Nitartha Digital Library
Tibetan


   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
འཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།  དབྱིག་གཉེན།


 
previousའཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། དབྱིག་གཉེན།no next

འཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
དབྱིག་གཉེན།


DTG113_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་ད་ཤ་བྷཱུ་མི་བྱཱ་ཁྱཱ་ན། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་སུས་བཤད་དང༌། །གང་དག་རྣམས་ཀྱིས་འཆད་དུ་བཅུག་རྣམས་དང༌། གང་གིས་འདི་དོན་བསྟན་དང་དེ་ལས་ནི། །གང་གིས་བླངས་ནས་བདག་ལ་རྣམ་ཕྱེ་བ། །དེ་དག་རྣམས་དང་ཆོས་མཆོག་འདི་ལ་ཡང༌། །སྤྱི་བོ་ས་ལ་གཏུགས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །བདག་དང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་ཕྱིར་དེ་ཡི་དོན། །གནས་པར་བྱ་ཕྱིར་བཤད་སྦྱར་བྱ་བར་འབད། །ས་བཅུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ས་དང་པོའི་བསྡུས་པ་ནི་གླེང་གཞི་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་དང༌། ལྡང་བ་དང༌། བསྟན་པ་དང༌། བསྐུལ་བ་དང༌། བཤད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་ཏེ། ཞག་བདུན་པ་གཉིས་པའི་ཚེ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་སྒྱུར་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཁང་བཟངས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླེང་གཞི་སྟེ། ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཆོག་ཡིན་པས་ཡུལ་མཆོག་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དང་པོར་བཤད་དོ། །ཡུལ་དེ་ནི་གནས་དང༌། ཁང་པ་དང༌། གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མཆོག་ཡིན་པས་མཆོག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་འབྲས་བུ་འདིར་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞག་བདུན་པ་དང་པོ་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་གནས་པས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞག་བདུན་འདས་པར་མཛད་ཅེ་ན། བདག་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགས་དགྱེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགའ་བ་དང༌། གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་


DTG113_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར་ཏེ། དགྱེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་བཏང་ནས་ཐུགས་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཤེ་ན། དེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཤད་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཁོ་ནས་བཤད་ཅེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཆོམས་པ་དང༌། འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་མཚན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་མི་འཆད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཞེས་མཚན་དེ་སྐད་གསོལ་ཞེ་ན། སྙིང་པོའི་སྒྲ་འདི་ནི་སྲ་བ་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་གི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་ལ་ཡང་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མའི་མངལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་སྟེ། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྐྱེ་བའི་གནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ལྷ་དང་མིར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུས་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའོ། །དེ་ནས་ཡང་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་འདི་ལའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བྲག་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་མཚན་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐུན་པ་ཤ་སྟག་གིས་ཞལ་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་


DTG113_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་བུ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་འདི་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་སྙེད་ཀུན་ཀྱང་མཚན་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐུན་པ་ཤ་སྟག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་མང་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པ་རབ་ཏུ་ཆེར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤ་སྟག་ཁོ་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་ཆོས་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གྱུར་པ་མཚན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཀྱི། གཞན་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་དེ་དག་དང་མཚན་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་དག་གི་ཕ་རོལ་ནས་ཞེས་མི་བྱ་ཞེ་ན། ཐབས་ལ་མཁས་པས་དེ་མང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུར་ངེས་ཤེ་ན། ས་བཅུའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིར་བཅུ་པ་མང་དུ་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་དེ་དག་གི་དེ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཅིང༌། རང་གིས་ཀྱང་བྱིན་བརླབས་པ་དང༌། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཕྱིས་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། བྱིན་གྱི་བརླབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྣང་བ་བརྗོད་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་


DTG113_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་བར་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་བརྩམ་ཞིང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ལ་མཁས་པས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་གཞན་ཅི་རིགས་སུ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ལ་བག་འཆུམས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པས་སྣང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཆེན་པོའི་ས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩམས་ཏེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །ཇི་ལྟར་རང་གི་དོན་ལ་བརྩམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བཅུ་པ་དང་པོའོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བཅུ་པ་གཉིས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་གང་སུ་དག་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་གང་


DTG113_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པ་དག་གོ །སྣང་བ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་དང༌། ཐོབ་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་བརྗོད་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་རབ་ཏུ་བཤད་པའོ། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་བཅུ་པ་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་འཇུག་པ་ནི་དད་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། འཐོབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་འཇུག་པའི་རྩ་བ་སྟེ། མདོའི་ཚིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྣང་བ་བརྗོད་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །རྩ་བའི་འཇུག་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་གཞན་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། ཐོས་པ་འཛིན་པའི་སོག་ནས་ཐོས་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྡུད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་བྱེད་པས་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་དེ་དང་དེའི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཤེས་པར་བྱེད་པས་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་དོན་དང༌། ཚིག་འབྲུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྔར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་རང་གི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་བག་ཡོད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་


DTG113_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་ས་ནས་སར་འཕར་བར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ས་བཅུ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇུག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིང་གཞན་སྨོས་ཀྱི་རྩ་བའི་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡན་ལག་དང་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་དྲུག་དྲུག་གིས་བཤད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་ཉེ་བར་དགོད་པ་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། དེར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་དགོད་པ་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། ཡན་ལག་དང༌། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་དང༌། མཚན་ཉིད་འདྲ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་དང༌། འདུ་བ་དང༌། རྒྱས་པའོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་ནི་འཇུག་པའོ། །ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ནི་གཞན་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །འདུ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་ནི་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང་ཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །བཅུ་པ་གཞན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་གང་དག་བཞི་པར་སྟོན་པར་འདོན་པ་དང༌། གང་དག་གསུམ་པར་སྟོན་པར་འདོན་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་འདིར་དེ་


DTG113_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཅུ་པ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་དོ། །བཅུ་པ་གཉིས་པ་ལ་གང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་རྩོམ་ཞིང་ཐོ་བ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྩོམ་ཞིང་ཐོབ་པའི་རྩ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རྩོམ་པ་ནི་དད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །འཐོབ་པ་ནི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་འཛིན་པའོ། །ཡང་ན་ལུང་དང་རྟོགས་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདིར་ནི་རྣམ་གྲངས་གོང་མ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པའི་རྩ་བ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་གཞན་བཅུ་སྟེ། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་ལེགས་པར་འཛིན་པ་དང༌། འཛིན་དུ་འཇུག་པས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ལ་མཁས་པས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདུན་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒོམ་པའི་རྣམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་སྦྱོར་བ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བྱེ་བྲག་གི་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་བྱེད་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་རྩོམ་ཞིང་ཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་ན་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་ཤེས་པའི་མུན་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དེ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་


DTG113_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པས་བསྒོམ་པའི་ལམ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་མི་འཐོབ་པའི་ཉེས་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པར་མི་ནུས་པ་ནི་གང་གིས་ན་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཡང་རང་གི་ཕྱོགས་ལས་བསྒྱུར་དུ་རུང་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཡང་གཞན་དུ་བཀྲིར་རུང་བའོ། །དྲིས་པའི་ལན་འདེབས་མི་ནུས་པ་ནི་གང་གིས་དྲིས་ན་དེ་རྨོངས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཡང་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་འདོད་པ་ནི་གང་གིས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མི་འཐོབ་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ཡང་ཡལ་བར་འདོར་བའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ལེ་ལོ་བྱེད་པ་ནི་གང་གིས་ན་གཞན་གྱི་དོན་གཏོང་ཞིང་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མི་ཐོབ་པའོ། །ཐབས་མི་ཤེས་པ་ནི་གང་གིས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ལྔ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅི་རིགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ལ་བག་ཚབ་མེད་པར་ལན་འདེབས་པའི་སྤོབས་པ་མུན་པ་མེད་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་ནུས་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གནས་གཞན་རིགས་སུ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ལ་བག་འཆུམས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པས་སྣང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ས་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དྲིས་པས་ལན་འདེབས་ནུས་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཆེན་པོའི་ས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་དྲན་པ་ཆུད་མི་གསོན་པས་ཐེག་པ་དམན་པར་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་ལེ་ལོ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ཏུ་ཞུགས་


DTG113_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོར་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདི་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཅེ་ན། གསུང་དང༌། ཐུགས་དང༌། སྐུས་སོ། །གསུང་གི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་དང༌། རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་ཡང་དག་པར་ནོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་འདིས་སོ། །དེ་ལ་སྤོབས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདྲིས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་མ་བརྗེད་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིས་མཁས་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལ་མཁས་པའོ། །སྤོབས་པའི་རྩ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། སྤོབས་པ་གཞན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་མཐུས་སྤོབས་པ་དང༌། རང་གི་མཐུས་སྤོབས་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་མཐུས་སྤོབས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཤེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མུན་པ་མེད་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཐུས་སྤོབས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་


DTG113_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནས་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྤོབས་པ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཡང་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཕན་ཡོན་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཐུན་མོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་པ་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་གིས་གནས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་ཡང་དག་པར་ནོད་པ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་ཡང་དག་པར་ནོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་གཉིས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལས་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་གསུམ་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་རང་གི་མཐུས་སྤོབས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གསུང་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེན། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་ཉིད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དེ། ཐོབ་


DTG113_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མེད་པའི་སྤོབས་པས་སྟོན་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བརྗེད་པ་མེད་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློ་མི་འདོར་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་བརྫི་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རྟོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། གསུང་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་རྒྱན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་འདིས་སོ། །ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་དཔལ་གྱིས་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་ཞིང་རང་གི་འཁོར་ལ་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་དང༌། སྤོབས་པ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་ཏེ། སྔ་མ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ཕྱི་མ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟོན་པས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པས་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རིག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱས་པས་རིག་པ་གང་གིས་གང་རིགས་སམ་མི་རིགས་པ་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་སྤོབས་པ་ནི། ལྟོས་པ་དང་ནི་ཆོས་ཉིད་དང༌། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ཡང༌། །འཐད་པས་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ། །རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་དགོངས་སོ།། ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གོ་རིམས་ལ་མི་ལྟོས་པར་གཏམ་གྱིས་བར་དུ་གཅོད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དེ་དང་དེ་ནས་ཚིག་འབྲུ་དང༌། དོན་རྗེས་སུ་དྲན་པས་གྲོལ་བའི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བརྗེད་པ་མེད་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བརྗེད་པ་མེད་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་དེ་ནི་གང་གིས་དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབས་པའོ། །གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་གྲངས་དང་དཔེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པས་གོ་བར་བྱེད་པའི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བློ་


DTG113_Page_0217
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲོས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློ་མི་འདོར་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་ཐོགས་པ་མེད་པས་གདུལ་བྱའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་གདམས་ངག་གི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་བརྫི་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ངེས་པའི་མི་འཇིགས་པ་ཞུམ་པ་མེད་པས་ཕས་ཀྱིས་རྒོལ་བས་མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གཏོགས་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་དྲུག་ལ་རྟོག་པས་མི་ཟད་པའི་སྤོབས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་སངས་རྒྱས་དང་འབྲེལ་པ་གདུལ་བྱ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་མཛད་པ་ལ་མངའ་པས་ཆོ་འཕྲུལ་དང་བཅས་པའི་སྤོབས་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་ཉིད་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་མཐུ་མངའ་ཞིང་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་ཀྱི། གཞན་དག་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ལ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འཕངས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྟེན་གྱི་


DTG113_Page_0218
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རང་གི་དོན་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩམས་ནས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་གཞིར་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ།། དེ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་བསྒོམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལེགས་པར་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པས་ནང་དུ་ཀུན་ནས་བཟླུམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་འོད་ཟེར་གཅིག་ཏུ་སྡུག་པའི་ཕྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་ནོ། །ཚེ་རབས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་དག་ན་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱས་པས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱལ་བས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ལེགས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་འཛིན་ནུས་པས་ཐོས་པའི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དྲན་པ་ཚད་མེད་པའི་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་སྦྱང་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་མོས་པ་འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མོས་པས་རབ་ཏུ་ཕེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྨོས་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་འགལ་བ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པས་སྤོབས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་རྣམས་ཇི་སྙེད་པར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དོ། །ཡི་གེའི་སྒོ་དེ་དང་དེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་སྔ་ཕྱི་མི་འགལ་བའོ། །དོན་དམ་པ་ཤེས་


DTG113_Page_0219
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་བའི་གདམས་ངག་བསླུ་བ་མེད་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་ལེགས་པར་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་དོན་ལ་བརྩམས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལེགས་པར་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མདོ་ཚིག་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་དང༌། དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཚད་མེད་པའི་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མོས་པ་འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། མཐུའི་ཁྱད་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་ལ་མོས་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ནུབ་པ་ན། སྟོན་པ་གཞན་གྱི་གསུང་རབ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་ལེགས་པར་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་གདམས་ངག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་དོན་ཐོབ་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུགས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕྱག་གིས་རེག་པར་མཛད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་རྣམས་དེ་དག་ན་བཞུགས་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཕྱག་གཡས་པ་རྣམ་པར་བརྐྱང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་མགོ་ལ་ཉུག་པར་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་ན་བཞུགས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ན་བཞུགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐུ་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྫུ་


DTG113_Page_0220
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕྲུལ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་རེག་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ། ཐ་མི་དད་པ། བལྟར་མི་མཐོང་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་གཉེན་ཡིན་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་ཡང་འཇུག །མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་ཡང་འཇུག །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལའང་འཇུག་གོ །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཏེ། གང་ལས་བསམས་ནས་བདག་གིས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་དག་ནི་འདས་པ་དང༌། མ་བྱོན་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །གསུང་ངོ༌། །གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འོད་འཕྲོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རིང་དུ་སོང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གང་དག་འདས་པ་དང༌། མ་བྱོན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང༌། གསུང་བ་དང་གསུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བདག་གིས་ནི་གང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་མི་གསུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམ་དེ་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གང་འདིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དགོང་


DTG113_Page_0221
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བ་འདི་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གང་འདིས་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཤེས་པའི་གནས་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཤད་པའི་བྱ་བ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་བཞིན་དུ་འཆད་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་འཆད་པ་རྩོམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་འཆད་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། ཅི་ཞིག་འཆད་འདོད་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཤད་པ་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྨོས་པ། གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་འདིར་སྨོན་ལམ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོར་ཆུད་པ་ཡིན་གྱི་མོས་པས་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་རོ་གཅིག་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི། གང་གི་ཕྱིར་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་ཉིད་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཙོ་བོར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆེན་པོ་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། མཆོག་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ །ཆོས་ནི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཆེ་བ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་རྣམ་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཆེན་པོ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྣང་བར་བྱ་བའི་


DTG113_Page_0222
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། བཤད་པའི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཆེན་པོ་དཀར་པོའི་དབྱིངས་ཏེ། དགེ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་རྟག་པ་སྡུག་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྟག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པས་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་གཉེན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་བརྗོད་མ་ཐག་པ་དང༌། འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྨོན་ལམ་དེ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པ་ཞུམ་པ་མེད་པས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་འདྲ་བའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའོ། །འདུ་བ་ནི་བསྡུས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་གི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་ནི་རྣམ་པ་དབྱེ་བ་སྟེ། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ས་བཅུ་པོ་དག་གི་གཉེན་པོ་བཅུ་སྟེ། དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། ལུས་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ཆོས་རྣམས་བརྗེད་པས་མུན་པའི་ཚུལ་ཅན་ཉིད་


DTG113_Page_0223
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་མོ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ཕྲ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རིང་དུ་སོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བར་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མཚན་མ་རགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། མཚན་མ་ཕྲ་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་དབང་མ་ཐོབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པོ་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས་འཕགས་པ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཐོག་མར་ཐོབ་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀུན་ནས་སློང་བ་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འོད་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་མ་བརྗེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཤིང་བསྲེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པས་མནན་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་དེ། བར་ཆད་དང་བཅས་པར་མང་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་གྱུར་ཏོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པར་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དམན་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བའི་ཕྱིར་རིང་དུ་སོང་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རང་གི་ངང་གིས་མཚན་མ་མི་འབྱུང་བས་མི་གཡོ་བའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ནོ། །ཆོས་ལ་དབང་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཏེ། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་པ་དང་རང་གི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་ཉིད་དུ་དབང་བསྐུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་བག་ཡོད་པས་རང་དབང་མེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེའི་


DTG113_Page_0224
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉེན་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལས་འདི་དག་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་བཅུའི་གནས་སྐབས་ནི་མངལ་ན་གནས་པའི་གནས་སྐབས་དང་འདྲ་བའི་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་བྱའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བཙས་པའི་གནས་སྐབས་དང་འདྲ་སྟེ། བཙས་པ་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མངལ་ན་གནས་པའི་གནས་སྐབས་བཅུ་ནི། ནུར་ནུར་པོའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། མེར་མེར་པོའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། ཉོལ་ཉོལ་པོའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། ཤ་མ་ཁྲང་བའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། ལུས་དང་མཐུན་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། རང་བཞིན་དང་མཐུན་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། ལས་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། མཚན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཆུ་ཞེང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། ས་རྣམས་ནི་དེ་དག་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བདག་གིས་ནི་གང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་མི་གསུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམ་དེ་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གང་འདིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དགོད་པ་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བ་འདི་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གང་འདིས་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ན་འདི་རྣམས་གསུང་བ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་དག་ཕུལ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ། འཁོར་དེ་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་དེར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྲས་སཱ་ལུའི་ཞིང་བཞིན་ནོ། །རབ་འབྱམ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པའི་དོན་དུ་དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ།


DTG113_Page_0225
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུང་གི་དོན་དུ་བསྟན་པ་དང༌། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་དང༌། འཇུག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། འཕགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་གོ་ཆ་ནི་སྨོན་ལམ་འདེབས་པའོ། །འཇུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེར་ཞུགས་པའོ། །འཕགས་པ་ནི་ལམ་དེར་འཕགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་ཕུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གཞན་རྣམས་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་ཕུལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་པས་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་ཏེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་འདིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གང་འདིས་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཤེས་པའི་གནས་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདིས་ཅི་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ།། །།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མིང་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་ནས་ཡང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་མ་བཤད་པ་དང༌། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མིང་ཙམ་ཞིག་ཐོས་ལ། སའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བརྗོད་པས་སྐོམ་པར་གྱུར་ནས་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མིང་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་ནས་དུས་ཡོལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཡང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་མི་སྟོན་པས་དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་གང་རྐྱེན་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་འདུས་པ་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་ཤིང་འདུག་སྟེ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་


DTG113_Page_0226
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་དྲིས་པ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་གྱུར་བ། །དྲན་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ས་མཆོག་བརྗོད་ནས་ཅི་ཡི་ཕྱིར། །ཁྱབ་བདག་རབ་ཏུ་བཤད་མི་བགྱི། །འདི་ཀུན་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲགས་ཆེན་ལྡན། །ཅི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ས་བརྗོད་ནས། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་མི་བགྱི། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་དེ་དག་ཀུན། །ཉན་པར་འདོད་པས་འཇིགས་པ་མེད། །ས་རྣམས་དག་གི་དོན་གྱི་ཚུལ། །ཡང་དག་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་མཛོད། །འཁོར་འདི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དངས་ཏེ། །ལེ་ལོ་མེད་ཅིང་མཛེས་དང་ལྡན། །དག་པ་སྙིང་པོར་རབ་གནས་པ། །ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་ལྡན། །ཐམས་ཅད་གུས་དང་བཅས་གནས་ཤིང༌། །ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟ་སྟེ། །སྦྲང་མའི་སྦྲང་རྩི་བདུད་རྩི་འདྲ། །སྤང་བར་བྱ་མིན་འདོད་པ་བཞིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་བཙུན་པར་འཛིན་པ་སྟེ། སྐོམ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་ཆོས་བཙུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བསྐུལ་བ་བརྩམས་ཤེ་ན། དེ་ནི་འཁོར་དེའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་དུ་ཅལ་ཅོལ་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། འཁོར་དེ་ཡང་འདུས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཁོ་ན་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ཉུང་དུ་དག་གིས་དོན་མང་དུ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟོད་པ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཞེ་ན། འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་སྐྱོན་གང་ཡོད་ན། བཤད་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འཆད་པ་པོ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ནི། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཉན་པ་པོ་ཆོས་མཐུན་པ་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིའི་ནང་ན་གང་སུ་ཡང་རུང་འོས་སུ་མ་གྱུར་ལ། མ་གྲགས་པ་དེ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་གུས་དང་བཅས་གནས་ཤིང༌། །ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟ་སྟེ། །ཞེས་


DTG113_Page_0227
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཞལ་ནས་གསུངས་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་གཞུང་ནི་ཕལ་ཆེར་དུབ་པས་གཞུང་གང་གིས་དེ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དེ་དམིགས་པ་ཉིད་གཞུང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་གྱུར་པ། །དྲན་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ས་མཆོག་བརྗོད་ནས་ཅི་ཡི་ཕྱིར། །ཁྱབ་བདག་རབ་ཏུ་བཤད་མི་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམས་བཤད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་གང་དུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པའི་རྒྱུ་ནི་དག་པར་གྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཆད་ཅེས་གསོལ་བ་འདེབས་སོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་པ་དེ་ཡང་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དྲན་དང་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང༌། གཞི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟོན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དྲན་པ་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞི་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་གིས་འཆད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཆོས་འཆད་པ་ན་ལེ་ལོ་ཉིད་དང༌། སྦོམས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཕྲག་དོག་ནི། གཞན་དག་གིས་ཤེས་པ་མི་བཟོད་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྲོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་ཉེས་པ་དང་པོ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ས་བརྗོད་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཉེས་པ་གཉིས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཁྱབ་བདག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཉེས་པ་གསུམ་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཆད་པ་པོ་བསྟོད་ནས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་བསྟོད་པ་རྩོམ་སྟེ། འདི་ཀུན་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲགས་ཆེན་ལྡན། །ཅི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ས་བརྗོད་ནས། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་མི་བགྱི། །


DTG113_Page_0228
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པ་སྟེ། བློ་བྱང་བ་དག་གོ །རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་དག་གི་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པས་རྣམ་པར་གྲགས་པར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། འཆད་པ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དང༌། གྲགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། ས་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ངེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ན་འཆད་པའི་སྣོད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་འདི་དག་ཀུན། །ཉན་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་གསུངས་སོ། །ལུང་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང༌། དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ན་བཤད་པའི་སྣོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་མཐོང་བ་དང༌། དོན་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྣོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་དག་རིག་ནས། ས་རྣམས་དག་གི་དོན་གྱི་ཚུལ། །ཡང་དག་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བས་བསྐུལ་མ་འདེབས་སོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟོད་ནས་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལ་བསྟོད་དོ། །འཁོར་འདི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དངས་ཏེ། །ལེ་ལོ་མེད་ཅིང་མཛེས་དང་ལྡན། །དག་པའི་སྙིང་པོར་རབ་གནས་པ། །ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པ་སྟེ། རྙོག་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་གོ །དེ་ལ་གང་མེད་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་རྙོག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དོན་དུ་མི་གཉེར་བརྙོག་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་རྙོག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་རྙོག་པ་དང༌། ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་དང༌། དེ་སྐད་རྒོལ་བ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་བསམ་པ་རྙོག་པ་དང༌། གང་གིས་བཤད་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བསམ་བརྟན་བསམ་བརྟན་པ་རྙོག་པ་དང༌། བླུན་པ་ལ་སོགས་པས་གཏི་ལུག་རྙོག་པ་སྟེ།


DTG113_Page_0229
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་རྙོག་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྙིང་པོར་རབ་གནས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པའོ། །ལེ་ལོ་མེད་པ་དང༌། མཛེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དག་པ་དང༌། སྙིང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རང་གི་རིགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྟན། གཅིག་གིས་ནི་རིགས་གཞན་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྟན་ནས་དེ་གཉིས་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་གུས་དང་བཅས་གནས་ཤིང༌། །ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་གུས་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ལ་གུས་པས་བྱས་ཀྱི་དེ་ཕྲག་དོག་གིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྲང་མའི་སྦྲང་རྩི་བདུད་རྩི་འདྲ། །སྤང་བར་བྱ་མིན་འདོད་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གུས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངོ་མི་ཆོད་པས་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལ་ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་ནི་ཡན་ལག་གོ །ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་འདྲ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་དང༌། འདུ་བ་དང་རྒྱས་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་འཇིགས་མེད་པ། །རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་དེ་ཐོས་ནས། །འཁོར་རྣམས་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་ལ་སྨྲས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལ་འཁོར་དགའ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི་ཡན་ལག་སྟེ། གོ་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རིག་པས་གོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཞུམ་པ་མེད་པས་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། གཅིག་པོ་མེད་ན་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་མི་ནུས། གཉིས་པ་མེད་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་བསྟན་ཏོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་


DTG113_Page_0230
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་བཤད་པ་དང༌། མཉན་པར་དཀའ་བའོ། །དེ་ལ་བཤད་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་དཀའ་བ་དམ་པ་རྨད་བྱུང་བ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རབ་བསྟན་པ། །ས་རྒྱུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལས་སངས་རྒྱས་དངོས་པོ་ཡང་དག་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དཀའ་བ་ནི་བསྒྲུབ་དཀའ་བའོ། །དཀའ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཉིད་དང༌། མ་འདྲིས་པས་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་དམ་པ་ཉིད་དང༌། རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་དཀའ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རབ་བསྟན་པ། །ས་རྒྱུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །ས་རྒྱུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ས་རྣམས་བསྟན་པ་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ལས་སངས་རྒྱས་དངོས་པོ་ཡང་དག་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བཤད་དཀའ་བ་ཉིད་བསྟན་ནས། ཇི་ལྟར་དེ་དཀའ་བ་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་དོན་དེ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་མི་ནུས་པའོ། །དོན་དེ་གནས་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆ་ཕྲ་མཐོང་དཀའ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས། །སེམས་ཀྱི་ས་དང་བྲལ་བས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟག་མེད་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །འགྲོ་བས་ཐོས་ནས་དེར་ནི་རྨོངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ནི་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་སྟེ། རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཆ་ཕྲ་བས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ནས། སེམས་ཀྱི་ས་དང་བྲལ་བས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རགས་པ་ནི་བསམ་མི་དགོས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་


DTG113_Page_0231
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཀའ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བས་ཀྱང་ཤས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རེ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཀྱིས་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་འདིར་སེམས་ཀྱིས་ཡིན་པར་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་སུའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེ་ན། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་མེད་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་སྟེ། བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཟག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དོན་ཟབ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ཀྱང་དཀའ་སྟེ། འགྲོ་བས་ཐོས་ན་དེར་ནི་རྨོངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྨོངས་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འཛིན་པའོ། ཐོས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་ནས་དེ་བཤད་པར་དཀའ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་མཉན་པར་དཀའ་བ་ནི། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུར་བསམ་པ་གཞག་བྱས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ལ་ལྷག་མོས་ཤིང༌། །སེམས་ཀྱི་ས་ལ་བདག་མེད་རིག་ནས་ནི། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་འདི་མཉན་ནུས། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་བར་བྱས་ནས་སོ། །སྲ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མོས་པ་སྲ་བ་ཉིད་དང༌། རྟོགས་པ་སྲ་བ་ཉིད་དེ། ཚིག་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྲ་བ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ལ་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། མོས་པ་དད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་འཇུག་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་གྱི་བདག་གིས་ནི་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཀྱིས་ནི་གང་ཡིན། དེ་ལ་


DTG113_Page_0232
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་མེད་པར་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་གང་དུ་སེམས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པས་གང་དུ་སེམས་དེ་རྒྱུ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་ས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆ་ཕྲ་བ་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དཔེ་སྨོས་པས་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བར་སྣང་ཚོན་རིས་བྲི་པ་དང༌། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་རླུང་གནས་པ། །དེ་ལྟར་འདིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་ཟག་མེད་རྣམ་ཕྱེ་མཐོང་བར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་བྲིས་པ་ནི་རྩིག་ངོས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་བལྟར་མི་སྣང་བ་དང༌། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ལོ་མ་ལྟར་དེ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱིས་བལྟར་མི་སྣང་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་དེ་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་རི་མོ་བྲི་བ་དང༌། རླུང་ལྟ་བུའི་བཤད་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་མི་སྣང་སྟེ། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེར་དེ་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཆར་ཕྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་ཕྱེ་ཡང་མཐོང་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པས་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་སྟོན་ཏེ། བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་གཞི་རླུང་གིས་ནི་ཚིག་སྟོན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཡང་མཉན་པར་ནུས་ན་དེ་ལྟར་མཐོང་བར་དཀའ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བཤད་ཅེ་ན། དེ་ལ་བདག་གི་བློ་ནི་འདི་སྙམ་དུ། །འགྲོ་བ་གང་གིས་འདི་རྟོགས་འགྱུར་བ་དང༌། །མཆོག་འདིར་སུ་ཞིག་དང་བ་དཀོན་སྙམ་ནས། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་འདི་བཤད་སྤྲོ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའོ། །དང་བ་ནི་མོས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ཞེ་ན། རྟོགས་པ་དང་མོས་པ་གོང་དུ་སྨོས་པ་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་འདི་མཉན་པར་ནུས་ན་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་བཤད་དོ་སྙམ་


DTG113_Page_0233
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་མ་འཁོར་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ། སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་གཉིས་དང༌། ནེམ་ནུར་དང་བྲལ་བ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཤ་སྟག་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ནི་གནས་འདི་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གནས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་གྱི་ལེགས་པར་བཤད་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་འཁོར་དེ་དག་བསྟོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་འདི་ལྟ་བུ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་ཡང༌། འཁོར་འདི་ན་མོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལུང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལ་ལུང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ལུང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས་ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐོས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མང་པོ་ཡུན་རིང་པོར་འཛིན་པས་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མར་ཚེ་རབས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་དྲན་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་


DTG113_Page_0234
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དགེ་བ་གང་ཡིན་ཞེས་ཚོལ་བ་ན་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པས་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡིད་གཉིས་དང་ནེམ་ནུར་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ན་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བས། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་མི་རྒྱུ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་ནི་མི་འདོད་ཀྱི་གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལྷག་བའི་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པའོ། །མོས་པ་ནི་དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་བའོ། །མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས། གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འཁོར་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ། སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་གཉིས་དང་ནེམ་ནུར་དང་བྲལ་བ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། མོས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཤ་སྟག་འདུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་དག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཐོས་པར་གྱུར་ལ། ཐོས་ནས་ཀྱང་ཡིད་གཉིས་དང་ནེམ་ནུར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་དག་ལ་ཡུན་རིང་པོར་ན་བ་མེད་


DTG113_Page_0235
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། གནོད་པ་དང་མི་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་ཞིག་སྙིང་བརྩེ་བས་དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་པ་ཉིད་དུ་མོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་དེའི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དེ་བཟུང་ནས། ཐོས་ནས་ཀྱང་ཡིད་གཉིས་དང༌། ནེམ་ནུར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི། བསྟན་པ་འདིའི་སྣོད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་སྟོན་ཏོ། །དོན་གཅིག་ལ་ཉེས་པའི་སྐྱོན་གཉིས་ཆགས་པས་ཡིད་གཉིས་དང༌། ནེམ་ནུར་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དྲང་པོའི་ལས་དང་མི་མཐུན་པ་གཉིས་སོ། །སེམས་ལ་དོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་དགེ་བ་སེལ་བའི་ཕྱིར་ནེམ་ནུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། འགྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་གསོལ་བ་བཏབ་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ལེགས་པར་བཤད་པ་མཛོད་ཅིག་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་བ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པ་དག་ཏུ་ཡང་འགྱུར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། འདིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དགོངས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་འདི་ཉིད་ལ་སྲུང་བར་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་ཐོག་མར་སྤྱད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡི་གེའི་འབྲུ་དང༌། ཡི་གེ་དང་གྲངས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ཡིན་ལ། མཐར་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ཡིན་ཏེ། རི་མོའི་ཡི་གེ་དང༌། ཡི་གེའི་འབྲུ་དང༌། གྲངས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་མེད་པར་བསྟན་པ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱོད་པས་འགྲུབ་པས་ས་དེ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བས་ནི་མཐར་འབྱིན་པའོ། །དེ་བས་ན་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཤོད་ཅིག་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG113_Page_0236
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་དེ་ལ་ཉེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྩལ་ནུས་པ་དང༌། མ་བཤད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་མང་པོ་སྟོན་ཏོ།། གལ་ཏེ་གནས་འདི་དག་ཡིད་ཆེས་པར་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཐུ་མངའ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལ་ཁ་ཅིག་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ངེས་པ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་ངེས་པ་དང༌། ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུས་ཀྱང་མི་སྨོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཐོག་མར་སྤྱད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ལས་དགོངས་ནས་གསུངས་པའོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་རི་མོའི་ཡི་གེ་ནི་ཡི་གེའི་རྒྱུ་སྟེ། སེང་གེ་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡི་གེའི་འབྲུ་ནི་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་གེའོ། །གྲངས་ནི་མིང་དང་ཚིག་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་བགྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་ནི་ངག་གོ །ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ནི་རི་མོའི་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབྱངས་ཀྱི་ང་རོ་གཅིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། རབ་མཆོག་དམ་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་བློ། །བརྗོད་ན་ལེགས་བརྗོད་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ། །སྙན་ཅིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གསུང་དབྱངས་ཀྱི། །དམ་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་བཤད་པར་མཛོད། །དྲན་དང་འཛིན་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ། །སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཐོབ་བསམ་པ་རྣམ་དག་པ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པས་དོན་རྣམས་འབྱེད། །ས་བཅུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བཤད་པར་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་པ་དང་བཅས་པའི་སྐུལ་བས་བསྐུལ་ཏོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི་རྟོགས་པའི་མཐུ་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་ནི་ལུང་གི་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསྟོད་དོ། །འདི་གཉིས་དང་ལྡན་ན་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་ལུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རབ་མཆོག་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་སྟེ། །རབ་མཆོག་ཉིད་དེ་


DTG113_Page_0237
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་རྟོགས་པའི་མཐུ་སྤོབས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །སྤོབས་པ་ནི་གནས་དང༌། རང་བཞིན་དང༌། འབྲས་བུ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། དམ་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་རིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཉིད་ཟད་མི་ཤེས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཡི་གེ་དང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྙན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་རིག་བར་བྱའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་ལ་ལུང་གི་མཐུ་ནི། དྲན་དང་འཛིན་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དྲན་པ་དང༌། འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལུང་དེ་ལ་དེའི་བློ་དྲི་མ་མེད་པ་སྟོན་ཏེ་ནེམ་ནུར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་ལུང་གི་ནུས་པས་བསྟོད་ནས། གཞན་དག་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལུང་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ས་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་ས་ལ་འཇུག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ལུང་དུ་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ས་རྣམས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དང་རྟོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རང་གི་ནུས་པ་དག་གིས་སོ། །དེ་ལྟར་འཆད་པ་པོ་བསྟོད་ནས། ཡང་འཁོར་ཀྱང་རྟོགས་པ་དང་ལུང་གི་འོས་སུ་འགྱུར་བའི་འདོད་པས་བསྟོད་པ། ཞི་བ་དུལ་བ་མི་གཡེང་དགེ་བའི་ཡིད། །རྒྱགས་དང་ང་རྒྱལ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་སྤངས། །འཁོར་འདི་ཐེ་ཚོམ་བྲལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་འདོད་ཅིང་འཁོད། །ཅེས་དེ་ལ་འདོད་པ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །འདོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། ལུང་གི་འོས་སུ་འགྱུར་བའི་འདོད་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་བའི་འདོད་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལུང་གི་འོས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱགས་པ་དང་ང་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །དེས་ནོན་ན་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ལོག་པར་རྟོགས་པ་


DTG113_Page_0238
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་ལ་མི་མོས་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་གཉིས་ཀྱིས་མི་རྟོགས་པའི་འོས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ཞིབ་དང་དུལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལུང་གི་འོས་སུ་གྱུར་ཏེ། སེམས་རྣམ་པར་ཞི་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་དུལ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡེང་བ་དང་ཡིད་དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། བསམ་པ་ལེགས་པར་བསམ་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མཁས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། བསམ་པ་ལེགས་པར་བསམ་པའོ། །ད་ནི་དཔེ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྐོམ་པར་གྱུར་པ་ཆུ་གྲང་འདོད་པ་དང༌། །བཀྲེས་པས་ཟས་དང་ནད་པ་སྨན་མཆོག་དང༌། །བུང་བའི་ཚོགས་རྣམས་སྦྲང་རྩི་འདོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འཁོར་རྣམས་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་ལ་སྡོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཚིག་བཞི་ནི་དོན་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་དེ་ལ་འདོད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། ལེན་པ་དང༌། རྟོན་པ་དང༌། འབྲལ་བ་དང༌། བདེ་བར་གནས་པའོ། །དཔེ་གང་གིས་ཤེ་ན། དཔེར་ན་ཆུ་ནི་མ་བཅས་པར་ཇི་ལྟར་འོངས་པ་བཞིན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པ་ཡང་དང་པོར་ཇི་ལྟར་འོངས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཁ་ཟས་བཅས་ན་ལུས་ཏོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསམ་པའི་ཤེས་པས་ཐོས་པ་དང་བཅས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་རྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་སྨན་བཟང་པོ་བཏང་ན་ནད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་ལྡན་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་བ་ལ་བརྩོན་ན་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ནད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་བུང་བ་རྣམས་སྦྲང་རྩི་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་ནས་འཕགས་པ་རྣམས་ཆོས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་དགའ་བའི་རོལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པས་བདེ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་འཆད་པ་པོ་དང་འཁོར་བསྔགས་པ་ལྡན་པས་བསྐུལ་ནས། བཤད་པའི་བསྔགས་པ་དང་ལྡན་པས་བཀུར་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་བདེ་གཤེགས་བགྲོད་པ་སྟོབས་།བཅུ་ལྔ་ན། །ཆགས་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དྲི་མེད་བློ་ལྡན་ས་ཡི་ཁྱད་


