Nitartha Digital Library
Tibetan
 
previousསྣང་བའི་ཕྲེང་བའི་འགྲེལ་པ་ཡིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།next

སྣང་བའི་ཕྲེང་བའི་འགྲེལ་པ་ཡིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ།
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།


DTG108_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱ་ལོ་ཀ་མཱ་ལ་ཧྲྀ་དཱ་ནནྫ་ན་ནཱི་ཊཱི་ཀ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། སྣང་བའི་ཕྲེང་བའི་འགྲེལ་པ་ཡིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གསུང་གི་མཆོག་ཏུ་སད་མཛད་པ། །གཟིགས་དབང་མགོན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་གསལ་བ་ཡི། །དོན་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱ། །མི་ཤེས་གསུམ་ནི་སྤང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་འབྲེལ་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་དང༌། དགོས་པའི་དགོས་པ་རྣམས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བསྟན་ན་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་ཤེས་པ་གསུམ་སྤངས་པ་ནི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཤེས་པ་གསུམ་སྤངས་ནས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཙམ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐབས་དང་ཐབས་


DTG108_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གིས་སེམས་ཙམ་དུ་གསུངས་པ། །ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་ཐུབ་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་ཐུབ་དབང་སྟེ། ཐུབ་པའི་མཆོག་རྗེ་བཙུན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཙམ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གསུམ་ནི་བསྒོམས་པ་ཡིས།། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གསུམ་མོ། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་གང་བསྒོམས་པ་དེ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་སྒོམ་ཞེ་ན། །མི་ཤེས་གསུམ་ནི་སྤང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡུལ་ལ་གང་མི་ཤེས་པ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་དག་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་སེམས་ལ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་གང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་མདོ་གཞན་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགག་པ་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། བློ་ཡིས་རྣམ་པར་གཞིག་ན་ནི། །གཞན་དབང་མེད་ཅིང་ཀུན་བརྟགས་མེད། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའང་ཡོད་མིན་ནི། །ཇི་ལྟར་བློ་ཡིས་རྣམ་པར་བརྟག ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཅན་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡང་གཞུང་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་དོན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་


DTG108_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ། འདི་ལྟར། མིང་དང་རིགས་སྩོགས་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་བརྫུན་པ་གང་མཐོང་བ། །མཁའ་ལ་རི་མོ་འདྲི་བ་ལྟར། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་དུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ། ཁ་ལས་སྒྲ་ནི་ཅི་ཕྱིར་དང༌། །རྫ་རྔ་ལས་ནི་ཡང་འབྱུང་བ། །ཐ་དད་པ་ཡི་རྒྱུ་འདི་ལས། །དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཞན་དབང་གི་ཡུལ་ལ་མི་ཤེས་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། འདིར་ནི་ཕྱི་ནང་ཅུང་ཟད་མེད། །ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །བར་ན་མ་ཡིན་མེད་མིན་ཏེ། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་གནས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཙམ་དུ་གསུངས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉི་མ་ལྟ་བུས་མུན་པའི་ཚོགས་ལྟ་བུའི་མི་ཤེས་པ་གསུམ་མ་ལུས་པ་རིང་དུ་སྤངས་པས་འགྲོ་བ་རྣམས་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པར་མཛད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཙམ་ཉིད་གཅིག་པུ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོའི་ཐ་སྙད་དུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་གཅིག་རིམ་པ་བཞིན་ལྡོག་པའི་དབྱེ་བས་ཡོད་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་ལ་ངོ་བོ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་བག་ཆགས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཀུན་བརྟགས་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་དོན་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལས་ལྡོག་པ་ལས་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་ཤེས་པ་གསུམ་སྤངས་པས་ཀུན་བརྟགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གོས་ཀྱི་དྲི་མ་བཀྲུས་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པས་གོས་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས། སྲིད་གསུམ་མཐའ་


DTG108_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྤྲོས་པའོ། །སྲིད་གསུམ་མཐའ་རུ་བྱོན་ནི་འདོད་པ་དང༌། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་མཐར་མཛད་པས་ན་སྲིད་གསུམ་མཐའ་རུ་བྱོན་ནོ། །སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་མཐའ་རུ་བྱོན་པ་དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་བསྡུས་ནས་ཏེ། རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ན་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་སེམས་ལས་མ་ལུས་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ནི་བརྒྱ་ལའོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་སེམས་ལས་ནི་ཤེས་པ་ལས་སོ། །མ་ལུས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དེ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་བསལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་དེ། ཡང་སྲིད་འཆིང་བའི་སྐྱེ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་སྲིད་པར་འཆིང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར། །འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས། །རྟག་ཏུ་ཁྱོད་ནི་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྲིད་པ་ཐར་པ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། སྲིད་དང་ཐར་པ་ཡོངས་ཤེས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྲིད་དང་ཐར་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་ཐར་པའོ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་སྤངས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་བཟུང་ངོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་ནི་དོར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་ལ། ཐར་པ་ནི་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྲིད་འབད་པ་མཆོག་གིས་


DTG108_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིག་པ་རྟོགས་པར་བྱས་ན། དེ་སྲིད་སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པས་དེ་སྤངས་པ་འཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་ནི། །ནང་སེམས་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བློ་གྲོས་བཟང་པོ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བློ་གྲོས་བཟང་པོའོ། །བློ་གྲོས་བཟང་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནང་གི་བདག་ཉིད་སེམས་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་སྒྲ་ནི་ནང་རིག་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་ནི་སེམས་པའོ། །བརྩོན་པ་ནི་དེའི་དོན་དུ་བརྩོན་པ་སྟེ། གང་གོམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྲིད་པ་དང་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དེ་དག་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འཁོར་བ་དང་ཐར་པ་དག་ལུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་བསྡུས་ནས་མདོའི་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་དྲིར་བཅས་སེམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་པོར་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་སོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བཟུང་ངོ༌། །བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་དང་དེ་དག་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མས་བསྒོས་པའི་སེམས་ལ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །སེམས་དེ་ཉིད་ལས་ལམ་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་དབེན་པ་ཉིད་དེ་དག་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐར་པ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །གང་གིས་གསུངས་ཤེ་ན། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་རྒྱལ་བ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གང་དག་ལ་སྤངས་པ་མངའ་བ་དེ་དག་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབའ་ཞིག་ངེས་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ཅན་ནི་ལུས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་པ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་མ་


DTG108_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་དག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་ཉིད་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གང་གིས་ཆོས་ནི་གཞན་དག་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའོ། །འདོད་ཆགས་པ་འབའ་ཞིག་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་ཅི་སྲིད་པའོ། །བྱིས་པ་ནི་མི་མཁས་པའོ། །བརྫུན་བདག་ཉིད་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུར་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་སོ་སོའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་དོན་དམ་པར་གང་ཞིག་ལས་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་མེད་པར་བསྟན་ནས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་དུ། དམ་པའི་དོན་གྱི་རྟོག་པ་ལའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་འང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུས་པ་ཡིན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཀག་གི་འབའ་གཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དོན་དམ་པ་ལའང་ཐོབ་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དགག་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པ་བདག་གིས་རྟོགས་ཟིན་ཏོ། །བདག་གིས་རྟོགས་སོ། །བདག་གིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། རིག་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཞེན་པ་ནི་


DTG108_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་དམ་པ་རིག་པའི་མཁས་པས་མཐའ་ཡས་པའི་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་རྒྱུར་ཡང་རྟོགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་དམ་པ་རིག་པས་གནས་པར་མི་བྱ་ཆགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་དོན་ལ་ཡང་རྟོགས་པའི་དོན་གྱིས་འཁོར་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ལ། མི་དགེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཡུལ་ལམ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལའོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་ལམ་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་སྔར་གསུངས་པའི་དོན་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེའི་བསྲེག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བུད་ཤིང་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྩ་བ་དང་ལོ་མའི་དབྱེ་བས་དེའི་སྲེག་པ་ཉིད་དུ་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །བསིལ་བའི་ངོ་བོ་ཙན་དན་གྱི་མེ་འདིས་ཀྱང་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཏེ། རེག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་སྲེག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་ཡུལ་གྱི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་ཞེན་པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཉིད་དུ་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པའོ། །འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རགས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐོབ་པའམ། མི་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཕྲ་མོ་ཇི་སྙེད་པའང་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ནི་མངོན་པར་བསླད་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གེགས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་དགག་པའི་དཔེས་དེའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་པ་མ་དག་པའི་ཕྱིར། མིག་འཕྲུལ་གྱི་ནི་རྣམ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་


DTG108_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕྲུལ་གྱི་སྤྲོས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་འཕྲུལ་ནི་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་མིག་འཕྲུལ་མཁན་གྱིས་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་འབྱུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་མིག་འཕྲུལ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིག་འཕྲུལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་འཕྲུལ་ཡང་སེམས་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡང་མིག་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་འཁྲུལ་པ་བཀག་ནས་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པས་སོ། །རང་བཞིན་མེད་པའི་འཁྲུལ་པ་དང་སེམས་ཀྱི་རང་རིག་ཙམ་ལྷན་ཅིག་གཉིས་སུ་མེད་པར་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་དེ་དང་དེ་གཉིས་སུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པར་བལྟའོ། །འཁྲུལ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པོ། །འདི་ལྟར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་རི་བོང་གི་རྭ་གཉིས་ལས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྭ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རྭས་དབེན་པ་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་གྲུབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་དེའི་དང་ཚུལ་དུ་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་དགག་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡང་ཕྱིའི་དོན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང་བྲལ་


DTG108_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལྟ་བ་སེམས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མེད་པ་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་ཏུ་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བསྟན། །དེ་ཡང་བཟློག་ནས་སྐལ་ལྡན་ལ། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་རྣམ་པར་གཞག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་དང་བདེན་པའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཐུག་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐར་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ནི་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་ཉིད་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རིང་བ་དང་ཉེ་བ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་ཐོབ་པ་དང་མཐོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀུན་ནང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ནང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རིང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རིང་བ་ན་ནས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་ཕྱིར་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དགའ་བ་ཆེན་པོས་དེའི་ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པས་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པས་ཉེ་བའང་མིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱིས་པ་རྣམས་འཁྲུལ་པས་ངོ་བོ་དཔྱད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ངེས་པ་ཉིད་དུ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་སུ་ཞིག་གིས་དེ་རང་གིས་རིག་ཅེ་ན། རང་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྲ་བ་གཟིགས་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་དངོས་པོ་ཕྲ་བ་རྣམས་གཟུགས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་རང་གིས་རིག་པ་


DTG108_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །རང་ལ་གནས་པ་ནི་ཡང་རང་གི་སེམས་ལ་གནས་པའོ། །བདག་འདྲ་བ་ཤེས་རབ་རྩིངས་པས་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གིས་རིག་ཅེ་ན། ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཕྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྲ་བ་ཉིད་རང་གིས་རིག་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པས་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཉིད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་གཟིགས་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་གཟིགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཐར་པ་ཐོབ་པ་དཀའོ་སྙམ་དུ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་རིག་པས་ན་རྣལ་འབྱོར་རིག་པའོ། །དེས་ནམ་ཡང་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་ཐར་པ་རིང་པོ་ན་གནས་པར་འགྱུར་སྙམ་མི་བསམ་མོ། །འདི་ལྟར་སེམས་དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་ལ། ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་དངོས་ཉིད་དེས་མཐོང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་དེ་ཉིད་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཞག་གི །དེ་ལས་མ་གཏོགས་པར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་ཐ་དད་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཇི་སྲིད་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་དགག་པར་མ་བྱས་པ་དེ་སྲིད་དུ། སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། དེ་ལྟ་བས་ན་དང་པོར་རྒྱ་ཆེར་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཉི་ཆུ་རབ་རིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉི་ཆུའི་སྒྲ་ནི་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལ་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་སླའོ། །ཉི་ཆུ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་པའི་དཔེ་འདི་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་ཐ་དད་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་སེམས་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དགོས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེའི་རིགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྣང་བ་ཙམ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་དོན་འགྲུབ་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཉི་ཆུ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་


DTG108_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཡོང་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ལ་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་མི་དམིགས་སོ། །འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དོན་དུ་སྣང་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་དོན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིའི་དོན་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །འཁྲུལ་པ་གཞན་ཀུན་བརྟགས་དང་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་གཞན་ཀུན་བརྟགས་པ་ཇི་ལྟར་དགག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། མོ་གཤམ་གྱི་བུས་རི་བོང་གི་རྭ་དགག་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དུག་གིས་སེམས་བསླད་པས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ངོ་བོ་མི་སྣང་གི་འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་དེ་དག་གིས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེས་ཀྱང་སེལ་བར་མི་རིགས་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མེད་པ་བྱ་བ་བྱེད་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མཐོང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕ་མེད་པས་བུ་ཤིའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཆར་མེད་པས་འབྲུ་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དོན་རྣམས་བརྫུན་པ་ཡིན་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་དོན་སྣང་ཞེ་ན། ཡུལ་དུ་ཀུན་བརྟགས་དེ་དང་དེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དང་དེས་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སུ་གོམས་པའི་ཡུལ་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་བརྟགས་པས་སེམས་འཁྲུགས་པས་ད་ལྟར་ཡང་དེའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཤུགས་ཏེ་བག་ཆགས་ཀྱིས་འབྱུང་བའོ། །རྨི་ལམ་གཏན་པ་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་དེ་དག་ལ་སྐྱེའོ། །ཡང་ཅི་ཉིན་པར་སད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མི་བཟད་པ་ཡི་བག་ཆགས་དུག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དུག་ཟིན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་སེར་པོའི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་སེར་པོའི་དངོས་པོར་སྣང་བ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བག་ཆགས་ཀྱི་དུག་གིས་ཟིན་པས་ཕྱིའི་དོན་མེད་ཀྱང་དེར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་འདི་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དུག་གིས་ཟིན་པ་ནི་སྔགས་ལ་སོགས་པས་དུག་ཞིག་པར་ནུས་ཀྱི།


DTG108_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལམ་སྒོམ་པ་ལ་མི་ཕྱོགས་པས་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་དུག་ཞི་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དུག་སྔ་མ་ལས་དུག་འདི་ནི་མི་བཟད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཨེ་མའོ་བརྫུན་པའི་རྣམ་རྟོག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བརྫུན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བའོ། །རྒྱུན་ནི་འཇུག་པའོ། །སྟུག་པོ་ནི་མཐུག་པོ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ། རྨི་ལམ་ལས་ཀྱང་རྨི་ལམ་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་མེད་པའི་དོན་སྣང་བ་ཉིད་ནི་རྨི་ལམ་ཡིན་པར་གྲག་གོ །རྨི་ལམ་གྱི་གནས་པ་དེ་ལ་ཡང་རྨི་ལམ་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་གང་བརྟེན་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བརྟན་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆུ་བུར་གྱི་སྟེང་དུ་ཆུ་བུར་གཉིས་བས་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨི་ལམ་སྔ་མ་མེད་ན་རྨི་ལམ་ཕྱི་མ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་རྨི་ལམ་མོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དོན་མེད་པ་སྣང་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲ་བ་ཡང་གཉིས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་དང་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ཀྱང་རྨི་ལམ་གཞན་མེད་པས་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་རྨི་ལམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དགོངས་པ་ནི་འདིར་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་དཔེ་ཉིད་དུ་རྨི་ལམ་བསྟན་པ་དེ་དག་གི་གཞུང་མི་འདོད་པ་འགྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཡང་གང་དག་ཕྱིའི་དོན་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བའི་དོན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་རྨི་ལམ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་བུར་གྱི་སྟེང་དུ་ཆུ་བུར་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས། །རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་ཡོད་ཡིན་ལ། །དངོས་པོ་བཟུང་བའི་སྟོབས་ཡིན་ན། །གཞོན་ནུ་མ་སྦྲུམ་བུ་ཐོབ་པ། །སྣང་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་


DTG108_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་དག་ལ་མེད་པ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཡང་གཉིས་མེད་པའི་དོན་དམ་པ་བསྒྲིབས་ནས་གནས་ཏེ། དེ་འགེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ནི་བརྫུན་པ་ཉིད་དེ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། མིག་སེར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་སེར་གྱི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པས་དུང་དཀར་པོ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སེར་པོའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པའི་རྒྱུས་འདི་ཡིན་གྱི་ཕྱིའི་དོན་ནི་མེད་དོ། །ཕྱིའི་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཞེས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་སྨྲ་བས། དེ་བས་ན་དེའི་གཞུང་གིས་དོགས་པ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། ཐ་དད་མིན་པའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་མིན་པའང་ནི་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོའི་ཡང་སེམས་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐ་དད་དེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གསལ་བར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་མིན་པའང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཉིད་རྣམ་པ་དུ་མ་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དབྱེ་བས་སེམས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ཕྱིའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་བཞིན་དུ་གནས་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཕྱིར་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་འདི་ཇི་ལྟར་དེ་དག་མེད་པ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཉི་མ་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འདི་དག་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཉིད་དེའི་རྣམ་པར་སྣང་གི་ཕྱིའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་པར་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་པོའོ། །དེ་དག་གི་ཚད་ནི་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་རྩེ་མོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོས་ཡོངས་སུ་གཅད་པའི་བར་དུའོ། །འདི་སྐད་དུ། འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་བར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་དང་


