Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་དོན་བརྒྱད་པ།


   
   
   
   
   
   
   
   
   
དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། 


 
previousདབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། no next

དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ།


DTG097_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱ་མ་ཀ་ར་ཏྣ་པྲ་དཱི་པཾ་ནཱ་མེ། བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་དཔག་མེད་གཞིར་གྱུར་ཅིང༌། །ཉེས་པའི་དྲི་མ་བསལ་གྱུར་པ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་བྱས་ནས། །བདེན་པ་གཉིས་ནི་བྲི་བར་བྱ། །འདིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོས་རབ་ཏུ་གཡེངས་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དཔའ་ཀློང་དུ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་པའི་འགྲོ་བ་ལྔའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསྒྲལ་བའི་དོན་དུ་ལྟ་བ་རབ་རིབ་མ་ལུས་པར་སེལ་བར་བྱེད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་བཤད་པར་བྱའོ། །འདིར་འཕགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་པར་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཚད་མར་བྱས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད། དོན་དམ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འོན་ཀྱང་རེ་ཞིག་མི་ཤེས་པའི་ལིང་ཏོག་གིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བཀབ་པ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་སྙིང་ལ་ཞུགས་པ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་བྱས་ནས་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་རྟོག་གེ་བས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མ་དམུས་ལོང་ཡུལ་མིན་ཞིང༌། །མཐོ་རིས་སྡིག་ཅན་ཡུལ་མ་ཡིན། །དེ་ཉིད་དང་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ། །རྟོག་གེ་པ་ལ་ཡུལ་མ་ཡིན།


DTG097_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོར་བུ་རིན་ཆེན་བརྟག་པ་ལ། །ལོང་བ་ཚད་མ་ཡིན་ནམ་ཅི། །དེ་ལ་དང་པོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། སྐྲ་ཤད་བལ་གྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། །ཟླ་གཉིས་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་དང༌། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་རྨི་ལམ་དང༌། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་སྦྲུལ་པ་དང༌། །བྲག་ཅ་མེ་ལོང་གཟུགས་བརྙན་དང། །གྲིབ་མ་ཆུ་བུར་དབང་པོའི་གཞུ། །གློག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ནི། །སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །ཆུ་ཤིང་གི་ནི་ཕུང་པོ་བཞིན། །མ་བརྟགས་ཉམས་དགའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་དང་དོན་བྱེད་ནུས། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་མ་རིག་པའི་གཉིད་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུའི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་འདི་ནི་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལྟ་བུར་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བརྫུན་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ན་འདི་ལ་ནི། སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི། འདི་ལྟར་བདག་ཅག་དབུ་མ་པའི་གཞུང་གིས་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྫུན་པ་དང༌། བཅོས་མ་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་འདོད་དེ། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དམིགས་དེ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་ཡོང་གྱུར་ན། །བྱིས་པས་ཡང་དག་རིག་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་ཤེས་པ་ཅི་ཞིག་དགོས། །ཞེས་གསུངས་པས། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རིལ་གྱིས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། །མིག་དང་རྣ་བ་སྣ་ཡང་ཚད་མ་མིན། །ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱང་ཚད་མ་མིན། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་འདི་དག་ཚད་ཡིན་ན། །འཕགས་པའི་ལམ་དེ་སུ་ལ་དགོས་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དབང་པོ་རྣམས་ནི་བེམས་པོ་དང༌། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཉིད་དང་ནི། །ཚད་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་དང༌། །ལོག་པར་ཡོངས་ཤེས་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་དང་དབང་པོ་རྫས་མེད་པས་ཤེས་པ་ཡང་རྫས་མེད་དེ། ཡུལ་དང་དབང་པོ་རྫས་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། གཞི་རྫས་མེད་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་མང་པོ་འདུས་པས་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། བརྟགས་པ་


DTG097_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཙམ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས། །བརྟགས་པ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། །བརྫུན་པ་རྫས་མེད་འབྲས་བུ་དེ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ན། །ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་སུ་ཡིས་བསྐྱེད། །ཇི་སྲིད་བརྫུན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཡོད། །དེ་སྲིད་སྒྱུ་མའི་སྐྱེ་འཇིག་གནས། །སློབ་དཔོན་གྱི་ནི་ཞལ་སྔ་ནས། །འདི་ན་འགའ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། །འགག་པར་གྱུར་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པ་དག །བརྟགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་སྲིད་པ་རུ། །མ་རིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡི། །འགྲོ་ལ་གང་གང་སྣང་དེ་ཉིད། །བརྫུན་དེ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ནི་བརྫུན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དབུ་མ་རྩ་བ་ལས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །རྟག་པ་མེད་པ་ཆད་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་སྟོན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟན་པ་དང༌། གཡོ་བའོ། །དེའི་བདེན་པ་ནི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ཉིད་བདེན་པ་སྟེ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་ངོ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང༌། གོ་བར་བྱ་བའོ། །དམ་པ་ནི་མཆོག་གོ ། །ཡང་ན་དོན་ཡང་ཡིན་ལ། དམ་པ་ཡང་ཡིན་པས་དོན་དམ་པའོ། །ཡང་ན་དམ་པའི་དོན་ཏེ་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་དོན་ཡིན་པས་ན་དམ་པའི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །སེམས་ཅན་དང་པོའི་ལས་ཅན་རྣམས། །དམ་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ལ། །ཐབས་འདི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྟ་བུར་གསུངས། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་མི་ཤེས་པར། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཤེས་མི་འགྱུར། །ཀུན་


DTG097_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྫོབ་བདེན་པ་ཤེས་གྱུར་ནས། །དོན་དམ་བདེན་ལ་འཇུག་པར་བྱ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་གང༌། །སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དག །ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་འདི་ལྟར་སྣང་བ་འདི། །རིགས་པས་བརྟགས་ན་འགའ་མི་རྙེད། །མ་རྙེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པར་བྱ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་སྔོན་དུ་མ་སོང་ཞིང་དེ་མ་རྟོགས་པར་དོན་དམ་པའི་ཆོས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཐབས་སུ་གྱུར་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །ཐབས་ལས་བྱུང་བ་དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས། །གཉིས་པོའི་དབྱེ་བ་གང་གིས་མ་རྟོགས་ན། །དེ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་ནས་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་དུ་ཀུན་རྫོབ་སྤངས་པ་ཡི། །སྟོང་ཉིད་ལྟ་ལ་མངོན་ཞེན་ན། །གསོར་མི་རུང་བའི་ལྟ་ཅན་ཏེ། སྨན་པས་བཏང་བའི་ནད་པར་བཞིན། །འདིར་ནི་གཞན་དག་གིས་རྒལ་བ། །ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཁས་བླངས་ནས། ཡང་དེ་ཉིད་འགོག་པར་བྱེད་པས་ཁས་བླངས་པས་གནོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་མཐོང་བ་ལས་ལྷག་པའི་ཚད་མ་ནི་གཞན་མེད་ལ། །ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱང་ཡུལ་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་ཡོད་མ་བཞིན་དུ་འགོག་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་གནོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཁྲོད་པ་དང༌། བ་ལང་རྫི་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པའི་སྲ་བ་དང༌། གཤེར་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པས་གྲགས་པས་ཀྱང་གནོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ལྟ་བས། ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཤད་པ་བདག་ཅག་དབུ་མ་པས་དོན་དམ་པར་ན་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ཡོད་པས་ཁས་བླངས་པའི་གནོད་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག །བྱིས་པའི་བློ་དང་མཐུན་མཐོང་ལ། །གང་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་འགོག་པས། །དེ་ཕྱིར་ཇི་སྐད་སྨྲས་སྐྱོན་མེད། །དོན་དམ་


DTG097_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མདུན་ལ་བརྟག་བཟོད་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཀྱང་གནས་པ་མེད་པས་སྐྱོན་དེ་དག་མེད་དོ། །ད་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་གིས་ཡུལ་འཛིན་པར་ཡང་མི་ནུས་ལ། ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཁོ་བོ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་བློ་བཞིན་ནོ། །ཡང་རྫས་བརྒྱད་འདུས་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པའི་བློ་དག་ནི་དམག་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བཞིན་དུ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་དེའི་གནོད་པ་མེད་དོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གྲགས་པའི་གནོད་པ་ཡང་མེད་དེ། དཔེར་ན་མིག་གསལ་ཞིང་རྣོ་བདག་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྟོག་པ་ལ་དམུས་ལོང་དང༌། རབ་རིབ་ཀྱིས་མིག་ཉམས་པས་མ་རྟོགས་ཤིང་སྐབས་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བའི་མིག་སྨན་བསྟེན་པས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གྲོགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་མཁས་པ་དག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཚུལ་འདི་ལ་མ་རིག་པའི་ལིང་ཐོག་གིས་རྨོངས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བར་མི་ནུས་པ་རབ་རིབ་ཅན་དང་འདྲ་བ། ཁམས་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡང་དག་ཕ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བའི་དྲི་མས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བཏབ་ཅིང་དཀྲུག་པ། མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་སྐབས་མེད་པས་གྲགས་པའི་གནོད་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་བདག་ཅག་དབུ་མ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ། བཟང་མོ་ལེགས་པར་གཡོས་ལ་ཟོ། །ཤི་ནས་སྤྱང་ཀིའི་རྫེས་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །དབུ་མ་པ་ནི་འདི་ལྟར་མི་འདོད་དེ། འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་ནས། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཐེ་ཚོམ་ཡང༌། །མཁས་པས་སྡིག་པ་རྣམ་པར་སྤང༌། །གལ་ཏེ་མེད་ན་དེར་ཟད་མོད། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཆད་ལྟ་བརླག །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་འདི་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་


DTG097_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འདོད་པས་སྐྱོན་གྱི་དྲི་མ་གང་གིས་ཀྱང་བདག་ཅག་ལ་གནོད་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་མདུན་ན་ཅི་ཡང་མེད་པས་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འདི་ན་འགའ་ཞིག་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཅི་ནམ་མཁའ་འདི་ཡངས་པའམ་དོག་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། ཆེ་འམ། ཆུང་ངམ། དྲི་ཞིམ་པའམ། དྲི་མི་ཞིམ་པའམ། མངར་བའམ། སྒྱུར་བའམ། འཇམ་པའམ་རྩུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་བོང་བུ་དང༌། རྔ་མོ་དང༌། རྟའི་ར་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། ཉ་གྲོ་དྷ་དང༌། ཨུ་དུམ་བཱ་ར་དང༌། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱི་དྲི་ནི་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན། མངའ་རྒྱུ་དང༌། ཀུ་ཤ་དང༌། །ཀ་ཤ་དང༌། བྷི་དུ་ལ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་ནི་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན། རུས་སྦལ་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་སྤུ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་རེག་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ན། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དག་ཡོད་དམ། ངས་ནི་འདི་དག་མཐོང་བ་དང༌། ཤེས་པ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་མེད་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ཀུན། །བསལ་བ་མེད་ཅིང་གཞག་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་མེད་ལ། །ཅི་ཞིག་བསལ་ཞིང་ཅི་ཞིག་གཞག །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། །འདི་ལ་བསལ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དབུ་མ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློབ་མའི་གཙོ་བོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་མེད་ཆོས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གཤེགས་དང་འདྲ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་ལོག་པར་འཁྲུལ་པ་དག །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་ནི། །ཆོས་ཅན་མི་དམིགས་ཆོས་ཉིད་ཡོད་པ་མིན། །ཞེན་པ་ལྡོག་ཕྱིར་རྐྱེན་བཤད་མ་གཏོགས་པར། །ཆོས་ཀྱི་ངང་ལ་ཚིག་མེད་བརྗོད་དུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་མཐས་སྟོང་ཕྱི་མའི་མཐས་ཀྱང་སྟོང༌། །སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པའི་དངོས་པོས་


DTG097_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང༌། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་ཡེ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཕྱོགས་གཅིག་སྟོང་ཉིད་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད། །མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ངེས་གྲོལ་བ། །དམིགས་མེད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་དུ་མར་གསུངས་པས་དེ་དང་དེར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིའི་དོན་རྒྱས་པར་འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངའ་བརྙེས་པའི། །ཀླུ་སྒྲུབ་དང་ནི་འཕགས་པའི་ལྷ། །སྟོང་ཉིད་སྨྲ་བའི་སེང་གེའི་སྒྲ། །ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞབས་ལ་འདུད། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཙོར་བྱེད་པའི། །དམུས་ལོང་ལྟ་བུའི་རྟོག་གེ་བ། །རང་དང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་ཡི། །ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བར་བྱ། །འདིར་གང་ཟག་ནི་གསུམ་སྟེ། མ་རྟོགས་པ་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོར་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་འཁྲུལ་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི། སྔོན་གྱི་དང་སྲོང་རྗེས་འབྲངས་ནས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ལ། །དོན་བཞིན་མ་ཡིན་གཟུང་བ་ནི། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་རབ་ཡིན། །སེར་སྐྱ་དང༌། གཟེགས་ཟན་དང༌། འུག་པ་བ་དང༌། ཙ་ར་ཀ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། སྡེ་ཅན་དང༌། བདེན་ལྡན་དང༌། གསེར་ཅན་དང༌། ཕྱོགས་ཅན་དང༌། ཤ་ཀུན་དང༌། ས་ལ་དགའ་བ་དང༌། འབྲི་ཁུ་དང༌། ཨང་གི་ར་ས་དང༌། བུ་ལ་སྐྱ་དང༌། བུ་ལ་ཧ་དང༌། ས་ལ་སྦ་དང༌། བད་རྒྱ་ཡ་ནི་དང༌། ཀོ་བུ་རུ་མ་དང༌། ནར་ཡ་ནི་དང༌། ལོ་མ་ཅན་དང༌། མ་བུ་དང༌། ཛྙཱ་ན་པ་ལ་ཀ་དང༌། བྷས་དང། ཨ་ཤྭད་ཐ་དང༌། བྷཱ་སྨི་དང༌། ཤིང་ཤུན་དང༌། ཛེའི་མི་དང༌། ཤེད་དང༌། རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་བུ་དང༌། འཇིག་རྟེན་མིག་ལ་སོགས་པས་བཀོད་པའི་གཞུང་ལ་འཇུག་པ། འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དང༌། ཕྱུགས་ལྷས་ཀྱི་བུ་མོ་ཀ་རི་དང༌། རྣམ་པར་སྨྲ་བའི་བུ་ཀུན་རྒྱལ་དང༌། གཅེར་བུ་བ་གཉེན་གྱི་བུ་དང། མི་ཕམ་སྐྲའི་ལབ་ཅན་དང༌། སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུ་རིང་ཕུར་དང༌། རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་དག་གིས་བྱས་པའི་ལྟ་བའི་ཕྲེང་བ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་རི་བོ་ཉི་ཤུ་དང༌། བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་བཅུ་གཉིས་དང༌། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་