DTG113_Page_0239
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ནི། །རྡུལ་མེད་མ་ལུས་ལེགས་པར་བཤད་པ་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ལེགས་པར་ཤོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བཤད་པའི་ལེགས་པ་ཉིད་དེ་རིགས་པའི་ཚུལ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའོ། །ལེགས་པ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྟོན་ཏེ། གནས་དང༌། རང་བཞིན་དང༌། འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་དྲི་མེད་བློ་ལྡན་ནོ། །རང་བཞིན་ནི་ས་རྣམས་ཀྱིས་མ་བཤད་པ་དག་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱད་པར་རྡུལ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །རྡུལ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །བཤད་པ་ན་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ཉེས་པ་གསུམ་སྟེ། འཆད་པ་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང༌། ཉན་པ་རྣམས་ལ་སླུ་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་བསྐུལ་ཀྱང་མི་འཆད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསྐུལ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོས་ནི་སྔར་བསྐུལ། འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕྱིས་བསྐུལ་ཏོ། །ད་ནི་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་ལས་བསྐུལ་བ་ཚོལ་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཛོད་སྦུ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་གྲངས་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་བྱུང་སྟེ། དེས་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ནས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་བཅད་དེ། བདུད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མཐུ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་ནས། ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འོད་ཟེར་སྟུག་པོའི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་འདུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་མཛོད་


DTG113_Page_0240
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤུ་དག་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་གྲངས་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ནས། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་དེ། བདུད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མཐུ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟན་ནས། ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྣང་བར་བྱས་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འོད་ཟེར་སྟུག་པོའི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ་འདུག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཛོད་སྤུ་ནས་བྱུང་བའི་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་ལུས་དང༌། སྟན་རྣམས་ཀུན་དུ་གསལ་བར་སྣང་ངོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་མཛོད་སྤུ་དག་ནས་བྱུང་བའི་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འདི་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་ལུས་དང༌། སྟན་ཡང་གསལ་བར་ཀུན་དུ་སྣང་བར་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འོད་ཟེར་སྟུག་པོའི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་སྒྲ་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །མི་མཉམ་མཉམ་པ་ནམ་མཁའ་མཉམ་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་ཟེར་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་བཅས་པས་སྐུལ་བ་མཛད་ཅེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་སྔར་ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་གཞན་དག་ལྟར་གསུང་དང་སྐུས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བཞེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་


DTG113_Page_0241
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་གསུང་དང་རང་བཞིན་གྱི་སྐུས་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་ཤེ་ན། ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་གཙོ་བོར་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་མི་བཙུན་པར་མ་བྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་ཟེར་དེ་ནི་ལས་རྣམ་པ་བརྒྱད་བྱེད་པ་དང༌། ལུས་གཉིས་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡར་དག་པར་གོ་བར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟར་དེས་རེག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོབས་སྣང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པར་ཡང་འགྲོ་ཞིང་འོད་འདོམ་གང་ཙམ་དུ་འདུ་བའི་ཕྱིར། རྒྱས་པ་དང་འདུ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེས་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐམས་ཅད་འོད་ཆུང་དུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སྡངས་ཏེ་བརྟབས་ནས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བགེགས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདུད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། འདུན་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མཐུ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་


DTG113_Page_0242
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བརླབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྣང་བར་བྱས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྒྲ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་བསྐུལ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འོད་ཟེར་སྟུག་པོའི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་སྒྲ་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་གཉིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐར་མདའ་ལྟ་བུའི་ལུས་ནི་གང་གི་ཚེ་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །ཉི་མ་ལྟ་བུའི་ལུས་ནི་གང་གི་ཆེ་སྤྲིན་སྟུག་པོའི་དྲ་བའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བྱས་ཏེ་འདུག་ནས་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དག་ན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུར་ཕན་ཚུན་ལྟ་བས་བཤད་པ་དང༌། མཉན་པ་སླ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མི་མཉམ་མཉམ་པ་ནམ་མཁའ་མཉམ་པ་དག །སྟོབས་བཅུ་ཁྱུ་མཆོག་ཚོགས་རབ་མཐའ་ཡས་པ། །ལྷ་དང་མི་ཡི་ནང་ན་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཤཱཀྱའི་རིགས་སྐྱེས་ཆོས་ལ་བྱིན་རླབ་མཛད། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཛོད། །སྤྱོད་པ་དམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ས་རབ་ཕྱེ་སྟེ་ཤོད། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཙོ་བོ་འདི། །གང་རྣམས་རྣ་ལམ་གྲག་དེ་དག །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང༌། །ས་བཅུ་རྔུལ་དང་རྣམ་བྲལ་བ། །མཐར་གྱིས་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་ནི། །སྟོབས་བཅུ་དག་ཀྱང་ཐོབ་གྱུར་ནས། །རྒྱལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་པ་དང༌། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ནང་གནས་གྱུར་ཏམ། །སྲེག་པའི་བསྐལ་ཚེ་འཕོས་ནས་ཡང༌། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་ས་ཡི་ལམ་གྱི་མཆོག །འཇུག་དང་གནས་དང་འཕར་བ་དང༌། །སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རྣམས་ནི། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་ཤོད། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པས་ནི་གང་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་དག་གི་བསྔགས་པ་མཛད་ན་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སྟེ། ཅི་ཞིག་སྟོན་ཞེ་ན། གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྒོས་སམ། མཆོག་གི་ལས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་ན། དེ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་


DTG113_Page_0243
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་གང་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བསྔགས་པ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། ལྷ་དང་མི་ཡི་ནང་ན་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས། །བྱིན་རླབས་མཛད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ལྷ་དང་མིའི་མཆོག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དབང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞབས་འབྲིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེས་དེ་དག་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བརྙེས་ནས། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་བདེ་བར་གནས་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྐུ་ཉམས་སུ་བསྟར་ཏོ། །དེ་འདིར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལེགས་པར་བཅོམ་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མི་མཉམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ངོ༌། །མི་མཉམ་པ་དེ་དག་དང་མཉམ་པ་ནི་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་མཉམ་པའོ། །མི་མཉམ་པ་རྣམས་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། སྟོབས་བཅུ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་གིས་གཞན་སྨྲ་བ་དང༌། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་འདིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོབས་བཅུའི་ཁྱུ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་རིས་བདུན་གྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་འདིར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚོགས་རབ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་རྣམས་སོ། །རབ་ནི་འཇིག་


DTG113_Page_0244
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་མཐའ་ཡས་པ་ནི་གྲངས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་འདིར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤཱཀྱའི་རིགས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་བརྗོད་ཅེ་ན། མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ་ཞེས་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གོ །བྱིན་གྱི་རླབས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་དང་མི་ཡི་མཆོག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །འོ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་གང་གི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེའི་བསྔགས་པ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །འདིར་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་དེའི་བསྔགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚིག་འབྲུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་དམ་པ་རྒྱ་ཆེན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལམ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཚོགས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་དམ་པའོ། །མཐུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ལྟར་འདིའི་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འབྲུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ས་རབ་ཕྱེ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་འདི་དག་གིས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁ་ཅིག་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཉིད་ལ་མཐུ་མེད་ནས་གཞན་ལ་ཚོལ་ཏོ་སྙམ་དུ་དབང་


DTG113_Page_0245
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་བཤད་པར་བསྐུལ་ནས་བཤད་ན་དུས་གསུམ་དུ་གཞན་དག་གི་ཕན་ཡོན་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། ཉན་པའི་དུས་དང༌། སྒྲུབ་པའི་དུས་དང༌། ཚེ་རབས་བརྗེས་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་ཉན་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཟུང་བ་ཉིད་དེ་དོན་དུ་ན་སངས་རྒྱས་སོ་སྙམ་དུ་བཟུང་བ་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་དུས་ནས་བཅུ་པོ་དག་མཐར་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ཀྱང་སྟོབས་བཅུ་བརྙེས་པས་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བསྐྱེད་པའོ། །ཚེ་རབས་བརྗེས་པའི་དུས་ན་ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོ་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པའི་ཀླུའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་འོད་གསལ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་ཆོས་འདི་རྙེད་པའོ། །འདི་ཉན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕན་ཡོན་འདི་འཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་པའི་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པའོ། །དེ་ལྟར་བསྐུལ་བ་དང༌། བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་བརྗོད་ནས། ཡེ་ཤེས་ས་རབ་ཕྱེ་སྟེ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་དམིགས་པའི་གོ་རིམས་དང། རྟོགས་པའི་གོ་རིམས་དང༌། སྒྲུབ་པའི་གོ་རིམས་དང༌། གོ་རིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་པ་ལས་ལུང་སྩལ་བར་མཛད་དོ། །རྩ་བ་དང་པོ་གཉིས་པ་དང༌། བཞི་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །གོ་རིམས་སུ་ཤོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སའི་ཁམས་ནི་ས་བཅུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གང་ལ་དམིགས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ས་དེ་དག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའོ། །འཇུག་པ་ནི་ས་ལ་འཇུག་པའོ། །གནས་པ་ནི་ཇི་སྲིད་དུས་གཞན་དག་ཏུ་མ་འཕར་གྱི་བར་དུའོ། །འཕར་བ་ནི་ས་གཞན་དག་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་དག་འཇུག་པ་དང༌། གནས་པ་དང་འཕར་བ་དང་འགྲུབ་པའོ། །སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་ནི་སྤྱད་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་སྦྱིན་པ་འདི་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་བཤད་དོ་ཞེས་ཕྱིས་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་


DTG113_Page_0246
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེའི་སྙིང་པོས་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་བལྟས་ནས་འཁོར་རྣམས་དད་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །ཕྲ་ཞིང་ཤེས་དཀའ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ལམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་བལྟ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། །ཉེ་མགོན་མེད་པར་སྟོན་པའོ། །འཁོར་རྣམས་དང་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བསྟན་པ་མཉན་པར་ཉམས་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གསལ་བ་སྟེ། རྙོག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ལ་དད་པ་ནི་དོན་གང་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །བསྟན་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ལ་དད་པ་ནི་གང་གིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དོན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ལ་དད་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཟབ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ།། དེ་བས་ན་ཟབ་པ་ཉིད་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྲ་ཞིང་ཤེས་དཀའ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ལམ། །བརྟག་མེད་རྟོག་བྲལ་ཤིན་ཏུ་རེག་པར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་པའོ། །ཅིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་ཤེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པས་འོག་ནས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཕྲ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཤེས་དཀའ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ལམ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཤད་པ་ན་ཤེས་པར་དཀའ་ལ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའོ། །ལམ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། གང་གི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའོ། །ཕྲ་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཤད་པའི་དུས་ན་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཕྲ་བ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་པར་དཀའ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི། བརྟག་མེད་རྟོག་བྲལ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བརྟག་ཏུ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་བྲལ་ནི་རང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། གང་གི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རེག་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཐོབ་པར་དཀའ་བའོ། །


DTG113_Page_0247
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ནི་དེའི་ཕྲ་བ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཤིན་ཏུ་རེག་པར་དཀའ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི། གསལ་བ་རིག་པ་མཁས་པས་རྟོགས་པ་སྟེ། །རང་བཞིན་ཞི་བ་འགོག་མིན་འབྱུང་བ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གསལ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་མ་རིག་པ་མེད་པ་སྟེ། མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ནི་མི་གསལ་བའོ། །རིག་པ་མཁས་པས་རྟོགས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པས་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རིག་པ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཆོས་མངོན་པ་དང༌། འདུལ་བ་མངོན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་མཁས་པའོ། །ཡང་ན་གཞན་དག་དེ་ལས་ཐོབ་ནས་བརྡ་ལ་མཁས་པ་ནི་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་ཞི་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཕྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་མིན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞི་བ་གཅིག་པུ་བགྲོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་འཁོར་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། གནས་ལས་བྱུང་བ་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རེག་པར་དཀའ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕྲ་བ་ཉིད་དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་པོ་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རིག་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་སྟོན་པར་ཁས་འཆེ་བ་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་འདིའི་ཕྲ་བ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །ཕྲ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རེག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཕྲ་བ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཕྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་ཡོད་གཉིས་མིན་ཟང་མི་ཤེས། །འགྲོ་


DTG113_Page_0248
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་རྣམ་གྲོལ་མཉམ་བརྙེས་མྱ་ངན་འདས། །མཐའ་དང་དབུང་མིན་ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད། །དུས་གསུམ་རྣམ་ལས་གྲོལ་བ་ནམ་མཁའ་མཉམ། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཅི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཟུང་བར་བྱ་བའམ་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟོང་པ་དེ་ལས་ཡེ་ཤེས་གཞན་ལ་དེ་ལས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཟུང་བར་བྱའམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཡོད་པ་ལས་དེ་ཕྱིས་འགྱུར་ཏེ་ཟད་པ་འགགས་པ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཟུང་བར་བྱའམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་ཟད་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། འགྱུར་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །གང་དག་རབ་ཞི་གཉིས་མིན་ཟད་མི་ཤེས། །ཞེས་འདོན་པ་དེ་ཡང་དེ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡོད་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ནི་ཞི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མེད་པ་དེས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་དེའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གང་ལས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་གང་ལས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེ་ན། འགྲོ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེས་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་


DTG113_Page_0249
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེ་ན། མཉམ་བརྙེས་མྱ་ངན་འདས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པས་ཉན་ཐོས་ལྟར་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྒྱུན་གྱི་ཐོག་མས་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་བར་དང་ཐ་མས་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱས་ཤེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མར་མེའི་འོད་འཕྲོ་བས་རས་ཚིག་པ་ཐ་མ་དང་བར་མས་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །མཐའ་སྨོས་པས་ནི་ཐོག་མ་ཡང་སྨོས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་དེ་གཞན་ལས་སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་སུ་རུང་ངམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཞིག་གམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་རྣམས་ལས་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་གྱུར་པ་རྟག་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྐྱེན་མི་རྟག་པ་ལ་བརྟེན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་དེ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟར་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞིག་གམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་མཉམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་དང༌། དམིགས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། གནས་ཅི་འདྲ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཅི་འདྲ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །དེའི་འོག་ཏུ། ཞི་ཞིང་རབ་ཞི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཁྱེན། །སྨྲ་བའི་ལམ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་བརྗོད་པར་དཀའ། །ས་དང་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་འདྲ་སྟེ། །སྨྲ་བར་དཀའ་ན་


DTG113_Page_0250
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཉན་པར་ག་ལ་ནུས། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྦྱར་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་དེའི་བྲལ་བའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བསྟན་ཟིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞི་ཞིང་རབ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཞི་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྡན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དོ། །རབ་ཞི་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པས་འབྲལ་བའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་ཞི་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དེ་སུས་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅེ་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཁྱེན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སུས་བཤད་སུས་མཉན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སུས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི། སྨྲ་བའི་ལམ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་བརྗོད་པར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བའོ།། སྨྲ་བའི་ལམ་ནི་ཚིག་གི་ལམ་སྟེ། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བརྗོད་པའི་བྱ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ནི་བརྗོད་པར་དཀའ་ན། ས་དང་སྤྱོད་བ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ས་དང་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་འདྲ་སྟེ། །སྨྲ་བར་དཀའ་ན་མཉན་པར་ག་ལ་ནུས། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ས་ནི་ཡུལ་ཏེ་དམིགས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་འཁོར་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གང་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བརྗོད་པར་དཀའ་ཞིང་མཉན་པར་དཀའ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བསམ་དང་སེམས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སྤངས། །ཡེ་ཤེས་མངོན་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་དབང་པོས་མཁྱེན། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་ཀྱིས་ཕྱི་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཡིད་ཀྱིས་བསམ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅི་འདྲ་བས་བསྟན་པར་ནུས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མི་འདྲ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པས་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པས་


DTG113_Page_0251
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་དེ་ལྟར་མེད་དེ། ཡི་གེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མཉན་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སའི་ཡེ་ཤེས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེའི་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་དམིགས་པ་གང་དང༌། གྲོགས་གང་དག་གིས་དེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །ད་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དང༌། མཉན་པར་མི་ནུས་པ་དཔེས་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བར་སྣང་གནས་ཀྱི་བྱ་ཡི་རྗེས། །མཁས་པས་བརྗོད་མི་ནུས་ལ་མི་མཐོང་བ། །དེ་ལྟར་བདེ་གཤེགས་སྲས་ཀྱི་ས་རྣམས་ཀྱང༌། །བརྗོད་མི་ནུས་ན་མཉན་པར་ག་ལ་ནུས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟོན་ཞ་ན། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་ཡུལ་ནི་བྱའི་རྐང་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཅད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་འགྲོ་བའི་རྐང་པའི་རྗེས་བརྗོད་པ་དང༌། མཐོང་བར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་མི་འཇོག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱའི་རྐང་པ་ལྟ་བུའི་མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་བརྗོད་པ་དང་མཉན་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་དེ་མི་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཟབ་པས་དོན་གྱི་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། ངས་བཤད་ཀྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་གཟུང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་བཟུང་ན་ནི་ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། མོས་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་དང༌། རྩོལ་བ་མ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། གཞན་ལ་སླུ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ཆོས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཅག་ལ་ཉེས་དམིགས་ལྔ་མེད་པར་ཤེས་ནས། དོན་གྱི་ཟབ་པ་བསྟན་པས་འཁོར་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་བསྟན་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དད་པར་མཛད་པར་བཞེད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་གསུངས་ཏེ། འོན་ཀྱང་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་སྨོན་ལམ་གྱིས། །


DTG113_Page_0252
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལས་ཕྱོགས་ཙམ་རིམ་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ། །བཤད་བྱ་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ཀྱིས་མིན། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དེ་རྫོགས་བྱེད། །དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་འདྲ་བ་བལྟ་དཀའ་བ། །དེ་ནི་རང་སེམས་གནས་ཀྱང་བརྗོད་མི་ནུས། །འོན་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་མཐུས་ནི་རབ་བརྗོད་ཀྱི། །ཐམས་ཅད་ཉོན་ལ་མཐུན་པར་གུས་བཅས་ཀྱི། །འདི་ཡིས་འཇུག་བྱ་ཡེ་ཤེས་དེ་འདྲ་བ། །དེ་ནི་བསྐལ་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། །ཆོས་དོན་ཡང་དག་མ་ལུས་ཇི་བཞིན་གནས། །མདོ་ཙམ་བདག་གིས་བཤད་ཀྱི་མཉན་པར་གྱིས། །གུས་དང་བཅས་པས་སྟ་གོན་གྱིས་ཤིག་དང༌། །རྒྱལ་བའི་མཐུ་ཡིས་བདག་གིས་ལེགས་པར་བཤད། །དཔེ་ལྡན་འཐད་པ་ཡི་གེ་མཉམ་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀྱི་དམ་པ་སྒྲས་ནི་བཤད་པར་བྱ། །དེ་ནི་ཚིག་གིས་ཤིན་ཏུ་བརྗོད་དཀའ་ཡང༌། །བདེ་བར་གཤེགས་མཐུ་དཔག་མེད་གང་ཡིན་པ། །འོད་ཟེར་ལུས་ཅན་དེ་ནི་བདག་ལ་ཞུགས། །དེ་ཡི་མཐུས་ན་བདག་གིས་བཤད་པར་ནུས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་ལས་ཕྱོགས་ཙམ་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སྦྱར་ཞེ་ན། སས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། འབྲས་བུར་གྱུར་པའོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུར་གྱུར་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བསྟན་པ་དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྟོན་ཏེ། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། གདམས་ངག་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་སྨོན་ལམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་འཆར་ཀའི་མདོ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་ནི་བྱམས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་བསལ་བའི་བསམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སེམས་སྐྱེད་པའོ། །དེ་གཉིས་སྨོས་པས་ནི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསྒོམས་ནས་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །རིམ་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། བཤད་པ་དེ་ཐོས་


DTG113_Page_0253
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་རིམ་པ་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །གདམས་ངག་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་དང༌། དམིགས་པ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ཀྱིས་མིན། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དེ་རྫོགས་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི། དེ་དག་གིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསམ་པ་དག་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེ་དག་དེ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་འདྲ་མཐོང་དཀའ་བ། །དེ་ནི་རང་སེམས་གནས་ཀྱང་བརྗོད་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཅི་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་འདྲ་མཐོང་དཀའ་བ་རང་གི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་གདམས་ངག་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཀྱང་ཉེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཆད་པ་པོའི་ཉེས་པ་དང༌། ཉན་པ་པོའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལ་འཆད་པ་པོའི་ཉེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་མ་སྩལ་པར་འཆད་པ་དང༌། ཉེ་མགོན་བྱེད་བའོ། །ཉན་པ་པོའི་ཉེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངས་ནི་རིགས་ཀྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཆོས་ལ་དུ་མར་སེམས་པ་ལྟ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། འཆད་པ་པོ་ལ་མ་གུས་པའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཆད་པ་པོ་བདག་གི་ཉེས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་མ་སྩལ་པ་དང༌། ཉེ་མགོན་བྱེད་ཅིང་མི་འཆད་དེ། འོན་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་མཐུ་ཡིས་རབ་བརྗོད་ཀྱི། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཉོན་ལ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཉན་པ་པོའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཉིད་ལ་མཐུན་


DTG113_Page_0254
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གུས་བཅས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཤད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་ན་ཅི་རྒྱ་ཆེར་འཆད་དམ། འོན་ཀྱང་མདོར་འཆད་ཅེ་ན། རྒྱ་ཆེར་འཆད་མི་ནུས་ལ་མདོར་འཆད་དེ། འོན་ཀྱང་དེའི་དོན་མཐའ་དག་འཆད་དོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པས་དམ་བཅས་ཏེ། འདི་ཡི་འཇུག་བྱ་ཡེ་ཤེས་དེ་འདྲ་བ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ས་བསྟན་པ་འདིས་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་མ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་ཡོང་པ་བསྡུས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་བཞིན་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །གུས་པ་དང་བཅས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ནོ། ཇི་ལྟར་གུས་པ་དང་བཅས་པར་བྱ་བ་མ་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྟོན་ཏེ། གུས་དང་བཅས་པར་སྟ་གོན་གྱིས་ཤིག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྟ་གོན་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ལུས་ཀྱིས་སྟ་གོན་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་ལམ་གང་གིས་གནས་ཏེ། ཉན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱིས་སྟ་གོན་བྱ་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་གང་གིས་འཛིན་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ལུས་ཀྱིས་སྟ་གོན་བྱ་བ་གུས་པ་དང་བཅས་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཀྱིས་སྟ་གོན་བྱ་བ་གུས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྟ་གོན་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་འཛུད་དོ། །བདག་གིས་ལེགས་པར་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་བའི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཉིད་དོ།། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱེད་འོག་མ། དཔེ་ལྡན་འཐད་ལ་ཡི་གེ་མཉམ་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀྱི་དམ་པ་སྒྲས་ནི་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། གང་བཤད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དམ་པ་དང༌། གང་གིས་ཤེ་ན། སྒྲ་དང༌། ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། དཔེ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གང་ལ་བརྟེན་ཞེ་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ལ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡི་གེ་མཉམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། སུའི་སྐད་ཅི་འདྲ་བ་དེས་ཡི་གེ་མཉམ་པ་དང༌། ཚིག་དང་ཡི་གེ་མང་ཉུང་


DTG113_Page_0255
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པར་རན་པ་ཇི་སྙེད་དག་གིས་དོན་གོ་བའོ། །རྒྱལ་བའི་མཐུས་ནི་བསྟན་ཟིན་ན། མཐུ་དེ་ཅི་འདྲ་བ་མ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པས་དེ་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་ཚིག་གིས་ཤིན་ཏུ་བརྗོད་དཀའ་ཡང༌། །བདེ་བར་གཤེགས་མཐུ་དཔག་མེད་གང་ཡིན་པ། །འོད་ཟེར་ལུས་ཅན་དེ་ནི་བདག་ལ་ཞུགས། །དེ་ཡི་མཐུས་ན་བདག་གིས་བཤད་པར་ནུས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་ས་བཤད་པར་རྩོམ་སྟེ། ས་བཤད་པ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་བྱ་ཞེ་ན། གནས་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་དང༌། གཞི་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཅི་འདྲ་བའི་སེམས་སྐྱེས་པས་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། གནས་དེ་ནི་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་པ་ཕྲག་བཞིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གནས་གང་ཡོད་ན་སེམས་དེ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི། སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། ཆོས་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཤིན་ཏུ་གཟུང་བ། བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང་ལྡན་པ། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །བསགས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཚོགས་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་


DTG113_Page_0256
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལེགས་པར་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་སྦྱོར་བའི་བསྒོམ་པ་ལ་གདམས་ངག་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཤིན་ཏུ་གཟུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བསགས་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོས་པ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་བསགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལས་བརྩམས་པ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་བརྩམས་པ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚོགས་བསགས་པ་དང༌། སྤྱད་པ་བསགས་པ་དང༌། བསགས་པ་གཉིས་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་བསགས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་བསགས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་སྦྱོར་བའི་བསྒོམ་པ་ལ་གདམས་ངག་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བསགས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བསགས་པ་བཞི་ནི་


DTG113_Page_0257
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསགས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོས་པ་བསགས་པ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ལ་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། མངོན་དུ་གྱུར་པའི་བསགས་པ་གསུམ་ནི་བསམ་པ་དེ་ཉིད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་འདི་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ནི་ཡན་ལག་གོ །བསགས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ནི་དེའི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་གཉིས་ནི་བསགས་པ་ཉིད་དུ་མཚན་ཉིད་འདྲ་བའོ། །བསགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའོ། །ཡན་ལག་བསྟན་པ་ནི་འདུ་བའོ། །ཉེ་བའི་ཡན་ལག་བསྟན་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གནས་གང་ཡོད་ན་སེམས་སྐྱེ་བ་དེ་བསྟན་ནས་ད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དེ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པར་ཤེས་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དུས་གསུམ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྤོང་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང། བསྒོམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡོད་པའོ། །གང་འདོད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་སྐྱེ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ལས་རྣམ་པ་དགུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་དྲིས་པ་ལན་འདེབས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ཡང་གནས་དང༌། གནས་


DTG113_Page_0258
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བ་ཞུའོ་ཞེས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མི་འཇིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་སྦྱིན་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྱོད་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེའི་གཞི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཉིན་མཚན་ལན་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཟིགས་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྤྲུལ་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་དུས་གསུམ་གྱི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་མཁྱེན་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་ཅིག་ཅར་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ལས་


DTG113_Page_0259
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ནང་ནས། ཀྱེ་རྒྱལ་པའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་གཞི་གང་ལས་སེམས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དང༌། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་རབ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལྟར་གནས་ཤིང་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉིད་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྐབས་འདིར་ཤེས་རབ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འཇུག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་དུས་དང་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པས་འཕེལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་རྟོན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བསམ་པ་དང་ལྷག་པའི་


DTG113_Page_0260
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་པས་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྲས་བུར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང་ཟབ་མོ་ཤེས་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་མན་ངག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་རབ་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གཙོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་པའི་རྒྱུས་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་པ་དང་མཐར་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལྟར་གནས་ཤིང་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ད་ནི་ཅི་འདྲ་བའི་སེམས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྟོན་ཏོ། །འདི་འདྲ་བའི་སེམས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། སེམས་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན། གནས་བརྗོད་པས་ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་ཤིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན་


DTG113_Page_0261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་འཕགས་པ་ཉིད་དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་སྟོན་ཏོ། ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མངལ་དུ་ཞུགས་པ་དང་འདྲ་བས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དང་བོར་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཞུགས་པས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བས་རིགས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདྲ་བའི་བུ་དང་མཐུན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གནད་བརྗོད་པས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གནད་བརྗོད་པས་ཁ་ན་མ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འགྲོ་བ་གཞན་དུ་སྐྱེས་པ་དང་མཐུན་པས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བསམ་བསྡུས་ལ། བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་མཐུན་པས་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དགོས་པ་བདག་གི་དགོས་པ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཙས་ནས་གནས་པ་དང་མཐུན་པས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་པ་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཙས་ནས་འཚོ་བ་དང་མཐུན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་མཐུན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ལས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངེས་པས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ན་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་ཤིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བ་


DTG113_Page_0262
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱེ་བ་མངལ་དུ་ཞུགས་པ་དང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་བསྟན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རིགས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང་གནས་བཙུན་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། འགྲོ་བ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། ལུས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། གནས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། འཚོ་བ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་རེ་ཞིག་བཤད་པ་འདི་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྟོན་ཞེ་ན། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མང་བས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཅི་འདྲ་བ་དང་དམིགས་པ་ཅི་འདྲ་བས་ས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་པ་དེ་བཅུ་པ་གཅིག་པ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་པའི་སྲས་དག་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མང་བ་ཡིན། དང་བ་མང་བ་ཡིན། དགའ་བ་མང་བ་ཡིན། རངས་པ་མང་བ་ཡིན། མགུ་བ་མང་བ་ཡིན། དགའ་རླབས་མང་བ་ཡིན། སྤྲོ་བ་མང་བ་ཡིན། མི་འཁྲུགས་པ་མང་བ་ཡིན། རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པ་མང་བ་ཡིན། ཁྲོ་བ་མེད་པ་མང་བ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་


DTG113_Page_0263
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཕྱིར་ལོག་གོ །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཉེ་བ་ལ་ཞུགས་སོ། །བདག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་ཏོ། །བདག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ། བདག་ནི་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །བདག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཐོང་བ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་དག་པར་བྱུང་ངོ༌། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་ནི་འཇིགས་པ་དང༌། དངང་བ་དང༌། བག་ཚ་བ་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མགུ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་རངས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་དག་ལ་དང་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དང་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དམིགས་པ་ལ་དགའ་བས་ཚིམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགའ་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དགའ་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདག་གི་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རངས་པའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རངས་པ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཕན་བཏགས་ཏེ། བརྟས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མགུ་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མགུ་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཁྱབ་པར་ཕན་བཏགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགའ་བརླབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དགའ་རླབས་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྤྲོ་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་དུས་ན་འཁྲུགས་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འཁྲུགས་པའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མི་འཁྲུགས་པ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྡུད་པའི་དུས་


DTG113_Page_0264
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་སྙིང་རྗེ་དང་དེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་དུས་ན་བཟོད་པས་མི་ཁྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་མེད་པ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་པ་གང་གིས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་པ་དེ་བཅུ་པ་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པས་སྟོན་ཏོ། །དམིགས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མ་འོངས་པ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དྲན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དེ་འདྲ་སྟེ། བདག་ཀྱང་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇུག་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་


DTG113_Page_0265
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་དྲན་པ་གཉིས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་ལ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་འདྲ་སྟེ། བདག་ཀྱང་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ནི་དེའི་རིགས་ལ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་སྤྱོད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ཞེ་ན། སའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། སའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བ་དང། དེ་ལ་གདམས་ངག་མ་ལུས་པར་རྙེད་པ་དང༌། འབྲས་བུར་ཡོད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །འདིར་ཡང་སྤྱོད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཡན་ལག་དང༌། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་


DTG113_Page_0266
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཐོབ་པའི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཕྱིར་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཕྱིར་ལོག་གོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་ལོག་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། འཇུག་པས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཉེ་བ་ལ་ཞུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རིང་བའི་དངོས་པོས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེ་བའི་དངོས་པོས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུན་ཆད་པས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྟོན་པས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐོང་བ་དང་ཉེ་བས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ངང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྱུང་བས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་བྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྲལ་བས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་འཇིགས་པ་དང༌། བག་ཚ་བ་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གཅིག་སྟེ་འཇུག་པས་ཕྱིར་ལོག་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འདྲ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །གཉིས་ཏེ་རིང་བའི་དངོས་པོས་ཕྱིར་ལོག་པ་དང༌། ཉེ་བའི་དངོས་པོས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་ལུས་མི་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ལྷག་མ་དྲུག་པོ་རྒྱུན་ཆད་པས་ཕྱིར་ལོག་པ་དང༌། སྟོན་པས་ཕྱིར་ལོག་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང་ཉེ་བས་ཕྱིར་ལོག་པ་དང༌། འབྱུང་བས་ཕྱིར་ལོག་པ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་ལོག་པ་དང༌། བྲལ་བས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། གཅིག་གི་གྲོགས་སུ་གཅིག་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཡུལ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། འཚོ་བ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཕུན་


DTG113_Page_0267
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུམ་ཚོགས་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིགས་པ་ནི་མི་འདོད་པར་ལྟུང་དུ་དོགས་པ་སྟེ། སེམས་པ་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་དང་ལུས་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དངང་བ་དང་བག་ཚ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཇིགས་པ་དེ་དག་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དེ་གཞི་དང་བྲལ་བ་དང་མེད་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་འདི་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཚོ་བ་མེད་པས་འཇིགས་པའམ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པས་འཇིགས་པའམ། འཆི་བས་འཇིགས་པའམ། ངན་འགྲོས་འཇིགས་པའམ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བག་ཚ་བས་འཇིགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བས། བདག་ཕོངས་པར་སེམས་པ་ཡང་མེད་ན། ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ལ་ཕོངས་པར་སེམས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཚོ་བ་མེད་པས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སུ་ལས་ཀྱང་རིམ་གྲོར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་རེ་བ་མེད་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཡོ་བྱད་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་བདག་གི་འདུ་ཤེས་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཆི་བས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཤི་ནས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ངན་འགྲོས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་བསམ་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་སུ་ཡང་མེད་ན། ཆེས་ལྷག་པར་ལྟག་ལ་ཡོད་སྙམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བག་ཚ་བའི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སའི་ལེགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པ་དེ་དག་ལས་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། ཐ་མ་དང༌། གསུམ་ནི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་བདེ་འགྲོ་


DTG113_Page_0268
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ངན་འགྲོའི་ལུས་དང་འབྲལ་བ་དང༌། འཕྲད་པའི་གནས་ཡིན་པས་ལུས་ཀྱི་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྔ་ཁོ་ནའོ། །བརྡེག་པ་དང་བཅིང་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདི་དག་གི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པའི་གཞི་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། ལེག་པའི་ཤེས་བྱ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། སྲེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་བ་ཉིད་དེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ནི་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བས། བདག་ལ་ཕངས་པར་སེམས་པ་ཡང་མེད་ན། ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ལ་ཕངས་པར་སེམས་པ་ལྟ་བ་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ནི་སུ་ལས་ཀྱང་རིམ་གྲོར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་རེ་བ་མེད་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཡོ་བྱང་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་བདག་གི་འདུ་ཤེས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་ཤི་ནས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དང་མི་བྲལ་བར་འགྱུར་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་བདག་གི་བསམ་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་སུ་ཡང་མེད་ན། ཆེས་ལྷག་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་སྙམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་དང༌། དངང་བ་དང༌། བག་ཚ་པ་དང༌། སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱད་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉམས་པ་དང༌། མི་དམའ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་དང༌། དངང་བ་དང༌། བག་ཆ་བ་དང༌། སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་སྔར་འཇིགས་པ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུས་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་ཅན་སྟོན་ཏོ། །མ་ཉམས་པ་དང་མི་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ས་དེས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཏེ། དེ་ནི་བཅུ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །དད་པའི་དབང་གི་ཕྱིར་དང༌། དང་


DTG113_Page_0269
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་མང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མོས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྲིད་པར་འཛིན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པའི་རྒྱན་གྱི་ཕྱིར་དང༌། བཟོད་ཅིང་དེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གུས་ཤིང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་མང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་འདིས་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་གང་དག་ལ་དད་པ་དེ་དབང་དུ་བྱེད་པ་དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་དབང་དེ་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་དག་ལ་དང་བའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དང་བ་མང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདག་གིས་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མོས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ལ་སྲིད་པར་འཛིན་པའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པར་འཛིན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་དད་པའི་དབང་དང༌། བྱམས་པའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕྱིར་ཞིང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱམས་པ་ནི་བདག་གིས་དེ་དག་བསྐྱབ་བོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཚེ་རབས་དུ་མར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་དུ་འཁོར་བར་ཁས་བླངས་པས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འཁོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་འཛེམ་པས་ཆུ་གང་དང་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོང་བའི་རྒྱན་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པས་དེས་པའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཟོད་


DTG113_Page_0270
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིང་དེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པས་བསྟན་པ་ལ་གུས་པའི་དད་པའི་དབང་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ་གུས་ཤིང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐ་མའི་གསུམ་པོས་ནི་གང་གིས་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང༌། གང་དག་གིས་ཏེ་གྲོགས་དག་དང༌། གང་ལ་སྟེ་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུ་རེ་ཞིག་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉིན་མཚན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་པས་མི་ངོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་ཚོལ་བས་ངོམས་མི་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྙེད་པ་དང། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་ཕངས་པར་སེམས་ཤིང་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ངོམས་པ་མེད་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཉིན་མཚན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་པས་མི་ངོམས་པའི་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སོགས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ནས་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་དགའ་བས་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་བ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མང་དུ་ཐོས་པ་ཚོལ་བ་ལ་ངོམས་མི་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡིད་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུ་


DTG113_Page_0271
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་མ་ཐག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གནས་མེད་པ་ནི་འདིར་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་རྣམས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ཐོབ་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་མེད་པ་སོགས་པ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་ཕངས་པར་སེམས་ཤིང་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མངོན་དུ་བྱེད་པས་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་སེམས་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ངོམས་པ་མེད་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དག་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྱུ་དང་གཡོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བདེན་པའི་ཚིག་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བ་མི་གཏོང་བ་དང༌། རིའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་གཡོས་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འདོད་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དང་ཡང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་སོགས་པ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་


DTG113_Page_0272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་ཡན་ལག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལ་དམིགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་སྲུང་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། རིགས་སུན་བར་མི་བྱེད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། མི་གཏོང་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། མི་གཡོས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། མི་འདོར་ལ་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། སོགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་བ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་གང་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་ཅི་འདྲ་བ་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་གསུམ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་འདོད་པ་གཞན་རྣམས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་མ་ནི་གཉིས་ཏེ། སྒྱུ་དང་གཡོའོ། །དེས་སློང་བ་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་མི་བྱེད་པ་ནི་དེས་ན་ཁས་བླངས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་སྒྱུ་དང་གཡོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་མ་ནི་གཅིག་སྟེ། བདེན་པའི་ཚིག་རྗེས་སུ་མི་བསྲུང་བའོ། །དེས་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་དམ་བཅས་