DTG108_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གྲངས་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ། དམིགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད། རྣམ་ཤེས་དུག་གི་ཐིག་ལེ་ཡིན། །ཐིག་ལེ་དང་འདྲ་བར་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དུག་གི་སྒྲ་སྨོས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་མི་བཞེད་པར་ཟུར་གྱིས་སྟོན་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་ལ་སྤྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བས། གལ་ཏེ་སྣང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བར་ཁས་ལེན་ན། ཕྱིའི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས། ཇི་སྲིད་ཕྱིའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པ་མ་བསྐྱེད་པ་དེ་སྲིད་དེའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་སྣང༌། རྣམ་པ་མ་བསྐྱེད་པར་དེའི་རྣམ་པ་ཉིད་མི་རིགས་ཀྱི་གང་གི་ཚེ་ཡང་དོན་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་དེའི་རྣམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། ཕྱིའི་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ་ཞེས་ཟེར་ཞེས་གྲག་གོ །གཞན་དུ་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གལ་ཏེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་འབྱུང་བའམ། འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་སེམས་ལ་བསྡོགས་ནས་གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་སྣང་ན་ཇི་ལྟར་མེད་དེ། ཅི་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་ཡང་ཡོད་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ། མེད་པའི་བདག་ཉིད་སྣང་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྒོལ་བ་ལ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ལ་ལན་འདེབས་ཏེ། སྣང་བའི་ཕྱིར་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། ཅི་ག་རྨི་ལམ་མི་སྣང་ངམ། །དོན་དུ་སྣང་མོད་ཀྱི་དེ་ལས་ཡང་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་ཉེ་བར་གནས་པས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རབ་རིབ་དང་ལྡན་པས་དོན་མེད་ཀྱང་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་གི་ཕྱིའི་དོན་ཡོད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སེམས་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་ཞེ་ན། ལྷག་པའི་དྲི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུས་ལྷག་པའི་དྲི་མས་བློ་རྟོགས་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བསྒྲིབས་པར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་


DTG108_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བློ་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །བློའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤེལ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་ནོར་བུ་ཤེལ་ལྷག་པའི་དྲི་མས་རང་གི་ངོ་བོ་བསྒྲིབས་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྷག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནོར་བུ་ཤེལ་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་སྣང་བ་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར། གཞན་གྱི་དངོས་པོར་སྣང་ཞེས་བྱ། །རང་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྣང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྣང་བའང་དེ་དག་ཀྱང་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་བག་ཆགས་བསྒོས་པ་དང་འདྲ་བས་བསྩགས་ཐོབ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ཅིང་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལྟ་བུ་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་གཅིག་ཇི་ལྟར་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སེམས་གཅིག་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་རྣམ་པར་བླང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་འཁྲུལ་པས་སོ། །ཡང་བག་ཆགས་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཟུང་བའི་ཆ་དང་འཛིན་པའི་ཆའི་དབྱེ་བས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ནི་གཉིས་སུ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པ་དེ་བས་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ནི་འགུལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་སྣང་བའོ། འཛིན་པའང་སྲོག་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ནི་གཡོ་བར་བཅས་པའི་ཕྱིར་ནང་ནི་དེ་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུར་མཚོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ།


DTG108_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་ནི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་དགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་གཞུང་དགག་པའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་ཕྱི་ནང་ཅུང་ཟད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ནི་ཅུང་ཟད་དེ་ཕྱིའི་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པ་དང༌། ནང་གི་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་པོ་མ་གཏོགས་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཡང་གཉི་ག་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་མེད་ན་གཞན་གྱིས། །གཏོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་འགྲུབ་བོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུང་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་ཅི་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ། བར་ན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་བར་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །གཟུང་བ་ལོག་ན་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་འཛིན་པ་ངེས་པར་མི་ལྡོག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེད་མིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣལ་མའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ལས་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །མ་རིག་པའི་དབང་གིས་སེམས་ལ་རྣམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་གང་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར། རྣམ་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་མེད་ན་གང་ཞིག་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ནི་ཤེས་


DTG108_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པར་རྣམ་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པས་གཟུགས་ཅན་བསྐྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལས་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་མ་གཏོགས་པས་འབྲེལ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཡང་དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་གང་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེ་ཡང་དག་པར་རིག་དེ་ངེས་པར་མི་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རིག་པ་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། མངོན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་བཅས་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཙམ་དུ་ནི་གནས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟོག་པའི་དྲ་བས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཐར་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ཐར་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཐར་པ་ཡིན། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཞུང་གི་དོགས་པ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲོང་གི་སྒྲ་ནི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལ་དབང་པོའི་ཚོགས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དབང་པོ་རྣམས་ལ་མི་གནས་སོ། །དོན་རྣམས་ལ་མིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལ་མིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་གནས་མིན་གཞན་གནས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཚད་མས་


DTG108_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་མི་གནས་སོ། །བདག་ཡོད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཤེས་ལ། གང་གི་ཚེ་བདག་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་མི་གནས་སོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོད་པ་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་དུ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །མེད་པའང་མིན་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོར་ཁ་ཅིག་གིས་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། མ་བརྟགས་འབྲེལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་སེམས་འཁྲུལ་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་བརྟགས་པའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་ལས་འདོད་ཆགས་འབྱུང་ངོ༌། །ག་ལ་ཡི་ཡང་ནི་བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་མི་སྣང་བའི་སྤྲིན་གྱི་ནང་ནས་གནམ་ལྕགས་བཞིན་ནི་ཐོག་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཞེ་སྡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གཉིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པའི་རིགས་གཞན་གང་ཡིན་པ་ཡང་སྟེ། ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་པ་ནི། འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ཁྱབ་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །དེ་དག་ནི་རྟོག་པའི་དུག་ལས་བྱུང་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཉན་ཐོས་པ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། རྟོག་པ་ཡང་ནི་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གཞི་མེད་པར་མི་སྲིད་དེ། མེ་ལྕེ་འབར་བ་ནི་བུད་ཤིང་མེད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་མཆེད་པར་མཐོང་བ་མེད་དོ། །དེའི་གཞི་ནི་སེམས་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དེ་སེམས་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་


DTG108_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྤངས་པས་ཐར་པ་ཡང་གྲུབ་བོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་གཉིས་ལ་རྟེན་དང་བརྟན་པའི་ངོ་བོར་རིགས་སོ། །གཞན་དུ་ན་རི་བོང་ཡང་རྭའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །མེ་ལྕེ་དང་བུད་ཤིང་གཉི་ག་ཡང་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་དག་ཏུ་ཟིན་དོགས་པ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། ཡང་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དཔེར་འགའ་ཞིག་དུག་གིས་ཟིན་པའི་དོགས་པའི་དུག་གིས་ཁྱབ་པ་དོགས་པའི་དུག་ལ་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བརྫུན་གྱི་སྔགས་བཟླས་པས་དོགས་པའི་དུག་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུད་མེད་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མི་སྡུག་པའི་སྒོམ་པ་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བུད་མེད་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བུད་མེད་མཐོང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགའ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། ཀུན་རྒྱུ་འདོད་ཅན་ཁྱི་རྣམས་ནི། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ལ་རིག་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ད་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེའི་དཔེ་ནི་ཀུན་ད་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། པདྨ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་གང་གིས་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སོ་དང༌། བཞིན་དང༌། མིག་གི་དཔེར་སྦྱར་རོ། །འདོད་


DTG108_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། བཤད་པ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་སྦྱར་བ་ལུས་ཀྱི་དཔེར་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སད་པའི་སྐབས་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་སྐབས་བརྫུན་པ་དེ་ལྟར་སད་པའི་སྐབས་ཀྱང་བརྫུན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་མཐོང་བས་རྣལ་འབྱོར་པས་ཡུལ་འགའ་ལ་ཡང་ཆགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པས་སོ། །རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་བུད་མེད་ཤེས་ན་འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་གཉི་ག་བརྫུན་ཞིང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཆང་བས་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་གཅིག་བུད་མེད་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ཆད་པ་ཕྱེ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཡུལ་གང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་པ། ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཆགས་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཆགས་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པས་མི་གཙང་བ་བསྒོམས་པས་ཡུལ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེ་མོད་ཀྱི། དེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པས། འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་མི་གྲོལ་ལོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆགས་པ་དང༌། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་ན་ཆགས་པ་སྐྱེ་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་སྤོང་དོན་གཉེར་བ་སྟེ། གང་ཡིན་པ་དེ་ཆགས་བྲལ་ལའང་སྟེ། འང་གི་སྒྲ་ནི་འདོད་ཆགས་ལའང་བསྟེན་མི་བྱ་སྟེ། ཡིད་ལ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ལམ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ལམ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་དང་བཅས་པས་བསྔགས་པའི་ཕྱིར། ཨེ་མའོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨེ་མའོ་


DTG108_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི། ལམ་འདི་རྣམ་པར་དབེན་པ་ཉིད། །དེ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ཚིག་བདེན་ན་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་མི་གཙང་བ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཁོ་ན་བདེན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚིག་འདི་བརྫུན་ཏེ། བདེན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉི་ག་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་གཅིག་ནི་བརྫུན་ལ་གཞན་ནི་བདེན་ཞེ་ན། གནོད་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བདེན་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེན་པར་གསུངས་ཏེ། རབ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་ལམ་དེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་བརྫུན་པ་ཉིད་དེ་མི་བདེན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་རང་གི་དོན་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་དམན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་དེ་དག་བདེན་པ་དང་བརྫུན་པར་བརྟགས་པ་ཅི་ཞིག་དགོས། གང་ཞིག་གཞན་དོན་བྱེད་པ་དེ་བདེན་པར་བདག་གིས་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་གནས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྲོག་གཏོང་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མཆོག་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདེན་ལ་བདེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བདེན་ལ། བདེན་པ་ཡིན་པར་མཁས་པ་མཆོག་རྣམས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་འཁྲུལ་པ་བརྫུན་པར་གཟིགས་ཏེ། དེ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་


DTG108_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐེག་པ་བདེན་པ་ལ་ནི་གནས་པར་མི་བྱའོ། །མཁས་པ་བདེན་པར་གསུང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚིག་རྣམས་མི་བདེན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་སྟེ། ངག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་བདེན་པའི་དག་ལས་བརྫུན་པའི་ངག་མཆོག་སྟེ། ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ཅུང་ཟད་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ངག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐར་ནི་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་བརྫུན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་གི་ངག་རྣམས་ནི་དྲང་བའི་དོན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་དང་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཤུ་པ་ལས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡང་མི་ཤེས་ཏེ། བློ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སྒྲའི་དོན་མི་ཤེས་པས་སྒྲའི་ཤེས་པ་ཚད་མར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲའི་ཤེས་པ་ལས་དོན་ཐོབ་པ་ནི་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་དང་ནི་ཕྱིའི་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་མི་བསླུ་བ་ཡང་ཚད་མར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཐོབ་བློ་དེ་ཉིད་མིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བློའི་སྒྲ་ནི་སྒྲའི་ཤེས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་དེ་ཉིད་མིན་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་དེས་ཐོབ་མེད་དེ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པ་འདིས་རང་གི་ཐེག་པ་དམན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་བཟློག་པའི་དོན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དང་དེ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་རིགས་ཏེ། སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས་པས་མ་བརྗོད་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རྣམ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉི་ག་ལ་ཡང་བལྟའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྔར་


DTG108_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་རྣམ་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་བློས་བརྟགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཡིན། །དེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པས་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ། དེ་བདེན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་གང་དང་གང་བརྗོད་པ་རིག་པས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །གང་ཞིག་མ་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏོ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བློས་མ་བཅོས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གང་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་སྒྲས་སྒྲོ་བཏགས་པས་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་མཐའ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། གང་ཞིག་བློ་ཡི་ཡུལ་མིན་པ། །དེ་ལ་ངག་བརྗོད་གལ་འབྱུང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་རྟོག་གེ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཨེ་མའོ་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨེ་མའོ་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ནི། ཨེ་མའོ་སྐྱེས་བུའོ། །དེ་མ་དུལ་བ་ནི་འབར་བའོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ནི་གནས་མེད་པ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ལམ་དེ་ལ་གནས་པ་མེད་པས་གང་དག་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་དོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་པའི། །རྒྱུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་མོས་པའི་དོན་དུ་འཇོག་སྟེ། ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་ཤེས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་བླུན་པ་ཉིད་དེ། རྨོངས་པ་ཉིད་ལེགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཆོག་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལས་རིང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་ངན་པ་ལ་ཤེས་རབ་རྣོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ལམ་ནོར་བ་ལས་འཕྱེ་བོ་ཉིད་ནི་འཕྱེ་བོའི་རང་བཞིན་ཅན་མཆོག་ཡིན་གྱི། མགྱོགས་པ་ནི་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལམ་དེ་ནི་རིང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པར་ཕྱིན་པས་བརླག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་


DTG108_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ལ་གུས་པ་དང་གཞན་པའི་ཕན་ཡོན་དང་སྨད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤེས་ཤིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གུས་པ་དེ་དག་ཉིད་དོན་གྱིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རང་སྡེ་ནི་གཞན་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སློབ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་སྡེ་པའོ། །ལམ་མིན་ནི་ལམ་ལས་ཉམས་པའོ། །དེ་ཉིད་གཡང་ས་སྟེ་ལྷུང་བའི་གནས་ལྟ་བུའོ། །དེར་འཁོར་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ལ་ཞུགས་ཤིང་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འཁོར་བ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ནི་ཡང་དག་འཇུག་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ནི་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཁས་པས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མི་འཇུག་གི །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་དག་ལ། འཁོར་བ་རབ་ཏུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཁོར་བ་རབ་ཏུ་སྤང་བ་ལ་དམིགས་ནས། ཐམས་ཅད་བློ་ནི་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་ཐ་དད་མེད་པའི་རྒྱུས་མཁས་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་མི་རིགས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐེག་པ་གཉིས་པོ་ལ་འཁོར་བ་སྤོང་བར་མི་འདོད་པའི་བློ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་འཁོར་བ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྐད་ཅིག་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུན་འཇུག་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐོག་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མ་བསྒོམས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཐའ་མ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །རང་བཞིན་འདི་ཅི་ཞེས་ནི་ཅིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་འཁོར་བ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཅན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་མཁས་པས་བློས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བ་བརྟག་པའི་


DTG108_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འཁོར་བའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་སྣ་ཚོགས་འདི་དག་གང་ལས་འབྱུང་ཞིང་གང་དུ་ཡང་ནི་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞེས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་འགའ་ཞིག་འཇུག་ན་རང་གི་བག་ཆགས་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེས་སོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསལ་བར་རྟོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཉིད་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གཉིད་ལོག་པ་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། མི་དྲན་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འགགས་ནས་སླར་ཡང་འབྱུང་བར་སྣང་བས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ངེས་པར་འགྲུབ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སུམ་ཅུ་པ་ལས། རྣམ་སྨིན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དེ་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། གང་གི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྲུབ་པ་ནི་ངེས་པར་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་ནས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་འབྱུང་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། བདག་ཏུ་བརྟགས་པ་ལས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་གྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་གང་ལས་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་དུ་འགག་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། དབང་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG108_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་ལས་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་མཐོང་བས་ངེས་ཏེ། རང་གི་རྣམ་པས་དཔག་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དབང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཕན་ཚུན་ཐ་མི་དད་པས་ན་ཐ་དད་མིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་འཁོར་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དེ། གཞན་འགའ་ཞིག་འཁོར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་གཞག་པ་ནི་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འཁོར་བས་ན་འཁོར་བ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་འཁོར་བ་ནི་མེད་དེ་ཕྱིའི་དོན་དག་ནི་བེམས་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ནི་འཁོར་བ་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་དོན་བསྟན་པར་བྱེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་ཡང་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་གཡོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན། ཆུ་གཡོས་པ་ལས་དེ་དང་དེར། །རླབས་ནི་ཐ་དད་དངོས་འབྱུང་བཞིན་ཏེ། ངོ་བོར་མཐོང་བ་ཉིད་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་ཡང༌། ཕྱིར་ཡང་མི་གཡོ་གཉིད་ལོག་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བདག་ཉིད་དུ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་སྣང་སྟེ། སྐད་ཅིག་དེ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་


