོག་སེར་པོ་ལག་ན་ཕྲེད་པ་འཛིན་པའོ། །རྟ་དམར་ན་ནི་བཟང་པོ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་དར་ཅིག་གི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཕྱག་ན་ལྕགས་ཀྱུ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །མ་རྫོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་བཟང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་པོའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་མི་ཉག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ན་གནོད་སྦྱིན་དེ་གནས་ཏེ། །གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་ཕྱག་མཚན་ནི་གཡས་ན་འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་འཛིན་པ། གཡོན་ན་ནོར་གྱི་རྒྱལ་པ་འཛིན་པའོ། །སྙེམས་པ་ཅན་ན་སྐྱོང་བ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ནག་པོའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་ཁྲི་སྟན་གྱི་ཡུལ་ནའོ། །དེ་ན་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཕྱག་མཚན་ནི། གཡས་ན་རལ་གྲི་འཛིན་པ། གཡོན་ན་ནོར་གྱི་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །དེད་དཔོན་ནོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་གོ །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཡིན་ཏེ། །ནོར་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་ཡང་དེད་དཔོན་ནོ། །མ་རྒྱལ་རྒྱལ་ན་མཆེ་བ་གཙིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ནག་པོའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་པོའི་སྲུང་མར་འགྱུར་ཞིང་ཁྲིམས་རྣམས་གནོད་སྦྱིན་དེས་བྱས་པའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། གཡས་དབྱུག་ཏོ་གཡོན་ན་ཞགས་པའོ། །ཁ་དོག་ནི་དམར་ནག་གོ །གནས་བཅས་ན་ནི་ནོར་བཟང་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་གནས་ན་གནས་ལ། གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། །སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད། གཡོན་ན་གསེར་གྱི་མྱུ་གུའོ། །ཞི་བ་ཞི་བའི་གྲོང་ལེན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་ནི་ཞལ་བཞི་པ། ཕྱག་བརྒྱད་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་དང་སྔོ་སྐྱ་དང་ལྗང་གུ་དང་མཐིང་ནག་ཏུ་གནས་པའོ། །ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དང་སྐྱབས་སྦྱིན། ཡང་གཡས་གཡོན་གཉིས་རྣ་རྩེ་གསུམ་དང་ཕྲེང་བ། དེའི་འོག་གཉིས་ན་འཁོར་ལོ་དང་དབྱུག་ཏོའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་རྩེ་གསུམ་དང་
― DTG072_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོད་པའོ། །ཞི་བ་བཟང་པོ་འཇིགས་བྱེད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོ་མ་དྲོས་ཀྱི་བྱང་ངོས་ནའོ། །གངས་ཀྱི་རི་ན་ཡོད་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་ཡབ་ཡུམ་དུ་བཅས་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། །གཡས་ཀྱི་ཕྱག་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ། གཡོན་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །ཡུམ་གྱི་ཕྱག་ན་ཨུཏྤ་ལ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དབང་པོ་དབང་གྲོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཕོ་བྲང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ། སྐུ་མདོག་སེར་པོའོ། །མེ་ཏོག་ཏོག་ནི་རྡོ་གྲོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་དཔལ་གྱི་རིན་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཕྱག་གཡས་ན་ཕྲེང་བ་འཛིན་པ། གཡོན་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །ཁ་དོག་དཀར་པོའོ། །ཤིང་པ་ཤིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རིམ་ལ་ཡན་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཙནྡན་གྱི་ཤིང་གི་བསུང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། མདོག་སྔོ་བསངས་སུ་ཡོད་པ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་ཡོད་པ། གཡོན་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །ཁ་དོག་ཅན་ནི་སེར་སྐྱར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་བོད་ཡུལ་ན་བཞུགས་ཏེ། བོད་ཡུལ་དབུས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་གཡས་ན་འཁོར་ལོ། གཡོན་ན་གཤོལ་མདའ་འཛིན་པའོ། །སྐུ་མདོག་ལྗང་གུར་གནས་པའོ། །ནོར་བུ་བཟང་དང་གང་བ་བཟང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་འཁོར་ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན་ན་གནས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ཁ་དོག་གསེར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་དང་ནོར་གྱིས་གང་བའི་བུམ་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ནོར་གྱི་རྒྱལ་བ་དང་འབྲུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གང་བའི་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །སྦུ་ན་གཉིས་ཚངས་པ་ལྡན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བུ་བཟང་དང་གང་བ་བཟང་གཉིས་ཏེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བ་ལང་འཛིན་ན་འཇོམས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བལ་ཡུལ་གྱི་བྱང་ངོས་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་ཞིང་གདུག་ཕའོ། །ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་དང་དགྲ་སྟ་འཛིན་པ། ཁ་དོག་ནག་པོའོ། །རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་རྡོ་འཇོག་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG072_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཡོད་དེ། ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཁ་དོག་ནི་ལྗང་གུར་ཡོང་བ། བཞིན་མི་སྡུག་པ། གཡས་རལ་གྲི་གཡོན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བོད་སྲུང་སེལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་ཡུལ་དུ་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་སྲུང་མ་ལ་དགའ་ཞིང་གནས་པ་གཡས་ན་དགྲ་སྟ་གཡོན་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཁ་དོག་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་ནོ། །སྐྱུགས་པ་ཡི་ནི་རི་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་གཟི་བརྗིད་ལྡན་དེའི་ཁ་དོག་ཕྱག་མཚན་ནི། ཁ་དོག་དམར་པོ་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་འཛིན་པའོ། །གསུམ་སྦས་འགྲམ་པ་ལྡན་དོགས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལངྐའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་གདོང་དམར་པོ་སྤྲེའུའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའོ། །གཡས་པ་ཁུ་ཚུར་གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་བོ། །ཧོ་ནུ་ན་ནི་འོད་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལངྐའི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་རྒྱ་མཚོའི་བར་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་མདོག་སེར་པོ། གཡས་ན་ཨ་སོ་ཀའི་ཤིང་ཐོགས་པ། གཡོན་ན་ཞགས་པ་ཐོགས་པའོ། །དགའ་བ་ཅན་དང་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷའི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་ཅིང་ཁ་དོག་མཐིང་གར་གནས་པའོ། །དགའ་བ་འཕེལ་བྱེད་གྲོང་ཁྱེར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་ན་ནོར་གྱི་རྒྱལ་བུ་བསྣམས་པ་གཡོན་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ། ཁ་དོག་ལྗང་གུའོ། །རླུང་གི་ས་ན་རླུང་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཆུ་ཀླུང་གང་ན་ཡོད་པའི་ས་ན་ཡོད་དེ། སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་ཅིང་ཆུ་ཀླུང་གང་ན་ཡོད་པར་མངའ་མཛད་པ། དེའི་སྐུ་མདོག་ཕྱག་མཚན་ནི། ཕྱག་གཡས་ན་དབྱུག་ཏོ་འཛིན་པ། གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་པོ།། ལ་དོག་ཁྲ་བོར་ཡོད་པ། སྨད་སྦྲུལ་དུ་ཡོད་པའོ། །འཕྱང་བར་གྱུར་ན་འཐབ་དགའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་པོའི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གྲོང་ཁྱེར་རྩོད་ཀ་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་གཡས་ན་རལ་གྲི་གཡོན་ཞགས་པ་བསྣམས་
― DTG072_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །འོག་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེས་སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་ནས། རྩོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་བརླག་ན་ནི་བོང་བུ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལངྐ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་ཡོད་པ། ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་ཚུལ་ཅན་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་ཅིང་ཤ་ཁྲག་ཟ་བ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་དམར་ནག་གོ །ཕྱག་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ལངྐ་ན་ནི་བུམ་པའི་ལྟོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ནི་དཔག་ཚད་བཅུ་ཡོད་པ། ཤིན་ཏུ་གནག་ལ་འཇིགས་པ་ལངྐའི་བདག་པོའི་ནུ་བོ། །ཕྱག་བརྒྱད་ཡོད་པ་གཡས་ན་རལ་གྲི་།བར་པ་གཉིས་འཁོར་ལོ་དང་ཤཀྟི་།ཐ་མ་ན་མདའ། གཡོན་དང་པོ་ན་ཞགས་ཕ་འཕང་མདུང་དགྲ་སྟ་རྩེ་གསུམ་མོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་སྟོབས་ཆེ་བ་རི་རབ་ཙམ་སྒུལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཉི་འོད་རབ་ཉམས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་ཉི་མའི་འོད་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་དམར་པོ། ཕྱག་གཡས་གཡོན་ན་དུང་དང་པདྨ་དམར་པོ་བསྣམས་པའོ། །སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱུ་བའོ། །ཀོ་ས་ལ་ནི་རི་མགོ་བོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷཱའི་ལྟོ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་ལྡན་ཡོད་དེ། འོད་ཉི་མ་ཤར་བ་དང་འདྲ་བ། ཤིན་ཏུ་དམར་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བའོ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་འཁོར་ལོ་གཡོན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །རྣམ་པར་རྒྱལ་དང་རྣམ་རྒྱལ་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། གཞན་རྣམས་ཀྱི་ས་མི་ཐུབ་པའོ། །དཀར་པོ་བཅོམ་བརླག་ཡུལ་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་སྦུན་ལྔ་གནས་ཏེ། དཔག་ཚད་རིང་དང་འཇིགས་པ་དང་རྣ་བ་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་དང་བུམ་སྣ་ལོ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་མཚན་ནི་འཁོར་ལོ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། མདའ་གཞུ་དང༌། འཕང་མདུང་དང༌། མདུང་རིངས་རྣམས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་གང་བ་མ་ལ་ཡར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱའི་
― DTG072_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་རི་བོ་མ་ལ་ཡ་ན་དེའི་མངའ་བདག་ཏུ་མཛད་པ་ཁ་དོག་དཀར་པོ། །ཕྱག་ན་ཙནྡན་གྱི་བེ་ཅོན་འཛིན་པའོ། །ཏི་སེ་གངས་ན་མི་འམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདའ་སྟོད་ན་གནས་ཏེ་གནོད་སྦྱིན་རྟ་མགོ་ཅན་གནས་པ། ཁ་དོག་དམར་པོ་དབྱུག་ཏོ་འཛིན་པའོ། །སྤྲིན་གྱི་ཕྲེང་ཅན་པོནྟྲ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལི་ཡུལ་ན་གནས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་སྤྲིན་གྱི་མགོ་ཅན། ཕྱག་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་བསྣམས་པའོ། །རབ་ཏུ་གནས་ན་དུམ་བུ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ཨུ་རྒྱན་ན་གནས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་དེའི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ་ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །པི་ཏངྐ་ལྱ་ར་ཡང་དག་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བོད་ཡུལ་དབུས་ཆུ་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་འབབ་པའི་ས་ན་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་ཁ་དོག་དམར་ནག །ལག་པ་གཉིས་ན་ཙནྡན་གྱི་བེ་ཙོན་འཛིན་པའོ། །དེའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲུང་མར་གྲགས་པའོ།། རླབས་དང་ལྡན་ན་བདེ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་ན། མཐུ་དང་ལྡན་ཞིང་དངོས་གྲུབ་སྟེར་བའོ། །སྣ་ནས་བྱུང་ན་གནོད་སྦྱིན་མཛེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་ཡུལ་དབུས་ཆུ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འབབ་པའི་ས། ཆུ་ཀླུང་བྱང་ནས་ལྷོར་འབབ་པ་དེའི་མདོ་ན་གནས་པའོ། །སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྒྱུ་ནུས་པ། དང་པོ་ཤར་ཕྱོགས་ནས་བྱུང་ནས། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་དྲག་པོ་བྱེད་པ་སྟེ། གནས་དེའི་སྲུང་མར་གནས་པའོ། །གསོ་བའི་མཐའ་ན་མ་ཆགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བྱང་ངོས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དཀར་པོ་ཅན་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་ས་བདག་གི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ། དེ་བས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྒྱུ་ནུས་པ། ཁ་དོག་དཀར་པོ་སྦྲུལ་ཞགས་འཛིན་པའོ། །དགའ་བྱེད་དེ་ནི་ཕ་དགའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ན་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་ཕ་སྤད་དུ་ཡོད་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ། དེ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ཕྱུག་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་ནག་པོ་དང་སེར་པོ་གཉིས་ཀས་ནོར་གྱི་རྐྱལ་པ་བསྣམས་པའོ། །དཔའ་དང་གསེར་གྱི་ལག་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་
― DTG072_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ། གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་གསེར་གྱི་བུམ་པ་གང་བ་བསྣམས་པའོ། །ཀ་ལིངྐ་ན་ལྟོ་འཕྱང་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དབུས་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ནག་པོ་ཕྱག་ན་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །ཀོ་ས་ལ་ན་ནག་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་གདྷཱ་ན་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་ནག་པོ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་ནག་པོ་གཡས་གྲི་གུག་གཡོན་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །དགེ་བ་དགེ་བའི་ཕོ་བྲང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་དབུས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དགེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་གི་སྣོད་འཛིན་པ་ཁ་དོག་དཀར་པོའོ། །ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ར་སྐྱོང་བ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དབུས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དམར་པོ་དབྱུག་ཏོ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །འགྲམ་ལྡན་ཕུང་པོར་རྣ་བ་བཟང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་ཡུལ་རྩད་ན་གནས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་རྣ་བ་ཆེ་བ་བུམ་ལྟོ་ཁ་དོག་ནག་པ། གཡས་ན་ནོར་གྱི་བུམ་པ། གཡོན་ན་ནེའུ་ལེའི་རྐྱལ་པ་བསྣམས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དྲུག་ན་ནོར་གཞན་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དང་ཀ་ལིངྐ་དང༌། རྒྱལ་བོའི་ཁབ་དང༌། མཉན་ཡོད་དང༌། ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང་དྲུག་ལ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་ཡུལ་དེའི་སྲུང་མར་གྱུར་པ། ཁ་དོག་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཅན་གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་།གཡོན་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་ཅན་མཐའ་མ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་བལ་ཡུལ་གྱི་མཐའ་ཁོབ་ན་གནས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཁ་དོག་ནག་པོ་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་འཛིན་པའོ། །སྲུང་བ་ཅན་ན་མཐོང་དགའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲོག་གནས་ཐང་སྟོང་རྣམས་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཁ་དོག་སྔོ་བསངས་སུ་ཡོད་པ། །ཕྱག་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །བ་ལང་འཇོམས་ན་གཙུག་ཕུད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླིང་ན་གནས་པའོ། །ཁ་དོག་དམར་པོ་པདྨ་དང་ནོར་གྱི་རྒྱལ་པ་འཛིན་པའོ། །ཕྱོགས་མཚམས་ན་ནི་ཐལ་མོ་དགའ།།
― DTG072_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླིང་བར་བཞིན་གནས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་ཞིང་གླིང་རྣམས་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ནི་མདོག་ནག་ཕ་འཁོར་ལོ་མངའ་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །གདུགས་འདྲ་ན་ནི་དཀྲིས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ཡུལ་དབུས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དཀར་པོ་ཕྱག་ན་གདུགས་བསྣམས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་ན་ཆུ་སྲིན་འདུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡངས་པ་ཅན་དང༌། མཉན་ཡོད་དང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དང་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རེས་རྒྱུ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ་སྐུ་མདོག་ནག་པོ། གཡས་པ་རྣམས་ན་གྲི་གུག་དང་རལ་གྲི་རྩེ་གསུམ་མོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཐོད་པ་ཞགས་པ་དགྲ་སྟའོ། །དེ་གསུམ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྲུང་མའོ། །ཚད་ཚིང་གཅིག་ན་མིག་ཡངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་མཐིལ་ན་གནས་པ་སྟེ་གནོད་སྦྱིན་མིག་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ས་བདག་གི་རིགས་ཁ་དོག་ནག་པོ་ཞགས་པ་ནག་པོ་དང་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །ཨུ་རུམྺཱ་རར་སྒོ་ངའི་འོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་མདོག་དཀར་པོ་མེ་ཏོག་པདྨ་འཛིན་པའོ། །ཀཽ་ཤཱ་མྦཱི་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་སེར་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་ཤིང་ཐོག་གཡོན་ནེའུ་ལེ་བསྣམས་པའོ། །རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ཞིང་ལྡན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླིང་ན་གནས་པ་གནོད་སྦྱིན་དེ་མདོག་དཀར་པོ་འཁོར་ལོ་འཛིན་པའོ། །སྤྲུལ་གྱི་གདུགས་ན་དགའ་བ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ནུབ་ངོས་ན་སྦྲུལ་ཡུལ་ན་གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་སྦྲུལ་གྱི་གདོང་པ་ཅན་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་མཛད་པའོ། །གཡོ་བ་འཛིན་ན་སེར་སྐྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དེའི་ལྷོ་ངོས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་སེར་སྐྱ་གནས་པའོ། །དེའི་ཕྱག་ན་བུམ་པ་དང་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །གྱེན་དུ་འགྲོ་ན་བ་ཀུ་ལ།། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀོ་ལ་ཧ་རིའི་དུར་ཁྲོད་ན། གནོད་སྦྱིན་བ་ཀུ་ལ་ནི་སྐུ་མདོག་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའོ། །གནས་དེར་མཚན་མོ་འགྲོར་མི་བཏུབ། ཕྱག་བཞི་པ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ནི་མིའི་པགས་པ་འཕྱར་བའོ། །དེའི་འོག་གཉིས་ན་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་
― DTG072_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །གང་པོ་སྙིང་པོ་ཐོབ་བྱེད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུར་ཁྲོད་དེའི་ཕྱོགས་ན་ཀེང་རུས་བྱ་བའི་དུར་ཁྲོད་དོ། །གནོད་སྦྱིན་ཧ་ལ་ཧ་ལ་ཞེས་པ་གནས་སོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །བེ་ཅོན་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །གྲོང་རྡལ་ཚོལ་བ་རྡ་མོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟག་གཟིག་གི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་རྔ་མོའི་མགོ་ཅན། མདོག་ལྗང་གུ་དགྲ་སྟ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །གླང་ཆེན་བརྗོད་པ་འདུལ་བ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་བྷང་ག་ལ་ན། གླང་ཆན་གྱི་མགོ་ཅན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དཀར་པོ། དགྲ་སྟ་དང་ཕྲེང་བ་འཛིན་པའོ། །ཆུ་ལྷའི་ཡུལ་ན་གཞུ་བརྟན་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གནས་པ་སྟ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ནེ་ཁ་དོག་དཀར་ཞིང་དུང་བསྣམས་པའོ། །གཡུལ་འགྱེད་ལྡན་པ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱའི་གྲོད་ཁྱེར་སོ་མཚམས་ན། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། ཕྱག་གཡས་གཡོན་མཚོན་སྣ་ཚོགས་བསྣམས་པའོ། །སྒྲ་ངན་ཞིང་ན་གནོད་སྦྱིན་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་ལེན་པ། དེ་ལ་བྱིན་པར་གྱུར་པ་ན། ཉུང་བར་བྱིན་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཁ་དོག་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་གསེར་གྱི་སྣོད་འཛིན་པའོ། །གཉི་དང་རྒྱལ་ངན་རྒྱལ་གཉི་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཡོད་དེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དུ་གྲགས་པ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་ནག་མོ། གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེ་གཡོན་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་བུའོ། །གནོད་སྦྱིན་མོར་གྲགས་དེ་ཉིད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གནོད་སྦྱིན་སྦུན་བཞི་གནས་ཏེ། ཆེན་མོ་ནི་བ་ལ་ཡུལ་ན་གནས་ལ་འབྲིང་མོག་ཉིས་ནི་མང་ཡུལ་དང་འགྲམ་ན་གནས་ཏེ། ཆུད་ཐག་ནི་བོད་ཡུལ་དབུས་ན་གནས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་ནག་མོ། སེར་མོ་དམར་མོ། །ལྗང་གུའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་ནི། གྲི་གུག་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་མོ།། གཡོན་པ་རྣམས་ན་ཁ་ཊྭཱ་ག་བསྣམས་པའོ། །གཏུམ་ཆེན་གསེར་གྱི་འོག་པག་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦུན་དེ་བཞི་ཀ་ཡང་ཁྲོ་མོར་གནས་པ། གསེར་གྱི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །གནོད་པར་བྱེད་དང་དོན་གྲུབ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙང་གི་ཡུལ་ན་གནས་ཏེ་དེ་ནི་སྦུན་གཉིས་ཡིན་ཏེ་གནོད་པ་
― DTG072_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ། གཡོན་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ནགས་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ཟངས་གླིང་གི་ནགས་གསེབ་ནའོ། །ཁ་དོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་བསྣམས་པའོ། །འགྲོ་བ་དྲུག་པ་འགྲོ་འཇོམས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱའི་ཡུལ་གནོད་སྦྱིན་རྐང་དྲུག་པ་ཡོད་པ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་དམར་པོ་གཡས་ན་འཁོར་ལོ་གཡོན་ཞགས་པའོ། །ཀ་བ་ན་ནི་ཀ་བ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གཟུགས་ཆེ་ལ་ནག་པ་དགྲ་སྟ་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །སེང་གེའི་སྟོབས་ན་གནོད་སྦྱིན་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་ཚལ་ན། སེང་གེའི་ཡུལ་ན་གནོད་སྦྱིན་སེང་གེའི་གདོང་ཅན་གནས་པ། ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། གཡས་གཉིས་ན་འཁོར་ལོ་དང་ཨ་འབྲས་འཛིན་པ། གཡོན་གཉིས་དབྱུག་ཏོ་དང་དུང་བསྣམས་པའོ། །སེང་གེ་སྟག་སྟོབས་མེད་བྱེད་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེང་གེའི་གླིང་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན། སྟག་གདོང་ཅན་གྱི་གླིང་ན་གནོད་སྦྱིན་སྟག་ཅེས་བྱ་བ། གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་སྟག་གི་གདོང་བ་ཅན། ཕྱག་བཞི་བཞི། གཡས་པ་རྣམས་ནི་དབྱུག་ཏོ་དང་ལྕགས་ཀྱུ། གཡོན་གཉིས་ན་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །བྱེ་བ་འབབ་ན་སྡེ་བོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ན། ཁྱི་ལིང་ཞེས་བྱ་བ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོང་ཅན་གནས་པའོ། །དེའི་མདོག་ནག་པ་ཕྱག་ན་དགྲ་སྟ་བསྣམས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཞན་གྱི་གྲོང་ལས་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་ན་འཁོར་ཞིང་རྒྱ་གར་དབུས་སུ་གནས་པ་ཁ་དོག་དམར་པོ་ཕྱག་ན་གཏུན་ཤིང་བསྣམས་པའོ། །མེ་ཏོག་སོ་ནི་ཙམ་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དཀར་པོ་ཕྱག་ན་དགྲ་སྟ་བསྣམས་པའོ།། མཉམ་དགའ་བ་ནི་རི་མངས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་ནག་པོ་དང་མ་ལ་ཡ་དང་དཔལ་གྱི་རི་དང་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིལ་སོགས་བ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་ཞིང་རིའི་རྩེ་མོ་རྣམས་ལ་འདུག་པ། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའོ། །ནམ་མཁའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །
― DTG072_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལང་སྦྱོར་ན་གནོད་སྦྱིན་རི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་རི་མཚམས་ན། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ནག་པ། ཡུལ་དེའི་སྲུང་མར་གྱུར་པ། གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ན་ནི་སྡེ་བཟང་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱའི་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ན། འཁོར་གཡོག་མང་པོ་ཡོད་པ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་སེར་བ། གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེ་བསྣམས་པ། གཡོན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །གནས་དང་བཅས་ན་ལག་པ་དཔའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་བོ་གངྒཱའི་འགྲམ་ཤར་ཕྱོགས་ན་རི་བོ་ལ་གནས་པ། ཝ་ཀི་མ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པའོ། །དེའི་སྲུང་མར་གྱུར་ཅིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དམར་པོ་ཕྱག་ན་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །ཁ་ལ་སྦྱིན་ན་བདེ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་བོ་གངྒཱའི་འགྲམ་ན། མོ་འགེ་རི་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་ན། གནོད་སྦྱིན་མདོག་ནག་ལ་བེ་ཅོན་འཛིན་པའོ། །ཀཽ་ཤཱམྦཱིན་ཚེགས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་སོ་མཚམས་ན། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ལྗང་ནག་གོ །གཡས་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་གཡོན་ཁ་ཊྭཱཾ་ག་བསྣམས་པའོ། །བཟང་པོ་ཅན་ན་བཟང་པོ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་སྒྲ་མི་སྙན་ན། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་སེར་པོ་གཡས་རལ་གྲི་གཡོན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །སྐྱ་སྣར་ཅན་གྱི་བུ་ན་ནི། །གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོའི་གདོང་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་གི་དབུས་ན་མེ་ཏོག་གི་རབ་ན། གནོད་སྦྱིན་མེ་ཏོག་ཅན་ཡོད་པའོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་བསྣམས་པའོ། །མཆིང་བུ་ན་ནི་མྱ་ངན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་མེ་ཏོག་ཨ་ཤོ་ཀའི་ར་བ་ལ་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ནག་པོ། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའོ། །མ་ལ་གནས་ན་ཤ་ཐང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་ལ་ཡའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཙནྡན་གྱི་ནགས་གསེབ་ན་སྐུ་མདོག་དམར་སྐྱར་གནས་པ། ཕྱག་ན་རྩེ་གཅིག་པ་བསྣམས་པའོ། །ཚང་ཚིང་གཅིག་ན་དོན་གྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀོ་བ་ཡ་ག་ན། གནོད་སྦྱིན་གླང་པོ་ཆེའི་མགོ་ཅན་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། གཡས་གཉིས་ན་དགྲ་སྟ་དང་ཞགས་པ། གཡོན་གཉིས་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་དང་ལྕགས་ཀྱུའོ། །མ་རྒྱལ་རྒྱལ་ན་དམན་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུར་
― DTG072_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲོད་དྷེའུ་ཏ་ཀོ་ཏྲ་ན། གནོད་སྦྱིན་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཤ་ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང་ཐོད་པ་བསྣམས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་མཁའ་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་སྲུང་མའོ། །ཆུ་མཆོག་ན་ནི་མུཉྫའི་སྐྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལངྐའི་ཕྱོགས་ན་སྤྲེའུ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་ལྡན་གནས་པའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་ཕྱག་མཚན་ནི། ཨ་ཤོ་ཀའི་ཤིང་བསྣམས་པ། ཁ་དོག་དམར་པོའོ། །སེན་ད་པ་ན་ནོར་བུའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ཨུ་ཏྲཎྜ་པུ་རི་ན། གནོད་སྦྱིན་བཻཌཱུཪྻའི་མདོག་ཅན། ཕྱག་ན་ནོར་བུ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་མི་བཟད་འགྲོ་ལྡན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་མཆེ་བ་གཙིགས་པ། འཇིགས་སུ་རུང་བ། སྐུ་མདོག་དམར་ནག །གཡས་ན་དབྱུག་ཏོ་གཡོན་ཞགས་པའོ། །སེར་སྐྱ་ཡི་ནི་གནས་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ན་གནོད་སྦྱིན་སེར་སྐྱའི་མདོག་ཅན། གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་པ་བསྣམས་པའོ། །བ་ལང་འཛིན་དང་གཞན་བརྙས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གངྒཱའི་ཆུ་འགྲམ་ན། གནོད་སྦྱིན་བ་ལང་མགོ་ཅན། མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་དགྲ་སྟ། གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་བསྣམས་པའོ། །སྒོ་བ་གནས་ཅན་རྟག་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་ཁྱབ་འཇུག་གི་ཡུལ་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཁ་དོག་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན། གཡས་ན་བེ་ཅོན། གཡོན་འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་བསྣམས་པའོ། །དབུ་མ་པ་ཡི་གནོད་སྦྱིན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་གི་དབུས་ན་གནས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དགའ་བ། གནོད་སྦྱིན་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཁ་དོག་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་རྟག་ཏུ་མཆོད་བྱེད་རྣམས་ལའོ། །གྲགས་པ་ཆེན་པོ་བཟང་མཛེས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོ་རྩེ་ལྔ་ན་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྤྱན་སྔ་ན། གནོད་སྦྱིན་ཉི་མ་གྲགས་པ་དེའི་ཁ་དོག་སེར་པོ། ཕྱག་ན་དབྱུག་ཏོ་མིག་ཅན་འཛིན་པ། འཇམ་དཔལ་གྱི་སྲུང་མའོ། །གྲོང་ཁྱེར་སྙིང་པོར་དགྲས་དོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་བཻཌཱུཪྻའི་མགོ་ཅན། ཕྱག་གཉིས་ན་མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏ་འཛིན་པའོ། །མྱ་ངན་ས་ན་རྨོངས་བྱེད་པ། །
― DTG072_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་བ་ལེནྡྲ་ན་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་མདོག་སྔོ་སྐྱ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པའོ། །ཁྱུས་འགྲོ་ན་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྲགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་ལ་དགའ་ཞིང་སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སྦྱིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གནས་པ། སྐུ་མདོག་སྣ་ཚོགས་ཅན། མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་འཛིན་པའོ། །མ་རུངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་སྔ་མ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་བྲལ་དང་ལྷ་རྩེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་རྒྱུ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་སེར་པོ་དང་ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་མཚན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དང་རལ་གྲིའོ། །འཇིགས་སྦྱིན་ན་ནི་ཡིད་འཇིགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཟུར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་སྟོབས་ལྡན་པ་དེའི་ཁ་དོག་ནི་ནག་པོ་སྟེ། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཁ་ནི་སྲིད་པ་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྲིན་པོ་ལས་ཀྱི་གཤིན་རྗེ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ན་འོད་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་གནོད་སྦྱིན་དབྱངས་ལྡན་ཏེ། དེའི་སྐུ་མདོག་ནི་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་བ། སྤྱན་གསུམ་པ་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་གཉིས་ན་པོ་ཏི་དང་མཆོད་སྦྱིན། གཡོན་པ་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དང་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་སོ། །བློ་དམན་པ་རྣམས་སྟོད་པར་བྱེད་པའོ། །གཏུམ་པོ་རལ་པ་ཅན་གྲོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་ལངྐ་མགྲིན་བཅུའི་སྲུང་མ་རལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་བརྒྱད་པ་གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་གྲི་གུག །དགྲ་སྟ་རྩེ་གསུམ་མོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྡིགས་མཛུབ་ཐོད་པ། ཞགས་པ་ལྕགས་ཀྱུའོ། །སྐད་ཅིག་མས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་རྒྱུ་བའོ། །ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་སོ་མཚམས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངའ་རིས་དང་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་མཚམས་ནའོ། །གནོད་སྦྱིན་དབང་ཆེན་དབྱངས་ལྡན་པ་དེའི་སྐུ་མདོག་ནི་དམར་སེར། ཕྱག་གཡས་ན་པོ་ཏི། གཡོན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །ལྔས་རྩེ་ན་ཞེས་ནི་བྱ་བ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕྲོག་མ་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། དེའི་ཡབ་ནི་པཉྫི་ཀའོ། །འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བུ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་
― DTG072_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་བསྣམས་པའོ། །སྡེ་བོ་ཆེ་ལ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་གཟི་བརྗིད་ལྡན། འཁོར་གཡོག་མང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །ལྔས་རྩེན་གྱི་ནི་བུ་ཐུ་བོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་ན་གནས་པ། རྒྱ་ནག་པོའི་ཕོ་བྲང་ན་གནས་པ། སྲུང་མ་དེར་མཛད་པའོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ། གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་འཛིན་པ། གཡོན་ན་བུམ་པ་གང་བ་བསྣམས་པའོ། །རྒྱ་ཡུལ་གྱི་ནི་ས་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་པོའི་ཡུལ་ན་གནས་པའོ། །ཕྲག་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མཛོད་ལྡན་ན་ནི་སྤུན་དང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་ན་གནས་པ་སྤུན་གཉིས་ས་བདག་གི་ཚུལ་དུ་གནས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཁ་དོག་ནི་ནག་པོ་དང་དམར་པོ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གཡས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། དབྱུག་ཏོ། གཡོན་ན་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །ཀ་ལིངྐ་ན་མཆེ་བ་རྐང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཕོ་བྲང་གསེར་ཡུལ་གྱི་དབུས་ན། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་གནོད་སྦྱིན་དམར་སྐྱའོ། །གཡས་ན་རལ་གྲི་གཡོན་ན་མི་མགོ་བསྣམས་པའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་སྟན་ན་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་ན་གནོད་སྦྱིན་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་གནས་པ། དེ་ཡང་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་པདྨ་བསྣམས་པའོ། །ག་བུ་ཤ་ན་ལངྐའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་ནི་མགྲིན་པ་བཅུ་པ། ཞལ་གཅིག་ནི་རྟ་མཆོག་གི་དབུ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱག་བརྒྱད་པ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་མདའ་འཁོར་ལོ། གཡོན་ན་ཞགས་པ་གཞུ། ཐ་མ་གཉིས་ན་པི་ཝང་བསྒྱུར་བའོ། །འོད་ཅན་དགའ་བའི་ཚང་ཚིང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཀོ་རི་ན་ཡ་ཀའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ནགས་ན་གནོད་སྦྱིན་མ་སྐུ་མདོག་དཀར་མོ། གཡས་ན་ཨུཏྤ་ལ་གཡོན་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་བུ་བསྣམས་པའོ། །ནམ་མཁའ་སྲུང་ན་ཆོས་སྐྱོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་གསེར་ཡུལ་ན་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་གནས་པ། གཡས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་པོ་ཏི། གཡོན་ན་མེ་ཏོག་པདྨ་
― DTG072_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྣམས་པའོ། །ལག་པ་ཆེན་པོ་ངན་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དམར་པོ་གཡས་པདྨ་དམར་པོ་གཡོན་བུམ་པ་གང་བ་བསྣམས་པའོ། །རྣམ་ཐོས་བུ་ཡི་བུ་དཔལ་ལྡན། །རྒྱལ་བ་ཁྱུ་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐྱོང་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན་ལ་མངའ་མཛད་པ། ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མྱུ་གུ་།གཡོན་ན་བུམ་པ་ནོར་གྱིས་གང་བ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བས་ཡོངས་བསྐོར་ཞིང༌། །ཐོ་གར་གྱི་ནི་ཡུལ་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་དཔལ་ལྡན་རྣམ་ཐོས་སྲས་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་མི་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང༌། ནམ་མཁའ་ལ་ཉི་ཟླ་སྐར་མས་བསྐོར་བ་བཞིན་དུའོ། །འགྲོར་བཅས་རི་དང་གངས་ཅན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་ནུབ་ཕྱོགས་ན། ཆུ་བོ་གངྒཱ་དང་སིནྡྷུ་གཉིས་འདུས་པའི་ས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་གནས་སོ། །དེའི་ཁ་དོག་ནི་སྔོ་སྐྱ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་དྲུག་པ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ། དེའི་འོག་གཉིས་ན་རྩེ་གསུམ་དང་མཆོད་སྦྱིན་གཡོན་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དང་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་གླང་ལ་ཞོན་པའོ། །སིནྡྷུ་ཡི་ནི་རྒྱ་མཚོར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གནས་པ་གནོད་སྦྱིན་དེའི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་བསྣམས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་ན་རྩེ་གསུམ་ལག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་གསུམ་ན་གནས་པ་གནོད་སྦྱིན་ལེགས་ལྡན་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་གཡས་ན་རྩེ་གསུམ་གཡོན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །ཀ་ལིངྐ་ན་རབ་འཇོམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་དབུས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ནག་པོ་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །ཚིགས་ལྔ་སེར་པོ་འགྲོ་ལྡིང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་བུམ་པ་གསེར་གྱིས་བཀང་བ་བསྣམས་པའོ། །སིང་ཧ་ལ་ན་ནོར་གྱི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སིང་གའི་གཤོལ་མདའི་ཡུལ་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་ཚལ་ན་གནོད་སྦྱིན་དེ་གནས་པ་ཁ་དོག་གུར་
― DTG072_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གུམ་གྱི་མདོག་ཅན། ཕྱག་གཡས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དང༌། གསེར་གྱི་རྐྱལ་བུ་བསྣམས་པའོ། །ནེ་ཙོའི་བཞིན་ནི་འབྲོག་ན་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དམར་ནག་ཕྱག་ན་རལ་གྲི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །འགྲོའམ་མ་ཅི་ནི་འོག་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ནི་ས་འོག །འགྲོའམ་ཅི་ནི་མིང༌། ཁ་དོག་ནི་སྔོ་བསངས་ཕྱག་གཡས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་གཡོན་དུང་བསྣམས་པའོ། །སྨད་སྤྲུལ་ལོ། །པདྨ་དཀར་པོའི་འོད་གསལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་གཟུགས་ཁམས་ན་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ། གཡས་ན་ཕྲེང་བ། གཡོན་ན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ན་བརྩེ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་གནས་པའོ། །ཁ་དོག་སེར་པོ། གཡས་ན་སྐྱབས་སྦྱིན་གཡོན་ན་རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པའོ། །འཇིགས་པ་སྦྱིན་ན་རབ་འཇིགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་མཚམས་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ལངྐ་པུ་རིན་གནོད་སྦྱིན་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་གཡས་རལ་གྲི་གཡོན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཆུ་དང་ལྡན་ན་དམར་སེར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དྲོས་ཀྱི་མཚོ་འགྲམ་ན་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་གནས་པ་ནི་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་ཕྱག་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང་པདྨ་བསྣམས་པའོ། །བབྦད་བསྐྱེད་བབྦ་ཌ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཆུ་དགས་ཀྱི་ནགས་གསེབ་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ལྗང་ནག་ཕྱག་བཞི་པ་གཡས་གཉིས་ན་འཁོར་ལོ་དང་ཨ་འབྲས། གཡོན་གཉིས་ན་དབྱུག་ཏོ་དང་དུང་བསྣམས་པའོ། །འདོད་པ་སྦྱིན་ནམ་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན། གནོད་སྦྱིན་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་ཏེ། འདོད་པའི་ལྷ་མོ་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཕྱག་གཡས་ན་འདོད་པའི་མདའ་ལྔ་བསྣམས་པ། གཡོན་མེ་ཏོག་གི་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །ཉའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། ཆུ་སྲིན་གྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་ལྡན་པའོ། །བུ་མོ་འཇུག་ན་རབ་སད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་སེང་གེ་ལྷའི་ཡུལ་དུ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་སེང་གེ་གནས་པའོ། །གཟུགས་ནི་སེང་གའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །ཀ་པུ་ཤན་ནལ་ཀུ་བར།། ཞེས་བྱ་
― DTG072_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་དེའི་ཤར་ཕྱོགས་བལ་ཡུལ་དང༌། རྒྱ་གར་གྱི་སོ་མཚམས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ཁྱིའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །ཕ་རོལ་མཐའ་མེད་རྡུལ་ཆུ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ནག་པོའི་ཤར་ཕྱོགས་གཤིན་རྗེའི་འདམ་གསེབ་ན། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དམར་པོ་ཕྱག་ན་མེ་སྒྲོན་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ནུས་པའི་གནས་ན་ཞི་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷཱའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་གདོང་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ཁ་དོག་ནག་པོ་དབྱུག་ཏོ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །པ་ལྷ་བ་ན་ཐགས་བཟངས་རིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན། གནོད་སྦྱིན་ལྷ་མ་ཡིན་བྱ་བ་གནས་ཏེ་ཁ་དོག་དམར་ནག་ཕྱག་ན་འཁོར་ལོ་དང་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །ཀ་ཏ་ཀ་ན་དམར་སེར་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སིང་ག་ལའི་ཤར་ཕྱོགས་ན། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་གུར་གུམ་འདྲ་བའོ། །ཕྱག་ན་རྩེ་གཅིག་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །འཕྲལ་རིས་འཕེལ་ན་བཞིན་རྒྱས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་གནོད་སྦྱིན་མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་པའོ། །ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་བཅུ་གཉིས་པ། དང་པོ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ། དེ་འོག་གཡས་པ་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང་དབྱུག་ཏོ་དང་ཐོད་པ་དང་དགྲ་སྟ་དང་རྩེ་གསུམ་པ། གཡོན་པ་རྣམས་ན་ཞགས་པ་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང་ཨུཏྤལ་དང་དུང་བསྣམས་པའོ། །ཨུ་རྒྱན་ཡུལ་ན་མ་རུངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་དབུས་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ཁ་དོག་མཐིང་ནག །གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །ཐོང་གཤོལ་ངན་ན་བུམ་ལྟོ་བོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱའི་ཤར་ཕྱོགས་ན། གནོད་སྦྱིན་བུམ་པའི་ལྟོ་ཅན་བཞིན་མི་སྡུག་པ། དུད་ཀའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་ན་ལྕགས་ཀྱུ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཆུ་སྲིན་རྒྱལ་མཚན་མྱ་ངན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ག་དྷཱའི་ས་མཚམས་ན་འདོད་ཆེན་ཞེས་བྱ་བའི་གནོད་སྦྱིན་གནས་ཏེ། སྐུ་མདོག་ཐལ་བའི་མདོག་ཅན། ཕྱག་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་སྡེ་ནི་པོ་ཀ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་ལྗང་གུ་།ཕྱག་གཉིས་ན་འཁོར་ལོ་དང་དབྱུག་ཏོ་བསྣམས་པའོ། །དགའ་དང་ལྡན་ན་སྒྲ་སྒྲོགས་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་བྱང་ཤར་མཚམས་
― DTG072_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། གནོད་སྦྱིན་ཐོས་གྲགས་ནི་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་མདའ་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །ཕུང་པོའི་བདག་པོར་དམར་སེར་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀ་མ་རཱུ་ན་གནས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་ཁ་དོག་དཀར་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་ན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །ཆུང་མ་ཅན་ན་མཐོང་དགའ་བོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཀོ་ཀ་ནའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་སྟོབས་ལྡན་གནས་པ་ནི། ཁ་དོག་དམར་པོ་ཕྱག་ན་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཆུ་སྲིན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་ངོས་ན། གནོད་སྦྱིན་ཆུ་སྲིན་གྱི་མགོ་ཅན་གནས་ཏེ། ས་བདག་གི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ། སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། སྡིགས་མཛུབ་བསྣམས་པའོ། །ཡངས་པ་ན་ནི་གནས་པ་སྟེ། །འབུམ་ཕྲག་དག་ནི་མང་པོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་འདུ་བ་མང་པོ་གནས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཁྱབ་པའོ།། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་སྲས་ལ་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །བ་ལང་སྐྱོང་བ་སྦྲུལ་གདུག་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ནུབ་ངོས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཡུལ་ན་གནས་པ་གནོད་སྦྱིན་བ་ལང་གི་མགོ་ཅན། ཕྱག་ན་དབྱུག་ཏོ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ལྕང་ལོའི་གྲོང་ན་ལྕང་ལོ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་གྲོང་ན་ལུས་ངན་པོ་གནས་ཏེ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་གཡས་ན་རལ་གྲི་གཡོན་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །དགའ་བའི་གྲོང་ན་དགའ་བ་ཅན།། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་གནོད་སྦྱིན་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའོ། །གྲོང་གི་ལྷས་ནི་སྟོབས་ཅན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་གནས་ན་ལྷ་ཛམྦྷ་ལ་གནས་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་གཡས་ན་བཱི་ཛ་པཱུ་ར། གཡོན་ན་ནེའུ་ལེའི་རྐྱལ་པ་བསྣམས་པའོ། །ལྷ་ལས་བབ་ན་རྣམ་ཐོས་བུ། །རང་གི་སྡེ་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཁྱིམ་སྲུང་ཞིང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དུ་མར་གནས་པ། དེ་རྣམས་སྐྱོང་ཞིང་དབང་མཛད་པའོ། །ལྕང་ལོ་ཅན་ན་གནས་
― DTG072_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བས་ཀུན་ནས་བསྐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེད་དཔོན་ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན་ལ་གནོད་སྦྱིན་དུ་མ་བྱེ་བ་མང་པོས་བསྐོར་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་སྔར་བཤད་པའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་འཁོར་དུ་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བའོ། །སྡེ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་མི་གཅིག་པ་མང་པོ་འདུས་པས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའོ། །སྟོབས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་བདུན་ཀྱང་སྒུལ་ནུས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོབས་ཆེ་བ་དགྲ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །ཐུབ་པར་དཀའ་ཞིང་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་ཆེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ཆེ་བར་སྤྲུལ་པའི་དུས་སུ་རི་རབ་བས་ཆེ་བར་སྤྲུལ་པ། ཆུང་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དུ་སྤྲུལ་ནུས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཏེ། སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པ། གནོད་བྱེད་དང་ཕན་བྱེད་བྱས་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོའི་ཁ་དོག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནག་པོ་དཀར་པོ་སེར་པོ་དམར་པོ་ལྗང་གུ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་ཁ་དོག་སྣང་བའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གྲགས་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་འགྱེད་དེ། ལ་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ངོས་ནས། ལ་ལ་ལྷ་ཡི་ཕྱོགས་ནས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྤྲུལ་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་རྩོད་པ་བྱེད་པ། མིའི་ཡུལ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ལ་མོས་པའི་གང་ཟག་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་པར་
― DTG072_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་ཤིང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་བསྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། མཚོན་བྱ་དང་མཚོན་བྱེད་གཉིས་དང་ལྡན་ཞེས་མཚོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་སོ། །དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་གནས་པ་སྟོང་པར་སྣང་བའོ། །སྟོང་པའི་ནང་ན་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་རིག་སྔགས་ནི་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བཅུ་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ག་ཞལ་དང་པོ་ཁྲོ་མོ། །གཡས་དཀར་བ་ནི་ཞི་བ། གཡོན་དམར་བ་འཛུམ་པ། རྒྱབ་སེར་པོ་ནི་སྒེག་པའི་ཚུལ་ལོ། །ཞལ་རེ་རེ་ལ་ཐོད་པ་ལྔ་ལྔས་བརྒྱན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ། དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་བ། དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན། རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། མདུང་ཤིང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་པ་རྣམས་ན། ཞགས་པ། རྨ་བྱའི་སྒྲོ། དགྲ་སྟ། རིན་པོ་ཆེ། པདྨ། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་གཡས་པ་བརྐྱང་པ། གཡོན་བསྐུམ་པས་མནན་པ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་མནན་པ། པདྨ་དང་ནི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་དེའི་སྙིང་གནས། ཧཱུཾ་གི་ཡི་གེས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་ཏེ། དེའི་འོད་ཟེར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པ་སྟོང་སུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ནས། གནོད་བྱེད་རྣམས་གསང་སྔགས་རེ་རེས་འཇོམས་ཏེ། སྔགས་རེ་རེ་དང་འོད་ཟེར་རེ་རེས་ཁྲོ་བོ་བཅུར་སྤྲུལ་པའོ། །ཁྲོ་བོ་བཅུ་ནི་ཧཱུཾ་མཛད་དང་དབྱུག་པ་སྔོན་པོ་དང༌། གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ། རྟ་མགྲིན་དང༌། མི་གཡོ་མགོན་པོ། བདུད་རྩི་འཁྱིལ་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དང་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དང༌། སྟོབས་པོ་ཆེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ནི་འོག་མ་བཞིན་དུའོ། །འོག་མའི་སྔགས་ཀྱིས་ཁྲོ་བོ་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། མཐིང་ནག་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། ལྗང་
― DTG072_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གུ་དང། ལྗང་ནག་དང༌། མཐིང་གར་གནས་པའོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་ནི། གཡས་རྡོ་རྗེ་ཐོ་བ་གཡོན་ཕུར་བུ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་ཕུར་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་སྤྲོས་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྲོ་བོའི་སྔགས་ནི་ཨ་ཀ་ཊེ་བི་ཀ་ཊེ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གི་མི་མཛའ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་ལོ་བཅུར་བྲིས་ལ། དྲག་པོའི་སྦྱིན་སྲེག་གིས་བསྲེག་པར་བྱའོ། །འཁོར་ལོའི་ནང་དུ་གང་མི་མཛའ་བའི་མིང་རུས་བྲིས་ལ། ཧ་ན་ཧ་ན་བཅུ་པོ་རྩིབས་ལ་བཀོད་ལ། གཞན་གསང་སྔགས་མུ་ཁྱུད་ལ་དགོད་པར་བྱའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་དྲིལ་ལ་གཉན་པའི་སར་མནན་ནོ། །དེས་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ལ་མི་ཕན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རས་སམ་ཤིང་ཤུན་ལ། མིང་རུས་བྲིས་ལ་བསྲེག་པར་བྱའོ། །སྔགས་ནི་ད་ཧ་ད་ཧ་ལ་སོགས་པ་གདོན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྲོ་བོའི་སྔགས་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོའམ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བཅུ་ཐམ་པ་བྲིས་ལ། རྩིབས་རེ་རེ་ལ་པ་ཙ་པ་ཙ་ཞེས་བྱ་བ་བྲིས་ལ། དབུས་སུ་མིང་རུས་སྟཾ་བྷ་ཡ་བཏགས་ལ་བྲིའོ། །མུ་ཁྱུད་ལ་སྔར་བཤད་པའི་སྔགས་བྲིས་ལ། ལམ་རྒྱ་གྲམ་མ་མ་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོའམ་དུར་ཁྲོད་དུ་མནན་པར་བྱའོ། །སྔགས་ཀྱང་པ་ཙ་པ་ཙ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཤར་མཚམས་ཀྱི་ཁྲོ་བོའི་སྔགས་སོ། །གཞན་ཡང་མི་མཐུན་པའམ་འབྱུང་པོ་བསྐྲད་པར་འདོད་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོ་བྲིས་ནས་སྒོ་རྩར་མནན་ཏེ་འབྱུང་པོའི་སར་རོ། །འཁོར་ལོའི་སྔགས་བསྐྲད་པའི་སྔགས་ནི་ཨུ་ཙ་ཏ་ཡ་དྷུ་དྷུ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷོའི་འོ། །བདག་ལ་མི་ཕན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དྲག་པོའི་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་ལ། འབྱུང་པོ་དང་དགྲ་བོ་རྣམས་ལ་ཐུན་མོང་གི་རྫས་རྣམས་གཏོར་ལ་བསྲེག་པར་བྱའོ། །སྔགས་ནི་ཧ་ཧ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱིའོ། །ཛ་ཊི་ཛ་ཊི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ཀྱི་ཁྲོ་བོའོ། །བདག་གི་དགྲ་བོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བོ་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལིངྒ་བྲིས་ནས་བསྲེག་པའོ། །ནཱ་ཤ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བོའི་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པའོ། །ཙུ་ལུ་ཙུ་ལུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་བྱང་གིའོ། །ཧི་ལི་ཧི་ལི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG072_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་གིའོ། །མི་ལི་མི་ལི་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཤར་གྱིའོ། །ཕུ་རུ་ཕུ་རུ་ལ་སོགས་པ་ནི་འོག་གིའོ། །ཙི་ཊི་ཙི་ཊི་ལ་སོགས་པས་ནི་སྟེང་བཅིང་བར་བྱའོ། །བདག་གི་དགྲ་བོ་རྣམས་ནཱ་ཤ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དང་དགྲ་བོ་རྣམས་བསྲེགས་ནས། སྔགས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྲད་པར་བྱས་ནས་མིང་རུས་བཏགས་ནས་བརྡུངས་པའི་གསང་སྔགས་སོ། །འདིས་ཀྱང་ནད་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །ཧི་ཀྐེ་མི་ཀྐེ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། དམ་མ་ཉམས་ན་གྲོགས་ཀྱང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་སྐབས་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་འདུལ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དགུ་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་གང་དག་ཕྱོགས་བཅུ་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ཁ་དོག་ཏུ་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་ཤར་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་བཞི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་གུས་པར་བྱེད་པའམ། ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ལྟ་བའོ། །རིང་པོ་དང༌། མིག་མི་བཟང་དང༌། གང་བ་བཟང་པོ་དང༌། སེར་སྐྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོའོ། །ཕྱག་མཚན་ནི་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨའོ། །
― DTG072_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡོན་ན་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མདུང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་མོ། །གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ནི། ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བཏོན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྤ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གསུངས་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ། གང་དག་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་སྲུང་བར་བྱེད་པ་བཞི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་བལྟའོ། །སེང་གེ་དང་ཉེ་བའི་སེང་གེ་དང༌། དུང་ཅན་དང༌། དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་དེ་ནི། མཐུ་ཆེ་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། པདྨ་དང་རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ནི། མདའ་གཞུ་དང༌། གཏུན་ཤིང་དང་ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ནི་བཞིན་མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་སུ་གནས་པ། ཁྲོ་བོར་སྣང་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དག་གིས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་ཀློག་པར་གྱུར་པས་ཀྱང་གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོས་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་སྐྱོང་བ་དང༌། སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་
― DTG072_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་ནུབ་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་བཞི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་ནུབ་ཀྱི་ངོས་ཀྱི་བཞི་བལྟའོ། །སེང་གེ་དང༌། སེང་གེའི་རལ་པ་དང༌། བླ་མ་དང༌། སེར་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན། པདྨ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་རྩེ་གཅིག་དང༌། ཏོ་མ་ར་དང༌། འཕང་མདུང་དང་མདུང་རིངས་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ནི་མཐུ་ཆེ་ཞིང་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བོར་གནས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་མོས་པར་བྱས་ནས། ས་བདག་གི་ནད་མཛེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྒོམ་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པར་གྱུར་ན། ནད་དེ་ད་ལྟར་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི་གོང་ནས་ཤེས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་བཞི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང་གནས་པ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །
― DTG072_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་བྱང་ངོས་ནས་བལྟའོ། །འཛིན་པ་དང༌། འཛིན་དགའ་དང༌། བརྩོན་སྐྱོང་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི། མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། དེ་དག་གི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ལྗང་ནག་དང། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། འཁོར་ལོའོ། །གཡོན་པ་རྣམས་ནི་ཞགས་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། མདའ་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ཁྲོ་བོར་གནས་པ་གསུས་པ་ཆེ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གིས་གུས་པར་བྱས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་ཀློག་པར་གྱུར་ན་གུས་པ་དང་བཅས་པས་མཚན་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ད་ལྟར་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་ཕྱོགས་མཚམས་ན་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ལྷོ་དང༌། ལྷོ་ནུབ་དང༌། ནུབ་བྱང་དང༌། བྱང་ཤར་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །གང་དག་ཕྱོགས་མཚམས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་བཞི་བོ་འདི་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་དེ་དག་ཕྱོགས་མཚམས་ན་བལྟའོ། །ལྔ་སྤྱོད་དང་ཚིགས་ལྔ་སེར་པོ་དང༌། རི་མཉམ་དང༌། གསེར་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། མཐུ་
― DTG072_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་གཡས་རྣམས་ན་པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སེར་པོ་དང༌། པདྨ་དམར་པོ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང། དབྱུག་ཏོ་དང༌། རལ་གྲི་རྣམས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་དེ་ཡང་རིམ་བཞིན་དུ་ཞི་བའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ། དྲག་པོའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ། དྲེགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་ན། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་དང༌། ལུས་ངག་ཡིད་གྱིས་གུས་པ་ཙམ་ཀྱིས་ཀྱང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྦེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་ས་ལ་གནས་ཏེ། གང་དག་ས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་བཞི་པོ་ས་ལ་གནས་པ་ལྟར་རོ། །ས་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ས་པ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ཉེ་ནག་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང་འོག་ནས་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་ནག་གི་མདོག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་མདུང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། དགྲ་སྟ་རྣམས་སོ། །བཞི་པོ་འདི་
― DTG072_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གིས་ཀྱང་ས་ཡོངས་སུ་སྲུང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་དག་གིས་འདི་མ་མོས་ཤིང་ཆོས་བྱེད་པ་དང༌། སྲུང་བ་བཏགས་པ་དང༌། ཁ་དོན་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་གྱུར་ན། ས་གཡོ་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། མུ་གེའི་འཇིགས་པ་དང༌། ས་བདག་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྲུང་ཞིང༌། ད་ལྟར་དང་ཕྱི་མར་ཡང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྲུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་བར་སྣང་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བ་སྲུང་བ། སྟེང་གི་ངོས་ན་གནས་པའོ། །གང་དག་པར་སྣང་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ཧ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ།། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལར་སྣང་ལ་བལྟའོ། །ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་ཆེ་བ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། དམར་ནག་གི་མདོག་གོ །ཕྱག་གཡས་རྣམས་ན་པདྨ་དམར་པོ་པདྨ་དཀར་པོ་བ་དན་དང་མེ་སྦར་བ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ། །དགྲ་སྟ་རྩེ་གསུམ་པ་རྩེ་གཅིག་པ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་བར་སྣང་ཡོངས་སུ་སྲུང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་ཀྱང་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན། ལྕེ་འབབ་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། སེར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡུལ་དེར་འབབ་པར་མི་འགྱུར་
― DTG072_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། འཇིགས་པ་གཞན་ཡང་མི་འབྱུང་བའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་དང་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངལ་ནས་བཙས་ཀ་དང༌། བཙས་མ་ཐག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་མ་ཤི་བར་དུ་སྐྱོང་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་དང༌། ནད་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་བསྐྱབ་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སྤངས་ནས། དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲག་པོའི་ཚུལ་དུ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། འདིའི་ནུས་པས་ལུས་ངག་ཡིད་བདེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་དང་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པས་ཆད་པ་སྤང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་གྱི་དབུས་སམ། རྐུན་མ་འམ། ཆོམ་རྐུན་ནམ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་སྤང་བའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྡད་པའི་དུག་དང༌། འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་གསུམ་གཞིལ་བའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། ལུས་ལ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསང་སྔགས་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་བཅིང་བའི་སར། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་རྒོལ་བར་མི་ནུས་སོ། །ས་བཅིང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེས་བཅིང་བའི་སར་ས་གཡོ་བ་དྲག་པོ་བྱུང་ན་ཡང་འགུལ་མི་ནུས་ཏེ་དེ་ན་ཡོད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ལོ་བརྒྱ་ལོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་བཅུད་ལེན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་རྒས་པ་མེད་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཚེ་རིང་ཞིང་ནད་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། ཟ་བ་དང་འཐུང་བ་དང་ལྡན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རི་མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པའི་གནོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པའི་དོན་ལའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་
― DTG072_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་ལའོ། །རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྤུན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་སྡེ་བོ་ཆེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་ལ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟོབས་ཆེ་བ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་གནོད་སྦྱིན་འཁོར་དུ་མ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་དང་དགའ་བས་ཏེ། དེ་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡམས་ཀྱི་ནད་དང༌། གནོད་པ་དང་འཁྲུགས་པ་རྣམས་མེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་མཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུ་བ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ལ་ཕན་པར་མཛད་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གུས་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བལྟའོ། །དབང་པོ་དང་ཟླ་བ་དང་ཆུ་ལྷ་དན་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང༌། བ་ར་དྷྭ་ཛ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ཆེ་ལ་མཐུ་ཆེ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། རི་བོང་གི་པགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། པདྨ་དང༌། རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་མདུང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རྩེ་གཅིག་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་རྣམས་སོ། །དབང་ལྡན་དང༌། ཙནྡན་དང༌། འདོད་པའི་གཙོ་བོ་དང༌། མགྲིན་ངན་དང༌། མགུལ་ངེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་མཐུ་ཆེན་དེ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལ་
― DTG072_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འདའ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ཐལ་བའི་མདོག་དང་མཐིང་ནག་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །གཡས་པ་རྣམས་ན་རྩེ་གསུམ་དང་ཙནྡན་གྱི་བེ་ཅོན་དང༌། མདའ་གཞུ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དམིག་ཅན་དང་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། ནེའུ་ལེའི་རྐྱལ་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ནོར་གྱི་རྐྱལ་པའོ། །བ་ཌི་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། ནོར་བུ་སྤྱོད་པ་དང༌། སྒྲ་རབ་དང༌། ཉེ་ལྔ་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ལྗང་གུ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། མཐིང་ནག་དང༌། དཀར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་འཕང་མདུང་དང༌། ཆུ་གྲི་དང༌། ཏོ་མ་ར་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་མེ་ཏོག་ནཱ་ག་པུཥྤ་དང༌། ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། ཀུནད་བསྣམས་པའོ། །རི་མཉམ་དང༌། གསེར་ཅན་དང༌། གང་པོ་དང༌། སེང་ལྡེང་བ་དང༌། གཡོན་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དམར་པོ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། རྩེ་གཅིག་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་པ་དང༌། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། རིན་ཆེན་གྱི་སྣོད་དང༌། འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་དང༌། རིན་ཆེན་སྙེ་མ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་བ་ལང་སྐྱོང་དང༌། འབྲོག་གནས་དང༌། མིའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྒྱལ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་དང༌། ཚིགས་ལྔ་སེར་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་འཚེ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། མཐིང་ནག་དང༌། དམར་ནག་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། དཀར་སེར་རོ། །གཡས་རྣམས་ན་མདའ་གཞུ་དང༌། མདུང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། དགྲ་སྟ་བསྣམས་པའོ། །
― DTG072_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡོན་རྣམས་ན་མདུང་དང་ཨ་འབྲས་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། བཱི་ཛ་བཱུ་ར་ཀ་དང་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བའོ། །བཞིན་བཟངས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་རིང་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང༌། དྲི་སྣ་ཚོགས་དང༌། འབྲས་བུ་གསུམ་པ་དང༌། མགུལ་གསུམ་པ་དང་ལྕགས་མདུང་རིང་པོ་དང༌། མི་ལྡན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དམར་ནག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱི་གཡས་ན་མདུང་རིངས་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། འཕང་མདུང་དང་རྩེ་གསུམ་དང་རྩེ་གཅིག་དང་གཏུན་ཤིང་དང༌། ཏོ་མ་རའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་པ་དང༌། རིན་ཆེན་མྱུ་གུ་དང༌། འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་དང༌། རིན་ཆེན་སྙེ་མ་དང༌། བུམ་པ་ནོར་གྱིས་གང་བ་དང༌། ནེའུ་ལེའི་རྐྱལ་པ་དང༌། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ་མི་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སྡེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱིས་རྩོད་པ་ལས། བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་རྣམས་ཀྱི་སྡེ་བོ་ཆེ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པ། རྒྱལ་བ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རི་རབ་དང་བཅས་པ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གྱིས་འཁོར་བའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཁ་དོག་གིས་རང་གསལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཁ་དོག་དེ་བཀྲག་དང་ལྡན་པའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། རྒྱལ་བ་རྣམས་པར་རྒྱལ་བ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་གྲགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་སྤུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྤུན་དུ་གྲགས་པ།
― DTG072_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་གཉིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས། གནོད་སྦྱིན་འདི་ནི་ང་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་དྲི་ཟའི་གདོན་ནམ། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་ནམ། ཀླུའི་གདོན་ནམ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་ལ་སོགས་པས་གླགས་ཚོལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་འདི་ནི་མི་གཏོང་ངོ་ཞེས་གང་དག་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གནོད་པར་འདོད་པའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས། གནོད་པ་མི་སྟེར་བར་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་ལ་སྲུང་བ་གྲོགས་བྱེད་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་སྤུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་མི་སེམས་པ། མཐུ་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། སྡེ་ཆེན་པོ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་སྤུན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ནས་གང་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་གུས་པར་བྱེད་ན། ཁ་དོན་བྱེད་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང༌། ཆོ་ག་བྱེད་པ་དང༌། སྲུང་བ་བྱེད་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། བླ་མར་བྱེད་པ་དང༌། མཆོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་དེ་ལ་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའོ། །འཐབ་པ་དང༌། རྩོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་བོ་དང་གཡུལ་འགྱེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སེམས་མི་དེ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དང༌། ནང་འཐབ་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མཚང་འབྲུ་བ་དང༌། འཐབ་མོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་མི་བདེ་ཞིང་མཚང་འབྲུ་བས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་མཚང་འབྲུར་མི་སྟེར་ཏེ་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཐབ་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །འགྱེད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གློ་བུར་གྱི་བགེགས་རྣམས་དང༌། བདུད་རྣམས་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །མིའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་འམ་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་
― DTG072_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་རྣམས་གླགས་ཚོལ་བའོ། །ལྷའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་གི་ལྷ་རྣམས་སོ། །ཀླུའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་རིགས་བརྒྱད་ཀྱི་ཀླུ་རྣམས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུང་ཕྱུར་ཙམ་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་སོ། །རླུང་ལྷའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་པར་དགའ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རླུང་གི་གདོན་བདུན་དང༌། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་དུང་ཕྱུར་ཙམ་མོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱ་ཁྱུང་རིགས་ལྔ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་མོ། །དྲི་ཟའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་མོ། །མིའམ་ཅིའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིའམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་ལྗོན་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟོ་འཕྱེའི་རྒྱལ་པོ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་མོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ལྔས་རྩེན་ལ་སོགས་པ་འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པའོ། །སྲིན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་པོའི་རྒྱལ་པོ་འཇིགས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་གནས་པའོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་དགས་འགུལ་འཇོམས་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཤ་ཟའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་གང་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་གནས་པའོ། །འབྱུང་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་ལྔ་ལྡན་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་འཛིན་མིག་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་གནས་པའོ། །སྲུལ་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲུལ་པོ་རབ་བཟངས་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཙམ་གནས་པའོ། །ལུས་སྲུལ་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་བཟངས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སྐེམ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG072_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། སྐེམ་བྱེད་མཆུ་རིངས་ལ་སོགས་བ་འབུམ་ཕྲག་བདུན་ཅུར་གནས་པའོ། །སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨྱོ་བྱེད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། སྦ་བ་སུམ་འགྱུར་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲིབ་གནོན་འབུམ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཙམ་མོ། །བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉེ་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་དུ་མར་གནས་པའོ། །གནོན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོན་པོ་མིག་མི་བཟང་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་མོ། །རྒྱུ་སྐར་གྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དེ་སྨིན་དྲུག་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བའོ། །བྱུག་བའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱུག་པ་དྲི་ལ་དགའ་བ་སྟེ་གསེར་ཐུབ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལྷ་དང་ཀླུ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། རླུང་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། སྲུལ་པོ་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོ་དང༌། བརྗེད་བྱེད་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་དང༌། གྲིབ་གནོན་དང༌། སྐེམ་བྱེད་དང༌། གནོན་པོ་དང༌། སྐར་མ་དང༌། བྱུག་པའི་གདོན་ནོ། །དེ་རྣམས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུར་གནས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་དུས་སུ་ནི་དང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ནོ། །ས་སྟེང་ལ་རྒྱུ་བ་ནི་ཉི་མའི་རྟ་བདུན་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མས་གླིང་བཞི་ཁྱབ་པའོ། །ས་འོག་ཏུ་འཛུལ་བ་ནི་བྱི་བ་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གདོན་ས་བདག་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་བའི་དུས་སུ་ས་བདག་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་བསྟན་ནས་རྒྱུ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། མཐུ་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་སྟེ། གདོན་གཞན་ཡང་འོད་འཕྲོག་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བའོ། །ཟས་སུ་མངལ་ལ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེར་སྐྱ་མོ་སྟེ་ཡི་དགས་སོ། །དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་
― DTG072_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་ཤ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོ་པདྨ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་ཁྲག་འཐུང་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་མོ་མ་ཧེ་མོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་ཞག་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་སྲིན་མོ་སྡང་མོ་དུ་མར་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་ཚིལ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོ་འཇིགས་ཅན་བྱེ་བ་ཅམ་དུ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་རྐང་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་མེ་འབར་མ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་བཙས་པ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་གཏུམ་མོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སྲོག་འཕྲོག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྗེད་བྱེད་མ་བུམ་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་གཏོར་མ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་དྲི་མེད་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་ཕྲེང་བ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་མོ་ནག་མོ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་མོ། །ཟས་སུ་དྲི་ཟ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟ་མོ་ནག་མོ་སེང་གེ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་བདུག་པ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་སྲིན་མོ་ནག་མོ་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་མེ་ཏོག་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་མོ་འོད་ཟེར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབུམ་ཕྲག་ཁྲི་ཙམ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་འབྲས་བུ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་བདག་ཆུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་ལོ་ཏོག་ཟ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོ་སྟོབས་ཅན་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཟས་སུ་བསྲེག་བྱ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་ནག་མོ་ལ་སོགས་པ་འབུམ་ཕྲག་ཁྲིར་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་རྣག་འཐུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་སྲིན་མོ་གླང་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཙམ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་ཕྱི་ས་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་སྲིན་མོ་སྲ་བ་མོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་གཅིན་འཐུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་མོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟས་སུ་མཆིལ་མ་འཐུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རོ་ལངས་མོ་ཏིངྒ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་འབུམ་དུ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་ངར་སྣབས་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རོ་ལངས་ཆེན་
― DTG072_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་དམར་སེར་མོ་ལ་སོགས་པ་འབུམ་དུ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་སྣབས་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་མོ་ཚིག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་དུ་གནས་པའོ། །ཟས་སུ་སྐྱུགས་པ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་མོ་གཏུམ་མོ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཁྲིར་གནས་པའོ།། ཟས་སུ་སྟོར་ཁུང་ནས་འབབ་པ་འཐུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོན་པོ་གྲུལ་བུ་མ་ནག་མོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཟ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུར་གནས་པ། ཆུད་བ་ནི་ཡུད་ཙམ་ཆེ་བ་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱར་གཟུགས་སྦྲུལ་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་གུས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་མཐུ་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཤེད་བྱེད་དང་བསྒྱུར་བའི་ལས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དབུགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གཤེད་འཕྲོག་པའི་འཇིགས་པའོ། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ལས་སྒྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལས་སྒྱུར་བའི་འཇིགས་པ་ལུས་མི་བདེ་བ། ངག་མི་བདེ་བ་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །བྱད་དང་གཡེངས་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་ལས་དང་ད་ལྟར་བྱས་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་མ་རིག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་བྱད་དོ། །དེའི་དབང་གིས་འདར་བར་བྱེད་པའི་ནད་ཀྱང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཏང་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཚང་བ་དང༌། ལྷག་པ་དང༌། ནོར་པ་དང༌། འཇོམས་པ་དང༌། ཕོ་ཉ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པས་གཏང་བའོ། །འཇོམས་པ་ནི་དེ་འཇོམས་པའོ། །རོ་ལངས་དང་སེམས་སྒྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་ཀྱི་ནུས་པས་རོ་ལངས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་མ་ཐུལ་བའོ། །རིག་པའི་སེམས་མ་རིག་པས་བསྒྱུར་བའོ། །སྦོད་གཏོང་དང༌། བཟའ་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཤིན་རྗེའམ། མ་མོ་འམ། འཇིག་རྟེན་གཞན་ཡང་བསྟེན་པར་བྱས་ནས་དམོད་མོ་བྱས་པའོ། །སྐར་མའམ། གཟའ་འམ། ཚེས་གྲངས་སམ། སྐད་ཅིག་མའམ། མ་མཐུན་པ་དང༌། ཆུ་ཚོད་དང༌། དབྱུ་གུ་དང༌།
― DTG072_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐུན་ཚོད་མ་འཛོམ་པའོ། །གཟའ་རང་ལ་སོགས་པ་སེམས་མི་མཐུན་པའོ། །སྐྱུགས་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བད་ཀན་དང་མཁྲིས་པ་དང༌། རླུང་གི་དབང་གིས་མ་ཞུ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་སྐྱུགས་ན་ཉེས་པའོ། །ཡང་ན་འབྱུང་པོའི་དབང་གིས་སྨན་མ་ཞུ་ཞིང་སྐྱུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྐྱུག་པ་མ་ཐོན་པ་དང༌། འགགས་ན་སྐྱུགས་ཉེས་པའོ། །གནོད་སྒྲིབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གྲིབ་མ་དེ་གནོད་པས་གནོད་སྒྲིབ་པོ། །དེའི་སྡིག་མི་མཐོང་བར་བྱེད་པ་སྒྲིབ་པའོ། །གནོད་བལྟས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་སྨིན་པ་ལ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་བལྟ་བ་སྟེ། གཉན་པ་ལྟ་བ་དེ་གནོད་བལྟས་སོ། །བྲི་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་མ་མཐུན་པ་ཉེས་པའོ། །བསྒོམ་ཉེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་བཞག་ནས་མ་རིག་པ་བསྒོམས་ཏེ། ཡང་ན་ལོག་མིན་དུ་གོ་ནས་མ་ཚང་བར་བསྒོམ་པའོ། །སྨད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་སྨད་པའོ། །སྐྲག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པས་སེམས་སྒྱུར་བ་སྟེ། དེ་ཡང་གཡེངས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་འཇིགས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་དབང་མེད་ཅིང་ནོར་དང་ཞིང་ལ་སོགས་པ་འཕྲོག་པའོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་འཇིགས་པ་དང༌། གླང་པོ་ཆེའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནོར་དང་གྲོགས་ལ་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གླང་པོ་ཆེའི་འཇིགས་པའོ། །མེའི་འཇིགས་པ་དང༌། ཆུའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཁྱིམ་དང༌། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་འོངས་པ་སྟེ། གྲུ་ལོག་པ་དང༌། རབ་མ་ཐར་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་མེ་དང་ཆུའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་དམག་ཚོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང༌། མུ་གེའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའམ་གཞན་ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་བོ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་འཇོམས་པ་དང༌། ཆར་མི་འབབ་པ་ཆེ་བར་འབབ་པ་དང༌། བྱི་བ་དང༌། ནེ་ཚེ་དང༌། བུང་བ་དང༌། རི་བོང་དང༌། མཆིལ་བ་དང༌། སེར་བ་དང༌། ལྷགས་པའི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་བཅུ་དྲུག་གོ །སེང་གེ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་
― DTG072_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། རྭ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དང༌། །མཚོན་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རིམས་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། ཐོག་མདའ་དང༌། ཐིབས་འོག་དང༌། ཆོམ་རྐུན་དང༌། ཀླུ་དང༌། བཅོན་དང༌། དུག་དང༌། གཟའ་དང༌། གཡེངས་པའོ། །ས་གཡོ་བས་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ས་དུས་གཅིག་ཏུ་གཡོ་བ་སྟེ། དེ་འབྱུང་བའི་དབང་གིས་ས་གཡོ་བར་བྱེད་པའོ། །གཅན་གཟན་ཁྲོ་བོའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། དོམ་དང༌། དྲེད་དང༌། ཆུ་སྲིན་ལ་སོགས་པའོ། །མི་མཛའ་བའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རོགས་ཤེས་དང༌། གྲོགས་དང༌། ཉེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཆི་བའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་སྟེ། གཤིན་རྗེའི་ཐག་པས་བཅིངས་པའི་དུས་སུའོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དང༌། མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤུ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། མཛེ་དང༌། འབྲུམ་བུ་ཕྲ་མོ་དང༌། མཚན་པར་རྡོལ་བ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། གཡན་པ་དང༌། མེ་དཔལ་དང༌། ལྷོག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་སོགས་པ་མཛེ་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། རླུང་དང་བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། ཆུ་སེར་ལས་བྱུང་བའོ། །ཤུ་བ་ནི་ཆུ་སེར་ཤ་དང་པགས་པ་ལས་འབབ་པའོ། །གཡའ་བ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་སེར་པགས་པ་ལས་འབབ་པའོ། །མཛེ་ནི་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང་བད་ཀན་ལ་བབས་པའོ། །འཕྲུམ་བུ་ཕྲ་མོ་ནི་ཚད་པ་ནང་དུ་ཤོར་ནས་མཁྲིས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མཚན་པར་རྡོལ་བ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་སེར་ལས་བྱུང་བའོ། །ཕོལ་མིག་ནི་གྲང་བ་བཞིན་དུ་འབྱུང་སྟེ་རླུང་དང་ཆུ་སེར་མཁྲིས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཡན་པ་ནི་བད་ཀན་དང་རླུང་ལས་བྱུང་བའོ། །མེ་དབལ་ནི་མཁྲིས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ལྷོག་པ་ནི་མཁྲིས་པ་དང་ཆུ་སེར་དང་རླུང་ལས་བྱུང་བའོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་དང་དམུ་ཆུ་དང་ཤ་བཀྲ་དང༌། ལྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དེ། །མཁྲིས་པ་དང༌། ཆུ་སེར་དང་རླུང་ལས་བྱུང་བའོ། །འཇིགས་པ་ལས་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་
― DTG072_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་ཀྱིས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་དེ་རྣམས་ལས་ཀྱང༌། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླད་པ་ན་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རླུང་བད་ཀན་མཁྲིས་པ་གསུམ་གྱིས་ན་བའོ། །མགོ་ལྗི་ཞིང་ན་བ་ནི་རླུང་ཡིན་ཏེ། ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་ནི་བད་ཀན་ཡིན་ནོ། །ཚ་ཞིང་ན་བ་ནི་མཁྲིས་པའོ། །ཡང་ཞིང་སྟོང་སོབ་བ་ནི་རླུང་ངོ༌། །ལྕི་ཞིང་འགྲིབ་པ་ནི་བད་ཀན་ནོ། །ཚ་ཞིང་སྟོ་བ་ནི་མཁྲིས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནད་གཞན་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིམས་ནད་མེད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚད་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཚད་པ་དེ་ཡང་རླུང་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བད་ཀན་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མཁྲིས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཉིན་གཅིག་པ་དང༌། ཉིན་གཉིས་པ་དང༌། ཉིན་གསུམ་པ་དང༌། ཉིན་བཞི་པ་དང༌། ཉིན་བདུན་པ་དང༌། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང༌། ཟླ་བ་གཅིག་པ་དང༌། ཟླ་བ་གཉིས་པས་དང༌། ཡུད་ཙམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདེན་པས། རིག་སྔགས་དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེད་དཔོན་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པའི་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བད་ཀན་དང་རླུང་འདོམ་པའོ། །རིམས་ལྡང་དུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚད་པ་དང་རླུང་ཤས་ཆེ་བའོ། །འབྱུང་པོའི་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་པ་དྲག་ཕོར་བྱུང་ཞིང་རྩ་རྩུབ་པའོ། །རླུང་ལས་གྱུར་པ་དང༌། བད་ཀན་ལས་གྱུར་བ་དང༌། མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་ནི་གཡོ་བར་བྱེད་པའོ། །བད་ཀན་ནི་ལྕི་བར་བྱེད་པའོ། །མཁྲིས་པ་ནི་ཚ་བར་བྱེད་པའོ། །འདུས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་གསུམ་འདུས་པས་ན་འདུས་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་གཉིས་གཉིས་ལྡན་པས་ན་ལྡན་པའོ། །རིམས་ཐམས་ཅད་དང༌། ནད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚད་པའི་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །ནད་ནི་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །དུག་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནང་གི་དུག་གསུམ་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་མོ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལས་དང་བག་ཆགས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་
― DTG072_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་མེད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སྲུང་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་པའོ།། །། ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་དབང་མཛད་ཅིང༌། མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། མི་ཆགས་པ་ཆགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆགས་ནས་མེར་མེར་བའི་དུས་སུ་སྲུང་པ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་སྲུང་པའོ། །བཙའ་ཁ་དད་བཙས་པ་ན་ཡང་བསྲུང་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་སྐྱེས་པའི་གོད་དང་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཤ་ཟ་མོ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །བཅུ་གཉིས་ནི་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་འཕྲོས་ཤ་ཟ་མོར་སྐྱེས་ཤིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་མོ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་བལྟའོ། །ཕྲེང་མ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྲེང་མ་དང༌། རབ་ཏུ་ཕྲེང་མ་དང༌། ཀུན་དུ་ཕྲེང་མ་དང༌། འཕྲོག་མ་དང༌། སེང་གེའི་རལ་པ་དང༌། སྤྲེའུ་ལྟར་དམར་སེར་དང༌། ནག་མོ་དང༌། མི་བཟད་མ་དང༌། དུང་མགྲིན་མ་དང༌། བྱ་རོག་མ་དང༌། བུམ་བུའི་ལྟོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཅུ་གཉིས་བོ་ནི། ཤིན་ཏུ་མཐུ་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་མོ་དང༌། ནག་མོ་དང༌། སེར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། ལྗང་གུ་
― DTG072_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་སེར་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དམར་ནག་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། དམར་སེར་མོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། མེ་ལོང་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སེར་པོ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་དམར་པོ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་དང༌། དུད་དང༌། ལྷུང་བཟེད་དང༌། བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཞགས་པ་དང༌། བ་དན་དང༌། ཐོད་བ་དང༌། དྲིལ་བུ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། མདའ་གཞུ་དང༌། ཕྲེད་བ་དང༌། དབྱུག་པ་གསུམ་བསྣམས་པའོ། །ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་འདི་དག་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོབས་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་ནི། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་རྣམས་རྒྱུ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་འོད་ཀྱིས་རང་གསལ་བའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་རང་གི་ཁ་དོག་དཀར་བོ་ལ་སོགས་པས་མཛེས་བར་ལྡན་པའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་སྟེ། ཆུ་ལ་ཉ་བཞིན་ཏེ། ས་ལ་བྱི་བ་བཞིན་དུ་འཛུལ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུ་ལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་འཐབ་རྩོད་ལ་སྡེ་བོ་ཆེར་གྲགས་ནས། གང་གི་ངོས་ནས་གྲོགས་བྱས་ན་རྒྱལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བར་བྱེད་བ་དག་གོ །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ནི་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ། གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ། སྤྱན་གསུམ་པ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། དབུ་ལ་འཁོར་ལོས་མཚན་བ། ཕྱག་གཡས་རྣམས་ན་གཤོལ་དང༌། གསེག་ཤང་དང༌། འཁོར་ལོའོ། །གཡོན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། ལྷུང་བཟེད་དང༌། ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །རྡོ་རྗེའི་རིགས་མ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་མའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཞབས་གཡས་བ་རྒྱད་བ། གཡོན་བསྐུམ་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་
― DTG072_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ངོ༌། །སྦ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་ཚོལ་བ་ལས་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོས་འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བར་འདོད་པ་མི་སྣང་བར་མཛད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱད་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཕུང་པོ་བཏགས་ནས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་པའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་ཞི་བས་དབང་དུ་སྡུད་པའོ།། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆད་པ་སྤང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤད་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་ནས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོང་དུ་མ་བཅུག་པར་སྔར་ནས་བཀག་པའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་ན་ཡོད་པ་ནུས་པས་གསད་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་བར་མན་ཆོད་བཅད་པའོ། །ས་བཅིང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ཏུ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡན་ཆད་དོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ན་ཚ་དང་བྲལ་ཞིང་གཞོན་ནུའི་ཚུལ་དུ་གནས་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་དང་བུ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་མཐོང་བའོ། །དེ་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་འདི་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཟ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྲོག་སྙིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་འོག་ཏུ་བལྟ་སྟེ། སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཀའ་སྩལ་བའོ། །ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་གྲགས་པའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིའི་གཞུང་གསེ་སྲུང་བར་བྱེད་ན་ཤ་ཟ་བརྒྱད་པོ་དག་གིས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་
― DTG072_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཡང་སྲུང་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་བྱ་བའི་གདོན་གྱི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྒྱད་པ་དག་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། མཐུ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པ་དག་འོག་ཏུ་བལྟའོ། །རྒྱགས་པ་དང་རྒྱགས་བྱེད་མ་དང་རྒྱགས་བྱེད་མའི་ཤས་ཆེན་མ་དང༌། ཉེ་རྒྱགས་མ་དང༌། ཡི་དགས་མོ་དང༌། གཟི་བྱིན་འཕྲོག་མ་དང༌། ཟབ་མོ་དང༌། འཆའ་བ་མོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་ལ་གནས་པ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་སེར་མོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། ལྗང་སེར་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། ནག་མོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་མེ་ལོང་དང༌། དྲིའི་ཕོར་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་དང༌། པི་ཝང་དང༌། གླིང་བུ་དང༌། རྔ་དང་རྔ་རྐེད་ཉག་དང༌། རྔ་རིངས་སོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་པའོ། །ཤ་ཟ་མོ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་རྒྱུ་བའོ། །འོད་དང་ལྡན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་ཟེར་གྱིས་སྣང་བ་སྟེ། འོད་དེས་གཞན་ཡང་ཁྱབ་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་བའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་གསུམ་ཙམ་ཡང་གྲགས་པས་ཁྱབ་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་འོག་ས་སྟེངས་བླ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དང༌། གྲོགས་བྱེད་པར་སྣང་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས། སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དག་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་བརྒྱད་པོ་དག་གིས་ཀྱང་སྲུང་བར་བགྱིད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ནི་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་བསྐུ་མདོག་སེར་མོ། །གཡས་དཀར་གཡོན་དམར་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབུ་རྒྱན་ཅན་སྤྱན་གསུམ་པ་དབུ་ལ་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། རྒྱན་ཐམས་
― DTG072_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །གཡས་པ་གསུམ་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། གཏུན་ཤིང་དང༌། དགྲ་སྟ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་གསུམ་ན། རྨ་བྱའི་སྒྲོ། རྩེ་གསུམ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་གཡས་བརྐྱང་པ་གཡོན་བསྐུམ་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤ་ཟ་མོ་བརྒྱད་པོའི་སྲོག་སྙིང་དང་རིག་སྔགས་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་ཤ་དང་ཁྲག་ཟ་བ་མི་དག་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྒྱུ་ཞིང༌། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བ་སྟེ། འཐབ་རྩོད་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕོ་མོ་ལྕེབ་པའི་སེམས་སུ་བྱེད་པའམ། བྱིས་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གླགས་ཚོལ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གླགས་ཚོལ་ཞིང་ཁྲག་ལ་དགའ་བའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་དབང་གིས་འདུས་པ་སྟེ། ཤ་ཟ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དག་གི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཤ་ཟ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཟ་མོ་བདུན་པོ་མཐུ་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། བཞིན་མི་སྡུག་པ་ཁྲོ་མོ་ནད་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ཏུ་བལྟའོ། །རབ་འཆར་ལྡན་དང༌། སྲུང་བ་མོ་དང༌། ཤ་ཟ་ཕྲ་མོ་དང༌། གང་བ་བཟང་མོ་དང༌། མེ་སྲུང་མ་དང༌། མཛའ་མོ་ནག་མོ་དང་དྲང་སྲོང་སྲུང་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདའ་མི་ནུས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དམར་པོ་དང་ལྗང་ནག་དང༌།
― DTG072_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་མོ་དང༌། དམར་ནག་དང༌། མཐིང་ནག་དང༌། ནག་མོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་ནོ། །གཡས་རྣམས་ན་གྲི་གུག་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། སྙིང་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པ། གཡོན་རྣམས་ན་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་གང་བ་བསྣམས་པའོ། །ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཆེ་བར་བསྟན་ཏེ། རི་རབ་ཙམ་བསྟན་ནོ། །ཆུང་བ་ནི་བ་སྤུའི་རྩེ་མོ་ཙམ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་འོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱིས་ལྟ་མི་ནུས་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་དོག་དྲག་པོས་ཏེ། མེའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལ་རྒྱུ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲག་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་དག་གོ །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པ་དང་སྲུང་བར་བྱེད་ན། དེ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་མི་ནུས་ཤིང་གླགས་ཚོལ་བར་མི་ནུས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ནི་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ། གཡས་དཀར་གཡོན་མཐིང་ག་དབུ་ལ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་པདྨས་དབུ་ལ་མཚན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་པདྨའི་རིགས་གཡས་བརྐྱང་གཡོན་བསྐུམ་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་བལྟ་ཞེ་ན། ཤ་ཟ་མོ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་སྙིང་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྲིན་པོ་ཆེན་པོ་ཤ་དང་ཁྲག་ཟ་བ་མི་དག་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དུ་གྲོང་ཁྱེར་ལངྐ་ན་སྲིན་པོ་ལྔ་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། མཐུ་ཆེ་བ་སྐད་ཅིག་མས་གླིང་བཞིར་རྒྱུ་བ། སྐྱེས་པ་ཕོ་མོ་ལ་གནོད་པ། ཤ་ཁྲག་ལ་དགའ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་དང་མཐུའི་ནུས་པས་སྲིན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་པ་དེའི་ནུས་པས་དང་པོ་ཡང་སྲུང་བ། བར་དུ་ཡང་སྲུང་བ། ཐ་མར་ཡང་སྲུང་བའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའི་ནུས་པས་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྲུང་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཚེ་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་སྲུང་བའོ། །ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཆེ་ཞིང་བཞིན་མི་སྡུག་པ་སེམས་ཅན་ལ་འཇིགས་པ་དང༌། སྐྲག་པར་བྱེད་པ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་སྡིག་པར་རྨི་བ་དེ་དག་ལྔ་བོའོ།། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་མོ་ལྔ་པོ་བལྟའོ། །གཏུམ་མོ་དང༌། དེས་གཏུམ་མོ་དང༌། དགའ་མོ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་ལེན་དང༌། སེར་སྐྱ་མོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུས་པ་ཆེ་བ། མིག་དམར་བ། སྐྲ་གཟིངས་པ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང༌། ཕྱག་མཚན་ནི་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། བདུད་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། གྲི་ཁྱེའོ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རལ་གྲི་བསྣམས་པ། གཡོན་རྣམས་ན་ཐོད་པ་དང༌། མི་མགོ་དང༌། ཐལ་བའི་སྣོད་དང༌། སྙིང་དང་མིའི་པགས་པ་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་མོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའམ་བུའམ་བུ་མོའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་གནོད་པ་སྐྱེལ་ཏེ། ལ་ལ་བྱའི་གཟུགས་སམ། ཁྱིའི་གཟུགས་སམ། རྨ་བྱ་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་གི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་དུ་སྦྲུལ་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་ཀྱང་འདི་དྲག་པོ་མཐོང་སྟེ། འོད་དེ་ཡང་མེ་ལྕེ་འབར་བའི་འོད་དང་འདྲ་བའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་རང་གི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་
