སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་ཉེར་གསུམ་པ།སེམས་ཙམ། ཕི༽བྱམས་པ། ཐོགས་མེད། དབྱིག་གཉེན།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ།
བྱམས་པ།
― DTG123_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ་ཨ་ལཾ་ཀ་ར་ནཱ་མ་ཀཱ་རི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེ་འུར་བྱས་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་པས། །སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེ་ལས། །ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཡིས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །འབྱོར་པའི་དོན་ཚུལ་བླ་མེད་གྱུར་པ་རྣམ་ལྔའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད། །གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་ཞིང་པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན། །བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་གཡོས་ལེགས་ཁ་ཟས་ཟ་བ་འདྲ། །འཕྲིན་ཡིག་ལེགས་པ་ཐོས་འདྲ་རིན་ཆེན་སྒྲོམ་ཕྱེ་ལྟའི། །ཆོས་དེ་འདིར་བཤད་པ་ཡང་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་དོ། །གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མེ་ལོང་ནང་སོང་ན། །མཐོང་བའི་དབང་གིས་མི་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་
― DTG123_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོག་སྐྱེད་པ། །དེ་བཞིན་ལེགས་གསུངས་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །ཆོས་ཀྱང་དོན་རྣམས་ཕྱེ་བས་མཁས་རྣམས་འདི་ན་དགའ་མཆོག་སྐྱེད། །ཇི་ལྟར་མནམས་ན་རབ་དཀུ་ལ། །མྱངས་ན་ཞིམ་པའི་སྨན་བཞིན་དུ། །ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཉིས་སུ་གནས། །དོན་དང་ཡི་གེར་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་དཀའ་རྒྱ་ཆེན་ཟབ་མོ་འདི། །རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་མཉེས་པར་དཀའ། །མཉེས་པར་བྱས་ན་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་མཆོག་གི་ནོར་སྦྱིན་བྱེད། །རིན་ཆེན་རིགས་ལྡན་རིན་ཐང་མེད། །ལྟ་མི་ཤེས་པའི་མིག་མི་མགུ། །དེ་བཞིན་མི་མཁས་ཆོས་འདི་ལ། །བཟློག་ན་དེ་བཞིན་མགུ་བར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།སྔར་ལུང་མ་བསྟན་ལྷན་ཅིག་བྱུང༌། །སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་གྲུབ་པ་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་དང༌། །གཉེན་པོ་དང་ནི་སྒྲ་གཞན་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་སྤྱན། །བསྟན་པ་དག་ཀྱང་སྲུང་བར་མཛད། །དུས་ལའང་ཡེ་ཤེས་མ་བསྒྲིབས་པས། །དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་མི་རུང་ངོ༌། །མ་ཚང་བ་དང་འགལ་བ་དང༌། །ཐབས་མིན་དེ་ལྟར་མ་བསྟན་ཕྱིར།།
― DTG123_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་ཐེག་པ་འདི། །ཐེག་ཆེན་ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་མིན། །བསམ་པ་དང་ནི་བསྟན་པ་དང༌། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་རྟོན་པ་དང༌། །དུས་འགལ་ཕྱིར་ན་དམན་པ་གང༌། །དེ་ནི་དམན་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །རང་གི་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །རང་གི་འདུལ་ལའང་སྣང་ཕྱིར་དང༌།། ཟབ་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་དང་ནི་འགལ་བ་མེད། །རྟོག་གེ་རྟེན་ཅིང་མ་ངེས་ལ། །མ་ཁྱབ་ཀུན་རྫོབ་སྐྱོ་བ་ཅན། །བྱིས་པ་ལ་ནི་རྟེན་པར་འདོད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ཡུལ་མིན། །རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་ཟབ་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་སྨིན་དང་རྣམ་མི་རྟོག ། དེ་ཕྱིར་འདི་ལས་གཉིས་བསྟན་ཏེ། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས། །འགྲོ་བ་དེའི་གནས་མིན་ལ་སྐྲག་པ་གདུང་བྱེད་འགྱུར། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཕུང་ཆེན་བསགས་བྱས་ཡུན་རིང་དུ། །རིགས་མེད་གྲོགས་ངན་སྔོན་དགེ་མ་བསགས་བློ་མ་སྦྱངས། །ཆོས་འདིས་སྐྲག་འགྱུར་འདི་ན་དོན་ཆེན་འདི་ལས་ལྟུང༌། །དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མེད་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྗེས་སོང་ཕྱིར། །སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཅིང་མང་པོའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་སྟོན་དང་ལྡན། །ཇི་སྐད་བཤད་བཞིན་དོན་མིན་བཅོམ་ལྡན་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་བརྟགས་ན་ཆོས་འདིས་སྐྲག་མི་འགྱུར། །འདི་ན་དང་པོར་ཐོས་ལ་བརྟན་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང༌། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་ལས་ཡང་དག་དོན་ཡུལ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང༌། །དེ་ལས་ཆོས་ཐོབ་དེ་ཡོད་དེ་ལས་བློ་གྲོས་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །གང་ཚེ་དེ་ནི་སོ་སོ་རང་རིག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ངེས། །བདག་གིས་མི་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཟབ་མོ་མཁྱེན་མ་ཡིན། །ཟབ་མོ་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན། །ཅི་ཕྱིར་ཟབ་མོའི་དོན་རིག་པ་དག་ཐར་འགྱུར་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྲག་པའི་གནས་སུ་རིགས་མ་ཡིན། །དམན་པར་མོས་ཤིང་ཁམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དམན། །གྲོགས་པོ་དམན་པ་དག་གིས་ཡོངས་བསྐོར་བ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་མོས་མེད་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཐོས་རྗེས་འབྲངས་ཏེ་བློ་ལྡན་ཐོབ་ནས་ནི། །
― DTG123_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞིག་ཐོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་ལུས་ལ། །རྨོངས་པ་གང་གི་ཕྱིར་ན་ངེས་པར་བྱེད། །དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཡོངས་རྟོག་ན། །བདག་ཉིད་སྙེམས་ཤིང་བློ་ཉམས་འགྱུར། །ལེགས་པར་གསུངས་པའང་སྤངས་པས་ན། །བརླག་འགྱུར་ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སྒྲིབ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་རང་བཞིན་གདུག་པ་སྟེ། །མི་རིགས་པ་ཡི་གཟུགས་ལའང་མི་རིགས་ན། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཆོས་ལ་སྨོས་ཅི་དགོས། །དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་གཞག་ལེགས་ཉེས་པ་མེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།ཀུན་དུ་འགྲོ་དང་ཁས་ལེན་རྟོགས་དང་ཟིལ་གནོན་པར། །དབྱེ་བའི་རང་བཞིན་དོན་རྣམ་བཞི་ཡི་ཁྱད་པར་གྱིས། །ཐེག་པ་མཆོག་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་རབ་སོང་བ་གང༌། །དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ། །གང་ཕྱིར་དང་པོར་ངེས་པར་བྱ་བ་འདི་དཀའ་སྟེ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མར་བསྒྲུབ་པར་དཀའ། །གང་ཕྱིར་གྲུབ་ན་སེམས་ཅན་ཕན་བྱེད་དོན་ཆེ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ཐེག་ཆེན་འདི་ལ་སྐྱབས་དོན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བར་ཞུགས་པ་དང༌། །ཐེག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ལ་མཁས་པར་ལྡན། །གང་ཞིག་མྱ་ངན་འདས་ལ་འཁོར་ཞི་རོ་གཅིག་པ། །དེ་འདྲའི་བློ་ལྡན་དེ་འདིར་ཀུན་འགྲོར་ཤེས་པར་བྱ། །གང་ཞིག་དགའ་བ་མང་པོས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་དོན་གཉེར། །གང་ཞིག་སྐྱོ་བ་མེད་པར་དཀའ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད། །གང་ཞིག་རྣམ་སངས་རྒྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀུན་མཉམ་འགྱུར། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་ཁས་ལེན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ལེགས་པར་གང་སྐྱེས་པ། །སེམས་དང་ཤེས་རབ་དང་ནི་ཚོགས་ལྡན་སྙིང་རྗེ་ནི། །ས་བོན་མ་དང་མངལ་གནས་མ་མ་མཚུངས་པ་མེད། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་ཁས་ལེན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །སྣ་ཚོགས་མཚན་རྣམས་ཀུན་གྱིས་དེའི་ལུས་བརྒྱན། །སེམས་ཅན་ཐམས་
― DTG123_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་སྨིན་པར་བྱེད་སྟོབས་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་བདེ་ཆེན་མཐའ་ཡས་ཞི་བ་རྙེད། །སེམས་ཅན་ཀུན་སྐྱབས་ཐབས་ཆེན་བཤམ་པ་ཤེས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་བྱིན། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་དབང་བ་ཀུན་དང་ཡང་དག་ལྡན། །སངས་རྒྱས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྟོན་པའི་རྣམ་པ་ཤེས། །བསླབ་པ་བཅའ་པས་ཚར་གཅོད་ཕན་འདོགས་བྱེད་ལ་བརྩོན། །བློན་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་མཐུན་བདལ་ལ་རྟག་ཏུ་སྤྱན་བྱེད་ཕྱིར། །གསང་བའི་གནས་ནི་རྣམ་གསུམ་རྟག་ཏུ་ཡང་དག་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་མང་དོན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་བྱེད་ཕྱིར། །བསོད་ནམས་ཕུང་ཆེན་སྲིད་གསུམ་བླ་མ་སྲིད་པའི་བདེ་བ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རབ་ཞི་བློ་མཆོག་བདེ་བ་དང༌། །ཆོས་མང་ཕུང་པོ་མཆོག་རབ་རྟག་པའི་སྐུ་སྟེ་དགེ་བའི་ཚོགས། །བག་ཆགས་བཟློག་ཅིང་སྲིད་དང་ཞི་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འཐོབ། །བློ་ལྡན་ཉན་ཐོས་ཚོགས་བཅས་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དོན་ཆེན་དང༌། །མཐའ་ཡས་རྟག་རྒྱུན་མི་འཆད་ཟད་མི་ཤེས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དགེ་བ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དབང་འབྱོར་རྙེད་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ཞི་བས་ཟད་མི་ཤེས། །འདི་ནི་དེ་དངོས་འདོད་པས་ཁས་ལེན་དེ་ཡང་སྙིང་བརྩེ་ལས་རིག་བྱ། །དེ་ལས་རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཕན་དང་བདེ་བྱེད་དཀའ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད། །ངེས་པར་འབྱུང་ལ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱིས་རྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་ལྡན། །བརྡ་དང་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་མཆོག་ཡིན། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སོང་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེ་ནི་དཔག་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེལ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་འདི་ལ་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པས་ཁྱབ། །མཚུངས་མེད་འཕགས་ཆེན་ཆོས་ཀྱང་རྒྱས་པར་བྱེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།ཡོད་དང་མཆོག་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། །རྟགས་དང་རིགས་རབ་དབྱེ་བ་
― DTG123_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། །ཉེས་དམིགས་དང་ནི་ཕན་ཡོན་དང༌། །དཔེ་རྣམས་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་བཞི། །ཁམས་རྣམས་དང་ནི་མོས་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ཐ་དད་དབྱེ་བ་དང༌། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །རིགས་ཡོད་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བརྗོད། །དེ་དགེ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་དང༌། །ཐམས་ཅད་དང་ནི་དོན་ཆེན་དང༌། །མི་ཟད་པ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་དང་ནི་རྒྱས་པ་དང༌། །དེ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང༌། །ཡོད་མེད་ཉིད་དང་ཡོན་ཏན་ནི། །སྒྲོལ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང༌། །མོས་པ་དང་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །དགེ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ངེས་པར་བཤད། །རིགས་ནི་ངེས་དང་མ་ངེས་དང༌། །རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མི་འཕྲོགས་དང༌། །འཕྲོགས་པ་ཉིད་དེ་མདོར་ན་རིགས།། དབྱེ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཉོན་མོངས་གོམས་དང་གྲོགས་ངན་དང༌། །འཕོངས་དང་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དང༌། །མདོར་ན་རིགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་རུ་ཤེས་པར་བྱ། །རིང་མོ་ཞིག་ན་ངན་སོང་དུ། །འགྲོ་ཞིང་མྱུར་དུ་ཐར་པ་དང༌། །དེ་ནའང་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་དུ་མྱོང༌། །སྐྱོ་བཅས་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད། །གསེར་གྱི་རིགས་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་དྲི་མེད་ལྡན། །མཐུ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གནས་ཡིན་ནོ། །རིན་ཆེན་མཆོག་རིགས་བཞིན་ཤེས་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ཆེ་དང་ཏིང་འཛིན་འཕགས། །སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་གནས་ཕྱིར། །ལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ལ་ལ་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་བཅོམ། །ལ་ལ་ཐར་པའི་ཆ་མཐུན་དགེ་བ་མེད། །དཀར་པོ་དམན་པ་ཡོད་པ་རྒྱུ་དང་བྲལ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བཤད་པ་གཞན་ལ་ཕན་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཆེན་ལ། །མི་ཤེས་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང་ཞིང་སྒྲུབ་ལ་བཟོད། །དེ་དག་ཐ་མར་རྣམ་པ་གཉིས་མཆོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་འགྱུར་གང་ཡིན་དེ། །བྱང་ཆུབ་
― DTG123_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའ་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་དེ་རྒྱས་པའི་རིགས་ལས་ཤེས། །ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་སྐྱེད་ཕྱིར། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་དེ་ནི་རྩ་བ་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། རིགས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །།སྤྲོ་བ་ཆེ་དང་རྩོམ་པ་ཆེ། དོན་ཆེ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དཔའ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ལ། །མོས་དང་ལྷག་བསམ་དག་པ་དང༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་འདོད། །དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་ཡི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེར་འདོད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་པར་སེམས། །ཆོས་ལ་མོས་དང་དེ་བཞིན་དེའི། །ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བ་དམིགས་པའོ། །གོང་དུ་འདུན་པ་འགྲོ་བ་སྟེ། །སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཡི་རྟེན། །ལམ་འགོག་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །སློང་ཞིང་དང་དུ་ལེན་པའོ། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱི། །དགེ་བ་འཕེལ་བ་དེའི་ཕན་ཡོན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་རྟག་སྦྱོར་བ། །དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འདོད། །འདི་ཡི་མཐར་ཐུག་ས་ཡིན་ཏེ། །སོ་སོ་རང་གི་དེར་སྦྱོར་བས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་གོམས་པ་ལས། མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་འབྱུང་བ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་བསྙེན་བྱས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རབ་བསགས། །ཆོས་ལ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྐྱེས་ཕྱིར་དེ་ནི་དམ་པར་འདོད། །ཆོས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ནི། །དེ་ཡི་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །མཆོག་ལ་སེམས་མཉམ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་རབ་དགའ་ཁྱད་པར་འཕགས། །སྐྱེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ལ་སྤྲོ། །བསམ་པ་ཡང་ནི་དག་པ་དང༌། །ལྷག་མ་དག་ལ་མཁས་པ་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་
― DTG123_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་ལ་མོས་པ་ས་བོན་དང༌། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་མ་ལས་སྐྱེས། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བ་མངལ། །སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་པའི་མ་མའོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་སྒྲུབ་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དཀའ་བ་ཡུན་རིང་མི་སྐྱོའི་ཕྱིར། །སྤྲོ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་དང༌། །དེ་ཡི་ཐབས་ཤེས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །བསམ་པ་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ས་གཞན་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གཞག་ཡིད་བྱེད་པས། །དེ་རྟོག་ཉིད་དུ་ཤེས་ཕྱིར་དང༌། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་མི་རྟོག་ཕྱིར། །ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །སྐྱེད་པས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། །གཞན་ནི་བཟང་པོའི་གསེར་དང་འདྲ། །ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ཚེས་པ་བཞིན། །གཞན་ནི་མེ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། །གཞན་ནི་གཏེར་ཆེན་བཞིན་ཤེས་བྱ། །གཞན་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་གཞན། །རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་རི་རབ་འདྲ། །སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བ་སྟེ། །གཞན་ནི་མཛའ་ཆེན་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ་བ་དང༌། །གཞན་ནི་ཉི་མ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །གཞན་ནི་དྲི་ཟའི་དབྱངས་སྙན་བཞིན། །གཞན་ནི་རྒྱལ་པོ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་གཞན་ནི་མཛོད་ལྟ་བུ། །ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཐེག་པ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་བསྐྱེད་བཀོད་མ་འདྲ་བ་ཡིན། །ཀུན་དགའི་སྒྲ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཀླུང་ཆེན་རྒྱུན་དང་འདྲ་བའོ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཕྱུག །སེམས་ནི་དགའ་བས་ཡང་དག་བསྐྱེད། །ཆེར་འོས་སེམས་བསྐྱེད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་བོ་དག །གཞན་དོན་སེམས་དང་དེ་ཡི་ཐབས་རྙེད་དང༌། །དགོངས་ཆེན་དོན་དང་དེ་ཉིད་མཆོག་མཐོང་བས། །བདེ་བ་ད་སྤངས་ཞི་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །བློ་ལྡན་སེམས་མཆོག་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང༌། །མཐའ་ཡས་ཉེས་པ་བྱེད་ལས་སེམས་རབ་བསྡམས། །གཉིས་འཕེལ་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང༌། །བརྩེ་ལྡན་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་
― DTG123_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གིས་དགའ། །གང་ཚེ་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིར་ལུས་དང་ནི། །སྲོག་ལ་མི་ལྟ་རབ་དལ་ཁས་ལེན་པ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་གཞན་གྱི་གནོད་པ་ཡིས། །ཇི་ལྟར་ངན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག །དེ་ཡིས་ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། །སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་འགྲོ་ལྟར་རྟོགས་ནས། །འབྱོར་བའི་དུས་དང་རྒྱུད་པའི་དུས་ནའང་འདི། །ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པ་མེད། །རང་གི་ཡོན་ཏན་སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་དགའ། །བསམས་བཞིན་སྐྱེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ། །རྒྱན་དང་སྟོན་མོ་ས་མཆོག་བརྩེ་དགའ་བ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་མིན་པ་རྣམས་ལ་མེད། །གཞན་དོན་བརྩོན་ལྡན་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་འདི། །གང་ཚེ་མནར་མེད་པ་ལའང་དགར་འཛིན་པ། །དེ་འདྲ་བ་དག་སྲིད་ན་གཞན་རྟེན་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ག་ལ་འཇིགས། སློབ་དཔོན་བརྩེ་ཆེན་རྟག་ཏུ་བརྟེན་པའི་བདག །ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་གདུངས་པ། །གཞན་གྱི་བྱ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ། །གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བ་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཡང་ཚ། །མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་ཁྱེར་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་མཆོག་ནི་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་སྣ་ཚོགས་འཆིང་བས་རབ་བཅིངས་པས། །བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་བའི་རིགས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །།གནས་རྩོམ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བདག་ཉིད།། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་དང་བཟོད་པ་ཆེ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད། །གཞན་དང་བདག་ཏུ་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་དམ། །བདག་པས་གཞན་ཆེས་སྡུག་པ་རྙེད་ནས་ནི། །དེ་ལྟར་བདག་པས་གཞན་དོན་མཆོག་འདུ་ཤེས། །རང་གི་དོན་གང་གཞན་གྱི་དོན་གང་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་གདུང་བ་རབ་བྱེད་པ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུང་བའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་ལའང༌། །ཤིན་ཏུ་
― DTG123_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་མ་ཡིན། །ཐ་ཆད་འབྲིང་དང་མཆོག་ཆོས་ཉིད་གནས་ལ། །ལེགས་པར་སྟོན་དང་མགུ་བྱེད་འཇུག་པ་དང༌། །དོན་ལ་རྣམ་ངེས་དགེ་བ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དེ་བཞིན་གདམས་ངག་གནས་དང་བློ་རྣམ་གྲོལ། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འགྲུབ་དེ་བཞིན་དུ། །རིགས་སུ་སྐྱེ་དང་ལུང་བསྟན་དབང་བསྐུར་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་མཁྱེན་བླ་མེད་གོ་འཕང་སྟེ། །བཅུ་གསུམ་བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན། །སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་འཆད། །མི་འགྱིང་བ་དང་བདག་གི་མེད་ལ་མཁས། །བཟོད་དུལ་ཤིན་ཏུ་རིང་སོང་མི་ཟད་པ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདོད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་འཇིགས་པ་ཆེ་ལ་འཇུག །སྲིད་དགའ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདེ་གཡོ་བ་ལ། །ཞི་དགའ་རང་གི་ལེན་པ་རབ་ཞི་ལ།། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ལེན་ཀུན་ཞི་ལ་རྟག །སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རང་གི་བདེ་དོན་བརྩོན། །རྟག་ཏུ་དེ་མ་ཐོབ་པར་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་གཞན་དོན་བརྩོན་ལྡན་པ། །གཉི་ཀའི་དོན་བྱས་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར། །རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རིགས་ཤིང་མཐུན་ཚིག་གིས། །སེམས་ཅན་ཕན་ཕྱིར་དེ་མངོན་འདུ་བྱེད་དོ། །རྟག་ཏུ་ཉེས་པས་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་སེམས་ཀྱི། །སྐྱེ་བོ་ལ་ནི་བློ་ལྡན་ཉེས་པར་མི་འཛིན་ཏེ། །མི་འདོད་བཞིན་དུ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །སྐྱེ་བོ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་རྣམ་པར་འཕེལ་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་འདིས་ནི་སྲིད་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཟིལ་གྱིས་མནན་འགྲོ་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན། །ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ། །བྱམས་པའི་བསམ་པས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་སྡུད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་སྒྲུབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །།ཡོད་མིན་མེད་མིན་དེ་བཞིན་མིན་གཞན་མིན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་མེད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའང་མེད། །རྣམ་པར་དག་
― DTG123_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་དེ་ནི་དོན་དམ་མཚན། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བདག་ཉིད་བདག་མཚན་མིན། །ངན་པར་གནས་མིན་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་ཕྱིར། །གཉིས་ལས་གཞན་མེད་དེ་ནི་ནོར་པ་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་ཐར་པ་ནོར་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་བརྟེན་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །རིག་མིན་རིག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་མིན། །བརྟེན་ནས་དངོས་རབ་སྐྱེ་བ་མངོན་འཇུག་ན། །སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་བྱས་ལ་རྟེན། །གང་ཕྱིར་ཡོད་པ་མི་མཐོང་མེད་མཐོང་བ། །འདི་འདྲའི་མུན་ནག་རྣམ་པ་དེ་གང་ཞིག །འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་དང༌། །སྐྱེ་བ་དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད། །འོན་ཀྱང་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དག །སྐྱེ་བ་ཟད་པས་ཞི་བ་འཐོབ་པར་བཤད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་ཚོགས་རྣམས་ལེགས་བསགས་ནས། །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས། །དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། །དེར་སྣང་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །དེ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། །བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རིག་ནས། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །བློ་དང་ལྡན་པས་གཉིས་པོ་མེད་རིག་ནས། །དེ་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས། །བློ་དང་ལྡན་པས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྟོབས། །རྟག་ཏུ་ཀུན་ནས་མཉམ་པར་སོང་བ་ཡིས། །དེ་ལ་རྟེན་པའི་ཉེས་ཚེགས་ཚང་ཚིང་དག །དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད། །ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་དམ་ཆོས་ལེགས་བཞག་པ། །རྩ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་བཞག །དྲན་རྒྱུ་རྟོག་པ་ཙམ་རིག་བརྟན་པ་དག །མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །།སྐྱེ་དང་ངག་སེམས་དགེ་དང་མི་དགེ་
― DTG123_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐྱེད། །དེ་ཡི་གནས་དང་འབྱུང་བ་མངོན་སུམ་གང༌། །ཤེས་པ་ཀུན་འགྲོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བཅས་ལ། །ཐོགས་མེད་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་བཞི་བ་ཤིན་ཏུ་དག་ཐོབ་ནས། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས། །མཐུ་གྲུབ་པ་ཡི་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་གིས་འཕགས་དང་ལྷ་དང་ཚངས་པ་ཡི། །གནས་པ་དཔེ་མེད་རྒྱ་ཆེས་རྟག་ཏུ་གནས། །ཕྱོགས་སུ་དེ་སོང་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་རྣམས། །ཡང་དག་མཆོད་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེད། །ཆགས་དང་འཇིག་བཅས་སེམས་ཅན་བཅས་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང༌། །དབང་ལྡན་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་དེ་དག་དང༌། །རྣམ་བཅས་སྣ་ཚོགས་དག་ཀྱང་ཡང་དག་སྟོན། །འོད་ཟེར་བཏང་བས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི། །ངན་སོང་བ་དག་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་བྱེད། །འདུད་གནས་གཞལ་མེད་ཁང་མཐོ་མཛེས་པ་དག །བདུད་བཅས་ཀུན་དུ་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱེད། །དེ་ནི་མཆོག་ཚོགས་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དཔག་མེད་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཀུན་སྟོན་ཅིང༌། །བཟོ་དང་སྐྱེ་དང་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དུས་ཀུན་གནས། །ཡེ་ཤེས་དག་ལ་དབང་ཕྱིར་ཞིང་རྣམས་ནི། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་བསྟན་ཕྱིར་དག་ལ་འཐོབ། །སངས་རྒྱས་མཚན་མི་གྲགས་པར་སངས་རྒྱས་མཚན། །ཡང་དག་བསྒྲགས་པས་དེ་དག་ཁམས་གཞན་འགྱེད། །འདབ་གཤོག་ཀུན་དུ་རྒྱས་པའི་བྱ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་འཐོབ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཚིག་གཟུང་འོས་པར་འགྱུར། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་རིག་པ་གསུམ། །རྣམ་ཐར་བརྒྱད་དང་དེ་བཞིན་ཟིལ་གནོན་བརྒྱད། །ཟད་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ། །དེ་ནི་དབང་མཆོག་ཐོབ་པའི་བློ་དང་ལྡན། །འགྲོ་བ་དབང་མེད་རང་དབང་བཀོད་རྟག་ཏུ། །གཞན་ལ་ཕན་བྱ་གཅིག་ཏུ་མངོན་དགའ་
― DTG123_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་རབ་བརྟན་སྲིད་ན་སྤྱོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། མཐུའི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །།དགའ་དང་དད་དང་རབ་ཞི་སྙིང་བརྩེ་དང༌། །བཟོད་དང་ཡིད་གཞུངས་མཐུ་ཅན་ཉིད་དང་ནི། །མི་འཕྲོགས་པ་དང་ཡན་ལག་ལྡན་པ་རབ། །དེ་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །གྲོགས་མཆོག་ལ་སོགས་གསུམ་དང་བརྩོན་རབ་དང༌། །མཐར་ཕྱིན་དམ་པ་དང་ནི་ཆོས་མཆོག་སྡུད། །དམ་ཆོས་ཆེར་གཟུང་ཕྱིར་ནི་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །ཡོན་ཏན་ཤེས་དང་སེམས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་དང༌། །ཏིང་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་དང་འབྲས་བུ་མྱོང༌། །སྟོན་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱ་ཕྱིར་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་སྤོང༌། །བར་ཆད་མེད་ཅིང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང༌། །དམན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་རབ་ཏུ་སྤོང༌། །ཁྱད་པར་འགྲོ་དང་འགྲོ་པའི་མཆོག་གྱུར་ལུས། །གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །རང་བཞིན་བརྟན་པ་སོ་སོར་བརྟགས་བསྒོམ་པ། །གྲང་སོགས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་རྟག་མི་མཇེད། །ཁྱད་པར་འགྲོ་དང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །རྣམ་སྨིན་དག་ཅིང་ཐོས་སོགས་དྲན་མི་བརྗེད།། དེ་བཞིན་ལེགས་བཤད་ཉེས་པར་སྨྲས་པ་དག །རབ་ཤེས་བློ་ཆེན་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་གཞུངས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །དགེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཁམས་གཉིས་བརྟས་པ་དང༌། །རྟེན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་མཆོག །ཡིད་ལ་བསམ་གྲུབ་འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་པ། །མཐུ་ཐོབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་བཟང་རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་པ་ཅན། །རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད། །ཁྱད་པར་རྙེད་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན། །མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་
― DTG123_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དོ། །དགེ་བ་བསགས་དང་རྟེན་ཀྱང་བརྩོན་པར་རུང༌། །དབེན་དང་དགེ་བ་མཆོག་ལ་མངོན་པར་དགའ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྡན་པ་ཡི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམ་དགུས་སྨིན་པའི་བདག །ཕ་རོལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་རུང་དང་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྒྱུན་འཕེལ་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟག་ཏུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་མཆོག་གྱུར་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་རྨ་དང་ཟས་ལ་དེ་དག་གི །གཟག་དང་སྤྱད་དུ་རུང་བ་སྨིན་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཞི་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྤྱད་པ་ཉིད་དུ་སྨིན་པ་བསྟན། །ལུས་ཅན་བྲལ་བར་སྨིན་བྱེད་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོངས་སྨིན་རབ་སྨིན་མཐུན་པར་སྨིན་བྱེད་གཞན། །ལེགས་པར་སྨིན་བྱེད་རྟོགས་པས་སྨིན་བྱེད་དང༌། །རྟག་སྨིན་གོང་དུ་སྨིན་བྱེད་བཤད་པར་འདོད། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ཕན་པའི་བསམ་པས་འདིར། །འགྲོ་ཀུན་རྣམ་པར་སྨིན་བྱེད་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕ་དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས། །བུ་དང་གཉེན་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་མི་གནས། །ཇི་ལྟར་བརྩེ་བདག་བདེ་དང་ཕན་ཕྱིར་སྦྱོར། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བྱམས་འདོད་དེ་ལྟར་ནི།། སྐྱེ་བོ་བདག་ལའང་བྱམས་པར་མི་འདོད་ན། །རབ་སྡུག་སྐྱེ་བོ་གཞན་བརྟེན་སྨོས་ཅི་དགོས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག །གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོད་མེད་དེ། །ཕན་འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །མཉམ་པར་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངོམས་མི་འགྱུར། །བརྟན་པ་རང་བཞིན་ལྷག་པར་འཚེ་བ་མེད། །བདག་དགའ་བག་ཡོད་འདི་ལ་གཞན་འགོད་ཅིང༌། །ཕན་རྣམ་གཉིས་འདོགས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། །རྒྱུ་མཐུན་ཡོན་ཏན་བརྒྱུད་པས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །གཞན་གནོད་བྱེད་ལ་ཕན་བྱེད་བློ་ལྡན་པ། །གནོད་བྱེད་དྲག་པོ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བཟོད། །ཐབས་རིག་གནོད་བྱེད་བཟོད་པ་དེ་དག་གིས། །གནོད་བྱེད་དགེ་བ་ཡང་དག་ལེན་དུ་འཇུག །རྒྱལ་སྲས་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ལ་བརྟེན་པ་དེ། །སེམས་ཅན་ཚོགས་རབ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན། །ཕ་རོལ་སེམས་དགེ་
― DTG123_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དུའང་སྐྱོ་མི་འགྱུར། །ཡིད་ཀྱི་དབང་ནི་བླ་ན་མེད་ཐོབ་ནས། །གཞན་གྱི་མཆོད་འདོད་ཐམས་ཅད་ངེས་བཅོམ་སྟེ། །མཆོག་གི་བསྟན་ལ་གཞན་དག་འདུན་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་དག་དགེ་བ་ཡང་དག་འཕེལ་བར་བྱེད། །དེ་ཉིད་དགོངས་དོན་ཚུལ་ལ་རབ་ངེས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཐེ་ཚོམ་ཤིན་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་ལ་དེ་གུས་པས། །རང་གཞན་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་འཕེལ་བྱེད། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བའང་དགེ་གསུམ་ལ། །རྣམ་པ་ཆུང་དང་མཆོག་དང་འབྲིང་དག་གིས། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་དང་མཉམ་པར་འཇུག་པས་འདུལ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།དཀའ་སྤྱོད་དཔག་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་དང༌། །དཔག་མེད་དགེ་བ་བསགས་པ་དང༌། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དུས་དང་ནི། །དཔག་མེད་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་འཐོབ། །རིན་ཆེན་སྣོད་ནི་ཕྱེ་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །ངལ་བརྒྱས་རྨད་བྱུང་དཀའ་སྤྱད་དགེ་ཀུན་བསགས། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བའི་སྒྲིབ་ཀུན་ཟད། །སར་གཏོགས་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་བཅོམ་སངས་རྒྱས་ཏེ། །དེ་ནི་མཐུ་ཆེན་རིན་ཆེན་སྣོད་ཕྱེ་བཞིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཆོས་དཀར་རང་བཞིན་ཡང༌། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་བརྗོད་མ་ཡིན། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །དེ་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །དེ་ནི་སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་འདོད། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀུན་ལྡན་པའམ་ཡང་ན་ཆོས་ཀུན་བྲལ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་ཆོས་རབ་ཆེ་ཡངས་འབྱུང་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་བཞིན། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་བཤད་མི་ཟད་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་འབེབས་པས་ན། །འབྱུང་པོའི་ལོ་ཏོག་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་འཕེལ་རྒྱུ་ཕྱིར་སྤྲིན་དང་འདྲ། །རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཚོགས་ཀུན་དང༌།།
― DTG123_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །རྒ་དང་འཆི་བ་དག་ལས་ཀྱང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ། །འཚེ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དང༌། །ངན་སོང་དང་ནི་ཐབས་མིན་དང༌། །འཇིག་ཚོགས་ཐེག་པ་དམན་དག་ལས། །དེ་ཕྱིར་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་སྐྱབས་ནི་དཔེ་མེད་མཆོག་ཏུ་འདོད། །སྣ་ཚོགས་འཇིགས་གྱུར་འཇིག་ཚོགས་ཀུན་དང་ཐེག་པ་དང༌། །ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ཐབས་མིན་སོང་བ་རྣམས། །སྐྱེ་དང་འཆི་དང་ཉོན་མོངས་ངན་སོང་ཀུན་ལས་སྲུང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་སྐུ་གང་ཡིན། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་རབ་འདུལ་མཁྱེན་པ་གང༌། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཐུགས་བརྩེའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་འདིར་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་སེམས་ཅན་གྱི། །གནོད་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན། །བཟློག་ཅིང་འབྱོར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་སྐྱབས་ཆེན་ཉིད་དུ་འདོད། །གང་ལ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་དུས་རིང་རྟག་ལྡན་པ། །སྤོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་རབ་ཏུ་བཅོམ་གྱུར་ཅིང༌། །གནས་གྱུར་ཆོས་དཀར་ཡོན་ཏན་མཆོག་རབ་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་མི་རྟོག་རབ་དག་ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱིས་འཐོབ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་དེར་བཞུགས་ནས། །རི་དབང་མཐོ་སྟེང་བཞུགས་བཞིན་འགྲོ་ལ་གཟིགས། །ཞི་བར་མངོན་དགའི་འགྲོ་ལའང་ཐུགས་རྗེ་ན། །སྲིད་ལ་མངོན་དགའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་ཅི་སྨོས། །གནས་ལ་འཇུག་དང་རབ་འཇུག་མི་འཇུག་དང༌། །ལྡོག་དང་ཀུན་འཇུག་གཉིས་དང་མི་གཉིས་དང༌། །མཉམ་དང་ཁྱད་འཕགས་ཀུན་འགྲོའི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་གྱུར་འདོད། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་གྱུར་ཀུན་དུ་སོང༌། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀུན་སོང༌། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡི་སྣོད་ཆག་ན། །ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་མི་
― DTG123_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་བ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ངན་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱང་མི་སྣང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་མེ་ནི་གཞན་དུ་འབར། །གཞན་དུ་ཞི་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང༌། །སྣང་དང་མི་སྣང་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་རྔ་དག་མ་བརྡུངས་པར། །སྒྲ་ནི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་གཟོ་མེད་པར། །བཤད་པ་དག་ནི་ཀུན་དུ་འབྱུང༌། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་འབད་མེད་པར། །རང་གི་འོད་ནི་སྟོན་པ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་གཟོ་མེད་པར། །དེ་བཞིན་མཛད་པ་ངེས་པ་སྟོན། །ཇི་ལྟར་མཁའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང༌། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །ཇི་ལྟར་མཁའ་ལ་རྟག་ཏུ་ནི། །བྱ་བ་ཉམས་ཤིང་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་འཕྲིན་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྲི། །སྔ་མ་ཕྱི་མར་ཁྱད་མེད་ཀྱང༌། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད། །དག་པ་མ་ཡིན་མ་དག་མིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་དག་ན། །བདག་མེད་མཆོག་གི་བདག་ཐོབ་པས། །སངས་རྒྱས་དག་པའི་བདག་ཐོབ་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བདག་ཏུ་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པར་ཡང་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ་སྐད་འདྲི། །ལུང་མ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དུ་འདོད། །ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་དང༌། །མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པར་མི་བརྗོད་དོ། །ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས། །མཁའ་ལྟར་ལུས་ནི་མེད་ཕྱིར་དང༌། །སྔོན་གྱི་ལུས་རྗེས་འབྲང་བའི་ཕྱིར། །གཅིག་མིན་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན། །སྟོབས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ལ། །བྱང་ཆུབ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་འདྲ། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ལ། །སྤྲིན་ཆེན་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུར་འདོད། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་འདོད། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་
― DTG123_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང༌། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་གཅིག་ལ་འཇུག །འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་སྣང་བ་བྱེད། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང༌། །མཛད་པ་གཅིག་ནི་མཛད་པ་ལ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་མཛད་པར་འདོད། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག །བྱུང་ན་འོད་ཟེར་ཀུན་འབྱུང་བ། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང༌། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག །འཇུག་ལ་བདག་གེར་བྱ་བ་མེད། །དེ་བཞིན་སངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱང༌། །འཇུག་ལ་བདག་གིར་མཛད་མི་མངའ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བས། །འགྲོ་བ་སྣང་བ་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཅིག་ཅར་སྣང༌། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྣམས། །སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་པར་འདོད། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྣམས། །སེམས་ཅན་གྱི་ནི་ཉེས་པས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་མདུད་པའི་དབང་གིས་ན། །གོས་ལ་ཚོན་བཀྲ་མི་བཀྲ་བ། །དེ་བཞིན་འཕེན་པའི་དབང་གིས་ན། །གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བཀྲ་མི་བཀྲ། །དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་གནས་པ་དང༌། །འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་བཤད་པ། །མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འདྲི། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་དག་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འགྲོ་ཀུན་དེ་ཡི་སྙིང་པོ་ཅན། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པས་ནི། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །འབྱོར་པའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །དེ་ཡིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །འབྱོར་པའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ནི། །གང་གི་གང་དུ་ཇི་ལྟར་དང༌། །ཇི་ཙམ་དུས་གང་འཇུག་པ་ནི། །བསམ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད། །དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་གཞན་གྱུར་ན། །དོན་ཀུན་འཇུག་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་
― DTG123_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་འབྱུང༌། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཡིད་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །འབྱོར་དང་མཐུན་སྤྱོད་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དོན་བཅས་འཛིན་པ་གཞན་གྱུར་ན། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་དག །བསྟན་ཕྱིར་ཞིང་ནི་དག་པ་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །རྣམ་རྟོག་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །དུས་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ལས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །རྟེན་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་གནས་ལ་ནི། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སངས་རྒྱས་བདེ་བར་གནས་པ་དང༌། །མོ་མཐོང་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་གཞན་གྱུར་ན། །བསམ་པའི་དོན་ནི་འབྱོར་པ་དང༌། །འགྲོ་གཟུགས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་པའི། །གནས་ན་གཞན་གྱུར་དཔག་མེད་ལ། །བསམ་ཡས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡི། །འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད། །འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་རྒྱལ་བའི་ལེགས་བཤད་པའི། །དགེ་བ་འཕེལ་བའི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་དག་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དགེ་བ་མ་བསགས་དགེ་བ་འཕེལ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དེ་ལྟར་མ་སྨིན་སྨིན་པ་རྟག་འགྲོའང་མ་ལུས་མིན། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་བརྟེན་རྣམས་རྟག་བར་དུས་ཀུན་དུ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་དཀའ་ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྡན་རྨད་བྱུང་ཅན། །རྟག་བརྟན་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་གང་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་དེ། །ཡ་མཚན་ཆེ་ལ་ཚུལ་བཟང་སྤྱད་ཕྱིར་ཡ་མཚན་ཆེ་བའང་མེད། །དེ་ནི་ཅིག་ཅར་ལ་ལར་སྒོ་མང་བརྒྱ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། །ལ་ལར་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་ལ་ལར་སྐྱེ་བའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ལ་ལར་བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ལར་དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་སྟོན་ཀྱང༌། །དེ་ནི་གནས་དེ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཡོ་མི་མངའ་ལ་ཐམས་ཅད་མཛད། །