DTG097_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅུ་གཉིས་དང༌། ལྟ་བ་ལྔ་དང༌། ལྟ་བ་གསུམ་དང༌། ལྟ་བ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ལྔའི་རྩ་བ་ནི་བརྒྱ་རྩ་བཅུར་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་ན་ནི་སངས་རྒྱས་པ་དང༌། འཛིན་པ་མེད་པ་དང༌། འཚོ་བ་དང༌། ལོ་མ་ཅན་དང༌། གཙང་སྦྲ་ཅན་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་སེམས་པ་དང༌། དབྱིག་གུ་གསུམ་པ་དང༌། ཀོ་ལྤགས་དུ་མ་བུ་ཅན་དང༌། མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ལྷ་མཆོག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྦྱིན་པ་དང༌། གདུང་བ་ཅན་དང༌། རྒྱལ་པོར་སྨྲ་བ་དང༌། མེ་ཡོ་ཨུ་ད་རི་དང༌། རིགས་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། བཅིངས་ནས་འདུག་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་སྐྱོང་བ་དང༌། རིལ་གནས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་བསོད་སྙོམས་ཅན་དང༌། གླང་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་མཚན་ཅན་དང༌། ཀློག་ཅན་དང༌། ནང་ཅན་དང༌། རྟ་འདུལ་བ་དང༌། ཀ་ལན་ཏ་ཀ་དང༌། སྣོད་གཙང་མ་ཅན་དང༌། སློང་མོ་རྒྱུ་བ་དང༌། ཡན་ལག་རལ་པའི་ནང་དུ་གཏུམས་པ་དང༌། སྒྲོན་མ་ལྷག་པ་ཅན་དང། གསེར་ཅན་དང༌། གྲུབ་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དབང་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། ཞ་ཉེ་ཅན་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲན་ན་གནས་པ་དང༌། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲམ་ན་གནས་པ་དང༌། འུག་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་པ་དང༌། ལུས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། ཀ་ཀན་དྷ་པ་དང༌། ལྷའི་གྲོང་པ་དང༌། ས་ཁུད་ན་གནས་པ་དང༌། ཆོས་སེམས་པ་དང༌། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང༌། ནགས་ན་གནས་པ་དང༌། བྷེའི་ཁང་པ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། གྷེའུ་ཏ་མ་པ་དང༌། ཕ་ལ་གུས་པ་པ་དང༌། ཟླ་བ་ཤར་བ་པ་དང༌། ལག་པར་ཟ་བ་དང༌། སྙིང་གིས་འཚོ་བ་དང༌། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འཁྲུས་བྱས་པ་དང༌། བར་པ་དང༌། འཐོར་བྱེད་པ་དང༌། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བ་དང༌། བ་དན་ཛྷལ་པ་དང༌། ལྷ་མཆོད་པ་དང༌། གཞན་ལ་མི་འདུད་པ་དང༌། གོས་ཀྱི་དུམ་བུ་ཅན་དང༌། འུག་པའི་གཤོག་པ་ཅན་དང༌། ལན་གསུམ་ཆར་འཇུག་པ་དང༌། མཁའ་ལྡིང་པ་དང༌། ཁྱིམ་གྱི་ར་བ་ན་གནས་པ་དང༌། བ་ལང་དང༌། རི་དགས་དང༌། རྟ་དང༌། ཁྱི་དང༌། གསོལ་བ་མི་འདེབས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། མེའི་བརྟུལ་ཞུགས་པ་དང༌། ཞིབ་མོའི་བརྟུལ་ཞུགས་པ་དང༌། གཞོན་ནུའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདའ་བར་སྨྲ་བ་དང༌། ཆུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྲེང་བ་ཅན་དང༌། བཟང་པོའི་བཏུལ་


DTG097_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞུགས་ཅན་དང༌། རྔོད་འཐག་པ་པ་དང༌། ཆོས་དག་པར་ལྟ་བ་པ་དང༌། སྐྱེས་ནས་དག་པར་ལྟ་བ་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་དག་པ་པ་དང༌། ཆུ་ལ་བྱི་འཛུལ་བྱེད་པ་དང༌། དགོན་པ་པ་དང༌། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སེམས་ཡོད་པར་ལྟ་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་འབྱུང་བ་དང༌། ཤིང་རྟ་མང་པོ་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ཅན་པ་དང༌། ཟས་གྲང་མོ་ཅན་དང༌། ཕྲག་པའི་གོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཡོད་དོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞིར་བཤད་པའམ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཅུ་དྲུག་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི། ད་ལྟར་གྱི་མཐའ་ལ་རྟོགས་པ་གཉིས་ཏེ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །སྔ་མ་ལྟར་བྱས་ན་བཞི་ནི་སྨྲ་བའོ། །བཞི་ནི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མཐའ་དང་མི་ལྡན་པར་སྨྲ་བའོ། །བཞི་ནི་ངག་གི་གཡེང་བ་ཅན་ནོ། །གཉིས་ནི་རྒྱུ་མིད་པར་སྨྲ་བའོ། །བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་ལ་བཅུ་དྲུག་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བའོ། །བརྒྱད་ནི་འདུ་ཤེས་དང་མི་ལྡན་པར་སྨྲ་བའོ། །བརྒྱད་ནི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བའོ། །ལྔ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་བའོ། །བདུན་ནི་ཆད་པར་སྨྲ་བའོ། །དེ་དག་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཡོད་ལ་མེད་པར་འཁྲུལ་དང་མི་རྟག་ཉིད་ལ་འཁྲུལ། །མེད་ལ་ཡོད་པར་འཁྲུལ་དང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འཁྲུལ། །འཁྲུལ་པས་འཁྲུལ་པ་སླུ་ཞིང་བསླུས་པས་འཁྲུལ་པར་གྲུབ། །འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་དོན་ལ་འཁྲུལ། །རྒྱུ་ལས་འཁྲུལ་ཏེ་རྐྱེན་གྱི་འབྲས་བུ་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འཁྲུལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་དང་རྫས་དང་གཙོ་བོ་སྲོག །སེམས་ཅན་དུས་དང་སྐྱེས་བུ་དང༌། །གང་ཟག་གཙོ་བོ་རྡུལ་ཕྲན་ལས། །ཚངས་པ་ཁྱབ་འཇུག་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །དེ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། །གྲངས་ཅན་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་གཞུང་ལས་རྒྱུན་དུ་འགྲོ་བའམ། འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཅེའོ། །དེ་ཡང་རྟག་པ་ཁྱབ་པ་གཅིག་པུ་ལས་མེད་པར་ཡང་འདོད་པའོ། །དེ་ལ་རྫས་ནི་བྱེ་བྲག་པའི་གཞུང་གིས་ཚིག་དོན་དྲུག་པོ་དག་སྟེ། རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་དང༌། སྤྱི་དང༌། བྱེ་བྲག་དང༌།


DTG097_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་དྲུག་གོ ། །གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་དག་གིས་བརྟགས་པའི་དེ་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྟེ། གཙོ་བོ་དང༌། ཆེན་པོ་དང༌། ངར་འཛིན་པ་དང༌། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། བདག་དང༌། དེ་ཙམ་ལྔ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ ། །སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅེར་བུ་པ་དག་གིས་བརྟགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་དགུ་སྟེ། སྲོག་དང༌། ཟག་པ་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། རེག་པར་དགའ་བ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། ལས་དང༌། སྡིག་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བ་པོའི་གཞུང་གིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཞེའམ། འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྦྱོར་བའི་དོན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཞེའོ། །དེ་ལ་དུས་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དག་ནི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་དག་གི་རྐྱེན་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལན་འགའ་འབྱུང་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དུས་འདི་ཉིད་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྐྱེས་བུ་རྒྱུར་འདོད་པ་དག་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་མ་ལུས་པའི་ཁོངས་སུ་རྒྱུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། བ་ནི་བ་སྦ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན། །ཆུ་ཤེལ་ཆུ་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་དང༌། །བླག་ཤ་ཡལ་ག་རྣམས་ཀྱི་བཞིན། །དེ་ནི་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མ་བུའི་སྡེ་པའི་གཞུང་ལས། ཡང་དང་ཡང་དུ་འགྲོ་བ་ལེན་པས་ན་གང་ཟག་ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལས་གཞན་པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་འཁོར་བ་དང་ཐར་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའོ། །གཙོ་བོ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དག་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མྱུ་གུའི་མཐར་ཐུག་པ་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། གཏི་མུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྒྱུར་འདོད་པ་དག་ཀྱང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་པ་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་ནི། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་དག་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །ལས་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་མ་ལུས་པ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ལས་ལས་ཤིན་ཏུ་


DTG097_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདའ་བར་དཀའ། །ཞེས་སོ། །ཚངས་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དག་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་ཚངས་པའི་སྒོ་ང་ལས་བྱུང་བར་སེམས་སོ། །དབང་ཕྱུག་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དག་ཀྱང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། སྣོད་དང་འགྲོ་བ་དེ་དག་གི་གནས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང༌། ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བདག་གི་རྒྱུ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ཁྱབ་འཇུག་ཅེས་པ་རི་དང༌། ཤིང་དང༌། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་པ་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བའི་ཕྲེང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཡོད་དེ། ཐམས་ཅད་འདིར་བརྗོད་ན་ནི། གཞུང་མངས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་འཁྲུལ་པ་དེ་དག་བསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རེ་རེ་ནས་བཀག་པ་བྱས་ན་ནི་གཞུང་མངས་པར་འགྱུར་བས་སྤྱིར་བཀག་པ་ནི། བདག་ལས་མི་སྐྱེ་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མི་སྐྱེ་རྒྱུ་མེད་མིན། །རྒྱུ་ངན་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུའང་སྐྱེ་བ་མིན། །དོན་དམ་པར་ནི་གཅིག་ལས་དུ་མས་དངོས་མི་སྐྱེ། །དུ་མས་གཅིག་གི་དངོས་མི་སྐྱེད། །གཅིག་ལས་གཅིག་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། །དུ་མ་ལས་ཀྱང་དུ་མ་མིན། །ཡོད་པ་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། །མེད་པའང་སྐྱེ་བར་རིགས་མ་ཡིན། །ཡོད་དང་མེད་པའང་གཉི་ག་མིན། །གཉི་ག་མིན་པའང་མི་སྐྱེའོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་མི་རིགས་ཏེ། །དུ་མ་དག་ཏུའང་རིགས་པ་མིན། །གཅིག་དང་དུ་མ་མ་གཏོགས་པའི། །དངོས་གང་རྙེད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །དབུ་མའི་རྩ་བ་རྩོད་པ་ཟློག །སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་རིགས་དྲུག་ཅུ། །རྣམ་པར་འཐག་པ་ལ་སོགས་པས། །དངོས་རྣམས་སྐྱེ་མེད་ཤེས་པར་བྱ། །ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།གསུང་གི་ཉི་མ་ཤར་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་དམན་པའི་རིགས་ཅན་ཡིན། །བྱིས་པ་བློ་གྲོས་ངན་པ་དག །འཁོར་བའི་གནས་ནས་དྲང་བར་མཛད། །དངོས་པོའི་གདོན་གྱིས་བརླམས་པ་ཡིན། །ཟབ་མོའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྲག་པ་རྣམས། །རིམ་གྱིས་བྲིད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་ཆོས་རྣམས་གསུངས། །བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་དངོས་པོར་ཞེན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐོས་པ་ན་རྣ་བ་འགེབས་པར་བྱེད་


DTG097_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དག་དྲང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དོན་དམ་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ལས། གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་སྟེ་རྫས་བརྒྱད་འདུས་པ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། དོན་དམ་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གྲོས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གྲུབ་པས་ལམ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། འབྲས་བུའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་འདོད་པ་ཕྲ་མོ་དག་ནི་དེ་དག་ཉིད་གཞུང་ཆོས་མངོན་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚུལ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་མཁས་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བས་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་བྲིད་པའི་ཕྱིར་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་དེ་དག་རྫས་སུ་མེད་ཅིང་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ནི་སྐྲའི་རྩེ་མོ་འབུམ་དུ་བགོས་པའི་ཡང་ཆ་ཙམ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དང་པོར་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། དྲུག་གིས་ཅིག་ཅར་སྦྱར་བ་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར། །དྲུག་པོ་དག་ནི་གོ་གཅིག་ན། །གོང་བུ་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་དུ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་རིགས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མ་གྲུབ་ན་དེ་བསགས་པའི་རྫས་བརྒྱད་འགྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། རྫས་བརྒྱད་གྲུབ་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་དག་གིས་བསྒྲུབས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་བས་ན་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བའི་དམག་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གྲོས་ཀྱང་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། མཚུངས་པ་ལྔས་མཚུངས་པའི་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་མང་པོ་ཚོགས་པས་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། འདིར་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གཏིང་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་མུ་མེད་པའི་ཆུ་ལ་སའི་སྟེང་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བ་དང༌། ནགས་མེས་མ་ཆེད་པ་ཡང༌། བ་མོ་དང༌། འཁྱག་རོམ་ལྟར་བསིལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བྲག་གི་རྩེ་མོ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའི་འཐོར་རླུང་ཡང་སོར་མོའི་རྩེ་མོས་གཡོ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྩིག་པ་དང་རི་ལ་མི་ཐོགས་པར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ།


DTG097_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཡང་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྣལ་འབྱོར་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེ་ལྟར་འགྱུར་བར་ཟད་ཀྱི། དངོས་པོ་ནི་འགྱུར་བ་དང༌། རྫས་སུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང༌། རྫས་སུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་པ་ན་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དང་གཞན་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་རང་གི་གནས་ལས་མ་བསྐྱོད་ཅིང་མ་གཡོས་པས་དེའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཟད་པར་གྱི་བསམ་གཏན་དེ་དག་རྣལ་འབྱོར་པ་འབའ་ཞིག་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བར་ཟད་ཀྱི། གཞན་སུ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་གཞན་དག་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མོས་པ་ཁོ་ན་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །སྨྲས་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་རྩིག་པ་དང༌། རི་དང༌། རབ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཐལ་བྱུང་དུ་མི་ཐོགས་པར་འགྲོ་བ་དང༌། ཆུ་ཡང་སྲ་བར་བྱེད་ཅིང་ས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། མེ་ཡང་བསིལ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མེ་ཡང་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། རླུང་ཡང་ཐོགས་པར་བྱེད་དེ་རྣམ་པར་འཐོར་རླུང་ཆེན་པོ་ཡང་སོར་མོའི་རྩེ་མོས་གནོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཆེ་བ་དག་ཆུང་བར་བྱེད། ཆུང་བ་དག་ཆེ་བར་བྱེད། མང་བ་ཉུང་བར་བྱེད། ཉུང་བ་མང་བར་བྱེད་དོ། །བ་སྤུའི་ནང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཤོང་བར་བྱེད། གཅིག་ཆུང་བར་མི་འགྱུར། གཅིག་ཆེ་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་གཞན་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་དང༌། ཆོས་གོས་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོའོ། །སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་གཞན་དག་ཁོ་ན་ལ་སྟོན་ཏེ། ཡི་དགས་དག་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་རང་གཞན་གཉི་ག་ལ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མེ་འབར་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མོས་པ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་ན་ནི། དངོས་པོ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་