― DTG072_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གླིང་ལ་རྒྱུ་ནུས་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲག་པོའི་ཚུལ་གྱིས་གཡུལ་ལས་བཟློག་ནུས་ཏེ། འཐབ་རྩོད་བྱེད་པ་ལ་རེམ་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བ་དག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གིས་འདི་ལ་གུས་པར་བསྲུང་བ་དང་སྐྱབས་སུ་གསོལ་ན། སྲིན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱད་མི་ཚུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་བསྟན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞལ་གསུམ་པ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུའོ། །གཡས་དཀར་བ། གཡོན་དམར་བ། སྤྱན་གསུམ་པ། དབུ་ལ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱི་བོའི་གཙུག་ན་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན་པ། ལས་ཀྱི་རིགས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང༌། གཏུན་ཤིང་བསྣམས་པ། གཡོན་རྣམས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །གཡས་བརྐྱང་བ་གཡོན་བསྐུམ་བཟླ་བའི་གདན་དང་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་བ་དང་སྐྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་སྙིང་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོར་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ།། ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྲིན་པོ་ཆེན་པོ་ཤ་དང་ཁྲག་ཟ་བ། མི་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱུ་ཞིང་གླགས་ཚོལ་བ་སྟེ། སྨྱོ་བ་དང༌། ལྕེབ་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། གཏུམ་པ་དང༌། འཐབ་པ་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། གཡུལ་དུ་ཞུགས་ཤིང༌། མི་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། རིམས་ནང་དང༌། ཁྲག་ནང་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འདི་
― DTG072_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གུས་པར་བྱེད་བ་ཙམ་ལ། གནོད་པ་བཅིངས་པ་སྟེ། གང་ཟག་གི་ཐོག་མ་དང༌། ཐ་མ་བར་དུ་བསྲུང་བའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་སྲུང་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པའི་དུས་ནས་རྒས་པའི་བར་དུ་བསྲུང་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་རྐྱེན་ཡང་མི་གཏོང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཆེ་ཞིང་བཞིན་མི་སྡུག་པ་གསུས་པ་ཆེ་བ། མགོ་ཆེ་བ། མིག་ཀྱང་གློག་དང་འདྲ་བ། སྨིན་མ་ཁྲོ་གཉེར་ཅན་སྐྲ་ཁམ་ནག་གྱེན་དུ་གཟིངས་པ། སྐད་ཆེ་བ་སྦོམ་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་དང༌། སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ། །བལྟ་བའོ། །གླེན་མ་དང༌། མཚམས་བཟང་མ་དང༌། ཀུ་ཤ་ལྟ་བུའི་མིག་ཅན་མ་དང༌། སྐྲ་ཅན་དང༌། ཀམ་པོ་ཛི་དང༌། རབ་མཛེས་མ་དང༌། མིག་དམར་མོ་དང༌། མི་བཟད་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མི་རྣམས་ལ་འཚེ་བ་ལ་དགའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ནག་པོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། མཐིང་ནག་དང༌། དམར་ནག་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་མདུང་དང༌། འཕང་མདུང་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། ཏོ་མར་དང༌། གཏུན་ཤིང་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། མདའ་གཞུ་དང༌། རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཞགས་པ་དང༌། སྦྲུལ་དང་མི་སྙིང་དང༌། མི་མགོ་དང༌། མིའི་པགས་པ་དང༌། རྒྱུ་ཞགས་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། མི་རོ་བསྣམས་པའོ། །དྲི་མི་ཞིམ་པ་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པའོ། །གཅེར་བུར་གནས་པ། མིའི་ཞིང་ལྤགས་གོན་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཤ་དང་ཁྲག་ཟ་བཞེས་བྱ་བ་ནི། མཛའ་བ་མི་མཛའ་བར་བྱ་སྟེ། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སེམས་བཅུག་ནས་མཚོན་གྱིས་མཚོན་འགྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བ་དང་མེ་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བའོ། །སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང༌། ཁྱེའུ་དང༌། བུ་མོ་དག་ཀྱང་འཕྲོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་དང་ཕྲད་གླགས་མེད་པ། གལ་ཏེ་ཕྲད་པར་གྱུར་ན། སྲོག་འཕྲོག་པ་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། ལྗོངས་སམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ཕོ་བྲང་དག་ལ་རྒྱུ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང༌། སྲོག་འཕྲོག་པ། ཁྱེའུ་བུ་མོ་མངལ་ན་ཡོད་པ་ཡང་འཕྲོག་པ་སྟེ། དེ་ཤ་ཁྲག་
― DTG072_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣག་ལ་དགའ་བའོ། །གྲོང་དུ་ཞུགས་པའི་ཁྱིམ་བདག་དང༌། ཁང་སྟོང་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིན་ཏུ་རང་གི་རིགས་སྡང་བ་ལ་སྲུང་བ། སྟོང་པའི་ནང་དུ་གཟུགས་མི་སྣང་བར་འདོད་པ། ཡང་ན་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ། གཟུགས་མི་སྣང་བའོ། །མུན་བའི་འོད་འགྲོ་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ། སྒྲ་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུར་ཁྲོད་དམ། ལམ་རྒྱ་གྲམ་མམ། སུམ་མདོའམ། ཕོ་བྲང་ངམ་དེ་རྣམས་མུན་པ་ལ་རྒྱུ་ཞིང༌། འཇིགས་པ་དང༌། སྐྲག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །མི་འདི་རྣམས་ཀྱི་མདངས་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་ཆེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་གྲགས་པ། ཤུ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། འབྲས་དང༌། གཡན་པ་དང༌། དམུ་ཆུ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའི་ནད་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །དེ་དག་ནི་སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང༌། མིའི་སྐྱེ་དགུ་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་མོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་འཚེ་བ་སྟེ། ཤན་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་བྱས་པ་སྟེ། ཤ་ཁྲག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་སྟེ། སྲིན་མོ་དེ་དག་ནི་འཇིགས་པར་སྣང་ངོ༌། །སྲིན་མོ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚན་གཅིག་ལ་འཚེ་བའི་དུས་སུ་གཟུགས་ཆེ་བར་བསྟན་ཏེ། ཚན་གཅིག་བ་སྤུའི་བུ་གནས་བཟུང་ནས་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་དཔུང་འབར་བའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། དེ་དག་གི་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོ་རང་རང་གི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། དེའི་ཁ་དོག་གིས་མཛེས་པར་སྣང་བའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ནང་ན་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་གླིང་བཞིར་རྒྱུ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་གཉིས་འཐབ་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། མཐུ་ཆེ་།བར་གྲགས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་
― DTG072_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གིས་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། གནོད་པ་དྲག་པོས་གནོད་པར་མི་ནུས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་མཚོན་བྱ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་རབ་ལྟ་བུའོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྡོ་རྗེའི་རིགས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུད་པོའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ་སྐུ་མདོག་མཐིང་གར་བཞུགས་པའོ། །ཞལ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྐུ་མདོག་མཐིང་གར་སྣང་བ་ནི། བྱམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །སྤྱན་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཁྲོ་བོར་སྣང་བ་ནི་མ་ལུས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཐོད་པ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ནི། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་བོར་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔར་ཤར་བའོ། །དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་བ་ནི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཁྲོ་གཉེར་དུ་བསྟན་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། །མཆེ་བ་གཙིགས་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །སྤྲུལ་གྱིས་ཡན་ལག་བརྒྱན་པ་ནི་ནང་གི་དུག་དང་ཕྱིའི་དུག་བཅོམ་པའོ། །ཕྱག་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །གཡས་བརྐྱང་གཡོན་བསྐུམ་པ་ནི་མྱ་ངན་དང་སྲིད་པས་མ་གོས་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བརྡ་བསྟན་པའོ། །པདྨ་བརྒྱད་པའི་གདན་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དོ། །ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་བསྣམས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་འོག་རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དག་པའོ། །ཐ་མ་གཏུན་ཤིང་བསྣམས་པ་ནི། ཐེག་པ་དུ་མ་རྣམ་པར་དག་པའོ། གཡོན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པ་ནི་དུག་གསུམ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །བར་མ་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པ་ནི། བདུད་བཞི་བཅིང་བའོ། །ཐ་མ་ན་རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པ་ནི། སྲིད་གསུམ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་བསྟན་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་
― DTG072_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྣང་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ལ་གང་ཟག་དག་གིས་མོས་པར་གྱུར་ན། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་གནོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྤ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བརྒྱད་པོའི་སྲོག་སྙིང་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཽ་ཏ་མས་བཀའ་སྩལ་བའོ། །སྲིན་མ་ཆེན་མོ་བཅུ་བོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུ་ཅན་སེམས་ཅན་མའི་ས་བོན་སྲུང་བའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་བསྲུང་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་རྒྱུའི་སེམས་དཔས་བསྲུང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅུ་པོ་སྲིན་མོའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོ་བཅུ་བོར་བལྟའོ། །སྲིན་མོ་འཕྲོག་མ་དང༌། སྲིན་མོ་དགའ་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་དམར་སེར་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་དུང་ཅན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ལུས་ལས་བྱུང་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ལྷ་བཤོས་མ་དང༌། སྲིན་མོ་བུམ་པ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མེ་ཏོག་ཀུནདའི་མཆེ་བ་ཅན་དང༌། སྲིན་མོ་འཕྱང་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ནི་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་མོ་དང༌། ནག་མོ་དང༌། དམར་སེར་མ་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་མའོ། །གཡས་རྣམས་ན་ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་དང༌། པདྨ་དམར་པོ་དང༌། དུང་དང་འཁོར་ལོ་དང༌། ཀུནད་དང་མེ་ཏོག་
― DTG072_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུནད་དང་པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། ཨུཏྤལ་སེར་པོ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བ་སྐད་ཅིག་མས་སླེབས་ཏེ། ཆར་དང་མེ་འབར་བར་ནུས་སོ། །འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་འོད་ཟེར་གྱིས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡང་གསལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་གསལ་ལོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་རང་གི་ཁ་དོག་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་དགེ་བར་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་མཐུ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྲིན་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་སའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན། དབུ་ལ་འཁོར་ལོས་མཚན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་པ་གཉིས་ན་འཁོར་ལོ་དང་མེ་ལོང་བསྣམས་པ། གཡོན་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང་རིན་པོ་ཆེ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་གཡས་པ་བརྐྱང་པ་གཡོན་པ་བསྐུམ་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །སྤ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་སྙིང་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོར་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་ཐུགས་རྗེས་དགོངས་ནས་བཀའ་སྩལ་བའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །
― DTG072_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་སེམས་དཔའ་མངལ་ན་སྲུང་སྟེ། དེ་ཡང་བར་དུ་སྲུང༌། ཐ་མར་ཡང་སྲུང་བའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་སྲུང་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བཙས་པ་ནས་བསྲུང་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ལོ་བརྒྱ་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་བསྲུང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་པ། སྲིན་མོ་བཅུ་གཉིས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མཐུ་ཆེ་བ་དག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་མོ་རྣམས་བལྟའོ། །སྲིན་མོ་མགོན་མེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རྒྱ་མཚོ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་དྲག་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་སྲོག་འཕྲོག་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རིག་མ་དང༌། སྲིན་མོ་གཞུ་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མདའ་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རལ་གྲི་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་གཤོལ་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་འཁོར་ལོ་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཁོར་ཡུག་དང༌། སྲིན་མོ་འཇིགས་བྱེད་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། མཐིང་ག་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། དམར་མོ་དང༌། སེར་མོ་དང༌། སྔོན་མོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དུད་ཀ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། ནག་མོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་བུམ་པ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། བུམ་པའི་སྤྱི་བླུགས་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། དུང་དང༌། གཞུ་དང༌། མདའ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། གཤོལ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། མདུང་རྩེ་གསུམ་དང༌། དགྲ་སྟ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མྱུ་གུ་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་ཞིང༌། རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཁ་དོག་དང་མཛེས་པར་ལྡན་པའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་གང་དུ་ཡང་འཁོར་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་འཐབས་པའི་དུས་སུ་ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་སྣང་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་
― DTG072_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གིས་རིག་སྔགས་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བ་དག་གོ །རིག་སྔགས་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ་ཆུའི་ཁམས། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དབུ་ལ་རིན་པོ་ཆེས་མཚན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན། རྡོ་རྗེ་དང་ཨུཏྤལ་སེར་པོ་བསྣམས་པ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང་དུང་སེར་པོ་བསྣམས་པའོ། །གཡས་བརྐྱང་གཡོན་བསྐུམ་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིན་མོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྲོག་སྔགས་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །མ་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཁྲག་ཁྲུག་དུས་སུ་ཕྱུང་ཞིང༌། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་པ། ད་ལྟར་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྱི་གནོད་བྱེད་དང་ཕན་བྱེད་པའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་མར་གྲགས་ཤིང་དབང་ཕྱུག་མར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲུང་བའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོ་སྐྱེ་ཁར་སྲུང་སྟེ། བར་མ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སྲུང་ངོ༌། ཐ་མ་རྒས་ཀ་ན་ཡང་སྲུང་བའོ། །གང་དག་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཙམ་ལ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་ཞིང་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང༌། ཤ་ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཙམ་ལ་གནོད་བྱེད་དང་ཕན་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་མ་མོ་བཅུ་གཉིས་མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་མོ་བཅུ་གཉིས་པོར་བལྟའོ། །ཚངས་པའི་ཆུང་མ་དང༌། དྲག་པོའི་ཆུང་མ་དང༌། གཞོན་ནུའི་ཆུང་མ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་གི་ཆུང་མ་དང༌། ཕག་གི་ཆུང་མ་དང༌། དབང་པོའི་
― DTG072_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུང་མ་དང༌། ལུས་ངན་གྱི་ཆུང་མ་དང༌། རླུང་ལྷའི་ཆུང་མ་དང༌། གཤིན་རྗེའི་ཆུང་མ་དང༌། རླུང་གི་ཆུང་མ་དང༌། མེའི་ཆུང་མ་དང༌། ནག་མོ་ཆེན་མོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་དང་སྐུ་མདོག་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པའོ། །ཚངས་པ་མོ་ལ་སོགས་པ་རིམ་བཞིན་དུ་གཡས་རྣམས་ན་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། ཨ་འབྲས་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། ཨ་འབྲས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རྡོ་རྗེ་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། ཉ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ནོར་གྱི་རྐྱལ་པ་དང༌། སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། དུང་དཀར་པོ་དང༌། བེ་ཅོན་དང༌། གྲི་གུག་དང༌། རླུང་འཁྲིལ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། གྲི་གུག་དང༌། རྩེ་གསུམ་མོ། །གཡོན་རྣམས་ན་རིམ་པ་བཞིན་དུ། དབྱུ་གུ་གསུམ་དང་ཕྲེང་བ་བྲེང་བ་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། །ཕྲེང་པ་དང་རྨ་བྱའི་སྒྲོའོ། །དབྱུག་ཏོ་དང་དུང་ངོ༌། །གྲི་གུག་དང་ཐོད་པའི་ནང་ན་སྨན་ཕུད་དོ། །གྲི་གུག་དང་ཐོད་པའོ། །འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་དང་ནེའུ་ལེའི་རྐྱལ་པའོ། །བུམ་པ་དང་ཞགས་པའོ། །སྡིགས་མཛུབ་དང་མི་མགོའོ། །བ་དན་དང་ཞགས་པའོ། །ཕྲེང་བ་དང་རྩེ་གཅིག་གོ །ཞགས་པ་དང་ཐོད་པའོ། །སྐུ་མདོག་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ། དཀར་མོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སེར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དུད་ཀ་དང༌། དམར་ནག་དང༌། ནག་པོའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་མ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང༌། གང་ཟག་གིས་འདི་ལ་གུས་པར་གྱུར་ན་མ་མོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང༌། །སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོང་བཞིན་ནོ། །མ་མོ་དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཞིང་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པས། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་མ་མོ་བཅུ་གཉིས་པོ་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་
― DTG072_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདའ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ་མེའི་ཁམས། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ་དབུ་ལ་པདྨས་མཚན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་པདྨ་དང་འཁོར་ལོ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་རྨ་བྱ་དང་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་བརྐྱང་བ་གཡོན་བསྐུམ་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་མོའི་སྲོག་སྙིང་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོར་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྲིན་པོའི་ཆུང་མ་ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་རལ་པ་གཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་པོའི་རྒྱལ་པོ་ལངྐ་མགྲིན་བཅུའི་ཆུང་མ་ཆེན་མོ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལ་གནས་པ་གང་དག་ཁྲག་གི་དྲི་ཚོར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོའི་འཛམ་བཅུ་གླིང་གི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་ཚལ་ན། ཡུལ་ལངྐྲའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཤ་ཟ་ཆེན་མོས་ཤ་ཁྲག་གི་དྲི་ཚོར་ན་མི་སྲུན་པའོ། །མཚན་གཅིག་ལ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིར་འགྲོ་བ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཁྲག་གི་དྲིའི་རྣམ་པ་ཚོར་ན་མཚན་གཅིག་ལ་གང་ན་ཡོད་པ་ཡང་ལེན་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །བཙའ་ཁ་དང་བཙས་པ་ན་ཡང་སྲུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོག་མ་བར་དང་ཐ་མ་གསུམ་སྲུང་སྟེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །དེའི་ཁ་དོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་ནག་པོའོ། །རལ་པ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ། བཞིན་མི་སྡུག་པ། གཡས་གཉིས་ན་གྲི་གུག་དང་རྩེ་གསུམ་གཡོན་གཉིས་ན་ཞགས་པ་དང་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །དེས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་
― DTG072_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་གུས་པར་བྱས་ན་ཤ་ཟ་ཆེན་མོ་དེས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བགྱིད་པའོ། །རིག་སྔགས་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་རླུང་གི་ཁམ་སྤྱན་གསུམ་པ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། དབུ་ལ་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་གཉིས་ན་ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་དང༌། པདྨའོ། །གཡོན་གཉིས་ན་པདྨའི་སྒྲོ་དང་གོས་སྣ་ཚོགས་པའོ། །གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤ་ཟ་ཆེན་མོའི་སྲོག་སྙིང་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལྟ་བའོ།། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རེ། ཁ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསྲུང་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྲིན་མོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་དུས་སུ། ཟངས་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁམས་ན་སྲིན་མོ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མདོ་ཟ་མ་ཏོག་གི་མདོ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ད་ལྟར་ཡང་སྲིན་མོ་བདུན་ཅུ་ཐམ་པ་མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ།། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོ་བདུན་ཅུར་བལྟའོ། །སྲིན་མོ་སེར་སྐྱ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་པདྨ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་མ་ཧེ་མོ་ཞེས་བྱ་དང༌། སྲིན་མི་དཀར་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་སྤུ་གུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་འབར་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་གདུང་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་བུམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་དང༌། སྲིན་མོ་དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་ས་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དཀུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་སེར་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་
― DTG072_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། དམར་སེར་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། པདྨ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། མདུང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། གཏུན་ཤིང་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བའོ། །སྲིན་མོ་སེང་གེའི་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་སྣར་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་འོད་ཟེར་མ་དང༌། སྲིན་མོ་བསྲེག་བྱ་ཟ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཆུ་ལྷའི་ཆུང་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ནག་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་གླང་ཆེན་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་སྟོབས་ཅན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཟ་བ་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་ལག་འགྲོ་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། དམར་སེར་མ་དང་དམར་ནག་གི་མདོག་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། ནག་མོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སེར་མོ་དན། དམར་སེར་མོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། གྲི་གུག་དང༌། མདུང་དང༌། འཕང་མདུང་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་མོ། །གཡོན་རྣམས་ན་པདྨ་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སྲིན་མོ་མ་ཏང་གི་དང༌། སྲིན་མོ་དམར་སེར་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་ཐིགས་པ་འཛིན་དང༌། སྲིན་མོ་གཏུམ་མོ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རི་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་གྲུལ་བུམ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཚོན་ངན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཟློག་བྱེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རྒྱགས་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མངལ་ཟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་མཛད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། མཐིང་ག་དང༌། དམར་སེར་དང༌། ཁྲ་བོ་དང༌། ནག་མོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། ལྗང་ནག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་མདུང་དང༌། འཕང་མདུང་དང༌། ཏོ་མར་
― DTG072_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། གཏུན་ཤིང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། མདའ་གཞུ་དང༌། མདུང་རིངས་དང༌། རྩེ་གཅིག་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཨུཏྤལ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་གང་ཟག་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །སྲིན་མོ་ཁྲག་ཟ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་སོ་སྟོ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་དངགས་བྱེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཚངས་པ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ལྟེང་ཀ་སྐྱོང་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དང༌། སྲིན་མོ་སྐེམ་བྱེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མུན་པ་དང༌། སྲིན་མོ་ཆག་འབེབས་མ་དང༌། སྲིན་མོ་འབྲུག་སྒྲོགས་མ་དན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་བསྲུང་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་མོ་དན། ལྗང་གུ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དམར་སེར་མ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་མ་དང༌། དཀར་སེར་མ་དང༌། དུད་ཀ་མའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གཡས་ན་གྲི་གུག་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། མི་མགོ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། མདུང་རྩེ་གསུམ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། རྩེ་གཅིག་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། གང་ཟག་དག་ལ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །སྲིན་མོའི་འགེགས་མ་དང༌། སྲིན་མོ་སྣང་བྱེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་འགྲོ་བ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་སྒྲོན་མ་ཁ་དང༌། སྲིན་མོ་ནོར་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མཚན་མོ་ནག་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་མཆེ་བ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཡཱ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་དྲི་མེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་སྟོབས་བཟང་མ་དང༌། སྲིན་མོ་རལ་པ་འགྲེང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནམ་མཁའི་མདོག་དང༌། སེར་མོ་དན། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། ནག་མོ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དམར་མོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། ལྗང་ནག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་ནོར་གྱི་རྐྱལ་བུ་དང༌། མེ་སྤར་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་སྙིམ་དང༌། གྲི་གུག་དང༌། བེ་ཅོན་དང༌། མདུང་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་
― DTG072_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །སྲིན་མོ་མགོ་བརྒྱ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ལག་བརྒྱ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མིག་བརྒྱ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་གནོད་བྱེད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་འཇོམས་མ་དང༌། སྲིན་མོ་བྱི་ལ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཟླ་བ་མ་དང༌། སྲིན་མོ་མཚན་མོ་རྒྱུ་བ་དང༌། སྲིན་མོ་ཉིན་མོ་རྒྱུ་བའོ། །སྲིན་མོ་ཞགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །མགོ་བརྒྱ་དང་ལག་བརྒྱ་མིག་བརྒྱ་གསུམ་པོ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལུས་ཀྱང་ཁྲ་བོར་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་མོ་དང༌། སེར་མོ་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་མོ་དང༌། དམར་ནག་མོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚོན་བསྣམས་པ། སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །བདུན་པོ་དེ་དག་གི་གཡས་ན་འཁོར་ལོ་དང་མདའ་གཞུ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། མདུད་རྩེ་གསུམ་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གཅིག་པ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་བུམ་པ་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་མོ་ཁྲོ་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་རྣམ་པར་འཚེ་དང༌། སྲིན་མོ་རལ་གྲི་དང༌། སྲིན་མོ་གཏུན་ཤིང་འཛིན་དང༌། སྲིན་མོ་ལག་ན་རྩེ་གསུམ་དང༌། སྲིན་མོ་སོ་བྲོད་མ་དང༌། སྲིན་མོ་ཡིད་དུ་འོང་མ་དང༌། སྲིན་མོ་དེས་མ་དང༌། སྲིན་མོ་གཏུམ་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་སོ་དང༌། སྲིན་མོ་འགྲོ་འཁྲུག་མ་དང༌། སྲིན་མོ་སྔོན་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་ཁྲ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། སྔོ་བསངས་མ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་སེར་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། ནག་མོ་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། དམར་ནག་གི་མདོག་དང༌། སྔོན་མོ་དང༌། ཁྲ་མོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གཅིག་རྣམས་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། མཆེ་བ་དང༌། ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་དང༌། གྲི་གུག་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། དུང་དང༌། མདུང་རིངས་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་གཏུན་ཤིང་བསྣམས་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་དེ་དག་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་གང་ཟག་དག་ལ་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བདུན་ཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟངས་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁམས་ན་འཁྱམས་ཤིང༌། མིའི་འཇིག་
― DTG072_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ། བདུན་ཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་ལྔ་བརྒྱའི་གཙོ་མོའོ། །ད་ལྟར་ཡང་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གིས་སྲིན་མོ་ལྔ་བརྒྱ་བཏུལ་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་བཀའ་ལས་འདའ་མི་ནུས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་མེ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པ་གཏོང་བར་ནུས་པ། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་འོད་ཀྱིས་རང་གསལ་ཞིང༌། གཞན་ཡང་གསལ་བའོ། །ཡང་ན་དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གཞན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་རང་གི་ཁ་དོག་གིས་བདུན་ཅུ་མཛེས་པར་སྣང་བའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟངས་གླིང་གི་སྲིན་མོ་ལྔ་བརྒྱ་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟངས་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁམས་ན་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པར་རྒྱུ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་གཉིས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་གྲོགས་བྱེད་ནུས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། སྲིན་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་ནག་མོ། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ། སྤྱན་གསུམ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། གཡས་གཉིས་ན་རྡོ་རྗེ་དང་མཆོད་རྟེན། གཡོན་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པ། གཡས་བརྐྱང་གཡོན་བསྐུམ་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིགས་པ་ལས་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བཟུང་བ་ལས་ཐར་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་བོར་ནས་དགེ་བ་ལ་བསྐྱང་བའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་
― DTG072_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་རྣམས་ལས་ཐར་ནས་དགེ་བ་ལ་གནས་པའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་མྱ་ངན་གྱི་ཆད་པ་སྤང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་མི་གནས་པའོ། །མཚོན་ཆ་སྦང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་གྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །དུག་གསང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དུག་ལྔ་བསད་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐ་མ་ཐོག་མ་ད་ལྟར་མེད་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པར་བལྟ་བའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་པོའམ་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའམ། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའམ། རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧི་ལི་ཧི་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་མ་མོ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །།སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་ཤཱཀྱ་སེང་གེའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །གང་གིས་ཕྱག་འཚལ་ཞེ་ན། རིག་པ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་གིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །སྭཱ་ཧཱ་ནི་གང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པའི་དངོས་གྲུབ་ནི། དེ་ལ་སོགས་པ་གསང་སྔགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གནས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རིག་པ་དང་ནང་གི་རིག་པ་སྟེ། ཕྱིའི་རིག་པ་ནི་རིག་པ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །དེ་ནི་ལྷ་བསྙེན་དང༌། དབྱངས་དང༌། སྨན་དང༌། བཟོ་དང༌། སྒྲའོ། །ལྷ་བསྙེན་ནི། རྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག །སྔགས་དང༌། རྒྱུད་དང༌། འཁྲུལ་འཁོར་དང༌། སྦྱིན་སྲེག་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། སློབ་མ་ལྷག་པར་གནས་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དབྱངས་ནི་རིང་པོ་དང་ཐུང་བ་དང༌། དྲག་པོ་དང༌། མཐུག་པོ་དང༌། སྒྲ་ཆུང་དུ་དང༌། དེ་རྣམས་བྱུང་བ་ནི་རིག་བྱེད་བཞི་ལས་
― DTG072_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་མཁས་པས་ན་དབྱངས་སོ། །སྨན་ནི་ཁ་དོག་བརྟག་པ་དང༌། རྩ་བརྟག་པ་དང༌། འབྱུང་བ་བརྟག་པ་དང༌། དུས་བརྟག་པ་དང༌། ཉི་མ་བརྟག་པ་དང༌། དེའི་བྱེ་བྲག་གིས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གསོ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། དུས་བཟུང་ནས་སྨན་ལ་བརྟག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རླུང་དང༌། བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཟས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྩའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཕྱིའི་ཁ་དོག་གི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཆུ། དྲི་མ། མིག །དབུགས། ལྕེ་ལ་བརྟག་པའོ། །དེ་ལ་བརྟག་པས་ན་སྨན་ནོ། །བཟོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའོ། །སྒྲ་ནི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་གྱི་སྲང་ལ་གཞལ་བ་དང༌། གཅིག་མཐོང་བས་མང་པོ་སྨྲ་བ་དང༌། གཅིག་གིས་གཅིག་སྨྲ་བ་སྟེ། གཅིག་གིས་གཉིས་སྨྲ་བ་དང༌། གཅིག་གིས་གསུམ་སྨྲ་བ་དང༌། གཅིག་གིས་མང་པོ་སྨྲ་བའོ། །དེ་ཡང་མཚན་བརྒྱད་དུ་བྱུང་སྟེ། མཚན་བརྒྱད་པ་དེ་ཡང༌། རིག་པའི་སྒྲ། བྱཱ་ཀ་ར་ཎའི་སྒྲའི་གནས་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་མཁས་པས་སྒྲའོ། །ནང་གི་རིག་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཁ་དོག་དང་བྲལ་བ། གཟུགས་དང་བྲལ་བ། མཚན་ཉིད་མེད་པ། གཞི་མེད་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །སྔགས་ནི་མ་མནྟྲ་སྟེ། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ། སྔགས་དེ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན། ཕྱོགས་རྣམས་དང་བྲལ་བའོ། །ཆེན་མོ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པའི་གསང་སྔགས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གསལ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་རང་ཡང་དང་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ཚོགས་སོགས་པ། གཉིས་པ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་སྟེ། དམ་ཚིག་སེམས་དཔའ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པའོ། །རྫོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡེ་ཤེས་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་རྟག་ཆད་དང་བྲལ་བ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པས་ན་གསང་བའོ། །སྔགས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་གཟུང་བས་ན་གཟུངས་སྔགས་སོ། །ཆེན་མོ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སོ་སོར་འབྲང་མ་ཆེན་མོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་དེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །སོ་སོ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་
― DTG072_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲུག །འབྲང་མ་ནི་ཆོས་སྐུ། ཆོས་སྐུ་ལ་ཡང་བརྗོད་བྱའི་རང་བཞིན་དཔེར་ན་མདའ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་ནི་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སོ་སོར་འབྲང་མའོ། །ཆེན་མོ་དེ་ལྟ་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སྲུང་བ་ཆེན་མོ་འདི་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སོ་སོར་འབྲང་མ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རིགས་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་དང༌། པདྨའི་རིགས་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་དང༌། ལས་ཀྱི་རིགས་བསིལ་བའི་ཚལ་དང་ལྔའོ། །ལྔ་བོ་དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་རྣམས་སོ། །སྐུ་མདོག་ཀྱང་དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་མཚན་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ། འཁོར་ལོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དུང་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། བུམ་པའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། སྐྱབས་སྦྱིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱང་ཞི་བ་དང༌། ཁྲོ་བོ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ་དང༌། བཞིན་འཛུམ་པ་དང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། འཁོར་ལོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དབུ་ལ་བརྒྱན་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཟླ་བའི་གདན་དང་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཆེན་མོ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་སྲུང་བ་ལྔའི་དམ་ཚིག་གོ །བདག་ལ་སྲུངས་ཤིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟེན་གྱི་གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །སྭཱ་ཧཱ་ནི་དེ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའོ། །གཤེད་བྱེད་རྣམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལས་བཅོམ་པའོ། །བསྒྱུར་བའི་ལས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ད་ལྟར་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་ལས་རྣམས་སོ། །བྱད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་ལས་འཕྲོའོ། །གཡེངས་བྱེད་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲན་པ་གཡེངས་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྩུབ་པར་བྱེད་པའོ། །རོ་ལངས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་ཀྱིས་ལངས་པ་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་རང་བཞིན་
― DTG072_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་ལངས་བ་དང༌། སྦོད་གཏོང་གི་ནུས་པས་ལངས་པའོ། །སེམས་བསྒྱུར་བ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པའི་སེམས་བཞག་ནས་མ་རིག་པའི་སེམས་སུ་བསྒྱུར་བ་རྣམས་སོ། །སྦོད་གཏོང་རྣམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། དམོད་མོའི་རང་བཞིན་བཏང་བ། དྲང་སྲོང་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཅོམ་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བཅོམ་པའོ། །སྐེམ་བྱེད་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡངས་ཤིང་འགྱུར་བར་བྱེད་པའོ། །སྨྱོ་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། སྔགས་དང༌། སྨན་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྱོ་བར་བྱེད་པའོ། །གྲིབ་གནོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲིབ་མ་ལ་བཟུང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྗེད་བྱེད་རྣམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པའོ། །དེ་ཡང་རིག་པས་བཅོམ་པའོ། །སྐེམ་བྱེད་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅོད་གི་ནད་བཞིན་དུ་ཡུན་རིང་པོའོ། །སྐྲག་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །དབྱིག་དུག་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནོར་བུ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པའོ། །དུག་རྣམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཕྱིའི་དུག་དང༌། ནང་གི་དུག་བཅོམ་པའོ། །བཟའ་ཉེས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱུག་ཉེས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨན་དུག་ཏུ་སོང་བའོ། །གནོད་སྒྲིབ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟ་བ་ལོག་པར་བྱེད་པའོ། །གནོད་ལྟས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟ་བ་ལོག་པ་རྣམས་གྱིས་ལྟ་བའོ། །བྲི་ཉེས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྲིས་པའོ། །བསྒོམ་ཉེས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྨད་པ་རྣམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་ཕོ་ཉ་བྱེད་པ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཅོམ་པའོ། །རིམས་ཉིན་གཅིག་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉིན་གཅིག་གིས་རྫོགས་པ་ལོང་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཉིན་གཉིས་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བས་རིང་བ་སྟེ་ཉིན་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཉིན་གསུམ་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉིན་མོ་གསུམ་པར་རྫོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་གསོད་བར་བྱེད་པའོ། །ཉིན་བཞི་
― DTG072_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉིན་བཞི་ལོན་ནས་ཕན་པ་མེད་པའོ། །ཉིན་བདུན་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་ཚད་པ་སྟེ་དྲུག་མ་བཟློག་ན་བདུན་པ་ལ་འཆི་བའོ། །ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཚེས་གྲངས་རྣམས་མ་བཟློག་ན་དུས་དེར་འཆི་བའོ། །ཟླ་བ་གཅིག་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་ནར་མ་སྟེ། དུས་གཞན་ལ་མ་བཟློག་ན། ཟླ་བ་གཅིག་ལོན་ནས་འཆི་བའོ། །ཉིན་མོ་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་དྲོ་ནས་དགོངས་ཀ་ལ་ཕན་མེད་པར་འགྲོ་བའོ། །ཡུད་ཙམ་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གློ་བུར་གྱི་ནད་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་མེད་པའོ། །རྟག་བའི་རིམས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལོ་ནས་ལོར་འགོར་བ་སྟེ་གཞི་ཚད་པས་མ་བཏང་པའོ། །རིམས་ལྡང་དུབ་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསོ་བ་དཀའ་བ་རེས་འབྱུང་ཞིང་རེས་དྲག་པའོ། །རླུང་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རླུང་ལས་གྱུར་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཁྲིས་པ་ལ་ནད་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །བད་ཀན་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བད་ཀན་ལས་གྱུར་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །འདུས་པ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་གསུམ་འདུས་པ་སྟེ། འདུས་པའི་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་ཡང་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིར་གནས་སོ། །མིའི་རིགས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྐུན་མའམ་རྒྱལ་པོའམ་དེ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་གི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བས་ན་མིའི་རིགས་སོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་རིམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རླུང་བད་ཀན་དུ་བསྟན། བད་ཀན་རླུང་དུ་བསྟན། མཁྲིས་པ་བད་ཀན་དུ་བསྟན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་བསྟན་པ་ནི། མི་མ་ཡིན་པའི་རིམས་སོ། །རིམས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པས་དེ་དག་གི་རིམས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བར་མི་ནུས་པའོ། །ཤུ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། འབྲུམ་བུ་ཕྲ་མོ་དང༌། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། གཡན་པ་དང༌། མེ་དབལ་དང༌། ལྷོག་པ་རྣམས་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་ནད་དེ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཅོམ་པའོ། །ཀླད་པན་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རླུང་དང་བད་ཀན་མཁྲིས་པ་
― DTG072_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་དེ་གསུམ་གྱིས་བསྒྱུར་ནས་ཡན་ལག་ན་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་ལ་སོགས་པ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་བཅོམ་མོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་བགེགས་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །དུག་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དུག་གསུམ་དང་ནང་གི་དུག་གསུམ་ཕྱིའི་བསྡད་པ་དང་འགྲོ་བ་དང་བྱེད་པའོ། །བསྡད་པ་ནི་བཙན་དུག་ལ་སོགས་པ་རྩྭ་དང་ལོ་མའི་དུག་གོ །འགྲོ་བ་ལ་ཡང་བསམ་པ་རེག་པ་མཐོང་བ་ཁ་རླངས་སོ། །བྱེད་པ་ཡང་དབྱིག་དུག་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བརྒྱ་རྩ་བཞི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་བཅོམ་པའོ། །བདག་ལ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་དག་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་རོ། །མཆན་མོ་བདེ་ལེགས་ཉིན་བདེ་ལེགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། ལུས་ངག་ཡིད་མི་བདེ་བའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོ་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉི་མའི་གུང་གིས་བདེ་ལེགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་ཕྱེད་ན་ཡང་མི་བདེ་བར་མི་གནས་པའོ། །ཉིན་མཚན་ཀུན་གྱི་བདེ་ལེགས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོའི་བར་ནས་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་སྟེ། རྒས་ནས་མ་ཤི་བའི་བར་དུ་ཡང་བདེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བདག་ལ་སྩོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དག་གིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་འཚལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པ་རྣམས་ཏེ། གཞི་མ་གྲུབ་རྐྱེན་གྱིས་མ་གོས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ། ས་བཅུ་ལ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གྲོལ་གྱུར་ཕྱག་འཚལ་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོལ་གྱུར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏེ། གྲོལ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་གྲོལ་བའོ། །ཞི་གྱུར་ཕྱག་འཚལ་ཞི་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གྱུར་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མི་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །ཞི་ལ་
― DTG072_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོར་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །རྣམ་གྲོལ་ཕྱག་འཚལ་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲོལ་ནི་འགྲོལ་བྱེད་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །འགྲོལ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་འགྲོལ་བའོ། །བྲམ་ཟེ་གང་དག་སྡིག་པའི་ཆོས་བསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བྲམ་ཟེ་དག་ཡིན་ཏེ། དེས་སྡིག་བོར་ནས་དགེ་བ་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་སོགས་པ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་གང་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཕ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་གཏོང་བའི་ཕའོ། །མ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེས་པའི་མ་ལན་གྱིས་མི་འཁོར་བའོ། །མངལ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མའི་མངལ་ན་ཡོད་པ་ཡང་བདེ་བའོ། །རྐང་གཉིས་པ་རྣམས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་མི་ལ་སོགས་པའོ། །རྐང་བཞི་པ་རྣམས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་ནི། སྟག་དང་སེང་གེ་ལ་སོགས་པའོ། །རྐང་མེད་རྣམས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲིད་པ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་ལེགས་བའོ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་སྔགས་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང་རིགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་བལྟ་བའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིགས་བཞི་དུག་བཞི་དུས་བཞིར་གནས་པ་སྟེ། རིགས་བཞི་ལ་ཡང་བྲམ་ཟེ། རྒྱལ་པོ། རྗེའུ་
― DTG072_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས། དམངས་རིགས་སོ། །རིགས་བཞི་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེའི་འོག་མ་ནི། བྲམ་ཟེའི་བྲམ་ཟེ། རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་པོ། རྗེའུའི་རྗེའུ། དམངས་རིགས་ཀྱི་དམངས་རིགས། དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དུག་བཞི་ལ་བསམས་པ་ལས་ཚོར་བ་བྱུང་ངོ༌། །མཐོང་བ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། མངོན་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང༌། མིག་གིས་མཐོང་བའོ། །རེག་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། རེག་པའི་རང་བཞིན་དང༌། གཟུང་བའོ། །ཁ་རླངས་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁ་རླངས་དབུགས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མཆེ་བའི་དུག་གོ །རིགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། འཕྲལ་ཡང་སེམས་ཅན་དུག་བཞི་ཡོད་པའོ།། དུས་བཞི་ལ་ཡང་སྔ་དྲོ་དང༌། ཉི་མ་ཕྱེད་དང༌། ཕྱི་དྲོ་དང༌། དགོངས་མོའོ། །ནུབ་མོ་ལ་སྲོད་དང་ནམ་ཕྱེད་དང༌། ཕྱེད་ཡོལ་དང༌། ཐོ་རངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀླུ་ཡང་དུས་བཞི་ལ་རྒྱུ་བའོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ཟུང་ཤིག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སང་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་ཆེན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དབང་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་བའི་དབང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་མདོག་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དམར་སེར་རོ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ལྷའི་ཆ་བྱད་ཅན། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །གཡས་རྣམས་ས་གནོན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ་མི་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དུག་མེད་བཅས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མཚོ་ཆེན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མཚོ་ཆེན་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དཀར་
― DTG072_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དུང་གི་མདོག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་མྱུ་གུ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་དང༌། མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆུ་སྲིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་དགའ་བོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མི་ཞུམ་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་བར་མི་ཞུམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན། ཤིང་ཐོག་བཱི་ཛ་པཱུ་ར་ཀ་དང༌། ཨུཏྤལ་དང༌། ནཱ་ག་པུཥྤ་དང༌། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་དང༌། མེ་ཏོག་མནྡཱ་ར་བའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ཅན། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། བལྟ་ན་སྡུག་བ་མིའི་ཆ་བྱད་དུ་ཡོད་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་ན་མཛེས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་རྒྱས་ཀྱི་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཇོག་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྐྱ་རེངས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆུ་ལྷ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་པཎྜ་ཀ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོར་མོ་དྲུག་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྙིང་པོར་འགྲོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། གསེར་མདོག་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། སྣ་ཚོགས་མདོག་ཅན་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་མེ་ལོང་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སེར་པོ་དང༌། ཨ་ཤོ་ཀའི་ལོ་མ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་འབར་བ། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། མེ་ཏོག་ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་
― DTG072_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྣམས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མེ་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ནི་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བོར་གནས་པའོ། །དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པ། བྲམ་ཟེའི་རིགས་བསམ་པའི་དུག་ཅན་སྔ་དྲོའི་དུས་ཅན་ནོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་བཅོ་ལྔ་བཅོ་ལྔ་ཡོད་པ། བྲམ་ཟེ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་ནི། སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང༌། གཡོན་རྣམས་ན་གནས་པའི་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་ནི་དཀར་པོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བྲམ་ཟེ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི། གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་གཟུང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའམ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་མེད་པ། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་མེད་པ། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་གས་འཛིན་པ། རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ན་གནས་པ། ཚེ་རིང་བ། བསྐལ་བར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲ་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་ནི་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྦུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་ལྡན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་མགྲིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་འཕེལ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་བཟངས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་བཟངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌།
― DTG072_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྗང་གུ་དང༌། སྔོན་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དཔལ་བེའུ་དང༌། གདུགས་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། དུང་དང་བུམ་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ལྷའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆུ་སྐྱེས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟག་རེ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལག་བཟངས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉི་འོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དམར་པོ་དང༌། མཐིང་གའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དགྲ་སྟ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པ་གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། དྲི་ཟའི་ཆ་བྱད་དུ་ཡོད་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཟླ་འོད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཟང་སྡུག་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ངར་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འབྲུག་སྒྲོགས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གློག་འབྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། སྤྲིན་གྱི་མདོག་དང༌། སྔོ་སྐྱའོ། །གཡས་རྣམས་ན་པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། ཙནྡན་གྱི་བེ་ཅོན་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། མེ་ལོང་ངོ༌། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། མིའི་ཆ་བྱད་ཅན་ནོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱས་བྱེད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆར་འབེབས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དྲི་མེད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ཅན་མགོ་དང༌།
― DTG072_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་མགོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྟ་མགོ་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། གོས་སྣ་ཚོགས་པ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །མཐོང་བའི་དུག་ཅན། རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་རིགས། དུས་ཉི་མ་ཕྱེད་ན་རྒྱུ་བ། སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། སྦྲུལ་དེ་ཡང་སྦྲུལ་མགོ་བཅུ་གསུམ་བཅུ་གསུམ་དུ་ཡོད་པ། སྦྲུལ་གྱི་ཁ་དོག་སེར་པོར་གནས་པ། གཡོན་གྱི་ཕྱག་ན་བསྣམས་པའི་སྦྲུལ་ཡང་སེར་པོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར། དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཐོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་གཟུང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བ། ས་འཛིན་པ། རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཆེན་པོར་གནས་པ། ཚེ་རིང་བ། བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲ་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྤུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། དེ་དག་ནི་ལྷོ་
― DTG072_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བ་ལང་མགོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རི་དགས་མགོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གླང་པོ་ཆེའི་མགོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རླན་སྟོབས་ཅན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྐྱེ་བོ་འཚེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྡོ་རྗེ་དབྱུག་ཏོ་དང༌། པདྨའི་དབྱུག་ཏོ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐོ་བ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དགྲ་སྟའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །ལྷའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་སོ། །དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པའོ། །སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རིས་བཀྲ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིག་བཀྲ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྣ་ཚོགས་སྡེ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མི་གཏོང་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཏོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་སེར་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོའོ།། གཡས་རྣམས་ན་པདྨ་དམར་པོ་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། ཨུཏྤལ་དཀར་པོ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སེར་པོ་དང༌། ནཱ་ག་པུཥྤ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་སོ། །དྲི་ཟའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཏང་བཟུང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀྱི་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྟོགས་པའི་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དཀར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་པདྨ་དམར་པོ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་དང༌། མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏ་བསྣམས་སོ། །གཡོན་རྣམས་
― DTG072_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །མིའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཕྱང་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྲིན་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མཐའ་ཡས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གསེར་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གླང་པོའི་རྩ་ལ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་གསལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་བསྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དུང་གི་མདོག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་ཨུཏྤ་ལ་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། ནཱ་ག་པུཥྤ་དང༌། ཨ་སོ་ཀའི་ལོ་མ་དང༌། ཙམ་པ་ཀའི་མེ་ཏོག་དང༌། མེ་ཏོག་ཀུནད་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པའོ། །དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ལྡན་པའོ། །སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །སྦྲུལ་བཅུ་གཅིག་བཅུ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ། སྦྲུལ་དམར་པོར་གནས་པ། གཡོན་ན་བསྣམས་པ་ཡང་དམར་པོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་རྗེའུ་རིགས། རེག་པའི་དུག་ཅན། དུས་ཕྱི་དྲོ་ན་རྒྱུ་བའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་གཟུང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་པའོ། །ས་འཛིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཆེན་པོ་ན་གནས་པ་ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་འཕེལ་བ། དགྲའི་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་
― DTG072_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེ་བ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཆུང་མ་དང་བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྦུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སེར་སྐྱ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཀར་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དུད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོག་མ་མེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ལྗང་གུ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། མཐིང་ནག་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གོས་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་སོ། །ལྷའི་ཆ་བྱད་དུ་སྣང་བའོ། །སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ལྡན་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་ནག་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ལྷ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ནག་པོ་དང་མཐིང་ག་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དམར་ནག་གི་མདོག་དང་ངོ༌། །གཡས་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། དུང་བསྣམས་པ། གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་སོ། །དྲི་ཟའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་བའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྐྲག་བྱེད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྲིན་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བྲག་ལག་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གངྒཱ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སིནྡྷུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ།
― DTG072_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་ནག་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། མཐིང་ཁའོ། གཡས་རྣམས་དབྱུག་ཏོ་དང༌། བེ་ཅོན་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དམིག་ཅན་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཐོ་བ་དང༌། རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་སོ། །མིའི་ཆ་བྱང་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་པཀྵུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སཱི་ཏ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཀྲ་ཤིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རབ་བརྟན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ས་སྲུང་གི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་འབར་བ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་དང༌། ནཱ་ག་པུཥྤ་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང་ངོ༌། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆ་བྱད་ཅན་ནོ། །དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ལྡན་ནོ། །སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དམངས་རིགས་ཀྱི་དམངས་རིགས། ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག །དུས་དགོངས་ཀ་རྒྱུ་བ། སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ནི་དགུ་དགུར་གནས་པའོ། །སྦྲུལ་དེ་ཡང་ལྗང་གུར་གནས་པ། གཡོན་གྱི་སྦྲུལ་ཡང་ལྗང་གུའོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར། དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། །དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། བསླབ་པའི་གཞི་བཟུང་བ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བ། ས་འཛིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཆེན་པོ་ན་གནས་པ། ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་
― DTG072_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲའི་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྤུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་འཛིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མུ་ཁྱུད་འཛིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མདོག་འཛིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཟང་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་བཟང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་ཕྲེད་བ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །གཟུགས་ལྷའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ལྡན་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བཟངས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་བཟངས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་གཉིས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཨ་འབྲས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང༌། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དང༌། ནོར་གྱི་རྒྱལ་པ་བསྣམས་པའོ། གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །དྲི་ཟའི་ཆ་བྱད་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་
― DTG072_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གདེངས་ཀ་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སེར་པོ་གཉིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དམར་པོ་གཉིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཀར་པོ་གཉིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཕྲེང་ལྡན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དམར་ཕྲེང་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། མཐིང་ནག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། འཁོར་ལོ་དག །རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །མིའི་ཆ་བྱད་དུ་གནས་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ལྡན་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བེའུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཁྲུམས་སྟོད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྔ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་རྡ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨ་མྲ་མུ་སྟེགས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུའི་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་དམར་པོ་དང༌། རིན་ཆེན་གྱི་སྣོད་དང༌། རྔ་རྐེད་ཉག་དང༌། རྐེ་རིངས་དང༌། མེ་ཏོག་ཙམ་བ་ཀ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ། དབུལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཚོར་བའི་དུག་ཅན་སྲོད་ལ་རྒྱུ་བའོ། །སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དགུ་དགུར་གནས་པ། མདོག་དམར་པོར་གནས་པ། གཡོན་གྱི་ཞགས་པ་ཡང་དམར་པོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་
― DTG072_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་གཟུང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བའོ། །ས་འཛིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཆེན་པོ་ན་བཞུགས་པ། ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲ་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ཡང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྤུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཤར་ལྷོ་མཚམས་ན་བཞུགས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཤིང་རྟའི་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སེར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་པི་ཝང་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། དུང་དང༌། བུམ་པ་དང༌། རལ་གྲིའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་སོ། །ལྷའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཙམ་པར་སྐྱེས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཽ་ཏ་མ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྔ་ལེན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཙུག་ཕུད་ལྔ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བདུད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་སེར་དང༌།
― DTG072_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེར་པོ་དང༌། ཁ་དོག་དྲུག་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་རྣམས་སོ། །གཡས་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་དང༌། དབྱུག་པ་གསུམ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཞགས་པ་རྣམས་སོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །དྲི་ཟའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་གྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཐིགས་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་བའི་ཐིགས་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བུམ་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དུས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་ཨ་འབྲས་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་དང༌། ནཱ་ག་པུ་ཥྤའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །མིའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པའོ། །དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆུང་ཟད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཚིམ་པ་ཀ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཽ་ཏམ་ནག་པོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཡིད་བཟང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་ནག་དང༌། དུད་ཀ་དང༌། མཐིང་ཁ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དམར་པོ་དང་ངོ༌། །གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། དགྲ་སྟའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པའོ། །དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པ་ལ་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །འདི་མངོན་པའི་དུས་ཅན། རྒྱལ་རིགས་ནམ་ཕྱེད་ན་རྒྱུ་བའོ། །སྤྲུལ་མགོ་དགུ་པ་དང་
― DTG072_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་ཁ་དོག་ཀྱང་དུད་དཀར་གནས་པ། སྤྲུལ་ཞགས་ཀྱང་དུད་ཀའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་གཟུང་པ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་པ། ས་འཛིན་པ། རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཆེན་པོར་གནས་པ་ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲའི་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྤུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་བཞུགས་བའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིའི་རྩ་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིའི་བླ་མ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མི་མ་ཡིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཟིངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སྔོན་པོ་དང༌། སྡོ་བསངས་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྩེ་གསུམ་དང༌། བ་དན་དང༌། རླུང་འཁྲིལ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཨ་འབྲས་སྙིང་པོའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ལྷའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བ་ལུ་ཀ་དང༌།
― DTG072_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨ་ལུ་ཀ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཧུ་ལུ་ཀ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་གྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། སྔོན་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དགྲ་སྟ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། རྩ་གཅིག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པ། དྲི་ཟའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ཅན། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་ལོ་མ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་སྒྲ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཆི་སྒྲ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཟི་ཅན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། དཀར་པོར་གནས་པའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གདུགས་དང༌། དུང་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །མིའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ལྡན་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སེར་སྐྱ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཞི་བ་འཛིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མེ་ཏོག་ཨུཏྤ་ལ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སེན་མོ་ཅན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཕེལ་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཐར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་གྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཁྲ་བོར་གནས་པའོ། །གཡས་རྣམས་ནི་བུམ་པ་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། གདུགས་དང༌། དུང་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། པདྨ་དང་ངོ༌། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པའོ། །དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་
― DTG072_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །རྗེའུ་རིགས་འཛིན་པའི་དུག་དུས་ནམ་ཕྱེད་ཡོལ་ན་རྒྱུ་བའོ། །སྤྲུལ་དེ་ཡང་ལྔ་ལྔར་གནས་པ། སྤྲུལ་དེ་ཡང་ཁྲོ་བོར་གནས་པ། གཡོན་ན་གནས་པའི་སྤྲུལ་དེ་ཡང་ཁྲ་བོར་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་བཟུང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའི་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་པའོ། །ས་འཛིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ན་གནས་པ། ཚེ་རིང་བ། བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲའི་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། བུ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྦུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ནུབ་བྱང་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བློ་ཅན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཐར་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མགྱོགས་རབ་དགའ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སྔོན་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་ནཱ་ག་པུ་ཥྤ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཀུནད་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ལྷའི་ཆ་
― DTG072_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། རིག་སྔགས་གྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འདུས་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་དགའ་བོ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གསལ་བ་ཅན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་མཛེས་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་གྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དུང་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཨ་འབྲས་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་འབར་བ་དང་ངོ༌། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །དྲི་ཟའི་ཆ་བྱད་ཅན་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཅན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ལྡན་འགྲོ་མ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་བཟངས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་གདོང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དྲི་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། དམར་ནག་དང༌། མཐིང་གར་གནས་པའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། མདུང་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པའོ། །མིའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ། སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་འཛིན་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་ལྡིང་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་གཉིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དཀར་པོ་གཉིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་དཀར་གཉིས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉེ་ནག་གཉིས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་
― DTG072_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། མཐིང་གའོ། །གཡས་རྣམས་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། ནཱ་ག་དུཥྤ་དང༌། ཨ་འབྲས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང༌། མེ་ཏོག་ཙམ་པ་ཀ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་དང༌། གཡོན་རྣམས་ན་སྤྲུལ་ཞགས་བསྣམས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆ་བྱད་དུ་གནས་པའོ། །དབུ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་གདིངས་ཀ་དང་བཅས་པའོ། །སྤྲུལ་གྱི་མདུད་པའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །གདོལ་པའི་རིགས་མཆེ་བའི་དུག་དུས་ཐེ་རངས་རྒྱུ་བའོ། །སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་གསུམ་དང་ལྡན་པ། སྤྲུལ་ནག་པོར་སྣང་བ། ཞགས་པ་ཡང་ནག་པོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་དང༌། གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དུས་དུས་སུ་གློག་འབྱིན་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ། དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ། བསླབ་པའི་གཞི་གཟུང་བ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བ། ས་འཛིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཆེན་པོ་ན་གནས་པ། ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་པར་གནས་པ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ། འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ། དགྲའི་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བུ་དང་བཅས་པ། ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། ཚ་བོ་དང་བཅས་པ། སྦུན་དང་བཅས་པ། བློན་པོ་དང་བཅས་པ། དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ། ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ། མངག་པ་དང་བཅས་པ། གཡོག་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ནི། ཕྱོགས་རེ་རེ་ན་ཡང་རིགས་བཞི་བཞི་དང་ལྡན་པ། དེ་བཞིན་དུ་དུག་དང༌། དུས་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་དུས་དུས་
― DTG072_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སམ། འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ཡང་དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །དུས་དུས་སུ་གློག་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་གློག་ཡང་དག་པར་འབྱིན་པའོ། །དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབྱར་དགུན་ཡང་ཆར་འབེབས་པར་བྱེད་པའོ། །དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་སྨིན་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལོ་ལེགས་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ལ་སོགས་པའི། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཡང་ཞལ་མཇལ་ཏེ། མ་འོངས་པའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་ཞལ་མཇལ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །བསླབ་པའི་གཞི་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེས་བརྒྱད་དམ། བཅུ་བཞི་འམ། ཉ་ལ་སོགས་པའི་སྔོམ་པ་རྟག་ཏུ་ཡང་དག་པར་བཟུང་བའོ། །གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང༌། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང༌། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་དང་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བའོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཀླུ་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་ཡོད་དེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་མི་ཚུགས་སོ། །མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ན་མེ་དང་བྱེ་མའི་འཇིགས་པ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ལ་དེས་མི་ཚུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ལས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ས་རྐོ་བའམ། ཤ་རུལ་པས་འཇིགས་པའམ། ཁྲག་ལ་སོགས་པ་རུལ་བའམ། སྨན་མི་རྙེད་པའམ། དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བའོ། །ས་འཛིན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་དེ་རྣམས་གར་བསྡད་པའི་སར་ལོ་ལེགས་པའམ། ཆར་ཆེ་བའམ། ཆུ་བཟང་བའམ། མུ་གེས་ཚུགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དཔལ་འཕེལ་བའམ། ཀླུའི་འཇིགས་པས་ཚུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ནི་གཞི་དངུལ་ལས་བྱས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་ནི་གཞི་གསེར་ལས་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་ནི་གཞི་པདྨ་རཱ་ག་ལས་བྱས་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་ནི། གཞི་མ་ར་ཀ་ཏས་བྱས་པ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །མཚམས་བཞི་ཡང་ཕྱོགས་བཞི་དང་མཐུན་པའོ། །བལྟ་ན་སྡུག་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ནང་ན་བཞུགས་པའོ། །ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའོ། །དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཀླུ་རྣམས་ཀྱང་དབང་ཆེ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་རྣམས་ན་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་ཞིང༌། གོང་ནས་གོང་དུ་རྒྱུ་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡོད་པ་ཇི་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །འཁོར་ཕལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་སྲིན་ནམ་ས་བདག་གམ། ཀླུ་བཙན་ནམ། ཀླུ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གནས་པའོ། །དགྲའི་དཔུང་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་སྟེ། གང་དུ་འགྲོ་བ་ན་ཡང་རྒྱལ་བ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པའོ། །འོད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་འོད་ཀྱིས་རང་གི་ཡུལ་ཁྱབ་པ་རང་རང་གི་འོད་ཀྱིས་རང་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་རང་གི་ཁ་དོག་བལྟ་ན་སྡུག་པ་མཛེས་པའོ། །གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་གྲགས་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དག་ཀྱང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བལྟ་བར་ནུས་ཤིང༌། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་བཀྱེ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆུང་
― DTG072_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་རེ་རེ་ལ་ཆུང་མ་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཀླུ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་ལེགས་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པ། རིགས་ཇི་བཞིན་དུ་ཀླུ་མོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བུ་དང་བཅས་པ་ཚ་བོ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ལ་བུ་དང་ཚ་བོ་ཡང་བརྒྱ་བརྒྱ་ཡོད་དེ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྤུན་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་།དེ་བཞིན་དུ་སྤུན་བརྒྱ་བརྒྱ་ཡོད་དེ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཅུང་པོའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ཡང་གོང་བཞིན་ནོ། །བློན་པོ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བློན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེད་དཔོན་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁྲུག་པའི་དུས་ཡང་དེད་དཔོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ལག་ཏུ་ལེན་པའོ། །ཕོ་ཉ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རེ་རེ་ལ་ཕོ་ཉ་རེ་རེ་ཡོད་དེ། ཕོ་ཉའི་དུས་སུ་ཕོ་ཉ་གཏོང་བའོ། །མངག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ནོ། །གཡོག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ནི་ནང་ན་ཡོད་པ་སྟེ། གཡོག་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའོ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནང་འཁོར་ཕྱི་འཁོར་གཉིས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གནས་པའོ། །འཁོར་དང་གཡོག་དང་མངག་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ནི་མིའི་ཆ་བྱད་ལ་སྨད་སྤྲུལ་དུ་འདུག་པའོ། །སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བ་ནད་སྣ་ཚོགས་གཏོང་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྒྲོ་འདོགས་མེད་པ་གཉུག་མའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ལ་གང་ཟག་གང་དང་གང་གིས་གུས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་ལས་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་ལས་ཐར་ནས་བསྐྱང་བའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་
― DTG072_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བའོ། །བད་ལེགས་སུ་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་ནས་བདེ་བའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་ཆད་པས་མི་ཚུགས་པའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཚོན་ཆའི་འཇིགས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་བཞི་སྤང་བའོ། །དུག་གསོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་དུག་བཞི་རྩ་བ་ནས་མེད་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ནུས་པས་མཚམས་ལས་འགལ་མི་ནུས་པའོ། །ས་བཅིང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་དེ་ནི་གནོད་མི་ནུས་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒས་པ་མེད་ཅིང་ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བུ་དང་ཚ་བོ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ། ཆེ་རིང་བར་གནས་པའོ། །གཙང་སྦྲ་མ་བྱས་པ་དང༌། གཙང་སྦྲ་བྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཙང་སྦྲ་མ་བྱས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཙང་སྦྲ་བྱས་པ་ནི་ཀྲྀ་ཡའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གཙང་སྦྲ་ལ་བརྟེན་པའི་རིག་པའོ། །མྱོས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་མྱོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲན་པ་སྟོར་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་མྱོས་པ་ནི་དེ་པས་ཀྱང་དྲན་པ་སྟོར་བའོ། །འགྲོ་བ་དང་འགྲེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐག་རིང་བ་དང༌། ཐུང་བ་དང༌། བསྡད་པའོ། །འགྲེང་བ་ནི་དྲན་པ་མི་རྙེད་ཅིང་འགྲོ་མི་ཤེས་པའོ། །འདུག་པ་དང་ཉལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྡང་བར་མི་ནུས་པར་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའོ། །ཉལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའོ། །མི་ཉལ་བ་དང་འོངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུག་སྙིང་མི་འདོད་ཅིང༌། མ་རིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །མ་འོངས་པ་དགེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་སོགས་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདེ་བར་གནས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲོག་དང་ནོར་ཤོར་བ་ལས་ཐར་བའོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ཁྱིམ་དུ་ནོར་སྟོར་བའི་འཇིགས་པའོ། །མེའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཁྱིམ་དུ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་སར་རི་ལ་སོགས་པ་ཚིག་པའོ། །ཆུའི་འཇིགས་
― DTG072_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུ་དང་གཟིངས་དང་རབ་ཀྱི་དཀྱིལ་ལོ། །མི་མཛའ་བའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་བོ་དང་ཕྲད་པའོ། །གསོད་པའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲོ་ཐུང་བ་གཤིས་ངན་པ་དང་ཕྲད་པའོ། །དགྲའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ །འཇོམས་པའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་དང་གཞན་དབང་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཇོམས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་དགྲའི་ཚོགས་ཀྱིས་འཇོམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་དཔུང་གིས་བཅོམ་པའི་འཇིགས་པའོ། །མུ་གེའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆར་དཀོན་པ་དང་ཆར་ཆེས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོ་འཇོམས་པའོ། །དུས་མ་ཡིན་པའི་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། མཚོན་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། རིམས་དང༌། ཐོག་དང༌། ལྷུང་བ་དང༌། རྡིབ་པ་དང༌། ས་གཡོ་བའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྐྱེན་གྱིས་གཡོ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པས་གཡོ་བའོ། །གཅན་གཟན་ཁྲོ་པོའི་འཇིགས་པ་ལས་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྟག་དང་དོམ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་གདོན་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་ངན་སོང་བསམ་ཀྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གནོན་པའི་འཇིགས་པ་ལས་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལ་བསྲུང་བ་དང་སྐྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཤེད་བྱེད་དང་བསྒྱུར་བའི་ལས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལས་བཅུ་བཞི་ལས་ཐར་པ་སྟེ། དེའི་ལས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བའོ། །སྨད་པའི་འཇིགས་པ་ལས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤུ་བ་དང་
― DTG072_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ། མཛེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །ལྷོག་པའི་འཇིགས་པ་ལས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་ནད་དེ་རྣམས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནད་དེ་རྣམས་ལས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །མཚན་མོ་བདེ་ལེགས་ཉིན་བདེ་ལེགས། །ཉི་མའི་གུང་གི་བདེ་ལེགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུས་དེ་གཉིས་ཀྱང་བདེ་བར་གནས་པ་ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །ཉིན་མཚན་ཀུན་གྱི་བདེ་ལེགས་དག །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བདག་ལ་སྩོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐོ་རངས་ཀ་དང༌། ཕྱི་དྲོ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུས་རྟག་ཏུ་བདེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་འཚལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །གྲོལ་གྱུར་ཕྱག་འཚལ་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ནས་གྲོལ་བ་སྟེ། གཞི་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞི་གྱུར་ཕྱག་འཚལ་ཞི་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ནི་ཐུན་མོང་སྟེ། གཞི་མེད་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་གཉིས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྣམ་གྲོལ་ཕྱག་འཚལ་གྲོལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲོལ་ནི་གཟུགས་ལྟ་བུ་སྟེ། གྲོལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྲམ་ཟེ་གང་དག་སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་བསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་པས་མི་གོས་པ་གཙང་བའི་རིགས་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་བདག་ལ་བསྐྱང་བ་དང་སྲུང་བགྱིས་ཤིག་སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པར་གྱུར་ན་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བརྒྱ་བདུན་ཅུའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་
― DTG072_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་མ་སྐུ་མདོག་སེར་མོ། ཞལ་གཡས་དཀར་བ་གཡོན་དམར་བ། རྒྱབ་མཐིང་གའོ། །སྤྱན་གསུམ་དང་ལྡན་པ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཕྱག་གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང་འཁོར་ལོ་དང་ཞགས་པ་དང་ངོ༌། །གཡོན་རྣམས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་མོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། པདྨ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གདན་དང༌། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དང་འདྲ་བ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ནི་སྐུ་མདོག་གསེར་དང་འདྲ་བ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་གཡོན་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཟླ་བའི་གདན་དང་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་ཨ་ར་ཌེ་ཀ་ར་ཌེ་མ་དེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ་གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ་རྒྱབ་དཀར་བའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་པ་གསུམ་ན་རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང་ངོ༌། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་བསྣམས་པའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། སྣ་ཚོགས་པདྨ་
― DTG072_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པའོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། དབུ་ལ་འཁོར་ལོས་མཚན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་དེ་ལྟ་བུ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་འདྲ་བ། ཕྱག་མཉམ་གཞག་ཏུ་མཛད་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱིས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཨིཊྚེ་མི་ཊྚེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་གུར་ཀུམ་གྱི་མདོག་གོ །གཡས་དཀར་བ། གཡོན་ལྗང་གུ་།རྒྱབ་དམར་བ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། གཡས་རྣམས་ན་རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའོ། །གཡོན་གསུམ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། ཞགས་པའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་དང༌། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ།། དབུ་ལ་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་གཡས་མཆོག་སྦྱིན། གཡོན་མཉམ་གཞག་གོ །ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་
― DTG072_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པས་གསུངས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། མོ་རི་མོ་རི་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གཽ་ཏ་མས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ནི་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཞལ་གཡས་དཀར་གཡོན་དམར་རྒྱབ་ལྗང་གུའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། གཡས་གསུམ་ན་རལ་གྲི་པདྨ། རྡོ་རྗེའོ། །གཡོན་གསུམ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ། ལྕགས་ཀྱུ། དགྲ་སྟའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། སྣ་ཚོགས་པདྨའི་གདན་དང་ཟླ་བའི་གདན་དང༌། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། དབུ་ལ་པདྨས་བརྒྱན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དམར་སེར། ཕྱག་གཉིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་གསུངས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧི་ཌི་མི་ཌི་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་སྐུ་མདོག་དཀར་སེར། གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ། རྒྱབ་ལྗང་གུའོ། །སྤྱན་གསུམ་པ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་གསུམ་ན་རལ་གྲི་དང༌། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོའོ། །གཡོན་གསུམ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་
― DTG072_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པའོ། །པདྨ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དབུ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་མཚན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཀྱིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ། ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན། གཡོན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཀྱིས་གསུངས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཏ་ཏ་ལེ་ཏ་ཏ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་གཡས་དཀར་གཡོན་དམར། རྒྱབ་མཐིང་ག །རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་སྤྱན་གསུམ་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་པ་གསུམ་ན་རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང་འཁོར་ལོའོ། །གཡོན་གསུམ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། ཞགས་པ་བསྣམས་པ་ཐ་མ་གཉིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། པདྨ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དབུ་ལ་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པའི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ། །
― DTG072_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་གསུངས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་ཨཎྜ་རེ་བཎྜ་རེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་པ་མཚོན་བྱེད་དང་ལྡན་པ། མཚོན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ནི་ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞལ་བཞིར་བསྟན་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞལ་རེ་རེ་ལ་སྤྱན་གསུམ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ནི་རིགས་ལྔ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །ཞལ་སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། མཐིང་གར་བསྟན་པ་ནི། ལས་བཞི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྐུ་མདོག་གསེར་དུ་སྣང་བ་ནི་དུག་བཞི་བཅོམ་པའོ། །ཕྱག་བརྒྱད་དུ་སྣང་བ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་འོག་རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་འོག་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པ་ནི། མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་འཁོར་བ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །གཡོན་དང་པོ་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པ་ནི་དུག་བཞི་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །དེ་འོག་ཞགས་པ་བསྣམས་པ་ནི་མ་རིག་པའི་བདུད་བཞི་བཅིངས་པའོ། །དེ་འོག་རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ན་མདའ་གཞུ་འགེངས་པ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ནི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །སྐུ་ལ་ན་བཟའ་གསོལ་བ་ནི། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་སྤོང་བའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ་ནི། སེམས་
― DTG072_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་འདུལ་བའི་ངོ་བོར་བསྟན་པའོ། །སྣ་ཚོགས་པདྨ་ཁ་དོག་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པར་དག་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ་ནི། ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་དག་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྦྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་དེ་གསུམ་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྦྲུལ་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་འཛམ་བུ་གླིང་གི་གསེར་དང་འདྲ་བ། གཡས་ས་གནོན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། གཡོན་མཉམ་བཞག་གོ །མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པ། དབུ་རེག་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ། ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་སྐུ་ལ་གསོལ་བ། ཞབས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། སྨིན་མ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པ། པདྨའི་གདན་དང་ཟླ་བའི་གདན་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བཤད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། དགེ་སློང་ས་རི་དང༌། མཐའ་ཡས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དུག་བཞི་རྣམ་པར་སེལ་བའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བ་དུག་དང་བདུད་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནད་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་དེ། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་རིག་སྔགས་གསུངས་པའོ། །ཏྱད་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧི་ལི་
― DTG072_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ལི་ཀི་ལི་མི་ལི་ཨི་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཀྲ་ཤིས་པ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ད་ལྟར་གསུངས་པའོ། །དགེ་སློང་ཀུན་དགའ་བོས་དགེ་སློང་ས་རི་ལ་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་རླངས་མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པ་སྟེ། ཀླུ་གདོལ་པའི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེའི་དུག་སེལ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་དུག་གི་ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གི་འཇིགས་པ་ལས་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གསུམ་གྱི་འཇིགས་པ་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་བོར་ནས། དགེ་བ་ལ་གཟུད་པ་སྟེ། ནང་གི་གསུམ་དང༌། ཕྱིའི་དུག་གསུམ་སྤངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ནས། དགེ་བ་ལ་བསྐྱང་བའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་བདེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུ་གདོལ་པའི་རིགས་ཀྱི་ཆད་པ་ཡང་སྤང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་གྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྤང་བའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གི་རིགས་ཀྱང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུའི་བར་ནས་ཞི་བའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྡད་པ་དང་འགྲོ་བ་དང་བྱེད་པའི་དུག་གསུམ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །ས་བཅིང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྡོ་རྗེའི་སའི་རང་བཞིན་ནོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་