― DTG123_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འདི་སྙམ་ལུས་ཅན་འདི་ནི་བདག་གིས་སྨིན་བྱས་ཤེའམ། །འདི་ནི་རབ་ཏུ་སྨིན་བྱ་གཞན་ཡང་ད་ལྟར་སྨིན་པར་བྱེད་སྙམ་དུ། །འདུ་མཛད་མི་མངའ་བར་ཡང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་རྟག་པར་སྒོ་གསུམ་ནས། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བོ་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་འབད་མེད་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་འོད་ཟེར་དག །རབ་འབྱམས་གསལ་བ་མང་པོས་ལོ་ཏོག་རྣམ་སྨིན་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་ལྡན་ཉི་མའང་རབ་ཞི་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་འོད། །རབ་འབྱམས་དག་གིས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་མཛད། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་གཅིག་ལས་མར་མེའི་ཚོགས་རབ་མང༌། །དཔག་མེད་གྲངས་མེད་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད། །དེ་བཞིན་སྨིན་པ་གཅིག་ལས་སྨིན་པའི་ཚོགས་རབ་མང༌། །གྲངས་མེད་དཔག་མེད་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆུ་ཡིས་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཆུ་ཆེན་མང་པོ་རབ་ཏུ་འབབ་པས་འཕེལ་བར་ཡང་ནི་མི་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཁམས་ཀྱང་དག་པ་འཇུག་པ་རྟག་རྒྱུན་མི་འཆད་པས། །ངོམས་པ་མི་མངའ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་དེ་འདིར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཆོག །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྒྲིབ་གཉིས་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །དངོས་དང་ངེས་དམིགས་ཤེས་པ་ལ། །དབང་ཟད་མི་ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནས། །བསྒོམས་པ་ལས་ནི་ཡང་དག་འབྱུང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་དུ། །གཉིས་སྐྱེད་མི་ཟད་འབྲས་བུ་ཅན། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་སྤྲུལ་པའི། །སྦྱོར་བའི་ཐབས་ཀྱི་ལས་ཅན་ཏེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་སྒོ་དང༌། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཉིས་དང་ལྡན། །རང་བཞིན་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དག། སྤྲུལ་པ་དག་གིས་ཐ་དད་དུ། །འཇུག་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པར་བཤད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེ་བ། །རང་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། །གཞན་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། །དང་པོ་གཉིས་པོའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ལོངས་
― DTG123_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཁམས་ཀུན་དུ། །འཁོར་ཡོངས་སྡུད་དང་ཞིང་དང་མཚན། །སྐུ་དང་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །མཛད་པ་དག་གིས་ཐ་དད་དོ། །རང་བཞིན་སྐུ་ནི་མཉམ་པ་དང༌། །ཕྲ་ཞིང་དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། །དགྱེས་དགུར་ལོངས་སྤྱོད་བསྟན་པ་ལ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་འབྱོར་རྒྱུར་འདོད་དོ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་དཔག་མེད་པ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུར་ནི་འདོད་པ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གཉིས་ལ་གནས། །བཟོ་དང་སྐྱེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་རྟག་སྟོན་པས། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འདི་ནི། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཆེན་ནོ། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་བསྡུས་པར་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་རང་བཞིན་གྱི། །དོན་འདི་རྟེན་དང་བཅས་པར་བསྟན། །དེ་དག་རྟེན་དང་དགོངས་པ་དང༌། །འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །རང་བཞིན་དང་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད། །རྒྱུན་གྱིས་དེ་དག་རྟག་པ་ཉིད། །མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་བ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན། །མཉམ་པ་ཉིད་དང་སོ་སོར་རྟོག །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ང་ཡི་མེད། །ཡོངས་སུ་མ་ཆད་རྟག་ཏུ་ལྡན། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་ལ། །རྟག་ཏུ་དེ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་མིན། །ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ཆེན་པོ་འདྲ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ལ། །བསྒོམ་པ་དག་པ་ལ་འདོད་དོ། །མི་གནས་ཞི་བར་ཞུགས་པ་ནི། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་འདོད། །དུས་རྣམས་ཀུན་དུ་བྱམས་པ་དང༌། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དག་དང་ལྡན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མོས་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་པར་སྟོན། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་མི་ཐོགས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་ཀྱི། །གཏེར་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ནི། །འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་མཛད་པ། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་
― DTG123_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡི། །ཆོས་ཆེན་ཆར་ནི་རབ་ཏུ་འབེབས། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཁམས་རྣམས་ཀུན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཤིང༌། །དཔག་མེད་བསམ་ཡས་སྤྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་དེ་རྟག་ཏུ། །མཛད་པ་གྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །གྲངས་དང་ཞིང་གིས་རྣམ་ཀུན་དུ། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་སེམས་མཉམ་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཆོས་རབ་སྟོན་ཕྱིར་དང༌། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་བཞི་པོ་ཡང་དག་འབྱུང༌། །རིགས་ཐ་དད་ཕྱིར་དོན་ཡོད་ཕྱིར། །རྫོགས་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་གཅིག་མིན་དྲི་མེད་གནས། །ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་མང་པོའང་མིན། །མེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ནི། །ཡོད་པ་ཡི་ནི་དམ་པར་འདོད། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མི་དམིགས་པ། །དམིགས་པ་ཡི་ནི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་མི་ལྟ་བའི། །བསྒོམ་པ་དམ་པར་འདོད་པ་སྟེ། །ཐོབ་པར་ལྟ་བ་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཐོབ་པ་ཡང་ནི་དམ་པར་འདོད། །བླ་མ་རིང་དང་མཚན་མ་དང༌། །བདག་གི་བརྩོན་འགྲུས་ལྷག་ལྟ་བའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་ཅན། །བྱང་ཆུབ་ལས་ནི་རིང་ཞེས་བྱ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་དག་ཀུན། །རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟོག་མེད་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅེས་ངེས་པར་བརྗོད། །ཀླུང་དག་ས་ཡི་འོག་ཏུ་མ་སོང་བ། །གནས་རྣམས་ཐ་དད་ཆུ་ཡང་ཐ་དད་ལ། །ཆུ་ཡང་ཆུང་ཞིང་བྱ་བ་ཐ་དད་བྱེད། །ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོའི་ཉེར་སྤྱད་འགྱུར། །རྒྱ་མཚོར་སོང་བར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །གནས་རྣམས་གཅིག་ཅིང་ཆུ་ཡང་ཆེ་ལ་གཅིག །བྱ་བ་གཅིག་ཅིང་ཆུ་ལ་གནས་པ་ཡི། །སྲོག་ཆགས་མང་པོའི་རྟག་ཏུ་ཉེར་སྤྱད་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་མ་ཞུགས་བརྟན་པ་རྣམས། །རྟེན་ཀྱང་ཐ་དད་བློ་གྲོས་ཐ་དད་ཅིང༌། །རྟོགས་ཆུང་རང་གི་བྱ་བ་ཐ་དད་ལ། །སེམས་ཅན་ཉུང་དོན་རྟག་ཏུ་ཉེར་སྤྱད་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཞུགས་ན་དེ་དག་ཀུན། །རྟེན་ཀྱང་གཅིག་ཅིང་རྟོགས་པ་ཆེ་ལ་གཅིག །མཛད་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་
― DTG123_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་རྟག་པར་ཡང༌། །སེམས་ཅན་ཚོགས་ཆེའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཆེ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས། །དཔེ་མེད་ལྡན་ཕྱིར་ཕན་བདེའི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །བདེ་དགེ་དམ་པ་མི་ཟད་འབྱུང་གནས་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དགེ་བླང་བའི་རིགས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་པའོ།། །།སྡོམ་ནི། དང་པོ་སྒྲུབ་སྐྱབས་རིགས་དང་ནི། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང༌། །རང་གཞན་དོན་དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་ཡོངས་སྨིན་བྱང་ཆུབ་པོ། །སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་འཛིན་དང་གཟུང་གྱུར་དང༌།། གྲོགས་བླངས་བདག་ཉིད་དང་ནི་ནོར་པ་དང༌། །མ་ནོར་མངོན་སུམ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་གཞན། །སྒྲས་བྱུང་ཚོལ་བ་དང་ནི་ལྟ་བ་པོ། །འཕྲོགས་དང་འདྲེས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་འདྲེས། །དམན་དང་རྒྱ་ཆེ་བསྒྲིབས་དང་མ་བསྒྲིབས་དང༌། །བརྩོན་དང་མི་བརྩོན་བསགས་དང་མ་བསགས་དང༌། །བརྟན་ཞུགས་རིང་དུ་སོང་བའི་མོས་པའོ། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མང་བ་དང༌། །ལེ་ལོ་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུགས་པ་དང༌། །གྲོགས་ངན་དགེ་བ་ཞན་པ་དང༌། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱེད། །བག་མེད་པ་དང་ཐོས་པ་ཉུང༌། །ཐོས་དང་བསམ་པ་ཉུང་དུས་ཆོག །ཞི་བ་ཙམ་གྱིས་ང་རྒྱལ་དང༌། །དེ་བཞིན་མ་འདྲིས་ཡིན་པར་འདོད། །མི་སྐྱོ་བ་དང་དེ་བཞིན་སྐྱོ། །བསྒྲིབས་པ་དང་ནི་མི་བརྩོན་པ། །ཚོགས་མ་བསགས་པ་མོས་པ་ཡིས། །བར་དུ་གཅོད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །བསོད་ནམས་ཆེ་དང་འགྱོད་པ་མེད། །ཡིད་བདེ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེ། །ཆུད་མི་ཟ་དང་བརྟན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། །ཆོས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། །བདག་དང་གཞན་དོན་ཐོབ་པའི་མཆོག །མངོན་ཤེས་མྱུར་བ་དེ་དག་ནི། །མོས་པ་ཡི་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན། །འདོད་པ་ཅན་གྱི་དེ་ཁྱི་འདྲ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་པའི་རུས་སྦལ་བཞིན། །རང་དོན་བྱེད་པའི་དེ་དྲན་འདྲ། །གཞན་དོན་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་ཁྱི་ནི་རྟག་ཏུ་ལྟོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཆོག་མི་ཤེས། །ཇི་ལྟར་རུས་སྦལ་དེ་ནི་ཆུ་ཡི་ནང་ན་ཀུན་ནས་བསྐུམས་ཤིང་འདུག །ཇི་ལྟར་བྲན་ནི་རྟག་
― DTG123_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྒྱུ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཡང་ནི་བཀའ་ཡིས་ཡུལ་ལ་དབང་སྒྱུར་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཡེམ་དང་གནས་དང་རང་གཞན་ཕན་བྱ་དོན་བྱེད་པའི། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གི་རྟག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དེ་མཆོག་ཚུལ་བཞིན་རིག་ནས་ནི། །འདི་ན་བརྟན་པས་དེ་ལ་དེ་ཉིད་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ཚོལ། །གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མིར་གྱུར་པས། །ཚད་མེད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་དེའི་ཕྱིར། །ཞུམ་པ་དང་དུ་བླང་མི་བྱ། །གཞན་དག་ལ་ནི་ཟས་སྦྱིན་པའི། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ཇི་ལྟ་བར། །བདག་ཉིད་ཟ་བའི་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་གཞན་དོན་རྟེན་གྱི་ཆོས། །བསྟན་ལས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ཆེར་འབྱུང་ཐོབ་པ་ལྟར། །རང་གི་དོན་གྱི་རྟེན་གྱི་ཆོས། །བསྟན་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་ཡངས་གྱུར་པ། །བློ་དང་ལྡན་པས་རྟག་ཏུ་མོས་པ་ཆེར་བསྐྱེད་ན། །བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱུན་མི་འཆད་དང་དེ་འཕེལ་དང༌། །ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། མོས་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །།སྡེ་སྣོད་དག་ནི་གསུམ་མམ་གཉིས་ཀྱང་རུང༌། །བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྒྱུ་ནི་དགུར་འདོད་དོ། །དེས་ནི་བག་ཆགས་རྟོགས་དང་ཞི་བ་དང༌། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད། །མདོ་དང་ཆོས་མངོན་འདུལ་བ་དག །མདོར་ན་དོན་ནི་རྣམ་བཞིར་འདོད། །བློ་དང་ལྡན་པས་དེ་ཤེས་ནས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཐོབ། །གནས་རྣམས་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། །ཆོས་དོན་སྨོས་ཕྱིར་མདོ་ཡིན་ནོ། །མངོན་དུའི་ཕྱིར་དང་ཡང་ཡང་དང༌། །ཟིལ་གནོན་རྟོགས་ཕྱིར་མངོན་པའི་ཆོས། །ལྟུང་དང་འབྱུང་དང་ལྡང་བ་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་གང་ཟག་དང༌། །བཅས་པ་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང༌། །རྣམ་པར་ངེས་ཕྱིར་འདུལ་བ་ཉིད། །དམིགས་པ་ཆོས་དང་ནང་དང་ནི། །ཕྱི་དང་གཉིས་ནི་ཡིན་པར་འདོད། །དོན་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཉིས་པོ་རྙེད། །གཉིས་པོ་དག་ནི་མི་དམིགས་པས། །ཡིད་
― DTG123_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་བརྗོད་པས་བཤད་བཞིན་དོན། །རབ་དང་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི། །བརྗོད་ལས་ཡིན་པར་རབ་འཛིན་ཕྱིར། །སེམས་ནི་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་གསུམ་གྱིས། །ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པ། །སྔར་བཤད་དེ་ལ་ཡང་དག་རྟེན། །རིགས་གསུམ་པ་དང་བྱ་བ་བྱེད། །གནོད་བཅས་གནོད་མེད་རྟེན་ཅན་ཏེ། །མོས་པ་འཇོག་པར་བྱེད་དང་གཞན། །འདུན་པ་དྲག་པོར་བྱེད་པ་དང༌། །དམན་ནད་རྫོགས་རྟེན་རྣམ་པ་གཉིས། །རྗོད་དང་བཅས་དང་རྗོད་མེད་ཉིད། །ཤེས་པ་དང་ནི་མཚུངས་ལྡན་པ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་དང་བདག་བཅས་དང༌། །དེ་ནི་འདྲེས་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། །རྣམ་པ་ལྔ་དང་རྣམ་བདུན་ཉིད། །འདི་ཡི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྔ། །རྣམ་པ་སྒོམ་དང་ལྡན་པ་ནི། །བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །དེ་ནི་ལམ་གཉིས་རང་བཞིན་ཏེ། །ཕན་ཡོན་གཉིས་དང་ནོད་པ་དང༌། །སྦྱོར་བ་པ་དང་དབང་སྒྱུར་དང༌། །ཆུང་དང་རྒྱ་ཆེའི་བདག་ཉིད་དེ། །རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་བྱེད་འདི། །ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད། །རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་དུ། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་འདོད་གང་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་དག་འདོད། །འགྲོ་བ་དག་ན་དེ་ལས་གཞན་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ལ། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་བློ། །ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་མེད་ལ་མངོན་ཞེ་ན་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་འདི་ཀོ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དེ་བཞིན་དུ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་བརྗོད། །སྒྱུ་མའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་བཞིན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པར་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་མེད་པ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དོན་དམ་འདོད། །ཇི་ལྟར་དེ་ནི་དམིགས་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་འདོད། །དེ་མེད་ན་ནི་དེ་ཡི་རྒྱུ། །གསལ་བར་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ།།
― DTG123_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་གནས་ནི་གཞན་གྱུར་ན།། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྟོག་པ་དམིགས། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མ་འཁྲུལ་པ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ལ་འདོད་དགུར་སྤྱོད། །དེ་བཞིན་སྡོམ་བརྩོན་མ་འཁྲུལ་བ། །གནས་གཞན་གྱུར་ལ་དགྱེས་དགུར་སྤྱོད། །དེ་ཡི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་མ་ཡིན། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །སྒྱུ་མ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད། །དེ་བཞིན་གཉིས་སྣང་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་མ་ཡིན། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་ཡི། མཐའ་རྣམས་དགག་པར་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དག །དགག་པར་བྱ་ཕྱིར་འདོད་པ་ཡིན། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། །གཟུགས་ཅན་མིན་རྣམ་རིག་པར་འདོད། །མེད་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་མེད་འགྱུར། སྒྱུ་མའི་གླང་པོའི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་ཀྱང༌། །གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་དམིགས། །ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་ཀྱང༌། །གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་དམིགས། །འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་གང་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཡོད་དང་དེ་བཞིན་མེད། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་དང་མེད་དང་སྒྱུ་མ་འདྲ། །གཉེན་པོའི་ཆོས་ནི་གང་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མེད་དང་དེ་བཞིན་ཡོད། །དེ་བཞིན་མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད། །སྒྱུ་མ་དང་ཡང་འདྲ་བར་བསྟན། །སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་པོ་སྒྱུ་མ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱིས་ཕམ་པ་ལྟར། །གང་དག་གིས་ནི་ཆོས་མཐོང་བའི། །རྒྱལ་སྲས་དེ་དག་ང་རྒྱལ་མེད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་སངས་རྒྱས་མ་ཆོག་རྣམས་ཀྱིས་དེ་
― DTG123_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་དེ་ལས་འདུས་བྱས་དག །གསུངས་པ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་སྨིག་རྒྱུ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་མིག་ཡོར་དང༌། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་དང་ནི་ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་འདྲ་སྤྲུལ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། །དྲུག་དང་དྲུག་དང་གཉིས་དང་དྲུག་ཚན་གཉིས་དང་གསུམ་པ་རེ་རེར་འདོད། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་མིན་མི་རྟོག །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བརྗོད། །རང་གི་ཁམས་ལས་གཉིས་སྣང་ཞིང༌། །མ་རིག་ཉོན་མོངས་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །འཇུག་པའི་རྣམ་རྟོག་རབ་འབྱུང་སྟེ། །རྫས་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་བ་ཡི། །རང་གི་དབྱིངས་ལ་གནས་ལྡན་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་མེད་པར། །འཇུག་སྟེ་ལྤགས་དང་མདའ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཆགས་སོགས་སྣང་བའམ། །དད་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འདོད། །ཉོན་མོངས་དགེ་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་འཇུག །དེ་ལ་སྣང་དེ་ཡོད་དང་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ། །ཕན་གདགས་ཕྱིར་ནི་མཚན་གཞི་དང༌། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་མཚོན་པ་དག །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཡང་དག་བཤད། །སེམས་ནི་ལྟ་བཅས་གང་ཡིན་དང༌། །དེ་ཡི་གནས་སྐབས་མི་འགྱུར་བ། །འདི་ནི་མདོར་ན་མཚན་གཞི་སྟེ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་ན་ཚད་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་དོན་འདུ་ཤེས་ཀྱི། །རྒྱུ་མཚན་དང་དེའི་བག་ཆགས་དང༌། །དེ་ལས་ཀྱང་དོན་སྣང་བ་ནི། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་དོ། །མིང་དང་དོན་ནི་ཇི་ལྟ་བར། །དོན་དང་མིང་དུ་སྣང་བ་གང༌། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་རྒྱུ་མཚན་ནི། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་གསུམ་སྣང་བ་ཅན། །འཛིན་དང་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། །མེད་དང་ཡོད་ཉིད་གང་ཡིན་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་པ་མཉམ་ཉིད་དང༌། །མ་ཞི་ཞི་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་མཐུན་ཆོས་ལ་དམིགས་
― DTG123_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ནི། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་དང༌། །དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མཐོང༌། །དེ་ན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འཕགས་རིགས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་པ། །མཉམ་དང་ཁྱད་འཕགས་འབྲི་མེད་ཅིང༌། འཕེལ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །གནས་དོན་ལུས་སུ་སྣང་བ་དག །གཞན་དུ་གྱུར་བས་ཟག་མེད་དབྱིངས། །དེ་ནི་རྟེན་ཀུན་འགྲོ་བ་ཅན། །ཡིད་དང་འཛིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང༌། །ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་ལས་དག་ལ། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དབང་དེ་མི་གཡོ་ལ་སོགས་པའི། །ས་གསུམ་ལ་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །གཅིག་ལ་རྣམ་གཉིས་དེ་ལས་གཞན། །དབང་རེ་རེར་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །བློ་དང་ལྡན་པས་སྲིད་རྟོགས་བདག་མེད་རྣམ་པ་གཉི་ཀའང་རིག་འགྱུར་ལ། །དེ་ཡང་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་དེ་ནི་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་འཇུག །དེ་ནས་དེ་ལ་ཡིད་གནས་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་དེ་ཡང་མི་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནི་སྣང་བ་གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ་མཆོག་ཏུ་དམིགས་དང་བྲལ་བའོ། །ཚོགས་ཀྱི་གཞི་དང་བསྐྱེད་ཡོད་ན། །མིང་ཙམ་དུ་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། །མིང་ཙམ་མཐོང་སྟེ་དེར་མཐོང་ནས། །དེ་ཡང་ཕྱི་ནས་མི་མཐོང་ངོ༌། །སེམས་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས། །བདག་ལྟའི་ཞགས་པས་ཟིན་པར་ནི། །རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ། །ནང་དུ་གནས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འདོད། །རང་དང་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ། །མེད་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ། །མི་གནས་ཕྱིར་དང་བཟུང་བཞིན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་འདོད། །སྔ་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིས། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ནས་ཞི། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་འགྲུབ། །ཐོག་མ་དང་ནི་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་དང༌། །རང་གི་མཚན་ཉིད་རང་དང་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཁྱད་པར་ལ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པར་བཤད། །ཆོས་དང་བདག་མེད་གྲོལ་བ་རྣམས། །མཚུངས་ཕྱིར་རིགས་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །བསམ་གཉིས་ཐོབ་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར། །མཐར་ཐུག་ཕྱིར་ནི་ཐེག་
― DTG123_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཉིད། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང༌། །གཞན་དག་ཡང་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །མ་ངེས་རྣམས་ལ་ཐེག་གཅིག་བཤད། །ཉན་ཐོས་མ་ངེས་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ཐེག་དོན་མཐོང་དང་མ་མཐོང་བའོ། །དོན་མཐོང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང༌། །འདོད་ཆགས་བྲལ་མིན་འདི་དམན་པའོ། །དེ་གཉིས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ། །སྲིད་པ་དག་ཏུ་སྒྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྒྱུར་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་ཡང་དག་ལྡན། །གཅིག་ནི་སྨོན་ལམ་དབང་གིས་ན། །སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅིག་ཤོས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། །ལྡན་ཕྱིར་སྤྲུལ་པས་རབ་ཏུ་སྒྲུབ། །དེ་གཉིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ནི། །རང་སེམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་ལྡན་པས། །མྱ་ངན་འདས་ལ་མངོན་དགའི་ཕྱིར། །རྟོགས་པ་བུལ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །དོན་བྱས་མ་ཡིན་དེ་སངས་རྒྱས། །མེད་པར་སྐྱེས་ནས་སྤྲུལ་དོན་གཉེར། །བསམ་གཏན་དོན་བརྩོན་དེར་བརྟེན་ནས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ན། །འཕགས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་དག་ཚར་བཅད་རྗེས་གཟུང་དང༌། །བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱེད། །རྒྱུ་དམིགས་ནས་ནི་དགའ་བ་དང༌། །རྟེན་ལ་དེ་རྗེས་དྲན་པ་དང༌། །འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་འདོད་པ་དང༌། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་བཞིན་མོས་པའོ། །མཐུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དག་གིས།། དཀའ་དང་ངེས་པར་མི་སྐྱོ་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ། །སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །རབ་དང་ཡང་དག་ནོད་པ་དང༌། །གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་འདུན་པ་དང༌། །གོ་ཆ་དང་ནི་སྨོན་ལམ་དང༌། །མངོན་པར་དགའ་དང་བྱ་བའི་ཡིད། །སྦྱིན་སོགས་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ནི། །མཐུ་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སྨིན་དང༌། །མཆོད་པ་དང་ནི་སྟེན་པ་ལ། །ཡང་དག་སྤྲོ་བ་མཆོག་དང་བརྩེ། །མ་བྱས་ངན་པར་བྱས་པ་ལ། །བོ་ཚ་འགྱོད་དང་ཡུལ་ལ་དགའ། །སྐྱོ་ལ་དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་དང༌། །འགོང་དང་བརྗོད་པའི་བློ་གྲོས་སོ། །སྦྱིན་སོགས་
― DTG123_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །རྟེན་ཡིན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་མིན། །གཉིས་པོ་དག་ལ་སྐྱོན་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག །བསགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིས། །དགའ་དང་དོན་ཆེན་མཐོང་བ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང༌། །དེ་འཛིན་བྱེད་དང་ཕྲད་འདོད་པ། །ལོག་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བདུན། །སྤོང་བའི་མཐུ་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། །ངོ་མཚར་ངོ་མཚར་མེད་པ་ལ། །འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙོམས་པ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་དང༌། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལན་རེ་དང༌། །གསུམ་དུ་སྨོན་དང་རྒྱུན་དུའོ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཚུ་རོལ་མི་གནས་སེམས་པ་དང༌། །དེས་སྨན་དར་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །མི་དགའ་བ་དང་རབ་དགའ་བའོ། །བསྒོམ་པ་བཅོས་དང་ཡང་དག་ལ། །མ་དད་པ་དང་དད་པ་དང༌།། དང་དུ་མི་ལེན་ཡིད་བྱེད་དང༌། །ལུང་བསྟན་ངེས་པར་དགའ་བའོ། །ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །འཇུག་སེམས་མཉམ་པར་བལྟ་བའི་ཕྱིར། །མཆོག་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིས། །བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་འཛིན་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའི་རྒྱུས་བྱུང་བ། །དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་འདི་དག །རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཁམས་ནི་རྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །རྒྱས་དང་ལྷག་པའི་བསམ་དང་ཆེན་པོ་ནི། །བརྟེན་པའི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་དག་གི་ནི་སྤང་དང་བཅས་པ་དང༌། །སྤང་བྱ་མེད་དང་དེ་བཞིན་དབང་འབྱོར་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོལ་བ་ནི། །སྐུ་མེད་པ་དང་སྐུ་བཅས་སྐུ་ཐོབ་དང༌། །སྐུ་ཡོངས་རྫོགས་དང་ང་རྒྱལ་མང་བ་དང༌། །ང་རྒྱལ་ཕྲ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འདོད། །བརྟན་ཆོས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མིན་ལ། །མཚན་དང་དེ་བཞིན་ནད་མེད་དང༌། །མངོན་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང༌། །དེ་ཟད་མི་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡོད་དང་མེད་པ་དང༌། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་བའི་རྟོག་དང་གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད། །རང་དང་ཁྱད་པར་རྟོག་དང་མིང་དོན་ཇི་བཞིན་དུ། །མངོན་པར་
― DTG123_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེན་པའི་རྟོག་པ་ཡང་དག་སྤང་བར་བྱ། །དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་དགེ་བ་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་རྟེན་ནས། །དེ་བཞིན་ཉིད་བཅས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་བཙལ་བ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་གང༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།བརྟན་པ་རྣམས་ནི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཚོགས་ཆིས་རྙེད་ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་དག །རབ་དགའི་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་རྣམས་རྒྱ་ཆེན་རྟག་གཏོང་ན། །ཆོས་ཡངས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཕན་བྱེད་ཚོགས་ཆེས་རྙེད་མིན་ཞིང༌། །ཤིན་ཏུ་བཏང་ཡང་ཟད་མེད་འཕེལ་འགྱུར་བ་ལྟ་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་སྨོས་ཅི་དགོས། །གང་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་རིག་བྱ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མ་བསྟན། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྤྲུལ་ཆེན་ལྟ་བུས་རིགས་བཤད་དབུགས་འདྲའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས་ཏེ་ཉེར་ཞི་ཞལ་གྱི་སྒོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྒྱ་ཆེན་ཐུན་མོང་ཟད་མི་ཤེས་ལ་ཡང་དག་བཀོད། །དེ་ལྟས་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་དེ་ནི་དོན་མེད་མིན། །དེ་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡང་དོན་མེད་མིན། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མཐོང་འགྱུར་ན་སྒོམ་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མ་ཐོས་པར་ཡང་བསྒོམ་འཇུག་འགྱུར་ན་བསྟན་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །སེམས་དཔའ་མཆོག་གི་སྟོན་པ་ནི། །ལུང་དང་རྟོགས་དང་དབང་འབྱོར་ལས། །ཁ་དང་གཟུགས་ནི་ཐམས་ཅད་དང༌། །ནམ་མཁའ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན། །རྒྱ་ཆེ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དང༌། །གཟུང་འོས་དེ་ཉིད་གཉིས་སྟོན་པ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །སྟོན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །སེམས་དཔའ་མཆོག་གི་སྟོན་པ་ནི། །འཇམ་ཞིང་རྒྱགས་བྲལ་མི་སྐྱོ་དང༌། །གསལ་ཞིང་སྣ་ཚོགས་རིགས་པ་དང༌། །གོ་ཞིང་ཟང་ཟིང་མེད་ཀུན་འགྲོ། །རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞེན་པ། །སྙན་ཅིང་ལེགས་བཤད་གྲགས་པ་དང༌། །
― DTG123_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་རིགས་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །རན་ཅིང་དེ་བཞིན་ཡངས་པ་ཡིན། །བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང༌། །ཐེག་དང་མཐུན་དང་བདེ་བ་དང༌། །གྲགས་པ་དང་ནི་ཅི་རིགས་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །དེ་མདོར་སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཡི་གེ་ཕུན་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །བདེ་གཤེགས་གསུངས་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་མི་ཁྱབ། །ངག་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དང༌། །བརྟེན་དང་རྣམ་འབྱེད་ཐེ་ཚོམ་གཅོད། །ལན་མང་བྱེད་དང་ལྡན་པ་ནི། །མགོ་སྨོས་རྣམ་སྤྲོས་གོ་རྣམས་ལ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་འདི། །འཁོར་གསུམ་གྱིས་ནི་དག་པ་སྟེ། །འདི་ནི་ཉེས་པ་བརྒྱད་དག་དང༌། །བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ལེ་ལོ་དང་ནི་མི་གོ་བ། །སྐབས་མི་འབྱེད་དང་མ་ངེས་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་མི་གཅོད་དང༌། །དེ་དང་བྲལ་བར་བརྟེན་མི་བྱེད། །སྐྱོ་བ་དང་ནི་སེར་སྣ་ཉིད། །འདི་དག་གཏམ་གྱིས་ཉེས་པར་འདོད། །དེ་དག་མེད་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །བཤད་པ་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར། །དད་དང་དགའ་དང་བློ་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དགེ་བ་ཡིན། །དོན་རྣམ་གཉིས་ལྡན་གཟུང་བླ་དང༌། །ཡོན་ཏན་གཞི་ཅན་ཚངས་སྤྱོད་སྟོན། །གཞན་དག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ལྡན་པ་དང༌། །ཁམས་གསུམ་ཉོན་མོངས་རྣམ་སྤོང་རྫོགས་བྱེད་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་དག་དྲི་མས་དག་པ་སྟེ། །ཚངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ཡིན་པར་འདོད། །གཞུག་པ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། །མཚན་ཉིད་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། །གཉེན་པོ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། །བསྒྱུར་བ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད། །དེ་བཞིན་ཉེས་པ་འདུལ་བ་དང༌། །བརྗོད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ནི། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་འདི་རྣམ་བཞི། །མཉམ་པ་ཉིད་དང་དོན་གཞན་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དུས་གཞན་དང༌། །གང་ཟག་གི་ནི་བསམ་པ་ལ། །དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །ལེ་ལོ་ཅུང་ཟད་ཆོག་འཛིན་དང༌། །ང་རྒྱལ་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང༌། །འགྱོད་དང་མ་ངེས་ལྡོག་པ་
― DTG123_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་གཉེན་པོར་ཐེག་མཆོག་གསུངས། །དེས་དེའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡི། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཚིག་གམ་དོན་སྒོ་ནས། །ཚིགས་བཅད་གཉིས་འཛིན་རབ་སྦྱོར་བ། །སེམས་ཅན་བློ་ལྡན་མཆོག་དེ་ཡིས།། ཡོན་ཏན་རྣམ་བཅུ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཁམས་ནི་ཟད་པར་རྟས་པ་དང༌། །འཆི་བའི་ཚེ་ན་རབ་དགའ་མཆོག །ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཀུན་དུ་ཚེ་རབས་དྲན་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་འཕྲད་པ་དང༌། །དེ་ལས་ཐེག་མཆོག་ཐོས་པ་དང༌། །མོས་པ་བློ་དང་བཅས་པ་དང༌། །སྒོ་གཉིས་བྱང་ཆུབ་མྱུར་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལྟར་བློ་བཟང་སྐྱོ་བ་མེད་ལྡན་བརྩེ་བ་ཅན། །སྙན་པ་རབ་གྲགས་ཆོག་བཟང་ཤེས་ལྡན་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། །བཤད་པས་སྐྱེ་བོའི་ནང་ན་ཉི་མ་བཞིན་དུ་ལྷམ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། བཤད་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།བློ་ལྡན་གཉིས་ལ་ལོག་ཉིད་དང༌། །ཡང་དག་ཉིད་རྣམ་སྤངས་གསུམ་གྱིས། །གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་དག་ལ། །བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་ཀུན་ཤེས་ནས། །དོན་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གཟིངས་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིག །ཐོས་པས་ཆོག་པར་འཛིན་སྤོང་བ། །དེས་ན་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཉིས་རྟོགས་ནས། །ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་རྫོགས་བྱའི་ཕྱིར། །མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་སྒྲུབ། །དེ་ནས་དེས་ནི་ས་དང་པོར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བདག་ཉིད། །ཀུན་དང་མཉམ་པར་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་འཐོབ། །མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཟད་བྱས་ནས། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། །བསྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །རྣམ་འཇོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་ས་ནི་ལྷག་མ་ལ། །མཐུན་པ་ཡི་ནི་ཆོས་སྤྱོད་དོ། །བློ་ལྡན་གང་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ། །ལེགས་པར་རྙེད་དང་གནས་བཟང་དང༌། །ས་བཟང་བ་དང་གྲོགས་
― DTG123_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟང་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་མང་དང༌། །བདེན་མཐོང་སྨྲ་མཁས་བརྩེ་བ་ཅན། །སྐྱོ་མེད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དམིགས་པ་བཟང་དང་སྟོན་པ་བཟང༌། །ཐབས་བཟང་བ་དང་ངས་འབྱུང་དང༌། །སྦྱོར་བ་བཟང་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཡང་དག་གཏོད་པ་ཡིན་པར་བཤད། །དགའ་དང་དལ་བར་སྐྱེ་བ་དང༌། །ནད་མེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། །སྔོན་ཆད་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པ། །གང་ཕྱིར་ཆོས་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལས། །ངེས་འབྱུང་ཆགས་སོགས་ཡིན་པར་དགོངས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གང་ཕྱིར་ཆོས་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བསྟན་པ་ལ། །བློ་ལྡན་དགོངས་པ་དེ་ཡིན་འདོད། །གང་ཕྱིར་ཆགས་སོགས་དེ་ཉིད་ལ། །ཚུལ་བཞིན་འཇུག་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ལས་རྣམ་གྲོལ་འགྱུར་དེས་ན། །དེ་ཡིས་དེ་དག་ལས་ངེས་འབྱུང༌། །སེམས་ཅན་ཆེད་དུ་དམྱལ་བའི་སྲིད་པར་གནས་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ཅིས་ཀྱང་རྒྱལ་སྲས་གནོད་བྱེད་མིན། །ཞི་སྲིད་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱིས་ཐེག་པ་དམན་ཞུགས་པའི། །རྣམ་རྟོག་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་བློ་ལྡན་གནོད་བྱེད་ཡིན། །བློ་དང་ལྡན་པ་དམྱལ་བར་གནས་པ་དུས་ཀུན་དུ། །བྱང་ཆུབ་དྲི་མེད་ཡངས་པའི་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན། །ཐེག་པ་གཞན་ལ་རབ་བསིལ་རྣམ་རྟོག་བདག་ཕན་པ། །རབ་ཏུ་བདེ་བར་གནས་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད། །ཆོས་མེད་པ་དང་དམིགས་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་རྣམ་དག །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་འདྲ་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་བྲིས་པའི་རི་མོ་ལ། །མཐོ་དམན་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྟོག་ལ་རྣམ་ཀུན་དུ། །གཉིས་པོ་རྟག་ཏུ་མེད་ཀྱང་སྣང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཆུ་རྙོག་པ་ལས་དང་བ་ནི། །དང་བ་ཉིད་དེ་དེ་ལས་སྐྱེས་མིན་གྱི། །དེ་ནི་དེ་ལ་དྲི་མ་བྲལ་བར་ཟད། །དེ་བཞིན་རང་སེམས་དག་ལ་ཚུལ་དེ་ཉིད། །སེམས་
― DTG123_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་འདོད། །དེ་ནི་གློ་བུར་ཉེས་པས་མ་རུངས་བྱས། །ཆོས་ཉིད་སེམས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་གཞན་ནི། །འོད་གསལ་མ་ཡིན་རང་བཞིན་ལ་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ། །བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན། །རྐང་གི་ཁོང་ནས་བྱམས་པ་ཆེ། །དེ་ལྟས་རྟག་ཕན་བྱེད་པར་འདོད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་ཕྱིར། །དེ་ལ་ཆགས་སྐྱེས་ལྟུང་མི་འགྱུར། །འདི་ཡི་ཞེ་སྡང་རྣམ་ཀུན་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་འགལ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཕུག་རོན་རང་གི་བུ་མཆོག་བྱམས། །རང་གི་བུ་དེ་ཉེ་བར་འཁྱུད་ནས་འདུག །དེ་འདྲ་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་འགལ་བ་ལྟར། །བརྩེར་བཅས་ལུས་ཅན་བུ་ལའང་དེ་དང་འདྲ། །གང་ཕྱིར་བྱམས་པ་དེ་ཕྱིར་ཁོང་ཁྲོ་འགལ། །གང་ཕྱིར་ཞི་བ་དེ་ཕྱིར་གནོད་སེམས་འགལ། །གང་ཕྱིར་དོན་བྱེད་དེ་ཕྱིར་སྒྱུ་སེམས་འགལ། །གང་ཕྱིར་སིམ་བྱེད་དེ་ཕྱིར་འཇིགས་བྱེད་འགལ། །སྨན་བཟང་པོ་ལ་ནད་བ་བཞིན། །འཁོར་བ་ལ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད། །ནད་པ་ལ་ནི་སྨན་པ་བཞིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །བྲན་མ་གྲུབ་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །བདག་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཟོང་ལ་ཚོང་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །འདོད་པ་དག་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །གོས་ལ་བཙོ་བླག་མཁན་བཞིན་དུ། །ལས་ལ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །བུ་གཞོན་པ་ལ་ཕ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་མི་འཚོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །མེ་དོན་གཉེར་ལ་གཙུབ་ཤིང་ལྟར། །རྟག་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཡིད་བརྟན་བཞིན་དུ་ལྷག་པའི་སེམས། །མ་རྫོགས་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟར་ཤེས་བྱ་ལ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཇི་ལྟར་གོང་དུ་སྒྲུབ་པར་འདོད། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་ལྡན། །གཉིས་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱ་ལ་རབ་བརྩོན་དེ། །རིམ་གྱིས་དྲི་མེད་མི་རྟོག་བློ་མཆོག་གིས། །སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པར་རབ་ཏུ་འགྲོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། སྒྲུབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །།བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ངེས་འབྱུང་ཞིང༌། །མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡིས་རྒྱ་མཚོ་བཞིན། །དགེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་
― DTG123_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་རྫོགས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི། །རྒྱལ་སྲས་གཟོད་ནས་དག་པ་པོ། །ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་སེམས་དགེ་བ། །བསྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །དེ་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཞི་གནས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གདམས་ངག་རྒྱ་ཆེན་རྙེད་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་དང་པོར་དོམ་སྡོམ་བརྩོན་དེ། །མདོ་ཡི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་ནི་རྣམ་འབྱེད་པ། །མདོ་སོགས་མིང་ལ་སེམས་འཇོག་གོ །དེ་ནས་དེ་ནི་རིམ་བཞིན་དུ། །ཚིག་རབ་དབྱེ་ལ་དཔྱོད་བྱེད་ཅིང༌། །སོ་སོའི་ནང་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དེ་ཡི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱོད། །དོན་དེ་དག་ནི་ངེས་བཟུང་ནས། །ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་སྡོམ་པར་བྱེད། །དེ་ཡི་དོན་ནི་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ནས་དེ་ནི་སྨོན་པར་བྱེད། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་བས་རྒྱུན་ཆགས་སུ། །བཙལ་བྱ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྗོད་མེད་པར། །རོ་གཅིག་པས་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ། །ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་བསྡོམས་པའང་འདི། །ཞི་གནས་ལམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ལྷག་མཐོང་ལམ་ནི་དེའི་དོན་རྣམས། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་ནི་དེ། །བསྡོམས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞུམ་པའི་སེམས་ནི་རབ་གཟུང་སྟེ། །རྒོད་པ་ཡང་ནི་ཞི་བར་བྱ། །དེ་ནས་དམིགས་པ་དེ་ལ་ནི། །མཉམ་པར་གྱུར་ན་བཏང་སྙོམས་གཞག །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང༌། །གུས་པར་བྱ་སྟེ་སྦྱར་བར་བྱ། །དམིགས་པ་ལ་ནི་སེམས་གཏད་ནས། །དེའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། །རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །དེ་ལ་སླར་ནི་བླན་པར་བྱ། །བློ་ལྡན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང༌། །སེམས་ནི་ནང་དུ་བསྡུ་བར་བྱ། །དེ་ནས་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་གདུལ་ལོ། །རྣམ་གཡེང་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་མི་དགའ་ཞི་བར་བྱ། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་མི་བདེ་ལ་སོགས། །ལངས་པ་དེ་བཞིན་ཞི་བར་བྱ། །དེ་ནས་སྡོམ་བརྩོན་ཅན་གྱིས་ནི། །སེམས་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བཅས། །རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་འཐོབ། །དེ་གོམས་པ་ལས་འདུ་མི་བྱེད། །དེ་ནས་དེ་ཡིས་ལུས་དང་སེམས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེ་ཐོབ་ནས། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་བཅས་ཤེས་བྱ། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་འཕེལ་བྱས་ནས། །འཕེལ་བ་རང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །དངོས་གཞིའི་གནས་པ་དེས་འཐོབ་བོ། །མངོན་ཤེས་དོན་དུ་གཉེར་བས་དེ། །སྦྱངས་ནས་