DTG097_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་མེའི་གདུང་བ་ཡང་ཞི་བར་མི་འགྱུར་ལ། སྐོམ་ཡང་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བར་རིགས་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟད་པར་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ཡང་ས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་བོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ས་ལ་སོགས་པ་ནི་འདུས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྫས་སུ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཤིག་ཀྱང་དེའི་བློ་ཡོད་པ་ཡིན་པས་དེ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ལན་བཏབ་པས། ས་ལ་སོགས་པ་རྫས་ཡོད་མིན། །ཚོགས་ཤིང་འདུས་པ་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར། །དཔེར་ན་དམག་དང་ནགས་ཚལ་བཞིན། །བློ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་བློ། །དེ་ཡང་རྫས་སུ་མི་འདོད་དེ། །རྒྱུ་དང་བཅས་ཕྱིར་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །དམག་དང་ནགས་ཚལ་བློ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཆོས་མངོན་པ་བས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དེ། གཟུགས་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་དེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གཟུགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ན་གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་དེ་རྒྱུར་བྱས་ནས་ཅི་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ་ལས་ནི་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཤད་པ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པས་བསླང་བ་དེ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བྱིས་པ་དག་ནི་སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་རྨོངས་པ་ཡིན་ལ། འཕགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་དག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གཟིགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཁྱོད་མཐོང་ན་ཡང་བཅིངས་པར་འགྱུར། །མ་མཐོང་ན་ཡང་བཅིངས་པར་འགྱུར། །ཁྱོད་མཐོང་ན་ཡང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །མ་མཐོང་ན་ཡང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །གང་གིས་ཁྱོད་ཉིད་ཡང་དག་ཏུ། །མཐོང་བ་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །བསྒྲུབས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་བུ་འདི་ངོ་མཚར་ཆེ། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་དོན་དམ་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། གང་ཕྱིར་གཟུགས་


DTG097_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དོན་དམ་དུ། །ཡོད་པ་མིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །འདུས་ཕྱིར་བསགས་ཕྱིར་སྒྲ་བཞིན་དང༌། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་དེ་ཉིད་བཞིན། །དེ་ལ་བདག་ཅག་དབུ་མ་པའི་བློའི་མདུན་དུ་གཟུགས་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་གཞན་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་ཀྱང་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་ནི་ཡོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། སྲིད་གསུམ་བརྟགས་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མིན། །བརྟགས་ལ་དངོས་པོའི་དངོས་ཉིད་དུ། །ངན་རྟོག་རྣམས་ནི་རྟོག་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་བཞིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟར། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་དོན་རྒྱས་པར་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛེད་པའི་དབུ་མ་ཕུང་པོ་ལྔ་བ་དང༌། བདག་གིས་བཀོད་པ་རྟོག་གེ་འབར་བ་ལ་སོགས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དབུགས་དང་མི་གཙང་ཀེང་རུས་དང༌། །ཟད་པར་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་སོགས། །བདེན་བཞི་ལ་སོགས་ལམ་གྱི་ཆོས། །ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས། །འདིར་ཉན་ཐོས་དག་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དེ། བདག་ཅག་གི་གཞུང་འདི་ནི་དྲང་བའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ངེས་པའི་དོན་དུ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཀྱི་དམ་པ་ཡིན་པ་དང༌། བསྒྲུབ་བྱ་དང་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་དེ་བདག་ཅག་གི་ལམ་འདིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། བརྩམ་པར་བྱ་ཞིང་འབྱུང་བར་བྱ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱ། །འདམ་བུའི་ཁྱིམ་ན་གླང་ཆེན་བཞིན། །འཆི་བདག་སྡེ་ནི་གཞོམ་པར་བྱ། །གང་ཞིག་ཆོས་འདུལ་འདི་ཉིད་ལ། །བག་ཡོད་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི། །སྐྱེ་བའི་འཁོར་བ་རབ་སྤངས་ནས། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་ལུགས་འདི་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་བཅུ་


DTG097_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲུག་གི་ཁམས་གསུམ་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ལུས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་བག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ནི་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་བཅས་པ་ནི། །སྐྱོབ་པ་གཅིག་པུ་ལ་མི་མངའ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བའི་ཕྲེང་བ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བའི་རི་བོ་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་ཆེན་པོ་དག་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བར་རྟོགས་པས་ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡང་བདག་ཅག་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་བྱ་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། ལམ་འདིས་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐར་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་བློ་གང་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྤངས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་དང༌། བསྒོམས་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་འདི་སྐད་དུ། ཡོངས་སུ་ཤེས་བྱ་ཡོངས་ཤེས་ཤིང༌། །སྤང་བྱ་སྤངས་ཤིང་མངོན་སུམ་བྱས། །བསྒོམ་བྱ་དག་ནི་བསྒོམས་པས་ནི། །དེ་ཕྱིར་བཟོད་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་བདེན་པ་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས། ཐབས་དང་མི་ལྡན་ཡེ་ཤེས་དང༌། །བསླབ་པ་དག་ཀྱང་བསྟན་པ་ནི། །དཔའ་བོ་ཆེན་པོས་ཉན་ཐོས་རྣམས། །


DTG097_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ལམ་འདིས་འཐོབ་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་པ་ཡང་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་བསྟི་གནས་ཙམ་ལམ་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ལས། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཀྱང་མི་འདའོ། །ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། ཀུན་འབྱུང་ལས་ཀྱང་མི་འདའོ། །འགོག་པ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞིང་འགོག་པ་ལས་ཀྱང་མི་འདའོ། །ལམ་ཤེས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། ལམ་གྱིས་ཀྱང་མི་འདའ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངས་རྣམ་པར་བྱང་བར་བསྟན་ཏེ། གང་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཀྱང༌། འཇམ་དཔལ་ཆོས་གང་ཡང་ཀུན་ཤེས་པའམ། སྤང་བའམ། བསྒོམ་པའམ། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་གང་ན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་དང༌། རྟག་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་དང༌། གོས་དམར་ཅན་གྱི་སྡེ་པ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་ཤི་བར་གྱུར་པ་བཞིན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེ་ཤི་བ་ལྟར་འདོད་དོ། །གནས་མ་བུའི་སྡེ་པ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་དབང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་དུ་བའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲང་བའི་དོན་གྱི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། བྱིས་པ་དག་


DTG097_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲིད་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ལ་དགོངས་ནས་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། བདག་སོགས་བྲལ་བའི་འཇིག་རྟེན་འདི། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཏེ། །ཉན་ཐོས་དག་ལ་ཕན་བཞེད་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ཡིན། །ཡང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་བསྟན། །སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་རྣམ་གནས་ནས། །བསྐལ་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཡང་གཞོམ། །ཞེས་པའི་རིགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་དང་དངོས་པོ་སོགས། །ཅུང་ཟད་ཡོད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །དངོས་འཛིན་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ་ཡི། །ཟབ་མོའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྲག་པ་ལའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྒྲ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང༌། གསོ་བ་དང༌། བཟོ་རིག་པ་སྟེ་བཞི་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ཐོས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔའི་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡོད་པས་སྔར་ཇི་སྐད་བཀོད་པའི་གཞུང་དེ་དང་དེ་དག་དང༌། གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་དཔྱད་ཅིང་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱའོ། །དྲང་བའི་དོན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཐེག་ཆེན་རིགས་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་མི་ཤེས་སྒྲིབ་པ་ཅན། །བློ་གྲོས་འབྲིང་དང་ལྡན་པ་ཡི། །བྱིས་པ་དེ་དག་བྲིད་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དེ། །བྱེད་པོ་ཟ་པོ་དགག་ཕྱིར་ཡིན། །ཤེས་རབ་མེད་པའི་ཐབས་རྒྱས་པ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དྲང་དོན་གསུངས། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། རང་གི་སེམས་ཉིད་སྣང་བའི་དབྱིངས། །མི་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་སྣང༌། །ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་དེ་མེད་དེ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ཡང་དོན་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལེའུ་ལས་ཀྱང༌། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་རྒྱན་སྟུག་པོའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་དང༌། ཆོས་ཆེན་པོའི་མེ་ལོང་གི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགག་པར་


DTG097_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མི་མཛད་ཀྱི། འདི་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་དང༌། ཟ་བ་པོ་དག་དགག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་བཀོད་པར་མཛད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་དང༌། ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་པ་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཚོར་བ་པོ་དང༌། བྲལ་བ་འདི་བྱུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྗོན་ཤིང་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ངེས་པས། ཀྱེ། རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དང༌། སེམས་ཀྱིས་བྲིས་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཟ་བ་པོ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཟ་བ་པོ་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་སེལ་བར་མཛད་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཙམ་ཞེས་བསྟན་པ་མཛད་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མདོ་སྡེ་འདི་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་མེད་པའི་ཞེས་སྔར་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཙམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཞུང་འཛིན་པ་ནི་འདི་ན་མེད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འདི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་ནི་འདིས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་སྟེ། རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འབྲས་བུ་དེའི་ཡུལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་


DTG097_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པའོ། །ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུའོ། །གཞན་ཡང་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ནམ་ཞིག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ནས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་གནས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྟོགས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ད་ནི་རིགས་པ་དེ་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོར་དམ་བཅས་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། རྨི་ལམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པའི་དཔེ་དེ་ཡང་འདི་ལྟར་བརྟགས་པའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་དཔེ་ཡིན། འདི་ཡིན་ན་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་མི་འགྲུབ་ཅིང་བརྫུན་པར་འགྱུར་བས་ཁྱེད་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཉིད་ཉམས་སོ། །བརྟགས་པའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་དཔེ་ཡིན་ན་ནི། བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་ཆ་དེ་སེལ་བར་མི་བྱེད་པས་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དཔེ་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ལ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མར་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན་ཡུལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དེ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་འབྲས་བུའི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཚད་མ་དང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་ཡོད་པར་འདོད་དེ། དཔེར་ན་ཤིང་ལ་སྟ་རེས་གཟས་པ་དང༌། བཏབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གཉིས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེས་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པ། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དངོས་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཏན་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཏན་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་


DTG097_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་རིག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ། དེ་དག་གི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱིའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་བསྣད་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མ་དང༌། འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པས་སེམས་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་སྣང་བར་རྟོགས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་གསུམ་པ་ཡང་མི་བདེན་པར་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཅན་དང༌། དེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དམ་བཅའ་བ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང༌། དཔེ་རྣམས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱིས་དམ་བཅའ་བ་ཡང་ངེད་ལ་མ་གྲུབ་ལ། སེམས་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་ན་ཡུལ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནང་ན་གནས་པ་ལ་ཡུལ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་གྱི་སེམས་ཡུལ་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བའི་སྐབས་སུ་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་འདོད་པས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ནང་གི་སེམས་ཀྱང་ནང་གི་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མི་རིགས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་ཡང་ཡོད་དེ། ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དཔེར་ན་བུམ་པ་མཐོང་བའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མཐོང་བས་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡང་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ན་རྣམ་པ་ཡང་སེམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིན་དུ་བེམས་པོར་འགྱུར་བ་འམ། རྣམ་པ་ཡང་རིག་པ་དང་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་ཞིག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐར་པ་ཡང་ཁྱེད་ལ་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལ་ནི། རྣལ་འབྱོར་པས་ཡུལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་པས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་རིགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། ཁྱེད་ཡུལ་མེད་པར་འདོད་པ་ལ་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ལ་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཕྱིས་རྒྱུ་གང་གིས་བཟློག །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་


DTG097_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཐབས་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཁྱེད་འདི་སྐད་དུ། གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་རྣམས་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ངེས་པར་གནས་པའི་སེམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པ་དང༌། འཆི་བ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་འཕང་མཐར་ཐུག་པ་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དག་ལ་ཡང་དོན་དམ་པའི་ཤེས་པ་མེད་དེ། འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་ཉིད། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་དོན་སྣང་ཕྱིར། །དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་དག་གིས། །སྐྲ་ཟླ་ལ་སོགས་མེད་མཐོང་བཞིན། །ཞེས་གཞུང་འཛུགས་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་བརྫུན་པར་བསྒྲུབ་ཅིང༌། ཤེས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་པ་དང༌། ལུང་དག་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་བརྫུན་པར་གྲུབ་པ་ནང་གི་ཤེས་པ་ཡང་བརྫུན་པར་གྲུབ་ལ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་བདེན་པ་ལྟར་རྣམ་པ་ཡང་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་འདོད་ཅེས་གྲག་ན། དེ་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། རིག་པ་པོ་དང༌། རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་ལས་ཁྱེད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། རིག་པ་པོ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་པའི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་རིག་ནས་རང་རིག་པ་ཡིན། དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་དང་མི་ལྡན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཁྱེད་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དོན་དེ་དག་ལ་སེར་སྣ་མི་བྱེད་པར་ཡང་སྟོན་ཅིག །གལ་ཏེ་འདིར་རང་རིག་པ་ཡིན་པས་གཞན་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་ཟེར་ན། ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་པས་འདོད་པའི་བདག་དང་ཁྱད་པར་མེད་དེ། འདི་སྐད་དུ། བདག་ནི་རྟག་པ། གཅིག་པུ། ཁྱབ་པ། ལུས་མེད་པའི་ཞེས་པ་དང༌། འདི་དང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པས་མཁས་


