Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་གོ་ལྔ་པ།


   
   
   
   
   
   
འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།  སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤྲཱི་ལ།
   
   
   
   
   
   


 
previousའཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤྲཱི་ལ།next

འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།
སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤྲཱི་ལ།


DTG095_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་པྲཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏ་བཛྲ་ཙྪི་དི་ཀ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ལ་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་གྲགས་ལུས་མདུན་ན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང༌། །དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འབྱོར་བ་མི་རྙེད་རབ་སྟོན་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཡང་དག་དམ་པ་རྟག་པ་མཆོག་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་གནས་བརྟན་པ། །དུས་གསུམ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་སྐྱེད་དེ་ལ་རབ་གུས་བདག་ཕྱག་འཚལ། །གང་ལ་ཅུང་ཟད་གོམས་བྱས་སྐད་ཅིག་ཏུ་ཡང་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་སོགས། །གང་ཕྱིར་སྡིག་པ་རབ་ཏུ་ཆེ་བ་མཐའ་དག་རྩ་ནས་ཟད་བྱེད་པ། །དེ་བས་དེ་ནི་གོམས་པར་བྱ་ཕྱིར་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡི། །ལམ་ལས་བརྟགས་ཏེ་བདག་བློས་ཇི་ལྟར་ལྕོགས་པས་བདག་གིས་འདི་བགྱིའོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེ་འཆད་པར་འདོད་པས་ཉན་པ་དག་ནན་གྱིས་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་དགོས་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དགོས་པ་མ་རྟོགས་པར་ནི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གང་ལ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མདོ་སྡེའི་དགོས་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྙད་པར་བྱ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བས་སྟོང་པའི་མདོ་ནི་སེའུ་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་དགོས་པ་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་གཟུང་སླ་བའི་ཕྱིར་བསྡུས་པའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྡུས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གོ་རིམས་མི་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྔ་ཕྱིའི་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་ལན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེ་འདིའི་མིང་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་བ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་གཞིག་དཀའ་བ་དེ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤོང་བ་འདིའི་དགོས་


DTG095_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཅོད་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་བས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ནི་རྩེ་མོ་གཉིས་སྦོམ་ལ་དབུས་ཕྲ་མོར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་རྒྱ་ཆེ་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དབུས་ཕྲ་མོས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ས་གསུམ་པོ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གླེང་གཞི་དང༌། གླེང་བསླང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བ་དང༌། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེའི་གནས་སོ། །དེ་ལ་གླེང་གཞི་ནི་མདོ་སྡེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ནི་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པས་བདག་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གླེང་བསླང་བ་ནི་མདོ་སྡེའི་དོན་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐབས་དང་སྦྱར་བ་སྟེ། སྐབས་སུ་མ་བབ་པར་སྨྲས་ན་ཐམས་ཅད་འཆལ་བར་འགྱུར་བས་འཆལ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྐབས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིག་ནས། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཐོག་མར་བཀོད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེའི་གནས་ནི་ཡུལ་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་གནས་ཞེས་


DTG095_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ། །དེ་ཡང་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྐར་མ་རབ་རིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང་དེའི་གནས་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་ཏེ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་དེ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁས་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཡང་སྣང་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་སྐབས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་འཇོག་པ་ཡིན་པར་བཟུང་ངོ༌། །འདི་ནི་མདོ་སྡེའི་དོན་འོག་ནས་འབྱུང་བ་མཐའ་དག་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་དོན་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པར་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་དགག་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་རང་གིས་རྟོགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཡིད་མི་ཆེས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དུས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཐོས་དཀའ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་མང་དུ་ཐོས་པར་སྟོན་ཏོ། །དུས་གཅིག་ན་འདི་ཐོས་ཀྱི་གཞན་ན་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་ཐོས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན་དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་སོ་ཞེས་འོག་མ་དང་སྦྱར་ཏེ། གདུལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཕན་གདགས་པའི་དོན་དུ་གཞན་ན་ནི་གཞན་བཞུགས་སོ་ཞེས་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་དང༌། འཆི་བདག་དང༌། ལྷའི་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་དང་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པས་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ལེགས་ལྡན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དབང་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དང༌། །གཟུགས་དང་དཔལ་དང་གྲགས་པ་དང༌།


DTG095_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ནན་ཏན་དང༌། །དྲུག་པོ་དེ་ལ་ལེགས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མཉན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་སྲོང་མཉན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་བསྟི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་མཉན་ཡོད་དེ། དེས་མཚོན་པའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མཉན་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །ཡུལ་སྨོས་པ་དེ་ཡང་ཡུལ་དེ་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་དེ་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པས་བདག་གི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་ས་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས། དབང་ཕྱུག་དང་བཅས་པས་སྨྲས་ན། གཞན་དག་གིས་ཚིག་གཟུང་བར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་མཉན་ཡོད་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེས་ཏེ་གང་ན་བཞུགས་གཏོལ་མེད་པས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཚལ་ཡིན་པས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ལོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྟེ་ན་སུ་ལ་ཡང་མ་གྲགས་ཀྱང་སྲིད་པས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་པ་མགོན་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་སྟེ་ཟས་སྦྱིན་པས་དེ་ལྟར་གྲགས་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་བཀྲམ་པ་གཤིབས་པས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ལས་ཀུན་དགའི་ར་བ་ཉོས་པ་དང༌། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལས་ཅུང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱིར་ཁང་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱན་དུ་བཅུག་པས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཚལ་དེ་གྲགས་སོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྨོས་ན་ནི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བས་ཚིག་གསུམ་ཆར་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་མཉན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མང་པོའི་ནང་ན་བཞུགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དབེན་པ་ན་བཞུགས་པས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འདི་ལ་དབང་སུ་ཡོད་སྙམ་པ་ལ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་


DTG095_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས་དགེ་སློང་དག་གོ །བདུད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་གིས་མི་ཕྱེད་པས་མང་པོ་དེ་དག་ལ་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ཕལ་ཆེ་བ་དང་མཐུ་གཉིས་ཏེ། དེས་ནི་མཐུ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཕལ་ཆེ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་དང༌། སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དེ་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་མང་བ་ནི་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་མདོ་སྡེ་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྙིང་སྟོབས་ཆེ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཡོད་པས་དེ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ཕྱིར། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། ཚོགས་དང༌། དུས་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པས་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་གོ །དེ་ལ་ཆོས་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཆོས་ཟབ་ཅིང་ཆེ་བ་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཆེན་པོ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཆེན་པོ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་པོ་དག་གིས་སམ། ཡང་ན་ཚངས་པ་དང་ལྷའི་དང༌། འཕགས་པའི་བཞུགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་དག་གིས་བཞུགས་པའོ། །ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་ཟིན་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དགེ་


DTG095_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སློང་གི་དགེ་འདུན་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ཀྱི་དྲུང་ཉིད་ན་འདུག་པར་རིག་ནས་རྟག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གོང་དུ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བྱ་བ་མ་བྱས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེ་བས་འགྲོ་བའི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་རྒྱུ་བས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ཀྱི་དྲུང་ན་མི་འདུག་པས་འོག་ཏུ་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འོག་ཏུའོ། །ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཟས་ཀྱི་དུས་ངེས་པའོ། །དུས་ངེས་པ་ནི་དུས་འདི་ངེས་པར་བཟའ་བར་བྱའོ་ཞེས་དུས་ངེས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་སྔ་དྲོ་ཞེས་སྨོས་པས་འཆད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔ་དྲོ་ཡང་ཡིན་ལ་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྡུའོ། །སྔ་དྲོའི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྙེན་གནས་གནས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་ཀྱི་དུས་ཕྱིར་འཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་འཆད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་ན་སྔ་དྲོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་དེ་གཅིག་ཏུ་ཆད་པར་མི་རྟོགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་གྱི་ན་མཛད་ཀྱང་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གསུམ་ཆར་སྨོས་སོ། །ཤམ་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་དུ་འདུག་པ་དང་མཐུན་པའི་གོས་མནབས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་བསླབ་པ་དག་ལ་གུས་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་མཛད་དོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་བདག་མ་དུལ་བས་གཞན་འདུལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཆོས་གོས་མནབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་གོས་མནབས་པ་ནི་བགོ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གཞན་ནི་སྐབས་མ་ཡིན་ནོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། མཉན་ཡོད་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་ཤེ་ན། ཉན་ཐོས་རྣམས་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་གཟུད་པ་དང༌།


DTG095_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱིམ་གྱི་བུད་མེད་དང༌། དབུལ་པོ་དང༌། ནད་པ་དང༌། རྒན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་གདགས་པ་དང༌། ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ངོ་མཚར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནར་མ་བསྟན་པས་གཞན་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་དགོས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཤིང་བསྒྲུབས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་ཀྱང་ཟས་ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས་འཁྲུངས་པ་ཇི་ག་མཛད་པར་འགྱུར་རམ། འདི་ལྟར་ཡང་འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསྒྲིབས་པ་དང་སྐྱེམས་པ་མི་མངའ་བཤང་གཅི་མི་མཛད། སྐུ་ཉམ་ཆུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཀླན་ཀ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྟོན་ཅིང་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་འཚམ་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཀླན་ཀའི་སྐབས་སུ་ག་ལ་འགྱུར། མིར་གྱུར་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ན་ཡང་བླ་ན་མེད་པའི་གོ་འཕང་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་བོ་ཞེས་གཟེངས་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་གདུལ་བ་པ་རྣམས་ལ་མིའི་ལུས་སྟོན་པས་དེ་ལྟར་ཞལ་ཟས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། སྦྱིན་བདག་གང་ལ་བསོད་སྙོམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་བསྟན་པས་དེ་དག་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། གང་དག་སྐལ་པ་ཡོད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡི་དགས་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་གི་སེན་མོ་བདུད་རྩི་ཅན་གྱིས་རེག་ན་ལྷའི་རོ་བྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་ཟད་མི་ཤེས་པ་གནོད་སྦྱིན་གཟི་སྟོབས་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཁྱེར་བ་ཟོས་ན། དེ་དག་བདེ་བ་མཆོག་གིས་སེམས་ཚིམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་


DTG095_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་ཀྱང་འཐོབ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཅི་འདྲ་བས་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་བླངས་ནས་མཇུག་ཏུ་ཞལ་ཟས་གང་གསོལ་བ་དེ་ནི་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཞལ་ཟས་མཇུག་ཏུ་གསོལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོལ་ཟིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་མཇུག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་གཉིས་པ་ལ་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཟས་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཟས་ཕྱི་མ་དེ་ནི་ཟས་མཇུག་ཀྱང་ཡིན་ལ་བསོད་སྙོམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་ཕྱི་དྲོའི་ཟས་དེ་ཟ་བ་གང་ཡིན་པའི་བསོད་སྙོམས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པའི་ཟས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉིས་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞག་སྟེའོ། །དེ་ཡང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ན་བཀའ་ནོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་གནས་མོད་ཀྱི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བདག་ཉིད་བྱེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་བཞག་པ་མཛད་དོ། །སྐལ་བ་ཆུང་ངུ་གཡོག་མི་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ༌། །མི་གཙང་བར་སྣང་བ་རྟག་ཏུ་རིང་དུ་སྤངས་པ་དང༌། ཞབས་པདྨ་ལ་འཇོག་མོད་ཀྱི། བྱ་བའི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པ་འམ། རྐང་པ་རུལ་ཅན་གྱིས་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་མི་རྗིའོ་ཞེས་བསླབ་པ་དག་ལ་གུས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞབས་འཁྲུ་བར་བལྟའོ། །གདན་བཤམས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པས་བཤམས་པའོ། །སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཧ་ཅང་ཡང་མི་དགུ། ཧ་ཅང་ཡང་མི་དགྱེ་བར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་སྟོན་པའི་དུས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤོང་བའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བཞུགས་ཤེ་ན། སྤོང་བ་དག་ཁོ་ནས་ཆོས་འདི་བསྟན་པ་དང༌། ཤེས་


DTG095_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་ཉན་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤོང་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་ནན་ཏན་བསྐྱེད་དུ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་སྔོན་དུ་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པའི་ཚེ། བླ་ན་མེད་པའི་ཚེ་གོ་འཕང་ཐོབ་ནས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བདག་གིས་བྱའོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་སྨོན་ལམ་དེ་དྲན་པ་མངོན་དུ་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དྲན་པ་ལ་གནས་མོད་ཀྱི། དུས་མ་ཡིན་པར་དྲན་པ་དེས་ནི་ཅིར་ཡང་མི་འགྱུར་གྱི། དུས་སུ་སྨོན་ལམ་དྲན་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་སུ་དྲན་པས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཚད་ཇི་སྙེད་དང་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྟོན་པའི་དུས་ན་དེར་མ་འདུས་ཀྱི། མང་པོ་གསུམ་ཡན་ཆད་དེར་འདུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པས་གཞན་དག་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་སོ། །འདུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འདུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟན་ལ་འདུག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཕལ་ཆེར་སྤྱིར་གཞག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་འཇོག་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་དང་མཐུན་པར་གཉིས་ཀ་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཁོ་ནས་གཉིས་ཀ་སྨོས་པར་འགྱུར་རོ། །གླེང་གཞིའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་གླེང་བསླང་བ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལན་གཉིས་སུ་སྨོས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཡང་དག་པར་གཤེགས་སོ། །ལེགས་པར་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། ལེགས་པར་བསྟོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཏེ། གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། བུམ་པ་ཤིན་ཏུ་གང་བ་


DTG095_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། རིམས་ནད་ཤིན་ཏུ་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྙེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཕན་གདགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་འབངས་ལ་སོགས་པ་རྟོན་པ་དག་ལ་ཅི་ནུས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འཛིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་འདིར་ངོ་མཚར་བ་ཅི་ཆེ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ་ངོ་མཚར་གྱི་རྒྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་དག་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ནས་གཤེགས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་རྙེད་པ་དེ་ལྟར། འདིར་ཡང་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གིས་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་རམ། དགྲ་ཉོན་མོངས་པ་དག་བཅོམ་པར་གྱུར་པས་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ཡང་དག་པར་ཀུན་ནས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ཚིག་དེ་དག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་འབངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་འདིར་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་རང་གི་དོན་འདོད་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་ཞིང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐའ་དག་བརྙེས་པས་གང་ཕན་འདོགས་པ་དེ་དག་ནི་འདིར་ངོ་མཚར་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་འདི་ལ་ནི་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པས་རྣམ་པ་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་ཁོ་ནར་སྟོན་ཏོ། །ཕན་བཏགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དག་སར་ཆུད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG095_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ལས་དང་པོ་པ་དག་ཕན་བཏགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་གཏད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཅི་ནས་དེ་དག་ཡོན་ཏན་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐོབ་པ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་གྱིས་ཤིག་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཕན་བཏགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་དམ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དུས་དང༌། ཁྱད་པར་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། བསྟན་པ་དང༌། ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་ནི་གཏན་དུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དེ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དམ་པར་བལྟ་སྟེ། གནས་དང་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། བཀར་གདགས་པའོ། །གནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གིས་དེ་དག་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་བཏགས་པ་དག་གཞན་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀར་གདགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བཀས་གཏད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་གུས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གླེང་བསླང་བ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ཕྱིར་ཞུས་ཏེ། དོགས་པ་བཅད་པ་དང༌། མོས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དོན་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང༌། མི་ལྡོག་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་


DTG095_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོགས་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་བསོད་ནམས་མང་བར་བསྒྲགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་དོན་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་བསྒྲུབས་པས་མནར་བ་དེ་ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་ལ་རྩོམ་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་མང་པོ་འདོད་པས་མི་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་གདགས་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་རྣམས་བདག་གིས་ཆོས་དེ་རྟོགས་པར་མཐོང་ནས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་དོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་བསོད་ནམས་འདོད་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པ་དང༌། ལོག་པར་བསྒྲུབས་པས་མནར་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་དང༌། བསམ་པ་དག་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་ནི་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་སོ། །སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་བཅད་ནས་སོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་རྣམ་པར་གཡེངས་བ་ལས་སེམས་བླན་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའོ། །དང་པོས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གཉིས་པས་ནི་གྲུབ་པའི་ལམ་གསུམ་པས་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ལམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གནས་སུ་ཞུས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །ཉོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་བླགས་ཏེ་ཉན་དུ་གཞུག་པའོ། །ལེགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པའོ། །རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་འཛིན་