― DTG123_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག །བསམ་གཏན་ལས་འཐོབ་མངོན་པར་ཤེས། །མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྒོ་ནས་དེ། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ། །མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་མཉན་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་རྣམས་སུ་འགྲོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་དཔག་མེད་ལ། །བསྐལ་དཔག་མེད་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ནི་ལས་རུང་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །དེས་ན་དེ་དག་སྔོན་རོལ་དུ། །ཕན་ཡོན་ལྔ་ནི་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣོད། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་འགྱུར་འདིའི། །ལུས་ལ་གནས་ངན་ལེན་པ་ཀུན། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཟད་འགྱུར། །ལུས་དང་སེམས་ནི་ཀུན་དུ་ཡང༌། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གང་བར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་རྟོགས་འགྱུར། །ཡང་དག་པ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ནི། །མ་བརྟགས་པ་དག་རབ་ཏུ་མཐོང༌། །དེ་བཞིན་ཆོས་སྐུ་རབ་རྫོགས་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་ཀུན་དུ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུ་ཡོངས་འཛིན་པར་བྱེད། །དེ་ནས་དེ་འདྲར་གྱུར་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་གཞག་པས། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་མ་གཏོགས་པར། །དོན་ཀུན་རབ་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་ཀུན་དུ་བརྩམ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་དོན་དུ་སྣང་བ་ཀུན། །སེམས་སུ་རབ་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་དེ་ཡི་གཟུང་བ་ཡི། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་སྤངས་འགྱུར། །དེ་ནས་དེ་ལ་འཛིན་པ་ཡི། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་འབའ་ཞིག་ལུས། །དེ་ཚེ་བར་ཆད་མེད་པ་ཡི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མྱུར་དུ་རེག །འདི་ལྟར་དེ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤོང༌། །འདི་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ནི། །དྲོ་བར་འགྱུར་སོགས་ཡིན་ཤེས་བྱ། །དེ་ནས་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་འདི་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ཀྱིས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་དེ་ཡི་ཚེ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་འཐོབ་སྟེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་མེད་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་དོན་
― DTG123_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་དང༌། །ལན་ལ་མི་རེ་འདི་སེམས་སྙོམས། །རྒྱལ་སྲས་གཞན་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་འདུས་བྱས་རྣམས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པར། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་པ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་མཐོང༌། །དེ་དག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །མཐོང་བས་སྤང་བྱ་རྣམས་ལས་གྲོལ། །དེས་ན་དེ་ཚེ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཐོབ་པ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང༌། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས། །སྟོང་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཚན་མེད་བཞི་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཡང་དག་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །སྨོན་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་དེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་གོ །རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི། །རྟག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་དང༌། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནི་ཐོབ་པར་འདོད། །གང་ཞིག་བློ་ཡིས་འགྲོ་བ་འདུས་བྱས་ཙམ། །བདག་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་པ་ཙམ་ཤེས་ཏེ། །དོན་མེད་རང་བཞིན་བདག་ལྟ་རྣམ་སྤངས་ནས། །བདག་ཉིད་ཆེ་ལྟ་དོན་ཆེན་རྙེད་པ་གང༌། །འདི་ནི་བདག་ལྟ་མེད་པར་བདག་ཏུ་ལྟ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །རང་ལ་ཕན་བྱས་བདག་ལ་ཇི་ལྟ་བར། །དོན་ཀུན་བྱེད་ལ་ལན་ཀྱང་རེ་བ་མེད། །གང་ཞིག་གྲོལ་བ་མཆོག་གིས་སེམས་གྲོལ་ལ། །འཆིང་བ་མི་ཟད་ཡུན་ཡང་རིང་པོར་བཅིངས། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་མ་མཐོང་ཡང༌། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དང་བྱེད་པ་ཉིད། །འཇིག་རྟེན་ཚེ་གཅིག་རང་སྡུག་བཀུར་མི་ནུས། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་སྲིད་དུ་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །བསྡོམས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་བསམ་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན། །རྒྱལ་སྲས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང༌། །བྱམས་པ་གང་ཡིན་སྦྱོར་དང་མི་སྐྱོ་གང༌། །དེ་ནི་སྲིད་པ་དག་ན་ངོ་མཚར་ཆེ། །སེམས་ཅན་བདག་དང་མཚུངས་ཕྱིར་དེ་ལྟའང་མིན། །དེ་ནས་དེ་ནི་ལྷག་མ་ཡི། །ས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ།
― DTG123_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དག །བསྒོམ་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོང་བར་བྱེད། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དེ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་སྦྱོང་བར་བྱེད། །གཞན་ནི་ཇི་བཞིན་རྣམ་འཇོག་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །གྲངས་མེད་གཉིས་ནི་རྫོགས་པ་ཡིས། །བསྒོམ་པ་ཡི་ནི་ཚར་ཕྱིན་ཏེ། །བསྒོམ་པ་ཐ་མ་ཐོབ་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བསྐུར་བ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྟོག་པས་མི་ཤིགས་ཐོབ་ནས་ནི། །གནས་གཞན་གྱུར་པས་མཐར་ཐུག་པ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །གང་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ཀུན། །ཕན་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི། །གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་འཐོབ། །དེ་ལྟར་མཐོང་དཀའི་ཐུབ་པ་རྟག་མཐོང་བ། །ཐོས་པ་མཉམ་མེད་ལས་བྱུང་རབ་དང་བའི། །ཤུགས་ཀྱིས་རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཚིམ་ལ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་དོན་ཆེན་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྟག་མངོན་སུམ་འདོམས་མཛད་ཅིང༌། །ཅོ་ནས་འདྲེན་བཞིན་ཉེས་པའི་ཚང་ཚིང་ནས། །མཚན་གྱིས་དྲངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་དོན་ཡང་དག་སྦྱོར་ལ་ལེགས་པར་བསྔགས་པ་དང༌། །ལོག་པར་སྦྱོར་ལ་སྨོད་མཛད་གནས་དང་རྣམ་འབྱེད་ལྷུར་ལེན་མཆོག་གི་སེམས་ཅན་ལ། །གང་ཞིག་སྤངས་དང་བསྟེན་པས་དེ་གཤེགས་བསྟན་པ་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་ཡངས་འགྱུར་བ། །བར་ཆད་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་འདི་ན་སྟོན། །དེ་ནི་མཐོང་བ་རབ་དག་མི་རྟོག་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་མནན་མུན་པ་ཆེན་པོ་ཡང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསལ་ནས་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག །ཤར་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ལམ་མེའོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་བསགས་པས་རབ་གང་ཞིང༌། །ཐུབ་པ་ལས་ནི་རྟག་ཏུ་གདམས་ངག་ཆེ་ཐོབ་པའི། །སེམས་དཔའ་མཆོག་ནི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་རབ་ཡངས་པ། །ཐོབ་ནས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་
― DTG123_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་ལྔ་པའོ།། །།སྔོམ་ནི། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་བཤད་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ནགས་ཚལ་དང་ནི་ལུས་ཅན་རི་བོ་དང༌། །ཆུ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་ཀུན་ནས་ས་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམ་གསུམ་པོ་ཡང༌། །ཀུན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་དགེ་བའི་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ལས་ནི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ། །བསྐལ་བ་མང་པོས་ཚར་ཕྱིན་མངོན་བརྩོན་བདག་ཉིད་ཅན། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ནི་ལུས་དང་ངག་སེམས་རང་བཞིན་གྱི། །ལས་རྣམས་དག་གིས་འདི་ན་ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་བདག་ལ་ཕན་འདོད་དུག་དང་མཚོན་དང་ནི། །གནམ་ལྕགས་ལྕེ་དང་དགྲ་ལས་རང་གི་ལུས་ཟློག་པ། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྲས་ཐེག་པ་དམན་པ་རྣམ་གཉིས་ལས། །ལས་རྣམ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལས་ཅན་ལས་མིན་ཞིང༌། །ལས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་རྣམ་གསུམ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། །དེས་ན་འདི་ནི་དེའི་ཐབས་ཡང་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །ལས་རྣམས་དག་པ་མཐའ་ཡས་དེ་ཡི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །།གྲངས་དང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང༌། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཡོན་ཏན་གོམས་བྱ་དང༌། །དེ་དག་རབ་དབྱེ་བསྡུ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཡོན་ཏན་ཕན་ཚུན་རྣམ་ངེས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། །འཁོར་རྩོམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་མཐོ་དང༌། །རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་དབང་ཉིད་མི་འགྲོ་དང༌། །བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་རབ་བརྩོན་པ། །གཏོང་དང་མི་གནོད་བཟོད་པས་བྱེད། །གནས་དང་གྲོལ་བ་བཞིར་བཅས་པ། །རང་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད། །མི་འཕོངས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་འཚེ་དང༌། །རྣམ་འཚོ་བཟོད་དང་བྱ་བས་མི་སྐྱོ་དང༌། །དགའ་བྱེད་
― DTG123_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་མངོན་པར་མི་དགའ་དང༌། །རབ་གུས་གཉིས་ལ་མི་སྐྱ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ཐེག་ཆེན་མཐའ་དག་འདིར་ཟད་དོ། །ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཆགས་ལམ། དེ་ཐོབ་རྣམ་གཡེང་སྡོམ་པའི་གཞན། །སེམས་ཅན་མི་གཏོང་འཕེལ་བ་དང༌། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་གཞན། །བསླབ་གསུམ་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི། །རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །ཡང་དག་བཤད་དེ་དང་པོ་གསུམ། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས། །གཅིག་ནི་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་གཏོགས། །སྦྱིན་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བཟོད་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བརྩོན་འགྲུས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བསམ་གཏན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །ཤེས་རབ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ཕྱི་མ་སྐྱེ། །དམན་དང་མཆོག་ཏུ་གནས་ཕྱིར་དང༌། །རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རིམ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པ་དང༌། །བསིལ་བ་འཐོབ་དང་ཁྲོ་བཟོད་དང༌། །མཆོག་སྦྱོར་བ་དང་ཡིད་འཛིན་དང༌། །དོན་དམ་
― DTG123_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་དངོས་པོ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །བསམ་པ་དང་ནི་ཐབས་དག་དང༌། །དབང་སྦྱོར་ཉིད་ལ་རྟེན་པར་བརྗོད། །དོན་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། །རྩ་བ་སེམས་པ་ལ་བརྟེན་དང༌། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་དང༌། །གཉིས་རྗེས་འཛིན་དང་རྫོགས་བྱེད་དང༌། །དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་ལྡན་པར། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་མི་འཇིགས་གཏོང༌། །སྦྱིན་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཡན་ལག་དྲུག་ཞི་བསམ་པས་ཟིན། །བདེ་འགྲོ་གནས་པ་སྦྱིན་བྱེད་དང༌། །རྟེན་དང་ཞི་དང་འཇིགས་པ་མེད། །བསོད་ནམས་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །བརྡར་བརྟགས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། །སྡོམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །མི་མཇེད་ཇི་མི་སྙམ་ཤེས་དང༌། །སྙིང་རྗེས་ཆོས་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཕན་ཡོན་ལྔར་ནི་ཡང་དག་བཤད། །དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། །དཀའ་ཐུབ་གཙོ་དང་ཀུན་ཏུ་ལྡན། །དེ་ལ་དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་འདོད། །བཟོད་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྲོ་བ་དང༌། །དད་དང་འདུན་ལ་རྟེན་པ་དང༌། །དྲན་སོགས་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བྱེད་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉེན་པོ་དང༌། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །དེ་དག་ལ་ནི་དེ་རྣམ་བདུན། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སེམས་ནི་ནང་དུ་གནས་པ་དང༌། །དྲན་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་པ། །བདེ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །མངོན་ཤེས་གནས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ་རྣམ་གསུམ། །བསམ་གཏན་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཤེས་བྱ་ཡང་དག་རབ་རྣམ་འབྱེད། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྟེན་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
― DTG123_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཤེས་རབ་འཚེ་བ་ལེགས་བཤད་དང༌། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ་རྣམ་གསུམ། །ཤེས་རབ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང༌། །མཉམ་པར་གཞག་དང་གཉིས་ཀར་ཤེས་པར་བྱ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གཉིས་དང་ནི། །གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སློང་དང་ཕྲད་ན་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་གཏོང༌། །སྙིང་རྗེས་གཞན་ལས་ལན་ཀྱང་མི་རེ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དོན་མི་གཉེར། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །སྦྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སྡོམ་དང་བརྩོན་པའི་རང་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་རྟག་བླངས། །མཐོ་རིས་མངོན་པར་མི་འདོད་ཡང་དག་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་ཆགས་མི་སྐྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་
― DTG123_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་ཀུན་བཟོད། །མཐོ་རིས་གཉེར་དང་མི་ནུས་པས་མིན་འཇིགས་པས་མ་ཡིན་ཕན་ལྟས་མིན། །བཟོད་པ་བླ་ན་མེད་པས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །བཟོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་གོ་ཆ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་བྱས། །རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཚོགས་གཞོམ་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་བྱེད། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །བརྩོན་འགྲུས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཏིང་འཛིན་མང་ལྡན་བསམ་གཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས། །བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཕུལ་གྱིས་གནས་ཤིང་སྙིང་རྗེས་སྐྱེ་བ་དམན་ལ་རྟེན། །བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་མཐའ་དག་རྣམ་ཀུན་ཤེས། །མྱ་ངན་འདས་ལའང་བློ་ཡིས་ཆགས་རབ་མི་སྐྱེད་འཁོར་བར་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གསུང་བས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །དོན་ཆེ་བ་དང་མི་ཟད་པ། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །སློང་བ་མཐོང་རྫོགས་དགའ་བ་དང༌། །མི་དགའ་བ་དང་སྨོན་པ་དང༌། །སྦྱིན་པ་པོ་ནི་བརྩེར་ལྡན་པས། །ལྷག་པར་ལྡན་པས་རྟག་ཟིལ་གནོན། །བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་མ་དག །རྟག་གཏོང་ཤིན་ཏུ་དགའ་བྱེད་པ། །དེ་སྤོང་ཇི་ལྟར་སྲུང་མི་
― DTG123_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། །འཕགས་པ་མི་ལྟ་སེམས་སྙོམས་ཤིང༌། །མི་འཇིགས་བརྩེ་ཕྱིར་ཀུན་སྟེར་བ། །གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་བ་ཡིས། །ལོག་པའི་ཚིག་ནི་ཇི་ལྟར་སྨྲ། །སྙོམས་པར་ཕན་པར་འདོད་པས་བརྩེ་བ་ཅན། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས། །སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ལ་ནི་སེམས་བརྩོན་པ། །ངག་གི་ཉེས་རྣམ་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང༌། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་སྙིང་རྗེ་ཅན། །རྟེན་འབྱུང་ཆོས་ལ་རབ་མཁས་པ། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་དང་དུ་ལེན། །བརྩེར་ལྡན་གང་ཚེ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། །གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྟེག་ཏུ། །ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་དགའ་བ་རྙེད་གྱུར་པ། །དེ་ཡིས་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ། །གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་བྲལ་བ་དང༌། །བདག་པས་ཆེས་ལྷག་གཞན་ལ་རྟག་བྱམས་དང༌། །དཀའ་བ་སྤྱོད་ཕྱིར་བརྩེ་བ་དང་བཅས་ལ། །བརྩོན་འགྲུས་དཀའ་བ་མིན་ལ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །གསུམ་གྱི་བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཆུང༌། །བདག་བདེ་གཞན་པ་ཡོངས་ཉམས་འགྱུར། །ཟད་འགྱུར་རྨོངས་དང་བཅས་པར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟློག་པའོ། །ཇི་ལྟར་མཚན་མོ་ལག་ནོམ་དང༌། །ཁེབས་སྒྲོན་དེ་བཞིན་ཤེས་པ་གསུམ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི། །ཉི་མའི་ཟེར་བཞིན་མཚུངས་པ་མེད། །སྦྱིན་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བཟོད་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བརྩོན་འགྲུས་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བསམ་གཏན་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་
― DTG123_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཤེས་རབ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །སེམས་ཅན་གཅིག་བདེ་བསྐལ་མང་དུ། །གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་དགའ་འགྱུར་ན། །དེ་ལས་བཟློག་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་གང་ཕྱིར་ནོར་འདོད་པ། །བརྟན་རྣམས་དེ་ཉིད་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་གཏོང༌། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ལུས་ཕྱིར་ནོར་འདོད་དེ། །དེ་ཉིད་བརྟན་རྣམས་བརྒྱ་ཕྲག་རྣམས་སུ་གཏོང༌། །གང་ཚེ་ལུས་ཉིད་གཏོང་ཡང་ཡིད་སྡུག་མི་བསྔལ་བ། །དེ་ཚེ་རྫས་ངན་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས། །དེ་འདིའི་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་དེ་དེས་དགའ་འགྱུར་བ། །གང་ཡིན་དེ་ནི་དེ་ཡི་ཡང་ནི་བླ་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ནི་ཀུན་གཏོང་བས། །དོན་གཉེར་སྐྱེ་བོ་དགའ་བས་དགའ་བ་ལྟར། །དེ་ལྟར་སློང་མོ་བ་དག་བླང་བྱ་བ། །འདོད་དགུ་ཐོབ་པ་དག་གིས་དགར་མི་འགྱུར། །བློ་ཅན་བདོག་དགུ་བཏང་བས་ནོར་མེད་པ། །བདག་ཉིད་ནོར་ལྡན་སེམས་པ་ཇི་ལྟ་བར། །སློང་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་རྫོགས་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལྟར་ནོར་དང་ལྡན་པར་མི་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ནི་སྦྱིན་པ་བཟང་པོས་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དོན་གཉེར་ཚིམ་བྱས་དེ་ལ་ཕན་ཆེན་འདོགས་པར་སེམས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སློང་མོ་བ་དག་ཤིན་དུ་ནོར་མང་ཐོབ་ནས་ནི། །སྦྱིན་པ་པོ་ལ་རྙེད་པའི་རྒྱུ་ཡིས་དྲིན་དུ་མི་བརྩིའོ། །ལམ་ཀའི་འབྲས་མཆོག་ལྡན་པའི་ཤིང་ལས་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟ་བར། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གང་གི་ནོར་རྫས་རྒྱ་ཆེར་བླངས་ནས་ནི། །བདག་ཉིད་དོགས་དང་བྲལ་བར་རང་ཉམས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ལ། །བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་མིན། །གཙོ་དང་དེའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བརྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དང༌། །བར་ཆད་རྣམ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་ཡིས། །བརྩོན་འགྲུས་
― DTG123_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་ཤེས་བྱ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན། །དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག །འདི་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྗེས་འཐོབ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མོད་ལ་བདེ་གནས་མཆོག །འཇིག་རྟེན་འདས་དང་འཇིག་རྟེན་གཏོགས་པ་འགྲུབ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་སྤྱོད་འདོད་པ་འཐོབ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དག་པ་རབ་འགྱུར་ལྡན། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་འདས་ནས་གྲོལ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས། །གཞན་ཡང་ཉམས་དང་འཕེལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །ཐར་པའི་དབང་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་གཞན། །དེ་ཉིད་རབ་ཞུགས་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བྱེད་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་དོན་ཆེན་ངེས་ཚིག་གཞན་དུ་འདོད། །ཐོག་མར་དགེ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ནས་ནི། །ཚུལ་བཞིན་རབ་ཞུགས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །མ་ཞུམ་མི་འགོང་ཆོག་མི་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་རྣམས་རབ་གསུངས། །ཐེག་པ་གསུམ་བརྩོན་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས། །བསམ་བློ་ཞན་དང་རྒྱ་རབ་ཆེ་ལྡན་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་ཐ་མ་འབྲིང་དང་མཆོག་གཞན་ཏེ། །དེ་ནི་དོན་ཆུང་བ་དང་དོན་ཆེན་འདོད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་སྐྱོ་བས་ཕམ་པ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཐོབ་པས་ཕམ་པ་མེད། །ཕན་ཚུན་བསྡུས་ཕྱིར་རབ་དབྱེའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་རྣམ་ཀུན་དུ། །རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སྦྱིན་མཚུངས་དེ་སྟོན་ལེན་འཇུག་དང༌། །བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས། །སྙན་པར་སྨྲ་དང་དོན་སྤྱོད་དང༌། །དོན་མཐུན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ནི། །འཛིན་པར་བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང༌། །དེ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་པས། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །དང་པོས་སྣོད་འགྱུར་དངོས་པོ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཡིས་ནི་མོས་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་ཡིས་
― DTG123_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། །བཞི་པས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའོ། །ཟང་ཟིང་དང་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྟེ། །དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཡིས། །བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་འདོད་དོ། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ནི། །བསྡུ་བ་དམན་དང་འབྲིང་དང་མཆོག །ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་དོན་ཡོད་དང༌། །རྣམ་ཀུན་དོན་ཡོད་ཤེས་པར་བྱ། །འཁོར་སྡུད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི་ཡང་དག་རྟེན། །ཀུན་གྱི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང༌། །ཐབས་བཟང་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྔགས། །བསྡུས་དང་སྡུད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། །གང་དག་ད་ལྟར་སྡུད་བྱེད་པ། །དེ་ཀུན་དེ་འདྲར་དེ་ལྟ་བས། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་ལམ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་བློ། །ཞི་སྡོམ་བརྩོན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གནས་བདག །སྲིད་ཡུལ་མཚན་མ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཚོགས་སྡུད་བྱེད་པ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྡུ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པའོ།། །།རབ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གོས་སོགས་ཀྱིས། །མངོན་སུམ་མངོན་སུམ་མིན་པར་མཆོད། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་ལྡན་པ་ཡི། །གསུམ་པོ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་རྫོགས་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཚད་མེད་པ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གཞན། །རྫས་དང་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞན། །མོས་པ་དང་ནི་སྨོན་པ་དང༌། །བརྩེ་དང་བཟོད་པ་དག་དང་ནི། །ཡང་དག་སྤྱོད་པའི་སྒོ་དང་ནི། །གཞི་ལ་གཏོད་དང་རྟོགས་པ་དང༌། །གྲོལ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཞན། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྟེན་དང་དངོས་དང་རྒྱུ་དང་ནི། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་མཆོད་པ་རབ་བསྟན་པ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་དང༌། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་ཉིད་དང་ནི། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་
― DTG123_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་དེ་རྣམ་གཉིས། །མཆོད་པ་ཆུང་དང་ཆེན་པོ་དེ། །ང་རྒྱལ་བཅས་དང་ང་རྒྱལ་མེད། །སྦྱོར་དང་འགྲོ་བ་ཉིད་དང་ནི། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འདོད་དོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཆོད་པ། །ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང༌། །ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་མཆོག །བསྟེན་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བསྟན། །བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་ཞིང་ཉེར་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་བརྩོན་བཅས་ལུང་གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱོ་བ་སྤངས་ལ་སྟེན། །བཀུར་སྟི་རྙེད་པ་དག་དང་རིམ་གྲོ་དང༌། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱ། །བསྟེན་གཞི་དེ་བཞིན་བློ་ལྡན་ཆོས་ལ་ནི། །ཤེས་བསམ་དུས་སུ་འདུད་པས་བཤེས་གཉེན་བགྲོད། །དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་རྙེད་ལ་འདོད་པ་མེད། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སྔོ་བར་བྱེད། །བརྟན་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པ་དེས། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ཡང་དག་མགུ་བར་བྱེད། །ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་བློས་རྟོགས་ནས། །རང་གི་ཐེག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་འབད། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །ཞིང་དག་པ་ཡང་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཆོས་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་ལྡན། །བཤེས་གཉེན་རབ་ཏུ་བསྟེན་བྱ་ཟང་ཟིང་མིན། །བློ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ཆོས་སྒོ་རྗེས་འགྲོ་ཕྱི་དང་ཐོས་མཉན་དང༌། །སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ང་རྒྱལ་བཅས་པ་དང༌། །ང་རྒྱལ་མེད་ཡིད་ལྡན་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན། །བློ་ལྡན་འགྲོ་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་མཆོག་བསྟེན་པ། །ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང༌། །ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་མཆོག །བརྟན་པའི་ཚངས་པ་
― DTG123_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་མཐུན་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་བདེ་འདོད་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་དང་བདེ་བ་དང༌། །ཉོན་མོངས་ཅན་དང་དེ་དག་བསྟན་བཅོས་དང༌། །དེ་ཡི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག །དེ་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱིར་དང༌། །ཞི་བ་ཐོབ་པས་དག་ཕྱིར་དང༌། །ལས་གཉིས་ཉོན་མོངས་ཟད་པའི་ཕྱིར། །བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། །དེ་དག་གཡོ་དང་མི་གཡོ་དང༌། །ཆགས་པས་རོ་མྱང་མིན་ཞེས་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་གཡོ་བ། །ཆགས་དང་བྲལ་བར་རབ་ཏུ་གནས། །མཉམ་གཞག་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་ཆུང༌། །འབྲིང་དང་དམན་པའི་ས་པ་དང༌། །བསམ་པ་དམན་དང་ང་རྒྱལ་བཅས། །གང་ཡིན་དེ་དམན་གཞན་ཉིད་ལྷག །ཚངས་པའི་གནས་པས་གནས་པ་ཡི། །བློ་ལྡན་རྟག་ཏུ་འདོད་པར་སྐྱེ། །དེས་ནི་ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་བྱེད་ཅིང༌། །སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་རྣམ་སྨིན་བྱེད། །ཀུན་དུ་ཚངས་དང་མི་འབྲལ་བ། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །བག་མེད་གྱུར་ཀྱང་དེ་ཡི་རྐྱེན། །མི་བཟད་པས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནོད་སེམས་དང༌། །རྣམ་འཚེ་མི་དགའ་གནོད་སེམས་དང༌། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ། །ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་མང་ལ་རེག །ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ནི་བདག་འཇོམས་སེམས་ཅན་འཇོམས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཉམས་བཅས་སྙེད་པས་དམན་ཞིང་སྲུང་དང་དེ་བཞིན་སྟོན་པས་སྨད། །རྩོད་བཅས་མི་སྙན་དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་ཁོམ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་ཉམས་པས་ཡིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ། །ཉེས་པ་འདི་ཀུན་བྱམས་སོགས་ལ། །ལེགས་པར་གནས་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སེམས་ཅན་གྱི། །དོན་དུ་འཁོར་བ་ཡོངས་མི་གཏོང༌། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་སེམས་པ་འདི་འབྱུང་བ། །སེམས་
― DTG123_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །བུ་གཅིག་པ་ལའང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབར་དགྲ་ཡི་དབང་དུ་སོང༌། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནོན་མུན་པས་བསྒྲིབས། །བགྲོད་དཀའི་ལམ་ལ་ཀུན་དུ་ཞུགས། །འཆིང་བ་ཆེ་དང་ཡང་དག་ལྡན། །ཟས་ཆེན་དུག་དང་འདྲེས་ལ་ཞེན། །ལམ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོར་གྱུར་པ། །ལམ་གོལ་རབ་ཞུགས་སྟོབས་ཆུང་བའི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །འཚེ་སྤངས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་དང༌། །བདེ་བ་བསྐྱེད་དང་གདུང་བྱེད་འདོད་པའི་རྒྱུ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྦྱིན་ཆོས་ལ་རྟེན་པ་ཡི། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐག་མི་རིང༌། །སྙིང་རྗེ་བློ་མཆོག་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ཀུན་དང་བདག་མེད་པར། །རྣམ་པར་ཤེས་ནས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཉེས་པས་རབ་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་ཡི། །བརྩེ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དང་ནི། །དེ་ཡོངས་སྤོང་བའི་ཐབས་ཀྱང་ཇི་བཞིན་རིག །ཉམ་ང་བར་བྱེད་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྩེ་བ་འདི། །རང་བཞིན་དང་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང༌། །དེ་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་རྣམ་དག་ཐོབ་པ་བཞི། །མཉམ་དང་རྟག་མིན་ལྷག་པའི་བསམ་པས་མིན། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་དང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང༌། །མི་དམིགས་པས་མིན་གང་དེ་བརྩེ་མིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་བརྩེ་མེད་གང་དེ་བྱང་ཆུབ་མིན། །སྙིང་རྗེ་དང་ནི་བཟོད་དང་སེམས་པ་དང༌། །སྨོན་ལམ་སྐྱེ་བ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དང་པོ་རྩ་བ་ཐ་མ་འབྲས་མཆོག་ལྡན། །འདི་ནི་སྙིང་རྗེའི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་ཡིན། །རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་མེད་གྱུར་ན། །དཀའ་སྤྱོད་བཟོད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །བློ་ལྡན་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་ན། །སེམས་ཅན་དོན་སེམས་ཉིད་མི་འགྱུར། །སེམས་པ་དང་ནི་བྲལ་བའི་བློ། །སྐྱེ་བ་དཀར་པོ་རྣམ་དག་ཏུ། །སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་མ་ཐོབ་ན། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་མི་འགྱུར། །སྙིང་རྗེའི་འཆུ་
― DTG123_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་བྱམས་པ་སྟེ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་ན་བདེ་བ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་པས། །ཡལ་ག་རྒྱ་ཆེན་འཕེལ་བ་དང༌། །སྨོན་ལམ་རྒྱུན་ནི་མ་བཅད་པས། །ལོ་མ་འདོར་ལེན་རྐྱེན་རྣམ་གཉིས། །གྲུབ་པ་དེ་ཕྱིར་མེ་ཏོག་དང༌། །འབྲས་བུ་དོན་ཡོད་ཤེས་པར་བྱ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཀྱི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སུ་མི་བྱེད། །འདི་ལྟར་འདི་དག་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང༌། །བརྩེས་བསྐྱེད་བདེ་བ་གཞལ་དུ་མེད་པ་འབྱུང༌། །སྙིང་རྗེས་ཟིན་པའི་བརྩེར་ལྡན་རྣམས། །ཞི་ལའང་ཡིད་ནི་མི་གནས་ན། །འཇིག་རྟེན་བདེ་དང་རང་སྲོག་ལ། །ཆགས་པར་འགྱུར་བ་སྨོས་ཅི་དགོས། །བྱམས་པ་གང་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ། །མེད་དང་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་བྱམས་པ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་འདས། །སྡུག་བསྔལ་རྦ་རྒལ་ཆེ་དང་མི་ཤེས་པའི། །མུན་པ་ཆེ་ལ་རྟེན་པར་གྱུར་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་བྱང་ཆུབ་རང་སངས་རྒྱས་པ་ཡི། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དེ་མེད་ན། །དེ་ལས་གཞན་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱུར་པ་གང༌། །དེ་ལ་དང་པོར་ཀུན་ཏུ་སྐྲག །རེག་ནས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་དགའ། །བརྩེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་འགྱུར་ཞིང༌། །དོན་བྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་མི་ལྡན་གང༌། །དེ་ལས་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །བརྟན་པའི་བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིས། །སྦྱིན་པའི་བདེ་བ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་ཉེ་བར་སྤྱད་རྣམས་ཀྱི། །བདེ་བ་དེ་ཡིས་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །སེམས་ཅན་དོན་ཕྱིར་བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི། །རང་བཞིན་འཁོར་བ་གང་ཡིན་མི་གཏོང་ན། །སྙིང་རྗེ་ཅན་རྣམས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་བྱེད་མི་
― DTG123_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། །བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེའི་སྦྱིན་པ་གང༌། །ལོངས་སྤྱོད་དང་ནི་དེ་ལས་བྱམས་པ་དང༌། །རྗེས་སུ་གཟུང་བས་བསྐྱེད་དང་དེ་ཡི་མཐུས། །བྱས་པའི་བདེ་བ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །སྙིང་རྗེས་རྒྱས་པར་བྱ་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱ། །སྦྱིན་པས་ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཞིང་བདེ་བར་བྱ། །ཀུན་དུ་དྲང་བར་བྱ་ཞིང་བཀྲི་བྱ་ཞེས། །ཞེན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྨྲ་དང་འདྲ། །སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བ། །བདེ་མ་བསྐྱེད་པར་གང་གིས་བདེ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བརྩེ་དང་ལྡན་པས་གཞན་བདེ་བ། །བསྐྱེད་ནས་བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་རང་སྦྱིན་ལ། །སྟོན་དང་འདྲ་སྟེ་རང་བདེ་མི་འདོད་པ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དག་བདེ་བར་གྱིས། །ཡང་ན་ཐ་དད་མིན་བདེ་བདག་ལའང་མིན། །དེ་བ་དེས་བདེ་བ་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་ནི། །འབྲས་དང་བཅས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱིན། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་བྱ་བ་ཡོད། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུར་བྱོས། །སྦྱིན་པ་པོ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འདོད་ཀྱང༌། །ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་ལ་བཟང་དང་ཕྲད། །བདག་ནི་བདེ་བ་དེ་འདོད་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་བདག་ནི་སྦྱིན་ལ་བརྒྱུད་དང་ལྡན། །བདག་ནི་རྟག་ཏུ་བརྩེ་བས་བདོག་པ་ཀུན། །ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་དེ་ལྟོས་ལ། །དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ནི་དེའི་འབྲས་ལ། །དོན་གཉེར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འབྲས་ཐོབ་པ་མི་གཏོང་ན། །སྦྱིན་ལ་མངོན་དགའ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྦྱིན་མེད་ན། །སྦྱིན་ལ་མངོན་བར་དགའ་བ་ཉིད་མ་ཡིན། །མ་བྱས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་ལན་བལྟས་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན། །ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་དང་བྲལ་བས་ན། །འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་གཞན་ལ་གཏོང་བ་ཡིན། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཅིང་དག་པའི་གཞི། །བདེ་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་ནི། །རྗེས་སུ་སྲུང་བཅས་ཚོལ་མེད་གོས་པ་མེད། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ནི། །
― DTG123_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐའ་དག་རྒྱ་ཆེ་གཙོ་དང་རྟག་པ་དང༌། །དགའ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་དང་དག་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་དགེ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བ་དེ་བ་གསུམ་གྱིས་ཚིམ་པའི་ཡིད། །བརྩེ་ལྡན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་དགའ་འགྱུར་བ། །ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དག་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཡིས། །དེ་ལྟར་དགའ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཀྲེན་ལ་བརྩེ་དང་མ་རུངས་བ་ལ་བརྩེ། །ཀུན་འཁྲུགས་ལ་བརྩེ་བག་མེད་རྣམས་ལ་བརྩེ། །ཡུལ་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང༌། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་བདེ་རྒྱུ་ལས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་སྟེ། །རྒྱུ་དང་བཤེས་གཉེན་རང་བཞིན་ལས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ནི། །མཉམ་པར་ཤེས་བྱ་དེ་བསམ་ཕྱིར། །སྒྲུབ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཕྱིར་དང༌། །མི་དམིགས་ཕྱིར་དང་དག་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་ལ་སོགས། །སྒོམ་པ་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། །བསམ་དང་དབང་འབྱོར་ཉིད་དང་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གཅིག་ཕྱིར་མཆོག །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་བ་རབ་སྐྱེས་ཤིང༌། །རྫས་དང་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་མཆོད་ལྡན། །ཡོན་ཏན་མང་ལྡན་ཕན་བྱེད་ཤེས་ལ་རྟག་སྟེན་པ། །འགྲོ་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། མཆོད་པ་དང་བསྟེན་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། །།ངོ་ཚ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེ་དང་མན་ཡུལ། །སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་བརྟན་པའི་ཡིན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡི། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་འཕེལ་བ་དང༌། །གཉེན་པོ་འགྲིབ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །མི་ཟད་ངོ་ཚ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བརྟན་རྣམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །བརྟན་པ་ལ་ནི་ལེ་ལོ་དང༌། །ཉོན་མོངས་རྗེས་སུ་མཐུན་ཆོས་ལ། །སྦྱོར་བ་ལས་ཀྱང་ངོ་མཚར་འགྱུར། །མཉམ་གཞག་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་ཆུང༌། །འབྲིང་དང་དམན་པའི་
― DTG123_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་པ་དང༌། །བསམ་པ་དམན་དང་ངར་བཅས་པའི། །ངོ་ཚ་དམན་དེ་ལས་གཞན་ལྷག །བློ་ལྡན་ཁྲེལ་མེད་ཚུལ་མིན་ལས། །ཉོན་མོངས་དང་ལེན་ཁྲོ་བ་དང༌། །ཡལ་བར་འདོར་དང་ང་རྒྱལ་གྱིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །འགྱོད་པས་ཉམས་དང་བཅས་འགྱུར་ཞིང༌། །བཀུར་སྟི་དམན་པ་ཐོབ་འགྱུར་དེས། །དད་ལྡན་མི་མིན་ཚོགས་དང་ནི། །སྟོན་པས་ཀྱང་ནི་བཏང་སྙོམས་མཛད། །རྒྱལ་སྲས་ཆོས་དང་མཐུན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པར་སྨོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མི་སྙན་འཐོབ། །གཞན་དུ་ཕྱིར་ཞིང་མི་ཁོམ་སྐྱེ། །དེས་ན་ཆོས་དཀར་ཐོབ་པ་དང༌། །མ་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་ཉམས་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གནས་པ་དང༌། །ཡིད་ཀྱང་རྣལ་དུ་མི་གནས་འགྱུར། །རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ལྡན་རྣམས་ལ། །ཉེས་པ་འདི་དག་ཀུན་མི་འབྱུང༌། །མཁས་པ་རྟག་ཏུ་ལྷ་དག་དང༌། །མི་རྣམས་སུ་ནི་ཡང་དག་སྐྱེ། །བློ་ལྡན་ངོ་ཚས་མྱུར་དུ་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཚོགས་རྫོགས་བྱེད། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། །སྨིན་བྱེད་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཉིད། །དེ་རྟག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་ནི། །གཉེན་པོ་བྲལ་དང་མི་འབྲལ་འགྱུར། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ལྡན། །ཕན་ཡོན་དེ་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར། །བྱིས་པ་ཤིན་ཏུ་གོས་བཟང་གྱོན་ཡང་ནི། །ཁྲེལ་དང་བྲལ་ཕྱིར་ཉེས་པས་དྲི་མ་ཅན། །རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དགབ་པ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་བྲལ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་ཁྲེལ་དང་ལྡན་གྱུར་པ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་གོས་མི་འགྱུར། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་གྱུར་པ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པས་བརྒྱན་པ་མཛེས་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངོ་ཚ་བས། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་མ་བཞིན་བྱམས་པ་ཉིད། །ངོ་ཚ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །འཁོར་བ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའང་ཡིན། །ཀུན་ལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། །ཀུན་ལ་དང་དུ་མི་ལེན་ཅིང༌། །ཀུན་ལ་མི་འཇུག་འཇུག་པ་ནི། །