DTG097_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སུ་ཞིག་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད། རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་ཅེས་བྱ་བ་མིང་སོ་སོར་བཏགས་པ་ཙམ་མོ། །ཆོས་བདག་མེད་པ་ཡང་མ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ཉིད་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐྱོན་མང་དུ་ཡོད་དེ། རེ་ཞིག་གཞག་གོ ། །འདིར་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དེ། བདག་ལ་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟར་ངེས་པའི་དོན་སྟོན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། འདི་སྐད་དུ། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གདགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་པས་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པས་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་འབྲིང་པོ་དག་གིས་ཡང་སྨྲ་བ་བསྒྲུབ་བྱ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ངེད་ཀྱི་ལུགས་ལ་ཡོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། འདུ་ཤེས་ཙམ་ཡང་སྤང་བའི་ཕྱིར། །རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་དུ་མེད། །ཤེས་རབ་རང་རིག་ཙམ་ལ་ནི། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་བས་ན། གནས་འདི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་དང་དབྱིངས། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ནམ་ཞིག་ཤེས་པས་དམིགས་པ་ཀུན། །མི་དམིགས་དེ་ཡི་ཚེ་ན་ནི། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་གནས། །གཟུང་བ་མེད་པས་དེ་འཛིན་མེད། །གནས་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་སྐུ་གསུམ་ལྡན། །ཇི་སྲིད་འགྲོ་ནས་འགྲོ་དོན་དུ། །མིག་ནས་མྱ་ངན་འདས་པར་བཞུགས། །འདིར་ལུང་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས། ཀུན་བརྟགས་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི། །མངོན་ཞེན་བག་ཆགས་ཀུན་ཉོན་མོངས། །མངོན་ཞེན་བག་ཆགས་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན། །དེ་ལ་དེ་ནི་ཟག་བཅས་པའི། །ཁམས་ཡིན་གནས་གྱུར་དེ་ཉིད་ནི། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཉིད་དག་པ་བླ་མེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་


DTG097_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གནས་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་རིགས་པ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་གསུངས་ཏེ། གང་ཕྱིར་འདས་པ་མེད་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་ཡང་མེད། །གནས་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡི། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ན་གནས། །ཞེས་གསུངས་པའི་རིགས་པས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མི་འགྲུབ་པས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ལ། སྐུ་གསུམ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ཁྱེད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་སངས་རྒྱས་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། ཇི་ལྟར་ནད་པ་སོ་སོ་ལ། །སྨན་པ་སྨན་དག་གཏོང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ལ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། འདི་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་ཞེས། །ཐུབ་པ་ཡིས་ནི་གང་གསུངས་པ། །བྱིས་རྣམས་སྐྲག་པ་སྤང་ཕྱིར་ཏེ། །ཡང་དག་ཏུ་ན་དེ་ཉིད་མིན། །ཞེས་པའི་རིགས་པ་དང༌། འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་དུ། །འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པར། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། །བྲལ་བ་དབུ་མའི་བློ་ཅན་ལའོ། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དྲང་བའི་དོན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་གཉིས་པ་རྫོགས་སྷོ།། །།འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་འཕགས་པའི་ལྷ། །ཟླ་བ་གྲགས་པར་ཕྱག་བྱས་ནས། །རྗེ་བཙུན་དག་གི་གསུང་བཞིན་དུ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པར་བྱ། །སྐྱེ་བ་གྲངས་མེད་དེ་དང་དེར། །ལེགས་པར་སྦྱངས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །བློ་གྲོས་བཟང་པོ་དེ་དག་ལ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ངེས་དོན་གསུངས། །ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་སྟོན་པས་ནི། །བསྟན་པའི་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ཉིད། །ཀླུ་སྒྲུབ་ལས་ནི་འབྱུང་བ་འདི། །སློབ་མ་དག་ལ་བཤད་པར་བྱ། །དིང་སང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ནི། །དབུ་མ་ཆེ་ལ་སྡང་བར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡུལ་འདི་ནི། །ཀླུ་སྒྲུབ་ཞལ་ནས་བྱུང་བས་ན། །འདི་ལ་སྡང་བར་བྱ་མི་རིགས། །དེ་ནི་བདེ་གཤེགས་ལུང་བསྟན་པས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་སྡང་བར་འགྱུར། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་མན་ངག་གི་མདོ་ལས། འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་


DTG097_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་དོན་དམ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། རྒྱལ་བ་བསྐྲུན་མ་ཆེན་མོ་ལས་ཀྱང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཨཱི་སྒོ་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བདེན་པ་གཉིས་དབྱེར་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་མ་རིག་པའི་ལིང་ཏོག་མ་ཐུག་པོས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བཀབ་པས་དམུས་ལོང་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། དངོས་པོར་འཛིན་པའི་གདོན་ཆེན་པོ་སྙིང་ལ་ཞུགས་པས་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དབང་དུ་སོང་བས་ངེས་པའི་དོན་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བས་ལྕགས་ཀྱུ་མེད་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལྟར་རང་དབང་མེད་པར་གྱུར་པས་བག་ཆགས་བཞིའི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བཅིངས་པ། དར་གྱི་སྲིན་བུ་ལྟར་གྱུར་པ། མ་རིག་པའི་གཉིད་མཐུག་པོས་ལོག་པས་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུའི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་ངོར་བྱས་ནས་སྔར་ཡང་སྨྲས་མོད་ཀྱི། འདིར་ཡང་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དོན་དམ་བདེན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དེ་ལ་དང་པོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་འདི་སྐད་དུ། །སྒྱུ་མ་དང་ནི་རྨི་ལམ་དང༌། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པ་གསུངས། །ཉོན་མོངས་ལས་དང་ལས་ཅན་ལུས། །བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་བདག་ཉིད། །སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཉིད་དང་མཚུངས། །ཡང་གསུངས་པ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་དག་དང༌། །ས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆོ་འཕྲུལ་སོགས། །འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས་པ་དག །དེ་ཀུན་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་དང༌། །སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལྟ་བུར་སྣང༌། །ཡང་གསུངས་པ། དང་པོ་བརྒྱད་དང་དགུ་ཉོན་མོངས། །གཉིས་དང་བཅུ་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། །ལྷག་མ་བདུན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན། །བཅུ་གཉིས་ཆོས་ནི་གསུམ་དུ་འདུས། །གསུམ་ལས་གཉིས་འབྱུང་གཉིས་


DTG097_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཀྱང༌། །བདུན་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ནི། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར། །འགྲོ་ཀུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟེ། །འདི་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ཅིའང་མེད། །སྟོང་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་རྣམས་ལས། །སྟོང་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཁ་ཏོན་མེ་ལོང་མར་མེ་རྒྱ། །མེ་ཤེལ་སྐྱུར་དང་ས་བོན་སྒྲས། །ཕུང་པོ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི། །མི་འཕོ་བར་ཡང་མཁས་རྟོགས་བྱ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་དངོས་ལ་ཡང༌། །གང་གིས་ཆད་པར་རྣམ་བརྟགས་པ། །རྣམ་པར་མི་མཁས་དེ་ཡིས་ནི། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་དོན་མ་མཐོང༌། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འཕགས་པ་སཱ་ལུ་ལྗང་པའི་མདོའི་འགྲེལ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང༌། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་སྟོན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། རྣམ་ཤེས་ཀྱང་ནི་འོད་གསལ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཀུན་སྟོང་དང། །ཆོས་ཀྱི་སྐུར་ཡང་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཡང༌། འདི་ནི་དོན་དམ་བདེན་པ་སྟེ། །སྣང་བ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་གྱི་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་གཞན་ལས། ཤ་ཡི་མིག་གིས་དེ་ལྟ་མིན། །ལྷ་ཡི་མིག་གིས་བལྟ་བྱ་མིན། །རྟོག་བཅས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡི། །ཤེས་པ་ཡིས་ཀྱང་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྗེ་བཙུན་ཨའྲྱ་དེ་བས་ཀྱང༌། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉི་ག་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། །མུ་བཞི་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བ། །དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །རྟག་པ་མ་ཡིན་ཆད་པ་མིན། །རྟག་དང་ཆད་པ་གཉི་ག་མིན། །མཐའ་བཞི་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བ། །དེ་དོན་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །ཅེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཟད་དང་ཆགས་བྲལ་མྱ་ངན་འདས། །འགོག་དང་སྟོང་པ་ཉིད་


DTG097_Page_0544
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞི་བ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །རྟོག་བཅས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡི། །ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདི་མི་རྟོགས། །སྒྲ་དང་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་དག །དེ་དོན་བསྒོམ་ལ་དགོས་པ་མེད། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་བཟློག་པ་དང༌། །བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོའི་དུས་དག་ཏུ། །སྔོན་གྱི་མཁས་པས་བཀོད་པ་བཞིན། །སྒྲ་དང་ཚད་མའང་སྨྲ་བར་བྱ། །ལོང་བ་རང་དགར་རི་བོ་ལ། །འཛེགས་པས་བདེ་བ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཙོར་འཛིན་རྣམས། །རྣམ་པར་ལྟུང་བར་དཀའ་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མུན་པའི་ནང་གི་རྫས། །འོལ་ཚོགས་དག་ཏུ་ཚོལ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་དོན་ནི་ཤེས་མི་འགྱུར། །ལོང་བས་རྐང་པའི་ཚོད་དཔག་གིས། །ཉམ་ངའི་ལམ་དུ་རྒྱུག་པ་ལྟར། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཙོར་འཛིན་རྣམས། །རྣམ་པར་ལྟུང་བར་དཀའ་མ་ཡིན། །མགོན་པོ་བདེ་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང༌། །རང་གི་རིག་པ་དེ་ཉིད་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པས་མི་རྟོགས་ཏེ། །གུས་པར་བསྒོམས་པས་རྟོགས་འགྱུར་གྱི། །དོན་དེ་གཞན་དུ་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔལ་ཀམ་པ་ལས་ཀྱང༌། འདི་ནི་རང་རིག་ཕྲ་བ་སྟེ། །ཕྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །བདག་ཅག་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡི། །བློ་གྲོས་རྩིང་བས་མི་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཀྱང༌། འདི་ན་མྱ་ངན་འདས་ལམ་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་ཉི་མའི་འོད་ཅན་གྱིས། །བདག་མེད་ཤེས་པའི་འཕགས་པ་སྟོང་ཕྲག་འཇུག །བློ་གྲོས་རྩིང་བ་དག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་པ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུར་གྱུར་པ་དྷརྨ་ཀཱི་རྟིས་ཀྱང༌། དེ་ཉིད་དོན་ནི་ཚོལ་འདོད་པས། རྗེས་དཔག་གཏན་ཚིགས་བསྟེན་མི་བྱ། །ལེགས་པར་བསྒོམས་པས་མྱོང་འགྱུར་གྱི། །དེ་ཡིས་རང་རིག་རྟོགས་པ་མིན། །དེ་ཉིད་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ནི། །རྗེས་དཔག་ཤེས་པས་ཉམས་མྱོང་མིན། །བླ་མ་བཟང་པོ་བསྟེན་བྱས་ནས། །བསྒོམས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། །བདག་གཞན་སྡེ་པ་མ་ལུས་པ། །ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་མཐོང་དང༌། །དེ་དག་བདག་ལའང་སྡང་བས་ན། །རྗེས་སུ་དཔག་པའང་སྨྲ་བར་བྱ། །ཐོག་མ་མེད་ནས་རྨོངས་གྱུར་པས།


DTG097_Page_0545
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་པོ་རིག་པས་བློ་སྦྱང་བྱ། །དེ་རྗེས་བསྒོམ་པར་འདོད་པ་ཡིས། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིད་རྟོན་མིན། །ཞེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བ་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟ་བུའི་བདེན་པ་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་དང༌། རང་གི་སྡེ་པའི་རྒོལ་བ་དག་ལ་འཇིགས་པ་དང༌། བག་ཚ་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དེ། ཚུལ་གཉིས་ཤིང་རྟ་ཞོན་བྱས་ཏེ། །རིགས་པའི་སྲབ་ཀྱིས་བསྲབས་བྱས་ནས། །ལུང་གི་ལམ་དུ་ལེགས་པར་ཞུགས། །བླ་མའི་མན་ངག་ལྕག་གིས་གཞུ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་དང་སྡང་བ་དང་རྨོངས་པ་མེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་བསྒོམས་པ་དག་ཀྱང་རེ་ཞིག་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ་ནུབ་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བསྒོམ་པ་གོམས་པའི་མཇུག་ཏུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སྤོང་བར་འགྱུར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་བསྒོམས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་གཟུགས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ནམ་མཁའི་དབུས་སུ་བདག་མེད་ཅིང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཐིམ་པ་ནི། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་སྟེ། །མཐོང་བྱ་མཐོང་བྱེད་མཐོང་བ་མེད། །འདིར་རང་གི་སྡེ་པ་དངོས་པོར་འཛིན་པ་ཤས་ཆེ་བ་དག་མ་བཟོད་ནས་ཤིན་ཏུ་རྔམས་ནས་རྒོལ་བར་བྱེད་དེ། ཁྱེད་དབུ་མ་པ་དག་ནི་རང་གི་འདོད་པ་ཁས་མི་ལེན་ཅིང་གཞན་སུན་འབྱིན་པས། ཅོ་འདྲི་བར་བྱེད་པས་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། མེད་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ལྟ་བ་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པས་ཆད་


DTG097_Page_0546
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུང་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང་ལུང་གིས་ཁྱེད་ལ་གནོད་པ་དང༌། མངོན་སུམ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་ཅིང་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁྱེད་ལ་གནོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་ཅིང་དེ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གྲགས་པས་གནོད་ཅིང་དེ་ལ་སྐུར་པ་གདབ་པ་དང༌། ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་དེ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཕུང་ལ་གཞན་མཁས་པ་དག་ཀྱང་ལམ་འདི་ལ་བཙུད་པས་ཕུང་བར་བྱེད་པས། གཞུང་ལུགས་འདི་གཏང་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཀྱེ་མ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས། མ་རིག་པའི་མིག་ནད་ཆེན་པོས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བཀབ་པས་རང་དེ་ལས་མ་ཐར་པ། ཟབ་མོའི་ཚུལ་སྟོན་པ་དག་ལ་དགྲར་འདུ་ཤེས་ཤིང་རྣ་བ་འགེབས་པར་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ལུང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་རྟོགས་པ་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་མ་བསགས་པས་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པ་དང། ཐོས་པ་དང༌། འཇུག་པའི་སྐབས་མེད་པ་དག་ཉོན་ཅིག །སྐྱེ་བོ་ཡི་ནི་ཆོས་ལུགས་དང༌། །ཤིང་རྟ་ཆེན་པོའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། །ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བའི་དུག་སྤངས་ནས། །གཟུ་བོའི་བློ་ཡིས་བཤད་པར་བྱ། །ཁྱེད་ཀྱི་རྒོལ་བ་དང་པོའི་སྐྱོན་གྱི་དྲི་མ་མེད་དེ། མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ་མཆོག་མཐོང་བའོ་ཞེས་གསུངས་པས་མཐོང་བ་མེད་པའི་དོན་དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ནས་ཇི་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས། གལ་ཏེ་དངོས་ཤིག་ཡོད་ན་ནི། །ཁས་ནི་བླང་བར་བྱ་དགོས་ན། །དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་མེད་ཉིད་ལ། །ཁས་བླང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་ཅག་དབུ་མ་པ་ལ་ནི་ཁས་བླང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འབུམ་དུ་གཤགས་པའི་ཚད་ཀྱང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །ཁས་བླངས་པ་ཡིད་དངོས་པོ་ནི། །ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་ཡོད་མིན་ཏེ། །གདོད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །མོ་གཤམ་གྱི་ནི་བུ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་བུད་མེད་མོ་གཤམ་ལ། །ཁྱོད་ཀྱི་བུ་ནི་གང་ཡིན་དྲིས། །དེ་ལ་དེ་ནི་ཡོད་མིན་པས། །སྨྲ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བདག་ཅག་དབུ་མ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མདུན་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་པ་ལྟ་བུ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོལ་བ་གཉིས་པའི་