― DTG072_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུས་པས་ནད་མེད་ཚེ་རིང་བའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་བརྩོན་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་།གཡས་དཀར། གཡོན་དམར་བ། སྤྱན་གསུམ་པར་ལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན། དབུལ་རྒྱན་དང་བཅས་པ། ཤམ་ཐབས་སྐུ་འགག་དང་བཅས་པ། གཡས་པ་ན་པོ་ཏི་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་བསྣམས་པ། གཡོན་པ་རྣམས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། སྐྱབས་སྦྱིན་ནོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། བཞེངས་ནས་བཞུགས་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། དབུ་ལ་མཆོད་རྟེན་གྱིས་མཚན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་བརྗོད་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་བུས་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་རལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན་དབུ་ལ་མཆོད་རྟེན་གྱིས་མཚན་པའོ། །གཡས་མཆོག་སྦྱིན་གཡོན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །ཕྲག་པ་ན་ཀྲྀཥྞ་ས་ལེའི་པགས་པ་ཡོད་པ། ཤམ་ཐབས་དང་སྐུ་ཨངྒ་རག་གིས་སྐུ་ལ་བརྒྱན་པ། མེ་ཏོག་ནཱ་ག་པུཥྤས་ཕྲག་པ་གཉིས་ལ་མཛེས་པར་བརྒྱན་པ། དེ་ལྟ་བུའི་མཛེས་རྒྱུད་ལྡན་པའི་བྱམས་པས་ཀྱང་གསུངས་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་གསུངས་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཤི་རི་ཤི་རི་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་
― DTG072_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་ལས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་སྤྱན་གསུམ་པ་རལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །གཡས་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དང་དུང་བསྣམས་པ། གཡོན་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། སྦྲུལ་བསྣམས་པའོ། །བཞེངས་ནས་བཞུགས་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་རིག་པ་མཐར་ཐུག་པ་དེའི་རང་བཞིན་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་གསུངས་པའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ནི་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། སྤྱན་གསུམ་པ། རལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན། ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། མཆོག་སྦྱིན་དུ་མཛད་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ནི་པོ་ཏི་དང༌། དབྱུ་གུ་གསུམ་པ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། མཉམ་གཞག་གོ །ཞབས་པདྨའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་ཧི་ལི་ཧི་ལི་མི་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །དུག་བཅོམ་མོ་དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ནང་གི་དུག་གསུམ་དང༌། ཕྱིའི་དུག་གསུམ་བཅོམ་མོ། །ནང་གི་དུག་གསུམ་ནི་གཏི་མུག་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་སོ། །ཕྱིའི་དུག་གསུམ་ནི་བསྡད་པ་དང་འགྲོ་བ་དང༌། བྱས་པའི་དུག་གོ །གཏི་མུག་ནི་གློ་བུར་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཤེས་པ་བཀག་ནས་ཡེ་ཤེས་མི་འཆར་བ་སྟེ། དེས་གཏི་མུག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉེ་བར་གཞག་པས་
― DTG072_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏི་མུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །ཞེ་སྡང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཁམས་གསུམ་འདོད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དྲག་པོ་བྱུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་དེས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་དམྱལ་བ་དང་བྱོལ་སོང་དང་ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ནི་ནང་གི་དུག་གསུམ་མོ། །ཕྱིའི་དུག་གསུམ་ནི་བསྡད་པའི་དུག་ཡིན་ཏེ། བཙན་དུག་ལ་སོགས་པའི་དུག་གིས་གསོད་པ་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང༌། འགས་པ་དང༌། ཆུ་བུར་དང༌། ལོང་བ་དང༌། ལྕེ་ལྐུགས་པ་དང༌། འོན་པ་དང༌། རེངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བའི་དུག་ནི། བསམས་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཁ་རླངས་སོ། །དེས་ནི་རླུང་དང༌། བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། ཆུ་སེར་བཞི་གཏོང་བར་ནུས་སོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པའི་དུག་ནི་རེག་པ་དང༌། ཁ་རླངས་དང༌། མཆེ་བའི་དུག་གོ །དེས་ཀྱང་ཤི་བ་དང༌། རྒས་པ་དང༌། རེངས་པ་དང༌། ཆུ་བུར་དང༌། ལྕེ་ལྐུགས་པ་དང༌། མིག་མི་མཐོང་བ་དང༌། འོན་པ་དང༌། ལུས་རེངས་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་གཏོང་ནུས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དུག་ནི་བསམ་པ་དང་མཐོང་བའི་དུག་ཡིན་ཏེ། བསམ་པས་གནོད་པ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་ཙམ་གྱི་བར་ནས་ཀྱང་གནོད་པ་སྐྱེལ་ནུས་པའོ། །མཐོང་བའི་དུག་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་ནས་ཀྱང་མཐོང་ངོ༌། །དེ་གཉིས་ཀྱང་རླུང་བད་ཀན་མཁྲིས་པ་ཆུ་སེར་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཡངས་བདག་གི་ནད་མཛེ་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཅོ་བརྒྱད་གཏོང་ནུས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཤུ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། གཡན་པ་དང༌། མེ་དབལ་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། དམུ་ཆུ་དང༌། ཆུ་བུར་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། མཛེར་པ་དང༌། སྐྲངས་པ་དང༌། གློ་དང༌། གཅོང་དང༌། ཝ་བ་དང༌། མིག་ཚགས་དང༌། ལིང་ཐོག་དང༌། གག་པ་དང་ངོ༌། །དེ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གཏོང་ངོ༌། །གཞན་གྱི་ནད་ཀྱང་ཀླད་པ་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་གཏོང་ནུས་པའོ། །རིམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དུག་དེས་ཀྱང་ཤི་བ་དང༌། གས་པ་དང༌། རེངས་པ་དང༌། ལོང་བ་དང༌། ལྕེ་ལྐུགས་པ་དང༌། འོན་པ་དང༌། རྐང་ལག་ཞ་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་ལུས་
― DTG072_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ན་ཚ་དྲག་པོ་འབྱུང་བའོ། །བསམ་པའི་དུག་ཅན་དང༌། མཐོང་བའི་དུག་ཅན་གྱིས་ནི་ལོ་བདུན་བར་དུ་ཕྱིར་འཕང་ངོ༌། །དེ་ནི་དངོས་སུ་མེད་པའི་དུག་གོ །དེ་ལ་བྱེད་པའི་དུག་ནི། ཕྱི་དུག་ནག་པོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དབྱིག་དུག་དང༌། བདུད་རྩི་ལས་བྱུང་བའི་དུག་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བའི་དུག་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཕྱི་དུག་ནག་པོ་ནི། དངུལ་ཆུ་དང་སྤུ་དུག་ལས་བྱུང་བའོ། །རིན་པོ་ཆེ་དབྱིག་དུག་ནི་གསེར་དངུལ་ཟངས་ལས་བྱུང་བའོ། །བདུད་རྩི་དུག་ནི་སྦྲང་རྩི་དང༌། མར་དང༌། འཁར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེས་ཀྱང་མཛེ་དང་ཕོལ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཏོང་ནུས་པ། ཚ་བ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚིགས་གཞི་ན་བ་དང༌། ཕྱིན་བ་དང༌། ནང་ན་ན་བ་དང༌། ཤི་བ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང༌། རེངས་པ་དང༌། ལོང་བ་དང༌། འོན་པ་དང༌། ལྕེ་ལྐུགས་པ་དང༌། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འདར་བ་དང༌། ཕོ་བ་ལ་སོགས་པ་ན་ནུས་པའོ། །རིག་སྔགས་དེས་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་དུག་བཅོམ་མོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང་ཆུའི་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེའི་ངང་ལས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་ཁྱབ་པ་ལས་དང་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་སྟེ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སངས་རྒྱས་ནས་བདུད་བཞི་བཅོམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ།། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ནི་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཡིན། ལྷག་མ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པ་མཐོང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྟན་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་བདེན་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་ནི་བདུད་བཞི་སྟེ། བདུད་བཞི་ནི་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བའི་དགྲ་བཅོམ་སྟེ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་གཟི་
― DTG072_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་གཞན་གྱི་དོན་མི་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་འགོག་པའི་རང་བཞིན། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅུང་ཟད་ཙམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་བཅོམ་ནས་ཤེས་བྱ་ཙམ་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུག་བཅོམ་མོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་བཞིན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །བདེན་པར་སྨྲ་བའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་མ་འོངས་པ་རྣམས་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཀའ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་བདེན་པའོ། །དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུག་བཅོམ་པའོ། །ཚངས་པའི་བེ་ཅོན་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པའི་བེ་ཅོན་ནི་དབྱུ་གུ་གསུམ་ཡིན་ཏེ་དབྱུ་གུ་གཅིག་ནི་སྐུ་བརྟག་པ། གཉིས་པ་གསུང་བརྟག་པ། གསུམ་པ་ནི་ཡིད་བརྟག་པའོ། །དེ་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟ་བུའི་བདེན་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །དབང་པོའི་རྡོ་རྗེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་རྡོ་རྗེ་ནི་གང་ལ་འཕངས་པའི་སར་དགྲ་རྣམས་འདུལ་ཞིང་སླར་རང་གི་ལག་ཏུ་འོང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུག་བཅོམ་པའོ། །ཁྱབ་འཇུག་གི་འཁོར་ལོས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་གསུམ་ལ་འཕངས་པ་ཙམ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དེས་དབང་མཛད་དེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཏུ་གྲགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །མེ་དབལ་གྱི་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་ནི་ཚ་བ་དང་སྲེག་པར་ནུས་པ། དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྲེག་པར་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུག་བཅོམ་པའོ། །ཆུ་ལྷའི་ཞགས་པས་དུག་བཅོམ་
― DTG072_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་ལྷའི་ཞགས་པ་ནི་སྦྲུལ་ཞགས་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་ཀླུ་རིགས་བཞིའི་རང་བཞིན་དུག་བཞིའི་གནས་པ་བཅིང་བར་ནུས་པ་དུག་གིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་རེ་རེས་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཙམ་དུ་སྤྲུལ་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་ཞེ་ན། གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་དང་དེ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ནུས་པ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་སྒྱུ་མ་བྱས་པའོ། །ཀླུའི་རིག་པས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕན་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་དོ་ཤེས་པ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་བདུན་དུ་རིག་པ་དྲན་པའོ། །དྲག་པོའི་མདུང་རྩེས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྩེ་གསུམ་དུ་གནས་པས་ཏེ་དེ་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྲིད་པའི་ཀླུའི་རིག་པས་དུག་བཅོམ་མོ། །སྐེམ་བྱེད་ཀྱི་མདུང་ཐུང་གིས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་མདུང་རྩེ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེ་འཕངས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཙམ་འཇིག་པར་བྱེད་པའོ། །ངེས་ཀྱང་དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རིག་སྔགས་དང༌། ནང་གི་རིག་སྔགས་སོ། །ཕྱིའི་རིག་སྔགས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐབས་ལྟ་བུའོ། །ནང་གི་རིག་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །སྔགས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་ཅིང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་མི་རྟག་པར་གནས་པའོ། །དེ་ནི་དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་མོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུམ་དུ་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུག་བཅོམ་པའོ། །དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་ཀྱང་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །དུག་སའི་ནང་དུ་སོང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་ནི་ཡུམ་ལྟ་བུ་སྟེ། དུག་གི་འབྱུང་བ་ནི་ས་ཡིན་ཏེ་ས་དེས་ཀྱང་དུག་སེལ་བ་དུག་གི་ནུས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་དུག་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟི་བརྗིད་དེ་རྣམས་
― DTG072_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ། །དུག་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །བེའུ་ལྟ་བུའི་ལྟེ་བའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གཉིས་ཡོད་དེ་ནག་པོ་མི་སྲུན་པའི་སྡིག་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུའི་སྡིག་པའོ། །ནག་པོ་མི་སྲུན་པའི་སྡིག་པ་ནི་མཇུག་མ་དང་ལྟེ་བ་ལ་ཡོད་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུའི་སྡིག་པའི་དུག་ནི་རེག་པའི་དུག་བཞིན་དུ་ལུས་ཐམས་ཅད་དུག་ཏུ་ན་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་ལོ་གཅིག་ལོན་ནས་མདུད་པ་རེ་རེར་སྐྱེ་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་མདོག་ཀྱང་དམར་པོ་དང༌། ནག་པོར་སྣང་བའོ། །ཧ་ལ་ཧ་ལའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མཐོང་བའམ་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྲེག་ནུས་པའོ། །ནག་པོ་བརྩེགས་པའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། ནང་གི་དུག་གསུམ་བརྩེགས་པ་དང༌། ཕྱིའི་དུག་གསུམ་བརྩེགས་པའོ། །ནང་གི་དུག་བརྩེགས་པ་ནི་གཏི་མུག་དང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །དེའི་ངང་ལས་སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་ཀྱང་བརྩེགས་པའོ། །ཕྱིའི་དུག་ནི་བསྡད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་བརྩེགས་པའོ། །ཡང་ན་ནག་པོ་བརྩེགས་པའི་དུག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གི་མིག་ལས་བཏང་བ་མིག་ལོང་བར་གྱུར་ཏེ། དེས་ན་སྤྱན་མི་བཟང་དུ་བཏགས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་ལྷས་རྣ་རྒྱན་དུ་བཏགས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཏྲི་ཀན་ཐ་བཏགས་པའོ། །མཆེ་བའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རིགས་བཞི་ལ་གཏོགས་པའོ། །རྩ་བའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཙན་དུག་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་བསྡད་པའི་དུག་གོ །དེ་ཡང་རྩ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུག་གོ །ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང་དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཕྱི་མའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྦྱོར་བའི་དུག་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ལྟ་བའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའམ་ཀླུ་རྣམས་སམ། འབྱུང་པོ་འམ་གཞན་དྲང་སྲོང་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་ཕལ་ལ་
― DTG072_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པའོ། །གློག་གི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ཤི་བ་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། སྙིང་ཕྱུང་བ་དང༌། ན་བར་ནུས་པའོ། །སྤྲིན་གྱི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྕེ་འབབ་པ་དང༌། སེར་བ་འབབ་པ་དང༌། ཐོག་འབབ་པ་དང༌། འབྲུག་གིས་འཇིགས་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྦྲུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲུལ་གྱི་རིགས་ཀྱང་རིགས་བཞི་ལས་བྱུང་སྟེ། སྦྲུལ་ནག་པོ་ནི་གདོལ་བའི་རིགས། སྔོན་པོ་དམངས་རིགས་དང༌། དམར་པོ་རྗེའུ་རིགས་ཏེ། དམར་སྐྱེ་རྗེའུ་རིགས་སོ། །སེར་པོ་རྒྱལ་པོའི་རིགས་ཏེ། སེར་སྐྱ་རྒྱལ་རིགས་སོ། །དཀར་པོ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཏེ། དཀར་སེར་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སོ། །དེ་ཡང་དུག་བཞི་ཚང་བའོ། །བྱི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆེ་བའི་དུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དུག་བཞིར་འཛིན་པ། དུག་བཞིར་གནས་པའོ། །སྲིན་པུ་ཀི་ཏ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་མཆུ་རིང་བ་ཕྲ་མོའི་རིགས་དེ་ཡང་མཆེ་བའི་དུག་ཅན་ནོ། །ལུ་ཏ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲང་པོ་ཆེ་དེ་ནི་མཇུག་མ་དང་ལྟེ་བའི་དུག་ཅན་རེག་པའི་དུག་ལ་གཏོགས་པའོ། །ཀ་ན་བྷ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་ཆུ་ལ་གནས་པ་ཀུམྦྷི་ར་དང༌། ཆུ་སྲིན་ལ་སོགས་པའི་ཁ་རླངས་དང་མཆེ་བའི་དུག་གོ །སྦལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཇུག་རིངས་དང༌། སྦལ་པ་སྦྲུལ་མགོ་ཅན་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོའི་རིགས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དུས་བཞི་དུག་བཞི་ལ་གནས་པའོ།། སྦྲང་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུའི་སྦྲང་བུ་དང་སྦྲང་བུ་སེར་པོ་དང་དེ་ཡང་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྦྲང་རྩི་ལས་བྱུང་བའི་དུག་དང༌། སྦྲང་བུའི་མཇུག་མ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དེས་ཀྱང་རེངས་པ་དང༌། ཤི་བ་དང༌། རྒས་པར་ནུས་པའོ། །བུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྲང་རྒོད་ལ་སོགས་པའོ། །བ་ཏ་རི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་བ་ནག་པོའོ། །ཏྲེ་མ་བུ་ཀ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་སེམས་ཅན་སྲེ་མོའོ། །ཏྲཻ་ལ་ཏའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆེ་བའི་དུག་ཅན་ལ་ཁྱི་དང་སྤྱང་ཀི་དང༌། སྟག་དང་དོམ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མིའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG072_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། རིག་པའི་ནུས་པས་སྦོད་གཏོང་དང་མ་མོ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་རེངས་པ་དང་ཤི་བ་དང༌། སྨོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའོ། །སྡིག་པའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྡིག་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་སྡིག་པའོ། །མི་མ་ཡིན་བའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མ་ཡིན་པའི་རིགས་དང༌། འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་ཅན་ནོ། །དོགས་པའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དུག་སྟེ། འཇིགས་པ་དང་འཚེ་བ་དང༌། ཡིད་འཕྲིག་པའོ། །སྨན་པའི་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོད་བཏང་བ་བསིལ་དུ་སོང་སྟེ་བསིལ་བ་དྲོད་དུ་སོང་བའོ། །ཡང་ན་རྩེའུ་ཆུང་ལ་སོགས་པ་རྩ་ལ་ལག་ཉེས་སུ་སོང་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་དུག་ལས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་དང་འཁྲུལ་འཁོར་དང༌། གཤིན་རྗེ་དང༌། མ་མོ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པའི་དམོད་མོ་ལས་བྱུང་བའོ། །བདེ་ལེགས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུག་ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་བདེ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྨན་པར་གྲགས་པའོ། །དུག་ཐམས་ཅད་ལས་བདག་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུག་རིགས་མི་གཅིག་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལས་ཐར་པ་དང༌། ཕྱིའི་དུག་དང༌། ནང་གི་དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ས་ལས་བྱུང་ཞིང་ས་ལ་སོང་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་སྤྱན་གསུམ་པ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་གཡས་གཉིས་ན་རྡོ་རྗེ་དང་རལ་གྲིའོ། །གཡོན་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། སྦྲུལ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དབུ་ལ་
― DTG072_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་གྱིས་མཚན་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་མཐུ་དང་ལྡན་པའོ། །དུག་ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ལས་དང་བག་ཆགས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སེལ་བ། མ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གུས་པར་བྱས་པའོ། །ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་གཉིས་ན་རྡོ་རྗེ་དང་མདུང་རྩེ་གསུམ་པའོ། །གཡོན་གཉིས་ན་གདུགས་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པ་ལ་བལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཛ་ལཱ་ཛན་ཏུ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་པ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་སྤྱན་གསུམ་པ་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་ན་འཁོར་ལོ་གཡོན་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་སོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དབུ་ལ་འཁོར་ལོས་མཚན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་བཅོམ་པ། བགེགས་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། དེའི་གཉེན་པོ་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་གསུངས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་བཞིར་གནས་པ་སྐུ་མདོག་ནི་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་
― DTG072_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་ལོ་དང༌། མདའ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། མདའ་དང༌། སྦྲུལ་ཞགས་དང༌། མདའ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། མདའ་དང་གཡོན་རྣམས་ན་པི་ཝང་དང་གཞུ། རིན་པོ་ཆེ་དང་གཞུ། པདྨ་དང་གཞུ། བུམ་པ་དང་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ཞི་བར་གནས་པ་ནུབ་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ་ལྷོ་དང་བྱང་ནི་ཁྲོ་བས་ཏེ་བཞིན་མི་སྡུག་པ་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །དབུ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོ་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང་པདྨ་དང་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་གསུངས་པ་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་ཛྭ་ལ་ཛྭ་ལ་ན་ལ་སོགས་པའོ། །སྦོད་གཏོང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དམོད་མོའོ། །གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བའི་གློ་བུར་གྱི་འཇིགས་པའོ། །མཚན་མོ་ནག་མོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པའི་རང་བཞིན་མ་མོའི་རིགས་སོ། །དུས་ཀྱི་ཞགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུས་ལས་འདྲེན་པའོ། །འཆི་བདག་གི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་སྟེ་དེའི་ཆད་པའོ། །ཚངས་པའི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་ནི་ཚངས་པ་སྟེ་དེའི་ཆད་པའོ། །དབང་པོའི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་དེ་དེའི་ཆད་པའོ། །ཁྱབ་འཇུག་གི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དེ་དེའི་ཆད་པའོ། །དྲང་སྲོང་གི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་སྲོང་ནི་མངོན་པར་ཤེས་ཤིང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཏེ་དེའི་དམོད་མོའི་ཆད་པའོ། །ལྷའི་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷའི་གདོན་པ་ལ་སོགས་པ་གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཕྲག་གི་ཆད་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་ནོར་དང་སྲོག་དང་ཡན་ལག་བཅད་ནས་ཆད་པ་གཅོད་པའི་འཇིགས་པའོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་དང་སྲོག་
― DTG072_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ཆད་པའོ། །མེའི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་དང་གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བའི་བར་དུ་མེས་འཇིགས་པའོ། །ཆུའི་ཆད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟིངས་དང་རབ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བདག་ལ་སྲུང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བར་གྱིས་ཤིག །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཆད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ། བདག་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བའོ། །རིག་སྔགས་འདི་ཡི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །བསམ་པའི་དུག་དང་མཐོང་བའི་དུག །རེག་པའི་དུག་དང་ཁ་རླངས་དུག །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཀླུ་ཡི་དུག །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་ཡི་དུག །འགྲོ་བའི་དུག་ཏུ་གྲགས་པའོ། །རྩ་བ་དང་ནི་ལོ་མ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ཕྱི་ཡི་བསྡད་པའི་དུག །སྦྱོར་བ་ཡང་དག་སྨན་སྦྱོར་བ། །འཇིག་རྟེན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། །དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུག་ཏུ་གྲགས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ། །རིག་སྔགས་གཟི་བརྗིད་ཡང་དག་གིས། །དུག་ནི་གསུམ་པོ་འཇོམས་བྱེད་པ། །དུག་ནི་ཕ་དང་མ་ཡིན་ནོ། །དུག་ནི་ས་ལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་དུག་གི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅོ་ལྔ་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་གསུམ་ལ་གནས་པ། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོའི་གཙོ་བོ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་བལྟ་བའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་གངྒཱ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཤར་ཕྱོགས་ནས་གླང་པོ་ཆེའི་ཁ་ནས་འབབ་སྟེ། འདི་ནི་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ། གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་ནས། ཀླུང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚོ་ཆེན་པོར་འགྲོའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་སིནྡྷུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོ་ཕྱོགས་ཁྱུ་མཆོག་གི་ཁ་ནས་འབབ་སྟེ། དེ་ནི་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་གཡས་ཕྱོགས་ནས་བསྐོར་ནས། ཀླུང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་
― DTG072_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་པཀྵུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་རྟའི་ཁ་ནས་འབབ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་གཡས་སུ་བསྐོར་ནས། ཀླུང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འགྲོའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་སཱི་ཏ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཕྱོགས་ནས་སེང་གེའི་ཁ་ནས་འབབ་པོ། །དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་ནས་ཀླུང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འགྲོའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ཁ་གུར་གྱུར་པ་ཡི། །ཆུ་མཚོ་ཡོད་དེ་གཞན་དག་ཀྱང༌། །དེ་ནི་མཚོ་ཆེན་ཆུ་ཞེས་བྱ། །ཐ་དད་རྒྱུ་རྣམས་བྱུང་ནས་ཡོད། །ཆུ་ཀླུང་གངྒཱ་སིནྡྷུ་པཀྵུ་དང༌། །སཱི་ཏ་དབའ་རླབས་དབུ་བའི་ཕྲེང་བ་ཅན། །འབབ་ཅིང་ཐམས་ཅད་གསལ་བའི་ཆུ་ཡིན་ཏེ། །ཕྱོགས་བཞི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་དག་ནས་འབྱུང༌། །ཆུ་ཀླུང་རབ་མཆོག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི། །མཆོག་ཏུ་བཟང་ཞིང་སོ་སོར་འབབ་པ་སྟེ། །རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ལྔ་བརྒྱར་ཁྱེར་ནས་ནི། །ཆུ་ཡི་རྒྱུན་རྣམས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འགྲོ། །ཞེས་བྱའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་མདའ་འབྱུང་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཁྱིམ་ལྡན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེ་སེལ་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་གྱ་གྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་བཞིན་དུ། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ལ་ཡང་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་འབབ་སྟེ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཤར་དང༌། ལྷོ་དང༌། ནུ་བ་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་སོ། །གཡས་སུ་བསྐོར་ནས་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པའོ་དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་དང༌། བྱང་གི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པའོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་བཞིན་དུ་ཆུ་ཀླུང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱར་ཁྲིད་པའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་རྒྱས་འབབ་དང༌། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཞགས་བྲལ་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཞི་བ་འཛིན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ས་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་བཞིན་དུ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ལ་ཡང་མཚོ་ཆེན་པོར་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཞིར་འབབ་སྟེ། ཤར་དང་ལྷོ་དང༌། ནུབ་དང༌། བྱང་དུའོ། །དེ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་ནས། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་རྒྱ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། བྱང་ག་རྒྱ་མཚོའོ། །ཆུ་
― DTG072_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུང་དེ་ཡང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཁྲིད་ནས་འབབ་པའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཟླ་བའི་ཆ་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་དབྱངས་ཆེན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་རུས་སྦལ་ཅན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཆུ་དྲོན་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་བཞིན་དུ་ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་གླིང་ན་ཡང་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡོད་དེ། མཚོ་དེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་བཞིར་འབབ་པ། དེ་ཡང་ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་གི་ངོས་སུ་འབབ་པའོ། །དེ་ཡང་གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་ནས་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། བྱང་གི་རྒྱ་མཚོའོ། །ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེ་བཞིས་ཀྱང༌། ཆུ་ཀླུང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཁྲིད་ནས་འབབ་པའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཆུ་མཆོག་ཅན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཟངས་འདབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གཡས་ངོས་ན་ཡོད་པ། གླིང་ཕྲན་རྔ་ཡབ་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། མཚོ་དེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཀླུང་གཉིས་འབབ་སྟེ། ཤར་དང་ནུབ་ནས་བབ་ནས། ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་སྦྲང་རྩི་ཅན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་དཔའ་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གཡོན་ན། གླིང་ཕྲན་རྔ་ཡབ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡོད་དེ། མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་བྱང་དང་ལྷོར་འབབ་སྟེ། དེ་ཡང་ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་དང་བྱང་གི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་བུ་རམ་ཤིང་ལྡན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་བ་ལང་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་ཤར་ན། གླིང་ཕྲན་གཡོ་ལྡན་གནས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནས་པ། མཚོ་ཆེན་པོའི་ཁ་ནས་ཡང༌། ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཤར་དང་ནུབ་ནས་འབབ་པོ། །ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེ་ཡང༌། ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་པ་ཅན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་རྩེ་འབྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གཡོན་ན་གླིང་ཕྲན་ཉེ་བའི་གཡོ་ལྡན་ཡོད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡོད་དེ། མཚོ་ཆེན་པོའི་ཁ་ནས་ཡང་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་གཉིས་འབབ་སྟེ། དེ་ཡང་ལྷོ་དང་བྱང་ཕྱོགས་སུ་འབབ་སྟེ། ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། བྱང་གི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་མཛའ་བཟངས་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཀུན་གྱི་བཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་
― DTG072_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡས་ན། གླིང་ཕྲན་སྒྲ་མི་སྙན་གནས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནས་ཏེ། མཚོ་ཆེན་པོ་དེའི་ཁ་ནས་ཡང་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་འབབ་པའོ། །ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་འཆི་མེད་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་མོ་མེ་ཏོག་པདྨ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གཡོན་ན། གླིང་ཕྲན་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཟླ་བ་རྣམས་གནས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནས་པ། །མཚོ་དེའི་ཁ་ནས་ཡང་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ལྷོ་དང་བྱང་ནས་འབབ་པའོ། །ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། བྱང་གི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ལྔ་ལེན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ངོས་བཟངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་འཕགས་པོའི་གླིང་གཡས་ན། གླིང་ཕྲན་ལུས་དང་བྱ་བ་གནས་ཏེ། དེ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནས་སོ། །མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་གཉིས་གནས་ཏེ། ཤར་དང་ནུབ་ནས་འབབ་སྟེ། ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་དཀའ་ཐུབ་སྦྱིན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་དྲི་བྲལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་འཕགས་ཀྱི་གཡོན་ན། གླིང་ཕྲན་ལུས་འཕགས་གནས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནས་ཏེ། མཚོ་དེ་ལ་ཡང་ལྷོ་དང་བྱང་དུ་འབབ་པ། །ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ལྷོའི་རྒྱ་མཚོ་དང་བྱང་གི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་སྐྱོན་བྲལ་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཀླུང་ཆེན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་ལྡན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་བ་ལང་སྦྱིན་མཆོག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོག་ཀླུའི་ཡུལ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཇི་བཞིན་དུ། མཚོ་ཆེན་པོ་ཡོད་དེ། ཀླུ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་པ། མཚོ་དེའི་ཁ་ནས་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་བཞི་འབབ་པ། དེ་ཡང་ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དུ་འབབ་སྟེ། ཆུ་དེ་ཡང་རིགས་བཞིའི་ཀླུའི་མཚོའི་ནང་དུ་འབབ་པོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་གསང་སྲུང་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་བ་ལང་ཅན་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་འོད་གསལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ན་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་འཛམ་བུ་གླིང་གི་མ་དྲོས་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆེན་པོར་གནས་པ། མཚོ་ཆེན་པོའི་ཁ་ནས་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་འབབ་པ། ཆུ་ཀླུང་དེ་ཡང་གཡས་ཕྱོགས་ནས་བསྐོར་ནས། ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང༌། རྫིང་བུ་ཆེན་པོར་འགྲོ་བའོ། །ཤར་
― DTG072_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་ཀྱི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང་ནུབ་དང༌། བྱང་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་འདུལ་མེད་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། མཚོ་ཆེན་པོ་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་ནས་འབབ་པ། རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་འོག་ནས་བབ་ནས་ཆུ་བོ་གངྒཱ་ལ་འགྲོ་བའོ། །ཆུ་དེ་ཡང་ཁའི་ངོས་ནས་མེད་པ་འོག་ཏུ་འཛུལ་ཏེ། དེས་ན་ཆུ་ཆེན་པོ་ནཻ་ར་ཉྫ་ན་ཞེས་བྱའོ། །མཚོ་ཆེན་པོ་བཅོ་ལྔ་པོ་དེ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་གནས་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་དང་ལྡན་ནས། དེ་ནས་དཔག་ཚད་བཅུའི་ཚུ་རོལ་ན་མཚོ་ཆེན་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། མ་དྲོས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །མཚོན་ཆེན་དེའི་ཚད་ནི། ཆུར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ། མཐར་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཡོད་པ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ། མཛེས་པ། ཆུ་བསིལ་བ། སྦྲང་རྩི་ལྟ་བུས་གང་བ། མཚོ་དེ་ནང་དུ་མེ་ཏོག་པདྨ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་དང༌། ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ། ཆུ་ལ་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པའོ། །ཆུ་དེའི་ནང་དུ་ཡང་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། ངང་སྐྱ་དང༌། ཆུ་བྱ་ནག་པོ་དང༌། ཆུ་བྱ་རྐེ་རིངས་དང༌། དང་སེར་དང༌། དང་སྐྱ་དང༌། ངང་སྐྱའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་བྱ་སྣ་ཚོགས་པ་གནས་པའོ། །མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །དེ་དག་དང་གཞན་ཡང་གང་དག་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་འབབ་པའི་ཆུ་ཀླུང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིད་པ་གསུམ་ན་གནས་པའི་ཆུ་ཀླུང་གི་རྒྱལ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་ལ་གནས་པའོ། །གང་དག་རྒྱུན་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུ་ལ་གནས་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན། གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་མ་རུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྐང་མངས་དང༌། རྐང་གཉིས་རྐང་བཞི་རྐང་དྲུག་རྐང་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞིན་མི་སྡུག་ཅིང༌། སྦྲུལ་དང༌། སྦལ་པ་དང༌། ཉ་དང༌། བྱ་དང༌། ཁྱི་དང༌། ཝ་དང༌། སྤྱང་ཀི་དང༌། ཆུ་སྲིན་དང༌། ཀུམྦྷི་ར་ལ་སོགས་པའི་མགོ་བརྙན་ནོ། །གཟུགས་མང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་ལ་ཆུ་སྲིན་གྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ། རྟའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ། ཕག་གི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ། གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ། སྤྲུལ་གྱི་
― DTG072_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ལ་སོགས་པ། སེམས་ཅན་གཟུགས་མི་གཅིག་པ་མང་པོ་ཡོད་པའོ། །གཟུགས་མཐའ་ཡས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུང་བ་དང༌། ཆེ་བ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པའོ། །འདོད་དགུར་སྒྱུར་བའི་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིད་པ་གསུམ་ན་གནས་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །ཟས་སུ་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟས་སུ་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་ནས། རིགས་མི་གཅིག་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག །སྲིད་པ་གསུམ་ན་གནས་པའི་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་མི་གཅིག་པ་མང་པོར་གནས་པ། སྲིད་གསུམ་སྐད་ཅིག་རྒྱུ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་པར་གྱུར་ན། ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔ་མ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བྱས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་ཆུ་ཀླུང་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྲིད་པ་ཆགས་པའི་དུས་སུ་ཆགས་པ། རི་རབ་ལ་སོགས་པ་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྔ་བཅུ་རྩ་བཞིའི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་བལྟ་བའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཐུར་དུ་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་བརྟེན་ཏོ། །དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་པའོ། །འཕང་དུ་དཔག་ཚད་འབུམ་དྲུག་ཁྲི་ཡོད་དོ། །རྔམས་སུ་དཔགས་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི། ཞེད་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲིའོ། །དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་གནས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ངོས་བཞི་ནི། ཤར་ཕྱོགས་ནི་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པ། ལྷོ་ཕྱོགས་ནི་བཻཌཱུཪྻ་ལས་གྲུབ་པ།
― DTG072_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུབ་ཕྱོགས་ནི་དངུལ་ལས་གྲུབ་པ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ནི་གསེར་ལས་གྲུབ་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལ་རྩེ་མོ་བཞི་ཡོད་དེ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ནི་ཆུར་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་ཏེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ། མཛེས་པ་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྣམས་གནས་སོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ནི། ཆུར་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉུ་ཤུ་རྩ་ལྔ་མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལས་འཕགས་ཏེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། བཻཌཱུཪྻ་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པོ་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དངུལ་ལས་གྲུབ་པ་དང༌། གསེར་ལས་གྲུབ་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ནི། བར་རིམ་བཞི་ཡོད་དེ། བང་རིམ་དང་པོ་ནི་ཆུར་ལས་དཔག་ཚད་ཁྲིས་གྱེན་དུ་འཕགས་པ་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལས་དཔག་ཚད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཕྱིར་འཕགས་ཏེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ནི་ལག་ན་ཡོལ་གོ་ཐོགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །བང་རིམ་གཉིས་པ་ནི། བང་རིམ་དང་པོ་ལས་དཔག་ཚད་ཁྲིས་གྱེན་དུ་འཕགས་པ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་ཕྱིར་འཕགས་ཏེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་ཕྲེང་ཐོགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་གནས་སོ། །བང་རིམ་གསུམ་པ་ནི། བང་རིམ་གཉིས་པ་ལས། དཔག་ཚད་ཁྲི་གྱེན་དུ་འཕགས་པ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལས་དཔག་ཚད་བཞི་སྟོང་ཕྱིར་འཕགས་ཏེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མྱོས་པའི་ལྷ་རྣམས་གནས་སོ། །བང་རིམ་བཞི་པ་ནི། བང་རིམ་གསུམ་པ་ལས། དཔག་ཚད་ཁྲི་གྱེན་དུ་འཕགས་ལ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལས་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཕྱིར་འཕགས་ཏེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་ཤིང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། དེའི་ཕྱོགས་བཞིན་རྒྱལ་པོ་བཞི་རྣམས་གནས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ཅན་
― DTG072_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་མི་སྙན་ནས་རི་ནག་པོ་དགུ་འདས་པའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་གསང་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་ནག་པོ་དགུ་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ན་ཡོད་དོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རྩེ་བརྒྱ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་གྱི་དཔག་ཚད་ལྡན་སྲིན་པོའི་ཡུལ་གྱི་བྱང་ངོས་ན་རྩེ་མོ་བརྒྱ་ཡོད་པ། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་པ། དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡོད་པ། རྩེ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་དཔག་ཚད་གསུམ་གསུམ་མོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སེང་ལྡེང་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཤོལ་མདའ་འཛིན་ནས་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་བོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན། དཔག་ཚད་ཁྲི་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེང་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། གསེར་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལྗོངས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་སེང་ལྡེང་ཅན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་སེང་ལྡེང་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་དེ་དང་དེ་དག་ན། ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་སེང་ལྡེང་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་སེང་ལྡེང་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གསེར་ལོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བྱང་ངོས་ཀྱི་ཆ་ན་རིའི་རྒྱར་དཔག་ཚད་གསུམ། དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་གཉིས་པ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་གྱི་གསེར་དེ་ན་གནས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་འོད་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་དཔལ་གྱི་རི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱ་དེའི་གནས་ན་ཡང་དངོས་གྲུབ་ཅན་ཐམས་ཅད་གནས་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་མུ་ཁྱུད་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་འདུད་ནས་དཔག་ཚད་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པ། དཔག་ཚད་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་པའོ། །དཔངས་སུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་ཏེ། གསེར་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་གྲོང་དང་གྲོད་
― DTG072_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱེར་དང་ལྗོངས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མུ་ཁྱུད་འཛིན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་མུ་ཁྱུད་འཛིན་གྱི་རྩེ་མོ། །དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ་ནི། དཔེར་ན་ཤིང་རྟའི་མུ་ཁྱུད་བཞིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་མུ་ཁྱུད་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ཡུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་བོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན། དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་རྩ་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །རྔམས་སུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། ལྕགས་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་གནོད་སྦྱིན་གོས་སྔོན་པོ་ཅན་རྣམས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ཡུག་རི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ཡུག་རི་དེ་དང་དེ་དག་ན། ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། རི་གཞན་དག་ལ་མེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ཡུག་རིས་གླིང་བཞི་བ་འདི་འཁོར་ལོའི་ཚུལ་དུ་བསྐོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ཡུག་རི་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྣམས་བསྐོར་བ། འོག་ནི་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཡན་ཆོད་ཡོད་པ། སྟེང་ནི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་ཡོད་པའོ། །གཞི་ནི་ལྕགས་ལས་བྱས་པ། དེས་བསྐོར་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཁྱབ་པ་ཆེ་བས་ན་འཁོར་ཡུག་ཆེན་པོར་བཏགས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་དབང་པོའི་བྲག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་གིས་གཞི་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ། ཆུར་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ། རྒྱར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཐར་སྐོར་དུ་ཁྲི་ཡོད་པ། གསེར་གྱིར་བས་བསྐོར་བ་སྟེ། ར་བ་དེ་ལ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་ལྕོག་བཞི་ཡོད་དེ། ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ན་སྒོ་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ཡོད་དོ། །སྒོ་རེ་རེ་ལ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གསུམ་ཞེད་དུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ། སྒོ་རེ་རེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པའི་གཟེར་སྐར་མའི་གཟུགས་སུ་བྱས་པ་བཞི་བཞི་ཡོད་དོ། །སྒོར་རེ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་རུང་མགོ་ཆ་གོན་ཞིང་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཀོད་དོ།།
― DTG072_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲོང་ཁྱེར་དེའི་དབུས་ན་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། ཆུར་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ། རྒྱར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཐའ་སྐོར་དུ་སྟོང་ཡོད་པ། ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་ལས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །རྨང་རྟེན་དུ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པ། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་བྲག་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་པ་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་གནས་ཏེ། ཚངས་པ་གང་ན་གནས་བ་ན་ཚངས་ལྡན་ནོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་ཏེ། དཔལ་གྱི་རིའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་རྒྱར་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་དེ། དཔངས་སུ་ཡང་སུམ་བརྒྱའོ། །དེའི་ས་གཞི་ནི་དཔལ་དང་ལྡན་པས་ན་དཔལ་ལྡན་ནོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་བལྟ་ན་སྡུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་སེང་ལྡེང་ཅན་ནས་དཔག་ཚད་ཁྲི་བོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱིས་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དཔག་ཚད་ལྔ་སྟོང་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེང་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། གསེར་ལས་གྲུབ་པ་དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་བལྟ་ན་སྡུག་གི་རྩེ་མོ་ཇི་ལྟར་དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ་བཞིན་དུ་རི་གཞན་དག་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་གར་ཡུལ་དང་བོད་ཡུལ་བར་ན་རིའི་རྒྱར་དཔག་ཚད་གསུམ་ཡོད་པ། དཔངས་སུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། སའི་རིར་གྲགས་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་གླིང་བཞིར་བསྐོར་བའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟངས་ཀྱི་གླིང་དང་རིན་ཆེན་གླིང་གི་བར་ན་གནས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་དབུས་ན་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། དཔངས་སུ་དཔག་ཆད་སུམ་བརྒྱ། རྒྱ་མཚོའི་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ནས་བྱུང་ངོ༌། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྲིན་བུ་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གྱི་བར་ན་ཡོད་དེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ། དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་ལྔའོ། །སེམས་
― DTG072_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཐམས་ཅད་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་སྲིན་བུ་ཅན་ཞེས་བཏགས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུའི་རྫ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་གི་བྱང་ངོས་ན་ཡོད་དེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་དྲུག་བརྒྱ། དཔངས་སུ་བཞི་བརྒྱའོ། །དེའི་ས་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་ཡོད་བས་ན་ནོར་བུའི་རྫ་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་གི་བྱང་ངོས་ན། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་ཀྱི་དབུས་ན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་ཀྱི་བཞུགས་ས། དེ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཐགས་བཟངས་རིས་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རྡོ་རྗེ་འབྱུང་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་གྱི་ནུབ་ངོས་ན་སྤྲེའུའི་རྒྱལ་པོ་ཧ་ལུ་མ་དྷའི་ལག་གི་བར་ནས་ཤོར་བའི་རི། དེ་ལ་མཐའ་སྐོར་ལ་དཔག་ཚད་ལྔ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་གཉིས། བྲག་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན། རྡོ་རྗེའི་བྲག་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་འགྲམ་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན་སྤྲེའུའི་རྒྱལ་པོ་ཧ་ལུ་མ་དྷས་པོར་བ། མཐའ་སྐོར་ལ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་དྲུག་གོ །འགྲམ་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ན་འགྲམ་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་མིན་འབབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡན་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ན། གསེར་གྱི་བྲག་བྱ་སྐྱིབས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ངོས་བྱ་སྐྱིབས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། ཆུར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་ཡོད་པ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་བའོ། །རིའི་རྒྱལ་བོ་གློག་འོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནུབ་ཕྱོགས་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་བར་ན་རི་བོ་ཡོད་དེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ། རྒྱུ་གསེར་ལས་བྱས་པ། གློག་གི་འོད་བཞིན་ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེ་ཡོད་བས་གློག་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱབ་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་བསྐོར་བ་མཐའ་སྐོར་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཙམ་ཡོད་དེ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ། རྒྱ་ཆེ་བས་ཁྱབ་གནས་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་ཟླ་འོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་ནུབ།
― DTG072_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ན་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པའི་རི་ཡོད་དེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་སྟོང་ངོ༌། །ཟླ་བ་བཞིན་དུ་བསིལ་བས་ན་ཟླ་འོད་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་བྲག་བཟངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་ནུབ་བྱང་མཚམས་ན་ཀ་ལིངྒའི་འགྲམ་ན་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་བེ་རའི་གནས་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྐོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ། འཕང་དུ་སུམ་བརྒྱ། གཞན་པས་བཟང་བའི་ཕྱིར་ན་བྲག་བཟངས་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཉི་མ་མཛེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉའ་ཤིང་འཛིན་ཡང་ཟེར་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ནས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱི་ས་གཞིལ་བརྟེན་ཏེ། དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེང་དུ་ཡང་དེ་དད་འདྲ་སྟེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། གསེར་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་གནས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཐིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟངས་གླིང་གི་མདུན་ན་རི་བོ་ཆེན་པོ་ཡོད་དེ། སྲིན་མོའམ་སྲིན་པོ་རྒྱུ་བ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་ཡོད་པ། ཐིགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བས་ན་ཐིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་འབིགས་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་གསེར་གླིང་ན་ཡོད་དེ་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ཉིས་བརྒྱ་ཡོད་དེ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱའོ། །རི་དེ་ནི་མཚོན་བཞིན་དུ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འབིགས་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཟླ་བའི་བྲག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཨོ་ཌྱན་གྱི་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་གསུམ་ན། རི་དེའི་མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་དྲུག་ཡོད་དེ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །དེའི་རྩེ་མོ་ལ་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཟླ་བའི་བྲག་ཅེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྣ་ཚོགས་བརྩེགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་ནག་པོའི་ངོས་ན་རི་བོ་རྩེ་ལྔ་བ་མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱ། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ཁ་དོག་མཛེས་ཤིང་སྣང་བས་ན་སྣ་ཚོགས་མཛེས་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་མ་ལ་ཡ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟངས་གླིང་གི་ལྷོ་ངོས་ན་ཙནྡན་གྱི་
― DTG072_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནགས་གསེབ་ཡོད་དེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱའོ། །དེའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་བྱ་ཁྱུང་ཡོད་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་དྲང་བའི་ཕྱིར་ན་མལ་ཡར་བཏགས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གསེར་གྱི་རྩེ་མོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཤོལ་མདའ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གཉའ་ཤིང་འཛིན་ལས་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་བོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་བརྟེན། དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེང་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། གསེར་ལས་གྲུབ་སྟེ། དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་བའི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་གཤོལ་མདའ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་གཤོལ་མདའ་འཛིན་གྱི་རྩེ་མོ་དབྱིབས་ལེགས་ཤིད་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ། དཔེར་ན་གཤོལ་མདའ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་གཤོལ་མདའ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཀུན་ནས་འགྲོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏི་སེ་གངས་ཀྱི་རིའི་བྱང་ངོས་ན། ཐ་མལ་བའི་ཡུལ་གྱི་སོ་མཚམས། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔའོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཁྱབ་བའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་ནས་འགྲོ་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ལག་བཟངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསེར་གྱི་རི་སྟེ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་ན་གནས་ཏེ། འོག་གསེར་གྱིས་གཞིལ་ཐུག་པ། ཆུ་ལས་འཕགས་པ་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་འཕགས་སོ། །ལག་པ་བཞིན་དུ་གནས་པས་ན་ལག་བཟངས་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུ་ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་ལྡན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ནོར་བུ་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྡེ་བཟངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་ནུབ་ངོས་ན། དཔག་ཚད་ཁྲི་མཐའ་སྐོར་དུ་ཡོད་པ། དཔག་ཚད་ལྔ་སྟོང་འཕང་དུའོ། །ཤིན་ཏུ་དབྱིབས་ལེགས་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པའི་ཕྱིར་ན། སྡེ་བཟངས་སུ་བཏགས་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་པའི་མཆུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུ་གངྒའའི་འགྲམ་ག་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་ན། རི་བོ་རྐེད་སུམ་ཉག་ཡོད་དེ། མཐའ་སྐོར་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །རྐེད་ཉག་ལ་དཔག་ཚད་རེ་རེ། འཕང་
― DTG072_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཡང་ལྔ་བཅུའོ། །དེ་ན་ཚངས་པ་གནས་པའི་ཕྱིར། ཚངས་པའི་མཆུ་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རིག་བྱེད་སྲུང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་དེའི་རྩ་ན་ཡོད་དེ། དབྱིབས་དང་རྒྱ་དང་འཕང་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚངས་བ་གནས་ཤིང་རིག་བྱེད་བཞི་གནས་དེ་ནས་བྱུང་བས་ན་རིག་བྱེད་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་བ་ལང་སྣ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་གྱི་བྱང་ངོས་ན་ཁྱབ་འཇུག་གི་ལྷ་གནས་པ། དཔག་ཚད་བཞི་ནི་མཐའ་སྐོར་འཕང་དུ་ནི་གསུམ་མོ། །བ་ལང་གི་སྣ་བཞིན་དུ་རྩེ་མོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་བ་ལང་སྣ་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྣ་ཚོགས་ཕྲེང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་གི་བྱང་ངོས་ན་རྒྱ་ནག་པོའི་བྱང་ཤར་མཚམས་ན་གནས་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་སྟོང་ཡོད་པ། རྩེ་མོ་ལ་ཕྲེང་བ་བཞིན་དུ་གནས་པས་ན་སྣ་ཚོགས་ཕྲེང་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་མི་འཇིགས་སྣ་ཚོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་ནུབ་ངོས་ན་གནས་ཏེ། མཐའ་སྐོར་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱའོ། །གཞི་ལྕགས་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པས་ན་མི་འཇིགས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རལ་གྲི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷོ་ངོས་ན། ཡུལ་སྤྱི་པོ་གཙུག་ན་རི་རལ་གྲིའི་དབྱིབས་སུ་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། འཕང་དུ་ཉིས་བརྒྱའོ། །རལ་གྲི་བཞིན་དུ་རྩེ་མོ་རྣོ་བས་ན། རལ་གྲི་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གདུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་ན་ཡོད་དེ། དབྱིབས་ཐོ་བ་དང་འདྲ་བ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་དྲུག་ཡོད་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་དོ། །གདུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་གདུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་མིག་བསྐུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན་རི་ཆེན་པོ་མིག་བསྐུ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱའོ། །མི་མི་ཐར་བ། མི་མ་ཡིན་གནས་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་མུཉྫ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདའ་རིས་ཀྱི་ཤར་ངོས་གངས་ཀྱི་རི་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་
― DTG072_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱ་གནས་པ། རྩེ་མོ་རྣོ་བའོ། །དེ་ན་གནས་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་བུ་གཞོན་ནུ་གདོང་དྲུག་གནས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་དགས་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་གྱི་བྱང་ངོས་ན་གནས་ཏེ། དབྱིབས་རི་དགས་ཤར་ན་བཞིན་དུ་གནས་ཏེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་གསུམ་མོ། །རི་དགས་བཞིན་དུ་ཡོད་པས་ན་རི་དགས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་འཇོམས་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་མཚམས་ན། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བཞི་ཡོད་པ། འཕང་དུ་གཉིས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཏི་སེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གངས་ཀྱི་རི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྩེ་གསུམ་དུ་ཡོད་པ། ལྷ་མ་ཧཱ་དེ་བ་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། འཕང་དུ་ཡང་ལྔ་བརྒྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་མི་མཇེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏི་སེའི་བྱང་ངོས་ན་དཔག་ཚད་ལྔ་ཡོད་པའི་བར་ན། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་ཅུའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་ཙནྡན་ཕྲེང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་ལ་ཡའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་བར་ན་དཔག་ཚད་ལྔ་ཡོད་དེ། ཙནྡན་གྱི་ནགས་གསེབ་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཅན་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡོད་པ། འཕང་དུ་ཡང་བརྒྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་འཛིན་ཁྱམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་ནག་པོ་ན་གནས་ཏེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། རིའི་རྒྱལ་པོ་དབང་ཆེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་བོད་ཀྱི་བར་ན་རི་བོ་ཆེན་པོ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་དུས་འབྲི་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་འཁོར་ནས་ཡོད་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ། འཕང་དུ་ལྔ་བརྒྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྐེམ་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་འབྲི་བྱེད་ཀྱི་བྱང་ངོས་དཔག་ཚད་གཅིག་ན། མཐའ་སྐོར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཕང་དུ་དཔག་ཚད་དྲུག་བརྒྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་བ་ལང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བལ་ཡུལ་གྱི་ནུབ་ངོས་ན། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་ལྷ་གནས་པ། དཔག་ཚད་ལྔ་མཐའ་སྐོར་རོ། །འཕང་དུ་དཔག་ཚད་གསུམ་མོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རོག་སྒྲ་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟླུམ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་མཐའ་
― DTG072_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བཅུ་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བཅུའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་གྲགས་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་བརྟེན་པ་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གནས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་ཐུག་བ། རྒྱུ་ཡང་གསེར་ལས་བྱས་པའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རྟ་རྣ་རི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དཔག་ཚད་ལྔ་སྟོང་པོར་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་ཆུའི་འོག་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་ཏེ། ཞེང་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་བ། དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྟ་རྣ་རི་ཞེས་བྱ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་རྟ་རྨ་རིའི་རྩེ་མོ་དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ་ནི། དཔེར་ན་རྟའི་རྣ་བ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྟ་རྣ་རི་ཞེས་བྱའོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་འདུད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་རྟ་རྣ་རི་ནས་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་བོར་ནས། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ཆུའི་འོག་ནས་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དཔག་ཚད་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ནི་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་སོ། །རྔམས་སུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་བ། གསེར་ལས་གྲུབ་པ། དེ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་གནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་འདུད་ཅེས་བྱ་བ་ཞེ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་པར་འདུད་ཀྱི་རྩེ་མོ་དམའ་ཞིང་འདུད་པ་ནི། དཔེར་ན་གཉན་རུ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་པར་འདུད་ཅེས་བྱའོ། །སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདི་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་འདི་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་སོགས་པས་གཙོ་བོ་བྱས་པའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་གནས་པའི་རིའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི། བགེགས་རིགས་མི་གཅིག་བ་རི་དེ་རྣམས་ལ་གནས་སོ། །རིག་སྔགས་འཆང་གྲུབ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་དེ་རྣམས་ལ་གནས་པའི་རིག་སྔགས་འཆང་
― DTG072_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གནས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་གང་དག་རྒྱུན་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞི་ཡང་རི་དེ་རྣམས་ལ་རྒྱུའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱང་རི་དེ་ལ་རྒྱུ་སྟེ། དེའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་རྒྱུའོ། །རི་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ཐ་དང་པ་དང༌། འདོད་པའི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མངོན་པ་དག་རི་དེ་རྣམས་ལ་གནས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་ཡང་རུང་བ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་གོང་དུ་སོང་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སོལ་ཅིག །དགེ་བ་རྣམས་ལ་སྣང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་པ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུ་ནི། ལུས་ལ་གསུམ། ངག་ལ་བཞི། ཡིད་ལ་གསུམ་མོ། །ལུས་ལ་གསུམ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ངག་གི་བཞི་ནི། བརྫུན་དང༌། ངག་འཁྱལ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང༌། འཕྲ་མའོ། །ཡིད་ཀྱི་གསུམ་ནི་བརྣབ་སེམས་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་གསུམ་མོ། །གཞན་ཡང་ལས་དང༌། བག་ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའོ། །ཡང་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་ཀྱང་སེལ་བའོ། །དེ་རྣམས་ལས་ལོག་པས་ན་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །མི་དགེ་བ་སོལ་ཅིག །དོན་རྣམས་ལ་སྣང་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཀྱི་ན་ཚ་རིམས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་པའོ། །དེ་རྣམས་རིག་སྔགས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་གྲུབ་སྣང་བའོ། །ཐུན་མོང་ཡང་ལས་བཞི་ལ་སོགས་པའམ། གཞན་ཡང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་གྲུབ་བོ། །ཡང་ན་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བའི་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དངོས་གྲུབ་བོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་གྲུབ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་
― DTG072_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །གནོད་པ་རྣམས་སོལ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་དབང་གིས། མི་དགེ་བ་བཅུ་ལས་བདུད་བཞི་འབྱུང་ངོ༌། །བདུད་བཞི་ལས་ཀྱང་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་བགེགས་རྣམས་བྱུང་བ། ལུས་ཀྱི་ན་ཚ་རིམས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའོ། །དེ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེལ་བའོ། །མཚན་མོ་བདེ་ལེགས་ཉིན་བདེ་ལེགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདེ་བའོ། །ཉི་མའི་གུང་གི་བདེ་ལེགས་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་རིག་སྔགས་འདིའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདེ་པའོ། །ཉིན་མཚན་ཀུན་གྱི་བདེ་ལེགས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་འདིའི་སྟོབས་དང་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བདག་ལ་སྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་པར་དད་སེལ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །མ་འོངས་པ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ད་ལྟར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བདེ་ལེགས་བྱིན་པའོ། །སྭཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་བདུན་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་སྐར་གང་དག་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་ཞིང་སྣང་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བར་བྱེད་པ། བདེ་བ་དང་མི་བདེ་བར་བྱེད་པ། ལོ་ལེགས་པ་དང་ལོ་ཉེས་པར་བྱེད་པ། ཚེ་རིང་བ་དང་ཚེ་ཐུང་བར་བྱེད་པ། སྤྲོ་རེང་བ་དང་སྤྲོ་ཐུང་བར་བྱེད་པ། ཕྱུག་པ་དང་ལྟོགས་པར་བྱེད་པ། ན་བ་དང་མི་ན་བར་བྱེད་པ། བཞིན་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་བྱེད་པ། གཟུགས་
― DTG072_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟང་བ་དང་ངན་པར་བྱེད་པ། དེ་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་ཞིང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཙམ་ལ་གནས་པའི་ལྷ་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བལྟ་བའོ། །རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཚད་བསྟན་པ། ཆེ་བ་ལ་ནི་རྒྱང་གྲགས་བཅོ་བརྒྱད། ཆུང་བར་རྒྱང་གྲགས་གསུམ་མོ། །ཕལ་ཆེར་ནི་རྒྱང་གྲགས་བཅུ་གཉིས་སོ། །སྨིན་དྲུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་མཚན་མ་ནི་འདི་ལགས་སོ། །དེ་ཡི་གདོང་གི་སོར་བཞི་ན། གཡས་ཕྱོགས་ན་ནི་སྨེ་བ་ཡོད། །སྤུ་ཅན་ནག་ལ་མདོག་ཀྱང་དམར། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་ཞིང་གྲགས་དང་ལྡན། །མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་དཔལ་འབར་ཏེ། །སྨིན་དྲུག་ལ་ནི་སྐྱེས་པའི་མཚན་མ་དེ་ཡིན་ནོ། །སྣར་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཞིག་བརླ་ཡི་སོར་བཞི་ན། སྨེ་བ་འདི་ཉི་གདའ་བ་སྟེ། སྣར་མ་ལས་ནི་སྐྱེས་པ་སྟེ། །ཤེས་ཤིང་རྟག་ཏུ་ཆོས་ལ་དགའ། །མཁའ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མཛེས་དང་ལྡན། །དཔའ་ཞིང་རྒྱལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དགྲ་རྣམས་རྟག་ཏུ་རབ་ཏུ་འཇོམས། །མགོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །མགུལ་པ་ཡི་ནི་མཛུབ་ཕྱེད་ན། །གང་ལ་ཚིག་པ་འདྲ་བ་ཡོད། །དེ་ནི་མགོ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། །དཔའ་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་བ་སྟེ། །ལག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཛུབ་ཀྱི་ཕྱེད་པོ་གཉིས་པ་ལ། །གཡོན་ན་སྨེ་བ་གང་ཡོད་པ། །ལག་ལས་སྐྱེས་པ་ཁྲོ་བ་སྟེ། །དེ་ནི་བླུན་ཞིང་ན་བ་སོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བཞི། མཆན་ཁུང་གཡོན་ན་སྨེ་ནག་ཡོད། །ནབ་སོ་ལས་ནི་སྐྱེས་པ་སྟེ། །ནོར་དང་འབྲུ་རྣམས་འབྱོར་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཤེས་པ་རྒྱ་ཡང་ཆུང༌། །རྒྱལ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མཆོག་དག་ནི་རབ་ཏུ་དགའ། །ཕྱག་གི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་ནི། །ཉི་མ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་མཛེས། །དབུ་སྐྲ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །གྱེན་དུ་གཡས་འཁྱིལ་ལེགས་པར་ཡོད། །སྐུ་ནི་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་སྟེ། །འདྲེན་བས་ཁྱོད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཐུལ། །དེ་ནི་རྒྱལ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་བཞིན་སྐག་སྟེ་བདུན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚིག་འདྲ་གང་གི་སྙིང་གར་མཆིས། །སྐག་ལས་སྐྱེས་ཏེ་འཐབ་ལ་དགའ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ཞིང་འགྲོགས་མི་བདེ། །དེ་ནི་
― DTG072_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡེམ་ལ་དགའ་བའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་སྐར་བདུན་པོ་དག་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ན་གནས་པ་དག་སྟེ། སྐར་མ་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། །སའི་ཁམས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། །ལྷ་མོའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །སྨིན་དྲུག་ནི་དམར་མོ་སྟེ། མེའི་དབྱུག་ཏོ་ཐོགས་པ། མེ་ལ་ཞོན་པ། སྣར་མ་སྔོ་སྐྱ། ལུག་ཐོགས་པ་ཉ་ལ་ཞོན་པའོ། །མགོ་ལྗང་གུ་ལག་ན་ཨུཏྤ་ལ་ཐོགས་པ། ཁ་ཤ་ལ་ཞོན་པའོ། །ལག་དཀར་པོ་ལག་ན་སྦྲུལ་ཐོགས་པ། སྤྲུལ་ལ་ཞོན་པའོ། །ནབ་སོ་སེར་མོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ཐོགས་པ། ལུག་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་དམར་པོ་ལག་ན་དབྱུག་པ་ཐོགས་པ། གདན་བུམ་པ་ལ་འདུག་པའོ། །སྐག་སྔོན་མོ་ལག་ན་ལྕགས་ཀྱུ་ཐོགས་པ། བྱ་རོག་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །གང་དག་ཤར་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་དེ་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ། ཤར་གྱི་སྐར་མ་བདུན་པོ་དག་གིས་ཀྱང་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྦ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆུ་ནི་མི་མཛའ་འཇོམས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོག་གམ་བྲང་ངམ་རྒྱབ་ཅིག་ན། །གང་ལ་བྱི་སྲན་འདྲ་བ་ཡོད། །མཆུ་ལས་སྐྱེས་ཏེ་ནོར་དང་ལྡན། །བཙུན་ཞིང་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་མི། །དེ་བཞིན་གྲེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟེ་བའི་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀ་ན། །གང་ལ་རྨ་འདྲ་ཡོད་པ་དེ། །དེ་ནི་གྲེ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། སེར་སྣ་ཆེ་ཞིང་ཚེ་ཡང་ཐུང༌། །དབོ་གཉིས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟེ་བ་མན་ཆད་སོར་བཞིན། །གང་ལ་སྨེ་བ་རབ་ཡོད་པ། །དབོ་ལས་སྐྱེས་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ། །ཁྲིམས་ལྡན་ཤི་འཕོས་མཐོ་རིས་འགྲོ་།མེ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨེ་བ་དམར་པོ་ཆུ་སོ་ན། །རྐུ་ཞིང་གཡོ་ངན་སྒྱུ་མ་སྟེ། །
― DTG072_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསོད་ནམས་ཆུང་ཞིང་ཤེས་པ་ཞན། །མེ་བཞི་ལས་ནི་སྐྱེས་པའོ། །ནག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མ་ལ་ནི་སྨེ་བ་ཡོད། །འདའ་བར་གྱུར་པར་ངེས་པ་ཡང༌། །ནག་པ་ལས་ནི་དེ་སྐྱེས་ཏེ། །འདོད་ཆགས་གླུ་གར་རྟག་ཏུ་དགའ། །ས་རི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མའི་འོག་གམ་སྟེང་ན་ནི། སྨེ་བ་སེར་པོ་རབ་ཏུ་གདའ། །མི་མཁས་སྐམ་ཞིང་མང་པོ་སྡང༌། །ས་རི་ལས་ནི་སྐྱེས་པའོ། །ས་ག་ལ་སྟེ་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརླ་གཉིས་ཀྱི་ནི་མཛུབ་གང་ན། །སྨེ་བ་དམར་པོ་དེ་བཞིན་ཏེ། །ས་ག་ལས་སྐྱེས་ཤར་པ་མཆོག །སྐྱེས་བ་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར། །མཁས་ཤིང་དཔའ་ལ་དགྲ་ཡང་ཐུལ།། རྟག་ཏུ་བདེ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་བརྟན་དང་ལྡན། །ཤི་འཕོས་ནས་ནི་མཐོ་རིས་སྐྱེ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་སྐར་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ན་གནས་པ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐར་མ་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་ཆུའི་ཁམས་སུ་གནས་པའོ། །ལྷ་མོའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་སྟེ། །ལྷོ་ངོས་དག་ན་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། མཆུ་དཀར་པོ་གྲི་གུག་ཐོགས་པ་གླང་ལ་ཞོན་པ། གྲེ་སེར་པོ་པདྨ་ཐོགས་པ་གདན་རྡོ། དབོ་དཀར་མོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཐོགས་པ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་པའོ། །མེ་བཞི་སྔོན་མོ་ལག་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་ཐོགས་པ་རྨ་བྱ་ལ་ཞོན་པ། ནག་པ་སེར་མོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པ་བ་ལ་ཞོན་པ། ས་རི་མདོག་དམར་སྐྱ་ལག་ན་འཕང་མདུང་འཛིན་པ་ཐག་བའི་གདན་ལ་ཞུགས་པ། ས་ག་དུད་ཀ་དགྲ་སྟ་ཐོགས་པ་མིའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །གང་དག་ལྷོ་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་པར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར། ལྷོ་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་ཤིང་འཆང་བ་དེ། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྷ་མཚམས་གཟི་བརྗིད་ཆེན་མོ་དང༌།
― DTG072_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརླ་གཉིས་ཀྱི་ནི་མཛུབ་དོ་ན། །གང་ལ་བྱི་སྲན་འདྲ་བ་ཡོད། །ལྷ་མཚམས་ལས་སྐྱེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན། །ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་པའོ། །དེ་བཞིན་སྣྲོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་བརླ་འོག་གཉིས་ན་ནི། །སྨེ་བ་ཡོད་པ་སྣྲོན་ལས་སྐྱེས། །མི་སྡུག་ཚེ་ཐུང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ། །དབུལ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་མ་མཆིས་སོ། །སྣུབས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། པུས་མོ་གཉིས་ཀྱི་གོང་ན་ནི། །གང་ལ་སྨེ་ཆུང་ཡོད་པ་སྟེ། །སྣྲུབས་ལས་སྐྱེས་པ་དབང་ཐང་ཅན། །མྱུར་དུ་བདག་ཁྱིམ་འཇིག་པར་བྱེད། །ཆུ་སྟོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨེ་བ་པུས་མོའི་ལྷ་ངན། །སྦྱིན་པ་བགྱིད་ཅིང་ཆོས་ལམ་ཤེས། །ཤི་འཕོས་ནས་ནི་མཐོ་རིས་འགྲོ་།ཆུ་སྟོད་ལས་ནི་སྐྱེས་པའོ། །ཆུ་སྨད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཀུ་དོ་ལ་ནི་སྨེ་བ་ཡོད། །དེ་ལྟར་འདུག་པ་ཤེས་དང་ལྡན། །ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་བྱམས། །ཆུ་སྨད་ལས་ནི་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་པོ་ལངྐ་མགྲིན་བཅུའི་སྐར་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་རྣམས་ལ་གནོད་པས་སྦས་ནས་འདིར་མ་བཤད་དོ། །རྩིས་ལས་མ་བཤད། རྒྱུ་སྐར་ལ་བཤད་པའོ། །གྲོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གྲོ་བཞིན་ལས་སྐྱེས་ལོངས་སྤྱོད་རྟག །དེ་བཞིན་ནད་མེད་སེམས་ཅན་བྱམས། །སྨེ་བ་གཉིས་པོ་ཡོད་པ་ནི། །ཤི་འཕོས་ནས་ནི་མཐོ་རིས་འགྲོ་།དེ་ལྟར་རྒྱུ་སྐར་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ན་གནས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་སྐར་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི། །ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནས་པ། ལྷ་མོའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བ། མེའི་ཁམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ལྷ་མཚམས་ཆེན་མོ་མདོག་དཀར་མོ། ལག་ན་ངང་པ་དཀར་པོ་འཛིན་པའོ། །དང་སྐྱ་ལ་ཞོན་པ། །སྣྲོན་དམར་མོ་ལག་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་ཐོགས་པ། །རུས་སྦལ་གྱི་གདན་ལ་ཡོད་པ། སྣྲུབས་དཀར་མོ་ལག་ན་ལ་ཕུག་ཐོགས་པ། གདན་ལ་ཕུག་ལ་འདུག་པ། ཆུ་སྟོད་ལྗང་གུ་ལག་ན་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་ཐོགས་པའོ། །གདན་རྡོ་རྗེ་ལ་འདུག་པ། ཆུ་སྨད་མཐིང་ག །ལག་ན་པདྨ་ཐོགས་པ། གདན་རྡོ་རྗེ་ལས་བྱས་པ། བྱི་བཞིན་ནག་མོ་ལག་ན་ཞགས་པ་ཐོགས་པ། བྱ་ཁྱུང་ལས་གདན་བྱས་པ། གྲོ་བཞིན་སེར་མོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཐོགས་པ། སེང་གེ་ལ་ཞོན་པ་གང་དག་ནུབ་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་
― DTG072_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གིས་ཀྱང༌། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །སྦ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མོན་གྲུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨེ་བ་ནག་པོ་རྗེ་ངར་ལ་ཡོད་པ། མོན་གྲུ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཁྲོ་ཞིང་འདོད་ཆགས་ཆུང༌། །ལོངས་སྤྱོད་མ་མཆིས་ཤེས་རབ་ལྡན། །མོན་གྲེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེ་ངར་ལ་ནི་མཛུབ་ངོ་ན། །སྨེ་བ་ནག་པོ་ཡོད་པ་སྟེ། །མོན་གྲེ་ལས་སྐྱེས་བླུན་པོ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆུ་ཡིས་འཆི་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཁྲུམས་སྟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྗེ་ངར་འོག་གི་མཛུབ་གང་ན། །རྨ་འདྲ་ཡོད་པ་ཁྲུམས་སྟོད་ལ། །བླུན་ཞིང་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད། །དེ་ན་དབུལ་ཞིང་རྐུན་མོ་བྱེད། །ཁྲུམས་སྨད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ལ་སྨེ་བ་མཛུབ་གང་ཡོད། ཁྲུམས་སྨད་ལས་ནི་སྐྱེས་པ་སྟེ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་སྟེ། །ཤེས་རབ་འཇིགས་མེད་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ནམ་གྲུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་རྐང་བ་གཉིས་ཀ་ལ། །སྨེ་བ་ཕྲ་མོ་ཡོད་པ་ནི། །ནམ་གྲུ་ལས་སྐྱེས་མ་རབས་ཏེ། །འདྲེག་མཁན་དུ་ཡང་འགྱུར་བ་ལགས། །ཐ་སྐར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་མཐེ་བོང་བར་ན་ཡང༌། །སྨེ་བ་སྔོན་པོ་ཡོད་པ་ནི། །རྟག་ཏུ་སྟོབས་ལྡན་ནད་མ་མཆིས། །ཐ་སྐར་ལས་ནི་སྐྱེས་པའོ། །བྲ་ཉེ་སྟེ་བདུན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྐང་མཐིལ་སྨེ་བ་ཡོད་པ་ནི། །བྲ་ཉེ་ལས་སྐྱེས་སྙིང་རྗེ་མེད། །གསོད་བའི་གཤེད་མའི་ངང་ཚུལ་ཅན།། ཤི་འཕོས་ནས་ནི་དམྱལ་བར་འགྲོ་།དེ་ལྟར་རྒྱུ་སྐར་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ན་གནས་པ་དག་སྟེ། རྒྱུ་སྐར་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གནས་པ། ལྷ་མོའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བ། རླུང་གི་ཁམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། །མོན་གྲུ་སེར་
― DTG072_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་ཐོགས་པ། གདན་བྲེ་ལ་འདུག་པ། མོན་གྲེ་སེར་མོ་ལག་ན་ཏྲི་ཤཱུ་ལ་ཐོགས་པ། གདན་གླང་ལས་བྱས་པ། ཁྲུམས་སྟོད་སེར་མོ། ལག་ན་པདྨ་ཐོགས་པ། པདྨའི་གདན་ལ་འདུག་པ། ཁྲུམས་སྨད་སྔོན་མོ་ལག་ན་ཨུཏྤ་ལ་ཐོགས་པ། གདན་པདྨ་ལ་གཞུགས་པ་ནམ་གྲུ་དཀར་མོ་ལག་ན་འཁོར་ལོ་ཐོགས་པ། གདན་འཁོར་ལོ་ལ་བཞུགས་པ། ཐ་སྐར་ལྗང་གུ་ལག་ན་ཕྲེང་བ་ཐོགས་པ། གདན་རྟ་ལ་བཞུགས་པ། བྲ་ཉེ་དུད་ཀ་ལག་ན་རལ་གྲི་ཐོགས་པ། གདན་རི་དགས་ལས་བྱས་པའོ། །གང་དག་བྱང་ཕྱོགས་སྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་བསྲུང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གང་དང་གང་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ན། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་འདིས་ཀྱང་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དེ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱི་གནས་གང་ཡིན། གང་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ལ་བརྟེན་ཞིང༌། རྗེས་སུ་རྒྱུ་བའི་རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བརྗོད་པ་དེ་དག་གོ །དེ་ལ་མཛུབ་ནི་སོར་བརྒྱད་ཀྱི་ཚད་དོ། །མཛུབ་དེའི་ཚད་ཀྱིས་ལུས་ལ་སྲིད་དུ། མཛུབ་བཅུ་གཉིས་མཆིས་སོ། །གླད་པའི་སྦྱི་བོ་ལ་མཛུབ་གང་དང༌། རྐང་པའི་མཐིལ་དུ་མཛུབ་གང་སྟེ། མཛུབ་བཅུ་བཞི་ནི་སྐར་མ་རྣམས་ཀྱི་གནས་བཤད་པའོ། །དེ་ནས་དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ནི། སྐར་མ་བྱི་བཞིན་ནོ། །གཉིས་ལ་གྲོ་བཞིན། གསུམ་ལ་མོན་གྲེ་།བཞིན་ལ་མོན་གྲུའོ། །ལྔ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། དྲུག་ལ་ཁྲུམས་སྨད་དོ། །བདུན་ལ་ནམ་གྲུའོ། །བརྒྱད་ལ་ཐ་སྐར་རོ། །དགུ་ལ་བྲ་ཉེའོ། །བཅུ་ལ་སྨིན་དྲུག །བཅུ་གཅིག་ལ་སྣར་མ། བཅུ་གཉིས་ལ་མགོ །བཅུ་གསུམ་ལ་ལག །བཅུ་བཞི་ལ་ནབ་སོ། །བཅོ་ལྔ་ལ་རྒྱལ་ལོ། །བཅུ་དྲུག་ལ་སྐག །བཅུ་བདུན་ལ་མཆུ། བཅོ་
― DTG072_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱད་ལ་གྲེ་།བཅུ་དགུ་ལ་དབོ། །ཉི་ཤུ་ལ་མེ་བཞི། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ནག་པ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལས་རི། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ས་ག །ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ལྷ་མཚམས། །ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་སྣྲོན། །ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་སྣྲུབས། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཆུ་སྟོད། །ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཆུ་སྨད། །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་བྱི་བཞིན། གནམ་སྟོང་ལ་གྲོ་བཞིན་ནོ། །དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་མོན་གྲུ་།གཉིས་ལ་མོན་གྲེ་།གསུམ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། བཞི་ལ་ཁྲུམས་སྨད། ལྔ་ལ་ནམ་གྲུ་།དྲུག་ལ་ཐ་སྐར། བདུན་ལ་བྲ་ཉེ། བརྒྱད་ལ་སྨིན་དྲུག །དགུ་ལ་སྣར་མ། བཅུ་ལ་མགོ །བཅུ་གཅིག་ལ་ལག །བཅུ་གཉིས་ལ་ནབ་སོ། །བཅུ་གསུམ་ལ་རྒྱལ། བཅུ་བཞི་ལ་སྐག །བཅོ་ལྔ་ལ་མཆུ། བཅུ་དྲུག་ལ་གྲེ་།བཅུ་བདུན་ལ་དབོ། །བཅོ་བརྒྱད་ལ་མེ་བཞི། བཅུ་དགུ་ལ་ནག་པ། ཉི་ཤུ་ལས་རི། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལས་ག །ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ལྷ་མཚམས། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་སྣྲོན། །ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་སྣྲུབས། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཆུ་སྟོད། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཆུ་སྨད། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་བྱི་བཞིན། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་གྲོ་བཞིན། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་མོན་གྲུ་།གནམ་སྟོང་ལ་མོན་གྲེའོ། །དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། གཉིས་ལ་ཁྲུམས་སྨད། གསུམ་ལ་ནམ་གྲུ། བཞི་ལ་དབྱུ་གུ་།ལྔ་ལ་བྲ་ཉེ། དྲུག་ལ་སྨིན་དྲུག །བདུན་ལ་སྣར་མ། བརྒྱད་ལ་མགོ །དགུ་ལ་ལག །བཅུ་ལ་ནབ་སོ། །བཅུ་གཅིག་ལ་རྒྱལ། བཅུ་གཉིས་ལ་སྐག །བཅུ་གསུམ་ལ་མཆུ། བཅུ་བཞི་ལ་གྲེ་།བཅོ་ལྔ་ལ་དབོ། བཅུ་དྲུག་ལ་མེ་བཞི། བཅུ་བདུན་ལ་ནག་པ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ས་རི། བཅུ་དགུ་ལ་ས་ག །ཉི་ཤུ་ལ་ལྷ་མཚམས། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་སྣྲོན། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་སྣྲུབས། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཆུ་སྟོད། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཆུ་སྨད། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་གྲོ་བཞིན། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་བྱི་བཞིན། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་མོན་གྲུ་།ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་མོན་གྲུ་།ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། གནམ་སྟོང་ལ་ཁྲུམས་སྨད་དོ། །དབྱར་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ནམ་གྲུ་།ཚེས་གཉིས་ལ་དབྱུ་གུ་།ཚེས་གསུམ་ལ་བྲ་ཉེའོ། །བཞི་ལ་སྨིན་དྲུག །ལྔ་ལ་སྣར་མ། ཚེས་དྲུག་ལ་མགོ །ཚེས་བདུན་ལ་ལག །ཚེས་བརྒྱད་ལ་ནབ་སོ། །ཚེས་དགུ་ལ་རྒྱལ། ཚེས་བཅུ་ལ་སྐག །
― DTG072_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེས་བཅུ་གཅིག་ལ་མཆུ། ཆོས་བཅུ་གཉིས་ལ་གྲེ་།ཚེས་བཅུ་གསུམ་ལ་དབོ། །བཅུ་བཞི་ལ་མེ་བཞི། བཅོ་ལྔ་ལ་ནག་པ། བཅུ་དྲུག་ལ་ས་རི། བཅུ་བདུན་ལ་ས་ག །བཅོ་བརྒྱད་ལ་ལྷ་མཚམས། བཅུ་དགུ་ལ་སྣྲོན། ཉི་ཤུ་ལ་སྣུབས། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཆུ་སྟོད། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཆུ་སྨད། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་བྱི་བཞིན། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་གྲོ་བཞིན། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་མོན་གྲུ་།ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་མོན་གྲེ་།ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཁྲུམས་སྨད། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ནམ་གྲུ་།གནམ་སྟོང་ལ་དབྱུ་གུ། །དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་བྲ་ཉེ། གཉིས་ལ་སྨིན་དྲུག །གསུམ་ལ་བི་རྫི། བཞི་ལ་མགོ །ལྔ་ལ་ལག །དྲུག་ལ་ནབ་སོ། །བདུན་ལ་རྒྱལ། བརྒྱད་ལ་སྐག །དགུ་ལ་མཆུ། བཅུ་ལ་གྲེ་།བཅུ་གཅིག་ལ་དབོ། །བཅུ་གཉིས་ལ་མེ་བཞི། བཅུ་གསུམ་ལ་ནག་པ། བཅུ་བཞི་ལ་ས་རི། བཅོ་ལྔ་ལ་ས་ག །བཅུ་དྲུག་ལ་ལྷ་མཚམས། བཅུ་བདུན་ལ་སྣྲོན། བཅོ་བརྒྱད་ལ་སྣུབས། བཅུ་དགུ་ལ་ཆུ་སྟོད། ཚེས་ཉི་ཤུ་ལ་ཆུ་སྨད། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་བྱི་བཞིན། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་གྲོ་བཞིན། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་མོན་གྲུ་།ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་མོན་གྲེ་།ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཁྲུམས་སྨད། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ནམ་གྲུ་།ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཐ་སྐར། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་བྲ་ཉེ། གནམ་སྟོང་ལ་སྨིན་དྲུག་གོ །དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་སྣར་མ། ཚེས་གཉིས་ལ་མགོ །ཚེས་གསུམ་ལ་ལག །ཚེས་བཞི་ལ་ནབ་སོ། །ཆེས་ལྔ་ལ་རྒྱལ། ཚེས་དྲུག་ལ་སྐག །ཚེས་བདུན་ལ་མཆུ། ཚེས་བརྒྱད་ལ་གྲེ་།ཚེས་དགུ་ལ་དབོ། །ཚེས་བཅུ་ལ་མེ་བཞི། ཚེས་བཅུ་གཅིག་ལ་ནག་པ། ཚེས་བཅུ་གཉིས་ལ་ས་རི། ཚེས་བཅུ་གསུམ་ལ་ས་ག །ཚེས་བཅུ་བཞི་ལ་ལྷ་མཚམས། ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་སྣྲོན། ཚེས་བཅུ་དྲུག་ལ་སྣུབས། ཚེས་བཅུ་བདུན་ལ་ཆུ་སྟོད། །ཚེས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཆུ་སྨད། ཚེས་བཅུ་དགུ་ལ་བྱི་བཞིན། ཚེས་ཉི་ཤུ་ལ་གྲོ་བཞིན། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་མོན་གྲུ་།ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་མོན་གྲེ་།ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཁྲུམས་སྨད། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ནམ་གྲུ་།ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་དབྱུ་
― DTG072_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གུ་།ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་བྲ་ཉེ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་སྨིན་དྲུག །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་སྣར་མ། གནམ་སྟོང་ལ་མགོའོ། །སྟོན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལག །གཉིས་ལ་ནབ་སོ། །གསུམ་ལ་རྒྱལ། བཞི་ལ་སྐག །ལྔ་ལ་མཆུ། དྲུག་ལ་གྲེ་།བདུན་ལ་དབོ། །བརྒྱད་ལ་མེ་བཞི། དགུ་ལ་ནག་པ། བཅུ་ལ་ས་རི། བཅུ་གཅིག་ལ་ས་ག །བཅུ་གཉིས་ལ་ལྷ་མཚམས། བཅུ་གསུམ་ལ་སྣྲོན། བཅུ་བཞི་ལ་སྣྲུབས། བཅོ་ལྔ་ལ་ཆུ་སྟོད། བཅུ་དྲུག་ལ་ཆུ་སྨད། བཅུ་བདུན་ལ་བྱི་བཞིན། བཅོ་བརྒྱད་ལ་གྲོ་བཞིན། །བཅུ་དགུ་ལ་མོན་གྲུ་།ཉི་ཤུ་ལ་མོན་གྲེ་།ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཁྲུམས་སྨད། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ནམ་གྲུ་།ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་དབྱུ་གུ་།ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་བྲ་ཉེ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་སྨིན་དྲུག །ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་སྣར་མ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་མགོ །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ལག །གནམ་སྟོང་ལ་ནབ་སོ། །སྟོན་ཟླ་འབྲིད་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་རྒྱལ། གཉིས་ལ་སྐག་གསུམ་ལ་མཆུ། བཞི་ལ་གྲེ་།ལྔ་ལ་དབོ། །དྲུག་ལ་མེ་བཞི། བདུན་ལ་ནག་པ། བརྒྱད་ལ་ས་རི། དགུ་ལ་ས་ག །བཅུ་ལ་ལྷ་མཚམས། བཅུ་གཅིག་ལ་སྨྲོན། བཅུ་གཉིས་ལ་སྣུབས། །བཅུ་གསུམ་ལ་ཆུ་སྟོད། བཅུ་བཞི་ལ་ཆུ་སྨད། བཅོ་ལྔ་ལ་བྱི་བཞིན། བཅུ་དྲུག་ལ་གྲོ་བཞིན། བཅུ་བདུན་ལ་མོན་གྲུ་།བཅོ་བརྒྱད་ལ་མོན་གྲེ་།བཅུ་དགུ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། ཉི་ཤུ་ལ་ཁྲུམས་སྨད། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ནམ་གྲུ་།ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཐ་སྐར། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་བྲ་ཉེ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་སྨིན་དྲག །ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་སྣར་མ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་མགོ །ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ལག །ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ནབ་སོ། །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་རྒྱལ། གནམ་སྟོང་ལ་སྐྲག་གོ །སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་མཆུ། གཉིས་ལ་གྲེ་།གསུམ་ལ་དབོ། བཞི་ལ་མེ་བཞི། ལྔ་ལ་ནག་པ། དྲུག་ལ་ས་རི། བདུན་ལ་ས་ག །བརྒྱད་ལ་ལྷ་མཚམས། དགུ་ལ་སྣྲོན། བཅུ་ལ་སྣྲུབས། བཅུ་གཅིག་ལ་ཆུ་སྟོད། བཅུ་གཉིས་ལ་ཆུ་སྨད། བཅུ་གསུམ་ལ་བྱི་བཞིན། བཅུ་བཞི་ལ་གྲོ་བཞིན། བཅོ་ལྔ་ལ་མོན་གྲུ་།བཅུ་དྲུག་ལ་མོན་གྲེ་།བཅུ་བདུན་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཁྲུམས་སྨད། བཅུ་དགུ་ལ་ནམ་གྲུ་།ཉི་ཤུ་ལ་ཐ་སྐར། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་བྲ་ཉེ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་སྨིན་དྲུག །ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་
― DTG072_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣར་མ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་མགོ །ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ལག །ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ནབ་སོ། །ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་རྒྱལ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་སྐག །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་མཆུ། གནམ་སྟོང་ལ་གྲེ་།དགུན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ས་རི། གཉིས་ལ་ས་ག །གསུམ་ལ་ལྷ་མཚམས། བཞི་ལ་སྣྲོན། ལྔ་ལ་སྣྲུབས་དྲུག་ལ་ཆུ་སྟོད། བདུན་ལ་ཆུ་སྨད། བརྒྱད་ལ་བྱི་བཞིན། དགུ་ལ་གྲོ་བཞིན། བཅུ་ལ་མོན་གྲུ་།བཅུ་གཅིག་ལ་མོན་གྲེ་།བཅུ་གཉིས་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། བཅུ་གསུམ་ལ་ཁྲུམས་སྨད། བཅུ་བཞི་ལ་ནམ་གྲུ་།བཅོ་ལྔ་ལ་ཐ་སྐར། བཅུ་དྲུག་ལ་བྲ་ཉེ། བཅུ་བདུན་ལ་སྨིན་དྲུག །བཅོ་བརྒྱད་ལ་སྣར་མ། བཅུ་དགུ་ལ་མགོ །ཉི་ཤུ་ལ་ལག །ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ནབ་སོ། །ཉིས་ཧུ་གཉིས་ལ་རྒྱལ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་སྐག །ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་མཆུ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་གྲེ་།ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་དབོ། །ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་མེ་བཞི། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ནག་པ། ཉིས་ཧུ་དགུ་ལ་ས་རི། གནམ་སྟོང་ལ་ས་གའོ། །དགུན་ཟླ་འབྲིང་བོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལྷ་མཚམས། གཉིས་ལ་སྣྲོན། གསུམ་ལ་སྣྲུབས། བཞི་ལ་ཆུ་སྟོད། ལྔ་ལ་ཆུ་སྨད། དྲུག་ལ་བྱི་བཞིན། བདུན་ལ་གྲོ་བཞིན། བརྒྱད་ལ་མོན་གྲུ་།དགུ་ལ་མོན་གྲེ་།བཅུ་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། བཅུ་གཅིག་ལ་ཁྲུམས་སྨད། བཅུ་གཉིས་ལ་ནམ་གྲུ་།བཅུ་གསུམ་ལ་དབྱུ་གུ་།བཅུ་བཞི་ལ་བྲ་ཉེ། བཅོ་ལྔ་ལ་སྨིན་དྲུག་བཅུ་དྲུག་ལ་སྣར་མ། བཅུ་བདུན་ལ་མགོ །བཅོ་བརྒྱད་ལ་ལག །བཅུ་དགུ་ལ་ནབ་སོ། །ཉི་ཤུ་ལ་རྒྱལ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་སྐག །ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་མཆུ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་གྲེ་།ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་དབོ། །ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་མེ་བཞི། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ནག་པ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ས་རི། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ས་ག་ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ལྷ་མཚམས། གནམ་སྟོང་ལ་སྣྲོན། དགུ་ན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་སྣྲུབས། ཚེས་གཉིས་ལ་ཆུ་སྟོད། ཚེས་གསུམ་ལ་ཆུ་སྨད། ཚེས་བཞི་ལ་བྱི་བཞིན། ལྔ་ལ་གྲོ་བཞིན། དྲུག་ལ་མོན་གྲུ་། བདུན་ལ་མོན་གྲེ་།བརྒྱད་ལ་ཁྲུམས་སྟོད། དགུ་ལ་ཁྲུམས་སྨད། བཅུ་ལ་ནམ་གྲུ་།བཅུ་གཅིག་ལ་དབྱུ་གུ་།བཅུ་གཉིས་ལ་བྲ་ཉེ། བཅུ་གསུམ་ལ་སྨིན་དྲུག །བཅུ་བཞི་ལ་སྣར་མ། བཅོ་ལྔ་ལ་མགོ །བཅུ་དྲུག་ལ་ལག །བཅུ་བདུན་ལ་ནབ་སོ། །བཅོ་བརྒྱད་ལ་རྒྱལ་།བཅུ་དགུ་ལ་སྐག །ཉི་ཤུ་ལ་མཆུ། ཉི་ཤུ་
― DTG072_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ལ་གྲེ་།ཉི་ཤུ་གཉིས་ལག་དབོ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་མེ་བཞི། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ནག་པ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ས་རི། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ས་ག །ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ལྷ་མཚམས། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་སྣོན། །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་སྣུབས། །གནམ་སྟོང་ལ་ཆུ་སྟོད། ཉིན་མཚན་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་དོ། །དཔྱིད་ཟླ་རབ་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི། མཚན་མོ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ །དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་ཉིན་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག །མཚན་མོ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད། ནུབ་མོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དབྱར་ཟླ་ར་བ་ལ་ཉིན་མཚན་གཉིས་ལ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་སུམ་ཅུ་མཉམ་མོ། །དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། ནུབ་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི། ནུབ་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་གོ །སྟོན་ཟླ་ར་བ་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག །ནུབ་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །སྟོན་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །ནུབ་མོ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་གོ །སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། ནུབ་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །དགུན་ཟླ་ར་བ་ལ་ཉིན་མཚན་གཉིས་ཀ་ལ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་སུམ་ཅུའོ། །དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་ཉིན་མོ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད། མཚན་མོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། དགུན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་ཉིན་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག །ནུབ་མོ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིའོ་དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་དཔྱིད་ཟླ་ར་བ་ལ་རྒྱལ་མཚན་ནོ། །དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་སེང་གེའོ། །དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་ཁྱེའོ། །དབྱར་ཟླ་ར་བ་ལ་གླང༌། །དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་རུས་སྦལ། དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་བོང་བུའོ། །སྟོན་ཟླ་ར་བལ་ཆུ་སྲིན། སྟོན་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་དུང༌། སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་རྔ་མོའོ། །དགུན་ཟླ་ར་བ་ལ་གཞུ། དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོ་ལ་མདའ། དགུན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ལ་གླང་པོ་ཆེའོ། །དཔྱིད་ཟླ་རབ་ལ་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་མན་ཆད་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི། དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ལ། ཉི་མ་ཤར་ནས་བཅུ་གཉིས་ཆ་གཅིག་ལ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས་སོ། །ཆ་གཉིས་ལ་སེང་གེའི་དུས་སོ། །ཆ་གསུམ་ལ་ཁྱིའི་དུས་སོ། །ཆ་བཞི་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་བདུན་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་ལ་དུང་གི་
― DTG072_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས། ཆ་དགུ་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་མདའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་གླང་པོ་ཆེའོ། །ལ་ལ་ལུག་ཟེར་རོ། །ཉི་མ་གཅིག་ལ་ཚུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གཉིས་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ཡན་ཆོད་ནས་གནམ་སྟོང་མན་ཆད་ཀྱི་ནུབ་རེ་རེ་ལ། དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་ལ། རྒྱལ་མཚན་དང་གླང་པོ་ཆེའི་བར་དུ་དུས་ཚོད་ཀྱི་རྒྱུ་ལུགས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དུས་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་མན་ཆད་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་གཅིག་གི་བཅུ་གཉིས་ཆ་གཅིག་ལ་སེང་གེ་རྒྱུ་བའི་དུས། ཆ་གཉིས་ལ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་བཞི་བ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་ལ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་ལ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་བདུན་པ་ལ་དུང་གི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་ལ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་དགུ་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་མདའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས་སོ། །དེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །སེང་གེ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ནི། ཉིན་མོ་དང་འདྲ། དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་ལ། ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུར་མ་ཚང་བར་དུས་བཅུ་གཉིས་པོ་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཉི་མ་ཤར་ནས་ཆ་གཅིག་ལ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་གཉིས་ལ་གླང༌། ཆ་གསུམ་ལ་རུས་སྦལ། ཆ་བཞི་ལ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་ལྔ་ལ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་དྲུག་ལ་དུང་གི་དུས། ཆ་བདུན་ལ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་ལ་གཞུའི་དུས། ཆ་དགུ་ལ་མདའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་ལ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་སེང་གེའི་དུས་སོ། །ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། སྐད་ཅིག་མ་སུམ་
― DTG072_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ནུབ་མོ་རེ་རེ་ལ་ཁྱི་ལ་སོགས་པ་སེང་གེའི་བར་དུ། དུས་ཚོད་ཀྱི་གྲངས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མ་སུམ་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་མ་ལྡང་ངོ༌། །དབྱར་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ་ཉི་མ་རེ་རེ་ལ། དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ། །ཉི་མ་ཤར་ནས་ཆ་གཅིག་ལ་གླང་གི་དུས། ཆ་གཉིས་ལ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་གསུམ་ལ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་བཞི་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་ལྔ་བ་དུང་གི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་བདུན་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་མདའི་དུས། ཆ་དགུ་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་ལ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་ཁྱིའི་དུས་སོ། །དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ལ། ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ནུབ་མོ་ལ་ཡང་གླང་ནས་ཁྱིའི་བར་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆུ་ཚོད་ཀྱང་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཉི་མ་ཤར་ནས་ཆ་གཅིག་ལ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་གཉིས་ལ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་གསུམ་ལ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་བཞི་པ་དུང་གི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་བདུན་པ་མདའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་དགུ་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་གླང་གི་དུས་སོ། །དུས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ། །དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ་ནུབ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དོ། །ཉི་མ་ནུབ་ནས་ཆ་དང་པོ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས་ནས། གླང་གི་བར་དུ་བཅུ་གཉིས་པོའི་ཉིན་མོའི་དུས་ཚོད་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་དུས་ཚོད་