DTG108_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྣང་བར་ཅི་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མཐོང་བའོ། །རིགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། །དོན་དེ་ནི་རིགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པས་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ལ་ནི་བརྗོད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ལ་བཏོན་པའོ། །སྒྲ་དང་སྒྲ་བརྙན་ནི་བྱེ་བྲག་གཉིས་སུ་ཐོས་པའི་རིགས་པ་ནི་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དུ་མ་སྐད་ཅིག་ལ་སྟོན་པ་ན་འགའ་ཞིག་གསང་བའི་གནས་ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་མཐོང་ན། རང་བཞིན་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱིས་པ་རྣམས་རྣམ་པའི་ངོ་བོ་སྐད་ཅིག་ལ་སྣང་ངོ༌། །མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་མཐོང་ན་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྔོ་དང་དམར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་ལྟར་རྩངས་པ་སྔོ་དང་དམར་པོར་ངེས་པར་སྣང་བའི་དངོས་པོར་བདག་ཉིད་སྟོན་ཅིང་ཡང་དངོས་པོ་གཞན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་ཞིང༌། མཁས་ལ་སྟེ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཨུ་རྒྱན་པ་ལས་འདི་སྐད་ཐོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཅག་གི་ཡུལ་གྱི་རྩངས་པ་གང་ཅི་འདྲ་བའི་གཟུགས་སྟོན་ཅིག་བྱས་ན་དེ་བཞིན་དུ་དེ། འདྲ་བ་སྟོན་ཅེའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་གཞན་དུ་སྣང་ཞིང་མཁས་པ་རྣམས་ལ་གཞན་དུ་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་འདིར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་གནས་


DTG108_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལོག་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐར་པ་རྩོམ་པའི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་དབྱེ་བས་བྱིས་པ་དང་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་སྣང་བར་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཡི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་བཞེད་དེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པས་ན་དྲི་མ་མེད་པའོ། །སྔོན་པོ་དང་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་ཅིང་ངོ༌། །སྒྲ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་མིན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་མ་གཏོགས་པས་ན་ཡང་གཞན་འགའ་ཞིག་གིས་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཁོ་ནས་མཁྱེན་ཞེ་ན། ཐ་མལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་བརྟགས་པ་རིགས་དེ་དག་བཞིན་དུ་དེའི་ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་མཁྱེན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ནི་གཞན་དག་གི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ནས་མཁྱེན་གྱི་གཞན་དག་གིས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ལུང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུང་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་དྲིས་ནས་བདག་ཅག་སྨྲ་བ་འབའ་ཞིག་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། མིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མིག་དང་ལྡན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་ཡུལ་ཉིད་དུ་དམུས་ལོང་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱུད་


DTG108_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཐོས་ནས། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་མཁྱེན་ལ་གཞན་དག་གིས་དེ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེའི་དོན་དུ་སེམས་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་མིག་སྨན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་མིག་སྨན་ཁྱད་པར་གྱིས་ཏེ་མིག་གིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་རུ་མ་འོངས་འགྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གང་གི་གནས་སྐབས་ལ་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་གི་སེམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཕྱིའི་འགྲོ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་གཞག་ཅེ་ན། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུང་དང་རིགས་པས་ལེན་འདེབས་ཏེ། དེ་ལ་ལུང་ནི། ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དང་གང་གི་ནི་བྱིས་པ་རྨོངས་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒོམས་པས་དེ་དང་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་མདུན་ན་སྣང་སྟེ། དེའི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་དོན་ནི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ལས་འདི་དག་གི་དོན་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གོས་རྣམས་བགོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོས་རྣམས་བགོས་ཀྱང་ཡན་ལག་ལ་གོམས་པ་མ་ཚང་བས་ཤིན་ཏུ་གྲང་བའི་བ་མོས་གནོད་པར་འགྱུར་ལ། མིག་ལ་མི་གནོད་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་གོམས་པ་དང་གོམས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་ལས་རྗེས་སུ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀོ་པགས་མཁན་ལ་ཀོ་པགས་ཀྱི་དྲི་ང་བས་ཤིན་ཏུ་གནོད་པ་མེད་ཀྱི། གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་


DTG108_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལག་པས་ཉེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེད་པ་ན་དེ་ལ་དྲི་ཤིན་ཏུ་ང་བར་སྣང་ངོ༌། །ལུས་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོག་མར་ནི་དང་པོར་ཏེ། དུག་ཟོས་པས་ནི་འཆི་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟོས་མཐར་ནི་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མདུན་ན་སྣང་གི་ཕྱིའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བརྟགས་ནས་དགག་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་གང་ལས་འབྱུང་ཞེས་ཟེར་ན། ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར། ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །ཞེས་ལས་རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟར་མི་རིགས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་ལུས་ལ་གནས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེ་དང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་གང་ལ་གནས་ཤེ་ན། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་སེམས་གནས་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བག་ཆགས་ནི་སེམས་ལ་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ན་ཡོད་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་བག་ཆགས་གནས་པ་དེར་ངེས་འབྲས་བུ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་གྲག་གོ །ཞིང་ལ་ས་བོན་བཏབ་པས་རིའི་རྩེ་མོར་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མདུན་ན་སྣང་གི་ཕྱིའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དམིགས་པས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཏེ། དམིགས་པ་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གཉི་ག་ལས་གྲུབ་པས་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་རིགས་ཀྱི། གཉི་ག་ལ་མ་གྲུབ་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་


DTG108_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེགས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལེགས་པའི་ལས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་སེམས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྐྱེ་བོར་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ལ་གཞན་གྱི་སྲོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྟག་དང་སེང་གེ་དོམ་དང་སྦྲུལ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པར་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འདིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་བེམ་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གར་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་གཞན་ལ། རྐང་པ་ལག་པའི་གཡོ་བ་ལ་སོགས། །ཇི་ལྟར་གཞན་ལས་བྱས་པར་འགྱུར། །ད་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་དང་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། རླུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རླུང་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རླུང་གང་ལས་ཡིན་འབད་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབད་པ་དེ་ཡང་གང་ལས་ཡིན། གལ་ཏེ་འདོད་པ་ལས་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་ནི་ཁྱོད་ནི་ལམ་དུ་ངེས་པར་ཞུགས། ངེས་པར་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ལམ་དེ་ཉིད་དུ་ཁྱོད་ཞུགས་ཏེ་ཤེས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་རླུང་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འདོད་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་དེ་ནི་འབྱུང་བར་མི་སྲིད་དོ། །རེ་ཞིག་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་དཔྱད་པ་གཞག་ལ། དེ་དག་ནི་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གྲངས་ཅན་གྱི་གཞུང་གི་དོགས་པ་བསུ་བའི་ཕྱིར། ཕ་མའི་ཁུ་བ་ཁྲག་དག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་ལྡན་པའི་ཕ་མ་སྟེ། ཕ་མ་གཉིས་དང་འབྲེལ་པའི་ཁུ་ཁྲག་དག་ལས་ཁུ་ཆུ་དང་ཟླ་མཚན་དག་ལས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་མགོ་བོ་དང༌། ལག་པ་དང་ལྡན་པའི་ངོ་བོ་མི་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གཞན་དང་ལྡན་པའི་ས་བོན་ལས་མཚན་ཉིད་མི་


DTG108_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐུན་པའི་ཤིང་རྣམས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྟག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་ཁྱོད་འདོད་པའི་གཙོ་བོ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ཅི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཙོ་བོ་ཡང་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ན་དེ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་གསལ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་བྱ་བ་མེད་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ། ཕྱོགས་གཅིག་ལས་བྱས་པ་དང་བཅས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དབྱེ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གཙོ་བོ་དེ་བྱེད་པ་བྱེད་པ་མེད་པ་གཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མེད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ལ། སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མེད་ན་སྒྲ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁ་ལས་སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ནི་སྐྱེས་བུའི་འབད་པའི་རྩོལ་བ་ལ་རག་ལས་པ་གནས་དང་བྱེད་པ་དང༌། རྐན་དང་མཆུ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་འདི་ལས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྣང་བ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཡོད་ན་ནི་འབྱུང་ལ་དེ་མེད་ན་ནི་མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ། ཁ་དང་རྫ་རྔ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པ་རྣམས་ལས་སྒྲ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱ་རྣམས་ནི་བྱ་རྣམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོའོ། །སྣང་བའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དོན་མཐོང་བར་ནུས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་ཇི་ལྟར་འུག་པ་རྣམས་སྣང་བ་དང་བྲལ་བའི་སྨག་ཏུ་ཟས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་


DTG108_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར། ཁུང་ན་ཁུང་བུར་སྣང་བ་མེད་པར་བྱི་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ནོ། །བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་དངོས་པོ་མིག་གིས་མཐོང་བ་ཡིན་ན། ཉ་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་ནང་དུ་སྟེ། རྒྱ་མཚོའི་ཆུས་ཆོད་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་ན། སྦྲུལ་རྣམས་ནི་སྦྲུལ་རྣམས་ཏེ། མིག་གཉིས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང་མཐོང་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བུའི་འགལ་བ་གཞན་དང་གཞན་རྣམས་ནི། དངོས་པོ་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དུ་མར་འཁོར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། འགལ་བར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔག་གོ །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་འདི་དག་གི་དབྱེ་བ་ནི་འགལ་བའི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་དང་རྒྱུའི་དབྱེ་བ་ལས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་མེད་ན་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུར་སྨྲ་བར་ཁས་ལེན་པ་ཐམས་ཅད་བདེ་བའམ་སྡུག་བསྔལ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་དང་སྣང་བ་དང་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ས་བོན་དང་སྡོང་བུ་དང་བུད་ཤིང་གི་བྱེད་པ་རྣམས་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞར་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་བཀག་ནས། སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་བརྟན་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བྱ་བ་གཞན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོམས་པས་དགྲ་ལ་ཕོག་པའི་སྐྱེས་བུས་གནས་དང་གནས་པ་མ་མཐོང་བའི་འཕེན་ལ་ཤེས་པའི་རྟོག་པ་མ་རྟོགས་པར་ཏེ། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་པར་མི་འཚོར་བར་ཕོག་པ་ནི་མདའ་རྣམས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར། ཆུ་ཡི་རྒྱུན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆུའི་རྒྱུན་དང་འདྲ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གང་ཅུང་ཟད་བསྟན་བཅོས་གང་གཟུང་བ་གོམས་པར་མ་བྱས་ཀྱང་མི་འཚོར་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ལས་བསྟན་བཅོས་ཤོར་བ་ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལས་ཡང་ཅི་ལྟར་གཟུང་དགོས་ཞེས་བྱ་བར་རིགས། གང་


DTG108_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲོ་བ་བསྐྱོད་པའི་རྒྱུ་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པར་འདོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རི་བོ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱ་བ་མེད་ན་དེ་རི་བོ་རྣམས་ནི་མཐོ་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། རྒྱ་མཚོ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའོ། །ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་འདུས་པ་ཡི་སྟེ། ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་གཉིས་འདུས་པ་དང་གསུམ་འདུས་པའི་རིམ་གྱི་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུར་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རིམ་མམ་ཅིག་ཅར་གྱི་དོན་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྣ་ཚོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དབང་ཕྱུག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནུས་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ནུས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འབྲས་བུ་བྱས་ན་ནི། དེ་ཉིད་སྨྱོན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་སྟེ། སྣ་ཚོགས་འགག་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབད་པ་ཇི་ལྟར་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་མི་འདོད་ན་ཇི་ལྟར་སྔགས་ལ་ནུས་པ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁབ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁབ་ལོང་ལ་སོགས་པས་ནི་སྦུར་ལོང་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འདྲེན་པ་ནི་ལྕགས་དང་རྩྭ་འདྲེན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྔགས་ཀྱིས་དུག་ཞི་བ་དང༌། སྨན་གྱིས་རིམས་སེལ་བར་སུ་ཞིག་གིས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་མ་རིག་སྣ་ཚོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གང་ཅུང་ཟད་སྣ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་དེ་དག་སེམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པར་བྱའོ། །སེམས་ཉིད་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ་སྣང་བ་ལས་ཕྱིའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་ཞིག་མ་རིག་པའི་སྣ་ཚོགས་མ་རྟོགས་པ་དེ་ལ་བདག་གིས་བྱར་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། ཅོག་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅོག་ཆུང་ནི་བྱའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེའི་སྒྲ་ནི་ཅོ་གའི་སྒྲའོ། །དེའི་སྒྲ་བརྙན་ནི་ཅོག་ཆུང་གི་སྒྲ་བརྙན་ཏེ་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཅོག་ཆུང་གི་སྒྲ་བརྙན་གྱི་གཞན་ཅུང་ཟད་འདི་ལྟར་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་


DTG108_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་དོད་དོ། །སེམས་ལས་ཕྱིའི་དོད་དུ་མི་འདོད་ན་ལུང་དུ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཟད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིའི་དོན་མེད་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟད་པར་སྒོམ་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་ཇི་ལྟར་རིགས། གང་གི་ཕྱིར་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་དང་གཞན་དུ་གཞག་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་རང་གི་གཞུང་ལ་ཟད་པར་སྒོམ་པ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ནི་རྣམ་པ་འདིས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟད་པར་སྒོམ་པར་རིགས་སོ། །ཅི་ལྟར་སེམས་འདི་ཉིད་ཤེལ་བཞིན་དུ་ནི་ནོར་བུ་ཤེལ་དང་འདྲའོ། །རྣམ་པ་དུ་མ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་པ་གོམས་པ་དེའི་ཚེ་ཟད་པར་སྒོམ་པར་རིགས་ཀྱི། ཕྱིའི་དོན་ཁས་ལེན་པའི་རྒྱུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ལྟར་ཁྱབ་ཅེ་ན། བག་ཆགས་ཆུ་ལ་ཏིལ་མར་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་ལ་ཏིལ་མར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཏབ་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཆགས་ཀྱི་ཆུ་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་ངོ་མཚར་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ངོ་མཚར་རྣམས་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ངོ་མཚར་དུ་བྱེད་པ་ལ་ངོ་མཚར་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན། ངོ་མཚར་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་སྐྲ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ས་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པས་བསམས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་གྲུབ་པར་སྨྲ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་དྲིས་པ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གིས་སྣང་བ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རེ་ཞིག་དངོས་འདི་ཡོད་ཡིན་ན་ནི་གནས་པའོ། །དེ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་


DTG108_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ངེས་པར་གཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་ནས་དགག་པའི་ཕྱིར། ཨེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཞེ་ནའི་སྒྲ་ནི་གལ་ཏེའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་སེམས་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་དེའི་ཚེ་ཨེ་མ་སྟེ་ངོ་མཚར་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་ཁྱེད་སྡང་བར་མི་རིགས་སོ། །གང་ཡིན་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིའི་དོན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བག་ཆགས་སེམས་ལ་གནས་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཞིང་ལ་ས་བོན་བཏབ་པས་རིའི་རྩེ་མོར་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་འཛིན་པ་ཉིད་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱིར་བྱུང་ནས་ཡུལ་རྣམས་འགུལ་བ་ནས་དྲངས་ནས་ཅི་འཛིན་པ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཕྱིར་མ་བཟུང་ན་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། གང་གི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་རྣམ་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་རྣམ་པ་སེམས་ལ་སྐྱེ་བ་ཉིད་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཅི་སེམས་དེ་ཐོག་མ་ནས་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཐོག་མ་ནས་ཡོད་ན་དེའི་རྣམ་པ་ཉིད་སེམས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཡུལ་གཟུང་བ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་ཐོག་མར་མེད་ལ་ཕྱིས་བྱུང་བས་ཡུལ་འཛིན་ཏོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དོན་འགག་པའི་ཕྱིར་དེ་གང་གིས་འཛིན་པ་ཡིན། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ཕན་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཕྱིའི་དོན་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཕྱིའི་དོན་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་ཕྱིའི་དོན་གྱིས་རང་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བསྐྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེའི་རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་སྣང༌། དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ལ་དོན་གཟུང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་


DTG108_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མ་གྲུབ་ཀྱང་ལུང་གིས་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། ལུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུང་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཚད་མས་ཕྱིའི་དོན་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ལན་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་དོན་ལ་ལུང་ཅི་དགོས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལུང་གིས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ལུང་གི་ཚིག་ཀྱང་ག་ལ་ཞེ་ན། མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལུང་གིས་གསུངས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟོགས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་ཡོད་ན་དེ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ལུང་གི་ཚིག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་མེད་ན་དེ་ཡང་ལུང་གི་ཚིག་གིས་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུང་གི་ཚིག་གིས་ཀྱང་ཕྱིའི་དོན་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། །འདི་ལྟར་དྲང་བའི་དོན་དུ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་གང་ལ་དགོངས་ནས་སྒྲ་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་གདུལ་བྱའི་ཡུལ་ནི་གང་དག་ལ་བསྟན་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་གང་ལ་བསྟན་པས་གྲུབ་པའོ། །རྒྱུ་ན་ནི་གང་གིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་འདིར་ནི་དགོངས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དགོངས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཁ་ཅིག་གིས་བདག་མཐོང་བ་པོ་ཉིད་དང༌། ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་མཛད་དེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལ་དབང་པོ་རྣམས་ཡིད་མཐོང་བ་པོ་དང་ཡུལ་གང་ལ་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བསྟན་པ་སེམས་