DTG095_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་གཞུག་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉན་པའི་སྐྱེ་བོ་སྣོད་ཁས་ཕུབ་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། རྡོལ་བ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གསུངས་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ན་བཤད་ཀྱིས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་སྣོད་ཁས་སྦུབ་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། རྡོལ་བདག་གི་ནང་དུ་ཆར་བབ་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འདི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ང་ནི་ཆད་པར་ཟད་ཀྱི་ཁྱེད་ཀྱིས་ནི་ནན་ཏུ་སྒྲུབས་ཤིག་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་སྟེ། གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་ས་བཅུས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ནི་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞུགས་པའོ། །བྱེ་བྲག་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཞེས་སྨོས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ཡོད་པས་བྱང་ཆུབ་གཞན་དུ་ཡང་གོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་བླངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དེའི་གནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་གནས་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཁྱད་པར་འདུན་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཞིང་རྣམ་པར་དག་པར་སྨོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་གཞིག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང༌། ལུས་དང་སེམས་དུབ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ལས་ལོག་པ་དང༌། མི་རྩོམ་པ་དང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དག་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་རབ་ཏུ་དུབ་པ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལས་མི་ལྡོག །མ་བརྩམས་པ་ནི་མི་རྩོམ་ལ། བདག་ལ་གཞན་དག་གིས་འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཇི་མ་རུང་ཞེས་དད་པའི་དབང་དུ་བྱས་


DTG095_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་དབྲལ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་བདག་གོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་སྟེ། གནས་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བའོ། །གནས་དེ་དག་གིས་ས་གསུམ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་གནས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་གནས་གཅིག་པུས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་བ་དག་པའི་སའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་པར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐ་མ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བགེགས་རྣམས་དང་སེམས་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་དེ་ལྟའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཇི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཇི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་དོ། །ཅི་དེ་དག་ལ་ཚད་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་བསྡུ་བར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེའི་ངོ་བོ་སྙམ་པ་ལས་ལོག་པའི་སྒྲའི་དོན་ལས་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་སྐལ་བ་འདྲ་བ་ཞེས་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བསྡུའོ། །དེས་ནི་མཐོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་དོན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དེའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྡུས་པ་དག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདྲ་བར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་སྤྱིར་བསྟན་ནས། བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །


DTG095_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གསུམ་གྱིས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་ཅན་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །མཚན་མར་འཛིན་པའི་དབྱེ་བ་ལས་ནི། འདུ་ཤེས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་ནི་འདུ་ཤེས་ཅན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་འདུ་ཤེས་མེད་པའོ། །འདི་ཡང་མཚན་མར་འཛིན་པའི་དབྱེ་བར་བྱས་པ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་དེས་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ནི་བློ་ཞན་པ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་བྱས་ཀྱི་གཞན་དག་འཕྱ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་མ་སྤྲོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བཤད་པ་འདི་མི་འགལ་བར་བསྟན་པར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གདགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་སྐུར་བའི་མཐའ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཏགས་པར་ཡོད་ན་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་གང་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དམན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་གྱ་ནོམ་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་སྙིང་བརྩེ་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་འབྲས་བུ་དམན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་གྱ་ནོམ་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱེད་མི་ནུས་པས་དེ་ལྟར་དོན་དུ་གཉེར་རོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན་རིགས་གསུམ་དང་རིགས་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་དམན་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་


DTG095_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་འདི་འདྲ་སྟེ། གང་གི་དབང་གིས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་ནོན་པ་དག་ནི་འདི་ཅི་ནུས་སམ་སྙམ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་གཞན་དག་ཀྱང་བཞུགས་བཞིན་དུ་འདིར་བདག་གིས་དོན་མེད་པའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་རྒྱང་བསྲིངས་ཤིང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་ཟིན་པ་རྣམས་འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བས་ཉེན་པར་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཁོ་ནས་བསྐྱབ་པོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དཀའ་འམ་མི་དཀའ་སྙམ་པ་ཡི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་སྤངས་ནས། །འགྲོ་བ་འདི་ནི་ཉམ་ཐག་ཅེས། །ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་སྡུག་པ་རྒྱལ་པོར་སྨོན་པ་ལྟར་འཐོབ་པར་བྱ་མི་ནུས་པའི་གྱ་ནོམ་པ་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་མི་གདབ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དམན་པ་ཁོ་ན་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད། དེ་ལྟ་བས་ན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་འདིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྐད་མ་གསུངས་ཤེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞེས་མ་གསུངས་ཤེ་ན། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བསམ་པ་ནི་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་དུས་གཞན་དུ་སྡོད་པ་དང༌། མི་ཁོམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་སྨོན་པར་ཟད་ཀྱི་དེར་ཟད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་གནས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་དོན་གཉེར་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་


DTG095_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་འདའ་བའི་བསམ་པ་འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་འདུན་པ་སྨོན་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་སེམས་ཅན་གང་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ། དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །ལངས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དོན་དམ་པར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ལ། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །སྔ་མས་ནི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །ད་ནི་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པས་འདིར་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དང་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་སུ་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་འཇུག་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའམ་ཅི་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྨོས་པ་དེ་ཁོ་ན་མཛད་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང༌། ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ངན་པ་དག་གི་ཡང་དེ་ནི་ཕུང་པོར་ལས་གཞན་པ་ནང་ན་བྱ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་བཞི་པོ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དང༌། གང་དག་ཡང་གང་ཟག་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དེ་ནི་ཕུང་པོར་གཏོགས་པའི་ཆོས་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་གཞན་པ་ཁོ་ནར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་ནམ་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་པ་ཅན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེར་ལྟ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་དོན་


DTG095_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གཞན་ན་རེ་བདག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་བཅིངས་པ་དང༌། ཐར་པ་དང༌། ལམ་དང༌། འབྲས་བུ་འབྲེལ་བ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞི་གཅིག་པ་གྲགས་པ་དག་ཡིན་ན། བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན་དེ་དག་གི་གཞིར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་གཅིག་པུ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ན་གཞིར་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་སྦྱིན་བཅིངས་ལ་ཕྱིས་མཆོད་སྦྱིན་གྲོལ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མེད་དོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བྱས་པ་ཆུད་ཟ་ཞིང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེད་པ་པོར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང༌། འབྲས་བུ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཆུད་ཟ་བའི་སྐྱོན་དང༌། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་དང༌། ཕྲད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་ཐ་དད་པར་མ་གྲགས་ཏེ། འོ་ན་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གནས་གཅིག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ལྷ་སྦྱིན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་དྲན་པ་འམ་ངོ་ཤེས་པ་མེད་ཀྱི། གང་གིས་མྱོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་ཞིང་ངོ་ཤེས་སོ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་པུ་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞི་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་ལྕགས་སྒྲོག་གིས་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་བཞིན་ལ། རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་གཉིས་ཀྱང་བཅིངས་པ་དང༌། ཐར་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོ་ལ་གཞི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་རྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་བུ་དང་རང་དབང་ཅན་དོན་དམ་པ་རྟག་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་སྒྲུབ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པར་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་


DTG095_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟག་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཞི་གཅིག་པ་ཉིད་ཙམ་དུ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཀྱང་རྒྱུད་གཅིག་ལ་ཡོད་པས་བཅིངས་པ་ལ་སོགས་པ་གནས་གཅིག་པར་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་རྒྱུད་གང་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དག་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ན་ནི་དེ་ལ་བཅིངས་པ་ཞེས་འདོགས། ཡང་དེ་ཉིད་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་ནས་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགགས་པས་གནས་གྱུར་པ་ལ་ཐར་པ་ཞེས་འདོགས་ཀྱི། དེ་གཉིས་དོན་དམ་པ་རྟག་པ་གཅིག་པུའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་གང་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐྱེས་པ་དེ་དེ་ཉིད་ལ་དུས་གཞན་ན་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མ་དུ་ལུང་ག་ལ་སོགས་རྒྱ་སྐྱེགས་ལ་སོགས་པའི་ཁུ་བས་བསྐུས་པའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་གནས་གཅིག་ཏུ་གྲགས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཟ་བ་པོ་དང༌། དྲན་པ་པོ་གཅིག་པུ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། ཐ་སྙད་བཏགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ངེས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུའི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་གང་གིས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གཅིག་པུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། གནས་སྐབས་གཞན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་འདི་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ན། བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། བདག་ལ་ཡང་བརྟགས་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུའོ། །ཟབ་མོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གནས་སྐབས་དེ་གཉིས་སུ་


DTG095_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བ་མེད་པའམ། གཅིག་ལ་གཅིག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པ་ན་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པས་ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་དག་ཁོ་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་ཡིན་ན་བལྟར་མི་སྣང་བའི་ངོ་བོ་བདག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་བདག་དེ་མ་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ཀྱང༌། འོན་ཀྱང་སྔར་ཤེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱིས་བདག་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ན་གང་གིས་ན་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་ན་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་བདག་གཅིག་པུ་རྟག་པ་ཁྱབ་པ་ནི་མི་དམིགས་སོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ངར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་རྩོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པས་ངར་འཛིན་པ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ལ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདྲ་བ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འབྱུང་བས་བསླུས་པ་དང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གོམས་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་ལ་གཅིག་པུར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཕ་རོལ་རྣམ་པར་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ངའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པ་དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངར་འཛིན་པ་འདི་ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ངའི་ལུས་ཞེས་ཐ་དད་པ་ཙམ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདག་གི་དམིགས་པ་ཅན་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་ངར་འཛིན་པ་འདི་དག་གི་ཡུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ངའི་བདག་ཉིད་ཅེས་སེམས་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་ཐ་དད་པ་གཞན་སྤངས་པས་དེ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་མཆི་གུའི་ལུས་ཞེས་བྱ་


DTG095_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པས་འཛིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཅན་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །བདག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་ཏེ་འོག་ནས་བཤད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་ཁོ་ན་ཡང་བདག་མ་ཡིན་ལ་དེའི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་རིམ་ཉིད་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་འམ་རང་དབང་ཅན་དུ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བདག་ལྷ་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མིན། ཉེ་གནས་མི་འདྲ་བས་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མིང་དུ་འདོགས་ན་ནི་འདོད་པས་འདི་ལ་བརྩད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །མངོན་སུམ་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཚད་མ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཕྱོགས་གཞན་དུ་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡང་བསལ་བ་ཁོ་ནར་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་བདག་ཕུང་པོ་དག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་བདག་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྟག་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་བཟློག་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཕུང་པོ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཅེས་མིང་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་ལ་ནི་བརྩད་པ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་དང་ཐ་དད་པར་འདོན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པས་དེ་ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པར་མི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་བྱེད་པ་པོ་འམ་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་ལ། གྲོལ་བར་བྱེད་པའམ་འཁོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ལ། བདག་ཀྱང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡང་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་གཞི་དང་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཕྱོགས་


DTG095_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་གེགས་བྱེད་པས་གཞིར་རྣམ་པར་གཞག་ན། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ལུས་མེད་པས་འོག་ཏུ་འགྲོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་གཞིར་འགྱུར། གནས་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་དང་གནས་པ་པོ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་དགག་པར་བྱའོ། །གནས་པ་དང་ཐ་དད་ན་ཡང་དེ་གནས་པ་པོ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། གནས་པ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་གནས་པ་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་ཡང་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་ལ་མཐུ་མེད་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་གནས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་ནི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེས་དེ་གཞིག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པར་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པར་བྱེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྡན་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དོན་གཞན་དང་དོན་གཞན་དུ་ལྡན་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ལྕགས་ཀྱི་ཐུར་མ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ལྡན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་བདེ་བའམ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ལྡན་པ་དེ་གཅིག་པུ་སྟེ། བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་གཅིག་པུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཉིད་དམ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །མི་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པའི་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེ་ཁོ་ནས་ངེས་པ་ཡིན་ན་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ནི་གང་དུ་ཡང་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་ཅན་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་འདོགས་པ་ལ་ཡང་དོན་དམ་པར་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་མེད་ན། གང་གིས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་


DTG095_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་རག་ལུས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཐ་དད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲེལ་བ་འདི་ནི་བློ་གྲོས་ངན་པས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་རེས་འགའ་འབྱུང་བའམ་མི་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ཏེ། བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱར་མི་རུང་བའམ། མཐུ་རག་མ་ལུས་པ་ཅན་གྱི་བདག་ནི་གང་གིས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་བཅིངས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་བཅིངས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་ན་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། ཅི་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་གྲོལ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ནམ་ཡང་བཅིངས་པར་མི་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཞི་ཅན་གྱི་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྟག །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པའམ་བསྐྱེད་ནུས་པས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་གྱི་ཟ་བ་པོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུས་ཟ་བ་པོ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་བྱེད་པ་པོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སེར་སྐྱབས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡང་ཟ་བ་པོར་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་ན་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་སོ། །རྒྱུ་ཙམ་གྱིས་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་གཞི་ཅན་དུ་མི་རུང་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཐར་པ་དང་བཅིངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཁོ་ན་ལ་སྲིད་ཀྱི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་


DTG095_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དེ། སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་མཐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་དང་བྲལ་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔ་མ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་ལས་མ་གཏོགས་པ་གང་གིས་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་གཞན་ནི་མེད་དེ། དེ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་པ་དག་སྨྲའོ། །རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཡང་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །ཤུགས་ཀྱིས་ན་ཡོད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཞེས་མིང་དུ་འདོགས་ན་ནི་མིང་ལ་ནི་བརྩད་པ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་དོན་མེད་པའི་འདོད་པ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལ་དངོས་པོར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པས་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཡང་མེད་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་འདྲའོ། །གང་ཟག་དག་ཀྱང་གལ་ཏེ་འཇིག་ན་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་འདུས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་མཐའ་དག་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་འཇིག་ན་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོར་གཏོགས་པའི་ཆོས་


DTG095_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་དང་མི་འདྲ་བས་དེ་ལས་དོན་གཞན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཉེས་པ་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་གླང་པོ་ཆེའི་ཁྱུ་མཐའ་དག་སྐྲག་པར་མཛད་ཅིང་བརྫི་བ་མེད་པ་ཡིན་པས་མང་དུ་མི་དགོས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་བ་དང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའི་རང་བཞིན་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་ནི་བྱ་མོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་བསྟན་གྱི་སྦྱིན་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཟང་ཟིང་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནོ། །མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་སྦྱིན་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་ཆོས་བཟུང་བ་དང་བསྟན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་སྟེ་ཆོས་མི་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་མེད་ན་དད་པ་ལས་ལྷག་པར་བྱ་བ་འདོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་མེད་ན་དེ་ནི་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གསུམ་ཆར་མེད་ན་ཆོས་སྦྱིན་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀུན་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་འཆད་དོ། །སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་བཅང་ནས་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཇི་ལྟ་བ་


DTG095_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་ཡོད་པ་བསྟན་ཏོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། ལེན་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་ཁོ་ནར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་གནས་པའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་ན་ལོག་པར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དམ་པར་ན་གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་པ་ཅན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་དག་གིས་དོན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཐ་དད་པ་དོན་དམ་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དོན་གཞན་ལ་ཤེས་པས་འཛིན་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་ཤེས་པས་འཛིན་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའམ། རྣམ་པ་མེད་པའམ། གཞན་གྱི་རྣམ་པའམ་ཕྱོགས་གསུམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་རྣམ་པ་དང་བཅས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རི་མོའི་གདེང་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཚེ་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་དང་ཐ་མི་དད་པས་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའམ། ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་རྣམས་དང་ཐ་མི་དད་པས་རྣམ་པའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དུ་མ་ཉིད་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་ཙམ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཅིག་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་དུ་མ་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ། །དུ་མ་ནི་གཅིག་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་རི་མོའི་རྣམ་པ་ཉིད་གཞུང་གཟུགས་པའི་དོན་དུ་ཤེས་པ་དུ་མ་སྐྱེ་བར་རྟོག་པ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་ཁེབས་པར་གནས་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་ཡང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དམ་ཕྱོགས་གཅིག་འདྲ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་བེམས་པོའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ཤས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་པུ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆ་ཤས་སུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་ཡང་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་


