ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཤད་པ།
ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། མཚན་མེད་རབ་ཏུ་སྦྱིན་ལ་སོགས། །ཡང་དག་སྒྲུབ་ལ་མཁས་པ་ནི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་འདི་ལ། །ཐར་པའི་ཆད་དང་མཐུན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་
བཟུང་སྟེ། ཐབས་མཁས་པ་དང་མ་བྲལ་བར་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་མཚན་མ་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྒོམ་ཞིང་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འང་དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་རྣམ་པ་ལྔའོ། །དེ་ལ། སངས་རྒྱས་སོགས་དམིགས་དད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་གསུམ་གྱི་སང་རྒྱས་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིད་ལ་སེམས་ཀྱང་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་མ་སྣད་ཅིང་མ་སྨས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྣད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པར་ལྟུང་བའོ། །སྨས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་ཉམས་པའོ། །སྦྱིན་སོགས་སྤྱོད་ཡུལ་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་དེ་ཐོག་མར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ན། ཤེས་རབ་སྒོམ་པའི་བར་དུ་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་ཕུན་ཚོགས་དྲན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱས་བ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་མཁས་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་བསམ་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས། གང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱབ་དང༌། གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་བའི་གཟུགས་སམ་ཚོར་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་རྣམས་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཤེས་པའི་ཤེས་རབ། ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པར་ཡང་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་
མ་མཆིས་ཤིང་མི་དམིགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འབྱུང་བར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམ་ལྔ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བའོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་དབང་པོར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དབང་པོའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣོན་པོ་ཡིས། རྟོགས་སླ། ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་འང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་བ་ལ་ནི་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། ཆོས་གང་འཕེལ་པར་བགྱི་བའམ་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པར་བགྱི་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟུལ་པོས་རྟོགས་དཀར་བཞེད། ཅེས་བྱ་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བསྟན་པས་དེ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་དཀའ་བ་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་པ་སོགས་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་དང༌། དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འདོ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། ཁྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདེན་པ་དང་གནས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་འགག་ཅིག་དང་དུ་མར་ཁ་མི་ལེན་པའི་ཆད་དང་འཐད་པས་འབྲིང་ཡིན་པར་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བདེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་སོ་།གངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་གནས་པའོ།།
གང་གིས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འདིའི་རྟགས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་མི་ཞུམ་པ་མི་དང་ང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མི་གོང་བ་མི་སྐྲག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡིད་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་པ་གསུམ་མི་དམིགས་པས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མི་ཞུམ་མི་འགོང་ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་མི་འགྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་པར་མི་བྱེ་པར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པས་ནི་ཆུང་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འབྲིང་གསུང་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་གཞན་དུ་དང༌། དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆེན་པོ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐར་པ་ནི་བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། དེའི་ཆ་ལ་ཕན་པས་ན་ཐར་བའི་ཆད་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།