DTG108_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཉིད་ལ་ཡུལ་དང་དབང་པོའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་གི་ཕྱིའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་གཞན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སད་པར་བྱས་པས། རང་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དབང་པོར་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱང་སེམས་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་ཡུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་དག་བློ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕྱིའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བློས་ངེས་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་སེམས་ལ་ཆ་ཤས་མེད་མོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཁས་པས་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆ་ཤས་སུ་སེམས་ལ་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཡང༌། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ནི་སེམས་ཏེ། མིག་ནི་དབང་པོར་བརྟགས་པ་དེ་མེད་དོ། །གཟུགས་མིན་ནི་ཡུལ་དུ་བརྟགས་པ་མི་རིགས་པའོ། །སྣང་བ་མེད་ཅིང་ཡིད་བྱེད་མེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བརྟགས་པ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་འཁྲུལ་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དོན་མེད་པ་ལས་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པའི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཚེ་དོན་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་ཡང་སད་པ་དེའི་ཚེ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ལ་ཕྱིའི་དོན་མེད་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བསྟེན་པ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བྱ་བ་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། བཟང་དང་ངན་པའི་


DTG108_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲོགས་བསྟེན་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཟང་དང་ངན་པའི་གྲོགས་བསྟན་པ་ལས་ཏེ། བཟང་པོ་དང་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་འབྲེལ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་སྤྱོད་པ་བསླབ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་འབྱུང་པོས་གཟུང་སྩོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འབྱུང་པོས་གཟུང་བ་རྣམས་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་འདྲེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ན། ར་ལུག་ལ་སོགས་པ་ཤན་པས་གསོད་ཅེ་ན། ཉེ་བའི་རིམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ར་ལུག་རྣམས་གཞན་གྱི་ལུས་དང་ཉེ་བའི་རིམ་པས་གསད་པར་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་དག་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་གྱུར་པ་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་ཐོབ་ལ་སོགས་པས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པ་ཡིན་པར་རྟོག་ན། དེ་ནི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་ཚུལ་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། གང་འདི་ནི་གསད་པར་བྱ་བ་དང་གསོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང༌། མི་འདོད་པ་ཡི་ལས་ཀྱི་མཐུས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་མི་འདོད་པའི་ལས་ཀྱི་མཐུས་ཏེ། སྔར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་མཐུས་འབའ་ཞིག་ཏུ། དྲག་ཤུལ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་རིག་ནི། །འཇིགས་པའི་དོན་དུ་འདི་སྐྱེས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་


DTG108_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཉིད་ཅེ་ན། དམྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་དམྱལ་བར་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སེང་གེ་དང་སྟག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེའོ། །འདིར་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་ཞར་ལ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་སྣང་བ་ནི་སོ་སོར་སྣང་བའི་སྟེ། དེ་ཁོ་ནའི་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་གྱི་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ། ཡང་དག་དོན་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཅིས་མི་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་དག་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དེས་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཞེན་པ་བསྐྱེད་ན་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བྱུང་སྟེ། རང་གིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྱུར་པ་ནི་རང་བྱུང་ངོ༌། །རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་ཐུགས་རྗེས་ཏེ། སྙིང་རྗེས་བྱིས་པ་དེ་དག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ལ་འགྲོ་བ་འཁྲུལ་པ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དགོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་བདེ་བའི་འགྲོ་བ་ལ་ཐུགས་རྗེ་དེ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་མེད་པ་ལ་སྨིན་པའི་ངག་གིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཉེས་པ་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གློག་དང་འབྲུག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གློག་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པས་སེམས་ཙམ་ལས་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་ངེས་པར་རང་བཞིན་མེད་པས་མི་འགྲུབ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེའི་དོན་ནི་བརྒྱ་ལའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཅིག་ཉིད་དང་རྟག་པར་འགའ་ཞིག་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྲགས་པ་བཞིན་དུ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདོད་པའི་དབྱེ་བས་ཏེ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པས་ངེས་པའི་དབྱེ་བ་དུ་མར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དབྱེ་བ་མཐོང་


DTG108_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུད་མེད་དུ་གཅིག་པ་ལ་གཞོན་ནུ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཚོ་བ་དང༌། སྐེམ་པ་དང༌། སྔོ་བསངས་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །འདིས་ནི་ཆ་ཤས་ཅན་རགས་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དྲུག་གིས་ཅིག་ཅར་སྦྱར་བ་ཡིས། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། སྣ་ཚོགས་རང་བཞིན་ཉིད་གྲུབ་པས། །དེ་ཕྱིར་མིག་དང་རྫས་ལ་སོགས། །བདག་དང་གཞན་སྨྲས་མང་པོ་དག །རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པས། སེམས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་མོད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་གང་གི་ཚེ་བུད་མེད་ཀྱི་རྣམ་པར་སེམས་ཉིད་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། ངོ་ཚ་དང་བཅས་འདོད་ཆེན་གྱིས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པས། བདག་ཉིད་བདག་ལ་སུ་ཞིག་ཆགས། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ནི་སྔར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་བློ་ལྡན་ཏེ། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། །བྱིས་པ་ལྟ་བུར་འཇུག་མི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་ཡོད་པས་ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟར་སྤང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིའི་དོན་ནི་མེད་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་རང་གི་རྨི་ལམ་གྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ལག་པ་ནི་ལག་པ་སྟེ། ལག་པ་ཡིས་ནི་ལག་བཟུང་ནས། །བདག་གིས་རྐུན་མ་འདི་ཟིན་ཞེས། །སྨྲས་པ་གཞན་གྱིས་སྤོང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ནི་རྐུན་མ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྨི་ལམ་གྱིས་འཁྲུལ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྐུན་མ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་འདི་དག་ལ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་རིགས། ཕྱིའི་


DTG108_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་ཡོད་ན་གཅིག་ཅིང་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུད་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུད་འགྲོ་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པའོ། །རྩྭ་སྐམ་པོའི་ཚོགས་ལ་ཟ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་ན། མི་རྣམས་བཟའ་བར་སེམས་མ་ཡིན། །དེ་བས་ན། རྣམ་རྟོག་འཇུག་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་པའོ། །གང༌། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང༌། རི་དྭགས་མེ་མདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ཁ་ཅིག་ན་རི་དྭགས་མེ་མདག་ཅེས་བྱ་བ་མེས་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། གཞན་དག་ནི་སྲེག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་མེ་ཟའི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དུག་གི་བྱི་བས་སྲོག་ནི་མཐའ་རུ་བྱེད་པའི་དུག་ཟོས་པས་དེ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན། གཞན་དག་ནི་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། མས་དྲན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ནི་དངོས་པོ་འདི་དག་གིས་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་དངོས་པོ་གང་དག་གིས་ཤེ་ན། དེ་ལ་ཉ་དང་བྱ་དང་ཁྱི་དང་སྦྲུལ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་སོ། །མས་དྲན་པས་ཉའི་རྒྱུད་འཚོ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཚོ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒོ་ངའི་གནས་སྐབས་ན་བྱ་རྣམས་ནི་རེག་པས་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱི་རྣམས་གཉིད་ལོག་པས་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྲུལ་ནི་བྲང་འགྲོའོ། །ཡང་དག་འགྲོ་སྟེ་རླུང་གིས་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྣ་ཚོགས་ལས་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡི། །སླཀྵ་མཐོང་ན་གནོད་སྦྱིན་ནི། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཅི་ལྟ་བུར་མཐོང་ཞེ་ན། འཁོར་གྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲན་གྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པས་རང་གི་ཁྱིམ་དང་འདྲ་བར་སླཀྵ་མཐོང་ངོ༌། །གནོད་སྦྱིན་འབའ་ཞིག་གིས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་གྱི་གནོད་སྦྱིན་མོས་ཀྱང་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཡང་གཞན་དག་གིས་སླཀྵ་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཡི་དྭགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་ལས་སྣ་ཚོགས་པས་ཆུ་བོ་གཅིག་ལ་ཡང་རྣག་ཏུ་འབྲུབ་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་གཅི་རྙོག་པ་དང་ལྡན་


DTG108_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན། ཕྱིས་དང་གཅིན་འདྲེས་པའི་རྙོག་པ་དང་ལྡན་པར་ཡི་དྭགས་ཀྱིས་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་བོ་དེ་ཉིད་ལ་མི་ཡིས་ཆུ་བོ་དྲི་མ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་ནི་འཐུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཕྱིའི་དོན་ཡིན་ན་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། དགེ་མིན་དགེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་དགེ་བ་དང་དགེ་བའི་འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པས་ནི་དེ་དང་དེའི་ལས་ཀྱིས་བསྒོས་པས་ཕྱིའི་དོན་སྟོང་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གལ་ཏེ་འདི་ཉིད་ལ་འཇུག་ན། དེའི་ཚེ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་དུ་མར་ཅི་ལྟར་སྣང་ཞེ་ན། ཨེ་མའོ་ཡུལ་ནི་སྣ་ཚོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨེ་མའོ་ནི་ངོ་མཚར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དོ། །དུས་གཅིག་ལ་ནི་དུ་མ་རུ་སྟེ། སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རོལ་མོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རོལ་མོའི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་བཞིན་ཏེ་རོལ་མོའི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་དལ་བ་དང་དྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སྣ་ཚོགས་པའི་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དོན་མེད་པ་དོན་བྱེད་པར་མི་རིགས་པ་ནི་འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་ཡོད་དོན་བྱེད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་གྱིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་མེད་ན་ཡང་དེ་རུ་མི་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩོད་པ་འཇུག་པར་རིགས་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིའི་དོན་གྱི་སྟོང་པ་ལ་དོན་བྱེད་པར་སྣང་ངོ༌། །གང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་སེའུ་ནི་བལ་པོ་སེའུ་ལ་སོགས་པ་ཟོས་པས་གཞན་གྱི་ཁ་ནས་ཆུ་འཛག་འགྱུར་ཏེ། རླན་གྱིས་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་གྱིས་དོན་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གང་དག་བལ་པོ་སེའུ་ཟ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རླན་འཛག་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་རིགས་ཀྱི་ཡང་དོན་གཞན་གྱིས་གཞན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་བྱེད་ཡོད་པས་དོན་


DTG108_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། མཚན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་གྲུས་ཟ་བ་ལ་གཞན་འགའ་ཞིག་གིས་དྲིས་པ་ན་སྟེ། ཁྱོད་ཅི་ཟ་ཞེས་དྲིས་པ་ན་དེ་ལ་གལ་ཏེ་སེའུ་ཟ་ཞེས་སྨྲས་ན་སྟེ། བལ་པོ་སེའུ་ཟའོ་ཞེས་སྨྲས་ན་དེའི་ཚེ་ཐོས་པས་རླན་གྱིས་བྱ་བའི་འགྱུར་བ་ཅི་མི་བསྐྱེད་དམ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྨི་ལམ་དུ་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མེད་ལས་ཏེ། འདོད་པའི་བུད་མེད་དང་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་ཁུ་བ་ཤོར་བ་འབྱུང་བ་མིན་ནམ་ཅི། དེ་བས་ན་དོན་ཡོད་པས་དོན་བྱེད་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྨི་ལམ་དུ་ཡོད་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བའི་དོན་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཏེ། སྔོན་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ནུས་པས་ཡོད་པ་དེ་དག་དཔེ་འདིས་སེལ་ཏེ། དཔེར་ན་གཞོན་ནུ་མ་སྦྲུམ་མ་བུ་སྐྱེས་པ་ནི་འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་རིགས་ལྡན་མིན་ཏེ། རིགས་པས་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་གྱི་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་ན་གང་གཞོན་ནུ་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ལ། བུ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁང་པའི་ནང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེ་འདིས་ཀྱང་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བའི་དཔེའི་དོན་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁང་པའི་ནང་དུ་ནི་ཁང་པའི་ནང་སྟེ། དུས་ཡུན་རིང་པོ་དང་ལམ་དང་རི་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་ཅིག་ཅར་རྣམ་པ་ཐ་དད་དེ། སོ་སོའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བ་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྨི་ལམ་མཐོང་བ་ཡོད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་བཀག་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་ཡང་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རིག་པའང་རྣམ་རིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པའང་རྣམ་པར་རིག་པར་གཞན་གྱི་དོན་མིན་ཏེ་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཡིན་པར་འདོད་ནས་དེའི་ཚེ་དེའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ནི་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་


DTG108_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ངེས་པར་རགས་པའི་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངེས་པར་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རགས་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་བོའི་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ངོ་བོ་ཡིན་གྱི། དེ་ཡང་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ནི་དེའི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མིག་གི་དབང་པོ་ཡང་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རགས་པའི་གནས་ཐོབ་འགྱུར་ནི་བརྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་གཞན་སེམས་དུས་མཉམ་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣལ་འབྱོར་བའི་ས་གང་ཤེས་པའང་དེ་ཡང་ཤེས་པ་ཁོ་ན་མིན་ཏེ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་མོས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་འདས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་སྙམ་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་དུས་མཉམ་དུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཇི་ལྟར་དུས་མཉམ་ཞེས་བྱ། གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཇི་ལྟར་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཙམ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་མེད་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་གཟུང་བ་མེད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དོན་དམ་པར་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཀུན་རྫོབ་བདེན་ཤེས་ཐམས་


DTG108_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཆུང་ཟད་ཀུན་རྫོབ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། མཁས་པ་དང་ནི་གཞན་དག་གིས། །གཟུང་བ་དང་ནི་སྟོན་པ་ལ། །མཚུངས་པ་ཁོ་ནར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་མཉམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་འཇུག་གི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བས་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་སྣང་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོ་རུ་ནི་སྔ་མ་རུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕྱིའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གང་གི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། མི་སྣང་བའི་འབྲས་བུ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཇི་སྲིད་སྣང་བ་ཁོ་ནའི་འབྲས་ཆེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་འདི་རྣལ་འབྱོར་པ། འཇིག་རྟེན་གཞན་བཞིན་འཇིགས་པ་མེད་དེ་འཁོར་བ་པ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་དེས་འཆི་བའི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དེ་ཇི་ལྟར་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཆི་བ་དང་ནི་སྐྱེ་བ་ཉིད། སྤྲུལ་པ་འདྲ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུར་བཞེད་དེ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལམ་ཐོབ་པ་ལའང་འཇིགས་པ་ཡོད་ན་ལམ་ཚོལ་བ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་དག་ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་ཉིད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་འདི་དག་ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ས་གསུམ་པོ་ཡང་ཤེས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཕྱིར་ཡང་འཇིགས་འགྱུར་ན་སྟེ། འཁོར་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། བདག་ཅག་འདྲ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བས་ལམ་འདིས་སྤང་བར་འདོད་པ་ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐོང་


DTG108_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བས་བདག་ཉམས་པར་རྟོག་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་མཆོག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡན་ལག་མཆོག་ནི་སྟེ། མགོ་བོ་གཉིས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་མིག་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་མེད་ན་སྐྱེས་བུ་སུ་ཞིག་བཅད་པ་དང་ཕྱུང་བར་དོགས་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པས་དེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་དོགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིན་གྱི། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟས་བློ་དང་ལྡན་པས་ཡུལ་འདི་རྣམ་པར་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟས་ནི་སྔར་གསུངས་པའི་རིམ་པས་སོ། །ཡུལ་འདི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཁས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ལྷག་པའི་དྲི་མ་དང་འདྲེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམས་པས་ཀྱང་ནི་ལྷག་པའི་སྒྲ་ནི་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་དྲི་མ་སྟེ། ལྷག་པའི་དྲི་མ་རྣམས་སོ། །འདྲེས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འདྲེས་པའོ། །བསྒོམས་པས་ཀྱང་སྟེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མས་ནམ་ཡང་དྲི་མ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། སྤྲིན་དུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ནི་ནམ་མཁའོ། །སྤྲིན་གྱི་དུམ་བུ་ནི་སྤྲིན་གྱི་ཆས་མ་དག་པས་དྲི་མ་ཅན་ཉིད་དུ་དེ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བློ་དང་ལྡན་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་ན། འདི་དེ་ཡིན་ཞེས་དོན་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཅི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་མང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ནི་སྟེ་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་མང་དུ་སྨྲས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་ཁྱི་དང་རི་བོང་རྟ་