DTG113_Page_0273
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་ཞིག་པར་བྱེད་ལ། ཞིག་པར་བྱས་པ་ཡང་འཆབ་པར་བྱེད་དེ། དེའི་གཉེན་པོ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བདེན་པའི་ཚིག་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་མ་ནི་གཅིག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའི་ལས་ཀྱིས་སོ། །གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ལས་ཅན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ནི་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་ལས་ངན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་མ་ནི་གཅིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་མང་བ་བྱ་དཀའ་བ་དུས་རིང་པོ་ལ་སྤྲོ་བ་ཉམས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་མ་ནི་གཉིས་ཏེ། སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་རིའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་གཡོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་མ་ནི་གསུམ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་ཕྱོགས་ཤིང་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར། ཐབས་མི་མཁས་པ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མི་སྤོགས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འདོར་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་སོགས་པ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འབོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡང་དག་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་སྤྱོར་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཐབས་སོ། །བཅུ་


DTG113_Page_0274
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་པོ་ལས་དད་པའི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དད་པའི་དབང་གིས་ནི་འདུན་པ་ཡང་བསྡུས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལས་ཉིན་མཚན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་པས་ངོམས་མི་མྱོང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གསུམ་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་མངོན་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ས་བཤད་པ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འོག་ནས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ།། །།དེ་ལྟར་ས་བཤད་ནས་ས་འདི་ལ་གནས་པ་ཁྱད་པར་གང་གིས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདུན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། འབྲས་བུའི་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་འདུན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་བཤད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ལ་གནས་ཤིང༌། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་དང༌། བརྩོན་པ་ཆེན་པོ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མ་ལུས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་ལྷག་མ་མེད་པ་མཐའ་དག་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་དང་ལྡན་པར་མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དག་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་འགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་ལུས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་མེད་པ་ནི་མཆོད་པའོ། །མཐའ་དག་ནི་རིམ་གྲོ་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་སོ། །མཆོད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྙེད་པའི་མཆོད་པ་ནི་ན་བཟའ་དང༌། ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པས་སོ། །བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་ནི་


DTG113_Page_0275
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པས་སོ། །རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཚོལ་བས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང༌། སྒྲུབ་པས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྨོན་པས་སངས་རྒྱས་མ་ལུས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་ལྷག་མ་མེད་པ་མཐའ་དག་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་དང་ལྡན་པ། དེ་ནི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་མང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་གྱ་ནོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དང་པ་དྲག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་མོས་པས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཞན་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ནི་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྟག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྨོན་ལམ་དང་པོ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གནས་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་མ་ལུས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་ལྷག་མ་མེད་པ་མཐའ་དག་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དངོས་པོ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་པ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རབ་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དུས་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཡང་དག་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་


DTG113_Page_0276
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱིས་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ནི་འདིར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཡང་དག་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་མདོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བ་ནི་ལེན་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། ལུང་ནོད་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱ་བ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཏེ་ཚོགས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ལུང་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ལུང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསྟན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་རྟོགས་པ་དང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཇི་སྙེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་གསུམ་བརྗོད་དོ། །འདིར་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་སྦྱོར་བ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་བཞུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འཕོ་བ་དང༌། གཤེགས་པ་དང༌། ལྷུམས་ན་བཞུགས་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། གཞོན་ནུ་རོལ་པ་དང༌། བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་ནང་ན་བཞུགས་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང༌། བདུད་འདུལ་བ་དང༌། མངོན་


DTG113_Page_0277
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོར་མངོན་དུ་གཤེགས་པར་བྱ་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོར་གཤེགས་པའི་བར་དུ་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་གང་དག་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱུ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རང་འབྱམས་ཟད་པར་ཁྱད་པས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བས་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གཉིད་མཆོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་སྦྱོར་བ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་ནས་བཞུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཤེགས་པའི་བར་དུ་བྱ་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རིམ་གྱིས་མ་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་པ་སྟོན་ལ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམས་སུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་མི་ངལ་བ་ནས་འོངས་ཀྱིས་བདག་ཅག་གི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་མི་གུས་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དབང་བྱེད་དུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མཐུ་མངའ་མོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མཆོག་བོར་ཏེ་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་གུས་པ་ལྷག་པར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཅག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ལྷའི་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ནས་མིའི་ནང་དུ་གཤེགས་སོ་ཞེས་གུས་པ་ལྷག་པར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྷུམས་ན་བཞུགས་པ་སྟོན་ཞེ་ན། རིགས་མཐུན་པ་རྣམས་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གཞན་གྱི་མན་ངག་མེད་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་


DTG113_Page_0278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟོན་ཞེ་ན། གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཤེགས་ན། སློབ་པར་འཛིན་པ་རྣམས་མྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཆེ་བ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ། ཚད་མེད་པ་ཐ་མི་དད་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་བ། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ། ཡན་ལག་དང་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཅས་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་འདྲ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་དང༌། འདུ་བ་དང་རྒྱས་པ་དང་བཅས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་སའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱར་བར་བྱེད་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ། རབ་ཏུ་སྦྱིན་པས་བསྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པས་བརྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེའི་རྣམ་པ་དང་རང་བཞིན་དང༌། ལས་དང༌། ཐབས་རྣམས་ལ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དོ་རིགས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེའི་རྣམ་པ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ས་དྲུག་པོ་ལ་དག་ལའོ། །ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ནེ་བདུན་པ་ལའོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་དེའི་གོང་མ་ལའོ། །ཆོས་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཐ་མི་ཐད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཆེ་བ། ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཚད་མེད་པ། ཐ་མི་དད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་གང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །ལས་གང་ཞེ་ན། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ། །ཐབས་གང་ཞེ་ན། ཡན་ལག་དང་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཅས་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་འདྲ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་དང༌། འདུ་བ་དང༌། རྒྱས་པ་དང་


DTG113_Page_0279
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་སའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བ་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཅན་དང༌། འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་དང༌། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། མངལ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་འདུས་པ། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བ་གྲངས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་བྱ་སྟེ། སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལྔ་པའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་གང་ཡིན། དོན་ནི་གང་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མ་དག་པ་དང༌། དག་པའི་གནས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འཛིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལུས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་བདག་གིར་བྱ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་རགས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཅན་རྣམས་སོ། །ཕྲ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཅན་རྣམས་ལས་ཀྱང་རགས་པ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཅན་རྣམས་སོ། །ཕྲ་བ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང༌། རགས་པ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཅན་རྣམས་སོ། །ཕྲ་བ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་


DTG113_Page_0280
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིན་དག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཅན་དང༌། འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་བསྟན་པས། ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་བསྟན་པས་ཡོངས་སུ་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་གནས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ལས་དེ་ཉིད་ལས་ནི་དེ་དག་གི་སྐྱེ་གནས་ཡིན་ནོ། །དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འཛིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་འདུས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །ལུས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཚིག་གིས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་དག་དོན་གང་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དོན་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ལ་གཟུད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་གཉིས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། ཐ་གྲུ་ཆེ་བ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། ཚོལ་བ་དང༌། སྟེང་ཡོངས་མེད་ཅིང་གཞི་ཕྱལ་བ་དང་འཇུག་པའི་ཁྱིམ་ཅན་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུ་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་ལུས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞིང༌། མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་


DTG113_Page_0281
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བགྲངས་པ་དང་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞིང༌། མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་སྟེ། མཐའ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། ཐ་གྲུ་ཆེ་བ་དང༌། ཚོད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གསུམ་པོ་དག་གོ །ཕྲ་བ་ནི་གང་དག་ན་ཡིད་ཀྱི་ལུས་རྣམས་སོ། །རགས་པ་ནི་གང་དག་ན་ཡིད་ཀྱི་ལུས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །ཆོལ་པ་ནི་གོ་རིམས་སུ་མི་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །སྟེང་ཡོགས་མེད་ཅིང་གཞི་ཕྱལ་པ་ནི་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་མ་བྱས་པ་རྣམས་སོ། །འཇུག་པའི་ཁྱིམ་ཅན་ནི་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་བྱས་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ན་མཐའ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུ་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ལས་སྒྱུ་མ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་ལུས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཞིང་ཐམས་ཅད་ཞིང་གཅིག་དང༌། ཞིང་གཅིག་ལྟར་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་རྒྱུ་བས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་དང༌། །འོད་དང་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་བས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཚད་མེད་པས་རབ་ཏུ་གང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཚིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ། སངས་


DTG113_Page_0282
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཞིང་ཐམས་ཅད་ཞིང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུན་མོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཞིང་གཅིག་ལྟར་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་རྒྱུ་བས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་དག་འོད་དང༌། རྣམ་པར་བཀོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འོད་ཀྱི་རྒྱན་དང༌། གནས་པའི་རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་བས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཚད་མེད་པས་རབ་ཏུ་གང་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་པོའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིང༌། ཚིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང༌། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་གཅིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་དམིགས་པ་གཅིག་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འགྲོགས་ཤིང་མི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཅི་དགར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ཉམས་ཤིང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ལུས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་


DTG113_Page_0283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང། བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཞན་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང༌། དམིགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འགྲོགས་ཤིང་མི་འབྲལ་བ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཅི་དགར་སྟོན་པ་ཉིད་དང༌། རང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་དང༌། མ་ཉམས་ཤིང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་ཉིད་དང༌། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ལུས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་མཐུན་པར་དམིགས་པས་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པས་སོ། །བཞི་པ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཅི་དགར་སྟོན་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་རང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སོ། །དྲུག་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་པས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། བདག་དང༌། གཞན་དག་དང༌། དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང༌། སྐལ་བ་འདྲ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་འཛུད་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཐོང་


DTG113_Page_0284
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚིག་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དད་པར་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་ཡོད་པ། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་པའོ། །དོན་ཡོད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་དེ་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །བརྩོན་འགྲུས་དོན་ཡོད་པ་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཚིག་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དད་པར་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དོན་བྱེད་པ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཕོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོར་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཐོབ་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱིས་པའི་ལམ་གཅིག་དང་ཐ་མི་དད་པར་བྱིས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཆེན་པོ་མཐུ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་


DTG113_Page_0285
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དལ་བ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད། ཞི་བར་བྱེད། ཐོབ་པར་བྱེད། ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་མངོན་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚིག་གཅིག་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་ཀྱང༌། སྤྱོད་པའི་སྟོབས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ས་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཅི་འདྲ་བ་དང༌། ལས་གང་གིས་དེ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །དེ་ནི་ལས་བདུན་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། བདེན་པའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། འཐོབ་པའི་གདམས་ངག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་གནས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། དབང་གི་ལས་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ལས་དང་པོ་ནི་བྱིས་པའི་ལམ་གཅིག་དང་ཐ་མི་དད་པར་བྱིས་པའི་མ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་གཅིག་དང་དུས་མཉམ་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཛམ་བུའི་གླིང་ནི་གདུལ་བྱ་བྱིས་པ་རྣམས་འདུལ་བའི་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་བྱིས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་གཉིས་པ་དེ་ནི་མི་དལ་བ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཆེན་པོའི་མཐུ་དང་


DTG113_Page_0286
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་དལ་བ་དེ་དང་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་རྟོག་པར་བྱེད། ཀུན་འབྱུང་བཞི་པར་བྱེད། འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད། ལམ་བསྟན་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་གསུམ་པ་ནི་གཅིག་མངོན་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མོས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་བཞི་པ་ནི་ཚིག་གཅིག་བརྗོད་པས་གདུལ་བྱ་མོས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལ་ཅིག་ཅར་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །ལས་ལྔ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་ནས་ཡང་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་དྲུག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལས་ཡང་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དག་པ་སྟོན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་བདུན་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ད་དུང་རང་གི་ལུས་འཛིན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་འདོད་དགུར་སྒྱུར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ནི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་ཞི་བ་གཅིག་པུ་བགྲོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་ཁོ་ན་ཞེ་ན། གཅིག་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ལྔ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རྟེན་ཅི་འདྲ་བ་དང༌། སེམས་ཅི་འདྲ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གང་དག་དང༌། གང་ན་གནས་པ་རྣམས་དང༌། གང་དུ་གནས་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་བདག་པོའི་ཁྱད་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་


DTG113_Page_0287
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྨོན་ལམ་ནི་འདོད་པའི་དོན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །བརྩོན་པ་ནི་དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ས་འདི་ལ་གནས་པས་འདི་གསུམ་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཀྱི་ཅིག་ཅར་ནི་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་པོ་འདི་རྣམས་རེ་རེ་ཡང་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང༌། བརྩོན་པ་ཆེན་པོ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོའི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྒོ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ལ་སོགས་པ་སྨོན་ལམ་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་བ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཤིང་མང་བས་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དག་ཅེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདུན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་འདུན་པ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཤིང་མང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བས་སོ། །ཐུན་མོང་བ་དེ་ཡང་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་དེ་དག་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་གནས་བཅུར་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་རོ། །དེ་ལྟར་བདག་གི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་འདི་དག་སེམས་ཅན་མཐའ་གང་དུ་ཐུག་པ་དེའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་འདི་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་


DTG113_Page_0288
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་གི་མཐའ་གང་དུ་ཐུག་པ་དེའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་ཅིག །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་དག་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དག་གི་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་ལྟར་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་དག་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཡན་ལག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །འདིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གང་དུ་གནས་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཇི་སྙེད་པ་སྟེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་བསྟན་པ་གང་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གང་དུ་གདུལ་བར་བྱ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་གིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གདམས་ངག་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པ་གང་གིས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་གིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་རྒྱུན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི། སྐད་ཅིག་གི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་མདོར་བསྡུས་ཏེ་རྒྱུད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །མཐར་ཐུག་པའི་གནས་འདི་དག་གི་དབང་གིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གཏན་དུ་མཛད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདུན་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བསྒྲུབས་ཏེ། ལས་སུ་རུང་བའི་སེམས་དང་གཉེན་པོའི་


DTG113_Page_0289
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་སུ་གྱུར་པས་དད་པ་མི་འཕྲོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་བར་དུ་ངེས་པར་བསྟན་པ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ།། དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བསྒྲུབས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ལས་དབང་གི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས། ལས་སུ་རུང་བའི་སེམས་སུ་གྱུར་ཏེ། བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས། མཉན་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་ཏོ། །དད་པ་མི་འཕྲོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ། སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པའི་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རིམ་པ་གང་གིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པས་འགྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང༌། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་


DTG113_Page_0290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་ཅིང་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་ཕྱིར། བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་མདོར་བསྡུས་ན་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་བར་དུ་ངེས་པར་བསྟན་པ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ངེས་པ་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེ་ལས་བཟློག་པས་སོ། །དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ནི་འདི་ལྟར་ཟབ། འདི་ལྟར་དབེན། འདི་ལྟར་ཞི། འདི་ལྟར་སྟོང༌། འདི་ལྟར་མཚན་མ་མེད། འདི་ལྟར་སྨོན་པ་མེད། འདི་ལྟར་གོས་པ་མེད་དེ་འདི་ལྟར་ཚད་མེད་ཅིང༌། འདི་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ནི་འདི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་དཀའ་ན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་དག་ལྟ་བ་ངན་པར་ལྟུང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང༌། མ་རིག་པའི་མུན་པས་ཀུན་ནས་ཁེབས་པའི་ཡིད་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱལ་མཚན་ཤིན་ཏུ་རྟོག་པ་རྣམས་དང། སྲེད་པའི་དྲ་བས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་དང༌། སྒྱུ་དང་གཡོའི་ཐིབས་པོའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་རྣམས་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་འགྲོ་བར་སྐྱེད་པར་སྦྱོར་བ་རྣམས་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལ་


DTG113_Page_0291
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲིས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པས་སྤངས་པའི་སེམས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་འབར་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ལས་བྱ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་དང༌། འདོད་པ་དང་སྲིད་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་སེམས་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཀྱིས་གང་འདི་ཁམས་གསུམ་དུ་མིང་དང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བ་མི་འབྲལ་བ་ཡང་སྲིད་བའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མིང་དང་གཟུགས་དེ་རྣམ་པར་འཕེལ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བྱུང་ནས་ཕན་ཚུན་རེག་སྟེ་ཕྲད་པས་ཚོར་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་ནས་སྲིད་པ་འབྱུང་ངོ༌། །བྱུང་ནས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་དང་བདག་གི་མེད་པ། གསོབ། གསོག །སྟོང་པ། གཡོ་བ་མེད་པ། བྱེད་པ་མེད་པ། བེམས་པོ། །རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང། རྩིག་པ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལས་བཟློག་པས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཟབ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དབེན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། ཞི་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། གོས་པ་མེད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། ཚད་མེད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། བསྒྲུབ་དཀའ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དབེན་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་དོན་དང༌། སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཞི་བ་ནི་དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྟོང་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་དམིགས་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། མི་མཐུན་


DTG113_Page_0292
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བྲལ་བ་ལ་སྨོན་པའོ། །གོས་པ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་སྤོང་བའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་གྲངས་མེད་པ་དང༌། བརྟག་མི་ནུས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེ་བའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་དཀའ་བ་ནི་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལྟ་བ་ངན་པར་ལྟུང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཁེབས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་མུན་པས་ཀུན་ནས་ཁེབས་པའི་ཡིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱལ་མཚན་ཤིན་ཏུ་བསྒྲེང་བའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྲིད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྲེད་པའི་དྲ་བས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྱུ་དང་གཡོའི་བསམ་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྒྱུ་དང་གཡོའི་ཐིབས་པོའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་སྦྱོར་བའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་འདྲིས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་འདྲིས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྦར་བའི་སེམས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་འབར་བའི་སེམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པས་སྦར་བའི་སེམས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་འབར་བ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལས་བྱ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ལས་བྱ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འདོད་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་


DTG113_Page_0293
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཁེབས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། སྲེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་གསུམ་ནི་དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་པའི་དོན་དང༌། སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་དང་གཡོའི་བསམ་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་སྦྱོར་བའི་ལྟ་བ་ངན་པ་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དུས་ན་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཕྲག་དོག་གི་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་རོ། །སེར་སྣས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་འགྲོ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ངན་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དྲུག་པ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་འདྲིས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དུས་ནའོ། །བདུན་པ་སྟེ་སྦར་བའི་སེམས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་འབར་བའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་མདུད་པར་འཛིན་པའི་དུས་ནའོ། །བརྒྱད་པ་སྟེ་ལས་བྱ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་ནའོ། །དགུ་པ་སྟེ། སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་དུས་ནའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲིད་པའི་བར་དུའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་དམིགས་རྣམས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བདག་དང་བདག་གི་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མིང་དང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་འདི་ཁམས་གསུམ་དུ་མིང་དང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མི་འབྲལ་བ་ཡང་སྲིང་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མིང་དང་གཟུགས་དང༌། དེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་དང་དེ་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རག་ལུས་ནས་འབྱུང་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་འབྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུའི་


DTG113_Page_0294
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲིད་པའི་བར་དུ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་དེ་རྣམ་པར་འཕེལ་ནས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བྱུང་ནས་ཕན་ཚུན་རེག་སྟེ། ཕྲད་པས་ཚོར་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་ནས། སྲིད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱུང་ནས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རང་གི་བདག་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཡོ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་གཡོ་བ་དང༌། གནས་པའི་དངོས་པོར་བེམས་པོ་རྩྭ་དང་ཤིང་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏེ། རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ནས་འགྲུབ་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ལས་མཐར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་མཐོང་ནས། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པ་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱས་པའི་དོན་ནི་རྒྱུན་གྱི་དོན་དང༌། འབྱུང་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བྱ་བ་དག་གོ །ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱ་བ་དག་གོ་སྙམ་སྟེ། དེའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གང་དང་ལྡན་པ་དང༌། བདེ་བ་གང་དང་བྲལ་བ་སྟེ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་དང༌། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་ཚེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར། རེ་བ་དང༌། འདོད་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་བྲོས་གཏོང་བ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །གཏང་བར་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། གསེར་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། ཤང་ཁ་ཤི་


DTG113_Page_0295
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། དངུལ་དང༌། ས་ལེ་སྦྲམ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་དང༌། ལྷབ་ལྷུབ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། རྟ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། བྲན་ཕོ་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། གྲོང་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌། གྲོང་རྡལ་དང༌། ཡུལ་དང༌། ཡུལ་འཁོར་དང༌། ཕོ་བྲང་འཁོར་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། ཆུང་མ་དང༌། བུ་ཕོ་དང༌། བུ་མོ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། མགོ་དང༌། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། རང་གི་ཤ་དང༌། ཁྲག་དང༌། རུས་པ་དང༌། རྐང་དང༌། ཚིལ་དང༌། ལྤགས་ཤུན་དང༌། པགས་པ་དང༌། སྙིང་དང། ལུས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་དངོས་པོ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བར་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་རེ་བ་དང༌། འདོད་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་བློས་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་དེ་གཏོང་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། རེ་བ་དང་འདོད་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླབས་པོ་ཆེའི་རེ་བས་སོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱིའི་དང༌། ནང་གིའོ། །ཕྱིའི་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཟོང་དུ་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དང༌། གཞག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། བང་མཛོད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྒྱས་པར་བྱ་ན་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། གསེར་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ནས་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནོར་གྱི་བར་དུའོ། །ནང་གི་ནི་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་གཏོང་བ་དང་པོ་ནི་ཡན་ལག་གོ །གཏོང་བ་ལྷག་མ་དགུ་ནི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་སྟེ། དགའ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་བརྩམས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཞི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དགའ་བ་དང༌། ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བའོ། །དེ་ལ་གཞི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དགའ་བ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཛེས་པའི་ཕན་འདོགས་པས་


DTG113_Page_0296
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པས་སོ། །ངལ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྩེ་བ་དང་དགའ་བའི་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དབང་བྱ་བའི་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་གྲོང་དང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཆུང་མ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྙིང་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི། མགོ་དང་མིག་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་སྙིང་རྗེ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། གཏོང་བའི་བསམ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་དོན་དུ་གཉེར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཚེ། ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་དང་ལྡན་པས་བྱ་བ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་པའི་བློས་སེམས་ཅན་ཐ་མ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་རྣམས་ལ་ཅི་ནུས་ཅི་འོས་སུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པས་དུས་དང༌། ཚོད་དང༌། རན་པར་སྤྱོད་ཅིང་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པས་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱིས། བདག་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཡིན། སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་མངོན་པར་འབྱུང་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་མིར་བཟློགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེའི་བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཀུན་དུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན། བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ས་པ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་


DTG113_Page_0297
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བར་བརྩོན་ཞིང་བསྟན་པ་ལ་ཡང་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། གཏོང་བ་དང༌། སྐྱོ་བ་བག་ལ་ཞ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དང། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཅི་ནུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་སོ། །ཅི་འོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལའོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དུས་དང༌། ཚོད་དང༌། རན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱ་བའི་དུས་དང༌། ཉིན་ཞག་གི་དུས་དང༌། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་བྱེད་པའི་དུས་སོ། །སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །མངོན་པར་འབྱུང་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། མི་བཟློགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བར་བརྩོན་ཞིང་བསྟན་པ་ལ་ཡང་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་དང༌། བསྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་སྟོན་ཏོ། །བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དད་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། བྱམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། གཏོང་བ་དང༌། མི་སྐྱོ་བ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་བདག་གི་དོན་ལ་བརྩམས་པ་ནི་དད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། ནུས་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་འདོད་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩམས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་


DTG113_Page_0298
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བྱམས་པ་སྟེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པས་སོ། །གཏོང་བ་ནི་གཞན་དག་ཟང་ཟིང་གིས་སྡུད་པར་སྦྱོར་བའོ། །མི་སྐྱོ་བ་ནི་མཆོག་སྡུད་པར་སྦྱོར་བའོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཀྱིས་བསྡུ་བར་སྦྱོར་བའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བདུན་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་དུ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་དུ་མི་ལེན་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་བསྐྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱེད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་མཆོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལུས་རྣམ་པ་གཉིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་དེས་ན་མངོན་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་དེས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །དད་པའི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སུམ་ཅུ་པོ་སྔ་མ་ནི་རྒྱ་ཆེར་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མ་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་མདོར་བསྡུས་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་མཐོང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དང། སངས་རྒྱས་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་


DTG113_Page_0299
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་མཐོང་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་བསྟི་སྟང་བྱེད་དོ། །བཙུན་པར་བྱེད་དོ། །རི་མོ་བྱེད་དོ། །མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །ན་བཟའ་དང༌། ཞལ་ཟས་དང༌། གཟིམས་ཆ་དང༌། སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་དང༌། ཡོ་བྱད་དག་ཀྱང་འབུལ་ཞིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཡང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་བོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ཚོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་རི་མོ་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །དེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་མཆོད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་འོག་མ་གཉིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏེ། མ་ལུས་པར་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་ལས་དེའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་ནུས་ཅི་འོས་སུ་ཡང་དག་པར་མི་བསྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་འདི་དག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེ་དག་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཅི་དགར་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མགར་བ་མཁས་པས་གསེར་གྱིས་ལེ་སྦྲམ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མེས་བསྲེགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཅི་དགར་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་འདི་དག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེ་དག་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌།


DTG113_Page_0300
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཅི་དགར་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་སུ་རུང་བ་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། འཇུག་པ་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། སྨོན་ལམ་ཤེས་པ་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་ལས་སུ་རུང་བ་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་ལྟ་བུ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པའོ། །མེར་བསྲེགས་པ་ལྟ་བུ་ནི་དགོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དུ་དགོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་བྱེད་པས་སྙིང་རྗེའི་ཞིང་དུ་དགོད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པས་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུར་དགོད་པའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ནང་གི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གྲངས་སྨོས་སོ། །བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བཙུན་པར་བྱེད་པས་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ནི་བསྟོད་པ་དང༌། བསྔགས་པས་དེའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའོ། །རི་མོར་བྱེད་པས་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ནི་གུད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཆོད་པས་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ནི་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་པ་དང༌། སྤོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་འཇིག་རྟེན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ཚོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་རི་མོར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་


DTG113_Page_0301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ། ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱའོ། །སའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོམས་མི་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུས་གཉིས་པ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པའི་བར་གྱི་རྣམ་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ། ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱའོ། །སའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོམས་མི་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། སའི་འཇིགས་པ་དང༌། འགྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་རྣམ་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་ནས་སར་འཕར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་ས་ལ་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་སའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་ས་ཐོབ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་གནོན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྣམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལས་གྱེན་དུ་མི་སྐྱོད་པར་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་གནོན་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དེ། ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། ས་ཤེས་པའི་སྣང་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ཡང་འཐོབ་བོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེད་དཔོན་མཁས་པས་འདྲོན་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་གདོན་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལམ་གོལ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བར་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ལམ་གྱི་བར་གནས་ཀྱི་གོལ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། ལམ་རྒྱགས་དང༌། བྱ་བ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་ཀུན་དུ་འདྲིའོ། །ལམ་གྱི་བར་གནས་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་མ་འཕགས་པ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་གྱི་བར་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་བར་གནས་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་མ་འཕགས་པར་ཤེས་པས་རྣམ་


DTG113_Page_0302
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བརྟགས་པའི་བློ་དང༌། རྒྱགས་དང༌། ཚོགས་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་འདྲོན་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མཐར་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་དེ། འབྲོག་དགོན་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་འདྲོན་པ་རྣམས་ལས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེད་དཔོན་མཁས་པ་ཡང༌། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་གནས་ཤིང༌། སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་འཇིགས་པ་དང་འགྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་རྣམ་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་ནས་སར་འཕར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་ལམ་ལ་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་སའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་ས་ཐོབ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་གནོན་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་རྒྱགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འདྲོན་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་གདོན་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་པར་བྱ་བར་འདོད་ཅིང༌། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་སའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། སའི་ལམ་གོལ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། སའི་ལམ་གྱི་བར་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། སའི་ལམ་གྱི་བར་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གོལ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་རྒྱགས་བཤམ་ཞིང༌། བསོགས་པ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་འདྲི་སྟེ། དེ་ལམ་གྱི་བར་གནས་དང་པོ་ནས་གྱེན་དུ་མི་སྐྱོད་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་བར་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་བློ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་རྒྱགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲོན་པ་


DTG113_Page_0303
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕལ་པོ་ཆེ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་བཞིན་དུ་མཐར་གྱིས་འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་བསྒྲལ་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲོན་པའམ། བདག་ལ་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སྒོར་འཇུག་པ་མདོར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕལ་ཆེར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་པོར་འགྱུར་ཞིང་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་དབང་རབ་ཏུ་ཐོབ་ལ། ཆོས་རྗེས་སུ་སྲུང་ཞིང་གཏོང་བ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པའི་གཙོ་བོར་གྱུར་ཅིང། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། གཏོང་བ་ཆེན་པོ་རྩོམ་པས་ཡོངས་སུ་དུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའམ་སྙན་པར་སྨྲ་བའམ་དོན་སྤྱོད་པའམ། དོན་མཐུན་པ་ལས་གང་ཅི་རྩོམ་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། ཆོས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། དགེ་འདུན་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། ས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། སྟོབས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དང༌། མི་འབྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། གཙོ་བོར་འགྱུར། ཕུལ་དུ་འགྱུར། དམ་པར་འགྱུར། རབ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། གོང་མར་འགྱུར། བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར། འདྲེན་པར་འགྱུར། རྣམ་པར་འདྲེན་པར་འགྱུར། ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་འགྱུར་བ་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་བར་དུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འདོད་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་


DTG113_Page_0304
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱིམ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅིང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་བ་དང༌། དེ་དག་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཞིང་བརྒྱར་འགྲོ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསྐལ་པ་བརྒྱར་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐར་འཇུག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ལུས་བརྒྱ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། ལུས་རེ་རེ་ཡང་འཁོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྩོམ་མོ། །དེ་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་ཏེ། དེ་དག་གི་ལུས་སམ། འོད་དམ། རྫུ་འཕྲུལ་ལམ། མིག་གམ། སྤྱོད་ཡུལ་ལམ། དབྱངས་སམ། སྤྱོད་པའམ། བཀོད་པའམ། བྱིན་གྱི་རླབས་སམ། མོས་པའམ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་རྣམ་པ་ནི་ས་གང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཁས་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བརྟག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཐོབ་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། འཇིགས་པ་དང༌། འགྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་མཁས་པ་སའི་འཇིགས་པ་དང༌།


DTG113_Page_0305
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་ས་བཅུ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་འབྲལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འཇིགས་པ་དང་འགྲུབ་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཐབས་དང༌། ཞུགས་པ་དང༌། དེའི་ཁྱད་པར་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སའི་རྣམ་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ས་། གཞན་དུ་འཕོ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ས་ནས་སར་འཕར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་ས་ལ་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་སའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ས་ཐོབ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཐར་ཕྱིན་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ས་གནོན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་ནི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོར་གྱུར་པས་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲོན་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་དེད་དཔོན་མཁས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་ནོར་བར་མཁས་པ་དང༌། ལམ་དང་དེའི་གོལ་བ་དང༌། ལམ་གྱི་བར་གནས་དང༌། དེའི་གོལ་བ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལམ་གོལ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བར་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ལམ་གྱི་བར་གནས་ཀྱི་གོལ་བའི་ཉེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལམ་རྒྱགས་དང༌། བྱ་བ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་


DTG113_Page_0306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕལ་ཆེར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་སེར་སྣ་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གཏོང་བ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པའི་གཙོ་བོར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འགེད་པ་དང༌། བྱེད་དུ་འཇུག་པས་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་དང༌། སྦྱིན་དུ་གཞུག་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་མཁས་པས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དག་གིས་ནི་རང་གི་དོན་དང་མི་འབྲལ་ཏེ། དེའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ལས་དེ་ལ་འཇུག་པ་ལ་དང། རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཡིད་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཆོག་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་རིམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདོད་པའི་དོན་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དོན་དམ་པ་སྟེ། གང་གི་བདག་གིས་སྦྱིན་ནོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་ནོ། །འདི་ལ་སྦྱིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང༌། གནས་དང་བྱ་བ་དང༌། བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་མཆོག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོན་ཏན་སྦྱངས་པས་གཙོ་བོར་འགྱུར་བ་མཆོག་དང༌། ཟླ་མེད་པས་ཕུལ་དུ་འགྱུར་བ་མཆོག་གོ །དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་


DTG113_Page_0307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་གཙོ་བོར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དམ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་རབ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕུལ་དུ་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཚུངས་པ་མེད་པས་གོང་མར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བརྗོད་ནས་ལས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྗོད་དེ། འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ལུང་གི་དོན་དུ་ཆོས་གཞག་པའི་ཚུལ་སྟོན་པས་འདྲེན་པའོ། །ཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་དང༌། ལམ་བཟང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པས་རྣམ་པར་འདྲེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་བར་དུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ལས་གཙོ་བོ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་འདུན་པར་བྱེད་དོ། །འགྲོ་བ་དང་སྣང་བར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོང་སྟེ་མཐོང་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱར་གནས་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་སྡིག་པ་དང་བྲལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ལས་ཀྱི་རྒྱུད་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་བློ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དག་གི་དོན་སེམས་སོ། །ལུས་བརྒྱ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། །ལུས་རེ་རེ་ཡང་འཁོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པར་སྟོན་པས་ནི་དེའི་དོན་མང་དུ་བྱེད་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། དོན་མྱུར་བར་བྱེད་པར་སྦྱོར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །


DTG113_Page_0308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཡན་ཆད་ནི་སྨོན་ལམ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལུས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཏེ། དེ་ལས་འོད་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལོ། །འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷའི་མིག་དང་དེའི་ཡུལ་ཏེ། སྤྱན་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་བརྟེན་ནས་དབྱངས་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། བཀོད་པ་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་སོ། །དེ་ལ་དབྱངས་ནི་སྤྲུལ་པའི་ངག་གོ །སྤྱོད་པ་ནི་འགྲོ་བའོ། །བཀོད་པ་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་ནི་གང་གིས་གཞན་བྱིན་གྱིས་རློབ་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་བརྟེན་ནས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐུའི་བྱ་བའི་དོན་སྒྲུབ་བོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །མདོར་བསྡུ་ནས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུའི་ལུས་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས། ས་དང་པོའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། བམ་པོ་ལྔ་པ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་གནས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ས་གཉིས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། འབྱུང་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུ་འབྱུང་ངོ༌། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲང་པོའི་བསམ་པ་དང༌། འཇམ་པའི་བསམ་པ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བའི་བསམ་པ་དང༌། དུལ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཞི་བའི་བསམ་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་བསམ་པ་དང༌། མི་ལྟ་བའི་བསམ་པ་དང༌། རླབས་པོ་ཆེའི་བསམ་པ་དང༌། ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་སྟེ། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་


DTG113_Page_0309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གང་གི་ཕྱིར་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པའོ། །ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེའི་འོག་ནས། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཏུ་འདྲ་བ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་ཞིང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེའི་འོག་ནས། དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བས་ཤས་ཆེར་ཕན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བཅུ་པའི་བར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་བཅུ་པོ་དག་ལས་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་བྱ་བ་མེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཇམ་པ་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང་ལྡན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་སུ་རུང་བ་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་རང་དབང་དུ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བ་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་བརྗེད་ཀྱང་ཉེས་པར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སྟེ། རྟ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཞི་བ་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པས་དེས་ཁེངས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་འཁྲུག་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པས་གསེར་བཟང་པོ་བཞིན་ནོ། །མ་འདྲེས་པ་ལས་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གནས་ནས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབེན་པ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྟ་བ་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་སྨོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རླབས་པོ་ཆེའི་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་སེམས་


DTG113_Page_0310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྲིད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྨོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་བ་ཉིད་དྲང་བའི་བསམ་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་བཤད་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་སྨོས་པ་ནི་སྤོང་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་འཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྤོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་སྤོང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དབྱིག་པ་སྤང༌། མཚོན་ཆ་སྤང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྤངས་ནས་འཛེམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྙིང་རྗེ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་སྤོང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་དང༌། འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་དབྱིག་པ་དང༌། གཅོད་པའི་དངོས་པོ་མཚོན་ཆའོ། །དེ་གཉིས་སྤོང་བ་ནི་དབྱིག་པ་སྤངས། མཚོན་ཆ་སྤངས་ཞེས་བྱའོ། །སྔགས་དང༌། སྨན་དང༌། ཁམས་མི་མཉམ་པར་བྱེད་པའི་གནོད་པའི་བར་དག་ཀྱང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཞེ་སྡང་དང་འདོད་པའོ། །འདོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་ནི་དེས་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་འདོར་བས་མི་འཛེམ་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་གང་གི་ཕྱིར་འཛེམ་པ་དང་ལྡན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་དེ་གསད་པར་མངོན་པར་དགའ་བའི་འདོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་གང་གི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་ལ་ཞུགས་པས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་རྒྱུ་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདེ་འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་


DTG113_Page_0311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། དེ་དག་འབྲས་བུ་དེ་ཐོབ་པར་སྨོན་པས་བྱམས་པའི་སེམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འདོད་པས། གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ཆོ་གའི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་སྤོང་བར་བྱེད་པས་སྤོང་བ་ཉིད་གཉེན་པོ་སྟེ། གཉེན་པོས་སྤོང་བའོ། །སྲོག་ཆགས་དང་འབྱུང་པོ་སྨོས་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཆད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པས་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤི་བ་རྣམས་ཀྱང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པའི་རྒྱུའི་འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཆུང་བ་ནི། སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །ཆེ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ་གཞན་སྨོས་པས་བརྒྱུད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སྨོས་པས་དངོས་པོ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་སྨོས་པས་འདུ་ཤེས་དང༌། ཆེད་དུ་བསམས་པ་སྨོས་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྤོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་སྤོང་བ་དང༌། གཉེན་པོ་སྤོང་བ་དང༌། འབྲས་བུ་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཉེན་པོ་ནི་བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་ཡང་གཏོང་བས་སྦྱིན་པ་སྟེ། དེས་ཕྱི་མ་གཞན་ན་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བག་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆུང་བ་ནི་