― DTG072_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་སུམ་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་དེ། དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ཤར་ནས་ཆ་གཅིག་གི་བར་དུ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་གཉིས་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་དུང་གི་དུས། ཆ་བཞི་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་མདའི་དུས། ཆ་བདུན་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་དགུ་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་རྩ་བཞི་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མ་སུམ་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་མ་ལྡང་ངོ༌། །དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་ནུབ་ནས་བོང་བུ་ནས་རུས་སྦལ་ཡན་ཆད་ཀྱི་དུས་བཅུ་གཉིས་ཉིན་མོའི་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནུབ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ། །སྟོན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ། ཉི་མ་ཤར་ནས་ཆ་གཅིག་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་གཉིས་པ་དུང་གི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་བཞི་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་མདའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་གླང་པོའི་དུས། ཆ་བདུན་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་དགུ་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་བོང་བུའི་དུས་སོ། །ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ནུབ་མོ་ལ་ཡང་ཉི་མ་ནུབ་ནས་ཆུ་སྲིན་ནས་བོང་བུའི་བར་དུ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཉིན་མོ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནུབ་མོ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྟོན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ།།
― DTG072_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉི་མ་ཤར་ནས་ཆ་གཅིག་ལ་དུང་གི་དུས། ཆ་གཉིས་ལ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་བཞི་པ་མདའ་དུས། ཆ་ལྔ་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་བདུན་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆད་གུ་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས་སོ། །ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མ་སུམ་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་མ་ལྡང་བའོ། །ནུབ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ནུབ་ནས་དུང་ནས་ཆུ་སྲིན་གྱི་བར་དུ། དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནུབ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་རྩ་དྲུག་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་ཡོད་པ། སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ཤར་ནས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་པོ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་གཉིས་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་མདའི་དུས། ཆ་བཞི་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་བདུན་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་དགུ་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་དུང་གི་དུས་སོ། །ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་རྩ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ། །ཉི་མ་ནུབ་ནས་རྔ་མོ་ནས་དུང་གི་བར་དུ། དུས་ཚོད་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་སུམ་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །དགུན་ཟླར་བའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ཤར་ནས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་གཅིག་གཞུའི་དུས། ཆ་གཉིས་པ་མདའི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་བཞི་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་
― DTG072_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདུན་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་དགུ་པ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་བཅུ་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་དུང་གི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་རྔ་མོའི་དུས་སོ། །ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་ཡོད་དོ། །དགུན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ནུབ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ནུབ་ནས་ཆ་གཅིག་པ་གཞུ་ནས་རྔ་མོའི་བར་དུ། དུས་ཚོད་ནི་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནུབ་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་སུམ་ཅུ་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་ཡོད་དོ། །དགུན་ཟླ་འབྲིང་བོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉིན་མོ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ཤར་ནས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་བོ་མདའི་དུས། ཆ་གཉིས་པ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་བཞི་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་བདུན་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་བོང་བུའི་དུས། དགུ་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། བཅུ་པ་དུང་གི་དུས། བཅུ་གཅིག་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་གཞུའི་དུས་སོ།། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་དུ། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུ་མ་ལྡང་བ་ཡོད་དོ། །དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་ནུབ་ནས་མདའ་ནས་གཞུའི་བར་དུ། དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ནི་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ། །དགུན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། ཉི་མ་ཤར་ནས་བཅུ་གཉིས་ཆ་དང་པོ་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་དུས། ཆ་གཉིས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དུས། ཆ་གསུམ་པ་སེང་གེའི་དུས། ཆ་བཞི་པ་ལ་ཁྱིའི་དུས། ཆ་ལྔ་པ་གླང་གི་དུས། ཆ་དྲུག་པ་རུས་སྦལ་གྱི་དུས། ཆ་བདུན་པ་བོང་བུའི་དུས། ཆ་བརྒྱད་པ་ཆུ་སྲིན་གྱི་དུས། ཆ་དགུ་པ་དུང་གི་དུས།
― DTG072_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆ་བཅུ་པ་རྔ་མོའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཅིག་པ་གཞུའི་དུས། ཆ་བཅུ་གཉིས་པ་མདའི་དུས་སོ། །ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གཉིས་དང་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ། །དགུན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ནས་གནམ་སྟོང་གི་བར་དུ། ཉི་མ་ནུབ་ནས་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ནས་མདའི་བར་དུ། ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་པ་ལ། དུས་ཚོད་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་དང་གསུམ་གསུམ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་སུམ་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོ་དང་ཟླ་བ་དང༌། དུས་ཚོད་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་མཚན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ནི་གྲགས་པའོ། །སེང་གེ་ནི་གཅན་གཟན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པའོ། །ཁྱི་ནི་སྙིང་ཉེ་བའོ། །གླང་ནི་བླུན་པའོ། །རུས་སྦལ་ནི་ཐེག་པ་ཆེ་བའོ། །བོང་བུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ངན་པར་གྲགས་པའོ། །ཆུ་སྲིན་ནི་ཉེ་བར་གྲུབ་པའོ། །དུང་ནི་བརྟན་པ་སྟེ་མི་འགྱུར་བའོ། །རྔ་མོ་ནི་ལས་ལ་ངན་པའོ། །གཞུ་ནི་འཁྲུལ་ལ་བཟང་བའོ། །མདའ་ནི་འབིགས་པའོ། །གླང་པོ་ཆེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་དགའ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་རི་བཅུ་གཉིས་བརྩི་བར་བྱའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་གཟའ་གང་དག་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་རྒྱུ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཤར་མཚམས་ན་བྲ་ཉེ་དང་སྨིན་དྲུག་གནས་ཏེ། ཤར་དྲང་པོ་ནི་སྣར་མ་དང་མགོ་དང་ལག་དང་ནབ་སོ་དང་རྒྱལ་གནས་སོ། །ཤར་ལྷོ་མཚམས་ན་སྐག་དང་མཆུ་གནས་སོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་བྲེ་དང་མེ་བཞི་དང་དབོ་དང་ནག་པ་དང་ས་རི་གནས་སོ། །ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ནས་ག་དང་ལྷ་མཚམས་གནས་སོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ན་སྣྲོན་དང་སྣུབས་དང་ཆུ་སྟོད་དང་ཆུ་སྨད་དང་བྱི་བཞིན་གནས་སོ། །ནུབ་བྱང་མཚམས་ན་གྲོ་བཞིན་དང་མོན་གྲུ་གནས་སོ། །བྱང་ཕྱོགས་ན་མོན་གྲེ་དང་ཁྲུམས་སྟོད་དང་ཁྲུམས་སྨད་དང་ནམ་གྲུ་དང་ཐ་སྐར་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟའ་བདུན་པོ་ཡང་གནས་སོ། །དཔྱིད་ཟླ་ར་པའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཉི་མའོ། །ཚེས་གཉིས་ལ་ཟླ་བ། ཚེས་གསུམ་ལ་མིག་དམར། ཚེས་བཞི་ལ་པ་པ་སངས།
― DTG072_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེས་ལྔ་ལ་ཕུར་བུ། ཚེས་དྲུག་ལ་སྦེན་པ། ཚེས་བདུན་ལ་གཟའ་ལག་གོ །ཚེས་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ། ཚེས་དགུ་ལ་ཟླ་བ། ཚེས་བཅུ་ལ་མིག་དམར། ཚེས་བཅུ་གཅིག་ལ་པ་བ་སངས། ཚེས་བཅུ་གཉིས་ལ་ཕུར་བུའོ། །ཚེས་བཅུ་གསུམ་པ་སྤེན་པ། ཚེས་བཅུ་བཞི་ལ་གཟའ་ལག་གོ །བཅོ་ལྔ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་དྲུག་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་བདུན་ལ་མིག་དམར། ཚེས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་པ་བ་སངས། ཚེས་བཅུ་དགུ་ལ་ཕུར་བུ། ཚེས་ཉི་ཤུ་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཉི་མ། གནམ་སྟོང་ལ་ཟླ་བའོ། །དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་མིག་དམར། གཉིས་པ་ལ་པ་བ་སངས། གསུམ་པ་ལ་ཕུར་བུ། བཞི་པ་ལ་སྤེན་པ། ལྔ་བ་ལ་ལག་པ། དྲུག་ལ་ཉི་མ། བདུན་ལ་ཟླ་བ། བརྒྱད་ལ་མིག་དམར། དགུ་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་གཅིག་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་གཉིས་ལ་ལག་པ། བཅུ་གསུམ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་བཞི་ལ་ཟླ་བ། བཅོ་ལྔ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་དྲུག་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་བདུན་ལ་ཕུར་བུ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་སྦེན་པ། བཅུ་དགུ་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་མིག་དམར། གནམ་སྟོང་ལ་བ་བ་སངས་སོ། །དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཕུར་བུ། གཉིས་ལ་སྦེན་པ། གསུམ་ལ་ལག་པ། བཞི་ལ་ཉི་མ། ལྔ་ལ་ཟླ་བ། དྲུག་ལ་མིག་དམར། བདུན་ལ་པ་བ་སངས། བརྒྱད་ལ་ཕུར་བུ། དགུ་ལ་སྤེན་བ། བཅུ་ལ་ལག་པ། བཅུ་གཅིག་ལ་ཉི་མ། བཅུ་གཉིས་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་གསུམ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་བཞི་ལ་པ་བ་སངས། བཅོ་ལྔ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་དྲུག་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་བདུན་ལ་ལག་པ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ། བཅུ་དགུ་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ལག་པ།
― DTG072_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཟླ་བ། ཉིས་ཧུ་བདུན་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཕུར་བུ། གནམ་སྟོང་ལ་སྦེན་པའོ། །དབྱར་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལག་པ། གཉིས་ལ་ཉི་མ། གསུམ་ལ་ཟླ་བ། བཞི་ལ་མིག་དམར། ལྔ་ལ་པ་བ་སངས། དྲུག་ལ་ཕུར་བུ། བདུན་ལ་སྦེན་པ། བརྒྱད་ལ་ལག་པ། དགུ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་གཅིག་ལ་མིག་དམར། བཅུ་གཉིས་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་གསུམ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་བཞི་ལ་སྦེན་པ། བཅོ་ལྔ་ལ་ལག་པ། བཅུ་དྲུག་ལ་ཉི་མ། བཅུ་བདུན་ལ་ཟླ་བ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་མིག་དམར། བཅུ་དགུ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ལག་པ། གནམ་སྟོང་ལ་ཉི་མའོ། དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཟླ་བ། གཉིས་ལ་མིག་དམར། གསུམ་ལ་པ་བ་སངས། བཞི་ལ་ཕུར་བུ། ལྔ་ལ་སྦེན་པ། དྲུག་ལ་ལག་པ། བདུན་ལ་ཉི་མ། བརྒྱད་ལ་ཟླ་བ། དགུ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་གཅིག་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་གཉིས་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་གསུམ་ལ་ལག་པ། བཅུ་བཞི་ལ་ཉི་མ། བཅོ་ལྔ་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་དྲུག་ལ་མིག་དམར། བཅུ་བདུན་ལ་པ་བ་སངས། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་དགུ་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་སུམ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཟླ་བ། གནམ་སྟོང་ལ་མིག་དམར་རོ། །དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་པ་བ་སངས། གཉིས་ལ་ཕུར་བུ། གསུམ་ལ་སྦེན་པ། བཞི་ལ་ལག་པ། ལྔ་པ་ཉི་མ། དྲུག་ལ་ཟླ་བ། བདུན་ལ་མིག་དམར། བརྒྱད་ལ་པ་བ་སངས། དགུ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་གཅིག་ལ་ལག་པ། བཅུ་གཉིས་ལ་ཉི་མ། བཅུ་གསུམ་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་བཞི་ལ་མིག་དམར། བཅོ་ལྔ་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་དྲུག་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་བདུན་ལ་སྦེན་པ། བཅོ་བརྒྱད་
― DTG072_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལག་པ། བཅུ་དགུ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་པ་བ་སངས། གནམ་སྟོང་ལ་ཕུར་བུའོ། །སྟོན་ཟླར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་སྦེན་པ། གཉིས་ལ་ལག་པ། གསུམ་ལ་ཉི་མ། བཞི་ལ་ཟླ་བ། ལྔ་ལ་མིག་དམར། དྲུག་ལ་པ་བ་སངས། བདུན་ལ་ཕུར་བུ། བརྒྱད་ལ་སྤེན་པ། དགུ་ལ་ལག་པ། བཅུ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་གཅིག་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་གཉིས་ལ་མིག་དམར། བཅུག་སུམ་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་བཞི་ལ་ཕུར་བུ། བཅོ་ལྔ་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་དྲུག་ལ་ལག་པ། བཅུ་བདུན་ལ་ཉི་མ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་དགུ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཕུར་བུ། ཉིས་ཧུ་གཉིས་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་སྤེན་པ། གནམ་སྟོང་ལ་ལག་པའོ། །སྟོན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཉི་མ། ཚེས་གཉིས་ལ་ཟླ་བ། གསུམ་ལ་མིག་དམར། བཞི་ལ་པ་བ་སངས། ལྔ་ལ་ཕུར་བུ། དྲུག་ལ་སྤེན་པ། བདུན་ལ་ལག་པ། བརྒྱད་ལ་ཉི་མ། དགུ་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་གཅིག་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་གཉིས་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་གསུམ་ལ་སྦེན་པ། བཅུ་བཞི་ལ་ལག་པ། བཅོ་ལྔ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་དྲུག་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་བདུན་ལ་མིག་དམར། བཅོ་བརྒྱད་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་དགུ་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཉི་མ། གནམ་སྟོང་ལ་ཟླ་བའོ། །སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་མིག་དམར། གཉིས་ལ་པ་བ་སངས། གསུམ་ལ་ཕུར་བུ། བཞི་ལ་
― DTG072_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤེན་པ། ལྔ་ལ་ལག་པ། དྲུག་ལ་ཉི་མ། བདུན་ལ་ཟླ་བ། བརྒྱད་ལ་མིག་དམར། དགུ་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་གཅིག་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་གཉིས་ལ་ལག་པ། བཅུ་གསུམ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་བཞི་ལ་ཟླ་བ། བཅོ་ལྔ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་དྲུག་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་བདུན་ལ་ཕུར་བུ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་དགུ་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་མིག་དམར། གནམ་སྟོང་ལ་པ་བ་སངས་སོ། །དགུན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཕུར་བུ། གཉིས་ལ་སྤེན་པ། གསུམ་ལ་ལག་པ། བཞི་ལ་ཉི་མ། ལྔ་ལ་ཟླ་བ། དྲུག་ལ་མིག་དམར། བདུན་ལ་པ་བ་སངས། བརྒྱད་ལ་ཕུར་བུ། དགུ་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་ལ་ལག་པ། བཅུ་གཅིག་ལ་ཉི་མ། བཅུ་གཉིས་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་གསུམ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་བཞི་ལ་པ་བ་སངས། བཅོ་ལྔ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་དྲུག་ལ་སྦེན་པ། བཅུ་བདུན་ལ་ལག་པ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ། བཅུ་དགུ་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཕུར་བུ། གནམ་སྟོང་ལ་སྦེན་པའོ། །དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལག་པ། ཚེས་གཉིས་ལ་ཉི་མ། གསུམ་ལ་ཟླ་བ། བཞི་ལ་མིག་དམར། ལྔ་ལ་བ་བསངས། དྲུག་ལ་ཕུར་བུ། བདུན་ལ་སྤེན་པ། བརྒྱད་ལ་ལག་པ། དགུ་ལ་ཉི་མ། བཅུ་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་གཅིག་ལ་མིག་དམར། བཅུ་གཉིས་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་གསུམ་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་བཞི་ལ་སྤེན་པ། བཅོ་ལྔ་ལ་ལག་པ། བཅུ་དྲུག་ལ་ཉི་མ། བཅུ་བདུན་ལ་ཟླ་བ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་མིག་དམར། བཅུ་དགུ་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་
― DTG072_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲུག་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་སྦེན་པ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ལག་པ། གནམ་སྟོད་ལ་ཉི་མའོ། །དགུན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཚེས་གཅིག་ལ་ཟླ་བ། གཉིས་ལ་མིག་དམར། གསུམ་ལ་པ་བ་སངས། བཞི་ལ་ཕུར་བུ། ལྔ་ལ་སྤེ་ན་པ། དྲུག་ལ་ལག་པ། བདུན་ལ་ཉི་མ། བརྒྱད་ལ་ཟླ་བ། དགུ་ལ་མིག་དམར། བཅུ་ལ་པ་བ་སངས། བཅུ་གཅིག་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་གཉིས་ལ་སྤེན་པ། བཅུ་གསུམ་ལ་ལག་པ། བཅུ་བཞི་ལ་ཉི་མ། བཅོ་ལྔ་ལ་ཟླ་བ། བཅུ་དྲུག་ལ་མིག་དམར། བཅུ་བདུན་ལ་པ་བསངས། བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཕུར་བུ། བཅུ་དགུ་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་གཅིག་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ཟླ་བ། ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་མིག་དམར། ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་པ་བ་སངས། ཉི་ཤུ་ལྔ་ལ་ཕུར་བུ། ཉི་ཤུ་དྲུག་ལ་སྤེན་པ། ཉི་ཤུ་བདུན་ལ་ལག་པ། ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ། ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་ཟླ་བ། གནམ་སྟོང་ལ་མིག་དམར་རོ། །ཆོས་གྲངས་ཀྱིས་ཟླ་བ་མི་ཐུབ་སྟེ། ཟླ་བས་སྐར་མ་མི་ཐུབ། དེ་བཞིན་དུ་གཟའ་རྣམས་ཀྱང་ལྷག་སྟེ། དེ་བས་ན་ལོ་ལྔ་ལྔ་ན་ཟླ་བ་རེ་རེ་བསྣན་པའོ། །དེའི་ཁོངས་སུ་བརྩིས་ན། ཟླ་བ་དང་ཚེས་གྲངས་དང༌། སྐར་མ་དང༌། གཟའ་ཚད་བའོ། །འགྲིབ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟའ་དང་སྐར་མ་ཚེས་གྲངས་ལ་རྒྱུ་སྟེ། དེ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས། བཟང་བ་དང་ངན་པས་འགྲིབ་པའོ། །འཕེལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་གཟའ་དང་སྐར་མ་གསུམ་གྱིས་བཟང་ངན་གྱིས་འཕེལ་བའོ། །བདེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་ཡང་གསུམ་ཀ་འཛོམ་པའི་དུས་སུ། སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེས་པའི་ཆོས་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གཟའ་དང་སྐར་མའི་ཁྱད་པར་རོ། །ལོ་ལེགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟའ་དང་སྐར་མ་ལོ་དང་ཟླ་བ་བཟང་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །ལོ་ཉིས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་གཟའ་དང་སྐར་མ་ལོ་ཟླ་བ་སྟེ། དེ་ངན་པའི་སྐྱོན་གྱིས་དེ་བས་ལོ་ཉེས་པ་དང༌། ཚེ་ཐུང་བ་དང༌། ལྟོགས་པ་དང༌། ནད་མོད་པ་དང༌། འགྲོ་མི་ཤེས་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟང་བ་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ།།
― DTG072_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཀྱང་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཟའ་ཆེན་པོ་དགུ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། ལོ་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་དང༌། དུས་དྲུག་དང༌། ར་ཤི་བཅུ་གཉིས་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ལེགས་ཉེས་སྟོན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟའ་དགུ་པོ་ལྟ་བའོ། །གཟའ་ཉི་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེའི་ཁམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དམར་པོ། གཡས་ན་སྦ་ལྕག །གཡོན་ན་པདྨ་དམར་པོ་ཐོགས་པའོ། །རྟ་ལ་ཞོན་པ་གོ་ཆ་གོན་བའོ། །གཟའ་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུའི་ཁམས་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། །གོ་ཆ་གོན་པ་གཡས་ན་པདྨ་དཀར་པོ། གཡོན་ན་རི་བོང་གི་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་པ། ངང་སྐྱ་ལ་ཞོན་པའོ། །གཟའ་མིག་དམར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་ན་དབྱུག་ཏོ་མིག་ཅན། གཡོན་མི་མགོ་དང་སྡིགས་མཛུབ། ར་དམར་པོ་ལ་ཞོན་པ། མེའི་ཁམས་སོ། །གཟའ་པ་བ་སངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སའི་ཁམས་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་ན་བུམ་པ། གཡོན་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའོ། །པདྨ་ལ་བཞུགས་པའོ། །གཟའ་ཕུར་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིང་གི་ཁམས་སོ། །སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་གཡོན་མདའ་གཞུ་ཐོགས་པ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་པའོ། །གཟའ་སྤེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུའི་ཁམས་སོ། །སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་ན་པུ་སྟི། གཡོན་ན་བུམ་པ། རྡོའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །གཟའ་ལག་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྕགས་གྱི་ཁམས་སོ། །སྐུ་མདོག་ལྗང་ནག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་རལ་གྲི་།གཡོན་སྡིགས་མཛུབ་རུས་སྦལ་ལ་ཞོན་པའོ། །རཱ་ཧུ་ལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་ལྔ་ཀའོ། །མདོག་ནག་པོ། །སྨད་སྦུལ་དུ་འདུག་པ། དབུ་སྐྲ་སེར་པོ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཕྱག་གཉིས་ན་བསྣམས་པ། སྤྲིན་གྱི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །གཟའ་དུ་བ་མཇུག་རིངས།
― DTG072_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདོག་དུད་ཀ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་བ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། གཡོན་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཁམས་ལྔ་ཀ་ལ་གནས་པའོ། །གཟའ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དུས་སུ་རིག་པ་སློབ་པར་འདོད་ན་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་བརྟགས་ལ་བྱའོ། །ཆོས་དང་སློབ་མ་འཛིན་པ་བོ། །སློབ་དཔོན་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟའ་ཆེན་ཕུར་བུའི་དུས་སུ་ནི། དབུ་འཛུགས་དེ་ནི་བཟང་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་རིག་པ་གཞན་ལ་ཡང༌། །དེ་ཡི་དུས་སུ་བཟང་བར་བཤད། །སྐྲ་མདུད་གོས་ནི་གསར་བའམ། །ཟས་དང་གསར་པ་གང་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་དུས་སུ་བཟང་བར་བཤད། །སྐྲ་འཇར་སེན་མོ་འབྲེག་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་གོས་བཟོ་བྱེད་པ་དང༌། །རྟ་དང་གླང་པོ་སོགས་པའི་ནོར། །དེ་ཡི་དུས་སུ་ཕྱིར་མི་གཏང༌། །གལ་ཏེ་བཏང་བར་གྱུར་ན་ནི། །ཁར་ཅེ་ལོག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཉི་མ་སྤེན་བའི་གཟའ་གཉིས་ལ། །མགོ་འཛུགས་དེ་ནི་འབྲིང་པོར་བཤད། །དམག་དང་འཁྲུག་པ་གང་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་དུས་སུ་འདྲེན་པ་ན། །རབ་ཏུ་ཡང་དག་བཤད་པར་བྱ། །སྐྲ་དང་སེན་མོ་གོས་ལ་སོགས། །དེ་ཡི་དུས་སུ་བྱས་ན་ནི། །ནད་དང་རིམས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང༌། །ཤི་བའི་དུས་ལ་བབ་པའོ། །ལམ་འགྲོ་དབང་བསྐུར་ལ་སོགས་དང༌། །ཉི་མའི་དུས་སུ་བཟང་བར་བཤད། །སྦེན་པའི་དུས་སུ་དེ་བྱས་ན། །ཤིན་ཏུ་ངན་པར་དེ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་དུས་བྱས་ན་ནི། །ནད་འབྱུང་ཁར་ཅེ་ལོག་པར་འགྱུར། །མིག་དམར་དང་ནི་ལག་བ་ལ། །རིག་པ་གང་གི་མགོ་འཛུགས་པ། །སློབ་མ་སློབ་དཔོན་འབྲེལ་བྱེད་པ། །ལམ་འགྲོ་ཉེ་ཚོང་བྱེད་བ་དང༌། །དབང་བསྐུར་ལ་སོགས་གང་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འཆི་བདག་ཐེབས་པར་འགྱུར། །ངན་པའི་ལས་ནི་གང་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་དུས་སུ་བཟང་བར་འགྱུར། །ཟླ་བ་དང་ནི་བ་བ་སངས། །དེ་དུས་རིག་པ་སློབས་གྱུར་ན། །གོ་བ་མ་རྙེད་གཏི་མུག་ནས། །ལས་ནི་གང་དག་བྱེད་པ་ན། །དེ་ཡི་དུས་སུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་གཟའ་བདུན་པོའི་དུས་སུ་ཁྲུས་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ནི་གཟའ་ལག་པ་ལ་བྱའོ། །གོས་གསར་བ་འདྲུབ་པ་དང་གཅོད་པ་ནི། ཟླ་བ་དང་བ་བ་སངས་ལ་བྱའོ། །ཆོས་ལ་སོགས་པའི་རིག་པ་
― DTG072_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། །གཟའ་ཕུར་བུ་ལ་བྱའོ། །ཁང་པ་བརྩིགས་པའམ། བག་མ་ལེན་པའམ། བཟའ་གསར་པ་བྱེད་པ་ནི། ཉི་མ་དང་སྤེན་པ་ལ་བྱའོ། །ཉི་མ་ལས་སྐྱེས་པའི་བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་མིས་མི་ཐུབ་པའོ། །ཟླ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་བུ་ནི་འཇམ་ཞིང་དབང་པོ་ཞེན་པའོ། །མིག་དམར་ལས་སྐྱེས་པའི་བུ་ནི་སྡིག་ལ་དགའ་ཞིང་དྲག་པོར་སྐྱེས་པའོ། །པ་བ་སངས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། སེར་སྣ་ཆེ་ཞིང་འདོད་ཆགས་ལ་དགའ་བའོ། །ཕུར་བུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གྲགས་ལ་ཡོན་ཏན་ལྡན་པའོ། །སྤེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འབྲིང་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཟའ་ལག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་སྡིག་བ་ལ་དགའ་བའོ། །ནད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའོ། །དེ་རྣམས་ནི་གཟའ་བརྟག་བའོ། །གཟའི་ལ་ཉེ་བརྟག་པ་ནི། ཉི་མའི་དུས་སུ་ནི་མཛེ་ཕོ་དང་ནད་འགོས་པའི་མི་དང་འཕྲད་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་བཙུན་བ་དང་ཕྲད་དོ། །ཟླ་བའི་དུས་སུ་བུད་མེད་རྒན་མོ་གོས་ནག་པོ་གོན་བ་དང་ཕྲད་དོ། །མིག་དམར་གྱི་དུས་སུ་ནི་སྔགས་པ་གོས་དམར་པོ་གོན་བའམ། བུད་མེད་ཤམ་བུ་དམར་པོ་བཏགས་པ་དང་ཕྲད་དོ། །པ་བ་སངས་ཀྱི་དུས་སུ་ནི། བཙུན་པ་འམ་བུད་མེད་གོས་སེར་པོ་གོན་པ་དང་ཕྲད་དོ། །ཕུར་བུའི་དུས་སུ་ནི། མདའ་ཐོགས་པའི་མི་རལ་བ་ཅན་དང་ཕྲད་དོ། །སྤེན་པའི་དུས་སུ་ནི། ཞར་བ་དང་ཕྲད་དོ། །ལག་པའི་དུས་སུ་རྐང་པ་འཐེད་བའམ། ལག་པ་ཞ་བ་དང་ཕྲད་དོ། །གཟའ་བདུན་གྱི་ལ་ཉེ་བརྟག་པའོ། །གཟའ་རཱ་ཧུ་ལ་དང་དུ་བ་མཇུག་རིངས་ནི། ཁམས་ལྔའི་རང་བཞིན་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་དྲག་ཤུལ་ཆེ་བའོ། །དཔྱིད་ཟླར་བའི་ཆོས་བཞི་ལ་སྲོད་ལ་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་རྒྱུ། །ཆོས་བརྒྱད་ལ་སྲོད་ཡོལ་ནས་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ནས་བྱང་ཤར་མཚམས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །ཚེས་བཅུ་གཉིས་ལ་བྱང་ནས་ལྷོར་རྒྱུ་བའོ། །བཅུ་དྲུག་ལ་ཉི་མ་ཕྱེད་ན་ཤར་ལྷོ་མཚམས་ནས་བྱང་ཤར་མཚམས་སུ་རྒྱུའོ། །ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་ལ་ནུབ་ནས་ཤར་དུ་ནམ་ཕྱེད་ན་རྒྱུའོ། །ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཐོ་རངས་ཀ་ཤར་ལྷོ་ནས་ནུབ་བྱང་དུ་རྒྱུའོ། །ཉི་ཤུ་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ་མདུང་གང་ན་བྱང་ནས་ལྷོར་རྒྱུའོ། །གནམ་སྟོང་ལ་ཉི་མ་ནུབ་
― DTG072_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ནས་བྱང་ཤར་མཚམས་སུ་རྒྱུའོ། །དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པའི་ཚེས་བཞི་ལ་སྲོད་ལ་ནུབ་ནས་ཤར་དུ་རྒྱུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཟླ་བ་ལྷག་མ་བཅུ་པོ་ལ་ཡང་སྤེལ་མར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལས་དང་བྱ་བ་ཅི་བྱེད་ཀྱང་གཟའ་རྒྱུ་བ་དང༌། གདོང་ཐུག་ཏུ་མི་བྱ་བར་ཁོ་དང་འགྲོགས་ལ་བྱའོ། །ཟླ་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ། ཧལ་ཁྱི་རྒྱུ་བ་ནི། ཟླ་བ་གང་ཡང་རུང་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ནི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ལྔ་ལ་ཁོ་གནས་པའོ། །ཚེས་བདུན་ལ་ཆུ་ཚོད་བཅུ་ཐམ་པ། ཉིན་ཕྱེད་ནས་ཁོའི་དུས་སོ། །ཚེས་བརྒྱད་ལ་ཉི་མ་མདུང་གང་ལ་ཆུ་ཚོད་བཞི་ཁོའི་དུས་སོ། །ཚེས་བཅུ་བཞི་ལ་ཉི་མ་དྲོས་ནས་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་ཁོའི་དུས་སོ། །ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་ཉི་མ་ཕྱེད་ནས་ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཁོའི་དུས་སོ། །ཚེས་བཅུ་དྲུག་ལ་སྲོད་འཁོར་ནས་ཆུ་ཚོད་བདུན་ལ་ཁོའི་དུས་སོ། །ཉི་ཤུ་གཉིས་ལ་ནམ་ཕྱེད་ནས་ཆུ་ཚོད་གསུམ་ཁོའི་དུས་སོ། །ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ནམ་ཕྱེད་ནས་ཆུ་ཚོད་གསུམ་འདས་ནས་ཆུ་ཚོད་ལྔ་ཁོའི་དུས་སོ། །ཉི་ཤུ་དགུ་ལ་བྱང་དྲང་པོ་ནས་ཆུ་ཚོད་བརྒྱད་ཁོའི་དུས་སོ། །གནམ་སྟོང་ལ་ཉི་མ་ཕྱེད་ནས་ནམ་ཕྱེད་དུ་རྒྱུའོ། །དེའི་དུས་སུ་ལས་དང་བྱ་བ་ཅི་བྱེད་ཀྱང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས། དེའི་ཕྱིར་ན་ལས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མི་བྱའོ། །ཧལ་ཁྱི་ན་ལྔ་ཡོད་དོ། །ཧལ་ཁྱི་ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་བོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང་ལྔ་བོ་དེ་ཟླ་བ་དཀར་པོ་དང་ནག་པོ། སྟོད་སྨད་དུ་སྤེལ་ནས་རྒྱུ་བའོ། །ཁྱིའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ། མཇུག་ན་ཡང་གདོང་པ་ཡོད་པ། ཁ་ནས་མེ་འབར་བ་དེ་དང་འཕྲད་པར་གྱུར་ན་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཐུབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ནི། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ན་བདུན་བདུན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨིན་དྲུག་ནི་མེའི་ཁམས། སྣར་མ་ནི་ཆུའི་ཁམས། མགོ་ནི་སའི་ཁམས། ལག་ནི་ཤིང་གི་ཁམས། ནབ་སོ་ལྕགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །རྒྱལ་ཆུའི་ཁམས། །སྐག་མེའི་ཁམས་སོ། །བདུན་བོ་དེ་དག་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གནས་སོ། །མཆུ་ནི་སའི་ཁམས། །གྲེ་ནི་ཆུའི་ཁམས། དབོ་ནི་ཤིང་གི་ཁམས། མེ་བཞི་ནི་ལྕགས་ཀྱི་ཁམས། ནག་པ་མེའི་ཁམས། ས་རི་སའི་ཁམས། ས་ག་ཆུའི་ཁམས་སོ། །དེ་དག་བདུན་པོ་ནི་ལྷོ་ན་གནས་སོ། །ལྷ་མཚམས་ཆུའི་ཁམས། སྣྲོན་
― DTG072_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེའི་ཁམས། སྣུ་བས་སའི་ཁམས། ཆུ་སྟོད་ཤིང་གི་ཁམས། ཆུ་སྨད་ལྕགས་ཀྱི་ཁམས། །བྱི་བཞིན་མེའི་ཁམས། གྲོ་བཞིན་སའི་ཁམས་སོ། །བདུན་བོ་དེ་དག་ནི་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ན་གནས་ས། །མོན་གྲུ་ཆུའི་ཁམས། མོན་གྲེ་ལྕགས་ཀྱི་ཁམས། ཁྲུམས་སྟོད་སའི་ཁམས། ཁྲུམས་སྨད་ཤིང་གི་ཁམས། ན་མ་གྲུ་མེའི་ཁམས། ཐ་སྐར་སའི་ཁམས་སོ། །བྲ་ཉེ་ཤིང་གི་ཁམས་སོ། །བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་གི་ཕྱོགས་ན་གནས་སོ། །སྐར་མ་གཟའ་བདུན་དེ་དག་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟའ་དེ་ཡང་བདུན་བཞིར་རྒྱུ་སྟེ། བདུན་བདུན་ཕོ་མོ་འབྲེལ་ནས། བཟང་བ་དང་ངན་པར་སྟོན་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་དཀའ་ཐུབ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པར་བསྐོར་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམས་ལ་བཟང་བ་དང་ངན་པར་སྟོན་པ་སྟེ། དེའི་དུས་ཚོད་ཤེས་པར་གྱུར་ན། བཟློག་པར་བཏུབ། པའོ། །ཉི་མ་དང་ནི་ཟླ་བ་དང༌། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཚང་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཟླ་བ་རེ་རེ་ལ་གཟའ་དགུ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཚང་བའོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་མིག་དམར་དང༌། བ་བ་སངས་དང༌། ཕུར་བུ་སྤེན་པ་ལག་པ། རཱ་ཧུ་ལ་དུ་བ་མཇུག་རིངས། ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བའོ། །སྐར་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །རཱ་ཧུ་ལ་དང་དུ་བ་མཇུག་རིངས་ནི། ཚེས་གྲངས་མི་འཛིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ཚེས་གྲངས་ལ་གཟའ་གཉིས་པོ་ཐོད་རྒལ་དུ་རྒྱུའོ། །འཆར་བ་དང་ནི་ནུབ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱི་མངོན་པའི་དབང་དུ་བཤད་བ་དང༌། ནང་གས་བསྔགས་ཀྱི་དབང་དུ་བཤད་པ་ནི། ཤར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་མི་རྣམས། སྐྱེས་པ་ལ་ནི་ཉི་མ་ཤར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་དུ་ཉི་མ་ཤར་བ་བཞིན་ནོ། །ནུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མི་རྒས་ནས་ཤི་བ་ལ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། འཁོར་ལོ་མཚོན་ཆ་བཞིན་དུ་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་ལུགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བ་དང༌། མཚོན་ཆ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བ་དང༌། དབྱུ་གུའི་གྲོས་ཀྱིས་རྒྱུ་བ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རི་རབ་ལ། ཟླ་བ་འཁོར་ལོའི་
― DTG072_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །མཚོན་ཆ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བ་ནི། ཉི་མའི་འགྲོས་ཏེ་ཐ་སྐར་རྒྱུ་བའོ། །དབྱུ་གུའི་འགྲོས་ནི་ཆུ་ཚོད་ལ་བརྩིས་ཏེ། གཅིག་པོར་ནས་གཅིག་ལེན་པ་དབྱུ་གུའི་འགྲོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟའ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་བའོ། །ད་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྣ་བུག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་རྒྱུ་བའི་དབུགས་ནི། ཉིན་མོ་དང་ནུབ་མོ་རྒྱུ་བ་ནི་རྒྱུ་སྐར་བཞིན་ནོ། །ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུ་ཡོད་པ་ལ། དབུགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་ཟད་འཕེལ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཟླ་བ་ནི་ཚེས་སྟོད་ལ་འཕེལ་ཏེ། སྨད་ལ་འགྲིབས་ནས་ཟད་དེ། དབུགས་ཀྱང་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ནི་རིང་སྟེ། ནང་དུ་རྔུབ་པ་ནི་ཐུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཟད་པ་དང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང༌། ཚེའི་འཕེལ་འགྲིབ་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མི་རྣམས་ནོར་འཕེལ་བ་དང༌། ནོར་འགྲིབ་པ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །ཟླ་བ་ཇི་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་དོ། །གཟི་བརྗིད་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་ནི་གླིང་བཞི་དང་རི་རབ་ལ་རྒྱུ་བ་སྟེ། གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང་བས་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བའོ། །རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་སུ། །རིག་སྔགས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་གནས་པའི་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས། བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་གིས་བརྗོད་དུ་མི་བཏུབ་པ། རྒྱ་ཆེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ།།
― DTG072_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་གང་ཟག་གང་གིས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་ནས་འཆང་བར་གྱུར་ན། གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་ངན་བ་ཡང་ཟློགས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་པ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་བཟང་པོ་ལས་སྐྱེས་ནས། རིག་སྔགས་འདི་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་གྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གླིང་ཆེན་པོ་བཞིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡན་ཆད། མན་ཆད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གླིང་བཞིན་གནས་པའི་ལྷ་དང༌། འདོད་ལྷ་རིས་དྲུག་དང༌། གཟུགས་མེད་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞིའི་ལྷའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། ཆོ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། གནས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ནི་འདི་རྣམས་ལྟ་བའོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཚད་ནི། རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་བཞི་ཆ་གཅིག་གོ །ཚེ་ཚད་ནི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གཅིག །ཉིན་ཞག་གསུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་མཐའ་ནི། ལོ་དེ་ལྟར་བརྩིས་པའི་ལྷའི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། བར་མདོར་འཆི་བ་ཡོད་དོ། །མི་ལྟར་བརྩིས་ན་ལོ་ས་ཡ་ཕྲག་དགུ་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དབང་པོ་གཉིས་སྦྱོར་བས་ཚིམ་པའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དོ། །ཚེ་ཚད་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་བརྒྱ་ལ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་གྱི་ཞག་གཅིག་གོ །དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་གོ །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ཀྱི་མཐའ་ནི། ལོ་སྟོང་ཐུབ་བོ། །མི་ལོ་ལྟར་བརྩིས་པའི་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཡོད་དོ། །བར་མ་དོར་འཆི་བ་ནི་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤྱི་དང་འདྲའོ། །
― DTG072_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆ་གསུམ་མོ། །ཚེ་ཚད་ནི་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལ་འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གཅིག་གོ །དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་སྟེ། འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ཀྱི་མཐའ་ནི། ལོ་དེ་ལྟ་བུར་བརྩིས་པའི་ལོ་ཉིས་སྟོང་ཐུབ་པོ། །མི་ལོ་ལྟར་བརྩིས་པའི་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་བཞི་དང༌། ས་ཡ་བཞི་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་འཁྱུད་པ་ཙམ་གྱིས་ཞི་བའོ། །དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གོ །ཚེ་ཚད་ནི་མི་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ལ། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གཅིག་གོ །དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་གོ །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་གོ །དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ཀྱི་མཐའ་ནི། དེ་ལྟར་བརྩིས་པའི་ལོ་བཞི་སྟོང་ཐུབ་པོ། །མི་ལོ་ལྟར་བརྩིས་ན་བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། ལོ་ས་ཡ་ཕྲག་དྲུག་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལག་པ་ནས་བཟུང་བ་ཙམ་གྱིས་ཚིམ་མོ། །འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང༌། དེའི་བཞི་ཆ་གཅིག་གོ །ཚེ་ཚད་ནི་མི་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ལ། འཕྲུལ་དགའི་ཉིན་ཞག་གཅིག །ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག །དེ་ལྟར་བརྩིས་པའི་འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ཀྱི་མཐའ་ནི། ལྷའི་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་ཐུབ། མི་ལོ་ལྟར་བརྩིས་ན། བྱེ་བ་ཕྲག་ཉིས་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་དང༌། ལོ་ས་ཡ་ཕྲག་བཞི་ཐུབ་བོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་བགད་པ་ཙམ་གྱིས་ཚིམ་མོ། །གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས། །ཚེ་ཚད་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ལ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གཅིག་གོ །ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག །གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ཚེའི་མཐའ་ནི། ལོ་དེ་ལྟར་བརྩིས་པའི་ལྷའི་ལོ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ། ཉོན་མོངས་པ་ན་བི་ལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚིམ་མོ། །མི་ལོ་ལྟར་བརྩིས་པ་ན། བྱེ་བ་ཕྲག་
― DTG072_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགུ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང༌། ལོ་ས་ཡ་ཕྲག་དྲུག་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དོ། ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་བ་ཕྱེད་དོ། ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་འདོད་ཆགས་མེད་དོ། །ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་གཅིག །ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་བ་གཅིག་གོ །འདི་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལྷ་སྟེ། ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་གྱི་ལྷའི་ངེས་ཚིག་ནི། གོང་མའི་ཚངས་བ་ཆེན་པོའི་སྤྱན་སྔར་འོག་མའི་ལས་དགེ་སྡིག་སྣང་འདོན་པས་ན། ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པས། ཚངས་པ་ཉེ་ཕན་ཞེས་བྱ། ཡང་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཁོར་བས་ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་གཉིས། ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཡོད་དེ། ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་ངེས་ཚིག་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འཁོར་བ་གྱོད་དྲིན་ལས་ཚངས་པས་ཚངས་པ་ཆེན་པོའོ། །འོད་ཆུང་གི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཆད་ནི་དཔག་ཚད་གཉིས་ཡོད་དོ། །ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་གཉིས་ཐོབ་པོ། །ངེས་ཚིག་ནི་གོང་མ་གཉིས་པས་འོད་ཆུང་བས་སོ། །ཚད་མེད་འོད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་བཞི། ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་བཞི། ངེས་ཚིག་ནི་འོག་མ་ལྟོས་ནས་ལུས་དང་གཞལ་མེད་ཁང་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་ནི་དཔག་ཚད་གཉིས་ཡོད་དོ། །འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱད་དོ། །ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཐུབ། ངེས་ཚིག་ནི་འོག་མ་གཞན་གྱི་འོད་ཀྱང༌། འདིའི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །དགེ་ཆུང་གི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་བཅུ་དྲུག །ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་བཅུ་དྲུག་ཐུབ། ངེས་ཚིག་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དོན་གོང་མ་གཉིས་པས་ཆུང་བས་ན་དགེ་ཆུང་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བདེ་བ་གནས་རིས་གོང་མ་
― DTG072_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་པས་ཆུང་བས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཟས་ལ་སྤྱོད་དོ། །ཚད་མེད་དགེ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་དཔག་ཚད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། ཚེ་ཚད་བསྐལ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། ངེས་ཚིག་ནི་འོག་མ་པས་གོང་མའི་རྟགས་ཚད་མི་སྤོབས་པས་ནི་ཚད་མེད་དགེའོ། །དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། ངེས་ཚིག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་མ་ལུས་པར་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་དགེ་རྒྱས་སོ། །འོག་མ་གཉིས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྤྲིན་མེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ། ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ། ཡང་ན་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚད་གཟུགས་མེད་པར་འོད་དང༌། བྱིན་རླབས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་ཚིག་ནི་སྤྲིན་ཡང་མེད་པས་སོ། །ཡང་ན་གནས་ཀྱི་གཞི་སྤྲིན་དང་འདྲ་བས་སོ། །བསོད་ནམས་སྐྱེས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ། ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ། ངེས་ཚིག་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པ་བསྒོམས་པས། འབྲས་བུ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ལ། བསོད་ནམས་སྐྱེས་སོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ལྷ། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ། ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱ། ངེས་ཚིག་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་སྤེལ་མར་བསྒོམས་པས། འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་གོང་མ་དང་འདྲའོ། །ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་འདུ་ཤེས་དེ་ཤེས་པ་ནད་དུ་འཁྱིལ་བས་ངན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཏེ། ད་དུང་སྐྱེ་བ་མང་པོ་ལེན་པ་མཐོང་བས། ཁོས་ཐར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཏན་མེད་པ་འདྲ་སྙམ་ནས་སྐུར་པ་བཏབ་པས། དམྱལ་བར་ལྟུང་བ་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་བློ་རྣོ་བས་འཕར་ཏེ་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད། བསམ་གཏན་བསྒོམས་པ་ནོར་པ་ཡིན་ཟེར་ལུས་འོད་ཆེ་ལ་དྲན་པ་མི་རྒྱུ། མདོར་ན་འདུ་
― DTG072_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་མེད་པའི་ལྷ། གཟུགས་སུ་རགས་ལ་ཚོར་བ་ཞན་པའོ། །མི་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་སྟོང༌། ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་བཞི་སྟོང་ངོ༌། །ངེས་ཚིག་ནི་རྟོག་པ་གོང་མ་ཙམ་དུ་མི་ཆེའོ། །མི་གདུང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ཀྱང་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང༌། ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་ཉིས་སྟོང༌། ངེས་ཚིག་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་གདུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྱ་ནོམ་སྣང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་བཞི་སྟོང༌། ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་བཞི་སྟོང་ཐུབ་པོ། །ངེས་ཚིག་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པ་བསྒོམས་པས། འབྲས་བུ་བདེ་ཞིང་གྱ་ནོམ་པས་གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་མཐོང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་ངོ༌། །ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསྐལ་པ་བརྒྱད་སྟོང་ཐུབ་པོ། །ངེས་ཚིག་ནི་གནས་དེ་ན་ཐར་པ་དང༌། བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན། གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བགྲོད་པའི་གནས་སུ་མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་མཐོང་ཞེས་བྱའོ། །འོག་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་ནི་དཔག་ཚད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང༌། ཚེ་ཚད་བསྐལ་པ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་པོ། ངེས་ཚིག་ནི་གཟུགས་ཁམས་བཅུ་བདུན་གྱི་བླ་མར་གྱུར་པས། འོག་མིན་ལ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བས། འོག་མིན་གསལ་ཞེས་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ཚད་ནི་མཐའི་བསྐལ་པ་ཉི་ཁྲི་ཐུབ། ངེས་ཚིག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས། ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་བལྟས་ནས། དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བླང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་བཞི་ཁྲི་ཐུབ། ངེས་ཚིག་ནི་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བལྟས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་པ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མ་ཟད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དང་
― DTG072_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང༌། ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་བརྟགས་ནས། སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ཚད་བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་ངེས་ཚིག་ནི་འོག་མ་ལྟར་ཤེས་པ་བཀག་ནས། རྨོངས་པ་ནི་མ་རུང་ངོ་སྙམ་ནས། འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་འགགས་ནས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདུ་ཤེས་ཆ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ཚད་བསྐལ་པ་དྲུག་ཁྲི་སྟེ། ངེས་ཚིག་ནི་འོག་མ་ལྟར་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི། ཟུག་རྔུའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས། འདུ་ཤེས་ཇེ་ཕྲ་བཀག་ནས་ནི། འདུ་ཤེས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་པོ་འདི་ལ་སྤགས་པའི་ལུས་ནི་མེད། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་དང་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་གཉིས་ལ་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་གཟུགས་ཅུང་ཟད་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བར་མ་དོར་འཆི་བ་ནི་ཡོད་དོ། །རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་གོས་གོན་ནོ། །ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུའི་ཆ་གཅིག་ནི། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདུན་ལ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་བདུན་ལ་ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་གཅིག་གོ །ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་བདུན་ལ་རི་བོང་གི་རྡུལ་གཅིག་གོ །རི་བོང་གི་རྡུལ་བདུན་ལ། ལུག་རྡུལ་གཅིག་གོ །ལུག་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་གླང་རྡུལ་གཅིག་གོ །གླང་རྡུལ་བདུན་ལ་སྲོ་མ་གཅིག །སྲོ་མ་བདུན་ལ་ཨ་བ་ག་ན་གཅིག །ཨ་བ་ག་ན་བདུན་ལ་བ་ཏི་ཀ་གཅིག །བ་ཏི་ཀ་བདུན་ལ་ནས་གཅིག་ནས་བདུན་ལ་སོར་གཅིག །སོར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལ་ཁྲུ་གང༌། འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་རྣམས་ཁ་ཅིག་ནི། གོས་ཁྲུ་ཚད་འདི་ལྟ་བུ་བརྩིས་པའི་ཁྲུ་བརྒྱད་བ་གོན་
― DTG072_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཁྲུ་བཅུ་པའོ། །ལུས་འཕགས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྲུ་ཉི་ཤུའོ། །བ་ལང་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁྲུ་བཞི་བཅུ་པ། སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་གོས་ཁྲུ་བརྒྱད་ཅུ་པ་གོན་ནོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ནི། ལུས་ཅི་རན་པའི་གོས་གོན་ནོ། །འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་རྣམས་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ་ཕོའི་མཚན་མ་དང་མོའི་མཚན་མ་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ། ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་དང༌། ལུས་འཕགས་དང༌། བ་ལང་སྤྱོད་གསུམ་ནས་བག་མ་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་ཡོད་དོ། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་ལ་ནི་མེད་དོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་ནས་གླིང་གསུམ་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲང་བ་དང༌། ཆ་བ་ཡོད་དོ། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་མེད་དོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ཚ་གྲང་གཉིས་ཀ་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་པ་ལ་དགུན་དང་དཔྱིད་དང་དབྱར་དང་སྟོན་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་གླིང་གསུམ་དང་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་དུས་བཞི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཛམ་བུ་གླིང་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་གྱི་བར་དུ། ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ་ཕ་མ་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཕ་མ་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་རྗེ་དང་བྲན་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་རྗེ་དང་བྲན་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་ནས་གླིང་གསུམ་ན་ནི། འབྲུ་དང་ནོར་ཡོད་དོ། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་འབྲུ་ནི་ཡོད་ནོར་ནི་མེད་དོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ་འབྲུ་ནི་མེད་ནོར་ནི་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ནོར་ཡང་མེད་འབྲུ་ཡང་མེད་དོ། །འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་རྣམས་ལ་ཕ་མའམ་བུ་མོའམ་བྲན་བོའམ། རྗེའམ་འབྲུལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་
― DTG072_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་བཞིན་དུ། གླིང་གཉིས་པོ་ལ་ཡང་ཡོད། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ལ་ནི། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་རྣམས་ལ་ནི། འབྲུ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ། འབྲུ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ཅི་ལ་ཡང་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གླིང་བཞི་པའི་མི་རྣམས་ལ་བུད་མེད་ཟླ་མཚན་ཅན་དང༌། སྦྲུམ་པ་དང་བུ་བཙའ་བ་ཡོད་དོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་རྣམས་ཀྱི་བུ་ཚ་ལོ་ལྔ་ལོན་པ་ཙམ་མམ། ལྷའམ་ལྷའི་བུ་མོའི་ཕྲག་པའམ། པང་བར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའོ། །ལྷའམ་ལྷའི་བུ་མོ་རྣམས་ནི། བདག་གི་བུའམ་བུ་མོ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །ཁྱེའུ་དང་བུ་དེ་དག་ནི། འདི་དག་ནི་བདག་ཅག་གི་ཕའོ། །མའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ནི། ལོ་དྲུག་ལོན་པ་ཙམ། འཐབ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་བདུན་ལོན་བ་ཙམ། དགའ་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པ་ཙམ། འཕྲུལ་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་དགུ་ལོན་པ་ཙམ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་བཅུ་ལོན་པ་ཙམ། ལྷའམ་ལྷའི་བུ་མོའི་ཕྲག་པའམ་བང་བར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེའོ། །ལྷའམ་ལྷའི་བུ་མོ་དགའ་འདི་ནི་བདག་གི་ལྷའི་བུ་མོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཅག་གི་ཕའམ་མ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ། ཐོག་མ་ནས་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཉིད་ལག་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་སྐྱེ་ཞིང༌། འཆི་བ་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ལུས་མེད་དོ། །དེ་བས་དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་མངོན། འཆི་བ་ཡང་མི་མངོན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དེ་རྣམས་ནི་རང་གི་ས་ནས་སྟེང་དུ་འགྲོ་མི་ནུས་པར། དེ་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འོད་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོད་དེ་ཡང་ཡར་མི་འགྲོ་ཞིང་རང་རང་ཁྱབ་ནས་འོད་དུ་གསལ་བའོ། །བསོད་ནམས་ཆེ་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་ཆུང་དང་ལྡན་པའོ། །དབང་ཆེ་ཞིང་འཁོར་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཀྱི་དབང་གིས་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཆེ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་མ་ཡིན་ནི་ཞེ་སྡང་དང༌། སེར་སྣའི་དབང་གིས་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་གྲགས་ཏེ། དེ་མེད་པ་ནི་ལྷ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པ། མ་ལུས་པར་རྫོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གང་ཟག་གང་གིས་ཀྱང་གུས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྲུང་བའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྔར་གོར་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་ལྷ་རྣམས་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཅུ་དགུ་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དྲང་སྲོང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་སྲུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་དབང་གིས་དྲང་སྲོང་ཉི་མའི་ལྟ་བ་དང༌། ཚངས་པའི་ལྟ་བ་དང་གཉིས་ཡོད་དེ། དྲང་སྲོང་ཆད་པར་ལྟ་བ་ནི་ཉི་མའི་གཞུང་ངོ༌། །དྲང་སྲོང་རྟག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཚངས་པའི་གཞུང་ངོ༌། །དེ་གཉིས་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བའི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་གཉིས་ཀྱང་དགའ་ཐུབ་ཀྱི་དབང་གིས། རང་གི་ལུས་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་གིས་དཀའ་ཐུབ་བྱས་པའོ། །རིག་སྔགས་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱིའི་རིག་པ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཕྱིའི་རིག་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །གྲགས་པ་འབར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་གྲགས་པའོ། །ཡང་ན་འབར་བ་ནི། དེའི་དམོད་མོས་བསྲེགས་པ་བཞིན་དུ་ཐལ་བར་གཏོང་བའོ། །ཀླུང་དང་རི་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གནས་པའི་སའམ། འབྲས་
― DTG072_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་རྩ་བ་ཤིང་གི་སྐོགས་པ་གོན་པའོ། །ཤ་མེད་པ་ཀེང་རུས་འཇིགས་པའི་ཆ་བྱད་ཅན། སྐྲ་རིང་བ་སེན་མོ་རིང་བ་ཕྲེང་བ་དང་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་ཐོགས་པའོ། །སྨོད་པའི་མཚོན་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་མགུ་བའི་དུས་སུ་ལེགས་པར་སྨྲས་ན། བཟང་བར་འགྱུར་ཏེ། ངན་པར་སྨྲས་པས་ངན་པར་འགྱུར་རོ། །དཀའ་ཐུབ་དྲག་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གཞན་མ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པར་མི་བྱེད་ལ། མ་བྱིན་པར་མི་ལན་པར། འདོད་པ་ལོག་པར་མི་གཡེམ་ཞིང༌། མི་ཚངས་པར་མི་སྤྱོད་པ། བརྫུན་དུ་མི་སྨྲ་ཞིང༌། ཕྲ་མ་དང་ངག་འཁྱལ་མེད་དེ། ཚིག་རྩུབ་མོ་ཡོད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་མི་དང་ཀླུ་དང་གསུམ་དུས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་ནུས་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ། ངག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་པ་ཤེས་པ། མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ། རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དེ་དག་གི་མིང་བརྗོད་ཀྱིས་ཁྱོད་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངང་བའི་རྒྱལ་པོ་གསེར་ལྟ་བུ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་ལྟ་བའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཡོན་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་བོ་གཡོན་ཕྱོགས་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལྷ་སྐྱབས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འོད་ཟེར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་ལ་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་སྐུ་མདོག་དང༌། ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་དབྱུ་གུ་གསུམ་པ་བསྣམས་པ། གཡོན་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། རིག་སྔགས་རྗེས་སུ་དྲེན་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཀུན་གྱི་བཤེས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གནས་ནས་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གྲོག་མཁར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འདྲོ་བ་སྐྱོང་གི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འདྲོ་བ་སྐྱོང་གི་བུ་རྒན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲང་སྲོང་ད་རྣམས་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ་མཁས་པ། གཟུགས་ཚད་ལ་མཁས་པ་ལྔའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་སྐྱ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སེར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་པུ་སྟེ། གཡོན་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ངན་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ངན་སྤོང་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འགྲོ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འགྲོ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འཇིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྤོང་བའོ། །དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ནི་ཚངས་པའི་གཞུང་གིས་རྟག་པར་ལྟ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་དང༌། སྔོན་པོའོ། །གཡས་གཡོན་གཉིས་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སྐལ་ལྡན་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་མདུན་དུ་བདར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་མགོ་བོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཤིན་རྗེའི་མེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་གིས་རིག་བྱེད་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་རྟག་པར་སྨྲ་བ་དང༌། རིག་བྱེད་བཞི་ནི་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རིག་བྱེད་དང༌། སྙན་དངགས་ཀྱི་རིག་བྱེད་དང༌། སྲིད་སྲུང་གི་རིག་བྱེད་དང༌། ཉམས་ཡོད་ཀྱི་རིག་བྱེད་དང༌། དེ་བཞི་ཡང་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཚེ་རིང་བའོ། །ནད་མེད་པ་དམོད་མོས་འདོད་པའོ། །དེའི་སྒོ་ནས་གྲོལ་བར་འདོད་པའི་ལྟ་བས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་འཛིན་ཅིང་གཡོན་རྣམས་ན་དབྱུ་གུ་གསུམ་པ་བསྣོམས་པའོ། །དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་
― DTG072_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཉིས་འཐུང་གི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཉིས་འཐུང་ནག་པོའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལྗང་སྔོའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལྗང་སྔོའི་ཚ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དག་མཉམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉི་མའི་གཞུང་གིས་ཆད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ནས་རྐང་པ་གཡས་པ་ཡར་བླངས་ཤིང༌། གཡོན་པ་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཉི་མ་ལ་ལྟ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་གོ ། ཕྱག་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གནམ་ལ་བལྟ་བའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འཕགས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཡང་དག་འཕགས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་བཟོད་པ་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དན། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རབ་གྲགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པའི་གཞུང་གིས་རྟག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། བུམ་པའི་རང་བཞིན་འགོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང༌། དམར་སྐྱ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །ཕྱག་གཉིས་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར། སྲུང་བ་དན་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གྲུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གང་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགོག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འགོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དཀར་སེར་རོ། །ཕྱག་གཉིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དྲང་
― DTG072_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲོང་ཆེན་པོ་མིག་དམར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཆ་བྱད་འཛིན་གྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གོས་ངན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་མདའ་ལྟར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྒྱགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཆད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འཆལ་པར་རྟོགས་ནས། ངོ་བོ་མི་འཛིན་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དན་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་གོ །གཡས་རྣམས་ན་རྩེ་གསུམ་དང༌། གཡོན་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་པ་བ་སངས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཕུར་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྩིབས་ཀྱི་མྱུ་ཁྱུད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སྤེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཡང་སྐར་མའི་ལྟ་བ་ཅན་ཏེ། ལྟ་བ་ནི་བར་མ་དོར་གནས་ཤིང་སྐྱེ་བ་མི་འདོད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དན་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དན། དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། དམར་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ནི་དབྱུག་གུ་གསུམ། གཡོན་རྣམས་ན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཟའ་ལྷག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དྲངས་རོང་ཆེན་པོ་དུག་སེལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྭ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དྲང་སྲོང་རྭ་ཞེ་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་གིས་རྟག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུ་དོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ལྗང་ནག་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དཀར་སེར་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོའོ། །གཡས་རྣམས་ནི་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་གཡོན་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གྱུར་མིད་ཀྱི་བུ་ཞེས་
― DTG072_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གར་ལྡན་གྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སྒྲའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འཇིགས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འཇིགས་བྱེད་གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་པར་ལྟ་བར་གནས་པ་སྟེ། བུམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ལུས་བེམས་པོར་འདོད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། ནག་པོའོ། །ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་མཉམ་གཞག་གི་ཕྱག་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སེར་སྐྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཽ་ཏ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྟ་དམར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་བ་བྱིས་པ་རྩེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་མིས་སྦྱིན་གྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རི་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སྲིན་བུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲང་སྲོང་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བར་དུ་བྱས་ཤིང་རྟག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། དམར་སྐྱའོ། །གཡས་རྣམས་ན་ཕྲེང་བ་དང༌། དབྱུ་གུ་གསུམ་བསྣམས་ཤིང༌། གཡོན་རྣམས་ན་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པའོ། །དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྙིང་པ་འདི་དག་ནི། རིག་བྱེད་རྣམས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ནི་སྔོན་གྱི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་བྱེད་བཞི་འདོན་ཞིང༌། རིག་བྱེད་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི། བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ཆོས་སྦྱིན་དམོད་མོས་སུ་སྣང་བའོ། །རིག་བྱེད་བཞི་པོ་དེའི་དོན་ལ་འདོན་པའོ། །གསང་སྔགས་རྣམས་བྱེད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ཅིང་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པ། གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐྱོབ་བར་བྱེད་པའོ།།
― DTG072_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམོད་པ་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དམོད་པ་ནི་གང་ཡང་གྲུབ་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། དེ་རྣམས་སྤངས་ལ་བསྒོམ་པ་ལ་གཙོ་བོར་བྱས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མཐོ་རིས་ཁྱབ་པའོ། །གྲུབ་པ་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུམ་པ་གང་བ་དང༌། སེམས་བེམས་པོར་གྲུབ་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གནོན་པའོ། །གྲུབ་པ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ནི་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ་གཡས་དཀར་གཡོན་དམར་བ་སྤྱན་གསུམ་པ། རལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན། །དབུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་གསུམ་ན་དབྱུ་གུ་གསུམ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང་པུ་སྟིའོ། །གཡོན་གསུམ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང་ཕྲེང་བ་དང༌། སྦྲུལ་བསྣམས་བའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཆ་བྱད་ཅན། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་གང་ཟག་གིས་གུས་པར་བྱས་ཤིང་འཆང་བར་འགྱུར་ན། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལྟའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཧ་རི་ཧ་རི་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་གང་དག་ཅས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་ཀྱི་རིགས་བརྟག་པ། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་འཛིན་པའོ།།
― DTG072_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ནས། ལྷ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་གཙུག་ལག་འཛིན་ཅིང༌། ལས་ཀྱི་རི་མོ་བྲིས་ནས་དེ་ལ་བཏང་བའི་བདག་པོའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་བལྟ་བའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་བུ་ཅན་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ཟ་ཚུལ་ཅན་གྱི་བུ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་མེ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་གསོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ནས་བླ་ན་མེད་པ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལྔ་པོ་ནི་ལྷའི་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་གི་རི་མོ་འཛིན་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ནག་པོར་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གཡས་ན་དབྱུ་གུ་རྩེ་གསུམ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། ཞགས་པ་བསྣམས་པ། གཡོན་རྣམས་ན་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་རི་མོ་བསྣམས་པའོ། །ཚངས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་སུ་ཞུགས་པ། ཁམས་གསུམ་ཙམ་ལ་དབང་བ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར། སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་མདུན་དུ་བ་རང་དང༌། སྐྱེ། དགུའི་བདག་པོ་སྤུ་ཟིང་སེལ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་གོ་བྱེད་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་མཛེས་གནས་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ཟིན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ས་སྟེངས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་འཛིན་ཞིང༌། མི་དང་བྱོལ་སོང་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་ལས་འཛིན་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། སེར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོར་སྣང་བའོ། །གཡས་རྣམས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། དུང་དང༌། བེ་ཅོན་དང༌། དབྱུག་ཏོའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ལས་ཀྱི་རི་མོའི་མེ་ལོང་བསྣམས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོས་ཀྱང༌། ས་སྟེང་དུ་དབང་མཛད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ལུས་མཛེས་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་རབ་དགའ་དང༌།
― DTG072_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་མཁས་པ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་གུས་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱངས་འོག་ན་གནས་པའི་ཡི་དགས་དམྱལ་བའི་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་འཛིན་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་ནི། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་དང༌། མཐིང་གར་གནས་པའོ། །གཡས་རྣམས་ན་བེ་ཅོན་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། ཞགས་པའོ། །གཡོན་རྣམས་ན་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་གི་རི་མོ་བསྣམས་པའོ། །ས་འོག་ལ་དབང་མཛད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་གྱི་བདག་པོར་གནས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་བཟང་ངན་གྱི་ལས་སྨྲ་བའོ། །གནས་པ་དང་འགྲོ་བའི་འབྱུང་པོའི་ཆོགས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོང་བ་དང་ད་ལྟར་དང་འདས་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་དབང་ཆེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ངོ་བོ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་ནག་མོ་སྤྱན་གསུམ་པ། དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་པ་གཉིས་ན་བེ་ཅོན་དང་འཁོར་ལོའོ། །གཡོན་པ་གཉིས་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང༌། ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །གཡས་བརྒྱང་བ་གཡོན་བསྐུམ་པ། ཉི་མའི་གདན་དང་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ལ་གང་ཟག་གང་གིས་གུས་པར་གྱུར་ན། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོའི་གཉེན་པོ་
― DTG072_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བལྟ་བར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། །ཧི་རི་ཧི་རི་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་ཁམས་གསུམ་གྱི་མངའ་བདག་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་གཅིག་བའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དུག་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དུག་རྣམ་བ་གསུམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གྲགས་ཤིང་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་བ། ཐུན་མོང་གི་དུག་ཅེས་བྱ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །འགྲོ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང་གསུམ་མོ། །དུག་དེ་གསུམ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཏདྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་ལྟ་བའོ། །ཨཎྜ་རཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒོ་ང་ལས་བྱུང་བའི་དུག་ཡིན་ཏེ། སྦྲུལ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལས་བྱུང་བའོ། །ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་དང༌། མཆེ་བའི་དུག་གོ །པ་ཎྜ་རཱ་ནི་ཀླུའི་དུག་བསམ་པའི་དུག་གོ །མཐོང་བ་དང་གཉིས་སོ། །ཀཱ་ར་ཊ་ནི་ཀླུའི་དུག་རེག་པའི་དུག་གོ །འཛིན་པའི་དུག་གོ །ཀེ་ཡཱུ་རཱ་ནི་བུམ་བའི་དུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རེག་པའི་དུག་གོ །བྷཱུ་ཏངྒ་མཱ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་དུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དུག་བཞི་གནས་པའོ། །བྷཱུ་ཏཔ་ཏི་ནི་མི་མ་ཡིན་གྱི་དུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མཐོང་བ་དང༌། རེག་པ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་དུག་ཡིན་ཏེ། བིནྡུ་པ་ཏི་ནི་ཐིགས་པའི་དུག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བསམ་པ་དང་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བ། ཀླུའི་དུག་ཕོལ་མིག་གོ །སི་རི་པ་ཏི་ནི་དེ་ཡང་ཀླུའི་དུག་ཡིན་ཏེ། དམུ་ཆུའི་ནང་དོ། །ཏེ་ཇོ་བ་ཏི་ནི་ཀླུའི་དུག་མེ་དབལ་གྱི་ནད་ཡིན་ནོ། །ཡ་ཤོ་བ་ཏི་ནི་དེ་ཡང་ཀླུའི་ནད་ཡིན་ཏེ། མཛེའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཡ་ཤོ་གྲཔ་ཏི་ནི་ས་བདག་གི་དུག་ཡིན་ཏེ། འབྲས་ཀྱི་ནད་དོ། །ཨ་ར་ཌཱ་ནི་ས་བདག་གི་རིགས་གཡའ་བའོ། །ཏ་ར་ཌཱ་ནི་ས་བདག་གི་རིགས་
― DTG072_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤ་བཀྲའི་ནད་དོ། །ཏ་ར་ད་ནི་འབྲུམ་བུའོ། །ཏུ་ཏུ་རཱ་ནི་ལྷོག་པའི་ནད་དོ། །དནྟ་ཧ་རཱ་ནི་མཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་སེམས་ཅན་དུག་གི་སོའི་དུག་གོ །ཧ་ལ་ཧ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་དྲག་བོའི་དུག་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ནང་གི་དུག་གོ །མེ་ལཱ་ཧ་ལ་གྲ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུག་གོ །པཱ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་ལས་བྱུང་བའོ། །གུ་ཧ་ནི་གསང་བའི་དུག་གོ །གསང་བའི་དུག་ནི་དམ་ཚིག་ལས་བྱུང་བའོ། །ཙ་རཱི་ནི་བརྟན་པ་སྟེ་མི་འགྱུར་བའོ། །དནྡུ་རཱ་ནི་བཙན་དུག་གོ །ཨི་རི་ཀི་ཙི་ཀཱ་ནི་རྩ་བའི་དུག་གོ །ཀམྦཱ་ནི་བལྟ་བའི་དུག་གོ །ཤ་ཏ་དནྡུ་རཱ་ནི་ལོག་བའི་དུག་གོ །བི་པུ་ལེ་ནི་སྤྲིན་གྱི་དུག་གོ །ན་ཀུ་ལེ་ནི་སྲེ་མོང་ལས་བྱུང་བའོ། །ཀིརཱི་པི་ནི་ཕྱི་བའི་དུག་གོ །ཏ་རངྒཱ་རྀཥྚ་ནི་སྲིན་བུ་ཀི་ཏིའི་དུག་གོ །ཨ་མྲ་མ་ཏི་ནི་སྦྲུལ་ནག་པོའི་དུག་གོ །ཛཱམྦཱུ་མ་ཏི་ནི་ཤ་དུག་གོ །མ་དྷུ་མ་ཏི་ནི་བདུད་རྩི་ལས་བྱུང་བའོ། །ཀ་མ་ལེ་ནི་མཐོང་བའི་དུག་གོ །བི་མ་ལེ་ནི་ཕྱེ་མའི་དུག་གོ །ཀུཎྜ་ལེ་ནི་རྩ་བའི་དུག་གོ །ཨ་ཧ་དུ་ཧི་ནི་སྡིག་པ་མང་པོའི་དུག་གོ །ཨ་ཌི་ན་ཌི་ནི་སྡིག་པ་དམར་པོའི་དུག་གོ །འབུ་གེ་འབུ་གེ་ནི་ས་དུག་གོ །བད་ས་ནཱ་བྷེ་ནི་སྤྲེའུ་དེ་བའི་དུག་གོ །མ་ཧཱ་ག་རེ་ནི་ནག་པོ་བརྩེགས་པའི་དུག་གོ །དུ་ལམྦེ་ནི་རྩ་བ་ནག་པོའི་དུག་གོ །སུ་ལམ་བེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིན་པོ་ཆེའི་དབྱིག་དུག་གོ །སྭཱ་ཧཱ་ནི་དུག་བཅོམ་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །འདི་དག་ནི་དུག་ཆེན་པོ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་བའི་ཕྱིའི་དུག་ཅེས་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དུག་དང༌། ནང་གི་དུག་འཇོམས་ནུས་པའོ། །རིགས་པའི་རང་བཞིན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གང་ཟག་གང་གིས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་ན། དུག་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། དུག་ནད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་སྦ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་དེ་རྣམས་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དེའི་འཇིགས་པ་ལས་
― DTG072_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བའོ། །ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ནད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཞི་བའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ནད་བཅོམ་ནས་བདེ་བའོ། །ཆད་བ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆད་པ་སྤང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་མཐོང་བའི་དུག་གི་མཚོན་ཆ་སྤངས་བའོ། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་འོང་བ་རྣམས་སྤང་བའོ། །དུག་གསོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོད་པ་ཡང་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་འཚོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དེས་མི་ཚུགས་ཤིང་ཚེ་རིང་པའོ། །སྟོན་བརྒྱ་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང༌། ནད་རྣམས་དང་བྲལ་བའོ། །རག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། དུག་གི་མིང་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པའོ།། །། ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་རྣམས་བལྟ་བའོ། །ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་གསེར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་སེར་སྐྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་བ་ཆེན་པོ་ཁྱ་བ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་སྦྲེའུ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པོ་ཆེན་པོ་སེར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་འཚང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་རྣ་ལྡན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་ལྗོན་པ་དེ་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ། ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང༌། ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང༌། བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཞིང་སྐྱོང་ལ་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཤར་ནས་བསྐོར་ཏེ། གླང་པོ་ཆེའི་གདོང་ཅན་དང༌། རའི་གདོང་ཅན་དང༌། མ་ཧེའི་གདོང་ཅན་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོང་ཅན་དང༌། ཆུ་སྲིན་གྱི་གདོང་ཅན་དང༌། ཤ་བའི་གདོང་ཅན་དང༌། རྟའི་གདོང་ཅན་དང༌། གླང་གི་གདོང་ཅན་ནོ། །གཡས་རྣམས་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། རྩེ་གཅིག་དང༌། བེ་ཅོན་དང༌། རལ་
― DTG072_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲི་དང༌། སྦྲུལ་ཞགས་དང༌། བ་དན་དང༌། བུམ་པ་དང༌། རྩེ་གསུམ་མོ། གཡོན་རྣམས་ནི་སྡིགས་མཛུབ་དང་ཞགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ཀྱང༌། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་ནག་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དུད་ཀ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། མཐིང་གའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་རྒྱས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་བིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ཙུ་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་འཛམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ཨ་འབྲས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ཏཱ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ཙནྡན་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིང་ལྗོན་བ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གནས་ཏེ། རྒྱ་མཚོའི་ཤར་དང༌། ཤར་ལྷོ་དང༌། ལྷོ་དང༌། ལྷོ་ནུབ་དང༌། ནུབ་དང༌། ནུབ་བྱང་དང༌། བྱང་དང༌། བྱང་ཤར་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་གནས་པའི་ཞིང་སྐྱོང་རྣམས་ནི། རིམ་པ་བཞིན་དུ། ཁྭ་གདོང་ཅན་དང༌། ཁྱིའི་གདོང་ཅན་དང༌། འུག་པའི་གདོང་ཅན་དང༌། ཕག་པའི་གདོང་ཅན་དང༌། སེང་གེའི་གདོང་ཅན་དང༌། སྟག་གི་གདོང་ཅན་དང༌། སྤྱང་ཀིའི་གདོང་ཅན་དང༌། བྱའི་གདོང་ཅན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་དང༌། མཐིང་གའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་ནི། གཡས་རྣམས་ན་གྲི་གུག་གཡོན་རྣམས་ན་ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །ཤིང་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ། ཡལ་ག་རྒྱས་པ། དེ་བཞིན་དུ་ལོ་མ་དང་ལྡན་པའོ། །ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང༌། གཞན་དག་ལྷ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིང་དེ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་གནས་པ་ལ་ཡང༌། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས་གནས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་ལ་སྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
― DTG072_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བ་ནི། དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་རིག་སྔགས་ལ་གང་ཟག་གང་གིས་གུས་བར་བྱས་ནས་ནི། ཞིང་སྐྱོང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་བར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་གྱི་གཉེན་པོ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ཆོས་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་གསུམ་ལ་གྲགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བདུན་གྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་རྣམས་ལྟ་པའོ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་བ་དང་པོའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་ཀྱང་སུ་ཡི་རང་བཞིན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གསུངས་ཤིང༌། ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གཉིས་པའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱིས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གསུམ་པའི་དུས་སུ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐལ་པ་བཞི་པའི་དུས་སུ་ཡང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་
― DTG072_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏབ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐལ་པ་ལྔ་པའི་དུས་སུ་ཡང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཀྱིས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ།། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐལ་པ་དྲུག་པའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ།། སངས་རྒྱས་དྲུག་པོ་དེ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། མངོན་པ་དང་འདུག་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ངས་ཀྱང་ད་ལྟར་བཤད་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་ཐ་མ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ལྔའི་དུས་སུ། དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་ལ། ཡུལ་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ། དགེ་སློང་ས་རི་མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པའི་དོན་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་རྒྱས་བཏབ་པ། རིག་སྔགས་འདི་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་དག་པ། ཆོས་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དཔེ་བྱད་བཟང་བོ་བརྒྱད་ཅུས་སྐུ་ལ་བརྒྱན་པ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་ཁྱབ་པའོ། །སེང་གེ་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་ཀྱང་བཤད་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡང་བསྐལ་པ་འདིའི་ཕྱི་མ་ཡང་དུས་བཟང་པོ་ལ། ཚེ་ལོ་སྟོང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐུབ་པ། གསེར་གྱིས་གཞིའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་
― DTG072_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལས་བྱ་མི་དགོས་པ། ཆོས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་མངོན་པ་གསུམ་གྱིས་འདུལ་བའོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་སུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། ད་རྣམས་ལ་དབང་སྒྱུར་བ། དེས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཀྱང་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་བཞག་ནས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་དེའི་ཡོན་ཏན་སྨྲ་བའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དབང་མཛད་པ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་འདུལ་བ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་བཞག་ནས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྨྲས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་བཞིའི་མིའི་མགོན་མཛད་པའི། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁྲིམས་མཛད་པ། བཞི་བོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་བཞག་ནས། གུས་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་སྨྲ་བའོ། །དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན་མངའ་མཛད་ཅིང༌། དྲི་ཟ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། དེས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །གྲུལ་བུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ལ་མངའ་མཛད་ཅིང༌། གྲུལ་བུམ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དེས་ཀྱང་གུས་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་གིས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་ནུབ་ངོས་ན་མངའ་མཛད་པ། ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཀྱི་བྱང་ངོས་ན་མངའ་མཛད་པ། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། དེས་ཀྱང་གུས་པར་
― DTG072_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་པའོ། །དྲི་ཟའི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ལ་ཡང་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །གྲུལ་བུམ་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་ལ་ཡང༌། སྡེ་དཔོན་དེ་དག་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཀླུའི་སྡེ་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་ལ་ཡང་སྡེ་དཔོན་དེ་དག་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཐོས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང༌། སྡེ་དཔོན་དེ་དག་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལྔས་རྩེན་དང༌། འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྨྲས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལྡས་རྩེན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་མ་འཕྲོག་མ་དང་གཉིས་ཀྱི་བུ་འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། ཁ་དོག་དང་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི། སེར་པོ་དང༌། གཡས་ན་དབྱུག་ཏོ་དང༌། མེ་ལོང་བསྣམས་པ། གཡོན་ན་ཞགས་པ་དང༌། ཨུཏྤལ་ལ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པར་བྱས་ཤིང༌། དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུས་ཀྱང་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་བཞག་ནས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །ལྷའི་གདོན་དང༌། ཀླུའི་གདོན་དང༌། རླུང་ལྷའི་གདོན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་དང༌། ནམ་མཁའི་ལྡིང་གི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒོལ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་
― DTG072_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང༌། སེར་པོའོ། །ཕྱག་རྣམས་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། སྦྲུལ་ཞགས་དང་རལ་གྲི་དང་བ་དན་དང༌། སྤྲུལ་བསྣམས་པའོ། །ཀླུའི་གདོན་ནི་རོ་སྨད་སྦྲུལ་དུ་འདུག་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་ནི་ཁྲོ་བོར་གནས་པ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གདོན་ནི་བྱའི་གཟུགས་སོ། །གཞན་མ་ཡང་ལྷའི་ཆ་བྱང་དུ་ཡོད་བའོ། །དྲི་ཟའི་གདོན་དང༌། མི་འམ་ཅིའི་གདོན་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་དང༌། སྲིན་པོའི་གདོན་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་ནི། པི་ཝང་དང༌། གླིང་བུ་དང༌། ཆ་ལང་དང༌། བུམ་པ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། ཐོད་པ་བསྣམས་པའོ། །མི་འམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ནི། རྟའི་མགོ་དང༌། སྤྲུལ་གྱི་མགོ་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་ནི། ཤ་རྣམས་སྐམ་ཞིང་འཇིགས་པའི་ཆ་བྱད་དོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ནི་ཁྲོ་བོར་གནས་སོ། །དྲི་ཟའི་གདོན་ནི་ལྷའི་ཆ་བྱད་དོ། །ཤ་ཟའི་གདོན་དང་འབྱུང་པོའི་གདོན་དང༌། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་དང༌། སྲུལ་པོའི་གདོན་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང༌། བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི། དམར་ནག་གི་མདོག་དང༌། སྔོ་སྐྱ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོའོ། །ཕྱག་རྣམས་ན། སྦྲུལ་ཞགས་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། ཕྲེང་བ་བསྣམས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གདོང་ནི་ཕྱི་བ་དང༌། བྱི་བ་དང༌། ཕ་ཝང་དང། ཕག་དང༌། ཡང་ཕག་པ་དང་ངོ༌། །སྐེམ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་དང༌། བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། གནོན་པོའི་གདོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་དེ་རྣམས་ལ་སོགས་པ། གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི། དམར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ཐལ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་ན་རྒྱུ་ཞགས་དང༌། སྙིང་དང༌། ཐོད་པ་དང༌། གྲི་གུག་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གདོང་པ་ནི། ཁྱི་དང་སྤྱང་ཀི་དང༌། ཕོ་རོག་དང༌། རའི་གདོང་ཅན་ནོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགལ་བར་
― DTG072_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་དུ་ཅུ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འགལ་བར་མི་ནུས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་མངལ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་སྲོག་འཕྲོག་པ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་གཏོར་མ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ཤ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ཁྲག་འཐུང་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ཞག་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ཚིལ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་རྐང་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་བཙས་པ་ཟ་བ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་ཟས་ཀྱི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཟ་བ་མི་སྲུན་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་འཆོ་བར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་དྲེད་མོའི་གཟུགས་དང༌། ཁྱིའི་གཟུགས་དང༌། སེང་གེའི་གཟུགས་དང༌། སྟག་གི་གཟུགས་དང༌། སྤྱང་ཀིའི་གཟུགས་དང༌། སྲེ་མོའི་གཟུགས་དང༌། བྱི་བའི་གཟུགས་དང༌། བྱི་ལའི་གཟུགས་དང༌། འཕྱི་བའི་གཟུགས་དང༌། རའི་གཟུགས་དང༌། ལུག་གི་གཟུགས་དང་ངོ༌། །ཟས་སུ་དྲི་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་མེ་ཏོག་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་འབྲས་བུ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ལོ་ཏོག་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་བསྲེག་བྱ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་རྣག་འཐུང་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ཕྱི་ས་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་གཅིན་འཐུང་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་མཆིལ་མ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ངར་སྣབས་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་སྣབས་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་ལྷག་མ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་སྐྱུག་པ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་མི་གཙང་བ་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཟས་སུ་གཏོར་ཁུངས་ནས་འབབ་པ་འཐུང་བ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་སྣང་ཞིང༌། མི་སྲུན་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཧེ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང་གླང་དང་རྔ་མོ་དང༌། ཤ་བ་དང༌། བོང་བུ་དང༌། བྱ་རོག་དང༌། འུག་པ་དང༌། རྨ་བྱ་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། དེ་པོ་དང༌། ཀྱ་ཀ་དང༌། བྱ་རྒོད་དང༌། བྱ་ཀང་ཀའི་གཟུགས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་སྲུན་པ་མགོ་བརྙན་གྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། འགལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟས་སུ་ཟ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱིས་གནོད་པར་
― DTG072_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ནུས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ལ་གུས་པར་བྱས་པའོ། །གཤེད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལས་བཅུ་བཞི་ཡོད་དེ། ཉེས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཉེས་པ་མི་ནུས་པའོ། །རིམས་ཉིན་གཅིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིམས་ཀྱི་ནད་མི་གཅིག་པ་བཅོ་ལྔ་ཡོད་དེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པས། རིམས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །རླུང་ལས་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། །རླུང་ལ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །མཁྲིས་པ་ལ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །བད་ཀན་ལས་གྱུར་བ་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་སྟེ། དེ་གསུམ་འདུས་པས་ན་འདུས་པའི་ནད་དོ། །དེ་གཉིས་གཉིས་དང་ལྡན་པས་ན་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ནད་འཇིགས་པ་ཅན་གྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འོང་བར་མི་ནུས་སོ། །རིམས་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམས་ཀྱི་ནད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། ནད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །གླད་པ་ན་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རླུང་དང་མཁྲིས་པ་བད་ཀན་གསུམ་གྱིས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ན་བ་སྟེ། ནད་དེ་ཡང་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དེ། ནད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ཤུ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ས་བདག་གི་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། ཤུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིས་མི་ཚུགས་པའོ། །དུག་ནད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཕྱིའི་དུག་དང་ནང་གི་དུག་དྲུག་གོ །དུག་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །སྡང་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡང་བས་ཏེ། དེའི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་པའོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་མ་ཡིན་བར་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་བརྒྱད་དོ། །ཡམས་ཀྱི་ནད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡམས་ནད་དེ་ནི་འོག་བའི་ནད་ཡིན་ཏེ། ནད་དེས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །འཐབ་པ་དང་རྩོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་དགྲ་བོ་རྣམས་དང༌། ཉེ་བ་ལ་སོགས་པ་
― DTG072_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །གནོད་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པའོ། །ནད་འོག་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ཡི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །ནད་དེ་རྐྱེན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གང་ཞིག་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་བདག་བསྲུང་བ་བྱས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས་འཆང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གཉིས་བརྗོད་པ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་ཆེར་བྲི་བ་དང༌། བསྲུང་བ་བྲིས་ནས་བཏགས་ན། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་གིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལས་འགལ་བར་བྱས་ན། ལག་ན་རྡོ་རྗེས་དེའི་མགོ་བོ་ཚལ་བ་བདུན་དུ་འགེམས་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། དེའི་སྣང་བ་མ་རུངས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མ་རུངས་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་བསླུས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང༌། གཤུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ། རྡོ་རྗེས་དེའི་མགོ་འགེམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་འབྱོར་བ་ཐལ་བར་རློག་པར་འགྱུར་རོ། །དཀྱིལ་འཁོར་དང་སྲུང་བའི་བྱེ་བྲག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འོག་ཏུ་བལྟ་བའོ། །དང་པོ་ས་ནི་བརྟག་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ས་བླང་ཆོ་ག་བཤད། །གསུམ་པ་ས་ནི་ཡོངས་བཟུང་བ། །བཞི་བ་ས་ནི་སྦྱོང་བར་བྱ། །ལྔ་པ་ས་ནི་བྱིན་རླབས་བྱ། །དྲུག་པ་ས་ནི་གདུལ་བར་བྱ། །དེ་དག་ནི་སའི་ཆོ་གའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ཡང་རིགས་གྱི་སྙིང་པོ་དང༌། སའི་སྔགས་ཀྱིས་བྱིན་རླ་བས་
― DTG072_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །ས་གཞི་བཟང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །དྲི་དང་རྣམ་ལྔ་བསྲེས་པའི་ཆུས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ནི་བྱུག་པར་བྱ། །སྟ་གོན་ལ་སོགས་ཆོ་ག་ནི། །སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་བཀའ་དྲིན་གྱིས། །སྔོན་འགྲོ་ཆོ་ག་ཡང་དག་ཤེས། །བཅུ་གསུམ་མམ་ནི་ཡང་ན་དགུ། །ལྔ་དང་གཅིག་ལས་གང་ཡིན་པ། །བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ། །གསེར་རམ་དངུལ་ལམ་ཟངས་ལས་བྱས། །རྫ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡོད་ལ། །གསུས་པ་ཆེ་ལ་མགྲིན་པ་རིང༌། །མཆུ་འཕྱང་ནག་པོ་ར་རི་མེད། །དེ་བཞིན་མཚན་དང་ལྡན་པ་ལ། །རིག་པ་མཚན་མ་བྲི་བར་བྱ། །རྨ་བྱའི་སྒྲོ་དང་རིགས་ལྔའི་མཚན། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་བྲི། །གུ་གུལ་ཨ་ག་རུ་ལ་སོགས། །དུད་པས་ཡང་ནི་བདུག་པར་བྱ། །དྲི་ཆུ་དང་ནི་ཆུ་རྣམས་ཀྱིས། །བུམ་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་དགང༌། །མར་རམ་ཞོ་འམ་སྦྲང་རྩིའམ། །བུ་རམ་ཀ་ར་འོ་མ་དང༌། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དགང་བར་བྱ། །མུ་ཏིག་མུ་མེན་བྱི་རུ་དང༌། །གསེར་དང་དངུལ་ནི་གཞུག་པར་བྱ། །འབྲས་སམ་ཏིལ་ལམ་མ་ཤ་འམ། །གྲོ་འམ་ནས་སམ་ཡང་དག་བླུགས། །མཚན་མ་ལེགས་པའི་བུམ་པ་ལ། །དར་རམ་རས་སམ་མ་ཉམས་པས། །བུམ་པའི་མགུལ་ནི་ཡང་དག་བཅིངས། །ཙནྡན་དང་ནི་གུར་ཀུམ་དང༌། །གླ་རྩི་ཆུ་དང་ག་བུར་དང༌། །ཏུ་རུ་སྐ་ནི་དྲི་དང་ལྡན། །དེས་ནི་བུམ་པ་དགང་བར་བྱ། །བལ་པོ་ཤིང་དང་ཨུ་དུམྺཱར། །བརྟ་དཔལ་ཤིང་ཁ་དའི་ཤིང༌། །བྱང་ཆུབ་ཤིང་ནི་སྣ་ལྔས་ནི། །དེ་ཡི་ལོ་མས་མཛེས་པར་བརྒྱན། །དར་དང་རྒྱལ་མཚན་གདུགས་དང་ནི། །རིན་ཆེན་ཕྲེང་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང༌། །བཀྲ་ཤིས་བརྒྱད་དང་མེ་ལོང་དང༌། །བུམ་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་བརྒྱན། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་གིས། །དམ་ཚིག་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་སེམས། །བུམ་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་གཞུག །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་མཚན་ཉིད་ནི། །ཤེས་རབ་དང་ནི་སྙིང་རྗེ་ལྡན། །བྲི་བའི་ལས་ལ་མཁས་པ་དང༌། །མི་ཁེངས་གཤིས་ནི་བཟང་བ་དང༌། །དམ་ཚིག་ལ་སོགས་བསྲུང་བ་དང༌། །གུས་པར་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གསུམ། །སེམས་ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ། །སློབ་མ་དག་ནི་སྐྱོང་བྱེད་པ། །སློབ་དཔོན་ལ་ནི་དེ་དང་ལྡན། །སློབ་དཔོན་དགེ་སློང་ལྟ་བུ་ལ། །ཚུལ་ཁྲིམས་
― DTG072_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་སྲུང་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན། །ལུས་ནི་ལེགས་པར་ཁྲུས་བྱས་ནས། །ཙནྡན་ལ་སོགས་ཆུ་ལ་བཀྲུ། །དེ་བཞིན་ལུས་དང་ངག་དང་ནི། །ཡིད་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་ཡང་དག་བཀྲུ། །དེ་བཞིན་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱིས། །དང་པོའི་ལས་ལ་ཡང་དག་འཇུག །བུམ་པ་ལྷག་པའི་ཆོ་ག་དང༌། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པའོ། །རས་སམ་དར་རམ་སྐུད་པ་ནི། །རྒྱལ་པོ་བུ་མོ་རྗེའུ་རིགས་ནི། །དེ་བཞིན་བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་ལ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང༌། །ལོ་གྲངས་བརྒྱད་ནི་ལོན་པ་ལ། །ཐིག་སྐུད་ཡང་དག་བསྒྲིལ་བར་བྱ། །ཨོཾ་བཛྲ་སཱུ་ཏྲ་ཧཱུཾ་ཕཊ་ཅེས་བྱ་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཤར་བལྟ་སློབ་མ་ནུབ། །དེ་བཞིན་སློབ་དཔོན་བྱང་དུ་སྟེ། སློབ་མ་ལྷོ་ཕྱོགས་བལྟ་བ་སྟེ། །རིམ་བཞིན་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་དང༌། །བྱང་ཤར་མཚམས་དང་ལྷོ་ནུབ་དང༌། །ནམ་མཁའི་ཐིག་ནི་གདབ་པར་བྱ། །ཨོཾ་བཛྲ་རེ་ཁེ་ཧཱུཾ་ཕཊ་སྭཱ་ཧཱ། དཀྱིལ་འཁོར་ས་གཞི་བཟང་པོ་ལ། །ཐིག་ནི་ཡང་དག་གདབ་པར་བྱ། །ཐིག་ནི་ཆ་ཆེན་བཅུ་དྲུག་གདབ། །དེ་ཡི་ལོག་པོ་སུམ་ཅུ་གཉིས། །དབུས་ཀྱི་ཆ་ཆེན་དང་པོ་ལ། །པདྨའི་ལྟེ་བར་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པའི་ཆ་ནི་པདྨར་གྲགས། །ཕྱི་རིམ་ཆ་ནི་བཞི་ཆ་ལ། །མུ་ཁྱུད་རྡོ་རྗེར་བར་ཤེས། །ལྷག་མའི་ཆ་ནི་སུམ་ཆ་དང༌། །དེ་ཕྱིར་ཕྱེད་དང་ལྡན་པ་ལ། །འཁོར་ལོའི་ཆ་ནི་ཡང་དག་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཕྱེད་ན་ཆ་ཡོད་པ། །ནང་གི་ལྷ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ། །ཆ་ཆེན་ལྔ་པོ་སྣང་བ་ནི། །ནང་གི་ལྷ་རྣམས་ཡང་དག་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཆ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། །ནང་གི་སྒོ་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །ཕྱི་རིམ་ཆ་ནི་དགུ་སྣང་བ། །བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཡིན་པ་སྟེ། །བཅུ་དང་བཅུ་གཅིག་སྣང་བ་ནི། །བར་མའི་སྒོར་ནི་ཡང་དག་ཤེས། །བཅུ་གཉིས་སྣང་བའི་ཆ་ཆེན་ལ། །ཕྱི་ཡི་ལྷ་རྣམས་ཡིན་པ་ལ། །དེ་ཕྱིར་ཆ་ཆེན་ཕྱེད་དང་གསུམ། །ཕྱི་ཡི་སྒོར་ནི་ཡང་དག་གྲགས། །དེ་ཕྱིར་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཡོད་པ། །རྟ་བབས་སུ་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ཕྱིར་པདྨ་རྡོ་རྗེ་དང༌། །མེ་རི་མཁས་པས་ཕྱི་ནས་བཙལ། །ཞེས་གསུངས་སོ།། ཆ་ཆེན་གཅིག་སྒོར་ཤེས་པ་ལ། །དེ་ཡི་ལོགས་ནི་སུམ་ཆ་དག །དེ་ཡི་ལོགས་ནི་ཆ་ཆུང་གཅིག །དེ་ཡི་ཕྱི་རིམ་ཆ་ཆེན་ལ། །སུམ་ཆ་གཅིག་ནི་ནང་གི་ཆ། །སུམ་ཆ་གཉིས་ནི་ཀ་བར་ཤེས། །རིན་ཆེན་པཉྫ་ར་ག་དང༌། །ད་རུ་སྐ་དང་གསུམ་པོ་ནི། །ཆ་ཆུང་གསུམ་ནི་མཉམ་པར་བྱ། །འདོད་པའི་
― DTG072_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་རྣམས་དྲ་བ་དང༌། །དེ་གཉིས་ཆ་ནི་མཉམ་པའོ། །ཆ་ནི་སུམ་ཆ་གཉིས་གཉིས་ཏེ། །ནང་དང་ཕྱི་དང་སྒོ་རུ་ཡང༌། །མཁས་པས་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཐིག་གི་ཆོ་ག་གསུངས་པའོ། །རིན་ཆེན་དངུལ་དང་བཻརླུཪྻ་། །གསེར་དང་པདྨ་རཱ་ག་དང༌། །དེ་བཞིན་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང༌། །དེ་བཞིན་རིགས་ལྔའི་ངོ་བོ་འདི། །དེ་ནི་རིན་ཆེན་ཕྱེ་མར་གྲགས། །རིག་སྔགས་སྙིང་པོ་རིགས་ལྔའམ། །དེ་ཡི་སྔགས་ཀྱིས་བྱིན་རླབས་བྱ། །ཨོཾ་ཏྲཱཾ་ཧྲིཿ་ཁཾ་ཧཱུཾ། ཨོཾ་མ་ཧཱ་མཱ་ཡཱུ་རཱི་ཡེ་ཧཱུཾ་ཧཱུཾ་ཕཊ་ཕཊ་སྭཱ་ཧཱ། དེས་མཚོན་ཆ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱའོ། །དབུས་སུ་པདྨའི་ལྟེ་བལ། །ཟླ་བའི་གདན་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་སྟེང་རིན་ཆེན་དེ་བཞིན་རིགས། །རིག་སྔགས་རྨ་བྱ་དེར་གནས་པ། །ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་ནི། །བྱང་གི་ཕྱོགས་དང་རིམ་བཞིན་དུ། །དམར་པོ་སེར་པོ་དཀར་པོ་དང༌། །སེར་པོ་དེ་ནི་བྱང་ན་གནས། །པདྨ་བཞི་པོ་དེ་བཞིན་ཤེས། །ཤར་ལྷོ་དང་ནི་ནུབ་བྱང་དང༌། །མཐིང་གའི་མདོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ལྷོ་ནུབ་བྱང་ཤར་མཚམས་སུ་ནི། །ལྗང་གུ་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལའི་མདོག །རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་རིགས་དང་ནི། །དེ་བཞིན་རིན་ཆེན་རིན་ཆེན་རིགས། །རིན་ཆེན་པདྨ་རིགས་དང་ནི། །དེ་བཞིན་རིན་ཆེན་ལས་ཀྱི་རིགས། །ཤར་ཕྱོགས་རིམ་པ་དེ་བཞིན་དུ། །ལྷ་མོ་བཞི་པོ་དགོད་པར་བྱ། །མེ་ཏོག་སྤོས་དང་དྲི་དང་ནི། །མར་མེ་དང་ནི་བཞི་པོ་དང༌། །ཤར་ལྷོ་མཚམས་ན་དགོད་པར་བྱ། །ཕྱི་རིམ་མུ་ཁྱུད་ར་བ་ལ། །རྡོ་རྗེ་ར་བར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ལ། །བཞི་པོ་རྩིབས་ནི་ཕྱོགས་དང་མཐུན། །ཟུར་གྱི་འཁོར་ལོའི་རྩིབས་བཞི་ནི། ཕྱོགས་བཞིར་ཕྱེད་ཕྱེད་སྣང་བའོ། །དེ་ཕྱིར་མུ་ཁྱུད་ཟླུམ་པོ་ལ། །རྡོ་རྗེ་ར་བས་བསྐོར་བར་བྱ། །ཉི་མ་ཟླ་བ་གཟའ་ཆེན་དགུ། །ཤར་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་བཞིན། །འཁོར་ལོའི་རྩིབས་ལ་དགོད་པར་བྱ། །དེ་ཕྱིར་ལྷ་རྣམས་གྲུབ་བཞི་ནི། །ཁ་དོག་དམར་པོས་རྣམ་པར་བརྒྱན། །ལྷ་རྣམས་ཟུར་བཞིར་གནས་པ་ནི། །པི་ཝང་གླིང་བུ་གར་མཁན་མ། །དེ་བཞིན་གླུ་མ་ཤེས་པར་བྱ། །ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་གི་ཕྱོགས། །ལྷ་རྣམས་སྒོ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །གསེར་དང་དངུལ་དང་པདྨ་རཱ་ག་དང༌། །དེ་བཞིན་ཨི་ནྡྲ་ནཱི་ལར་ཤེས་པར་བྱ། །ལྷ་རྣམས་སྒོ་དང་བཞི་པོ་ལ། །རྒྱུ་སྐར་རིམ་བཞིན་ཤེས་
