གསུམ་པ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་སྐབས་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལེའུ།
འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ།
ད་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཚུ་རོལ་ཕ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན། །དེ་དག་བར་ན་མི་གནས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚུ་རོལ་གྱི་མཐའ་མ་ལགས་གཉིས་ཀ་ལས་གཞན་དུའང་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་དམིགས་པ་བཀག་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པའང་གང་གི་ཕྱིར། དུས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་པའི་ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་འཐད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
འབྲས་ཡུམ་ལ་རིང་བ་བཤད་པ།
ཐབས་མ་ཡིན་པས་རིང་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཐབས་མི་མཁས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པར་བགྱིད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འདོར་བར་འགྱུར། རིང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དང་ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚིག་གཉིས་སོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པའང་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མཚན་མར་དམིགས་སྒོ་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རབ་འབྱོར་མིང་ལས་ཀྱང་ཆགས་སོ། །རབ་འབྱོར་མཚན་ལས་ཀྱང་ཆགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་མིང་མེད་པའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
འབྲས་ཡུམ་ལ་ཉེ་བ་བཤད་པ།
དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིས། །ཡང་དག་དགེ་བ་ཉིད་དུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ལེགས་པར་མཐར་ཕྱུང་བའི་བར་ནི་ངོ་མཚར་རོ་ཞེས་བྱ་བས། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་ཉི་ཚེ་བ་དང་བཟློག་པས་མཐར་ཐུག་པར་སོང་བ་དེ་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་ལེགས་པར་མཐར་ཕྱུང་བར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། གཉེན་པོ་བཤད་པ།
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི། གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་སྟོང་ཉིད་དང༌། །དུས་གསུམ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། །སྦྱིན་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་ལ། །སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་ལ། ཐབས་མི་མཁས་པས་དེ་གཟུགས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཆགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ལ་བར་འཛིན་མེད། །ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཐབས་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཞེས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདག་གིས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་འཐད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གསུངས་པ་ནི། ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་སེམས་སུ་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆགས་པ་དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྤྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་ནུས་སོ། །གཉེན་པོ་ནི། གཞན་དག་དེ་ལ་སྦྱོར་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཆགས་པའི་མཐའ་འགོག་པས། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་ང་རྒྱལ་བཀག་པ་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་
པའི་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་བྱེད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ལན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང༌། རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ཆགས་པ་ཕྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རྣམས་ནི་ཆགས་པ་ཕྲ་མོ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཆགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ལམ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །དབེན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཟབ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གཅིག་པར་ནི། །ཤེས་པས་ཆགས་པ་སྤོང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཉིས་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་ཆགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་དོན་ཅན་གྱི་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་བཀག་པ་ཡིས། །དེ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཀག་པས་ན་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྔོན་དུ་སྟོན་
པར་བྱེད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མི་ཤེས་ཕྱིར། །དེ་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདིའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཤེས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན། དེ་ལྟར་ཀུན་ཤེས་ཉིད་ལུགས་ལ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་དག །རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མ་ལུས་པ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདིར་ཤེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
སྦྱོར་བ་བཤད་པ།
ད་ནི་སྦྱོར་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའང་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར། གཟུགས་སོགས་དེ་མི་རྟག་སོགས་དང༌། །དེ་མ་རྫོགས་དང་རབ་རྫོགས་དང༌། །དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཉིད་ལ། །སྤྱོད་པ་བཀག་པས་སྦྱོར་བ་དང༌། །མི་འགྱུར་བྱེད་པོ་མིན་ཉིད་དང༌། །སྦྱོར་བ་བཀག་པ་རྣམས་གསུམ་དང༌། །སྐལ་བ་ཇི་བཞིན་འབྲས་ཐོབ་པས། །འབྲས་ཡོད་འདོད་པའི་དེ་དང་ནི། །གཞན་ལ་རག་ལས་མིན་གང་དང༌། །སྣང་བ་རྣམ་བདུན་ཤེས་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སྤྱོད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་དེ་རྗེས་སུ་གནང་བས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་བཀག་པས་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་པ་དང་མ་རྫོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། གཞན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་རྣམས་ཀྱི་
ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་ལ་དེ་ནི་ཁོ་བོ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། ཡང་དེ་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བ་ནི། སྦྱོར་བ་དེ་ནམ་མཁའི་བསྔགས་པའམ་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པ་དང་འདྲ་བ་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་བསྟན་པ་དང་མ་བསྟན་པ་དག་གིས་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་མེད་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཉིད་དེར་འཕེལ་བའམ་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །བྱེད་པ་པོའི་སྦྱོར་བ་ནི། སྦྱོར་བ་དེ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བསྔགས་པའམ་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པ་དག་གིས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་དེ་བསྟན་པ་དང་མ་བསྟན་པ་དག་གིས་འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱ་དཀའ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་བྱ་དཀའ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དོ། །ཆེད་དུ་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་དག་དེ་ལ་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་བྱ་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། གང་དག་དེ་ལ་འབད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་ལ་འདེགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་བྱ་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་གང་དག་དེ་ལ་རྩོལ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མཛད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་འགྲིབ་པའམ་གང་བ་མེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ལ་དགེ་སློང་གཅིག་ཅེས་མིང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྟོགས་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པས་འཁོར་གཞན་གང་ཡིན་པ་
དག་གིས་ཀྱང་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་སྟོན་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྲོ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྲུང་བ་དང༌། བསྐྱབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ནི། སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་སེམས་པ་དེ་ནི་བསམས་པ་ལྟར་མི་འགྲུབ་ཅིང་དུབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བདུན་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། མཉན་དུ་ཚོགས་པ་དང༌། འགལ་བ་དང༌། རྐྱེན་དང༌། མི་འཕོ་བརྟེན་མེད་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་དྲིས་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཔེའི་དོན་འཐད་པར་བྱས་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།
མཉམ་པ་ཉིད་བཤད་པ།
ད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རློམ་མེད་པ། །རྣམ་བཞི་དེ་ཡི་མཉམ་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། །གཟུགས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་གང་གསུངས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །
མཐོང་བའི་ལམ་བཤད་པ།
ད་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ལྷའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཞིང་སངས་རྒྱས་སྟོང་དང༌། འཕགས་པ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུར་ཆད་པ་དང་ལྷག་པ་མེད་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་རྣམས་སེམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་པས་གང་གསུངས་པས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ལས་གཏོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་དབང་པོར་
དགོད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་བརྗོད་པ་དེ་ནི་དེའི་བསྟན་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་བརྗོད་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་དགོས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་སྟོང་གི་ངེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དུ་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་གྲངས་སྟོང་དུ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་གཞན་སྒྲུབ་པ་དང་དག་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་བདེན་པ་རྣམས། །ཆོས་ཤེས་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་བདག་ཉིད་འདི། །ཀུན་ཤེས་ཚུལ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དང་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདས་ཞེས་བྱ་བའམ་མ་འོངས་ཞེས་བྱ་བའམ་ད་ལྟར་བྱུང་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་བར་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པ་ཅན་བཀག་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི། གཟུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་ཆོས་སྟོན་པར་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་
པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་བཀག་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པ་བཀག་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་གོས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གཟུང་དུ་མེད་པའི་རྣམ་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི། །སྒྲ་བརྙན་གཉིས་ཀྱི་དཔེས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཐ་སྙད་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ངོ་བོ་བཀག་པའི་དོན་གྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་གཉིས་དཔེར་བརྗོད་པ་ཉན་པ་པོ་དང་འཆད་པ་པོ་དག་གིས་འདྲི་བ་དང་ལན་འདེབས་པའི་ཐ་སྙད་གཉིས་དང་ཚུལ་བསྟུན་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྒྱུད་གཞན་ལ་དོན་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་བཀག་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་བརྗོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི།
ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི། དེ་འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་མིག་གི་ནད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷ་རྣམས་ཀྱང་དེའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བར་གྱུར་པ་དང༌། འདི་སྟོན་པ་དེར་ཡང་ཚེས་བརྒྱད་དང༌། བཅུ་བཞི་དང༌། བཅོ་ལྔ་དག་ལ་བསྟན་པ་ལ་བསོད་ནམས་མང་པོ་འཕེལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ཏུ་ལྷ་རྣམས་མཆོད་པ་དང་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་འཐད་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི། ཡང་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ལ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བའམ། འགག་པའམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བའམ། ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དགེ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ནི་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་གོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌།