DTG113_Page_0312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དངོས་པོ་ཆུང་དུ་ལེན་པའོ། །ཆེ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ལེན་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གཞན་སྨོས་པས་རྒྱུ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་སྨོས་པས་དངོས་པོ་དང༌། དེར་འདུ་ཤེས་པ་སྨོས་པས་འདུ་ཤེས་དང༌། རྐུ་སེམས་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྨོས་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཐ་ན་རྩྭ་དང༌། ལོ་མ་ཡང་མ་བྱིན་པར་མི་ལེན་ན་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་གཞན་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་བ་དང་ཆེ་བའོ། །འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྤོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་བདག་གི་ཆུང་མས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་བདག་གི་ཆུང་མས་ཆོག་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཉེན་པོ་ནི་ཕྱི་མ་གཞན་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་འདོད་པས་ཆུང་མ་འདོད་པ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་འདོད་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆུང་བ་ནི་སེམས་སོ། །ཆེ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ནི་འཇུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པ་དང༌། གནས་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་བུད་མེད་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཐུན་མོང་བ་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དག་གོ །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་རྣམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་བུད་མེད་དང་གཞན་གྱི་ཆུད་མ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕ་མ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། བུ་མོ་གཞན་སྦྱིན་པར་བྱས་པས་མཚན་མ་ལྟ་བུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རུས་དང་མཚན་མས་སྲུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བུད་མེད་སྨོས་པས་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བའི་བུད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་ནི་དུས་ངེས་པ་དག་གི་ཚེ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱིས་བསྲུངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནས་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་ནི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཆུང་བ་དང་ཆེ་བ་འདིར་ཡང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ལས་སྤང་བར་


DTG113_Page_0313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆགས་སེམས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ན། གཉིས་ཀྱིས་དབང་པོ་གཉིས་སྤོད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲས་པ་སྤོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཉེན་པོ་སྤོང་བ་དང༌། འབྲས་བུ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ཉིད་རྒྱུ་སྤོང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་ལྟར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། གཞི་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་དབྱུག་པ་དང༌། གཅོད་པའི་དངོས་པོ་མཚོན་ཆ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སྤོང་བར་བཤད་དེ། དབྱུག་པ་སྤངས། མཚོན་ཆ་སྤངས་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལྟར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་ལྟར་འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བཤད་དོ། །གཞི་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞི་ནི་རྒྱུ་སྟེ་སྲོག་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམས་སོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཕ་རོལ་སླུ་བའི་བསམ་པ་སྟེ། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་སྤོང་བའོ། །དེ་ནི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་ཏེ། བདེན་པར་སྨྲ་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་སླུ་བའི་བསམ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཞི་དང་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ན་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ཉིད་རྒྱུ་སྤོང་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདེན་པར་སྨྲ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བརྟགས་ནས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་སྨྲ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྨྲ་བར་བྱ་བའི་དུས་སུ་སྨྲ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བདག་དང་གཞན་ལ་མི་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དུས་སུ་སྨྲ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཆུང་བ་དང་ཆེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ཐ་ན་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ལྟ་བ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོག་པ་བསྒྱུར་ཏེ། སླུ་བའི་བསམ་པས་བརྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ་ན། ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་བརྗོད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྨི་ལམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་བའོ། །ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་ནི་ཆེ་བའོ། །ལྟ་བ་


DTG113_Page_0314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་བཤད་པའི་མཚམས་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོག་པའོ། །ཕྲ་མ་སྤོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྤོང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གཉེན་པོས་སྤོང་བ་དང༌། འབྲས་བུས་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ན་དབྱེན་མི་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་བ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་གང་གིས་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེན་མི་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དབྱེན་མི་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྤོང་བའོ། །འབྲས་བུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་དང༌། ལས་དང༌། བསམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གང་ལས་ཐོས་ནས་གང་ལ་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ལེན་པ་དང༌། བརྗོད་པ་ནི་ལས་སོ། །དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེས་དེ་དག་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཚུ་བི་ལས་ཐོས་ནས་ཕ་བིར་སྙོད་པ་མ་ཡིན། དེ་དག་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཕ་བི་ལས་ཐོས་ནས་ཚུ་བི་ལ་སྙོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འབྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དང་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འབྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྔོན་མ་བྱེ་བ་དང༌། སྔོན་བྱེ་བ་ལའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་འདུས་པ་རྣམས་མི་འབྱེད་ཅིང་བྱེ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྣོན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུམ་པ་ལ་མི་དགའ་བ་དང༌། མི་འདུམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་མི་འདུམ་པ་ལ་མི་དགའ་ཞིང་འདུམ་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལས་ཀྱང་བདེན་པ་དང༌། བརྫུན་པའི་དོན་ཐ་དད་པའི་ཚིག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆུང་བ་དང་ཆེ་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་བདེན་ནམ་བརྫུན་ཡང་རུང་མི་འདུམ་པར་བྱ་བའི་ཚིག་མི་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་སྤང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྤོང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྤོང་བ་དང༌། གཉེན་པོ་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཞེར་འདེབས་པ་དང༌། བརླང་བ་དང༌། གཞན་ལ་གནོད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་མཚང་འདྲུ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་མཚང་འདྲུ་བ་ནི་གང་གིས་ཕ་རོལ་འཁྲུག་པར་


DTG113_Page_0315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའོ། །འདི་དག་ནི་བརྗོད་པའི་མཚམས་སྦྱར་བ་ཡིན་པར་རིག་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་ཚོགས་པར་མི་འབྱུང་བ་མངོན་སུམ་དང༌། ལྐོག་ན་རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གྲོང་མིའི་ཚིག་དང༌། མ་རབས་ཀྱི་ཚིག་ངོར་བརྗོད་པ་དང༌། ཚིག་མི་བརྗོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་དང༌། རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཆེ་བའོ། །ལྐོག་ན་བརྗོད་པ་རྒྱུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཆུང་བའོ། །དེ་བརྗོད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བ་དང༌། གཞན་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱོད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེས་གཞན་འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བརྫུན་དང་རྣར་མི་སྙན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཕྲག་དོག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྲོ་ཞིང་རྔམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་གྱི་མཚང་འདྲུ་བར་བྱེད་པ་ན་གནོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་དེ། དེ་དག་དང་ཁོ་ན་མ་བྱུང་བ་འབྱིན་པས་ཐོས་པ་དང༌། དྲན་པའི་དུས་ན་མི་སྙན་པ་དང༌། ཡིད་ལ་མི་འཐད་པ་གཉིས་ཀྱི་སྙིང་དང༌། སེམས་མི་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་མི་ཕྱོགས་པ་དང༌། གཞན་དག་ཀྱང་མི་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་དེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་སྙན་པ་དང༌། ཡིད་ལ་མི་འཐད་པས་སྙིང་ན་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་གདུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་མ་རུང་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྤོང་བའོ། །གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ནི་འཇམ་པོར་སྨྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གྱ་ཚོམ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མཉེན་པ་དང་ཡིད་ལ་འཐད་པ་དང་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གྱ་ཚོམ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྫུན་མ་ཡིན་པས་སྔོམ་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཐུན་པས་བདེ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཕན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྫུན་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྣར་སྙན་པ་དང༌། སྙིང་ལ་འབབ་པ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཡང་མཛའ་བ་


DTG113_Page_0316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། མི་མཛའ་བ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པས་ཐོས་པ་དང༌། དྲན་པའི་དུས་ན་འདོད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡིད་ལ་འབབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཁོ་ན་མ་བྱུང་བ་མི་འབྱིན་པ་དང༌། བདག་ཀྱང་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ལ་གཞན་ཡང་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དགའ་བ་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚིག་འཁྱལ་པ་སྤོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་དང༌། འབྲས་བུ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གཉེན་པོ་ནི་ཕན་ཚུན་སྨྲ་བར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གླེང་བར་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ལན་འདེབས་པར་གློན་པའི་ཚིག་དང༌། གང་གི་ཚེ་མི་དགེ་བའི་གནས་ལས་བསླང་སྟེ། དགེ་བའི་གནས་ལ་འཇོག་ནུས་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་སྨྲ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ལན་ལེགས་པར་གློན་པའི་ཚིག་དང༌། དུས་སུ་སྨྲ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚིག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕན་ཚུན་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གདམས་ངག་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚེ། དོན་གྱི་ཚིག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དོན་སྨྲ་བ་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕན་ཚུན་ལྟུང་བ་ལས་འབྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྩོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཚེ་རིགས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ལུང་སྨྲ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདུལ་བར་སྨྲ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡུད་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་གིས་ཆོས་སྟོན་པས་སྡུད་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། མཉན་པར་འོས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་གནས་པ་རྣམས་ལ་སྨྲ་བ་དང༌། གླེང་བསླང་བ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དུས་དང་རྨང་དང་བཅས་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཆུང་བ་དང་ཆེ་བའོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྤོང་བ་སྟེ། ཆུང་བ་དང་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཐ་ན་བཞད་གང་དུ་བྱ་བའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤོང་ན་ཚིག་གིས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བརྣབ་སེམས་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་


DTG113_Page_0317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། རང་བཞིན་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་རང་བཞིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་གིར་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་སྤྱོད་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཞན་གྱི་ནོར་དང་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟོང་གི་དངོས་པོ་འགྲོན་བུ་དང༌། གསེར་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྫས་དང་ཡོ་བྱད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བརྣབ་སེམས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གཉེན་པོ་གང་གིས་བརྣབ་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྣབ་སེམས་མི་སྐྱེད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བརྣབ་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་བསླང་བའི་སྒོ་དང༌། ཐོབ་པར་སྨོན་པའི་སྒོ་དང༌། རྐུ་བའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་འདོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་མི་སྨོན་ཆགས་པའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་གོང་མ་གཉིས་ནི་ཆུང་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆེ་བའོ། །གནོད་སེམས་མེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕན་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞིང་སློང་བ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་བདེ་བའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདེ་བའི་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇམ་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་རྩོལ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་སྒྱིད་ལུག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །དེ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའི། རེ་རེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཁོ་ན་མ་བྱུང་བ་འབྱིན་པ་དང༌། གང་གིས་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའམ། འཕེལ་བར་བྱེད་པའམ། གང་གིས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་ལོ་རྟོག་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་


DTG113_Page_0318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་པ་དང༌། གང་གིས་མི་དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་ཅིང༌། སྐྱེས་པ་ཡང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་གིས་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མི་སྡུག་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་ཡང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་གིས་སྡུག་པ་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་མི་སེམས་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐ་བ་དང༌། དྲི་མ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་སྤངས་ན་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱང་དེ་ནི་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་སེམས་དེ་གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་གཉེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། ལྟ་བ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་ཐེག་པ་གཞན་ལ་ལྟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་ལྟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་དགེ་མཚན་དང༌། བཀྲ་ཤིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་གི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་ལྟ་བ་དྲང་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཆང་བའི་ལྟ་བ་དང༌། བརྫུན་དུ་བརྗོད་པའི་ལྟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་གཡོ་མེད་ལ་སྒྱུ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་མ་དག་པའི་ལྟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་བསམ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ནས། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྗེས་སུ་སྲུང་བས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྐྱོན་མེད་པས་ནི་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་


DTG113_Page_0319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིམས་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངན་སོང་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། རྣམ་པར་ལྟུང་བ་ཡོད་པ་གང་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་གི །བདག་གིས་ནི་འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་ཏེ། གཞན་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བདག་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། གཞན་དག་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ངན་སོང་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། ལོག་པར་ལྟུང་བ་གདགས་པ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་དོན་དང༌། གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྟག་ཏུ་ལྟུང་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང༌། གྲངས་དང༌། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཚིག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང༌། གྲངས་དང༌། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལན་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ངན་སོང་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། རྣམ་པར་ལྟུང་བ་རྣམས་སྨད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བཅུ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་བསལ་ཏེ། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས་སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་བདག་ཉིད་དེ་འདྲ་བས་ནི་དེ་དང་འབྲལ་མི་ནུས་པར་རིག་ནས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་བདག་མངོན་པར་སྤྲོའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོར་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་དང་


DTG113_Page_0320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་དང༌། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ནས། མཆོག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་སྦྱོར་བར་འདོད་པས། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ནི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་གོང་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་དང༌། ཁམས་གསུམ་པས་སྐྲག་པའི་ཡིད་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མེད་པ་དང༌། གཞན་ལས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་སྟེ། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་འདིར་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངན་འགྲོ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་འགོག་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་མོ། །བདེ་འགྲོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །བག་ལ་ཉལ་སྤངས་པ་ནི་འགོག་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་མོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པར་འདྲ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་རྒྱུ་བསགས་པ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། མི་ལྟ་བ་དང༌། རྟེན་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ལྔས་ཐ་དད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ལས་ཉི་ཚེ་བ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་སེམས་ཅན་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པས་སྐྲག་པའི་ཡིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་མན་ངག་ནི་རྟེན་ཏོ། །སྒྲ་ནི་དམིགས་པའོ། །སྒྲ་ནི་གང་ཞེ་ན། བདག་དང་སེམས་


DTG113_Page_0321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་སྒྲ་ཙམ་དུ་རྟོགས་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་སྟེ། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང༌། བཤད་པ་ལ་མི་ཕྱོགས་པ་དང༌། གནས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་སྟོན་པའམ། རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་དང༌། རང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་སྟོན་པར་མི་འདོད་དེ། མི་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བས་མང་དུ་གནས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྐྱེན་འདི་ཉིད་པ་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས། ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་ཆུང་དུ་བསགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཡོད་དོ། །བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྒྱུ་བསགས་པ་དང༌། དགོས་པ་དང༌། དེས་ནུས་པ་དང༌། ས་དང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་ཚད་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་གོང་དུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང༌། ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགོས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ནུས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུས་


DTG113_Page_0322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནི་གང་ཐོབ་ནས། ཞི་བར་གནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དབང་བསྐུར་བ་ཆེན་པོའི་ས་ནི་གང་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་འདོད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་དམིགས་པས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་སྒྲུབ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཆོག་པ་འདྲས་ཀྱང་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚིག་གིས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ནི་མཆོག་གི་དོན་ཏོ། །དེའི་གོང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་དང༌། དབང་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་མཁས་པ་དང༌། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཞིས་གོང་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷག་མ་དང་བཅས་པས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་དབང་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་གོང་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ཏུ་འདྲ་བ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཞིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་དག་སེལ་བར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སྟོབས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྨོས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་


DTG113_Page_0323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་ལྔ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆུང་དུའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་སློབ་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་དང༌། མང་དུ་བྱས་པའི་ཤས་ཆེ་བས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །འབྲིང་གིས་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། ཆུང་དུས་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་དུ་ནི་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་སྤྱད་ཀྱི་ད་ནི་ཐ་དད་པར་སྤྱད་དོ། །རྣ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངན་སོང་རྣམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲོག་གཅོད་པ་ནས། ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་བར་དུ་ཁྲིད་དོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན་ཡང༌། སོ་སོའི་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཏེ། དེ་ནས་གལ་ཏེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། ཚེ་ཐུང་བ་དང༌། ནད་མང་བར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པའིའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་དང༌། ཐུན་མོང་གི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་འོ། །གཡོག་འཁོར་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། འགྲན་ཟླ་དང་བཅས་པའི་ཆུང་མར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམ་པའིའོ། །སྐུར་པ་མང་བ་དང༌། གཞན་གྱིས་བསླུ་བར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའིའོ། །གཡོག་འཁོར་མི་འདུམ་པ་དང༌། གཡོག་འཁོར་ངན་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲ་མ་ཟེར་བའི་འོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་པ་དང༌། འཐབ་མོའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོའིའོ། །གཟུང་བར་འོས་པའི་ཚིག་མ་ཡིན་པ་དང༌། མ་ངེས་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་


DTG113_Page_0324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཁྱལ་པའིའོ། །ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ཆེ་བར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་ཀྱིའོ། །ཕན་པ་མི་འཚོལ་བ་དང་ཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སེམས་ཀྱིའོ། །ལྟ་བ་ངན་པར་ལྟུང་བ་དང༌། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའིའོ། །དེ་ལ་གནས་སྐབས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཆུང་དུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་མི་བཟད་པའོ། །འབྲིང་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རབ་ཏུ་མི་བཟད་པའོ། །ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཆོག་ཏུ་མི་བཟད་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འདྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ནི་བདེ་འགྲོའི་བར་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །རེ་རེ་དང་མཐའ་དག་གི་ནི་ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་དང༌། ཚད་མེད་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་སྡུད་པར་འགྱུར་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་དོན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་བདག་གིས་སྤངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བས་དགའ་བར་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བར་སྦྱོར་ལ། གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་གཞོག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་སྤངས་ཏེ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་ཤིང༌། གཞན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ལ་འགོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་སེམས་རྣམ་པ་བཅུ་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ལ་འཇུག་པར་སྨོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཕན་པའི་སེམས་ཉིད་བསྐྱེད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་སྨོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཕན་ཚུན་རིགས་པའི་འཕྲོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་


DTG113_Page_0325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུམ་པར་སྨོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་བར་སྨོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བདེ་བ་རྣམས་ལ་ནི་བག་ཡོད་པར་སྨོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་ནི་འཇུག་པར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕན་གདགས་པའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་འདི་བ་རྣམས་ལ་ནི། །ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་སྨོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་བདག་གི་ལུས་ཉིད་དུ་འཛིན་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་བདག་གི་ལུས་སོ་སྙམ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐ་མ་གཉིས་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལྟོས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱི་སེམས་ཉིད་དང༌། སྟོན་པའི་སེམས་ཉིད་བསྐྱེད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་འདུན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདོད་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཆོག་མི་ཤེས་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང༌། སོགས་འཇོག་བྱེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ཚེ་འདི་ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ཚེ་རབས་གཞན་ཀུན་དུ་ཚོལ་བའོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བ་ཡང་འགྲོ་བ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པ་དང་ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་དམན་པས་ཡང་


DTG113_Page_0326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ངན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ལས་གཉིས་ནི་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་མི་ཉམས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །བདག་དང་གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་ངེས་པར་སེམས་པ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བསམ་པ་མི་མཉམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ནི་ལམ་གོལ་བ་ཐིབས་པོར་རྒྱུ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལམ་གོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཐིབས་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལྟ་བ་ངན་པར་ལྟུང་བ་བློ་གྲོས་མི་མཉམ་ཞིང༌། བསམ་པ་མི་མཉམ་པ། ལམ་གོལ་བའི་ཐིབས་པོར་རྒྱུ་བ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་དམ་པའི་ཆོས་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་མ་ནོར་བའི་ལམ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལམ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཕན་ཚུན་རེགས་མི་འཕྲོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པ་ནི་དགྲར་བྱེད་པའི་སེམས་དང༌། འཐབ་པའི་ཚིག་དང་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ལྟར་རེགས་མི་འཕྲོད་པ་ནི་གནོད་པར་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འབར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་ནི་རེགས་མི་འཕྲོད་པ་མི་མཐུན་པར་འཛིན་ཅིང༌། རྩོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པས་འབར་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགྲར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཀྱིས་བྱེད་དེ། མི་མཐུན་པར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་བྱེད་པར་སྟོན་ཏོ། །འཐབ་པ་ནི་རྩོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སྟོན་ཏོ། །གནོད་པ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོག་མི་ཤེས་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ངོམས་མི་མྱོང་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་དང༌།


DTG113_Page_0327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྐུ་བ་དང༌། གཞལ་ལུགས་ལ་གཡོ་བྱེད་པ་དང༌། བརྫུན་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དང་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི། ངོམས་མི་མྱོང་ཞིང་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཅན་ཡང་བའི་འཚོ་བས་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཚོ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཚོ་བ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སོགས་འཇོག་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སོགས་པའི་ཚེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང༌། དེའི་དགྲ་བོ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་དང༌། དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཞིའི་ཉེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཡུལ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒོ་མང་པོ་ནས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡོངས་སུ་གདུད་པའི་ཉེས་པ་དང༌། དེའི་ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མི་ཚོལ་བའི་ཉེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་གཞི་དང་ལྡན་པ། ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཀུན་དུ་འབར་བར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་ལ་དགོད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ། འཚེ་བ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚེ་འདི་ལ་ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི། ལོག་པ་ལ་བདེ་བར་མཐོང་བ་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་ཉེས་དམིགས་ཡོད་ཡང་དག་པ་མི་མཐོང་བ་དང༌། ཚེ་འདིའི་ཉེས་དམིགས་ཡོད་ཡང་དག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གཏི་མུག་གི་མུན་པའི་རབ་རིབ་དང༌། ལིང་ཏོག་དང་མུན་ནག་ཏུ་གྱུར་པས་བསྒྲིབས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་གཏི་མུག་གི་མུན་པའི་རབ་རིབ་དང༌། ལིང་ཏོག་དང་མུན་ནག་གིས་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ལོག་པ་ལ་བདེ་བར་


DTG113_Page_0328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོང་བས་གང་གི་ཕྱིར་གཏི་མུག་གི་མུན་པའི་རབ་རིབ་ཅེས་བྱའོ། །ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་ཉེས་དམིགས་ཡོད་ཡང་དག་པ་མི་མཐོང་བས་ལིང་ཏོག་ཅེས་བྱའོ། །ཚེ་འདིའི་ཉེས་དམིགས་ཡོད་ཡང་དག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་མཐོང་བས་མུན་ནག་ཅེས་བྱའོ། །གཏི་མུག་དེའི་རྒྱུ་བག་ལ་ཉལ་བརྟས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེའི་ཚོགས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཉེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མུན་ནག་གི་ཐིབས་པོ་ཆེན་པོར་ཞུགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐིབས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་བག་ལ་ཉལ་ལ་བྱའོ། །དེའི་བརྟས་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གནོད་པ་ཆེན་པོའི་གནས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་ཉེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མུན་པ་ནག་པོའི་ནང་ན་འཐོམས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་ནི་མུན་ནག་གི་སྒྲས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། མུན་ནག་གི་ནང་ན་གང་དུ་རྒྱུ་བ་དེར་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ངན་སོང་རྣམས་ནི་གནོད་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེར་འགྲོ་བ་ནི་འཐོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །སྡིག་པ་བྱས་པའི་མཚན་མ་མཐོང་བས། འགྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་མཐོང་བས་འཆི་བ་ཡང་ཉེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་བ་མཐོང་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྔོན་སྡིག་པ་བྱས་པའི་མཚན་མ་མཐོང་བ་དང༌། གཉེན་པོ་ཡང་དག་པར་མ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་འགྱོད་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡང་བ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བའི་དུས་ནའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པ་པོ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་སྟེ། དེ་དག་བདག་གིས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚེ་རབས་གཞན་ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་ན་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་ལམ་ཡ་ང་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འཁོར་བའི་ལམ་ཡང་བར་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལམ་ཡ་ང་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང༌། གེགས་དང༌། ཆུད་ཟ་བར་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་ནི་ཕོངས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའོ། །དེ་ལ་ངེས་


DTG113_Page_0329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འབྱུང་བའི་གེགས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །ངན་སོང་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་གཡང་ས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གཡང་ས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་བ་བདེ་བར་ལྟ་བ་ལ་གནས་པས་རྒྱའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱ་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་གཏི་མུག་གི་བག་ལ་ཉལ་གྱིས་ཁེབས་པའི་ཕྱིར་ཐིབས་པོའི་ཀུན་ནས་ཡོགས་པའོ། །དེས་ན་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ཐིབས་པོས་ཀུན་ནས་ཡོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་ལ་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལམ་ལོག་པར་གོལ་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ལྡོངས་པའི་ཕྱིར། ལྡོངས་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལྡོངས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་དང༌། བག་མེད་པའི་ཉེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་མི་བྱེད་པས་སྟོན་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བས། གང་དུ་འགྲོ་བར་བསམས་པ་དེ་ལས་དེའི་བློ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ཡུལ་འདོད་པ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཟད་པ་དང༌། མི་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཆོམ་པོས་ཟིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཆོམ་པོས་ཟིན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆུད་ཟ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ས་ངན་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་མཁས་པ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགྲའི་ས་ན་གནས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་བསམ་པའི་ཐིབས་པོར་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟུན་གྱི་ས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་བསམས་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་འཁོར་བ་ལས་བསྒྲལ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་


DTG113_Page_0330
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དགོད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བའི་ནགས་ཁུང་ཡ་ང་བ་བགྲོད་པར་དཀའ་བ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱ། འཇིགས་པ་མེད་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་སྲིད་པ་ཚོལ་བ་ནི་ཀླུང་ཆེན་པོར་བྱིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཀླུང་རླབས་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་བྱིང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་དང༌། གནོད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཆུད་ཟ་བས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་རང་བཞིན་བསྟན་ཏེ། ཆུ་བོའི་ཀླུང་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ཟབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོར་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱིས་རྗེས་སུ་བདས་པའི་ཕྱིར། བདས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱིས་བདས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར། མིང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྲེད་པའི་ཆུ་ཀླུང་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་སྡོད་པ་དང༌། འགྲམ་བལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཤུགས་དྲག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤུགས་དྲག་པོས་བདས་ཏེ་ལྟ་བའི་མཐུ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རྒྱས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནོད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ལས་མི་འཕགས་པའི་ཕྱིར། ཆུ་སྲིན་གྱིས་ཟིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཆུའི་སྲིན་པོས་ཟིན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བོར་ནས་ཀྱང་འདོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པས་འདོད་པ་རྣམས་སུ་སྐོར་བའི་ཕྱིར། ཀློང་དུ་ཆུད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཐིབས་པོའི་ཀློང་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་དགའ་བ་ཅན་དང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བདེ་བའི་འདམ་དུ་ཐོགས་པའི་ཕྱིར། དཀྱིལ་དུ་ཐོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དགའ་བ་ཅན་དང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དཀྱིལ་དུ་ཀུན་དུ་ཐོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་ང་དྲག་གོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པ་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁེངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། གླིང་གི་ཐང་ལ་ཐོན་པ་ནི་གང་གི་


DTG113_Page_0331
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཐང་ལ་འཐོན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆུད་ཟ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ངན་སོང་རྣམས་ན་སྐྱབས་མེད་པའི་ཕྱིར་འཆི་བས་ཆུད་ཟ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དཔུང་གཉེན་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདེ་འགྲོར་མི་འཕགས་པའི་ཕྱིར། མི་འགྲོ་བས་ཆུད་ཟ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གྲོང་ནས་མ་འཕགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་ཏེ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་འགྲོ་བས་ཆུད་ཟ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྒྲོལ་བ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལས་བཟློག་པ་དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གླིང་ལ་དགོད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཏོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གླིང་འཚེ་བ་མེད་པ། རྡུལ་མེད་པ། འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྲིད་པ་ཚོལ་བ་ནི། བཙོན་རར་བཅུག་པའི་ཉེས་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བཅུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཙོན་རར་བཅུག་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པ་དང༌། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། བཅིང་པ་དང་སྒྲིབ་པའི་ཉེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ཕོངས་པ་རྣམ་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ནད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམ་པ་མང་པོའི་ཕྱིར་ནད་མེད་པ་མེད་པས་ཕོངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་མང་པོ་མང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྤངས་པ་ཡང་མི་སྡུག་པ། རྒུད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་འབྲེལ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེར་རྒུད་པ་དང་བྲལ་བ་མྱ་ངན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཉེ་དུས་ཕོངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་བཅས་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་མི་མཐུན་པ་འདོད་པ་ལ་སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་


DTG113_Page_0332
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་ཕོངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་གྱིས་ཁེབས་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བས་ཕོངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་མ་རིག་པའི་ཐིབས་པོས་ཀུན་ནས་ཁེབས་པ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལས་བཟློག་པ་དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་དག་བདག་གིས་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པ་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལོག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བ་ལ་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་འདོད་པ་རྣམས་ཕུང་པོའི་གནས་ལས་མི་འཕགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་གནས་ལ་མ་འཕགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལམ་བཟང་པོར་འགྲོ་འདོད་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ལམ་ངན་པར་འགྲོ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་འགྲོ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདག་ཏུ་དམིགས་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་འདོད་པ་རྣམས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དངོས་པོ་མེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་སྟོང་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་སྟོང་པ་ན་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ན་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འདོད་པ་རྣམས་དེའི་གནས་འབྱུང་བ་མི་མཉམ་པ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་གྱིས་གཙེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕུང་པོའི་གཤེད་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་གཤེད་མའི་ཆོམ་པོས་བཅོམ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་


DTG113_Page_0333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་གནས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བ་ན་མོས་པ་དམན་པ་ནི་ཉེས་པའོ། །དམན་པ་དེ་ཡང་མང་བ་དང་གསལ་བ་དེ་གཉིས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་ཞུམ་པས་དམའ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་དོན་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཞུམ་ཞིང་ཞེན་པས་མོས་པ་དམན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མོས་པ་དམན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་སྨོན་པས་སྨོན་ལམ་གྱི་ཉེས་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་སེམས་མི་བདོག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསྒྲུབ་པའི་ཉེས་པ་ནི་མ་ངེས་པའི་ཚོགས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་མཆོག་གི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་དམན་པ་བསྒྲུབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཐེག་པ་མཆོག་གི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་ལྟུང་བ་ཡིན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་རྒྱས་པས་དམིགས་པ་ལ་འགོད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་རྒྱས་པས་དམིགས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་བསྡུ་བར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ། བྱ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །འདི་མན་ཆད་སངས་རྒྱས་མང་པོ་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །བསྐལ་པ་མང་པོར་སེར་སྣ་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་བསལ་བས་གཏོང་


DTG113_Page_0334
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་མ་དག་པས་གཏོང་བ་ཡང་རྣམ་པར་མ་དག་གོ །དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཤས་ཆེ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་གསུངས་ཤེ་ན། དེ་མ་ཡིན་པ་དག་ཤས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདིར་ཆེས་ཡོངས་སུ་དག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དེས་སེར་སྣ་དང༌། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ས་འདི་དྲི་མ་མེད་པའོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ས་དང་པོ་ལ་ནི་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་མེར་བསྲེགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལྕགས་ལ་སོགས་པའི་གཡའ་ཉི་ཚེ་མེད་པའི་དཔེས་བསྟན་གྱི། འདིར་ནི་ནག་ཚུར་དུ་བཅུག་ན་རང་བཞིན་གྱི་དྲི་མ་འོད་གསལ་བ་མ་ཡིན་པ་བསལ་ནས། རང་བཞིན་གྱིས་བཟང་བས་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ས་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། ས་གསུམ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བར་སྦྱོར་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་འབྱུང་པར་བྱེད་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་པ་དག་གོ །འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་བསམ་གཏན་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་བར་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གྱི་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་གནོན་ཏེ། དེས་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བཅུས་གནོན་ཏོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་


DTG113_Page_0335
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉིས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྟན་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་འོངས་པའི་འདོད་པ་སུན་འབྱིན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འདོད་པ་ལ་མ་ཆགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱོ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་ཐེག་པ་མི་འདོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལྔ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་མི་ཤིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དྲུག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདུན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱངས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འོག་མར་སྐྱེ་བ་དང་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་གཉིས་ཀྱིས། བསམ་གཏན་བཟློག་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྒྱད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་དབང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེར་སྐྱེས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགུ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རླབས་པོ་ཆེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་རྒྱུན་གཅོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བསྲུང་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བཅུ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། དེ་ལ་མདོར་ན་ཚེའི་འདུ་བྱེད་


DTG113_Page_0336
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མི་རྟག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པར་སོ་སོར་རྟོག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང༌། གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་འགྱུར་བའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམ་པར་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟས་ཀྱི་ས་གནས་པའི་དབང་གིས་མདོག་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་མི་སྡུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་མཐུན་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་དབང་གིས་དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྣོད་རྣམས་འཇིག་པའི་དབང་གིས་འཇིག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་ངེས་པ་མེད་པའི་དབང་གིས་གཅིག་དང་མི་གནས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རིང་དུ་མི་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་རྟག་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་མྱུར་བའི་དུས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཉིད་སྐད་ཅིག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བ་མེད་དེ། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་རྣམས་སུ་མ་བྱུང་བ་དང༌། མི་འཕོ་བ་དང༌། འགག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་མཐར་མ་བྱུང་བ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐར་འཕོ་བ་མེད་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་མི་གནས་པར་སོ་སོར་རྟོག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་མི་རྟག་པ་ལ་ཅི་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མངོན་དུ་རྟེན་དུ་རུང་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དམ་སྙམ་ན། ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་ཆོ་མངོན་དུ་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བཅུ་པ་གཉིས་པ་ལས་གསུངས་པའོ། །མངོན་དུ་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གསོལ་འདྲུའི་གནས་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གྱུར་པ་ནི་དཔུང་གཉེན་མེད་པས་དེ་གྱུར་པའི་


DTG113_Page_0337
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། ཐོག་མར་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པས་མྱ་ངན་དང་བཅས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མྱ་ངན་དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བར་དུ་སྨྲེ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆུང་བར་གྱུར་པ་ན་འཁྲུག་པ་དང་བཅས་པས་དམན་པ་ཙམ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཁྲུག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དུས་ན་བདག་ལ་སྡུག་པར་འགྱུར་གྱི། མི་སྡུག་པར་མི་འགྱུར་གྲང་སྙམ་དུ། ཚེར་མ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་པ་དང༌། མི་སྡུག་པར་འབྲེལ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་འབྲེལ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་བདེ་བ་ཆུང་ལ་སྡུག་བསྔལ་མང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་མང་པོ་མང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་རྒས་པའི་གནས་སྐབས་ན་བྱིས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སྔ་མ་གནས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསགས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལང་ཚོ་ལ་བབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པས། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆེས་འགྲས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ནད་དུ་མ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནད་དུ་མ་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ལུས་མཐོང་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་ནི་འདས་མ་ཐག་པའི་ཚིག་གསུམ་ཆར་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཐོག་མནར་མ་སྨོས་པ་ནི་ལུས་དེ་ཡང་དང་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ལས་སེམས་བསྐྱོད་ནས། ཆེ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་དག་པར་གཏོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང༌། དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་སྟེ། འདིས་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་གི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་སེམས་བསྐྱོད་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་དག་པར་གཏོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་


DTG113_Page_0338
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བརྟག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། མཐུའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟླ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར། དོན་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དཀོན་པའི་ཕྱིར་ཚད་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྙེད་དཀའ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དེའི་གཞི་ལས་བྱུང་བ་མྱ་ངན་ཟད་པ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུ་ནི་སེམས་ཅན་མགོན་མེད་པ་རྣམས་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟར་ཚང་བ་ཡང་དག་པར་མཐོང་སྟེ། འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་གནོད་པ་མང་པོ་དང་ལྡན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་


DTG113_Page_0339
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུ་ཉེ་བར་འཇོག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན་།འདི་ལྟ་སྟེ། མགོན་མེད་ཅིང་རྟོན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྟོན་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དབུལ་ཏེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་ཏེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སྲིད་པའི་བཙོན་རར་ཆུད་དེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཐིབས་པོས་བསྒྲིབས་ཏེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བའི་མཐུ་མེད་དེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཆུད་ཟོས་ཏེ་མངོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱིས་བདས་ཏེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཐར་པའི་ཐབས་ཆུད་ཟོས་ཏེ་མགོན་མེད་པ་ཉིད་དུའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ཚོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངོམས་མི་མྱོང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་མ་ཞིབ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འབུལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་འཁོར་བ་ན་ཡོངས་སུ་འཕྱན་པ་ཉིད་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པས་ཁེབས་པ་ཉིད་དང༌། མི་དལ་བར་སྐྱེ་བ་ནི་གསུམ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་བཙོན་རར་ཆུད་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཐིབས་པོས་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བའི་མཐུ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མི་བརྩོན་པ་རྣམས་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལྡས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་དང༌། ལོག་པ་ལ་བརྩོན་པ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་བཞི་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཆུད་ཟོས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱིས་བདས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། ཐར་པའི་ཐབས་


DTG113_Page_0340
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུད་ཟོས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེས་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གནོད་པ་མང་པོ་ཅན་མཐོང་ནས་བརྩོན་འགྲུས་འདི་ལྟར་རྩོམ་སྟེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གང་ལས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་པོར་འགྱུར་བ་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏེ། གང་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བྱ། ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ། ཡོངས་སུ་གདོན་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གཞག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་དགོད་པས་བསླབ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གནས་པར་བྱ། དགོད་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་ཡིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་སེལ་བས་འཇུག་པར་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་མངོན་པར་དགའ་བ་འཛིན་དུ་འཇུག་པས་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཞག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་གཞག་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་དགོད་པ་ནི། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་འདུལ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གདུལ་བར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་བོར་འགྱུར་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པར་རབ་ཏུ་གནས་ཤིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་


DTG113_Page_0341
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིང་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། ལམ་གང་གིས་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མང་ཕོར་ལྷུང་བའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་མངོན་པར་གདོན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ལ་དགོད་པར་ནུས་སམ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡིད་བྱུང་བ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཡིད་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཕན་ཡོན་དུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་ལ་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པ་དེའི་ལམ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅིང་གང་དག་ལ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སྦྱོར་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱི་ལམ་གང་གིས་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མང་པོར་ལྷུང་བའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་མངོན་པར་གདོན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ལ་དགོད་པར་ནུས་སྙམ་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མང་པོར་ལྷུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ནི་ཐེག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཐར་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པའི་གོང་ནས་གོང་མ་རྟོགས་པ་དང༌། དེ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ལ་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་


DTG113_Page_0342
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེའི་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ཡང་ཤེས་རབ་རྒྱུ་བ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་བ་ཅན་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་བློས་སོ་སོར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་གསུངས་པ་ནི་དེ་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་འདི་འོད་བྱེད་པའོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྟོགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་བློས་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བློས་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ཡང༌། ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་གཞན་ལས་སོ། །བློས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་རང་གིས་སོ། །འདི་ནི་མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པའི་གོང་ནས་གོང་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བློས་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་རྟོགས་པ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ལ་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་དེ་བསྒྲུབ་པའི་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་ཚིག་དང་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། ཉིན་མཚན་དུ་ཆོས་ཉན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བས་ཀྱང་ཤེས་ཆེར་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་གནས་པ་དང༌། ཉིན་མཚན་དུ་ཆོས་ཉན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚིག་དང་དོན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་འདོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཀླན་ཀ་བཙལ་བ་དང༌། དེ་སྐད་སྨྲ་བ་ལས་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་བསམ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆེན་