DTG108_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མགོར་སྐྱེས་པའི་རྭ་རྣམས་འགའ་ཞིག་གིས་བསྒོམས་ན་དེའི་ཚེ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦལ་པ་ནི་ཆུ་ན་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་བསྒོམས་ན་དེའི་ཚེ་སྒོམ་པ་གོམས་པས་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། རལ་པའི་ཐོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁང་པ་མུན་པ་དང་བཅས་པའི་ནང་དུ་དེ་དང་དེ་བརྟགས་པས་ཏེ། མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའོ། །འཇིགས་པ་ནི་འཇིགས་པས་ནོན་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། རང་སེམས་ངེས་པར་སྣང་བ་ནི། ཞེས་སྨོས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བོའི་འཇིགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིས་པ་ནི་བྱིས་པ་སྟེ། མཐོང་བ་མིན་ནམ་ཅི། དེ་བཞིན་དུ། ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གཟུགས་རང་གིས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་ནས་དབེན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མེད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །གཅིག་པུ་ནི་གྲོགས་མེད་པར་ངེས་ཡང་གནོད་སྦྱིན་འདིས་བདག་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སེམས་པས་རི་མོ་མཁན་འཇིགས་མིན་ནམ་ཅི་སྟེ། ཅི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྡོང་དུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཞིག་སྣང་བ་མི་གསལ་བའི་ཕྱོགས་སུ་རིང་པོ་ན་སྡོང་དུམ་དང་ཐག་པ་མཐོང་བ་ལ། སྡོང་དུ་མ་ལ་རྐུན་མ་དང་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟགས་པ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་བོ་དུ་མ་ལམ་ནས་འགྲོ་བ་ན་འདི་དང་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟགས་པས་གློ་བུར་དུ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པར་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ། ཅི་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་མིན་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་སོ། །ཡུལ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། རང་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་བཟོ་བོ་སྟེ། རི་མོ་མཁན་


DTG108_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འདྲ་སྟེ། དེས་བྲིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བླང་བ་དང་དོར་བ་མི་ཤེས་པས། ཅིའི་ཕྱིར་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡུལ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ཞེ་ན། རང་གི་ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པའི་བག་ཆགས་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དེའི་ཚེ། རང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པས་བཅོམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲ་བརྗོད་པས་ཀྱང་ཡུལ་རྣམས་སྣང་བ་མིན་ནམ་ཞེ་ན། ཉིན་དང་མཚན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉིན་དང་མཚན་མོ་མཚུངས་པ་ནི་འདྲ་བའོ། །ལོང་བས་སྔོན་མཐོང་བའི་དོན་ནམ་ནངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཐོས་ནས། སྣང་བ་དང་ནི་བཅས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུས་དོན་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལོང་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞན་དུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ན་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དུབ་པ་ནི་ལམ་རིང་པོས་སྐྱོ་བར་རོ། །ལམ་ཉེ་བ་ལ་རིང་བ་རུ་ནི་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཡིད་འོང་དང་བྲལ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ལྡན་ནི་འདོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཉིན་གཅིག་སྟེ། ཆུ་ཚོད་གྲངས་དང་མཉམ་པ་ལ་ནི་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུའི་ཚད་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ཡང་ལོ་སྐོར་བརྒྱ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཏེ། ལོ་བརྒྱར་གྱུར་པར་རོ། །དུས་གང་ལ་ཞེ་ན། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་བྲལ་བའི་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པས་མ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོན་དམ་པ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་དང་དེ་འདྲ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་དོན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་འཇུག་གི་དེ་བཞིན་


DTG108_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ནི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྣ་ཚོགས་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྣ་ཚོགས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རི་མོ་བཞིན་དུ་མཐོང་སྟེ། དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་སྣ་ཚོགས་པ་ཞེ་ན། རྣམ་རྟོག་ཚོན་གྱིས་བྲིས་པ་ནི་སྟེ་བྲིས་པའི་སྒྲས་ནི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་དོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རི་མོ་སྣང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པའི་ཚོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྣ་ཚོགས་པས་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་འདི་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། ཨེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨེ་མའོ་ནི་ངོ་མཚར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ནི་ངོ་མཚར་ཏེ་གཞན་དུ་མ་མཐོང་བའོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་གོ །མཉམ་དང་མི་མཉམ་མཐོ་དང་དམའ་དང་རྟོགས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་བློ་ལ་འཁྲུལ་བརྒྱས་པའོ། །འདི་དག་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་འདིར་བདག་ཅག་མཉམ་པ་སྟེ། ཅིའི་འགྲོ་བ་རུ་སྐྱེས་པའམ། མི་མཉམ་པ་སྟེ་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བར་རོ། །ཡང་དམའ་བ་ནི་དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དྭགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཐོ་བ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་ཀྱང་ནི་ཤེས་པས་ཀྱང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་འཁྲུལ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སེམས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་བྲིས་པ་ཡི། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་དཀྱིལ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ལ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྫུན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་ས་རྣམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་བསྡུས་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྫུན་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དངོས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་ནས་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་


DTG108_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིས་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར། དོན་དམ་པ་ལ་ངོ་བོ་གཉིས་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་གང་ལ་དངོས་པོའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་མེད་པའི་སེམས་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་བརྟན་ངོ་བོའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་དངོས་པོའི་སྒྲའི་ཐ་སྙད་དུ་རིགས་ཀྱི་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་འདི་ཆོས་བརྟགས་པ་བརྫུན་པའི་དངོས་པོ་མིང་དང་རིགས་སྩོགས་ཡོན་ཏན་ནི། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བ་དེས་ནམ་མཁའ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་རི་མོ་བྲིས་ལྟ་བུར་རོ། །དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་དུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་གི །གང་གི་ཚེ་ཡོན་ཏན་ཅན་མེད་ན་དེའི་ཚེ་གང་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སོ། །སྣ་ཚོགས་རང་བཞིན་རྣམས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རང་བཞིན་ངོ་བོ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གང་གིས་གཞན་དུ་སྟེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་དོན་ལས་ལོག་སྟེ། དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ནས་འགའ་ཞིག་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་མི་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་པ་དེར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་སྒྲར་བསྟན་པ་དེར་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག་འབད་པ་མེད་པར་རང་ཉིད་ཐོབ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་འབད་པ་


DTG108_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པར་རང་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་འབད་པ་དང་བྲལ་བས་ལུས་ཅན་རྣམས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྲིད་རྟོགས་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་རྟགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ། རིགས་པ་དང་ལུང་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བས་མི་ཤེས་པ་དེ་དེ་སྲིད་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལྡོག་པར་ནི་རིགས་སོ། །གཉེན་པོས་སྒོམ་པ་མེད་པར་དེ་ལྡོག་པ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྡོག་པ་མེད་ན་ནི་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་བསྒྲིབས་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བ་མ་ཡིན་ན་དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་དོན་དམ་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །གཞན་ཡང༌། འདི་དག་འགའ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཀུན་བརྟགས་པ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་འདི་གཉིས་ཇི་སྲིད་འགའ་ཞིག་གིས་བྱེ་བྲག་མ་མཐོང་བ་དེ་སྲིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པའི་བདག་ཉིད་འཐོབ་བོ་ཞེས་གཞན་དག་རྒོལ་བས་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དབང་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་བརྟགས་པ་ཡང་དག་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ངོ་བོ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡང་དེས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་བརྟག་ཏུ་མེད་པར་རིག་པས་དཔྱད་ཅིང་དེའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་བསྒོམས་པ་དེའི་ཚེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དོན་དམ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG108_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེས་དྲི་བ་ལ། རང་བཞིན་གསུམ་ནི་མཐོང་བས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོའི་སེམས་མཐོང་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་གསུམ་མཐོང་བའི་རྒྱུས་ཏེ། སྔར་བསྟན་པའི་རིམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གསུམ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་མཐོང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཇི་སྲིད་དེ་མཐོང་བས་ནི་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་གང་གི་ཚེ་སེམས་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། དེ་མཐོང་བས་ནི་ཆོས་ཀུན་ལ། །རིལ་པོར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར། །གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན། གཅིག་ལ་ཐ་དད་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པ་མཐོང་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཚུལ་གསུམ་དུ་གསལ་བར་སྣང་ངོ༌། །འོན་ཀྱང་བག་ཆགས་འཇུག་པའི་ནུས་པ་ཡིས་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ནུས་པའི་མཐུས་དེ་གཉིས་ལས་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བའི་དངོས་པོ་དགག་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་བརྟགས་དོན་ནི་ནུབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ལས་དང་པོར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་གསལ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྔ་ནས་མ་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔ་ནས་མ་མཐོང་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གང་གི་ངོ་བོ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ངོ་བོས་གཡོ་བ་བཞིན་ཏེ། མི་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ལྟ་བུར་གསལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིམ་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རིམ་པས་སོ། །གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་མེད་པའི་རིགས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟེ་གཞན་གྱི་དབང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་བཟློག་པ་སྟེ་སྤངས་པས་སོ། །གཉིས་དང་བྲལ་བ་ནི་སྟོང་


DTG108_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་གཞན་དབང་སྟེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྙིང་ག་རུ་ནི་འོད་གསལ་སྐྱེས་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐད་ཅིག་ལ་དེ་མཐོང་བར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་མངོན་དུ་མ་བྱས་ན་གློག་བཞིན་དུ་མི་བརྟན་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་ལ་ནི་འགྲོ་ཞིང་འོང་སྟེ། འགྲོ་བ་དང་འོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཐོག་མ་མེད་དུས་ཀྱི་གཉིས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོའོ། །གང་གི་ཚེ་ཀུན་དུ་བསླང་བ་དེའི་ཚེ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསླད་ཕྱིར་ཏེ། སྐད་ཅིག་ལ་འོང་ཞིང་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་གནས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །གཉིས་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སོ། །རྗེས་སུ་འབྱུང་བ་ནི་རེས་འགའ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེའི་དབུས་མ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་སོ། །བརྟན་པར་མ་བྱས་ནི་དངོས་པོ་བརྟན་པར་མ་བྱས་པ་དེ་སྲིད་ཡང་དང་ཡང་དུ་དེར་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བརྟན་པ་ཉིད་ན། བརྟན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ས་བརྒྱད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་བརྟན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། མུན་པའི་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ནི་ཡོད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འོད་ཟེར་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འོད་ཟེར་སྟོང་ལྡན་ནི་ཉི་མ་ཤར་བས་མུན་པའི་འཇུག་པ་ལ་གནས་པའི་སྐབས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དགག་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་དེ་ཡང་མི་ཤེས་པས་ཏེ། གནས་སྐབས་གསུམ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་སྒྲ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་སྐབས་དེ་ཡང་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བདག་ཅག་འདྲ་བས་མི་ཤེས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ཉིད་བཞིན་དུ། །མེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་མི་བྱ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་པའི་བསྟན་པར་གྲགས་པ་ནི་དོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅེས་


DTG108_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲ་སྟེ། དེ་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཅན་ལས་ཆོས་ཉིད་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མཐའ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོར་རྟོག་པའི་མཐའི་གཡེང་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པའི་མཐའི་གཡེང་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་དོན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པ་རྟོགས་ན། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །གང་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། མཐའ་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཅིག་ཀྱང་གཟུགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱོད་དྲན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལ། ཁྱོད་དྲན་མ་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་ན་སྟེ། ཁྱོད་དངོས་པོ་འདི་དྲན་པར་བྱེད་ཅེས་སྨྲ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགག་དབྱེ་ནི་དངོས་པོ་སྟེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བློས་མཆོག་ཏུ་དཔྱོད་པས་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་མེད་པའི་སྒྲས། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སྤངས་བ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དགག་པར་བྱ་བ་མི་འབྱུང་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཡོད་པར་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྒྲའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དོན་རྣམས་ཤེས་པ་ནི་དྲན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་བློ་ལས་རྣམ་རྟོག་ཀྱང་སྟེ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་རྣམ་རྟོག་ཆོས་ཡིན་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་གང་ཡིན་མེད་གང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ནི་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟེན་ནི་གང་ཞིག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྒོམས་


DTG108_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་བསྒོམས་པས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡང་བསྒོམས་པས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལེན་པ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་རྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་རྟེན་མེད་པས་བརྟེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་མེད་པར་བཞེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ཆུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྟོས་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། རིང་ཐུང་ལ་སོགས་བྱེ་བྲག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐུང་དུ་མེད་ན་རིང་པོའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་ལ། རིང་པོ་མེད་ན་ཐུང་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་རྟོག་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཉམས་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ལྟོས་པས་ཡིན་ནོ། །ལྟོས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པས་ཀུན་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལྟོས་པ་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར། གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་མ་ལྟོས་པར། །གཞན་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པར་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པར་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཡེང་བ་བཀག་པས་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། འདི་ལྟར་མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱ་ཆེར་དགག་པའི་ཕྱིར། གཞན་སེལ་བ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG108_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་སེལ་བ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་གཞན་སེལ་བའོ། །སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་མ་དཔྱད་པར་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་མ་དཔྱད་པར་རོ། །བསྟན་པ་ལ་སོགས་སྒྲུབ་པ་ཡིས་ཏེ། སྒྲ་བརྗོད་པ་དང༌། ཉན་པ་དང་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས། ཁ་ཅིག་འཁྲུལ་པ་ཡང་དག་བསྐྱེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པས་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲའི་ཤེས་པ་ཚད་མར་གྱུར་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཡི་གེ་ཚིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེ་ནི་ཨ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་ནི་ཡི་གེའི་སྦྱོར་བ་སྟེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པའོ། །ངག་ནི་ལྷ་སྦྱིན་བ་ལང་དཀར་པོ་ལ་དབྱུག་པས་རྒྱོབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་མ་ནིང་ངོ༌། །ཚིག་ནི་གཅིག་གི་ཚིག་དང་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་དང་མང་པོའི་ཚིག་རྣམས་སོ། །བྱ་བ་ནི་འཆང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་པ་ནི་ལས་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲེལ་པ་ནི་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། བརྫུན་ཕྱིར་རྗོད་པར་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རིམ་གྱིས་བརྗོད་པ་ན་གང་གི་ཚེ་འཇིག་པ་དེའི་ཚེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མི་དང་པ་དང་འདུས་པའི་ངོ་བོར་མི་དམིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུས་པ་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་བརྗོད་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ལས་ལོགས་ཤིག་པའི་ཡི་གེ་དམིགས་པ་ནི་མེད་དེ། དེ་དག་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཙམ་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པས་ཐུབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དང་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ནི་ལག་པའི་ཐ་སྙད་དང་བརྡ་དང་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྫུན་པའི་ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་པས་ཚིག་དང་ངག་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་ཉིད་ཁོ་ན་བརྫུན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཞར་ལ་བྱུང་བའི་


DTG108_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་མི་རིགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་བཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྲིད་རྐང་པ་ལྔ་འམ་གསུམ་གྱིས་དོན་རྟོགས་པར་གྱུར་ན། དེ་སྲིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། རྗོད་བྱེད་བརྗོད་བྱ་ལ་ལྟོས་ནས་ཏེ། དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་རྐང་པ་བཞི་པར་ངེས་པ་ནི། མཁའ་འགྲོའི་དམ་ཚིག་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་འདོད་པས་བརྟགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྡ་སྒྲ་དང་དོན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་འདོད་པས་བརྟགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྕི་པ་དང་ཡང་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བརྡ་སྤྲོད་པ་རབ་ཏུ་བརྟགས་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་ཉོན་མོངས་ཤིང་དོན་མེད་པའང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལག་པའི་ཐ་སྙད་དང་བརྡ་དང་དྲན་པའི་དབང་གིས་ཆོས་རྣམས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་ཡུན་རིང་པོར་བྱུང་བ་བྱ་ཀར་ཎ་ལ་སོགས་བ་རྩོམས་པས། སྒྲ་རྣམས་སྦྱོར་བ་ཉོན་མོངས་ལ་སྟེ། སྒྲ་སྦྱོར་བ་དཀའ་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དག་ཅི་ཕྱིར་བཙུད། །འདི་ནི་སྣ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གང་མི་ཤེས་པ་འགལ་ཞིག་འདྲི་སྟེ། སྣ་གང་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ལ། དེས་ཀྱང་སྣ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བར་བརྗོད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལ་དོན་གོ་བ་སྐྱེའོ། །མགོ་བོ་བསྐོར་བར་གྱུར་པ་ཡི། །ལག་ངར་བཀུག་པའི་ལག་པ་ཡིས། །སྣ་བཟུང་ནས་འདི་སྣ་ཡིན་ནོ་ཞེས། དྲེས་ལ་སུ་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད། འདི་ལྟར་ན་སའི་སྒྲ་བརྗོད་པས་དོན་རྟོགས་ན། ན་སི་ཀའི་སྒྲ་བརྗོད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །དགོས་པ་མེད་པའི་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ལ་གུས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཡི་བདག་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པ། །སྒྲ་དགོད་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པས་བདག་ཉིད་དང་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འཇིག་རྟེན་པ། བདག་ཉིད་གུས་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྲག་གི་དཀྱིལ་གྱི་གབ་ཚེ་བཞིན། །བྲག་གི་དཀྱིལ་གྱི་གབ་ཚེ་ནི་གབ་ཚེའོ། །དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་གསེར་གྱིས་བཀང་བ་བདག་གིས་ཐོབ་སྙམ་དུ་འགའ་ཞིག་སེམས་ནས་དེའི་ཚེ་གུས་པས་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་གིས་མཆོད་དེ། ཕྱིས་