― DTG123_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲེལ་ལྡན་ཁྲེལ་བས་བྱས་པའི་རྟགས། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཁྲེལ་སྒོམ་པ། །ཚེས་ལ་མོས་དང་བསམ་པ་དང༌། །དབང་འབྱོར་བ་དང་མི་རྟོག་དང༌། །གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟན་པ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང༌། །མི་འགྱུར་བས་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །བརྩོན་འགྲུས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ནི། །སྙིང་སྟོབས་སྲན་ཐུབ་བརྟན་པར་འདོད། །གང་ཕྱིར་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཇིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག །ཞུམ་དང་གཡོ་དང་རྨོངས་པ་ཡིས། །བྱ་བ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེ། །དེ་ཕྱིར་གཉུག་མ་གསུམ་ལ་ནི། །བརྟན་པའི་མིང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །རང་བཞིན་དང་ནི་སྨོན་ལམ་དང༌། །ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་ནི། །སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ཐོས་པ་དང༌། །གདུལ་བྱ་གདུལ་བར་དཀའ་བ་དང༌། །རྒྱལ་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དང༌། །དཀའ་བ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་དང༌། །འཁོར་བ་གཏོང་བ་མེད་ཉིད་དང༌། །དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ལ། །བརྟན་པའི་བརྟན་པ་སྐྱེ་བ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། །བརྟན་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་འདབ་ཆགས་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་དག་གིས་རི་རབ་ལྟར། །བརྟན་པ་གྲོགས་ངན་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཟབ་མོ་ཐོས་པས་མི་གཡོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་མི་སྐྱོ་མཉམ་མེད་པ། །གཞི་གསུམ་ཐོས་པས་མི་ངོམས་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལའོ། །ངོ་ཚ་བརྟན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ཆེ་ལ་འདུན་པ་དག །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱོ་བ། །ས་རྣམས་ལ་ནི་མ་རྫོགས་དང༌། །རྫོགས་དང་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པར་འདོད། །བརྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད། །གཞི་དང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང༌། །ལས་དང་མཚན་ཉིད་དག་དང་ནི། །མི་ཟད་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ནི། །ཡང་དག་འགྲུབ་པས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་སྒོས་བསྡུས། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། །དམ་ཆོས་
― DTG123_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །བརྟན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དག་གིས། །བདེན་པ་ཤེས་པས་མཉམ་པ་མེད། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལས་འཕགས། །བརྟན་རྣམས་རྟག་ཏུ་འཛུམ་པར་བྱེད། །གསོང་པོ་དག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན། །སེམས་ཅན་སྣོད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་རྟག་འབྱུང་བར་འདོད། །གཉིས་ཀྱིས་ནུབ་འགྱུར་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཞེས་བྱ། །དེ་དག་ཞི་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། བློ་ལྡན་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར། །གང་གིས་བློ་ལྡན་བདེན་ཤེས་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད། །གཙུག་ལག་བརྟན་པའི་ཆོས་དང་ནི། །དེ་དོན་དགོངས་པ་ཅན་དང་ནི། །ངེས་དོན་ཚད་མར་ལྡན་པ་དང༌། །དེ་ཡི་བརྗོད་མེད་ཐོབ་པའོ། །སྤོང་དང་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དང༌། །འགོག་པར་ཡང་དག་ཤེས་པ་དང༌། །བརྗོད་དང་བཅས་པར་འཐོབ་པ་དག །འདིར་ནི་དགག་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །མོས་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། །གཞན་ལས་ཇི་བཞིན་ཐོས་པ་དང༌། །རྗོད་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས། །བརྟན་རྣམས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་གྲངས་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། །ཚིག་དང་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་རིག །བཞི་པོ་མཚུངས་པ་མེད་པར་འདོད། །བསྟན་པ་ལ་ནི་རབ་བརྩོན་པའི། །གང་ཞིག་གང་གིས་སྟོན་པ་ནི། །ཆོས་དང་དོན་ནི་གཉིས་པོ་དག །ཚིག་དང་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་སྟོན། །ཆོས་ནི་བསྟན་དང་བཤད་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་གཉིས་ཐོབ་ཕྱིར། །རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལན་འདེབས་ཕྱིར། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་བཞི། །མཉམ་ཉིད་སོ་སོ་རང་རིག་ནས། །ཕྱིས་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་བྱེད་པ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པར་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པ་མེད། །གཅིག་གིས་འཁོར་བར་མངོན་མཐོ་བྱེད། །གཞན་གྱིས་ཉོན་
― DTG123_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་མེད་པར་འཁོར། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསོད་ནམས་ཀྱི། །ཚོགས་ཡིན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །གསུམ་པོ་གཞན་ནི་གཉིས་ཀའི་སྟེ། །ལྔ་ཅར་ཡང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །རྒྱུན་དུ་སྒོམ་པ་ཐོབ་ནས་ནི། །དགེ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒྲུབ། །བརྟན་པའི་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ། །དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །འཇུག་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། །དབང་བསྐུར་མཐར་ཐུག་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བརྟན་རྣམས་ཚོགས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །བློ་ལྡན་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་པ། །བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ཡིས། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ། །དེ་ལས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །རྟེན་དང་གཉེན་པོ་དག་དང་ནི། །དེ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། །དམིགས་པ་དང་ནི་ཡིད་བྱེད་དང༌། །ཐོབ་པས་བསྒོམ་པ་ཁྱད་པར་འཕགས། །མཐུན་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཆེན་པོ་དང་ནི་མཆོག་ཉིད་དང༌། །བསྒོམ་དང་ཡང་དག་འགྲུབ་པས་གཞན། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་སྤོང༌། །ལུས་ཅན་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་མེད། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡི། །ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྒོམ། །འཁོར་བ་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང༌། །སྒྲིབ་པ་དག་ནི་དོར་བ་དང༌། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དོར་བ་དང༌། །ས་རྣམས་ལ་ནི་འཇུག་པ་དང༌། །མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱ་དང༌། །དབང་ནི་བསྐུར་བར་བྱ་བ་དང༌། །ཞིང་རྣམས་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །མཐར་ཐུག་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་རྣམས། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྒོམ། །འདུན་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་བཅས་བསྒོམ་པ། །ཡང་དག་སྤོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །གཉེན་པོ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི། །རྐང་པ་མཚན་ཉིད་མཆོག་ལྡན་བཞི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་གི །དོན་ཀུན་འགྲུབ་པའི་
― DTG123_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་སྐྱེའོ། །རྟེན་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། །ཐབས་དང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིས། །བློ་ལྡན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་གཞག་འདོད། །བསམ་གཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བརྟེན་ནས། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་དང་ཐབས། །རྣམ་བཞི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན། །གཅིག་ནི་འབད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཕན་འདོགས་བདག་ཉིད་ཡིན། །གསུམ་པ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །བཞི་པ་གཉེན་པོ་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་ནི་གདམས་ངག་དང༌། །གནས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང༌། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་དབང་དག་དང༌། །ཆོས་ཐོབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་དང་ཐོས་མཆོག་དང༌། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དད་སོགས་ཀྱི། །གཞི་ཡིན་པར་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དོན་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །དད་སོགས་ས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་དུ་འདོད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམ་ཆུང་བས་ཡང༌། །དེ་དག་ཉིད་ལས་སྟོབས་ཞེས་བྱ། །སར་ཞུགས་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད། །ཆོས་རྣམས་དང་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱས་རྒྱལ་རྒྱལ་བྱ་ཡི་ཕྱིར། །དྲན་པ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད། །འདི་ཡི་རྣམ་འབྱེད་རྟོག་པ་ཡི། །མཆན་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། །འདི་ཡི་བརྩོན་འགྲུས་མ་ལུས་པ། །མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་འཇུག །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་འཕེལ་བའི། །དགའ་བས་རྟག་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ཐར་བའི་ཕྱིར། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བདེ་བ་འཐོབ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བསམས་པའི་དོན། །འབྱོར་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །འདི་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་གནས། །རྗེས་ལ་ཐོབ་དང་མི་རྟོག་པའི། །གནས་པས་མཆོག་ནི་རྟག་ཏུ་གནས། །ཡོན་ཏན་དེ་ལྟའི་སེམས་དཔའ་ནི། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འདྲ་བར་འཇོག །རྟག་ཏུ་རིན་ཆེན་བདུན་ལྟ་བུའི། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར། །
― DTG123_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །གསུམ་པ་ངེས་འབྱུང་ཡན་ལག་སྟེ། །བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ཡན་ལག་ཡིན། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་ཡན་ལག །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟ་བ། །རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། །རྣམ་གཞག་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པ་དང༌། །རྣམ་པར་གཞག་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། །ཤེས་བྱ་དག་དང་ལམ་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནི། །སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་སྒོམ་པའོ། །ཡང་དག་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་དང༌། །ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན། །དེ་ནི་ཀུན་འགྲོ་ཆ་གཅིག་དང༌། །ཆ་གཅིག་མ་ཡིན་རྒྱུར་འདོད་དོ། །རྟོགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། །མཚན་མེད་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང༌། །ཡོངས་དག་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། །བརྟེན་པའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི །རྣལ་འབྱོར་དེ་ས་ཀུན་འགྲོ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྫོགས་བྱ་དང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱ་དང༌། །མྱུར་ཐོབ་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་དང༌། །ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་ལ་མཁས་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཀུན་ལ། །ཐབས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ཐབས་མཁས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །དེ་དག་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །རྣམ་སྨིན་ཐོས་ལ་གོམས་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུངས་དག་ནི། །ཆུང་དུ་དང་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཆེན་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ། །བློ་ལྡན་མ་ཞུགས་ཞུགས་པ་ཡང༌། །མ་དག་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ཆུང་ངུ་དང་ནི་འབྲིང་པོ་སྟེ། །དག་པའི་ས་པའི་གཟུངས་ཆེན་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དང་ཡང༌། །དེ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན་ནས་ནི། །རྟག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང༌། །རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིང་འཛིན་པར་བྱེད། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ནི། །སེམས་པ་འདུན་དང་བཅས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་མཉམ་པ་མེད། །དེ་ནི་རྒྱུ་གྱུར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །
― DTG123_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ལས་མོད་ལ་འབྲས་བུ་ཅན། །དེ་ནི་མ་འོངས་དོན་འགྲུབ་བྱེད། །སྣ་ཚོགས་ཆེ་དང་བྱང་ཆུབ་པར། །ས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་ནི། །རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །རང་བཞིན་དོན་རབ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །ཏིང་འཛིན་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། །བདག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དང༌། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་དང་ནི། །དེ་རྟག་ཉེར་ཞི་ཡིན་ཞེས་བྱ། །དེ་ནི་གཟུང་འཛིན་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །རབ་ཏུ་དགའ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་པ་དང༌། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་ལ་སོགས་ཏིང་འཛིན་རྣམས། །དོན་རྣམ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བཞེད་པས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞི་པོ་དེ། །མེད་པའི་དོན་དང་རྣམ་རྟོག་དོན། །ཀུན་དུ་རྟོག་དོན་ཁོ་ན་དང༌། །རྣམ་རྟོག་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན། །མི་རུང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་ཕྱིར་དང༌། །འགལ་ཕྱིར་རང་ཉིད་མི་གནས་ཕྱིར། །མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ངེས་ཕྱིར་དང༌། །རྗེས་སུ་འཇུག་ཕྱིར་འགག་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དམིགས་ཕྱིར་དང༌། །དེ་རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་བདག་པོའི་ཕྱིར། །དགེ་དང་སེམས་ཅན་རྗེས་འཇུག་ཕྱིར། །དང་པོ་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེ་དང༌། །རྒྱས་དང་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་དང༌། །འགྱུར་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དམན་དང་ཁྱད་པར་འཕགས། །འོད་གསལ་བ་དང་འོད་མི་གསལ། །ཡུལ་གཞན་འགྲོ་དང་ས་བོན་བཅས། །ས་བོན་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། །གཟུགས་བརྙན་དུ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། །སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ལ། །རྒྱུ་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། །རྒྱས་པ་དོན་མེད་མི་རུང་དང༌། །རྟེན་ཉིད་དུ་ནི་མི་སྲིད་དང༌། །གནས་པ་ལ་ནི་མི་སྲིད་དང༌། །དང་པོ་མི་འཇིག་མཐར་མི་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དམན་དང་ཁྱད་པར་འཕགས། །འོད་གསལ་བ་
― DTG123_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འོད་མི་གསལ། །འགྲོ་མེད་གནས་པ་མི་རུང་དང༌། །ཐ་མ་ཉིད་ནི་མི་སྲིད་ཕྱིར། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །འབྱུང་བ་རྣམས་དང་དོན་རྣམ་དྲུག །སྐད་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ནི། སྐམ་དང་འཕེལ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །གཡོ་དང་འཕེལ་དང་འགྲིབ་པའི་ཕྱིར། །འབྱུང་བ་དེ་དང་འཕེལ་ཕྱིར་དང༌། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཞི་ཡི་ཕྱིར། །ཁ་དོག་དྲི་དང་རོ་དང་རེག །འདྲ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་དང་འདྲ། །བུད་ཤིང་རག་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་རྗེས་འཇུག་ཕྱིར་དྲི་བའི་ཕྱིར། །དེས་ན་ཕྱི་ཡང་སྐད་ཅིག་མ། །གང་ཟག་བཏགས་པར་ཡོད་ཉིད་དུ། །བརྗོད་བྱ་རྫས་སུ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཉོན་མོངས་རྒྱུ། ཉེས་པ་གཉིས་ཕྱིར་དེ་ལས་འདི། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཕུང་པོ་བདག་ཏུ་ཐལ་བ་དང༌། །དེ་རྫས་ཉིད་དུ་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་རྫས་ཡོད་བརྗོད་མིན་པའི། །དགོས་པ་ཡང་ནི་བརྗོད་དགོས་སོ། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་མིན་པ། །དགོས་པ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་ན། །མཐོང་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། །བུད་ཤིང་མེ་བཞིན་གཉིས་སུ་ནི། །བརྗོད་མིན་མི་རུང་གཉིས་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཡོད་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། །དེ་རྐྱེན་མ་ཡིན་དོན་མེད་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ལྟ་བ་པོ་ནས་ནི། །གྲོལ་བོའི་བར་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་པོ་ཉིད་ཅིག་ཡིན་ན་ནི། །མི་རྟག་མི་འདོད་འབྱུང་མི་བྱེད། །དེ་ཡིས་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་དགོས་ཏེ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་གནོད། །ཉེས་པ་གསུམ་ཕྱིར་ལྟ་སོགས་ལ། །དེ་ཡི་བྱེད་པ་རང་འབྱུང་མིན། །བྱེད་པ་དེ་ཡི་རྐྱེན་ཅན་ཡང༌། །ལྟ་སོགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན། །བྱེད་པ་མིན་ཕྱིར་མི་རྟག་ཕྱིར། །ཅིག་ཅར་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་ནི། །རང་བྱུང་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གནས་དང་ཞིག་པ་ནི། །སྔ་
― DTG123_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་མེད་དང་མི་རྟག་དང༌། །ཕྱོགས་གསུམ་པོ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྐྱེན་ཉིད་དུ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །བདག་མེད་དམ་པའི་དོན་དུ་ན། །སྟོང་ཉིད་བདག་ཏུ་དམིགས་པ་ནི། །ཉེས་པར་བཤད་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་བའི། །གནས་སྐབས་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །འཇུག་དང་རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང༌། །གང་ཟག་གིས་ནི་ཉེ་བར་བསྟན། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བསྐྱེད་མི་དགོས། །གོམས་པ་ཐོག་མ་མེད་དུས་ཅན། །གང་ཟག་ཡོད་ན་ཐམས་ཅད་ནི། །འབད་མེད་ཐར་པའམ་ཐར་པ་མེད། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང༌། །རྟག་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། །རང་གི་དོན་ཡང་མི་འདོར་ཞིང༌། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དགུ་པའོ།། །། རང་གི་ལུས་དང་སྡོམ་པའི་ཕྱིར། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་གཏོང་དང༌། །ཉམ་ཆུང་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་དང༌། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བར། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་དང་བསམ་གཏན་གྱི། །བདེ་ལ་རོ་མྱང་མེད་ཉིད་དང༌། །ཤེས་རབ་ལ་ནི་མི་རྟོག་པ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་འདོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རིགས་སྐྱེ་བ་དང༌། །ལུང་བསྟན་པ་དང་དབང་བསྐུར་དང༌། །བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡང༌། །ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་པར་འདོད། །འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་སྙིང་བརྩེ་དང༌། །དེ་བཞིན་བསྒོམ་མཆོག་ཐོབ་པ་དང༌། །སེམས་མཉམ་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ལ། །སྦྱོར་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་སེམས་ཅན་ལ། །རབ་ཏུ་བྱམས་པར་གྱུར་པ་ལྟར། །སེམས་ཅན་བདག་དང་ཆུང་མ་དང༌། །བུ་བཤེས་གཉེན་ལ་དེ་ལྟ་མིན། །དོན་གཉེར་བ་ལ་ཕྱོགས་མེད་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྟག་ཏུ་མ་ཉམས་དང༌། །ཀུན་དུ་བཟོད་ཅིང་ཐམས་ཅད་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་དང༌། །རྟག་ཏུ་བསམ་གཏན་དགེ་བ་དང༌། །ཤེས་རབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ། །དེ་ལྟར་སེམས་མཉམ་ཤེས་པར་བྱ། །སྣོད་
― DTG123_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་ནི་བྱེད་པ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ལ་འགོད་པ་དང༌། །གནོད་པ་ལ་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །དོན་བྱེད་པར་ནི་འགྲོ་བ་དང༌། །བསྟན་པ་འདི་ལ་འཛུད་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་འདི། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ། །ཕན་འདོགས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །གང་དག་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས། །བསམ་པ་མཉམ་པས་འཛིན་བྱེད་ཅིང༌། །འཕགས་པའི་ས་ལ་སྐྱེད་པ་དང༌། །དགེ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །ཉེས་བྱས་ལས་ནི་ཡོངས་སྲུང་དང༌། །ཐོས་པ་བྱང་བར་བྱེད་པ་ནི། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་མ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རྟག་པར་ནི། །དད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ལྷག་པའི་ཁྲིམས་སོགས་སློབ་པ་དང༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་གསོལ་བ་དང༌། །དེ་དག་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཕ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །གང་དག་བསྟན་པར་མི་འོས་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གསང་བྱེད་ཅིང༌། །བསླབ་ལས་ཉམས་ལ་སྨོད་པ་དང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྔགས་པ་ཉིད། །གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། །བདུད་རྣམས་སྦྲོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་རྩ་ལག་འདྲ་བ་ཡིན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་ལ། །གང་དག་རང་བློ་མ་འཁྲུལ་པ། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མིན་པ་ཡི། །ཕུན་ཚོགས་ཟད་པར་སྦྱིན་པར་བྱད། །སྐྱོ་བ་མེད་པས་མི་ཕྱེད་ཅིང༌། །རྟག་ཏུ་ཕན་དང་བདེ་འདོད་པ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་གྲོགས་པོ་འདྲ་བ་ཡིན། །གང་དག་སེམས་ཅན་སྨིན་བྱ་ལ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། །ཡང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་བཟོད། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་སྦྱིན་བྱེད། །དེ་ཡི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་བྲན་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །གང་དག་མི་སྐྱེའི་ཆོས་ལ་ནི། །བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འདོད་བ་
― DTG123_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། །བཞིན་མཛེས་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་དང༌། །རྣམ་པར་སྨིན་ལ་མི་ལྟ་བ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་སློབ་དཔོན་འདྲ་བ་ཡིན། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན། །ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཚོགས་བསགས་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་སྤོང་བྱེད་ཅིང༌། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པའི། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་མཁན་པོ་འདྲ་བ་ཡིན། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་མེད་པ་དང༌། །བྱས་པ་གཟོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ལ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་ལུས་ཅན་དག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །དེ་བཞིན་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་ཡིན། །རྟག་ཏུ་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་དང༌། །ས་ལ་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །འཇིགས་སྤང་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་གཅོད་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ཡི་ནི་གདམས་ངག་ལ། །རྒྱལ་སྲས་རྟག་ཏུ་ཆུད་མི་ཟ། །རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཡང་སྲིད་མི་འདོད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །ཐམས་ཅད་ལ་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་ཀུན་འབྱུང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དེ་བཞིན་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་མིན། །ཤེས་རབ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ལ། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་སྦྱོར། །ལོངས་སྤྱོད་ཆགས་དང་ཉམས་བཅས་དང༌། །ང་རྒྱལ་ཉིད་དང་བསོད་ཉམས་དང༌། །རོ་མྱང་བ་དང་རྣམ་རྟོག་ནི། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་པའི་རྒྱུ། །དེ་དག་གཉེན་པོ་ལ་གནས་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དེ་ལས་བཟློག་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི། །སྐལ་ཅན་ཆོས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །སྤྲུལ་པ་དང་ནི་ཚུལ་འཆོས་དང༌། །བཞིན་མཛེས་པ་ནི་སྟོན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་འཕྲལ་ལ་
― DTG123_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་དང༌། །ལུས་དང་ངག་ནི་ཞི་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྨྲ་མཁས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་དག་སྒྲུབ་དང་བྲལ་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དག་གི །ཡང་དག་མིན་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །བཟློག་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རྣམས་ཀྱི། །དེ་དག་ཡང་དག་ཉིད་དུ་བཤད། །བློ་ལྡན་དེ་དག་ས་ཀུན་དུ། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཉེར་བསྒྲུབས་པས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །རྣམ་པ་དྲུག་ནི་འདུལ་བར་བྱེད། །གང་ཟག་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །བློ་ལྡན་ལུང་བསྟན་རྣམ་པ་གཉིས། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ལུང་སྟོན་པ། །གཞན་ཡང་ཆེན་པོར་བརྗོད་པ་ནི། །མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་རྩོལ་བ་སྤངས་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྲས་བཅས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས། །ཡང་དེ་ཞིང་དང་མིང་དང་ནི། །དུས་དང་བསྐལ་པའི་མིང་དང་ནི། །འཁོར་དང་དམ་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང༌། །གནས་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འདོད་དོ། །བློ་ལྡན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཕུན་ཚོགས་སྐྱེད་དང་མི་སྐྱོ་དང༌། །རྟག་ཏུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཏིང་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་པ་དང༌། །བྱ་བ་འགྲུབ་དང་ལྷུན་གྲུབ་པའི། །བཟོད་པ་འཐོབ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར། །མཆོད་བསླབ་ཡང་དག་བླང་བ་དང༌། །སྙིང་རྗེ་དགེ་བ་བསྒོམ་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དགོན་པར་བག་ཡོད་དང༌། །ཐོས་དོན་ངོམས་མི་ཤེས་པ་ཉིད། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཉིད། །འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་པ་དང༌། །འཁྲུལ་པ་དག་ལ་རྟོག་པ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་ཉིད་དང༌། །དགེ་བ་དག་ནི་སྒོམ་པ་དང༌། །བདེ་ལ་རོ་མྱང་མེད་ཉིད་དང༌། །མཚན་མ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྦྱིན་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དང༌། །མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་ཉིད་དང༌། །ཐེག་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། །མཐའ་ལ་སྙིང་རྗེ་ལྡན་གནས་དང༌། །ཤེས་རབ་བློ་དང་ལྡན་རྣམས་ཀྱི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་གཙོ་བོར་འདོད། །མདོ་སོགས་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་
― DTG123_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས། །རིག་པའི་གནས་ནི་རྣམ་གཞག་པ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་གཞག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྣམ་བདུན་ལ། །བརྟེན་ནས་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག །རིགས་པ་ཐེག་པ་རྣམ་གཞག་པ། །རྣམ་པ་བཞི་དང་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །ཡང་དག་ལྟ་བ་འབྲས་ལྡན་དང༌། །ཚད་མས་རྣམ་འབྱེད་བསམ་མི་ཁྱབ། །རིགས་པ་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བསམ་པ་དང་ནི་བཤད་ཉིད་དང༌། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཚོགས་དག་དང༌། །འགྲུབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིས། །ཐེག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །མིང་དང་དངོས་དག་ཕན་ཚུན་དུ། །གློ་བུར་བ་ནི་ཉིད་དུ་བཙལ། །འདོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདིར། །དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཚོལ་བའོ། །ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །འཆིང་བ་ཡི་ནི་རྟེན་དག་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་འདིར། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས། །རྟེན་བཅས་ས་བོན་བཅས་ཏེ་བཅིངས། །མདུན་བཞག་མཚན་མ་གང་ཡིན་དང༌། །བདག་ཉིད་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ། །ཐམས་ཅད་རྣམ་འཇིག་བློ་ལྡན་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་ཤེས་པ་དང༌། །གཉིས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་སྤངས་དང༌། །གནས་ངན་ལེན་ལུས་མངོན་སུམ་པ། །བློ་ལྡན་དེ་ཟད་བྱེད་པར་འདོད། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་ཡེ་ཤེས་ནི། །རྣམ་པ་ཐ་དད་མེད་བསྒོམས་ཤིང༌། །ཡོད་དང་མེད་དོན་མངོན་སུམ་པ། །རྣམ་རྟོག་དབང་འབྱོར་ཉིད་ཅེས་བྱ། །བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་དུ་སྣང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསལ་ནས། །ཡང་དག་ཉིད་ནི་ཀུན་དུ་སྣང༌། །དོན་མེད་པ་དང་དོན་ཡོད་དག །མི་སྣང་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །དེ་ནི་གནས་གཞན་གྱུར་པ་སྟེ། །འདོད་དགུར་སྤྱོད་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡིན། །དོན་ཆེན་རམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །གཞན་དང་གཞན་
― DTG123_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་མཐུན་སྣང་བ། །བར་ཆད་བྱེད་ཡིན་དེ་ལྟ་བས། །ཡོངས་ཤེས་བྱས་ནས་དེ་སྤང་ངོ༌། །ཡོངས་སྨིན་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་དང༌། །ཐོབ་བྱ་སྨིན་པར་རུང་བྱ་དང༌། །ཡང་དག་བཤད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་དཔག་ཏུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། །མི་སྐྱེ་བ་ཡི་བཟོད་པ་ཉིད། །དྲི་མེད་མིག་ནི་དམན་པ་དང༌། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཉིད་དང་ནི། །དམ་ཆོས་ཡུན་རིང་གནས་པ་དང༌། །བྱེ་བྲག་ཤེས་སྤྱོད་ལོངས་སྤྱོད་ཉིད། །དེ་ལ་ཞུགས་པ་བློ་ལྡན་གྱི། །བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །དམིགས་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ནི། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་གཉིས་དག་དང༌། །ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང༌། །ཡང་དག་འགྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཆེན་པོ་འདི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཐེག་ཆེན་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །རིགས་དང་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང༌། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། །སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་ཉིད་དང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་དང༌། །ཞིང་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་དང༌། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་དང་སྟོན་པའོ། །གཅིག་ནི་མོས་པ་དང་ལྡན་པ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་གཞན། །མཚན་མ་དང་ནི་མཚན་མེད་དང༌། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་སྤྱོད་པ། ལྔ་པོ་འདི་དག་ས་ཀུན་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །འདོད་ལ་མ་ཆགས་ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག །ཁྲོ་བ་ཟིལ་གནོན་ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྷུར་ལེན། །ཆོས་ལས་མི་གཡོ་དེ་ཉིད་ཟབ་མོ་མཐོང༌། །བྱང་ཆུབ་དགའ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིན། །ཕན་འདོགས་འདོད་དང་གནོད་པ་མེད་ལྟ་དང༌། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། །བརྟན་པ་བག་ཡོད་མང་དུ་ཐོས་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་དོན་བརྩོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །རང་གི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས། །ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་ཞེས་ཁོ་ན་མི་འཛིན། །རྣལ་
― DTG123_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་ལ་མཁས་ལྟ་ངན་མེད། །ནང་དུ་རབ་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །བརྩེ་དང་ལྡན་པ་ངོ་ཚ་ཡོན་ཏན་གནས། །སྡུག་བསྔལ་དང་ལེན་རང་གི་བདེ་མ་ཆགས། །དྲན་གཙོ་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་བདག །ཐེག་པ་མི་འཁྲུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་སྡུག་བསྔལ་མི་བྱེད་ཉིད། །སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་སྡུག་བསྔལ་འཇིགས་པ་མེད། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་གྲོལ་སྡུག་བསྔལ་མི་རྟོག་པ། །སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །ཆོས་ལ་མི་དགའ་རང་བཞིན་ཆོས་ལ་དགའ། །ཆོས་ལ་སྨོད་ཅིང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན། །ཆོས་ལ་དབང་བ་ཆོས་ལ་མུན་པ་མེད། །ཆོས་གཙོར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །ལོངས་སྤྱོད་བག་ཡོད་ངེས་ལ་བག་ཡོད་དང༌། །བསྲུང་ལ་བག་ཡོད་དགེ་ལ་བག་ཡོད་དང༌། །བདེ་ལ་བག་ཡོད་ཆོས་ལ་བག་ཡོད་དང༌། །ཐེག་པ་བག་ཡོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །མ་གུས་ངོ་ཏས་ཉེས་ཆུང་ངོ་ཚ་དང༌། །མི་བཟོད་ངོ་ཚ་ཡོངས་ཉམས་ངོ་ཚ་དང༌། །རྣམ་འཕྲོ་ངོ་ཚ་ལྟ་ཆུང་ངོ་ཚ་དང༌། །ཐེག་གཞན་ངོ་ཚ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །འདི་དང་ཕ་རོལ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང། །འདུ་བྱེད་ལྡན་དང་དབང་འབྱོར་ཉིད་ཐོབ་དང༌། །མཚུངས་པར་སྟོན་དང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕན་འདོགས་བྱེད་ལ་འཇུག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །བློ་ལྡན་ཉིད་དང་གསལ་བའི་མཆོག །རྒྱལ་སྲས་རྒྱལ་བའི་གཞི་དང་ནི། །རྒྱལ་བྱེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་དང༌། །རྩལ་ལྡན་དང་ནི་འཕགས་མཆོག་དང༌། །དེད་དཔོན་དང་ནི་གྲགས་མཆོག་དང༌། །སྙིང་རྗེ་ཅན་དང་བསོད་ནམས་ཆེ། །དབང་ཕྱུག་དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ལྡན། །དེ་ཉིད་བཟང་རྟོགས་དོན་ཆེན་ལེགས་རྟོགས་དང༌། །དོན་ཀུན་རྟོགས་དང་ཀུན་དུ་རྟོགས་པ་དང༌། །ཐབས་རྣམས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་རྗེས་རྟོགས་དང་ལྟ་བ་ཕྲ་རྟོགས་དང༌། །རྣམ་རིག་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་རྟོགས་དང་ཀུན། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡིན་པར་
― DTG123_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རྟོགས་རྟོགས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་རྟོགས། །དངོས་མེད་རྟོགས་དང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་རྟོགས། །མ་རྟོགས་རྟོགས་པ་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་མེད་རྟོགས་དང་དོན་དམ་རྟོགས་པ་དང༌། །དོན་ཀུན་རྟོགས་དང་མཐའ་དག་དོན་རྟོགས་དང༌། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་གཞི་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །གྲུབ་པར་གྱུར་པ་རྟོགས་དང་གནས་རྟོགས་དང༌། །ལྷུམས་རྗེས་རྟོགས་དང་རིམ་པ་རྟོགས་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་རྟོགས་དང་ཐེ་ཚོམ་བསལ་རྟོགས་རྒྱུར། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་བློ་ཐོབ་མ་ཐོབ་དང༌། །རབ་གནས་རྟོགས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང༌། །སོ་སོར་འཆད་བློ་རྗོད་མེད་ང་བཅོམ་དང། །ང་ཅན་བློ་གྲོས་མ་སྨིན་ཡང་དག་སྨིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་པའོ།། །།བརྩེ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། །བརྟན་པ་ཉིད་དང་ལག་བརྐྱང་ཉིད། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་འགྲེལ་པ། །འདི་དག་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་རྟགས། །ཡོངས་གཟུང་མོས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། །མི་སྐྱོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །བསམ་པ་དང་ནི་སྦྱོར་བ་ལས། །རྟག་བ་ལྔར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ནི། །ཁྱིམ་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྣམས་སུ། །གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བློ་ལྡན་གྱི། །རབ་བྱུང་ལེན་པས་ཐོབ་པ་དང༌། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐོབ་པ་གཞན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བར་སྟོན་བྱེད་ཡིན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་དག་ནི། །ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་རྣམས་དང་ལྡན། །དེ་ལྟས་སྡོམ་བརྩོན་ཁྱིམ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཁྱད་འཕགས། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །ཕ་རོལ་སྡུག་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། །འདི་ལ་དགེ་བ་འཇུག་འདོད་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པར་འདོད་པ་དང༌།།
― DTG123_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་དག་རྣམ་དག་རབ་དག་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པར་འདོད། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བློ་ལྡན་པའི། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་སེམས་མཉམ་དང༌། །བདག་པོར་གྱུར་པ་དག་དང་ནི། །འཁོར་སྡུད་པ་ཡིས་ཡོངས་སུ་འཛིན། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ལས་དང་ནི། གཞན་ཡང་སྨོན་ལམ་དག་དང་ནི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་དབང་འབྱོར་པའི། །དབང་གིས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཡིན། །མཚན་ཉིད་གང་ཟག་བསླབ་པ་དང༌། །ཕུང་པོ་གྲུབ་པ་རྟགས་དང་ནི། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཐོབ་པ་ཡིས། །གནས་པ་དང་ནི་ས་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཆོག་རྟོགས་ནས། །ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་གནས། །བསམ་གཏན་རབ་བདེ་ས་གནས་ནས་ནི། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་འདོད་པར་སྐྱེ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་རྣམས། །འཁོར་བ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ། །སེམས་ཀུན་ཉོན་མོངས་མེད་པར་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱེད། །ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་སྐྱེ་བས་ན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྗེས་སུ་སྲུང༌། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་འབྲེལ། །མཚན་མེད་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ། །མཚན་མ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཞིང་ཡང་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་སྟེ། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་ནི། །སྨིན་པར་བྱེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད། །རྣམ་པར་བཞག་པ་འདི་དག་གིས། །ས་ཡི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བ་རྣམ་དག་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་མཉམ་པར་གཞག །ཆོས་ལ་ང་སྤངས་རྒྱུད་དང་ཀུན་ཉོན་མོངས། །རྣམ་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་ང་རྒྱལ་མེད། །སྐད་ཅིག་གཅིག་བློ་ཐོབ་པ་བཏང་སྙོམས་པ། །ཞིང་རྣམས་སྦྱོང་བ་སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་པར། །མཁས་པ་མཐུ་ཆེན་ལུས་ཡོངས་རྫོགས་པ་དང༌། །ངེས་པར་སྟོན་ལ་མཁས་པ་དབང་བསྐུར་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་འདིར། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷག་སེམས་དང༌། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་རྗེས་སློབ། ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཡུལ་
― DTG123_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཡིན་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་དང་དེ་ནི། །མི་ཤེས་ཤེས་སོགས་འཇུག་པ་ཉིད། །ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་ལྟ་བས། །དེས་གཉིས་ལ་རྣམ་པར་གནས། །བསླབ་པ་རྣམས་དང་བསྒོམ་པ་ཡིས། །འབྲས་བུ་གཞན་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །མཚན་མེད་འདུ་བྱེད་དང་བཅས་པར། །གནས་པ་འབྲས་བུ་དང་པོ་ཡིན། །དེ་ཉིད་མངོན་འདུ་བྱེད་མེད་དང༌། །ཞིང་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དག །འབྲས་བུ་གཉིས་པར་འདོད་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་འགྲུབ་ཉིད་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་ནི། །འགྲུབ་པ་འབྲས་བུ་དམ་པ་ཡིན། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་འདི་བཞི་ནི། །ས་བཞི་པོ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་འདིར། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནི་ཕུང་པོ་སྦྱོང༌། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ཤེས་རབ་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་སྦྱོང༌། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལ་ནི། །སྒྲིབ་རྣམ་བཞི་དང་ཐོགས་པ་ཡི། །སྒྲིབ་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་གྲོལ་དང༌། །གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྦྱོང༌། །ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་དང༌། །གྲུབ་པ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །གྲུབ་པ་དག་ཀྱང་མ་གྲུབ་དང༌། །གྲུབ་པ་དག་ཏུ་ཡང་འདོད་དོ། །གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་བཞག་བཞིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་རྟོག་པར། །ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ཉིད་ལ། །རྣམ་མི་རྟོག་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་བྱ། །སོ་སོར་རང་རིག་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བསྒོམ་པ་དང༌། །གྲུབ་པ་ཡང་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །སྣང་དང་བཅས་དང་མོས་པ་དང༌། །མ་ཞུམ་པ་དང་མི་དམན་ཉིད། །གཞན་དྲི་ང་མི་འཇོག་བདག་ཉིད་དང༌། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། །ཀུན་ལ་སེམས་ནི་མཉམ་པ་དང༌། །བཀྲི་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་མེད་དང༌། །ཐབས་ཤེས་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བ་ནི། །ཀུན་ལ་རྟགས་སུ་འདོད་པ་ཡིན། །འདུན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཆགས་དང་འཁུ་བའི་སྙིང་མེད་ཁྲོ་མེད་ལེ་ལོ་མེད། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མིན་པའི་བསམ་མེད་བློ་གྲོས་ངན་རྟོག་རྣམ་རྟོག་འཕྲོགས་པ་མེད། །བློ་གྲོས་
― DTG123_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཡེངས་མིན་བདེ་བས་མི་འཕྲོགས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་གནོད་པ་མེད། །དགེ་བའི་བཤེས་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ཅིང་ཐོས་པ་ལྷུར་ལེན་སྟོན་པ་མཆོད་ལ་བརྩོན། །ཐབས་མཆོག་ཤེས་པ་གང་ཞིག་བསོད་ནམས་ཡང་དག་བསྡུས་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་ཀུན། །གཞན་དང་ཐུན་མོང་བྱས་ནས་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་བསྔོ་ཞིང༌། །བཟང་པོའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བྱེད་མངོན་ཤེས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བརྩེན་། །སངས་རྒྱས་སྲས་དེ་ཀུན་གྱི་བླ་ན་འདུག་པ་ཡོན་ཏན་གཏེར་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ནི། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀ་ལ། །ལྔ་པོའི་བདག་ཉིད་དག་ཏུ་འདོད། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ཉེ་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་དོན་སྒྲུབ་མཐོང་བ་ལ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་རབ་དགའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཆལ་ཚུལ་རྩོལ་བའི་དྲི་བྲལ་ཕྱིར། །དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ཞེས་བྱ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ནི། །བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་འོད་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་ཆོས། །རབ་ཏུ་སྲེག་བྱེད་འོད་ལྟ་བུ། །དེ་དང་ལྡན་ཕྱིར་ས་དེ་ནི། །གཉིས་པོ་སྲེག་པས་འོད་འཕྲོ་ཅན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་ཅིང༌། །རང་གི་སེམས་ཀྱང་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱང་དཀའ་བ། །དེ་ཕྱིར་སྦྱང་དཀའ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བརྟེན་ནས། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་འདིར་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ས་ཞེས་བཤད། །བགྲོད་གཅིག་ལམ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། །རིང་དུ་སོང་བའི་སར་འདོད་དོ། །འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཡོའི་ཕྱིར། །མི་གཡོ་བ་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད། །སོ་སོ་ཡང་དག་རེག་བློ་བཟང༌། །ས་དེ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཡིན། །སྤྲིན་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་ཆོས། །ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན། །དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ། །དགའ་བས་རྟག་པར་ཐམས་ཅད་དུ། །གནས་ཕྱིར་