― DTG072_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ། །གྲུ་བཞི་པ་ལ་སྒོ་བཞི་པ། །ཏྭ་ར་བཞིས་རྣམ་པར་བརྒྱན། །པཉྩ་རཱ་ག་ལྔ་པོ་ལ། །དཀར་དང་ནག་དང་སེར་དང་ནི། །དམར་དང་ལྗང་གུ་ལྔ་སྣང་བ། །དེ་བཞིན་གཤེས་པ་ལྔའི་ངོ་བོ། །འོད་ནི་སྣང་བ་ལྔར་ཤེས་སོ། །འདོད་པའི་རིན་ཆེན་ཕ་གུ་དང༌། །འདོད་ཆགས་དང་ནི་སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་ད་རུ་ཁར་ནི་རྣམ་པར་གྲགས། །ཏྭ་ར་ན་བཞིས་སྣང་བ་ནི། །མཛེས་མཚོན་དུ་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཕྱི་དང་ནང་དང་བར་སྒོ་དང༌། །ནང་སྒོ་ཇི་བཞིན་མཁས་པས་ཤེས། །མུ་ཏིག་དྲ་བ་དྲ་ཕྱེད་དང༌། །རྩིག་པའི་ལོགས་ལ་བརྒྱན་པར་བྱ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རི་དགས་དང༌། །རྟ་བབས་སྟེང་དུ་གནས་པའོ། །གདུགས་དང་བ་དན་རྒྱལ་མཚན་དང༌། །གཞལ་ཡས་ཁང་གི་སྟེང་ན་གནས། །མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་སྟེ། །གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་རྣམ་པར་གྲགས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་དགོད་ཅིང་ཚོན་དགྱེ་བའི་རིམ་པའོ།། །།བར་སྒོ་ལ་ནི་གནས་པའི་ལྷ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་རུ་ཤེས་པར་བྱ། །སྒོ་བ་བཞི་ལ་གནས་པ་ནི། །རྒྱལ་པོ་བཞིར་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས། །ཕྱི་རོལ་ལྷ་རྣམས་སྒོ་དང་ནི། །སྔར་བཤད་ཀླུ་རྒྱལ་རིགས་བརྒྱད་གནས། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཡིས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་བཀོད་རིམ་བཞིན་ཤེས། །བཀྲ་ཤིས་མཚན་དང་བཀྲ་ཤིས་རྫས། །བཀྲ་ཤིས་རྟགས་དང་གསུམ་པ་དེས། །ཕྱི་ནང་བར་སྒོ་རིམ་པ་གསུམ། །དེ་ཡི་འགྲམ་ལ་དགོད་པར་བྱ། །བསྲུང་བ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ནི། །གཏོར་མའི་རིམ་པ་གཞན་ལས་ཤེས། །དམ་ཚིག་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་སེམས། །རིམ་བཞིན་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་ལ་ཐིམ། །ཨརྒྷ་ལ་སོགས་པཱུ་ཛ་རྣམས། །རིམ་བཞིན་མཁས་པས་དབུལ་བར་བྱ། །མདོ་དང་བཟླས་པ་སྒོམ་པ་གསུམ། །ཐུན་མཚམས་གཏོར་མ་གཏང་བར་བྱ། །མདོ་ནི་རྒྱན་མི་འཆད་འདོན། །དེ་བཞིན་ཆོ་ག་བྱས་ནས་སུ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར། །རིམས་དང་ནད་རྣམས་བྱུང་བ་དང༌། །མཇེ་དང་ཕོལ་མིག་དེ་བཞིན་ཏེ། །གཞན་ཡང་ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བསྒྱུར་བའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ཀུན། །ལས་དང་ཤེས་བྱ་བག་ཆགས་ཀུན། །འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་ན་བ་དང༌། །གང་དག་སྡིག་པ་བྱེད་པ་དང༌། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འདིས་འཇོམས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་འགལ་འགྱུར་ན། །སྔར་བཤད་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་སོགས། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆད་པ་གཅོད། །རིད་
― DTG072_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔགས་འདི་ནི་ཡང་དག་གྲགས། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་བྱེད་པ། །འདི་ཡི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་གྲགས། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱ་ཐབས་རིམ་པའོ།། །།སྐུད་བ་བཏགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསང་བའི་རིམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རས་སམ་དར་རམ་དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང༌། མདུད་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བོར་ལ་ལུས་རྡོ་རྗེས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་རས་སམ་དར་རམ་ཤིང་ཤུན་ལ་སོགས་པ་ལ་གུར་ཀུམ་དང་གི་ཝང་གིས་ར་ས་སམ་ཤིང་ཤུན་ལ་བྲི་བའོ། །འཁོར་ལོ་རིམ་པ་བཅུ་གཉིས་བྲིས་ལ། ཆ་གཉིས་ལ་པདྨའི་རབ་དང༌། འཁོར་ལོ་བྲིའོ། །དེའི་ཕྱི་རིམ་ཆ་གཉིས་ལ། རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་དང་ཕྱག་མཚན་གྱིས་དགོད་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལྔ་ལ། འཁོར་ལོ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དགོད་པར་བྱའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་བཞིན་དུ་བྲིས་ནས་ལུས་ལ་གདགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཏགས་པར་གྱུར་ན། ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། དཀྱིལ་འཁོར་དང་སྲུང་བ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའོ།། །།དེ་བསད་པའི་རིགས་པ་ནི་ཆད་པས་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །གསད་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་ཡང༌། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆད་པ་དེ་ལས་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །ཆད་པས་གཅད་པའི་རིགས་པས་ནི་གཞུ་བཙོག་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆད་པས་གཅད་པར་འདོད་པའི་སེམས་ནི། སེམས་དེ་དང་མི་ལྡན་ཏེ། ཆད་པ་ལས་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞུ་བཙོག་པའི་རིགས་པ་ནི་བརྒྱད་བཀག་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་གནོད་པ་སྐྱེལ་བར་འདོད་དེ། གཞན་གྱིས་བཀག་ནས་གནོད་པ་སྐྱེལ་བར་མི་ནུས་སོ། །བརྒྱད་བཀག་པའི་རིགས་པ་ནི་དམ་བཅས་པའི་རིགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་ནུས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་བཀག་སྟེ། དམ་བཅའ་བའི་རིགས་པས་ནི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་དེས་ཀྱང་དམ་བཤིག་ནས་སོ་སོར་གནས་སོ། །སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་
― DTG072_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོར་གནས་པ་དེ་ནི། དངོས་པོར་མི་གནས་ཤིང་ཞིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོའི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་ནོར་དང་སྲོག་ལས་ཐར་རོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོམ་རྐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྐུ་བའི་སེམས་གཏང་བ་དེ་ཡང༌། སེམས་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །མེའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་མེའི་འཇིགས་པ་དེ་ཡང་རིག་སྔགས་འདི་འཆད་པར་འགྱུར་ན། འཇིགས་པ་དེ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུས་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གློ་བུར་གྱི་ནད་ཆུས་འཇིགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲུ་དང་རབ་ལས་མྱུར་དུ་རྒལ་བའོ། །དེའི་ལུས་ལ་དུག་གིས་མི་ཚུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གསུམ་གྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་རྡོ་རྗེའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའོ། །མཚོན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁྲུག་པའི་དབུས་སུ་བསྡད་ན་ཡང་མཚོན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་གྱི་མཚོན་གྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་ཅིང་བདེ་བར་སད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྨི་ལམ་ངན་པ་དང༌། ལྟས་ངན་པ་དང༌། ཆགས་ཆེ་བ་དང༌། མཚན་མ་ངན་པ་རྣམས་ལོག་པ་སྟེ། ཉལ་བ་ན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སད་པ་ན་ཡང་བདེ་བའོ། །བདེ་བ་དང༌། གནོད་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ད་ལྟར་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ་ནམ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ཡང༌། འཇིགས་པ་དེ་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་དང༌། སྤོད་གཏོང་གཏང་བ་དང༌། སྔགས་དང་གཤིན་རྗེའི་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་དང༌། མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་བཏང་བ་རྣམས་འཇོམས་པའོ། །དགྲ་ཆོམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགྲ་བོ་སྡང་བ་རྣམས་འཇོམས་ཏེ། དེའི་འཇིགས་པས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། དགྲ་རྣམས་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྨས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ནུས་པས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་ཤིང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནམ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་
― DTG072_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་འདིའི་ཟིལ་གྱིས་ཐམས་ཅད་གནོན་པའོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་རྐྱེན་གྱི་འཇིགས་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བའོ། །བདེ་བར་ཡུན་དུ་ཡང་འཚོ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་མེད་པ་ཚེ་རིང་བ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ནུས་ཤིང༌། མྱ་ངན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་བར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟག་པ་བཞག་པ་སྟེ། ད་ལྟར་བྱས་པ་ད་ལྟར་མ་སྦྱངས་ན་སང་ཕོད་སྨེན་ལྡང་བའོ། །དཔེར་ན་གང་བཞིན་ཞེ་ན། དགྲ་ཐུ་བོའི་བུ་ལས་པ་བཞིན་དུའོ། །དེ་ཡང་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ་ཟག་པ་གཞག་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ནུས་ཤིང་རང་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ལས་རྣམ་པར་འཇོམས་པའི་མདོ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངས་ཀྱང་སྨྲས་བ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ལྟོགས་པར་སྣང༌། །སྐྱེས་ནས་ལོ་བཅུ་ལོན་བ་ན། །གཞན་གྱིས་བཟུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ། །དེ་གྲོལ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་ཤིང༌། །འདི་ནི་ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ། །དེ་བཞིན་ལས་ཀྱི་སྨིན་པ་ནི། །མི་འགྱུར་མི་སྲིད་བརྟན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ནི། ཧ་ཅང་ཆར་ཆེ་བ་འམ། ཆར་དཀོན་པའི་ཚེ་བཀླག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས། རིའི་རྩེ་མོ་འམ་ཆུ་མིག་གི་འགྲམ་མམ། མཚོའི་འགྲམ་ལ་སོགས་བར་ཀླགས་པར་གྱུར་ན། ཆར་ཆུང་ན་ཆར་འབེབས་ཤིང་ཆར་ཆེས་ན་ཆར་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཀླུ་ཐམས་ཅད་སྤྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ཀླགས་པ་ཙམ་གྱིས། དེ་ན་གནས་པའི་ཀླུ་རྣམས་དགའ་བ། ཀླུ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆར་ཆེ་ན་ནི་གཅོད་པར་བྱེད། ཆར་དཀོན་ན་ནི་འབེབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ན་གནས་
― DTG072_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཀླུ་རྣམས་ནི་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན། དུས་དུས་སུ་ཆར་འབེབས་ཤིང་དུས་དུས་སུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ། སའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེར་མུ་གེས་མི་ཚུགས་སོ། །དེ་བ་ས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེའི་བསམ་པ་ཇི་སྲིད་པར་ཆར་འབེབས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། ཆར་ཆེ་བ་ཡང་མི་འབྱུང་ལ། ཧ་ཅང་ཆར་ཆུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་པར་གྱུར་ན། དངོས་གྲུབ་གང་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་དྲན་པས་ཀྱང་འཇིགས་པ་དང་དགྲ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འགྱུར་ན། སུས་དུམ་བུར་མ་གྱུར་ཅིང་རྫོགས་པར་བཅངས་པ་འམ། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱས་བལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་འདི་ལ་ཚར་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དམ། ཚར་ལྔ་དྲུག་གམ་གཅིག་གམ། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འདོད་ན། དེ་དང་དེའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པ་དང་བཟླས་པ་བྱས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཚེ་འདི་ལ་ཡང་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་བདེའོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་འདི་ལ་མི་འཆད་པ་འམ་འཕྲོ་གཅད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་ནོར་བར་བྲི་བ་དང་བཀླག་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་གུས་པར་གཟུང་ཞིང་གཞན་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོས་བཟུང་བའི་རིག་སྔགས་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་ལས་ཀྱི་རིགས་ལ་གཏོགས་པ་སྤྱན་གསུམ་པ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་དབུ་ལ་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ། ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་།གཡོན་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་བསྣམས་པའོ། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། གཡས་བརྐྱང་པ། གཡོན་བསྐུམ་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ཉི་མའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བསྲུང་བའི་རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང་སྲུང་
― DTG072_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཏ་དྱ་ཐཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བལྟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི། ཡ་བནྟི་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །འདི་དག་འཇིག་རྟེན་དུག་གསུམ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་སོ། །ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཏི་མུག་ཏུ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནི་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། མ་རིག་པ་དེས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་ཐར་བའོ། །འཁོར་བ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཁོར་བར་ལྷུང་སྟེ། བྱོལ་སོང་ཡི་དགས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་གསུམ་ལ་ཡང་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་བཅོམ་པའོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་བཅོམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་དུག་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་བདེན་པས་དུག་བཅོམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ། །རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང་ངེས་པར་བཅོམ་མོ། །ནང་གི་འཇིག་རྟེན་དུག་གསུམ་ནི་གཞན་གྱིས་འཇོམས་མི་ནུས་སོ། །རང་རང་གི་འོད་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། རང་རང་ལས་བྱུང་བའི་གཏི་མུག་གི་རང་བཞིན་དུག་གསུམ་བཅོམ་མོ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་དུག་གསུམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་གྲགས་པའི་དུག་ནི། །གསུམ་ཡིན་ཏེ། དུག་གསུམ་པོ་དེས་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་ཆོས་ནི་དུག་མེད་པ། །ཆོས་ཀྱི་བདེན་པས་དུག་བཅོམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དུག་གསུམ་པོ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོས་ཀྱང་བཅོམ་ཏེ། ནང་གི་དུག་གསུམ་ནི་རང་རང་གིས་གཞོམ་པ་མ་ཡིན་པ། གཞན་གྱིས་གཞོམ་མི་ནུས་པ། དེ་བས་ན་ནང་གི་དུག་ཅེས་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །འདི་དག་འཇིག་རྟེན་དུག་གསུམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་དུག་གསུམ་ནི། བལྟས་ན་མི་སྣང་སྟེ། སྤྱད་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུད་པོ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཞེ་སྡང༌། ཞེ་སྡང་གིས་གཏི་མུག །གཏི་མུག་གིས་སེར་སྣ། སེར་སྣས་ཕྲག་དོག་གོ །དེའི་འབྲས་བུ་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་བས་ན་ནང་གི་དུག་གསུམ་སྤང་བར་བྱའོ། །བཅོམ་
― DTG072_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་དགེ་འདུན་དུག་མེད་པ། །དགེ་འདུན་བདེན་པས་དུག་བཅོམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དུག་ནི་འགྲོ་བ་དང༌། མི་འགྲོ་བ། སྦྱོར་བ་དང་གསུམ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་ནི་བསམ་པ་མཐོང་བ་རེག་པ་ཁ་རླངས་སོ། །མི་འགྲོ་བ་ནི་བཙན་དུག་བོད་དུག་ར་དུག་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་པའི་དུག་ནི་སྦྲང་རྩི་དང་མར་ལས་བྱུང་བ་ཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དུག་དེ་གསུམ་པོ་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་ཕྱིའི་དུག་གསུམ་སྟེ། དེའི་དུག་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཅོམ་པའོ། །ནང་གི་དུག་གསུམ་ནི། གཞན་གྱིས་འཇོམས་མི་ནུས་ཤིང༌། རང་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇོམས་པའོ། །ནང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ། བླ་མའི་གདམས་ངག་གིས་བཅོམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྟོབས་གང་དང༌། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱི་གྲགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་པ་སྟེ། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་འབུམ་ཕྲག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུག་བཅོམ་མོ། །ངས་ནི་བདེ་ལེགས་འགྱུར་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་བདེ་བར་བྱས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོས་དུག་བཅོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོད་པའི་དུག་དང༌། འགྲོ་བའི་དུག་དང༌། བྱེད་པའི་དུག་གསུམ་བཅོམ་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་དུག་གསུམ་བཅོམ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། ནང་གི་དུག་གསུམ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པའོ།། །།དགེ་སློང་ས་རི་དགེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བཀས། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། དགེ་སློང་ས་རི་མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པ་བདེ་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་
― DTG072_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་རི་ནི་མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་ཅིང་དྲན་པ་མ་རྙེད་པར་ཡོད་པ། ལུས་ཀྱང་ཁ་དོག་འགྱུར་ཞིང་ཁ་ནས་དབུགས་ཀྱང་མི་ཐོན་པ། ཁ་ནས་དབུ་བ་འཛག་པ། ལུས་རེངས་ཤིང་མིག་དཀར་ལོག་གིས་སོང་བ་མཐོང་ནས། སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པ་སྟེ། དེའི་ཐབས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ན། སངས་རྒྱས་ལ་བདེ་ལེགས་ཕུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་བཟུང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། དགའ་བའི་སེམས་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལ་ཉན་ནས། དགེ་སློང་ས་རིའི་དོན་དུ་རྐང་པ་ཕྱིར་བོར་ཏེ། དགེ་སློང་ས་རི་ལ་ཁ་བལྟས་པའོ། །དགེ་སློངས་རི་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཕྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་རབ་ན། དགེ་འདུན་གྱི་བསྲོ་ཁང་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཤིང་གཤེགས་བས་ཤིང་རུལ་བའི་ས་ཁ་ན་དགེ་སློངས་རི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས། དགེ་སློང་ས་རི་ལ་ཆད་པ་སྤང་བ་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་ད་ལྟར་མེད་པའི་རང་བཞིན། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཙོ་མོར་གྱུར་པ། ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ལ། ཀླུའི་ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་ལས་བྱུང་བ་མཆེ་བའི་དུག་གས་ཆད་པ་སྤང་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ལས་སྐྱབས་ཏེ། གཞན་བར་ཆད་བྱུང་བ་ལ་ཡང་བསྐྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གི་བཟུང་བ་ལས་ཕྲལ་ཏེ། དུག་དེས་མི་ཚུགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་དང་གཞན་གྱི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་ཕྲལ་ཏེ་བསྐྱང་བའོ། །ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ནད་དེ་རྣམས་ལས་ཞི་བ་སྟེ། དེའི་ནད་ཀུན་བོར་ནས་ལུས་ཀྱི་ན་ཚ་མེད་པར་བདེ་བའོ། །ཆད་པ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་གི་ཆད་པ་སྦང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་
― DTG072_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོན་ཆ་སྤང་པའི། །དུག་གཞིལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆེ་བའི་དུག་གཞིལ་བའོ། །དུག་གསད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་བྱུང་བ་གསད་བས་དུག་གཞན་འོང་བར་མི་ནུས་པའོ། །མཚམས་གཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་བར་ཆོད་བྱུང་བ་ལས་བསྲུང་བའོ། །ས་བཅིང་བ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ས་གཞི་ཡང་བསྲུང་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བསྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ས་རི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་དུ་བསྲུང་བའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དགེ་སློང་ས་རི་ལ། དུག་གི་ནད་ལས་བདེ་བར་བྱས་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་ས་རི་ནད་དེ་ལས་སོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་ས་རི་ལ་དུག་གི་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་བྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོའི་ལས་ཀྱིས་བདེ་བའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་ས་རི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་གཉིས་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་བདེ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ། ཡེ་ཤེས་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་དེའི་ནུས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བའོ། །དེའི་ཕྱིན་ས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱིན་སྔར་ཕྱིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གུས་པར་བྱས་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆེ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་ནས། ཀུན་དགའ་བོ་དང་དགེ་སློངས་རི་གཉིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་འཁོད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས། དགེ་སློང་ས་རི་སྦྲུལ་ནག་པོས་ཟིན་པའི་གནས་སྐབས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རི་བདེ་བའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །ཀུན་དགའ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བཞི་དང་
― DTG072_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་པོ་འདིའི་མཐུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡེ་སྣོད་བཞིའི་རང་བཞིན། ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པར་དག་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ན་མན་ཏྲའི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་དང་མཐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་དོན་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་གསུངས་པས། མགུ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀུན་དགའ་བོས་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་ནུས་པ་གང་ཞིག་ཡོད་ཅེས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །འདི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་སྐམ་ཡང་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་མཚོ་ནི་ཐར་པ་མེད་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་མེ་བདུན་གྱི་དུས་སུ་བསྐམས་ཏེ། དེ་ཡང་རྟག་པ་མེད་པའོ། །ས་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕར་ཡང་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསྐལ་པ་ཆེན་པོའི་དུས་སུ་བསྐལ་པའི་མེས་ས་རྣམས་བསྲེག་པའོ། །ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ནི་ས་ལ་ལྷུང་ཡང་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ད་ལྟར་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་ཡང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་མེས་བསྲེགས་ནས། ཉི་ཟླ་གཉིས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུང་ནི་རྒྱུན་ནས་ལྡོག་ཀྱང་སྲིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀླུང་དེ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ས་དང་རླུང་དང་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་ཡང་མེད་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་མིས་རིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ད་ལྟར་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་བསྟན་
― DTG072_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་བདེན་པ་འདི་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་པའི་ཚིག་གི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ཡོན་ཏན་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉེ་བའི་འཁོར་དང་ནང་གི་འཁོར་དང་ཕྱིའི་འཁོར་རྣམས་སོ། །ཉེ་བའི་འཁོར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །ནང་གི་འཁོར་ནི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ། དེ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མའོ། །ཕྱིའི་འཁོར་ནི་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདིས་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པས། མགུ་ནས་ལེགས་སོ་ཞེས་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུད་བ་པོ་ཀུན་དགའ་བོ་འཁོར་བཞི་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །དགེ་སློང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ས་རི་ལ་སོགས་པ། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བའི་དགེ་སློང་ཙམ་མོ། །དགེ་སློང་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱི་མ་ཤཱཀྱ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་བཅོ་བརྒྱད་དང་ངོ༌། །དགེ་བསྙེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚོང་དཔོན་མགོན་མེད་ལ་སོགས་པ་དགེ་བསྙེན་མང་པོའོ། །དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ལོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །ཀློག་པར་བྱས་སོ། །འཆང་དུ་གཞུག་གོ །མཆོད་པར་བྱས་སོ། །བླ་མར་བྱས་སོ། །བསྒོམ་པར་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བྲལ་ཞིང་བདེ་
― DTG072_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་ཆོས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གཏད་དོ་ཞེ་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་བ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པས་རི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཁམས་དང་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དུ་མ་འདུས་པའོ། །མི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་སོགས་པའོ། །དུ་མ་གནས་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་ལ་སོགས་པ་གྲངས་མེད་པར་གནས་པའོ། །རླུང་ལྷ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་གྲངས་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གྲངས་མེད་པ་དུ་མ་གནས་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གྲངས་མེད་པའོ། །དྲི་ཟ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་མེད་པའོ། །མི་འམ་ཅི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་ལྗོན་པ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་མེད་པའོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོ་འཕྱེའི་རྒྱལ་པོ་ཡོན་ཏན་གྲགས་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཀུ་བེ་ར་ལ་སོགས་པ་མང་པོར་གནས་པའོ། །སྲིན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་པོའི་རྒྱལ་པོ་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མང་པོར་གནས་པའོ། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་གང་དག་འཁོར་དེར་འདུས་ཏེ་འཁོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡི་རངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་གནས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལ་གུས་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲུང་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེན་པར་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པའོ།། །།རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་བརྟག་པ་ལྔ་པ་རྫོགས་སོ།། །།རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོའི་འབུམ་འགྲེལ། རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།པཎྜི་ཏ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲས་རང་འགྱུར་དུ་མཛད་པའོ།། །།
གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ།
ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ།
― DTG072_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་མནྟྲཱ་ནུ་དྷཱ་ར་ནི་ཤཱུ་ཏྲཱཾ་ཏི་ས་ཧ་ར་ཥ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ཆེན་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་ལྡན། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་མགོན་ཕྱག་འཚལ་ནས། །རབ་རིབ་ཀྱིས་ནི་མི་ཤེས་པའི། །དེ་ཡི་གཏི་མུག་སེལ་བྱེད་པ། །ཡང་དག་བསམས་ལ་ཡང་དག་དགྲོལ། །བདག་གིས་འབུམ་འགྲེལ་བཤད་པར་བྱ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་སྐུར་དང་བྲལ་བའོ། །བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དགའ་བས་སོ། །གྲོགས་མེད་དམ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཐོས་པའོ། །སུ་ལ་ཐོས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །གང་ཐོས་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་མདོ་འདི་ཐོས་པའོ། །སུས་ཐོས་ན་ཀུན་དགའ་བོས་ཐོས་པའོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། སྡུད་པ་པོ་ཤེས་རབ་ཆེ་བར་གོ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་བར་དཀོན་པའི་དོན་ཏོ། །སྟོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་པ་ནི་བཞི་བཅོམ། བཞི་ནི་དགྲ་སྟེ་དགྲ་ནི་བདུད་བཞིའོ། །བདུད་བཞི་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང༌། འཆི་བདག་གི་བདུད་དང༌། ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ། །གང་གི་དུས་ན་བཅོམ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་ནའོ། །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐལ་བ་དང་ལྡན་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདས་པ་ནི་གང་གི་དུས་ཤེ་ན། དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་གནམ་སྟོང་གི་ནུབ་མོའོ། །འདམ་བུའི་ཁྲོད་ན་གཟིགས་པའི་འདུག་གནས་ན་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དབུས་སུ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཡོད་དེ།
― DTG072_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་རེ་རེ་ལ་དཔག་ཚད་ལྔ་ལྔ་ཡོད་པ་གྲུ་བཞི་པ། སྒོ་བཞི་པ། ནང་གི་ཀ་བ་བརྒྱད་དང༌། ཕྱིའི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། སྒོ་རེ་རེ་ལ་སེང་གེ་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཏྭ་ར་ནས་ཀྱང་བརྒྱན་པའོ། །ཀ་བ་དང༌། སྐར་ཁུང་དང༌། སྒོ་ལོགས་དང༌། ཡ་ཐེམ་དང༌། མ་ཐེམ་དང༌། སྒོ་འགྲམ་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ལས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀ་རྟེན་ནི་མ་ར་ཀ་ཏ་ལྗང་གུའོ། །ཀ་ཞུ་ནི་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་སྟེ། ཀ་བ་ནི་གསེར་ལས་བྱས་པ་སྟེ། འཕྲ་ནི་བྱུ་རུ་ལ་སོགས་བས་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གདུང་ཡང་གསེར་ལས་བྱས་པ་སྟེ། ཕྱམ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངུལ་ལས་བྱས་པའོ། །རྩིག་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། ཕྱི་ལོགས་དང་ནང་ལོགས་གཉིས་ཀ་རི་མོ་མཁས་པས་བྲིས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །ས་གཞི་ནི་རིན་པོ་ཆེ་པདྨ་རཱ་ག་ལས་བྱས་པ་སྟེ། ར་བ་ནི་བཻ་ཌཱུཪྻ་ལས་བྱས་པའོ། །སྒོ་བཞི་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། དེ་ཡང་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ཨནྡྲི་ནཱི་ལ་དང༌། མ་ར་ཀ་ཏ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། ཤེལ་དང་བདུན་ནོ། །སེང་གེ་བརྒྱད་ཀྱང་རྒྱུ་ཤེལ་ལས་བྱས་ཤིང༌། གཉའ་རལ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཨནྡྲི་ནཱི་ལ་དང༌། བྱུ་རུ་ལས་བྱས་པའོ། །མིག་དང་ཁ་ནི་ཨནྡྲི་ནཱི་ལ་དང་པདྨ་རཱ་གས་མཛེས་ཤིང༌། སོ་དང་མཆེ་བ་ནི་དངུལ་ལས་བྱས་པའོ། །རྒྱ་ཕིབས་དང་ལྡན་ཞིང༌། རྒྱ་ཕིབས་ཀྱི་རྟེན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །དྲ་བ་དང༌། དྲ་བ་ཕྱེད་པས་བརྒྱན་ཞིང༌། གདུགས་དང་བ་དན་དང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་བརྒྱན་ཞིང༌། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མར་ལ་འཕྱང་ཞིང༌། དྲིལ་བུ་དང༌། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀ་དང༌། རླུང་གིས་བཏབ་པས་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་རོལ་མོ་མཁས་པས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་རོལ་མོ་བྱས་པས་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱོགས་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་ལྕགས་རི་གཅིག་གིས་བསྐོར་བའི་ནང་ན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཞི་ཡོད་དེ། སྐྱེད་མོས་
― DTG072_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚལ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྫིང་བུ་རེ་རེ་ཡོད་པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེའི་མིང་ཡང༌། དགའ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཀུན་དུ་དགའ་བ་དང༌། རྣམ་པར་དགའ་བ་དང༌། རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫིང་བུའི་མིང་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྫིང་བུའི་འོག་ནི་བཻ་ཌཱུཪྻ་ལས་བྱས་པ། ལོགས་དང༌། སྐས་ཀ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའོ། །རྫིང་བུ་དེའི་ཆུ་ཡང་ཤེལ་ཆགས་པ་བཞིན་དུ་དངས་ལ་གསལ་བ། འཐུངས་ན་ཡང་བ། ལྟ་ན་ཡིད་དུ་འོང་བ། ཙནྡན་དང༌། ག་པུར་ལ་སོགས་པ་དྲི་དང་ལྡན་པ། རྫིང་བུ་དེའི་ནང་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། པདྨ་དང༌། པདྨ་དཀར་པོ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་ཆེན་པོ་དང༌། ཨུཏྤལ་དང༌། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ། དྲི་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་ཞིང༌། སོ་སོའི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། ལྟ་ན་མཛེས་པའོ། །རྫིང་བུ་དེའི་ནང་ན་བྱའི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། བྱ་ངང་པ་དཀར་པོ་དང༌། བྱ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་དཀར་པོ་དང༌། ངང་པ་སེར་པོ་དང༌། ས་ར་ས་ལ་སོགས་པའི་བྱའི་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བས་མཛེས་ཤིང་མཉན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་ནང་ན་ཡང་ཐང་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། ཙམ་པ་ཀའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང༌། ཀུནྟའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང༌། ཛཱ་ཏིའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང༌། ཀཀྐོ་ལའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང༌། ཀླུའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང༌། ཨ་རུ་རའི་ཤིང་དང༌། བ་རུ་རའི་ཤིང་དང༌། སྐྱུ་རུ་རའི་ཤིང་དང༌། ཏ་ལ་དང༌། ཏ་ལ་ཆེན་པོའི་ཤིང་དང༌། ཙནྡན་གྱི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཤིང་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས་ཏེ། ཤིང་དེའི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་ཤིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། རྫིང་བུ་ལ་ཡང༌། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མའམ། ལྷ་དང༌། མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྒོམ་ཞིང༌། ཚོགས་སོགས་པའི་ས་དང༌། དེ་ན་གནས་པའི་བྱིས་
― DTG072_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་མེད་ཅིང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་དབུས་སུ་རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲིས་ཡ་དང་བཅས་པ་ཡོད་དེ། རྡོ་རྗེས་ལ་པདྨ་སྣ་ཚོགས་དང་བཅས་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ས་ཡ་སྣ་བདུན་དང་བཅས་པ། རྒྱན་རྣམ་བཞི་ཏྭ་ར་ན་དང་ལྡན་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིའི་བྱ་ཁྱུང་གི་ཏྭ་ར་ན་དང་ལྡན་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་མུ་ཏིག་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། མུ་མེན་ལ་སོགས་པས་གསེར་གྱི་རྒྱུ་ལས་འཕྲ་བྱས་ཤིང༌། ཀླུའི་ཞགས་པ་བྱ་ཁྱུད་ཏྭ་ར་ནས་ཁར་བཅུག་པའོ། །རི་དགས་ཤྭ་ར་ན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པ་སྟེ། མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤང་ཤང་ན་ར་ན་ཡིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་ཤིང་གཡས་གཡོན་གཉིས་ནས་མཛེས་པར་བརྒྱན་པའོ། །ཆུ་སྲིན་ཏྭ་ར་ན་ནི་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་ཤིང་མཇུག་མ་པ་ཏྲ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཁྱིལ་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་པདྨ་ཆེན་པོའི་ཁྲི་ནི། མནན་ན་ནེམས་བྱེད་པ། བཞག་ན་མཐོ་བ། རེག་ན་འཇམ་པ། ལྟ་ན་མཛེས་པའོ། །གཞལ་ཡས་ཁང་དང༌། སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ནི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་ཅིང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གདུང་གཡོགས་དང༌། བླ་རེ་དང་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བའི་དྲ་བས་བརྒྱན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་མི་གཅིག་པ་བརྒྱ་སྟོང་འབུམ་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་ཤིང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ། རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུང་ཙམ་གཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་སྣ་ཚོགས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཉམ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཟབ་པ་དང༌། སྦོབས་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཆེན་པོའི་སྤྲིན་གྱིས་མཆོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དང༌། གཟུངས་དང༌།
― DTG072_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དབང་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་དང༌། ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། བྱམས་པའི་སྟོབས་དང༌། དབེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བྱས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གཏུམ་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དང༌། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་མདའ་གཞུ་དང། རྡོ་རྗེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་དང༌། རྡོ་རྗེའི་འོད་དང༌། སྤྱན་རས་གཟིགས་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དཔལ་དང༌། པདྨ་འབྱུང་གནས་དང༌། ཞལ་རྣམ་པར་མཆེ་བ་གཙིགས་པའི་རྡོ་རྗེ་དང༌། པདྨ་སྙིང་པོ་དང༌། པདྨའི་སྤྱན་དང༌། འཇམ་དཔལ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་གོ །ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་བ། །སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཆད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ། ལྟ་བ་ཆགས་པ་མེད་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་བསྲེགས་བ་ཤ་སྟག་ལ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀ་པི་ན་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྐུལ་བྱེད་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བྱེད་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུངས་དང༌། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་
― DTG072_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མའམ། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། འཁོར་དུ་མ་འདུས་པའི་ནང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་ལོ་ཤིན་ཏུ་བསྐོར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྫོགས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ས་བརྙེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང༌། སྤྱི་གཙུག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟ་བར་མི་མཐོང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ངེས་པར་རྒྱལ། དེ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད། སྤྱན་ལྔ་ནི་མངའ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ནི་ལྡན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ལྡན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལྡན། བདུད་དང་པས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོམ། དགྲ་དང་ལས་ནི་འཕགས། ཁྱུ་མཆོག་དང་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་སྒྲོགས། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ནི་ཀུན་དུ་བསལ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱད་པས། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་མཛེས་ཤིང༌། རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོའི་པདྨའི་སྙིང་པོ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཏེ། གསེར་གྱི་རི་བོའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་དཔལ་ནི་འབར། ས་ཕྱོགས་ནི་ཉི་མ་སྟེང་བས་ལྷག་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་རྣམ་པར་བརྒྱན། ཟླ་བ་ཉ་གང་བ་ལྟ་ར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྡུག་པར་སྣང༌། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་
― DTG072_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་སུ་བྱང་བ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་གནས་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྐབས་ཏེ་གནས་སྐབས་དང་པོའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ཅི་ཡང་མ་སྨྲས་པར། སྨིན་མཚམས་དང༌། བ་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་འཕྲོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྤྲོས་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཁྱབ་སྟེ། སླར་ལོག་ནས་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་དེ་སྨིན་མཚམས་དང༌། བ་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་དུ་ཐིམ་མོ། །དེ་ནས་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་ནས། བུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ངས་ལ་བཙུགས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་ཟེར་དྲ་བ་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཅི་ལགས། དོན་མེད་པར་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་མི་འགྱེད་ན་ཞེས་ཞུས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ནང་ན། མ་རུངས་པར་བྱེད་པ། ལྷའི་གདོན་དང༌། ཀླུའི་གདོན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གདོན་དང༌། རླུང་ལྷའི་གདོན་དང༌། དྲི་ཟའི་གདོན་དང༌། མིའམ་ཅིའི་གདོན་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་དང༌། སྲིན་པོའི་གདོན་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་དང༌། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་དང༌། སྲུལ་པོའི་གནོན་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོའི་གདོན་དང༌། བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་དང༌། གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་དང༌། གནོན་པོའི་གདོན་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་མཁའ་འགྲོ་དང༌། བགེགས་དང༌། ལོགས་འདྲེན་དང༌། མ་རུངས་པར་བྱེད་བ་གཞན་གྱི་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་དང༌། ཟས་སུ་ཤ་ཟ་བ་
― DTG072_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་ཡི་དགས་དང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡུལ་དེར་ཕྱིན་ནས། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང༌། རིམས་དང༌། ཚ་བ་དང༌། འདུས་པ་དང༌། རླུང་དང༌། བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། ཤུབ་དང༌། གཡན་པ་དང༌། མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། འབྲས་དང༌། མེ་དབལ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་སྟེ། ཡུལ་དེར་མུ་གེ་དང༌། ཀླུའི་ཚད་བས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དར་ཞིང༌། ཆོས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དུ་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་བྱུང་སྟེ། འཇིགས་སུ་རུང་བ་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་འགྱེད་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བྱོན་ནས། ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་པ། དབྱིབས་ལེགས་པ། ལྟ་ན་མཛེས་པ། ཕྱོགས་བཞིའི་སྲད་བར་ནས། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གདུགས་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པ། ཚོང་དུས་མི་གཅིག་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང༌། འདོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོ་བ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། ར་བ་གཅིག་གིས་བསྐོར་ཞིང༌། སྨན་གྱི་ཤིང་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཤིང་སྣ་ཚོགས་གྱིས་བསྐོར་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་རྫིང་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་བསྐོར་བའོ། །རྫིང་བུ་དང༌། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་དག་ལ་ཐང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཆུ་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང༌། བྱ་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། རི་དགས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་
― DTG072_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། བཙུན་པ་དེ་ལྟར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་མཉན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་ནོར་བར་བསྐོར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་དགའ་བོས་ཀྱང་ལེགས་པར་གསན་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་བྲི་ཛིར་ཡུལ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དབུས་སུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་ས། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འདུ་བའི་ས་ཡིན་ནོ། །གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་གདན། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའི་ས་ཡིན་ནོ། །ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བྱོན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་རྣམ་བཞི་དང་བཅས་ནས། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དུ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་སོ། །དེ་ནས་གནས་གཙང་མའི་ལྷ་དང༌། ཚངས་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་མེ་ཏོག་བཟང་པོས་སིལ་མར་བཀྲམ་སྟེ། སྤོས་དང༌། དྲི་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གདུགས་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འབུལ་ཞིང༌། ལྷའི་རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གར་གཤེགས་པའི་ས་ནས་ཀྱང་ལྷའི་དར་ལ་སོགས་པས་བཏིང་ནས། ལྷའི་མེ་ཏོག་མནད་ར་བ་དང༌། མནད་ར་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབེབས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་
― DTG072_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཨ་མྲ་སྲུང་བའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུ་བའི་གནས་ཨ་འབྲས་ཀྱི་ཤིང་གིས་བསྐོར་བ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། རྫིང་བུ་དང༌། ཝ་ཆུ་འདྲེན་པའི་ས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཁྲིའམ། པདྨ་ཆེན་པོའི་གདན་ལ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨ་མྲའི་ཚལ་ན་བཞུགས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གདོན་མ་རུངས་པ་རྣམས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ན། ཀུན་དགའ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཀུན་དགའ་པོ་ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སོང་ལ། ཕྱི་ནས་སྒོའི་ཐེམ་པ་ལ་རྐང་པ་ཞོག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དབུས་སུ་ཡུལ་ལྷའི་ཐོག་ཏུ་དབང་པོའི་དུས་སུ་རྐང་པ་གཡས་པ་བཞག་ལ། སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་ལ། ཁྱུ་མཆོག་དང་བཅས་ཤིང་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ཆེན་མོ། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང༌། གདོན་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་སྔགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི། གསང་སྔགས་གཞི་འདི་དག་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནད་ཐམས་ཅད་དང༌། གདོན་ཐམས་ཅད་རླག་པར་བྱེད་པ། མཚོན་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའོ། །རིགས་ནི་པདྨའི་རིགས་སོ། །ཕུང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ། ཁམས་ནི་མེའི་ཁམས། སྐྱེ་མཆེད་ནི་རོའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །རིག་སྔགས་དེའི་སྐུ་མདོག་དང༌། ཕྱག་མཚན་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་བཅུ་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ། གཡས་སེར་བ། གཡོན་དམར་བ་སྤྱན་
― DTG072_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་པ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པའོ། །ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དེའི་འོག་མ་གཉིས་ནི་མཉམ་གཞག་གོ །གཡས་པའི་གསུམ་པ་ནི་རལ་གྲི། །བཞི་པ་ན་རྡོ་རྗེ། ལྔ་བ་ན་འཁོར་ལོ། །དྲུག་བས་མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །གཡོན་པའི་གསུམ་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེའོ། །བཞི་པ་ན་པདྨ། ལྔ་བ་ན་བུམ་པའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ། དྲུག་པ་ན་ལྕགས་ཀྱུ། མཾ་ཡིག་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དབུ་ལ་བརྒྱན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །།སྤྱན་གསུམ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞལ་གསུམ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམས་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་བཅུ་གཉིས་ནི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ་ནི་མི་ཤིགས་པ་རྡོ་རྗེའི་གདན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཟླ་བ་དང་ཉི་མའི་འོད་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མཉམ་གཞག་ནི། རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རལ་གྲི་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འཁོར་ལོ་ནི་འཁོར་བ་གཅོད་པའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ནི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྡོ་རྗེ་དང་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །པདྨ་ནི་རིགས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །བུམ་པ་དང་རྡོ་རྗེ་ནི་ནང་གི་དུག་དང༌། ཕྱིའི་དུག་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ལྕགས་ཀྱུ་ནི་མ་རིག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡར་ལ་འདྲེན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ཤིང༌། མ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་སྟེ། མུན་པའི་ནགས་ཚལ་བསལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པའོ།།
― DTG072_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བི་ས་ར་བི་ས་ར་བི་ས་ར་ཏ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །མ་འོངས་པ་དང་ལྟར་བྱུང་བས་དེ་བཞིན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་ཀྱང་སྐུའི་སྒོ་ནས་ཆོས་བསྟན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོར་གནས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ནས་ཡང་དག་པར་སོང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒོམ་པ་ནི་དབུགས་འབྱུང་བ་དང༌། དབུགས་རྔུབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། སེམས་དྲན་པ་མེད་ཅིང་བུམ་པ་གང་བ་བཞིན་དུ་འགོག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ལུས་བེམས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསམས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདི་རྟགས་མངོན་དུ་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པར་བསྒོམས་ཏེ། ལྟ་བ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་འཛིན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བདེན་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་
― DTG072_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱག་རྒྱའི་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཆོས་ཀྱིས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་དང༌། དོན་དམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ལོག་པའི་སྒྱུ་མ་མི་དམིགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྒྱུ་མའི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་གཉིས་སོ། །དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་དམིགས་པ་མེད་པ། གནས་པ་མེད་པ་སྡིག་པ་དང༌། དགེ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པས་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་ཞིང༌། ལུས་པོ་བེམས་པོར་བཏང་ནས། མི་དམིགས་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པས་སོ་སོར་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་རིགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། བསམ་གཏན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སེམས་བཀག་ནས་བེམས་པོར་གནས་ཏེ། མི་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་དབང་ཕྱུག་གིས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་གསུམ་ཙམ་ལ་དབང་མཛད་དེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་སེམས་ཅན་ལ་དབང་མཛད་དེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ལམ་ནས་ཡིན་ནོ། །དབང་པོས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་དབང་མཛད་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ། །ལྷས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་བཞི་དང༌། རིགས་བདུན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་བདེ་བ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོས་བསམས་པ་ཞེས་
― DTG072_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི། ཐག་བཟངས་རིས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། ཁམས་གསུམ་ཙམ་ལ་དབང་མཛད་ཅིང༌། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཐུབ་ཅིང་རིག་སྔགས་གྲུབ་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་ཤིང༌། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྩོད་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་མངག་གཞུག་པས་བསམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་འཛིན་ནུས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ལ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་པས་ཐུབ་པ་ཙམ་མེད་དེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱས་པའོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་དགའ་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྟོབས་དང༌། གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདའ་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་བཀའ་ལས་འདའ་བར་གྱུར་ན། མགོ་བོ་ཨརྫ་ཀ་བཞིན་དུ་ཚལ་པ་བརྒྱར་འགས་ཏེ། ལྷོག་པ་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། འབྲས་རྣམས་ཀྱི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀླག་ཅིང་ཕྱིར་རྦད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བི་ས་ར་ཏ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ནས་སྦྲུལ་ཏེ། དེ་ཡང་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ།། ཁྲོ་མོ་སྤྱན་གསུམ་པ། དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་བ། ཁ་གདངས་པ། མཆེ་བ་གཙིགས་པ། ཡན་ལག་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཞབས་གཡོན་བརྐྱང་པ། གཡས་བསྐུམ་པས། ཀླུ་གཏུམ་པོའི་རིགས་གས་མནན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་ན་པདྨ་དབྱུག་ཏོ་ཅན་
― DTG072_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྣམས་པ། གཡོན་ན་ཞགས་པ་དང་སྡིགས་མཛུབ་བསྣམས་ཏེ། གདུག་པ་ཐམས་ཅད་རླག་པར་བྱེད་ཅིང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོན་ཞིང༌། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་སོ། །མེའི་ཁམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང༌། དབང་ནི་ལྕེ་ལ་བྱས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང༌། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་མུཉྩ་ཏ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡམས་ཀྱི་ནད་ཕྱིར་སོང་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་གདོན་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་དང༌། གོང་དུ་བཤད་པའི་ནད་རྣམས་ཕྱིར་བསྐྲད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འདུག་པར་མི་ཚུགས་ཤིང་གནོད་བྱེད་རྣམས་ཕྱིར་དབྱུང་བའོ། །ཕྱིར་བསྐྲད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ནིར་གཙྪ་ཏ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལྷ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཡང་ལྷའི་བླ་མ་གཤེགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ལྷ་ཆེན་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞལ་ནས་གསུངས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མ། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང༌། རིམས་ཀྱི་ནད་ལ་སོགས་པས་མི་ཚུགས་ཏེ། གཞན་ཡང་མ་རུངས་པར་བྱེད་པ། སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། སྡང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། དྲག་ཤུལ་གྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སྲོག་འཕྲོག་པ་རྣམས་དང༌། འཚེ་བར་བྱེད་པའི་འབྱུང་པོ་དང༌། ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ལྷ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ནི་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཕན་གནོད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཏེ། གནོད་བྱེད་གང་ཞེ་ན། ལྷ་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལ་བགེགས་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དབང་ལྡན་གྱི་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །སྐྱེར་མི་སྟེར་ཞིང་མའི་མངལ་ནས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རི་དགས་རྒྱལ་དང་སྐེམ་བྱེད་དང༌། །བརྗེད་བྱེད་དང་ནི་ཁུ་ཚུར་ཅན། །ནམ་གྲུ་སྲུལ་པོ་ཛ་མི་ཀ །འདོད་པ་ཅན་དང་མ་དགའ་བྱེད། །བཞིན་རྒྱལ་ཅན་དང་གཉའ་ལག་ཅན། བྱ་གཟུགས་མི་འཆང་འཇོམས་པ་མོ། །མ་མོ་དང༌། དེ་རྣམས་འབྱུང་པོ་གནོད་བྱེད་པ། །
― DTG072_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོ་གྲངས་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་ནི། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད། །གཞན་ཡང་གང་གིས་མི་མཐོང་བ། །དེ་རྣམས་འབྱུང་པོ་ས་ལ་རྒྱུ། །ལྷ་ཡི་ལྷ་ནི་གཉིས་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ན་གནས་ཏེ། ཕན་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་གནས་པའོ། །གནོད་བྱེད་ནི། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་བིཥྞུ་དང༌། བྷྲྀང་གི་རི་ཏི་དགའ་བྱེད་དབང༌། གཞོན་ནུ་སྨིན་དྲུག་ཚོགས་ཀྱི་བདག །སྟོབས་དབྱངས་ལེགས་ལྡན་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཤར་ཕྱོགས་ན་ཕན་པར་བྱེད་པ་དང༌། འཚེ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་བླ་མ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། དཔའ་བ་བཟང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དང། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བླ་མའོ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལོ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལོ་ཉེས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི། ཉི་མ་དང་ནི་ཟླ་བ་དང༌། ཕུར་བུ་དང་ནི་བ་བསངས། །སྤེན་པ་དང་ནི་ལག་དང་ནི། །སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་མཇུག་རིངས་དང༌། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ། །བཟང་བ་དང༌། ངན་པ་དང༌། ཚེས་གྲངས་འཛིན་ཞིང༌། བཀྲ་ཤིས་བ་དང༌། མི་ཤིས་པར་བྱེད་པའོ། །དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་དང༌། ལྷོ་ཕྱོགས་དང༌། ནུབ་ཕྱོགས་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་སུ་འཁོད་ཅིང་གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིར་ཁྱེར་ཅིག་ཅེས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། མིག་མི་བཟང་དང༌། ལུས་ངན་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འཁོར་ནི། དྲི་ཟ་ནོར་བུ་བཟང་དང༌། དྲི་ཟ་གང་བ་བཟང་དང༌། དྲི་ཟ་མེ་ཏོག་དང༌། འདོར་རུ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གྲུལ་བུམ་གཏུམ་མོ་དང༌། ཉེས་གཏུམ་མོ་དང༌། གྲུལ་བུམ་རྒན་མོ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་ལེན་དང༌། གྲུལ་བུམ་ཞེ་རྒན་མོ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །
― DTG072_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། རྒྱ་མཚོའི་བུ་དང༌། དུག་མེད་དང༌། མཚོ་ཆེན་རྣམས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དབང་པོ་ལ་བ་དང༌། །ཆུ་ལྷ་དང་ནི་སྐྱེ་དགུའི་བདག །བ་ར་དྷྭ་ཛ་དབང་ལྡན་དང༌། །ཙནྡན་འདོད་པའི་གཙོ་བོ་དང༌། །མགྲིན་ངན་དང་ནི་མགུལ་ཉེས་དང༌། །བི་ཌི་དང་ནི་ནོར་བུ་སྤྱོད། །གྲ་རབ་ཉེར་ལྔའི་མཉམ་པ་དང༌། །གསེར་ཅན་གང་པོ་སོན་ཏེ་བ། །གཡོན་ཅན་ནོར་འཛིན་བ་ལང་སྐྱོང༌། །འབྲོག་གནས་མི་ཡི་རྒྱལ་པོ་དང༌། །རྒྱལ་བ་ཁྱུ་མཆོག་ཚོགས་ལྔ་སེར། །མགྲིན་བཟངས་རིང་པོ་འཁོར་བཅས་དང༌། །དྲི་ཟ་སྣ་ཚོགས་སྡེ་དང་ནི། །འབྲས་བུ་གསུམ་བ་མགུལ་གསུམ་པ། །ལྕགས་མདུང་རིང་པོ་མ་ལྡན་དང༌། །གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །བྱང་ཕྱོགས་ན་ནི་གནས་པའོ། །དབང་ལྡན་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་བ་ནས། ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང༌། ཚངས་ཆེན་དང༌། ཚངས་པའི་འཁོར་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སྟེང་ན་གནས་པའོ། །དབང་བདག་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ལྷའི་བུ་དབང་ལྡན་དང༌། དབང་ཆེན་དང༌། དབང་གྲགས་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཤར་མཚམས་ན་གནས་པའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། བྱེད་པའི་བདག་པོ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང། སྲིན་པོ་དང༌། མི་དང༌། དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བ་མཐོ་རིས་དང༌། དམྱལ་བ་དང༌། བཟང་བ་དང༌། ངན་པའི་ཕྱོགས་ཤེས་ཤིང༌། ཁམས་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང༌། ཨ་ཏྲེ་ཡ་དང༌། མེ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། མི་དང། བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་པོ་དག་ཀྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་དང་བདེན་བྲལ་དང༌། རླུང་དང༌། གཤིན་རྗེའོ། །མེའི་འཁོར་རྣམས་ནི། མེ་ཞིང་དང་ནི་ནག་པ་དང༌། །ཡང་དག་
― DTG072_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་དང་མདུན་བདར་དང༌། །གྱ་གྱུ་གྱུར་མིད་ཨ་གུར་དང༌། །གཡོ་འདོད་དང་ནི་ཤར་ལྷོ་གནས། །ལང་ཀ་མགྲིན་བཅུ་མེ་དང་བུམ་པ་མགྲིན་རྣ་བུམ་སྣ་དང༌། གཟིགས་ཤིང་གསོད་བྱེད་ལ་སོགས་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་གནས། །སུམ་རྩེ་དང་ནི་རབ་ཤིམ་དང༌། །ལྷ་མིན་ཧེ་རོན་ཀེ་རུ་དང༌། །ཀུན་དུ་སྣ་ཚོགས་ལ་སོགས་ནུབ་བྱང་མཚམས་ན་གནས། །རྡོ་རྗེ་གཞོན་ནུ་མ་དང་ནི། །ནམ་གྲུ་དང་ནི་ནག་མོ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་སོགས་དང༌། །ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་ན་གནས་པའོ། །ལྷ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དག་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་རྣམས་ཀྱང་འོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རིས་དྲུག་དང༌། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རིས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱང་དད་པ་སྐྱེས་ནས་བྱུང་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་སོང་ཤིག་ཅེས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་འབྱུང་པོ་འབུམ་ཕྲག་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། རླུང་ལྷ་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་དང། འབྱུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། སྲུལ་པོ་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོ་དང༌། བརྗེད་བྱེད་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་དང༌། གྲིབ་གནོན་དང༌། གནོད་བྱེད་དང༌། གནོན་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཡང་མདངས་འཕྲོག་པ་དང༌། ལོ་ཏོག་ཟ་བ་རྣམས་ཡོད་དེ། དེ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་པོའི་རིགས་མི་གཅིག་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་དད་པ་སྐྱེས་ནས་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཁྱེད་རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོར་བྱེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་བ་བྱས་ཏེ། དེས་མི་ཚུགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གདོན་པར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ནི་ནིར་གཙྪ་ཏ་ལ་སོགས་པའོ། །མྱུར་དུ་བྱེར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་སྡང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ་སོར་སོང་ཅིག །བཟང་བ་དང༌། ངན་པ་མ་འགྲོགས་
― DTG072_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིག །རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་ངན་བྱེད་རྣམས་མགོ་ཚལ་བ་ཚལ་པར་འགས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའོ། །ཁྱེད་ཅག་ལ་གང་དག་སྡང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་ཕུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་སྲོག་འཕྲོག་པར་འདོད་པ་དང། །སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང༌། དྲག་ཤུལ་བྱེད་འདོད་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་མཚོན་གྱིས། དུམ་བུ་དུམ་བུར་བརླག་ཅིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་མེས་ཐལ་བར་བཏང་བའོ། །གང་དག་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཉེས་པར་མི་འདོད་ལ། སྲུང་བར་འཇུག་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང༌། ཆོས་སྐྱོང་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་ཀྱིས་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པའོ། །ལུས་ལ་ཡང་འཇུག་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་དང་གསུང་དང༌། ཐུགས་རྣམས་སྲུང་སྟེ། སྐུ་སྲུང་བ་ནི། ཚོན་སྐུད་སྣ་ཚོགས་ལ་མདུད་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བོར་ཞིང་ལུས་ལ་བཏགས་པའོ། །ཡང་ན་དར་རམ། ཤིང་ཤུན་ནམ། གྲོ་ག་ལ་གི་ཝཾ་ངམ། གུར་གུམ་ལ་སོགས་པས་བྲིས་ན། གཞན་ངན་བྱེད་ཐམས་ཅད་དང༌། གློ་བུར་གྱི་སྡིག་པས་མི་ཚུགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཐུགས་ཀ་ནས་སྤྲུལ་ཏེ། གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་ཞིང༌། སྟོབས་ཆེ་བ། ནམ་མཁས་ཁྱབ་པ་བཞིན་དུ། གྲགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ནག་མོ། སྤྱན་གསུམ་པ་ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ། ཕྱག་གཡས་ན་རྡོ་རྗེ་གཡོན་ན་སྡིགས་མཛུབ་དང་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་
― DTG072_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སུ་མུ་སུ་མུ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། སྤྱི་བོ་གཙུག་ནས་སྦྲུལ་ཏེ། རིག་སྔགས་སྐུའི་རང་བཞིན་ཞལ་གཅིག་པ་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན། སངས་རྒྱས་ལྔས་དབུ་ལ་བརྒྱན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ། ཕྱག་གཡས་ན་འཁོར་ལོ། གཡོན་པ་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཟླ་བའི་འོད་དང་བཅས་ཤིང༌། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་ལྷག་པ། དགོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ལ་དགོངས་ཏེ། རིག་སྔགས་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་གསོད་པ་དང༌། སྲེག་པ་དང༌། རྡེག་པ་དང༌། དུམ་བུར་གཏུབ་པ་དང༌། ཚིག་པ་དང༌། རེངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས། ཡོངས་སུ་ཐར་བའོ། །དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། བྱ་དང་ཅེ་སྦྱང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིས། དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་ལས་ཐར་བར་བྱས་ཤིང༌། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། བཏུང་བ་དང༌། བཟའ་བ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཞེ་སྡང་གིས་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕྲག་དོག་བྱེད་ཅིང་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཏུང་བ་དང༌། བཟའ་བ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཕྲག་དོག་གིས་སྤྱོད་པ་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ་སེར་སྣའི་རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་པ་ལ་མ་མཐུན་ནས། དེ་ཡང་གཡུལ་འགྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་དཔུང་གིས་འཇོམས་པའོ། །ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། འཆི་འཕོའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཟད་པ་དང་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་
― DTG072_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆི་འཕོ་བ་ཚོར་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་ལྷའི་བུ་དགའ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་མར་ལ་ལྟུང་བ་ཚོར་ཏེ། གར་འཕོ་བ་ཚོར་ཞེ་ན། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཕག་པའི་ཕྲུ་གུར་སྐྱེ་བར་ཚོར་རོ། །དེ་ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་ཡང་དུ་ཞིང༌། ལྷའི་མེ་ཏོག་གམ་ལྷའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་ཞིང་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེའོ། །ལུས་ལས་ཀྱང་དྲི་མ་འབྱུང་སྟེ། མེ་ཏོག་དེ་ཀུན་ཡང་སྐམས་སོ། །ལྷའི་གྲོགས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བོར་ཏེ། འོད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཞག་བདུན་བར་དུ་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་བོར་ནས། མི་གཙང་བ་ཟའོ་སྙམ་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྡུག་བསྔལ་དྲན་ཞིང་དུའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་རྩེད་མོ་ལ་འོངས་པས་སྐད་མི་སྙན་པ་ཐོས་ཏེ། དེ་ནས་དེའི་རྩར་ཕྱིན་ནས། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་ལ་དྲིས་པ་དང༌། ལྷའི་བུས་སྨྲས་པ། ལྷའི་ལྷ་ཞག་བདུན་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་དབུས་སུ། གྲོང་ཁྱེར་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བདག་ཞག་བདུན་ན་ཕག་པའི་ཕྲུ་གུར་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དགའ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གྱིས་ཤིག །དེས་ཕན་པར་འོང་སྟེ། གཞན་གྱི་ཐབས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལྷའི་བུ་དེས་དེའི་གདམས་ངག་ཐོས་པ་དང༌། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིན་མཚན་མེད་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཞག་བདུན་གྱི་ནང་པར་གནས་གཙང་མའི་ལྷར་སྐྱེས་སོ། །ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་ཞིང་ལྷའི་བུ་གསེར་འོད་ཅེས་བྱ་བར་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་འོངས་ཏེ། ལྷའི་བུ་དེ་དྲན་ནས་ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བལྟས་བས། དེར་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །དམྱལ་བ་དང༌། བྱོལ་སོང་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། གཞན་ཡང་མིའི་ཡུལ་ཤར་ལུས་འཕགས་པོ་དང༌། བ་ལང་སྤྱོད་དང༌། སྒྲ་མི་སྙན་དུ་བལྟས་པ་དང༌། དེ་རྣམས་སུ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་རང་གི་ཡུལ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷའི་ཡུལ་དང༌། རི་བདུན་གྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་བལྟས་ཏེ། དེ་རྣམས་ན་ཡང་མ་མཐོང་
― DTG072_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ། །དེ་ནས་དེ་རྣམས་སུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བལྟས་ཀྱང་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ངོ་མཚར་ཆེ་བས། ལྷོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབུས་སུ། གྲོང་ཁྱེར་མཉན་ཡོད་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས། ལྷའི་མེ་ཏོག་དང༌། ལྷའི་སྦོས་དང༌། ལྷ་རྫས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཁྱེར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷའི་བུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འཆི་འཕོས་ནས་ཕག་པའི་ཕྲུ་གུར་སྐྱེར་འགྲོ་བའི་དུས་སུ། ངས་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱིན་ཏེ། དེའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་གར་སྐྱེས་ཆ་མེད་པས་བདག་གིས་དབང་ཚད་ལ་བལྟས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པས་མཐོ་བའི་གནས་གཙང་མའི་ལྷའི་བུ་གསེར་འོད་ཅེས་བྱ་བར་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ལྷ་རྫས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱས་ནས། ཡིད་ཆེས་ཤིང་ངོ་མཚར་ཆེ་བར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོས་ལྷའི་འཆི་འཕོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འཇོམས་པའོ། །མིའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒས་པ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་ཀྱིས། འདི་འཆང་བ་ཙམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་ན། ཐུགས་རྗེས་བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱམས་པ་ལ་གནས་པ། ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་བྱས་ནས། དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་འཚེ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བཞག་ཅིང་བྱམས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་
― DTG072_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་འདོད་པའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་པ་སྙིང་རྗེའོ། །དགའ་བ་ལ་གནས་པ། བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པའོ། །གཤེགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་དགའ་བ་སྟེ། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཡར་ལ་ཐོན་པ་དང༌། མུན་པ་མུན་ནག་བཅོམ་པས་དགའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བསྒོམ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་ན། བཏང་སྙོམས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཆོག་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བའོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རིག་པའི་ལྷ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིག་པའི་ལྷ་རྣམས་ནི་གང་ཞེན། སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མ་དང༌། རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་དང༌། བསིལ་བའི་ཚལ་དང༌། སོ་སོར་འབྲང་མ་དང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །མཚོན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཡིན་ནོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་པའི་ལྷ་མོ་རྣམས་སོ། །སོ་སོའི་ཡེ་ཤེས་ནི། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྔའོ། །རིགས་ནི་རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ལས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། པདྨོའི་རིགས་སོ། །ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། གཟུགས་དང༌། འདུ་ཤེས་སོ། །ཁམས་ནི་ནམ་མཁའ་དང། ཆུ་དང༌། རླུང་དང༌། ས་དང༌། མེའོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལུས་དང༌། མིག་དང༌། ལྕེའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྟོང་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་མའོ། །ཞལ་གསུམ་གསུམ། ཕྱག་དྲུག་དྲུག །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཞལ་རེ་རེ་ལ་སྤྱན་གསུམ་གསུམ་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ། གཡོན་བརྐྱང་པས། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་སྟན་ལ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་བཅས་པའོ། །ཞལ་རྣམས་ནི་ཁྲོ་བ་དང༌། སྒེག་པ་དང༌། འཛུམ་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་
― DTG072_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །སྐུ་མདོག་ནི། ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོའོ། །གཡས་པའི་ཞལ་རྣམས་ནི། དཀར་པོ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། དཀར་བའོ། །གཡོན་བའི་ཞལ་རྣམས་ནི། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། མཐིང་གའོ། །དང་པོའི་ཕྱག་གཉིས་ན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་ཞིང༌། གཡོན་པ་ན་དྲིལ་བུ་དཀུར་བརྟེན་པའོ། །གཡས་པ་གཉིས་ན་རལ་གྲི་སྟེ། གསུམ་པ་ན་མདའ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་པ་གཉིས་ན། སྡིགས་མཛུབ་ཞགས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་ན་གཞུ་བསྣམས་པའོ། །ལྷ་མོ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་ལྡན་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ལྷ་མོ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཐབས་སོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བཀའ་སྩལ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་བཞི་འདི་དག་ནི་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་མོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གིས་ཁམས་གསུམ་ཙམ་ཡང་འདར་བར་བྱེད་དེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བྱ་བ་གྲུབ་སྟེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་གྲུབ་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ།། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་ནི་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གང་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །གང་ལ་སེར་སྣ་རྣམ་ཆགས་པ། །རྣམ་བཅོམ་དྲི་མ་སེལ་མཛད་ཅིང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ང་རྒྱལ་སྤངས་ཤིང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤར་ནས། དྲི་མ་དེ་ཡང་སྤོང་བྱེད་པ། །གང་ཡང་གྲུབ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཐུགས་ཞི་གནོད་པ་མི་མངའ་སྟེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ང་རྒྱལ་སྤངས་ཤིང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་ན། རིག་སྔགས་འདི་ནི་འགྲུབ་སྟེ། གཉིས་པའི་སེམས་མེད་པས་ན། ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་བཀྲ་ཤིས་འདི་འགྲུབ་བའོ། །འདྲེན་པ་གང་ཞིག་འགྲོ་བ་རྣམས། །ཐར་པའི་ལམ་དུ་འཛུད་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཡང་
― DTG072_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། མུན་པ་མུན་ནག་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མར་མེ་བསྟན་པའོ། །མཐོ་རིས་ཐར་པའི་ལམ་འདི་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་འདི་ལ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་སྟེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ནི་བསྟན་པས་ན། གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་པའི་སེམས་སྤངས་ཤིང་གཞི་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདིར་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །སྟོན་པ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པ་སྐྱེས་ན། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་བཞག་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདི་ལ་གཞི་དད་པ་བསྐྱེད་ན་འཁོར་བའི་དྲ་བ་གཅོད་པའོ། །གང་གིས་བདེ་བ་མངའ་མཛད་དེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་བོར་ལ་དགེ་བའི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་ལ། བདེ་བ་ཡང་དག་ཐོབ་སྟེ། གཉིས་པའི་སེམས་ནི་མི་འཛིན་པ། བཀྲ་ཤིས་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པའོ། །སྐྱོབ་པ་གང་ཞིག་བྱམས་པ་ཡི། །ཐུགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ལ། དེའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། སྙིང་རྗེས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་སྟེ། མུན་པའི་མུན་ནག་བཅོམ་པའོ། །བུ་གཅིག་བཞིན་དུ་རྟག་བསྐྱངས་དེས། ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགྲོ་བ་རིས་དྲུག་ནི་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱོབ་པའི་སེམས་བཞག་ནས། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་ན། ཚེ་འདི་ལ་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་འཁོར་བར་འཁོར་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་རྟེན་གྱུར་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་བྱེད་པ་ནི་གཏི་མུག་གིས་འཁོར་ཏེ། གཏི་མུག་གི་སྟེང་དུ་སེར་སྣས་བཅིངས་ཏེ། སེར་སྣའི་སྟེང་དུ་ཞེ་སྡང་བྱུང་ངོ༌། །ཞེ་སྡང་ལ་འདོད་ཆགས་འཁོར་རོ། །དེའི་རྟིང་ལ་མ་རིག་པའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ཏེ། དེས་ན་འཁོར་བའི་འཁོར་བ་ཞེས་བརྟགས་པའོ།།
― DTG072_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བརྟེན་པ། གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི། རིག་པ་སྟེ། རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་འཁོར་བ་རྣམས་འཇོམས་པའོ། །གླིང་དང་དཔུང་གཉེན་གྱུར་པ་སྟེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བསྙེན་ཞིང་གྲུབ་པ་སྟེ། གཞན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་སྟེ། ཚེ་འདི་ལ་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའོ། །གང་ཞིག་ཆོས་ཀུན་མངོན་སུམ་གྱུར། །གཙང་ཞིང་སླུ་བ་མི་མངའ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་འདི་ལ། ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དེ། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་སེམས་ནི་བཞག་པར་གྱུར་ན། ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པའོ། །གསུམ་གཙང་གཙང་བར་མཛད་པ་སྟེ། ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྫུན་དང༌། ཕྲ་མ་དང༌། ངག་འཁྱལ་པ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པ་དང༌། གཞན་གྱི་རྣ་བར་མི་སྙན་པའི་ངག་གི་སྨྲ་བའོ། །ཡང་ན་ངག་འཁྱལ་པ་སྤངས་ཤིང༌། གཞན་ལ་དགའ་བའི་གཏམ་བྱིན་ཏེ། མི་དགེ་བ་སྤངས་ཤིང་དགེ་བ་འདི་བྱས་ན། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར། དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་གང་སྐྱེས་པས། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དོན་འབྱོར་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་དང༌། བདུད་ཀྱི་རིས་བཅོམ་པ་ལ། ཆོས་སྐྱོང་བ་ལ་ནི་དཔའ་བའི་སེམས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དོན་གྲུབ་ཚོགས་ཀྱང་གྲུབ་པ་སྟེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ན། རིག་པ་འདི་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། དོན་འགྲུབ་ཅིང་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དེ། གང་ཡང་བཀྲ་ཤིས་འདི་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཞིག་སྐྱེས་པས་ས་རྣམས་ནི། །ནགས་ཚལ་བཅས་པ་རབ་གཡོས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིའི་ཆོས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཐོབ་པས་ན། ས་རྣམས་
― DTG072_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་གཡོ་ཞིང་འདར་ཏེ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བ་དེས། ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདི་སྒྲུབ་ན། དགའ་བ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཆོས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཚེ་འདི་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གང་དག་གིས། །ས་དག་རྣམ་དྲུག་གཡོས་གྱུར་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་འདར་བ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་འགྲུབ་པས། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པས་ན། །ས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཡིད་མི་བདེར་གྱུར་པ་དེས། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་གཞི་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ། གཏི་མུག་དང༌། འཁོར་བར་འཁོར་བ་རྣམས་ཡིད་མི་དགའ་སྟེ། དེ་ཡང་དེའི་ནུས་པས། མི་དགའ་བ་རྣམས་གཅོད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན། །འཕགས་བའི་བདེན་པ་རྣམས་གསུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་བདར་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལན་བདུན་བསྐོར་ཞིང༌། དེ་ཡང་གསུམ་དུ་འདུས་ཏེ། སྐུའི་བདེན་པ་དང༌། གསུང་གི་བདེན་པ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འདུལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདེན་པས་ན་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །འདི་ལ་གང་ཡང་གྲུབ་པའོ། །ཐུབ་པའི་མཉན་པ་གང་བྱུང་དེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་དེའི་ཕྱག་རྒྱས་རྒྱས་བཏབ་སྟེ། འདི་ཡིས་གཟི་བརྗིད་གང་བྱེད་པ་དེ་ནི་བཀྲ་ཤིས། ཕྱག་རྒྱས་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །ཡིད་འཕྲོག་གང་གིས་མུ་སྟེགས་བྱེད། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱིས་ཕམ་མཛད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟ་བ་མི་གཅིག་པ་བསམ་གྱིས་
― DTG072_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱང༌། རྟག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཆད་པར་ལྟ་བ་ལ་བསྡུའོ། །དེ་རྣམས་གང་དུ་ཡང་མི་གནས་ཤིང༌། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གསལ་ལ་བཞག་པའོ། །དེ་ཡིས་དེ་འདུལ་བར་བྱེད་པས་ན། མུ་སྟེགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་ཀུན་དབང་དུ་མཛད་པ་དེ། །ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིའི་ནུས་པ་དང༌། གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ཡིས་དེ་ཀུན་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འདིར་ནི། བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཁྱེད་ལ་བདེ་ལེགས་མཛད། །བརྒྱ་བྱིན་ལྷར་བཅས་བདེ་ལེགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མར་མེ་ཕྱེ་བཞིན་བཀྲ་ཤིས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ཀྱང་བདེ་ལེགས་ནི། །ཁྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལྟུང་བ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ་མེད་དེ། འདིའི་ནུས་པས་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། རྟག་ཏུ་བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཟའ་བ་ལ་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་དུ་མཐོང་བ་རྣམས་དང༌། བཏུང་བ་ལ་ཟངས་ཀྱི་ཁུ་བར་མཐོང་བ་རྣམས་ནི། དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བསོད་ནམས་མཐུ་དག་དང༌། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསམ་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བཞིན་དུ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི། ངོ་བོ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ངག་གི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །དེ་གཉིས་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་
― DTG072_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་བདེ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱེད་རྣམས་འདོད་དོན་གང་ཡིན་པ། །དོན་དེ་དེ་རིང་གྲུབ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདིས། དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་སྟེ། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། འབྱུང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་འདི་ལས་དོན་གྲུབ་པའོ། །རྐང་གཉིས་ཁྱེད་ཅག་བདེ་ལེགས་ཤོག །རྐང་བཞི་ཁྱེད་ཅག་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། མི་དང༌། བྱ་དང༌། ལྷ་དང༌། འབྱུང་པོ་རྐང་གཉིས་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །རྐད་བཞི་ནི། བྱོལ་སོང་གི་རིགས་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ཡི་དགས་དང་འབྱུང་པོ་དང༌། ལྷ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། དེ་བཞིན་དུ་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །ཁྱེད་ཅག་ལམ་འགྲོ་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཕྱིར་འོང་དག་ཀྱང་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཡང་ལྷ་དང་མི་དང༌། འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བའི་དུས་སུ་ཡང་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། ཕྱིར་ལྡོག་པའི་དུས་སུ་ཡང་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིན་མོ་བདེ་ལེགས་མཚན་བདེ་ལེགས། །ཉི་མའི་གུང་ལ་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ནད་རྣམས་མེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲལ་བ་སྟེ། རྨི་ལམ་ངན་པ་དང༌། ལྟས་ངན་པ་རྣམས་མི་མཐོང་ཞིང༌། སྲོག་དང་མི་འབྲལ་བར་བདེ་ཞིང་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་ཀུན་དུ་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཁྱེད་ཅག་སྡིག་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་བདེ་བ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདི་ཡང་གྲུབ་པའོ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞི་ད་སྔོན་གྱི་དུས་དང༌། ད་ལྟར་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། མི་ཤེས་པ་འཇོམས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་སྲོག་ཆགས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་ཆགས་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་པོ་
― DTG072_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་དང་ཁྱེད་ཅག་ཀུན། །བདེ་བ་འབའ་ཞིག་ལྡན་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དང༌། བདེ་བ་བག་ཙམ་ཡོད་པ་དང༌། མཆོད་པར་འོས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཅག་ཀུན་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་མི་གཏོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གསུམ་ལ་གནས་ནས། དེ་ཀུན་ཡང་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་བདེ་བར་གནས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པའོ། །ཐམས་ཅད་ནད་རྣམས་མེད་པར་ཤོག །ཀུན་གྱིས་བཟང་རྣམས་མཐོང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་ནད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཏེ། ནད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང༌། བདེ་བ་འབའ་ཞིག་ལ་གནས་ཏེ། ཡང་ན་བདེ་བ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཐོབ་པའོ། །གང་ཡང་སྡིག་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་དུ་བྱས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱས་པའི་སྡིག་པ་ཅི་བྱས་ཀྱང༌། འདིར་ནི་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་པོ་གང་དག་འདིར་ནི་ལྷགས་གྱུར་ཅིང༌། །ས་ངང་བར་སྣང་དག་ལ་གནས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ཆོས་འདི་ལ་ཡང་བྱོན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དང་གང་ལ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདས་པའོ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་བྱམས་བྱེད་ཤོག །ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ཀྱང་སྤྱོད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ལ་འགོད་པ་སྟེ། གཞན་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཤེལ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་སྟེ། བག་ཆགས་དང༌། ཤེས་བྱའི་དྲི་མས་མ་གོས་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་འདི་གསུངས་པ། གང་དང་གང་དུ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཀྱི་ཁམས་ལ་སྤྱོད་ཅིང་དར་བར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི། །གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གཉིས་པའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་བ་ཅན་ལ་
― DTG072_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པའི་དེ་ནས་སོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་བོ་ཚངས་པ་ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལྷ་དང་བཅས་པ་རྣམས་བྱུང་སྟེ། ཚངས་རིས་དང༌། ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་དང༌། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང༌། ཚངས་བ་ཆེན་པོ་དང་བཞིའོ། །དེ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ལྷ་རྣམས་བྱུང་སྟེ། འོད་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་འོད་དང༌། འོད་གསལ་དང་གསུམ་མོ། །དེ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་སྟེ། དགེ་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་དགེ་དང༌། དགེ་རྒྱས་སོ། །དེ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་གནས་ཏེ། སྤྲིན་མེད་དང༌། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་བའོ། །དེ་གསུམ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །དེ་ཡང་དེའི་གནས་སུ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་གནས་སོ། །གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་མི་ཆེ་བ་དང༌། མི་གདུང་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང༌། འོག་མིན་དང་ལྔའོ། །དེ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གཏོགས་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས། བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་ཏེ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་དབུ་བྱས་ཤིང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྔད་པའོ། །ལྷའི་དབང་བོ་བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཤོལ་མདའ་འཛིན་དང༌། གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང༌། ཕྲེང་ཐོགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་དང༌། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་བོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལུས་ངན་
― DTG072_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ལ་སོགས་པས་དབུ་མཛད་བ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་པོ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ཆུ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །འཕྲོག་མ་བུ་དང་བཅས་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ། ལྷགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྔས་རྩེན་དང་འཕྲོག་མའི་བུ་དགའ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་དང་ངོ༌། །འཕྲོག་མའི་བུ་མཐའ་ལྟག་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་དང་ངོ༌། །འཕྲོག་མའི་བུ་དབུ་མ་ཁྱབ་འཇུག་ལན་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་དང་ངོ༌། །འཕྲོག་མའི་བུ་གང་བ་དང་འོག་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་དང་ངོ༌། །འཕྲོག་མའི་བུ་སྐྱེ་དགུ་དག་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་སྟེ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་ཐབས་ཅིག་གོ །ནག་པོ་དང༌། ནག་མོ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། དུང་ལ་སོགས་བ་སོ་སོའི་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཨ་འབྲས་ཀྱི་ཚལ་ན་སོ་སོའི་ཁ་དོག་བསྟན་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱ་བ་ནས། ལྷ་སོ་སོའི་མཆོད་རྫས་བླ་ན་མེད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པར་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མདུན་དུ་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་འཁོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོར་མི་སྨྲ་ཞིང་མགྲིན་པ་གཅིག་གིས་སྨྲས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་བདག་པོ་འཁོར་དེ་རྣམས་ཀྱི་དབུ་བྱས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་འྟུད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་གུས་པར་བྱས་ཤིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྨྲས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྐད་ཅིག་ཏུ་ཚངས་པས་སྨྲས་པའོ། །
― DTG072_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཙུན་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བགེགས་ཀྱི་བདག་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་བདག་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཆིས་སོ་ཞེས་པའོ། །སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྟོང༌། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་སྟོང༌། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་སྟོང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་སྟོང༌། དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བགྲངས་པ་སྟོང་སྟོང་བརྩི་སྟེ། དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རྩི་ལུགས་སོ། །གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་སྟོང༌། འཕྲུལ་དགའ་སྟོང༌། འཐབ་བྲལ་སྟོང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་སྟོང༌། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་སྟོང༌། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ལྷའི་རིགས་དྲུག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་སྟོང་བརྩི་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རི་རབ་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། སྐར་མ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་སྟོང༌། ལྷོའི་འཛམ་བུ་གླིང་སྟོང། ནུབ་ཀྱི་བ་ལོང་སྤྱོད་སྟོང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་སྟོང༌། དེ་བཞིན་ཚ་བའི་དམྱལ་བ་དང༌། གྲང་བའི་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་བའི་ཁམས་ཀྱི་སྟོང་རྩི་ལུགས་སོ། །གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བགྱིད་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་ཁམས་ལ་དབང་མཛད་པའོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡིན་ཏེ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་དབང་སྡུད་མཛད་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་འཚལ་ན། སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་སྲུང་བར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པས་དབུ་མཛད་ཅིང༌། ལྷ་དང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ངེས་ཚིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་ཞུས་པའོ། །སྲུང་བར་བགྱིད་ཅེས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བགྱིད་ཅིང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བགྱིད་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཀྲ་ཤིས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱས་པའོ། །བཙུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་སྤངས་ཤིང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་
― DTG072_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྲུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་མ་གོས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་གོས་ཤིང༌། ལུས་དང་ངག་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་བདེ་བར་གཤེགས་ཏེ། ལུས་པ་མེད་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་རྙོག་པ་མེད་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་ཅིང༌། རྟག་ཆད་གཉིས་དང་བྲལ་ཏེ། བརྗོད་པས་ཀྱང་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ན། དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་དབང་ཕྱུག་ལ་མངའ་མཛད་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་བཅོམ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རི་རབ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་སྟོང་སྟོང་བརྩི་སྟེ། དེ་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིས་འགྱུར་དུ་བརྩིས་པ་ནི་སྟོང་བར་མའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི། དེ་དེའི་སུམ་འགྱུར་དུ་བརྩིས་པ་ནི་སྟོང་གསུམ་མོ། །ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་མཉམ་པོར་གཟིགས་ཤིང་མཉམ་པོར་བསྟེན་ཏེ། དགེ་སྡིག་ལ་སོགས་པ་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་གནས་པའོ། །དེ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། སེམས་ཅན་རིགས་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ན་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དེར་དབང་མཛད་དེ། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཞིང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་ཚངས་པའི་ཚིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བཞེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་བསྒོམ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲུལ་པའི་སྐུས་
― DTG072_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །བསྲུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་མཛད་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་འགྲོ་བར་ཡང་སྲུང་སྟེ་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པའོ། །འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འཚེ་བ་དང༌། ངན་སོང་གསུམ་ལས་འཐོན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་འགྲོ་བ་ཡང་བཟུང་སྟེ། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་འཇུག་པའོ། །དཔེར་ན་ཤིང་སྐམ་པོ་འགུགས་ཏེ། ཁེངས་པའི་རང་བཞིན་ཐབས་ཀྱིས་འགུགས་པ་བཞིན་དུ། ཁེངས་པ་ཁྲོ་བོའི་རིགས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་འདུལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་ཞི་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང༌། བདེ་བ་ལ་བཀོད་དེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ལ། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་བདེ་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །མཛད་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཞུས་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལན་གཅིག་མངོན་དུ་ཞུགས་ཏེ། ལན་གཉིས་བ་ནི་ད་ལྟར་ཞུ་སྟེ། ཕྱི་མ་ཡང་ཞུས་པའོ། །ལན་གཅིག་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ། ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནས་ནི་ཚངས་པས་སྨྲས་པའི་དེ་ནས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ཞལ་ནས་བྱུང་སྟེ། མཾ་གྱི་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་ལས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ། འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་པ་འཕྲོས་ནས། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ། ངོ་བོ་དང་བྲལ་ཞིང་གང་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞལ་ནས་
― DTG072_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་ངོ༌། །ཞལ་བཞི་པ། ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ། གཞོན་ནུའི་ཆ་བྱད་ཅན། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དང་བཅས་པ། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གཡས་དཀར་པོ། གཡོན་མཐིང་ག །རྒྱབ་སེར་པོའོ། །ཕྱག་དང་པོའི་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། དེའི་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། དེའི་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་གཞག་གི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། གཡས་པའི་ཐ་མས་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། གཡོན་པས་སྐྱབས་སྦྱིན་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཞབས་པདྨ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ན་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་པདྨ་གསུང་གི་རིགས་མེའི་ཁམས་རོའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །པདྨ་དང། ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འཁོར་དང་བཅས་ཤིང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང་དང་བཅས་ནས་བྱུང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཞུས་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གནང་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གནང་བ་དེ་ནས་སོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་རིག་ནས། དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གནང་བར་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་ཕ་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་མི་དང༌། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། འབྱུང་པོ་མང་པོ་འདུལ་བའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བཅོམ་ལྡན་
― DTG072_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། དགེ་སློང་དག་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་རིས་བཅུ་བདུན་དང་ངོ༌། །ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་ཡར་ལ་བགྲངས་པ་ལྔ་དང་བཅས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ནས་མར་ལ་བགྲངས་པ། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། གསེར་གྱི་རི་བདུན་ཕྲེང་ཐོགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་གོ །རྒྱལ་པོ་བཞི་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ལྕོག་ལ་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། འཕྲོག་མ་བུ་དང་བཅས། གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་གྱི་རིགས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་དཔོན་རེ་རེ་དང་བཅས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱད་ཅུའོ། །དེ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །ངག་ལ་བ་དེར་འོངས་ནས། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོས་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་སྨྲས་སོ་ཞེས་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གཅིག་ལན་གཉིས། ལན་གསུམ་ཞུས་པའི་ལན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཤད་པའོ། །མངའ་མཛད་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བཞེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཞུས་པའི་ཚིག་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ལན་གསུམ་ཞུས་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པའོ། །བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྤྲུལ་པ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་ངས་ཀྱང་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དོན་ལ། སྐད་
― DTG072_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རིག་སྔགས་འཕྲོས་པས་འགྲོ་བ་རིས་དྲུག་གི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་རིག །ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དེ་ནས་ཏེ། དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང༌། དེ་རིག་པར་ཤེས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་སྨྲས་ཏེ། རིག་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། སྔགས་ནི་ཐབས་སོ། །རྒྱལ་མོ་ནི་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཏེ། འཁོར་བ་རྣམས་འཇོམས་བའོ། །གསང་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་ཆེ་བ་མི་དམིགས་པ་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། ངག་གིས་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ངོ་བོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མི་དམིགས་པ་སྟེ་གསང་བའོ། །སྔགས་ནི་སྐྱོབ་པ། སྲུང་བ། མནྟྲའི་རང་བཞིན། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ཡང༌། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་སྔགས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་སྟེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱས་བཏབ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་གྱིས། ཐུན་མོང་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བའོ། །རིག་སྔགས་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གྱིས་