DTG095_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བ་གཉིས་ཀྱིས་རིག་པར་འཇོག་ན་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དོན་མཐུན་པ་ཡང་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདྲ་བ་ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མངོན་གསུམ་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཤེས་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བདག་ལ་ཡོད་པ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དོན་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཉིས་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གང་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་དོན་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་ན། བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་དེ་རིག་པ་ནི་མེད་དེ། བདག་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཤེས་པ་དེའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ག་ལ་ཡོད། རྒྱུ་ནི་ངེས་པར་བདག་གི་ངོ་བོ་བསྐྲུན་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ་འཁྲུལ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་རགས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་འདུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་པའི་དོན་གཞན་ན་ནི་ཕྱོགས་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པུར་མི་རིགས་སོ། །འདུས་པ་དུ་མ་ཡིན་ན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་དོན་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རིག་ན་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་སྔོན་པོ་རིག་པ་ཡིན་གྱི་སེར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་གཅིག་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ།


DTG095_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ནི་རྣམ་པ་མ་གཏོགས་པར་ཐ་དད་པ་གཞན་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མངོན་སུམ་དུ་འགྲུབ་པོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པའི་དོན་དེ་དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་གང་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་འབྲས་བུ་དང་ཐ་དད་པ་ཞིག་སྤྱིར་རྒྱུ་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་ན་ནི་འདོད་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་གཞན་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་གཞན་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་མི་འགྲུབ་པོ། །ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་སོ་སོར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་རྟགས་གང་ཡང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་དེ་གཉིས་དང་དེ་གང་ཡང་འབྲེལ་བར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་དོན་དམ་པ་པའི་དངོས་པོ་དང་གང་དུ་གང་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་གང་གིས་ཀྱང་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཚེ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བར་འགལ་བ་མེད་ལ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་ན་དགའ་བ་ལོག་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་གནས་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་མ་བརྟགས་གཅིག་པུ་ན་དགའ་བ་ཡང་འཐད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་མེད་པས་དེ་གཉིས་ཀྱང་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཐལ་བར་འགྱུར། གང་ཞིག་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་རྒྱུ་མེད་པར་ཁས་ལེན་པ་


DTG095_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་ཐལ་བ་འདི་འབྱུང་གི །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་སྨྲ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་བསྒྲུབ་པར་མེད་པའི་ཆད་མ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །གནོད་པ་ཅན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་གང་གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་པདྨ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལ། གཞན་དག་གིས་འདོད་པས་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་ཉིད་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དང་དུ་མ་དག་གིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་ལ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ནི་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་འགལ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འགལ་བ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྫས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དུ་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དུ་མར་བཤིག་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་དང་ཚུལ་རོལ་ན་གནས་པ་ནི་མེད་དེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པར་སྣང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཁས་ལེན་ན་ནི་གཅིག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་རི་མོའི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དུ་མ་བཞིན་ནོ། །དུ་མ་རྣམ་གྲངས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཆ་ཤས་མེད་པ་དང་ལུས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི། ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་ན་གནས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་མེད་ན་ནི། དེ་ལྟར་སྣང་བར་


DTG095_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་བརྫུན་པ་རྣམས་དེ་ལ་སྣང་བས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གོ་བརྫུན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ན་བརྫུན་བ་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཤིན་དུ་མེད་ན་གོ་སྣང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཁྱོད་ཀྱི་བདེན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་སྤྱིར་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་རྣམས་བརྫུན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྫུན་པར་ཤིན་དུ་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་བདེན་པའི་ངོ་བོའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ལ་གང་གིས་ན་དེ་ལ་ངེས་པར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། དེ་ལས་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་དོ། །འབྲེལ་པ་མེད་ན་ནི་སྣང་བར་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འབྲེལ་ལོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དངོས་རྣམས་ཇི་ལྟར་རྣམ་བརྟགས་ན། །བདེན་བར་དེ་ཡི་ངོ་བོ་མེད། །འདི་ལྟར་དེ་དག་གཅིག་པུ་དང༌། །དུ་མའི་ངོ་བོར་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། ཇི་ལྟར་གཟུགས་རྣམས་མེ་ལོང་ལ། །གཅིག་དང་གཞན་ཡང་རྣམ་སྤངས་པར། །སྣང་ཡང་དེ་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད། །བློ་ཡིས་རྣམ་པར་གཞིགས་ན་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུང་དུ་མེད། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་བརྗོད་མེད་ཅིང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དཔེར་ན་ཆུ་ཤིང་རློན་པའི་སྡོང་པོ་ལ། །སྙིང་པོ་འདོད་མིས་རིམ་པར་བཤིག་བྱས་ཀྱང༌། །ཕྱི་དང་ནང་ན་སྙིང་པོ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་མ་ཞེན་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་བར་བྱའོ། །དངོས་པོ་ལ་གནས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་འདིར་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོང་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མེད་པས་དངོས་པོ་ལ་གནས་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མེ་བྱ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལྟ་ཞིག་སྙམ་པ་ལས། ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་མི་རིགས་པར་དགོངས་པའོ། །གཟུགས་ལ་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ༌། །སྐྱེ་མཆེད་འདིས་ནི་སྤྲོས་ཏེ་མཚོན་པ་ཡིན་པས་དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མ་སྨོས་སོ། །མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་ཅི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མཚན་མ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚོན་པ་སྟེ་རྟགས་སོ། །དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་དེ་ལ་མི་གནས་པའོ། །དེས་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་འདིས་ཟབ་པ་ཡང་བསྟན་ལ། སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་དགག་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་པ་ཅན་རྣམས་


DTG095_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་བ་འདི་ལ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བར་རུང་བ་བཀག་སྟེ། འདི་ལྟར་མཆོད་པ་དང་ཕན་གདགས་པར་འདོད་པས་གང་བྱིན་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་ཀྱི། སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་སམ་འོན་ཏེ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་སུས་ཅི་ཡང་བྱིན་པ་མེད་པས་བསོད་ནམས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ངལ་བར་བྱས་པ་དེ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མེད་པ་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཟིགས་པས་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འགྱུར་ཞེས་རྒོལ་བར་བྱེད་པ་དེ་མཐའ་དག་སེམས་ལ་བཞག་ནས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་ལན་དུ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནས་འབྱུང་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་གང་ཡང་མེད་པས་དེར་དམིགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོ་ན་སྟེ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བྱུང་བས་སྟོབས་ཆུང་བའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱིས་ཡུལ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྒྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་སྦྱིན་པ་


DTG095_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་གྲུང་པོ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་བས་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་དུ་དང་བ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་མེད་པར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཡང་མོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དམིགས་པར་ནི་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མཉམ་པར་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཚེ་ན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པར་ཁས་མི་ལེན་གྱི། དང་པོ་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་སམ། །ལངས་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བས་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ༌། །འདིས་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་པས་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་པར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ན་བསོད་ནམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། མི་ཟད་པས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསོད་ནམས་བསྐྱེད་པས་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བསོད་ནམས་ནི་མཉམ་པར་མ་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་བསྐྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཁྱད་ཞུགས་པར་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བས་མི་ཟད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་མི་གནས་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་ན་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱ་ཞེས་བརྒལ་དུ་དོགས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་


DTG095_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་གནས་སྟོན་ཏེ། འདིར་དོན་གྱིས་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་ཏོ། །མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་མཚན་རྣམས་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་ལ་འཁོར་ལོ་མངའ་བ་ལ་སོགས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་མངས་ཀྱིས་དོགས་བས་མ་བྲིས་ཀྱི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། རྫོགས་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དག་ནི་སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །མཚན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མཚན་དེ་དག་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། དེས་བརྩམས་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཟུགས་ཞིག་ཏུ་གྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སྔར་བཤིག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་དེས་ན་བརྩམས་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་འགལ་བའི་ཆོས་སྔར་བཤད་པ་དག་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ལས་དགོངས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་བརྟགས་ནས་རབ་འབྱོར་གྱིས། དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་གསལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་མཚན་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་སླས་མཚན་རྣམས་གསུངས་སྙམ་དུ་བསམས་ཤིང༌། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དོན་དམ་པར་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་དེས་བརྫུན་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཕགས་


DTG095_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྐང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ཙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཙམ་དུ་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་སྟེ་བཤད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདིས་ནི་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་ཇི་ལྟར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་མཚན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིས་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་སེལ་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མཚན་གང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་མཐའ་བསལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །དེ་མི་དམིགས་པས་ནི་ཟབ་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་སྙིགས་མ་ལྔ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་དཀོན་མཆོག་འདི་འདྲ་བ་ཡང་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་སུ་དོགས་ནས་མཆིས་ལགས་སམ་ཞེས་ཞུས་ཏེ། མཆིས་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ཅི་སེམས་ཅན་གང་ལ་ལ་དག་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེའི་ཆོས་བཤད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་འབྱུང་བ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་དེ་དང་སྦྱར་རོ། །ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔའི་ཚོགས་ནི་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་


DTG095_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔའི་བར་དུ་གནས་ཞེས་གྲགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་མཛད་དེ། དེའི་ཚེ་སྙིགས་མ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་མོས་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང༌། ལུང་ནོད་པ་དང༌། འཆད་པ་དང༌། ཉན་པ་དང༌། སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །མདོ་སྡེའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་བསྟན་པའི་ངག་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་གིས་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་འདི་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན་མདོ་སྡེའི་ཚིག་དག་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཤད་པ་འདིར་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བཤད་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལྟར་ནི་བརྗོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་དོན་སྟོན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་འདིར་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འདི་ཡང་དག་པའོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་མི་བྱའོ། །འདིས་ནི་དོན་གྲུབ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་བར་གཟིགས་ནས་རབ་འབྱོར་གྱི་དོགས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་བསྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དང༌། རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བུས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བུས་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། བསླབ་པ་གསུམ་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་


DTG095_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཤེས་རབ་ལོགས་ཤིག་དུ་སྨོས་པ་ཡོན་ཏན་ནི་འདིར་བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བ་བཟུང་སྟེ། བ་ལང་དང་གླང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་དུའོ། །ཕྱི་མའི་དུས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ནི་ན་བཟའ་དང་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང༌། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་སྤྱི་བོས་བླངས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་བས་ཀྱང་དེ་དག་ཆེས་དགེ་བ་མང་དུ་སྩོགས་པས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང་མིང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་སོ། །འདིས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་སྤྲོ་བར་བྱ་བ་དང༌། ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ངོ་ཚ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཅི་ཞིག་ཡོད་པར་བསྟན་པར་འགྱུར། ཡང་ན་དེ་ནི་དེ་དག་སྐལ་བ་ཡོད་པར་དེ་བསྟན་པ་གཙོ་བོར་མཛད་པར་བལྟ་སྟེ། སྐལ་བ་ཡོད་པར་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བའི་དུས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྡུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པའི་དུས་ན་དེའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བསལ་ནས་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱ་བར་བསྟན་ལ། གནས་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་


DTG095_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་སངས་རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ་དང༌། འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །ངའོ་སྙམ་དུ་བདག་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །བདག་གི་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །བདག་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །ཡང་དང་ཡང་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་འགྲོ་བར་འཛིན་པ་ནི་གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པ་འདུ་ཤེས་མེད་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འོ་ན་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ་ཅི་ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ་ཆོས་མེད་པར་ཡང་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བར་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་གང་ཞིག་བཀག་པས་ཆོས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་མེད་པར་དགག་པར་ནི་གང་ན་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་དཔེར་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བདེན་ཀྱང་འདི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཙམ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོགས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མེད་པ་བདེན་ཡང་ཆོས་མེད་པར་རྟོགས་ན་དེ་ལ་གནས་མི་སྲིད་པས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་དེ་དག་དེར་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་ཀྱང་འདི་ནི་བདག་ཀྱང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་


DTG095_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙམ་དུ་དེ་དག་མིང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ་འདུ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མིང་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེའི་གནས་སྐབས་ན་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཤི་བ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མི་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་གང་གིས་དེ་དག་རྣལ་འབྱོར་པར་འགྱུར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་ལས་ལངས་པ་ན་དེ་ལས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སུས་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། ཅི་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་རང་རིག་པས་རང་ལ་ཡོད་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་མཚུངས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དང་རིག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་མི་བླང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་མངོན་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་ཡོད་པའི་བདག་མེད་པའི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་ཉེ་བ་དང་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་བདག་མེད་པར་བསྡུས་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཅིག་ཅར་དམིགས་སོ། །དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་བདེན་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མི་སླུ་བས་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྤྱི་དེར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡང་འདུས་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལ་དེའི་དམིགས་པར་བྱེད་པ་གུད་ན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པར་གཉི་ག་རྟོགས་པ་ལས་ན་དེ་དག་སངས་རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་


DTG095_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མངོན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་བཞིན་དུ་དེ་རྟོགས་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ནི་འཁོར་བ་ན་འདྲིས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཅི་འདྲ་བས་དེའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ལ་ཟབ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བདག་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་པར་མ་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚིག་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་གོ་དེ་དག་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དེར་འདུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ན་མི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཆུབ་པར་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་འདུན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་ངེས་པར་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྩ་བ་ཆོས་སུ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སུ་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་པུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་མཐོང་བའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མཐའ་དག་ལ་བརྟགས་


DTG095_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས། དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར། ཆོས་རྣམས་ནི་འདིར་རིགས་པས་བསྐྱེད་པའི་ལུང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མདོ་དེ་དང་དེ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བསྟན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་ལན་དུ། རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ལོག་པར་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། བདེན་ནོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགོངས་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་གཟིངས་ལྟ་བུར་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་གཟུང་བ་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གཞན་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་ནོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ལུང་གི་ཚོགས་གང་དག་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་གཟིངས་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ནས་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བུ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ། དེ་དག་ལ་ནི་དགོས་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་ཡང་ངས་མ་གནང་ངོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་སྐད་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དམ་པར་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རིགས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་དེ་འགོག་པར་མཛད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་


DTG095_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་ཟ་མ་ཏོག་གི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཟིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་ན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཆོས་གང་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ལ་གཟིངས་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། དེས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཚོན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ནི་གང་དག་གྲགས་པ་དང་འགལ་བར་སྟོན་པ་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་བདག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཟུང་ངོ༌། །ཡང་ན་གང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་དེ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་གཡེང་བ་ཚར་བཅད་ནས་འདིར་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ལ་བརྟགས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་དོན་དམ་པར་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འཛིན་པ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ལ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཐོབ་པར་བྱ་བར་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་མ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པའི་བྱེ་


DTG095_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས་པའི་སྐུ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོར་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང༌། རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྟན་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་སུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ་གང་གིས་དོན་དམ་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེས་ན། རྨས་པ་ལས་དགོངས་པ་བཟུང་ནས་གནས་བརྟན་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་མེད་ལ། ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་མེད་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །གཟུང་དུ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྤྱི་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། སྤྱི་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉིས་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་བསྟན་པ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་གསུངས་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གཟུང་དུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འོན་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གནས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལྟ་སྙམ་པ་ལ། ཆོས་མ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་


DTG095_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནི་མེད་པ་དགག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། སྒྲོ་བཏགས་དང༌། སྐུར་བའི་མཐའ་ཡང་བཀག་གོ །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་འདིར་འཐད་པ་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ་དང༌། འདིར་ལན་དུ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་རིགས་པས་དཔྱད་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་གནས་ཏེ། སྔར་ཇི་སྐད་དཔྱད་པ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལས་བཤད་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་པ་མེད་པ་དང༌། གནས་པ་མེད་པ་དང༌། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་ལ་དགོངས་ནས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་རྟག་པར་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དེ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་དེ་ནི་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་གྱིན་ན་ནི་འཕགས་པ་དག་གིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་གཞན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་འཛིན་པ་ཁོ་ནར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་དེ་ཁོ་ན་ནི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་ཉེས་པ་བརྗོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྟར་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །


DTG095_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མེད་པ་ལས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་བཟློག་པ་དཀའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལས་དེ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱང་མ་ལགས་ཆོས་མ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །འདིས་ནི་དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་དེ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་གནས་པ་འདིའི་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའམ། ཆོས་བསྟན་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ནི་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ཤེལ་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། སྤུག་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོའོ། །འཕགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ལ་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །དེ་སྟོང་ལ་སྟོང་གཉིས་སོ། །དེ་སྟོང་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །གཞི་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྦྱིན་པའི་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་འདི་འབྱུང་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསོད་ནམས་ནི་སེམས་པ་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། དེས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། དེའི་ཕུང་པོ་ནི་ཚོགས་སོ། །འབྲས་བུ་མང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མང་ངོ༌། །མང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །མང་ཞེས་ལན་གཉིས་བརྗོད་པས་ནི་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཞེས་བསྙད་པའོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ན། ཇི་ལྟར་གཞི་དེ་


