སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་དང་གསུམ་པ།་དབུ་མ། ཡ༽ཟླ་བ་གྲགས་པ། གཞན་ལ་ཕན་པ།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ།
ཟླ་བ་གྲགས་པ།
― DTG103_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཡུཀྟི་ཥཥྛི་ཀ་བྲྀ་ཏྟི། བོད་སྐད་དུ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་བའི་རིགས་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་འབྲང་བ། །མཐའ་གཉིས་སེལ་བའི་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ། །གང་གིས་མཛད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །བདག་གིས་དབུ་མའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་རྣམས་དབྱེ། །དེ་ལ་སློབ་དཔོན་འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་གཟིགས་པས་དགྱེས་པའི་ཁྱད་པར་བརྙེས་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པ་ནི་དད་པ་མཆོག་གི་གནས་ཡིན་པར་མཁྱེན་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་ལས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་འབྱུང་བ་དང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་མ་ལུས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡང་
― DTG103_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟིགས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཐར། རྟོག་པའི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་པར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འཆད་པར་བཞེད་དེ། དེ་སྟོན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཐ་མི་དད་པར་གྱུར་པ་ལ། གུས་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་མོ། །གང་དག་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་དག །འདི་ཡི་ཚུལ་གྱིས་རབ་སྤངས་པ། །རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གསུངས་པ་ཡི། །ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་ཕྱག་འཚལ་བ་བརྩམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་དང༌། རྩོད་པ་བཟློག་པ་ལས་སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྟོད་པ་མ་བརྗོད་པ་དབུ་མ་འདི་ལས་བརྗོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་དང་རྩོད་པ་བཟློག་པ་གཉིས་དབུ་མ་ལས་འཕྲོས་པ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་གུད་ན་མེད་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟོད་པ་མ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་རྩོད་པ་བཟློག་པ་ནི། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། །རང་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ཏེ། །
― DTG103_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་རེ་སྐན། །རྩོད་པ་བཟློག་པ་ནི་དེ་ལ་བརྒལ་བ་དང་ལན་བཏབ་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་འཕྲོས་པ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཅི་འདྲ་བ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པར་བཤད། །སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་ནི་དེ་ལ་བརྒལ་བ་དང་ལན་བཏབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་འཕྲོས་པ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་འདི་ནི་དབུ་མ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཙོ་བོར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དཔྱད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་དབུ་མ་ལས་འཕྲོས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དབང་ཕྱུག་དང་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་དང་དུས་དང་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁས་ལེན་པ་དག་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་འདོད་ཀྱང་བདེན་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མཐོང་བ་ལས་ཉམས་པས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་རྣམ་པར་ཆད་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡུན་རིང་མོར་ཡང་འགྲོ་མི་ནུས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་རྐྱེན་ཉིད་འདི་བཙམ་འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་དང་པོ་ཟླ་མེད་པ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བར་འགྱུར་བའི་ཆེན་པོའོ། །དེ་བས་ན་དེ་སྟོན་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ཐུབ་པའི་དབང་པོར་དགའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྟོན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གསུང་བ་ཡི། །ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་དབང་པོ་མ་ཡིན་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །རྟེན་
― DTG103_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུང་བ་ནི་ཐུབ་པའི་དབང་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྒྱུའོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོར་གྱུར་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུང་བའི་རྒྱུ་སྟེ། གཞན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འཆད་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཐུབ་པའི་དབང་པོས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་འཆད་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པ་གཞན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་མི་འགག་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་འདོད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུང་བ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་དེ་ཐུབ་པའི་དབང་པོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུང་བ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། དེས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་མཐོང་ནས། ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུང་བ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་དོ། །རིམ་པ་འདིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་བཀག་པས་ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡང་ན་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་དེས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་བཀག་པས་ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་འོག་ནས་འབྱུང་བ་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ཏེ། རང་གི་སེམས་ལ་བཀོད་པ་གྲུབ་པར་མཐོང་ནས། གང་དག་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་དང༌། །འདི་ཡི་ཚུལ་གྱིས་རབ་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡི། །དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱའོ། །འདིར་
― DTG103_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་གི་ལུགས་འདི་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་བ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་མི་རུང་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་བུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་བུ་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ། །བཤད་པ་གལ་ཏེ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེ་བ་དང་མི་འགག་པའི་ཚིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་བརྟག་ན་ནི་ཉེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱི་རྟོགས་ཤིག་བྱིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་བྱིས་པ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཀྱི། མཁས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་མཁས་པ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་བློ་ཡོད་དང་མེད་པ་ལས། །རྣམ་པར་འདས་ཤིང་མི་གནས་པ། །དེ་དག་ཟབ་མོ་དམིགས་མེད་པའི། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་བསྒོམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་དག་འདས་པའི་སྲིད་པ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གོམས་པ་དེ་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟོགས་ཤིང་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ས་བོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཐུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་སྐྱེས་པའི་གོམས་པ་མཚར་པོ་ཆེ་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཐར་རྟོག་པས་རྙོག་པའི་དྲི་མས་མ་སྦགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དམིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྒྱུར་བྱས་བྱེད་རྒྱུ་ལྡན་འབྱུང་བ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལྡོག་རྒྱུ་དེ་ཡང་འདྲེན་པས་རབ་ཏུ་གསུངས། །གང་ན་སྐྱེ་དང་རྒ་དང་རྒུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ངེས་པར་མི་གནས་པ། །ཐར་པ་མཆོག་དེ་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ཡིས་རང་གིས་མཁྱེན་དེ་གསུངས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་ཤིང་འབྱུང་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་སྔོན་གོམས་པའི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་གི་བློ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མཐོང་བ་ལས་འདས་སོ། །
― DTG103_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐའ་གཉིས་དེ་ལས་ལྷག་པའི་དབུས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་པས་མི་གནས་སོ། །སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་དག་འཇུག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེ་བས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཐའ་དང་དབུས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཡུལ་དུ་དམིགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྐྱེན་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་སྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དག་གིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང་དེ་བསྟན་པའི་རིགས་པ་བཙལ་བ་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་འདིར་སྨྲས་པ། འཐད་པ་གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དམིགས་ཤིང་ཡོད་པ་ཡང་མེད་པར་བརྟག་ནུས་པ་གང་གི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལས་འདས་པའི་བློས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་ལ་རྣམ་པར་སྒོམ་པ་ཇི་ཙམ་དུ་དངོས་པོ་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་དག་མེད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེའི་ཚེ་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་འདིར་འོངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བར་བསྟན་པ་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པར་འབྱུང་སྟེ་འཁོར་བའི་རྒྱུད་མི་འཆད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཚེ་རབས་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡང་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཡང་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་འདུག་སྟེ་ཡོད་ན་རུང་བས་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འགྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཡོད་པའོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས། །མེད་པ་རྣམ་པར་བཟློག་ཟིན་གྱིས། །དེ་དག་དགག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁོ་བོའི་ཉོན་
― DTG103_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་བཀག་པས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱས་ཏེ་བསྟངས་སོ། །ཡང་བདག་གིས། རིགས་པ་གང་གིས་ཡོད་པ་ཡང༌། །བཟློག་པར་བྱ་བ་མ་ཉན་པར་གྱིས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་ཡིན་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་མེད་པ་ཅན་ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་མེད་པར་ལྟ་བ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་ལུས་པ་སུན་འབྱིན་པར་གྱུར་པས་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྩོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཚེ་རབས་གསུམ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་གཞོག་པ་ན། དེའི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་གོ །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དག་ལ་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་རིགས་པ་མི་བཤད་དོ། །ཡོད་པ་བཟློག་པ་ནི་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ནི་བདེན་པའི་མཆོག་གཅིག་པུའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་ཕྱིར་ཞིང་བཏུད་དེ་གཞུང་གཅིག་ཏུ་མ་གསུངས་ལ། བྱིས་པ་དག་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ལ་གོམས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་བཤད་པའི་གསུང་རབ་ལས་བཏུས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱིས། །རིགས་པ་གང་གིས་ཡོད་པ་ཡང༌། །བཟློག་པར་བྱ་བ་མཉན་པར་གྱིས། །རིགས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་རྣམ་བརྟགས་བཞིན། །དངོས་པོ་དེ་སྟེ་བདེན་གྱུར་ན། །དེ་དག་དངོས་མེད་རྣམ་ཐར་དུ། །གང་ཕྱིར་མི་འདོད་རྒྱུ་དེ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་
― DTG103_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་རིག་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལས་བདེ་བ་སྐྱེའོ། །ཡིད་བདེ་བ་ལས་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་ལས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ།། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཐོང་ན་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བྱུང་ན་མི་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་ཆགས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཐོང་ནས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་པ་དག་གིས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་བཞིན་དུ་དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་མི་སྐྱེ་བས་ལེན་པ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་གང་ན་ལུས་ཀྱང་ཞིག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་འགགས་ཤིང་ཚོར་བྲལ་བ། །འདུ་བྱེད་སྦྱོར་བ་ཀུན་སུན་འབྱིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུབ་གྱུར་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། མ་ཞུམ་པ་ཡི་ལུས་ཀྱིས་ནི། །ཚོར་བ་དང་དུ་ལེན་པ་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མར་མེ་བཞིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པར་གྱིས་ཤིག །འོན་ཏེ་དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མེ་འདོད་ན། བྱིས་པ་མ་རིག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དག་གང་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མིག་དང་རྣ་བ་སྣ་ཡང་ཚད་མ་མིན། །ལྕེ་དང་ལུས་དང་སེམས་
― DTG103_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་ཚད་མ་མིན། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་འདི་དག་ཚད་ཡིན་ན། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་སུ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། །འདི་ལྟར་དབང་པོ་འདི་དག་ཚད་མིན་ཏེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བེམས་པོ་ལུང་མ་བསྟན། །དེ་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ་འདོད་གང༌། །དེས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བྱ་བ་བྱོས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་འདི་དག་འདུ་བྱེད་ལོག་པས་བརྟགས་པ་སྟེ། །ཡང་དག་མིན་ལ་ཡང་དག་ཡོད་ལ་མེད། །མ་བྱུང་བ་དང་མ་སྐྱེས་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཡང་དག་ཉིད་དང་འབྱུང་བ་ལོག་པར་བརྟགས། །ཤེའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། གང་ཚེ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་དང༌། །རབ་འབྲིང་ཐ་མའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད། །བརྟན་པ་བུད་མེད་ཅེས་མི་སྤྱོད། །སྐྱེས་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་རྟོག་སྟེ། །ཆོས་སོ་ཅོག་ནི་མ་སྐྱེས་ཕྱིར། །བཙལ་བར་བྱས་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་མེད་པ་སྟེ། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བའང་མེད། །རྟག་ཏུ་སྟོང་པ་བྱེད་མེད་གནས། །འདི་ནི་མཁས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ནི་ཁོ་ན་མཐོང་བ་སྟེ། །དེ་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་རྣམ་པར་ཐར་པར་མི་གཞག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཏེ། ངན་པར་འགྲོ་བའི་འབྲས་བུ་དང་མི་བདེ་བ་མྱོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་པ་ལྟར། ཡོད་པར་ལྟ་བ་ཡང་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རྣམས་དང་འདྲིས་པ་བདེ་འགྲོའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་མྱོང་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བ་གཉིས་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་རིགས་པ་དང་འགལ་ལོ། །ཡོད་པས་རྣམ་པར་མི་གྲོལ་ཏེ། །མེད་པས་སྲིད་པ་འདི་ལས་མིན། །གང་གི་ཕྱིར་ནི་གཙང་བས་མི་གཙང་བ་བཀྲུ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་མི་གཙང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལྟ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་སྲིད་པ་ལས་འདའ་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ན།
― DTG103_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣལ་འབྱོར་པ་དག་ལྟ་བ་གང་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་དང་དངོས་མེད་ཡོངས་ཤེས་པས། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ལམ་བརྟེན་པར་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྲུབ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་གཉིས་ཀ་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པར་གནས་སོ། །དེ་གཉིས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པས་དེ་དག་ཉིད་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་མ་ལ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་འཆིང་བ་སྟེ། དེས་བྱིས་པ་དག་འཇུག་པ་ལ་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་ནས་འགྲོ་བ་ལྔར་འཁོར་བ་ན་འཁོར་རོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་དེའི་མཚན་མ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བས་ངེས་པར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ཆད་དོ། །དེ་དག་རྒྱུན་ཆད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས་ན། འདི་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐབས་སུ་རིགས། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པས་འཕངས་ནས། འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འགྲོ་བ་ནས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ཡོད་པས་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐར་པ་ནི་འཁོར་བ་ཟད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་
― DTG103_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བས་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་མེད་པའི་དངོས་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྲིད་དེ་ཡོད་དོ། །བཤད་པ་གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་གཉིས་ཡོད་ན་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་གཉིས་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་དེ་གཉིས་ཡོད་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གསུངས་སམ། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་བྱ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་མེད་ན་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དོན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་གྲུབ་པོ། །བཤད་པ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་བཤད། སྨྲས་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ལའོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི། གལ་ཏེ་འཕགས་པར་གྱུར་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་དེ་བཤད་པར་སེམས་ན་ནི་དེ་དག་དེ་བཤད་པ་གང་གིས་འཕགས་པ་རྣམས་སུ་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ནི་འཕགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ཐོས་པ་དང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འཕགས་པར་འགྱུར་བས་འདི་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གྱུར་ཏོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ན་དངོས་པོར་ལྟ་བ་ལ་གོམས་པས་དེའི་གཉེན་པོར་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་བསྟན་ན། དངོས་པོར་ཆགས་པ་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པས་དེ་ལ་དེ་ཉེ་བར་བསྟན་ན་བདེ་བ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་ནུས་ན། རབ་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། དེ་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་མཐོང་འཇིག་རྟེན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པར་རློམ་སེམས་ཏེ། །ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་མི་མཐོང་བ་ནི་འཁོར་བ་ཞེས་བརྗོད་པ། འཇིག་རྟེན་
― DTG103_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་དེ་ལྡོག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་གཉིས་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་གནས་ཤིང་གཅིག་ནི་བླང་གཅིག་ནི་དོར་བར་སེམས། །དེ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ་སྐྱེ་བོ་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལྡོག་པ་ལ་མོས་པ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བདེ་བར་རྟོགས་པར་ནུས་སོ། །དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བརྟག་ཅེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་བར་ཆགས་པ་ཡང་བདེ་བར་སྤོང་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་ལ་ཞུགས་ནས་འཕགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི། ཡང་དག་མཐོང་བས་འཇིག་རྟེན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པར་རློམ་སེམས་མེད། །འཕགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྣམས་ནི་དེ་གཉི་ག་མི་དམིགས་ཤིང་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་རྟོག་པའི་དབང་དུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་འཕགས་པ་ལ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འདི་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱར་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་དག་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འཕགས་པའི་ཐ་སྙད་བརྒྱད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། དེ་དག་ནི་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱི་མ་ཡིན་གྱི། ཐ་སྙད་དེ་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་གང་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མི་བསྒྱུར་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཡང་འཕགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དུ་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་འཕགས་པར་འགྱུར་བའི་བདེན་པ་རྣམས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སོ། །གང་ལ་དམིགས་
― DTG103_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡོད་པ་ཡང་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཙམ་ཞིག་དང་སྦྱར་ནས་འཕགས་པའི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ནམ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡོད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལས་གསུངས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲའམ། ཤཱ་རིའི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བས་ཆེས་ལྷག་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་ན་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཁོ་བོ་སྨྲའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་འཁོར་བར་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །སླུ་བ་འདུས་བྱས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་གསུམ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་སྣང་བས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ནི་བདེན་པའི་མཆོག་གཅིག་པུའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ལོག་པར་སྣང་བས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སླུ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་
― DTG103_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོར་ནམ་ཡང་མི་སྣང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་གནས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་དོན་དམ་པ་གཟིགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བའམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་དམིགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་མཐོང་བ་འཇིག་རྟེན་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རློམ་སེམས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དོན་དམ་པ་གཟིགས་པ་ལ་གནས་པ་དག་འཁོར་བའམ་དོན་དམ་པ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། སྲིད་པ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །དེ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའོ། །དེ་དག་མེད་ན་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མེད་པ་མཐོང་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་གཟིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གཟིགས་པས་མི་འོས་སོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། འཕགས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྲིད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་དང་སྦྱར་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་དངོས་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་
― DTG103_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་སྐྱེས་པ་ཞིག་པ་ལ། །ཇི་ལྟར་འགོག་པ་བརྟག་པ་བཞིན། །དེ་བཞིན་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟར། །མཁས་པ་དག་གིས་འགོག་པར་དགོངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་སྐྱེས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་གྱུར་བས་རྣམ་པར་གཞག་པས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཡང་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། སྒྱུ་མ་བྱས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ན། རྣམ་པར་འཇིག་པས་འགོག་འགྱུར་གྱི། །འདུས་བྱས་ཤེས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སུ་ལ་མངོན་སུམ་འགྱུར། །ཞིག་ཅེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། གལ་ཏེ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་དུས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་ཞིག་ནས་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏེ། འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཉིད་འདོད་པ་ཡིན་པས་ན་ཉེས་པ་
― DTG103_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་དོ་ཞེན་ཡང་འདི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བས་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་དགོས་ན་འགོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་མ་འགགས་པའི་ཚེ་ནི་མེད་པ། འགགས་ནས་ནི་སུ་ཡང་མེད་ན་འགོག་པ་དེ་སུ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར། ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཡོད་པའི་དུས་ན་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་དུས་གང་ཟག་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་འགོག་པ་དེ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་དེས་ཅི་མཐོང་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར། བཤད་པ། མ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དེའི་རྣམ་པར་རིག་པས་མངོན་སུམ་དུ་ཞེས་གདགས་སོ། །གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་མཐུན་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་དེ་དང་མཐུན་པ་ཡོད་པས་དེ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འགལ་བ་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པས་རིག་པར་མི་རུང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མི་འདོད་ན་འགོག་པ་ཤེས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པས་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ། སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་ཙམ་ཡང་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མི་རུང་ངོ༌། །གང་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་ཙམ་འགོག་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་ཙམ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འགོག་པ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་པས་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགོག་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་འགོག་པ་ཡང་འགགས་པས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་གཞུང་ལྟར་ན་ཀོ་བུམ་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་འདོད་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བུམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མས་བསྟན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་
― DTG103_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཏུ་ཡུལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པ་དོན་ཙམ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འགག་པ་ལ་མི་སྲིད་དོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོར་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གོམས་པར་བྱས་ན་ནི་རིམ་གྱིས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྟོང་པ་དངོས་པོ་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་དཔྱོད་ན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོའི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་དེ་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་གྱིས་ཀྱང་འགོག་པ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོའི་བག་ཙམ་ཡང་མེད་པས་འགོག་པ་ཤེས་པའི་མངོན་སུམ་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གསུང་རབ་ལས་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་བས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལ་ཤེས་པས་སྐྱེས་པར་བྱེད་མི་སྲིད་དེ། གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གལ་ཏེ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་པ་དེ་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པས་ཞུགས་པར་རུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་མངོན་སུམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་མགྲོན་པོ་ཞིག་གིས་རང་གི་མདུན་ལོགས་ན་ཡུལ་ཆུ་རབ་ཏུ་དངས་པ་ཆེན་པོས་གང་བ་འདྲ་བ་ཞིག་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བ་དང༌། དེ་རྒལ་བར་འདོད་ལ་ཉམས་ཀྱིས་མི་ནུས་ཤིང་སྐྲག་པས་ཡུལ་ནས་འོངས་པའི་ཞིང་པ་ཞིག་ལ་ཆུ་འདི་ཇི་ཙམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་དེ་ལ་འདི་ན་ཆུ་ག་ལ་ཡོད་ཆུ་འདྲ་འདི་ནི་སྨིག་རྒྱུའོ། །དེ་སྟེ་ངའི་ཚིག་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ན་དེར་སོང་ལ་ལྟོས་ཤིག་དང་ངའི་ཚིག་ནི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། དེ་ཆུ་མེད་པར་
― DTG103_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པས་རང་གི་ཚིག་ཀྱང་མགྲོན་པོ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་དང་མི་དམིགས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་མངོན་སུམ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཤེས་པ་བྱེད་པར་གྱུར་པ་གང་གིས་དངོས་པོ་གང་གི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་དེའི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ལུང་དེ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཆད་པའི་ངོ་བོ་ལ་ནི་གང་ཡང་མེད་ན་འགོག་པ་དེ་སུ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་བསྙེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ཟད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་མེད་ན་དངོས་པོ་ཟད་དོ་ཞིག་གོ །ཡང་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ན་དེ་ཟད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལས་དྲངས་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ་ཞེ་ན། ཡང་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་དེའི་དུས་ན་དེའི། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་མ་འགགས་ན། །ཉོན་མོངས་ཟད་ཀྱང་འདས་མི་འགྱུར། །མདོ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་འགགས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་འདི་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་རབ་ཏུ་བཏང་བ་བྱང་བར་གྱུར་བ་ཟད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནུབ་པ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་མཚམས་མི་སྦྱོར་ཞིང་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཞི་བ། དེ་ཉིད་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བཏུང་བ་སྲིད་པ་ཟད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མདོ་སྡེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ནས་ནུས་པར་གྱུར་པའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་
― DTG103_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱིས་མཚམས་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱི་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱར་བར་ངེས་སོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ཡང་དེའི་ཕུང་པོ་དེ་དགག་པ་མེད་ན་ནི་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ན་སྐྱེ་བ་དེ་མི་དམིགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གཞན་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་མི་འདོད་པས་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པ་ནི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཆད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་སྤངས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འདོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་འོ་ན་མདོ་སྡེ་ལས་རྗེས་བཟླས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་འདི་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་ཡིས་མྱ་ངན་འདས། །མངོན་སུམ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་བཤད། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པར་ངེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་གང་སྡུག་བསྔལ་འདི་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཤིང་རབ་ཏུ་བཏང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་བཤད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ནས་ནུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་སྐད་གསུངས་པའི་རིགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་བསྡུས་པར་མངོན་ཏེ། འདིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཞག་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་སྐད་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། སྤྱིར་སྨོས་པའི་སྒྲ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་བྱ་བའང་
― DTG103_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཡང་ཅིའི་དོན་དང་སྦྱར་དུ་རུང་བ་མེད་ན་ནི་དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ནམ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་སྲིད་པ་དེ་ན་སྤྱིའི་སྒྲ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་སྟེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་གཏོང་ལ་དོན་འདི་ཁས་མི་ལེན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བཅིང་བ་བཅད་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་དེའི་ཚེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པར་དམིགས་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་དུས་ན་གྲོལ་པར་ཁས་བླང་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་རྣམས། གང་ཚེ་དེ་ཡི་དེ་འགགས་པ། །དེ་ཡི་ཚེ་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་དམིགས་པས་རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕུང་པོ་རྣམས་འགག་པ་དེ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ། རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡང་ཡོད་ན། རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཆད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐར་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ་ཞེས་པ་མ་འོངས་པའི་ཕུང་པོ་དང་སྦྱར་བའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མི་སྲིད་པས་ནི་གཅེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་རིགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡེ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྲིད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་ལ། །ཡང་དག་ཤེས་པས་རྣམ་བརྟགས་ན། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པའང་རུང༌། །གང་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མ་རིག་པ་ཡི་
― DTG103_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་གྱིས་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་མངོན་སུམ་དང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རྐྱེན་ཏོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་དོན་གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲིབ་པ་མུན་པ་མེད་ན་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་དམིགས་སོ། །རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་དག་དང་ལྡན་པས་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་སྐྲ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཤེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མིག་ཅན་དག་ལ་ནི་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་སྒྲ་ཡང་དག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་གཞག་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བདེན་པའི་དོན་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས་སྐྱེས་པ་འཕགས་པ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞིག་ཏུ་མི་རུང་བ་གཟིགས་པས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་ཤིང་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་ན་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་དེ་ལྟར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤར་བ་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་སྣང་བས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་གཞག་མི་ནུས་སོ། །ནམ་ཞིག་འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་རིབ་མེད་པ་ཅན་རྣམས་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྟགས་ན་དེ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དུས་ན་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་འགག་པ་གང་ཡང་ངེས་པར་མི་དམིགས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དུས་ན། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདས། །བྱ་བ་བྱས་པའང་དེ་ཉིད་དོ། །ཚེ་འདི་ཉིད་
― DTG103_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་རྣལ་འབྱོར་བ་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་ཉིད་ཁོ་ན་བྱ་བ་བྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་བྱ་བ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ལུང་དག་ལས་དགེ་སློང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། མདོ་འདི་བཤད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཉིད་དེའི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྙེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཡང་བྱ་བ་བྱས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་པ་འདི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་བོར་ཏེ། དམིགས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་ངེས་པར་དེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅད་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་གཞན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གཞན་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་ཤེས་པས་སེར་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང༌། ཆོས་ཤེས་དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ནི། །འདི་ལ་བྱེ་བྲག་དབྱེ་ཡོད་ན། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་དངོས་ལ་ཡང༌། །གང་གིས་སྐྱེ་བར་རྣམ་བརྟགས་པ། །རྣམ་པར་མི་མཁས་དེ་ཡིས་ནི། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་དོན་མ་མཐོང༌། །དེ་ལ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐ་མི་དད་
― DTG103_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རང་བཞིན་གྱུར་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། གང་དང་དང་དག་རྟེན་འབྱུང་བ། །དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་ཞི་བའོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དང༌། །སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡང་འཁོར་བ་ལས་ནི་མྱ་ངན་འདས། །བྱེ་བྲག་དབྱེ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །མྱ་ངན་འདས་ལས་འཁོར་བ་ཡང༌། །བྱེ་བྲག་དབྱེ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །མྱ་ངན་འདས་ཀྱི་མཐའ་འདི་ནི། །འཁོར་བའི་མཐའ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་གཉིས་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང༌། །བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བའོ། །མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་མཐའི་རང་བཞིན་ནི་གཉི་ག་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་གཅིག་གོ །དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་མཐོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མཐོང་བས་ན་སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐ་མི་དད་པས་ན་མཐོང་བས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཤེས་པས་རྟེན་བདེན་པ་གསུམ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་མཐོང་བས་མངོན་བར་རྟོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་དམིགས་པའི་
― DTG103_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཤེས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཤེས་པས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྔོན་མ་མཐོང་བའི་བལྟ་བར་བྱ་བ་གཞན་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔར་ཇི་ལྟར་གཞག །སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔར་མི་འདོད་ཀྱི། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཟད་པར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་འདོད་པ་དང་བཤད་པ་འདི་མི་འགལ་ལོ། །གང་དག་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ཡང་དེ་ལྟ་བུས་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་དེ་བསྟན་པས་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ཆར་ཕྱེ་སྟེ། ཆ་བཅོ་ལྔར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ལམ་སྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པ་དེ་ཅི་ལྟ་བུར་ཐར་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལམ་རྣམས་པ་གཞན་དག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཁོ་ན་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་བུར་ཟད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བའི་རྣམ་པ་དངོས་པོ་གཞན་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་གཟུང་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པ་དེའི་འོག་ཏུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་དབྱེ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་དམིགས་པ་གཞན་དུ་བརྟགས་པས་ངེས་དེའི་ངོ་བོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅད་དགོས་པས་མི་མཁས་པ་སུས་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ལ་རང་གི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་ཀྱང་རྟེན་
― DTG103_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་རོ་གཅིག་པའི་དོན་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རགས་པ་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་དེ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་མཐོང་སྟེ། རིམ་གྱིས་གོམས་པར་བྱས་ནས་མ་རིག་པ་མ་ལུས་པར་འགགས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་བྱ་བ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཞུང་ལྟར་ན། ཉོན་མོངས་ཟད་པའི་དགེ་སློང་གི །འཁོར་བ་གལ་ཏེ་རྣམ་བཟློག་ན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །ཅི་ཕྱིར་དེ་ཡི་རྩོམ་མི་བཟད། །གལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་ན་ལས་ལྡོག་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལྡོག་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་རྩོམ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མ་གསུངས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྩོམ་པ་མ་གསུངས་སོ། །ཞེས་འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་དེའི་རྩོམ་པ་ཐ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཁྱེན་ཏེ་མ་གསུངས་སམ་གཞན་ཞིག་གི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཞེས་བྱ། འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་མི་མཁྱེན་ནི་མི་སྲིད་དོ། གཞན་ཞིག་གི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཞེས་བྱར་ནི་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཟོ་ཆུན་བརྒྱུད་མོའི་འཁྲུལ་འཁོར་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཞེས་བྱར་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཟོ་ཆུན་བརྒྱུད་མོའི་འཁྲུལ་འཁོར་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཐ་མ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཟད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པས་ཐ་མ་ཡོད་པ་སྐད་བྱ་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མཁྱེན་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་མཁྱེན་མི་སྲིད་པས་རྩོམ་པ་ཡང་བསྟན་དགོས་སོ། །མ་བསྟན་ན་ཡང་རིགས་པ་འདི་དང་སྦྱང་ན་མེད་དུ་མི་རུང་སྟེ་
― DTG103_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བས་ན། རྩོམས་ཡོད་ན་ངེས་པར་ཡོད། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན། །རྩོམ་པ་ཡོད་པར་བརྟག་ན་ནི། །འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐོག་མ་ཡོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁས་བླངས་པས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ལ་ནི་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ། །སུ་དངོས་པོ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འདོད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པར་འདོད་པས་དེ་དག་གི་ཐོག་མའམ་ཐ་མ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་མི་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ལ་སྔོན་དང་ཐ་མ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་ཉིད་ཁས་བླངས་དགོས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཡང་མ་ཟད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་མི་སྲིད་པས་རྟག་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་སྐྱེས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར། །ཕྱི་ནས་རབ་ཏུ་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མི་འགྱུར་བས་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དེའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཁས་ལེན་ན་ནི། རྩོམ་པ་ཡོད་ན་ངེས་པར་ཡང༌། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན། མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་རྐྱེན་མི་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུ་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་ལ་དེ་ཡང་འབྲེལ་ན་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ནམ་ཞིག་འདི་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ལ་སྔོན་དང་ཐ་མ་ཅི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྤངས་པས། །འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང༌། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མ་སྒྲུབ་པའི་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལས་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་ན་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་སྣང་སྟེ། དེ་དག་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ཡང་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྔོན་དང་ཐ་མའི་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གླང་པོ་ཆེ་ཡང་དག་པ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་
― DTG103_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་བརྟག་པ་མི་རིགས་ཏེ་དེ་ལྟར་ན། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྤངས་པ། །འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང༌། །སྐྱེས་ནས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་སྡོད་པར་འགྲོ་བས་འགྲོ་བར་བྱའོ། །སླུ་བའི་བདག་ཉིད་པས་སྒྱུ་མ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པར་སྣང་བས་སླུ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སླུ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གང་ཚེ་སྒྱུ་མ་བྱུང་ཞེའམ། །གང་གི་ཚེ་ན་འཇིག་འགྱུར་ཞེས། །སྒྱུ་མ་ཤེས་པ་དེར་མི་རྨོངས། །སྒྱུ་མ་མི་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྐོམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་བུད་མེད་ན་ཆུང་སྒྱུ་ཐབས་རྣམས་ལེགས་པར་བསླབས་པ་ལྟ་བུ་དབྱིབས་དང་སྤྱོད་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་ཤིང་གཞོགས་སྟེགས་ལ་མཁས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིད་འཕྲོག་པ་དག་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མི་མཁས་པ་འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་རྣམས་ལན་ཆུང་ཡང་དག་པ་བཞིན་དུ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་མི་མཁས་པ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཁས་པ་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་སྒྱུ་མ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དེ་ལྟར་ཡང་རྨོངས་པའི་སེམས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟ་བུའི་རྣལ་འབྱོར་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས། སྲིད་པ་སྨིག་རྒྱུ་སྒྱུ་འདྲ་བར། །བློ་ཡིས་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ནི། །སྔོན་གྱི་མཐའམ་ཕྱི་མའི་མཐར། །ལྟ་བས་ཡོངས་སུ་བསླད་མི་འགྱུར། །རྣལ་འབྱོར་པས་སྲིད་པ་འདུས་བྱས་མ་ལུས་པ་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་བ་ལྟ་བུར་བློ་ཡང་དག་པའི་བསམ་པ་སོ་སོ་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་ན་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གང་ཡང་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའམ། ཕྱི་མའི་མཐར་ཡོངས་སུ་བསླད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོར་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ལམ་འདི་བོར་ནས་བདག་ནི་སྒྱུ་མའི་བུད་མེད་ལ་མི་མཁས་པ་དག་བཞིན་དུ། གང་དག་གིས་ནི་འདུས་བྱས་ལ། །སྐྱེ་དང་འགག་པར་རྣམ་བརྟག་པ། །དེ་དག་རྟེན་འབྱུང་
― DTG103_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་ལོ་ཡི། །འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་མི་ཤེས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་འགག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གང་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དག་གིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཐོག་མ་དང་དབུས་དང༌། ཐ་མ་དང་བྲལ་བ་མ་གལ་མེ་བསྐོར་བ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་འཇུག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་ཤེས་ཏེ། འདུས་བྱས་རང་བཞིན་ཡོད་པ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་མི་སྲིད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྟོག་པས་དེ་དག་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འཁོར་ལོ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ། དེ་དང་དེ་བརྟེན་གང་བྱུང་བ། །རང་བཞིན་དུ་ནི་དེ་མ་སྐྱེས། །རང་བཞིན་དུ་ནི་གང་མ་སྐྱེས། །དེ་ནི་སྐྱེས་ཞེས་ཇི་སྐད་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དང་དེ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེ་ལ་ལྟོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་བསྙག་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་འདིས་ནང་གི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྱིའི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་དག་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དང་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་སྐྱེ་བ་དེ་གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཡོད་པར་གྱུར་པས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོའི་དུས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་དེ་སྔོན་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་ན་ནི་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པས། །དེ་དང་དེ་བརྟེན་གང་བྱུང་བ། །རང་བཞིན་དུ་ནི་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ཀྱང་བླ་སྟེ་ཐ་སྙད་དུ་གཟུགས་སྐྱེས་སོ། །ཚོར་བ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་ཀྱེ་མ་ལམ་ལོག་པར་སོང་དུ་གདོན་མི་ཟའོ། །མཁས་པས་ནི་གཟུ་བོ་ལྟ་བུའི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རིགས་པ་སྙམ། རང་བཞིན་དུ་ནི་གང་མ་སྐྱེས། །དེ་ནི་སྐྱེས་ཞེས་ཇི་སྐད་བྱ། །སའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕྲ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་
― DTG103_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྐྱེས་པར་སེམས་ན་དེ་གཤེར་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྐྱེས་ས་ཞེས་བརྟག་ཏུ་ནི་མི་རུང་ན། དེ་གཞན་གང་ཅི་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་བར་བརྟག །དེ་བས་ན་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་མི་སྲིད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པ་ཅི་བསྟན་ནས། ད་ནི་འགག་པ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། རྒྱུ་ཟད་པ་ཡིས་ཞི་བ་ནི། །ཟད་ཅེས་བྱ་བར་མངོན་པ་སྟེ། །རང་བཞིན་དུ་ནི་གང་མ་ཟད། །དེ་ལ་ཟད་ཅེས་ཇི་སྐད་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་འཇིག་ལ་དངོས་པོའི་གནས་པ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་ཁན་ལས་ཏེ་གནས་པའི་རྐྱེན་མེད་ན་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུ་ཟད་ནས་ཞི་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བར་དམིགས་ཏེ། གང་ཡང་གནས་པའི་རྐྱེན་མེད་ན་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་གནས་པའི་རྐྱེན་མེད་པ་ལ་རག་ལས་པས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་གང་མ་ཟད། །དེ་ལ་ཟད་ཅེས་ཇི་སྐད་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཟད་པ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འབད་མི་དགོས་པར་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །མར་དང་རས་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་པར་མར་མེ་འཆི་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པའི་འགག་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་མར་དང་རས་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ནི་མར་མེའི་འཆི་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མར་དང་རས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགགས་ལ་མར་མེའི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་དེའི་རིགས་ཀྱི་མར་མེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་འོངས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོར་མ་འགྱུར་པ་མ་འགགས་སོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མེད་པས་མ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མ་འོངས་པའི་རྐྱེན་མེད་པས་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཡང་དེ་ལྟར་མ་འོངས་པའི་རྐྱེན་མེད་པ་མི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ནི་གལ་ཏེ་རྐྱེན་མེད་པར་མ་གྱུར་
― DTG103_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་རྒྱུ་ཟད་ནས་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འགག་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་འགག་པ་དེ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྫ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པས་དེ་བས་ན་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་གྲགས་པས་དེ་དག་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཀྱང་འགག་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་ལས་ཡང་རྒྱུ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། ས་བོན་ཡོད་པའི་དུས་ཉིད་ན། །མྱུ་གུའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ནི་ཤེས་པར་མི་རུང་སྟེ། མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཚེ་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡོད་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་གནས་པ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ལ་ལ་རྒྱུ་འགགས་མ་ཐག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ་ཟེར་བ་ཡང་ཡོད། དེ་བས་ན་མེད་པ་ཡང་རྒྱུར་སྲིད་པས་མེད་པ་རྒྱུར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རྒྱུར་མི་སྲིད་དོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་བརྟག་ཅིང་ཁས་བླང་པར་མི་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་ཆུ་མེད་པས་འབྲུ་མ་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཟན་མེད་པས་ངའི་བུ་ཤིའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཆུ་དང་ཟན་མེད་པས་འབྲུ་དང་བུ་མ་རུང་བར་བྱས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འཇིག་
― DTG103_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལ་འཐད་པ་མེད་པས། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། འཐད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན། རྒྱུ་ཟད་པ་ཡིས་ཞི་བ་ནི། ཟེད་ཅེས་བྱ་བར་མངོན་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །རྒྱུ་ཟད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཟད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཟད་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་ན་མི་སྲིད་ལ་ཟད་ནས་ཡོད་པས་རང་གིས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་ཟད་དེ་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཟད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་གང་གིས་ཟད་ཅེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག །ཟད་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་ཆོས་ནི་ཟད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་མཐུན་པས་ཟད་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་འདི་རང་གི་དངོས་པོས་ཀྱང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་དངོས་པོས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་སྟེ་འཐད་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། དེ་ལྟར་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། །གང་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་རོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་མི་སྲིད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྟག་པ་མེད། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འགག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ། །ཞེས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ལམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་མན་ངག་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བསྟན་པས་དེ་བས་ན། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་གསུམ་གསུངས་མོད་ཀྱི། དེ་གཉིས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་སྦྱོར་བ་མཛད་དེ། སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཇིག་པའི་ལམ། །དགོས་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པའོ། །དེ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དགོས་པ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་
― DTG103_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ལམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ཤེས་པས་འཇིག་པ་ཤས། །འཇིག་པ་ཤེས་བས་མི་རྟག་ཤེས། །མི་རྟག་ཉིད་ལ་འཇུག་ཤེས་བས། །དེས་ནི་ཆོས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བསྒྲིབས་ཤིང་འདུག་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་གཉེན་པོར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ལམ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཤེས་པས་འཇིག་པ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འཇིག་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་པ་ཤེས་པ་ལ་འཇིག་པ་དང་མི་རྟག་པ་གཉིས་དོན་གཅིག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ས་གསུམ་གྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་ནང་དུ་འདུག་པ་ཁྱིམ་རབ་ཏུ་འབར་བར་ཆུད་པ་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལས་འདའ་བར་འདོད་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་འབྱིན་བ་འགྱུར་པ་མ་སྐྱེས་པ་མ་འགགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་དེས་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས། གང་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་སྤངས་པ། །ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི། །ལྟ་གྱུར་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་རྒལ། །སྐྱེ་བ་མེད་བས་དངོས་པོར་ལྟ་བ་མེད། །འཇིག་པ་མེད་པས་ཆད་པར་ལྟ་བ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་རྟག་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མི་དམིགས་ན་ལྟ་པར་གྱུར་པའི་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྒལ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོའོ། །ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་ཉིད་ལྟ་བར་གྱུར་བའི་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་གྲུ་ཆེན་པོས་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལས་རྒལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བས་
― DTG103_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་པ་དེ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བ་དང་བྲལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་ཏེ་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དངོས་བདག་ཅན། །ཡོད་དང་མེད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཉེས་པས་ཉོན་མོངས་དབང་གྱུར་བ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བསླུས་པར་འགྱུར། ལས་ཇི་ལྟར་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྐྱེ་བས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །གང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པར་འཛིན་པ་དེ་དག་དངོས་བདག་གམ། དངོས་པོ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དངོས་བདག་ཅན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་དངོས་བདག་ཅན་ཏེ། དེ་དག་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཉེས་པ་རང་གིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་བསྐྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དངོས་པོ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་འགྱུར། དེ་མེད་པ་ལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་འཇུག་སྟེ། གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡོད་ན་འཁོར་བས་དེ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བསླུས་སོ། །དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དང༌། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བ་བསྒྲིབས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བསླུས་ཏེ་བྲིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སུ་དག་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་གཡང་ས་ལྟ་བུར་མི་སེམས་ཤིང༌། འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ། འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་སླུ་བའི་སེམས་ལ་སླུ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ནས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཡིད་མི་རྟོན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་འཕགས་པར་གྱུར་པར་བལྟ་སྟེ། དངོས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི།
― DTG103_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་མི་རྟག་སླུ་བའི་ཆོས། །གསོག་དང་སྟོང་བ་བདག་མེད་པ། །རྣམ་པར་དབེན་པར་རབ་ཏུ་མཐོང༌། །བྱུང་བས་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདུས་པ་ལ་བྱའོ། དངོས་པོ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་པས་མི་རྟག་པའོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཇི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སླུ་བས་ན་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སླུ་བའི་ཆོས་སོ། །རིང་དུ་གནས་པའི་མཐུ་མེད་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཉམ་ཆུང་བས་གསོག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །བདག་གིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྙད་དོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་འདི་དེ་ལྟར་མཐོང་བས་མཁས་པ་དེ་དག་གིས་དབེན་པར་མཐོང་ངོ༌། །དབེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དབེན་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དགོན་པ་རྣམས་ལ་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པས་དངོས་པོ་དབེན་པར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པར་མཐོང་བའི་བར་ལ་བྱའོ། །དེ་དག་དངོས་པོ་ཉིད་སྐུར་ཏེ་དབེན་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་སྟོང་པར་གྱུར་པ་ལ་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ༌། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་རྣམས་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་དབེན་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ན་འདི་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རང་གི་རྟོག་པའི་འདྲི་མས་སྦགས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པར་དབེན་པར་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་སོ། །ཡང་ན་འཕགས་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ལས་བཞེངས་ནས་དངོས་པོ་ལ་གཟིགས་ན་དབེན་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཕགས་པ་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཉི་ཚེས་འདི་ལྟར་གཟིགས་པར་ཡང་མ་ཟད་དེ། སློབ་དཔོན་ཡང་རང་གི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཉིད་རབ་རྟོགས་པས་ཆོས་ཉིད་ལ་གཅེས་
― DTG103_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འཛིན་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་ཏེ། རང་གིས་རིགས་པ་སྟོན་པ་ན། །གནས་མེད་དམིགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །རྩ་བ་མེད་ཅིང་གནས་པ་མེད། །མ་རིགས་རྒྱུ་ལས་ཤིན་ཏུ་བྱུང༌། །ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་འདྲ་བ་སྟེ། །རྨོངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་མི་བཟད་པ། །འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་བརྟེན་བསག་ནས་ཏེ། ལོ་ཏོག་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ། །ས་གཞི་བཞིན་དུ་གཞི་བྱེད་པའོ། །འདིའི་གནས་མེད་པས་གནས་མེད་པའོ། །བརྟེན་པར་བྱ་བས་དམིགས་པ་སྟེ། ལྡང་མི་ནུས་པ་རྣམས་ལྡང་བར་བྱེད་པའི་འཁོར་བ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྩ་བ་ནི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་སྟེ་དེ་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། འདས་པ་དང་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དཔེར་ན། ཤིང་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ལྟ་བུའོ། །གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གནས་པ་མེད་པའོ། །གནས་པ་དང་དམིགས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་གནས་པ་མེད་པ་འདིས་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེ་དག་ཀྱང་འགྲོ་བ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ནི་ལོག་པའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྩ་བ་ནི་ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །འདིས་གནས་པར་བྱེད་པས་གནས་པ་སྟེ། དེས་སྐྱེས་པ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་དང་དེ་བརྟེན་གང་བྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་གོང་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་འགྲོ་བ་ནི་ཡོད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་དམིགས་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་དག་ལ་འགྲོ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱིས་པ་མ་རིག་པའི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ནི་མ་སད་དེ་རྨི་ལམ་རྨི་
― DTG103_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་སུ་དམིགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་རྒྱུ་ལས་ཤིན་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་ཡོད་པས་འགྲོ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་སྟེ། མ་རིག་པའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་གྱུར་པ་ངེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མ་རིག་པའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྟགས་ན་སྙིང་པོ་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན་འདུས་བྱས་ནི་བརྟགས་ན་ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད་དོ། །གང་སྙིང་པོ་མེད་ཀྱང་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་སྣང་བ་དེ་གཏི་མུག་གི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མ་རིག་པའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཡང་དག་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ཡང་བརྟགས་ན་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་པས་གྲོང་ཁྱེར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ནམ་རིག་པའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་འགྲོ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་།འདི་ནི་ངེས་པར་རྨོངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་མི་བཟད་པ། འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང༌། །གནོད་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་དཀའ་བ་དང༌། མུན་པས་བསྒྲིབས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་མི་བཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་རུངས་པ་དང་དབུགས་འབྱིན་པ་མེད་པའི་གནས་དང་འཇིགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་གཟིགས་སོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྨོངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གང་ཡིན་པ་དེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་གཟིགས་ཏེ། མ་རིག་པའི་མུན་པར་དང་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དང་ལྟར་འགྲོ་བ་དེ་དངོས་པོ་མེད་དེ་འདི་ལྟར། ཚངས་པ་ལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་འདི། །བདེན་པར་རབ་ཏུ་གང་བརྗོད་པ། །འཕགས་ལ་
― DTG103_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡང་བརྫུན་ཞེས་གསུངས། །དེ་ལས་གཞན་ན་ཅི་ཞིག་ལུས། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དབང་པོ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཚངས་པ་ནི་ཚད་མའོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མར་གྱུར་པ་དེ་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་བ་ཉིད་བདེན་པ་གཅིག་པུའོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གསུངས་ཏེ། འདུས་བྱས་ནི་བརྫུན་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན་གཞན་དག་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྫུན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། གང་ལ་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ལས་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླངས་བར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང། འཕགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ལྟ་བ་མཚུངས་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མཚུངས་པར་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་མ་རིག་ལྡོངས་གྱུར་པ། །སྲིད་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་འབྲང་དང༌། །མཁས་པ་སྲེད་དང་བྲལ་བ་ཡི། །དགེ་བ་རྣམས་ལྷག་ལ་མཉམ། །ཞེས་བྱ་སྨོས་ཏེ་མ་རིག་པའི་ལིང་ཏོག་གིས་ཁེབས་ནས། བློའི་མིག་ལྡོངས་པར་གྱུར་བ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། རང་དབང་མེད་པར་འགྲོ་བ་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བས་འཁོར་བར་འཕངས་པས་གྲུབ་པ་ཧ་ཤུགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་འཁོར་བསྟན་བུའི་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རླུང་གིས་དཀྲུགས་ཏེ། འཁྲུགས་པས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུ་ཆག་པ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པའོ་ལྟོང་ཅན་སྲེད་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དག་པ་བློའི་མིང་ཅན་དམ་པའི་ཆོས་བདུད་རྩིའི་ཁུ་བའི་རྒྱུན་གྱི་བཏུང་བས་ངོམས་པ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་དགེ་བ་རྣམས་དང༌།
― DTG103_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོང་དུ་སྨོས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་མཚུངས་པར་བརྟག་ཏུ་གལ་རུང་སྟེ། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཚུངས་པར་བརྟག་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས། །རྨོངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་མི་བཟད་པ། །འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་དོགས་པ་སྤངས་ཏེ་མོས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ན་འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་བསྟན་པར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། བཤད་པ། བདེན་པ་ཉིད་ནི་བསྟན་གྱི་བརྫུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་འོངས། །འཇིག་རྟེན་བདེན་ཡང་མི་དགོས་ན་ནི་ཁ་ཅིག་མི་བསྟན་ཏོ། །བརྫུན་ཡང་དགོས་པ་ཡོད་ན་ནི་ལ་ལ་བསྟན་དགོས་ཏེ་འདི་ལ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་སུ་དགོས་པ་ཡོད་པས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཐོག་མར་བསྟན་ན་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གཡང་ས་མེད་པའི་ཆོས་འདི་སྐྱེ་བོ་བློ་གྲོས་མ་བྱང་བ་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་མི་བཟོད་དེ། དེ་བས་འགྲོ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཐབས་ལ་ཁོང་བཟོ་བས། དེ་ཉིད་ཆུ་ལ་ལ་ཐོག་མར་ནི། །ཐམས་ཅད་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ། །དོན་རྣམས་རྟོགས་ཤིང་ཆགས་པ་ནས། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་དབེན་པའོ། །སྐྱེ་བོ་བློ་གྲོས་མ་བྱང་བ་དག་ཐོག་མ་ཁོ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་བཙུད་ན་ཤིན་ཏུ་མགོ་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འཕགས་པ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་མི་སྟོན་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་
― DTG103_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པས་བདག་ལ་གཅེས་པར་འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཚོལ་བ་ལ་ཐོག་མར་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་སྤྱིའི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །དངོས་པོ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། གང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་ཁོ་ནའོ། །རང་གི་ངོ་བོའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཁོ་ན་ཚོལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཚོལ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཚོལ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ་བླ་མ་ཕན་པར་འདོད་པས་ཇི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་འདི་ཡོད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་དེ་དང་འདིའི་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་བཞིན་དུའམ། མར་མེའི་འོང་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ་གྱུར་བ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཉེ་བར་བཟུང་བའམ་བརྟེན་པར་ཟད་དོ། །དོན་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་རེ་རེའི་རྐྱེན་ཀྱང་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྐྱེན་རེ་རེ་ལ་ཡང་བརྟགས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་མཐའ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་རྩོམ་པ་ལ་འཇིག་པར་ལྟ་བས་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་གཅིག་བརྒྱུད་པས་བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུ་རྐྱེན་དུ་མ་ལས་བྱུང་བ་གྲུབ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་རྟོགས་ཤིང༌། སྐྱེ་བ་མི་ཤིན་ཏུ་འབད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཤིན་ཏུ་འབད་པས་བསྒྲུབས་པ་འཇིག་པ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་རྟོགས་ནས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྒྱིད་ལུག་པ། བྱིས་པ་སྐྱེ་བོའི་སྤྱོད་པ་ལ་མངོན་པར་མི་བསྟོད་པ། །སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ། འཇིག་པ་ལ་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ། འཁོར་
― DTG103_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་འདོར་བར་འདོད་པ། འཁོར་བ་སྤོང་བར་འདོད་པ། བདག་ལ་ཆགས་པ་ལྷོད་པར་གྱུར་པས་དེ་ལྟར་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་དེའི་འོག་ཏུ་དབེན་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྟང་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འགྱུར། སློབ་མ་རྣམས་ཀྱང་སྤོང་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པས་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གནས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པས་ལོག་པར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་མི་དགེ་བ་སྤང་མི་ནུས་སོ། །མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་དག་འགྲོ་བ་འདིའི་སྟོང་བའོ། །སྙམ་དུ་འཛིན་ཞིང་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ན་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དགེ་བའི་ལས་ལ་མི་སྒྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ཡང་སྒྲོ་གཤོག་མ་སྐྱེས་པའི་བྱ་རང་གི་ཚང་བོར་ནས་འཕུར་བ་བཞིན་དུ་བརླག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དབེན་དོན་མི་ཤེས་ལ། །ཐོས་པ་ཅམ་ལ་འཇུག་བྱེད་ཅིང༌། །གང་རྣམས་བསོད་ནམས་མི་བྱེད་པ། །སྐྱེས་བུ་ཐ་ཤལ་དེ་དག་བརླག །འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་པ་ན་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མི་བྱ་བ་ནི་རིགས་སོ། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་པ་མེད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལྟར་རྗེས་སུ་འཆོས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་གྱི། དགེ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་སྒྲོ་གཤོག་རྫོགས་པའི་བྱའི་ཚུལ་བྱི་བུ་ཕྲུག་སྒྲོ་གཤོག་མ་སྐྱེས་པས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །ཆུ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་སྐོམ་པ་མི་ཕྱེད་ལ། ཟས་ཐོས་ཕ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བཀྲེས་པ་མི་ཕྱེད་དེ། དེ་བསྟན་ན་དེ་དག་ཕྱེད་པ་བཞིན་དུ་འདི་རྟོགས་ནས་སྐྱེས་བུ་ཐ་ཤལ་དེ་དག་བརླག་གོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བ་
― DTG103_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འཇུག་པས་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཐ་ཤལ་ལོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བཞེད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པའི་དོན་རེ་ཞིག་ཐོག་མ་ཉིད་དུ། ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང༌། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་བརྗོད། །སེམས་ཅན་རྣམས་གང་ལ་གནས་ནས་ལས་རྣམས་བྱེད་ཅིང་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཟ་བའི་འགྲོ་བ་ལྔ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་གི་འདེ་བདེན་ནོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་འདིའི་གཉེན་པོར། དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་དང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དག་ཀྱང་བསྟན། །འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལམ་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལ་དགོས་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་ནི་གང་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་དཔྱད་ན་གཏན་ལ་དབབ་ཏུ་རུང་སྟེ། དགོས་པའི་དབང་དུ་རྒྱལ་བ་རྣམས། །ང་དང་ང་ཡི་ཞེས་གསུངས་ལྟར། །ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས། །དེ་བཞིན་དགོས་པའི་དབང་གིས་གསུངས། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤངས་པ་ཡིན། ཡང་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོད་དུ་ང་དང་དང་བའི་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགོས་པའི་དབང་གིས་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་གསུངས་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དགོས་པའི་དབང་དུ་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་རྣམས་བཤད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པར་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་ནུས་པ་འདི་ནི་འཐད་པ་དང་ལུང་གིས་ངེས་པར་རུང་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཐད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། །འབྱུང་བ་ཆེ་ལ་སོགས་བཤད་པ། །རྣམ་པར་ཤེས་སུ་ཡང་དག་འདུ། །དེ་ཤེས་པས་ནི་འབྲལ་འགྱུར་ན། །ལོག་པར་རྣམ་
― DTG103_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟགས་མ་ཡིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པ་གང་གི་རྣམ་པ་འཛིན་ཅིང་སྐྱེ་བའི་དམིགས་པ་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པའི་རང་གི་དངོས་པོ་ཐོབ་ནས་དངོས་པོའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འགའ་ཞིག་གི་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་མི་ནུས་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་བཤད་པ་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཡང་དག་པར་འདུ་ཞིང་ཁོངས་སུ་ཆུད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཡོད་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་དོན་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚངས་པ་དེ་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་མཐོང་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་དེ་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་སེམས་རང་གི་ངོ་བོས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པས་དེས་བསྐྱེད་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་དག་ཀྱང་གཟུགས་འགགས་ན་གཟུགས་བརྙན་འགགས་པེ་བཞིན་དུ་འབྲལ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ལོག་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་མེད་ན་ཡོད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བསྟན་པར་ངེས་སོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་རིགས་པས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པའི་དབང་དུ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། །ད་ནི་ལུང་གིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དགོས་པའི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་པ་བདེན་གཅིག་པུ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམས་
― DTG103_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་པ། །དེའི་ཚེ་ལྷག་མ་ལོག་པ་ཞེས། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་རྟོགས་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ནི་བདེན་པའི་མཆོག་གཅིག་ཏུའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ལུང་འདིས་དོན་གྱིས་ན་ཤེས་རབ་ཅན་སུ་ཞིག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྫུན་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར། །གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་དེ་དག་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་རིགས་པ་དང༌། ལུང་གིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར། ཇི་སྲིད་ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་གཡོ་བ། །དེ་སྲིད་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པས་བདུད་དེ་དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱིས་ཆེན་པོ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་འཁོར་གྱིས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བོ་མཐའ་དག་གིས་སྨ་མ་ཕབ་པ། སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། འཁོར་བ་པའི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་ན་མ་རིག་པའི་ཡུལ་ལས་མི་འདའ་བ་ཉིད་དུ་མངོན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་ན་ཡིད་འཇུག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་བས། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འདི་ལ་ཡང༌། །ཉེས་པ་མེད་པར་ཅིས་མི་འཐད། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གྱུར་པས་ཉེ་བ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚིག་འདིས་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་ལ་མེད་ན་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་རྐྱེན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཞེས། །འདི་ལྟར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསུང༌། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཀྱང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅིས་མི་འཐད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་རྐྱེན་མ་རིག་པ་ཡིན་པ་དེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་
― DTG103_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་བྱུང་བ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྐྱེན་ནི་མ་རིག་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད། །རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་རྫས་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ནི་མུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་རིག་པ་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅིའི་ཕྱིར་འཐད་དེ། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་འཐད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་པས་མུན་ཁུང་ན་མེའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་ན་འཇིག་རྟེན་ཡོད་པར་ཅི་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་འགགས་པར་གྱུར་ན་ནི། །གང་རྣམས་འགག་པར་འགྱུར་བ་རྣམས། །དེ་དག་མི་ཤེས་ཀུན་བརྟགས་པར། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་གསལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྣང་བ་བྱུང་ན་མུན་ཁུང་ན་མེའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་རིག་པ་བྱུང་ན། གང་ལོག་པ་དེ་ངེས་པར་མི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་གནས་སོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འཇིག་རྟེན་དངོས་པོ་མེད་དེ། གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་གང་བྱུང་ཞིང༌། །རྐྱེན་མེད་པར་ནི་གནས་པ་མེད། །རྐྱེན་མེད་ཕྱིར་ཡང་འཇིག་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ཡོད་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། རྒྱུ་དང་བཅས་ལས་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བྱས་པ་མེད་པའི་
― DTG103_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ཡང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡོད་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་མི་སྲིད་དེ། འདི་ལྟར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གནས་པའི་རྐྱེན་བཙལ་བ་ནི་རིགས་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གནས་པའི་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་དེ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡང་རིགས་སོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མི་འགྱུར་བས་གནས་པའི་རྐྱེན་མེད་ཀྱང་ལྡོག་པ་མི་རིགས་སོ། །གང་གནས་པའི་རྐྱེན་མེད་ན་ལྡོག་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པར་འོས་སོ། །གང་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་གཞན་གྱིས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མི་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བ་དང་མི་འགལ་བས། གལ་ཏེ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས། །དངོས་ལ་ཞེན་པར་གནས་པ་ནི། །ལམ་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ངོ་མཚར་ཅུང་ཟད་མེད། །གྲངས་ཅན་གྱིས་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་ཡོན་ཏན་སྙིང་སྟོབས་དང༌། རྡུལ་དང་མུན་པ་གསུམ་རྟག་པར་ལོབས་ལ། བྱེ་བྲག་པས་ཀྱང་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་ས་དང༌། ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡན་ལག་ཅན་མ་ལུས་པའི་དངོས་པོ་རྩོམ་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ལོབས་ནས་རྟག་པའི་དངོས་པོར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་ཞེན་པར་གནས་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་བཟུང་ནས་གནས་པ་དེ་ལ་ནི་བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དག་ངོ་མཚར་དུ་འཛིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ་ཡ་མཚན་དུ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མི་སྲིད་པའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ངོ་མཚར་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་ཡོད་པར་བསྟན་པ་སྟོན་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་ནི་ངོ་མཚར་གྱི་རྒྱུ་མེད་པས་ངོ་མཚར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་རིགས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་
― DTG103_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་གྲུབ་པས་མཐའ་ལས་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་ནི་བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་མཆོག་ཏུ་ངོ་མཚར་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ། སངས་རྒྱས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྨྲ་བ་རྣམས། །རྩོད་པ་ཡིས་ནི་དངོས་པོ་ལ། །ཆགས་གནས་གང་ཡིན་དེ་སྨད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་ཁས་ལེན་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་སྟོན་པར་འདོད་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་རྩོད་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་མི་སྲིད་པའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བས་དེ་རྨད་དུ་གྱུར་པའོ། །ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡ་མཚན་དུ་གྱུར་པས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ལམ་ཁས་ལེན་པར་གྱུར་ཀྱང་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཅིང་རློམ་པར་གནས་པ་ནི་རྟ་དམུ་རྒོད་བོང་བུའི་སྤྱོད་པ་ལྟར་བཅོས་པ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་དག་ལ་རབ་ཏུ་ངོ་མཚར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཞིན་དུ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྒྲ་བསྟོད་པའི་ཚིག་འདི་ཡང་བསྟིང་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁས་ལེན་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་པ་དག །དེ་ནི་འདི་ཞེས་གང་དག་ལ། །བརྟགས་ན་རབ་ཏུ་མི་དམིགས་ན། །བདེན་པ་དེ་ནི་འདིའོ་ཞེས། །རྩོད་པས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། འདུས་བྱས་གཞན་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་མཚན་མ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་དེ་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བ་དེ་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་འདིའོ། །འདུས་བྱས་གཞན་དེ་ནི་འདིའོ་ཞེས་བློ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་གིས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིའོ་ཞེས་གཞན་ལ་བསྟན་
― DTG103_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མི་ནུས་སོ། །གང་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་རྩོད་པ་སྨྲ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །རྩོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བདག་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་གཞིག་པའོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ན་རང་གིས་ཁས་བླངས་པ་དངོས་པོ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པར་གལ་འགྱུར། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་དངོས་པོ་བརྫུན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འགྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་གིས། མ་བརྟན་པར་ནི་གང་དག་གིས། །བདག་གམ་འཇིག་རྟེན་མངོན་ཆགས་པ། །རྟག་དང་མི་རྟག་སོགས་ལྟ་བས། །ཀྱེ་མ་དེ་དག་འཕྲོགས་པ་ཡིན། །གང་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་མི་འདོགས་ཀྱི། སེམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལ་བདག་གོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལས་དེད་ཅིང་ཁྱེར་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སེམས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་ན་ཡང་ན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར། ཡང་ན་ནི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་རྟག་ན་དེའི་ཚེ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱུང་ནས་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱེ་མ་ལྟ་བས་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་མ་ངེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འདོད་ན་ཡང་མཐུན་པར་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཏེ། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་གང་དག་མ་བརྟེན་པར་བདག་རྟག་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ཞེན་ལ་འགྱུར་བའི་ཚོགས་ནི་
― DTG103_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡོག་པར་འདོད་དོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་དུ་འདོད། ཀྱེ་མ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་སྡེ་པ་གང་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་བདག་བརྟེན་པར་ཁས་ལེན་ཀྱང་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་དང་གང་དག་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དག་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་འགྲུབ་འདོད་པ། །དེ་དག་ལ་ཡང་རྟག་སྩོགས་ཀྱི། །སྐྱོན་དེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་རྟག་པ་དང༌། ཆད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ལྟ་བ་དག་བསལ་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ན། གང་དག་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་ནི། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ལོག་མིན་པར། །འདོད་པ་དེ་དག་ལྟས་མི་འཕྲོགས། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་མི་སྲིད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ནི་ཕྱིས་ཡོད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་ཡང་སྐྱེ་མི་སྲིད་པ་དང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་པས་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་འགལ་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་ཞིག་
― DTG103_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་རོ། །བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། རིགས་དང༌། རུས་དང༌། ཆོ་རིགས་དང༌། ཁ་དོག་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྟོབས་དང༌། བློ་དང༌། དབང་པོ་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་འགྲོ་བ་དང༌། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་རྟེན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་དང༌། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ཨནད་རྙིལ་དང༌། ཤེལ་དང། པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀུ་མུ་ད་དང༌། པདྨ་དང༌། ཤིང་དང༌། རི་དང༌། སྨན་དང༌། བུམ་པ་དང༌། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དམིགས་སུ་ཡོད་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཁས་བླང་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་གང་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྤངས་པ་སྟེ། རྐྱེན་འདི་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པས་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ལྷས། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་གང་འདོད་དང༌། །འབྲས་བུ་མེད་པར་གང་འདོད་ལ། །ཀ་བ་ལ་སོགས་ཁྱིམ་དོན་དུ། །བརྒྱན་པའི་དོན་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྨོས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་སྤངས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་ཏེ། བརྫུན་དུ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རིགས་པ་འདྲིས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གང་དག་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་ནི་འདོད་པ་དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པས་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བརྫུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་བསམ་པ་འདི་ནི་དངོས་པོར་གྱུར་བ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་ཡོད་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་
― DTG103_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་སྲིད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བས་ལོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ལ་ལ་ལ་བསྟན་པ་དང་དགོས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པར་སྨྲ་བའམ་ལོག་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པའི་རླུང་གིས་དཀྲུགས་ཏེ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་པའི་རྦ་རླབས་ཆེན་པོ་པ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་གྲུས་བརྒལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་ཐང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་ཤིང་གི་ཚལ་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཡིད་འཕྲོག་པ་ཡོད་པ། སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པས་དྲི་མ་མེད་པ། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པས་དབེན་པར་བདེ་བར་ཕྱིན་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་གཏམ་གསང་བསྟོད་དེ་སྟོན་པས་བསྒོ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་འདུག་པ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མགོ་རྨོངས་པ་དེ་དག་ངེས་པར་སྒྲོལ་ལོ། །གང་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོར་ཁས་ལེན་ཡོད་ན་ནི། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་འབྱུང་བ་ཡི། །ལྟ་བ་མི་བཟད་མ་རུངས་འཛིན། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་རྩོད་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེ་སྡང་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་བལྟས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གང་ལས་འབྱུང་བ་དེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་འབྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བདེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་མི་བཟོད་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་
― DTG103_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གནོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདའ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་མ་རུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཡང་དངོས་པོར་ལེན་པ་ལས་སྐྱེའོ། །ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་དོན་བསྟན་པར་འདོད་པ་དང། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཞིག་འདོད་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཁས་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྩོད་པ་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་གཞན་དག་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་གྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ལྟ་བ་ཀུན་གྱི་རྒྱུ། །དེ་མེད་ཉོན་མོངས་མི་སྐྱེ་སྟེ།། དེ་བས་དེ་ནི་ཡོངས་ཤེས་ན། །ལྟ་དང་ཉོན་མོངས་ཡོངས་སུ་འབྱང༌། །དངོས་པོར་ཁས་ལེན་པ་ཡོད་ན་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་དེ་ལ་དམིགས་པ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སུ་ལྟུང་བ་ཡོད་པས་ན་དངོས་པོར་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡོད་ན་རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ལྟ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བ་དང༌། དེས་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་ཞེ་སྡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་གཏི་མུག་འབྱུང་བས་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལྟ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོར་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་དམིགས་པ་མེད་པས་ལྟ་བ་རྣམས་ལྡོག་གོ །དེ་ལོག་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། གང་གིས་དེ་ཤེས་འགྱུར་ཞེ་ན། །རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་སྟེ། །རྟེན་ཅིང་སྐྱེས་པ་མ་སྐྱེས་ཤེས། །ཡང་དག་མཁྱེན་པ་མཆོག་གིས་གསུངས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར། གང་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་ཏེ། དེ་ལ་མ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་ཇི་སྐད་དུ་གདགས། གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ནི་དེ་
― DTG103_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་ནང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་རྣ་བ་དང་སྙིང་མེད་པས་ཀྱང་བདག་ལ་ཀླན་ཀ་བཙལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་མ་རུངས་པ་ཞེས་བབ་བོ། །གང་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོ་བོས་གང་གི་ཚེ་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཀླན་ཀ་བཙལ་བའི་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་གང་གི་གཟུགས་བརྙན་དམིགས་པ་དེའི་བརྫུན་པར་གྱུར་པ་དམིགས་པ་ཁོ་བོ་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་སྨྲའི། བདག་ཉིད་གང་གིས་དེའི་བྱུང་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བརྗོད་དོ། །བདག་ཉིད་གང་གིས་དེའི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཡང་དག་པར་འདོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཀྱི། བརྫུན་པའི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་དེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་འདི་གཉིས་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་ཡུལ་དུ་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་མི་སྟོན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་སྟོན་ན་འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ལྟ་བུ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་འགྱུར། ཁོ་བོ་ནི་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྟོན་ཏེ། ངེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་ཆེད་ཆེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་འདྲེན་པོ་ཕྱོགས་བསླད་པ་ལྟ་བུ་དག་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དེ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་མ་
― DTG103_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་ཤེའོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་སྒྱུ་མའི་ན་ཆུང་ཡང་དག་པ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ན་ཆུང་ཡང་དག་པ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསུངས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། ལོག་པའི་ཤེས་པས་ཟིལ་གནོན་པ། །བདེན་པ་མིན་ལ་བདེན་འཛིན་པའི། །ཡོངས་སུ་འཛིན་དང་རྩོད་སོགས་ཀྱི། །རིམ་པ་ཆགས་ལས་ཤིན་ཏུ་བྱུང༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་བདེན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྟན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་སླུ་བའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་ལྡོག་གོ །དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་ལོག་ན་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལྡོག་གོ །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་བདག་གིར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ལྡོག་གོ །དེ་ལོག་ལ་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་རྩོད་པ་ཡང་ལྡོག་གོ །རྩོད་པ་ལོག་ན་འཐབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལྡོག་གོ །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར། རྩོད་མེད་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །དེ་དག་ལ་ནི་ཕྱོགས་མེད་དོ། །རང་གི་ཕྱོགས་ཁས་ལེན་པ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་གཟུགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་དང་རྩོད་པར་གྱུར་ན་དེ་དག་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་པས་དེ་བས་ན་རྩོད་མེད་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་རང་གི་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་གཞིག་པ་མེད་མི་སྲིད་དེ། དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ཡོད་དང༌། །བདག་གི་ཕྱོགས་ཀྱང་མེད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཕྱོགས་ཤིག་ཡོད་ན་ནི་བདག་གི་ཕྱོགས་སམ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་ཡེ་མེད་དེའི་ཚེ། གང་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱོགས་མེད་པ། །དེ་ལ་གཞན་ཕྱོགས་ག་ལ་ཡོད། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པས་བདག་དང་
― DTG103_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་ཕྱོགས་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ངེས་པར་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་དག་འདི་ལྟར། གང་ཡང་རུང་བའི་གནས་རྙེད་ནས། །ཉོན་མོངས་སྦྲུལ་གདུག་གཡོན་ཅན་གྱིས། །ཟིན་པར་འགྱུར་རོ་གང་གི་སེམས། །གནས་མེད་དེ་དག་ཟིན་མི་འགྱུར། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ནགས་ཐིབས་བོ་ན་རྒྱུ་བ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིག་གི་དབང་པོའི་ཕུག་ཏུ་གནས་བཅས་པ་ཡུལ་གྱི་རླུང་ལ་ཡིད་ཆགས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །གཡོན་ཅན་ནི་གྱ་གྱུ་ལྟར་འགྲོ་བ་སྟེ། །འཛིན་པ་ལ་བརྩོན་པས་དེ་དག་ནི་སྦྲུལ་ལོ། །གནས་བརྟེན་པར་བྱ་བ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་རྙེད་ནས་འགའ་ཞིག་ལ་འཛིན་ཏོ། །གང་དག་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་གནས་པའི་རྒྱུ་མ་ལུས་པར་བསྲེགས་ཤིང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་དབང་པོའི་ཕུག་རྣམས་བཀག་པ་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་ཟིན་པར་འགྱུར་བའི་གནས་མེད་པར་བྱས་པས་གང་དག་གི་སེམས་ལ་གནས་པ་མེད་པ་ནི་ཟིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོར་དམིགས་པ་མེད་ན་སེམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གང་དག་གིས་སེམས་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་གཡོན་ཅན་གྱིས་ཀྱང་ཚུགས་ཤིང་ཟིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དམིགས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་དུ་རུང་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོད་ལ། །ཉོན་མོངས་དུག་ཆེན་ཅིས་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོར་དམིགས་ན་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་ཟློག་སྟེ་འབྱུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་ཡིད་དང་མཐུན་པར་གནས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བཟློག་པར་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །
― DTG103_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་སྟེ་མི་མཐུན་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ཚིག་པ་ཟ་བ་བཟློག་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་དེ་གཉིས་ཀ་བསྩལ་ཀྱང་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་ཤིང་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བ་བཏང་སྙོམས་སུ་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་བ་བཟློག་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་མལ་བར་འདུག་པའི་གནས་ན་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྦྲུལ་འབྱུང་བར་དམིགས་ནས། གང་ཚེ་ཐ་མལ་འདུག་པ་ཡང༌། །ཉོན་མོངས་སྦྲུལ་གྱིས་ཟིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་གཏི་མུག་དེ་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་གྱུར་བ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་བསྒྲིབས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གཏི་མུག་གི་མཐུས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར། །བྱིས་པ་བདེན་པར་འདུ་ཤེས་པས། །གཟུགས་བརྙན་ལ་ནི་ཆགས་པ་བཞིན། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་ཕྱིར། །ཡུལ་གྱི་གཟེབ་ལ་ཐོགས་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་མི་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བླུན་པ་དག་གཟུགས་བརྙན་དམིགས་པ་ན་དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འཛིན་ཞིང་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཅི་ཡང་བྱེད་ཅིང་དེ་དང་རྩེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་གཏི་མུག་གི་མཐུས་སྐྱེས་པ་ལ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་དག་པར་རྩོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལུས་དང་ངག་ཡིད་ཀྱིས་འཇུག་པས། དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པས་རང་དབང་མེད་པར་འཇུག་པ་བྱིས་པ་བཞིན་དུ་ཅི་དང་ཅི་ཡང་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བའི་གཟེབ་ལ་ཐོགས་པ་འཁོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་ཤེས་པ་དག་མི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཡུལ་དུ་སྣང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དྲག་པའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་འཕགས་པ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པས། དངོས་པོ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ནི། །ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་རབ་མཐོང་ན། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི། །ཡུལ་གྱི་འདམ་ལ་མི་ཆགས་སོ། །ཆགས་པ་མེད་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་
― DTG103_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཆགས་ཤིང་འཇུག་པ་མེད་པས་ཡུལ་གྱི་འདམ་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་བློ་བྱང་བ་དང་འདྲ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་དག་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་བྱིས་པ་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་ཆགས། །བར་མ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་བྲལ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡི། །བློ་མཆོག་དག་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ། །དེ་ལ་བྱིས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱིས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉེས་པར་སེམས་པ་སེམས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྨྲ་བ་སྨྲ་བ་དང༌། ཉེས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཉེས་པར་སེམས་པ་སེམས་པ་ནི་གང་དག་ལུས་མི་གཙང་བ་དང་སྐད་ཅིག་ཅིང་འཇིག་པའི་དང་ཅན་ལ་གཙང་བ་དང༌། མི་འཇིག་པའི་དང་ཅན་དུ་སེམས་པའོ། །ཉེས་པར་སྨྲ་བ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྔགས་པར་མི་འོས་པ་རྟག་ཏུ་ཕན་གདགས་དགོས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའོ། །ཉེས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བའི་ལས་རྩོམ་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱིས་པ་དེ་དག་མི་གཙང་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་ཆགས་སོ། །བར་མ་ནི་གང་དག་མི་གཙང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྨོད་ཅིང་གཟུགས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བསྩགས་པར་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ནས་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འཐོབ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དེ་དག་ནི་བར་མའོ། །གང་དག་གཟུགས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་དེ། གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡིས། །བློ་མཆོག་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ། །དོན་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་ཆེས་པ་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར། །དེ་ལས་ལྡོག་པས་འདོད་
― DTG103_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་བྲལ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་དབེན་པར། །མཐོང་བས་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དབེན་ཞིང་སྟོང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐོང་ནས་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་བློའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བར་མ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དབེན་པར་མཐོང་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལོག་པའི་ཤེས་པས་མངོན་གདུང་བའི། །ཉོན་མོངས་སྐྱོན་རྣམས་གང་ཡིན་ཏེ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རྣམ་རྟོག་པ། །དོན་ཤེས་གྱུར་ལ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གིས་འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་དེས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོར་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་རྣམ་པར་བཤིག་པ་དོན་ཤེས་པ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁོར་བའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པས་མངོན་པར་གདུང་བ་རྣམས་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །མངོན་དུ་གདུང་བའི་དང་ཚུལ་ཅན་ནི་མངོན་བར་གདུང་བ་ཅན་ནོ། །ལོག་པའི་ཤེས་པས་མངོན་པར་གདུང་བས་ལོག་པའི་ཤེས་པས་མངོན་པར་གདུང་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དག་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་རྙེད་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གདུང་བར་བྱེད་དེ། །དོན་རྟོགས་པ་ལ་ནི་དེ་དག་མེད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འཐད་དོ། །དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་གནས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཇི་ལྟར་དམིགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། མི་ཆགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར། འཕགས་པ་དག་ནི་འཁོར་བ་འདི་ལ།
― DTG103_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཡོད་ན་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དམིགས་འགྱུར་ན། །གནས་མེད་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་བྲལ་མིན། །གང་ལ་ཆགས་པ་དེ་ཡང་དམིགས་ལ་གང་ལ་མི་ཆགས་པ་དེ་ཡང་དམིགས་ན་ནི་ཆགས་པ་དང་མི་ཆགས་པ་གཉིས་སུ་རུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་ལ་རང་གི་ངོ་བོར་སྒྲོ་མི་འདོགས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པས་དེ་བས་ན་དེ་དག་གནས་མེད་དེ། དམིགས་པ་མེད་པས་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། གང་དག་རྣམ་པར་དབེན་པ་ལ། །གཡོ་བའི་ཡིད་ཀྱང་མི་གཡོ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་སྤྲུལ་གྱིས་དཀྲུགས་པ་ཡི། །མི་བཟད་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་རྒལ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྒོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་དབེན་པ་འགྲོ་བ་སྟོང་པ་ཞེས་དམིགས་པ་འདི་ལ་གང་དག་བསྟན་པར་གནས་པ་དག་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྲུལ་གྱིས་གང་བ་དམིགས་པ་རྒལ་བའོ། །ད་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར། དགེ་བ་འདི་ཡིས་སྐྱེ་བོ་ཀུན། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་བསགས་ཏེ། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ། །དམ་པ་གཉིས་ནི་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཤེས་རབ་མ་གཏོགས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པ་དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཤེས་པ་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚོགས་དེ་གཉིས་བསགས་ཏེ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ནས་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའི་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་པར་ཤོག་ཤིག །བྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དགེ་བ་
― DTG103_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིས་དེ་གཉིས་ཐོབ་པར་ཤོག་ཤིག །ཀླུ་ཡི་རྐྱེན་ཡིན་འཇིགས་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སྤངས་པ། །རིགས་པའི་ཀུ་མུ་ད་འདི་ཁ་འབྱེད་ཟླ་བ་ནི། །ཉེས་པའི་འབྱུང་གནས་རབ་རིབ་རྣམ་པ་རབ་བཅོམ་ནས། །བློ་གྲོས་མི་ལྡན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་གྲགས་པས་མཛེས། །ཆོས་ཉིད་དང་ནི་མི་འགལ་གང་འཇུག་པ། །དོན་དེ་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱང༌། །དེ་ལ་ཉེས་ཞེས་སངས་རྒྱས་མི་གསུང་ཕྱིར། །བདག་གིས་ཡང་དག་རྟོགས་ལ་དོགས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་འཛེམ་སྤངས་གུས་བྱས་ཏེ། །རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་འདི་རྣམ་པར་ཕྱེ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་འདིས། །འགྲོ་བ་མ་ལས་ཐུབ་དབང་མྱུར་གྱུར་ཅིག །རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐག་པ་ཆེན་པོ་དབུ་མའི་སློབ་དཔོན་ཡུལ་ས་མ་ཏ་ནས་སྐྱེས་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྟོག་གེ་ངན་པར་སྨྲ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མུན་པ་མང་པོ་རྣམ་པར་འཇོམས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཀའ་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྣང་བར་གྱུར་ན། གནས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚ་བས་གདུངས་པའི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་བསིལ་བར་མཛད་པའི་ཟླ་བ་འོད་ཟེར་དྲི་མ་མེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་མཛད་པའི་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང༌། ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།
ཟླ་བ་གྲགས་པ།
― DTG103_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བོ་དྷི་ས་ཏྭ་ཡོ་ག་ཙ་ར་ཙ་ཏུ་ཤ་ཏ་ཀ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་
― DTG103_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་གི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་འདོད་པས་དེའི་སྤྱི་དོན་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ལས་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་རིམ་གྱིས་དོན་དམ་སྟོན་གྱུར་བ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བཞིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མི་རྟག་པའོ། །གང་དག་མི་རྟག་པ་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གང་དག་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་དག་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་གཙང་བའོ། །གང་དག་མི་གཙང་བ་དེ་དག་ནི་དོར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་འོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་བདག་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་དྲུག་པས་ཉོན་མོངས་པ་དཔྱད་དོ། །བདུན་པས་ནི་ཡུལ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཡུལ་དཔྱད་དོ། །ཡུལ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་ཤིང་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་དོན་དམ་པ་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཉན་པར་འདོད་པའི་སློབ་མའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་སུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་
― DTG103_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པའི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་འདི་ད་ལྟའི་སྙན་དང་གས་མཁན་གྱིས་རྣམ་གཉིས་བྱས། །བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་དེ་ནི་ད་ལྟའི་སྙན་དང་གས་མཁན་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོང་གིས་ཇི་ལྟར་བཀོད་པ་ཕྱེ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ཏེ། གཅིག་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་བརྒྱ་པ་ཉིད་དུའོ། །གཞན་ནི་རྩོད་པ་བརྒྱ་པ་ཉིད་དུའོ། །ད་ནི་བདག་གིས་གཅིག་ཏུ་དེ་རྣམས་དབྱེ་བར་བྱ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་དེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བདག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་དང་བཀོད་པ་སྔ་མ་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་པར་འགྱུར་ལ། དེས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མཐའ་དག་བླངས་པས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ་འདི་ནི། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་སློབ་མར་གནང་བར་འདོད་གྱུར་པ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡི་དེ་ཉིད་ལུགས་ལས་ལུགས་གཞན་མིན། །འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ་ནི་སིངྒ་ལའི་གླིང་དུ་འཁྲུངས་པ་སིངྒ་ལའི་གླིང་གི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཞིག་སྟེ་མཐར་རྒྱལ་ཚབ་བོར་ནས་དེ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང༌། དེ་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་ལྟར་འོངས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་འདིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་བྱས་ནས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེའི་གཞུང་ལུགས་སོ་སོར་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་བབ་ཅོལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་འདི་ནི། །བཞི་སྒྲ་མི་མངོན་བྱས་པ་དང༌། །རྟོག་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །བརྒྱ་པ་ཞེས་བྱར་བརྗོད་པ་སྟེ། །འཛིན་པའི་ཆོས་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སོ། །དང་པོའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་
― DTG103_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་དང། རྟོག་པ་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བ་ཡིན་ལ། འཛིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འཆོས་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཏེ། བཞི་ཡང་དེ་དག་ཡིན་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སྐྱོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་རྟོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་སླ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ལ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མངའ་བདག ། རང་ཉིད་འཆི་བདག་བྱེད་པོ་མེད། །ཡོད་དེས་རྣལ་བཞིན་གཉིད་ལོག་ན། །དེ་ལས་མ་རུངས་གཞན་ཅི་ཡོད། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་འདི་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་བ་ཁོ་ནར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྩོམ་པར་སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང༌། །འགགས་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་བཅོས་དབུ་མའི་རྩ་བ་ལས་ཐོག་མར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་བརྗོད་པར་མཛད་ལ། བསྟན་བཅོས་འདི་ཡང་བསྟན་བཅོས་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེ་བཙུན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལོགས་སུ་བསྟོད་པ་བརྗོད་པ་ཉེ་བར་མ་བཀོད་དོ་ཞེའོ། །འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དག་རེ་རེ་ལ་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་འབངས་ཀྱིས་སྦྱར་བའི་དཔེ་རྣམས་འདོན་པ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་རྒྱུར་བྱས་ནས་གདགས་པའི་གང་ཟག་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེར་འཇིག་ཅིང་རབ་ཏུ་འཇིག་པས་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གསུམ་སྟེ། །རང་གི་དོན་ལ་ཥན་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་པོ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གམ། གང་ཀླུའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། མི་དང་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་
― DTG103_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འཆི་བདག་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་བྱ་བ་ལ་མངའ་བཙན་པའི་ཕྱིར་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་འདིའི་མངའ་བདག་གོ །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཆི་བདག་གི་བདུད་ཕམ་པར་མཛད་པ་ལ་འཆི་བདག་གི་བསྙེངས་པ་མི་མངའ་ཞིང༌། དེས་བསྟན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་འོད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྦྱང་བར་བྱས་ཤིང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྒ་ཤི་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཆི་བདག་གི་འཇིགས་པ་མེད་མོད་ཀྱི། གང་ཞིག་འཕངས་པའི་ལམ་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ཤིང༌། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འདི་ཉིད་དུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་འཆིང་བ་ལས་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ་བ་དེ་ནི་འཆི་བདག་དོན་པོ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་གང་ལ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་ཡང་བདག་པོ་རང་ཉིད་འཆི་བདག་གི་རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱིས་རབ་ཏུ་མ་སྦྱར་བ་དང༌། གཞན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆད་པ་གཅོད་པར་བྱེད་པ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་གཞན་དག་གིས་སླར་བཟློག་ཏུ་མེད་པ། རལ་གྲི་རྣོན་པོ་གདེངས་པ་ལྟར་སྲོག་གཅོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡོད་པ། གསོན་པ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་དེས་འཆི་ལྟས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ལྟར་རམ་སྐྲའམ་གོས་ལ་མེ་ཤོར་བ་ལྟར་བྱས་ཏེ་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་པས་དེ་ཕྱིར་བཅོ་བ་དག་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བྱ་བ་བྱས་པ་ལྟར་འཆོས་ཤིང་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་པར་རྣལ་མ་བཞིན་གཉིད་ལོག་ན་ནི། དེ་ལས་མ་རུངས་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གང་ཟག་བག་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལས་ཆེས་མཆོག་ཏུ་མ་རུངས་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་འཆི་བདག་གི་ཆད་པའི་དཀྱིལ་ན་གནས་བཞིན་དུ་རྣལ་མ་བཞིན་དུ་གཉིད་ལོག་ཅིང་དེའི་ཕྱིར་བཅོ་བའི་ཆོ་གར་འཕགས་པའི་ལམ་མ་བསྐྱེད་པ་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཆད་པ་དྲུག་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འཆི་བདག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གནས་པས་ནི་གོར་མ་ཆག་པར་བག་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། མར་མེ་འདེགས་པས་རབ་ཏུ་བཀྱོན་
― DTG103_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱས་པའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་གྲོང་དུ་བསྡད་པའི་མི་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོས་རི་མོ་ཆེར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་བློན་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་མར་མེ་འཛིན་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་རྒྱལ་པོ་སླས་དང་འཁོར་དང་བཅས་པ་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་རི་མོ་ཆེར་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང༌། སེམས་མགུ་བར་མ་བྱས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་ཅི་ནས་བློན་པོ་གསོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ལོག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་ལ་དེས་ཀྱང་རང་གི་རྒུད་པ་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་གུས་པ་དང་ལྡན་པས་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ནན་ཏན་དུ་བྱས་པར་གྲག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཆི་བདག་གི་རྒྱལ་པོ་གནོད་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ལམ་བཟང་པོ་ནོར་ནས་འབྲོག་དགོན་པ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་བག་མེད་པས་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་གྲོང་ཞིག་ཏུ་ཡིད་བརྟན་པར་བྱས་ཏེ་བཅོམ་ཞིང་ཤི་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་གྱི་གྲོང་འཆི་བདག་གི་ཆད་པ་ཉེ་བར་བག་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག་སྡོད་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འཆི་བདག་གིས་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཤེས་པས་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་བྱ་དགོས་ཏེ། བག་ཡོད་བདུད་རྩིའི་གནས་ཏེ་བག་མེད་པ། །འཆི་བའི་གནས་སུ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མངའ་བདག་འཆི་བདག་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་དེ་བས་ཆེས་སྔར་དེ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་པོ་བྱ་བ་གསོན་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་པ་ལས་ན་དེའི་བར་དུ་འཆི་བདག་ལ་མི་འཇིགས་ཏེ། སྐྱེས་པ་ཙམ་ལ་འཆི་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གསོན་པ་ལ་ནི་འཆི་བདག་གི་འཇིགས་པ་ཕྱིར་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འཆི་བའི་དོན་དུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། འཆི་བར་བྱ་ཕྱིར་སྐྱེས་གྱུར་ཅིང༌། །གཞན་དབང་འགྲོ་བའི་ངང་ཅན་ལ། །འཆི་བ་བྱ་བ་ལྟར་སྣང་སྟེ། །གསོན་པ་བྱ་བ་མིན་ལྟར་རོ། །རྒ་ཤི་
― DTG103_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་འཆི་བའི་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས། འཆི་བའི་ཆེད་དུ་དང་པོ་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ན། འཆི་བར་བྱ་ཕྱིར་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང༌། །འཆི་བདག་དང་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་རྒུད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་དབང་མེད་ཅིང་འཆི་བའི་ལམ་ན་གནས་པའོ། །རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་གཤེད་མ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མྱུར་དུ་འཆི་བདག་གི་ཐད་དུ་བཀྲི་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བའི་ངང་ཅན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གསད་པར་བྱ་བའི་མགོ་བོ་གཅོད་པ་ལྟར་མཐར་ཡང་འཆི་བས་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་རྣམས་སུ་དེའི་དོན་ཁོ་ནར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་འཆི་བ་བྱ་བ་ལྟར་མཐོང་གི་གསོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་ཞུགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་ཡང་གསོན་པ་ལ་རེ་བས་བདག་ཉིད་བསླུ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའོ། །འདིར་མིའི་དཔའ་བོའི་ཐོག་མའི་མཚན་མོ་ནི། །གང་ནས་འཇིག་རྟེན་མངལ་ན་གནས་འགྱུར་བ། །དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དེ་ནི་ཉིན་རེ་ཞིང༌། །འགྲོས་བཤོལ་མེད་པར་འཆི་བདག་དྲུང་དུ་འགྲོ། །ཞེས་བཤད་དེ། ཞག་བགྲངས་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་ཉ་དང༌། རྔ་མོ་ལ་ཞོན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་མོ་དང༌། གཤེད་བྱེད་མོ་བསླང་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་གཏུམ་པོ་མ་རུངས་པ་སྙིང་རྗེ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བགྲངས་བའི་ཞག་ལ་འོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངགས་པའི་ཕོ་ཉའི་བྱ་བ་ནི་འོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་འདུག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེས་པའི་བྱ་བ་ཡང་འཆི་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གསོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་གསོན་པ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དཔེར་ན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་མོ་ཞིག་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ་ཁྱིམ་སྒོ་ན་འདུག་པའི་རྔ་མོ་ལ་འགོམ་པར་ཞུགས་པ་དང༌། རྔ་མོ་དེས་འདི་ནི་རྐྱེན་བུ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཏེ་ལངས་ནས་ཆས་ཤིང༌། དེ་ཡང་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་འཆི་བའི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། འཆི་བ་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་གསད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཤེད་བྱེད་བསླང་བ་དང༌། གཞན་གསོད་པར་མ་ནུས་པས་སློང་བ་པོ་དེ་ཉིད་བསད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་
― DTG103_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་གནས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འཆི་བ་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་གསོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གསོན་པ་ནི་སློང་བ་པོ་གསོད་པར་བྱེད་པ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིར་འཆི་བ་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་གསོན་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེང་སང་ན་མི་རྣམས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ་ཡིན་ལ། བདག་གི་དང་པོ་ལོ་བཅུ་དྲུག་ནི་འདས་ལ། བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱས་ཏེ་ཕྱིས་འཆི་བདག་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསོན་པོའི་དུས་རིང་པོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གསོན་པའི་རེ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་དུས་ཐུང་དུ་ལྟར། །མཐོང་ཞིང་མ་འོངས་གཞན་དུ་ན། །ཁྱོད་མཉམ་མི་མཉམ་ལྟར་སེམས་དེ། །གསལ་བར་འཇིགས་པའི་འོ་དོད་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆེས་ཉུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ནས་ཡིད་བག་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་འདས་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་པ་དང་འདྲའོ།། ཇི་ལྟར་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་འོངས་པའི་དུས་ཐུང་བའམ་རིང་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་ཡང་ཐུང་བའམ་རིང་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཐུང་བ་དང་རིང་བ་ཉིད་ནི་མ་འོངས་པའི་ཐུང་བ་དང་རིང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཐུང་བ་དང་རིང་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་པས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་དག་མཉམ་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ། གང་འདས་པ་ཁོ་ན་ཐུང་གི་མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་མཉམ་པར་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་བསམ་པ་དེ་ནི་གསལ་བར་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་རིང་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལས་ཡིད་བརྟན་པར་མི་རིགས་ཏེ། འདིས་འཆི་བདག་གི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་གྱུར་པར་རིགས་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་
― DTG103_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལྟ་བའི་བྲམ་ཟེ་དང༌། འཇིགས་ནས་བསྟན་པའི་ང་རོ་འདོན་པ་བཞིན་ནོ། །གྲོང་གི་ཁང་མིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་དོན་མཐུན་བྱེད་པ་རྡལ་གཅིག་གིས་མཚན་མོ་བསྡད་ནས་ཕྱོགས་དང༌། ཕྱོགས་སུ་བཤད་པ་བཏང་སྟེ་ནང་པར་སྔ་བ་ཉིད་དུ་དོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་གཉིད་ཀྱིས་བོར་བ་ལ་ཁང་པ་དེ་སྐྱོང་བ་ཞིག་གིས་འོངས་ཏེ་བླངས་ནས་བླུན་པོ་སྨད་པའི་གནས་དག་ཇི་སྲིད་མ་བསྟུན་གྱི་བར་དུ་ལ་མར་བཤད་བ་སོལ་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ནས་དེ་དག་རང་རང་གིས་བཤང་བ་བཏང་བ་སེལ་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པར་གྲག་སྟེ། བྲམ་ཟེ་དེ་དག་ནི་མི་གཙང་བ་ཡང་བདག་གིར་འཛིན་པར་ཞུགས་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཐབས་ཀྱིས་བཤད་བ་སེལ་དུ་བཅུག་ལ། ཇི་ལྟར་དེ་དག་བཤང་བ་མི་གཙང་བར་མཚུངས་ཀྱང་འདི་ནི་བདག་གི་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་མཉམ་པར་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཐུང་བ་དང་རིང་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅད་དུ་མེད་པར་མཉམ་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐུང་བ་ཟད་ལ་རིང་བ་ལུས་སོ་སྙམ་དུ་མི་མཉམ་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དཔེར་ན་ལམ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞུགས་པ་ཞིག་རྐུན་པོའི་ཚོགས་ཉེ་བར་གནས་པས་འཇིགས་བཞིན་དུ་ཡང་མི་འཇིགས་པ་སྐད་དུ་སྨྲས་ཤིང༌། དེས་འཇིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་སོང་ངོ༌། །མང་པོ་ནི་ལུས་སོ་ཞེས་འཆི་བའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པར་སྨྲ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་དབུགས་ཕྱུང་བར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་མ་འོངས་པ་ལ་རིང་པོ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་མི་རིགས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཆི་བ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་དེ་ལས་སྐྲག་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ལས་བརྩད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དག་ལའང་སྤྱི་ཐུན་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་འཆི་བའི་འཇིགས་མེད་ན། །གཅིག་ལ་གནོད་གང་དེ་ཕྲག་དོག །སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་འགྱུར་རམ། །གལ་ཏེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་
― DTG103_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པས་གཞན་ལ་མི་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མི་བཟོད་པའི་རྟེན་ཕྲག་དོག་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇོམས་ཤིང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་ལྷགས་པ་ལས་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་ཡིད་བརྟན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མེས་བསྲེགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བསྲེག་བྱ་འཇོམས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཕྲག་དོག་མེད་པར་འཇོམས་པ། ཡུལ་ཡང་དག་པར་ལྷགས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཡང་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཡིད་བརྟན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ཕྲག་དོག་གིས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བླ་ལྷག་སྲིད་ཀྱི། ཕྲག་དོག་གི་དངོས་པོ་ཡུལ་ཡང་དག་པར་ལྷགས་པས་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྲག་པའི་གནས་སུ་མཁས་པའི་སྐྲག་པ་ཉིད་རིགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། གྲོང་པའི་དཔྱ་དབུལ་བ་དང་ཆོམ་རྐུན་གྱི་དེད་དཔོན་གསད་བྱ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གྲོང་པ་རྣམས་དཔྱ་དབུལ་བའི་དུས་སུ་ཐོག་མར་གང་གཟུང་བ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་གཟུང་བའི་ཚེ་ན་ནི་མ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་འཆི་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྲག་དོག་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཆོམ་རྐུན་གྱི་དེད་དཔོན་གསད་པར་བྱ་བ་སང་གསད་པར་བྱ་དགོས་ཞེས་བཀའ་ལུང་སྩལ་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཕྲག་དོག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་ལ་བཀའ་སྩལ་ན་ནི་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་དག་གསད་པ་དེ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཀྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་འཆི་བ་ལ་མི་འཇིགས་ཤིང། འགའ་ཞིག་འཆི་བས་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་གསོ་དཔྱད་དང་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དག་གིས་དུས་རེ་ཞིག་རྒ་བ་དང་ན་བའི་གནོད་བ་ཉེ་བར་ལྷགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཟློག་སྟེ། དེས་བྱས་པའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པས་འཆི་བ་ལ་
― DTG103_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མི་འཇིགས་པ་དེ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ནད་བཅོ་རྒ་པ་གསོ་བྱ་དེས། །དེ་དག་ལ་ཁྱོད་མི་འཇིགས་མོད། །ཆད་པ་ཕྱི་མ་བཅོར་མེད་པས། །ཁྱོད་ཆེས་གསལ་བར་དེ་ལ་འཇིགས། །ནད་བཅོས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒ་བ་གསོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལ་ཁྱོད་མི་འཇིགས་ལ་རག་མོད། འཆི་བ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་བཟློག་པ་པོ་མི་སྲིད་པས་ཁྱོད་ལ་དེ་ལ་འཇིགས་པ་ཡོད་པར་ཆེས་གསལ་ལོ། །ཆད་པ་ཕྱི་མ་དེ་ནི་བཅོས་སུ་མེད་པ་ཞིག་སྟེ། སྲོག་མཐར་བྱེད་པའི་འཆི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་བཅོས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིགས་པར་བྱ་དགོས་པས་རྒ་བ་དང་ན་བའི་བཅོས་ཀ་ཙམ་ལ་རེ་བའི་སྒོ་ནས་ཁྱོད་བདག་ཉིད་སླུ་བར་མི་རིགས་ཏེ། བློན་པོ་རེངས་པ་བཞིན་དང༌། ཁྲུས་མཁན་དང་རྒྱལ་པོའི་ན་བཟའ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་བློན་པོ་རེངས་ཤིང༌། དེས་དེ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དམག་མངགས་པ་དང་དེས་དེ་འབུལ་གྱིས་བཅོས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་གཞན་བཏང་བ་དང༌། དེ་ཡང་ཁོ་ན་ལྟར་བཅོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་རང་ཉིད་གཤེགས་པ་དང༌། དེས་བཅོས་སུ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དག་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཁྲུས་མཁན་ཞིག་ཁྱིམ་ཁོལ་གྱི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་གོས་དག་ཆུད་གསན་ནས་ཐབས་ཀྱིས་བསྟུན་པར་བྱེད་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ན་བཟའ་ཆུད་གསན་པ་དེའི་ཚེ་ན་སླར་བསྟུན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ན་བཟའ་བརླག་པ་དང་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་དག་རྒྱལ་པོ་མཐར་འགྲོ་ཞོན་ཆད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ན་བཟའ་ཆུད་གསན་ནས་སླར་བསྐྱལ་བར་མི་ནུས་པས། ལུགས་མཐུན་ཁྱབ་འཇུག་ལ་དགྱེས་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་བུ་མོ་གནག་ཁྲུས་འགྲམ་དཀྲིགས་ཤིང༌། །གང་གཱའི་དོ་ཟླ་གོ་ད་ཝ་རིའི་ཀླུང་ཞེས་རྣམ་པར་གྲགས་པར་གྱུར་བ་གང༌། །དེ་ལ་ད་ལྟ་སྤྲིན་དུས་བྱོལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་གླང་ཆེན་དབང་མྱོས་པའི། །མཆེ་བའི་གཏུན་ཤིང་གིས་དཀྲུགས་བསླང་བའི་རྡུལ་རྣམས་ཀྱིས་ཆབ་དངས་པ་ཡོངས་མ་མཆིས། །ཞེས་ཞུ་གསོལ་བྱས་པར་གྲག་གོ །འཆི་བདག་ནི་དེ་ལྟར་ཞུ་བས་བཅོས་སུ་ཡོད་པ་
― DTG103_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མ་རིག་པའི་དགྲ་བོ་ཞེ་སྡང་དྲག་ཕོ་འབྱུང་བ་ཅན་དང་འདྲ་བར་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལ་ཡིད་དབྱུང་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་ངེས་པར་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་མཐུས་ངེས་པར་ལྡོག་ཏུ་མེད་པ་འདི་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ད་ལྟར་ངེས་པར་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གསད་པར་བྱ་བའི་ཕྱུགས་རྣམས་ལྟར། །འཆི་བ་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་ཞིང༌། །གཞན་ཡང་འཆི་བ་སྣང་འགྱུར་ན། །ཁྱོད་ལ་འཆི་བ་དག་འཇིགས་ཅིས་མེད། །གལ་ཏེ་འཆི་བ་འདི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་སྣང་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་འཆི་བར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་བྱིངས་ཆེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་མ་ཞིག་ནི་ཤི་ཟིན་ཞིང་འཆི་བཞིན་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཆི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་ཐུན་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གསད་པར་བྱ་བའི་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱི་འཆི་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ལ། གཅིག་གིས་ཅིག་ཤོས་འཆི་བ་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པས་རྒྱུ་གང་གིས་ཁྱོད་ལ་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་མི་སྲིད་དེ། དེ་མ་དམིགས་པ་དང་དེ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པ་ཞིག་ན། གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཁྱོད་ལ་མི་སྲིད་དེ། འཆི་བདག་གདོལ་བ་གསོན་པའི་ལམ་བཀག་ནས་མདུན་ན་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་བག་མེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། བག་མེད་པས་ཕྱུགས་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བསྲོགས་པའི་ཕྱུགས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བཤའ་རིའི་ཕྱུགས་རྣམས་འཆི་བར་མཚུངས་བཞིན་དུ། གང་གི་ཚེ་ཤན་པས་ཕྱུགས་གཅིག་གསད་པའི་ཕྱིར་ཁྲིད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་དག་སོ་གསོད་པར་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བསྲོགས་པའི་ཕྱུགས་ལྟར་འཆི་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་གཅིག་འཆི་བ་དེའི་ཚེ་བྱིས་པ་གཞན་རྣམས་རྣལ་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་
― DTG103_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གལ་ཏེ་འཆི་བ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་མོད་ཀྱིས། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་དུས་མ་ངེས་པས་དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་འཇིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྟོན་བརྒྱའམ་སྟོང་ན་འཆིའོ་ཞེས་ངེས་པར་མི་ཟིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་གུས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། དུས་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བདག་རྟག་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི། །ནམ་ཞིག་དུས་ན་འཆི་བདག་གིས། །ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །འདིར་དུས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ན་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་མེད་པས་བདག་ཐེར་ཟུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འཆི་བའི་དུས་ལ་ངེས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པར་བྱ་དགོས་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆེར་བླུན་པ་ཉིད་དེ། འདིར་དེད་དམ་དེང་སོང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དུས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཁྱོད་ལ་འཆི་བདག་ཉེ་བར་ལྷགས་ནས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནས་རང་ཉམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསོན་པའི་དུས་རིང་བར་རེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་དོར་ནས། འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱས་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱ་བར་རིགས་ཏེ། སྲིན་པོ་བ་གའི་ཟ་རེས་ལ་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གང་ཟག་གི་ཡུལ་ལ། སྲིན་པོ་བ་གའི་བཟའ་བའི་ཆེད་དུ་གང་ལ་རེས་འོང་བ་དེ་ཉིད་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་འཆི་བ་ངེས་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དཔའ་བོ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་སྙན་པ་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་ཞིང༌། གཡུལ་ངོ་མཚོན་ཆ་རྣོན་པོ་བབས་པས་ཉམ་ང་བར་གྱུར་པར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་རྣམས་ནི། རང་གི་བརྟན་པའི་གདེང་གིས་གཞན་གནོད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ནི་སྔར་མ་ཁོ་ན་ལ་མི་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དཔའ་བོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མ་འོངས་པ་ཡི་དོན་ལྟ་ཞིང༌། །གསོན་པ་ཟད་པ་མ་ཡིན་ན། །བདག་ཉིད་འཚོང་ལ་བདག་ཉིད་ནི། །ལྡན་ཞེས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ། །འདིར་ཁྱོད་སྲེད་པས་ཚེ་
― DTG103_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིའི་མ་འོངས་པའི་དོན་རྣམས་གཅིག་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ལྟའི། གང་གི་ཆེད་དུ་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དོན་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གསོན་པ་དེ་ཟད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རང་གི་སྲོག་འཚོང་བར་བྱ་བས་མ་འོངས་པའི་དོན་རྣམས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་བདག་འཚོང་བ་ཁྱོད་ལ་བདག་གི་རིག་གོ་ཞེས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་སྟེ། སུ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། རྨོངས་པ་ཁོ་ན་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་སྲོག་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ན་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའི། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོང་པའི་བུ་དང༌། ཕས་བཙོངས་པའི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཚོང་པའི་བུ་ཞིག་ལ་ཆགས་འབྲེལ་མང་བ་ལ། དེས་ཀྱང་ཕར་ཆགས་པ་ཁོ་ནར་བལྟས་ཀྱི་ཚུར་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཆགས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་དགོད་སྐྱོ་བྱས་ནས་དེ་ཕོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་བྲམ་ཟེ་ཞིག་ལ་བུ་གསུམ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེས་མུ་གེའི་དུས་སུ་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་ཡུའུ་བུ་གཅིག་བཙོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་རྒྱལ་བུ་ཞིག་གིས་ཐོས་པར་གྱུར་ཅིང༌། དེས་འོངས་ནས་བསླངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཕས་བུ་ཐུ་བོ་བཟུང་ལ། མས་ཐ་ཆུངས་བཟུང་ངོ༌། །དེ་ནས་འབྲིང་པོས་རྒྱལ་བུ་ལ། །ཐུ་བོ་ཕ་ཡིས་བཙོང་བྱ་མིན། །ཐ་ཆུངས་མ་ཡིས་མ་ཡིན་པས། །འབྲིང་པོ་བཙོངས་པར་གྱུར་སྙམ་གྱིས། །རྒྱལ་བུ་ཁོ་བོ་བཀྲི་བར་མཛོད། །ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་དྲང་སྲོང་ཕྲུ་གུ་འབྲིང་པོ་དེས་རང་གིས་རང་བཙོངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གླ་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་བཙོངས་ནས་བདག་སྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ནོར་གྱི་དོན་དུ་སྲོག་གཏོང་བ་སྨད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་རང་གི་སྲོག་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་དག་ལ་ཡང་སྤྱད་པར་འོས་སོ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་གཏའ་མར་གཞག་བྱ་སྟེ། །སྡིག་ལས་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་བྱེད། །ངེས་པར་ཁྱོད་ནི་མཁས་རྣམས་ལྟར། །བདག་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བར་ཟད། །འདིར་ཇི་ལྟར་ཆང་ལ་དགའ་བ་ཁ་ཅིག་ཆང་ཁོང་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་གཏར་བཅུག་ནས་མྱོས་པར་གྱུར་བའི་ཁུ་བ་ཁོ་ན་འཐུང་གི །བདག་ཉིད་
― DTG103_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཀྲེན་པ་ལས་གྱུར་པའམ། གཞན་གྱི་དབང་ལས་གྱུར་པ་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་པའི་ཡུལ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ལ་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ལ་རྩིས་མེད་པར་བྱས་ཏེ་དེར་བདག་ཉིད་གཏར་བཞག་ནས་སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར། འདི་ནི་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པས་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པས་སྡིག་པ་མི་བྱ་སྟེ། སྨད་འཚོང་མས་གཡོན་ཅན་བཙོངས་པ་དང༌། ཆང་གིས་མྱོས་པ་བཟུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཡོན་ཅན་ཁ་ཅིག་གིས་སྨད་འཚོང་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་འཇོ་བྱས་པར་གྱུར་ལ། དེར་སྔར་བསགས་པའི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ཟད་པས་དེ་ལ་ཅི་ཡང་མ་བྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །ནམ་ཞིག་ན་དེ་ལས་དེའི་བུ་གཉིས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ལ། དེ་དང་ཧ་ཅང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན་ཚོང་དཔོན་འགྲོན་པོ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེས་གཡོན་ཅན་ལ། ཡུ་བུ་གཉིས་ལ་བུ་གཞན་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱིས། བགོད་སྐྱོའི་ཕྱིར་ཚོང་པ་གཞན་དག་འགྲོན་པོའི་ལག་ཏུ་བྱིས་པ་གཉིས་བཙོང་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚོང་པ་རང་གི་ཡུལ་དུ་ཆས་པ་དང༌། སྨད་འཚོང་མས་གཡོན་ཅན་ལ་ངས་སོང་སྟེ་ཚོང་པ་འགྲོན་པོའི་ཁྱིམ་དུ་གཏེའུ་མར་བསྡད་ཀྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱིས་པ་གཉིས་པ་ལོང་ལ་ཆུང་ཤོས་ལ་ཁྲུས་ཀྱིས་ལ་ཟར་ཆུག་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། གཡོན་ཅན་གྱིས་ང་འགྲོན་པོའི་ཁྱིམ་དུ་གཏེའུ་མར་བསྡད་ཀྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱིས་པ་གཉིས་ཁུག་ལ་ཐ་ཆུངས་ཁྲུས་བྱེད་དུ་ཆུག་ཅིག་ཟར་ཆུག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱའོ་ཞེས་ཏེ་དེས་བྱིས་པ་གཉིས་ཁྲིད་ནས་ས་ཕྱོགས་ལྐུག་པ་ཞིག་ཏུ་བསྡད་པས་ཉི་མ་གཉིས་པ་ལ་ཚོང་པ་འགྲོན་པོས་གཡོན་ཅན་དེ་བཅིངས་ནས་རང་གི་ཡུལ་དུ་སོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་རང་གིས་རང་གཏར་པ་ཞག་ནས་སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་དེ། དེའི་རྣམ་
― DTG103_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྨིན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མི་ནོར་མེད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཆང་ཁང་དུ་ཕྱིན་ཏེ། རིན་སྦྱིན་པར་བྱ་ཡིས་ཞེས་ཏེ་ཆང་མང་པོ་འཐུངས་ལ། དེ་ཡང་ཡོད་པར་མ་གྱུར་པ་དང༌། དེས་དེ་བཟུང་ནས་ཅོ་དྲིས་པར་གྱུར་ཏོ། གང་ཞིག་རིང་དུ་གསོན་དུ་རེ་བས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་རང་གིས་རང་བཙོངས་ནས་སྡིག་པའི་ལས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པས་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆེད་དུ་བདག་ཉིད་གཏར་འཇོག་པ་དེ་ལ་སླར་བརྩད་པར་བྱ་སྟེ། སུ་ལའང་གསོན་པ་ཞེས་བྱ་བ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལས་གཞན་མེད། །སྐྱེ་བོས་དེ་ངེས་མི་རིག་པ། །དེས་ན་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་དཀོན། །དམིགས་པ་ལས་མྱུར་དུ་འཕོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་རྟོགས་པར་ཧ་ཅང་ཡང་མི་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེ་ཨ་ལ་སོགས་པའི་ཡིག་འབྲུ་རྣམས་ཆེས་སྐྱེན་པར་བརྗོད་པ་ན། ཡིག་འབྲུ་རེ་རེ་ཞིང་དུས་དང་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་དང་དུས་དང་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རྟོགས་ལ། དུས་དང་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ལས་ཀྱང་སེམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་འགྲིབ་བའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་ལ། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ་འདའ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐད་ཅིག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ལ་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་སུ་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པའི་གསོན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ན་ཁ་ཅིག་དག་ཡུན་རིང་དུ་གསོན་པ་རེ་བས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་ཡུལ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་
― DTG103_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་སྡིག་པའི་བྱ་བ་ཁས་བླངས་ནས་ཡུལ་ཉེ་བར་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་རིགས་ན་འཇིག་རྟེན་ཅི་སྟེ་སྤྱོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་བྱེ་བྲག་ཆེས་མང་པོས་ཐ་དད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་འདིའོ། །དེ་ཉིད་བདག་གོ་ཞེས་འདྲ་བས་བློ་ཕྲོགས་པས་གཅིག་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྐྱེ་བོ་སྐད་ཅིག་མར་མ་ངེས་ཤིང་གསལ་བར་མི་རིགས་པས་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་བདག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་རྙེད་པར་དཀའོ། །གང་ཞིག་བདག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་མ་ཚང་བས་སྡིག་པའི་ལས་ལ་མི་འཇུག་པར་སྤྲོས་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་སྡིག་པའི་བྱ་བ་ལ་གཞོལ་བར་འཇིག་རྟེན་ན་བདག་ཤེས་པ་དཀོན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་བདག་གི་རང་བཞིན་སོ་སོར་བརྟག་པ་ལ་རྟག་ཏུ་ཆོས་གུས་བས་འབད་པར་ནུས་སོ། །ཆུ་ཀླུང་དུ་ལྷུང་བའི་གོས་ཚོལ་བ་བཞིན་དང༌། ལྷའི་བུ་འགྲོ་མགྱོགས་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གོས་ཆུ་ཀླུང་དུ་ལྷུང་བ་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་བཞིན་དུ་ཡང་ས་དེ་ཉིད་དུ་ཚོལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་མི་ཤེས་པ་ཡང་ན་ཚོད་འདས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཉིད་བྱིས་པ་ཁོ་ནར་བལྟའོ། །ཡང་དཔེར་ན་ལྷའི་བུ་འགྲོ་གྱོགྶ་དག་གི་འགྲོས་ནི་ས་བླ་བའམ་བར་སྣང་ལ་སྤྱོད་པའི་ལྷ་ཡང་རུང་སྟེ་སུས་ཀྱང་ཐུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པའི་གསོན་པ་ལས་ཆེས་ཆུང་བའི་དུས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གསོན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ཚེ་རིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཉིད་གསོན་པ་ལ་དགའ་ཞིང༌། །རྒན་ཉིད་ལ་ཁྱོད་མི་དགའ་ན། །ཨེ་མ་ཁྱོད་སྤྱོད་སྐྱེ་བོ་ནི། །འདྲ་ལ་དམ་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར། །འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཉམས་པ་མེད་པར་ཡུན་རིང་དུ་གསོན་པ་ལ་དགའ་བ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཚེ་རིང་པོ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ། གཉེར་མ་དང་མགོ་སྐྱེ་བ་དང་འགྲོལ་བའི་རྒན་པོ་ཉིད་ལ་ནི་
― DTG103_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ལོག་འདི་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཁྱོད་དང་འདྲ་བའི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ན་ལ་དམ་པ་ལྟར་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒ་བ་ལ་རྣམ་པར་སྡང་བས་རྒྱུན་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་ཞུགས་པའི་རྒན་པོ་ལ་གཞོན་ནུས་བཞད་གད་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །མི་རྒན་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་ཞུགས་པ་ལ་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཀྱིས་རྒད་པོ་ཁྱོད་གཟུགས་ངན་ནོ་ཞེས་བཞད་གང་དུ་བྱེད་ཅིང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་དུ་གསོན་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་རྨོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ལ་དམ་པ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རིག་པས་གཞན་འཆི་བ་ན་གཞན་དག་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གང་ཞིག་རྒ་ཤི་ནི་མི་འདོད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་བུ་ལ་ཡོད་པར་མྱ་ངན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་རང་འཆི་ལ་མྱ་ངན་ན། །བུ་སོགས་རྣམས་ཕྱིར་ཅི་སྟེ་ཡིན། །རང་ཉིད་སྤྱོ་བྱ་སྨྲ་བོ་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྨད་མི་འགྱུར། །འཆི་བ་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །བདག་ཉིད་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེས་ནི་བྱ་བ་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་ཁོ་ན་ལ་མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས་པ་ན། བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་མྱ་ངན་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །རང་ཉིད་འཆི་བདག་ལས་འདས་པས་ནི་གཞན་ལ་འཆི་བདག་བབས་པ་ལ་སེམས་ནད་བྱ་བར་རིགས་ན། གང་ཞིག་སྐྱོན་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱོ་བར་བྱ་བར་གྱུར་ཅིང་གཞན་དག་ལ་དེ་སྨྲ་བ་པོར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྨད་པར་འོས་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང༌། ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས་པ་ཉིད་ལས་མི་ལྟོས་པར་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཁོ་ན་ལངས་མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན་རྒྱུ་གང་གིས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཡང་འཆི་བདག་བབས་པ་ངེས་པར་ཟིན་པར་བྱས་ཏེ།
― DTG103_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དབྱུང་བར་བྱའི། མྱ་ངན་ལྷུར་ལེན་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒྱུན་ཆད་པར་ནི་མི་བྱ་སྟེ། བྲམ་ཟེའི་བྲན་རྟགས་མཚན་བཏབ་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེའི་འབངས་རྨ་བྱའི་མདོངས་སྒྲོས་མགོ་ལ་མདོངས་རིས་བཏབ་པ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་བྲན་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱི། བདག་ཉིད་ལ་ནི་ང་འབངས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པར་བྱས་ནས་བུ་ལ་སོགས་པ་དུས་བྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བདག་ནི་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་མ་དྲིས་པར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཚེ་འགའ་ཞིག་མ་བཅོལ་བར། །རང་ཉིད་བུར་གྱུར་དེ་ཡི་ཚེ། །དེ་འགྲོ་དྲི་བ་མ་བྱས་པ། །རིགས་པར་མི་འགྱུར་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་མྱ་ངན་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་འདིར་འོང་བར་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་རང་ཉིད་བུ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་ང་རྒྱལ་དུ་སྤྱོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་འདོད་པ་དེའི་སྐལ་བ་མ་བགོས་པ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་འོངས་པའི་མ་དྲིས་པར་འགྲོ་བ་ལ་ནི་མི་རིགས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། རིགས་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་མྱ་ངན་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། གློ་བུར་དུ་འོངས་པའི་བུད་མེད་དེ་བཞིན་ནོ། །བུད་མེད་ཞིག་གློ་བུར་འོངས་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ན་གནས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཆུང་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ལ། གང་ནས་འོངས་པ་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །དུས་ཕྱིས་དེ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་སླར་ཡང་སོང་བར་གྱུར་ལ། དེ་དེའི་རྒྱུས་མྱ་ངན་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་གྱིས་དེ་གང་ནས་འོངས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་སམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་སོ། །སྨྲས་པ། གང་ནས་འོངས་པ་ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་འགྲོ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་མྱ་ངན་ཅི་སྟེ་བྱེད་ཅེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བླུན་པོ་
― DTG103_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་གང་ཞིག་གང་ནས་འོངས་བའམ་གར་འགྲོ་གཏོལ་མེད་བཞིན་དུ་བུ་ཤི་བ་ལ་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་དེ་མ་དྲིས་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ཡིག་འབྲུ་མེད་པར་འཛའ་བཤེས་དང་ཉེ་འབྲེལ་ལ་སྐལ་བགོས་མོད་ཀྱི་ཁྱོད་ནི། གཏི་མུག་ཕྱིར་ན་བུ་ཡི་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཟད། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པས་བསྟན་པའི་འགྲོ་བ་མ་རྟོགས་པས་ནི་རང་གི་མི་ཤེས་པ་ལ་མྱ་ངན་བྱའི་བུ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གིས་ན་མཛའ་བཤེས་རྣམས་ལ་སྐལ་བགོས་པ། དེའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འདི་ཡི་འགྲོ་བ་སྤྲོ་བ་ཉིད། །རྒ་བས་སྟོན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་འཁོགས་བཞིན་པ་ན་བྱེས་འགྲོན་ཡུན་རིང་པོ་འཇིག་པར་རྟོགས་པར་བྱས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་བསྒྲིམ་པར་བྱ་བར་ནུས་ཏེ། བུ་གཅིག་པ་ཁུར་ལ་ཆས་པ་བཞིན་ནོ། །བུ་གཅིག་པ་འགའ་ཞིག་གི་བུ་ཁུར་གྱི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཆས་ལ། དེའི་ཕ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱས་ཤིང་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་ལ་ཆོ་ངེས་འདེབས་པར་བརྩམས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་འབད་པ་བྱེད་ལ། བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་ཕྲད་ན་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་རྒ་བས་འདིའི་འགྲོ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་ལ་ཆེར་ཆགས་པ་ཉིད་ཕའི་མྱ་ངན་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཕ་ལ་བུ་སྡུག་པ། །དེ་ལྟར་དེ་ལ་སྐྱེ་མ་ཡིན། །བུ་ལ་ཕ་ལྟར་ཕ་ལ་བུ་དགའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུ་ཚ་རྣམས་ནི་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་བསྐྱེད་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལྷོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གི་བུ་ལ་སྲེད་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་མ་མཐོང་བར་གཞན་ལྟར་ཕ་ཅིག་ཅར་ཡལ་བར་དོར་ནས་རང་དགར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་སྲེད་པས་བུ་ལ་སོགས་པ་འོག་མ་དག་ཏུ་ལྷུང་བ་དེ་ལྟར་སྲེད་པས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གོང་དུ་ཕ་ལ་འཛེག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ན་སྲེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
― DTG103_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འཕེན་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པས་ཁྲིད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཆུ་ལྟར་ཐུར་དུ་འབབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་འོག་ཏུ་འགྲོ། །དེ་ཕྱིར་མཐོ་རིས་ཀྱང་རྙེད་དཀའ། །སྲེད་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་གྱེན་ལ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། རེ་ཞིག་མཐོ་རིས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའ་ན། ཐར་པ་ནི་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེའི་ཕྱིར་བླ་མ་ལ་གུས་པའི་ཆགས་པ་ལྷུར་བླང་བར་བྱའོ། །བུ་ལ་སོགས་པ་ཕ་ལ་ཉེས་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ངན་འགྲོར་གཞོལ་བས་མྱ་ངན་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི་དུས་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིང་ཀུན་ཆུད་ཟོས་པ་དང༌། དྲིལ་བུའི་སྐད་བཞིན་ནོ། །ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུང་ནས་ཤིང་ཀུན་ཉུང་ཟད་ཅིག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དྲངས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བརླག་པ་ན་ཐམས་ཅད་བརླག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དྲིལ་བུའི་སྐད་རིམ་གྱིས་གཏན་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཆུད་གཟོན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བཤིག་པས་མཐོ་རིས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའ་བར་འགྱུར་ན། ཐར་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གཞན་ཡང་མྱ་ངན་གྱིས་གནོད་པར་གྱུར་པ་འདི་ལ་རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ཁྱོད་ཀྱི་ཆགས་པས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་བུ་ལའམ། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་ཡིན་གྲང༌། །དེ་ལ་གང་ཚེ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ། །འགའ་ཡང་སྡུག་ཅེས་བྱ་ཡོད་མིན། །གང་གི་ཚེ་གང་ཞིག་གང་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དེ་ལ་སྡུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་ལ་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འགྱུར་ལ་རག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེ་ཚེ་ཆགས་པ་ཚོང་དང་ནི། །འདྲ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །འབའ་ཞིག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་ངའི་ངོར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བས་ཆགས་པ་བསྐྱེད་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལ་ལན་དུ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པར་བྱེད་པ་ན་ལག་རྗེ་ལུག་རྗེ་དག་གིས་ཚོང་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་ཆགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བུའི་མྱ་ངན་གྱིས་ཅི་བྱ།
― DTG103_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ཤི་བ་ལས་ལངས་པའི་རྒྱལ་པོའི་མྱ་ངན་བསལ་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་བུ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་པ་ཞིག་ཡོད་ལ་དེ་དུས་བྱས་པར་གྱུར་པ་དང༌། བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རེངས་སོ་ཞེས་སྙན་དུ་ཞུས་ཤིང་གསན་ནས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་བཀྱོན་པས་འཁྲུགས་ཏེ། དེ་གསད་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཤིའོ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེ་ལས་དགྱེས་ཤིང་ཀུན་ནས་དགའ་བའི་རྔ་བོ་ཆེ་ཡང་བརྡུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྡུག་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཆགས་པའི་འབྲེལ་པ་ནི་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བུ་ལ་ཕའི་ཆགས་པ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བྲལ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །མི་རྣམས་སྙིང་ནས་མྱུར་ལྡོག་སྟེ། །ཆགས་ལའང་སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བ་ཡིས། །མཚོན་པའི་མི་བརྟན་པ་ཉིད་ལྟོས། །ཆགས་པ་ལ་ནི་བརྟན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུན་མི་རིང་བ་ཁོ་ནར་བྲལ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བུ་ཤི་བས་བསྐྱེད་པའི་མྱ་ངན་ཆེན་པོ་ཡང་བྱ་བ་དང་འཇིགས་པའི་བྱ་བ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཡུན་མི་རིང་བ་ཉིད་དུ་མི་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་ནས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་འཆིང་བ་ལྷོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྡོག་པ་ནི་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ལ་ཡང་བརྟན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེས་བསྐྱེད་པའི་མྱ་ངན་གྱིས་བདག་ཉིད་གདུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དགའ་ཅན་ཆུར་ལྷུང་བའི་བུའི་ལས་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ཆུའི་སྟེང་ནས་འགྲོ་བ་ན་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གྲུ་བཟུང་བ་དང༌། དེའི་བློན་པོ་དགའ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་ལྷ་བསྐྱང་བར་མཛད་འཚལ་ལོ་ཞེས་བུ་རྣམས་རྒྱལ་པོ་ལ་བཅོལ་ནས་ཆུ་ཀླུང་དུ་མཆོངས་ལ། ང་ཁྱེར་ལ་རྒྱལ་པོ་ཐོང་ཤིག་ཅེས་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་ཡང་བཏབ་སྟེ། དེ་ཡང་བཏང་བར་གྱུར་ཏོ། །བུ་རྣམས་དེ་ཤི་བ་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་
― DTG103_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོས་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྱེད་པར་མཛད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཕ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིང་ཕ་ཤི་བ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུར་བཏགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ཡང་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གལ་ཏེ་ཡང་ཆགས་པའི་འཆིང་བ་ལྷོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དང་བྲལ་བས་བསྐྱེད་པའི་མྱ་ངན་གྱིས་བདག་ཉིད་གཟིར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པས་དེའི་འཇུག་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། ལུས་སྐྱུར་བ་དང༌། རང་གི་ལུས་ལ་རྡེག་པ་དང༌། སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་ཉིད་གཟིར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་པས་གཟིར་བ་བྱས་ཟིན་ཀྱང༌། །ཡོན་ཏན་མེད་སྙམ་ཤེས་བཞིན་དུ། །ཁྱོད་བདག་ཉིད་ལ་ཕྱིར་འཆོས་འགྱུར། །དེ་ཡང་བདག་ལ་མི་རིགས་སོ། །འདིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པས་བྱས་པའི་གནོད་པས་གཟིར་བར་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་བདག་གཟིར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་ཕྱིར་འཆོས་འཇུག་པ་འདིས་གཟིར་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ལ་མི་རུང་ངོ༌། །ཕྱིར་འཆོས་ནི་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལྷུར་བྱས་ཏེ་གཞན་ངོ་མཚར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་ནི་བདག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདག་ཉིད་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ། །བླུན་པོ་གཡོན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟེན་པའི་ལམ་འདི་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་བྱ་དགོས་པས་མྱ་ངན་ལ་སྐབས་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །ལྕེ་བ་པ་སྟོན་པ་མོ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བུད་མེད་འགའ་ཞིག་བུད་མེད་ལ་ལ་ཞིག་ལ་ལྕེ་བ་པ་བསླབ་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ་བདག་ཉིད་གསོད་པར་བྱེད་ཅིང་སློབ་དཔོན་ཉིད་དུ་སྙེམས་པར་བྱེད་ལ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་འཆི་བ་ཉིད་དུ་ཡང་
― DTG103_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་གྱིས་ཉེན་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་ལ་རྡེག་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཟིར་བ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྡུག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ནི་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཟིར་བའི་ཆ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤང་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་འགེད་ལྟ་བུར། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོངས་སུ་འཁྱམ། །སྡུག་བསྔལ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །སྡུག་བསྔལ་འགེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཁྲིད་པ་ན། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་འདའ་ལ། དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་པའི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལ། སྐྱེ་བོ་གཞན་སྲེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་འདི་འགྲོ་བ་གཞན་དེ་དང་དེར་ཡང་དང་ཡང་དུ་བུ་དང་བུ་མོ་དང༌། ཉེ་དུའི་དངོས་པོར་གྱུར་ནས་སླར་འགྲོ་བ་ན་ཕ་དང་མ་དང་ཉེ་དུར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ལ་རྨ་ལ་བ་ཚྭ་བཏབ་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགེད་པ་ལྟར་བྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་འདི་ལ་སླར་ཡང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་བསྒོས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དགོས་པ་ཅི་ཡོད། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བོ་འདི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རྣམ་པར་འགེད་པ་རིགས་པ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་འགེད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་བཅས་པ་སུ་ཞིག་དོན་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཕྲད་པར་བྱས་ནས་དེ་ལོག་པས་མྱ་ངན་བྱེད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འཁོར་བ་དང་
― DTG103_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་རིག་པར་བྱས་ནས་གཞན་དག་སྡུག་བསྔལ་ལས་བཟློག་པར་འདོད་པའི་མཁས་པས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཁོ་ན་དོར་བར་བྱའི། མྱ་ངན་གྱི་ཁང་པར་ཞུགས་ནས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་ནི་མི་བྱའོ། །སྤུན་གཉིས་ཕ་དང་མའི་འཆི་བ་གོ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྤུན་གཉིས་ལས་གཅིག་གི་གན་དུ་མ་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ལ་གཞན་གྱི་གན་དུ་ཕ་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཆར་ཡང་ཕན་ཚུན་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྲད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་གཅིག་གིས་མཐོང་ནས་ཀྱི་ཧུད་ཨ་ཟ་ཞེས་ངུ་ལ་གཉིས་པ་ཤོས་ཀྱང་ཀྱི་ཧུད་ཨོ་པོ་ཞེས་ངུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་འགེད་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བྲལ་བ་མི་དགའ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་འདུ་བ་དགའ་ཡིན་དེའི། །བྲལ་བ་ཇི་ལྟར་དགའ་མ་ཡིན། །འདུ་བ་དང་ནི་བྲལ་བ་དག །ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བར་སྣང་མིན་ནམ། །གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་དམ་གཞན་གྱི་ཡང་རུང་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་དང་འདུ་བ་དགའ་བ་ཡིན་པ་དེའི་དེ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་དགའ་བ་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན། རྒྱུད་གང་ཁོ་ན་ལ་འདུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་བྲལ་བ་ཡང་ཡིན་པས་འདུ་བ་དང་བྲལ་བ་གཉི་ག་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པར་སྣང་ངོ་དེའི་ཕྱིར་འདུ་བ་འདོད་པས་བྲལ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡང་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་མཐའ་ངན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །བཀྲ་ཤིས་མ་དང་རྣ་ནག་མ་འཇུག་པ་དང༌། ཁ་ཟས་དུག་དང་བཅས་པ་དང་མཆིལ་བའི་ཟས་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ང་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ལྷ་མཉེས་པར་བྱས་པ་དང༌། དེས་དམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་པའི་ཁྱིམ་དུ་མཚན་མོ་བཀྲ་ཤིས་མ་དང་དེའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་
― DTG103_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་རྣ་ནག་མོ་ཡང་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་བཀྲ་ཤིས་མ་ལ་འདི་སུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེས་རྣ་ནག་མོའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ་བདག་གིས་འདིའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་སྨྲས་པ་གང་ན་ང་ཡོད་པ་དེར་འདི་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་དོ་ཞེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ན་འདུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་བྲལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སྡུག་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་མངོན་པར་འདོད་ཀྱི་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་དེ་ནི་ཡིད་སྨོན་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཟས་དུག་དང་བཅས་པ་ཟ་བ་ལ་མཐར་གདོན་མི་ཟ་བར་འཆི་བའམ་འཆི་བ་ལ་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདུ་བའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་མཆིལ་པའི་ཟས་བཟའ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མཆིལ་བས་ཕུག་སྟེ་དྲངས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །འདིར་གལ་ཏེ་བྲལ་བ་མཐར་ངེས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐོག་མར་འགྲོགས་པ་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་བརྩིས་སུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདས་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མིན་ལ། །མ་འོངས་ཐ་མ་ཡོད་མིན་ན། །ཅིས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འདུ་མཐོང་ཞིང༌། །རིང་པོར་གྱུར་ཀྱང་བྲལ་བ་མིན། འཁོར་བ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གི་འདས་པའི་དུས་ལ་ཐོག་མ་མི་སྲིད་ཅིང༌། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་མ་འོངས་པ་ལ་ཡང་ཐ་མ་མེད་ལ། དེ་ཡང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན། །དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བའི་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་འདིར་ལྷུང་བའི་དོན་དང་འགྲོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པས་བསྡུས་པའི་བྲལ་བ་རིང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་མཐོང་ཞིན་། རིང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་འདུ་བ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་རིང་པོ་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་འདི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མར་
― DTG103_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུ་བ་མཐོང་བ་ཡོད་ན་བྲལ་བ་མཐོང་བས་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཆུང་མ་གཞན་གྱིས་ཕྲོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་བཞིན་ནོ། །མི་འགའ་ཞིག་ཡུལ་གཞན་དུ་སོང་བར་གྱུར་ལ། བྱེས་ལ་གནས་པ་དེའི་ཆུང་མ་གཞན་གྱིས་བདག་གིར་བྱས་སོ། །འོངས་ཏེ་གྲོང་དེའི་འདབས་ན་གནས་པས་ཐོས་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཐོས་ནས་ཀྱང་གཡོན་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སོང་སྟེ་དུས་དེར་སྐྱེས་པའི་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་གྱི། དུས་སྔར་བྱུང་བའི་བྲལ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་དུ་རྩོད་པར་ཡང་ཞུགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དོན་དག་ལ་མྱ་ངན་མི་བྱེད་པར་དེའི་དུས་ཀྱི་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་དེ་དང་དེ་ལ་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བྲལ་བ་རིང་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་ཚིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སེམས་ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྩིས་གདབ་མེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་དུས་དེ་རྣམས། །ངེས་པར་དགྲ་དང་འདྲ་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ན་དགྲར་གྱུར་དེ་དག་ལ། །རྣམ་ཀུན་ཁྱོད་འདོད་ཆགས་མི་བྱ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ན་དགུན་དང་དགུན་ཆུང་དང་དཔྱིད་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང་ཡུད་ཙམ་གྱི་རིམ་པ་མངོན་པར་འཕེལ་བས་དགྲ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་གསོན་པའི་སྐད་ཅིག་ཟད་པར་བྱེད་ཅིང་ངེས་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་དུས་དེ་དག་ལ་ཁྱོད་ཆགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། མཛའ་བཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནས་པའི་དགྲ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྟར་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་པས་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། བྲན་མོ་རྒན་མོ་སྡུག་བསྔལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་འགྲོ་བ་ན་ལས་མི་ནུས་པ་དང་རྗེ་དཔོན་དག་གིས་བརྙས་པའི་ཉེས་པ་ལས་བྲན་མོ་རྒན་མོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་མོར་འབྱུང་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། དེ་དེ་དག་ལ་མྱ་ངན་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚ་བའི་དུས་ན་ཚང་པས་
― DTG103_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པ་ན་དགུན་ཆུང་མངོན་པར་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གང་ནས་ཀྱང་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་དག་མངོན་སུམ་དུ་གནས་པ་ལྟར་རྗེས་སུ་སེམས་ཤིང་ཡིད་སྐྱོ་བར་གྱུར་བས་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤྱད་པར་རིགས་སོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་རིགས་ཤེ་ན། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བོར་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་གནས་པར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་རིགས་པར་བདེན་མོད་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་འདུན་གྱི་སྐྱེ་བོ་དང་བྲལ་བ་ནི་དཀའ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་དེས་བྱས་པའི་སྐྲག་པ་ལས་ཁོ་བོས་ནགས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བར་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བློ་ངན་བྲལ་བའི་འཇིགས་པ་ཡིས། །ཁྱིམ་ནས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ན། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་ངེས་པར་ནི། །བྱ་དགོས་ཆད་པས་བྱེད་པར་འགྱུར། །བློ་གྲོས་ངན་པ་ཁྱོད་གཉེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་དང་བྲལ་བ་ནི་དཀའ་སྙམ་སྟེ། དེའི་འཇིགས་པས་ཁྱིམ་ནས་མི་འབྱུང་ན། དེ་ནི་ནམ་དུ་ཡང་རུང་སྟེ་འཆི་བདག་གི་དབང་གིས་གདོན་མི་ཟ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱ་དགོས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་དཀའ་ཐུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་བྱས་པར། འཆི་བདག་གི་ཆད་པ་འགའ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་ཤེས་རབ་ཅན་སུ་ཞིག་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་ཐབས་སྔོན་དུ་གཏང་སྟེ་བདག་དང་བདག་གི་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་བྱའོ། །གཟིར་ཞིང་གྲོང་པ་དཔྱ་འབུལ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་གྲོང་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་ཕྱིས་ངེས་པར་དབུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཐའ་དག་འབུལ་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་མི་མཁས་པ་རྣམས་ངེས་པར་གཏང་བར་བྱ་དགོས་པའི་གཉེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་འཆི་བདག་གིས་གཏོང་དུ་འཇུག་གི །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་གཏོང་ངོ༌། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་རྩ་ལག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གཏང་བར་བྱ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་བསྐྱེད་དེ། ལང་ཚོ་རྫོགས་པ་ན་བག་མ་བླངས་པ་དེ་ལ་ཁྱིམ་གྱི་ཁུར་བསྐུར་ནས་བགྱི་ཚལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་
― DTG103_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་སྟེ་ངེས་པར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་འདི་བྱས་ནས་བསལ་བར་ནི། །ནགས་སུ་བགྲོད་བྱ་སྙམ་སེམས་ན། །གང་ཞིག་བྱས་ཀྱང་གཏང་བྱ་བ། །དེ་བྱས་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ནགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བྱ་བའི་འཕྲོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པས་དེ་བྱས་ལ་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་འདི་གང་བྱེད་པ་དང༌། གང་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དེ་གཉི་ག་བྱས་ནས་ཀྱང་གལ་ཏེ་སླར་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་འོ་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་བྱས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དུས་འདའ་བར་མི་རིགས་པས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། མི་གཙང་བའི་ནང་དུ་ལྷུང་བའི་ཤིང་ཐོག་ཨ་མྲ་བླངས་ཏེ་འདོར་བ་དང༌། འགྲོན་པོ་རྡོ་བདར་བ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་གིས་ཤིང་ཐོག་ཨ་མྲ་མི་གཙང་བའི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་བླངས་པས་དེ་ལ་གཞན་གྱིས་འདིས་ཅི་བྱེད་ཅེས་དྲིས་པ་དང༌། དེས་བཀྲུས་ལ་དོར་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཡུལ་རྣམས་གཏང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བརྩལ་བས་ཅི་བྱ། ཡང་ཇི་ལྟར་འགྲོན་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་འགྲོ་བ་པོར་ནས་རྡོ་བདར་བར་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་ཅི་བྱེད་ཅེས་དྲིས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་བདར་བར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིང༌། དོན་མཐུན་སོང་བ་ན་དེ་རྡོ་དེ་ལྷམ་པར་མ་སྦྱངས་པར་ཚུལ་མ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་བར་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་འགྲོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བ་དག་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་གལ་ཏེ་ཡང་དོན་དུ་ན་ནགས་སུ་འགྲོ་བ་གཙོ་བོ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་ལས་འཇིགས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ནི་འཆིའོ་སྙམ་སེམས་པ། །གང་ལ་ངེས་པར་ཡོད་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་ཆགས་པ་ཡོངས་བཏང་ཕྱིར། །འཆི་བདག་ལ་ཡང་ག་ལ་འཇིགས། །འདིར་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་གང་ལ་ལ་ཞིག་ལ། ལུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་བདག་ནི་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ངེས་པར་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི། འདུ་འཛི་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་
― DTG103_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྲོག་ལ་ཡང་སྲེད་པའི་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་འཆི་བདག་ལ་ཡང་འཇིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ནགས་སུ་འགྲོ་བའམ་བུ་དང་བྲལ་བ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་སྟེ། དུག་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སོར་གདུབ་འཇུག་པ་དང༌། ཁ་ཟས་དུག་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དུག་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལག་པ་ལ་སོར་གདུབ་འཇུག་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་དུག་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་འཇུག་གོ །ཡང་ཇི་ལྟར་ཁ་ཟས་དུག་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་དོར་བས་དགེ་ཤིས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ངེས་པར་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོའི་འགྲེལ་པའོ།། །།རེ་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོས་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྤང་བའི་ཐབས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེའོ་སྙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྤང་བའི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། ལུས་ནི་དགྲ་ལྟར་མཐོང་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོ་བསྲུང་བྱ། །ཁྲིམས་ལྡན་ཡུན་རིང་འཚོ་བ་ནི། །དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་བྱེད། །གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ལས་གྱུར་པ་ཁམས་མ་སྙོམས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དང་ཕྱི་རོལ་ལས་གྱུར་པ་དབྱིག་པ་དང་བོང་བ་དང༌། མཚོན་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང༌། སྡིག་སྤྲུལ་ལ་སོགས་པས་རེག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་འབྱུང་པའི་ཕྱིར་དང༌། གླགས་སུ་བསྣུན་པའི་ཕྱིར་དང་བརྟེན་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ན་འཕགས་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སོ་སོར་རྟོག་པར་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ནི་དགྲ་ལྟར་མཐོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འོ་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་དེ་བསྐྱང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲའི་ཕྱོགས་སུ་བསླན་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བསྲུང་བར་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་དེ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ལུས་འདི་ཡོད་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ན་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ལུས་མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། ཐལ་མ་ཐག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་སེམས་སྐྱོ་ཞིང༌། ལུས་དོན་མ་ཡིན་པ་འདྲེན་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་དེ་ལ་བརྙས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་བརྙས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ལུས་ནི་དགྲ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཤད་པ་དེ་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཆི་བ་གཅིག་གིས་སྦྲེལ་བའི་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་རྐུན་པོ་འཚོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ང་འཆགས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བ་ལ་ང་ལ་གྲོགས་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་རྐུན་པོ་འཆིང་བ་གཅིག་གིས་སྦྲེལ་པ། བཙོན་དུ་གྱུར་ཀྱང་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ལུས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིར། ཇི་ལྟར་བདག་དོན་འཆིང་བ་ནི། །གཅིག་སྦྲེལ་རྐུན་པོ་བསྲུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་ལུས་ཡིན་ཏེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྤེལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་གལ་ཏེ་ལུས་བསད་བར་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྙིང་ཉེ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མི་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལུས་ཉིད་ལས། །སྐྱེ་ཞིང་བདེ་བ་གཞན་ལས་ན། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་གྱི་སྣོད་གྱུར་པ། །ཁོག་པ་ལ་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་གུས། །འདི་ལྟར་གང་གི་ལུས་ལ་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ལུས་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི། གཞན་ལས་མ་ཡིན་ལ། ལུས་ལ་བདེ་བ་གང་ཆུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི་ལུས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་འདི་ལ་གུས་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གསོན་པ་དང༌། དགེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བར་རན་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཙའ་བར་བྱའོ། །དགོན་པའི་ཤ་ཟ་མོ་ལ་ཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །མི་དགོན་པར་ཞུགས་པ་འགའ་ཞིག་གི་མདུན་ན་ཤ་ཟ་མོ་ཞིག་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་གཟུགས་བཟང་བར་སྟོན་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་བདག་ཉིད་གྱ་ཞིང་མགོན་མེད་པར་སྟོན་ཞིང་གནས་པར་གྱུར་བ་དང་དེ་དེས་ཤིང་རྟ་ལ་བསྐྱོན་ནོ། །དེ་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་དེ་འགྲོ་བའི་མདུན་ན་ཤ་ཟ་མཆོག་ཏུ་མི་སྡུག་པ་ཞིག་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་དེར་ལ་གྲི་རྣོན་པོས་དཀྱིལ་དུ་བཅད་པ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་སུ་གྱུར་ཏོ། །དེས་དེ་གཉིས་ཀྱང་བཅད་པས་བཞིར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཉིས་འགྱུར་དུ་འཕེལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་མི་དེའི་གནའ་བཤེས་ལྷ་ཞིག་གིས་ནམ་མཁའ་ལས་བུད་མེད་གང་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་པ་འདི་ཉིད་གསད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་བསད་ན་ཤ་ཟ་མོ་ཐམས་ཅད་བསད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཚིག་སྨྲས་སོ། །དེས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་རྟག་པར་བལྟས་པས་ལུས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་བཏང་སྟེ། ལུས་མི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་བྱ་སྟེ། དེ་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལུས་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཕྱིར་བཅོར་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་བྱ་བ་ཟས་དང་སྐོམ་དང་མལ་ཆ་དང་སྟན་དང་བཞོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པ་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ལྷགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བ་ཕལ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་གཅིག་ཏུ་འཇིགས་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་འཇིགས་པར་བྱ་དགོས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར། གང་ཚེ་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལྟར། །
― DTG103_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤས་ཆེར་མི་ལ་མི་འབྱུང་ན། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་དེ། །ཆུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་བྱེད་དམ། །ལུས་ལ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ན་དྲག་པ་དང་ཆེར་འབྱུང་གི །བདེ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་སྦྱིན་གདིང་བ་འཇམ་པོ་བཏིང་བའི་མལ་ཆ་ལ་ཉལ་ལམ་འདུག་ཀྱང་རུང་སྟེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྟེན་པ་ན་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བདེ་བས་ཕན་གདགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་མཆུ་ཁབ་རྩེ་ལྟར་རྣོ་བས་ཕུག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། བདེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྩིས་མེད་པར་གློ་བུར་དུ་སྡང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བདེ་བས་ནི། གང་ལ་ཆགས་པས་རུས་པ་ཡང་འགས་ཤིང་སྙིང་ཡང་འདྲལ་བར་འགྱུར་བ་བུ་ཕངས་པར་ཤི་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དེ་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་དེའི་བཅུ་དྲུག་གི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་བདེ་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྐྱོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆུང་ངུས་ནི་ཆེན་པོ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལུས་ལ་བདེ་བ་ཆེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངོ་ཞེས་གང་འདོད་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར། གང་ཞིག་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་གཞན་ཡང༌། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་དེ་ཆུང་ངུ་མ་ཡིན་ལ། །གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞེས་བསྙད་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་ཉེ་བར་ལྷགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་ལུས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་ཆུང་བ་ཉིད་ལས་བདེ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། སྒྲ་སྒྲོགས་སི་ཏ་འཕྲོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་སི་ཏ་འཕྲོག་པར་བྱས་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་བདེ་བ་ནི་ཆུང་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་
― DTG103_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་བ་ལ་ཡང་བདེ་བར་སེམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང༌། ཆུང་དུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་བདེ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་ཤིང༌། །བདེར་འགྱུར་དག་ཀྱང་རྙེད་དཀའ་སྟེ། །བདེ་བ་འདོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དང་མི་མཐུན་པའི་སྐྱེ་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འབྲོས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་རོ་གཅིག་པའི་ལུས་ལ་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་མངོན་བར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འདི་ལ་བདེ་བ་ཐག་རིང་བར་འགྱུར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བའི་རེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉེ་བར་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་ལ། དེས་ན་སྐྱེ་བོ་འཇིག་འདི་ལ། །སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་སྙེགས་པ་འདྲ། །སྐྱེས་བུའི་གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། རང་བཞིན་ནི་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །ཁྲོན་པར་ཡིབ་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་བཞིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་ཚབས་ཆེ་བ་ལྕགས་ཀྱུ་མེད་པས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བདས་པ་དང་ཁྲོན་པར་གབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཁྲོན་པའི་ཕྱེད་དུ་ཕྱིན་ནས་བདག་ཐར་བར་སེམས་ཏེ། དེ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པས་རྗེས་སུ་བསྡམས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་གཏི་མུག་གིས་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར། འདི་ན་ཕོངས་པར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི། །བདེ་བས་གཞན་བཞིན་སྐད་ཅིག་ལ་ཡོངས་འདོར། །འཆི་བཞིན་པར་ནི་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན་ལའང༌། །སྡུག་བསྔལ་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང༌། །ཞེས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་འདོད་པས་རྙེད་འགྱུར་གྱི། །འདོད་པས་བདེ་བ་ག་ལ་ཡིན། །སྡུག་བསྔལ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་ཉེ་བ་ཡང་ཤིན་ཏུ་འབད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་བཞིན་པ་ན་དེ་རྙེད་ཀྱི། བདེ་བ་ནི་འདོད་པས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་དེ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉིན་མཚན་ལ་གྲང་བ་