DTG113_Page_0343
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་བསྟན་པ་ལ་སྟོན་པས་རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལུང་ནོད་ཅིང་ཁ་ཏོན་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ལ་ཡང་དག་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། དབེན་པར་འདུག་སྟེ་དོན་སེམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་འབབ་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །མཉམ་པར་གཞག་སྟེ་བསྒོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལ་གནས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། ཉིན་མཚན་དུ་ཆོས་མཉན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ལྷག་མ་དགུ་པོ་དག་གིས་ནི་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་ནོར་དང༌། རྒྱལ་སྲིད་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ལུས་པས་ཀྱང་ཆོས་ལ་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ནོར་བས་ཀྱང་རིམ་གྲོ་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་ནོར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དེ་རྫས་ཀྱི་རྣམ་པའམ། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། བང་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལ་བྱ་དཀའ་བར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ན་ཆོས་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་དེ་ལ་བྱ་དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཞིང་ལ་སོགས་པ་གང་ལས་ནོར་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་གང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ནོར་གང་གི་དངོས་པོ་གང་གི་ཕྱིར་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་


DTG113_Page_0344
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏོང་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ནང་གི་དངོས་པོ་གང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནོར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལུས་ཀྱི་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཉམས་སུ་ལེན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་གང་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ནོར་རྙེད་པ་དེ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྙེམས་པ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་དང་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་སྤངས་ཏེ། ང་རྒྱལ་མེད་པར་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་གང་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་ཡོངས་སུ་སྤོང་པའི་ཕྱིར་ནོར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལུས་ཀྱི་གནོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉམས་སུ་ལེན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་གནོད་པ་གང་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ནོར་མང་ཞིང་གཅེས་པ་རྙེད་པ་བས་ཀྱང་དེས་ཆེས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་ཐོས་པ་ནོར་ཆེ་བར་འཛིན་གྱི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྙེད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་རྙེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ནོར་བས་ཀྱང་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱེད་དོ། །རྒྱལ་སྲིད་ལ་སོགས་པ་བས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་གྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཐོས་པ་ནོར་ཆེ་བར་འཛིན་གྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ནི་ནོར་ཆེ་བར་འཛིན་གྱི་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་ཐོབ་པས་བསྐལ་པ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོའི་མཐར་ཐུག་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟོང་གསུམ་མེས་རབ་ཏུ་གང་བར་བདག་དོར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་སྤྲོ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མེའི་འོབས་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་འབར་བ། རབ་ཏུ་འབར་བ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་བ། མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ནང་དུ་བདག་པོར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཆེན་པོ་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་ལྟ་ན། ངས་


DTG113_Page_0345
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན་ཡང༌། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་གང་བར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས། བདག་གིས་བདག་དོར་བར་མོས་ན། མེའི་འོབས་ཐ་མལ་བར་བདག་དོར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་བབ་ཀྱང༌། བདག་གིས་ཆོས་བཙལ་བར་བྱ་ན་མིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འགྲོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱི་སྙམ་ནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཐོས་པས་ནི་ཡི་གེའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཙམ་ཐོས་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐོས་པས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཐོས་པར་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཐོས་པས་ནི་དོན་ཐོས་པ་སྟོན་ཏོ། །ད་ནི་ཡང་དག་པར་སྦྱོང་བ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་བཞིན་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པས་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་སོ་སོ་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྙེད་པར་རིག་ནས་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང༌། དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་དགའ་བའི་གཞིའི་གནས་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཐོས་ནས་ཀྱང་རང་གི་སེམས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པས་གཅིག་ཏུ་དབེན་པར་འདུག་སྟེ། འདི་ལྟར་དཔྱད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའི། ཚིག་གི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ། དེ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ།


DTG113_Page_0346
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བས་ནང་ཡོངས་སུ་དངས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ། དཔྱོད་པ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཤིང༌། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་པ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང༌། སྔ་ནས་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་མ་ཡིན་སྙམ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ནས་གནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ཡང་མངོན་པར་དགེ་བའི་གཞིའི་གནས་མ་ཡིན་པས། དེ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་མི་གཉིས་པ་ཚད་མེད་པ། ཁོན་མེད་པ། འགྲན་ཟླ་མེད་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ། གནོད་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་


DTG113_Page_0347
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་མི་གཉིས་པ། ཚད་མེད་པ། ཁོན་མེད་པ། འགྲན་ཟླ་མེད་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ། གནོད་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་མྱོང་བར་བྱེད་དེ། ས་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད་དོ། །གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །མང་པོར་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སྣང་བར་གྱུར་ཅིང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །རྩིག་པ་ལ་ཡང་ཐད་ཀར་འགྲོ། །ར་བ་ལ་ཡང་ཐད་ཀར་འགྲོ། །རི་ལ་ཡང་མི་ཐོགས་པར་ཐད་ཀར་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་བྱ་བཞིན་ནོ། །ས་ལ་ཡང་སྟེང་དུ་འབྱུང་བ་དང་བྱེའུ་འཛུལ་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ལ་ཡང་མི་ནུབ་པར་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དུ་བ་འཐུལ་བར་ཡང་བྱེད། འབར་བར་ཡང་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །བདག་གི་ལུས་ལས་ཆུའི་རྒྱུན་ཆེན་པོ་འབྱིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྤྲིན་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ཆུའི་རྒྱུན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་དག་ཀུན་དུ་འབར་ཞིང་རབ་ཏུ་འབར་ལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་ཏེ་མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། འདི་ལྟར་མཐུ་ཆེ་བ་འདི་གཉིས་ལ་ཡང་ལག་པས་འཛིན་ཅིང་ཀུན་དུ་ཉུག་པར་བྱེད་དོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་རོ། །དེ་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པ། ལྷ་དང་མི་གཉིས་ཀའི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ། །གང་དག་རིང་ཡང་རུང༌། ཉེ་ཡང་རུང༌། ཐ་ན་སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། བུང་བ་དང༌། སྲིན་བུ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ། །དེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང༌། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདོད་ཆགས་


DTG113_Page_0348
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། ཆུང་བ་དང༌། ཡངས་པ་དང༌། ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། བསྡུས་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང༌། སྐྱོན་ཅན་དང༌། སྐྱོན་མེད་པ་དང༌། སེམས་རགས་པ་ལ་ཡང་སེམས་རགས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་རགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སེམས་རགས་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང༌། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། ཚེ་རབས་གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཚེ་རབས་གཉིས་དང༌། གསུམ་དང། བཞི་དང༌། ལྔ་དང༌། བཅུ་དང༌། ཉི་ཤུ་དང༌། སུམ་ཅུ་དང༌། བཞི་བཅུ་དང༌། ལྔ་བཅུ་དང༌། བརྒྱ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཚེ་རབས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། ཚེ་རབས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། ཚེ་རབས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དང༌། འཆགས་པའི་བསྐལ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང་འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་དུ་མ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བསྐལ་པ་འབུམ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་དང༌། བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་བདག་གི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར། རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཟ་ཟ། ཚེ་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཐུབ། ཡུན་ནི་འདི་སྲིད་ཅིག་གནས་གནས། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་


DTG113_Page_0349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་ཞིག་མྱོང༌། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཡང་འདིར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་རྣམ་པ་དང་བཅས། དན་རྟགས་དང་བཅས། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །དེས་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པས་སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། མདོག་སྡུག་པ་དང༌། མདོག་མི་སྡུག་པ་དང༌། བདེ་བར་སོང་བ་དང༌། ངན་པར་སོང་བ་དང༌། བཟང་པོ་དང་ངན་པ་རྣམས་མཐོང་ངོ༌། །ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དག་སྟེ། ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་པ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དག་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པས་སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། མདོག་སྡུག་པ་དང༌། མདོག་མི་སྡུག་པ་དང༌། བདེ་བར་སོང་བ་དང༌། ངན་པར་སོང་བ་དང༌། བཟང་པོ་དང་ངན་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དང་བཅས། དན་རྟགས་དང་བཅས། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་མཐོང་སྟེ། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁྱད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང༌། རྣམ་པར་ལྡང་ཡང་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་


DTG113_Page_0350
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དེར་ཆེད་དུ་བསམ་སྟེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་གི་དབང་གིས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གང་གིས་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གཏན་རྣམས་ནི་བདེ་བའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཐར་པའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་བར་བདག་གིས་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་དགྲོལ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ངན་པའི་སྐྱབས་སུ་ཞུགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། མཐུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གཟུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་འདི་ནི་མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པས་ཐོབ་པས་དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ས་སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་དེ་གཉིས་ཀའི་གནས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་དང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་དབེན་པས་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པར་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགའ་བ་དང་བདེ་བས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དབེན་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་


DTG113_Page_0351
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། དེ་གཉི་གའི་གནས་རྣམས་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་ནུབ་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་ཡིན་པས། སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པའོ། །ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་གང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེ་ནི། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་དེ་གཉིས་ཀའི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་ལ་རགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཉེས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་གང་གིས་དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་ཏོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་


DTG113_Page_0352
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་རགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཉེས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་གང་གི་དེ་ལས་ཡང་དག་པར་དེ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཉིས་ཀའི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རགས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཉེས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་གང་གིས་དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ནི་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང༌། དེའི་ཕན་ཡོན་དང༌། དེ་གཉི་གའི་གནས་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་ཟིན་ཏོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་དང་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དགའ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགའ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་དགའ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡངས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་མི་གཉིས་པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་བར་དུའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་


DTG113_Page_0353
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉེན་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མི་འདོད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། འདོད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་གེགས་བྱེད་པ་གནོད་པར་སེམས་པའི་གཉེན་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁོན་མེད་པ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་གཉིས་ཡང་དག་པར་ཤིན་ཏུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་གནོད་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའོ། །འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། སློབ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། གང་དག་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དམ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐའ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་བཞི་ནི་ཤེས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ལྔ་པ་ནི་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ནི། ལུས་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་གོ །ལྷའི་རྣ་བ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ངག་གི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་གོ །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་གོ །གཅིག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གན་དུ་འགྲོའོ། །གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་ཅིང་སེམས་ཤེས་ལ་


DTG113_Page_0354
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་གཞན་གྱི་དོན་ཤེས་ཏེ། དོན་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་གིས་ཚིག་འདི་བརྗོད་དོ་སྙམ་པའོ། །གཉིས་ཀྱིས་ནི་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་ཤེས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་དབང་ཉིད་ཐོབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞིང་ལ་དབང་བ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ས་གཡོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་རྣམས་པ་དུ་མ་མྱོང་བར་བྱེད་དེ། ས་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་ལ་དབང་བ་ཉིད་ནི་དེ་བསྡུས་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་དང༌། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །མང་པོར་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སྣང་བར་གྱུར་ཅིང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱེད་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐད་ཀར་འགྲོ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྩིག་པ་ལ་ཐད་ཀར་འགྲོ། ར་བ་ལ་ཡང་ཐད་ཀར་འགྲོ། །རི་ལ་ཡང་མི་ཐོགས་པར་ཐད་ཀར་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྟེང་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་བྱ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་ལ་ཡང་སྟེང་དང་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ས་ལ་ཡང་སྟེང་དུ་འབྱུང་བ་དང་བྱེའུ་ཟུལ་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆུ་ལའང་འོག་ཏུ་མི་འབྱིང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆུ་ལའང་མི་ནུབ་པར་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ནས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རབ་ཏུ་འབར་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དུ་བ་འཐུལ་བར་ཡང་བྱེད། འབར་བར་ཡང་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆུ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདག་གི་ལུས་ལས་ཆུའི་རྒྱུན་ཆེན་པོ་འབྱིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྤྲིན་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལག་པས་ཉུག་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། འདི་ལྟར་མཐུ་ཆེ་བ་འདི་གཉིས་ལ་ཡང༌། ལག་པས་འཛིན་ཅིང་ཀུན་དུ་ཉུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་གྱི་སྣོད་དང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བྱེད་དེ། འདོད་


DTG113_Page_0355
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགུར་སྒྱུར་ཞིང་བྱེད་པར་དབང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལྷའི་རྣམ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་གྱུར་པས་གང་ཐོས་པས་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པས་ནི་གསལ་བར་ཐོས་པའོ། །མི་ལས་འདས་པ་ནི་ཐག་རིང་པོ་ཐོས་པ་སྟེ། མིའི་སྒྲ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་འོག་ཏུ་མནར་མེད་པ་ཡན་ཆོད་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པར་ནུས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པས་ལྷ་དང་མི་གཉིས་ཀའི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་སྟེ། གང་ན་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེར་གཏོད་ཅིང་ཉན་པའོ། །ཐ་ན་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་ཡང་ཐོས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་དག་རིང་ཡང་རུང་ཉེ་ཡང་རུང་ཐ་ན་སྦྲང་བུ་དང་ཤ་སྦྲང་དང༌། བུང་བ་དང་སྲིན་བུ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཐ་དད་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ལོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། རགས་པ་དང༌། རགས་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆུང་བའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡངས་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་ནི་ཚད་མེད་པ་སྟེ། གང་


DTG113_Page_0356
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཕྱིར་ཆུང་བ་དང༌། ཡངས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་ཚད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་བསྡུས་པ་དང་སྤྲོས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྡུས་པ་དང་སྤྲོས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལོག་པ་དང་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་གྲགས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་པས་སྤྱོད་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རིགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཅན་དང་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རགས་པ་དང་ཆ་ཕྲ་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་རགས་པ་ལ་ཡང་སེམས་རགས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་རགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་སེམས་རགས་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ནི་དྲན་པ་གང་གིས་དྲན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་དྲན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚེ་རབས་གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཚེ་རབས་གཉིས་དང་གསུམ་ནས་བསྐལ་པ་བྱེད་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དྲན་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་བདག་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རུས་ཐ་དད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡ་རབས་དང་མ་རབས་ཐ་དད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟོན་པ་ཐ་དད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཟ་ཟ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐ་དད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚེ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཐུབ། ཡུན་འདི་སྲིད་ཅིག་གནས་གནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དར་བ་དང་རྒུད་པ་ཐ་དད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་


DTG113_Page_0357
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རུས་ཐ་དད་པ་ནི་ཕ་དང་མ་ཐ་དད་པའོ། །ཡ་རབས་དང་མ་རབས་ཐ་དད་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་དང་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐ་དད་པ་ནི་ཚེའི་ཚད་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པ་དང་དུས་སུ་འཆི་བའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དང་བཅས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དན་རྟགས་ནི་མིང་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དན་རྟགས་དང་བཅས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ཚེ་རབས་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་དག་གོ །དན་རྟགས་ནི་མིང་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་བདག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གང་གིས་བསྐྱེད་པའོ། །འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་གིས་མཐོང་ཞེ་ན། ལྷའི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་མཐོང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་འཕོ་བ་མཐོང་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། མདོག་སྡུག་པ་དང༌། མདོག་མི་སྡུག་པ་དང༌། བདེ་བར་སོང་བ་དང༌། ངན་པར་སོང་བ་དང༌། བཟང་པོ་དང་ངན་པ་རྣམས་མཐོང་ངོ༌། །ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ནི་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དག་སྟེ། ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྷུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བཟློག་པ་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། ཐུན་མོང་བས་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་


DTG113_Page_0358
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །དེ་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་རྣམ་པར་ལྡང་ཡང་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་དེར་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་གི་དབང་གིས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བསམ་གཏན་རྣམས་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་དག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ནི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ་བྱུང་བ་དང་དུས་མཉམ་དུ་ཇི་ལྟར་བསམ་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་དེ་དག་གི་དབང་གིས་མི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་དེ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་བོ། །གང་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འཕོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་དེར་ཡང་ཅི་ཡང་གཞག་པ་མེད་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀྱང་ཅི་ཡང་བསལ་བ་མེད་དེ། གཉེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་ལྡོག་ཅིང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་མངོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་འཕོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་ཀུན་འབྱུང་བ་རིང་དུ་གྱུར་པས། དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པར་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་རྣམས་ནི་ས་དང་པོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་འདོད་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། མ་རིག་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ལྟ་བར་གྱུར་


DTG113_Page_0359
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་འཆིང་བ་རྣམས་ནི་སྔ་ནས་ཀྱང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལོག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་སྤོང་བ་ཡིན་གྱི། སྔར་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སེལ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནག་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་ནས། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་ལོག་པའི་འདོད་ཆགས་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པའི་ཞེ་སྡང་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལོག་པའི་གཏི་མུག་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་གྱི་དཔེས་ནི་གྲོན་མེད་དེ་སྲང་ཀ་ཐུབ་པས་ས་འོག་མ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། ས་འདི་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྲོ་བ་ཉམས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དེ་ཉིད་མགར་བ་མཁས་པའི་ལག་ན་བསྲེལ་ན་སྲང་གྲངས་ཀྱི་ཚད་བཞིན་དུ་འདུག་གོ །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང༌། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དུ་ལོག་པའི་འདོད་ཆགས་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་འཁྲུགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཕྱིར། བཟོད་པ་དང་དེས་པའི་བསམ་པ་ཤས་ཆེར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་བཟོད་པ་དང་དེས་པའི་བསམ་པ་ཡང་དེ་བས་ཤས་ཆེར་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་དུ་དོགས་པ་ལ་ནི་བཤེས་པ་ཉིད་སྙན་པའི་ཚིག་གིས་སྦྱོར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་བཤེས་ཤིང་འཇམ་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ནི་མི་འཁྲུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་གཤེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་མི་བསྐྱེད་པ་ནི་གནག་གི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང་མི་འཁྲུགས་


DTG113_Page_0360
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བསམ་པ་ཉིད་དང་གཡོ་བ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འདས་པ་ལ་ང་རྒྱལ་མེད་པས་བདག་གིས་བཤད་ཀྱིས་འཆགས་པ་ནི་གནག་གི་ཕྱིར། མཐོ་དམན་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་ལས་འདུད་པའི་བྱ་བ་ལ་མི་སྨོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱིས་བྱས་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པར་སྨོན་པ་ནི་གནག་གི་ཕྱིར་བྱས་པ་ལ་ཕྱིར་བྱེད་པར་རེ་བ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་པར་ཕན་གདགས་པར་སྤྱོད་པ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་མགོན་མེད་དེ་མཉམ་པར་ཕན་འདོགས་པར་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཡོ་མེད་ཅིང་སྒྱུ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མི་དགའ་བ་ཆུང་དུ་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ནི་གནག་གི་ཕྱིར། ཐིབས་པོ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའོ། །ས་འདིའི་ལྷག་མ་ནི་སྔ་མའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས། ས་གསུམ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།བམ་པོ་བདུན་པ། ས་བཞི་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཐོས་པ་གཟུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་དང་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་འཕེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་བཅུ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་ལ་སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཞི་པ་ནོན་ཏེ། དེས་ཆོས་ལ་སྣང་བའི་འཇུག་པ་བཅུས་གནོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྣང་བ་ན་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེས་དེར་རྟོགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་པས་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཆོས་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པའོ། །དེ་དག་དང་དེ་མཚུངས་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཉི་ག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་བྱེ་བྲག་


DTG113_Page_0361
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་བཅུས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་གདགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་གནག་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་གནག་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཤེས་གསུངས་པའོ། །མཐའི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་གནག་གི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསམ་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་མོས་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་དང༌། ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་མོས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པོ་དག་གོ །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་འཕེལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཅུས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མང་དུ་ཐོས་པའི་གནས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་ཞུགས་པར་གྱུར་པས། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་


DTG113_Page_0362
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་ནི་གནག་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་དང༌། དུས་མཉམ་དུ་ཐོས་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་རང་གི་གནས་ལ་གནས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་གནག་གི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྐྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལྡས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། ཞིང་དུ་ལས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཟད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་པོ་གཉིས་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ནི་ཤེས་པ་གོང་མ་གཉིས་པོ་རང་གི་གནས་ལ་གནས་པ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་གཉིས་པོ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་གནག་ཟག་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་


DTG113_Page_0363
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་ཐ་དད་པས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤེ་ན། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྐྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གནག་ཡིན་ཞེ་ན། འཁོར་བའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་པའི་ཚིག་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་ལས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཞིང་དུ་ལས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་སྔ་ཕྱི་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ཉིད་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའོ། །གཞག་པ་མེད་པ་དང༌། དོར་བ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། ཟད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་འཕེལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོར་མི་མཐོང་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་འབྲི་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཟད་པར་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སྒོམ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བརྟུན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །བརྟུན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས། འཇིག་རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །


DTG113_Page_0364
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟུན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས། འཇིག་རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྟུན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ནང་གི་ཚོར་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིའི་ཚོར་བ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནང་དང་ཕྱིའི་ཚོར་བ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་སེམས་དང༌། ཕྱིའི་སེམས་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་སེམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །དེ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་ཉམས་པ་དང༌། རྒྱས་པར་འགྱུར་པ་དང༌། ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །དེ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་


DTG113_Page_0365
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དེ་དད་པའི་དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དྲན་པའི་དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དེ་དད་པའི་སྟོབས་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་པས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དྲན་པའི་སྟོབས་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དེ་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་


DTG113_Page_0366
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་


DTG113_Page_0367
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆུང་དུ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པས་བསྒོམ་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དེ་ཡང་འཕངས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་སྨོན་ལམ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེ་ཡང་གསུངས་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདུན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང༌། གསུང་དབྱངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་ཐར་པ་མཉན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་བསྒོམ་པ་ལ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བ་ནི་འཕངས་པ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། འདུན་པ་དང་སྒྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྙིང་བརྩེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་མངོན་པར་འདོད་པས་ནི་འདུན་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཞིང་ཡོངས་


DTG113_Page_0368
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་པ་དང༌། དེའི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ས་ལ་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་གནོན་པའི་སྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། གསུང་དབྱངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དུང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་བདག་གིས་ཤེས་སོ། །བདག་གི་ཤེས་པའོ། །བདག་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །བདག་གི་བསྒོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང༌། འབྲལ་བར་གཡོ་བ་རྣམས་སྤངས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་གཡོ་བ་རྣམས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འགལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲལ་བར་གཡོ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གིས་འཕངས་པ་རྣམས་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཉེས་དམིགས་ཀྱིས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ།། དེ་ལ་འཕངས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་གནས་ཏེ། སྔོན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འཕངས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། གསོ་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དང༌། གང་ཟག་དང༌། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་གཡོ་བའི་ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང་འབྲལ་བར་གཡོ་བ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་བསམ་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་གོ་བར་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་སྦྱོར་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དང་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གི་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་དང༌། བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམས་དང༌། ནོར་དུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་འདོགས་པའི་གནས་ཡིན་པས་ཉེས་དམིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་གནས་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང༌། འབྲལ་བར་གཡོ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་


DTG113_Page_0369
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་བྱ་བའི་ཆ་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྨད་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྤོང་ངོ༌། །ལས་གང་དག་བྱ་བར་འོས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྔགས་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱ་བའི་ཆ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྨད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ལ་གུས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཇིགས་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ན་བྱ་བར་འོས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ལ་གུས་པས་སོ། །དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལམ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྒོམས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཇམ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་ཕྲག་བཞིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དྲག་པོ་དང༌། དེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང༌། དེའི་ཐབས་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དང༌། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཁམས་བརྟས་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པས་བསྒོམ་པ་སྟེ། སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཇམ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པ་དང༌། ཆགས་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། དད་པ་དྲག་པོས་སོ། །འཇམ་པའི་སེམས་ཉིད་དེ་ཡང་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཉན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་


DTG113_Page_0370
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལས་སུ་རུང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པར་འབྲི་ཞིང་སྤོང་བའི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པའི་དུས་ན་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པའམ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན་སྐྱོ་བ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བླ་མས་ལུང་ཕོག་པ་ན་རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་བླ་མ་ལ་གུས་པ་དང་མཐུན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྒྲུབ་པ་ན་བརྩོན་པ་འདོར་བ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་རེ་ཞིག་འཇམ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་བཅུ་པ་འདིས་ནི་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དྲག་པོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་དེ་བྱས་པ་གཟོ་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་གཉིས་པས་དེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དེ་བྱས་པ་གཟོ་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་གཟོ་བ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུས་སྟོན་ཏེ། སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕན་གདགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཚོར་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་སྲུང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་


DTG113_Page_0371
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེས་པ་གླེང་བ་དང་དྲིས་པས་འཁྲུག་པ་བཟོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དྲང་བ་དང་མཉན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟང་ཟིང་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྦྱིན་བདག་རྣམས་རང་གི་ཉེས་པ་ཡང་དག་པར་མི་འཆབ་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་མི་བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐིབས་པོ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་དང་སྒྱུ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁེངས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིག་བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཀའ་བློ་བདེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གདམས་ངག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མ་ནོར་བར་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་སྟོན་པ་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་དུལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ན་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཞིབ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་གོང་མ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དུལ་བ་དང་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་འོག་མ་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ནི་གཉི་གས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཅུ་པ་གཉིས་པས་དེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་ཉིད་བསྟན་ནས། རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་གསུམ་པས་དེའི་ཐབས་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མི་ཉམས་པའོ། །རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུས་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དེ་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཧ་ཅང་བརྟུན་པ་དང༌། ཧ་ཅང་གཡེལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་དུབ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའོ། །རང་གི་ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་དམིགས་པ་


DTG113_Page_0372
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་བྱ་བའི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟག་ཏུ་གུས་པས་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདུད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་ཆོད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མི་འཕྲོགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚུལ་དང་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་བཅུ་པ་གསུམ་པས་དེའི་ཐབས་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པ་བསྟན་ནས། དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བསམ་པའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་བཞི་པས་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཁམས་བརྟས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཁམས་བརྟས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བསམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ཚིག་དང་པོ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁམས་དང་མི་འབྲལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་ངེས་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་འབྱུང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མོས་པའི་ཁམས་ཤིན་ཏུ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་གཉེན་པོ་འཕེལ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ཡང་ཀུན་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འབྲི་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་དྲི་མའི་ནག་ནོག་དང་ཡང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་དེའི་གསང་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལྡོག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང༌། ནེམ་ནུར་ཡང་རྒྱུན་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལོག་ན་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གནས་གཞན་ལ་ཡང་མོས་


DTG113_Page_0373
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སོམ་ཉི་མེད་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བསམ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། མོས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་རྒྱན་དུ་བྱས་པའི་དཔེས་ནི་ལུང་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དེ་ཉིད་མགར་བ་མཁས་པས་རྒྱན་དུ་བྱས་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པའི་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་རྒྱན་དུ་མ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་འབྱུང་བའི་དཔེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དུ་མའི་དོན་ལ་འཇུག་པས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ལ་སྣང་བ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ལུང་གི་སྣང་བ་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་དེ་འོད་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པ་དང་ལྡན་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པས་ས་འདི་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ནོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་འབྱུང་བ་འོད་ཟེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཅན་སྣང་བ་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པ་འོད་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་འོད་འབྱུང་བ་ནི་འོད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་ཟེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཅན་ནི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་ཚོགས་


DTG113_Page_0374
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ལྟ་བ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་འདིར་བྱེད་པ་ལ་བྱའོ། །གཙོ་བོ་ནི་མཐུའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་སུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ས་བཞི་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། ས་ལྔ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་སོ། །དེ་ལ་ང་རྒྱལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་པོ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སྔར་ནི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་བསྟན་གྱི། ས་འདི་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པ། ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་བཅུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དག་དང༌། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་འགྱུར་བ་དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་གྱི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཞི་པ་ལ་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་འཇུག་གོ །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་གྱི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟན་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་


DTG113_Page_0375
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་དག་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ལྟ་བ་དང་སོམ་ཉི་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང་འགྱོད་པ་སེལ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་མ་གོང་མས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལམ་ནི་སྤོར་བར་ཤེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་མ་གོང་མས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ལ་ནི་ཡིད་ཙམ་སྤོང་བའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལྔ་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཤིན་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དེའི་གོང་དུ་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཚོལ་ཞིང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ཤིན་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཞི་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ན་བསམ་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཚོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་དུ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་


DTG113_Page_0376
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གོམས་པར་བྱས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བས་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བརྩོན་པ་མ་བོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུན་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གོང་མ་གོང་མའི་སའི་སྣང་བ་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐུའི་ཁྱད་པར་བླ་ཐབས་ཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སོ་སོ་རང་གི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང་རྟོགས་པའི་བློའི་སྟོབས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་ལ་བྱ་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་རྟོགས་པའི་སྒྲས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྩེ་ནས་རྩོལ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བདེན་པ་བཞི་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེས་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདེན་


DTG113_Page_0377
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བཅུ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བའི་ཐབས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དངོས་པོའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ལམ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གོ་རིམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བསྒྲུབ་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གི་བདེན་པ་གཉིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །གཉིས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ཐབས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་གདུལ་བྱའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གདུལ་བྱ་དག་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དེའི་དོན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དེའི་དོན་དུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དེའི་དོན་དུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་སོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དེའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དེའི་དོན་དུ་ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བ་དེའི་དོན་དུ་དངོས་པོའི་བདེན་པ་ལ་མཁས། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས། ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་ཏེ། དངོས་པོའི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་གདུལ་བྱ་བདུན་པ་དེའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་


DTG113_Page_0378
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ་རིམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་སྒྲུབ་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བདེན་པའི་བར་ལ་མཁས་པ་བཅུ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བགྲོད་པ་ཐེག་པ་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པས་ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལུས་དང་སེམས་ལ་ནོད་པ་ཉམས་སུ་འབབ་པས་དངོས་པོའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འགྲོ་བར་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བས་ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མི་གཉིས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་རིམས་མཚམས་སྦྱར་བས་སྒྲུབ་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཡང་མོས་པས་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཤེས་ཀྱི། མ་ལུས་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ས་གཞན་གྱི་གོ་རིམས་ནི་རང་གི་ས་རྣམས་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་འབབ་པས་དངོས་པོའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཉིས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གཅིག་ཏུ་བགྲོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པའི་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་


DTG113_Page_0379
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།བམ་པོ་བརྒྱད་པ། དེ་ལྟར་ཤེས་བྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་ནས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པས་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བས་རྩོལ་བ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདེན་པ་ལ་མཁས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བློས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་དང༌། བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། དཀུ་བྱེད་པ་དང༌། བྱིས་པ་འདྲིད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་བརྫུན་པའོ། །རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ཡིན་པས་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དར་བའི་མཐའ་ནི་རྒུད་པ་ཡིན་པས་དཀུ་བྱེད་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་འདྲིད་པའོ། །དེ་ལྟར་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་བརྫུན་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་དང་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ཡིན་པས་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། དར་བའི་མཐའ་ནི་རྒུད་པ་ཡིན་པས་དཀུ་བྱེད་པ་སྟེ། ཉིས་དམིགས་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་ཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་འདྲིད་པ་སྟེ། གནས་ཀྱི་ཚིག་དེ་དག་གི་དོན་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱིས་པ་ནི་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བས་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་དེའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏོ། །ས་སྔ་མ་ལས་སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་མ་ཐག་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་


DTG113_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོར་རྟག་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཕུང་པོའི་གནས་ལས་མ་བསྐྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་པ། སྲོག་མེད་པ། གང་ཟག་མེད་པ། བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མ་འོངས་པ་མེད་པ་ལ་རྨོངས་པ་དང་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༌། མཐར་འགྱུར་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཐབས་མཁས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་སྨོས་པས་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ནི་འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང༌། ལོག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དག་ཐོབ་པ་སྲིད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་དེ་ལ་ཡང་བདག་མེད་པ་དང༌། དེ་ཡང་བདག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བདག་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། སྲོག་གི་དབང་པོའི་དབང་གིས་གནས་པ་དང༌། ཡང་དང་ཡང་འགྲོ་བར་འགྲོ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུན་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྲོག་དང་གང་ཟག་ཏུ་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར། སྲོག་མེད་པ། གང་ཟག་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཟ་བ་པོ་དང་བཟའ་བར་འདོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་གང་


DTG113_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལས་སེམས་ཅན་ཅི་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་འདྲ་བ་འབྱུང་བ་དེ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་འགོག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་མེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་གོ །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པ་རྣམ་པ་འདི་གཅིག་གིས་སྙིང་རྗེ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་དུས་རིང་པོ་ནས་འབྲེལ་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པས་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་བརླག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་མ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་དག་ནི་མི་ཤེས་པ་རྨོངས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་ལུས་གྲངས་མེད་པ་འགགས་ལ། འགག་པར་འགྱུར་ཞིང་འགག་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟར་འཆི་ཡང་ལུས་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་མི་སྐྱེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་ཇེ་བས་ཇེ་འཕེལ་དུ་བྱེད། འཁོར་བའི་རྒྱུད་ལ་མི་ལྡོག །ཕུང་པོའི་གནས་མི་འདོར། ཁམས་ཀྱི་སྤྲུལ་དག་གིས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར། ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བའི་ཟུག་རྡུ་མི་འབྱིན། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་མེ་ལྕེ་འབར་བཞི་པར་མི་བྱེད། མ་རིག་པའི་མུན་པ་མི་སེལ། སྲེད་པའི་རྒྱ་མཚོ་མི་སྐེམས་སྟོབས་བཅུའི་དེད་དབོན་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་ཞིང་བདུད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐིབས་པོའི་རྗེས་སུ་སོང་སྟེ། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲིས་དཀྲུགས་པས་ཡོངས་སུ་གཡེངས་ཤིང༌། རྟོན་པ་མེད་ཀྱང་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་དུས་རིང་པོ་ནས་འབྲེལ་པ་དང་སྣ་ཚོགས་


DTG113_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་བརླག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ལུས་གྲངས་མེད་པ་འགགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དེའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་འགོག་པ་དང་ལམ་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ན་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དེའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་འགོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དེའི་ལམ་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལུས་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་ཏེ་འགྲུབ་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་ཏེ། ཚིག་དེས་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་བའི་རྒྱུད་ལས་མི་ལྡོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་སྟེ་སྲིད་པའོ། །ཕུང་པོའི་གནས་མི་འདོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་དང་བྲལ་བའོ། །ཁམས་ཀྱི་སྦྲུལ་དག་གིས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དེ་མི་མཉམ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང༌། འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་འདོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། སྲིད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལྟ་བའི་ཟུག་ངུ་མི་འབྱིན། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་མེ་ལྕེ་འབར་བ་ཞི་བར་མི་བྱེད། མ་རིག་པའི་མུན་པ་མི་སེལ། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་མི་སྐེམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཞི་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟོབས་བཅུའི་དེད་དབོན་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་དེ་འགོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །བདུད་ཀྱི་ཐིབས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་ལམ་དང་བྲལ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲིས་དཀྲུགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པ་མགོན་མེད་


DTG113_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། དཔུང་གཉེན་མེད་པ། སྐྱབས་མེད་པ། གནས་མེད་པ། གཞི་མེད་པ། རྟེན་མེད་པ། ལོང་པར་གྱུར་པ། མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་དང༌། སྤྲིས་ཡོག་པ་མུན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྱུར་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསག་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པ་དག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནས། སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པའི་བར་གྱི་མཐའ་ཐུག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསག་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའོ། །མགོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མགོན་མེད་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དང་མ་གྱུར་པ་ལ་དཔུང་གཉེན་མེད་པ། སྐྱབས་མེད་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཞི་མེད་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟེན་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལོང་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉུག་མ་དང༌། གློ་བུར་བའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉན་པ་དག་དང་ལྡན་པས། མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་དང༌། ཕྲིས་ཡོག་པ་མུན་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནི་རྩོལ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་སྟོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དགྲས་བདུད་ཕམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་བློས་སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་


DTG113_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་མཐུན་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཅི་རྩོམ་ཡང་དེ་དག་ཀུན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར། རྩོམ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཤེས་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཤེས་པས་དབང་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མངོན་པར་གདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་དགེ་བ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་དགོད་པར་འདོད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགེ་བ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བར་འདོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་སྡུད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ནད་དང་གཞན་གྱིས་གཏང་བའི་ནད་དང༌། འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཁོར་བར་བཅིངས་པ་རྣམས་དེ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གཟུད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དོགས་པ་ཅན་རྣམས་ངེས་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དད་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་གཟུད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གདུལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེར་བཙུད་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་པའི་ཕྱིར་རྩོམ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཚིག་དགུ་པོ་དེ་དག་ལས། དང་པོ་གཉིས་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཚེ་འདིའི་དོན་ཏོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སེམས་


DTG113_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེ་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐོས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱང་དཀའ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཤེས་པས་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། མདོའི་ཚུལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་དུན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཚིག་འདི་དག་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང༌། དོན་ལ་མཁས་པ་མདོར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བཟོད་པ་དང་ངེས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་མི་འདའ་བའི་ཁྱད་པར་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་རྗེས་སུ་བསྲུངས་པས་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སྔོམ་པའི་ཆོ་ག་མི་འདོར་བས་བརྟུན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། མི་འདྲ་བ་རྒྱུར་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ནི། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་


DTG113_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་བློ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གཉེན་པོར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་མི་བཀྲི་བའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ནག་པོ་བསྟེན་པའི་གཉེན་པོར་ལྷད་བཅུག་པ་ཤེས་ཤིང༌། དོན་གྱི་ཚིག་དང༌། དོན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང། འདྲེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས་པས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱབས་ངན་པ་བསྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོར་མཐུ་ཤེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བསྒོམ་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་ཁྱད་པར་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པས་ངོམས་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་བསགས་པས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་སྙོམ་ལས་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབས་པས་ལེགས་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་རྒྱན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དང༌། ཡེ་ཤེས་གྱི་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཐོབ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་དང༌། སངས་རྒྱས་


DTG113_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྤུད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ལ་གུས་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པས་བསྙེན་བཀུར་དང་སྲི་ཞུ་ཆེན་པོའི་དང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆེད་དུ་བསམ་སྟེ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་འཇུག་པས་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆུང་དུས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པས་ཉིན་མཚན་དུ་སེམས་ཅན་གཞན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པས་སྦྱིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོ་ན་སྤྱོད་པ་དང་དོན་མཐུན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་རིགས་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐལ་བ་འདྲ་བར་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་ལ་རིགས་པ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཐབས་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བརྗོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་རྣམས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་སྨོས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་