DTG095_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་གསོལ་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་རིག་སྟེ། ལན་དུ་ཕུང་པོ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་བརྟགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་དོ། །བསོད་ནམས་ཀྱང་བག་ཆགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་བརྟགས་པའོ། །སེམས་དཔའ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཡོ་བ་མེད་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པས་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་བོས་སོ་སོར་བརྟགས་ན་ཡང་བརྫུན་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲོ་བཏགས་པའི་མཐའ་ཡང་བཀག་གོ །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གནས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དོན་དམ་པ་ནི་ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་གསུངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཤེས་པས་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །འདིས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་མཐའ་གཉིས་བཀག་སྟེ། དེའི་འོག་ཏུ་འཁོར་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དེ་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་རེ་ཞིག་དེ་ལས། ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཙམ་བསྟན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དེ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །


DTG095_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ནི་ཚིག་གི་དོན་མ་མཆིས་མོད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པས་དོན་འདི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་བསྟན་པའམ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཁྱད་ཞུགས་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བསྐྱེད་པར་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་དྲུག་པ་ཡང་ཡོད་པས་ཚིག་བཞི་པ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་མཛད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཚིག་རྐྱང་པ་ལས་རྩ་བ་བཞིའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག་ཙམ་ཡང་བཟུང་ངོ༌། །བཟུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཏོན་ཏུ་བྱས་པའོ། །འཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པར་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཏོ། །གྲངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་བསོད་ནམས་མི་སྐྱེད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཞེས་མཚན་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཅི་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བར་ཟད་དམ། འོན་ཏེ་རིགས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང༌། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། འདིར་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འདི་ལས་བྱུང་སྟེ་ཞེས་རིགས་པ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསོད་ནམས་ཆེས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་ཕལ་པ་འཐོབ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་ཀྱི་དེ་དག་ཉི་ཚེས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG095_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གོ་འཕང་དཔེ་མེད་ཅིང་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཐོབ་པས་ཅིའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མི་མངོན། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་བཏགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཞན་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་འདི་ལས་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་རིན་པོ་ཆེ་སྦྱིན་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། སྤྱད་པ་བཅུ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱད་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་ཡི་གེར་འདྲི་བ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་དང༌། བཀླག་པ་དང༌། མཉན་པ་དང༌། གཟུང་བ་དང༌། ལུང་ཕོག་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་དུ་བྱ་བ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་འདི་ལས་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དམ་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་དེ་བསྐྱེད་བར་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ལས་འབྱུང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང༌། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། འདིར་ལན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་སུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཅན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དོན་དམ་པར་བྱང་ཆུབ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་མེད་ཀྱི། དེ་གདགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འདི་ལས་སྐྱེས་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་


DTG095_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགོངས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འདི་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཞན་དེ་དང་དེ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དམ་པར་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་བཅད་པ་བསྟན་ཏེ། ཟབ་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ལ་ལ་དག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང། བཤད་པའི་རང་བཞིན་ནི་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་དེ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། དེའི་སྤྱིའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ནི་འདིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བཤད་པ་དང་བསོད་ནམས་དག་ལ་བཏགས་ནས་འདིར་ཆོས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཁོ་ན་སྟེ། ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་སྩོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་མ་བསྟན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་ནས་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། མདོར་ན་རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ནི། །ཡེ་ཤེས་ཚོགས་


DTG095_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་ནི། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཁོ་ན་སྟེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་ནི་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་དེ། དེའི་གདགས་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བཤད་པའི་སྐུ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐུ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བཏགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་བསྟན་པར་རིགས་པ་ཉིད་དེ་མང་དུ་ནི་མི་དགོས་སོ། །ཀླན་ཀ་ངན་པ་གཞན་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་རིགས་སམ་མི་རིགས་འབྱེད་པར་འགྱུར་གྲང་སྙམ་དུ་སྟེ་ཚིག་མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་མན་ཆད་གནས་བཅུ་གཉིས་ནི་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ཀྱང་ཐོས་པ་ཉུང་བ་དང༌། ཐོས་པ་མང་བ་ཡང་དམིགས་པ་ཆུང་ངུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། དམིགས་པ་ཆུང་ངུ་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང༌། དེ་ཡལ་བར་མི་འདོར་ཡང་ཕྱིའི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་ཏེ་འཇུག་པ་དང༌། དེར་མི་འཇུག་ཀྱང་དངོས་པོའི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལ་ཐབས་མི་མཁས་པ་དང༌། དེ་ལ་ཐབས་མཁས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མ་བསགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཀྱང་ལེ་ལོ་དང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་བསོད་སྙོམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་བསགས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཀྱང་བདག་ཏུ་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། བདག་ཏུ་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་ཀྱང་གདམས་ངག་དང་མི་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཀྱང༌། གང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བརྟན་པོར་བསགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་སུ་སེམས་ཅན་


DTG095_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་འཇུག་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱ་ན། དེ་ལྟ་ན་གོ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ང་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་དཔའ་བས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། ངས་ཁྱེད་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་སྙམ་དུ་དགོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དེ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གགས་སུ་གྱུར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་ལྔ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཕྱིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ངའི་ཉན་ཐོས་ཐ་མ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་མྱང་བ་མ་ཐོབ་པ་གང་དག་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ང་དང་ང་ཡིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ན་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱའོ། །བདེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཙམ་སྟེ། དམག་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དང་མཚུངས་ཀྱི་གཅིག་པུ་དང་རྟག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་ལྷན་ཅིག་ཐ་སྙད་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་འགྲོ་བ་མ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྒྱུན་ཏོ། །ཞུགས་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དང་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པ་འདིས་རྐྱེན་ཉིད་འདི་ཙམ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པར་སྟོན་ཏོ། །བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་བདག་


DTG095_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་དོར་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཉེ་བར་བརྗོད་པས་དོན་དམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་ཞུགས་པ་མ་མཆིས་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། གཟུགས་ལ་ཡང་མ་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་འབྲས་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་སུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ་མ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་གྱི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་སྟེ། གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་གང་ལ་བདག་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་ཉེ་བར་གྱུར་པས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུ་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ལ་དེས་འབྲས་བུ་འཐོབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་དུས་ཐ་དད་པའམ། དུས་མཉམ་པ་ཞིག་ལས་འགྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་གནས་དགོས་པས་དུས་ཐ་དད་པ་ནི་གཅིག་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་དུས་ན་ཅིག་ཤོས་མེད་པས་དེ་གཉི་ག་གནས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དུས་མཉམ་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉི་ག་གྲུབ་ནས་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པ་མེད་ན་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་ཀུན་ནས་ལྡན་པ་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་


DTG095_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུས་མཉམ་པར་འབྲེལ་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་གང་དག་ལུས་མེད་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ལྡན་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་དུས་མཉམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་ཡིན་པས། འདི་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ལུས་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་འབྱར་ན་ནི་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ན་ནི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བར་མེད་པར་གནས་པ་ལས་ཀྱང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉི་ག་དང་ཐུན་མོང་སྟེ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་རྟོགས་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་མཐའ་དག་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །འདིས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྫས་བདུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ནི་འདུས་བྱས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཟུང་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དོན་དམ་པར་དེ་ཅི་ལ་ཡང་ཞུགས་པ་མེད་ལ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་ཡང་མི་སེམས་པ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་གནས་པས་དེས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །སུ་ཞིག་བདག་གིས་ཞེས་ངའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་ན་དེ་དག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མ་སྤངས་པ་དེ་འཕགས་པའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་འཕགས་པའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དགོངས་


DTG095_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་དེ་བདག་གིས་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །འདིས་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་གནས་འདིའི་ཟབ་པ་བརྗོད་དོ། །དཔེ་སྤྲོས་ཏེ་བསྟན་པས་དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདིར་ཡང་ཚིག་གི་དོན་དང་མཚམས་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་སྤངས་པ་དེ་ཉིད་འཕགས་པ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་པར་བྱ་བ་མཐའ་དག་སྤངས་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཡང་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་སྤངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གིས་མཆོད་པར་འོས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དེ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ལ། རྒྱུད་ཀྱང་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་དོན་དམ་པར་དེ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ད་ནི་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བདག་ཉིད་དབང་ཡིན་པས་བདག་གི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་བ་དགྲ་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ཡང་གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཁོ་ན་བདག་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང༌། དེ་ལས་ལངས་པ་དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དེས་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་


DTG095_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབྱེ་བ་འདི་ནི་དགའ་བའོ། །བདག་ལ་ལུང་མི་བསྟན་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་ན། གང་གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་ཉིད་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །བདག་གིས་འབྲས་བུ་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་འགའ་ཞིག་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པས་སུ་ཞིག་མི་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་ཞེས་ཕྱོགས་དག་ཏུ་གསུངས་ཏེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ད་ནི་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ཙམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་བདག་གིས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་ཆོས་ཇི་ལྟར་བླངས། འོན་ཏེ་མ་བླངས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ཅག་ཆོས་ལེན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མཉེས་པར་བྱ་སྙམ་དུ་གང་དག་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་ཐོས་པ་ཉུང་བ་གགས་སུ་གྱུར་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་དྲུག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལས་གང་བླངས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀྱང་དགོངས་པ་སྔ་མ་ཉིད་བཟུང་ནས། དེ་ནི་མ་མཆིས་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དོན་དམ་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོས་ཆོས་གང་ཡང་བླངས་པ་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་


DTG095_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ཚིག་གི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་བྱུང་བ་ཙམ་ལ་བླངས་པ་ཞེས་གདགས་ཏེ། དེས་ན་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་བ་མཉེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བླང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་སྤང་བ་ལ་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །མར་མེ་མཛད་ལས་ཆོས་གང་ཡང་བླངས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་ཆོས་བླང་བའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །བླངས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་གཟུང་དུ་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །གནས་འདིའི་ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་གདབ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་དམིགས་པ་ཆུང་ངུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་གགས་སུ་གྱུར་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བདུན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེར་ཇི་ལྟར་གསུངས་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང༌། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་ལན་དུ། ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཞིང་མང་པོ་དག་ནི་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་སོ། །བཀོད་པ་དེ་དག་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ངོ་བོའམ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པར་བཀོད་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀོད་པ་དེ་དག་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྨི་ལམ་ན་དམིགས་པའི་ཞིང་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བ་ཙམ་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་


DTG095_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགོངས་པའོ། །མི་གནས་པ་གོང་དུ་ཡང་བཤད་མོད་ཀྱི། བརྗེད་ངས་པའི་ཚུལ་ཅན་དག་ལ་ཕན་གདགས་པའི་དོན་དུ། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རྣམ་པས་དངོས་པོ་གང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་གནས་པར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་བདེན་པར་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་དོན་དམ་པར་བདག་གིས་ཞིང་བཀོད་པ་བསྒྲུབ་བོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་དམིགས་པ་ཆུང་ངུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དམིགས་པ་ཆུང་ངུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །བཀོད་པ་དེ་དག་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འཛུད་དེ་ཟབ་པ་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་ནས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྟོན་ཏེ། གནས་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་སེམས་ཅན་གུད་ན་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ་གཞན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཇུག་སྙམ་དུ་གང་སེམས་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བའི་མཚན་ཉིད་གགས་སུ་འགྱུར་བ་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བརྒྱད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཏེ། དེའི་ལུས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རི་རབ་ཀྱི་ཚད་ཙམ་མོ། །དེ་ཆེར་ཟིན་ཀྱང་དོན་མེད་པར་དེའི་ཆེན་པོ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དགོངས་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་དམ་པར་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རྨི་ལམ་དག་ན་རྨིས་པའི་ལུས་


DTG095_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ལུས་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་འཐད་པ་སྨྲས་པའོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་གང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་མི་བརྗོད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྒྱལ་དབོག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་མེད་པ་ལ་དངོས་པོར་ཁས་ལེན་པ་དེ་དག་དགག་པའི་ཕྱིར། དེ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་ལུས་གང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཅི་ཞིག་བརྗོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་འདི་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཚད་རི་རབ་ཙམ་གང་ཡིན་པ་ཡང་གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གཞན་དག་གི་ལུས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པའམ་བདག་དང་བཅས་པར་འགྱུར། འདི་ལ་དོན་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དོན་དམ་པར་སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལུས་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྟོན་ཏོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཤིན་ཏུ་དོན་ཆེ་བར་བརྗོད་པས་ཕྱིའི་བསྟན་བཅོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་དགུ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་རྣམ་པ་བཞིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང༌།


DTG095_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་དཀའ་བ་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ནི་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་ཅེས་གང་གསུངས་པའོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པས་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ནི། ས་ཕྱོགས་དེ་ན་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །བྱ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་བྱེད་པ་ནི། ས་ཕྱོགས་དེ་ན་སྟོན་པའམ་བླ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་གནས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་བརྗོད་པ་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་དང་ཞིང་གི་ཁྱད་པར་རོ། །དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་གཞིའི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཏུ་མང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་སྙེད་ཅིག་ཅེས་གང་གསུངས་པའོ། །གྱ་ནོམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་དུ་དཀོན་པར་གྲགས་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་བྱས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞིང་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བླང་བར་བྱ་བའི་དོན་གཞན་དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པས་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པས་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གསུམ་སྨོས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤྱིར་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །མོས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ན་འདོད་པ་སྟེ། མོས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་སྔ་མ་ནི་ཕྱི་མའི་


DTG095_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུའོ། །ཡང་ན་ཕྱི་མ་ནི་སྔ་མའི་བཤད་པའོ། །བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའོ། །ཡང་དག་པར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་སྟེ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །གྲངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་དཔག་པར་མི་ནུས་པའམ་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཡི་གེ་ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པའོ། །སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །ཡང་ན་འདོན་པ་ནི་ཚིག་གོ །སྟོན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པའོ། །མཆོད་རྟེན་ཉིད་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དབང་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྟན་པས་ཀྱང་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་བསྟན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གོ །འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྗེད་པའོ། །ཀློག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་པའོ། །ཀུན་ཆུབ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཏོ། འདིས་ནི་ཐོས་པ་ལ་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཛིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བསམ་པ་དང་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་པོ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་འཛིན་པ་ནི་ཚིག་དང་དོན་གཉི་གར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ངོ་མཚར་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་སྟེ། སྟོན་པའི་མཛད་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བླ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་སྟེ། དེའི་མཛད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་གནས་པར་བལྟའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་གཞན་དང་གཞན་དག་ཅེས་ཚིག་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་བླ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། དེ་ན་གནས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་གནས་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དོན་གྱིས་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བཏང་ནས་ཕྱིའི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མི་མཐུན་པའི་


DTG095_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ལ་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་བཏང་བ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་སྨོས་པས་ཕྱིའི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྤངས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནུས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པས་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་དོན་དུ་མིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས་ཞེས་ཞུས་སོ། །འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཟུང་བས་ཀྱང་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་མིང་དེ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་རྟོགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ན་ཞེས་བསྡུ་བའོ། །ཡང་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏེ་དེ་འདིས་རྟོགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་གཞན་གྱིས་ན་ཕ་རོལ་གཞལ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཡང་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་འདི་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རོལ་རྙེད་མ་ཕྲོགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྙན་དངགས་སྦྱར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དོན་དམ་པར་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྒྲས་བརྗོད་མི་སྲིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བསམ་པ་ལས་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་


DTG095_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་དམ་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པས་དེས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་པ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཤིང་སྒྲས་གོ་བར་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཤེས་བྱའི་པ་རོལ་ཏུ་སོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འཁྲུལ་པས་དེ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་པ་ཐ་དད་པར་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་དོན་དམ་པར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་འོག་ཏུ་གཞག་པར་བལྟའོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ལ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་ཏུ་ཆུད་ན་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་བརྡ་གདགས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་


DTG095_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཞན་ནི་མེད་དེ། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་དམ་པར་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་པར་དགོངས་པའི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་བཅད་པ་དང༌། ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ལས་དང་པོ་པ་གང་དག་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་བསྒོམ་སྙམ་སེམས་པ་དེ་དག་དངོས་པོའི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་ཐབས་མི་མཁས་པ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཐབས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཐབས་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་བསབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་དང༌། སྣང་བ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་སོ། །དེ་ལ་སྣའི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཅིག་པུའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་བསྲབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནི་གཅིག་པུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དུ་མར་བཤིག་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཤིག་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བསྒོམ་ན་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕལ་ཆེར་དམིགས་པ་ཆུང་ངུ་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་ཆའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རྡུལ་དེ་མང་པོར་འགྱུར་ཞེས་རྒོལ་བའི་བསམ་པ་ལས་བརྟགས་ནས་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་གསོལ་ནས། འདིར་ལན་དུ་སའི་རྡུལ་གང་ལགས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གསོལ་ཏོ། །སའི་རྡུལ་