― DTG103_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་འཇིགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་དགེ་བའི་ལས་ལས་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ཤས་ཙམ་ལ་རེ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆེས་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཁྱོད་ཅིས་དཀོན་པ་ལ་གུས་ཤིང༌། །མོད་ལ་ཅི་སྟེ་ཁྱོད་མི་འཇིགས། །འདིར་སྡུག་བསྔལ་གང་གི་ཚེ་དང༌། ཅི་འདྲ་བ་དང༌། ཇི་ཙམ་ཞིག་རང་དབང་དུ་འདོད་པས་རྙེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་པས་མི་ཐོབ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཆགས་པས་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་བདེ་བ་ལ་གུས་ཀྱི། བླུན་པས་རྙེད་བར་སླ་ཞིང་རང་དབང་དུ་གྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བདེ་བ་དཀོན་ཡང་འདོད་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ལྟར་ཡིད་དབྱུང་བར་བྱ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མོད་པ་ལ་ཅི་སྟེ་ཡིད་མི་འབྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་དང་འཚམ་པའི་ནན་ཏན་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་མི་དགེ་བ་སྤང་བར་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདག་གི་བ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཛོད་འབུགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་མཛོད་བརྟོལ་བ་ལས་རང་འདོད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པ་དེ་ལྟར་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་མི་ཤེས་པ། །འདྲིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་འཇིགས། །འདོད་པས་བདེ་བའང་མངོན་འདོད་དེ། །བདེ་ཉིད་རྙེད་པར་དཀའ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡང་སྐྱེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེ་ཡང་བཏང་བར་རིགས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་དེའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། བདེ་བར་གྱུར་པའི་ལུས་པོ་ནི། །སྡུག་བསྔལ་སྣོད་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཅན། རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་གཞོན་ཤ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་ཆུང་ངུས་རེག་ཀྱང་འབར་བར་གྱུར་པའི་མེ་ལྕེས་ལོ་མ་སར་པ་དག་ལྟར་རོད་ཉམས་པར་
― DTG103_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་གྱི་གནས་སྐབས་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་སྲོན་པའི་ཕ་དང་མ་རྣམས་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་པས། དེས་ལུས་ལ་གུས་དང་དགྲ་ལ་གུས། །དེ་དག་གཉིས་ནི་མཚུངས་བར་སྣང༌། །སྡུག་བསྔལ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ལུས་དང་དགྲ་བོ་ལ་བྱེ་བྲག་འགའ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་བརྟེན་པ་ན་དེ་དག་ཀྱང་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྡུད་པར་གཉིས་ཆར་ཡང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་རྟ་ལ་ཉལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་འགའ་ཞིག་སོ་གའི་དུས་ཀྱི་ཉི་མའི་གུང་ལ་ཤིང་རྟའི་སྟེང་དུ་བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་འདོད་རྒྱལ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་དེ་སྙིང་རྗེས་ཕྱིས་ཇི་ལྟར་མལ་ཆ་ལ་འདུག་པ་ན་ཡུངས་ཀར་གྱི་འབྲུ་གཅིག་གིས་རེག་པས་ཀྱང་གཉིད་མི་རྙེད་པ་དེ་ལྟར་བདེ་བའི་འཚོག་ཆས་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟེན་པ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར། ལུས་ནི་ཤིན་ཏུ་འགོར་བས་ཀྱང། །བདེ་བའི་བདག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། །རང་བཞིན་གཞན་གྱིས་ཟིལ་གནོན་ཞེས། །བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ནི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡུལ་དེ་དང་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟེན་ཀྱང་བདེ་བའི་བདག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྲ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞ་ཉེ་དང་རོ་ཉེ་དང་གསེར་དང་དངུལ་རྣམས་མེ་དང་ཕྲད་པས་ཞུ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྲ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཞུ་བ་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་བ་མ་ཡིན་བའི་བདེ་བས་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་དེ། ཁུ་བྱུག་གི་ཕྲུ་གུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁུ་བྱུག་གི་ཕྲུ་གུ་བྱ་རོག་གིས་ཆེར་བསྐྱེད་བཞིན་དུ་ཁུ་བྱུག་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི་བྱ་རོག་གི་ནི་མ་ཡིན་བདེ་བཞིན་དུ་ལུས་བདེ་
― DTG103_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ། རྨོངས་མུན་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ལུས། །བདེ་བའི་བདག་གིར་བྱེད་དམ་ཅི། །ནམ་ཡང་ཆེར་ཡུན་རིང་བས་ཀྱང༌། །ལྕགས་ནག་གསེར་དུ་འགྱུར་བ་མིན། །འདི་སྙམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་ཚོར་བ་ནི་དོན་མ་ཡིན་པའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཁ་ཅིག་དག་ནི་སྐྱེས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་འཆི་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་སྣང་ལ་སེམས་ཅན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་རེ་བ་བཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་གཡེངས་པས་ཚོར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཆོག་ལ་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ཐ་མལ་རྣམས་ལ་ལུས་སྐྱེས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི། །ཉིན་རེ་ཉིན་རེ་འཇོམས་པར་བྱེད། །སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དང་ཡིད་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་དག་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་ཞིང་རིགས་དང་ལྡན་ལ་འདོད་པ་རླབས་ཆེ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་གཞི་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། །ཕྲག་དོག་ཕལ་ཆེ་བས་འདོད་པ་མི་རྙེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པ་མེད་ལ། ཡང་སེམས་ཅན་ཐ་ཤལ་རིགས་དམའ་ཞིང་བཟའ་བ་དང༌། མལ་ཆ་དང་གནས་དང་གོས་དམན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སུ་ལ་ཡང་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀྱིས་ཉིན་རེ་ཉིན་རེ་ཞིང་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་བདེ་བར་གྱུར་པ་ནི་འདིར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་བསྐྱོན་པ་མཐོང་ནས་དབང་བྱེད་བརྙས་སྐྲན་ལངས་པ་དང་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་ཆོགས་ཤིག་ཅེས་འགའ་ཞིག་གླང་པོ་ཆེ་གདུལ་དཀའ་བ་ལ་བསྐྱོན་ལ་དེས་ཀྱང་གླང་པོ་ཆེ་ཡང་དག་པར་བསྐྱལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མགུ་ནས་རི་མོར་བྱས་སོ། །མི་དེའི་བྱ་དགའ་མཐོང་ནས་གླང་པོ་ཆེའི་དབང་བྱེད་བའི་མི་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཇིགས་པས་དེ་ལ་
― DTG103_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་མི་གཉིས་པ་དམན་པ་ཞིག་རྒྱལ་པོ་དེས་ཆོགས་ཤིག་ཅེས་གླང་པོ་ཆེ་དེ་ལ་བསྐྱོན་པ་དང་དེས་མ་ནུས་པར་གྱུར་ཏེ། རྒྱལ་པོས་དེ་ལུས་ཀྱི་ཆད་པ་དང་སྦྱར་ལ། དབང་བྱེད་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་གཅིག་ལ་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། གཉིས་པ་ལ་ལུས་ཀྱིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ནི་ཁྱད་དུ་བསད་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ལ། དམན་པ་རྣམས་ལ་ནི་བརྡེགས་པ་ལས་ལུས་ཀྱིའོ། །འདིར། སྡུག་བསྔལ་གཉིས་བཅོམ་འཇིག་རྟེན་ནི། །རང་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཉེན་མཐོང་ནས། །དེ་ནི་བདེ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་ཡི། །བདག་ཅན་སྐྱེས་བུ་སུ་ཞིག་སྨྲ། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་མི་ཤེས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་བ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་རག་ལས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། བདེ་བ་རྟོག་པའི་དབང་གྱུར་ཞིང༌། །རྟོག་པ་སྡུག་བསྔལ་དབང་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་ན་སྡུག་བསྔལ་ལས། །ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ལྡན་ཅི་ཡང་མེད། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་འདི་བདག་ནི་གཏོང་བ་པོའོ། །བདག་ནི་ཕྱུག་པོའོ། །བདག་ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དག་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་འདི་ལ་ཡིད་ཀྱི་བདེ་བ་འབྱུང་ལ། བདེ་བ་འབྱོར་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་དོགས་པ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུན་ཆད་པའི་རྟོག་པས་ཕྱིས་ཡིད་ཀྱི་བདེ་བ་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་དག་ནི་རྟོག་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བ་རྟོག་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པའི་མཐུ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ནི་བདེ་བ་ལྟར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྟོག་པ་གང་
― DTG103_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་གཉིས་ཆར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་སྐྱེས་པས་འཇོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་བོའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་འདི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ན་བདེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བཏང་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་གྱི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བདེ་བའི་རྟོག་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ཆེར་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆུན་མའི་བུ་བཀུར་བས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཆེན་ཆུན་གཉིས་ལས་གཅིག་ནི་བུ་ཤི་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་བུ་དང་བཅས་པ་ཞིག་གོ །དེ་ལ་གང་བུ་ཤི་བ་དེ་ཆུན་མའི་བུ་བཀུར་ཞིང་བརྒྱན་པ་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་དུ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་ཤི་ཟིན་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དུ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེས་སྨྲས་པ། ཁོ་མོ་དེ་ལ་མི་ངུའི། །འོན་ཀྱང་གང་ཆུན་མའི་བུ་གསོན་པ་འདི་ལ་ཁོ་མོ་དུའོ། །དེ་དུས་ཕྱིས་ཆུན་མའི་བུ་ན་བ་ན་གྲོང་གཞན་ཞིག་ཏུ་སོང་ངོ༌། །ཉི་མ་ཁ་ཅིག་ལོན་ནས་གྲོང་དེའི་འདབས་སུ་བསྙེན་པ་དང༌། དེ་ནས་རོ་གཅིག་སྟོན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་འདི་ལྟར་ཆུན་མའི་བུ་དེ་ཤིའོ་སྙམ་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ལ། སྡིག་པས་ཡན་ལག་གི་ཆ་བརྡུངས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་པ་དུག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཆེས་སྟོབས་ཆེ་བ་གཞན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། གང་ཕྱིར་ཕྱིན་ལོག་ལས་སྐྱེས་པ། །དེ་ཕྱིར་བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་ལས་སྐྱེས་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ཡང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལུས་ཀྱི་བདག་གི་བ་ཡིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་ནི་མང་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དུས་འགྲོ་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འཕེལ། །དེ་ཕྱིར་བདེ་བ་ལུས་འདི་ཡི། །གཞན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་འགྱུར། །ལུས་གང་གི་བྱིས་པ་
― DTG103_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་གཞོན་ནུ་དང་དར་ལ་བབ་པ་དང༌། རྒན་པོ་ཉིད་དག་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དུས་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འཕེལ་བར་མཐོང་གི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ནི་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ལུས་ཀྱི་རྒྱབ་ནས་རྒྱབ་ནས་དབྱེར་ལ། སྡུག་བསྔལ་ནི་མདུན་ནས་མདུན་ནས་ཉེ་བར་འདུ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ལུས་འདིའི་བདག་གི་བ་ཡིན་པར་སྣང་ལ། བདེ་བ་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ལམ་རིང་པོར་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལམ་རིང་པོར་འགྲོ་བ་ལ་ཉིན་རེ་ཉིན་རེ་ཞིང་ངལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལམ་རྒྱགས་ཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་དྲག་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་འཚོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་ཅིང་འཆི་བ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར། གང་ཕྱིར་ཆགས་པ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ། །འདི་ཡི་མདུན་དུ་མདུན་དུ་འགྲོ། །གཞན་བཞིན་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི། །འདིར་བ་དེ་ཕྱིར་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཡང་ལུས་འདི་ལ་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བའི་རྒྱུས་བཅོར་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་ལུས་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནི་རྒྱུ་མང་པོ། །ནད་རྣམས་དང་གཞན་སྣང་འགྱུར་བ། །དེ་སྙེད་དུ་ནི་མི་རྣམས་ལ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་དག་སྣང་མ་ཡིན། །འདི་ན་ལུས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ལས་གྱུར་པ་ཁམས་མ་སྙོམས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནད་རྣམས་དང། གཞན་གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རེག་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཅན་རྣམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དག་ནི་ལུས་འདི་ལ་མི་སྣང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ལ་བདེ་བའི་རྒྱུ་དག་ཉུང་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དག་མང་བ་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་བུ་མོས་ང་ལས་ནུ་བཞིན་ནོ། །གང་དག་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐབ་ལས་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་
― DTG103_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི། ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ལ། མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་ཀྱི། ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དག་མང་ལ། བདེ་བའི་རྒྱུ་དག་ནི་ཉུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་བུ་མོ་འཕྲོགས་པས་ང་ལས་ནུ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དག་དུ་མ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། བདེ་བའི་རྒྱུ་དག་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཉིས་ཆར་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། ལུས་བདེ་ཆུ་ཡི་ཐིགས་འདྲ་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་བཞིན་དུ། །ཤེས་ནས་མཁས་པ་ཇི་ལྟ་བུར། །དེ་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པར་སེམས། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི། འདི་ལ་འཕེལ་བར་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་འཕེལ་བ་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཕེལ་བཞིན་པ་ཡི་བདེ་བ་ལ། །ཇི་ལྟར་ལྡོག་པ་མཐོང་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འཕེལ་བཞིན་པ། །བཟློག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཕེལ་བཞིན་པ་དེ་ལས་བཟློག་པར་མཐོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་བདེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བདེ་བ་འཕེལ་བཞིན་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་བཟློག་པ་ཡོད་ཀྱི། སྡུག་བསྔལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་ནི་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ན་ཡུན་རིང་པོས་སྨད་པ་དང་མནོག་ཆུང་བར་འགྱུར་ལ། སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ནི་ཆེས་ལྷག་པར་གདུང་བས་རྩུབ་ཅིང༌། ལུས་དང་སེམས་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འཕེལ་བ་ལ་བཟློག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་བདེ་བ་མེད་དེ་ང་ལས་ནུ་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྟན་ཕྱེད་འདོད་པས་འོག་ཏུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་ང་ལས་ནུའི་བདེ་བ་གཞལ་དུ་མེད་པར་འཕེལ་བཞིན་པ་ལ་ཡང་བཟློག་པ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་བདེ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས། །ཡོད་ན་བཟློག་ལས་སྡུག་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་བཟློག་
― DTG103_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འདི་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །བདེ་བ་རང་གི་ངོ་བོས་ཉམ་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་ཉམ་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། རྐྱེན་དང་ལྷན་ཅིག་བདེ་བ་ལ། །བཟློག་པ་མཐོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ། །རྐྱེན་རྣམས་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བཟློག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་དྲོ་བ་དང་བསིལ་བའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བསྟེན་པ་ན་མཐར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འགྱུར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རྣམས་ནི་ཡུན་རིང་བོས་བསྟེན་པ་ན་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་མིག་དམར་པོར་གྱུར་པའི་མི་སྲུན་པ་རྣམས་ལྟར་ཆེས་བསྲིང་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྟོབས་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ཡང་དག་པར་མནན་པའི་ཕྱིར་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་པས་བདེ་བ་མེད་དེ། རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱི་བཙོན་ར་ཉམས་དགའ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ལ་བཙོན་ར་ཉམས་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་གྱི། དེར་ཐོག་མར་ཞུགས་པ་གང་ཞིག་རང་འདོད་ཀྱིས་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་གནས་པ་ནི་དེ་བདེ་བ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དེ་བདེ་བའི་རྐྱེན་དེ་ཡོད་ཀྱང་ཕྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྐྱེན་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ཁོ་ན་བཟློག་པར་འགྱུར་གྱི། སྡུག་བསྔལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བདེ་བ་མེད་ན་ནི། །ལྷ་སྦྱིན་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་འཆི་བཞིན་ལ་དུས་སོང་ཞིང༌། །འགྲོ་བ་དང་ནི་འགྲོ་འགྱུར་ན། །འཆི་བཞིན་པ་ནི་བདེ་འགྱུར་ཞེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་རིགས་མ་ཡིན། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐད་ཅིག་དང་སྐད་ཅིག་ལ་འཆི་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དུས་གསུམ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས་འཆི་བཞིན་པ་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་དུས་སོང་ཞིང་
― DTG103_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དུས་གསུམ་ལ་ཁྱབ་པའི་འཆི་བས་འཆི་བཞིན་པ་ན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་ལས་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རུང་སྟེ། བྲན་ངན་པ་ན་ལེ་ཤམ་ཟ་བ་དང། ཆང་འཐུང་བ་བཞིན་ནོ། །འབངས་གཞོན་ནུ་ཞིག་གིས་ཁྱིམ་བདག་འགའ་ཞིག་གི་མཆིལ་ལྷམ་བརླག་གོ །དེ་ནས་ནི་ཁྲིའུའོ། །དེ་ནས་ནི་རྟའོ། །དེ་འཁམས་ནས་དེ་ན་ལེ་ཤམ་གྱི་མཛོད་དུ་བཅུག་གོ །དེར་བཅུག་ནས་ཀྱང་ན་ལེ་ཤམ་ཟ་བ་དང༌། ཆང་འཐུང་བ་ལ་གོམས་པར་བྱས་སོ། །དེས་དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་དེ་སྟོང་ཕྲག་དང་ཕྲལ་ལོ། །དེ་ནས་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་དང་ངོ༌། །དེ་ནས་དེ་ལ་དེས་གང་ཁྱོད་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་ཀྱང་ངས་སླར་བསྐྱངས་བཞིན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ། ཁྱོད་ནི་བྱས་པ་ཆུད་གཟོན་པ་དང་བྱས་པ་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང༌། དེས་གང་ཁྱོད་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཉེས་པ་བྱས་ཀྱང་ང་ལ་ཡིད་རྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཁྱོད་ཉིད་བྱས་པ་ཆུད་གསོན་ཅིང་བྱས་པ་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་ནས་འཆི་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་བདེའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཆི་དེ་བདེ་མིན་ཞིང༌། །གང་ནས་རྟག་ཏུ་ནད་གཞི་ཡོད་དེ་རྣལ་མ་མིན། །གང་དུ་རྒུད་པ་མདུན་ན་རྟག་དེ་འབྱོར་མིན་ལ། །གང་ཞིག་ཚུལ་མ་ཡིན་པས་བསགས་དེ་ནོར་མ་ཡིན། །དུས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་འཆི་བདག་གིས་བཟུང་བ་ལ་བདེ་བ་ཆ་ཙམ་གྱི་ཡང་གླགས་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་བར་མེད་པར་ལྷགས་པ་ལས་ཕལ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར། ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་བཀྲེས་སོགས་ཀྱིས། །གནོད་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་འགྱུར་ན། །གནོད་བཞིན་པ་ནི་བདེའོ་ཞེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་རིགས་མ་ཡིན། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལུས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ནད་ལ་སོགས་
― DTG103_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། བར་མཚམས་མེད་པར་འཁོར་མོར་གནོད་པ་ཇི་ལྟར་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ། མནའ་མཁྱིམ་གྱི་ཚིས་དོན་དུ་གཉེར་བ་བཞིན་ནོ། །མནའ་མ་ཁ་ཅིག་གིས་ཁྱིམ་གྱི་དབང་དོན་དུ་གཉེར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་སྒྱུག་མོས་དེ་དང་དེ་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བ་དང་དེ་ནས་གང་སྔར་ཆས་བདར་ལྷུར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་བྱ་བ་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དག་ལ་མཆོག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཅོ་བའི་རྒྱུར་བས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བས་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། བདེ་བའི་བློ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། རྒྱལ་པོའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་རྐུན་པོ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ལུས་འཇོམས་ན། །དེ་འདིར་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེའོ་ཞེས། །བྱ་བར་ཇི་ལྟ་བུར་ན་རིགས་པར་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་བདེ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བ་ནི་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ནུས་པ་མེད་པས་འབྱུང་ཀུན་ལ། །ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །འགལ་བ་རྣམས་ལ་བདེའོ་ཞེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །འདིར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ནི་ལུས་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ལ། ལུས་དེ་ཡང་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་རེ་རེ་ལ་ལུས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་འཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ནུར་ནུར་པོའི་གནས་སྐབས་ན་ས་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འབྱུང་བ་གསུམ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནུར་ནུར་པོའི་འོག་ཏུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། སའི་ཁམས་ཀྱིས་ནི་བཟུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆུའི་ཁམས་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གོང་བུའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ན་གོང་བུའི་ངོ་བོར་འགྱུར་གྱི་བྱེ་མ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་ནས་མཐོར་བའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མིའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ནུར་ནུར་བོ་འདྲུལ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མེའི་ཁམས་ཀྱིས་སྐམ་
― DTG103_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ན་དེ་འདྲུལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རླུང་གི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ནུར་ནུར་པོ་དེ་འཕེལ་བ་དང༌། རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་རེ་མེད་པར་གཞན་རྣམས་ལ་ལུས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་འཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པར་ཞུགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། སའི་ཁམས་ནི་རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་འགྲོས་སྡུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་ལ། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱང་སའི་ཁམས་རྣམ་པར་འཐར་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་ནོ། །ཆུའི་ཁམས་ནི་མེའི་ཁམས་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། མེའི་ཁམས་ཀྱང་ཆུའི་ཁམས་བསྐམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདི་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ལ། འགལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་གཅིག་ལ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་པས་ལུས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ན་ཞིག་སྟེ། ཐག་པ་གཅིག་གིས་བཅིངས་པའི་སྲོག་ཆགས་དྲུག་དང༌། ཆུང་མ་བཞིས་བསྡུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་འགལ་ཞིང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཐག་པ་གཅིག་ལ་བཏགས་པ་རྟ་དང༌། ཅེ་སྤྱང་དང༌། སྦྲུལ་དང༌། འདབ་ཆགས་དང༌། རི་དྭགས་དང༌། ཆུ་སྲིན་བྱིས་པ་གསོད་རྣམས་ལ་ཚོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་འགལ་བས་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་མེད་པ་དེ་དང་འདྲའོ། །འདིར་བཤད་པ། འགལ་བ་ཁང་པ་གཅིག་གནས་རྣམས། །བདེ་བར་མི་འགྱུར་ཇི་འདྲ་བ། །དེ་འདྲ་ཚོགས་ཀྱང་འགལ་བ་ཡི། །འབྱུང་བ་རྣམས་ལའང་བདེ་ཡོད་མིན། །ཇི་ལྟར་ཆུང་མ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་བཞི་ལས་དེར་གཅིག་ནི་རྟག་ཏུ་ཁེངས་པ་ཞིག་གོ །གཞན་ཞིག་ནི་རྟག་ཏུ་དུ་བ་ཞིག་གོ །གཞན་ནི་རྟག་ཏུ་ཁྲོ་བ་ཞིག་གོ །བཞི་པ་ནི་རྟག་ཏུ་སྨྱོ་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་དག་བདག་པོས་སྦྱར་བ་ལས་ལུས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ལ་འཕྲོད་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པས་རིམ་གྲོ་ཡང་དག་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་ཁམས་བཞི་ལ་དད་པ་ག་ལ་ཡོད། །འདིར་སྨྲས་པ།
― DTG103_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཕྱིར་བཅོ་བ་ཡོད་དེ་དེ་ལས་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །གྲང་སོགས་རྣམས་ལ་ཕྱིར་འཚོ་བ། །རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །བརླག་བཞིན་པ་ནི་བདེའོ་ཞེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རིགས་མ་ཡིན། །འདིར་སྐྱེས་བུ་འདི་གྲང་བའི་ཚེ་གྲང་བའི་འཇིགས་པ་ལས་འབྲོས་པ་ན་དེའི་གཉེན་པོ། དྲོ་བའི་ནུས་པ་ཅན་བགོ་བ་དང་གདིང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བསྟེན་ལ། ཚ་བའི་ཚེ་ནི་གཉེན་པོ་བསིལ་བའི་ནུས་པ་ཅན་ཙན་དན་དང་པུ་ཤེལ་ཙེ་དང༌། པྲི་ཡང་ཀུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རོ། །གང་ཞིག་གྲང་བ་ལ་སོགས་པས་ཉམས་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པ་དེས་བཅོམ་བཞིན་པ་ན་དེའི་འཇིགས་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ཀུན་ནས་བརྟེན་གྱི། བདེ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡང་བདེ་བ་དག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོ་ལ་བདེ་བའི་བློར་འགྱུར་ཏ་རེ། ཞགས་པ་དང་དབྱུག་པ་ཅན་གྱིས་བདས་པའི་རྐུན་པོའི་ཚོགས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞགས་པ་དང་དབྱུག་པ་ཅན་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་བདས་པའི་རྐུན་པོའི་ཚོགས་བདག་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དེ་དང༌། དེར་རྒྱུག་པ་ན་བདེ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཙེས་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོ་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ། རྒྱུག་པ་ན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། རྐུན་པོ་འབྲོས་ལྟར་རྟག་འཇིགས་ཤིང༌། །གྲང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པས། །དེ་དང་དེར་ནི་རྒྱུག་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལྟ་ག་ལ་བདེ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་ལྷ་སྦྱིན་བདེ་བར་ཉལ་ལོ། །འདུག་གོ །འགྲེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདིར་འགྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་བདེ་བའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པ་ལས་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འབད་རྩོལ་མེད་པ་སྤྱོད་པ་ཞེས། །བྱ་འགའ་འདས་སྟེང་ཡོད་མིན་
― DTG103_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། །ལས་བྱེད་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་མི་རིགས་སོ། །ས་སྟེང་ན་འབད་པ་མེད་པར་ཉལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ལ། གང་གི་ཚེ་འདི་ཉམ་ཆུང་བར་འགྱུར་ཞིང་འབད་རྩོལ་མེད་ལ་རང་གི་ལག་པ་ཡང་འདེགས་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་གྱིས་འདོགས་ཤིང༌། གང་གི་ཚེ་ན་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཉལ་བ་དང་བརྐྱང་བ་དང་བསྐུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་ཤེས་པ་དེས་ན་དེ་རྣམས་བདེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཉིན་རེ་ཞིང་ལངས་ཤིང་ལངས་ཏེ་ལུས་འཚོ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ལས་རྣམ་པ་དུ་མ་དག་བྱེད་ཀྱི། བདེ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལས་བྱེད་པ་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཁན་པོ་ལྔས་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང༌། ནོར་གྱི་བསྟན་བཅོས་དང༌། འཕོང་དང་ས་འཛིན་བསླབ་པའི་ཕྱིར་མཁན་པོ་ལྔ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་རྟག་ཏུ་སྡུག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་གཅིག་གིས་བཏང་ན་ནི་གཉིས་པས་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་རྐུན་པོ་གཤེད་མ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྡུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། ལུས་འཚོའི་དོན་དུ་བྱ་བ་ལ། །རྟག་ཏུ་འབད་པར་རབ་ཞུགས་ཤིང༌། །ལས་བྱེད་ལྟ་བུར་ལུས་འབངས་ལ། །བདེ་བ་དེ་ཀོ་ག་ལ་ཡོད། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་པོའི་དོན་གྱི་བདེ་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་དེ་དང་དེ་དག་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དང་གཞན་དུ་བདག་ཉིད་ནི། །རྟག་ཏུ་སྡིག་ལས་བསྲུང་བར་བྱ། །ངན་འགྲོ་ཡོད་ན་བདེའོ་ཞེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རིགས་མ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་བརྐམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དབང་པོའི་དོན་གྱི་བདེ་བའི་ཕྱིར་སྡིག་པའི་ལས་དག་བྱེད་ཅིང༌། འདི་དང་འཕོས་པར་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གསོད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང༌། བསྡམ་པ་དང༌། བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ་མཁས་པ་བདག་བདེ་བར་འདོད་པས་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་
― DTG103_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕ་རོལ་ཏུ་སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྟག་ཏུ་བདག་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ལ་ངན་འགྲོ་ཡོད་བཞིན་དུ་འགའ་ཡང་བདེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། མ་ཚོར་བར་འཇུག་པའི་དགྲ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ནི་སུ་ཞིག་གམ་གང་ན་ཞེས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པར་འཇུག་པའི་དགྲ་ལས་རྟག་ཏུ་འཇིགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟར། དེ་བཞིན་གང་དུའམ་ནམ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་མི་ཤེས་པས་སྡིག་པ་དང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བདག་ཉིད་རྟག་ཏུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་འཇིགས་དང༌། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི། །འཇིགས་པས་བདག་རྟག་བསྲུང་བྱ་སྟེ། །དེ་ལ་བདེ་བ་ག་ལ་ཡོད། །འདིར་སྐྱེས་བུ་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དམིགས་ནས་རྟ་དང་གླང་པོ་དང་ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་དག་ལ་ཞོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ན་བདེ་བ་མེད་ན་ནི་དེ་དག་དེ་ལ་མི་ཞོན་པ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཞོན་པ་སོགས་ལ་མི་རྣམས་ཀྱི། །བདེ་བ་རྟག་ཏུ་ཡོད་མིན་ཏེ། །དང་པོར་གང་ལ་རྩོམ་མེད་པ། །དེ་ལ་མཐར་འཕེལ་ག་ལ་ཡོད། །བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་ཡོད་ན་ནི་མཐར་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་ལ་མཐར་སྡུག་བསྔལ་དམིགས་པ་དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྡུག་བསྔལ་རྩོམ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དང་པོ་ཁོ་ནར་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཕྲ་བའི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་ཕྱིས་དེ་འཕེལ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ནར་འབྱུང་གི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བླུན་པོ་ཁུར་སྐྱ་ཕྱེད་ཀྱིས་འགྲངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་ཞིག་ཐ་མའི་ཁུར་སྐྱ་ཕྱེད་འཕྲོ་བཀྲེས་པ་སེལ་བའི་རྒྱུར་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་མཁས་པ་རྣམས་བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟེ། བཞོན་པ་དང༌། བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་དང༌། ཉལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་
― DTG103_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་དག་ལ་ཕྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་སེམས་སོ། །འདིར་བཤད་པ། བཞོན་པ་སོགས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས། །གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་བདེ་ཡོད་ན། །མཐར་དེ་སྡུག་བསྔལ་མི་འགྱུར་ཏེ། །རང་བཞིན་རྣམ་པར་འཇིག་མི་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བདེ་བ་ནི་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་འཆོས་པ་མི་བྱེད་པ་ཞིག་ན་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གསེར་གྱི་སྣོད་དུ་སྐྱུགས་པ་ན། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་དགར་འགྱུར་ལ། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་ཏེ། །བདེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཕྱུག་པོ་འགའ་ཞིག་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་འཆོས་པར་བྱེད་པ་ན་གསེར་གྱི་སྣོད་དུ་སྐྱུག་ཅིང༌། དེར་སྐྱུགས་པ་ན་བྲན་མོ་སའི་གྱོ་མོར་སྐྱུགས་པ་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་དབང་ཐང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་རློམ་པ་བསྐྱེད་ནས་བདག་ནི་ཕྱུག་པོའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། གསེར་གྱི་སྣོད་དམ་གྱོ་མོར་སྐྱུག་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བདེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྟ་སྤངས་ཀྱིས་སྣུན་པ་ཟེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་རྟ་སྤངས་སྣུན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཆགས་པས་སྣུན་པ་ཟེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མི་མཁས་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དཔེར་ན་ཁུ་རུ་ཕྲག་པ་གཅིག་ནས་ཕྲག་པ་གཉིས་པར་ཁུར་སྤོ་ཞིང་དེས་འདི་ལ་བདེ་བའི་བློར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེར་བདེ་བར་མ་གྱུར་ན་ནི་དེར་མི་སྤོ་བ་ཞིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྩོམ་པས་སྐྱེས་པ་ལྡོག་འགྱུར་ན། །སྡུག་བསྔལ་རྩོམ་ལའང་བདེ་ཅི་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་ཐུབ་པས་སྐྱེ་འཇིག་དག །སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་སྙམ། །བདེ་བ་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཡུལ་ཧ་ཅང་བསྟེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་
― DTG103_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ནི། དེ་ལྡོག་པའི་སྲེད་པས་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་རྩོམ་ལ། དེར་ཡང་འདི་ལ་མཐར་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བས་རྩོམ་པའི་དུས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་སྐྱེས་པར་རྟོགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྔར་གྱི་གཡེར་པོ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་རྩོམ་པ་ན། སྔར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་པའི་སྒྲ་ནི་འཕེལ་བའི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ངག་གི་དོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་སྐྱེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་གནས་སྐབས་གཉི་གར་ཡང་བདེ་བ་མི་སྲིད་པར་བཤད་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྩོམ་ལའང་བདེ་ཅི་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་རྩོམ་པ་ནི་བདེ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགག་པ་ན་ཡང་བདེ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་གཉི་གར་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །བདེ་བར་རྟོག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚད་མར་བྱས་ནས་འགྱུར་རོ། །འདིས་ཁུ་རུ་པའི་དཔེ་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀཱ་ཏྱཱའི་བུ་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ། །འགག་པ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་འགག་གོ་ཞེས་གསུངས་པར་སེམས་སོ། །འདིར་བཤད་པ། བྱིས་པ་སྡུག་བསྔལ་རྩོམ་དེ་ལ། །བདེའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་རློམ། །གལ་ཏེ་དེ་དེ་ལྟར་བདེ་ན། །དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་ཉིད། །སྤའི་ཤུན་པའི་འཆིང་བས་བསྡམས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྤའི་ཤུན་པས་བཀྱིགས་པ་ཆར་དང་ཉི་མ་དག་གིས་འཇོམས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྡུག་བསྔལ་བཅོ་བ་བསྡུས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གཞན་རྩོམ་པས་སྡུག་བསྔལ་སྔ་མ་ལྡོག་གོ །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བས་བྱིབས་པས་མི་མངོན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་སྡུག་
― DTG103_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་ནི། །བདེ་བས་གཡོགས་ལྟར་མི་མཐོང་ན། །གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་སྒྲིབ་འགྱུར་བ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །རྒྱུ་ཅིས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་དེ་མི་མཐོང༌། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེས་གཡོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་རིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་སྡུག་བསྔལ་སྒྲིབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བས་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲིབས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། ཁྲོན་པའི་ཕྱེད་དུ་ལྷུང་བ་སྦྲང་རྩི་མྱངས་པས་རྟོན་པ་དང༌། གླང་པོ་ཆེའི་རོར་ཞུགས་པའི་བྱ་རོག་ཆུ་བོ་ཆེན་པོས་བདས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འབྲོག་ཏུ་གླང་པོ་ཆེས་བདས་པས་ཁྲོན་པ་རྙིང་པར་ལྷུང་ཞིང་ལམ་ཕྱེད་དུ་རྩྭ་དཱུར་བའི་རྩ་བ་བྱི་བས་ཟ་བཞིན་པ་ལ་འཇུས་པས་ཐོགས་པ་འོག་ནས་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་ཨརྫ་ཀ་རས་བསྙེགས་པ་ངོས་ནས་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོས་བསྙེགས་པ། སྟེང་ནས་སྦྲང་རྩིའི་ཐིགས་པ་བབས་པ་མྱངས་པས་རྟོན་པ་ཞིག་བདག་ཉིད་བདེ་བར་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་འཁོར་བའི་དགོན་པར་འཆི་བའི་གླང་ཆེན་གྱིས་བདས་པས་རྒ་བའི་ཁྲོན་པར་ལྷུང་ཞིང་མིའི་ལམ་ཕྱེད་དུ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྩྭ་དཱུར་བའི་རྩ་བ་ལ་འཇུས་པས་ཐོགས་པ། འོག་ནས་ངན་སོང་གི་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་ཨརྫ་ཀ་རས་བསྙགས་པ། ངོས་ནས་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ལྟོ་འཕྱེས་མངོན་པར་བསྙགས་པ། ཚེའི་རྩྭ་དཱུར་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བྱི་བས་ཟ་བཞིན་པ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྦྲང་རྩིའི་ཐིགས་པ་ལྷུང་བ་རོ་མྱངས་པས་སེམས་རྟོན་པ་ཡང་བདག་ཉིད་བདེ་བར་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བྱ་རོག་ཞིག་གླང་པོ་ཆེའི་ཐེད་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལྷས་ཆར་ཕབ་པས་ཐེད་དེ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོས་གཡེངས་ཤིང༌། དེ་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་ཤི་བར་གྱུར་ལ། མནོག་ཆུང་བ་དང་ཉེས་དམིགས་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡུལ་གྱི་བདེ་བའི་རོ་མྱང་བའི་ཐེད་དུ་ཞུགས་ཤིང༌། དེའི་ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་
― DTG103_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་རྣམས་ཀྱང་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་གང་དེར། །འགྱུར་ན་དེ་སྡུག་བསྔལ་འགེབས་ན། །དེ་རང་བཞིན་གྱིས་གང་མེད་པ། །དེ་ཡིས་སྡུག་བསྔལ་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ན་འདིར་ཉེ་བར་བསྟན་པས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཉི་ཚན་དྲོའོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་སྡུག་ཆགས་བྲལ་མེད་དོ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བསྟན་བྱ་དེས། །ངེས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི། །གཏི་མུག་ཀུན་གྱི་ཐ་མར་གསུངས། །འདིར་བསྟན་པར་མི་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལུས་འདི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་གཏི་མུག་གིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་དེའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ལ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ཉིད་ལ་གནས་བཞིན་དུ་ཡང་དེ་ཉིད་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། ཆེ་ཞེ་འདི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། གང་འདི་མ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བོང་མཇུག་ནས་འཛིན་པ་བཟློག་པ་བཞིན་ནོ། །གླ་བྲན་ཁ་ཅིག་གིས་གླ་བླངས་ཏེ་ལས་ཕྱེད་བྱས་ནས་བོར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་མས་གང་འཛིན་པ་དེ་ལེགས་པར་འཛིན་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་བོང་མཇུག་ནས་གཟུང་ལ། དེས་བརྡེགས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་ལ་ལེགས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་མི་གཏོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡིད་བྱུང་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྐྱེ་བོ་གཏི་མུག་གིས་གཟུང་བ་ལ་སློབ་པར་མཛད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ལུས་མི་རྟག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པར་གནོད། །གང་ལ་གནོད་ཡོད་དེ་བདེ་མིན། །དེ་ཕྱིར་མི་རྟག་གང་ཡིན་དེ། །ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱར་འགྱུར། །གདོན་
― DTG103_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ཟ་བར་མི་རྟག་པས་གནོད་པར་བྱ་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ལ་ནི་གནོད་པར་འགྱུར་ལ། གང་ལ་གནོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཅུང་ཟད་མི་རྟག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་གནོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལན་ཚྭའི་བྱུང་ཁུངས་སུ་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལན་ཚྭའི་བྱུང་ཁུངས་སུ་གང་ལྷུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ལན་ཚྭ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གང་མི་རྟག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ནའོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཕྱིར་འདུས་བྱས་གང་དེ་ཀུན། །མི་རྟག་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་གནོད་པ། །དེ་ཕྱིར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ནར་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་བའི་དགོན་པ་སེལ་བར་མཁས་པའི་ཐབས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་ནི་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་པ་དག་ལ་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་དང༌། །ལྟ་གནས་སྲིད་པའང་དེ་དག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཅིའི་རིགས་མ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་
― DTG103_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཡིད་འོང་ཡིད་དུ་མི་འོང་དང༌། །དེ་ལས་གཞན་ཟག་མེད་རྣམས་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བཤད་པས། ཡིད་སྐྲག་ཅིང་གྲོལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་ཡུན་རིང་མོར་འཁོར་བར་འཁོར་བ་རྣམས་ལ། གང་ཕའམ། མའམ། བུའམ། བུ་མོའམ། ཉེ་དུའམ། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་གང་ཡང་རུང་བའི་གནས་དང་འདྲ་བར་མི་སྨྲ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རིག་པར་བྱས་ནས་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་སྡུག་བསྔལ་དང་རོ་གཅིག་པ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་སྲིན་དང་ཆུ་སྲིན་ཛ་ཤ་དང༌། ཆུ་གླང་དང༌། ཆུ་སྲིན་ཀུ་བྷི་རའི་འབྱུང་གནས། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཀློང་འཁོར་རྔ་བོ་ཆེའི་སྦུབས་འདྲ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་གིས་དཀྲུགས་པ་ལས། འཁོར་བ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་འགྲོ་བ་གྱ་ཞིང་མགོན་མེད་པ་མཐའ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་གཟིངས་ཀྱིས་བསྒྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཆོད་པར་བཟོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ལ་ལའི་སློབ་མར་འགྱུར་བ་སྟེ། །ལ་ལ་ཡི་ནི་བླ་མར་འགྱུར། །ཐབས་རིག་སྣ་ཚོགས་ཐབས་རྣམས་ཀྱིས། །མ་རྟོགས་སེམས་ཅན་རྟོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཉིད་ལས་འཆད་པ་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཁམས་གསུམ་པོ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མཐའ་ཡས་པར་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ལས་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འཚམ་པ། དགེ་ལེགས་ཡངས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པའི་ཚོགས་ལ་མཁས་པ་དེ་དང་དེ་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ལ་ཅན་མཐའ་དག་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་དཔལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་
― DTG103_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ལ། འཁོར་བའོ་ཅོག་གི་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་ལ་སྐྱོ་ཞིང་གྲོལ་བར་འདོད་པས་འདི་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉིན་མཚན་ཕྱད་པར་སྦྱོར་བར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང༌། །མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་ངེས་པར་འདོད། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་བར་དུ་སྲིད་མཚམས་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ག་ལ་ཡོད། །དེ་ནི་སྙིང་རྗེས་འཇིག་རྟེན་སྡུག །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡུན་རིང་གནས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཕུང་པོ་སྟོང་པར་ཤེས། །ཤེས་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམས་དང་ང་མི་འགྲོགས། །ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྤྱོད་བྱེད་ཅིང༌། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་མྱ་ངན་འདས་པར་གནས། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་མཐའ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཏམ་གྱིས་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་འཁོར་བའི་བཙོན་རའི་ཚོགས་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ལ་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པར་གནོད། །གང་ལ་གནོད་ཡོད་དེ་བདེ་མིན། །དེ་ཕྱིར་མི་རྟག་གང་ཡིན་དེ། །ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདེ་བ་རྟོག་པའི་དབང་གྱུར་ཅིང༌། །རྟོག་པ་སྡུག་བསྔལ་དབང་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལས། །ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ལྡན་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་དང༌། གྲུབ་པ་དང༌། རིག་པ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཀྱི་འགྲོ་བ་དག །དེ་དག་གི་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ལས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་རིག་པའི་མུན་པས་བློའི་མིག་ལྡོངས་པར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱིས་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་ཡོད་པ་ཉིད་
― DTG103_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ། རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པའི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་འདི་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་གི་ལྟར་ན་རྫས་སྐྱེ་བ། །དེ་ལ་ཆད་ལྟ་སོགས་འགྱུར་ཞིང༌། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མཐའ་མི་ལྡན་པའང་དེ་ལ་འགལ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་རྫས་དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་བོན་མེས་ཚིག་པ་ལས་མྱུ་གུ་དག་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་ཅིང་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། རྣམ་རྟོག་ལོག་པའི་དྲ་བའི་ཕྲེང་བའི་འཇོ་བག་གིས་དགའ་བར་བྱ་བ་རྣམས་འབྱུང་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་སྤྲུལ་པ་དང༌། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་དང༌། །ཁུག་རྣ་ནང་གི་བྲག་ཅ་དང༌། །སྨིག་རྒྱུ་སྤྲིན་དང་སྲིད་པ་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན། །གང་གིས་ན་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་འདི་སྐད་དུ་རེ་ཞིག་བདེ་བ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དེ་ལ་འདི་དྲི་བར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུང་བ། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་དེ་ལ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་སེལ་བར་ཞུགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་བྲལ་བ། རྫས་སུ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་འདི་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་བབ་ཅོལ་ཡིན་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བློའི་ཆོས་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དབང་པོ་ཡིས་ནི་དམིགས་གྱུར་པ། །འདས་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ལ། །ཡིད་ཀྱིས་དམིགས་ནས་ཞོགས་པས་ན། །བདེའོ་སྙམ་དུ་རློམ་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་ཙམ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་ནས་གདུལ་བ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པའི་འབྱུང་གནས་ཁམས་གསུམ་པོ་མཐའ་
― DTG103_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ལམ་ལས་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱུར་པ་ཞི་བའི་ཐབས་མེད་དོ། །དེ་དག་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་བདེན་ལས་ཉམས། །དེ་ལས་ཉམས་པས་ཐར་པ་གྲུབ་ཡོད་མིན། །ཐ་སྙད་བདེན་པ་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཐབས་བྱུང་གྱུར་པ་དང༌། །དེ་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་གང་གིས་མི་ཤེས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་ལོག་པས་ལམ་ངན་ཞུགས། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་དབང་པོ་ལྔའི་དམིགས་པའི་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཚོར་བ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་གང་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་བདེ་བ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་དང༌། ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་རྫས་སུ་གྲུབ་བོ་སྙམ་དུ་འདོད་ན། འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ཞིག་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མདུན་ན་གནས་པའི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་དང་ཟློས་གར་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་ཉིད་སྐྱེ་ན་ནི། ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་བདེ་བ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཞན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ན། འདི་ནི་མཐོང་བའམ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚོར་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལ་མ་བརྟེན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་བདེ་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མ་བརྟེན་པར་དངོས་པོ་འགར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ན་ནམ་གྱི་ཚེའང༌། །མ་བརྟེན་པར་ནི་ཡོད་ཉིད་མེད། །དེས་ན་ནམ་ཡང་གང་ཞིག་ཏུ། །རྟག་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་དང༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་གནས་སུ་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། མཁས་པས་རྟེན་འབྱུང་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་འགྱུར་ཞིང༌། །
― DTG103_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐར་ལྟ་བ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་པའང་མིན། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཤེས་ཤིང༌། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཅི་སྟེ་མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་མ་རིག་པ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྱུར་ན། ཅི་སྟེ་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཅན་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བདེན་པ་ཅན་ཞིག་འགྱུར་གྲང༌། དེ་ལ་མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ལ་ས་བོན་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་འདི་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྨི་ལམ་དང༌། སྒྱུ་མ་དང་ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྟོག་པ་འཇོམས་ཤིང༌། རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་སེམས་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐབས་མེད་ལ། ཡང་ན་བདེ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཚོར་བ་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་དང་གཏན་ལ་ཕེབས་པའི་སེམས་བཞིན་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དང༌། འཆི་བའི་སྲིད་པ་དང་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་བཞིན་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་བཞིན་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་འགག་པ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཁོ་ནར་ཚོར་བ་བདེ་བ་སྐྱེ་ན། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སྲིད་པར་འགྱུར་ན། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་འདི་གཉིས་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་དོན་མཐའ་དག་འབྱུང་བའི་ཚེ་བརླག་པས་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཉེས་པའི་དུག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ས་བོན་འགགས་དང་མ་འགགས་ལས། །མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྒྱུ་མ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས། །ཞེས་
― DTG103_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དང༌། ཀུན་ལ་མི་རྟག་སྨྲ་བ་རྣམས། །སངས་རྒྱས་ལམ་ལ་གནས་ནས་སུ། །དངོས་པོ་དཔྱད་དེ་རྩོད་པ་ཡིས། །གནས་པ་གང་ཡིན་དེ་རྨད་དོ། །འདིའམ་དེའོ་ཞེས་གང་དུ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མི་དམིགས་ན། །རྩོད་པ་འདི་དང་དེ་བདེན་ཞེས། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བ་བདེ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་གནས་པ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཏི་མུག་གི་དྲ་བས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་གཡོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བཙོན་རའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁང་པ་ལ་ཆགས་ཤིང༌། གཙང་བར་མངོན་པར་རློམ་པའི་མུན་པ་མཐུག་པོའི་དྲ་བས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བསྒྲིབས་པས་ན། ན་ཆུང་མའི་ལུས་མི་གཙང་བ་རྣམ་པ་དུ་མའི་འབྱུང་གནས་རྣམ་པར་བསལ་ཏེ། འདི་ནི་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱ་ཞིང༌། མིག་དང་ཡིད་དུ་འཐད་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བདེན་པའི་རྣམ་པས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་གཙང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བུད་མེད་ཆགས་པ་ཕལ་ཆེར་ནི། །བུད་མེད་གཟུགས་གཙང་སེམས་ལས་བྱུང༌། །བུད་མེད་ལུས་ལ་དོན་དུ་ནི། །གཙང་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཁ་ནི་ཁ་ཆུ་རུལ་བ་དང༌། །སོ་རྒྱག་མི་གཙང་སྣོད་ཡིན་ཏེ། །སྣ་ནི་རྣག་སྣབས་སྣ་ཆུའི་སྣོད། །མིག་གཉིས་མིག་རྡུལ་མཆི་མའི་སྣོད། །ལྟོ་བའི་ཁོང་ནི་བཤང་གཅི་དང༌། །གློ་བ་མཆིན་པའི་སྣོད་ཡིན་པར། །རྨོངས་པས་བུད་མེད་མ་མཐོང་བས། །དེ་ཡི་ལུས་ལ་ཆགས་པར་བྱེད། །ལུས་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་དྲི་ང་བ། །ཆགས་བྲལ་རྒྱུ་ནི་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལའང་འཇིག་རྟེན་ཆེས་ཆགས་ན། །གང་གིས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བར་དཀྲི། །གཟུགས་བཟང་བ་དང་གཟུགས་ངན་ནམ། །རྒན་ནམ་ཡང་ན་གཞོན་ཡང་རུང༌། །བུད་མེད་གཟུགས་ཀུན་མི་གཙང་ན། །ཁྱོད་ཆགས་ཁྱད་པར་ག་ལ་སྐྱེས། །གལ་ཏེ་མི་གཙང་ཁ་དོག་བཟང༌། །ཤིན་ཏུ་གསར་ལ་དབྱིབས་ལེགས་
― DTG103_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང། །དེ་ལ་ཆགས་པར་མི་འོས་ལྟར། །བུད་མེད་གཟུགས་ལའང་དེ་དེ་བཞིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལས་ན་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བློའི་མིག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས། གཙང་བ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་སྟེ། དེ་ལས་གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གཙང་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས། །ལྡོག་པ་རྒྱུ་ལས་ག་ལ་ཞིག ། །ཅེས་བྱ་བ་འཕགས་པ་ལྷའི་གསུང་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་བསལ་བར་སྣང་སྟེ། ཉི་མ་སྤྲིན་དང་བྲལ་ཞིང་ནུབ་པར་མ་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བསལ་ནས་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་གང་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་བདེ་བར་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་ལྟ་བ་དོན་མེད་པ་ཅན་མཐོང་བ་དང༌། མ་མཐོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སྨྱོན་པ་རྟག་ཏུ་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བརྒྱ་ཕྲག་གི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱས་ནས་མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་དེ་ཡང་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཙང་བར་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་ལྡོངས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས། །ནང་གི་བདག་ཏུ་གང་འདོད་པ། །རྣམ་ཤེས་དོར་བ་མུ་སྟེགས་ཀྱི། །རྨོངས་བྱེད་དེ་ནི་གང་དུ་སོང༌། །གང་ཚེ་ནད་བདག་བུད་མེད་མིན། །སྐྱེས་མིན་མ་ནིང་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཚེ་མི་ཤེས་འབའ་ཞིག་ལས། །ཁྱོད་བདག་ཕོའོ་སྙམ་དུ་སེམས། །རེག་དང་མི་ལྡན་དངོས་པོ་ལས། །བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བ་ལ། །སྲོག་ནི་བྱེད་པ་པོར་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་བདག་ཡོད་ཕ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དང༌། བྱ་རེག་དང༌།
― DTG103_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུ་སྐྱར་དང༌། ནི་ཙོ་དང༌། སྤྱང་ཀིའི་མགོའི་ནོར་བུ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ནང་གི་བདག་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ཅིང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། དེ་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་རའི་འཆིང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོར་རྟག་པར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་བདག་མེད་པ་ལྟ་བ་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ། གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འགལ་ཟླར་གྲུབ་པ་བདེ་བའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་གྲུབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་ཚོགས་བསལ་བ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་བདག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པའམ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་ལ་མཁས་པའི་བློ་གྲོས་མངའ་བ་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ལ་འགར་ཡང་བདེ་བ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཉིད་དུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་རྟོགས་ཀྱི། ཁྱེད་ཅག་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཁོ་ན་བདེ་བ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཉིད་དུ་ཆེས་གསལ་བར་རྟོགས་ཏེ། གསུང་རབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ལ། དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དགེ་སློང་དག་འདས་པའི་གཟུགས་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་གཟུགས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ།། དགེ་སློང་དག་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་འོངས་
― DTG103_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ། །དགེ་སློང་དག་འདས་པའི་ཚོར་བ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདས་པའི་ཚོར་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་ཚོར་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདས་པའི་ཚོར་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ། །དགེ་སློང་དག་མ་འོངས་པའི་ཚོར་བ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་འོངས་པའི་ཚོར་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་ཚོར་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་འོངས་པའི་ཚོར་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་སྲིད་དུ་དགེ་སློང་དག་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པས་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ། །དགེ་སློང་དག་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐབས་བརྒྱ་ཕྲག་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྟོག་པའི་ངོར་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྨན་འདོགས་པར་མཛད་པ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་རྫས་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལུང་དང་མདོ་གཞན་དག་ལས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན་ནི་དེ་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་
― DTG103_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་མདུན་ན་གནས་པའི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་དང་རེ་ལྡེ་དང་ཅོད་པན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་འདས་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་ན་ནི། དེ་ནི་རྟག་པའམ་འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཞིག་ཡིན། རེ་ཞིག་རྟག་པ་ནི་མི་འདོད་དེ། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་གསལ་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོག་ཏུ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་ནི་དེ་མི་རིགས་སོ།། གང་ལས་ཤེ་ན། འགག་པ་དང་ཡོད་པ་དག་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་འདི་གཉིས་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་དག་གམ་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་མི་འདོད་དོ། །སྐད་ཅིག་ལ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་སྲིད་པ་ནི་མེད་དེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་སཱ་ལུ་དང་ཏིལ་དང་ནས་དང་གྲོ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྡུད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། འབྲས་འབྱུང་ཆེད་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡིས་ས་བོན་ལ་སོགས་ནི། །བརྒྱ་ཕྲག་དག་གི་སྒོ་ནས་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་འདི་རྒྱང་བསྲིངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་དགེ་སློང་དག་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མིང་ཙམ་ཁས་འཆེས་པ་ཙམ། ཐ་སྙད་ཙམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་དུས་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་དང༌། ནམ་མཁའ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། གང་ཟག་གོ་ཞེས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས་གཟུགས་
― DTG103_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བཞིན། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་བཞིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟར། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རྟོག་པ་ཡི། །དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ལྡན་ཞིང༌། །ཉིན་ནམ་གལ་ཏེ་མཚན་མོའང་རུང༌། །ཤེས་བཞིན་སོ་སོར་དྲན་ལྡན་པ། །འདུ་བྱེད་ཉེར་ཞི་ཞི་བ་ཡི། །གོ་འཕང་ཞི་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། ཇི་ལྟར་དབུ་བ་མང་པོ་རྡོས་པ་དག །ཆུ་བོས་ཁྱེར་བ་སྐྱེས་བུ་དེས་མཐོང་སྟེ། །དེ་ལ་བརྟགས་ན་སྙིང་པོ་ཡོད་མི་སྣང༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་ཆར་པ་ཐིགས་ཆེན་བབ་པ་ན། །ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་དག་ནི་ཐ་དད་འབྱུང༌། །བྱུང་ནས་ཞིག་སྟེ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་མེད། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་སོ་གའི་ཉི་མ་ཕྱེད་དུས་ན། །སྐྱེས་བུ་སྒོམ་པས་གདུངས་ཤིང་འགྲོ་བ་ཡིས། །སྨིག་རྒྱུ་དག་ལ་ཆུ་ཡི་ཕུང་པོར་མཐོང༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཡང་ཆུ་ནི་ཡོད་མེད་ན། །སེམས་ཅན་རྨོངས་པ་དེ་ལ་འཐུང་འདོད་དེ། །མི་བདེན་ཆུ་ནི་བཏུང་བར་ཡོང་མི་ནུས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཤིང་རློན་པའི་སྡོང་པོ་ལ། །སྙིང་པོ་འདོད་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་དེ་གཤེགས་ཀྱང༌། །ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཀུན་ན་སྙིང་པོ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་དག་གིས་གཟུགས་སྤྲུལ་ཏེ། །རྟ་དང་གླང་པོ་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་བྱས། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདེན་པའི་ངོ་བོར་སྨྲ་བ་ལ། རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྟར་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་གཙང་བ་དང་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་ན། འདི་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཁས་
― DTG103_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་ནས། རེ་ཞིག་བདེ་བ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་འདི་ལ་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཅི་ཞིག །གང་གནོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རང་གིས་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྟོགས་པ་དང་བསྟུན་པའི་དབང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་སློབ་དཔོན་འདིས་ཀྱང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གང་གིས་ན་འདི་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ་ལ་མ་རངས་པའི་ཚིག་འདི་སྨྲ་བ། སློབ་དཔོན་ལ་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསལ་བར་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་དབང་གིས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་མི་རྟག་པ་དང་མི་བདེ་བ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བདེ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།ད་ནི་གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བའི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རོས་ཚིམ་པས་བདེ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་རྣམས་ཉེ་བར་བསྟེན་པར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡུན་ནི་ཤིན་ཏུ་རིང་པོས་ཀྱང༌། །ཡུལ་ལ་མུ་ཐུག་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྨན་པ་ངན་ལྟར་ཁྱེད་ལུས་ལ། །ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པ་འབྱུང༌། །ཡུལ་གྱི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བརྐམ་པའི་ཡིད་ཅན་གང་ཞིག །ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་
― DTG103_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པར་བྱས་ལ། བར་དུ་ནོར་བསག་ཅིང་ཐ་མར་ཆོས་བསྟེན་ནོ་ཞེས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་རྣམས་ཚད་ཉུང་ཟད་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན་ནི། ན་ཚོད་དང་པོར་འདི་རྣམས་ཟད་པར་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་བདེ་བ་སྲིད་པ་ཞིག་ན། དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཉེ་བར་བསྟེན་པས་ཀྱང་འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་ན་ནི་གང་ཞིག་འདི་རྣམས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐར་བྱེད་པར་འདོད་པས། དེའི་ངལ་བ་ནི་སྨན་པ་ངན་པ་ནད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ནད་བཅོ་བ་དག་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་གསོ་དཔྱད་ཀྱི། འབད་པ་མཐར་མ་ཕྱིན་པས་ཚེགས་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཟིག་ལྤགས་བསྐོན་པའི་སྤྲེའུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཟིག་ལྤགས་གཡོགས་པའི་སྤྲེའུ་རྟག་ཏུ་སྤྲེའུ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་སྐྱོ་བར་བྱ་བ་དེ་ལ་དུས་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཡང་འདི་ཙམ་གྱིས་ཚིམ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་མུ་ཐུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ།། འདིར་བཤད་པ། གཤེར་བ་གཤེར་བས་མི་སྐེམས་ཤིང༌། །ཚ་བ་ཚ་བས་ཉམས་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་འདོད་པ་ཉེར་སྤྱད་པས། །འདོད་པའི་རེ་བ་སྤོང་མི་བྱེད། །འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཆུ་དག་གིས་ངོམས་པ་ལ་སྐོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདོད་པ་དག་གིས་ཚིམ་པ་ལ་འདོད་པ་དག་ལ་སྲེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྟེན་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་ལ། །ས་སྲེད་ལྡོག་པ་མེད་ཇི་བཞིན། །བསྟེན་བཞིན་པ་ཡི་མི་རྣམས་ལ། །འདོད་རེ་འཕེལ་བའང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ས་ཟ་བ་བསྟེན་པ་ལས་སའི་སྲེད་པ་འཕེལ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདོད་པ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་འདོད་པ་དག་བསྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་པའི་རེ་བ་འཕེལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་འདོད་པའི་སྲེད་པ་མཐར་དབྱུང་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་འདོད་པ་དག་ཉེ་བར་བསྟེན་པས་ནི་ཇི་ལྟར་གོང་དུ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལས་ཆ་
― DTG103_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལས་མཁས་པ་འཐོབ་ཅིང༌། རིགས་མཚུངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གསོས་བཏབ་པའི་འདོད་ཆགས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཞིང་ཉེ་བར་འཕེལ་བའི་ཤུགས་ཅན་འདོད་པའི་སྲེད་པའི་ཆུ་ཀླུང་གིས་གཡེངས་པའི་མི་ལ་ཚིམ་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། གཉིད་ལ་སོགས་པའི་འཕེལ་བ་བཞིན་དང༌། སྐོམ་པས་ཉེན་པའི་རི་དགས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཉིད་དང་ལེ་ལོ་དང་འཁྲིག་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསྟེན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཕེལ་བ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རི་དགས་སྐོམ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ས་སྐམ་པོ་ཆེས་རྩུབ་པ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བའི་ཉི་མའི་གུང་གི་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུངས་ཤིང༌། ཆུ་ལྟར་གྱུར་པ་སྨིག་རྒྱུའི་ཀླུང་ལྟ་བུ་ཅན་མཐོང་ནས་ཆུར་འདུ་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་རྒྱུག་ལ། སྐོམ་པ་སེལ་བ་ཡང་མི་ཐོབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་སྨིག་རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་དག་མ་ཤེས་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་དག་ཡུལ་རྣམས་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པ་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཚིམ་པ་ཡོད་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། བུད་ཤིང་དག་གི་མེ་ལྕེ་དང༌། །ཆུ་འབོག་པ་ཡི་ཀླུང་ཇི་བཞིན། །དེ་བཞིན་འདོད་པ་ཉེར་སྤྱད་པས། །མི་རྣམས་འདོད་པའི་རེ་བ་འཕེལ། །འདིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདིས་སྐྱེ་བོ་བུད་མེད་ཐུན་མོང་བ་ལས་བཟློག་པར་ནུས་ཀྱི། གང་དག་གཟུགས་བཟང་ཞིང་རེག་པ་དང་ལྡན་པ། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་བྱ་བ། སྙིང་དང་མིག་ཏུ་སྡུག་པ། སྙིང་ནས་ཆགས་པའི་མིག་རས་ཀྱིས་བལྟས་པ་དག་གིས་མེ་དང་ཕྲད་པས་མར་སར་ལྟར་ཆགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་དག་འཇུ་བར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཅན་དེ་དག་ལས་བདག་གིས་ཡིད་བཟློག་པར་ཇི་ལྟར་ནུས། དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བུད་མེད་ཀུན་ལ་འཁྲིག་པ་ལ། །ཐ་དད་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །གཟུགས་གཞན་གྱི་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ན། །ཁྱོད་ལ་མོ་མཆོག་གིས་ཅི་བྱེད།།
― DTG103_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟགས་པ་འདི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་རྟོགས་པ་ཁོ་ནས་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཤིང༌། བདག་ཉིད་དམའ་བར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། འདི་ནི་འཐད་པ་འདིས་ཡུལ་དམའ་བར་བྱས་ཏེ་དེ་ལ་ཆགས་པ་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཁོ་ན་བསྟོད་པར་རིགས་སོ། །རེ་ཞིག་བུད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་གཙང་བའི་ཕྱོགས། དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། རང་གི་ངང་གིས་དྲི་ང་ཞིང༌། རྟག་ཏུ་འཛག་པ་མི་གཙང་བའི་ལུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་གཙང་བའི་སྟོར་ཁུང་དུ་གྱུར་པ། བཤད་ཁང་ལྟར་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བླུགས་པའི་མི་གཙང་བ་ནོད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་བཤང་དོང་ལྟར་མུན་ནག་གི་མི་གཙང་བ་དྲི་ཚབས་ཆེར་ང་བའི་སྲིན་བུའི་ཚོགས་འཁྲིག་ཆགས་པ། བཤད་ཕུང་ཅུང་ཟད་རད་ཅིང་གས་པ་ལྟར་ནང་མྱགས་ཤིང༌། མྱགས་པ་དེས་བདས་པའི་པགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱི་གཏུམས་པ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ཐོབ་ཅིང་བཅོར་མེད་པ། །ལུས་ཀྱི་སྦུབས་ཀྱི་རྨ་ཐ་ཆད་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྣམ་ངས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་གཉིས་མེད་པ་དེ་ལ་རང་གི་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་མ་གཏོགས་པར་འཁྲིག་པའི་རེག་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་ལ། དེ་དག་གི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྟ་བའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མིག་དང་ལྡན་པ་གཟུགས་དེ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པར་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཐུང་མོང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཐ་ན་ཁྱི་དང་བྱ་རོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། དངོས་པོ་ཐུན་མོང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། བུད་མེད་ཀྱི་ཁོག་པ་ལ་བརྐམ་པ་ཁྱོད་ལ་ད་ལྟ་བུད་མེད་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ། ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་པ་སྨྲོས་ཤིག། ཤིག །དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་མཆོག་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོར་བར་བྱ་སྟེ། བུད་མེད་གཟུགས་ངན་པ་དང༌། གཞན་གྱི་བུད་མེད་ཀྱི་བློས་མུན་ཁུང་དུ་རང་གི་ཆུང་མ་དང་དུས་བཏབ་སྟེ་ཕྲད་པ་བཞིན་ནོ། །བུད་མེད་གཟུགས་ངན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱིས་ཁྱོད་གཟུགས་ངན་
― DTG103_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ་ཞེས་སྤྱོས་ལ། དེས་ཀྱང་རྗེ་བོ་ལ་གཟུགས་ངན་ནམ་གཟུགས་བཟང་ཡང་རུང་སྟེ་འཁྲིག་པ་བསྟེན་པ་ལ་འདིར་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཞུས་ཀྱང་དེས་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེས་སྣོད་སྣ་ཚོགས་དག་ཏུ་སྲན་ཚོད་བཞག་ནས་ཟས་ཀྱི་དུས་སུ་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་དྲངས་པ་དང། དེས་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ་འདི་ནི་སྲན་ཚོད་དེ། འོན་ཀྱང་སྣོད་ལྟ་བར་འོས་པ་དག་ཏུ་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་འཁྲིག་པ་ལ་ཡང་ངེས་པར་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གཞན་གྱི་བུད་མེད་མཐོང་ནས་ནམ་ཞིག་ན་འདི་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་ཞེས་བརྐམ་པར་གྱུར་ལ། དེར་གྲོགས་བཤེས་ཞིག་གིས་གང་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལ་ཅི་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་རིགས་ཀྱི་མནའ་མ་ཞིག་གོ་ཞེས་དེ་ལ་མུན་ཁུང་དུ་རང་གི་ཆུང་མ་དང་སྤྲད་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དགའ་ཞིང་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་བུད་མེད་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཨེ་མ་གང་གིས་འགྲོ་འདི་སྣ་ཚོགས་ཆེར། །བསྒྲིབས་ཤིང་རྨི་འདྲའི་རེག་དེས་རྣམ་བལྟས་ལ། །ཆགས་རྨོངས་འདི་དག་གཞན་དུ་རྒྱུག་གྱུར་པ། །འདི་ནི་མུན་པའི་རང་བཞིན་དྲ་བ་ཆེ། །བུད་མེད་མཆོག་ནི་བླུན་པོའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར། གང་ལ་གང་ཡིད་འོང་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་འཚེངས་པར་རློམ། །ཁྱི་སོགས་རྣམས་ལའང་ཐུན་མོང་བས། །བློ་གྲོས་ངན་པ་ཁྱོད་ཅིས་ཆགས། །གང་ཞིག་གཟུགས་ངན་ཡང་གང་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བ་དེས་དེ་བདག་ཉིད་འཚེངས་པར་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་འདོད་པར་འོས་པ་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་དེ་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདོད་པར་བྱ་བར་འོས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། །ཆགས་པ་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་ཁྱི་དང་བོང་བུ་དང་རྔ་མོ་དང་ཕག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། རང་རང་གི་མོ་དག་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱི་
― DTG103_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་པ་ཐུན་མོང་བ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པས་རྒྱུ་གང་གིས་ཀྱང་དེར་འདོད་ཆགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་རང་གི་ཆུང་མ་ལ་སྡུག་པ་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །གནོད་སྦྱིན་གཉིས་རང་གི་ཆུང་མ་ལ་སྡུག་པ་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བར་གྱུར་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱང་རྩོད་པ་ན་གང་གི་ཆུང་མ་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་དགེ་སློང་གི་གན་དུ་སོན་པ་དང༌། དེས་གང་ཞིག་གང་སྡུག་པར་གྱུར་པ་དེའི་དེ་ནི་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདིར་གལ་ཏེ་གཏི་མུག་འདོད་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །གཟུགས་ནི་འདོད་ཆགས་རྒྱུ་མ་ཡིན། །ཀུན་ཀྱང་དེ་ལ་ཆགས་འགྱུར་བས། །དེ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡིད་འཕྲོག་པ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། སུ་ཞིག་དེ་རྙེད་པ་ངོ་མཚར་བ་ལྟར་རྩི་བ་ན་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པར་མི་བྱེད་ཅེའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་ཡན་ལག་ཀུན་མཛེས་མོ། །གལ་ཏེ་སྔར་ཀུན་ཐུན་མོང་ན། །དེ་ཉིད་ཁྱོད་ལ་ངོ་མཚར་ལྟར། །ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་འགྱུར་བ་མིན། །བུ་མོ་རྣམས་ནི་ཁྱོའི་དོན་དུ་ཡིན་ལ། ཁྱོད་ལ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་སྲིད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་འདི་འདི་ལས་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་ཐུན་མོང་བ་རྙེད་པ་ལ་ངོ་མཚར་ཅི་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ལམ་པོ་ཆེན་ཡོད་པའི་ཟོང་དང་འདྲ་བ་རྙེད་པས་ཡ་མཚན་པར་མི་རིགས་ཏེ། བད་སའི་རྒྱལ་པོས་དབང་པོས་བྱིན་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ། །བད་སའི་རྒྱལ་པོ་འཆར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་བུད་མེད་ཐུན་མོང་བ་དབང་པོས་བྱིན་རྙེད་ནས་ངོ་མཚར་ཐོབ་པར་གྱུར་ལ།། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བུད་མེད་གཞོན་ནུ་མར་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིལ་གྱིས་ཐུན་མོང་བར་འགྱུར་ལ། ཕྱིས་གཅིག་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། ལམ་ཆེན་ཟོང་ལྷའི་བུད་མེད་ནི། །རི་བའི་རིན་གྱིས་འདིར་རྙེད་ནས། །དེ་རྙེད་པ་ལ་མཁས་པས་འདིར། །ངོ་མཚར་སྙམ་དུ་མི་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པར་འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་སྟེ།
― DTG103_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ཆགས་པར་མི་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་སྡུག་པ་དང༌། །བཟློག་པ་ལ་ནི་བཟློག་མཐོང་ན། །རྣམ་པར་གནས་མེད་སྔ་མའམ། །ཅིག་ཤོས་ལས་ནི་གང་ཞིག་བདེན། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཤིག །བཟློག་པ་ལ་ཞེ་སྡང་ན། འོ་ན་དེའི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་འཆོལ་བའི་ཕྱིར། བུད་མེད་མཆོག་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དག་ཀྱང་དེས་པས་ཡུལ་གཅིག་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་གཉིས་ཆར་ཡང་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གཉིས་ངས་པར་མི་གནས་པས་དེ་དག་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱིས། རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པ་ཀོ། །སྔ་མ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ལྟ་གང་ཞིག་བདེན་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བདེན་ན་ནི། དེ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་མཐོང་བས་དེ་མི་བདེན་པ་ཡིན་ནམ། ཅི་སྟེ་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བདེན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་དེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་རུང་ཞིག་ལ་ཡང་བདེན་པའི་དོན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉི་ག་ཡང་མི་འཇུག་པར་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་འདིའི་འདོད་ཆགས་མི་རིགས་ཏེ། འཆག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། བཤད་ཁང་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ཟས་ལེགས་པར་འདུས་བྱས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ན་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་དེའི་སྐྱོན་གྱིས་འཆག་ཏུ་འགྲོ་བ་སྟེ་འཆག་ཁང་དུ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་མི་དགའ་བ་དང། ཡང་ཇི་ལྟར་བཟློག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་གྲོགས་བཤེས་ཀྱི་ཁྱིམ་གྱི་བཤད་ཁང་བལྟ་བར་འདོད་ཅིང༌། གང་གི་ཚེ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཉིད་ཕྱིར། །དངོས་པོ་ལ་ལར་ཆགས་འགྱུར་ན། །བླུན་པོ་ཡོན་ཏན་འབྱོར་པ་དེ། །སྤངས་ནས་གཞན་ལ་ཆགས་མི་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། ཡོན་ཏན་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པས་
― DTG103_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བླུན་པོའི་འདོད་ཆགས་ཡོན་ཏན་དང༌། །ལྡན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་མི་སྐྱེ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལ་འཇུག་རྣམས་ཀྱི། །ལྡོག་པ་རྒྱུ་ལས་ག་ལ་ཞིག །འདིར་སེམས་ཅན་གང་དག་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ཤིང་འདོད་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ངོ་ཚ་དང༌། ཁྲེལ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་གི་འདོད་ཆགས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེ་དག་གི་འདོད་ཆགས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྟེ། ཡོན་ཏན་མེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་མེ་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པར་མངོན་པར་འབྱུང་སྟེ། གཏི་མུག་ཕལ་ཆེ་བས་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པར་འབྱུང་ན་ནི་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཡོད་པར་བྱ་བར་ནུས་ཀྱི། བླུན་པོ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྡོག་པ་ནི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དུ་ཡོད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འཇུག་ན་ནི་གཟུགས་མི་གཙང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་དག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་མི་རིགས་སོ། །བྲམ་ཟེ་མ་ནིང་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །བྲམ་ཟེའི་མ་ནིང་འགའ་ཞིག་དེ་ལྟར་མ་བྱེད་པར་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དུ་དོང་ཤིག་ཅེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་བཟློག་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་དུ་བར་ཞུགས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་དྲིས་པ། ཅི་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དུའམ། དེས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་འབྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་དུའི། འོན་ཀྱང་གང་ཁྱེད་ཅག་གི་བདེ་བ་འདི་མི་ཚོར་བ་དེ་ལྟར་ཁོ་བོ་དུའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་དྲིས་པ། ལས་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད། དེས་དུ་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་གྱི། སྨྲ་བར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། དུ་བ་ལས་བཟློག་པ་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བླུན་པས་གང་དག་གི་འདོད་ཆགས་ཡོན་ཏན་གྱིས་མ་བྱས་པ་དེ་དག་ནི་གསོ་དཀའོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་མ་དཔྱད་པར། །མི་གང་བུད་མེད་ལ་རྨོངས་པ། །དེ་དག་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ཡིས་ཀྱང༌། །བུད་མེད་
― DTG103_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལས་བཟློག་མི་ནུས། །འདིར་སྨྲས་པ། བུད་མེད་ནི་སྐྱེས་པ་ཤི་ཡང་ཕྱི་བཞིན་ལྕེབ་ཀྱི། སྐྱེས་པ་ནི་བུད་མེད་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བུད་མེད་དག་ཇི་ལྟར་མི་བསྟེན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྲིད་གཞན་ཤེས་མ་གྱུར་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ནི་ཁྱོ་ལ་འདུག །ནད་ངན་དང་མཚུངས་བུད་མེད་ནི། །རྟག་ཏུ་རྐྱེན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ། །བུད་མེད་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་དང་བྲལ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་གཞན་གྱིས་རོ་མ་མྱངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཁྱོད་ལ་སྙིང་ཉེ་ཞིང་ཁྱོད་དང་མཐུན་གྱི། གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་རོ་མྱངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འདི་གཅིག་ལ་མངོན་བར་མི་དགའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནད་ངན་པ་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་པའི་བུད་མེད་རྣམས་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འཁྲུག་པའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཟབ་ཅིང་ངེས་པར་དཀའ་བའི་བྱུང་ཚུལ་ཟོལ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཅན་གྱི་བུད་མེད་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱེས་པ་མཐོང་བར་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འགའ་ཡང་གང་ལ་ཡང་མི་ཆགས་པས་མཁས་པས་བུད་མེད་རྣམས་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྔར་མི་འདོད་པའི་བྲམ་ཟེ་མོ་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་བྲམ་ཟེ་མོ་འགའ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། དེས་བདག་པོ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་བདག་གི་གན་དུ་འོང་གིས། བདག་ནི་དེ་ལ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ལ་བྲད་སྤྲད་ཀྱིས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་གནས་པ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཞུགས་ཤིང་ལོག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཆགས་ཤིང༌། རྗེ་བོ་དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་དེ་འོངས་སོ་ཞེས་ཀྱང་མི་སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བུད་མེད་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་དག་ལ་སུ་ཞིག་ཡིད་རྟོན་པར་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་བུད་མེད་བསྲུང་བྱས་ཀྱང༌། །རང་གི་འདོད་པས་འགྲོར་འགྱུར་བ། །དེ་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྗེ་བོ་ལ། །གཤིན་པའི་བུད་མེད་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །འདིར་སྨྲས་པ། ལང་ཚོ་ལ་བབ་པས་ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་འདོད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བསྟན་ལ། ཉེ་བར་བསྟེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གནས་པ་རྣམས་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་
― DTG103_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་དང་བཅས་པ་སུ་དག་ཁྱི་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མི་གཙང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ལ་གཞན་ཡང་དེར་འཛུད་ཅིང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་དོན་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ལ་ཚད་མར་བྱེད་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆང་འཐུངས་པས་སྨྱོས་པ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བ་བག་མེད་པ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བའི་ཕྱོགས་མཐའ་དག་བཅོམ་པ། བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་བསྒོ་བ་བཞིན་བྱེད་པ་འདི་དར་མའི་གནས་སྐབས་སུ་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་གདུད་བར་བྱེད་པ་གང་སྤྱད་ཅིང༌། དར་མ་རང་གིས་བྱས་པ་དང། དེ་ནི་རྒན་པོ་མི་འདོད་ན། །གང་གི་ཚེ་འདི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཅིང་ཁམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ན་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་གི་འདས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རང་གིས་སྤྱད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ངེས་པར་བསམས་ནས་རྗེས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང༌། ཇི་ལྟ་བུར་ན་གྲོལ་བ་རྣམས། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་མི་འགྱུར། །གང་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་ཞིང་སྐད་ཅིག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོག་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང༌། ཡོངས་སུ་དགའ་བའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་དེར་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་མཐའ་དག་གྲོ་ལ་ཞིང༌། རབ་ཏུ་དང་ལ་རིང་པོ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངལ་དང་སྨད་པ་དང་དཀའ་བ་རྣམས་པ་རྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ངམ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར། དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྙོགས་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་འདྲེས་པ་ཞིག་གོ །མནའ་མ་རྟབས་ཏེ་གྱོས་པོའི་སྐེ་ལ་བེའུ་བརྟོད་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་མནའ་མ་འགའ་ཞིག་དུས་སྟོན་ལ་བབ་པ་ན་དགའ་སྟོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ་རིངས་པ་རིངས་པར་ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བར་གྱུར་པས་བེའུ་ཡང་ཕྱིར་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང༌། དེས་དེ་གྱོས་པོའི་སྐེ་ལ་བཏགས་སོ། །དེ་ལ་འདི་ཅི་བྱེད་ཅེས་དྲིས་པ་དང་མཐོང་སྟེ། དེ་ཏེ་བོར་ངོ་ཚ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་རེ་ཞིག་འདོད་པ་དེ་རྣམས་མི་བཟད་པ་ཉིད་དུ་མ་ཤེས་ནས་ལང་ཚོའི་ཚེ་གང་བྱས་པ་དེ་ལ་རྒན་པོ་མི་དགའ་ན། གང་དག་གིས་དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་
― DTG103_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེས་གདུང་བར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྨོས་ཅི་དགོས། འདི་ནི་ཆེས་སྨད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། རྨོངས་ལ་འབྱུང་པོས་བརླབས་གྱུར་པས། །འདོད་པའི་དབང་གིས་གང་བྱས་པ། །དེ་ནི་ན་ཚོད་ཡོངས་གྱུར་ལས། །ཡིད་གདུང་དཀའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །འདིར་སྨྲས་པ། བདེ་བ་འདི་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་མཆོག་ཡིན་ཏེ། གང་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་བུད་མེད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་བུད་མེད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་ལ་བདེ་མེད་ཅིང༌། །དེ་ཡང་བླུན་མིན་ལ་མེད་ན། །གང་ཡིད་རྟག་ཏུ་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ། །དེ་ཡི་བདེ་བ་ཅི་འདྲ་ཞིག །འདིར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཆགས་པ་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་ཆགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཆགས་པས་ཆགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དངོས་པོ་ལ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོར་བྱས་ནས་འཇུག་པས་གཏི་མུག་མེད་པར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གཏི་མུག་གིས་ཡུལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རིག་ཅིང༌། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བློ་ཕྲོགས་པ། འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་མི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱས་པའི་ཡུལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སེམས་གཏད་དེ། དེ་ལས་གཞན་དུ་སེམས་གཡེངས་པས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་འགའ་ཡང་མི་ཤེས་ཏེ། མི་ཤེས་པ་དེས་ནི་བདེ་བ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མེད་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་འདི་ལ་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བུད་མེད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་འདོད་པ་དང༌། ཐག་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱིས་པ་འགའ་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་མཐོང་ལ། དེ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཆེར་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་བྲན་མོ་ཞིག་བྱ་དགོས་ཡང་དག་པར་བསྐངས་ནས་བདག་དང་ལྷ་ལྷན་ཅིག་སྤྲོད་པར་ནུས་སམ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ་ནུས་སོ། དེ་ནས་དེས་དོན་དེ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དེ་ལ་ཞུས་པ་དང༌། དེས་རྒྱལ་
― DTG103_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པས་ཏེ། འོན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་ཡང་བཙུན་མོའི་རྒྱུ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེའི་དོན་འདི་ནུས་པར་འགྱུར་གྱིས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བྲན་མོ་དེས་དོན་དེ་བྱིས་པ་དེ་ལ་གླེངས་པས་དེས་བུད་མེད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལོ་ཁྱུད་ཀོར་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་དྲི་དང༌། བདུག་སྤོས་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང༌། ཏམ་པོ་ལ་དང༌། ཕྱེ་མ་ལ་སོགས་པ་བཙལ་བར་གྱུར་ལ། བཙུན་མོ་རྒྱུ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ན་བྱིས་པས་སང་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དང་བདག་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རང་གི་བར་ཁང་ལེགས་པར་འདུས་བྱས་སོ། །དེའི་ཉིན་མོ་བྱིས་པ་དེའི་མཁན་པོ་དག་གི་བ་ལང་བརླག་པས་དེ་དེའི་དོན་དུ་མ་དགོས་སོ། །དེ་སོང་བ་དང་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བྱིས་པ་དེའི་ཁང་བར་ཕྱིན་ཏེ། སླར་ལོག་སྟེ་སོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་ལོ་ཁྱུད་ཀོར་དུ་ཡིད་ཕྱིར་གྱུར་པ་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཆོག་མངོན་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཡིད་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་བའི་མི་རྣམས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ག་ལ་ཡོད། ཡང་ཐག་བ་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དང་འཛོལ་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྨྱོས་པར་གྱུར་ནས། ཀྭའི་ཁྱོད་ཀྱིས་ལྷ་མཐོང་ངམ། ཀྭའི་འོངས་སམ། ཀྭའི་ང་འདྲིའམ་ཞེས་རེ་རེ་ལ་འདྲི་བར་གྱུར་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། ཆགས་རྨོངས་གང་ཞིག་བུད་མེད་ཀྱི། །བདེ་བར་མུན་པས་མིག་ཕྲོགས་པས། །དེ་ན་གནས་པ་མི་མཐོང་སྟེ། འཁྲུག་པའི་ཆུ་ལ་གཟུགས་བརྙན་འདྲ། །གཞན་ཡང༌། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་བུད་མེད་དང་ཕྲད་པས་འབྱུང་ལ། བུད་མེད་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས་དེའི་དོན་དུ་ཁྱོད་བུད་མེད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་ན། ཅིའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ལ་གུས་བཞིན་རྟག་པར་ནི། །མོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལོངས་སྤྱོད་པའི་གུས་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རིམ་པར་འཕེལ་བས་ཉིན་མཚན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཕེལ་བ་དེ་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཅི་སྟེ་མི་འཕེལ། དེའི་ཕྱིར་ཅིའི་དོན་དུ་ཡིད་ཙམ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཡོངས་སུ་དུབ་པའི་ཆགས་པ་ཅན་རྣམས་ཆགས་བྲལ་ལྟར་བུད་མེད་དག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་གུས་པ་ལྟར་བུད་མེད་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་ནུས་
― DTG103_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འདི་དག་གི །འདི་ངའི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ཞེས། །ཡོངས་འཛིན་འདི་ཀོ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཆུང་མ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བྱེད་ན་ཡང་སེར་སྣ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འདི་ནི་བདག་གི་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རང་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེས་བུས་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་ནི་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་གཡེངས་པ་ལ་སྐྱོ་བ་བཟོད་ཀྱི། གང་ཞིག་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་གཞན་དག་ལ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཏི་མུག་གི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་སྟེ། བྲམ་ཟེ་མེ་དྲོད་ཉམས་པས་ཟན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བུད་མེད་མང་པོ་ཅན་ལ་གཏམ་བྱ་བ་དང༌། ལོང་བས་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་འགའ་ཞིག་མེ་དྲོད་ཞན་པས་ཟ་བར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལ་ཁ་ཟས་མང་ཞིང་གྱ་ནོམ་པ་གྲུབ་པར་གྱུར་ལ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་གང་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་འདོད་ཅིང༌། ཆེར་ལེན་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཕོ་བྲང་འཁོར་གྱི་ནང་ན་བུད་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་ལ། རྒྱལ་པོ་དེ་དེ་དག་དང་བྱ་བ་ཡང་མི་བྱེད་ཅིང༌། གཞན་ལ་ཡང་མི་སྟེར་བར་གྱུར་ཏོ། །ནམ་ཞིག་ན་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་ཅི་བུད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱེད་དམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེས་དེ་དག་གཏང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་བྱས་པ་ལས་བཏང་བར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་ལོང་བ་ཞིག་མིག་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བུད་མེད་དག་ལ་གུས་པ་དང་ལྡན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུད་མེད་འདི་དག་ནི་བདག་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བོས་གང་ལ་བྱ་ཡོད་པ། །དེ་དེ་གལ་ཏེ་མི་བྱེད་ན། །དེ་ཡོངས་འཛིན་པས་ཅི་དགོས་ཏེ། །ཡོངས་འཛིན་རྨོངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། །འདིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་བདེ་བ་
― DTG103_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བརྗོད་ལ། དེ་ནི་བུད་མེད་དང་སྦྱོར་བ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་དགོས་པའི་དོན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་བུད་མེད་དག་འདོད་པར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་བདེ་ཡིན་ན། །བུད་མེད་དག་གིས་དགོས་མེད་འགྱུར། །བདེ་བ་དོར་བྱ་ཞེས་བྱ་བར། །ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་མ་མཐོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་བདེ་བ་ཡིན་ན་ནི། །འདིར་བུད་མེད་དག་གིས་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་དོར་བར་བྱ་བར་མི་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ནི་དུག་ལྟར་འགལ་ཟླའི་དུག་བུད་མེད་ཀྱིས་སླར་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། བྲུ་བ་ཚ་བས་ཟས་ཡོངས་སུ་དོར་བ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཆོག་ཏུ་བཀྲེན་བ་འགའ་ཞིག་བྲུ་བ་ཚ་བས་གནོད་པར་གྱུར་ཏེ། མཚན་མོ་ཁྱིམ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཞུགས་ལ། དེས་དེར་སྣོད་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཐལ་བ་མཐོང་ཞིང༌། གཞན་དུ་ཆུ་མཐོང་ངོ༌། །དེས་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ནས་ཐལ་བ་དེ་སྦྲུས་ཏེ་ཟོས་ཤིང༌། བྲུ་བ་ཚ་བ་དང་བྲལ་བ་དང་ཐལ་བའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱོ་བར་གྱུར་ནས་ཟས་ཡོད་ཀྱང་བོར་ནས་ཕྱིར་བྱུང་ངོ༌། །ཁྱིམ་བདག་གིས་འདི་ཅི་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་དྲིས་ལ། དེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དེས་རྫས་མང་པོ་ལ་བཀོད་ལ། རྨག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་བདེ་བ་ཡིན་ན་འདི་དོར་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་དུག་ལྟའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི། །ཟླ་རལ་དུག་མཚུངས་བུད་མེད་རྣམས། །དེ་ལྟར་ཕོས་བསྟེན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་བདེ་བ་ག་ལ་ཡོད། །འདིར་སྨྲས་པ། སྦྱོར་བས་བདེ་བ་འབྱུང་ལ། དེའི་རྒྱུ་ནི་བུད་མེད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་བུད་མེད་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བུད་མེད་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་ན་ཡང༌། །བདེ་བ་གཞན་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །དེ་རྒྱུ་མཛའ་མོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས། །བླུན་པོ་མིན་པ་སུ་ཞིག་འཛིན། །འདིར་སྐྱེས་བུ་རྣམས་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུད་མེད་དང་སྦྱོར་བ་ཙམ་དེར་བདེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་
― DTG103_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཡང་བསླབ་པ་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ཁ་ཅིག་དག་འདོད་པ་པོ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་བུད་མེད་དག་གིས་བཙན་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ལ། དེ་དག་ལ་མཛའ་མོ་བདེ་བའི་རྒྱུར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བུད་མེད་དང་སྦྱོར་བ་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འདོད་པ་དང་བཅས་པ་དང་འདོད་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་མེས་ཚིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འདུ་ཤེས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་དབང་པོ་གཉིས་སྦྱོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ན། རྐྱེན་དུ་མ་ཉེ་བ་ལས་བྱུང་སྟེ། སྦྱོར་བའི་བདེ་བ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལོག་པས་བསྐྱེད་པ་དེའི་རྒྱུ་བུད་མེད་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བླུན་པོ་མ་ཡིན་པ་སུ་ཞིག་སྟེ་མཁས་པ་སུ་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར། བླུན་པོ་ཁོ་ན་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་རང་གི་ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱི་ལས་བྱེད་དུ་བཅུག་པས་མགུ་བ་བཞིན་ནོ། །བྱིས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རང་གི་ཁྱིམ་ཐབས་ཀྱིས་ཁྲུས་བྱ་ཡིས་ཆུ་འོན་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ལ། དེས་ཀྱང་བླངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་ལེན་པ་དང༌། ཆུ་སྲོ་བ་དང༌། མ་ཉེ་བ་དང༌། སྣུམ་གྱི་དྲིལ་ཕྱིས་ཀྱིས་རིམ་གྲོ་དག་བྱེད་དུ་བཅུག་ཅིང༌། དེས་ནི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་མ་ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་བྱས་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མགུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངལ་བ་ལ་རྩིས་མེད་པར་བྱས་ནས་བདེ་བ་བུད་མེད་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་རློམ་མོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས། །བདེ་བ་འབྱུང་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་གཅིག་མིན་པར། །དེ་ཉིད་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ། །འདིར་སྨྲས་པ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དུ་མས་འདོད་པ་སྨད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཅན་ཡང་དང་ཡང་དུ་འདོད་པ་དག་བསྟེན། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་དག་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ངེས་པར་འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ངེས་པར། མཛེ་པོ་འཕྲུག་བཞིན་འདོད་ཆགས་ཀྱིས། །ལྡོངས་པས་འདོད་
― DTG103_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྐྱོན་མི་མཐོང༌། །ཇི་ལྟར་གཡན་པ་ཚབས་ཆེན་པོས་ཐེབས་པའི་མཛེ་པོ་འཕྲུག་པ་ན། དེ་དང་ཉེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཡན་པའི་སྐྱོན་ཏེ། མེ་དཔལ་གྱི་ཉེས་པ་དང་པགས་པ་ཤུས་པ་དང༌། ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་འཛག་པའི་ཉེས་པ་མི་མཐོང་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཕྲུག་པར་བྱེད་ཀྱི། དེ་ལས་མི་ལྡོག་ལ། དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་ལྟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཅན་ཡང་འདོད་པའི་གཡན་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་འདོད་པ་དག་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་མཐོང་ཞིང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་འདོད་པའི་བདེ་བ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འདོད་པ་དག་ལ་མི་གཙང་བའི་སྐྱོན་དུ་ལྟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། །ཆགས་བྲལ་རྣམས་ལ་མཛེ་པོ་ལྟར། །ཆགས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལྡན་པར་སྣང༌། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཡན་བའི་སྐྱོན་ལས་གྲོལ་བའི་འཕགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང༌། འདོད་པ་དག་ལས་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་མཛེ་ཅན་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་ཆགས་པ་ཅན་བདེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་སྟེ། རྒྱན་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟེན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱན་པོ་དང་ཆང་དང་འཕྲུག་པ་རྣམས་རྫས་དང་ལུས་ཟད་པའི་རྒྱུར་ཡང་དག་པར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུད་མེད་དང་གཉིས་སྤྲོད་པའི་འདོད་པ་བསྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། ཁྱི་ཕག་མི་གཙང་ལ་ཇི་བཞིན། །དེ་བཞིན་འདོད་བདེ་མི་གཙང་དུ། །ཆགས་ཅན་བྱིང་བར་མཐོང་འགྱུར་ནས། །དེ་ལ་གཙང་སྤྲ་ཅན་སུ་དགའ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདོད་པ་དག་ལ་མི་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དེར་འདོད་ཆགས་ལས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དུ་མར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མགོན་མེད་བཀྲེས་པས་ཉེན་རྣམས་ལ། །མུ་གེར་བྱ་བ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་བུད་མེད་ཕྲད་པའི་ཚེ། །ཆགས་ཅན་ཀུན་གྱིས་གཡོ་བ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མུ་གེ་ཚེ་བའི་དུས་ན་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མངོན་བར་བཅོམ་
― DTG103_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང་དབུལ་བ། གཉེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་མགོན་མེད་པ་ལ་ཟས་རྙེད་པར་དཀའ་བ། ནོར་ཅན་དག་ལ་ཆེས་ཕོངས་པའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་དང༌། དག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྱུག་པོ་ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བ་མེད་པ་དག་གིས་ལན་བརྒྱར་བརྙས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་དག་བདག་ཅག་ལ་ཕྱིས་ཅུང་ཟད་སྟེར་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སླར་རེ་བ་རྣམས་ལ་བརྙས་པའི་གནས་དེ་མི་གཏོང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་གཡོ་བ་ཅི་འདྲ་བ་མཐོང་བ་དེ་འདྲ་བའི་གཡོ་བ་ནི་ཆགས་པ་ཅན་བུད་མེད་དང་སྦྱོར་བ་མངོན་བར་འདོད་པ། སྐྱེ་བོ་ན་ཆུང་དང་བ་ལྷུར་བྱེད་པ། །དེའི་རྐྱེན་ཅན་མགོར་རྟིང་པས་བརྡེག་པ་དང༌། མཆིལ་ཐོར་དང༌། ཐ་ལ་ལྕག་བཏབ་བའི་བརྙས་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་སྲོན་ཞིང༌། ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རེ་བས་ལྡོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་དང་ཕྲད་ན་ཆགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་གང་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཐད་དེ། བཙོན་རར་ཆུད་པ་བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་ཁུ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་བཙོན་རར་ཆུད་པ་འགའ་ཞིག་ལྕི་བའི་ཆུ་མངོན་བར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྟོད་རའི་ཚིག་དག་གིས་བུད་མེད་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། བུད་མེད་ཕྲད་ཚེ་ཚུལ་གང་དང༌། །ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་དེ་དག །ཐོས་པར་གྱུར་ནས་ཆགས་བྲལ་རྣམས། །འདི་ན་འཛེམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་བདེ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པས་བུད་མེད་དག་ལ་འཛིན་པ་འབྱུང་ལ། དེའི་ཆེད་དུ་གཞན་དག་ལ་ཕྲག་དོག་པ་དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དྲེགས་པ་ཡིས་ནི་ཁ་ཅིག་ལ། །བཤང་ཁང་ལ་ཡང་ཆགས་སྐྱེ་ཞིང༌། །བུད་མེད་ལ་ལ་ལ་ཆགས་པ། །འགའ་ཞིག་འགའ་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད། །ཕྱུག་པོ་དབང་འབྱོར་པ་འགའ་ཞིག་དྲེགས་པས་བཤང་ཁང་རྟུག་པའི་སྣོད་ལ་ཡང་ཆགས་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཆེད་དུ་གཞན་དག་ལ་ཕྲག་ཀྱང་དོག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་བུད་མེད་དག་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་དང༌། ཕྲག་དོག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་
― DTG103_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཤང་ཁང་ལ་ཡང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་བུད་མེད་དག་ལ་འདོད་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཕྲག་དོག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐམ་པོ་རྩེ་མོའི་བྲན་མོ་ལ་ཆུ་གྲང་གི་ཕྲོག་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་སྐམ་པོ་རྩེ་མོ་དབང་ཕྱུག་གི་དྲེགས་པས་དྲེགས་པ་འགའ་ཞིག་ཁྱོད་དང་ངའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་ཕྲག་དོག་གི་སེར་སྣས་བྲན་མོ་ལ་བཏུང་བའི་དོན་དུ་ཆུ་ཡང་མ་གནང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། དྲེགས་པས་ཡོན་ཏན་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་བུད་མེད་དང༌། །བཤང་ཁང་མི་གཙང་གནོད་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིས། །དེ་ལ་འཁྲེན་པར་མི་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བཙོག་པར་རྟོག་པ་ན་གང་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པ་དེ་དེ་ལ་ཆགས་པར་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མི་གཙང་བ་ལ་གཏི་མུག་ནི། །འབྱུང་བ་ཁྲོ་བ་འབྱུང་རིགས་ཀྱི། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་ནི། །འབྱུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ལ་མི་གཙང་བ་རྫིས་པས་གཏི་མུག་དང་ཁྲོ་བ་དག་འབྱུང་བར་རིགས་ཏེ། དེ་མུན་པས་བསྒྲིབས་པས་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བ་ལ་གཏི་མུག་འབྱུང་བ་སྲིད་ཅིང༌། དྲི་ང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གནོད་པ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་འབྱུང་བ་ཡང་སྲིད་ཀྱི། རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བ་ནི་མི་རིགས་པ་དེ་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མི་གཙང་བ་ལ་ཡང་ཕྱིར་བཅོ་བས་བཀག་པའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་དང་དྲི་ང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྲོ་བ་ཡང་འབྱུང་བར་རིགས་ཀྱི། འདོད་ཆགས་འབྱུང་བར་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་བདེ་བ་ཡོད་པས་ཆགས་པར་རིགས་སོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མོར་མི་གཙང་བ་མནན་པ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་གིས་མཚན་མོར་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཙང་བ་མནན་པར་གྱུར་ལ། དེས་དེ་མཐོང་ནས་དེ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཕྱིས་ཆགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་མནན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌།
― DTG103_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་མུན་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་འཁྲུགས། །སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་གང་དུ་རྒྱུ་མེད་པས་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཅི་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱེད། དེ་ལྟར་ན་ལུས་མི་གཙང་བ་ལ་ཁྲོ་བ་དང་གཏི་མུག་གཉིས་འབྱུང་བར་རིགས་ཀྱི། འདོད་ཆགས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། དེ་ནི་ལྟ་བར་ཅི་ནས་ཀྱང༌། །རིགས་མིན་སྣམ་པར་ག་ལ་ཞིག །དེ་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ། །ཨེ་མ་འཇིག་རྟེན་མུན་ཆེན་ཡིན། །འདིར་སྨྲས་པ། ལུས་ནི་མི་གཙང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་སྐྱོན་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། བཞིན་ལས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་གཙང་ཞེས། །བུད་མེད་རྣམས་ནི་ཀུན་ལས་གཙང༌། །ཞེས་སྨྲའོ། །མི་རྣམས་མ་རྟོགས་མི་གཙང་བའི། །སྣོད་མི་སྨད་པར་འབྱུང་འགྱུར་ན། །གང་ལས་མི་གཙང་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་སྨད་པར་ཅིས་མི་སེམས། །ལུས་མི་གཙང་བ་ལས་བྱུང་ནས་སུན་ཕྱུང་བའི་སྣོད་རྣམས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་སྐྱོན་དུ་བརྩི་བར་འགྱུར་ན། གང་ལས་བར་མེད་པར་མི་གཙང་བའི་ཕུང་པོ་འཐོན་པ་དེ་གཙང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་རྣལ་དུ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་རྟོགས། །དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །བུད་མེད་ཆོལ་ཟངས་ཐོགས་པ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཕྱུག་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཆོལ་ཟངས་འཛིན་པའི་བུད་མེད་མཆོག་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ། དེ་སྐྱེས་བུ་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་བསྟེན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ནམ་ཞིག་དེ་ཆོལ་ཟངས་ཀྱིས་སྐྱུགས་པ་བླངས་ནས་ཕྱིར་བྱུང་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། དེ་རྣམས་སྐྱོན་དུ་བགྲང་ཞིང་སྣ་བུག་བཀབ་ནས་དོང་བར་གྱུར་ཏེ། མི་གཙང་བ་དེ་ནི་ལུས་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་རང་གི་ལུས་ལ་གནས་པའི་མི་གཙང་བ་སྐྱོན་དུ་མི་ལྟ་ཞིང༌། ལུས་ལས་ལྷུང་བ་མི་གཙང་བར་རློམ་མོ། །འདིར་བཤད་པ། ཆགས་རྨོངས་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ཕྱིར་ཡང༌། །དེ་སུན་དབྱུང་མིན་ཞེས་བླུན་པོ། །
― DTG103_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁས་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་སྨྲ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ལས་དེར་སྐྱེས་བུ་གཙང་བར་ཆགས་པར་འགྱུར་བ། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་བུད་མེད་འགོང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་གཙང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཐ་མ་གང་དུ་དམིགས་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་གཙང་བར་ཡོད་དོ་ཞེས། །བློ་ལྡན་མི་ནི་གང་ཞིག་སྨྲ། །མེ་ཏོག་དང༌། དྲི་དང༌། གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཙང་བ་ཐམས་ཅད་ལུས་དང་ཕྲད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གང་ལ་རེག་པས་ཨ་ཀ་རུ་དང༌། གླ་རྩི་དང༌། གུར་ཀུམ་དང༌། ཙནྡན་དང༌། གོས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཙང་བ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་ཐ་མ་དམིགས་པ་དེ་ལ་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འཐད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བློ་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་དེ་ལ་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ལ་ཡང་མི་གཙང་བ་ཉིད་མཚུངས་པར་བསམ་པར་བྱའོ། །གང་གཱའི་ཆུ་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་གང་གཱའི་ཆུ་རྒྱ་མཚོར་ཕྱིན་པ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་བཞིན་ལན་ཚྭ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་བཟའ་བ་དང་བགོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྫས་གཙང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུས་དང་ཕྲད་པ་ལས་ལུས་ལྟར་མི་གཙང་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། པདྨ་ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་དྲི་བསུང་ལྡན། །གཙང་བར་གྱུར་ཀྱང་གཞན་གྱིས་བསྣམས་པ་ཡིས། །སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་མི་གཙང་བར་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ལུས་ནི་མི་གཙང་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ན་གང་ཞིག་གཙང་བ་ཉིད་དུ་དྲེགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལུས་གཙང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དྲེགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ལུས་ལ་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་བཤང་ཁང་ནང་འདུག་ཅིང༌། །དེ་མེད་པར་ནི་མི་གནས་པ། །མི་གཙང་བ་ཡི་སྲིན་དེ་ལ། །རྨོངས་པས་དྲེགས་པ་སྐྱེ་བར་ཟད། །སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་ཞིག་དང་པོ་མའི་མངལ་དུ་ཕོ་བ་དང་ལོང་ཀ་གཉིས་ཀྱི་བར་འཆག་ཁང་དང་
― DTG103_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲ་བར་བསྡད་ཅིང༌། བཤང་བའི་ཁང་ཁྲུས་གནས་པར་བྱས་པ་མི་གཙང་བའི་སྲིན་བུ་དང་འདྲ་བ་དེ་ནི་འདིར་གཏི་མུག་ཁོ་ན་ལས་བདག་གཙང་ངོ་སྙམ་དུ་དྲགས་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། བྱི་ཕོ་རྒྱག་ཁྲོན་དུ་བཅུག་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱུག་ཕྲུག་གཞན་གྱི་ཆུང་མལ་འཕྱན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དེ་གཟུང་ནས་བཤང་བའི་ཁྲོན་པར་བསྐྱུར་རོ། །དེ་དེར་བཤང་བ་དེས་སྲོག་བཙས་ཏེ་ནམ་ཞིག་ཆར་ཆེན་པོ་བབ་པས་བཤང་བའི་ཁྲོན་པའི་ངོས་ཞིག་པར་གྱུར་ཅིང༌། དེ་ནས་དེ་བྱུང་བར་གྱུར་ལ། །གཉེན་གྱི་སྐྱེ་བོས་ཁྲིད་ནས་ཁྱིམ་དུ་བཅུག་སྟེ། སྨན་པ་མཁས་པ་བཀུ་གནས་ཉི་མ་ཁ་ཅིག་གི་སྔ་མ་ཁོའི་སྟོབས་དང་ཁ་དོག་གི་ཚོགས་ལ་བཀོད་དེ། དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་ལུས་བཀྲུས་ཤིང་ཉེ་བར་བྱུགས་ཏེ། ལམ་པོ་ཆེའི་དཀྱིལ་དུ་སོན་པ་ལ་མི་དབུལ་པོ་ཞིག་གིས་འདོད་རྒྱལ་དུ་གོས་ཡུགས་ཀྱིས་རེག་པ་དང། དེས་དྲེགས་པས་སྤོས་ཏེ་སྨད་པའི་གནས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་གོས་ཐ་མལ་པ་འདིས་བདག་མི་གཙང་བར་བྱས་སོ་ཞེས་འདི་ལ་སྤྱོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་མི་གཙང་བས་ལྟོ་བ་བཀང་བ་ཡང་ཟླ་བ་དགུའམ་ཟླ་བ་བཅུར་མའི་མངལ་དུ་མི་གཙང་བས་གནས་པར་བྱས་ནས་མི་གཙང་བའི་སྒོ་ནས་བྱུང་སྟེ་མི་གཙང་བའི་སྲིན་བུར་གྱུར་ནས་རྨོངས་པས་སླར་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། གཙང་སྒྲ་དང༌། གཟུགས་དང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དྲེགས་པ་བསྐྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། སུན་དབྱུང་མིན་ཞེས་སྨྲས་ན་ཡང༌། །ལུས་འདིར་གཙང་བ་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ལྟའི་ས་བོན་གནས་ཟས་དང༌། །དྲི་ང་བ་དག་ཟག་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལུས་ལ་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། མི་གཙང་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་ཡང་བྱེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐབས་གང་གིས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ནི། །ནང་ཕུགས་གཙང་བར་མི་འགྱུར་ན། །ཁྱོད་ནི་ནང་ལ་འབད་བྱེད་པ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་ལ་མ་ཡིན། །ཆུའི་བསང་གཏོར་དང༌། ཁྲུས་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། གསང་སྔགས་ཀྱིས་
― DTG103_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་བསྟེན་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ནང་བཀྲུ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ནང་ནས་འཛག་པའི་མི་གཙང་བས་སུན་དབྱུང་བའི་ལུས་ལ་གཙང་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། གཞན་ཡང་གནས་གང་ངག་གི་ནང་ནས་མི་གཙང་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་འདི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རེ་བ་འཆའ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་ཁྲུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་ས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ལ་གཙང་བ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད་དེ། གྲོང་བའི་མཛའ་བཤེས་འཆག་ཁང་གི་སླར་བསྐོས་པ་མཐོང་བ་དང༌། ཅེ་སྤྱང་གི་པ་ལ་ཤའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །གྲོང་པ་འགའ་ཞིག་གི་མཛའ་བཤེས་ཞིག་རྒྱལ་པོས་འཆག་ཁང་གི་སླར་བྱས་ལ། མཛའ་བཤེས་དེས་དེ་ནམ་ཞིག་ན་སྐྱང་ནུལ་དང་བདུག་སྤོས་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་འཆག་ཁང་ལ་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ་མཐོང་བས། དེ་ལ་དེས་བགད་ནས་འདི་ནམ་གཙང་བར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་དུ་མི་མཁས་པ་རྣམས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དྲི་ཞིམ་པོ་དག་གིས་ཁོང་ནས་ལུས་ལ་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ་འདོད་པ་ཡང་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞད་གད་དུ་བྱེད་དོ། །ཡང་རྩེ་སྤྱང་གཉིས་ཤིང་པ་ལ་ཤའི་འོག་ན་གནས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ལ་གཅིག་ནི་མེ་ཏོག་ལྷུང་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་ནས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོར་མ་ཆག་པར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སོན་པར་གྱུར་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་པ་ལ་ཤའི་མེ་ཏོག་ལྷུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤ་མ་ཡིན་གྱི། གང་པ་ལ་ཤ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་ཤ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱང་གང་ལུས་ལ་བྱུང་བ་དེ་ནི་མི་གཙང་གི་གང་གནས་པ་དེ་ནི་གཙང་ངོ་སྙམ་དུ་རློམ་མོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་ལུས་འདི་མངལ་ནས་ནི། །བཟུང་སྟེ་མི་གཙང་རང་བཞིན་ཉིད། །དེ་ཕྱིར་གཙང་བར་བྱ་བ་ནི། །མི་ནུས་མི་གཙང་ཇི་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་གཅིན་ཅན་ཡིན་ཡང་དྲང་སྲོང་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་དཀའ་ཐུབ་ཆེན་པོ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་སྤོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་དག་སྤངས་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG103_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མཛེ་ཅན་བཞིན་དེ་ལྟར། །གཅིན་ཅན་ཀུན་ལ་མཚུངས་མིན་ན། །མཛེ་ཅན་ཇི་བཞིན་གཅིན་ཅན་ཏེ། །དེ་ལྟར་མི་ཀུན་གྱིས་སྤོང་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཆུ་དྲི་ང་བ་འཛག་པ་འདི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། ཇི་ལྟར་ཆུ་སེར་ཟགས་པ་མྱགས་པས་ལུས་རྣམ་པར་མྱགས་ཤིང༌། །བརྙོགས་ལ་རུལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཛེ་ཅན་གཙང་སྦྲ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མི་གཙང་བ་ཟག་པའི་ལུས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཐུན་མོང་ཉིད་ཡིན་ན་གང་གིས་གང་སྤོང་བར་བྱེད། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཐུན་མོང་བ་ནི་དེའི་རྒྱུས་སྨོད་པ་ན་མཛེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཅིན་ཅན་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཛེ་ཡང་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་གཅིན་ཅན་མི་སྤང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མཛེ་ཅན་ཡང་མི་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མཛེ་ཅན་ནི་སྤོང་གི །གཅིན་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཅིན་ཅན་ཡང་སྐྱོན་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་མི་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲུ་མར་གྱི་སྣོད་དུ་སྦྲང་མ་ལྟར་ལ་ལ་དག་དེར་བྱིང་གི་ལ་ལ་དག་ནི་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འབར་བ་ལ་སྦྲང་བུ་དག་བཞིན་དུ་དེའི་སྐྱོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མཐོང་བ་མི་མཐུན་པས་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མི་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། སྨྱོ་ཆུའི་ཆུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་སྐེ་ལྦ་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མི་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟས་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཆར་འབབ་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཞིག་ཆུ་དེས་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྨྱོན་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་རང་གི་དོན་དུ་ཁྲོན་པ་གཡོགས་ལ་ཆར་དེ་ཡང་འབབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཡུལ་མི་དེ་ཆུ་དེས་བྱ་བ་བྱས་ནས་སྨྱོ་བར་གྱུར་ཀྱང་རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་རྣལ་མར་གནས་ལ་རྒྱལ་པོ་སྨྱོན་བར་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་དོན་དེ་མཁྱེན་ནས་ང་ལ་སྨྱོན་པའོ་
― DTG103_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བཏགས་ཏེ། བཞད་གང་དུ་བྱེད་པའམ་བརླག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་གིས་སྙམ་སྟེ་ཆུ་དེ་ཉིད་སྤྱད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་གཅིག་ཁོ་ན་གཅིན་ཅན་ཡིན་ན་ནི་དེ་མཛེ་ཅན་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་གཅིན་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་ལས་གང་དུ་གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། ཡང་ཡུལ་ལ་ལར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྐེ་ལྦ་བས་ཆགས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གཟུགས་ངན་པར་གྱུར་ལ། དར་གཞན་མཛེས་པ་ཞིག་སོན་པ་དང༌། འདི་ནི་མཆོག་ཏུ་གཟུགས་ངན་ཞིང༌། ཡན་ལག་མཚང་བ་ཞིག་གོ་ཞེས་དེ་དག་གིས་དེ་སྤངས་སོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཀྱང་དེར་ཆགས་ན། །གང་ཕྱིར་སྐྱོན་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྤོང་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ལང་ཚོལ་བབ་པར་གྱུར་ཏེ་བུད་མེད་ན་ཆུང་འཚོག་ཆས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དགའ་བས་ཉེ་བར་ལོངས་མི་སྤྱོད་པ་དེ་གསོན་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་མཆོག་ཏུ་བསླུས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲི་ཞིམ་པོའི་ངད་ཀྱིས་བསྒོས་པས་དེའི་མི་གཙང་བ་དེ་སེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཙང་བ་བསྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡན་ལག་ཉམས་པ་འགའ་ཞིག་ནི། །སྣ་ཡི་ཚབ་མས་དགའ་འགྱུར་ལྟར། །མི་གཙང་ཕྱིར་འཆོས་མེ་ཏོག་ལ། །སྩོགས་ལ་འདོད་ཆགས་དེ་བཞིན་འདོད། །ཇི་ལྟར་སྣ་རྡུམ་འགའ་ཞིག་བཅོས་མའི་སྣ་བ་སྤེལ་བ་ན་བདག་ཉིད་ཡན་ལག་ཚང་བར་རློམ་ཞིང་མགུ་བར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལུས་ཀྱི་སྣ་བརྙན་གང་གིས་ངོ་ཚ་བར་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་པ་དག་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་བརྐམ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡང་རྨོངས་པས་ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་བ་ན་མི་གཙང་བའི་ཕྱིར་འཆོས་པ་མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་པོ་དང༌། དྲི་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཕྱིར་བཟློག་པ་དེས་བདག་དང་གཞན་གཙང་བར་སེམས་སོ། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དག་བསྲེལ་ཡང་སྒོག་པ་ལ་བྱ་བ་ལྟར་འདི་ལ་དྲི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གཏིང་ཚུགས་སུ་བསྒོ་བར་
― DTG103_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་མི་ནུས་ཏེ། བྱི་ལའི་སྣལ་མར་གྱིས་བྱུགས་པས་རོ་མྱངས་པ་དང་གསེར་སྣ་མཐོང་བས་དགའ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱི་ལའི་སྣལ་མར་གྱིས་བསྐུས་ནས་ཁ་ཟས་སྐྱེ་བོའི་ཆང་བུ་བྱིན་པས་དེ་དེ་སྣུམ་དང་ལྡན་པར་སེམས་པ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་སྣ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་གསེར་གྱི་སྣ་བརྙན་བྱས་ནས་དེ་མཐོང་སྟེ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བཅོ་བ་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། རྨ་དང་འདྲ་བའི་ལུས་པོ་ཡི། །རྨ་སྐུད་གྱུར་པ་དྲི་དང་ནི། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་གོས་སོགས་ལ། །རྨོངས་པས་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ཏུ་ཆགས། །འདིར་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་དེ་དག་གིས་སྐྱེ་བོ་འདོད་པ་དག་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དུ་འདོད་ཆགས་བྲལ་སྐྱེ་བ། །དེས་གཙང་ཞེས་བྱར་མི་རིགས་ལ། །ངེས་པར་འདོད་ཆགས་རྒྱུར་གྱུར་པའི། །དངོས་དེའང་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་མཐོང་བ་མ་ཉམས་པ་རྣམས་ནི་མི་གཙང་བ་ཟག་པས་མི་སྡུག་པར་མཐོང་བའི་ལུས་ལ་ལྟ་བ་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བཤད་པའི་ཚོགས་ལྟར་ལུས་གཙང་བ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་ངེས་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་དེ་དག་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་ཞིག་ངེས་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ། གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་གཙང་བ་ཉིད་བསྙད་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་
― DTG103_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་བ་ཉིད་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ངེས་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། གཅིག་གིས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་བར་མར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཚོང་པ་འགའ་ཞིག་བུ་མོ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་འགྲོན་ལ་སོང་ལ། དེ་ཡང་དུས་གཞན་ཞིག་ན་འོངས་པར་འགྱུར་ཞིང་དེའི་བུ་མོ་དེ་ཡང་ལང་ཚོལ་བབ་པ་ན་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ཕྱིར་རོལ་དུ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་བུ་མོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དྲག་པོ་སྐྱེས་ལ། གང་གི་ཚེ་གཞན་ལས་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བུ་མོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐོས་པ་དེའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ། གང་ངེས་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ལ། གང་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་མི་གཙང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་ཆགས་ཤིང༌། །དེ་ཉིད་ལ་ནི་ཆགས་བྲལ་བ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་འདོད་ཆགས་རྒྱུ། །ངེས་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ལུས་མི་གཙང་བ་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཅིང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །འདི་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྲིད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མདོར་ན་མི་རྟག་མི་གཙང་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདག་མེད་ཅེས། །བྱ་བ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ནི། །གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་སྲིད་པར་འགྱུར། །གང་འདུས་བྱས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རྟག་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་མི་གཙང་བ་སྟེ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་གཙང་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ཡང་བདག་མེད་པ་སྟེ། རང་དབང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུ་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཞི་ཆར་ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་ནི་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་ལ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱས་ནས། རང་བཞིན་རྟོགས་པ་ལ་སེམས་ཡང་དག་པར་སྤྲོ་བར་འོས་ཏེ། ཤ་ཟ་མོའི་རང་བཞིན་མཐོང་བས་འཇིགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཤ་ཟ་མོ་ཞིག་ཆུང་མའི་གཟུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་ལ། དེ་ལ་ཆུང་མ་ལྟར་ཉེ་བར་སྤྱོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ན་དེས་དེའི་རང་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་དང༌། མི་སྡུག་པ་ཉིད་དང་བསྒོ་བ་བཞིན་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ན་འདི་ནི་བདག་གི་ཆུང་མ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ཤ་ཟ་མོའི་སྙམ་དུ་འཇིགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར། འདུས་བྱས་གང་དེ་རྟག་མིན་ལ། །མི་རྟག་གང་དེ་གཙང་མིན་ཞིང༌། །མི་གཙང་གང་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་གང་དེ་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ཡང༌།། འདུས་བྱས་གཅིག་ལའང་སྲིད་འགྱུར་བ། །དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ནི། །དངོས་པོ་མེད་པ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་མི་གཙང་བ་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།འདིར་སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གསུམ་གྱི་སྤོང་བའི་ཐབས་བཤད་ཟིན་གྱིས། ད་ནི་བཞི་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
― DTG103_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་གམ་བདག་གི་སྙམ་དྲེགས་པ། །སྲིད་པར་དམ་པ་སུ་ལ་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡུལ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དག་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཀླགས་ཏེ། གནས་པས་དེ་གཉིས་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་ཕལ་ཆེར་རྒྱལ་པོ་ཁོ་ན་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ང་ནི་མངའ་བདག་གོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ལ་བསྟོད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ལས་སྐྱེ་ལ། བདག་གིར་འཛིན་པ་ནི་ཡུལ་འདི་དག་ནི་བདག་གིའོ་ཞེས་བདག་གིར་བྱས་པའི་དོན་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེའོ། །དྲེགས་པ་ནི་དྲེགས་ཆོས་ཉིད་དེ་རྒྱགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་པ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རག་ལས་པ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་བརྒྱུད་པས་འགྲོ་བ་ལྔར་ཡོངས་སུ་འཕྱེན་པའི་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ན་གནས་པའི་མཁས་པ་སུ་ལ་ཡང་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དག་གིས་དྲེགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་པོ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བདག་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན་ལ་ཡུལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འདིའི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་དྲེགས་པ་རིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་བྱིས་པ་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་གཏོགས་པ་ལ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བ་ཞིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ནགས་ཚལ་དང་ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་དྲེགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཟློས་གར་མཁན་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་ཟློས་གར་མཁན་ཡུད་ཙམ་གྱིས་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡུད་ཙམ་གྱིས་བློན་པོ་དང་བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་དང༌། བྲན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཡང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་ལྔའི་ལྟད་སར་ཟློས་གར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ།
― DTG103_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་ངམ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་པ། །གང་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་བདག་པས། །དམ་པས་དྲེགས་པར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དེ་དབང་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དྲེགས་པ་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཚོགས་བྲན་དྲུག་ཆས་བསྟབས་གྱུར་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །གང་ངམ་དེ་རུ་བྱ་བ་ནི། །དབང་དུ་བྱས་ལ་རག་ལས་འགྱུར། །བསྐལ་པ་དང་པོའི་འཇིག་རྟེན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པར་གྱུར་པ་ན། འདི་བདག་ཅག་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་སྟེ། ཞིང་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་འབྲུའི་དྲུག་ཆའི་གླས་གླས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྲུང་བའི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བསྙད་དོ། །དེ་ནས་བཟུང་ནས་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་དྲུག་ཆའི་གླས་སྐྱེ་དགུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དྲུག་ཆས་བསྟབས་པའི་རྒྱལ་པོས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ནི་ང་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་བྱས་ཏེ་དྲེགས་པར་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །རྗེ་དཔོན་གྱིས་བྲན་ལས་འགའ་ཞིག་ལ་དབང་དུ་བྱས་ན་ཡང་རྗེ་དཔོན་གྱི་ལས་ཅུང་ཟད་ཅིག་དེ་ལ་རག་ལས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། འབངས་དེས་བདག་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་རྗེ་དཔོན་ལ་དྲེགས་པར་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་རག་ལས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འདིས་རང་དབང་སྒྲུབ་པར་མི་འོས་ན། ཀྱེ་ས་བདག་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་ལ་རག་ལས་པ་ཅི་སྨོས། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་དྲེགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་ཏེ་དགོན་པའི་ས་མཁན་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆས་པ་དང་རང་གིས་བསྐོས་པའི་ས་མཁན་གདོལ་བ་ཞིག་གིས་འབྲོག་དགོན་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་འདས་པར་བྱས་པར་གྱུར་ལ། རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་དཔུང་གི་ཚོགས་དང་བཅས་པར་དེ་ལ་རག་ལས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེས་དེའི་རྒྱུས་རྒྱལ་པོ་དཔུང་གི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་བདག་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་རྒྱགས་པར་བྱ་བར་མི་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་སྐྱེ་དགུ་
― DTG103_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ང་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་རྒྱགས་པར་མི་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། བྱ་བ་ཀུན་ལ་དབང་བ་ཡིས། །གལ་ཏེ་མི་བདག་དྲེགས་འོས་ན། །དྲུག་ཆས་གླས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །དྲེགས་པར་མི་རིགས་མ་ཡིན་ནམ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་རྗེ་བོ་དང་གཏོང་བ་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་རྒྱལ་པོ་ལ་དྲེགས་པ་རིགས་པ་ཉིད་དེ། ནོར་དང་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་གཏོང་བ་དང་སྡུད་པ་དག་ལ་དབང་འབྱོར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གསོ་བྱ་འཐོབ་ཐོབ་ནས། །རྗེ་བོ་གཏང་བར་སེམས་དེ་བཞིན། །རྗེ་བོ་སྦྱིན་བྱ་བྱིན་བྱས་ནས། །བདག་ནི་གཏོང་བ་པོ་སྙམ་རློམ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་གསོ་བྱའི་ཚོགས་རང་གི་ཞ་འབྲིང་ལས་འབྱུང་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཐོབ་པར་བྱ་བ་སྦྱིན་བྱ་ལོ་ཕོགས་སམ་ཟླ་ཕོགས་ཐོབ་ནས། བདག་ཉིད་ལ་དམའ་བའི་སེམས་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་མཐོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་རྗེ་བོ་ནི་གཏོང་བ་པོ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་ཡང་གསོ་བྱའི་ཚོགས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་གླ་རྔན་བྱིན་ནས་བདག་ནི་གཏོང་བ་པོའོ་སྙམ་དུ་རློམ་མོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གསོ་བྱའི་ཚོགས་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ནོར་འཐོབ་བྱ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་སེམས་འཕང་དམའ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། རྒྱལ་པོ་ལ་དྲེགས་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱིན་ཏེ་དྲེགས་པ་བྱ་བར་མི་འོས་ཏེ། ཁོལ་པོ་གླ་འཐོབ་པར་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁོལ་པོ་གླ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་པར་བྱ་དགོས་ལ་འདིར་གཏོང་བ་པོས་དྲེགས་པར་བྱ་བར་མི་འོས་ཤིང༌། ཁོལ་པོས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་ནོར་སྡུད་པའམ་གཏོང་བ་ན་དྲེགས་པ་བྱ་བར་མི་འོས་སོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་གཡོག་ལ་གླ་བྱིན་ཏེ། །རྒྱལ་པོས་དྲེགས་པ་རིགས་ན་ནི། །ནོར་འདོད་ཚོང་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། །དེ་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། །དེར་སྨྲས་པ། འདོད་དགུར་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ངར་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱིས་རྒྱགས་པར་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གནས། །ཁྱོད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
― DTG103_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་དྲན། །གཞན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཚོ་ཁྱོད་ཀྱི། །དགའ་བ་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །བུད་མེད་ཆང་དང་རྒྱན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བ་ལྟར་ཡུལ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་ནི་དབང་པོ་ཐུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སུ་བཤད་དེ། དབང་པོ་མ་ཐུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་འདི་རྒུད་པ་དུ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཡིན་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་གནས་སུ་འགྱུར་ན་ནི་མ་རིག་པས་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟེན་པར་སྨྲ་ན། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་བསྲུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བར་མཚམས་མེད་པར་གཞན་གྱི་ལས་བྱེད་ཅིང༌། དེའི་འབྲས་བུས་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་དགའ་བ་གོ་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། རྐུན་པོ་ཆད་པས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྐུན་པོ་ལ་ཆད་པ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ལས་དམན་པ་དེས་དགའ་བར་མི་འོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཞེན་པས་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་ན། །རིགས་དང་ལྡན་ལ་འཛེམ་འབྱུང་བ། །དེ་ཡིས་གང་ལ་དྲེགས་ཡིན་ནོ། །དེ་འཛེམ་གཞན་ལས་འགྱུར་བ་མིན། །འདིར་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བསྲུང་བ་པོ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བསྲུང་བ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ནི་ཚུལ་ལུགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པ་ན་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་བརླག་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་སྲུང་པོ་དང༌། །བསྲུང་བྱར་ས་བདག་སྣང་འགྱུར་ན། །ཅི་སྟེ་གཅིག་གི་དྲེགས་ཡོད་ཅིང༌། །ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་དྲེགས་བྲལ་མིན། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བསྲུང་བ་བདག་ལ་རག་ལས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་རྒྱགས་པར་འགྱུར་ན། བདག་བསྲུང་བ་འཇིག་རྟེན་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་བསྲུང་བྱར་རྟོགས་ཏེ་རྒྱགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མ་བསྲུངས་པའི་རྒྱལ་པོས་ནི་འཇིག་རྟེན་བསྐྱང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོ་ཤུག་དང་ནགས་དང་སེང་གི་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་ཆུང་མ་ལ་བདག་གིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་
― DTG103_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བརྒྱ་ཕྲག་ཉམས་སུ་མྱོང་ལ། ཁྱོད་ནི་ཚེགས་མེད་པར་ཁྱིམ་ན་བདེ་བར་འདུག་གོ་ཞེས་སྨྲས་པར་གྱུར་ལ། དེས་ཀྱང་རེ་ཞིག་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཁྱིམ་གྱི་ཞལ་ཏ་གྱིས་དང་དེ་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱིས་ཞེས་སྨྲས་པ། དེས་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་ཅིང༌། དེ་སྐྱོ་བར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོ་ཤུག་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བསྲུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་བསྲུངས་ལ། སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེང་གེས་ནགས་ཡིན་ལ། ནགས་ཚལ་གྱིས་སེང་གེ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། མི་ཤེས་གང་ཞིག་ང་རྒྱལ་གྱི། །གཉེན་པོ་སྤངས་ནས་ང་རྒྱལ་ཉིད། །འཛིན་པ་དེ་ཡི་ང་རྒྱལ་ནི། །ཐབས་འགའ་ཡིས་ཀྱང་གཞོམ་མི་ནུས། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་བུ་ལྟར་སོ་སོར་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཡིན། རིགས་ལ་བརྟེན་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དྲུག་ཆའི་འཕྲོག་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་དང་གཞན་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འབྱོར་པ་ཅན་འདིའི་རྒྱགས་པ་ནི་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀུན་ནང་ནས་རང་ལས་ལ། །དགའ་བས་འཚོ་རྣམས་རྙེད་པར་དཀའ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་མི་དགར་འགྱུར། །དེས་ན་ཁྱོད་ལ་འགྲོ་བཟང་དཀོན། །དེང་སང་ན་སྙིགས་མ་ལྔ་པོ་དག་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་པས་རིགས་ལ་བརྟེན་པ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ལས་དག་ལ་དགའ་བ་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང༌། ཕལ་ཆེར་མི་བརྟན་པར་སྣང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དྲུག་ཆའི་འཕྲོག་པ་པོ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་དུ་སྡིག་པའི་ཡང་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིགས་ལ་བརྟེན་པ་ཉོན་མོངས་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས། ལྷོད་པར་འགྱུར་ཞིང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཕལ་ཆེ་བས་ཁྱོད་ལ་འགྲོ་བ་བཟང་པོ་དཀོན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་གི་སྡིག་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་བདེ་འགྲོ་མི་སྲིད་ན། ཀྱེ་སྐྱེ་འགྲོ་མཐའ་དག་གི་སྡིག་པས་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། །
― DTG103_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་བློ་འཆལ་བ་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མཛེ་ཅན་འོ་མ་དང་ཉ་ཟ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མཛེ་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ནང་ཕྱིར་བཅོ་བའི་རྒྱུ་སྨན་དག་མི་བསྟེན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འོ་མ་དང་ཉ་ཟ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་རྒྱལ་པོ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་མང་པོ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རིགས་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཡང་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། བག་མེད་པའི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོས་ལས་རྣམས་ཀྱི། །དྲུག་ཆ་ངེས་པར་འདིར་འཛིན་ན། །འཇིག་རྟེན་བསོད་ནམས་མིན་མང་བས། །དེ་ཡིས་བདེ་འགྲོ་རྙེད་པར་དཀའ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་དང་རང་དབང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འདིའི་ང་རྒྱལ་རིགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བསྐུལ་ཏེ་བྱེད་པ་གང༌། །དེ་ནི་ས་སྟེང་བླུན་ཞེས་བྱ། །ཁྱོད་དང་མཚུངས་པའི་གཞན་དབང་གཞན། །འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཕ་རོལ་པོས་བསྐུལ་བ་བྱས་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་པའམ་རྟོག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། རང་དབང་གིས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་བླུན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་རྒྱལ་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གྲོགས་དུ་མས་བསྐུལ་བ་ན་མི་བརྟེན་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཞིང༌། ཕལ་ཆེར་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །འདི་ནི་བྱ་བའམ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་གང་ཅི་བྱེད་པ་དེ་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བ་ཉིད་ན་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ལ་རག་ལས་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱལ་པོ་ཁོ་ན་མཆོག་ཏུ་བླུན་ཞིང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ང་རྒྱལ་མི་རིགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཁྱི་དང་སྤྲེའུ་སྤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱི་དང་སྤྲེའུ་བཟུང་བ་དང་བཏང་བ་ལ་གཞན་གྱི་བསྒོ་བ་ཉན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཡང་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱ་མ་རྟའི་མིག་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་གྲོགས་བསྐུལ་ཏེ།།
― DTG103_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་དང་བྱ་མིན་བྱེད་འགྱུར་བ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྒྱལ་པོ་ཉིད། །གཞན་དབང་བླུན་དང་གཏི་མུག་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྲུང་བ་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ལས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ང་རྒྱལ་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བསྲུང་བ་ང་ལ་རག་ལས་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་གླ་ལེན་ཞིང༌། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྡིག་བྱེད་ན། །དེ་མཚུངས་བརྩེ་མེད་སུ་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་བསྲུང་བ་ང་ལ་རག་ལས་སོ་སྙམ་དུ་བྱས་ནས་རྒྱལ་པོ་འཇིག་རྟེན་ལས་གླ་ལེན་ན་ནི། དེས་དམ་པའི་ཚུལ་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་ཕོངས་པ་སོ་སོར་བསྐྱང་བ་ལྷུར་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེས་ཁས་བླངས་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་གླ་རྔན་སྟེར་བར་མི་ནུས་པ་དག་དང༌། སྡིག་ཏོ་ཅན་དག་ལ་བསད་པ་དང་བཅིང་བ་དང་བརྡེག་པ་དང༌། བསྡིགས་པ་དང་བསྐྲད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དང༌། སྲོག་དང་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྲི་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྲེལ་མེད་པ་འདིས་བསྲུང་བའི་འབྲས་བུ་འཇིག་རྟེན་ལས་གླ་ལེན་ཞིང༌། བསྲུང་བའི་འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་སྡིག་ཏོའི་ལས་བྱེད་པས་བརྩེ་བ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ན་དེ་ལས་གཞན་སུ་ཞིག་ཡོད། སྡིག་པའི་ལས་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཁོ་ན་བརྩེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་སྟེ། ཤན་པའི་སྨན་པ་བཞིན་ནོ། །ཤན་པ་འགའ་ཞིག་རུས་པ་བརྡུངས་པ་ན་མིག་གི་ནང་དུ་རུས་པའི་འཇོལ་མ་ཞིག་ཞུགས་ཏེ། དེ་སྨན་པའི་གན་དུ་སོང་བར་གྱུར་ལ། སྨན་པ་དེས་བསྐུ་བྱུག་གིས་ནད་ཞི་བར་བྱས་ཀྱི་ཟུག་རྔུ་ནི་མ་ཕྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་དེ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང༌། སྨན་པ་དེ་ཡང་མིག་འཁྲུག་པ་ཞི་བར་བྱེད་ཀྱི་ཟུག་རྔུ་མི་འབྱིན་ལ། ནད་པ་དེ་ལ་ནོར་མང་པོ་ཡང་གཅོད་དོ། །སྨན་པ་དེ་གྲོང་གཞན་ཞིག་ཏུ་སོང་བ་དང༌། སྨན་པ་དེའི་བུས་མིག་གི་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པར་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྨན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་ནོར་མང་པོ་ཡང་གཅོད་ལ།
― DTG103_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གླ་ལ་བརྐམ་པས་དུ་བ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་གདུག་གཞན་འཚོག་བྱེད་གང༌། །དེ་ལས་གཞན་པ་འཇིག་རྟེན་ན། །ཤིན་ཏུ་བརྩེ་མེད་མི་སུ་ཡོད། །འདིར་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོས་སྡིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དག་ལ་བརྩེ་བ་མི་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྡིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དག་ལ་ཆད་པ་གཅོད་པར་མི་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྡིག་ཏོའི་བདག་ཉིད་ཅན་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚར་ག་ཅད་པར་བྱ་དགོས་སོ། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་སྡིག་ཏོ་བྱེད་རྣམས་ལ། །གལ་ཏེ་བརྩེ་བ་བྱ་མིན་ན། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི། །ཐམས་ཅད་བསྲུང་བྱར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་བརྩེ་བའི་སྣོད་མ་ཡིན་ན། ད་ནི་གང་ཞིག་བརྩེ་བའི་སྣོད་དུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བརྩེ་བའི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདིས་བསྲུང་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བྱིས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །བརྩེ་བ་ཅན་དག་ནི་གང་ལས་དེ་དག་གིས་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་འགྱུར་བ་གང་དག་ལ་བརྩེ་བ་ཡོད་པས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་བརྩེ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་དོན་མ་ཡིན་པ་འགོག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་ནི་བརྩེ་བས་དེ་སྒྲུབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་བརྩེ་བ་མེད་པར་དེའི་འབྲས་བུ་སྲུང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། མི་བསྲུང་བར་གླ་ལེན་ན་ཡང་གསལ་བར་ཆོམ་རྐུན་དུ་མ་གྲགས་པའི་ཆོམ་རྐུན་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ན་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་ནོར་བསྲུང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོས་སྡིག་པའི་ལས་ཅན་དག་ལ་བརྩེ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། ཐམས་ཅད་དོན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་དང་ནོར་ཡང་བསྲུང་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་བསྲུང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ། སྡིག་པ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་
― DTG103_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་དག་རང་ཆོས་ཀྱིས་བསྲུངས་པ། །དེ་དག་རྒྱལ་པོས་བསྲུང་བྱ་མིན། །གལ་ཏེ་ཚུལ་འཆལ་བསྲུང་བྱས་ན། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡིས་བསྲུང་བར་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་དགུ་བསྐྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་ལ་ཆད་པས་གཅོད་པ་ན་རྒྱལ་པོ་ལ་སྡིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམ་པ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་གང་དུ་ཡོད་མིན་འགྱུར། །ལུང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས། །བསོད་ནམས་མིན་ལའང་འཇིག་ཡོད་མིན། །བདག་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉ་པ་དང་ཕག་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྡིག་པའི་ལས་ལ་དགའ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ཀྱང༌། སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་རིགས་བརྒྱུད་ལས་འོངས་པ་ཞིག་སྟེ། འདི་ནི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་འདི་སྙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཅག་ཡོངས་སུ་མགུ་བའི་རྒྱུ་དག་ཏུ་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་སྡིག་པ་ཕལ་ཆེ་བར་བལྟ་ཞིང་ངན་འགྲོ་དག་ཏུ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཐོང་བ་ན་དེའི་སྙིང་མྱ་ངན་གྱི་མེས་བཅོམ་ཞིང་རྣམ་པ་བརྒྱར་ཆེར་འགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བའི་དཔྱད་པ་དྲི་མ་ཅན་དག་གིས་བདག་ཉིད་དབུགས་འབྱིན་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་དགེ་ལེགས་སུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕན་པའི་བསམ་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་ལ་མི་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཡང་ཡིན་པས་ས་ལ་སྤྱོད་པ་བརྩེ་བ་དང་བྲལ་བ་མ་རུངས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་གཞན་དག་ལ་སྲིན་པོ་དག་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་ལ་དེར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། ཆད་པས་ལུགས་བྱེད་པ་པོ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་འདོན་པ་
― DTG103_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་ལུང་གིས་ཀྱང་དེ་རྣམས་གནོད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་ལ། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གཞན་ལ་གནོད་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གཤེད་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལུང་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དག་གིས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་པས་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་སྡིག་པའི་ལས་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །མ་ཞུ་བ་ཞུ་བར་བྱས་ཏེ་ཟ་བ་པོ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་མ་ཞུ་བར་ངས་ཞུའོ་སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་དགའ་བས་བདག་བཟའམ་ཞེས་བྲམ་ཟེ་དག་ལ་དྲིས་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་ཟོ་ཞིག་ཅེས་སྨྲས་ཤིང་དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་འཐུང་ཞིང་གཉིད་ལོག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དྲིས་པ་དེ་དག་གིས་གནང་ལ། དེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བྱས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ཏོ། །སྨན་པས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་བྱས་པར་གྱུར། དེས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་མ་དྲིས་པར་ནི་ཅི་ཡང་མ་བྱས་སོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འདི་གཞན་དག་ལ་དྲིས་ནས་བདག་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་འཕྲོད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ནད་དཀྱིལ་ཆེན་པོས་ཟིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། བདག་ཉིད་དགའ་བར་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་དག་གིས་བདག་ཉིད་དགའ་བར་བྱས་ནས་སྡིག་པའི་ལས་དག་བྱེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱས་ཀྱང༌། སྡིག་པ་བྱེད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་བཤད་པ། ལུང་གི་དབང་གིས་འཚེ་བྱེད་པའི། །རྒྱལ་ལ་སྡིག་པ་མེད་ན་ནི། །འཁོར་བ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་རྣམས་ལ། །ཅི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མིན། །འདིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་ས་བདག་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་གཞན་གྱིས་དགོས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་སྲུང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། །
― DTG103_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ས་བདག་ཆོས་ཡིན་ན། །ཉོན་མོངས་བཟོ་མཁན་རྣམས་ལ་ཡང༌། །ཅི་སྟེ་ཆོས་སུ་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་གླ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཕན་འདོགས་ཀྱང་ཤིང་མཁན་དང་ལྕགས་མགར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ངན་གྱི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྲུང་བར་བྱེད་ཀྱང་དྲུག་ཆས་གླས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁ་ཆེ་བའི་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །གོ་མཚོན་རྡུང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་ལས་འོབས་ལ་སོགས་པ་དག་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་གིས་ཡུལ་མི་བསྲུང་བར་ཡང་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དེས་བསོད་ནམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡང་དཔེར་ན་གོ་མཚོན་རྡུང་བ་རྣམས་མི་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་མཚོན་དག་རྡུང་བར་བྱེད་མོད་ཀྱི། དེ་རྣམས་ལ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བསོད་ནམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱོང་བས་རྒྱལ་པོ་ལ། །ཆོས་འགྱུར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ན། །ཡང་དག་ལས་བྱེད་གྱུར་པ་ཡི། །བཟོ་བོ་རྣམས་ལའང་ཆོས་སུ་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ལས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ས་བདག་རག་ལས་ཀྱི། །ས་བདག་དེ་ནི་སྨད་དེ་དཔེར། །དམ་པས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་མ། །སྲིད་པ་ཡི་ནི་སྲེད་པ་བཞིན། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་བཅས་པ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བྱའོ་ཅོག་བྱ་བ་ལ་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ལས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་ངན་པར་བརྩི་བ་ཞིག་ཁོ་ནའོ། །དཔེར་ན་སྲེད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལ། སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་སྲེད་པ་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམ་པ་གཟིགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྨད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་
― DTG103_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ། རྒྱལ་པོ་ཡང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕར་གྱུར་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་ལས་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོ་དང་ངན་འགྲོའི་འབྲས་བུ་མང་པོ་ཅན་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་སྨད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དགོན་པོའི་ཚོང་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འབྲོག་དགོན་པར་དོན་མཐུན་གྱི་ཚོགས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཆ་རྐྱེན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚོང་པ་ལ་རག་ལས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་རིན་ཐང་ཆེས་ཆེ་བས་སྟེར་བའི་ཕྱིར་སྨད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་མཐུན་པ་རྣམས་ནི་སྨད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་ཡང་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ས་བདག་ལ་རག་ལས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ས་བདག་ནི་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། ཡོན་ཏན་ལ་གནས་རྒྱལ་པོ་ནི། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕན་གྱུར་མོད། །དེ་ལྟའང་གནས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡིས། །དམ་པས་སྨད་འགྱུར་རླུང་ཇི་བཞིན། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་བློ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བླུན་མིན་རྒྱལ་སྲིད་མི་འཐོབ་པ། །བླུན་ལ་བརྩེ་བ་ཡོད་མིན་ན། །སྲུང་པོ་ཡིན་ཡང་མིའི་བདག །བརྩེ་བ་མེད་ལ་ཆོས་མི་གནས། །རྒྱལ་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱགས་པ་དང་བག་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་སྟེ། འདིས་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཙམ་ལ་ཆགས་པས་རང་དང་གཞན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ལམ་བོར་ནས་ཐོབ་པ་ན་བླུན་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པར་ཇི་ལྟར་ནུས། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ལ་གཡེངས་པ་ལ་ཡིད་གཏད་པ་གསལ་བ་འདིས་ལོང་བ་ལྟར་བདག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག་གི་མི་རྟག་པ་ཡེ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བཞིན་དུ་མི་མཐོང་ཞིང༌། ཡིད་གཏད་པ་མེད་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགྲོ་བས་དགའ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་མ་བཅོམ་པར་བྱས་ཏེ་མ་མཐོང་ལ། དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྐྱོན་གྱི་ཚོགས་ཡོན་ཏན་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་ན་འདི་ཆེས་བླུན་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་བླུན་པོ་
― DTG103_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁོ་ནས་རྒྱལ་སྲིད་འཐོབ་བོ། །བླུན་པོར་གྱུར་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ནི་བརྩེ་བ་ནི་མི་གནས་ཏེ། ང་རྒྱལ་ཀླགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིའི་བདག་པོ་བརྩེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་ཆོས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཚེ་བ་ཟལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གླ་བླངས་བཞིན་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་སྐྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི། ཞག་རེ་ཞིང་རྐུན་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་བརྩེ་བ་མེད་པ་དྲག་པོས་བྱིན་གྱི་བློན་པོ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་དྲག་པོས་བྱིན་གྱི་བློན་པོ་ཞིག་གིས་ཆད་པས་ཕོག་པའི་མི་གསེར་འཇལ་བར་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་མ་ནུས་པར་གྱུར་པས། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་མི་ནུས་ཞེས་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་དེ་ཁྲོས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ལ་གྲོགས་བཤེས་ཚན་དེ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་པས་དེ་ལ་དེས་བཟླས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། འཇལ་དུ་གཞུག་གིས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དེས་ཇི་ལྟར་འཇལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་གཟིར་བ་དྲག་པོ་བརྩམས་ལ་རྒྱལ་པོ་དེས་ཀྱང་ཚན་དེ་ཉིད་བློན་པོར་གཞག་གོ ། །དེས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་མཉེས་པར་བྱ་བར་འདོད་པས་སྡིག་པའི་ལས་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། མཐར་དེས་གང་གི་ཚེ་མཚོན་ཆས་གསོད་མ་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་གནས་ཐམས་ཅད་མེས་བསྲེགས་ཤིང་དེར་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་གསད་པར་གྱུར་ལ། རྒྱལ་པོ་དེས་ཀྱང་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་པར་བྱས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་གང་ན་བླུན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ན་བརྩེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ན་བརྩེ་བ་མེད་པ་དེར་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཕྲད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་སྲུང་བར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཡང་འདི་དག་ལ་ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་བརྩེ་བའི་བདག་ཅན་རྣམས། །ཆོས་རྩ་འཚེ་མེད་ཡིན་སྨྲ་བ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མི་བདག་ནི། །བརྩེ་བ་མེད་ལ་ཆོས་ཡོད་མིན། །འདིར་སྨྲས་པ། དྲང་སྲོང་གིས་བྱས་པའི་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་འཚེ་བ་བྱས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དྲང་
― DTG103_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲོང་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཀུན། །མཁས་པས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ལའང༌། །དམན་འབྲིང་ཁྱད་འཕགས་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་ནི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡང་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་མཁས་པས་ནི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དག་གི་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲང་སྲོང་དེ་དག་ལ་ཡང་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་གི་བསྟན་བཅོས་ལས་འཚེ་བ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་ཆོས་སུ་བཤད་པ་དེ་ནི་དམན་པའོ། །གང་ཞིག་འགྱུར་རམ་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །གང་ཞིག་འཚེ་བ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་ཕྱི་རོལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་དྲང་སྲོང་གིས་བྱས་པའི་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཚེ་བ་བྱས་ཀྱང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་སྒྲ་དང་གནས་འཇོག་དང༌། །ཛ་མད་དག་ནི་འབུ་བཞིན་ཏེ། །སྣ་ཚོགས་སྒྲ་དང་གནས་འཇོག་དང༌། །ཛ་མད་དག་ནི་འབུ་རྣམས་ལ། །རྐུ་བ་དང་བཟའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཟ་བ་དང༌། བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་བགྲོད་པ་དང༌། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་སྒྲས་འཇའུ་དང་བཟའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཟ་བར་གྲགས་ཏེ། ཁྱི་འཚེད་དག་ལས་ཁྱི་ཤ་འཕྲོག་པར་འདོད་ནས་དེས། །གསོན་པས་སྡིག་པའི་ལས་ནི་རྒལ་ནུས་ཏེ། །བདག་ཅག་ཁྱད་པར་ལས་འདི་ཆད་པ་ཞིག །ཁོ་བོ་ཤི་ནས་སྡིག་པ་འདི་རྒལ་བར། །མི་ནུས་དེ་ཕྱིར་ཁྱི་ཤ་འདི་བཟའོ། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །གནས་འཇོག་གདོལ་བ་མོ་དབང་མོ་ཕྲེང་བ་ཅན་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་ཤིང༌། དེ་ནས་བུ་དག་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཐོས་ཤིང་གྲག་གོ ། །ཛ་མད་དག་ནའི་བུས་ཀྱང་བེའུ་ཕྲོགས་པས་ཁྲོས་ནས་ཀྲི་ཏ་བིཪྻའི་བུ་སྲིད་སྒྲུབ་ཀྱི་ལག་པ་སྟོང་ལྷུང་བར་བྱས་ཏེ། དུལ་ཞིང་བཟོད་དང་ལྡན་པར་
― DTG103_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་ཀྱང་གཤིས་ངན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་དེའི། །ཉེས་རྨ་དག་གིས་ནན་གྱིས་དྲང་སྲོང་གི་ཡིད་བརྟན་བྲལ་ཁོ་ན་བཅས་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། །བ་བེའུ་ཁྱེར་བས་འཇོ་བའི་དུས་ཀྱི་འབུ་སྒྲ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་ཉེས་བྲལ་བའི། །ར་མའི་དགྲ་སྟའི་སོ་ལ་མི་ཡི་བདག་པོ་རྣམས་ཞུགས་གང་ཡིན་དེས་བྱས་སོ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཡང་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མས་སྤད་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་ས་སྟེངས་རྒྱལ་རིགས་མེད་པར་བྱས་སོ། །དེ་ལ་མས་འདི་སྐད་སྨྲས་པར་གྲག་སྟེ། རྣམ་བརྒྱར་དཀའ་ཐུབ་ཅན་དྲང་འཇམ་པའམ། །གང་རུང་བླ་སྟེ་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱི། །གཡུལ་ངོར་ཁྱོད་ཀྱིས་འགྲོས་ཚོམ་མེད་པའི་རྒྱུ། །གཅིག་ལའང་ལྟོས་པ་བྱས་པར་མ་གྱུར་ན། །གནོད་པར་འགྱུར་དང་མཉམ་པའི་ལས་ཀྱིས་སུ། །ནུས་ལྡན་མི་ནི་ཚིམ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། །དཔའ་བོ་ཀླགས་ཏེ་གནོད་བྱོས་དགྲ་བོ་ནི། །སྡང་རྣམས་རྩ་བ་མ་ལུས་འདོན་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་དེ་གཡུལ་སྤྲོད་པར་འདོད་པས་འོངས་པའི་གཞུ་ཀློད་པའི་སྒྲ་ཐོས་པར་གྱུར་ཏེ། ཛ་མེད་དག་ནའི་བུ་ཡི་གཞུ་ཡི་སྒྲ། །རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་འཇོམས་འཇོམས་ལྟར། །ར་བའི་རྩེ་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །བཙོན་བྱས་བུ་ནི་སྐྲ་ནས་བཟུང་ལྟར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་བཤད་པ། སྐྱེས་བུ་གང་གིས་དོན་བྱས་ནས། །ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་འགྱུར་བའི། །བསྟན་བཅོས་དེ་ནི་བདག་དོན་ལ། །མཁས་པས་ཚད་མར་བྱ་བ་མིན། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་གནའ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཚད་མར་བྱས་ནས། འབྱོར་པར་འགྱུར་བའི་ས་ཡང་དག་པར་བསྐྱངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྔར་གྱི་ས་བདག་དགེ་རྣམས་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་བུ་ལྟར་བསྐྱངས་པ་དེ། །རྩོད་དུས་ཆོས་ལ་བརྟེན་རྣམས་ཀྱིས། །དེང་སོང་རི་དགས་དགོན་པར་བྱས། །རྩོད་པའི་དུས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུ་འཁྲུངས་པའི་ས་བདག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་སྟེ་རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཤིང༌། བུ་གཅིག་པ་སྡུག་པ་ལྟར་འགྲོ་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌།
― DTG103_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱས་ཤིང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་མཐུན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ན། ད་ལྟར་ནི་རྩོད་པའི་དུས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་པོ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ངན་པའི་གཞན་གྱི་དབང༌། གྱུར་པ་ནོར་ཙམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱས་ཤིང༌། ཆོས་དང་མཐུན་པ་བོར་ནས་ཇི་ལྟར་རི་དགས་ཀྱི་དགོན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་སྟོང་པར་བྱས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླ་ཀློ་བུ་རམ་གྱི་ཤིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་སྐྱེས་པ་འཚིར་བ་བཞིན་ནོ། །ཀླ་ཀློའི་རྐུན་པོ་གང་ཞིག་གཏི་མུག་པས་བུར་ཤིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་སྐྱེས་པ་འཚིར་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་བྱེད་ཀྱི་དོན་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ཡང་བསྐྱང་བར་བྱ་བ་མི་སྐྱོང་ན་དེ་ལ་འདིའི་དོན་མེད་ཅིང་ཕ་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དེ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་པོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ལས་རང་གཞན་ཡུལ་འཁོར་ལ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པའི། །སྐྱེ་དགུ་བདེར་འགྱུར་བསྟན་བཅོས་དེ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་བྱས། །འདིར་སྨྲས་པ། འདིར་རྒྱལ་པོ་གླགས་དག་ལ་བབ་ན་དགྲ་ལ་སྣུན་པ་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མེད་དེ། བསྟན་བཅོས་ལས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གླགས་སུ་སྣུན་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ། །གལ་ཏེ་སྡིག་པ་ཡོད་མིན་ན། །རྐུན་པོ་གཞན་རྣམས་ལའང་དེ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དགྲ་བོ་དག་གམ་གཞན་མ་དག་ལའང་རུང་སྟེ། གླགས་དག་ལ་བབ་པ་ན་སྣུན་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སྡིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། རྐུན་པོ་རྒྱལ་པོ་ལས་གཞན་པའི་རྐུན་པོ་ནོར་བསྲུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གླགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྙེད་ནས། གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གླགས་སུ་སྣུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མར་སྡིག་པར་མི་འགྱུར་བ་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་རྣམས་གླགས་སུ་སྣུན་པ་ཉིད་དུ་ཐུ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ལ་ནི་ཕྱིས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་གླགས་
― DTG103_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཏུ་སྣུན་པ་ལ་སྡིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གང་འདོད་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བུ་མ་ཕམ་སྡེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་གང་བླུན་པོ་ཞིག་ལ་གང་གི་ཚེ་ང་འཆི་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ངའི་སྤུན་ཟླ་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་མ་ཕམ་སྡེ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་བསྐུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་བློན་པོ་དེས་རྒྱལ་པོ་དེ་ཤི་བ་དང་གླགས་སུ་སྣུན་ཏེ་རྒྱལ་པོ་གཞོན་ནུ་དེ་གསད་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་དེ་བཟུང་ངོ༌། །སྡིག་པ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་གནས་ཤིང༌། ཕ་རོལ་དུ་ཡང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པས་ངན་འགྲོར་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གླགས་སུ་སྣུན་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྡིག་པར་མི་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ། ནག་པོའི་ལས་གང་དེས་བྱས་པ། །དེ་ལས་འབྲས་དཀར་མི་འབྱུང་སྟེ། །རུལ་བའི་ཤིང་གི་ས་བོན་ལས། །ཙམ་པའི་ཤིང་གི་མྱུག་མི་འབྱུང༌། །འདིར་སྨྲས་པ། གཡུལ་ངོར་དགྲ་བོ་དག་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ། རང་གི་དཔའ་བོའི་རྣམ་པར་གནོན་པས་བསགས་པའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐོང་བ་ན་རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། ཅི་སྟེ་འདི་གཡུལ་ངོར་ཤི་བར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདིས་གཡུལ་དུ་བདག་ནི་ཡོངས་སུ་དོར་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་སྟེ། བསད་ན་མཐོ་རིས་ཐོབ་པའམ། །ཕབ་སྟེ་ས་བདག་སྤྱོད་འགྱུར་གྱིས། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཀོན་ཏིའི་བུ། །འགྱེད་ལ་ངེས་བྱས་ལངས་པར་བྱོས། །ཞེས་ཀྱང་སྨྲའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཆང་སོགས་དག་ལ་བདོག་པ་ཀུན། །ཡོངས་གཏོང་མཆོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཡུལ་ངོར་བདག་ཀྱང་ཡང་གཏོང་བ། །མཆོད་པ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ་ཅི། །ཆང་དང་རྒྱན་པོ་དང་བུད་མེད་སྨད་འཚོང་རྣམས་ལ་བདོག་པ་ཀུན་གསལ་བར་གཏོང་བ་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་ལ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཐུགས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཏོང་པ་དེ་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཡུལ་ངོར་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་མཆོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG103_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་གཡུལ་འགྱེད་པ་ན་རྔམ་པ་དང་བཅས་པར་རྒྱུག་ཅིང༌། བརྩེ་བ་དང་བྲལ་བས་མི་གཞན་ལ་བརྩེ་བ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཅན། གསད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་མགོ་ལ་མིག་གཏད་པ་མཚོན་འཕྱར་བཞིན་པ་ཞིག་དགྲ་ཕ་རོལ་པོས་བསད་པ་ལ་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བ་སྲིད་པར་ཇི་ལྟར་རིགས། དེ་ལ་གཡུལ་ངོར་ཤི་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་ཁྱོད་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གནག་རྫི་མོས་གྱོས་པོ་ལ་ལུས་སྟོབ་པ་བཞིན་ནོ། །གནག་རྫི་མོ་འགའ་ཞིག་གིས་ཁྱོ་འགྲོན་ལ་སོང་བ་དང༌། གྱོས་པོ་ལ་ཆེས་ཁྱད་དུ་བསད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་གནག་རྫི་རྒན་པོ་དེས་དེ་འོངས་པ་ན་དོན་དེ་གོ་བར་བྱས་ཤིང༌། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆུང་མ་ཕྱིས་ཡང་བདག་ཅག་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱེད་ན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་མི་འདུག་གོ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་བུད་མེད་བླ་མར་མི་བྱེད་ཅིང་ཕ་ལ་སྙིང་ཉེ་བ་ཞིག་སྟེ། དེས་དེ་ལ་སྤྱོས་ནས་ཡང་ངའི་ཕ་ལ་ཡང་ཁྱད་གསོད་བྱེད་ན་ནི་ཁྱོད་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་བསྡད་དུ་མེད་ཀྱིས། འདིའི་བྱ་བར་དཀའ་བ་ཡང་གིས་ལ་སྦྱིན་པར་དཀའ་བ་ཡང་འདི་ལ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ལ། དེས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཁས་འཆེས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་ཁྱོ་འགྲོན་ལ་སོང་བ་དང༌། དེས་ལྡོག་ཅིང་ལྡོག་ཅིང་གྱོས་པོ་ལ་གུས་པ་དམ་པས་སྲིད་ཞུ་བྱས་པར་གྱུར་ལ། ཁྲུས་དང༌། བསྐུ་བྱུག་དང༌། ཕྲེང་བ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཟས་དང༌། སྐོམ་དང༌། བཟའ་བ་གྱ་ནོམ་པས་ཉིན་པར་རིམ་གྲོ་བྱས་ཤིང་མཚན་མོ་ཆུ་དྲོན་པོས་དེའི་རྐང་པ་བཀྲུས་ཤིང༌། ཏིལ་མར་བསྐུས་ནས་རང་གི་གོས་ཕུད་དེ་སྒྲེན་མོར་སྦྱོར་བ་ངན་པ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེའི་མལ་དུ་ཉལ་བར་བརྩམས་སོ། །གནག་རྗེ་རྒད་པོས་སྨྲས་པ། ཀྭའི་སྡིག་ཅན་མ་འདིས་ཅི་ཞིག་བརྩམས། གནག་རྫི་མོས་སྨྲས་པ། བདག་ལ་ཁྱོས་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལ་བྱ་དཀའ་བ་ཡང་གིས་ལ་སྦྱིན་པར་དཀའ་བ་ཡང་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ཀྱིས། འདི་ལས་ཅེས་བྱ་དཀའ་བ་དང༌། སྦྱིན་པར་དཀའ་བའི་ལས་སྦྱིན་དཀའ་བ་ཡང་མེད་དོ། །གནག་རྫི་རྒད་པོས་སྨྲས་པ། བདག་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐབས་བཤམས་ཀྱིས་དགའ་བར་སྡོད་ཅིག་ཕྱིན་ཆད་ཁྱིམ་འདིར་མི་འདུག་གོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་ཕྱིར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་བུ་དེ་འོངས་པར་དེ་ཕ་མ་མཐོང་སྟེ་ཆུང་མ་ལ་དེ་གར་སོང་ཞེས་
― DTG103_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲིས་པས། དེས་རྗེ་བོ་བདག་ལ་མ་ཚང་བ་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱི། བདག་གིས་མཆོག་ཏུ་གུས་པས་དེ་ལ་སྙིང་ཉེ་བ་དང༌། ནམ་ཟླ་ལ་བ་སོད་པའི་ཁྲུས་དང་བྱུག་པ་དང་བཟའ་བ་ལ་སོགས་པས་ཞབས་འབྲིང་བྱས་ལ། ཇོ་བོས་ཇི་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟར་བྱ་དཀའ་བ་ཡང་བྱས་ལ། སྦྱིན་པར་དཀའ་བ་ཡང་བྱིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་བདག་ནན་གྱིས་བོར་ནས་སོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་བྱས་ཞེས་དྲིས་པས་ཡང་བྱུང་ཚུལ་སྔ་མ་བཤད་དོ། །དེ་ནས་ཕ་ལ་གུས་པས་དེས་དེ་བསྐྲད་དེ་ཁྱིམ་ནས་ཕྱུང་ལ། ཕ་ལ་སྔོ་བསྲིང་བྱས་ནས་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་བཅུག་གོ །ཇི་ལྟར་ཆུང་མ་ངན་པ་གནག་རྫི་མོ་འདིའི་ལུས་གྱོས་པོ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་མཆོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་ངན་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཡུལ་ངོར་སྲོག་གཏོང་བ་ཡང་མཆོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆང་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་མཆོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་གཡུལ་ངོར་ཤི་བ་ནི། །ལྷུན་པོའི་རྩེ་མོར་ངེས་འགྲོ་ན། །སྐུ་ཚེ་ཤི་བ་རྣམས་ཀྱང་ནི། །དེ་ལྟར་འགྲོ་བར་ཅིས་མི་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ན་རྒྱལ་པོ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་ཉིད་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་དགའ་བའི་རྒྱུ་ཚར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་འཇིག་རྟེན་མགོན་ཁྱོད་ལ། །མགོན་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །མགོན་མེད་དེ་ཡིས་བདག་ཉིད་ནི། །མ་བཏང་སུ་ཞིག་དགའ་བར་འགྱུར། །འདིར་རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་རང་གི་སྲོག་དང༌། ནོར་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་མི་རིགས་པ་སྤངས་ནས་རིགས་པའི་ལས་ལ་འཇུག་གོ །རྒྱལ་པོ་ལ་ནི་རང་དགར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་པོ་མགོན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། མགོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཆོག་ཏུ་རྒུད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ཏེ། རང་ཡན་དུ་འགྱུར་ཞིང་རྗེས་སུ་འཆོས་པ་པོ་དང་བྲལ་བ་ལ་རིགས་པར་རོ་གཅིག་པའི་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འདི་གྱ་རྒུད་ཀྱི་བར་ན་གནས་པ་ན་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མགོན་
― DTG103_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དེས་དགའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་ཉིད་ནི་འདིའི་དགའ་བའི་རྒྱུར་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་བག་མེད་པའི་གནས་ན་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་བཏུས་པར་འགྱུར་གྱི། ཡོངས་སུ་མགུ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་གྱི་གནས་བརྟན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་འདུན་གྱི་གནས་བརྟན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མགོན་མེད་པ་ཞིག་ཕྱག་ལ་སོགས་པས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་མགོན་མེད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་འདུད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པས་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། མཁས་གང་གསོན་པའི་འཇིག་རྟེན་ན། །དངོས་པོ་འདི་ལས་སླར་ཡང་ནི། །འབྱུང་བས་གཞན་ལ་ཚོལ་བ་ཡིས། །མགོན་མེད་དངོས་པོས་དགའ་བར་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་ཆད་པ་ཞན་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་གྲགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། རྒྱལ་པོ་ཆད་པ་དྲག་པོ་ཅན་ལ་ནི་ཤི་ཡང་གྲགས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོས་ཆད་པ་དྲག་པོ་ཅན་དུ་བྱ་དགོས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཤི་བར་གྱུར་པ་ལའང༌། །གྲགས་པས་ཡོན་ཏན་དགའ་མི་འབྱུང༌། །ཁྱོད་ཡོད་མེད་དང་ཁྱི་འཚེད་ལ། །གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཅི་སྟེ་མེད། །གལ་ཏེ་ཤི་བར་གྱུར་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། རྒྱལ་པོས་ཆད་པ་དྲག་པོ་ཅན་དུ་བྱ་བར་རིགས་པ་ཞིག་ན། གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གྲགས་པས་ནི་དེའི་སྡིག་པ་དེ་རྣམ་པར་སེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བདག་གི་གྲགས་པ་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་རྣམ་པར་ལྷུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་གྲགས་པས་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བརྩེ་བ་མེད་པ་དང༌། རྐུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཚོགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཅི་སྟེ་མེད། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཆེར་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་གྲགས་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་སྡིག་པ་བསགས་པ་ལས། ཁྱོད་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བའི་མཐར་ཕྱིར་པ་གཅིག་པུར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གྲགས་པས་ཁ་ན་མ་
― DTG103_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོ་བའི་དྲི་མ་འཁྲུ་བར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཁྱི་འཚེད་དག་ལ་ཡང་ཁྱི་རྣམས་ལ་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་ཁྱི་འཚེད་དག་ལ་ཡང་འཁྲུ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་གྲགས་པས་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པའི་རྒྱལ་པོས་ཆད་པ་དྲག་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །བུ་མོ་ལྕེབས་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱུག་པོའི་བུ་མོ་ཞིག་ཤི་སྟེ། འབྱོར་བ་ཆེན་པོས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །བུ་མོ་གཞན་ཞིག་གིས་མཐོང་ལ་མཐོང་ནས་ཀྱང་བདག་ལ་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་འབྱོར་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་སྟེ། བདག་ཉིད་འགེག་ཐག་ལ་དབྱངས་ཏེ་སྲོག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་ཡང་རྒྱལ་པོ་དེ་ཤི་བར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་འབར་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གྲགས་པའི་ཆེད་དུ་སྡིག་པ་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་མ་རུངས་རྒྱལ་ཤི་ལ། །གྲགས་པས་ཡོན་ཏན་འགྱུར་ན་ནི། །རྐུན་པོ་མ་རུངས་པ་ལ་ཡང༌། །ཅི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འགྱུར་མ་ཡིན། །འདིར་སྨྲས་པ། རིགས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྒྱལ་ཐབས་ལ་འོས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་རྒྱགས་པ་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་ཀུན་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཉིད། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་དེ་ཡི་ཚེ། །འདི་ནི་དབང་ཕྱུག་བརྟེན་མིན་ཞེས། །བརྗོད་པར་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དང་གང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ། དེ་དང་དེ་ལ་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ལ། ལས་དེ་ཡང་གཅིག་ལ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་འདི་ནི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ལ་འདིས་རྒྱགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། བཟོ་སློབ་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བཟོ་སློབ་པ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་སྟེ། གང་འགའ་ཞིག་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སློབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་དག་བྱས་ན་རྒྱལ་སྲིད་འཐོབ་བོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཚེ་ལས་བདག་འཇིག་རྟེན་ན། །རང་བྱས་འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པ། །དེ་ཚེ་མི་དབང་བདེ་ཐོབ་པས། །དེ་ལ་ཕྲག་དོག་མི་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱལ་སྲིད་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བའི་ཆོས་ནི་རྒྱལ་རིགས་ཁོ་ན་ལ་བཤད་ཀྱི། གཞན་རིགས་གསུམ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་རིགས་ཁོ་ནས་རྒྱལ་སྲིད་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིའི་རྒྱགས་པ་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཚོ་བའི་ཐབས་སོ་ཅོག་ལའང༌། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་རིགས་ཞེས་བསྙད། །དེས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །རིགས་ལས་དབྱེ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་དག་ནི་འཚོ་བའི་ཐབས་ཤིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དག་གོ །འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་དང་པོར་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་ས་བོན་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང༌། ཡིད་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་རང་གི་འོད་ཅན། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དགའ་བ་ཟ་ཞིང་དགའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིགས་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་དུས་ཕྱིས་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་ཞུགས་ཤིང་ཟས་ཆེས་རགས་པ་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ན། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཅིན་དང་ཕྱི་སའི་ལམ་བྱུང་བ། ཕན་ཚུན་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོས་བྱས་པའི་དབྱིབས་ཐ་དད་པ་ལྟ་བ་ན། ཚེ་སྔ་མར་གོམས་པའི་དབང་གིས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་ལོག་པར་ཞུགས་པས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་དུ་སོག་འཇོག་གི་སྐྱོན་གྱིས་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པས་རང་གི་འཚོ་བའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལས་རིགས་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟར། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེས་ཞིང་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་མི་སྦུས་ལ་བབ་པ་ཞིག་བསྒོས་པ་དང༌། ལས་དེ་ཁས་བླངས་པས་དེ་ལ་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །ཐུལ་བར་འདོད་པ་གང་དག་དཀའ་ཐུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གྲོང་ལས་ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །རྒྱལ་པོ་བཀའ་བཞིན་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྗེའུ་རིགས་སོ། །རྨོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ངན་པ་ལ་སྦྱར་བ་རྣམས་ནི་དམངས་རིགས་ཏེ།
― DTG103_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་ལ་ཡང་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ནང་ཚན་ཐ་དད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་འཚོ་བའི་ཐབས་སོ་ཅོག་ལ་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་རིགས་ཞེས་བརྗོད། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རིགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པས་རིགས་རྒྱགས་པའི་རྒྱུར་མི་རིགས་ཏེ། བུམ་པ་སར་པའི་རྣམ་གྲངས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་སར་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་བྱེད་དེ། འདོད་པའི་སྒོ་ནས་འབྲུ་མར་གྱི་བུམ་པ་དང་མར་གྱི་བུམ་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་དང་པོར་ལས་གང་བྱེད་པ་དེ་ལ་རིགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། རིགས་ངན་ནམ་རིགས་ལྡན་ཡང་སླ། །ལས་གང་གིས་ནི་འཚོ་འགྱུར་བ། །དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་དེ་ཡི། །རིགས་སུ་དུས་ཀྱིས་འགྱུར་བའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རུས་བཞི་པོ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང༌། རྒྱལ་རིགས་དང༌། རྗེའུའི་རིགས་དང༌། དམངས་རིགས་དག་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། རུས་རྣམ་པར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རིགས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདས་དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་དང༌། །མི་མོ་རྣམས་ཡིད་གཡོ་བ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ། །རིགས་ལས་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ན་ཕ་དང་མ་དག་ཅིང་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པ་ལ་རིགས་བརྒྱུད་ཅེས་བྱ་བར་བསྙད་ན་དེ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། བུད་མེད་རྣམས་ལ་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་དུས་རིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལ། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱང་གཡོ་བག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་རུས་གཞན་དང་ཕྲད་པ་ལ་བུ་ཚ་དག་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཡང་དག་པར་སུན་ཕྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཡེམ་མ་རྣམས་ཀྱིས་རིགས་སུན་ཕྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་རིགས་བརྒྱུད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེང་སོང་གི་རྒྱལ་པོ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་དམངས་རིགས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ཅན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྒྱགས་པ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །མར་ཀན་
― DTG103_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དའི་བུས་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་བཅོལ་བ་དང༌། རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་འཇིག་བཞིན་པ་ན་མར་ཀན་དའི་བུ་ཡོངས་སུ་འཁྱམ་པ་ན། ཁྱིམ་རྗེ་བ་དང་སྤྱི་བླུགས་རྗེ་བར་གྲགས་ཏེ། དེས་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་གསེར་གྱི་སྤྱི་བླུགས་ཞིག་གཏམས་ལ། དེས་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་ན་ཁྱིམ་དེར་འོངས་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱིམ་འདི་ན་སུ་ཡོད་ཅེས་དྲིས་སོ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱིམ་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་ཞིག་གོ །མར་ཀན་དའི་བུས་སྨྲས་པ། གཏམས་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། བྲམ་ཟེ་འབའ་ཞིག་གིས་གསེར་གྱི་སྤྱི་བླུགས་བཞག་གོ །དེ་དག་གིས་གསེར་གྱི་ནི་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངུལ་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་དེ་དག་གི་ལག་ཏུ་དེ་གཏམས་ཏེ་སླར་ཡང་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་ན་འོངས་ལ། རྗེའུའི་རིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་གྱུར་ལ། སྤྱི་བླུགས་ཟངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དུའོ། །སླར་ཡང་དེ་དག་གི་ལག་ཏུ་བཅོལ་ནས་དུས་གཞན་ཞིག་ན་འོངས་བ་དང་དེ་དམངས་རིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་གྱུར་ལ། སྤྱི་བླུགས་ཀྱང་ལྕགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་བར་དུ་གྱུར་པར་གྲག་གོ །ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་སྤྱི་བླུགས་འདི་དུས་གཞན་དུ་གནས་སྐབས་དེ་དང་དེར་གྱུར་ལ། ཁྱིམ་དེ་ཡང་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིགས་རྗེ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་ལས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པ་ཡང་སྤོས་ལྡན་དུ་རྩིབ་ལོགས་སྐྱེས་ཀྱིས་སྔ་དྲོ་ཁུག་རྣ་དཀྲིགས་ནས་ཉ་པའི་བུ་མོ་ལས་བསྐྱེད་པར་གྲག་སྟེ། དེ་ནི་གླིང་དུ་སྐྱེས་པས་གླིང་སྐྱེས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། རིག་བྱེད་ལ་ཆགས་པས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། དུས་ལ་མཐའ་མེད་ཉིད་ཕྱིར་དང༌། །བུད་མེད་ཚོགས་ནི་གཡོ་ཕྱིར་ཏེ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མཁས་པས་འདིར། །རིགས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་བྱ་མིན་ཉིད། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱིས་རྒྱལ་རིགས་སུ་མི་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་དགུ་སྐྱོང་བའི་ལས་ཀྱིས་རྒྱལ་རིགས་སུ་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལས་ཀྱིས་དམངས་རིགས་ཀྱང༌། །རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱར་འགྱུར་ན་ནི། །ལས་ཀྱིས་དམངས་ཀྱང་བྲམ་ཟེར་ནི། །གང་གིས་འགྱུར་བ་མིན་པར་སེམས། །
― DTG103_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་རྒྱལ་རིགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ན་རྒྱལ་རིགས་སུ་འགྱུར་ན། དམངས་རིགས་ཀྱང་བྲམ་ཟེའི་ལས་བྱེད་ཅིང་ལེན་པ་དང་འདོན་པ་ན་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་ན་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལས་ཀྱིས་རྒྱལ་རིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གང་འདོད་པ་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུ་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གྲུ་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བར་འགྱུར་ལ། དེར་ཀླུང་གི་འགྲམ་གཉིས་ན་འདུག་པ་དང་གྲུ་ཕ་རོལ་ཏུ་སོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་མོད་ཀྱི། རང་ལས་གྲུབ་པའི་ཕ་རོལ་ནི་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེའམ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་དམངས་རིགས་ལས་ཀྱིས་རྒྱལ་རིགས་སུ་འགྱུར་ན་ནི། དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེ་ཡང་ལས་ཀྱིས་དམངས་རིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱ་སྐྱེགས་དང་ནི་ལན་ཚྭ་དང༌། །ཤ་ཡིས་འཕྲལ་དུ་ཉམས་པར་བྱེད། །འོ་མ་འཚོང་བའི་བྲམ་ཟེ་གང༌། །ཉི་མ་གསུམ་གྱིས་དམངས་རིགས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ལས་ཀྱིས་རུས་འགྱུར་ན། །དེ་ལ་རིགས་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན། །དེ་དག་གཉིས་ལས་ཀྱང་མིན་ཏེ། །གང་ཕྱིར་རིགས་སྔར་སུན་ཕྱུང་ཟིན། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་ལ་དུས་ལ་བབ་པར་དབང་ཕྱུག་བགེད་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱལ་པོས་ཆེ་ས་ཕྱུག་པར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་སྡིག་ལ་དབང་ཕྱུག་ལྟར། །བགེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་མཁས་པ་ནི། །སུ་ཞིག་ཕྱི་མར་འཇོམས་པར་བྱེད། །རྒྱལ་པོས་དུས་རིང་པོར་བསགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་ལ་བགེད་པར་ནུས་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་གཟིར་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་གཟིར་བས་ཀྱང་ངེས་པར་སྡིག་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ལ། སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་མར་བདག་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོར་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཇི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་བགེད་པ་དེ་ལྟར་དེའི་ཆེད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བསགས་པ་བགེད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཅིག་པུ་ཁོ་ནས་སྡུག་