― DTG123_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ས་རྣམས་གནས་པ་ཡིན་པར་འདོད། །འབྱུང་པོ་དཔག་མེད་འཇིགས་མེད་ཕྱིར། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །དེ་དག་ཉིད་ནི་སར་འདོད་དོ། །ས་འཐོབ་པ་ནི་མོས་པ་དང༌། །སྤྱོད་པ་དག་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་ས་རྣམས་ནི། །འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་བ་བཞི། །ལུས་ཅན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། །ཐེག་པ་དམན་ལ་མོས་པ་རྣམས། །གཉིས་ཀ་འདུན་པར་བྱ་བ་དང༌། །གདུལ་བའི་ཕྱིར་ནི་བརྟན་རྣམས་ཀྱི། །སྤྱོད་པ་བཞི་པོ་མདོ་བཞིན་དུ། །རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བཤད་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཅན། །ཕྲད་དང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་ཅན། །མི་འབྲལ་བ་ཡི་དགོངས་པ་ཅན། །ཕན་བདེ་དགོངས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ། །ཐུབ་པ་སྒྲིབ་ཀུན་ངེས་པར་གྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ཁྱབ། །ཐུགས་གྲོལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་འཇོམས། །ཉོན་མོངས་འཇོམས་མཛད་ཉོན་མོངས་ལ། །བརྩེ་བཅས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་ཆགས་མི་མངའ། །ཐོགས་བར་མི་མངའ་རྟག་པར་ནི། །མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་འདྲི་ཀུན་གྱི། །ལན་ལྡོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཤད་བྱ་དང༌། །གསུང་དང་མཁྱེན་པ་འཆད་བྱེད་ལ། །བློ་གྲོས་རྟག་ཐོགས་མི་མངའ་བ། །ལེགས་སྟོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཤེགས་ནས་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་མཛད་དེ། །དེ་དག་སྐད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི། །འོད་དང་འགྲོ་དང་ངེས་འབྱུང་ལ། །ལེགས་འདོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཁྱོད་མཐོང་ན། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལགས་པར་འཚལ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་དང་བར། །མཛད་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལེན་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་དང༌། །སྤྲུལ་དང་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བ་
― DTG123_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། །མངའ་བརྙེས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐབས་དང་སྐྱབས་དང་དག་པ་དང༌། །ཐེག་ཆེན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་སླུ་བའི། །བདུད་འཇོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རང་གཞན་དོན་དུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །སྤངས་དང་ངེས་འབྱུང་བགེགས་མཛད་པར། །སྟོན་མཛད་མུ་སྟེགས་གཞན་དག་གིས། །མི་བརྫི་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསྲུང་མེད་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བར། །འཁོར་གྱི་ནང་ན་བག་བརྐྱང་གསུང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉིས་སྤངས་པ། །འཁོར་སྡུད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཀུན་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་བ་དང༌། །གནས་པ་ཀུན་ལ་རྟག་པར་ནི། །ཀུན་མཁྱེན་མིན་སྤྱོད་མི་མངའ་སྟེ། །ཡང་དག་དོན་ལྡན་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བྱ་བ་ལ། །ཁྱོད་ནི་དུས་ལས་མི་འདའ་བས། །མཛད་པ་རྟག་ཏུ་དོན་མངའ་བ། །མི་བསྙེལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉིན་མཚན་དུ། །ལན་དྲུག་ཏུ་ནི་སོ་སོར་གཟིགས། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། །ཕན་དགོངས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྤྱོད་པ་དང་ནི་རྟོགས་པ་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས། །ཉན་ཐོས་རང་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི། །བླ་མ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །རྣམ་པ་ཀུན་བརྙེས་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་དག་གཅོད་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཛིན་པ་མི་མངའ་ཉེས་མི་མངའ། །རྙོག་པ་མི་མངའ་མི་གནས་པ། །མི་གཡོ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །སྤྲོས་མེད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དམ་པའི་དོན་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ། །ས་ཀུན་ལས་ནི་ངེས་པར་བྱུང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་གྲོལ་མཛད། །ཡོན་ཏན་མི་ཟད་མཉམ་མེད་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་དག་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ནའང༌། །སྣང་ལ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་
― DTG123_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡི་མཐུས། །གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །སྲིད་པ་ཇི་ལྟར་གནས་ཀྱི་བར། །དེ་ཡི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། སྤྱོད་པ་དང་མཐར་ཐུག་པའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའོ།། །། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱཀྱ་སིཾ་ཧ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། སླད་ཀྱི་པཎྜི་ཏ་པ་ར་ཧི་ཏ་དང༌། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་སད་ཛ་ན་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤས་རབ་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་བཅོས་ལེགས་པར་བཤད་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།མཇུག་གི་ཤློ་ཀ་གཅིག་པོ་འདི་འགྲོ་དོན་འཕེལ་བ་དང་གཞུང་གཞན་ན་འདུག་པ་ལྟར་བྲིས་པའོ།། །།མངྒ་ལཾ།། །།ཡེ་དྷརྨཱ་ཧེ་ཏུ་པྲ་བྷ་ཝཱ་ཧེ་ཏུནྟེ་ཥཱ་ཎ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏོ་ཧྱ་ཝ་ད་ཏ། ཏེ་ཥཱ་ཉྩ་ཡོ་ནི་རོ་དྷ་ཨེ་ཝཾ་བཱ་དཱི་མ་ཧཱ་ཤྲ་མ་ཎཿ། །ཞུ་དག །
དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ།
བྱམས་པ།
― DTG123_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
༄༅།།དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་བཞུགས་སོ། །
― DTG123_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱཱནྟ་བི་བྷཾ་ག་ཀཱ་རི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཚན་ཉིད་སྒྲིབ་པ་དེ་ཁོ་ན། །གཉེན་པོ་དག་ནི་བསྒོམ་པ་དང༌། །དེ་ཡི་གནས་དང་འབྲས་བུ་འཐོབ། །ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་བཤད། །ཡོད་པས་མེད་པས་ཡོད་པས་ན། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །རབ་ཏུ་སྐྱེའོ་དེའི་དོན་མེད། །དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པ། །དེ་ནི་དེ་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་ཡིན། །དེ་ཟད་ནམ་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །བརྟགས་པ་དག་ནི་གཞན་དབང་དང༌། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་ནི། །མི་དམིགས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་དང༌། །མི་དམིགས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང༌། །གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཉེ་བར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་གཅོད་དང༌། །དེ་ཡི་འཇུག་བྱེད་སེམས་ལས་བྱུང༌། །སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པའི་ཕྱིར། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་འཛིན་ཕྱིར། །རྫོགས་བྱེད་ཕྱིར་དང་གསུམ་གཅོད་ཕྱིར། །ཉེ་བར་གཅོད་ཕྱིར་སྡུད་པའི་ཕྱིར། །སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང་མངོན་དུའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་ནི་འགྲོ་ཉོན་མོངས། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས། །རྣམ་བདུན་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ལས། །སྟོང་
― DTG123_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་གྲངས་དང༌། །དེ་ཡི་དོན་དང་དབྱེ་བ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་དག་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགོག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་དག །དེ་ནི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཟ་བ་བཟའ་དང་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ཡང་གང་གིས་ཇི་ལྟར་མཐོང༌། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད། །དགེ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་གཏང་བར་མི་བྱའི་ཕྱིར། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་སྟོང་ཉིད་གཞན། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་གྱུར། །གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་རྨོངས་མིན། །དེ་ནི་དག་དང་མ་དག་མིན། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དང་པོའོ།། །།ཁྱབ་དང་ཉི་ཚེ་ལྷག་པ་དང༌། །མཉམ་དང་ལེན་དང་སྤོང་བ་ནི། །གཉིས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་རྣམ་དགུའོ། །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་རྣམས་སྒྲིབ་པ་ཡིན། །སྐྱོ་བ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། །དེ་ཁོ་ན་ནི་མཐོང་བ་དང༌། །འཇིག་
― DTG123_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོགས་ལྟ་དང་དེའི་གཞི་དང༌། །འགོག་དང་ལམ་དང་དཀོན་མཆོག་དང༌། །རྙེད་པ་དང་ནི་བཀུར་སྟི་དང༌། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ཡོངས་ཤེས་ལ། །དགེ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་གཞན། །སྦྱོར་བ་མེད་དང་སྐྱེ་མཆེད་མིན། །རྣལ་འབྱོར་མིན་པས་གང་བསྐྱེད་དང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་ཡིད་མི་བྱེད། །ཚོགས་ནི་རབ་ཏུ་མ་རྫོགས་དང༌། །རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་མི་ལྡན་དང༌། །སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་དང་ཡང་མི་ལྡན་དང༌། །སྐྱེ་བོ་ངན་སྡང་འགྲོགས་པ་དང༌། །རང་གི་གནས་ངན་ལེན་གསུམ་ལས། །ལྷག་མ་ཤེས་རབ་མ་སྨིན་དང༌། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན། །ལེ་ལོ་དང་ཡང་བག་མེད་དང༌། །སྲིད་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཆགས་པ་དང༌། །སེམས་ནི་ཞུམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། །མ་དད་པ་དང་མ་མོས་དང༌། །སྒྲ་བཞིན་དུ་ནི་སྤྱོད་པ་དང༌། །དམ་ཆོས་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་དང༌། །རྙེད་ལ་གདུ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད། །ཐོས་པས་ཕོངས་དང་ཉུང་བ་དང༌། །ཏིང་འཛིན་སྦྱངས་པ་མ་བྱས་པའོ། །དགེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་འཛིན། །བློ་ལྡན་འཁྲུལ་མེད་སྒྲིབ་པ་མེད། །བསྔོ་དང་མི་སྐྲག་སེར་སྣ་མེད། །དབང་ནི་དགེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས། །གསུམ་གསུམ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་རྒྱུ་བཅུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། །གནས་པ་རྟེན་དང་བསྟན་བྱ་དང༌། །འགྱུར་དང་འབྲལ་དང་གཞན་དུ་དང༌། །ཡིད་ཆེས་གོ་འབྱེད་འཐོབ་རྣམས་ལ། །མིག་དང་ཟས་ས་མར་མེ་དང༌། །མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡི་དཔེ། །ཟོར་བ་བཟོ་ཤེས་དུ་བ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ལམ་ལ་སོགས་པ་གཞན། །ཕྱོགས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ས་ལ། །སྒྲིབ་པ་དག་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །གཞི་ལ་མི་མཁས་ལེ་ལོ་དང༌། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་འཛིན་ཉམས་པ་དང༌། །མི་སྐྱེད་པ་དང་ཉམ་ཆུང་དང༌། །ལྟ་དང་གནས་ངན་ལེན་སྐྱོན་ཆགས། །ཕྱུག་པོ་དང་ནི་བདེ་འགྲོ་དང༌། །སེམས་ཅན་མི་གཏོང་སྒྲིབ་པ་དང༌། །ཉེས་པ་དག་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས། །འབྲི་དང་འཕེལ་དང་འཛུད་པ་དང༌། །གྲོལ་བར་བྱེད་དང་མི་ཟད་དང༌། །དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། །ངེས་པར་བྱེད་དང་ཆོས་རྣམས་ལ། །ལོངས་པར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་སྨིན་
― DTG123_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད། །ཀུན་དུ་འགྲོ་དོན་མཆོག་གི་དོན། །རྒྱུ་མཐུན་དོན་གྱི་མཆོག་ཉིད་དང༌། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དོན་དང༌། །རྒྱུད་རྣམས་ཐ་དད་མེད་དོན་དང༌། །ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མིན་དོན་དང༌། །ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་ཉིད་དང༌། །བྲི་མེད་འཕེལ་བ་མེད་དོན་དང༌། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡི་གནས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མ་རིག་པ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྒྲིབ་པ་བཅུ། །ས་བཅུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི། །གཉེན་པོ་དག་ནི་ས་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡི་སྒྲིབ་པ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན། །དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། སྒྲིབ་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།རྩ་བ་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་མཚན་ཉིད་དང༌། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་དེ་ཁོ་ན། །རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བ་དང༌། །གྲགས་དང་རྣམ་པར་དག་ཡུལ་དང༌། །བསྡུ་དང་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། །མཁས་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་བཅུ་ནི། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟག་མེད་དང༌། །ཡོད་ཀྱང་ཁོ་ན་མ་ཡིན་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །འདི་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་དང༌། །གཟུང་བ་དག་དང་འཛིན་པ་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་དང༌། །སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་དག །གང་ཤེས་ནས་ནི་མི་འབྱུང་བ། །དེ་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མི་རྟག་དོན་ནི་མེད་དོན་དང༌། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། །དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད་དོན་ཏེ། །རྩ་བའི་ཁོ་ནར་གོ་རིམས་བཞིན། །སྡུག་བསྔལ་ལེན་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། །འབྲེལ་པ་གཞན་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །དངོས་མེད་དེ་དངོས་མ་ཡིན་དང༌། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་པར་འདོད། །མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་དང༌། །དེ་དང་མི་མཐུན་མཚན་ཉིད་དང༌། །རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པར་འདོད། །བག་ཆགས་དང་ནི་ཀུན་ནས་འབྱུང༌། །མ་བྲལ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཉིས་མི་སྐྱེ། །དྲི་
― DTG123_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཞི་བ་གཉིས་སུ་འདོད། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་བ་དང༌། །ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་བྱ་བས་ནི། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་དག་བཤད། །བཏགས་པ་དང་ནི་ཤེས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་བརྗོད་པ་རགས་པ་ཡིན། །དམ་པའི་དོན་ནི་གཅིག་པུའོ། །དོན་དང་ཐོབ་དང་སྒྲུབ་པ་ནི། །དོན་དམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །འགྱུར་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་སྟེ། །གསུམ་གྱིས་རིགས་པའི་གྲགས་པའོ། །རྣམ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཡིན། །རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། །མིང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་རབ་ཁོ་ན། །གཅིག་པུ་ཁོ་ནས་བསྡུས་པ་ཡིན། །འཇུག་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། །གནས་པ་དང་ནི་ངན་པར་ཞུགས། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་དང་དག །ཡང་དག་སྒྲུབ་པ་གཅིག་པུའོ། །གཅིག་དང་རྒྱུ་དང་ཟ་བ་དང༌། །བྱེད་པ་དང་ནི་དབང་བསྒྱུར་དང༌། །བདག་པོའི་དོན་དང་རྟག་པ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པའི་གནས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་མ་གྲོལ་གྲོལ། །འདི་དག་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་དང་རྣམ་རྟོག་དོན། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱིས་དེ་དག་དེར། །ཐོག་མ་དུ་མ་ཉིད་དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །འཛིན་དང་གཟུང་དང་དེ་འཛིན་པ། །ས་བོན་དོན་ཏེ་གཞན་དུ་འདོ། །ཚོར་དང་དོན་རྣམས་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི། །ཉེར་སྤྱོད་འབྱུང་སྒོ་གཞན་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྩོལ་བ་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་མེད་ཅིང་བསྐུར་འདེབས་མེད། །མི་འདོད་འདོད་དང་རྣམ་དག་དང༌། །མཉམ་དུ་འབྱུང་དང་དབང་བྱེད་དང༌། །འཐོབ་དང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དག །གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་གཞན། །འཛིན་དང་གནས་དང་རྒྱུན་མི་འཆད། །སྤྱོད་དང་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་རྣམས་སྤྱད་ཟིན་དང༌། །དེ་བཞིན་མ་སྤྱད་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་ཞི་བ་དང་གཉེན་པོའི་དོན། །ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་དུ་འདོད། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཡི་བདེན་པ་སྟེ། །ཡོན་
― DTG123_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏན་སྐྱོན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཤེས་པས་གཞན་ལས་བདག་གིས་ནི། །ངེས་པར་འབྱུང་ཕྱིར་གཞན་ཞེས་བྱ། །བཏགས་བཅས་རྒྱུར་བཅས་རྒྱུ་མཚན་དང༌། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་དོན་བཅས་ནི། །ཐ་མ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། དེ་ཁོ་ནའི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།གནས་ངན་ལེན་ཕྱིར་སྲེད་རྒྱུའི་ཕྱིར། །གཞི་ཡི་ཕྱིར་དང་མ་རྨོངས་ཕྱིར། །བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་བྱ་བས། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཤེས་ན། །དེ་དག་སྤོང་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །དེར་གནས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པར་འགྱུར། །ཉེས་པ་ལྔ་སྤང་འདུ་བྱེད་བརྒྱད། །བསྟན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང༌། །འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དེ། །འདི་དག་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ། །གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང༌། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང༌། །བྱིང་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པ་དང༌། །དེ་སྤོང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང༌། །ཞི་ཚེ་རྣལ་དུ་འཇུག་པའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་བསྐྱེད་ནས། །འདུན་དང་སྦྱོར་བ་དབང་བྱེད་དང༌། །དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང༌། །མི་འཕྲོ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཀྱང་ངོ༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་སྲབ་པའི་ཕྱིར། །སྟོབས་ལྡན་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཡིན། །དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་རྣམས་ལ། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །གསུམ་པ་ངེས་འབྱུང་ཡན་ལག་སྟེ། །བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ཏན་ལག་ཡིན། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་ཡན་ལག །འདི་ལ་གཞི་དང་གནས་དང་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཡོངས་སུ་གཅོད་དང་གོ་བྱེད་དང༌། །རྣམ་གསུམ་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དེ་བརྒྱད་དོ། །ལྟ་དང་ཚུལ་
― DTG123_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲིམས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས། །གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་འདོད། །ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་དབང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །རྗེས་སུ་འབྲེལ་བཅས་བཟློག་པ་དང༌། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །རྗེས་སུ་འབྲེལ་མེད་བསྒོམ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དམིགས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །འཐོབ་པས་དེ་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །རྒྱུ་ཡི་གནས་དང་ཞུགས་པ་དང༌། །སྦྱོར་དང་འབྲས་བུ་བརྗོད་པ་དང༌། །བྱ་དང་བྱ་མེད་ཁྱད་པར་དང༌། །དེ་ནི་བླ་མ་བླ་ན་མེད། །མོས་པ་དང་ནི་འཇུག་པ་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་ལུང་བསྟན་དང༌། །བརྗོད་པ་དང་ནི་དབང་བསྐུར་དང༌། །ཕྱིན་པ་དང་ནི་ཕན་ཡོན་དང༌། །བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པར་ཅི་རིགས་སྦྱར། །འདི་ལས་ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ། །གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད། །སྣོད་གྱུར་རྣམ་པར་སྨིན་བརྗོད་དང༌། །དེ་ཡི་དབང་གིས་སྟོབས་དང་ནི། །འདོད་དང་འཕེལ་དང་རྣམ་དག་སྟེ། །དེ་དག་འབྲས་བུ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཐོག་མ་དང༌། །དེ་གོམས་བྱས་དང་རྫོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །བྲལ་བ་དང་ནི་ཁྱད་པར་དང༌། །བླ་མ་དང་ནི་བླ་ན་མེད། །འབྲས་བུ་གཞན་ཏེ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །།བླ་མེད་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པ་དང༌། །དམིགས་པ་དང་ནི་ཡང་དག་འགྲུབ། །བསྟན་པ་ཡིན་པར་འདོད་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དག་ནི་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ལའོ། །དམ་པ་དང་ནི་ཡིད་བྱེད་དང༌། །རྗེས་སུ་མཐུན་ཆོས་མཐའ་སྤངས་དང༌། །ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད། །དམ་པ་བཅུ་གཉིས་བདག་ཉིད་དེ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་དང༌། །ཆེད་དུ་བྱ་དང་མི་ཟད་དང༌། །རྒྱུན་མི་འཆད་དང་ཚེགས་མེད་དང༌། །དབང་འབྱོར་བ་དང་ཡོངས་གཟུང་དང༌། །རྩོམ་དང་
― DTG123_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐོབ་དང་རྒྱུ་མཐུན་དང༌། །འགྲུབ་པ་དམ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དམ་པའི་དོན་གྱིས་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུར་འདོད་དོ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཐབས། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དང༌། །འདི་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའོ། །ལས་ནི་རྗེས་སུ་འཛིན་བྱེད་དང༌། །གནོད་མི་བྱེད་དང་དེ་ལ་བཟོད། །ཡོན་ཏན་འཕེལ་དང་འཛུད་ནུས་དང༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །མི་ཟད་པ་དང་རྟག་འཇུག་དང༌། །ངེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་སྨིན་པར་བྱེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཇི་ལྟ་བུར། །ཆོས་རྣམས་བཏགས་པར་མཛད་པ་དག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་པར་ཡང༌། །ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་བྱེད་པའོ། །ཁམས་རྟས་བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང༌། །དེ་ནི་དོན་རྣམས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུ་དང༌། །ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཉན་དང་ཀློག་དང་ལེན་པ་དང༌། །འཆད་དང་ཁ་དོན་བྱེད་པ་དང༌། །དེ་སེམས་པ་དང་བསྒོམ་པའོ། །སྤྱོད་པ་དེ་བཅུའི་བདག་ཉིད་ནི། །བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཁྱད་པར་ཕྱིར་དང་མི་ཟད་ཕྱིར། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་མ་ཞིའི་ཕྱིར། །མི་གཡེང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར། །གྱུར་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས། །ལྡང་དང་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་རོ་མྱང་བྱིང་དང་རྒོད། །ཡིད་ཆེས་པ་ཡི་བསམ་པ་དང༌། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ངར་འཛིན་དང༌། །ཆུང་ངུའི་སེམས་ནི་གཡེང་བ་སྟེ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །ཡི་གེ་དོན་དང་ཡིད་བྱེད་དང༌། །མི་འཕྲོ་བ་དང་མཚན་ཉིད་གཉིས། །མ་དག་དག་དང་གློ་བུར་དང༌། །མི་སྡང་བ་དང་ཁེངས་པ་མེད། །འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་འདྲིས་ཕྱིར་དང༌། །མ་འབྲེལ་ཕྱིར་དང་མ་འདྲིས་ཕྱིར། །དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡི་གེ་མ་ལོག་པའོ། །གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་དོན་ལ་མ་ལོག་པ། །ཡོད་
― DTG123_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །རྟོག་པ་དེ་ཡིས་བསྒོས་པ་ཡི། །རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་དེའི་གནས་ནི། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་ལོག་པ། །གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལའོ། །དོན་གྱིས་མེད་དང་ཡོད་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་འདོད། །དེ་ནི་མི་འཕྲོ་མ་ལོག་སྟེ། །ཡོད་དང་མེད་པ་མི་འཕྲོ་ཕྱིར། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ལོག་པའོ། །དོན་དམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་སྤྱི་ཡི་མཚན་ཉིད་དེར། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད། །མ་སྤངས་པ་དང་སྤངས་པ་ལས། །དེ་ནི་མ་དག་རྣམ་དག་སྟེ། །དེ་ཡང་དེ་ལ་མ་ལོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་པར་དག་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན། །གཉིས་ནི་གློ་བུར་བྱུང་བ་སྟེ། །དེ་ཡང་དེ་ལ་མ་ལོག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་དང་ནི་གང་ཟག་གི །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མེད། །མེད་ཕྱིར་དེ་བས་སྐྲག་དང་ང༌། །མེད་དེ་དེ་འདིར་མ་ལོག་པའོ། །གང་ལ་གང་ཞིག་གང་ལས་འཁྲུལ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་གང་ལ་དང༌། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ནི་མཐའ་མའོ། །ཡོད་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་དང༌། །གནས་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད། །མི་རྟོག་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་པར་འོད་གསལ་གཉིད་དང་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང༌། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད། །འགྲིབ་པ་མེད་དང་ལྷག་མེད་པ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ནི་བཅུ་ཞེས་བྱ། །ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་མཐའ་དང༌། །མུ་སྟེགས་ཉན་ཐོས་གཉི་ག་དང༌། །གང་ཟག་ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་དང༌། །སྐུར་འདེབས་མཐའ་རྣམས་གཉིས་གཉིས་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་མཐའ། །རྟག་དང་ཆད་པར་འདུ་ཤེས་དང༌། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་ཀུན་ཉོན་མོངས། །རྣམ་པར་བྱང་ལ་
― DTG123_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་དང་གསུམ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འདོད། །དངོས་ཡོད་དངོས་མེད་ཞི་བྱ་དང༌། །ཞི་བྱེད་སྐྲག་བྱ་དེ་ལ་འཇིགས། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་ཡང་དག་ཉིད། །ལོག་པ་ཉིད་དང་བྱེད་དང་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་མཉམ་པའི་དུས། །དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་གཉིས་ཀྱི་མཐའ། །ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་མེད་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །རྣམ་པར་གཞག་དང་དེ་བཞིན་དབྱིངས། །སྒྲུབ་དང་སྒྲུབ་དང་འཛིན་པ་དང༌། །ངེས་པར་འཛིན་དང་རབ་ཏུ་འཛིན། །རབ་ཏུ་རྟོགས་དང་རབ་རྒྱས་དང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་དང་རྣལ་འདུག་དང༌། །ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པར་འདོད། །མ་ཚང་མེད་དང་མི་སྤོང་དང༌། །མི་གཡེང་བ་དང་རབ་རྫོགས་དང༌། །ཡང་དག་སྐྱེད་དང་འཕེལ་བ་དང༌། །ལས་སུ་རུང་དང་མི་གནས་དང༌། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་དེ། །རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ཡང་དག་འགྲུབ། །དབུས་རྣམ་འབྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །རྟོགས་པར་དཀའ་དང་སྙིང་པོའི་དོན། །དོན་ཆེན་དེ་བཞིན་ཀུན་གྱི་དོན། །དོན་མེད་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །།བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཇི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ།
བྱམས་པ།
― DTG123_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བཞུགས་སོ། །
― DTG123_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། དྷརྨ་དྷརྨ་ཏཱ་བི་བྷཾ་ག་ཏ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཕྱིར་ཤེས་ནས་འགའ་ཞིག་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །གཞན་དག་འགའ་ཞིག་མངོན་སུམ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེས་ན་དེ་དག་མཚན་ཉིད་ལས་རྣམ་དབྱེ། །བྱེད་པར་འདོད་ནས་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་དོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཆོས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གཉིས་དང་བརྗོད་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། མེད་པ་སྣང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་མེད་པར་རྟོག་པ་ཙམ་མོ། །གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། རྗོད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །མེད་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པ་མི་མཐོང་བས་ཀྱང་ངོ༌། །མེད་པ་དང་སྣང་བ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་ན་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པོ་དག་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་རྟོགས་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་གྲུབ་པ་དང༌། གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་གནས་པ་དང༌། །ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་དངོས་པོ་མེད་པར་འཇུག་པའོ། །མཚན་ཉིད་དང༌། གྲུབ་པ་དང༌། གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་མདོར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གང་ན་འཁོར་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་གནས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཐུན་མོང་བ་བཞིན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང༌།
― DTG123_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་སྙད་དང༌། རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཚར་གཅད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། སྐྱོན་ཕན་ཚུན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ནི་ཐུན་མོང་བའོ། །གནས་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ལས་དང་བདེ་བ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང། བཅིངས་པ་དང༌། གྲོལ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །ཐུན་མོང་དུ་ཕྱི་རོལ་དུ་གཟུང་བར་སྣང་བ་ཉིད་ནི་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཤེས་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་དོན་མེད་དེ། ཐུན་མོང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཡང་ཕན་ཚུན་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བར་སྣང་བ་མེད་ན་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པར་ཡང་རབ་ཏུ་གྲུབ་པོ། །དེས་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པར་རྟོག་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་ཀུན་ནས་སློང་བ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཉིས་མ་གྲུབ་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་ཏུ་གནས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་མདོར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། མདོ་སྡེ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་གི་ཚོགས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དོ། །རེག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བས་སོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རེག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དེའི་དྲི་མ་སེལ་བའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དོ། །
― DTG123_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་ནི་གོང་ན་མེད་པ་སྟེ། ངོ་བོ་དང༌། དངོས་པོ་དང། གང་ཟག་དང༌། ཁྱད་པར་དང༌། དགོས་པ་དང༌། གནས་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ཕན་ཡོན་ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་སྣང་བ་དང་སྣང་བའོ། །དངོས་པོ་རྟོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་གི་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའོ། །གང་ཟག་རྟོགས་པ་ནི་དང་པོ་གཉིས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱིའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ངོ༌། །ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་དང༌། སྟོན་པ་དང༌། འབྱོར་པ་བརྙེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་རྟོགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དང༌། ས་བཅུ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །གནས་རྟོགས་པ་ནི། རྣམ་པ་དྲུག་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་གིས་རྟོགས་པ་ཉིད་ནི་དམིགས་པ་ལས་དང༌། མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལས་དང༌། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལས་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་བཞིས་དམིགས་པ་རྟོགས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་དང། དེ་ལ་མོས་པ་དང༌། ངེས་པ་དང༌། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པ་བཞིས་མཚན་མ་སྤོང་བ་རྟོགས་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ལས་ཏེ། རགས་པ་དང༌། འབྲིང་པོ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། རིང་
― DTG123_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་རྣམ་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདིས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་དང༌། མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་དང༌། དམིགས་པ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་དང༌། མི་དམིགས་པ་དམིགས་པར་སྦྱོར་བ་ལས་སོ། །མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་གཉིས་དང༌། ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དང༌། དབང་པོ་དང། ཡུལ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། གནས་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ། རྟེན་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བའི་ཕྱིར་ནི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཡོན་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྫོགས་པར་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། གོང་ན་མེད་པའི་བདེ་བའི་གནས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྟོན་པའི་འབྱོར་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་རྟོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་དང༌། གང་ཟག་དང༌། གྱུར་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་དང༌། སྐུར་པ་ལྔ་མི་བདེ་བའི་ངོ་བོ་ལས་ཞེན་པའི་གཉེན་པོའོ། །མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། ངོ་བོའི་དོན་དང༌། བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་བ་ཉིད་དང་གཏན་མེད་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རིང་དུ་བྱེད་པ་
― DTG123_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྟེར་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྟོགས་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་རྟོགས་པར་འདོད་པ་དེ་འདི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ལས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་སྟེ། མི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་དང༌། དེ་ལ་རྟེན་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པ་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བས་ཀྱང་དེའི་ཆོས་ཉིད་ནི་སྣང་བ་མེད་ལ། དེ་སྣང་བ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལས་དོན་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དོན་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་མི་དམིགས་པ་ལས་གཉི་ག་ཁྱད་པར་དམིགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་གང་ཡང་གཉིས་དམིགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡུལ་མེད་ཅིང༌། དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བས་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་མོས་པས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཉིད་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ས་དང་པོ་ལ་སོ་སོར་རིག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཉིད་ནི་རེག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྣམ་པར་
― DTG123_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་དག་པའི་ས་དྲུག་ལ་སྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་གསུམ་པོ་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཉེས་དམིགས་རྟོགས་པ་ནི། གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་མེད་ནའོ། །ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་དང༌། ལམ་འཇུག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་དང༌། གང་ཟག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཐ་སྙད་གཞག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་དང༌། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཐ་སྙད་གཞག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་སོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ལ། ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དུ་རིག་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་གནས་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བར་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱའོ། །མེད་པའི་ཆོས་སྣང་བ་ནི། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་གྱུར་པའི་དཔེ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་གསེར་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ།། །།ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པཎྜི་ཏ་ཤཱནྟི་བྷ་དྲ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས། སླད་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་པཎྜི་ཏ་པ་ར་ཧེ་ཏ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་དགའ་རྡོར་གྱིས་ཐུགས་དམ་ས་ཐོ་ལིང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བཅོས་ཤིང་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།མངྒ་ལཾ།། །།
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ།
བྱམས་པ།
― DTG123_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་བཞུགས་སོ། །
― DTG123_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། དྷརྨཱ་དྷརྨ་ཏཱ་བི་བྷཾ་ག་ཀཱ་རི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། །མགོན་པོ་བྱམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་ནས་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །གཞན་འགའ་ཞིག་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བྱ། །དེས་ན་དེ་དག་མཚན་ཉིད་རྣམ་དབྱེ་བ། །བྱེད་པར་འདོད་ནས་བསྟན་བཅོས་འདི་བརྩམས་སོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུ་ན། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཆོས་དང་དེ་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་ནི། །འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཐེག་གསུམ་གྱི། །མྱ་ངན་ལས་ནི་འདས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། །གཉིས་དང་ཇི་ལྟར་མངོན་བརྗོད་པར། །སྣང་བ་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། །ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ་མེད་སྣང་ཕྱིར། །དེས་ན་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་ཅིང༌། །རྟོག་ཙམ་ཡིན་པས་ཀུན་རྟོག་པའོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཉིད་མཚན་ཉིད་ནི། །གཟུང་བ་དང་ནི་འཛིན་པ་དང༌། །བརྗོད་པར་བྱ་དང་རྗོད་པར་བྱེད། །ཁྱད་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་སྣང་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །སྒྱུ་མའི་གླང་ཆེན་སོགས་སྣང་ཞིང༌། །ཡོད་པའང་སྣང་བ་མིན་ཕྱིར་རོ། །མེད་སྣང་དག་ལས་གང་རུང་ཞིག །མེད་ན་འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང༌། །རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་འཐད་དོ། །གཉིས་པོ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དང༌། །སོ་སོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡོད་པ་དང་ནི་མེད་པ་དག །ཁྱད་པར་ཡོད་དང་མེད་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་དག་ལ། །འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་གྲུབ་པ་དང༌། །གཅིག་དང་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཞིང༌། །གནས་ནི་ཐུན་མོང་ཐུན་མོང་མིན། །གཟུང་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་ནི། །མེད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་དང༌། །གཅིག་དང་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །ཇི་ལྟར་མདོར་བསྟན་བཞིན་དུའོ། །གང་ཞིག་གང་དུ་འཁོར་བ་ན། །དེ་ནི་
― DTG123_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་ཏུ་གནས་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཁམས་དང་སྣོད་ཀྱི་ཁམས། །སྣོད་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཐུན་མོང་ལྟར། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཐུན་མོང་ཡིན། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་ཐུན་མོང་དང༌། །ཡང་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་དང་ཐ་སྙད་དང༌། །རྗེས་སུ་གཟུང་དང་ཚར་གཅད་དང༌། །ཕན་པ་དང་ནི་གནོད་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་ནི་ཕན་ཚུན་དུ། །བདག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ། །ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཐུན་མོང་བའོ། །གནས་དང་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། །བདེ་སྡུག་ལས་དང་འཆི་འཕོ་དང༌། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་བཅིངས་པ་དང༌། །གྲོལ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་གནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གཟུང་བ་ཐུན་མོང་བར། །སྣང་བ་འཛིན་པའི་རྣམ་རིག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ། །གྱུར་པའི་དོན་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཤོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི། །གཟུང་བ་རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན། །གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ནི། །མཉམ་པར་མ་བཞག་མཉམ་གཞག་པའི། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ། །ཕན་ཚུན་ཡུལ་གྱུར་མ་ཡིན་ཏེ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་དག་ལ་ནི། །རང་གི་རྣམ་རྟོག་སྣང་ཕྱིར་དང༌། །མཉམ་པར་གཞག་པ་དག་ལ་ནི། །ཏིང་འཛིན་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་དེའི། །གཟུགས་བརྙན་རབ་ཏུ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བར་སྣང་བ་མེད་གྲུབ་ན། །འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་གྲུབ་པོ། །དེ་ལས་ཀྱང་ནི་གཟུང་བ་དང༌། །འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པ་ལ། །འཇུག་པ་གྲུབ་སྟེ་ཐོག་མེད་པའི། །ཀུན་ནས་ལྡང་བ་གྲུབ་པས་སོ། །གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པར། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་ཉིད་ལ། །འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །མཚན་ཉིད་ཀུན་ཏུ་གནས་པ་དང༌། །ངེས་པར་འབྱེད་དང་རེག་པ་དང༌། །རྗེས་སུ་དྲན་དང་དེའི་བདག་ཉིད། །ཉེ་བར་སོན་ལ་འཇུག་པས་སོ། །མཚན་ཉིད་མདོ་ནི་ཇི་ལྟ་བཞིན། །གནས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང༌། །གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པ་ནི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ། །བརྟེན་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་པས། །བསྡུས་པའི་སྦྱོར་ལམ་