DTG095_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་མང་པོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ངོ་བོར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྡུལ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དོན་དམ་པར་ན་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་བློས་རབ་ཏུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་གཅིག་པུར་འཛིན་པའི་ཐབས་ཙམ་དུ་གསུངས་པར་ཟད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སའི་རྡུལ་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རིགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ཁོ་ནར་དགོངས་པའོ། །བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བསྟན་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་གཞན་ཡང་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཐབས་ནི་སྣང་བ་མེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མཇུག་ཏུ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་རིགས་པས་སོ་སོར་བཏགས་ནས་སྣང་བར་བྱེད་པས་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་དེའི་འོག་ཏུ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བས་རང་བཞིན་ནི་མེད་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ལགས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་འདིར་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། གཞན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁམས་མ་མཆིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དེ་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་བཞི་ནི་ཇི་ལྟར་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་མི་ལྡན་པར་སྔར་དཔྱད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ངོ༌། །འདིས་ནི་ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །དོན་གྱིས་ན་དོན་དམ་པར་སྣོད་དང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྤང་བར་


DTG095_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་བསྟན་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་དངོས་པོ་མཐའ་དག་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྒོམ་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་རྡུལ་མ་མཆིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཁམས་མ་མཆིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་ནས་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྒྲུབས་པའི་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ན་དེའི་སྐུ་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་དེ་དག་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཆོགས་མ་བསགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་གཅིག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་སྤྱིར་བསྡུ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ན་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་མི་ལྟའི། འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷག་མའི་བཤད་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་གནས་དང་འདིར་མཐུན་ནོ། །འདི་ལ་ཚིག་ཟློས་པ་སྙམ་དུ་དོགས་པར་ཡང་མི་བྱ་སྟེ། སྔར་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དུས་ན་དེ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བསྟན། ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བ་པའི་དུས་ན་བསྟན་པས་ཐ་དད་དོ། །འདིར་དོན་གྱིས་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གདབ་པར་ཡང་བསྟན་ཏོ། །མཆན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །མཚན་མ་མཆིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་


DTG095_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཆགས་ཤིང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་གདུ་བ་གང་དག་ལེ་ལོ་དང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་བསོད་སྙོམས་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་གཉིས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མའི་གནས་ལུས་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ལ་ཆགས་ནས་ལུས་འདི་སྙེད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ཀྱང་མི་རྙེད་པའི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེའི་བར་ཆད་བྱེད་ཀྱིས། ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྤང་པའི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཉན་པ་ལ་སོགས་པར་མཛད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་དད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་མཆི་མ་བྱུང་བ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་ལེ་ལོ་ཅན་གཞན་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་བརྗོད་པས་ཤིན་ཏུ་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལག་པས་མཆི་མ་ཕྱིས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་པས་གསུངས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །ཇི་སྙེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། བཤད་པར་བྱ་བར་འོས་པའི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གསུངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། བདག་གི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ཚུན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །ཚུན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེའི་བར་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཆོག་ཏུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་


DTG095_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་རྙེད་དཀའ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་ཁྱད་ཞུགས་པ་དེ་ཐོས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་འཇུག་པ་གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་ཉེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གསོལ་ཏེ། བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ་སྐྱེ་བོ་མ་རབས་ཀྱིས་དད་པར་དཀའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་བདག་ལྟ་བུ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་རྟོགས་པ་དག་པས་དེ་དེ་དག་ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་བྱའི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འདི་ནི་ཡང་དག་པའོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་དོན་དམ་པ་ལ་དགོངས་ནས་བསྟན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ན་འདུ་ཤེས་ཡོད་པར་བྱ་བ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཀླན་ཀ་ལ་བརྟགས་ནས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ། ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་གང་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །འདུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་ཡང་མེད་པ་དང༌། གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དེ་ཉིད་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བ་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གསུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བ་


DTG095_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་གཉི་ག་བསྟན་ཏོ། །ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་ཡང་སྤངས་སོ། །ལེ་ལོ་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ངོ་མཚར་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ལ་རྟོག་ཅིང་མོས་པ་ནི་བདག་ལ་ངོ་མཚར་མ་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་སླད་མའི་ཚེ་སླད་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལེན་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དེ་དག་ནི་ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །འདིའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་མ་འོངས་པ་ན་དམ་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། ཁྱེད་ཅག་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་དང་བཅས་པའི་དུས་ན་ཡང་སྒྲུབ་པ་དེ་འདྲ་བ་མེད་པས་ན་འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་པའོ། །བཤད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་གསལ་བར་མཛད་པའོ། །རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་བའི་རྣམ་པ་སྟེ་དང་བར་སྟོན་ཏོ། །མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྐལ་པ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་དག་གོ །འདིར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་བཤད་པར་ཟད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་རྟོགས་པ་བདག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་དད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོ་མཚར་མ་ཡིན་གྱི། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྐལ་པ་ན་འདི་ལ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་རྟོགས་ནས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བསྐལ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྤོང་བ་མང་བ་ན་དེ་ལ་དད་པ་


DTG095_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་ལེ་ལོ་སྤངས་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལུང་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བར་མ་ཟད་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། དེ་ན་དེ་དག་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་མེད་པ་གཉི་ག་ཅིག་ཅར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་དེ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་གསོལ་ནས། ལན་དུ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །འདིས་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཞོག་གང་འདི་ནི་ངའོ་སྙམ་དུ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པ་དེ་ཡང་བརྟགས་པའི་ཁུར་མི་བཟོད་པས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏེ། འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་དག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ནས། བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་མངོན་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དྲི་བ་ནང་དུ་བརྗོད་པ་བཞག་པ་ལ་བརྟགས་ནས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། ལན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །འདི་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མ་ལུས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་འདུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་དག་གང་དུ་ཡང་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་གོ །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སློབ་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེའི་གོ་འཕང་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར། དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་པ་དེ་དག་བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་པར་ངེས་སོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བ་རྣམས་ངེས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་ལན་གཉིས་སུ་གསུངས་སོ། །འདི་ཡན་ཆད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་ལྡོག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་གང་ཟག་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་ནས་ཡིད་སྐྲག་སྟེ། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པ་དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྐྲག་ན་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་སྟེ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ནི་ཆོས་ཙམ་དུ་ཟད་དེ་འདི་ལ་གང་ཟག་ནི་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྟན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ནི་ཆོས་ཙམ་པོ་དེ་དག་ཡང་བརྫུན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པས་དེ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་སྙིང་ཅན་ལུས་མ་བསྒོམས་པ་དག་གང་ཟག་བདག་མེད་པ་ཐོས་ནས་ང་མེད་དོ་ཞེས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྲག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གང་དག་ཆོས་ཙམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པ་ཐོས་པའི་དུས་ན་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཙམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མེད་པས་ཀྱེ་མའོ་བདག་ནི་མ་རུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུར་བལྟས་ཀྱང་སྐྱབས་མེད་པས་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པར་འགྱུར་བས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་མི་དངང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སེམས་པའི་དུས་ན་གཉི་ག་མེད་པར་སྦྱོར་མི་ནུས་པས་ཀུན་ཏུ་དངང་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཅག་གིས་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་དངང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་མེད་པ་རྣམ་གཉིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་སྐྲག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཚིག་གསུམ་པོ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྐྲག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཐོས་པ་དང༌། སེམས་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་དུས་ནའོ་ཞེའོ། །ད་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་


DTG095_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེས་ཐོས་པར་འདོད་པ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམ་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང། འདི་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ང་ཉག་གཅིག་གིས་འདི་དམ་པར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་དམ་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམ་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་གིས་གསུངས་པ་ཡང་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཟུང་ན་གང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་དགོངས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་དམ་པ་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར། དམ་པར་བསྟན་པ་འདི་ནི་ངོ་ཚ་བའི་གནས་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་འདི་མཆོག་ཡིན་ན་ཁྱེད་འདི་ལྟར་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་ཏེ་བག་མེད་པར་གནས་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ངོ་ཚ་བའི་གནས་བཤད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་དག་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པས་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་མི་སྤྲོ་བ་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་གསུམ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཡང་རབ་འབྱོར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དང༌། བཟོད་པ་དེ་རྟགས་གང་གིས་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དང༌། མི་བཟོད་པའི་གཞིའི་གཉེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གནས་འདི་སྟོན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་བཟོད་ཅེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་དུ་བཟོད་པ་དང༌། གང་གིས་བཟོད་པ་དང༌། གང་ལ་བཟོད་པ་དང༌། གང་བཟོད་པར་བྱ་བ་དང༌། བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །


DTG095_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་དམ་པར་དེ་ལྟར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་བཟོད་པ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བཟོད་པར་ཅི་མངོན་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །ཉིད་ལག་རྣམས་ནི་སོར་མོ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །ང་ལ་འདུ་ཤེས་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ལུས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། མཚོན་ཆར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གཅོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་།བཟོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་འདུ་ཤེས་ཅི་ཡང་མེད་ན་རྒྱལ་བའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་སེམས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། འདུ་ཤེས་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་དུས་ན་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཡང་ཅི་མངོན་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་འདྲི་བ་ལ་བརྟགས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས། ལན་དུ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གནོད་སེམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ངེས་པར་བདག་ལ་ཆགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་གི་དང་གཞན་དུ་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེས་གང་ཞིག་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བསྡུས་པ་དེ་ལ་ནི་བདག་གིར་རྣམ་པར་རྟོག་ལ། གཞན་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་དང་མཐུན་པར་འཇུག་གོ ། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་གི་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་དེ་དང་འགལ་བ་ལ་ཞེ་སྡང་སྟེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉེས་པའི་ཚོགས་མཐའ་དག་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བདག་ཡོད་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་ཏེ། །བདག་གཞན་བྱེད་པས་ཡང་འཛིན་སྡང༌། །འདི་དག་དང་ནི་འབྲེལ་པ་


DTG095_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིས། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཕེལ། ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ལ་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པའི་ཚོགས་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ང་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་སྨྲ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་ན་བཟོད་པའི་མཐུས་ཀ་ལིང་ཀའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་གནོད་པ་བྱས་པ་ན་འགྱུར་བ་མེད་པས་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་བཟོད་པ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ཤེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་བསྟན་ཏེ། འདིར་ཀ་ལིང་ཀའི་རྒྱལ་པོས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་བཟོད་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པའོ། །དེའི་ཚེ་ང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པའོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང༌། འདུལ་བ་རྣམས་དེ་སྤང་བ་དང༌། ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིས་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་དག་འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བཟོད་པ་མཆོག་འདི་ལྟ་བུ་བསྒོམས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་གིས་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྒོམ་སྟེ། བྱ་དཀའ་བའི་ལས་མ་བྱས་ན་རྙེད་དཀའ་བའི་གོ་འཕང་མི་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གདུལ་བ་དེ་དག་དེ་ལ་སྒྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བཟོད་པ་དེ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་ཀ་ལིང་ཀའི་རྒྱལ་པོས་པའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བཅད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། མངོན་པས་མ་གསུངས་སོ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྒྱུན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དང་གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་མི་བཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །


DTG095_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་རྒྱུན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ནི་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །མི་བཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ནི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་བཟོད་པའི་གཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་འདི་ལྟ་སྟེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་སེམས་ཅན་ལོག་པར་འཇུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང་མི་ལྡན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལ་མི་བཟོད་པའི་གཞི་དང་པོའི་གཉེན་པོར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་མི་བཟོད་པ་སྤངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ན་སུ་ཡང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རེག་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །བརྒྱ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལན་འགའ་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སྐྲག་ནས་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། །བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ནི་འདིར་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེས་ཡིད་གདུངས་ནས་བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བསྐྱེད་པས་གཟུགས་ལ་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །འདིར་ཚིག་ཟློས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། །འདིས་ནི་མི་བཟོད་པའི་གཞིའི་གཉེན་པོ་བརྗོད་དོ། །སྔ་མས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདིར་གདུལ་བ་རྣམས་ཆོས་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དགག་གོ །ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་མིང་ཙམ་དུ་ཡོད་པར་མངོན་པ་ཞེན་པ་དགག་སྟེ། འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་གཟུགས་


DTG095_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་དེ་ལ་གནས་པ་ལ་ཞེ་སྡང་བའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལ་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་དོན་དུ་དགག་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་འདྲི་བ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མི་གནས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་མཇུག་བསྡུ་བ་འདིས་ནི་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་གནས་པར་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་སྒྲས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་དུ་བཞེད་དོ། །མི་བཟོད་པའི་གཞི་གཉིས་པའི་གཉེན་པོར་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་མཐའ་དག་གིས་ཅི་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སུའི་དོན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་རྩོམ་པར་སྤྲོ་ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མེད་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་དོན་དམ་པར་མེད་ན་དེ་དག་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལོག་པར་འཇུག་པས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དང་དེར་འདུ་ཤེས་པ་བཀག་པས་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀ་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདིར་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་མཐའ་དག་གིས་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རིགས་པས་བཟོད་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་ཀྱང་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ནི་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པའོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་ཉོན་


DTG095_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་གཤེགས་ཏེ་བྱོན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྒྱུ་མི་དམིགས་པར་སྒྲུབ་པོ། །འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་སྙམ་པ་དང༌། བདེན་པ་གསུང་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བདེན་པ་སྟེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་གསུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྐོལ་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་མི་སྲིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ཐབས་ལས་བྱུང་དང་དེ་ཡི་རྒྱུ། །ལྐོག་གྱུར་དེ་བཤད་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་བདེན་པ་གསུང་པ་བདེན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུང་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུང་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུང་པའོ། །དེ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཐབས་བཅས་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་གསུང་པ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་བདེན་པ་གསུང་བར་མི་འགྱུར། དེ་ལྟར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེས་བསྟན་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་ཅི་མངོན་སྙམ་པ་ལ། ལོག་པར་གསུང་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་ལོག་པ་ཚད་མ་དང་ལྡན་པར་གསུང་གི་ཚད་མས་གནོད་པ་མི་གསུང་བ་དེའི་ཕྱིར་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མར་བསྒྲུབས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྐྱོབ་ལས་ཡང་དག་བསྟན་མ་ལུས། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ། །ཅེས་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གཅིག་གྱང་གྲུབ་པ་མེད་པས། བདེན་བ་གཅིག་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་ན་བདེན་པ་བཞིར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། བདེན་པ་བཞི་བརྗོད་པས་ཡང་དག་པར་གསུང་བར་འགྱུར། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་ཡང་དོན་དམ་པར་བརྫུན་


DTG095_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར་དེ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བདག་འགོག་པ་དག་ཀྱང་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ལ་ནི་དེ་གཉིས་མི་སྲིད་དོ། །འགོག་པ་མེད་པས་དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ཉིད་དེ། བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་ན་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་བཞགས་ནས་བདེན་པ་གཅིག་གྲུབ་པར། གཟིགས་པ་མེད་ན་བཞིར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་ནས་གང་དག་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་གི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བདེན་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྫུན་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། བརྫུན་པ་ནི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་གནས་པས་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་དེ་བརྫུན་པར་འགྱུར། ཡང་ན་བདེན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྫུན་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བཙམ་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་གཉིས་བཀག་པ་འདིས་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་བསྟན་གྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཡང་གང་ལུས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་ཤིང་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཡང་མི་དམིགས་པས་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་བཟོད་པའི་གཞི་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་ལུས་དང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་བདེ་བ་ཁོ་ནར་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེར་ལྷུང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་མུན་པར་ཞུགས་པ་བཞིན་ཏེ། མིག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོའི་དོན་མི་དམིགས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བའི་དོན་མི་ཤེས་པས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དངོས་པོ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་གི་གནས་སུ་ལྷུང་ངོ༌། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG095_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་བདེ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་མི་ལྡན་པས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་པས་བྱང་ཆུབ་ལས་ལོག་གོ །གང་དངོས་པོར་མ་ལྷུང་བར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་མི་དམིགས་ཤིང་དེ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བར་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་མིག་དང་ལྡན་པས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཐོང་ལ། མཐོང་ནས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤོང༌། བླང་བར་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉི་མ་ཤར་ན་བརྒྱ་ལ་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ་ཉི་མ་ཤར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཉི་མ་ཤར་དུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ན་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་མུན་པ་ཅན་དག་ན་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་པ་ལ་ནམ་ལངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ནམ་ལངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མུན་པར་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཚོགས་ཟིན་ཀྱང་ལོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་དོགས་ནས་མིག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོར་མ་ལྷུང་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ནམ་ལངས་ཤིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མ་ཤར་ནས་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དངོས་པོ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་གི་གནས་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་བརྫུན་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་སྤོང༌། བདེ་བ་མཐའ་དག་གི་གནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་གོ་འཕང་བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་འདོད་དེ་དེ་ལ་འཇུག་པར་རྩོམ་མོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས། བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བས་ལུས་བརྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔར་ནི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བསྟན། འདིར་ནི་དམིགས་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་དེ་ལ་ཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་ལྷུང་བ་སྨོས་སོ། །སྔ་མར་ནི་གནས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་སེམས་