― DTG103_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་སུ་ཞིག་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པ་ཆུང་ངུའི་དོན་དུ་ནོར་བགེད་པར་བྱའོ་ཞེས་དོན་མ་ཡིན་པ་མི་ཆུང་བ་སྟོབ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉེ་བར་སོགས་ཤིང་ཕྱི་མར་བདག་ཉིད་འཇོམས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ཡིན་གྱི་དྲེགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མ་ཧེའི་མཆོད་སྦྱིན་ལྟ་བུ་དང༌། །ཤན་པའི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མ་ཧེའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་གིས་གསོད་ཅིང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཟ་བར་འགྱུར་ལ། སྡིག་པ་དེ་ཡང་གསོད་པ་པོ་དེ་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང༌། ལོངས་སྤྱོད་ནི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་ལ། དེས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་ངན་འགྲོར་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་ཅན་ནི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཤན་པའི་བུ་ཞིག་སྡིག་པ་ལ་འཇིགས་པས་རི་དགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གསོད་པར་མི་བྱེད་པས། དེ་ལ་གཉེན་འདབ་ཀྱིས་ཁྱོད་སོད་ཅིག །དེར་གང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་འོ་སྐོལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་ཐབས་ཀྱིས་བདག་གི་མགོ་ལ་ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ཀྱིས་དེ་བགོས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ་མི་ནུས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ངན་འགྲོའི་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཐུན་མོང་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ། གཞན་དུ་བདེ་བ་འདོད་པའི་མིས། །འཇིག་རྟེན་འདི་རུ་མ་སྨད་ཅིང༌། །ཕ་རོལ་དུ་ཡང་བདེ་བ་ནི། །འདྲེན་པ་གང་ཡིན་དེ་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་པོས་གདོན་མི་ཟ་བར་རློམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་གིས་བསྐྱེད་ང་རྒྱལ་ནི། །མཉམ་དང་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡི། །ཕ་རོལ་ནུས་ལྡན་བལྟ་བྱ་སྟེ། །དམ་པའི་སྙིང་ལ་མི་གནས་སོ། །བདག་ཉིད་ལ་གཞན་པས་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་མཐོང་བ་ན་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ནི་གཞན་ལ་བལྟས་པས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་རློམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པར་འདོད་པས་ང་རྒྱལ་སྤངས་ཏེ། བླ་མ་དག་ལྟ་བུའམ། རྗེ་བོ་བཞིན་
― DTG103_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་གཞན་ལ་ཁྱད་དུ་གསད་པར་མི་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ན་དེ་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འགྲོ་བ་རངས་པ་མགུ་བར་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནོར་འཛིན་གྱི་ཆུང་མ་བཞིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་ནོར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆུང་མས་བདག་དང་གཟུགས་མཉམ་པའི་བུད་མེད་ནི་ས་སྟེངས་ན་འགའ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། ཁྱོད་ནི་ང་ལ་འཚམ་པའི་གོས་དང་རྒྱན་གྱིས་རྗེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་དེ་ཐབས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་བཅུག་གོ །དེར་རིམ་གྲོ་མ་མཐོང་ནས་དེའི་གཟུགས་ཀྱི་དྲེགས་པ་དེ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་བདག་དང་མཉམ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཐོང་ནས་རྒྱགས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་དོར་བར་རིགས་སོ། །འདིར་བཤད་པ། རེ་ཞིག་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་དམན་ལ། །ང་རྒྱལ་བྱ་བར་མི་རིགས་ན། །མཉམ་དང་ཕུལ་བྱུང་མི་བདག་ལ། །ང་རྒྱལ་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤང་བའི་ཐབས་སྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།འདིར་སྨྲས་པ། ཡང་ལེགས་པར་བཤད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་འདི་དག་གང་ལས་རྙེད། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ནོན་པས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལྷུར་མཛད་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ལྟར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཡོ་བ་ནི། །རྒྱུ་མེད་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་ཏེ། །དབུགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །སྨན་སླད་ཁོ་ནར་ཡང་དག་འབྱུང༌། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དགོངས་པས་འཕངས་
― DTG103_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཞིང་འགྲོ་བ་ལ་དམན་པ་སྒྲུབ་པ་འབྱུང་བ་ལ། མཁས་པའི་གཡོ་བ་དག་གིས་འགྲོ་བ་ཁམས་གསུམ་པོ་ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་པ་ན་གནས་པ་མཐའ་དག་ལ་སྨན་འདོགས་པར་མཛད་དོ། །སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྐྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཡོ་བ་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་སྨན་མི་འདོགས་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་མངའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། འོད་ཟེར་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ནས་བྱུང༌། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཐམས་ཅད་བསིལ་བར་གྱུར། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱས་ནས་བདེ་བ་མྱོང༌། །དེར་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པས་ཆོས་བཤད་པས། །ལྷ་དང་མི་ཡི་མིག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག །སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ངེས་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་བས་སྒོ་ཡི་ཐེམ་སྟེང་ཞབས་བཞག་སྟེ། །དམུས་ལོང་གྱུར་པའི་མི་གང་ཅི་ཡོད་དང༌། །རྣ་བས་མི་ཐོས་མགོན་མེད་བསོད་ནམས་ཆུང༌། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མིག་དང་རྣ་བ་ཐོབ། །རྒྱལ་བས་སྒོ་ཡི་ཐེམ་སྟེང་ཞབས་བཞག་ཚེ། །གཤིན་རྗེའི་ཡུལ་གྱི་ཡི་དགས་གང་ཡོད་པ། །ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ངར་སྣབས་མཆིལ་མ་ཟ། །ཐམས་ཅད་འོད་ཀྱིས་རེག་པས་བདེ་བར་གྱུར། །ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རེ་ཞིག་གཡོ་བ་ལྟར་ཞོག་ཤིག །སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འཕེན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་ཞིང༌། བལྟམས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་ཉིན་མཚན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་དབུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་འདི་དག་ལ་སྨན་པའི་སླད་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་དག་ནི་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྣོད་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྤྲིན་ནག་པོ་ཆེན་པོའི་དུད་པའི་མིག་སྨན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཡིད་འཕྲོག་པ། དམྱལ་བའི་སྣོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ལུས་པར་ཁེབས་པ།
― DTG103_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲུག་སྒྲ་ཆེས་སྙན་ཞིང་གསལ་བར་མཚམས་མེད་པ་དག་གིས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ། ཆར་གྱི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་རོ་ཞིམ་ཞིང་བསིལ་བ་དག་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མེའི་ཕུང་པོ་འཇིལ་བར་བྱེད་པ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གང་གི་མཐུས་འདི་ཉེ་བར་ལྷགས་སྙམ་དུ་སྙིང་ལ་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཅིང༌། མདུན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཐོང་བས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་རངས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་རྒྱུས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་བསྲབས་ཤིང་དེའི་རྒྱུ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་འཕངས་པ་རྣམས་ལ་གཏན་དུ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ན། དབུགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །སྨན་སླད་ཁོ་ནར་ཡང་དག་འབྱུང༌། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་འཆགས་པ་དང་བཞེངས་པ་དང་བཞུད་པ་དང་གཟིམས་པའི་སྤྱོད་ལམ་དག་ལ་ཡང་ལུང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ངེས་ཤིང་དེ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཇི་སྐད་བསྙད་པའི་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྟེན་ས་གསུམ་གྱི་བླ་མ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ལ་བུ་གཅིག་པ་སྡུག་པ་ལྟར། འོ་བྱམས་པ་ལྷག་པར་ཉེ་བར་བསྣམས་པ་ལ་དད་པ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་ཡིད་གཏད་པར་འོས་སོ། །རྩིབ་ལོགས་སྐྱེས་ཀྱི་དགེ་སློང་བཞིན་ནོ། །རྩིབ་ལོགས་སྐྱེས་ཀྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་ཡོད་ལ་དེ་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཞིག་བདག་གིས་ཁྱོད་ལ་བསོད་སྙོམས་སྦྱིན་གྱི། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་དབྱར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་མགྲོན་དུ་གཉེར་བར་གྱུར་ཅིང༌། དེའི་ཁང་བཟངས་ཀྱི་འོག་ནས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་བྱ་བ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་འཁོར་དག་མང་དུ་ཡོད་པར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེས་དགེ་སློང་དེ་འདི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་ལྟར་སྡོད་ཅིག་ཅེས་ཁང་བཟངས་ཁོ་ནར་
― DTG103_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞག་གོ ། །དབྱར་གྱི་དུས་སོང་བ་དང་བརྫང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཆོས་གོས་ཀྱི་རིན་བྱིན་ཏེ་ལས་ཀྱི་གླ་བྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་གིས་བདག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་ལས་ཅི་ཡང་མ་བྱས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་གླ་བླང་བར་བྱ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུད་ཙམ་ཡང་ཁྱིམ་འདིར་ལས་མེད་པར་སྤྱོད་ལམ་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསྡད་དོ། །ཞེས་སྨྲ་ཞིང༌། དེ་ལ་འཁྲུལ་འཁོར་དང་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཁེ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་ལ་དེའི་འཁྲུལ་འཁོར་བསྐོར་བས་གང་ཞིག་དེ་ལམ་ཁོ་བའི་ཕྱིར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་ལམ་འགའ་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འགའ་ཞིག་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་ཆུང་དུ་མ་ཡིན་པའམ། དོན་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་མི་འགྱུར་བ་འགའ་ཡང་མི་མངའོ། །བཤད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེས་དྲངས་རྣམ་དག་མཁྱེན་མངའ་བའི། །ཐུབ་ལ་རང་དོན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་འཇུག་པ། །མི་མངའ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་དགེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཉེ་བར་བསྙེན་པ་རྣམས་ནི་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལ་ཐུག་པ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་འཆི་བདག་སྒྲ། །ཇི་ལྟར་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་འགྱུར་པ། །དེ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་སྒྲ་འདི་ནི། །འཆི་བདག་ལ་ཡང་འཇིགས་པ་བསྐྱེད། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་པོར་གྱུར་པ་རྣམས་དེའི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་ལས་འདའ་ཞིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཐོས་པ་ལས་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ས་བོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱང་བསྐྲུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་དག་ངའི་མཚན་ཐོས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཙོན་བཏང་བས་དབང་དུ་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་བུ་སྐྱེས་པ་དང་བཙོན་རིལ་གྱིས་དོང་སྤྲུགས་པར་དྲིལ་བསྒྲགས་པར་གྱུར་ལ། སྒྲ་དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེར་བཙོན་ལ་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་བཙོན་གཏོང་བའི་སྒྲ་ཐོས་ནས་འཇིགས་
― DTG103_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་རིམས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ན་བདུད་མ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་འདི་ཉིད། །གང་དག་རྣ་བར་གྲག་འགྱུར་བ། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཐར་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །གང་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་བློ་ཁ་བྱེ་བས་རྣམ་པར་རྒྱས་པ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉིད་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་ལྷ་དང་མིས་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་མཛད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའམ། མ་རིག་པའི་གཉིད་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་སད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རམ། ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཉིད་ལ་མངའ་བས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རམ། སྐལ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐུགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྡ་མི་སྤྲོད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བ་བཅུ་བཞི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲིས་པ་ན་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། ཐུབ་ལ་མཛད་དང་མཛད་མིན་དང༌། །གསུང་བྱ་གསུང་བྱ་མིན་མངའ་བ། །དེས་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་མཁྱེན་ནི། །མིན་ཞེས་བྱ་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། །དེ་ལ་མཛད་པ་ནི་མཛད་པར་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། མཛད་མིན་ནི་མཛད་པར་མི་འོས་པ་སྟེ། འདི་གཉི་ག་ཡང་ཐུབ་པ་ལ་མངའོ། །དེ་ལ་མཛད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ལ་ངེས་པར་
― DTG103_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱར་བ་ཡིན་ལ། མཛད་མིན་ནི་གཞན་དག་ལ་གནོད་པའོ། །གསུང་བར་བྱ་བ་དང་གསུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མངའ་སྟེ། གསུང་བྱ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བཀའོ། །གསུང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི་གནོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ཡང་ཐུབ་པ་ལ་མངའོ། །མཛད་བྱ་དང་མཛད་བྱ་མ་ཡིན་པ་དང༌། གསུང་བར་བྱ་བ་དང་གསུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་འདི་སུས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ནུས་ཤེ་ན། གང་གི་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་པ་མཐའ་ཡས་པའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་མཛད་པ་མཛད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ལ། མཛད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མཛད་པ་མ་ཡིན་པར་རོ། །གསུང་བར་བྱ་བ་ཡང་གསུང་བར་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ལ། གསུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གསུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཟིགས་པ་དེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ལ་འགོད་པ་དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་ཤེས་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཤེས་པ་དག་གིས་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་བཀའ་མ་སྩལ་པ་ཉིད་ལས་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དོན་ཟབ་མོར་གྱུར་པ་དྲི་བ་ནི་ཇི་ལྟའམ་དེ་ལྟ་ཡང་རུང་སྟེ། དྲི་བར་བྱ་བ་ལ་འདྲི་ན། དྲི་བར་བྱ་བར་གྱུར་པས་དྲི་བ་པོའི་ཉམས་དང་ཉམས་མེད་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་དྲི་བའི་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་དྲི་བ་པོའི་དོན་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཐུ་མེད་པ་ལས་དྲི་བའི་དོན་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་གཟིགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་མཛེས་སོ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་ནི་ལུང་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེས་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྐྱེ་བོ་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་ཟབ་མོའི་ཆོས་མི་གསུང་བ་འདི་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་
― DTG103_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས། དུས་དང་བསམས་པ་མཁྱེན་ཁྱོད་ཀྱིས། །ལ་ལར་དྲིས་ཀྱང་མི་གསུང་ལ། །ཉེར་བྱོན་ནས་ཀྱང་གསུང་མཛད་ཅིང༌། །གཞན་དུ་བཀུག་ནས་གསུང་བར་མཛད། །ཅེས་བཤད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བློ་བླུན་པ་ལ་དེའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས། རྨོངས་པས་མ་བྱས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །རྒྱལ་བུ་བསྙེངས་བྲལ་དང་ཁྲོན་པ་འགུགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་བུ་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་བསྙེངས་བྲལ་གྱིས་གཅེར་བུ་པས་སྦང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གིས་གཞན་དག་ཁྲོ་བར་འགྱུར་སྡང་བར་འགྱུར་འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཁྲོ་བའམ་ཞེ་སྡང་ངམ་ང་རྒྱལ་ལམ་གཏི་མུག་གིས་ཡིད་མི་ཆེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ། གཞན་ལ་མི་སྙེན་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་མི་མཛེས་པ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་གསུང་ངམ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལ་ནི་མགོ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཕན་པ་བྱེད་པ་དེ་ནི་རེས་འགའ་གསུང་ངོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་གསུང་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ལྷ་སྦྱིན་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེའི་ཚེ་གོས་དུ་མ་ཅན་གྱི་བུ་མཆིལ་ཟན་ལ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་གསུངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །འདི་ནི་གཞན་ལ་དོན་མ་ཡིན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གསུང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་སྙན་པ་ཐོས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཙམ་གྱི་དགོངས་པ་ཁོ་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དགོངས་པ་དེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྐྱུང་བའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་མཐོང་བའི་དུག་དྲག་པོ་སྤྲོ་བའི་སྦྲུལ་དག་ལྟར་འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཟད་པ་ལ་མཁས་ཤིང༌། མངོན་པར་རློམ་པས་འགྱིང་ཚུལ་དྲག་པོ་བསྟན་པ་འགྲོ་བ་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལས་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་
― DTG103_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་ཆེན་པོ་མུ་མཐའ་མེད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་དེ་སྐད་མ་གསུངས་ན་ནི་དེའི་ཚེ། དེ་དག་གི་ཁ་ན་ལས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕུང་བར་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་གཞན་ལ་སྨན་པའི་མཛད་པ་ལ་འབབ་པ་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་རྒོལ་བས། ཞུམ་པར་མཛད་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཤིན་ཏུ་སྨན་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྨན་གདགས་པའི་དགོངས་པས་ཀུན་ནས་སློང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དོན་མ་ཡིན་པ་འདྲེན་པའི་གསུང་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ནོར་འབྱོར་པ་ཞིག་ཆད་པས་གཅད་པར་འདོད་པས། ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་ན་ཁྲོན་པ་ལེགས་མོ་ཞིག་འདུག་པས་དེ་ངེད་ཅག་ལ་དགོས་ཀྱིས། དེ་མྱུར་དུ་ཐོང་ཤིག །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཁྱོད་ལ་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེའི་བུ་མོ་ཞིག་གིས། ནོར་གྱིས་ནོར་རྣམས་འགུགས་བྱེད་ཅིང༌། །གླང་པོ་ཆེས་ཀྱང་གླང་ཆེན་ཏེ། །རྒྱལ་དབང་ཁྲོན་པ་མངག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་ཁྲོན་པ་འོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསོལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཐབས་འདིས་ཁྲོན་པ་བཏང་བར་མི་ནུས་པར་བྱས་པས་ཆད་པ་དང་བྲལ་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མ་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་མི་སྙན་པའི་གསུང་ཡང་བཀའ་སྩོལ་བར་མཛད་ལ། དེར་ཁ་ན་མ་ཐོབ་ཡང་མི་མངའ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལ་སྨན་པའི་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། སེམས་མ་རྟོགས་པར་འགྲོ་སོགས་ལ། །གང་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ། །མ་མཐོང་དེ་ཕྱིར་ལས་ཀུན་ལ། །ཡིད་ནི་དོན་པོར་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །སེམས་ཇི་ལྟ་བ་མ་རྟོགས་པར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དང་ལངས་པ་དང་འཆག་པ་དང༌། སྨྲ་བ་དང་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་རང་གི་བསོད་ནམས་སམ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྲོག་གཅོད་པ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩམས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། འོན་ཏེ་དེ་སྤང་བའི་དོན་དུ་རྩོམ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ཙམ་གྱི་སེམས་པས་རྩོམ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ལུང་དུ་
― DTG103_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལས་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡིད་གཙོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེས་འཕངས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐབས་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ། དོན་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མ་ལུས་པ་གཅོད་ཅིང་ཀུན་ནས་མཛེས་པ་རྣམས་ལ་འགྲོ་བའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །གཅེར་བུ་པ་སྐུ་གཟུགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་བཞིན་ནོ། །གཅེར་བུ་པ་འགའ་ཞིག་ལྷ་ཁང་དུ་ཞུགས་ཏེ་སྐུ་གཟུགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་གྱུར་ལ། དེ་ན་སྐུ་གཟུགས་དག་ཀྱང་ཀུན་ནས་རྣམ་པར་གནས་པས་གང་གི་ཚེ་སྐུ་གཟུགས་གཅིག་ལ་ཕྱག་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་རྣམས་ལ་མཇུག་མས་རེག་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་གང་ཁྱོད་སྐུ་གཟུགས་གཅིག་ལ་ཕྱག་བྱེད་ཅིང་གཞན་དག་ལ་རྐུབ་ཀྱིས་རེག་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་ལེགས་པ་བྱེད་པ་ཞིག་གོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་གི་ལྟར་ན་སེམས་མ་རྟོགས་ཤིང་སེམས་མེད་པར་བསོད་ནམས་འཐོབ་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་མ་རྟོགས་པར་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སེམས་རབ་དང་འགྱུར་ན། །ལས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དང་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མཁས་པ་ཡིས། །སེམས་དག་པ་ཡིས་ལས་རྣམས་བྱ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསམ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །དགེའམ་གལ་ཏེ་མི་དགེའང་རུང༌། །ཐམས་ཅད་དགེ་ལེགས་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། །གང་ཕྱིར་ཡིད་དེའི་དབང་འགྱུར་ཕྱིར། །མི་དགེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ངན་སོང་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་དགེ་བའོ། །དགེ་བ་ཡང་བདེ་བ་དང་བདེ་འགྲོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དགེ་ལེགས་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG103_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་ལེགས་མ་ཡིན་པའི་ལས་གཉིས་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་དགེ་ལེགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་རྒྱུར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་སེམས་མ་དུལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ལ་རག་ལས་པ་ན། སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་གི །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་དབང་དུ་གྱུར་པས། དེ་དག་གི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་དགེ་ལེགས་སུ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གང་སེང་གེས་དོན་མཐུན་བཏང་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྲོག་ཆགས་གསོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་སྙན་པའི་གསུང་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏོ། །སྦྲུལ་གྱིས་བཟུང་བའི་སོར་མོ་གཅོད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་རྒྱུན་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་སྨན་པ་རྣམས་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའམ། དགེ་ལེགས་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པ་མཁྲང་ཞིང་ཉེ་བར་སད་པས་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྔོན་པས་བུ་བསད་པ་དང༌། བྱེས་སུ་ཡུན་རིང་མོར་གནས་པའི་བུ་གཅིག་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འཁྱུད་པ་དང༌། སེང་གེས་དོན་མཐུན་བཏང་བ་དང༌། རྐུན་པོ་ལ་མདུང་ཐུང་གིས་སྣུན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་སྙན་པའི་ཚིག་བཞིན་ནོ། །རྔོན་པ་ལ་ལ་ཞིག་གི་བུ་གཉིས་རིའི་གཡང་ས་ལ་ཉེ་བ་ཞིག་ཏུ་འཐབས་པར་གྱུར་ལ། དེར་གཅིག་གིས་སྤུན་ཟླ་བཟུང་ནས་གཡང་ས་དེ་ལ་མཆོང་བར་བརྩམས་པ་དང༌། རྔོན་པ་དེས་བཤུགས་པར་མ་ནུས་ནས་གཉིས་ཆར་འཆི་བར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་སྟེ་བུ་དེ་མདས་བསད་
― DTG103_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་ཉམས་ཤེད་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བུ་སྡུག་པ་ཡུན་རིང་པོར་འགྲོན་ལ་བསྡད་པ་ཉམ་ཆུང་བ་ཆེས་ཡོངས་སུ་འཁྱུད་པས་དེ་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གི་སྦྲུལ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གླང་པོ་ཆེའི་སྤྱི་བོར་བསྡད་ནས་སེང་གེའི་ང་རོ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་པས་སྒྲ་དེ་ཐོས་ནས་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་འཇིགས་པས་ལུས་བསྐྱིལ་བ་བཤིག་སྟེ་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེ་བཏང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཞིག་གིས་སེང་གེས་བཀག་པའི་དོན་མཐུན་གྱི་དཔུང་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེང་གེ་དང་དོན་མཐུན་གཉི་ག་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་སེང་གེའི་མགོ་ལ་མདས་བསྣུན་ལ། དོན་མཐུན་ཐར་ཏེ་དོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེད་དཔོན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གིས་འདི་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་ཚང་བར་གྱུར་ཅིང་བཞོན་པ་ལ་ཞོན་པ་རྣམས་བསད་པར་བྱས་ཏེ་རྫས་ཁྱེར་བར་འདོད་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ། བཞོན་པ་ལ་ཞོན་པ་འཐབ་མོ་པ་སྟོང་ཕྲག་དང་ལྡན་པ་བསལ་གྱི་ཕྱིར་གླས་པའི་བསམ་པ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་བདག་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ནི་བླའི། འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་བསད་ནས་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱར་མནར་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས། དེ་དག་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་དེ། དེད་དཔོན་རྐུན་པོ་དེ་གཅིག་པུ་མདུང་ཐུང་གིས་བསད་པར་གྱུར་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ཀྱང་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱར་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ལས། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་ལྟ་ཡར་འདུག་ཤིག །གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཕན་བདེའི་ཕྱིར། །དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བཟོད་པ། །དེའི་ལག་གཡས་ན་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་སྲུངས་ལ་རྫ་མཁན་བུམ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྣང་སྐྱོན་བྲམ་ཟེར་གྱུར་པས། མུ་སྟེགས་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་བྱང་
― DTG103_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རངས་པ་ལྔ་པོ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་དཀའ་ཞིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་བསམས་ནས། དགེ་སྦྱོང་མགོ་རེག་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ག་ལ་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་ནི་མཆོག་ཏུ་དཀོན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉམ་ང་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཆུད་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་མི་དགེ་བ་ཡང་བྱེད་ལ། མི་དགེ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་དགེ་ལེགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གདུག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། །གདུག་མིན་བྱམས་པ་ཆེ་སྐྱེ་བ། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་མཆོག་རྣམས་ལ། །སྡིག་ཏོའི་སྒོ་མོ་ཡོད་མ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྣམས་ལ་གང་ནས་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནས་བཟུང་ནས་སོ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་དོ། །དོན་དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནས་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པའི་བར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ། །ས་སྟེངས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉིད་འགྱུར་བ། །དེ་དག་བསོད་ནམས་ལས་ཁྱད་འཕགས། །བསོད་ནམས་གང་ཞིག་ཉེ་བར་བསགས་པས་གླིང་བཞི་པའི་བདག་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་རེ་ཞིག་ཆེས་མང་ན། གང་ས་སྟེངས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གླིང་བཞི་པའི་དབང་ཕྱུག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆའམ་སླར་ཡང་ཉེ་བར་མི་
― DTG103_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་པས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་མཐའ་གཏུགས་པའི་འགྲོ་བ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་གནས་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བསོད་ནམས་ནི་དུས་ཉུང་ཟད་ཅིག་ཁ་ཅིག་དག་གི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཆེ་སྟེ། གསད་བྱའི་ཐར་པ་དང༌། ལྟད་མོ་བ་ཕམ་པར་བྱས་པ་དང༌། ཁྱེའུས་ཕམ་པར་བྱས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་དྲིལ་འདུ་བའི་སྒོ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསད་པར་བྱ་བ་ལ་ཐར་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་དང༌། དགའ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བར་བཅིངས་པ་ཐར་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ཆོས་གཞན་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བསོད་ནམས་དང་མཉམ་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཡང་ཇི་ལྟར་གྱད་རྒན་རབས་ལྟད་ས་པ་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ་དོན་པོའི་བ་དན་བཟུང་ནས་ཁྱེའུས་ཕམ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དག་ཀྱང་གླིང་བཞིའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཕེབས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་དྲི་ལ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་བདེ་བླག་ཏུ་རིགས་པ་དང༌། མི་རིགས་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་ནོར་མང་པོ་འདུ་བ་དང་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་པོ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་བར་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་དོན་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་སྒྲོར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བའི་སྒོར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེས་མཆོད་པས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉིད་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། །གཅིག་གི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ། །དེ་འདིར་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཅན་ན། །འགྲོ་ཡོངས་ཁྱབ་
― DTG103_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་གནས་གྱུར་ཏེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་མཐའ་ཡས་ཕྱིར་དང༌། །སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་ཚད་མེད་དང༌། །དེར་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར། །བསོད་ནམས་དེ་ནི་མཐའ་ཡས་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོའི་བསོད་ནམས་ནི་བཤད་ན་གང་གཞན་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་བསོད་ནམས་ཅི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་རང་བཞིན་མཆོད་རྟེན་ནི། །འཇིག་རྟེན་རྙེད་མཐོ་འགས་བྱས་པ། །དེ་བས་སེམས་ཅན་གཅིག་འདུལ་པོ། །མཆོག་ཏུ་བཀྲབས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྟོན་པ་གཅིག་པུ། བསོད་ནམས་ཀྱི་གཞི་དམ་པ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་དེའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་གསེར་དང་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་འཕང་དུ་འོག་མིན་གྱི་གནས་ཀྱི་མཐའ་གཏུགས་པ། རྒྱར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གདུགས་ཟླུམ་བརྩེགས་མ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཐེམ་སྐས་བྲེས་ཤིང་བསྐལ་པ་རྫོགས་པར་དེ་ལ་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་པ་དང༌། མར་མེ་དང༌། ཞལ་ཟས་དང༌། རོལ་མོའི་སྒྲ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པའི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་དང༌། གར་དང༌། གླུ་དབྱངས་དང༌། རོལ་ཆ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱེད་ལ། ཡང་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་གཞན་གཅིག་པུ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་འདུལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་བྱེད་ན། མཆོད་རྟེན་བཞེངས་ཤིང་མཆོད་པ་བྱེད་པའི་མི་དེ་བས་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཆེས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། བསོད་ནམས་ཆེས་མང་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤི་བ་སྦྱོང་བ་དང༌། བུ་སྨད་གསོ་བ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་དུས་བྱས་པ་དང༌། དེ་ལ་མཛའ་བཤེས་གཉིས་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེ་གཉིས་ལས་གཅིག་གིས་ནི་ཤི་བའི་རོ་འབྱིན་ཞིང་སྦྱོང་བ་ཙམ་ཞིག་བྱས་ལ། གཞན་གྱི་བུ་སྨད་ལ་སོགས་པ་གསོ་བ་དང༌། སྐྱོང་
― DTG103_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་བྱས་ན། དེའི་རོ་སྦྱངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། རིགས་བརྒྱུད་བསྲལ་བ་བྱས་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགའ་ཞིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་པུར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ལ་འཇུག་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་བརྒྱུད་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། སྲོག་ཆགས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་པུར་སྦྱོང་བ་པོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་བརྒྱུད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྐྲུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཐར་ཐུག་པར། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྒྱུན་མི་གཅད་ཕྱིར། །རྒྱུད་ཀྱི་ས་བོན་བཏབ་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ཆེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་དེས་ཆེ་ཐོག་མར། །དེ་ལ་ཕན་འདོད་བླ་མ་ཡིས། །སློབ་མ་ལ་ནི་སྲི་ཞུ་བྱ། །གང་ཕྱིར་དེས་ཕན་མི་ཤེས་པ། །དེ་ཕྱིར་སློབ་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་བློ་འཆལ་བའི་ཕྱིར་བླ་མ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ནི་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འཛོལ་དུ་གཞུག་པར་འདོད་པས་ཧྭགས་ཀྱི་ལ་དུ་དང་བུར་ཤིང་དུམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་གླང་པོ་ཆེ་སྨྱོན་པ་ལྟར་རིམ་གྲོས་གཞུག་པར་བྱ་ཞིང༌། །དེ་ནས་དེ་ལ་ཉེ་བར་བཀྲི་བའི་ཞགས་པས་བཏབ་ནས་བསྡམས་པའི་སྐམ་ཁས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པས་དུལ་བའི་ལྕགས་ཀྱུས་བསྡམ་པར་བྱ་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ན་ཕན་པར་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་བདག་ལ་ཕན་པ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་སློབ་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུངས་བཞིན་ཏེ། ཆོ་འཕྲུལ་དག་རྒྱས་པར་ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་མདོ་ལས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། ཚིག་སྙན་དག་གིས་སྲི་ཞུར་ཡང༌། །བྱས་ཏེ་ཡིད་རྗེས་བཟུང་ནས་ནི། །དེ་འོག་བླ་མས་སློབ་མ་ལ། །བྱང་ཆུབ་
― DTG103_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་ནས་དེ། །ཁད་ཀྱིས་ཁད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་དང་ནི་ཟབ་མོ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཡང་དག་དགོད། །ཅི་སྟེ་སློབ་མ་གནོང་མི་བཀུར་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེས་དེ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱའི། དེའི་གཤིས་ངན་གང་དག་གིས་བྱས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གཞོམ་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན། ཁྲོ་ཡང་འབྱུང་པོས་བཟུང་བ་ལ། །སྨན་པ་འཁྲུག་པ་མིན་དེ་ལྟར། །ཐུབ་པ་ཉོན་མོངས་དག་གཟིགས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་དང་འབྲེལ་གང་ཟག་མིན། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་གང་ལ་འཁྲུགས་པ་དེས་ནི་དེ་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེ་དཔོན་ཁྲོས་པར་གྱུར་པ་ལྟར་དེ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱས་ནས་མགུ་བར་བྱེད་ལ། དེ་ནས་ཉམས་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་བསྟེན་པ་ལྟར་ཕན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་སྨན་པ་སྐྱེ་བོ་གདོན་གྱིས་བརླམས་པས་གཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལ་མི་ཁྲོ་བར། ཤིན་ཏུ་ཆེས་འབྱུང་པོས་བཅོས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་འབྱུང་པོས་ཟིན་པ་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་དག་ཁོ་ན་གནོད་པ་དྲག་ཅིང་རྩུབ་པ་ཅན་དུ་རིག་ནས་དེ་དག་ཁོ་ནའི་རྩ་བ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆེས་ཚབས་ཆེར་གོ་གྱོན་ཏོ། །གང་དུ་བདག་ཉིད་ཁྲོས་པ་དག་ཀྱང་མགུ་བར་བྱ་དགོས་པ་དེར་དེས་གཞན་ཁྲོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སྐབས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སེང་གེ་མཚོན་འཕེན་པ་པོ་ལ་བསྣུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་འཕེན་པ་པོ་ལ་བསྣུན་གྱི་འཕངས་པ་ལ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལ་བསྣུན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲེལ་བ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་དོ་ཁོ་ན་ལྟར་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། འདི་འདིར་སེམས་ཅན་སྐྱོན་མིན་གྱི། །འདི་ནི་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྐྱོན་ཞེས། །རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་མཁས་པ་རྣམས། །སེམས་ཅན་དག་ལ་འཁྲུག་མི་བྱེད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སློབ་མ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས། གང་ཞིག་གང་གང་ལ་དགའ་བའི། །དེ་ཡིས་དེ་དེ་
― DTG103_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔར་དཔྱད་བྱ། །ཉམས་པར་གྱུར་པ་དམ་ཆོས་ཀྱི། །སྣོད་ནི་ཅིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་པ་ཉེ་བར་འདོམས་ཤིང་གཞན་གྱི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་སུན་འབྱིན་པར་མི་བྱེད་པ། དང་བ་ཆེས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ། གཞན་གྱི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་བསྒྲུབས་པས་ནི་དེ་ཉེ་བར་ལུང་དཔོག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སེར་སྣ་ཅན་ནི་སྦྱིན་པའི་གཏམ་གྱིས་མི་དགའ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་སོ། །ཁྲོ་བ་ཅན་བཟོད་པའི་གཏམ་གྱིས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་སྦྱིན་པའི་གཏམ་གྱིས་དགའ་ལ། མཐོ་རིས་འདོད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་དང༌། གཟུགས་བཟང་བར་འདོད་པ་བཟོད་པའི་གཏམ་གྱིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་དག་སྔར་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཕྱིས་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ཟབ་མོའི་གཏམ་དག་གླེང་བར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ཁོ་ནར་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་གཏམ་གྱིས་མི་དགའ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་འབྱོལ་བ་ན་ཕན་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་སྣོད་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྲ་མཛེས་ཀྱི་སྐྱེས་རབས་དང༌། མཁན་པོ་སློབ་མའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྲ་མཛེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨན་པར་གྱུར་པས་ཚོང་པའི་བུད་མེད་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྨྱོས་ཤིང་ཁྱོ་ཤི་བའི་རོ་ཕྲག་པས་ཁུར་བ་དབུགས་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཤི་བའི་རོ་ཟླ་བ་དྲུག་ཏུ་ཕྲག་པས་ཁུར་བ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པས་ཟས་ལ་ཞེན་པས་བདག་ཉིད་ལ་སེམས་སྣད་པའི་ཉེས་པ་ལས་སློབ་མས་བདེན་པ་དག་མི་མཐོང་བར་ཤེས་ནས་དེ་དང་བསྟུན་པའི་ཕྱིར་ཟས་བསྲེས་ཏེ་སྣོད་གཅིག་གིས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་སོ་སོར་སྣོད་མང་པོས་ཁྱེར་དུ་བཅུག་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་དེས་རབ་ཏུ་དང་བར་གྱུར་ནས་མཁན་པོའི་ཐད་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། རེ་ཞིག་ཐོག་མར་ཉན་པ་པོ། །སྦྱིན་གཏམ་སོགས་ལ་ཡང་དག་སྦྱར། །སྣོད་དུ་ཤེས་ནས་ཕྱིས་དེ་ལ། །ཟམ་མོའི་གཏམ་ནི་བསྙད་པར་བྱ། །ཡང་གང་དག་ལན་བརྒྱར་བཟློག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་རིགས་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་བསྟེན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
― DTG103_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་པས་ཆེས་ཤིན་ཏུ་སྙིང་བརྩེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མ་ནི་ཁྱད་པར་དུ། །ནད་ཐེབས་བུ་ལ་གདུང་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩེ། །དམ་པ་མིན་ལ་ཁྱད་པར་དུའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་གཞན་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པར་སྐྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ངན་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་སྤྲོ་བར་འགྱུར་ཞིང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ལྷུར་ལེན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་འགྱུར་ཏེ། སྤོང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འདི་ནི་བུ་ལ་བྱམས་པའི་མ་བུ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་བྱ་སྟེ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་རྣལ་མར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ལ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲའོ། །གདོལ་པ་མོས་བུ་དྲུག་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གདོལ་པ་མོ་དེ་དག་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་དོགས་པས་བུ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ལྔ་པོ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་གསད་པར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱལ་པོའི་བཀས་སྦྲན་པ་ན་ཉེན་པར་མ་གྱུར་ལ། དེ་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དོགས་པས་དྲུག་པ་སྦྲན་པ་ན་ཤིན་ཏུ་ཉེན་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ལྷག་པར་སྙིང་བརྩེ་བའོ། །འདིར་བཤད་པ། བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་འདི་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སེམས་སྙོམས་མོད། །དེ་ལྟའང་དེ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ནི། །སྡིག་བདག་ཅན་ལ་ཁྱད་པར་དུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཀླགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་པ་ན། བསམ་པ་དང་མོས་པ་དང་དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། ལ་ལའི་སློབ་མར་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ང་རྒྱལ་
― DTG103_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་ཁེངས་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ནི་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་མ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ལ་ལའི་བླ་མར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་བདག་ཉིད་སྨད་བཅད་དུ་རིག་པ་དེ་ལ་ནི་བླ་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པས་ན་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། ཐབས་རིག་སྣ་ཚོགས་ཐབས་རྣམས་ཀྱིས། །མ་རྟོགས་སེམས་ཅན་རྟོགས་པར་བྱེད། །ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་མཁས་པས་བསམ་པའི་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་ལྟར་འཚམ་པར་འདུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྨན་པ་ཆེན་པོ་སྣུམ་ཆོས་དང་སྐྱ་ཆོས་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྨན་པ་ཆེན་པོ་ནི་ནད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྣུམ་ཆོས་མི་བྱེད་ཀྱི། ཁ་ཅིག་ལ་སྐྱ་ཆོས་ཀྱང་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ལ་སློབ་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ལ། ཁ་ཅིག་ལ་བླ་མ་ཉིད་དུའོ། །འདིར་བཤད་པ། སེམས་དཔའ་ཆེ་རྣམས་སློབ་མའམ། །སྨན་པའམ་ཚངས་དབང་དུ་གྱུར་ནས། །ངོ་བོ་དེ་དང་དེ་དག་གིས། །སེམས་ཅན་ཚོགས་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གྲོང་བའི་དཔོན་དང་ཁ་ལོ་སྒྱུར་གྱུར་ཞིང༌། འགྲོན་དཔོན་ཁྱིམ་བདག་དང་ནི་རྒྱལ་པོ་དང༌། །བློན་པོ་མདུན་ན་འདོན་དང་ཕོ་ཉ་དང༌། །བསྟན་བཅོས་ཚུལ་ཤེས་སྨན་པ་མཁས་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འཕེལ་བ་ལས་མཐུའི་ཁྱད་པར་འཕེལ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྨན་པ་མཁས་གྱུར་པས། །ནད་པ་སྒྲུབ་མེད་དཀོན་དེ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་རྙེད་ནས། །གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །སྨན་པ་མཁས་པས་ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པ་ནི་གསོར་མི་རུང་བར་སེམས་ཤིང་ནད་པ་འགའ་ཡང་འདོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་ཉེ་བར་འཕེལ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་ཤིང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པ་ཡང་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་ན་འགའ་ཡང་འདོར་བར་མི་བྱེད་ཀྱི། ཉམས་ཇི་ལྟ་བ་དང་བརྟེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་
― DTG103_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ས་བོན་བསྐྲུན་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་སྨན་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་དུས་ཕྱིས་དེ་དག་འདུལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེང་ལྡེང་གི་ཆུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསོ་དཔྱད་མཛད་པའི་རྒྱལ་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྨན་པ་མཁས་པ་གཅིག་གིས་སེང་ལྡེང་གི་ཆུའི་སྦྱོར་བས་ཕྱུག་པོ་ཞིག་གི་ནད་གསོར་མི་རུང་བ་ཞིག་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གདུལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་གསོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་བུ་སེམས་ཀྱི་ནད་བུད་མེད་འདོད་པས་བསླང་བ་སྨན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་ཤེས་པ་ཞིག་མཁྱེན་ནས་ཉེ་བར་ཞི་བར་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རིལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། སེམས་ཅན་དབང་པོ་ལ་མཁས་ཤིང༌། །ཐབས་མཁས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཕྱིར་ཏེ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །གདུལ་མིན་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །དེ་ལྟར་མཐུ་ཡི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡུལ་དུ་ནི། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་མ་བསྐུལ་བར། །ངན་སོང་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན་དེ། །བློ་ལྡན་གཞན་གྱི་སྨད་བྱར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་བསྐུལ་ཞིང་བརྗེད་བསྐུལ་ན་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་བ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་དམ་བཅས་པ་ལ་ཞོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་མི་བསྐུལ་ཞིང་དྲན་པར་མི་བྱེད་ན་ནི་དམ་བཅའ་ཉམས་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་སྨད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་རང་གི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྐུལ་བར་བྱའོ། །དོན་མཐུན་པ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བས་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གལ་ཏེ་དོན་མཐུན་པ་འགའ་ཞིག་མགོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་ན་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་
― DTG103_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། བརྩེ་ཅན་རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན་ཡུལ་དུ། །ཆོས་དང་ལྷན་ཅིག་མ་སྦྱར་བར། །འགའ་ཞིག་ངན་སོང་འགྲོ་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་མཁས་པས་སྨད་པར་འགྱུར། །གཞན་དུ་ན་ནི། གང་ཞིག་ཉེན་པ་གཞན་དག་ལ། །སྙིང་བརྩེ་ལེགས་ཞེས་མི་འདོད་པ། །དེ་རྗེས་བརྩེ་བས་མགོན་མེད་པ། །བདག་ལ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་གཏོང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཞེན་པས་ཉེན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་སྙིང་བརྩེ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འདོད་པ་དེ། ཇི་ལྟར་བྲུ་བ་ཚ་ཞིང་རིད་པ་མཆུ་དང་ལྕེ་དང་རྐན་དང་མཁུར་ཚོས་བསྐམས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཉམ་ཐག་ཅིང་སློང་བ་མགོན་མེད་ལ་ཉམ་ཆུང་བ་ཟུག་གཟེར་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སེམས་ཅན་དག་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་འདོད་པར་བྱའོ། །ལོང་བ་ལས་རྫས་འཕྲོག་པ་དང་ལྷམ་གྱི་དོན་དུ་གསོད་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་ལོང་བ་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གམ་ནས་ནོར་འཕྲོག་པ་བརྩེ་བ་མེད་པ་དེ་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་ཉེན་པར་གྱུར་པ་གཞན་དག་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མང་པོས་བསགས་པའི་ནོར་མགོན་མེད་པ་དག་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་གཏོང་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་ལྷམ་ཧྲུལ་པོའི་ཕྱིར་གསོད་པར་བྱེད་པ་དེས་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་གཞན་གྱི་རྫས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གསོད་པར་མི་ཕྱེད་པའམ་འགའ་ཞིག་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྟེར་བར་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ། གང་ལ་བུ་ལྟར་སེམས་ཅན་ནི། །ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེ་དྲག་ཡོད་པ། །དེ་ཡི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར། །མགོན་མེད་དག་ལ་སྦྱིན་གཏོང་ནུས། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བའི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་
― DTG103_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་པར་རྣམ་པར་གནས་ན། རིས་སུ་ལྟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནད་པར་གྱུར་པ་གང་དག་དེ་རྣམས་ལ་མང་དུ་སྡང་བ་དེ་དག་གི་གཏམ་ཚུལ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འགྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་གང་ཞིག་ལ། །འཇིག་རྟེན་སྲིད་དུ་གནས་ཡོད་པ། །དེ་ལའང་སོར་གནས་དག་ཕུང་ན། །སྡང་ལ་བསམ་ཐག་ཅི་ཞིག་ཡོད། །གང་ཞིག་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་གཏེར་དུ་གྱུར་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཇེ་བར་མར་གནས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་རི་མོ་དང་རིམ་གྲོ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་མ་བསགས་པས་རེ་ཞིག་བརླག་ན། གང་དག་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡང་བར་གྱུར་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ངན་འགྲོ་དག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷགས་པས་ངེས་པར་ཕུང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཕུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གུས་པ་དང་ལྡན་པས་བར་མར་གནས་པ་དོར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །སྨད་འཚོང་མས་རྐང་པ་གཡས་པ་མ་སྨས་སམ་དྲིས་པ་བཞིན་དང་དེར་བ་ལང་དང་ལུག་གཡེངས་པ་དང༌། འཁར་བས་རྐྱལ་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རྒན་པོས་ཨ་རྐའི་མེ་ཏོག་ཟ་བ་མཐོང་བས་ཁུར་སྐྱ་དང་ལ་དུ་བཞིན་ནོ། །ཤིང་མཁན་འགའ་ཞིག་གི་བུ་མོ་གྲོང་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་ལ་དེའི་ཕའི་དྲུང་ནས་མི་ཞིག་འོངས་ཏེ། དེས་དེ་ལ་ཀྭའི་བདག་གི་ཨོ་བོའི་རྐང་པ་གཡས་པ་མ་སྨས་སམ་ཞེས་དྲིས་པས། དེས་དེ་ལ་གཡོན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདྲི་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་དེའི་རྐང་པ་གཡོན་པ་སྨས་པ་ལ་བདག་རྣམ་པར་མི་དཔྱོད་ཀྱི། གཡས་པ་ལ་ནི་བདག་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རེ་ཞིག་ཕུང་ན། སྡང་བ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཡང་མི་འགའ་ཞིག་གིས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་དབང་དུ་བྱས་པ་དག་ལ་གནག་ལུག་གཏམས་པར་གྱུར་ལ། དེས་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་འོངས་ཏེ་
― DTG103_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཁྱེད་ཅག་བདེའམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། གང་གིས་བ་གླང་ཐམས་ཅད་གཡེངས་པར་གྱུར་པའི་ཆར་རླུང་འདི་འདྲ་བ་བྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེའི་བློ་ལ་གང་དུ་གླང་པོ་ཆེ་དག་ལ་བཀའ། མཆིད་འདི་རུ་གྱུར་པ་དེར་ནི་གནག་ལུག་གཡེངས་བ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏེ། གནག་ལུག་གི་གཏམ་མ་དྲིས་པ་ཁོ་ནར་དོང་ལ། གང་དུ་ལོ་ནི་དྲུག་ཅུ་ཡི། །གླང་ཆེན་རྒན་རྣམས་གཡེངས་གྱུར་པ། །དེར་ནི་གནག་དང་ལུག་གཡེངས་པར། །ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྐད་དུ་ཡང་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཞིག་གིས་འཁར་བ་རྐྱལ་པས་དཀྲིས་ཏེ་མཛའ་བོ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་བཅོལ་ལ་དེས་དུས་གཞན་ཞིག་ན་འོངས་ཏེ། སྙུན་གསོལ་གྱི་གཏམ་དྲིས་པ་དང༌། དེས་བདེ་བ་ག་ལ་མཆིས་བྱི་བ་དག་གིས་ཆེར་གཙེས་ནས་གནས་ཏེ། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་འཁར་བ་གཏམས་པ་དེ་ཡང་ཟོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མི་དེ་རྐྱལ་པའི་གཏམ་མ་དྲིས་པ་ཁོ་ནར་སོང་ལ། འདི་སྐད་དུ། བྱི་བ་མཆེ་རྣོན་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །གང་དུ་དབྱུག་པའང་ཟ་འགྱུར་ཏེ། །དེར་ནི་རྐྱལ་པ་དབྱུག་པ་དང༌། །ལྷན་ཅིག་ཟོས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་ཀྱང་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒན་པོ་རྣམས་ཨ་རྐའི་མེ་ཏོག་ཟ་བར་མཐོང་ནས། ཁ་ཅིག་གིས། ཤིན་ཏུ་ཟ་ཕོད་རྒན་པོ་རྣམས། །ཨ་རྐའི་མེ་ཏོག་རྣམས་གང་དུ། །ཟ་དེར་ལ་དུ་དག་དང་ནི། །ལྷན་ཅིག་ཁུར་སྐྱ་ཟར་ཤེས་བྱ། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རེ་ཞིག་ཕུང་ན། སྡང་བ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། །འདིར་བཤད་པ། འདི་ན་མི་གང་ལྟ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྙིང་རབ་སྡང་འགྱུར་ན། །རབ་ཏུ་སྡང་བའི་ཡིད་ཅན་དེ་ཡི་སྡིག་པ་གང་ཞིག་དེ་རུ་བསྡམས་བྱས་པ། །དེ་སྙེད་སྡིག་པ་འདི་ན་རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་པས་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་སྲས་ཁྱུ་མཆོག་མེ་དང་འདྲ་བར་བལྟས་ཏེ་ཡང་དག་སྤང་བར་བྱ། །འདིར་སྨྲས་པ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་
― DTG103_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཅི་ཞིག་ཡིན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །མངོན་ཤེས་ལྔ་ཆར་ཡང་ཡོད་པ། །དེ་ཡི་དམན་པར་དམན་ལྟའི་དངོས། །འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བའོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རོ་ཞིམ་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་དང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་སྤངས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་སྲིན་བུ་དང༌། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་དང༌། མ་ཧེ་དང༌། རི་བོང་དང༌། སྤྲེའུ་དང༌། རི་དྭགས་རུ་རུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ན། གཟུགས་དེ་དང་སྐད་དེ་དང་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ཐོབ་ཅིང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་ཉམས་པ་དེ་དག་གི་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཉིད་འདི་བལྟས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་མཆོག་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་བུ་དང་ཁྱིའི་སྐྱེ་བ་དང༌། གོང་མ་སྲེག་གི་སྐྱེས་རབས་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱེས་ན་འདུག་ཅིང་བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ལས་ཁྱེའུ་ཞིག་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་ཁྱེའུ་གཞན་དག་གིས་བྲན་མོའི་བུ་ཕར་སོང༌། གང་ཁྱོད་སུའི་བུ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པས། དེས་སོང་ནས་མ་ལ་བདག་སུས་བསྐྱེད་ཅེས་དྲིས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོས་སོ། དེས་སྨྲས་པ། ཉིད་ཀྱི་སྲས་སྣམས་ཤིག་ཅེས་རྒྱལ་པོ་ལ་བདག་ཕུལ་ཅིག་ཅེའོ། །དེས་ཁྱོད་ཀྱང་རྒྱལ་པོས་སྣོམས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེར་བདག་ལ་ཡང་བརྡུང་ཐག་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ངུ་བར་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་བུའི་སྲེད་པས་བརྡུང་ཐག་སྙིང་ལ་བཞག་སྟེ། རྒྱལ་པོ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་ན་བཞུགས་པ་ལ་བུ་དེ་ལག་
― DTG103_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྡས་སྟོན་ཅིང་གནས་ལ། རྒྱལ་པོ་ནི་ངོ་གཞན་དུ་གཅུས་ནས་གནས་སོ། །དེ་བྱིས་པ་དེས་བསྐུལ་ཞིང་ཡང་དེ་ཕྱོགས་སུ་སོང་ནས་བུ་དེ་སྟོན་པར་གྱུར་ལ་རྒྱལ་པོ་ནི་སླར་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་གནས་སོ། །བྱིས་པས་མ་ལ་སྨྲས་པ། ཚིག་གིས་སྨྲོས་ཤིག་ལག་བརྡས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་བུའི་གདུང་བས་བྲན་མོས་ཉིད་ཀྱི་སྲས་ལགས་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག །ཁོ་མོས་ཡུན་ཇི་ཙམ་པར་དུ་གསོ་བར་བགྱི་ཞེས་ཁྱབ་པར་སྐད་ཀྱིས་ཞུས་སོ། །རྒྱལ་པོ་དེས་ཀྱང་ངོ་ཚ་ནས་བྲན་མོ་མི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་འདི་ཞུས་ཤིག་ཅེས་སྐྱེས་བུ་དག་ལ་ལུང་བསྒོ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ལག་ན་ལྕག་ཐོགས་ཏེ་མངོན་པར་ལྷགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་འདབ་གཤོག་རྒྱས་པ་ལྟར་མའི་པང་ནས་འཕར་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་བསྡད་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་བདག་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཡིན་པར་མི་དགྱེས་སམ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་དེས་བ་སྤུ་ལངས་མཆི་མ་ཅུང་ཟད་ཕྱུང༌། གསེར་གྱི་གདན་ཁྲི་ལས་ལངས་ཤིང་ལག་པ་གཉིས་བརྐྱང་ནས་ཚིག་སུབ་སུབ་པོས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གཤེགས་ཤིག །རེ་ཞིག་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་སྲས་ཁྱོད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འཛིན་ན་བདག་ཅག་ལྟ་བུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །སྨྲས་ཀྱང་འདི་མ་དང་བཅས་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་མཆོད་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཁྱི་རྣམས་ལ་མ་འོངས་པའི་གནོད་པ་དག་རིག་པར་བྱས་ནས་ཁྱིའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ཉིད་ནས་དགོན་པ་ན་གནས་པར་མངོན་པར་བརྩོན་ཞིང་རྟག་ཏུ་ཁྱི་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དགོན་པའི་མཐའ་གཅིག་ན་གནས་སོ། །ནམ་ཞིག་ན་རྒྱལ་པོ་རྟའི་ཤིང་རྟ་ལ་དགའ་བ་ཞིག་གི་རྟའི་ཤིང་རྟའི་ཀོ་ལྤགས་ཁྱི་དག་གིས་ཟོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་བཀྱོན་པར་གྱུར་པས་ཁྱི་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡུལ་ནས་ཁུག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་སོད་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་བར་རྒྱལ་པོ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་ན་བཞུགས་པའི་སེང་གེའི་ཁྲིའི་འོག་ཏུ་ཞུགས་ལ། །རྒྱལ་པོ་དེས་ཀྱང་གཟིགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོས་རྟའི་ཤིང་རྟའི་ཀོ་ལྤགས་
― DTG103_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟ་བ་པོ་འདིར་འོངས་ཀྱི། འོངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱོད་མི་བཏང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་ལུང་སྩལ་ཏོ། །དེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བདག་ཕམ་ན་ཆད་པ་གསལ་བར་ཐོབ་ཤིག །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀོ་ལྤགས་ཟོས་པའི་ཕྱིར་ཕམ་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། དེས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཅག་ཕོ། བྲང་འཁོར་བ་རྣམས་ཉོན་ཅིག །དུད་འགྲོ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པས་ནི་བཟའ་བར་བྱ་བ་དང་བཟའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་སོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བདག་ཁོ་ནས་ཟོས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ནི་དེའི་སྲུང་བ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་གྱི་བདག་གི་ནི་མ་ཡིན་ན། ཡུལ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད། དེ་ནི་གཅིག་གིས་ཟོས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ལ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་ཆད་པས་ཆོད་ཅིག་ཅེས་ཚད་མར་མ་བྱས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཅི་མི་རྣམས་ལ་ཡང་ཆོས་འདི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་ན་ནི་མི་སྙོམས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྙིང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མིའི་ཚིག་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དག་གིས་མཉེས་པར་གྱུར་ཏེ། ཁྱིའི་གནོད་པ་དེ་ཡང་བཟློག་པར་མཛད་ལ། ཆོས་ལ་གཞོལ་བར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་དམན་པ་དག་ཏུ་དམན་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་མེད་པར་མཆོག་ཏུ་མཉེས་གཤིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མཐའ་དག་སྨྲོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཆར་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་གནས་གང་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ་ཀ་པིཉྫ་ལ་དང་ནེ་ཙོ་དང་ཕུ་རོན་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་རབས་དེ་དག་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ལས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་ཕྱིར། །བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་བཏང་བྱ་སྟེ། །བརྩེ་བས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བ། །ལས་འདི་དམ་པའི་དཀའ་སྤྱོད་དོ། །ཡོན་ཏན་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་
― DTG103_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར། ཐབས་ཀྱིས་ཀུན་ཚེ་བསོད་ནམས་གང༌། །ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བསགས་པ་དེ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གཞལ་བྱ་ཡང༌། །མིན་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་མང་པོར་བསགས་པས་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ཅུང་ཟད་བསོད་ནམས་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེ་མཐའ་དག་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐབས་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཡང་འབད་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བར་མཚམས་མེད་པར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱར་ཉེ་བར་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་གཞལ་པར་མི་སྤྱོད་ན། གཞན་དག་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་འཁོར་བའི་ལྷག་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཡས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་མཐའ་ཡས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་དུས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐབས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཐིགས་དང༌། །ལྷུན་པོ་ཉུངས་ཀར་ས་གཞི་ནི། །བག་ཙམ་དག་གིས་འཇལ་ནུས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་འཇལ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏེར་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ཇི་སྐད་དུ་སྙན་པར་འདོན་པ་དེ་སྐད་དུ་གཞན་མ་ཡིན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཆི་དང་ཆོས་དང་སྲིད་པ་གཞན། །སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ཡིས་གསལ་བྱེད་པ། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ནི་རྟག་ཏུ་སྙན། །དེ་ལ་དོ་ནི་གཏུབ་པ་ལའོ། །ད་ནི་རྔ་བ་ལའོ། །ཞེས་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་གཉིས་པོ་དེར་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ཕྱེ་བྲག་ཏུ་འཆད་པ་ནི་དེའི་འཆི་བ་
― DTG103_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་སྙན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ད་ཎ་ནི་སྦྱིན་པ་ལའོ། །ཌུད་ཉ་ནི་སྦྱིན་པའི་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གཏོང་བའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྙད་དོ། །གཏོང་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་དབྱིབས་སོ། །དེ་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གོ །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་གསུམ་ཀར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ནི་སྙན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེང་ནི་བསྲུང་བ་ལའོ། །དེ་བ་ནི་སྦྱོང་བ་ལའོ། །ཞེས་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་གཉིས་པོ་དེར་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཆད་པ་དེའི་ཚེ་ནི། ཚེ་འདི་ཉིད་དུ་ཡུལ་དག་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྲིད་པ་གཞན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། སྲིད་པ་གཞན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྙན་ནོ། །གསད་པར་བྱ་བས་གཏོང་བ་ཐོས་པ་བཞིན་ནོ། །གསད་པར་བྱ་བ་ལ་ཐར་པའི་སྒྲ་ལས་སྒྲ་གཞན་ཆེས་སྙན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་སྙན་པ་ལས་ཆེས་སྙན་པའི་སྒྲ་གཞན་མེད་དེ། །དེ་ནི་བསོད་ནམས་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྲིད་པ་གཞན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་སྦྱིན་པས་གཏོང་པོ་དང༌། །ལེན་པ་པོ་ལ་བདེ་འདྲེན་པ། །དེ་ཕྱིར་སྦྱིན་སྒྲ་རྫོགས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྟག་སྙན། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཁོ་ན་མཐའ་ཡས་ཀྱི། གཞན་དག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། །འབྲས་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག །འདིར་སྦྱིན་པ་ཡི་སྦྱིན་པ་ལ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞེས། །ལེན་དང་
― DTG103_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི། །ཚོང་སྤོགས་བཞིན་དུ་སྨད་པར་འགྱུར། །གཞན་དག་འབྲས་བུ་བསྔགས་པར་བྱེད་ཅིང་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཚོང་པ་དག་ཁེའི་ཕྱིར་རྫས་གཏོང་བ་དེ་དང་འདྲ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པས་གཞན་མངོན་པར་མཐོ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཁོ་ནར་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ལ་ཟད་པ་མེད་དོ། །ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་བཙོངས་པའི་ཁེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་བཙོངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། རྫས་དང་བཅས་པའི་ཚོད་པ་ལ་ཁེ་ཙམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འབྲས་བུ་འདོད་པའི་སྦྱིན་པ་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཐར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་བཙོན་རའི་ཁང་པར་བསྡམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། སྦྱིན་གང་སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ། །སྣོད་དམ་སྣོད་མིན་དེ་དག་ལ། །མཉམ་པར་སེམས་སྙོམས་པས་གཏོང་བའི། །སྦྱིན་དེ་སྦྱིན་པ་པོ་ལས་དག །བརྩེ་བས་སྦྱིན་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས། །གཉི་གའང་ཅིག་ཅར་དོན་གཉེར་ལ། །གཏོང་བའི་སྦྱིན་གང་སེར་སྣ་མེད། །དེ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། རྒྱུད་དགེ་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ཅིང་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་བར་དུ་གནས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་པའི་བསོད་ནམས་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བསགས་པ། གང་ལ་ཕྱོགས་ཙམ་གྱིས་དོན་མ་ཡིན་པ་བྱས་པ་ལས་མི་དགེ་བ་གང་འཕངས་པའམ་ཉེ་བར་བསགས་པར་གྱུར་པ། སྔར་བྱས་སྡིག་པ་དེ་ཡང་ནི། །ཡོད་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དགེ་བའི་ལས་ཅན་དེ་ལ་ནི། །སྒྲུབ་མིན་ཞེས་བྱ་ཡོད་མ་ཡིན། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་པ་ཉེ་བར་བསགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་ན། ཕོད་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་ཚྭའི་སྲང་ལྟ་བུ་བཞིན་ཏེ། ལན་ཚྭའི་སྲང་ལྟ་བུའི་མདོའི་དོན་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་དོན་མདོར་
― DTG103_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྡུས་པ་ནི། ལན་ཚྭ་སྲང་འགའ་ཆུ་ནི་ཉུང་ངུ་ཞིག །རོ་བསྒྱུར་བགྱིད་ཀྱི་གང་གཱའི་ཀླུང་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱང་དགེ་བ་ཡི། །རྩ་བ་ཆུང་དང་ཆེ་ཡངས་ལ་མཁྱེན་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་གི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྤངས་གྱུར་པ། །མྱ་ངན་འདས་པ་དེ་དག་ལ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་མིན་ཅི་ཡང་མེད། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཏུ་དགེ་ཞིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རླབས་ཆེན་ཡིད་ཅན་དེ་ལ་ནི། །འདི་ནའང་གནོད་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལ་སྲེད་པ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་ལ་ཁྱད་པར་མེད། །གང་གི་ཕྱིར་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། འཁོར་བ་ན་འཁོར་ན་དེའི་ཡིད་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྙོན་མི་རྨོངས་ཤིང༌། །ཆུས་པདྨ་ལྟར་འཁོར་བའི་མཚོར་ཡིད་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དག་གིས་མི་གོས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདི་ན་ཡང་གནོད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོའོ། །བུ་གཅིག་པ་ན་བའི་རིམ་གྲོ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུ་གཅིག་པ་ན་པའི་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ན་མ་ཡིད་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིམ་གྲོ་དེ་དང་དེ་བྱེད་པ་ན་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། དབང་བཅུ་རྣམ་དག་དབང་གྱུར་པ། །ཀུན་ཀྱང་གང་དག་ལ་ཡོད་པ། །དེ་དག་ལ་དེར་སྲིད་པའམ། །མྱ་ངན་འདས་ཁྱད་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཕུང་པོ་སྟོང་པར་ཤེས། །ཤེས་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམས་དང་ང་མི་འགྲོགས། །ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་བྱེད་ཅིང༌། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་མྱ་ངན་འདས་པར་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་
― DTG103_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་དབང་འབྱོར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་ཀུན་ཚེ་སེམས་དབང་ནི། །ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ཀོ་རྒྱུ་ཅིས་འཇིག་རྟེན་ནི། །ཀུན་གྱི་མངའ་བདག་འགྱུར་མ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེ་རྒྱུ་ཅིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་བདག་ཏུ་མི་འགྱུར། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བཞིན་དང༌། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ཆེན་པོ་དང༌། བུམ་པ་བཟང་པོ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་འདོད་པའི་དོན་སྟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཡང་ཇི་ལྟར་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་ཀྱི་ཡིད་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་འདི་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་དག་ལ་ནི་ཡིད་དག་དང༌། །བསོད་ནམས་སྟོབས་ཡོངས་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་དག་བསམས་བཞིན་འགྲོ་བར་ནི། །མི་འགྱུར་ཞེས་འདིར་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ལས་ཀྱང་དེའི་སྤྱོད་པའི་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེ་མི་མངའ་བ་མཐུའི་ཁྱད་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་སོ། །གང་དག་ཁ་ཅིག་ནི་རང་གི་ལྷག་པར་མོས་པས་དབུལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མངའ་བ་དེ་དེ་ལྟར་མི་རྟོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ཡང་བྱེད་དེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་གཞན་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་སྨྲ་བ་འདི་ལ་འདི་སྐད་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། གང་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་གཉིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དེ་ཅི་དོན་གཅིག་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་དོན་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང༌། །དོན་གཅིག་གོ་ཞེན་ནི། ཟློས་པའི་ཉེས་པར་
― DTG103_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །དོན་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་འདི་ཅི་ཞིག །གལ་ཏེ་བརྗོད་པ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། །དེའི་ཕྱིར་ཚིག་འདི་གཉིས་མ་སྨྲས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་ཅི་ཡང་གོ་བར་མི་བྱེར་དོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་འོ་ན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་གྱིས་ཤིག །གང་གཅིག་མ་ཡིན་ཞིང་གཅིག་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྲིད་པར་བྱ་བ་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་གིས་དམ་བཅས་པའི་གང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་པས་ཀོ་རྩོད་པ་ག་ལ་རྙེད། གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་དམ་བཅའ་བ་ལས་ཐ་དད་པ་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་གོ་བར་བྱེད་དམ། ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ན་ནི་དེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གོ་བར་མི་བྱེད་དེ། ཐ་དད་པ་གཞན་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དམ་བཅའ་བའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟར་གོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་ལྟག་ཆོད་ཞིག་གོ་ཞེ་ན། ལན་ཡོད་ན་ནི་ལྟག་ཆོད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ཡང་ང་ལ་གདབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་དང་གང་སྨྲས་པ་དེ་དང་དེ་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གཉི་ག་ལ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དག་གིས་ནི་ཅི་ཡང་ཁས་མ་བླངས་སོ། །ཅི་ཁྱོད་ལ་ཐམས་ཅད་མེད་དམ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཐམས་ཅད་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ནས་དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འདི་ཅི་ཞིག །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ཀྱང་མེད་དམ། ཅི་ཁྱོད་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། ཡོད་ན་ནི་རེ་ཞིག་བདག་སྒྲུབས་ཤིག །བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་མི་སྲིད་པས་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ཁྱོད་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་མི་འགལ་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་ཁྱོད་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཞུགས་པ། འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ནི་མཁས་པར་རློམ་
― DTG103_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞིག་སྟེ། བདག་གིས་ཚིག་འདི་ལྟ་བུས་དེའི་མཁས་པར་རློམ་པ་ཉིད་དེ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ནི་དེས་འཇིག་རྟེན་སླུ་བར་བྱེད་དེ། དེ་བསལ་བས་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་དང་ལྷན་ཅིག་སྨྲ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྟོགས་པ་མ་བསལ་བར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དེ། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་ལ་ཚིག་ཐ་དད་པའམ་བློ་ཐ་དད་པ་མེད་ལ། ཁྱོད་ནི་རང་གི་བློས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པས་བསླུས་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་གཙོར་བྱེད་ཅིང་བདག་ཉིད་མཁས་པར་ཁས་འཆེས་ནས་འཇུག་པས་ཁོ་བོས་དེ་མི་བཟོད་དོ། །ཁྱོད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་མཐའ་གཞན་གྱིས་བསླུས་ཤིང་མཁས་པར་རློམ་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདག་གིས་དགག་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་འདི་ལ་ནི་མི་འདོད་པ་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། མ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་འདིའི་བགྲོད་བྱ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུད་མེད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་ཆུང་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིའི་ལྟར་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་རྟག་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་རང་འབྱུང་དང་ཚད་མར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨྱོན་པའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་བྲམ་ཟེར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ལག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདིའི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པ་གཞུག་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐོང་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལ། འཇིག་རྟེན་དང་འགལ་བའི་དོན་སྨྲ་བ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནས་དང་ཏིལ་དང་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལྟར་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཁས་ལེན་པས་འགྲོ་བའི་བླ་མ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར། ཕུལ་འགྲོ་ལས་ཚེས་ཕུལ་འགྲོ་བ། །འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་སྣང༌། །དེས་ན་བསམ་མི་ཁྱབ་མཐུ་ཡང༌། །ངེས་པར་ཡོད་ཅེས་རྟོགས་པར་གྱིས། །རིགས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བྲམ་ཟེ་ལ་ཐུག་པ་དང་སྐྱེ་
― DTG103_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་གནས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཐུག་པ་དང༌། རིའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལྷུན་པོ་ལ་ཐུག་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་ཐུག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་དེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་དག་གིས་རང་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱིས་པའི་བར་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་སོ། །རྒྱུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཉམས་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པས་འགྲོ་བའི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འབྱོར་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྲིད་དོ། །འབྲུ་མར་གྱི་བུམ་པ་བརྒྱ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་རྐྱེན་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གནས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དབུལ་པོ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་ལ། དབུལ་པོ་དེས་ཀྱང་དེ་ལ་རྐང་པ་བསྐུ་བའི་འབྲུ་མར་དང་མལ་ཆ་བསྟབས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་གང་ཞིག་ཡུལ་དེར་ཡུལ་དཔོན་དུ་གྱུར་པ་དེས་དགེ་སློང་དེ་འོངས་སོ་ཞེས་ཐོས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེས་དགེ་སློང་དེའི་གན་དུ་འོངས་ནས་ཅི་བགྱི་བཀའ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་དགེ་སློང་དེ་ལ་གུས་པས་གསོལ་བ་བཏབ་བོ། །དགེ་སློང་དེས་གང་གི་ཁྱིམ་དུ་ཁོ་བོས་མཚན་མོ་གནས་བཅས་པའི་སྐྱེས་བུ་འདི་ལ་འབྲུ་མར་བུམ་པ་བརྒྱ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ལ། དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཕུལ་དུ་འགྲོ་བ་པས་ཆེས་ཕུལ་དུ་འགྲོ་བ་མཐོང་ངོ༌། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདིས་ནི་གང་ཞིག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཐུའི་སྟོབས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དེ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། མངོན་སུམ་མིན་དོན་གང་དེ་དག །མངོན་སུམ་དོན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་དེ། །མེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་མིན་ཏེ། །ཆེ་ཀུན་ཆེ་རྣམས་ལ་འགྱུར་རོ། །འདིར་
― DTG103_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཕལ་ཆེར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐྲག་ཅིང༌། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་མི་གུས་པར་འགྱུར། སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། བླུན་ལ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཆོས་ལ། །སྐྲག་པ་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ། །།དེ་བཞིན་ཞེན་ལ་ཤིན་ཏུ་ནི། །རྨད་བྱུང་ཆོས་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེ། །ཇི་ལྟར་བློ་ཞེན་པ་རྣམས་བླུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོའི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བདག་དང་བདག་གི་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐྲག་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྲ་མོ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་མོས་པ་དམན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ལ་མི་དད་དོ། །དེ་ལས་དེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་པར་འདོད་ཅིང་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་པས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། དེ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ལུས་བཟང་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ས་བདག་འཕགས་པ་ལུས་བཟང་ཁྱིམ་པར་གྱུར་པ། རི་དགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་རི་དགས་མོ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་མཐོང་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ངའི་གནས་སྐབས་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞིག་གུ། གང་དུ་རི་དགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་རྣམས་ལ། །ཇི་ལྟ་བུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དག་ལ་འཁྲིག་པའི་གོམས་པ་མི་ལྡོག་ན། ཡང་འདི་ལྟར་མཆོག་ཏུ་བདེ་བར་གྱུར་པའི་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་ལྡོག་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་སླས་ཀྱི་ནང་དུ་དགེ་སློང་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །གང་ཚེ་སྣ་ཚོགས་བཤེས་གཉེན་གནས་འཇོག་ཀན་ནཱ་སེར་སྐྱ་ཆུ་ཀླུང་ཟ་བ་རྣམས། །ན་ཆུང་རྣམས་ཀྱི་མིག་དཀྱུས་རིང་པོས་བལྟས་པ་དག་གིས་ཆུ་སོའི་དབང་བྱས་ན། །མར་དང་བཅས་ཤིང་སྲན་ཚོད་ཤར་བཅས་ཞོ་མཆོག་གིས་བརྒྱན་ཁ་ཟས་ཐོས་གྱུར་ནས། །གལ་ཏེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་
― DTG103_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་ཐུལ་གྱུར་ན་འབིགས་བྱེད་རྒྱ་མཚོར་འཕྱོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཀྱང་སྨྲའོ། །དེས་བཙུན་མོའི་འཁོར་ནས་དགེ་སློང་བཟློག་ལ། དེ་སྤུན་ཟླ་ཐུ་བོ་མཁས་པ་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་བསད་པར་བཀའ་ལུང་སྩལ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་བཏུལ་བར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བླུན་པོ་ཡང་ཟབ་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ལྷག་པར་ཞེན་པ་འཐོབ་པ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འདིར་བཤད་པ། ཟབ་པ་དང་ནི་རྒྱ་ཆེའི་གཏམ། །ཕལ་ཆེར་ཐེག་པ་ཆེ་ལས་བསྟན། །དེས་ན་ཡིད་ཆུང་དམན་པ་རྣམས། །འདི་ལ་སྐྲག་པ་ཡང་དག་སྐྱེ།། ཆོས་འདི་བློ་ཆུང་རྣམས་དང་ནི། །དམན་པ་རྣམས་ཀྱིའང་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཆོས་འདི་སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཀྱི། །ཡུལ་དུ་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ལྷ་ཡི་ཐེག་དང་ཚངས་པའི་ཐེག །ཉི་ཚེ་བ་ཡི་ཐེག་པ་གང༌། །ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡི། །གནས་ཆེན་འདིར་ནི་འདུ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཐེག་ཆེན་ནམ། །གང་ཕྱིར་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པའམ། །ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་བཟུང་བའམ། །ཡོན་ཏན་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་ནི། །མྱ་ངན་འདས་རྣམས་ཕན་འདོགས་པའམ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པའི་ཕྱིར།། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་འདོད། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྟའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།ཡང་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། འགྲོ་བའི་གཉེན་གཅིག་པ་དེས་ནི་རྒུད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས་ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་དེ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིམ་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ནི་ཅི་ནས་སླར་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་རྒྱུ་བཀག་པ་ལས་དགག་པར་བྱ་ལ། དེའི་རྒྱུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལས་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་འདི་དག་ཚར་གཅད་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་
― DTG103_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིའི་ཕྱིར་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཁ་ཟས་དང་ཆོས་གོས་གྱ་ནོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་གནང༌། འདི་ལྟར་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེས་ཡིད་དུ་འོང་བས་གཞི་བསྟར་བ་སྣ་ཚོགས་པས་བརྒྱན་པ། རྩིག་པ་ཚོན་མདོག་ཡིད་དུ་འོང་བས་བསྐུས་པ། སྐར་ཁུང་ཡངས་པ། སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང་ཤ་སྦྲང་དང་སྡིག་སྤྲུལ་དང་བྲལ་བ་དང༌། རས་འཇམ་པོས་གཏུམས་པའི་སྟན་དང་སྔས་ནང་ཚངས་ཅན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པའི་ཁྲི་འདེགས་དང་བཅས་པ་ཅན་དག་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་གནང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དྲི་ཞིམ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པའི་ཚོད་མ་རོ་བརྒྱ་པ་དང༌། ཤ་དང༌། ཞོ་དང༌། འོ་མ་དང༌། མར་དང༌། རྒྱལ་མོ་ཀ་རས་བརྒྱན་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དག་དང༌། ཆོས་གོས་རིན་འབུམ་ཕྲག་རི་བ་དག་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ཞིང༌། བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ལ། ཐོག་མར་གཞི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ནད་དག་ཕྱིར་བཅོ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཕལ་ཆེ་བའི་ལམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གཅེར་བུ་བ་དག་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བཞིན་གནས་ཤིང་རླུང་དང་ཉི་མ་གྲང་ཞིང་ཚ་བ་དག་གིས་མངོན་པར་བཅོམ་པ་དྲི་མའི་འདམ་གྱིས་ལུས་སྤགས་པ་དེ་དག་ནི་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྲོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཞེས་བྱའོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་བས་འདོད་ཆགས་འཕེལ་འགྱུར་ཞིང༌། །སྡུག་པས་ཁྲོ་བ་འཕེལ་འགྱུར་ན། །ཅིས་བདེ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མིན་ཞིང༌། །སྡུག་པ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཅིས་ཡིན། །གལ་ཏེ་བདེ་བས་འདོད་ཆགས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་ཁྲོ་བ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡང་མཆོག་ཏུ་བཏུས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་གང་གིས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མ་
― DTG103_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཅན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་དུ་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པས་གདུང་བར་བྱེད་པ་ལས་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཡིན་ན། འདི་དག་ནི་གཉིས་ཆར་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གི་མེ་དག་གིས་གདུང་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་གཅིག་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ལ་ཅིག་ཤོས་མ་ཡིན། གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་བསྐྱེད་པ་དག་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཙམ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་སྟོན་པ་ལས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལོངས་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་ཤཱཀྱ་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ལ། གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཟས་དང་ཆོས་གོས་གྱ་ནོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེ་སྡང་འབྱུང་བར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཁོ་ན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་ཅན་ཡང་ཐབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་པ་དག་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་པར་རྨོངས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བས་གདུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །བུ་རམ་ཤིང་བཙིར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུ་རམ་ཤིང་བཙིར་བར་གྱུར་བ་དང༌། བུ་རམ་གྱི་ཁུ་བ་དང༌། ཚིགས་མ་དང༌། བུ་རམ་ཡི་དབུ་བ་དང་ཧྭགས་དང་རྒྱལ་མོ་ཀར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མའི་སྒྲོ་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་གཟིར་བ་ཡིན་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཕྱི་མར་བདེ་བའི་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། སྡུག་བསྔལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། མི་གང་མཁས་བདེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི། །མེ་ཡི་གདུང་བ་བཟོད་པ་དེ། །དོན་དམ་
― DTG103_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ན་དཀའ་ཐུབ་ཅན། །སྡུག་ལ་འདོད་ཆགས་མེ་ཡོད་མིན། །གལ་ཏེ་ཕྱི་གདུང་ནང་རྨོངས་ཕྱིར། །དཀའ་ཐུབ་ཅན་དེ་ཉིད་དུ་མིན། །རི་དགས་འདབ་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མི་འགྱུར། །ཆོས་མི་མཐུན་ཕྱིར་རིགས་པ་ཡིས། །གཉིས་ཀྱིས་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མི་འགྱུར། །འདི་ནི་ཚེ་གྲང་དག་ཅིག་ཅར། །གནས་ཡོད་མ་ཡིན་ཇི་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདོད་པ་ཚད་མ་ནི། །ཆོས་དང་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་པའི། །གདུང་ལ་འདོད་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དམ་པའི་བློ་ཆོས་ན། །དམ་མིན་བློ་ཡིས་ཆོས་མི་འགྱུར། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྤོང་བར་འདོད་པས་དེ་དག་གི་ལས་ཤེས་པར་བྱས་ནས། དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ། འདོད་ཆགས་ལས་ནི་སྡུད་པ་སྟེ། །ཁྲོ་བའི་ལས་ནི་རྩོད་པའོ། །འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་རླུང་བཞིན་དུ། །གཏི་མུག་ལས་ནི་གསོས་འདེབས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་དེ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲངས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་སྨན་ནི་འཁོར་འདབ་སྤང་བའོ། ཁྲོ་བ་ནི་ཀུན་ནས་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ན་འཐབ་པ་དང་རྩོད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། དེའི་སྨན་ནི་ཚོགས་སྡུད་པ་གཏོང་བ་དང་བྱམས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། ཡིད་དང་མཐུན་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །གཏི་མུག་ནི་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རླུང་ནི་མ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལྷག་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས། མེའི་འབར་བ་དང་ཆུའི་གྲང་བ་ཉིད་དང༌། སའི་སྲ་བ་ཉིད་བསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཏི་མུག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་དམིགས་པ་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྨན་ནི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆུའི་སྲིན་པོ་མེས་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཆུའི་སྲིན་པོ་
― DTG103_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བསྙམས་པ་དང༌། འབྱེད་པ་དང་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སྐྲག་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཀྱི་ཆད་པ་ཁོ་ནས་ནུས་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་གཞོན་ཤ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་ན་མེ་ཁོ་ནས་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱང་སྡུད་པ་དང་རྩོད་པ་དང་བཏང་སྙོམས་དག་གིས་བཟློག་པ་མི་ནུས་ཀྱི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ཁོ་ནས་བཟློག་པར་བསྒྲུབ་པར་ནུས་སོ། །རབ་ཏུ་ཞི་ཕྱིར་མཉམ་ཕྱོགས་རུང་མིན་ཞིང༌། །ནོར་སོགས་དག་ལས་སྦྱིན་པ་བསྔགས་མིན་ལ། །དཔུང་བསྙེམས་སྐྱེ་བོ་དབྱེ་བས་སྒྲུབ་མིན་ཏེ། །དེ་ལ་བདག་འདིར་ཕ་རོལ་གནོན་པར་འདོད། །ཅེས་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཐུབ་ཆེན་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ། །དེ་ཉིད་ལེགས་པར་ཚར་ཕྱིན་ཏེ། །ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་ཡིས། །རྟོགས་ཀྱི་ལས་གཞན་གྱིས་མ་ལགས། །ཞེའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ཡང་སྟེ། །ཆུའི་སྲིན་པོ་ལ་ལ་ཞིག་ཆུ་ལ་རྒྱུ་བདག་གིས་འཚོ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། དེ་ནས་ཕྱོགས་དེར་ཉ་པ་གཉིས་ཤིག་མངོན་པར་འོངས་སོ། །དེ་ནས་ཆུའི་སྲིན་པོས་མེའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་དེ་གཉིས་ལ་དྲིས་པ། །ཁྱེད་ཅག་སུ་ཡིན། །ཅི་བྱེད་པར་འདོད། དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེང་ཅག་ནི་ཉ་པར་ཤེས་པར་བྱོས་ཤིག །ཉ་པ་ཤོར་བའི་ཕྱིར་འོངས་སོ། །སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ན་ཁྱེད་གཉིས་ལས་གཅིག་གིས་མེ་སྦོར་པའི་ལས་ཀྱིས་ལ། གཉིས་པས་འཚེད་པའི་ལས་སྐྱོས་ཤིག །བདག་གིས་ཉ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འོ་སྐོལ་ཅག་གི་ཟས་ཀྱི་ཚུལ་གེགས་མེད་པར་ལེགས་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁས་འཆེས་ནས། རང་རང་གི་ལས་ནན་ཏན་དུ་བྱས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཆུའི་སྲིན་པོའི་ལས་ཉ་སྡུད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པའོ། །ཇི་ལྟར་མི་གཉིས་པའི་ལས་འཚེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྲོ་བའི་ལས་ནི་རྩོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྩོད་པར་བྱེད་པ་ན་མི་སྙན་ཅིང་ཞེ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་གཞན་འཚེད་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གསུམ་པའི་ལས་མེ་སྦོར་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་གི་ལས་ཀྱང་སྟེ། །དེ་ནི་འབྱུང་བ་
― DTG103_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ལ་རླུང་བཞིན་དུ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ཀ་སོས་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རླུང་ནི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པས་འགལ་བར་གྱུར་པའི་མེ་དང་ཆུ་དག་ལ་ཆེས་གྲང་བ་ཉིད་དང་དྲོ་བ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཏི་མུག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དག་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་དང་སྡང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། ཆགས་པས་བུད་མེད་དག་ལ་སྤྲེལ། །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་བྱམས་པ་འཇོམས། །དེ་ལ་རྨོངས་ཕྱིར་བླུན་པ་ཡིས། །ཡང་དག་ཉེས་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལ་ཐབས་འདི་ཡོད་མོད། དེ་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་སྙམ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། མ་ཕྲད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་སྤུངས་མེད་ལས་ཁྲོ་སྡུག །ཡོངས་མི་ཤེས་ལས་གཏི་མུག་སྟེ། །དེ་དག་གིས་དེ་དག་མི་རྟོགས། །འདིར་འདོད་ཆགས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་མ་ཐོབ་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ལ། ཁྲོ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་གཞོམ་པར་མི་ནུས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཞིང༌། གཏི་མུག་ནི་དོན་ཞིབ་མོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་རྒྱུ་འདི་དག་གི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་གྱུར་ལ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། འདིའི་ཆེར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གཏོང་བས་རྩུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགྲ་བོ་ལག་པ་མཚོན་ཆ་རལ་གྲི་རྣོན་པོ་ཐོགས་པ་གདེངས་པ་རྣམས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དབང་ཕྱུག་གི་བཙུན་མོ་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་དབུལ་པོ་འགའ་ཞིག་དབང་ཕྱུག་གི་བཙུན་མོ་དོན་དུ་གཉེར་བར་གྱུར་ལ། དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱི་བཙུན་མོའི་འཁོར་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་དེ་མ་ཐོབ་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འདིའི་བཙུན་མོ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཡང་
― DTG103_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་བསྲུངས་པར་གྱུར་ཞེས་དབང་ཕྱུག་དེ་ལ་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ལ་གནོད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནས་ཁྲོ་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ༌། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གིས་མདོངས་པ་ལ་ཡང་གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བར་འཕེལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཤིང༌། དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་གཟིར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མདོངས་པར་བྱས་པས་དེ་དག་ཉིད་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། འདིར་བཤད་པ། རང་ཉིད་སྐལ་བ་བྲལ་ཕྱིར་འདིར། །སྐྱེས་གང་འདོད་དོན་མི་ཐོབ་པ། །དེ་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་ཆེས་དཀའ་ཅི་ཞིག་འགྲུབ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཅི་ཇི་ལྟར་གཏི་མུག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ལ་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པ་ཡོད་དམ་མེད། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བད་ཀན་ལ་མཁྲིས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་མཐོང་བ། །དེ་བཞིན་ཁྲོ་ལ་འདོད་ཆགས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་པར་མཐོང༌། །དཔེར་ན་ཆུ་ལས་གྱུར་པ་དང་མེ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་བད་ཀན་ལ་མཁྲིས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་ཅིང༌། མཁྲིས་པ་ལ་ཡང་བད་ཀན་དང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྲོ་བ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་ཡང་ཁྲོ་བ་དང་མེད་དེ་ཆགས་པ་དང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དག་གིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ལ་ནི་དེ་གཉིས་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་དེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བད་ཀན་དང་མཁྲིས་པ་གཉིས་དང་རླུང་བཞིན་ནོ། །ཆུའི་བུམ་པར་མེ་ལྡུགས་པ་བཞིན་ནོ། །བླུན་པོ་འགའ་ཞིག་བདག་འདིར་མེ་དང་ཆུ་བསྲེལ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཆུའི་བུམ་པར་མེ་འཛུད་ལ། འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་དེ་གཉིས་ཕྲད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འགལ་ཕྱིར་མེས་གྱུར་མཁྲིས་པ་དང༌། །ཆུ་ལས་གྱུར་པའི་བད་ཀན་དང༌། །ཇི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་མེད་ལྟར། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དག་དོ་བཞིན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་
― DTG103_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་ཚུན་འགལ་བར་ཤེས་ནས་སློབ་མ་འཆོས་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས། འདོད་ཆགས་བྲན་བཞིན་བཀོལ་བྱ་སྟེ། །གང་ཕྱིར་མི་ཕངས་དེ་སྨན་ཕྱིར། །ཁྲོ་ལ་རྗེ་བོ་བཞིན་ལྟ་སྟེ། །དེའི་སྨན་ཕངས་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ནི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པས་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་གྱ་ནོམ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྡིགས་མཛུབ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བྲན་ཤེད་བཅད་ནས་བསྲེལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་བཏུད་ཅིང་བཏུད་ཅིང་གཟིར་ཏེ་བཀོལ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་ལ་བསྐོས་པ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་གླགས་མི་རྙེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྨན་ནི་མི་ཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་རྗེ་བོའི་རིམ་གྲོས་རིམ་གྲོར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕངས་པར་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་ལ་ཞེ་སྡང་མི་འཁྲུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྨན་ནི་ཕངས་པའོ། །གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་ན་གང་གིས་དེའི་གཏི་མུག་བསྲབས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཕངས་པ་དང་མི་ཕངས་པས་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་སྨན་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བླ་མས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་སློབ་མ་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། ཁྲུས་མཁན་གྱི་བོང་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁྲུས་མཁན་བོང་བུ་ཏེ་པོར་ཤེད་བཅད་ནས་འཁོར་བར་བྱེད་ཅིང༌། གང་དང་གང་དུ་མི་གཙིགས་པ་བྱེད་པ་དེ་དང་དེར་སྐྱོན་བྱེད་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྡེག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དམ་པ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ནན་ནས་འཁོར་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཉེས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་ལས་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཁྲུས་མཁན་དེ་ཉིད་བོང་བུ་ཁྱིམ་དུ་ཆུད་པ་ལ་ཆག་སྟོབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་རྗེ་དཔོན་ལྟར་བསྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བླ་མ་དག་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་རྗེ་བོ་ལྟར་བསྟེན་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། བླ་མ་གང་ཞིག་བསམ་ཤེས་ནས། །སློབ་མ་རྗེས་སུ་འཆོས་ནུས་པ། །དེ་ཡིས་སློབ་མ་གཟུང་བྱ་སྟེ། །བླུན་པོས་བཅོ་བར་འོས་མ་ཡིན། །འདི་དག་གི་སྐྱེ་བའི་དུས་ཀྱང་ཉེ་བར་ཟིན་པར་བྱས་ཏེ། དུས་དང་རྗེས་སུ་འཚམ་པར་གཉེན་པོ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ། དང་པོར་གཏི་མུག་ཡང་དག་འབྱུང༌། །
― DTG103_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་དུ་ཁྲོ་བ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །ཕྱིས་ནི་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བ་སྟེ། །ཉིན་ལ་རིམ་པ་གསུམ་དུའོ། །ནང་པར་འཕྲོ་དང་བཅས་པའི་གཉིད་ཀྱིས་མིག་བརྙལ་། ཕྱེར་ཟིན་ཀྱང་ཞུ་ཟུམ་ཟུམ་པོར་བལྟ་ཞིང་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་གཡེངས་པས་གཏི་མུག་ཕལ་ཆེ་བར་གནས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ ། །ཕྱིས་ནི་ཚོལ་ཁྲོའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ལ་ཞུགས་ཏེ། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པས་དུབ་པར་གྱུར་ཅིང༌། མིག་གཡོ་ལ་ཡངས་པ་འབྱེད་ཅིང༌། འབྱེད་པའི་བུ་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་པོ་ལྟར་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་ན་ཁྲོ་བ་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་པའི་གནས་སྐབས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་དྲོ་ནི་དུབ་པའི་ཚེགས་དང་བྲལ་ཞིང་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོམ་རྐུན་བདེ་འཆམས་ལེགས་པར་རྙེད་པས་དགེ་བའི་ནོར་བཅོམ་པས་ནོར་མེད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱས་ནས་བག་ཡོད་པས་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཕྱིར་བཟློག་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཛེནྟཀས་བྲམ་ཟེ་ལ་ཅོ་དྲིས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཛེནྟཀས་བྲམ་ཟེ་འགའ་ཞིག་ལ་ཞུ་བ་བརྒྱ་ནོས་ཤིག །འབྲུ་མར་བུམ་པ་བརྒྱ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་ཞལ་གྱིས་འཆེས་ལ། དེ་ཡང་སྤྲོ་བར་གྱུར་ཅིང་དེ་ལ་གཏི་མུག་འདི་སྐྱེས་སོ། །རྨོངས་པ་ནི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནས་ཞུས་པ་བརྒྱ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་ཞིང་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་སོ། །ཕྱིས་འབྲུ་མར་གྱི་བུམ་པ་བརྒྱ་ཁུགས་པས་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལས་བྱས་པས་མཚན་མོ་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བད་ཀན་ཤས་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྔ་དྲོ་གཏི་མུག་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ལས་དུ་མ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉི་མས་གདུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བད་ཀན་ཡོངས་སུ་བྱང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཁྲིས་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉི་མ་གུང་ལ་ཁྲོ་བ་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ༌། །ཕྱི་ནས་ལུས་བཀྲུས་ཤིང་བྱུགས་ལ་ཟན་ཟོས་པར་གྱུར་ཅིང༌། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་བགྱི་འཚལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉོན་
― DTG103_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་བྱ་བ་ཉིན་མོ་ལ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་རིམ་ཤེས་ནས། །དེ་གཞོམ་ལ་ཚུལ་སྒོམ་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་དེ་དག་སེལ་བྱེད་དེ། །སྨན་པའི་རྒྱལ་པོས་ནད་རྣམས་བཞིན། །འདོད་ཆགས་ལ་ནི་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་གསོ་བས་སུ་ཞུགས་ནས་འཇིག་རྟེན་སླུ་བར་བྱེད་ལ། དེ་མ་འཁྲིག་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གུས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་མཛའ་མིན་མཛའ་འདྲ་བ། །དེས་དེ་ལ་ཁྱོད་མི་འཇིགས་ཏེ། །མི་ཕན་མཛའ་པོ་ཁྱད་པར་དུ། །སྐྱེས་བུས་སྤང་བར་བྱ་མིན་ནམ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ནི་མཛའ་བོ་དང་མི་མཛའ་བ་དང་བར་མའི་སྒོ་ནས་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་ལྷགས་པ་ཞིག་གོ ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཞེ་སྡང་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དགྲའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེས་བུ་ལ་འོང་སྟེ། དེའི་གནོད་པ་སྣང་རུང་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྲུང་བར་སླའོ། །གཏི་མུག་ནི་བར་མའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་འོང་སྟེ། དེ་ལ་ཡིད་མི་རྟོན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་ཀྱང་བདག་ཉིད་བསྲུང་བར་སླའོ། །གང་འདི་འདོད་ཆགས་བྱིབས་ཏེ་མཛའ་བོ་མ་ཡིན་པ་མཛའ་བོའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་འོང་ཞིང་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཛའ་བོ་ཡང་ཡིན་ལ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ཕན་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ནི་བདག་ཁྱད་པར་དུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བསྲུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་ཡིད་གཏད་པས་བརྩོན་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་བཅས་པས་དེའི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུད་ལ་དེ་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་སྟེར་བ་ལས་སོ། །རྒྱལ་པོ་སྐྱ་བསེང་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་སྐྱ་བསེང་ལིངས་ལ་སོང་བས་དྲང་སྲོང་རི་དགས་མོ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཞིག་སྒྲ་ཐོས་ཏེ། སྒྲ་གྲག་པར་ཕོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་ལ་མདས་བསྣུན་པ་དང་དེས་དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་འཁྲིག་པ་བསྟེན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དམོད་པ་དོར་བས་སོ། །དེ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་རྒྱལ་སྲིད་བཏང་ནས་ནགས་སུ་དོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ནམ་ཞིག་ན་ཉི་མ་ནུབ་ཀའི་ཚེ་ཉི་
― DTG103_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ནུབ་ལ་ཁད་པར་གྱུར་ཅིང༌། དེས་རང་གི་བཙུན་མོ་རྒྱལ་པོ་མ་དྲིའི་བུ་མོ་གོས་སྒྲེན་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཉི་མ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་མཐོང་བས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་གང་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་འགུགས་པར་བྱེད་པའི་ངའི་བཙུན་མོ་ནི་འདི་ལྟར་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བར་གྱུར་ཅིང་ཤི་བར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མི་ཕན་བཞིན་ཞིམ་ཟས། །གང་དེ་ལས་བདག་སྒྲིམ་བསྲུངས་པ། །དེ་བཞིན་མཛའ་གདོང་འདོད་ཆགས་ལ། །འབད་པས་བདག་ཉིད་བསྲུང་བར་བྱ། །འདོད་ཆགས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འདོད་ཆགས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང༌། །རྐྱེན་ལས་ཀྱང་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། །འདོད་ཆགས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་གང༌། །དེ་ནི་སྒྲུབ་སླ་ཅིག་ཤོས་མིན། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་བྱེད་རྒྱུ་གཉིས་ལས་སྐྱེ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའི་ངོ་བོའོ། །རྐྱེན་འདི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྐལ་བ་མི་མཉམ་ཞིང་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་ཕུག་རོན་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དག་ལས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདིར་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མར་བྱས་པའི་རྒྱུས་འདིར་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་འདོད་ཆགས་འདི་ནི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་བཤད་དོ། །ཡང་གང་ཞིག་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་ཕྲད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་འདོད་ཆགས་འདི་ནི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་རྒྱུ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ཚེགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་སླ་སྟེ། རྐྱེན་སྤངས་པ་ཉིད་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྩ་བ་གཏིང་དུ་ཟུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུང་སྟོབས་ཕམ་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་ཕམ་པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་ཆེར་བྱའོ། །ཕན་ཚུན་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མདུང་ཁྱིམ་བཞིན་
― DTG103_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་དུ་གཅིག་ཞིག་པས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡང་རྐྱེན་ཞིག་པར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་གཞན་ནི་ཆོས་གང་དག་གཉིས་སྦྱར་བ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ནི་གང་རུང་ཅིག་མ་ཚང་བས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་ལ་གཤོག་པ་གཉིས་ཡོད་པས་འཕུར་བ་འབྱུང་ལ། །གཤོག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་མ་ཚང་བས་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་རྐྱེན་ཡོད་པ་ལས་འབྱུང་ལ། གང་རུང་ཅིག་མ་ཚང་བས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་བར་སླའོ། །ཡང་མིག་གིས་གཟུགས་འཛིན་པ་ལྟར་ཆོས་གང་དག་གཉིས་སྦྱོར་བ་དང་གཉིས་མི་སྦྱོར་བ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ནི་འདོད་ཆགས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་དཀའོ། །འདིར་བཤད་པ། ཉོན་མོངས་ཅན་གང་ཕྲད་པ་ལས། །ཡིན་ཏེ་འབད་པས་རྣམ་པར་འབྱུང༌། །རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཅན། །གང་དེ་ཚེགས་ཀྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྲོ་བའི་ཐམས་ཅད་བཏང་བ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། ཁྲོ་བ་བརྟན་ཅིང་ངེས་པར་ནི། །མི་དགེ་ཉེས་ཆེན་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་ལྟར་རྣམ་ཀུན་དབྱེ་ཤེས་པས། །ཉོན་མོངས་རྣམ་ཐར་བྱེད་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་ནི་དམ་པོར་འཛིན་པ་དང་ཤ་ཁོ་ན་མང་བ་དང་མི་དགེ་ཞིང་རང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་བསྲེགས་ལ། གཞན་ལ་གནོད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་མདོག་ངན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངན་འགྲོའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འདོད་ཆགས་པས་ཉེས་པ་ཆེ་བ་དང་ཆེས་ལྕི་བ་ཞིག་གོ །འདོད་ཆགས་ནི་དར་ཅིག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེས་པ་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་བས་ཆེས་ཡང་སྟེ། མཚན་ཉིད་ནི་འདིར་ཕྱི་ནས་རྒྱས་པར་འཆད་དོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་
― DTG103_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་ཉེས་དམིགས་དང་གཞི་དང་སྤང་བའི་ཐབས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེའི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྩ་བ་ནས་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་སེལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་སྲེད་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་ལུང་བསྟན་པའི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ཞབས་གཉིས་ཀྱིས་རལ་པ་མནན་པ་མཐོང་སྟེ། ཆོས་སྲེད་འཁྲུགས་པས་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་རལ་པ་གནོན་ནོ་ཞེས་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྨྲས་པ་དང༌། ལས་དེས་དེ་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་དུད་འགྲོ་དག་ཏུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ཉར་གྱུར་པས་གཟིངས་རྔུབ་ཕན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཚན་ཐོས་ཏེ་ད་དུང་ཡང་བདག་བདེ་བ་རྒྱས་ཤིང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྡོད་དམ་ཞེས་རང་གི་ལུས་ཆུད་གསན་ཞིང་ཤི་འཕོས་ནས་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རང་གི་སྒོ་དྲུང་ན་འཆགས་པས་སྐྱོ་བོ་ལས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གཟིགས་ནས་ཆོས་སྲེད་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་བཤད་པ། ཉོན་མོངས་རྣམས་དབྱེ་ཤེས་བྱས་ནས། །གང་ཞིག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསྟེན་དེས། །མྱུར་དུ་ཞི་བ་ཐོབ་སྟེ་དཔེར། །སྨན་འཕྲོད་བསྟེན་པའི་ནད་པ་བཞིན། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྨྲས་ཀྱི། ད་ནི་གཏི་མུག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ལ་ལུས་དབང་ཇི་བཞིན་དུ། །གཏི་མུག་ཀུན་ལ་གནས་གྱུར་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །གཏི་མུག་བཅོམ་པས་བཅོམ་པར་འགྱུར། །འདིར་དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཏི་མུག་ནི་དེ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་བདེན་པར་རྟོགས་པ་ལས་རྨོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདེན་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་
― DTG103_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏི་མུག་གིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ལ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ལས་ཐ་མི་དད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གཏི་མུག་ལ་བརྟེན་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། གཏི་མུག་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཏི་མུག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ཇི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཉམས་ནས་བརྟེན་པའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་ན་རྟེན་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དུག་གི་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དུག་གི་ཤིང་ལ་དོན་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་ལ། དེ་ཞིག་པས་དོན་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་འགྱུར་ལ། མ་ཞིག་ན་མི་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་རབ་ཏུ་ཞི་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མགོ་བོ་བཅད་པ་ན། །སྲོག་ནི་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་པ། །དེ་བཞིན་གཏི་མུག་བཅད་པ་ཡིས། །ཉོན་མོངས་འཁོར་ལོ་འཇུག་མི་འགྱུར། །ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་གཏི་མུག་འདི་སྤང་བར་རིགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི། །མཐོང་ན་གཏི་མུག་འབྱུང་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་འབད་པ་ཀུན་གྱིས་འདིར། །གཏམ་དེ་ཁོ་ན་བསྙད་པར་བྱ། །གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡང་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ནི་མ་རིག་པ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་
― DTG103_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོང་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་གཏི་མུག་སྤོང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་སྤངས་པ་ལས་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་འདིར་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གཞུང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་གཏམ་དེ་ཉིད་བྱེད་དེ། ཟླ་བ་ཉ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་ཉ་བར་གྱུར་པ་དང༌། མུན་པ་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཤར་བར་གྱུར་པས་གཏི་མུག་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གཏི་མུག་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཡི། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་འབར་རྣམས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཉི་མའི་ཟེར་དང་མུན་པ་བཞིན། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤོང་བའི་ཐབས་ནི་སྨྲས་ན། ཡང་དེ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་དག་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། རྟག་ཏུ་ས་འཛིན་སོགས་དགའ་བའི། །གཏོང་པོ་ཟ་པོ་གཙང་ཞིང་འགྱུར། །དེ་འདྲ་སོགས་ལ་མཚན་ཉིད་རྣམས། །འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་མི་ལ་སྣང༌། །ས་འཛིན་པའི་གར་དང༌། བཞད་གང་དང༌། འཇོ་སྒེག་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། དྲི་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། རྒྱན་དང༌། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འཇམ་པ་དང་བདེ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང༌། གཙང་བ་དང༌། མཁས་བག་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། གསོང་པོར་སྨྲ་བ་དང༌། གཏོང་བ་པོ་དང༌། ཟ་བ་པོ་དང་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་དག་ནི་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པའོ། །འདྲེན་མ་དག་ནི་གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་དག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྟགས་དག་གིས་བསམ་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ནོར་བསྒྱུར་གྱི་ཤ་ཟ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནོར་བསྒྱུར་མཁན་ཡོད་ན་འཚོག་ཆས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྡུད་པར་བྱེད་ལ་དེ་དོར་ན་
― DTG103_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་འདོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་འཚོག་ཆས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྡུད་པར་བྱེད་ལ། འདོད་ཆགས་དོར་ན་ཐམས་ཅད་འདོར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་ཆགས་བྱེད་ཅིང༌། །རང་ཆགས་བྱ་ལ་ཆེར་དགར་འགྱུར། །སྡང་བས་འདི་དག་ལས་བཟློག་ཅིང༌། །གཏི་མུག་གིས་དེ་རྨོངས་པར་བྱེད། །འདིར་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་སྨྲས་ན། ཡང་དེ་དག་འདུལ་བའི་ཐབས་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆགས་ཅན་ལ། །ཟས་དང་ཆོས་གོས་གཙུག་ལག་ཁང༌། །དགེ་ལེགས་སྤངས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །རྟག་ཏུ་བླ་མའི་དྲུང་གནས་གསུངས། །འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པས་ནི་གནས་དང་ཟས་དང་ཆོས་གོས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་ཅིང་སེར་བ་ཡིད་དང་མི་མཐུན་པ་དགེ་ལེགས་སྤངས་པ་དག་འདོད་པར་བྱའོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོན་པ་པ་ཉིད་དང༌། ཤིང་དྲུང་བ་ཉིད་དང༌། དུར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དང༌། བླག་པ་མེད་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །མལ་སྟེན་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་ཅོག་པུ་ཉིད་དང༌། གཞི་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་དོ། །ཟས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་དང༌། སྟན་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གོས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་ཆོས་གོས་གསུམ་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱིང་བ་པ་ཉིད་དེ། །དེ་ལྟར་ན་གཙུག་ལ་ཁང་དང༌། མལ་སྟན་དང༌། ཁ་ཟས་དང༌། ཆོས་གོས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་གང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་ཀྱང་འདི་རྣམས་བསྟེན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བདག་ཉིད་ལ་ངན་པ་ལ་མོས་པའི་སྐྱེ་བོ་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་དང་བ་རྣམས་དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ངེས་པར་
― DTG103_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་བླ་མའི་དྲུང་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྟག་ཏུ་བླ་མས་བཞིན་བསྐུལ་ཞིང་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་འདིའི་འདོད་ཆགས་ཐུལ་བར་འགྱུར་ལ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྤད་པས་སྲབ་སྐྱོགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚམས་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་དག་དང་གནས་རྣམ་པར་དབེན་པའོ། །གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་འདྲེན་མ་དག་གོ།། བྲམ་ཟེའི་སྲིན་པོས་བཟུང་བ་ལ་མི་གཙང་བ་སྟེར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་བྲམ་ཟེའི་སྲིན་པོས་བཟུང་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་འབྲུ་ཆང་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བའི་རྫས་རྣམས་སྟེར་ཞིང་དེས་དེ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པའོ། །གང་གིས་སྟེན་པར་བྱེད་པའི་མི། །ཉོན་མོངས་ཞི་བར་འགྱུར་བ་དེ། །དེ་ཡིས་བརྟེན་བྱ་གང་གི་ཕྱིར། །འདི་ལ་ཉོན་མོངས་མི་འཕེལ་ཕྱིར། །ཡང་ཁྲོ་བ་སྤང་བར་འདོད་པས་ནི་འདི་ལྟར་ཁྲོ་བའི་ཉེས་དམིགས་དག་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ནུས་མེད་ལ་ཁྲོ་བདག་ཉིད་ལ། །མདོག་མི་སྡུག་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད། །ནུས་པ་གང་ལའང་བརྩེ་མེད་པ། །དེ་ནི་ཐ་ཆད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །གཞན་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་པ་ལ་ནི་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཉིད་ལ་མདོག་མི་སྡུག་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་གནོད་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་ལ་གནོད་ཕོད་ཅིང་ནུས་པ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་ནུས་པ་མེད་པ་ལ་གནོད་པ་ལ་བརྩེ་བ་མེད་ན་ནི་དེ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་ཆད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྲོག་འཇོམས་པ་ནི་གནོད་པ་ཐ་ཆད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ཟག་འདི་ལ་ཡང་ཐ་ཆད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་ཞིག་བརྩེ་བ་མེད་པར་གྱུར་ནས་ཉམ་ཆུང་བ་དག་ལ་བསྣུན་པ་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་བརྩེ་བ་མེད་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་ཆད་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ལ་གནོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་ཀྱི་ནང་ནས་གཅིག་གིས་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཆད་པ་དང་
― DTG103_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བའམ། བརླག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སེམས་ལ་སྤྱོད་པའི་གནོད་སེམས་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕུང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། མེ་དང་ཁྲོ་བ་བྱུང་བས་ནི། །དང་པོར་ཅི་ནས་དེ་གཉིས་སྲེག །ཕྱི་ནས་འཚེད་པར་གྱུར་པས་ན། །མི་གཞན་དག་ནི་སྲེག་པར་འགྱུར། །ཡང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི། ཁྲོ་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདི་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡི་སྒྲས། །སྔར་བྱས་སྡིག་མཐར་བྱེད་པར་བརྗོད། །ཁྱོད་ཚིག་རྩུབ་མོ་ཐོས་པས་འཁྲུག་པ་སད་པར་གྱུར་ཅིང་གཞན་དག་ལ་སྡང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ངན་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་ཚིག་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་གཤེ་བ་ཐོས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཕྱུང་སྟེ་ཟད་པར་འགྱུར་ན། རྨོངས་ཤིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ། །འདི་ནི་དེ་དག་ཟད་པ་ལས། །བདག་ཉིད་རྣམ་པར་དག་མི་འདོད། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཚིག་ཐོས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཕྱུང་སྟེ། ལས་ཟད་པར་འགྱུར་ལ། ལས་ཟད་པས་ཀྱང་འདི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་དག་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་གཤེ་པ་པོ་ལ་ཁྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི་དེ་སླར་ཡང་དྲི་མ་དེས་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པར་དཔོག་པར་བྱེད་ཅིང་བླུན་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་བླུན་པར་འགྱུར་རོ། །གླང་རྒན་ལ་སྨན་གཏོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གླང་རྒན་སྐྱོན་ཅན་འགའ་ཞིག་དེའི་ནད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨན་སྟེར་བའི་རྫི་བོ་ཉིད་གསོད་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་སྔར་བྱས་པའི་སྦྱོར་བ་པོར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། གང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་རྨོངས་པས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟི་མ་ཡིན་པ་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་རང་སྡིག་ཕ་རོལ་པོས། །གཤེ་བའི་སྙད་ཀྱིས་སྦྱོང་བྱེད་ན། །དེ་དེས་དེ་ལ་ཕན་བཏགས་པས། །དེའི་དེར་མཁས་པ་ཁྲོ་མི་འབྱུང༌། །འདི་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱི་ངན་སྨྲས་ཀྱི་ཚིག་དག་ལ་ཁྲོ་བ་མི་རིགས་ཏེ།
― DTG103_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར། མཉན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་མི་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་རྣམ་རྟོག་ལས་བྱུང་བ། །གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རློམ། །གཤེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གནོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་སྨྲ་བ་པོ། ལ་ཡང་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བདག་ཉིད་འདིས་བདག་ལ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྨད་དོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ན་གནོད་པ་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་གནོད་པར་གྱུར་པ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཁྲོ་བར་འགྱུར་བ། ཕྱུགས་རྫི་མོའི་བུ་མོ་བཞིན་དང། དགེ་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱུགས་རྫི་མོ་ཞིག་མུན་ཁུང་ན་རང་གི་བུ་མོ་ཁུར་སྐྱ་དག་ཟ་བའི་སྒྲ་ཐོས་ཏེ། ཆུན་མའི་བུ་མོར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ཁྲོས་པས་བན་གླང་མོ་འདི་ཅི་ཟ་ཞེས་སྨྲས་ལ། གང་གི་ཚེ་དེའི་བུ་མོས་ང་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་དགའ་སྟེ་ཨེ་མ་བྱི་བ་མོ་ཞིག་ཟའོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར་སྒྲ་འགའ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བའམ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་འབངས་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་ཚུལ་ཞིག་དགེ་ཚུལ་རྣམས་ཀྱིས་མིང་སངས་རྒྱས་སྐྱོང་ཞེས་སྨོས་པས་ཁྲོས་པར་གྱུར་ཏེ། ངེས་དུ་ཞིང་མཁན་པོ་ལ་ཞུས་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་སོང་ཤིག་ཁྱོད་ཀྱི་མིང་ནི་ཆོས་ཀྱི་འབངས་ཡིན་གྱི་ཞེས་སྨྲས་ལ། དེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་འབངས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཀྱང་འདི་ནི་བདག་གི་མིང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ་ཐོས་བཞིན་དུ་ཡང་མི་དུ་ཞིང་འདི་ནི་གང་གིས་སངས་རྒྱས་འབངས་ཡིན་པ་དེ་མི་སྙན་གྱི་བདག་གི་མིང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འདིར་བཤད་པ། རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ཚིག་ཐོས་ནས། །རྨོངས་པས་བྱིས་པ་རབ་འཁྲུག་གི །བརྟན་ཞིང་དེ་ཤེས་དེ་ཐོས་ནས། །འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་དགར་མི་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གཤེ་བ་ལ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་གཤེ་བ་པོ་ལ་ཆད་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཤེ་པ་པོ་ལ་ནི། །ཆད་པར་བྱ་བར་མངོན་བརྗོད་པ། །དེ་བཞིན་སྙན་
― DTG103_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྨྲ་པོ་ལ། །མཆོད་པར་བྱ་བར་ཅིས་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྡང་བའི་གཤེ་བས་གཞན་གྱི་སྙིང་ལ་གནོད་པས་གཤེ་པ་པོ་ཆད་པས་གཅོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་ལས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བཤད་ན་ནི་ཚིག་སྙན་པ་བརྗོད་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱི་སེམས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་བསྟོད་པ་པོ་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡང་དེ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བཤད། རྒྱུ་མཚུངས་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་ཆད་པས་གཅད་པར་བཤད་ལ་གཅིག་མཆོད་བྱར་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྙོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་ལྡིང་བ་འཐབ་པ་དང༌། འགྲོ་ལྡིང་བའི་གླང་པོ་ཆེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་ལྡིང་བ་རྣམས་ལ་འཐབ་པ་ཙམ་གྱིས་གསད་པའི་སེམས་སྐྱེ་ཞིང་གསོད་པར་ཡང་བྱེད་ཀྱི་དེ་ལྟར་ཚིག་སྙན་པས་མཆོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་སྟོབས་ཆུང་བ་དེ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ཁོ་ནས་གསོད་ལ། གང་ཞིག་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་བདག་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་ལས་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སྨྲ་བ་བ་བྱེད་ཅེས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་གསོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དེར་ནི་མཉམ་མཐོང་ན། །བསྟོད་པོ་གཤེ་པོ་ཡང་རུང་སྟེ། །དེ་གཉིས་ལ་ཅིས་བྱས་མ་བྱས། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཚད་མ་མིན། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་གཤེ་བས་གཞན་གྱི་སྨད་ར་གཞན་དག་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཅི་ལྟར་ཅིག་ཤོས་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྨད་བྱ་མ་སྨྲས་ཀྱང༌། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཤེས་ན་ནི། །སྨྲ་པོ་ལ་ཁྲོ་མི་རིགས་ན། །ཡང་དག་མིན་སྨྲ་ལ་ཅི་སྨོས། །གལ་ཏེ་དེའི་ཡན་ལག་སྨད་པར་བྱ་བ་ཞར་བའམ་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་སྨྲས་ཀྱང་གཞན་དག་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་ན་ནི་བདེན་པར་གྱུར་པའི་སྐྱོན་དེས་གཤེ་མོད་ཀྱི་བདེན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེ་བ་པོ་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་དེ་ལ་དེས་ཁྲོ་བར་བྱ་བར་མི་རིགས་ན་ཡང་དག་མིན་སྨྲ་ལ་ཅི་སྨོས་ཏེ། མི་བདེན་པར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གཏན་ཉམས་པས་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལ་དམ་པ་བསྲི་བ་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG103_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞར་བ་དང་ཞར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་གིས་ཞར་བ་ལ་ཞར་བ་ཞེས་སྨྲས་པས་དེ་ལ་རྒྱལ་པོས་ཆད་པས་བཅད་དོ། །གཞན་གྱིས་མ་ཞར་བ་ལ་ཞར་བ་ཞེས་པ་སྨྲས་པས། དེ་ལ་རྒྱལ་པོས་ཆད་པས་བཅད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པས་བདེན་པ་ལ་ཡང་བཟོད་པ་བྱས་ལ། མི་བདེན་པ་ལ་ཡང་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། དམ་པ་དེ་ཉིད་གཟིགས་རྣམས་ལ། །ཡང་དག་མིན་ཕྱིར་མི་བདེན་པའམ། །བདེན་ཕྱིར་བདེན་པར་གྱུར་ལའང་རུང༌། །ཁྲོ་བའི་གོ་སྐབས་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱང་དམན་པ་དག་ལས་མི་སྙན་པ་ཐོས་པ་ལས་མི་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དམན་ལས་མི་སྙན་ཞེས་བྱ་བ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དམན་བྱུང་མི་སྙན་པ། །ཡན་གར་ཉུང་ཟད་ལྟ་བུར་སྣང༌། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དམན་པ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འདོད་ཅིང་སྡིག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ལ། ཕ་རོལ་པོ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དག་ལས་ནི་མི་སྙན་པ་ཐོས་པ་ཁོ་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཅོག་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཚིག་མི་སྙན་པ་ཙམ་ཞིག་བྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་ན་ནི་གང་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་ལྟ་ཆེས་མཆོག་ཅིག་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དགའ་བའི་གནས་ལ་ཅི་སྟེ་ཁྲོ་བ་བསྟེན་པར་འགྱུར། འཕགས་པ་གང་པོ་དང་དུག་བེའུའི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་གང་པོ་ཀླུང་ཤོ་ནའི་ཕ་མཐའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་གདུལ་བར་འདོད་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་མི་དེ་དག་ནི་མ་རུངས་ཤིང༌། རབ་ཏུ་གཏུམ་པ་སྟེ། དེར་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པས། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་ལ་གཤེ་བར་གྱུར་ན་ནི། ཨེ་མ་མ་ལ་གང་དག་བདག་ལ་རྡེག་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་དག་ནི་དེས་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་སེམས་པར་བགྱིད་ལ་གལ་ཏེ་སྲོག་དང་བྲལ་བའི་བར་དུ་བགྱིད་ན་ཡང༌། ཨེ་མ་མ་ལ་གང་དག་བདག་གི་ལུས་རུལ་པ་འདི་ལ་ཐར་པར་བྱེད་པ་འདི་དག་ནི་བདག་
― DTG103_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་གསོལ་བ་དང༌། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་ངོ༌། །ཡང་ཇི་ལྟར་དུག་བེའུའི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུའི་རྩ་བའི་འོག་ཏུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཐོག་ཏུ་བབ་པར་འགྱུར་བ་དང་དེ་དེའི་རྒྱུས་མྱ་ངན་བྱེད་པ་ན་གཞན་གྱིས་གང་དུག་མི་བཟད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ལས་སྲོག་དག་དང་ཕྲལ་བར་མ་གྱུར་ན་ཁྱོད་མྱ་ངན་མ་བྱེད་ཅིག །གང་འདིར་བསྡད་པ་ནི་མ་ཤི་བ་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱིས་ཁྱོད་ནི་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ། དགའ་བ་ཉིད་བྱ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བོ་དམན་པ་ལས་བསླང་བ་ཙམ་ཞིག་ཐོས་པ་དེས་ནི་དགའ་བ་ཁོ་ནར་བྱའི་མྱ་ངན་མ་ཡིན་ཏེ། ཉུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཐར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། དམན་པ་བྱ་མིན་མེད་དམན་ལ། །བརྗོད་བྱ་བརྗོད་མིན་པ་ལའང༌། །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་དམན་དེ་ལས། །མི་སྙན་འབའ་ཞིག་ཉུང་ངུ་འདྲ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་གཤེ་བ་དེ་ཚར་བཅད་པ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་གནོད་བྱས་བདག་ལ་ནི། །ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན། །ཁྱོད་ཁྲོ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ལ། །གུས་པ་ཞེན་པ་རྐྱང་པར་ཟད། །གལ་ཏེ་གཞན་ཁྲོས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཁྲོ་བའི་དབང་གིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱ་བར་རིགས་ན། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཀྱང་དེ་བདག་ཉིད་ལ་ཡོན་ཏན་འགལ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཁྲོ་བ་ལ་གང་ཞིག་གུས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཞེན་པ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །མཚོན་ཆ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་མཚོན་ཆ་རྣོན་པོ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་མ་ཡིན་ཞེས་གང་ཁོ་ནས་མཚོན་དེ་བྱས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ལུས་ལ་ཉམས་སོད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་མཚོན་བརྟགས་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་བྱས་པ་ཆུ་དག་སོན་པ་ཉིད་དང༌། སྡིག་པ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་འདིས་ཚིག་རྩུབ་མོ་དང༌། རྡེག་པ་ལ་
― DTG103_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་མི་འདོད་པ་དག་གིས་གནོད་པར་བྱས་སོ་ཞེས་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ལ་ཡང་སྡིག་པ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་བདག་ལ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གང་ཞིག་དེར་གུས་པ་ནི་དེའི་ཞེན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གཞན་ལ་གནོད་པ་བདག་ཉིད་ལ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ཆེ་བྱེད་མོད། །དེ་ལྟའང་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིས། །གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མི་ནུས། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་སུ་ཞིག་གཞན་གྱི་གཤེ་བ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ལ་བཟོད་པར་འགྱུར། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བཟོད་པས་འབད་མེད་པར། །བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཐོབ་འགྱུར་ན། །གང་ཞིག་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པ། །དེ་མཚུངས་བླུན་པོ་སུ་ཞིག་ཡོད། །བཟོད་པ་ནི་ཆོས་སུ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབད་པ་མེད་པར་ཕ་རོལ་པོའི་ངན་སྨྲས་ཀྱི་ཚིག་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་གོ་སྐབས་མ་བྱིན་པར་གཞན་ལ་གནོད་པ་མ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ན། ཡང་གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་གཤེ་བ་པོ་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་དེ་དང་མཚུངས་པའི་བྱིས་པ་གཞན་སུ་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གཞན་གྱིས་གཤེ་བ་བཟོད་པ་དེ་ཁོ་ན་མཁས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཆོས་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ལ་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ཁྱིམ་ཐབ་གསོད་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུད་མེད་འགའ་ཞིག་གི་རང་གི་ཁྱོ་ཤི་འདོད་ཅིང་སྲོག་འཕྲོ་ཅུང་ཟད་ལུས་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་ཅི་འདི་སྡུག་བསྔལ་བས་མནར་ཞིང་འཆིའོ། །གང་འདི་ནི་བདག་གིས་གསད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང་དེས་ཇི་ལྟར་སྡིག་པ་བསགས་པའི་དོན་དུ་འབད་པས་ཁྱོ་བསད་པར་གྱུར་པས་དེ་ལྟར་ཡང་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལ་ལ་དག་བླུན་པས་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་འབད་པ་མེད་པར་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་མི་འདོད་ཅིང་བསྒྲིམས་ཏེ་དོན་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མི་བཟོད་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་གི་ཕྱིར་ན་བཟོད་སྟོབས་ཀྱིས། །བཟོད་པ་ཆོས་ཀྱི་དམ་པར་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ལ་གཞོལ་བ་ནི།།
― DTG103_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ལ་གེགས་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཁྲོ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་གཞན་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱ་ཁྱད་པར་དུ། །སྟོབས་ལྡན་དག་ལ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །དེས་ན་ཞན་འཇོམས་ཁྲོ་བ་ལ། །ཅི་ནས་ཁྱོད་གུས་གྱུར་ཏ་རེ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁྲོ་བ་ནི་སྤྱིར་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཁ་དྲག་པ་དེ་ཁོ་ནར་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེས་བུ་གཟི་ཅན་གྱིས་འདི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་སྤང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་ནས་ཁྲོ་བ་ཞན་པ་འཇོམས་པ་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་གུས་པར་མི་བྱ་སྟེ། བུད་མེད་རྣམས་ལ་དཔའ་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གཞན་གྱི་ཡུལ་འཁོར་མངོན་པར་དབབ་པར་འདོད་པས་རང་གི་དམག་མིའི་ཚོགས་བོས་ནས་གཞན་གྱི་ཡུལ་འཁོར་དབབ་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་ཡིས། དེར་ཁྱེད་ཅག་གང་གིས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེར་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྗེ་བོ་ཇི་ལྟར་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ནས་སུ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བགྱིད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གཞན་དག་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འོབས་ཀྱི་བར་དུ་མཆིའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ར་བ་ལ་འཛེག་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལ་གཅིག་ནི་གང་རྗེ་བོ་ཆེར་དགྱེས་པ་དང་བདག་ཉིད་ཀྱང་བསྲུང་བར་བགྱིད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གུས་པ་དམ་པས་སྨྲས་པ་དང༌། བདག་ནི་གང་གི་ཚེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་དེ་ཀུན་ནས་གནོན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དེ་ལྟ་བཞིན་དུ་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་བུད་མེད་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྕག་རྩུབ་མོ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་བྲིམ་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་སྐད་ཐོས་ནས་རྒྱལ་པོས་སྐྱེས་བུ་ཉོན་མོངས་འདི་ནི་ཞན་པ་འཇོམས་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་སྟེ། དམག་མི་དེ་ལ་ཐུགས་ཉེ་བར་ལོག་ཅིང་ཁྱད་དུ་གསད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྲོ་བ་ཡང་ཉམ་ཆུང་བདག་ལ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཞན་པ་འཇོམས་པའི་ཁྲོ་བ་ལ་གུས་པར་མི་
― DTG103_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། བརྗིད་ཅན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་རྣམས། །གང་དུ་དཔའ་བཤེས་པ་ན། །མཁས་པ་ཡོན་ཏན་སྦྱོར་བའི་མིས། །ཞན་པ་འཇོམས་ལ་གུས་མི་བྱ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་བཟོད་པ་དེ་ནི་བྱ་བ་ལ་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་པས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བརྙས་པར་འགྱུར་བས་ཁྲོ་བའི་གནས་ལ་ཁྲོ་བ་ཉིད་མཛེས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་ཁྲོ་གནས་ལ་བཟོད་པ། །དེ་ལ་སྒོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་གནས་ལ་འཇིགས་ཤེས་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་བླུན་པ་འབའ་ཞིག་ཉིད། །བཟོད་པ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཁྲོ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་ཁྲོ་བའི་གནས་ལ་བསྒོམས་པ་ན་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བ་འཇོས་ཙམ་གྱི་དུས་སུ་བསྒོམས་པས་གོམས་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་སྒོམ་པ་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་སྡུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ལུས་ལ་དུག་གིས་མི་ཚུགས་སོ། །མཚོན་གྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །དེའི་ནོར་རྣམས་འབད་པ་མེད་པར་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་བདེ་འགྲོ་ཚངས་མའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱམས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་རྒྱས་ཁྲོ་བ་སྤངས་པས་རྙེད་པར་བྱ་བ་བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། དེ་ལྟར་ན་གང་ལ་ཁྲོ་བའི་གནས་ལ་བཟོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སྒོམ་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཞིག་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་བཟོད་པ་སྤངས་ནས་བྱས་པ་ལ་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཙམ་མི་ནུས་པར་བསམ་པས་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་བཟོད་པ་མི་བསྟེན་པ་དེ་ནི་དེའི་བླུན་པ་ཉིད་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་གོ་སྙམ་སྟེ། ཁྲོ་བའི་སྒོ་ནས་དོན་མ་ཡིན་པ་མང་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་འབྱུང་བ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལོག་པས་ངོ་ཚ་བ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ཉེས་
― DTG103_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལོག་པར་བྱས་ནས་ངོ་ཚ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ་སྟེ་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་དང་ཕྲད་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ལོག་པར་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་མཛའ་བོ་བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་རི་དགས་མི་ཤོར་ཞིང་སྐྱེས་བུ་ལག་ན་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་རྣམས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འོངས་པ་ལ་འབྲོས་པ་ཁྱོད་ནི་བུད་མེད་དུ་གྱུར་ཅིང་ཁྱོ་གའི་རྟགས་བསྲེལ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ་ཞེས་བཞད་གད་དུ་བྱས་པས་བླུན་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དང་འདྲ་བར་གང་ཞིག་ཁྲོ་བའི་གནས་སུ་བཟོད་པར་བྱེད་པ་དེ་སྒོམ་པ་འཐོབ་ན་བླུན་པས་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དེ། འདིར་བཤད་པ། བཟོད་བྲལ་མི་རྣམས་ཁྲོ་བ་ནི། །ཉེས་ཆེན་བྱེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། །བྱེད་དེ་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཕྱིར། །འདིར་སྨྲས་པ། གཟི་ཅན་གྱིས་དམན་པ་དག་གིས་ཁྱད་དུ་བསད་པ་བསྲན་པར་དཀའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཚར་བཅད་པར་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སུ་ཞིག་ཁྱད་བསད་ཐར་བྱས་ནས། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ཡོད། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་སྡིག་པ་བས། །བརྙས་པ་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས། །སེམས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་བསད་ཅིང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སུས་དེའི་མཐར་བཀྲི་བར་ནུས། ཇི་ལྟར་གང་དག་གནའ་རབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ན་ཧུ་ཤ་དང༌། ཨ་མ་པར་ཤིར་ཤ་དང༌། ཏི་ལི་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་རློམ་ཞིང་གཡུལ་སྤྲོད་པར་ནུས་པ་དེ་དག་ལས་འདིར་གང་དུ་ཁྱད་དུ་བསད་པ་འདི་བསལ་བར་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་སོང་བའི་རྒྱལ་པོ་སུ་ཞིག་ཡོད། དེ་དག་ཀྱང་བརྙས་བཀྲན་གྱི་དབང་གིས་སྡིག་པ་དག་བྱས་ནས་ཤི་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་བདག་ལ་ནི་སྡིག་པ་བས་བརྙས་པ་མཆོག་ཏུ་བཀྲ་བས་སོ་སྙམ་དུ་སྣང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་དུ་བསད་པས་བརྙས་པ་ལས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་ལ། སྡིག་པ་ལས་ནི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟོ་ཆུན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་དང༌། ཛ་མད་གྷ་ནའི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཟོ་ཆུན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་
― DTG103_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ། ཁྱད་བསད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཛ་མད་གྷ་ནའི་བུས་ལན་བདུན་གསུམ་དུ་ས་སྟེངས་ན་རྒྱལ་རིགས་མེད་པར་བྱས་ནས་སྨ་ཕབ་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་མ་གྲོལ་ཞིང༌། དོན་མ་བྱས་པར་ཤི་བར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་རིགས་དེ་དག་ཀྱང་གཏན་ཁོ་ནར་ཕུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པས་བུ་མོ་གཞོན་ནུ་མའི་ཆེད་དུ་དེ་གཡུལ་དུ་སྨྲ་ཕབ་པ་ལ། རཱ་མས་ཀྱང་གཞུའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཆེད་དུ་སྨྲ་ཕབ་པོ། །འདིར་བཤད་པ། ཁྱད་དུ་བསད་པའམ་སྡིག་པ་སྟེ། །སྡིག་པ་བས་ནི་ཁྱད་བསད་སླ། །གང་ཕྱིར་སྡིག་ལས་སྐྱེས་བུ་ནི། །དམྱལ་འགྲོ་ཁྱད་བསད་ལས་མ་ཡིན། གང་ཞིག་དེ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པར་མི་ནུས་པ་དེས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིར་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། གང་གིས་རྣམ་ཤེས་གནས་ལ་སོགས། །ཡང་དག་ཏུ་ནི་རྣམ་ཤེས་པ། །དེ་ཡོད་ན་ནི་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ནམ་ཡང་བློ་གྲོས་ལ་མི་གནས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་མ་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ་འདུས་བྱས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ནི། འདི་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པར་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ལ་གནས་པ་མེད་དོ། །གནས་པ་མེད་པ་ན་ཡང་གནས་པའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་ལྟར་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ་འདི་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་གསུམ་ཆར་ཡང་མེད་དོ། །གསུམ་པོ་མི་སྲིད་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ནི། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་དེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཁམས་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྟོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་སྒྱུ་མ་དང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་
― DTG103_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཉོན་མོངས་བའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ངེས་པར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྒོམ་པ་འདི་ཉིད་ལེགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལ་ནམ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་མེ་ཉེ་བར་ཞི་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་བྱང་བས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང༌། གཞན་དག་ཀྱང་ལམ་དེ་ལ་གཟུང་བར་བྱའོ། །བྱི་བའི་དུག་དང་དུག་གི་ཤིང་གི་རྩ་བ་འདོན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་བྱི་བའི་དུག་གི་རིམ་གྲོ་ཤེས་པ་དེས་ནི་གཞོམ་པའམ་བཟློག་པར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་གནས་པའི་རྐྱེན་ཤེས་པ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇོམས་པར་ནུས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དུག་གི་ཤིང་རྩ་བ་དྲུངས་ཕྱུང་ན་སླར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་འཇུག་པའི་དུག་གི་ཤིང་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་ཕྱུང་བས་སླར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེ་དང་གནས། །རྒྱུ་མཚན་མཉམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། །ཤེས་བྱའང་གྲུབ་པའི་ཡུལ་གྱུར་ན། །དེ་ཡིས་གཏི་མུག་མུན་པ་འཇོམས། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཐབས་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ད་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པས་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ལས་དག་སྤང་བའི་ཐབས་བརྗོད་པར་འདོད་པས་བཤད་པ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ལ་མཐའ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་ཡོད་མིན་ན། །བྱིས་ཁྱོད་འདིར་ནི་བྱིང་བ་ལ། །འཇིགས་པ་ཅིས་ན་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་དུ་སྨོད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྲིད་པ་མ་རིག་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་དང་སྲེད་པ་ལས་བྱུང་བ་སྲེད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་སྤྲུལ་གྱིས་གང་བར་གྱུར་པ། ལྟ་བར་འཛིན་པ་དྲུག་ཅུ་
― DTG103_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩ་གཉིས་ཀྱི་ཆུའི་སྲིན་པོས་དཀྲུགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་ཀླུང་འཁོར་མང་བ། ཁྲག་དང་མཆི་མ་དང་འོ་མའི་ཆུ་ཕོན་རྒྱས་པ། རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བའི་ཆུ་རླབས་ཆིལ་ཆིལ་གཡོ་བ། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པའི་ཉ་དང༌། རུས་སྦལ་དང༌། ཉ་ཏི་མི་དང༌། ཉ་ཏི་མི་གི་ལ་དང༌། ཆུ་སྲིན་ལོང་ལོང་དུ་གྱུར་པ་དུ་མས་དཀྲིགས་པ། འདོད་པ་ལ་གནོད་པའི་ཆུ་འཁྲུག་པ་འདི་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཏིང་མེད་པ་འདིར་བྱིང་བ་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་ཅིས་འཇིགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། ཕ་རོལ་མངོན་ཞིང་གདོན་མི་ཟ་བར་གཏིང་རྙེད་པའི་མཚོར་བྱིང་བ་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྲོག་བྲལ་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དོགས་པ་ལ་ཡང་འཇིགས་པ་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྐྱེ་ན། སྲིད་པའི་མཚོ་ཕ་རོལ་དང་གཏིང་ཀུན་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མེད་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེའི་ཕྱིར་འདི་མི་སྐྲག་ཅིང་གནོད་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིའི་སྤྱོད་པ་སྐྱོ་བར་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ་བྱིས་པ་ཉིད་དོ། །རོ་ཧི་ཏའི་རྟ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རོ་ཧི་ཏའི་རྟ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ལ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གང་བདག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྐང་འགྲོས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ལྷུན་པོའི་ཟོམ་དུ་རྐང་པ་འཇོག་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་བར་དུ་ཤི་ནས་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐང་དུ་འོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རོ་ཧི་ཏའི་རྟ་ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་འདོམ་གང་ཙམ་པོ་འདི་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་འགོག་པ་དང་འཇིག་རྟེན་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་བསྟན་པར་བྱ་ཡིས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། ཁྲག་དང་མཆི་མའི་ཆུ་ཡངས་ཤིང༌། །རྒ་ཤིའི་ཀློང་དཀྲུགས་དཔའ་རླབས་ཅན། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་གཏིང་མེད་དུ། །བྱིང་ལ་ཇི་ལྟར་འཇིགས་མི་འབྱུང༌། །འདིར་
― DTG103_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱགས་པ་དག་གིས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་འཁོར་བས་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ལང་ཚོ་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་གྱུར་ནས། །སླར་ཡང་མདུན་དུ་བྱུང་བར་འགྱུར། །གནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ནི། །འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ལྟ་བུར་མངོན། །འདིར་ལང་ཚོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་དགའ་བའི་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་ནས། ཡང་དེ་ལ་དུས་ཕྱིས་མདུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་མདུན་དུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་སླར་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་ལ་ཤི་བས་ཆོད་དེ་སླར་ཡང་མདུན་དུ་བྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདག་གིས་བདག་ཉིད་གནས་པར་རློམ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་འདིའི་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་མི་གནས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལང་ཚོ་དང༌། རྒས་པ་དང༌། འཆི་བ་རྣམས་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ལྟར་མངོན་ནོ། །འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ནི་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་སྟེ། སྐྱེན་ཞིང་མགྱོགས་པས་བདག་ནི་མངོན་དུའོ་བདག་ནི་མངོན་སུམ་དུའོ་སྙམ་དུ་ཕན་ཚུན་འགྲོས་ལ་བསྔོ་ཞིང་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་གནས་པར་ཡོངས་སུ་དཔྱད་དེ། དེའི་ལང་ཚོའི་རྒྱགས་པ་མི་རིགས་སོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་བཞིན་དང༌། འཁོར་ལོས་འཚིར་བར་བྱེད་པའི་གྲིབ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་ཞིང་མདུན་དུ་བྱུང་ནས་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་ཁ་མཁན་གྱི་འཁོར་ལོས་ཏིལ་འཚིར་བ་རྣམས་ཀྱི་གྲིབ་མ་མདུན་དུ་བྱུང་ནས་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལང་ཚོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་དང་འཆི་ཕྱིར་སྐྱེ་འགྲོ་འདི། །འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་ནི། །རང་ལས་དག་གིས་འགྲོ་བ་ན། །རྟག་ཏུ་སྐྱེན་ཞིང་མགྱོགས་པ་ཡིས། །དེ་དང་དེར་ནི་ཡང་དག་རྒྱུག །འདིར་སྨྲས་པ། འགྲོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྲོ་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལ་མི་འཇིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྲིད་པར་ཁྱོད་ལ་རང་འདོད་ཀྱིས། །འགྲོ་བ་གཞར་ཡང་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་གྱི་དབང་དང་འཇིགས་མེད་པར། །བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་འགྱུར། །འཁོར་
― DTG103_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ན་རྟག་ཏུ་དེ་དང་དེར་འཁྱམ་པ་ལ་རང་གི་འདོད་པས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བར་འགྲོ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་ལ་རང་གི་འདོད་པས་དོང་ཞིང་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་རང་དབང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ནས་གལ་ཏེ་རང་དབང་ཅན་ལྟར་མི་འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་ན་ནི་དེ་ལས་ཆེས་རྨོངས་པ་གཞན་སུ་ཞིག་ཡོད་དེ། བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་འཇིགས་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འགྲོ་ཞིང་གཤེད་དུ་འགྲོའོ་སྙམ་སྟེ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་མ་ཟིན་པ་འདིས་ནི་ཉིན་མཚན་ཕྱེད་པར་སྐྱོ་བར་བྱ་བར་རིགས་སོ། །ཀླུང་འབོགས་པའི་ཤིང་དང་མནའ་མ་སར་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཀླུང་བྲུག་པའི་ཤིང་ལ་རང་འདོད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་གྱོས་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མནའ་མ་སར་པ་རྟག་ཏུ་རང་དབང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྟག་ཏུ་རང་དབང་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ལས་ལ་རག་ལས་ཏེ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། འཁོར་བར་འཁོར་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །འགྲོ་གང་ལས་དབང་གིས་འགྱུར་བ། །དེའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་འགྲོ་བར་ནི། །འགྱུར་བ་མིན་པར་ལས་གཅད་བྱ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདིའི་བདེ་བས་ཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་གཅོད་པར་མི་ནུས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་ཐ་མ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཀུན་ཚེའང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྐྱེ། །ཁྱོད་འདས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ། །དེ་ཡང་མི་འགྱུར་དེ་ལྟར་བྱོས། །མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་མཐའ་མེད་ལ་འདས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཞིང་ཁྱོད་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པའི་དུས་ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་གྱིས་ཤིག །ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་མ་མྱོང་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པའི་དུས་སོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ཡང་ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་འདི་མཐར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་འབད་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་རྒྱུས་དོན་མེད་ཆུད་གསན་པའི། །ལུས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་གང་དྲན་བྱ་སྟེ། །དེ་རིང་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་ཚོལ་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌།
― DTG103_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་འདིར་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ནི་འདོད་པ་བཅོམ། །ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་རྒྱུས་དོན་མེད་ཆུད་གསན་པའི། །ལུས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་གང་དྲན་བྱས་ཏེ། །གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་དྲན་པར་མ་བྱས་ཤིང༌། །འདི་འདྲའི་གསུང་གང་སངས་རྒྱས་ལས་མ་ཐོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་གྱི་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་འཕྱན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལ་འཕྱན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་མཛའ་བོ་དེ་ལྟར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་ཕྱིན་ཆད་དེ་ལྟར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ལ། དེས་ཀྱང་སྔོན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་ཕྱིན་ཆད་མི་བྱ་སྟེ། སྔོན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཆད་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་མོད་ཀྱི་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་པས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་དེ་ལྟར་མི་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་བླུན་ཞིང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་གཏི་མུག་གིས་དཀྲུགས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འཁོར་བ་ནི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པས། དེས་མ་བྱོན་པའི་ཐུབ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། དེ་དག་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་དེ་སྙེད་དག་ནི་འདས་པར་ཡང་གྱུར་ལ། དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཉེས་པར་མ་བྱས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་དོན་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་བས་འདས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འདིར་བཤད་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་འབད་པར་བྱ། །འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་དམ་ཆོས་ལ། །དད་སྐྱེའི་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །མདོ་ལས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བརྒྱ་ལ་རྙེད་འགྱུར་གྱི། །མི་ནི་ཐོབ་པ་ཚེགས་ཀྱིས་རྙེད་པར་འགྱུར། །ཀྱེ་མ་དད་པ་དང་ནི་ཆོས་ཉན་པ། །འདི་འདྲའི་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆེས་རྙེད་དཀའ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཡང་ཅི་འཁོར་བ་འདི་ལ་མཐའ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བསྒྲིམ་པ་མེད་པར་མཐའ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བསྒྲིམ་པ་ཡོད་ཀྱང་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་
― DTG103_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་མེད་པའི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱང་རིག་པ་དང་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་དེ་གཉིས་ཀྱང་རྐྱེན་གཞན་དུ་མ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་གཉིས་ཆར་ངེས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །ངེས་པ་མེད་པ་དེ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཉན་པོ་མཉན་བྱ་འཆད་པོ་རྣམས། །འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་སྟེ། །དེས་ན་མདོར་ན་འཁོར་བ་ནི། །མཐའ་མེད་མ་ཡིན་མཐའ་བཅས་མིན། །དེ་ལ་དལ་འབྱོར་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་ནི་ཉན་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་ད་ལྟ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ལུང་འབོགས་པ་ཐོས་ནས་དེའི་གསུང་གི་དོན་ལ་དཔྱོད་པར་ནུས་ན་དལ་འབྱོར་དེ་ཡང་རྙེད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའོ། །མཉན་པར་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གསུང་ཡིན་ན། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། འཆད་པོ་པ་དང་ཉན་པ་པོ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆད་པ་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་ནི་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་དང་འདྲ་བར་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་པར་བྱ་བ་དང་འཆད་པ་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བ་མ་གཟིགས་པས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་སྟེ། ཞེས་བཤད་དོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ཚོགས་པ་ཡོད་ན། འཁོར་བ་ལ་མཐའ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ལ། མ་ཚོགས་ན་མཐའ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་ལས་གང་འཁོར་བ་ལ་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཞལ་གྱིས་མ་བཞེས་པ་དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ལ། ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པ་ལ་རྒྱུ་གཞན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པ་
― DTG103_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་རྒྱས་པར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཇི་སྲིད་དུ་མཐའ་དང་མཐའ་མེད་པ་དག་གི་རྐྱེན་ཚོགས་པ་འདི་ལ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་མཁས་པས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་རིགས་སོ། །ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་པར་བྱ་བ་དང་འཆད་པ་པོ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཏེ། དེས་ན་འཁར་བ་ལ་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས། །ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །གསུམ་པོ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ན། །མཐའ་ལ་ངེས་པ་མ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་སྲིད་གསུང་རབ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་དང༌། དེའི་ལུང་དཔོག་པ་མངོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཚེ་བདག་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་གསུང་རབ་གནས་པས་གཉིས་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཉན་པ་པོ་མི་སྲིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། ཕལ་མོ་ཆེན་མི་རྣམས་ནི། །དམ་པ་མ་ཡིན་ཕྱོགས་ཡོངས་འཛིན། །དེས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །ཕལ་ཆེར་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕལ་ཆེར་མ་རིག་པས་ལྡངས་ཤིང་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ལ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཕྲད་པས་སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བར་མཚམས་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འདི་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དེ་བདེ་འགྲོར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་ཅིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་དག་སོ་སོར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་མ་འོངས་པར་ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བར་ཡང་དག་པར་བལྟས་ནས་གལ་ཏེ་ཐོད་པ་ལ་མེ་འབར་བ་ལྟར་ཆེས་མྱུར་དུ་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་
― DTG103_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི། རྒྱལ་པོ་བློན་པོའི་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཞིག་གོ །ཤ་ནའི་ཤིང་ཁུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཤ་ནའི་ཤིང་གི་ཕྱིར་སོན་པར་གྱུར་ལ། དེ་གཉིས་སླར་ལོག་པས་རས་བལ་གྱི་ཁུར་གཉིས་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་གཅིག་གིས་ཤ་ནའི་ཁུར་བོར་ནས་རས་བལ་གྱི་ཁུར་བཟུང་བ་ན། དེ་བཞིན་དུ་ཇི་སྲིད་ཅིག་གསེར་གྱི་ཁུར་ཁུར་ནས་འོངས་ཤིང་གཉིས་པ་ནི་ཁོ་བོས་འདི་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་ཁུར་ཁུར་ནས་ཇི་ལྟར་འདི་བསྐྱུར་བར་བྱ་སྙམ་སྟེ། ཤ་ནའི་ཁུར་ཁོ་ན་ཁུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པས་བློ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་གུས་པ་མི་བྱེད་ཅིང་ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་ཡུན་རིང་པོར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲའོ། །འདིར་བཤད་པ། འགྲོ་བ་ཡངས་པར་འགྲོ་ཕྱིར་རམ། །གང་ཕྱིར་སོ་སོར་འགྲོ་བའམ། །འགྲོ་བ་ཡངས་པ་སྐྱེད་བྱེད་པ། །དེས་འདིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་བཤད། །འདིར་སྨྲས་པ། ངན་སོང་ནི་མི་ཁོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་དགའ་བའི་གནས་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བསོད་ནམས་དག་གི་སྒོ་ནས་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བ་མངོན་པར་དགའ་བའི་གནས་ཡོད་དོ། །དེའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ངན་སོང་ལྟར་བདེ་འགྲོ་ལ་ཡང་སྐྱོ་བར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། ས་སྟེངས་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་ནི། །ཅོ་འདྲི་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མཐོང༌། །དེས་ན་སྲིད་པ་བསྲོག་གནས་དང༌། །མཚུངས་པར་དམ་པ་རྣམས་ལ་སྣང༌། །བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལུང་ལས་ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ཉམས་པ་དང་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དང༌། དབུལ་བ་ཉིད་དང༌། མཐུ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་བུལ་བ་ཉིད་དང༌། དམ་པས་ཀྱང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཅོ་འདྲི་བ་རྒུད་པ་ཆེས་མི་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཆོས་རབ་ཏུ་འབར་བར་སྣང་བའི་རྒུད་པ་འདི་ལ་གནས་བཞིན་
― DTG103_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་དེ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་མི་བརྩོན་པ་ནི་གཏི་མུག་སྨད་པའི་གནས་སུ་ཟད་དོ། །རྒྱལ་པོས་བློན་པོ་བཅད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་བློན་པོ་ཞིག་རི་མོར་བྱ་བ་དམ་པས་རི་མོར་བྱས་ལ། ཕྱིས་དེ་ལ་མི་འཇིགས་པས་དེས་དེ་ལ་ལག་པ་དང་རྐང་པ་དང་རྣ་བ་དང་སྣ་བཅད་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱུག་པོར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དག་སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་ལ་དེ་དག་དུས་བྱས་པར་གྱུར་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་གང་གི་ཚེ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་མིར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་དེ་གཟུགས་མི་སྡུག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཅོ་འདྲི་བ་རྗེས་སུ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གསོན་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ནི། །སྔོན་བྱས་པ་ཡི་ལས་དེ་རྣམས། །རྣམ་སྨིན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ཅོ་འདྲི་བྱེད། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དམ་པ་རྣམས་ལ་སྲིད་པ་བསྲོག་པའི་གནས་དང་མཚུངས་ན་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཅི་སྟེ་མི་སྐྱོ་ཞེ་ན། གླང་པོ་ཆེ་སྨྱོན་པ་ཆང་གིས་མྱོས་པ་ལྟར་སྨྱོན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཐམས་ཅད་སྨྱོའམ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། སྨྱོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ཁམས་མ་སྙོམས་པ་ལས་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་གནས་པ་མེད་པའི་གང་ཟག་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སྨྱོན་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོས་པའི་སེམས་ལ་ཡང་འཇུག་པ་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན། རྣམ་ཤེས་གནས་པ་མེད་པ་ལས། །གལ་ཏེ་སྨྱོན་པར་གྱུར་ན་ནི། །སྲིད་གནས་སྨྱོན་པ་མ་ཡིན་ཞེས། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་སྨྱོན་པར་སྨྲ་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་འདི་མི་རིགས་པའི་ཚུལ་མང་པོ་འདོད་ཅིང་རྡོལ་ཐབས་སྨྲའོ། །གང་སྲིད་པར་གཏོགས་ཤིང་འཕགས་པས་སྨྱོན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པར་གྱུར་པ། གང་ལ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཡོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྱོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱོས་པར་འགྱུར་བ་འཐུང་
― DTG103_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལྟར་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པས་འདི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆགས་པ་ལོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་བུ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡབ་ལ་གཅིག་ཏུ་སྙིང་ཉེ་བ་ཅིག་ཡོད་ལ། རྒྱལ་པོ་དེ་གང་གི་ཚེ་དེ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་བུའི་སྲེད་པས་ཤིན་ཏུ་གཟིར་བར་འགྱུར་ཞིང༌། མཐོང་ནས་ཀྱང་དེ་ལ་ཆོས་དམ་དུ་འཁྱུད་ནས་པང་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནམ་ཞིག་ན་གློ་བུར་ཁོ་ནར་བུ་དེ་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཅིང་བུ་ངན་ཕར་སོང་ངའི་མདུན་དུ་མ་སྡོད་ཅིག །ཁྱོད་མཐོང་ནས་མེས་ཚིག་པ་ཙུག་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེས་པུས་མོ་གཉི་ག་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ངུ་ཞིང་འདར་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ལ་དངོས་ཀྱི་ཅི་ནོངས་ཞེས་སྐད་ལྡིབ་ལྡིབ་པོ་དང་བཅས་པས་ཞུས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཡང་མཉེས་མོད་ཀྱི། ཁྱོད་མཐོང་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་རྟོགས་ནས་སྨན་པ་མཁས་པ་ཞིག་གིས་གསད་སྟེ་བློན་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་འདི་ལ་གློ་བུར་དུ་མཚན་མ་ངན་པ་ཆགས་པ་ལོག་པར་མངོན་པ་ལྟ་ན། འདི་ལ་སྨྱོ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་པར་གོར་མ་ཆག་སྟེ། ཇི་སྲིད་བསྙུན་འདི་དཀྱེལ་ཆེན་པོར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་གསོ་དཔྱད་ལ་འབད་པར་གྱིས་ཤིག་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བསྙུན་ཡལ་བར་དོར་བ་ཚེགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བློན་པོ་དེ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཏེ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་ལས་ལ་གཡེངས་པས་སྨན་པ་དེ་ལ་དངོས་སུ་སྨད་པ་མཆོག་ཏུ་ཐ་ཤལ་དུ་གྱུར་པས་ཀྱང་ཐ་ཤལ་དུ་གྱུར་པ་སྨད་པའི་གནས་ཞིག་སྟེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིའི་དགྲ་རྣམས་ཀྱང་སྨྱོ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །འདི་ལ་ཚིག་དེ་ལྟ་བུ་སུའི་མདུན་དུའང་མ་གླེང་ཞིག །ཡུལ་འདི་ནས་དོང་བའི་ཆའོ་ཞེའོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ནད་དེ་བཏང་སྙོམས་སུ་བོར་བ་དང་ཉི་མ་ཁ་ཅིག་ན་རྒྱལ་པོ་དེ་དེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཞིང་གནས་མ་ཡིན་པར་དགོད་པ་དང་དུ་བ་དང་གར་དང་གླུ་དག་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་འདི་སེམས་གནས་པ་མེད་པ་ལས་ཆགས་པ་ལོག་པས་སྨྱོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་གནས་པ་མེད་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྱོ་བ་ཞིག་གོ ། །འདི་ལྟར་འདི་དག་ན་ཡུལ་གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་ལ་
― DTG103_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་སྣང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པར་གནས་པ་སྨྱོན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ། མི་ལ་སྨྱོ་བའི་དྲུང་ན་གནས། །དོན་མིན་བྱེད་དེ་སྨྱོ་བ་མིན། །ལས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་སྣ་ཚོགས་སུ། །བྱེད་ལྟར་སྨྱོགས་མིན་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བསྲོག་པའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། སྨྱོ་བའི་གནས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་དག་གིས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱས་ལ། དེ་ཡང་ལས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག །བཟློག་ལ་ཉམས་པར་མཐོང་གྱུར་ཏེ། །དེས་ན་ལས་ཀུན་ཟད་པ་ལ། །བློ་གྲོས་ལྡན་པའི་བློ་བསྐྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྡོད་པ་དང་འཆག་པ་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ན་སྔར་གྱི་འཕན་ཤུགས་ཟད་པ་ལས་མཐར་གྱིས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་གྱུར་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལས་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ལ་འབད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་འབད་པ་ན་རྣམ་པ་དེ་རྙེད་པར་འགྱུར་བས་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་ལས་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་འཐོབ་པར་བྱ་བ་ཚོར་བར་བྱེད་པ་འགགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །ལམ་རིངས་སུ་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ལམ་རིངས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་ངལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ལམ་རྒྱགས་ཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་འཁོར་བའི་ལམ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང་ངལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དགེ་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཇི་ལྟར་ལམ་རིངས་སུ་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བར་འགྲེང་བ་རྩོམ་ཞིང༌། དེས་དེའི་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་གོ །འགྲེང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འདུག་པས་ཡིན་ལ། འདུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འགྲེང་བས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་དུ་བ་སྟེ་དེ་བཏང་ནས་སྤྱོད་ལམ་གཞན་མི་རྩོམ་
― DTG103_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་ལ་སྤྱོད་ལམ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཏན་ལྡོག་པ་སྲིད་པ་ཞིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ནི་ལས་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཡིན་པས་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་ལས་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ལ་བློ་གྲོས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པ། ལུས་ཀྱི་བདེ་ལས་སེམས་ཀྱི་བདེ། །ཕུལ་དུ་གྱུར་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཉོན་མོངས་ཟད་པའི་བདེ་ལས་ཀྱང༌། །ལས་ཟད་བདེ་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་བཏང་བར་རིགས་ཏེ་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། གང་ཚེ་འབྲས་བུ་གཅིག་གི་ཡང༌། །ཐོག་མའི་རྒྱུ་ནི་སྣང་མིན་པ། །དེ་ཚེ་གཅིག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར། །མཐོང་ནས་གང་ལ་འཇིགས་མི་འབྱུང༌། །འདི་ན་རེ་ཞིག་གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བའམ། སེམས་ལས་གྱུར་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་དང་པོ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་བཞིན་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་གི་ཡང་དང་པོའི་རྒྱུ་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་ཡང་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་མཐོང་ནས་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ་འདིར་འགྲོ་བའི་འཇུག་པ་མཐོང་བས་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། འདིས་ནི་རྒྱུན་དཔག་གིས་མི་ལང་བའི་ཚང་ཚིང་གིས་ཆེས་རྒྱུ་བར་དཀའ་བའི་འཁོར་བའི་འབྲོག་ཆེན་པོ་ལ་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་དང༌། དེ་དང་རྗེས་སུ་འཚམ་པའི་ཚུལ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་རིགས་སོ། །བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་རྐྱེན་དག་དུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་རེ་ཞིག་བུམ་པ་བྱ་བ་ལ་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་དབྱུ་གུ་དང་འཁོར་ལོ་དང་སྲད་བུ་དང་ཆུ་དང་སྐྱེས་བུའི་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སྣང་ན། གཞན་ཆོས་བརླིང་བ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས། འདིར་བཤད་པ། འདི་ལྟར་དུས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། །འགྲོ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་སྔོན་གྱི་མཐའ། །ཡང་དག་ཀུན་ནས་ཤེས་པར་དཀའ། །གཞན་ཡང་འདིར་གང་ཞིག་མངོན་པར་འདོད་ཅིང་སྲེད་པས་ཡོངས་སུ་གཡོ་བ་དེ་གལ་ཏེ་ངེས་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཡོ་བར་རིགས་པ་ཞིག་ན། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་ནི། །འགྲུབ་
― DTG103_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །གྲུབ་པ་ངེས་པར་མཐར་འགྱུར་ན། །དེ་ཡི་དོན་དུ་ཅི་སྟེ་འཇོམས། །འདི་ན་བརྩམས་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པར་འགྲུབ་པའམ། མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུ་གྲུབ་པའོ་ཅོག་ཀྱང་ངེས་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་ཞིག་གོ ། དེ་ལ་གང་འགྲུབ་པ་ནི་ངེས་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡུན་མི་རིང་བར་འཇིག་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཀོ་ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་འཇོམས། དེའི་ཕྱིར་དྲ་བ་ཅན་སྤངས་ཏེ་དེ་གཅད་པ་ལ་བསྒྲིམ་པར་བྱའོ། །རྫ་མཁན་སོ་གཏོང་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྫ་མཁན་གྱི་སོ་གཏོང་པ་ལ་གྲུབ་པ་མ་ངེས་ཤིང་གྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པར་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ངོ༌། །འདིར་བཤད་པ། བྱས་ཤིང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ། །ངེས་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ནི། །ངེས་པར་གོར་མ་ཆག་པར་འཇིག །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ལ་ངེས་པར་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ལས་ནི་འབད་པས་བྱེད་འགྱུར་ཞིང༌། །བྱས་ཟིན་འབད་པ་མེད་པར་འཇིག །དེ་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་ཀོ། །ལས་ལ་ཆགས་བྲལ་འགའ་ཡོད་མིན། །འདི་ན་འབད་པ་ཆེན་པོས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་མང་པོ་དག་གིས་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་འབད་པ་ཆེན་པོ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མང་པོ་དག་གིས་བྱས་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ལྟར་འབད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འཇིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མཁས་པ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཆེན་པོ་དོན་མེད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར། ཁྱོད་ནི་སླར་ཡང་ལས་དེ་དག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མེད་པས་བླུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐབས་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པ་ལ་བསྲི་བ་མེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རི་ལ་རྡོ་འཛུགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རི་རྩེར་རྡོ་འབད་པས་འཛུགས་ཤིང༌། དེ་འབད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱེལ་བདེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་གི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན། །ཚོགས་པ་ཡིས་ནི་ལས་བྱེད་པ། །དེའི་ཕྱིར་འབད་པས་དེ་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་མ་ཚང་བས་འཇིག་པར་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་འབད་པ་མེད་པར་ལས་འཇིག་མོད་ཀྱི།
― DTG103_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདས་ལ་བདེ་བ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མ་འོངས་པ་ལའང་ཡོད་མིན་ལ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའང་འགྲོ་ཉིད་དེ། །ཁྱོད་ཀྱི་ངལ་འདི་གང་ཕྱིར་ཡིན། །རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདས་པ་ལ་ནི་བདེ་བ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ལ་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བ་ལ་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བདེ་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེས་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་བརྐམ་པ་ཡོད་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་སོག་པའི་དུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་གི་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་ཞིག་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་བའི་རྒྱུ་སོག་པའི་ངལ་བའི་ཚེགས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །ཀླུང་གི་དོགས་སུ་ཁང་པ་བརྩིགས་པ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་གིས་ཆུ་ཀླུང་གི་འགྲམ་དུ་ཁང་པ་བརྩིགས་པ་དང་ས་ཕྱོགས་དེ་རྡིབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་ལས་གཞན་ཞིག་དེ་དང་མཐུན་པའི་འགྲམ་ཉིད་དུ་བརྩིགས་པ་དང༌། དེ་ཡང་རྡིབ་སྟེ་རྡིབ་པ་ཁོ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་བརྩིགས་པ་པོ་འདི་ལ་ངལ་དུབ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང༌། མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། སྐད་ཅིག་ལ་གཡོའི་འགྲོས་ཅན་སེམས། །གང་གི་ཕྱིར་ན་དུས་གསུམ་དུའང༌། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་བདེ་མེད་ན། ལས་རྣམས་གང་གི་དོན་དུ་སོག །འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བའི་དོན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་དགེ་བའི་ལས་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་རྣམས་ལ་མཐོ་རིས་ཀྱང༌། །དམྱལ་བ་དང་མཚུངས་འཇིགས་སྐྱེད་འགྱུར། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དེ་རྣམས་ལ། །སྲིད་གང་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་དཀོན། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོའི་མེ་འབར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐོ་རིས་ཀྱང་དམྱལ་བ་ལྟར་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །གང་དག་ལ་མཐོ་རིས་ཕུན་
― DTG103_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་ཚོགས་པ་སྨད་དུ་མེད་པའི་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་དགའ་བར་འོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རེས་འཇོག་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྲིད་པ་དུར་ཁྲོད་ཀྱིས་གཞི་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བར་ག་ལ་འགྱུར། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་འདིར་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་ཏེ། མཐོ་རིས་ཀྱི་སྒྲའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བལྟ་བར་བྱ་ཞིང༌། རེ་ཞིག་སྲིད་པ་གཞན་ལྟ་ཞོག་ཤིག །མཐོ་རིས་ཀྱང་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དམྱལ་བ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །བྱིས་པའི་འཆིང་བ་གྲོལ་བ་བཞིན་དང༌། བ་ལཱི་འཆིང་བ་གྲོལ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་བྱིས་པ་ཞེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་རུངས་པའི་ཆོས་ལུགས་ལྕགས་ལྟར་རྣོ་བ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ལ་དེའི་བཙོན་ཁང་དུ་གང་དང་པོ་འཇུག་པ་དེ་ལག་པ་དང་རྐང་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ལ་འཆིང་བ་ལྔས་དམ་དུ་འཆིང་ངོ༌། །དེ་གང་གི་ཚེ་འགའ་ཞིག་འགྲོལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྒྱེས་བུ་སྲུང་མ་རྣམས་ལ་འདི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་བྱ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྤྱོད་ལམ་གཅིག་པོ་གང་ཞིག་གིས་ཚེའི་མཐར་གནས་པར་འདོད་པ་དེ་ལེགས་པར་བསྲུང་བར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་ལུང་བསྒོ་བར་བྱེད་ལ། ལྷ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་གང་ཞིག་རྒྱལ་པོ་བྱིས་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་གྲོལ་བ་ཡང་བཅིངས་པ་དང་མཚུངས་པར་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པ་ཉིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱང་དམྱལ་བའི་གནས་དང་འདྲ་བར་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བ་ལཱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔོན་ཕྱིན་ནས་བསྡམས་པར་གྱུར་པ་ནི་འདི་གཞན་བྱིན་ཏེ་འགྲོ་བར་སྣང་ངམ། དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་ལ་མཐོ་རིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམྱལ་བ་དང་མཚུངས་པ་དེ་དག་ལ་གང་ཞིག་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་སྲིད་པ་གཞན་གང་ཞིག་ཡོད། གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་མཁས་པ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཛངས་པ་རྣམས་འཁོར་བ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལྟ་བ་དེ་ལྟར། གལ་ཏེ་བྱིས་པའང་རྣམ་ཀུན་དུ། །འཁོར་
― DTG103_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་གྱུར་ན། །སྐད་ཅིག་དེ་ལ་སེམས་དང་ནི། །ལྷན་ཅིག་གཏན་དུ་འཇིག་པར་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་གང་ཞིག་བསགས་པ་ན་འཕགས་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་གལ་ཏེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་ནུས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་འདིའི་སྙིང་ལུས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་བརྒྱར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ནམ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་གྲོགས་པོའི་གསོབ་ཀྱིས་གཡོགས་པའི་དགྲ་ལ་བྱ་བ་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པོས་བཟུང་བ་ནི་བྱས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐབས་དང་སྟོབས་དག་གིས་དེ་ལྟར་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ལ་གཞོལ་བདེ་རྣམས་ལ་གཏན་ནས་འཇིག་པ་དོགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་གཉེན་པ་སྒོམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན། གལ་ཏེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་ན་ངེས་པར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་སྦྱིན་གྱིས་བརླམས་པ་དང༌། དབང་པོས་བྱིས་པ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱིས་མངོན་པར་བརླམས་ཤིང་གནོད་སྦྱིན་དེ་ཡང་དེས་མ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་འདི་སྙམ་དུ་རེ་ཞིག་གནོད་སྦྱིན་དེ་མ་མཐོང་བར་སྡུག་བསྔལ་འདི་འདྲ་བ་བྱུང་ན་གལ་ཏེ་མཐོང་ན་ནི་བདག་གི་ལུས་ཕྱག་དར་སྤར་གང་ལྟར་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སྡེ་སྣ་གཞོན་ནུ་དཔོན་ཐབས་ལ་ཆགས་པས་སྲོག་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་སྡེ་སྣ་ཉིད་སླར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་གལ་ཏེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་དེའི་འཇིགས་པས་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་གཏན་དུ་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ་ཐར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་ཡི། །འབྲས་བུ་ཅི་འདྲ་མཁྱེན་ཇི་ལྟར། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་ཤེས་ན་དེ། །སྐད་ཅིག་དེ་ལ་བརྒྱལ་བར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་འཁོར་བ་འདི་ནི་བྱ་བ་དག་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་གཡོ་བར་གྱུར་པ་བདེ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ན། །སེམས་ཅན་རློམ་པ་ཅན་མིན་དཀོན། །རློམ་
― DTG103_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ་མེད། །དེས་ན་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར། །འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀར་གསུངས། །བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་མ་ཐོབ་པར་ཉེ་བར་སོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེས་བུ་ནུས་ཤིང་ཞོ་ཤ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་རློམ་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་ལ། རློམ་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་ལྷག་པར་མི་བཟོད་པ་ན་དེ་གཞོམ་པར་འདོད་པས་བརྩེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་བརྩེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་ངན་འགྲོའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྱོར་བ་དག་ག་ལ་ཡོད། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་གཞོལ་བའི་གང་ཟག་ནི་དཀོན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ཕྱུག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ངེས་པར་ཐུར་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཛམ་ད་གྷ་ནའི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཛམ་ད་གྷ་ནའི་བུ་ནུས་ཤིང་རློམ་པས་ལན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་ས་སྟེངས་རྒྱལ་རིགས་མེད་པར་བྱས་ཏེ། སྙིང་བརྩེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་སྦུངས་ཡོད་ཅིང་ང་རྒྱལ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་ཅན་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རློམ་པ་ཅན་དག་སྡིག་པའི་ལས་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོའི་མཐར་ཐུག་པས་སྨད་པ་ཡིན་ན་འོ་ན་བཟློག་སྟེ་རློམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ཆོས་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བསྔགས་པར་འོས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞི་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་ཡང་ཆགས་པར་མི་རིགས་སོ། འདི་ལྟར། འདི་ན་ཡུལ་ལོག་གྱུར་པ་ལ། །ཡུལ་ན་དམིགས་པར་གྲགས་གྱུར་ཏེ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས། རྒྱུ་ཅི་ཞིག་གིས་ཡང་དག་འདོད། གང་ཡུལ་དག་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཁས་བླངས་པ་ལས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འདོར་ལ་དེ་འདི་ནས་ཤི་འཕས་ཤིང༌། ཕྱུག་པོའི་རིགས་སམ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་དམིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་འདོར་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་རང་གིས་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་
― DTG103_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཡང་ཕྱིན་གྱི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་སྟེ། དམ་པ་རྣམས་མི་བཞེད་པ་གང་ཞིག་གིས་ཁས་བླངས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མཆོག་ཏུ་བཀྲབས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལུག་བརྡུང་བར་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། ཇི་ལྟར་ལུག་ནི་བརྡུང་བར་འདོད་པ་ན་རིངས་པོར་སོང་བ་ཡང་ལོག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ལོག་ཅིང་ཡུལ་དོན་དུ་གཉེར་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཆོས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཕྱུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཁས་པས་རེ་བ་གཞག་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་ཕྱུག་པ་སྟེ། །དེ་གཞན་ལས་ཡོངས་བསྲུང་བྱ་ན། །རྟག་ཏུ་གཞན་ལས་བསྲུང་བྱ་གང༌། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བདག་གིར་འགྱུར། སྔར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱུག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདག་གི་བར་འདུ་ཤེས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་དགྲ་ཟླ་དག་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་བདག་གི་བ་ཡིན་ན་ནི་མ་བདག་ང་རྒྱལ་ཅན་དང༌། རྐུན་པོ་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་རླུང་ལ་སོགས་པ་དགྲ་ཟླ་དག་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་ཞིག་གཞན་དག་གིས་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པར་བསྲུང་བའི་ཚུལ་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཅི་ལྟར་བདག་གི་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནམ་ཞིག་ན་བསྲུང་བའི་སྒྲུབ་པས་བར་མེད་པར་མཆོག་ཏུ་འཚམ་ཞིང་ཡུལ་གྱི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་འབྲས་བུས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །བླ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་ཏུ་བླ་མའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང་བླ་མ་ལ་འབད་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱུག་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་འགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་ཕ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ནི་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རེ་བ་མི་ལེགས་ཏེ། འདི་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ཚུལ་ལུགས་གང་དང་གང༌། །དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་རྗེས་འཇུག །
― DTG103_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཆོས་པས་ཀྱང༌། །འཇིག་རྟེན་སྟོབས་ལྡན་ལྟ་བུར་སྣང༌། །ཆོས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་དང་རིགས་དང་རུས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པས་བུ་མོ་རྫོང་བ་དང་སྲོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ལུགས་གང་དང་གང་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དང་དེ་ལ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། ཚུལ་ལུགས་དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་ཞེས་གྲགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་སུའང་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་མི། རིགས་སོ། །བུ་མོ་བག་མར་ལེན་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ཡ་བ་ནར་ཕྱིན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡུལ་ཡབ་ན་པ་འགའ་ཞིག་མེ་སྦར་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་མེ་དེ་ལས་ཁྱོད་ལ་བུ་མོ་ཆུང་མར་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ༌། །སྐྱེས་བུ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་བུ་མོ་གཟུགས་དང་ལང་ཚོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཀྱང་རང་གི་ཡུལ་ན་གནས་སོ། །དེ་ནས་མི་དེས་ཡུལ་ཡ་བ་ན་པ་དེའི་ཐད་ནས་རིག་སྔགས་དེ་ནོར་མང་པོ་བྱིན་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱས་ཤིང༌། རང་གི་ཡུལ་དུ་འོངས་ཏེ་རང་གི་བུ་མོ་ཆུང་མར་བྱ་བར་འདོད་ནས་དོན་དེ་སྨྲ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མེ་ལ་དྲིས་པ་དང་མེ་དེས་ཚུལ་ལུགས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་ནོ་སྨྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན། ཆོས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་སྟོབས་དང་ལྡན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མེད་པར་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡུལ་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཁོ་ན་ལ་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་འདོད་པས་ཆོས་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡུལ་ནི་དགེ་བས་ཡིད་འོང་ན། །ཡུལ་དེའང་ངན་པར་བརྩི་བ་ཡིན། །གང་ཞིག་བཏང་བ་ཤིས་འགྱུར་བ། །དེ་གྲུབ་པ་ཡིས་ཅི་ཞིག་དགོས། །ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་འཐོབ་ན། དེ་ཉིད་ཐར་པ་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་བ་བསྐུས་པའི་ཁྱིམ་ལྟར་སྨད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་
