རྩེ་མོའི་མངོན་པ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཤད་པ།
ད་ནི་དེའི་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་སྙེད། །སང་རྒྱས་མཆོད་པའི་དགེ་ལ་སོགས། །རྣམ་མང་དུ་ནི་དཔེར་མཛད་ནས། །རྣམ་འཕེལ་བཅུ་དྲུག་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། དེ་ལ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང་པོ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རིམ་གྲོང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྡོ་བར་བྱེད་པ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་པ་ནས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྡོ་བར་བྱེད་པའི་བའི་བར་བས་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བ་ཉིད་དང༌། དེའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་འོག་ཏུ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དཀའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། སྐྱེས་བུ་ཞིག་གི་ས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་རྙེད་མ་མྱོང་བ་ཞིག་རྙེད་པ་ལས་ཡང་སྟོར་བར་གྱུར་པའི་དཔེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་
གཏོད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གལ་ཏོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ན་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་བཀག་པས་མི་འབྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་འཕེལ་བའམ་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་ད་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་བར་དུ་དེ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེས་བའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དད་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རམ་ཅི་ལགས། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྩེ་མོའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྡ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་བཀག་པས་དེ་ལ་སློབ་པའི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉེ་བར་
དགོད་པའི་དོན་དང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་བས་ཆོས་འདི་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པ་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མན་ནན་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ལ་ལྷའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འདོད་པར་སེམས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱས་པ་རྣམས་དང་ཁམས་མི་མཉམ་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ནད་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ནི་སློབ་པའི་དུས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སར་ལྟུང་བ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདུད་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་དེ་རྣམས་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུས་ཟུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་དེ་རྣམས་སྐར་མདའ་ལྟུང་བ་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲུང་དུ་བདུད་སྡིག་ཅན་ཐོ་འཚམས་པའི་བསམ་པས་འོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་སུ་ཆོས་འདི་ལ་ལྷག་པར་མ་མོས་པ་དང༌། དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཞ་བར་གྱུར་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་པ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཐོས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་རྣམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ལ་བརྙས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཞག་གཞན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཐབ་ཅིང་མཚན་འབྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལུང་མ་བསྟན་པ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པར་སེམས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་
ནི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བས་དེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་དམྱལ་བར་གནས་པར་གོ་ཆ་བགོ་བར་ཁས་བླང་བ་ཉིད་དང༌། སྔར་བསྟན་པའི་ལྟུང་བ་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དེ་ལས་ལྡང་བ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ནི་སྟོན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ལ་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང༌། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱ་བ་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསླབ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཉེ་བར་དགོད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུགས་བས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་སློབ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སློབ་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ་དེ་དག་གི་དབང་གིས་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་ཐབས་མཁས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསླབ་པ་བརྗོད་པས་བསླབ་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་འཐད་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་གང་ཡིན་པ་འཐད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་ནི། གསེར་ས་ལེ་སྦྲམ་འབྱུང་བའི་གནས་ཉུང་བའི་དཔེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྩེ་མོའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ཐོབ་པར་ཉུང་བ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གཅིག་པ་ནི། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཉུང་བའི་དཔེས་རྩེ་མོའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་རྙེད་པ་ནི་ཆེས་ཉུང་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་
གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ནི། ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གསུམ་པ་ནི། ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དང༌། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྩེ་མོའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་བཞི་པ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དཔེས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཉིད་དུ་གནག་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོ་ལྔ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བས་རྣམ་པར་བལྟས་ནས་འདའ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ལ། འཁྲུལ་པའི་མཐོང་བ་བསལ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་མཐོང་བའི་ཚིག་གིས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དག་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒོམ་པའི་ལམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདིའི་སྒོམ་པའི་ལམ་བཀག་ཅེ་ན། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་གྱི་ཤེས་པ་དང་སྤང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་གཙོར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདའ་བར་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཅུ་དྲུག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཀག་པ་ལ་སློབ་པ་རྗེས་སུ་གནང་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་
ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་རྩེ་མོའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།