― DTG072_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ཁྱབ་པ། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ་འདིའི་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ལམ་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ང་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདིའི་ཚེ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ། ཤཱཀྱ་སེང་གེས་ཀྱང་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། འདིའི་ལམ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་རིག་སྔགས་ཞུ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གསུམ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་གི་རྟགས་དང་པོ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བཞུགས་པས་གསུངས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་གསུངས་ནས། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཏད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གིས། མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་ཏེ། སྲིད་པ་གསུམ་ཡང་འཇོམས་པ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱིས་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་དོ་ཞེས་པའོ། །ཚོངས་ཤིག །ལྷོགས་ཤིག །ཤོད་ཅིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ངའི་བཀའ་ལས་མ་འདས་པར་བྱས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང༌། གསུངས་ཤིག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ནད་
― DTG072_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཚིག་གཟུང་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ། ངན་སོང་གསུམ་འཇོམས་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་དག་པ། འཁོར་བ་ནས་ལོག་པ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བདེ་བར་རེག་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེད་པ་ཡོད་པར་བྱེད་དེ། ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །བཀྲ་མི་ཤིས་པ་བཀྲ་ཤིས་པ་སྟེ། བརྗེད་པ་རྣམས་ཀྱང་དྲན་པ་རྙེད་དེ། ཤེས་རབ་ཆུད་བ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ། འཇིགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་འཇིགས་པའོ། །ཚེ་ཐུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཚེ་རིང་བར་བྱེད་དེ། ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་ཤིང༌། མི་བདེ་བ་ཡང་བདེ་བར་བྱེད་དེ། མ་རུངས་པའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས། དགེ་བ་དང༌། ཆོས་བྱེད་དུ་མི་སྟེར་བའི་གདོན་རྣམས་འཇོམས་ཤིང༌། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། ལྷ་དང༌། ལྷ་ཁང་དང༌། ཁྱིམ་དང༌། པུ་སྟི་དང༌། གླེགས་བམ་དང༌། ལུགས་སྐུ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་འཁོར་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་བར་ཆོད་མེད་ཅིང་བདེ་བར་བགྱིད་དོ། །རིག་སྔགས་འདིའི་ཚིག་ནི། པདྨའི་རིགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཏེ། མཚོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །སའི་ཁམས་ནི་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། །ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ། ཕྱག་གཡས་པ་གསུམ་ན། རལ་གྲི་དང༌། བེ་ཅོན་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྣམས་སོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་རྣམས་སོ། །གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པས་པདྨའི་སྟེང་ན། ཟླ་བའི་
― DTG072_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་ལྟ་སྟེ། ཨུ་བུདྡྷེ། ནེ་བུདྡྷེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་སྤྱད་པའི་གསང་སྔགས་སྟོབས་དང༌། མཐུ་རྩལ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱར་གནས་པས་ཀྱང༌། འདི་ནས་བསྲུངས་ན། བསྐྱབ་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་གསུངས་བར་བྱའོ། །འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཀུན་སྐྱོབས་དང༌། ལོག་པར་དད་སེལ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བ་རྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིན་ཆེན་ཟླ་བ་དང༌། རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། ཆོས་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དང༌། ཞལ་རྣམ་པར་གཟིགས་བའི་ཨུཏྤ་ལ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པས་དབུ་མཛད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཡང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འདི་ཉིད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ད་ལྟ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་དོན་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། མི་བདེ་བ་བདེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བ་གསུངས་པའོ། །ངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྲུང་བར་བྱས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདིའི་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བདག་ཅེས་བྱ་བ་སྲུང་བར་
― DTG072_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་དོ། །རིག་སྔགས་འདི་འཆང་ཞིང་གུས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ལ། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་སྲུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མཚམས་བཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། མ་རུངས་པའི་ནད་བྱུང་ན། ཡུལ་འཁོར་མཚམས་གཅད་པར་བྱ་སྟེ། རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱིས་སེང་ལྡེང་གི་ཕུར་པ་ལ་བྲིས་ནས། ཕྱོགས་མཚམས་སུ་བཏགས་ཏེ། དབུས་སུ་གཅིག་གདབ་པའོ། །ཚོན་སྐུད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་ཞིང༌། རྒྱལ་བས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་དག་པར་བཞེངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་གང་བའི་བུམ་པ་བཞག་ནས། ཆུ་དེ་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཕོའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པས་གཏོར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་ཕྱུགས་ནད་དང༌། མི་ནད་དང༌། མ་རུངས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིར་འབྱུང་སྟེ། ཕྱི་ནས་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །ཤར་ཕྱོགས་སུ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཚུན་ཆད་མཚམས་གཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིང་ན་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཚུན་ཆད་དུ་མཚམས་གཅད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕྱེད་ཚུན་ཆད་དོ། །ཐ་མ་ལ་རང་གི་ཡུལ་འཁོར་ཙམ་མོ། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་མཚམས་གཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པའི་རྫས་དང༌། སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་མཚམས་གཅད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་དང་མཚམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ན། ཡུལ་དེ་བཀྲ་ཤིས་པར་འགྱུར་ཏེ། ནད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། ལོ་ལེགས་ཏེ་སེར་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་པདྨའི་རིགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་མ། མཚོན་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ། ཕུང་པོ་ནི་ཚོར་པའི་ཕུང་པོ། ཆུའི་ཁམས་སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ། ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ། ཞལ་གཡས་དཀར་པོ་གཡོན་དམར་པོ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཕྱག་དང་པོ་གཡས་གཡོན་གཉིས་
― DTG072_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པ། བར་མ་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཐ་མ་ན་བེ་ཅོན་ནོ། །གཡོན་པའི་བར་མ་ན་དགྲ་སྟ། ཐ་མ་ན་ཞགས་པའོ། །ཞབས་གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ། གཞོན་ནུའི་ཆ་བྱད་ཅན། སྒེག་པའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་མུ་ཙ། བི་མུ་ཙ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་སྤྱད་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། མཐུ་རྩལ་དང་ལྡན་པ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་འཁོར་མཚམས་གཅོད་པ་དང༌། ནད་རྣམས་བཅོམ་པ་དང༌། འདི་ནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་ཡང༌། ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་འདི་འཛིན་པ་གང་ཡང༌། ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་བདེ་བ་ཐོབ་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པ་ཉི་མ་ཕྱག་མཚན་དང༌། ཚེ་དཔག་མེད་དང༌། མི་བསྐྱོད་པ་དང༌། རྒྱ་མཚོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་དང༌། འཇམ་དཔལ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཡང་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་བས་ཀྱང་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་ལམ་ནས་ཚངས་པའི་ངོ་བོ་ཐོབ་ཅིང༌། གུས་པས་མཆོད་པར་བྱས་ཏེ། ཚངས་པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་
― DTG072_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་སློད་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་གང་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདི་བཟུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་བཟུང་ན་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཐོབ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིའི་ལམ་ནས་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་འགྱུར་བ་རྡོ་རྗེ་བཞིན་དུ་བརྟན་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་ཁྱབ་པའོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མ་ལུས་པར་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཏེ། དེ་བལྟས་བའི་ཕྱིར་ན་ཤེས་པར་གྲགས་པའོ། །མཐོང་ངམ་ལས་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོ་བའི་བར་དུ་བསྲུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་མེད་པར་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང༌། དཔེར་ན་མུན་པའི་ནང་ན་མེ་མར་བཏང་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་བསྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་སྟེ། ཤིང་ལྗོན་པ་ཉི་མ་ཤར་བའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་དེར་སོང་བ་རྣམས་བསིལ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་སྲིད་མ་ཤིའི་བར་དུ། ནད་དང་འབྲལ་ཞིང་དཔལ་དང་ལྡན་ཏེ། མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་བོར་ཞིང་བདེ་བ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཆོས་འདི་དྲན་ཞིང་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མར་མེ་མཛད་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་རིག་
― DTG072_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔགས་ཀྱིས་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདིས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། འདི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ། བསྲུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་ཡང་མ་ཤིའི་བར་དུ་བདེ་ཞིང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མཚམས་གཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་གདོན་རྣམས་ཡི་གེ་ལ་བྲིས་ལ་མནན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟུགས་འདི་བྲིས་ལ་བུམ་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། རབ་ཏུ་གནས་པ་བྱས་ནས། རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་བྲིས་ནས་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ཏེ། དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གདོན་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འོང་མི་ནུས་སོ། །རིང་ན་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་སྟེ། བར་མ་ལ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད། ཐུང་བ་ལ་ཡུལ་འཁོར་ཙམ་མོ། །ཤར་ཕྱོགས་མཚམས་བཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མཚམས་ལ་རིག་སྔགས་བྲིས་པ་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྩེ་མོར་གདགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ལམ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པ་ནས་གནས་པ་བཞི་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞིའི་ལམ་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་ལམ་ནས་གནས་པ་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོའི་ལམ་ནས་གནས་པ་དང༌། སྤྱན་མི་བཟང་གི་ལམ་ནས་གནས་པ་དང༌། ལུས་ངན་པོའི་ལམ་ནས་གནས་པ་དང༌། དེ་བཞི་ཡང༌། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱག་མཚན་ནི། འཁོར་ལོ་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། རལ་གྲི་སྟེ། དེ་ཡང་ཕྱག་གཡས་པ་རྣམས་ན་རིམ་པ་བཞིན་དུའོ། །པི་ཝང་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌།
― DTG072_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པདྨ་དང༌། བུམ་བ་རྣམས་ནི། ཕྱག་གཡོན་པ་རྣམས་ན་བསྣམས་པའོ། །གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རུས་སྦལ་དང༌། ཆུ་སྲིན་དང༌། སེང་གེ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་ལམ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བའོ། །ལམ་མ་ཡིན་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིས་ཀྱང་རྒྱལ་ཕྲན་དང༌། འཁོར་ལ་སོགས་པ་བསྐུལ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤར་དང༌། ལྷོ་དང༌། ནུབ་དང༌། བྱང་རྣམས་གནོད་པ་སྐྱེལ་ཏེ། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཡང་དེ་བཞི་ལ་འདུས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བཀྲ་ཤིས་ལྡན་དང༌། ཀུན་ཤེས་དང༌། གང་པོ་དང༌། དགའ་བའི་དཔལ་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནག་པོ་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། དམར་ནག་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཟུགས་ཀྱང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཤད་དེ། སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། སྤྲེའུ་དང༌། བྱི་ལའོ། །ཕྱག་མཚན་ཡང༌། གཏུན་ཤིང་དང༌། དབྱུག་ཏོ་དང༌། མདུང་དང༌། རལ་གྲིའོ། །དེ་ནི་གཡས་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གཡོན་པ་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །བཞོན་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་ཇི་བཞིན་དུ་ཞོན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་དེ་དག་གི་མིང་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་སྔགས་འདོན་ཞིང་དེ་ངོ་བོར་འཛིན་པར་བྱའོ། །དེ་ངོ་བོར་འཛིན་པར་ཤེས་ན། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞིའི་འཁོར་གྱིས་ནད་བཏབ་པ་བཞིན་དུ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནད་པ་ལ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའོ། །རྒྱལ་པོ་བཞིའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འཁོར་དང༌། གཡོག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ནུས་པའོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཆོམ་རྐུན་རྣམས་ཀྱང་མི་འབྱུང་སྟེ། གལ་ཏེ་འོད་བར་གྱུར་ན། ནོར་མི་རྙེད་ཅིང་ལོང་བར་འགྱུར་རོ། །མེའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱིས་སྲུང་བའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གྲོང་ཙམ་ལ་
― DTG072_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མི་ཚུགས་སོ། །ཆུའི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུའི་ནང་ན་གཟིངས་ཆེན་པོ་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། གར་བཏང་ན་ཡང་ལྡོག་པ་རྨི་འགྱུར་རོ། །མི་ཡི་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་དང༌། མི་རྒོད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཉེས་པས་ཀྱང་འཇིགས་པ་དེ་མི་འབྱུང་སྟེ། མི་རྒོད་ཀྱི་ནང་དུ་འགྲོ་ཡང་མི་ཆོམས་སོ། །ཡང་ན་དེ་ཀུན་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་མ་ཡིན་བའི་འཇིགས་བ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་གདོན་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པ་གདོན་ཕྲན་ཚེགས་ངན་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་བུ་ཕོ་ལག་མྱུར་ཞེས་བྱ་བ། གྲོང་ཁྱེར་ཁོར་ཡུག་ཅེས་བྱ་བ་ན་གནས་པ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོབས་ཆེ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེད་དཔོན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག །ཞལ་གཅིག་པ། ཕྱག་གཉིས་པ་སྟེ། ཕྱག་གཡས་ན་རྡོ་རྗེ་བེ་ཅོན་འཛིན་ཞིང༌། གཡོན་པ་ན་སྡིགས་མཛུབ་དང༌། ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲོང་ཁྱེར་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པ། གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་མང་པོ་འདུ་ཞིང་དེས་སྡེ་དཔོན་མཛད་པའོ། །གང་དེའི་མིང་ཤེས་པ་དང༌། རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་བསྲུང་བར་བྱས་སོ། །དེ་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པའི་དམ་ལས་མ་འདས་ན། གྲོགས་བྱེད་ཅིང༌། དཔལ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད། ཆད་པ་ཟློག་པར་བྱེད། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། ཞི་བ་དང༌། རྒྱས་པའི་ལས་ཐོབ་ཅིང༌། ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་ཞིང༌། བཀྲ་ཤིས་པར་གནས་པའོ། །མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་བུ་ཕོ་ལག་མྱུར་ལ་གསོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལ་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། བུ་དེ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་ལ་བཅོལ་བར་གྱུར་ན། བྱིས་པའི་
― DTG072_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཏེ། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཚེ་རིང་ཞིང་ནད་མེད་པ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་བ་འདེབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཏོར་མ་དང༌། སྤོས་དང༌། ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པ། མངར་གསུམ་དཀར་གསུམ་ལ་སོགས་པ་བྱིན་ནས། གསོལ་བ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསོལ་ལོ། །དེ་བཞིན་བྱས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་སྐད་ཅིག་མས་འཁོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བཀས། གང་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐབས་ཚོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ད་ལྟར་ཡོད་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདི་ལ་སུས་གུས་པར་བྱས་སམ། འདི་འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། སྒོམ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང༌། ནད་རྣམས་མེད་ཅིང་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཀླགས་ཚོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། གང་ཟག་བདག་རྣམས་ཡིན་ནོ། །གླགས་ལྟ་བའི་གནོད་སྦྱིན་ནམ། སྲིན་པོ་འམ། ཡི་དགས་སམ། ཤ་ཟ་འམ། གྲུལ་བུམ་མམ། སྲུལ་པོའམ། ལུས་སྲུལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་གླགས་རྙེད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་འདོད་པའི་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་འདིས་བསྲུངས་པས་མི་ཚུགས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་བཞིན་མི་སྡུག་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བསམ་པ་ངན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། གང་ཟག་འདི་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་སྲིན་པོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། སྲུལ་པོ་དང༌། ལུས་སྲུལ་
― DTG072_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གླགས་ཚོལ་བས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །བདག་དང་ཀླན་ཀ་རྙེད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཀླན་ཀ་ཅི་སྨོས་ཏེ། རྩར་ཉེ་བར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བཅུ་བཞི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལྷ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྩོད་པར་ནུས་པ་ཤ་སྟག་གོ །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་ན་བཞུགས་པ་ན་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཏེ། རྒྱའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན། རིག་སྔགས་འདིའི་ལམ་ནས་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བསླབ་པ་དང༌། སློབ་པ་ཡོད་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་མ་རིག་པའི་མུན་པས་བཀབ་ནས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་བསལ་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཤེལ་བཞིན་དུ་ཕྱི་ནང་མེད་པར་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོད་པས་འགྲུབ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གྲགས་སོ། །འོ་ན་སེམས་མེད་པའི་བེམས་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་དང༌། སངས་རྒྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མའི་ལྷུམས་ན་བཞུགས་པ་ལ་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བལྟམས་པའི་ཚེ་ཡང་སྲུང༌། བལྟམས་ཟིན་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བའི་བར་ཡང་བདེ་བ་སྟེ། སྐྱེས་པ་ནས་ཀྱང་བདེ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱེད་ན། ཚེ་རིང་ཞིང་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐུ་འཁྲུངས་ན་ཡང་སྲུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ལ་བར་གཅོད་མེད་ཅིང༌། འཆི་བ་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་བདེ་བ་བྱས་ཤིང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་བཞི་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་སྐུ་མདོག་དང༌། ཕྱག་མཚན་ནི་ནག་མོ་དང༌། སེར་མོ་དང༌། དཀར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌།
― DTG072_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྗང་གུ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། དམར་སེར་དང༌། །ཀར་སེར་དང༌། ལྗང་ནག་དང༌། མཐིང་ནག་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་དང༌། དཀར་པོ། དམར་པོ། སེར་པོའོ། །ཕྱག་མཚན་ནི་འཁོར་ལོ་དང༌། གཤོལ་དང༌། གཏུན་ཤིང་དང༌། མདུང་དང༌། མདའ་གཞུ་དང༌། ཤཀྟི་དང༌། ཏོ་མར་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཁ་ཊྭཱཾ་ག་དང༌། རལ་གྲི་བསྣམས་པའོ། །བཅུ་བཞི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོབས་ལྡན་མ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དེ་དག་གི་མིང་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིང་ནི་གོང་དུ་བསྟན་ཏེ། རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་དག་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་མདོག་དང༌། ཕྱག་མཚན་དང༌། མཚན་ཉིད་ཤེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་མེད་ཅིང་བདེ་བ་སྟེ། བར་ཆོད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བརྒྱད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་ཞིང༌། ལྷ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཁྲུག་པ་ལ་ཡང་རྩོད་པར་ནུས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་གཉིད་ལོག་ཀྱང་རུང༌། གཉིད་མ་ལོག་ཀྱང་རུང་སྟེ། གཟི་བྱིན་འཕྲོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་གླགས་ཚོལ་ཏེ། སྡང་བའི་སེམས་དང༌། དྲག་ཤུལ་གྱི་སེམས་དང༌། སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང༌། སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་བསྟན་པ་སྟེ། ཁ་དོག་ནི་ལྗང་ནག་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ནག་ཁྲ་དང༌། སྟག་རེ་དང༌། མཐིང་ག་དང༌། ནག་པོ་དང༌། དམར་ནག་དང༌། ཐལ་བའི་མདོག་གོ །དབྱིབས་ནི། ཁྱི་དང༌། ཝ་དང༌། སྤྱང་ཀི་དང༌། སྟག་དང༌། ཕག་དང༌། འུག་པ་དང༌། ཕོ་རོག་དང༌། ར་དང་ངོ༌། །ཕྱག་མཚན་ནི། རོ་དང༌། ཐལ་བ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་དང༌། མེ་མགལ་དང༌། ཧོམ་ཁུང་དང༌། སྙིང་དང༌། ཐོད་པའོ། །འདི་དག་ནི་མི་སྲུན་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་
― DTG072_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྒྱད་པའི་གྲངས་དང༌། མི་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་ར་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དེ་དག་གི་མིང་ཤེས་པ་དང༌། རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་སྟོབས་དང༌། གཟི་བརྗིད་དང༌། མཐུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང་སྲུང་སྟེ། འོན་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མིང་རུས་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། གནོད་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། བདེ་བ་ལ་བཀོད་དེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ། སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྟན་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་བདུན་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་ཡང་རྩོད་པར་ནུས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཁྲག་གི་དྲི་མནམས་ན་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱར་རྒྱུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་གང་ན་ཡོད་པའི་ཤ་ཁྲག་ཚོར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མས་ལེན་ནུས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཁ་དོག་ནི། སེར་མོ་དང༌། དམར་མོ་དང༌། སྔོན་མོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། ནག་མོ་དང༌། མཐིང་ག་སྟེ། གཟུགས་ནི་ཁྲ་བོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་ཞིང༌། དྲག་པོའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་དེ། ཞགས་པ་འཛིན་པ་ཤ་སྟག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུན་པའི་གྲངས་དང༌། མིང་བསྟན་པ་སྟེ། གཟི་བརྗིད་མཆོག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དེ་དག་གི་མིང་ཤེས་པ་དང༌། རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོ་བདུན་གྱི་མིང་དང༌། རུས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའོ། །དེ་དག་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་འཕེལ་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་
― DTG072_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །ནད་མེད་ཅིང་འབྱུང་བོ་རྣམས་ཀྱི་འཆོ་བ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་མོ་ནག་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ་སྟེ། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཡང་སྒུལ་ནུས་པ་སྟེ། དེའི་དབྱིབས་དང༌། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ནི། མིང་དང་མཐུན་ཏེ། ཕྱག་མཚན་ནི། གྲི་གུག་དང༌། ཐོད་པ་བསྣམས་ཤིང་རལ་པ་རིང་པོ་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ་པ་ཡོད་དེ། མི་སྲུན་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །བུ་སྟོང་ཡོད་པ་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་བཞིན་དུ་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་ཟས་འཚོལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ལང་ཀའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་ཚལ་ཅིག་ན་གནས་པའོ། །མཚན་གཅིག་གིས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིར་ཕྱིན་པ་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་དང༌། ཁྲག་ཡོད་པའི་སར་གནས་ཀྱང་ཚོར་ནས། བསླངས་ནས་ཁྱེར་ནུས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཤ་དང༌། ཁྲག་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཤ་ཁྲག་འཐུང་ཞིང་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །གང་དེའི་མིང་ཤེས་པ་དང༌། རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། མིང་དང་རུས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་མི་ནུས་ཤིང༌། འཐབ་རྩོད་ཡོད་ན་ནམ་ཡང་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་གྲོགས་ཀྱང་བྱེད་པའོ། །དེ་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། འཚེ་བར་མི་ནུས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཏེ། གང་གི་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འབྲལ་ཞིང་བདེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དང་ཡང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །སྲིན་མོ་ཆེན་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང་གྲགས་པ་ཆེ་བ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཞིང་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསྐོར་ནུས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་འབུམ་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་ལྷན་ཅིག་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པ་ཡོད་དེ་
― DTG072_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གནས་ཤིང༌། གཞན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་མི་འཇུག་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་ལ་གནས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་ནི། ཁ་དོག་ལེགས་ཤིང་འཛུམ་བསྟན་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཞི་བར་གནས་པའོ། །དེའི་སྐུ་མདོག་ནི། སེར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སྔོ་བསངས་དང༌། དམར་པོ་དང༌། ལྗང་གུའོ། །ཕྱག་མཚན་ནི། འཁོར་ལོ་དང༌། དུང་དང༌། དགྲ་སྟ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། རལ་གྲི་དང༌། ཞགས་པ་བསྣམས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་མྱོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབུམ་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཇོ་བོ་ནི་དེ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་དག་གི་མིང་ཤེས་པ་དང༌། རུས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། མིང་དང༌། རུས་ཀྱང་ཤེས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུས། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའོ། །དེ་དག་སྲུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་དེ་ཡང་བདེ་བར་གནས་ཏེ། ནད་མེད་ཅིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྐྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་བཞིན་དུ་ལོ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བཅོལ་བར་འགྱུར་ན་ཚེ་རིང་ཞིང་ནད་མེད་དེ། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །བདག་གི་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲིན་མོ་ལྔ་བོ་གནོད་སྦྱིན་འབུམ་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ལ་གསོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདི་ལ་བཅོལ་བར་བྱས་ན། གང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བར་གནས་སོ། །གསོལ་བ་འདེབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་དང༌། སྲིན་མོ་དེ་དག་དང་གནོད་སྦྱིན་དེ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱས་ཤིང་མཆོད་པར་བྱའོ། །འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀས། མིང་འདི་ཞེས་
― DTG072_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི། འདས་པ་ནི་མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པའོ། །མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་འདི་གསུངས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་གང་ཟག་རྣམས་ལ་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པའོ། །བསྲུང་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། འཁོར་བ་བཅོམ་ཞིང་བདེ་བ་ལ་གནས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པའོ། །རིག་སྔགས་འདི་ནི་པདྨའི་རིགས་ཡིན་ཏེ། མཚོན་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ། ཁམས་ནི་མེའི་ཁམས། སྐྱེ་མཆེད་ནི་རོ། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན་སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ། ཞལ་གཡས་དཀར་བ་གཡོན་མཐིང་ག །ཕྱག་གཡས་པ་གསུམ་ན་བསྣམས་པ་ནི། རལ་གྲི་དང༌། པདྨ་དང༌། དུང་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་ཞགས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། རྡོ་རྗེ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་ཤིང་ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བི་མུ་ཀུ་ཏེ། བི་མུ་ཀུ་ཏ། བ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་ཁྱབ་ཅིང༌། སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའོ། །གང་ལ་སྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་ཞིང་སྲུང་བའོ། །སྦ་བ་བྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་སྔགས་མཆོག་ཏུ་གསང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གསང་བཞིན་དུ་སྲུང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་གྱིས་མི་ཚོར་
― DTG072_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང། སངས་རྒྱས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་བྱས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངན་སོང་གསུམ་ནས་མཐོ་རིས་སུ་བཏང་སྟེ། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ན། བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཐོ་རིས་སུ་བཏང་ནས་བཟུང་བའོ། །ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་འདིའི་ཉམས་མྱོང་གིས་ཞི་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞི་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་འདིའི་དོན་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ལུས་ངག་ཞི་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ཆད་པ་བཟློག་པར་བྱས་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཆད་པ་དང༌། བདུད་བཞི་རྣམས་ཀྱི་ཆད་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་འདིས་གང་གི་ཆད་པ་ཡང་འོང་བར་མི་ནུས་སོ། །ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུ་བ་སྟོད་ཕྲག་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག །དེའི་གཡོག་དང་བཅས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རྒྱུ་བའོ། །གླགས་ལྟ་བ་དང༌། གླགས་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བར་ཆོད་ནས། དགེ་བ་བྱེད་པ་ཡང་མི་བྱེད་པའི་གླགས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཡོད་པ་འཇིགས་པར་བྱས་ཏེ། ཕྱུག་པོ་དེ་ཡང་ལྟོགས་པོར་བཏང་བ། མི་ན་བ་ན་བའི་གླགས་དང༌། དགའ་བ་མི་དགའ་བར་བྱེད་པའི་གླགས་དང༌། མཐུན་པ་རྣམས་བར་དུ་བཅད་ནས་སོ་སོར་བྱས་ཏེ་སྔོམ་པ་སྲུང་བ་མི་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ། གཏི་མུག་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཤིང༌། སྲེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་དགའ་ཞིང༌། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ཏེ། འཐབ་རྩོད་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་གླགས་དང༌། ཚེ་རིང་བ་ཐུང་བར་བྱས་ཏེ། དགེ་བ་བྱེད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བར་ཆོད་བྱེད་པ་རྣམས་འདི་ཡིན་ཏེ། ཀླན་ཀ་རྐོ་བ་དང༌། གླགས་ཚོལ་བས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གླགས་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱང་
― DTG072_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རྙེད་པའོ། །ཡང་ན་གླགས་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྙེད་པའམ། བགེགས་ཀྱི་རིགས་ལྟ་བུའམ། ཕའམ། མའམ། སྲིང་མོའམ། བུའམ། ཉེ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་ནས་གླགས་ཚོལ་ཏེ། དེའི་གླགས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །གླགས་རྙེད་བའམ་གླན་ཀ་རྙེད་པའི་སེམས་ཅན་གང་ནས་ཀྱང་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་ན། གླགས་མི་རྙེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒོམས་ཏེ། ཨ་ལས་གནས་ཤིང་ངོ་བོ་ཉིད་བྲལ་བའོ། །མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྒོམས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མས་ཁྱབ་པའོ། །ཏྲ་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་སེམས་ཀྱིས་རྟོགས་ན་གླགས་ཀྱང་ག་ལ་རྙེད་དེ། རྙེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ངས་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ལྟ་བུ་འདི་རྟོགས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་ཀྱང་མི་རྙེད་ཅིང༌། གནོད་པ་གང་ཡང་སྐྱེལ་བ་མེད་དེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའོ། །ཡང་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་འབྱུང་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཞི་པའོ།། །།ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་བསགས་པའི་ལས་དང༌། སྔོན་དུ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་ན། སྔོན་དུ་བཤགས་དགོས་ཏེ། སྔོན་དུ་མ་བཤགས་པར་གྱུར་ན། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་ཡང་ཤིང་ཏོག་བཞིན་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཁྱི་དུང་དཀར་པོ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཆེན་བོའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བྱོལ་སོང་གི་ནང་ན་ཁྱི་དུང་དཀར་པོར་སྐྱེ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན། འབྲས་ཀྱི་ཐུག་པ་འཁར་སྡེར་དུ་བླུགས་ནས་ཟ་ཞིང༌། ང་རྒྱལ་ཆེ་ཞིང་ཁྲི་ལ་བསྡད་པའོ། །དུང་གི་མདོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་སྔོན་བྲམ་ཟེ་ལུས་བསྲུངས་ཤིང༌། ཁྲིམས་བསྲུངས་པའི་
― DTG072_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ངེས་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ཤམ་ཐབས་བསྣམས། ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་ནས་ཐར་ཆགས་སུ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་བཞེས་ཏེ། ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོའི་ཁྱིམ་གལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོའི་ཁྱིམ་ན་རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲིའི་སྟེང་ན། ཁྱི་དུང་ཞེས་བྱ་བ་འདུག་སྟེ། འཁར་གཞོང་རྡོ་བའི་ཁར་བླངས་པ་ལ་འབྲས་ཆན་དང༌། ཤ་བསྲེས་པའི་ཁྲུད་མ་འཐུང་བ་ལས། ཁྱི་དུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒོ་དྲུང་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་སྟེ། མཐོང་ནས་ཀྱང་འ་འུ་ཞེས་ཟུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱི་དུང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཀྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ལས། འ་འུ་ཞེས་ཟུགས་པར་གྱུར་ན། དེས་ཀྱང་མ་དུལ་ལམ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཁྱི་དུང་ཁྲོས་འཁྲུགས་ཚིག་པ་ཟོས་ཏེ། ཡི་མ་རངས་ནས། རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲི་ལས་བབས་ཏེ། ཁྲིའི་འོག་ན་སྟོར་ཁུང་གི་ཤིང་གི་ཝ་ལ་འདུག་གོ །དེའི་ཚེ་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་བྱ་བ་ཞིག་གིས་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱུང་བ་ལས། དེ་ནས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་སླར་ལོག་པ་དང། ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོས། ཁྱི་དུང་འོག་ན་སྟོར་ཁུང་གི་ཤིང་གི་ཝ་ལ་འདུག་པ་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ནད་མི་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་ཁྱི་དུང་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་སྨྲས། ཇོ་བོ་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང༌། ཁྱི་དུང་ལ་ཅི་ཡང་མ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་ལགས་མོད་ཀྱི་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་བྱོན་པར་གྱུར་ཏེ། ཁྱི་དུང་གིས་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་སྒོ་དྲུང་ན་བཞུགས་པར་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་ནས་ཀྱང་འ་འུ་ཞེས་ཟུགས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས། དེ་ལ་འདི་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཀྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ལས། འ་འུ་ཞེས་ཟུགས་པར་གྱུར་ན། དེས་ཀྱང་མ་དུལ་ལམ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཁྱི་དུང་ཁྲོས་འཁྲུགས་ཚིག་པ་ཟོས་ཏེ། ཡི་མ་རངས་ནས་རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲི་ལས་བབས་ཏེ། ཁྲིའི་འོག་ན། སྟོར་ཁུང་གི་ཤིང་གི་ཝ་ལ་འདུག་གོ །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བུ་ནེ་ཙོ་ཁྲོས་འཁྲུགས་ཚིག་པ་ཟོས་ཏེ། ཡི་མ་རངས་ནས། མཉན་ཡོད་
― DTG072_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་བྱུང་སྟེ། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ག་ལ་བདེར་སོང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་འཁོར་གྱི་མདུན་ན་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་པ་གཟིགས་སོ། །གཟིགས་ནས་ཀྱང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཏོ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་འདི་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ན་ནི། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ། དཔེར་ན་མདའ་སྟེའུ་ཀ་མ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ང་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་ཁྲོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རབ་ཏུ་ཁྲོས་པའི་རྒྱུས། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནས་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདི་ན་གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ནི། །རབ་ཏུ་སེམས་ཁྲོས་གྱུར་གཟིགས་ནས། །སྟོན་པ་དགེ་སློང་ཚོགས་རྣམས་ལ། །དོན་དེ་ཉིད་ནི་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་གསོ་བའི་མ་འདི་ནི། །ད་ནི་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ཁྲོས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་སེམས་ཁྲོས་པ། །དེ་ཡི་རྒྱུས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། །དཔེར་ན་མདའ་ནི་འཕངས་པ་བཞིན། །དེ་ལྟར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བདེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མངོན་དུ་ཀུན་དགའ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བའི་གཏམ། རྣམ་པ་མང་པོར་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན་ཏམ། བྲམ་ཟེའི་བུ་ཕྱིན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་གི་ཁྱི་དུང་ལ་ཅི་ཞིག་མ་གསུངས་སམ།
― DTG072_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲམ་ཟེའི་ཁྱེ་འུ་ང་འདིར་སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ཤམ་ཐབས་བགོས་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། མཐར་གྱིས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་བླངས་ནས། ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་ག་ལ་བདེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་ནས། སྒོ་དྲུང་ན་འདུག་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་ཁྱི་དུང་རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲིའི་སྟེང་ན་འདུག་ཅིང༌། འཁར་གཞོང་རྡོ་བའི་ཁར་བླངས་པ་ལ་འབྲས་ཆན་དང༌། ཤ་བསྲེས་པའི་ཁྲུད་མ་འཐུང་བ་ལས་ཁྱི་དུང་གིང་སྒོ་དྲུང་ན་འདུག་པ་མཐོང་སྟེ་མཐོང་ནས་ཀྱང་ཟུགས་པ་དང༌། ངས་དེ་ལ་སྨྲས་པ་དང༌། ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལས་འ་འུ་ཞེས་ཟུགས་པར་གྱུར་ན། དེས་ཀྱང་མ་དུལ་ལམ་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང༌། ཁྱི་དུང་ཁྲོས་འཁྲུགས་ཚིག་པ་ཟོས་ཏེ། ཡི་མ་རངས་ནས། རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲི་ལས་བབས་ཏེ། ཁྲིའི་འོག་ཏུ་སྟོར་ཁུང་གི་ཤིང་གི་ཝ་ལ་འདུག་གོ །གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱི་དུང་ཚེ་སྔ་མ་ལ་བདག་གི་ཅིར་མཆི་མཁྱེན་ཏམ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁ་རོག་འདུག་ལ་ང་ལ་དོན་འདི་མ་འདྲི་ཤིག །ཁྱོད་ཀུན་དུ་གནོད་སེམས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། མི་བཟོད་པ་དང༌། སེ་མས་མི་བདེ་བར་འགྱུར་དུ་འོད་དོ། །ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱི་དུང་ཚེ་སྔ་མ་ལ་བདག་གི་ཅིར་མཆིས་མཁྱེན་ཏམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ། ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁ་རོག་ལ། ང་ལ་དོན་འདི་མ་དྲི་ཤིག །ཁྱོད་ཀུན་དུ་གནོད་སེམས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། མི་བཟོད་པ་དང༌། སེམས་མི་བདེ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་དོན་འདི་ལ་ངེས་པར་མ་མཐོང་བས་དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་བཤད་དོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་ཏཽ་དེའི་གང་ཡིན་པ་དེ་ལུས་ཞིག་ནས་དམན་པའི་ཁྱིའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ། །ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་བདག་གི་ཕ་ཏཽ་དེའི་ནི། མཆོད་སྦྱིན་བགྱིས་པ། སྦྱིན་སྲེག་བགྱིས་པ་མཆོད་སྡོང་སྒྲེང་བ་ལགས་ན། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ནི་ལུས་ཞིག་ནས་ངེས་པར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཟང་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
― DTG072_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་ཏཽ་དེའི་ནི། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱད་ང་རྒྱལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དམན་པ་ཁྱིའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་གལ་ཏེ། དས་སྨྲས་པ་ཡིད་མི་ཆེས་ན། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ལ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཁྱི་དུང་ལ་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ང་ཡི་ཕ་ཏཽ་དེའིར་གྱུར་པ་ལྟ་ན། རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲི་ལ་འདུག་ཤིག་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག་ཁྲི་ལ་འདུག་པ་དང༌། ཚིག་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ཁྱི་དུང་ཁྱོད། ཚེ་སྔ་མ་ལ་ངའི་ཕ་ཏཽ་དེ་འིར་གྱུར་པ་ལྟ་ན། འཁར་གཞོང་རྡོ་བའི་ཁར་བླངས་པ་ལ། འབྲས་ཆན་དང༌། ཤ་བསྲེས་པའི་ཁྲུད་མ་འཐུངས་ཤིག་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག །འཐུངས་ནས་དེ་ལ་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ངའི་ཕ་ཏཽ་དེ་འིར་གྱུར་པ་ལྟ་ན། ཁྱོད་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་བདག་དབང་བ་གང་ཡོད་པ་ང་ལ་མ་བསྟན་པ་དེ་སྟོན་ཅིག་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག་དང༌། སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཟུང་སྟེ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་ནས། རང་གི་ཁྱིམ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཁྱི་དུང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ངའི་ཕ་ཏཽ་དེའིར་གྱུར་པ་ལྟ་ན་རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲི་ལ་འང་འདུག་ཅིག །ཁྲི་ལ་འདུག་ནས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ངའི་ཕ་ཏཽ་དེའིར་གྱུར་པ་ལྟ་ན། འཁར་གཞོང་རྡོ་བའི་ཁར་བླངས་པ་ལ། འབྲས་ཆན་དང༌། ཤ་བསྲེས་པའི་ཁྲུད་མ་འཐུངས་ཤིག །འཐུངས་ནས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁྱི་དུང་ཁྱོད་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ངའི་ཕ་ཏཽ་དེའིར་གྱུར་པ་ལྟ་ན། ཁྱོད་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། བདག་དབང་བ་གང་ཡོད་པ་ང་ལ་མ་བསྟན་པ་དེ་སྟོན་ཅིག །དེ་ནས་ཁྱི་དུང་རས་གོ་ནི་ཀ་བཏིང་བའི་ཁྲི་ལས་བབས་ཏེ། གནས་ཁྱིམ་རྙིང་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཁྲིའི་རྐང་པ་བཞིའི་གནས་སུ་རྐང་ལག་གི་སྡེར་མོས་བྲུས་སོ། །དབུས་ནི་སྣས་མནམ་མོ། །ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོས། དེ་ནས་གསེར་དངུལ་བརྡུང་མ་དང༌། སིལ་ལྕགས་ཟངས་བཞི་དང༌། དབུས་ན་གསེར་གྱི་འཁར་བ་དང་རིལ་བ་རྙེད་དོ། །དེ་ནས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོས་གསེར་དེ་སྦས་ནས། དགའ་མགུ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་
― DTG072_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། རངས་ནས་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། མཉན་ཡོད་ནས་བྱུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་འཁོར་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་མདུན་ན་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོད་བ་གཟིགས་སོ། །གཟིགས་ནས་ཀྱང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱི་ཏཽ་དེའི་བུ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་དེ་ལྟར་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་དེའི་ཚེ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ན་ནི། དཔེར་ན་མདའ་སྟེའུ་ཀ་མ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ང་ལ་སེམས་དད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་སེམས་དད་པའི་རྒྱུས་དེ་ལྟར་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག །ལུས་ཞིག་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདི་ན་གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ནི། །རབ་ཏུ་སེམས་དད་གྱུར་གཟིགས་ནས། །སྟོན་པས་དགེ་སློང་ཚོགས་རྣམས་ལ། །དོན་དེ་ཉིད་ནི་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་གསོ་བ་མི་འདི་ནི། ད་ནི་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་ན། དེ་ཡི་སེམས་ནི་དད་པའི་ཕྱིར། །ལྷ་རྣམས་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་སེམས་དད་པ། །དེ་ཡི་རྒྱུས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། །དཔེར་ན་མདའ་ནི་འཕངས་པ་བཞིན། །དེ་ལྟར་བཟང་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མངོན་དུ་ཀུན་དགའ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་དགའ་བའི་གཏམ་རྣམ་པ་མང་པོ་བྱས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ ། ཏཽ་དེའི་བུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཅི་ངས་ཇི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏམ་ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་མད་དེ་ཇི་ལྟར་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཀྱིས། ཁྱི་དུང་ལུང་བསྟན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ལས་
― DTG072_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་གསུངས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་དེ་ཡང༌། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས། །ངན་སོང་དང་ནི་མཐོ་རིས་དང༌། །འཇིག་རྟེན་རང་གི་སྤྱོད་པ་སྟེ། །དཔེར་ན་པདྨ་ཆུ་སྐྱེས་པ། །ནགས་ལ་མེ་ཡི་འཇིགས་པ་ན། །དེ་བོར་སྡོང་བུ་ཆུ་ལས་སྐྱེས། །དེར་སྐྱེས་རྒྱུན་གྱི་ལྷགས་པས་ཚིག །མི་འགུལ་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནི། །གང་གིས་ཀྱང་ནི་ཐུབ་མི་འགྱུར། །དེ་ཡང་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་བ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་ལྔ་བའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བཤད་པའི་དེ་ནས་སོ། །འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་ངོ༌། །ད་ལྟར་ཡོད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རིག་སྔགས་འདི་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཆེན་མོ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་མི་མ་ཡིན་གྱིས་འཚེ་བར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཞིང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །མི་འམ་མི་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིག་སྔགས་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། སྟོབས་ཆེ་བ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་སྟེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་ཡང་རྩོད་པར་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ཞིང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བདེ་བར་གནས་ཤིང་ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་ཏེ། ཞི་བ་
― DTG072_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རྒྱས་པའི་ལས་ལ་འགྲུབ་ཅིང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་རིགས་ཀྱང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངན་སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། དགེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའོ། །སྡང་བར་སེམས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྡང་བའི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །མྱོས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྡང་བའི་སེམས་དང༌། གནོད་པའི་སེམས་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་གཏོར་ཞིང་རང་སེམས་མི་གནས་ཤིང་མྱོས་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་མྱོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རེངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་སྔགས་བཏང་བ་དང༌། རང་གི་མ་རུངས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་རེངས་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་གྱི་སྔགས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི། ལིངྒ་བྲིས་ལ་ནི་ར་གཙྪ་ཏ་ལ་སོགས་པའི་སྔགས་བྲིས་ལ་མནན་པར་བྱའོ། །གཞན་མ་རུངས་པ་འདུལ་བར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལིངྒའི་བྱེ་བྲག་གིས་དབྱེ་བར་བྱའོ། །རྨུགས་པ་དང༌། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། སེམས་དང༌། ལྕེ་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་བྱས་ཏེ། ཐ་མ་ལ་བི་ས་ར་ཏ། བི་ས་ར་ཏ་ལ་སོགས་པས་བསྐོར་ཞིང་ལམ་རྒྱ་གྲམ་ལ་མནན་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་སྦོད་གཏོང་དང༌། སྔགས་དང༌། རོ་ལངས་དང༌། དུག་དང། དུག་སྦྱར་མ་དང༌། གཞན་གྱི་བསམ་པ་དན་པ་བཏང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་མི་ཐུབ་པའི་རིག་པའི་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དང་གང་དུ་ཡང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་མུན་པ་དང༌། འཁོར་བ་ནས་ཀྱང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་མ་བྲམ་ཟེ་མྱ་ངན་འདས། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་སྲིད་ལས་རྒལ།།
― DTG072_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་དོན་འདི་ལ་གནས་པ། མ་རིག་པའི་མུན་པ་བོར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་བོར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྤངས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་བསྒྲལ་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། དེ་བས་ན་སྲིད་ལས་རྒལ་ཞེས་བྱའོ། །ཁོ་ན་དང་འཇིགས་པ་ཀུན་སྤངས་པ། རིང་མོ་ཞིག་ནས་བཟོད་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་གོས་ཏེ། བདུད་བཞིའི་འཇིགས་པ་དང༌། འཁོར་བར་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། འཁོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་ནས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་ངོ༌། །དེའི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་མ་ཡིན་འདས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུན་ནམ་ཕྱིའམ་དབུས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཡང་དག་དོན་དེ་ཡིན། །དེ་བས་ན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་བཟོད་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་མཚོག་སྟེ་བཟོད་པ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་ཅེས་སངས་རྒྱས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བོར་ཞིང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། བོར་ནས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གཞན་ལ་གནོད་པ་ནི། གཞན་ལ་འཚེ་བ་དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། བླ་མའམ། ཕ་མའམ། གཞན་ཡང་དེ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཚེ་བ་ནི། དགེ་བ་གང་བྱས་ཀྱང་ཐར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མིག་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡོད་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གིས་སྔོན་ནས་མཐོང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པས་དེ་མཐོང་སྟེ། མ་རིག་པའི་མུན་པས་དེ་ཡང་མ་མཐོང་བའོ། །མཁས་པས་འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་འདིར། །སྡིག་པ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མར་མེ་བལྟམ་སྟེ། འཁོར་བའི་མུན་པ་བསལ་ནས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྟེ། དེ་མཐོང་བའི་དྲན་པས་ན། མཁས་པས་
― DTG072_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་བ་སྤངས་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་འདས་པ་དང༌། །མ་འོངས་སངས་རྒྱས་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་འོད་སྲུངས་ནས་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ད་ལྟར་ཡོད་པ་ཤཱཀྱ་སེང་གེའོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བདག་ཕྱག་འཚལ། །དེ་དག་ཀུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བདག་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྡིག་པ་བཤགས་པའི་ཕྱིར་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་ན་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །འཇིག་རྟེན་དགྲ་བཅོམ་བདེ་གཤེགས་ལ། །ཟླ་བ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ལགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་ཤིང༌། མུན་པ་མུན་ནག་བསལ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གི་བདུད་རྩིས། སེམས་ཅན་རྣམས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་བདུད་རྩི་སྣང་བ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ཐུགས་བརྩེ་རྣམས། །ཟླ་བ་ཐར་མཛོད་སྒྲ་གཅན་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདིའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ཟླ་བས་གསལ་བ་བཞིན་དུ་བསལ་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པའོ། །སྒྲ་གཅན་ཟླ་བ་མུན་སེལ་བ། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་འོད་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཟླ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་པ་དེས་ཀྱང་མུན་པ་བསལ་ཞིང་གསལ་བར་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་སྟེ། འཁོར་བ་འཇོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲ་གཅན་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་མེར་འདུག་ལ་དཀར་བ་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཉིད་གཞན་གྱིས་མི་གོས་ཏེ། གཞན་གྱིས་མ་བྱས་བ་རང་གིས་རང་བསལ་ཏེ། རྣམ་པར་དག་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་དེ། དངོས་པོས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འབྲལ་ལོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པའོ། །བར་སྣད་དག་ལ་མ་བཟུང་བར། །
― DTG072_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་དགུའི་སྒྲོན་མེ་མྱུར་དུ་ཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་དང་དགེ་བ་སྐྱེ་ཞིང་མི་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་དགེ་བ་དག་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ན་མཐོ་རིས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རིངས་བཞིན་སྒྲ་གཅན་དེ། །ལུས་ཀྱང་རྡུལ་ཞིང་སྐྲག་གྱུར་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་དམྱལ་བའི་མེས་ནི་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྡིག་པ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། སྡིག་པའི་མིང་ཡང་མི་བྱའོ། །ནད་པ་བཞིན་དུ་བརྟད་པ་ཡིན། །ཟླ་བ་རྣམ་པར་གཏོང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་ཟླ་བ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ། མ་རིག་པའི་མུན་པས་སེམས་ཅན་འཛིན་པའོ། །ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་བཏང་བ་བཞིན་དུ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང༌། མ་རིག་པའི་མུན་པས་ཀྱང་བཏང་བའོ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྒྲ་གཅན་ཁྱོད། །ལུས་ཀྱང་རྡུལ་ཞིང་སྐྲག་གྱུར་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་ཀྱིས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །ནད་པ་བཞིན་དུ་བརྟད་པ་ཡིས། །རིངས་པར་ཟླ་བ་གཏོང་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དེས། ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་བཟུང་བ་གཏང་བ་སྟེ། ནད་པ་དེ་ཡང་སྨན་བཟང་པོས་སོས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཚིགས་བཅད་འདི་བརྗོད་པས། །གལ་ཏེ་ཟླ་བ་མ་བཏང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་ཟླ་བ་བཟུང་བ་བཞིན་དུ་མྱུར་དུ་མ་བཏང་ན་གཟའ་དེ་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རུངས་པའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་ན་མགོ་ཚལ་པ་ཚལ་བར་འགས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་གི་མགོ་ནི་ཚལ་བདུན་འགས། །གསོན་ཀྱང་བདེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ལས་འདས་པར་གྱུར་ན། ནད་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཞིང་འཆི་བའི་དུས་སུ་མགོ་ཚལ་པར་འགས་ཏེ། ཤི་ནས་ཀྱང་དམྱལ་བ་མནར་མེད་དུ་སྐྱེའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོ་ཡིན་པས་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཕན་པར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་མ་
― DTG072_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་བ་གཟིགས་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་སྨད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། སྒྱུ་མ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། ཆུ་བུར་དང༌། དབུ་བ་དང༌། ཆུ་ཤིང་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་བརྒྱད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཀུན་ཡང་ཡོད་པར་ཤེས་སམ། མེད་པར་ཤེས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཉིས་ཀ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྨད་དུ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བརྗོད་ན་སྒྲ་གཅན་ཟླ་བ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ནི། སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་ཟླ་བ་བཏང་བ་བཞིན་དུ། ནད་ཀྱིས་ཀྱང་བཏང་བ་སྟེ། བདེན་པའི་ཚིག་འདིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས། འཇིག་རྟེན་དུ་སེམས་ཅན་བརྗེད་འདས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱང་བརྗེད་ངས་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་མ་རིག་པར་བྱུང༌། མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་བྱུང་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་སྲིད་པ། སྲིད་པས་རེག་པ། རག་པས་སྲེད་པ། སྲེད་པས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བས་ལེན་པ། ལེན་པས་རྒ་ཤི་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཅན་བརྗེད་ངས་པ་སྟེ། དེ་ལས་དེ་འཁོར་བར་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ། །བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ནི། མ་རིག་པས་རྒ་ཤི་འགག་པའོ། །རྒ་ཤིས་ལེན་པ་འགག་གོ །ལེན་པས་སྐྱེ་བ་འགག་གོ ། སྐྱེ་བས་སྲེད་པ་འགག་གོ །སྲེད་པས་རེག་པ་འགག་གོ །རེག་བས་སྲིད་པ་འགག་གོ །སྲིད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག་གོ །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་མིང་དང་གཟུགས་འགག་གོ །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་གོ །རྣམ་པར་ཤེས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་གོ །
― DTG072_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མ་རིག་པ་འགག་གོ །དེ་འགགས་པས་ན་སྐྱེ་བ་སྟེ། རིག་པ་ཤར་བ་དེ་ནི་བརྗེད་དས་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་སྨྲས་པས་སྨྲ་བ་ནི་ཚིག་ཀྱང་མི་མངའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིག་གི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང། རིག་སྔགས་འདི་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་སུ་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་མེད་པར་ང་མི་སྨྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རིག་སྔགས་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སྨྲས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ། ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་དག་པ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྔོམ་པ་མེད་པ་སྡོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བདེན་པའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་རིག་སྔགས་འདིས་སྡོམ་པ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་གསུང་བ་དང་ཡིན་བདེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་བདེན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གཞན་ཡང་ཚིག་དེ་དག་གིས་བྱ་བ་གང་བྱེད་པའི་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ཚིག་འདིས་གང་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དངོས་གྲུབ་ཀྱང་འགྲུབ་པའོ། །ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་འདིས་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིས་ཀྱང༌། གང་ཡང་གང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འདིས་འཇོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་འདྲེན་པ་ལ་མཐུ་ཆེ་བར་རིགས་པའི་དམ་པའོ། །པདྨའི་རིགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ནི། མཚོན་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བདག་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཁམས་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་
― DTG072_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །ཞལ་གཡས་དཀར་བ། གཡོན་དམར་བ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་གསུམ་ན། རྡོ་རྗེ་དང༌། རལ་གྲི་དང་འཁོར་ལོའོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན། པདྨ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། དགྲ་སྟེ། ཞགས་གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པ། པདྨའི་སྟེང་ན། ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྭ་ཏི་མ་ཏི་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་བདེན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དྲུག་པའོ།། །།ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡང་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ས་བན་གྱི་རྩ་བ་བཅུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་བོན་གྱི་རྩ་བ་བཅུ་ནི། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་གྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བཅུའོ། །དེ་ནི་ས་བོན་བཅུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ས་བོན་གྱི་རྩ་བའི་ཚིག་བཅུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་བྱ་བ་ནི། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དང་བཅུའོ། །དེ་བས་ན་ས་བོན་གྱི་རྩ་བའི་ཚིག་བཅུ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྨྲས་པའོ། །ཚིག་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསུངས་པར་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་འབྲས་བུ་དང༌། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་རྣམས་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ལ་བརྟེན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
― DTG072_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་པའོ། །སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཐོབ་ཅིང༌། ས་བཅུ་དང༌། དེའི་ལམ་གྱིས་ས་བཅུ་གཅིག་ཐོབ་པའོ། །དེ་དག་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཞུགས་བའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཁར་བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་པ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་གང་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱང་བྲན་བཞིན་དུ་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིའི་ལམ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང་དབང་དུ་འདུས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སའི་ཚིག་བདེན་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མིང་གི་མཆོག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་གཞན་མེད་དེ། སའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡང་རང་བཞིན་དུ་གནས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཉིད་ཀྱང་ལོགས་ན་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང༌། གཉིས་སུ་ཡང་དབྱེར་མེད་དོ། །དེ་ནས་བདེན་པའི་ཚིག་དགེ་སྦྱོང་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དགེ་སྦྱོང་སྐྱིད་དེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ལ་གཏོགས་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ། བདེ་བའི་ནང་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་འཇིགས་པ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་ལམ་སྤྱོད་ཞིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་དག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་སྟེ། བདུད་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་ཅིང་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བའོ། །བག་ཚ་བ་མི་མངའ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཉམ་པ་ཉིད་བསྒོམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ། །མི་སྐྲག་མི་འབྲོས་པ་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་པོ་ཡང་མེད་ཅིང༌། ངོ་བོ་ཡང་གང་ན་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ་སྤངས་ཤིང༌། སྡིག་པ་དང་དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་པའོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་
― DTG072_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་བར་རྟོག་པའོ། །འཇིགས་པ་སྤངས་པ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། བསམས་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བསྒོམ་བྱས་ན། །བསམ་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ཐོབ་ཅིང༌། །སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གང་ཡང་འགྲུབ། །འཇིགས་པ་དང་འཇིགས་པ་སྤང་བར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་ཤིང༌། གཉུག་མའི་རང་བཞིན་ཤེས་པའོ། །སྐྱི་བུང་ཞེས་བྱེད་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བ་ལ་འཇིགས་པའི་བདུད་བཞིའི་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་ཞིང། དེ་ལ་ཞལ་ཏ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་འཇོམས་ཤིང་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཇོམས་བར་བྱེད་པ་དང༌། དུས་སུ་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་བདུད་རྣམས་ནི་དགེ་བ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་བར་དུ་གཅོད་དེ། དེའི་དུས་སུ་ཡ་མི་ང་བར་བྱེད་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བཀའ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ཆོས་ཀྱང་ལྡན་པས། གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་བདེ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །བདེན་པ་དང༌། བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བཀའ་དང། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེན་པས། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་སྟེ། སྐུས་གདུལ་གསུང་གིས་འདུལ་ཏེ། དེ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ན་བརྟུལ་ཞུགས་ཞེས་བྱའི། དཀའ་
― DTG072_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐུབ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་གི་ནང་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཀའ་དེས་ཀྱང་ཚངས་པར་མི་སྤྱོད་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་དེ། སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་སྡོམ་པར་མི་གནས་པ་སྡོམ་པར་གནས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པ་འདིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་ཤིང༌། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤོང་བར་བྱེད་བའོ། །འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པ་འདིས་ཀྱང་འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་པས་ན་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་གྱི་བདེན་པས། གང་ཟག་དད་པ་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཚེ་འདི་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཐོབ་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པའོ། །གནས་བརྟན་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཐུ་བོ་དང་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་དུ་ལོན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་ལ་དབང་བྱས་ཤིང་གཞན་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་ཐུ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། མངོན་པར་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟག་བ་ཟད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ། སྐད་ཅིག་མས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ །དགེ་སློང་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱའི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་སྐྱེས་ཙམ་ན། སྲིན་པོ་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལྔ་ཡོད་དོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡང་ཆུ་མེད་ཅིང་སྐོམ་ནས་ཡོད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཀྱང་ཙེ་ཆུང་གཉིས་གཏར་ནས། ཀཽཎྜི་ནྱ་ལྔ་ལ་བྱིན་ནས་འཐུད་དུ་བཅུག་སྟེ། ད་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གིས་ཁམས་གསུམ་ཙམ་ཡང་ཀུན་དུ་ཤེས་ནས་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་
― DTG072_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐོབ་པའོ། །འདོད་པ་ཉུང་བ་སྦྱོངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པ། ཆོག་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་ཤིང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆུང་དུའི་སྒོ་ནས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། འདིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང༌། སྤོབས་པ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་རིག་པ་སྦྱོངས་ཤིང༌། བློ་དང་ལྡན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་ཞིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་པའོ། །མའི་མིང་ནས་ཀྱང་བོས་པའི་ཕྱིར་ན་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་དང༌། མཐུ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་རབ་རེ་རེ་ལ་རྐང་པ་གཞག་ཅིང༌། བདུན་བདུན་ལ་འགོད་ནུས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་མཐུ་དང་ལྡན་པ། བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ནས། ཆོས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་མའི་མིང་ནས་བཏགས་པའོ། །ལྷའི་མིག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་མ་འགགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོང་བ་ལ་ནི་མ་འགགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བའོ། །མཐོང་བ་ལ་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་འགགས་པའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་མ་ལུས་པར་ཐོས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གཏད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བའི་ཕྱིར་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །འདུལ་བ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཉེ་བ་འཁོར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཐུལ་བས་འདུལ་བ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཉེ་བ་འཁོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་བྱམས་པའི་བུ་གང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་མི་འཛིན་ངག་ནས་སྨྲ་བ་ཐོགས་པ་མེད་དེ། མའི་མིང་ནས་བོས་པའི་ཕྱིར་ན་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ཞེས་པའོ། །བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྒྲ་གཅན་ཟིན་པ་དང་
― DTG072_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་པ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་སྟེ། ཉི་མ་གཟས་ཟིན་པའི་དུས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཞེས་བྱའོ། །མལ་ཆ་དང་སྟན་བསྒོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གྱད་ནོར་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱས་ན་ཚོགས་སོགས་པར་བྱའོ། །སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་བ་ར་དྷྭ་ཛ་བསོད་སྙོམས་ལེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་ཁམས་གསུམ་ཙམ་ལ་ཡང་སྒྲ་སྒྲོགས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསོད་སྙོམས་བླངས་པས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ན། བསོད་སྙོམས་ལེན་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱིམ་པ་དད་པ་སྐྱེད་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ནག་པོ་འཆར་ཀ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པ་རྣམས་རིག་པར་འཇུག་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་མ་ལུས་པར། མ་དད་པ་དད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་ནག་པོ་འཆར་ཀ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷ་དང་མིས་མཆོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ལེགས་མཐོང་བདེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་ཙམ་ཡང་དག་པར་བྱ་སྟེ། དད་པ་དེས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མཆོད་པར་འོས་པ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པའི་ཕྱིར་ན་ལེགས་མཐོང་གི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེན་པའི་ཚིག་དེས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངེས་ཚིག་དང༌། གང་ཟག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་ཤིང༌། ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །རྒྱལ་པོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང༌། བདེ་བ་ལ་གནས་ཏེ་ཀུན་ཀྱང་བདེ་བའོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་བའི་
― DTG072_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་རོ། །རྐང་པ་མེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རིགས་མི་གཅིག་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་ངེས་བདེ་བར་བྱས་ཤིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུངས་ནས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་ལ་སོགས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་ཅིང་བདེན་པ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། བདེན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བར་བྱས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་བཀོད་དེ། ནམ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྐྱེ་ཆོས་འདི་དང་ཡང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གང་དང་གང་འདོད་པ་འགྲུབ་པའོ། །འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་གང་གི་ནང་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མ་རིག་པ་བཀག་སྟེ། མ་རིག་པས་རྒ་ཤི་ལ་སོགས་པ་བཀག་ནས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡང་མེད་དེ། དེས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པས་མ་གོས་པའོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་
― DTG072_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྔགས་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའོ། །བདེན་བའི་ཚིག་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཉིད་དོ། །གང་ཟག་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྲུང་བར་བྱས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བདེ་བ་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་ད་ལྟ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །བདེན་པ་དང༌། བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་གང་ཡང་འགྲུབ་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པའོ། །ཚོགས་སམ། འདུས་པའམ། མང་བོའམ། འཁོར་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ནང་ན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། ལྷ་དང་བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་མི་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚོགས་པའི་བདེན་པས་ཀྱང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདེན་པའི་ཚིག་སྨྲས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ཚོགས་འདུས་པ་དང༌། དེའི་བདེན་པས་བདེ་ལེགས་ཤིང་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། དགྲའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་ཁམས་དང༌། ཡུལ་འཁོར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བདེན་པའི་ཚིག་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཡུལ་འཁོར་རྣམས་ལ་སྲུང་སྟེ། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། ནང་དུ་མ་རུངས་བ་འདྲེ་གདོན་ཞུགས་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ནད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དེ་མེད་ཅིང་བརླག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞིང་ལ་གནོད་པ་དང༌། སད་དང༌། སེར་བ་དང༌། འབུ་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། བཙའ་དང༌། ནེ་ཙོ་དང༌། རི་བོང་དང༌། རི་དགས་དང༌། བྱི་བ་ལ་སོགས་པ་ཞིང་ལ་
― DTG072_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚིགས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བར་བྱས་པའོ། །ནད་པ་འདི་ལ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོ་ག་དང༌། བསྲུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་བསྲུང་སྟེ། སྲུང་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། སྲུང་བའི་འཁོར་ལོ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོགས་བསྲུང་བའོ། །བདག་གིས་འདིར་བཤད་པའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་བཟད་པོ་ས་གཞི་ལ། །བ་ཡི་རྣམ་།ལྔས་བྱུགས་པ་སྟེ། །ཆུ་དང་ལྕིབ་སར་བསྲེས་ལ། །ལྕི་བ་དང་ནི་སྔགས་ཀྱིས་ནི། །མཎྜལ་ལེགས་པར་བྱུགས་པར་བྱ། །ཚོན་ནི་སྣ་ཚོགས་ལེགས་བྲིས་ལ། །དཀྱིལ་འཁོར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྲི། གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་རྟ་བབས་བཞི། །དྲ་བ་ཕྱེད་ཀྱིས་མཛེས་པ་ལ། །མུ་ཏིག་ཕྲེང་བཅས་རྣམ་པར་བརྒྱན། །རིན་ཆེན་ལྔ་ཡི་གཞལ་ཡས་ཁང༌། །མཛེས་པ་དེ་ནི་མཁས་པས་བྲི། །དང་པོ་ནམ་མཁའ་རླུང་ཆགས་པ། །མེ་དང་ཆུ་དང་ས་ཆགས་ཏེ། །དེ་བཞིན་རི་རབ་རྩེ་མོ་ལ། །པདྨའི་སྟེང་དུ་རྒྱ་གྲམ་སྟེ། །འོག་དང་སྟེང་དང་ལོགས་རྣམས་སུ། །སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེའི་གུར་དུ་བསམ། །དེ་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་ར་བ་ལ། །རླུང་དང་མེ་སའི་ཡུལ་དུ་འཁྱམ། །ཕྱི་རྒྱ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་དང༌། །དེ་རྩར་མདའ་ཡི་དྲ་བ་འབར། །དེ་ཕྱིར་འོག་དང་སྟེང་དག་དང༌། །ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་སུ་མེ་ཡིས་བསྐོར། །འོག་ནི་རྡོ་རྗེའི་ས་གཞི་སྟེ། །དེ་སྟེང་རྡོ་རྗེ་བླ་རེས་བརྒྱན། །དེ་འོག་རྡོ་རྗེ་ས་གཞི་ལ། །གཞལ་ཡས་ཁང་གི་དབུས་སུ་ཤེས། །དབུས་སུ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་སྟེ། །ཕྱིར་ནི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་དོ། །དེ་ཕྱིར་ལྷ་སྣམ་ཟླུམ་པོ་སྟེ། །གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་གནས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་ལྷ་སྣམ་གྲུ་བཞི་ལ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་ཡང་ནི་དེར་གནས་སོ། །ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་ནི། །བྱང་གི་སྒོ་བཞི་དང་པོ་ལ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་ཡང་དེར་བཞུགས་སོ། །དབུས་སུ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་ལ། །ཡེ་ཤེས་ལྷ་མོ་ལྔ་ཡང་བཞུགས། །མཚམས་བཞི་པདྨ་སྟོང་པ་ལ། །མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་བཞི་གནས་སོ། །དབུས་སུ་ལྟེ་བ་ཟླ་བའི་གདན། །གསང་སྔགས་འཛིན་མ་དེར་བཞུགས་སོ། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱ་ཐབས་སོ། །རིག་སྔགས་བུམ་པ་ལྔ་པོ་སྟེ། །མཚན་མ་ལྡན་ཞིང་ནག་པོ་མེད། །རྩ་བ་ཡངས་པ་མཆུ་
― DTG072_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕྱང་བ། །དབྱིབས་ནི་ལེགས་ཤིང་ལྟོ་བ་ཆེ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་མཚན་ལྡན་ལ། །ཨ་ཀ་རུ་འམ་གུ་གུ་ལ་བདུག་པར་བྱ། །རིན་ཆེན་ལྔ་དང་འབྲུ་ལྔ་དང༌། །དྲི་ལྔ་སྨན་ལྔ་དེ་བཞིན་ཏེ། །འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ཤིང་ལྔ་ཡི། །ལོ་མས་ཁ་ལ་རྣམ་བར་བརྒྱན། །བདུད་རྩི་ལྔ་དང་སྙིང་པོ་ལྔ། །དེ་བཞིན་མགུལ་ཆིངས་གདུགས་ཀྱིས་བརྒྱན། །རིམ་བཞིན་དཀྱིལ་འཁོར་དགོད་པར་བྱ། །ཡན་ལག་དང་ནི་གཏོར་མ་དང༌། །བདག་གིས་འདིར་ནི་མ་བཤད་དེ། །གཞན་ལ་ལྟོས་ལ་ཤེས་པར་གྱིས། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་དགེ་སློང་གིས། །ཁ་ཟས་དཀར་པོ་བསྟེན་ནས་སུ། །ཆོ་ག་ཡང་དག་བསམ་པར་གྱིས། །ཁེངས་པ་མེད་ཅིང་ང་རྒྱལ་སྤང༌། །ཉོན་མོངས་ཤས་ནི་མི་ཆེ་ཞིང༌། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་ལ་ནི་ཡང་དག་འཇུག །ཡི་གེ་བཞི་བའི་སྔགས་ཀྱིས་ནི། །དགུག་པ་གཞུག་པ་བཅིང་བ་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལྷ་ནི་དགྱེས་པར་འགྱུར། སྲོམ་མཁན་ལ་སོགས་བསང་གཏོར་བྱ། །བསྙེན་པ་ཆོ་ག་ཡང་དག་བཟུང༌། །མཆོད་བསྟོད་ལ་སོགས་བྱས་ནས་སུ། །ཐུན་གཏོར་ལ་སོགས་གཏང་བར་བྱ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་དང་རྒྱལ་པོ་དང༌། །གཟའ་དང་སྐར་མ་འབྱུང་པོ་རྣམས། །རྗེས་མཐུན་གཏོར་མ་བྱིན་ནས་སུ། །དེ་ལ་མཆོད་པ་བསྟོད་པ་བྱ། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་བཀའ་དྲིན་གྱིས། །ནད་པ་ཡུལ་འཁོར་ཡང་དག་བསྲུང༌། །སེམས་ཅན་ལ་ནི་སྙིང་རྗེའི་ཕྱིར། །རིམ་གྲོའི་ཆོ་ག་ཡང་དག་བཤད། །དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་བྱེད་པའི་ཐབས་སོ། །འཁོར་ལོ་རིམ་པ་བཅུ་བྲིས་ལ། །སྔར་བཤད་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དགོད། །ཕྱི་རོལ་འཁོར་ལོའི་ར་བ་ལ། །ཕྱག་མཚན་ཕྱག་རྒྱ་དགོད་པ་སྟེ། །མཉམ་གཞག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་དང་ནི། །ཆོས་འཆད་སྐྱབ་སྦྱིན་མཆོག་སྦྱིན་དང༌། །ས་གནོན་ཆོས་སྦྱིན་ཕྱག་སྐོར་བ། །བུམ་རྟེན་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་དང༌། །རལ་གྲིའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། །དེ་བཞིན་པདྨ་དེ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་ལོ་ལྕགས་ཀྱུ་རྡོ་རྗེ་དང༌། །དེ་བཞིན་འཁོར་ལོའི་ཕྱག་རྒྱས་བསྐོར། །པདྨའི་སྟེང་ན་ཕྱག་མཚན་གནས། །སྡོང་བུ་དར་གྱིས་བཅིངས་པ་ལ། །རྒྱས་པར་ཡང་ནི་བྲི་
― DTG072_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ། །འཁོར་ལོ་ཉི་པོ་ཟླུམ་པོ་ལ། །པདྨ་རྡོ་རྗེ་ཡང་དག་བྲི། །བདེ་བར་གསང་སྔགས་ཡི་གེ་དགོད་པར་བྱ། །དེ་ནང་གསུམ་པོ་མུ་ཁྱུད་ལ། །སྔར་བཤད་སྔགས་ཀྱིས་བསྐོར་བར་བྱ། །དེ་ནང་མུ་ཁྱུད་གཅིག་པུ་ལ། །འཁོར་ལོའི་རིམ་པ་དེ་བཞིན་ཤེས། །འཁོར་ལོའི་ནང་དུ་མ་ཁྱུད་དེ། སྔར་བཤད་སྔགས་ནི་བྲི་བའོ། །དེ་ཡི་ནང་ན་འཁོར་ལོ་ལ། པདྨའི་ར་བ་ཤེས་པའོ། །འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བར་མུ་ཁྱུད་དང༌། །སྙིང་པོ་ཡི་ནི་སྔགས་བཞིན་ནོ། །ལྟེ་སྔགས་ཡི་གེ་བྲི་བ་སྟེ། བློ་དང་ལྡན་པས་བྲི་བར་བྱ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང། སྲུང་བའི་འཁོར་ལོ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བདུན་པའོ།། །།ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། སྲུང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བར་གནས་ཏེ། སྲུང་བ་དེས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་འདིས་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། བདེ་བར་གནས་ཤིང་འཇིགས་པ་མེད་པར་གནས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་རྣམས་བཟློག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་བྱིས་པའི་གདོན་རྣམས་ཡིན་ཏེ། མའི་མངལ་ནས་འཛིན་ཞིང༌། སྐྱེས་ནས་ལོ་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ནས་སེམས་ཅན་ལ་གཟི་བྱིན་འཕྲོག་པ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་དེ་ཡིས་བདེ་བར་གནས་ཤིང། མངལ་ན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་བདེ་བའོ། །ལོ་བཅུ་གཉིས་ནས་ཀྱང་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་ཅེས་བ་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བདེན་པས་བདེ་བར་གནས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དེ། །གང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་རྣམས་ནི་མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། མ་
― DTG072_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ལྟར་ཡོད་པའི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཀྱང་བདུད་བཞི་བཅོམ་ནས་སྟོན་པར་བྱས་པའོ། །ངས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་དེ། ཞེ་སྡང་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དོ། །གཏི་མུག་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་ཡིན་ཏེ། དེ་འཇོམས་པ་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདུད་བཞི་བཅོམ་ཞིང༌། འཁོར་བ་མ་ལུས་པར་བཅོམ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བདུད་བཞི་བཅོམ་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ། སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་ནས་ཆོས་སྟོན་པའོ། །བཤད་པ་དང་བརྗོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བསྟན་ནས། སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ཟད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་དེའི་བདེན་པས། བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །ནད་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་།ཞི་བར་གྱུར་ཅིག །རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདིས། ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱས་ཏེ། གདོན་ཐམས་ཅད་བརླག་པར་བྱས་ནས། རླུང་དང༌། བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། འདུས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་བཅོམ་ནས། ནད་པ་རྣམས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །བདེན་པ་འདི་ཡིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་ནད་པ་གསོ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བརྒྱད་པའོ།། །།དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་ཚིག་འདི་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་
― DTG072_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས། གྲོ་གའམ། ཤིང་ཤུན་ནམ། རས་ལ་བྲིས་ནས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་ནས། ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། མུ་གེ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བཤད་དུ་མི་བཏུབ་ཅིང༌། མ་རུངས་པ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོ་ཡི་ཐེམ་པ་ལ་རྐང་པ་བཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དབུས་སུ་ཡུལ་ལྷའི་ཐེམ་པ་ལ་གནས་ནས། རིག་སྔགས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་བྱས་ནས། རྒྱལ་མཚན་ལག་ན་ཐོགས་ནས། སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་སོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་དག་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་ཀྱང་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་ཞལ་ནས། ཉི་མ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཤར་བ་བཞིན་དུ། འོད་ཟེར་རེ་རེས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་གྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འཕྲོས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དུ་ཞུགས་པའི་ལྷ་འདྲེ་རྣམས་དེའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཁྲོ་བོས་ལྷ་འདྲེ་རྣམས་ཕྱིར་ཕྱུང་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་མི་ཐེག་པས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཅིང་བྲོས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི། བི་ས་ར་ཏ། བི་ས་ར་ཏ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སོ། །དེའི་སྔགས་ཡུངས་ཀར་བསྲེས་ལ་ཕྱོགས་བཞིར་གཏོར་བས་ལྷ་འདྲེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །ནིར་གཙྪ་ཏ་ནིར་གཙྪ་ཏ་ལ་སོགས་པའི་སྔགས་ཀྱིས། སེང་ལྡེང་གི་མེ་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བཞིར་སྤར་ལ་མཚམས་བཞི་ནས་བླངས་ལ། ཡུངས་ཀར་དང༌། སྐྱེ་ཚེ་དང༌། ཤིང་ཚེར་མ་ཅན་བསྲེས་ལ་མེའི་ནང་དུ་གཏོར་རོ། །ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བཞི་ནས་ཆུ་གཏོར་རོ། །དེ་ན་ཞུགས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་འབྱུང་ངོ༌། །སུམ་སུ་ལ་སོགས་པའི་སྔགས་ཀྱིས་སྲུང་སྐུད་སྣ་ལྔ་བསྔགས་ཤིང་མདུད་པ་བོར་ཏེ། དེ་བསྲུང་བར་བྱས་ན་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། འབྱུང་པོ་
― DTG072_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱང་འབྲོས་སོ། །སུ་མུ་རུ་སུ་མུ་རུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔགས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་པདྨའི་རིགས་ཀྱི་ལམ་རིགས་སོ། །མཚོན་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཁམས་ནི་རླུང་གི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་།ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། ཞལ་གཡས་དཀར་བ། གཡོན་དམར་བའོ།། ཕྱག་གཡས་པ་གསུམ་ན། རལ་གྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་དང༌། སྐྱབས་སྦྱིན་ནོ། །གཡོན་གསུམ་ན་བསྣམས་པ་ནི། འཁོར་ལོ་དང༌། ཞགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེའོ། །ཞབས་གཡས་བརྐྱང་བ། གཡོན་བསྐུམ་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། འཛུམ་པའི་ཞལ་དང་ལྡན་པར་བཞུགས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རིགས་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སུ་མུ་རུ་སུ་མུ་རུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་སྔགས་རྣམས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསང་སྔགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པའོ།། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་རླབས་དང༌། རིག་སྔགས་གསང་སྔགས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་བརླབས་པ། རྣམ་པར་དག་པ་འདི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་བདེན་པས། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པ་དང༌། སྦ་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་དང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དགེ་སློང་ཕའམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ཕའམ། དགེ་
― DTG072_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྙེན་མ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་གོ །ལྷ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་ཟངས་རིས་ལ་སོགས་པ་ལྷ་མ་ཡིན་མང་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་གཡོག་དུ་མ་དང་བཅས་པ་དང་འཕྲོག་མ་བུ་དང་བཅས་པ། གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། དགེ་སློང་ཕ་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་ཕ་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཞུགས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཕྱིར་བཏང་བའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཏེ་དགུ་པའོ།། །།པདྨའི་རིགས་ལྔ་བསྟན་པའི་བརྟགས་པ་སྟེ་གཉིས་པ་རྫོགས་སོ།། །།རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མའི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ་པཎྜི་ཏ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་མི་མཉམ་རྡོ་རྗེའི་སྲས། པཎྜི་ཏ་དོན་ཡོད་རྡོ་རྗེས། ཇོ་མོ་སྒྲོལ་མས་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་པ། ཚངས་པའི་འབྱུང་གནས་རྡོ་ལུང་དགོན་པར་རང་འགྱུར་མཛད་པའོ།། །།འདི་བསྒྱུར་བསོད་ནམས་གང་ཐོབ་པ། །དེ་ཡིས་ཁམས་སྲིད་གསུམ་དུ་ནི། །གསང་སྔགས་རྗེས་སུ་འཛིན་མ་ཡི། །དངོས་གྲུབ་གོ་འཕང་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །།
རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ།
ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ།
― DTG072_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཤཱི་ཏ་བ་ཏི་བི་དྱཱ་རཱ་ཛ་སཱུ་ཏྲཱཾ་ཏི་ས་ཧ་ར་ཥ་ཊཱི་ཀཱ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ་ཞེས་བྱ་བ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། བདེར་གཤེགས་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སྐུ། །སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་ཡོངས་རྫོགས་པ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་དོན་མཛད་དེ། །ཐུབ་པའི་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་སྡེ་འདི། །ཡང་དག་བསམས་ལ་སྟོན་བྱེད་པ། །རབ་རིབ་ཀྱིས་ནི་མི་ཤེས་པའི། །བདག་གི་བསམས་ལ་ཡང་དག་བཤད། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་སྐུར་དང་བྲལ་བའོ། །བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དགའ་བོས་སོ། །གྲོགས་མེད་དམ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཐོས་པའོ། །སུ་ལ་ཐོས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །གང་ཐོས་ན་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་འདི་ཐོས་པའོ། །སུས་ཐོས་ན་ཀུན་དགའ་བོས་ཐོས་པའོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། སྡུད་པ་པོ་ཤེས་རབ་ཆེ་བར་གོ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་དཀོན་པའི་དོན་ཏོ། །སྟོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་པ་ནི་བཞི་བཅོམ། བཞི་ནི་དགྲའོ། །དགྲ་ནི་བདུད་བཞིའོ། །བདུད་བཞི་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང༌། འཆི་བདག་གི་བདུད་དང༌། ལྷའི་བུའི་བདུད་དང་བཞིའོ། །གང་གི་དུས་ན་བཅོམ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའི་དུས་སོ། །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་ནོ། །འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདས་པ་ནི་གང་གི་དུས་ཤེ་ན། དཔྱིད་ཟླར་བའི་གནམ་སྟོང་གི་ནུབ་མོའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དན་ཏ་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ཀ་ལིང་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། མ་ག་ཏའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གསུམ་པོ་ཡོད་པ་ལས། མ་ག་ཏའི་གྲོང་ཁྱེར་ན། དྲང་སྲོང་སྒོམ་ཆེན་གཅིག་ཡོད་པ་ལས། བྱིས་པ་གཅིག་གིས་གནོད་པ་བྱས་པས། དྲང་
― DTG072_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲོང་གི་ཁ་ནས་མེ་བྱུང་བས། གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་པོ་ཚིག་བས་དུར་ཁྲོད་གསུམ་དུ་གྱུར། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང༌། ཤེད་བུ་གྲོགས་གཉིས་བྱུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམས་བྱུང་སྟེ། དང་པོ་སའི་བཅུད་ཟ། གཉིས་པ་བདུད་རྩིའི་ཞག་ཟ། གསུམ་པ་མྱུ་གུ་ཟ། བཞི་པ་འབྲས་སཱ་ལུའི་ལྗང་པ་ཟ་བ་ལ། སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་མ་མཐུན་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ཅག་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པ་ལ། བདག་ཅག་གི་ནང་ནས་སེམས་ཅན་ལྷག་པར་གཟུགས་བཟང་བ། ལྷག་པར་ལྟན་སྡུག་པ། ལྷག་པར་མཛེས་པ། ལྷག་པར་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བདག་ཅག་གི་ཞིང་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་བསྐོས་དང༌། དེས་བདག་ཅག་ཆད་པ་གཅད་པར་བྱ་བ་ནི་ཆད་པས་གཅོད་པར་འགྱུར། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས། བདག་ཅག་གི་ཞིང་དག་ལས་འཁྲུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས། དེ་ཆོས་བཞིན་དུ་ཐོག་ཤས་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཟེར་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ལྷག་པར་གཟུགས་བཟང་བ། ལྷག་པར་མཛེས་པ། ལྷག་པར་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞིང་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་བསྐོས་ཏེ། འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཁྱོད་ཚུར་ཤོག་ཁོ་བོ་ཅག་ལས་ཆད་པ་གཅད་པར་འོས་པ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་ཆོད་ཅིག་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཕན་ཐོགས་ཤིག་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཞིང་དག་ལས་འཁྲུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས། ཁྱོད་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཆོས་བཞིན་དུ་ཐོག་ཤས་སྦྱིན་ནོ།། དེས་དེ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་གཅོད་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་ཆད་པ་གཅོད། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་དག་ལས་འཁྲུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས། ཆོས་བཞིན་དུ་ཐོག་ཤས་འབུལ་ཏེ། སྐྱེ་བོའི་ཚིགས་ཆེན་པོས་བཀུར་ཞིང༌། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་མང་པོས་བཀུར་བས་མང་པོས་བཀུར་བ་ཞེས་གྲགས་སོ། །ཞིང་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པ་ན། ཉམས་པ་ལས་སྐྱོ་བར་བྱེད་པས་རྒྱལ་རིགས་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །ཆོས་ཀྱིས་མགུ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་སུ་བླངས་
― DTG072_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་གནས། ཤེས་རབ་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་གནས་པས། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །མི་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་རྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབྲས་སཱ་ལུ་ལྗང་པ་དགོས་སོ། །འཇག་མའི་སྤྱིལ་བོ་ལ་མེ་མི་གཏང་བའི་ཁྲིམས་བཅས་སོ། །དེ་ནས་དུས་ནམ་ཞིག་ན་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོས་མེ་ཤོར་བས་རྒྱལ་པོ་ན་རེ་རང་གི་ཁྲིམས་རང་གིས་བཤིག་ཏུ་མི་བཏུབ་པས། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིའི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ངའི་ཁྱིམ་ཅིག་རྩིགས་ཤིག་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བརྩིགས་པས། ཉིན་མོ་བརྩིགས་པ་ནུབ་མོ་ཞིག་པ་ལ། རྒྱལ་པོའི་ཞལ་ནས་ང་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པས། ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཡིན་ནོ། །བྲིས་ཤིག་གསུངས་པས། ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྲིས་པས། མི་མ་ཡིན་གྱི་གནོད་པ་ཞིའོ། །དེ་ནས་ཕོ་བྲང་བཻཌཱུ་ཪྻ་ཞེས་བྱ་བར་ཀྱང་གྲགས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་ཚད་ནི་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞལ་ཡས་ཁང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞལ་ཡས་ཁང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་བཞུགས་ནས་ཆོས་གསུངས་པའི་བྱིར་རོ། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ནི་བརྩེགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྩེགས་ཤེ་ན། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལའོ། །རི་རབ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་བརྒྱན་པས་གཞལ་ཡས་ཁང་ངོ༌། །རི་རབ་དེའི་ཚད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐོ་བ་ཟླུམ་པ། གནམ་འཕང་དང༌། རྒྱར་ཡངས་པ། ལོ་ཏོག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཛིན་མེ་ཏོག་དང། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །དགེ་སློང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ། ཆད་པ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ། ལྟ་བ་ཆགས་པ་མེད་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་
― DTG072_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྲེགས་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་བོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀ་པི་ན་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྐུལ་བྱེད་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བྱེད་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུངས་དང༌། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་འདུས་པའོ། །ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་དེ་དག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ། རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང༌། སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་སྣ་ཚོགས་མཉམ་པ་ཉིད་མཉམ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཟབ་པ་དང༌། སྤོབས་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཆེན་པོའི་སྤྲིན་གྱིས་མཆོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དང༌། གཟུངས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དབང་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་དང༌། ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། བྱམས་པའི་སྟོབས་དང༌། དབེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བྱང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སའི་སྙིང་པོ་དང༌། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང༌། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་
― DTG072_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། ཉི་མ་གྲགས་པ་དང༌། ཟླ་བའི་གྲགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གྲགས་དང༌། འཇམ་དཔལ་གྲགས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་འདིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཤིན་ཏུ་བསྐོར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ས་མཉེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཟུང༌། རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་པདྨའི་སྙིང་པོ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་ནི་བཞུགས་ཏེ། སེང་གེའི་ཁྲི་ནི་གང་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དུ་གཤེགས་པའི་ས་ན་ཡོད་པའོ། །རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྡོ་རྗེ་པདྨའི་ཁྲི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་མཛེས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བ་དུ་མ་སི་ལི་སི་ལིའི་སྒྲ་འབྱུང་བ། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མའི་སྟེགས་བུ་ལ། རྩ་བ་ལེགས་པར་བརྟན་པ། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མའི་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁ་ནས་བྱུང་བའི་མུ་ཏིག་དམར་པོའི་ཕྲེང་བ་དང༌། འདབ་མའི་རྣམ་རྟེན་བཅུག་པ། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མའི་པདྨའི་སྙིང་པོ་ལ་ཆགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཀེ་ཀེ་རུ་དང༌། ཀེ་ཀེ་རུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ཆེན་པོ་དང༌། མདུན་ནས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་བར་སྣང་ལ་ཁྱབ་པས་ཀུན་དུ་མཛེས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐུར་མས་བརྒྱན་པའི་གདུགས་ཡུ་བས་བསྟོད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་གྲིབ་མར་བསྒྲིབས་ཤིང་བསྐྱབས་བ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དུ་མས་བརྒྱན་པར་མཛེས་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྩེ་མོ་ལ་བཞུགས་ཏེ། གསེར་གྱི་རི་བོའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་དཔལ་ནི་འབར། ས་ཕྱོགས་ནི་ཉི་མ་སྟོང་པས་ལྷག་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་རྣམ་པར་བརྒྱན། ཟླ་བ་