DTG097_Page_0547
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱོན་གྱི་དྲི་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དངོས་པོར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་སྨད་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལས། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རི་རབ་ཙམ་ཡང་བླའི། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གསོར་མི་རུང་བའི་ལྟ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྒྱན་སྟུག་པོ་ལས་ཀྱང༌། རི་རབ་རི་བོ་ཙམ་གྱུར་བའི། །བདག་ཏུ་ལྟ་བས་མི་གནོད་ཀྱི། །སྟོང་ཉིད་ལྟ་བས་གནོད་པ་ནི། །ང་རྒྱལ་མི་བདེན་བརྟགས་པས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པས་སྟོང་པ་ཉིད། །གནས་མིན་པ་ལ་སྦྱར་མི་བྱ། །གང་ལ་གནས་མིན་སྦྱར་གྱུར་ན། །བདུད་རྩི་དུག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ལྟ་བ་ཇི་སྙེད་གང་ཡང་རུང༌། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ཡི། །ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་ཐོས་ཀྱང༌། །ལ་ལའི་ལྟ་བ་མ་ཞིག་ན། །གསོར་མི་རུང་པའི་ལྟ་བ་ཅན། །སྨན་པས་བཏང་པའི་ནད་པ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་ཅག་དབུ་མ་པ་ནི་དེ་ལྟར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་འདི་ལ་དགོངས་ནས། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སྐྱེ་མེད་ཅེས་དང་སྟོང་ཞེས་དང༌། །བདག་མེད་ཅེས་པས་སྟོང་པ་ཉིད། །དམན་པ་བདག་ཉིད་གང་སྨྲ་བ། །དེ་ནི་འདི་ན་བདག་བསྒོམ་མོ། །ས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་བཀག་ནས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པས། དབུ་མའི་ལམ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་འགོག་པར་བྱེད་དེ། དངོས་རྣམས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་བློ། །དོན་བཞིན་གཞན་པར་མི་འདོད་དེ། །རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མཐོ་ཡོར་ལ་ནི་མི་བློ་བཞིན། །གང་དག་འདི་སྐད་ཅེས་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་མེད་པ་ཡར་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བློ་ནི་ཡོད་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་བཤད་པ། ཡོད་མེད་བློ་ནི་རྟོགས་བྱ་བ། །བཀག་ཕྱིར་དེ་བཞིན་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བློ་གྲོས་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། །གང་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་སྟོང་སོགས་ཀྱི། །ངོ་བོ་སྟོང་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མཁས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང༌། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་མི་འགྱུར། །


DTG097_Page_0548
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི། །བློ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ། །ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ལྟར་བཞེད་པ་ཡིན། །དེ་བས་ན་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས། གང་བློ་ཡོད་དང་མེད་པ་ལས། །རྣམ་པར་འདས་ཤིང་མི་གནས་པ། །དེ་དག་ཟབ་མོ་དམིགས་མེད་པའི། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་བསྒོམ། །ཡང༌། བློ་ཆུང་གང་གིས་ཡོད་ཉིད་དང༌། །མེད་ཉིད་དུ་ནི་མཐོང་བ་དག །དེ་ཡི་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་བའི། །སྒོམ་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་བདག་དངོས་གཞན་དངོས་དང༌། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མཐོང་ལྟ་བ། །དེ་ཡི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ། །དེ་ཉིད་མཐོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང༌། ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་རྟག་པར་ལྟ། །མེད་ཅེས་པ་ནི་ཆད་པར་ལྟ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཨཱཪྻ་དེ་བས་ཀྱང༌། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉི་ག་མིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མཐའ་བཞི་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བ། །དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །ཅེས་གསུངས་པའི་རིགས་པ་དང༌། ལུང་གི་ཁུངས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། གང་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དེ་ནི་མེད་ཅེས་བྱ། །ཡོད་དང་མེད་པ་འདི་གཉིས་མེད་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བརྟགས་ཡོད་དང་མེད་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡོད་དང་མེད་པ་འདི་གཉིས་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །དག་དང་མ་དག་འདི་ཡང་མཐའ་ཉིད་ཡིན། །དེ་བས་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་སུ། །མཁས་པས་དབུས་ལའང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒོལ་བ་གསུམ་པའི་སྐྱོན་གྱི་དྲི་མ་ཡང་མེད་དེ་ཕྱི་རོལ་བདག་ནི་འདི་སྐད་དུ། བཟང་མོ་ལེགས་པར་གཡོས་ལ་ཟོ། །ཤི་ནས་སྤྱང་ཀིའི་རྗེས་དང་འདྲ། །མ་ཤི་བར་དུ་བདེ་བར་འཚོ། །ཤི་ནས་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མེད། །ལུས་ཀྱང་ཐལ་བ་བཞིན་སོང་ནས། །སླར་སྐྱེ་བ་ཡང་གལ་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་ཡོད་པ་མིན། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར། །ལྷ་མཆོད་འདྲེ་སྲིན་མནན་བྱས་ནས། །བཙན་ཕྱུག་མཐུ་སྟོབས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། བདག་ཅག་དབུ་མ་པ་ལྟ་བ་ག་ལ་གཅིག །དེ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་


DTG097_Page_0549
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཅག་དབུ་མ་པ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས་པས་ཆད་པར་སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། མ་རིག་དང་པོ་རྒ་ཤི་མཐའ། །རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ག་ལ་ཡོད། །སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་རུ། །རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ངེད་འདིར་འདོད། །ཅེས་ནང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུངས་སོ། །ཕྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་རིགས་པ་ཤེས་པའི་མཆོག་དྷརྨ་ཀཱི་རྟིས་ཇི་སྐད་དུ། མྱུ་གུ་སོགས་དང་སྔོན་པོ་སོགས། །ནུས་མཐོང་ཀུན་རྫོབ་འདོད་ཅེ་ན། །དེ་སྲད་ཟེར་ན་དེ་ལྟར་ཟད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ལུང་གི་ཁུངས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་དང་མི་དགེ་གང་ཕྱིར་དངོས་མེད་ཀྱང༌། །དེ་ལྟ་འང་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་དགེ་མིན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཆུ་ཡི་ཟླ་འདྲ་བས། །དགེ་བ་ཡིད་འོང་སྡུག་བསྔལ་རྟག་མི་དབེན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལའང་སྐུར་པ་བཏབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་བདག་ཅག་དབུ་མ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། དངོས་གྲུབ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་པ། །སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཉིད། །ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་རབ་གྲུབ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ང་ནི་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་ལངས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། ཐོབ་པ་ཡང་ཡོད། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གཉིས་སུ་བརྗོད་པར་ཟད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་ཐོབ་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་སྙམ་དུ་དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ལྔ་པོའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ལས་ཇི་ལྟར་བསྒྲལ་བར་བྱ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དག་


DTG097_Page_0550
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པར་བྱའོ། །ནམ་ཞིག་ན་བདག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཡང་གྲག་པར་མ་གྱུར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་སེམས་ཅན་ཆེས་པོ་ལ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ག་ལ་ཡོད། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། རབ་ལུས་སྦྱིན་པར་བཏང་བ་ནི། །ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། །ཆོས་འདི་སྟོང་པར་ཤེས་ནས་སུ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེན་བྱེད་པ། །ངོ་མཚར་ལས་ཀྱང་དེ་ངོ་མཚར། །རྨད་བྱུང་ལས་ཀྱང་དེ་རྨད་བྱང༌། །ཡང༌། སྟོང་ཉིད་ལྟ་བས་ལྟ་བྱེད་ཅིང༌། །རྟག་ཏུ་ལུས་ངག་ཡིད་དག་གིས། །འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ལ། །ཆད་པར་སྨྲ་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ལུང་གི་ཁུངས་ཀྱང་འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཀྱང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏང་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཁམས་གསུམ་ན་བྱེད་ཀྱང་བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིངས་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་བསད་པ་དང༌། ཐོ་བས་བུམ་པ་བཅོམ་པ་འམ། མེས་ཤིང་བསྲེགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེར་ན་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་ལས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་ནས། ཟད་དང་ཆགས་བྲལ་མྱ་ངན་འདས། །འགོག་དང་སྟོང་པ་ཞི་བ་ཉིད། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །དངོས་པོར་འཛིན་པ་རྣམས་ཕྱིར་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཡེ་ནས་སྐྱེ་མེད་ལ། །སྐྱེ་མེད་ཐ་སྙད་སྒྲོ་བཏགས་ཙམ། །དངོས་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་ན། །དེར་ནི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཞིག །དངོས་པོ་གདོད་ནས་མེད་ཉིད་ལ། །ཆད་ཅེས་པ་དེ་རིགས་པ་མིན། །བདག་


DTG097_Page_0551
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅག་ལ་ཆད་པར་སྨྲ་བའི་དྲི་མ་མེད་དེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དངོས་པོར་ཁས་ལེན་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ལ་ཆད་སོགས་འཇིགས་པ་འབྱུང༌། །དངོས་པོར་ཁས་ལེན་མེད་རྣམས་ལ། །ཆད་སོགས་འཇིགས་པ་ག་ལ་འབྱུང༌། །གལ་ཏེ་དངོས་ཤིག་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་དང༌། །མཐའ་མེད་ལ་སོགས་པར་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ། ནམ་མཁའ་ནི་མེད་དོ། །ནམ་མཁའི་ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནམ། འདིར་ལུང་གི་ཁུངས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་མོ་ལས་ཀྱང༌། རབ་འབྱོར་གཟུགས་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཞིག་ན་ནི་སྟོང་པ་དང༌། མི་སྟོང་པ་དང༌། དབེན་པ་དང༌། མི་དབེན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། མི་བདེ་བ་དང༌། །ཞི་བ་དང༌། མ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཟུགས་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བར་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །རྒོལ་བ་བཞི་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཀྱང་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཉན་ཐོས་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ཁུངས་ཀྱི་ལུང་ཐམས་ཅད་ནི་དྲང་བའི་དོན་ནོ་ཞེས་སྔར་རྒྱས་པར་བཤད་ཟིན་པས་དེ་དག་ལ་ཡང་ངེད་དབུ་མ་པ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་རིམ་གྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་བཞི་དང༌། ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཞི་བཞིན་ནོ། །ལུང་གིས་གནོད་པ་ཡང་དེ་ནི་འདི་ལྟར། ཆོས་ཆེན་པོའི་མེ་ལོང་གི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་གནོད་དོ་ཞེ་ན། དབུ་མ་པ་ལ་ནི་དེ་དག་གིས་གནོད་པ་མེད་དེ། དེ་དག་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་སྤངས་ནས། འདི་སྐད་དུ། གང་མེད་པའི་དོན་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་འཛིན་པ་ནི་ཚར་བཅད་པའི་འོས་ཡིན་པས། རྒྱང་བསྲིངས་ཏེ་བཤད་པར་བྱའོ། །རྒོལ་བ་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དང༌། བདུན་པ་དང༌། བརྒྱད་པའི་སྐྱོན་གྱི་དྲི་མས་ཀྱང་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་


DTG097_Page_0552
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཁས་བླངས་པས་དེ་དག་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དོན་དམ་པར་ཞེས་དམ་བཅས་པ། དེ་དག་གིས་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་མི་གནོད་དོ། །ཡུལ་རྣམས་ལོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་བླུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་མེད་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་དང༌། སྦྲང་བུ་དང༌། ཁབ་འཛག་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པ་གྲག་པ་ལྟར་མངོན་སུམ་ཡང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཅི་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ནས་དེས་གནོད་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་གནོད་པ་མེད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་དོ། །དོན་དམ་པར་འགའ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་སོ། །གྲགས་པས་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ནི་མེ་ཤེས་པའི་ལིང་ཐོག་གིས་མདོངས་པ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་དཔྱད་པའི་སྐབས་སུ་དེ་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བརྟག་པའི་སྐབས་སུ་དམུས་ལོང་མ་གཏོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་སྐབས་འདིར་མི་གཏོགས་པས་གྲགས་པའི་གནོད་པ་མེད་དོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས་པས་ཁས་བླངས་པའི་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཚུལ་གཉིས་ཤིང་རྟར་ཞུགས་བྱས་ནས། །རིགས་པའི་ཁ་ལོ་ལེགས་བསྒྱུར་ཏེ། །ལུང་གི་ལམ་དུ་ཞུགས་བྱས་ནས། །ལམ་ལོག་པར་ནི་འགྲོ་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་འདབ་པ་ཤོག་མ་ཉམས་བྱ། །བར་སྣང་གཅོད་པ་ཐོགས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་ཚུལ་གཉིས་ལྡན་པ་ཡང༌། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་སེང་གིའི་ང་རོ་ཡིས། །གཅན་གཟན་ཐམས་ཅད་སྐྲག་ཅིང་འཇིགས། དེ་བཞིན་སྟོང་ཉིད་སེང་གེའི་སྒྲས། །རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག །དངོས་པོ་མེད་ལ་དབང་ཐོབ་པས། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཀུན་བདག་ཉིད། །རང་གཞན་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །སེང་གེའི་ང་རོ་སྨྲ་བ་ཡིན། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྟོག་པའི་དྲི་བ་མ་ལུས་པ། །བསལ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་དང༌། །ཞི་དང་སོ་སོ་རང་རིག་དང༌། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་ཡི་གེ་མེད། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་བྲལ་བ། །མཁའ་