DTG108_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱེ་བ་དང་ནང་ན་སྙིང་པོར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཆུང་ཟད་མེད་པར་ཤེས་ནས་གུས་པ་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོས་འདོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་སྲིད་བརྡའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་ལ་གུས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཇི་སྲིད་ཡང་བརྡའི་དབང་གིས་དོན་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་གུས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔར་ནི་སྒྲ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར། རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་བདེན་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པས་གཞན་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ། འབྲེལ་པ་མེད་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རལ་གྲི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རལ་གྲི་ནི་གཅོད་པ་སྟེ། གཞན་ལ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྒྱབ་པ་ཡིས། གཞན་དག་ཤིང་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པར་བྱེད་དམ་ཅི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཁ་ཅིག་སྒྲ་དང་དོན་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕལ་ཆེར་འབྲས་བུའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མ་མཐོང་སྟེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གང་ཞིག་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་སྒྲ་ཐ་མལ་པའི་དབྱེ་བས་དེས་ནི་གང་ཡང་ཐོབ་མེད་དེ། མི་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་གང་གིས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་སྐྱེད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་འདིར་སྔར་མ་སྐྱེས་པ་ཕྱིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་དངོས་པོས་ཡང་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་དོན་མེད་ན་སྒྲ་


DTG108_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། སྒྲ་འཇུག་པ་ལས་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་སྒྲ་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་མོད་ཀྱི། བརྡ་སྤྲོད་པས་འདོད་པའི་དོན་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་དོན་རྒྱུ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་དང་སྦྱོར་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོའི་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་ནི་བསྐྱེད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་རྫོགས་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མིན་ཏེ། གཞན་སྐད་ཅིག་མའི་ངོ་བོ་ནི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་དུས་ན་དངོས་མིད་ཕྱིར་ཏེ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡོད་པའི་དུས་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་འདས་པའི་དངོས་ནི་དེ་ཉིད་ཕྱིར་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བརྟགས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་སྟེ་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ལ་གཞག་ནས་སྐྱོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའོ། །འབྱུང་བ་ཀུན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས་པ་ཡིན། །སྒྲའི་དོན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ནས་པ་དང་ལྡན་པས་རབ་ཏུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འདོད་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒྲའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏེ། གཅིག་ནི་དང་པོ་ལའོ། །བརྒྱའི་བློ་སྐྱེ་མིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་བརྒྱ་རྫོགས་ཀྱི་པར་དེ་ལ་ཡང་རེ་རེ་ལ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཡང་བརྒྱའི་སྒྲ་ལས་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་བརྒྱའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཉམས་པས་ཀྱང་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། འདི་ལྟར་ཡང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་དེས་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མཐོ་རིས་


DTG108_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐོ་རིས་དང་ས་འོག་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་བ་དང༌། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ལ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ལག་པའི་ཐ་སྙད་དང་བརྡས་དེའི་བདག་ཉིད་རྟོགས་འགྱུར་ན། མཐོ་རིས་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གླང་པོ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སཾ་སྐྲྀ་ཏས་ས་སྲུང་གི་བུ་དང་ལྷའི་བུ་མོ་ཁྱད་པར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གླང་པོ་དང་བུད་མེད་ཡིན་ལ་སྒྲ་ཉམས་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་གླང་པོ་ཉིད་དང་བུད་མེད་རྟོགས་ཏེ། དེ་ལས་སྔ་ན་མེད་བློ་མེད་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །མཐོ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབའ་ཞིག་གིས་མཆོག་ཏུ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཐོང་ནས། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཞན་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྨྲས་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཐོས་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟར་སྨྱོན་པ་བཞིན་ཏེ་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གཞན་བསྟན་པས་གཞན་མཐོང་ཞིང་གཞན་ཐོས་པས་གཞན་རྟོགས་ཏེ་བདག་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་སྨྱོན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་དོན་ནི་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་སྨྱོན་པར་གྱུར་ནས་བདག་སྨྱོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྨྱོན་པར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གང་འཁྲུལ་པ་དེ་སྨྱོན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྨྱོན་ནད་ཀྱིས་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཞར་ལ་བྱུང་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས། ད་ནི་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་སོགས་ངེས་པའི་རྣམ་པར་ནི། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་དུས་ངེས་པའི་རྣམ་པ་བཟུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུས་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བ་ནི་གསལ་བར་རོ། །དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པར་རིག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ནི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དྲི་མ་དང་


DTG108_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲལ་ན། དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་མཐོང་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཉིད་དང་མ་བྲལ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། གླང་པོའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་གླང་པོ་གཅིག་སྤྲུལ་པ་ལ། སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ལ་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁས་པས་ཀུན་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་དོན་སྟོང་པའི་གླང་པོ་ལ་གླང་པོའི་དོན་དུ་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་འདིས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་སྣང་བ་ནི་དེ་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་བརྫུན་དོན་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ་རྟེན་དུ་གྱུར་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན། མཁས་པ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་དག་མཐོང་བས་སྔར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་སྔར་གསུངས་པའི་རིམ་པས་སོ། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་དང་པོར་དོན་དུ་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་བ་དེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞན་དབང་དེའི་རྣམ་པ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་དེའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཅེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་བདུན་པའི་བར་དུ་རྣམ་པ་དེའི་རྙོག་པ་ཡང་སྟེ་དྲི་མ་དང་ལྡན་པར་འཇུག་གོ །ཡང་ཕྱི་ནས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བག་ཆགས་ལྡོག་པས་རྒྱུ་ལོག་པས་འབྲས་བུ་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་འདི་སྟེ། དོན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་མཐོང་བས་ཏེ་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་


DTG108_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་བས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྫ་མཁན་གྱི་འཁོར་ལོ་ལྟ་བུར་སེམས་མཐོང་ན་ཡིད་ལྡོག་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཕྱིར་ཡང་འཁོར་བར་འཁོར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རི་མོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡིན་ཏེ། རི་མོར་བྲིས་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བྱ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །ཡུལ་འགའ་ལ་འདོད་པ་མེད་པས་ན་འདོད་པ་མེད་པའོ། །འཁོར་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ལེན་ཅིང་འཁོར་བ་འདོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་གཞན་རྫས་སུ་ཡོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་གསུམ་མ་གཏོགས་པར་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མེད་དོ། །ལྷག་མ་མེད་པ་དེ་ཡང་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྷག་མ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དང་ཐལ་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡང་དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟེན་ཡང་སླར་འབྱུང་བའི་ཕུང་པོའི་ཚོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན། དེའི་དེ་


DTG108_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གཞན་པ་གང་གིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ངེས་པར་གཟུང་ན་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཏེ་ངེས་པར་གཟུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། དེ་ལྟ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དེ་ལེན་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་སུ་ཞིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དམ་པ་ལ་གནས་ན་དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་ངོ༌། །ཅི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། ཉི་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཇིག་རྟེན་གྱི་མུན་ནག་སྨག་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གང་གི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཁོ་ན་དོན་དམ་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་པོའི་སྐྱེས་བུའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མཐོ་རིས་དང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོབ་པས་གསུངས་པ་དེ་ཡང་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། བརྟགས་པ་ཁོ་ནར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ལས་འབྲས་བུ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་དེ་སྙེད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་ནི་དགེ་བའི་བྱ་བ་རྣམས་ནི་མི་བརྗེད་པའོ། །ཆོས་མིན་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །དཀའ་ཐུབ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པའོ། །གཏོང་བ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པ་སྟེར་བའོ། །བསྡམས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་མི་དགེ་བ་ལས་ལྡོག་པའོ། །དེས་བསྡམས་པ་ནི་གཉེན་པོས་དཀའ་བ་ལས་ལྡོག་པའོ། །དུལ་བ་ནི་སེམས་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །དུད་འགྲོ་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པའོ། །དམྱལ་བ་ནི་མཚམས་མེད་པ་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་


DTG108_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱིས་ཟས་སྐོམ་དང་བྲལ་བའི་ཡུལ་གནས་པ་ནི་ཡི་དྭགས་སོ། །ཕུང་པོ་ལྔས་བསྡུས་པ་ནི་མིའོ། །མཐོ་རིས་ན་གནས་པས་ན་ལྷའོ། །འབྱུང་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །ཐུབ་པས་སེམས་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །སྟོན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་བསྟན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དམ་པ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་མི་མཛད་པར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དང་པོའི་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དང་པོའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དང་པོའི་ལས་ཅན་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་དོན་དམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ནི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། འདི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐས་ལ་འཛེག་པའི་རིགས་པས་གསུངས་ཀྱི། ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བྱིས་པས་བརྗོད་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་མཐར་ནི་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བློ་ལ་གནས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་མིན་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མིན་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་དཔྱད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅུང་ཟད་གཞན་ཡང་སྟེ་དོན་དམ་པ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དཔྱད་དུ་མེད་པ་ཅུང་ཟད་མེད་པའི་གོ་འཕང་ལ་གནས་པ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསལ་བའི་དངོས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བདག་ཉིད་ནི་གང་ཟག་གོ །


DTG108_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་མཐོང་བ་པོ་ལ་སོགས་པར་འགའ་ཞིག་འདོད་པས་ཡང་གང་གི་ཚེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེའི་ཚེ་བདག་གང་ཟག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་གྲུབ་པའོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་མི་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཉིད་གང་གི་ཚེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་གྲུབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྩོད་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་བདེ་བར་གནས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་འདི་ལ་ཤེས་བྱ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་གཉི་ག་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་གྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་པའི་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཉེ་བར་བཅོམ་པར་མཐོང་སྟེ། བཞད་གད་བཞིན་ཏེ་ཁྲེལ་བགད་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཐོང་ཞེས་བྱའོ། །འགོ་བ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། ཞི་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞི་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་མ་བྱས་པས་ཞི་བ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དེ་གཟུང་བའི་རོ་གཅིག་དངོས་ཏེ་ལམ་གཞན་བཟུང་བས་རོ་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་ནས་གང་གི་སེམས་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ངོ་མཚར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་


DTG108_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན་ཆོས་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་སྟོང་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ཕྱིར་ལན་འདེབས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཕྱིར། །བྱ་བ་ལྷག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། དོན་བྱས་པ་དགོས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་སྟོང་པ་མཐོང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་བདེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སྡིག་པ་སྤོང་བར་མི་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ཚེ་སྡིག་པའི་རྩོམ་པ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་སྡིག་པའི་རྩོམ་པ་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པའི་རྩོམ་པའོ། །དེ་ཡིས་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། ཡང་གང་ཞིག་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་མི་དགེ་བ་རྩོམ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལག་པ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཆང་པ་མི་འཆང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ལ་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བས་བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པ་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་རྟོག་པའི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཞན་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བ་འདིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་དེ་དག་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མཐོང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུས་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་


DTG108_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་ཏོ། །ད་ནི་འཁོར་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུ་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་ནང་ན་བྱས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་མཐོ་རིས་དང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་མ་སད་པར་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུ་མ་སད་པར་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ། །སད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སད་པ་ན་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། རྨི་ལམ་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་མ་སད་པའི་འཇིག་རྟེན་པས་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་ཇི་སྲིད་མི་ཤེས་པ་དེ་སྲིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སད་པར་གྱུར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ན་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐའ་རུ་བརྫུན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨི་ལམ་གྱི་མཐོང་བ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། གཞན་ལ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྨི་ལམ་མགལ་མེ་མིག་འཕྲུལ་ནི་རྨི་ལམ་དང་མགལ་མེ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་མེད་པ་ནི་གཞན་དག་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གང་ཅུང་ཟད་ཅི་མཐོང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་སྣང་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉི་ག་ལས་མིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་ཡང་གང་ན་ཡང༌། །སྐྱེས་པ་ནམ་ཡང་ཡོད་


DTG108_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན། །ཞེས་གཞན་དག་ལས་གསུངས་སོ། །དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉི་མ་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ནི་འདས་པའི་ཞག་དང་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། དེས་སད་དེ། སད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་དག་རང་བཞིན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན། ཇི་ལྟར་འགས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་དང་གཞན་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་བྱེ་བྲག་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ལས་ནི་རང་བཞིན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེར་ཡང་གནས་སྐབས་གསུམ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ད་ནི་རྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དང་གང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དང་གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་ཞི་ཞིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། སྒྱུ་མའི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མའི་ཡན་ལག་སྔགས་དང་སྨན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསྩོགས་ནས་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོར་ནི་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་ལྟོས་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་གོས་མེར་བསྲེགས་པའི་ཐལ་བར་བྱེ་བྲག་འགའ་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དབང་གི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པ་དུ་མ་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མེས་བསྲེགས་ན་བྱེ་བྲག་འགའ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྣོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་སོ། །དེ་དག་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མེས་བསྲེགས་ནས་བདག་ཉིད་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱི་དབུས་སུ་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་


DTG108_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་བསྲེགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། མེ་ལྕེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལྕེས་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བསྲེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདིའི་དགོས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕྱིའི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་བསྲེགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཇི་སྲིད་བསྲེགས་པ་ཆོས་གཞན་དང་མཉམ་པར་གནས་པ་ཡང་ཤེས་པ་བསྲེགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་བཞིན། །དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་སྲེག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྲེགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོང་ཉིད་མེ་ཡིས་ངེས་བསྲེགས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྔོན་དུ་གསུངས་པའི་རིམ་པས་འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མེས་བསྲེགས་པར་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འཁོར་བ་རུ་ནི་གནས་པ་ན། འགའ་ལ་ཡང་ཆགས་མིན་ཏེ་ཆགས་པས་འཆིང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསྒོམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྟོང་ཉིད་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་མིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་བཀག་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ཡང་མིན་ནོ། །བླང་བ་དང་དོར་བར་སྤྱོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་ཡུལ་མིན་ནི་ཡུལ་འགའ་ལ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཕྲ་མོར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་ཐག་དུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་སྲེག་པའི་བྱ་བ་སྤོང་ངོ༌། །ལྷག་མ་མེད་པ་ནི་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཕྱིན་ཆད་ནི་དུས་ཕྱིས་ནས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་བསྲེག་པ་སྤངས་ནས་དོན་བྱེད་


DTG108_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྤོང་ངོ༌། །ལྷག་མ་མེད་པ་ནི་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བའོ། །ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་དེ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་མེད་པས་ན་གོས་མེད་དོ། །གསལ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆགས་ཡོད་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་བུད་ཤིང་མེད་པས་ཕྱིར་ཡང་དུ་བ་འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འབར་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབར་བ་མེད་པས་རྣལ་འབྱོར་བ་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་རང་དུ་བྱས་པས་ཞི་བ་མཐོང་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །ཐོབ་པའི་སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །ཞི་བ་དམ་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཉེར་ཞི་ཉིད་དེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་ཞི་བས་རབ་ཞི་ཉིད་དོ། །གཞན་རྗེས་སུ་གདུང་བ་མེད་པས་ན་བསིལ་བ་ཉིད་དོ། །རང་གི་རྒྱུན་མི་བསྲེག་པའི་ཕྱིར་གདུང་མེད་ཉིད་དོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རིམས་མེད་བརྗོད་དོ། །རྡུལ་གྱི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་མེད་དོ། །རྡུལ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དག་པའོ། །གཉིས་སྤངས་པས་ན་གཉིས་མེད་དོ། །འགའ་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས་པ་མེད་པས་གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་ཞེས་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་མེད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་ན་ངར་འཛིན་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཡང་དག་བརྒལ་ལོ། །གང་གི་བདག་དང་བདག་གི་ནི་འཁོར་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒ་བ་དང་འཆི་བདག་མེད་དོ། །བདུད་རྩིའི་གོ་འཕང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བ་གཞན་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་བྱུང་བའི་གཞན་དུ་བྱས་པའི་འཁོར་བ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་