― DTG072_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉ་བ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྡུག་པར་སྣང༌། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་བྱང་བ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །སྤྱི་གཙུག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟ་བར་མི་མཐོང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ངེས་པར་རྒྱལ། དེ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད། སྤྱན་ལྔ་ནི་མངའ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ནི་ལྡན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ལྡན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ནི་ལྡན། བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོམ། གྲགས་པ་དང༌། སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་འཕགས། ཁྱུ་མཆོག་དང་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་སྒྲོགས། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ནི་ཀུན་དུ་བསལ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ། དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱད་པས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་སྐུ་བརྒྱན་པར་མཛེས་ཤིང༌། རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོའི་པདྨའི་སྙིང་པོ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གནས་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དང་པོའོ།། །།དེའི་ཚེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་པའི་ཚེའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞོན་ནུ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ། འདུལ་བའི་བྱ་བ་མང་པོ་མི་ཤེས་པ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཡིན་སེམས་ནས་ཆོས་ལ་མ་ཆུད་དོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ནགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡོད་
― DTG072_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། འཇིགས་སུ་རུང་བ། རོ་དང༌། རོ་ལངས་དང༌། ཅེ་སྦྱང་དང༌། སྟག་དང༌། སྦྲུལ་དང༌། སེང་གེ་དང༌། ཡི་དྭགས་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། འབྱུང་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རོ་ལམ་མཐུན་ཞིང༌། ཕར་འགྲད་ཚུར་འགྲད་བྱས་ཤིང་སྐད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདོན་པ་དང༌། ཅེ་སྦྱང་རྣམས་འཐབ་པའི་སྐད་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང༌། ཀེང་རུས་དང༌། མགོ་དང༌། པགས་པ་དང༌། ལག་པའི་སོར་མོ་དང༌། རྐང་པའི་དུམ་བུ་དང༌། རོའི་དུམ་བུ་དང༌། གསལ་ཤིང་ལ་བསྐྱོན་པ་དང༌། ཤིང་ལ་བཏགས་ནས་མགོ་གཞུག་ཟློག་པའི་རོ་དང༌། མན་མཁལ་ལྕགས་ཀྱུས་ཕིགས་ནས་ཤིང་ལ་བཀའ་བའི་རོ་དང༌། མཚོན་གྱིས་དུམ་བུར་བྱས་ཤིང༌། ཁ་ཡོ་བ་དང༌། མིག་ཡར་ལ་བལྟས་ཤིང་ཤི་བ་དང༌། རོ་མི་གཅིག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེངས་ཏེ། དུར་ཁྲོད་ཤར་ན་བཏྲའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། ནགས་ཚལ་གྱི་ནང་ན་ལྷའི་གདོན་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཀ་རཉྫ་ཀའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། གཤིན་རྗེ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། མཁའ་འགྲོ་གནས་ཏེ། ནུབ་ཕྱོགས་ན་ལ་དའི་ནགས་ཚལ་ཡིན་ཏེ། འདབ་ཆགས་བྱ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། ཀླུའི་གདོན་གནས་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ན་བྲང་ཀི་ཊཱིའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། ནགས་ཚལ་དེའི་ནང་ན། གནོད་སྦྱིན་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། གདོན་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་པའོ། །ཤར་ལྷོ་མཚམས་ན་ཙུ་ཏའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། མེ་ལྷ་དང༌། བརྗེད་བྱེད་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་གདོན་རྣམས་གནས་པའོ། །ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་ཨུ་དུམྺཱ་རའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། དེའི་ནང་ན་སྲིན་པོའི་གདོན་དང༌། མ་མོའི་གདོན་ལ་སོགས་པའོ། །ནུབ་བྱང་གི་མཚམས་ན་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ནགས་ཚལ་ལ་རླུང་གི་གདོན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་གནས་པའོ། །བྱང་ཤར་གྱི་མཚམས་ན་ཏ་ལའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། དེའི་ནང་ན་དབང་ལྡན་གྱི་གདོན་དང༌། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེངས་ཤིང་འབྱུང་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། རོ་ལངས་དང༌། བར་སྣང་ལ་རྒྱུ་བའི་བྱ་དང༌། བྱ་རོག་
― DTG072_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། འུག་པ་དང༌། བྱ་རྒོད་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཀ་རཎྜ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། རྟག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་རོ་ལ་རྒོད་དེ། གཞན་ཡང་བྱ་ལ་སོགས་པ་སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་པས་འཇིགས་སུ་རུང་སྟེ། ས་སྲིན་དང༌། ས་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཚོགས་མང་པོ་དང༌། རོ་ལ་རྒོད་ཅིང་ཟ་འདོད་པའི་ཚོགས་དང༌། དངོས་གྲུབ་འདོད་པས་སྒོམ་པ་ཡང་ཤ་སྟག་གོ །ཡི་དགས་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། བྱ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཧཱུཾ་དང་ཕཊ་ཀྱི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང༌། ཧི་ཧི་དང་ཧ་ཧ་དང༌། ཀཱི་ལི་ཀཱི་ལིའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང༌། འཇིགས་སུ་རུང་བ་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་འབྱུང་པོ་རྣམས་གནས་སོ། །དེ་ནས་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན། དེ་ནས་དཔག་ཚད་ལྡན། ན་ལེནྡྲའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའོ། །དེའི་ལྷོ་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་གཉིས་ན། གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གནས་པའོ། །དེའི་ནུབ་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་ན་ཀ་ལིངྐའི་གྲོང་ཁྱེར་གནས་པའོ། །དེའི་བྱང་ཕྱོགས་ན། དཔག་ཚད་གཅིག་ལ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་གནས་པའོ། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་པར་ན་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ལྗོངས་དང༌། གཞན་ཡང་མང་པོའོ། །བུད་ཤིང་ཆེན་པོ་སུའི་ཕྱོགས་ན་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ང་རྒྱལ་ཆེ་ཞིང་ཉན་ཐོས་ཙམ་ལ་འགྲན་ཏེ། ང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཡིན་སེམས་ནས། ཐོས་པ་མི་བྱེད་ཅིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་མི་འབུལ་ཞིང༌། རང་མཐོང་གི་ང་རྒྱལ་གྱིས། ངས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་གྲུབ་པར་བྱ་ཡི་སྙམ་ནས་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་ཕྱིན་ཏོ། །དེར་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། བསྒོམ་མོ་སྙམ་ནས་བསྡད་པ་དང། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །ལྷའི་གདོན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་གང་གནས་པ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་བཟད་ཅིང༌། །འཇིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཉན་བྱེད་པ། །བྱེ་བ་སྟོང་གི་ལྷ་དག་དང༌།།
― DTG072_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་སྐལ་ཆེན་དང༌། །ཐགས་བཟངས་རིས་དང་སྒྲ་གཅན་དང༌། །ལྷ་མིན་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་དང༌། །ལྷ་མིན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང༌། །དེ་དག་བུ་མོ་འཕྲུལ་ལྡན་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སྤྲུལ་ལ། །དེ་བཞིན་སྐད་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་འདོན། །གཞོན་ནུ་སྒྲ་ཟིན་རྩར་བསྡད་ནས། །འཚེ་བར་བྱས་ཏེ་སྡིག་པ་རྣམས། ལྷའི་གདོན་རྣམས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། འདུག་ཏུ་མི་སྟེར་ཞིང་དྲག་ཤུལ་བསྟན་ཏོ། །ཀླུའི་གདོན་རྣམས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་ཏུ་གནས་ན་རྒྱ་མཚོ་དང༌། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་བོ་གཟི་ཅན་དང༌། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་དང༌། །དགའ་བོ་ཉེ་དགའ་གཉིས་པོ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་པཀྵུ་དང༌། །གངྒཱ་དགའ་བོ་སིན་དྷུ་མཚོ། །བྱ་ཡི་རྒྱལ་པོ་འདབ་བཟང་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འཁྲུག་བྱེད་དང༌། །རིགས་ནི་ཀླུ་ནི་ཀླུ་བཞི་དང༌། །ས་སྲིན་ས་བདག་ཟ་བྱེད་དང༌། །མ་རུངས་བྱེད་ཅིང་ཁྲོ་བ་དང༌། །གདུག་པ་བྱེད་ཅིང་འཚེ་བྱེད་དང༌། །སྟོང་ཕྲག་བྱེ་བའི་ཀླུ་ཡི་གདོན། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཡི་ཀླུ་དག་དང༌། །དེ་ཡི་བུ་མོ་སྐལ་ཆེན་རྣམས། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གནོད་པར་བྱེད། །གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་མདངས་འཕྲོག་པ། །སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་ཁྲག་འཐུང་བ། །གསུས་ཆེན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་སྒྲ་ཡང་ཆེ། །མགྲིན་བཅུ་པོ་ལ་མིག་སྟོང་པོ། །གདོན་ཆེན་མིག་ནི་དམར་པོ་རྣམས། །འཁོར་ནི་མང་པོ་རྣམས་གཏང་སྟེ།། ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་རབ་ཏུ་འཇིགས། །སྦྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་ཐོགས་པ་དང༌། །ལག་བཞི་ལག་ན་སྒྲོན་མ་ཐོགས། །ལག་ན་མཚོན་དང་མི་ལྤགས་ཐོགས། །རྡོ་རྗེ་མདུང་རྩེ་ལག་ན་ཐོགས། །རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་གཏམ་བརྒལ་ནས། །ཕྱོགས་ཀུན་དུ་ནི་གྲགས་པར་བྱེད། །དེ་ཡི་གནས་ན་འགོད་པ་ཡི། །ཟབ་མོ་ཡི་ནི་རྟག་ཏུ་བསྐྱང༌། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཏུ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱང་འཛིན། །ཤ་ཁྲག་དྲོན་མོར་བཅས་པ་ལ། །རྣམ་པར་འཁྲུལ་ཅིང་འདོད་པའི་གཟུགས། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་མ་རུངས་པ། །
― DTG072_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །གཞོན་ནུ་སྒྲ་ཟིན་བསྒོམ་པ་ལ། །དྲག་ཤུལ་གྱིས་ནི་གནོད་པ་བྱས། །ཀླུའི་གདོན་དང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་གྱིས་བསྒོམ་པར་མི་སྟེར་ཞིང་དྲག་ཤུལ་གྱིས་འཚེ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྲིན་པོའི་གདོན་རྣམས་དང་མིའམ་ཅིའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །མི་འམ་ཅི་དང་སྲིན་པོ་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་བསྟན་པ། །ཁ་ཅིག་མཚོན་གྱིས་རབ་ཏུ་འཚེ། །ལུས་དང་འབྲལ་བདག་ཏུ་སྣང༌། །རྣམ་པར་འཁྲུགས་ཤིང་འདོད་ལ་མོས། །རྒྱུ་མའི་ཕྲེང་བས་ཀུན་དུ་དཀྲིས། །རྩེ་གསུམ་མདུང་གིས་རབ་འདེབས་ཤིང༌། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད། །མི་བཟད་པ་ཡི་དབུགས་འབྱིན་ཅིང༌། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་སྐྲག་པར་བྱེད། །སྲོག་ཆགས་རྒྱུད་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང༌། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་རི་ཡང་ཐོགས། །ལ་ལ་རལ་གྲི་འཁོར་ལོ་ཐོགས། །བགེགས་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོད་རྣམས་ཏེ། །དབྱུག་པས་བསྡིགས་ཤིང་ཁ་དྲག་པོ། །མིག་ཕྱུང་བ་ལ་བཞིན་མི་སྡུག །སྲིན་པོ་སོ་ནི་རྣོ་བ་དང༌། །སྣ་དང་རྣ་བ་བཅད་པ་དང༌། །ལྕེ་བཅད་གདོང་ནི་གཉེར་མ་ཅན། །རྐང་ལག་དག་ནི་འཁུམས་པ་དང༌།། མགོ་བོ་བཅད་པའི་སྲིན་པོ་རྣམས། །སྐབས་ནི་རབ་ཏུ་འཚོལ་བར་བྱེད། །སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག །མི་དག་གི་ནི་ལུས་རྣམས་ལ། །རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་གདོན་དུ་སྣང༌། །སྤུ་ཡི་བར་དང་གནད་རྣམས་དང༌། །དེ་བཞིན་རྨ་ཡི་ཁ་རྣམས་ཟླུམ། །སྲིན་པོ་མིའམ་ཅིའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས། །འཚེ་བ་རབ་ཏུ་བྱས་པའོ། །སྲིན་པོ་དང་མི་འམ་ཅིའི་གདོན་གྱིས། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་བསྟན་ཞིང་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་རྣམས་དང༌། དྲི་ཟའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟོ་འཕྱེ་དྲི་ཟའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས། །སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་འཚེ་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྒྲ་འབྱིན་ནས། །གཞོན་ནུ་དེ་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །རྫ་རྔ་དག་ནི་བརྡུངས་ནས་སུ། །ལ་ལས་རྔ་ཟླུམ་དག་ནི་བརྡུངས། །པི་ཝང་གླིང་བུ་འཁར་རྔ་དང༌། །སྟོབས་ཆེན་རྣམས་ནི་སྒྲ་འབྱིན་ཏེ། །རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །
― DTG072_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གླུ་དང་གར་རྣམས་བྱས་ནས་སུ། །གཞོན་ནུ་དེ་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །ལྟོ་འཕྱེའི་གདོན་རྣམས་དང༌། དྲི་ཟིའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །མི་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། རླུང་ལྷའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡི་མདུན་ན་འཇུག་པ་ཡི། །མི་མ་ཡིན་དང་རླུང་ལྷའི་གདོན། །ལག་པ་བཞི་པ་མ་རུངས་པ། །རྐང་མངས་དང་ནི་རྐང་གཅིག་པ། །རྐང་པ་བཞི་དང་རྐང་པ་གཉིས། །རྐང་པ་སྒྲེང་ལ་སྤྱི་གཙུག་དང༌། །ལུས་མངས་མགོ་བོ་གཅིག་པ་དང༌། །ལུས་གཅིག་པ་ལ་མགོ་བཞི་དང༌། །མིག་མངས་པོ་ལ་ལུས་ཕྱེད་དང༌། །མིག་གཅིག་ལྟོ་བ་བཅུ་གཉིས་དང༌། །བོང་བུ་རྔ་མོ་གླང་ཆེན་མགོ །ལག་པ་སྒྲེང་ལ་མགོ་བཏུད་དང༌། །མཚོན་ཆའི་སོ་དང་མཚོན་ཆའི་ལག །མཚོན་ཆའི་རྐང་པ་མི་མ་ཡིན། །ཟངས་ཀྱི་སྐྲ་དང་ཟངས་ཀྱི་སོ། །ཟངས་ཀྱི་མིག་དང་ཟངས་ཀྱི་ལག །ཟངས་ཀྱི་སྣ་དང་ལྕགས་ཀྱི་ཁ། །རྐང་ལག་ཀུན་དུ་འབར་བ་དང༌། །མི་ཡི་ལུས་སུ་གནས་པ་རྣམས། །སྒུར་ཞར་ལྦ་བ་གསུམ་ཡོད་པ། །མིག་མི་སྡུག་ལ་ཁ་གླལ་བ། །ཆུ་སྲིན་དག་གི་གཟུགས་དང་ནི། །གཟུགས་མི་སྡུག་ལ་ཁ་རལ་པོ། །མཆུ་འཕྱངས་བོ་དང་སོ་ཡོན་པོ། །རབ་ཏུ་གདུག་པ་ཁྲོ་གཉེར་ཅན། །གསུས་པོ་ཆེ་དང་བུམ་སྣ་བོ། །རྣ་འཕྱངས་པ་དང་རྣ་བ་མེད། །ལག་རིངས་དང་ནི་རྣ་བ་རིང༌། །སྣ་ཡི་རྩེ་དང་ལག་རྩེ་རིང༌། ལུས་བསྐམས་ལུས་ནི་རིང་བ་དང༌། །སྐྲ་རིང་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་དང༌། །རྐང་པ་མིད་པ་ཕྲ་བ་དང༌། །དྲི་ནག་བ་དང་བུམ་ལྟོ་བོ། །ཡན་ལག་ཆུ་སྲིན་འདྲ་བ་དང༌། །མི་མ་ཡིན་དང་རླུང་ལྷའི་སྡེ། མདུན་ལ་རྒྱུ་ཞིང་ལྟས་ངན་བསྟན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཚེ་བྱེད་པ། །གཞོན་ནུས་ལུས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །མི་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་དང་རླུང་ལྷའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཟུགས་བསྟན་ཞིང་གཞོན་ནུའི་ལུས་ལ་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་དགས་འབྱུང་པོའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས། །ཕྱོགས་བཞི་ལ་ནི་གནོད་བྱེད་པ། །མི་སྡུག་གཟུགས་ནི་བསྟན་ནས་སུ། །དྲག་པོའི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲ་
― DTG072_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་འབྱིན། །ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། །གཏུན་ཤིང་ཐོ་བ་འདྲ་བའི་ལྟོ། །རྣམ་ལྟོ་བ་ལ་རྣ་བོ་ཆེ། །གྱེན་དུ་བརྫེས་སྐྲ་རབ་ཏུ་དམར། །མགོ་བོ་ཆེ་ལ་མཇུག་རིངས་པོ། །སྐེམ་པོ་སྒྲུར་པོ་བུམ་ལྟོ་བོ། །རི་རབ་རྩེ་མོ་འགུལ་ནས་སུ། །མེ་མདག་གི་ནི་ཆར་པ་འབེབས། །ལྡོན་ཤིང་རི་རབ་རྡོ་བ་དང༌། །སྤྲིན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་མདོག་འདྲ་བ། །དུང་དང་རྔ་ཆེན་རྫ་རྔ་དང༌། །འབྱུང་པོ་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་རྡུང༌། །ཤིན་ཏུ་མི་སྲུན་ཐལ་མདོག་འདྲ། །མགལ་བ་ཆུ་ལ་བཅུག་པའི་མདོག །ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང་ཤལ་དགའ། །བཞིན་མི་སྡུག་ཅིང་གཟུགས་ཆེ་བ། །ཀེང་རུས་གཟུགས་ནི་སྐྲ་རིངས་པོ། །མིག་ཡོ་ཁ་ཡོ་མགོ་གཉིས་པ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་གནོད་བྱས་ནས། །གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་ཅིང་སྲོག་ཀྱང་འཕྲོག །ཕྱོགས་བཞི་དག་ནས་གནོད་པ་པོ། །གཞོན་ནུ་སྒྲ་ཟིན་འཚེ་བར་བྱས། །ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་དང་འབྱུང་པོའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་བྱས་སོ། །ཤ་ཟའི་གདོན་རྣམས་དང་གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་གྲུལ་བུམ་གདོན་རྣམས་ནི། །སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་ལུས་ངན་པོ། །གསུས་པོ་ཆེ་ལ་མགོ་བོ་ཆེ། །མིག་ཟླུམ་སྣ་ནི་སྦྲུལ་འདྲ་བ། །ལ་ལ་ཆུ་སྲིན་སྣ་འདྲ་སྟེ། །སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱིས་གར་ཡང་ཁྱབ། །ས་གཡོ་བྱེད་ཅིང་རི་རབ་འགུལ། །མ་རུངས་པ་ནི་འབེབས་བྱེད་པ། །སྐེ་བ་ཆེ་ལ་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །ལ་ལ་མི་ལྤགས་ཐོགས་ནས་སུ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །མི་ཡི་གཟུགས་ལ་ཞུགས་ནས་སུ། །མཛེ་ཡི་ནང་རྣམས་གཏོང་བའི་བདག །དེ་བཞིན་ཕྲན་ཚེགས་ནད་གཏང་བ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད། །གྲུལ་བུམ་རྔ་བྲན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ། །འཇིགས་པའི་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱིན། །མིད་པོ་ཆེ་ལ་བོང་བུའི་སྒྲ། །ནག་པོ་སྔོན་པོ་སེར་པོ་དང༌། །དམར་སེར་མེ་ལྟར་དམར་སེར་དང༌། །ཁབ་འདྲའི་སྤུ་དང་རལ་གྲིའི་སྐྲ། །དམར་པོ་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་རྣམས། །མི་རོ་དག་ནི་ཁྱེར་ནས་སུ། །ཟ་བཞིན་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱུག །སོ་རྣོན་ལག་པ་དམར་པོ་དང༌། །མཆུ་ནི་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་དང༌། །ལུས་ཕྱེད་དག་ནི་ཟོས་པ་
― DTG072_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། །མཁལ་མ་སྙིང་དང་ནང་གྲོལ་གྱིས། །སྙིམ་པ་ཤིན་ཏུ་གང་བ་དང༌། །བྱིན་པ་དག་ནི་ཟ་བཞིན་དུ། །མེར་མེར་པོ་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི། །རྐང་ལག་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱང་འཕྲོགས། །ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་ལུས་ཀྱིས་སུ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཁྲག་གིས་རབ་ཏུ་གང་བ་ཡི། །མི་ཡི་པགས་པ་ཐོགས་ནས་སུ། །མི་བཟད་དུག་གིས་ཀུན་བསྐུས་ཏེ། །ཕྱོགས་ཕྱོགས་དག་ཏུ་རྣམ་པར་རྒྱུགས། །གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་དག་དང༌། །ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་རྣམ་པར་འཐོར། །རླུང་དང་བད་ཀན་མཁྲིས་པ་རྣམས། །ཕྱོགས་བཞི་དག་ཏུ་འཁྲུག་པར་བྱེད། །ཤ་ཟ་གྲུལ་བུམ་གདོན་རྣམས་ནི། །གཞོན་ནུ་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད། །ཤ་ཟ་གྲུལ་བུམ་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནད་བཏང་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །གཟིག་རྣམས་དང༌། བྱ་རོག་རྣམས་དང༌། འུག་པ་རྣམས་དང༌། གྲོག་སྦུར་དང༌། སྡིག་བ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་འཁྲུལ་ཞིང་འདོད་པའི་གཟུགས། །སེང་གེ་དང་ནི་སྟག་དང་རྟ། །མ་ཧེ་བ་ལང་བོང་བུ་དང༌། །གླང་པོ་ཆེ་ཡི་གཟུགས་འདྲ་དང༌། །དོམ་དང་ལུག་དང་སྤྱང་ཀི་དང༌། །ཁྱི་དང་ཝ་དང་ར་དག་དང༌། །བྱི་ལ་བྱི་བ་སྤྲེའུའི་གཟུགས། །བསེ་དང་ཕག་དང་དྲེད་མོ་དང༌། །ཉ་དང་རུས་སྦལ་དག་གི་གཟུགས། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་སྲམ་གྱི་གཟུགས། །ཁྭ་དང་འུག་པ་ཁུ་བྱུག་དང༌། །བྱ་རོག་ཁྲ་དང་ཉ་མིད་ཅན། །རྨ་བྱ་དང་པ་ཐི་བ་དང༌། །ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ནི་བྱ་རྣམས་དང༌། །ཁ་ཅིག་བྱ་གག་གཟུགས་རྣམས་སུ། །གདོན་རྣམས་ལ་ནི་མི་ཡིས་མཐོང༌། །འདབ་བཟངས་བྱ་ཡི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང༌། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཁ་ཅིག་མི་ཡི་མགོ་ཅན་ལ། །ལུས་ནི་བྱ་གག་བོང་བུ་འདྲ། །ཁ་ཅིག་མཚོན་གྱིས་རབ་ཏུ་འཚེ། །ལུས་དང་བྲལ་བ་དག་ཏུ་སྣང༌། །ས་དང་བར་སྣང་ཕྱོགས་དག་ཏུ། །ཁེངས་ནས་སེམས་ཅན་བྱུང་བ་སྟེ། །གཞོན་ནུའི་ལུས་ལ་རྣམ་པར་ཟ། །བསྡད་པ་གང་དང་གང་རྣམས་སུ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་འདུག་མི་སྟེར། །བར་སྣང་ཚོགས་ནས་བྱུང་ནས་སུ། །གཞོན་ནུའི་ལུས་ལ་འཚེ་བར་བྱས། །གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་འདུག་མི་སྟེར་ཞིང༌། །ལུས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་
― DTG072_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞགས་པ་རལ་གྲི་འཛིན་རྣམས་དང༌། །མདའ་གཞུ་མདུང་རྣམས་ཐོགས་ནས་སུ། །སྐྲ་འཛིངས་སྐྲ་མདུད་སྤྱི་གཙུག་ཏུ། །ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། །ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་མི་སྟོན་ཏོ། །མི་རྒོད་མང་པོ་དེར་བྱུང་ནས། །བསྡིགས་ཤིང་འཚོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །ཁྲིད་པའི་ཚུལ་ནི་བསྟན་ནས་སུ། །མཚོན་གྱིས་བརྡེགས་ཤིང་བསྡིགས་པར་བྱེད། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནོད་བྱེད་པ། །མི་རྒོད་དེ་རྣམས་སྡིག་པ་ཅན། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་དྲི་ཟ་དང༌། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་ལྷ་མ་ཡིན། །ཉིན་གསུམ་པ་ཡི་སྨྱོ་བྱེད་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་རི་དགས་དང། །འཇིགས་རྟེན་འཚེ་བ་གང་ཡིན་པ། །གདོན་སྦྱིན་སྲིན་པོ་མ་རུངས་རྣམས། །འདིར་ནི་འཁོད་དེ་གཞོན་ནུ་ལ། །དྲག་ཤུལ་གྱིས་ནི་གནོད་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་བྱ་རོག་འུག་པ་དང༌། །བྱ་གག་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཡིས། །བར་སྣང་དག་ལ་འཚེ་བར་བྱས། །གདོན་རྣམས་དེ་རྣམས་དག་གིས་ནི། །ལོག་པར་བསྟན་ནས་འཚེ་བྱེད་པ། །བུད་མེད་དག་དང་སྐྱེས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་བུ་ཕོ་བུ་མོ་དང༌། །མངལ་ན་གནས་པའང་འཇིག་པར་བྱེད། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་གཏོགས་པའང་འཚེ། །སྐར་མ་དག་དང་ཉི་ཟླ་དང༌། །གཏུམ་པའི་གཟའ་རྣམས་གནོད་པར་བགྱིད། །ལོ་ཏོག་ས་བོན་འབྲས་བུ་དང༌། །མེ་ཏོག་སྨན་དང་ཟས་སྐོམ་དང༌། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་དཔལ་འཕྲོག་ཅིང༌། །མཐོན་པོ་རྣམས་ནི་དམའ་བར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་སྣང་བ་རྣམས། །དམག་དང་འཐབ་མོ་ཤ་གཉེར་དང༌། །ཚིག་གམ་གཞིག་གམ་གསང་བྱ་བ། །དེ་ཀུན་འབྱུང་པོའི་རྣམ་པར་སྒྱུར། །སྦེད་ཅིག་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། །ལོག་པར་བྱེད་ཅིང་དགད་པར་འགྱེད། །འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་ལྟ་བར་བགྱིད། །དགྲར་འགྱུར་པ་ཡང་སྟོན་པར་བགྱིད། །སྡིག་པའི་རྨི་ལམ་མཐོང་བར་བགྱིད། །ཉལ་བ་དག་ལ་གནོད་པར་བགྱིད། །སྒོ་ནས་སེ་གོལ་སྒྲ་ཕྱུང་ཞིང༌། །མི་སྙན་བརྗོད་དེ་ཟ་བར་བགྱིད། །མཛའ་བོ་གཉེན་བཤེས་གཟུགས་དག་ཏུ། །དགའ་ཞིང་དཀའ་མཆིད་སྨྲ་བར་བགྱིད། །བུ་མོ་སྡུ་གུའི་གཟུགས་དག་ཏུ། །འདོད་པ་སྤྱོད་པར་དགའ་བར་བགྱིད། །ཉི་མ་སྐར་མའི་གཟུགས་དང་ནི། །ཟླ་བའི་གཟུགས་
― DTG072_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་གདའ་བར་བགྱིད། །རླུང་དང་སྐར་མདའ་ལྕེ་གཟུགས་སུ། །དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་གདའ། །སྐར་མའི་ཚོགས་དང་འདྲ་བ་དག །འཇིགས་པར་བགྱིད་པ་ཝ་དང་ཁྱིར། །རྣམ་པར་སྤྲུལ་ནས་ལྗོན་ཤིང་དང༌། །མཆོད་རྟེན་དག་གི་གནས་ན་གདའ། །སྐྱེས་པ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་མཛེས་ལས། །འབར་ཞིང་ཤིང་རྟའི་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །ནད་རྣམས་དང་ནི་ཤུལ་དག་ཏུ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྗེས་ཀྱང་སྟོན། །གྲོང་ཁྱེར་དག་དང་ཁྱིམ་རྣམས་ཀྱི། །སྒོ་ཡང་གདོན་ཆེན་དེ་དག་འབྱེད། །སྲོག་དང་ལུས་ཀྱང་བླངས་བགྱིས་ཤིང༌། །ལམ་དན་ཀུན་དུ་སྐོར་བར་བགྱིད། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དག་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྒྲ་རྣམས་དང༌། །རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་ནད་ཀྱི་རྣམས། །ལུས་ལ་ན་བ་གནས་པར་སྟོན། །ནད་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང༌། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་བགྱིད། །ཇི་སྙེད་འཇིག་རྟེན་རང་བཞིན་དག །ཐམས་ཅད་ལོག་པར་དེ་དག་སྟོན། །དེ་བཞིན་ལོག་པར་སྟོན་བྱེད་པ། །འཇིག་རྟེན་ལ་ནི་འཇིགས་པར་བྱེད། །འཚེ་བ་སྒྲ་ཟིན་གཞོན་ནུ་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅིང་གནོད་པར་བྱེད། །གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་གནོད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། ཞེ་སྡང་བྱས་ཤིང་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ལྔ་ཁོང་དུ་ཤར་བས་ཞེ་སྡང་བྱས་ཤིང་ང་རྒྱལ་ཆེ་བ་དང༌། མ་ཤེས་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ། མ་སྙན་པར་སྙན་པར་སྨྲ་བ། རང་གི་རིག་པས་བསྒྲུབས་པ་བྱས་པ། རང་གི་རིག་པས་སྨྲ་ཞིང་གཞན་ལ་སྟོན་པ། བླ་མ་ལ་མི་ཞུ་ཞིང༌། རང་རིག་གིས་བསྟན་པ་དང༌། བླ་མའི་རིག་པ་བཞག་ཅིང་རང་རིག་སྨྲ་བ་དང༌། ལུང་དང་བཀའ་ལ་མི་བརྟེན་ཅིང༌། རང་གི་ང་རྒྱལ་གྱིས་རང་བཟོ་བྱས་པ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་མནར་མེད་དུ་སྐྱེ་སྟེ། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཡང༌། སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱིན་ཅིང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཅིང་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཕར་འཐེན་ཚུན་འཐེན་བྱས་ཤིང་རང་གི་ལུས་ལ་རང་དབང་མེད་དོ། །གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་དེ་
― DTG072_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང་འདར་ཏེ། ལུས་ལ་ཡང་ན་ཚས་ཐེབས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲན་ཞིང་སྐད་སྣ་ཚོགས་འབྱིན་ཞིང་ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་ཧུད་ཟེར་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་གསོལ་ལོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་གསོལ་ལོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་གསོལ་ལོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང༌། གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ལན་ཅིག་གཞག་གོ །བཞག་མ་ཐག་ཏུ་བསིལ་བ་ཚལ་ནས་བྲོས་ཏེ། བྲོས་མ་ཐག་ཏུ་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་དེད་པ་དང༌། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་མདོག་ཤོར་ཞིང༌། བ་སྤུ་ཡང་གྱེན་ལ་ལོག་སྟེ། ཧག་ཟད་ཅིང་འཇིགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ༌། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གདོན་གྱིས་ཟིན་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གཉིས་པའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་གྱིས་ཟིན་པའི་དེ་ནས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རིག་ལ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཕྱིན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཚེ་བར་བྱས་པས། འཇིགས་ཤིང་མདོག་ཀྱང་ཤོར་ཏེ། བ་སྤུ་རྣམས་གྱེན་དུ་ལོག་ཅིང༌། གཡེངས་ཏེ་ཕར་ལྟ་ཚུར་ལྟ་བྱས་ཤིང༌། གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིར་འབྲང་ངོ་སེམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བག་ཆགས་ཤེས་བྱའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ། དེ་ཁོན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་པ་རྡོ་རྗེའི་སེང་གེ་པདྨ་ཆེན་པོའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་རང་བཞིན་གྱི་ས་གཞི་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་ཕ་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྤྱན་སྔར་འཇིགས་ཤིང་ལུས་པོ་ཐམས་ཅད་འདར་བ་དང་ཁ་ནས་དབུགས་ཀྱང་འཐོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གདོན་གྱིས་བཏབ་པའི་འཇིགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱའོ། །བཅོམ་
― DTG072_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ། མཆི་མ་བླགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་གྱིས་བཏབ་པའི་ཡུས་ཀྱིས། ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་ཧུད་ཟེར་ཞིང་དབྱར་གྱི་ཆར་བཞིན་དུ་གདོང་གི་མཆི་མ་མི་ཐུབ་པོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཡུས་ཆེ་བ་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་སྔོན་གྱི་བྱ་བ་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ་ཞེས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ངའི་མདུན་དུ་འདུག་ནས་མཆི་མ་བླག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས། དེས་ཚིག་གི་གཏམ་དྲིས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་སྨྲས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དེས་ཚིག་གི་གཏམ་སྨྲས་ཤིང་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་དང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དང༌། བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་བར་ན་དཔག་ཚད་གཅིག་ཡོད་དེ། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རིའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་རོ་ཐམས་ཅད་བསྐྱལ་བའི་ས། རྣམ་རྟོག་གསུམ་བཅོམ་པའི་བསིལ་བའི་ཚལ་ལོ། །རྣམ་རྟོག་གསུམ་དང༌། བསིལ་བའི་ཚལ་ནི་ངེས་ཚིག་གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསིལ་བའི་ཚལ་དེ་ཡང༌། འཇིགས་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་སྒོམ་ཞིང༌། བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་སྤངས་པས་འཇིགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ངོ་ཚའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡི་དགས་དང༌། རོ་ཡང་གཅེར་བུར་གནས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡང་མི་རྟག་སྟེ། དེའི་ངོ་བོར་བཞག་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་
― DTG072_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་ཚ་བའི་རྣམ་རྟོག་དང་འདྲལ་བའོ། །སྐྱུགས་བྲོ་བའི་རྣམ་རྟོག་ནི་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དེ་ལ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། རོའི་རྣམ་པ་མི་གཅིག་པ་དང་ཤ་དང་ཁྲག་དང་ཀླད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁེངས་པའི་ས་གཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་ལུས་ལས་རྣག་དང་མཆིལ་མ་དང་རྒྱུ་མ་དང་གཅི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནས་དེ་བྱུང་སྟེ། དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཞི། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ལམ། སྒྱུ་མ་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ། མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དུག་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པས་ན་བསིལ་བའི་ཚལ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ངག་ཡིད་ཞི་བར་བྱེད་པས་ན། བསིལ་བའི་ཚལ་ཡིན་ཞེས། ཡང་ན་བསིལ་བའི་ཚལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་ན་མ་ཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུག་ལྔའི་རང་བཞིན་གྱིས་ང་རྒྱལ་དང་ཞེ་སྡང་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་ཀྱང་ཤས་ཆེ་ཞིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་ཞུ་ཞིང་བདག་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་ནས་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་མཆིས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དབུས་སུ་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མྱོང་བ་ཞེས་པའོ། །ལྷའི་གདོན་རྣམས་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་ཡང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཅིང༌། ལྷའི་འཁོར་ཕོ་དང་ལྷའི་འཁོར་མོ་སྣ་ཚོགས་པ་བྱེ་བ་སྟོང་གི་ལྷ་དང༌། བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་ཀྱང་འཚེ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀླུའི་གདོན་རྣམས་དང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་ནད་ཐམས་ཅད་གཏོང་ཞིང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཀླུ་དང༌། བྱེ་བ་སྟོང་གི་གནོད་སྦྱིན་དང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཀླུའི་གཡོག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་འཚེ་བར་བྱས་སོ། །སྲིན་
― DTG072_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་གདོན་རྣམས་དང༌། མིའམ་ཅིའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང༌། གདོན་དེ་གཉིས་ནི་དཔོན་གཡོག་དང་བཅས་ཤིང༌། བྱེ་བ་སྟོང་དང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་ལ་འཚེ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་པའོ། །དྲི་ཟའི་གདོན་རྣམས་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླུ་ལེན་ཞིང་བྲོ་རྡུང་ཞིང་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཏེ། གདོན་དེ་གཉིས་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་པ་བྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་གནོད་བ་བསྐྱལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མིའི་གདོན་རྣམས་དང༌། རླུང་ལྷའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ནང་ན། གཟུགས་དང་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཤིང་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཡོག་དང་འཁོར་མང་པོ་འདུས་ཤིང་སྒོམ་དུ་མི་སྟེར་བའོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་རྣམས་དང་འབྱུང་པོའི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་དེ་གཉིས་ཀྱང་བཞིན་མི་སྡུག་ཅིང། མདུན་དུ་ལྟར་བྱུང་སྟེ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཅིང་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའོ། །ཤ་ཟའི་གདོན་རྣམས་དང༌། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུས་པོ་ཆེ་ལ་མགོ་ཆེ་བ་མང་པོ་འདུས་ནས་བྱུང་སྟེ། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཞི་ནས་འཚེ་བར་བྱས་པའོ། །གཟིག་རྣམས་དང་བྱ་རོག་རྣམས་དང་འུག་པ་རྣམས་དང་གྲོག་སྤུར་རྣམས་དང་སྡིག་སྤྲུལ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་དང་བར་སྣང་ལ་རྒྱུ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ལུས་ལ་འཚེ་བར་བྱས་ཤིང་བདག་ལ་ན་ཚ་བྱུང་ངོ་ཞེས་པའོ། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། བདག་ཤིན་ཏུ་གཙེས་པ་ལགས་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་རྒོད་མཚོན་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་བགེགས་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མྱོང་ཞིང་འཚེ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་སྨྲས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་དམིགས་ལ་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་ཁྱུ་མཆོག་དང་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏི་མུག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་ང་རྒྱལ་དང༌། ཕྲག་དོག་བྱས་ཏེ་ད་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་བེ་ཅོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། བསིལ་བ་ནི་ལོངས་སྐུའོ། །ཚལ་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ། བེ་ཅོན་ནི་ཆང་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིག་པ་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །སྔགས་ནི་མ་མནྟྲ་སྟེ་སྐྱོབ་པ་དང་སྲུང་བའོ། །དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །བསིལ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཉིས་ཀ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚལ་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ནམ་མཁས་ཁྱབ་པ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པའོ། །བེ་ཅོན་གྱི་ལྷའི་གདོན་རྣམས་ཀྱི་ཆད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྐུན་པོ་དང་ཆུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཆད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་གཤིན་རྗེ་དང་འཁོར་བ་ན་འབྲལ་ཏེ། དེ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་བེ་ཅོན་ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་བསིལ་བའི་ཚལ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཞི་བར་བྱས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །གཟུངས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུངས་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་གཟུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དག་པར་གཟུང་ཞིང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སེམས་བཞག་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གར་གཤེགས་པའི་སར་འཁོར་བའོ། །དགེ་སློང་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་མ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱི་མ་དང༌། དགེ་སློང་མ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བསྙེན་རྣམས་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང༌། བཙུན་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྲུང་བ་དང༌། བསྐྱབ་པ་དང༌། སྦ་བ་དང༌། ཡུན་རིངས་པོའི་དོན་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་
― DTG072_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་འཆང་བར་གྱུར་ན། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་ཞིང་བདེ་བ་ཐོབ་པའོ། །ལྷ་དང་མིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་གུས་པར་བྱེད་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས། རིག་སྔགས་འདི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ལས། ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་པའོ། །སློབ་དཔོན་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་གསུངས་པ་ནི། མཚོན་པ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །མཚོན་བྱེད་རིག་སྔགས་རྒྱལ་མོ་ལ། །ཕྱག་མཚན་སྐུ་མདོག་བསྟན་པ་སྟེ། །ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མཚོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་པོ། །རིག་སྔགས་ཉིད་སྒོམ་པ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མཚོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་དང་སྐུ་མདོག་ནི་གང་ཞེ་ན། ཞལ་གསུམ་པ་ཕྱག་དྲུག་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ་ཞལ་གཡས་དཀར་པོ། གཡོན་དམར་བ་ལོ་བཅུ་དྲུག་པའི་གཟུགས་སུ་བཞུགས་པ་ཕྱག་གཡས་པ་གསུམ་ན། རལ་གྲི་དང༌། སྐྱབས་སྦྱིན་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེའོ། །གཡོན་པ་གསུམ་ན་བུམ་པའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཞགས་པ་དང་ལྕགས་ཀྱུའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། པདྨའི་སྟེང་ན་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཀྱི་རིགས་རླུང་གི་ཁམས་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཏྲཾ་གི་ཡིག་འབྲུ་ལས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་འཕྲོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨ་ང་གཱ་བ་ང་གཱ་བྷཾ་གཱ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དང་དབང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྒྱ་བྱིན་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་པ་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་ལ་དཔྲལ་
― DTG072_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་མིག་ཕྲེང་ལ་ཡོད་པ། ལྷའི་དབུ་རྒྱན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རྡོ་རྗེ་དང་མདའོ། །གཡོན་པ་གཉིས་ན་གདུགས་དང༌། གཞུ་བསྣམས་པ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་དབུ་སྐྲ་ཐོར་ཚུགས་ཅན་གཡས་པ་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང་བེ་ཅོན་འཛིན་པ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་ཞགས་པ་དང་ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པའོ། །མ་ཧེ་ལ་ཞོན་པ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྟེ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་གོ་ཆ་གྱོན་པ། །གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་པདྨ་དཀར་པོ་བསྣམས་པ། གཡས་པ་ན་རལ་གྲི་གཡོན་པ་ན་རི་བོང་གི་རྒྱལ་མཚན་བསྣམས་པའོ། །རྔ་མོ་དཀར་པོའི་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆུ་ལྷ་དང་ཞེས་པ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་སྤྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་བཅས་པ་ཕྱག་གཡས་པའི་དང་པོ་ན་པདྨ་དམར་པོ་སྟེ། འོག་མ་ནི་རིན་པོ་ཆེའོ། །གཡོན་པ་དང་པོ་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་འོག་མ་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པ་སྟེ། ཆུ་སྲིན་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དང་ཉི་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཕྱག་བཞི་པ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་པདྨ་དམར་པོ་འཛིན་པ། གཡས་ན་རལ་གྲི་གཡོན་པ་ན་ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པའོ། །ཤིང་རྟ་དང་བཅས་ཤིང་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་རླུང་ལྷ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་སྔོ་སྐྱ་ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་བ་དན་དང་ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པ་གཡོན་པ་གཉིས་ན་རླུང་འཁྱིལ་བ་དང༌། བུམ་པ་བསྣམས་ཤིང་ཤ་བ་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་གཟི་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྟེ། སྐུ་མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་སྦྲུལ་ཞགས་འཛིན་ཞིང༌། གཡོན་ན་ཨ་འབྲས་འཛིན་པ་ཀུ་བེ་རལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། པ་བསངས་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། །ཕྱག་གཡས་ན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་གཡོན་པ་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པ། པདྨའི་གདན་ལ་ཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེའི་དབྱུག་ཏོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་དམར་ནག་ཕྱག་
― DTG072_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡས་པ་གཉིས་ན། རལ་གྲི་དང་ཐོབ་བསྣམས་པ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་ཞགས་པ་དང་སྡིགས་མཛུབ་མཛད་ཅིང༌། རོ་ལངས་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་མེའི་དབྱུག་ཏོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་ལྷའི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་དམར་པོ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རྩེ་གཅིག་དང་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པ། གཡོན་པ་མེ་འབར་བ་དང་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པར་སྐྱེས་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དབྱུག་ཏོ་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དམར་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཁྲོ་བོ། གཡས་ན་དབྱུག་ཏོ་མིག་ཅན་འཛིན་པ། གཡོན་པ་ནི་མི་མགོ་སྡིགས་མཛུབ་བསྣམས་པ། ར་དམར་པོ་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་ཕྱག་གཡས་ན་བུ་སྟི་བསྣམས་པ། གཡོན་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པ། བྲག་གི་གདན་ལ་ཞུགས་པའོ།། རྒྱལ་པོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུར་བུ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་བསྣམས་ཤིང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལག་པ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་ནག་ཕྱག་གཡས་ན་རལ་གྲི་གཡོན་ན་སྡིགས་མཛུབ་རུས་སྦལ་ལ་ཞོན་པ། རྒྱལ་པོ་རྣམ་པར་གཟིགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རཱ་ཧུ་ལ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་རོ་སྨད་མེད་པ་ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་བསྣམས་པ། སྤྲིན་གྱི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་འབྱུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། ཐལ་བའི་མདོག་ཅན་སྤྱན་གསུམ་པ་ཕྱག་གཡས་བ་གཉིས་ན་རྩེ་གསུམ་དང་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས་བསྣམས་པ། གཡོན་གཉིས་ན་ཕྲེང་བ་དང༌། ཨ་འབྲས་བསྣམས་པ་གླང་ལ་ཞོན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟིའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ན་འཁོར་ལོ་དང༌། མཆོད་རྟེན་བསྣམས་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་འཕགས་
― DTG072_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཏེ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་དབྱུག་ཏོ་དང་ཐོབ་བསྣམས་པ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཕྱག་གཡས་པ་ན་པདྨ། གཉིས་པ་ན་དགྲ་སྟ། གཡོན་དང་པོ་ན་སྤྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་གཉིས་པ་དུང་བསྣམས་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ལུས་ངན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཏེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ། ཕྱག་གཡས་ཀྱི་དང་པོ་ན་རལ་གྲི་།འོག་མ་དབྱུག་ཏོ། །གཡོན་པ་ན་ནེའུ་ལེ། འོག་མ་ན་བུམ་པ། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞལ་བཞི་པ་ཕྱག་བཞི་པ་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། །སྤྱན་གསུམ་པ་ཕྱག་གཡས་ན་དབྱུ་གུ་རྩེ་གསུམ། འོག་མན་མཆོད་སྦྱིན། གཡོན་དང་པོ་ན་ཕྲེང་བ། འོག་མ་ན་བུམ་པ་སྤྱི་བླུགས། པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་སྤྲུལ་སྐུའི་རང་བཞིན་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཤད་དེ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་འཛམ་བུ་གླིང་གི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་འདྲ་བ། ས་གནོན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ། རྡོ་རྗེའི་སེང་གེ་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆ་བྱད་དུ་བཞུགས་པ། དུས་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྲུང་དུ་གསོལ། སྲུང་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པ་འཆང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་
― DTG072_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང་ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། ཆད་པ་སྤང་བ་དང་མཚོན་ཆ་སྤང་བ་དང་དུག་བསད་པ་དང་དུག་གཞིལ་བ་དང་མཚམས་བཅད་པ་དང་ས་བཅིང་བ་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས། འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རིག་སྔགས་འཆང་བར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། །རིག་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མཚོན་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཞི་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མཚོན་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཞལ་བཞི་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བཞིའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ནི་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་དུག་ལྔ་བཅོམ་ནས། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཤར་བའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྤྱན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་མུན་པ་མུན་ནག་བཅོམ་ནས་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །ཞལ་ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་དང་དམར་པོ་དང་སེར་པོ་བསྟན་པ་ནི། མངོན་སྤྱོད་དང་ཞི་བ་དང་དབང་དང་རྒྱས་པའི་ལས་བཞི་བསྟན་པའོ། །ཁྲོ་བོ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། སྒེག་པ་དང༌། དགོད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མི་གཅིག་པའི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་བརྒྱད་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཡས་དང་བོ་ན་རལ་གྲི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་བློ་དམན་པ་རྣམས་ལ་བློ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །འོག་མ་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་བསྣམས་པ་ནི། སེམས་ཅན་མ་རིག་པའི་ལས་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་འོག་མ་ན་དགྲ་སྟ་བསྣམས་པ་ནི། འཁོར་བ་རྣམས་ལ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཐ་མ་ན་མདའ་
― DTG072_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྣམས་པ་ནི། ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྟན་པའོ། །གཡོན་པའི་དང་པོ་ན་ཞགས་པ་བསྣམས་པ་ནི་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་འདྲེན་པའོ། དེའི་འོག་མས་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པ་ནི། གཏི་མུག་ལ་སོགས་པའི་དུག་ལྔ་གཅོད་པའོ། །དེའི་འོག་མ་ན་རྩེ་གསུམ་བསྣམས་པ་ནི། སྲིད་པ་གསུམ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཐ་མ་ན་གཞུ་བསྣམས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་པ་ནི། བདུད་བཞི་རྣམ་པར་བཅོམ་པའི་བརྡའོ། །པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ་ནི། ཆོས་དེའི་ཉམས་མྱོང་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བའོ། །ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱིས་བྱ་བ་བསྟན་ནས། ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་འདུལ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བཱ་ལ་བཱ་ཏི་ཙ་ར་མ་ཏི་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲ་གཅན་བེ་ཅོན་ཆེན་པོའི་གཟུངས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ། ཆད་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ། ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐར་བ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདི་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ། མཐུ་ཆེ་ཞིང་དཔའ་བ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །རིག་སྔགས་འདི་བཟུང་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པ་འདི་སྐུད་པ་ལ་བཏགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུད་པ་སྔོན་པོ་བྲམ་ཟེའམ། རྒྱལ་རིགས་སམ། རྗེ་རིགས་ལ་སོགས་པའི་བུ་མོ་ལོ་བརྒྱད་ནས་བཅུ་གཉིས་ལོན་པའི་བར་གྱིས་གོས་གཙང་མགོན་ཞིང་ཁྲུས་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ། ཁ་ཟས་དཀར་པོ་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཁ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་ལ་བཀལ་བར་བྱའོ། །རིག་སྔགས་རེ་རེ་ལ་མདུད་པ་རེ་རེ་བོར་ཏེ། རིག་སྔགས་དང་མདུད་པ་ནི་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན། གདོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །མགུལ་ལམ་ལུས་སམ་ལག་པ་ལ་བཏགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོ་གའམ། ཤིང་ཤུན་ནམ། རས་སམ། དར་ལ་སོགས་པ་ལ་བྲིས་ནས་མགུལ་དུ་བཏགས་ཏེ། རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའམ། མཆོད་
― DTG072_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་གྱི་རྩེ་མོའམ། རྔ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཏགས་བས་ཀྱང༌། ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བསྲུང་བར་འགྱུར་ཏེ་མཐོང་བ་ཅམ་ཡང་བསྲུང་ངོ༌། །ཀུན་ནས་དཔག་ཚང་བརྒྱ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་ན་ཡང་རང་གི་ཡུལ་གྱི་སྲུང་བ་བྱས་པས་ཀྱང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་འདི་མཐུ་ཆེ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དྲེའམ་མེ་ཏོག་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་བཞིན་དུ་མཆོད་པར་བྱས་ཏེ་ཆོ་གར་བྱས་ཏེ། གཟུང་བར་བྱས་ཏེ། འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་གུས་པར་བྱས་ན། དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱག་རྒྱ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བསྲུང་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། འདིའི་ལམ་ལས་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདི་འཆང་བ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅིང༌། ད་ལྟར་ཡང་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་ནི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྐུན་པོ་དང༌། མི་རྒོད་དང་གཉེན་བཤེས་ལ་སོགས་པས་ལྟོ་བྱེད་པའི་ཆད་པ་དང་གཞན་ཡང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཆུ་དང་མེའི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །མཚོན་དང་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཡུལ་འགྱེད་པ་དང་གློ་བུར་དུ་འཐབ་པ་སྟེ། དེས་མི་ཚུགས་ཤིང་དུག་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་མི་ཚུག་ས་སོ། །ནད་དང་རིམས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཛེ་ལས་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བད་ཀན་དང་མཁྲིས་པ་དང་རླུང་དང་ལྡན་པ་དང༌། འདུས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནད་དོ། །རིམས་དྲག་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རླུང་ཤས་ཆེ་ཞིང་གཞུ་བཞིན་དུ་གུག་སྟེ། མདའ་བཏང་བ་བཞིན་དུ་རེངས་ནས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་སྦོད་གཏོང་བཏང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་རིག་པ་རྦད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གསང་སྔགས་གཤིན་རྗེ་དང༌། མ་མོ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ངན་སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །རོ་ལོངས་དང༌། ཁྲོ་དུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པ་མཁན་པོས་རོ་ལངས་བསྒྲུབས་ནས་བཏང་སྟེ། དེ་ཡང་དེའི་ཁྲོ་དུག་གིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །མེ་དང་ཆུས་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་མ་ཡིན་བར་འཆི་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དེའི་འཇིགས་པས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་དང༌། སྦྱོར་བས་ལེགས་པར་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་གྲུབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྲི་ཉེས་དང༌། སྨྲ་ཉེས་དང༌། སྒོམ་ཉེས་པ་དང༌། གཏམ་ཉེས་པ་དང༌། ཚུལ་ཉེས་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསོ་བར་བྱས་པའོ། །རིག་སྔགས་འདིའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ཙམ་གྱིས་བར་ཆོད་བྱེད་པའོ། །གདོན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །མ་གྲུབ་པ་རྣམས་གྲུབ་པར་བྱེད། །གྲུབ་པ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་དངོས་གྲུབ་ཉམས་པར་གྱུར་ན། རིག་སྔགས་འདིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐོབ་པ་རྣམས་གཞན་ལམ་བཏང་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་བར་ཆོད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སྦྱོར་བ་འཆིང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱོན་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འཇིགས་པས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་སྦྱོར་བའི་སྔགས་བཏང་སྟེ། དེས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང་བར་ཆོད་དང་བྲལ་བའོ། །ནད་དང་མྱ་ངན་ངང་བགེགས་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུའི་ནད་རྣམས་དང་མྱ་ངན་གྱིས་མི་ཕོག་ཅིང༌། བགེགས་གྱི་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལས་ཐར་བའོ། །འཐབ་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྲ་མ་དང་གཅུགས་དང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་རྣ་བས་མི་ཐོས་ཤིང༌། བདེ་བ་དང་དགེ་བའི་གཏམ་ཐོས་ཏེ། འཐབ་རྩོད་དང་
― DTG072_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉག་ཉོག་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒོམ་པ་ལ་སྒོམ་དུ་མི་སྟེར་བ་དགེ་བ་དང་དགེ་བ་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བགེགས་རིགས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། རིག་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །གདོན་གང་གིས་མི་གཏོང་བ་དེའི་མགོ་ཨརྫ་ཀའི་དོག་པ་བཞིན་དུ་མགོ་ཆལ་པ་བདུན་དུ་འགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱིས་སྲུང་བ་དང་འཆང་བ་དང་སྒོམ་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་མགོ་ཚལ་པ་ཚལ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲོག་དང་བྲལ་ཞིང་དམྱལ་བ་མནར་མེད་དུ་སྐྱེའོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་ཀུན་དུ་འབར་བ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འབར་བ་མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ། དེའི་མགོ་ཨ་རྫ་ཀའི་དོག་པ་བཞིན་དུ་ཚལ་བ་བདུན་དུ་འགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་དང༌། རིག་སྔགས་འདི་འཆང་བ་ལ་བར་ཆོད་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འདིའི་སྒོ་ནས་དགེ་བ་ལ་བར་ཆོད་བྱེད་ན། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དུམ་བུར་བྱས་ཤིང༌། དངོས་པོ་མི་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྤུ་གྲིའི་སོ་ལྟ་བུའི་མཚོན་གྱིས་ཕུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམ་ལས་འདས་ཤིང༌། གདོན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱས་ཏེ། དེའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་རྒྱལ་པོ་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མེ་ལྕེ་འབར་བས་དུམ་བུ་དུམ་བུར་བྱས་ཤིང༌། ཆད་པ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་འཁོར་དུ་གནས་པ་མི་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པའི་གདོན་དེ་ཤི་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་ཆད་པས་ཤི་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་སུ་སྐྱེས་ན། ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་མི་ཚུད་དོ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞོན་ནུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དང་མི་རྒོད་དང་མེ་དང་ཆུ་དང་མཚོན་དང་འབྲོག་དང་དགོན་པ་དང༌།
― DTG072_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངམ་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདིས་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་ཀྱང་སྒོམས་ཤིག །ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག །མཆོད་པར་གྱིས་ཤིག །ཁ་ཏོན་དུ་བྱ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་དེ་དང་དེའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་བདུད་བཞིས་མི་ཚུགས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའོ། །གང་གི་བེ་ཅོན་ཆེན་པོའི་གཟུངས་ཀྱི་རིག་པ་འདི་ལན་ཅིག་བརྗོད་ན། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ད་ལྟར་བྱས་པ་ཡང་དག་སྟེ། སྔོན་དུ་བྱས་པ་ཡང་འདག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐུ་ཆེ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པ། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །བེ་ཅོན་ཆེན་པོའི་གཟུགས་ཀྱི་རིག་སྔགས་འདི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངྒཱའི་ཀླུང་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདིས་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །གསུང་བ་གསུང་བར་འགྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་པའོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་གྱིས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་འདིའི་ལམ་གྱིས་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའོ། །གྲུབ་མཆོག་ཏུ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཀྱང་འགྲུབ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ནི། འཇིག་རྟེན་འདིའི་ས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སའི་འོག་ན་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་ཕྲ་མོའི་དངོས་གྲུབ་ཀྱང་ཡོད་དེ།
― DTG072_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡང་ཞི་བ་དང་རྒྱས་པ་དང་དབང་དང་མངོན་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་གྲུབ་ནི། ས་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མགོ་མཉམ་སྟེ། ནམ་མཁའ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་བོར་ཞིང༌། སྲིད་པ་མ་ཡིན་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་མཆོག་ཏུ་གྲུབ་པའོ། །གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་ཐུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གདོན་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མི་ཐུབ་པའོ། །ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ལ་སོགས་པས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ལ་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། མཆོད་པར་བྱས་ཤིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའོ། །འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པ་སྐྱེལ་བའི་སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྲུང་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ནས། གཞན་ཡང་དེའི་རྩར་བསྡད་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱང་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་འདི་ལུས་ལ་བཏགས་བར་བྱས་སོ། །ཡིད་ལ་བཟུང་ཞིང་ཁ་ཏོན་དུ་བྱས་སོ། །བསྒོམས་པར་བྱས་སོ། །གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གོ་ཆ་གོན་ནས་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་དུག་ལྔ་བོར་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་ནང་དུ་སོང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བསྲུང་བའོ། །ནད་མེད་པ་དང་འཇིགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་གདོན་རྣམས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། ཀླུའི་གདོན་རྣམས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། སྲིན་པོའི་གདོན་རྣམས་དང༌། མིའམ་ཅིའི་གདོན་
― DTG072_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང༌། ལྷོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གདོན་རྣམས་དང༌། དྲི་ཟའི་གདོན་རྣམས་དང༌། མི་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། རླུང་ལྷའི་གདོན་རྣམས་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་རྣམས་དང༌། ཤ་ཟའི་གདོན་རྣམས་དང༌། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་རྣམས་དང༌། གཟིག་རྣམས་དང༌། བྱ་རོག་རྣམས་དང༌། འུག་པ་རྣམས་དང༌། གྲོག་སྦུར་རྣམས་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཆོད་པར་བྱས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པ་ཐོབ་ཅིང༌། ཟག་པ་ཟད་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ཆོ་འཕྲུལ་སྟོན་ནུས་པའོ། །བཀྲ་ཤིས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱིས། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱི་གདོན་འདུལ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་གསུམ་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བརྟག་པ་དང་པོ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལུས་ངན་པོ་དང༌། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། མིག་མི་བཟང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོ་བུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། གྲུལ་བུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་བཅས་པ། དེ་བཞིན་དུ་བུ་དང་ཡང་བཅས་པའོ། །བློན་པོ་དང་བཅས་པ། འཁོར་དང་བཅས། མངག་གཞུག་པ་དང་བཅས། ཕོ་ཉ་དང་བཅས། གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། ཀླུ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། ཐབས་ཅིག་ཏུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆུང་མ་དང༌། བུ་དང་བུ་མོ་དང༌། ཚ་བོ་དང་ཡང་ཚ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །ཁ་དོག་འཕགས་པ་དག་ནམ་ཕྱེད་ན་ལྷགས་ནས། གྲོས་མཐུན་པར་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་དོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འཁོར་བཞི་པོ་དག་དང་བཅས་
― DTG072_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོ་རང་རང་གི་གཟི་བརྗིད་དང་མཐུ་དང་ཁ་དོག་དང་སྟོབས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་བཅས་ཤིང་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ་ཁ་བལྟས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁ་དོག་དང་མཐུས་འོད་ཆེན་པོ་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་སོ་སོ་རང་རང་གི་རང་བཞིན་མཐུའི་ཁ་དོག་ཅེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་ཕ་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། ལྷ་དང་མི་དང༌། འཁོར་མང་པོ་འདུས་པའི་ནང་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འཁོར་དེ་དག་རྣམས་དང་བཅས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས་སོ་སོ་རང་རང་གི་མེ་ཏོག་དང་སྤོས་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་བྱས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འབའ་ཞིག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་གུས་པར་བྱས་ནས། ཡང་དང་ཡང་ང་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་འཁོད་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དབྱངས་གཅིག་སྐད་ཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མཁས་པ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དཔའ་ཆེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་སྣང་བ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་དང་ངོ༌། །མཚན་བཟང་པོ་སུམ་
― DTG072_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་པའོ། །སྦྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ཡང་དཔའ་བ་དང་ཞིང་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་ལ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། བག་ཆགས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་མ་གོས་ཤིང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་བཅོམ་ཞིང༌། འཁོར་བའི་མིང་ཡང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་འདུད་པའོ། །གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་མཁྱེན་པ། །དེ་ནི་ལྷ་རྣམས་མ་འཚལ་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཐུགས་ལ་གཟུང་བ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་པ། སེམས་ཅན་ལྟ་བ་མི་གཅིག་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོ་རང་རང་གི་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ལ་འཇིག་རྟེན་དག་གིས་མི་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལན་དང་པོ་འབུལ་བ་ནི་ཆོས་སྐུའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ལ་དབུལ་བའོ། །ལན་གཉིས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་འབུལ་བའོ། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་ཏེ། སྟོང་གསུམ་ལ་སྐད་ཅིག་མས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བསྟོད་པའོ།། འཇིག་རྟེན་མཁས་པ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དཔའ་ཆེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱའི་གཞིའི་གྲོང་ཁྱེར་རབ་རིམ་པ་བདུན་དང༌། འོབས་རིམ་པ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་འཕར་ལྕགས་ལས་བྱས་ཤིང༌། སྒོ་འཕར་རྣམས་ལ་དྲིལ་བུ་ཤིན་ཏུ་སྒྲ་གསལ་བ་བཏགས་ཏེ་སྒོ་ཕྱེན་དེའི་སྒྲས་དཔག་ཚད་གཅིག་འཁོར་ཡུག་ཏུ་གྲགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཟས་གཙང་མ་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་ལྡན་ནས་སྒྱུ་མ་ཆེན་པོའི་མངལ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་མ་ག་དྷཱའི་དབུས་སུ་རྡོ་རྗེ་གདན་
― DTG072_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་བདུད་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ཞིང༌། དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་ཤཱཀྱའི་བུ་སངས་རྒྱས་ཏེ། གཽ་ཏ་མའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ལ་ཕྱག་འཚལ། བསྟོད་ཅིང་འདུད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་མཁྱེན་པ། །དེ་ནི་ལྷ་རྣམས་མ་འཚལ་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་མཁྱེན་པ། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་སྨོས་ཞེས་ཏེ། རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་ནོར་ཡོད་པ་བཞིན་དུའོ། །རྒྱལ་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞིས་བསྟོད་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞུ་བ་དབུལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་དང་སྤྲོ་ལགས་སམ། འཚོ་བ་དང་ལྡན་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བདེ་བར་གནས་སམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་བདེ་ལགས་སམ། སྙུན་མི་མངའ་ལགས་སམ། ཉམ་ང་བམ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བར་དུ་མཆོད་དམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དུག་གསུམ་པོ་མ་ཤར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ། གནོད་པ་མི་མངའ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པ་བདུད་བཞིའི་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་བར་ཆོད་མ་བྱས་སམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནོད་སྦྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ལ་བར་ཆོད་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཡིད་མི་བདེ་བར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལན་ཚ་དྲག་པོས་ཐེབས་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མངལ་ན་འཚེ་བ་ནི། མིའི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ནས། མེར་མེར་པོ་དང༌། ནུར་ནུར་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཆགས་སུ་མི་སྟེར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆགས་ནས་ཀྱང་མ་ལན་ཚ་དྲག་པོས་ཐེབས་ནས་འཆི་བ་དང་ཤི་རོ་དང་སྐྱེས་ནས་ཤི་བ་དང༌། དེར་མ་ནུས་
― DTG072_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གླགས་གར་རྙེད་པའི་དུས་སུ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའོ། །མངལ་དུ་ཞུགས་པའི་དུས་སུ་ཡང་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་ཅིང༌། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཆུང་བ་ལ་འཇུ་བ་ནི་བ་སྤུའི་རྩེ་མོ་བརྒྱ་སྟོང་ཙམ་གནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆེ་བ་ནི་རི་རབ་བས་ཀྱང་ཆེ་སྟེ། སྟོབས་བཏང་ན་རི་རབ་ཀྱང་འགུལ་ལོ། །རྒྱུ་བའི་དུས་ཁམས་གསུམ་སྐད་ཅིག་མས་རྒྱུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པར་མ་བྱས་སམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིམས་དྲག་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནད་བཞི་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་དེ་ལས་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། ནད་དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་མངའ་འམ་ཞེས་པའོ། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་སྡང་བར་སེམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྐུན་པོ་དང་མི་རྒོད་དང་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་རུངས་པའི་སྡིག་ཅན་གྱི་རིགས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པ་མ་བྱས་སམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་བཞིས་སྙུན་གསོལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་སྙུན་གསོལ་བ་ནི་ལན་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་ང་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ནང་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ངལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་དང་ཡང་སྤྲོད། འཚོ་བ་དང་ཡང་ལྡན། ལུས་ཀྱང་བདེ། ནད་ཀྱང་མེད། ཉམ་ང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དང་པོ་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གསུམ་པ་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་པ་སྟེ། བཞི་པ་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་པའོ། །དེ་བས་ཉམ་མིང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་ངའི་ལུས་ལ་ནི་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ལ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡང་མི་ཚུགས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་
― DTG072_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོ་དགངས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བར་འདོད་པས་ཀྱང་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའི་སྐབས་མ་རྙེད་ཅིང༌། གནོད་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་སྣང་བའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་སེམས་མ་དད་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོས་ཐེབས་ཤིང་ཤི་ནས་ཀྱང་མདའ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་དམྱལ་བར་འགྲོའོ། །དམྱལ་བ་ནས་ཀྱང་ངན་སོང་ནས་ངན་སོང་དུ་མི་ཐར་ཏེ། ཐར་པའི་དུས་ཀྱང་མི་འོང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བླ་མ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གནོད་པར་བྱེད་པར་སེམས་པ་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཁྱེད་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་པའི་འཁོར་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པར་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མངོན་པར་བལྟས་པས་མ་རུངས་པའི་གནོད་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱ་བར་སེམས་སོ། །དེ་སེམས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས་སྨྲ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་བཀའ་སྩལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གསོལ་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་སེམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས་སྲུང་བ་དང་སྦ་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་ཀྱི་ཚིགས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པའོ། །དེའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བ་པ་དང༌། ཕྱག་བགྱི་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཞུ་བའི་སླད་དུ། བདག་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པའི་སེམས་ནི་ཅི་མཆིས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་བསྲུང་བར་འདོད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་
― DTG072_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱིས་གྲགས་པ་ཐོས་པ་དང༌། སྲུང་བ་དང་བདེ་བར་འདོད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་གུས་པར་བྱས་ཤིང༌། ཞུ་བ་དབུལ་བའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་ཤིང་ནད་མེད་དེ། མ་རུངས་པའི་གདོན་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོན་པ་དང་བས་མཐའི་གནས་མལ་འདི་དག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་རོ་ལངས་དང་རོ་དང་ཅེ་སྤྱང་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱའི་ཚོགས་མང་པོ་འདུས་པའི་ས། ཁྱི་དང་ཅེས་སྤྱང་འཐབ་པའི་སྒྲས་འཇིགས་སུ་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རོ་ལངས་དང་ཡི་དགས་ཀྱང་སྐད་འདོན་ཞིང་འཇིགས་སུ་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་བས་མཐའི་གནས་མལ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྡང་བའི་གནོད་སྦྱིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ས་གཞི་ངེར་གནས་པའི་གདོན་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་སྲུན་ཞིང་རོ་ལ་དགའ་སྟེ། གསོན་པའི་ཤ་ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་དེ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཅིང་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་དང༌། སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་ཞིང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གནས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའོ། །རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དེ་རིམས་དེ་དག་ལ་འདུས་ཏེ། ནད་དེ་རྣམས་ཀྱང་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཏང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའོ། །མི་དང་མི་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ས་གཞི་དེར་མི་རྒོད་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་བ་སྟེ། གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་མ་ནུས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ་བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལ་གནས་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་
― DTG072_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་ཀྱི་འཁོར་བཞི་པོ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་ད་ལ་གནས་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ནི། སྲོད་དང་ཐོ་རངས་ལ་མི་ཉལ་བར་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟ་བར་ཆོད་ཀྱི་རྐྱེན་ཟློག་པ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མའི་དོན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྒོམས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་བསྒོམ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པར་བགྱིད་པའི་བར་གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ལ་དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཆིས་པར་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ཡང་སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དགེ་བའི་སེམས་ལ་བརྩོན་ཞིང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་སྡང་བ་དང་སྡིག་པའི་སེམས་དང་མི་ལྡན་ཞིང་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་བརྩོན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཆིས་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ལ་མ་དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི། ཆེས་མང་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དང་གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དགེ་བ་ལ་མི་བརྩོན་ཞིང་སྡིག་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་རོ། །སྡིག་པའི་སེམས་དང་སྡང་བའི་སེམས་དང་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་བའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་ལ་རྩོམ་པ་ཉུང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་འཕྲལ་དུ་སྐྱེ་སྟེ། ཕལ་ཆེར་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བ་ཉུང་ཞིང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་བས་ན་འབྱུང་པོ་ཡི་དགས་ཀྱི་ལུས་ཐོབ་ནས་ཀྱང་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་བའོ། །དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་གདོན་དང་འབྱུང་པོ་རྣམས་གླགས་བཙལ་ཞིང༌། དགེ་བ་དང་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བར་ཆོད་བྱས་ནས་མཐོ་རིས་ཐོབ་ཏུ་མི་སྟེར་
― DTG072_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །བཅུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་སྲོད་དང་ཐོ་རངས་ལ་མི་ཉལ་ཞིང་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པར་གནས་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པར་སེམས་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལ་གནོད་པར་བྱས་ནས་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་དང་འདུས་པའི་ནད་བཏང་ཞིང་དགེ་བའི་སྦྱོར་བ་དེ་ཡང་མི་ནུས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མང་པོ་འདུས་པའོ། །སེམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་མི་དགའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། བསྒོམ་སྙིང་མི་འདོད་ཅིང་ལོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མང་པོ་ཡོད་པའོ། །བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་སྲོག་ལ་ཞུགས་ཤིང་འཆི་བར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མང་པོ་ཤ་སྟག་ཡོད་པའོ། །བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་ལྟས་ངན་པ་དང་རྨི་ལམ་ངན་པ་བསྟན་ཞིང་ཕལ་ཆེར་དངོས་པོར་འབྱུང་ཞིང་སྒོམ་དུ་མི་སྟེར་བ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་གང་ཟག་ལ་འཇིགས་པར་བྱས་ཤིང༌། ནམ་སྒོམ་པའི་དུས་སུ་བར་ཆོད་བྱེད་ཅིང་སྒོམ་དུ་སྟེར་བའོ། །དེ་བས་ན་གདོན་དེ་དག་གིས་གནོད་པར་བགྱིད་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་བཞི་པོ་ལ། གདོན་གྱིས་གླགས་བཙལ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བཞི་པའོ།། །།དེ་དག་དགག་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་མ་རུངས་པ་རྣམས་དང་སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིགས་དང་ས་དང་བར་སྣང་དང་ས་འོག་ལ་རྒྱུ་བའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། དེ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་གཡོག་དང་ཆུང་མ་དང་བུ་དང་བུ་མོ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་པ་རྣམས་དད་པར་བགྱི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་མ་རུངས་པའི་གདོན་རྣམས་མི་དད་དེ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དད་པར་བྱེད་པའོ། །དད་པ་རྣམས་སླར་ཞིང་དད་པར་བགྱི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་བཞིན་ནས་ཡོད་པའི་སེམས་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་དད་པ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་འོང་བར་མི་བྱེད་པའི་སེམས་ནི་བརྟན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་བདེ་ལེགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གནོད་པར་བྱེད་འདོད་པའི་སེམས་དང་སྡང་བར་འདོད་པའི་གདོན་དེ་རྣམས་ནི་དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བར་གནས་
― DTG072_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བགྱི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྒོམ་པ་དང་ཉན་པ་ལ་ཡང་བར་ཆོད་མེད་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྔོ་བ་ལ་བར་ཆོད་མེད་ཅིང་དེ་རྣམས་ལ་བདེ་བར་བགྱི་བས་ན་བདེ་བའོ། །མ་ལུས་པར་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པར་འགྱུར་བའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་ལུས་པར་འཇོམས་ཏེ། དེ་འཇོམས་ན་བར་དུ་གཅོད་པའི་བགེགས་ཀྱང་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ། ཤེས་བྱ་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མས་མི་གོས་པའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་བཤད་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་དེ། དེའི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གིས་ཟླ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསིལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བར་བྱས་པའོ། །རིག་སྔགས་དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་ནམ་མཁས་ཁྱབ་པ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་སྡང་སེམས་ཅན། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་ལ་མ་དད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བགྱིད་པས་མི་མ་ཡིན་གྱི་གདོན་དང༌། ལྷའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་སྡིག་པའི་སེམས་མེད་ཅིང་སྲོག་གཅོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་སྲོག་མི་གཅོད་ཅིང༌། བསྟན་པ་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་བདག་གིས་བཟློག་པར་བྱ། །རྒྱལ་ཆེན་རྣམས་ནི་བདག་ལ་ཉོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མ་དད་པར་བྱས་པ་སྟེ། དད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤང་བར་མི་བྱེད་པའོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ལ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱའོ། །མདོ་ཆེན་འདི་ནི་ཐོས་ནས་ཀྱང༌། །མི་རྣམས་ལ་ནི་གནོད་མ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་རླག་པར་བྱེད་པས་ན་མདོ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདོད་པས་ན་མདོའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཆོས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་
― DTG072_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དེ་ནས་འབྱུང་ཞིང་བཤད་དེ་གསལ་བར་བཤད་པས་མདོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ཐོབ་པས་ན་ཐོབ་པ་སྟེ། ད་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་གྱིས་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་གནོད་པ་ཡང་མི་མངའ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་ཀླུ་རྣམས་དང༌། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་གསང་བ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་དེ། སྡིག་པ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཟ་བ་དང་འཐུང་བ་ཚོལ་བའོ། །ཕན་པར་མི་འདོད་གང་ཡང་རུང༌། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས། མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་རླག་པར་བྱེད་ཅིང་ཐལ་བར་བཏང་སྟེ། མ་དད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྣང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རླུང་ལྷ་དང༌། །མ་མོའི་ཚོགས་ཀྱིས་གང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང༌། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དམ་ཚིག་ལ་གནས་པའི་ལྷ་མོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་མོ་རྣམས་སོ། །གཞལ་མེད་ཁང་མཛེས་དེ་དག་ནི། །མེ་དང་འདྲ་བར་འོད་གསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་གནས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་རང་རང་གི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བས་ནམ་མཁའ་ལ་མཛེས་པར་སྣང་བའོ། །ཉི་མ་ཟླ་བའི་ཚུལ་འདྲ་བར། །རིན་ཆེན་ལས་བྱས་ཤིན་ཏུ་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མུན་པ་མུན་ནག་གི་ནང་ན། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེས་མི་སྣང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་ཟླ་བས་གསལ་བར་བྱས་ཤིང་རིན་པོ་ཆེ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་གྱི་སྐྱོན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀག་ཅིང༌། བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་བསྟན་པས་ཡེ་ཤེས་དེ་སྣང་བའོ། །བ་སོད་ནམས་བྱས་པ་དག་གིས་གང༌། །རབ་སྡང་གདོན་རྣམས་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་དེའི་དགེ་བ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྡིག་བ་བསགས་པ་ཐམས་ཅད་དེས་དེའི་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །མི་ལ་གནོད་བྱེད་གང་ཡིན་པའི། །འབྱུང་པོ་གྲུལ་བུམ་སྲིན་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཙམ་ཡང་སྐད་ཅིག་གིས་ཁྱབ་སྟེ། །ལ་ལ་བཟའ་རྒྱུ་ཡོང་ཅིང་མཆོད་པར་འོས་ཏེ། ལ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྡང་ཞིང་དམོད་མོས་པའོ། །དེ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མིའི་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡི་དགས་སྲུལ་པོ་དེ་དག་གིས། །རྨད་བྱུང་དེ་དག་མི་མཐོང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སྡིག་ཅན་དེ་དག་གིས་མི་མཐོང་ཞིང་དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས། །གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡང་མི་འགྲོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་འཚོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་མ་རུངས་པའི་གདོན་རྣམས་ཀྱང་རྩར་འགྲོ་བར་མི་ནུས་ཤིང༌། །གནས་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་པོ་ཆེན་པོ་འདུ་བ་ན། །དེར་ཡང་དེ་དག་འདུར་མི་དབང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་འབྱུང་པོ་དེ་ཀུན་ཡང༌། ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེའི་ར་བའི་ཕྱི་རོལ་ཡང་མི་ཐོབ་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་བདེ་བར་མི་གནས་པའོ། །སྟན་ནམ་ཡང་ན་ཆུ་ཡང་རུང༌། །ཟས་དང་སྐོམ་ཡང་མི་དབང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དེ་ལ་དམ་ལས་འདས་པ་རྣམས་འཐུང་བ་དང་ཟ་བ་ཅི་སྨོས་ཏེ། འཐུང་བའི་སྐོམ་ཡང་ཟངས་གྱི་ཆུར་མཐོང་ངོ༌། །བཟའ་བའི་ཟས་ཀྱང་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འབར་བར་མཐོང༌། ལུས་ངན་གྱི་ནི་པོ་བྲང་དུ། །ནམ་ཡང་དེ་དག་འགྲོ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་སྡིག་ཅན་འབྱུང་པོ་གནོད་བྱེད་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་ཞིང་ཕོ་བྲང་ནང་དུ་སྟན་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག །འབྱུང་
― DTG072_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་གང་ཞིག་མི་ཉན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་སྨྲས་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་ནི། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། སྤྱན་མི་བཟང་དང༌། ལུས་ངན་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོ་དང་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་ཆད་པས། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་བདེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡི་ཁ་ནས་ཁྲག་དྲོན་དག །མྱུར་དུ་རབ་ཏུ་འབབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཆད་པས་མྱུར་དུ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ། ཁ་ནས་ཁྲག་དྲོན་སྐྱུག་ཅིང་སྲོག་གི་དུས་ལ་བབ་སྟེ། མདའ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་མྱུར་དུ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ། །དེ་ཡི་བརླ་ཡི་གཡས་རོལ་ནས། །ཕོལ་མིག་དག་ཀྱང་འབྱུང་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བརླ་གཡས་རོལ་ནས་མ་རུངས་པའི་ནད་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྱུང་ཞེ་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་དང། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ནད་ཀྱིས་འཆི་འགྱུར་ཞིང༌། །གདོན་སྦྱིན་གཟུགས་ཀྱང་སྟོན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཏབ་ན་འཆི་སྟེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེ་ཞིང༌། འབྱུང་པོའི་ལུས་བླངས་པར་གྱུར་ཀྱང་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་དུ་མི་བཏུབ་ཅིང༌། །དེ་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ་ཡི། །མདོ་ལས་གང་ཞིག་འགལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཅུ་པོ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། གཤིན་རྗེ་དང༌། ཆུ་ལྷ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། མི་ལྷ་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། རླུང་ལྷ་དང༌། དབང་ལྡན་དང༌། ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། ས་བདག་དང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆད་པར་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདེན་པའི་བཀའ་གསུངས་པའོ། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ལའོ། །མགོ་བོ་ཚལ་པ་བདུན་དུ་འགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་གཡོ་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། མེའི་ཆར་འབབ་པ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་
― DTG072_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། ཟ་བ་དང་སྐོམ་མེད་ཅིང་རིག་སྔགས་ཀྱང་དམོད་མོས་འཆི་བའི་དུས་སུམ་གོ་ཚལ་པར་འགས་ནས་འཆིའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག །གནོད་སྦྱིན་གང་དག་མ་ཉན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདའ་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་བཀའ་མ་ཉན་པར་གྱུར་ན། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ། །འབྱུང་པོ་སྲིན་པོ་གང་ཡོད་པ། །ངན་ཕྲེང་ལྷག་པའི་ངན་ཕྲེང་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་གི་ཕྲག་དོག་གིས་ངན་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ངན་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ངན་པའོ། །ལྕགས་ལས་བྱས་པའི་འཁོར་ལོ་ཡི། །མཚོན་ཆ་སྤུ་གྲི་སོ་འདྲ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡིས་དེ་ངན་པ་རྣམས་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་ཏེ། མཚོན་ཆ་ལྟ་བུའི་ལས་ཀྱི་སྤུ་གྲིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གཅོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་བརླག་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དཔལ་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའི་དམོད་མོས་རླག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དཔལ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །གོ་ཆ་སྲ་ཞིང་མཚོན་རྣོ་ལ། སྟན་རྣམས་ལ་ནི་འཁོད་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་ལ་ནི། དེ་དག་དང་འཁོད་པར་བྱས་ནས། །མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་ནས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་བསྡད་པའོ། །ཤར་ཕྱོགས་ན་ནི་ཡུལ་འཁོར་སྲུང༌། །ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ནི་འཕགས་སྐྱེས་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གྲུལ་བུམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་པའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ན་ནི་མིག་མི་བཟང༌། །བྱང་ཕྱོགས་ན་ནི་ལུས་ངན་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་
― DTG072_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གོ་ཆ་གོན་ཞིང་མཚོན་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ །དེ་དག་དེ་ན་འཁོད་པ་ཡི། །ཉེན་སྐོར་གནོད་སྦྱིན་འདི་རྣམས་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཞི་ནས་བུ་དང་འཁོར་གཡོག་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་སྲུང་ཞིང་གནས་པའོ། །སེང་གེའི་གཟུགས་དང་སྟག་གི་གཟུགས། །མི་སྡུག་པ་དང་འགྲོ་ཞིང་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་སེང་གེ་དང་སྟག་གི་མགོ་ཅན་དུ་གནས་པའོ། །སྐད་ཅིག་མས་སྟོང་རྒྱུ་ཞིང་འཁོར་བར་གནས་པའོ། །གླང་ཆེན་གཟུགས་དང་རྟ་ཡི་གཟུགས། །ཁ་ཅིག་མ་ཧེའི་གཟུགས་ཅན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མས་རི་རབ་རྩེ་མོ་དང་བར་སྣང་དང་ས་སྟེང་དང་ས་འོག་ཏུ་དུས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུའོ།། དྲེད་མོ་དང་ནི་བ་ཡི་གཟུགས། །ལུག་དང་སྤྱང་ཀི་ཕག་རྒོད་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྟན་པའོ། །རྣ་བ་འཕྱང་དང་རྣ་བོ་ཆེ། །རྣ་བ་གཅིག་པ་ཐ་དད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླང་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་འཕྱང་བ་སྟེ། རྣ་བ་གཅིག་པུས་གོས་བྱས་ཤིང༌། །ལུས་བོ་ཐམས་ཅད་ཁེབས་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་བསྟན་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐད་ཆེར་འབྱིན་ཅིང་འཇིགས་བྱེད་པ། །ས་གཞི་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བུམ་པའི་ནང་དུ་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱས་ཤིང་འཇིགས་པར་བྱེད་དེ། བར་ཆོད་བྱེད་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ས་གཡོ་ཞིང་སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་པར་བྱེད་པའོ། །བོང་བུ་དང་ནི་རྔ་མོ་ཆེ། །ཆ་ལུགས་གཞན་ཡང་ཉེ་འཁོར་འཁོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། མིའི་ལུས་ལ་རྔ་མོ་བོང་བུའི་མགོ་བོ་དང༌། གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས། གཟུགས་དངོས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། རྨི་ལམ་དུ་བསྟན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་འདུ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་འབྱུང་པོ་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱང༌།
― DTG072_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བའོ། །ལྷ་ཡི་ཤིང་རྟ་བཅས་པ་ཡིས། །ནམ་མཁའ་ལས་ནི་འགྲོ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྣ་ཚོགས་པའི་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཤིང་དཔུང་དང་བཅས་ཤིང་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བར་སྣང་དང་ས་འོག་དངས་སྟེངས་ལ་རྒྱུ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དག་གི་བདག་པོ་ཡང༌། །མི་རྣམས་ལ་ནི་བདེ་ལེགས་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། གནོད་སྦྱིན་འཁོར་གཡོག་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང༌། གུས་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་རིགས་ལས། ལས་ཀྱི་རིགས་མ་ཡིན་ཏེ། མཚོན་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུའོ། །ཞལ་གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ་སྟེ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་མོ། །གཡོན་པ་གཉིས་ན། སྐྱབས་སྦྱིན་དང་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །ཕྱག་འོག་མའི་གཡས་གཡོན་གྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པ་སྟེ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ། གཡོན་བརྐྱང་བ། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་ཞིང་བཞད་པའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྷ་ག་ཧུ་མུ་ལེ་བྷ་ག་ཧུ་མུ་ལེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་བུ། །མི་ལ་ཞོན་པ་སྡེ་བཅས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ལུས་འདར་ཞིང་འཇིགས་པར་གནས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་སྨྲས་ནས་ནི་ཚུབ་མ་ལངས། །དེ་བཞིན་རི་ཡང་
― DTG072_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡོས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདིའི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་ཚུབ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། ས་ནི་ལན་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཤིང༌། དྲིལ་བུའི་སྐད་བཞིན་དུ་རིངས་པར་སྣང་ངོ༌། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་བུའི། །རིན་ཆེན་ཤིང་རྟ་བཅས་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ངོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཞིང༌། རིན་པོ་ཆེའི་གདན་ལ་བཞུགས་ནས། སྐད་སྣ་ཚོགས་སྨྲ་བའོ། །ལྷ་དང་མི་ཡི་སྒྲ་སྐད་བསྒྲགས། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མཆིས་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་དང་མིའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏེ། སྐད་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་འབར་འགྱུར་རོ། །སྲིན་པོ་འདོད་དགུར་བསྒྱུར་བའི་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང༌། མ་རུངས་པའི་སྲིན་པོ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡི་མདུན་ན་རྒྱུག་པར་བགྱིད། །མི་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟི་བརྗིད་དེ་མཐོང་ཞིང་འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིར་འགྲོ་བའོ། །འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་སྐྱེད་པར་བགྱིད། །ཆེ་ཞིང་གཏུམ་ལ་མི་བཟད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང༌། རྨི་ལམ་ཉམས་པ་ལ་ཡང་གཟུགས་བསྟན་ཞིང༌། འཇིགས་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཏེ་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །དྲག་ཅིད་མཐོང་ན་མི་སྡུག་ལ། །སྤུ་ཡང་རིང་ལ་སེན་མོ་རིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞིན་མི་སྡུག་ཅིང་ལུས་དང་གདོང་པ་ཁྲ་བོར་གནས་ཏེ། ཁབ་དང་འདྲ་བའི་སྤུས་ནི་ལུས་ལ་ཁེངས་ཤིང་དེ་བཞིན་དུ་སྡེར་མོ་ཡང་མཚོན་དང་འདྲ་བའོ། །ལག་ན་རལ་གྲི་ཐོ་བ་ཐོགས། །སོ་ནི་ཟངས་ཅན་འཇིགས་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཁྲག་ཁྲུག་ལ་དགའ་ཞིང༌། ཕྲ་མ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁྲག་ཁྲུག་བྱེད་པའི་ཤ་ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང་འཇིགས་པའི་རལ་གྲི་དང་འཇིགས་པའི་ཟངས་ཀྱི་སོ་རྣམས་
― DTG072_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །སྣ་ཆེ་རྔ་མོ་སྟག་གི་འདྲ། །དྲག་ཅིང་ལག་པ་ཁྲག་དམར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་བསྟན་ཞིང༌། མིའི་ལུས་ལ་མགོ་གཅིག་པ་བསྟན་ཞིང་བུད་མེད་ཀྱི་མངལ་ཁྲག་ལ་དགའ་ཞིང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡན་ལག་མ་ཚད་ཕྱེད་ཚལ་ལུས། །མིག་སེར་ལུས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སེར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལ་ལ་མགོ་བོ་མེད་ཅིང་བྲང་ལ་གདོང་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ལ་ལ་ལག་པ་གཅིག་མེད་ཅིང༌། མགོ་ལ་གནས་པའོ། །ཚན་གཅིག་ལ་ཡང་རྐང་པ་གཅིག་མེད་ཅིང༌། །ལྟེ་བ་ནས་རེས་སྣད་རེས་མི་སྣང་བར་བྱེད་དེ། ལ་ལ་ཕྱེད་གཟུགས་སུ་སྣང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ། །དྲི་མ་ཅན་ལ་ལུས་སྐེམ་པ། །སྐྲ་བརྫེས་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀེང་རུས་ལ་པགས་པས་གཡོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དྲག་པ་ཆགས་ཤིང་བཞིན་མི་སྡུག་པ་སྟེ། ཁབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཙམ་གྱི་མཆུ་ལ་གསུས་པ་ཡང་རི་ཙམ་མོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ལ་སྐྲ་བཟང་བརྫེས་པའོ། །མཚོན་ཆ་ཚབས་ཆེར་འདེབས་པར་བགྱིད། །རྣ་བ་གཞུ་འདྲ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཐབ་མོ་ལ་སྦྱར་ཏེ། གཅིག་ལ་གཅིག་འཛུགས་ཤིང༌། འཁྲུག་པ་དབུང་དང་བཅས་པ་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་མཚོན་ཆ་ཚབས་ཆེར་འབེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣ་བ་གཞུ་འདྲ་བ་ཡོད་ཅིང་བཞིན་མི་སྡུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དྲག་པོར་གནོད་པའོ། །སྦྲུལ་གྱི་གཟུགས་ཅན་བེའུའི་གཟུགས། །ཕག་གི་གཟུགས་ཅན་ལྟོ་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིའི་ལུས་ལ་མགོ་བརྙན་མི་གཅིག་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ལྟས་དང་རྨི་ལམ་ལ་ཡང་དེའི་གཟུགས་བསྟན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་སྐྱེས་པ་དང་ནད་དྲག་པོས་མི་ཚུགས་ཏེ། ནད་ཀྱིས་སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །མགོ་བོ་ཆེ་ལ་ལག་རིང་བ། །རྣ་འཕྱང་པོ་ལ་ནུ་མ་འཕྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚན་གཅིག་འདྲེ་མོའི་གཟུགས་ཡོད་དེ། དཔག་ཚད་བརྒྱའི་བར་ནས་ཀྱང་འཚེ་བར་བྱས་ཤིང་ཤ་ཁྲག་ལེན་ནུས་ཏེ། བཞིན་མི་སྡུག་ཅིང་
― DTG072_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལག་པ་རིང་བའི་སྦར་མོས་འདེབས་པའོ། །དེ་འདྲའི་གནོད་སྦྱིན་མང་པོ་ཡི། །གཡོག་འཁོར་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར། ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་འཁོར་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ཆེ་ཞིང་མི་སྲུན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ཙམ་ལ་འགྱུར་ཞིང་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་གནས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་རྣམས། །དེ་དག་མ་ནི་ལམ་ལོག་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་སྟེ། བྱང་གི་ཕྱོགས་ནས་འོངས་ནས། ཚན་གཅིག་ཕན་བྱ་དང་གནོད་བྱ་གཉིས་བྱེད་པར་འོངས་པ་སྟེ། ཚན་གཅིག་སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ། ཚན་གཅིག་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་གྲོགས་བྱེད་པའོ། །གཡོག་འཁོར་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བདག་ནི་ཕྱག་འཚལ་སླད་དུ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ལྟ་བུའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཁོད་ཅིང་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །གཽ་ཏ་མ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་དང་ལྡན་ཞིང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འཚེ་བར་མི་ནུས་པའོ། །དྲག་ཅིང་རྒོད་ལ་གཏུམ་པ་དང༌། །ལྟོ་བོ་ཆེ་ལ་སྐྲ་རིང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚན་གཅིག་བྱུང་སྟེ། སྡིག་ལ་མི་འཛེམ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དྲག་པོའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བཞིར་འགྱུ་བའོ། །མི་རྣམས་དང་ནི་རི་དགས་དང༌། །བྱ་རྣམས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚན་གཅིག་གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྱིན་ཅིང་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཞུགས་ནས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་སྟེ། ཚན་གཅིག་ནི་རི་དགས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱས་ནས་སྲོག་འཕྲོག་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་འབྱུང་པོའོ། །མེ་འབར་ཟ་དང་མང་དུ་ཟ། །མིག་གཅིག་པ་དང་མིག་སེར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞིན་མི་སྡུག་ཅིང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་མའི་མངལ་ནས་ཞུགས་ནས་གཟི་བརྗིད་
― DTG072_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕྲོགས་པ་རྣམས་སོ། །སྣ་དང་རྣ་བ་བཅད་པ་དང༌། །ཆད་པ་མང་པོས་བཅད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚན་གཅིག་ཀྱང་སྣ་དང་རྣ་བ་བཅད་པའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་འཚེ་བར་བྱས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཞུགས་ནས་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་སྣ་དང་རྣ་བ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། ལག་པ་གཅོད་པའི་ཆད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱོན་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མགོ་མ་མཆིས་དང་མགོ་བཅད་དང༌། །ལུས་ཀྱང་སྒུར་ལ་གཉེར་མ་གདོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཚན་གཅིག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྨི་ལམ་དང༌། ལྟས་དང༌། དངོས་པོར་མཐོང་བར་བྱས་ཏེ། དེའི་རྟོག་པས་ནད་སྣ་ཚོགས་བཏང་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །དེ་རྣམས་ནི་ལྟས་ངན་གྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་མེ་འབར་རྐང་ཕྱེད་པ། །མི་རྣམས་འཇིགས་པར་བགྱིད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནགས་ཚལ་ལམ། དུར་ཁྲོད་དམ། རི་དང༌། ལུང་སྟོང་ལ་གནས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ན་ངོ་སྦེད་པ་སྟེ། འབྱུང་བོ་དེས་སེམས་ཅན་མཐོང་ན་ཉིན་མོ་གནོད་མི་ནུས་ཤིང༌། མཚན་མོའི་རིགས་ལ་ཅིས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་ཅིང་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །འཕེལ་ཀ་ཆེ་ལ་རྒོད་བག་ཅན། །དེ་བཞིན་འགྲོ་ཞིང་རྒྱུ་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཕེལ་ཀ་ཆ་ཞིང་མཚན་རྣམས་རྒྱུ་བ་སྟེ། ཕོ་མོ་ཉལ་བའི་དུས་སུ་མཉན་ནས་གླགས་རྙེད་པར་གྱུར་ན་ལུས་ལ་འཇུག་སྟེ། བདུད་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ནས་ཕ་མ་རྣམས་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་འདྲའི་གནོད་སྦྱིན་མང་པོ་ཡི། །གཡོག་འཁོར་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་དེར་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་བསྡད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་རྣམས། །དེ་དག་མ་ནི་རྐུན་མ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་གནས་ཤིང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་འཁོར་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་
― DTG072_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་གྱིས་འཁོད་པའོ། །གཡོག་འཁོར་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བདག་ནི་ཕྱག་འཚལ་སླད་དུ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔོན་གཡོག་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་སྤྱན་སྔར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དམོད་མོས་འཚེ་བར་མི་ནུས་པའོ། །བདག་ཅག་གི་ནི་གནས་འདི་ན། ཤིང་རྟ་ཞེས་བགྱི་སྲིན་པོ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་མཚམས་ན་ལང་ཀ་ན་གནས་པས་སྲིན་པོའི་ཚོགས་མང་པོ་འབྱུང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་འབྲུ་གུའི་ནད་རྣམས་གཏོང་བའོ། །དེ་ལ་བུ་མོ་སྟོབས་ལྡན་པ། །སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ཡི་གྲངས་སྙེད་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་མོའི་ཚོགས་ཀྱང་དེ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་རང་གི་ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་པའོ། །དེ་དག་བདག་གི་གཡོག་ལགས་ཏེ། །དེ་དག་ཕྱག་འཚལ་སླད་དུ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཅག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་གཡོག་དུ་མ་དང་བཅས་ནས་མཆིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཽ་ཏ་མ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་བླ་མའི་སྤྱན་སྔ་རུ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་དེ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །བདག་ཅག་གིས་ནི་གནས་རྣམས་ན། །མགྲིན་རིངས་ཞེས་བྱའི་སྲིན་མོ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལང་ཀ་མགྲིན་བཅུའི་རིགས་མགོ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་རྣམས་འབྱུང་བའོ། །སྲིན་མོ་ཤིན་ཏུ་གནག་པ་དག །སྲིན་མོ་ནག་མོ་ཞེས་བགྱི་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔལ་ལྷ་མོ་དང༌། འཁོར་