DTG097_Page_0553
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་དྲི་མེད་དེ་ཉིད་ལ། །འཇུག་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ནི། །ཤེས་རབ་དོན་དམ་ཤེས་པར་བྱ། །རྟོག་བཅས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡི། །ཤེས་པ་གཉིས་ལས་ལོག་གྱུར་ན། །དེ་ཚེ་བློ་ལ་ཡུལ་མེད་པས། །སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར། །གང་ཚེ་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་དག །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་གྱུར་བས་ན། །དེ་ཚེ་ནམ་མཁའ་ལྟར་གྱུར་པས། །སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་གྱུར། །ཇི་སྲིད་ཡིད་ཀྱིས་ལོག་གཡོ་བ། །དེ་སྲིད་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་གཡོ་བཞི་གྱུར་ན། །ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱང་ཤེས་མི་འགྱུར། །དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །། དེ་ལྟ་བུའི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལམ་དུ་སུ་ཞིག་འཇུག་ཅེ་ན། དཔག་མེད་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེར། །སྦྱང་བ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་གོམས་བྱས་པའི། །སེམས་ཅན་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །མདོ་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ནི། །མ་བསྟན་སྦྱིན་སོགས་ལྡན་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་དང་ནི་གོམས་པ་ཡི། །རིགས་ཅན་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད། །དགེ་བའི་བཤེས་ཀྱིས་མགོན་བྱས་པ། །འདི་མཉན་པ་ཡི་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ནས་ཀྱང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་ནི། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་པ་དག །དཔག་མེད་བསྐལ་པ་མང་པོ་རུ། །བསྒོམས་པས་དག་པའི་བློ་ཅན་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྗེ་བཙུན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཤེས་རབ་ཆེ་དང་ཐབས་ཆེ་དང༌། །བརྩེ་བ་ཆེ་དང་མོས་པ་ཉིད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཡང་དག་བསྟན། །སེམས་ཅན་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དང༌། འཕགས་པའི་ནོར་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་དག་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཟབ་པའི་གནས་དག་ལ་བསྒོམ་པར་གྱུར་པ་དག་འཇུག་གོ །དེ་བས་ན་མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཡང་འདི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་བསྙེན་བཀུར་ཡང་དག་ཞུགས། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་སྤྱད་པས། །སྣོད་དུ་དེ་ནི་དམ་པ་


DTG097_Page_0554
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞེད། །ཅེས་རྒྱལ་བ་སྐྱེད་མ་ལས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མདོ་ལས། ཕྱི་མའི་ཚེ་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་དང༌། སྟོང་དང་ཁྲི་དང༌། འབུམ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཐོབ་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དོན་གོ་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཟོད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དང༌། སྤོབས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་ནི་དེ་དག་ལས་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཐོབ་པ་དང༌། སྤོབས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ས་ཡ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་ནི་ཕྱི་མའི་ཚེ་འདི་ཐོས་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། སྤོང་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། དོན་རྟོགས་པ་དང༌། གཞན་ལ་སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཡང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར། སྤོབས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་དོན་འདི་ནི་ཨུ་དུམ་བཱ་ར་ལྟར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་ནི། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་པ་དག །དཔག་མེད་བསྐལ་པ་མང་པོ་རུ། །བསྒོམས་པས་དག་པའི་བློ་ཅན་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་རྗེ་བཙུན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན་སྟོང་ཉིད་ཐོས། །ནང་གི་དགའ་བ་ཡང་དང་ཡང་ནི་འབྱུང༌། །དགའ་བ་ལས་བྱུང་མིག་ནི་མཆི་མས་གང༌། །ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བའང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་ཡིན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ས་བོན་ཡོད། །དོན་དམ་བདེན་པ་དེ་ལ་བསྟན་པར་བྱ། །དེ་རྟོགས་པ་ཡི་ཡོན་ཏན་དེ་ལས་བྱུང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངའ་བརྙེས་པས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གྱུར། །སྐྱེ་མེད་སེང་གེའི་ང་རོ་ཅན། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་ཕྱག་འཚལ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་དག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་ཞུགས་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལེན་པར་འདོད་པས། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་གཅིག་ནས་གཅིག་


DTG097_Page_0555
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་བརྒྱུད་པའི་སློབ་དཔོན་དག་བཙལ་བ་ལ་འབད་པར་རིགས་སོ། །འདིར་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན་དག་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཐོག་མར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་སྔོན་དུ་སོང་བས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བསླབ་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་དང༌། རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བརྒྱད་དང༌། ཕམ་པ་བཅུ་དང༌། ལྟུང་བ་བཞི་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཇི་ལྟར་བཀོད་པ་རྣམས་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས། མདོ་སྡེ་ལས་བཏུས་པའི་བསླབ་པའི་གྲངས་ངེས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ནི་ལས་དང་པོ་པ་བློ་གྲོས་དམན་པ་དག་གི་ཕྱིར་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསླབ་པ་ལ་གྲངས་ངེས་པར་འདོད་ཅིང༌། གཞུང་འདིའི་བསླབ་པའི་ཚུལ་ནི་བསླབ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་དུ་མར་གསུངས་པའི་བསླབ་པ་མ་ལུས་པར་བསྲུང་བར་བྱའོ། །ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བ་ཡང་གློ་གྲོས་དམན་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གཞུང་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་གི་མདུན་དུ་བཤགས་པར་བྱའོ། །གཞན་འཕགས་པ་ཆོས་བཞིའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དང༌། འཕགས་པ་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་གཅོད་པའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པའི་ལྟུང་བ་བཤགས་པའི་ཆོ་གས་ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་བཟང་བ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་སྨན་གྱི་བླ་བཻཌཱུ་ཪྻ་འོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པའི་ཚོགས་ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྒོམས་པས་སོ། །དེའི་དོན་ཡང་འཕགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་མདོ་ལས་དེ་ལྟུང་བ་འདུལ་བ་གང་ཞེ་ན། ལྟུང་བ་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་པ། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ། ཕུང་པོར་མ་


DTG097_Page_0556
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ། གཟུང་བ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པའོ། །སེམས་གང་གིས་ལྟུང་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཟད་པ། བྲལ་བ་རྣམ་པར་གྱུར་པ། ཡུལ་ན་མི་གནས་པ། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ། ཕུང་པོར་མ་གྱུར་པ། གཟུང་བ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པའོ། །སེམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལྟུང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྟུང་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ནོ། །རྩ་བ་མེད་པའོ། །མི་གནས་པའོ། །སེམས་གང་ལ་སོམ་ཉི་མེད་པ་དང༌། རྙོག་པ་མེད་པ་དང༌། དང་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། བླ་མའི་ཚིག་ལ་མོས་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པ་འདི་ནི་ལྟུང་བ་འདུལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། གང་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་ཐ་ན་ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་བླངས་ཏེ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་མི་དགེ་བ་དེ་དག་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་མ་ལུས་པར་ཟད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཡུམ་ཆེན་མོ་ལས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་སྒོམ་པར་བྱེད་ན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འཕགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང༌། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ལས་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆོས་བཞི་ས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། སྨོན་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསང་བའི་མདོ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ནས་དོན་འདི་དག་གནས་སོ། །འདི་ལྟར་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་གསུམ་སྦྱངས་ནས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སོ། །འདི་ལྟར་རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་


DTG097_Page_0557
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིང། འཁྲུག་ལོང་དུ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ནི་རླུང་ཡིན་ཏེ། བགྲང་བ་དང༌། འགག་པ་ལ་གོམས་པར་བྱའོ། །བགྲང་དང་རྗེས་འགྲོ་རྟོག་པ་དང༌། །རྟོག་པ་དང་ནི་བསྒྱུར་བ་དང༌། །ཡང་དག་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་ནི། །དབུགས་རྔུབས་འབྱུང་བ་དྲན་པར་འདོད། །གཅིག་ནས་བཅུ་ནས་བརྒྱ་ཡི་བར། །ནང་དུ་འཇུག་པ་བགྲང་བར་བྱ། །རླུང་དེ་དབང་དུ་གྱུར་པ་ན། །ལུས་ལ་བདེ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་རྗེས་ཁྲི་ཕྲག་བཅུར་བགྲངས་ན། །ལོ་ལྔར་ཚེ་ནི་བསྲིང་བར་བྱེད། །ཁྲི་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པར། །བགྲངས་པས་བཅུ་སོགས་བགྲང་བར་བྱ། །པུ་ར་ཀ་དང་ཙེ་ར་ཀ །ཀུམྦ་ཀ་སྟེ་འགག་པའོ། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡི། །ཚད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པ་གང་ཞིག་ལུང་དང་ནི། །རིགས་པ་དང་ཡང་མི་འགལ་ལ། །བླ་མའི་མན་ངག་རབ་ལྡན་པའི། །བསྒོམ་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པར་འོས། །སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དབུ་མ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟན་བདེ་བ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་འདུག་སྟེ། འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་བལྟས་ལ། འདི་དག་ནི་རང་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་རྨོངས་པར་གྱུར་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་རྩ་བཅུས་གདུངས་པར་གྱུར་པས་འདི་དག་མ་བསྒྲལ་བ་བསྒྲལ་བར་བྱའོ། །དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་དབུགས་དབྱུང་བར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སྔར་གྱི་ཞི་གནས་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་ནས། དངོས་པོ་ནི་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཅན་ནི་གཉིས་ཏེ། འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་གསུམ་སྟེ། སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་བཞི་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་དངོས་པོའི་ཆོས་བསྡུས་པར་གྱུར་ན་ནི་འདི་ལྟར་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །


DTG097_Page_0558
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་གཟུགས་ཅན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་སྣང་བ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་ཕྱོགས་ཆའི་བྱེ་བྲག་གིས་མཐར་སྣང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་ཡིན་ཏེ། དེ་འང་རེ་ཞིག་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་མར་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྔོན་ད་ལྟར་དང་ཐ་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་མ་གྲུབ་ཅིང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །ཡུམ་ཆེན་མོ་ལས། སེམས་དེ་ནི་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང༌། གང་སེམས་མེད་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་འདུས་ལ། སེམས་ལུས་ལ་འདུས་ཤིང༌། ལུས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འདུས་ནས་ཐིམ་པར་གྱུར་པར་བྱའོ། །འདིའི་དོན་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དབུ་མ་སྲིད་པ་འཕོ་བ་ལས་ཇི་སྲིད་དུ། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་རྟོག་ལས་བྱུང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་ལས་བྱུང༌། །སེམས་ཀྱང་ལུས་ལས་བྱུང་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་ལུས་ལ་རྣམ་པར་བརྟག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །སྐབས་དང་ཤེས་པ་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས། ཅིར་ཡང་མི་རྟོག །ཅི་ལ་ཡང་སེམས་པ་མེད་པ། མཐའ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ། ཤེས་པ་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་སྐྱེས་པ། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཀྱང་སྣང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་གཉིས་དྲག་ཏུ་དྲུད་པ་ལས་མེ་བྱུང་བས་ཤིང་ཚིག་པར་གྱུར་པ་ན་མེ་དེ་ཉིད་ཀྱང་རང་ཤི་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །འདིའི་དོན་འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། གཞན་ཡང་འཕགས་པ་རྒྱན་སྟུག་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་མེ། །བསྲེག་བྱ་མེད་པས་མི་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་བསྲེག་བྱ་ལྟ་ཚིག་ན། །སྟོང་ཉིད་མེ་ཡང་འགག་པར་འགྱུར། །ལྟ་བ་འགོག་པའི་དུས་སུ་ཡང༌། །ཡེ་ཤེས་མེ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད། །ཉོན་མོངས་བསྲེགས་ན་རྣམ་པར་མཛེས། །ཞེས་གསུངས་


DTG097_Page_0559
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ལྟ་བའི་བུད་ཤིང་ཕུང་པོ་དག །སྟོང་ཉིད་མེ་ཡིས་བསྲེག་བྱས་ནས། །འདི་ནི་ཞི་བ་ལ་གནས་ནས། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མེ་ཡང་འགག །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཕྲ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཕྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཙམ་སྣང་བར་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་སྒྱུ་མ་ཙམ་ནི་དུས་གསུམ་ལས་འདས་པ། ཁ་དོག་དག་དང་དབྱིབས་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ། སྣང་བ་མེད་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལུང་ཡང་ཡོད་དེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་མི་བརྟག་གོ །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་འདས་པར་བྱ། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འདས་གྱུར་ན། །སྣང་བ་མེད་ལ་གནས་པར་འགྱུར། །སྣང་མེད་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དེ་ཡིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐོང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་གླུ་སྒྲུབ་དང༌། སློབ་དཔོན་འཕགས་པའི་ལྷ་དང༌། སློབ་དཔོན་རྗེ་བཙུན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྨྲས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དབུ་མ་རགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་རང་གི་སེམས་ཙམ་དུ་གནས་པ་ནང་གི་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་རྒྱས་པར་ནི་ཇི་སྐད་དུ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། འདིར་ནི་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། །གང་ཡང་འགག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་གནས་པ། །ཆོས་རྣམས་ཉིད་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །མིག་ལ་སོགས་དང་ཡུལ་རྣམས་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་པོ་ཉིད་དག་སྟེ། །ཕྱི་དང་ནང་དུ་རྣམ་ཕྱེ་བ། །ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་གི་སེམས་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་ཡང་སྒྱུ་མར་བསྒོམ་བྱ་ཞིང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་རྗེས་དྲན་བྱ། །ཡང་གསུངས་པ། གཟུགས་སོགས་ལྔ་དང་དེ་བཞིན་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། །བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བཤད་ཁམས་ནི་དེ་རྣམ་དང༌།


DTG097_Page_0560
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པ་ལྔ་དང་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ། །ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན། །གང་ཡང་རི་བརྒྱད་དང་ནི་རྒྱ་མཚོ་བརྒྱད་རྣམས་དང༌། གླིང་ལ་སོགས་དང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་དབྱེ། །གང་ཡང་བརྟན་དང་གཡོ་བ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ། །ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་མང་དུ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཇི་སྐད་དུ། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་དམིགས་སུ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང༌། ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་མི་གནས་ཏེ། མིག་ཡོར་ཙམ་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་སེམས་ཏེ། རང་གི་སེམས་ཉིད་ལས་གཞན་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང༌། ཡང་གསུངས་པ། སེམས་ལས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཆོས་མེད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ཨུཏྤལ་རྩ་བ་མཱུ་ལ་ལས། །ལོ་མ་ལ་སོགས་རྒྱུན་འབྱུང་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་རྫས་མེད་པ་ཡང༌། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ངོ་བོར་གནས། །དེ་ཡི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །ཨུཏྤལའི་ཙ་བ་གཞན་དང་མ་འབྲེལ་ཞིང་ཆུ་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་རྩ་བ་དེར་གར་ཡང་ཟུག་པ་མེད་ཀྱང༌། མཚོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་དག་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་ཁྱབ་པར་ནུས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་རྫས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་སོ། །ཡང་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ལུ་མའི་སཱ་ལུ་ཀ །རྩ་བ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཁྱབ། །རྩ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱང༌། །ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་ཁྱབ་པར་གནས། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །མཚེའུ་དང༌། ལུ་མ་དག་བ་སཱ་ལུ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔོ་ཞིག་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པས། མེ་ཏོག་སེར་པོ་ཞིག་གིས་ལུ་མའི་ཁ་ཆོད་པར་སྐྱེ་ལ་དེ་ལ་རྩ་བ་ནི་ཟུག་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་རྩ་བ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁས་ཇི་ཙམ་ཁྱབ་བ་དེ་ཙམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་སོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ། །རྣམ་ཤེས་ཐར་པ་སྲིད་པའི་བརྟགས་ལས་འགྲོ་བ་གང༌། །སྲིད་པའི་