― DTG103_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་དོན་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སོ་མི་གསོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བག་མེད་པའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མཆོག་ཏུ་བཀྲབས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གྲུབ་པས་ཀྱང་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་ཡུལ་གྱི་རྒྱུ་ཆོས་ཉེ་བར་སོག་པའི་ཚེགས་དོན་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཆོས་ལ་ཡང་ཆགས་པ་དོར་བར་གྱིས་ཤིག །ཀམ་པོ་ཙེར་སློང་དུ་རྒྱུ་བ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་ཀམ་པོ་ཙེར་ཡུལ་མི་དག་ལ་སློང་དུ་སོང་བ་དང༌། དེ་ལ་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་རང་གི་དགོས་པའི་དོན་དུ་འདི་ནི་ཡུལ་འདིའི་ཁྲིམས་ཡིན་གྱི་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་ན་རེ་ཞིག་འདིར་ཅི་ཡང་མ་སྨྲ་ཤིག །བཞད་གད་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་དྲང་བས་དད་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དེས་བདག་ཅག་ལ་སྟོབས་སྐྱེས་བུ་དེས་འཁྲུལ་འཁོར་འདི་བྱས་ནས་བདག་ཅག་ལ་མངགས་སོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཤིང༌། ཨེ་མ་འདིའི་མིག་འབྱེད་པ་དང་འཛུམས་པ་ནི་མི་ལྟར་སྦྱར་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིད་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བའི་འཁྲུལ་འཁོར་དག་བྱས་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་མངགས་སོ། །དེ་ནས་དེས་དགེ་སློང་དེ་ལ་ད་ནི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་ཚིག་སྨྲོས་ཤིག་ཅེས་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ་ཨ་རོག་གྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཕྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་དེ་དག་ཡ་མཚན་དུ་གྱུར་ཏེ་འདི་ནི་བདག་གིས་མི་ནུས་ཀྱི་གསལ་བར་བདག་ཅག་དེས་ཕམ་པར་བྱས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གཡོ་སྒྱུ་ཅན་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་ངན་པར་བརྩི་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡུལ་སྨད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཆོས་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱལ་སྲིད་དག་ནི་བཀའི་རོ་མྱང་བས་བརླིང་བ་ཡིན་པས་དེའི་དོན་དུ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་བའི་བསོད་ནམས་བདག་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་བཀས་དགོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ལ་བཀའ་ལུང་དགོས་མེད་པ། །
― DTG103_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་ཆོས་དོན་མེད་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་གིས་འདོད་པའི་དོན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མི་སྲིད་པ་དེས་ནི་གཞན་གྱི་དེ་སྒྲུབ་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་བཀའ་ལུང་སྩོལ་བའི་ངལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། གང་ཞིག་བཀའ་ལུང་མེད་པར་དོན་གྲུབ་པར་འབད་པ་མེད་པ་འཐོབ་པ་དེ་ལ་ནི་བཀའ་ལུང་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་ལ། གང་ལ་བཀའ་དགོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཆོས་ཀྱང་དོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་བཀའ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དེ་ཆོས་མེད་དོ། །འོ་ན་ནི་བཀའ་ལུང་དགོས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཆོས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་དོན་དུ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་ཆོས་དོན་གཉེར་བ་ཉིད། །དེ་ནི་སྐྱེ་ནང་བླུན་ཞེས་བྱ། །བླུན་པོ་རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པར་སྤྱོད་པར་མི་ནུས་པ་ཁོ་ན་བཀའ་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་གྱི། མཁས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ངལ་བ་བདེ་བར་མི་སེམས་སོ། གཞན་ཡང་འདི་བཀའ་ལུང་ལ་གནོད་པས་བྲོད་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་དག་ལ་འཇུག་པས་གནས་པ་ན་འདོད་བཞིན་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆེས་སྡིག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བས་དོན་དུ་གཉེར་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་བཀའ་དོན་དུ་གཉེར་བར་གྱུར་ཅིང་མི་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་རྒྱལ་སྲིད་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་ན་ནི། དེ་ལས་ཆེས་བླུན་པ་གཞན་སུ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། །ལོ་ཚིགས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྩིས་མཁན་འགའ་ཞིག་ལ་བུ་གཅིག་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་བུ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡུལ་གཞན་དུ་སོང་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་གཞན་དག་གི་གམ་དུ་བདག་ཉིད་དོང་བར་བྱའོ་ཞེས་དུ་བར་བརྩམས་སོ། །གཞན་དག་གིས་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དུ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེས་ཉི་མ་དྲུག་ན་བདག་གི་བུ་འདི་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། ཉི་མ་དེ་དག་ཙམ་ཁོ་ནར་དེས་བུ་དེ་གསོད་པར་གྱུར་ཏོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་ན་མི་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕྱུག་པའི་ཁྱད་པར་དམིགས་ནས་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ན་མཁས་པ་སུ་ཞིག་གུས་པ་དང་བཅས་པས་བསོད་ནམས་དག་མི་བྱེད། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་
― DTG103_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡི་འབྲས་མཐོང་ནས། །ཆོས་འདོད་ཆགས་པས་ཁྱོད་ཆགས་ན། །མ་འོངས་མཐའ་ནི་མཐོང་གྱུར་ན། །འཇིགས་པ་མེད་དམ་ཅི་ཞིག་བྱེད། །མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ལ་འདོད་པ་ན་འདི་འདུ་བྱེད་དགེ་བ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་བསྲེལ་ན། དེའི་འབྲས་བུ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ངན་འགྲོ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་པས་འབྲས་བུ་ལྟར་ཆོས་ལ་ཡང་རེ་བ་སྤང་བར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་དང་ཆོས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གེལ་བའི་གནས་ཉོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་མི་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གེལ་བའི་གནས་ཉོ་ལ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དུ་མས་སྐྱོན་ཆགས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་དགེ་བར་འདོད་པ། གླ་པ་ལྟ་བུ་བསོད་ནམས་ནི། །རྣམ་ཀུན་རྔན་པ་དང་མཚུངས་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་གླ་པ་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ན་གླའི་དོན་དུ་ལས་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བོ་འདི་ཡང་འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ ། །དེའི་ཕྱིར་གླ་པ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཆེད་དུ་འབྲས་བུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་འབད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པར་འགྱུར་བར་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། གང་དག་དགེ་བའང་མི་འདོད་ལ། །དེ་དག་མི་དགེ་ཇི་ལྟར་བྱེད། །བྱ་བ་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདེ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་བྱ་བ་མཆོག་ཡིན་ན་གང་དག་དེ་ལ་ཡང་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འདོད་པ་དེ་དག་ལྟར་རང་དང་གཞན་ལ་གཏན་དོན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་མི་དགེ་བ་ཇི་ལྟར་བྱེད། དེ་དག་ལ་ནི་འདི་དོགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་སྲིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ག་ཊས་རྒྱལ་བུ་ལ་གླང་བཀལ་བ་བཞིན་ནོ། །རང་ཀ་ཊ་ཞེས་བྱ་བ་མཆོག་ཏུ་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པ་སྤྲང་བ་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་དག་ལས་ཁ་འཕྲོ་ལེགས་པར་མ་སྦྱར་བ་ཞིག་རྙེད་དོ། །དེ་ཡང་རང་གི་གོས་ཧྲུལ་དྲི་མ་
― DTG103_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཆུ་སེར་ལ་སོགས་པ་དྲི་མའི་སྐྱོན་དུ་མས་བརླག་པ་ཞིག་ཏུ་གཏུམས་པར་གྱུར་པ་དང༌། བག་མེད་པ་དེའི་དེ་ཁྱིས་ཕྲོགས་པར་གྱུར་ལ། དེ་དང་ཤིན་ཏུ་མི་རིང་བ་ཞིག་ན་རྒྱལ་བུ་ཞིག་ལྷ་མཉེས་པར་བྱ་བར་འདོད་པས་སྨྱུང་བར་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ལ་དེས་རྒྱལ་བུ་འདིས་བདག་གི་སློང་མོ་ཕྲོགས་ཏེ་ཟོས་སོ་ཞེས་སྐུར་བ་བཏབ་སྟེ་རྒྱལ་བུ་དེ་ནི་སྨྱུང་བར་གནས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་ཏེ། རང་གི་ཁ་ཟས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ཡང་མི་ཟན་དེ་ལྟ་ཟ་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་པར་མི་ཕོད་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ན་ངན་འགྲོའི་རྩ་བས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དག་བྱེད་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དག་བྱེད་ཅིང་སོག་པར་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མ་རིག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འཕེལ་བ་དྲུངས་ཕྱུང་བས། རང་བཞིན་མེད་པའི་མཐོང་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། གང་གིས་འགྲོ་བར་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི། །ཚོགས་འདྲ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར། །མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཆེས། །གསལ་བར་གོ་འཕང་དམ་པར་འགྲོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ནི་སྲད་བུ་དང་ཤིང་དུམ་སོགས་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། སྒྱུ་མ་ནི་གསང་སྔགས་དང་སྨན་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་ཆ་བྱད་དག་གོ ། །ཇི་ལྟར་གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་དང་སྒྱུ་མ་མཁན་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་གིས་འགྲོ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་འཁོར་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་བྲལ་ཞིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཀུན་ནས་བསྐྱེད་པའི་འཁོར་བ་ལས་རྒལ་ནས་བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པའི་བྱ་བ་ལས་འདས་པའི་མྱ་ངན་
― DTG103_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་པུའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་བུ་མོ་བཞིན་ནོ། །རི་མོ་མཁན་འགའ་ཞིག་གིས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་གནས་བཅས་པར་གྱུར་ལ། དེས་དེར་བཞད་གད་ཀྱི་བསམ་པས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་བུ་མོ་ཞིག་མངགས་སོ། །དེས་བྲན་མོ་འདི་ནི་བདག་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བཏང་བ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་བརྟགས་ཏེ་ལག་པ་ནས་བཟུང་ནས་དྲངས་པས་ཤིང་གི་ཐང་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། དེས་དེ་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ཀྱང་ལན་གླན་པའི་ཕྱིར་རྩིག་ངོས་ལ་བདག་ཉིད་ལྕེབས་པ་དེ་ལྟར་བྲིས་པ་དང༌། དེ་མཐོང་ནས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཨེ་མ་ཀྱི་ཧུད་བརྟུན་ངས་པ་ལས་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་རེག་པའི་རི་མོ་མཁན་གྱིས་ངོ་ཚས་བདག་ཉིད་འགེགས་ཏེ་བསད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པ། གང་དག་ལ་ནི་འཁོར་བ་ན། །ཡུལ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དགའ་མེད་པ། །དེ་དག་ལ་འདིར་རྣམ་ཀུན་དུ། །དགའ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གང་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་ཡུལ་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་གཞན་སྐྱོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པས་འཁྲུག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་མི་སྲིད་པར་སེམས་ཤིང༌། དེ་དག་ལ་འདིར་རྣམ་ཀུན་དུ། །དགའ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བཤད་དོ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་དགའ་བའི་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་མཐོང་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ཀུ་ཤའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེགས་མཐོང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཞིག་གིས་ཡུལ་གྱི་ཉེས་པ་མཐོང་
― DTG103_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་བཙུན་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྤངས་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་བསྐྱེད་དོ། །འདིར་ལེགས་མཐོང་ཆེན་པོ་སྨོས་པ་ནི་དཔེ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ཐོབ་པ་དག་ཀྱང་འགྲོ་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལྷའི་ཡུལ་དག་གིས་ཀྱང་འཁོར་བར་དགའ་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་མཚོར་འཁོར་ཞིང་འཁོར་བའི་ཉེས་པའི་དྲི་མ་དག་གིས་མི་གོས་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་མི་ཉིད་ཀྱི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཆིང་བས་ཚབས་ཆེར་བཏབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་ལ་འདོད་ཆགས་སྤང་བར་མི་སྲིད་པར་དགོས་པ་དེ་ལ་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མི་མཐུན་མི་རྣམས་ལ། །མཛའ་བ་ཡུན་རིང་མི་གནས་པ། །དེ་བཞིན་ཀུན་ལ་སྐྱོན་ཤེས་ལ། །འདོད་ཆགས་ཡུན་རིང་མི་གནས་སོ། །སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེས་ཕན་བཏགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་དྲངས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་མཛའ་བོ་དེའི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་མངོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པར་དམིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྐྱོན་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་འགལ་བའི་མི་རྣམས་ལ་མཛའ་བ་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཡང་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མི་སྲིད། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་རྒྱུ་དང༌། འཕགས་པ་དགྲ་བོ་ཕམ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་བུ་གཡུལ་ངོར་ཕམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་བག་མ་ལེན་པའི་དུས་སུ་ལམ་ཀྲ་ན་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་གཞོན་ནུ་མའི་ལག་པ་ནས་འཛིན་པར་འདོད་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་འབྲེལ་ན་འཆིང་ཞིང༌།
― DTG103_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེས་གསུང་དེ་ཐོས་ཏེ། དེ་ན་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བ་སོ་སོར་རྟོགས་པར་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་འབྲེལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །འཆིང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། བྲལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དགྲ་བོ་ཕམ་སྔོན་ཕྱུགས་རྫིར་གྱུར་པ་ཡང་སྟེ། དེའི་ཕ་ཤི་ཞིང་ཁུ་བོ་རབ་ཏུ་བྱུང་ལ། དེ་ལ་ཡང་བག་མ། ལེན་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། དེས་བྱུང་ཚུལ་དེ་ཁུ་བོ་དེ་ལ་གོ་བར་བྱས་པས་དེས་ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བས་མང་དུ་བཏང་ན། ཅི་བུ་མོ་འདིའི་རིན་ཆ་རྗེས་སུ་འཚམ་མམ་རེ་ཞིག་དེའི་བཤང་བའི་རིན་ཐད་ཅི་ཡིན་པ་ཆོད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཅི་བ་དང༌། ཁྲག་དང༌། སྣབས་དང༌། ཞག་དང༌། ཆུ་སེར་དང༌། སུངས་པ་དང༌། སྦུབས་ཀྱི་ཞེས་རྒྱས་པར་སྨྲས་སོ། །དེ་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་དེ་དག་ཐོས་ནས་ཚོགས་ལས་བྱུང་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་བུ་ཤིན་ཏུ་ཕོངས་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་ནས་རེ་ཞིག་ན་རེངས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དེས་དེ་གཡུལ་གྱིས་ཕམ་པར་བྱས་ནས་བཟུང་ལ། དེའི་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཆགས་པ་ལོག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་ཤེས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་ཆགས་མི་གནས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་མི་གནས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལས་ཀྱང་སྤོང་བ་སྲིད་དོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གཞི་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ལ་ལ་དེ་ཉིད་ལ་ཆགས་ཏེ། །ལ་ལ་དེ་ཉིད་ལ་སྡང་ཞིང༌། །ལ་ལ་དེ་ཉིད་ལ་རྨོངས་སུ་བྱ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་དོན་མེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ན། ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཅིག་གི་ཆགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱིས་སྡང་བར་བྱ་བ་དང༌། རྨོངས་པར་བྱ་བར་
― DTG103_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཆགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོར་གྱུར་ན་ནི། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ངེས་པ་འདི་ནི་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་ལ་གཅིག་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་གཞན་སྡང་ཞིང་དེ་ཉིད་ལ་གཞན་རྨོངས་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ལ་འདོད་པ་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྤོང་བ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པས་འདོད་ཆགས་སྤོང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །མ་དང་ཆུན་མ་དང་བྲན་མོ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཆུང་མ་གཉིས་ཡོད་ཅིང་དེ་ལས་གཅིག་ནི་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་ལ། གཉིས་པ་ནི་བུ་མེད་པར་རོ། །དེ་ལ་མ་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་རང་གི་བུ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཆུན་མ་དེ་ནི་དེ་མཐོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། བྲན་མོ་མཐོང་ན་བར་མར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དམིགས་པ་མ་གྲུབ་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ནས་རྒྱུ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་མེད་པར་འདོད་ཆགས་ལ། །སོགས་པ་ཡོད་ཉིད་ཡོད་མིན་ན། །ཡང་དག་དོན་དེ་རྟོག་པ་ཞེས། །བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ནི། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་བར་བཤད། །ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གང་དག་རྟོག་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་ནི་གོར་མ་ཆག་པར་ཐག་པ་བསྔོགས་པ་ལ་བརྟགས་པའི་སྦྲུལ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པར་ངེས་སོ། །གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་དང་འགལ་བར་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ།
― DTG103_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ན་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བྱ་བ་ལ་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས། འོན་ཏེ་ལྟོས་ན་ནི་འདི་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་ལུང་གི་སྣང་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པ་ལ་རྟོག་པས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། བླུན་པ་རྣམས་ནི་ཇི་ཞིག་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་པའི་མགོའི་ཐོད་པ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་པ་འགའ་ཞིག་བདག་གི་མགོ་ལ་ཐོད་པ་ཞིག་འཇར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་རྣམ་པར་འཁྲུལ་བར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་ཁྱོད་ཀྱི་མགོ་ལས་ལྷུང་ངོ་ཞེས་ཐོད་པ་གཞན་ཞིག་བསྐྱུར་བས་དེ་དེ་ལྟར་རོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་རྣལ་མར་གྱུར་ཏེ། རྟོག་པ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འཆིང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བུད་མེད་ནི་སྐྱེས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པས་སྐྱེས་པ་ལས་མི་འདའ་ལ། སྐྱེས་པ་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པས་བུད་མེད་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འགའ་ལའང་གང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དག་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་འགའ་ལ་ཡང་དོན་འགའ་ཞིག་དང་བཅིངས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བཅིངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དོར་ནས་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པར་རྟོག་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པ་ལ། །བྲལ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་གྱི་འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་
― DTG103_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གྲོལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་ཡོད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མེད་ན་ཡང་བཅིངས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང༌། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞག་པར་ནུས་སོ། །གླང་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་སྦྱོར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གླང་ནག་པོ་གླང་དཀར་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ལ། དཀར་པོ་ཡང་ནག་པོ་ལ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་གཉའ་ཤིང་དང་ཆུ་ཐག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་ལ། ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་དབང་པོ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་འདིར་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་འཆིང་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལྡོག་ན་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེར་ཉོན་མོངས་པ་ཕམ་པར་མ་བྱས་པ་དག་ལྟར་སྣང་ཞེ་ན། ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། བསོད་ནམས་ཆུང་དུས་ཆོས་འདི་ལ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཙམ་ཞིག་གིས། །སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོར་བྱས་པར་འགྱུར། །མི་མཁས་པ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་གོམས་པར་བྱས་ཤིང་དངོས་པོ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་འདིའི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་གང་གཡང་ས་ལྟར་སེམས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་རྒྱུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པ་ལས་མ་བཏོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ་ཅི་འདི་ལྟར་ཡིན་ནམ་འདི་ལྟར་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཐར་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་ཉེ་བར་བསྟན་ན་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་གིས་ཆོས་འདི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞིང་
― DTG103_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་ན་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་འདི་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ངེས་པར་འདིའི་སྲིད་པ་དེངས་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དམིགས་པ་ན་དེའི་ཚེ་དེ་རིམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་རྐུན་པོ་གཅོད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་པོ་ངེས་པར་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་ལུང་གི་སྟོབས་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཉོན་མོངས་ཟད་པ་ལས་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་བྱེད་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དུས་ན་ཡང་འདིའི་སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོ་ཁོ་ནར་མངོན་ཏེ། དེ་འཇོམས་པ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིན་མོས་བཟུང་བ་རྟའི་རྒྱལ་པོ་འབའ་ལ་ཧ་ཀས་ཐར་བར་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་བཞོན་པ་ཆད་པའི་དེད་དཔོན་སྲིན་མོས་བཟུང་སྟེ་ཁྱིམ་ཐབ་ཉིད་དུ་བསྟེན་ཅིང་དེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ནམ་ཡང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་ལྷོ་ཕྱོགས་བཟློག་པ་དང༌། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཟློག་པར་བྱེད་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཙམ་གྱིས་ཕྱིན་ལ། དེ་ཡང་རྟའི་རྒྱལ་པོ་འབའ་ལ་ཧ་ཀ་དང་ཕྲད་ནས་དེ་ནས་སྲིན་མོ་དེ་ལས་ཐར་ཅིང་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ན་ནི་སྲིན་མོ་དེ་ལས་ཐར་བར་མི་འགྱུར་ན། རྒྱ་མཚོའི་ཕར་འགྲམ་དུ་ཡང་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཇི་སྲིད་ཐར་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དང་འཕེལ་བར་གསུངས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཟད་པ་ལས་ཀྱང་ཟད་པར་འགྱུར་ལ། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ལས་ཀྱང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དམུས་ལོང་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སྟོན་པས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། ཆོས་གང་ཞིག་ལ་ཐུབ་པ་ཡིས། །ཐར་པའི་བར་དུ་འཕེལ་བ་ཉིད། །གསུངས་དེར་གང་ལ་གུས་མེད་པ།།
― DTG103_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་གསལ་བར་བློ་ལྡན་མིན། །གང་ཞིག་གཏན་དུ་ཕན་འདོགས་ཤིང་འཕེལ་བ་རབ་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ལ་གུས་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་རྨོངས་པ་དེ་ནི་དོར་བའི་གནས་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་བླུན་པོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་བྱེད་པ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བླུན་པོར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་གུས་པ་གཞག་པར་བྱའོ། །ལི་ཁ་རའི་ལ་དུ་བཞིན་དང༌། ཐུར་མ་དང་ཕྱག་རྒྱ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ལི་ཁ་རའི་ལ་དུ་ཀུན་ནས་མྱང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་རིག་སྔགས་གཉིས་གྲུབ་བོ། །དེ་ལ་གཅིག་གིས་ནི་ཐུར་མ་ལ་ཡོངས་སུ་བཟླས་ནས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ནད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པས་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བཅས་ནས་སོ། །དེ་ནས་དེས་མཛའ་བོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཁྱོད་རིག་སྔགས་གཉིས་པོ་འདི་ནོས་དང། ཁྱོད་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་གྱི་ཞེས་སྨྲས་པ་ལས་དེས་མ་མནོས་སོ། །དེ་ནས་གྲོགས་པོ་མཛའ་བ་དེ་ཤི་བ་དང༌། དེ་ལ་ནད་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དེ་ཡང་གསོར་མི་རུང་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཤི་བར་ཡང་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཅི་དངོས་པོ་འདི་རྣམས་མི་སྟོང་བ་བཞིན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ལྟར་མཐོང་ངམ། འོན་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཁོ་ན་ཡིན་དང་སྟོང་པའོ་ཞེས་བསྙད་ཅེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ནི་མྱ་ངན་འདས་འགྱུར་ཞེས། །སྟོང་མིན་སྟོང་ལྟར་མཐོང་མིན་ཏེ། །ལོག་ལྟས་མྱ་ངན་མི་འདའ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གསུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་དུ་གནས་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྟོང་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་དུ་སྟོང་ཞེས་མཐོང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ལོག་པར་ལྟ་བའི་གང་ཟག་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མི་མཛད་དེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཁོ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་པར་རྣམ་པར་
― DTG103_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་པ་ན་དངོས་པོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་རྒྱུད་སྦྱངས་ཤིང་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐར་རྟོག་པའི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མོ་དགེ་ཚུལ་བཏུང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྔགས་པ་བཞིན་ནོ། །དགེ་ཚུལ་འགའ་ཞིག་བླ་མས་བཏུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་མཚན་མོ་མནན་ཞིང་བསྔགས་པ་དང༌། ད་ནས་དེ་ལ་དེས་འདི་ནི་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་རུང་བ་མ་ཡིན་ན་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འཐུང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་སྨྲས་པ་ཆུའོ་སྙམ་དུ་བྱས་ནས་འཐུང་ངོ་ཞེའོ། །དེས་ཀྱང་ཉི་མ་གཞན་ཞིག་ལ་ཆུ་ཉིད་འོན་པ་དང༌། དེས་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་བླངས་ཞེས་སྨྲས་ལ། དགེ་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་ཆུ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བྱས་ནས་འཐུང་ན་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ཅིག་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དམ་པར་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པར་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་ནས་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཇུག་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་བྱ་དགོས་ལ། ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པར་ཡང་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
― DTG103_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུང་རབ། གང་ལས་འཇིག་རྟེན་བསྟན་འབྱུང་བ། །དེ་ལས་འཇུག་པ་གསུངས་པ་སྟེ། །གང་ལས་དོན་དམ་བསྙད་འབྱུང་བ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་གསུངས་པའོ། །མཁས་པ་ནི་གང་ལས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བདེན་པའི་དངོས་པོར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་དགག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་འཁོར་བའི་འཇུག་པའི་ཚུལ་སྟོན་པ་དེ་ལས་འཇུག་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་དེ་ལས་ནི་འཁོར་བ་འཇུག་པའི་ལྡོག་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཚོར་བ་དག་ལ་སྲེད་པ་མེད་པ་ལ་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཅན་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་འགགས་པ་དང། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏིང་ཁུང་དུ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཏིང་ཁུང་དུ་འཇུག་ན་ཆ་རྐྱེན་གྱི་འཇུག་པ་གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གིས་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་འཇུག་པའི་སྙིང་པོ་མེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། གང་ལས་འཇུག་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལས་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བསྙད་པ་ལ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་ཐར་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་ཁྱོད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ཡོད་མ་ཡིན་ཅི་བྱ་ཞེས། །ཁྱོད་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེ་འགྱུར་གྲང༌། །གལ་ཏེ་བྱ་བ་ཡོད་ན་ནི། །ཆོས་འདི་ཟློག་བྱེད་མི་
― DTG103_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་ཆོས་འདི་འཇུག་པ་ཟློག་བྱེད་དུ་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཟློག་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། ཅི་སྟེ་འཇུག་པ་ལྟར་དེ་ལ་ཡང་བྱ་བ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱ་བའི་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡང་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ཆོས་འདི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་ཆུའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ཅིང་དེ་ཆུར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དེར་གང་ཞིག་ལ་སྐོམ་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཚེགས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དག་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་མཆོག་ཏུ་བཀྲབས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཤིང་བཟློག་པ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྡང་བ་དེ་ལ་ཀླན་ཀར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ལ་རང་ཕྱོགས་ཆགས་ཡོད་ཅིང༌། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལའང་མི་དགའ་ན། །མྱ་ངན་འདས་པར་མི་འགྲོ་སྟེ། །གཉིས་སྤྱོད་ཞི་བར་སྤོང་མི་འགྱུར། །ཕྱོགས་ནི་འདིར་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་རང་གི་ཕྱོགས་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་མཆོག་གོ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ལ་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་འདོད་ཆགས་ཤིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་ཅིང༌། གཞན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རིག་ནས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཁྱོད་མི་དགའ་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོ་སྟེ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་བཅོམ་ཞིང་གཉིས་ལས་སྤྱོད་པ་ལས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་བར་མ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ན་ཆགས་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་བདེ་བ་རོ་གཅིག་པ་ལྡོག་པ་མེད་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་ཞིག་ཆོས་ཐོས་རྗེས་སུ་ཆགས་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་ཆོས་མིན་ཐོས་ནས་ཉམས་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ནི་ང་རྒྱལ་དྲེགས་བཅོམ་ཕྱིན་ལོག་ཅིང༌། །ང་རྒྱལ་དབང་གིས་དེ་
― DTG103_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང༌། །གང་དག་བདག་གི་ཉིད་གནས་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་ཁེངས་མིན་དམའ་བ་མ་ཡིན་ལ། །གང་དག་དགའ་དང་མི་དགའ་ལས་གྲོལ་བ། །དེ་དག་ཡུན་དུ་ཡིད་གྲོལ་གྱུར་ཅིང་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་དགེ་འདུན་སྡེའི་སྡོམ་བརྩོན་བཞིན་ནོ། །སྡོམ་བརྩོན་འགའ་ཞིག་དགེ་སློང་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་སྡེའི་གན་དུ་བསྟན་བཅོས་ཉན་པར་འདོད་པར་འགྱུར་ལ། ནམ་ཞིག་ན་དེས་དེ་ལ་དགེ་བསྙེན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་ཉི་མ་གཞན་ཞིག་གི་ཚེ་སློབ་དཔོན་ལ་ཕྱག་འོས་ཁོ་བོ་ནི་དགེ་བསྙེན་དུ་གྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་མཐོང་ནས་བསད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདེ་བ་དམ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ལ་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ་འཐོབ་པར་མི་ནུས་ལ། སྲིད་པ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སླ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཞིག་གོ ། འདི་ལྟར། བྱེད་མེད་མྱ་ངན་འདའ་འགྱུར་ཞིང༌། །བྱེད་ལས་ཡང་སྲིད་འགྱུར་ཏེ་དེས། །བསམ་ཁྲལ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་པ་ཐོབ་པ་ཅིག་ཤོས་མིན། །གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པ་ལོག་ཅིང་བསམ་ཁྲལ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་སླའི། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཅིག་ཤོས་ཡང་སྲིད་པ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་མི་འཐོབ་ལ། མཁས་པས་ནི་སྒྲིམ་པ་མེད་པར་འཐོབ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤངས་ནས་བྱ་བ་རྣམ་པས་ཚོགས་པའི་དུབ་པས་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡང་སྲིད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ནད་མེད་པའི་སྟོབས་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །ནད་མེད་པའི་སྟོབས་སྒྲུབ་པ་ལ་རྐྱེན་མང་པོ་མཐོང་མོད་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་དེ་རྐྱེན་
― DTG103_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དོན་དུ་མི་གཉེར་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་བྱེད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པའི་འགྲོ་བ་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། གང་ལ་འདིར་སྐྱོ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་ཞི་གུས་ག་ལ་ཡོད། །རང་ཁྱིམ་ལ་བཞིན་སྲིད་པ་ནི། །འདི་ནས་འབྱང་བའང་བྱ་བར་དཀའ། །འཁོར་བ་ལས་སེམས་སྐྱོ་བ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟེན་གྱི་གང་ལ་སྐྱོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད། སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བློ་ཆུང་བ་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་མི་བཟོད་དེ། འདི་ནི་དཔེར་ན་རང་གི་ཁྱིམ་སྙིང་པོ་ཆུང་ཡང་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བློ་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཏོང་བར་མི་ནུས་པ་དང་དེ་འདྲའོ། །གསད་བྱ་བཏུང་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་བཞིན་ནོ། །གསད་བྱ་འགའ་ཞིག་འཕྲལ་གསད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཏང་བ་ཡང་བཏུང་བ་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་པ་མི་ལྡོག་གོ །གཞན་ཡང་ཕྱུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡུལ་གྱི་བདེ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་མོད་པའི་ཁྱིམ་དག་སྤོང་བ་དང༌། དགོན་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བར་བཏང་བ་ཡང་ནུས་པར་མ་གྱུར་མོད། གང་དག་ལ་ནད་དང་དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རྣམས་ཕྱིར་བཅོ་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་དག་གིས་ནི་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བ་ཡོངས་སུ་དོར་བར་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར། ལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཟིལ་མནན་ཞིང༌། །འཆི་བར་འདོད་པ་དག་སྣང་སྟེ། །དེ་ཚེ་དེ་དག་གཏི་མུག་ཕྱིར། །གོ་འཕང་དམ་པར་མི་འགྲོར་ཟད། །ལ་ལ་དག་ནི་ནད་དང་དབུལ་བ་དང་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པ་དོར་ནས་བདག་ཉིད་ངོས་ནས་སྐུར་ཞིང་མེ་དང་ཆུར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ངེས་པར་བྱས་ནས་བདག་ལ་ཆགས་པ་གཏན་
― DTG103_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཕྱུང་བར་གྱུར་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལ་མི་རིང་བར་གནས་པ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཐོང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ནི་གཏི་མུག་ཆེ་བའི་ཕྱིར་གང་གིས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་མི་འཇུག་གོ །ཐུག་པ་ཀུན་ནས་འཐུངས་ཏེ་ཉལ་བ་དང་བཏུང་བའི་སྨན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ཐུག་པ་འཐུངས་ནས་ཉལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་མང་པོས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་སྨན་བཏུང་ངོ་སྙམ་སྟེ་ཉེ་བར་བསྣུམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་ཉེ་བར་བསྣུམས་པར་གྱུར་ནས་ཅི་བཏུང་བར་བྱ་བའི་སྨན་ཞིག་གམ། བཏུང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་ལ། དེ་ནད་དེ་ལས་མ་ཐར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བའི་སྣུམ་ཆོས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཞུ་པར་བྱས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་རིག་པས་གཏུམས་ཤིང་ཐིབས་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་མི་ཤེས་པའི་ནད་སེལ་བའི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྨན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཇོམས་པའི་སྨན་མ་འཐུངས་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་ལས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གོ་འཕང་དམ་པ་སྐྱོན་མེད་པ་མི་འཐོབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་རྒ་ཤི་མེད་པའི་གོ་འཕང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒོམ་པའི་གཏམ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་རག་མོད། ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་དག་ཀྱང་མཛད། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་རབ་ཀྱི་དབྱེ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་དེའི་དབྱེ་བ་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་ཆེན་པོ་ཅན་གྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་མངའ་བ་གང་གི་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འཇུག་པའི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་
― DTG103_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་མཁྱེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས། སྦྱིན་པ་དམན་པ་ལ་གསུངས་ཤིང༌། །འབྲིང་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུངས་པ་སྟེ། །མཆོག་ལ་ཞི་བ་གསུངས་གྱུར་པ། །དེས་ན་རྟག་ཏུ་མཆོག་ཏུ་བྱོས་། དམན་པའི་གང་ཟག་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་ཁོ་ན་གསུངས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སྒོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྲིང་པོ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ན་གསུངས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་སྒོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་གནས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་སྒོམ་པར་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ལ་ནི་སྒོམ་པ་ཁོ་ན་གསུངས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་བའོ། །སྒོམ་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བསྲབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ་བསྲབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་གསུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱོས་ཤིག །རྒྱལ་བུ་གསུམ་ལ་ཉེ་བར་འདོམས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ལ་རྒྱལ་བུ་གསུམ་ཡོད་པ་ལ་དེར་ན་ཚོད་ལ་ལྟོས་ཏེ་གཅིག་ལ་ནི་ཡི་གེ་དག་ཉེ་བར་སྟོན་ཏེ། གཉིས་པ་ལ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདོན་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་མཚོན་ཆའི་ཐབས་འདོན་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཆོག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གཏམ་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། བསོད་ནམས་མིན་ལས་དང་པོར་བཟློག །བར་དུ་བདག་ནི་བཟློག་པ་དང༌། །ཕྱི་ནས་ལྟ་ཞིག་ཀུན་བཟློག་པ་ནི་བྱ་སྟེ། གང་གིས་ཤེས་དེ་མཁས་པ་ཡིན། །བསྟན་པ་འདིར་ནི་རིམ་གྱིས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་རེ་ཞིག་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་ནི་དང་པོར་བྱ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་ཉེས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་པོར་བཟློག་
― DTG103_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱའོ། །སྡིག་པ་བཟློག་པས་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བདག་རྣམ་པ་ལྔར་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཆ་ཉི་ཤུ་དོར་བར་བྱའོ། །ཕྱི་ནས་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་ཆགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བློ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལེན་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རིམ་པའི་སྒོ་ནས་གང་ཞིག་གིས་ཐམས་ཅད་བཟློག་པའི་ཐབས་ཤེས་པ། དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པར་མཁས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ནད་ཕྱིར་བཅོ་བའི་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནད་ཕྱིར་བཅོ་བ་དག་སྣུམ་ཆོས་དག་ལ་སོགས་པ་དག་བྱས་དང་བྱ་བ་དང་འགལ་བར་སྤྱོད་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཐར་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་ངོ༌། ཡང་ཇི་ལྟར་ལེན་པ་མེད་པ་ཉིད་འཐོབ་ཅེ་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་མཐའ་ཡས་པ་དེའི་ཡུལ་ཅན་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་ནུས། ཆོས་གཅིག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཤིང༌། མ་སྤངས་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ་ཡང་མི་སྲིད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གང་ཅུང་ཟད་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་དོ་ཞེས་འདོན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་གཅིག་གི་ལྟ་པོ་གང༌། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་ལྟ་པོར་བཤད། །གཅིག་གི་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་ཀུན་གྱི་སྟོང་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཆར་གྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཆར་གྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དང་ཡུལ་དང་དུས་དང་རྟེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་ཅིང་
― DTG103_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལས་དངོས་པོ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །བུམ་པ་དང་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ཐ་དད་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐ་དད་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གཅིག་ཁོ་ནའི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྤང་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས། གང་གིས་ཆོས་གཅིག་བསྒོམས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་ཞིང་གཟུང་མེད་ལ། །གསོབ་བརྫུན་ཐེར་ཟུག་མིན་པར་ཤེས་པ་དེ། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང༌། གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་འགྱུར་ཞིང༌། །གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཇི་སྙེད་མང་པོ་བརྗོད་བྱས་ཀྱང༌། །དེ་ལ་དྲེགས་པ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། བདག་གི་འདུ་ཤེས་ཤེས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཀུན་ལ་བློ་སྦྱར་བྱ། །ཆོས་ཀུན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཏེ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུའི་ཐིགས་པ་འཐུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རོ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་རྒྱ་མཚོའི་རོ་མྱངས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་མྱང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྤང་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་གུས་པར་བྱས་ཏེ། གུས་པར་བྱས་ནས་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་དང་སྡུག་པ་དང་ཕངས་པ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་གསུངས། འདི་ནི་མི་འགལ་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །ཆོས་ཆགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །མཐོ་རིས་འདོད་པ་རྣམས་
― DTG103_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གསུངས། །ཐར་པ་འདོད་རྣམས་ལ་དེ་ཉིད། །སྨད་འགྱུར་གཞན་དུ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཆོས་ལ་ཆགས་པ་ནི་དེའི་ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ། བསོད་ནམས་དག་ནི་བྱར་འོས་ཏེ། །བསོད་ནམས་མ་བྱས་ཉིད་སྡུག་བསྔལ། །བསོད་ནམས་བྱས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནི། །འདི་དང་གཞན་དུ་དགའ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་འདོད་ཅིང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིགས་པ་བསྒོམ་པར་མི་ནུས་པ་རྣམས་ལ་གསུངས་ཀྱི། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ལ་ཆགས་པ་འཁོར་བའི་བཙོན་རའི་ཁང་པར་འཆིང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཟིངས་དང་འདྲ་བར་ཀུན་ནས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་འདོད་པ་ལ་ནི་འགར་ཡང་ཆགས་པ་ཤིས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཆགས་པ་མ་ལུས་པ་བཅད་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཕམ་པའི་མདོ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཁྱོད་མ་འོངས་བའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དེའི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དུང་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། དེས་གྲོང་ཁྱེར་འདི་ཉིད་དུ་ཁྱོད་བཞུགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་ཕམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་བསྟན་པར་མཛད་པ་དང༌། དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་དགེ་སློང་མི་ཕམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེས་ཨེ་མ་མ་ལ་བདག་གླིང་བཞིའི་དབང་ཕྱུག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དུང་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་འདོད་པ་ཁྱོད་ནི་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་
― DTG103_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་གོ་ཞེས་སྨད་པ་མཛད་དོ། །དེ་བསྟན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་ནི་དེའི་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་བསྔགས་པར་མི་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕྱི་ས་ནི་ཆུང་ངུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དྲི་ང་ན། མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྨད་ལ། གཞན་དག་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་དག་ལ་སྦྱར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆགས་པ་ལོག་པས་སྡུག་བསྔལ་རངས་པ་ལྡོག་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི། །འོ་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ཉེ་བར་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་པུ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བཟའ་ཉེས་པའི་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕུང་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ལྷག་པར་མ་མེས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་དོན་དུ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་ལོག་པར་ལྟ་བས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་འདོད་པས་སྟོང་པ་ཉིད། །ཀུན་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་མིན་ཏེ། །གནས་མ་ཡིན་པར་སྦྱར་བའི་སྨན། །དུག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། །འདིར་སྙིང་རྗེ་ཅན་བསོད་ནམས་འདོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བར་འདོད་པས་ནི་ཐོག་མར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་ཞིང༌། །དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྨན་ཆེན་པོ་ལེགས་ཤིང་རོ་ཞིམ་པ་གནས་མ་ཡིན་པར་བཏང་བ་ནི་ནད་པའི་དོན་མ་ཡིན་པའམ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལྟར། འདིར་གནས་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྦྱོར་བ་ཡང་དེ་དག་གི་དོན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ་རྫ་མཁན་གྱི་སྣོད་སོ་མ་བཏང་བ་རྣམས་ལ་མེ་རགས་པ་གཏོང་སྟེ། འོད་སྲུངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
― DTG103_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་གཏོང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླུན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། །འཁྲུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞི་ཕྱིར་མིན། །ལག་འགྲོ་འོ་མ་འཐུང་བ་ནི། །དུག་འཕེལ་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་བཤད་དོ། །རྩའི་ཕུར་མ་དང་ཟ་མ་ཏོག་ལྟ་བུ་དང་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པ་ལ་རྩི་ནད་མེད་གཏོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཚོང་པའི་རྩའི་ཕུར་མ་ནི་རྫས་གཞན་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟ་མ་ཏོག་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ཚོན་གྱི་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ལ་རྩི་སྨན་གཞན་དང་གཞན་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་དུག་གི་སྨན་པ་མཛའ་བོ་ཞིག་ལས་དུག་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་རྩེ་སྨན་ནད་མེད་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ནས་དེས་དུག་གིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ལ་བཏང་བ་དང་དེ་ཡང་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དུག་མེད་པ་ཞིག་ལ་བཏང་བ་དང༌། དེས་དེ་བསད་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟེན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་སུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མཁས་པ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དྲི་བྲལ་གོས་ལ་ཚོན་བཞིན་དུ། །དང་པོར་སྦྱིན་སོགས་གཏམ་རྣམས་ཀྱིས། །སེམས་ལ་ལེགས་པ་ཉིད་བསྐྱེད་དེ། །དེ་ནས་ཆོས་ནི་བསྒོམ་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དོན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་ཀླ་ཀློ་སྐད་གཞན་གྱིས། །གཟུང་བར་མི་ནུས་པ་བཞིན་དུ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་མ་རྟོགས་པར། །འཇིག་རྟེན་གཟུང་བར་ནུས་མ་ཡིན། །དཔེར་ན་ཀླ་ཀློ་སྐད་གཞན་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་སྐད་ཁོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་
― DTG103_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གཞུག་པར་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལམ་ཞུགས་པ་ནི་མཁས་པ་སུས་ཀྱང་བདག་དང་ཆོས་གཉིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུགས་པས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་ནུས་ཤིང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་པས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པར་གསུང་བར་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རིམ་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །ཁྱེའུ་གཞོན་ནུ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཁྱེའུ་གཞོན་ནུ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཁྱེའུ་གཞོན་ནུ་སྐད་གཞན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གཟུང་པའི་ཐབས་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང༌། །གཉི་ག་མིན་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། །ཐམས་ཅད་མེད་པར་ལྟ་བའི་དྲི་མ་བཀྲུ་པའི་ཕྱིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ། དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀར་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ལ། སྤྲོས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཅད་པའི་ཕྱིར་ནི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ནད་ཀྱི་དབང་གིས་ཐམས་ཅད་ནི། །སྨན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་མིན་ནམ། །ནད་དག་ནི་ཕྱིར་བཙོ་བོར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་དག་ལ་མིང་གཞིའི་བྱེ་བྲག་གིས་དུ་མ་ཞིག་སྨན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཅིག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་གནོད་སྦྱིན་དང་ཡི་དགས་ལ་ཆོག་ཀྱི་བཏུང་བ་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱིས་ཕྱིར་འཇིལ་བར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྤུན་གསུམ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་དེ་ལས་གཅིག་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །གཉིས་པ་ནི་གནོད་སྦྱིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང༌། གསུམ་པ་ནི་ཡི་དགས་སྐར་མདའ་གདོང་དུ་གྱུར་
― DTG103_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དེ་གཉིས་ཆར་ཡང་དགེ་སློང་དེའི་གན་དུ་སོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེས་གནོད་སྦྱིན་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་ཅིང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །ཡི་དགས་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཏུང་བ་བྱིན་པས་མེའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱས་ནས་སེར་སྣའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ལ་གཞལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་གིས་ཕས་ཡུལ་གཞན་ནས་བུ་མོ་ཞིག་བླངས་ལ། དེའི་ཕ་དེ་ཡང་དུས་བྱས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མས་ཁྱོད་ཀྱི་ཕའི་གྲོགས་པོ་གནོད་སྦྱིན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བར་གྱིས་ལ་བུ་མོ་དེ་བ་ལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སོང་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་དེ་ལྟར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་གནོད་སྦྱིན་དེས་དེ་གཞལ་མེད་ཁང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་ཁྱེར་ནས་འོངས་པ་དང༌། མི་ཞིག་ཀྱང་གན་དུ་འོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་གནོད་སྦྱིན་དེས་བུ་སོང་ལ་འདི་སྔངས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་ལ། དེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ་འོངས་ནས་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདི་སྔངས་སུ་བཅུག་ཅེས་དྲིས་པ་དང༌། དེས་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་སྟེ། བདག་གིས་འདིའི་གཟི་བྱིན་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དེས་གྲོང་ཁྱེར་དེར་ཁྲིད་ནས་ཁྱེའུ་དེ་འདབ་ཅིག་ཏུ་གཞག་སྟེ་བུ་མོ་དེ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་གྲོང་ཁྱེར་དེར་ཞུགས་པ་དང༌། བུ་མོ་དེ་མཐོང་ནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་ལ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ཏེ་དེས་དེ་བཟུང་ངོ༌། །ཁྱེའུ་དེ་ཡང་འདི་ཡུན་རིང་པོར་ཐོགས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་སྟེ་རང་ཉིད་སོང་བ་དང། དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་བའི་བར་དུ་མཐོང་ནས་དེས་དེ་ལ་འདི་ཐོང་ཤིག་ཅེས་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མནའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཞུས་པས་དེས་མ་བཏང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཞིག་བཀུག་སྟེ་དེ་སྒོར་གནས་པས་གནོད་སྦྱིན་ཡང་དུ་བར་རྩོམ་ཞིང་ཕྱོགས་གཅིག་མཆིའོ་
― DTG103_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་སྨྲ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་རྣམས་ལས་ཀྱང་ནང་གི་བདག་ཉིད་དུ་སེམས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ན་གཉི་ག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པའི་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་བསྟན་པ་དེ་ཡང༌། །ཡང་དག་མཐོང་ན་གནས་མཆོག་ལ། །ཅུང་ཟད་མཐོང་ན་བཟང་འགྲོ་སྟེ། དེ་ཕྱིར་ནང་བདག་བསམ་པ་ལ། །མཁས་པས་རྟག་ཏུ་བློ་གྲོས་བསྐྱེད། །དོན་དམ་པའི་ཤེས་པས་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ཡོད་ན་གནས་ཀྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ལ། ཅུང་ཟད་དེ་ཆུང་དུ་ཞིག་མཐོང་ན་ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་བཟང་པོའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྫོགས་པ་ཡོད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་ལ། མ་རྫོགས་ན་བཟང་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པས་རྟག་ཏུ་ནང་གི་བདག་ཉིད་བསམ་པ་ལ་བློ་སྤྱད་དགོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་རྐུན་པོ་ཆོས་མ་ཡིན་པས་མགྲོན་དུ་བོས་པ་བཞིན་ནོ། །རྐུན་པོ་འགའ་ཞིག་ཡང་ཡང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ལ། དེ་ལ་དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་གིས་ངེད་ཅག་ལ་སྐྱེས་རེངས་ཤིག་ལོང་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པས། དེས་སྐྱེས་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་སློང་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེས་བསླབ་པའི་གཞི་ལོང་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་ལ། དེས་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་འབྲུའི་ཚང་དག་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཀྱིས། འོན་ཀྱང་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་དེ་སྤངས་ཏེ་བསླབ་པའི་གཞི་གཅིག་བླངས་ནས་སོང་སྟེ་མཚན་མོ་རྒྱལ་པོའི་གྲྭ་སའི་ཁབ་ཏུ་རྐུ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། དེར་བུ་མོ་ཆོས་མ་ཡིན་པས་མགྲོན་དུ་གཉེར་ནས་དེས་ཀྱང་འདོད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །དོན་དེ་ཡང་རྒྱལ་པོས་མཁྱེན་ལ། དེས་ཀྱང་དེ་ལ་བཙུན་མོ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀླུབས་པ་བཙལ་ཞིང་རི་མོར་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་བདག་ཉིད་འདི་བསམས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་དེས་པར་ཐོབ་པོ། །ཅི་སྟེ་རྐྱེན་འགའ་
― DTG103_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་མ་ཚང་བ་ལས། དེ་ཉིད་ཤེས་པས་གལ་ཏེ་འདིར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང༌། །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་འབད་མེད་པར། །ངེས་པར་ཐོབ་འགྱུར་ལས་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བརྩོན་པས་སྐྱེ་བ་འདིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་མི་འཐོབ་མོད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་འབད་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ངེས་པར་འཐོབ་སྟེ། ལས་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་གཏི་མུག་གིས་བྱས་པའི་ལས་ངེས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་འདིར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མེད་མོད་ཀྱི། ས་བོན་འགགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུ་གུ་དང་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བ་ཁོ་ནར་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་བཞིན་ཏེ། རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང༌། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །རྟེན་པ་མེད་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨ་མྲ་ཟོས་ཏེ་འཛུགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཨ་མྲའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཟོས་ཟིན་པར་བྱས་ནས་ས་བོན་མ་བརླག་པར་འཛུགས་པ་དེས་འཕྲལ་དུ་ས་བོན་མྱང་བའི་འབྲས་བུ་མི་འཐོབ་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་གཞན་དུ་དོན་ཆེན་པོ་འཐོབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པར་ཤིང་ཐོག་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གྲོལ་བདག་མི་སྣང་ཞེ་ན་ལ་ལར་སྣང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང༌། བསམས་བཞིན་པ་ན་བྱ་བ་ནི། །ཀུན་ལ་གྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །འདི་ནའང་མྱང་འདས་མེད་མིན་གྱི། །སྦྱར་དང་གྲོལ་རྣམས་རྙེད་པར་དཀའ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་དཀོན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ངེས་པར་དཀའ་བ་ཞིག་གོ །བསམ་པ་ཁོ་ན་འབྲས་བུའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་ན་འགྲུབ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ན་ཡང་མྱ་ངན་
― DTG103_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འདས་པ་འདོད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བ་དང་ནང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལས་སྦྱོར་བ་དག་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་རྣམས་མ་མཐོང་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །གཏུམ་མོ་ལྕགས་ལྡག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གདོལ་པ་མོ་རྐུན་བཙུགས་པ་ཞིག་ཉེས་པ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཁོ་མོ་ནི་གཏུམ་མོ་ཉིད་ཀྱིས་སྨེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལྷ་ཁང་དང་ཉེ་བར་ལྕགས་ལྡག་པར་བྱེད་ཅེས་ལྕགས་ལྡག་པར་བྱེད་མི་པོད་དེ། གལ་ཏེ་བྱེད་ན་ནི་ལོག་པར་གླང་བཀལ་བ་དེ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་ལ་ལ་དག་ཀྱང་བདག་ཉིད་དམན་པར་སེམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བར་མི་བཟོད་དོ། །གལ་ཏེ་རིགས་པས་སྐྱོར་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དེ་ལྟར་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཞུགས་པའི་ཉོན་མོངས་བའི་ཚོགས་འདི་ལ་ཟད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་ནུས་ཤེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་ཐོས་ནས། །འདོད་ཆགས་ཡུན་རིངས་མི་གནས་ཏེ། །ལམ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། །ཇི་ལྟར་འདི་ན་དུས་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་བདག་གི་བ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་བཙས་པའི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་བདག་གིས་ཉེ་བར་གསོས་ཀྱང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་ཅིང་བྱས་པ་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པར་ཐོས་ནས་མཁས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་དེར་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེ་བར་དེ་ལྟར་ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་ལམ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཞུགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཏན་ནས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་མ་ལུས་པ་བཅད་པ་ལས་གྲོལ་བ་སྲིད་པར་བྱའོ། །ཙ་ན་ཀས་གསེར་ཡོངས་སུ་དོར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་
― DTG103_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ཙ་ན་ཀས་རྩི་སྨན་དག་གིས་གསེར་མ་ཤ་གཅིག་བྱེད་པ་ན་གང་གི་ཚེ་གསེར་ཀ་ཀ་ནི་ཙམ་ཞིག་བསྒྲུབས་པ་དེའི་ཚེ་བདག་གི་ཐབས་འདིས་གསེར་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་སྒྲུབ་པར་ནུས་སོ་སྙམ་སྟེ། དེས་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་དོར་བ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་ལུས་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་བ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་སྐད་ཅིག་ཙམ་མི་གནས་པར་མཐོང་ནས་བདག་གིས་ལམ་འདིའི་སྒོ་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གཏན་བཟློག་པར་བྱ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་ལམ་དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུན་ལ་ཇི་ལྟར་མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ས་བོན་མཐའ་མཐོང་ཞིང༌། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མེན་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱུ་ནི་མ་ཚང་ཕྱིར། །སྐྱེ་བའང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཞུགས་ཤིང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་འཇུག་པའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་ཐོག་མ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་མེས་ཚིག་པ་ལ་མཐའ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཇུག་ཅིང༌། ཐོག་མ་དང༌། མི་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བ་ཚར་ཕྱིན་པས་འཕེན་པར་ནུས་ལ། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་བསྲེག་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གྲོགས་མེད་པས་ལས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འཕེན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་མུར་ཐུག་པ་འདི་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །མར་མེ་དང་ཏིལ་བརྔོས་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ནམ་མཁའ་དང༌། ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མར་མེའི་རྐྱེན་དག་ཡོད་ན་གནས་པར་འགྱུར་ལ་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཏིལ་བརྡོས་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཀྱིས་མྱུ་གུ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ནམ་མཁའ་ལྡོང་རོས་བསྒྲུབས་ཏེ། དེའི་རྒྱུས་ནམ་མཁར་འགྲོ་པར་གྱུར་ཅིང་གང་གི་ཚེ་དེ་གཞན་གྱིས་ཕྲོགས་པ་
― DTG103_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པས་ས་ལ་ལྷུང་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཤིང་ལྗོན་པའི་རྩ་བ་བཏོན་པས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སླར་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མེད་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་ཞིང་འགའ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཆོག་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་སྟེ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས། འགྲོ་བ་སྟོང་པར་གཟིགས་མོད་ཀྱང༌། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བཞེད་པས། །ཡུན་རིངས་ཁྱེད་ཉོན་མོངས་པ་གང༌། །དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་རྨད་བྱུང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། འདི་ན་སེམས་ཅན་སྲོག་འགའ་ཡོད་མིན་ལ། །རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་སྨིན་པའང་མཛད། །སེམས་ཅན་ཡོད་པ་མིན་ཡང་དོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་དཀའ་སྤྱོད་ཆེན་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སུམ་བརྒྱ་པ་ལས། སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་སེམས་ཅན་དུ་བསྡུ་བས་བསྡུས་པ་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའམ། མངལ་ལས་སྐྱེས་པའམ། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའམ། གཟུགས་ཅན་ནམ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའམ། འདུ་ཤེས་ཅན་ནམ་འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པའམ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཇི་སྙེད་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སུ་གདགས་པས་བཏགས་པ་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོན་
― DTG103_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་ཆུ་ཤིང་ཡན་ལག་དག །མ་ལུས་བཅས་ཏེ་བཤིག་བྱས་ཀྱང༌། །ཅི་ཡང་མེད་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཡང༌། །ཁམས་བཅས་བཤིག་ན་དེ་དང་འདྲ། །དེ་ལྟར་བདག་དང་བདག་མེད་པ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད། །བདག་དང་བདག་མེད་ལྟ་བ་དག །དེ་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་བཟློག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ་འདིར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ནི་འོག་ནས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་སློབ་མ་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།འདི་མན་ཆད་སློབ་དཔོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་མ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐལ་བ་ཐག་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཆུའི་གཡོ་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བཤལ་ཞིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བས་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པས་བརྩམ་པར་བཞེད་པས་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དོན་སྐྱེ་བ། །དེས་ན་རྟགས་ཡོད་མིན་དེའི་ཕྱིར། །འབྲས་བུའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རང་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་འདིའི་ཚོགས་པ་འདི་ནི་འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ལ་ཡང་ཚིག་རྐྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཅི་རིགས་པ་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་པ་དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ཡོད་ན་གང་འབྱུང་ཞིང་གང་མེད་ན་གང་མི་འབྱུང་བ་དེ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་ཅིག་ཤོས་འབྲས་བུ་ཡིན་ལས་མེད་པར་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ས་སྐྱེ་བ་འབྲས་བུ་
― DTG103_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པའི་སྒྲ་ནི་རང་བཞིན་དང༌། བདེན་པ་དང༌། སྙིང་པོ་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། རྫས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་རང་བཞིན་མེད་པ་དང༌། མི་བདེན་པ་དང༌། སྙིང་པོ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྫས་མ་ཡིན་པ་དང༌། སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང༌། བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟགས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་མིག་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། ཐེར་ཟུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མིག་ནི་མིག་གིས་སྟོང་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོན་པས་གང་འདུས་བྱས་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་ངེས་པར་མཛད་ནས་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་མ་གཏོགས་ཇི་ལྟར་དངོས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མི་སློབ་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ཐུབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ཉིད་མི་རྟག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། འདས་དང་མ་འོངས་ད་ལྟར་བྱུང༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཟིགས་དེས་ན། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བསྙད། །ཅེས་བྱ་བ་དང༌། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཡང་མི་གཤེགས་ལ་གང་ནས་ཀྱང་མ་བྱོན་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་
― DTG103_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགོག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་འཇིག་པ་ཁོ་ན་ཞིག་སྟེ་སྐྱེ་བ་ནི་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་དེས་ན་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་མ་རྟོགས་ཇི་ལྟའི་དངོས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིའི་དོན་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཚོར་བ་གསུམ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡུལ་དང་དུས་དང་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་མྱོང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་དེ་དག་མེད་པར་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་མྱོང་བ་མེད་པས་དེའི་དོན་དུ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་དག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན་ནི་རང་བཞིན་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ཡང་སྟོན་པ་གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་མ་རྟོགས་ཇི་ལྟའི་དངོས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟོག་གེ་བདག་ནི་གང་ཞིག་ཕ་རོལ་པོའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། འདིར་རེ་ཞིག་ཕ་རོལ་པོས་ཀུན་བརྟགས་པ་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་རྣམས་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྐྱེ་བ་གྲུབ་པས་མི་
― DTG103_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ལ་འབྲས་བུའི་དོན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལ་གཞན་ལ་གྲུབ་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་ཁས་ལེན་ན་ཧ་ཅང་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མི་རིགས་པ་ཁས་བླངས་པས་ཕ་རོལ་པོ་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྟག་པ་འབྲས་བུའི་དོན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རང་ལ་གྲུབ་པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དོན་སྟོན་པ་ལ་མི་མཁས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མཁས་པ་ནི་སླ་བས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དཀའ་བས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་ནམ་མཁའ་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁམས་དྲུག་འདོན་པས་གང་ཟག་ཏུ་བཏགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་དོན་དེ་ཉིད་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ལས་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་དེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། །དེར་ནི་ས་བོན་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡིན་པ་ལྟར་གང་གིས་བྱེད་པ་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་ལ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཙམ་གྱིས་ནི་ནམ་མཁའ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་གཉིས་མི་འགལ་བར་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་གསུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། རྟག་པ་ཉིད་ལྟར་དེ་ཡང་ཕྱི་ནས་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡོད་མིན་ན། །ནམ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་
― DTG103_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག་གོ་ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ན། །སྟོང་པ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས། །འཛིན་པའང་ཇི་ལྟར་ལོག་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་མི་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བོ་སྤྱི་ལ་གྲགས་པས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་ན་ནི་ཡན་ལག་གསུམ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྟར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་གེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོག་གེ་བྱེད་པའི་ངལ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེའི་ཕྱིར་རྟོག་གེའི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་རྣམ་པར་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་རྟོགས་ལ་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ངེས་པ་དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པ་གང་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དེས་ནི་དངོས་པོར་བརྫུན་པ་དང༌། སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཟིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་དག་ན་རེ་གང་ཞིག་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། དངོས་པོ་གང་དག་ཡན་ལག་གཉི་ག་མ་ཚང་བ་འདི་ལྟ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ཀྱི་མུར་ཐུག་པ་དག་དང༌། གང་དག་ཡན་ལག་གཅིག་མ་ཚང་བ་ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་རྟག་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་མ་ཆུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
― DTG103_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཟིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇོར་ཏེ། །དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས། མ་བརྟེན་པར་ནི་ཡོད་ཉིད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་རག་ལས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་ནས་དོན་གྱིས་གོ་བར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་རྟོགས་ཏེ། འདི་ནི་ཆེས་གསལ་བར་འདི་དག་ནམ་མཁའ་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འོས་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟོགས་ན་ནི་ར་བ་རིབ་ཅན་ལྟར་ངེས་པར་འདི་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པས་བྱས་པའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མངོན་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བརྟེན་པར་ནི་ཡོད་ཉིད་མེད་དོ། །ཚུལ་འདི་ཡང་ཡུལ་དང་དུས་དང་དངོས་པོ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཁྲུལ་ལོ་ཞེས་བཤད་བ་ནི། གང་ཞིག་གང་ན་ནམ་གྱི་ཚེའང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་ན་ནམ་ཡང་གང་ཞིག་ཏུའང༌། རྟག་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཕྱེད་གོང་མས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཕྱེད་ཕྱི་མས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་མ་བྱུང་བ་དག་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་རྟག་པ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཟིགས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །འདི་ལྟར་དེས་ན་ཡོད་པ་ཡོད་པར་མཁྱེན་ཏེ་གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་མངོན་བར་འབྱུང་བ་དང༌། མི་མངོན་པར་གྱུར་པ་ཙམ་ཡིན་པས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཕྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་བསལ་ནས་མངོན་བར་བསལ་བ་ཙམ་ཞེ་ལ་གཞག་སྟེ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཤིང་འགའ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་འདོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བཤད་ཟིན་པའི་སུན་འབྱིན་པ་ལས་མི་འདའོ། །ཅི་སྟེ་ཞིག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
― DTG103_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཡོད་ལ། བདག་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་བདག་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་རྟག་པ་ཞིག་སྟེ། ཡོད་ལ་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཞིག་ཡོད་ཅིང་དེའི་རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྟག་པའོ། །བདག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། རྒྱུ་མེད་པར་ནི་དངོས་པོ་མེད། །དངོས་པོ་དང་རང་བཞིན་དང་བདག་དང་རྟག་པ་དང་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་དག་གོ །དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ལ། གང་ཞིག་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདི་སྤང་བར་འདོད་ནས་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིའི་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལྡན་རྟག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་ན་རྒྱུ་མེད་ལས་གྲུབ་ནི། །དེ་ཉིད་མཁྱེན་པས་གྲུབ་མིན་གསུངས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མཁས་པ་བསྟན་འབྱུང་ཆོས་ལ་ལྷག་མོས་ཤིང༌། །མཐར་ལྟ་བ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་པའང་མིན། །རྒྱུ་བཅས་རྐྱེན་བཅས་ཆོས་ནི་ཤེས་འགྱུར་ཏེ། །རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་ཆོས་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་གསུངས་སོ། །བསྟན་པ་འདི་ལ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འཐད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཁྱེན་པའོ་
― DTG103_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་དོན་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དམིགས་ནས། དོན་གྱིས་གོ་བས་བདག་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དམིགས་ཏེ། དེ་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་དོན་གྱིས་གོ་བས་བདག་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མི་རྟག་བྱས་པར་མཐོང་གྱུར་ནས། །མ་བྱས་གལ་ཏེ་རྟག་ན་ནི། །བྱས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མཐོང་ནས། །རྟག་པ་ཡོད་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རྟག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་མངོན་བའི་བསྟན་བཅོས་ལས་འདོམ་པ་ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་བྱས་པར་མ་གྱུར་པ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ལ་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་རྟག་གོ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་རྟོག །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ། །འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་དོན་མ་མཐོང༌། །གཟུགས་མེད་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ནམ་མཁར་ཐ་སྙད་བཏགས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་གཞན་མེད་པས་གཟུགས་ཅན་རྣམས་འབྱུང་བ་ལ་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་གཞན་མེད་པ་ཉིད་དེ་ལ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འདིའི་ནང་དུ་ཆེས་སྣང་བས་ན་ནམ་མཁའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་མ་གྱུར་ཞིང་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་མིང་ཙམ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་རྣམ་པར་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ནམ་མཁའི་མིང་སྦྱོར་བ་ན་ཇི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དག་ལ་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་
― DTG103_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མཁྱེན་པ་ལ་གནས་ཤིང་ཕྱི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་དམིགས་པ་མི་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་གཞན་གཉིས་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྟག་པ་ཉིད་ནི་དེ་རྣམས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དུ་འགྱུར་པ་མེད་པ་ཙམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། བསྒྲུབ་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རྟག་པ་ཉིད་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དོན་གྱིས་དེའི་རྟེན་ཅན་བརྟེན་པས་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པ་དེ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕ་རོལ་པོའི་ལུགས་ལ་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་ལུགས་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ནམ་མཁའི་ཁྱབ་པ་ཉིད་བཀག་པས་རྟག་པ་ཉིད་བསལ་བར་འདོད་ནས་བཤད་པ། ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཅན་ནི། །ཀུན་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ནི། །གཞན་ལ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ཡོད། །ནམ་མཁའ་ནི་ནམ་མཁའི་ཆ་ཤས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ཆ་ཤས་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། དེར་བུམ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་གནས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དང་ཡུལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་ན་ནི། དེ་ཡང་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཅན་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་ཅན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདི་སྤང་བར་འདོད་ནས་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཕྱོགས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ཅན་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་བུམ་པ་ལྟར་ཁྱབ་པ་ཉིད་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་ཙམ་ལས་ཐ་དད་པར་ཕྱོགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་མ་གྲུབ་པ་ཅན་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཕྱོགས་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་དེས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགྱུར་རམ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་ཞིང་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕྱོགས་དང་སྦྱོར་བར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་ལ། དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་པ་ལ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ །མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་པའོ། །གང་མཐའ་འདི་གཉིས་ཀྱི་བར་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ། མི་གནས་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་གནས་མེད་པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཞི་བའི་བློ་གྲོས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་སུས་ཀྱང་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡང་སུས་ཀྱང་
― DTG103_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དུས་སྨྲ་བ་ནི། འགྲོ་བ་འཇུག་པ་དང་སྡུད་པ་དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཉིད་དམིགས་ནས་དུས་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་སྟེ། འདི་ལྟར་ས་བོན་ལ་སོགས་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་དམིགས་ལ་ཅི་སྟེ་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་དམིགས་ཤིང་དེ་གནས་པ་དང་འགལ་བའི་དུས་ཉེ་ན་ཡང་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་ཞིག་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ལ། །འཇུག་དང་ལྡོག་པའང་དམིགས་པར་འགྱུར། །དུས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ནི་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཡོད་ཀྱང་རེས་འགའ་བྱ་བ་བྱེད་པ་དག་ལ་བྱ་བ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དཔོག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་འཇུག་པ་ལ་རུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་མངོན་དུ་མ་ཕྱོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལྟར་དེའི་རུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ལ། དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མི་འདོད། ཅི་སྟེ་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་དེ་ནི་མི་ཉེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྐྱེན་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱུང་ནས་ཀྱང་སླར་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར། དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་གང་ལ་རག་ལས་པ་དེ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཞན་ལ་རག་ལ་ས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འབྲས་བུར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་དེ་ལ་རྟག་པ་ཉིད་བསལ་བའི་སྒོ་
― DTG103_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་སེལ་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་མེད་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དུས་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པའི་དོན་མངོན་པར་མ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མིང་ཙམ་ལ་རྣམ་པར་རྨོངས་ཤིང༌། དུས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་སྨིན་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་སྡུད་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་གཉིད་ལོགས་དཔར་བྱེད། །དུས་ལས་འདའ་བར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཞེས་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་དག་གིས་དུས་རྟག་པར་རྟོགས་པ་དེ་དག་འདིར་འགོག་པར་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་སུ་བརྟགས་ན་ཁྱིམ་ལྟར་བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ལས་མི་འདའོ། །གཞན་ཡང་དུས་རྒྱུར་སྨྲ་བས་འགྲོ་བ་འཇུག་པ་ལ་དུས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྟོག་པ་ནི་དོན་གྱིས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། །འབྲས་བུ་མེད་པར་རྒྱུ་ལ་ནི། །རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་རྒྱུའོ་ཅོག །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འདིར་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དོན་འབྲས་བུར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ན་ཇི་ལྟར་རང་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར། འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བྱུང་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་བོན་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་འབྱུང་གི་མྱུ་གུ་ཡོད་ན་ས་བོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་སྙམ་ན་འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་མིང་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་
― DTG103_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པའམ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་བ་ཞིག་རྟོག་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མེ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ལས་ནི་འདི་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པས་མཚོན་པ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་མི་སྲིད་དོ། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཡང་ཅུང་ཟད་ཞིག་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ལས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་རྒྱུའོ་ཅོག །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་དུས་འདི་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེས། ངེས་པར་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན། རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ན། །གཞན་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །གང་གིས་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བས་མཐར་དོན་གང་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་འདིར་རྒྱུར་བརྗོད་པར་འདོད་ལ། ས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྩ་བའི་རྒྱུའི་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལས་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་རྩ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་ཉིད་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་གྱུར་པ་ན་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་མ་བཏང་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དུས་ཀྱིས་བྱས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དུས་ཀྱང་ངེས་པར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཐག་རིང་བར་གནས་པའི་གནས་སྐབས་སྔ་མ་སྤོང་ཞིང་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་པ་དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། གང་ལ་རྣམ་
― DTG103_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་ཡོད་པ། །དེ་ནི་རྟག་ཅེས་བྱར་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདིའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། རྟག་པ་གང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི། །དངོས་དེ་མ་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེ། །ས་བོན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་མྱུ་གུ་ནི་ས་བོན་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་བོན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་སྐྱེས་སོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། དུས་རྟག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འབྲས་བུ་སྐྱེས་ཀྱང་དུས་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་དུས་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་རང་ཉིད་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པ་དེ་ནི་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་གིས་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཆོས་ལས་འདས་པའི་རྟག་པ་དངོས་པོ་གང་གི་རྒྱུར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་མ་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་འདི་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཁོ་ནར་སྐྱེ་སྟེ་རང་ཉིད་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ལྟར་ཡིན་དང༌། ཡང་འདི་ལ་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བཤད་པ། རང་ཉིད་འབྱུང་བར་གྱུར་དེ་ལ། །རྒྱུ་ནི་ལོག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །རང་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ལས་ཀྱང་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར། དངོས་པོ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེས་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་མི་རྟག་འགྱུར། །འཇིག་
― DTG103_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ན་ནི་ས་བོན་མི་རྟག་པ་ཁོ་ན་ལ་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་འབྱུང་བར་གྲགས་ཀྱི། རྟག་པ་འགའ་ཞིག་ལས་མི་རྟག་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ན། དུས་ནི་རྟག་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་རྟག་པས་ཇི་ལྟར་དེ་གྲུབ་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཀྱང་མི་རུང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་དུ། ནམ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས། །མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་མཐོང་མ་ཡིན། །རྒྱུ་ནི་རྟག་ལ་འབྲས་བུ་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ནམ་ཡང་མ་མཐོང་བས་དུས་ལ་རྒྱུ་ཉིད་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བ་ལང་གི་སྤུ་དང་ལུག་གི་བ་ལ་གཉིས་ལས་རྩ་དཱུར་བ་དང་རྭ་ལས་འདམ་བུ་དང་འདམ་ལས་པདྨ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཁོ་ནར་རང་ཉིད་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཉེ་བར་འགྲོ་བས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁམས་བླངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མེད་དེ། དེར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཉི་གར་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་མཐའ་དེ་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་བར་གྲུབ་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡང་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་དང་མེ་ཤེལ་དག་ལས་ཀྱང་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་དང་མེ་འབྱུང་བ་ལས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དུས་སྨྲ་བ་བཀག་པ་ཡིན་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྨྲ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་ཅིང་མ་མཐོང་བས་བསྐུལ་བ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་གྲོགས་ཅན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེའི་ལུགས་ཀྱང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་གི་ཕྱོགས་འགའ་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང༌། །ཕྱོགས་འགའ་རྒྱུ་མ་ཡིན་དེས་ན། །དེ་ནི་སྣ་ཚོགས་འགྱུར་ན་གོ །སྣ་ཚོགས་རྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཡན་ལག་ཅན་ཐམས་ཅད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དུ་ཐལ་བ་སྤང་བར་འདོད་པས་
― DTG103_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་ལ་ཡོད་པའི་ཟླུམ་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་མི་འཐད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་ཆ་གང་གིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་དང་སྦྱོར་བའི་ཆ་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང༌། གང་གིས་མི་སྦྱོར་བ་དེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་གང་གི་ཕྱོགས་འགའ་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང༌། ཕྱོགས་འགའ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་རི་མོ་བཞིན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་རྟག་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་མི་སྦྱོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་ནི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལྡན་པ་ཡོད་ལ། ཕྱོགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ཡི་ཟླུམ་པོ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ཡོད་མིན། །དེས་ན་བདག་ཉིད་ཀུན་སྦྱོར་བ། །རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ལ་མི་འཐད་དོ། །རྒྱུ་དང་ཟླུམ་པོ་ཉིད་དང་ཕྱོགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་དང་སྦྱོར་ཞིང་ཕྱོགས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ཡོད་པའི་ཟླུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་ཐམས་ཅད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་མི་འཐད་དོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་དང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ། རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་གི་གནས་གང་ཡིན། །དེ་ནི་གཞན་གྱིའང་མི་འདོད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས། །བོང་
― DTG103_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོད་མཉམ་པར་འདོད་མ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་དང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་མོད། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་གཡོ་བ་མེད་ལ། ཕྱོགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་འདི་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདིར་འབྲས་བུའི་རྫས་རྩོམ་པའི་དུས་ན་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། འབྲས་བུ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གནས་སྐབས་དེར་ཡང་ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཡོད་དོ། །དེའི་ཚེ་ངེས་པར། གང་ལ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ཡོད་པ། །དེ་ལ་ཤར་གྱི་ཆ་ཡང་ཡོད། །དེའི་ཕྱིར། འདི་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་གི་རྡུལ་ལ་ཕྱོགས་ཡོད་པ། །དེས་རྡུལ་རྡུལ་ཕྲན་མིན་པར་བསྙད། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཆ་ཤས་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་དང་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཡིན་དང༌། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འགྲོ་བའི་དུས་ན་ལུས་དང་ལྡན་པའི་དོན་གྱིས། མདུན་གྱིས་ལེན་ཞིང་རྒྱབ་ཀྱིས་ནི། །གཏོང་བར་འགྱུར་ན་དེ་དག་གཉིས། །གང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་ལ་འགྲོ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར། །ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་འགྲོ་བ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དོན་གྱིས་མདུན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྔོན་ཕྱོགས་གནོན་ཞིང༌། རྒྱབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་ཕྱོགས་གཏོང་བ་ལས་འགྲོ་བ་པོའི་འགྲོ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་ཞིག་ན་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གང་ལ་མདུན་དང་རྒྱབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གང་གིས་ལེན་པ་དང་གཏོང་བ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པས་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མེད་ན་ནི་འདི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་
― DTG103_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་མཐོང་བས་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རྟག་པ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་དང་པོ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །གང་ཞིག་ལ་དཀྱིལ་ཡོད་མིན་ན། །གང་ལ་ཐ་མ་ཡོད་མ་ཡིན། །མངོན་མེད་དེ་ནི་གང་གིས་མཐོང༌། །ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་མདུན་དང་བར་དང་རྒྱབ་ཀྱི་ཆ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་པ་མེད་དེ། མངོན་པ་ནི་གསལ་བ་དང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དང༌། བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པ་མེད་དོ། །བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་སུས་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་འདི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་མེད་དོ། །གང་དག་དེ་ལྟར་འཐད་པས་མཐོང་བར་མི་འཐད་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང༌། །རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་མཐོང་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་མཐོང་བ་ཁྱད་པར་དུ་མ་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་ལོག་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པས་འཇིག་རྟེན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ལུང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ལས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རྟག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རགས་པ་བྱུང་བ་ལས་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་མེད་ན་ནི་རགས་པ་རྣམས་ས་བོན་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ལས་བསྐལ་པ་དང་པོར་རགས་པ་རྣམས་སླར་རགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་འཇིག་པའི་དུས་ན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཐམས་ཅད་འཐོར་ཞིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཞིག་ལུས་པ་ན་རགས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་དག་གལ་ཏེ་གནས་སྐབས་དེར་རགས་པ་རྣམས་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ད་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་ཞིག་སྟེ། ཡོད་ལ་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་
― DTG103_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
། གི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ཡིས་ནི་རྒྱུ་བཤིག་པ། །དེས་ན་རྒྱུ་ནི་རྟག་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ས་བོན་ལྟར་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་ལས་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་འབྲས་བུས་རྒྱུ་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་རང་གི་རང་བཞིན་མི་གཏོང་ཞིང་འབྲས་བུ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུའི་ཡུལ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་བཞིན་དུ་ཡུལ་བྱེ་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་ཟོལ་ཐབས་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གང་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ། །དེ་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པར་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པས་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་རྣམས་མེད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཐོགས་ལྡན་དངོས་པོ་རྟག་པ་ནི། །གང་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་གྱིས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཐོགས་པའི་བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་ཉི་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེས་ན་ནམ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས། །རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པ་ཉིད་མི་གསུང༌། །གང་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཟིགས་པ་དེས་ནི་དོན་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་བ་ཞིག་གོ །རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མི་རྟག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ཞིག་སྟེ། རྫས་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་ལྟར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྫས་བརྒྱད་གང་དག་ཡིན་
― DTG103_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་དག་ནི་རེ་རེ་ཞིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སོ་སོ་སོ་སོར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནམ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་ཉིད་སྟོན་པར་མི་མཛད་དེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་རིགས་པ་བཅུག་ནས་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་སེལ་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་ལ་མཁས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སེལ་བ་ན་འཇིག་རྟེན་དང་ལུང་གི་གནོད་པ་གཉིས་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡོད་པ་ཉིད་བསལ་བར་མི་ནུས་ཤིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་འཐད་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་དེའི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགག་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་དང་ཅིག་ཅར་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་ལ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་མ་བཅུག་པར་འཇིག་རྟེན་ན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱ་ཞིང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་ཡིན་པས་འདིས་རིགས་པ་བཅུག་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསལ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་རིགས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་དང་ལུང་གི་གནོད་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་བཀག་པ་དང་ཡང་རང་གི་སྡེ་པ་འདུས་མ་བྱས་མིང་ཙམ་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཁ་ཅིག་དག་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་གསུང་བ་འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། གང་ཞིག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དེ་ནི་རྟག་པར་གྱུར་ཅིང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་
― DTG103_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ལ། ཆོས་འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་གོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་ཅིང་ལམ་གྱི་བདེན་པས་འཐོབ་པར་བྱ་བ་རྟག་ཅིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་སྐྱེ་བ་ལ་ཆུ་འགོག་པའི་ཆུ་ལོན་ལྟར་གཏན་དུ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྟག་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྟག་པ་དེ་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་དོ་ཞེའོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཆིང་དང་བཅིང་དང་ཐབས་ལས་གཞན། ཐར་པ་གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ལས་ཅི་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། །དེས་ན་དེ་ཐར་ཞེས་མི་བརྗོད། །དེ་ལ་འཆིང་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །འཆིང་བར་བྱ་བ་ལ་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པས་འཆིང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཅིང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། མྱོང་མོངས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྡོག་པའི་ཐབས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། དེས་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆིང་བ་དང་བཅིང་བར་བྱ་བ་མེད་པར་ནི་འཆིང་བའི་བྱ་བ་མི་སྲིད་པས་འཆིང་བ་དང་བཅིང་བར་བྱ་བ་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་ཟློག་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་ནི་ཟློག་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་དེ་ཡོད་པ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང༌། ཟློག་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བཟློག་པར་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ། ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི་ལམ་སྟེ། མུན་པ་ལ་སྒྲོན་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བདེན་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ལས་དཔགས་པའི་ཡོད་
― DTG103_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཐར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །འཆིང་བ་དང་ཐར་པ་གཉིས་ཆར་ལ་ཡང་ཡན་ལག་གི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་མ་སོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་འབྲས་བུ་དེས་སྤངས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཐར་པ་གྲོལ་བའོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་འདི་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དེ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཐར་པར་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཐར་ཞེས་མི་བརྗོད། །གྲོལ་བའི་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འཆིང་བ་བཅད་པས་བཅིང་བར་བྱ་བ་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད་བདེན་པ་དངོས་པོ་གྲོལ་བ་ཞིན་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་དང་བྲལ་བ་ན་དོན་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། ཐར་པ་ནི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་པ་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཚིག་པ་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ནམ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུ་དོན་གཞན་བརྟག་པ་ཆེས་མི་ལེགས་སོ། །བདེན་པ་གསུམ་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་འགལ་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་སླར་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་ཞིག་བདེན་པ་གསུམ་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བགྲང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ། ཁས་འཆེས་པ་ཙམ་ཐ་སྙད་ཙམ་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་དུས་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་དང༌། ནམ་མཁའ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།
― DTG103_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དག་ནི། འཆིང་དང་བཅིང་དང་ཐབས་ལས་གཞན། །ཐར་པ་གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ལས་ཅི་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། །དེས་ན་དེ་ཐར་མི་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་དེ་ལས་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྐེ་སྟེ་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་ལོག་པས་དེ་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཐར་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དམ་མི་འཆའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་འཆད་དོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། གང་སྡུག་བསྔལ་འདི་མ་ལུས་པར་རབ་ཏུ་སྤངས་ཤིང༌། སྤངས་པ་བསལ་བ། ཟད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ། ནུབ་པ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཡང་ཉིང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་བར་མི་ལེན་པ་འདི་ནི་ཞི་བ། གྱ་ནོམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ཀུན་སྤངས་པ། སྲེད་པ་ཟད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། འགོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལུང་འདི་ལས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །མྱ་ངན་འདས་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས། །ཡོད་མིན་གང་ཟག་སྲིད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོད་ཅིང་གང་ཟག་ཀྱང་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དམིགས་པ་དང་མདོ་དང་འགལ་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་དུ་མྱ་ངན་འདས་གྱུར་པ། །མ་མཐོང་དེར་མྱང་འདས་གང་ཞིག །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ལ་རག་ལས་སོ། །འདིའི་རྟེན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ལ། དེ་ཡང་ཕུང་པོ་རྣམས་སམ། གང་ཟག་ཡིན་ན། དེ་མེད་པས་རྟེན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་དེ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་བདེན་
― DTG103_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྨྲ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟོག་པ་ན་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གམ། བརྟེན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་རྟོག་གྲང༌། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར། མྱ་ངན་འདས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས། །ཡོད་མིན་གང་ཟག་སྲིད་མ་ཡིན། །དེ་དག་མེད་པས་གང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་དམིགས་པ་དེར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་གང་དུ་བརྟེན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེར་ཡང་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས། །ཡོད་མིན་གང་ཟག་སྲིད་མ་ཡིན། །གང་དུ་མྱ་ངན་འདས་གྱུར་པ། །མ་མཐོང་དེ་མྱང་འདས་གང་ཞིག །རྟེན་མེད་པའི་བརྟེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རྟག་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ལས་ཆན་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ལོག་པས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞི་བས་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་བདག་གྲོལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དང༌། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པས་ཐར་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གི་དེ་ཡང༌། སྲེད་དང་བྲལ་ལ་ཐར་བའི་ཚེ། །ཤེས་ཡོད་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །གྲོལ་བར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ནི་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པར་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་བློས་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དོན་ལ་སྐྱེས་བུས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མེའི་ཚ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོའོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་འདོད་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ནི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་འདོད་པ་རིག་ཅིང་སྐྱེས་བུ་དང་ཐ་མི་དད་པར་རྟོགས་ནས་རིམ་གྱིས་དབང་པོའི་ཚོགས་འབྱུང་བ་ན་སྐྱེས་བུའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡུལ་ཉེ་བར་
― DTG103_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་འདོད་པ་ལོག་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་སྲེད་པ་ལྡོག་གོ །སྲེད་པ་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ལ། སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་དེའི་ཚེ་དོན་འགའ་ཡང་ཡང་དག་པར་མི་མྱོང་སྟེ། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཅན་མཐའ་དག་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་བའི་བདག་ལ་ཐར་པ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །འོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ་རག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཡོད་པ་ཡང༌། །གསལ་བར་ཡོད་པ་མིན་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། །ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལས་ཐ་དད་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་ན་ཤེས་པ་མེད་པ་ལ་གང་ཞིག་བདེན་པ་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་དེ་ནི་ཆེས་གསལ་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་གོ །ཅི་སྟེ་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ཅན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཞིག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། ཐར་པ་བདག་གཅིག་ཡོད་ན་ནི། །ཤེས་ཡོད་ས་བོན་སྲིད་པ་ཡོད། །གལ་ཏེ་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་བདག་བརྟག་པར་ནུས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ཡོད་དང་དེའི་རྟེན་ཅན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེའི་ཤེས་བ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྟེན་མེད་པའི་ནུས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ད་ལྟ་མི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་འགའ་ཡང་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་མཛེས་པར་མི་འགྱུར་ལ་གྲོལ་བའི་བདག་ལ་གང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་རང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་པ་ཅན་གྱིས་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐར་བར་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་འགའ་ཡང་མེད་པས་ཐར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་འདི་མི་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་
― DTG103_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་མི་འདོད་པ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཡོད་པའི་འཇུག་པ་དང༌། དེའི་ནུས་པ་གཉིས་དངོས་པོ་བདེན་པར་ཡོད་ན་ནི་ཇི་སྲིད་འཇུག་པ་ཡོད་པ་ཞིག་གམ་འོན་ཏེ་མེད་པ་ཞིག་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་རྟེན་མེད་པས་དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེ་མེད་ན་ནི་སྲིད་པ་ལ། །བསམ་པའམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའི་རྟེན་ས་བོན་ཚིག་པར་གྱུར་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་མི་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་གི་རྒྱུན་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་མི་འཇུག་པས་ཐར་པར་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་མི་རྣམས་ལ། །གཞན་ལས་ཡོད་པ་མིན་པར་ངེས། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་བདག །ཟད་པ་ལེགས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད། །སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་འདུ་བྱེད་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་གང་ཟག་ཏུ་འདོགས་ཏེ། དེ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་འགགས་ན་ནི་དེ་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་བདག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིས་མི་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལེགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲོལ་བའི་བདག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་ན་ཡང་དེ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་དང༌། ཐར་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ཁས་ལེན་ན་ཡང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་འདྲ་པ་ཉིད་དང་རང་གི་རྩོད་པ་བཏང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་བདག་ཁས་བླངས་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་གཞན་ལ་བསྟན་པར་མི་
― DTG103_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུས་པ་དང༌། བཤད་ཟིན་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་དོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་བ་དེ་ནི་ཁས་བླངས་པ་ཅི་ཞིག་དགོས་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དོར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་གྲོལ་བའི་བདག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་མིང་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་སླར་མི་འབྱུང་བས་གཏན་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ངོ་བོར་སྨྲ་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདྲ་བའི་དམ་པའི་དོན་འདི་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པ་ལ། །འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ཉིད་བླ་ཡི། །དོན་དམ་རྣམ་ཀུན་མ་ཡིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཡོད། །དམ་པའི་དོན་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པ་ནི་མིག་ནད་བྱུང་དུ་དོགས་པས་མིག་འབྱིན་པ་རྗེས་སུ་མི་སྒྲུབ་ཀྱི། ནད་སེལ་བ་ཁོ་ན་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡིད་བྱུང་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་བཏང་བ་ཁོ་ན་མཆོག་གི་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མེད་བར་གྱུར་ན་ནི་བདེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཅད་པས་འདིས་བདག་ལ་ཕན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བཏགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ཉིད་བླའི། འཇིག་རྟེན་པ་དེར་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཁས་ལེན་ཏེ་གང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའམ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་བུམ་པ་དང༌། སྣམ་བུ་དང༌། རེ་ལྡེ་དང༌། ཁྱིམ་དང༌། ནགས་དང༌། དམག་དང༌། ཀུན་དགའ་ར་བ་དང༌། བཞོན་པ་དང༌། གྲུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། གང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང༌། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་ན་གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུ་མ་བྱུང་བ་དང༌། བདེ་བའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པའམ། འདུ་བྱེད་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་འདི་ནི་ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡོད་ལ། དེ་ལས་ལྷག་མར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གང་དུ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་བླའི་དོན་དམ་པ་ནི་
― DTG103_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོག་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་དུ་ཡང་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་དངོས་པོ་རྟག་པ་དགག་པ་བསྒོམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཐམས་ཅད་དུ་ཆད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བདག་མེད་དོ། །འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་གི་བ་མེད་དོ། །འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོས་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་འདི་བླའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བདག་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེ་ངེས་པར་བུད་མེད་ཉིད་དམ། སྐྱེས་པ་ཉིད་དམ། མ་ནིང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་རྣམ་པ་གཉིས་སྨྲ་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་གི་བདག་དང༌། ཕྱིའི་བདག་གོ །དེ་ལ་ནང་གི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ལུས་ཀྱི་ཁོང་ན་རྣམ་པར་གནས་ཤིང༌། དེའི་དབང་པོའི་ཚོགས་དེ་དང་དེར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་འགྲོ་བའི་ངར་འཛིན་པའི་རྒྱུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཟབ་པོ་རྒྱུད་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུ་མའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའོ། །ཕྱིའི་བདག་ནི་ལུས་དང་དབང་པོ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ནང་གི་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ནང་གི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་མི་འདོར་བའི་ངོ་བོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚེ་གཞན་དུ་བརྗེས་ཀྱང་རྟགས་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་པས་རྟག་ཏུ་བུད་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཆོལ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བུད་མེད་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ཤིན་ཏུ་འབར་བའི་སེམས་དང་ནི། །ལུས་ངག་དབང་པོའི་བློ་དང་ལས་རྣམས་ཀྱིས། །བུད་མེད་བཞིན་དུ་
― DTG103_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁྲིག་པའི་ནང་འཇུག་པ། །མི་མཁས་དེ་ནི་གཞན་དུ་བུད་མེད་འགྱུར། །དེ་ནི་སྐྱེས་དངོས་ཕུན་ཚོགས་ཕན་བསམ་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་རྣམ་པ་བརྒྱར། །བུད་མེད་ཉིད་ལ་ཡང་དག་སྨད་བྱས་ནས། །ཕ་རོལ་ཏུ་ནི་མི་ཉིད་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དང་མ་ནིང་ཉིད་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་ཚེ་ནང་བདག་བུད་མེད་ཡིན། །སྐྱེས་མིན་མ་ནིང་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཚེ་མི་ཤེས་འགའ་ཞིག་ལས། །ཁྱོད་བདག་ཕོ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས། །ཕོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ནི་བུད་མེད་དོ། །བདག་ནི་མ་ནིང་ངོ་སྙམ་པས་འདི་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ལ་མི་ཤེས་པ་ལས་མ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་མི་རིགས་ཏེ། ཐག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ན་སྦྲུལ་དུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དཔེར་ན་དོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་དུག་ལངས་པ། །དུག་དེ་ཁོང་དུ་སོང་བ་མེད་ཀྱང་བརྒྱལ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་བྱིས་པ་བདག་དང་བདག་གིར་ཁས་ལེན་པ། །བདག་དེར་འདུ་ཤེས་ཡང་དག་མི་རྟག་སྐྱེ་ཞིང་འཆི། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་མ་ནིང་ཉིད་འདི་དག་ནི་ཕྱིའི་བདག་གི་རྟག་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ནང་གི་བདག་ཀྱང་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་ནམ་མཁའ་ལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་བཞི་ཁོ་ནའོ། །ཡང་གང་གི་ལྟར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ལྔ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེའི་ནམ་མཁའ་ལས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཁོ་ན་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ལ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་མ་ནིང་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་ཐམས་ཅད་རྟགས་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟགས་དམིགས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཕོ་མོ་མ་ནིང་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཚེ་ཅི་སྟེ་དེ་དག་ཉིད། །བརྟེན་ནས་ཕོ་མོ་མ་ནིང་ཡིན། །གང་རང་གི་ངོ་བོས་རྟགས་དང་བྲལ་བའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་རྣམས་ལ་བུད་མེད་ཉིད་ལ་སོགས་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱིའི་བདག་ལ་ཡང་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་དང་མ་ནིང་ཉིད་རྣམས་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ནི་སྐྱེས་པའོ། །བདག་ནི་བུད་མེད་དོ། །བདག་ནི་མ་ནིང་ངོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འདི་ནི་མི་ཤེས་པ་ལས་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །གང་དག་ཁྲི་དང་ལྗོན་ཤིང་དག་ལ་ནུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་སྤུ་མང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བུད་མེད་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ཡང་རྟོག་པ་ཙམ་བཟློག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཁྱོད་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོའི་ལྟར་ན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་ནི་རི་མོ་དང་ལྡེར་སོ་དང༌། འཁྲུལ་འཁོར་དང༌། སྒྱུ་མའི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལྟར་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་མི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བརྟན་པ་མོ་ཞེས་མི་སྤྱོད་ཅིང༌། །ཕོར་ཡང་རྟོག་པ་མི་བྱེད་དེ། །ཆོས་ཀུན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བཙལ་ན་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བའི་ལྟར་ན་ནི་རང་བཞིན་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་ངེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་སྐྱེས་པའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་གཏི་མུག་ཙམ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྟགས་དང་ལྡན་པའི་བདག་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་
― DTG103_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར་གཅིག་གི་ངར་འཛིན་པའི་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་ངར་འཛིན་པའི་རྒྱུ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མེའི་རང་བཞིན་ཚ་བ་འགའ་ཞིག་ལ་མི་ཚ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་དང་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ན་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། ཁྱོད་ཀྱི་བདག་གང་ང་བདག་མིན། །དེས་དེ་བདག་མིན་མ་ངེས་ཕྱིར།། ཁྱོད་ཀྱི་བདག་དང་ཁྱོད་ཀྱི་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་དང་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཁོ་བོའི་བདག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་དེ་བདག་མིན་མ་ངེས་ཕྱིར། །གང་ཞིག་ངེས་པར་བདག་གི་བདག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཅན་བདག་ཏུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་འདི་དོར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་ནི་འོ་ན་ངར་འཛིན་པ་དང་བདག་ལ་ཆགས་པ་འདི་གཉིས་གང་ཞིག་ལ་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ། །རྟོག་པ་སྐྱེས་བར་འགྱུར་མིན་ནམ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ལ་བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། སྐྱེ་བ་པོ་དང༌། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཚོར་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་འདོགས་ལ། དེ་ཡང་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པ་ལྔར་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ན་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བརྟེན་ནས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་
― DTG103_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུ་བྱེད་ནི་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདིར་བདག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་ནི་སུ་ཞིག་དགེ་བའམ་མི་དགེ་པའམ་མི་གཡོ་བའི་ལས་བྱས་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་བྱེད། དེས་ནི་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའམ་མི་གཡོ་བའི་ལས་བྱས་ནས་རིགས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་ཁམས་གསུམ་དུ་ལས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་ཤིང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཐོབ་ལ། དེ་ནི་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་པོ་དང༌། སོ་སོར་མྱོང་བར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ནི་གསོད་པ་དང༌། གནོད་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང༌། གྲོལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་དོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །ཡང་ཅི་བདག་འདི་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་འདིས་ཅི་དགོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ཁྱོད་ལ། སྐྱེས་དང་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་བུ་ནི། །ལུས་བཞིན་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ལ་ལུས་ལས་གཞན། །ཉིད་དང་རྟག་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་ལུས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་བཞིན་ནོ། །རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ནི་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་རྣམས་ལ་གནས་པ་མེད་པས། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་རྟག་བར་རྟོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་རྟག་པ་དེ་མི་རིགས་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འདིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པ་ཁོ་ན་ལ་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་
― DTG103_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ནི་དེའི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བ་བསྐུམ་པ་དང་བརྐྱང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་པོ་གང་ཞིག་འགྱུར། སྐུལ་བ་པོ་མེད་པའི་ཤིང་རྟ་ནི་རྒྱུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཤིང་རྟའི་སྐུལ་བ་པོ་ལྷ་སྦྱིན་ལྟར་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རེག་དང་མི་ལྡན་དངོས་པོ་ལས། །བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ། །སྲོག་ནི་བྱེད་པ་པོར་མི་འགྱུར། །ཤིང་རྟ་ནི་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་དོན་འགས་ཀྱང་བསྐུལ་བར་མི་ནུས་ཏེ། རེག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཁོ་ནས་དེ་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཀྱང་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ། དུས་ལྟར་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལ་ཡང་མི་རེག་ཅིང་དོན་འགའ་ཞིག་གིས་རེག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གང་ལ་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་བ་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་འདི་ལས་བསྐུལ་བ་སྟེ། སྦོད་པ་འབྱུང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་བདག་འདི་ནི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རེག་པ་མི་ལྡན་ནོ། །གང་ཞིག་ཕྱོགས་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་ལ་ནི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་བསྐུལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བྱ་བ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་སེམས་ལ་ཡང་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་ཡང་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། སེམས་མ་གཏོགས་པར་འགྲོ་སོགས་ལ། །གང་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ། །མ་མཐོང་དེ་ཕྱིར་ལས་ཀུན་ལ། །ཡིད་ནི་དོན་པོར་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གོང་དུ་སྨྲས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མཚུངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁོ་བོས་ནི་སེམས་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་སོ། །འདི་ལྟར། ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་རེག་པའི་
― DTG103_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་ཅན་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་དེ་ལྟར་བདག་རེག་པ་དང་ལྡན་པར་ཁས་མ་བླངས་པས་མི་མཚུངས་སོ། །ཡང་ན་ཁོ་བོས་སེམས་དངོས་པོ་མཐའ་དག་སྐྱེ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རླུང་གི་ཁམས་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། དེས་བསྐུལ་བ་ན་ལུས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པས་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །འདིར། འདུན་པའི་རྩོལ་བའི་འདུ་བྱེད་ལས། །སྐྱེས་པའི་རླུང་ཅན་ཡུལ་གཞན་དུ། །རྣམ་ཆད་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ནི། །འགྲོ་བ་པོ་ཡི་མར་མེ་བཞིན། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །ཅིས་ཏེ་ཁྱད་པར་འདིས་བདག་ལ་ཡང་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཁོ་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་བས་བདག་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བདག་འདི་རྟག་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་འཚེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཉི་བར་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །མཚོན་རྣོན་པོ་དང་མེ་དང་དུག་དང༌། ཐོག་བབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེའི་སྤུ་ཡང་འགུལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པ། མི་འཚེ་བ་དང་བདག་རྟག་པ། །འདི་ལ་རྒྱུ་ནི་ཅི་ཡོད་སྙམ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་ཤིང་སྲིན་ལས། །རྡོ་རྗེ་བསྲུང་བྱར་མི་འགྱུར་རོ། །གནོད་པར་དོགས་པ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་ནི་ཤིང་གི་སྲིན་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་མི་རྩམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་རྟག་པར་ཡོད་ན་ནི་འཚེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་མི་རིགས་ན་མི་འཚེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་བདག་ཁས་མི་བླང་བའམ། ཡང་ན་རྒྱུ་གཞན་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ན་དེ་ཡང་མ་བརྗོད་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བདག་ནི་རྟག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དྲན་པར་མི་རིགས་སོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འཇིག་
― DTG103_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། འདི་ནི་གཞན་དག་ཅིག་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། བདག་འདས་པའི་དུས་ན་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་མི་རིགས་སོ། །བདག་རྟག་པ་ཡོད་ན་ནི་དེ་ཉིད་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་རིགས་སོ། །འདི་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་རྟག་ན། །སྔོན་བྱས་པ་ཡི་རྨ་མཐོང་ནས། །ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཀོ་ཅིས་མི་རྟག །འདི་ན་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་མཚོན་ལ་སོགས་པས་བསྣུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྨའི་སྲོལ་རྣམས་དེ་ལྟ་བུས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ལུས་ཅན་ལ་ལ་དག་རྣམ་པར་མི་འཇིག་ཅིང༌། དེ་ལྟར་མངོན་པར་མཚོན་པའི་ལུས་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ན་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལྟར་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་བྱུང་མཐའ་སྟོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཡོད་པས་བྱས་པའི་བདག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལྟར་དེ་དག་གིས་ལུས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་ན་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་སྤངས་ཤིང༌། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གསལ་བར་གྱུར་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་མི་རྟག་པ་ཁོ་ནར་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་བདག་གི་སྐྱེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་ལྷགས་པ་ཡོད་དང་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཅན་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འདམ་བཞིན་དུ་ཞོའི་སྣོད་ཁང་པའི་ནང་ན་གནས་པ་དག་ལ་ཐོག་རྩྭ་ཆེས་མང་པོས་གཡོགས་པའི་སྟེང་ན་གནས་པའི་ཕུ་རོན་སྐྱེ་བོའི་རྐང་རྗེས་དམིགས་མོད་ཀྱི། དེའི་རྐང་པ་ཞུགས་པ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་མི་འཐད་
― DTG103_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་འདུས་བྱས་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་མིག་འཕྲུལ་དང་འདྲ་བ་འདིའི་སྙིང་པོ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་གོ །འདི་ལ་སྙིང་པོ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཐད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟའམ་དེ་ལྟའང་རུང་སྟེ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་གིས་དེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ལྟར་རྨ་དང་བཅས་པའི་ལུས་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ལུས་སྔོན་བྱས་པའི་རྨས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཉེ་བར་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཡོད་པ་འདི་ལས་བདག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ལུས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བདག་འདིས་སྐྱེ་བ་དྲན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་ཡིན་ན་ནི་དེ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་མི་རྟོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སེམས་པ་ཅན་དང་ལྡན་པ་ལས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་བཏང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སེམས་པ་ཅན་དང་ལྡན་པ་དག །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན། །དེ་ཡིས་སེམས་པ་ཅན་སེམས་པ། །མིན་ཞིང་སྐྱེས་བུ་རྟག་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བློ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཞིང་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པས་བདག་ཡོན་ཏན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་ཅིང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་མི་འདོར་བ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་དོན་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ནི་འོན་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་སྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་རང་བཞིན་མེད་དེ། རི་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་སེམས་པ་ཅན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་བདག་སེམས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདག་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཡང་སེམས་པ་
― DTG103_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་མ་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཉིད་མི་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སེམས་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་བདག་ལ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བདག་འདི་ཇི་ལྟར་སེམས་པ་ཅན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔར་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བདེ་བ་ལ་སོགས་དང་ལྡན་སྲོག ། བདེ་སོགས་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་མཐོང༌། །དེ་ཕྱིར་བདེ་ལ་སོགས་བཞིན་ཏེ། །རྟག་པ་ཉིད་དུའང་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་ན་ནི་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་ཐ་དད་པར་བགྲང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་འདིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལྟར་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང་བྱ་བ་པོ་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་གང་གི་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེའི་ལུགས་ཀྱང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡོད་རྟག་ན། །བྱེད་པ་ལོག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །གལ་ཏེ་མེ་ནི་རྟག་འགྱུར་ན། །བུད་ཤིང་གིས་དོན་ཡོད་མི་འགྱུར། །འདི་གང་གི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་གྱུར་བ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་འབབ་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་རྗེས་སུ་བསྒྱུར་བ་རྣམས་ཉེ་བར་སྐྱེ་ཞིང་བློས་ཞེན་པར་བྱས་པའི་དོན་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡུལ་རྟོགས་
― DTG103_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ་སྐྱེས་བུ་དེ་ཡང་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་དག་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པས་ཀྱང་བློ་མེད་ཅིང་བློ་མེད་པས་ཀྱང་ཤེས་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་རིགས་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཚུལ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་རྟག་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བྱེད་པ་ལོག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་གི་ལྟར་ན་བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་མི་འབྱུང་ཞིང༌། ཡོད་ན་ནི་འབྱུང་བ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་བུད་ཤིང་ཚོལ་བར་རིགས་ན་གང་གི་ལྟར་ན་མེ་རྟག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ལྟན་བུད་ཤིང་ཉེ་བར་སོག་དགོས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་འདི་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདིའི་བསྟན་བཅོས་སུ་ལོ་རྒྱུས་བྱེད་པའི་ངལ་བ་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་བུ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅན་བློ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་འཇུག་པས་མངོན་པར་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་མངོན་པར་གྲུབ་པས་ཡུལ་ལ་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཚོགས་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་འདི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདིའི་
― DTG103_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་ཆོས་ལས་མི་འདའ་བར་འགྱུར་དགོས་སོ། །བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དང་གཡོ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར། རྫས་ནི་བྱ་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །འཇིག་པའི་བར་དུ་གཡོ་བ་མེད། །བྱ་བ་ནི་རྫས་ཀྱི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱེས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འཇིག་པའི་བར་དུ་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རླུང་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལྷགས་པ་མེད་པར་བྱ་བ་མི་རྩོམ་པ་རྣམས་སྐྱེས་ནས་འཇིག་པའི་བར་ནི་རྣམ་པར་མི་གཡོ་བར་སྤོད་ལ། འདི་རྣམས་ཀྱི་འགུལ་བའི་བྱ་བ་རླུང་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཞིག་བར་དུ་གཡོ་བ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་ན་སྐྱེས་བུ་ཡོད་ཅེས་པ། །ཡོད་པ་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཡོ་བའི་བྱ་བ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཡོད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གང་ཡང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རྟེན་མེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནུས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཙམ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་མེད་པའི་ནུས་པ་མེད་ལ། ནུས་པ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་ནུས་པ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་རིགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡོད་རྟག་ན། །བྱེད་
― DTG103_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལོག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་འཇུག་གོ །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་འདི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་གསལ་བ་ལས། སྔར་ཤེས་པ་འདིའི་སྔ་རོལ་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ། གཞན་དུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཁམས། །མཐོང་ཞིང་གཞན་དུ་ཤེས་ཡོད་དེ། །ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལ་ཚུལ་གཉིས་རྟོག་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་དུ་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཁམས་ཏེ། ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ས་བོན་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་དང་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་དུ་སྟེ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མཐོང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཁམས་ལས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་འབྱུང་ན་ཁམས་དང་ཡུལ་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །དཔེ་བཤད་པ། ལྕགས་ཀྱི་ཞུ་ཉིད་བཞིན་དེའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་དཔེར་ན་ལྕགས་ཞུ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ན་ལྕགས་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་དང་འདྲའོ། །ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་ནི་མངོན་པར་མི་འབྱུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ལས་ནི་མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང་མི་མངོན་པར་གྱུར་པ་གཉིས་མེད་པས་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྕགས་ཀྱི་ཞུ་ཉིད་བཞིན་ཞེས་ལྕགས་ཀྱི་ཞུ་བ་ཉིད་དཔེ་གཞན་སྨོས་སོ། །ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པར་སྐྱེས་བུའི་ནུས་པ་གསལ་བར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ནུས་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་འདི་གསལ་བའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ན། ལྕགས་ཀྱི་ཞུ་ཉིད་བཞིན་དེའི་ཕྱིར། །སྐྱེས་བུ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་འགྱུར། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ལས་ཀྱང་ལྕགས་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བདག་ལ་རྟག་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཤེས་ཡོད་ཡིད་ཙམ་ཞིག་ལ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆེ། །སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་རེ་རེ་ཞིང་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཡིད་ཙམ་དང་ལྡན་པ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་ཀྱང་བདག་གི་
― DTG103_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཉིད་ལ་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་ཡིད་དང་སྦྱར་ནས་སྐྱེས་བུས་དེ་དང་ཡུལ་ཐ་མི་དད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་གྱི་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་འདིའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིད་ཙམ་ཁས་ལེན་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡི་ངོ་བོ་ནི། །ཤེས་པ་ཡོད་ཉིད་མིན་ལྟར་མཐོང༌། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་དང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་གྱི་ལན་ཚྭ་དང་འབྲེལ་པས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ཆུ་ལན་ཚྭ་དང་བཅས་སོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །བདག་ནི་རྫས་ཡིན་ཞིང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པས་སྐྱེས་བུ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཞིག་གོ །ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་བུམ་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་བདག་རྟག་པར་མི་འཐད་དོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བདག་འདི་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ། གལ་ཏེ་བདག་ཀུན་ལ་ཡོད་ན། །གཞན་གྱིས་དེ་དེར་ཅིས་མི་རྟོགས། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ན་བདག་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་བདག་གི་བདག་ཡོད་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བཞིན་དུ་དེར་དེ་ལ་ངར་འཛིན་པ་ཅི་སྟེ་མི་འབྱུང༌། གལ་ཏེ་བདག་ལྟར་གཞན་ཡང་བདག་གི་བདག་ལ་ངར་འཛིན་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟར་ན་དེ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཞིག་གོ །གཞན་གྱི་ལུས་ལ་གཞན་གྱི་བདག་གིས་བདག་གི་བདག་བསྒྲིབས་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བདག་གི་ཡུལ་ནི་བདག་གི་བདག་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་
― DTG103_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོ་དེས་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་ལ། །སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བར་མི་འཐད་དོ། །ཡུལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་གི་ངོ་བོ་ལྟར་རང་གི་བདག་གིས་གཞན་གྱི་བདག་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་བདག་ཀྱང་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་བདག་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལུགས་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པས་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་བྱེད་པོ་དང༌། །རྣམ་ཀུན་ཤེས་ཡོད་མ་ཡིན་པ། །དེ་དག་དང་ནི་སྨྱོན་པ་ལ། །ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་མོ། །དེ་དག་ཆ་མཉམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་རིགས་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དང་ཐ་མི་དད་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་མཐའ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་ལས་ནི་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཆེན་པོ་ལས་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྙིང་སྟོབས་ཅན་དང༌། རྡུལ་ཅན་དང༌། མུན་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ལས་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། པགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བློའི་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། ངག་དང༌། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། རྐུབ་དང༌། མདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་དེ་ལྟར་ན་བཅུག་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །རྡུལ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ལས་ནི་དེ་ཙམ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་དག་གོ །དེ་ཙམ་ལས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌།
― DTG103_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རླུང་དང༌། ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ནི། །གཉི་གའི་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མཐའ་དག་གི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་རྣམས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང༌། ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒོལ་བ་མཐའ་དག་གི་བསམ་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་སྨྱོན་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ངོ༌། །སྨྱོན་པ་ནི་རྒྱུད་ལས་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་རྟོགས་ཤིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུའང་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཡང་རྡོལ་བར་བྱེད་དེ་གྲངས་ཅན་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ན་དོན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ལྟར་མི་རྟོགས་ཤིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡང་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གཏམ་པར་ཡང་བྱེད་པས་སྨྱོན་པ་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་ཁོ་ན་ཞིག་གོ་སྙམ་མོ། །གཞན་ཡང་འདིའི་སྐྱེས་བུ་འདི་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་ཟ་བ་པོ་ཡིན་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རིགས་པ་མེད་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ན་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་པ་སྨྲ་བ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །ཁྱིམ་ལ་སོགས་དག་བྱེད་ཤེས་ཀྱི། །ཟ་བར་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །འདི་ལས་མི་རིགས་གཞན་ཅི་ཡོད། །སྨྲ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལས་མི་རིགས་པ་གཞན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཡོན་ཏན་རྣམས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ལྟར་བདག་ཁོ་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། དེ་དག་
― DTG103_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུའི་ཟ་བ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེའི་བདག་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། བྱ་བ་དང་ལྡན་རྟག་པ་མེད། །འདི་ན་བྱེད་པས་ན་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ་དེའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ནི་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་ཅིང་རྒྱུ་མེད་པ་ན་འགའ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་ཡང་ངེས་པར་བྱ་བ་རྩོམ་པའི་དུས་ན་འདི་ལ་བྱ་བ་དེའི་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་ཁྱད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །སྔ་ཕྱིའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་བདག་ནི་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །རགས་པ་མེ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བདག་འདིའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མི་རིགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་བརྟེན་པའམ་ལམ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱེད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། དངོས་པོའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ལ་བརྟེན་པ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འགྲོ་བའི་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་པོ་ལྷ་སྦྱིན་ལ་གནས་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ལྷ་སྦྱིན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐང་པ་འདེགས་པ་དང་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱ་བས་ཡུལ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་གཏོང་བ་དང་ལེན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་དེའི་ཚེ་གང་དུ་འགྲོ་བར་གྱུར་པ་འདི་ཉེ་བར་མི་གནས་པ་གང་ཞིག་ན་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་འདི། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཀུན་ཏུ་སོང་ལ་བྱ་བ་མེད། །ལྷ་སྦྱིན་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་ལ་གནས་པ་མི་འགུལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱ་བ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྔར་གྱི་བྱ་བ་བཅོམ་ནས་རྩོམ་པ་ན་སྔར་བདག་ཉིད་དེས་ལུས་བཀོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ས་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་ཁྱབ་བདག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡོད་དང་རིགས་
― DTG103_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ལ་ནི་མ་མནན་པའི་ཕྱོགས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་འགུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་སྦྱོང་ལ་སོགས་པ་ནས་ཕྱེ་བའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འཚེད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འགུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱེད་པ་དང་དངོས་པོ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། བྱ་བ་དང་ལྡན་རྟག་པ་མེད། །ཀུན་ཏུ་སོང་ལ་བྱ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་བདག་བྱ་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། བྱ་བ་མེད་པ་མེད་དང་མཚུངས། །མ་ཡིན་ནམ་དངོས་པོ་བྱ་བ་མེད་པས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རེ་ཞིག་ཆེས་ཐོག་མར་བདག་ཉིད་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ་དེ་ནས་བདག་གི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་རྒྱུན་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བ་ན་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བར་བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་དོན་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པར་ནུས་སོ། །རང་གི་སྡེ་པ་གང་དག་བྱ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཆོས་ཙམ་གྱིས་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཆོས་བྱ་བ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོན་པ་ལས་ན་འདི་ཉེས་པ་མེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ནི་བྱེད་པ་པོར་རང་དབང་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པས་དེའི་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་བྱ་བ་བཀག་པས་ཆོས་རྣམས་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་གྱི། དངོས་པོ་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བཀག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགལ་བ་ལས་
― DTG103_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བྱེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཚོགས་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བོང་བུའི་རྭ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་བས་དེ་སངས་རྒྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཟློག་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་ཤིང༌། བདག་ཀྱང་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། བདག་མེད་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་དགའ། །གལ་ཏེ་བདག་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་གང་གིས་ཁྱོད་བདག་མེད་པ་ལ་མི་དགའ་སྟེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་མཐའ་དག་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་འགའ་ཞིག་མེའི་ཚ་བ་ཉིད་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་དེས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་དམིགས་པ་ཞིག་ན་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེའི་རྒོལ་བ་དག་གིས། ལ་ལར་ཀུན་ཏུ་སོང་བར་མཐོང༌། །ལ་ལས་སྐྱེས་བུ་ལུས་ཙམ་ཞིག །ལ་ལར་རྡུལ་ཙམ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། །ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མེད་ཅེས་མཐོང༌། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དག་གིས་ནི་ལུས་རེ་རེ་ཞིང་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བར་རྟོགས་སོ། །གཞན་དག་གིས་ནི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་བདག་ཟླ་བ་ལྟར་གཅིག་ཁོ་ནར་རྟོགས་སོ། །དེའི་འཐད་པ་ནི་ལུས་ཐ་དད་པ་ལས་བཏགས་པ་སྟེ། འབྲུ་མར་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་ཐ་དད་པས་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཐ་དད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཞིག་སྟེ་དེ་ལྟར་ན་ལ་ལར་ཀུན་ཏུ་སོང་བར་མཐོང་ངོ༌། །ལ་ལས་སྐྱེས་བུ་ལུས་ཙམ་ཞིག་སྟེ། འདི་ལྟར་ལ་ལ་དག་གིས་ནི་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང་གྲོག་མ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་ལུས་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞུམ་པ་དང་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །གཞན་དག་གིས་ནི་འདི་ཞུམ་པ་དང་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་བཟོད་པ་ན་བདག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་
― DTG103_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྐྱེ་ཞིང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་དམིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བའི་སངས་རྒྱས་པ་དག་གིས་བདག་ཉིད་དེས་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ལྟ་བ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་འཚེ་བ་དང་བཅས་ཤིང་དེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ནི་དེ་ལྡོག་པ་བདེ་བར་འགྱུར་སྲིད་ཀྱི། བདག་རྟག་པའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ལ་གནོད་པ་ག་ལ་ཞིག །གནོད་མེད་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད། །དེས་ན་གང་གི་བདག་རྟག་པ། །དེ་ལ་ཐར་པ་མི་རིགས་སོ། །ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་གང་ཞིག་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ། འདི་ལ་ད་ལྟར་མེད་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་རྟག་པར་སྨྲ་ལ་ཐར་པ་མི་རིགས་སོ། །ཐར་པར་འདོད་པས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཁས་བླང་བར་བྱ་བའི་བདག་རྟག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ལས་མི་འབྱུང་བས་ཐར་པར་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡ་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་ཁས་བླངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ན། གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་ཡོད་ན། །བདག་མེད་སྙམ་སྟེ་མི་རིགས་ཤིང༌། །དེ་ཉིད་རིག་པ་ངེས་སྡོམ་ལས། །མྱ་ངན་འདས་འགྱུར་ཞེས་བྱའང་བརྫུན། །གལ་ཏེ་བདག་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལྡོག་པ་
― DTG103_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་བདག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤངས་པ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པ་ངེས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤངས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྫུན་ཏེ་དེ་ཡང་ངར་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གྲོལ་བར་འདོད་པས་བདག་མེད་པ་ཁོ་ན་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ཡོད་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤོང་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤངས་པ་ལས་ཐར་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བདག་ཡོད་ན་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འཇིགས་ནས་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་ཁས་མི་ལེན་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་དང༌། གལ་ཏེ་གྲོལ་བ་ཉིད་ཡོད་ན། །དེ་ནི་སྔར་ཡང་མེད་པ་མེད། །མི་ལྡན་པ་ལ་གང་མཐོང་བ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱར་བཤད། །མ་ཡིན་ནམ། འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་ཞིང་རྐྱང་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་ཆ་ཇི་ཙམ་ཞིག་དམིགས་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཟད་མི་ཤེས་པའི་གསེར་གྱི་དེ་ལས་གཞན་པའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ལྕགས་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ལས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གྲོལ་བའི་བདག་གི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་སྣང་བ་དེ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིགས་སོ། །སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་ཅིང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་འདི་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དམིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་མི་ནུས་སོ། །རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་གྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མའི་རྟེན་བདག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཁས་མ་བླངས་པ་ལས་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་ཆད་ཡིན་ན། །ད་དུང་རྩྭ་སོགས་རྣམས་ཅིས་ཡོད། །འདི་ནི་གལ་ཏེ་བདེན་གྱུར་ན། །སུ་ལའང་གཏི་མུག་ཀྱང་མི་འབྱུང༌། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཆད་པས་རྟོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་དང་པོ་ནས་ཞུགས་པ་རྩྭ་དང་ལྕུག་མ་དང༌། ལྗོན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་འཇུག་པའི་རིམ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་ད་རུང་དུ་ཡང་འབྱུང་བར་རིགས་སོ། །ཡང་གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཆད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུན་ནི་མི་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ད་རུང་དུ་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར། དམིགས་པ་ལས་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་ཆད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་འདི་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་གཏི་མུག་ཀྱང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །འདིའི་གཏི་མུག་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པ་ཡང་ཆད་པ་ཡིན་པས་ངེས་པར་ཆད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་རིག་པས་འཇུག་པར་མི་བྱ་བ་ཞིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་སྒྲིམ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། འཇིག་
― DTG103_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་རིག་པ་སྤངས་པས་འགར་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ལ་ཆད་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བདག་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པས་རྒྱུ་ངེས་པ་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོས་རྟག་པ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལས་པར་འགྱུར་བ་འགའ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བོང་བུའི་རྭ་ལྟར་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པས་དེ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་འགྲོ་བའི་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བདག་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད་འདིའི་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར། བདག་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་ནའང་གཟུགས། །གཞན་ལས་འབྱུང་བར་སྣང་འགྱུར་ལ། །གཞན་ལས་གནས་པར་སྣང་འགྱུར་ཞིང༌། །གཞན་ལས་རྣམ་པར་འཇིག་པར་སྣང༌། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་གི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་རྣམས་བདག་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ནོར་བུ་དང་བུད་ཤིང་དང་ཉི་མ་ཕྲད་པ་ལས་མེ་འབྱུང་བ་དང༌། ཟླ་བ་དང་ཕྲད་ན་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་ལས་ཆུ་འཛག་པ་དང༌། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འཇུག་པ་དང་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ལས་ཇི་ལྟར་གོང་དུ་མེར་མེར་པོ་དང༌། གོར་གོར་པོ་དང༌། མཁྲང་གྱུར་དང༌། རྐང་ལག་འགྱུས་པ་དང༌། ཉིད་ལག་འགྱུས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ནི་གཞན་ལས་འབྱུང་བར་དམིགས་སོ། །ཡང་གལ་ཏེ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གི་བྱེད་པ་པོ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། གཟུགས་འདི་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པར་རག་མོད། རྒྱུ་གཞན་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་གཞན་པོ་དེ་ཡང་བདག་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་མ་མཐོང༌། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཅི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཉེ་
― DTG103_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཞིག་གམ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་དོན་དེ་དམིགས་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དགོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དང་པོ་འཇུག་པ་བདག་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཅི་བདག་དེ་ལ་དང་པོ་ཡོད་དམ་མེད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པར་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་དེ་སྔར་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཕྱིས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་སུས་བྱས། གལ་ཏེ་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དོན་དེ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་རྒྱུ་བརྒྱུད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་གཞན་རྒྱུ་ཡིན་ལ་དེའི་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་རྒྱུ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་འགྲོ་བ་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་བདག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཅི་སྟེ་རྒྱུ་དེ་ཡང་བདག་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བདག་དང་དུས་མཉམ་པའི་རྒྱུ་འཇུག་པ་ལ་རག་མོད། དེའི་ཕྱིར་བདག་བཞིན་དུ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་བདག་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་དོ། །ཡོད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་སྟེ་གཉི་ག་ཡང་དེའི་ཚེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་འཇུག་པ་བདག་གི་རྒྱུ་ཅན་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཟུགས་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མཐོང་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སུ་ཞིག་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བདག་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད། ཡང་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་འགྲོ་བ་འཇུག་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མཐོང་ན་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་གཞན་ལས་ཡིན་པར་སྣང་སྟེ། རྒྱུ་བུད་ཤིང་སྦོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་མེ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གནས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་རྣམ་པར་འཇིག་པར་སྣང་སྟེ། བུད་ཤིང་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་སོ། །མཐོང་བ་པོར་ནས་མ་མཐོང་བའི་བདག་འཐད་པས་ཡོད་པར་འགལ་ཞིང༌། རྒྱུའི་ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་པ་བརྟག་པར་རིགས་པ་
― DTG103_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ན། ཇི་ལྟར་ས་བོན་བྱས་པ་ལས། །མྱུ་གུ་བྱས་པ་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་མི་རྟག་ཐམས་ཅད་ནི། །མི་རྟག་དག་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར།། ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་བྱས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་ཅིང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་མྱུ་གུ་བྱས་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པས་དཔེ་འདི་དངོས་པོ་གཞན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་མ་སྣང་བ་ཆོད་པ་དང་ཕྲ་བ་རྣམས་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང༌། རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་འདས་པ་འདུ་བྱེད་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་གང་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཐོག་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་འབབ་པ་དེ་ཡང་མཁས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཆེས་རྒྱང་རིང་པོར་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ནས་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལྡོག་འགྱུར་བ། །དེས་ན་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ནི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའོ་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་མ་བསྐྱེད་པར་མེ་དང་ཕྲད་པ་ལས་ཡིན་པ་ལྟར་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་ཡོད་པར་མཐོང་བ་ལས་ནི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ཆད་པར་མི་སྲིད་དོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དངོས་པོའི་སྒྲ་གཉིས་པ་ནི་རྒྱུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཡང་གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་
― DTG103_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་འབྲས་བུ་ཞུགས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་གནས་པས་ས་བོན་མི་ལྡོག་ན་དེའི་ཚེ་ས་བོན་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་ལྡོག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་མྱུ་གུ་གཞན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལྡོག་འགྱུར་བ། །དེས་ན་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པས་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དག་མི་སྲིད་པ་ལས་འགྲུབ་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཆེས་གསལ་བར་གྲུབ་བོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བདག་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བའི་འགྲེལ་པའོ།། །།འདིར་དུས་སྨྲ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་འབྲས་བུ་འགའ་ཡང་མ་མཐོང་བས་རྗེས་སུ་དཔགས་པས་གོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་རྟག་པ་རྣམས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་རེས་འགའ་མྱུ་གུས་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཅི་སྟེ་རེས་འགའ་འབྱུང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དུས་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་དེ་མཐོང་བ་ལས་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བར་བྱ་ཞིང༌། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྟེ་དུས་གསུམ་ན་རྣམ་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་རྟག་པ་ཞིག་གོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་
― DTG103_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ལ། །འཇུག་དང་ལྡོག་པའང་དམིགས་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ནི་འབྲས་བུར་ཡང་འགྱུར་རོ།། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་དུས་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དུས་གསུམ་པོ་གང་དག་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་དག་ཀྱང་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་ལས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཀྱི་དེ་དག་གིས་བསྙད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་སོ། །དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞིང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ཁོ་ན་ནས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྒོ་ནས་དུས་གསུམ་བཀག་པས་དུས་དགག་པར་མཛད་པར་བཞེད་པས་བཤད་པ། མ་འོངས་བུམ་པ་ད་ལྟར་བའི། །བུམ་ཡོད་མ་ཡིན་འདས་པ་མེད། །གང་ཕྱིར་དེ་གཉིས་མ་འོངས་པས། །དེ་ཕྱིར་མ་འོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་འོངས་པའི་དུས་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ཉེ་བར་བཀོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བུམ་པ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །དེ་ལྟར་མ་འོངས་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སུམ་ཕྱིན་པའོ། །འདས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འདས་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་ལ་མ་འགགས་པའོ། །ད་ལྟར་བ་ནི་ད་ལྟར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི། དེར་མ་འོངས་པ་དང་རྒལ་བདག་གིས་མ་འོངས་པ་དང་འདས་པའི་དུས་ཉིས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་
― DTG103_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཏེ། གཉིས་གཉིས་ལ་མ་ལྟོས་པར་རེ་རེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གཉིས་ལ་མ་ལྟོས་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཏེ། མ་འོངས་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་རང་གི་ངོ་བོས་དེ་གང་དུ་མ་འོངས་པ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་གཉིས་པོ་དེར་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་དགོས་སོ། །དེ་མེད་ན་ནི་གང་དུ་མ་འོངས་བ་ལས་འདི་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། དུས་གཞན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ད་ལྟར་བའི་བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་ལ་གཅིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་ད་ལྟར་བ་དང་འདས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བ་དང་འདས་པ་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་པར་མ་འོངས་པས་དེ་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མ་འོངས་པ་ད་ལྟར་དུ་མ་འོངས་པ་ལས་མ་འོངས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བ་དང་འདས་པ་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་པས་མ་འོངས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་དུ་མ་འོངས་པ་ལས་མ་འོངས་པ་ཡིན་གྱི། མ་འོངས་པར་མ་འོངས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་ན་ནི་ད་ལྟར་དང་འདས་པ་གཉིས་འགྲུབ་ན་གང་གི་ཚེ་མ་འོངས་པ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་འདས་པའམ་ད་ལྟར་བྱུང་བར་འགྱུར། འདི་ལ་དགོངས་ནས་སློབ་དཔོན་མ་འོངས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཞེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་དེ་གཉིས་མ་འོངས་པ། །དེ་ཕྱིར་མ་འོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ཡང་མ་འོངས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གསུམ་ཆར་ཡང་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གསུམ་ཆར་ཡང་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་འདས་པ་གཉིས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་མ་འོངས་པ་ལས་མ་འོངས་པར་རྣམ་པར་གཞག །དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་
― DTG103_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་འདས་པའི་བུམ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་མ་འོངས་པའི་ངོ་བོར་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་ལ་ཡོད་པས་འདས་པ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་ན་ཡང་མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གལ་ཏེ་ཞིག་པ་མ་འོངས་པའི་ངོ་བོ་མ་འོངས་ལ་ཡོད་ན། མ་འོངས་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་གང༌། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འདས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འདས་པ་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་འདས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མ་འོངས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ཁྱོད་ལ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། སྨྲས་པ། མ་འོངས་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པས་མ་འོངས་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི་འདི་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ན་མ་འོངས་དངོས། །མ་འོངས་བདག་ཏུ་གནས་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ད་ལྟ་བར། །འགྱུར་ཏེ་མ་འོངས་ཉིད་མི་སྲིད། །གང་ཞིག་ལ་ད་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ནི་ད་ལྟར་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བར་ཡོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་དེར་ཡོད་པར་གྱུར་དང་ད་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་སྔོན་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་ད་ལྟ་བར་འགྱུར་གྱི་དེ་སེར་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ཡང་མ་འོངས་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ན་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་འདི་ལ་མ་འོངས་པ་ཉིད་སྲིད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་མ་འོངས་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་འདས་པའམ་ད་ལྟར་བར་འགྱུར་བར་བསམ་པར་བྱའོ། །
― DTG103_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སྡེ་པ་གང་དག་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླངས་ནས་དེ་དུས་གསུམ་ཀར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མི་འདོར་བའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་རྒྱུ་དང་རྒྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་གནས་སྐབས་དེ་དང་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་པ་ཡོད་འདས་པ་ཡོད། །ད་ལྟར་བ་ཡོད་ཅི་ཞིག་སྟེ། །གང་གིས་དུས་ཀུན་ཡོད་པ་ཉིད། །དེ་ཡི་མི་རྟག་ཉིད་ག་ལས། །གང་གིས་དངོས་པོ་ད་ལྟར་བར་འགྱུར་བ་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཞིག་བློ་ལ་སྣང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་དང་འདས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཁས་བླངས་པའི་རྒོལ་བ་དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེ་ལ་ལུང་འགལ་བར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་མ་འོངས་པ་ལ་མ་འོངས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པས་མ་འོངས་པ་ཉིད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་ལ་ཡང་འདས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པས་འདས་པ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། །འདས་པ་ལས་ནི་འདས་གྱུར་པ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་འདས་པར་འགྱུར། །འདས་པ་ལས་ནི་མ་འདས་པ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་འདས་པར་འགྱུར། །འདས་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་འདས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་འདས་སམ། འོན་ཏེ་མ་འདས། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འདས་པ་ལས་འདས་ན་ནི་དེ་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་ཟིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟ་དེ་ལས་འདས་ཤིང་རྒལ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་འདས་པར་འགྱུར། འོ་མའི་དངོས་པོ་ལས་འདས་པའི་ཞོ་ལ་འོ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང་བྱིས་པའི་དངོས་པོ་ལས་འདས་པའི་ལང་ཚོ་ལ་བབ་པ་ལ་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདས་པ་ལས་འདས་པ་ནི་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་
― DTG103_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ། །ཅི་སྟེ་འདས་པ་ནི་འདས་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདས་པ་ལས་ནི་མ་འདས་པ་སྟེ་འདས་པ་ལས་མི་འདའ་བ་འདས་པའི་བྱ་བས་མི་སྟོང་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་འདས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདས་པ་ལས་མ་འདས་པར་ཡང་འདས་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་འདས་པ་ནི་འདས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་ལས་མ་འདས་པའང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདས་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཁོ་ན་འདས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདས་པ་གྲུབ་པ་ཡོད་དང་འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། འདས་པ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྟོག་པ་ན་འདས་པ་ལས་འདས་པར་རམ། མ་འདས་པར་རྟོག་གྲང་ན། །གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་དེའི་གྲུབ་པ་མི་སྲིད་པས་འདས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇེ་མ་གྲུབ་པར་ཇི་ལྟར་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཤིང༌། འདས་པ་ལས་མ་འདས་པའི་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་འདས་པ་མ་ཡིན་ན་འདས་པ་ཡང་མི་སྲིད་པས་དུས་གསུམ་ཆར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་གང་ཞིག་དུས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པའི་སྨྲ་བ་ཉིད་བསྔགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་སླར་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། གང་མ་འོངས་པའི་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དེ་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག །གལ་ཏེ་མ་འོངས་སྐྱེས་ཡོད་ན། །ཅི་ལྟར་ད་ལྟ་བར་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ན་ནི་དེ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་ད་ལྟར་བར་འགྱུར་གྱི་མ་འོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། ཅི་སྟེ་དེ་ལ་སྐྱེས་མེད་ན། །མ་འོངས་རྟག་པར་འགྱུར་རམ་ཅི། །གང་ཞིག་མ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་
― DTG103_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཡོད་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ན་ལྟར་དེའི་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མ་འོངས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལྟར་མི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཉམས་པས་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། འདུས་མ་བྱས་ནི་དེ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཉམས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་འདུས་མ་བྱས་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་པ་ལས། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་མི་རྟག་ན། །དེ་ལྟར་ན་ནི་འོ་ན། འདས་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ནི་རྟག་པར་ཅིས་མི་རྟོག །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ན་ནི་འོ་ན་དངོས་པོ་འདས་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཡང་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་གྱིས་ཤིག །ཡང་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་མི་རྟག་པར་རྟག་ནུས་པར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པས་རྟག་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག ། འདས་པ་དང་ནི་ད་ལྟར་བ། །འདི་ནི་མི་རྟག་འགྱུར་མིན་ལ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ད་ལྟར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཇེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ད་ལྟར་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པས་རང་བཞིན་ལས་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་ན། གང་ཞིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཅིག་ཅར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ད་ལྟར་བ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དེ། འདས་པ་ནི་ཞིག་པ་ལ་བྱ་ན། ཞིག་ཟིན་པ་ན་སླར་ཡང་འཇིག་པར་མི་རིགས་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག །འདས་པ་དང་ནི་ད་ལྟར་བ། །འདི་ནི་མི་རྟག་འགྱུར་མིན་ལ། །
― DTG103_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་ལས་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གོ་སྐབས་གསུམ་པ་ཞིག་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། དེ་དག་ལས་གཞན་རྣམ་པ་ནི། །གསུམ་པའང་དེ་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་པ་མི་རྟག་པའི་རྟེན་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་སྐྱེ་བས་སྟོང་པའི་མ་འོངས་པ་ལ་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་མ་འབྲེལ་བ་ཞིག་གོ ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་དུས་གསུམ་རྟོག་པ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་དུས་གསུམ་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ན་དེ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་མེད་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་མི་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ལས་ནི་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ན་ཡང༌། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཕྱིས་སྐྱེ་བ། །དེ་ནི་གལ་ཏེ་སྔར་ཡོད་ན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཕྱས་སྨྲ་བ། །རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ལོག་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གང་ཞིག་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་དེ་བསྐྱེད་པའི་སྔ་རོལ་ན་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་དང༌། ཕྱས་སྨྲ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པའི་འགྲོ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པས་སྟོང་ཞིང་འཐད་པ་དང་འགལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ལོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་དག་གི་སྨྲ་བ་ནི་ལོག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱོགས་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བོང་བུའི་རྭ་ལྟར་གཟུང་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བས་གནམ་གྱིས་བསྐོས་པར་སྨྲ་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་འོངས་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་འདི་རིགས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཕྱས་སྨྲ་བ་རྣམས་
― DTG103_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་སྨྲ་བ་ཡང་རིགས་པར་འགྱུར་བས་མ་འོངས་པའི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གང་ཞིག་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ནི། །སྔར་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རིགས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དོན་གང་ཞིག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་སྟེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡོད་ཅིང་བདོག་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བའི་བར་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་གྱུར་པའི་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་མི་འཇུག་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འགལ་བར་གྱུར་ན་དངོས་པོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་འདི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མ་འོངས་པར་ཡོད་པར་སྨྲ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མ་འོངས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་རྣལ་འབྱོར་པའི་སྨོན་ལམ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འདི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་རྟོག་པས། མ་འོངས་པ་ཡི་དངོས་མཐོང་ན། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཅིས་མི་མཐོང༌། །སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ན་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་བཞིན་དུ་དེས་གཅིག་མཐོང་ལ་ཅིག་ཤོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །ཡང་ཅི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་མི་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་མི་
― DTG103_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་མ་འོངས་པའི་དོན་དེ་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་པ་དེ་ལྟར། དེ་རྣམས་ལ་སྨོན་ནས་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ལྟར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་སྐྱེའི་ཤེས་པ་དེ་ད་ལྟར་བའི་སྔོན་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ལྟར་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་ནི་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཤེས་པའི་དོན་དེ་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ལྟར་ན་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་དེའི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་གང་གི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་དངོས་པོ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བོང་བུའི་རྭ་དང་འདྲ་བར་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་འདིའི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འགྲིགས་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ལྟར་ན་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་པ་ལས་དངོས་པོའི་རྟོག་པ་ཐག་རིང་པོར་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ད་ལྟ་བ་ཉིད་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལ་སྐྱེ་བའང་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཉིས་མེད་པར་སྨྲ་བ་འདི་འགྲུབ་བོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་མཐོང་བ་མི་འགལ་ལ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་བསྙད་པ་ཡང་གྲུབ་བོ། །འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་འདི་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འཐད་པ་མི་འཇུག་གོ ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་སྒྲ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཐོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལས་དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་མཐུས་
― DTG103_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དོན་དེ་རྟོགས་པ་ན་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དུས་གཞན་དུའང་དོན་དེ་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་གཞག་གི །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བཞུགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཅུང་ཟད་ཅིག་གཟིགས་པའམ་གསུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས། འཁྲུལ་འཁོར་ལས་བྱས་སིལ་སྙན་ནི། །རླུང་གིས་བསྐུལ་བས་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང༌། །དེ་ལ་རྡུང་བ་འགའ་མེད་མོད། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྒྲ་འབྱིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྔོན་ལེགས་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བསམ་པ་ཡིས། །བསྐུལ་བའི་སངས་རྒྱས་གསུང་འབྱུང་མོད། །དེ་ལ་འདིར་རྟོག་ཡང་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་མ་འོངས་པ་མཐོང་བ་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ལྟར་ན་མ་འོངས་པའི་དོན་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་དེ་རིང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལ་རིང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རིང་བ་རྣམས་གང་དག་ཅིག་ཅེ་ན། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའོ། །ཆོས་ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱང་གང་དག་ཅིག་ཅེ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ལྟར་ན་མ་འོངས་པ་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་རིང་བ་ཉིད་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ལ་མ་འོངས་ཡོད་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་རིང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ད་ལྟར་བ་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པས་ཆོས་མ་ཉན་པའི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་བྱ་དགོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་འོངས་པའི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་
― DTG103_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཚེ། གལ་ཏེ་བྱས་པ་མེད་ཀྱང་ཆོས། །ཡོད་ན་ངེས་སྡོམ་དོན་མེད་འགྱུར། །གང་གི་དོན་དུ་འདི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པའི་ཆོས་དེ་འདི་ལ་མ་བྱས་པ་ཁོ་ནར་ཡོད་པས་དེ་ཉེ་བར་བསག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྡོམ་པའི་ངལ་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་མེད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདིའི་ངེས་པར་སྡོམ་པ་དེས་ཆོས་དེ་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་སྒྲུབ་ན་ནི། ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་སྔར་མེད་བཞིན་ན་ཕྱིས་བྱེད་པས་འདིའི་མ་འོངས་པའི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ཅུང་ཟད་བྱེད་ན་ཡང༌། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་གང་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་གོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུས་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྔ་ཕྱིའི་ཆ་གཉིས་ངེས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི་འདིའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་སྔོན་དང་ཕྱིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གཉིས་ན་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཁས་ལེན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི། མི་རྟག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟ་བུར། །འབྲས་བུ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར། །འདི་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འདི་ལྟར། གང་ལ་ཐོག་མ་མཐའ་ཡོད་པ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་བཤད། གང་གི་སྔ་རོལ་དུ་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་ལ། གང་གི་འོག་རོལ་ཏུ་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པ་དེ་ནི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དོན་གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་མངོན་པར་འདོད་དོ། །དངོས་པོ་ལ་ནི་གང་ཞིག་སྐྱེ་བས་བྱེད་པ་དང་པོ་ཡོད་ཅིང༌། གང་ཞིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཐ་མ་ཡང་ཡོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཡང་ཡོད་པས་རྟག་པར་སྨྲ་བ་མེད་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་
― DTG103_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲ་བ་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་སྐྱོན་མཐོང་བས་མ་འོངས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང༌། སྒྲིམ་པ་མེད་པར་ཐར་འགྱུར་ཏེ། །གྲོལ་ལ་མ་འོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་པ་མེད་པར་སྒྲིམ་པར་འགྱུར་ཏེ་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་འདི་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །གྲོལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཐོབ་བ་རྣམས་ལ་མ་འོངས་པ་མེད་པར་སྒྲིམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་འདི་ཡང་སྒྲིམ་པ་མེད་པར་ཐར་བར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བར་མི་རིགས་སོ། །ཐར་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདིའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཆགས་མེད་པར་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །མ་འོངས་པ་མེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་རྟེན་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཆགས་པའི་རྟེན་ཅན་འདོད་ཆགས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་བཞིན་རྟེན་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཆགས་པ་མེད་པར་འདོད་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་མ་འོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པར་ཡང་འདོད་ཆགས་སུ་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་མ་འོངས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་གཉི་གའི་ལྟར་ན་ཡང་རྒྱུས་འབྲས་བུ་