― DTG072_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཡོག་ཡིན་ཏེ། སྲིན་མོ་རལ་པ་གཅིག་པ་རྣམས། འཁོར་གཡོག་དུ་མ་དང་བཅས་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་རུའོ། །སྲིན་མོ་རབ་གནས་རྣམས་མཆིས་ཏེ། །དེ་དག་གཽ་ཏ་མ་མཐུན་པར་ལྟ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་ཟངས་གླིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་ན་གནས་ཏེ། དེ་བས་ཀྱང་གནག་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱས་ཤིང༌། བུད་མེད་དུ་བརྫུས་ནས་གནོད་པ་སྐྱེལ་བའོ། །ས་ཡི་གནོད་སྦྱིན་བདག་ཉིད་ཆེ། །དེ་དག་ས་སྟེངས་གནས་པ་ལྟ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནོར་རྒྱུན་མའི་འཁོར་གཡོག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ལྗང་མ་མོ་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་མོ་དང༌། འོད་ལྡན་མ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། ཕན་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། ས་ལ་གནས་ཤིང་ས་ལ་བདག་བྱེད་པའོ། །གཡོག་འཁོར་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ་འདིར་མཆིས་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིན་པོ་དང༌། སྲིན་མོ་དང༌། ས་བདག་མོ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་གཡོག་དུ་མ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རོ། །དེ་དག་ཀུན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བདག་ནི་ཕྱག་འཚལ་སླད་དུ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་འཁོད་པའོ། །གཽ་ཏ་མ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ལ་བདག་ཅག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྤྱན་སྔར་མཆིས་པའོ། །བདག་གི་མདུན་ན་རྒྱུག་པ་ཡི། །ཡི་དགས་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངན་པོའི་སྤྱན་སྔར་རྒྱུག་པའི་མ་རུངས་པ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བའི་འཁོར་ཚན་གཅིག་ཡོད་དེ། སྡིག་ལ་དགའ་ཞིང་སྙིང་ལ་མི་སྡུག་པ་ཤ་སྟག་གོ །ལུས་ཆེན་ཤུགས་ཀྱང་དྲག་པོ་སྟེ། །སོ་ཡང་ཆེ་ལ་ལྟོ་བོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གཡོ་བར་ནུས་ཤིང་ཡུད་ཙམ་
― DTG072_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་གང་ལ་ཡང་ཁྱབ་སྟེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་རྦད་པ་ལ་དགའ་སྟེ། །དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །རྣ་འཕྱང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །སློབ་མ་སྣ་ལ་རབ་ཏུ་འཕྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླགས་བཙལ་ཏེ་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ལ་སྨད་ཅིང་གནོད་པ་ཆེ་བར་བྱས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆད་པ་གཅོད་ཅིང་དྲག་ཤུལ་བསྟན་པའོ། །ཡན་ལག་དྲུག་པ་སོ་བསྟན་པ། །གུར་གུམ་མདོག་ཅན་ཐོ་བ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མགོ་བོ་དྲུག་ཕྱག་དྲུག །རྐང་པ་དྲུག་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་སྟེ། མདོག་མཛེས་པ་སྟེ། མཆེ་བ་གཙིགས་ཤིང་སོ་གཅིགས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །སོ་ཡང་རྩུབ་ཅིང་རྣོ་བ་དང༌། །མདུང་ཐུང་གསལ་ཞིང་འཇིགས་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ནི་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། །སོ་རྣོ་ཞིང་སེམས་ཅན་སྨད་པ་ལ་དགའ་བའོ། །གླང་ཆེན་མགོ་དང་བུམ་རྣ་ཅན། །མགོ་བོ་སེང་གེ་སྟག་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པར་སྤྲུལ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་མི་སྲུན་ཞིང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བའོ།། ལྕགས་ཀྱི་སོ་ཅན་ལྕགས་ཀྱི་སྐྲ། །གདོན་རྣམས་རྣམ་པར་སྐྲག་བགྱིད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་གྱི་སོ་དང་ཁབ་ཀྱི་སྐྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་པོའི་བ་སྤུ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ནང་ལ་ནང་འཐབ་འདོད་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་ཞུགས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལག་ན་ལྕགས་ཀྱི་གཏུན་བུ་ཐོགས། །ལག་ན་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་བ་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱང་འཐབ་པའི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་འཐབ་རྩོད་རྔོད་པར་བྱེད་པའོ། །སོ་རྣོན་ལག་པ་རིང་བ་སྟེ། །འཇིགས་པའི་གཟུགས་ཅན་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཟ་བའི་དུས་སུ་སོ་རྣོ་བ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་ལག་རིང་བ། །ཡང་ན་ལག་པ་རིང་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་བསྡད་ནས་དཔག་ཚད་བརྒྱར་སླེབས་པའོ། །དྲག་པོའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་ཞིང་མཚོན་གྱི་མཆུ་དང་ལྡན་པའོ། །མགོ་
― DTG072_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་ཆེ་ལ་སྐྲ་གཡེངས་པ། །ནག་ཅིང་མིག་སེར་སྣ་ཞོམ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡན་ལག་ཕྲ་ཞིང་བོང་ཐུང་བ་སྟེ། མགོ་བོ་ཆེ་ལ་བཞིན་མི་སྡུག་སྟེ། སོལ་བའི་མདོག་ལ་མིག་ལ་མེ་འབར་ཏེ། སྣ་མེད་ཅིང་སུག་སུག་བྱེད་པ་དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །བུམ་པའི་མགྲིན་དང་མིག་དམར་པ། །མིག་གཅིག་པ་དང་ལྟོ་བོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུམ་པ་འདྲ་བའི་ལྦ་བ་གསུམ་ཡོད་པ་སྟེ། དེའི་ལུས་ལ་མིག་དམར་བའོ། །མིག་གཅིག་སྦྲུལ་གྱི་མགོ་ཅན་ཏེ། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་ས་བདག་གི་གཟུགས་སུ་གནས་པའོ།། མཆུ་འཕྱང་པོ་དང་ལག་གཅིག་པ། །རྐང་གཅིག་པ་དང་རྐང་གཉིས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུ་སྲིན་གྱི་མཆུ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ལ་ལག་པ་གཅིག་མེད་ཅིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྟེ། ལ་ལ་ཡང་རྐང་པ་རེ་རེ་ཡོད་ཅིང་གཉིས་གཉིས་འགྲོགས་ནས་འགྲོ་བའོ། །གཞན་ཡང་ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ་ལ་རྐང་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པའོ། །ཁ་མེད་ཁ་གཉིས་དྲག་པོ་སྟེ། །མི་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇིགས་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཁབ་ཀྱི་ཁ་ལ་གསུས་པོ་ཆེ་སྟེ། ཁ་ཡང་ཁ་ལྟག་ཁུང་ན་ཡང་ཁ་ཡོད་པས་ཁ་གཉིས་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་པ་སྟེ། དྲག་པོའི་ཚུལ་གྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ལག་ན་འཁར་བ་དབྱུག་པ་ཐོགས། །མདུད་རྩེ་གསུམ་བ་དྲག་ཅིང་འཇིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་མ་རུངས་པ་རྣམས་ལ་ནི། མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་ཤིང་མི་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འཚེ་བ་དྲག་པོ་བྱེད་པའོ། །སྐྲག་ཅིང་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །གདོན་རྣམས་རྣམ་པར་སྐྲག་བགྱིད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲག་པོའི་ཚུལ་གྱིས་གནོད་པར་བྱེད་དེ་དེ་བཞིན་དུ་གདོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ནད་སྣ་ཚོགས་བཏང་ནས་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐྲག་པར་བགྱིད་ཅིང་སྨྲ་བར་བགྱིད། །སེམས་ཀྱང་འཁྲུགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཤིང་ལབ་ལོབ་སྨྲར་འཇུག་པ་སྟེ། ཡང་ན་སེམས་ཅན་དེ་སྨྱོས་པར་བྱས་ནས་སེམས་གཏོང་ཞིང་ཁའི་ཁ་བདེན་སྨྲ་བའོ། །སྨྱོ་བར་
― DTG072_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བགྱིད་ཅིང་རྨོངས་པར་བགྱིད། །དེ་ནས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་གྱིས་བཏབ་པ་དེ་ནི་འབོག་སྟེ། སེམས་ཀྱང་གཏོང༌། དེ་བཞིན་དུ་ངག་ཀྱང་མད་དོ། །ལུས་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་ཤིང་དཔལ་དང་མི་ལྡན་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་གྱིས་བཏབ་པའོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་འཇིགས་པ་སྟེ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་བརྟེན་པར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱས་ཏེ། འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ་བརྟེན་པའོ། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའི་མདུན་ན་རྒྱུག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ལུས་ངན་པོའི་མདུན་དུ་རྒྱུག་སྟེ། དེ་དག་འཇིགས་ནས་སྐྱབས་གསོལ་བའོ། །དེ་འདྲའི་གནོད་སྦྱིན་མང་པོ་ཡི། །གཡོག་འཁོར་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ངན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ། །སངས་རྒྱས་ག་ལ་བ་དེར་འཁོར་དེ། གུས་པར་བསྐྱེད་ནས་ཐབས་ཅིག་ཏུའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་རྣམས། །དེ་དག་ཕྱག་འཚལ་སླད་དུ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་གཡོག་བདག་ཅག་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིས་ཏེ། གུས་པར་བྱས་ནས་རིག་སྔགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུང་བཞི་བཅོམ་པ་ལ་དཔའ་བོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མུན་པ་མུན་ནག་བསལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་ཅག་གི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་དེ། རིག་སྔགས་བདག་གིས་གཟུང་བར་བྱ། །ས་ག་ལྔས་རྩེན་ཟླ་བ་དང༌། །སེང་གེ་སྡེ་དང་རབ་གནོན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མིང་གྲངས་ནི་གསང་སྔགས་ཆེ་དང་ལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་པ་སྟོབས་ཆེན་ནོར་བུ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG072_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསང་སྔགས་ཆེན་དང༌། ལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་ནས་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དེ་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྩོད་པ་ལས་རྩོད་པར་ནུས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །འཇོག་པོ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། །ལ་བ་ཅན་དང་རྗེའུ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་ཀླུ་རིགས་བཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ས་དང་ཆུ་ལ་གནས་ཤིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བའོ། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ས་སྲུང་བུ། །ཡན་ལག་ཆེན་པོ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང༌། གནོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་ནི་ཤུགས་ཆེན་ལྡན། །འདབ་ཆགས་ཀུན་གྱི་མཆོག་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མིག་ཅན་ཡིན་ཏེ། འདབ་ཆགས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །བྱ་ཡི་ཤུགས་ཀྱིས་འཆི་བགྱིད་ཅིང༌། །རྒྱ་མཚོ་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་དེས་ཀླུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །འཚེ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་གནས་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་དྲི་ཟ་རྣམས། །འཇིགས་བགྱིད་པ་དང་དགེ་བའང་རུང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕན་བྱེད་དང་གནོད་བྱེད་གཉིས་ནུས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་གནས་པའོ། །མ་དད་པ་དང་དད་པ་རྣམས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདིར་མཆིས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ལ་གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་གཉིས་སྡིག་ལ་འཛེམ་པ་དང་མི་འཛེམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཆིས་སོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དཔའ་བ་ཉོན་མོངས་
― DTG072_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་མི་ཚུགས་ཤིང་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུས་ཆོས་དང་ལྡན་པར་གནས་པའོ། །འཕྲོག་མ་ཞེས་བྱ་གནོད་སྦྱིན་མོ། །འཇིགས་པར་བགྱིད་པ་སྟོབས་ཆེན་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་བུ་ཚ་ནི་སྙིང་དུ་སྡུག་སྟེ། གཞན་གྱི་བུ་ཚ་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང༌། གནོད་བྱེད་ནུས་པ་སྟེ། དེས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །དེ་ཡི་བུ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས། །འཇིགས་བགྱིད་གནོད་སྦྱིན་མཐུ་རྩལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕྲོག་མའི་བུ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་མངལ་ནས་རླག་པར་བྱེད་དེ། མ་དང་བུ་རྣམས་ཀྱང་སྲོག་འཕྲོག་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་གཡོག་ལགས་ཏེ། །དེ་དག་ཕྱག་འཚལ་སླད་དུ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། འཕྲོག་མ་དང་བཅས་པ་འཁོར་གཡོག་དུ་མ་གནས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་གསོལ་ཏེ། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གནས་པའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་བ་རྣམས་བཅོམ་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྡིག་དང༌། དགེ་བ་དང་བྲལ་ཞིང་སངས་རྒྱས་པའོ། །བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་དགེ་བ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱ་ཞིང་སྤྱན་སྔར་མཆིས་པའོ། །མ་ག་དྷཱ་ན་ཐམས་ཅད་མཐོང༌། །ཀ་ཤི་ན་ནི་པདྨ་འཆང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཐོང་བ་སྟེ། སྟོབས་དེ་དང་ལྡན་པའི་གནོད་སྦྱིན་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་དབུས་སུའོ། །ཡུལ་ཀོ་ཤི་ཀ་ནས་ཀྱང་པདྨ་འཆད་གནས་ཏེ། པདྨ་བཞིན་དུ་སྤྱན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་པདྨ་འཆང་བའོ། །ཡངས་པ་ཅན་ན་རྒྱལ་མཆོག་གནས། །གྱད་ཡུལ་ན་ནི་གྲགས་འཛིན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་ག་དྷཱ་ན་གནོད་སྦྱིན་རྒྱལ་མཆོག་གནས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གྱད་ཡུལ་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་གནས་པ་ཏེ། སྟོབས་ཆེ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་
― DTG072_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཀུ་མབྷི་ར། །སེར་སྐྱའི་གནས་ན་དྲག་པོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དེད་དཔོན་ནི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ཀུ་མབྷི་ར་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེར་སྐྱའི་ཡུལ་ན་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཏ་མ་ལ་ནི་འབྱོར་པ་གནས། །མི་ཐི་ལ་དང་ཀུན་དུ་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་ཐི་ལ་དང་ཏ་མ་ལ་གཉིས་ནི་མ་ག་དྷཱའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་འབྱོར་པ་དང་ཀུན་དུ་རྒྱལ་གནས་པའོ། །མ་མོ་ཆེན་མོ་འདི་བརྒྱད་ནི། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱི་སྡེ་དཔོན་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་མ་མོ་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདི་དག་གི་མིང་ནི་འཇོམས་པའི་དངོས་གྲུབ་དང༌། ཀེང་རུས་ཅན་དང༌། ཚངས་ཆེན་མ་དང༌། ནག་མོ་ཆེན་མོ་དང༌། གཞོན་ནུ་མོ་དང༌། རྣམ་རྒྱལ་མོ་དང༌། དྲག་མོ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་མོ་དང་བརྒྱད་དོ། །དེ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མར་གྱུར་ཅིང་མི་སྲུན་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱི་བདག་མོའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་སྐལ་བ་ཆེ། །སྟོབས་ཆེན་དེ་དག་ཐམས་ཅན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་འགྱུ་སྟེ། ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་གཏོར་མ་རྣམས་ལེན་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་པར་འོས་ཤིང་གཏོར་མ་ལེན་དུ་གཏང་བའོ། །ཡིད་དགེ་དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་མཆིས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གློ་བུར་གྱི་དད་པ་མ་ཡིན་པ་སྔ་ནས་ཀྱང་དད་པ་དང་ལྡན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་དག་དང་ནི་འདུས་ནས་ཀྱང༌། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྟོབས་ཆེན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དབང་དུ་འདུ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་རྫོགས་སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་སྙིང་བརྩེ་སླད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ལ་བརྟེན་ནས། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་
― DTG072_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོའི་འཇིགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མི་རྣམས་འཇིགས་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་ཡི་དགས་དང༌། །སྡང་བའི་གདོན་རྣམས་བཟློག་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་བོའི་གདོན་རྣམས་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའོ། །མི་མ་ཡིན་རྣམས་བཟློག་པ་ཡི། །བསྲུང་བ་འདི་ནི་ལེགས་པར་བགྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲུང་བའི་དམ་པ་སྦོད་གཏོང་དང༌། རིག་པ་དང༌། སྔགས་དང། དེ་རྣམས་བཟློག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་པོ་དང༌། ཡི་དགས་ལ་སོགས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་བུ། །ཐལ་སྦྱར་འདུག་སྟེ་སྨྲས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་བུས། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞུས་པའོ། །ཁོན་དང་འཇིགས་པ་ཀུན་འདས་པ། །རྣམ་གྲོལ་ཟག་པ་མི་མངའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་བྱའི་དྲི་མ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མ་མི་གནས་ཤིང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་སྟེ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་དམ་པའི་དམ་པའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་དབང་མཛད་ཅིང༌། བགེགས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་སྟེ། དེ་བཅོམ་པས་ན། དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཽ་ཏ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཁྱོད་ལ་ལྷ་དང་གྲུབ་པ་དང༌། །བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་བྲམ་ཟེ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དབང་པོ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་སྐྱབས་སུ་མཆིས་ཞེས་བྱའོ། །གནོད་སྦྱིན་བྱེ་བ་དྲུག་ཁྲི་དང༌། །བཞི་སྟོང་དག་ཀྱང་ལྷགས་ནས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡོད་པ། གནོད་བྱེད་དང་
― DTG072_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་བྱེད་གཉིས་ཡོད་པ། སྡིག་པ་དང༌། དགེ་བ་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མང་པོ་འདུས་པའོ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཡོངས་བསྐོར་ནས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་འཁོད་གྱུར་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱིས་གཞི་ལ། གནོད་སྦྱིན་འབྱུད་པོ་རྣམས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱོགས་ནས་བསྐོར་ཞིང་ཐལ་མོ་སྤྱར་བའོ། །བདག་ནི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐོས་བུ། །བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བགྱིད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཐོས་ཀྱི་བུས་ཀྱང་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་ཤིང་བྱང་ཕྱོགས་ན་སྲུང་བར་བགྱིད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཉེ་སྐོར་དུ། །གནོད་སྦྱིན་རྒྱུ་བ་སྨྱོ་བྱེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་དང་བཅས་ཤིང་བཞིན་སྡུག་པ་དང༌། མི་སྡུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ། འབྱུང་པོ་མང་བོ་སྤྱན་སྔར་འདུས་པའོ། །བརྗེད་བྱེད་དང་ནི་མིའམ་ཅི། །སྐེམ་བྱེད་དང་ནི་རིམས་དྲག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གློ་བུར་དུ་ནང་གཏོང་བ་དང༌། གློ་བུར་དུ་བར་ཆོད་བྱེད་པ་འདི་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་རིམས་རྣམས་ཞག་བཞི་པ། །དེ་དག་བདག་གིས་བཟློག་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། རིམས་ནང་ལ་སོགས་པ་ནད་རིགས་མི་གཅིག་པ་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི། འབྱུང་པོ་མང་པོ་རིགས་བརྟག་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དྲུག་པའོ།། །།བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ནི། མཚོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཁམས་ནི་སའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་མིག་སྟེ། རང་བཞིན་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གསུམ་
― DTG072_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ། ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ། །ཞལ་གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་དམར་བ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང༌། འཁོར་ལོ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་དགྲ་སྟ་དང་རྩེ་གསུམ། འོག་མའི་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པ། ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ། གཡོན་བརྐྱང་བ། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང་ཉི་མའི་འོད་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཞི་བའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨུ་ཧ་ཧཾ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལུས་ངན་ལྕད་ལོ་ཅན་གྱི་བདག་པོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་རིག་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་སྟེ། བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ལྷའི་བུ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དོན་བྱེད་ཅིང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། དེ་བཞིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་ཀྱང་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་བདག་གིས་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔའ་བོ་སྟེ། །ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟིགས་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་བྱ་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་འཇོམས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གྲོལ་ཞིང༌། རྒྱལ་བ་རྣམ་པར་རྒྱལ་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་འཇིགས་སྐྱོབ་པ་ཁྱོད་ལ་འདུད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་ངེས་པར་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱས་ཤིང་སྤྱན་སྔར་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་ཚིག་གི་དེ་
― DTG072_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང༌། །ཐལ་སྦྱར་འདུག་སྟེ་སྨྲས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དྲི་ཟ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་མཛད་པ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞུ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འོད་མཛད་པ། །སངས་རྒྱས་དཔལ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་འཇིག་རྟེན་ལ་བཤད་ནས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། ཆོས་དེའི་འོད་ཟེར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་སངས་རྒྱས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ལ་བདག་གིས་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིད་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་བདུད་རྣམས་བཏུལ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་མུན་ནག་སེལ་ཞིང་སངས་རྒྱས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདག་ཅག་དྲི་ཟ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱས་ཤིང་སྤྱན་སྔར་མཆིས་སོ། །གཽ་ཏམ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་མཁྱེན་པ། །དེ་ནི་ལྷ་རྣམས་མ་འཚལ་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །སྲིན་པོ་མཐོང་ན་རབ་འཇིགས་པ། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞིན་མི་སྡུག་པ་དང༌། སྡུག་པ་རྣམས་དྲི་ཟ་སྲིན་པོ་མང་པོ་འདུས་པའོ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཡོངས་བསྐོར་ནས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་འཁོད་གྱུར་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་སུ་རུང་བ་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ། སྲིན་པོའི་གདོན་དང་དྲི་ཟའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཞི་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ལའོ། །བདག་ནི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང༌། །ཤར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བགྱིད་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདི་འཆང་བའི་གང་ཟག་ལ་ཤར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བགྱིད་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་
― DTG072_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཉེ་འཁོར་དུ། །སྲིན་པོ་རྣམས་དང་ཤ་ཟ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །དྲི་ཟ་དང་ནི་རླུང་ལྷ་རྣམས། །དེ་དག་བདག་གིས་བཟློག་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་ཀྱང༌། སྦོང་གཏོང་དང་རིག་པ་དང༌། སྔགས་དང་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་བཟློག་ཅིང་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རིན་ཆེན་རིགས། མཚོན་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ། །ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང་རིན་པོ་ཆེ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་པདྨ་དང་འཁོར་ལོ་བསྣམས་པའོ། །དེའི་འོག་མ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་གཡས་པ་བསྐུམ་པ། གཡོན་པ་བརྐྱང་བ། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་ཞིང་སྒེག་པའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨི་ཊེ་མི་ཊེ་ལ་སོགས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཤར་ཕྱོགས་སུ་སྐྱོང་བ་སྟེ། རིག་སྔགས་འདི་ལ་བཀའ་སྩལ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་དོན་ལ་སྐྱོང་བའོ། །སྲིན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཤར་ཕྱོགས་ན་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཤར་ཕྱོགས་ནས་བྱུང་བ་ཟློག་པའོ། །ལྷའི་ནང་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ལྷའི་བུ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་མངའ་བདག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤར་ཕྱོགས་ན་ཡོད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་
― DTG072_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་བཅོམ་དྲུག་ལྡན། དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔའ་བོ་སྟེ། །ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟིགས་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་བཅོམ་སྟེ། དེ་ལྔ་དང་བྲལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ནས་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་བཅོམ་སྟེ། དེ་ཡང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་བཅོམ་པའོ། །ཡང་དག་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་མཐུན་པར་བྱས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་ཚིག་གི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོའོ། །ཐལ་སྦྱར་འདུག་སྟེ་སྨྲས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཀྱང་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱབས་མཛད་པ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཕན་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྦྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་གཟིགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཅོམ་ཞིང་དཔའ་བ་སྟེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེའི་ཆོས་བཞིན་གྲུལ་བུམ་བདག་ཅག་གིས་མཆིས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །གྲུལ་བུམ་ཡི་དགས་སྲུལ་པོ་རྣམས། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷོ་ཕྱོགས་ན་གྲུལ་བུམ་གདོན་རིགས་མི་གཅིག་པ་འབྱུང་སྟེ། སྲུན་
― DTG072_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་མི་སྲུན་པོ་ཤ་སྟག་མང་པ་འདུས་པའོ། །ཁོར་ཁོར་ཡུག་ཡོངས་བསྐོར་ནས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་འཁོད་གྱུར་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །བདག་ནི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བགྱིད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། གང་ཟག་རིག་སྔགས་འཆང་བའི་དེ་ལ་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཉེ་འཁོར་དུ། །འབྱུང་པོ་རྒྱུ་བ་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་ཅིང་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་སྟེ། དྲག་ཤུལ་གྱིས་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །གྲུལ་བུམ་ཡི་དགས་སྲུལ་པོ་རྣམས། །དེ་དག་བདག་གིས་བཟློག་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་བཟློག་པ་དང་སྦོད་གཏོང་དང༌། སྔགས་དང༌། རིག་པ་རྣམས་བཟློག་སྟེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་རིག་པས་བཟློག་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ངོ་བོ་ནི་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་པདྨའི་རིགས་སོ། །རིག་སྔགས་འདིའི་མཚོན་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་བདག་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཁམས་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལྕེ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གསུམ་པ་ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ། །ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང་པདྨ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་ལྕགས་ཀྱུ་དང་ཞགས་པ། འོག་མའི་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ། གཡོན་བརྐྱང་བ། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨ་
― DTG072_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེ་ཨི་ལེ་ལེ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གིས་རིག་སྔགས་འཛིན་པའི་གང་ཟག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམ་ལས་མ་འདའ་བར་བསྲུངས་བའོ། །གྲུལ་བུམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཀྱང་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་ཤིང་གྲུལ་བུམ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་དགས་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་འཆང་གི་གང་ཟག་ལ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་ནང་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ལྷའི་བུ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་མཆིས་ཏེ། དེ་ལ་བདག་གིས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ།། དེ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་བཞི་བཅོམ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔའ་བོ་སྟེ། །ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟིགས་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འདུལ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བོར་ནས་མུན་པའི་མུན་ནག་སེལ་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བ་བཞག་ནས་སངས་རྒྱས་ཏེ། ལུས་ངག་ཡིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཀུན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་བའི་སྐུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །ཡང་དག་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་བཅོམ་ཞིང་དཔའ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང༌། ཡང་དག་
― DTG072_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་འདུད་པ་སྟེ། བདག་ཅག་གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་ལ་སོགས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་སྐྱེས་པོའི་ཚིག་གི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང༌། །ཐལ་སྦྱར་འདུག་སྟེ་སྨྲས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པའོ། །མུན་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ། །བཅོམ་ལྡན་ལམ་རྣམས་སྟོན་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ནུས་ཏེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བསྟེན་པའོ། །གཽ་ཏམ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ནི། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་བཞི་བཅོམ་པས་ན་དཔའ་བོ་སྟེ། དེ་བཅོམ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་སྟེ། བདག་ཅག་ཀླུ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཉི་ཟླ་འདྲ། །རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཤར་ཏེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉི་ཟླ་ཡང་རང་གི་འོད་ཟེར་གྱིས་སྣང་བའོ། །དེའི་འོད་ཟེར་ཐོབ་ཅིང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །ཀླུ་དང་མཁའ་ལྡིང་གསང་བ་པ། སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་དང༌། ཀླུའི་གདོན་ས་བདག་ལ་སོགས་པ་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་མང་པོ་འདུས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་རོ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཡོངས་བསྐོར་ནས། །ཐལ་མོ་སྤྱར་ཏེ་འཁོད་གྱུར་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ཕྱོགས་བཞི་ནས་བསྐོར་ནས། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ངས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞུ་བ་
― DTG072_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབུལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ནི་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང༌། །ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བགྱིད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་གིས་ཀྱང་ཀླུའི་གདོན་སྲུང་བའི་དོན་དུ། ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཉེ་འཁོར་དུ། །ཀླུ་དང་མཁའ་ལྡིང་གསང་བ་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་དང༌། སྲིན་པོའི་གདོན་དང༌། ས་བདག་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་པའོ། །ལྷ་མིན་དབང་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །དེ་དག་བདག་གིས་བཟློག་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་བདག་གི་གདོན་ལ་སོགས་པ། གསང་བ་པོ་དང་ཀླུ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་གདོན་དང༌། སྤོད་གཏོང་དང༌། སྔགས་དང༌། གཞན་གྱི་རིག་པ་དང༌། དེ་རྒྱལ་པོ་མིག་མི་བཟང་གིས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ནི་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་རིག་མ་སྟེ། མཚོན་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཁམས་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །རང་བཞིན་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་བ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞལ་གསུམ་པ། ཕྱག་དྲུག་པ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ག །ཞལ་གཡས་དཀར་བ། གཡོན་དམར་བ། ཕྱག་གཡས་གཉིས་ན་རལ་གྲི་དང་རྡོ་རྗེ། གཡོན་གཉིས་ན་ཞགས་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ། དེའི་འོག་མ་གཉིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་གཡས་བསྐུམ་པ། གཡོན་བརྐྱང་པ། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཁྲོ་བོའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཊ་ཀ་གེ་ཊ་ཀ་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་ཕྱོགས་སྐྱོང་
― DTG072_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གིས་ཀྱང༌། ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །ཀླུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཀླུའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནད་སྣ་ཚོགས་བཏང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་ཞིང་སྲོག་གཅོད་པ་སྟེ། དེའི་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་འདོད་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གིས་དེ་རྣམས་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་ནང་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ལྷའི་བུ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་དང༌། ཡང་དག་ཐབས་ཅིག་ཏུ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཏེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྩོད་པ་ལ་ཡང་རྩོད་པར་ནུས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་གིས་སྐྱབས་སུ་མཆི། དེ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀླུའི་གདོན་དང༌། གསང་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་བཅོམ་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་ལྟ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔའ་བོ་སྟེ། །ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟིགས་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དེ་ཉིད་སྤངས་པའོ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་རྫོགས་པས་ན་རྫོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ། །གཽ་ཏམ་ཡང་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་དང་གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་མི་བཟང་གི་ཚིག་གིས་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ངས་ལ་བཙུགས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་སུ་རུང་བ་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་ཡུལ་འཁོར་
― DTG072_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲུང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་བོ་དང༌། སྤྱན་མི་བཟང་དང༌། ལུས་ངན་པོ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་བ་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྐོར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འབའ་ཞིག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང༌། བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །གྲོས་མཐུན་པ་དང༌། ཚིག་མཐུན་པ་དང༌། སྐད་མཐུན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་དེ་དག་གིས་དབྱངས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའི་ཚིག་གོ །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་ཏེ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང༌། འཁོར་བ་བཅོམ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང་ཡི་དམ་དུ་བཟུང་བའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མའམ། གཞན་ཡང་ལྷ་དང༌། མི་དང་དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། བསྲུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཞི་བ་དང༌། མཚམས་གཅད་པ་དང༌། དུག་གསད་པ་དང༌། དུག་ཞི་བ་དང༌། ཆད་པ་གཅོད་པ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པ་བགྱིད་པའི་བར་དུ་ཟློག་པར་བགྱིད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་མཐུས་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་དང༌། སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། གཞན་གྱི་སྦོད་གཏོང་གཏང་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། ཁྲག་ཁྲུག་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་རྣམས་
― DTG072_Page_0636 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟློག་པའོ། །དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བཞིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བཟློག་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་སྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བདེ་བར་གནས་ཤིང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྟེ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། རིག་པ་འདི་དང་མ་བྲལ་ཞིང་ནམ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཟུང་ཟིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་རིག་སྔགས་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་དང༌། དྲན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཞལ་ནས་སྨྲས་པར་བགྱིད་པའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་ངས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཟིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདི་དག་ཐུགས་ལ་བཟུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གསུང་དང་སྐུས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་བའོ། །གཞན་ཡང་ངས་ཀྱང་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང༌། འདི་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ད་ལྟར་བདག་གིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །རིག་སྔགས་
― DTG072_Page_0637 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་བརྗོད་ཀྱིས་དེ་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིང་དང་ངས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉུག་མའི་རང་བཞིན་གཞན་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ། སྲིད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟུང་ཤིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉུག་མའི་རང་བཞིན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་འདི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་བཟུང་ནས། འཁོར་བ་ན་འཁྱམས་ནས་ཡོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལ་མཉན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདིའི་ཆོ་ག་ནི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་ནི་མཉན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ལས་ཀྱི་རིགས་ལྔ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བདུན་པའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་གཏད་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་རིན་པོ་ཆེ་གཡས་པས་ན་བཟའ་ཆོས་གོས་ཕྱེ་ནས་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་དེ་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་པདྨ་ཆེན་པོའི་ཁྲི་ལ་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་པ་བཤིག་ནས། སྐྱབས་སྦྱིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་གོས་དེ་ཕྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་གོས་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིན་ཆེན་ཕྱག་གིས་སྐྱབས་སྦྱིན་བསྟན་པ་ནི། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཤིང༌། སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིག་སྔགས་ལ་མི་འཇིགས་པ་བསྟན་པའོ། །སོར་མོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་འོད་ཟེར་དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་དེ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་རིགས་ལྔ། རིགས་ལྔ་ནི་ཁམས་ལྔ།
― DTG072_Page_0638 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁམས་ལྔ་པོ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསམ་མོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱག་རྒྱ་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་སྟོན་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རིག་སྔགས་འདི་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ངས་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ངོ་བོ་ཉིད་ནས་དག་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པ། ངག་གིས་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་གཙོ་བོ་ནས་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལ་གོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱས་པར་བཤད་པ་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་འདི་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཧཱུཾ་གི་ཡི་གེ་ལས་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་འཕྲོས་ཏེ། འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་དོན་བྱས་ཏེ། འོད་སྣ་ཚོགས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀའི་ཧཱུཾ་ལ་ཐིམ་མོ། །ཧཱུཾ་དེའི་ཡི་གེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་སུ་སྣ་ལ་འཕྲོས་པའོ། །དེའི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཀྱང་ཧཱུཾ་གི་ཡི་གེ་ལས་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའོ། །རིག་སྔགས་འདི་ནི་ཞལ་བཞི་པ། ཕྱག་བཅུ་གཉིས་པ། སྐུ་མདོག་ནག་མོ་ཁྲོ་མོའོ། །དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་བ། ཐོད་པ་ལྔ་ཡིས་དབུ་ལ་བརྒྱན་པ། དབུ་ལ་རྡོ་རྗེའི་མཚན་མ་དང་ལྡན་པ། སྤྱན་གསུམ་པ། ཞལ་གཡས་དམར་པོ། གཡོན་ལྗང་གུ་།རྒྱབ་དམར་པོའོ། །ཞལ་བཞི་ཡང་མཆེ་བ་གཙིགས་པ། ཁྲོ་གཉེར་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཕྱག་དང་པོའི་གཡས་གཡོན་གྱིས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་གར་འཛིན་ཅིང༌། གཡོན་གྱིས་དྲིལ་བུ་དཀུར་བརྟེན་ཞིང་གནས་པའོ། །དེའི་འོག་མ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དབུ་སྟེང་དུ་མཛད་པའོ། །གཡས་པ་གསུམ་ན་རྡོ་རྗེ། བཞི་པ་ན་རལ་གྲི་།ལྔ་པ་ན་འཁོར་ལོ། །གཡོན་པ་
― DTG072_Page_0639 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་ན་རིན་པོ་ཆེ། བཞི་པ་ན་ཞགས་པ། ལྔ་པ་ན་ལྕགས་ཀྱུ་དེའི་འོག་མ་གཡས་གཡོན་གྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཞུགས་པ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རང་བཞིན་མི་བསྐྱོད་པས་རྒྱས་བཏབ་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །མཚོན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡིན་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའོ། །ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཁམས་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས། སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། ཞབས་ཕྱེད་སྐྱིལ་དུ་བཞུགས་ཤིང༌། ཀླུ་ཕོ་མོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོ་མནན་པ། པདྨ་དང་ཟླ་བ་ཉི་མའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། བསྐལ་བའི་མེ་ལྟར་འབར་བའི་འོད་དང་ལྡན་ཞིང༌། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ནི་གང་ཞེ་ན། འདིར་བསྟན་པ་སྟེ། གང་གིས་བསྟན་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའོ། །ཧི་ལཱི་ཧི་ལཱི་བྷི་ས་ནི་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་བཀའ་སྩལ་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་གཟི་བརྗིད་དང་སྟོབས་དང༌། དཔའ་བས་འདིའི་གསང་སྔགས་བཤད་མ་ཐག་ཏུ་ས་གཡོ་བ་དང༌། སྒྲ་ཆེན་པོ་བྱུང་བའོ། །ས་ནི་ཀུན་དུ་གཡོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས། ཇི་བཞིན་དུ་གཡོས་ཤེ་ན། ས་ཆེན་པོ་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ། ལྡེག་རབ་ཏུ་ལྡེག །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་ཆེམ་ཆེམ་རབ་ཏུ་ཆེ་མ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ། འུར་འུར་རབ་ཏུ་འུར། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཤིག་ཤིག་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག་སྟེ། ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་བྱུང་བའོ། །དེས་ནས་ནི་ཀུན་དུ་གཡོས་ཞེས་བྱའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ས་དེས་ཀྱང་མི་ཐེག་ཅིང་གཡོས་པའོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རབ་ཏུ་
― DTG072_Page_0640 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐང་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཤིང༌། ལུས་ཀྱང་འཐོམས་ནས་བ་སྤུ་ཡང་གྱེན་དུ་ལོག་སྟེ། འཇིགས་པར་བྱས་ནས་འབྲོས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་སྒྲ་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འཇིགས་ནས་འབྱུང་པོ་རྣམས་རླག་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ནས་སྐད་ཆེན་པོ་བཏོན་ཏོ། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྐད་ངན་ཆེན་པོ་བཏོན་ཏོ། །སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དང་བཅས་ཤིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་ལམ་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་སྔོན་དུ་ཚོགས་བསགས་ཏེ། ཚོགས་བསགས་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བསྔོ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཀྱི་དོན་ན་ཛད་པའོ། །འབྱུང་པོ་ཀུན་འཇིགས་ཉེན་པ་ཡི། །རིག་སྔགས་འདི་འདྲ་གསུང་བར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་མ་རུངས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ཞིང་ཐལ་བར་རློག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི་རིག་སྔགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞལ་ནས་གསུངས་པའོ། །དེ་ནས་ཀུན་མཁྱེན་སྟོན་པ་པོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནས་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དེ་ནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་རིགས་མི་གཅིག་པས་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་དྲི་ཟ་དང༌། །ཀླུ་དང་མཁའ་ལྡིང་གསང་བ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མི་གཅིག་པས། འབྱུང་པོའི་ལུས་སུ་གཞན་ལ་གནོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ཡང་ཡི་དགས་དང། བྱོལ་སོང་གི་ལུས་སུ་སྐྱེས་པའོ། །འབྱུང་པོ་རྒྱུ་བ་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག །གྲུལ་བུམ་ཡི་དགས་སྲུལ་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་བ་དང་སེམས་ཅན་ཕྲད་པར་གྱུར་ན། གཏི་མུག་དང་ཞེ་སྡང་ཡོད་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་སྟེ། སྙིང་རྗེའི་སེམས་
― DTG072_Page_0641 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མི་ལྡན་པའོ། །ལྷ་མིན་གཤེད་བྱེད་རོ་ལངས་དང༌། །བརྗེད་བྱེད་དང་ནི་མི་འམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ལ་བཟའ་བ་མེད་ཅིང་སྐོམ་པའི་སྦྱིན་པ་མ་བཏང་ཞིང་ཁྲོ་བ་སྟེ། ལ་ལ་ཡང་མཆོད་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཟ་བར་ཡོད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང་ཁྲོ་བར་བྱས་པའོ། །སྐེམས་བྱེད་དང་ནི་རིམས་དྲག་དང༌། །དེ་བཞིན་བྲམ་ཟེ་སྲིན་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ལ་གྲགས་པ་འདོད་པས། སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་གཅོད་ཅིང༌། སྦྱིན་པ་ཟད་པ་མེད་པ་བཏང་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུས་ཀྱང་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །སྨྱོ་བྱེད་རིམས་ནད་ཞག་གསུམ་པ། །དེ་བཞིན་ཞག་ནི་བཞི་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དང༌། འབྱུང་པོ་མ་ཡིན་པ། རིམས་དེ་དག་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་འཇོམས་ཤིང་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཇོམས་པ་སྟེ། གཞན་ཡང་ནད་རླུང་དང༌། བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་བཞི་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡང་འཇོམས་པའོ། །སྐྲག་ཅིང་རབ་ཏུ་འདར་གྱུར་ཏེ། །ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱུག་པ་གཟིགས་ནས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་མཐོང་བས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་སྟེ། ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཀྱང་འབྲོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་ནི་ཐུགས་བརྩེའི་ཕྱིར། །རིག་སྔགས་འདི་ནི་རྗོད་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཀྱང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུས་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་འབྲོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུས་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཏེ། ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཁམས་ནི་སའི་ཁམས་ཏེ། སྐྱེ་མ་ཆེད་ནི་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་
― DTG072_Page_0642 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ཞལ་བཞི་པ། ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་ཞལ་གཡས་མཐིང་ག །གཡོན་ལྗང་གུ་།རྒྱབ་དམར་པའོ། །དབུ་ལ་འཁོར་ལོས་བརྒྱན་པའོ། །ཞི་བའི་གཟུགས་ཅན་མའོ། །ཕྱག་གཡས་དང་པོ་ན། སྙིང་གར་རྡོ་རྗེ་བརྟེན་ཞིང༌། གཡོན་དྲིལ་བུ་དཀུ་ལ་བརྟེན་པའོ། །དེའི་འོག་མ་གཡས་པ་གསུམ་ན་རལ་གྲི་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། དགྲ་སྟའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཡོན་པ་གསུམ་ན། ཞགས་པ་དང༌། རྩེ་གསུམ་དང༌། དུང་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་ཤིང༌། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །རིག་སྔགས་བསིལ་བའི་ཚལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གོ །ཧི་རི་མ་ཁ། ཏི་རི་ཁ་ཁ་ཀ་ཊ་མ་ཊཱ་ལ་སོགས་པའོ། །གསང་སྔགས་ཆེན་མོའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་འདི་ལས་འགལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ལས་འགལ་བར་བྱེད་པར་གྱུར་ན་ཚེ་འདི་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཐོབ་ཅིང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་གི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལ་མི་བདེན་པ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཁྱེད་ཀུན་ལུས་ཞིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་ཤིང༌། རིག་སྔགས་ལ་སྨྲ་བར་གྱུར་ན། མགོ་བོ་དང་ལུས་ཚལ་བ་བརྒྱར་འགས་ཤིང༌། ཨ་རྫ་ཀའི་མཉྫ་ར་བཞིན་དུ་འགས་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐེབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི། ཤི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་མདའ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་མནར་མེས་སྲེག་སྟེ། གལ་ཏེ་དམྱལ་བ་དེ་ནས་
― DTG072_Page_0643 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕོས་ན་ཡང་དམྱལ་བ་གཞན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱས་པར་བཤད་པའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན། ཐབས་ལ་མཁས་པ། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུམ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་འདི་ཐོས་པའོ། །སྐྲག་ཅིང་སྡངས་ཏེ། མི་དགའ་ལ་སྐྱི་བུང་ཞེས་བྱེད་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡང་མདོག་ཤོར་ཞིང་བ་སྦུ་རྣམས་ཀྱང་གྱེན་དུ་ལོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དད་པ་སྐྱེས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་གྲོས་མཐུན་པ་དང་ཚིག་མཐུན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐད་མཐུན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱངས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །སྡང་བའི་འབྱུང་པོ་ཟད་བགྱིད་པ། །རིག་སྔགས་འདི་ནི་ལེགས་པར་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིགས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བགྱིད་པའི། །རིག་སྔགས་བདག་ཅག་བརྗོད་པར་འཚལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་འཆང་བ་རྣམས་བསྲུང་བ་དང༌། སྦ་བ་དང༌། བསྐྱབ་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་རིག་སྔགས་འདི་ལགས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་བདག་ལ་གསོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤ་ཟ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གདོན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་
― DTG072_Page_0644 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང་མི་དམིགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གིས་ཀྱང༌། རིག་སྔགས་ལེགས་པར་གསུངས་ཤིང་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བསྲུངས་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་མ་བྲལ་བའོ། །མཚོན་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་བསིལ་བའི་ཚལ་ལོ། །རིགས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཏེ། ཕུང་པོ་ནི་ཚེར་བའོ། །ཁམས་ནི་ཆུའི་ཁམས་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་ནི་སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ཞལ་བཞི་པ། གཡས་དཀར་པོ། གཡོན་མཐིང་ག །རྒྱབ་དམར་པོའོ། །ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་སེར་མོ། ཕྱག་གཡས་པ་ན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ། གཡོན་པ་དྲིལ་བུ་དཀུར་བརྟེན་པ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་རྣམས་ནི་རལ་གྲི་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། མདའ་བསྣམས་པའོ། །གཡོན་པ་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་རྣམས་ན་ཞགས་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། གཞུ་བསྣམས་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་ཤིང། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལོ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་ཤིང༌། སྒེག་པའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་ནི། གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨུ་ཧུ་ཧ་ལ་ཀུ་ལི་ཛི་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་འདི་གཟུང་བར་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔགས་དང༌། སྦོད་གཏོང་དང༌། གཞན་གྱི་རིག་པ་དང༌། མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་ཀྱིས་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་འདི་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རིག་སྔགས་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང༌། མཚོན་པ་དང་མཚོན་བྱེད་ཀྱང་
― DTG072_Page_0645 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་སུ་མེད་དོ། །རིག་སྔགས་དེའི་རིགས་ནི་པདྨའི་རིགས་ཏེ། ཕུང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཁམས་ནི་མེའི་ཁམས་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཞ་པ་བཞི་པ། ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་དམར་མོ། །ཕྱག་གཡས་པ་དང་པོས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་གར་བརྟེན་པ། གཡོན་པ་དང་པོས་དྲིལ་བུ་དཀུར་བརྟེན་པའོ། །གཡས་གཉིས་པ་ན་རལ་གྲི་།གསུམ་པ་ན་པདྨ། གཡོན་གཉིས་པ་ན་དགྲ་སྟ་དང༌། གསུམ་པ་ན་རྩེ་གསུམ་མོ། །དེའི་འོག་མ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་པའོ། །ཞབས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་ཤིང༌། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་ཏེ། ཞལ་གཡས་དཀར་པོ། །གཡོན་མཐིང་ག །རྒྱབ་སེར་པོ། །བཞད་པའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་པདྨའི་སྙིང་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨི་ལི་ཨི་ལི་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ནི་ལོ་གཅིག་གི་བར་དུ་མཚམས་གཅོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལོ་གཅིག་གི་སྔོན་དུ་ཡང་སྲུང་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། །སྲུང་བ་དང༌། སྦ་བ་དང༌། བསྐྱབ་པ་དང༌། མཚམས་གཅོད་པ་དང༌། དུག་ཞི་བ་དང༌། དུག་གསད་པ་དང༌། ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ན། སྡིག་ཅན་གྱི་རིགས་མ་རུངས་པའི་གདོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འོང་སྟེ། གལ་ཏེ་འོང་བར་གྱུར་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་བརླག་པར་འགྱུར་རོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ཅིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བར་དུ་གཅོད་པའི་དེ་ནས་སོ། །གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། དྲི་ཟ་ནས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་བར་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དང་དེ་མ་སླེབས་པའི་མཚམས་སུ་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱས་ཏེ། རིག་སྔགས་འདི་བྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། བར་དུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་
― DTG072_Page_0646 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་འདི་ཡང་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདིས་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སྲུང་བ། སྔོན་མ་ཐོས་པ་འདི་ཡང་ཐོས་ནས། སྐྲག་ཅིང་དངངས་ལ་མི་དགའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། མ་རུངས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་དན་སོང་གསུམ་ནས་འབྱིན་པའི་གཟུགས་འདི་ཡང་དག་པའོ། །སྐྱི་བུང་ཞེས་བྱེད་ནས་ས་ལ་འཛུལ། ཀུན་དུ་འཛུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འཛུལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང༌། དམོད་མོས་སྡིག་ཅན་གྱི་རིགས་འབྱུང་པོ་རྣམས། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་མཐོང་བས་མ་ཚུགས་པར་སྐད་དན་གྲག་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ས་ལ་འཛུལ་ཞིང་བྱིང་བར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བར་མི་གནས་ཤིང་སོ་སོ་རང་རང་བྲོས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་འཇིགས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ས་གཞི་རྡོ་རྗེར་སྤྲུལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིགས་དེ་རྣམས་རྫུ་འཕྲུལ་ས་ལ་འཛུལ་དུ་མི་སྟེར་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། རྡོ་རྗེའི་ས་གཞིར་སྣང་བའོ། །དེ་དག་ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་ཅན་འབྱུང་པོ་བདུད་ཀྱི་རིགས་དེ་རྣམས་ནི། ས་ལ་འཛུལ་མ་ནུས་ཤིང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་བྲོས་ཏེ་ཧག་ཟད་དོ།། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་རྣམས་བྲོས་པའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཕྱོགས་བཞིར་མེ་ལྕེའི་ཕུང་པོ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་དུ་མེ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་ཞིང༌། སྡིག་ཅན་དེ་རྣམས་འགྲོར་མི་སྟེར་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚིག་སྦྲེལ་བའི་དེ་ནས་སོ། །དེ་དག་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་ཅན་རྣམས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུག་སྟེ། ཕྱོགས་མཚམས་བཞི་ལ་འཛུལ་བ་མེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུག་
― DTG072_Page_0647 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་བྲོས་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་གསེར་དུ་སྤྲུལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་ན་རྡོ་རྗེའི་གསེར་གྱི་ས་གཞིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། སྡིག་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱང་འགྲོ་དབང་མེད་ཅིང་རྡུགས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྡུགས་པའི་དེ་ནས་སོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལྟ་བུ་དང༌། དྲི་ཟས་བསྐོར་ཞིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འཕགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་བ། སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། སྡང་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། དྲག་ཤུལ་གྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ། གཞན་ལ་སྲོག་འཕྲོག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག །སྡིག་ཅན་གྱི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་འགྲོས་མི་རྙེད་ཅིང་མར་ལོག་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལ་སྐྱབ་ཚོལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བར་རྣམས་གཞོམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔའ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟེ། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིགས། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཇོམས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་རྗེས་ཁྱབ་ནས། བྱད་དང༌། རོ་ལངས་དང༌། དུག་དང༌། དུག་སྦྱོར་དང༌། དུག་འཐུང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་རིག་པ་དང༌། སྔགས་དང། སྦོད་གཏོང་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་མ་མོ་དང༌། ངན་སྔགས་སྦྱོར་བ་དང༌། སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིགས་དེ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་འཇོམས་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་བསྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་བདུད་ཀྱི་རིགས་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ཞིང༌། བར་ཆོད་མེད་ཅིང་བདེ་བར་གནས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །རིག་སྔགས་འདི་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཞན་གྱིས་མ་བཅོས་པར་གཉུག་མ་སྟེ། ཕྱོགས་དང་བྲལ་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་
― DTG072_Page_0648 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ལས་ཀྱི་རིགས་ནི་ལས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ། ལས་ཀྱི་གདོན་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ། ལས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཚོན་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚོན་བྱེད་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཁམས་ནི་རླུང་གི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། སྤྱན་གསུམ་པ། ཞལ་བཞི་པ། ཕྱག་བརྒྱད་པ། སྐུ་མདོག་ལྗང་ནག །ཞལ་གཡས་དཀར་པོ། གཡོན་དམར་པོ། རྒྱབ་སེར་པ། །ཕྱག་གཡས་དང་པོ་ན་རྡོ་རྗེ་གདེངས་པ། གཉིས་པ་ན་རལ་གྲི། །གསུམ་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་མོ། །གཡོན་དང་པོ་ན་དྲིལ་བུ། གཉིས་པ་ན་ཞགས་པ། གསུམ་པ་ན་འཁོར་ལོའོ།། འོག་མའི་ཕྱག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འགེངས་ཤིང༌། ཞབས་གཡས་པ་པུས་མོ་བཙུགས་པ། གཡོན་བརྐྱང་བ། བདུད་བཞིའི་རང་བཞིན་འབྱུང་པོ་རྣམས་མནན་པའོ། །པདྨའི་སྟེང་ན་ཉི་མའི་གདན་ལ་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཁྲོ་བོ་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་གཟུགས་སོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོས་ནི། ལས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཅིང་བདུད་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གི་མ་གི་མ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་གང་ཟག་རིག་སྔགས་ལ་གུས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། དེ་ལ་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་བའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ལྷའི་བུ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ། ནོར་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བྱིན་པ། སེམས་ཅན་
― DTG072_Page_0649 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། ནོར་ལྷ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེ་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྒྱལ་པོར་ནས་མང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཞིང་དགྲ་རྣམས་ཀྱང་མ་ལུས་ཏེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔའ་བོ་སྟེ། །ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟིགས་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་དཔའ་བ་སྟེ། སྐུ་གསུངས་ཐུགས་རྫོགས་པར་བྱས་པས་ན་རྫོགས་པ་སྟེ། དུག་གསུམ་དང་བྲལ་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ལ་འདུད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྐང་གཉིས་མཆོག །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པའི་དུས་སུ་ཚོགས་རྫོགས་ཏེ། ད་ལྟར་མ་ལུས་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་འདོད་ནས། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཐབས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་སྟེ། རྐང་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དམ་པ། ཕྱི་ནང་གི་ཚོགས་ལ་མཁས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཞིང་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ལ་འདུད་པའོ། །གཽ་ཏམ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་མཁྱེན་པ། །དེ་ནི་ལྷ་རྣམས་མ་འཚལ་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པ་ནི་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་རིག་པ་ཡང་མི་ཤེས་པའོ། །རང་གི་རིག་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཤེས་ན། རང་ལ་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པས་མ་ཤེས་པའོ། །ཡང་དག་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཆོས་བཞིན་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་བདུད་བཞི་བཅོམ་སྟེ། དེ་འདུལ་བས་ན་དཔའ་བོ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འདུད་དེ། བདག་ཅག་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནོད་
― DTG072_Page_0650 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་ད། སྲིན་པོ་དང༌། དྲི་ཟ་ནས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་བར་རྣམས་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ལུས་ལ་བབས་པ་ལས་གུད་དུ་དེངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པའི་སྡིག་ཅན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི། གང་ཟག་རིག་སྔགས་འཆང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་མགོ་བོ་ཨརྫ་ཀའི་མཉྫ་རའི་རྡོག་པ་བཞིན་དུ་ཚལ་པར་འགས་པའོ། །གལ་ཏེ་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ལུས་ལ་མྱུར་དུ་མ་དོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པ་མི་འཆང་བའི་གང་དུ། སྡིག་པ་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བར་གྱུར་ན། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་རིག་པ་འཆང་སྟེ། དེའི་ཆོས་བཞིན་དུ་གང་ཟག་དང་སེམས་ཅན་ལ་བསྲུད་བར་བྱ་སྟེ། མྱུར་དུ་མ་ཐོན་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་མྱུར་དུ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ནད་དྲག་པོས་འདེབས་པར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པ་སྡིག་ཅན་གཏུམ་པོའི་རིགས་འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི་ནད་དྲག་པོ་མཛེ་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། འབྲས་དང༌། ལྷོག་པ་དང༌། ཤ་བཀྲ་དང༌། མེ་དཔལ་དང༌། ཆུ་སྦུར་དང༌། འབྲུམ་བུ་དང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་རུལ་ཞིང་གཡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཤིང་སྲོག་དང་འབྲལ་ཏེ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་མནར་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མགོ་དང་སྙིང་ཚལ་པ་བརྒྱར་འགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་ཇི་བཞིན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་བཞིན་ཏེ་སྡིག་ཅན་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་སྟེ། ནད་ཆེན་པོས་བཏབ་པའོ། །དེའི་མོད་ལ་སྡུག་བསྔལ་བུ་མ་བྱུང་བ་དང་བརླག་པ་དང༌། མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་སྡུག་བསྔལ་པོ་འབྱུང་སྟེ། གར་ཡང་འགྲོས་མེད་ཅིང་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་ཡང་མི་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ལུས་ཀྱང་ཞིག་ཅིང་རུལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲུམ་བུའི་གདོན་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྐྱ་རེངས་འཆར་ཀའི་གདོན་གང་ཡིན་པ་དང༌། གྲིབ་གནོན་གྱི་གདོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་འདོན་པ་དང་སྒོམ་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་གདམས་ངག་བྱིན་པ་
― DTG072_Page_0651 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། བཤད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་འཆང་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་པའོ། །ཡང་ན་རིག་སྔགས་འདི་མཉན་ནས། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱའོ། །མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ལུས་ལས་མྱུར་དུ་གུད་དུ་དེངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་གང་ཟག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་མྱུར་དུ་ཐོན་ཅིག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་སྡུག་བསྔལ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མྱུར་དུ་མ་དོང་ན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ནད་དྲག་པོས་འདེབས་པར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་ཤིང་མ་བཏང་བར་གྱུར་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཆད་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། གཡན་པའི་ནད་ལ་སོགས་པས་མྱུར་དུ་ཐེབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མགོ་བོ་དང་སྙིང་ཚལ་པ་བརྒྱར་འགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་ཨརྫ་ཀའི་མརྫ་རིའི་དོགས་པ་བཞིན་དུ་འགས་པའོ། །དེའི་མོད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་འབྱུང་བ་དང༌། བརླག་པ་དང་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་དམོད་མོས་འགྲོས་མི་རྙེད་ཅིང༌། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཐོབ་སྟེ། ཤི་ནས་ཀྱང་མནར་མེད་ཀྱི་མེས་བསྲེག་ཅིང༌། དམྱལ་བ་ནས་དམྱལ་བར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །གཟི་བྱིན་དང་ནི་ཁྲག་ཟ་བ། །ཉིན་མཚན་རྒྱུ་བ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟས་སུ་ཁྲག་ཟ་བ་དང་ཤ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཞིང་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལེགས་གསུངས་པའི། །མདོ་བཤད་ཐོས་ནས་སྤང་བར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས། རིག་སྔགས་འདི་ཡང་ཡང་དག་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་སྲུང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མདོ་འདི་ཐོས་པར་གྱུར་
― DTG072_Page_0652 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ་པའོ། །དེ་བས་ན་སྤང་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤ་ཟ་ལུས་འཕགས་སྐེམ་བྱེད་དང༌། །འབྱུང་པོ་འཇིགས་བྱེད་སྲུལ་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་དམ་ལ་བཏགས་ནས་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལེགས་གསུངས་པའི། །མདོ་འདི་བཤད་པ་ཐོས་ནས་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དམ་ཚིག་བསྲུང་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་སྡིག་ཅན་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་འཚེ་བ་སྤངས་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རླུང་ལྷ་དང༌། །དྲི་ཟ་དང་ནི་གདོན་གྱི་བླ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དམ་པ་ཐོབ་པའོ། །འབྱུང་པོ་དང་ནི་ཤ་ཟ་དང༌། །དེ་བཞིན་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེར་སྣ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོའི་འཇིགས་པས་གནོད་མི་ནུས་པའོ། །ཀུན་དུ་འཁྲུགས་ཤིང་ཀུན་དུ་གཡོས། །སྐྲག་ཅིང་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་འདིའི་གཟི་བརྗིད་དང༌། སྟོབས་ཀྱིས་ས་ལན་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་བྱུང་བའོ། །ཀུན་དུ་འཁྲུགས་ཤིང་ཀུན་དུ་གཡོས་པ་ནི་ཤར་དམའ་སྟེ། ནུབ་མཐོ་བའོ། །ནུབ་དམའ་ན་ཤར་མཐོ་བའོ། །ཕྱོགས་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མགོ་འཁྲུགས་ཤིང་ཕྱོགས་རྣམས་གཏོར་བའོ། །དེ་བས་ཀྱང་སྐྲག་ཅིང་ཀུན་དུ་འགུལ་བ་སྟེ། ཡུན་རིང་ཞིང་དྲག་པའོ། །གདོན་དང་གནོད་བ་བྱེད་པ་རྣམས། །ལྷུང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཕ་མ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་བས་རང་ཕམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཇོམས་པའོ། །ས་གཞི་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་གཡོས། །སྒྲ་བོ་ཆེ་ཡང་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་
― DTG072_Page_0653 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ས་གཡོ་ཞིང་འབྱུང་པོ་རྣམས་སྐྲག་བར་བྱེད་དེ། ས་དེ་ཡང་རྔ་བོ་ཆེ་དང་ཆ་ལང་དང་དྲིལ་བུའི་སྐད་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་དགས་དང་ནི་གྲུལ་བུམ་རྣམས། །སྡང་བའི་གདོན་ནི་ཟློག་བྱེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དྲག་པོས་གནོད་པར་བྱས་ཏེ། གཞན་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཐུབ་ཅིང་དེའི་གཉེན་པོ་ལྟ་བུ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཡིན་ཏེ། མདོ་འདི་དག་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །འཇིགས་པ་དྲག་པོ་འབེབས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་བྱེད་སྡང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་སྡིག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་འདོད་པ་རྣམས། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདིས་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ། །དད་པའི་གནོད་སྦྱིན་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡོད་དེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང༌། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དགའ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སྐྱོང་བར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་རིག་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་དག་མགུ་ཞིང་ཡིད་དགའ་ནས། །ལེགས་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་འབྱུང་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་སྔ་ནས་ཀྱང་ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་དད་པ་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་སྐྱེས་ནས། དགའ་བས་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། ཆོས་ལ་མཆོད་པ་ལེགས་པར་མ་ཆོད་ནས། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་འབྱུང་པོ་དམ་ལ་བཏགས་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་བརྒྱད་པའོ།། །།དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་དམ་ལ་བཏགས་པའི་དེ་ནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་བར་སྣང་ལས་བབས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་
― DTG072_Page_0654 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྔ་ནས་ཀྱང་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། ད་ལྟར་ཡང་རབ་ཏུ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ། ལྷགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོ་རང་གི་འོད་ཟེར་ཡང་འཕགས་ཏེ། བསིལ་བ་ཚལ་གྱི་ཆོས་འདི་ལ་དད་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་ལེགས་ལྷགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་ཞབས་ཀྱི་པདྨ་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །གྲོས་མཐུན་པ་དང༌། ཚིག་མཐུན་པ་དང༌། སྐད་མཐུན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱངས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཤིང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པ་དང༌། སྦེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་སྔགས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་ཁྱབ་སྟེ། སྡང་བའི་སེམས་ཞི་བར་བྱེད་པ་འཁོར་བ་རྣམས་བཅོམ་ཞིང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བགྱི་བ་དང་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་གུས་ཕར་བྱ་བ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཀྱང་རང་བསྲུང་ཞིང༌། ངག་གིས་འདོན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་བཟུང་བ་དང། ལུས་ཀྱིས་བཅང་བར་བྱས་ཏེ། རིག་སྔགས་འདི་ཡང་བཏགས་ནས་ཀྱང༌། ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པའོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་བསྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་
― DTG072_Page_0655 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བསྲུང་བའི་དམ་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པར་བགྱིད་པའི་བར་རྣམས་འཇོམས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རུངས་པ་བདུད་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་དེ་ཡང་འཇོམས་ཤིང་རིག་སྔགས་དང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རིག་སྔགས་འདི་འདྲི་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འཁོར་བཞི་ལ་རྟག་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྟག་ཏུ་འཁོར་བའི་འཁོར་བཞི་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་སྲུང་ཞིང་བར་གཅོད་བསལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ཐོབ་པའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་གཟུང་བར་བགྱི། བཅང་བར་བགྱི། བརྗོད་པར་བགྱི། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདི་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་ཡི་དགས་དང༌། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ། མིའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འཁོར་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང་འཆང་བ་དང༌། བཟུང་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྟན་ནས། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འཁོར་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀྱང་ལུས་ངག་ཡིད་གཟུང་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བཞི་པོ་དག་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྲུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བར་བྱེད་དེ། འདིའི་ལམ་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་
― DTG072_Page_0656 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །བདག་བསྲུང་བ་དང༌། བདག་སྦ་བ་དང༌། གཞན་བསྲུང་བ་དང༌། གཞན་སྦ་བའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་རིག་སྔགས་འཆང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྲུང་བ་སྟེ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་ལམ་ནས་བདག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསྟན་པར་བྱའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་གུས་པ་བྱས་པའི་གང་ཟག་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པར་བགྱིད་བའི་བར་རྣམས་ཉེ་འཁོར་ཡང་གནས་པར་མི་འགྱུར་ན། གནོད་པར་བགྱིད་པ་ལྟག་ལ་སེམས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་ཆེ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟེ། དཔའ་བ་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་ཟག་འདི་འཆང་བ་ལ་ད་ལྟའི་རྐྱེན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་གང་དུ་མཚན་གཅིག་ཙམ་གནས་པ་དེར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདི་ཡང་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ལྗོངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་ཡང་དག་པར་གྱུར་ན། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་པོའམ། ཡི་དགས་ལ་སོགས་པས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲོང་དན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཁྲག་ཁྲུག་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། རིམས་དྲག་པོའི་ནད་མི་འབྱུང་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པར་བགྱིད་པའི་བར་རྣམས་ཉེན་ཀོར་དུ་ཡང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་དེ་ཡང་ལུས་ལ་བཏགས་པའམ། ཡིད་ཀྱིས་འཛིན་པའམ། ངག་གིས་འདོན་པའམ། རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའམ། མཆོད་རྟེན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ནས། དེ་ཐོས་པ་དང༌། དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་
― DTG072_Page_0657 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་འོད་ཟེར་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་བར་ཚུན་ཆད་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་གང་དུ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་དེར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་འདི་ཡད་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ད་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གསུངས་པ་སྟེ། གཉིས་པའི་སེམས་མེད་ཅིང༌། ངེས་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་ལ་མི་མ་ལགས་པའི་གནོད་པས་ཐེབས་པའི་མདུན་དུ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་འཁོར་བསྲུང་བ་དང༌། བྱད་དང༌། རོ་ལངས་ཀྱི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་དང༌། བསྒོམ་ཉེས་པ་དང༌། བྲི་ཉེས་ལ་སོགས་པ་གསོ་བ་དང༌། བཀྲ་མི་ཤིས་པ་བཀྲ་ཤིས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྔགས་ཏེ། གཞན་ཡང་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་ཡི་དགས་རྣམས་བཟློག་པའོ་ཆོ་ག་ཡང་དག་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །ལྕི་བ་ཆུ་དང་འདྲེས་པ་ཡིས། །དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་དག་བྱུག་པར་བྱ། །ནད་པའི་མདུན་དུ་ཡང་དག་ཏུ། །དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་མཁས་པ་ཤེས། ས་ཚོན་ལྡས་ནི་ཡང་དག་ཏུ། །རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛེས་པར་བྲིས། །དབུས་སུ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་ལ། །ཕྱི་རིམ་རྡོ་རྗེ་ར་བ་སྟེ།། དེ་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་རྩིབས། །དེ་ཕྱིར་ལྷ་སྣམ་ཟླུམ་པོར་བྲི། །དེ་ཡི་ཕྱི་རིམ་གྲུ་བཞི་ལ། །ལྷ་སྣམ་པདྨ་རཱ་གའི་མདོག །གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་ཀ་བ་བརྒྱད། །ཏྭ་ར་བཞི་ཡིས་ཡང་དག་བརྒྱན། །དྲ་བ་ལ་སོགས་བརྒྱན་པ་ལ། །རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་གཞལ་ཡས་ཁང། །གདུགས་དང་བ་དན་དེ་བཞིན་རྒྱན། །མཛེས་པས་ཡང་དག་རྣམ་པར་བརྒྱན། །པདྨ་འཁོར་ལོ་ལྷ་རྣམས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་ལྷ། །གཞན་ཡང་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ། །མཁས་པའི་བློ་ཡིས་ཤེས་པར་བྱ། །བཞི་བའི་དབུས་སུ་ཡང་
― DTG072_Page_0658 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཏུ། །རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དབུས་སུ་གཞག །ལྟོ་བ་ལྡིར་བ་རྐེ་བ་རིང༌། །མཆུ་འཕྱངས་མཚན་མ་ལེགས་པ་ལ། །ནག་པོ་ར་རི་རྩ་བ་སྤངས། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་བུམ་པ་ལ། །གུ་གུལ་ལ་སོགས་བདུག་པར་བྱ། །རིན་ཆེན་འབྲུ་ལྔ་སྨན་ལྔ་དང༌། །དྲི་ལྔ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ལྔ་དང༌། །མགུལ་ཆིངས་དང་ནི་གདུགས་དང་ནི། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་རིན་ཆེན་ཕྲེང༌། །གཞན་ཡང་ཇི་སྙེད་ཡང་དག་བརྒྱན། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བའི་བུམ་པའི་གཟུགས། །གཞལ་ཡས་ཁང་གི་དབུས་སུ་གཞག །རིམས་ནད་ཕྱུགས་ནད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ལ་སོགས་དང༌། །དབང་བསྐུར་སྦྱིན་སྲེག་དེ་བཞིན་ཏེ། །ལྷ་དང་རབ་གནས་དེ་བཞིན་ཤེས། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཡིས། །དཀྱིལ་ཆོག་བློ་ཡིས་ཡང་དག་ཤེས། །གྲོག་ཤིང་ཤུན་དར་སོགས་ལ། །གུར་གུམ་གི་ཝང་ལ་སོགས་བྲི། །ཕྱི་རིམ་མུ་ཁྱུད་ར་བ་ལ། །རྒྱལ་བའི་མཚན་ནི་ཡང་དག་བྲི། །དར་གྱིས་བཅིངས་པའི་པདྨ་ལ། དེ་སྟེང་ཕྱག་མཚན་རྒྱས་པ་བྲི། །རལ་གྲི་སྐྱབས་སྦྱིན་རིན་ཆེན་དང༌། །རིན་ཆེན་སྟེང་དུ་རྡོ་རྗེ་གནས། །ཞགས་པ་ལྕགས་ཀྱུ་བུམ་པ་དང༌། །དེ་སྟེང་རྡོ་རྗེ་ཡང་དག་གནས།། མཚམས་བཞི་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ཡིན། །བེ་ཅོན་དང་ནི་ཨུཏྤལ་དང༌། །པདྨ་ལ་སོགས་འཁོར་ལོ་དང༌། །གཞན་ཡང་ཕྱག་མཚན་གང་ཡོད་པ། །མཁས་པས་བརྟགས་ནས་བྲི་བར་བྱ། །དེ་ནས་མུ་ཁྱུད་ཟླུམ་པོ་ལ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ཡང་དག་བྲི། །རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་བར་དུ་ནི། །ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡང་དག་བྲི། །ཕྱག་མཚན་བར་དུ་རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་ཡི་གེ་དགོད། །དེ་ནས་མུ་ཁྱུད་གསུམ་པོ་ལ། །སྔར་གསུངས་ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བྲི། །དེ་ནས་མུ་ཁྱུད་འཁོར་ལོ་བྲི། །འཁོར་ལོར་བྲི་བའི་ཡི་གེ་ནི། །རིག་སྔགས་སྐྱེད་བྱེད་ཡང་དག་ཏུ། །ཧཱུཾ་དང་ཕཊ་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྒྱན། །དེ་ནས་མུ་ཁྱུད་གསུམ་པོ་ལ། །རིག་སྔགས་སྙིང་པོ་ཡང་དག་བྲི། །དེ་ནས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ལ། །ཡང་སྙིང་སྙིང་པོ་བྲི་བར་བྱ། །དེ་བཞིན་མུ་ཁྱུད་བསྐོར་བ་ལ། །གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་སྙིང་པོ་བྲི། །དེ་དབུས་ཡི་གེ་གནས་པ་ནི། །བསིལ་
― DTG072_Page_0659 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཚལ་གྱི་བསྐྱེད་ཡིག་བྲི། །ཡི་གེའི་ནང་དུ་མཁས་པ་ནི། །ཡང་དག་གིས་ནི་བྲི་བར་བྱ། །དེ་བཞིན་རིག་སྔགས་འཆང་བྲིས་ལ། །མགུལ་ལམ་ཕྱག་སོགས་གདགས་པར་བྱ། །དེ་བཞིན་བཏགས་པར་གྱུར་ན་ནི། །ནད་དང་འཇིགས་པས་མི་ཚུགས་ཏེ། །མྱ་ངན་ལ་སོགས་དེ་བཞིན་དུ། མི་རིགས་ཐམས་ཅད་མི་ཚུགས་སོ། །ཚེ་རིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད། ངན་སོགས་གསུམ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་བསྲུང་བ་ཡང་དག་ཏུ། །ང་ཡིས་ཡང་དག་བཤད་པར་བགྱི། །རྡོ་རྗེའི་ར་བ་གུར་དང་ནི། །བླ་རེས་ས་གཞི་དྲ་བ་དང༌། །རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཤེས་བར་བྱ། །དེ་ཕྱིར་མེ་རི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ཡང་དག་གིས་ནི་བསྐོར་བའོ། །ནད་པའི་དྲུང་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་འདི། །དེ་བཞིན་ཡག་དག་བྲི་བར་བྱ། །རིང་བསྲེལ་གསུང་རྟེན་ལུགས་མའམ། །ཚ་ཚ་ལ་སོགས་མཆོད་རྟེན་གང༌། །ནད་པའི་མདུན་དུ་ཡང་དག་མཆོད། །རིག་སྔགས་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གཟུངས།། ཆོ་གའི་དུས་སུ་ཡང་དག་གདོན། །བར་གྱིས་མི་ཆོད་དེ་བཞིན་དུ། །བཟླས་པ་ལ་སོགས་དེ་བཞིན་བྱ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་དང༌། །དེ་བཞིན་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་ལ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པར་དབུལ་བར་བྱ། །དྲི་དང་མེ་ཏོག་སྦོས་དང་ནི། །ཨརྒ་ལ་སོགས་ཡང་དག་དབུལ། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་ཐུན་གཏོར་དུ། །ཡང་དག་གིས་ནི་དབུལ་བར་བྱ། །ནད་པ་ལ་སོགས་ཁྲུས་བྱས་ལ། །རིག་སྔགས་གཏད་པའི་ཆོ་ག་བྱ། །དབང་བསྐུར་ལ་སོགས་གཞན་ཡང་མཐུན། །དེ་བཞིན་སྔོམ་པ་འབོགས་པ་དང༌། །གཞན་དང་ལ་སོགས་མཐུན་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ལ་སོགས་བྱས་ན་ནི། །གང་ཡང་ལས་ཀྱང་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་བསྲུང་བ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ་དགུ་བའོ།། །།དེ་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་བདེ་ལེགས་དང་ནད་མ་མཆིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པས་བསྲུང་བ་བྱས་ན། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། མ་རུངས་བའི་གདོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཐར་བར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚེ་ད་ལྟ་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བའོ། །མི་མ་ལགས་པ་རྣམས་དེ་ལ་ལོགས་མི་བགྱིད་ཅིང༌། མྱུར་དུ་འཚེ་བར་འགྱུར་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་འཆང་
― DTG072_Page_0660 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་གྲོགས་མི་བྱེད་ན་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་དས་ལ་ཞུས་པའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེ་པོ་འདི་ནི། དེ་ལྟར་དོ་ན་ཆེ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱས་ཤིང་ཚེ་ད་ལྟར་དང་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་ངམ་དགེ་སློང་མ་གང་ལ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། རྒྱལ་པོ་བཞིས་ཞུ་བ་འབུལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་འཁོར་བཞིའི་དོན་ལ་ཞུ་བ་འབུལ་བའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་མོ་འདི་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་རམ་གྲོང་རྡལ་ལམ། །དེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཆང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མགུལ་དུ་བཏགས་ནས་གུས་པར་བྱས་པར་གྱུར་ན། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདིའི་ནུས་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་ད་ལྟ་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་དེ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀློག་པ་བསྒོམ་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱེད་པ། དེ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པར་གྱུར་ན་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཁྱབ་པའོ། །ཡང་ན་རིག་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཁྱབ་པའོ། །སྦྱོར་བར་བགྱིད་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདི་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་གི་གང་ཟག་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་དེ་བཞིན་དུས་གསུམ་དུ་ཡིན་ན། །དད་པ་ཅན་གྱི་གནོད་སྦྱིན་དགེ་བསྙེན་རྣམས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་གན་དུ་མཆིས་ནས། མིང་སྨོས་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་མ་ཡིན་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཚེས་བརྒྱད་དམ། བཅུ་དགུའམ། ཉའམ། སྟོང་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་
― DTG072_Page_0661 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་ན། གདུག་པ་ཅན་གྱི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱང་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་ཀྱང་འདི་ལ་འཆང་བར་འགྱུར་ན། དད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། དགེ་སློང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དགེ་བསྙེན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བཞི་ལ་ཡང་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་འདིས་བསྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །ཡང་ན་ནི་གང་ཟག་སེམས་ཅན་འདི་འཆང་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཞུས་པའོ། །དད་བ་ཅན་གྱི་གནོད་སྦྱིན་དགེ་བསྙེན་རྣམས། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན་དུ་མཆིས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་འདིའི་བཀའ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་མཆོད་པ་བྱས་ན། ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་མདུན་དུ་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་འདུས་ཤིང༌། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་ཡང་བསྒྲགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་སྦྱིན་མཐུ་བོ་ཆེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་འདི་བསྒྲགས་ན། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། དེར་དེ་དག་མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གྲོགས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་མོ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་དོན་ཆེ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་ཐོབ་སྟེ། མིའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ནས་ཀྱང༌། ཆོས་འདི་དང་མི་འབྲལ་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཞུ་བ་ཕུལ་བའོ། །དགེ་སློང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྡེ་པ་བཞི་དང༌། མི་དགེ་བ་བཅུ་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་ལྔའོ། །སྡེ་པ་བཞི་ནི། ཕལ་ཆེན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌།
― DTG072_Page_0662 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་བརྟན་པ་དང༌། མང་པོས་བཀུར་བའི་སྡེའོ། །མི་དགེ་བ་བཅུ་ནི། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང༌། ངག་འཁྱལ་པ་དང༌། ཕྲ་མའོ། །བརྣབ་སེམས་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་ནི། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཆང་དང་ལྔ་སྟེ། བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་འདི་བཏོན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཉམས་ཀྱང༌། དེའི་སྡིག་པ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཆང་མ་བཏུང་བ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དུ་མཆིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆང་མི་བཏུང་བ་ནི། སྒོག་པ་དང༌། ཤ་དང༌། བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་ཀྲྀ་ཡའི་གཞུང་ངོ༌། །དྲན་པ་ནི་རིག་སྔགས་འདི་དྲན་པ་སྟེ། དེ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཟས་ཉམས་པ་ལས་ཀྱང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་བཞིན་དུ་མཆིས་པ་ནི། སྡིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་དང་མི་དགེས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། དེ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཟས་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཞུས་པའོ། །བུ་རམ་དང༌། སྦྲང་རྩི་དང༌། ཏིལ་དང༌། ཤ་དང༌། ཉ་ཤ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ཟས་ཡིན་པས། བུ་རམ་ནི་འབུ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་ཡིན་ནོ། །སྦྲང་རྩི་ནི་བུང་བའི་ཟས་སོ། །ཏིལ་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སོ། །ཤ་ནི་སྲོག་བཅད་པས་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ཟས་སོ། །ཉ་ཤ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཟས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་ལྔ་པོ་དེ་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཞུ་བའི་ཕྱིར་བོས་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ནས་གནོད་པར་བགྱིད་པའི་བར་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟས་རྣམ་པ་ལྔ་བོ་དེ་སྤངས་བར་གྱུར་ན། དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་ནང་ཚུན་ཆད་དུ། གདོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་
― DTG072_Page_0663 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་བཀའ་བདེན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པའོ། །དེ་དག་གཞོམ་པའི་སླད་དུ་ཡི་དམ་འདི་བགྱི་འཚལ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཐོབ་ནས་རིག་པའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཞུ་བའོ། །དགེ་སློང་ངམ་དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་མོ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསིལ་བར་བྱེད་པའོ། །འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དད་པར་བྱས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་གྱུར་ན། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐར་པ་ཐོབ་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའོ། །བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་དོན་ཆེ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་སྟེ། མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མར་སྣང་བས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། །བདུད་ཀྱི་རིགས་སྡིག་ཅན། བསྟན་པ་འཇིག་པའི་ལྟ་བ་ལོག་པའི་རིགས། དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མི་འགྲུབ་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དུས་སུ་ཡང་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་མདོ་འདི་ལ་དད་པ་ལ་དོན་ཆེ་བའོ། །མི་མ་ལགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བར་མ་དོར་འགུམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། འདི་འཆང་བའི་གང་ཟག་དེ་ལ། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རྐུན་མ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་དང༌། སེང་གེ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། དུག་དང༌། ཐོག་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་ནི་མི་རིགས་པའི་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རིམས་ཀྱིས་གསད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་དེ་རྣམས་རླག་པར་བྱེད་པའོ།།
― DTG072_Page_0664 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་འཚལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བར་དུ་གཅོད་བའི་བགེགས་རྣམས་གླགས་ཚོལ་ཏེ། གང་ཟག་དེ་གུས་བར་གྱུར་ན་གླགས་མི་རྙེད་ཅིང་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་སོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་འདི་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བ་ནི་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ཕན་ཡོན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཤད་པའོ། །མི་མཆོག་གང་ཞིག་མདོ་འདི་དག །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བསྲུངས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླིང་བཞི་ན་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་གང་ཟག་གང་གིས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་ཤིང་འཆང་བ་དེ་ལ་བསྲུང་བ་གཞན་གྱིས་མཚུངས་པ་མེད་དོ། །བདེ་ལེགས་བགྱིད་པ་དེ་ལ་ནི། །སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཚེ་མི་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། ཚི་ཕྱི་མ་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་ལས་གྲོལ་ཞིང༌། ད་ལྟར་ཡང་དཔལ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་དེ་དག་འཛིན་པའི་གང་ཟག་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །ཡང་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ན་ཡོད་པའི་བགེགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཚེ་བར་མི་ནུས་ཤིང་སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ལྟ་ཅི་སྨོས་པའོ། །སུ་ཡང་རུང་སྟེ་མདོ་འདི་དག །མི་མཆོག་གིས་ནི་གསུངས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའམ། མིའམ། ལྷ་མ་ཡིན་ནམ། ཡི་དགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་པ་དེ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་ཕན་ཐོགས་པ་སྟེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཀུན་སྐྱོབ་དང༌། ལོག་པར་དད་སེལ་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྲུང་བའོ། །མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྲུང་སྟེ། དེ་ཡང་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཇམ་དཔལ་དང༌། སྤྱན་རས་གཟིགས་དང༌། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རིག་སྔགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བསྲུངས་པའོ། །ཡོངས་
― DTG072_Page_0665 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་རྫོགས་ཤིང་མཆད་པར། །ཤིན་ཏུ་ཆང་བར་འཆང་བགྱིད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དེའི་འཁོར་གསུམ་དག་པས་འཆང་བའོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལ་གནོད་སྦྱིན་ཡི་དགས་དང༌། །འབྱུང་པོ་གྲུལ་བུམ་སྲིན་པོ་དང༌། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་གདོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་སྨྲས་པར་གྱུར་ན། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །སྨྱོ་བྱེད་རྒྱུ་བ་ཀླུ་རྣམས་དང༌། །དེ་ལྟ་བུ་དག་འཚེ་མི་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྨྱོ་བྱེད་ཀྱི་གདོན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་ཀླུའི་གདོན་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སྲོད་ཐོ་རངས་ནམ་ཕྱེད་ལ་རྒྱུ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མི་མ་ལགས་དང་གདོན། །མྱུར་དུ་གུད་དུ་འཆི་བར་འགྱུར། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་དམོད་མོས་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་མགོ་ཚལ་པ་བརྒྱར་འགས་ཤིང་འཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤི་མ་ཐག་ཏུ་མདའ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་མནར་མེད་པར་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་ཅིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཏེ། དེ་ལ་རྩེ་བར་ཡང་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨུ་དུ་ཝཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན། ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ཡང་མཐུ་ཆེ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་སྟེ། འདིའི་ནུས་པས་གང་གིས་ཀྱང་འཚེ་བར་མི་ནུས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་ཡིས། །བཅོམ་ལྡན་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་དྲི་ཟ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གྲུལ་བུམ་དང༌། ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གདོན་ཀྱིས་ཀྱང་འཚེ་བར་མི་ནུས་ཤིང༌། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་བསྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་མི་སྣང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བར་ཆོད་བྱེད་ཅིང་གླགས་ལྟ་བ་རྣམས་གླགས་མི་རྙེད་ཅིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱས་ན། སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་ཚིགས་
― DTG072_Page_0666 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བཅད་པའི་དེ་ནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་མཚན་མོ་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་ནང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བཞི་དང་བཅས་བ་བཞུགས་པའི་ནམ་ལ་འདས་པའོ། །ནམ་ལངས་ནས། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་གུང་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་རྟོག་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དབུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བཞི་དང་བཅས་པའོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དགེ་སློང་དག་མ་དང་སུམ་དག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་བུ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། འཁོར་རྣམས་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་དུ་འོངས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་གླགས་ཚོལ་བ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་གླགས་ཚོལ་མི་ནུས་པར་གནས་པའོ། །ངའི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་བཞི་དང༌། འབྱུང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པར་བྱས་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ངའི་ཐད་དུ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་བརྗོད་ནས་དོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་བཞི་ལ་བཀའ་སྩལ་ཞིང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང༌། ངས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །རིག་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །བཙུན་པ་དེ་ལྟར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་སློང་པ་སོགས་པའི་འཁོར་རྣམ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པའོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ་མཉན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང༌། འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་
― DTG072_Page_0667 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆད་པ་མེད་ཅིང་ཚིག་ལ་ཡང་དག་པ་ཁྱབ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ། རིག་པ་ཕྱི་ནང་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞོན་ནུ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོ་ཆེན་པོ་འདི་རྒྱས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀུན་དགའ་བོས་བསྡུས་པའོ། །དགེ་སློང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །དགེ་སློང་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བསྙེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བསྙེན་མ་དེ་དག་ཡི་རངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་སྐྱེས་དགྲའི་བཙུན་མོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་ལྷ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་མདོའི་འབུམ་འགྲེལ། སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྨོན་ལམ་སྟོབས་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་མུ་གྱེར་བཙས། །མཁས་པར་གྲགས་པ་མི་མཉམ་རྡོ་རྗེའི་སྲས། །སྐྱེ་བ་ལྔ་བརྒྱར་སྦྱངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིས། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་མ་རྨོངས་ཤིང༌། །གསང་སྔགས་གདམས་པ་མ་ལུས་ཐུགས་ལ་མངའ་བ་ཅན། །མཚན་ཡང་དོན་ཡོད་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པར་གྲགས། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དབང་གིས་བོད་ཡུལ་དབུས་སུ་བྱོན། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་ཀྱིས་དམ་པ་འབྲོ་ལོའི་བླ་མར་གྱུར། །འཛམ་གླིང་བྱང་ཕྱོགས་བྲག་དམར་དཔལ་གྱི་བསམ་ཡས་སུ། །རྒྱལ་པོ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཁྲི་པའི་གདུང་རྒྱུད་སྲས། །ལྷ་གཅིག་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ལྷ་ལྕམ་དར་སྒྲོན་གྱིས། །བཀྲ་ཤིས་ཕོ་བྲང་རྡོ་ལུང་དགོན་པ་རུ། །ལོ་པཎ་ཞབས་ནས་བཏེག་ནས་དམ་ཆོས་འདི་བསྒྱུར་བ། །བསྒྱུར་བའི་བསོད་ནམས་གང་ཐོབ་བསགས་པ་དེས། །བདག་དང་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཀུན། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ཤོག།། །།
| 