DTG097_Page_0561
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་མཚོ་ཆེན་ནང་དུ་མི་འཁོར་བའི། །འདུས་བྱས་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་སོང་བ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་འདུད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །བླ་མའི་བླ་མས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་རིགས་པའི་གླུ་ལས། །རང་གི་སེམས་ཉིད་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཏེ། །གང་ལ་སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་འཕྲོ་བ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་ཡི། །ཡིད་བཞིན་འདྲ་བའི་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་སྒྱུ་མར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་དེ་དག་བདག་གི་གཞུང་ཆེན་པོ་མང་པོ་དག་བཀོད་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དབུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བཟློག་པ་དང༌། །བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་ནི། །རྩོད་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་དུས་སུ། །རིགས་པའི་དབུ་མའི་གཞུང་སྨྲ་བྱ། །དེ་ཉིད་དོན་ལ་གཙོར་བྱེད་ཅིང༌། །རྣལ་འབྱོར་ཉམས་སུ་ལེན་དུས་སུ། །ཕྲ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པར་བྱ། །འདི་ནི་ཞལ་གྱི་གདམས་པ་ཡིན། །རྗེ་བཙུན་དེ་དག་གི་ཞལ་གྱི་གདམས་ངག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་ནམ་མཁའ་དང༌། བག་ཆགས་བཞིའི་མཐུས་སེམས་སྒྱུ་མ་རྫས་སུ་མེད་པ་བརྫུན་པ་ཉིད་ཕྱི་དང་ནང་དུ་སྣང་སྟེ། བདག་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དོན་དམ་པར་ན་སེམས་སྒྱུ་མ་དེ་གདོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ། བསལ་བ་མེད་པ། གཞག་པ་མེད་པར་ཡང་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིགས་པའི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མ་གྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། བསལ་བར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། འདི་ལ་བསལ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཡང༌། །བདག་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་དང༌། །རྣམ་ཤེས་རྟོགས་པས་མ་བསྒྲིབས་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ཏུ་བཞེད། །ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ནི། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གནས་པའོ། །སེམས་དེ་ཡང་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །མྱ་ངན་འདས་བཅས་ཀུན་སྟོང་དང༌། །ཆོས་སྐུར་ཡང་དག་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱི་ཡི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་སེམས། །ནང་གི་སེམས་ལ་བསྡུ་བ་དང༌། །དེ་ཡང་གནོད་མ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ།


DTG097_Page_0562
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་སྤངས་པ། ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཡུལ་དང༌། ཡུལ་ཅན་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱར་མ་གྲུབ་པ། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ། མཐའ་གང་ནའང་མི་གནས་པ། བརྗོད་པ་དང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བསམ་དུ་མེད་པ། བསམ་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས། ཅི་ལ་འང་མི་གནས་པ། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དྲན་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐལ་པ་ཆུང་བ་བློ་གྲོས་དམན་པ་དག་ལ་སྦ་བར་མ་བྱས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པའི་རྩ་བའི་ལྟུང་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ན་བག་མེད་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གཞན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་གཙོར་བྱེད་འདོད་པས། ཞི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱས་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སྤྱོད་ལམ་དང༌། པྲ་སེ་ནའི་ཐབས་ཀྱིས་བརྟགས་ལ་མན་ངག་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་བག་ཡོད་པར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་བསྒོམ་པ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདས། །བྱས་པ་བྱས་པ་འང་དེ་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་མིག་དག་དལ་བུས་ཕྱེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ། ཨེ་མ་ཧོ་ངོ་མཚར་རོ། །ཨེ་མ་ཧོ་ངོ་མཚར་རོ། །ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་རྣམས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་བཞིན་དུ། འདི་ལྟར་སྣང་བ་འདི་སེམས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་པས་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སྡང་བ་དང༌། རྨོངས་པ་བསལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ལས་རྒྱལ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཤིང་སྙིང་རྗེའི་ཡིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་དང༌། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང༌། བག་ཡོད་པ་དག་མ་ཉམས་པར་བྱ་བ་དང༌།


DTG097_Page_0563
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་བྱ་སྟེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱས་པ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་དལ་བུས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་ཆོ་ག་བྱ་བ་དང༌། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་གདོན་པར་བྱ་བ་དང༌། འཕགས་པ་བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་དང༌། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པའི་སྨོན་ལམ་ཉི་ཤུ་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་མ་ཏི་ཙི་ཏྲས་མཛད་པའི་སྨོན་ལམ་བདུན་ཅུ་པ་དུས་རྟག་ཏུ་གདོན་པར་བྱས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་གཡེལ་བ་མེད་པར་འབད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་དགུར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ལ་གསུམ་དུ་གནས་ཏེ། མོས་པ་བ་དང༌། གནས་སྐབས་པ་དང༌། ལྷག་པར་འདོད་པའོ། །ལྷག་མ་བརྒྱད་པོ་རེ་རེ་ཞིང་གསུམ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །དེ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བཟོད་པ་ནི་དང་པོ་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་བརྒྱད་པོ་རེ་རེ་ཞིང་གསུམ་གསུམ་དུག་ནས་པས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིར་འགྱུར་ལ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐྱེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་ཕྲ་མོ་དག་ནི། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་འཚོ་བའི་སློབ་དཔོན་དག་ལ་ཞུ་བར་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་བཟོད་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སས་བསྡུས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ས་མི་གཡོ་བ་དང༌། བཅུ་པའི་དུས་དང༌། ཡང་ན་ས་བཅུ་ཆར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་དུ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ལུས་ཅན་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་


DTG097_Page_0564
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་མི་གཡོ་བ་ལ་གནས་པའི་ཚེ། མཚན་མ་མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་མེད་དེ། ལུས་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ས་མི་གཡོ་བ་དེ་ནི་གཞོན་ནུའི་ས་ཡིན་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངལ་གྱི་དྲི་མས་མི་གཡོ་མི་གོས་ཏེ། རྒྱུ་བཞི་དང་རྐྱེན་གཅིག་གིས་ཡིད་ཀྱི་ལུས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྙེས་པར་གྱུར་ནས་ནི། རྗེས་ལས་ཐོབ་པར་མི་མངའ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དུས་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་ཅིང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེན་པོ་ལ་འགྱུར་བ་མི་མངའ་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་འཇུག་པ་མེད་པས་སོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་འཇུག་མི་ལྡོག་གོ །ཇི་ལྟར་ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་མི་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པས་ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་མི་འགོག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་ཡུན་རིང་པོར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྦྱངས་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་གཉིད་མཐུག་པོ་ལས་ལེགས་པར་སད་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ག་ལ་འགྲུབ། གཞན་ཡང་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཡོང་ཅིང་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ལྟ། དེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། སེམས་གདོད་ནས་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་པར་གྲུབ་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་མེད་པས་དེའི་གཟུགས་བསྟན་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་


DTG097_Page_0565
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་དེ་མངའ་བ་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུང་གི་ཁུངས་ནི་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ཀྱང༌། །གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པ་སྐྱེར་ཟིན་ན། །དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡང་དག་སྟེ། རབ་རིབ་ཡོངས་སུ་མ་དག་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང༌། གླང་ཆེན་བཞུགས་ཀྱང་མཉམ་པར་གཞག །གླང་ཆེན་བཞུད་ཀྱང་མཉམ་པར་གཞག །གླང་ཆེན་མནལ་ཡང་མཉམ་པར་བཞག །གླང་ཆེན་གཟིམས་ཀྱང་མཉམ་པར་བཞག །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཁ་དོག་དབྱིབས་དང་མཚན་མ་མེད། །འགག་པ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད། །རྩ་བ་མེད་ཅིང་རྟེན་མེད་པ། །དམིགས་མེད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །རྒྱལ་བ་བསྐྱེད་མ་སུམ་བརྒྱ་པ་ལས་ཀྱང༌། གང་གིས་ང་ལ་གཟུགས་སུ་མཐོང༌། །གང་གིས་ང་ལ་སྒྲར་ཤེས་པ། །ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་སྟེ། །སྐྱེ་བོ་དེ་ཡིས་ང་མི་མཐོང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་ཉིད་དུ་ནི་འདྲེན་པ་ལྟར། །ཆོས་ཉིད་མཐོང་བར་བྱ་མིན་པས། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་མེད་ཆོས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་འདྲ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་མཚན་མར་འཛིན་པ་དག །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་ཆོས་དཔག་མེད་ནི། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་མེད། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་གཟུགས་བརྙན་ཀུན་དུ་སྣང༌། །ཞེས་


DTG097_Page_0566
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་སོ། །དོན་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་དག །སོ་སོའི་ཆ་ནི་ཤེས་གྱུར་ན། །གང་དུ་མི་བྱེད་བློ་གནས་པ། །དེ་ཡིས་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ཤེས། །མཉམ་པར་བཞག་དང་མ་བཞག་པ། །གང་ལ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མེད།། ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་བསྟོད་པ་ལས་ཀྱང༌། ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་པས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དངོས་གྱུར་ཅིང༌། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ། །ཟབ་མོ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་བསྟོད། །ཅེས་མང་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་མཉམ་པར་གཞག་ཅེས་པ་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་གདུལ་བྱ་དངོས་པོ་ལ་ཞེན་པའི་ཚིག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་མཐར་གྱུར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། །འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་ནས་ཀྱང༌། །རེ་ཞིག་དངོས་འདི་ནམ་མཁའི་ནགས་ཚལ་ལས། །སྐྱེས་པའི་པད་མ་བཞིན་དུ་དངོས་མེད་ཅིང༌། །གཉི་ག་དག་ལས་གཞན་པའང་རི་བོང་རྭ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བདག་མཚར་ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཀུན་དུ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་གཞག །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་དེར། །འཇུག་པའང་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་མིན། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ། །མཉམ་གཞག་རྗེས་ཐོབ་ག་ལ་ཞིག །གལ་ཏེ་དེ་ལ་དེ་མངའ་ན། །སར་ཞུགས་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་ཅི་ཡོད། །ད་ནི་བསྒོམ་པའི་རིམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དང༌། བདུན་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉེས་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། གཟུངས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། དབང་བཅུ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང༌། ས་བཅུ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་རྣམས་གུས་པ་དང༌། ཡུན་རིང་བ་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཐར་


DTG097_Page_0567
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིན་པར་བྱས། རྫོགས་པར་བྱས་པ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ལེགས་པར་གོམས་པ་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ས་བཅུ་པའི་དབང་ཕྱུག་སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་དེས། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་བལྟས་ན་དེ་དག་བྲི་བ་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ། མདོ་ལས། ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་གྱུར་པ་ཇི་ཙམ་པར། །སེམས་ཅན་མ་ལུས་མཐའ་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་མདོ་སྡེ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྱུར་ལ། དེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་ལོ་བརྒྱ་ལོན་ན་ཐིགས་པ་རེ་རེ་དོར་བ་ལས། །ཆུ་དེ་ནི་ཐ་མར་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་གདོན་པར་མི་ནུས་པས། བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྗེས་ལ། ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་བསྐུར་བས་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཇི་སྐད་དུ། རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་གྲགས་ཆེན་རྣམས། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་མཐོང་གྱུར་ནས། །གང་ཚེ་སེམས་ནི་རབ་བཀྲུས་པ། །འཁོར་བའི་གཟེབ་ལས་འདས་གྱུར་ཏེ། །པད་མ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་གྱི། སྟན་དེ་ལ་ནི་རབ་གནས་འགྱུར། །འདབ་མ་རིན་ཆེན་དུ་མའི་འོད། །འདོད་པར་བྱ་བའི་ཟེ་འབྲུ་ཅན། །པད་འདབ་བྱེ་བ་དུ་མ་ཡིས། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྐོར། །སྟོབས་བཅུ་པ་ཡིས་ཡོངས་སུ་གང༌། །མི་འཇིགས་པ་ཡིས་ཡོངས་སུ་ངོམས། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སངས་རྒྱས་ཆོས། །སྤྲོས་མེད་རྣམས་ལས་ཉམ་མིང༌། །ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀུན་གྱིས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་བསགས་པའི། །ཟླ་བ་ཉ་ལ་སྐར་མ་ཡིས། །འཁོར་དུ་རྣམ་པ་དུ་མས་བསྐོར། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་གིས་ཉི་མ་དེར། །དྲི་མེད་རིན་ཆེན་འབར་གྱུར་ཏེ། །སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོར་དབང་བསྐུར་བས། །དབང་བསྐུར་བ་ནི་


DTG097_Page_0568
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་དུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེའི་རྗེས་ཐོགས་ལ། སྟོན་ཀའི་ཉི་མའི་གུང་གི་ནམ་མཁའ་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུ་མཚན་མའི་རྡུལ་ཐམས་ཅད་མེད་པ། སེམས་དང༌། །ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་ཅིང་རོ་གཅིག་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྟོགས་ཕྱིར་ན་གང་ཞིག་ལ། །བློ་སྐྱེ་མེད་པ་སངས་རྒྱས་དངོས། །རྣམ་རྟོག་ཉིད་ནི་སྤངས་ཕྱིར་དང༌། །རྟོག་པ་མེད་པ་རྒྱས་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ། །སྐྱེ་དང་བཀག་པ་མ་མཛད་པ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་ཉིད་པས། །དམིགས་མེད་ཉིད་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཤིང༌། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་མེད་སངས་རྒྱས་པས། ལྷ་མིར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མ་རིག་པའི་གཉིད་ལས་སངས་ཤིང་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོས་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མཁྱེན་ཞིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཛིན། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་དེ་སྣ་ཚོགས་དོན། །ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་འཆང་བ། །ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སྐད་ཅིག་ལ། །ཆོས་ཀུན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ལས་ཀྱང༌། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་མངོན་སངས་རྒྱས། །ངོ་བོ་མེད་པ་སྙོམས་འཇུག་པ། །དམིགས་མེད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མ་རིག་གཉིད་ལས་སངས་ཕྱིར་དང༌། །བློ་རྒྱས་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་བསལ་དང་གཞག་མེད་པར། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ། །གང་ཕྱིར་དེ་ནི་གཤེགས་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བྱ། །རྟོགས་བྱ་བརྟན་དུ་མ་ལུས་པ། །མཐར་ལྷུང་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། །རྟོགས་མེད་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པ་ཡིས། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་བདེར་གཤེགས་ཡིན། །གྲངས་མེད་བསོད་ནམས་ཚོགས་ལྡན་ཞིང༌། །ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་མཁྱེན་གྱུར་པའི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་