DTG108_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་ཞེ་སྡང་དང་འདོད་ཆགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཆང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་འཛིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་ལ་བཏང་སྙོམས་སྤྱོད། འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མྱུར་དུ་གཞོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན། འཁོར་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱས་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྟོས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མཐོང་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གིས་འཇིག་པ་སྟེ། ཟད་པ་ཐོབ་བོ། །སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་ན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི། ལྟོས་པ་སྤངས་པས་རྟག་ཏུ་འཇིག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསགས་པའི་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་མི་འགྱུར་བའི་གོ་འཕང་འཐོབ་བོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པར་བཞུགས་ཏེ་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་བའི་སྤྲོས་པ་སྤངས་པས་འགྱུར་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འཇིག་པ་མེད་པའི་གནས་ཐོབ་པར་རྣལ་འབྱོར་བ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། འཁོར་བའམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འགའ་ལ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་གནས་ཤེ་ན། དབང་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྲིད་འཁོར་བར་གནས་ཀྱི་བར་དུ་དབང་ལ་སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་པས་དབང་ཐོབ་ཁྱབ་བདག་དབང་བསྒྱུར་ཕྱིར་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། དེ་དབང་ངོ༌། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཐུབ་པས་ན་ཐུབ་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པའོ། །འདུལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཕྱིར་བརྟུལ་ཞུགས་འཛིན་པས་ན་བྱ་བ་བྱས་སོ། །གང་དུ་བགྲོད་པར་བྱ་བར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG108_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཕྱིར་མི་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་བའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་རྣམ་འཕྲུལ་སྣང་བའོ། །ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་ན་བྱིས་པའོ། །ཡུལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པའོ། །སེམས་ནི་མ་སྦྱངས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཐོས་པ་ཡིས། སྙིང་ནི་གཉིས་སུ་འགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཡི་ཆོས་ཐོས་ནི། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཐོས་པའི་རྒྱུ་དང༌། བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་བསྟེན་པའི་རྒྱུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ཀྱི་ནུས་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དག་ཡང་འབར་བྱེད་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་འབར་བར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེའི་རྒྱུ་འདི་དག་གིས་དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཐོས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྟག་ཏུ་བརྩོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོན་པ་དང༌། ཉན་པ་དང་སེམས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་སྟེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བརྩོན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་ལྡན་བཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལམ་འདི་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་དེ་རྣལ་འབྱོར་བ་འགའ་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏེ། བརྟགས་པ་རྣམས་དུས་དེ་ཉིད་དུ་བདག་མེད་པར་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བསྒོམས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ནི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ཡང་མ་བསྒོམས་པས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆུ་ནི་གཞོལ་འགྲོའོ། །ཐོས་པ་དང་ནི་མཐོང་བ་ཡིས། །མ་འཐུངས་པར་ཏེ། མ་བྱིན་པར་སྐོམ་པ་ཇི་ལྟར་ཟློག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བསྒོམ་པའི་རིམ་པ་རྣལ་འབྱོར་བ་ཇི་ལྟ་


DTG108_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གནས་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ན་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པས་ན་ཤེས་རབ་ལྡན་ནོ། །བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བྱེད་པས་ན་བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་ཡང་དག་བསགས་སོ། །ཡུལ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དུག་བཞིན་དུ་བལྟ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཆགས་པ་མེད་དེ་འདོད་པ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། ཅི་ལའང་མངོན་པར་དགའ་མིན་ཏེ། །སྲོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་མ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་གང་དུ་གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གོམས་པས་སྒོམ་མོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱིམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐོག་མར་ནི་དང་པོར་ཏེ། ཁྱིམ་སྟེ་རང་གི་གནས་སམ་ནགས་ནི་དགོན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འཇུག་པས་ཏེ། འཇུག་འདོད་པ་དེས་བདག་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དམིགས་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར། བློ་དང་དབང་པོ་དང་པོ་དང་ནི་ཡིད་རྣམས་སྤངས། །ལུས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་གལ་ཏེ་རང་དབང་བྱེད་གྱུར་ན། །གང་ཚེ་བློ་སོགས་སྤངས་ན་ཆུང་ཟད་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་དག་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་འདིས་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བདག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟློག་ནས། འཇིག་རྟེན་དོན་ནི་གཙོ་བོར་བྱས། །བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུའོ། །རང་དོན་ཞར་མཛད་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པར་བྱས་པའོ། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུའོ། །འཁོར་བ་ལས་གདོན་པའི་ཕྱིར་དང་ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྐབས་ལྡན་ན་སྟེ། གནས་སྐབས་ཐོབ་པའོ། །ཁྱིམ་པར་གྱུར་བ་ནི་དགོན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཀྱང༌། བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ནི་བཅས་ནས་སུ། །གཡོ་བ་ནི་གཡོ་བའོ། །སྣའི་རྩེ་མོར་ཡིད་བསྡུ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་གཉིས་ཏེ། གཟུང་


DTG108_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་གོ །ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཞན་དབང་གི་སེམས་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གཉིས་པ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་སྒོམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་གནས་སུ་ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་དམིགས་ན་རྩེ་གཅིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྣའི་རྩེ་མོར་གཏད་པར་བྱའོ། །ད་ནི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཕྱི་རོལ་ལོ། །ཉེར་གནས་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བའི་ཕྱིར་བརྫུན་ནི་མི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སླུ་བ་ནི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རང་གི་སེམས་གང་དང་གང་གི་མིང་གི་སྣང་བ་དེ་དང་དེའི་མིང་གིས་དམིགས་པ་མདུན་དུ་བྱས་ནས་ནི་སྟེ། དེ་དག་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་དམིགས་ཀྱིས་དགག་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་འདོད་ཆགས་ཅན་དེས་འདོད་ཆགས་གནས་ལ་ནི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་མདུན་དུ་དམིགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡང་བ་སྟེ། སྡང་བའི་རྒྱུ་དགྲ་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉེ་བ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཞེ་སྡང་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨོངས་མི་བྱ་སྟེ་གཏི་མུག་བསྐྱེད་པ་མུན་པ་དང་བཅས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དམིགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་ཏུ་དགག་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་འཆད་དེ། ཆགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཅན་གང་ཞིག་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གནས་པ་དེ་དང་མཐུན་པར་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་དམིགས་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འདོད་


DTG108_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་ཀྱིས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཞེ་སྡང་ཅན་ལ་སྡང་བས་དང༌། །རྨོངས་པ་གཏི་མུག་གིས་ནི་ཉམས། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་སྟེ། ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་ཉོན་མོངས་པ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མི་བརྟན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟན་པ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གང་ཞིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མི་བརྟན་ཕྱིར་ཏེ། ཞེས་ཐར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉམས་བྱས་ནས། །ཉམས་པའི་སྒོ་ནི་དེ་དང་དེས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པས་རྣལ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤངས་ནས་གཞན་དག་ཉིད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྨོངས་པའང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྨོངས་པ་ནི་རྨོངས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །འདུ་ཤེས་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་ནི་རྨོངས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །རྨོངས་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་སྤངས་ནས་གཞན་བདག་དང་བྱེད་པ་པོ་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་མུན་ནག་སྨག་ཏུ་ལྷུང་སྟེ་མ་རིག་པའི་མུན་ནག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་ལྷུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཁས་པ་ནི་བློ་ལྡན་ནོ། །དམིགས་པའི་གནས་ནི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །བཟློག་ནི་གཉེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱ་བའོ། །ཉོན་མོངས་ཆུང་ཟད་གོམས་པའི་ས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྣུམ་ནི་མར་གྱི་ཐིགས་པ་སྟེ། །ཉུང་དུས་ཀྱང་མེ་འབར་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ལེགས་པར་ཐོབ་པས་ཕྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་བྱས་ནས་སྤོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མཚོན་ཆའི་ཐབས་ལེགས་པར་བསླབས་པའི་མཁས་པ་དཔའ་བོ་སྟེ། གཡུལ་ངོར་ཏེ་གཡུལ་གྱི་ནང་དུ་དགྲ་བོ་རྣམས་བརྡེག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་


DTG108_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་ལེགས་པར་བྱས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་དཔའ་པའི་དགྲ་ལས་ཏེ་དགྲ་གཞན་བཞིན་དུ་ཐབས་བདེ་བས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་ལ་བསྣུན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། མ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་ལུས་པ་གཟིགས་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་གསུངས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་གེགས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ཕྱིར་འབད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དེ་དག་ཉིད་ནི་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཞི་གནས་བསྟན་པས་ལྷག་མཐོང་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་སྩོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་བས་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་དག་གསུམ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱའོ། །དོན་འཛིན་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའོ། །དོན་དུ་ངེས་སྣང་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོའོ། །དོན་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོའོ། །ད་ནི་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་ངེས་པར་ཡང་བསམ་བྱ་སྟེ། འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པར་བྱའོ། །བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་བརྟགས་པའི་དྲི་མེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ནི་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྒོམ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་འབའ་ཞིག་པ་སེམས་པའོ། །ད་ནི་བརྟགས་པའི་དོན་བསམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་སྣང་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པ་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་དེ་ཉིད་མིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་མཐོང་བ་མེད་དོ། །གང་ཞིག་མ་མཐོང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་སོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་མིག་གིས་སྐྲ་ཤད་མེད་པ་ལ་སྐྲ་ཤད་དུ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མས་མ་གྲུབ་པས་ན་མི་དབེན་


DTG108_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ནི་དངོས་པོའོ། །རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མཚན་མར་ཡང་སྟེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའོ། །མཚན་མས་བཅོམ་པ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བཅོམ་པའོ། །བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་མ་ནི་ངོ་མཚར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་མིག་བརྫུན་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་པ་ཡིན། གང་གིས་རིའི་རྩེ་མོར་སྐྲ་མེད་པ་མཐོང་ཞིང༌། རགས་པའི་རི་བོ་མཐོང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་མི་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཀུན་བརྟགས་པ་མཐོང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱིའི་དོན་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཕོག་པ་ལ་བཞད་གང་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྲ་ཉག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྲ་ཉག་མུ་ཏིག་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ལ། དེ་དག་ལ་གང་གིས་ཕོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། འགྲོ་ན་འཕོང་སྐྱེན་ནི་འགྲོ་བ་ན་འཕོང་སྐྱེན་པ་བསྟན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་འགྲོ་ན་འཕོང་སྐྱེན་ནོ། །མཚན་མ་ལ་ཕོག་ནི་ཕྱིའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་ཕོག་པས་གཉིས་པོ་ཡང་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། ཕོག་པར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྲ་དང་མུ་ཏིག་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ། ཕྱིའི་དོན་མངོན་སུམ་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་ཕོག་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ལས་དེ་དག་རྐྱེན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་དེ་ཉིད་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་སྤོང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོར་ལྟ་བས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པ་ཁོ་ནའི་དོན་ནི་གསལ་བར་སྣང༌། སྣང་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྣང་བའོ། །རླུང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པའོ། །དཔའ་ཚོགས་ནི་དཔའ་རླབས་ཀྱི་ཚོགས་གང་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ནི་གར་མཁན་ཏེ་གར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རི་དྭགས་ཆུ་བཞིན་ནི་རི་དྭགས་ཆུ་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །རྫིང་བུ་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པའི་ཆུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་ཡང་དག་


DTG108_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པ་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཞན་དགོད་པ་བསྟན་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་བརྟགས་པར་ལྷུང་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བའོ། །འབད་མེད་ནི་འབད་པ་དང་བྲལ་བས་སོ། །ཕལ་ཆེར་ནི་ཕལ་ཆེར་རོ། །ཡང་དག་ནི་བདེན་པ་མི་བདེན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་དག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ལ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ལྟར་སེམས་པ་དེའི་ཚེ། འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་དོན་དུ་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དོན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བག་ཆགས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་མེད་པས་གཞན་གྱི་དབང༌། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྲིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་དང་ཉེ་སྟེ། ས་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་བདུན་པའི་བར་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཐོབ་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ། །སེམས་བློ་ལྡན་ལྡན་གྱིས་མཐོང་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་ལ་འཇུག་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྫུན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བརྫུན་པའི་བདག་ཉིད་མཐོང་བས་ཡང་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་བཅས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་བསམ་མོ། །འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་གཟུང་པ་དང་འཛིན་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་


DTG108_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ངེས་ཤེས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྨི་ལམ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དོན་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། བརྫུན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དེའི་སེམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གསལ་བར་མི་སྣང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་ཡིས་ནི་དགག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ་གཉེན་པོ་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པའོ། །སྙིང་པོ་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྙིང་པོ་འཛིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་གལ་ཏེ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་རེག་ན་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཡེང་བས་སེམས་ཀྱིས་རེག་ན་དེའི་དེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་དམིགས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དམིགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པའི་མཐའ་ནི་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཡེང་བས་གལ་ཏེ་སེམས་ཀྱིས་རེག་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་སྤང་པའི་དོན་ཕྱིར་ཡང༌། སྟོང་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དམིགས་པར་བྱ། གང་གི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པ་དེ་དགག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་གཉིས་མེད་པའི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མཆོག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཁང་པའི་སྒོ་རྡོ་རྗེ་སྦྱིན་གྱིས་ཉེ་བར་བྱུག་པ་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་མ་རེག་པར་ཞུགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མི་རྟོག་པས་རྣམ་རིག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཁང་པར་འགའ་ཞིག་ཞུགས་པ་ན་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་རེག་ན། དེའི་ཚེ་རྡོ་རྗེ་སྦྱིན་གྱིས་བཟུང་བས་ནི་དེའི་ལུས་ནི་སྲེག་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་


DTG108_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྲེགས་ན་དུས་ནམ་ཡང་འཇུག་པར་མེ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་གི་མཐའ་ལ་རེག་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་མཐོང་བའི་མཚན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྣང་བ་ཐོབ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བས་དེའི་རྟགས་ནི་མཚན་མ་སྟེ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། དངོས་གྲུབ་དང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གཟུང་བ་ལོག་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་གྲུབ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྟགས་དེ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ལྟར་འདི་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་གཟུང་བ་ལ་སྤངས་པ་མེད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གསལ་བའི་རི་མོ་བཞིན་ནི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་ཇི་སྲིད་བསམ་གཏན་ལས་ན་ལངས་པ་ཡིས་ཀྱང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མི་གསལ་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྣང་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པ་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་འགྲོ་བ་མཐོང་ཞེ་ན། ཟད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིང་ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མི་བྱེད་ཅིང་མི་དགོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་རོ། །རྙིངས་པ་ལྟ་བུ་ནི་འདི་ལྟར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་བོག་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་ཏུ་ཞིག་པ་ལྟ་བུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་རྙིངས་པའི་ཁང་པ་ལྟ་བུའོ། །གྲོང་སྟོང་ལྟ་བུར་སྐྱེ་བོས་དབེན་པའོ། །དགའ་བ་མེད་པ་ནི་དགའ་བ་ནི་དགའ་བའི། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་མེད་པའོ། །ཚད་མའི་


DTG108_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་མེད་པ་ནི་རྟེན་མེད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་མཐོང་བས་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྲ་ལས་བྱུང་བའི་འགྲོ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཅི་རི་བཞིན་ཏེ་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་སྒྲ་འདོན་པ་ལ་ཐོས་པ་རྣམས་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །འགྲོ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡང་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་མེད་པས་ན་བདག་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཡོད་ན་ནི་བདག་མེད་ན་འདི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་རྒྱུས་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་ངོ་བོ་མེད་ན་བདག་གི་བ་ཡང་མེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པས་ན་མིང་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ནའོ། །ད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྟགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་མཐོང་བ་ལ། ད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། རང་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤིང་རྟ་ལྟ་བུ་རང་གི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཞོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཕྱིའི་དོན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་ནང་དུ་ཞུགས་ལྟ་བུར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། མིག་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་འཕྲུལ་ལས་བྱུང་བའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དག་སྣང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་དུ་ཁོ་ན་འཁྲུལ་པ་ཙམ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་ལུས་མུན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་མུན་པས་ཁྱབ་པའི་རི་མོ་མི་གསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་མ་ལུས་པར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རི་མོ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་མ་སྤངས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བག་ཆགས་དང་འདྲ་བས་ཐམས་ཅད་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་རུ་སྟེ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་རུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཁྱབ་པས་མཚོན་


DTG108_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ལྟ་བུར་འཁོར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨི་ལམ་གསལ་སང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་རྨི་ལམ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་ལྡན་པར་སྣང་བ་སད་པའི་དུས་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་འགྲོ་བ་སྣང་ཞེ་ན། མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་འཕྲུལ་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སླར་མི་སྣང་ངོ༌། །འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དེ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བུར་མཐོང་ཞེ་ན། ཆ་ཤས་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆ་ཤས་མེད་དེ། ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ནི་སྔར་བཤད་པའོ། །རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་ཅིང་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པར་གྱུར་ཅིང་སྐྱོ་བ་དང་འཚེ་བ་ལོག་པར་གྱུར་བས་ན་སྐྱོ་མེད་འཚེ་བ་ཡོད་མིན་ནོ། །དབྱིབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རིང་པོ་མ་ཡིན་ཟླུམ་པོར་མིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཉི་མས་མུན་པ་བསལ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཉི་མས་མུན་པ་བསལ་བའོ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་དྲི་མ་མེད་དེ་དྲི་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། མཉམ་ཉིད་ཆོས་ནི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་རྟོགས་པ་ནི་མཉམ་ཉིད་ཆོས་རྟོགས་པའི། །མཉམ་ཉིད་ཆོས་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་དེ་བས་ན་ཡང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི་མི་མཉམ་པར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལས་འདས་པ་དེས་ཇི་ལྟར་དེ་དག་མཐོང་ཞེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཆོས་འདི་སྣང་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་དེས་མཐོང་བར་