― DTG123_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དོ། །རེག་པ་ཡང་དག་ལྟ་ཐོབ་ཕྱིར། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་མངོན་སུམ་གྱི། །ཚུལ་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་ཅིང༌། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་རིག་པས་ནི། །མཐོང་བའི་དོན་ལ་བསྒོམ་ལམ་གྱི། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་དྲི་མ་སེལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་དུ། །ཉེ་བར་སོན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད། །དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ། །སྣང་བ་དེ་ཡང་གནས་གྱུར་པ། །གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་རྣམ་པ་བཅུས། །གནས་ཡོངས་གྱུར་ལ་འཇུག་པ་ནི། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ངོ་བོ་རྫས་དང་གང་ཟག་དང༌། །ཁྱད་པར་དགོས་པ་གནས་དང་ནི། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། །ཉེས་དམིགས་ཕན་ཡོན་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་ངོ་བོར་འཇུག་པ་ནི། །གློ་བུར་བ་ཡི་དྲི་མ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་མི་སྣང་བ་དང༌། །སྣང་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད། །དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དངོས་པོ་རྫས་ལ་འཇུག་པ་ནི། །ཐུན་མོང་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་རིག་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། །མདོ་སྡེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། །ཐུན་མོང་མིན་པ་སེམས་ཅན་གྱི། །ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའོ། །གང་ཟག་དག་ལ་འཇུག་པ་ནི། །དང་པོ་གཉིས་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ཕྱི་མ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ནི། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ལ་འཇུག་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །ཞིང་ཡོངས་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། །ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། །སྤྲུལ་སྐུ་ཐོབ་པས་གཟིགས་པ་དང༌། །འདོམས་པ་དང་ནི་དབང་འབྱོར་ཉིད། །ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་ནོ། །དགོས་པ་རྟོགས་ལ་འཇུག་པ་ནི། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་དང༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་ཡི། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ས་བཅུ་ལ། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །གནས་སམ་རྟེན་ལ་འཇུག་པ་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལ། །འཇུག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཏེ། །དམིགས་
― DTG123_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མཚན་མ་སྤངས་པ་དང༌། །ཡང་དག་པ་ཡི་སྦྱོར་བ་དང༌། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་ཕན་ཡོན་དང༌། །ཡོངས་སུ་ཤེས་ལ་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་དམིགས་པ་ལ། །འཇུག་པ་རྣམ་པ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་དང༌། །དེ་ལ་མོས་དང་ངེས་པ་དང༌། །ཚོགས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སོ། །གཉིས་པ་མཚན་མ་སྤངས་པ་ལ། །འཇུག་པ་ཡང་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །མི་མཐུན་བ་དང་གཉེན་པོ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རྟོགས་པ་ཡི། །མཚན་མ་དག་ནི་སྤངས་པས་སོ། །འདིས་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན། །རགས་དང་འབྲིང་དང་ཕྲ་མོ་དང༌། །རིང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡི། །མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན། །ཡང་དག་པ་ཡི་སྦྱོར་བ་ལ། །འཇུག་པ་ཡང་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །དམིགས་པ་ཡི་ནི་སྦྱོར་བ་དང༌། །མི་དམིགས་པ་ཡི་སྦྱོར་བ་དང༌། །དམིགས་པ་མི་དམིགས་སྦྱོར་བ་དང༌། །མི་དམིགས་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་ནི། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཆོས་ཉིད་གནས་པ་ཉིད་ལས་ནི། །གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་མེད་པའི། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་གནས་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་མེད་ལས་གཉིས་དང་ནི། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང༌། །དབང་པོ་ཡུལ་དང་རྣམ་རིག་དང༌། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྣང་མེད་ཕྱིར། །དེས་ན་འདིས་ནི་རྟག་མེད་པ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་གནས་མེད་པ། །སྣང་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་རིག་མེད། །གནས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་མདོ་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན། །སྣང་བ་ལས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད། །ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་མཉམ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་སོགས། །ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཡོན་འཇུག་པ་རྣམ་བཞི་སྟེ། །ཆོས་སྐུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་པ་དང༌། །གོང་ན་མེད་པའི་བདེ་ཐོབ་དང། །གཟིགས་པ་དབང་འབྱོར་ཐོབ་པ་དང༌། །སྟོན་ལ་དབང་འབྱོར་ཐོབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་རུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །
― DTG123_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་ཤེས་པ་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་འཛིན་པ་དང༌། །ཡོངས་གྱུར་བ་དང་ཐ་དད་དང༌། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །མེད་པ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ལྔའི། །གཉེན་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཡང་དག་འདས། །ཉེ་བར་ཞི་དང་ངོ་བོའི་དོན། །མངོན་རྟགས་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ། །སྤངས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་མ་ཡིན་དང༌། །གནས་མེད་པ་དང་གཏན་དུ་དང༌། །གོང་ན་མེད་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། །ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་ལས་ཡོངས་ཤེས་པ་ནི། །རྣམ་རྟོག་རིང་དུ་བྱེད་པ་དང༌། །བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་སྟེར་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ཡི། །སྒྲིབ་པ་བྲལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །དེ་ཡི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ནི་འཇུག་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་སྦྱོང་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་དང༌། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། །གཏོད་ཅིང་སྟེར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། །རྣམ་ལྔ་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱད་ལ་འཇུག་པ་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལ། །འཇུག་པར་འདོད་པའི་གང་ཟག་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ། །འདི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་ཤེས་པས། །མི་བདེན་པར་ནི་ཡོངས་བརྟགས་པའི། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་པ། །མེད་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་དད་རྒྱུ། །དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས། །སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་པའོ། །དེ་སྣང་ཆོས་ཉིད་མི་སྣང་ཞིང༌། །དེ་མི་སྣང་བས་ཆོས་ཉིད་སྣང༌། །དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་ལས་རྣམ་རིག་ཙམ། །དམིགས་ལས་དོན་རྣམས་མི་དམིགས་དང༌། །དོན་རྣམས་མི་དམིགས་པ་ལས་ནི། །རྣམ་པར་རིག་ཙམ་མི་དམིགས་དང༌། །དེ་མི་དམིགས་ལས་གཉིས་པོ་ནི། །ཁྱད་པར་མེད་པའི་དམིགས་ལ་
― DTG123_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག །དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་མི་དམིགས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཡུལ་མེད་དམིགས་མེད་པ། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས། །རབ་ཕྱེ་བ་ནི་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བས་ས་ལ་འཇུག་པ་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་རུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །མོས་པའི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་ནི། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སྟེ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡི། །སྦྱོར་བས་ས་ནི་དང་པོ་སྟེ། །དེ་ཉིད་རེག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །བསྒོམ་པས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་ནི། །མ་དག་པ་ཡི་ས་དྲུག་དང༌། །དག་པའི་ས་ནི་གསུམ་པོ་སྟེ། །དེ་ནི་རྗེས་དྲན་གནས་སྐབས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོང་བས་ནི། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཕྱིར་ཏེ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་དུ། །ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཉེས་དམིགས་དག་ལ་འཇུག་པ་ནི། །གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་མེད་པ་ཡི། །ཉེས་དམིགས་བཞི་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ། །མི་འཇུག་རྟེན་མེད་ཉེས་པ་དང༌། །ལམ་འཇུག་རྟེན་མེད་ཉེས་པ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའི་གང་ཟག་རྣམས། །གདགས་པའི་གཞི་མེད་ཉེས་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་དག །གདགས་པའི་གཞི་མེད་ཉེས་པའོ། །བཟློག་ནས་ཕན་ཡོན་འཇུག་པ་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་རུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སྣང་བའི་དཔེ། །སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་སོགས་པ་བཞིན། །གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་དཔེར་བྱ་ན། །ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་སོགས་བཞིན། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། མགོན་པོ་བྱམས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་མ་ཧཱ་ཛ་ན་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་སེང་གེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། མངྒ་ལཾ། །།
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས།
བྱམས་པ།
― DTG123_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་བཞུགས་སོ།
― DTG123_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡ་ན་ཨུཏྟ་ར་ཏནྟྲ་ཤཱསྟྲ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཚོགས་ཁམས་དང་བྱང་ཆུབ་དང༌། །ཡོན་ཏན་སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཐ་མ་སྟེ། །བསྟན་བཅོས་ཀུན་གྱི་ལུས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །རྡོ་རྗེ་ཡི་ནི་གནས་བདུན་འདི་དག་གོ །འདི་དག་རང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་འབྲེལ་བ། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོར། །གླེང་གཞི་ལས་ནི་གནས་གསུམ་རིག་བྱ་སྟེ། །གཞི་ནི་བློ་ལྡན་རྒྱལ་ཆོས་དབྱེ་བ་ལས། །སངས་རྒྱས་ལས་ཆོས་ཆོས་ལས་འཕགས་པའི་ཚོགས། །ཚོགས་ལས་སྙིང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཁམས་ཐོབ་མཐར། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཐོབ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་སོགས། །སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན། །གང་ཞིག་ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་ཞི་སངས་རྒྱས་ཉིད་རང་རྣམ་སངས་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་ནས་ནི་མ་རྟོགས་རྟོགས་ཕྱིར་འཇིག་མེད་རྟག་པའི་ལམ་སྟོན་པ། །མཁྱེན་བརྩེའི་རལ་གྲི་རྡོ་རྗེ་མཆོག་བསྣམས་སྡུག་བསྔལ་མྱུ་གུ་གཅོད་མཛད་ཅིང༌། །སྣ་ཚོགས་ལྟ་ཐིབས་ཀྱིས་བསྐོར་ཐེ་
― DTG123_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོམ་རྩིག་པ་འཇིག་མཛད་དེ་ལ་འདུད། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །མཁྱེན་དང་བརྩེ་དང་ནུས་པར་ལྡན། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ཡིན་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས། །ཞི་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད། །སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་བྱའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །དེ་ལྟར་རྣམ་གསུམ་རྟོགས་ཕྱིར་མཁྱེན། །ལམ་སྟོན་ཕྱིར་ན་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ནུས་པ་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་ཉོན་མོངས་སྤོང་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་གསུམ་གྱིས་རང་དོན་ཏེ། །ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་གཞན་དོན་ཡིན། །གང་ཞིག་མེད་མིན་ཡོད་མིན་ཡོད་མེད་མ་ཡིན་ཡོད་མེད་ལས་གཞན་དུའང༌། །བརྟག་པར་མི་ནུས་ངེས་ཚིག་དང་བྲལ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་ཞི་བ། །དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་སྣང་ལྡན་དམིགས་པ་ཀུན་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །སྡང་དང་རབ་རིབ་རྣམ་པར་འཇོམས་མཛད་དམ་ཆོས་ཉི་མ་དེ་ལ་འདུད། །བསམ་མེད་གཉིས་མེད་རྟོག་མེད་པ། །དག་གསལ་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱིས། །གང་ཞིག་གང་གིས་ཆགས་བྲལ་བ། །བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཆོས། །ཆགས་བྲལ་ཉིད་ནི་འགོག་པ་དང༌། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་གིས་བསྡུས། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་དེ་དག་ཀྱང༌། །ཡོན་ཏན་གསུམ་གསུམ་གྱིས་རིག་བྱ། །བརྟག་མིན་ཕྱིར་དང་བརྗོད་མིན་
― DTG123_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། །འཕགས་པས་མཁྱེན་ཕྱིར་བསམ་མེད་ཉིད། །ཞི་ཉིད་གཉིས་མེད་རྟོག་མེད་དེ། །དག་སོགས་གསུམ་ནི་ཉི་བཞིན་ནོ། །སེམས་དེ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བས་ན་ཉོན་མོངས་ངོ་བོ་མེད་གཟིགས་པས། །གང་དག་འགྲོ་ཀུན་བདག་མེད་མཐའ་ཞི་ཡང་དག་རྟོགས་ནས་ཐམས་ཅད་ལ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་ཞུགས་གཟིགས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བློ་མངའ་བ། །སེམས་ཅན་རྣམ་དག་མཐའ་ཡས་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་མངའ་དེ་ལ་འདུད། །ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ནང་གི་ནི། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །བླ་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཉིད། །འགྲོ་བ་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ། །རྟོགས་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་ཉིད་དེ་ཡང༌། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོངས་དག་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་གདོད་ནས་ཟད་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་མཐར་ཐུག་རྟོགས་པའི་བློས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར། །མཐོང་ཕྱིར་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་དེ། །སོ་སོ་རང་ཤེས་མཐོང་བ་ཉིད། །དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་ཆགས་མེད་དང༌། །ཐོགས་མེད་ཕྱིར་དེ་དག་པ་ཡིན། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པས་ན། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་ཕྱིར།། འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པ་བསྟན་པ་བསླབ་དོན་གྱིས། །ཐེག་པ་གསུམ་དང་བྱེད་གསུམ་ལ། །མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་བྱས་ནས། །སྐྱབས་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན། །སྤང་ཕྱིར་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱིར། །མེད་ཕྱིར་འཇིགས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་གཉིས་དང་འཕགས་པའི་ཚོགས། །གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་དོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡི། །སྐྱབས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ཡིན། །ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་དྲི་མེད་ཕྱིར། །མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི། །རྒྱན་གྱུར་ཕྱིར་དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། །འགྱུར་བ་མེད་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ཉིད། །དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དྲི་མ་མེད། །དྲི་མེད་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་བའི་མཛད། །གང་ལས་དཀོན་མཆོག་དགེ་བ་གསུམ་འབྱུང་བ། །
― DTG123_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་དམ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ཡི་རིགས། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ། །དེ་ཡང་རྣམ་བཞི་གོ་རིམས་བཞིན། །རྒྱུ་བཞི་ཡིས་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །དག་དང་ཉོན་མོངས་དང་ལྡན་ཕྱིར། །ཀུ་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་དག་ཕྱིར། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་ཆོས་ཕྱིར། །ལྷུན་གྲུབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཕྱིར། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་ཡི་ནི། །ཡན་ལག་རྟོགས་པར་བྱེད་ཕྱིར་ཏེ། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་གནས་གཅིག་དེ། །དག་རྒྱུ་གསུམ་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང༌། །རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅན་ཀུན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཞུགས་ཕྱིར། །རང་བཞིན་དྲི་མེད་དེ་ནི་གཉིས་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་རིགས་ལ་དེ་འབྲས་ཉེར་བརྟགས་ཕྱིར། །འགྲོ་ཀུན་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་གསུངས། །ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་འཇུག་པ་དང༌། །གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན། །རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་ནི། །དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཡིན་ཞེས་བྱ། །རིན་ཆེན་ནམ་མཁའ་ཆུ་དག་བཞིན། །རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་མེད། །ཆོས་མོས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། །ཏིང་འཛིན་སྙིང་བརྩེ་ལས་བྱུང་བ། །མཐུ་དང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་དང༌། །བརླན་པའི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །འདི་དག་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་མཁའ། །ཆུ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཆོས་མཐུན་ཉིད། །ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བདག་ལྟ་དང༌། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་དང༌། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་ལྟོས་མེད་ཉིད། །འདོད་ཆེན་མུ་སྟེགས་ཉན་ཐོས་དང༌། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་རྣམ་བཞི། །དག་རྒྱུ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ། །སོགས་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་བཞི་ཉིད། །ཐེག་མཆོག་ལ་མོས་ས་བོན་ཤེས་རབ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་བསྐྱེད་མ་དང་བསམ་གཏན་གྱི། །བདེ་བའི་མངལ་གནས་སྙིང་རྗེའི་མ་མ་ཅན། །གང་ཡིན་དེ་དག་ཐུབ་པའི་རྗེས་སྐྱེས་སྲས། །གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་ཉིད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འབྲས། །སྡུག་བསྔལ་ཡིད་འབྱུང་ཞི་ཐོབ་པར། །
― DTG123_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུན་དང་སྨོན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདི་དག་འབྲས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །རྣམ་པ་བཞི་ལས་བཟློག་པ་ཡི། །གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད། །དེ་ནི་རང་བཞིན་དག་ཕྱིར་དང༌། །བག་ཆགས་སྤང་ཕྱིར་གཙང་བ་ཡིན། །བདག་དང་བདག་མེད་སྤྲོས་པ་དག །ཉེ་བར་ཞི་བས་དམ་པའི་བདག །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕུང་པོ་དང༌། །དེ་རྒྱུ་ལོག་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉིད། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རྟག །བདག་སྲེད་མ་ལུས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཅད་དེ། །སེམས་ཅན་སྲེད་ཕྱིར་བརྩེ་ལྡན་ཞི་ཐོབ་མིན། །དེ་ལྟར་བློ་བརྩེ་བྱང་ཆུབ་ཐབས་བརྟེན་ནས། །འཕགས་པ་འཁོར་བའམ་མྱ་ངན་འདའ་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཁམས་མེད་ན། །སྡུག་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །མྱ་ངན་འདས་ལ་འདོད་པ་དང༌། །དོན་གཉེར་སྨོན་པའང་མེད་པར་འགྱུར། །སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་ལ་དེའི། །སྡུག་བདེའི་སྐྱོན་ཡོན་མཐོང་བ་འདི། །རིགས་ཡོད་ལས་ཡིན་གང་ཕྱིར་དེ། །རིགས་མེད་དག་ལ་མེད་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེ་བཞིན་དཔག་མེད་པའི། །ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མི་ཟད་གནས། །དབྱེར་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱིར་མར་མེ་བཞིན། །ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཐུགས་རྗེའི་ཁམས་ནི་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། །སྣོད་དང་རིན་ཆེན་ཆུ་ཡིས་ནི། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་མཚུངས་པར་བསྟན། །དྲི་མེད་གནས་ལ་མངོན་ཤེས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དྲི་མེད་དེ་ཉིད་དང༌། །རྣམ་དབྱེ་མེད་ཕྱིར་མར་མེ་ཡི། །སྣང་དང་དྲོ་མདོག་ཆོས་མཚུངས་ཅན། །སོ་སོའི་སྐྱེ་འཕགས་རྫོགས་སངས་ཀྱི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེའི་འཇུག་པ་ལས། །དེ་ཉིད་གཟིགས་པས་སེམས་ཅན་ལ། །རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་འདི་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བདེན་པ་མཐོང་བ་བཟློག་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་སྤྲོས་མེད་ཉིད། །མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གོ་རིམས་བཞིན། །སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དོན། །འདི་དྲུག་གིས་ནི་བསྡུས་པ་ཡི། །ཁམས་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་དག་ཏུ། །མིང་གསུམ་གྱིས་ནི་བསྟན་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་རྟོག་མེད་བདག་ཉིད་ཅན། །ནམ་མཁའ་
― DTG123_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་ཏུ་རྗེས་སོང་ལྟར། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མེད་དབྱིངས། །དེ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉིད། །དེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཉེས་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་ཁྱབ་པ་སྟེ། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དམན་པ་དང༌། །བར་མ་མཆོག་ལ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཉེས་པ་གློ་བུར་དང་ལྡན་དང༌། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཉིད་ལྡན་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཀུན་སོང་བ། །ཕྲ་ཕྱིར་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །གནས་འདི་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག །དེ་བཞིན་འདུས་མ་བྱས་དབྱིངས་ལ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མེ་རྣམས་ཀྱིས། །སྔོན་ཆད་ནམ་ཡང་ཚིག་པ་མེད། །དེ་བཞིན་འདི་ནི་འཆི་བ་དང༌། །ན་དང་རྒ་བའི་མེས་མི་འཚིག །ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང༌། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་གནས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་གནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་གནས། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད། །ས་དང་འདྲ་བ་ཕུང་པོ་དང༌། །སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ། །ཆུ་ཁམས་དང་འདྲ་ལུས་ཅན་གྱི། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །རླུང་གི་ཁམས་དང་འདྲ་བར་ལྟ། །རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་ཅན་མིན་གནས་པ་མེད། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་ལས་ནི། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་འབྱུང༌། །དེ་འཇིག་པ་དང་ཆགས་པ་ལྟར། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ཡི། །ཁམས་ལྟར་རྒྱུ་
― DTG123_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། །ཚོགས་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་དང༌། །འཇིག་དང་གནས་ལའང་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་མེད་དེ། །ཡང་དག་མིན་རྟོགས་ལས་བྱུང་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་དྲི་མས་དེ་ཉོན་མོངས་མི་འགྱུར། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་སོགས་ཀྱིས། །འདི་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་མིན་ཏེ། །འཆི་དང་ན་དང་རྒ་བའི་མེ། །མི་བཟད་པས་ཀྱང་འཚིག་མི་འགྱུར། །དུས་མཐའ་དམྱལ་བ་ཐ་མལ་པའི། །མེ་གསུམ་འཆི་དང་ན་བ་དང༌། །རྒ་བའི་མེ་གསུམ་རིམ་བཞིན་དུ། །དེ་དག་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ། །སྐྱེ་འཆི་ན་དང་རྒ་བ་ལས་གྲོལ་བ། །འདི་ཡི་རང་བཞིན་ཇི་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་ཏེ། །སྐྱེ་སོགས་ཕོངས་དང་བྲལ་ཡང་དེ་ཡི་རྒྱུས། །བློ་ལྡན་འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ཕྱིར་བསྟེན། །འཕགས་པས་འཆི་དང་ན་བ་དང༌། །རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྩད་ནས་སྤངས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དབང་གིས་སྐྱེ། །དེ་ལ་དེ་མེད་ཕྱིས་དེ་མེད། །ཇི་བཞིན་ཡང་དག་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །སྐྱེ་སོགས་རྣམས་ལས་འདས་གྱུར་ཀྱང༌། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། །འཆི་དང་རྒ་དང་ན་བར་སྟོན། །རྒྱལ་སྲས་འགྱུར་མེད་ཆོས་ཉིད་འདི། །རྟོགས་ནས་མ་རིག་ལྡོངས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་དག་ཏུ་ནི། །མཐོང་བ་གང་ཡིན་དེ་སྨད་དོ། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐོབ་པ་གང༌། །བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སྟོན་ཏེ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བ་ཡི། །གཉེན་གྱི་ཐབས་དང་སྙིང་རྗེ་མཆོག །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས། །འདས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་མ་གཡོས། །འཇིག་རྟེན་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་ན། །འཇིག་རྟེན་དྲི་མས་མ་གོས་སྤྱོད། །ཇི་ལྟར་པདྨ་ཆུ་ནང་དུ། །སྐྱེས་པ་ཆུ་ཡིས་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ། །སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མི་གོས། །བྱ་བ་སྒྲུབ་ལ་རྟག་ཏུ་བློ། །མེ་བཞིན་དུ་ནི་འབར་བ་དང༌། །ཞི་བའི་བསམ་གཏན་སྙོམས་འཇུག་ལ། །རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་འཕེན་པའི་དབང་དང་ནི། །རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ལུས་ཅན་སྨིན་པ་ཡི། །དོན་དུ་འབད་པ་བྱེད་མ་ཡིན། །བསྟན་དང་གཟུགས་སྐུ་དག་དང་
― DTG123_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། །སྤྱོད་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་ཀྱང་རུང༌། །གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གང་གིས་འདུལ། །དེས་དེ་དེ་ལྟ་ཉིད་དུ་ཤེས། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་ཀྱི། །འགྲོ་ལ་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྲུབ་བར། །ཐོགས་མེད་བློ་ལྡན་དེ་ཡིས་ནི། །སེམས་ཅན་དོན་ནི་ཡང་དག་འཇུག། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་འདི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་དང༌། །སེམས་ཅན་ཡང་དག་སྒྲོལ་བ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ས་རྡུལ་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་བ་གླང་རྨིག་རྗེས་ཀྱི། །ཁད་པར་གང་ཡིན་སངས་རྒྱས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་དེ་ཉིད། །གཞན་འགྱུར་མིན་བདག་མི་ཟད་ཆོས་ལྡན་ཕྱིར། །འགྲོ་སྐྱབས་ཕྱི་མའི་མཐའ་མེད་མུར་ཐུག་ཕྱིར། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གཉིས་མེད་མི་རྟོག་ཕྱིར། །འཇིག་མེད་ཆོས་ཀྱང་མ་བྱས་རང་བཞིན་ཕྱིར། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཆི་བ་མེད། །གནོད་མེད་རྒ་བ་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་རྟག་དང་བརྟན་ཕྱིར་དང༌། །ཞི་བའི་ཕྱིར་དང་གཡུང་དྲུང་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི། །ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མེད་རྟག་པའི་ཕྱིར། །བསམ་མི་ཁྱབ་འགྱུར་འཆི་འཕོ་ཡིས། །དེ་ནི་མི་འཆི་བརྟན་པའི་ཕྱིར། །བག་ཆགས་ཕྲ་མོའི་ནད་རྣམས་ཀྱིས། །གནོད་མེད་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཟག་མེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཀྱིས། །གཡུང་དྲུང་ཕྱིར་ན་རྒ་བ་མེད། །དེ་ལ་ཚིག་གཉིས་དེ་བཞིན་གཉིས། །གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན། །འདུས་མ་བྱས་པའི་དབྱིངས་ལ་ནི། །རྟག་པ་ལ་སོགས་དོན་ཤེས་བྱ། །མི་ཟད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཕྱིར། །གཞན་འགྱུར་མིན་བདག་རྟག་པའི་དོན། །མཐའ་ཡི་མུ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །སྐྱབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་བརྟན་པའི་དོན། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རང་བཞིན་ཕྱིར། །གཉིས་མེད་ཆོས་ཉིད་ཞི་བའི་དོན། །མ་བཅོས་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཕྱིར་ན། །འཇིག་མེད་དོན་ནི་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །གང་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་སྐུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དོན་དམ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ཕྱིར་ཉི་དང་ཟེར་བཞིན་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་མྱ་ངན་འདས་པ་མེད། །མདོར་ན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ལ་ནི། །དོན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞིས།།
― DTG123_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །རྣམ་གྲངས་བཞིར་ནི་རིག་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། །དེ་རིགས་དེ་བཞིན་ཐོབ་པ་དང༌། །བརྫུན་མེད་བསླུ་མེད་ཆོས་ཉིད་དང༌། །གདོན་ནས་རང་བཞིན་ཞི་ཉིད་དོ། །རྣམ་ཀུན་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་དང༌། །དྲི་མ་བག་ཆགས་བཅས་སྤངས་པ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དམ་པའི་དོན་དུ་གཉིས་མེད་ཉིད། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གྲངས་མེད་པ། །བསམ་མེད་དྲི་མེད་ཡོན་ཏན་དང༌། །དབྱེར་མེད་མཚན་ཉིད་ཐར་པ་སྟེ། །ཐར་པ་གང་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཇི་ལྟར་རི་མོ་འདྲི་བྱེད་པ། །གཞན་དང་གཞན་ལ་མཁས་པ་དག །གང་ཞིག་ཡན་ལག་གང་ཤེས་པ། །དེ་གཞན་ངེས་ཟིན་མེད་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་འདི་ལ་ཁྱེད་ཀུན་གྱིས། །ང་ཡི་གཟུགས་ནི་གྱིས་ཤིག་ཅེས། །མངའ་བདག་རྒྱལ་པོས་དེ་དག་ལ། །བཀའ་ཡིས་རས་ནི་བྱིན་པ་དང༌། །དེ་ལས་དེ་ནི་ཐོས་གྱུར་ཏེ། །རི་མོའི་ལས་ལ་རབ་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་རྣམས་ལ། །གཅིག་གཅིག་ཡུལ་གཞན་སོང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཡུལ་གཞན་སོང་བས་ན། །དེ་མ་ཚང་ཕྱིར་རི་མོ་དེ། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་པར། །མི་འགྱུར་བཞིན་ཤེས་དཔེར་བྱས་སོ། །དེ་རྣམས་འདྲི་བྱེད་གང་ཡིན་པ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་ལ་སོགས། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པའི། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་བརྗོད། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་གྲོལ་རྣམས། །གསལ་དང་འཕྲོ་དང་དག་ཕྱིར་དང༌། །ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་འོད་དང་ཟེར། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང་མཚུངས། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་བར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མི་ཐོབ་སྟེ། །འོད་དང་འོད་ཟེར་སྤངས་ནས་ནི། །ཉི་མ་ལྟ་བར་མི་ནུས་བཞིན། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་ནི། །རྣམ་གཞག་རྣམ་པ་བཅུ་ཞེས་བརྗོད། །ཉོན་མོངས་སྦུབས་ནང་གནས་པ་དེ། །དཔེ་དག་གིས་ནི་ཤིས་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་པ་དང་ན་སྦྲང་རྩི་སྦྲང་མ་ལ། །སྦུན་ལ་སྙིང་པོ་མི་གཙང་ནང་ན་གསེར། །ས་ལ་གཏེར་དང་སྨྱུག་སོགས་འབྲས་ཆུང་དང༌། །གོས་ཧྲུལ་ནང་ན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་དང་ནི། །བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་བདག་དང༌། །ས་ལ་རིན་ཆེན་གཟུགས་
― DTG123_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་ཇི་ལྟ་བར། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཁམས་འདི་གནས། །དྲི་མ་པདྨ་སྲོག་ཆགས་སྦུན་པ་མི་གཙངས་འབྲས་གོས་ཧྲུལ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་འབར་བས་མངོན་པར་གདུངས་བའི་བུད་མེད་ས་ཡི་ཁམས་དང་མཚུངས། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་གསེར་དང་གཏེར་དང་ནྱ་གྲོ་རིན་ཆེན་སྐུ། །གླིང་བདག་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཟུགས་དང་དྲི་མེད་ཁམས་མཆོག་མཚུངས་པ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་མདོག་ངན་པད་མའི་ཁོང་གནས་པ། །མཚན་སྟོང་གིས་འབར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། །དྲི་མེད་ལྷ་ཡི་མིག་ལྡན་མིས་མཐོང་ནས། །ཆུ་སྐྱེས་འདབ་མའི་སྦུབས་ནས་འབྱིན་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་བདེ་གཤེགས་མནར་མེད་གནས་རྣམས་ལའང༌། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་གྱིས་རང་ཆོས་ཉིད་གཟིགས་ཏེ། །སྒྲིབ་མེད་ཕྱི་མཐའི་མུར་གནས་ཐུགས་རྗེ་ཡི། །བདག་ཅག་སྒྲིབ་པ་ལས་ནི་གྲོལ་པར་མཛད། །ཇི་ལྟར་མི་སྡུག་པདྨ་ཟུམ་ལ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ནི། །དེ་ཡི་ཁོང་གནས་ལྷ་མིག་མཐོང་ནས་འདབ་མ་གཅོད་བྱེད་ལྟར། །ཆགས་སྡང་སོགས་དྲི་སྦུབས་བསྒྲིབས་རྫོགས་སངས་སྙིང་པོ་འགྲོ་གཟིགས་ཏེ། །ཐུགས་རྗེས་ཐུབ་པ་དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་དེ་ནི་འཇོམས་པར་མཛད། །ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་ཚོགས་བསྐོར་སྦྲང་རྩི་ནི། །སྐྱེས་བུ་མཁས་པས་དེ་དོན་གཉེར་བ་ཡིས། །མཐོང་ནས་ཐབས་ཀྱིས་དེ་དང་སྲོག་ཆགས་ཚོགས། །ཀུན་ནས་བྲལ་བར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞིན། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ཀུན་མཁྱེན་སྤྱན་གྱིས་ནི། །རིག་ཁམས་སྦྲང་རྩི་དང་འདྲ་དེ་གཟིགས་ནས། །དེ་ཡི་སྒྲིབ་པ་སྦྲང་མ་དང་འདྲ་བ། །གཏན་ནས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་མཛད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྦྲང་རྩི་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་སྟོང་བསྒྲིབས་སྦྲང་རྩི་དོན་གཉེར་མིས། །སྦྲང་མ་དེ་དག་བསལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྦྲང་རྩིའི་བྱ་བྱེད་པ།། དེ་བཞིན་ལུས་ཅན་ལ་ཡོད་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྦྲང་མའི་རྩི་དང་འདྲ། །ཉོན་མོངས་སྦྲང་མ་དང་འདྲ་དེ་འཇོམས་པ་ལ་མཁས་པའི་རྒྱལ་བ་སྐྱེས་བུ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྤུན་ལྡན་འབྲུ་ཡི་སྙིང་པོ་ནི། །མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྤྱད་བྱར་མི་འགྱུར་བ། །ཟས་སོགས་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཡིན་
― DTG123_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྦུན་ནས་དེ་འབྱིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ་ཡོད་ཉོན་མོངས་ཀྱི། །དྲི་མ་དང་འདྲེས་རྒྱལ་བའང་ཇི་སྲིད་དུ། །ཉོན་མོངས་དྲི་མ་འདྲེས་ལས་མ་གྲོལ་བ། །དེ་སྲིད་རྒྱལ་མཛད་སྲིད་གསུམ་འདུ་མི་བྱེད། །ཇི་ལྟར་སཱ་ལུ་བྲ་བོ་ནས་འབྲུའི་སྙིང་པོ་སྦུན་ལས་མ་བྱུང་གྲ་མ་ཅན། །ལེགས་པར་མ་བསྒྲུབས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྤྱད་བྱ་བཟའ་བ་ཞིམ་པོར་མི་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ་ཡོད་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཉོན་མོངས་སྦུབས་ལས་མ་གྲོལ་ལུས། །ཉོན་མོངས་བཀྲེས་པས་ཉེན་པའི་འགྲོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བའི་རོ་སྟེར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་རྒྱུ་ཚེ་མི་ཡི་གསེར། །ལྗན་ལྗིན་རུལ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་གྱུར་པ། །མི་འཇིག་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་དེར་དེ་བཞིན། །ལོ་བརྒྱ་མང་པོ་དག་ཏུ་གནས་པ་དེ། །ལྷ་མིག་རྣམ་དག་དང་ལྡན་ལྷ་ཡིས་དེར། །མཐོང་ནས་མི་ལ་འདི་ན་ཡོད་པའི་གསེར། །རིན་ཆེན་མཆོག་འདི་སྦྱངས་ཏེ་རིན་ཆེན་གྱིས། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྱིས་ཞེས་སྨྲ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པས་མི་གཙང་དང་འདྲ་བའི། །ཉོན་མོངས་སུ་བྱིང་སེམས་ཅན་ཡོན་ཏན་ནི། །གཟིགས་ནས་ཉོན་མོངས་འདམ་དེ་དག་བྱའི་ཕྱིར། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་དམ་ཆོས་ཆུ་ཆར་འབེབས། །ཇི་ལྟར་ལྗན་ལྗིན་རུལ་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་བའི་གསེར་ནི་ལྷ་ཡིས་མཐོང་གྱུར་ནས། །ཀུན་ཏུ་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་མཛེས་པ་མི་ལ་ནན་གྱིས་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བས་ཉོན་མོངས་མི་གཙང་ཆེན་པོར་ལྷུང་གྱུར་རྫོགས་སངས་རིན་པོ་ཆེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟིགས་ནས་དེ་དག་བྱ་ཕྱིར། ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མི་དབུལ་ཁྱིམ་ནང་ས་འོག་ན། །མི་ཟད་པ་ཡི་གཏེར་ནི་ཡོད་གྱུར་ལ། །མི་དེས་དེ་མ་ཤེས་ཏེ་གཏེར་དེ་ཡང༌། །དེ་ལ་ང་འདིར་ཡོད་ཅེས་མི་སྨྲ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱི་ནང་ཆུད་རིན་ཆེན་གཏེར། །དྲི་མེད་གཞག་དང་བསལ་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱང༌། །མ་རྟོགས་པས་ན་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །རྣམ་མང་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་དགུ་འདིས་མྱོངས་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་ནང་དུ་ནི་རིན་ཆེན་གཏེར་ཆུད་གྱུར་པའི་མི་ལ་ནི། །རིན་ཆེན་གཏེར་བདག་ཡོད་ཅེས་རྗོད་པར་མི་བྱེད་དེ་ནི་མི་ཡིས་ཤེས་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་
― DTG123_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏེར་ཡིད་ཀྱི་ཁྱིམ་གནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དབུལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཐོབ་བྱ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་དྲང་སྲོང་ཡང་དག་བསྟམས་། །ཇི་ལྟར་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་ཤིང་འབྲས་ལ། །ཡོད་པའི་ས་བོན་མྱུ་གུ་འཇིག་མེད་ཆོས། །ས་རྨོས་ཆུ་སོགས་ལྡན་པའི་ལྗོན་ཤིང་གི །རྒྱལ་པོའི་དངོས་པོ་རིམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་ལྟར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་སོགས་འབྲས་ཀྱི། །པགས་སྦུབས་ནང་ཆུད་ཆོས་ཁམས་དགེ་བ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་དགེ་བ་དེ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། །རིམ་གྱིས་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་པོའི་དངོས་པོར་འགྱུར།། ཆུ་དང་ཉི་མའི་འོད་དང་རླུང་དང་ས་དུས་ནམ་མཁའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས། །ཏ་ལ་དང་ནི་ཨ་མྲའི་འབྲས་སྦུབས་གསེབ་ནས་ཤིང་སྐྱེ་ཇི་ལྟར་བར། །སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་འབྲས་ལྤགས་ནང་ཆུད་རྗོད། སངས་ས་བོན་མྱུ་གུ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་དགེ་རྐྱེན་དེ་དན་དེ་ལས་ཆོས་མཐོང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཇི་ལར་རིན་ཆེན་ལས་བྱས་རྒྱལ་བའི་གཟུགས། །གོས་ཧྲུལ་དྲི་ངན་གྱིས་ནི་གཏུམས་གྱུར་པ། །ལམ་གནས་ལྷ་ཡིས་མཐོང་ནས་གྲོལ་བྱའི་ཕྱིར། །ལམ་གནས་དོན་དེ་དེ་ལ་སྨྲ་བ་ལྟར། །ཐོགས་མེད་སྤྱན་མངའ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་ཀྱིས་གཏུམས་བདེ་གཤེགས་དངོས་པོ་ཉིད། །དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་དེ་བཞིན་དེ། །ཐར་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐམས་སྟོན་མཛོད། །ཇི་ལར་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྐུ་དྲིང་ན་གོས་གཏུམས་པ། །ལམ་གནས་ལྷ་ཡི་མིག་གིས་མཐོང་ནས་ཐར་ཕྱིར་མི་ལ་སྟོན་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་གོས་ཧྲུལ་གྱིས་གཏུམས་འཁོར་བའི་ལམ་ན་གནས་པའི་ཁམས། །དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་ཐར་པར་བྱ་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མི་མོ་གཟུགས་ངན་མགོན་མེད་འགའ། །མགོན་མེད་འདུག་གནས་སུ་ནི་འདུག་གྱུར་ལ། །མངལ་གྱིས་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་ནི་འཛིན་བྱེད་པས། །རང་ལྟོ་ན་ཡོད་མི་བདག་མི་ཤེས་ལྟར། །སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་མགོན་མེད་ཁྱིམ་བཞིན་ཏེ། །མ་དག་སེམས་ཅན་མངལ་ལྡན་བུད་མེད་བཞིན། །དེ་ལ་གང་ཞིག་ཡོད་པས་མགོན་བཅས་པ། །དྲི་མེད་ཁམས་ནི་དེ་ཡི་མངལ་གནས་བཞིན། །ཇི་ལྟར་བུད་མེད་
― DTG123_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་ལ་དྲི་བཅས་གོས་གྱོན་མི་སྡུག་གཟུགས་ལྡན་པ། །ས་བདག་མངལ་ན་གནས་ཀྱང་མགོན་མེད་ཁང་པར་སྡུག་བསྔལ་མཆོག་མྱོང་ལྟར། །དེ་བཞིན་བདག་རང་ནང་གནས་མགོན་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་མགོན་མེད་བློ་ལྡན་པ། །འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་དབང་གིས་ཡིད་མ་ཞི་བས་སྡུག་བསྔལ་གཞི་ལ་གནས། །ཇི་ལྟར་ནང་གི་གསེར་ཞུན་གཟུགས་རྒྱས་པ། །ཞིབ་ཕྱི་རོལ་ས་ཡི་རང་བཞིན་ཅན། །མཐོང་ནས་དེ་ཤེས་པ་དག་ནང་གི་གསེར། །སྦྱང་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་སྒྲིབ་པ་སེལ་བྱེད་ལྟར། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་དྲི་མེད་རྣམས་ཀྱང་ནི། །གློ་བུར་བར་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་གྱུར་ནས། །རིན་ཆེན་འགྱུར་གནས་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་རྣམས། །སྒྲིབ་པ་དག་ལས་སྦྱོང་མཛད་བྱང་ཆུབ་མཆོག །ཇི་ལྟར་དྲི་མེད་གསེར་འབར་ལས་བྱས་ས་ཡི་ནང་དུ་ཆུད་གྱུར་གཟུགས། །ཞི་དེ་རང་བཞིན་མཁས་པས་རིག་ནས་ས་དག་སེལ་བར་བྱེད་པར་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་དག་པའི་གསེར་འདྲ་ཞི་བའི་ཡིད་ནི་མཁྱེན་གྱུར་ནས། །ཆོས་འཆད་ཚུལ་གྱིས་བརྡེག་སྤྱད་སྒྲུབ་པས་སྒྲིབ་པ་དག་ནི་སེལ་བར་མཛད། །པདྨ་སྲོག་ཆགས་བུང་བ་དང༌། །སྦུན་པ་དང་ནི་མི་གཙང་ས། །འབྲས་ཤུན་གོས་ཧྲུལ་བུད་མེད་ཀྱི། །མངལ་དང་ས་ཡི་སྦུབས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་བཞིན། །གསེར་བཞིན་གཏེར་བཞིན་ལྗོན་པ་བཞིན། །རིན་ཆེན་སྐུ་དང་འཁོར་ལོ་ཡིས། །བསྒྱུར་བ་བཞིན་དང་གསེར་གཟུགས་བཞིན། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་སྦུབས། །མ་འབྲེལ་ཐོག་མ་མེད་པ་ན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མེད་ནི། །ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཆགས་དང་སྡང་དང་རྨོངས་དང་དེའི། །ཀུན་ལྡང་དྲག་དང་བག་ཆགས་དང༌། །མཐོང་སྒོམ་ལམ་སྤང་མ་དག་དང༌། །དག་པའི་ས་ལ་བརྟེན་པ་ཡི། །དྲི་མ་རྣམ་དགུ་པདྨ་ཡི། །སྦུབས་སོགས་དཔེ་ནི་རབ་བསྟན་ཏེ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་སྦུབས་ཀྱི་ནི། །དབྱེ་བ་བྱེ་བ་མཐའ་ལས་འདས། །ཆགས་སོགས་དྲི་མ་དགུ་པོ་འདི། །མདོར་བསྡུས་ནས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། །པདྨའི་སྦུབས་ལ་སོགས་པ་ཡི། །དཔེ་དགུ་དག་གིས་ཡང་དག་བསྟན། །དྲི་འདི་དག་གིས་བྱི་