DTG097_Page_0569
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི། །སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན། །འདི་ལ་ཚིག་ཀྱང་ལྡོག་འགྱུར་ཞིང༌། །འདི་ནི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་མིན། །འདི་ལ་ཀུན་རྟོག་ལྡོག་འགྱུར་ཞིང༌། །ཤེས་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་ལུང་ནི་འཕགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་མདོ་ལས། སྐུ་དེ་སྐུ་མ་ཡིན་ཞིང་སྐུ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ། །སྐུ་ཡང་མ་ཞིག་རྙེད་པར་གྱུར་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་གང་ན་ཀུན་དུ་ལྡན་མེད་མི་ལྡན་མེད། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་ལྟར་གདགས། །འདུ་མེད་འབྲལ་མེད་གནས་མེད་རྫས་ཀྱང་མེད། །མ་བཟུང་མ་གྲོལ་ཉམས་པ་མེད་ཅིང་ཉེ་རིང་མེད། །རྩོལ་བ་མེད་ཅིང་ཐོགས་མེད་ཅི་ལའང་གནས་པ་མེད། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་ལྟར་བསྟན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དེ་ནི་ལུས་མེད་པ། མ་བྱས་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། མ་བྱུང་བ། ལས་མེད་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་མཐོང་བ། མ་ཐོས་པ། རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ཉིས་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམས་པས་གསུངས་སོ། །ཡུམ་ཆེན་མོ་ལས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་མེད་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་སྒོ་མཐའ་ཡས་པར་གྲུབ་པ་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་འབའ་ཞིག་བསྒོམ་ཞིང༌། གཟུགས་ལས་མ་ཡིན། མཚན་ལས་མ་ཡིན། དཔེ་བྱེད་ལས་མ་ཡིན། ཡོན་ཏན་ལས་མ་ཡིན། ཆོས་ལས་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལེའུ་ལས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་མཚན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རིགས་དང༌། དུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་དཀར་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕྱི་མའི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རློན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་


DTG097_Page_0570
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གནས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་སློང་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ན་སྙིང་རྗེ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུ་གསུམ་དང༌། རྐྱེན་གཅིག་གིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྐུ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྐུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཇི་སྐད་དུ། འོག་མིན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སེམས་ཀྱི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང༌། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྟར་མཐུ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ལྟར་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བསགས་པ་ལས་ངེས་པར་འཁྲུངས་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཅན་ལྟར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སྤངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་མངོན་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལས་གཞན་ཡང་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་པ། འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དག་ཏུ། དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་བཞུགས་པ་ཐོག་མར་མཛད་དེ། འཕོ་བ་དང༌། ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། གཞོན་ནུའི་རོལ་པ་དང༌། བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་ནང་ན་བཞུགས་


DTG097_Page_0571
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང༌། བདུད་འདུལ་བ་དང༌། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཀུན་སྟོན་པ་ཉིད་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡི་གེ་དང༌། རྩ་བ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རངས་པར་མཛད་པ་གང་ལ་ཐེག་པ་མཆོག་གིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་འབྱུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དང༌། གཟུགས་དང༌། གསུང་གི་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་སྡོམ་པ་གསུམ་ལས་ངེས་པར་འཁྲུངས་པ། ལུས་དང༌། སེམས་དང༌། ངག་གནས་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྡེས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་འོག་མིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐུ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་བཤད་པ། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བཤད། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་བཤད་དོ། །མདོར་ན་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདུས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ཐ་མི་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ལས་བྱུང་བ་དེའི་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །དེའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་གདུལ་བྱ་ལ་ཇི་ལྟར་མོས་པར་འབྱུང་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་མེད་གྱུར་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་མེད། །སྨོན་ལམ་དབང་གིས་སེམས་ཅན་དོན། །གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ནི་ཇི་བཞིན་དུ། །ཐུབ་པའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །དེ་བས་ན་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། མགོན་པོ་སེམས་པ་མི་མངའ་ཞིང༌། །རྣམ་རྟོག་གཡོ་བ་མི་མངའ་ཡང༌། །རང་ཉིད་ངང་གིས་སེམས་ཅན་


DTG097_Page_0572
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ། སངས་རྒྱས་མཛད་པ་འཇུག་པར་འགྱུར། །རྣམ་རྟོག་རླུང་དམར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་མི་བསྐྱོད་ཀྱང༌། །དེ་ལྟས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །བསམ་པ་མ་ལུས་རྫོགས་པར་མཛད། །ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དྲི་མ་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་ལ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་གནས་གྱུར་ནས། །དེ་ཡིས་སེམས་ཅན་དོན་མཛད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྒོམ་པའི་རིམ་པའི་སྐབས་རྫོགས་སྷོ།། །།འདིར་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཤིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དུ་དེངས་པ་དང༌། ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང༌། མཐོང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་དག་ལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་སུ་ཞིག་འཆད་པར་འགྱུར། སུ་ཞིག་གི་ཚིག་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དོན་དེ་འཆད་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེའི་གསུང་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞུང་དུ་མ་ནས་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོ་ལས། ལུང་བསྟན་པའི་ཚིག་ནི་མེད་ཀྱི། འདི་འོན་ཀྱང་ལི་ཙྪ་བཱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ན་དགའ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་ལས་བརྩམས་ནས་ཟབ་མོ་འབའ་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང༌། མདོ་གཞན་དག་ནས་ལུང་བསྟན་ཅིང༌། འཇམ་དཔལ་གྱི་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བ། །རང་བཞིན་མེད་དོན་དེ་ཉིད་རིག །ས་ནི་དྲུག་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། །ལོ་ནི་དྲུག་བརྒྱར་འཚོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་སྐད་དུ། ལྷའི་བུ་དག་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སྔོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀླུ་རིགས་སྒྲོན་མའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་ཀླུ་ཡུམ་བསྟན་པ་འཛིན་པ། བློན་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པ། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་གཉིས་སངས་རྒྱས་


DTG097_Page_0573
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རིང་བསྲེལ་གྱི་གཏམ་བྱས་ཤིང༌། རྒྱལ་པོས་ལེགས་པར་བཤད་པས་དུས་དེར་འཁོར་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། རྒྱལ་པོ་འདི་ཟབ་མོ་ལ་མཁས་པའོ་ཞེས་ཞུས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། མདོ་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྤར་གང་གཏོར་ནས་སེམས་འདི་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་དེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ནུབ་པའི་ཚེ་བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཇུག་ལ་བབ་པ་ན་སྒྲ་ཆེན་པོ་ལན་གསུམ་དུ་བསྒྲགས་པ་ལ། ཆོས་གོས་ཙམ་འཆང་བ་སྐྲ་བྲེགས་པ་རྣམས་ཡུལ་ནས་ཕྱུང་ཞིང་བསྐྲད་ལ། དམ་པའི་ཆོས་ཕྱུང་སྟེ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་གི་སྲོག་གཏོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པོ། །བློན་པོ་དང༌། བཙུན་མོས་ཀྱང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པོ། །ལྷའི་བུ་དག་ང་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་འདས་པ་ན། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་མཁར་གྱི་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ན་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་བའི་ལྷག་མ་ཙམ་ལུས་པ་ན་ངའི་ཉན་ཐོས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དམ་པའི་ཆོས་འབྱིན་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་གཞན་ལ་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནས་དགེ་སློང་དེ་ལུང་བསྟན་པ་ཉོན་ཅིག །དེ་ནི་ང་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ངའི་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁུར་ཆེན་པོ་ཁྱེར་བ་དང༌། ངའི་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ་ཡིན་ཏེ། ང་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་དྲང་སྲོང་རི་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། །འབྲ་གོ་ཅན་གྱི་རྗེའུ་རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་གཞོན་ནུ་ལི་ཙྪ་བཱིའི་བུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ན་དགའ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་མཆོག་འདི། ངའི་དམ་པའི་ཆོས་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེར་


DTG097_Page_0574
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་ཆེན་པོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕ་མ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་སྡེའི་མིང་ཡང་དེའི་མིང་ལས་འདོགས་སོ། །འབྲ་གོ་ཅན་གྱི་རྗེའུ་རིགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡིན་པར་བལྟའོ་ཞེས་པ་ནས་ཡང་ཁྱེའུ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡུག་པར་འགྱུར་ཞིང་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཁྱེའུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ན་དེའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་སྲོག་གཏོང་བ་ཡིན་ཞེས་པ་ནས་ཡང་དེའི་ཚིག་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ཉུང་ཞིང་ཕལ་ཆེར་དེ་ལ་མི་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་དེའི་ཚིག་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ། སངས་རྒྱས་སྔ་མ་དག་ལ་མདོ་འདི་ཐོས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟེན་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བརྟན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གཏི་མུག་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་མོས་པ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ་ཞེས་པ་ནས། །ཡང་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚིག་མཉན་པ་ན་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀའ་མཉན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནས་ཡང་དེ་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་ན་ངའི་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་གང་ཟག་ནི་མེད་དེ་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་དེའི་ཕྱོགས་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་གཞུང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང། དེའི་འཁོར་དང༌། དེའི་གཞུང་འཛིན་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་དུས་སུ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་བཟང་པོ་དེའི་རྗེས་ལ་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུར་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་རྗེས་ལ་སངས་རྒྱས་བདུན་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་བའི་འོད་ཅེས་བྱ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་འོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེའི་མིང་ཐོས་པ་ཡང་དོན་ཆེ་བའོ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་གཉིས་པའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་


DTG097_Page_0575
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མདོ་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མན་ངག་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་གནང་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་གསང་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་གསང་བ། བློ་གྲོས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ། ཤེས་རབ་སྦྱངས་པ་དང་ལྡན་པ། ངང་གིས་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ། སྔོན་ཆད་སྐྱེ་བ་གྲངས་མེད་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྤྱད་པ་ལ་གོམས་པ་ཡོད་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་བསགས་པ་ལ་གོམས་པ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་འདོད་པས་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། བདེ་བ་ཉིད་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པ་ལ་ཐབས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་མང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱང་རིང་དུ་སྤོང་བ་དང༌། བདག་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་ཆགས། །འབྲིང་པོ་རྣམས་ནི་ཆགས་བྲལ་འགྱུར། །གཟུགས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་ནས། །བློ་མཆོག་རྣམས་ནི་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མཁས་པས་ལེགས་པར་འཐབ་པའམ། །ཡང་ན་ལེགས་པར་བྲོས་པར་བྱ། །བར་མ་དོ་ཡི་དངོས་པོས་ནི། །དོན་དམ་པའམ་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བློ་གྲོས་འབྲིང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་གནས་པས་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དབང་པོ་རབ་ཀྱིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བདུན་དང༌། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱིས་སོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཆེ་བ་བརྗོད་པའི་སྐབས་རྫོགས་སྷོ།། །།འདིའི་དོན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་


DTG097_Page_0576
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འབྱུང་ཞིང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་ལས་ཀྱང་རྒྱལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བདེ་ཆེན་པོ། །སྟོང་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་ནི། །འཆི་བ་སླུ་བའི་གཙོ་བོ་སྟེ། །གཞན་གྱིས་འཆི་བདག་འཇོམས་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ནད་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བ་ཐོབ་སྟེ། འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས། བཤད་དང་གཅི་བ་འབྱུང་བ་དང༌། །རིམས་དང་ནད་ལ་སོགས་པ་དང༌། །རང་བཞིན་རྒས་པ་ལ་སོགས་པ། །རྟག་ཏུ་སྒྱུ་མས་གསོ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདུད་དང་གདོན་གྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་དང༌། བར་དུ་གཅོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་འདིར་རྒྱུ་བ་དང་ནི་མི་རྒྱུ་བ། །སྒྱུ་མ་ནམ་མཁའི་ངོ་བོར་རྣམ་རྟོག་པ། །འདི་ནི་བསྲུང་བའི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་པ་སྟེ། །བསྲུང་བའི་ཆོ་ག་གཞན་དག་འདིར་ཅི་དགོས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ལས་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་བསྒོམ་པ་ནི་བསྲུང་བའི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་དྷརྨཱ་གྲས་ཀྱང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྲུངས་པ་ལ་ནི་སྲུང་བ་གཞན་གྱིས་བསྲུང་མི་དགོས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་གསུངས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་བསྒོམས་ན། །འཆི་བདག་གིས་ནི་མ་མཐོང་ཞིང༌། །གཞན་ཡང་བདུད་ནི་བྱེ་བས་ཀྱང༌། །མཐོང་པས་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་རྒྱལ་བ་ཐོབ་སྟེ། འཕགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་ནི། སྡིག་པའི་ལས་གྲངས་མེད་པ་བྱས་པ་རྣམས། ཀླད་པ་ན་བ་དང༌། རིམས་ཀྱིས་བཏབ་པ་དང༌། ཟུག་རྔུ་དང༌། སྐུར་པ་བཏབ་པ་ཙམ་གྱིས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་


DTG097_Page_0577
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་ཕྱག་རྒྱའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དེའི་རྒྱུད་ལ་བསྐལ་པ་མང་པོར་བསགས་པའི་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི། ཀླད་པན་བཙམ་གྱིས་འབྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནས། ནམ་ཡང་ཐ་ན་རྨི་ལམ་སྡིག་པ་ཅན་མཐོང་བས་ཀྱང༌། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་འབྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདས། །བྱ་བ་བྱས་པའང་དེ་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་རྩ་བཅུར་བཤད་པ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་ལ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་ཏེ། །པདྨ་ལ་ནི་འདམ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་བྲལ་ཡང༌། །འཁོར་བ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་མི་བྱེད། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་ཉིད། །མྱ་ངན་འདས་ལ་གནས་མི་བྱེད། །ཉོན་མོངས་མེ་ཡིས་གདུངས་པ་མེད། །ཉོན་མོངས་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་སྟོན། །སེམས་མེད་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། །མཉམ་གཞག་རྗེས་ཐོབ་མེད་པར་བསྒོམ། །ཕན་ཡོན་གྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཉམས་དགའ་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བ་ཡི། །ཤིང་རྟ་ཆེན་པོའི་ལམ་འདི་བཤད་པ་ལས། །བསོད་ནམས་བསགས་པ་དེ་ཡིས་འགྲོ་བ་རྣམས། །རྐང་གཉིས་དབང་པོའི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་ཤོག །བཀའ་མ་ལུས་པའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་པོར་སྟོན་པ་དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ། བདག་དང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་མཁྱེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐུ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྐུ་ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་འཛིན་གྱི་གནས་སུ་གཤེགས་པའི་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་བྷ་བྱས་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་གསུང་བཞིན་དུ་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།བླ་མ་རྗེ་བཙུན་ཟངས་གླིང་པ་དགེ་བསྙེན་མགོན་པོ་ལ། པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་དཱི་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ནས་བཀའ་དྲིན་ཞུས་པ་ལས། ཕྱིས་སོ་མ་པུ་རིའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་རྒྱ་བརྩོན་འགྲུས་སེང་གེ་དང༌། ནག་ཚོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞུས་ནས་བསྒྱུར་ཅིང་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།


previousདབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། no next