DTG108_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་དོན་དུ་སྣང་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པས་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དབེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ཆོས་རྣམས་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བློས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་སྒྲས་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེས་ཀྱང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བློ་དང་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟློག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིང་གིས་བསྟན་དེའང་ནི་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་སྒྲས་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཚིག་གིས་དེ་ཡུལ་མིན་ཏེ། ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་བློའི་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲའི་དོན་དོན་དམ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རིག་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པའི་ཆོས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་ཅིང་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཀུན་རྫོབ་ལ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་དེས་ཆོས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དོན་དམ་པ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་རྣམས་དེས་


DTG108_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡུན་རིང་འཕེལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུན་རིང་འཕེལ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གོམས་པས་སོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་རྨོངས་པ་དགའ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའོ། །སྤྲོས་ལ་སེམས་ནི་ཆགས་པས་ན་སྟེ། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྫོབ་སྒྲ་དང་རྟོག་པ་སྟེ། ད་ལྟར་ན་ཡང་འདི་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་རྨོངས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་བྱིས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཚན་མ་དགོད་པའི་དོན་ལ་ནི་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་བ་སྤྱོད་པ་པ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་གི་ཕྱིའི་དོན་ནི་མེད་དེ་དགོད་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཉིད་སུ་ཞིག་ཡིན། གང་གིས་དེ་དག་དུས་གང་དུ་ཡང༌། རྣམ་རྟོག་བྱེ་བྲག་ཞི་མ་ཡིན། །མི་འགྱུར་བ་ནི་གང་དུའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་སེམས་དམིགས་པས་བཏང་སྙོམས་འདྲ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། བཏང་སྙོམས་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཆོས་མེད་ན་གཉིད་ལོག་ལྟ་བུར་འདོད་པ་མེད་པ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དུབ་པ་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་དང་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པས་དུབ་བ་བརྟགས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམས་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་མཐོང་བས་མིག་ནི་འཛུམས་པར་བྱེད་མ་ཡིན་དང༌། མགོ་དབངས་མཐོན་པོར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིད་ལོག་པ་


DTG108_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འདྲ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེས་པས་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། རྟགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྔར་བསྟན་པའི་རྟགས་མཐོང་ནས། མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་ནས། བདག་གིས་དོན་བྱས་དེ་ཉིད་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཙམ་གྱིས་དཔའ་བོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །ཕྱིར་ཡང་བསྒོམ་པ་འདོར་མ་ཡིན་ནི་ཡོངས་སུ་མི་སྤང་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཆོག་ཡོད་ཕྱིར། མཐོང་བའི་ལམ་ལས་བསྒོམ་པའི་ལམ་མཆོག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགས་ཀྱང་བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེན་གང་དཔྱད་པར་མི་ནུས་ན་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མཐོང་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་སོ་སོར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་སྔར་བསྟན་པའི་རིམ་པས་སོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གིས་མཐོང་བ་དེས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་འདི་དག་ལ་དེ་དག་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དང་པོར་དེ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གནས་ཏེ། ཕྱི་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་བ་བསྔགས་པའོ། །བདེ་གཤེགས་སྲས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲོག་གིས་ཀྱང་སྟེ། སྲོག་སྦྱིན་པར་བཏང་བའི་བར་གྱིས་སོ། །སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་ལ་འཛོག་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་རྣམས་ནི་ནོར་དང་འབྲུ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་བུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པའི་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུལ་རྣམས་འགའ་ལ་ཡང་མི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ།


DTG108_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་སད་པ་དང་ཡུལ་དུ་མི་སེམས་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱ་ཆེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བག་མེད་པའི་གནས་དང་ལྡན་ན་འགྱུར་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡང་འབྱོར་པ་ཡང་ནི་རྒུད་པས་འགྱུར་བ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སེམས་མཉམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཚོགས་སུ་བཅད་པ་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་མ་ཡིན་པའི་སྤྲིན་བཞིན་ཡང༌། ག་ལའི་འང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་ནས་དེའི་དབུས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་དང་དེ་ངོ་མཚར་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྟོན་ཏེ། ངོ་མཚར་ཁྱད་པར་ཅན་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། འབར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུས་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུས་གཅིག་ལ་འབར་བ་དང་ནི་ཆར་འབབ་བྱེད་དེ་གདུང་བ་དང་འབབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འབར་བ་དང་འབབ་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། ས་ལ་ཡང་ནི་ཆུ་བཞིན་དུ། བྱི་ཟུལ་དུ་ནི་བྱེད་པའང་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རི་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་མི་འགུལ་བའི་རི་ཡང་འགུལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་འབྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལག་པས་སྡུད་པ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་བདག་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་སྟེ་ཆུ་ལ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྤྲུལ་པ་ཡིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྲུལ་པ་ནི་ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའོ། །མཐོང་དང་ཐོས་བྱེད་ནི་ལྷའི་མིག་གིས་ཐག་རིང་པོ་ནས་དངོས་པོ་མཐོང་བ་དང༌། ལྷའི་རྣ་བས་ཐག་རིང་པོ་ནས་སྒྲ་ཐོས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་ཆེན་ཚུལ་ལ་སྟེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་བསྙེན་པ་ལ་རིགས་པ་


DTG108_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་གྱི། ཕྱིའི་དོན་ལ་བརྟེན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་མི་བརྟེན་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལས་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ལས་སོ། །གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སྒྲས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་མཐོང་བས་ནི་མངོན་བར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་མཐོང་བའོ། །དེ་ཉིད་ནི་དེ་རྣམས་སོ། །ལམ་འདི་ལས་ཡིན་གྱི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལམ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། རང་གི་རོ་ལས་འོངས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་དག་གི་བསྟན་བཅོས་ལས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ལམ་མ་བསྟན་པས་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རང་གི་རོ་ནི་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་གོམས་པས་ལམ་དེ་ཉིད་ལས་འོངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བརྟགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་གཟིགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐ་དད་པའི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་བརྟགས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་དངོས་གཅིག་ཉིད། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོར་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་གཅིག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུས་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་དཔེ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྟོང་ཉིད་དོན་གཅིག་ནི་བདག་མེད་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་བའོ། །འགྲོ་ཀུན་དོན་ནི་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཆུ་འཐུངས་པས་ཆུ་ཐིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་མ་ལུས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །


DTG108_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པས་མི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་སྟེ། ཐ་དད་པའི་ཡུལ་དང་དུས་དང་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིའི་དོན་དུ་བརྟགས་པ་རྣམས་སོ། །སྟོང་པ་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་པར། །སྐྱོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་འཁྲུངས་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟར་འཁྲུང་བར་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མ་མཁྱེན་ན་དེ་སྐྱོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་སྐྱོབ་པས་འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་མ་ལུས་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བུར་གཟིགས་ཤེ་ན། རང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་བྲིས་པ་ནི་ཁ་དོག་ཏུ་བྲིས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གསལ་བའི་དབྱིབས་སུ་གནས་ཏེ། དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་བཀོད་པ་མ་ལུས་པར་གསལ་བའོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། སྐྱེ་བ་དུ་མ་གོམས་པས་གསལ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་དུ་མར་གོམས་པའི་ཕྱིར་གསལ་ཏེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་རུའོ། །འདི་ལྟར་ལན་ཅིག་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་གསལ་བར་མི་སྣང་སྟེ། ཇི་སྲིད་ཡང་དང་ཡང་དུ་མ་བལྟས་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྲིད་གསུམ་རི་མོའི་བྱེ་བྲག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རི་མོའི་བྱེ་བྲག་ཁ་དོག་ཏུ་བྲིས་པས་གླང་པོ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་བཀོད་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པོ་བྲིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་མཐོང་བ་འདིས་ཁྱབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བ་ཉིད་མི་འགྲུབ་པོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་སྐྱོབ་པས་འགྲོ་བ་གསུམ་ཇི་ལྟར་གཟིགས་ཤེ་ན། ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་སྤྲོས་པ་ནི་འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུར་བརྫུན་པའི་ངོ་བོར་མཁྱེན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་དོ། །མཚན་མ་མི་དམིགས་པས་ན་མཚན་མ་


DTG108_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པས་ཟད་པ་མེད་དོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་འབའ་ཞིག་གོ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་གསུམ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གྱི་དོན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཐུལ་བའོ། །རིམ་གྱིས་བདེ་སྤྱོད་འདོད་པ་མེད་པ་ནི་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཐུབ་དབང་འདོད་པ་མ་སྤངས་པས་ནི་གང་ལ་མ་སྤངས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཐུབ་དབང་འདོད་པ་མ་སྤངས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པ་བསྒོམས་པས་གནས་མཆོག་གཞན་གྱི་དོན་ལྡན་ཐོབ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདེ་གཤེགས་ཀྱིས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདེ་གཤེགས་ཀྱིས་གསུངས་དབྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེས་གྲགས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྙིང་པོར་གང་ཅུང་ཟད་གསུངས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འདི་ལ་ཡོད་དེ་འདི་ལྟར། དོན་ཆེན་རྣམ་གསལ་ཚིག་གིས་རབ་སྦྱར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དོན་ཆེན་ནོ། །དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་གསལ་ལོ། །ཚིག་གིས་རབ་སྦྱར་བ་ནི་ཚིག་བཀོད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །ལོག་པའི་ལམ་ཞུགས་པ་ནི་ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་མུན་པ་སེལ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་འདི་ནི་བདག་གིས་སྦྱར་ཏེ། དེ་བདག་གིས་བྱས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དེའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོའོ། །དེ་སྤོང་བ་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་


DTG108_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གྱི་ཐོབ་པའི་ཞེན་པ་གཅོད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཞེན་པ་གཅོད་པའོ། །སེམས་ལ་སྣང་བ་འཕེལ་བྱེད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བརྒྱ་ཆེར་སྐྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆེན་པོར་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲོན་མེ་ཆེན་པོ་སྦར་ན་སྣང་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྲེང་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་སྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ལག་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རྒྱུད་གནས་ནི་སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་འདིས་དེའི་རང་བཞིན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་སྟེར་བའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དགག་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་ཕྱིར་སྟོན་པར་མི་མཛད་ཅེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ནི་དགོངས་པ་འགའ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱི་གསུང་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་དེ་དག་ལ་དོན་དམ་པ་བསྟན་པ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཉན་ཐོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་དེ་ངེས་པའི་དོན་ནི་ཕྱིའི་དོན་ལ་དོན་དམ་པར་ཞེན་པའོ། །དེའི་མདུན་དུ་བདེ་གཤེགས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཆད་པ་ཕྱེད་པར་མི་མཛད་དོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་མི་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀོ་ཋ་བའི་ཟས་ཀྱིས་འདྲེས་ན་འབྲས་སཱ་ལུ་མཆོག་གི་དགོས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སྟོན་ཅེ་ན། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་འཇིགས་པ་མེད་པ་གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཡི་གེ་ཙམ་ཡང་གསུངས་པ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་ཚེ་ཡུན་རིང་ནས་ཉམས་ལྕགས་ཀྱོ་མེད་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ཡུན་རིང་ནས་ཉམས་པ་དང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་སློབ་དཔོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྕགས་ཀྱོ་མེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད། ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱིའི་དོན་བསྟན་པར་མཛད་ཅེས་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་རང་


DTG108_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་གཞན་ལས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་དང་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ནི་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གལ་ཏེ་སྟོང་ཉིད་གཅིག་པུ་འདི་ནི་མ་བསྟན་པར་ཏེ། རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་སྨྲས་ན་དེའི་ཚེ། ཞིབ་མོའི་བློ་ནི་དཔྱོད་པར་ནུས་པའི་བློ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཞིབ་མོའི་བློའོ། །ཞིབ་མོའི་བློ་ཡིས་རྣམ་པར་དཔྱད་བྱས་ན། །གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དམིགས་པ་གཞན་གྱིས་མི་རིགས་ཀྱི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་བརྟགས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་བདག་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་སྐད་ཅིག་ཏུ་སྟེ། བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། གང་གི་རྒྱུ་ཡིས་སྟོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་སེམས་ལ་དམིགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཕ་རོལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ནི་ཤེས་པའི་ང་རྒྱལ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མུན་པའི་དྲི་མ་ལྷག་པ་ཡིན་པར་འདོད། ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པའི་ཤེས་པའི་དྲི་མ་ཡིན་ནོ། །འཆིང་བའི་བདག་ཉིད་ནི་འཁོར་བར་འཆིང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་བདག་གིས་ཤེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་ནི་བདག་མེད་པའི་ལས་འཐོབ་པས་ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གནས་སོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་སྤྲོས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཀུན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་པོ་དག་ལས་སྔ་མ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་ནི་ལོང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་


DTG108_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བདག་གི་ང་རྒྱལ་ལོ་ཞེས་བདག་གི་བའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་སྟོང་ནི་བདག་དང་བདག་གི་ང་རྒྱལ་གྱིས་སྟོང་པའོ། །ཡང་གང་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྟེ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་མིག་གོ །རབ་རིབ་ཀྱིས་མཐོང་བ་དེ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་ང་རྒྱལ་གྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དང༌། ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་རང་སྐྱོན་གྱི་ངོ་བོར་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཉེས་པའི་རང་བཞིན་ཕྱིའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱོན་དུ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད་མ་ཡིན། དེ་དག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རོ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོ་ཇི་ལྟར་འཐུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བདག་མེད་པའི་ལམ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མ་རྨོངས་པར་གྱུར་ཅེ་ན། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་བྲིས་པ་ལྟ་བུའི་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། གཞན་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། དངོས་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་ནས། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་སྟོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་ཐོག་མར་སྤྲོས་པ་ཐོབ་པའི་འཆད་པ་པོས་ཏེ། དེ་ལྟར་འདས་པའི་འཆད་པ་པོས་ད་ལྟར་གྱི་འཆད་པ་པོ་སྤྲོས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེ་དག་བདག་མེད་པའི་ལམ་མི་མོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་ཀུན་བརྟགས་པ་དོན་དམ་པར་མེད་པར་མི་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་འདི་ཡང་མི་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆུ་ནང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆུའི་ནང་སྦྲུལ་ཞུགས་པ་རྗེས་མཐོང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བས་རབ་ཏུ་རྒྱན་བྱེད་དང༌། གཞན་ཡང་རྒྱུ་སྤུན་མེད་པའི་སྣམ་བུ་འཐག་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་དངོས་པོ་བྱེད་པ་


DTG108_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལྟར་དེ་དག་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་དངོས་པོར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རབ་མུ་སྟེགས་པའི་གཞུང་ལས་ཡིད་འཕྲོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སུན་འབྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གང་ཞིག་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་ལ་གུས་པ་སྤངས་ནས་སུན་འབྱིན་འདོད་པ་གང་ཞིག་འཛིན་བྱེད་པ་སྟེ། འཛིན་པར་ཞུགས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་མངར་བ་མྱངས་ནས་ཁ་བའི་རོ་བཞིན་ནི། མུ་སྟེགས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་གཞན་ལས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་བུད་མེད་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པའི་གཞོན་ནུ་མའོ། །འདོད་པ་ནི་དེ་འདོད་པའོ། །གསལ་བའི་རིགས་རྒྱུད་དབང་ཕྱུག་ནི་རིགས་རྒྱུད་དག་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱིམ་འདོད་པ་སྟེ། ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདོད་པའོ། །གླང་པོའི་ཁྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་གླང་པོའི་མཆོག་སྤངས་ནས་དམན་པའི་བཞོན་པ་སྟེ། བོང་བུའི་བཞོན་པས་སྐྱེས་བུ་སུ་ཞིག་འགྲོ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བུད་མེད་ལྟ་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྤངས་ནས་ཅི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དགེ་སློང་ནི། །དགའ་བ་སྦས་པས་མཛད་པ་ཡི། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དཀའ་འགྲེལ་གྱི། །རྟོགས་དཀའ་ཡིད་ནི་དགའ་བྱེད་མིན། །དེ་གཞུང་ཆུང་ཟད་བཟུང་ནས་ནི། །མཁས་པ་ཡིད་ནི་དཀའ་སྐྱེད་པ། །དོན་གསལ་བ་ཡི་དཀའ་འགྲེལ་འདི། །བདག་གིས་ཡང་དག་སྦྱར་བ་ཡིན། །བདག་གིས་ཆུང་ཟད་འདི་བྱས་པའི། །བསོད་ནམས་བསགས་པ་གང་ཡོད་པ། །དེ་ཡིས་མ་རིག་ལྡོངས་པའི་བློ། །ལུས་ཅན་ཡེ་ཤེས་སྣང་ཐོབ་ཤོག །སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དཀའ་འགྲེལ་ཡིད་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་བསྙེན་བཙུན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཀུ་མཱ་ར་ཀཱ་ལ་ཤ་དང༌། དགེ་སློང་ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་བསྒྱུར།།


previousསྣང་བའི་ཕྲེང་བའི་འགྲེལ་པ་ཡིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།next