DTG113_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཆེན་པོ་ལ་མི་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཡོངས་སུ་བསྙད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བློ་ཆུང་བ་མཐུ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ཀྱང་རྣམ་པ་དུ་མར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས། ཉེ་བར་སྤྱད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་བ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གང་དག་ལ་ཞུགས་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། མཐུན་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ནི་ཡི་གེ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། རྒྱ་དང༌། རྩིས་དང༌། ཤོད་ཐབས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་སྟེ། གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དོན་དང་བྱ་བ་བརྗེད་པའི་གནོད་པ་སྟེ། བྱིན་པ་དང་བླངས་པ་སྟེ། གཞག་པ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པའི་དོན་དང༌། བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་དང༌། བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོར་ཡི་གེའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་དང་བློ་ཆུང་བའི་གནོད་པ་དེ་གཉིས་གཏན་ཚིགས་དང༌། སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ཀྱིས་གསལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སོ། །ཡོངས་སུ་བླངས་པའི་ནོར་མ་སྦས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་རྒྱའོ། །འདུ་བ་དང་འགོད་པ་ལ་


DTG113_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྨོངས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་རྩིས་དང་ཤོད་ཐབས་ཏེ། དེ་ལ་རྩིས་ནི་གཉིས་གཉིས་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤོད་ཐབས་ནི་གཞག་པའོ། །ནོར་བསྒྱུར་བའི་དཔྱད་ནི་དབུལ་བའི་གནོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །གསོ་བའི་དཔྱད་རྣམས་ནི་ཁམས་མི་མཉམ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། དུག་དང༌། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ནད་ཀྱི་གནོད་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ནོར་བསྒྱུར་བའི་དཔྱད་དང༌། གསོ་བའི་དཔྱད་སྐེམ་པ་དང༌། བརྗེད་བྱེད་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་བསལ་བ་དང༌། དུག་དང༌། རོ་ལངས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བསལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྐེམ་པ་དང་བརྗེད་བྱེད་ནི་ཁམས་མི་མཉམ་པའི་གནོད་པའོ། །འབྱུང་པོའི་གདོན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གནོད་པའོ། །དུག་སྦྱོར་བ་ནི་དུག་གི་གནོད་པའོ། །རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་གནད་ཀྱི་གནོད་པ་ནི་རོ་ལངས་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །སྙན་དངགས་དང༌། གར་ཐབས་དང༌། གཏམ་རྒྱུད་དང༌། རོལ་མོ་དང་སྔོན་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་གནོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། འབབ་ཆུ་དང༌། མཚོ་དང༌། མཚེའུ་དང༌། རྫིང་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། སྨན་དང་ནགས་ཚལ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་གནས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་གནོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། དྷ་ཀ་ཤི་ལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་ཁུངས་བསྟན་པ་ནི་གསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང་ཆད་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མ་དང། གཟའ་དང༌། སྐར་མ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་དང༌། ས་གཡོ་བ་དང༌། གཅན་གཟན་གྱི་ལ་ཉེ་དང༌། བྱའི་ལ་ཉེ་དང༌། རྨི་ལྟས་ཀྱི་ལྟས་སྟོན་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་དང་སྤྱོད་ཚུལ་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་མཐོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཐོབ་པའི་ཡན་ལག་གི་ཉེས་པ་ལས་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་གནོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་རྨི་ལམ་ཡན་ཆད་དང༌། གཟའ་ལ་སོགས་པའི་ལྟས་མཐོང་བས་མི་འདོད་པ་དང༌། འདོད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ཐམས་


DTG113_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཀྱི་མཚན་གྱིས་ཀྱང་མི་འདོད་པ་དང༌། འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་མཆོག་དང་གནས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་གནས་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལྔའི་གཉེན་པོ་སྟེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱབས་ངན་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལོག་པའི་བསོད་ནམས་ལ་སྦྱོར་བ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལོག་པའི་ཐར་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་བཞི་དང་ལྡན་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གནོད་པ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་གང་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་སྐྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འབྱུང་བར་བྱེད་པར་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགོས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཐར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཐོས་པའི་རྣམ་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པའི་ཆོས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་གཟུངས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམས་བྱ་བར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་མངོན་པར་དགའ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐོས་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་ས་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་སྤུག་གིས་ཕྱིས་པའི་དཔེས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ས་ཡེ་ཤེས་ཆེས་བྱང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དེ་ཉིད་སྤུག་གིས་ཕྱིས་ན། དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་


DTG113_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཆེས་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དཔེས་ནི་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་འཕེལ་བས་ས་སྔ་མའི་ཤེས་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། གཟའ་དང༌། སྐར་མ་དང་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱི་གཞལ་མེད་ཁང་གི་འོད་སྣང་བ་ནི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་ཤིང༌། རླུང་དམར་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས། ས་ལྔ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ང་རྒྱལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་གང་དག་ཁོ་ནས་ས་ལྔ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དྲུག་པ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་ན་ས་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་ལ་ནི་གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འཕངས་པའི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་བསྟན་གྱི། ས་འདི་ལ་ནི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་གྱུར་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་


DTG113_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་འཇུག་གོ །བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་མཚན་མ་ཐ་དད་པའི་གཉེན་པོར་རྣམ་པ་དགུར་དབྱེ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམ་པ་དགུ་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དཔེན་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཆི་འཕོ་བའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་དང༌། བྲག་ཅ་དང༌། ཆུ་ཟླ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང༌། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དར་བ་དང་རྒུད་པའི་མཚན་མ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ན་རྣོ་ཞིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པས་བྱི་དོར་བྱེད། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་དེ། མི་མཐུན་པར་མི་བྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་


DTG113_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་བཟོད་པའི་སྒོ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་རྣོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་ཆ་ཕྲ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་སྔ་མ་གཉིས་ནི་རགས་པ་དང༌། འབྲིང་གི་གཉེན་པོ་བཟོད་པ་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་སྒོ་དང་མཐུན་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱི་དོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་མ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡན་ཆད་ནི་རེ་ཞིག་ང་རྒྱལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདི་ནས་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཆ་ཕྲ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བྱ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའོ། །དེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཚེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་འདོགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་དང༌། བརྒལ་བའི་ལན་དང༌། མཚན་ཉིད་


DTG113_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སྒོ་གསུམ་ནས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་རེ་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བདག་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་ལ། དེ་དང་བྲལ་ནས་འབྱུང་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་བོ། །བདག་དོན་དམ་པར་ཡོད་དུ་ཟིན་ན་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས། དེ་ལས་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་དང་བྲལ་ནས་ཡང་འབྱུང་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་བཟློག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བ་ན་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དོན་འདི་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །བརྒལ་བའི་ལན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བདག་མེད་དུ་ཟིན་ན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་རྒོལ་བར་གྱུར་པ་ལ་ལན་འདེབས་པ་ནི་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱིས་པའི་བློ་ཅན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བདག་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚུལ་གང་གིས་ན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བརྒལ་བའི་ལན་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་དང་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྨོས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པ། ལོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་སོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྨོས་པ་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་


DTG113_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཐར་པ་དང་མི་མཐུན་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྲིད་པ་འཛིན་ཀྱང་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་རང་བཞིན་ཡང་སྲིད་པ་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པས་འབྱུང་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་ཞིང་གི་གཞི་དང༌། མ་རིག་པའི་མུན་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རླན་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བརླན་པ་དང༌། ལྟ་བར་གྱུར་པའི་དྲ་བ་རབ་ཏུ་འཕེལ་བས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་རྣམ་པར་འཕེལ་ནས། དབང་པོ་ལྔ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་ལྔ་བྱུང་ནས་ཕན་ཚུན་འདུས་པས་རེག་པར་འགྱུར་རོ། །རེག་པ་འདུས་པས་ཚོར་བ་འབྱུང་ངོ༌། །ཚོར་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་བས་སྲེད་པ་འབྱུང་ངོ༌། །སྲེད་པས་ནི་ལེན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །ལེན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་བྱུང་ནས་ཕུང་པོ་ལྔ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྔ་བྱུང་ནས་འགྲོ་བ་ལྔར་རིམ་གྱིས་དེངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེངས་ནས་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེངས་ཤིང་བྲལ་ནས་རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུངས་པ་ལས་མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཡང་དེ་དག་ལ་སུ་ཡང་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །རང་བཞིན་དང་བསལ་བ་མེད་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་ཡང་དེ་དག་ལ། འཇིག་པར་བྱེད་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་རང་བཞིན་ཡང་སྲིད་པ་དང་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་འབྱུང་བས་བསྡུས་པ་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཉེ་བར་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལས་


DTG113_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཞིང་ངོ༌། །གོང་དུ་སྨོས་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རླན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་ངའོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ། འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྟ་བར་གྱུར་པའི་དྲ་བའོ། །རང་བཞིན་དང་བསལ་བ་མེད་པར་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་དང་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་བརྒལ་བའི་ལན་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བརྒལ་བའི་ལན་དང་བཅས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བདག་མེད་པར་བསྒྲུབས་ནས་མཚན་ཉིད་གང་གིས་གནས་ཤིང་འབྱུང་བ་དེ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཕྲད་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་ལེན་པའོ། །ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཕུང་པོ་འབྱུང་བའོ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་རྒ་བའོ། །རྒས་ནས་ཕུང་པོ་འཇིག་པ་ནི་འཆི་བའོ། །འཆི་ཞིང་འབྲལ་བའི་ཚེ་མྱོས་ཤིང་ཆགས་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་བྱུང་བའི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའོ། །དབང་པོ་ལྔའི་ཉམས་སུ་བབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཡིད་ཀྱི་ལྟ་བའི་ཉམས་སུ་བབ་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་མང་པོ་འབྱུང་བ་ནི་འཁྲུགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྗོན་པ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པོ་འདི་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱེད་


DTG113_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱ་བ་རྣམས་མངོན་པར་གྱུར་ཏོ། །གོང་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དེ་ན་དོན་དམ་པར་བྱ་བ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། མ་རིག་པས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྟེན་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གང་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དེ་ན་དོན་དམ་པར་བྱ་བ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་འདི་དག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་དགུ་པ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་ནི་སེམས་གྱུར་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིས་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཤེས་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། ཉེས་དམིགས་བསྡུས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། ཉེས་པ་སྤང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། ཡིད་མི་འབྱུང་བ་དང༌། ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། ཟབ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའོ།། དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་བདག་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཙམ་ལ་བརྟེན་པས་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་


DTG113_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་གཅིག་ལ་གནས་པ་དག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞི་གང་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཞི་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཚོར་བ་ལ་མི་ངོམས་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །སྲེད་པས་གཡེན་སྤྱོ་ནས་སྡུད་ཅིང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ནི་ལེན་པའོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་འདི་དག་འབྱུང་བ་ནི་སྲིད་པའོ། །སྲིད་པ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་རྒ་བའོ། །རྒ་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་འཆི་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པས། སེམས་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རིག་པའོ། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པས་ཡན་ལག་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ལ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་རྟོག་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཡུལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་སྟོན་པ་དང༌། རེག་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །རེག་པ་


DTG113_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ལ་རེག་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། ཚོར་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང༌། གཉིས་ཀ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྲེད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྲེད་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། ལེན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །ལེན་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲེལ་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྲིད་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཡང་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་འབྱུང་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། རྒ་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །རྒ་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། འཆི་བ་དང་ཕྲད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །འཆི་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་འཇིག་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཞིག་ནས་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རིགས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྐྱེན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་བདག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཇི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་སྟོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་རྟོན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མ་རིག་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ས་བོན་


DTG113_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ནི་འདུ་བྱེད་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་དེ། དེ་མ་སྤངས་པར་མི་སྤོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ནི་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་སྐྱེས་པས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུས་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡན་ལག་སྔ་མ་མེད་ན་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་མི་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་སྟེ། ཡན་ལག་སྔ་མ་མེད་པར་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་མི་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མ་རིག་པ་མེད་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གང་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་དེ་དག་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། གང་ལས་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བས་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་གི་རིགས་སུ་འདུས་པའི་རྐྱེན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་སྔར་སྨོས་པ་མ་རིག་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་དང༌། བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལམ་གསུམ་གྱི་ཉེས་དམིགས་བསྡུས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལམ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་འགགས་ན་ལམ་རྒྱུན་ཡང་འཆད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་འགགས་པས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་མ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལམ་འདི་གསུམ་ནི་བདག་མེད་པ་དང༌།


DTG113_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ་འབྱུང་ཞིང་འཇིག་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་མདུང་ཁྱིམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་བརྟག་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ལ་ཉེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། རྒྱུ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཅིག་ཅར་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་མེད་པས་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་མ་བསྐྱེད་པར་འགགས་པས་ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་བའི་ཉེས་པའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པས་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྟོས་པའོ། །སྲེད་པ་ནས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པ་སྟེ། དེ་ཡན་ཆད་དུ་ཡང་དེ་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལྟོས་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་འདིའི་ཕྱིར་སྔར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྔོན་གྱི་མཐའོ། །ལྟོས་པའི་དོན་རྒྱུའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྟོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་ལ་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འདིར་འབྲས་བུ་སྐྱེས་ཟིན་པས་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུར་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་ནས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕན་ཆད་དུ་ཡང་དེ་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོས་པ་ལས་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཞེ་ན། བྱས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་དང༌། གཉེན་པོ་རྙེད་པས་སྤངས་ཟིན་པ་དང༌།


DTG113_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཡང་སྲིད་པའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་སྐྱེད་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱས་པ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་མ་རྙེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱས་པ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །སྲིད་པ་ལ་སོགས་པས་མ་སྤངས་པར་སྟོན་ཏོ། །སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཟད་ན་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་བྱས་ཀྱང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ལ་ལ་ནི་བྱས་པ་ལ་ནི་མ་བྱས། ལ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན། ལ་ལ་ནི་མ་བསྐྱེད། ལ་ལ་ནི་སྤངས། ལ་ལ་ནི་མ་སྤངས་པ་དེའི་ཕྱིར། ལུས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་མི་འགྱུར་ཏེ། ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའམ། མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཅིག་ཅར་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པས་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དེ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་མེད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པས་ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ཉེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡིད་མི་འབྱུང་བ་དང༌། ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ཆ་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང༌། དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཡིད་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དག་གི་རྒྱུས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དེ་དག་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་གསུམ་གྱི་རྒྱུན་འཆད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཟབ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་


DTG113_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པ་དང༌། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་བྱས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མེད་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱ་བའི་དུས་ན་མི་གནས་པས་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་གཉི་གས་མ་བྱས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྲིད་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བའང་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཟད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་འབྱུང་བ་དང་མི་འབྱུང་བ་གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི་མི་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་སྲིད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་དང༌། ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། སེམས་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་དང༌། རང་གི་


DTG113_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་མ་འདྲེས་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལམ་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་དུ་འབྲང་བ་དང༌། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་བའི་ལྟོས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང་མེད་པས་ཟད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་གཞན་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་དང་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་འདི་སོ་སོར་རྟོག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང༌། གཞན་ལས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། ཐར་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་གང་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་གི །དེ་དང་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང་གང་གི་ཕྱིར། དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཚེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དུ་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་ན། འབྱུང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱིས་པའི་བློ་ཅན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ལས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བའི་རིག་པ་ལས། དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་རྨོངས་ཤིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གཞན་དུ་བདག་ལས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་པ་སྟེ།


DTG113_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། སེམས་གཅིག་ལ་གནས་པ་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་དང༌། དབང་ཕྱུག་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་དྲག་པོའི་རྒྱུད་དང་རྒྱུ་མེད་པས་ཚོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་ནི་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ལ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་རྟོན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། བདེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའི་བར་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་གཉིས་ནི་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའི་བར་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ནི་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཐར་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐར་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་


DTG113_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང༌། འབྲེལ་པ་སྲིད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ལས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ལས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པའི་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྙིང་རྗེ་དང་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་བསྟན་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཚེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དུ་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཅི་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་ཞེས་རྟེན་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་པ་འདི་


DTG113_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་གཅིག་ལ་གནས་པ་དག་གོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ལ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། རྟོན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལམ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔོན་དང་མཐའི་བར་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་ནུས་པ་དང༌། མི་ནུས་པའི་གནས་ལ་འཇུག་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་ལྟོས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྟོས་པའོ། །སྲེད་པ་ནས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའི་ལྟོས་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཆ་ཕྲ་བ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་བར་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་


DTG113_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའོ། །མཐའི་བར་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པ་ལྔས་དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དང༌། དེ་གཉི་གའི་བྱ་བ་མེད་པས་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་བདག་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང༌། གང་ཟག་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཚོར་བ་པོ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེས་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ནི་བདག་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང་གང་ཟག་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་གཡོ་བ་མེད་དེ།


DTG113_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་མེད་པས་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཚོར་བ་པོ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་རྙེད་པ་དང༌། མཚན་མ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་འགགས་ཤིང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགག་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་རྙེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་གནས་དང༌། རང་བཞིན་དང༌། ཁྱད་པར་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་འདོད་པ་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེའི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་ཀྱི་སྨོན་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གནས་སོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་སྨོན་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་མངོན་པར་འདོད་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་བསྒོམས་པས་བདག་དང་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་


DTG113_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་ལྔ་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམས་དང༌། ས་བཞི་པ་ལས་ལྷག་པར་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ས་དྲུག་པ་འདི་ལ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་དང་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པའོ། །གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་འདུས་བྱས་ལ་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཚོགས་པ་སྤོང་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ༌། །བྲལ་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཚོགས་པ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ༌། །མ་ཚོགས་པ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟས་བདག་གིས་འདུས་བྱས་པ་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ཤེས་པར་བྱས་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་འདི་དང་ཚོགས་པ་འདིའི་རྒྱུན་གཅད་པར་ཡང་མི་བྱ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་ཐོབ་པར་ཡང་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོས་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། སྤོང་བའི་གཉེན་པོས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་སོ་སོར་རྟོག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་ཤིང་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་མ་འགགས་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་མི་གནས་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་


DTG113_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་སྟེ། དེ་དང་མི་འགྲོགས་ཤིང་མི་གནས་ཏེ། དེའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གནས་པ་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་སྣང་བར་གྱུར་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྡུད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ལ་འདུས་བྱས་དང་འགྲོགས་པར་ཡང་མི་གནས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བར་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་འཇུག་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ས་ཡ་དག་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པའི་སྒོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ས་ཡ་དག་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ས་ཡ་དག་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་རྒྱུ་བཞིས་རྣམ་ལར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པས་ནི་བཞི་པ་མ་གཏོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པས་འཇུག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཛིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་


DTG113_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པས་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་གནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པས་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །བག་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་བཞི་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པས་ཆོག་མི་ཤེས་པས་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་ཞུགས་པ་ཐོབ་པས་ནི་བདུན་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཞུགས་པས་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མི་རྟོག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་བྲལ་བ་དང༌། མ་བྲལ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །དེ་ལ་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་མི་ཕྱེད་པའི་བསམ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བས་ཀྱང་ཤེས་ཆེར་མི་ཕྱེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་ཕྱེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དེ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་མོས་པ་ངེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ངེས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འཁྲུག་པ་ལ་མི་བརྗེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གསང་བའི་གནས་ལ་མི་སྐྲག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཟབ་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེར་སྣ་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་


DTG113_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་མཆོག་འདོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤིན་ཏུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་རིང་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ནུས་པ་རྣམ་པ་དགུ་ལ་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་རྣམས་ལས་ལོག་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གསང་བའི་གནས་ལ་མོས་པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་འདོར་བའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདུད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་བརྟན་པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཉེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀུན་དུ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་


DTG113_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་རྣམ་པར་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ཆོས་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐུན་པར་མི་བྱེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཆེས་ཤས་ཆེ་ཞིང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་རྣོན་པོ་གཉིས་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཆོས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྡུས་པ་བསྟན་མ་ཐག་པ་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་ཉན་ཏོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་གཟུངས་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པའི་ལྷག་མཐོང་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་སྦྱོར་བས་ཐོབ་བོ། །ནན་ཏན་གྱིས་ཀྱང་འཛིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་དོན་དེ་ལ་རེག་པའོ། །གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་བཻ་ཌཱུཪྻས་ཕྱིས་པའི་དཔེས་ནི་ས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕེལ་བར་གྱུར་ནས་ཆེས་འོད་གསལ་བ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དེ་ཉིད་བཻ་ཌཱུཪྻས་ཕྱིས་ནས་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་རབ་ཏུ་བྱང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། དེ་བས་ཤས་ཆེར་རབ་ཏུ་བྱང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱའོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །ཟླ་བའི་འོད་ཀྱི་དཔེས་ནི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དཔེས་བསྟན་པས་སྔ་མའི་ཡེ་ཤེས་


DTG113_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་སྟོན་ཏེ། འོད་ཆུང་བ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཆེ་བ་ནི་འོད་དེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཟླ་བའི་འོད་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རྣམས་ཀྱང་སིམ་པར་བྱེད་ལ། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ།། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང༌། བདུད་བཞིའི་ལམ་གྱི་སྤྱོད་བ་ངན་པ་དག་གིས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདུད་བཞིའི་ལམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་རྣམས་ནི་བདུད་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དག་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྔ་མའི་ཚུལ་གྱིས་ཅི་རིགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ས་དྲུག་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་པ། ས་བདུན་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་མངོན་པར་དགའ་བའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་འཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང། ས་སྔ་ཕྱི་ལས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་གཉེན་པོ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པའི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་བཅུ་པོ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་གནོན་ཏེ། དེ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་བཅུས་གནོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་སེམས་དགའ་བ་ཡིན་གྱི། མངོན་པར་མཐོ་བའི་


DTG113_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་གཉེན་པོར་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གཉེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་མོ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གཞན་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དང༌། ཇི་སྲིད་འདོད་པའི་བར་དུ་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་སོགས་པས་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བ་སོགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཚད་མེད་པ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལོག་པར་མི་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང་གང་ཟག་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་ཚད་མེད་པ་བཞི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལེགས་པར་བྱེད་པས། དེའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ལ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་ཡང་སྒོ་བདུན་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཙོ་བོ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པས་གཙོ་བོས་སེམས་ཅན་གཞན་འདུལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཐོབ་ལ། ཁམས་གསུམ་པའི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་


DTG113_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་འགགས་པས་ཤིན་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བས་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཤིན་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡང་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་ལྔ་པ་ལས་གནོད་པ་རྣམས་པ་བཞི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྒྱུ་མ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་དང༌། སྒྲ་བརྙན་དང༌། ཆུ་ཟླ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུར་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་ལ། ལས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པའི་བསམ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་འདུ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཞིང་གི་ཐ་གྲུ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ཡིད་དང་ཡང་ལྡན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལྟ་བ་དང༌། མཉན་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་མཆོད་པར་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་འཇུག་ལ། གཟུགས་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་རྒྱན་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྒྲ་དབྱངས་དང་བྲལ་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་ཞི་བར་ཡང་མོས་ལ་དབྱངས་དང་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དྲིས་པ་ལུང་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དུས་གསུམ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བསྐལ་པ་འགྲངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་


DTG113_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་བཅུ་པོ་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་དག་སྣང་བར་གྱུར་པས་ས་འདི་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་བྱས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་གནོན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་བཅུ་པོ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་ནོན་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ས་བདུན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ལ་སྦྱར་བའོ། །དེ་ལ་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། གང་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། གནས་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་གི་དང༌། ཇི་ལྟ་བུ་དང༌། གང་དུ་དང༌། དེ་དག་ཐ་དད་པས་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་དག་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གདུལ་བྱའི་ལས་ཚད་མེད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང༌། འདུལ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཚད་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནས་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་


DTG113_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་དག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མང་པོ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསྐལ་པ་འགྲངས་པ་དང༌། དུས་གསུམ་ཚད་མེད་པར་རྟོགས་པས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་འགྲངས་པ་ཚད་མེད་པ་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དུས་གསུམ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྷ་ཐ་དད་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ལུས་དང་སེམས་འདྲ་བར་འཇུག་པས། དེ་དག་ལ་མོས་པ་བཟློག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་པ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྔོན་གྱི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང༌། འབྲིང་དང་རྣོན་པོ་རྣམས་ལ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པས་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་ཚིམ་པར་མཛད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རབ་འབྱམ་ཚད་མེད་པ་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་


DTG113_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བ་ལ་མོས་པས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཡང་མོས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་འགྲུབ་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཟབ་མོའི་སྒོར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་བཅུ་བསྟན་ནས། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བསྐལ་པ་བྱེད་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱིས་ཀྱང་བགྲང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ས་འདི་བསྟན་ནས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་འཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་


DTG113_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་བཞིས་སྟོན་ཏེ། གཉིས་ཅིག་ཅར་དང༌། རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་དང༌། མོས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། དོན་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སྤྱོད་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དང་ལྡན་པས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་ལམ་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅིང་མི་ལྡང་སྟེ། དེ་འགྲོའམ། འགྲེང་ངམ། འདུག་གམ། ཉལ་ལམ། རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པས་མོས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་ཤིང༌། འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་མི་འབྲལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ལ་བཀྲ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་སོ། །མངོན་དུ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དོན་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འབྱུང་བ་རེ་རེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་རྩོམ་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་ངོམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བརྩོན་


DTG113_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ལམ་ལས་མི་འཕྱར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཚད་མེད་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དང་བདུད་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་ཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚད་མེད་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དང༌། བདུད་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་ཆོད་པ་སྟེ། ལམ་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཕམ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རིང་དུ་སོང་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་གཏོགས་


DTG113_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་སུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་གནས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྐོ་རྣམས་སུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ལ་གནས་ནས་གང་ཞིག་བསྒོམས་ཏེ། སྒོ་གང་གིས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གནས་བཞི་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་གསུམ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། ས་སྔ་ཕྱི་ལས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ས་འོག་མ་དང༌། གོང་མ་བས་ཁྱད་ཞུགས་པ་དང༌། དམའ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ས་བདུན་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྱད་ཞུགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་པ་གནོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ཉིད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་ས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལྟ་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་ལྷག་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་


DTG113_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་བས་ཡེ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་པ་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ལྔའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ནས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་མ་ཡིན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་པའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་ནི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་བསལ་བས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པས་སོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ལམ་ལ་ཞུགས་པས་སོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པས་སོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཆོས་ཟབ་མོའི་སྒོར་འཇུག་ཕས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ད་ལྟར་ས་འོག་མ་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པས་སྔ་ཕྱི་ལས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ས་འོག་མ་ལས་དམའ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་འབད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་གང་དག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་


DTG113_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་གྱ་ཆོམ་དུ་འདའ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འདྲེས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ཡང་སྨོན་ལམ་དང༌། ཐབས་དང༌། ཤེས་རབ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པ་གྱ་ཚོམ་དུ་འདའ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱོད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་ལམ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ནས་བདུན་པོ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ས་འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་ལམ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་དེ་དང་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་ལམ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་དཔེས་ནི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་མི་ལུས་འདས་པ་ལྟར། ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལམ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ནི། ལྷའི་གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་ཞིང་གླིང་བཞི་དག་ཏུ་ཡང་འགྲོའོ། །མིའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དབུལ་བ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཉེས་པ་དེ་དག་གིས་གོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ཙམ་གྱིས་མིའི་ལུས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་


DTG113_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མའི་ལུས་སྤངས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ཚངས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་མཐོང་ཞིང་རྣམ་པར་རྒྱུ་ལ་ཚངས་པས་སྣང་བ་ཡང་སྟོན་ཏེ། མི་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་ལ་ཞོན་ཞིང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་བའི་ཚེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་མི་གོས་ཀྱི། དེ་ཙམ་གྱིས་ས་བདུན་པོ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཞེས་ནི་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྤངས་ནས་ས་བདུན་པ་ནས་ས་བདུན་པ་ནས་ས་བརྒྱད་པ་ནོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཞོན་ཏེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་འདས་པས་དེ་དག་གིས་གོས་པར་གྱུར་ཅེས་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་འདི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་མི་བྱའོ། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གོང་མ་རྣམས་ལ་ནི་མི་བརྗེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པའི་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ལྷག་པར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འདས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རིང་དུ་སོང་བ་འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བས་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྔ་ཕྱི་ལས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་


DTG113_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བསྟན་ནས། ལས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་དང༌། ས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་དང༌། གནས་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཞིས་ས་འདིའི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངག་གི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྨད་པ་དེ་དག་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་དག་ལ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོའི་གནས་དང༌། ལས་ཀྱི་གནས་གང་དག་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་དེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སློབ་དཔོན་དུ་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་མཉམ་པ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་དང་བསམ་པའམ་སྦྱོར་བ་མཉམ་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་རྣམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་


DTG113_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསྒོམ་པའི་སྒོའི་ཚུལ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞི་བའི་བདེ་བ་ལ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཅུས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་ལས་བརྩམ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དོན་ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚིག་གཅིག་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་མར་འབྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ནི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དོན་གཅིག་ལ་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དོན་གྱིས་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཤེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ཏེ། རྩ་བ་བསྟན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་སྦྱོང་


DTG113_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་བརྩམས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྒྲིབ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ཞུམ་པའི་སྒྲིབ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་གནས་པའི་ལམ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཛོད་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་སྒོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །དེ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ཐོབ་ནས་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ས་ཡང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའོ། །དེར་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེ་ཡང་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཚད་མེད་པ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་འབྱུང༌། དག་གི་ལས་ཚད་མེད་པ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་འབྱུང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཚད་མེད་པ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་མི་སྐྱེ་


DTG113_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པས་སྣང་བར་གྱུར་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལས་མཚན་མ་དང་བྲལ་བར་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་བྱ་བ་མེད་པས་ཚད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ།། དེའི་འོག་ཏུ་ཚད་མེད་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཉིད་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པས་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་བུའི་དཔེས་ནི་ས་འདི་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ། སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཡུལ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་མ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གྱུར་དུ་ཟད་ཀྱིས། རང་གི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་ནི་རང་གི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཐོབ་པས་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་པོའི་བུའི་རྒྱལ་པོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱལ་པོའི་བྱིན་གྱིས་བློན་པོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་གྱི། རང་གི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་དེ་ནར་སོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། རང་གི་བློའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བློན་པོའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་གྱི། རང་གི་བློས་


DTG113_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་སྨོས་པ་དེས་ན་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པར་མ་ཟད་ཀྱི་མཐུས་ཀྱང་ཚད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་ཚེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཟབ་ཅིང་དབེན་པ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། གོང་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བརྩོན་པ་ཡང་མི་གཏོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རིང་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབེན་པའོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང། འཇིག་རྟེན་པའི་ས་ལ་མི་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་བ་མེད་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལས་དེའི་མཚན་མ་དང་བྲལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གོང་དུ་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བས། དེ་ཙམ་ལ་གནས་པར་ཡང་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་ས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་ནས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་མི་གཏོང་བས་གནས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གང་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་ཡང་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ། །དེས་ན་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ།།


DTG113_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པས་ཀྱང་གནས་ལ་འགོག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་གྲུ་ཆེན་པོར་ཞུགས་ཏེ། རྒལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་རླུང་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཆུ་ལ་མཁས་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུའི་ཉེས་པས་མི་གོས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པའི་གྲུར་ཞུགས་པ་ཡང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པས་ཀྱང་གནས་ལ་འགོག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་གནས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། སྦྱོར་བ་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་བརྒྱད་ཀྱིས་རྒྱུ་བ་ཐོབ་པའི་གནས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་དེ་འཁོར་བའི་སྒོ་ཡིན་བས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྒོམ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བློ་དང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་སྐྱེད་པ་ཆེན་པོས་འཁོར་བའི་སྒོ་ཡང་སྟོན་ལ། བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཁོར་མང་པོས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བར་ཡང་སྣང་ལ། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་སེམས་ཐོབ་བ་ཡང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཉེས་པས་ཀྱང་མི་གོས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཡང་སྤངས་ལ་འཁྲིག་པ་བསྟེན་པ་ཡང་སྟོན་པས་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡང་ཡིན་ལ། ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འབར་ཏེ། དེ་ལྟར་འབར་ཡང་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཇུག་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དག་


DTG113_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟས་དང་ཉལ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྟོན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཐིལ་དུ་ཡང་སོན་ལ། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ན་འདུག་པར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ན་བ་དང། རྒ་བ་དང་འཆི་བ་འདི་གསུམ་སྟོན་པས་འཆི་འཕོའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདུད་བཞིའི་ལམ་ལས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འདས་ལ། བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཐིལ་དུ་ཡང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་པ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ན་འདུག་པ་ཡང་སྣང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མུའི་གནས་མི་འདོར་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནོད་པ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་ཡང་སྣང་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་དག་པས་ཀྱང་ལྷག་པའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་དེ་དག་གི་ཆགས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པས་ཆགས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལྷ་དང། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། མི་དང༌། མི་མ་ཡིན་པ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྷག་པའི་བཀོད་པ་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཐོབ་ལ། ཆོས་ལ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ཡང་མི་སྤོང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསྟན་པ་འཛིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་དུ་གྲགས་པས་དེ་འཛིན་པའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་འདི་ནི་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བས་རིང་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པའི་དཔེས་ནི་


DTG113_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས། ས་འདིའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དེ་ཉིད་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་ན་དེ་བས་ཤིན་ཏུ་བཟང་ཞིང་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་དག་གིས་མི་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བ་འདི་ལ་གནས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བས་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉི་མའི་འོད་ཀྱི་དཔེས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ནི་སྐར་མའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང༌། ཟླ་བའི་འོད་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་ཤིང༌། འཛམ་བུའི་གླིང་ན་རླན་གྱི་བག་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྐེམ་པར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་རིང་དུ་སོང་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྙོག་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྐེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལྷག་མ་སྔ་མའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ས་བདུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་གཅིག་པ། ས་བརྒྱད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་ས་བསྡུ་བ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། དབང་ཐོབ་པ་དང་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བའི་ས་བསྡུ་བ་ནི་སྤྱི་དང་སོ་སོ་ནས་ས་བདུན་


DTG113_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྡུས་པའོ། །སྤྱིར་བསྡུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་གོང་ནས་གོང་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། དེའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང༌། སྦྱོར་བས་བསྡུས་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པོ་དག་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོངས་པ། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སོ་སོ་ནས་བསྡུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ས་གཉིས་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་ས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་ཞིང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བརླབས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་གསུམ་པ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་བཞི་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་འདིར་གསུངས་པའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དག་གི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་བྲང་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་འདིར་གསུངས་པའོ། །ས་དྲུག་པ་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དབང་བྱེད་པ་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་


DTG113_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་དེ་ཉིད་གང་གི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་འདིར་གསུངས་པའོ། །ས་བདུན་པ་ལ་ནི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་མི་གཏོང་བ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་པའི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་ས་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་དག་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་བཟོད་པ་འཐོབ་བོ། །དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཟོད་པ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཡོད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཡོད་པ་རྣམ་པ་བདུན་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་རྣམ་པ་སྔ་ནས་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་མ་བྱུང་བ་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསར་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་མཚན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་བྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ན་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་རྫོགས་པ་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འཇུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ན་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་


DTG113_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །བཟོད་པ་འདི་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་དུས་གསུམ་དུ་འབྲི་བའམ་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང༌། དབུས་དང༌། ཐ་མ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་དམིགས་པ་བསྟན་ནས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རློམ་སེམས་དང༌། ཡུལ་རྣམ་པར་རིག་པས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བས་འཇུག་པ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཞིང་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདུ་ཤེས་སྨོས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དགག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉེན་པོའི་འདུ་ཤེས་དེ་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ས་འོག་མ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཁྱབ་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་འདྲ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་ངང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བླ་གབ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཞུགས་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་བཟོད་པ་འཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། གནས་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ནི་གནས་པ་ཟབ་མོ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ནི་ཟབ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །རིང་བའི་ས་ལ་འཇུག་པས་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་


DTG113_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཟབ་མོ་རིང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དག་པ་པ་རྣམས་དང༌། ཐུན་མོང་བའི་ཟབ་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པར་གྱུར་པས་ཡུལ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དགག་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ངན་པ་སྨོས་སོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པས་སྒྲུབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྲབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དབེན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཉེན་པོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དཔེས་ནི་གནས་པ་དེའི་ཞི་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དགེ་སློང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཀྱི་དབང་མཆོག་ཐོབ་པ་མཐར་གྱི་ས་དགུ་པ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་གཡོ་བ་དང༌། རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་འདི་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གཡོ་བ་དང་རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་འབད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་


DTG113_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྩོལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་འཐོབ་པ་དེ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏེ། རྩོལ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་གནས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས་དཔའི་དཔས་ནི་གནས་པ་འདི་ལ་འདུ་ཤེས་འགོག་པའི་ཉེས་པ་སེལ་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བཟོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་ན་བདག་ཆུ་བོ་ཆེན་པོས་ཁྱེར་བ་སྙམ་བྱེད་ལ། དེ་དེ་ནས་ཅི་ཕྱིན་དུ་འབད་ཅིང་རྩོལ་བ་ཆེན་པོ་རྩོལ་རྩོལ་བ་ལས། དེ་འབད་ཅིང་རྩོལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སད་ན་སད་མ་ཐག་ཏུ་འབད་ཅིང་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞིས་ཁྱེར་བར་ཤེས་ནས་འབད་ཅིང་རྩོལ་བ་ཆེན་པོ་རྩོམ་མོ། །དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྩམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཉིས་སུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། མཚན་མ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཚན་མ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པའི་དཔེས་ནི་ས་འོག་མའི་དེ་དག་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་སྟེ། རྒྱང་རིང་བས་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཤིང་གནས་པ་ལ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG113_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའི་ས་ལ་ཡང་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། བྱང་ཆུབ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། རང་སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། ཉན་ཐོས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ལོག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་ཆོས་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལོག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་བ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་


DTG113_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་བྱང་ཆུབ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཆོས་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་ལ་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །མི་སློབ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །སློབ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་དེ་ལ་གནས་པ་དེ་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཡིན་ན་འོན་ཀྱང་གང་ངེད་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་མེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཤིག །བཟོད་པའི་སྒོ་འདི་ཉིད་ཀྱང་མ་དོར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་འདིས་ནི་དེ་ལ་གནས་པས་མངོན་པར་དགའ་བ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཟློག་པར་མཛད་དེ། བྱས་པ་བསྔགས་པ་དང༌། མི་བྱེད་པ་བསྐུལ་བ་དང༌། དེ་ལ་གནས་པ་མི་འདོར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་ནུས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཟློག་པར་མཛད་དོ། །ཡང་ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དོན་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཟློག་པར་མཛད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་ཀྱང༌། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཞི་བ་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་