DTG095_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདིས་བཟོད་པ་ལ་བཙུད་ཀྱང་གང་དག་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་ཉིད་ལ་ཆགས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བཀང་བའི་རྒྱུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མི་བརྩོན་པ་དེ་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་མི་ལྡན་པ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་བཞི་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གནས་འདིས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ལྔས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་པ་དང་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སྟོན་པ་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པས་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང༌། སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་བྱང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་པ་ནི་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། གཟིགས་པ་ཡིན། དེ་ལ་དེ་དག་ལ་ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྐྱེད་པས་དེ་དག་སྐལ་བ་ཡོད་པར་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་གང་གིས་ན་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས། བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རབ་འབྱོར་སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཉི་མ་དང༌། འོད་དང༌། ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་སྔ་དྲོ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་ལ་དུས་ཞེས་བརྟགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་ཀྱི་སྒྲ་དང་དེ་ནི་གཞི་མཐུན་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་གཅིག་བུའི་


DTG095_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་བོ་ཡིན་པས་འདི་ནི་སྔ་དྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཁས་ལེན་ན་བྱེ་བྲག་དེ་ཉིད་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྔ་དྲོ་ལ་སོགས་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་ལ་མཐུ་མ་མཐོང་བའི་དུས་བརྟགས་ཏེ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་བློ་བུལ་བ་དང༌། མྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཅན་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་བུལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་དུ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ནི་བདག་སུན་དབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་སྔར་བསྟན་པས་མང་དུ་མི་དགོས་སོ། །དེ་ལ་རང་དགའ་བས་བསྐྱེད་པའི་བརྡའི་དབང་གིས་སྲོག་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དུས་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས་ཀྱི་སྒྲ་དང་དོན་དུ་འབྲེལ་པ་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྨོས་ན་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་འདོད་པ་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་བས་ཚིག་གསུམ་ཆར་སྨོས་སོ། །བརྡའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྡའི་སྒྲར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་གཞི་མཐུན་པར་བྱས་སོ། །འདིར་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་ལ། སྔ་མ་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། དུས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་གྲང་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གྲངས་དང་རྫས་དང་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའོ། །ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་སྟེ་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དེ་ཡང་ཁྲག་ཁྲིག་གོ །དེ་ཡང་འབུམ་ཞེས་ཚིག་སྦྱར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཆོས་ལ་བསྟོད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་


DTG095_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་བསམ་པར་མི་ནུས་པ་འདིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ནི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་མ་བསྟན་པས། འདི་དང་མཚུངས་པའམ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་མཉམ་པ་དང་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས་འབྲས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མཚུངས་པ་མེད་སྙམ་པ་ལ་ཐེག་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་ནམ། དེ་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། གང་དག་དེར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐུན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་གདགས་པ་སྟེ། ལ་ལ་གང་གིས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མཆོག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པས་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་མཆོག་ནི་དམ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དམ་པ་ཡོད་སྙམ་པ་ལ་ཐེག་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་མང་པོ་དག་གི་ནང་ན་འདི་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འདིར་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུའི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་


DTG095_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལ་མཚུངས་པ་མེད་ཅེས་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་ནས་མཇུག་བསྡུ་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་གཞལ་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེས་ན་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་ཏོ། །མཚུངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་མེད་པའོ། །གཞལ་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒོས་ཀྱང་གཞལ་དུ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཚད་དུ་མི་རུང་བས་ནམ་མཁའ་བས་ཀྱང་ལྷག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདི་དང་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ངའི་བྱང་ཆུབ་ཕྲག་པར་ཐོགས་པ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཁུར་ཁྱེར་བས་ཕྲག་ལ་ཁྱར་བ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བའི་རོ་མྱང་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐང་བའི་རྒྱུ་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ཞེ་སྡང་དང་འདོད་པ་མངའ་འམ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་རབ་འབྱོར་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་དང་འདོད་པ་མི་མངའ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གང་དག་གི་ཚེ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་དེའི་ཚེ་སྟོན་ཏེ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །


DTG095_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །དམན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །བདག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ནི་གནས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གོ་སྐབས་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཉན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནུས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གང་དེ་དག་གིས་མཉན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བླང་བ་དང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་ནུས་ཏེ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འཛུད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཇི་ལྟར་མཉན་པར་ནུས་ཤེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཏེ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ས་ཐམས་ཅད་ལས་གང་དུ་མདོ་འདི་བཤད་པའི་ས་ཕྱོགས་གཅིག་པུ་བསྔགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་ལྷ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྔར་ནི་ཕྱིའི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་ལ། ད་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པས་ཚིག་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ཁོ་ནས་སྐབས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོད་པར་འོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པ་ནི་འདུད་པར་བྱ་བའོ། །བསྐོར་བ་བྱ་བར་འོས་པ་ནི་བསྐོར་བར་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོད་པར་འོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་མཆོད་རྟེན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འདྲ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དག་ལས་ཀྱང་ལ་ལ་མནར་བར་འགྱུར་བར་ཇི་ལྟར་སྣང་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་འབྱང་བའི་ཁྱད་པར་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མནར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོ་བ་དང༌། མཚང་འབྲུ་བ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །


DTG095_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་མནར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསད་པ་དང་བཅིང་བ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་མནར་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཚེ་རབས་སྔ་མའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་བྱས་པ་དག་གོ །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚེ་ལའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་བྱང་ནས་དུས་གཞན་ན་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དག་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ། རྣམ་པ་གང་གིས་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྙམ་མམ་རབ་འབྱོར་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་ནི་མཐུ་དང༌། མང་བས་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རབ་འབྱོར་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ་འདས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཐུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེའི་མཐུ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་འདི་སྙེད་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མར་མེ་མཛད་ནས་བཟུང་སྟེ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པའི་པར་དུ་སྟེ། བསྐལ་བགྲངས་མེད་པ་ནི་གྲངས་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མར་མེ་མཛད་ཀྱི་སྔ་རོལ་གྱི་ཡང་ཆེས་སྔ་རོལ་ན་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་གང་དག་བྱུང་བ་ངས་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པས་མཆོད་པའོ། །ཐུགས་བྱུང་བར་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་སུ་ཡང་བསྒྲུབ་པ་དེ་མ་བཏང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མ་ཉེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་


DTG095_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ངོ་བོའི་ཕུང་པོ་འདི་གཉིས་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྔ་མས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཕྱི་མ་འདིའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདི་སྙེད་པས་ཀྱང་ཉུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་གི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་རིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གངས་ཅན་དང་གཉིས་པ་ནི་འབིགས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུངས་ཀར་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་ཤས་སོ། །དེ་ཡང་རིགས་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རིང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ནི་རིའི་རྩེ་མོ་ཡིན་གྱི་རྩྭའི་རྩེ་མོ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །བགྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་མཚུངས་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷུན་པོ་ཡང་རི་ཡིན་ལ། གངས་ཅན་ཡང་རི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའི་ཡུངས་ཀར་ཡིན་ཞེས་མི་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེ་ཡང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་མེན་ལ་བ་ལང་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱའི་སྦྲང་མ་ལ་ནི་མི་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆུང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་དབང་གིས་ན་དེའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཟོར་བ་རྣོན་པོར་བྱས་ན་རལ་གྲི་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་པ་ལ། ཟླ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གླེབ་ཅིང་ཞེང་ཆེར་བྱ་བའི་ཐབས་རྙེད་དོ། །རྣོན་པོར་བྱས་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཆུང་བས་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡང་མི་བཟོད་པའོ། །འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའ་ཁོ་ན་ལས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དོན་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་བའི་དུས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པས་ངོ་མཚར་མི་ཆེའི་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་དག་སྐད་ཅིག་ཙམ་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མཐུའི་སྒོ་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གྲངས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གྲངས་མེད་སྙམ་པ་ཡིན་པ་ལ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེས་ནི་རབ་ཏུ་མང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་དེ་བགྲང་བས་ཀྱང་སྒྱིད་ལུག་ནས་མགོ་རྨོངས་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཀྱི་ནད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མྱོ་མྱོ་པོར་


DTG095_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྨྱོ་བ་ལས་བྱུང་བ་སེམས་འཁྲུགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་གྲངས་དང་མཐུར་ལྡན་པའི་འབྲས་བུ་འདི་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དང་མཐུན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཤིང་ནྱ་གྲོདྷ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་བས་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་དང་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་ལེའུ་ཉུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཟབ་སྟེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །དེས་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདི་ལས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲ་ནི་འབྲས་བུ་ཙམ་ལ་བྱ་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྡུ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་བསལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་དང་ཉེ་བ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་མཐོང་ནས་བདག་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཀྱིས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་དབྲལ་ཞིང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་དེ་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་བཅོ་ལྔ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །གནས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ལྷག་པ་འདིས་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་


DTG095_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བཤད་ན། དེ་བཤད་ཟིན་བཞིན་དུ་ཡང་ཕྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདག་ཏུ་འཛིན་བ་འབྱུང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་དེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཟིན་པ་ཡང་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཀྱང་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་གོང་དུ་བཤད་པ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པོར་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁ་ཅིག་གི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་འཕྲལ་དུ་མི་ལྡོག་པས་བསྟན་ཟིན་པའི་དོན་ཀྱང་ཡང་སྟོན་ཏེ། ཡང་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས། དེའི་དུས་ན་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོན་པར་མཛད་པའི་འབྲས་བུ་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ལོག་ན་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་འཇུག་པས་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དུ་ཟིན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་གདམས་ངག་བརྙེས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་འོན་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་ན་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འདོད་པས་གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་མི་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་གང་དག་སེམས་པ་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་གདམས་ངག་དང་མི་ལྡན་པ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་དྲུག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྔར་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དུས་ན་བཤད་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་བཀག །ད་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་དུས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་བཀག་སྟེ། ཟློས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དེ་ཇི་ལྟར་སྔར་དཔྱད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་བརྟགས་ན་དཀའ་བ་ཙམ་དུ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་


DTG095_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་བྱུང་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་བསྡུས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་དབང་ཙམ་ཡིན་པར་ཟད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་བླ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཐུན་མོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མར་མེ་མཛད་འབའ་ཞིག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་ན་དེས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏམ། གལ་ཏེ་ཡང་བདག་གིས་ཆོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་བ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཟིན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུང་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གང་གི་ཕྱིར། དེའི་ཚེ་ངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་ལ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་མར་མེ་མཛད་ལས་གདམས་ངག་བླངས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང༌། རྣམ་པར་རྟོག་བ་དེ་སྤང་པའི་ཕྱིར། འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གདབ་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །མར་མེ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པས་ཆོས་ལེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཟློག་གོ །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེའི་ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བསྟན་པས་ནི་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདམས་ངག་ལས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་


DTG095_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་རྫོགས་བའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་སྔ་མ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཤེགས་ཤིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་ན། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ལན་དུ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ནོར་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ནི་མ་ནོར་བའི་དོན་གྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱའོ། །དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོད་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རྟག་ཏུ་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ན་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་བརྟགས་གཅིག་པུ་ན་དགའ་བ་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་འམ་འཛིན་བ་ཅི་ཡང་མེད་པས་དོན་དམ་པར་དེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱི། ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དེས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་


DTG095_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྦྱར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འོ་ན་གང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་དེ་ཁོ་ན་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་རྣམ་པར་གཞག་སྙམ་པ་ལ་ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སོ། །དེ་ལ་བདེན་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བར་བརྟགས་ན་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། བརྫུན་པ་ཡང་མེད་དེ་མ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོར་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་གང་ཡིན་པ་མི་འགྲུབ་བས་བདེན་པ་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་བདེན་པ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བརྫུན་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་ནས་དབུ་མའི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང༌། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འཛུད་དོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ཡང་མེད་བརྫུན་པ་ཡང་མེད་པས་ནའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐུན་མོང་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་སྐྱེ་མཆེད་ཆོས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་བདེ་བར་གཤེགས་དང་འདྲ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་དོན་དམ་པར་ཆོས་མེད་མོད་ཀྱི། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་མ་བརྟགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་གི་ཕྱིར་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་ཡང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་


DTG095_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རྣམ་བར་གཡེང་བ་ཚར་གཅད་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ཇི་ལྟར་གདམས་ངག་བླང་བ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟོན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ཏེ་རིགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་གང་ཐོབ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པ་དེ་ནི་རིགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་སྐྱེས་བས་ལུས་དང་ལྡན་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་བདག་གིར་བྱས་པ་ལུས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྟེ། གང་གིས་དེ་ཐོབ་པ་དེ་ལུས་དང་ལྡན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཐོབ་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ་ལུས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ནས་བདག་ཁོ་ནར་སྡུད་དོ། །དེ་ན་དེ་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་གི་ལུས་བདག་ཏུ་སྡུད་པས་ལུས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་བསྡུས་པས་དེ་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་ལུས་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གནས་འདིའི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་བར་དུ་འཕགས་པ་འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པར་


DTG095_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མི་ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་ན་ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་ལུས་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྤང་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་ལུས་ཆེན་པོ་ཞེས་མཚན་མ་ཙམ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །དོན་དམ་པར་ཡང་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང༌། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཡང་འཛུད་དོ། །ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་ཡང་སྤོང་ངོ༌། །སྔ་མས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུས་དེ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་ཀྱིས་ད་ནི་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་དགྲོལ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཞེས་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པས། མངོན་པར་རྟོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་གང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དམ་གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀྱང་ཆོས་དེ་རིགས་པས་དཔྱད་ན་མ་མཐོང་བས་དེ་ནི་མ་མཆིས་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ། །རིགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུན་མོང་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་པར་ཡང་བལྟ་


DTG095_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བྱའོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་གྱིང་བ་ཚར་གཅད་པ་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།འདི་མན་ཆད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདུན་ནི། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཟིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མཁྱེན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མངའ་བརྙེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་ན་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མ་རྟོགས་པར་རྟོགས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེའི་ངའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ང་རྒྱལ་བྱེད་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མ་རྟོགས་སོ། །ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་མེད་པར་དེ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མ་རྟོགས་སོ། །འདིས་ནི་ཞིང་བཀོད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མོས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཞིང་བཀོད་པ་དེ་དག་མེད་དུ་ཟིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་ཏེ། འདིའི་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཚིག་ཟློས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་བར་སྨོན་པའི་གནས་སྐབས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་


DTG095_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པ་ན་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པས་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་གང་དག་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་བསལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཁ་ཅིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་མི་འབྱུང་བས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་མེད་པ་ཞེས་ལན་གཉིས་བརྗོད་པ་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཞེས་ལན་གཉིས་བརྗོད་པས་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ནི་བཟླས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འོག་མ་ནི་ཚུལ་ལོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སུ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་མེད་པ་དང༌། ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པ་དེ་དག་མེད་པ་གཉི་ག་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དེ་ལ་མོས་པས་འཇུག་པར་བསྟན་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། མཁྱེན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་སྐྱེས་པའི་དེ་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་འདུས་པ་གང་དེ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཆེད་དུ་གཟིགས་པ་དང་མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བླ་ན་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀྱང་