― DTG103_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་མངོན་བར་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འབྲས་བུ་ཡོད་ཉིད་གང་འདོད་དང༌། །འབྲས་བུ་མེད་ཉིད་གང་འདོད་པ། །ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་ལས། །སོགས་པའི་རྒྱན་ནི་དོན་མེད་འགྱུར། །གྲངས་ཅན་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་གི་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དོ། །གྲངས་ཅན་པའི་ལྟར་ན་ནི་གང་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། མེད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་ལ་འཇིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་ལེན་ཏོ། །དེ་ནི་མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནུས་པས་ནུས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་སྐྱེ་སྟེ། འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་པ་ཡང་རང་བཞིན་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འཇིགས་པས་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ཅིང་ཚོགས་པ་ཡང་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་གྱི། རྫས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པས་དུས་གསུམ་ཀར་རྣམ་པར་གནས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྫས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་ཙམ་ཞིག་ཏུ་བྱེད་ཀྱི། སྔ་ན་མེད་པའི་རྫས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱེ་བྲག་པ་དང་མདོ་སྡེ་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དག་སྟེ། དེ་དག་གིས་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་སེམས་ཤིང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལས་དོན་གཞན་རྡུལ་གཉིས་འདུས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་སྐྱེ་བར་རྟོགས་ཤིང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་མིག་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་
― DTG103_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་ལུང་ལས་ནི་གཏན་ཚིགས་སྔ་མ་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞག་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྐྱེན་ཉེ་བ་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒོལ་བ་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བརྟག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ལས་རེ་ཞིག་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་དང་སྒོ་སྐྱེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་པ་ཏྲ་དང་བྱ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་སྤྲས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཁྱིམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེའི་ལྟར་ན་ཀ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སུས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཁྱིམ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱོན་འདི་སྤང་བར་འདོད་པས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི་འོ་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཁྱིམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བརྟགས་ནས་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྒྱུ་ས་བོན་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་གི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་
― DTG103_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་དང་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་རྣམས་མི་སྲིད་པས་བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་དང༌། ཐམས་ཅད་འགྲུབ་བོ། །གང་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མཁས་པས་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་དག་བཀག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རེ་ཞིག་ད་ལྟ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་པས་མ་འོངས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་འགྱུར་ན་ནི་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་ད་ལྟར་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ཡོད་པས་མ་འོངས་པ་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་མ་འོངས་པའི་དོན་ལ་རྟོག་པ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པས་རྟོག་གམ་གནས་པས་རྟོག་གྲང་ན། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པས་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཅིག་འཇིག་ཅིང་གཞན་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། གནས་པའི་རྫས་ཀྱི་ཆོས་གཞན་ལོག་ནས་ཆོས་གཞན་འབྱུང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་འདི་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དཔེར་ན་བ་ལང་གི་ཁུ་བཅུད་ཀྱི་རྫས་གནས་པའི་ཆོས་གཞན་འོ་མའི་དངོས་པོ་ལོག་དང་ཆོས་གཞན་ཞོའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་པ་ཡིན་པ་
― DTG103_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་གསུམ་པོ། །རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ལོག་དང་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པར་མི་ནུས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་མ་འོངས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་ནས་དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཞོ་འོ་མའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དུ་ནི་འོ་མ་ལ་འོ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནར་གནས་པའི་འོ་མ་ལ་ཞོའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་འོ་མ་ཁོ་ན་ལ་ཞོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན་འདི་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འོ་མ་ལ་ནི་ཞོའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འོ་མ་ལ་ཞོའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་གང་ཞིག་ལ་སྲིད་པར་འགྱུར་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །འོ་མ་དང་ཞོའི་གནས་སྐབས་ལས་ཐ་དད་པར་བ་ལང་གི་ཁུ་བའི་རྫས་ཞེས་ཅུང་ཟད་ཅིག་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན། དངོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང༌། །ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་འཛིན་མི་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རགས་པ་མཐོང་བ་ལྔས་མི་འཛིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཆོད་པ་དང་ཕྲ་བ་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ནུས་པའི་ཡིན་གྱིས་ཀྱང་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ད་ལྟར་བ། །ཡོད་པར་མི་མཁས་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས། །ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ད་ལྟར་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མ་དམིགས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་མི་མཁས་ཤིང་བླུན་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་མི་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལྟར་བ་དེ་ཡོད་པར་རྟོག་གོ །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ད་ལྟར་བ་ཞེས་བྱ་བར་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དུས་གསུམ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དུས་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ།
― DTG103_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་དེ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་ནུས་ཀྱི། རང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་མངོན་པར་གསལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པས་དུས་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་དུས་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གནས་མེད་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །འདི་ན་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་གནས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གནས་པ་མེད་པས་ཀྱང་དུས་ཀྱི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མི་རྟག་པས་གནས་ག་ལ་ཡོད། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟོས་པའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་ཡོད་ན་ནི་གནས་པ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་སླར་རྒ་བ་དང་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒ་བ་ནི་གནས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། གལ་ཏེ་དང་པོར་གནས་གྱུར་ན། །ཐ་མར་རྙིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིས་རྙིངས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྔར་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག །འདི་ལས་ཀྱང་གནས་པ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར། རྣམ་ཤེས་གཅིག་གིས་ཇི་ལྟ་བུར། །དོན་གཉིས་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་བཞིན་རྣམ་པར་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས། །དོན་གཅིག་རྣམ་པར་མི་ཤེས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མའི་ཤེས་བྱར་འགྱུར་རོ། །དོན་གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་དམིགས་པ་དེ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཞིག་གིས་དམིགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྔར་མཐོང་བའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཕྱི་མས་གཅོད་པའི་བར་དུ་གནས་པས་གནས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་གཉི་ག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གཅིག་གིས་བཟུང་བ་དེ་
― DTG103_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱིས་བཟུང་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་དོ། །འདི་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་དྲུག་ཡིན་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་དྲུག་ཡིན་ཞིང༌། དབང་པོ་དང་དོན་གྱི་དབང་གིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་འབྱུང་བའི་ཡུལ་འཛིན་པའི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་གནས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་དོན་གཉིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་འགག་པར་འགྱུར། འགགས་པས་ན་ཡུལ་གཞན་དམིགས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞིང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཡུལ་ཡང་དེའི་ཤེས་པ་དོན་གཉིས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་དུས་ན་ནི་གནས་པ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགགས་ཀྱང་རྒྱུན་འདྲ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་ན་གང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་གཞན་ལ་དེ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་དོ། །ཚུལ་འདི་ནི་གཞན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དག་ལ་ཡང་འདུ་བྱེད་འདྲ་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱིར་བྱུང་བ་རྣམས་གཅིག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་གནོད་པ་བྱེད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་མི་འགལ་ཞེ་ན། ཅི་ཆོས་མངོན་པ་སྐད་ཅིག་མར་འཛིན་པར་
― DTG103_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་མི་ལེན་ནམ། གལ་ཏེ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཟུགས་དེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། འོ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ལས་འདོད་པ་འདི་ཇི་ལྟར་དྲང་ཞེན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ད་ལྟར་བའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་བར་བྱེད་པ་སྐྱེ་ལ་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པས་འགགས་པ་ཡིན་དང༌། ཕྱི་དས་གང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་འབྱུང་བ་ན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་འབྲས་བུ་ཕལ་ཆེར་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་གཅིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དངོས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་དང་པོར་སྐྱེས་པའོ། །གཉིས་པས་ནི་དངོས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་རྟོག་ཅིང་སྐྱེ་བ་ན་དེས་ཀྱང་དོན་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་སོ། །ཚུལ་འདི་གནས་པ་ལ་ཡང་རྟག་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་དངོས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་གནས་པ་མེད་ལ། གནས་པ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་དང་དུས་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ད་ལྟར་བའི་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པས་
― DTG103_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ད་ལྟར་བའི་དུས་མཚོན་པར་བྱེད་དེ་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ད་ལྟར་བ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དུས་ལ་གནས་ཡོད་ན། །གནས་པ་དུས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གནས་མེད་ན་གནས་པ། །མེད་པར་མཐའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དུས་ལ་གནས་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་འོ་ན་ནི་གནས་པ་དུས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་ན་ཡོད་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ཁྱིམ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དུས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ་དུས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་དེ་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་མེད་ན་ནི་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་དུས་ལ་མཐའ་ཡས་ཏེ་འཇིག་པ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཡུན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ལ། དུས་དེ་རྟག་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་རྟག་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གནས་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ན། དངོས་པོ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པའང་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པས་གནས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ཉིད་དམ་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་དངོས་གཞན་ནི། །དངོས་པོ་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར། །གཅིག་ན་མི་རྟག་ཉིད་གང་ཡིན། །དེ་ཉིད་དངོས་དེ་ག་ལ་གནས། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྟག་པར་འགྱུར་ན་དངོས་པོ་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལས་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཅིག་ཉིད་འདོད་ན་
― DTG103_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་པར་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་གཏན་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་དོ། །གནས་པ་མེད་པས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གནས་པ་དང་མི་རྟག་པ་གཉིས་མེད་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དུས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །གང་སྔར། གནས་མེད་དངོས་པོ་ག་ལ་ཞིག །མི་རྟག་པས་གནས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ཀྱང་གནས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། གནས་པའི་དུས་ན་ནི་གནས་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་གྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ལ། སྟོབས་ཆུང་བས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་འཇོམས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མི་རྟག་གཉི་གར་སྟོབས་ཆུང་དེར། །གནས་པ་སྟོབས་ཆུང་མ་ཡིན་ན། །ཕྱི་ནས་དེ་དག་ངེས་པར་གོ །བཟློག་པར་ཅི་ཡིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གནས་པའི་དུས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྟོབས་ཆུང་ན་གང་གིས་ན་ཕྱིས་ཆོས་མཐུན་པར་གནས་པ་དེ་འཇོམས་པར་འགྱུར་བ་ཕྱི་ནས་དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཅིས་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་སྔ་རོལ་ཉིད་དུ་དེ་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་ཡེ་ནས་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྟག་པའམ་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་འདི་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། གལ་ཏེ་མི་རྟག་སྟོབས་ཆུང་མིན། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཡོད་ན་ནི། །ཀུན་ལའང་གནས་པ་མེད་པའམ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་མིན། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྟོབས་ཆུང་བ་མ་ཡིན་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཀུན་ལ་གནས་ཤིང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་ནས་གནས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཀུན་ལ་མི་གནས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་
― DTG103_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི། དེའི་ཆ་འགའ་ཞིག་ནི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ་གང་ན་གནས་པ་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཆ་འགའ་ཞིག་ནི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ་གང་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་འདི་མཚན་གཞི་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའམ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། གལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་མི་རྟག་ཉིད། །ཡོད་ན་རྟག་ཏུ་གནས་ཡོད་མིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གནས་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་པར་འགྱུར་ཟིན་ནས། ཕྱི་ནས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བར་འདོད་ནས་ཕྱི་ནས་དངོས་པོ་མི་རྟག་པར་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་དེ་སྔར་གནས་པ་དང་ལྡན་པས་རྟག་པར་གྱུར་ནས་ཕྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་དངོས་པོ་གཅིག་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཕན་ཚུན་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གནས་པ་མི་རྟག་དང༌། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་ན། །དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། མི་རྟག་ལོག་པར་འགྱུར་བའམ། །ཡང་ན་གནས་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འཇིག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གནས་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར་བས་གནས་པ་མི་རིགས་སོ། །གནས་པ་དེ་མེད་པས་བྱང་དངོས་པོ་མེད་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་རྟེན་ཅན་གྱི་དུས་མེད་པས་དུས་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དུས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་འདས་པའི་རྟེན་ཅན་འདས་པའི་དུས་ནི་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འདས་པ་མེད་ན་ནི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་
― DTG103_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་འདས་པ་ལ་དམིགས་པ་དྲན་པ་ཅིའི་ཡུལ་ཅན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་ཡོད་པས་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དུས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདིར་དྲན་པ་འདི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་སྟེ། ད་ལྟར་བའི་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དངོས་སུ་དམིགས་བཞིན་པ་ལ་ནི་དྲན་པས་དགོངས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་ངེས་པར་ད་ལྟར་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་གནས་སྐབས་དེར་གཙོ་བོ་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པས་དངོས་པོ་འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་དྲན་པའི་མཚན་ཉིད་ཆེས་གསལ་གྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་དམིགས་པའི་དྲན་པ་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མཐོང་ཟིན་དངོས་པོ་མི་སྣང་ཞིང༌། །སླར་ཡང་སེམས་སྐྱེ་མིན་དེས་ན། །དྲན་པ་ཞེས་བྱ་ལོག་པ་ཡི། །དོན་ལ་ལོག་པ་ཁོ་ན་འབྱུང༌། །ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ད་ལྟར་བས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སླར་མི་སྣང་ངོ༌། །དོན་གཅིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་གོང་དུ་བཀག་ཟིན་ཏེ། ཚུལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མཐོང་ཟིན་པའི་དངོས་པོ་མི་སྣང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེམས་སླར་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་དེས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ད་ལྟར་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པའི་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སླར་མི་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར། ཡང་ཅི་འདས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་མེད་དམ། མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སུ་སྨྲ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་
― DTG103_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ནི། དེས་ན། དྲན་པ་ཞེས་བྱ་ལོག་པ་ཡི། །དོན་ལ་ལོག་པ་ཁོ་ན་འབྱུང༌། །ཞེས་སློབ་དཔོན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མཛད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པའི་དམིགས་པ་ནི་འདས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་རང་གི་ངོ༌། བོས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་དེ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་འདས་པའི་དངོས་པོ་དེ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་དྲན་པ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དོན་གཞན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་ནི་ལོག་པའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་སུ་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་ན་དྲན་པ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། དེས་ན། དྲན་པ་ཞེས་བྱ་ལོག་པ་ཡི། །དོན་ལ་ལོག་པ་ཁོ་ན་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་སྟེ། སད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་དྲན་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྟའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་དུས་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་འདི་ཚེས་གསལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བསྟན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་འདི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་པོ་དང༌། ཉེ་བར་འདོམས་པ་པོ་ཡིན་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ནི་མཛད་པ་པོ་དང་རྣམ་པར་འཆད་པ་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་ཆེས་དཀར་བ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐར་
― DTG103_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་ལ་འཇུག་པར་རིགས་ན། ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་བཤད་པ་གཞན་རྣམས་ཅི་སྟེ་འབྱུང༌། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གསུང་བ་པོ་དང་རྣམ་པར་འཆད་པ་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དག་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉན་པ་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའོ། །འདི་ལྟར། གཟུར་གནས་བློ་ལྡན་དོན་གཉེར་བའི། །ཉན་པོ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བར་བཤད། །དེ་ལ་གཟུ་བོར་གནས་པ་ནི་གང་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྟུང་བའོ། །ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ཞིག་རང་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་ཚོལ་བ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་འདོར་བའི་རྩ་བ་ནི་གཟུ་བོར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཉན་པ་པོ་གཟུ་བོར་གནས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་སྣོད་ཡིན་ནོ། །གཟུ་བོར་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་གལ་ཏེ་བློ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ན་སྟེ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པ་དག་གི་སྙིང་པོ་དང་སྙིང་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པ་བཏང་ནས་སྙིང་པོ་ལེན་ནོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་ཉན་པ་པོ་བློ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་དེ་ལྟར་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གཟུ་བོར་གནས་ཤིང་བློ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཉན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་ཞིང་རི་མོའི་སྐྱེས་བུའི་རྣམ་པ་ལྟར་མི་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། གཟུར་གནས་བློ་ལྡན་དོན་གཉེར་བའི། །ཉན་པོ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བར་བཤད། །ཉན་པ་པོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་ངེས་པར། སྨྲ་པོའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་གཞན་དུ། །མི་འགྱུར་ཉན་པ་པོ་ལའང་མིན། །དེ་ལ་སྨྲ་བ་པོའི་ཡོན་ཏན་དག་ནི་ཟུར་དོད་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། གསལ་བ་དང་མ་འཁྲུགས་པར་བརྗོད་པ་དང༌། ཉན་པ་པོའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོང་
― DTG103_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཆུད་པ་དང༌། སེམས་ལ་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །ཉན་པ་པོ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་པོ་གཉིས་ལ་གུས་པ་དང༌། ཡིད་གཏོང་པ་ཉིད་དང༌། གཟུ་བོར་གནས་པ་ཉིད་དང༌། བློ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་དག་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་ཡིད་གཏོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་བདག་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། ཉན་པ་པོ་ལ་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་པ་པོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོང་ན་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་པ་པོའི་སྐྱོན་ལས་ནི་ཡོན་ཏན་ཡང་སྐྱོན་གྱི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་འགྱུར་ལ། སྐྱོན་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་འགྱུར་གྱི། བཤད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཉན་པ་པོ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚོགས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་ཡོད་ན་ནི། སྨྲ་བ་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། ཉན་པ་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཉན་པ་པོ་རང་གི་ཉེས་པར་མི་བརྩི་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛུད་པར་བྱེད་དེ། བླུན་པོ་བདག་ལ་བསྟོད་པ་ན་ཅི་བདག་ཅག་ལ་ཤེས་རབ་མེད་དམ་ཅི་ཞིག་བྱ། རྟོག་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་གང་སྨྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྐུལ་བའི་མདོ་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སྲིད་དང་སྲིད་ཐབས་ཞི་བ་ཡི། །ཐབས་དང་དེ་བཞིན་བཞི་གསུངས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་གང༌། །དེ་ནི་ཐུབ་པའི་ལྟ་བུར་མངོན། །དེ་ལ་སྲིད་པར་ནི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྲིད་པའི་ཐབས་ནི་རྒྱུར་གྱུར་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཞི་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བའི་ཐབས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐར་པ་འདོད་
― DTG103_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དག་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་སོ་སོ་རང་གི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལ་སྔར་བ་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་སྣོད་མ་ཡིན་པར་མ་འཕྲིགས་པ་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་རྟོགས་པས་ངེས་པར་འདི་ཡང་དག་པར་མ་བཤད་དོ་ཞེས་འཁྲུལ་པ་དེ་ཐུབ་པའི་ཡིན་པ་ལྟར་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་མཛད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོའི་སྐྱོན་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ན་ཐུབ་པའི་ལྟ་བུར་ཞེས་བཤད་དོ། ཁ་ཅིག་དག་གིས་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམུས་ལོང་གིས་མ་མཐོང་བ་ནི་སྣང་བཞིན་བའི་ཉི་མའི་སྐྱོན་མ་ཡིན་ཏེ་མ་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་གཏམ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆེས་དོན་གསལ་བ་ཡིན་ན། ངེས་པར་ལེགས་པའི་གཏམ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་སུན་འབྱིན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཡིད་མགུ་བར་མི་མཛད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་པར་ཡ་མཚན་ཅན་ཀུན་འདོད། ཀུན་སུན་འབྱིན་པ་དེ་དག་ནི། །མི་དགར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག །གྲངས་ཅན་པ་དང་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡ་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་ལོག་པར་ཐར་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་
― DTG103_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཡ་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་གསུངས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །ཡ་མཚན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སླར་མི་འབྱུང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་བདག་གི་རང་བཞིན་མེད་པར་སྟོན་པ་ལྷུར་བྱེད་ཅིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བའི་ཚེར་མ་འབྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་ཁྱོད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་འཇིགས་པ་སྙིང་ལ་བརྟགས་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་འཇིགས། ཡིད་ལ་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཆོས་འདི་བདག་ཏུ་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག ། བདག་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བའི་གཏམ་ཡང་ཁོད་ཅིག །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མྱ་ངན་འདས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཡོད་མིན། །འདི་ན་གང་མེད་དེ་དག་གཞར་ཡང་མེད། །ཡོད་དང་མེད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་ཞིང། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཞི་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་རྒལ་བ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཏེ་སྡོང་བུ་དང་མར་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་མར་མེ་ཤི་བ་བཞིན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་ལོག་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་རྒྱགས་པ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ཅག་ཡ་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་ཡོངས་སུ་དགའ་བར་འགྱུར་གྱི། མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་ནི་མ་ཟིན་ཏོ། །འདིར་སུ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སུ་
― DTG103_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་མངོན་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོར་བྱས་པ་བདུན་པ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའོ། །འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ད་ལྟར་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ན་མེད་པ་སྟེ། རབ་རིབ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའམ། སྒྲོལ་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཁྱིམ་ན་ནམ་མཁའ་འོད་ཟེར་གྱུར་བས་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་མཐོང་བའི་འཇིགས་པས་མཐོང་བའི་དུག་འཕོས་པའི་དོགས་པ་ལོག་པ་བཞིན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལྟ་བུ་དང་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་གནས་སྐབས་ན་སྦྲུལ་མེད་པས་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་བློ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བདེན་པར་གྱུར་པའི་སྦྲུལ་མེད་པས་སྦྲུལ་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་བཞིན་གཞར་ཡང་སྟེ། འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུང་བར་གྱུར་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། བཤད་པ་འཁོར་བ་ནི་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་བློའི་ངོ་བོའི་ཚོགས་དང་འདྲ་སྟེ་མུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྦྲུལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མུན་པས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ལྡོངས་པར་བྱས་པའི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཡོད་དང་མེད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་ཞིང། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཞི་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་ལས་ནི་རྣམས་ཡོད་རྣམས་ཟ་མིན། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། ཏི་ངན་ནི་ཏིང་དོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་ན་ཆོས་ཡོད་མིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དྷརྨཱ་ཎཱ་ཨ་མ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཡི་གེ་ཨ་དང་ཡི་གེ་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་སོ། །དེ་ཡོད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གྲངས་ཅན་པ་དང་འུག་པ་པ་དང༌། གཟེགས་ཟན་དང༌། སེར་སྐྱ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། མེད་ཅེས་
― DTG103_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དང་མདོ་སྡེ་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ་རབ་རིབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ལྟ་བུ་དང་མུན་ཁུང་དུ་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་བློ་ཅན་རྣམས་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ནི་གནས་དང་གནས་སུ་འདི་ཉིད་ལས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གང་ཟག་ཕུང་པོ་སྨྲ་བ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་གྲངས་ཅན་འུག་ཕྲུག་དང༌། །གོས་མེད་བཅས་ལ་གལ་ཏེ་ཞིག །ཡོད་མེད་འདས་པ་སྨྲ་ན་དྲིས། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །བསྟན་པ་འཆི་མེད་ཡོད་མེད་པས། །འདས་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བཤད་པ། །ཆོས་ཀྱི་ཁུད་པ་ཡིན་ཞེས་ཀྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་གང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཡ་མཚན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བསམ་པ་ཡིན་ན་ནི་ཁྱོད་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་བསམ་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་བརྗོད་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་མ་བསྟན་ན་ཡང༌། །གང་ཞིག་གཏོང་ཐབས་མི་ཤེས་དེ། །ཅི་ཞིག་གཏོང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་བསམ་པ་ལ་གནས་ཀྱང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལུགས་ལ་བརྟེན་ཞིང་བཏང་བའི་ཐབས་མངོན་པར་མ་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་གཏོང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཅན་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེས་ན་ངེས་པར་ཐུབ་པ་ཡི། །གཞན་དུ་ཞི་བ་མེད་ཅེས་གསུངས། །འདི་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ཐུབ་པས་དགེ་སྦྱོང་དང་པོ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་འདི་ཉིད་
― DTG103_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུའོ། །བཞི་བ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །ཕ་རོལ་པོ་སྨྲ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དག་གིས་སྟོང་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་འདི་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་སྟོན་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བས་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་ཤེས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དག་ལ་ཅི་དོན་འདི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་གཞན་དུ་ཡིན་ཞེས་དེ་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངེས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ལྐོག་གྱུར་པ། །གང་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་ཡིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། །འདི་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡིད་ཆེས་བྱ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པས་གོ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་གཞན་ཉིད་དུ་བསྒྱུར་བར་མི་ནུས་སོ། །དོན་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེ་ཡང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་དེ་ནི་འཐད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའང་བསྟན་ཏོ། །རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་ལ་འདི་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཅི་སྟེ་འདི་ལ་ཅི་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་སྙམ་དུ་མི་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ཅིང་གལ་ཏེ་བཤད་ཟིན་པ་དང་འཆད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པས་བསྟན་པའི་ངེས་པས་དེ་མ་བསལ་ན་ནི་དེ་སྨྲོས་ཤིག །འདིས་མ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་གྲུབ་
― DTG103_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་གསུང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་གང་ལ་ཟ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་སྟོང་རྣམས་སུ། །ང་ཡིས་མདོ་རྣམས་གང་གསུངས་པ། །ཡི་གེ་ཐ་དད་དོན་གཅིག་སྟེ། །ཡོངས་སུ་བསྒྲག་པར་ནུས་མ་ཡིན། །དངོས་པོ་གཅིག་ནི་བསམ་བྱས་ན། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྒོམས་འགྱུར་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་ཆེས་མང་པོ། །ཇི་སྙེད་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་རྣམས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་བདག་མེད་ཡིན། །མི་གང་དོན་ལ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །གནས་འདི་ལ་ནི་བསླབ་བྱས་ན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྙེད་མི་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་བདག་གི་འདུ་ཤེས་ཤེས་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་བློ་སྦྱར་བྱ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཏེ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན། །ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ནི་མི་ནུས་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་འཇུག་པ་རྒྱུ་རྟག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་སྟོན་ན་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་དང་འཐད་པ་དང་འགལ་བ་དེ་ནི་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན། གང་གིས་འཇིག་རྟེན་འདི་མཐོང་དཀའ། །དེ་ནི་གཞན་ལ་བླུན་པ་ཉིད། །ཟླ་བ་ཉ་བ་ལ་མཐོང་བའི་ནུས་པ་ཉམས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་སྐད་མ་དྷྲུ་བ་དང་ཨ་ནུ་ད་ན་ཏི་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་འདིས་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་རེ་ཞིག་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཅེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་རྨོངས་པས་དོན་རགས་པ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་བ་དེའི་
― DTG103_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་དོན་ཇི་ལྟར་དོན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡུལ་དང་དུས་རིང་པོས་ཆོད་ཅིང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ལམ་གྱི་ངལ་དུབ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་ཆུ་དྲི་མ་མེད་པ་བཏུང་བར་འདོད་པ། གང་དག་མུ་སྟེགས་ཅན་རང་ཉིད་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅིང་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལྟར་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། དེའི་རྗེས་འགྲོ་དེ་དག །ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བསླུས་པར་འགྱུར། །གང་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པ་ལ་མི་བརྟེན་པར་ཐར་པ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་རྣམ་པར་རྨོངས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་གཏུགས་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འཁོར་བར་བསླུས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར། ཇི་ལྟར་ནོར་ལ་མི་མཁས་ཚོང་པ་ངན་པ་རིན་ཆེན་གླིང་དུ་སོང་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ། །འདོད་པས་རྨོངས་ལས་ནོར་བུ་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་བཏང་ནས་ནོར་བུ་མཆིང་བུ་ལེན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཞུང་ལུགས་ངག་ལ་མི་མཁས་བློ་གྲོས་ངན་ཞིང་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སོང་བ་རྣམས། །ཐར་པའི་རེ་བ་བཅད་པས་རྨོངས་ལས་སངས་རྒྱས་གཞུང་ལུགས་དོར་ནས་མུ་སྟེགས་གཞུང་ལུགས་ལེན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར། ཐར་པ་འདོད་པ་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཉན་པ་ལ་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པ་དེ་ནི། བདག་ཡོད་མ་ཡིན་འབྱུང་མི་འགྱུར། །བདག་གི་ཡོད་མིན་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བརྟགས་ནས་སྐྲག་པ་ལས་སོ། །སྐྲག་པ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་གོམས་པ་ལས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དྲི་མ་དོར་ནས། །མྱ་ངན་འདས་པར་རང་འགྲོ་གང༌། །དེ་དག་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བྱེད། །རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་གྱུར་ནས་རང་ཉིད་ཁོ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཉེ་བར་གཤེགས་ཏེ། དེ་ལྟར་དཀའ་བ་
― DTG103_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཛད་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་བ། འདྲེན་སླད་བཞིན་དུའང་དམ་པ་ནི། །མ་ཡིན་ཡིད་འགྲོར་སྤྲོ་མ་ཡིན། །དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཡིད་རང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ནི་མཛད་དཀའ་བ་མཛད་པའི་འདྲེན་པའི་སླད་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་མི་སྤྲོའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་གང་ཟག་གི་ཡིད་འདྲེན་པ་པོ་དེའི་རྗེས་བཞིན་དུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བ་མི་སྤྲོ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གང་ཞིག་འདི་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མ་མཐོང་སྐྲག་པར་མི་རྩོམ་སྟེ། །མཐོང་ན་རྣམ་ཀུན་དེ་བཟློག་འགྱུར། །དེས་ན་ངེས་པར་ཅུང་ཟད་ཅིག །ཤེས་ལ་སྐྲག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བ་ནི་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་དག་སྟེ་དེ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལན་བརྒྱར་བསྟན་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྐྲག་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་དེར་རྨོངས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། དམྱལ་བའི་མེ་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་རྒྱུར་བཟུང་བ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་ན་རྣམ་ཀུན་དེ་ལྡོག་འགྱུར། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་མཐོང་ན་ནི་དེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྲག་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐག་པར་མཐོང་ན་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེས་པའི་སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས་ཤིང་ཅུང་ཟད་ཅིག་མི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ངེས་པ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བས་སྐྲག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པའི་རྐྱེན་བུ་ལེགས་པར་བསླབས་པ་ནི་གླང་པོ་ཆེས་སྤར་བ་ན་དེ་ལ་མི་འཇིགས་ལ། དེ་ལ་བཞོན་པར་འདོད་པའི་གྲོང་པ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་ལས་ལྷུར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མ་མཐོང་བ་བཞིན་པ་
― DTG103_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་རྟོགས་པར་སེམས་པ་ན་དེ་ལ་མི་འཇིགས་སོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་དེ་ལ་ཞོན་པར་བྱ་བར་རློམ་པ་ན་ཆེས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས་པ་ངེས་པར་སྐྲག་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་བསྙེངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཏི་མུག་གིས་བཙས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས་པ་ནི་སྐྲག་སྟེ། ཅི་འདི་ནུས་སམ་མི་ནུས་ཞིག་གུ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཤེས་པ་འདི་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་གོ་འཕང་གོང་མ་མི་ཚོལ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། བཤད་པ་མ་གོམས་པའོ། །ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གོམས་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བྱིས་རྣམས་ངེས་པ་ཁོ་ནར་ནི། །འཇུག་བྱེད་ཆོས་ལ་གོམས་པ་སྟེ། །དེ་དག་གོམས་པ་མེད་པ་ཡིས། །ལྡོག་བྱེད་ཆོས་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར། །འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་འཁོར་བའི་འཇུག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་གཏོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་གོམས་སོ། །ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་དེ་ལ་གོམས་པའི་གེགས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་ལ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཡང་སའི་སུལ་ལྟར་སེམས་པ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་མི་བཟོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་གང་ཟག་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སྟུག་པོས་དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་གཡོགས་ཤིང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་མི་ལྡན་པའི་འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པར་ལམ་བཟང་པོ་ཆུད་ཟོས་པ་འགའ་ཞིག་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་ལ་གུས་པར་འགྱུར་ན་དེ་དང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དང་བ་འཕེལ་བར་
― DTG103_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱས་པ་གཟོ་ཞིང་བདག་ཉིད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གཡང་ས་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་པས་ཡང་བ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་དཀའ་བ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཀྱང་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་འདི་འབད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་ཞིག་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལ་མི་གུས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང༌། གང་ཞིག་གཏི་མུག་འགའ་ཞིག་གིས། །བསྒྲིབས་ཤིང་དེ་ཉིད་གེགས་བྱེད་པ། །དེ་ལ་དགེ་ལེགས་འགྲོ་བ་ཡང༌། །མེད་ན་ཐར་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །གཏི་མུག་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་དང་ལེ་ལོ་དང་འཇིགས་པ་དང་ཉན་པ་པོ་ལ་སྡང་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གང་ཞིག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་བདེ་འགྲོ་སྟེ་ལྷ་དང་མིའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡང་སྲིད་པ་མེད་ན། དེ་ལ་ཐར་པའི་གཏམ་གྱི་གོ་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འདིས་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་གནོད་པ་ཅི་མ་བྱས། དེས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་ཅིང་སྣང་བ་ཆེས་གསལ་བ་དུས་གསུམ་དུ་མཐུ་འཇུག་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིན་རེ་ཞིང་མ་རིག་པའི་མུན་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་ཚོགས་འཕེལ་བཞིན་པར་གྱུར་པ། འགྲོ་བའི་བསམ་པ་མ་ལུས་པར་སྣང་བར་ནུས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་གནོད་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གཉིས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ནི་ཉམས་བླ་ཡི། །ལྟ་ལས་ཅིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ནི་བླའི་ལྟ་བ་ཉམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་འདི་འཐད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་
― DTG103_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ལྟ་བས་གོ་འཕང་མཆོག་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བཅོམ་པར་མི་འགྱུར་ན། ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རིམ་པས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་དང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅད་པས་འཇུག་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་སྐྱེས་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་མཐོ་རིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་ཉམས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཆེས་ཆུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དང་མཉམ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། ཕམ་པར་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཅི་སྟེ་གང་ཟག་དེ་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེས་པས་རྐྱེན་ལས་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྐྱེས་ནས་ནི་དེའི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་ཞུགས་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མཁས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་དོན་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱས་ཏེ། དེ་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཉམས་པའི་འཇིགས་པ་མཐོང་བ་འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་མ་བཟུང་བར་སྣོད་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་འདི་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་དོན་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །བླུན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། །འཁྲུགས་པར་འགྱུར་གྱི་ཞི་ཕྱིར་མིན། །ལག་འགྲོ་འོ་མ་འཐུང་བ་ནི། །དུག་འཕེལ་འགྱུར་པ་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འོད་སྲུངས་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རབ་རིབ་ཙམ་ནི་བླའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོད་སྲུངས་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་གང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་དེ་ནི་གསོར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར།
― DTG103_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་མིན་ལ་བདག་འཛིན་མཆོག །བདག་མེད་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །བདག་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པས་ལྟ་བ་ཐིབས་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་མི་ལ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་དེས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལྡོག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདག་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བདག་ཅག་ལ་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བས་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མངོན་པར་འདོད་ཅིང་ཉེས་པ་སྤྱད་པ་ལས་ལོག་པ་ལ་འཚེངས་པར་སེམས་ལ་སྡིག་པ་ལས་ལོག་པ་དེས་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྙེད་པར་སླ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ནི་སྤོང་བ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པ་དག་གིས་འདིའི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། གཅིག་ནི་ངན་འགྲོ་ཉིད་འགྲོ་ལ། །ཐ་མལ་མ་ཡིན་ཞི་ཉིད་དུའོ། །བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་མི་མཁས་པ་ནི་ངན་འགྲོ་ཁོ་ནར་འགྲོའི་ཞི་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཐ་མལ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞི་བ་ཁོ་ནར་འགྲོའི་ངན་འགྲོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མལ་གྱི་སྒྲ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོག་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པའམ་སྤོང་བའོ། །དེ་བཀག་པས་ནི་ཐ་མལ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཐ་མལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གང་ཞིག་ཁོ་ན་ལས་ཐ་མལ་པ་ངན་འགྲོའི་མཐར་ཐུག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཐ་མལ་པ་མ་ཡིན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་སྤངས་པ་ལས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་བཅོམ་པ་ནི་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་དུ་ཉེ་བར་འགྲོའོ། །ཡང་ན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་བདག་མེད་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དེ་ནི་སྤངས་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པས་ངན་འགྲོ་ཁོ་ནར་འགྲོ་ལ། གང་ཞིག་མི་ཉན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བདེ་འགྲོ་ཉིད་དུའོ། །
― DTG103_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་གང་ཞིག་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དམ་པ་དག་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཞི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པ་དང༌། །ལྟ་བ་ངན་རྣམས་འཇིག་བྱེད་ཅིང༌། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡུལ་གྱུར་ལ། །བདག་མེད་ཅེས་ནི་བྱ་བར་བརྗོད། །གང་ཞིག་ཞི་བའི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །གང་ཞིག་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་མེད་པ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་གཉིས་སུ་རྟོགས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་དང༌། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཕུང་པོ་དག་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་བ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཆོས་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་རྣམས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་བརྟན་ནས་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་རང་ལ་རག་ལས་ཤིང་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དོན་གང་ཞིག་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བདག་ཉིད་གཞན་གང་ཞིག་གིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་བསྟན་ནས་སམ་ཉེ་བར་བླངས་ནས་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་བློ་བླུན་པའི་ཆགས་པའི་གཞིར་འགྱུར་ལ། རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོམས་པ་ན་ཆོས་དང་གང་ཟག་གཉིས་ལ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་མེད་པར་ལྟ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་དེ་ལྟར་
― DTG103_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བདག་མེད་པ་འདི་ནི་ཞི་བའི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་ལ་འདི་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཟླ་མེད་པའི་སྒོ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ཁོ་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མ་ལུས་པ་བདག་མེད་པར་རིག་ཅིང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མ་ལུས་པ་ཟད་པ་ལ་འགར་ཡང་འགའ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བའམ་མཚན་མར་དམིགས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་འདི་ནི་ཞི་བའི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཞིག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ལས། རང་བཞིན་མེད་པས་སྟོང་ལ་སྟོང་པ་ནི། །ཡིན་དང་མཚན་མས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །མཁས་པས་ཅི་སྟེ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་ངན་པར་བརྩེས་པའི་ལྟ་བ་དག་གོ །བདག་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པས་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རྟེན་ཅན་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་གཏན་ནས་འཇིག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་འདི་ནི་འཇིག་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡུལ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་བཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཕྲེང་གིས་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་གསུངས་སོ། །བདག་མེད་པ་འདི་ནི་དམ་པས་སྐྱེ་བོ་བློ་ཞན་པ་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་
― DTG103_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ཕྱིར། ཆོས་འདི་ཡི་ནི་མིང་ལས་ཀྱང༌། །དམ་པ་མིན་པ་འཇིགས་པ་སྐྱེ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་འདི་གཏིང་ཐུག་པར་དཀའ་ཞིང་ཟབ་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་ཀྱང་འཇིགས་པ་སྐྱེའོ། །འདི་ལྟར། གཞན་ལ་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་པའི། །སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་གང་ཞིག་མཐོང༌། །བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དྲུངས་འབྱིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བ་སྟེ་དྲུངས་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལ་སྟོབས་ཆུང་བ་འཇིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཆུང་ཞིང་ལྟ་བ་ངན་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བདག་གིར་བྱས་པ་ལ་ཆོས་འདི་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ངན་པ་རིལ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་གཞན་གྱི་ལུགས་ཕམ་པར་བྱ་བར་འདོད་པར་གྱུར་བས་ཆོས་འདི་སྣོད་དག་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ་འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཆོས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །རྩོད་པའི་ཆེད་དུ་མ་གསུངས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་རྩོད་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ན་ནི་འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་དང༌། འདི་ནི་རྩོད་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟའང་འདིས་ནི་གཞན་སྨྲ་རྣམས། །བསྲེག་སྟེ་མེ་ཡིས་བུད་ཤིང་བཞིན། །རྩོད་པའི་དོན་དུ་མ་བསྟན་ཡང་ཆོས་འདི་ནི་ཕ་རོལ་པོའི་སྨྲ་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །མེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ལ་བུད་ཤིང་བསྲེག་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འདོད་པའི་བྱ་བ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་ཅིང་བུད་ཤིང་ཡང་སྲེག་པར་བྱེད་དོ། །མེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡང་དད་པ་
― DTG103_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཆོས་འདི་དད་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ན་ཕ་རོལ་པོའི་སྨྲ་བ་དག་སྲེག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཆོས་འདི་གང་གིས་ཤེས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་གཞན་པ་མི་དགའ་སྟེ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་བདུད་རྩི་མྱངས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བའི་རོལ་མནོག་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་མི་དགའོ། །སློབ་དཔོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རོ་མྱངས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ་སྐྱེ་བོ་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གསུང་བ། དེས་ན་བདག་ལ་ཆོས་འདི་ནི། །འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་སྣང༌། །སླར་མི་སྐྱེ་བས་འཇིག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ནི་བདག་མེད་པའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་རྒྱུད་ལ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སློབ་དཔོན་ལ་སྣང་ངོ༌། །འདི་ནི་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་དགོངས་ནས་འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་ཞེས་བཤད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཏན་དུ་བའི་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། དེར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ལ་དེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་ཤེས་ནས་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བ་གཞན་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལུང་གི་ཆོས་རྟོགས་པ་ཡང་གཞན་ལ་མི་དགའ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །ཅི་སྟེ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་སྐྲག་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཆགས་པ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་པ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་པོའི་ལྟ་བ་འདོད་ཀྱི་དེ་དང་མི་མཐུན་པས་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་དུ་བདག་མེད་སྙམ་དུ། །དེ་ལྟར་གང་ལ་དགོངས་
― DTG103_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པ། །འཕགས་པ། དེ་ནི་ཡོད་པས་ག་ལ་དགའ། །མེད་པས་འཇིག་པར་གལ་འགྱུར། །གང་ཞིག་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་དགོངས་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ནི་གང་མེད་པར་མཐོང་བ་ལས་དེ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་པ་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ཡོད་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོད་པར་ལྟ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉིས་ལ་མི་སྤྱོད་ཅིང་རྩོད་པ་མེད་པ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དམ་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བདག་མེད་པ་དེ་དེའི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོར་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཡང་སར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོར་ལྟ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ན་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མུ་མཐའ་མེད་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དོན་མིན་ས་བོན་གྱུར་པ་ཡི། །མུ་སྟེགས་ཅན་མང་མཐོང་ནས་ནི། །ཆོས་འདོད་པ་ཡི་སྐྱེ་བོ་ལ། །སུ་ཞིག་སྙིང་མི་བརྩེ་བར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་སྦྲུལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚེར་མ་ཤིན་ཏུ་འཐེབས་པོའི་ཚང་ཚིང་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བཟང་པོ་ནས་བཀུག་སྟེ། ལྟ་བའི་ཚེར་མའི་ཚང་ཚིང་དུ་བཅུག་ནས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཉིན་རེ་ཞིང་གསོད་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཞིག་ཅི་ཞིག་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པས་བདག་ཉིད་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱས་ནས་ལམ་བཟང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ནི་མཛའ་བཤེས་ཚེགས་ཆེ་ཞིང་ཡང་བར་ཕྱིན་པ་དེ་ལས་གྲོལ་བ་ཞིག་སྔར་གྱི་རྒྱུད་པའི་གཏམ་ཐོས་པས་སྙིང་ཞུ་བའི་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་བརྩེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་
― DTG103_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བུ་སྟེ་དེ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་གང་ཞིག་སྙིང་བརྩེ་བར་མི་འགྱུར། སྙིང་བརྩེ་བ་ལས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་དེ་ལ་གང་གིས་ན་འདིར་སླར་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྦྲུལ་དག་གིས་ཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་མེད་བའི་ལམ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཕལ་ཆེར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་གྱི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་དང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རགས་པ་མཐོང་ཞིང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཁ་ཟས་དང་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དམིགས་ནས་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཟབ་མོ་མཁས་ཤིང་མཛངས་པས་རིག་པར་བྱ་བའི་གཏིང་མི་དཔོགས་ཤིང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བསླུས་པ་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་དག་ལ་གུས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་རགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཤཱཀྱ་གོས་མེད་བྲམ་ཟེ་སྟེ། །གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱིའང་ཆོས་ཡིད་དང༌། །མིག་དང་རྣ་བ་ཡིས་འཛིན་པ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཕྲ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་འདོན་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ནི་རྣ་བའི་ཡུལ་ལོ། །གཅེར་བུ་པ་དག་ནི་གཙང་སྦྲར་སྤྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དྲི་བའི་འདམ་འཕེལ་བཞིན་པས་གོས་ཤིང་ལུས་ཁྲུས་རས་དང་བྲལ་བ་གྲང་བ་དང་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞིར་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་དེ་ནི་མཐོང་བས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤཱཀྱ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཉི་མས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྣང་བར་བྱས་ཤིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་མ་ལུས་པས་འཐིབས་ཤིང་ཚང་ཚིང་དུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་
― DTG103_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་པ། འདུས་བྱས་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང་སྒྱུ་མའི་ན་ཆུང་དང་གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པ་དང་མཚུངས་པར་མཐོང་བ། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མ་ལུས་པ་བསལ་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་མཉམ་པར་གཞག་པ་དག་ཁོ་ནས་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་བསམ་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པས་བསོད་ནམས་འདོད་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཆོས་ལ་མི་འཇུག་གོ ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བློ་རགས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་ན་འོ་ན་འདིར་ཡང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་གྱིས་ཤིག །ཕྱི་རོལ་པའི་བྱ་བ་རྗེས་སུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར། ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཆོས། །ཕལ་ཆེར་ཕྱི་འཆོས་བརྗོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཅེར་བུ་རྣམས་ལ་ཆོས། །ཕལ་ཆེར་བླུན་པ་བརྗོད་པ་ཡིན། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་བཟླས་བརྗོད་དང་སྦྱིན་སྲེག་དང༌། བཀྲ་ཤིས་དང༌། འགྱོད་ཚངས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དག་གིས་གཞན་དག་ལས་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་འདོད་པས་ཕྱི་འཆོས་པར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་ཆོས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཕྱི་འཆོས་པ་ཞིག་སྟེ། ཕྱི་འཆོས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་འདི་ནི་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། །འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ལ། །བ་གསག་གིས་རྗེས་སུ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་ལ་མ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཐར་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱི་འཆོས་ཕལ་ཆེ་བ་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཅེར་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སེམས་བླུན་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་བླུན་པ་ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་མི་སྒྲུབ་པོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱི་འཆོས་ཕལ་ཆེ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར། ཇི་ལྟར་རིག་པ་བླངས་པ་ལས། །བྲམ་ཟེ་གུས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་
― DTG103_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་བླངས་པ་ལས། །གཅེར་བུ་པ་ལ་བརྩེ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་འདོན་པར་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་རངས་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ནི་རིག་པ་བླངས་པ་ལས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་བླངས་བ་ལས་ཏེ་མགོ་འབལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཡོངས་སུ་དུབ་པ་རྣམས་ལས་གོས་མེད་པ་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་སྐྱེའོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་འགྱུར་བ་འདི་ནི་མི་སྲིད་དེ་ཉེས་པ་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྒྲེན་མོས་རྒྱུ་བ་རྣམས་ཀྱི་འདི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་མི་འགྱུར་བ་ལྟར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང༌། དེ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ལས་ཀྱི་ནི། །རྣམ་སྨིན་ཕྱིར་ན་ཆོས་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དང་སྐྱེ་བོ་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ན་འོ་ན་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ནི་མདོར་ན་མི་འཚེ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །འཚེ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་བསམ་པ་དང༌། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཡིན་ལ། མི་འཚེ་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །གང་ཡང་ཅུང་ཟད་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འཚེ་བའི་ཁོངས་སུ་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་མི་འཚེ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པར་ཏེ། །འདིར་ནི་དེ་གཉིས་འབའ་ཞིག་གོ ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གང་བཤད་པ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གསུངས་སོ། སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཅན་གཏན་ཉེ་བར་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་མཐོང་
― DTG103_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་དུས་སུ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཟད་པ་ཡིན་དང་དེ་སླར་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་འགགས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོར་སླར་མི་སྐྱེ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་མཐོང་བ་ཁོ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འཚེ་བ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གཉིས་ནི་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་དེ་གཉིས་འབའ་ཞིག་གོ ། །འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ཁོ་ནར་འདི་གཉིས་ཆེས་ཡོངས་སུ་དག་པར་དམིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པར་འདོད་པས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པ་འདི་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་མཐོང་བཞིན་དུ་ཡང་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ལ་མི་གུས་ཤེ་ན། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། རང་ཕྱོགས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ། །སྐྱེ་ས་བཞིན་དུ་སྡུག་འགྱུར་ན། །དེ་ཡི་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ། །ཁྱོད་ལ་གང་གིས་སྡུག་པར་འགྱུར། །རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པ་ཞིག་སྟེ། རང་གི་སྐྱེ་བའི་གནས་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱིས་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་འདི་ལ་མི་འཇུག་གོ ། །མཁས་པས་རང་སྐྱེ་བའི་ས་ཡིན་ཡང་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལ་རེ་བ་སྤངས་ནས་འབྱོར་པ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་ལ། འདི་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་སྤངས་ནས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ཡིན་ཡང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡིད་གཞུག་པར་
― DTG103_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བ་མེད་པར་གྱུར་པས། རིགས་པའི་དོན་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང༌། །བློ་ལྡན་ལེགས་པ་འདོད་པས་བླང༌། །ཉི་མ་ས་སྟེངས་མིག་ལྡན་ལ། །ཀུན་གྱི་སྤྱི་མཐུན་མ་ཡིན་ནམ། །བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་སེམས་པས་གང་ལ་ལར་ལེགས་པར་བཤད་པ་དམིགས་པ་དེ་དེ་ལས་བླང་བར་བྱའོ། །ཆོས་འདི་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཕྲག་དོག་གིས་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མ་སྣང་བའི་བྱ་བ་ལ་མིག་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་ཡང་གལ་ཏེ་བསྒྲུབས་པས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ན། རང་གི་སྡེ་པ་དང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱས་ནས་གུས་བ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་འདི་བདག་ཏུ་བྱ་བར་རིགས་སོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་ལྟ་བར་བྱས་པ་དགག་པ་སྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །། འདིར། རིགས་པའི་དོན་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང༌། །བློ་ལྡན་ལེགས་པར་འདོད་པས་བླང༌། །ཞེས་གང་སྨྲས་ན། གང་ཞིག་བློ་དང་ལྡན་པས་བླང་བར་བྱ་བ་རིགས་པའི་དོན་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། གཟུགས་མཐོང་ཚེ་ན་བུམ་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་མཐོང་མི་འགྱུར། །བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་
― DTG103_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའང༌། །དེ་ཉིད་རིག་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དག་གིས་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ངོ་བོར་རྟོགས་ལ། ཡང་གཞན་དག་གིས་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཡན་ལག་ལས་ཐ་དད་པ་མཐོང་བ་དང༌། རེག་པའི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཡང༌། དངོས་པོ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེས་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་མི་རྟག་འགྱུར། །ནམ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས། །མཚན་ཉིད་མི་ལྡན་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་བཀག་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མི་སྲིད་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་བཞི་སྟེ། རྫས་བརྒྱད་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་འདོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་དང༌། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་དང་ཕུང་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་འདོགས་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་ན་མ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་དང་འོ་མ་འཆུ་ཞིང་འཛིན་པར་ནུས་པ་མཐོང་བའི་དབང་པོས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་བུམ་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པ་འདི་ཁས་མ་བླངས་པར་རྟག་པ་གཞན་གྱིས་བུམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་བུམ་པ་གཞན་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་བུམ་པའི་བློར་འགྱུར་གྱི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལྟར་རྒོལ་བ་དེའི་ལྟར་ན་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལས་མ་གཏོགས་པར་ལས་
― DTG103_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་གྱུར་པའི་མེའི་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པས་དེ་ཡང་བློས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མེད་པར་འབྱུང་བར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་དུ་བློས་བརྟགས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་རང་གི་ངོ་བོས་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་འདིས་ཁས་བླངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའམ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པར་ཅི་སྟེ་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་རང་གི་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོར་གྱུར་ཅིང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་ཅན་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་དང་འདི་རྣམ་པར་དཔྱད་དེ། གཟུགས་མཐོང་ཚེ་ན་བུམ་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་མཐོང་མི་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གིས་ནི་གཟུགས་གཅིག་པུ་མཐོང་གི་དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་མིག་གིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བས་འཇིག་རྟེན་ཅི་རུང་རུང་ལྟར་རང་གི་རྟོག་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས་བུམ་པ་དག་གི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ལ་རག་མོད། གང་ཞིག་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མཁས་པ་གང་ཕྱོགས་གཅིག་མཐོང་བས་རི་ལ་མཐོང་བར་སྲིད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བུམ་པ་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྨྲ་བར་མི་འོས་སོ། །འདི་ལ་རྟོག་གེ་བ་རྣམས་ན་རེ་བུམ་པ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་གྱིས་བསྙད་པར་བྱ་བའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བར་འདོགས་སོ། །བུམ་པ་ནི་བློས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་
― DTG103_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་དངོས་ཀྱི་གནས་པས་མངོན་སུམ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་དེ་ལ་བཏགས་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱང་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་འགོག་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལ་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་འགོག་པ་ལྟར་བུམ་པ་འདི་ལ་ཡང་འགོག་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྟོག་གེ་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དག་ལ་གཏན་མ་བྱང་བའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་གཞོན་ནུ་ལྟར་ཇེ་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་སྦྱང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག །གང་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །རྟོག་པ་ཡང་ཅི་ཞིག་གང་དོན་ལ་མིང་དང་རིགས་སུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས། པར་ཞུགས་པའི་འདུ་ཤེས་གཡེར་པོ་སྟེ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་ཡུལ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དབང་པོ་དང་དབང་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན། དེ་ནི་དབང་པོ་དང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་དག་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ནི་བསགས་པའི་རྟེན་དང་དམིགས་པ་ཅན་ཡིན་པས་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ཡུལ་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་ཞིང་རྟེན་ཉིད་དམ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་རེ་རེ་ལོགས་སུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པའི་ནང་ན་གནས་པ་རེ་རེ་ཡང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཚོགས་པ་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ཞིང་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དཔེ་མི་མཐུན་པ་ཞིག་སྟེ། རབ་རིབ་མེད་པས་སྐྲ་རེ་རེ་ནས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མིག་ལ་གནོད་པ་ཡོད་ན་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་
― DTG103_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་བས་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་རེ་རེ་རྟེན་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་འདི་མི་རིགས་སོ། །བྱེ་བ་ལ་ནུས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་མ་དམིགས་ནས་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་མཐུན་པར་བརྟག་པར་ནི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་རྩ་གཅིག་ལ་ཤ་སྦྲང་དང་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་ལ་སོགས་པའི་རྐང་པ་འཆིང་བའི་ནུས་པ་དམིགས་ནས་དེ་དག་གི་ཚོགས་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་འཆིང་བའི་ནུས་པའི་བར་སྲིད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཏིལ་རྣམས་ལ་རེ་རེ་ལ་འབྲུ་མར་ཉུང་ཟད་ཙམ་འབྱིན་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དང་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་འབྲུ་མར་བུམ་པ་གང་འབྱིན་པ་ཡང་སྲིད་ན་ཚོགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟར་རེ་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་གནོད་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་དང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་རྟོགས་པས་སྟོང་པ་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པར་འཇིག་རྟེན་པར་གྱུར་པ་ཡུལ་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགགས་པས་གནོད་པ་ག་ལ་སྲིད། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་དབང་པོ་དང་དབང་པོ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་པ་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུའི་དབང་པོ་དག་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཚོགས་པ་རྫས་སུ་མེད་པ་ལ་ཡང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་ནས་བརྟགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་མིག་གི་དབང་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་བརྟེན་ནས་བརྟགས་
― DTG103_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མི་རིགས་སོ། །ཡུལ་ལ་ནི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་ཟླ་བ་ཚེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཅིག་ཅར་རྒྱུད་དུ་མ་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཉིད་མཐོང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་མཐོང་བ་སྤངས་ནས་དོན་གཞན་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡུལ་ཁོ་ན་དངོས་ཀྱི་འཇུག་པས་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ནི་བཏགས་པ་ལས་སོ། །གཞན་གྱི་ལྟར་ན་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་ཤེས་པ་དངོས་སུ་ཡིན་ལ་ཡུལ་འདིར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལ་དེ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་གནས་པ་ཡིན་དང་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལས་བུམ་པ་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་རིགས་ཀྱི། རང་བཞིན་ཚོལ་བའི་དུས་སུ་དེ་ཉིད་རིག་པས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནི་བུམ་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞིང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གང་ཡང་འདིས་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་གཞན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མ་འབྲེལ་བ་ཞིག་གོ །མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མཐོང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་བསླུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་གེ་བ་འདི་གལ་ཏེ་རྟོག་གེའི་ཆང་འཐུངས་པས་མྱོས་པས་སྨྱོས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་རྟེན་ཅིང་
― DTG103_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལམ་བཟང་པོ་སྤངས་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གཞུང་ལས་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་འཁྱལ་གྱི་ཚོགས་ཆེས་བརྟོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་ཕལ་ཆེར་མའི་བཞིན་ལྟར་དཔྱོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྨོངས་པ་འདིས་རང་གི་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་སྦྱར་ཞིང་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བའི་ལམ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་དོན་མེད་པར་རྟོག་གེ་བའི་ལམ་ལ་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་སྨྱོ་ཆུ་འཐུངས་པ་ལྟར་དོན་མེད་པའི་ངག་འཁྱལ་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་བསལ་བ་འདིས་ནི་མཐོང་བའི་དབང་པོའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་རིགས་པ་དེ་ལྟར་དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་བསྣམ་པར་བྱ་བ་དང་མྱང་བར་བྱ་བ་དང་རེག་པར་བྱ་བ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས། །བློ་མཆོག་ལྡན་པས་དྲི་ཞིམ་དང༌། །མངར་དང་འཇམ་པ་ཐམས་ཅད་དག །སོ་སོར་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན། །དྲི་ཞིམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྣས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང་པདྨ་དང་ཨུཏྤ་ལ་དང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་སྣའི་དབང་པོའི་ཡུལ་མཐའ་དག་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་མེད་པར་མུན་ཁུང་དུ་ཡང་དྲི་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངར་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་བུ་རམ་དང་ལན་ཚྭ་དང་ནིམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྕེའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །འཇམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཤིང་བལ་དང་བྱེ་མ་དང་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དབང་པོ་དག་གི་ཡུལ་རེ་རེ་
― DTG103_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པ་ཡིན་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང་བུ་རམ་དང་ཤིང་བལ་ལ་སོགས་པ་དག་བདག་གི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ། སྒྲ་དགག་པ་ནི་ཕྱིས་རྒྱས་པར་འཆད་དོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་མོད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ནི་གནས་པས་གཟུགས་མཐོང་བས་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་བ་ཡིས་དེ། །ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །མ་མཐོང་བ་ཡིས་གཟུགས་མཐོང་བ། །མཐོང་བ་མིན་པར་ཅིས་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཙམ་ཞིག་མཐོང་བསམ་མཐོང་ཡང་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་ནི་བུམ་པ་མ་མཐོང་བས་མཐོང་བ་གཟུགས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ་བུམ་པ་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་གལ་ཏེ་རྫས་གཅིག་གི་གཟུགས་མཐོང་བས་རིལ་མཐོང་བར་རྟོགས་ན་ནི་རེ་ཞིག་དེ་དག་དང་སོ་སོར་མི་གནས་པའི་གཟུགས་དེ་ཉིད་དེ་དེ་ལས་གཞན་རྫས་བདུན་མ་མཐོང་བས་ན་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོག ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཕལ་ཆེ་བས་བརྗོད་པ་མཐོང་བ་སྙེ་མོན་སྲ་ན་སྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་མོན་སྲན་གྲེའུའི་ཕུང་པོས་བསྙད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མ་མཐོང་བ་ཡིས་ཏེ་དྲི་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པས་མཐོང་བའི་གཟུགས་ཀྱང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉིད་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་བུམ་པ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་མི་སྲིད་མོད། བུམ་པའི་གཟུགས་ནི་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུད་ནས་བུམ་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་འདི་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཟུགས་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གཟུགས་ནི་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་
― DTG103_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། མངོན་སུམ་ཉིད་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་དེ་ལའང་ཕ་རོལ་གྱི། །ཆ་དང་ཚུ་རོལ་དབུས་ཡོད་ཕྱིར། །དྲི་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པའི་གཟུགས་འབའ་ཞིག་ལ། ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚུ་རོལ་དང་དཀྱིལ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་ཆ་རྣམས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་དང་དབུས་ཀྱི་ཆ་དེ་དག་ལ་ཡང་སླར་ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་དང་དབུས་ཀྱི་ཆ་གཞན་དག་ཡིན་ལ་དེ་དག་ལ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་གཟུགས་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ནས་གནས་སོ། །བརྟགས་བཞིན་པའི་རྡུལ་དེ་ལ་ཡང་མདུན་དང་རྒྱབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆའི་དབྱེ་བ་དང༌། ཚུ་རོལ་དང་དབུས་དང་ཕ་རོལ་གྱི་ཆའི་དབྱེ་བ་ལས། རྡུལ་ལ་ཆ་ཤས་ཡོད་མེད་ཅེས། །དཔྱད་པ་དེར་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་མདུན་དང་རྒྱབ་ཀྱི་ཆའི་དབྱེ་བ་དག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལྟར་དེའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཡང་གསལ་བྱེད་མེད་ཅིང་མ་བཟུང་བའི་ངོ་བོ་ཅན་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་སྲིད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིས། །བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་གྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་མ་གྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་གྱུར་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་གྲུབ་པ་མི་འཐད་དོ། །གཞན་ཡང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན། ཀུན་ཀྱང་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་ན། །སླར་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་འགྱུར། །བུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་གྱོ་མོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ལ། གྱོ་མོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྫས་བརྒྱད་ལ་ལྟོས་ནས་སམ་མདུན་དང་རྒྱབ་དང་དབུས་ཀྱི་ཆ་ལ་ལྟོས་ནས་སླར་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་པས་འགའ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་ཡན་ལག་
― DTG103_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དང་ཡན་ལག་ཅན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིང་གི་མཐར་གནས་པའི་ཡི་གེ་ལ་ཡང་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལྟར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་བརྗོད་པ་ཡང༌། །འདི་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡི་གེ་བརྗོད་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་དེའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཡི་གེ་བརྗོད་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། དོན་མེད་ན་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་དག་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་བརྗོད་པ་ཡང་འདི་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་དེའི་སྒོ་ནས་བུམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདིར་དབྱིབས་འདི་རྟོག་པ་ན་ཁ་དོག་ལས་གཞན་ཉིད་དམ། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་གྲང་ན། །དེ་ལ་རེ་ཞིག །གལ་ཏེ་མདོག་ལས་དབྱིབས་གཞན་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་དབྱིབས་འཛིན་འགྱུར། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ནི་མིག་གི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལས་དབྱིབས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཁ་དོག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མིག་གི་གཟུང་བྱར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཁ་དོག་ལྟར་མིག་གིས་འཛིན་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་བཟུང་ནས་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་འཛིན་པ་དེ་ལྟར་ཁ་དོག་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་ནི་མི་འཛིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་མིན་ན་ལུས་ཀྱིས། །མདོག་ཀྱང་ཅི་སྟེ་འཛིན་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བར་འདོད་པས་དབྱིབས་ཁ་དོག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་རྟོག་ན་ནི་ཇི་ལྟར་མུན་ཁུང་དུ་ལུས་ཀྱི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དབྱིབས་ལྟར་ཁ་དོག་ཀྱང་ཅི་སྟེ་མི་འཛིན་ཏེ་གཟུང་དགོས་ན་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དབྱིབས་འཛིན་ཡང་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་ལས་དབྱིབས་གཞན་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་
― DTG103_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གཞག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་ལྟར་དབྱིབས་ཀྱང་མི་རིགས་ལ། དེ་མེད་པས་ཀྱང་འགའ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཡོད་པས་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གཟུགས་ནི་ལྟ་ཞིག་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མི་སྣང་ངོ༌། །རྫས་བརྒྱད་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་མི་དམིགས་ལ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མ་གཏོགས་པར་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་དམིགས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་མིག་གི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རང་གི་ངོ་བོས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་འོ་ན་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གནས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་གཟུགས་ཡིན་པར་རག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་ནི། །གཉི་ག་ཡང་ནི་མིག་ཉིད་ཀྱིས། །འཛིན་པར་ཅི་ཡི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་གཟུགས་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་དབང་པོས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་ན་འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ས་ནི་བརྟན་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང༌། །དེ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་འཛིན་པར་འགྱུར། །འཛིན་པའི་ལས་
― DTG103_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཉིད་ཡིན་པས་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནས་ནི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ལ། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་འཛིན་ཏེ་དེའི་སྲ་བ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་ན་རེག་པ་འགའ་ཞིག་འདི། །སའོ་ཞེས་ནི་བྱ་བར་བརྗོད། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་མིག་གི་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཐ་མེ་དད་པ་མེད་དེ། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཡོད་ན་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་འདི་འགའ་ཞིག་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟག་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་ན་ཡང་གཟུགས་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་དག་ང་ལ་གཟུགས་སུ་མཐོང༌། །གང་དག་ང་ལ་སྒྲར་ཤེས་པ། །ལོག་པར་སྤོང་བར་ཞུགས་པ་སྟེ། །སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ང་མི་མཐོང༌། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་ལྟ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་ཉིད་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཤེས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་དག་ན་རེ་བུམ་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱ་བར་ནི་འགྱུར་ན། བལྟ་བར་བྱ་བར་གྱུར་པས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བལྟ་བྱ་སྐྱེས་པས་བུམ་པ་ནི། །འདི་ལ་ཡོན་ཏན་འགར་མི་འགྱུར། །དེས་ན་བལྟ་བྱ་ཉིད་སྐྱེ་ལྟར། །ཡོད་པའི་ངོ་བོའང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་གསལ་བའམ་ཅིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པ་ཞིག་ན། གཉི་ག་ལྟར་འདི་ལ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དགོས་པ་མེད་དེ། །འདིར་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་འདི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དོན་བལྟ་བར་བྱ་བའི་རང་གི་ངོ་བོའམ། བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞིག་
― DTG103_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་རྟོག །རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་བལྟ་བར་བྱ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་གི་དོན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་པས་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་རྟོག་ན་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་སྐྱེས་པ་མེད་པ་ལ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་སྐྱེས་པ་མེད་པ་དེས་ན་བལྟ་བྱ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་བུམ་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་མི་རིགས་པས་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བར་མ་གྱུར་པའི་བུམ་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བུམ་པ་ལ་ནི་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་བརྟག་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པར་གྱུར་པའི་དབང་པོ་འདི་རྣམས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་དགོས་ལ། གང་དུ་དེ་རྣམས་འཇུག་པ་སྲིད་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་དེ་དག་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་ནི་སྤྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སྟོན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཞིག་གོ །འདི་ལྟར་མིག་གིས་གཟུགས་ཁོ་ན་མཐོང་གི་སྒྲ་མི་ཐོས་ལ། རྣ་བས་ཀྱང་སྒྲ་ཐོས་ཀྱི་གཟུགས་མི་མཐོང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར། མིག་ནི་འབྱུང་འགྱུར་རྣ་དེ་བཞིན། །མིག་གིས་མཐོང་གི་གཞན་གྱིས་མིན་པ་དེའི་ཚེ་འཐད་པ་དང་འགལ་བའི་བྱ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོག་པ་ག་ལ་ཡོད། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་བཞིན་དུ་ཡུལ་འཛིན་པ་ཐ་དད་པ་བརྟག་པར་ནི་མི་རིགས་སོ། །
― DTG103_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་ཡུལ་འཛིན་པ་ལས་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་འགལ་བས་མི་སྲིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཡོད་པས་ཡུལ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་སྲིད་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་འདི་རྣམས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཅི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདི་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཀག་གམ། གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འགོག་པར་སྒྲུབ་པས་དེ་ཇི་ལྟར་མ་བཀག་ཅེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་གི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དོན་རང་བཞིན་ཚོལ་བ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འདིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་འགོག་གི་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཤིང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ནི་མི་འགོག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པས་གང་ཞིག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་དུ་བསྙད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། མིག་ནི་འབྱུང་འགྱུར་རྣ་དེ་བཞིན། །མིག་གིས་མཐོང་གི་གཞན་གྱིས་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དེ། ལས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་རིགས་པ་བཅུག་ནས་བསམ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། རེ་ཞིག་ལས་དེ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མི་འཆད་པར་འགྱུར་ཞིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བྱུང་ཟིན་པ་ལས་ཀྱང་སླར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའམ་ཡང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་དུ་བསྒྱུར་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་བཅུག་པར་ལས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ཏེ་སྤྲུལ་པ་ལས་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །མཐོང་བ་ལ་ནི་བསྙོན་
― DTG103_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མི་ནུས་ལ། གང་མིག་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་ཁོ་ན་མཐོང་གི་སྒྲ་མི་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་ན་ངེས་པར་ལས་རྣམ་སྨིན། །ཐུབ་པ་བསམ་མི་ཁྱབ་པར་གསུངས། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བསམ་ཡས་པས། །རླུང་ལས་འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་འབྱུང་འགྱུར་ཏེ། །མཚོ་དང་རི་དང་ལྷ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང༌། །རིན་པོ་ཆེས་ཕྱེ་ས་བོན་བཀྲམ་རྣམས་སོ། །རླུང་ལས་བྱུང་བའི་སྤྲིན་གྱིས་ཆར་འབེབས་ཤིང༌། །སླར་ཡང་རླུང་གིས་སྤྲིན་ནི་རབ་ཏུ་འཇིལ། །རླུང་ལས་འཇིག་རྟེན་ལོ་ཏོག་རྒྱས་འགྱུར་ཏེ། །རླུང་གིས་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བདེ་བ་འདྲེན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་སྲིད་པར་གྱུར་ཡང་སྲིད་པའི་སྐྱོན་ལས་གྲོལ་བ་རྣམས།། སྟོང་པར་སྨྲ་ཞིང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུའང་འདོར་མི་འགྱུར། །གང་དག་ཤེས་པས་དྲི་མ་བསྲེགས་ཀྱང་བརྩེས་བརླན་པ། །སྤྱོད་པ་བདག་མེད་དབང་བསྒྱུར་དེ་དག་ཀྱང་དཀྲིས་འགྱུར། །ཞེས་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག །རྐྱེན་མ་ཚང་ཕྱིར་ཤེས་པ་ནི། །ལྟ་བའི་སྔ་རོལ་ཡོད་མ་ཡིན། །འོན་ཏེ་ཕྱིས་ན་ཤེས་དོན་མེད། །གསུམ་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །རེ་ཞིག་ལྟ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་ལྟ་བ་བདག་པོའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལྟ་བའི་འོག་རོལ་དུ་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་དོན་མེད་དེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ན་ནི་འོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་དོ། །གསུམ་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་འགྱུར་ཏེ་རྟོག་པ་གསུམ་པ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་རྒྱུ་
― DTG103_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བ་སྟེ་བྱེད་པ་དེ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་དང་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་ལྟ་བ་དང་དུས་མཚུངས་པ་དེ་ལྟ་བ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་སོ། །བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དག་ལ་ནི་ཅིག་ཤོས་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་མི་སྲིད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བ་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་ལྟ་བ་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲོན་མ་དང་འོད་བཞིན་དུ་དུས་མཉམ་པ་དག་ཡིན་ཡང་ལྟ་བ་ལ་རག་ལས་ཏེ་གནས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་མཐོང་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་གསལ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་དམིགས་པའི་དོན་ཡང་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡོད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མིག་ནི་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་ཡང་མིག་ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མིག་གིས་གཟུགས་དེ་ལྟ་བ་ན་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་སོང་ནས་སམ་མ་སོང་བར་ལྟ་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མིག་དེ་འགྲོས་དང་ལྡན་འགྱུར་ན། །ཐག་རིང་ཡུན་རིང་གིས་མཐོང་འགྱུར། །ཧ་ཅང་ཉེ་དང་ཆེས་རིང་དུ། །གཟུགས་དེ་གསལ་བ་ཅི་སྟེ་མིན། །གལ་ཏེ་མིག་ཕྲད་ན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་ཟླ་བ་དང་སྐར་མ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དག་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བའི་དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་དོན་གྱིས་ཡུལ་ཉེ་བར་འཛིན་པ་དང༌། དུས་མཉམ་པར་ཡུལ་ཐག་རིང་བར་འཛིན་
― DTG103_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་མི་རིགས་ན། ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་མིག་གིས་ཐག་རིང་བ་ན་གནས་པ་ཡང་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་ལྟར་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མིག་ཕྲད་ནས་འཛིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཉེ་བར་ཡང་མིག་ལ་གནས་པའི་མིག་སྨན་ནམ་ཐུར་མ་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། ཐག་རིང་པོར་ཡང་གསལ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མིག་གིས་ཕྱིན་ནས་གཟུགས་མཐོང་ན། དེ་ཅི་སྟེ་མཐོང་ནས་དེའི་ཡུལ་དུ་འགྲོའམ་འོན་ཏེ་མ་མཐོང་བ་ཡིན། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་མིག་འགྲོ་ན། །སོང་བས་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མེད། །ཡང་ན་བལྟ་བྱར་འདོད་པ་ནི། །ངེས་པར་བྱ་བ་བརྫུན་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མིག་འགྲོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ན་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ་དོང་བས་མིག་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །མིག་འགྲོ་བ་ནི་ཡུལ་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ན། དེ་ཡུལ་དེ་ཡང་སྔ་ཉིད་དུ་འདི་ན་གནས་པ་མཐོང་བས་འགྲོ་བ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་མ་མཐོང་བར་འགྲོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བལྟ་བར་འདོད་པའི་ཡུལ་ངེས་པར་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་མཐོང་བར་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ལོང་བ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ངེས་པར་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱོན་འདི་སྤང་བར་འདོད་ནས་གལ་ཏེ། མིག་མ་སོང་བར་འཛིན་ན་ན་འགྲོ་བ་འདི་ཀུན་མཐོང་འགྱུར་ཏེ། །གང་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་རིང་མེད་སྒྲིབ་པའང་མེད། །གང་ཞིག་མིག་དང་ཡིད་དང་རྣ་བ་ནི་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ནི་མིག་གི་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་ལུང་དང་འགལ་བ་ནི་མེད་དེ་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་ཉིད་ཙམ་ཞིག་འགོག་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་གང་དུ་དེ་མི་འགལ་བའོ། །ལ་ལར་ནི་དགག་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་གང་དུ་དེ་མི་འགལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྣམ་པར་
― DTG103_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔྱད་པ་སྲིད་པས་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཙམ་གྱིས་ཡུལ་དང་མི་ཕྲད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ནི་འདི་ན་གནས་པའི་མིག་ཁོ་ནས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཐག་རིང་བ་ག་ལ་ཡོད་དེ་འདིས་ནི་ཉེ་བ་ན་གནས་པའི་དོན་ཡང་མ་སོང་བར་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཐག་རིང་བ་ན་གནས་པ་ཡང་ཡིན་པས། ཐག་རིང་བར་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མ་སོང་བར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་འདི་ན་གནས་པ་བཞིན་ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་པ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲིབས་པ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་ཡོད་ན་ནི་བསྒྲིབས་པས་དེ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ན། གང་གི་ཚེ་མ་སོང་བར་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བསྒྲིབས་པ་ལ་ཡང་འགྲོ་བའི་གེགས་མེད་པས་མ་བསྒྲིབས་པ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་མིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ནི། །དང་པོར་བདག་ལ་སྣང་འགྱུར་ན། །མིག་ནི་མིག་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ། །གང་ཞིག་གིས་ནི་འགྱུར་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་མེ་ཏོག་ཙམ་པ་ཀ་དང་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་དྲི་བསྲུང་དང་པོར་རང་གི་རྟེན་ཉིད་ལ་དམིགས་ཏེ། ཕྱིས་དེ་དག་ཕྲད་པ་ལས་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་རང་ལ་གནས་པའི་མེའི་ཚ་བ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་མིག་མིག་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཆེས་དང་པོར་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མིག་ཁོ་ནས་མིག་འཛིན་པར་རིགས་ན་མིག་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་གཞན་ལ་ལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་མི་སྲིད་དོ། །གང་ཞིག་མིག་
― DTG103_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབའ་ཞིག་ལ་གཟུགས་ལྟ་བའི་ནུས་པ་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་དང་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། མིག་ལ་རྣམ་ཤེས་ཡོད་མིན་ཞིང། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་མེད་ལ། །གཉི་ག་གཟུགས་ལ་ཡོད་མིན་ན། །དེ་དག་གིས་གཟུགས་ཇི་ལྟར་མཐོང༌། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་མིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དོ། མིག་གིས་ནི་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བེམས་པོ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཡུལ་རྟོག་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་མིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མིག་མེད་དོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལ་ལྟ་བ་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་པས་ན་ལོང་བ་ལྟར་མི་མཐོང་ངོ། །གཟུགས་ལ་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དོན་ཕན་ཚུན་མ་ཚང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཚོགས་པར་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། གཟུགས་ལྟ་བའི་ཡན་ལག་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ལོང་བའི་ཚོགས་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་རིགས་པ་སུ་ཞིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པའམ་ལྟ་བར་འོས། ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པས་གཟུགས་ལྟ་བར་མི་འོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་མཉན་པར་མི་འོས་ཏེ། གཟུགས་ལྟ་བ་བཞིན་སྒྲ་ཉན་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གལ་ཏེ་སྒྲ་ཐོས་ན་དེ་ཉན་པའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའམ་མ་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཐོས་གྲང་ན། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཕྱིན་ཏེ་ཐོས་ན་དེ་ཉན་པའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ན་སྒྲ་འབྱིན་ཞིང་འགྲོ་བའམ་སྒྲ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་པོ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གལ་ཏེ་སྨྲ་ཞིང་སྒྲ་འགྲོ་ན། གང་གིས་སྨྲ་བ་པོར་མི་
― DTG103_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། །འོན་ཏེ་མི་སྨྲ་བར་འགྲོ་ནའང༌། །གང་གིས་དེ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་སྦྱིན་ལྟར་སྒྲར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མི་སྨྲ་བར་འགྲོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྒྲ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་སྒྲ་དེ་ལ་འདི་ནི་སྒྲའོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་སུ་ཞིག་ལ་འགྱུར། མ་བཟུང་བ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང༌། གལ་ཏེ་ཕྲད་དེ་སྒྲ་འཛིན་ན། །སྒྲ་ཡི་དང་པོ་གང་གིས་འཛིན། །སྒྲ་ནི་རྐྱང་པའང་མི་འོང་ན། །རེང་བུ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣ་བའི་དབང་པོའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲ་འཛིན་ན་འོ་ན་ནི་དེའི་དབང་པོ་གང་གིས་འཛིན། །ཕྲད་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣ་བ་ལ་ནི་སྒྲའི་དང་པོར་འཛིན་པ་མེད་ལ། དེའི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་དབང་པོ་གང་གིས་ཀྱང་མི་འཛིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བཟུང་བའི་དོན་དེ་ནི་སྒྲ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །སྒྲའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་རྫས་དགུའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་རྐྱང་པར་མི་འོང་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་སྒྲ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་རྣ་བས་འཛིན་གྱི། དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྒྲ་ཡང་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་བའམ། །ཡང་ན་དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་ཟུང་ཤིག །འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་སྒྲ་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕྲད་དེ་སྒྲ་འཛིན་ན། །སྒྲ་ཡི་དང་པོ་གང་གིས་འཛིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་ན། གལ་ཏེ་དེའི་དང་པོ་མ་བཟུང་ན་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། གང་ཞིག་དེའི་སྒྲ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། ཇི་སྲིད་སྒྲ་ཐོས་མ་གྱུར་པ། །དེ་ཡི་བར་དུ་སྒྲར་མི་འགྱུར། །སྒྲ་མེད་པ་ཡང་མཐར་སྒྲ་ཉིད། །འགྱུར་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་མི་ཐོས་པ་དེ་ནི་ཐོས་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲི་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྒྲ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་ཞིག་གི་ཚེ་ཐོས་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དྲི་ལ་སོགས་པ་ཕྱིས་སྒྲ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་མེད་པ་འདི་ཡང་ཕྱིས་སྒྲ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡིད་དུ་
― DTG103_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོང་བའི་སྒྲ་གང་ཐོས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་ནང་དུ་ཞུགས་པ་མེད། །དེ་ཡི་འཕོ་བ་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་མོད། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་སྒྲ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། དཔེར་ན་ཤིང་དང་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་བྱས་ལ། །ལག་པས་རྩོལ་བ་བྱས་པ་གསུམ་ཚོགས་ན། །སྒྲོགས་བྱེད་པི་ཝང་གླིང་བུ་ལ་སོགས་པ། །དེ་དག་ལས་ནི་སྒྲ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་མཁས་པ་ལ་ལས་བརྟག་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་གང་ནས་འོངས་ལ་གར་སོང་ཞེས། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་དུ་བརྟག་བྱས་ན། །སྒྲ་ཡི་འགྲོ་བའམ་འོང་བ་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བརྗོད་ནས་ཡིད་ལ་ཡང་ཡུལ་དེ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དབང་པོ་རྣམས་དང་བྲལ་སེམས་ཀྱིས། །སོང་སྟེའང་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སེམས་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་སོང་ནས་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ན་སེམས་འདི་དབང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཞིག་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྲོའམ། རེང་བུ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ནི་མི་འགྲོ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ལུས་ཁོ་ན་ལ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་ན་ལུས་དབང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ། རེང་བུ་འགྲོ་ན་དེའི་ཚེ་ཡང༌། །དབང་པོ་རྣམས་དང་བྲལ་སེམས་ཀྱིས། །སོང་སྟེ་འང་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། །མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་སྒོ་སྤངས་པ་དེ་ལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཅི་ཞིག་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བས་དོན་དམིགས་པར་རྟོག་ན་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་དོན་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སྲོག་འདི་ནི། །རྟག་ཏུ་ཡིད་མེད་ཅི་སྟེ་མིན། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་སེམས་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། སེམས་མེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་སྲིད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀ་བ་དང་བུམ་པ་
― DTG103_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མེད་པས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཐད་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྣམས་ཆེས་གསལ་བར་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་ན་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་ན་འོ་ན་གང་ཞིག་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀོ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་ན་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་རིགས་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འདུ་ཤེས་དེ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་འདི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དམ་ཞེ་ན། མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་དངོས་པོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། སྔར་མཐོང་བ་ཡི་དོན་གང་ཞིག །ཡིད་ཀྱིས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟར་འཛིན་པ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀུན་རྣམ་གཞག་ལ། །འདུ་ཤེས་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ནས་འགག་པ་ན་དབང་པོ་དང་ཡུལ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འགགས་ན་སྔར་མཐོང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་ཡིད་ཀྱིས་འཛིན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཛིན་པ་སྲིད་ཅེ་ན། སྨིག་རྒྱུ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲོས་ཏེ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་བག་ཙམ་ཀྱང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་ཆུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྨིག་རྒྱུ་ལ་བྱ་བ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གཟུང་ཟིན་པ་ལ་ཡང་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་
― DTG103_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་ལ་འདུ་ཤེས་ཕུང་པོ་ཞེས་བསྙད་དེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་མེད་ན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདུ་ཤེས་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མ་གཏོགས་པར་མེད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་འདུ་ཤེས་དེ་མ་གཏོགས་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་མེད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད། །སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་རྟེན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཅི་ཞིག་ངེས་པར་བྱ་བར་ནུས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ་སྒྱུ་མའི་མཆན་བུ་ཞིག་གིས་ལམ་པོ་ཆེའི་བཞི་མདོར་སྒྱུ་མའི་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དང་རྟའི་ཚོགས་དང༌། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང༌། དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་དང་ཞེས་རྒྱུ་ཆེར་འབྱུང་ཞིང༌། དེ་སྐྱེས་བུ་མིག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ལྟ་བར་བྱེད་སེམས་པར་བྱེད་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན་ལྟ་ཞིང་སེམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་སྣང༌། གསོག་དང་གསོབ་དང་སྙིང་པོ་མེད་པར་ཡང་སྣང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཅི་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་སྙིང་པོ་ལྟ་ཡོད་དམ། དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
― DTG103_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའམ་ནང་གིའམ་ཕྱིའིའམ། རགས་པའམ་ཕྲ་བའམ། ངན་པའམ་གྱ་ནོམ་པའམ་ཐག་རིང་པོ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པའམ། ཉེ་བ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དགེ་སློང་ཞིག་ལྟ་བར་བྱེད། སེམས་པར་བྱེད་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་སྣང༌། གསོག་དང་གསོབ་དང་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང་ནད་དང་འབྲས་དང༌། ཟུག་རྔུ་དང་སྡིག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པར་ཡང་སྣང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་འདི་ལ་སྙིང་པོ་ལྟ་ཡོད་དམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མའི་ན་ཆུང་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད། །སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞིག་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོས། གང་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་དེ། །སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱར་མི་རིགས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྟོང་ཞིང་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་བུད་མེད་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་མེད་དོ། །གང་གི་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་རྫོགས་ཤེས་པ་དོན་ཅན་གྱི། །འཛིན་ལ་འདུ་ཤེས་ངེས་པར་བསྟན། །འདུ་ཤེས་དེ་ཡང་འཛིན་མེད་དེ། །རྣམ་པར་དབེན་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན། །རྣམ་དབེན་གང་དེའང་འདུ་ཤེས་ཏེ། །རྣམ་དབེན་གང་དེ་བསྟན་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་དོན་དེ་བསམ་བྱས་ན། །དེས་ན་འདུ་ཤེས་འབྱུང་མི་
― DTG103_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། །འདུ་ཤེས་འདི་ཡང་སྤང་སྙམ་དུ། །གང་ལ་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་ནི། །འདུ་ཤེས་སྤྲོས་ལ་སྤྱོད་འགྱུར་གྱི། །འདུ་ཤེས་ལས་ནི་གྲོལ་མི་འགྱུར། །འདུ་ཤེས་འདི་ཀོ་ག་ལ་འབྱུང༌། །གང་ཞིག་གིས་ནི་འདུ་ཤེས་བཀག །གང་ལ་འདུ་ཤེས་འབྱུང་འགྱུར་བའི། །ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་བརྙེས། །དེ་ལྟར་དོན་དེ་བསམ་བྱས་ན། །དེ་ནས་འདུ་ཤེས་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཅི་ནས་ཀྱང་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་འཛིན་པ་མི་སྲིད་པ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་གོ །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་འདི་ཁོ་ན་ངོ་མཚར་གྱི་གང་འགགས་པ་དང་འགག་བཞིན་པའི་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ལ་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ཤིང་བསགས་པའི་ལས་འགགས་ནས་ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་ལོན་པ་ལ་འགར་ཡང་གནས་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འགགས་ནས་བསྐལ་པ་དུ་མས་ཆོད་པའི་ལས་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དངོས་སུ་འབྱུང་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་རྒྱུ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པ་ལྔར་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པས་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་དང་འོ་མ་འཛིན་པ་དང་འཆུ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་རུང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ཅི་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་གམ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། གང་ཚེ་མཁས་ལས་སྟེངས་ན། །ངོ་མཚར་ཅན་མིན་ཅང་མེད་པ། །དེ་ཚེ་དབང་རྟོགས་དེ་འདྲ་བ། །ཡ་མཚན་ཞེས་བྱ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །འབྲས་བུ་ནི་རང་གི་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བ་ལང་ལས་བ་ལང་དང༌། རྟ་ལས་རྟ་དང༌། སཱ་ལུ་ལས་སཱ་ལུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། འབྱུང་བ་རྣམས་དང་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཚུལ་འདི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་གཟུགས་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང༌། མཉན་པར་བྱ་བ་སྐྲ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཆོག་ཏུ་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་སྣ་ལ་
― DTG103_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་ཡུལ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་འདི་ནི་ཡ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངོ་མཚར་བ་འདི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འདི་ཡ་མཚན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཁས་པ་རྣམས་ལ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མིག་འཕྲུལ་ལྟར་ཡ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པར་མི་འོས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕྱོགས་འགར་གནས་པར་དམིགས་པ་ནི་ཡ་མཚན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེའི་ཚ་བ་ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ངེས་པས་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ལ། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་སྤྲུལ་པ་དང༌། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་དང༌། །ཁུག་རྣ་ནང་གི་བྲག་ཅ་དང༌། །སྨིག་རྒྱུ་སྤྲིན་དང་སྲིད་པ་མཚུངས། །ཇི་ལྟར་མེད་དང་བཅས་པའི་ཡོག་པ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བའི་འགྲོས་དེ་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་འཁོར་ལོ་རང་གི་ངོ་བོ་བག་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་བུད་མེད་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་བུད་མེད་རྣམས་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང༌། ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཐུབ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་ཅིང་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་ཐུབ་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་རྣམས་བདེན་པར་གྱུར་པའི་ཐུབ་པ་དག་ལྟར་སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་པའི་ཡིད་ཀྱི་མུན་པ་འཇོམས་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ལ། དེ་རྣམས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་བྲལ་བས་བདེན་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སད་པའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ལྟར་གཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་བདག་གི་དངོས་པོའི་རྐྱེན་ཅན་རྨི་ལམ་གྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་
― DTG103_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ལ་ཆགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། སད་པས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་མེད་པས་དེ་བདེན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་རྒྱུ་ཅན་སྒྱུ་མར་བྱས་པའི་ན་ཆུང་རྣམས་བདེན་པར་གྱུར་པའི་ན་ཆུང་གིས་སྟོང་བཞིན་དུ་དེའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྨོངས་པ་ལྷུར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་བདེན་པར་གྱུར་པའི་ཟླ་བས་སྟོང་པའི་ཆུའི་ཟླ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཟླ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་དང་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ཉིད་ལས་ཁུག་རྣ་བྱུང་བ་ན་རྒྱང་རིང་པོ་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པར་འགྱུར་བའི་དུ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་རིའི་ཚང་ཚིང་དང༌། རི་ཁྲོད་ཀྱི་སུལ་དང༌། རླུང་གི་ཟབས་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་བྲག་ཅས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་སྒྲར་མངོན་པར་རློམ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་ཉེ་བར་ལྷགས་པའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་ཆུའི་རང་གི་ངོ་བོས་དབེན་བཞིན་དུ་ཐག་རིང་བ་རྣམས་ལ་ཆུར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་སྤྲིན་རྣམས་ཐག་རིང་པོ་ནས་རི་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉེ་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ལ་བཟོ་བ་རྣམས་ལ་མ་རིག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་འཕངས་པ་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་དང་བཅས་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར། བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་དང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོར་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདྲིད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཤེས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་ཟད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བར་འཁོར་བ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་གཡོ་བར་གནས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་
― DTG103_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་ནི་འཁྲུལ་བ་ཡིས། །མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ད་ལྟའི་ཡུལ་དག་འཛིན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བདེན་པའི་དགེ་སློང་དངོས་བྲལ་དགེ་སློང་གཉིས་ཤིག་གིས། །དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་ལས་ཐུབ་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་མ་འདས་པར། །ཐུབ་དབང་ཟླ་བའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས། །དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔ་དེ་དག་གི་གཏི་མུག་མུན་པ་བསལ། །དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་བུ་མོ་གཞོན་ནུའི་རྨི་ལམ་ན། །བུ་ཕོ་འབྱུང་ཞིང་ཤི་བ་དེས་མཐོང་ནས། །བྱུང་ནས་དགའ་ཞིང་ཤི་ནས་མི་དགའ་ལྟར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་དག་གིས་གཟུགས་སྤྲུལ་ཏེ། །རྟ་དང་གླང་པོ་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་བྱས། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དངས་པར་ཟླ་ཤར་བ། །དེ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་དང་བའི་ཚོར་སོང་སྟེ། །ཟླ་བ་ཆུ་ཡི་ནང་དུ་འཕོས་པ་མེད། །ཆོས་ཀུན་མཚན་ཉིད་དེ་འདྲར་ཤེས་པར་གྱིས། །བྲག་ཕུག་རི་རྫོང་ཆུ་ཀླུང་དོགས་དག་ཏུ། །དེ་དག་ལ་བརྟེན་བྲག་ཅ་འབྱུང་ཇི་ལྟར། །དེ་བཞིན་འདུས་བྱས་འདི་ཀུན་ཤེས་པར་གྱིས། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་མཚུངས། །ཇི་ལྟར་སོས་ཀའི་ཉི་མ་ཕྱེད་དུས་ན། །སྐྱེས་བུ་སྐོམ་པས་གདུངས་ཤིང་འགྲོ་བ་ཡིས། །སྨིག་རྒྱུ་དག་ལ་ཆུ་ཡི་ཕུང་པོར་མཐོང༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཡང་ཆུ་ནི་ཡོད་མེད་ན། །སེམས་ཅན་རྨོངས་པ་དེ་ལ་འཐུང་འདོད་དོ། །མི་བདེན་ཆུ་ནི་བཏུང་བར་ཡོང་མི་ནུས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་བར་སྣང་ཆུང་ཟད་སྤྲིན་མེད་པར། །སྐད་ཅིག་ཏུ་ནི་སྤྲིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣང༌། །ཐོག་མར་གང་ནས་བྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་རྨི་ལམ་ཇི་ལྟ་བུར། །མཚན་མ་སྒོམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་
― DTG103_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། དབང་པོ་དང་དོན་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་བའོ།། །།འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང་སྤྲུལ་པ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་ན་འོན་ན་དེ་གང་ཞིག་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་འགའ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་བརྟག་པར་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། དངོས་པོ་གང་ཞིག་གཞན་འགའ་ལའང༌། །རག་ལས་པ་ཞིག་མི་འགྱུར་ན། །དེ་ཡི་བདག་ཉིད་འགྲུབ་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་གང་ལའང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་འགྲུབ་པ་ལ་འགའ་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཅིག་རག་ལས་པར་གནས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་དབང་བ་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པར་རིགས་ན་གང་ཞིག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བའམ། རྒྱུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བ་འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འགའ་ཞིག་ཏུ་དངོས་པོ་འགའི་རང་བཞིན་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགའ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་ལ། རང་བཞིན་མེད་པས་ཀྱང་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འདི་དག་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སླུ་བས་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འཐད་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ནས་ལེ་སྦྲམ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ཆེས་གསལ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་མེས་བསྲེགས་པས་ན་རང་གི་ངོ་བོས་མེད་པར་ནི་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ནི་འཐད་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་
― DTG103_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་དུ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྷོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་མན་ཆད་དུ་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་འཐད་པ་བཤད་པ། གཟུགས་ཉིད་བུམ་ཞེས་གཅིག་མ་ཡིན། །གཟུགས་ལྡན་བུམ་གཞན་ཡོད་མིན་ལ། །བུམ་པ་ལ་གཟུགས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །གཟུགས་ལ་བུམ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ན་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་བའི་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པའམ་མི་དད་པ་ཞིག་ཏུ་རྟོག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག ། གཟུགས་ཉིད་བུམ་ཞེས་གཅིག་མ་ཡིན། །གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བུམ་པའོ་ཞེས་གཟུགས་དང་བུམ་པ་གཅིག་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་དང་བུམ་པ་གཉིས་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གང་དང་གང་ན་གཟུགས་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་བུམ་པའོ་ཞེས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་བུམ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། སོ་བཏང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བས་གཟུགས་འཇིག་པའི་ཚེ་བུམ་པ་འཇིག་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་ཉིད་བུམ་པའོ་ཞེས་གཅིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདི་སྤང་བར་འདོད་ནས་དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་བ་ལང་དག་དང་ལྡན་པ་ལྟར་གཟུགས་ལས་གཞན་པའི་བུམ་པ་ཞིག་གཟུགས་དང་ལྡན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། གཟུགས་ལྡན་བུམ་གཞན་ཡོད་མིན་ལ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་གཟུགས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་གཟུགས་ལ་མི་ལྟོས་པར་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བ་ལང་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ནི་བ་ལང་ལས་ཐ་དད་པར་མི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་མི་ལྟོས་པར་བཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པའི་བུམ་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་དེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བ་ལང་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་བསྙད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་
― DTG103_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །གཞན་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་བུམ་པ་གཉིས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་མེད་པས། བུམ་པ་ལ་གཟུགས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །གཟུགས་ལ་བུམ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཟུགས་དང་བུམ་པ་གཉིས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འཁར་གཞོང་ལྟར་བུམ་པ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། རེ་ལྡེ་ལ་ལྷ་སྦྱིན་ལྟར་གཟུགས་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །གང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་བདག་བྱེད་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕུང་པོ་བཞིན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བདག་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱང་བུམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་མང་བས་བུམ་པ་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སོ་སོར་འཛིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདག་ཕུང་པོ་དག་ལ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ཡང་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སོ་སོར་འཛིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་མེད་པས་བདག་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གཟུགས་དང་བུམ་པ་དག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་མེད་པས་བདག་ལ་ཕུང་པོ་དག་དང་ཕུང་པོ་དག་ལ་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལ་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བུམ་པ་ལ་རྟོག་
― DTG103_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཞི་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟོས་པའི་གཞི་ཡང་མི་སྲིད་པས་བུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཙལ་བ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྲིད་པ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་དག་ན་རེ་གཟུགས་དང་བུམ་པ་དག་ལ་གཞན་ཉིད་མི་སྲིད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་དང་བུམ་པ་གཉིས་པ་གཞན་ཉིད་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ནི་བུམ་པ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ་ཡོད་པ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ་བུམ་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་རྫས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཉིས་མཚན་མི་མཐུན་མཐོང་ནས་ནི། །གལ་ཏེ་དངོས་ལས་བུམ་གཞན་ན། །མ་ཡིན་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང༌། །བུམ་པ་ལས་གཞན་ཅིས་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་སྤྱི་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་དངོས་པོ་དང་བུམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མཐོང་ནས་དངོས་པོ་ལས་བུམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལས་དངོས་པོ་ཡང་བུམ་པ་ལས་གཞན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ལས་གཞན་གྱི་བློ་དང་སྒྲ་འཇུག་པ་གྲུབ་པས་གཞན་གྱི་བློ་དང་སྒྲའི་རྒྱུ་མཚན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གཞན་ཉིད་གཞན་པ་རྟག་པར་མི་བྱ་བ་ཞིག་ན། གཞན་ཉིད་གཞན་རྟོག་པ་ཡང་ཡིན་པས་འོ་ན་དངོས་པོ་དང་བུམ་པ་དག་ལ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གཉིས་མཚན་མི་མཐུན་མཐོང་ན་ནི། །དངོས་ལས་བུམ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལས་གཞན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་ཉིད་
― DTG103_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། གཞན་ཉིད་དེ་ལ་གཞན་གྱི་བློ་དང་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཉིད་གཞན་ཡོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་གཞན་ཉིད་རྣམས་ལ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ནར་གཞན་ཉིད་ལ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་བློར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་གཞན་ལ་ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་གཞན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གཞན་ཉིད་མེད་ན་ཡང་འགའ་ལ་ཡང་གང་ལས་ཀྱང་གཞན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་འདི་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཡོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་གཞན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། ཅི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གམ་འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་གལ་ཏེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གཞན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དོན་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་བ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འགལ་བ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་གཞན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཉིད་མེད་པས་ན་བུམ་པ་ལས་དངོས་པོ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚད་མར་བྱས་ཏེ་ཡོད་པའི་བློ་དང་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་བུམ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འཇོག་གི །གཟུགས་ལས་རྣམ་པ་བཞིར་དཔྱད་པ་ན་དེ་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བུམ་པ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བུམ་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོན་རྟེན་གྱི་རྟེན་དུ་མ་མཐོང་ན་བུམ་པ་གཅིག་བུམ་པ་གཉིས་ཞེས་བུམ་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་གི་དོན་གྱིས་བསྡུས་ལ་བུམ་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ཞིང༌། ཡོན་ཏན་རྣམས་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་
― DTG103_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས། གལ་ཏེ་གཅིག་བུམ་མི་འདོད་ན། །བུམ་པའང་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་ཐ་དད་པས་གཅིག་བུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འོ་ན་ནི་བུམ་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་དེ་གཅིག་གི་གྲངས་བུམ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་གི་གྲངས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་འདི་རང་བཞིན་གཅིག་ལ་གཅིག་གིས་རྟོག་གམ། རང་བཞིན་དུ་མ་ལ་ཡིན་གྲང༌། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གཅིག་ལ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཅིག་རྟོག་པ་དོན་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་དུ་མ་ལ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་འགལ་བའི་ཕྱིར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་དོན་གཞན་མི་ཉེ་བའི་བུམ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ལ་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྫས་ལ་བརྟེན་པས་བུམ་པ་ཁོ་ན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་གྱི་གཅིག་ཉིད་ནི་བུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལྡན་འདི་མཚུངས་པའང་མ་ཡིན་ལ། །དེས་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་གྱི་མི་མཚུངས་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྡན་པ་གཉིས་ལ་གནས་པས་སྤུན་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྤུན་ཟླ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་དང་བུམ་པ་གཉིས་ནི་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ཁོ་ན་གཅིག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལ་གཅིག་ཉིད་བུམ་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་ལ་བུམ་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ཞིང་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཀྱང་མཚུངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ལྡན་པ་མེད་པས་ཀྱང་གང་གཅིག་དང་ལྡན་པ་ལས་བུམ་པ་ཁོ་ན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདིར་ལྡན་པ་མཐོང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ཡང་གཅིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ་གཅིག་ཀྱང་བུམ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ཡང་
― DTG103_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལྡན་པ་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །ལྡན་པ་མེད་པས་ཀྱང་གཅིག་བུམ་པར་མི་འགྱུར་བས་བུམ་པ་ཡང་གཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཕྱེད་སྔ་མས་ནི་ལྡན་པ་ཁས་བླངས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་ལ། ཕྱེད་ཕྱི་མས་ནི་ལྡན་པ་མི་སྲིད་པའི་སྒོ་ནས་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་དོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་སུན་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཕ་རོལ་པོའི་གཞུང་ལུགས་ལ། གང་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྫས་ལ་བརྟེན་པར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་ཁྱད་པར་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པར་ནི་མ་ཡིན་པ་ཆེས་མི་རིགས་པ་འདི་སྣང་ན། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་བུམ་པ་བོད་ཚད་ཅི་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་དེའི་རྟེན་ཅན་གྱི་གཟུགས་ཀྱང་འགྱུར་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྫས་ལྟར་གཟུགས་ཀྱང་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཚེ་བྲས་ཅི་ཙམ་གཟུགས་ན། །དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཆེན་ཅི་སྟེ་མིན། །གང་གི་ཚེ་རྫས་ཅི་ཙམ་སྟེ། རྫས་ཀྱི་ཆུ་ཞིང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དབྱིབས་ཇི་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་གཟུགས་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཆུ་ཞེང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དབྱིབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ཕྲ་བ་དང་ཆེ་བའི་རྫས་དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱང་ཕྲ་བ་དང་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་རྫས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་ཕྲ་བ་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་དག་མི་འདོད་པ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅི་སྟེ་གཟུགས་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཞིང་ཕྲ་བ་ཉིད་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱིབས་སུ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལུགས་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རྫས་ཇི་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་གཟུགས་ཀྱང་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟར་ན་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བའི་འཇིགས་པས་གཟུགས་ལ་ཕྲ་བ་ཉིད་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕྱིར་རྒོལ་གཞན་མིན་ན། །གཞུང་ལུགས་བསྙད་པར་བྱ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕྱིར་རྒོལ་ཁྱོད་རང་གི་སྡེ་ཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་དེ་ལ་གནོད་པར་ནུས་པས་དེ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་
― DTG103_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བརྗོད་པར་རིགས་ན། གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་པོ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཞིག་སྟེ། དེའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དེ་སེལ་བར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ནི་རིགས་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་དེ་བཟློག་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུང་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་པས་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་མ་གཡོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་བུམ་པ་གཉིས་ལ་གཞན་ཉིད་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཡོད་པ་གཞན་ཉིད་བཀག་པས་དེ་ལས་གཞན་བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་རྣམས་དགག་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱིའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་གྲངས་དང་འདྲ་ལ་བྱེ་བྲག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་འདྲའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་དངོས་པོ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི་བཤད་ན། བུམ་པའི་རང་བཞིན་ནི་མ་བཀག་པས་དངོས་པོ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་གཞི་ནི། །གང་དུ་གྲུབ་པ་ཡོད་མིན་པ། །དེར་ནི་གྲངས་སོགས་ཐ་དད་པར། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བུམ་པ་དང་ཡོད་པ་དག་ལ་ལྡོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བ་ན། ཕ་རོལ་པོས་བུམ་པ་ལ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་འདིས་ཀྱང་མཚན་གཞི་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །གང་ཞིག་མཚན་གཞི་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལྡོག་པ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །རེ་ཞིག་གཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཕྲ་བ་དང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་ཡང་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་གྲངས་དང་ཕྲ་བ་དང་ཆེན་པོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ལྡོག་པ་ནི་རང་བཞིན་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་
― DTG103_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྒོལ་བ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་གང་དུ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་གཞིའི་བུམ་པའི་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་དེར་དངོས་པོ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གྲངས་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་བུམ་པ་ནི་དེ་དག་གིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མཚན་གཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ལོགས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲངས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཚན་གཞི་དེ་རང་གི་ངོ་བོས་རྙེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འདི་ནི་བུམ་པའི་རང་གི་ངོ་བོས་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཡང་འདི་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་གྲངས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་གཞི་ནི། །གང་དུ་གྲུབ་པ་ཡོད་མིན་པ། །དེར་ནི་གྲངས་སོགས་ཐ་དད་པར། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོས་མེད་དོ། །རེ་ཞིག་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་དང་དགག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཞིག་གི་བུམ་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་གཅིག་པ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་སོ་སོ་ནི། །མིན་ཕྱིར་བུམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན། །རེ་རེ་བུམ་པ་མེད་ན་ནི། །མང་ཉིད་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་རྣམས་དང་བུམ་པ་སོ་སོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན། བུམ་པ་མཚན་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་སོ་སོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་དེ་མང་པོ་རྣམས་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བུམ་པ་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་ན་འོ་ན་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་
― DTG103_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ན་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་རེ་རེ་ལ་བུམ་པ་མེད་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་མང་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་སོ་སོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་གཅིག་མེད་ན། དེ་རྣམས་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བ་ལས་བུམ་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེག་ལྡན་རེག་དང་མི་ལྡན་དང༌། །ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་མེད། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོགས་རྣམས་སྦྱོར་བ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་རིགས་མ་ཡིན། །དེ་ལ་རེག་པས་ན་རེག་པ་སྟེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་རེག་ལྡན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེག་བྱ་ཁོ་ན་རེག་ལྡན་ཡིན་ཏེ། རེག་བྱ་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་དང་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཕྲད་ཅིང་རེག་པ་མི་སྲིད་དེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དང་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པས་བྱས་པ་ལས་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཅན་བུམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཕན་ཚུན་རེག་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གཟུགས་ནི་བུམ་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། །དེས་ན་རེ་ཞིག་དེ་བུམ་མིན། །གང་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པ། །དེས་ན་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡོད་མིན། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་བུམ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ཞིང་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་བརྗོད་པ་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་གཟུགས་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དྲི་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་
― DTG103_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་ནི་གཟུགས་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡན་ལག་ཅན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཡན་ལག་དག་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། །འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་བུམ་པ་ཉིད་མེད་ན་ཡན་ལག་ཅན་འགའ་ཞིག་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཡན་ལག་ཅན་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་ཡང་མི་སྲིད་པས་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གཉིས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་བུམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གཟུགས་རྣམས་ཀུན་ལའང་གཟུགས་ཉིད་ནི། །མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་མ་ཡིན་ན། །གཅིག་ལ་བུམ་པ་ཡོད་འགྱུར་ཞིང༌། །གཞན་དག་ལ་མིན་རྒྱུ་ཅི་ཞིག །གཟུགས་རྣམས་ཀུན་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དེ་རྣམས་བུམ་པ་ལྟར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་ལ། དེ་རྣམས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་གཅིག་བུམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་གཟུགས་གཞན་ཡང་བུམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། དེ་ཡང་བུམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལས་མི་ལེན་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བུམ་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་བུམ་པ་ཡང་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་
― DTG103_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་གཅིག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་རྣམས་བུམ་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བ་མེད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རོ་སོགས་དག་ལས་གཟུགས་གཞན་ཞིང༌། །བུམ་ལས་མིན་ཞེས་ཁྱོད་འདོད་ན། །དེ་རྣམས་མ་རྟོགས་རང་མེད་གང༌། །གང་དེ་གཟུགས་གཞན་ཇི་ལྟར་མིན། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་རོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་ན་ནི་གཟུགས་དེ་བུམ་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་སྟེ་མི་གཞག །དེ་གཟུགས་ལས་གཞན་རོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟར་གཟུགས་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གཞན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བུམ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར། བུམ་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་མིན། །རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་རང་ཉིད་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་མེད་པས་རང་ཉིད་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདི་རྒྱུ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་མི་སྲིད་པ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོག་སྔ་ལས་གཞན་དུ། །བུམ་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བུམ་པ་འབྲས་བུར་གྱུར་པར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་གྱོ་མོ་རྣམས་ལ་ལྟོས་ནས་བུམ་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ལ་གྱོ་མོ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། བུམ་པ་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་འགྱུར་ཞིང༌། །རྒྱུ་ནི་གཞན་ལས་གྲུབ་འགྱུར་ན། །གང་ལ་རང་ལས་གྲུབ་མེད་པ། །དེ་ཡིས་གཞན་པོ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །
― DTG103_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་བུམ་པའི་རྒྱུ་གྱོ་མོ་རྣམས་ལས་རྟེན་ནས་བུམ་པ་འགྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གྱོ་མོ་དེ་རྣམས་གང་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ། རེ་ཞིག་དེ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་རྒྱུ་གང་ཞིག་འདོད་ན། འོ་ན་ནི་གྱོ་མོ་རྣམས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་དེ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་གསེག་མ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྱོ་མོ་གང་དག་ལ་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་གཞན་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་མེད་དོ། །བུམ་པ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་བུམ་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཉིད་ཡིན་ཡང་བུམ་པ་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཚོགས་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཕྲོད་པ་འདུས་པར་གྱུར་ཀྱང་གཟུགས་དྲི་ཉིད་དུ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེས་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཚོགས་པ། །གཅིག་ཉིད་དུ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཚོགས་ཀྱང་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་འདོར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་གཟུགས་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ལས་དྲི་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དུ་མའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་གཅིག་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །ཚོགས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཐ་མི་དད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཚོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དཔེ་བཤད་པ་ནི་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར། མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་སོ་སོ་ནི། །མིན་ཕྱིར་བུམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང༌། མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་སོ་སོ་ནི། །མིན་ཕྱིར་ཚོགས་ལ་གཅིག་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན། དེས་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཚོགས་པ། །གཅིག་ཉིད་དུ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་པ་མི་སྲིད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བུམ་པ་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པས། ཇི་ལྟར་གཟུགས་སོགས་མ་གཏོགས་པར། །བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་རླུང་ལ་སོགས་པ་ནི། །མ་གཏོགས་གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་བུམ་པ་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པར་བཏོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་གྱུར་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རླུང་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནི་མ་གཏོགས་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རླུང་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མ་གཏོགས་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པས་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཚ་བ་མེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། །ཚ་བ་མིན་པ་ཇི་ལྟར་སྲེག །དེས་ན་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ། །ཡོད་མིན་དེ་མེད་མེ་ཡོད་མིན། །འདི་ནི་མེ་ནི་སྲེག་པ་པོ་ཡིན་ལ་འབྱུང་བ་གསུམ་ནི་བསྲེག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གསུམ་པོ་དེ་མེ་ཁོ་ནས་བསྲེག་གི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ལ་བུད་ཤིང་ཁོ་ན་ཚིག་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ཚ་བ་མེས་བསྲེགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཚ་བ་དེ་མེ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་བུད་ཤིང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པ་མི་སྲིད་པས་ཚ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་བུད་ཤིང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེས་བསྲེག་པར་བྱ་བ་མི་སྲིད་པས་གང་ཞིག་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་པ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་མེ་མ་གཏོགས་པར་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་བུད་ཤིང་མེད་དང་རྒྱུ་མེད་པའི་མེ་ཡང་མི་སྲིད་པས། །དེ་མེད་མེ་ཡོད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བུད་ཤིང་ནི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཚ་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་སྟེ། དེ་ཚ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་མེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལས་ཚ་བར་
― DTG103_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ལ། ཚ་བ་ཡིན་དང་བསྲེག་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་ཡང་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཟིལ་མནན་ཚ་ན་ཡང༌། །དེ་ཡང་ཅི་སྟེ་མེར་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཚ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཚ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་རྟོག་ན་དེ་ཡང་མེ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ་ཚ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་ཚ་ན་དངོས་གཞན། །མེ་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རུང༌། །ཅི་སྟེ་དོན་དེ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཡང་ཚ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། འོ་ན་ནི་མེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་ཚ་བ་དང་འགལ་བས་ཚ་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དེ། མེ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་མེ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདི་རྣམས་ལ་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ལ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པས་མེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་བས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་མེའི་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་འབྱུང་བ་གསུམ་མེད་པས་བུད་ཤིང་མེད་པར་ཡང་མེ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྡུལ་ལ་ཤིང་མེད་ན། །དེས་ན་ཤིང་མེད་མེ་ཡོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་པ་དག་ལྟར་རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁས་བླང་བར་མི་རིགས་སོ། །བྱེ་བྲག་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པ་ཉིད་ལས་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་དགག་གོ །ཅི་སྟེ་མེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བས་འཇིགས་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་བུད་ཤིང་ཡོད་པར་རྟོག་ན། དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ལའང་ཤིང་ཡོད་ན། །གཅིག་གི་བདག་ཅན་རྡུལ་ཡོད་མིན། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ལ་བུད་ཤིང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན། འོ་ན་ནི་མེའི་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་
― DTG103_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་དོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །རྫས་བརྒྱད་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་སྟེ། དངོས་པོ་གང་ཡང་ཡོངས་བཏགས་པ། །དེ་དང་དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་མེད། །ཇི་ལྟར་དེ་ལས་གཞན་ལ་གཞན་ཡོད་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་པར་རྐྱང་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མེད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མི་སྲིད་ལ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མེད་པར་ཡང་སེམས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་རྣམས་མེད་པར་མཚན་གཞི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། མཚན་གཞི་མེད་པ་ཡང་རྟེན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་གཅིག་པོ་འགའ་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་མེད་ན་དུ་མ་གྲུབ་པ་རྒྱང་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་གིས་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་མིན་པ། །དེས་ན་དུ་མ་དག་ཀྱང་མེད། །རེ་རེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་དང་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པས་སུན་དབྱུང་བ་འདི་རང་གི་སྡེ་པ་ལ་འཐད་ཀྱི་ཕ་རོལ་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བ་བརྟག་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་གང་ན་དངོས་དེ་རྣམས། །མེད་དེར་གཅིག་ཡོད་ཅེས་འདོད་ན། །དེ་ཡང་ཡང་དག་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་ཀུན་ལ་གསུམ་ཉིད་ཡོད། །དེས་ན་གཅིག་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཕ་རོལ་པོ་ལ་ཡང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་སའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རྫས་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་ལ་ཡོན་ཏན་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་
― DTG103_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུམ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ཅན་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་མེད་པས་འགའ་ཡང་བཤད་ཟིན་པའི་སུན་འབྱིན་པ་ལས་མི་འདའོ། །གཞན་ཡང་སུན་འབྱིན་པའི་ཚུལ་འདི་མཁས་པས་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསླབ་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང༌། །ཡོད་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ། །འདི་ནི་མཁས་པས་གཅིག་ཉིད་སོགས། །དག་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དང༌། གཞན་ཉིད་དང༌། གཉི་ག་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བློ་བཟང་པོས་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་དག་ལ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པས་མཚོན་པའི་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱོགས་ཚུལ་གཞུག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འབྲས་བུ་དེའི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ་མེད་པ་ནི་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་མ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཞོ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དེའི་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་སྟེ་དེ་ལྟར་ན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་སུན་འབྱིན་པ་རྟག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང༌། འབྲས་བུ་ཡོད་ཉིད་གང་འདོད་ལ། ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་ལ། །སོགས་པའི་རྒྱན་ནི་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བཤད་ལ། དེ་བཞིན་དུ། གང་ཞིག་
― DTG103_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དེ། །སྔར་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རིགས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །སྐྱེས་ཟིན་པའང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བྱས་པ་མེད་ཀྱང་ཆོས། །ཡོད་ན་དེས་སྡོམ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་ཅུང་ཟད་བྱེད་ན་ཡང༌། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སུན་འབྱིན་པ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཞན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དག་གོ །དེ་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་སེམས་ཤིང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་རྟོགས་ཏེ། དེ་དག་གི་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སུན་འབྱིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང༌། འབྲས་བུ་མེད་ཉིད་གང་འདོད་ལ། །ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་ལ། །སོགས་པའི་རྒྱན་ནི་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲའོ། །དེ་དག་ནི་ལྷ་སྦྱིན་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་གནས་པར་སྐྱེ་བར་འདོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གདུ་བུ་དང་དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་གསེར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་གདུ་བུ་དང་དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་གནས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་རྟོགས་སོ། །དེ་དག་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་དགག་པས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང༌། འབྲས་བུ་ཡོད་ཉིད་གང་འདོད་དང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དེ། རྒོལ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་དངོས་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་
― DTG103_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དཔྱད་པས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་སྨྲ་བ་གཉི་ག་སྲིད་ན་ནི་དེ་དག་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་འདི་གཉི་ག་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་གང་བཀག་པས་གཉིས་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་དོན་གྱིས་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་པ། །ཡོད་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ། །འདི་ནི་མཁས་པས་གཅིག་ཉིད་སོགས། །དག་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །གཞན་དག་ནི་གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཁོ་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་བཀག་གམ་འོན་ཏེ་ཚུལ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང༌། །ཡོད་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ། །འདི་ནི་མཁས་པས་གཅིག་ཉིད་སོགས། །དག་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང༌། ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདི་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་བཞི་ལ་རྟག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མེད་བཞེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་ཀྱང་བདོག་ལ་མི་བདོག་ཀྱང་མི་བདོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་བདོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དང་གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཉིས་སམ་མང་པོ་རྣམས་ལ་གཅིག་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དང༌། གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་གང་དག་གི་ལྟར་ན་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདི་ཡུལ་དང་དུས་དང་མཚན་ཉིད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡུལ་ལས་ནི་གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། གང་དང་གང་ན་དཀར་པོ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་སྣམ་
― DTG103_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གང་དང་གང་ན་སྣམ་བུ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་དཀར་པོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་གང་དང་གང་ན་དཀར་པོ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་སྣམ་བུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། གང་དང་གང་ན་སྣམ་བུ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་དཀར་པོ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི།། དེ་ལ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་འདོད་པ་དེ་མི་འཐད་དེ། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ལས་ཀྱང་སྟེ། དེ་ལ་དུས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་རོ། དེ་ལ་འདས་པ་ལ་ནི་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནར་སྔར་སྐྱེས་པའི་དཀར་པོ་མཐོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གལ་ཏེ་དཀར་པོ་སྔར་སྐྱེས་ན་ནི་སྣམ་བུ་ཡང་སྔར་སྐྱེས་པར་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྣམ་བུ་ཕྱིས་སྐྱེས་ན་དཀར་པོ་ཡང་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་དཀར་པོ་སྔར་སྐྱེས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་སྣམ་བུ་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་སྔར་སྐྱེས་པ་དང་གང་ཞིག་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དཀར་པོ་ཞིག་ན་སྣམ་བུ་འཇིག་པར་འགྱུར་དགོས་ལ། སྣམ་བུ་ཞིག་ནི་ཡང་དཀར་པོ་འཇིག་པར་འགྱུར་དགོས་ན། གང་གི་ཚེ་དཀར་པོ་ཞིག་ན་དཀར་པོ་འཇིག་པར་འགྱུར་གྱི། སྣམ་བུ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ལ། སྣམ་བུ་ཞིག་ན་ཡང་སྣམ་བུ་ཁོ་ན་འཇིག་པར་འགྱུར་གྱི། དཀར་པོ་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་དོ་ཞེས་གང་འདོད་པ་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་དང་མི་འཇིག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དཀར་པོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྨྲས་པར་འགྱུར་གྱི་སྣམ་བུ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སྣམ་བུ་ཞེས་སྨྲ་ན་ཡང་སྣམ་བུ་ཁོ་ན་སྨྲས་པར་འགྱུར་གྱི་དཀར་པོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྨྲས་པར་འགྱུར་གྱི་སྣམ་བུ་ཞེས་སྨྲས་པར་ནི་མི་འགྱུར་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་སྨྲས་ན་ཡང་སྣམ་བུ་ཁོ་ན་སྨྲས་པར་འགྱུར་གྱི་དཀར་པོ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་གྱི་སྨྲས་པ་དང་མ་སྨྲས་པ་
― DTG103_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་སྟེ། འདི་ན་མཚན་ཉིད་ནི་དཀར་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། མཚན་གཞི་ནི་སྣམ་བུ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གལ་ཏེ་དཀར་པོ་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་སྣམ་བུ་ལང་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་ནི་དཀར་པོ་ཡང་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དཀར་པོ་ཁོ་ན་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྣམ་བུ་ཁོ་ན་མཚན་གཞིར་འགྱུར་གྱི་དཀར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་པོ་ཞེས་གང་འདོད་པ་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་བཀག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་དགག་པ་ཡང་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་དགག་པ་ནི་སྨྲས་ན་གཞན་ཉིད་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དཀར་པོ་སྣམ་བུར་མི་འགྱུར་ན་ནི་ཇི་ལྟར་གལ་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྤུན་ཟླ་མ་ཡིན་ན་ལྷ་སྦྱིན་ཡང་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སྤུན་ཟླར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ལྟར་སྣམ་བུ་ཡང་དཀར་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དཀར་པོ་དང་ལྡན་པ་ལས་སྣམ་བུ་དཀར་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་ན། དེ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དཀར་པོ་དང་ལྡན་པས་སྣམ་བུ་དཀར་པོར་འགྱུར་ན། སྣམ་བུ་དེ་གཅིག་དཀར་པོ་དང་ལྡན་པས་དཀར་པོའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ཞིག་གམ་འོན་ཏེ་མ་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་དེ་ཞིག་དཀར་པོའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པས་སྣམ་བུ་དཀར་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་འདིའི་སྣམ་བུ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དཀར་པོའི་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་ནི་དཀར་པོའི་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ཡོད་ཀྱང་སྣམ་བུ་དཀར་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལ་དཀར་པོ་དང་ལྡན་པས་སྣམ་བུ་དཀར་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་དཀར་པོར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྣམ་བུའི་ཁྱད་
― DTG103_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གང་དག་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དམར་སེར་དང༌། སེར་སྐྱ་དང༌། ཕུག་རོན་ཁ་དང༌། ནག་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་དང༌། འཇམ་དང་རྩུབ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་སྣམ་བུ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སྲིད་པ་མེད་པས་ཀྱང་སྣམ་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་སྣམ་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གིས་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་ནི་དགག་པ་སྨྲན་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དགག་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ལ་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དགག་པ་སྔར་བཤད་པ་དག་ཁོ་ནས་དགག་པ་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་གང་གི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་ལ་མདོར་བསྡུས་ནས་དགག་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་དང་དཀར་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། གཉི་ག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ན་ནི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ཡང་དཀར་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང༌། དཀར་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་སྣམ་བུ་ཡང་སྣམ་བུ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གཉི་ག་མ་ཐོབ་པའི་དཀར་པོ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ནག་པོ་ཞེས་མ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་དཀར་པོ་དེ་ལ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་ཀྱི་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ། །མཚན་ཉིད་གཉི་ག་མ་ཐོབ་པའི་སྣམ་བུ་དེ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་བུམ་པ་ཞེས་མ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་དེ་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་ཡང་སྣམ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་དཀར་པོ་ཉིད་དང་སྣམ་བུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་དང༌། གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་དག་གཅིག་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་དགོས་ལ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སླར་ཡང་གཅིག་ཉིད་འགོག་པའི་རིམ་
― DTG103_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་ཉིད་འགོག་པའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འགོག་པའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ན་རྒོལ་བ་དེ་དག་འཐད་པ་གང་གིས་རངས་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྟོག་ཅེ་ན། དེ་ལ་འཐད་པ་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་རྒྱུན་ལ་བལྟ་ཉེས་ན། །རྟག་པ་ཡོད་ཅེས་བྱར་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་ཚོགས་ལ་བལྟ་ཉེས་ན། །དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་མར་མེའི་མེ་ལྕེ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་ཅིང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་སྐད་ཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་གནས་པ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་རྒྱུན་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་རྒྱུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་གནས་པ་ཐོག་མ་མེད་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྒྱུན་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་ངེས་པར་མ་འཕྲིགས་ཤིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱི་རོལ་པའི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་འདིར་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུན་ལ་ངེས་པར་མཐོང་བ་ཡིན་དང་བདག་གམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་རྟག་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང༌། དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་རྩྭ་དང་ཕྱི་མ་དང་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་ལ་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་དང་དྲི་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཚོགས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ཚོགས་པ་བདག་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ། །ཚོགས་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌།
― DTG103_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་བརྙན་དང་བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་དང་དེ་ལས་སོ་སོ་སོ་སོར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚད་མར་བྱས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གཞུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བླངས་ནས་སམ་བརྟེན་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་བྱེད་ལ། དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ན་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་ཞིང་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཤེས་པ་དང་བལྟ་བ་ཉེས་པས་རྒོལ་བ་དག་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་རྟོག་ཅིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་ལས་རིགས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་རྟོགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གི་དངོས་པོར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱང་དངོས་པོ་ཁས་མི་ལེན་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཁྱོད་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་ཞིག་གམ་ཞེན་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་སྨྲ་བའོ། །ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་གང་ཞིག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་དེ། རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་དང༌། སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་གཟུགས་བརྙན་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་སྤྲུལ་པ་དང་རྨི་ལམ་དང་མཚུངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་དོན་དང་སྟོང་པ་ཉིད་བདག་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར། གང་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ཡོད་པ། །དེ་ནི་རང་དབང་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཀུན་རང་དབང་མེད་པ་སྟེ། །དེས་ན་བདག་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ན་གང་རང་གི་ངོ་བོ་དང་རང་བཞིན་དང་རང་དབང་དང་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རང་ལས་མ་གྲུབ་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་དབང་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཀུན་རང་དབང་མེད་པ་
― DTG103_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གང་ལ་ཡང་བདག་སྟེ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རང་དབང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རང་དབང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བྱས་ཤིང་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་དེ་མེད་པར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོར་ལྟ་བ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་རང་དབང་མེད་པའི་དོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཡིན་ན་ནི་འོ་ན་གང་ཁྱེད་ཀྱིས་ངེད་ཅག་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ཁྱོད་དང་ངེད་ཅག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཁྱེད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་བརྗོད་མི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་གཞོན་ནུ་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བས་གཟུགས་བརྙན་ལ་བདེན་པར་གྱུར་པར་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གནས་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བསལ་ནས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་རྟོགས་པ་ན་གཟུགས་བརྙན་རྟོག་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁས་བླངས་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ཤེས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་ཀྱང་མི་ཤེས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་བརྗོད་མི་ཤེས་པ་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་སླུ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཆེས་ཚོགས་ཆེ་བ་འདིར་གནས་པས་བསྟན་
― DTG103_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་བྱེད་པའི་རྩོམ་པ་འདི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་མེད་པར་དངོས་པོ་ནི། །ཀུན་ལ་འདུ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །འབྲས་བུའི་དོན་དུ་འདུ་བ་གང༌། །འདི་ནི་འཕགས་ལ་འདུས་པའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་རང་བཞིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་རྟག་པ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རང་བཞིན་ནི་འབྲས་བུ་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །གཅིག་གི་དངོས་པོ་ནི་འགས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཕན་ཚུན་འདུ་བར་ཡང་འགྱུར་ལ། གང་ཞིག་འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་འདུ་བདེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གཟིགས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་འདུ་བ་མེད་པ་ཞིག་སྟེ་བདེན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་མི་བཞེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགག་པ་ལས་འཁོར་བ་ལྡོག་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྲིད་པའི་ས་བོན་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །ཡུལ་རྣམས་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཡུལ་ལ་བདག་མེད་མཐོང་ན་ནི། །སྲིད་པའི་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུལ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བས་ཆགས་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲིད་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོག་པ་ལས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་ལྡོག་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་ས་བོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་མི་ལྡོག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྙེད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཕྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྐྱེད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པས་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ནི་འཕགས་
― DTG103_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཙལ་བར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་མཐར་འཛིན་པ་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།འདིར་སྨྲས་པ། འདུས་བྱས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་དེའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདུས་བྱས་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་ལྟ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་ཞེ་ན། འདི་ན་སྐྱེ་བ་འདི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་བསྐྱེད་པ་ན་འདུས་བྱས་མེད་པའམ་ཡོད་པ་ཞིག་བསྐྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེའི་ལྟར་ན་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་མྱུ་གུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་ས་བོན་གྱི་མཐའི་སྐད་ཅིག་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དེའི། ཐ་མར་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཡིན་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འབྱུང་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེས་ན་མེད་པ་གང་ལ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུས་སོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པ་ལ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདིས་འཇིགས་ནས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ལ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན། ཡོད་པ་གདོད་ནས་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེས་ན་ཡོད་པ་གང་ལ་སྐྱེ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཆེས་སྔ་རོལ་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནར་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་རྟོག་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལ་སླར་སྐྱེ་བས་བྱས་པའི་བོགས་སུ་ཡང་འགྱུར་ན་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG103_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཡང༌། འབྲས་བུ་ཡིས་ནི་རྒྱུ་བཤིག་པ། །དེས་ན་མེད་པ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །གང་གི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བཞིན་པས་རྒྱུ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་བཤིག་པ་དེའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ས་བོན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ནས་དང་གྲོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་དེ་དག་རྣམ་པར་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སཱ་ལུའི་ས་བོན་རྣམ་པར་འགྱུར་བས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ན་འབྲུ་མར་འབྱུང་ན་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་དག་ལྟར་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ན་ས་བོན་དེ་འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་མི་སྐྱེའོ། །གྲུབ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཡོད་པའང་མི་སྐྱེའོ། །གྲུབ་ཟིན་པའི་མྱུ་གུ་ནི་སླར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །སྐྱེ་བའི་དུས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །གཞན་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཚེ་གཞན་ཚེ་མི་སྐྱེ་ན། །ནམ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་མྱུ་གུ་འདི་བདག་གི་དངོས་པོ་རྙེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་དུས་དེར་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ། མ་གྲུབ་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འབྱུང་བས་གཞན་གྱི་ཚེ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་གྲུབ་ཅིང་ཅུང་ཟད་ཅིག་མ་གྲུབ་པ་གྲུབ་བཞིན་པ་ལ་ཡང་ཕྱོགས་གཉི་གར་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དང་གཞན་གྱི་ཚེ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་གཞན་མི་སྲིད་པས་ནམ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དུ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་དུས་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འོ་མ་ཞོའི་དངོས་པོར་འབྱུང་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འོ་མ་ལ་ཞོའི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་འོ་མའི་དངོས་པོར་གནས་པའི་འོ་མ་ལ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་འོ་མའི་བདག་ཉིད་དེར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། དེ་ལ་དེ་ཡི་དངོས་པོ་རུ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡོད་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་ཡང༌། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་
― DTG103_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོ་མའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་འོ་མ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འོ་མ་ལས་གཞན་ཞོའི་དངོས་པོར་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གང་ལས་འོ་མ་ཞོའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་འོ་མ་ལ་ཞོ་ཞེས་བསྙད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ཞོ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་འོ་མ་མ་ཡིན་ལ། ཡང་གང་གི་ཚེ་དེ་འོ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཞོ་མ་ཡིན་པས་འོ་མ་ཞོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ལས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར། ཐོག་མ་བར་དང་ཐ་མ་རྣམས། །སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་སྲིད་མ་ཡིན། །འདིར་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་དག་ནི་དངོས་པོའི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་དེ་དག་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་འདུས་བྱས་མི་སྲིད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ་གནས་པའི་དུས་ན། གནས་པ་ཡིན་ཞིང་འཇིག་པའི་དུས་ན་འཇིག་པའི་སྙམ་དུ། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། གཉིས་གཉིས་དག་ནི་མེད་པ་རུ། །ཇི་ལྟར་རེ་རེ་རྩོམ་པར་འགྱུར། །འདིར་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་གནས་པ་དང་མི་རྟག་པ་གཉིས་མེད་པས་གནས་པ་དང༌། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བའི་འདུས་བྱས་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་དུས་དང་འཇིག་པའི་དུས་སུ་ཡང་གཉིས་གཉིས་དག་མེད་པར་རེ་རེ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་མེད་པས་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་ནི། །བདག་གི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་མེད། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་བདག་གཞན་ནི། །གཉིས་ཀ་ལས་འབྱུང་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིར་བུམ་པ་རང་ལས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མེད་དེ་གྱོ་མོ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྱོ་མོ་དེ་དག་ལ་ཡང་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་དེ་གསེག་མ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གྱོ་མོ་མེད་ན་བུམ་པ་ལ་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྱོ་མོ་དག་ལས་གྱོ་མོའི་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་ན་གྱོ་མོ་དག་ལ་བུམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་པ་ཉིད་དུའང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགའ་ཡང་གཞན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དེ། བདག་དང་
― DTG103_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དག་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་རང་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་ལ། གཞན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྲིད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འདི་སྐྱེ་བ་པོའི་སྔ་རོལ་ལམ་ཕྱིས་སམ་ཅིག་ཅར་རྟོག་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྔ་རོལ་དུ་ཡིན་ན་ནི། མི་རིགས་ཏེ་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱིས་ཡིན་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཅིག་ཅར་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་ཅིག་ཅར་ཞེས། །བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་མི་ནུས་པ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་དང་བུམ་པ་ལ། །ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་རིམ་པ་འདི་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བུམ་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། གལ་ཏེ་འདི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདིའི་རྙིང་པའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལ་གོག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྙིང་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པར་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྙིང་བའི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་རྙིང་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ན་གལ་ཏེ་རྙིང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི་སྔར་སྐྱེས་པ་ཉིད་དམ་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྔར་སྐྱེས་པ་ཡི་ཕྱིར་ན་ནི། །སྔར་སྐྱེས་རྙིང་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཕྱི་ནས་ཀུན་ཏུ་སྐྱེས་པ་ཡང༌། །ཕྱི་ནས་སྐྱེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྙིང་པའི་རྙིང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་སྔར་སྐྱེས་པ་ལ་རྟོག་ན། བུམ་པའི་སྔར་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྙིང་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་སར་པ་ཞེས་བསྙད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཁེ་ཚད་མ་ལ་ཡང་ཕྱིས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སར་པ་ཡིན་པས་རྙིང་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་གང་སྔར་སྐྱེས་པ་དེ་ད་ཏར་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ན། ཅི་སྟེ་དེ་ཉིད་
― DTG103_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནམ། གཞན་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སར་པའི་གནས་སྐབས་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་དེ་རྙིང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སར་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བས་དེ་རྙིང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པས་དེ་ཡོད་པས་མཚོན་པའི་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་དང༌། དུས་ཆེས་ཡུན་རིང་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་རྒ་བ་དང༌། འཁོར་བ་རྙིང་པར་བྱེད་ཅིང་ཕམ་པར་བྱེད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་བསྒོམས་པས་ཀྱང༌། འཆི་བའི་མི་དགའ་བ་འཇོམས་ཤིང་ཕམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ། དེའི་ཚེ་རྒ་པ་རྒྱ་ཆེན་ནི། །མེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་འཆི་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་མེད་པར། །ཤེས་ཏེ་འཆི་བདག་ཕ་རོལ་འདའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འདི་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་དེ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ད་ལྟར་བ་ཡི་དངོས་པོ་ནི། །དེ་ཉིད་ལས་བྱུང་མ་ཡིན་ཞིང༌། །མ་འོངས་ལས་བྱུང་ཡོད་མིན་ལ། །འདས་པ་ལས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ད་ལྟར་བའི་དོན་འདི་ཉིད་ལས། དེ་ཉིད་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཅིག་ཅར་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཅིག་ཅར་བ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་མིན་ལ་སྟེ། མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་དངོས་པོ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ག་ཤེད་ནས་འོངས་པར་འགྱུར་རོ། །འགགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་བྱུང་ནས་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ག་ཤེད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་
― DTG103_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་མིག་ནི་སྐྱེ་བ་ན་གང་ནས་ཀྱང་འོངས་པ་མ་ཡིན་ལ་འགག་པ་ན་གར་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་གླང་པོའི་རྩལ་གྱི་མདོ་ལས། གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་འགྱུར་ན། །རྒྱལ་བ་ཉན་ཐོས་བཅས་པས་དེ་མཁྱེན་འགྱུར། །ཐེར་ཟུག་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་འདའ་མི་འགྱུར། །མཁས་རྣམས་ནམ་ཡང་སྤྲོས་དང་བྲལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དོན་གང་ཞིག །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་འོང་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་འགགས་ལ་འགྲོ་བ་མེད། །དེ་ལས་ངེས་པར་རང་བཞིན་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་རང་བཞིན་མེད་ན། ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་བྱས་པའི་ངོ་བོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡོད་ལ། སྒྱུ་མར་བྱས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་ཡང་བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དག་གིས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པར་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་མི་དང་ཤེད་སྐྱེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། །འདིར་སྐྱེ་ཤི་བ་འགའ་ཡང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་སྒྱུ་འདྲ་སྟོང་པ་སྟེ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཤེས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་འདྲ་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ། །རྨི་ལམ་དང་མཚུངས་སྤྲིན་ལྟར་བལྟ་བྱས་ནས། །འདི་འདྲའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རྣམ་དཔྱད་པ།། རྫོགས་པར་གནས་ཤིང་ཆོས་ལ་ལེགས་གནས་སྒོམ། །གང་ཞིག་བདག་དང་བདག་གི་སྙམ་སེམས་ཤིང༌། །དངོས་པོ་ཕྲ་མོ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེན་པ། །འཛིན་གནས་མི་མཁས་དེ་ནི་འཇིགས་འགྱུར་ཏེ། །ཆགས་ཤིང་སྡང་ལ་དེ་བཞིན་རྨོངས་པར་འགྱུར། །ཤཱཀྱའི་སྲས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི། །ལེགས་པར་མཐོང་ནས་མི་འཁོར་གྲོལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟེས་ནས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་