རྟགས་དང༌། མཚན་མ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོབས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མ་འབྲེལ་པས་མགོས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་དོན་གྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གལ་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དོན་དེའང་རྣམ་པར་མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཤེས་པས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོགས་པས་སོ། །མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་དམིགས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་བཞི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་རྟག་མ་ཡིན་མི་རྟག་མིན། །མཐའ་ལས་འདས་དང་རྣམ་དག་དང༌། །མ་སྐྱེས་མ་འགག་ལ་སོགས་དང༌། །མཁའ་འདྲ་ཆགས་པ་སྤངས་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་འཛིན་ལས་གྲོལ་བ་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་མེད་དང༌། །གང་ཕྱིར་འདི་དོན་བརྗོད་པ་ཡིས། །གཞན་ལ་སྦྱིན་དུ་མེད་པ་དང༌། །དམིགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ནད་མི་འབྱུང༌། །ངན་སོང་ཆད་དང་འབྲས་བུ་ནི། །མངོན་དུ་བྱ་ལ་མི་རྟོག་ཉིད། །མཚན་མ་དག་དང་མ་འབྲེལ་དང༌། །དངོས་དང་མིང་དང་གཉིས་པོ་ལ། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། །ཀུན་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དང་ཡང་འདི་དང༌། །ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ་རྣམ་གསུམ་མོ། །འདིས་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་དག །རྫོགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་འདི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། སྟོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པའི་ཚིག་བཅུ་དགུས་ལུགས་ལས་བཟློག་པའི་རིམ་པ་དང་པོ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཞི་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཟླ་དང་ལྡན་པ་དང༌།
བཟློག་པའི་ཟླ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་རྟོག་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁམས་གསུམ་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་པར་བྱད་པ་མ་ཡིན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། སེར་སྣ་འདོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྟེར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་བསྡུས་པ་མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གཏན་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་སྟེར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། འདོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སྟེར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། འདོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་གནས་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ངེས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ཀྱང་གསུངས་པར་མཛད། སྟོན་པར་མཛད། རྣམ་པར་འགྲེལ་བར་མཛད། རྣམ་པར་འབྱེད་པར་མཛད། གསལ་བར་མཛད། ཡང་དག་པར་འཆད་པར་མཛད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གསུམ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱིས་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་དང་བཤད་པའི་ཆོས་དག་གི་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པར་
བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པ་དང༌། འཆད་པ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། འདོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། སྨོས་པ་དང༌། གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་གང་ལགས་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བསྟན་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་བསྟན་པ་དང༌། ཚིག་དང་ངག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དོན་དེ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཉེ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དུ་ཉེ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་དག་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་རྣམས་ལ་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་སྟོན་པ་དང༌། བརྩོན་པ་བར་མ་རྣམས་ལ་སྨོས་པའི་ཆོས་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ལྷག་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་མཐའ་དག་ཡང་དག་པར་འཆད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་དོན་གྱིས་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལོགས་ཤིག་པ་མེད་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བས་བལྟས་ནས་འདའོ་ཞེས་གསུངས་པས་ན་འདི་ནི་གཞན་གཙོར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་གྱི་ཤེས་པ་དང་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །འདི་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། ལམ་གཞན་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རིགས་དང་དབང་པོ་དང་ཚོགས་ཁྱད་ཞུགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པའི་བྱེད་པར་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་བྱེད་པ་མ་ལུས་པ་འདུས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ཤེས་
པ་དང་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེའི་བཟོད་པ་ཡིན་གྱི། རྟོགས་པའི་ཚད་འདི་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན། ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་ཤིང༌། །སྙིང་རྗེས་ཞི་ལ་མི་གནས་དང༌། །ཐབས་མ་ཡིན་པས་རིང་བ་དང༌། །ཐབས་ཀྱིས་རིང་བ་མ་ཡིན་ཉིད། །མི་མཐུན་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དག་དང༌། །སྦྱོར་དང་དེ་ཡི་མཉམ་ཉིད་དང༌། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་མཐོང་བའི་ལམ། །དེ་འདྲ་ཀུན་ཤེས་ཉིད་དུ་འདོད། །ཅེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི། འདིར་རྗེས་སུ་འདས་པའི་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་སྐབས་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།