DTG095_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་སྔར་བཟུང་ནས་མངའོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསྐངས་ནས་མཁྱེན་པ་དང་གཟིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བ་མ་བརྟགས་གཅིག་པུ་ན་དགའ་བ་ཕུང་པོ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེའི་ཚེ་སུ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཁོ་ན་མངའོ་ཞེས་མི་བྱ་བ་ནི་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཁྱད་ཞུགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྤྱན་མངའ་བར་སྟོན་ཏོ། །མདོར་བསྡུས་སྤྱན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཟུགས་འཛིན་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་འཛིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བྱ་འཛིན་པའོ། །གཟུགས་འཛིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུའོ། །སྤྱན་རྣམ་པ་ལྔ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡུལ་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་གཟུགས་འཛིན་པ་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པ་ནི་སྔར་བསྟན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་འཛིན་པ་ནི་ཕྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་གོ་རིམས་བསྟན་པའི་མཚམས་སྦྱར་བའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་མངའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཆོས་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཉིད་དེ་གང་ཟག་ནི་མ་ཡིན་ན་ཞེས་གང་ཟག་སྟོང་སྟེ། ཆོས་ཙམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཁྱེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིས་ནི་ད་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྤྱན་ལྔ་བསྟན་པས་ནི་གང་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་དོ། །མཁྱེན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནོ།།


DTG095_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བས་ན་དུས་གསུམ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དེ་ཤེས་པ་ནི་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའི་གཟིགས་པ་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་འདོད་ཆགས་དང་དབྲལ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤའི་སྤྱན་ལ་སོགས་པ་མངའ་སྟེ། དེས་ན་དེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་གནས་པར་བྱ་བའོ། །གཞུང་འདིས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉི་ག་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤའི་སྤྱན་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་དཔྱད་ན་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ལ། དོན་གཞན་ཤེས་པས་འཛིན་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔར་དཔྱད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤའི་སྤྱན་ལ་སོགས་པ་མངའ་བ་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བསམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་གཉིས་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྒྱུན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རོ། །རང་བཞིན་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དོན་དམ་པར་ནི་བརྗོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཤའི་སྤྱན་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤྱན་གྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཞུས་ཏེ། རྒྱུན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་


DTG095_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ནི་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་ཀྱི། ཡོད་ཀྱང་འཛིན་པར་མི་འཐད་པས་མི་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མེད་པར་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་དོན་དམ་པར་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྔར་ཡང་བཤད་དེ། སྟོན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །སེམས་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། དེས་ན་ཤའི་མིག་ལ་སོགས་པ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་རྒྱུན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་ཟབ་པ་བརྗོད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །གལ་ཏེ་དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་མེད་ན་དེའི་ཚེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མངའ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་འབད་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མངའ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཐ་ན་གང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱ་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་གོམས་པར་མཛད་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མངའ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལ་དབང་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བརྗོད་དོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་གཞག་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང༌། གཉི་ག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་


DTG095_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་གསུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་བསྟན་པར་ཡང་དེ་ལྟར་གྲགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དོན་དམ་པར་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མངའ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དོན་དམ་པར་དེ་མི་དམིགས་པར་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། དོན་དམ་པར་དེ་དམིགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་པས་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་གཉི་ག་བསྟན་ཏེ། ཟབ་པ་ཡང་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མཚན་གྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསོད་ནམས་བླ་ན་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་འབད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་སྐུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །མཚན་གྱི་སྐུ་ནི་འོག་ནས་འཆད་དེ་བ་ལང་དང་གླང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་དུ། འདི་ལས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་མི་བགྱི་ལགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་བྱུང་བར་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་


DTG095_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་གཟུགས་ལ་མོས་པ་དེ་ལྟ་བུས་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིག་ཟློས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔར་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དུས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་དུས་ན་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ཡིན་ལ། ད་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་གྲག་ཅེས་འཁོར་གང་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ངན་པ་དེ་བསལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཇི་ལྟར་བསྟན་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང༌། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་དྲིས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་ནི་གྲུབ་པ་མེད་དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ནམ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པར་ཇི་ལྟར་སྔར་དཔྱད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་དོ། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་ནས་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འབད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །མཚན་གྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་མི་བྱ་ན། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་


DTG095_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐུས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཆེད་དུ་གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་འཆད་པ་པོ་དང༌། བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། བཤད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ངས་ཆོས་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་མི་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཆད་པ་པོ་སྟེ་བདག་ལ་སོགས་པ་དང༌། བཤད་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་དང༌། བཤད་པ་སྟེ། བྱེད་པ་གཟུགས་སམ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྔར་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏེ། དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་སྔར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འཆད་པ་པོ་དང༌། བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། བཤད་པ་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁ་ཅིག་མགོ་རྨོངས་ཏེ་དོན་དམ་པར་གསུམ་པོ་ཡོད་པར་སེམས་ན་དེའི་ཚེ་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་སུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྐུར་པ་ནི་དོན་མེད་པར་གླེང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེས་གླེང་བར་ནུས་སྙམ་པ་ལ། ལོག་པར་འཛིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ལོག་པར་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པས་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་མེད་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཚིག་དང་ངག་གི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་འདི་ཇི་ལྟར་གྲགས། དེ་ཡོད་ན་ནི་གང་དེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། བཤད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་


DTG095_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་ལ། གང་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འཆད་པ་པོ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ཤུགས་ཀྱིས་ན་གསུམ་ཆར་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། འདིར་ལན་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའམ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྔར་རྒྱ་ཆེ་བར་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ན་གནས་མེད་པས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་དངོས་པོར་ཁས་ལེན་ན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་འདུས་པའི་ཕྱིར་དེ་གསལ་བས་དེ་ཡང་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །གཞན་རྣམ་པར་གཅད་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲོ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་རྟོག་ན་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པས་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དོན་དམ་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་དེས་ཆོས་བསྟན་པར་མི་རིགས་ཏེ། སྒྲ་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྟག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གཞན་དག་གིས་ཚིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པས་དོན་བྱེད་པར་འགལ་ཏེ། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་ཚིག་ཏུ་འགྱུར། རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡང་བརྡར་འདོགས་པའི་ཚེ་ན་མཐོང་བ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཚེ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པས་ཚིག་ཏུ་མི་རིགས་སོ་བརྡར་འདོགས་པ་ཡང་གཞན་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཡང་གཞན་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་སོ། །སྤྱིའི་དངོས་པོ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བར་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོར་གྱུར་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཅིག་པུ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་ཁྱབ་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་གསལ་བ་གཅིག་ལ་རྫོགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་དེའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་གང་གིས་


DTG095_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་གཞན་ལ་ཡང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བ་གསལ་བ་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གཞན་ནི་དེ་ལ་མེད་དེ། གཅིག་པུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་ན་ནི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ཇི་སྙེད་ལ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་དེ་སྙེད་འཛིན་ན་ནི་གསལ་བ་གཅིག་ལ་འཛིན་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་འཛིན་པས་དེ་ལ་འཛིན་པར་རུང་གྲང་ན། གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ན་ཚོད་དང་ཡུལ་དང༌། དུས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ལ་གསལ་བ་གཅིག་ལས་འཛིན་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་འཛིན་པས་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་མེད་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་རིགས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་དག་ཏུ། མིང་ནི་གང་དང་གང་དག་གིས། །ཆོས་རྣམས་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ལ་དེ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བཤད་པ་ཡང་བརྫུན་པས་སྒོ་དེ་ནས་བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། འཆད་པ་པོ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྒོ་དེ་ནས་འོངས་པས་གསལ་བ་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ཀ་མེད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་བདུན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་དོན་ཆེན་པོར་གདགས་པ་དང༌། གདམས་ངག་དོན་ཆེན་པོར་གདགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། བཞུགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལ་ད་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲ་བས་ཐིབས་པོར་གྱུར་པ་ལ་ཇིག་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་འཁོར་ཡིད་མི་ཆེས་ཏེ། གང་དག་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་ཡིད་མི་ཆེས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་


DTG095_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་འབྱོར་གྱིས་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་མ་གསུངས་སམ། ད་ནི་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་མ་གསུངས་ཀྱི། མཐའ་གཉིས་དགག་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་དང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ས་ནི་སྒྲ་བཏགས་པའི་མཐའ་བཀག་གོ །མ་བརྟགས་ན་དགའ་བར་ཀུན་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་འདིས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བཀག་གོ །འདིས་ནི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཅི་འདྲ་སྟེ་དེ་སྟོན་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་གསུངས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་སོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་མེད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དག་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མེད་ན་ནི་གསུང་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་བཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པ་བརྗོད་དོ། །བཅོམ་


DTG095_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡང་མེད་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྙེད་ཆོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་བསྟན་པ་ཡང་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་གང་དག་སེམས་པ་དེ་དག་གི་ཆེ་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགོངས་པ་སྔ་མ་བཟུང་ནས་དེ་ནི་མ་མཆིས་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་འདི་སྙམས་དུ་སེམས་ཏེ། དོན་དམ་པ་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བཀག་གོ་སྙམ་མོ། །ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་མེད་དེ་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང༌། དེའི་རྒྱུའི་ལམ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ་སྟེ། འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །སྔར་ནི་གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་དུས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ལ་དོན་དམ་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་སེལ་ལ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་དུས་ན་གཞན་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་སེལ་བས་ཚིག་ཟློས་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཅི་འདྲ་བ་སྙམ་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡེ་ཤེས་གང་ལ་བཞུགས་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་


DTG095_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྲ་མོ་ཡང་མི་དམིགས་ཤིང་མ་ལུས་པར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཕྱི་རོལ་པ་དང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ཤེས་པ་གང་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་བླ་ན་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་ཀྱི་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་ན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པའི་རིག་བྱེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་དེ་ནི་མཉམ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཉམ་པ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུད་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཞན་དག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གང་གིས་ཆོས་དེ་མཉམ་སྙམ་པ་ལ། སེམས་ཅན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྙམ་པ་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་


DTG095_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྙམ་པ་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ཡོད་པས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སེལ་བས་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །མ་ལུས་པས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་ཆོས་དོན་ཆེན་པོར་གདགས་པས་དེ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་རབ་འབྱོར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་དག་རིན་པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ་བྱིན་པའི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དཔེར་མི་བཟོད་པ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མ་ཙམ་ཡོངས་སུ་མི་བརྗོད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་མཚོན་ཏོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་སྡུད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་དོན་ཆེན་པོར་གདགས་པའི་རྒྱུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བླ་ན་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། ཡང་དག་པར་བྱང་ཆུབ་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པར་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་བཤད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གནས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བརྗོད་དོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོར་བལྟ་བར་བྱའི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ།


DTG095_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྔར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་སུ་མ་གསུངས་ཀྱང་ཤུགས་ཀྱིས་ན་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་དང༌། ཟག་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བཞུགས་པའི་ཚེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པས་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་ཐར་པའི་ལུང་དབོག་པའི་ཚེ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་དུས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བཞུགས་པ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་སྟོན་ཅིང་གདམས་ངག་དོན་ཆེན་པོར་གདགས་པའི་རྒྱུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་དོན་ཆེན་པོ་གདམས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དྲིས་ནས་ལན་ལ་མ་བཞེངས་ཏེ། རིངས་པར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལྟར་ཉིད་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གདམས་ངག་དོན་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སེམས་ཅན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་སྙམ་དུ་མི་དགོངས་སམ། འོ་ན་ཏེ་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བསམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་དང་གང་ཟག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དོན་དམ་པར་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀྲོལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་ཅི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་གོ །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་གཟིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པས་ཐེ་ཚོམ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དེའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དམ་པོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉོན་མོངས་པའི་དྲ་བ་མ་ལུས་པའི་འཆིང་བ་ཡང་བའམ་རབ་ཏུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་ཤིན་ཏུ་དམ་པོའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་མི་བརྙེས་བ་ཞིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོ་འཕང་དེ་བརྙེས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རི་མཐའ་དག་བཤིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མེད་པར་མི་ཤེས་སོ། །བདག་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་པར་མི་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རབ་འབྱོར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེས་བདག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་བཟུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དེའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་བདག་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་པས་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་སོ། །རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ལས་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ཡང་དག་པའི་བསྟན་བཅོས་མཉན་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་ན་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་བདག་ཏུ་མི་འཛིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་སྨོས་སོ། །བྱིས་པ་འབའ་ཞིག་སྨོས་ན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་


DTG095_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་བདག་ཡིན་པས་བྱིས་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལོག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱིས་པར་གྱུར་པས་དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དེས་ནི་དེའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་བདེན་པར་མི་འགྱུར་གྱི་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བས་ཀྱང་བདག་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཛིན། གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་སུ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་ནི་སྐྱེ་བོ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟན་ནས་གསུངས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སེལ་བས་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་དངོས་སུ་ཟབ་པ་ཉིད་བརྗོད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ལ་གདམས་ངག་དོན་ཆེན་པོ་གདགས་པའི་རྒྱུར་བསྟན་པ་ནི་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ག་ལ་ཡོད་དེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བདག་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མཚན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་སུ་འགྱུར་ན་དེ་དག་མེད་ན་རྩ་བ་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་འཁོར་འདུག་པ་གང་དག་རྟོགས་པ་མི་ཉུང་བར་བསགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྔར་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་མཛད་ཀྱི། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་པས་ཚིག་ཟློས་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་བརྟགས་ན་ཡན་ལག་ཅན་


DTG095_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནམ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་ངོ་བོར་འཐད་པ་མེད་པར་རིག་ནས་དགོངས་པ་སྔ་མ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ཉིད་དུ་འཐད་པ་གཞན། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན་ནི་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། ཇི་སྟེ་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། རྫོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཅན་ཡིན་གྱི། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ་ཞེ་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཡུལ་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་བེམས་པོའི་ངོ་བོར་བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བེམས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་སྐུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གོང་མས་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། སུ་དག་གིས་མི་མཐོང་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་མི་བྱ་ཞེ་ན། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དག་ཏུའོ། །སུ་དག་གིས་མི་མཐོང་ཞེ་ན། ལོག་པས་སྤོང་བར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གཟུགས་སུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གང་ཟག་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ།


DTG095_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་དམ་པར་མཚན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པ་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་གཟུགས་ཅན་དུ་མཐོང་བར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་སྒྲ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་ཐོས་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐ་སྙད་འདོགས་པ་འདི་གཉིས་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། དེས་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་བསྡུའོ། །སྐྱེ་བོ་ལོག་པས་སྤོང་བར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པས་ང་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ༌། །འདིས་སྤོང་བས་ན་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ལམ་ལ་བྱའོ། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་ལོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་ཆོས་ཉིད་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཤའ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དམིགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཡང་དག་པ་སྟེ། དེའི་མཐར་གྱུར་པས་ཡང་དག་པའི་མཐའོ། །དེ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཆོས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྐུའི་སྒྲ་ནི་རང་བཞིན་ལ་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། གང་དག་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། གང་དག་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དག་དེའི་ངོ་བོར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་བལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཆོས་ཉིད་ནི་སྣང་བའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེས་


DTG095_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚོན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་ནུས་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས། ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅི་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་རིག་གམ། འོན་ཏེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རམ་སྙམ་པ་ལ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྲུབ་ན་ནི་དེའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཞིག་ན་གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཅན་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་དེ་རང་གི་རྒྱུད་འབའ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་ནུས་ཏེ། དེ་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་པས་མཐོང་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཉེས་པ་མེད་དེ། གང་དག་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་ནི་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་སྐྱེ་བ་འཛིན་པས་ཇི་ལྟར་གཟུང༌། བུམ་པ་འཛིན་པས་ནི་དེའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་བལྟ་བར་མི་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བ་ལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ནི་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མཐོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་གང་གི་དོགས་པ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བླ་ན་མེད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་ཞིག་མཐོང་ནས་ལུང་བསྟན་གྱི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་མཐའ་


DTG095_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་གིས་ནི་ཟབ་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་རང་བཞིན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་ནུས་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཁྱེད་ཆད་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མེད་པས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་གང་དོགས་པ་དེའི་ཆེད་དུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་ཁྱེད་འདི་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྱུང་བ་རྣམ་པར་བཤིག་པར་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་འང་ཅི་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་བཤད་དོ། །མ་འོངས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་གགས་བྱེད་པས་ཆད་པར་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བརྟགས་ན་དགའ་བར་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་སྤྲུལ་པ་སོགས་པ་ལ་མངའ་བརྙེས་པ་ཡང་འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐབས་སྟོན་པས་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བར་འཇུག་པར་ཁས་བླངས་པས་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་བདག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པས་རྒྱུར་འགལ་བའི་ཕྱིར་ལ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པས་