― DTG103_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཇི་ལྟ་བུར། །སྲིད་པ་སྒྱུ་མ་འདྲ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་ན་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་གྱི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདིས་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཀག་པ་ལས་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པར་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་གྱི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཉེ་བར་གཞལ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་འཇིགས་པས་དེ་དག་དང་བསྟུན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། དེ་དང་མི་འགལ་བ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུའི་སྲིད་པ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་པ་ན་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས་འདི་ལ་མི་རིགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འདི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་པ་ལ་སྐུར་པ་མ་བཏབ་བས་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇིག་ལ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཐར་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུར་བརྗོད་ནས་དེའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་རྣམས། །ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡོད་མིན་ན། །ནམ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར། །རེ་ཞིག་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དོ། །རིམ་གྱིས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་གཉིས་དག་མེད་པར་རེ་རེ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཅར་མ་གཏོགས་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་གཞན་མ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་
― DTG103_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་གཞན་དག་ཅིག་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ལ། །སླར་ཡང་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་སྟེ། །དེ་ལས་འཇིག་པ་སྐྱེ་འདྲ་ཞིང༌། །གནས་པ་འཇིག་དང་འདྲ་བར་སྣང༌། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་ལ་སླར་ཡང་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་སྟེ། ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཡིན་པའི་ཚུལ་དེ་ལས་འཇིག་པ་སྐྱེ་འདྲ་ཞིང་སྟེ། འཇིག་པ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ལ་ཡང་འཇིག་པ་གཞན་ཡོད་པས་འཇིག་པའི་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཡོད་པ་དང༌། གནས་པའི་གནས་པར་འགྱུར་བས་གནས་པ་འཇིག་པ་དང་འདྲ་བར་སྣང་ངོ༌། །དེ་དག་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་གཞན་དག་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལ་ཡང་གཞན་དག་ཏུ་འགྱུར་བས་ཐུག་པ་མེད་དོ། །ཐུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་མཚན་ཉིད་འདི་རྣམས་འབྱུང་བ་ན་མཚན་གཞི་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཞིག་གམ་ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལས་ལ་འཇུག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག །མཚན་ལས་མཚན་གཞི་གཞན་ཞེ་ན། །མཚན་གཞི་མི་རྟག་ཉིད་ག་ལས། །ཇི་ལྟར་ཚ་བ་དང་གྲང་བ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པར་འགྱུར་བས་གཞན་ཉིད་དུ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་འཇུག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། འདུས་བྱས་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་འདིའི་གཞན་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདི་སྤང་བར་འདོད་ནས་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་གཞན་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཡང་ན་བཞི་གཡང་ཡོད་པའི། །
― DTG103_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོར་གསལ་བར་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་མཚན་གཞི་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་མཚན་གཞི་སྟེ་བཞི་ཆར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ན་ནི་མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ལ་མཚན་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་བཞི་ཆར་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་དེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་འཆད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་ན་ནི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལས་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་ན་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དངོས་པོ་དངོས་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་ལས་མི་སྐྱེ། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་མེད་དངོས་ལས་མི་སྐྱེའོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་མྱུ་གུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ནི་དངོས་པོ་ས་བོན་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ས་བོན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ལ། གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་མྱུ་གུ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་ལས་མི་སྐྱེའོ། །དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་མེས་ཚིག་པའི་ས་བོན་ལ་ནི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་ལ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་སླར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་སྐྱེའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པ་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་སྐྱེའོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་དངོས་པོ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་ནམ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ་རྟོག་གྲང་ན། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་ཡང་རྟོག་པ་ན། དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དངོས་པོ་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དངོས་མེད་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་མེད་དངོས་མེད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དངོས་ཡོད་དངོས་མེད་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་ཤིང་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྙེད་པའི་དོན་ཏེ། དེ་སླར་ཡང་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དངོས་པོ་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །ད་ནི་འཇིག་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་ན་ནི་འཇིག་པ་མེད་ལ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་ན་ཡང་འདུས་བྱས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཇི་སྐད་
― DTG103_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཀུན་རྣམ་པར་དབེན། །དྲང་སྲོང་དེ་དག་རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་སྟེ། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཐོབ་ཅིང༌། །རྟག་ཏུ་ལྟ་བར་གྱུར་པས་རྣམ་པར་དབེན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེ་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེ་བཞིན་པའི་དོན་སྐྱེའོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་ཕྱེད་སྐྱེས་ཕྱིར། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཅུང་ཟད་ཅིག་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་ན་ནི་འོ་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་གཞན་གསུམ་པ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་མི་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་ནི་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཅུང་ཟད་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ཀྱང་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཡང་ན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཉིད་ནི་ཡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་ཟིན་པ་ནི་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་འོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་སྐྱེ་བར་རྟོག་ན། ཡང་ན་དུས་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའམ། ཡང་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངོས་པོར་གནས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱ་བའམ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་
― DTG103_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡི་བདག་ཉིད་དུ། །བྱ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པར་མི་འགྱུར། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡི་བདག་ཉིད་དུ། །མི་བྱའང་སྐྱེ་བཞིན་པར་མི་འགྱུར། །སྐྱེ་བཞིན་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་བྱ་བ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པར་མི་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པས་ཀྱང་སྐྱེ་བཞིན་པ་མི་སྐྱེའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་དོན་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་བར་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་བར་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་མེད་ན་ནི་ཅི་ལ་ལྟོས་ནས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར། དེ་ཡོད་ན་ནི་མ་འོངས་པའི་དོན་དེ་ལ་མ་འོངས་པ་དང་ཐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གཉིས་པོ་དེ་རིགས་སོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གིས་གཉིས་པོ་བར་མེད་པར། །སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དོ། །གང་ཕྱིར་དེ་ལའང་བར་ཡོད་ཕྱིར། །རྒོལ་བ་གང་གི་ལྟར་ན་བར་མེད་པར་ཏེ། དཀྱིལ་མེད་པར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་དེ་ལའང་བར་ཡོད་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་གི་བར་ན་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དེ་ལ་ཡང་གང་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་བར་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ན། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་བར་དུ་གཞན་གསུམ་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པར་རྟོག་པ་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ལ་
― DTG103_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཕྱེད་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེས་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འགགས་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་བོའི་དོན་དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ། །འགགས་པས་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ། །གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་སྣང༌། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་འགགས་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་མ་རྟོགས་པར་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡི་ཚེ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་སྲིད་པ་མེད། །རེ་ཞིག་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་འདི་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པས་ཀྱང་གང་ལས་སྐྱེས་པས་གང་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་སྤོབས་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར་ན་འོ་ན་ནི་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དེ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཚེ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་ན། །དེ་ཚེ་ཅི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་པའི་དོན་ཁོ་ན་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དོན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་ཏེ། གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་དོན་འདི་མ་སྐྱེས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེས་བཞིན་པ་ཡིན་ལ། འདིའི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། གལ་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་མི་སྐྱེས་པ། །ཁོ་ན་སྐྱེས་ཞེས་བྱས་པར་གྲག །གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟགས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ལ། །ཁྱད་པར་མེད་ཕྱིར་དེ་ཡི་ཚེ། །བུམ་པ་མེད་པ་ཅིས་མི་རྟོག །སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བུམ་པ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྔར་མེད་པས་དངོས་པོ་
― DTG103_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མ་རྫོགས་ཀྱང༌། །མ་སྐྱེས་པ་པས་ཕྱི་རོལ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་རྫོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཡང་མ་འོངས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་གང་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ལས། །ཕྱི་རོལ་གྱུར་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་སྐྱེ། །ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དེ་མ་རྫོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །སྐྱེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་སྐྱེའོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱི། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྔར་མ་བྱུང་ཡང༌། །ཕྱི་ནས་ཡོད་པ་ཡིན་པར་གྲག །དེས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེའོ། །མ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་ད་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་བསྙད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྔར་ཏེ་གང་དུ་མ་བྱུང་ངོ༌། །མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དོན་དེ་མེད་ཀྱང་ཕྱིས་སྐྱེ་བཞིན་པར་ཡང་འགྱུར་བར་གྲག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་དུས་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། བདག་གི་དངོས་པོ་མ་ཐོབ་པའི་མ་བྱུང་བ་ལ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་པར་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི། མ་བྱུང་ཞེས་བྱ་སྐྱེ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང༌། རྫོགས་པ་ཡོད་ཅེས་བྱར་འགྱུར་ལ། །མ་བྱས་པ་ནི་མེད་ཅེས་བརྗོད། །ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྫོགས་པར་བརྗོད་དོ། །རྫོགས་པའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་མ་བྱས་ཤིང་མ་རྫོགས་པ་ཁོ་ན་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་འདི་གཉིས་དང་བྲལ་ནས། །
― DTG103_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་གི་ཚེ་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མེད་པ་དེ་ཚེ་གང་དེར་བརྗོད། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་འདི་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་རང་གི་ངོ་བོས་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཡི་ཚེ་ན་འཇུག་པ་དང༌། །ལྡོག་པ་འཐད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་རྒྱུ་ལས་ལོགས་ཤིག་པའི་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རྟེན་མེད་པའི་འཇུག་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡོག་པ་རྒྱུ་འཇིག་པ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་མི་དང་ཤེད་སྐྱེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། །འདིར་སྐྱེས་ཤི་བ་འགའ་ཡང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་སྒྱུ་འདྲ་སྟོང་པ་སྟེ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཤེས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཆི་འཕོའང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཆི་འཕོ་མེད། །གང་ཞིག་འདི་ནི་ཤེས་གྱུར་པ། །དེ་ཡི་ཏིང་འཛིན་རྙེད་མི་དཀའ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བས་སོ་སོ་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ལྷག་མ་ལུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་འགྱེད་པར་འདོད་པས་སྒྱུ་མའི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་སྐྱེ་བོ་བླུན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡ་མཚན་བསྐྱེད་པར་རིག་ཅིང༌། འདིར་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་བསླད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྲིད་པ་བསལ་ལ། འགྲོ་བ་ཡོངས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། མཁས་པ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོ་ཞིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པའི་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བའི་ཕྲེང་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཁང་པའི་
― DTG103_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབུས་སུ་ཆུད་པའི་འགྲོ་བ་སྐྱོབ་པ་མེད་པར་ལྟ་ཞིང་འགྲོ་བར་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པར་བསྡོམས་པ་ལྷགས་པ། འཁོར་བའི་བར་དུ་སྐད་ཅིག་དང་སྐད་ཅིག་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་ལུས་དང་སེམས་དག་ལ་གནོད་པ་དག་གིས་ཀྱང་བྲེད་པར་མི་འགྱུར་ལ། འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ཅར་ལྷགས་པ་དག་གིས་འཁོར་བའི་བར་དུ་སྤྲོ་བར་བྱས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ནི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ནོར་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་རིག་པར་བྱས་ནས་སླར་ཡང་སྲིད་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བླང་བར་རིགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དེ་ཡི་ལྷག་བསམ་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་སྟེ། །སྦྱོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པར་གཏོགས་པ་ཡིན། །སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་པར་སྨིན་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡང་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཔའ་བའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ལྷགས་པར་གྱུར་ནས་འཁོད་དེ། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་ལུས་དང་སྲོག་དོར་བར་བགྱིའོ། །བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་ཏེ། གང་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ལེ་ལོར་ལྟུང་བ་ལགས་པར་ཁོ་བོ་ལ་སྣང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་འཁོར་བ་ལ་ཕན་ཡོན་དུ་ལྕ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG103_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་ཆེས་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བདེ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སླར་ཅི་ཞིག་བགྱིད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་འཁོར་བའི་བདེ་བའི་རོ་མི་མྱང་བར་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་བགྱིའི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་འཁོར་བའི་བདེ་བའི་རོ་མི་མྱང་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཁུམས་ཤིང་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཁུམས་ལ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་ལྟུང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྐྲག་ན་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་པར་ལྟུང་ངོ༌། །སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་པར་ལྟུང་ན་ཕྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་བགྱིད་དོ། དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་ལགས་སོ། །ཡང་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་པ་གང་ཞེ་ན་གང་དི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་བཏང་སྙོམས་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་
― DTG103_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་ལགས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སླར་འཁོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བར་བགྱི་འཚལ་ལོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདུས་བྱས་ཀྱི་དོན་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །། ད་ནི་ཐལ་ཟིན་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་དགོས་པ་དང༌། རྒོལ་བ་ངན་པའི་ལྷག་མ་སྤངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་པ་རྩོམ་མོ། །རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་སྟོང་པ་ཡང༌། །སྟོང་པ་མིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དེ་ནི་སོ་སོ་འགོག་པར་བྱེད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པར་མ་བྱས་པར་ནི་འགས་ཀྱང་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པ་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་དང་བདག་གི་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཞགས་པས་དབང་དུ་བྱས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཧ་ཅང་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མཁས་པས་མི་སྙན་པ་གླེང་བ་ལ་མཁས་པའི་སྐྱེས་བུས་རྒྱལ་པོ་ལ་བཙུན་མོ་ཕངས་བ་ཤི་བའི་ཚུལ་གསོལ་བས་ཐུགས་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཞུག་པར་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་འཛིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་མ་མཐོང་བས་འདུ་བྱེད་ཙམ་གྱི་རྒྱུན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་མ་ངེས་པ་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་གེགས་སུ་འགྱུར་བ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱས་ནས་ཕྱིར་འཇིལ་བར་བྱེད་པ་ན་འགྲོ་བ་མི་སྟོང་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བརྩོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
― DTG103_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་གང་དག་ལ་སྣང་བ་དེ་དག་གི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་འཛིན་པའི་རྒྱུ་དེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་བརྩམས་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྨྲ་བ་པོ་ནི་རེ་ཞིག་ཁྱོད་ཡོད་ལ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཟློག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་ཅིང་དོན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་མཚམས་བྱས་པས་སྒྲའི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་ཚིག་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་འདི་ཡང་ཡོད་པས་སྨྲ་བ་པོ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚིག་རྣམས་ཡོད་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྩོམ་པའི་ངལ་བའི་ཚོགས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཚེ་སྨྲ་བ་བརྗོད་བྱ་ནའང༌། །དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །འང་གི་སྒྲ་ནི་ཚིག་བསྡུ་བའི་དོན་དུའོ། །གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་སྨྲ་བ་པོ་ཡོད་ཅིང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡོད་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་གང་གི་ཡང་སྨྲ་བ་པོར་མི་རིགས་ཤིང༌། དེའི་ཚེ་ཚིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་དེའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡང་མེད་ན་འདི་གསུམ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན་འདི་ལྟར། གང་ཞིག་བརྟེན་ནས་ཀུན་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་གསུམ་ལའང་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །འདི་ན་སྨྲ་བ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་དང་སྨྲ་བ་པོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཚིག་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨྲ་བ་པོར་འདོགས་ཀྱི་མི་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་
― DTG103_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྨྲ་བ་པོ་ལ་སྨྲ་བའི་རང་བཞིན་མེད་ལ་ཚིག་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་སྨྲ་བ་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོའི་རང་བཞིན་རང་ངམ་དེ་ལ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ཀྱི། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཚིག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ནི་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྨྲ་བ་པོ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་ཚིག་རྣམས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་དང་དོན་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པས་འགྲོ་བ་བོང་བུའི་རྭ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ན། དབང་པོ་དང་དོན་བདེན་པའི་ངོ་བོ་འདི་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པའི་ཉེས་པ་ཡིས། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་འགྲུབ་འགྱུར་ན། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱོད་ལ། མི་སྟོང་ཉེས་པས་སྟོང་པ་ནི། །ཅི་སྟེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པར་འགྱུར་ཞིང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་འགག་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་བརྟེན་ནས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པས་ཁྱོད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་འགྲུབ་པར་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་བསལ་བ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་ཕྱོགས་འགྲུབ་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གཞན་ཁས་བླངས་པའི་རྒོལ་བས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ནི་བཟློག་པ་དང༌། །རང་གི་ཕྱོགས་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། །གཉིས་བྱ་བ་ཞིག་ན་ཁྱོད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་གསལ་བ་ཙམ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སུན་འབྱིན་བྱེད་ཕྱོགས་གཅིག །དགའ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ཅིས་མིན། །ཁྱོད་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དགའ་ལ་རག་གོ །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་རིལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་
― DTG103_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མཚུངས་པར་མི་འགྱུར་ན། རང་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་འཐད་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བརྗོད་དགོས་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐོང་ཤིག །ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ཞིང་དབུ་མའི་ལམ་ནས་ཞུགས་པ་ཁྱོད་ལ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དང་འགལ་པ་མེད་པས་འགལ་ལ་ཡང་འཇིགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཅི་སྟེ་རེ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་མི་རིགས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ན་ཕྱོགས་གཞན་མེད་པས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་སུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ན། །མེད་གང་དེ་ཕྱོགས་མི་འགྱུར་ན། །དེས་ན་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་གསུམ། །ཀུན་ཀྱང་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་མེད་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་པར་བརྗོད་དོ། །གང་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་བུམ་དེར། །སྟོང་པའི་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་འགྱུར། །གང་དུ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་པའི་ཆོས་དེ་ལ་སྟོང་པའི་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་དོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགའ་ཞིག་གི་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན་བུམ་པ་འདི་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། སྔར་བུམ་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱིས་བསལ་གྱི་བདག་གིས་
― DTG103_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ནི་བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འདི་ན་གཞུང་ལུགས་ལས་འབྱུང་བའི། །གཏན་ཚིགས་ཡོད་མིན་གཞན་དུ་ཡོད། །འདི་ན་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་རིགས་པར་སྨྲ་བ་ནི་གཞུང་ལུགས་གཞན་དུ་གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཁས་ལེན་པ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དེ་ཉིད་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་རྒོལ་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དེར་ནི་གཉི་གས་ཀྱང་དོན་དེར་ཁས་བླངས་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། རིགས་པ་སྨྲ་ན་ནི་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་དོན་ནམ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་སུ་གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོད་པ་མི་སྲིད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྨྲ་ལ། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་སྟོང་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་བོ་སྙམ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྟོང་མིན་མེད་པར་སྟོང་པ་ནི། །གང་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཅིག་ཤོས་ནི། །མེད་པར་གཉེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་སྟོང་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པར་འགའ་ལ་ཡང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཡང་ཅིག་ཤོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་མི་སྲིད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱི་ནི་སྤྲེའུའི་གཉེན་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་འགལ་བའི་དོན་གཞན་མེད་པར་འགལ་བའི་དོན་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་སྟོང་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་པ་ཡིན་དང་
― DTG103_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྟོང་ཉིད་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །ངེས་པར་འབྱིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་དག་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་ནད་པ་ཞིག་ཡོད་ལ་སྨན་པས་དེ་ལ་སྨན་བཏང་ནས་སྨན་དེས་དེའི་ནད་ཐམས་ཅད་བསྐྱོད་དེ་སྨན་ལྟོ་ན་འདུག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་ན་འོང་སྲུངས་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མི་དེ་ནད་དེ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་ལགས་ཏེ། གང་སྨན་དེས་ནད་ཐམས་ཅད་བསྐྱོད་ནས་སྨན་ལྟོར་མཆིས་པ་ཉིད་མ་བྱུང་ན་ནི་མི་དེའི་བྲོ་ནད་ཤིན་ཏུ་ཚ་བས་ཆེ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོད་སྲུངས་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ལྟ་བ་དེ་ནི་གསོར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྟོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱོགས་མེད་པ་ཡང་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྐྱོབ་སྲིད་པས་ཡང་མ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། །ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་མེད་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པ་དེ་ནི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བསལ་བས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་མེད་ཉིད་མེད་ན། །གང་ཞིག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར། །ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མེད་པས་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐོང་ཤིག །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། གལ་
― DTG103_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །མེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཚ་བར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དམིགས་པ་འདི་ལས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཚ་བ་མེ་ཡང་ཡོད་མིན་ཞེས། །གོང་ཉིད་དུ་ནི་བཟློག་པར་བྱས། །མེ་ཚ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་སྔར་ཚ་བ་མེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཚ་བ་མིན་པ་ཇི་ལྟར་སྲེག །དེས་ན་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ། །ཡོད་མིན་དེ་མེད་མེ་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་བཟློག་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ། དངོས་པོ་མཐོང་ནས་དངོས་པོ་ནི། །མེད་པ་ཞེས་བྱ་བཟློག་འགྱུར་ན། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེ་དམིགས་ནས་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པ་བཟློག་ན་ནི་རིགས་པར་བསྟན་པ་ཞིག་སྟེ། དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དམིགས་ནས་དངོས་པོ་ཡང་བཟློག་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། །ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ནི་བཞི་ཆར་ལ། །ཉེས་པ་སྤངས་པ་གང་ཞིག་མཐོང༌། །འདི་ཡང༌། འདི་ཡང༌། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང༌། །ཡོད་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ། །འདི་ནི་མཁས་པས་གཅིག་ཉིད་སོགས། །དག་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཕྱོགས་བཞི་ཀ་ལ་ཡང་སྐྱོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་ཏེ། རྡུལ་ཡང་ཆ་ཤས་ཡོད་མེད་ཅེས། །དཔྱད་པ་དེར་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིས། །བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་སྔར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པ། རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་དངོས། །གང་དུ་མེད་དེར་ཇི་ལྟར་འབྱུང༌། །གང་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེར་ཇི་ལྟར་འབྱང་ཞིང༌། སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པས་དེར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མངའ་བ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ངོ་བོ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་མཐའ་དག་བསལ་བ། མི་ཤེས་
― DTG103_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་མུན་པ་མཐུག་པོའི་མཚན་མོའི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་འགྲོ་བ་རངས་པ་སད་པར་མཛད་པ་ལྷུར་བཞེས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མེད་ཉིད་ཀྱང༌། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་མ་འབྲེལ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པས་ཡོད་པ་ཉིད་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མངོན་པར་མི་བཞེད་དོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་ཡང་མི་སྲིད་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མི་བཞེད་དོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གཉིས་མེད་པར་སྨྲ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་སོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་ཀུན་ལ་གཉིས་མིན་ན།། རྣམ་པར་དཔྱད་བཞིན་པ་ཡི་དོན། །གཞན་གང་ཞིག་ལ་ཡོད་དངོས་ཡོད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལའང་དེ་རིགས་ན། །རྒལ་བ་གཞན་པོ་ཅི་སྟེ་བྱེད། །གང་དུ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་འདིར་མི་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡོད། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྟག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་རང་གི་ངོ་པོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་དག་བརྟག་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གང་དག་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པའི་ངོ་བོར་མེད་པས་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པ་ཡིན་དང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྟོག་པ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲངས་ཤིང་གསལ་བའི་དོན་འདི་རྒོལ་བདག་གིས་ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བདག་གིས་གཉིས་སྨྲ་བ་རང་གི་བློས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བརྟགས་པ་སྤངས་
― DTG103_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་གཉིས་མེད་པར་སྨྲ་བ་འདི་རང་གི་བློ་ལ་གཞག་པར་འོས་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་འཐད་པ་གང་ཞིག་གིས་དོན་འདི་མི་འགྲུབ་པ་སྲིད་ན་ནི་འོ་ན་གང་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བརྗོད་པར་གྱིས་ཤིག །འོན་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་དང་འགལ་བའི་འཐད་པ་གང་ཞིག་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་པའི་འཐད་པ་ཁོ་ནས་ཁྱོད་ལ་ཡང་མཐར་གཉིས་སྤངས་པ་དེ་རིགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་གཞན་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དངོས་པོ་རང་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་འདིར་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་དངོས་མེད་ལ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ། །རྫས་རྣམས་ཀུན་ལ་གང་མཐོང་བ། །དེ་ནི་རྣམ་དབྱེར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པས་མེད་པར་དགག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེར་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོའོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོའི་ནམ་མཁའ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་དཔེར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཞིག་མཐོང་བ་དེ་ཡང་རྫས་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གཅིག་གི་ལྟ་པོ་གང༌། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་ལྟ་པོར་བཤད། །གཅིག་གི་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་
― DTG103_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་གི་དངོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་ཤེས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་གཞར་ཡང་ཆགས་པ་མེད། །གང་ཞིག་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་གཞར་ཡང་ཆགས་མེད་པ། །འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རེག །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་གཞན་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་གྱུར་པས་ཀྱང༌། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་འདི་ཁས་བླང་བར་བྱ་བའམ་ཡང་ན་བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པས་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གང་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྲིད་པ་དེ་ལ་ལན་གདབ་པར་རིགས་ཀྱི། གང་གི་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚིག་དང་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་དང༌། རྟོགས་པ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ལན་གདབ་པར་བྱ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལན་མ་སྨྲས་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར། མེད་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ལན། །བརྗོད་པ་མིན་པར་གྲགས་ན་ནི། །གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བཟློག་རང་ཕྱོགས་ཀྱང༌། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྒྲུབ་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཞན་ལ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་ལན་མི་འདེབས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་འཐད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་རང་གི་ཕྱོགས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བཟློག་པ་ཅི་སྟེ་མི་སྒྲུབ། མ་གྲུབ་པ་ནི་ཁས་བླང་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། སུན་འབྱིན་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྙེད། །སླ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་ན། །དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྙེད་སླ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡང་ཡོད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང༌། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ། །ཉིད་དུ་ཅི་ཡི་ཕྱིར་མི་ནུས། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྙེད་པར་མི་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཇི་ལྟར་མི་གཡོ་རི་རབ་ཆེན་པོ་ནི། །གྲོག་མ་ཀུན་གྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡང་དག་ཚུལ་ལ་ལེགས་བསླབས་པའི། །ཁས་དེ་ལྷ་ཡི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བསྐྱེད། །ནམ་མཁའ་ཚོན་རྩིས་
― DTG103_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཀྲ་བར་བྱ་ནུས་ཤིང༌། །ནམ་མཁའ་ལག་པ་ཡིས་ནི་གཟུང་ནུས་ཀྱི། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང༌། །བདུད་རྣམས་བྱེ་བས་ནུས་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །འགའ་ཡིས་བྲག་ཅ་བཟུང་བར་བྱ་ནུས་ཤིང༌། །བྲག་ནི་ཆུ་ཡི་ནང་དུའང་འཕྱོ་འགྱུར་གྱི། །གང་ཞིག་འདི་འདྲའི་ལུས་སྡོམ་ལ་སློབ་པ། །དེ་ཡི་བསམ་པ་འདིར་ནི་བལྟར་མི་ནུས། །ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་འཐད་པ་མེད་པར་ཡང༌། །ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ཙམ་ཞིག་གིས། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དངོས་ཡོད་ན། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཙམ་ཞིག་གིས། །མེད་པར་ཡང་ནི་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འཇོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངའི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་མི་འཇོག །དེའི་ཕྱིར་ཡུ་བུ་ཅག་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་བསལ་བས་གཉིས་མེད་པར་སྨྲ་བ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་འདི་གཞུང་ལུགས་བཙུགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མེད་པ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འདི་མི་རུང་ངོ༌། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཕྱིར་ཡོད་བདོག་ཅེས་མིང་བཏགས། །དེ་ཕྱིར་མེད་པར་མི་འགྱུར་ན། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན། གང་ཕྱིར་མེད་ཅེས་མིང་བྱས་པ། །དེ་ཕྱིར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མིང་རྣམས་ནི་མིང་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་རྣམས་ནི་མིང་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་སྔ་རོལ་དང་ཕྱིས་འདོད་པས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མིག་ལེགས་པ་ལ་ཞར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚེ་ཐུང་བ་ལ་ཚེ་རིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚམས་པ་ལ་ལྷས་བཙས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་དང་མི་མཐུན་པའི་མིང་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་མིང་བྱས་པ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་འདོན་པ་གཞན་ཡིན་ཏེ། གང་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་མི་བདོག་ཅེས་མིང༌། །བཏགས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོད་འགྱུར་མིན། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་མིང་བྱས་པ་ལས་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ནི། རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་དོ་ཞེས་མིང་བཏགས་པ་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་དགག་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ངེས་ཏེ། འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བཏགས་པར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྒྲ་རྣམས་ནི་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྟོན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མེ་ཞེས་སྨྲས་ན་ཁ་འཚིག་པར་འགྱུར་ལ། བུམ་པ་ཞེས་སྨྲས་ན་ཁ་ཁེངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་རེག་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བརྡ་འཇིག་རྟེན་པས་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་པ། །བརྗོད་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ཡོད་ན། །དངོས་གང་དེ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པར་ཅིས་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་རེག་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་བརྗོད་ཅིང༌། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དམ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། འཇིག་རྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་གྱིས་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་ཅིང༌། དོན་དམ་པ་མཐོང་བ་ལས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བ་ཡང་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུན་མོང་དུ་སྨྲ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་བསལ་བས་ཁྱོད་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཚིག་འདི་ནི་ཁོ་བོའི་བསམ་པ་ལས་མ་འདས་པར་མི་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་དང་དངོས་པོ་བཀག་པ་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ཤིས་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་བསྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་པ་
― DTG103_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དངོས་ཀུན་མེད་པའི་ཕྱིར། །མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན། །དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་ཡོད་ན་ནི་དེ་དེ་བཀག་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ། དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་དངོས་མེད་ལ། །སྲིད་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་ཅེ་ན། །དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་དངོས་པོ་མེད་ཅེ་ན། །འདི་ལྟར། དངོས་པོ་མེད་པར་དངོས་པོ་ནི། །མེད་པ་གང་ལ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་འཇིག་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་སྨྲ་བ་ལ་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གང་ཞིག་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་སྲིད་པར་འགྱུར་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོར་རྟོག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་དེ་མེད་པ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་མེད་པའི་དོན་ལ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ལ། གཏན་ཚིགས་ཡོད་པས་ཀྱང༌། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ལྟར་གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ། སྟོང་བ་གཏན་ཚིགས་ལས་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པར་མི་འགྱུར་ན། །དམ་བཅའ་གཏན་ཚིགས་ལས་གཞན་ནི། །མ་ཡིན་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མེད། །རྒྱུའི་སྔ་རོལ་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཕྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་བྱས་པར་འགྱུར་ལ། བྱས་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་བླང་མོ་ལྟར་བསླུ་བར་འགྱུར་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡེ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སླུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་རྒྱུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་བསམས་ནས་བརྗོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་གཏན་ཚིགས་འདི་དམ་བཅའ་བ་འགའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པའི་
― DTG103_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཞིག་ན། གལ་ཏེ་དམ་བཅས་པ་དེ་ལས་གཏན་ཚིགས་དེ་གཞན་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གོ་བར་མི་བྱེད་པས་གཏན་ཚིགས་ལ་དམ་བཅའ་བ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་འདི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པ་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ན། འོ་ན་ནི་རེ་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ཡོད་ལ། །དེ་ཡོད་པས་དེ་དང་འདྲ་བར་དངོས་པོ་གཞན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེ་དེ་ཡང་རྟོག་པ་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བ་ཁོ་ན་ཞིག་གམ། འབྲེལ་པ་བཞིན་རྟོག་གྲང༌། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འབྲེལ་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་ཏོ། །ཅི་སྟེ་མ་འབྲེལ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་ལ་དམ་བཅའ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཉིད་མེད་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་ལ་དེ་བརྟགས་པས་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་སྟོང་པའི་དཔེ་ཡོད་པ། །དེས་ན་སྟོང་པར་མི་འགྱུར་ན། །བྱ་རོག་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ། །བདག་ཀྱང་ནག་ཅེས་བརྗོད་ནུས་སམ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བའི་དཔེ་ལས་དོན་གྲུབ་པར་སེམས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱ་རོག་གི་ནག་པོའི་དཔེ་བདག་ཀྱང་ནག་པོར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དཔེ་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མེད་ལ་དཔེ་ཡང་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པའི་ཚིགས་འདི་དོན་གང་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ན་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་རང་བཞིན་དམིགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་ཡོད། །སྟོང་མཐོང་ཡོན་ཏན་
― DTG103_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་ཞིག་ཡོད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས་གྲོལ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་དེ་མཐོང་བ་ཁོ་ན་མཛེས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་དུ་མི་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང༌། དངོས་པོར་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་འཁོར་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་འདིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཅིང༌། འཇིག་རྟེན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་བཏོན་ནས་གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པ་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་མི་ཞེན་པ་ན་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་མཐའ་དག་ཆད་པ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པས་ཏེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། །མཚན་མ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྨོན་པ་མེད་པ་སྟེ། །མི་སྨོན་པ་ཡི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་དེ་སྟོང་པར་བཤད། །གང་ཞིག་སྟོང་
― DTG103_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བསྙོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་པ། རྟོག་པས་མཐོང་བ་འཆིང་བ་སྟེ། །དེ་ནི་འདི་རུ་དགག་པར་བྱ། །རྟོག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྟེ། དེའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཅིངས་པར་དམིགས་ནས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དེ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་མི་འགལ་བར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གྱི་བསྟན་བཅོས་འདིས་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འདི་ན་གང་གིས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ཞིང༌། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་བདག་མེད་ཆོས་ཤེས་པ། །དེ་ལ་ནམ་ཡང་སྡོམ་མིན་མི་འབྱུང་སྟེ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་ངེས་ལ་དེས་བསླབས་ཕྱིར། །གང་ཞིག་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་རྣམས། །དབེན་པ་བདག་མེད་རང་བཞིན་སྟོང་ཤེས་ཤིང༌། །ལས་གང་ཞིག་ལ་ལུས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་པ། །དེ་ལ་གཞར་ཡང་སྡོམ་པ་མིན་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་དག་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རྟོགས་པས་ན་དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་རྟོག་པ་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གཅིག་ཡོད་གཅིག་མེད་ཅེས་བྱ་བ། །དེ་ཉིད་མིན་འཇིག་རྟེན་པའང་མིན། །གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་བཤད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཕྱི་ནང་གི་དོན་གྱི་དབྱེ་བས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོག་པ་ཚད་མར་བྱས་ཏེ་ཁས་བླང་བར་བྱ་ལ། གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འཕགས་པའི་ཡེ་
― DTG103_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་གང་རུང་ཅིག་འདོད་ཅིང་གང་རུང་ཅིག་མི་འདོད་པའི་རྒོལ་བས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་བཤད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། །དེས་ན་འདི་ཡོད་འདི་ཅིས་མེད། །བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་ནུས་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་དེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་རིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ཡོད་ལ་འདི་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་མི་ནུས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ཁྱོད་ལ་ལན་གདབ་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་གང་དག་ཁྱོད་ལ་ལན་འདེབས་པར་འགྱུར་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་རེ་བ་འདི་ནི་བརྫུན་པ་ཞིག་སྟེ། འདི་ལྟར། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཅེས། །གང་ལ་ཕྱོགས་ནི་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལྟ་ཡུན་ནི་རིང་པོ་ནའང༌། །ཀླན་ཀ་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྒྲུབས་པ་ལས་དེ་ལྟ་ནའང་དུས་ཆེས་ཡུན་རིང་བ་ཞིག་གིས་དེ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་སྲིད་ན། གང་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སྤངས་པས་དུས་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའི་གཟུགས་ཅན་ཉིད་དེ་ལྟ་མི་སྲིད་པས་དུས་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྲིད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒོལ་བ་དག་གིས་ཀྱང་དེའི་རྟེན་ཕྱོགས་གསུམ་ཀ་ཡང་མི་སྲིད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མཁས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ནམ་མཁའི་རི་མོ་དང་ལྕག་གིས་གཞུས་པའི་གཟིར་བ་དང་འདྲ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ཉི་མའི་
― DTG103_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསལ་ཞིང་ཞིག་པར་འགྱུར་བའི་མུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་གསལ་བ་མོག་མོག་པོར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྒོམས་པས་རྟོགས་པའི་ཉི་མིའི་འོད་ཟེར་གྱིས་རྒོལ་བ་མཐའ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མུན་པ་རྣམས་བསལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུང་བར་བྱའོ། །ཡང་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིས། །དུས་ཡུན་རིང་པོར་མུན་པའི་ཚོགས་ཆེན་འཇོམས་ཤིང་འཇོམས་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཉི་མ་ཡང༌། །ཡོད་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་གཞུང་ལུགས་མུན་པ་འཇོམས་བྱེད་ཡིན། །རྟོག་གེའི་གཞུང་ལུགས་མུན་པས་བཀག་པ་ཡི། །བློ་ཡི་མིག་འདི་ད་ལྟར་ཕྱེ་བྱས་ནས། །བསོད་ནམས་གང་ཐོབ་དེ་ཡིས་སྐྱེ་བོ་འདི། །ཡོངས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་བློ་མིག་གིས་མཐོང་ཤོག །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།བཞི་བརྒྱ་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།དཔལ་གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་ཀྱི་དབུས་རིན་ཆེན་སྦས་པའི་ཀུན་དགའ་ར་བར། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུཀྵྨ་ཛཱ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གདུད་རབས་གྲངས་མེད་པར་པཎྜི་ཏ་བརྒྱུད་པའི་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་པ་བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་དཔོན་པོ་བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་སད་ཛཱ་ནའི་སྲས་གཅིག་ཏུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་གཅེས་སྒྲས་སུ་མཛད་པ་བདག་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་དང༌། བོད་ཀྱི་སྒྲ་བསྒྱུར་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་པ་ཆང་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།
ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ།
ཟླ་བ་གྲགས་པ།
― DTG103_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པཉྩ་སྐན་དྷ་པྲ་ཀ་ར་ཎ། བོད་སྐད་དུ། ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བློ་གྲོས་སྦྱངས་པ་མེད་རྣམས་ཀྱི། །བློ་ཡི་ཁ་ནི་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཀྱི། །མདོར་བསྡུས་ཡང་དག་མཚན་ཉིད་བརྗོད། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། དྲིའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རོའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དག་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། རྣ་བའི་ཁམས་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་དང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་ཁམས་དང༌། དྲིའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་ཁམས་དང༌། རོའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ། དེ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཏེ་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་སྟེ་ཡུལ་ལྔ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྫས་བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་ཆེན་པོ་
― DTG103_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞི་སྟེ། སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་དང་མེའི་ཁམས་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེ་བར་བཟུང་བའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའམ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ནི་ཁམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་སོ། །རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་བཅུ་པོ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྩིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རི་མོ་དང༌། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་དང༌། མེ་ལོང་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་བརྙན་དང༌། ཤིང་མག་ལ་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སའི་ཁམས་ནི་འཐས་པ་ཉིད་དང༌། མཁྲང་བ་ཉིད་དང༌། སྲ་བ་ཉིད་དེ་དེའི་ལས་ནི་འཛིན་པའོ། །ཆུའི་ཁམས་ནི་གཤེར་བ་ཉིད་དང༌། སྣུམ་པ་ཉིད་དང༌། ཞུ་བ་ཉིད་དེ། དེའི་ལས་ནི་སྡུད་པའོ། །མེའི་ཁམས་ནི་དྲོ་བ་ཉིད་དེ། དེའི་ལས་ནི་ཆོས་པ་དང་སྐེམས་པའོ། །རླུང་གི་ཁམས་ནི་ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་སྟེ། དེའི་ལས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང་འཕེལ་བའོ། །དེ་ལས་སྐྱེད་པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་ལྷག་པར་དེའི་སྟེང་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་བར་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བས་ཡུལ་གཞན་འཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །འཕེལ་བར་བྱེད་པ་འདི་ཉིད་ལ་རྒྱས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདི་རྣམས་ནི་གང་ན་གཅིག་ཡོད་པ་ན་ལྷག་མ་ཡང་ཡོད་ལ། གང་ན་ལྷག་མ་ཡོད་པ་ན་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་དེ་ཕན་ཚུན་དབྱེར་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པར་མེད་པས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་ལས་གཟུགས་ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རང་གི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྟོགས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ །དེ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། རྒྱ་ཆེ་བའི་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་གནས་པ་ན་འདི་དག་ཉིད་ཆེན་པོའོ། །ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་
― DTG103_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྐབས་འབྱེད་པས་ཆེན་པོ་ཡིན་ཡང་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདི་དག་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པའི་དབང་པོ་དང་དབང་པོས་སོ་སོར་རྟོགས་པས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པ་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རང་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་སོ། །འདི་ལྟར་མ་དང་ཕ་ལ་བརྟེན་ནས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་དེའི་མ་རིག་གནས་ལྟ་བུ་ནི་མིག་སྟེ། དེའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འགྱུར་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕན་བཏགས་པ་དང་གནོད་པ་བྱས་པ་དག་གིས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དག་ཏུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་གི་དབང་པོ་ནི་འདིའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་དེ་ཡིས་བསྟན་ཏོ། །མིག་གི་དབང་པོ་འདི་ནི་མིག་གི་རྟེན་གྱི་མིག་གི་འབྲས་བུའི་ནང་ན་རྒུན་འབྲུའི་འབྲས་བུའི་ཚད་ཙམ་ཟི་རའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་ལྟར་མེད་པ་པགས་པ་དང་བས་གཡོགས་པ་དང་བར་གནས་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཅེ་རེ་ལོང་རྣམས་ཀྱི་མིག་གི་རྟེན་འདྲ་བར་གནས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་བས་དབང་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མིག་གི་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མིག་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྣང་བ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རབ་ཏུ་རྙེད་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་ཉེ་བར་བརྟེན་ཏེ་ཇི་ལྟར་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་དང༌། ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་རྟེན་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་གཞུང་དང་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། མིག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་
― DTG103_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་པོའི་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་རྟེན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མིག་དང་འདས་པའི་ཡིད་དོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་བརྗོད་ན་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གཅེས་བྱ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་རྒྱུ་དེ་བས་ན་གཟུགས་དང་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྣ་བའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་གྲོ་བའི་མདུད་པ་ལྟ་བུར་གནས་སོ། །སྣའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་མཚུལ་པའི་ནང་ལྟག་ཁུང་གི་ཐད་ཀ་ན་མིག་སྨན་གྱི་ཐུར་མ་གཤིབས་པ་ལྟར་གནས་ཏེ། དབང་པོ་དང་པོ་གསུམ་ནི་ཕྲེང་བ་ལྟར་གནས་སོ། །ལྕེའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟར་གནས་སོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་ལུས་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་མོད་དཔའ་དབང་པོའོ། །དེ་ལ་མོའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་རྔ་བོ་ཆེ་མ་གཡོས་པའི་སྦུབས་ལྟར་གནས་སོ། །ཕོའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་མཐེ་བོའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུར་གནས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་བདག་པོ་ཡིན་པས་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལ་ལྷག་པར་དབང་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །མོ་ཉིད་དང་ཕོ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པས་མོ་དང་པོའི་དབང་པོ་སྟེ། དེ་ལ་མོའི་ངོ་བོ་ནི་མོའི་རང་བཞིན་དང་སྐད་དང་བྱེད་པ་དང་བསམ་པའོ། །ཕོའི་ངོ་བོ་ནི་ཕོའི་རང་བཞིན་དང་སྐད་དང་བྱེད་པ་དང་བསམ་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་དབང་བྱེད་པས་མོ་དང་ཕོའི་དབང་པོའོ། །དེ་ལྟར་དབང་པོ་རྣམས་བསྟན་ནས། ད་ནི་དོན་རྣམས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་རང་གི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །སོ་སོའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་
― DTG103_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སོ། །དེ་ལ་ཁ་དོག་ནི་བཞི་སྟེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ནི་དེའི་བྱེ་བྲག་གོ །དབྱིབས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནས་མི་མཉམ་པའི་བར་དུའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་ཉིད་ཡང་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། མཉམ་པ་དང༌། མི་མཉམ་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མཉམ་པ་ནི་མི་མཉམ་པ་མེད་པའོ། །མི་མཉམ་པ་ནི་མཐོན་དམན་དུ་གནས་པའོ། །ཁུག་རྣ་ནི་ལྷོ་བུར་རོ། །ཉི་མ་ནི་ཉི་མའི་འོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་ཟླ་བ་དང༌། སྐར་མ་དང༌། མེ་དང༌། སྨན་དང༌། ནོར་བུ་རྣམས་ཀྱི་འོད་དོ།། གྲིབ་མ་ནི་གང་ན་གཟུགས་རྣམས་སྣང་བའོ། །བཟློག་པ་ནི་མུན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དག་སོ་སོར་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པས་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་རེ་རེ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཉིད་དུ་བཟུང་བས་ཟིན་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་ཐ་དད་དུ་གྱུར་བ་མ་ཡིན་པའོ། གང་ལ་རྒྱུ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ནི་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་ཆུ་ཀླུང་གི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྟེ། སྒྲ་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཏེ་སྲོག་ཆགས་སོ་ཞེས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ནི་ངག་
― DTG103_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་སྒྲའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའོ། །མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་དག་གི་སྒྲའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་ཆུ་ཀླུང་གི་སྒྲའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལག་པ་དང་རྔའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ། ཁ་དོག་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་ལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་མཚན་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དྲི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། མི་ཞིམ་པ་དང༌། མཉམ་པ་དང༌། མི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། དྲི་མི་ཞིམ་པ་དང༌། དྲི་མཉམ་པ་ཞེས་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་ངོ༌། །རོ་ནི་དྲུག་སྟེ། མངར་བ་དང༌། སྒྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཁ་བ་དང༌། བསྐ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །རྩ་བའི་རོ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལས་རོའི་བྱེ་བྲག་མཐའ་ཡས་པར་འགྱུར་རོ། །རེག་བྱ་ནི་བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། འཇམ་པ་ཉིད་དང༌། རྩུབ་པ་ཉིད་དང༌། ལྕི་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་བ་ཉིད་དང༌། གྲང་བ་ཉིད་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཇམ་པ་ནི་རེག་པ་ན་བདེ་བའོ། །རྩུབ་པ་ཉིད་ནི་རེག་པར་མི་འདོད་པའོ། །ལྕི་བ་ཉིད་ནི་གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་འཇལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་བ་ཉིད་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །གྲང་བ་ནི་དྲོ་བ་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །བཀྲེས་པ་ནི་ཟས་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐོམ་པ་ནི་བཏུང་བ་འདོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བདེ་བ་སྟེ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བདེ་བ་ཡིན། །དགེ་འདུན་མཐུན་པ་བདེ་བ་སྟེ། །མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་གང་ལ་འབྱུང་བ་མེ་དང་ཆུའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་དོ། །ས་དང་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་རྩུབ་པ་ཉིད་དོ། །
― DTG103_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་དང་ཆུ་ཤས་ཆེ་པ་དེ་ནི་ལྕི་བ་ཉིད་དོ། །མེ་དང་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་ཡང་བ་ཉིད་དོ། །ཆུ་དང་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་གྲང་བའོ། །རླུང་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་བཀྲེས་པའོ། །མེ་དང་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་སྐོམ་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན་ལྔ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་ནི་རང་རང་གི་འབྲས་བུ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་རང་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གྱུར་པ་བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། །སྡོམ་པ་དང༌། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བར་མ་བསྡུས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྒྱུན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པའི་ངོ་པོའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། སེམས་གཡེངས་པ་དང་སེམས་མ་གཡེངས་པ་དང༌། སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་གསུམ་ཆར་ནའང་ཆུ་པོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཇི་སྲིད་འཕགས་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་རམ། ཉིན་ཞག་གཅིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པའི་ངོ་བོའོ། །ཁ་ཅིག་གཡེངས་བ་དང་མ་གཡེངས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའོ། །སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཁ་ཅིག་འགའ་ཞིག་ལ་ཞིང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་སྦྱིན་པའི་དངོས་པོ་ལོངས་སྤྱད་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་
― DTG103_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ཡི་དམ་དུ་བླངས་ནས་བྱེད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གུས་པ་དང་བཅས་པས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་ལྷ་མོ་དུ་རྒ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་བྱེད་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་དྲག་པོས་བྱ་བ་རྩོམ་པ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཐོབ་པ་ལས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་འཐོབ་བོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཐོབ་པ་ལས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པ། །དེ་དག་བཏང་བས་ནི་དེ་དག་གཏོང་ངོ༌། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་གཞན་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལས་འཐོབ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བཏང་བ་དང༌། ཤི་བ་དང༌། མཚན་གཉིས་བྱུང་བ་དང༌། ཉིན་ཞག་འདས་པས་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་ཚུལ་དང༌། དགེ་ཚུལ་མ་དང༌། དགེ་སློབ་མ་དང༌། དགེ་བ་སྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མའི་སྡོམ་པ་རྣམས་ནི་ཉིན་ཞག་ཟད་པ་ལས་གཞན་པས་གཏོང་བའོ། །དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་དག་ནི་པས་ཕམ་པའི་ལྟུང་བས་ཀྱང་ངོ༌། །བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཉིན་མཚན་ཟད་པས་ཀྱང་ངོ༌། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བས་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་འཐོབ་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་རིགས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་གི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་འཐོབ་པོ། །གཏོང་བ་ནི་ཤི་བ་དང༌། མཚན་གཉིས་བྱུང་བ་དང༌། སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་ལས་གཏོང་ངོ༌། །སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བའི་ཐུགས་དང༌། ཡང་དག་བར་བླངས་པ་ཆད་པས་འཆད་དོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་
― DTG103_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པའི་ཚིག་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་གཉིས་ནི་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་གང་འཕེན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང་གནས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་འདྲ་བར་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མན་ངག་འབའ་ཞིག་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་དགག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་སིམ་པ་དང༌། གདུང་བ་དང༌། དེ་གཉི་ག་ལས་གྲོལ་བའི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མྱོང་བ་དེ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་གཙོ་བོ་སེམས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་ནི་གཙོ་པོ་སེམས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས། གང་སེམས་ཀྱི་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རང་རྒྱུད་དུ་གྲུབ་པར་སེམས་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང༌། དང་བ་སེམས་ཀྱི་དང་བ་དང༌། རྟོག་པ་ནི་སེམས་རྩིང་བཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པས་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དོན་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པས་སོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་སེམས་ཀྱི་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་འདོད་དོ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ་རིག་པ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཡང་ན་མྱོང་བར་བྱེད་པས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚོར་བས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཡང་ན་སེམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བར་བྱ་ཞིང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་འདི་
― DTG103_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་སེམས་ཀྱི་ཟས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་དབང་པོའི་གཟུགས་ཅན་ལྔ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་སྐར་བརྗོད་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ནི་ལུས་ལས་བྱུང་བས་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོར་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ཚོར་བ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་བདེ་བ་ནི་གང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅིང་གང་བཟུང་བ་དེ་དང་འབྲལ་བར་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། ཉེ་བར་གནོད་པས་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྲིད་པའི་རྟེན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྗེས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་འབྱུང་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ཚོར་བ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཚོར་བ་བདེ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་བདེ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་བདེ་བའི་དབང་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །ཡིད་ཀྱི་དེ་ཉིད་མི་བདེ་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །རྒྱུ་ཅིས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་གི་ལུས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བཟུང་བ་དང་གཏོང་བར་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟན་པར་འབྱུང་ལ། གཞན་པ་སེམས་ཀྱི་ནི་བརྟན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་དག་མེད་དེ། མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་རིས་ནི་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཚོར་བ་དེ་ཉིད་ཡང་རྟེན་དྲུག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣ་པ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ། འདི་ལ་བུམ་པ་དང༌། རས་ཡུག་དང༌། ཤིང་རྟའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་འདུས་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས་ཡངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བྲག་དེ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེས་དོན་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཇལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་དང༌། རས་ཡུག་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་གིས་འཛིན་པ་དེ་འདུ་ཤེས་ཏེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདུ་ཤེས་དོན་གྱི་མཚན་མ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དོན་ཙམ་གྱི་འཛིན་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚོས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ནི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འཛིན་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་གིས་བུམ་པ་དང་རས་ཡུག་དང༌། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ནི་མི་ལྡན་པའི་མིང་དང་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་སྟེ། མིང་གིས་ནི་དོན་
― DTG103_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བར་བྱེད་ལ། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་མིང་དང་དོན་གྱི་མཚན་མའི་བརྡ་ཤེས་པ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཚིག་མིང་ལ་འཇུག་ལ་མིང་ནི་དོན་ལ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ངག་མིང་ལ་འཇུག་ལ། མིང་གིས་ནི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་མིང་གིས་དོན་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། མིང་གིས་དོན་སྒྲུབ་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་མིང་དོན་དང་བཅས་པ་ལ་འཛིན་པས་འདུ་ཤེས་སོ། །རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བར་དུའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པས་སེམས་དང་མཉམ་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པས་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཐ་མ་བཟོད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་རྩོད་པའི་བར་གྱུར་པ་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་མས་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཕྱུང་ནས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕུང་པོར་གཞག་གོ །དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་འདི་དག་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ནི་སེམས་པ་དང་རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། །དཔྱོད་པ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། བག་ཡོད་པ་དང༌། སྐྱོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མ་སྦྱངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་
― DTG103_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ངེས་པར་འཆིང་བ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། ཟག་པ་དང༌། ཆུ་བོ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། མདུད་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མིང་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་གཞན་གང་དག་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པས་སེམས་དང་རིགས་གཅིག་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོབ་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང༌། སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང༌། གནས་སོ་སོར་ཐོབ་པ་དང༌། དངོས་པོ་སོ་སོར་ཐོབ་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་སོ་སོར་ཐོབ་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་དང༌། རྐྱེན་ཚོགས་པ་མེད་པ་དང༌། རྐྱེན་ཚོགས་པ་སྟེ། འདི་རྣམས་ནི་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སེམས་པ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་རྣམས་བློན་པོས་བྱ་བ་དེ་དང༌། དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་སེམས་པས་བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་ངོ་བོར་དེ་དང་དེར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་བ་ལ་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཏེ། འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ལས་ལས་སྐྱེས་ལ་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ཡང་དབྱེ་ན་སེམས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་རེག་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཆུ་ལ་ཆར་བབ་པར་གྱུར་པ་ལས། ཆུའི་ཆུ་བུར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་རྣམས་རང་རང་གི་ཡུལ་
― DTG103_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འཇུག་པ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་འབྱུང་བའམ་ཡང་ན་ཕ་དང་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་དང་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་དེ་ལ་བུའི་གནས་ལྟ་བུའམ། ཆུའི་ཆུ་བུར་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡུལ་དང་དབང་པོ་གསུམ་ཉེ་བར་འདུས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རེག་པའོ། །ཡང་ན་རེག་པའི་རྒྱུར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་འདུས་པ་ན་སྟེ། ཉེ་བར་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་བར་དུའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ་ཡུལ་ལ་གཏོད་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བ་སྟེ་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ཆོས་གཞན་དང་མ་འབྲེལ་བར་ཡུལ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་དེ། ཡུལ་གཞན་གྱི་བྱ་བ་ལ་མི་འཇུག་པར་ཡུལ་ལ་གནས་པར་ནི་ཆོས་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པར་མི་སྲིད་དེ། དེ་བས་ན་གང་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་གཏོད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་བྱ་བའི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་བས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་སེམས་གནས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནམ། ཡུལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ན་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དམིགས་པ་གཅིག་པའི་རྒྱུའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡུལ་ལ་སེམས་དེའི་དུས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ།
― DTG103_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་དང༌། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་བདུན་ནི་སློབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པས་སོ། །བདུན་པོ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མནོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྣམས་སོ། །གང་ཟག་བདུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ནི་སློབ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་མི་སློབ་པ་སྟེ། དེའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མི་སློབ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདུན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེད་པ་འདོད་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་འབྲེལ་པས་བཟའ་བ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། སྣམ་བུ་དང༌། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་བདག་གིས་འདི་བྱའོ་སྙམ་དུ་བྱེད་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་འདུན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་འདོད་པ་ཡོད་པས་བྱེད་འདོད་པ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ནི་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདུན་པ་ཉིད་དོ་གང་གིས་དེ་བྱེད་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཟ་མ་ཏོག་གི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་ཁ་བཅད་པའི་སྦྲུལ་ནི་འབྱུང་ཞིང་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་ལ་རྩོལ་བ་གློད་དེ་གནས་ལ། སྦྲུལ་འཛིན་བྱེད་པས་བསྐུལ་ཞིང་བསླང་བ་ན་ནི་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་ལ་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ཉེ་བར་གྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་རྩོལ་བ་མེད་པ་བོར་ནས་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་
― DTG103_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡུལ་གང་ལ་བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་སྦྲུལ་དེ་ཉིད་ཡུལ་དེ་ལ་གཏོད་པ་དང་བཅས་པས་གཏོད་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གང་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སེམས་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་གཏོད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཆོས་སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྔོན་དུ་འདུན་པ་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་དུ་འདུན་པ་ཞུགས་པ་དེར་སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་འབྱུང་བ་ན་ཡང་རྟའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལྟར་སྔོན་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་ཏེ་སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ན་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱེད་པར་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འདུན་པ་ཁ་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ན་ནི་ཡུལ་ངེས་པར་མ་མཐོང་བས་རང་བཞིན་གྱིས་བེམས་བོ་ལྟར་གང་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བས། དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་ནི་འདུན་པའི་རྩ་བ་ཅན། འདུན་པའི་རྒྱུ་ཅན། འདུན་པ་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་འདུན་པའི་མཐུས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དང་སྲེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་ལ་ཅས་ཤིང་ཚ་བ་གཉིས་འབྱར་བར་བྱེད་པ་ལྟར་སྲེད་པ་ནི་སེམས་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། འདུན་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པས་སྲེད་པ་ལས་འདུན་པ་དེ་ལྟར་ཐ་དད་དོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་འདི་ན་གནས་པའི་གང་ཟག་འགའ་ཁམས་གོང་མ་འདོད་པས་གསོལ་བ་འདེབས་ཏེ། ཨེ་མའོ་བསམ་གཏན་ནམ་གཟུགས་མེད་པ་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང༌། ལམ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྨོན་པ་དེ་ནི་སྲེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་འོན་ཀྱང་དེ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་ཡིན་ཏེ། སྲེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཡུལ་ལ་སྐྱེས་པས་སོ། །སེམས་ཡུལ་ལ་ལྷག་པར་འདོད་པ་ནི་མོས་པ་སྟེ། ལྷག་པའི་སྒྲ་ནི་དབང་དུ་བྱ་བ་
― DTG103_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། རང་གི་ཡུལ་ལ་མོས་པའི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་མེ་ལ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལྟར་ལྷག་པར་མོས་པ་ནི་མོས་པའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་སོ་སོ་མ་ཡིན་པར་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མོས་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཁྱད་པར་ནི་ཡུལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་ལྷག་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའོ། །འདི་ནི་ཡུལ་ལ་ལྷག་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དད་པ་ནི་བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་དང༌། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའོ། །དེ་ལ་བདེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཀོན་མཆོག་ནི་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ནོ། །ལས་ནི་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། མེད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་རྟོགས་པའི་ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་ནི་དད་པའོ། །དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོད་པ་དེ་དག་ངེས་པར་འཛིན་པ་དེ་ནི་མ་དད་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྙོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆུ་ལ་ནོར་བུ་ཆུའི་དང་བྱེད་ཀྱིས་ཆུའི་རྙོག་པ་རྣམས་བས་ལ་ནས་ཆུ་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དད་པའི་ནོར་བུ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རྫིང་བུང་བྱུང་ནས་མ་དང་པའི་རྙོག་པ་བསལ་ཏེ་ཡིད་དང་བར་བྱེད་དོ། །ཡིད་དང་བར་བྱས་པས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྤྲོ་བ་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་སེམས་དགེ་བའི་ཆོས་བསྡུ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་འགྱུར་བ་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་གྱུར་བའི་ཆོས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གང་བྱས་པ་དང་བྱེད་པའི་
― DTG103_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ལ་སེམས་ཀྱི་བརྗེད་པ་མེད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་དྲན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། རྩེ་ནི་དམིགས་པའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་ངེས་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མང་པོ་རིལ་པོ་གཅིག་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དོན་ལ་འདིས་སོ་སོར་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། བློ་ཡིད་དངོས་པོའི་ཆ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅི་ཞེས་ཏེ། ཉེ་བར་དམིགས་པའི་དོན་ལ་ངེས་པར་སྙིང་པོ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །དཔེར་ན་ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ལ་སྙིང་པོ་འདོད་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་སྙིང་པོ་འདོད་པས་ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ཤུན་པ་དང་ཤུན་པ་ཐ་དད་དུ་ལེགས་བར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བཙལ་བ་ན་སྙིང་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་རྙེད་པ་ལྟར་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ན་སྙིང་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། གསོ་བའོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཁྱིམ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། ཤིང་རྟ་དང༌། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གདགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་ནི་རྩྭ་དང་འོད་མ་དང་ས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་བ་དང༌། ཆར་དང༌། རླུང་དང༌། ཉི་མ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་ལ་མཁོ་བར་གྱུར་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོར་ཡོད་ན་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་གཟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རྩྭ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཁྱིམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ན། དེ་ལྟར་ན་ནི་མི་འཛིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་རང་གི་ངོ་བོར་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་ན་ནི་དེས་ན་གཞན་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོར་
― DTG103_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་བྱས་པའོ། །གང་ལ་བྱས་པ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། རྟག་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་རྟག་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཁྱིམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེས་ན་དེ་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་ལ། རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པས་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་གྱུར་ན་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་གདགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཆར་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་པས་ནི་དེ་མེད་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་བྱས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྫས་སུ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེན་པར་ཡང་འགྱུར་ན། རྫས་སུ་མེད་དེ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ། །ཞེན་པ་ལས་ནི་འཁོར་བ་ན་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ཡེ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་དོན་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་གནས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའི་གནས་སུ་མ་གྱུར་པ་གང་ལ་བདེ་བའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དེ། གཞན་དག་ཏུ་གནས་ལ་གཞན་དག་ཏུ་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐག་པ་བསྡོགས་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་བཟུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱིམ་གྱི་བཤད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲེང་བ་དང༌། ནགས་ཚལ་དང༌། ཤིང་རྟའི་བཤད་པ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བདག་དང་ཆོས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། དེ་ལ་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རྗེས་སུ་བརྟེན་ནས་བདག་ཅེས་ཉེ་བར་འདོགས་པའམ།
― DTG103_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁམས་དྲུག་པོས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་འདོགས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ནི་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་རང་གི་ངོ་བོར་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་དེ་ལྟར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ལ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་པས་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ན། བདག་འདི་ནི་རང་གི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་དམིགས་ཏེ་ཁྱིམ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །གང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང༌། རང་གི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞག་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེན་པའི་གནས་སུ་མ་གྱུར་པས་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པས་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་འདི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བདག་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་འདོད་དེ། དེ་ནི་ངེས་པར་རྟག་པའི་མཐར་ལྟུང་ངོ༌། །གང་ཡང་བདག་ནི་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཆད་པའི་མཐར་ལྟུང་སྟེ། སྔར་ཁས་བླངས་པའི་དངོས་པོ་དེ་མེད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་པོ་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་འདོད་ན་དེ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བདག་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་ན་ཆད་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བདག་རྫས་སུ་མེད་པ་ལ་བདེན་པར་རྫས་སུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་དམ་
― DTG103_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བར་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་རྣམ་པར་གནས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དེ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྫས་རྗེས་སུ་མ་དམིགས་པས་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བར་མི་ལྟུང་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཁས་བླངས་པས་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བར་མི་ལྟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུའི་མཐའ་གཉི་ག་སྤངས་ནས་དབུ་མ་པའི་སྒྲུབ་པས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་རྣམ་པར་གནས་པའི་བདག་འཕགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འདི་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའོ། །གང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་འདུས་བྱས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །གང་ཡང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་འདུས་མ་བྱས་ལ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་ལ། བྱས་པ་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ནི་ཚིག་ཙམ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་གཞུག་པར་མི་བྱའོ། །གང་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གཟུགས་རྣམ་པ་དེ་ལྔ་པོ་དེ་ལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་ཕན་ཚུན་མི་འདོར་བས་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་སྟེ། འབྱུང་
― DTG103_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཆེན་པོ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་སའི་ཁམས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ལ། སའི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གསུམ་འགྲུབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་པར་གནས་ཏེ། ས་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་ས་ལ་བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་འཐོབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་དུ་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་མེད་པ་དེར་ཡང་སས་འབྱུང་བ་གསུམ་ལ་བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་གང་ལས་འཐོབ་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པར་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་འབྱུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་ཡོད་པས་རང་གི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་སྔོན་རོལ་ནས་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་པས་དེ་ལ་ནི་རེ་ཞིག་ལྟོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །གྲུབ་པ་མེད་པར་གྱུར་པས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། གང་དུ་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེར་བདག་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་ས་ལ་སོགས་པ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་མེད་དོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་དམིགས་པས་སོ། །དེ་བས་ན་འདི་དག་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པ་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་འདི་རྣམས་ནི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཡང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཁས་བླངས་པས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་ཡང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོ་
― DTG103_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་བཏགས་པས་མངོན་བར་ཞེན་པ་ཡང་བཟློག་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་སོ། །མངོན་བར་ཞེན་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་མངོན་བར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་བདེ་བར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་དེས་ན་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྲ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་དབང་པོ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྫས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་རྫས་བརྒྱད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྫས་དགུའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྫས་བཅུའོ། །ཡང་དེ་དག་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སྒྲ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་རྫས་དགུ་དང༌། བཅུ་དང༌། བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྫས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྫས་བརྒྱད་ནི་སེའུ་འབྲུའི་འབྲས་བུ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་སོ་སོར་གནས་པ་ནི་མེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སྨན་གྱི་ཚོད་མ་ལ་ཀོ་ལའི་འབྲས་བུ་དང་སྲན་མ་ལ་སོགས་པ་དང་བཏུང་བ་ལ་བུ་རམ་དང་ཏིན་དི་ལིའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་རོ་ལྟར་འདྲེས་པར་གྱུར་ནས་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྫས་བདུན་བདུན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རེ་རེ་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་རེ་རེ་ཞིང་རྫས་བདུན་བདུན་ལ་ལྟོས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ལ། དེས་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་ནི་ལ་ལར་འགའ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །རྫས་བདུན་བདུན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པར་དམིགས་པས་ས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོར་ནི་མི་དམིགས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རེ་རེ་ཞིང་རྫས་བདུན་བདུན་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རྫས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རིགས་པ་དེ་ཉིད་རྫས་དགུ་དང༌། བཅུ་དང་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ཡང་སྦྱང་བར་བྱའོ། །དེས་
― DTG103_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་འདི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་ལྔ་དང་བཅས་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་དག་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཉེ་བར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བ་ཉིད་དེ། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་རྟེན་དང་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ལ། གང་གིས་དངོས་པོ་བདེན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་ནི་གཞན་དུ་གནས་ལ། ཆོས་ནི་གཞན་དུ་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་ཡང་དངོས་པོ་བདེན་པར་འདོད་པ་དེས་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཤེས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པས་རེ་ཞིག་དང་པོར་བདག་ཉིད་བསླུས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་ནི་གཞན་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་དེའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་རྫས་སུ་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ན་ལུང་གིས་སམ་རིགས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ལུང་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་དགའ་བོ་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་གང་སྟོང་པ་དེ་ཡང་མི་འདོད་ལ། གང་གིས་སྟོང་པ་དེ་ཡང་མི་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེས་པར་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་སྟོང་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ།
― DTG103_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་སྟོང་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་རིགས་སོ། །ཐམས་ཅད་མེད་ན་གང་གང་གིས་སྟོང་པར་འགྱུར། དེ་ཉིད་དེས་སྟོང་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེས་པར་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལེགས་པར་བཟུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་མཐོང་ལ། ལྷག་མ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། རྟག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་པ་ཉིད། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་པའི། །མཐར་རྟོགས་པ་ནི་བརླག་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་རིགས་པ་ཡང་རྫས་ཙམ་ཡང་མེད་ན་གདགས་པའི་མཚན་མ་མེད་པས་བཏགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་ན་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་ན་ནི་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་རིགས་ན། བསྒྲུབས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་པས་དལ་བུས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་རིགས་པས་དངོས་པོ་བདེན་པར་ཡོད་པ་གསལ་བས་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཡང་དངོས་པོའི་དོན་དུ་མཚོན་ནས་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རིགས་པར་རྟོགས་སོ། །ལུང་དང་འགལ་བའི་དོན་ཡང་སྔར་ཉེ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ལུང་གིས་ནི་མངོན་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡོད་པ་ཉིད་ཙམ་ཉེ་བར་བརྗོད་པས་ནི་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བཏགས་པ་ཙམ་ལ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཉེ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཙམ་དང༌། དམ་བཅའ་བ་ཙམ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དང༌། ཐ་སྙད་ཙམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདས་པའི་དུས་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཙམ་དུ་མངོན་བར་བསྒྲུབས་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདས་
― DTG103_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཟུགས་བྱུང་བར་མ་གྱུར་ན་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་གཟུགས་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་མི་ལྟའོ། །དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ན་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་བར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བཏགས་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ཉེ་བར་བརྗོད་པས་ཡོད་པར་ཉེ་བར་གསུངས་པ་ཙམ་གྱིས་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དང་ནི་མི་འགལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་འདི་ནི་འདིར་ངོ་བོ་དང༌། རྫས་དང༌། དངོས་པོར་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱས་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་བཅོས་མའི་རང་བཞིན་དུ་ནི་ཡོད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་རྒྱུན་འདི་ཡང༌། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བྱིས་པ་འདྲིད། །གནོད་པར་བྱེད་དང་ཟུག་རྡུ་སྟེ། འདི་ལ་སྙིང་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་གང་ལ་རྣམ་དཔྱད་པས། །གསོག་དང་གསོབ་ཏུ་བཟོད་པ་ནི། །དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་རྟོག་པ་སྟེ། །དེ་ཡིས་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཐོང༌། །གཟུགས་ནི་དབུ་བའི་གོང་བུ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཡིན། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་རྟོག་པས། །ཉིད་མོ་དང་ནི་མཚན་རྣམས་སུ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་དགེ་སློང་གིས། །ཤེས་བཞིན་སོ་སོར་དྲན་པ་ཡིས། །འདུ་བྱེད་ཉེར་
― DTG103_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞི་ཞི་བ་ཡི། །ཞི་བའི་གོ་འཕང་རབ་ཏུ་འཐོབ། །བདེ་བ་བླ་མེད་དང་ལྡན་པའི། །མྱ་ངན་འདས་པ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང་འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་རྣམས་གློ་བུར་བ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་གནས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དེའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། ཡི་གེ་དེའི་ངོ་བོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འདི་དག་ནི་མིང་ཙམ་པ་འདི་དག་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་པ་ཞེས་བྱས་ནས་དེ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །གློ་བུར་བའི་ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་ནི་ཡོད་དོ། །རྐྱེན་དང་བྲལ་ན་ནི་འགག་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེས་བྱས་པས་དངོས་པོར་ནི་མེད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཡོད་ན་ནི་དེ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་བདེན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དེའི་ངོ་བོར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡི་གེའི་ངོ་བོར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ལས་ཀྱང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དངོས་མེད་པ། །དེས་ན་མི་བདེན་པ་ལས་བྱུང༌། །སྐྱེ་བ་པོ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བའི་ཕུང་པོའང་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་རྫས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་བདེན་པའི་དངོས་པོ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར། མི་ཟད་པ་ཡི་ཆོས་བཞི་ནི། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། །སེམས་
― DTG103_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ནམ་མཁའ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་རྫས་གྱུར་ན། །ཟད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །མེད་པ་དེ་ནི་མི་ཟད་དེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་ཟད་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། སྲིད་པ་གསུམ་། ནི་བཏགས་པ་ཙམ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད། །བཏགས་པ་ཡིས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས། །རྟོག་གེ་ངན་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་གསོག་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། གསོབ་ཉིད་དང༌། སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། མི་གནས་པ་ཉིད་དང༌། གཡོ་བ་ཉིད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ནི་འདི་ལྟར་གསོག་ཉིད་དང༌། འདི་ལྟར་གསོབ་དང་འདི་ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པ་ནས་འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཡང་འདི་ལྟར་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ། མ་རིག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། མ་རིག་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། མ་རིག་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སུ་གདགས་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་དང་གཟུགས་སུ་བཏགས་པ་ལས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཏུ་གདགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལས་ནི་རེག་པ་འབྱུང་ངོ༌། །རེག་པ་ལས་ནི་ཚོར་བ་འབྱུང་ངོ༌། །ཚོར་བའི་རྒྱུ་ལས་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་སྲེད་པས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །སྲེད་པས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་ཉེ་བར་ལེན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉེ་བར་བླངས་པས་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱུན་འབྱུང་ངོ༌། །སྲིད་པ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་
― DTG103_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་ངོ༌། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་རྒས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །རྒས་པའི་ཆོས་ལས་ནི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་འཆི་བར་འགྱུར་ལ། འཆི་བ་ལ་བརྟེན་ནས་མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་མ་རིག་པ་སྤང་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །མ་རིག་པ་རྣམ་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་རིག་པ་རྩ་བ་ནས་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་རིག་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །མ་རིག་པ་འགགས་ན་མི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྲོག་གི་དབང་པོ་འགགས་ན་དབང་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་མི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་འདི་རྣམས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཤེས་པ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་ན་འཁོར་བར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡང་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཉེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་འདི་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་དེ་སྟོང་པར་བཤད། །གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་གང༌། །དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་བདག་
― DTG103_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་ནི་བདག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་དངོས་པོར་ཡོད་ན་ནི་བདག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན་རང་དབང་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ་རང་དབང་ཅན་དུ་གྱུར་ན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། དངོས་པོ་རྟག་པ་ནི་མེད་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང༌། །དེ་ཉིད་ཁྱོད་ནི་སྟོང་པར་བཞེད། །དངོས་པོ་རང་དབང་ཅན་མེད་ཅེས། །མཉམ་མེད་ཁྱོད་ཀྱི་སེང་གེའི་སྒྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང༌། །རང་དབང་ཅན་དུ་དེ་མ་སྐྱེས། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རང་དབང་མེད། །དེས་ན་བདག་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་མ་ཏི་ཙི་ཏྲས་ཀྱང༌། །རང་དབང་ཡོད་ན་བྱེད་པོར་འགྱུར། །བྱེད་པོ་འགའ་ཡང་མི་རིགས་པས། །ཆོས་ཀུན་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡི། །ཚུལ་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་རྔ་ཆེན་བརྡུངས་པ་ཡི། །སྟོང་ཉིད་སེང་གེའི་སྒྲ་འདི་ཡིས། །ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས། །ས་མཚམས་བཅད་པར་རྣམ་པར་གནས། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཆོས་དང་གང་ཟག་དག་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ནི་མཐའ་མེད་པས་དེ་ནི་གཞུང་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་གཞག་གོ །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབད་པ་ཆུང་ངུར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་དེ། དམིགས་པར་གཏོགས་པ་ལ་བརྟགས་པ་ཕྲ་མོ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འགའ་ཞིག་གིས་ཐག་རིང་པོ་ནས་འདི་ལྟར་བུམ་པ་དང་ཁམ་ཕོར་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ན། དེར་གཏོགས་པ་ལ་དཔྱད་པ་མ་བྱས་པར་བཟུང་བ་ཙམ་དུ་དཔྱོད་པས་དེས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པ་རྩིང་བར་འཇུག་གོ །དེ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ན་ནི་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་
― DTG103_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩིང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ནི་རྩིང་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་ངེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་རྣམས་ལས་གང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བཤད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཀུན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མ་བཞག་པའི་ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེས་བུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་དེའི་རྣམ་པར་བྱུང་བ་ནི་སྔོན་པོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཀུན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་གསལ་བ་དང༌། མི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་སྔོན་པོའོ་ཞེས་ཤེས་པའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པ་ལ་ཞིབ་པར་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་དེ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་ཕྲ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བུམ་པ་དང༌། ཁམ་པོར་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལགས་པ་དང༌། མ་གས་པ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་ཅིང་ཡོངས་སུ་དཔྱད་ནས་འདི་ནི་གས་པའོ། །འདི་ནི་སྲ་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་ཕྲ་བར་དཔྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དཔྱོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། གང་ཡང་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ངག་འདུ་བྱེད་པར་བརྗོད་དེ། ངག་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྣམ་པར་བརྟགས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་ཀྱི་མ་
― DTG103_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་མེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྒོམ་ཞིང་གཅེས་སུ་མི་འཛིན་པ་སྟེ། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བག་ཡོད་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་སྦྱར་རོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་པ་ལ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གཞོལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་དོན་ནི་བདེ་བའི་དོན་ཏེ། འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་བ་སྟེ་ནད་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དངོས་པོ་འདོད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་སྟེ། གཞན་དང་ལྡན་པ་དང་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་སྨན་ལྟ་བུའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པའི་ཆོས་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནས་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དགེ་བའོ། །སྨན་དང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཐོབ་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་ཀུན་ནས་བསླང་བས་དགེ་བ་སྟེ། སྨན་དང་སྦྱར་བའི་ཆུ་ལས་བྱུང་བའི་འོ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པས་ནི་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་འགོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་གང་གིས་ཀུན་ནས་སློང་བ་དེ་ནི་དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །རྒྱུའི་ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ཀྱི་སྟེ། དེ་ལས་འདིར་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་
― DTG103_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་རྗོད་པར་བྱེད་ཀྱི་དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ངེས་པར་སྐྱོ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་མགུ་བ་སྟེ། ཡིད་བདེ་བ་ལས་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དག་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་མ་སྦྱངས་པའི་ལུས་དང་སེམས་ལྕི་བ་ཉིད་དེ། ལྕི་ན་ནི་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བྱིང་བ་དང་རྨུགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དེ་དང་བྲལ་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བདེ་བར་འགྱུར་ལ། བདེ་བ་ལས་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་ཁྲོ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །དེ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་སྟེ། གང་གི་དབང་གིས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རིགས་དམ་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྡིག་པ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་དམིགས་ཏེ། འདི་དག་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་གང་གི་དབང་གིས་བདག་གམ་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡིག་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པས་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་འཛེམ་པ་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེས་པ་ལ་འཛེམ་པ་དེ་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཡིན་ཏེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་སེམས་དམིགས་པའི་ཡུལ་ལ་འབད་པ་མེད་པར་མཉམ་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་བཏང་
― DTG103_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙོམས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཡུལ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་དང༌། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་ཤེས་པར་གཏོགས་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་མི་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་འབྱུང་བ་གང་གིས་སེམས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་སྲེད་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་བའི་ཆོས་དངོས་པོའི་དོན་ལ་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་རྩུབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཏི་མུག་མེད་པ་ནི་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །འདི་དག་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་དགེ་བ་ཡིན་ལ། དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྩ་བར་གྱུར་པར་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤིང་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་འདབ་མ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས་བཟློག་པ་གསུམ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟེ། ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གོ །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆགས་པ་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟེ། དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་སྡང་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེ་སྡང་སྟེ་མི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཏི་མུག་སྟེ་མི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྲེད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། བློ་
― DTG103_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲོས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་དགེ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འཇིག་ཚོགས་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ལ་ལ་ནི་སྲེད་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས། ལ་ལ་ནི་མ་རིག་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས། ལ་ལ་ནི་ཤེས་རབ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། རང་ཉིད་ཀྱང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཡང་རྩ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་མི་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། མཐོན་པོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྩ་བ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ནི་སྲེད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་ཞེན་པ་དང༌། ཆགས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ཏེ། དེ་དག་གཉིས་ཀྱིས་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་ན་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ན་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཁོང་ཁྲོ་ནི་གནོད་སེམས་དང་ཞེ་སྡང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལ་མནར་སེམས་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ང་རྒྱལ་བདུན་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ང་རྒྱལ་དང༌། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་
― DTG103_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ནི་བདག་ཉིད་གཞན་དག་པས་བདེན་པ་མི་བདེན་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ཁེངས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ། འདི་ནི་རེ་ཞིག་ང་རྒྱལ་སྤྱིའོ། །དེ་ནི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ནི་དམན་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། མཆོག་གི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་ལ་གང་དམན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་ཐོས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། རིགས་དང། གཟུགས་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་དམན་པ་ལས་བདག་ཉིད་དམན་ནོ་སྙམ་དུ་ཁེངས་པ་གང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཡང་རེ་ཞིག་ང་རྒྱལ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་དམན་པ་དང་བདག་མཚུངས་པར་དམིགས་པས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་དམན་པ་ལས་བདག་ལྷག་པར་ཉེ་བར་དམིགས་ནས་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ང་རྒྱལ་ལོ། །གང་ཡང་མཚུངས་པ་དང་བདག་ཉིད་མཚུངས་པར་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ང་རྒྱལ་ཏེ། སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མུ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གང་དག་ཤིན་ཏུ་དམན་པར་ཡིན་པ་ལས་འདི་དང་བདག་མཚུངས་སོ་སྙམ་ནས་ལྷག་པར་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། ང་རྒྱལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་འཇུག་པས་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་ཀྱང༌། བདག་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་ཁེངས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཏེ། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་གྱི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་སྔར་གྱི་དེ་དག་ལས་ཀྱང་སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གང་བདག་གོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་ངའི་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་ཏུ་རྣམ་པར་བརྟག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཉེ་བར་
― DTG103_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དག་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་རྩྭ་དང་ཕུབ་མའི་མེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རག་ལུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་དེ་དག་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་སྟོང་པ་སྟེ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་བཏགས་པས། བདག་གི་རྫས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ལ་རྨོངས་པས་བདག་གོ་ཞེས་འཛིན་པ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གོང་མའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་དེ་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་གང་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ནས་ཁེངས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ལ་གོང་མའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་མིའི་ཆོས་ཐ་མལ་པ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་གང་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བསམ་གཏན་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའོ། །ལོག་པའི་ལས་ལ་ཞུགས་པས་གང་ལོག་པའི་ལས་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ཆོས་གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་བྱེད་པ་ལ་ང་རྒྱལ་ཏེ། གང་སྤྲོ་བར་བྱེད་ཅིང་འཇུག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ལ་བདག་ལ་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བཏགས་ཏེ་བདག་ལ་དམིགས་ནས་བརྙས་པ་སྟེ། གང་བདག་ལ་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་བདུན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་དེ་ལོག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བདེན་པའི་དོན་མི་མཐོང་བ་དང༌། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་མ་རིག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ཙམ་མོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བ་གསུམ་པོ་དག་ལ་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་
― DTG103_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ལ་གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་ཅིང་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་བདག་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་བདག་གི་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་བདག་གནས་པར་ལྟ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཙོར་བཟུང་ནས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཆ་བཞིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་གཙོར་བཟུང་ནས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཆ་བཞི་བཞི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་ན་འཇིག་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འཇིག་ཅིང་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྩིང་ང་ནི་བསྩགས་པ་སྟེ་བསྩགས་པར་ཡོད་པ་དང༌། གནས་དང༌། ཚོགས་པ་དང༌། ལུས་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་ལས་འདིར་ཀཱ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་བསྩགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། མང་པོ་དང་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་ཏེ། འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཚོགས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པར་ཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཐའ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མཐར་འཛིན་པ་སྟེ། འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འདི་ལྟ་བུའི་མཐར་ལྟ་བ་ནི། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བདག་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་དང༌། གང་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བའམ། གང་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བའམ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་བརྟགས་ནས་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་
― DTG103_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་གསུམ་པོ་དག་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དུ་ཞེ་ན། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་དམན་པ་ལ་དམ་པར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དམན་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དེ། འཕགས་པས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་གཞན་དེ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་འདི་དག་ནི་དམ་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དམ་པ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེས་ན་འདིར་སོགས་པའི་སྒྲ་ཕྱིས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །འདིར་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་ཕྱིས་པར་བལྟའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཙམ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དག་པ་དང༌། གྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་འདི་གཉིས་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཐེ་ཚོམ་སྟེ།
― DTG103_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་གདུང་བ་སྟེ་ཆོས་གང་དང་ལྡན་ན་གང་དང་གང་དུ་ཕ་རོལ་དུ་ཐོས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། གཏོང་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཚོགས་པ་ཉེ་བ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དང་དེར་གང་ཟག་དེ་ལ་ནང་དུ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བ་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་དེ་ནི་ཕྲག་དོག་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། ཆོས་དེ་ནི་ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཆོས་དང་མཁས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་དང་རབ་ཏུ་འགལ་བ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་སེར་སྣ་སྟེ། དེ་ནི་སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ངེས་པར་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ངེས་པར་འཆིང་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ངེས་པར་འཆིང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་གི་ངེས་པར་འཆིང་བ་དང༌། གཏི་མུག་གི་ངེས་པར་འཆིང་བའོ། །འཆིང་བ་འདི་དག་གིས་ཁམས་གསུམ་པོ་རྣམས་རབ་ཏུ་བཅིངས་པས་ན་འདི་དག་ནི་ངེས་པར་འཆིང་བས་ཕྲ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་དྲུག་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་རྩ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ཁོང་ཁྲོའི་ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་དང༌། མ་རིག་པའི་ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ལྟ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྲ་རྒྱས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ལས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བས་འདོད་ཆགས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་རྒྱས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ལས་ཡང་ལྟ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་དབྱེ་བས་ཕྲ་རྒྱས་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་པོ་འདི་དག་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཁམས་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་གནས་ཉི་ཤུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལ་ཡང་སོས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། ངུ་འབོད་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། ཆ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། མནར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །
― DTG103_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱོལ་སོང་དང༌། ཡི་དགས་གཉིས་དང༌། གླིང་བཞི་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་དང༌། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་དང༌། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རིས་དྲུག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌།། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་བཞི་ལ་སྤྱིར་ནི་གནས་གཞན་བཅུ་བདུན་ཏེ། ཚངས་རིས་དང༌། ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་དང༌། ཚངས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེ་བའི་གནས་གཞན་གསུམ་མོ། །འོད་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་འོད་དང༌། འོད་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་སྐྱེ་བའི་གནས་གཞན་གསུམ་མོ། །དགེ་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་དགེ་དང༌། དགེ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པར་སྐྱེ་བའི་གནས་གཞན་གསུམ་མོ། །སྤྲིན་མེད་དང༌། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་གཞན་འདི་གསུམ་དང༌། མི་ཆེ་བ་དང༌། མི་གདུང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་དང༌། འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་གནས་གཙང་མའི་རིས་གནས་ལྔ་དང་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པས་གནས་མེད་དོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །འདི་དག་ནི་རེ་ཞིག་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བའོ། །བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་རེ་རེ་ཞིང་ལྔ་ལྔ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའོ། །
― DTG103_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །སྲེད་པ་དང་ལས་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་སྣུམ་དང་སྙིང་པོ་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་མར་མེ་ལྟ་བུའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ཐབས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་གིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་འདི་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱ་བས་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་དག་གིས་ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དགུ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དགུ་སྟེ་། དེ་ལྟར་བཅོ་བརྒྱད་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པའི་རྣམ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །ཕྲ་རྒྱས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་པར་ཕྲ་རྒྱས་གཞན་བདུན་པོ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྐྱེན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་དེ་ལྟར་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་དག་ཉིད་ལས་ཁོང་ཁྲོ་བོར་བ་ཁམས་གཉིས་པོ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ནི་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཉིས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་དག་གིས་རབ་
― DTG103_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་དགུ་ནི་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པའི་འགོག་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀུན་འབྱུང་ལ་བསྟན་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བདུན་པོ་དེ་དག་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དག་གིས་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་དག་གིས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཉིས་རབ་ཏུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་དགུ་ནི་ཁམས་གསུམ་པོའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ལམ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་དག་གིས་སྔར་བསྟན་པའི་བདུན་པོ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྔ་མ་ལ་མེད་པ་བསྣན་པའི་བརྒྱད་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བས་སྤོང་ངོ༌། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དག་གིས་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་བཞི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྲ་རྒྱས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ནི་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་བསྒོམས་པས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་རྗེས་ལ་སྤང་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་རྣམས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བསྡོམས་ན་ཕྲ་རྒྱས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །དེ་རྣམས་ལས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་གོ །དེ་དག་ལས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་
― DTG103_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །འདིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སྤོང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ལ། །མཐོང་ལམ་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་གིས། །གང་ཞིག་སྤངས་པའི་འབྲས་བུ་དེ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདོད་ན་ཆགས་སྡང་ང་རྒྱལ་རྨོངས། །གོང་མའི་ས་བརྒྱད་སོ་སོ་ལ། །ཞེ་སྡང་མ་གཏོགས་བསྒོམ་སྤང་བྱ། །བསྡུས་ནས་ཆེ་སོགས་རྣམ་གསུམ་ལ། །ཆེན་པོའི་ཆེ་སོགས་བྱེ་བྲག་གིས། །རྣམ་པ་ཡང་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་དགུ་ལ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ནི་བཟློག་པས་སོ། །འདོད་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་པ་དང༌། །དགུ་པ་དག་ནི་ཟད་པ་ལས། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་ནི་འོང་བ་དང༌། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་གང་ཟག་འགྱུར། །དགྲ་བཅོམ་སྲིད་རྩེའི་མཐའ་ཟད་པས། །ལམ་ལ་གནས་པ་བཞི་པོ་དག །དེ་ལ་སྦྱོར་བར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་མི་སློབ་སློབ་པ་ནི། །ཟད་ཕྱིར་སློབ་པས་གཞན་བདུན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་འདི། །དགེ་འདུན་ཞེས་ནི་བྱ་བར་བརྗོད། །བདུད་རྣམས་ཀུན་གྱིས་མི་ཕྱེད་པས། །འདི་ལྟར་དགེ་འདུན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མི་ཕྱེད་དད་པས་རིགས་པར་ནི། །སངས་རྒྱས་བདེན་པར་རྟོགས་ཕྱིར་སྤང༌། །གནས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བའི་དམིགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བས་ཕྲ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའམ། ཕྲ་བའམ་བདག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །ཕྲ་རྒྱས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ནི་ཡང་འདི་དག་ལས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་གཞན་དུ་མི་རྟོགས་པ་དང༌། མི་བདེན་པའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་འདོགས་པས་ཐོག་མར་ནི་མ་རིག་པའོ། །དེ་ལས་ནི་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཐོས་ནས་འདི་བདེན་ནམ་མི་བདེན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ནི་མི་བདེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གོམས་པས་བདེན་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། གང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དེ་ལྟ་
― DTG103_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་དེ་ལས་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེ་ལས་ནི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལས་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ལས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་མཐར་གཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དག་པ་དང་གྲོལ་བར་རྟོགས་པས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། གང་གིས་དག་པར་འཛིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་དམ་པ་འཛིན་པས་སོ། །དེ་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་ཏེ། རང་གི་ལྟ་བ་ལའོ། །དེ་ལས་ནི་ལྟ་བ་ལ་ང་རྒྱལ་ལོ། །གཞན་གྱི་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་སྟེ། གོ་རིམས་ནི་འདི་ལྟར་རོ། །དེ་རེ་རེ་ཡང་རྒྱུ་གསུམ་གསུམ་གྱིས་འབྱུང་སྟེ། ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པར་མ་གྱུར་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཡུལ་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང༌། ཡུལ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཏེ་འདི་དག་ལས་འབྱུང་ངོ༌།། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ཕྲ་རྒྱས་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཉིད་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་འདི་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གིས་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སྒྱུ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། འཚིག་པ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། གཡོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཆོས་མངོན་པ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་སྒྱུ་ནི་གཞན་སླུ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྦས་ནས་བརྫུན་པའི་རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞུགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་
― DTG103_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དང་ལྡན་པས་རང་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་སྦས་ནས་མི་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞུགས་ཏེ། གཞན་ལ་སླུ་བའི་ཆོས་དེ་ནི་སྒྱུ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྒྱགས་པའི་ཁེངས་པ་སྟེ་དྲེགས་པའོ། །གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་ལ་བརྙས་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་བྱུང་བའོ། །ཁྲོ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་རབ་ཏུ་བརྡེག་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བས་ན་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །འཚིག་པ་ནི་སྡིག་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞེན་པའོ། །ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་སྡིག་པ་ལས་མི་ཟློགས་པ་སྟེ། མཆེ་བའམ་སེན་མོས་བཟུང་བ་ལྟར་སྡིག་པ་རབ་ཏུ་བཟུང་ནས་གནས་པ་ནི་འཚིག་པའོ། །ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ་ཁྲོས་པར་གྱུར་པར་ཁྲོས་པའི་དངོས་པོ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པ་མང་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇུག་པས་གང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ་ཁྲོས་པའི་ཡུལ་སེམས་ལ་མང་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཡོ་ནི་སེམས་ཀྱི་མི་དྲན་པ་སྟེ། གཡོའི་ངོ་ནི་གཡོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཡོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱ་གྱུ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཚུལ་དང་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་མི་སྟོན་པ་མི་དྲན་ཞིང་མི་གསལ་བར་ཞུགས་པ་ནི་གཡོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་སྒྱུ་དང༌། རྒྱགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དྲི་མའོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོའི་རྒྱུ་མཐུན་པའིའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ནི་འཚིག་པའོ། །གཡོ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་བཅུ་སྟེ། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། འཆབ་པའོ། །རྨུགས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་མི་གསལ་བས་ལྕི་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལས་སུ་མི་རུང་བར་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་རྨུགས་པའོ། །གཉིད་ནི་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་འཇུག་པ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི་གཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །རྒོད་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟར་རླུང་དང་འབྲེལ་པས་ཆུ་
― DTG103_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེང་དུ་བསྐྱོད་ན་ཆུ་ཀླུང་གི་ཆུའི་ཆ་སྟེང་དུ་འབྱུང་བ་ནི་རྒོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་ལུས་དང་སེམས་མ་ཞི་བར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རྒོད་པའོ། །འགྱོད་པ་ནི་ངན་པར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཕྱིས་གདུང་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད་པ་སྟེ། ཕྱི་ནས་གདུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ནི་འགྱོད་པའོ། །ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་པས་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ཉམས་པར་བྱེད་ཅིང་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མི་འཛེམ་པ་སྟེ། ཉེས་པ་མི་སྡོམ་པའི་རྒྱུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྨད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཁྲེལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་འཛེམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེས་པ་རྣམས་ལ་མི་འཛེམ་པའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་འཁྲུག་པའོ། །དེ་ལ་གནོད་སེམས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་ཡིན་ལ། ཁྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་ཙམ་མོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ཁྲོས་པར་གྱུར་པས་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་གཞན་དག་ལ་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་རྡེག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་ཙམ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །འཆབ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རབ་ཏུ་མ་ཁྱུད་པ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའོ། །དེ་རབ་ཏུ་མཁྱུད་པ་ནི་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྟོན་པའོ། །དེ་ནི་འཆབ་པ་སྟེ། གང་གིས་གང་ཟག་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་སྤགས་ཤིང་མི་གཙང་བར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་ནས་འཁྲི་ཞིང་སེམས་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་དཀྲིས་ནས་གནས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་ལས་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །འགྱོད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་རྒོད་པ་དང་སེར་སྣ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །ཁྲོ་བ་དང་ཕྲག་དོག་ནི་ཁོང་ཁྲོས་ཀུན་ནས་བསླང་བའོ། །
― DTG103_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆབ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། དྲི་མ་རྣམས་དང་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཟག་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་བཅུ་དང་བཅས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་རྫས་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་གོ །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་རྫས་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པའོ། །ཡང་རྒྱུ་གང་གིས་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་བསྡོམས་ནས་སྲིད་པའི་ཟག་པར་བྱས་ཤེ་ན། དེ་གཉི་ག་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པ་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མཚུངས་པ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་མ་རིག་པ་བཅོ་ལྔ་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །རྒྱུ་གང་གིས་འདི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གཞག་ཅེ་ན་འདི་ལྟར་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པ་དེས་ན་ཟག་པ་ཉིད་དུ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གཞག་གོ །ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆུ་བོ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ལས་གཞན་པའི་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་ནི་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་སྟེ་རྫས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའོ། །ལྟ་བ་བོར་བའི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་སྟེ། རྫས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་སྟེ། རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ །མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཉིད་ནི་མ་རིག་པའི་ཆུ་བོ་སྟེ་རྫས་བཅོ་ལྔའོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་ཉིད་སྦྱོར་བ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་
― DTG103_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏོགས་པ་ནི་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ་རྫས་སུམ་ཅུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་རྫས་དྲུག་གོ །སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ལ་མ་རིག་པས་བསྣན་པ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རྫས་བཞི་བཅུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལྟ་བ་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གཞག་ཅེ་ན། ལམ་གྱི་དགྲར་གྱུར་པ་དང༌། ཕྱོགས་གཉི་ག་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ཁྱིམ་པ་ཡང་ཟས་མི་ཟ་བར་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འདུ་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་བསླུས་ལ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་པའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདག་པར་ལྟ་བས་རབ་ཏུ་བསླུས་སོ། །ཡང་རྒྱུ་གང་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྐབས་སུ་མ་རིག་པ་བསྲེས་ནས་བརྗོད་ཀྱི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པ་འཛིན་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན། མ་རིག་པ་ནི་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང༌། ཆུ་བོ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་ནི་འཁོར་བར་ཟག་པ་ཉིད་དེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་མནར་མེད་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྨ་ནས་འཛག་པའི་ཕྱིར་རམ། རྒྱུ་ཡུལ་རྣམས་ལས་འཛག་པར་བྱེད་པས་ཟག་པའོ། །ཁྱེར་པར་བྱེད་པས་ན་ཆུ་བོ་སྟེ། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་དེ་དང་ལྡན་པར་ཁྱེར་བར་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་དང་ཡང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡུལ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད། འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །མདུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདུད་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བརྣབ་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། འདི་བདེན་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པའོ། །དེ་ལ་བརྣབ་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་
― DTG103_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མ་རིག་པ་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ནི་དང་པོའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དྲུག་ནི་གསུམ་པའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བཅུ་གཉིས་ནི་བཞི་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་མི་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་བཅུ་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའོ། །ཡང་ཆོས་ཤེས་པ་དང་ཆོས་ཤེས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཤེས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་
― DTG103_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་ལ་གང་དམིགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གང་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་བསྒོམས་པས་རྟོགས་པ་འཐོབ་ལ་མ་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་གང་གིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་གཞན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་གཏད་ད་མཉམ་པར་གཞག་པས་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་ཤེས་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་ལ་དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འགོག་པ་ལ་འགོག་པ་ཉིད་དང༌། ཞི་བ་ཉིད་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལམ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལམ་ལ་ལམ་ཉིད་དང༌། རིགས་པ་ཉིད་དང༌། སྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་སྤངས་སོ། །འགོག་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །ལམ་ནི་བསྒོམས་སོ། །ཞེས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ལ། ཉེ་བར་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་
― DTG103_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། རིགས་པ་དང༌། བློ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་སྤངས་ཏེ་ཡང་སྤང་བར་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་ཡང་མངོན་དུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ལམ་བསྒོམས་ཏེ་ཡང་བསྒོམ་པར་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། རིགས་པ་དང། བློ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་བརྒྱད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཏེ། མ་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཉམས་པ་ལས་སོ་སོར་རྙེད་པ་དང༌། ཐོབ་ནས་ཀུན་ཏུ་ལྡན་པའོ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། གྲིབ་མ་ལྟར་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཁྱུ་མཆོག་ལྟར་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། བེའུ་ལྟར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལྟ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་གོང་མ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ཀྱི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྟ་བུའོ། །མ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་
― DTG103_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གོང་མའི་མ་ཡིན་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིན་ལ་བྱེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པའི་ཚེའོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་མཚུངས་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདྲ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་རྒྱུའོ། །གནས་སོ་སོར་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་སོ་སོར་ཐོབ་པའོ། །དངོས་པོ་སོ་སོར་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་སོ་སོར་ཐོབ་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་སོ་སོར་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། ནང་དང་ཕྱིའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་སོ་སོར་རྙེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །རྒ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། གནས་པ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་མི་ཉམས་པའོ། །མི་རྟག་པ་གང་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་སྐྱེས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་འཇིག་པའོ། །མིང་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། མིང་འདོགས་པ་ཉིད་ནི་མིང་ངོ༌། །ཚིག་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། དོན་དག་གི་ཡི་གེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ཉིད་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྐྱེན་མ་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བའོ། །རྐྱེན་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་ཉིད་མེད་དོ། །སེམས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དོན་
― DTG103_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང༌། དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དོན་ཀུན་དུ་རྟོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ཚོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ། ཡུལ་ཉེ་བའི་རྣམ་པར་བྱུང་བས་ཡུལ་ཉེ་བར་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བར་འགྲུབ་བོ། །ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དབྱེ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣ་བའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྣའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲི་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལྕེའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་རོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་རེག་བྱ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་
― DTG103_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དེ་དག་གི་ནང་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དང་གང་འགག་མ་ཐག་པ་དེ་དང་དེ་ནི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་པས་ཡིད་ཅེས་སོ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་གསུམ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ནམ་མཁའ་གང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་ཅིང་གཟུགས་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའོ། །སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འགོག་པ་ལ་འབྲལ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འགོག་པ་དེ་ནི་འབྲལ་བའོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ཉིད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དབྱེ་ན་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་དྲུག་དང༌། དམིགས་པ་དྲུག་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་དབྱེ་བས་སོ། །ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་རྣམས་ཀྱི་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱས་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་དང་བསྲེས་པ་ལས་ཤེས་བར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡི་ཡང་དག་དོན། །མདོར་བསྡུས་རབ་བཤད་བསྟན་བཅོས་འདི། །འབད་པ་མེད་པའི་འཇིག་རྟན་འདིའི། །དོན་དུ་ཟླ་བའི་གྲགས་པས་བྱས། །ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།དཔལ་ལྷ་བཙུན་པ་པོ་དྷི་རཱ་ཛའི་བཀའ་ལུང་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་བཀའ་སྩལ་གྱི་ས་ཚངས་པའི་འབྱུང་གནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་དཱི་བཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ན་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་ཕག་གི་ལོ་ལ་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།
སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ།
ཟླ་བ་གྲགས་པ།
― DTG103_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་སཔྟ་ཏི་ཀྀ་བྲཏིཏ། །བོད་སྐད་དུ། སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མདོར་བསྡུས་དེ་ཉིད་ངེས་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་གསུང་བ་གང༌། །དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བདུན་ཅུ་པར། །བསྟན་དོན་བདག་གིས་ཡང་དག་དབྱེ། །འདིར་སློབ་དཔོན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པ་དང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་ངེས་པའི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་བརྩམས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། གཞུང་དང་དོན་དག་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་རབ་ཆུད་རྣམས་བྱ་བར་ངེས་པ་འདི་ལ་ཀུན་ནས་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་ཀྱང༌། དེ་ཐོབ་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། ཉེ་བར་སེམས་པས་འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དང་བརྩེ་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ཅུས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དོན་གྲུབ་པར་གཟིགས་ནས། མདོར་བསྡུས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པའི་དོན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་དོན་ཆེན་པོ་ཡང་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་པས་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་ཐོག་མ་མེད་པ་ནི་ས་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ལ་ཆགས་པའི་རྟེན་ལ་དངོས་པོར་ཉེ་བར་བརྟགས་ལ། དེའི་དབང་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་ཕྱུག་གཞན་ལ་རག་ལས་ནས་འཇུག་པ་དག་ལས་མི་བྱེད་པར་གནས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་རྙེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་ལས་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་གྲང་ན། འདི་ལྟར་ལས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེས་པར་སྐྱེ་བ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན། གང་ཞིག་དང་དྲག་ཅིང་རྒྱུན་རིང་བའི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལས་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌།
― DTG103_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོའོ། །གནས་པ་འདི་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པས་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་ལ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་གནས་པའི་སྒོ་ནས་འདུས་བྱས་རྣམས་འཆད་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་དཔྱད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པ་རྣ་མས་ཀྱི་ཡིད་མགུ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་འདི་རྣམས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་བཞིན་པའམ་བཟུང་བཞིན་པ་དག་མཚན་གཞི་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་གནས་ལ། མཚན་གཞི་དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་ན་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པས་མཚན་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པས་བསྡུས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པར་མཚན་གཞིར་གྱུར་པ་གང་དུ་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྟེན་འགྲུབ་པར་གལ་འགྱུར། །གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ལས་ལོག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ག་ལ་ཡོད། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ཡོད་དམ། དམིགས་པས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྟེན་མེད་པས་ན་མེད་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྩད་ནས་ཕྱུང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ལས་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་མེད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བ་དང༌། སྔར་སྐྱེས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཟད་པས་ཉེར་ལེན་མེད་དེ། ངེས་པར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དཔྱོད་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལས། གང་གི་རྣམ་
― DTG103_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་དེ་ཉིད་དང༌། །གནས་པ་ལ་སོགས་རྣམ་ཤེས་པ། །དེ་ཚེ་བློ་ལྡན་ཉོན་མོངས་ལ། །ནམ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་གང་ཞིག་འདི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མ་རིག་པ་མ་ལུས་པ་བྲལ་བས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་འདུས་བྱས་ནི་སྐྱེ་བར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འགག་པར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་བདེན་ལ། འདི་དག་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ཅིས་ན་གང་གི་ཕྱིར། །གནས་པའི་སྐྱེ་འཇིག་ཡོད་མེད་དམ། །དམན་པའམ་མཉམ་པའམ་ཁྱད་པར་ཅན། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་སྙེད་དབང་གིས། །གསུངས་ཀྱི་ཡང་དག་དབང་གིས་མིན། །འདིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་བདེན་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འཕགས་པས་ཐ་སྙད་མཛད་ལ། འཕགས་པ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མཛད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདེན་པ་གཉིས་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་བདེན་པའི་དོན་ནི་མི་སྣང་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་རིགས་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ལ་འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ། །གང་དུ་བདེན་པའི་དོན་མི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ལ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པའི་དོན་རིག་པའི་ཐ་སྙད་ལ། དེ་ལ་འདི་ནི་དོན་དམ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །རེ་ཞིག་གང་ལ་འདི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དེ་ལ་མི་བདེན་པའི་དོན་འདིག་རྟེན་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཡུལ་ལ་བསམ་པ་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་བདེན་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་བཞེད་དེ། མེད་པའི་དོན་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ལྟར་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་
― DTG103_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ། འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དཔེས་མ་གྲགས་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་དབྱེ་བས་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདིའི་དོན་ནི་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་ལ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གནག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཕགས་པ་ཁོ་ན་གསུངས་པར་རིགས་ལ། ཐ་སྙད་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྲ་དག་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ཉིད་དེ། དེ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་མདོ་ལས། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཡི་གེ་དང་སྐད་ཀྱིས་སྟོན་པའོ།། ཞེས་སོ། །ཡང་ན་ཅི་ཞིག་ལ་འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་བཞིན་དུ་ཕུང་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ལ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་ཉམས་པའི་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་དབང་པོ་མ་ཉམས་པ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པའོ། །འདི་ཉིད་ཁོ་ན་ཡང་འདིར་འཇིག་རྟེན་པའི་སྒྲས་བརྗོད་ཀྱི། ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་གསུངས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་ནས་རྟོགས་པའི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་རྟོག་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐ་སྙད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་དེ།
― DTG103_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་དོན་ཕན་ཚུན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའམ། ཤེས་པར་འདོད་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དེ་ལ་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང༌། དུས་གཞན་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་གདམས་པ་མི་འཆད་པའི་དོན་དུ་དེ་ལ་འདི་ལྟར་རྗོད་བྱེད་དང་བརྗོད་བྱ་དང༌། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱིས་ཉེ་བར་བསྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ཐ་སྙད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི། བྱེད་པ་པོའི་ཚོགས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་བདེན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་གཅིག་གོ །རེ་ཞིག་འདི་དག་འཇིག་རྟེན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའི་དབང་ལས་བདེན་པ་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དབང་ལས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ ། སླར་ཡང་ཅི་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན། གང་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཡང་ཅི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དམིགས་པའོ། །སླར་ཡང་ཅི་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན། །མ་བྱས་པའོ། །ཡང་ཅི་མ་བྱས་པ་ཡིན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་པའོ། །འདི་ནི་བརྡར་བཏགས་པའི་མིང་ཡིན་ནམ་ཅི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་མ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་རང་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་བསླུ་བའི་ཐ་སྙད་དམིགས་པ་ན་འདིའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་བྱས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་དམིགས་པ་ན་སྐྱེས་བུ་འདི་ནི་བྱས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་མ་བྱས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཀྱང་བསླུ་བར་སོ་སོར་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉེ་བར་དམིགས་
― DTG103_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་བྱས་པ་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཞོག་ཤིག་ཅེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་ལ་གང་ཞིག་གི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་པའི་མིང་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པས་དམིགས་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ཡང་མེད་ལ། དེ་མེད་ན་ཡུལ་མེད་པས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་སྒྲོ་འདོགས། གང་ཡང་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་དང་ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཡང་མེད་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་བརྟགས་ནས་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས་མི་རིགས་སོ་ཞེས་པའི་བརྩད་པ་རིགས་པར་འགྱུར་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའི་ཡུལ་ནི་འདི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་མཐུས་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན། གཞན་གྱི་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་བཞིན་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་གནས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་དམིགས་ཤིང༌། ཁོ་བོ་ཅག་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འགེགས་པར་བྱེད་པ་ལུང་གིས་གནོད་པ་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལུང་གིས་བརྩད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་སེལ་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་བརྗོད་པ་ལ་ལུང་གིས་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་
― DTG103_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་སེལ་བ་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། གང་ཡོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སམ། འདུས་བྱས་རྣམས་སོ། །མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་གང་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སམ་འདུས་མ་བྱས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་སེལ་བར་འགྱུར། དེ་སྐད་དུ་ཡང་རྩ་བའི་རབ་བྱེད་བདུན་པར། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་ཡི། །འདུས་བྱས་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། །འདུས་མ་བྱས་དེ་ཇི་ལྟར་འདོད། །ཅེས་བྱ་སྟེ། འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་དུས་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་གནས་ལ་འདུས་བྱས་མེད་ན་དུས་གསུམ་ག་ལ་ཞིག །དེ་ལ་ད་ལྟར་བའི་དུས་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་ལ། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་གཉིས་ཀྱང་གནས་ལ་སོགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ལ་དམན་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ནི་དགེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་བར་མ་སྟེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་འདིར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པས་མ་གྲུབ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་བརྗོད་པས་ལུང་གི་གནོད་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ངང་གི་སྒྲའི་དོན་ལའམ་གྱི་སྒྲའོ། །དེ་ཡང་མ་སྨོས་པ་རྣམས་སྡུད་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་དགག་པ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པའི་སྒོ་ནས་
― DTG103_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་པ་ལ། ལུང་གིས་གནོད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་གསུངས་པས་སྤང་བར་བྱོས་ཤིག །སླར་ཡང་འདི་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ངོར་འཇིག་པས་མཛད་པའི་དགོས་པ་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ལ་དགོས་པ་ཆེ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཁས་མ་བླངས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མི་མཐུན་པས་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལོག་རྟོགས་ལས་བཟློག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀླ་ཀློ་བཞིན་ནོ། །ཀླ་ཀློ་འཕགས་པའི་སྐད་མི་ཤེས་པ་ལ་འཕགས་པའི་སྐད་འགའ་ཞིག་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་ལ། ཀླ་ཀློའི་སྐད་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་བདེ་བླག་ཏུ་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་པ་དེ་རྣམས་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་དོན་མི་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་དེ་རྣམས་ནི། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པས་ན། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པ་སྟེ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པའི། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །ལུང་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་འགའ་ཡང་མི་ཤེས་ཤིང༌། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་མིན། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་འཇིག་རྟེན་དུ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་རྗེས་འཇུག་མིན། །ཞེས་སོ། །ཡང་ན་རང་གིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ན་སྒྲོ་བཏགས་ནས་རྗོད་བྱེད་དང་བརྗོད་བྱའི་ཐ་སྙད་ལ་གནས་ཏེ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མ་གྱུར་ན། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ལ། ཇི་སྐད་དུ་ལུང་བཞི། བམ་པོ་གྱ་དྲུག་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ན་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། བདག་གིས་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཟབ་མོར་སྣང་བ་མཐོང་དཀའ་བ་རྟོགས་དཀའ་བ་བརྟག་དཀའ་བ། བརྟག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཕྲ་བ་མཛངས་པ་མཁས་པ་སྒྲིན་པོས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེ་བདག་གིས་གལ་ཏེ་གཞན་ལ་བསྟན་པར་གྱུར་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། དེའི་ཚེ་བདག་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར། ལ་པར་འགྱུར། སེམས་མི་སྤྲོ་བར་འགྱུར། །གང་དུ་བདག་
― DTG103_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་གཅིག་པུ་ཞིག །དགོན་པ་དབེན་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བས་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པས་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་བའི་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ནི་བརླག་གོ །ད་ནི་གང་དུ་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ལ། དེ་ནི་དེ་སང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོག་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཐུགས་སྤྲོ་བར་འགྱུར་གྱི། ཆོས་འཆད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པས་བདག་ནི་གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་དོང་ལ་གསོལ་བ་གདབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལག་པ་བསྐུམ་པ་ལས་བརྐྱང་བའམ། བརྐྱང་བ་ལས་བསྐུམ་པ་བཞིན་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་དེའི་ཚེ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །མ་ག་དྷཱ་ར་ནི་སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་ཆོས། །བརྗོད་བྲལ་དྲི་མར་བཅས་པ་རྗེས་སུ་རིག །ཉོན་མོངས་མེད་ཅིང་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས། །བདུད་རྩིའི་སྒོ་མོ་གསལ་བར་མཛད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་བདག་གིས་ཚོགས་ཆེན་པོས། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཡོངས་བསྲབས་ཤིང༌། ཐ་བ་བཅོམ་ནས་རྟོགས་པ་ཡི། །ཆོས་འདི་རྟོགས་པར་སླ་མ་ཡིན། །རྒྱུན་ལས་བཟློག་པ་ལྟ་བུའི་ལམ། །ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དཀའ། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་མུན་པ་ཡི། །ཕུང་པོས་བསྒྲིབས་པས་མཐོང་བ་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ངེས་པར་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཁས་མ་
― DTG103_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་པར་འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཅུང་ཟད་མ་དམིགས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། འདི་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དཔེ་གཅིག་ཙམ་སློབ་དཔོན་གྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱའོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་ངོར་འཇུག་ཏུ་དང་ངའི་ཞེས་པས་སྐད་གཞན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ངའོ་ཞེས་པས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ངར་འཛིན་པའོ། །བདག་གི་འོ་ངའིའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ང་ཡིར་འཛིན་པའོ། །ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཡན་ལག་སྟེ། དེ་ལས་བདག་དང་བདག་གིར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། སྤངས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་དགོངས་པའི་དུས་སུ་ཉེ་བར་བཏུད་པ་གང་ཞིག་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཛེས་པས་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའམ་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མཛེས་པར་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པར་གཤེགས་པས་ཏེ་རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་ནམ། ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མཛེས་པར་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་
― DTG103_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཤིན་ཏུ་སྤངས་པས་གནས་ཀྱང་ང་དང་ངའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ལུང་ལས། དགེ་སློང་དག་ངའི་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགེ་སློང་དག་ང་ནི་གཅིག་པུ་དབེན་པ་ཞིག་ན་གནས་པ་ན་ཞེས་པས་འདིར་ང་ཡི་བ་གསུངས་སོ། །བདག་ཉིད་ལ་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་ཀྱང་ང་དང་ང་ཡི་ཞེས་པ་གསུངས་པས་འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ང་དང་ང་ཡི་ཤེས་གསུངས་ལ། འདི་ལྟར་གཙུག་ན་ནོར་བུའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པར་བྱ་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གསུངས་པ་དེ་གང་ཞིག་དེའི་ཚེ་ལོང་བ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་གང་དུ་འདི་ལྟར་བྱ་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གསུངས་ཤེ་ན། དེ་དག་གོ་བར་འདོད་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གལ་ཏེ་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་ན་ཞེས་མ་གསུངས་ན་འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་དོན་མི་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ངོ་མཚར་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའི། །གང་ཡང་འདི་ལྟར་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ངོར་འཇུག་ཏུ་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་མཚོན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་གཞན་གསུང་བ་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུར་མཚོན་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་གསུངས་པའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་བཞིན་བརྗོད་བྱས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ན། བརྗོད་བྱ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྫོགས་ཀྱི་བར་གྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་རྗོད་བྱེད་ནི་བརྗོད་བྱ་མེད་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་བརྗོད་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་མེད་པ་ཚིག་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་
― DTG103_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ལ་ནི་བདག་ཉིད་མགོན། །རྗེས་སུ་མགོན་བྱེད་གཞན་སུ་ཞིག །བདག་ཉིད་ལེགས་པར་དུལ་གྱུར་ན། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མིན་ན་མགོན་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་རྩོད་པའི་སྐབས་ཚོལ་བར་བྱེད་ལ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྨྲས་པ། བདག་མིན་བདག་མེད་མིན་བདག་དང༌། །བདག་མེད་མིན་པས་རྗོད་འགའང་མེད། །བརྗོད་བྱ་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱིས་རང་བཞིན་སྟོང༌། །དེ་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །འདིར་བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ངོར་རློམ་སེམས་པ་ནི་བདག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་སྲེད་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པས་སྲེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ནོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་བས་འཚོ་བས་ན་སྲོག་གོ །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པས་སྐྱེ་བ་པོའོ། །ཡིད་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེས་པས་ཤེད་ལས་སྐྱེས་སོ། །ཡིད་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤེད་ཅན་ནོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལས་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་པོའོ། །ཡུལ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་པོའོ། །དཔྱོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དེའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་རོ། །བདག་དེ་ཡང་རྩ་བའི་རབ་བྱེད་བཅུ་པར། །རེ་ཞིག་ཤིང་ལ་མེ་མིན་ཞིང༌། །ཤིང་ལས་གཞན་དུ་མེ་མ་ཡིན། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མིན་ལ། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །མེ་དང་བུད་ཤིང་བཤད་པ་ཡིས། །བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་རིམ་བཞིན། །ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་པ་རྣམ་པ་ལྔས་དཔྱད་ན་མི་སྲིད་པས་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འདིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་གཞན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་གསུང་དངོས་པོ་མེད་ལ། ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་
― DTG103_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་སྤངས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་བརྗོད་པ་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པའི་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་ཚིག་དོན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་མིན་ཅེས་བདག་དགག་པ་སྔར་བཞིན་ནོ། །བདག་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་རྗོད་བྱེད་ཀྱང་བརྗོད་བྱས་སྟོང་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ངར་འཛིན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རང་རིག་པར་ཡོད་པས་དེའི་རྗོད་བྱེད་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སླར་ཡང་ངར་འཛིན་པ་དེའི་དམིགས་པ་ཅི་ཞེ་ན། བདག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བདག་མེད་ན་དམིགས་པ་ལས་གཞན་དུ་ངར་འཛིན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། དམིགས་པ་མེད་པར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེ་ན། དཔེ་འདི་ནི་གཉི་ག་ལ་མ་གྲུབ་པས་རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བའི་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ལ་ཡང་དཔེ་མེད་པས་འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། སླར་ཡང་ཁོ་བོའི་འདོད་པ་ཅི་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱི་རོལ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །སླར་ཡང་དེ་ཇི་ལྟར་མ་གྲུབ་ཅེ་ན། ཁོ་བོས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟར་འགྱུར་ལ་རག་ན་གཉི་ག་ལ་གྲགས་པའི་དཔེ་བརྗོད་པ་མེད་པས་ནུས་པ་མེད་དོ། །ཁྱོད་ལ་ཡང་ཁོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་དཔེ་ནུས་པ་མེད་པས་འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་བོ། །སླར་ཡང་ཅི་ཁོ་བོའི་འདོད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་རོལ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཁོ་བོ་མི་འདོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཁོ་བོའི་འདོད་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཁོ་བོས་ཁས་བླངས་ལ་དེའི་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པས་ཤེས་ཀྱི་ཁོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་དང་འབྲེལ་བའི་འཇིག་རྟེན་པའི་
― DTG103_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་འདི་སེལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་ཅི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་མ་གྲུབ་པས། དེ་ལས་དམིགས་པས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དམིགས་པ་མེད་ན་དེ་མེད་པས་བདག་མེད་ན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །ཁོ་བོས་དེ་ལྟར་ཁས་མ་བླངས་སོ་ཞེ་ན། སླར་ཡང་ཅི་དངོས་པོ་འདི་དག་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མ་གྲུབ་པས་གང་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་ནམ། འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གྲུབ་ལ། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁོ་བོ་སྨྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་འདི་དག་ཀྱང་ཁོ་བོས་ཁས་མི་ལེན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདིར་དོན་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་འཛིན་པ་ལས་སམ་བསྟན་བཅོས་ལས་འགྱུར་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པ་ཁྱོད་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཁས་བླངས་པའི་དོན་ཀྱང་གཞན་ལ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་དང་མཚུངས་པའི་སྐྱེ་བོའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་ཁྱོད་འཇུག་པའི་རིགས་ཀྱི་མཁས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་ནི་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཚད་མ་བརྗོད་པས་སམ། འཇིག་རྟེན་པ་ལས་སོ། །འཐད་པ་མེད་པ་ཚིག་ཙམ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱེད་ན་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་མེད་དོ། །རིགས་པས་དཔྱད་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་མི་སྲིད་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དཔྱད་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་མི་སྲིད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོས་དཔྱད་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏང་བར་བྱོས་ཤིག །སླར་ཡང་གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ན།
― DTG103_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཞེས་པའི་མིང་འདི་ཉིད་འདིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅི་འདིའི་དམིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་གལ་ཏེ་འདིའི་མིང་ཉིད་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མེད་དོ་ཞེས་པ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་མིང་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིའི་མིང་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་དམིགས་པ་ཅི་ཞིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །སླར་ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་པའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན། སྨྲས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རང་གི་རྣམ་པར་གཏོང་པའི་དོན་ནི་དམིགས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་གཏོད་དམ་ཅི་གལ་ཏེ་གཏོད་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མིང་པའི་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འཐད་པས་དེ་འདི་དག་ནི་འགའ་ལ་འགལ་བའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་དུས་གཅིག་ལ་གཅིག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར། དེ་དག་མུན་པ་དང་སྣང་བ་དག་གཅིག་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་སྔོན་པོ་ཡིན་པ་ལྟར། དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་རྣམ་པ་དག་འགལ་བས་འདི་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་དང་འགལ་བའི་དཀར་པོ་བཞིན་ནོ། །དམིགས་པ་
― DTG103_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རྣམ་པས་དབེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ན་གང་ཞིག་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད། ཅི་ངེས་པར་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དམིགས་པ་དག་རྣམ་པ་མཚུངས་མོད་ཀྱི། དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་རྣམ་པ་དག་འགལ་བས་དངོས་པོ་ལས་ལོག་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ན་ཡང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་བརྗོད་དོ། གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་སྔོན་རོལ་དུ་ཅིའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མ་བཟུང་བས་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཅིའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་འདི་ལ་འཛིན་པས་སྐྱེ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱོས་ཤིག །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་འགལ་བའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། མ་སྐྱེས་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་འཛིན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ངེས་པར་འདིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེའི་སྐྱེ་བ་ལས་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ཉིད་ལ་བརྟག་པར་བྱ་ན། མ་སྐྱེས་
― DTG103_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གནས་སྐབས་སུ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་རྣམ་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གནས་སྐབས་དེ་ན་དམིགས་པ་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་པོ་ཉིད་ནི་མི་འདོད་ལ། སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་གནས་སྐབས་གཞན་ཡང་ཐོབ་པ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དངོས་པོ་མང་པོ་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་སྔོན་པོའི་སྒྲ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྔོན་པོའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྒྲ་ལ་མ་ལྟོས་པར་དོན་རྟོགས་ལ་རག་ན་རྟོགས་པ་ནི་མེད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྒོ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་འཇུག་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་ལས་གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་ན། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་ལོག་པས་མི་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལོག་ན་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དམིགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པས་ནི་གང་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་ལ་མཚན་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཚན་མ་མི་དམིགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། འཕགས་པས་བརྟེན་པ་འདི་ལྟ་བུ། །དངོས་པོས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་རྣམ་ཤེས་ནི། །ནམ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་གསུངས་པ། སྲིད་པའི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས། །ཡུལ་ནི་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ། །མཐོང་བའི་ཡུལ་རྣམས་བདག་མེད་ཕྱིར། །སྲིད་པའི་ས་བོན་
― DTG103_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྒོ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་འབའ་ཞིག་པ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་གང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་ནའོ། །སུ་ཞིག་འདི་སྐད་སྨྲ། དངོས་པོ་མེད་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་པ་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོའི་སྒོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་བཞིན། ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་སྒོ་ཅན་ཡིན། སླར་ཡང་འདིའི་གཏན་མེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྒྲ་ལ་ལྟོས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྒྲ་འགའ་ཞིག་ནི་དོན་དང་བཅས་པའོ། །འགའ་ཞིག་དོན་མེད་པའོ། །དོན་དང་བཅས་པ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའོ། །ལྷ་སྦྱིན་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཟ་བའི་བྱ་བ་རྫོགས་པའི་རྒྱུར་དམིགས་པས་དོན་ངེས་ན་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་སྒྲ་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བསྟན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མི་དམིགས་ལ། དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་རྣམ་པར་མི་འཇིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྒྲ་འདི་ཡང་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྒྲའི་དོན་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་སྒྲ་ལ་དམིགས་པའོ། །དོན་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་འདིའི་སྒྲའི་དོན་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ན་མེད་ཅིང་དུས་ནམ་ཞིག་ན་མེད་ལ་རྟོགས་པ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པས་གཏན་མེད་ཅེས་འཇིག་རྟེན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེ་ཡང་འདིའི་གཏན་མེད་ནི་སྒྲའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། སྒྲའི་དོན་མི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སྔ་ན་མེད་པ་དང་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་སོ། །དེ་ལ་ད་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་དེའི་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་སྔ་ན་མེད་པ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ལ། ནམ་ཡང་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པ་དེ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་མ་
― DTG103_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུའོ། །ད་ལྟར་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་འཇིག་པའི་གནས་སྐབས་སམ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ཡང་གསལ་བར་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་པ་འབའ་ཞིག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཛིན་པ་ནི་མདོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན། འཕགས་པ་ལྷས་གསུངས་པ། དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་མེད་ནི། །ཤེས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། །དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་མེད་ནི། །གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཞིག །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ན། དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཟད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འགོག་པ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་བདག་མ་གྲུབ་པས་ངར་འཛིན་པའི་བརྗོད་པ་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་འདིར་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་ཆོས་འདི་དག་ནི་རང་རིག་བས་མྱོང་བ་འདི་ལྟ་སྟེ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིག་འཛིན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་དམིགས་པར་བྱ་བར་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་འདི་དག་ནི་མེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། ཅི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཁ་བལྟས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་དུ་ཁ་བ་ལྟས་པ་ཡིན། །འདི་ནི་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། བྱང་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་འདི་རྣམས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་མི་རིགས་ལ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་ཀྱང་རང་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མ་མྱོང༌། འདི་དག་སེམས་ཅན་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་
― DTG103_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོད་པར་ལུང་དང་རིགས་པ་དང་འགལ་བས་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དུ་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བདག་མེད་ཀྱང༌། །རེ་ཞིག་དེ་དང་འགལ་བའི་བདག་མེད་པ་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་གི་རང་བཞིན་དང་འགལ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པར་ཁས་བླངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པས་བདག་ནི་མི་རྟག་པ་མ་སྐྱེས་པ་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རམ། བདག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་བའོ། །དེ་ཡང་ཡོད་ལ་དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཆོས་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱོད་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་འདིར་བདག་མེད་པ་ཡིན། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་བཏགས་ནས་སམ། རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ན་དོན་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་ཅེས་བརྗོད་དེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ངར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མུན་ནག་གི་ནང་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུའི་རྣམ་པ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་ཉུང་ཟད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཀྱི། འདི་ནི་མ་ལུས་པའི་འགྲོ་བས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་ཡིན་ལ།
― DTG103_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་མངོན་བར་ཞེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འདིར་བསལ་བར་བྱའོ། །བདག་བརྟགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་དཔྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། དེ་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་འདིར་འགེགས་པར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་དགག་པའི་དོན་དུ་འདི་སྐད་གསུངས། མིག་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བརྟག་པ་བརྟེན་པ་ཐེར་ཟུག་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པར་གྲུབ་བོ་ཞེས་སོ།། མིག་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་བདག་གིས་སྟོང་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལུང་འདིས་གསལ་བར་མཛད་ཀྱི། ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་བདག་གིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་པ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཞིག་ལ་བཏགས་ལ་བདག་དེ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་མེད་ཀྱང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བརྟན་ནས་འདོགས་ལ། དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདམས་པ་སྟོན་པར་བཞེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་ནི་བདག་གིས་སྟོང་པར་གྲུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མིག་ལ་དཔྱད་པ་ན་བདག་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་མིག་ནི་བདག་གིས་སྟོང་པ་སྟེ། བདག་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཤྭའི་སྒྲ་ནི་ག་པ་ལ་སོགས་པར་དཔྱད་པ་སྟེ། དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཞེས་པས་འདིའི་དོན་ནི་ག་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དང་ཏི་བྱས་པས་ཤུ་ནྱ་སྟེ་སྟོང་པའམ་དབེན་པའོ། །འཕྲོས་པ་ལས་རིང་པོ་ཉིད་དོ་ཞེས་པའམ་ག་བ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་པ་ལས་སྐྱེ་བོ་དང་བྲལ་བའི་དབེན་པ་ལ་སྟོང་པའི་སྒྲར་སྒྲ་པ་རྣམས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་གང་ཞིག་གང་དང་བྲལ་བ་དེ་དེས་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་བཤད་པའི་དོན་ཏོ། །མོད་པ་ལ་ཡང་སྟོང་པའི་སྒྲ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྟོང་པའོ་ཞེས་སོ། །འདིར་ནི་སྔ་མ་ཉིད་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། མིག་ནི་བདག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ་ཞེས་བདག་མེད་པས་བདག་གི་ཅུང་