― DTG123_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང༌། །དགྲ་བཅོམ་སློབ་པ་བློ་ལྡན་རྣམས། །རིམ་བཞིན་བཞི་དང་གཅིག་དང་ནི། །གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་མདག་ཉིད། །ཇི་ལྟར་པདྨ་འདམ་སྐྱེས་དེ། །མདུན་དུ་གྱུར་ན་ཡིད་དགའ་དང༌། །ཕྱིས་ནས་དགའ་བ་མེད་འགྱུར་པ། །འདོད་ཆགས་དགའ་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་སྦྲང་མ་ནི། །ཤིན་ཏུ་འཁྲུགས་ཏེ་མདུང་བརྡེག་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བས་ན། །སྙིང་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟ་འབྲས་སོགས་སྙིང་པོ་ནི། །ཕྱི་རོལ་སྦུན་པས་བསྒྲིབས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྙིང་པོའི་དོན་མཐོང་བ། །མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ཀྱིས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་མི་གཙང་མི་མཐུན་པ། །དེ་བཞིན་ཆགས་དང་བཅས་རྣམས་ཀྱི། །འདོད་པ་བསྟེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཕྱིར། །ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མི་གཙང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་ནོར་ནི་བསྒྲིབས་པས་ན། །མི་ཤེས་གཏེར་མི་ཐོབ་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་ལ་རང་བྱུང་ཉིད། །མ་རིག་བག་ཆགས་ས་ཡིས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་མྱུག་སོགས་རིམ་སྐྱེ་བས། །ས་བོན་ཤུན་པ་གཅོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིས། །མཐོང་སྤང་རྣམས་ནི་བཟློག་པར་འགྱུར། །འཕགས་པའི་ལམ་དང་འབྲེལ་པ་ལས། །འཇིག་ཚོགས་སྙིང་པོ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱིས། །བསྒོམ་ལམ་ཡེ་ཤེས་སྤང་བྱ་རྣམས། །གོས་ཧྲུལ་དག་དང་མཚུངས་པར་བསྟན། །ས་བདུན་ལ་བརྟེན་དྲི་མ་ནི། །མངལ་སྦུབས་དྲི་མ་དག་དང་མཚུངས། །མངལ་སྦུབས་བྲལ་འདྲ་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བཞིན། །ས་གསུམ་རྗེས་འབྲེལ་དྲི་མ་རྣམས། །ས་འདམ་གོས་བཞིན་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ལྟའི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གཞོམ་བྱ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཆགས་སོགས་དྲི་མ་དགུ། །པདྨ་ལ་སོགས་དག་དང་མཚུངས། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་ཕྱིར་ཁམས། །སངས་རྒྱས་སོགས་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །འདི་ཡི་རང་བཞིན་ཆོས་སྐུ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རིགས་ཀྱང་སྟེ། །དེ་ནི་དཔེ་གསུམ་གཅིག་དང་ནི། །ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཆོས་
― DTG123_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་དང༌། །དེ་ཡི་རྒྱུ་མཐུན་ཟབ་པ་དང༌། །སྣ་ཚོགས་ཚུལ་ནི་སྟོན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན། །འདི་ལ་དཔེ་ནི་མི་དམིགས་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དང་ཁམས། །འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཕྲ་མོ་ཟབ་མོའི་ཚུལ་བསྟན་ནི། །སྦྲང་རྩི་རོ་གཅིག་པ་བཞིན་ཏེ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཚུལ་བསྟན་ནི། །སྣ་ཚོགས་སྦུབས་སྙིང་བཞིན་ཤེས་བྱ། །རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། །དགེ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་གསེར་གྱི་ནི། །གཟུགས་དང་མཚུངས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །གཏེར་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་བཞིན་དུ། །རིགས་དེ་རྣམ་གཉིས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཐོག་མེད་རང་བཞིན་གནས་པ་དང༌། །ཡང་དག་བླང་བ་མཆོག་ཉིད་དོ། །རིགས་འདི་གཉིས་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དང་པོའི་སྐུ་ནི་དང་པོ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཡིས་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་མཛེས་པ་ནི། །རིན་ཆེན་སྐུ་འདྲར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་བྱས་མིན་དང༌། །ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་གཏེར་ཡིན་ཕྱིར། །ཆོས་ཆེན་རྒྱལ་སྲིད་ཆེ་ལྡན་ཕྱིར། །རྫོགས་ལོངས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བཞིན་ནོ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་ནི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །སྤྲུལ་པ་གསེར་གྱི་གཟུགས་ལྟ་བུ། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་དེ། །དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་བྱ་ཡིན། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདོད་འབར་བ། །མིག་མེད་པས་ནི་མཐོང་བ་མེད། །འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །རྣམ་དབྱེ་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གི །རྣམ་དབྱེ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །སྤྲིན་དང་རྨི་ལམ་སྒྱུ་བཞིན་དེ་དང་དེར། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་ཀུན་སྟོང་པ་ཞེས། །གསུངས་ནས་ཡང་འདིར་རྒྱལ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ། །སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཡོད་ཅེས་ཅི་སྟེ་གསུངས། །སེམས་ཞུམ་སེམས་ཅན་དམན་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །ཡང་དག་མིན་འཛིན་ཡང་དག་ཆོས་ལ་སྐུར། །བདག་
― DTG123_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅག་ལྷག་པའི་སྐྱོན་ལྔ་གང་དག་ལ། །ཡོང་པ་དེ་དག་དེ་སྤང་དོན་དུ་གསུངས། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་དོན། །སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད། །ཉོན་མོངས་སྤྲིན་འདྲ་བྱ་བ་ཡིན། །ལས་ནི་རྨི་ལམ་ལོངས་སྤྱོད་བཞིན། །ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན། །ཕུང་པོ་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་བཞིན། །སྔར་ནི་དེ་ལྟར་རྣམ་བཞག་ནས། །སླར་ཡང་བླ་མའི་རྒྱུད་འདིར་ནི། །ཉེས་པ་ལྔ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར། །ཁམས་ཡོད་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་མཐོས་པར། །བདག་ལ་བརྙས་པའི་ཉེས་པ་ཡིས། །སེམས་ནི་ཞུམ་པ་འགའ་ཞིག་ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་པས། །བདག་ནི་མཆོག་ཅེས་རློམ་པ་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་སྐྱེས་པ་ལ། །དམན་པའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག །དེ་ལྟར་སེམས་པ་དེ་ལ་ནི། །ཡང་དག་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བ། །དེས་ན་ཡང་དག་མིན་འཛིན་ཅིང༌། །ཡང་དག་དོན་ནི་རིག་མི་འགྱུར། །བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་སྐྱོན་དེ་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་ཉེས་དེ་བདག་མེད་པ། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་དག་པ་ཡིན། །ཡང་དག་མིན་པའི་ཉེས་འཛིན་ཅིང༌། །ཡང་དག་ཡོན་ཏན་སྐུར་འདེབས་པ། །བློ་ལྡན་བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ། །མཚུངས་མཐོང་བྱམས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཐོས་པ་ལས། །སྤྲོ་དང་སྟོན་པ་བཞིན་གུས་དང༌། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་བྱམས་ཆེན་སྐྱེ། །ཆོས་ལྔ་སྐྱེ་ཕྱིར་དེ་ལས་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐ་མིད་མཚུངས་ལྟ། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་དང༌། །བདག་དང་སེམས་ཅན་མཚུངས་བྱམས་ལས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་མྱུར་དུ་འཐོབ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྐབས་ཏེ་དང་པོའོ།། །།དག་ཐོབ་བྲལ་བ་རང་བཞིན་དོན། །དེ་བརྟེན་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ནི། །ཇི་སྲིད་དུས་དང་ཇི་ལྟ་ཉིད། །ངོ་བོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌།།
― DTG123_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་དང་ལྡན་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །དེ་རྟག་བསམ་མི་ཁྱབ་ཉིད་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ས་ནི་མཉམ་པར་གཞག །རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཞེས་བརྗོད་གང་ཡིན་ཉིད་དང་མཁའ་བཞིན་གློ་བུར་གྱི། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྤྲིན་ཚོགས་སྟུག་པོའི་སྒྲིབ་པ་ཡིས་ནི་བསྒྲིབས་གྱུར་པ། །དྲི་མེད་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་རྟག་བརྟན་གཡུང་དྲུང་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་མི་རྟོག་རྣམ་འབྱེད་ཡེ་ཤེས་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འཐོབ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དབྱེར་མེད་པ། །དག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཕྱེ་བ། །ཉི་མ་མཁའ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དང༌། །། སྤངས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འོད་གསལ་བྱས་མིན་དབྱེར་མེད་པར། །འཇུག་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ནི། །རྡུལ་ལས་འདས་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ཉིད། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་གྲུབ་དང༌། །ཁྱབ་དང་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱིས། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དེར། སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན། །སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མི་རྟོག་པ་དང་དེ་ཡི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་འདོད། །དྲི་མེད་ཆུ་ལྡན་རིམ་རྒྱས་པདྨས་ཁེབས་པའི་མཚོ་བཞིན་དང༌། །སྒྲ་གཅན་ཁ་ནས་ཐར་བའི་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུ་དང༌། །སྤྲིན་ཚོགས་ཉོན་མོངས་དག་ལས་གྲོལ་བའི་ཉི་མ་ལྟ་བུར་ནི། །དྲི་མེད་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཕྱིར་འོད་ཟེར་སྣང་ལྡན་དེ་ཉིད་དོ། །ཐུབ་པ་ཁྱུ་མཆོག་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་དང༌། །རིན་ཆེན་གསེར་དང་གཏེར་དང་ལྗོན་པ་བཞིན། །དྲི་མེད་རིན་ཆེན་བདེ་གཤེགས་སྐུ་དང་ནི། །ས་བདག་གསེར་གྱི་གཟུགས་འདྲ་རྒྱལ་བ་ཉིད། །ཆུ་མཚོ་སོགས་བཞིན་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དག་པ་ནི། །མདོར་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་བའི། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་ཐོབ་པ། །དེ་ནི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་སྟོན། །འདོད་ཆགས་རྡུལ་ནི་སྤང་ཕྱིར་དང༌། །གདུལ་བྱ་ཡི་ནི་པདྨ་ལ། །བསམ་གཏན་ཆུ་ནི་འབབ་ཕྱིར་དེ། །ཆུ་དག་རྫིང་དང་མཚུངས་པ་ཉིད། །ཞེས་སྡང་སྒྲ་གཅན་ལས་གྲོལ་བས། །སྙིང་རྗེ་བྱམས་
― DTG123_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་འོད་ཟེར་གྱིས། །འགྲོ་བ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ། །དྲི་མེད་ཟླ་བ་ཉ་བ་བཞིན། །གཏི་མུག་སྤྲིན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ། །འགྲོ་བར་ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་གྱིས། །མུན་པ་སེལ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་དྲི་མེད་ཉི་མ་བཞིན། །མི་མཉམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཕྱིར་དང༌། །དམ་ཆོས་རོ་ནི་སྦྱིན་མཛད་དང༌། །ཤུན་པ་དང་ནི་བྲལ་ཕྱིར་དེ། །བདེ་གཤེགས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་བཞིན། །དག་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྫས་ཀྱིས་ནི། །དབུལ་བ་སེལ་བར་བྱེད་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་བྱེད་ཕྱིར། །གསེར་དང་གཏེར་དང་ལྗོན་པ་བཞིན། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཕྱིར་དང༌། །རྐང་གཉིས་བདག་པོའི་མཆོག་ཕྱིར་དང༌། །རིན་ཆེན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་རིན་ཆེན་རྒྱལ་གསེར་བཞིན། །ཟག་པ་མེད་ཁྱབ་འཇིག་མེད་ཆོས་ཅན་ཏེ། །བརྟན་ཞི་རྟག་པ་འཕོ་མེད་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཁའ་བཞིན་དག་པ་ཡི། །དབང་པོ་དྲུག་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ། །འབྱུང་མེད་གཟུགས་དོན་བལྟ་དང་གཏམ་བཟང་ནི། །གཙང་མ་མཉན་དང་བདེ་གཤེགས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི། །དྲི་གཙང་སྣོམ་དང་འཕགས་ཆེན་དམ་ཆོས་རོ། །མྱང་དང་ཏིང་འཛིན་རེག་བདེ་ཉམས་མྱོང་དང༌། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཟབ་པའི་ཚུལ། །རྟོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཞིབ་མོར་བསམས་པ་ན། །དོན་དམ་བདེ་མཛད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་དང་བྲལ། །མདོར་ན་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཡི། །ལས་སུ་འདི་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །གྲོལ་བའི་སྐུ་ནི་རྫོགས་པ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྦྱོང་བའོ། །རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་ནི། །རྣམ་གཉིས་རྣམ་གཅིག་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཟག་པ་མེད་ཕྱིར་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་ཕྱིར་གནས་ཉིད་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་བག་ཆགས་དང༌། །བཅས་པ་འགགས་ཕྱིར་ཟག་མེད་དེ། །ཆགས་མེད་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །གཏན་དུ་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ཡིན་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས། །འཇིག་མེད་ཉིད་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། །བརྟན་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཤད་དོ། །འཇིག་པ་རྣམ་བཞིར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བརྟན་སོགས་དག་ལས་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །མྱགས་དང་
― DTG123_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་འགྱུར་ཆད་པ་དང༌། །བསམ་མི་ཁྱབ་འགྱུར་འཕོ་བ་སྟེ། །དེ་མེད་ཕྱིར་ན་བརྟན་ཞི་དང༌། །རྟག་དང་འཕོ་མེད་ཤེས་པར་བྱ། །དྲི་མེད་ཤེས་དེ་དཀར་པོ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཕྱིར་ན་གནས། །ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མིན་ནམ་མཁའ་ནི། །གཟུགས་མཐོང་བ་དང་སྒྲ་དང་དྲི། །རོ་དང་རེག་དང་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྐུ་གཉིས་སྒྲིབ་མེད་པའི། །སྦྱོར་བས་བསྟན་པའི་དབང་དོན་ལ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དག །སྐྱེ་བ་ཡི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བསམ་མེད་རྟག་བརྟན་ཞི་བ་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །རབ་ཏུ་ཞི་ཁྱབ་རྟོག་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཆགས་མེད་ཀུན་ཏུ་ཐོགས་མེད་རྩུབ་རེག་སྤངས། །ལྟ་གཟུང་མེད་དགེ་སངས་རྒྱས་དྲི་མ་མེད། །རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། །རང་གཞན་དོན་རྟེན་དེ་ལ་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡུལ། །སངས་རྒྱས་ཤེས་གསུམ་ཡུལ་མིན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་རྟོགས་པར་བྱ། །ཕྲ་ཕྱིར་ཐོས་པའི་ཡུལ་མིན་ཏེ། །དོན་དམ་ཡིན་ཕྱིར་བསམ་བྱའི་མིན། ཆོས་ཉིད་ཟབ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི།། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་ཡུལ་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་དམུས་ལོང་བཞིན། །བྱིས་པས་དེ་སྔོན་མཐོང་མ་མྱོང༌། །བཙས་པའི་ཁྱིམ་ནས་བུ་ཆུང་གིས། །ཉི་མའི་གཟུགས་བཞིན་འཕགས་པས་ཀྱང༌། །སྐྱེ་དང་བྲལ་ཕྱིར་རྟག་པ་སྟེ། །འགག་མེད་ཕྱིར་ན་བརྟན་པ་ཡིན། །གཉིས་མེད་ཕྱིར་དེ་ཞི་བ་སྟེ། །གཡུང་དྲུང་ཆོས་ཉིད་གནས་ཕྱིར་རོ། །རག་ཞི་འགོག་པའི་བདེན་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་ཉིད། །གནས་པ་མེད་ཕྱིར་རྟོག་མེད་དེ། །ཉོན་མོངས་སྤངས་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ཀུན་དག་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཐོགས་པ་མེད། །གཉིས་མེད་ལས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར། །རྩུབ་པའི་རེག་དང་བྲལ་བ་ཡིན། །དེ་གཟུགས་མེད་ཕྱིར་བལྟར་མེད་དེ། །མཚན་མ་མེད་ཕྱིར་གཟུང་དུ་མེད། །དགེ་བ་རང་བཞིན་དག་པའི་ཕྱིར། །དྲི་མེད་དྲི་མ་སྤངས་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་
― DTG123_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ཅིང་རྣམ་དབྱེར་མེད། །གཉིས་མེད་གསུམ་བྲལ་དྲི་མེད་རྣམ་རྟོག་མེད། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་གང་ཡིན་ད་རྟོགས་པ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མཐོང༌། །གཞལ་མེད་གང་གའི་བྱེ་མ་ལས་འདས་པ། །བསམ་མེད་མཉམ་མེད་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲི་མེད་དབྱིངས་དེ་ནི། །བག་ཆགས་བཅས་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་སྤངས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་མངའ་བའི་སྐུས། །འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲོལ་དོན་གྲུབ་ལ་བརྩོན་པ། །མཛད་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་བཞིན་ཏེ། །སྣ་ཚོགས་དངོས་ཀྱང་དེ་ཡི་རང་བཞིན་མིན། །འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་རྒྱུ་ཡི་གཟུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཡང་འདིར་ནི་རྟག་གནས་ཏེ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་གང་བརྗོད་པ། །མཆོག་ཏུ་མྱ་ངན་འདས་བསམ་མེད། །དགྲ་བཅོམ་སོ་སོའི་བདག་གྱུར་པ། །དེ་དབྱེ་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཕྱེ་རང་བཞིན་ལ། །སོགས་པའི་སྐུ་གསུམ་དག་གིས་འཇུག །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་མཚན་ཉིས་ལྔ། །མདོར་ན་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ནི། །ལྡན་པ་ཉིང་དུ་རིག་པར་བྱ། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་རྣམ་དབྱེར་མེད། །མཐའ་གཉིས་དག་ནི་རྣམ་པར་སྤངས། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་སྙོམས་འཇུག་གི །སྒྲིབ་གསུམ་ལས་ནི་ངེས་གྲོལ་ཏེ། །དྲི་མེད་རྣམ་པར་རྟོག་མེད་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར། །ཆོས་དབྱིངས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །དག་པའི་ཕྱིར་ན་འོད་གསལ་བ། །གཞལ་མེད་གྲངས་མེད་བསམ་མེད་པ། །མཉམ་མེད་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པའི། །ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡང་དག་པར། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལྡན་ཏེ། རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་གྲངས་མེད་ཕྱིར། །རྟོག་གེའི་ཡུལ་ནི་མིན་ཕྱིར་དང༌། །འབའ་ཞིག་བག་ཆགས་བཅས་སྤང་ཕྱིར། །གཞལ་མེད་ལ་སོགས་གོ་རིམས་བཞིན། །སྣ་ཚོགས་ཆོས་ལ་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད། །རང་བཞིན་ཆོས་ནི་སྣང་ཕྱིར་
― DTG123_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། །ཐུགས་རྗེ་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ། །འགྲོ་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྲུབ་པར། །འདོད་པ་ཇི་བཞིན་ཡོངས་སྐོང་ཕྱིར། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས། །རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་གནས། །བརྗོད་སྟོན་མཛད་རྒྱུན་མི་འཆད་དང༌། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པ་དང༌། །དེ་ཡི་ངོ་བོ་མིན་སྟོན་ལ། །འདིར་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་ལྔར་སྟོན། །ཇི་ལྟར་ཚོན་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ནོར་བུ་དེ་དངོས་མིན་སྣང་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་པས། །ཁྱབ་བདག་དེ་དངོས་མིན་པར་སྣང༌། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གཟིགས་ནས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར། །སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། །དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་དང༌། །ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་བལྟམས་པ་དང། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང། །བཙུན་མོའི་འཁོར་དགྱེས་རོལ་པ་དང༌། །ངེས་འབྱུང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང།།བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་རྫོགས་པར་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། །མྱང་ངན་འདས་པར་གཤེགས་མཛད་རྣམས། །ཡོངས་སུ་མདག་ཞིང་རྣམས་སུ། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་བདག་མེད་དང༌། །ཞི་བའི་སྒྲ་ཡིས་ཐབས་མཁྱེན་པས། །སེམས་ཅན་སྲིད་གསུམ་སྐྱོ་བསྐྱེད་ནས། །མྱང་ངན་འདས་ལ་རབ་འཇུག་མཛད། །ཞི་བའི་ལམ་ལ་རབ་ཞུགས་པ། །མྱང་ངན་འདས་ཐོབ་འདུ་ཤེས་ཅན། །དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་ལ་སོགས། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིས། །དེ་དག་སྔར་འཛིན་ལས་བཟློག་སྟེ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཡོངས་བཟུང་པས། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་སྨིན་མཛད་དེ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཟབ་དང་མཐུ་ནི་ཕུན་ཚོགས་དང༌། །བྱིས་པའི་དོན་མཐུན་རབ་འདྲེན་ཕྱིར། །འདི་དག་གྲངས་བཞིན་ཟབ་པ་དང༌། །རྒྱ་ཆེ་བདག་ཉིད་ཆེ་ཞེས་བྱ། །འདིར་ནི་དང་པོ་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །ཕྱི་མ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་གཟུགས་གནས་བཞིན། །དང་པོ་ལ་ནི་ཐ་མ་གནས། །རྒྱུ་མཐའ་ཡས་དང་སེམས་
― DTG123_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཟད་མེད་དང༌། །བརྩེ་དང་འཕྲུལ་དང་མཁྱེན་དང་ཕུན་ཚོགས་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཆི་བའི་བདུད་བཅོམ་དང༌། །ངོ་བོ་མེད་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་བརྟག །ལུས་དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །བཏང་ནས་དམ་ཆོས་འཛིན་ཕྱིར་དང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་བའི་ཕྱིར། །དང་བོར་དམ་བཅས་མཐར་ཕྱིན་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་གཙང་བ་དང༌། །དག་པའི་ཐུགས་རྗེ་རབ་འཇུག་ཕྱིར།། རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་སྟོན་པར་ནི། །དེ་ཡིས་གནས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། །མཁྱེན་པས་འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་སུ་འཛིན་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་བསམ་ཡས་ཏིང་འཛིན་གྱི། །བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་སྤྱོད་པ་ན། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་གོས་མེད་ཕྱིར། །འཆི་མེད་ཞི་བའི་གནས་ཐོབ་ལ། །འཆི་བདུད་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་གྱི། །ཐུབ་པ་གདོད་ནས་རབ་ཞིའི་ཕྱིར། །རྟག་པ་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་ནི། །སྐྱབས་ལ་སོགས་པར་འཐད་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ཡི་ནི་རྒྱུ་བདུན་གྱིས། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རྟག་ཉིད་དེ། །ཕྱི་མ་གསུང་གིས་སྟོན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རྟག་པ་ཉིད། །ངག་ཡུལ་མིན་ཕྱིར་དོན་དམ་གྱིས་བསྡུས་ཕྱིར། །རྟོགས་གནས་མིན་ཕྱིར་དཔེ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མེད་ཕྱིར་སྲིད་ཞེས་མ་བསྡུས་ཕྱིར། །རྒྱལ་ཡུལ་འཕགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །བསམ་མེད་བརྗོད་དུ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །བརྗོད་མེད་དོན་དམ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་བརྟག་བྱ་མིན་ཕྱིར་ཏེ། །བརྟག་མིན་རྗེས་དཔག་བྱ་མིན་ཕྱིར། །དཔག་མིན་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མེད་པ་མ་བསྡུས་ཕྱིར། །མ་བསྡུས་གནས་པ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་རྟོག་མེད་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལྔ་དག་གིས་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྐུ་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། །དྲུག་པས་དེ་ཡི་དངོས་མིན་ཕྱིར། །གཟུགས་སྐུ་བསམ་མི་ཁྱབ་པའོ། །བླ་མེད་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་བྱོན་པའི་རྒྱལ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེས་ན་རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མའི་ཚུལ་འདི་ནི། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དབང་ཐོབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་མིན། །
― DTG123_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཏེ་གཉིས་བའོ།། །།རང་དོན་གཞན་དོན་དོན་དམ་སྐུ་དང་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་སྐུ་ཉིད་དེ། །བྲལ་དང་རྣམ་པར་སྨེན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། །ཡོན་ཏན་དབྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་གཞི་འདི་དག །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་འབྱོར་པའི་གནས། །དམ་པའི་དོན་གྱི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བརྡ་ཡི་སྐུ། །ཕ་རོལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས། །དང་བོའི་སྐུ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས། །བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དན་ལྡན། །གཉིས་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན། །རྣམ་སྨིན་ཡོན་ཏན་དག་དང་ལྡན། །སྟོབས་ཉིད་མ་རིག་སྒྲིབ་ལ་རྡོ་རྗེ་བཞིན། །མི་འཇིགས་ཉིད་ནི་འཁོར་དུ་སེང་གེ་བཞིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་མཁའ་བཞིན་ཏེ། །ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་རྣམ་གཉིས་ཆུ་ཟླ་བཞིན། །གནས་དང་གནས་མིན་ལས་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་སྨིན་དང་ནི་དབང་པོ་དང། །ཁམས་རྣམས་དང་ནི་མོས་པ་དང༌། །ཀུན་འགྲོའི་ལམ་དང་བསམ་གཏན་སོགས། །ཉོན་མོངས་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། །གནས་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། །ལྷ་ཡི་མིག་དང་ཞི་བ་དག །མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ། །གནས་དང་གནས་མིན་རྣམ་སྨིན་ཁམས་དང་འགྲོ་བའི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང། །ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དབང་པོའི་ཚོགས་དང་སྔོན་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང། །ལྷ་ཡི་མིག་དང་ཟག་པ་ཟད་ཚུལ་མི་ཤེས་གོ་ཆ་རྩིག་བརྟན་དང༌། །ཤིང་རྣམས་འབིགས་དང་འཇིག་དང་གཅོད་ཕྱིར་སྟོབས་གང་ཡིན་པ་རྡོ་རྗེ་བཞིན། །ཆོས་སྐུ་རྫོགས་བར་བྱང་ཆུབ་དང། །གེགས་ནི་འགོག་པར་བྱེད་པ་དང། །ལམ་སྟན་པ་དང་འགོག་སྟོན་ལ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །བདག་གཞན་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམ་ཀུན་ཤེས་དང་ཤེས་མཛད་ཕྱིར། སྦང་དངོས་སྤངས་དང་སྤོང་མཛད་ཕྱིར་དང་བརྟེན་བྱ་བ་སྟེན་བའི་ཕྱིར། །ཐོབ་བྱ་བླ་མེད་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ཐོབ་དང་ཐོབ་མཛད་ཕྱིར། །རང་གཞན་དོན་ལྡན་གསུང་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་གང་དུའང་ཐོགས་པ་མེད། །རི་དགས་དབང་པོ་ཇི་ལྟར་ནགས་མཐར་རྟག་འཇིག་མེད། །རི་དགས་རྣམས་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པར་
― DTG123_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཚོགས་ནང་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སེང་གེ་ཡང༌། །ལེགས་གནས་ལྟོས་མེད་བརྟན་པའི་རྩལ་དང་ལྡན་པར་གནས། །འཁྲུལ་དང་ཅ་ཅོ་མི་མངའ་སྟེ། །སྟོན་ལ་དྲན་པ་ཉམས་མི་མངའ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་ཐུགས་མི་མངའ།། འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་མི་མངའ། །མ་བརྟགས་བཏང་སྙོམས་མི་མངའ་སྟེ། །འདུན་དང་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་དང༌། །ཤེས་རབ་རྣམ་གྲོལ་རྣམ་གྲོལ་གྱི། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ཉམས་མི་མངའ། །ལས་རྣམས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་འགྲོ་དང༌། །དུས་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད།། དེ་ལྟར་བཅོ་བརྒྱད་འདི་དང་གཞན། །སྟོན་པའི་མ་འདྲེས་ཡོན་ཏན་ཡིན། །འཁྲུལ་དང་ཅ་ཅོ་བསྙེལ་དང་ཐུགས་གཡོ་ཐ་དད་ཀྱི་ནི་འདུ་ཤེས་དང༌། །ངང་གི་བཏང་སྙོམས་དྲང་སྲོང་ལ་མེད་འདུན་པ་དང་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དྲན་པ་རྣམ་དག་དྲི་མེད་ཤེས་རབ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་དོན་ཀུན་གཟིགས་པ་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ནི་ཉམས་མིང༌། །གང་གི་ལས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་འགྲོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། །དུས་གསུམ་རྟག་ཏུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་མཁྱེན་པ་རྒྱ་ཆེན་འཇུག་པ་སྟེ། །གང་རྟོགས་འགྲོ་བར་འཇིགས་མེད་དམ་ཆོས་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་བསྐོར་བ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་རྒྱལ་བ་ཉིད་དེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བརྙེས། །ས་སོགས་ལ་ཡོད་ཆོས་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ནམ་མཁའི་མིན། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྒྲིབ་མེད་ལ་སོགས་མཚན་ཉིད་གང་དེ་གཟུགས་ལ་མེད། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་མཚུངས་བ་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཐུན་མོང་སྟེ། །མ་འདྲེས་ཉིད་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཐུན་མོང་མིན། །ལེགས་གནས་འཁོར་ལོའི་མཚན་པ་དང༌། །ཡངས་ཤིང་ཞབས་ལོང་མི་མངོན་དང༌། །སོར་མོ་རིང་དང་ཕྱག་ཞབས་ནི། །དྲ་བ་ཡིས་ནི་འབྲེལ་པ་དང༌། །པགས་འཇམ་གཞོན་ཤ་ཅན་ལེགས་ཉིད། །སྐུ་ནི་བདུན་དག་མཐོ་བ་དང༌། །བྱིན་པ་ཨེ་ན་ཡ་འདྲ་གསང༌། །གླང་པོ་བཞིན་དུ་སྦུབས་སུ་ནུབ། །རོ་སྟོང་སེང་གེ་འདྲ་བ་དང༌། །ཐལ་གོང་བར་མེད་རྒྱས་པ་དང༌། །དཔུང་མགོ་ལེགས་ཟླུམ་ཕྱག་འཇམ་ཞིང༌། །ཟླུམ་ཞིང་མཐོ་
― DTG123_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམན་མེད་པ་དང༌། །ཕྱག་རིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྐུ། །འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྡན་དང༌། །མགྲིན་པ་དྲི་མེད་དུང་འདྲ་དང༌། །འགྲམ་པ་རི་དགས་རྒྱལ་པོ་འདྲ། །ཚེམས་ནི་བཞི་བཅུ་མཉམ་པ་དང༌། །རབ་དག་ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་དང༌། །རྣམ་དག་ཚེམས་མཉམ་ཉིད་དང་ནི། །མཆེ་བར་བ་མཆོག་དཀར་བ་ཉིད། །ལྗགས་རིང་མཐའ་མེད་བསམ་མེད་པ། །རོ་བྲོ་བ་ཡི་མཆོག་ཉིད་དང༌། །རང་བྱུང་ཀ་ལ་པིང་ཀ་ཡི། །སྒྲ་དང་ཚངས་པའི་དབྱངས་ཉིད་དང༌། །སྤྱན་བཟང་ཨུཏྤལ་ཁྱུ་མཆོག་རྫི་འདྲ་དང༌། །ཞལ་མཛེས་དྲི་མེད་མཛོད་སྤུ་དཀར་ལྡན་དང༌། །གཙུག་ཏོར་དབུ་ལྡན་དག་ཅིང་སྲབ་པ་དང༌། །པགས་པ་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་སེམས་ཅན་མཆོག །བ་སྤུ་ལེགས་ཕྲ་འཇམ་ཞིང་རེ་རེ་ནས། །སྐུ་ཡི་གྱེན་དུ་གཡས་ཕྱོགས་འཁྱིལ་པ་དང༌། །དབུ་སྐྲ་དྲི་མེད་རིན་ཆེན་མཐོན་མཐོན་མཐིང་བཞིན། །ནྱ་གྲོ་རྫོགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་དཀྱིལ་འཁོར་འདྲ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དཔེ་མེད་དྲང་སྲོང་ཆེ། །སྲེད་མེད་བུ་ཡི་སྟོབས་མངའ་མཁྲེགས་པའི་སྐུ། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ། །འདི་དག་སྟོན་པས་མི་དབང་མཚན་དུ་གསུངས། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་མེད་མཁའ་ཡི་ཟླ་བའི་གཟུགས། །སྟོན་ཀའི་ཆུ་སྔོན་མཚོར་ནི་མཐོང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྲས་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱབ་བདག་གཟུགས། །རྫོགས་སངས་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ། །འདི་དག་སོ་སོར་རྒྱུ་བཅས་ཏེ། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་རིན་ཆེན་གྱི། །མདོ་ཡི་རྗེས་འབྲང་ཤེས་པར་བྱ། །མི་ཕྱེད་པ་དང་མི་ཞན་དང༌། །མཚུངས་པ་མེད་ཕྱིར་གཡོ་མེད་ཕྱིར། །རྡོ་རྗེ་སེང་གེ་མཁའ་དག་པའི། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །སྟོབས་སོགས་རྣམས་ལས་སྟོབས་དྲུག་དང༌། །གསུམ་དང་གཅིག་གིས་རིམ་པ་བཞིན། །ཤེས་བྱ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། །བག་ཆགས་བཅས་པ་ཀུན་བསལ་བས། །གོ་ཆ་རྩིག་པ་ཤིང་བཞིན་དུ། །ཕུག་དང་བཤིག་དང་བཅད་ཕྱིར་རོ། །བརླིང་དང་སྙིང་བརྟན་མི་ཕྱེད་པས། །དྲང་སྲོང་སྟོབས་ནི་རྡོ་རྗེ་འདྲ། །གང་ཕྱིར་བརླིང་བ་སྙིང་པོའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་སྙིང་པོ་བརྟན་པའི་ཕྱིར། །
― DTG123_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཕྱིར་བརྟན་པ་མི་ཕྱེད་ཕྱིར། །མི་ཕྱེད་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་བཞིན། །འཇིགས་པ་མེད་ཕྱིར་ལྟོས་མེད་ཕྱིར། །བརྟན་ཕྱིར་རྩལ་ནི་ཕུན་ཚོགས་པས། །ཐུབ་པ་སེང་གེ་སེང་གེ་བཞིན། །འཁོར་གྱི་ཚོགས་སུ་འཇིགས་མི་མངའ། །ཀུན་མངོན་མཁྱེན་པས་གང་ལས་ཀྱང༌། །འཇིགས་མེད་པར་ནི་རྣམ་པར་གནས། །དག་པའི་སེམས་ཅན་དང་ཡང་བདག །མི་མཉམ་གཟིགས་ཕྱིར་ལྟོས་པ་མེད། །ཐུགས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །རྩེ་གཅིག་ཕྱིར་ན་བརྟན་པ་ཉིད། །མཆོག་ཏུ་མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱི། །ས་ལས་བརྒལ་ཕྱིར་རྩལ་ལྡན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཉན་ཐོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ། །སྤྱོད་དང་བློ་ལྡན་རང་བྱུང་རྣམས། །གོང་ནས་གོང་དུ་བློ་དག་ནི། །ཕྲ་ཕྱིར་དཔེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་ཉེར་འཚོའི་ཕྱིར། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་རྣམས་དང་མཚུངས། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཡི། །མཚན་ཉིད་ལས་འདས་ནམ་མཁའ་བཞིན། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་ནི། །གཉིས་འདི་ཆོས་སྐུས་རབ་ཕྱེ་སྟེ། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འོད་མདོག་དང༌། །དབྱིབས་བཞིན་དབྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་ན་ཚམ་བྱེད་ཡོན་ཏན་གང༌། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ། །སྦྲུལ་པ་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་གཉིས་ལ་བརྟེན། །དག་ལས་རིང་དང་ཉེ་རྣམས་ལས། །འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ཆུ་དང་ནམ་མཁའ་ཟླ་གཟུགས་བཞིན། །དེ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཏེ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཆུ་མཚོ་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཉི་འོང་ཅན། །ཐེག་པ་།གདུལ་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་བྱ་བ་དང༌། །དེ་ཡི་ཡུལ་དང་དུས་སུ་གཤེགས་པ་ལ། །ཁྱབ་བདག་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག །ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཚོགས་དང་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཆུ་མཚོ་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཉི་འོད་ཅན། །ཐེག་པ་མ་ལུས་ངེས་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་རྒྱ་ཆེན་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་དྲི་མ་མེད་གཏེར་སེམས་ཅན་
― DTG123_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་ལ་ཁྱད་མེད་རྣམ་གཟིགས་ནས། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་རླུང་གིས་རྣམ་པར་གཏོར། །གང་ཞིག་གང་གིས་གདུལ་བ་ཡི། །བྱ་གང་གང་དུ་གང་གི་ཚེ། །དེ་ཡི་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་མེད་ཕྱིར། །ཐུབ་པ་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །གདུལ་བྱའི་ཁམས་ནི་གང་ཞིག་གི །གདུལ་བའི་ཐབས་མང་གང་གང་གིས། །གདུལ་བྱའི་བྱ་གང་གང་དུ་ནི། །གང་ཚེ་ཡལ་དང་དུས་དེ་དག །ངེས་འབྱིན་དེ་ཡི་སྟོན་པ་དང༌། །དེ་འབྲས་དེ་ཡི་ཡོངས་འཛིན་དང༌། །དེ་སྒྲིབ་དེ་གཅོད་རྐྱེན་ལ་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པས་བཅུ་སྟེ། །ཚོགས་གཉིས་དག་ནི་དེ་ཡི་རྒྱུ། །དེ་འབྲས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན། །དེ་སྒྲིབ་མཐའ་ཡས་ཉོན་མོངས་དང༌། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་སོ། །དུས་ཀུན་དུ་ནི་དེ་འཇོམས་པའི། །རྐྱེན་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན། །གནས་དྲུག་པོ་ནི་འདི་དག་རྣམས། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་རྒྱ་མཚོ་དང༌། །ཉི་མ་དང་ནི་ནམ་མཁའི་གཏེར། །སྤྲིན་དང་རླུང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཤེས་ཆུ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་དང༌། །ལྡན་ཕྱིར་ས་རྣམས་རྒྱ་མཚོ་བཞིན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚོའི་ཕྱིར། །ཚོགས་གཉིས་དག་ནི་ཉི་མ་བཞིན། །རྒྱ་ཆེ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་རྫོགས་སངས་ཆོས་ཉིད་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་གཏེར་དང་འདྲ། །གློ་བུར་ཁྱབ་དང་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །དེ་ཡི་ཉོན་མོངས་སྤྲིན་ཚོགས་བཞིན། །དེ་འཐོར་བར་ནི་ཉེར་གནས་ཕྱིར། །ཐུགས་རྗེ་མི་བཟད་རླུང་དང་འདྲ། །གཞན་གྱི་དབང་གིས་ངེས་འབྱུང་དང༌། །བདག་དང་སེམས་ཅན་མཚུངས་གཟིགས་དང༌། །མཛད་པ་ཡེངས་སུ་མ་རྫོགས་ཕྱིར། །འཁོར་བ་སྲིད་དུ་མཛད་མི་འཆད། །བརྒྱ་བྱིན་རྔ་སྤྲིན་ཚངས་པ་དང༌། །ཉི་མ་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་བཞིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྒྲ་བརྙན་བཞིན། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་ས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བཻ་ཌཱུ་ར་དག་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ས་སྟེང་འདིར་འགྱུར་ཏེ། །དག་ཕྱིར་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དེར། །
― DTG123_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་ཡི་བུ་མོའི་ཚོགས་དང་བཅས། །རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་དང༌། །ལྷ་གནས་དེ་ལས་གཞན་དག་དང༌། །དེ་ཡི་གཞལ་ཡས་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ལྷ་རྫས་རྣམ་མང་དེ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ཚོགས། །ས་ཡི་སྟེང་ན་གནས་པ་རྣམས། །སྣང་བ་དེ་ནི་མཐོང་གྱུར་ཏེ། །ངེད་ཀྱང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར། །ལྷ་དབང་འདི་འདྲར་གྱུར་ཅིག་ཅེས། །དེ་འདྲའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་ཐོབ་དོན་དུ་དགེ་བ་ནི། །ཡང་དག་བླངས་ཏེ་གནས་པར་གྱུར། །དེ་དག་དགེ་བའི་ལས་དེས་ནི། །འདི་སྣང་ཙམ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར། །ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་ས་སྟེང་ནས། །འཕོས་ཏེ་ལྷ་རུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྣང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང༌། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་གཡོ་བ་མེད། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ས་སྟེང་ན། །དོན་ཆེན་གྱིས་ནི་ཉེ་བར་གནས། །དེ་བཞིན་དད་སོགས་དྲི་མེད་ཅན། །དད་སོགས་ཡོན་ཏན་བསྒོམ་པ་ཡི། །རང་སེམས་ལ་སྣང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལྡན་པ་དང༌། །འཆག་པ་དང་ནི་བཞེངས་པ་དང༌། །བཞུགས་པ་དང་ནི་གཟིམས་པ་དང༌། །སྤྱོད་ལམ་སྣ་ཚོགས་མཛད་པ་ཅན། །ཞི་བའི་ཆོས་ནི་གསུང་བ་དང༌། །མི་གསུང་མཉམ་པར་བཞག་གྱུར་པ། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག །མཛད་པ་གཟི་མདངས་ཆེན་པོ་ཅན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་མཐོང་ནས་ཀྱང་འདོད་ལྡན་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་རབ་སྦྱོར་ཏེ། །དེ་རྒྱུ་ཡང་དག་བླངས་ནས་ནི། །འདོད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད། །སྣང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང༌། །རྟོག་མེད་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན། །དོན་ཆེན་བོས་ནི་ཉེ་བར་གནས། །འདི་ནི་རང་སེམས་སྣང་བ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མི་ཤེས་མོད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་མཐོང་སྟེ། །དེ་དག་ལ་ནི་དོན་ཡོད་འགྱུར། །རིམ་གྱིས་དེ་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས། །ཐེག་པ་འདི་ལ་གནས་པ་རྣམས། །ནང་གི་དམ་པ་ཆོས་སྐུ་ནི། །ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ས་ཀུན་ཉམ་ངའི་གནས་གཞན་དང་བྲལ་དྲི་མེད་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ། །གསལ་མཛེས་ནོར་བུའི་ཡོན་ཏན་དྲི་བྲལ་དཔལ་
― DTG123_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་སྟེང་ནི་མཉམ་གྱུར་ཏེ། །དག་ཕྱིར་དེར་ནི་ལྷ་དག་སྣ་ཚོགས་ལྷ་དབང་ལྷ་ཡི་གཟུགས་ཤར་སྟེ། །རིམ་གྱིས་ས་ཡི་ཡོན་ཏན་བྲལ་ཕྱིར་དེ་ནི་སླར་ཡང་མི་སྣང་འགྱུར། །དེ་དངོས་ཐོབ་ཕྱིར་བསྙེན་གནས་བརྟུལ་ཞུགས་ངེས་པར་སྦྱིན་སོགས་ལ་ཕྱོགས་པ། །བུད་མེད་སྐྱེས་ཚོགས་སྨོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་འཐོར་བ་ལྟར། །དག་པ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་འདྲའི་སེམས་ལ་སྣང་བའི་ཐུབ་དབང་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །རབ་དགའི་སེམས་ལྡན་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་བཞིན་སེམས་རབ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་བཻ་ཌཱུ་ར་ས་གཞི་གཙང་མ་ལ།། ལྷ་དབང་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་སེམས་གཞི་གཙང་མ་ལ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་འཆར། །འགྲོ་བར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་ནུབ་རྙོག་མེད་དང༌། །རྙོག་པའི་རང་སེམས་རབ་འཇུག་དབང་གིས་འཇུག །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དག་ན་གཟུགས་སྣང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡོད་དང་ཞིག་ཅེས་དེ་མི་ལྟ། །ཇི་ལྟར་ལྷ་ནང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །སྔོན་གྱི་དཀར་པོའི་མཐུ་ཡིས་ནི། །འབད་དང་གནས་དང་ཡིད་གཟུགས་དང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་བཞིན་དུ། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་བདག་མེད་དང༌། ཞི་བའི་སྒྲ་ཡིས་བག་མེད་པའི། །ལྷ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དང་ཡང༌། །ཆོས་ཀྱི་རྔས་ནི་སྐུལ་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཁྱབ་བདག་འབད་སོགས་དང༌། །བྲལ་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ། །སངས་རྒྱས་གསུང་གིས་ཁྱབ་མཛད་དེ། །སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལྷ་ནང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །རྔ་སྒྲ་རང་གི་ལས་ལས་བྱུང༌། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཐུབ་པའི་ཆོས། །གསུང་བ་རང་གི་ལས་ལས་བྱུང༌། །འབད་ནས་ལུས་དང་སེམས་བྲལ་བའི། །སྒྲ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞི་སྒྲུབ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འབད་སོགས་དང་བྲལ་བའི། །ཆོས་དེ་ཞི་བསྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ལྷ་ཡི་གྲོང་ན་རྔ་སྒྲའི་རྒྱུས་བྱུང་མི་འཇིགས་སྦྱིན་པ་ནི། །ཉོན་མོངས་གཡུལ་དུ་འཇུག་ཚེ་ལྷ་མིན་དཔུང་རྒྱལ་རྩེད་མོ་སལ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་དག་ན་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ལ་སོགས་རྒྱུས་བྱུང་བ། །སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་སྡུག་
― DTG123_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་རབ་འཇོམས་ཞི་བ་བླ་མེད་ལམ་ཚུལ་བརྗོད། །གང་ཕྱིར་སྐྱེ་ཀུན་ཕ་ཉིད་དང༌། །ཕན་བདེ་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ལྡན་པ། །དེ་ཕྱིར་ཐུབ་དབྱངས་ལྷ་རྫས་ཀྱི། །སིལ་སྙན་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ལྷར་ནི་རྔ་ཡི་སྒྲ་ཆེན་པོ། །སར་གནས་རྣམས་ཀྱི་རྣར་མི་འགྲོ། །སངས་རྒྱས་རྔ་སྒྲ་འཁོར་བ་ཡི། །ས་འོག་འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་འགྲོ་།ལྷར་ནི་ལྷ་ཡི་སིལ་སྙན་བྱེ་བ་མང༌། །འདོད་མེ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དོན་དུ་སྒྲོག །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་དབྱངས་གཅིག་ཀྱང༌། །སྡུག་བསྔལ་མེ་རབ་ཞི་བའི་དོན་དུ་འཇུག །ལྷར་ནི་མཛེས་ཤིང་ཡིད་འོང་སིལ་སྙན་སྒྲ། །སེམས་ཀྱི་རྒོད་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང༌། །ཏིང་འཛིན་སེམས་གཏོད་བསམ་པ་སྐུལ་བྱེད་ཉིད། །མདོར་ན་མ་ལུས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་ཡང༌། །ལྷ་དང་ས་གནས་བདེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན། །དེ་ནི་མ་ལུས་འཇིག་རྟེན་ཁྱབ་སྣང་བ། །དབྱངས་ཉིད་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བརྟེན་པར་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་རྣ་བ་དང་བྲལ་བས། །ཕྲ་མོའི་སྒྲ་ནི་མི་མྱོང་ཞིང༌། །ཐམས་ཅད་ལྷ་ཡི་རྣ་བར་ཡང༌། །རྣ་ལམ་དུ་ནི་མི་འགྲོ་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཆོས་ཕྲ་མཆོག་ཏུ་ནི། །ཞིབ་མོའི་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང༌། །ཉོན་མོངས་མེད་ཡིད་འགའ་ཞིག་གི །རྣ་བའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་དབྱར་གྱི་དུས་ན་སྤྲིན། །ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ། །ཆུ་ཡི་ཕུང་པོ་འབད་མེད་པར། །ས་ལ་རྒྱུན་དུ་འབེབས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ལས་ནི། །རྒྱལ་བའི་དམ་ཆོས་ཆུ་ཡི་ཆར། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་འབེབས། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དགེ་བའི་ལམ་འཇུག་ན། །རླུང་སྐྱེས་ཆུ་ཆར་སྤྲིན་གྱིས་འབེབས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བརྩེ་རླུང་འགྲོ་དགེ་མངོན་འཕེལ་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་སྤྲིན་ལས་དམ་ཆོས་ཆར་པ་འབེབས། །སྲིད་ལ་མཁྱེན་དང་བརྩེ་ཆེན་འགྱུར་བ་དང༌། །མི་འགྱུར་མི་གོས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་གནས་པ། །ཏིང་འཛིན་གཟུངས་ཆུ་དྲི་མེད་སྙིང་