DTG095_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གཞན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ་དེ་དག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་བདག་དང་བདག་གི་ཞེས་འདོགས་ཤིང་འཇུག་གི་འདི་ལ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་མེད་དེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པའམ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལས་འགྱུར་གྲང༌། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡང་རྒྱུ་རྟག་པའམ། རྒྱུ་མི་རྟག་པ་ལས་འགྱུར་བར་རྣམ་པར་རྟོག་གྲང་ན། དེ་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་རེས་འགའ་སྣང་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ལྟར་ནི་མི་རུང་སྟེ། ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དུས་བཞིན་དུ་རྟག་པར་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རེས་འགའ་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལྟར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྟག་པ་དག་གི་ནུས་པ་གྲོགས་བྱེད་པ་གཞན་དག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱར་མེད་པ་ན་སུ་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་ན་གང་གིས་འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་པ་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན། རྒྱུ་མ་ཚང་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རེས་འགའ་མི་སྣང་བ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གིས་ན་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར། གང་དག་ངོ་བོ་ཉིད་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཀྱང་དོན་དུ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གྲུབ་པ་ནི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི། མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་གྲུབ་པ་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ཐ་དད་པ་གཞན་རྒྱུ་གཞན་ནི་མི་འདོད་ན་གང་གིས་རྒྱུ་མེད་པར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་དེ་འགྲུབ་པ་ན་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་གྲུབ་པ་ན་མ་གྲུབ་པས་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་བས་ན་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་བཤིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་ཡང་མཚུངས་སོ། །དུས་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་ལས་རྒྱུར་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལྟར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་


DTG095_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུས་མཉམ་པའམ་དུས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དུས་མཉམ་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་རང་གི་མ་ཐོབ་པ་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་བས་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ལྟར་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་དུས་མཉམ་པར་ཐོབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་སྟེ། འབྲས་བུ་དེ་ལ་དེ་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །དུས་ཐ་དད་ན་ཡང་དེ་དུས་གཞན་གྱིས་ཆོད་ནས་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ལ་རྒྱུར་འདོད་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བའམ། མཆོད་པ་ལས་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་པ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་ནི་སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་ལྟར་མཉམ་མོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་དུས་གཞན་གྱིས་ཆོད་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ན་ནི་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། མཆོད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་མཆོད་པ་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་དུ་དུས་མཉམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཆ་མེད་པ་གཉིས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་ན་དུས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་གཏོགས་པར་འགྲོ་བ་གཞན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོད་ན་གོང་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་བ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཙམ་དུ་འགྱུར་བ་ཟློག་པར་དཀའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་གིས་མཆོད་ན་ནི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ། མ་བརྟགས་ན་དགའ་བ་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་ཟད་དེ། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་དང་འདྲའོ། །གྲགས་པ་ཙམ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བ་ལང་རྫི་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་གཞིག་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་གང་གིས་རིགས་པར་འགྱུར། གྲགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚད་མས་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟླ་བའི་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་རྣམས་བཀག་སྟེ། །མིག་དང་རྣ་བ་སྣ་ཡང་


DTG095_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚད་མ་མིན། །ལྕེ་དང་ལུས་དང་སེམས་ཀྱང་ཚད་མ་མིན། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་འདི་དག་ཚད་ཡིན་ན། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་སུ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། །འདི་ལྟར་དབང་པོ་འདི་དག་ཆད་མིན་ཏེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བེམས་པོ་ལུང་མ་བསྟན། །དེ་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ་འདོད་གང༌། །དེས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བྱ་བ་བྱོས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་དག་གིས་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མངོན་སུམ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མཐུན་པར་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྟག་མི་བཟོད་པའོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སཱ་ལུ་ལྗང་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་དང་གཞན་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བཀག་གོ །དེ་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་ཀྱང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ལས་གསུངས་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ། དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཀྱི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། གང་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རང་བཞིན་མེད་པས་གཞན་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །རང་བཞིན་མེད་པས་གཞན་ནི་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །རྒྱུ་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང༌། དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ། །དམ་པའི་དོན་དུ་རང་བཞིན་མེད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་ཚད་མས་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་གཞན་ཡང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྡང་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེད་པ་བརྙེས་པ་ལྟ་ཅིའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ནི་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་བ་སྟེ། ལོག་པར་རྟོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་


DTG095_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཟོད་པ་ཐོབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྡིག་པ་དང༌། གཏི་མུག་གཉིས་ཀ་མེད་དོ། །རྒྱུ་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བག་གིས་རེག་མི་སྲིད་དོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་ཏུ་མང་དུ་བསྐྱེད་ཟིན་ཀྱང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྟར་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མང་དུ་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་གང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་སྤངས་པས་འགྲོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་ཀྱང་འཁོར་བ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དེ། དེས་ན་དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གཞན་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགོངས་པ་མ་བཟུང་བ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་བགྱི་ལགས་སམ་ཞེས་འགལ་བ་བརྗོད་དོ། །དེའི་བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ་ཞེས་གསུངས། འདིར་ནི་ཡོངས་གཟུང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ན་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་སྙམ་མོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགོངས་པ་གང་གིས་གཉི་ག་གསུངས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཚུལ་ལོ། །འདིར་ནི་ལོག་པར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་སེལ་ཏེ་འགལ་བ་མེད་དོ། །ལོག་པར་འཛིན་པ་ནི་ལམ་ལོག་པར་འཛིན་པའོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་སྤོང་བས་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་མོ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་


DTG095_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐའ་བཀག་ནས་དབུ་མའི་ལམ་བརྗོད་དོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།བཞུགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པ་དང༌། སྣོད་དང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་བརྟེན་ལ་མངའ་བས་བཞུགས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བས་བཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བལྟའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་ལས་གྲགས་པ་དང་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་གང་དེ་སྙམ་སེམས་པ་དེའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བཞུད་དམ་བྱོན་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཆག་པ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བཞེངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་རྣམས་དང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་ལམ་བསྟན་པ་ནི་མཚོན་པ་ཙམ་སྟེ། དེས་ན་བལྟམས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་འདིར་བསྟན་པར་བལྟའོ། །གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལུང་ལས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་རྣམས་ཡོང་དག་པར་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་དོན་མི་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ནི་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་བཞུད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་གསུངས་པ་དག་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པར་བཞུད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པ་འབྱོར་བ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བཞུད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མངའ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལྟར་བསྟན་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བསམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ།


DTG095_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ངས་བཤད་པའི་དོན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདིར་ལན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ་བརྗོད་པ་འདི་ནི་བཞུད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཏེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཡང་ན་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིས་ཀྱང་མཁྱེན་ཏེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་གར་ཡང་བཞུད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །དོན་དམ་པར་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གི་གཙོ་བོར་འགྱུར་ཏེ་མཆོད་པར་འོས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བེམས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་དེ་སྐད་མི་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་ཟབ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པར་བཞུད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་བ་རྣམས་སུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བས་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ལྟར་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྣོད་དང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་གཞིག་པས་བཞུགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྔར་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བསྟན་ལ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞུགས་པ་བསྟན་པས་ཚིག་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཡང་ཐབས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པས་


DTG095_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་བཞིན་དུ་ཕྱེ་མར་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཅིག་པུའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་ནས་བསྲབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་བསྟན་ཏེ། འདིར་ཡང་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་དག་ཚོགས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དེའི་སླད་དུ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གཅིག་པུར་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཐབས་ཙམ་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚོགས་པ་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མི་གནས་པའི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་མངོན་སུམ་དུ་གྲགས་པར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་བཀའ་མི་སྩོལ་ཏེ། མ་གསུངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བཞུགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འདུན་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཚོགས་མེད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་དེ་མང་ངམ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བཀའ་སྩལ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བསམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ཚོགས་མ་མཆིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཤར་དང་བྱང་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་གནས་པ་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པས་ཡང་དག་པར་ན་ཚོགས་སུ་མི་རིགས་སོ། །གཅིག་པུར་འཛིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དེ་བས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་དག་གིས་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་དང༌། སྟེང་དང་འོག་དང༌། ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པ་ནས་བསྐོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆ་ཉིད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེར་ཡང་དཔྱད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གྱུར་ཀྱང་ཐུགས་མེད་དོ་ཞེ་ན། མི་རུང་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་གྲུབ། ཐུག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་དངོས་པོར་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་བས་ན་ངེད་ཀྱི་འདོད་པ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །ངེད་ནི་འདོད་རྒྱལ་དུ་རྡུལ་རྣམ་པ་དུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་ཐུག་པ་


DTG095_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ན་གང་གིས་གྲུབ་ཅེས་བརྗོད། ཁྱོད་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཆ་མེད་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤར་དང་བྱང་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་ན་གནས་པར་ཁས་བླངས་པས་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐལ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལུས་མེད་པས་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། ཤར་དང་བྱང་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན། དེ་ནི་མིག་མིན་གཟུགས་ལ་མིན། །དེ་གཉིས་བར་ན་མི་གནས་ཏེ། །དེ་ནི་གང་ན་གནས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཡོད་མིན་མེད་པ་མིན། །ཞེས་བསྟན་ཏེ་ཐལ་བས་ནི་ཆོག་གོ །འདིས་ནི་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་སྣང་བ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་བསྟན་པས་རྣམ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་དེ་མང་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་གཞིག་པས་བཞུགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་འདིར་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོད་དོ། །གཉི་ག་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པར་མཚོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁམས་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དེ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་གཞིག་པས་བཞུགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། སྣང་བ་མེད་པར་བྱས་པས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་ཏེ། དེ་ཁམས་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG095_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་རགས་པ་གཅིག་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དེ་ཉིད་རིལ་པོར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ལ་རིལ་བོར་འཛིན་བ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིལ་པོར་འཛིན་པ་དམ་པོར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་སྤངས་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་གཞན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རིལ་པོར་འཛིན་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གསུངས་པ་དེ་དོན་དམ་པར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་གཟུང་བ་རིལ་པོ་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་པའི་ངོ་བོར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གསུངས་པར་ཟད་དེ་དེས་ན་རིལ་པོར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟོན་ཅེ་ན། ཐ་སྙད་དུ་རིལ་པོ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ནི་མེད་པས་ཆོས་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བཟུང་བ་རིལ་པོ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རིལ་པོར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་མེད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ལྟར་འཛིན་པས་དེའི་བསམ་པའི་དབང་གི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་སྟེ། འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བྱིས་པ་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འདིར་ཇི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟབ་བ་ཡང་འདིར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་དེའི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་དང་བསམ་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། རྩ་བ་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རབ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་གྱུར་པས་ཐབས་གང་གིས་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་


DTG095_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏོ། །མཚམས་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱར་ཏེ། གལ་ཏེ་རིལ་པོར་འཛིན་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྟ་བ་ལྔ་པོ་དག་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཇི་ལྟར་གསུངས་སྙམ་པ་དེའི་ཆེད་དུ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དང༌། སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པས་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེས་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་ཏུ་བཤད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་འཇོག་པས་བདག་དགག་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གསུངས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་རྣམ་པར་བཤིག་པས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་ལྟ་བ་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་གང་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་ལ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་ན་ནི། དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེར་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་པར་བྱ་བལྟ་བར་བྱ་མོས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་དོ། །གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཤེས་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། མོས་པས་སོ། །དེ་ལ་ཤེས་པ་ནི་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །ལྟ་བ་ནི་བསམས་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ནི་བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། ལྷག་པར་འདོད་པ་ནི་འདིར་མོས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །དེ་ནི་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་སྟེ། དེ་བས་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་


DTG095_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་མོས་པའི་སྒྲར་གསུངས་སོ། །ཅི་ནས་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་མོས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །དེ་འདུ་ཤེས་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་གསུངས་སོ། །འདུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དེ་འདུ་ཤེས་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱོགས་གཞན་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་བརྫུན་པའི་དོན་དུ་ཤེས་ཤིང་གནས་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གནས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཆད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་འདུ་ཤེས་དེ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ན། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་རྗེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཇི་སྲིད་འཁོར་གྱི་བར་དུ་བཞུགས་ན་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ་བརྟགས་ནས་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཆད་པ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྔར་སྐབས་གཞན་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་བསྔགས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་ནི་ཕན་ཡོན་བསྔགས་ཀྱི། ད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བའི་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པས་ཕན་ཡོན་མི་བརྗོད་དེ། ཚིག་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཡང་རིགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བླངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཏོན་དུ་བཀླགས་པའོ། །འཛིན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གོ །ཀློག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླེགས་བམ་ལ་སོགས་པ་ཀློག་པའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་འཛིན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དོན་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་འདུན་པ་


DTG095_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །བཤད་མོད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བཤད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཤད་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པས་བརྗོད་དུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་གང་གིས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པའི་དུས་ན་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པ་ལ། ཆོས་སུ་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཁོ་ནར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་དང་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །སྔ་མས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལུས་མཐའ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། རོ་མྱང་བའི་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཉེས་དམིགས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་ཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཚོགས་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྐར་མ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྐར་མ་རྣམས་མཚན་མོ་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི། ཉིན་མོ་མི་སྣང་བ་བཞིན་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱང་མ་རིག་པའི་ཉེས་པའི་མུན་པ་ཡོད་ན་སྣང་གི །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མའི་སྣང་བ་བྱུང་བ་ན་མི་སྣང་བས། སྐར་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པ་ཞེན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འདུས་བྱས་ནི་དོན་མེད་པ་སྣང་བའི་རྒྱུས་རབ་རིབ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་


DTG095_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཀྱི་རས་དང༌། སྲེད་པའི་སྣུམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབར་བས་མར་མེ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དཔེ་དེ་དག་གིས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །སྒྱུ་མའི་དཔེས་ནི་རོ་མྱང་བའི་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། ནོར་བའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་དམིགས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། མི་རྟག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའོ། །ཟིལ་བའི་དཔེས་ནི་མི་རྟག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་བསྟན་ཏེ། ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་བུར་གྱི་དཔེས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་བསྟན་ཏེ། ཚོར་བ་ནི་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གང་དག་དེ་དང་མཐུན་པའི་འདུ་བྱེད་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གང་དག་དེ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དང༌། དེ་དང་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པར་བལྟའོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་སྟོང་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའོ། །དམིགས་པ་དེས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང༌། །གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་སོ་སོར་རྟོག །དེ་དག་བརྟགས་ནས་གལ་ཏེ་སྒོམ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་རྒྱུ། །རྒྱུ་གཞན་གང་ཡིན་དེ་ནི་ཞི་མི་འགྱུར། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། མ་འོངས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདུས་བྱས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་གང་དག་འདས་པ་དེ་དག་ནི་དྲན་པ་ཙམ་དུ་གནས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། བདག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེས་ནི་དེ་དག་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་རྗེས་


DTG095_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་རྟོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གློག་གི་དཔེས་ནི། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་རྫས་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་མི་ལྡན་པས། རང་བཞིན་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཕྱིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ནི་དེའི་ས་བོན་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་སེམས་ལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་བཞིན་ལ་དེ་ལྟར་བརྟགས་པར་འདུན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་བསྟན་པས་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་མཐའ་དག་གིས་ནི་ཟབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིར་ནི་འདི་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལན་མང་དུ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཅན་གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒོམས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དྲ་བ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་བས་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱོན་མཐའ་དག་ཀྱང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་པདྨ་དང་འདྲ་བར་འཁོར་བའི་ཉེས་པའི་ཆུས་མི་གོས་པའི་ཐུགས་མངའ་བ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་མངོན་པར་དྲང་བར་ཐུགས་དམ་བཅས་པ། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་མཛད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཐུགས་ཅན། དུས་མེད་པར་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བསྒྲུབ་པའི་དགོངས་པས་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་བཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཇིག་རྟེན་སྐྱིད་པར་མཛད་སླད་དུ། །འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས་མི་གནས། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་པའི་ས་ལ་བཞུགས་པ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དུས་གསུམ་བཞུགས་པའི་ཐུབ་པ་རྣམས་སྐྱེད་པ། །འདི་ལྟར་བདག་གིས་ཅི་ནུས་བཤད་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་མཁའ་འདྲ་ཐོབ་པ་དེས། །འཇིག་རྟེན་མུན་སེལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་གྱུར་ཅིག །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་དབུ་མའི་ཚུལ་དུ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་མཉྫུ་ཤྲཱི་དང༌། ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།


previousའཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤྲཱི་ལ།next