― DTG103_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་གིར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་སྟོང་ལ། བདག་གིར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ལས་ཐ་དད་པའི་མིག་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་བཏགས་པ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་བདག་གིས་བདག་ཏུ་བྱས་པས་འདི་ནི་བདག་གི་བ་ཞེས་བྱ་ལ། བདག་མེད་ན་ཉེ་བར་བླངས་པ་འགའ་ཡང་མེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་གཞན་པའི་མིག་མེད་ལ། བདག་གི་བས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པས་མིག་གི་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་བདག་གི་སྒྲ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། མིག་བདག་གིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་གི་བས་ཞེས་པ་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པའི་གང་སུ་ཡང་རུང་བས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་མིག་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་བས། དེ་ལྟར་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། མིག་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ཉིད་གསལ་པོར་སྨྲ་བར་བྱོས་ཤིག །སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་མིག་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་མིག་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་པ་སྨྲའམ། བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མིག་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་མེད་དེ། བདག་ཏུ་བརྟེན་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མིག་ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ་ཞེས་པས་མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཟུགས་མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མིག་མེད་དོ་ཞེས་མེད་ན་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་འཇིག་རྟེན་པ་མིག་མེད་པར་ཁས་ལེན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་སྨྲ། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པ་མིག་མེད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་མིག་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལམ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པས་སོ། །འགོག་པ་ན་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གསོད་པན་ཆད་པ་ཆེན་པོས་འཇིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ལམ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མི་དམིགས་
― DTG103_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་མིག་མེད་དོ་ཞེས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆོག་ཏུ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་ཉིད་ནི་དེའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལམ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པ་རྣལ་འབྱོར་པ་སུ་ཞིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་པས་མེད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་མིག་མེད་དོ་ཞེས་ཁོ་བོ་མི་སྨྲའོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྣམ་པ་ཁས་བླངས་ཤིང་དེ་དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་རྟོག་པ་དེ་རྣམས་ནི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་མི་བརྗོད་དོ། །མིག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལྟ་བུར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པས། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ཞིག་ཁོ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མེད་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིག་ཡོད་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་རིགས་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ནུས་པར་རུང་ན་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་དག་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པ་ནུས་པ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་པ་ཡང༌། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་དེ་ནི་སྐྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་ལ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སླུ་བ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མིག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཁྱོད་ལ་མ་གྲུབ་ན། ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རིགས་པས་མིག་བདག་དང་བདག་གི་བས་སྟོང་པར་བཤད་པས་མིག་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་
― DTG103_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་ངེས་པར་མིག་གི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་གང་ཞིག་དང་བྲལ་བ་ལས་མིག་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་སེལ་བ་མི་རུང་ལ། གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་སེལ་བར་མི་རུང་ཞིང་གང་ན་མེད་པ་དེར་ནི་སེལ་བར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆུའི་དྲོ་བའོ། །རང་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་མིག་རང་བཞིན་མེད་པར་གནས་པ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྨོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མིག་རང་བཞིན་མེད་པར་གནས་ཀྱང་ལོགས་སུ་བཞག་ནས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་རྟོགས་ལ། དེ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པས་འདི་དག་ཁོ་ན་བདེན་པར་ཡོད་གཞན་ནི་རྨོངས་པའོ་ཞེས་འདི་དག་བདེན་པར་མངོན་བར་ཞེན་པས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་སྐྱེད་པས་འཁོར་བར་འཁོར་རོ། །འདི་དག་བདེན་པར་མངོན་བར་ཞེན་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཁོ་བོས་མིག་རང་བཞིན་མེད་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཉིད་མིག་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཁོ་བོས་རང་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨྲོས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མིག་རང་བཞིན་སྟོང་པར་བསྒྲུབས་ན། དེ་ལྟ་ན་མིག་དེ་ནི་རང་བཞིན་གང་ཞིག་གིས་སྟོང་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཡོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁང་པ་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན། ལྷ་སྦྱིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཁྱིམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་གང་དུ་གཉི་ག་ཡང་སྟོང་བར་མི་འདོད་ན། དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་དེ་ཞེས་འདིར་རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲས་པ། གཞན་དབང་ནི་ཡོད་པ་ཀུན་བརྟགས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཁོ་ན་ལ་སྟོང་པ་འཐད་ཀྱི་གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞིག་གིས་སྟོང་པར་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དེས་སྟོང་པ་དང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་གཞན་དབང་གི་རང་བཞིན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་དེ་ནི་རྣམ་པ་
― DTG103_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཏེ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་མ་དག་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པ་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་དྲི་མས་བསྒོས་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་ནས། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དག་པའི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ། དེ་ཡང་གཞན་དབང་གི་རང་བཞིན་འདི་ནི་རང་ཉིད་ཁོ་ན་མི་འབྱུང་བ་དང་རང་བཞིན་ལ་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བས་ན་གཞན་དབང་ངོ༌། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་རྐྱེན་ལས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་དུ་བརྗོད་ལ། གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དབང་གི་སྒྲ་ནི་གཙོ་བོ་ལ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་འདིར་ནི་བདག་རང་དབང་བའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན་རང་ཉིད་གཙོ་བོར་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་ལ། འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལས་ཤེས་པས་གཞན་དབང་སྟེ། གཞན་ལས་སྐྱེ་བའོ། །ཡང་ན་བརྒྱུད་ཅིང་སྐྱེད་པས་དབང་ལ་གཞན་དབང་ནི་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དབང་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་པོ་རང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་བརྟགས་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་གསུངས་པ་གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་སྟོང་ལ་གང་ཡང་འདིར་ལྷག་མ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ལ་འདིར་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འདི་སྐད་སྨྲ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞུགས་པའོ། །གང་དུ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་དག་དེ་ཡང་གང་ཞིག་གིས་སྟོང་པ་མི་འདོད་ན་དེ་ནི་སྟོང་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པའོ་ཞེས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཞན་དབང་གི་རང་བཞིན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སུ་ཞིག་འདི་སྐད་སྨྲ། སྐྱེ་བ་ལས་སྔ་རོལ་དུ་གཞན་དབང་གི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །སྐྱེས་ནས་འདིའི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྨྲས་པ། གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ལས་སྔ་རོལ་དུ་འདིའི་རང་བཞིན་མེད་ན་ཅིར་
― DTG103_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བའི་འདིའི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཡིན། སྐྱེས་ནས་ཡོད་པ་ལ་འདི་ནི་ཡོད་པའོ་ཞེས་རུང་གི་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་ན་ཁྱད་པར་བརྟག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་པོས་འདི་ཞེས་པ་དེ་ལས་སྐྱེ་བཞིན་པའོ་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་ལ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་སྐྱེ་བ་མེད་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཅི་ཡོད་ལ་ཉིད་ནི་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་འདི་ཡོད་པར་གྱུར་ན། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་བདག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་ཚིག་ཙམ་གྱིས་སྨྲ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བདག་མེད་པར་གྱུར་ན། བཅིང་བ་དང་གྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་རེ་ཞིག་བདག་ཡོད་པར་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་གཉིས་ནི་རིགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཞན་དབང་དངོས་པོར་ཡོད་ན་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཡོད་ལ། འདི་ནི་མ་དཔྱད་པའི་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་རིགས་པ་དེ་དག་ལ་བ་གཅིག་པོ་ཡོད་ཅིང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུར་རྟོག་ན་གཉིས་པ་ཡང་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། གང་ཡང་འདིར་ལྷག་མ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཐོས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གསུངས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་བྱས་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་མེད་ལ། གང་ཞིག་བྱིས་པ་རྣམས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཡོད་ལ་དེའི་རང་བཞིན་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །བརྫུན་གྱིས་
― DTG103_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་གྱུར་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ༌། །གང་ཡང་འདིར་ལྷག་མ་ཞེས་པ་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་མ་གྲོལ་བ་ནི་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། སྒྱུ་མའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །རྨོངས་པ་ཆགས་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་ཅུང་ཟད་ཙམ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་པས་དཔྱོད་པ་པོས་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མངོན་དུ་ཤེས་པས། འཇིག་རྟེན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བརྫུན་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ལ་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་གནོད་པས་ཆད་པར་སྨྲ་བའམ་མེད་པ་ཉིད་མི་ལྟུང་ལ། རང་བཞིན་ལ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྐྱེད་པའི་འཁོར་བ་ངེས་པར་སྤོང་ཞིང་རྟག་པར་སྨྲ་བར་མི་ལྟུང་ངོ༌། །འདིར་ཡང་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འཐད་པ་དང་བཅས་པས་དོན་ཆེན་པོར་ཡང་འགྱུར་ལ། གཞན་དུ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་འཐད་པ་དང་བྲམ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སླར་རང་བཞིན་མེད་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདག་ཉིད་ངན་པ་ལ་རྣམ་པར་རོལ་པའི་གོ་འཕང་ལ་ཞུགས་པས་དག་དོད་སྨོས་པ་ཉིད་ལས་རྒྱས་པ་གསལ་བར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་མིང་ཐོས་པ་ལྟ་བུར་རློམ་སེམས་ནས་འདྲི་བ་ལ་འཇུག་པ་ཀྱེ་མ་ངོ་མཚར་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་དཔྱད་པ་རྣམས་སེམས་ལ་གྱིས་ཤིག །ལུང་འདི་ལས་ཀྱང་འདི་གསལ་བར་བྱེད་པས་སེམས་ལ་ཞོག་ཤིག །ཇི་སྐད་དུ། བྲག་ཕུག་རི་དང་རྫོང་དང་ཆུ་ཀླུང་ལ། །གང་ཞིག་བརྗོད་པ་ལ་བརྟེན་བྲག་ཅ་བཞིན། །འདུས་བྱས་འདི་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། །སྨིག་རྒྱུ་དང་མཚུངས་འགྲོ་ཀུན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཡང་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་
― DTG103_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་དུ། ཀུན་བརྟགས་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་པ་ན། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་པའི། །མཐར་རྟོགས་པ་ནི་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་བཤད་པས་ལེགས་པར་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་དུ་བརྟགས་པ་མེད་ལ། གཞན་དབང་ཡང་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་བྱས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡོད་པ་ལ། གང་ཞིག་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དང་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པ་བྱས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་ངེས་པར་ཕུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའི་ཕྱོགས་ནས་གནས་པས་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བས། འདི་ལྟར་རྣམ་རིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མར་བརྗོད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བདག་དང་བདག་གི་བས་སྟོང་པར་བསྒྲུབས་པས་མིག་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྒྲུབས་ནས། སླར་ཡང་མིག་གི་རང་བཞིན་སྟོང་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། རྟག་པ་བརྟན་པ་ཐེར་ཟུག་པ་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པས་མིག་སྟོང་ངོ་ཞེས་པར་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་གི་སྒྲས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་དང་བྲལ་བས་རྟག་པའོ། །མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་བརྟན་པའོ། །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐེར་ཟུག་པའོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་ཡིན་གྱི་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུའི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྐྱེན་འདི་པ་ཙམ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པས་ན་སྔར་ཉིད་དུ་དེ་དག་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་མདོ་ལས། མིག་སྐྱེས་བཞིན་པ་གང་དུ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ནམ་ཡང་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་ཡོད་ཅིང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
― DTG103_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་ལ། བྱེད་པ་པོ་ནི་མ་དམིགས་སོ། །གང་ཕུང་པོ་འདི་ནི་འཇིག་ལ་ཕུང་པོ་གཞན་དུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་བརྡ་གཞན་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ནི་འདིའོ། །འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མདོ་འདིར་ནི་ཐོག་མར་བྱེད་པ་པོ་བཀག་ལ། ཕྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། གང་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་མིག་ཡོད་པ་ཐོབ་པ་ལ། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་མིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་ཉེ་བར་བསྟེན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་རྟག་པའི་བདག་བཀག་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་མཁོ་བོ་མེད་ཅིང༌། མིག་ཇི་ལྟ་བར་གནས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་བཀག་ན་རྟག་པའི་བདག་བཀག་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བ་སྤུ་ཡང་འགུལ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རི་དགས་དང་བྱ་ལ་སོགས་པ་བདག་རྟག་པ་མི་དམིགས་ཀྱང་དེར་ཞེན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྟག་པའི་བདག་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་མིག་བདག་མེད་པར་འཇོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇོག་ན་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རྟག་པའི་བདག་བཀག་པས་སམ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་བཀག་པས་སོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་ཅི་སྐད་གསུངས་པའི་རིགས་པས་བདག་མེད་པས་དེའི་ཚེ། གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། བདག་མེད་མི་ན་ཞེས་པ་ལ། བདག་དང་འགལ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྟར་བདག་དང་བདག་མེད་ལ། ཇི་ལྟར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་ན་བདག་མེད་པ་ཡང་སྲིད་པ་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཡང་གང་དུ་བདག་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་བདག་མེད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཡང་དེ་མེད་དེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མེད་ན་ཉེ་བར་བླངས་པ་མེད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ། བདག་མེད་མིན་པ་སྟེ་བདག་མེད་པ་ཡང་མ་གྲུབ་
― DTG103_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་བདག་འབའ་ཞིག་པ་མེད་ན་བདག་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་མེད་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་བཞིན་དུ་བདག་དང་བདག་མེད་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་ཡོད་པས་དེས་བདག་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དེ་ལྟར་ཡང་བདག་དང་བདག་མེད་ཅེས་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དཔྱད་བཞིན་པས་བདག་གམ་བདག་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ལ། གང་དུ་དེ་གཉིས་མེད་ན་བདག་དང་བདག་མེད་པ་ག་ལ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་བདག་དང་བདག་མེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཏེ། ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་མེད་ལ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་བཀག་པའི་བདག་དང་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་པས་དགག་བྱ་བདག་མེད་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་སུ་བརྟགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདག་དང་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བདག་དང་བདག་མེད་འགའ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱའོ། །འགའ་ཡང་མེད་ཅེས་པའི་འགག་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ཕྱིས་དེ་མ་ཐག་པའི་བརྗོད་པ་འགའ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང་ཡང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་འདིར་རི་ཞིག་སྔར་གྱི་རྟོག་པ་བརྗོད་དེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་བདག་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཀག་ན་བདག་དང་བདག་མེད་པ་ག་ལ་འབྱུང་ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་གསུངས་པ། བདག་མིན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱི་མའི་རྟོག་པ་ཡང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་ལོགས་སུ་བཞག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་མེད་ལ། བདག་དང་བདག་མེད་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་
― DTG103_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། བདག་དང་བདག་མེད་མིན་འགའ་མེད། །ཅེས་སོ། །ཡང་འདིའི་དོན་གཞན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་མུ་སྟེགས་པས་སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་གྲུབ་མཐས་བཤད་པ་བརྟག་པ་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་བདག་གི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། བདག་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་པོའི་བདག་གི་སྒྲ་ལ་བརྗོད་བྱའི་དོན་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ལ། བརྟག་པ་མ་བྱས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་དོ། །འབྱུང་བའི་སེམས་པ་ཅན་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་མེད་པ་ནི་བདེན་ལ། འོན་ཀྱང་བདག་མེད་པ་འབྱུང་བ་ཙམ་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །རང་གི་སྡེ་པ་དག་ཀྱང་སྨྲས་ཏེ། ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་བྲལ་བའི་བདག་མེད་པ་ཕུང་པོ་ཙམ་ཡོད་ལ། བདག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་དག་ལ་ལྟོས་ནས་གསུངས་པ་བདག་མེད་མིན་ནོ་།བདག་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་སྔར་ཉིད་དུ་རྒྱས་པར་བསྒྲུབས་སོ། །ཡང་རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་བཏགས་པའི་རྫས་སུ་ཡོད་ཅིང་གང་ཟག་ཏུ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་འདི་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་དབང་དུ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །སྨྲས་པ། བདག་དང་བདག་མེད་འགའ་ཡང་མེད། །ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པས་ཆོས་དང་གང་ཟག་དག་བཀག་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་ཡང་འདི་ལྟར་བདག་དང་བདག་མེད་པ་སྟེ། བདག་དང་བདག་མེད་པ་ཡང་མི་འཐད་ལ། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཚིག་ཙམ་སྟེ། དོན་གྱིས་སྟོང་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་བྱའི་དོན་བཀག་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ཞིག་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཚིག་དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་ལ། དེ་
― DTG103_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཚིག་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །ཡང་ན་བརྗོད་བྱ་ལས་གཞན་དུ་རྗོད་བྱེད་མི་འཐད་ལ། ཚིག་འདི་དག་མ་བཀག་པར་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྗོད་བྱེད་ཡོད་པ་ཉིད་ན་བརྗོད་བྱ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསུངས་པ། བརྗོད་འགའ་མེད་ཅེས་སོ། །བརྗོད་བྱ་ལས་གཞན་དུ་རྗོད་བྱེད་ཀྱང་མི་འཇུག་པས་བརྗོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །འོ་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་བརྗོད་པ་བརྗོད་པ་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱིས་སྟོང་ཡང་བརྗོད་བྱ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པས་རྗོད་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བརྗོད་པས་ནི་ཇི་ལྟ་བར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བརྗོད་བྱ་ལ་བརྡར་བྱེད་ལ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ལ། དེ་དག་མེད་ན་གཞན་བརྗོད་བྱ་ཅི་ཞིག་ཡོད། བརྗོད་བྱ་མེད་ན་རྗོད་བྱེད་མེད་པས་བརྗོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབས་པས། གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་སྒྲ་མི་འགྲུབ་པ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་བརྗོད་འགའ་མེད་ཅེས་སོ། །ཡང་ན་ཚིག་ནི་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་བསྒྲུབས་ལ། སྒྲ་ཡང་སྒྲ་གཞན་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པས་དོན་ཉིད་ལ་དོན་དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཡང་མེད་པར་གཟིགས་ནས་གསུངས་པ་བརྗོད་འགའ་མེད་ཅེས་སོ། །བརྗོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་གནས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་དོན་ཀྱང་མེད་ན། དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་ཡོད། སྨྲས་པ། ཁོ་བོས་སྒྱུར་མའི་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་པོར་བྱེད་པའམ་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུས་ཁྱོད་ཀྱི་ཆུའི་གདུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་པའམ། སྒྱུ་མའི་རི་དགས་ཀྱི་ཤས་བཀྲེས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །འོ་ན་འདིར་ཁོ་ན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཟུང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། སླར་ཡང་འདིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གོ་བ་དང་སྤོང་བ་དག་གིས་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ལ་གུས་པ་ཡང་སྐྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི། བརྗོད་བྱ་མྱ་ངན་འདས་
― DTG103_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མཚུངས། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་སྟོང༌། །རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་པ་རྣམ་གྲངས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ནི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྟག་པ་མ་ལུས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ངེས་པར་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་སྤོངས་པ། བོར་བ་བྱང་བར་གྱུར་པ་ཟད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགོག་པ་ཉེ་བར་ཞིབ་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་དུ་ཉིད་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ། འདི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་ཞི་བ་གྱ་ནོམ་པའོ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྲེད་པ་ཟད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་སོ། །འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟེན་པ། གང་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བརྟེན་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་རུང་གི །ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་འདུ་བྱེད་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར་རང་དང་སྤྱི་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་བསྐལ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མ་རིག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམས་ཚད་མར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཅི་དགོས་པར་འགྱུར། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཚད་མ་ལ། ཚད་མས་
― DTG103_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མ་བཙལ་བར་དེ་རྣམས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་པས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་མངོན་དུ་བྱས་པའི་འཕགས་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་རིགས་ཏེ། གང་ཞིག་མ་མཐོང་བ་ལས་བྱིས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་ལ། གང་ཞིག་མཐོང་བ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདི་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །འོ་ན་དེ་ཁོ་བོ་ལ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདི་རྟོགས་པར་ནུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། མོས་པ་མེད་པ་དང་དད་པ་མེད་པ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཐོས་པ་ཆུང་བ་ལེ་ལོ་ཅན་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་དེ་རྟོགས་པར་འགལ་བས་དེས་ལ་འདི་མི་མཐོང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་གོ་སྐབས་སུ་འགྱུར་བས། སྦྱིན་པ་དང་སྤྲོ་བ་དང་ཐོས་པ་མང་བ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟེན་པ་དད་པ་དང་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་བརྟེན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་དང་ལྡན་པས་འཕགས་པས་བསྟན་པའི་རིགས་པ་དང་དཔེ་ཡང་འདིར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐབས་དང་བཅས་གང་རིགས་པས་ངེས་པར་ཡོད་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སླར་ཡང་ཅི་ཞིག་འདིར་འཕགས་པས་བསྟན་པའི་རིགས་པ་གང་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པར་རིགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འཕགས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་ཞིག་དངོས་ཀུན་རང་བཞིན་ནི། །རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའམ་སོ་སོའི་དངོས། །ཀུན་ལ་ཡོད་མིན་དེ་ཕྱིར་སྟོང༌། །ཞེས་པ་ལ་དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུས་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་ཐུན་མོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་
― DTG103_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང་ངོ༌། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་ས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ལ་སཱ་ལུའི་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུའི་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ཙམ་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བས་འདི་ལ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ ། །རེ་ཞིག་གང་འདིའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ན་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་ལ། གང་དུ་རྐྱེན་ནི་འདིའི་ངེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ས་ན་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་སོ་ཞེས། སོ། །ཡུལ་གཅིག་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཛད་དོ། །ཚོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་དེ་དག་མ་ཚང་བ་མེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་སྐྱེའི་གཞན་དེ་མ་ཐག་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་མ་ཡིན་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པར་འདིར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སོ་སོའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་རྣམས་ཐ་དད་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སོ་སོའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པས་སོ་སོའི་དངོས་པོ་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་སྟོང་པས་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ངེས་པར་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདུས་མ་བྱས་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་བརྗོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་མི་རིགས་སོ། །འདུས་བྱས་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ལ། འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་བྱས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཁོ་ན་རང་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ངེས་པར་འདི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་ལས་རང་བཞིན་གང་ཞིག་སྐྱེ་ན་དེ་ཅི་དེ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ལས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། གང་ཞིག་གང་
― DTG103_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་མེད་པར་དེ་དེ་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འཇིམ་པ་ལས་སྣམ་བུའམ་སྐུད་པ་ལས་བུམ་པ་ཞེས་སོ། །འདི་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པས་ལ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་ངེས་པར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་ན། འདི་ནི་ཁས་བླང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཡོད་བཞིན་པ་ན་དམིགས་པར་ཐལ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་དང༌། ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན། དེ་དག་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་དམ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་རྟོག་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མང་པོའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དུ་མས་འཇུག་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ལ་རྒྱུ་དུ་མས་འབྲས་བུ་གཅིག་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྒྱུ་གཅིག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མི་གནས་སོ། །ད་ནི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གནས་ཏེ། འབྲས་བུ་གཅིག་དུམ་བུར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ན་ཡང་རྒྱུ་དུ་མས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་ལོ། །གང་ཡང་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གནས་ན། དེ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ལ་རྩ་བའི་རབ་བྱེད་དང་པོར་ཡང་ན་དེ་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་ཀྱང་དེ་རྣམས་ལས་འབྱུང་ན། རྐྱེན་མིན་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ནི། །ཅི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཚིག་ལས་སོ། །གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་དེ་རྣམས་ལས་མི་སྐྱེ་ལ། དེའི་ཚེ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མི་རུང་ངོ༌། །གང་ཡང་དེ་ནི་ད་ལྟར་ན་དེས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་གྲངས་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་རྣམས་ཡོད་པར་ཁོ་བོ་ཅག་ཁས་མི་ལེན་ལ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཁོ་བོ་ལ་མེད་ཅིང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་དང་ཐགས་
― DTG103_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁན་ལྟ་བུ་སཱ་ལུའི་ས་བོན་དང་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་མེད་ལ། དེ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་སྤངས་ཏེ་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་འདིས་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ་སྐྱེ་བ་གྲུབ་པར་གནས་པས་འགག་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་ཙམ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་དེ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་ཙམ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། གང་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པར་འདོད་ན། དེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག །བརྟགས་པ་གསུམ་པ་ནི་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཅན་དུ་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་མ་བྱུང་བ་འབྱུང་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ལས་ལོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། ཡོད་པ་ཡོད་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མིན། །མེད་པ་མེད་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ལ། །ཆོས་མི་མཐུན་ཕྱིར་ཡོད་མེད་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་གནས་འགག་མེད། །གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བསམ་པ་སྤངས་ནས་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་སྐྱེ་བ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོར་སྨྲ་བའི་དངོས་པོ་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་སྤངས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོང་པར་སྨྲ་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་གང་ཞིག་རྒྱུ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་ན། ཅི་དེ་ཡོད་པ་སྐྱེའམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་སྐྱེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་དེ་ཡོད་པའི་དངོས་པོའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཡོད་བཞིན་པ་ལ་སྟེ། ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མེད་ན་མེད་བཞིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྟག་ཏུ་ཡོད་བཞིན་པ་མིན་ལ།
― DTG103_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཆོས་ནི་མི་མཐུན་ཕྱིར་ཡོད་མིན། །གང་ཞིག་འགལ་བའི་ཆོས་དེ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ། འགལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་གང་ལ་དེ་ཡོད་པ་དེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ལ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་གྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང་འགག་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་ཅིང༌། དེ་ལས་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་གྲུབ་ལ། གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་བའམ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བོ་བ་ལང་རྫི་མོའི་བར་ལ་གྲགས་པར་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་ལ་དེ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་ལ་འོན་ཀྱང་མེད་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདིར་བསྐྱེད་བྱ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་སྐྱེད་པས་ཡོད་པར་འགྱུར་གྱི། བསྐྱེད་བྱ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བཞིན་པའི་བསྐྱེད་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ང་སྐྱེས་བཞིན་པའི་བསྐྱེད་བྱ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་བསྐྱེད་བྱ་མིན། །མ་སྐྱེས་དེ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མིན། །སྐྱེས་པ་དང་ནི་མ་སྐྱེས་པའི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མིན། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བ་བཞིན་བསྐྱེད་བྱ་མིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་མི་རུང་བ་ས་སོ། །ཡང་ན་བསྐྱེད་བྱ་དེ་དེ་ལྟར་ན་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྐྱེས་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་
― DTG103_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ལ་ནམ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་བྱ་མིན་ནོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དངོས་པོ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གང་ཞིག་ཅིའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་དུ་མེད་པས་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་རྟེན་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་འཇུག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་བྱ་མིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་བསྐྱེད་བྱ་མིན་ལ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གང་གིས་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ཉེ་བ་ལས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་སུ་ཞིག་གི །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའིའོ། །སླར་ཡང་སུ་ཞིག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ན། གང་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་ཕན་ཚུན་དག་མ་གྲུབ་པས་གཉི་ག་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་བྱ་མིན། ང་ནི་སྐྱེས་བཞིན་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་ལ་ཅུང་ཟད་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་དེའི་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། བཤད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་འདིའི་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་པ་སྐྱེས་པ་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། དང་པོའི་མཐར་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དུས་གཅིག་པ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པས་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་ཞིང་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཚེ་བསྐྱེད་བྱ་མེད་པས་འདི་དག་བསྐྱེད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་པ་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། །
― DTG103_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བསྐྱེད་བྱ་མི་སྲིད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རེ་ཞིག་ཡོད་ལ། བསྐྱེད་བྱ་མེད་ན་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་བསྐྱེད་བྱ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་ན་བསྐྱེད་བྱ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པས། འབྲས་བུ་ཡོད་ན་འབྲས་ལྡན་ལ། །དེར་མེད་གྱུར་ན་རྒྱུ་མེད་མཚུངས། །ཡོད་དང་མེད་པ་ན་ཡང་འགལ། །དུས་གསུམ་དུ་ཡང་འཐད་མ་ཡིན། །འདིར་ཡོད་བཞིན་པའི་མཉམ་པའི་ས་བོན་དང་ལྕགས་སྲེག་གི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ། མྱུ་གུའི་རྒྱུར་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། མི་རུང་བའི་ཕྱིར། ས་བོན་ལ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མ་ཡིན་ལ། ལྡན་པའི་སྒྲ་འདི་ནི་རྒྱུའི་རྗོད་བྱེད་དུ་འཆད་ན། གྱུར་ན་ཞེས་ཁ་བསྐང་ངོ༌། །དེས་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡོད་ན་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་གལ་ཏེ་འབྲས་ལྡན་གྱི་སྒྲས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སུའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པས་གཟུང་བར་མ་གྱུར་པས་སུ་ཞིག་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ཀྱང་དོན་མ་ཚང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུའི་རྗོད་བྱེད་ལ་འབྲས་ལྡན་གྱི་སྒྲའི་དོན་མ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་རྒྱུ་མེད་མཚུངས། །ཞེས་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ལས་དོན་གྱིས་ཐོབ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་མི་འགྲོའོ་ཞེས་པ་འདིའི་རྒྱུའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་ཤུགས་གང་ཞིག་ལས་དོན་གྱིས་ཐོབ་པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་ཉེ་བར་ལེན་པར་བརྗོད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་མ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མེད་དེ་བཤད་པ་ལས་བྱེ་བྲག་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྔ་པོ་ད་ལྟར་བའི་འབྲས་བུ་འཛིན་ཅིང༌། གཉིས་ནི་ད་ལྟར་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་ད་ལྟར་བ་དང་འདས་པ་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །གཅིག་ནི་འདས་པས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་ཆོས་མངོན་པ་ལས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང་
― DTG103_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ལྔ་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་འབྲས་བུ་འཛིན་ཏེ། འབྲས་བུ་མ་བཟུང་ན་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་བསྐྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་སོ། །འབྲས་བུ་ཡང་འགའ་ཞིག་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་སྐྱེད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དག་གི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ད་ལྟར་བ་དང་འདས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དག་གི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའོ། །འདས་པའི་དངོས་པོས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་གསལ་ལོ། །ད་ལྟར་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའོ། །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་དག་ཀྱང་འདས་པ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སླར་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སླར་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་རྣམས་འབྲས་བུ་འཛིན་པ་དང་སྐྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་བྱས་པས་རྒྱུ་ཉིད་ལ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འཐད་ཀྱི་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རྒྱུ་རྣམས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད་བཞིན་པ་ལ་རྒྱུས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་གི་དོན་དུ་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་ན་རྒྱུས་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་འདིའི་རྒྱུ་འདིའོ་ཞེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་དུ་འབྲས་བུ་ཡོད་བཞིན་པའི་རྒྱུ་འདོད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དང༌། རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་སེལ་བ་དང་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པས་བསལ་བར་འགྱུར་བས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འདིའི་རྒྱུ་འདིའི་ཞེས་མི་འཐད་དོ། །དེས་ཀྱང་འབྲས་བུ་འདིའི་རྒྱུ་འདིའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་དོན་དུ་འབྲས་བུ་ཡོད་བཞིན་པའི་རྒྱུ་འདོད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དེའི་འབྲས་བུ་མ་རྫོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་རྒྱུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་
― DTG103_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འཇིག་རྟེན་པ་སུ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་རྒྱུ་ཉེ་བར་ལེན་ཅིང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་དག་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་རྒྱུས་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཡང་ན་དེའི་རྒྱུས་དགོས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་སླར་ཡང་མི་སྐྱེ་བས་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དང༌། སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྐྱོན་བསལ་བའི་དོན་དུ་མེད་པ་འབྲས་བུ་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེར་མེད་ན་ཡང་རྒྱུ་མེད་མཚུངས། །ཞོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན། འོ་མ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་དེའི་འབྲས་བུ་ཞོ་ཞེས་བྱ་བ་མེད། དེའི་ཚེ་ཞོ་ཞེས་བྱ་བ་འོ་མའི་འབྲས་བུ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་འོ་མ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞོ་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་མེད་ན་དེ་ལ་རྒྱུ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོད་དང་མེད་པ་ན་ཡང་འགལ་ཏེ། འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ནམ་ཡང་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་པས་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པས་དུས་གསུམ་དུ་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྒྱུ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གསུངས་པ། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་འདོད་ན་སྔར་འབྲས་བུ་ལ་ཕྱིས་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སློབ་མ་དང་སློབ་དཔོན་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་མེད་ན་སྔར་ནི་རྒྱུ་ལ་ཕྱིས་ནི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞོ་དང་འོ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའོ་ཞེ་ན། ད་ལྟ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་
― DTG103_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མི་འཐད་པར་གཟིགས་ནས་གསུངས་པ། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཡང་ན་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་པའི་ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཕྱི་བར་བལྟའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དུས་གསུམ་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་དུས་གསུམ་མོ། །འབྲས་བུ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་རྒྱུ་མི་སྲིད་དོ། ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་ཞེས་གསུངས་པ། དུས་གསུམ་རྣམས་སུ་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་རྩ་བའི་རབ་བྱེད་ཉི་ཤུ་པར། འདས་པའི་འབྲས་བུ་འདས་པ་ཡི། །རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་ལ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ། །ནམ་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་སྐྱེས་པ་ཡི་འབྲས་བུ་དང༌། །མ་སྐྱེས་རྒྱུ་དག་ལྷན་ཅིག་མིན། །འདས་པ་དང་ནི་མ་སྐྱེས་པ། །ནམ་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་སྐྱེས་པ་ཡི་འབྲས་བུ་དང༌། །སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་དག་ལྷན་ཅིག་མིན། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ལྷན་ཅིག་ནམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་གི་ཆོས་འདི་ལྟར་དཔྱད་ན་རྒྱུ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་ན། དེས་བསྐྱེད་བྱ་འབྲས་བུ་མེད་ལ། བསྐྱེད་བྱ་འབྲས་བུ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྒྱུའི་གྲངས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་ལ་གྲངས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ལ་རྒྱུའི་གྲངས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། །སྐལ་མཉམ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། །ཀུན་དུ་འགྲོ་དང་རྣམ་སྨིན་རྒྱུ། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་ཆོས་མངོན་པ་ལས་སོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ། ཆོས་གཅིག་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་སྐལ་བ་ཅན་ཏེ། གང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒྲའོ། །ཆོས་གསུམ་ནི་མང་པོ་བྱེད་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན་
― DTG103_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་སོ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡོད་ན། དེའི་གྲངས་ཡོད་པ་ཉིད་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། །གཅིག་མེད་པར་ནི་མང་པོ་དང༌། །མང་པོ་མེད་པར་གཅིག་མི་འཇུག །དེ་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བའི། །དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན། །འདིར་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་བགྲང་བའི་བརྡ་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲངས་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཐ་དད་པ་འདི་རྣམས་བགྲང་བར་བྱེད་རྩི་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས་གྲངས་དེ་ཡང་གཅིག་དང་གཉིས་དང་མང་པོ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ལ་གང་འདིའི་གཅིག་གི་གྲངས་ལས་བགྲང་བྱ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇོག་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ། མང་པོའི་གྲངས་ཀྱིས་མང་པོའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་གཅིག་མང་པོའི་དངོས་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགའ་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་གཅིག་གི་གྲངས་སུ་འགྱུར་ལ། མང་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་གཅིག་གི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་གང་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་དེ་རྣམས་ཆོས་བཅོ་ལྔ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་གཅིག་གི་ཆོས་ནི་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདིའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གཅིག་འདོད་ན། དེ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ངེས་པ་ལས་སྒྲའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྫས་བདུན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། ཡང་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཁམས་སུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ལ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ངེས་ལྷན་ཅིག །ཞེས་པའི་ངེས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན་རྫས་བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་སོ། །ཡང་ན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། །དེ་ལ་ཡང། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་ལ་སོགས། །དེ་ཆོས་བརྒྱད་དང་གཅིག་ལ་འཇུག །ཅེས་པའི་ངེས་པ་ལས་དེ་དེ་ལྟར་མང་པོ་ལ་ལྟོས་པར་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་འདི་ལྟར་མང་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པ་དེའི་ཚེ། དངོས་པོ་གཅིག་པུ་འགྲུབ་པར་
― DTG103_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འགྱུར་ན། གཅིག་བསགས་པ་ག་ལ་ཞིག །གཅིག་བསགས་པ་མེད་ན་མང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མང་པོ་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལས། དངོས་པོ་གང་གང་རྣམ་བརྟགས་ན། །དེ་དང་དེ་ལ་གཅིག་མེད་ལ། །གང་དུ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ན། །གང་དུ་མ་འོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མང་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པ་དེའི་ཚེ། དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པ་ལ་མང་པོ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པར་གྱུར་ན་མང་པོ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ་མང་པོ་མེད་པས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བའི་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། མང་པོ་མེད་པར་གཅིག་མི་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མང་པོ་མེད་ན་གཅིག་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་གམ་མང་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་གཅིག་གི་གྲངས་སམ་མང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་ག་ལ་འཇུག་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་གྲངས་མེད་ལ། གྲངས་མེད་ན་ཡང་གྲངས་སྲིད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མི་འགྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཅིག་མེད་ན་དེ་ལ་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་མི་འབྱུང་ན། བུམ་པ་གཅིག་ཅེས་པ་དང་གལ་ཏེ་མང་པོ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་མང་པོའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འགྱུར་ན། བུམ་པ་མང་པོ་ཞེས་སོ། །སྨྲས་པ། སུ་ཞིག་དེ་སྐད་སྨྲ། གཅིག་མེད་ཅིང་མང་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། ཁོ་བོས་གཅིག་དང་མང་པོའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་བཀག་ལ། གང་ལས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་པ། དེ་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བའི། །དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན། །གང་ཁོ་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་ཡོད་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་ཐོབ་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་གྲུབ་པའམ། རང་བཞིན་མེད་པས་ཕན་ཚུན་དུ་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པས་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ།
― DTG103_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་པས་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་བཞིན་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་དུའང་སྨྲ་སྟེ། འདིར་ངེས་པར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་དོན་ལ་མིད་དག་འཇུག་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་དུ་རང་ལས་གཞན་པའི་མིང་རྣམ་པར་གཅད་པའི་སྒོ་ནས་རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་དུ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་འཐད་ལ། དེ་ཡང་གཞན་མེད་ན་འདིས་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པར་ཐལ་ལོ། །མིང་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་པའི་གཅིག་གི་གྲངས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་དེ་ལས་མ་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཞན་དུ་བརྗོད་པའི་ཐ་སྙད་ལས་དེ་དག་འདི་ལྟར་མང་པོ་དང་འབྲེལ་པ་དང་མང་པོའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མང་པོ་ལས་གཞན་དུ་གཅིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་ལ་རག་ལས་པས་རང་བརྒྱུད་པ་མ་ཡིན་ལ། རང་བརྒྱུད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྲངས་མི་འཐད་ན་གཅིག་དང་གཉིས་དང་མང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་འདོགས་ཤེ་ན། དེ་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གི །དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན། །འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ན་གཅིག་གམ་མང་པོ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཐགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་པས་ཐགས་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་སྣམ་བུ་ཉིད་དུ་བཏགས་ལ།
― DTG103_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་གཅིག་མེད་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མང་པོའི་ཐ་སྙད་བྱེད་ལ། མང་པོ་མ་གྲུབ་ན་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་འདོགས་ལ། དོན་དམ་པར་ནི་མཚན་མ་མེད་པས་དངོས་པོའི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་པས་མཚན་མ་མེད་ལ། དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་པའི་བློས་མཚན་མར་བྱས་པས་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་པས་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གྲངས་བཀག་པས་རྒྱུ་མེད་པར་བསྒྲུབས་ན། ཁོ་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདིར་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བརྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་བསྒྲུབས་པས་གནོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་གནོད་པ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མཐོང་བས་ཆོས་མཐོང་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ལ། གང་གིས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་བརྟགས་པ་ནི་རུང་གི་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་བརྟགས་པ་མི་འཐད་དེ། བདག་གི་ཕྱིར། རྟེན་འབྱུང་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང༌། །སྡུག་བསྔལ་འབྲས་ཅན་དེ་མ་སྐྱེས། །སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང༌། །དུ་མ་ལ་ཡང་དེ་མ་ཡིན། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སུ་གསུངས་ལ། དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདིའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་འདིའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བས་སྡུག་བསྔལ་འབྲས་ཅན་ལ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་རྣམས་ནི་རྟག་པའོ། །མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ། གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གསུངས་པ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །གང་ཞིག་བྱས་པ་དེ་མི་རྟག་ལ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་བའོ། །གང་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ། སྡུག་བསྔལ་འབྲས་ཅན་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སུ་ཞིག་སྐྱེ་བ་མེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ། རྟེན་འབྱུང་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང༌། །ཞེས་པ་ལ། རྒྱུའི་ཡན་ལག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་གནས་པར་འཐད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་འབྲས་ཅན་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུངས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང༌། །དུ་མ་ལ་ཡང་དེ་མ་ཡིན། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག །འདས་པའི་སྲིད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ད་ལྟར་གྱི་སྲིད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་ཡན་ལག་རྣམས་མ་འོངས་པའི་སྲིད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཅིག་ལ་མི་སྐྱེ་ལ། དུ་མའི་སེམས་ཀྱང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེའོ། །སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྲིད་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་དང་ཕྱི་མའི་ཡན་ལག་དག་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་དུ་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་རིགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་ལ། དུ་མ་ལ་ཡང་དེ་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་སེམས་བློས་གཟུང་ཞིང༌། ད་ལྟར་བ་ནི་ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ།
― DTG103_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་སེམས་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པར་བྱས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྟེན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །སེམས་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དུ་མ་ཅིག་ཅར་དུ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པས་དུ་མའི་སེམས་ལ་མི་རུང་ངོ༌། །གང་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་ན། སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་འཇིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རྙེད་པའི་དབང་གིས་སྲོག་ཆགས་རྣམས་སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ན་གང་རྨོངས་པ་དེ་མ་རིག་པའོ། །གང་སེམས་པ་དེ་འདུ་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་སོ་སོར་མ་རིག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་དབང་ལས་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་མིང་དང་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལས་མངོན་བར་གྲུབ་པ་ནི་རེག་པ། རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཚོར་བ། གང་ཆགས་པ་དེ་ནི་སྲེད་པ། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཀུན་ནས་བཀྲིས་བ་ནི་ལེན་པ། དེས་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་མི་སྲིད་པ། ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་གསལ་བར་སྣང་བ་ནི་སྐྱེ་བ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་རྒས་པ། འཇིག་པ་ནི་འཆི་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་མིང་བསྒྲགས་པ་ཙམ་གསུངས་པ་ནི་བདེན་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་བྱས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏེ། དེ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་གྲུབ་བོ། །མར་མེ་དང་འོད་བ་ཞིན་དུ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དུ་མ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་སེམས་གཅིག་གམ་དུ་མ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་རྣམས་མི་སྲིད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བརྒྱུད་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་བརྒྱུད་མ་ཉེ་བར་གསུངས་ལ།
― DTG103_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་རྒྱུ་བརྒྱུད་མར་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྒ་ཤིའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བར་གསུངས་ལ། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པ་དེ་ཡང་གློ་བུར་བ་ཉིད་དགག་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་འབྱུང་ཁུངས་དང་བཅས་པ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་མེད་ན་འདིའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པའང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་མི་སྟོན་ལ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་སོ། །དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་རང་བཞིན་བརྟག་པ་བདག་སྡུག་པ་བདེ་བའི་དབྱེ་བས་མ་རིག་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིན་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ཡོད་ལ། ཇི་ལྟར་མ་རིག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་སྲིད་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨོས་པ། གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡོད་ན། དེ་ལས་བྱུང་བ་མ་རིག་པ་ཡོད་ལ། གང་གི་ཚེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་རིག་པ་འབྱུང་བར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་ཡང་འདིར་མ་རིག་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་འབྱུང་བར་བརྗོད་པར་བྱ་ལ། དེ་ལས་གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ཡང་ཡོད་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མི་རྟག་རྟག་མིན་བདག་མེད་དང༌། །བདག་མིན་སྡུག་དང་མི་སྡུག་མིན། །སྡུག་བསྔལ་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་མེད། །
― DTG103_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཅི་སླར་ཡང་དེ་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྟག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་ན། ཡང་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྟག་པ་ཡིན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ་ལོག་རྟོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་མི་རྟག་པ་དེ་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་མི་རྟག་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ནི་མི་རྟག་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐོབ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་གང་གི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ལོགས་སུ་བཞག་ནས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱའོ། །སླར་ཡང་ཅི་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འདིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན། སྨྲས་པ། རྟག་པར་རོ། །སླར་ཡང་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་འདིས་རྟག་པར་འཛིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེའི་རྣམ་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་རྟག་པའི་རྣམ་པར་འཛིན་པས། རྟག་པར་འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག །སྨྲས་པ། དངོས་པོ་མི་རྟག་པར་གནས་པ་ལ་རྟག་པའི་རྣམ་པར་འཛིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སླར་ཡང་དངོས་པོ་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པར་གནས་སོ་ཞེས་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་རྟོགས། གང་ལ་གང་ལས་གང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་དེས་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གྲགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྟག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ན་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་འཛིན་པར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་ཞིག་ལ་དེའི་མི་རྟག་པ་བྱས་ནས་དངོས་པོ་མི་རྟག་གོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་མི་རྟག་པའོ། །གཞན་ཞིག་ན་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་སྣང་བ་ཉིད་ལ། དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པའོ་ཞེས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་པའི་རྣམ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ནམ་ཡང་བདག་མེད་པ་དང་བདག་ལ་མིན་ཞིང༌། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་མིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་གང་གི་ཚེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་མེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས། །སྐྱེས་པའི་མ་རིག་མི་སྲིད་ལ། །དེ་མེད་འདུ་བྱེད་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་སྨོས་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱུད་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་བརྒྱུད་མར་བསྟན་པ་ཡོད་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་ཚུལ་འདིས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་བྱུང་བ་མ་རིག་པ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་དགག་པ་གྲུབ་བོ། །གང་དུ་མ་རིག་པ་མེད་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་འབྱུང་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པས་མིང་དང་གཟུགས་བཀག་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྒ་ཤི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་ན། དེ་དག་གིས་རྒྱུ་བརྒྱུད་མར་བསྟན་པ་ལས། དེའི་ཡན་ལག་བརྒྱུད་མ་ག་ལ་ཞིག་དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པས་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིར་རེ་ཞིག་ཁོ་ནར་འདི་དག་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདུ་བྱེད་སྐྱེད་པས་ན་དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་མ་རིག་པའི་འབྲས་བུར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། མ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་འདི་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་དོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་ན་གཞན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
― DTG103_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་གྲུབ་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གྲུབ་བོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་གི་རང་བཞིན་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཡོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མ་རིག་འདུ་བྱེད་མེད་མི་འབྱུང༌། །དེ་མེད་འདུ་བྱེད་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་ལ་རྒྱུ་གང་ཞིག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས་ཡིན་གྱི་འབྲེལ་པ་མེད་ན་རྒྱུ་ཉིད་ནམ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་མ་བཟུང་བར་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འབྲས་བུ་མེད་ན་མ་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཡང་མ་རིག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་མེད་ན་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་སྒྲ་མེད་ཀྱང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྒྱུའི་སྒྲས་མ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་མེད་འདུ་བྱེད་མི་འབྱུང་ཞིང༌། མ་རིག་པ་མེད་ན་འདུ་བྱེད་མི་འཐད་དེ་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པར་གྲུབ་པ་མེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཅན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ། ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་བཞིན་ནམ་རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་བཞིན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྒྱུར་འགྱུར་ན། དེ་ལས་ཀྱང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ནི་གང་ལས་
― DTG103_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུའི་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་པས་རྒྱུའོ། །དེ་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུར་འཐད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས། དེས་ན་ངེས་པར་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ལ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་མ་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་ན། དེ་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་ལྟོས། རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་གནས་སོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་རིགས་པས། གང་ཞིག་རང་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས། །མ་གྲུབ་དེས་གཞན་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་གྲུབ་པ་ཡི། །རྐྱེན་གཞན་དག་ནི་སྐྱེད་བྱེད་མིན། །གང་ཡང་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་མི་འགྲུབ་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་རང་ཉིད་གྲུབ་པ་མེད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད། གལ་ཏེ་སྐྱེད་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོ་ཡང་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་གྲུབ་པ་ཡི། །རྐྱེན་གཞན་དག་ནི་སྐྱེད་བྱེད་མིན། །རང་ལས་ཐ་དད་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པའི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་མི་ལྟོས་པར་གྲུབ་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན། རྒྱུ་ལས་གཞན་པ་འབྲས་བུ་ལས་གཞན་པ་རྒྱུའི་ཞེས་འཐད་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས་གཞན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་མ་ལྟོས་པར་མ་རིག་པ་གཞན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་ན། མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་གཞན་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་གྲུབ་པ་ཡི། །རྐྱེན་གཞན་དག་ནི་སྐྱེད་བྱེད་མིན། །དེས་ན་འདིར་མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་ལ། འདུ་བྱེད་ལ་
― DTG103_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟོས་ནས་མ་རིག་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པས་རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་སྐྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གྲུབ་པར་གྱུར་ལ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཅིག་པ་དང་གཞན་པ་དག་མེད་པས་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་སྨྲ་བ་དང་བྲལ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱེའོ། །ཇི་སྐད་དུ། བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་གང་དང་གང༌། །རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་དེས་མི་བསྐྱེད། །གཞན་ལས་ཀྱང་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །རྟག་མིན་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། གཅིག་ཉིད་གཞན་ཉིད་དང་བྲལ་བ། །འགྲོ་བ་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། །འཕོ་དང་འཇིག་པ་བྲལ་བ་ཡི། །རྟོགས་ལྡན་ཁྱོད་ལ་མི་སྨོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་བཞག་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་པས་དེ་དག་ཀྱང་བུ་དང་པ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ཕ་ནི་བུ་མིན་བུ་ཕ་མིན། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་མེད་མིན་ཞིང༌། །དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡང་མེད་ལྟར། །དེ་ལྟར་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཕ་ཉིད་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་བྱར་འགྱུར། བུ་ཡང་ཕ་མིན་ཏེ། བུ་ནི་བསྐྱེད་བྱ་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་བྱེད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕ་ཉིད་བུ་མ་ཡིན་ལ་བུ་ཉིད་ཕ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མེད་པ་མིན་ཏེ། བུ་མེད་ན་ཕ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱིས་ཕ་ཉིད་དུ་འཐད་པའི་ཕྱིར། བུ་མེད་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཕ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ཕ་ཡང་བུ་མེད་ན་མི་འགྲུབ་པས། ཕ་མེད་ན་བུ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བས། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མེད་མིན་ཞིང༌། །དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡང་
― DTG103_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ལྟར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ན་བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་པ་དང་གཡོན་པ་བཞིན་པས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཕ་དང་བུ་དག་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། མ་རིག་པ་ཉིད་འདུ་བྱེད་མ་ཡིན་ལ། འདུ་བྱེད་ཉིད་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མེད་མིན་ཞིང༌། དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་ན། དེ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དེ། མེད་བཞིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་བུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་འདི་དག་ད་ལྟ་བ་བཞིན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གཉི་ག་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལྟོས་ནས་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ཡོད་ལ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་མཚུངས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་གཅིག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མཐོང་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཁོ་ན་ལ་དྲི་བར་བྱའི། ཁོ་བོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་སོ། །གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མཐོང་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པས་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་ལ། ཅུང་ཟད་རྟོག་པར་བྱེད་པས་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་རབ་
― DTG103_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིབ་ཅན་གྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྲ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མི་འཐད་པས། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྨན་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། གང་ཞིག་དེའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་དོན་དུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་ལས་བཟློག་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་བཟློག་ནས་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་སོ། །དེ་ལ་གནས་ནས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་མི་འདོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ།། །།འདི་ལྟར་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་གི་རང་བཞིན་མེད་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འདི་གཉིས་རང་བཞིན་མེད་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དག་ཡོད་ན། ཇི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང༌། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་རང་བཞིན་མེད་པ་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དཔེས་གསལ་བར་མཛད་པས་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ཡུལ་བརྟེན་པའི། །བདེ་སྡུག་མེད་བཞིན་དེ་ཡུལ་ཡང༌།། བརྟེན་ནས་གང་སྐྱེས་མེད་དེ་བཞིན། །བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡོད་མིན། །ཇི་ལྟར་གང་ཁོ་ན་ལས་རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་རྨི་ལམ་དུ་དངོས་པོ་ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྐྱེད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས་བརྟེན་ནས་བྱུང་ངོ་ཞེས་རྨི་ལམ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་ལ། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་རང་བཞིན་ཡང་མེད་ལ་རྨི་ལམ་ཡང་སད་པ་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་ལ། ཡུལ་དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཞིག་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་ནི་གཉི་ག་བརྫུན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སད་པ་ན་ཡང་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་
― DTG103_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ལས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དག་མེད་དེ། རྨི་ལམ་ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་ཡུལ་བཞིན་དུ་དེའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དང་དེ་གཉིས་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། གང་གི་སྒྲ་ཡིན་དེའི་སྒྲ་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཡང་རྨི་ལམ་དུ་ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་དཔེས་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དཔེས་གང་དེའི་འབྲས་བུ་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་འདི་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཞིན། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡུལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཞིན་པས་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་གནས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། རྨི་ལམ་གྱི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམ་ཤེས་ལས། ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་བཞིན་སྟོབས་ཅན་དུ་ཡོད་བཞིན་པ་ཡིན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་རིགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཞིན་མེད་པ་མི་འཐད་དོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྒྲུབ་པ་ན་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེ་འཐད་དེ། རྨི་ལམ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་མེད་ལ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་བཞིན་སྟོབས་ཅན་དུ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ཡུལ་དང་བཅས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན། རྟེན་ཅིང་
― DTG103_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། འདིས་སད་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སོ་ཞེས་ངེས་སོ། །སད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པ་མ་གྲུབ་པས་དེ་ནི་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཡང་དགོངས་པ་ཅན་ཉིད་པས་དྲང་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་ཡང་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པར་བྱ་བ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་བཞིན་པ་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དཔྱད་ན། རང་གི་ངོ་བོ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་ནམ། འདུས་པ་ལ་དམིགས་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་དམིགས་བཞིན་པ་ཡང་རིགས་པས་དཔྱད་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་ལྟ་ན་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱོས་ཤིག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡུལ་བཞིན་དུ། ཡོད་པ་ཡོད་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མིན། །མེད་པ་མེད་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ལ། །ཆོས་མི་མཐུན་ཕྱིར་ཡོད་མེད་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་གནས་འགག་
― DTG103_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་རྟག་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པས་དངོས་མེད་མིན། །བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་དང་དངོས་མེད་དང༌། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མིན་པས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་དཔྱད་པ་ལས་ཀྱང་མ་གྲུབ་བོ། །གང་ཞིག་རིགས་པས་དཔྱད་ན་མི་འཐད་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་དྲང་བའི་དོན་དུའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ནར་མ་གྲུབ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱོས་ཤིག །དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་གཏང་བར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་ཡུལ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པར་བྱོས་ཤིག་དང་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡུལ་དག་མཚུངས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཡོད་ལ་ཡུལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་ནི་རིགས་པ་སྨྲ་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་ཞོག་ཤིག །མཐོང་བ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཉེ་བར་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཞོག་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་ཞོག་ཤིག་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ལས་ཐ་དད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱིར་རོལ་ལ་དམིགས་པས་དགག་པའི་དོན་དུ་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེ་མ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུའོ། །ཇི་ལྟར་སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ལས། མིག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཅན་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡང་ཉམས་
― DTG103_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མྱོང་བ་ལ་འཇུག་པས་བྱིས་པ་རྣམས་འདི་ནི་བདེན་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ། འཕགས་པས་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཡོངས་སུ་ཆོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲུགས་པའི་སེམས་སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྐྱེན་གྱིས་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཅན་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་འཇུག་པས། རྨི་ལམ་གྱི་ནང་ན་གནས་པ་རྣམས་འདི་ནི་བདེན་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ། སད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཆོད་ལ། སད་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ངོ༌། །ཇི་སྲིད་འདིར་རྨི་ལམ་མཐོང་བ་ལས་སད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་སྟེ། ཇི་སྲིད་མིག་མ་ཚང་བ་དང་བསྒྲིབས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུའོ། །དེ་གཞན་དུ་རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས་པ་ནས། ཇི་སྲིད་མེད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་དང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱང་བྱེད་ལ། གང་དག་རྨི་ལམ་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བར། མ་རིག་པའི་གཉིད་ཀྱི་ནང་ན་གནས་པས་བསྡུས་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལ། མ་རིག་པའི་གཉིད་ལོག་པ་ལས་ལངས་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་ལོངས་མི་སྤྱོད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྐྱེད་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སད་པ་ལ་ཡང་སྟེ། གཉིད་ལོག་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་ལས་ལངས་པ་རྣམས། རྨི་ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས། དེས་བྱས་པའི་ལས་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་ལྟུང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྐྱེས་ཀྱང་རྨི་ལམ་གྱི་ཆ་ཤས་སད་པས་ལྟུང་བ་ཆུང་ངུ་ཙམ་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གསུངས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་བཞག་པས། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་འདིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་
― DTG103_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་དུ་མི་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དེ་བཞིན་དུ་སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྨི་ལམ་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་དུ་ན་དེར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་སད་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སུས་ཟློག་པར་བྱེད། དེ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་དབང་པོ་དྲུག་དང་ཡུལ་དྲུག་ལས་ཏེ། དབང་པོ་ཡུལ་དག་མེད་ན་མེད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མི་རུང་སྟེ། གཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དེ་ཤིན་ཏུ་བླུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིད་དང་བྲལ་ནས་སད་པར་ཐལ་ལོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀློག་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་དོན་ལ་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོས་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པས་དེ་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་ལ། གཉིད་ཀྱིས་བསླད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པ་མི་འཐད་དོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་གཉིས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སུས་འདི་ལ་གཉིས་པའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་ནུས། གལ་ཏེ་སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་དེ་མི་ལྡན་ཏེ། སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་གནས་སྐབས་ན། དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་དེ་ལྟར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སུ་ཞིག་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་གཉིས་པ་ཞེས་འཇོག །འདིར་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ལ་ཆགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་ཀྱི། འདི་ལ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟ་བུ་ན། རྨི་ལམ་རྨི་བ་ལས་སད་པ་ན་དྲན་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ལས་སད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་གྱི། །འདིར་སད་པ་ན་རྣམ་
― DTG103_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་སྔར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཕྱི་མའི་དྲན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བས་དྲན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དྲན་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་སད་པ་དང་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དག་རྒྱུན་གཞན་མ་ཡིན་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་ཡང་བདེན་པ་འཁྲུལ་པ་བདེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས། ཇི་ལྟར་སྒྲ་ནི་སྒྲ་བརྙན་གྱི་ལ་སྒྲ་བརྙན་ཡང་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྟེ། ཁྱོད་ལ་འཁྲུལ་པ་ལ་འབད་པ་འདིས་དོན་ཅི་ཞིག །གལ་ཏེ་འདི་དག་རིགས་པས་དཔྱད་པས་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མི་སྤོང་ན། སུ་ཞིག་འདིར་རང་བཞིན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར། གང་ཁོ་ན་ལ་དེ་དག་རིགས་པས་མི་འཐད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་ལ་བརྫུན་པར་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པས་མཐོང་བ་ཁོ་ན་འདི་དག་རྣམ་པར་གཞག་པར་གྱིས་ཤིག ། འཇིག་རྟེན་པས་རྨི་ལམ་དུ་ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་མི་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཉེ་བར་དམིགས་ལ། མི་བདེན་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེས་བདེན་པར་འདོད་པའི་སད་པའི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་འཕགས་པས་སེལ་བར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་གང་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དམིགས་སོ་ཞེས་གང་ཞིག་འདིར་དཔྱད་པ་ན་དེ་སད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་མཚུངས་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་ཡང་སྨོས་པའི་བརྟག་པས་མི་འཐད་ན། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་དམིགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་སོ། །འོ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་ཉེ་བར་དམིགས། སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པས་མཐོང་བ་ཚད་མར་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པས་མཐོང་བ་དེ་ཡང་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་ཚད་མར་བྱེད། སྨྲས་པ། ཇི་སྐད་
― DTG103_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨོས་པའི་བརྟག་པ་མ་བྱས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་མཐོང་བ་ཚད་མར་བྱས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་རྗེས་སུ་གནས་པས་བྱོས་ཤིག །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་པས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དངོས་པོར་ཡོད་འགའ་ཞིག་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་འདོད་པ། འཁྲུལ་པ་བསལ་བ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འཇིག་རྟེན་པའི་རྨི་ལམ་སད་པའི་བདག་ཉིད་ལྟ་བུའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་དམིགས་ལ། བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ལ་དྲན་པས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཉེ་བར་དམིགས་པའོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུར་གྲགས་པའི་དཔེས་སད་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་དོན་དུ་འཕགས་པས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་མཛད་དོ། །དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་འཁོར་བ་ལ་ངེས་པར་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་ཟད་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བྱའོ། དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་རྨིས་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བཞིན་དང་རྒྱུ་ཡུལ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས། །མེད་ན་དམན་མཉམ་ཁྱད་འཕགས་དང༌། །སྣ་ཚོགས་ཉིད་ནི་མི་འགྲུབ་ཅིང༌། །རྒྱུ་ལས་ཀྱང་ནི་དངོས་གྲུབ་མིན། །ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་དཔེས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ལ་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཉིད་མི་འཐོབ་བོ། །ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་དམན་པ་དང་མཉན་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་དམིགས་ལ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། རིགས་དང༌། སྐྱེ་རྒྱུད་དང༌། རུས་དང༌། ན་ཚོད་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་བར་མའི་དབྱེ་བས་གནས་པ་རྣམས་སོ་སོར་དམན་པ་དང་མཉན་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ལ།
― DTG103_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡང་ཁང་བཟངས་དང་རྒྱན་དང་མལ་སྟན་དང་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་རྣམས་ལ་ལྟོས་ནས་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ལ། དེ་ཡང་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་དངོས་པོར་དངོས་པོ་རྣམས་གྲུབ་པར་འགྱུར་འཐད་ལ། མ་སྐྱེས་པ་རོ་གཅིག་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡོད་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་བཞིན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ནི་མི་འཐད་ལ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་དངོས་པོ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་འཐོབ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བས་དངོས་པོ་རི་བོང་གི་རྭ་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་གྱུར་ན། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ལ། འདི་དག་ཀྱང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་གསུངས་པ། རང་བཞིན་གྲུབ་ན་རྟེན་འབྱུང་གི །དངོས་པོ་མེད་འགྱུར་མ་བརྟེན་ན། །གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་ཡོད་དང་དངོས་མེད་ཀྱང༌། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་དམན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་གྱིས་འཇིགས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གྲུབ་པ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ན། གལ་ཏེ་ངེས་པར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་དེ་དག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རུང་གི་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་བཞིན་པ་སླར་ཡང་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་རིགས་ལ། དེ་ལས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བརྟེན་ནས་མ་བྱུང་བ་
― DTG103_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མེད་པར་གྱུར་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དམན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོར་སྨྲ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མི་བསྐྱེད་དེ། དུས་གསུམ་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་གནས་སྐབས་ཉིད་སྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྨྲས་པ། མ་བརྟེན་པར་ཡང་གང་ལ་སྟེ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་གནས་པར་གྱུར་ན་དེ་ནི་མ་བརྟེན་པར་བྱུང་བ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་མ་བརྟེན་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མ་བརྟེན་པར་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁས་བླངས་ན་ཇི་ལྟར་ཁས་བླངས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་སོ་སོར་འཇིག་པ་གནས་པ་མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དེ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མཐོང་བས་གནས་པ་མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པར་གཞག་གོ །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དེ་དག་རང་བཞིན་ཡོད་ན་གནས་པ་མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་འཇིག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོད་བཞིན་པའོ། །ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དུ་གནས་བཞིན་པའི་འོ་མ་གཞན་དུ་གྱུར་པས་ཞོའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའམ། གཞོན་ནུ་ཡང་གཞོན་ནུའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དུ་གནས་བཞིན་པ་རྒས་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་ཐོབ་ནས། འདི་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་གནས་སྐབས་གཞན་ཐོབ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་འོ་མ་ལ་ནི་དེ་མི་རུང་སྟེ། འོ་མའི་གནས་སྐབས་དང་འགལ་བའི་ཞོའི་གནས་སྐབས་སུ་དེ་ཇི་ལྟར་འོ་
― DTG103_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ནི་གནས་སྐབས་ཉིད་དུ་གནས་ལ། དེ་མེད་ན་འོ་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ལས་ཀྱང་འོ་མ་དང་ཞོའི་གནས་སྐབས་དག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འོ་མ་ལ་ཞོའི་དངོས་པོ་མེད་ལ། དངོས་པོ་མེད་ན་འདི་ལ་ཞོའི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན་འདིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ལ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་གྱུར་ན་རང་བཞིན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་མ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའི་དངོས་པོར་གྱུར་ན། ཇི་སྐད་དུ་བསྒྲུབས་པའི་རིགས་པས་བརྟག་པར་ཡོད་པར་ཐལ་ལོ། །དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ཙམ་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན་རང་བཞིན་མེད་པ་མེད་པའི་འཇིག་པ་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་བཞིན་པ་ལ་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་དང་འགལ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་འཐད་པས་སོ། །དངོས་པོ་ལས་བཟློག་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་གྱི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ལ། ཞིག་པ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་སྨྲ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་བཀག་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་མ་བཀག་གོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་ལ། གང་དེའི་རང་བཞིན་ལ་དེ་ལས་ཅིག་ཤོས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐོབ་པོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མེའི་དངོས་པོ་དེའི་གང་ཞིག་དྲོ་བ་ལ། དེ་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ལ་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་པ་གྲུབ་པས་རང་བཞིན་གྲུབ་པ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པས་མི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཤེར་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཆུ་རང་བཞིན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཞིག་
― DTG103_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལས་རང་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡོད་ན་རང་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་གྱི། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ལ་དངོས་པོ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དངོས་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་ལ་གང་གི་ཚེ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ། མེད་ལ་རང་དངོས་གཞན་དངོས་སམ། །དངོས་མེད་འགྱུར་པ་ག་ལ་ཞིག །དེས་ན་རང་དངོས་གཞན་དངོས་དང༌། །དངོས་མེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན། །མེད་པ་ནི་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་མེད་ལ། རང་གི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ལ། རང་གི་དངོས་པོ་མེད་ན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དོ། རང་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་མེད་ན་ཡང་སུ་ཞིག་དང་བྲལ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར། འོ་ན་རང་གི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་ན། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཅི་མི་བདེན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་འགེགས་སམ། ཁོ་བོ་འདི་སྐད་དུ་ཡང་སྨྲས་ཏེ། གང་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་དཔྱད་ན་མི་སྲིད་ལ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་དེས་ཐ་སྙད་བྱེད་ལ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང༌། རང་གི་དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དེས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཡང་དེ་དག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྟོང་གྱུར་ན། །འགག་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། འགག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོའི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་གྲུབ་ན་
― DTG103_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་ལ། རང་བཞིན་དེ་ཡང་མེད་པ་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཡང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ན་ཡང༌། གང་ལ་འགག་ཅིང་གང་ལ་སྐྱེ། །གང་གི་ངོ་བོ་མེད་ན་དེ་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡང་ཡོད་པས་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་གྲུབ་ན་རང་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྲུབ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན། འདིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་སུ་བརྟག་པ་འདི་ནི། དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟག་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་དངོས་པོར་འཇུག་པར་གྱུར་ན། ཅིག་ཅར་རམ་ཐ་དད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། གཉི་གར་ཡང་འཇུག་པར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དངོས་དང་དངོས་མེད་ཅིག་ཅར་མེད། །དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་མེད་མིན། །རྟག་པར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ཀྱང༌། །དངོས་མེད་ལས་གཞན་དངོས་མི་སྲིད། །སྲིད་པས་ན་དངོས་པོ་སྟེ་སྐྱེའི། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་འཇིག་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་མེད་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཅིག་ཅར་ཏེ་དུས་གཅིག་ཉིད་དུ་མེད་དེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་མེད་པས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཅིག་ཅར་མེད་པའོ། །ད་ནི་རིམ་གྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་མེད་པས་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་མེད་མིན། །རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལས་གཞན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་འཇུག་ན་དེའི་ཚེ་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་འཇུག་པར་
― DTG103_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མི་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་དེ་ཡང་ནམ་ཡང་དངོས་པོ་ལས་འཕྲུལ་ནས་གང་ལ་འདི་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མི་འཐད་ན། དེ་ལྟར་རྟག་པར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་ན་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཡང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འགྱུར་ལ། མ་སྐྱེས་པ་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་དེ་ལྟར་དཔྱད་བཞིན་པས་ཅིག་ཅར་རམ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་མེད་པས་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་ན་དངོས་པོ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཏུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་དེའི་རྟེན་དངོས་པོ་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་པས་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་ན་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ལས་གཞན་དུ་སྟེ། དེ་མེད་པར་དངོས་པོ་སྲིད་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་དེ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ག་ལ་འབྱུང༌། དེ་དག་མེད་ན་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲོལ་བས་དངོས་པོ་མེད་
― DTG103_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ་ཞེས་གྲུབ་བོ།། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་ལ། འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་འགལ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་རེ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་དང་འགལ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་མེད་མིན། །རང་ལས་མིན་ཞིང་གཞན་ལས་མིན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ཅིང༌། །དངོས་པོ་མེད་པས་དེ་དག་མེད། །གང་གི་ཚེ་མི་རྟག་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་ན་དེ་ལས་བཟློག་པའི་དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་མེད་ཀྱང་མེད་དེ། །ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དངོས་མེད་ཀྱང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་རིགས་པ་འདིས་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། རང་ལས་མིན་ཞིང་གཞན་ལས་མིན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ཅིང༌། །ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་རང་ལས་སྐྱེ་བའམ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི་རེ་ཞིག་སྐྱེས་བཞིན་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རང་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་བྱེད་པའི་མཐའ་ཅན་སོ་སོའི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡོད་པ་ཐོབ་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་བརྗོད་དོ། །སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མཐོང་བའོ། །གང་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་འདི་རང་ངོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ལ། དེ་ཉིད་འདི་ནི་སྐྱེད་པའོ་ཞེས་སྐྱེད་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་འགལ་ཏེ། འདིའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་ལ་དེ་གལ་ཏེ་རྫོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་ན་འདི་དེ་དང་འགལ་བའི་སྐྱེ་བཞིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་ཇི་ལྟར་འཐད། ཡང་ན་སྐྱེད་བཞིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་ན་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་ན་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་ལ། ཡང་ན་སྐྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་ལ་རང་ཞེས་
― DTG103_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །དངོས་པོར་གྱུར་པ་གཅིག་ནི་རང་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེས་ན་རང་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འགའ་ཡང་གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུའི་གཞན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ཅིང༌། །ཞེས་སོ། །གང་གི་ཚེ་རིགས་པ་འདིས་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པས་དེའི་ཚེ་དེ་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་མེད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། དངོས་མེད་མེད་པས་དེ་དག་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལས་གང་ཞིག་སྨོས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་ན་ཡང་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་བས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་ལ། དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། དབུ་མའི་རྟོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་ཙམ་ཞིག་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཁས་བླངས་པས་སྒྲོ་འདོགས་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པས་དབུ་མའི་རྟོགས་པར་བརྗོད་ལ། གཞན་དབང་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་མེད་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཁས་བླངས་པ་དེ་དག་གིས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མི་ནུས་པའོ། །གཞན་དབང་དངོས་ཙམ་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་སྲིད་པར་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་ཀྱང་མེད་པར་ལྟ་བ་
― DTG103_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་གང་ལ་སྤངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངེས་པར་འདི་རྣམས་འཁོར་བ་ཉིད་ལས་མི་ལྡོག་གོ །དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ཁས་བླངས་ན་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལས་མ་འདས་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཡོད་ན་རྟག་པ་ཉིད། །མེད་ནའང་ངེས་པར་ཆད་པ་ལ། །དངོས་པོར་གྱུར་ནའང་དེ་གཉིས་ཏེ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཁས་མི་བླང༌། །དངོས་པོ་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡོད་བཞིན་པས་སླར་ཡང་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མི་སྲིད་པས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བས། དངོས་པོ་དེ་རྟག་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པར་ཁས་བླངས་ན་དེའི་ཚེ་ཐེར་ཟུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་འཇིག་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་པས་འདི་ནི་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ཀྱང་སྔར་བྱུང་ལ་ད་ནི་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་པས་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཐོབ་སྟེ། ཞིག་པ་ནི་སླར་ཡང་མི་འཇུག་པས་སོ། །རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་འཛིན་པ་ལས་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་རིགས་པས་ཐོབ་ལ། རིགས་པའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པས་སྤང་བྱར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་ཞུགས་པའི་ལན་འདི་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་རིགས་པས་དཔྱད་ན་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ཡུལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཐད་དོ། །གང་ཡང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་སྤང་བར་བྱ་ལ། དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཀྱང་རང་བཞིན་ཁས་མ་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་བཀག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཐར་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བདག་དང་བདག་གི་པའི་རྣམ་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་
― DTG103_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལས་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེད་ལ། དེ་ཡང་སྤང་བྱ་ལ་ཆོས་ཙམ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་ལྟ་བར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་གལ་ཏེ་ཡང་ཕུང་པོ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སླར་མི་འཇུག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྟ་བ་དེ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་བདག་གི་རྣམ་པར་དམིགས་བཞིན་པ་ན་དེའི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་པས་འཇུག་གོ །འོ་ན་འདི་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཁྱད་པར་ནི་འདི་དག་སྟེ། གང་དུ་དེ་དག་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་ནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་དེ་ལས་ཀྱང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་རྣམ་པས་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་འདི་དེའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་ལ། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལས་བདག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དམིགས་ཏེ། འདི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་ཅུང་ཟད་བདག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་ཉིད་མཐོང་ངོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བས་བདག་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་སོ། །གང་ཡང་བདག་གི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་ལ། དེའི་ཕྱིར་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ཡང་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་རྣམ་པས་འཇུག་བཞིན་པ་ན། བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་དམིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཀུན་དགའ་བོ་
― DTG103_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ཕ་རོལ་པོའི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་ལ། བདག་མེད་དོ་ཞེ་ན་ཕ་རོལ་པོའི་ཆད་པར་རོ་ཞེས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཆོས་ཙམ་ལ་རྟག་པ་ཞེས་རྟོགས་ན། ཅི་དེ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རྟག་པར་ལྟ་བར་དེ་འདོད་ན། དེ་མི་རུང་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་ཆོས་ཙམ་ལ་དམིགས་ཤིང་གང་ལ་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་འཇུག་པ་ནི་མེད་ལ། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་སྤངས་ནས་གཞན་རྟག་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ཉིད་མེད་ན་ཡང་རྟག་པས་ཆོས་ཙམ་མཐོང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ན། ཇི་ལྟར་འདི་ཉོན་མོངས་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར། ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་ཆགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་པར་བྱེད། ཞེ་སྡང་མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ང་རྒྱལ་ཁེངས་པའི་རྣམ་པར་རོ། །མི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་ནི་མ་རིག་པའོ། །ཡིད་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བར་འཇུག་པའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་དམན་པ་ལ་མཆོག་གི་རྣམ་པར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུ་དང་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་རྟག་པའི་རྣམ་པར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སུ་ཞིག་དེའི་རྣམ་པར་དམིགས་པ་ཡོད། ཡང་ན་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བའི་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་དེ་ལྟ་ན་འདི་ལྟར་བདག་གི་བའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ན་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཙམ་ཡང་ཆད་པའི་ཕྱིར་ཆད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། ཅི་ལྟར་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བར་མི་འགྱུར། གཞན་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཙམ་ལ་དེའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་འདོགས་པས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་
― DTG103_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདག་པོ་མ་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་བཞིན་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ན། དེ་ངེས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་སྲིད་ལ། བཅུ་དྲུག་ལས་གཞན་དྲི་མེད་རྣམ་པ་མེད། །ཅེས་བསྟན་བཅོས་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་འཇུག་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཤེས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མ་རིག་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་ལ། ཞེ་སྡང་གིས་མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཡིད་གཉིས་སུའོ། །འཇིག་ཚོགས་ཀྱིས་བདག་དང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་རོ། །མཐར་འཛིན་གྱིས་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་མེད་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་དམན་པ་ལ་མཆོག་གི་རྣམ་པར་རོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མ་རིག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་དེ་དག་ཞེན་པས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇུག་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན། རྨོངས་མེད་ཅིག་ཤོས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བས་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྨོངས་པ་སྤངས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྤོང་གི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མ་རིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལྷས། མ་རིག་ཀུན་དུ་གནས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་ལས་ལ་ལུས་དབང་གིས། །དེ་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་ཀྱང་རྨོངས་པ་ཡིས། །ཉོན་མོངས་པས་དེ་འདིར་བསྣུན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་ཉིད་ལ་བདག་ཅེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་དེ་ཡང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཞི་གཅིག་ལ་དམིགས་པར་འཐད་དོ་ཞེས་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལས་ཀྱང་འདི་ཤིན་ཏུ་འཐད་པས་དངོས་པོར་ཡོད་ན་ཡང་དེས་ན་གཉིས་ཀ་ཁས་བླང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དག་མེད་པས་ཐེར་ཟུག་པ་དང་རྒྱུན་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་ཞན། གསུངས་པ། རྒྱུན་གྱི་ཕྱིར་ན་འདི་ཡོད་དེ། །རྒྱུ་བྱིན་ནས་ནི་དངོས་པོ་འགག །སྔར་བཞིན་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་འཇུག་པ་ལས་དུས་གསུམ་དུ་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལས་རྒྱུན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་སཱ་ལུའི་ས་བོན་གྱི་མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་ལྡུམ་བུ་རྣམས་བརྒྱུད་མར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་དེ་ཡང་ས་བོན་གྱི་རྒྱུས་འཇུག་ལ། ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་དེ་ལས་ཀྱང་ས་བོན་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་མཐར་འཇུག་གོ །འབྲས་བུ་དེ་ཡང་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་འདིར་ས་བོན་འགགས་ལ། འདིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་མྱུ་གུ་བྱིན་ནས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པས། རྒྱུ་བྱིན་ནས་འགགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ནས་མེ་ཏོག་གི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཐོབ་པའི་རྒྱུས་ས་བོན་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །འབྲས་བུ་དེ་ཡང་ས་བོན་རྒྱུར་བྱས་པ་ཉིད་ལས་ཉེ་བར་
― DTG103_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པས་མི་འཇུག་ན་མཐར་ཡང་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེས་ན་མཐར་ཡང་འབྱུང་བཞིན་པའི་འབྲས་བུ་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ལ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཕྱིར་ས་བོན་ལས་རྒྱུན་དང༌། །རྒྱུན་ལས་ཀྱང་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། །དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་སྔོན་འགྲོའི་འབྲས། །རྟག་མིན་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ས་བོན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ལ། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ཀྱང་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་ཀྱང་ས་བོན་རང་གི་ངོ་བོས་གནས་ན་དེ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དེས་ན་རྒྱུན་ཡོད་ལ་རྒྱུན་ཅན་གྱི་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱང་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་རྒྱུ་བྱིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ངོ་བོས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྐྱོན་བརྗོད། སྔར་བཞིན་འདི་ཡང་མི་འགྲུབ་ཅིང༌། །རྒྱུན་ཆད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་འདི་སྐད་དུ་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སྔར་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འཇུག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདིར་རྟོགས་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པ་ཡང་སྔར་བསྟན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་ན་འབྲས་ལྡན་ལ། །དེར་མེད་གྱུར་ན་རྒྱུ་མེད་མཚུངས། །ཡོད་དང་མེད་པ་ན་ཡང་འགལ། །དུས་གསུམ་དུ་ཡང་འཐད་མ་ཡིན། །མ་རིག་འདུ་བྱེད་མེད་མི་འབྱུང༌། །དེ་མེད་འདུ་བྱེད་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཅན་དེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང༌། གང་ཞིག་རང་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས། །མ་གྲུབ་དེས་གཞན་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །དེ་ཕྱིར་གཞན་ལས་གྲུབ་པ་ཡིས། །རྐྱེན་གཞན་དག་ནི་སྐྱེད་བྱེད་མིན། །དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་མ་གྲུབ་ན། རྒྱུ་ན་ག་ལ་ཞིག་རྒྱུ་
― DTG103_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱིན་པ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་པ་དང༌། རྒྱུ་འགགས་ནས་སླར་མི་སྐྱེ་བས། །རྒྱུ་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བར་བརྟག་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་ན་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་ལྟ་བར་ཐལ་ལོ་ཞེས་གནས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བས་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ཁས་མི་ལེན་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་ལ། དེ་མེད་ན་ཡང་དག་འདི་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་བསྟན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་གསུངས་པ། མི་རྟག་དང་ལྡན་འདུས་བྱས་རྣམས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །སྐྱེ་ཞིང་གང་ལ་འཇིག་འགྱུར་བ། །དེ་དག་ཉེར་ཞི་བདེ་བའོ། །ཞེས་པས། དེ་འགག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དག་མེད་པའི་སྟོང་པ་དག་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དུ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྐྱེ་འཇིག་བསྟན་ཕྱིར་མྱང་འདས་ཀྱི། །ལམ་བསྟན་མ་ཡིན་སྟོང་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་འདིའི་དོན་ནི་གཞན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དངོས་པོ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་འཇིག་མེད་པར་འགྱུར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་མེད་པར་ཐལ་ལོ་ཞེས་པའི་སྐྱོན་འདི་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྟན་པ་འཐད་ཅིང༌། གང་ལས་སྐྱེ་འཇིག་བསྟན་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྐྱེ་འཇིག་བསྟན་ཕྱིར་མྱང་འདས་ཀྱི། །ལམ་བསྟན་མ་ཡིན་ཞེས་སོ། །སླར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་འཇིག་བསྟན་པ་ལས་ཐར་པ་མེད་ཅེས་ཉེ་བར་བསྟན་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྟོང་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་སྟོང་ན་ཇི་ལྟར་དག་བསྟན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པར་འགྱུར། སླར་ཡང་ཉེ་བར་
― DTG103_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་བཞིན་པ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་མ་དམིགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདི་དག་ཕན་ཚུན་བཟློག་པ་རུ། །མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཡིན་བདེན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཀྱང་གང་འཇིག་རྟེན་པས་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་འཇུག་པའོ། །དེ་དག་འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེན། ཕན་ཚུན་བཟློག་པ་ལས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ན་ཕན་ཚུན་བཟློག་པ་སྟེ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཐོབ་པའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་འདི་དག་ཕན་ཚུན་བྱས་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལས་གཞན་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇིག་པ་མེད་ལ། སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡང་སྐྱེ་བའི་དུས་དང་འགལ་བའི་འཇིག་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེ་དང་འགལ་བའི་སྐྱེ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕན་ཚུན་ལས་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་འགལ་བ་དང༌། ཕན་ཚུན་མེད་པས་འདི་དག་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །ཡང་ན་འགག་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པ་དང་འགག་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདི་ལྟར་འགག་པ་ཡང་བརྗོད་དེ། གང་ཡང་འདི་དག་ཕན་ཚུན་བཟློག་པ་ཕན་ཚུན་བྱས་པས་འགྲུབ་ལ། དེ་འདི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པ་དག་གང་མཐོང་བ་དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་དེ་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་དེས་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་སྟོང་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ན་དེའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་བསྟན་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པར་མི་འཐད་དོ། །བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་དེས་མཐོང་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་
― DTG103_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དུ། སྐྱེ་བ་ཤེས་པས་འཇིག་པ་ཤེས། །འཇིག་པ་ཤེས་པས་མི་རྟག་ཤེས། །མི་རྟག་ཉིད་ལ་འཇུག་ཤེས་པས། །དེས་ནི་ཆོས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་མེད་འགག་པ་མེད་ཅེ་ན། །ཅི་ཞིག་འགགས་པས་མྱ་ངན་འདའ། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་མེད་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དག་སྐྱེས་པ་མི་རྟག་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ། དེ་འགགས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང་འགགས་པ་གང་ཡང་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་འགགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འགག་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལ་སྐྱོན་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་འགགས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་མེད་པའི། །ངོ་བོ་གང་ཞིག་ཐར་མིན་ནམ། །ངེས་པར་ཡང་འདི་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན། གལ་ཏེ་འགགས་ལས་མྱང་འདས་ཆད། །གལ་ཏེ་ཅིག་ཤོས་ལྟར་ན་རྟག །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དག །མྱ་ངན་འདས་པར་རུང་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པར་མི་འདོད་ལ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོའི་རྒྱུན་ལས་ལོག་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ན། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆད་པར་འགྱུར་བ་མི་འཐད་དེ། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་ལས་རྒྱུན་ཆད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་བའི་རང་བཞིན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འཐད་དོ། །ཡང་ན་སྐྱོན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་ནས། དེ་ལ་ཅིག་ཤོས་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་
― DTG103_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་མ་འགགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐེར་ཟུག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ལ། སྡུག་བསྔལ་རྟག་པའི་རང་བཞིན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་མི་རུང་བས། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་གང་མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་འགགས་པ་དེ་ཉིད་ཐར་པ་ཞེས་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ལོག་པའི་རང་བཞིན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ལས་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བར་མི་རིགས་ཏེ། ལམ་གྱི་བདེན་པས་ཐོབ་བྱ། སྐྱེ་བ་འགགས་པར་གྱུར་པའི་ཆུ་སྐྱེགས་པའི་སྐྱེགས་ཀྱི་གནས་ལྟ་བུ་སྡུག་བསྔལ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་འགོག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ན། བདེན་པ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་འབྱུང་ལ། དེས་ན་འགོག་པ་སྡུག་བསྔལ་རྟག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །འདིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་འགོག་པར་འགའ་གནས་ན། །དངོས་པོ་ལས་གཞན་དེ་ཡོད་འགྱུར། དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་འདི་མེད་ལ། །དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་དེ་ཡང་མེད། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་དུ་སྟེ། དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་འགོག་པར་གྱུར་ན། རྟག་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དངོས་པོ་ལས་ཀྱང་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གཞན་དུ་དེ་འགགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐ་དད་ན་འགོག་པ་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། དེར་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལོག་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG103_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་ལས་ལོག་པ་དེས་འཐོབ་པོ་ཞེ་ན། ཐོབ་པར་གྱུར་ན་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་པ་འགག་པར་བྱས་ནས་འདིའི་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། ཕྱིས་ཅི་ཞིག་འདིའི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བ་གང་གིས་དེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ན། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ། ནམ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ལམ་བསྒོམས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བཙལ་བར་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྲིད་པའོ། །དེས་ན། དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་འདི་མེད་དེ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པས་དེ་མེད་དོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་འགགས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་ན། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་འདི་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ལོག་པ་ཙམ་མོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་བརྟགས་པས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོར་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་སྲིད་ན་དེ་མེད་པ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེ་ན། དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་མེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདིའི་དོན་གཞན་ཏེ། གལ་ཏེ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་ལྟོས་པས་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལ། འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འགོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་འདོད་ན་ཡང་ངེས་པར་དེ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱིས་སམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བར་
― DTG103_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་ན། དེ་ནི་དངོས་པོ་བཀག་པའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་དེ་ཡང་མེད། །ཡང་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པས་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་དེ་ཡང་མེད། །ཅེས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་གང་བྲལ་བའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ལས་སོ། །སྨྲས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མཚན་གཞི་ལས་གཞན་མཚན་ཉིད་ལས། །མཚན་གཞི་གྲུབ་པས་རང་མ་གྲུབ། །ཕན་ཚུན་ལས་ཀྱང་མ་གྲུབ་ཅིང༌། །མ་གྲུབ་མ་གྲུབ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །འདིར་གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེ་མཚན་གཞི་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་ལ། མཚན་གཞི་ལམ་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་རྒྱུ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ངེས་པར་མཚན་གཞི་ལས་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པས། མཚན་གཞིའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མཚན་གཞི་ལ་ལྟོས་ནས་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡོད་ན། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མཚན་ཉིད་ཡོད་ལ། ལྟོས་པ་མེད་པའི་མཚན་གཞི་མི་སྲིད་ལ། མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་གཞི་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བས། དེས་ན་མཚན་གཞི་ཡང་དེའི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲུབ་པས། རང་ལས་མ་གྲུབ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་རང་ལས་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་
― DTG103_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕན་ཚུན་ལས་ཀྱང་མ་གྲུབ་ཅིང༌། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གྲུབ་པ་མེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ། མ་གྲུབ་མ་གྲུབ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །ཞེས་པའོ། །འདིར་མཚན་གཞི་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཉིད་མཚན་གཞི་ལ་རྟེན་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་ན། མཚན་གཞི་ལས་གཞན་དུ་མཚན་གཞིའི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པས། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བརྟེན་པས་མཚན་གཞི་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་གྱུར་པ་འདི་དག་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མཚན་གཞི་ལ་ལྟོས་ནས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རེ་ཞིག་མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་ལ་མ་ལྟོས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ལ། དེ་ནི་རང་ཉིད་མ་གྲུབ་པས་མེད་པས་ཇི་ལྟར་གཞན་མཚན་ཉིད་འགྲུབ་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་མཚན་གཞི་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་མཚན་གཞིའམ་མཚན་ཉིད་དག་མ་གྲུབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་མཚན་གཞིའམ་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་མེད་པ་དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ག་ལ་འགྲུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ལ་དཔྱད་པའི་རིམ་པས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པར་བདེ་བླག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གཟིགས་ནས། དེ་ལེགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ཚོར་དང་ཚོར་བ་པོ་སོགས་དང༌། །བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་པོ་ལ་སོགས། །དེས་གང་ཅུང་ཟད་མ་ལུས་བཤད། །མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་མ་གྲུབ་པའི་རིམ་པ་འདིས། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བྱས་པ་ནི་འབྲས་བུ། བྱེད་པ་ནི་རྒྱུའོ། །མྱོང་བར་གྱུར་པས་ཚོར་བ་སྟེ། ལས་ལ་ལུགས་བྱས་ནས་ཚོར་བ་ལ་ཚོར་བར་གསུངས་སོ། །ཚོར་བ་པོ་ནི་ཉམས་སུ་
― DTG103_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱོང་བ་ཡང་ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་པོ་སྟེ། ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་པོའོ། །དེ་ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་པོ་དག་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པས་ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །བལྟ་བྱ་དང་ལྟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ཐོས་པ་དང་ཐོས་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་གཉིས་པ་གཟུང་ལ། གང་ཅུང་ཟད་ཅེས་པ་འདིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པའི་གཉིས་གཉིས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་མ་གྲུབ་པའི་རིམ་པས་མ་གྲུབ་པར་སྦྱར་རོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་ཡང་རེ་རེའི་དངོས་པོའི་གྲངས་འཇུག་པ་ལ་དཔྱད་པའི་རིམ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་ཐོག་མར་དངོས་པོ་གཅིག་རྣམ་པར་དཔྱད་དེ། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་རྒྱུ་གཅིག་པུ་ཉིད་དེ། འབྲས་བུ་ཡོད་ན་འབྲས་ལྡན་ལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་རྣམ་པ་མང་པོ་རྣམ་པར་དཔྱད་ལ། དེའི་རྗེས་ལ། མ་རིག་འདུ་བྱེད་མེད་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་པ་དེ་ནས་བརྩམས་ནས་འདིའི་བར་དུ་གཉིས་གཉིས་པའི་དངོས་པོ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གནས་པ་རྣམས་དཔྱད་ལ། འདི་ལས་གཞན་པས། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་གསུམ་གྱི་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །གང་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཡོད་ན་རྟག་པ་ཉིད། །མེད་ན་ངེས་པར་ཆད་པ་ཉིད། །དངོས་པོར་གྱུར་ན་དེ་གཉིས་ལ། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཁས་མི་བླང༌། །ཞེས་པ་དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཁས་མི་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་དུས་གསུམ་མེད་ལ། དུས་གསུམ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་དེ། དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྐྱེས་ལ་མ་འགགས་པའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་བཞིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་མ་ཐོབ་པ་ལ་མ་འོངས་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་ལས་
― DTG103_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་ཉིད་ལ་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་ན་དེ་ཅིའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དུས་གསུམ་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དུས་གསུམ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གནས་མེད་ཕན་ཚུན་ལས་གྲུབ་པ། །འཆོལ་ཕྱིར་རང་ཉིད་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ཏེ། །དུས་གསུམ་པོ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ། །གལ་ཏེ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ལ་འཛིན་ལ་རག་ན་མི་འཛིན་ལ། །དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་པས་དུས་མེད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཛིན་ཞེ་ན། གནས་མེད་ཕྱིར་ཏེ། དུས་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེར་ཟུག་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་གང་ཞིག་འཛིན་ལ་རག་ན། དེ་ལས་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དུས་མེད་དོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་ཡང་ཐེར་ཟུག་པའི་དུས་གང་ཅུང་ཟད་མི་འཛིན་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང༌། ཡུད་ཙམ་དང༌། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ལོ་ཕྱེད་དང༌། ལོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཏེ། ཁྱད་པར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་བཞིན་པའི་ཕྱིར། དུས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཡོད་ན། ལོ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་དང་ལྡན་པའི་དུས་འཛིན་ལ་རག་ན། དེ་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཐེར་ཟུག་པའི་ལོ་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རེ་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་ཡོད་ན། དེ་ལ་འཛིན་པས་དེས་ན་དེ་འདུས་པའི་རང་བཞིན་ཐང་ཅིག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་འདུས་པ་ག་ལ་ཞིག་གང་དུ་ཐང་ཅིག་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་གྱུར་ཅིང་སྐད་ཅིག་མ་ཡང་ཡོད་ན་ཐང་ཅིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་གྲང་ན། སྐད་ཅིག་དེ་ལ་ཡང་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་ཡོད་ལ། ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་
― DTG103_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་མེད་པས་སྐད་ཅིག་མ་ཡང་མེད་ན། སྐད་ཅིག་མ་འདུས་པའི་ཐང་ཅིག་ལ་སོགས་པ་ག་ལ་འགྲུབ། བློའི་རང་བཞིན་གྱི་འདུས་པར་བརྟགས་པས་སྐད་ཅིག་མ་གྲུབ་པ་མི་སྲིད་དེ། བློའི་སྐད་ཅིག་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཉིད་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་མེད་དོ། །དུས་མེད་ན་དུས་གསུམ་ནི་ག་ལ་ཞིག །གནས་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་དུས་གསུམ་མེད་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ཕན་ཚུན་ལས་གྲུབ་པས་ཀྱང་དུས་གསུམ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་བ་འདས་པ་ལས་འདས་པའོ། །ད་ལྟར་བ་མ་འོངས་པ་ལས་མ་འོངས་པ་ལ། གནས་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་ལ། དུས་གསུམ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པས་དེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་པས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་ཡང་དུས་གསུམ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དུས་གསུམ་མེད་དེ། འཆོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་འོངས་པའི་དུས་དེ་ཉིད་ད་ལྟར་བར་འོངས་པ་ལ་ད་ལྟར་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ད་ལྟར་བ་ལ་འདས་པར་ཞུགས་པས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་དུས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་འཆོལ་བའོ། །ཡང་ན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་པོ་མེད་དེ། འདས་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་འདས་པར་ད་ལྟར་བ་དང་མ་འོངས་པ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་འཐད་ཀྱི། འདས་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་མེད་ལ། ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མི་ལྟོས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་འདས་པར་ད་ལྟར་བ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ། འདས་པར་ད་ལྟར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདས་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་འདས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་ལ་ཡང་བསམ་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་དུས་གསུམ་དུ་ཐལ་བར་འཆོལ་བས། འཆོལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དུས་གསུམ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡང༌། དུས་གསུམ་མོན་དེ་རང་ཉིད་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །འདིར་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པས་དུས་
― DTG103_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་གསལ་བར་ཕ་རོལ་པོ་འདོད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དུས་གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཅིང༌། གང་ཞིག་དེས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་རང་གི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པས་སུས་ཀྱང་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་མ་གྲུབ་བོ། །དུས་ཀྱང་མེད་ན་དེའི་གསུམ་ཉིད་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་ཉེ་བར་གཞག་ལ། དུས་དེ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་མ་གྲུབ་ལ། དངོས་པོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་སྔར་ཉིད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ལ། དུས་གསུམ་པོ། དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ཏེ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་པོ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་དུ་ཐ་སྙད་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དུས་གསུམ་པོ་བཏགས་པ་ཙམ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུས་གསུམ་མེད་ལ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན། འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། །གནས་འཇིག་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་མེད། །གང་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མེད་འདི་ལས། །འདུས་མ་བྱས་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །དེ་ལ་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་མཚན་ཉིད་དེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་འདུས་པས་ཤེས་པས། འདུས་པ་ལས་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་འདུས་བྱས་ལ། འདུས་བྱས་དང་མཚན་ཉིད་པས་འདུས་
― DTG103_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་གནས་དང་འཇིག་པའོ། །སྐྱེ་གནས་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན། གང་གི་ཕྱིར་གསུམ་པོས་འདུས་བྱས་འཇུག་པ་མེད་པར་དེ་ནི་སྔར་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། ཡོད་པ་ཡོད་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མིན། །མེད་པ་མེད་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བ། །ཞེས་པས་འདིར་གང་གི་ཚེ་གང་ལས་འདུས་བྱས་འཇུག་པ་དེའི་གསུམ་པོ་མ་གྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་འདུས་བྱས་མ་གྲུབ་པ་དོན་གྱིས་བསྒྲུབས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མེད་ན་འདི་ལས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པས་ནམ་མཁར་ཐ་སྙད་བྱས་ལ། འདུས་བྱས་རྣམས་རྐྱེན་མ་ཚང་པས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་བྱའི་འགོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའོ། །འདུས་བྱས་མེད་ན་དེ་ལ་མ་ལྟོས་པར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཅི་ལྟར་མེད་ཅེས་བརྗོད། །འདི་ནི་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་བྱ་མིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་བསྒྲུབས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་རྒྱུ་བརྟག་པ་དང་འབྲེལ་པས་འདུས་བྱས་བརྟག་པ་དང་འབྲེལ་པར་བརྗོད་ལ། ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་སྨོས་པས་ཀྱང་འདི་དག་གསུངས་པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་མེད་པར་བསྟན་ན། སླར་ཡང་དེ་བསྒྲུབ་པ་བརྩམ་པའི་ཕྱིར། འདིར་གསུངས་པ། འཇིག་པ་མེད་པ་མི་འཇིག་ཅིང༌། །གནས་པ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ལ། །གནས་པ་མིན་པའང་མི་གནས་ཏེ། །སྐྱེས་པ་སྐྱེ་མིན་མ་སྐྱེས་པའང༌། །འདིར་གལ་ཏེ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དངོས་པོའམ། མི་འཇིག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཇིག་པ་མེད་པ་ལ་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལས་འཇིག་པ་མེད་པ་མི་འཇིག་སྟེ། །འཇིག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་པ་དང་
― DTG103_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་དེ་འཇིག་པ་མེད་ལ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཇི་ལྟར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མེད་པ་མི་འཇིག་ཅིང༌། །ད་ནི་ཞིག་པའང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་འཇིག་ཅེས་བརྗོད་པར་ཇི་ལྟར་རུང༌། །ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་དག་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ། །གང་ཞིག་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ཡང་གང་གི་ཚེ་འཇིག་པ་མེད་པ་མི་འཇིག་ཅིང་ཞིག་པ་ཡང་མི་འཇིག་པ་དེའི་ཕྱིར། འཇིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཡོད་མེད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་འདི་དག་གནས་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ན། གནས་པའི་དངོས་པོའམ་མི་གནས་པའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག །གཉི་ག་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གནས་པ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ལ། །གནས་པ་མེད་པའང་མི་གནས་ཏེ། །ཞེས་པ་ལ། རེ་ཞིག་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་མེད་དེ། གནས་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། གནས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་མི་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་མེད་པའང་གནས་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །གང་ཡང་གནས་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྐྱེས་པ་སྐྱེ་མིན་མ་སྐྱེས་པའང༌། །ཞེས་པ་ལ། སྐྱེས་པ་རེ་ཞིག་མི་སྐྱེ་སྟེ། །སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པའང་མི་སྐྱེ་སྟེ། །སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདུས་བྱས་མེད་ལ། དེ་མ་གྲུབ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་ན་ཡང་འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་ངེས་པར་ཐ་དད་པའམ་ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་གྲང༌། གཉི་ག་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་པ་དག །དུ་མ་མ་ཡིན་གཅིག་མ་ཡིན། །མེད་མིན་ཡོད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །མཚམས་འདིར་སྣ་ཚོགས་ཐམས་
― DTG103_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་འདུས། །རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་འདུས་བྱས་ལ་མ་ལྟོས་པར་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་དེ། བུམ་པ་ལས་གཞན་པ་སྣམ་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པས་བུམ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་བཞིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ལ་མ་ལྟོས་པར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མི་སྲིད་ལ། ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་སྔར་བསྒྲུབས་སོ། །གཞན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྒྲས། འདུས་བྱས་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རང་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ལ་འོན་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དེ་དེ་ལྟར་ན་དེའི་ཚེ་འདུས་བྱས་ཁོ་ན་ལ་ལྟོས་ནས་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པར་གཞག་ལ། དུ་མ་གྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་དག་འགལ་བས་ཀྱང་འགལ་ཟླའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་དང་འགལ་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ལ་མ་ལྟོས་པར་འདུས་མ་བྱས་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ལ་ཡང་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་དུ་མ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཅིག་ཉིད་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་མེད་དེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པའམ་ཡོད་མེད་སྐྱེ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ་ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ་མེད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་མེད་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་གཅིག་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པའམ་ཡོད་མེད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ལ་ཡོད་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ། འཕགས་པ་ལྷས། མ་བརྟེན་ཡོད་པ་ནམ་ཡང་ནི། །འགའ་ཞིག་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ནམ་ཡང་
― DTG103_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡང༌། །མེད་པ་དེས་ན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། །དངོས་མེད་འགྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཚིག་ལས་སོ། །ཡོད་མེད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་འགལ་བའི་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུས་མ་བྱས་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདུས་བྱས་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་གཅིག་དང༌། གཞན་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། གཉི་ག་ཡང་མི་སྲིད་པ་འཐད་པར་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་ངེས་པར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང་བསྟན་དུ་མེད་པ་དང༌། ཐོགས་བཅས་དང་ཐོགས་མེད་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། མཚན་གཞི་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང༌། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་བརྟག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་མི་རྟོགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་བསམས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་པའི་ངག་གི་གོ་སྐབས་ཐོབ་པར་བྱས་པས་སོ། །དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངེས་པར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལྟར་དེ་དག་དགག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ། མཚམས་འདིར་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་འདུས། །ཞེས་པ་ལ། མཚམས་དང་ཁྲིམས་དང་དེའི་བར་དུ་ཞེས་པ་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཟད་པར་གྱི་དོན་ཏོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ།། །།འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། ལུང་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར། བླ་མ་བཅོམ་ལྡན་ལ་གནས་དང༌། །ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འབྲས་བུ་གསུངས། །སེམས་ཅན་རང་གི་ལས་དང་ནི། །ལས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་མེད་གསུངས། །མདོ་ལས་གསུངས་པ། ནོར་དང་འབྲུ་དང་ས་ལེ་སྦྲམ། །ནོར་བུའི་རྣ་
― DTG103_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱན་བ་ལང་རྟ། །བྲན་དང་ལས་བྱེད་མངག་གཞུག་པ། །གང་ཡང་གཞག་པའི་ནོར་རྣམས་དང༌། །ཅུང་ཟད་ཁྱེར་ནས་འགྲོ་མིན་ཞིང༌། །ཐམས་ཅད་བོར་ནས་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཐ་མའི་གནས་སྐབས་མངོན་གྱུར་པ། །མི་ཡི་སྲིད་པ་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཅི་ངེ་རང་གིས་ཅུང་ཟད་ཙམ། །བླངས་ནས་དེ་ནི་འགྲོ་བར་འགྱུར། །འདི་ཡིས་ཅི་ཞིག་མི་སྤོང་ན། །ཇི་ལྟར་གྲིབ་མ་རྗེས་འགྲོ་བཞིན། །གང་ཞིག་སྐྱེས་བུ་འདིར་བྱས་པའི། །སྡིག་པ་དང་ནི་བསོད་ནམས་གཉིས། །དེ་ནི་དེ་ཡི་རང་གིར་འགྱུར། །དེ་ཡང་བླངས་ནས་འགྲོ་བས་ན། །འདི་དག་དེ་ཡིས་མི་སྤོང་སྟེ། །ཇི་ལྟར་གྲིབ་མ་རྗེས་འགྲོ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་ལམ་ངན་ནས་འགྲོ་བ། །འགྲོ་བ་པོ་འདིར་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་བསོད་ནམས་མ་བྱས་པའི། །སེམས་ཅན་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ལམ་བཟངས་ནས་འགྲོ་བ། །འགྲོ་བ་པོ་འདིར་བདེ་བས་འགྲོ། །དེ་བཞིན་འདིར་བྱས་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །སེམས་ཅན་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །སྐྱེས་བུ་ཡུན་རིང་འདྲེན་བྱས་ནས། །རིང་ནས་དགེ་བར་འོངས་པ་ན། །གཉེན་འདུན་སྙིང་དགའ་འགྲོགས་བཤེས་རྣམས། །འདིར་འོངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད། །དེ་བཞིན་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ཕ་རོལ་འགྲོ། །བསོད་ནམས་ཁོ་ན་མངོན་བསྟོད་དེ། །མཛའ་སྡུག་བཤེས་གཉེན་ལྟ་བུར་འོངས། །དེ་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་ནི། །ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བྱོས། །བསོད་ནམས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་གནས་བརྗོད། །བསོད་ནམས་ལྷ་རྣམས་བསྔགས་པར་བྱེད། །ཞི་བའི་སྤྱོད་པའང་གང་སྤྱོད་པ། །འདིར་ཡང་སྨོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །མཐོ་རིས་འགྲོ་ལ་རྗེས་ཡི་རང༌། །ཞེས་པ་མདོ་འདིར། ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་ཆུད་ཟོས་ཀྱང་ལས་གནས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །སླར་ཡང་གསུངས་པ། བསོད་ནམས་མེ་ཡིས་མི་ཚིག་ཅིང༌། །རླུང་གིས་འཇིག་པའང་མ་ཡིན་ཏོ། །ཆུ་ཡིས་གཤེར་བ་མ་ཡིན་ལ། །ས་ལ་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་འདིས་ཀྱང་གནས་པར་གསུངས་ལ། ཡོད་བཞིན་པ་
― DTG103_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་གནས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གནས་པར་མི་ནུས་སོ། །ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནག་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནག་པའོ། །མཐའ་གཅིག་ཏུ་དཀར་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དཀར་བའོ། །འདྲེན་མ་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་མའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ལས། གང་གི་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་དེ། ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །ལས་ཀྱི་མེད་ན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངེས་པར་མི་བརྗོད་པས། དེས་ན་ལས་ཡོད་པར་རིགས་ལ། དེ་ལས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རང་གི་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་མི་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ལས་ལ་ལས་ནི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལས་ལུས་ཞིག་ན་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་འཇོག་པར་བྱེད་ལ། ལས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་གང་གི་རང་གི་བདེ་བ་ནི་རང་གི་ལས་སོ། །དེས་ན་ཡང་དེའི་ལས་ཡོད་ལ། སེམས་ཅན་དེའང་ཡོད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཏེ། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་དུས་སུ་ནི། །འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྨིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ལས་མེད་ན་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཚིག་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་ཡོད་ལ་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་ལུང་འདིས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྔར་ཉིད་དུ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ལུང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྒྲུབས་
― DTG103_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྗེས་སུ་གནས་སོ། །འདི་དག་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ལས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་གསུངས་ཏེ། །མ་སྐྱེས་གང་དེ་ཆུད་མི་ཟ། །དེ་ལས་ཀྱང་ནི་བདག་འཛིན་མེད། །དེས་བསྐྱེད་འཛིན་པའང་རྣམ་རྟོག་ལས། །དེ་ལ་མི་རྟག་དང་ལྡན་འདུས་བྱས་རྣམས། །ཞེས་གསུངས་པས་ན། ལས་ཀྱང་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ལས་ཡོད་དོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པར་གྱུར་ན། སླར་ཡང་ལས་མི་རྟག་པར་གསུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དུ་གསུངས་ལ། རང་བཞིན་ཡོད་བཞིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ནི་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ལས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་གསུངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཁོ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མ་སྐྱེས་ལ། གང་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་ནི་འཇིག་པ་མེད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་ཡང་འདི་ལྟར་མི་འདོད་ན། དེ་ལས་འདུས་བྱས་སུ་ཡང་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་འདི་ལྟར་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་ལ་དེས་ན་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ལས་ནི་འདི་དག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ལྔས་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་པས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་རློམ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་ལ་བདག་གི་ཞེས་འདིར་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་མིང་ཅན་དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་
― DTG103_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ལྔ་པོ་རང་བཞིན་མེད་དེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་གང་ཡང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ངར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདི་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་དག་ཀྱང་མེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་གང་གི་ཕྱིར། །དེས་བསྐྱེད་འཛིན་པའང་རྣམ་རྟོག་ལས། །གང་ཡང་འདི་བདག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་བསྐྱེད་པའི་ངར་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་ནི་འདི་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལས་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་དུ་ན། གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད། །དེ་སྐྱེས་ཐེར་ཟུག་བདག་དངོས་འགྱུར། །ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་སྨིན་དུ། །མི་འགྱུར་དེ་ཕྱིར་བདག་ཏུ་འགྱུར། །བདག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་ན་དེ་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་ནི་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་འབྲས་བུ་འཇུག་པས། རྟག་པའི་བདག་གི་དངོས་པོར་འགྱུར་ལ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ལས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ལས་ནི་མི་རྟག་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འབྱུང་སྟེ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ལ། རྟག་པར་གྱུར་ན་ལས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ཡང་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་ལས་ཐེར་ཟུག་པ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་སྟོན་པར་མི་
― DTG103_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་སོ། །དེས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ལས་རང་བཞིན་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ལས་རང་བཞིན་མེད་པའི་འཐད་པ་ཅི་ཞིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ལས་ནི་རྐྱེན་སྐྱེས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །རྐྱེན་མིན་ལས་སྐྱེས་ཅུང་ཟད་མེད། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་དྲི་ཟ་ཡི།། གྲོང་ཁྱེར་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུར་མཚུངས། །གལ་ཏེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། ངེས་པར་དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའང་རྐྱེན་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། ངེས་པར་འབྲས་བུ་རྐྱེན་ལས་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། མ་སྐྱེས་པ་རྐྱེན་ལ་ཡོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་ན་ཡང་སའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་རྐྱེན་ལ་མེད་པ་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་ན། དེའི་ཚེ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ་དེ་དག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དེས་ན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའི་ལས་ཅུང་ཟད་མེད་དོ། །རྐྱེན་མེད་པ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པས་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་ལས་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ལས་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གྱུར་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་ཁས་མ་བླངས་ན་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ངོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །ཞེས་འཆད་ན། འོ་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ནི་མེད་པའི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འཁྲུལ་བའི་དོན་ཏེ། བརྫུན་ཞིང་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་འདི་དག་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དུ་མར་བསྒྲུབས་པས་མང་པོས་ཞིག་བྱ། དོན་འདི་ཡང་དཔེས་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་གསུངས་པ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་དྲི་ཟ་ཡི། །གྲོང་ཁྱེར་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུར་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་སུ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་དབང་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཁང་པ་དང༌།
― DTG103_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། ཤིང་དང༌། ལྡུམ་ར་དང༌། ཁང་བཟངས་དང༌། བག་མ་དང༌། ཕྱུགས་ལྷས་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་མཛེས་པ་འཁྲུལ་པས་གྲོང་ཁྱེར་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་ལ། ཡང་དག་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྣམ་པ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མངོན་པར་རློམ་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པ་སྟོན་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒྱུ་མའི་མཁན་པོའི་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བས། གླང་པོ་དང༌། སྟག་དང༌། མ་ཧེ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པའི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་གནས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་རློམ་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་རྨོངས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཆགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་ཐོབ་པའི་ཉི་མ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚ་བས་ཕྱོགས་སུ་ཤིན་ཏུ་ཕོག་པ་ལས་འབབ་པར་མཐོང་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐོབ་པས་ཡང་དག་པའི་ཆུའི་རྣམ་པ་ཅན། ཆུའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡང་སྨིག་རྒྱུ་ཉེ་བར་དམིགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྟེ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་བརྩད་བ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ནི་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཁང་པ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྣང་ལ། དེ་ན་ཁང་པ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔེ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྨྲས་པ། གང་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཁང་པ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁང་པ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་
― DTG103_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཁང་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཕྱིར། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་འཐད་དོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་སྤྲུལ་པ་སྟོང་སྟོན་པར་མཛད་ལ། དེའི་ཚེ་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་རྟོག །དེའི་ཕྱིར་གང་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཉེ་བར་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པས་ཁ་ཅིག་ནི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོག་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་མི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་སྤྲུལ་པ་དང་ཆུ་ཟླ་དང་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང་གཟུགས་བརྙན་དང་སྣང་བརྙན་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་བདེན་པར་མངོན་པར་འདོད་པས། བདེན་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པའོ་ཞེས་རིགས་སོ། །གང་ཡང་ཕ་རོལ་པོས་སྨོས་པའི་སྐྱོན་སེལ་བར་འདོད་པས། ཇི་ལྟར་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་སྣང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་སྣང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི། གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཡོད་པ་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེའི་ཆ་ཤས་གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་དེ་ནི་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་བསལ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བརྗོད་པར་འདི་འགྱུར་ལ། དབུ་མར་སྨྲ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྨི་ལམ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་ཚེ་
― DTG103_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པ་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་སྤངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་བཤད་པ་འདི་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྨོས་པའི་རིག་པས་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཞེས་གནས་པས་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་དག་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདུ་བྱེད་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཚུངས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན། འདི་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པས། གང་གི་ཕྱིར། ལས་ནི་ཉོན་མོངས་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །ཉོན་མོངས་འདུ་བྱེད་ལས་བདག་ལས། །ལུས་ནི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །གསུམ་ཀ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་འདི་རྒྱུར་བྱས་པས། ཉོན་མོངས་ལས་བདག་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་ཀྱང་འདིར་འདུ་བྱེད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ལུས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཐ་དད་པའི་ལུས་འཛིན་པའོ། །ལུས་དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱས་ནས། གཅིག་གིས་ཀྱང་ཉེ་བར་མཚོན་ནས་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ལས་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ལུས་པོ་སྟེ། གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ལ། དེས་ན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདི་དག་གསུམ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་
― DTG103_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པ། མ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཡོད་པ་འབྲས་བུ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་དང་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལས་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ལ། གང་གི་ཚེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པས་ལས་མེད་པར་བསྒྲུབས་པས་དེའི་ཚེ་ན། ལས་མེད་གྱུར་ན་བྱེད་པོ་མེད། །དེ་ཉིད་མེད་པས་འབྲས་བུ་མིན། །དེ་མེད་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་མེད། །དེས་ན་དངོས་པོས་དབེན་པ་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པས་ལས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ལས་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ལ། དེའི་ཚེ་ལས་མེད་པར་གྱུར་ན། སུའི་བྱེད་པ་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་མེད་ན། རྒྱུ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ག་ལ་ཞིག །འབྲས་བུ་མེད་ན་ཡང་སུའི་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས། དེས་ན་ལས་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་དབེན་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སླར་ཡང་དེ་ལྟར་འབད་པ་ཆེན་པོ་ས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་པས། ཁྱོད་ལ་འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག །ཇི་སྲིད་དུ་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ན། ལོག་ལྟའི་གང་ཟག་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་ཡང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ལ། ཤི་ནས་ཀྱང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །དེས་ན་འདིར་ཤིན་ཏུ་འབད་པ་ཆེན་པོས་དོན་མ་ཡིན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཞོག་ཤིག །སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ལས་སྟོང་པའི་དོན་ནི་ལས་མེད་པའི་དེ་ལ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཡང་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སྟོང་པའོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི། ལས་ནི་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར། །ཤེས་ན་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ལས་མི་འབྱུང་སྟེ་དེ་མེད་ན། །ལས་ལས་འབྱུང་གང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཞིག་ལས་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་ན། །དེས་ནི་ལས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ལས་དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདི་ནི་བདེན་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། ལས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་འབྲས་བུ་མི་འདོད་དོ། །དེས་ན་དེས་སྐུར་པ་བཏབ་ནས་ལོག་ལྟ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ལས་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོག་པས་འདི་དག་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་ལ། ལས་ལ་མ་ཆགས་པས་སླར་ཡང་ལས་མི་རྩོམ་མོ། །ལས་མ་བརྩམས་པར་གྱུར་ན་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་འབྲས་བུ་ལོག་གོ །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་ལས་ལོག་ན་ངེས་པར་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བས་ལས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་སྟེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བས་མ་རིག་པ་སྤོང་ལ། མ་རིག་པ་སྤངས་ན་རྒྱུ་མེད་པས་ལས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེར་ལས་མེད་ན་གང་ཞིག་ལས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་གྱུར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་པ་དེས་སྐྱེས་བུ་མངོན་པར་རློམ་པས་གནས་པ་ལ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པས། ལས་རང་བཞིན་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབས་པའི་རིགས་པས་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་དེ། གང་ཞིག་འདི་དག་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་དེ་ཡང་མི་འཐད་ལ། གང་ཡང་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདི་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་མེད་པའི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པས། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་
― DTG103_Page_0636 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སོ། །འོ་ན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་དངོས་པོར་བསྒྲུབ་བཞིན་པས་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ། རང་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པས་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་བཞིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁྲུལ་པ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བས་དེའི་ཕྱིར་མི་བདེན་པ་བདེན་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ། མི་བདེན་པ་ཡང་མི་བདེན་པའི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་དཔེར་ཉེ་བར་བསྟན་པས་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་དེ་བཞིན་གཤེགས། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ། །སྤྲུལ་པ་དེ་ཡིས་སླར་ཡང་ནི། །སྤྲུལ་པ་གཞན་ཞིག་སྤྲུལ་པར་འགྱུར། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རམ། ཇི་ལྟར་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཤེགས་པ། དེ་ལྟར་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡེ་པ་གཞན་གྱི་གཞུང་ལས། འོག་མིན་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཡང་གཙོ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྤྲུལ་པའི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་མཐུ་མཉམ་པས་དགོས་པའི་དབང་གིས་སྤྲུལ་པ་གཞན་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གསུངས་པ། མ་སྐྱེས་གནས་པ་མེད་པ་ཡི། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཚུངས། །མངལ་དུ་འཇུག་པ་སྟོན་པ་ཡང༌། །འདི་དག་འཇིག་རྟེན་རྗེས་འཇུག་ཕྱིར། །
― DTG103_Page_0637 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་གསུངས་སོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ་མངའ་བས། སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནུས་པའི་ནུས་པ་ཅན་ཉིད་དེ། བསམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ལ། གང་ཞིག་སྤྲུལ་པ་ལས་སྤྲུལ་པ་གཞན་ཡང་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྟོང་སྤྲུལ། །སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །གཉིས་པོ་མིང་ཙམ་ཡོད་པ་ཡང༌། །གང་ཅི་རུང་སྟེ་རྟོག་པ་ཙམ། །གང་འདིར་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་ཉིད་རེ་ཞིག་སྟོང་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའོ། །ཅི་འོན་ཏེ་གང་སྤྲུལ་པའི་སྤྲུལ་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་གྱི། སྤྲུལ་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་ཉེ་བར་དམིགས་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ། གཉིས་པོའི་མིང་ཙམ་ཡོད་པ་ཡང༌། །གང་ཅུང་ཟད་དེ་རྟོག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་སྙིང་པོ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སླར་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་ཡོད་ཅེ་ན། གསུངས་པ་རྟོགས་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཙམ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་འཁྲུལ་བ་ཙམ་དུ་ཡང་དམིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ན་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་གནོད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ཉེ་བར་དམིགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུ་གཞན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་པས་དེས་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཙམ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་དེ་དག་ཡོད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ཡང་གང་རང་བཞིན་མེད་པ་མཐོང་བ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་མཐོང་ལ་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པས་ཀྱང་དེ་ལ་མི་བདེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ། སྲེད་པ་ཟད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་བརྫུན་པར་མཐོང་བ་
― DTG103_Page_0638 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞེས་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལས་གཞན་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྤྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་རུང་བ་རབ་ཏུ་འཇུག་པས། དེ་བཞིན་བྱེད་པོ་སྤྲུལ་པར་མཚུངས། །ལས་ནི་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་དང་མཚུངས། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་གང་ཅུང་ཟད། །ཡོད་པ་དེ་དག་རྟོག་པ་ཙམ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་མེད་ལ་འདི་ཡང་རྟོག་པ་ཙམ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་སླུ་བ་ཙམ་རྨོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཆགས་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ལས་དེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་བྱེད་པ་པོས་བསྐྱེད་ལ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པས། འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དཔེ་དང་དོན་དག་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ནི་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་དག་པའི་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རིགས་སོ། །འདིར་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་གང་ཞིག་སྤྲུལ་ནུས་པའི་བྱེད་པ་པོ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་དང་མི་འདྲའོ། །སྨྲས་པ། གང་འདིར་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་འདོད་ན། དེ་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པའམ་ལས་སུ་གྱུར་པའི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ན། དེ་ཡང༌། ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་བྱེད་པ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་བཞིན། ཡང་ན་ལས་སུ་གྱུར་པས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྲུལ་པ་ནི་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་བཞིན་འདི་ལ་
― DTG103_Page_0639 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པར་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མེད་དམ་ཅི་ཞེ་ན། སུ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ཡོད་པའམ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་ན་དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་ན། གང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་མེད་པ། སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པས་དེ་ལ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གྲུབ་པ་མེད་པས་དཔེ་དང་མི་འདྲ་བར་རྟོག་པར་ག་ལ་བྱེད། འདིར་སྨྲས་པ། གང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པས། གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་རྟོག་པ་ཙམ་ཞེས་པས། སླར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདི་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་གཉིས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད། གལ་ཏེ་སླར་ཡང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་པས། རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོར་ཁས་མི་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ཡོད་བཞིན་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་པས་ལོག་ལྟར་འགྱུར་ལ། དེས་ན་རང་བཞིན་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་ཞིང༌། རྟོག་པ་ཁས་མི་བླང་བར་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ཅེ་ན། མྱང་འདས་བྱེད་པོ་ལས་ཀྱང་མེད། །གལ་ཏེ་མེད་ན་ལས་བསྐྱེད་པའི། །འབྲས་བུ་སྡུག་དང་མི་སྡུག་མེད། །གལ་ཏེ་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་སླར་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །གང་འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ལས་རྣམ་པར་གཞག་ལ། དེ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལས་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0640 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པར་གྱུར་ན། སྐྱོན་འདི་དག་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ལས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་མི་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་པའམ་མི་སྡུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་གི་ལས་ཀྱིས་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གང་ཅི་ཡང་རུང་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་གནས་སོ། །གང་ཡང་འདི་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མེད་ལ་གང་ཅུང་ཟད་རྟོག་པ་ཙམ་ཡོད་པས། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་སྤྱོད་པའི་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས། ཉོན་མོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་འཇུག་པ་ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བས། བརྗོད་པའི་ཚིག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བར་གནས་སོ། །འདི་ལྟར་ལས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་འགལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཉི་གར་བརྗོད་པ་ཡང་གཉི་ག་དང་འགལ་ལོ། །ཚིག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཡོད་ཅེས་པ་ཡོད་མེད་ཅེས་ཡོད། །མེད་དང་ཡོད་ཅེས་དེ་ཡང་ཡོད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིས། །གསུངས་པ་རྟོགས་པར་སླ་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་པས་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་པས་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཡོད་པ་ཡང་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་རྟག་པ་ཙམ་སྟེ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ལོག་པར་ལྟ་བས། གང་ཞིག་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་ལྟུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པས་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས། དེ་དག་མེད་པར་ལྟ་བ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ལས་ཡོད་དོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ལ། གང་ཞིག་དེ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་རྟོག་པ་ཙམ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་
― DTG103_Page_0641 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པར་ཡོད་པ་དེ་ཐུགས་ལ་བཞག་པའོ། །གང་ཡང་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་འདི་དག་བདེན་ནོ་ཞེས་མངོན་བར་ཞེན་ལ། མངོན་བར་ཞེན་པ་དེས་དེ་དག་འཁོར་བ་ལས་མི་གྲོལ་བས། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་གསུངས་པ། གང་ལ་ལས་མེད་ཅིང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉི་ག་ཡང་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་གའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རིགས་པས་བདེན་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིས། །གསུངས་པ་རྟོགས་པར་སླ་མ་ཡིན། །འདིར་ཚིག་ཁ་ཅིག་ནི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཇུག་ལ། འགའ་ཞིག་དགོངས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཇུག་གོ །རེ་ཞིག་གང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཇུག་པ་དེ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཏེ་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པས་ན། ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་དོན་ཡོད་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་དཔྱད་པ་ན་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་དགོངས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཇུག་པ་དེ་ནི་དྲི་བའི་དོན་ཏེ་དགོངས་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་ཡོད་དོ་ཚོར་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་འདི་དག་ཀྱང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་གསུངས་སོ་ཞེས་ངེས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐོས་པའི་དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའམ་སོ་སོ་ཡི། །དངོས་ལ་རྣམས་ཀུན་ཡོང་མིན་པའི། །རང་བཞིན་གང་ཞིག་དེས་ན་སྟོང༌། །ཡོད་པ་ཡོད་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ལ། །མེད་པ་མེད་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། །ཆོས་མི་མཐུན་ཕྱིར་ཡོད་མེད་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་གནས་འགག་མེད། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དག་འདི་དག་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཅིག་པུ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཞི་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་
― DTG103_Page_0642 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ནི་བརྫུན་ཞིང་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུ། ཚོར་བ་ནི་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལུང་གིས་ཀྱང་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་བཞིན་པའི་དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་འདི་དག་ནི་དོན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚིག་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདི་དག་འདིར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དགོངས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་དོན་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། མེད་པས་མཐོང་བ་ཙམ་ལས་ཐེར་ཟུག་པ་དང་རྒྱུན་ཆད་པའི་མཐའོ། །ཡང་ན་དྲང་དོན་ནི་དེའི་ཚེ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་དོན་དང་མི་ལྡན་པས་འདི་ནི་དོན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚིག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་གསུངས་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །གང་ཡང་དོན་འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདིར་ལེགས་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་བློ་དང་ལྡན་པས་མངོན་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པར་རུང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བཀག་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་རགས་པ་དང་ཉེ་བར་དམིགས་བཞིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་སུ་ཞིག་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ། གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའི་
― DTG103_Page_0643 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་བསྟན་དུ་ཡོད་ལ། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག་རེག་བྱ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཅན་བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་མེད་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་འབྱུང་བ་རྒྱུར་བྱས་པ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་ལ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ལུང་ལས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཡོད་དོ་གཟུགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་འཛིན་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡོད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཉིད་ཡོད་ན་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཡང་དེ་ལྟར་སྔར་ཉིད་དུ་རྒྱས་པར་བསྒྲུབས་ལ། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མེད་པས་གཟུགས་མེད་པར་གྲུབ་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་རགས་པ་དང་ཉེ་བ་འདི་དག་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་ཆགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་དགག་པའི་དོན་དུ་སླར་ཡང་བརྟག་པ་ཙམ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་གཟུགས། །འབྱུང་ལས་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་མིན། །རང་ལས་འབྱུང་མིན་གཞན་ལས་ཀྱང༌། །འབྱུང་མིན་དེ་ཕྱིར་མེད་མིན་ནམ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཉེ་བར་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཟུགས་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་གསལ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་གང་ལས་འཇིག་རྟེན་འདིར་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་འཇུག་བཞིན་པ་ཉེ་བར་དམིགས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སཱ་ལུ་ལས་སཱ་ལུ་དང༌། གྲོ་ལས་གྲོ་དང༌། བ་ལང་ལས་བ་ལང་དང༌། བ་མེན་ལས་བ་མེན་ནོ་ཞེས་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱང་
― DTG103_Page_0644 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་ལས་ཀྱང་གྱུར་པས་ན་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཁོ་ནར་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ་རག་ན། གཟུགས་ཀྱང་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། སྲབ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་དང༌། འབྱུང་བ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་གཟུང་བྱའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ནི་མིག་གི་དབང་པོའི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་རྒྱུར་བྱས་ནས་གཟུགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང༌། གཟུགས་ལ་རིགས་པ་དང་འགལ་བར་གསུངས་པའོ་ཞེས་མཚོན་པས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མི་བདེན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུང་ནི་གཟུགས་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་གཟུགས་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་གཟུགས། །འབྱུང་ལས་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་མིན། །འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཞེས་པ་འདི་ནི་རྒྱུ་ལ་རང་བཞིན་དུའོ། །ཁ་ཟས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྲོག་ལ། རྩྭའི་རང་བཞིན་བ་ལང་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་གཟུགས་སུ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་འབྱུང་བ་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པས་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ་གོ་སླའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་ཡིན་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་དངོས་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ནི་རང་དངོས་ལས་འབྱུང་མིན། །ཞེས་གནས་ལ། དེའི་ཚེ་དེ་མེད་པ་སྟེ། རང་གི་དངོས་ལས་གཞན་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བར་ངེས་སོ། །རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། རང་བཞིན་དེ་ཡང་མེད་པས་རང་བཞིན་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་མེད་དོ།། །།གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་པུ་ལ་རྣམ་པ་བཞིར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་ཐ་
― DTG103_Page_0645 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་པའི་བདག་ཉིད་བཞི་བརྟེན་པར་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བའམ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་རྟོག་ན་ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདི་དག་ཀྱང་དེ་ལྟར་མེད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གཅིག་ལ་བཞི་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །བཞི་གང་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་པས། །གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི། །རྒྱུར་བྱས་ནས་གྲུབ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་བཞིན་པ་ལ་གཟུགས་བརྟེན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གཟུགས་གཅིག་ཀྱང་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། བརྟེན་པ་ནི་རྟེན་གྱི་དབྱེ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་ནས་གྲུབ་པར་ཅི་ལྟར་ཡོད། ཡང་ན་རྟེན་ཐ་དད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་ན་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་བརྟེན་པ་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱོས་ཤིག །དེ་དག་ཀྱང་མི་སྲིད་ལ། དེའི་ཕྱིར་གར་གྱི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་མི་བདེན་པ་རྣམས་ངེས་པར་འདི་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་ཉམས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་ནས་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འཛིན་བཞིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པས་འཛིན་ལ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་མེད་ན་དེའི་འཛིན་པ་མི་འབྱུང་ལ། འཛིན་པ་ཡང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེའི་འཛིན་པ་ཡོད་ན་གཟུགས་ཡོད་ལ། འདི་ལ་འཛིན་པ་མི་སྲིད་དོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པས། གཟུགས་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་པ་འདིར་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་དག་གི་ཤིན་ཏུ་མི་འཛིན་པ་ཡང་རྒྱས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ལ་འཛིན་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །རྟགས་ཅི་ལས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ན་འདི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་པའི་བློ་མི་འབྱུང་ལ། འདིའི་བློ་ཡང་ཡོད་པས་ཤེས་བྱ་སྟེ། རྟགས་དེས་ན་འཛིན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ།
― DTG103_Page_0646 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟགས་ལས་ཤེ་ན་དེའི་རྟགས་ཀྱང་མེད་དེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གཟུགས་ཡོད་ན་གཟུགས་ཀྱི་བློ་འཐད་ཀྱི་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དག་དེ་ལྟ་ན་དེའི་ཚེ་ཡོད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་གཟུགས་ཡོད་པར་རུང་ན། གཟུགས་ཀྱི་བློ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཡོད་པའི་རྟགས་སུ་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ། ཡོད་ན་ཡང་རྟགས་དེ་མེད་ན་མི་འཐད་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ལས་ཤེ་ན། རྟགས་དེ་ཡང་མེད་དེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཡོད་ནའང་རྟགས་དེ་མེད་མི་རིགས། །ཞེས་པ་འདིས། ཕ་རོལ་གྱི་རྟགས་ལས་གཟུགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་སེལ་ཏོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་འདི་སྐད་དུ་ཤིན་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་འཛིན་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སླར་ཡང་ཅིས་གཟུགས་འཛིན་ན་བློས་སོ། །སྨྲས་པ། བློས་གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟར་འཛིན། དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བས་སོ། །སྨྲས་པ། འདི་དག་མི་འཐད་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཅིས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བློ་དེས་གཟུགས་འཛིན་ན། །རང་གི་རང་བཞིན་ལ་འཛིན་འགྱུར། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པས་ཡོད་མིན་ལ། །ཡང་དག་གཟུགས་མེད་ཇི་ལྟར་འཛིན། །འདིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འཛིན་ན་སྔོན་དུ་རང་གི་བདག་ཉིད་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མེའི་དྲོ་བ་ཉིད་ལྟ་བུ་དེ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཕ་རོལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཉེ་བར་དམིགས་པར་བྱེད་དོ། །ཆུ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་བློ་ནི་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ནི་འཛིན་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པར་དམིགས་པ་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་ལྟར་བློ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ། འདིར་གཟུགས་ཇི་ལྟར་འཛིན་
― DTG103_Page_0647 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད། རིགས་པས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱང་མི་འཛིན་ཏེ། བོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་འདིའི་བློ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར། དེས་ན་གཟུགས་འཛིན་པ་མེད་དོ།། །།འདི་ལྟར་ཡང་འཛིན་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་སྨོས་པ་གཟུགས་སྐྱེས་བློས། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་མི་འཛིན། འདས་དང་མ་འོངས་པ་གཟུགས་ཀྱང༌། །དེ་ཡིས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་གཟུགས་ཞེས་པ་ལ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཟུགས་ལ་སྨོས་པ་ཞེས་བརྗོད། འདིར་མིག་གི་ཡུལ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་གཟུགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ལ། བློ་ཡང་མིག་གི་བློས་འཛིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ད་ལྟར་བའི་རྗོད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་གལ་ཏེ་བློ་ཡིས་གཟུགས་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་ན། དེས་ད་ལྟར་བའི་གཟུགས་ལ་འཛིན་ནམ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རྣམ་པས་ནི། ད་ལྟར་བའི་གཟུགས་ད་ལྟར་བའི་བློས་མི་འཛིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱིར་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་བློ་ནི་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་གནས་པ་མེད་ན། གང་ལས་འདིས་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་སྲིད་བར་འགྱུར། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར། གཟུགས་ཀྱང་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་གནས་པ་མེད་ན། གང་ལས་འཛིན་པར་བྱེད། དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མའི་བློ་ལ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་གཟུགས་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་མི་འཛིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་གཟུགས་མི་འཛིན་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་