DTG113_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་འདི་དག་ལ་སོམས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མ་ཞི་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའོ། །རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་ནི་དེའི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་སོ། །ཡང་སྨོན་ལམ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཀྱང་ཟློག་པར་མཛད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་དུབ་པ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཀྱང་ཟློག་པར་མཛད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་གནས་པ་ཉིད་དེ། འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཉི་ཚེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་འཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ལུས་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེའི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེ་ཡང་གནས་གང་གིས་མཛད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ངེད་ཀྱི་ལུས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་མཛད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་གིས་མཛད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གདུལ་བྱའི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པ་གང་གིས་མཛད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གང་གིས་བསྡུས་ཏེ་མཛད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བཤད་པ་གང་གིས་


DTG113_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཛད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྣང་བ་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་བ་གཅིག་པུར་ཟད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་འདི་འདྲ་བ་ཡོངས་སུ་མཐའ་ཡས་པར་སོང་བ་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་ཤིང༌། འབྲེལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་གྱིས་དེ་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མཐའ་ཡས་པར་གྱུར་པ་དག་ནི་སྒོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ནི་མཛད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་རྟེན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། སེམས་ཅན་དང་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཙམ་ཞིག་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚེགས་ཆུང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཟློག་པར་མཛད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀྱི་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་ས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁྱོད་མོས་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་རྣམས་སུ་གཞུག་པ་མ་མཛད་དུ་ཟིན་ན། དེའི་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་


DTG113_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ཡང་རྒྱུན་གཅད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་དགོས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་གང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དང་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པ་དང་ལྡན་པའི་བར་གྱི་རྩོམ་པ་སྔ་མ་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གྲངས་དང༌། ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། བསྐྲུན་པ་དང༌། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་དཔེའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་བ་དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟར་སྔན་ཆད་ནི་ལུས་གཅིག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་སྤྱོད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་གྱུར་གྱི། འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ལུས་རྣམ་པར་གཡོ་བ་ཚད་མེད་པ་དང༌། སྒྲ་སྐད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་དང། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཚད་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྟོབས་སྐྱེད་པ་ཚད་མེད་པ་དང༌། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ལས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། རྒྱུ་དང་


DTG113_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པར་བརྗོད་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གྲངས་དང་ཆ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་པ་ནི་མཚམས་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ནི་གཅིག་དང་གཅིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །གཉིས་དང་གཅིག་ནི་གསུམ་གྱི་རྒྱུའོ། །གཉིས་དང་གཉིས་ནི་བཞིའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། དཔེར་ཡང་མི་བཟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་གང་གིས་དཔག་པའོ། །ལུས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་རྣམས་བདག་གི་ལུས་ཉིད་དུ་མོས་པའོ། །སྒྲ་སྐད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཅུ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚོགས་བསགས་པ་དང་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་ལ་གནས་བཤད་པ་གང་གིས། ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པ་གང་གིས། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གང་གིས། ཞིང་གང་དུ། སེམས་ཅན་གང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སོགས་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འགྲོ་བའི་གྲུ་བོ་ཆེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཆེད་དུ་བསྐྱོད་ཅིང་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེན་མ་ཐག་ཏུ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་བསྐྱོད་ནས་ཆེད་དུ་བསྐྱོད་མི་དགོས་པར་འགྲོ་སྟེ་དེས་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཉིན་གཅིག་གིས་ཅི་ཆོད་པ་དེ་ནི་སྔོན་ཆེད་དུ་བསྐྱོད་ཅིང་འགྲོ་བས། ལོ་བརྒྱར་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་ཚད་མེད་པར་ཕྱིན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཕྱིན་ནས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡུད་


DTG113_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཙམ་ཅིག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཇི་ཙམ་གནོན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་བསྐལ་བ་འབུམ་དུ་ཡང་དེ་སྙེད་དུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲུ་བོ་ཆེའི་དཔེས་ནི་གནས་པ་དེའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་པའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱ་མཚོར་ཕྱིན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ།། །།དེ་ལྟར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ས་བརྒྱད་བ་རྣམ་པར་གཞག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་བར་བྱེད་པ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དབང་བའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་ལ་གསུམ་གྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། གང་འདོད་པ་དེ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའམ། མི་སྣང་བར་བྱེད་པའམ། ཅི་འདྲ་བར་འདོད་པ་དེ་འདྲ་བ་སྟོན་པ་དང༌། དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དུས་དེ་སྲིད་དུ་སྟོན་པ་དང༌། བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། ཇི་སྙེད་འདོད་པ་དེ་སྲིད་སྟོན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། ཐབས་མཁས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱོད་དོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་འཇིག་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་འཆགས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་རྣམ་པ་དང་པོའི་སྦྱོར་བ་སྟེ་གང་འདོད་པ་དེ་སྟོན་པའམ། མི་སྣང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེའིའོ། །ལས་སོགས་པ་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལས་ཟད་པ་གང་གིས་འཇིག་


DTG113_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་འཆགས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། ཅི་འདྲ་བར་འདོད་པ་དེ་འདྲ་བར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའིའོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་འཆགས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཞིག་ནས་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་འཆགས་ནས་དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་གསུམ་པའི་སྟེ། དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའིའོ། །དེ་སའི་ཁམས་ཆུང་བར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཆེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ཆུའི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་མེའི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་རླུང་གི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཚད་མེད་པ། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ན་སའི་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆུའི་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མེའི་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞིང་གི་ཚོགས་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རགས་པ་དང༌། ལུས་ཕྲ་བ་དང༌། ལུས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་


DTG113_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལྷའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མིའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །སའི་ཁམས་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནས་མིའི་ལུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གྱི་བར་དུ་ཤེས་པ་ནི་བཞི་པ་སྟེ། བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེའིའོ། །དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེས་འདོད་པའི་ཁམས་འཇིག་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་འཇིག་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་འཆགས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་འཆགས་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་འཆགས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཞེས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་ལ། ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པས་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་བློ་གཏོང་སྟེ། དེ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། ལུས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུར་རང་གི་ལུས་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་རྒྱས་པར་བཀང་ནས། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་


DTG113_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བས། སེམས་ཅན་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་དང་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རང་གི་ལུས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། བཞིའམ། ལྔའམ། བཅུའམ། ཉི་ཤུའམ། སུམ་ཅུའམ། བཞི་བཅུའམ། ལྔ་བཅུ་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དག་རྒྱས་པར་བཀང་སྟེ། སེམས་ཅན་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་དང༌། ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རང་གི་ལུས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ནས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རྣམས་དང༌། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ན་ཡང་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པའི་ཁམས་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ནས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལྔ་པའི་སྟེ། ཇི་སྙེད་པ་འདོད་པ་དེ་སྙེད་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་དེའིའོ། །དེ་ལ་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུལ་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡུལ་གྱིས་ཤེ་ན། ཆུང་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེ་ན། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཏེ། ལུས་རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། ཡུལ་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཇི་སྙེད་པ་ནི་ཆུང་བའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་ནི་ཆུང་བའོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྔར་ཆོས་འདི་པར་གྱུར་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་


DTG113_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཆུང་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཚད་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ལུས་མ་འདྲ་བ་དང་འདྲ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། རིགས་གཞན་དང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་ལུས་སྟོན་ཏོ།། །།དེ་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་བྱ་བ་བསྟན་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བ་ནི་དེ་འགུགས་པ་ལ་དབང་བའོ། །དེའི་སྦྱོར་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་ལུས་དང་སེམས་དང་མཐུན་པའི་ལུས་དང་སེམས་སྟོན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། མོས་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཅི་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དང་དེ་དག་དང༌། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རང་གི་ལུས་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏེ། དེ་དགེ་སྦྱོང་གི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །བྲམ་ཟེའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་བྲམ་ཟེའི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ཁྱིམ་བདག་གི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷའི་རིས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་འཐབ་བྲལ་གྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང༌། དགའ་ལྡན་གྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་བའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང༌། ཚངས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ཚངས་པའི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉན་


DTG113_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུས་དང་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་དང་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་མོས་པ་རབ་འབྱམ་དེ་དང༌། དེ་དག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རང་གི་ལུས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ནས། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པས། ལུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང༌། ལུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། ལུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞིང་གི་ལུས་དང༌། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། ཤེས་པའི་ལུས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ལུས་དང༌། ནམ་མཁའི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཤེས་པ་གང་དང༌། ཆོས་གང་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ནམ་མཁའི་ལུས་ནི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་


DTG113_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱོགས་སོ། །དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང༌། བསམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཀུན་དུ་ཤེས་ནས་འདོད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞིང་གི་ལུས་དང༌། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། ཤེས་པའི་ལུས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ལུས་དང༌། ནམ་མཁའི་ལུས་ཀྱང་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་དང་བསམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཀུན་དུ་ཤེས་ནས། དེ་འདོད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞིང་གི་ལུས་དང༌། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། ཤེས་པའི་ལུས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ལུས་དང༌། ནམ་མཁའི་ལུས་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དབང་དེ་དང་དེ་ལ་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རྣམས་ནི་ལས་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ལུས་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཉིད་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ལུས་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞིང་གི་ལུས་རྣམས་ནི་སྟོང་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཆོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞིང་གི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་ཆུང་དུ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་དང༌། ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དང༌། ཆོལ་བ་ཉིད་དང༌། སྟེང་གཡོགས་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ངོས་ཕྱལ་བ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པའི་ཁྱིམ་ཅན་ཉིད་དང༌། ཕྱོགས་ཀྱི་དྲ་བ་


DTG113_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་ས་དང་པོར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་རྣམས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། གང་ཟག་མེད་པས་བརྡ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང༌། བརྡ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུས་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང༌། བརྡ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རང་གི་སྐུ་གདུང་གི་རིང་བསྲེལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འོད་ཟེར་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འགུགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐུན་མོང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དང༌། མ་ཆགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གང་གི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཛད་པ་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཉིད་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་དང༌། མཚན་མ་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་རྒྱན་གྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། འོད་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་པའི་ལུས་རྣམས་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ཞུགས་པའི་ཤེས་པའི་


DTG113_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེ་བྲག་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་དཔྱད་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། སྦྱོར་བས་བསྡུས་པ་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཉིད་དང༌། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ལུས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་བརྗོད་པ་དང༌། ཇི་སྐད་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། འཆད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དབང་པོ་དང་བཅས་པ་དང༌། དབང་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མི་འཁྲུགས་པ་ཉིད་དང༌། གནས་སྐབས་དང༌། བརྡ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ནམ་མཁའི་ལུས་རྣམས་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། གཟུགས་ཀྱི་དེ་མངོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དང༌། ལུས་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ནོར་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པས། ས་བརྒྱད་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས་དབང་ཐོབ་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་


DTG113_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དབང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྦྱོར་བས་དབང་བཅུ་རབ་ཏུ་འཐོབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ལུས་དང་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པས་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཚེ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པས་ཚེ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ངེས་པར་སེམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇུག་པས་སེམས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱན་བཀོད་པ་དུ་མས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ལས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང༌། དུས་གང་དུ་ཅི་དགའ་བར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་བ་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་མོས་པ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ། །མཐའ་དང་དཔུང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཆོས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དབང་འདི་བཅུ་ནི་གནོད་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་པ་བཅུ་ནི། འཆི་བའི་གནོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་དང༌། དབུལ་བའི་གནོད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་གནོད་པ་དང༌། ངན་འགྲོའི་གནོད་པ་དང༌། འདོད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་གནོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་གནོད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་ལ་འབད་པའི་གནོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་གནོད་པ་དང༌། བག་ཚ་བའི་གནོད་པའོ། །དེ་ལྟར་དབང་ཐོབ་པས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་


DTG113_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱད་པར་ནི་ཆེ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་གའི་གནས་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འཁོར་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ། མི་གནས་པས་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐོབ་མ་ཐག་ནས། ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་དེ་ཡང་བསྒོམ་པ་ཁྱད་ཞུགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་བྱ་རྟོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་མི་འཕྲོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས། ལུས་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། ངག་གི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་ས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་དུས་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ལས་གཉིས་ཀྱིས་ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་དབང་བྱེད་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཐབས་མཁས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་


DTG113_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་སྟེ། བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མ་བཅད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ། ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་བསམ་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ཐོབ་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། བསམ་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། ལས་དང་མི་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མི་གནས་པའི་ལམ་ཉིད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་ཉམས་ཤིང་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །བརྗོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བརྗེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཀྱི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར། སྤོབས་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལ་


DTG113_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དེ་ལྟ་བུའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྟོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྤྱད་པ་རྣམས་སོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་གིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ས་འདིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སའི་ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། གང་ཟག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ས་འོག་མ་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་དང། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདི་ནི་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་མི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མི་བཟློག་པའི་ས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟབ་པ་ཉིད་གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞོན་ནུའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །


DTG113_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེས་པ་མེད་པས་གཞོན་ནུའི་དང་འདྲའོ། །གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བསམ་པ་འབྱོར་པས་སྐྱེ་སྐྱེ་བའི་ས་ལ་གནས་པ་དང་འདྲ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་བྱས་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉི་གའི་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་གྱི་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་འཁྲུགས་པས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་མཐར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་ནི་ས་དྲུག་པ་དང༌། བདུན་པ་ལ་ཁྱད་ཞུགས་པ་སྟེ། ས་དྲུག་པ་ལ་ནི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་སོ། །བདུན་པ་ནི་འབད་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་གང་གིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་དེ། གཅིག་ཏུ་མི་གཡོ་བ་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་རྒྱུ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་


DTG113_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ནི་ཁམས་བརྟས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ཉེ་བ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང༌། སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་པའི་དོན་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་པ་དང་སྤྱོད་པའི་སྤྱད་པ་ནི་སྤྱོད་ལམ་དང་སྤྱོད་པའི་སྤྱད་པའོ། །དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་མི་གཡོ་བ་ནི་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཆོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བས་བསུ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དུ་བསྲུངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྟག་པར་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལུས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམ་པ་ལྔས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དབང་པོ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཤེས་པར་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་འཛིན་པར་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལེན་པར་ནུས་པ་ནི་


DTG113_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་གི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ནོད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཤད་པར་ནུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་གཡོ་བའོ། །དེ་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དོན་ནི་མི་ཕྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཤད་པ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བའི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རང་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དྲི་བ་ལན་འདེབས་པར་ནུས་པ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཞེས་གསུངས་པའོ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདུད་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་དང༌། ལྡོག་པ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མི་ཕྱེ་དང་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་མུ་མེད་པ་དག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དོན་ཡོད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG113_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཆོས་སྣང་བར་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བདག་པོ་ལ་བཏགས་པའི་དཔེས་ནི། རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ཐོབ་པས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འོད་གསལ་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་དེ་ཉིད་མགར་བ་མཁས་པས་ཟིན་པར་བྱས་ཏེ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བདག་པོའི་མགུལ་ལམ། མགོ་ལ་བཏགས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པའི་བར་དག་གིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ས་བརྒྱད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ས་དགུ་པ་ནི། སྨྲ་བ་པོའི་རྩོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བཤད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ས་བརྒྱད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབས་ནས། འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་སྨྲ་བ་པོའི་རྩོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དང༌། བདག་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚིག་གཅིག་དང༌། གཅིག་དང་ལྔ་དང་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་འདུ་ཤེས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་བློས་ཡང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞི་བ་གོང་མ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་


DTG113_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །བདག་གི་དོན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གོང་མ་མ་རྫོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སེམས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་དང༌། མི་ཤེས་པ་དག་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྐྱབས་ངན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། མཐོ་རིས་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིག་ལྔས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག །ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད། གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་མཐོ་རིས་ལ་མོས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིག་གསུམ་གྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་གི་དོན་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་མི་འཕྲོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཐོབ་པ་མི་འདོར་ཞིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པ་གནོན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཐོབ་པ་མི་འདོར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་སྨྲ་བ་པོའི་རྩོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ས་དགུ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཆོས་གང་ངག་བཤད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་


DTG113_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་བསམ་དུ་ཡོད་པ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསམ་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་པོའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང༌། ལམ་དང་གནས་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས། ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྟེན་དང་བཅས་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་བརྩམས་


DTG113_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བློ་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང༌། མོས་པའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང༌། བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་གྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་དང༌། ཕུང་པོ་གསུམ་གྱི་གནས་པའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐིབས་པོ་ནི་མང་བའི་དོན་དང༌། སྤྱོད་པ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ནི་སེམས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་སྐད་ཅིག་ཏུ་མྱུར་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། མི་འཇིག་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དམིགས་པ་དེ་ལས་སེམས་ཀྱི་ལུས་གུད་ན་མེད་པས་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ལུས་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཡུལ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་འཇུག་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་མཐའ་ཡས་ཤིང་ཐམས་ཅད་དུ་མང་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌།


DTG113_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་བཅིངས་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། དེ་མ་ཡིན་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གི་ལས་དག་གི་སྐྱེ་བས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉིད་ནས། སེམས་ཐ་དད་པ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སེམས་བཅིངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དྲུག་པ་དང་བདུན་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་སྟེ་བརྒྱད་པས་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་རིང་དུ་སོང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རིང་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས་ཤེས་པར་དཀའ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འཆིང་བ་གང་གིས་གང་བཅིངས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་མི་འབྲལ་བ་ཉིད་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅིག་གི་གྲོགས་སུ་གཅིག་


DTG113_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པས་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆིང་བ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ལ་ཉལ་གྱིས་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་དེ་ལས་མི་འགྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བག་ལ་ཉལ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཏེ། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་བར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྨོས་པ་ནི་ཐར་པའི་སྐབས་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཀྱི་འགྲོ་བ་དང༌། ཁམས་དང་རྒྱུས་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉིད་དང༌། ཁམས་གསུམ་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཉིད་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ཟུག་རྔུ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་གཏི་མུག་གི་ཁན་མཐོ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཐར་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་འཁོར་བ་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཚད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཞི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནས་མདོར་བསྡུ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱོགས་གསུམ་ནི་འདོད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་དང༌། སྡོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་སོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཉིད་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཐབས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་སོགས་པ་དང་མི་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྒྱུ་


DTG113_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་གི་ངང་གིས་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་ཅིང༌། འཕེལ་བ་དང་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་ཞིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་མ་སྨིན་པ་དང༌། སྨིན་ཟིན་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ།། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ཐ་དད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཕྱོགས་དུ་མ་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རྐྱེན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཁོར་ཟུག་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཁོར་ཟུག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཕགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཚེ་འདི་དང་སྐྱེས་པ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་ནས་ལས་ཐ་དད་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསམ་པ་དང་སེམས་པའོ། །ཐབས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་བག་ཆགས་ཀྱི་སེམས་དང༌། ཐ་མི་དད་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །འབྲས་བུ་སོགས་པ་དང་མི་སོགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ལས་རང་གི་ངང་གིས་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་ཅིང་འཕེལ་བ་དང༌། རྒྱུས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་ལས་འཇིག་པ་དང་འཕེལ་བའོ། །ལན་གྲངས་གཞན་དང་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་གའི་ཆའི་ལས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་ལ་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཐེག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཐེག་པ་མ་ཡིན་པར་འཁོར་བར་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་


DTG113_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐིབས་པོ་བཤད་པའི་སྣོད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལ་དབང་པོ་ཐ་མ་དང༌། འབྲིང་དང༌། རབ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དབང་པོ་འཕོ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང༌། ཐ་དད་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཐ་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དབང་པོའི་དྲ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་མྱུར་དུ་འཇིག་པ་དང་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དབང་པོའི་དབང་གིས་མི་བརྫི་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དབང་པོ་བཟློག་ཏུ་རུང་བ་དང༌། བཟློག་ཏུ་མི་རུང་བ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དབང་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། རིང་དུ་སོང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནས་མདོར་བསྡུ་ན་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་འཕོ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྔ་མ་འབོགས་པ་དང༌། སྔ་མ་རྣམས་ལས་ཕྱི་མ་རྣམས་དམའ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ཡིད་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཉིད་དོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་དང༌། འཁོར་བར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །


DTG113_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐེག་པ་དམན་པར་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་མ་ངེས་པ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །གཅིག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ངེས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་དོ། །འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་ནི་མྱུར་དུ་འཇིག་པའོ། །དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ལམ་གྱི་དབང་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དབང་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་བོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མོས་པ་དང༌། ཁམས་དང༌། བསམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། རབ་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནས་མོས་པ་ཐ་དད་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཁམས་རྣམས་དང་བསམ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བག་ལ་ཉལ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། དེ་དག་གི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོའི་དབྱེ་བ་ནི་གང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སྟོན་ཏོ། །གང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ལ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་བར་མེད་པར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡུན་རིང་པེ་ནས་རྗེས་སུ་འབྲང་


DTG113_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། རིང་ནས་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་མ་བསལ་བ་ཉིད་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམ་པར་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་མཇེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཁམས་དང་སེམས་དང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པའི་མཚམས་སྦྱར་བར་མཚམས་སྦྱོར་བས་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སེམས་བཅིངས་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་དོན་ཡིན་པས་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་རྗེས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཕྲད་པ་དང༌། མ་ཕྲད་པས་ས་དགུ་པོ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཕྲ་བ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཕྲད་པ་དང༌། མ་ཕྲད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་སྤང་བ་བསྒྲུབ་དཀའ་བར་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་མ་ཡིན་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་བསལ་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ལུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་སྐྱེས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། མི་དང་ལྷའི་གནས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཟུགས་དང་


DTG113_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུ་ཤེས་ཡར་སྐྱེ་བ་དང༌། མར་འགྲིབ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་ཞིང་དང། སྲེད་པའི་རླན་དང༌། མ་རིག་པས་མུན་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་གྱིས་ཡང་སྲིད་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མིང་དང་གཟུགས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཐ་མི་དད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཕེལ་བ་དང་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྲིད་པ་ལ་མགོ་རྨོངས་པ་དང༌། སྲིད་པས་མངོན་པར་འདོད་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྤྱོད་པ་འདོད་པ་དང༌། སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་ཁམས་གསུམ་པ་འཛིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་འདྲེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དགའ་བ་ཅན་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེ་དང་དེར་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡང་སྲིད་པ་པ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ལ་དགའ་བས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྲིད་པ་སྟོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་དང༌། འོངས་པ་ཁམས་གོང་མ་དང༌། འོག་མ་འཛིན་པ་དང༌། ཆུང་བ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་འདྲེན་པས་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་འཁོར་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟོན་ཏོ། །བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེས་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འགྲོ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་


DTG113_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་བག་ཆགས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་བསྟེན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བུ་དང༌། སྤྱོད་པ་སྤྱད་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བཟོའི་ལས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གོམས་པར་བྱས་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡང་སྲིད་པར་འགྲོ་བས་ལྷག་པར་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་རིམ་གྱིས་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མཐར་གྱིས་ལྷག་པར་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རིང་དུ་སོང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ཉོན་མོངས་པ་འགྲིབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རིང་དུ་སོང་བས་རྒྱུན་མི་འཆད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འགྲིབ་པར་བྱིད་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་འདི་པ་དང་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཐར་པའི་ཚོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྫས་སུ་གྱུར་པ་དང་རྫས་སུ་མ་གྱུར་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང་འགྲོགས་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པ་


DTG113_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་ངེས་པ་མེད་པ་ཉེད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ལོག་པའི་ལྟ་བས་ལོག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་ལོག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། དབང་པོ་ལྔ་ལ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང༌། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལོག་པ་བརྒྱད་དུ་ལོག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་བྱར་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བར་ངེས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀྱང་སྟོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། ངན་པ་སྤྱོད་པ་མ་བཟློག་པས་ལོག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། འཕགས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལ་ལུང་འབོགས་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སེར་སྣས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་ཉེས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་སྦྱོར་བར་མི་འདོད་པ་དང༌། ངན་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་མ་བཟློག་པས་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་པོའི་རྩོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་གནས་ནས་ཐར་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་


DTG113_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཤེས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཐར་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཤད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྨྲ་བ་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཤེས་པ་དང༌། གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བསྟན་པས་སྟོན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅི་ཞིག་ཤེས་ནས་སྟོན་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྣོད་ཉིད་དང༌། འདུལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རང་བཞིན་དང་ཐེག་པ་གསུམ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། སེམས་ཅན་གདུལ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་བསྟན་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་ཞེ་ན། གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་སྣོད་ཉིད་དེ། གདུལ་བྱའི་སྣོད་ལ་བརྟགས་ནས་གཉེན་པོ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཆིག་སྟེ། ཚིག་གཉིས་དང༌། དབང་པོ་དང༌། མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པས་ཆོས་སྟོན་པའི་སྣོད་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཇི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་སྣོད་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་ཇི་ལྟ་བུའི་སྣོད་


DTG113_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཇི་སྙེད་ཐོབ་པའི་སྣོད་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཁམས་ཀྱི་ཐིབས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དེར་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འདྲ་བས་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྐྱེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཚོགས་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཇི་ལྟ་བུས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་སྣོད་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་བསྲུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཆད་པ་པོ་ཉིད་དང༌། འཛིན་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཆོས་སྨྲ་བའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་གཏམ་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དུས་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གོ་རིམས་དང༌། མཚམས་སྦྱར་བ་དང༌། མཐུན་པར་ལྡན་པ་དང༌། དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། མོས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྟུན་ངས་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། གཡེལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་དང༌། ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། བྱམས་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། བདག་ལ་མི་སྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་སྨོད་པའོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་མ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན། མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་རིམས་བཏབ་འཁྲུགས་པ་ཡུལ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་རྣམ་པར་ཉམ་ངར་གནས། །སྒོ་བ་མེད་ཅིང་སྲུང་མ་མེད་དང་ཕྲ་མ་ཞུགས་དང་སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་ལ་ནི་ཡུལ་དུས་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་རང་དོན་བརྗོད་པ་མི་འདོད་


DTG113_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར། །སེམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མི་ཁོམ་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གུས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་གནས་པ་ལ་ཡིན་གྱི། མི་མཐུན་པས་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མིན་བར་འདུག་པ་འགྲེང་སྟེ། ཆོས་མི་བཤད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་ལས་བསླབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཇི་ལྟར་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་གཙོ་བོར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ལ་གུས་པར་བྱས་ན་གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པ་སྐྱེ་བའོ། །ཉན་པ་དག་ཀྱང་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། བརྙས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གུས་པར་བྱས་ནས་སྟོན་པ་དེ་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པའི་དྲི་མ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་དཔེ་མཁྱུད་བྱེད་པས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གོ་རིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དན་གྱི་གེ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའོ། །མཚམས་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །མཐུན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པར་ཆོས་སྟོན་གྱི། དོན་དང་མི་ལྡན་པར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་ཉིད་སྟོན་གྱི་དོན་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་བར་བསྟན་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །མོས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཚིམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པའོ། །བརྟུན་ངས་པར་མི་བྱེད་པ་དང་གཡེལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དགའ་བར་བྱ་བ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་ཟེར་བའོ། །མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འཁྲུགས་པ་གོ་སླ་བ་གཟིང་གཟིང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་ལྡན་


DTG113_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞིའམ་བརྒྱང་དེ། གང་ལ་ཇི་ལྟར་གང་འོངས་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་དེ་བརྗོད་པའོ། །རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པའི་གཏམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཉིད་ཉེ་བར་གཞག་ནས་གཏམ་བརྗོད་པའོ། །ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉེ་བར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཉིད་ཉེ་བར་གཞག་ནས་སོ། །སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བས་རྒྱགས་པ་དང༌། སྲོ་ཤི་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཉིད་ཉེ་བར་གཞག་ནས་སོ། །རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་བ་མེད་པའོ། །བདག་ལ་མི་སྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་སྨོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཕྲག་དོག་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བྲལ་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཏམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་གཏམ་བརྗོད་པས་ཆོས་སྨྲ་བའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཚིག་གིས་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པས་ས་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་མ་འདྲེས་པ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མ་འདྲེས་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་


DTG113_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་ཁོ་ན་དང༌། གོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གོ་བར་བྱེད་པ་སྒོ་དུ་མ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ནི་གང་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་ཁོ་ན་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཞན་དག་བརྗོད་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་སྒོ་དུ་མ་ཉིད་ནི་བརྗོད་པས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཚད་མེད་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེའི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རིགས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མིང་དུ་བགྲངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མིང་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་པའི་རྒྱུན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་པ་ནི་སུ་མིང་གོ་


DTG113_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་གྱི་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པའོ། །མཐུན་པའི་རྒྱུན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གི་རྒྱུན་ཟད་མི་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་མང་པོས་དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཏགས་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བཏགས་པའི་བཏགས་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ལུས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཏགས་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཇི་ལྟར་བཏགས་པ་བཞིན་དུ་འཁྲུགས་པ་མེད་པར་མཐའ་ཡས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པས་ནི་སྔ་མ་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཏགས་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཞན་གྱི་བཏགས་པའི་ཆོས་གཞན་ལ་མི་སྟོན་པའོ། །ཇི་ལྟར་བཏགས་པ་བཞིན་དུ་འཁྲུགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དག་གིས་སྔར་བཏགས་པ་དང་མི་འགལ་བའོ། །ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བྱུང་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། བྱུང་བ་དང་མ་བྱུང་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། བཏགས་པ་དང་རྫས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། བརྗོད་པའི་དངོས་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་འདྲེས་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དུས་རེ་རེ་ཞིང་ཆོས་སྣང་བ་མུ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་


DTG113_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། རིགས་དེས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་ནི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། བརྗོད་པའི་དངོས་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དུས་གསུམ་ལས་ལྷག་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྣང་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མདོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། །འཚམ་པར་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སྒྲ་བཞིན་དུ་བསྟན་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ནི་སྐད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་གང་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། སུ་དཔེའི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་དང༌། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤེས་པ་དང༌། འཐོབ་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང༌། འཐོབ་པ་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་འདྲེས་པ་ལ་མཁས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་རྗེས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པས་སྟོན་པས་སྟོན་ཏེ། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་འདྲེས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པས་བདེན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་


DTG113_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཁས་པའོ། །རྗེས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་འདི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དོན་དམ་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་མ་ནོར་བ་ལ་སྤོབས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། བསྟན་པ་སྙན་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། བསྟན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་ཚུལ་གཅིག་པ་མི་འཁྲུགས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། བདེན་པ་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་འཇུག་གོ །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྨོན་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ཤིན་ཏུ་སྙན་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་སྣང་བ་མུ་མེད་པས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཚུལ་གཅིག་པ་མི་འཁྲུགས་པ་ནི་བདག་ནི་བདག་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །བདག་གི་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་མི་འཁྲུགས་པའོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དེ་ནི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པས་ནི། རིལ་པོ་གཅིག་པུའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། མི་འདྲ་བ་ལ་རྒྱུར་འཛིན་པ་དང༌། ཟ་བ་པོར་འཛིན་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཐེག་པ་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ།།


DTG113_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཐེག་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཐ་མི་དད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཐེག་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཐ་མི་དད་པར་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐུན་མོང་པས་ཅི་ནས་སྐྲག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྣང་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བུས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་སོ་སོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐབས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྒོ་དུ་མ་ལ་འཛུད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་གོ །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ས་བཅུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་དང༌། བསྟན་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་གོ །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལམ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མ་འདྲེས་པར་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་མུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །བསྟན་པ་ནི་ཚིག་གིས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལམ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མ་འདྲེས་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་


DTG113_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་གོ །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དུས་དང༌། དངོས་པོ་དང་མཚན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་བསྐལ་པ་གང་ལ་སངས་རྒྱས་གང་འབྱུང་བའོ། །དངོས་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་ན་སྐུ་ཅི་འདྲ་བས་སོ། །མཚན་ནི་མིང་གང་གིས་གང་རྟོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །མཛད་པའི་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེ་མི་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་དང༌། སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སྦྱོར་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུངས་རྗེས་སུ་བསྒྲགས་པས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་དེ་བཞིན་


DTG113_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྤྱོད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་མོས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གསུང་ནི་ཚིག་གང་གིས་སྟོན་པའོ། །སྟོབས་ནི་གང་ཐོབ་པས་སོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་གང་གིས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གང་དག་གིས་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གིས་ཤིན་ཏུ་སྟོན་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་སྟོན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ནི་འཆད་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཁམས་འདི་ལྟ་བུར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྤྱོད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྤྱོད་པས་སྤྱོད་པའོ། །ཐ་མི་དད་པས་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེ་ལ་མོས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤོབས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་སྨྲ་བ་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། གཟུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དྲིས་པ་ལན་འདེབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཛིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གཟུངས་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། དོན་གྱི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མཁས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པ་ཐོབ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཐོབ་པ། ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཚིག་གི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྣང་བ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་


DTG113_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། བློ་གྲོས་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བ་མི་འདོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ནོར་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུམ་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་སྤོབས་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆགས་པ་མེད་པའི་སྒོའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྤོབས་པ་མི་ཟད་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤོབས་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤོབས་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་པ་ཐོབ་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་མཁས་པས་དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྤོབས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དེ་ལྟར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་ཚད་མེད་པ་དག་གིས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་ཅིང༌། ཐོས་ནས་ཀྱང་བརྗེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་ཐོས་པ་ཡང་ཚད་མེད་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ལས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུས་ཆོས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྨོན་པ་ཙམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བ་ཆེས་མང་དུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཤིན་ཏུ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ། ཐོས་པ་འཛིན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པས་ནི་བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་གཟུང་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང་སྤོབས་པ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བྱ་


DTG113_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར། འདུག་འདོད་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བཀང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྟན་ལ་འདུག་ཅིང་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཆོས་ཀྱི་སྟན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བསྐུར་བའི་ས་ཐོབ་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་པ་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་སྟན་ལ་འདུག་ནས། འདོད་ན་སྒྲ་སྐད་གཅིག་གིས་འཁོར་ཐམས་ཅད་གོ་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་སྒ་ཐ་དད་པ་དང༌། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་འོད་ཟེར་གྱི་སྒོ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་སྤུའི་ཁུང་བུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནས་སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་སྒྲ་སྐད་གཅིག་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་གོ་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་གླུ་དང༌། རོལ་མོའི་སྒྲ་དང༌། སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་ཡི་གེ་གཅིག་གི་སྒྲ་ལས་ཚིག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སྒྲ་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་གི་ཕུང་པོ་ཚད་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྡུལ་རེ་རེ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དྲིས་པའི་ལན་འདེབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྷགས་ཏེ། དེ་ལ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་དྲི་བ་ཡོངས་སུ་འདྲི་ཞིང༌། དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་སྒྲ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་དྲིས་ལ། གཅིག་གིས་གང་དྲིས་པ་དེ་གཉིས་པས་མ་ཡིན་ན་འང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ཉིད་ལ་ཐམས་ཅད་བཟུང་སྟེ། ཚིག་


DTG113_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་བརྗོད་པས་ཐམས་ཅད་གོ་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་གཉིས་སུ་གཏོགས་པ་དང༌། སྟོང་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་ནས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྷགས་ཏེ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་དྲི་བ་ཡོངས་སུ་འདྲི་ཞིང༌། དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་སྒྲ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་དྲིས་ལ། གཅིག་གིས་གང་དྲིས་པ་དེ་གཉིས་པས་མ་ཡིན་ནའང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ཉིད་ལ་ཐམས་ཅད་བཟུང་སྟེ། ཚིག་གཅིག་བརྗོད་པས་ཐམས་ཅད་གོ་བར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་འདུག་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ལེན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཛིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤེས་ཆེར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་ལྟ་བུ་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་རྩོམ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་གོ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ལ། དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ན་ཆོས་སྟོན་ཅིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐ་དད་པ་སྟོན་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པའི་རྒྱུ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ལ། སྐྲའི་རྩེ་མོའི་གོ་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ལ། དེར་བདག་གིས་ཅི་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐད་ནས་སྐད་ཅིག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ནོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆོས་ཉན་པ་རིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བ། ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཏུ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཙམ་དག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྟ་སྨོས་


DTG113_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་ཅི་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་སྤོབས་པ་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདི་རྣམས་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་སླ་བས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བྱས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ས་དགུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ས་དགུ་པ་ལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ནས། ས་བཅུ་པ་ལ་ཤེས་བྱ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བ་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བའི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆེ་བ་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་པར་སོང་བ་དང༌། སའི་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། མཐུ་བླ་ན་མེད་པ་དང༌། བླ་ན་ཡོད་པ་དང༌། སའི་དཔེ་དང༌། སའི་ཕན་ཡོན་དང༌། རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་དགུ་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། དེ་ལྟར་ས་དགུ་པའི་བར་དུ་ཤེས་བྱ་ཚད་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་བློས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་ནི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཚོགས་བསགས་པར་བྱ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚིག་འདི་དག་ནི་བཤད་པའི་མཚམས་སྦྱར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་


DTG113_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རིག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པས་མཐུན་པར་གྱུར་བའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོག་པར་མི་འཛིན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སའི་མཐར་ཐུག་པར་སོང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བའི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་བཅུ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲི་མ་མེད་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང༌། དབང་བསྐུར་བའི་ས་ཐོབ་པ་དེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྒྱང་སྲིང་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །བསྒྲིབ་མི་དགོས་པར་མངོན་དུ་གྱུར་པས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་དགུས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལྡེམ་པོ་ངག་ལ་འཇུག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཉེ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་གྱི་ཚོགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འོད་ཟེར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཟུང་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྒྱ་


DTG113_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚོ་ལྟ་བུར་འབྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་མ་མཁའི་ཁམས་ལྟར་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཞན་དང༌། གཞན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དེ་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་ལྡང་ངོ༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ནི་སྙེད་པའི་ཐ་མ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཁྱད་པར་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ནི་སྟན་གང་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཇི་ཙམ་པ་དང༌། འཁོར་གང་དང༌། མཚན་མ་གང་བྱུང་བར་གྱུར་བ་དང༌། གང་གིས་ཇི་ལྟར་དབང་བསྐུར་བ་དེ་སྟོན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྟན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། ཚད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་མངོན་དུ་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་