― DTG103_Page_0648 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ཚེ་ད་ལྟར་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་མི་ནུས་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་བློས་འཛིན་པར་ནུས། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འཛིན་པ་མི་སྲིད་པ་དེས་ན་ཡང་གཟུགས་མེད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་ཚེ་ནམ་ཡང་ཁ་དོག་དང༌། །དབྱིབས་དག་ཐ་དད་ཉིད་མེད་པས། །དེ་དག་ཐ་དད་འཛིན་ཡོད་མིན། །གཅིག་ཏུའང་མ་ཡིན་གྲགས་པའི་གཟུགས། །གལ་ཏེ་མིག་གི་ཡུལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན་དེ་འཛིན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མི་འཛིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདིར་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དག་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་འདི་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་སམ། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུའོ། །རེ་ཞིག་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། འདི་དག་ཀྱང་ཁ་དོག་ལས་ཐ་དད་པའི་དབྱིབས་འཛིན་པར་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་པ་ལས་སྣམ་བུ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་དབྱིབས་ལས་ཐ་དད་པའི་ཁ་དོག་འཛིན་པར་མི་ནུས་སོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དབྱིབས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་དེའི་ཁ་དོག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། གང་ཡང་འདིའི་གནས་ལུགས་ལ་དེའི་དབྱིབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབྱིབས་ལས་ཐ་དད་པའི་ཁ་དོག་ལོགས་སུ་གྲུབ་པར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་འདི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ན། གང་གི་ཚེ་ཁ་དོག་ནམ་ཡང་དབྱིབས་ལ་མི་སྲིད་ལ། དེས་ན་དེ་དག་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་ཐ་དད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དག་ཐ་དད་དུ་མི་འཛིན་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་འདྲེན་མའི་དངོས་པོར་དེ་དག་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སོ་སོ་སོ་སོར་མ་གྲུབ་པ་དག་འདྲེན་མའི་དངོས་པོར་མེད་པས་འདི་དག་གཅིག་ཏུ་ག་ལ་ཞིག །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གང་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་
― DTG103_Page_0649 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དུ་གཟུགས་མི་དམིགས་ལ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཕ་རོལ་པོས་གཟུགས་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མི་འཛིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་དོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པས་གཟུགས་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མིག་གི་བློ་རེ་ཞིག་ཡོད་དེ་དེ་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་གཟུགས་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མིག་གི་བློ་ཡོད་ན་གཟུགས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མིག་བློ་མིག་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ལ་ཡོད་མིན་པར་ན་མེད། །གཟུགས་དང་མིག་ལ་བརྟེན་ནས་སུ། །ལེགས་སོ་ལོག་པར་ཡོངས་བརྟགས་པ། །འདིར་མིག་གི་བློ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་མིག་གི་བློ་འདི་མིག་ལ་ཡོད་དམ། དེ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་མིག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་ཡང་མེད་ལ། མིག་དང་གཟུགས་དེ་དག་གི་བར་དུ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། ཡུལ་ན་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེའི་ཚེ་མིག་གི་བློ་མིག་ལ་མ་ཡིན། གཟུགས་ལ་ཡང་མ་ཡིན། བར་ན་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་རུང་སྟེ། འདི་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་མིག་ལ་མེད་ཅིང་གཟུགས་དང་བར་ན་ཡང་མེད་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་མིག་གི་བློ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་གང་ན་མི་གནས་པ་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་སྐྱེ། ཡང་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེ་དག་ནི་མེད་ལ། མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་བློ་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲ་ན་ཡང༌། དེས་ན་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེ་བ་རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་
― DTG103_Page_0650 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སུ། །ལེགས་སོ་ལོག་པར་ཡོངས་བརྟགས་པ། །ཞེས་པ་ལ། གང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་སྣང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་ལ་བརྟགས་ན་མི་སྲིད་པས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན། རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡང༌། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་གསུངས་པའོ། །ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མིག་གི་བློ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་བཟུང་བས་གཟུགས་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་འཛིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་འཛིན་པ་པོ་མིག་གི་དབང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བས་ཡིད་བདེ་བའི་གནས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མིག་རང་གི་བདག་ཉིད་མཐོང་ན་གཟུགས་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མིག་གིས་བདག་མཐོང་མིན། །དེས་གཟུགས་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་མིག་དང་གཟུགས་བདག་མེད། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་རྣམས། །གལ་ཏེ་མིག་གིས་བདག་ཉིད་མི་མཐོང་ལ། དེའི་ཚེ་རང་གི་བདག་ཉིད་མ་མཐོང་བས་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱང་མི་མཐོང་ལ། དེ་ནི་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་པས་མིག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་དེ། །དེ་ཕྱིར་མིག་བདག་མེད་ཅེས་པ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་མིག་གིས་གཟུགས་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་དོ། །མིག་མེད་ན་མིག་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་མིག་གི་བློ་མེད་པས་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མིག་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལྟར། དེ་བཞིན་སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་རྣམས་ནི། སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་མིག་དང་གཟུགས་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མིག་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འདིར་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནས། ཇི་སྲིད་ཡིད་ཀྱི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་
― DTG103_Page_0651 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་དུ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་རེག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་ཤེས་པ་རྣམ་གསུམ་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། ཚོར་བའི་རྒྱུ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ། དེ་ལ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རེག་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས་པས་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། མིག་གི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནས་ཇི་སྲིད་ཡིད་ཀྱི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མིག་མེད་ན་དེའི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་མི་སྟོན་ལ། དེ་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ན་མིག་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་ན་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མ་གྲུབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ། གང་ཚེ་གཅིག་དང་རེག་ལྡན་གཅིག །དེ་ཚེ་ཅིག་ཤོས་སྟོང་པ་ཉིད། །སྟོང་པའང་མི་སྟོང་མི་བརྟེན་ལ། །མི་སྟོང་པ་ཡང་སྟོང་པ་མིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུད་གཅིག་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་རྒྱུད་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་འབྱུང་ལ། དེ་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཉེ་བ་ན། མིག་གཅིག་ཉིད་རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྱུར་པར་འབྱུང་བས་རེག་ལྡན་གཅིག་སྟེ། རེག་དང་འབྲེལ་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་གཅིག་རེག་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ན་དེའི་ཚེ་ཅིག་ཤོས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྟོང་པ་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་ནས་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པའི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པའི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྟོང་པའམ་མི་སྟོང་མི་བརྟེན་ལ། །གང་ལས་གང་གི་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་གང་སྲ་བའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ནམ་ཡང་སྲ་བའི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་
― DTG103_Page_0652 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ནམ་ཡང་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་མི་འབྱུང་ལ། མིག་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་སྟོང་པ་ཡང་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་མི་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མི་བརྟེན་ལ། ད་ལྟར་བ་མེ་དྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་དེས་སྟོང་པ་མི་བརྟེན་ནོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་གྱིས་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཡང་མི་སྟོང་པ་མི་བརྟེན་ལ། མི་སྟོང་པ་ཡང་སྟོང་པ་མིན། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། དེ་ནི་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་པའམ། གང་ཞིག་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་རེག་པ་ཡོད་དེ། གསུམ་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་པས། དེ་ཡོད་ན་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རེག་པ་ཉིད་ཡོད་ན་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་དེ། དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསུངས་པ། ངོ་བོ་མི་གནས་ཡོད་མིན་པས། །གསུམ་འདུས་པ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་བདག་ཉིད་རེག་མེད་པས། །དེ་ཚེ་ཚོར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །གནས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ལས་ཕན་ཚུན་འདུས་པ་འབྱུང་སྲིད་ལ། མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་ངོ་བོ་ལ། མི་གནས་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འདུ་བའི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་ཕྲད་པ་ག་ལ་ཞིག །ཅེས་བསྒྲུབས་པས། ངོ་བོས་མི་གནས་པའི་ངོ་བོ་ལ་གསུམ་འདུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འདུ་བ་མེད་པས། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རེག་པ་མེད་དེ། གསུམ་འདུས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རེག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཚོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཉེ་བར་དམིགས་ལ། དེ་ཡོད་པས་དེའི་
― DTG103_Page_0653 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་རེག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཚོར་བ་ཉིད་ཡོད་ན་རེག་པ་ཡོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ཚེ་ཚོར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ། གལ་ཏེ་རེག་པ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་རེག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཚོར་བ་ཡོད་ལ། གང་གི་ཚེ་རེག་པ་ཉིད་མེད་ན་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཚོར་བ་ག་ལས་འབྱུང༌། ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་མིག་དང་གཟུགས་བདག་མེད། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་རྣམས། །ཤེས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དགག་པ་དེ་ལྟར་སྨྲས་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་པས་དེའི་རྟེན་དང་དམིགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོད་ན་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ནང་དང་ཕྱི་ཡི་སྐྱེ་མཆེད་ལ། །བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང༌། །དེ་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད། །སྨིག་རྒྱུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྟོང༌། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། དེ་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟར་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གནས་པས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །ངེས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མེད་དེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ། སྨིག་རྒྱུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྟོང༌། །ཞེས་པ་ལ། སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པས་ཉེ་བར་དམིགས་ལ། དེ་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་འདིའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡོད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་པོ་ཡོད་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་ལ། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་
― DTG103_Page_0654 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། རྣམ་ཤེས་ཤེས་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས། །འབྱུང་བ་ཤེས་བྱ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཤེས་བྱ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་མེད། །འདིར་འདིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས་ཤེས་བྱ་ལ་ལྟོས་ལ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པས། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་མེད་ལ། ཤེས་བྱ་མེད་པར་གྱུར་ན་དམིགས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ག་ལ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པས་རྣམ་ཤེས་ནི། །སྨིག་རྒྱུ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྟོང༌། །ཞེས་གནས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་ཡོད་དེ། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་དེ་ནི་འདིའི་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་དེ་ནི་འདིའི་ལས་སོ། །བྱེད་པ་དང་ལས་མེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པས་ན། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པ་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། གང་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དག་མེད་པས་ལས་དང་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་འགའ་ཡང་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཤེས་བྱ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་མེད། །ཅེས་པས། ཤེས་པ་པོ་མེད་པས་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་མི་རྟག་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་ན་ཡང་ནད་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་ན། དེའི་ཚེ་ཅི་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ། དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྟན་པས་
― DTG103_Page_0655 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅུང་ཟད་ཀྱང༌། །མི་རྟག་མེད་ལ་ཡང་ན་རྟག །དངོས་པོ་ཡོད་ན་རྟག་པ་དང༌། །མི་རྟག་པར་འགྱུར་དེ་ག་ལ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་འདི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བ་མིན་ལ། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་གཟིགས་ལ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་གཟིགས་པས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་འདི་ནི་རང་བཞིན་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དགག་པའི་དོན་དུའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མི་རྟག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཡང་རྟག་པའོ། །འདི་དག་གཉི་ག་ཡང་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སླར་ཡང་འདི་དག་གཉི་ག་མ་གྲུབ་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོར་ཡོད་ན་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་དེ་ག་ལ་ཞིག་གོ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ག་ལ་ཞིག་པའོ། །དངོས་པོ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་རྟག་པ་ཉིད་དམ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ག་ལ་ཞིག །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་དག་གསུངས་པ་ཉིད་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚིག་འདི་དག་གིས་རང་བཞིན་གསལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པས། དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དག་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པར་གྱུར་པས་འབྱུང་མི་སྲིད་ལ། དེ་མེད་པས་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཀྱང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །
― DTG103_Page_0656 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་སྐྱེས་ཆགས་སྡང་གཏི་མུག་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ངོ་བོས་འདོད་ཆགས་དང༌། །ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་སྡུག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིད་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་མི་སྡུག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་རྟག་པ་བདག་མེད་པ་གཙང་བའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་སྡུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་འབྱུང༌། མི་སྡུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེ་སྡང་འབྱུང་ཞིང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་འབྱུང་ངོ༌། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན་དེ་ལ་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པར་རམ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པས་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་ཡང་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པས་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་ཆགས་ཤིང༌། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་དེ་ལ་རྨོངས། །དེ་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསྐྱེད། །རྣམ་རྟོག་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་མེད། །འདིར་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་དེ། རྒྱུ་མཚན་ཅིའི་ཕྱིར་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ཁོ་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཞོན་ཤ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ལ་འདོད་ཆགས་ཅན་འགའ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བར་གྱུར་པ་ལ་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་བརྗོད་ལ། དེ་ཉིད་ལ་ཞེ་སྡང་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་མི་སྡུག་པར་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆུང་མ་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་ལ། ཆུང་མ་དག་ཞེ་སྡང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་ཁོ་ན་ལ་ཁྱོ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཆུང་མ་དག་ཞེ་སྡང་བར་འགྱུར་ལ། དེའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་དེ་ལ་འགའ་ཞིག་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་སྐད་ཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བའི་དོན་དེ་དག་མི་སྲིད་དོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གསུམ་མི་སྲིད་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་དེའི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་འདི་སུམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་
― DTG103_Page_0657 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རེ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེས་ན་དེ་ཡོད་པས་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་རྟོག་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མི་སྲིད་པ་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་ན་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་བོ།། །།འདི་ལྟར་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། རྟོག་བྱ་མེད་ན་རྣམ་རྟོག་གང༌། །དེ་མེད་རྣམ་རྟོག་ག་ལ་ཞིག །དེ་ཕྱིར་རྟོག་བྱ་རྐྱེན་སྐྱེ་ཕྱིར། །སྟོང་ཡིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང༌། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན་དེ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ལ། དེས་ན་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་བྱ་མེད་ན་རྣམ་རྟོག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྟོང་ཡིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང༌། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་སྟོང་པའོ། །དེ་ལས་དངོས་པོ་གང་ཡང་རུང་བའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པས། རྣམ་པར་རྟོག་བྱ་དང་རྟོག་པ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ཀྱང་དེ་ཉིད་རྟོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་མེད། དེ་མེད་འདུ་བྱེད་འབྱུང་བ་ནི། །སྲིད་མིན་དེ་བཞིན་ལྷག་མ་རྣམས། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་མཐོང་བ་དེ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ངེས་པར་སྤོང་ལ། དེ་སྤངས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་སྤོང་ངོ༌། །མ་རིག་པ་སྤངས་པས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལྡོག་ལ་ད་འགགས་པས་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱི་རྒས་པ་དང་ཤི་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་གོ །སླར་ཡང་ཇི་ལྟར་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འགག་ཅེ་ན། བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་ལ་གང་རྟེན་སྐྱེ་བའི་དངོས། །དེ་དེ་མེད་པས་དེ་མི་སྐྱེ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་
― DTG103_Page_0658 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུས་མ་བྱས། །འདུས་བྱས་ཞི་བས་མྱ་ངན་འདས། །གང་ཞིག་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྐྱེ། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དེའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་ལ། དངོས་པོ་མེད་ན་དེ་ཡང་ལོག་པའི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་མེད་ན་ཡང། དངོས་པོའི་ཚུལ་གྱིས་འདུས་བྱས་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་དང་དངོས་མེད་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་ཞི་བའོ། །ཞི་བ་ནི་མི་འཇུག་པ་ལ། དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སླར་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཚུལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་སུ་རྟོག་པ་འཇུག་པར་ཐལ་བས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་སྨོས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པས། སླར་ཡང་ཅི་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་གང་ལས་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ན་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་དང་དམིགས་པ་དག་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་གསུངས་པ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་དངོས་པོ་རྣམས། །དངོས་པོར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང༌། །སྟོན་པས་མ་རིག་པར་གསུངས་ལ། །དེ་ལས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཇུག །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་བ་ལ། དེ་དག་ལ་གང་ཞིག་རང་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་མ་རིག་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ལ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་གནས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མ་རྟོགས་པ་ལས་མ་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་ལ་དམིགས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ལ། མ་རིག་པ་དེ་ལས་འདུ་བྱེད་ལ་
― DTG103_Page_0659 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཇུག་གོ །ཡང་འདིའི་མ་རིག་པ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇུག་པ་ཇི་ལྟར་བཟློག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དངོས་པོ་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར། །ཤེས་ན་རྨོངས་པ་མི་འཇུག་ལ། །མ་རིག་ལེགས་པར་འགགས་པ་ཡིས། །དེ་ནས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགག །གང་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མཐོང་བ་དེ་ནམ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་སྒྲོ་མི་འདོགས་ལ། གང་གི་ཚེ་རང་བཞིན་དུ་མི་འདོགས་པ་དེའི་ཚེ་འདིའི་མ་རིག་པ་སྤོང་ལ། མ་རིག་པ་སྤངས་པས་འདུ་བྱེད་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ལ། ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྒས་པ་དང་འཆི་བ་མི་འབྱུང་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞི་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །སླར་ཡང་ཐར་པ་འདོད་པས་མ་རིག་པ་སྤོང་བར་འདོད་པ་མ་རིག་པ་སྤོང་བར་འདོད་པས་དངོས་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བལྟ་བར་བྱ་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ། དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའོ། །དེས་ན་ཐར་པ་འདོད་པས་འདི་དག་ལ་དངོས་པོར་བལྟ་བར་མི་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་མི་ནུས་ཏེ། མིག་མ་ཉམས་ཤིང་མིག་བྱེ་བ་དང་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོས་ཀྱང་རང་གི་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བར་མི་འཛིན་པར་མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དབང་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིག་པས་ཉེ་བར་དཔྱད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློའི་མངོན་སུམ་གང་ཞིག་དེ་ཉིད་འཛིན་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་པས་གླེངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་ལ་མི་བདེན་པའི་སྐྲ་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་སོ་སོར་སྣང་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་དང་
― DTG103_Page_0660 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་པའི་བློའི་མངོན་སུམ་དུ་མེད་ལ། དེ་ནི་བློའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་དེ་དག་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བློས་ཡང་དག་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རློམ་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལས་ལས་བྱུང་བས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་གནས་པར་ཡོད་པས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་པས་ཉེ་བར་དཔྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བློས་དེ་དག་གི་བློས་མངོན་སུམ་ཉིད་ལྡོག་སྟེ། དེ་ནི་སྟོབས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཁོ་ན་འཇུག་པའི་སྒོའི་ཕྱིར་དཔེའི་ཕྲེང་བ་གསུངས་པ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་སྒྱུ་མ་དང༌། །སྨིག་རྒྱུ་དབུ་བ་ཆུ་བུར་དང༌། །གཟུགས་བརྙན་སྤྲུལ་པ་རྨི་ལམ་དང༌། །མགལ་མེ་དང་མཚུངས་འདུ་བྱེད་རྣམས། །ཇི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་ཉིད་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་ལས་འབྱུང་ན་ཡང༌། གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་སྣང་བ་ལ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དཔེ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། དཔེ་མང་པོ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ལ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་དག་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ལ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་མ་གོམས་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་དག་དཔེ་དུ་མས་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ལ་ཕེབས་པས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་མི་གཙང་བ། རགས་པ་མངོན་སུམ་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །རྟག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ཡང༌། །གང་ཚེ་སེམས་ནི་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་ཟབ། །དམ་ཆོས་འདི་ནི་གནས་མེད་པ། །མངོན་སུམ་མིན་པ་ཇི་ལྟར་དུ། །སེམས་ལ་བདེ་བླག་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་
― DTG103_Page_0661 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །དེའི་སེམས་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མང་པོ་བསྟན་པ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དཔེ་མང་པོ་ཉེ་བར་བཀོད་པས་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དཔེ་དེས་དེའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དེས་ན་དཔེ་མང་པོ་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་དངོས་པོར་འཛིན་པ་ཐ་དད་པས་དཔེ་ཐ་དད་པའོ། །ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པར་འཛིན་པ་ལ། མེད་པ་ལ་ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པར་འཛིན་པ་མི་རུང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དཔེར་བརྗོད་དོ། །གཞན་དབང་དུ་འཛིན་པ་ལ། མེད་པ་ལ་རྒྱུ་གཞན་གྱི་དབང་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྒྱུ་མ་དཔེར་བརྗོད་དོ། །ལྡོག་པར་འཛིན་པ་ལ། མེད་པ་ལྡོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྨིག་རྒྱུ་དཔེར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ལྡོག་པའོ། །སྙིང་པོ་མེད་པར་འཛིན་པ་ལ། །སྙིང་པོ་མེད་པས་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དབུ་བ་དཔེར་བརྗོད་དོ། །གཞན་དང་གཞན་དུ་འཛིན་པ་ལ། མེད་པ་ལ་གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུའི་ཆུ་བུར་དཔེར་བརྗོད་དོ། །ཀུན་ནས་སྣང་བར་འཛིན་པ་ལ། །མེད་པ་ལ་ཀུན་ནས་སྣང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྲུལ་པ་དཔེར་བརྗོད་དེ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་འཛིན་པ་ལ། མེད་པ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྨི་ལམ་དཔེར་བརྗོད་དོ། །འཇུག་པར་འཛིན་པ་ལ། མེད་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མི་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མགལ་མའི་འཁོར་ལོ་དཔེར་བརྗོད་དོ། དེའི་འཇུག་པའི་ས་བོན་མགལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་འདས་མ་ཐག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བར་གནས་པའི་རང་བཞིན་བསྒྲུབས་ནས། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་
― DTG103_Page_0662 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོག་པར་བཤད་པས། དེས་ན་ཤིན་ཏུ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ལེགས་པར་ཉན་པ་རྣམས་དོན་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་ཀུན་རང་བཞིན་སྟོང་པས་ན། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚུངས་མེད་ཀྱིས། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་བསྟན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འདི་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། མཚུངས་མེད་ཀྱིས་ཞེས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་བརྩམས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདྲ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་གཽ་ཏ་མའོ་ཞེས་སྨྲ་ན་བརྩད་པ་འདི་དག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་ལ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་དུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མཚུངས་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་དམ་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་གསུངས་པ། འདི་ཙམ་རེ་ཞིག་དོན་དམ་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ་དངོས་པོར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་པ་ངེས་པར་གཟུང་བ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་འདིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་འཁྲུལ་པ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཡིན་པར་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ཉིད་ཡོད་པ་དང་མེད་པས་མ་བསྡུས་པས་སྐྱོན་གྱིས་རྣམ་པར་དཔེན་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུངས་པ་ལས་དབུ་མ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། འདི་ཙམ་རེ་ཞིག་དོན་དམ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས། །སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས།།
― DTG103_Page_0663 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་བདེན་པར་གདགས་པ་མཛད། །ཅེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་མཐོང་བ་འགའ་ཞིག་གི་རྨི་ལམ་རྨིས་པའི་སེམས་འགའ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་དེ་ནི་བདེན་པར་སྨྲའོ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང༌། དེ་རིང་རྨི་ལམ་དུ་མས་མགོ་ལའོ་བྱས་ཤིང་ཕས་སོ་སོར་བསྔགས་པ་བརྗོད། སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཙོངས་ནས་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་བྲམ་ཟེ་ལ་བྱིན་པ་དང༌། བསྐོར་བ་བྱེད་པ་མཐོང་ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱིན་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བའི་མ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ངོ་བོ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་བརྗོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤྲོས་པ་ག་ལ་ཞིག །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། ནུབ་པར་གྱུར་པ་འདི་ལས་གཞན་པའི་སྤྲོས་པས་སྤྲོས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་པའི་སྤྲོས་པས་སྤྲོས་པར་བྱེད་དམ་ཞེས་པ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་སྤྲོས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག་པ་ལས་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་པའི་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ན་དོན་དམ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེས་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཆོས་བསྟན་མི་ཉམས་ཤིང༌། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་ནམ་ཡང་ཆོས་བསྟན་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་མ་རིག་པས། །
― DTG103_Page_0664 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་ན་དྲི་མེད་བརྗོད་པ་འདི་ལ་སྐྲག །དེས་ན་སྐྲག་ཅེས་པ་ལ། དེས་ནའི་སྒྲ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་དཔྱད་པ་རྣམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐོག་མར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྡེབས་པའི་ངོར་འཇུག་པས་རིམ་པ་འཆོལ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་འདིའི་དོན་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པར། བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཙམ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ། རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་འཆིང་བ་དང་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཆོས་བསྟན་མི་ཉམས་ཤིང༌། ཐ་སྙད་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བརྗོད་ལ། དེ་ཉིད་བརྗོད་བྱ་ལས་རིམ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཆོས་བསྟན་མི་ཉམས་ཤིང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དངོས་པོ་གང་ཅུང་ཟད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁས་མ་བླངས་པས། སྟོན་པ་དང་བསྟན་བྱ་དང་སྟོན་པ་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་ཉིད་དུ་ནམ་ཡང་ཆོས་བསྟན་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་དམིགས་ནས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པས་འདི་ནི་བདེན་ནོ་ཞེས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གྲུབ་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཉམས་ལ། གྲོལ་བ་ཡང་བདེ་བླག་ཁོ་ནར་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་
― DTG103_Page_0665 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་སུ་འཇུག་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་མཐོང་བ་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལོག་ནས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཅི་སླར་ཡང་འདིར་བརྗོད་པ་ལ་དེ་སྐྲག་པས་འཇིག་རྟེན་པ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་བརྟེན། སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་པ་ནི་སྤང་བར་རིགས་ལ། བརྗོད་པ་འདི་ནི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ན་ཡང་བརྗོད་པ་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་ན། རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་དག་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་སྤངས་ནས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་རྣམས་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས། ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་བརྗོད་པ་སྤངས་ནས་གནས་པས་འཇིག་རྟེན་པ་དངོས་པོའི་ལྟ་བ་ལ་མི་གནས་ཤིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཇི་ལྟ་བར་གནས་སོ། །འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉི་མའི་གསུང་གི་འོད་ཟེར་གསལ་བར་སྣང་བས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མི་རིགས་སོ། །བདེན་ཏེ་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཡོད་ན་རིགས་ཀྱི་མ་རིག་པས་ལྡོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་པས་ཇི་ལྟ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་མ་རྟོགས་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་མ་རིག་པས། །དེས་ན་དྲི་མེད་བརྗོད་པ་འདི་ལ་སྐྲག །ཅེས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་འབྱུང་ལ། སྤྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཆར་པའོ་ཞེས་པ་ནི་འདིར་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་མ་རིག་པས་ཤེས་པ་འདིར་ཡང་ཀྟའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མི་མཁས་པའི་སྐྱེ་བོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་མི་ཤེས་ལ། མི་ཤེས་པས་གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་ངེས་པར་
― DTG103_Page_0666 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་མཐོང་ཞིང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་དམིགས་བཞིན་པའི་བདག་དང་བདག་གི་བའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་སེམས་ལ་བཞག་ནས། བདག་ནི་མེད་པར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་བྱིས་པ་དག་དྲི་མེད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་སྟེ་བཤད་པའི་དོན་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བསྟན་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །མི་གསལ་བ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་དྲི་མེད་བརྗོད་བྱ་འདི་ལ་སྐྲག །ཅེས་པ་འདིར། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྱུང་ཁུངས་སོ། །ཞེས་པས་འདིར་འབྱུང་ཁུངས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྔ་པར་འགྱུར་རོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཀྟའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུའི་དོན་གསུངས་པས་ཤེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ལ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་སྐྲག་པས་སོ། །བརྗོད་བྱ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུར་འགྱུར། དེ་ལས་སྐྲག་པས་སོ། །དེ་ལ་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞེ་ན། མ་རྟོགས་པ་རྒྱུར་ཀྟའི་རྐྱེན་གྱིས་བརྗོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་མ་རྟོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་བརྗོད་བྱ་འཇིགས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་པས་ཡང༌། གལ་ཏེ་དྲི་མ་མེད་པའི་བརྗོད་པ་འཇིགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་ལྔ་པར་འགྱུར་ལ། འདི་ནི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་པ་མ་ལུས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གསུངས་པ། རིན་པོ་ཆེ་ཕྲེང་བ་ལས། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཟད་བྱེད་ཆོས། །ཐོས་པས་རྟོགས་པ་མི་ལྡན་པ། །སྐྲག་འགྱུར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས། །འཇིགས་མིན་གནས་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བའི། །མྱ་ངན་འདས་པས་དེ་མི་འཇིགས། །འདིར་སྨྲོས་པ་ཡི་དངོས་མེད་ལ། །ཅི་ཡིས་དེ་ལ་དེ་འཇིགས་བྱེད། །ཐར་པ་བདག་མེད་ཕུང་པོ་མེད། །འདི་འདྲའི་ཐར་པ་ལ་ཡང་དགའ། །ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས། །འདི་ལྟ་བུ་དེས་ཅི་མི་དགའ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར།
― DTG103_Page_0667 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲི་མ་མེད་པའི་བརྗོད་པ་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་དོན་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་བསམས་བཞིན་དུ་ཟུར་ཆག་པའི་སྒྲའི་སྐྱོར་བ་བྱས་སོ་ཞེས་པ་དེ་མི་འཐད་དེ། །གལ་ཏེ་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་བོར་ནས་བརྗོད་པས་དེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་ནས་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ལོགས་སུ་བོར་བའི་བརྗོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་དེ་ལྟར་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་ཚིག་ལྷུག་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་མཛད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་མ་མཛད་ལ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་དྲན་པ་ཉིད་སྲིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བས་ནི་ཡིན་ནོ། །ཐབས་གཞན་གྱིས་དེའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ནི་ནམ་ཡང་ཟུར་ཆག་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་མི་མཛད་དོ། །འོ་ན་རེ་ཞིག་འགྲོ་བ་མི་འགྲོ་ཞིང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཟུར་ཆག་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཟུར་ཆག་པའི་སྒྲ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ནི་མང་པོའོ་ཞེས་པས་འདི་ནི། ས་མཐའི་རི་མཐའ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་རྟགས་དང་སྐྱེས་བུ་དང༌། །ཀ་ལ་ཧལ་དབྱངས་ཡིག་བྱེད་པོ་ཡང་ཉ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་འདི་དག་བཟློག་པ་སྟེ། །དེས་ཀྱང་མང་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་མ་ངེས་པར་བརྗོད་པ་ལས་ཏེ། བཟློག་པར་སྨྲ་བ་ལ། སྨྲ་བས་བདག་གི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་རིག་བྱེད་ཀྱིའོ་ཞེས་པའི་གཞི་ལས་འདི་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་བཟློག་པ་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་འཇིག་རྟེན་པས་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སྔགས་དང་བྲམ་ཟེ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་འགྱུར་དུ་ཆུག་ན་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་སྙན་ངག་མཁན་གྱིས་སྦྱོར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། རིག་བྱེད་འཇིག་རྟེན་བར་
― DTG103_Page_0668 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་ལ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་རིག་བྱེད་ལ། །སྒྲ་ནི་ཁྱད་འཕགས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། །ནམ་ཡང་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡང་སློབ་དཔོན་འདིའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་འདིར་ཟུར་ཆག་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་མི་སྲིད་ལ། མཚན་ཉིད་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བ་ཡང་སྲིད་དོ། མཚན་ཉིད་ནི་མཚོན་བྱ་མ་ལུས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བས་སོ། །མཚོན་ཆ་ཡང་ཁྱད་པར་འཕགས་པས་སྦྱར་བ་བྱས་པའི་སྒྲའོ། །དེ་རྣམས་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པའི་སྐྱོན་ཡིན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། དེའི་དུས་ན་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་སྒྲ་མང་པོ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱང༌། དེང་སང་གི་པཱ་ཎི་ནི་ལ་མཚན་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེང་སང་དུས་ན་དེས་མཚན་ཉིད་བྱས་པ་ཡང་མ་ལུས་པའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་ན་ཡང༌། དེ་བསམས་པ་དང་དྲན་པ་ཉམས་པ་དག་གིས་མཚོན་བྱ་མ་ལུས་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་མ་ལུས་པས་ན། དེའི་ཚེ་དེ་སུའི་སྐྱོན་ཡིན། འདི་ལྟར་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ནས་འདིར་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེས་མ་ཚང་བའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་པཱ་ཎི་ནི་དྲན་པ་དང་བསམས་པ་ཉམས་པས་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་དུས་དེང་སང་ན་སྐྱེས་པའི་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ན་ལ་སོགས་པའི་ལ་སྲིད་ལ། གལ་ཏེ་ན་ཡང་རིག་པའི་སྒྲས་སྔགས་དང་བྲམ་ཟེ་དང་རྟོག་པ་གཟུང་ཡང་རུང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་མདོ་རུ་གཟུང་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ལྟར་པཱ་ཎི་ནིའི་སྒྲ་ཡང་སྐྱོན་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། སྡེར་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་དག་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མོན་སྲན་གྲེའུར་བྱས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་སྦྱོར་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས། ཡངས་ཤིང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྨ་བྱ་རོལ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་རྣམས་པར་ཕྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དོན་ཆེན་པོར་འཐད་དེ། མཚན་ཉིད་བྱེད་པས་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་འཕགས་པས་སྦྱར་བའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་ཟུར་ཆག་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ།
― DTG103_Page_0669 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྲོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་གོ །སྐབས་སུ་བབ་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་དེ་ལས། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཆོས་བསྟན་མི་ཉམས་ཤིང༌། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་ནམ་ཡང་ཆོས་བསྟན་མེད། །ཅེས་པ་ལ། སླར་ཡང་འདིར་ཇི་ལྟར་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང༌། །ཇི་ལྟར་ཡང་འདིར་མི་འཇིགས་ལ། །གཞན་ཡང་ནམ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གང་དུ་གང་ཆོས་བསྟན་པ་མེད་ཅེས་པ་དེ་དག་འདིར་སྟོན་པར་འདོད་པས་གསུངས་པ། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་འབྱུང་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་ཚུལ་འདི་མི་འགོག་ཅིང༌། །གང་རྟེན་རང་བཞིན་མེད་པས་དེ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་འགྱུར་དེ་ཉིད་དེས། །འདིར་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་བརྡར་བཏགས་པ་འདི་དག་མ་རིག་པ་དང་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་འཇུག་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་དང་ཕྱིའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་རྣམས།། རང་དང་གཞན་དང་གཉི་གའི་རྒྱུ་དང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེ་བར་བརྟགས་པ་རྣམས་རྐྱེན་འདི་པ་ཙམ་ལས་སྐྱེ་བར་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་སྐྱེ་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་རྐྱེན་འདི་པ་ཙམ་དུ་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་པས་མི་ཉམས་ལ། དེ་ལས་གཞན་དུ་ན་བརྟགས་ནས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ལ། གཞན་དུ་བརྟགས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་དེ་བཞིན་དུ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཐར་པ་འདོད་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་འདིར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བསྟན་བཅོས་ལས། བྱེད་པོ་ལས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པོ་དང༌། །ལས་འཇུག་གཞན་པ་འགྲུབ་པ་ཡི། །རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་སོ། །དེ་འདི་ལྟར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚུལ་འདི་ནི་མི་འགོག་པས། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་བསྟན་མི་ཉམས་སོ་ཞེས་གནས་སོ། །གང་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་སྟེ། ཡོད་བཞིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་
― DTG103_Page_0670 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་ཇི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་བཞིན་པར་འགྱུར། དེའི་རང་བཞིན་ཡོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་དཔྱད་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ནམ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མི་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་དམིགས་པར་གཞན་ལ་བཤད་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེས་ན་ཡང་དག་ཉིད་དུ་ནམ་ཡང་ཆོས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ལུས་པར་བསྒྲུབ་པའི་དོན་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། དེ་ལས་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ངེས་པར་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུའི་དངོས་གྲུབ་མ་ཐོབ་པ་རྣམས། སླར་ཡང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་པ། ཚུལ་འདི་ཡང་དག་རྗེས་དཔོག་གང༌། །དད་ལྡན་དེ་ཉིད་ཚོལ་ལ་བརྩོན། །རྟེན་མེད་ཆོས་འགལ་བརྟེན་པ་ཡིས། །སྲིད་དང་སྲིད་མིན་སྤངས་ནས་ཞི། །ཚུལ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་གནས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་རྗེས་དཔོག་གང་ནི། རང་གི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡང་གལ་ཏེ་ན་སྐྱོན་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དད་པ་དང་ལྡན་ཡང་གལ་ཏེ་རྩོད་པའི་བསམ་པས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དེ་ཉིད་ཚོལ་ལ་བརྩོན་ཞེས་པ་ལ། དད་པ་དང་ལྡན་ན་ཡང་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ཉིད་ཚོལ་བའོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་མི་
― DTG103_Page_0671 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པའི་ཕྱིར་མི་བརྟེན་པའོ། །ཆོས་འགའ་བརྟེན་པས་ནི། ཆོས་འགའ་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་མེད་ཆོས་འགའ་བརྟེན་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ། སྲིད་དང་སྲིད་མིན་སྤངས་ནས་ཞི། །ཞེས་པ་ལ། སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྲིད་མིན་ནི་དེ་མེད་པའོ། །དེ་གཉིས་འདིར་སྤངས་ན་ངེས་པར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། སྲིད་དང་སྲིད་མིན་དག་གི་འཇུག་པ་འགག་པས་ཞི་བར་གྱུར་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ།། །།སླར་ཡང་ཇི་ལྟར། སྲིད་དང་སྲིད་མིན་རྟག་སྤོང་ཞིང༌། །ཇི་ལྟར་དེ་ཞི་ཞེས་བརྗོད་ན། །གང་ལས་དེའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི། །འདི་དག་རྐྱེན་འདི་ལས་རིག་ན། །ལྟ་ངན་དྲ་བས་ཟིན་པ་ལྡོག །དེས་ནི་ཆགས་རྨོངས་ཁྲོ་བ་རྣམས། །སྤངས་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། །འདི་ནི་འདིའི་རྐྱེན་ལའོ་ཞེས་པས། རྐྱེན་འདི་པ་ལ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་རྐྱེན་འདི་པའོ། །འདིས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་རྐྱེན་འདིས་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཞིག་གིས་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རྐྱེན་འདི་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པར་གྱུར་པས། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲ་བའི་ནང་ནས་ལྡོག་ལ། དེ་ལས་ལོག་ནས་ཀྱང༌། དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་ཀྱི་ལྟ་བས་བསླང་བ་འདིའི་སྲིད་དང་སྲིད་མིན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྤངས་པས་སྤོངས་ལ། དེ་སྤངས་ནས་ཀྱང་ལྟ་བའི་རྩ་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདིའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལྡོག་གོ །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་ལ། དེ་སྤངས་པར་གྱུར་ན་ཡང༌། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་དེ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་མི་ལྡན་ལ། དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་དང༌། གཏི་མུག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་
― DTG103_Page_0672 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་ཡང༌། སྔར་འཕངས་པའི་དངོས་པོ་འདི་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང༌། སྔོན་མེད་པའི་དངོས་པོ་འཕེན་པ་སྤངས་པས་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་ཅན་དང༌། དད་པ་ཅན་དང་ལྡན་པས་ཀྱང༌། ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རྐྱེན་འདི་པའི་མཚན་ཉིད། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞིང༌། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་དང་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །བསིལ་བའི་ངག་གི་འོད་ཀྱི་ཀུ་མུ་ད་ཅན་ནི། །བདུན་ཅུ་པ་ནི་ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་གསལ་བྱེད་པའི། །ཟླ་བ་རྣམ་པར་འཕྲོ་བས་གསལ་བྱས་ལམ་རིག་པ། །ཅི་ཡང་མིན་ཞིང་ཅི་ཡང་མིན་མིན་ཆགས་པས་བརྟེན། །གང་ཞིག་དབུ་མར་འཇུག་པར་མ་སྨོས་པ་དག་དང༌། གང་ཞིག་དབུ་མའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མི་གསལ་བ། །དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་མ་ལུས་དེ་དག་བདག་གིས་ནི། །བདུན་ཅུ་པ་ཡི་རྣམ་པར་བྱེད་པ་འདིར་གསལ་བྱས། །གང་ཞིག་ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ཡིས། །ཡུན་རིང་ས་དུས་ནས་འབད་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་ཡི། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་འདི། །ལམ་ཆེན་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་སྟེ། །དེ་ལ་འཇུག་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་ཞེས་བྱ་བའི། །བསྟན་བཅོས་གང་ཞིག་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བས། །གསུངས་པ་དེ་ནི་བདག་གིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡི། །དགེ་བ་གང་གིས་སྐྱེ་བོས་སངས་རྒྱས་ཉིད་གྱུར་ཅིག །སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །། སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུའི་འགྲེལ་པ་ནི། །དགེ་སློང་དྷརྨ་གྲགས་ཀྱིས་བསྒྱུར། །གཞུང་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་དང་ནི། །བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་གིས་ལྷག་པ་ཡིན། །དཔལ་ན་ལེན་དྲའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་པཎྜི་ཏ་ཨ་བྷ་ཡཱ་ཀཱ་ར་དང༌། སྣུར་ལོ་ཙཱ་བ་དྷརྨ་གྲགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།། །།
སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
གཞན་ལ་ཕན་པ།
― DTG103_Page_0673 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་སཔྟ་ཏི་བི་བྲྀ་ཏྟི། བོད་སྐད་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཁྱེན་ནས་བསྟན། །ཐུགས་རྗེ་ཆེ་མངའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །འགྲོ་བའི་བླ་མ་དེ་ལ་འདུད། །ཡིད་ཀྱི་མུན་ལ་ཉི་མའི་ལྟའི། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་བཏུད་ནས། །དེ་ཡི་སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི། །དོན་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ། །སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་རྨི་ལམ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབུ་མའི་ལྷག་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བརྒལ་བའི་ལན་བཏབ་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྩམས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་རང་རྒྱུད་པ་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར། བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་མ་བརྗོད་པར་ཐོག་མར་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི། གནས་པའམ་སྐྱེ་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་འདི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པར་མི་ཉུང་བར་གོམས་པས་བརྙེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པས་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་མཐའ་དག་བསལ་ཞིང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པའི་ཐུགས་མངའ་བས་སླུ་བར་མི་མཛད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དག་གིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་བདེན་པར་གྱུར་པ་གང་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་སེལ་བ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་འདི་བསྟན་ཏོ། །སྐྱོབ་པའི་བསྟན་པ་ནི་དད་པ་དང་ངེས་པའི་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་རབ་ཏུ་འབར་བའི་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་བྱིས་པ་དག་འདོན་པའི་ཐབས་སུ་ཆང་བ་སྟོང་པ་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས། མི་བདེན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དོན་བྱ་བ་ཅན་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། མི་བདེན་ན་ཡང་ཐུགས་རྗེ་ཡིས།།
― DTG103_Page_0674 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཡོད་ཅེས་ནི་གསུངས་པ་ལྟར། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་འཇུག་བྱའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་བདེན་པ་གསུངས། །ཞེས་བཤད་དོ། །དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་ལ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་མོ་བསྟན་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ངེས་དོན་མ་བྱས་པ་སླར་སྐྲག་པ་རྣམས་དེ་སྤངས་པའི་ལས་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཉེ་བར་སོག་ཅིང༌། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཅན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་འཇིག་རྟེན་བསྙད་པའི་སྒྲ་ནི། དང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྐྱེ་བ་ལས་དུས་ཕྱིས་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ཡང་དང་པོར་བརྗོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྡེབ་པའི་ངོར་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུའང་ཞེའོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ནི་འདོད་རྒྱལ་མི་སྲིད་ལ། དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱུ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་གནས་ན་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་རིགས་ཀྱི་མི་གནས་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་ཤིང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ཡང་མུ་སྟེགས་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ནི་སྔ་མའི་ངོ་བོ་མ་དོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དག་ནི་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཟ་བ་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བས་མི་འཐད་པས་ན་དེ་ནི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པའི་འདྲ་བ་གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་གནས་པ་དེ་ཡང༌། མ་རིག་ཉོན་མོངས་སྔོན་གནས་སྐབས། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་སྔོན་ལས་ཀྱི། །ཞེས་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་དག་གིས། རྣམ་ཤེས་མཚམས་སྦྱོར་ཕུང་པོ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་མཚན་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ལས་སྔ་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་འཇིག་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་
― DTG103_Page_0675 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོན་པའི་དོན་དུ་ཚོར་བའི་བར་ནི་རྒ་ཤི་ཡིན་ཞེས་ཕྱི་མའི་མཐའི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྒ་ཤིའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན། གནས་པའམ་སྐྱེ་འཇིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡོད་མེད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀྱེ་བྲམ་ཟེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དག་གོ །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཚད་མས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཚད་མ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་ནི་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། མེད་པ་ནི་དེ་ལས་ཅིག་ཤོས་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྒྲས་ནི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །གང་ཕུང་པོ་འདི་དག་འདོར་ཞིང༌། ཕུང་པོ་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁུར་ཁྱེར་བའི་གང་ཟག་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡོད་པའོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། མེད་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲོག །དེ་ཉིད་གཞན་དུ་མ་གསུངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ད་འོ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དག་གིས་གང་ཞིང་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དག་གིས་ཟག་ཅིང་འགྲིབ་པའམ། ཟོ་ཆུན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ཆུ་བཞིན་དུ་ཟག་ཅིང་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་གང་ཟག་གོ །དོན་འདི་ཡང་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་
― DTG103_Page_0676 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་གཞན་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། བཏགས་པའང་མེད་དུ་འགྱུར་འོང་བས། །མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་མ་གསུངས་སོ། །ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ནི་གང་ལ་དགེ །མི་དགེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད། །དེ་ལ་སྲོག་ཅེས་བྱ་སྟེ་དེ། །སྲོག་མེད་བསྟན་པས་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །དམན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་གཉི་ག་ལྟར་ཡང༌། རིགས་མཐུན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །བསྟན་པ་འདི་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཅི་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གནས་པ་ཡང་དེའི་ངོ་བོར་རྟག་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲ་བ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཡང་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་བདག་མེད་པ་དང༌། བདག་དང་བདག་མེད་ཀྱི་ངོ་བོའི་གང་ཟག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་དངོས་པོ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་ལྟར་ཤེས་ཤིང༌། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བཞིན། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་ཆུ་ཤིང་བཞིན། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གཞན་དུ་འཕགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་པའི་རིགས་པས་འདི་དག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕ་རོལ་པོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་གང་ཟག་ཏུ་ཞེན་པའི་
― DTG103_Page_0677 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་དང་བདག་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །འོ་ན་ནི་ཆོས་འདི་དག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀུན་མྱ་ངན་འདས་པ་དང༌། །མཚུངས་པར་བརྗོད་བྱ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་ཏོ། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། སྤྲོས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅི་ལྟར་མཚུངས་ཏེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་བཀོད་པའོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང༌། སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་མི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྲོས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་མེད་ཀྱང་དེ་མེད་པ་དང་མཚུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པ་ལ་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། ཇི་ལྟར་གོས་བཞིན་དངོས་པོ་རྣམས། །དུ་མའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་ཀྱང༌། །སྟོང་ཉིད་མེ་ཡིས་བསྲེགས་རྣམས་ཀྱི། །ཐལ་བ་ཐ་དད་ཅུང་ཟད་མེད། །ཅེས་བཤད་དོ། །འདིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གྲངས་ཅན་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དག །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་འདི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་གང་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ཅན་ནོ།།
― DTG103_Page_0678 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེར་ཡང་དངོས་པོ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་མེད་པ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ནི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན། ཡང་ན་རང་གི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སའི་ཁམས་སྲ་བའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་འབྱུང་བ་བཞི་ལས་འབྱུང་བ་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་ལས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་ལན་ནི། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པའམ་མེད་པར་ཁས་བླངས་བ་རྣམས་ནི། སྐྱེ་དགུའམ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཚང་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའམ་སོ་སོའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང༌། སོ་སོའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རྒྱུ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །རྐྱེན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །ཚོགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚང་བའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ནི་སོ་སོའི་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྒྱུ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྟགས་ནས་དེ་དང་བྲལ་བ་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ལས་གཞན་དུ་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་དངོས་པོ་བསྙད་དོ། །གང་ཡང་གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པར་མངོན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་
― DTG103_Page_0679 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་སྟོང་པ་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་སྒོ་གནས་པ་དང་འགག་པ་ཡང་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཡོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནི་ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ན་ཡང་རང་ངམ་གཞན་ནམ་དེ་གཉི་ག་ལས་འགྱུར་ཞེས་བརྟག་སྟེ། ཕྱོགས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལ་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་ན་འགྱུར་ཏེ། མེད་ལ་འབྱུང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གང་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་གསལ་བའི་བུམ་པ་དེ་དང་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ནི་འོ་ན་བདག་ཉིད་གང་གིས་ཡོད་པ་དེས་ནི་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། གང་གིས་སྐྱེ་བ་དེས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བར་གསལ་བར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རང་ལས་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་གཞན་ལས་འདོད་པ་ན་འབྲས་བུ་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། མེད་པར་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ནི་བྱ་བ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་ཡང་མི་རིགས་ལ་ཐ་དད་པའི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཐ་དད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ལ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐ་མི་དད་པ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་མེད་པ་ནི་ནུས་པའི་བྱེད་པ་པོའི་ཕྱོགས་སམ། རྫས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཡང་སླ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཅི་སྟེ་འདི་བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་རྐྱེན་ཉིད་འདི་བཙམ་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌།
― DTG103_Page_0680 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་གནས་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། །དེ་དག་འབྱུང་གང་དེ་ཉིད་ནི། །བྱ་བ་དེ་ཉིད་བྱེད་པར་བརྗོད། །ཅེས་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་དེ་སྐད་དུ་སྨྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་ན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱུའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་དང་ཚུལ་ཅན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་བཤད་པ། འབྲས་བུ་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པ་པོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་གཞན་ལས་དེའི་མེད་པར་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པས་འདིར་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཆོས་མི་མཐུན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཅིག་ཅར་འགྱུར་བ། དེའི་ཚེ་གཉི་ག་ལས་ཤེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐབས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཉེ་བར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འགལ་བའི་ཆོས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་སྟེ། འདིའི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་སྤངས་པ་ན་གནས་པ་དང་དགག་པ་དག་ཀྱང་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་འགག་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བར་འོས་པ་ལ་སྐྱེ་བར་བརྟག་ན་སྐྱེ་བར་འོས་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་པའམ། མ་སྐྱེས་པའམ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞིག་སྐྱེ་བར་རུང་བར་འགྱུར་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟག་ན། དེ་དག་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་
― DTG103_Page_0681 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་ལ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་འོས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་ཟིན་པ་ལ་བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བར་གྲུབ་པ་དེ་ནི། མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པར་དེ་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་རུང་བར་འགྱུར། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པ་ན་དེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བཞིན་པར་འདུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་བརྩམས་ལ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་ད་ལྟར་བ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་ཉེས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད་ནི་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བར་འོས་པ་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དུས་གསུམ་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ན་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུར་གྱུར་པ་ན་ཡོད་པ་འབྱུང་བཞིན་པ་དང་ད་ལྟར་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡིན་ནམ། མེད་པ་མ་བྱུང་བ་མ་འོངས་པའམ། ཡོད་མིན་མེད་པའང་སྔར་ཡོད་ལ་ཕྱིས་མེད་པ་འདས་པ་ལ་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉི་ག་ཡང་དུས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས། འདི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་སུན་དབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་གི་སྒྲས་གཉིས་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ཨ་དང་འབྲེལ་པར་བྱས་པས་འབྲས་བུ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་
― DTG103_Page_0682 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་པ་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་དང་རྒྱུ་མངོན་བར་འདོད་པ་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྡན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་གི་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །ལྡོག་པ་ན་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་དུས་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མ་མིན་པར་མངོན་བར་འདོད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པས་རྒྱུ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྡོག་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་ཡང་ངེས་པར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གང་ཁོ་ན་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལྡོག་པ་ན་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་དེའི་དུས་སུ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལྡོག་པ་ན་སྡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ན་དེ་ལས་གཞན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ཡང་འབྲས་བུར་མངོན་བར་འདོད་པའི་རིགས་འདྲའི་སྐད་ཅིག་གཞན་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་གཞི་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་གཞི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པ་དག་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་ཡང་དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དམ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་པོའི་ཞེན་པའི་དབང་གིས་རྒྱུན་ལ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཉེས་པ་དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མེད་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཁོ་ནར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེར་ནི་ཐེག་པ་འདིར་ཡང་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འདིར་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པར་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་མེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལ་རྒྱུར་བརྟག་པ་ནི་འགལ་ཏེ་འགལ་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པ་ཁས་བླངས་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བ་ནི་འདས་པ་སྐྱེས་ཤིང་འགག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པའམ་
― DTG103_Page_0683 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབའ་ཞིག་གིས་ཁས་བླངས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོང་ནས་ཕྱུང་ནས་དུས་གསུམ་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བརྟག་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ད་ལྟར་བའི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་རྣམས་སུའང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་དུས་ཞེས་འབྱུང་བས་དུས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་འདིར་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་རྣམས་དེར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ན། གཅིག་མེད་པ་ནི་མང་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་གཅིག་མེད་པར་ནི། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མང་པོ་དེ་དག་ཉིད་མེད་པར་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་གཅིག་པུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གང་དག་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྟེ་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པ་དེ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་གྱི་མ་བརྟེན་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་ལ། དེ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་རེས་འགའ་འབྱུང་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུའི་རྒྱུ་སྔ་མ་རྣམས་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བས་དེ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བའི་འབད་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0684 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་བཤད་ཟིན་པའི་རིགས་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ནི། རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡན་ལག་བདུན་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དེ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པ་བསྟན་པ་ནི་སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་ཕུང་པོ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱིས་མངོན་འདུས་བྱས། །སྲིད་པ་བར་མའི་རྒྱུན་གྱིས་ནི། །མར་མེ་བཞིན་དུ་མངལ་དུ་འཇུག །ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྟེན་ཉིད་དུ་ཕུང་པོ་ཙམ་བརྗོད་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའི་བདག་ཉིད་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུན་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་པ་ལས་ཐ་དད་པར་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནམ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དུ་མའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དཔྱད་པ་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འཐད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་
― DTG103_Page_0685 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་སེམས་གཅིག་ལ་འཐད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མི་རུང་སྟེ། བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་བཞིན་ནོ། །སེམས་དུམ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ལའང་འབྲས་ལྡན་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་རིགས་པ་དུས་གསུམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཇི་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་སུན་དབྱུང་བའི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཚད་མས་རྟོགས་ན་ནི། དེ་བརྒྱུད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཡང་འཐད་བ་ཞིག་ན། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་རྟོག་པ་ན། དེ་རྟོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་དམིགས་པར་བྱེད་པ་པོའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ན་ཡོད་པ་དང༌། དེ་མེད་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་གཅིག་གམ་དུ་མ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གཅིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དག་གཅིག་པར་མ་ཡིན་པས་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པར་བྱེད་པའམ། འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུར་མངོན་བར་འདོད་པ་དང༌། རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡང་མི་འཛིན་ན། དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་འབྲས་བུ་ཉིད་དམ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཤེས་
― DTG103_Page_0686 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། རང་གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཙམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་པའི་བྱ་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ཡོད་ན་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་གཅིག་གམ་གཉི་གས་ཀྱང་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཉིས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སྔ་རོལ་གྱི་དུས་སུ་འབྱུང་བའི་ལྷག་པར་ཞེན་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡིན་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་ཡང་ད་གཟོད་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ལྡོག་པ་ཁོངས་སུ་ཆུད་པ་མེད་པ་ཡང་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་མི་འཐད་ལ། དུ་མ་ལ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་རིགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཐད་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་རྟག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཐོབ་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་བར་བྱེད་པ་ལ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འདོད་ལ་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་པ་ལ་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཡན་ལག་གཞན་སྔ་མ་ཉིད་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ཤིང༌། དེའི་ཡང་གཞན་ཡིན་ཞིང་དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་སྤང་བར་བཞེད་པས་ཆོས་མངོན་པ་ལ་སོགས་པར་དེའི་རྒྱུ་རིགས་མཐུན་པ་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཡན་ལག་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ནའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས། མ་རིག་ཉོན་མོངས་
― DTG103_Page_0687 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་གནས་སྐབས། །ཞེས་བྱ་བ་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲ་ཅིའི་ཚིག་ཏུ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ། རྟག་པ་དང༌། བདག་དང༌། གཙང་བ་དང༌། བདེ་བའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཞིར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་ཞེན་པའི་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བསྟན་པའི་རིམ་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གདོད་མནས་ཞི་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པས་ན་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཅན་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་དཔྱད་པར་རིགས་ཏེ། ཆོས་ཅན་ཡོད་ན་འཇིག་རྟེན་ན། །ཆོས་རྣམས་དཔྱད་པ་འཇུག་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྲུབ་པས་མ་རིག་པ་མ་གྲུབ་ལ། དེ་མ་གྲུབ་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་འདིས་ཡན་ལག་སྔ་མ་སྔ་མ་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པ་མ་གྲུབ་པ་ན། འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། རྨོངས་དང་བག་མེད་ལེ་ལོ་དང༌།། མ་དད་པ་དང་རྨུགས་དང་རྒོད། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་རྟག་ཏུ་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྨོངས་པའི་སྒྲས་མ་རིག་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཏེ། དེ་ནི་
― DTG103_Page_0688 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་པ་དང་དེས་བྱས་ཞེས་འབྱུང་བ་ལས་ཀྱང་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ནའོ། །དེར་ཡང་ཐར་པ། དམ་པའི་དོན་དུ་དགེ་རྩ་བ། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །བྱ་བ་ལ་སོགས་ཀུན་སློང་བས། །ཞེས་འབྱུང་བས་སེམས་པའི་དབང་གིས་དེས་བྱས་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པའི་ངོ་བོ་ལས་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། སེམས་པ་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མང་པོ་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཚོར་དང་སེམས་པ་འདུ་ཤེས་དང༌། །འདུན་དང་རེག་དང་བློ་གྲོས་དྲན། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་མོས་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཉི་ག་དག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ན། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་གང་ཕན་ཚུན་འབྲས། །འབྱུང་བ་བཞིན་སེམས་རྗེས་འཇུག་དང༌། །སེམས་དང་མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་བཞིན། །སེམས་ལས་བྱུང་དང་སྡོམ་གཉིས་དང༌། །སེམས་དང་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་དུས་དང་ནི། །འབྲས་སོགས་དགེ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཞེས་འབྱུང་བས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་ཉིད་བསྟན་པས་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཀྱང་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པས་མ་རིག་པ་མ་གྲུབ་པ་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་གྲུབ་པ་ལ། གཞན་ལས་མ་གྲུབ་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བརྒྱུད་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་འདུ་བྱེད་མེད་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སྨྲས་སོ། །འདུ་བྱེད་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་བ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན། འདུ་བྱེད་མེད་ན་མ་རིག་པ་དང༌། དེ་མེད་ན་འདུ་བྱེད་
― DTG103_Page_0689 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འབྱུང་བ་དེ་བས་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཉིད་དེ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཡན་ལག་དེ་གཉིས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་སྟེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཀྱང་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་གཞན་སྡུད་པ་ལ་སྨོས་སོ། །མ་རིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ན་ཡང་ཉེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྱིར་བརྗོད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྐབས་སུ་བབ་པས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གི་སྒྲས་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡན་ལག་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་གང་ཞིག་རང་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་མི་ལྟོས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་ཅིང་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པ་དེ་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཡན་ལག་གཞན་རྣམས་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་དང་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡན་ལག་གི་ཕ་རོལ་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་གྲུབ་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་རྐྱེན་གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་དང་བརྒྱུད་པས་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དོན་འདི་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་འཐད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕ་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཕ་ཡིན་གང་ཕ་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་བུ་མ་ཡིན་ཞིང༌། གང་ལ་ལྟོས་ནས་བུ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་ཕ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་པར་བྱས་ནས་ཉེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པ་ནི། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མེད་མིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡིན་ན་སྐྱོན་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པ་ནི་དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཅིག་ཀྱང་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
― DTG103_Page_0690 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་འདི་ཡང་གཉིས་དཔེར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྟར་ཞེས་པར་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཀྱུས་མ་ཉིད་ཅེས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །འདིར་ཡང་མཐར་ཐུག་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན་ཡན་ལག་གཉིས་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་སུན་འབྱིན་པའི་སྐབས་སུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་འདི་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་ཇི་ལྟར་རིགས། འདི་དག་ཙམ་གྱིས་ནི་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་བསྡུས་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་ནས། བདག་དང་བདག་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་གང་ཟག་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་མི་སྲིད་པ་བསྟན་པ་ན། སྔར་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཡང་སོ་སོའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ཡུལ་བརྟེན་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཞིག་འབྱུང་བཞིན་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། གང་ཞིག་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་བ་ཡོད་པ་ན་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་དེ་དག་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཚད་མས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན། ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ནི་སུས་ཀྱང་བསྙོན་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ནི་འདི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ན་ཕྲེང་བ་དང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དང་སྤྲུལ་དང་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པར་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལྟོས་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་ཡིན་ཡང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་དེའི་ཡུལ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་གྱིས་སད་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལྟོས་པའོ། །འབྲས་བུར་མངོན་པར་
― DTG103_Page_0691 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་པ་གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་འདི་གཉི་ག་ཡང་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཚད་མས་ཉམས་སུ་མྱོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ལས་སད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངོན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་ནི་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་སད་པའི་ཤེས་པ་ནི་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་གཞན་དུ་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་པ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི་དགོངས་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་འོག་རོལ་དུ་ངག་དང་པོར་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་མདོར་བསྟན་པའི་དམན་པ་དང༌། མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་གཞུང་གཟུགས་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཕྱེད་སྔ་མས་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཕྱེད་ཕྱི་མས་ནི་ལན་སྒྲུབ་པའི། འདིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྨྲ་བའི་བསམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་ན་ནི་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་འཕགས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདི་དག་ནི་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་སྨྲས་པའི་སེམས་པ་ནི་དམན་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན་གཉི་ག་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར། རྒྱུ་ལས་ཀྱང་ནི་མངོན་གྲུབ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལས་དང་ཀྱང་གི་སྒྲས་རྒྱུ་མེད་པར་རང་ཁོ་ན་
― DTG103_Page_0692 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་དངོས་པོ་རྣམས་མངོན་པར་གྲུབ་ཅིང༌། རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་བརྒྱུད་པ་དེས་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་འདི་ཁྱེད་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་གཉི་ག་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འདི་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ། །ཅེས་བསྟན་པར་འགྱུར། གཉི་གའི་རྣམ་པས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་འདི་ཉིད་སྔར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ཡུལ་བརྟེན་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་གིས་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟེན་འབྱུང་ལ། རང་བཞིན་གྲུབ་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་གྲུབ་པའི་གཞུང་གཟུགས་པའི་ཕྱིར་མི་བརྟེན་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། རང་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེར་ཡང་རང་བཞིན་མེད་མི་འབྱུང་སྟེ་ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གྲུབ་པའི་སྔ་རོལ་ལམ་ཕྱིས་ཀྱི་དུས་སུ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་ཏུ་ཁོ་ནར་ཡོད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཡང༌། ཡོད་པ་ཡོད་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སྨོས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པ་བསྟན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཡང་མེད་པ་གང་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ལ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེའི་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་ཞིང་ལོག་པའི་རྣམ་པ་ལ་སྟེ་གང་ན་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་རེས་འགར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རེས་འགའ་ཞིག །འབྱུང་བ་ལྟོས་པ་ལས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་པའི་རང་
― DTG103_Page_0693 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ཀུན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་འདིར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའང་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའམ། གཞན་དངོས་ཞེས་བྱ་བའམ། དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་དེ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེད་ལ་རང་གི་དངོས་པོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་མེད་པ་ལ་རང་གི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་ནི་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱེད་ཕྱི་མས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེ་དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གང་གིས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་བཞིན་དུ་མི་འཐད་པས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དེའི་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྔ་མས་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་ཕྱེད་ཕྱི་མས་གཏན་ཚིགས་གོ་བར་བྱ་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྟོང་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཕགས་པ་འདི་ནི་རྟོགས་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཅིག་ཅར་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བའི་རལ་ག་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་འདི་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་འདི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཏུ་བཤད་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་སུ་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། འདུས་མ་བྱས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དེ་དག་རིམ་པ་མ་ཡིན་པའམ་རིམ་གྱིས་ཡིན། རེ་ཞིག་རིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། དངོས་དང་དངོས་མེད་ཅིག་ཅར་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཅིག་ཅར་ཏེ།
― DTG103_Page_0694 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་པས་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོའི་མེད་པ་མ་སྤངས་སྔོན་པོ་གནས་པ་ནི་མེད་དོ། །རིམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། དངོས་མེད་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་འདི་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཉིད་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདུས་བྱས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་དུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གནས་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྡུས་པ་རྣམས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་གཞན་འཇིག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཅན་དངོས་པོ་མེད་ན་མེད་པ་ན་སྟེ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་འདུས་བྱས་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའང་སྟེ་འདུས་བྱས་ཉིད་རྟག་ཏུ་སྟེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པའི་དུས་དག་ཏུ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་སྟེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དུས་ཉིད་ནི་རང་གི་བྱེད་པ་མེད་པར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ལ་གནས་པ་ལས་ཕྱིས་ཀྱི་དུས་ཁོ་ནར་དེའི་འཇིག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས། དངོས་མེད་མེད་ན་མེད་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལས་མེད་ན་སྟེ། མི་རྟག་པས་སྒྲུབ་པའི་འཇིག་པ་མེད་ནའོ། །འདི་ཡོད་ན་དངོས་པོ་མི་འགྱུར་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ཡོད་ན་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་མི་འབྱུང་ཞིང་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གང་ཞིག་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་
― DTG103_Page_0695 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་དང༌། མེད་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ནུས་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ནི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་གྲུབ་པའི་དུས་ན་རང་གི་འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པ་འཇིག་པ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཡོད་པ་འདི་ལ་དེའི་ཚེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཇི་ལྟར་ནུས། དེའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་དངོས་པོའང་དངོས་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བརྗོད་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འཇུག་པ་ལས་མི་འདའ་བ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་དང་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར། དངོས་པོ་མེད་པར་དངོས་མེད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་དངོས་མེད་ནི་ཞི་གནས་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་ཀྱི་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔར་བྱུང་བའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མེད་པར་མེད་པ་སྟེ། འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོའི་གཞན་དབང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི། ལྷག་མ་ཁོང་ནས་དབྱུང་ལ་བདག་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གདོན་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་མེད་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་རང་ལས་མ་ཡིན། གཞན་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་མེད་ན། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་དངོས་མེད་མེད། །འདི་ནི་རིགས་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ་འདི་ལྟར་དང་པོ་ནི་སྡེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ལ། ཕྱི་ནས་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་པོ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་ན་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་ན་འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
― DTG103_Page_0696 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་ན་དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བའི་དུས་ཁོ་ནས་དངོས་པོ་དེའི་མི་རྟག་པས་བྱས་པའི་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། མེད་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡན་ལ་ཕྱི་ནས་ནི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་འཇིག་པར་བྱ་བ་མེད་པར་ནི་འཇིག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་བྱ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་རང་ལས་སམ་གཞན་ལས་མི་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་མེད་ན་སྟེ་འཇིག་བྱར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་མ་གྲུབ་ན་དངོས་མེད་མེད་དེ། འཇིག་པ་འབའ་ཞིག་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་རིམ་པ་མ་ཡིན་པའམ་རིམ་པ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ནར་གོ་བར་བྱེད་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གིས་ཁས་བླངས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱོན་མཐོང་བ་མེད་པར་ཁས་བླང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་འབད་པས་ཅི་དགོས། འོན་ཏེ་དེ་ཁས་བླངས་པ་ལ་སྐྱོན་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། འོ་ན་ནི་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ལ། ཡོད་པ་ཉིད་དམ་རྟག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་དངོས་པོ་ཁས་ལེན་པ་ན་བྱས་པའམ། མ་བྱས་པ་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་བྱས་པ་ནི་ཁས་བླང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་ཁྱོད་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་དབང་གིས་སྐད་ཅིག་ཏུ་ཡང་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་པ་ད་གཟོད་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ན་དེ་ཁས་ལེན་པ་ན་རྟག་པ་ཉིད་དེ་རྟག་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་
― DTG103_Page_0697 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་མཚན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མཐའ་དག་གི་གླེང་གཞི་བསྟན་པའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྟག་པར་ལྟ་བའི་ཉེས་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འོན་ཏེ་གང་གི་ཚེ་སྐྱོན་འདི་སྤོང་བར་འདོད་ནས་དེ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁས་མི་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་མེད་ན་ངེས་པར་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཆད་པ་ཡིན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་མེད་པར་ཆད་པར་ལྟ་བ་རྒྱུར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་འཇིགས་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལྟ་བའམ། མུ་སྟེགས་པའི་ལྟ་བས་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ཁས་མི་ལེན་ན། འོ་ན་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལྟ་བས་དེ་ཁས་ལེན་པར་གྱིས་ཤིག །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གང་གིས་སྐྱེ་བའི་དུས་ཁོ་ནར་འཇིག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་དབང་གིས་རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་མཇུག་འདུས་བྱས་སུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་བསྡུས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལས་སྔ་མ་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་དངོས་པོ་ནི་བྱས་པ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་སྐྱེ་བ་ན་རང་གི་ངང་གིས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ཡང་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྐད་ཅིག་གཞན་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྒྱུན་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ཁས་ལེན་ན། སྔར་བསྟན་པའི་ཉེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུན་འདི་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཁས་ལེན་པ་ན་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཁས་ལེན་པ་པོ་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་
― DTG103_Page_0698 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་ལ་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་བྱིན་ནས་ནི་དངོས་པོ་འགག་སྟེ་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཡང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྔ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་ཁ་གདངས་ནས་ཉལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་ཀའི་རྐྱེན་མི་འགལ་ལོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱེད་ཕྱི་མས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གོང་དུ་མེད་དེ་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མིན་མཚུངས་ཞེས་སྨོས་པས་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་དེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བ་རྒྱུན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུན་ཉིད་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སླར་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པར་གྱུར་པས་འགའ་དང་འགའི་རྒྱུར་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་དངོས་པོར་ཁས་བླང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་ན་དེ་མ་མཐོང་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པར་ཅི་ལྟར་རིགས་ཞེས་ཕྱོགས་སྔ་མར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་འཇིག་མཐོང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་དག་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་བྱད་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་དེའི་དབང་གིས་འཇིག་པར་མཐོང་ན། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། སྒོམ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་དེ་བསྟན་པ་ནི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཡང་གང་ཞིག་རང་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་པ་རིགས་པ་དེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལྡན་བསྟན་པ་ནི་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའོ། །ཕན་ཚུན་ནི་གཞན་ནི་གཞན་དག་གོ །
― DTG103_Page_0699 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་བཟློག་པ་ནི་གཞན་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རུང་སྟེ། དེ་ལས་དེས་མཐོང་བ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་སྣང་བར་ནུས་པའི་ངོ་བོ་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རིགས་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཡིན་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་གིས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། གང་ཞིག་དེ་རིག་པ་དེ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་གྲངས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནས་གཞན་ལས་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དེའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན། འདིར་གཞན་སྨྲ་བ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་འགག་མེད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་ཞིག་ལ་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་འགོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་དེའི་དབང་གིས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རིག་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་འགག་པས་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། སྒྲོ་མ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དོན་གཅིག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཐར་མིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་འགོག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་འགོག་ལས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འོན་ཏེ་མི་འགོག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིག་ཤོས་ལྟར་གྱི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་
― DTG103_Page_0700 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ངོ་བོ་བརྟན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མི་རིགས་ཤིང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་བག་ཆགས་ནི་མི་འགོག་པས་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མར་མེ་བཞིན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་པ་ཡང་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་མེད་དང་འགག་མེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ནི་ཐར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པས་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་གསུམ་ཡང་སྟེ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་འགོག་པ་གཉིས། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་འགོག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་དེ་ཡང་བཀག་པ་ལས་ཐར་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་འགོག་པ་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་འགོག་པ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་གང་གིས་ཀྱང་མི་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་སེམས་པ་དེའི་ཚེ། ལམ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་ནའམ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་ལྡན་པའི་རྫས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འདི་ཡོད་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སམ། འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་དེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་དེ་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་འགྲུབ་པ་ལ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ནི། འདུས་མ་བྱས་སུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ལྟོས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་ནི་དེའི་ལམ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བྲལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གང༌། །བྲལ་བ་སོ་སོ་སོ་སོ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་
― DTG103_Page_0701 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཡང་དེ་དག་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ནི་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ཡང་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་དཔྱད་པའི་ཞར་ལ་གཞན་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་དེ་མེད་དེ། དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བས་སྔར་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ནི་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་བྲལ་བའི་རྟེན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པས་ཡོད་ཀྱང་ནི། མེད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་དེའི་ལམ་དང་དེའི་བྱེད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་མི་ལྟོས་པའི་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་གནས་པའི་འགོག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་ཐར་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཐར་པ་ཡིན་ཏེ། མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ། མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པར་འདོད་ནས་མཚན་གཞི་ལས་མཚན་ཉིད་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག་རང་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཁང་བཟངས་ཀྱི་སྟེང་དུ་འཛེགས་ནས་དེ་ཉིད་གཞན་མ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི་འདི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ན་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་འདི་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ལས་འདས་པའི་དེའི་དངོས་པོ་གཞན་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་དག་
― DTG103_Page_0702 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་གཞན་འདོད་པ་གཞན་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ཡང་འདིའི་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་དང་དེ་དག་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར། དེ་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། དེ་དག་ཀྱང་རང་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མཚན་གཞི་ལས་མཚན་གྲུབ་མཚན་ལས། །མཚན་གཞི་གྲུབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་གིས་མཚན་གཞི་མཚོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་མཚན་གཞི་ལ་མཚན་གཞི་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་མཚན་གཞི་ཉིད་དུ་མཚོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མཚན་གཞི་ལ་རག་ལས་ནས་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་མཚན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ནི་མཚན་གཞི་དེའི་མཚན་གཞི་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་དག་རང་ལས་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་མོད། འོན་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཅིག་ལས་གཅིག་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་མ་གྲུབ་གྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ན་གཉིས་པོ་དག་གྲུབ་པར་འདོད་ན་གཅིག་ཀྱང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མཚན་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཅི་ལས་ཀྱང་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་དགོངས་པ་ལས་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ཡང་གདོན་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མ་གྲུབ་པའི་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་གྲུབ་བྱེད་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་པ་འདི་ཉིད་རྒྱུ་དང་
― DTG103_Page_0703 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་དུ་གཞན་དག་གིས་ཉེས་པར་སྦྱར་བ་དག་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་བསྒྲེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །འདིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཉིད་དུ་རང་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུར་གྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལས་ཡིན་ལ། འབྲས་བུའི་ཡང་རྒྱུ་ལས་ཡིན་ནོ། །གང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱིས་འབྲས་བུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་ན་རྒྱུ་དེ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ལས་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མ་མཚོན་པ་ན་འབྲས་བུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་རྟོགས་པས་གཉིས་པོ་དག་གི་རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ནི་གཅིག་གམ་དུ་མ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་གཅིག་ལ་ཡང་མི་འཐད་ལ། དུ་མ་ལ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནད་འདིར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གྲུབ་པ་ལ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རང་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དུ་གཅིག་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེ་ལས་གཞན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་དང༌། ཕན་ཚུན་ལས་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཉིད་ཀྱང་འདི་ལ་སྒྲུབ་
― DTG103_Page_0704 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་ཚོར་བ་པོ་སོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཚོར་བ་ལས་ཐ་དད་པར་བདག་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ནག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེར་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་བསྟན་པ་འདི་ལ་བསྒྲེ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་རང་རིག་པ་དང་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ངོ་བོ་དག་ཡིན་ཡང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་ན་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེའི་ངོ་བོར་རང་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་གཅིག་མ་གྲུབ་ན་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་གཞན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་དང་ཕན་ཚུན་ལས་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་སྐབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་པོ་དང་བ་ལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྒྲ་གཉིས་པོ་དག་གིས་འདི་འཚེད་པ་པོ་དང་འཚེད་པ་དང་ཉན་པ་པོ་དང༌། མཉན་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་དག་ཀྱང་རིགས་པ་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གང་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དག་ཡིན་ན་འོ་ན་ནི་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གང་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་
― DTG103_Page_0705 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་དུས་གསུམ་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་བྱ་བར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་ན། ཐ་སྙད་ཀྱང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཐ་སྙད་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་མེད་ཅིང༌། །འགག་མེད་གང་དེ་ཐར་མིན་ནམ། །ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་དུས་གསུམ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་མ་གྲུབ་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དུས་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཅི་གཅིག་ཡིན་ནམ། དུས་མ་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་དེ་རང་ཉིད་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚད་མས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་ན་ཡང་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། མི་གནས་ཕྱིར་ཏེ་དེ་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་དེ་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་དུ་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་གྲུབ་ཕྱིར་དང༌། འཆོལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པོ་དག་གིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བ་དང༌། མ་འོངས་པ་དག་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་རེ་རེ་ཞིང་དེ་ལས་གཞན་གྲུབ་པ་ལ་རག་ལས་ན་གྲུབ་པ་དག་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་ཡང༌། མ་འོངས་པ་དག་དེ་ལྟར་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པར་ནི་འདས་པའི་དུས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་འདས་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་མེད་ན་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་དག་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཞན་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན། འདི་དག་ནི་འཆོལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ད་ལྟར་བ་ཉིད་འདས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་
― DTG103_Page_0706 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཞན་དུ་ཡང་ལྟོས་པའི་དབྱེ་བས་གསུམ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཆོལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་དུ་མ་འདི་ཡང་དག་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དུས་གཅིག་གམ་དུ་མར་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ན། གང་ཞིག་དངོས་པོ་ཉིད་སྐྱེས་ལ་འགགས་པ་དང༌། སྐྱེས་ལ་མ་འགགས་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་ལས་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡིན་པར་སེམས་པ་དེ་ལས་ཡང་འདི་དངོས་པོ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཉིད་འགའ་ཞིག་དངོས་པོ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་འདི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔར་ཁོ་ན་འཐད་པ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བའམ། དོན་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དངོས་པོ་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་བརྒྱུད་པ་ནས་གྲགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པ་ཙམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ།། ཐོག་མ་མེད་པའི་བརྫུན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་ཅན་དུས་གསུམ་མོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཡིན་གྱི་དངོས་པོའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་དག་སྤོང་བ་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་སྤང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་སྤངས་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ན་དེ་དག་ནི་སྤང་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ། གང་ཕྱིར་སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །
― DTG103_Page_0707 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་རིགས་ལ་གཅིག་གིས་ཚིག་ཡིན་ལ། རིགས་ཀྱང་གསལ་བ་མཐའ་དག་འཕེན་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་སྤང་བའི་ཕྱིར། འདི་གསུམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་འདི་གསུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་སྒོ་ནས་འདུས་བྱས་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་པས་གནས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་དགག་པ་ནི་གཞན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ལུས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི་དེ་ལ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་བྱེད་པའི་གནས་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་འོས་པར་འགྱུར་ན་འདི་གསུམ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་ཡོད་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་དག་རབ་ཏུ་སྦྱོར་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་དགག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་དུ་ཆུག་ན་། གང་
― DTG103_Page_0708 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་རིགས་པ་ནི། ཡོད་པའི་འབྲས་ལའང་འབྲས་ལྡན་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལན་མང་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་དང༌། ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པའི་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མི་རིགས་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ནི་བྱེད་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཀྱང་འདུས་བྱས་དངོས་པོ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སྣ་ཚོགས་ཉིད་རང་བཞིན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དུ་མ་དང་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་རྣམས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཀྱི་མཚམས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་སྲིད་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཐམས་ཅད་འདི་ཁོ་ནར་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་ཁོ་ན་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཕགས་པ་འདིའི་དོན་རྟོགས་པར་ཟད་དོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་གང་ཞིག་འདུས་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་བཀོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བླ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ལས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བླ་མ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྟོན་པ་གཅིག་པུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་ཕྱུག་དང་ནི་གཟུགས་བཟང་དང༌། །དཔལ་དང་གྲགས་དང་ཡེ་ཤེས་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ། །དྲུག་པོ་དེ་ལ་ལྡན་ཞེས་བརྗོད། །ཅེས་
― DTG103_Page_0709 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ངེས་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་གནས་ཏེ་ངེས་པར་གནས་ཤིང་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་དབྱེ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ངེས་པ་དང་ནི་མ་ངེས་ལས། །ངེས་པ་ཡང་ནི་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །མཐོང་ཆོས་ལ་སོགས་མྱོང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ལས་བདག་དང་ནི་འབྲས་བུ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་པ་དང་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །འདིར་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རང་བཞིན་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་ལས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གནས་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ངེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ནི་སེམས་པའོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ནི་སེམས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཉིད་དེ། སེམས་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། །དེས་བསྐྱེད་ལུས་དང་ངག་གི་ལས། །ཞེས་གང་བསྟན་པའོ། །རང་གི་དོན་ལ་བཀའ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། ལས་གཅིག་ཏུ་གནག་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྨིན་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་གནག་པའོ། །གཅིག་ཏུ་དཀར་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་དཀར་བའོ། །འདྲེན་མ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདྲེན་མའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབྱེ་བ་གནས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་ལས་ཉིད་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་བྱ་བ་རྟག་ཏུ་དབང་སྒྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བེའུ་ལྟ་བུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དག་བྱ་བ་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ལས་རྣམས་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ནི། །ཆུད་མི་ཟ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་འབྲས་བུ་སྨིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་གསུངས་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཐ་མ་དག་ཏུ་གསུངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་
― DTG103_Page_0710 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་བཟུང་བ་ནི་དབུས་སུ་ཡང་དེ་སྦྱར་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གལ་ཏེ་ལས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བ་ནི། ལས་གསུངས་ཏེ་གང་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ལས་བདག་གིར་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་མ་བྱིན་པར་ཆུད་མི་ཟ་ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་ཏེ། དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས། །མི་འཇིག་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་ཚིག་སྦྲེལ་ཏེ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མི་རིགས་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལས་དེའི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བསྟན་པ་ནི། དེ་སྐྱེས་བདག་འཛིན་དེ་འཛིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དེ་ཁོ་ནའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་མ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་གལ་ཏེ་ལས་ནི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རྟེན་འབྲེལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་
― DTG103_Page_0711 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལས་ཀྱང་རྟེན་འབྲེལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་འགྱུར་བ་ན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་གཅིག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །ལས་དང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་སྨིན་ཅན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཉེས་པ་གཉིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེས་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་ཁོ་ན་ལས་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག་དང༌། བདག་མེད་པ་དང་འབྲེལ་པའམ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ལ། གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་སྒྱུ་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གང་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ལ། གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མི་བསྙོན་པའི་ཕྱིར་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། ལས་ནི་རྐྱེན་སྐྱེས་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་རྒྱས་པར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལས་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པར་ཁས་ལེན་ན། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྟེན་ནས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་གསུམ་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་གཉིས་པོ་དག་གིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་ནི་རྐྱེན་སྐྱེས་ཅི་ཡང་མེད། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་མིན་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་
― DTG103_Page_0712 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལས་རབ་ཏུ་སྤངས་ན་རིགས་པ་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དེ་གཉི་ག་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་སྤང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་འདི་གང་དག་གིས་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། གང་དག་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བས་དངོས་པོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལོག་པར་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ན་དེ་དག་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་རྒྱུ་མཚན་ལྷག་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ལས་ནི་ཉོན་མོངས་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མེད་ཀྱང་བརྫུན་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང༌། བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་འབའ་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་དཔྱོད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་རིགས་པ་ཐུན་མོང་ཉིད་ཀྱིས་གསུམ་ཀ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་དཔྱོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང༌། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔར་འདུ་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཉིད་ཙམ་སྔར་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དག་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ལས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ལས་ནི་ཉོན་མོངས་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ལུས་ནི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བདག་ཉིད་ཅེས་
― DTG103_Page_0713 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བར་སྨོས་སོ། །འང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྣམས་ཏེ། རྒྱུ་རྣམས་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། སྲིད་པའི་རྩ་བ་ཕྲ་རྒྱས་ཡིན། །ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་རྩ་བ་ནི་རྒྱུ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ལས་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་ནི་ལུས་གཙོ་བོར་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ལས་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཕེན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་སྨོས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་འོངས་ཞེས་སྟོན་པ་ན་དེའི་འཁོར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་ན་དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ལས་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐར་ཕྱིན་པས། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་མེད་ཅིང༌། །འགག་མེད་གང་ཚེ་མཐར་མིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་ཀྱི་རང་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གཞུང་གཟུགས་ལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལས་མེད་ན་ནི་བྱེད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལས་ནི་བྱ་བ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་ཡོད་ན་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་འཕེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོའི་ཡོད་པ་འཕེན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་བསྟན་ཟིན་པའི་རིགས་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེར་མེད་པས་དེར་འབྲེལ་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་བུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དབེན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དབེན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་ཁོ་ན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །
― DTG103_Page_0714 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཉིད་ཀྱང་སྔར་ཐར་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་ལ་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་ཁོ་ན་ཐར་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་ལ་ལམ་གོམས་པའི་འབད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ལས་སྟོང་པར་ནི་ཡང་དག་པར། །ཞེས་རྒྱས་པར་རོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ཡང་དག་མིན་དངོས་ཀྱང༌། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་སྣང་གང་དེ། །མ་རིག་དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །དེ་ཡི་སྐྱེ་བར་ཡང་དག་འདོད། །དེ་ལྟར་ཡང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་དངོས་རྣམས། །ཡང་དག་པར་ནི་རྟོགས་པ་གང༌། །དེ་ནི་སྟོན་པས་མ་རིག་གསུངས། །དེ་ལས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འབྱུང༌། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་མི་འགལ་བ་ཡིན་ན། འགོག་པའི་རིམ་པ་ཡང་མི་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་སྟོང་ཤེས་ན་ཡང་དག་པ། །མཐོང་ཕྱིར་མ་རིག་མི་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་མ་རིག་འགོག་པ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགག །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་པོ་ས་ལམ་གོམས་པའི་འབད་པས་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཉེས་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྨྲ་བ་ལ་ལན་འདེབས་པར་འདོད་པས། ལས་སྟོང་པར་ནི་ཡང་དག་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚོགས་དང་སྦྱོར་བའི་ལམ་རྣམས་མེད་པར་ལས་ཡང་དག་པར་སྟོང་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སུ་ནེམ་ནུར་མེད་པར་སྟོང་པར་རྣམ་པར་ཤེས་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་ལམ་མི་འབྱུང་སྟེ། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འགོག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལས་དེ་མེད་ན། ལས་ལས་
― DTG103_Page_0715 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ་སྐྱེ་བའོ། །མི་འབྱུང་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལུགས་ལས་བཟློག་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བར་གྲགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ལྟོས་པའི་དབྱེ་བས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་དཔེ་མེད་པར་བསྟན་པའི་མེད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འདི་ལ་དཔེ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་མ་བསྟན་པ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། ཞེས་བྱ་བར་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པའི་དཔེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་དང་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་རྩོད་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་གནས་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའམ་ཡང་ན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐར་ཐུག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་དང་འབྲེལ་བས་འཁོར་བ་ཁོ་ནའམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་གནས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་གཤེགས་ཤིང་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པར་མཛད་ལ་སྟེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །སྤྲུལ་པ་དེས་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་གཞན་ལ་ཡང་སྟེ་སླར་ཡང་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྟེ་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དངོས་སུ་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཏུ་སྟོང་པ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་དེར་སྤྲུལ་པས་
― DTG103_Page_0716 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྲུལ་པ་ལ་གཏམ་དུ་བརྗོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ནི། སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེ་འདིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་བསྟན་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨོས་པ་ནི། དེ་ནི་གཉི་ག་ཡོད་མིན་ཏེ། སྤྲུལ་པ་གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔྱད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་པ་རྟོགས་པ་ཙམ་སྟེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེ་ལ་ལྟོས་པའི་དབྱེ་བས་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས་གཉི་གའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་དོན་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དངོས་སུ་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ནི་དེའི་སྤྲུལ་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་གཉིས་ཀ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་གཉིས་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་ཙམ་གང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དོན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཁོ་ནར་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། གང་གིས་ནི་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ལྟོས་པའི་དབྱེ་བས་གཉི་གའི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ལས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཁོ་ནར་རང་བཞིན་གྱིས་ལས་དང་དེས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་
― DTG103_Page_0717 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་འབྲས་བུར་སྐྱེ་བའི་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པས་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ལ་སྐུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་སོ། །འོན་ཏེ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གཏན་དུ་གལ་ཏེ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་དེའི་འབྲས་བུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་འདི་ལ་བསྙོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་སྐྱོན་འདི་གཉིས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དབྱེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་པར་མི་འགལ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་བསྟན་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ངོ་བོར་འཇུག་པ་དོན་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་ཉིད་ལྟ་བུར་མངོན་དུ་སྣང་ཡང་དོན་མི་འགལ་བ་དོན་ཅན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །ཡོད་ཅེས་པའམ་ནི་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཚུལ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའོ། །མེད་ཅེས་པའམ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚུལ་ལྟ་བུའོ། །ཡོད་མེད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚུལ་ལྟ་བུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་དང༌། དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཅི་རིགས་པར་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་དག་ལ་ཡོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་ཏེ་བརྗོད་པ་ན་ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་ཡང་གི་སྒྲས་འཕངས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོག་གི་དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་ཡང་ཞེས་ཡང་གི་སྒྲས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཅི་ཞིག་ཅེས་སྡིག་པ་ལ། ཡོད་ཅེས་བྱ་བའམ་མེད་ཅེས་བྱ་བའམ། ཡོད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པ་མ་བརྗོད་པ་སྡུད་པའི་དོན་ཅན་གྱི་ཡང་གི་སྒྲས་འཕངས་པ་རྣམས་པ་གསུམ་པ་འགོག་པའི་
― DTG103_Page_0718 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དགག་པ་ཉིད་དུ་འདི་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མཆོག་གི་དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ཀྱང་བསྟན་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཐའ་བཞི་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉི་ག་མིན་པའི་བདག་ཉིད་མིན། །མཐའ་བཞི་དག་ལས་གྲོལ་བ་ལ། །དབུ་མ་པ་ཡིས་དམ་པར་རྟོགས། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང༌། གང་བློ་ཡོད་དང་མེད་པ་ལས། །རྣམ་པར་འདས་ཤིང་མི་གནས་པ། །དེ་དག་ཟབ་མོ་དམིགས་མེད་པར། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་སྒོམ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་མཐའ་གཉིས་སྨོས་པ་ནི་ཅིག་ཅར་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པས་དེ་ལས་གཞན་པའི་མཐའ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐར་ཕྱི་མ་གཉིས་མ་བསྟན་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མཐའ་བཞི་དག་ལས་རྣམ་པར་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཆོག་གི་དོན་དམ་པ་ནི་ངག་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་པར་མི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུ་དེ་དག་གི་བསྟན་པ་རྣམས་འཇུག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཆོག་གི་དོན་དམ་པ་གཟིགས་པའི་སྐྱོབ་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་ནས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས་དགོངས་པའི་ཁྱད་པར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དགོངས་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟེན་ནས་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་གང་གསུངས་པ་བསྟན་པའི་ངོ་བོའི་གསུང་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྒན་པོ་ཉེ་བར་བསྟེན་པ་མ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་བླ་མ་དམ་པ་ཉེ་བར་བསྟེན་པ་དེའི་དབང་གིས་བསྒྲུབས་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་མཁས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་དག་
― DTG103_Page_0719 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་དེ་དག་རྟོགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་གནས་པའམ། སྐྱེ་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་གིས་ནི་རྟོགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བསྟེན་པར་མི་འགལ་བར་འཇུག་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་མ་ལུས་པའི་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། ཁ་ཅིག་ཐོག་མ་མེད་པའི་སྲིད་པ་བརྒྱུད་པ་ནས་གོམས་པའི་བདེན་པའི་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་ཞེན་པས་མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་བཟོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་རང་གི་ལུགས་ཀྱིས་སྔར་གསལ་བ་ཡིན་ཡང༌། མི་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་གསལ་བར་བཞེད་པ་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ནི་འབྱུང་རང་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་གཟུགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་དེ་འབྱུང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཨའི་ཚིག་ཕྲད་ནི་དགག་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཨ་དང་མ་དང་ན་དང་ནཱ་དག་ནི་དགག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སེམས་པ་རང་བཞིན་ལས་མིན་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པའི་འབྱུང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བསྟན་པ་ནི། གཞན་ལས་ཀྱང་མིན་ཏེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་སྨོས་ཏེ་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་གཟུགས་
― DTG103_Page_0720 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་བཅུ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། རེག་བྱས་བསྡུས་པ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་བར་ཁས་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་བུར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅན་དེ་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་ལས་གྲུབ་པ་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །འབྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཅི་དེ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའམ། འོན་ཏེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་རིགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལས་སྔར་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་དེས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འདོད་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་གཟུགས་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡང་སྐྱོན་འདི་སྤང་བའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ལས་རྣམས་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་བརྟེན་པའི་གཟུགས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ན། དེ་བརྟེན་སྒྲ་ཡང་རྒྱུ་དོན་དམ། །ཡང་ན་རང་གི་རྟེན་དང་ནི། །དབྱེར་མེད་པར་ནི་གནས་པའི་ཕྱིར། །རྟེན་ཡིན་གཞན་དུ་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་དེའི་རྒྱུར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལས་སྣམ་བུ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཁས་བླངས་པ་ཁོ་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG103_Page_0721 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་ཉིད་དེའི་རྟེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ཡང་གཞན་ཕན་ཚུན་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནི་རིགས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། གཅིག་ལས་བཞི་ཉིད་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམ་པ་བཅུར་ཁས་བླངས་པ་སོ་སོར་འབྱུང་བ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་སོ་སོར་གཅིག་ནི་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ཉམས་ཤིང་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་བཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོད་ན་ནི་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བ་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་ལ་བཞི་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་བཞིའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་མོད། འབྱུང་བ་བཞི་པོ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སེམས་ན། འདི་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། བཞི་ལའང་གཅིག་ཉིད་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བཞི་པོ་དག་གིས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བཞི་ཉིད་ཉམས་ཤིང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན་བཞི་པོ་དག་ལ་གཅིག་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དང༌། དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བ་ཉིད་དག་ཏུ་ཅི་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བ་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བ་ལན་གདབ་པར་མི་ནུས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བཞི་པོ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དག་ཕན་ཚུན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་
― DTG103_Page_0722 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་མེད་པ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ནི་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། དེའི་ཞར་ལ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བསལ་བ་མཛད་ནས་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མི་འཛིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དབྱེ་བས་དངོས་པོ་པའི་ངོ་བོར་ཁས་བླངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱར་རུང་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དབང་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་བྱར་མི་རུང་བ་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་མི་འཛིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་འདི་ལ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མི་འཇུག་པའི་ངོ་བོར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ལས་ཤེན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟགས་ཅན་གྱི་དོན་གོ་བར་བྱེད་པའམ། འདིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གོ་བར་བྱེད་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ཡིན་ལ་དེ་ལས་ཡོད་ཅེས་གལ་ཏེ་སེམས་སོ་ཞེ་ན། ལན་བསྟན་པ་ནི། རྟགས་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྔར་དོན་བྱས་ཟིན་པ་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའི་གཞུང་འདིར་ཡང་བླངས་ཏེ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོའི་གཟུགས་ནི་རྟག་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་གོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པས་དབང་པོའི་བློ་རྟགས་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ལ། རྟགས་དེ་ཡང་དབང་པོ་ཡོད་པའི་དུས་སུ་ནི་མེད་ལ་གང་གི་ཚེ་ཡང་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། འདི་ཉིད་ག་ལས་ཤེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཕྱིར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་བསྟན་
― DTG103_Page_0723 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཡོད་པའི་གོ་བྱེད་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་དབང་པོའི་བློ་རང་དབང་ཅན་ཡིན་ནམ། གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་གྲང་ན། རེ་ཞིག་རང་དབང་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་རྟགས་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་ལ་ཡང་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ན། དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དེ་དག་བསྐྱེད་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུར་མངོན་བར་འདོད་པའི་དབང་པོ་ཡོད་པའི་དུས་སུ་བློ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡོད་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དབང་པོའི་གཟུགས་ཡོད་ཅིང་བདོག་པ་ལ་མེད་ཅིང་མི་བདོག་པ་ནི་རྟགས་སུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་མ་གྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་མི་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་པོའི་གཟུགས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཚད་མ་གཞན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱར་རུང་བ་ཡིན། །འདིས་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དབང་པོའི་གཟུགས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱར་མི་རུང་བར་བསྟན་ནས་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། ཡུལ་གྱི་གཟུགས་ལའང་གང་དུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བས་དམ་བཅས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་བློ་གཟུགས་འཛིན་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་འཛིན་པར་གྱུར་ན་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཞན་དག་ལ་གྲགས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུགས་འཛིན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་བློས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡུལ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བར་བྱེད་པ་གང་
― DTG103_Page_0724 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་ལ་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང༌། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་དག་ལ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་འདི་མ་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ན་རང་གི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་རིགས་ན། རྣམ་པར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡུལ་གཟུགས་ཁོ་ན་བཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ཡང་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ཡང་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་དང་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་བསྟན་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་སྣང་བས་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གསལ་བས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་གསལ་བ་དེ་ཤེས་པས་བསྐྱེད་པ་ཡུལ་གྱི་རང་གི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མ་རྟོགས་པར་གྲུབ་པའམ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ཡང་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མ་བཟུང་བར་ཁྱད་པར་ཅན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་རང་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་འདི་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལས་དེ་རྟོགས་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་གཞན་ལ་རག་ལས་ནས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིར་རིག་པ་ཁོ་ནར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཤེས་པ་ནི་དེ་མི་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདི་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་འདི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བ་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་ཡང་དོན་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་
― DTG103_Page_0725 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོང་པ་ཉིད་དུ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །ལྐོག་གྱུར་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ན་དེ་ཡང་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བས་བཟློག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཡང་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡོད་ན་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ཡུལ་ལ་ཡང་དེ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མེད་ན་ཡང་གང་ཞིག་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་ནི་ནམ་ཡང་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། བློ་བདག་རང་བཞིན་ཉིད་འཛིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་ཡུལ་གཟུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དགག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མི་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་ནས། ད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་པའི་ངོ་བོར་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང་དུས་མཉམ་པའི་དོན་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འདྲ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ན་རྣམ་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཤེས་པ་ཆོས་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་ཡང་དོན་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཆོས་ནི་གཞན་གྱི་ཡིན་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། སྒྲོན་མ་གསལ་བའི་མུན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་
― DTG103_Page_0726 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་གཟུང་བར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གིས་དོན་འདི་བློའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལྡོག་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གཟུང་བར་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ན་དེ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་བསྟན་པ་ནི། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དོན་དང་བློའི་སྐད་ཅིག་དག་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་དོན་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་བློ་མེད་པ་ཡིན་ལ་མེད་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་ནི་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ་གྲུབ་པའི་བློ་དེའི་ཚེ་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་འགགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་ཡུལ་གཟུགས་ཡོད་པ་དགག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ངོ་བོའི་གཟུགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཟུགས་མདོར་བསྡུས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ནི་གཏམ་ཙམ་ཉིད་དུ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དག་ན་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་ངམ་ཕྱིའི་བདག་ཉིད་དམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། དམན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། རྒྱང་རིང་པོ་གང་ཡིན་པའམ། ཐག་ཉེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གདོན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམས་ཚད་མས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་མདོར་བསྡུས་པ་ལ་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཚེ་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་བློ་ནི་གཟུགས་སྐྱེས་ཏེ་ད་ལྟར་བ་སྐད་ཅིག་མ་མི་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་
― DTG103_Page_0727 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅིག་པའི་བློ་དེ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་རྟོགས་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་བློ་ལ་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་ཀྱང་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་བསྐལ་པ་དག་གི་གཏམ་དུ་བརྗོད་པ་ལྟག་ལ་ཡོད། འདི་ཡང་འདི་ལས་གཞན་པའི་དབྱེ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མཚོན་པ་གཙོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབྱེ་བ་རྣམས་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ནང་དུ་མ་གཏོགས་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བྱེ་བྲག་གི་ངོར་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དག་ལ་གང་དག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་བྱེད་པ་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་མིག་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་གཟུགས་རྣམ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གྲུབ་པ་དང་ཤེས་པའི་རིམ་པ་དག་གིས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ནམ་ཡང་ཁ་དོག་དབྱིབས་དེ་དག་དང༌། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པའི་དབྱེ་བས་ཡོད་ཅིང་བདོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་སྟེ་ཤེས་པ་གཟུང་བ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཡང་ཐ་དད་པར་ཡོད་པའམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་འོས་པ་དག་ཡིན། འོ་ན་ནི་གཟུགས་དེ་རྣམ་པ་གཅིག་པུར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཟུགས་དེའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་གྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་དེ་གཅིག་པུ་སྟེ། རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་གྲགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
― DTG103_Page_0728 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཇི་ལྟར་དྲང་བར་བྱ། གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གི་རྟེན་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། མིག་བློ་མིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མཆེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་ལྷག་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡུལ་མཚུངས་པའམ། ཡུལ་མི་མཚུངས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མིག་དང་གཟུགས་དག་ལས་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། མིག་བློ་མིག་ལ་འབྱུང་མིན་ཏེ། །གཟུགས་ལ་འབྱུང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡུལ་མཚུངས་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་དེ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། བར་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡུལ་མི་མཚུངས་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུའོ། །དེའི་ཡུལ་ཉིད་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེས་ན་ཡང་བློ་སྐྱེ་མཆེད་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་མིག་དང་གཟུགས་དག་ལ་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་ནས་མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་པོ་དང་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་མིག་དང་གཟུགས་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལྟར་ཡང༌། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བརྟེན་བཅས། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་མིན། །གང་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཆོད་པ་ཡི། །གཟུགས་ནི་མཐོང་བ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མིག་བདག་ཀྱང་མཐོང་ངམ་མ་མཐོང༌། གལ་ཏེ་དེས་བདག་ཉིད་མི་མཐོང་ན་གཟུགས་དེ་མཐོང་བར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བལྟ་བའི་བྱ་བ་དེ་ནི་མིག་གི་ཆོས་
― DTG103_Page_0729 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་གི་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གང་གི་དབང་གིས་གང་ལ་མཐོང་དུ་རུང་བ་དེ་ལ་འདི་དངོས་སུ་གང་གི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་མ་མཐོང་བ་ལ་གཏམ་དུ་བརྗོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་ནི་དེའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཡང་མཐོང་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉན་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མིག་ནི་བལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མིག་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་རག་ལས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཟུགས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་དོན་གྱིས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། །དེ་ཕྱིར་མིག་དང་གཟུགས་བདག་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པ་འདི་ཉིད་གཞན་ལ་བསྒྲེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རིགས་པ་གང་ཁོ་ནས་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་རྣ་བ་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་དག་ནི་རང་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བརྒྱ་ལ་གཞན་འགའ་ཞིག་དེ་དག་ལ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་དེའི་དོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི། མིག་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་གཞན་གང་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་བ་དེས་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་ཡང་བྱ་དགོས་ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་དེ་ལ་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་དེའི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་ནང་དང་ཕྱིའི་
― DTG103_Page_0730 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པ་དག་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བདེ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་དེའི་རྒྱུ་རེག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་གཉིས་བསྟན་པ་ནི། གང་ཚེ་གཅིག་རེག་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཉན་ཐོས་དག་གིས་ཚོར་བ་དངོས་པོ་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་རྐྱེན་མེད་ན་མི་རིགས་པས་རེག་པ་ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དེ་དག་གིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་འདིས་རེག་པར་བྱེད་པས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནམ་རེག་པས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདི་བྱེད་པ་པོའི་ངོ་བོར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པ་འདི་ནི་འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་དཔེར་ན་མིག་རེག་པ་གང་རེག་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་ཅིང་འབྲེལ་པའི་ཚེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྐབས་སུ་བབ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་སྔར་གཅིག་བསྟན་པ་ནི་ལྷག་མར་གྱུར་པ་གཞན་དག་སྟོང་པ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པར་རིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལས་གཞན་གསུམ་པོ་རྣམས་རིགས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གསལ་བ་མང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་རྣམས་སྟོང་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་མང་པོའི་ཚིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གཞན་དག་ལ་རེག་པ་དེས་སྟོང་ཞིང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལྡན་པ་ཉིད་མི་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེས་མི་སྟོང་པ་ནི་སྟོང་པ་
― DTG103_Page_0731 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དེ་བསྟན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྟེན་པ་མིན་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རེག་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ནི་གསལ་བ་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་རེག་པ་ནི་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རེག་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་རེག་པ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་བྱ་བའི་ངོ་བོར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་གནས་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུ་བ་ནི་འདུས་ཤིང་རེག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་རིགས་ཀྱིས་མེད་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བཞིན་འདི་དག་ལ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ལ་བྱ་བའི་ངོ་བོའི་རིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པས་ཚོར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཕུང་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡིན། ད་ནི་བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གཞན་གསལ་བར་འདོད་པས་བསྟན་པ་ནི། ནང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དེ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་ཤེས་མེད་དོ། །རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་པོ་འདི་ཉིད་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པས་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ།། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་མེད་ཀྱང་སྣང་ཞེ་ན། སྨིག་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་བྱེ་མ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྣམས་དང༌། ནོར་བུ་དང་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཤིང་བུ་དང་འཇིམ་དུམ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ནི་
― DTG103_Page_0732 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྫུན་པའི་རྣམ་པ་ཆུ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་སྟེ་འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་རིག་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་གང་དང་གང་གི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ཡང་དེས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་སྣང་བ་མི་འགལ་ལོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་མ་གྱུར་མོད་བདག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་དུ་འགའ་ཞིག་གིས་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱ་བའི་བྱེད་པ་པོ་སྟེ། དེ་ཡང་ལས་དང་བཅས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེས་གདོན་མི་ཟ་བར་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱ་བ་དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པར་རིགས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དག་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་དེ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་མདོ་བཞི་སྟོན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མགུར་ནས་གསུངས་པ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་བསལ་བར་མཛད་པར་བཞེད་ནས། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་པ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདྲ་བར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ངས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འདུས་བྱས་རང་གི་ཆོས་ཉིད་དུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ། སྐུར་བ་མ་བཏབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉིད་ཀྱིས་མགུར་ནས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསྙོན་ཡང་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ཡང་
― DTG103_Page_0733 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཅན་བདག་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཚད་མས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྟེན་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་དེའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སྔར་རྒྱས་པར་བརྗོད་པའི་རིགས་པས་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་མེད་པ་འོ་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་དག་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང༌། རྫས་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མེད་པར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཕྱིར་རྒོལ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མི་སྡུག་པ་དམན་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྡུག་པར་མཆོག་གི་རྣམ་པར་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཏེ་དེ་ལས་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་དངོས་དང་བརྒྱུད་པས་དངོས་པོ་འབྱུང་སྟེ་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་འདིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡང་དག་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་ན་འདིར་འདོད་ཆགས་པ་དག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་སྨོས་པ་ནི་དེ་དག་གསལ་བར་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལ་འདོད་པ་དང་དགྲ་བོ་དང་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་འཁྲུལ་པ་ཙམ་གྱིས་ཐ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དག་ལ་ཡང་
― DTG103_Page_0734 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད། དེ་ལྟར་ཡང༌། ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་མ་ཡིན་དང༌། །ཡུལ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང༌། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ལས། །ཉོན་མོངས་རྒྱུ་ནི་ཚང་བ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ། ཡུལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ཁོ་ནར་མ་གྲུབ་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་དེར་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཡུལ་གྱིས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་གང་ཞིག་གང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དེས་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་དགོས་ན། བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་རྟོགས་པ་པོ་གཞན་ནམ་དེ་ཉིད་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་པ་གང་ལ་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སྤྱོད་པ་ན་འདོད་པ་དང་ལྡན་པས་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཚེ་ཉིད་དམ་དེའི་ཚེ་ཀུན་དུ་རྒྱུས་ཞེ་སྡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པས་ནི་གཏི་མུག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་པོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་གཅིག་ལ་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་སྐྱེ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟར་གོམས་པ་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དེ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་གཅིག་ལ་གང་གི་སྒྲ་མ་སྨོས་པ་ནི་འདུན་པའི་མཐའ་ཅན་གྱིས་དེར་གྱི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ལན་གསུམ་བརྗོད་པ་མ་འབྲེལ་བ་ལྟ་བུར་མཛད་པ་ནི་ལན་གསུམ་བརྗོད་པའི་དེར་གྱི་སྒྲའི་དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་གང་གི་སྒྲ་དེར་གྱི་སྒྲས་སྒྲུབ་པའི་དོན་ལ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་བར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཁོ་ན་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཞེ་སྡང་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཁོ་ན་
― DTG103_Page_0735 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཞེ་སྡང་བ་དེ་ཉིད་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཁོ་ན་ལ་རྨོངས་པ་དེ་ཉིད་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ལ་ཞེ་སྡང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངག་གི་དོན་ཐ་དད་པ་འཐད་པ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འབྲས་བུ་མ་ངེས་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཡུལ་གཅིག་ལ་གང་གི་སྒྲ་འབྲེལ་བར་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་མ་ངེས་པར་དོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་ཡུལ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དང་རང་ཉིད་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེས་ན་ཡང་དག་པར་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྡུག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམ་མ་ལས་གཞན་ནི་སྡུག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྒྱུ་མེད་དེ། རྒྱུན་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་ལན་ཅིག་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟག་པའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་དེ་ཡང༌། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིར་འདི་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་དག་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡུལ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་གང་དག་གིས་འདི་དག་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སེམས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་གང་དག་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་ལ་བརྟག་བྱ་གང་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཐད་པ་
― DTG103_Page_0736 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྐྱེད་པ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཅུང་ཟད་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཅི་འདི་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང༌། ཅི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དམ། དེའི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་གཞན་སེལ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཡི་ངོ་བོ་ཀུན་ལས་ལོག །དེ་ལྟར་དེ་ནི་རྟོག་བྱེད་པ། །སྒྲ་དང་རྣམ་རྟོག་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྤྱི་ཉིད་ལ་ནི་འཇུག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་སེལ་བའི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་ནི་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་ཀུན་རྫོབ་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྟག་བྱ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟག་བྱ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ན་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། དེ་ཕྱིར་བརྟག་བྱ་རྟོག་པ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེན་པ་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་པ་ནི། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་མོད། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
― DTG103_Page_0737 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞིག་ལ་བརྒྱུད་པས་དངོས་པོ་ལ་རག་ལས་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དེའམ། དེའི་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་མ་གྱུར་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་འདི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གང་ཡང་བརྒྱུད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་གཉི་ག་ཡིན་པ་འདི་ཡང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལན་གྱི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་པའི་སྒྲས་རང་དགའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བཟུང་བ་དེས་ན་དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་མེད་ཀྱང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཙམ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ནི་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ཕ་རོལ་གྱི་འདོད་པ་ཁོ་ནས་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བ་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་ནི་རང་གི་འདོད་པས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་དག་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་གིས་དེ་དག་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མི་འཐད་པའི་རང་བཞིན་རྣམས་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བདེན་པའི་དངོས་པོར་ཞེན་པའི་གདོན་གྱིས་བཟུང་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་འདི་རང་གི་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བསྟན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་རྟོགས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་
― DTG103_Page_0738 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་མངོན་དུ་བྱེད་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་པ། དེའི་ཚེ་ཡང་དག་རྟོགས་ཕྱིར་ཏེ། །དེས་ན་མ་རིག་པ་མེད་ཅིང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ན་ཉི་མ་ཤར་བ་ལ་མུན་པ་བཞིན་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་དག་ལ་བརྟེན་པ་དེ་དག་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བདག་དང༌། སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཞེན་པའི་ངོ་བོར་གོ་རིམས་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རིགས་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། གང་དག་རང་བཞིན་སྟོང་པ་དེ་དག་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་ཡོད་རྟག་དང་མི་རྟག་ཉིད། །ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་མི་འཇུག་ན་མ་རིག་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། དེ་མེད་ཕྱིར་ཏེ་མ་རིག་པ་དེ་མི་འཇུག་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམས་མི་འབྱུང་སྟེ་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་པས་རྒྱུ་མི་འཇུག་པས་ན་འབྲས་བུ་མི་འཇུག་པའི་རིམ་པས་ལྷག་མ་སྟེ། ལུས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒ་ཤིའི་མཐར་ཐུག་པ་མི་འཇུག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཕགས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་བསྟན་པ་ནི། གང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་གང་རྒྱུར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་སྟེ་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ངེས་པ་ན་རྒྱུར་མངོན་པར་
― DTG103_Page_0739 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་མེད་ན་འབྲེལ་པ་མིན་ན་མི་འབྱུང་བ་སྟེ་མི་སྐྱེ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡན་ལག་སྔ་མ་སྔ་མ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་མི་འཇུག་པར་བསྟན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཚུལ་འདི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་པོ་དག་གིས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚུལ་འདི་ཁོ་ན་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་དང་དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་ཟིན་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྟེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེའི་རྒྱུའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐར་པའོ། །དེ་བཞིན་གང་ཡོད་ན་མི་འབྱུང་བས་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ལམ་མོ། །དངོས་པོ་དག་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་ལམ་རྣམས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའོ། །འདུས་བྱས་རྣམས་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཏེ་མདོ་སྡེ་པ་དག་གིས་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚིག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་གིས་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་མིང་གིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དབྱེ་བས་བསྡུས་པས་དགོངས་པས་
― DTG103_Page_0740 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་གི་དབྱེ་བ་སྨོས་པ་ན་ཟློག་པར་དོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་གོ ། །དེ་དག་ནི་ཞི་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཚུལ་འདི་ལ་རིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཟོད་མ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། གང་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པའོ། །གང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འགོག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ལམ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ན་ཐར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་ཐེག་པ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒྱུའི་གཉེན་པོའི་ལམ་སྐྱེ་བ་ན་དེ་འགོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟོད་མ་ནས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་འདི་ལ་ནི་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱང་འདས་ཉིད་ཐར་པ་དམ་པ་ཡིན་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་པའི་རིམ་པའམ་ལྡོག་པའི་རིམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤིའི་བར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་འགོག་པས་འདུ་བྱེད་འགོག །སྐྱེ་བ་འགོག་པས་རྒ་ཤི་འགོག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་གཉིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་ན་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐལ་བར་
― DTG103_Page_0741 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་རྟོག་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་རྨོངས་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་པའི་བློའི་མིག་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་ནས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་གཉིས་སུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་དངོས་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པ་གཉིས་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་གང་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གནག་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པས་མ་རིག་པར་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཀུན་རྫོབ་འདིའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་ཞིང་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང། བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་ཚོགས་དང་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པས་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་སྟོང་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པར་ངེས་པ་སྟེ་སོམ་ཉི་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དག་ཡིན་ན། དེ་མ་ཐག་ཏུ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་རྙེད་པའི་ཡང་དག་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བ་དེ་གང་ལས་སྔར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མི་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་རིག་པ་འགོག་པ་ཡིན་ལ། མ་རིག་པ་འགོག་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཀྱང་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་སྲིད་
― DTG103_Page_0742 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་འཁོར་ལོ་འགག་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། མདོ་ལས། དངོས་པོ་ཞེས་རིགས་ལ་གཅིག་གི་ཚིག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་སྔར་དངོས་པོ་རྣམས་མང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་གང་དག་ལ་མདོར་གསལ་བ་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཉམས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་འཇུག་པས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཡིན་ན་ཡང་རྟོགས་པ་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པའི་རིམ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྤང་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་དང༌། འཁོར་བ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོད་པས་དེ་དག་སྤང་བ་དང༌། བླང་བ་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པའི་ལམ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རིགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། འདུ་བྱེད་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བའམ། འགག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལ་དངོས་འགའ་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་དངོས་པོ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང༌། དངོས་མེད་དེ་འགོག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཏེ། དོན་དམ་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འདི་དག་ནི་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཡང་དངོས་པོ་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་
― DTG103_Page_0743 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་སྟེ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དོན་འདི་ཉིད་འཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་གཞན་དུ་འགལ་བ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་གཉིས་སྨོས་པ་ནི། དངོས་ཀུན་རང་བཞིན་སྟོང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་འདི་ལ་དེའི་ཕྱིར། །ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཀུན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གནས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་སོགས་པས་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་འདི་འདྲ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་གཞན་དུ་འདི་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། བསྟན་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་ཙམ་གྱིས་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དམ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ཏེ་ཡུལ་སྐྱེ་བ་འདིར་ཟད་པ་ནི་འདི་ཙམ་གྱིས་ཆད་དེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དེ་ལ་གྲགས་པའི་ཐ་སྙད་ནི་སེམས་དང་ངག་དང་ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་དང༌། འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ་དེ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་འདོད་ནས་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁས་བླངས་ནས་མ་ཆགས་ཤིང་མ་ཐོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་
― DTG103_Page_0744 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དེ་དོན་གྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་བརྟགས་པ་སྟེ། ཚིག་གིས་བསྙད་ཅིང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་དོན་མི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་ཡང་གང་དག་ལ་སྐྲག་པའི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་དེའི་དགོངས་པ་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཅན་མི་འཇིག་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་བསྟན་པ་འཇུག་པ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་མི་འཇིག་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་སྟེ་དོན་དམ་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ཅི་ཡང་མཛད་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་བ་འདེབས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཚུལ་འདི་གང་དག་སྐྲག་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་ཅིང་བསྟན་པ་མ་རྟོགས་ནས་ཏེ། དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ངེས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་གང་ཡོད་ན་སྐྲག་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་གསལ་བར་བྱ་བར་བཞེད་པ་ནི། འདི་བརྟེན་
― DTG103_Page_0745 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། བརྟེན་ནས་འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པ་འདི་འབྱུང་བ་སྟེ་སྐྱེ་བ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚུལ་འདི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་འགོག་པར་མི་མཛད་པ་སྟེ་མི་སྤོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བསྟན་པ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ལ་ནི། །རྟེན་འབྱུང་གང་དེ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཉིད་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་སྣང་བ་དེ་གང་གིས་ན་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་ཡོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །ད་ནི་གང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང༌། གང་ཡང་དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདི་ནི་མངོན་པར་འདོད་བའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས། ཚུལ་འདི་རིགས་པས་རྗེས་དཔོག་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་བྱང་ཆུབ་དམ་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་པོ་གང་ཐོག་མར་ལུང་ལས་ཐོས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པས་བསྟན་པའི་ཐེག་པ་དམ་པའི་ཚུལ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་རིགས་པས་ཏེ་འཐད་པས། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ལས་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་སྟེ། རིགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་བསམ་པའི་རང་བཞིན་ཤེས་པས་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དང་ལྡན་ཏེ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །ཡང་དག་ཚོལ་ལྷུར་ལེན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཡང་དག་ཚོལ་བ་དེ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དག་གིས་གོམས་པའི་རིམ་པས་རྟོགས་པའོ། །
― DTG103_Page_0746 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེར་ལྷུར་ལེན་པ་ནི་ཡིད་གཞན་དུ་མི་གཏོད་པའོ། །དེའི་བར་དུ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ལས་གདམས་ངག་ཐོབ་པ་ན་ཡང་ཆོས་བསྟན་འགའ་ཡང་མི་བརྟེན་པ་སྟེ། ཆོས་ནི་ཤེས་བྱ་དང༌། སྤང་བྱ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་བསྟན་པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས་སྟོན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་མི་བརྟེན་པ་ཆོས་སྟོན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ནི། །སྒྱུ་མའི་སེང་གེས་ཉམས་བྱེད་པ། །བདེན་མིན་དེ་བཞིན་ལོག་རྟོགས་ནི། །དེ་ཉིད་ངེས་པར་ཉམས་པར་བྱེད། །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་མོས་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་གོམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ལྷག་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་སྤངས་ནས་ཞི་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་བདག་ཉིད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པར་འདོད་པས་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་སྟེ། རྐྱེན་འདི་སྐྱེ་བ་ག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་འདི་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་རྐྱེན་འདི་པ་སྟེ་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་ལ་དེ་ནི་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པའོ། །འདི་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་སྟེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པས་རིག་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུད་ལ། དེ་ཤེས་ནས་ཀྱང་ལྟ་ངན་དྲ་བ་ཀུན་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་དང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་གང་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བའི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངན་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་དང་དེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ནི་དྲ་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དྲ་བ་སྟེ།
― DTG103_Page_0747 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆིང་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཀུན་མ་ལུས་པ་ལྡོག་པ་སྟེ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་མི་ལྡན་པར་བྱས་པ་དེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་དང༌། རྨོངས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤངས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་གི་དྲི་མའི་གདོན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གོས་པ་ཡིན་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོས་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་བར་བྱའོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཐོབ་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་དངོས་པོ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ན། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅིང་གོས། དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་བ་བསྐྱེད་མ་ལས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་སློབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་དོན་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྐལ་པ་མི་ཉུང་རབ་གོམས་པའི། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་བློ་ཆེ་བའི། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཆེ་མཆོག་གི །གཞུང་གང་ལ་ནི་བདག་བློ་གང༌། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར། །བདུན་ཅུ་པ་འདིར་མཁས་གང་གིས། །ད་ལྟ་ཡང་ནི་དོན་བྱེད་ཚུལ། །འབད་བྱས་མེད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སློབ་དཔོན་དམ་པ་ཟླ་དཔལ་ཞབས། །བརྟེན་ནས་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་འདི། །བདག་བློའི་ནུས་པ་ཐོབ་པ་ཡིས། །བདག་གི་རྨོངས་པ་འདིར་འཁྲུལ་གང༌། །ཅུང་ཟད་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཟོད་བྱས་ཏེ། །གང་ཕྱིར་བདག་འདྲ་ཀུན་མཁྱེན་མིང༌། །དེ་ལས་ཀུན་ད་ཁ་བ་མུ་ཏིག་དང༌། །ཟླ་འདྲའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་གང་བྱུང་དེས། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་སྤྲོས་ཀུན་ཉེར་ཞི་བས། །རྣམ་དག་རང་གི་ཆོས་
― DTG103_Page_0748 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་རྟོགས་པར་ཤོག །ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་སོ་མ་ཤྲཱིའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཞབས་ཀྱི་རྡུལ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པར་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དཔལ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་མཛད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བདུན་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། ཐུགས་དམ་པའི་སྙིང་པོ་ཐོ་ལིང་དུ། ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་པ་ར་ཧི་ཏའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཉིད་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་མཆོག་གིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།
རྟོག་གེ་ཐོ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ།
― DTG103_Page_0748 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཏརྐ་མུངྒ་ར་ཀཱ་རི་ཀཱ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། རྟོག་གེ་ཐོ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡུལ་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ཡི། །ཚད་མས་དེ་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས། །ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་རྗེས་འབྲང་བའི། །རྟོག་གེ་བ་རྣམས་སྨྲ་བར་བྱེད། །བློ་གང་བཅད་དོན་ཐོབ་བྱེད་པ། །ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་ཁ་ཅིག་སྨྲ། །ལ་ལ་མ་རྟོགས་དོན་གསལ་འདོད། །གཞན་དག་བདེན་པའི་དོན་རྟོགས་སྨྲ། །ཧ་ཅང་ཐལ་ཕྱིར་མ་འབྲེལ་བ། །གཞན་དང་འཇལ་བྱེད་ཉིད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་ནི། རྫས་ཡོད་ཡིན་པར་སྨྲ་བར་བྱོས། །རྫས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཕྱིར། །བཅད་དོན་ཐོབ་པ་ག་ལ་སྲིད། །རྒྱུན་ལྟོས་ཤི་ན་རྒྱུན་ཅན་ལས། །གཞན་མེད་དེ་མིན་ཕྱིར་རྫས་མིན། །བཅད་ཞུགས་ཐོབ་རྒྱུན་གསུམ་ཕྱིར་ཡང༌། །རྒྱུན་ལྟོས་བཅད་དོན་ཐོབ་པ་མེད། །ལྡོག་པ་གཅིག་བཅད་རྒྱུན་ཅེ་ན། །རྫས་ལྡོག་རྫས་ལས་གཞན་མིན་ཕྱིར། །ལྡོག་པ་གཅིག་པ་ག་ལ་ཡོད། །གལ་ཏེ་རྫས་གཞན་ལྡོག་གཅིག་ན། །གསལ་བ་གཞན་ལ་སྤྱི་གཅིག་ལ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཁས་མི་ལེན། །གཉིས་ཀ་རྫས་ཡོད་འགལ་ཞེ་ན། །རྫས་ལྡོག་རྫས་ལས་གཞན་མིན་པ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་རྫས་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་གཞན་མིན་ན། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་ནི་ཆུ་བཞིན་དུ། །རྫས་ལྡོག་རྫས་སུ་འཐད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ནི། །དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང༌། །མ་འབྲེལ་ཕྱིར་ན་དངོས་མེད་པ། །ཚད་མས་ཇི་ལྟར་འཇལ་བར་བྱེད། །སྔོ་མདོག་ཡུལ་
― DTG103_Page_0749 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་སྔོ་རྫས་ལ། །ཚད་མིན་ཐལ་འགྱུར་དེ་མི་འདོད། །དེ་ཕྱིར་ལྡོག་པ་གཅིག་བཅད་ཀྱི། །རྒྱུན་ལྟོས་ཚད་མ་མི་འཐད་དོ། །རྫས་རྒྱུན་ཡུན་རིངས་མི་གནས་དང༌། །འགལ་དང་བདེན་དོན་འགོག་པ་ཡིས། །མ་རྟོགས་དོན་གྱིས་གསལ་བྱེད་ཀྱང༌། །ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །བདེན་དོན་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ཡི། །མཚན་ཉིད་མིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །བདེན་ཉིད་གྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་དང༌། །ཚད་མིན་ཚད་མར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྣང་ཙམ་བདེན་སྣང་དང༌། །བདེན་ངེས་ལྡོག་པ་གཉིས་ལྡན་པས། །ཡུལ་བདེན་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིག་གྲང༌། །ལོག་ཤེས་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསྟན་ལྡོག་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་མི་འགྲུབ། །མ་བསྟན་ལྡོག་པ་གང་ཞིག་གིས། །བདེན་པ་འགྲུབ་པའི་ཐབས་དེ་སྨྲོས། །ཁ་ཅིག་དོན་དུ་སྣང་ཙམ་གྱིས། །བདེན་མི་འགྲུབ་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར། །སྣང་བར་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །འདི་མི་རིགས་ཏེ་གཉིས་ཀར་ཡང༌། །སྣང་བར་ཁྱད་པར་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །རྟོག་བྲལ་འཇུག་ཡུལ་མི་སྟོན་ཕྱིར། །མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཁྱབ་དང་ཕྱོགས་ཆོས་མི་འགྲུབ་ཕྱིར། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཅན་ཕྱིར། །ཁྱབ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་འགྲུབ། ཚད་མ་ཡིན་ཕྱིར་རྗེས་དཔག་ནི། །ཡུལ་དུས་སྤྱི་ལ་འཇལ་མི་བྱེད། །གང་ཞིག་སྤྱི་ཡི་ཡུལ་ཅན་མིན། །དེ་ཡི་ཁྱབ་པ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །ཤུགས་རྟོགས་ཤེ་ན་མི་འཐད་དེ། །སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ། །སྤྱི་ལ་དམིགས་པའི་བློ་སྐྱེ་བས། །དེ་ནི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་འདོད། །ལྡོག་པ་གཅིག་དང་ཐ་དང་དང༌། །མཚུངས་པ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་གྱུར་གྲང༌། །དང་པོ་མེད་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཆོས་མེད། །གཉིས་གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་མེད། །ཚད་མ་མེད་ཀྱང་ཁས་བླངས་དང༌། །འགལ་ཕྱིར་རང་བཞིན་ལོག་རྟོགས་སེལ། །ལོག་རྟོགས་ལོག་པ་ཙམ་ཞིག་ལ། །དེ་ཉིད་ངེས་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས། །རྟོག་གེ་ཐོ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཉི་ཤུ་པ། ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་ཛ་ཡ་ཨཱ་ནན་དས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཁུ་མདོ་སྡེ་འབར་དང༌། པཎྜི་ཏ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།
| 