DTG113_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་གཏོས་དང་མཉམ་པའི་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཆོག་གི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཆོག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །སའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པར་སྣང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ནི་ལེགས་པར་གནས་པའོ། །ལྷའི་དྲི་བསུང་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ལྷའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆུ་བ་དང་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་ཌཱུཪྻ་ཆེན་པོའི་ཆུ་བ་ཅན། ཙནྡན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མཚུངས་པ་མེད་པའི་སྙིང་པོ་ཅན། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཆེན་པོའི་ཟེ་བ་ཅན། འཛམ་བུའི་ཆུའི་གསེར་ལྟར་སྣང་བའི་ལོ་མ་ཅན། འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་རྒྱས་པའི་ལུས་ཅན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནང་རབ་ཏུ་སྤྲས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་མུ་མེད་པས་ཀུན་ནས་ཡོག་པ། སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙད་ཀྱི་པདྨའི་འཁོར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་ཚད་ཅི་ཙམ་ལ་ཞེ་ན། སྟེན་གྱི་རྐྱེན་དུ་བབ་པའི་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་ལ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་ཀྱང་དེ་དང་འཚམ་ཞིང༌། དེའི་རྐྱེན་དུ་བབ་པར་གནས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་མ་ཐག་དུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨའི་སྟན་དེ་ལ་འདུག་པར་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཁོར་གང་གི་ནང་དུ་ཞེན། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་


DTG113_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨའི་སྟན་དེའི་འཁོར་གྱི་པདྨ་ལ་འདུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨ་དེ་ལ་འདུག་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨའི་འཁོར་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་པདྨ་ཇི་སྙེད་བྱུང་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསྐོར་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་པདྨ་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པའི་ལས་ཅན་པདྨ་དེ་དག་ལ་འཁོད་པར་སྣང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཞིང༌། དེ་དག་རེ་རེ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཚན་མ་གང་བྱུང་བར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་ཟེར་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པའི་ལས་ཅན་དང༌། སྦྲོན་པའི་ལས་ཅན་དང༌། འགུགས་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ལས་གསུམ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་མཉམ་པར་གཞག་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་གཡོ་བར་འགྱུར་རོ། །ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་མིང་གི་སྒྲ་གྲག་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་པ་མཐུན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་དང༌། མིའི་རོལ་མོ་གླུ་དང༌། རོལ་མོའི་སྒྲ་དང༌། སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་སྐྱེ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨའི་གདན་དེ་ལ་འདུག་མ་ཐག་ཏུ་རྐང་པའི་འོག་གི་མཐིལ་གཉིས་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་


DTG113_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེན་པོ་མནར་མེད་པ་ཡན་ཆད་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པར་བྱེད་དོ། །ཕུས་མོ་གཉིས་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ལྟེ་བ་ཁུང་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །རྩིབ་ལོགས་གཡས་གཡོན་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་མིའི་གནས་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །མིའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ལག་པའི་མཐིལ་གཉིས་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ཕྲག་པ་གཉིས་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་ཡང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པོ། །རྒྱབ་དང་མགུལ་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོའི་ཚུལ་ཡང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པོ། །ཁའི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཡན་ཆད་ས་དགུ་པ་ཐོབ་པའི་བར་དག་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཚུལ་ཡང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་བོ། །སྨིན་མཚམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་བདུད་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱས་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། དེ་དག་གི་ལུས་རྣམས་སུ་ནུབ་པར་


DTG113_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་དོ། །སྟེང་གི་ཡན་ལག་གི་དམ་པ་མགོ་ལས་སྟོང་གསུམ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུར་ཚང་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་འོད་ཟེར་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལ་ལན་བཅུ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འདུག་སྟེ། འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོར་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་འོད་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་དེ། མཆོད་པ་ངང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཡན་ཆད་ས་དགུ་པ་ཐོབ་པའི་བར་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱས་པས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། གྲངས་དང༌། ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། དཔེའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་དེ་ལས་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་མེ་ཏོག་ཏུ་གདགས་པ་དང༌། སྤོས་དང༌། བདུག་པ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། གོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེར་གདགས་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་པས་ལྷག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས་གྲུབ་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྤྲུལ་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། བཀོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རེ་རེའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་ལྟར་མངོན་པར་འབབ་བོ། །མཆོད་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་ཤེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འོད་ཟེར་དེ་དག་ཕན་འདོགས་པའི་ལས་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོད་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་ཤེས་པ་དེ་དག་


DTG113_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ངེས་པའི་ས་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ན་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི། བྱ་བ་ལ་བག་ཡོད་པར་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བྱས་ནས་ཀྱང་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལ་ལན་བཅུ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཞབས་ཀྱི་འོག་གི་མཐིལ་རྣམས་སུ་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ངེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ། དབང་བསྐུར་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྤྲོན་པའི་ལས་ཅན་ནི། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ནས་དེར་ལྷགས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཀུན་ནས་བསྐོར་ཏེ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་ལྟ་ཞིང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བསྐུར་བའི་ས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དཔལ་བེའུ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང་བཀྲ་ཤིས་ལས་བདུད་ཀྱི་དགྲ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཅིག་འོད་ཟེར་གྱི་འཁོར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུ་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཆོ་འཕྲུལ་མུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་དཔལ་བེའུ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང་བཀྲ་ཤིས་ལ་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་དེར་ནུབ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་སྟོབས་དང༌། མཐུ་ཡང་འབུམ་གྱུར་པས་ཀྱང་ལྷག་པར་མངོན་པར་འཕེལ་བར་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འགུགས་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་མཚན་མ་གང་བྱུང་ནས་དབང་བསྐུར་བའོ།། །།དཔལ་བེའུ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང་བཀྲ་ཤིས་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ནི་


DTG113_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་ག་ན་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གིས་དབང་བསྐུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དང་ཕན་ཚུན་ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་དབང་བསྐུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་མཛོད་སྤུ་དག་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྣང་བར་བྱས་ནས། འཇིག་རྟེན་ལ་ལན་བཅུ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསྟན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་བསྐུལ། སངས་རྒྱས་ཞིང་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བསྐྱོད་དེ། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས། བདུད་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདན་ཀུན་དུ་བསྟན་ནས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཀོད་པའི་མཐུ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྟེ། བྱང་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་ནས་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏེ། འོད་ཟེར་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཡན་ལག་གི་དམ་པ་མགོར་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མགོར་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་ཕོག་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་སྔོན་མ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ཐོབ་བོ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་ཀྱང་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཡན་ལག་གི་མགོ་ལ་འབབ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་


DTG113_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དབང་བསྐུར་ཞེ་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཐུ་བོ་ལྟ་བུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཐུ་བོ་ཆེ་གཞོན་ནུ་བཙུན་མོ་དམ་པ་ལ་བཙས་པ། རྒྱལ་པོའི་མཚན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོས་ལྷའི་གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གསེར་གྱི་ཁྲི་བཟང་པོའི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ། སྟེང་ནས་བླ་རེ་བྲེས་ཤིང་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་རོལ་མོའི་བཀོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་ཆུ་བླངས་པ་དེ་གསེར་གྱི་བུམ་པས་བཅུས་ཏེ། ཆུ་དེས་གཞོན་ནུའི་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་ན་དེ་དབང་བསྐུར་མ་ཐག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དགེ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་དབང་བསྐུར་མ་ཐག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་གང་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་རྩོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དབང་བསྐུར་བ་དང་དུས་མཉམ་དུ་ས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དབང་བསྐུར་ཞིང་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ།། །། དེ་ལྟར་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་ལྡས་ཆེ་བ་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་ཏེ། ཆེ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། མངོན་


DTG113_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་དང་འབྲེལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་བ་དང༌། སེམས་ལ་དབང་བའི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་རྗེས་འཇུག་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བདུན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། སྤྲུལ་པ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། གསང་བའི་གནས་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། སྐལ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཅོད་ནུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་ནུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱེད་ནུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་དང་བྱིན་གྱི་རླབས་དེ་གཉི་ག་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པར་སྐྲག་པ་བསལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དྲུག་པ་ནི་ཚེའི་འདུ་བྱེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། གཏང་བ་ལ་དབང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བདུན་པ་ནི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཤེས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གང་དག་བྱུང་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། འགག་པས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཁམས་གསུམ་གང་དུ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གང་དག་དང༌། སེམས་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་པས་དང༌། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའི་ཡུལ་ཇི་ཙམ་པ་དང༌། དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་གིས་


DTG113_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཐོབ་པ་དང་ལྟ་བའི་ཉེས་པ་གང་གིས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མི་ཐོབ་པ་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་དང༌། ལྡོག་པ་གང་དག་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ལྟ་བར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང༌། འཆགས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། མདོར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཅིང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བས་བརྟག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྤྲུལ་པ་ལ་


DTG113_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བློས་གོང་དུ་སེམས་ཅན་སྤྲུལ་པའི་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་སྤྲུལ་པ་དང༌། ལྟ་བར་གྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྤྲུལ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྤྲུལ་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་སུ་སྤྲུལ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་སུ་སྤྲུལ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྲུལ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་སྤྲུལ་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྟ་བར་གྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྟ་བར་གྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པའོ། །སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་རྣམས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་སངས་རྒྱས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། དགེ་འདུན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། ལས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། དུས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། མཆོད་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ཕྲ་རབ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱོད་པ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། བལྟམས་པ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་


DTG113_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། ཚེའི་ཚང་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། བསྟན་པ་གནས་པ་ལ་ཆ་ཕྲ་བ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གོམ་པ་བདུན་པོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསང་བའི་གནས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསང་བའི་གནས་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐུའི་གསང་བ་དང༌། གསུང་གི་གསང་བ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་དང༌། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དཔྱང་པ་གསང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པ་གསང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་བསྡུ་བ་དང༌། ཚར་གཅད་པ་གསང་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཐ་དད་པ་གསང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། དབང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གསང་བ་དང༌། ལས་སུ་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་གསང་བ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། རང་བཞིན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གསང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བསྐལ་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ནི་དེ་བསྐལ་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། སྐད་ཅིག་ལ་བསྐལ་པ་དང༌། བསྐལ་པ་ལ་སྐད་ཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། བསྐལ་པ་ལ་བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྐལ་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པའི་བསྐལ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་བསྐལ་པར་ཡང་དག་པར་


DTG113_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་མེད་པའི་བསྐལ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པའི་བསྐལ་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། འདས་པ་ལ་མ་འོངས་པ་དང༌། འདས་པ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བསྐལ་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། བསྐལ་པ་རིང་པོ་ལ་བསྐལ་པ་ཐུང་དུར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། བསྐལ་པ་ཐུང་དུ་ལ་བསྐལ་པ་རིང་པོར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མིང་དུ་བཏགས་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཚུན་མིང་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པ་དང༌། མཐོ་རིས་ལ་མོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དཔྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱིས་པའི་ལམ་གྱི་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། ཞིང་གི་ཚོགས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་དང༌། སེམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། སྣྲེལ་ཞིར་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། བསམ་དུ་རུང་བ་དང༌། བསམ་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་རུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་


DTG113_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་མཁྱེན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་མཁྱེན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ཡངས་ཤིང་ཚད་མེད་པས་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་བསྟན་ནས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པར་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དངོས་པོ་ཅི་འདོད་དགུར་བསྒྱུར་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། སྒོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅད་པའི་གཟུངས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཁོར་ལོ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་བསྐལ་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ལུས་མེད་ཅིང་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣང་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མའི་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་


DTG113_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་ཅར་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པར་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡུལ་མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབུམ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཟུངས་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། གཟུངས་འབུམ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་འབུམ་དག་གི་བར་དུ་འཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་སོང་བས་ས་བཅུ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། སའི་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་སྤྲིན་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐོབ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ས་འདི་བའི་ལུས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་ཁྱབ་པ་དང༌། ཆོས་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྡུལ་རབ་ཏུ་ཞི་པར་བྱེད་པ་དང༌། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་སྟེ། སྤྲིན་གྱི་ཆར་གྱིས་ལོ་ཏོག་སྒྲོལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་སྟོན་པ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བློ་དང༌། ཚད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་དྲན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཛིན་པའི་ནུས་པ་དེ་མང་པོ་དང༌། ཆ་ཕྲ་བ་དང་མྱུར་དུ་འཛིན་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་དག་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་བཟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །བདག་གིར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་སྤྲིན་ལས་ཆུའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཕབ་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་


DTG113_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སའི་ཕྱོགས་གཞན་གྱིས་བཟོད་པའམ། ཡང་དག་པར་བླང་བའམ། བདག་གིར་བྱ་བའམ། ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ལ་འཇུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང༌། ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། ས་དགུ་པའི་བར་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཟོད་པའམ། ཡང་དག་པར་བླང་བའམ། བདག་གིར་བྱ་བའམ། ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །བདག་གིར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མང་པོ་འཛིན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཕྲ་བ་འཛིན་པའོ། །སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་འཛིན་པའོ། །ཆོས་ཐོས་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་དང༌། ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེ་ན། སྣང་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྨོས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྨོས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཀྱིས་ཤེ་ན། སྤྲིན་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པའི་སྒོ་ནས་བཟོད། ཚིག་འབྲུ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་ལེན། དོན་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་བདག་གིར་བྱེད། དེ་གཉིས་ཀ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱ་མཚོ་ནི་དང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་བཟོད། གོ་སྐབས་འབྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་ལེན། དེ་ནས་གཞན་པའི་ཆུའི་གྲངས་འགྲིབ་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་བདག་གིར་བྱེད། སྤྱད་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་རིག་


DTG113_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཡང་བཟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །བདག་གིར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །ཀླུའི་དབང་པོ་ཆེན་པོ་གཉིས་དང་གསུམ་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བར་དག་གི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་བཟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །བདག་གིར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པར་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་བཟོད་དེ། ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །བདག་གིར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་དང་གསུམ་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་དང༌། མཚུངས་པ་མེད་པ་དག་དང༌། མཐའ་ཡས་པ་དག་དང༌། མུ་མེད་པ་དག་དང༌། མཚམས་མེད་པ་དག་དང། གཞལ་དུ་མེད་པ་དག་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་དང༌། གྲངས་མེད་པ་དག་དང༌། བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་བར་དག་གི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་རྣམས་བཟོད། ཡང་དག་པར་ལེན། བདག་གིར་བྱེད། ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ས་འདི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་བཟོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང༌། བདག་གིར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དག་བགྲང་པར་ནུས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG113_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་འདི་སྙེད་ཅིག་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་བཟོད། ཡང་དག་པར་ལེན། བདག་གིར་བྱེད། ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གྲངས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བགྲང་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དཔེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་ཚུལ་དུ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཅིག་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་པདྨའི་བླ་མའི་དགེ་སློང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་གྲོ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གཅིག་པོ་དེ་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གཅིག་པོ་དེ་ཅི་འདྲ་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། གཅིག་གིས་གང་བཟུང་བ་དེ་གཉིས་པས་བཟུང་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་བ་དེ་དག་ཚད་མེད་པ་མང་པ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་ནི་མང་སྟེ་ཚད་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁྱོད་མོས་པར་བྱའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དུས་གསུམ་གྱི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཟོད། ཡང་དག་པར་ལེན། བདག་གིར་བྱེད། ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་


DTG113_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མཁས་པ་དེ་ལ། ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་སྔ་མ་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། གྲངས་དང༌། ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། བསྐྲུན་པ་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྔ་མ་དག་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། དེ་དག་པས་ཀྱང་ཆེས་མང་ཞིང༌། ཚད་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང༌། གསལ་བ་དང་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དུས་གསུམ་གྱི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཟོད། ཡང་དག་པར་ལེན། བདག་གིར་བྱེད། ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དུས་གསུམ་གྱི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་བརྗོད་པའི་གཞི་གསུམ་གྱི་མཛོད་དོ། །སྤྲིན་དང༌། འབྲུག་སྒྲ་དང༌། གློག་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་རང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་བའི་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང་མི་འཇིགས་པའི་གློག་འགྱུ་བ་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དྲུང་གིས་ཤིན་ཏུ་བསྐྱོད་པ་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བ་སྟུགས་པོ་ཆེན་པོས་ཀུན་དུ་ཁེབས་པ། ལུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྲིན་འཁྱིལ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ། བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་ཚར་གཅོད་པ་ཀུན་ནས་བསྡུས་ཏེ། སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྔ་མ་དེ་དག་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་


DTG113_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དེ་དག་རྒྱས་པར་བཀང་ལ། དེ་དག་པས་ཀྱང་ཆེས་མང་ཞིང་ཚད་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་རྒྱས་པར་བཀང་སྟེ། དགེ་བའི་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་གྱི་ཆར་ཆེན་པོས་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་མི་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྡུལ་དང༌། མེ་ལྕེ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་རླུང་ལྟ་བུའོ། །འཁོར་བ་ན་ལུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཀློང་འཁྱིལ་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ནི་ཀློང་འཁྱིལ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆར་འབབ་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུ་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་འདིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས་མཐུ་བླ་ན་མེད་པ་དང༌། བླ་ན་ཡོད་པས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་མཐུ་བླ་ན་མེད་པ་དང༌། བླ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་གནས་དང༌། གཞི་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚིམ་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐུ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་མཐུ་ལས་བལྟས་ཏེ་བླ་ན་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུ་ལས་བལྟས་ཏེ་བླ་ན་ཡོད་པའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། རྒྱ་མཚོ་ལྟར་འབྱོར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟེ་སྔར་བསྟན་པའོ། །གཞི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ནང་གི་རང་གི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་ཡང་དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་བཞུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། འཕོ་བ་དང༌། གཤེགས་པ་དང༌། ལྷུམས་ན་བཞུགས་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། བསྐུལ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་


DTG113_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་པས་ཀྱང་ཆེས་མང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བར་དག་ན་ཡང་དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་ན་བཞུགས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང་སྤྲུལ་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོག་པ་དང་ཡངས་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འདོད་ན་དོག་པ་ནི་ཡངས་པ་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །ཡངས་པ་ནི་དོག་པ་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དེ་བཞིན་ཐ་གྲུ་ཆེ་བ་དང། རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་བ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། རགས་པ་དང༌། ཚོལ་བ་དང་སྟེང་གཡོགས་མེད་པ་དང༌། གཞི་ཕྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་དང་དེར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འདོད་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁོང་ཡུག་དང༌། མཚོ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་གཅིག་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། རྡུལ་ཕ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ། བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་དང༌། གསུམ་དང༌། བཞི་དང༌།


DTG113_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྔ་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁོར་ཡུག་དང༌། མཚོ་དང་བཅས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ། བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་གྱི་བཀོད་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་གི་བཀོད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་སུ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དག་ཏུ་ཡང་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་བཀོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ཏུ་འགོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ན་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱོན་གཅིག་ལ་འགོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་ན་སྐྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱོན་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་བཀོད་པ་གཅིག་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་བཀོད་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དག་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འོག་ནས་འདོད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་གནས་བརྒྱན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །རང་གི་ལུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་མཆོད་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལུས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །ལུས་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལག་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །ལག་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །ལག་པ་རེ་རེས་ཀྱང་མེ་ཏོག་གི་ཕུར་མ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་འཐོར་རོ། །མེ་ཏོག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤོས་དང༌།


DTG113_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ན་བཟའ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་རྣམས་དང༌། བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལུས་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་མགོ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང༌། མགོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལྕེ་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། ལྕེ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་ཁྱབ་པར་འགྲོ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཚད་མེད་པ་ནས། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་བཀོད་པའི་བར་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དུས་གསུམ་གྱི་ལུས་ཚད་མེད་པ་ཡང་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། རང་གི་ལུས་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཚད་མེད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང༌། འཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་ལུས་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ནས་འབྱིན་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་རྒྱ་མཚོའི་མཐར་ཐུག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆུའི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། དེར་ཡང་པདྨ་ཆེན་པོར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །པདྨ་ཆེན་པོ་དེའི་འོད་ཀྱི་བཀོད་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་གང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཐབས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་ལུས་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་ནོར་བུ་དང༌། གློག་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མའི་འོད་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ནས། འོད་དང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་རེ་རེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་གཡོ་བར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིགས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་རླུང་གིས་འཇིག་པ་དང༌། མེས་འཇིག་པ་དང༌། ཆུས་འཇིག་པར་ཡང་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །འདོད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་གནས་བརྒྱན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །རང་གི་ལུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་


DTG113_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེ་དག་དང༌། གཞན་ཡང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་མཐུ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བཤད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནས་འཁོར་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་དང༌། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང༌། གནས་གཙང་མ་པ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་སྙམ་པ་དང༌། དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་འཁོར་དེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱེ་མ་འཁོར་འདི་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་གཅད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བཀོད་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལེགས་པར་བསྟན་པ་མཛོད་ཅིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་རང་བཞིན་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང༌། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང༌། གནས་གཙང་མ་པའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་


DTG113_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་ལུས་ཀྱི་ཁོར་ན་འཁོད་པར་རང་རང་གིས་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མངོན་དུ་གྲུབ་པར་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་རྣམ་པ་དང༌། བཀོད་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཚང་བས་ཀྱང་བརྗོད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་སྟོང་གསུམ་འདུ་མ་ཕྲག་བཅུར་ཁྱབ་པའི་སྡོང་པོ་ཅན། སྟོང་གསུམ་བྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ཚང་བ་ཙམ་དུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཚད་མེད་པའི་ཡལ་ག་ཅན། རྩེ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་དང་རྐྱེན་དུ་འབབ་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ལ་སེང་གེའི་ཁྲི་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་བློ་གྲོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དམ་པར་གཤེགས་ཏེ་བཞུགས་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་དེ་ན་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཚང་བས་ཀྱང་བརྗོད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དེ་བསྟན་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེ་དང༌། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང༌། གནས་གཙང་མའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཁོད་པ་དང༌། དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་ངོ་མཚར་དང་རྨད་དུ་གྱུར་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་སེམས་ཤིང་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། རང་གི་མཐུ་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འོག་ནས་དེ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བསྐལ་བ་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེད་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང༌། བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་མི་


DTG113_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཐུ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། གྲངས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ཡང་ས་འོག་མ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའོ། །དེ་ལ་མཐུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་ཡུལ་བཀོད་པའི་མཐུ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་མིང་ཅི་ཞེས་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་བོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པ་ནི་འདོད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་འདྲ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དམ། དེ་བས་ཀྱང་མང་དུ་རང་གི་ལུས་ལས་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་འདྲ་བ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་འཐོབ་སྟེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་སམ། ལུས་ཀྱི་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱལ་ཚ་བ་ཐོབ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ལ་གནས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ངག་གམ་ངག་གི་ལས་ཀྱང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དམ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གསུམ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཡང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཐར་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ཡང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་ལས་སམ། བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་ལས་སམ། མཐུའི་ལས་ཀྱང་


DTG113_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་པ་ནས་མདོར་བསྡུ་ན་གོམ་པ་འཇོག་ཅིང་འདེགས་པའི་ལས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱལ་ཚབ་ཐོབ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ལ་གནས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གྲངས་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་བསྟན་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ད་ནི་གྲངས་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་མཐའ་དག་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་གྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་འདི་ཡང་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཅི་འདྲ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་རྡེའུ་རྒྱ་ཤུག་གི་ཚི་གུ་ཙམ་གཉིས་སམ་གསུམ་ཞིག་བླངས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་དག་ན་སའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད། རྡེའུ་འདི་ལས་ཇི་ཙམ་ཞིག་གི་ལྷག་པར་འཕགས་ཤིང་ལྷག་པར་ཚད་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འཇལ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་འདི་དེ་དང་འདྲ་བར་བདག་གིས་དབགས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཇི་ལྟར་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་གང་བླངས་པའི་སའི་ཁམས་ནི་ཆུང་ལ། ལྷག་མ་ལས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ཁོ་ན་ཡང་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་ཀྱང་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བསྟན་དུ་ཟད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལྟ་སྨོས་


DTG113_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་ཅི་དགོས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁྱོད་མོས་པར་བྱའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་བདག་གི་མདུན་ན་དཔང་དུ་བཞུགས་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཅིག། ས་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བུ་རམ་ཤིང་གི་ཚལ་ལམ། འོད་མའི་ཚལ་ལམ། འདམ་བུའི་ཚལ་ལམ། ཏིལ་གྱི་ཚལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཀྱང༌། དེ་དག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་གྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། གྲངས་དང༌། ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། བསྐྲུན་པ་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། གསུང་དང་ཐུགས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱང་མི་གཏོང་ལ། སངས་རྒྱས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱེད་དེ། བསྐལ་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་མཆོད་པ་དག་གིས་མཆོད་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་བྱི་གཉི་རླབས་དང༌། སྣང་བ་ཡང་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷའི་རྒྱན་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་མཁན་བཟོས་མ་བྱས་པ། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོས་སྤྲས་པ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་སྒྱུར་གྱི་ཡན་ལག་གི་དམ་པ་མགོའམ་མགུལ་དུ་བཏགས་ན་དེ་མ་ཡིན་པའི་ལྷ་དང་མིའི་རྒྱན་ལྷབ་ལྷུབ་ཀྱི་རྣམ་པ་དག་གིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དེ་དག་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་


DTG113_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པ་ཐོབ་པའི་བར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་ལ་འཛུད་པར་འགྱུར་བས་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དག་གིས་མི་འཕྲོགས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་འོད་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱང་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དུག་པ་ཐོབ་པའི་བར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བགྲོད་པ་གསུམ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་པས་ནི་ལམ་གསུམ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་ཏེ། ལམ་གསུམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པའི་ལམ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བགྲོད་པ་གསུམ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བགྲོད་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་སྒྲོགས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་མཚུངས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རེག་པར་བྱ་སྟེ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་སྟོན་


DTG113_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྣང་བའི་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་རླབས་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། ཞིང་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང༌། འདུལ་བ་ལས་མི་གཡོ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། མདོར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་བར་དག་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐུ་བླ་ན་ཡོད་པས་ས་འདིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས་སའི་དཔེ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སའི་དཔེ་ནི་མཚོ་དང༌། རི་དང༌། རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནོར་བུ་བཻ་ཌཱུཪྻས་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་དཀའ་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་སྨོན་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་དང༌། རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས། རང་གི་དོན་སྒྲུབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི། རིམ་གྱིས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སོང་བ་རྗེས་སུ་སོང་བར་བལྟའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབབ་ཆུ་ནི། ཀླུང་གི་རྒྱུན་གྱི་སྒོ་བཞིས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཀུན་དུ་ངོམས་པར་བྱས་ཀྱང་མི་ཟད་ལ་རྣམ་པར་འཕེལ་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིང༌། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཞེན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆུ་དེ་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ནོ། །


DTG113_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་བྱུང་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་འབབ་ཆུ་ཡང༌། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་གྱི་སྒོ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀུན་དུ་ངོམས་པར་བྱས་ཀྱང་མི་ཟད་ལ་རྣམ་པར་འཕེལ་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེན་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆུ་དེ་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཅུ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་རི་དང༌། སྤོས་ངད་ལྡང་དང༌། རྣམ་པར་འདལ་དང༌། དྲང་སྲོང་རི་དང༌། གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང༌། རྟ་རྣ་རི་དང༌། མུ་ཁྱུད་འཛིན་དང༌། ཁོར་ཡུག་དང༌། ཏོག་ཅན་དང༌། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རི་རབ་བོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གངས་རི་ནི། སྨན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། སྨན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བླང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་སྙན་དངགས་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། གསང་སྔགས་དང༌། རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་སྙན་དངགས་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། གསང་སྔགས་དང༌། རིག་པ་ཐམས་ཅད་འདོན་པས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་ནི། སྤོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། སྤོས་


DTG113_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བླང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤོས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འདལ་ནི་དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བླང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་བྱེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དྲང་སྲོང་ནི། དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་ནམས་བགྲང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་འཕྲོ་ཅན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང༌། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཉའ་ཤིང་འཛིན་ནི་དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། གནོད་སྦྱིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་


DTG113_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་བགྲད་པས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྟ་རྣ་རི་ནི་དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བླང་བས་ཐུགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནི་དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། ཀླུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། ཀླུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་བགྲང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རིང་དུ་སོང་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པར་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁོར་ཡུག་ནི་དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། དབང་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། དབང་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་བགྲང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་པར་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་


DTG113_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཏོག་དང་ལྡན་པ་ནི་དངོས་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། ལྷ་མ་ཡིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་བགྲང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་དང༌། ལྡོག་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་སྤྱོད་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རི་རབ་ནི་དངོས་པོ་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། ལྷ་ཀླུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། ལྷ་ཀླུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་བགྲང་བས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་གི་རིའི་དཔེ་སྨོས་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་པའི་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་བརྗོད་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་དངོས་པོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དངོས་པོའོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྱུང་བ་མི་མཉམ་པའི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོ་དང༌། འབྱུང་བ་མཉམ་པ་སྟོན་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། དྲིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང༌། རི་དྲུག་པའི་འབྲས་བུའི་རྣམ་པའི་རོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །སེམས་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་ནི་གནོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་དབུལ་བའི་གནོད་པ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡམས་ཀྱི་ནད་ཀྱི་གནོད་པ་


DTG113_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། མུ་གེའི་གནོད་པ་དང༌། འདུལ་བ་མ་ཡིན་པའི་གནོད་པ་དང༌། དབྱིག་དུག་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་དང༌། ཕྱིར་རྒོལ་བའི་གནོད་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་གནས་ཡིན་པས་དབུལ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་དེ་འཇིལ་བའི་གསང་སྔགས་སྟོན་པས་དབྱིག་དུག་གི་གཉེན་པོའོ། །དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་རྣམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རི་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་སྨོས་པའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བའི་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཞིང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་གྱིས་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྨོས་ལ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོས་ཀྱང་དེ་དག་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིས་སྨོས་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་རི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྨོས་ལ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྨོས་ལ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་དཀའ་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ། ཡོན་ཏན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་སྟེ། རྒྱ་མཚོ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་དཀའ་བ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ནི་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཇུག་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་བཅུས་མི་འཕྲོགས་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་བགས་ཀྱིས་གཞལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཙང་མ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཤི་བའི་རོ་དང་མི་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཆུ་གཞན་གྱི་གྲངས་སྤངས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་དུ་བསྲུངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རོ་གཅིག་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕན་འདོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རིན་པོ་ཆེ་མང་བ་ཞེས་གསུངས་


DTG113_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་མི་སྐམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང་ཡངས་ཤིང་ཚད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཆེན་པོ་དག་གི་གནས་བཅས་པའི་ཕྱིར་གནས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རླབས་འབྱུང་བའི་དུས་ལས་མི་ཡོལ་བ་དང༌། ཆུས་ངོམས་མི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་བསྲུངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དུས་ཆད་པ་ལས་མི་ཡོལ་བ་དང༌། སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་མི་ངོམས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ས་བཅུ་རྣམས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུ་ས་མི་འཕྲོགས་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་གཞོལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཤི་བའི་རོ་དང་མི་གནས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་བྱེད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་གདགས་པའི་གྲངས་སྤངས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ལ། སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པའི་རོ་གཅིག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་ལ། ཐབས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཚད་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་རིན་པོ་ཆེ་མང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་རྟོག་པས་ཟབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རིང་དུ་སོང་ལ་བློས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པས་ཡངས་ཤིང་ཚད་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཟབ་མོས་འགྲོ་བའི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དུས་ཆད་པ་ལས་མི་ཡོལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བའི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་


DTG113_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་ངོམས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐར་ཐུག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་དཔེས་སྟོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གི་ཚེ། རིན་པོ་ཆེ་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་མངོན་པར་སྦགས་པར་གྱུར། མགར་བ་མཁས་པས་ལེགས་པར་བསྲེགས། ལེགས་པར་བཅོས། ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས། ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱས་ཏེ། ལེགས་པར་ཕུག་ཅིང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུད་པས་ལེགས་པར་བཏགས་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻའི་ཡུ་བ་མཐོན་པོ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་འོད་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང༌། རྒྱལ་པོས་བསྔགས་པར་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བར་བྱ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྐྱེད་པ་འཕགས་པའི་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྲེགས། བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ལེགས་པར་བཅོས། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པས་ལེགས་པར་སྦྱངས། ཐབས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པས་ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་ལེགས་པར་ཕུག་ཅིང༌། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐུད་པས་ལེགས་པར་བཏགས་ལ། དབང་གི་ནོར་བུ་རིན་ཆེ་ཆེན་པོ་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻའི་ཡུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བཏགས་པ་དང༌། ཐོས་པའི་ཤེས་པའི་འོད་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གྱུར་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བར་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བར་བྱ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང་བཻ་ཌཱུཪྻ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས། ནོར་བུ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻ་མ་གཏོགས་པའོ། །


DTG113_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་སྦགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་འོད་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་སྟོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་རྟག་པར་མངོན་པར་སྦགས་པས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང། མགར་བ་མཁས་པས་ལེགས་པར་བསྲེགས་པས་ཁ་དོག་གི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལེགས་པར་བཅོས་པས་དབྱིབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་བས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱས་པས་གསལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལེགས་པར་ཕུག་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་སྐུད་པས་ལེགས་པར་བཏགས་པ་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻའི་ཡུ་བ་མཐོན་པོ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་པའི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བས། ཐམས་ཅད་དུ་འོད་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། མཐུའི་ཡོན་ཏན་དང་རྒྱལ་པོས་བསྔགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཉིས་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་གཏེར་ཉིད་དུའོ། །འཕགས་པའི་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་བརྒྱད་དེ། ཞུགས་པ་དང་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་གཉིས་ཏེ། ཞུགས་པ་དང་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལྟར་སའི་དཔེས་ས་བཅུ་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། སའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་སའི་ཕན་ཡོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་དང་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་མོས་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་


DTG113_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོན་ཏན་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི། གང་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཇི་ཙམ་ཞིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐུ་ཇི་ཙམ་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སེམས་བསྐྱེད་པས་བསྡུས་ཏེ། དམིགས་པའི་བསོད་ནམས་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཙམ་སྟ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པས་བསྡུས་ཏེ། དམིགས་པའི་བསོད་ནམས་སོགས་པ་ཇི་ཙམ་པར། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་བསོད་ནམས་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་མཉན་པའམ། མོས་པའམ། ཡིད་ཆེས་པའམ། ལན་པའམ། འཛིན་པའམ། ཀུན་དུ་འཛིན་པར་མི་ནུས་ན། སྒོམ་པའི་རྣམ་པའི་སྦྱོར་བས་སྒྲུབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟ་བས་ན། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ཉན་ཅིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་མོས་པ་དང༌། མོས་ནས་ཀྱང་འཛིན་པ་དང་སྒོམ་པའི་རྣམ་པས་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་ལྟས་བཅོ་བརྒྱད་ཅན་དྲུག་སྣང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྱུར་བ་ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཅན་དྲུག །གཡོས་རབ་ཏུ་གཡོས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ཏོ། །ལྡེག་རབ་ཏུ་ལྡེག །ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་གོ །འཁྲུགས་རབ་ཏུ་འཁྲུགས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་སོ། །འུར་འུར་རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར་རོ། །ཆེམ་ཆེམ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་འགྱུར་བ་དྲུག་ནི། །གཡོ་བ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། སྟེང་དུ་འགྲོ་བ་དང་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །ལྟས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་གཡོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་དལ་བ་དང༌། འབྲིང་དང་དྲག་པ་


DTG113_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་གཞན་དུ་ན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་སའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་བཞི་སྟེ། མི་མཁས་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ཅན་དང༌། རིག་སྔགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དལ་བ་དང༌། འབྲིང་དང་དྲག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གཡོས་པ་ནས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ་གྱི་བར་གྱི་ལྟས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ནས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པས། ལྷའི་མེ་ཏོག་དང༌། སྤོས་དང་ཕྲེང་བའི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་མངོན་པར་བབ་བོ། །ལྷའི་གོས་ཀྱི་སྤྲིན་དང༌། ལྷའི་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིན་དང༌། ལྷའི་རྒྱན་གྱི་སྤྲིན་དང༌། ལྷའི་གདུགས་ཀྱི་སྤྲིན་དང༌། ལྷའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྤྲིན་དང༌། ལྷའི་བ་དན་གྱི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་མངོན་པར་བབ་བོ། །ལྷའི་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་དང༌། ཕེག་རྡོབ་པ་དང་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་སྒྲ་གྲག་གོ །ལྷའི་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་སྒྲ་གྲག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་སུ་ལྷའི་དབང་པོ་དབང་བསྒྱུར་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཁང་པ་ན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱས་པར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་ཕྱོགས་བཅུ་རྒྱས་པར་འགེངས་ཤིང་ལྷགས་ཏེ། དེ་དག་ལྷགས་ནས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་འདི་བརྗོད་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བདག་ཅག་ཀྱང་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་མིང་མཐུན་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྡོ་རྗེའི་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་རྡོ་རྗེའི་རྒྱལ་མཚན་


DTG113_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་དག་གི་ཐད་ནས་འདིར་ལྷགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ན་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འཁོར་རྣམས་པ་འདྲ་བ་དག་ལ། ཚིག་འདི་དག་ཉིད་དང༌། ཡི་གེ་འདི་དག་ཉིད་དང༌། རིམ་པ་འདི་དག་ཉིད་དང༌། དོན་འདི་དག་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལྷག་ཆད་མེད་པ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བདག་ཅག་ཀྱང་དཔང་དུ་གྱུར་པ་ཤ་སྟགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འཁོར་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་བདག་ཅག་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེའི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་སུ་ལྷའི་རྒྱལ་པོའི་དབང་བསྒྱུར་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཁང་པར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རིམ་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་འདི་དག་གོ །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བྱས་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ཕལ་ཆེར་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་མཁས་ཤིང་མཐུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདོད་ན་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅིང༌། དེ་དག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་བ་དང༌། དེ་དག་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་སྙེད་ཅིག་བསྐྱོད་པ་དང༌། དེ་སྙེད་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །འཕགས་པས་བཅུ་པ་ལས་ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་ཏེ་ས་བཅུ་རྣམས་པར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་མཉྫུ་ཤྲཱི་གརྦྷ་དང༌། པྲཛྙཱ་ཝརྨ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་དང༌། བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཏེ་ཞུས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།


previousའཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། དབྱིག་གཉེན།no next