― DTG123_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཅན། །ཐུབ་དབང་སྤྲིན་ནི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ། །ཇི་ལྟར་བསིལ་དང་ཞིམ་དང་འཇམ་པ་དང༌། །ཡང་བའི་ཆུ་ནི་སྤྲིན་དེ་ལས་ཐོན་པ། །ས་ལ་བ་ཆ་ལ་སོགས་གནས་འབྲེལ་བས། །ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་རོར་ནི་འགྱུར་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་འཕགས་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཆུའི་ཆར། །རབ་ཡངས་བརྩེ་སྤྲིན་སྙིང་པོ་ལས་ཐོན་པ། །འགྲོ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས། །རྣམ་པ་མང་པོའི་རོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་དང་བ་དང༌། །བར་མ་དང་ནི་སྡང་བ་ཡི། །ཕུང་པོ་གསུམ་ནི་མི་དག་དང༌། །རྨ་བྱ་དང་ནི་ཡི་དགས་འདྲ། །དཔྱིད་མཐར་སྤྲིན་མེད་པ་ནི་མི་དང་མཁའ་མི་རྒྱུ་བའི་བྱ་དག་དང༌། །དབྱར་ཚེས་ལ་ཆར་བབས་པ་ན་ཡི་དགས་དག་ནི་སྡུག་པ་ལྟར། །སྙིང་རྗེའི་སྤྲིན་ཚོགས་དག་གིས་ཆོས་ཆུ་བྱུང་དང་མ་བྱུང་བ་ལས་ཀྱང༌། །ཆོས་འདོད་པ་དང་ཆོས་ལ་སྡང་བའི་འཇིག་རྟེན་དག་ན་དཔེ་དེ་ཉིད། །ཐིགས་པ་རགས་འབེབས་རྡོ་ཚན་དང་ནི་རྡོ་རྗེའི་མེ་ནི་འབེབས་པ་ན། །སྲོག་ཆགས་ཕྲ་དང་རི་སུལ་སོང་བ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྲིན་ལྟོས་མེད། །ཕྲ་དང་རྒྱ་ཆེན་རིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཁྱེན་པ་དང་ནི་བརྩེ་བའི་སྤྲིན། །ཉོན་མོངས་དག་འགྱུར་བདག་ལྟའི་བག་ཉལ་དག་ལ་རྣམ་ཀུན་ལྟོས་པ་མེད། །འཁོར་བའི་སྐྱེ་འཆི་ཐོག་མ་མེད་དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །མི་གཙང་བ་ལ་དྲི་ཞིམ་མེད་བཞིན་འགྲོ་ལྔ་དག་ན་བདེ་བ་མེད། །དེ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་རྟག་ཏུ་མེས་མཚོན་རྒྱ་ཚ་ལ་སོགས་རེག་སྐྱེས་བཞིན། །ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ལས་དམ་ཆོས་ཆར་ཆེན་དེར་བཞི་བྱེད་རབ་ཏུ་འབེབས། །ལྷ་ལ་འཆི་འཕོ་མི་ལ་ཡོངས་ཚོལ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ལྷ་མིའི་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ལའང་མངོན་པར་འདོད་མེད་དེ། །ཤེས་རབ་དང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་དད་པའི་རྗེས་འབྲངས་ལ།། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྒྱུ་འདི་ནི་འགོག་ཅེས་ཤེས་པས་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུན་སྤར་བྱ་ལ། །བདེ་གནས་ཐོབ་བྱ་སྨན་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་དེ་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ལམ། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རེག་པར་བྱ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་ཚངས་
― DTG123_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཚངས་པ་ཡི། །གནས་ནས་འཕྲོ་བ་མེད་བཞིན་དུ། །ལྷ་ཡི་གནས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །སྣང་བ་འབད་མེད་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པ་ཆོས་སྐུ་ལས། །བསྐྱོད་པ་མེད་པར་ཁམས་ཀུན་དུ། །སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་འབད་མེད་པར། །སྤྲུལ་པ་དག་ནི་སྟོན་པར་མཛད། །ཇི་ལྟར་ཚངས་རྟག་གཞལ་ཡས་ཁང་ན་མི་གཡོ་འདོད་ཁམས་ཞུགས་པ་དེ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་དེ་མཐོང་དེ་ཡང་ཡུལ་ལ་དགའ་བ་སྤོང་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་བདེ་གཤེགས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མི་བསྐྱོད་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་དུ། །སྐལ་ལྡན་གྱིས་མཐོང་དེ་མཐོང་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་དྲི་མ་ཀུན་སེལ་བྱེད། །སྔོན་གྱི་རང་ཉིད་སྨོན་ལམ་དང༌། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགེ་བའི་མཐུས། །ཇི་ལྟར་ཚངས་པ་འབད་མེད་སྣང༌། །རང་བྱུང་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་བཞིན་ནོ། །འཕོ་དང་ལྷུམས་འཇུག་བལྟམས་དང་ཡབ་ཀྱི་ཁབ་གཤེགས་དང། །དགེས་རོལ་བ་དང་དབན་པར་སྤྱོད་དང་བདུད་བཅོམ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཆེ་བརྙེས་ཞི་བའི་གྲོང་དུ་ལམ་སྟོན་དག །བསྟན་ནས་ཐུབ་པ་སྐལ་མེད་མིག་གི་ལམ་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཉི་མས་གདུངས་པའི་དུས་གཅིག་ཚེ་ཉིད་ལ། །པད་སོགས་རྒྱས་དང་ཀུ་མུ་ཏ་ནི་རབ་ཟུམ་པ། །ཆུ་སྐྱེས་བྱེ་དང་ཟུམ་པའི་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དག་ལ། །ཉི་མ་རྟོག་མེད་འདིར་ནི་འཕགས་པའི་ཉི་དེ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་རྟོག་མེད་པར། །རང་འོད་ཅིག་ཅར་སྤྲོས་པ་ཡིས། །པདྨ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །གཞན་དག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །ཉི་མ་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་དག་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་པདྨ་ལ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་འཇུག །ཆོས་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མཁར་ཤར་བའི། །ཀུན་མཁྱེན་ཉི་མ་འགྲོ་བར་ནི། །ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བར་མཛད། །གང་ཕྱིར་གདུལ་བྱ་དག་པ་ཡི། །ཆུ་ཡི་སྣོད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །བདེ་གཤེགས་ཉི་མའི་གཟུགས་བརྙན་ནི། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཅིག་ཅར་འཆར། །རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི། །ཆོས་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཉི་མ་གདུག་བྱ་ཡི། །རི་ལ་ཇི་ལྟར་འོས་པར་འབབ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་ཆེན་འོད་ཟེར་སྟོང་ལྡན་ཉི་ཤར་འདི། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་སྣང་བར་བྱས་ནས་
― DTG123_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིམ་གྱིས་ནི། །མཆོག་དང་བར་མ་དམན་པའི་རི་ལ་འབབ་དེ་བཞིན། །རྒྱལ་བའི་ཉི་མ་སེམས་ཅན་ཚོགས་ལ་རིམ་གྱིས་འབབ། །ཞིང་ཀུན་ནམ་མཁའི་མཐིལ་སྤྲོ་ཉི་མ་ལ་མེད་ལ། །མི་ཤེས་མུན་བཀབ་ཤེས་བྱའི་དོན་སྟོན་པ་ཡང་མིན། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་མདོག་བཀྱེའི་འོད་ཚོགས་ཀྱིས། །གསལ་བ་དག་ནི་འགྲོ་ལ་ཤེས་བྱའི་དོན་སྟོན་མཛད། །སངས་རྒྱས་གྲོང་དུ་གཤེགས་ཚེ་མིག་དང་མི་ལྡན་པ་ཡི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །མཐོང་ཞིང་དོན་མེད་ཚོགས་བྲལ་དོན་དེ་མཐོང་བ་ལས་ནི་མྱོང་བ་དང༌། །གཏི་མུག་གིས་ལྡོངས་སྲིད་པའི་མཚོར་ལྷུང་ལྟ་བའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་རྣམས། །སངས་རྒྱས་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་བློ་སྣང་མ་མཐོང་བ་ཡི་གནས་མཐོང་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ནི། །རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་ཅིག་ཅར་དུ། །སྤྱོད་ཡུལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །བསམ་ཀུན་སོ་སོར་རྫོགས་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡིད་བཞིན་ལ། །བརྟེན་ནས་བསམ་པ་ཐ་དད་རྣམས། །སྣ་ཚོགས་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་ཀྱང༌། །དེ་ནི་དེ་ལ་རྣམ་མི་རྟོག །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་རྟོག་མེད་འདོད་པའི་ནོར། །འབད་པ་མེད་པར་གཞན་པ་དག་ལ་རབ་སྟེར་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པ་འབད་མེད་ཇི་ལྟར་འོས་པར་ནི། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་རྟག་ཏུ་བཞུགས། །གང་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ས་འོག་གནས་དེ་ལ་འདོད་པས། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་བཟང་པོ་འགྲོ་འདིར་རབ་རྙེད་དཀའ། །དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་སྐལ་དན་ཉོན་མོངས་ཟིན། །ཡིད་འདིར་བདེ་གཤེགས་མཐོང་བ་རྙེད་དཀར་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་སྒྲ་བརྙན་གྱི་ནི་སྒྲ། །གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལས་བྱུང་བ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་བཟོ་མེད་ལ། །ཕྱི་དང་ནང་ན་མི་གནས་ལྟར། །དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང༌། །གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལས་བྱུང་བ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་བཟོ་མེད་ཅིང༌། །ཕྱི་དང་ནང་ན་གནས་མ་ཡིན། །ཅུང་ཟད་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །དམིགས་བ་མེད་ཅིང་རྟེན་མེད་ལ། །མིག་གི་ལམ་ལས་རབ་འདས་པ།། གཟུགས་མེད་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡི། །མཁའ་ལ་ཇི་ལྟར་མཐོ་དང་དམའ། །མཐོང་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མིན། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ལ། །མཐོང་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མིན། །ཇི་ལྟར་ས་ལས་སྐྱེ་བ་ཀུན། །རྟོག་མེད་ས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །འཕེལ་དང་བརྟེན་དང་ཡངས་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་
― DTG123_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས། །མ་ལུས་པར་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །འབད་རྩོལ་མེད་པར་བྱ་བ་འགའ། །བྱེད་པ་མཐོང་མེད་དེ་བས་ན། །གདུལ་བྱའི་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པའི་ཕྱིར། །དཔེ་རྣམས་དགུ་ནི་བསྟན་པ་ཡིན། །གང་དུ་དཔེ་དགུ་པོ་འདི་དག །རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་གྱུར་པ། །མདོ་སྡེ་ཡི་ནི་མིང་ཉིད་ཀྱིས། །དེ་ཡི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ཉིད། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་ཤེས་པ་ཡི། །སྣང་བ་རྒྱ་ཆེན་འདིས་བརྒྱན་པའི། །བློ་ལྡན་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། །དེ་དོན་བཻ་ཌཱུ་ར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་དཔེ་དག་ནི། །རྣམ་དགུ་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ནི། །དེ་ཡི་བསྡུས་དོན་ངེས་པར་བཟུང༌། །སྟོན་དང་གསུང་དང་ཁྱབ་པ་དང༌། །སྦྲུལ་དང་ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་བ་དང༌། །ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་གསང་བ་དང༌། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད། །འབད་རྩོལ་རྒྱུན་ཀུན་རབ་ཞི་བ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཐུགས། །དྲི་མེད་བཻ་ཌཱུ་ར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི། །གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལ་སོགས་བཞིན། །འབད་རྩོལ་ཞི་བ་དམ་བཅས་ཏེ། །རྟོག་མེད་ཐུགས་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རང་བཞིན་དོན་ནི་གྲུབ་དོན་དུ། །དཔེ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གཟུགས་སོགས་ཡིན། །འདིར་ནི་སྐབས་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། །སྟོན་པ་ལ་སོགས་རྣམ་དགུ་ནི། །སྟོན་པ་སྐྱེ་འཆི་དང་བྲལ་བ། །འབད་པ་མེད་པར་རབ་འཇུག་པའོ། །གང་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་རྔ་དང་སྤྲིན་བཞིན་དང༌། །ཚང་ཉིད་རིན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་རྒྱལ་བཞིན། །སྒྲ་བརྙན་ནམ་མཁའ་ས་བཞིན་སྲིད་པའི་བར། །འབད་མེད་གཞན་དོན་མཛད་དེ་རྣལ་འབྱོར་རིག །རིན་ཆེན་ལྷ་དབང་སྣང་ཞིང་སྟོན་པ་སྟེ། །ལེགས་པར་འདོམས་མཛད་ལྷ་ཡི་རྔ་དང་འདྲ། །ཁྱབ་བདག་མཁྱེན་དང་བརྩེ་ཆེན་སྤྲིན་ཚོགས་ནི། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་སྲིད་རྩེའི་བར་དུ་ཁྱབ། །ཆངས་བཞིན་ཟག་མེད་གནས་ལས་མི་བསྐྱོད་པར། །སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་རབ་ཏུ་སྟོན། །ཉིད་བཞིན་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རབ་སྤྲོ་གང༌། །རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲའི་ཐུགས། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་དེ་བྲག་ཅ་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་མེད། །སྐུ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་དང་གཟུགས་མེད་
― DTG123_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་པ་ཉིད། །ས་གཞི་འགྲོ་བའི་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་རྣམས་མ་ལུས་པའི། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གཞིར་གྱུར་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ས་ཡིན་ནོ། །དག་བ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་འདྲ་ཡི། །སེམས་ལ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་རྒྱུ། །དེ་དག་ས་ནི་མི་ཟློག་པའི། །དད་པའི་དབང་པོ་བརྟས་པ་ཉིད། །དགེ་བ་སྐྱེ་དང་འཇིག་པས་ན། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ནི་སྐྱེ་དང་འཇིག །བརྒྱ་བྱིན་བཞིན་དུ་ཐུབ་པ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་སྐྱེ་འཇིག་མེད། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འབད་མེད་པར། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་ཆོས་སྐུ་ལས། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་བར་དུ། །སྟོན་པ་ལ་སོགས་མཛད་པ་འཇུག །དཔེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་རིམ་པ་ཡང༌། །སྔ་མ་ཕྱི་མ་ཆོས་མི་མཐུན། །སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། །དབྱངས་དང་མི་ལྡན་དེ་འདྲ་མིན། །ལྷ་ཡི་རྔ་བཞིན་ཐམས་ཅད་དུ། །དོན་བྱེད་མིན་པ་དེ་འདྲ་མིན། །སྤྲིན་ཆེན་དང་མཚུངས་དོན་མེད་པའི། །ས་བོན་སྤོང་མིན་དེ་འདྲ་མིན། །ཚངས་ཆེན་བཞིན་ཏེ་གཏན་དུ་ནི། །སྨིན་པར་བྱེད་མིན་དེ་འདྲ་མིན། །ཉི་མའི་གཟུགས་བཞིན་གཏན་དུ་ནི། །མུན་པ་འཇོམས་མིན་དེ་འདྲ་མིན། །ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲ་འབྱུང་བ་ནི། །རྙེད་པར་མི་དཀའ་དེ་འདྲ་མིན། །སྒྲ་བརྙན་བཞིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་ནི། །བྱུང་བ་དེ་དང་འདྲ་བའང་མིན། །ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་དག་པ་ཡི། །གཞི་མིན་དེ་དང་འདྲ་བའང་མི་ན། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ། །འགྲོ་བའི་ཕུན་ཚོགས་མ་ལུས་པ། །དེ་གནས་པ་ཡི་རྟེན་ཡིན་ཕྱིར། །ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་དང་འདྲ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ལམ་འབྱུང་ཕྱིར། །དགེ་བའི་ལས་ལམ་བསམ་གཏན་དང༌། །ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་འབྱུང༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པའི་སྐབས་ཏེ་བཞི་པའོ།། །།སངས་རྒྱས་ཁམས་དང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཏེ། །དག་པའི་
― DTG123_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་གྱིས་ཀྱང་བསམ་བྱ་མིན། །འདི་ནི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །བློ་ལྡན་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་དེ་ལ་མོས་པ། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཚོགས་ཀྱི་སྣོད་འགྱུར་ཏེ། །བསམ་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་ལ་མངོན་དགའ་བས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བསོད་ནམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བས་གསེར་ཞིང་ནོར་བུས་སྤྲས་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྡུལ་མཉམ་པ་ཉིན་རེ་ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་ལ་རྟག་འབུལ་ན། །གཞན་གང་འདི་ལས་ཚིག་ཙམ་ཐོས་ཤིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་ནི་མོས་ན་འདི། །སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་དགེ་བ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བློ་ལྡན་གང་ཞིག་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་བསྐལ་པ་དུ་མར་བྱང༌། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་འབད་པ་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མེད་སྲུང་བྱེད་ལ། །གཞན་གང་འདི་ལས་ཚིག་ཙམ་ཐོས་ཤིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་ནི་མོས་ན་འདི། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་དགེ་བ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་འདི་ན་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་མེ་འཇིལ་བསམ་གཏན་ནི། །ལྷ་དང་ཚངས་གནས་མཐར་སོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཕོ་མེད་ཐབས་བསྒོམས་ལ། །གཞན་གང་འདི་ལས་ཚིག་ཙམ་ཐོས་ཤིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་ནི་མོས་ན་འདི། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་དགེ་བ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང༌། །ཁྲིམས་ཀྱི་མཐོ་རིས་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་ལ། །ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་ཀུན་སྤོང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འདི་མཆོག་ཉིད་དེ་དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཐོས་ཡིན། །གནས་དང་དེ་ནི་གྱུར་པ་དང༌། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་དོན་སྒྲུབ་སྟེ། །རྒྱལ་བ་ཡི་ནི་མཁྱེན་པའི་ཡུལ། །རྣམ་བཞི་ཇི་སྐད་བརྗོད་འདི་ལ། །བློ་ལྡན་ཡོད་དང་ནུས་ཉིད་དང༌། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མོས་པས་ནི། །མྱུར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། །གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་སྐལ་ལྡན་འགྱུར། །བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་འདི་ནི། །ཡོད་དང་བདག་འབྲས་ཐོབ་ནུས་དང༌། །ཐོབ་པ་འདི་འདྲའི་ཡོན་ཏན་དང༌། །ལྡན་ཞེས་དད་པས་མོས་པའི་ཕྱིར། །འདུན་བརྩོན་དྲན་དང་བསམ་གཏན་དང༌། །ཤེས་རབ་ལ་
― DTG123_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་ཡོན་ཏན་སྣོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་དེ་དག་ལ། །རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེར་གནས་པས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག །བསོད་ནམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་རྫོགས་དང༌། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉེད་དུ་འགྱུར། །བསོད་ནམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ལྔ། །དེ་ལ་རྣམ་གསུམ་རྟོག་མེད་པས། །དེ་རྫོགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་ཕྱིར། །སྦྱིན་བྱུང་བསོད་ནམས་སྦྱིན་པ་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན། །བཟོད་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་དག་ནི། །སྒོམ་བྱུང་བརྩོན་འགྲུས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ། །འཁོར་གསུམ་རྣམས་པར་རྟོག་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པར་འདོད། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་རྣམ་རྟོག་གང༌། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་སྒྲིབ་པར་འདོད། །ཤེས་རབ་ལས་གཞན་དེ་དག་ནི། །སྤོང་རྒྱུ་གཞན་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་མཆོག་ཡིན་དེ་བཞི་ནི། །ཐོས་པས་དེ་ཕྱིར་ཐོས་པ་མཆོག །དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ལུང་དང་རིགས་པ་ལ། །བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་འབའམ་ཞིག་དག་ཕྱིར་དང༌། །གང་དག་མོས་དགེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་བློ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་གཟུང་ཕྱིར་འདི་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྒྲོན་གློག་ནོར་བུ་ཉེ་ཟླ་ལ། །བརྟེན་ནས་མིག་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་དོན་ཆེན་ཆོས་སྤོབས་འོད་མཛད་པ། །ཐུབ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་བཤད། །གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང༌། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུང༌། །ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང༌། །དེ་ནི་དྲང་སྲོང་གསུང་ཡིན་བཟློག་པ་གཞན། །གང་ཞིག་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་གི །དབང་བྱས་རྣམ་གཡེང་མེད་ཡིད་ཅན་གྱིས་བཤད། །ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་དང་རྗེས་མཐུན་པར། །དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་བཀའ་བཞིན་སྤྱི་བོས་བླང༌། །གང་ཕྱིར་རྒྱལ་ལས་ཆེས་མཁས་འགའ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོད་མིན་ཏེ། །མ་ལུས་དེ་ཉིད་མཆོག་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་གཞན་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞག་མདོ་སྡེ་གང་ཡིན་དེ་མི་དཀྲུག །ཐུབ་ཚུལ་བཤིག་ཕྱིར་དེ་ཡང་དམ་ཆོས་ལ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་རྨོངས་བདག་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་ལ་སྐུར་བ་དང༌། །དེས་གསུངས་ཆོས་ལ་བརྙས་གང་དེ་ཀུན་ཞེན་ལྟས་བྱས། །དེས་ན་ཞེན་ལྟའི་དྲི་ཅན་དེ་ལ་བློ་མི་སྦྱར། །གོས་གཙང་ཚོན་གྱིས་རྣམ་འགྱུར་སྣུམ་གྱིས་གོས་པ་མིན། །བློ་
― DTG123_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམན་ཕྱིར་དང་དཀར་མོས་བྲལ་ཕྱིར་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལ་བརྟེན་ཕྱིར། །དམ་ཆོས་ཕོངས་པས་བསྒྲིབས་པའི་བདག་ཕྱིར་དང་དོན་དེ་ཉིད་ངེས་འཛིན་ཕྱིར། །རྙེད་ལ་བརྐམ་ཕྱིར་ལྟ་བའི་དབང་ཕྱིར་ཆོས་སུན་འབྱིན་པ་བརྟེན་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་འཛིན་བསྲིངས་ཕྱིར་མོས་པ་དམན་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྤོང་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་དེ་བཞིན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མེད་དང་ནི། །མི་བཟད་སྦྲུལ་གདུག་གཤེད་མ་དང་ནི་ཐོག་ལའང་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་མི་བྱ། །མེ་སྦྲུལ་དགྲ་དང་རྡོ་རྗེའི་མེ་ནི་སྲོག་དང་བྲལ་བ་ཙམ་བྱེད་དེ། །དེ་ལས་མནར་མེད་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་བར་འགྲོ་མི་འགྱུར། གར་ཞིག་ཡང་ཡང་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་པས་སངས་རྒྱས་ངན་སེམས་ལྡན་གྱུར་དང༌། །ཕ་མ་དགྲ་བཅོམ་གསོད་པར་བྱ་བ་མིན་བྱེད་མཆོག་ཚོགས་འབྱེད་པའི་མི། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་བསམས་ན་མྱུར་དུ་དེ་ལས་ཐར་འགྱུར་གྱི། །གང་ཞིག་ཡིད་ནི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་དེ་ལ་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད། །དཀོན་མཆོག་རྣམ་པར་བྱང་ཁམས་དྲི་མེད་བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཏེ། །དོན་གནས་རྣམ་བདུན་ཚུལ་བཞིན་བཤད་ལས་བདག་གིས་དགེ་བ་གང་ཐོབ་པ། །དེས་ནི་འགྲོ་འདི་མཐའ་ཡས་འོད་མངའ་དྲང་སྲོང་ཚེ་དཔག་མེད་མཐོང་ཞིང༌། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ནི་ཆོས་མིག་དྲི་མེད་སྐྱེས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་ཤོག །གང་ལས་རྒྱུ་མཚན་གང་གི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་གང་བཤད་དང༌། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་གང་ཡིན་ཏེ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དག་པ་ཡི། །ཐབས་དང་གཅིག་གིས་ཉམས་པའི་རྒྱུ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། །གཉིས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཟོད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཆོས་བརྗོད་པའི། །མདོར་ན་འབྲས་བུ་རྣམ་གཉིས་ནི། །ཐམ་ཡིས་ནི་བསྟན་པ་ཡིན།། །།ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། ཕན་ཡོན་གྱི་སྐབས་ཏེ་ལྔ་པའོ།། །།ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་མགོན་པོ་བྱམས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།དཔལ་གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་བྲམ་ཟེ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་དབོན་པོ་པཎྜི་ཏ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སད་ཛྙཱ་ན་དང༌། ལོཙྪ་བ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བའོ།། །།
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ།
ཐོགས་མེད།
― DTG123_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་ཨུཏྟ་ར་ཏནྟྲ་ཤཱསྟྲ་བྱཱ་ཁྱ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཚོགས་ཁམས་དང་བྱང་ཆུབ་དང༌། །ཡོན་ཏན་སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཐ་མ་སྟེ། །བསྟན་བཅོས་ཀུན་གྱི་ལུས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །རྡོ་རྗེ་ཡི་ནི་གནས་བདུན་འདི་དག་གོ །རྟོགས་པའི་དོན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་གནས་ཏེ། གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཕིགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་དོན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་དོན་དེ་བརྗོད་པའི་ཡི་གེ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གནས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕིགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་དང༌། རྟེན་གྱི་དོན་གྱིས་དོན་དང་ཡི་གེ་དག་རྡོ་རྗེ་དང་གནས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་གང༌། ཡི་གེ་ནི་གང་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་བདུན་ནི་དོན་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དོན་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་དོན་དང༌། ཁམས་ཀྱི་དོན་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཀྱི་དོན་དང༌། འདི་ནི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་གང་དག་གིས་རྟོགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་སྟོན་པར་བྱེད། གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡི་གེ་ཞེས་བྱའོ། །རྡོ་རྗེའི་གནས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་རྒྱས་པར་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མིག་གིས་བལྟ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་བས་མཉན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དགེ་འདུན་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་རྡོ་རྗེའི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རིག་པར་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་
― DTG123_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དོན་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའམ། ལྟ་བའམ། བརྟག་པར་མི་ནུས་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པས་རྟོགས་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དོན་དམ་པར་ནི་དད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱིས་ཁམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པ་འདི་ནི་འགྲིབ་པ་མེད་བ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་རྡོ་རྗེའི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ནི། འཕགས་བ་དཔལ་ཕྲེང་གི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཏེ་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལས་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་དག་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྡོ་རྗེའི་གནས་དྲུག་པ་འདི་ནི་འགྲིབ་པ་མེད་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟོག་པར་མི་མཛད། རྣམས་པར་རྟོག་པར་མི་མཛད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་མཛད་པ་འདི་ནི་མི་རྟོག་རྣམས་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་གོ །ཞེས་རྡོ་རྗེའི་གནས་
― DTG123_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདུན་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུས་ནས་རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་པོ་འདི་ནི་བསྟན་པའི་སྒོ་བསྡུས་པའི་དོན་གྱིས་ན། བསྟན་བཅོས་འདི་མཐའ་དག་གི་ལུས་ལ་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་དག་རང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་འབྲེལ་བ། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོར། །གླེང་གཞི་ལས་ནི་གནས་གསུམ་རིག་བྱ་སྟེ། །གཞི་ནི་བློ་ལྡན་རྒྱལ་ཆོས་དབྱེ་བ་ལས། །རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་པོ་འདི་དག་ལས་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོའི་མདོར་གླེང་གཞིའི་ལེའུ་ལས་གནས་གསུམ་རིག་པར་བྱ་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ལྷག་མ་བཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས་སོ། །དེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལེགས་པར་བསྐོར་བ། སློབ་མའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྩ་བའི་ཚིག་འདི་གསུམ་གྱིས་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་ལ། །ལྷག་མ་གནས་བཞི་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་འགྲུབ་པ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཆོག་ཏུ་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པ་གནས་པ་ནི། བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་སྨྲ་ཉིད་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་འཇོམས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ།
― DTG123_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལེགས་པར་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པ་ལ་ད་བཞིན་གཤེགས་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལེགས་པར་བསྐོར་བ་དེའི་སློབ་མའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བཞེས་བྱའོ། །སློབ་མའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དེ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་ཐབས་ཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་གཞུང་འདིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བའི་ཕྱིར་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དག་དང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱུ་མཆོག་ལ་བརྟེན་ནས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་གྲུབ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་འདུས་པ་དང༌། ལྷ་རྫས་ཀྱི་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་བསྒྲུབ་པ་དང༌། བསྟོད་པའི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་བབ་པས་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གདན་གྱི་བཀོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། འོད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མིང་དང༌། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པས་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་ཡིན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཕན་ཚུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཐུན་བསྟན་པ་དང༌། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་དབང་བསྐུར་བས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། སྤོབས་
― DTG123_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མཚོག་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་དོན་དམ་པའི་བསྟོད་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཆོག་གི་གཏམ་གྱི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དང༌། དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཐོབ་པར་བསྟན། པས་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གླེང་གཞིའི་ལེའུའི་མཐའ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་མདོའི་གླེང་གཞིའི་ལེའུའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་བསྟན་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁམས་གསལ་བར་མཛད་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ན་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་དབང་འདི་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་ཡང་ས་ལེ་སྦྲམ་གྱི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དཔེར་བརྗོད་པ་དང༌། མདོ་དེ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ཉིད་དུ་མ་དག་པའི་ནོར་བུ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དཔེར་མཛད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ནོར་བུ་མཁན་མཁས་པ་ནོར་བུ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ནས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བླངས་ཏེ། ལན་ཚྭའི་ཆུ་རྣོན་པོས་སྦངས་ནས་སྐྲའི་རེ་བའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་བརྩོན་པ་འདོར་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཟངས་ཀྱི་ཁུ་བ་རྣོན་པོས་སྦངས་ནས་བལ་གྱི་ལ་བའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་བརྩོན་པ་འདོར་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྨན་ཆེན་པོའི་ཁུ་བས་སྦངས་ནས་རས་སྲབ་མོའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་བྱང་སྟེ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་བཻ་ཌཱུ་ཪྻའི་རིགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མཁྱེན་ནས། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། མི་གཙང་བའི་ཡིད་འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱིས་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོབ་སྐྱེད་པར་མཛད་དེ།
― DTG123_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་འཛུད་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བརྩོན་པ་འདོར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་བའི་གཏམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་རྟོགས་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྩོན་པ་འདོར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གཏམ་དང་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཏམ་གྱིས་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །ཞུགས་པར་གྱུར་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་ནི། བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་གནས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་རིགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་འདི་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས། འཇི་ལྟར་རྡོ་ཡི་ཕྱེ་མ་ལ། །ས་ལེ་སྦྲམ་ནི་མི་མཐོང་ཞིང༌། །ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་དེ་མཐོང་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སངས་གྱས་ཀྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱན་རྣམ་པ་བཞི་དང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྣང་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་སྙིང་རྗེའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་བསྟན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་གསལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ། སྟོབས་བཅུ་དང། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་བསྟན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གསལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་པོ་འདི་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་
― DTG123_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདི་དག་གི་འབྲེལ་པ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལས་ཆོས་ཆོས་ལས་འཕགས་པའི་ཚོགས། །ཚོགས་ལས་སྙིང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཁམས་ཐོབ་མཐར། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཐོབ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་སོགས། །སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད་ཆོས་རྣམས་དད་ལྡན། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏུལ་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དང་བས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ། །དེས་ན་དེ་དང་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཞིག་ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་ཞི་སངས་རྒྱས་ཉིད་རང་རྣམ་སངས་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་ནས་ནི་མ་རྟོགས་རྟོགས་ཕྱིར་འཇིག་མེད་རྟག་པའི་ལམ་སྟོན་པ། །མཁྱེན་བརྩེའི་རལ་གྲི་རྡོ་རྗེ་མཆོག་བསྣམས་སྡུག་བསྔལ་མྱུ་གུ་གཅོད་མཛད་ཅིང༌། །སྣ་ཚོགས་ལྟ་ཐིབས་ཀྱིས་བསྐོར་ཐེ་ཚོམ་རྩིག་པ་འཇིག་མཛད་དེ་ལ་འདུད། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །མཁྱེན་དང་བརྩེ་དང་ནུས་པར་ལྡན། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འདིས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་བརྗོད་དོ། །ཡོན་ཏན་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང༌། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐུགས་རྗེ་དང། ནུས་པ་དང༌། རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ཡིན་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས། །ཞི་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད། །སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་བྱའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །དེ་ལྟར་རྣམ་གསུམ་རྟོགས་ཕྱིར་མཁྱེན། །ལམ་སྟོན་ཕྱིར་ན་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ནུས་པ་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །སྡུག་
― DTG123_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་ཉོན་མོངས་སྤོང་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་གསུམ་གྱིས་རང་དོན་ཏེ། །ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་གཞན་དོན་ཡིན། །འདུས་མ་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ལས་བཟློག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང།། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཞེས་བརྗོད་ལ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོག་མ་དང་དབུས་དང་ཐ་མ་མེད་པ་དུས་མ་བྱས་པ། ཆོས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྤྲོས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཕྱིར། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཨོ་ཏ་ཡ་ནི་འདིར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་འདོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་འཇུག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་ཞིང་བསམ་དུ་མེད་པའི་ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་གཞན་ལས་མ་ཐོས་བར་རང་ཉིད་དེ་སློབ་དཔོན་མེད་པར་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ་གཞན་དག་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ལམ་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པའི་ལམ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར།། །རལ་གྲི་དང་རྡོ་རྗེའི་དཔེས་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེ་འདི་གཉིས་ཉིད་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་འཇོམས་པར་ནུས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ནི་མདོར་ན་གང་ཅི་ཡང་རུང་སྲིད་པ་རྣམས་སུ་མིང་དང་གཟུགས་མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་ནི་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འཇིག་
― DTG123_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །དེ་ལ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མྱུ་གུ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་ལ། དེ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐུགས་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་ནུས་པ་རལ་གྲིའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་བསྡུས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོགས་པས་ཤེས་པར་དཀའ་བ་དང༌། ཕིགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ན། །ནགས་ཐིབས་པོས་བསྐོར་བའི་རྩིག་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐུགས་རྗེ་དག་རྡོ་རྗེའི་དཔེ་དང་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་གོ་རིམས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་གྱི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། །འཇམ་དཔལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་རེ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་དེའི་རྗེས་ཐོགས་ཉིད་ལ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻའི་ས་བཞི་དྲི་མ་མེད་པའི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེ་ཐོག་མར་བྱས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་དཔེ་དགུས་དོན་འདི་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གཡོ་བར་མི་མཛད། སེམས་པར་མི་མཛད། །སྤྲོ་བར་མི་མཛད། རྟོག་པར་མི་མཛད། རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་མཛད་ཅིང༌། །རྟོག་པ་མེད་པ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ། སེམས་པ་མེད་པ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ། བསིལ་བར་གྱུར་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ། བལྟར་མེད་པ། མཉན་དུ་མེད་པ། བསྣམ་དུ་མེད་པ། །རྨྱང་དུ་མེད་པ། །རེག་ཏུ་
― DTG123_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཚིག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའོ། །འདིས་ནི་རང་གི་མཛད་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཞུང་ལྷག་མ་ལས་དཔེ་བསྟན་པས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྒོ་ལ། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་བསྟན་ནས། མཐར་འདི་སྐད་དུ། འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་མ་དག །དྲི་མ་དང་བྲལ་བ། སྐྱོན་དང་བཅས་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཟིགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་དང༌། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོར་གནས་པ་རྣམས་ལའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ། །གཟིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་གཟིགས་ནས་སོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པས་མ་དག་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་དྲི་མ་
― DTG123_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མ་བྲལ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་གཉི་ག་གང་ཡང་རུང་བའི་ལྷག་མས་སྐྱོན་དང་བཅས་པའོ། །རྣམ་པར་བརྩེ་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་སྣ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ནི། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་ན་རང་གི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེའི་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ལས་མཚུངས་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ལ་འཇུག་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མེ་འཆད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལས་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་མཆོག་ཏུ་རྟག་པ་དང་ཉེ་བར་ཞི་བའི་གནས་རང་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ན་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་དང་ནུས་པ་དག་གིས་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ན་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དེ་ལས་ཆོས་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་བ། གང་ཞིག་མེད་མིན་ཡོད་མིན་ཡོད་མེད་མ་ཡིན་ཡོད་མེད་ལས་གཞན་དུའང༌། །བརྟག་པར་མི་ནུས་ངེས་ཚིག་དང་བྲལ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་ཞི་བ། །དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་སྣང་ལྡན་དམིགས་པ་ཀུན་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །སྡང་དང་རབ་རིབ་རྣམ་པར་འཇོམས་མཛད་དམ་ཆོས་ཉི་མ་དེ་ལ་འདུད། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། བསམ་མེད་གཉིས་མེད་རྟོག་མེད་པ། །དག་གསལ་གཉེན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི། །གང་ཞིག་གང་གིས་ཆགས་བྲལ་བ། །བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཆོས། །འདིས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་དཀོན་
― DTG123_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོག་བརྗོད་དོ། །ཡོན་ཏན་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དག་པ་དང༌། མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུའོ། །ཆགས་བྲལ་ཉིད་ནི་འགོག་པ་དང༌། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་གིས་བསྡུས། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་དེ་དག་ཀྱང༌། །ཡོན་ཏན་གསུམ་གསུམ་གྱིས་རིག་བྱ། །གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་ཉིད་ལས་བསམ་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱས་ལ། དག་པ་དང༌། མངོན་པར་གསལ་བ་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་དེ་ཡོན་ཏན་ལྷག་མ་གསུམ་གྱིས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་བ་སྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང༌། གང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དེ་གཉིས་ཀ་མངོན་པར་བསྡུས་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བརྟག་མིན་ཕྱིར་དང་བརྗོད་མིན་ཕྱིར། །འཕགས་པས་མཁྱེན་ཕྱིར་བསམ་མེད་ཉིད། །ཞི་ཉིད་གཉིས་མེད་རྟོག་མེད་དེ། །དག་སོགས་གསུམ་ནི་ཉི་བཞིན་ནོ། །མདོར་བསྡུས་ན་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པོ་གང་དག་གིས་ཤེ་ན་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། ཡོད་མེད་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཞི་ཀ་ལྟར་ཡང་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། སྒྲ་དང༌། སྐད་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། ངག་གི་ཡུལ་དང། ངེས་ཚིག་དང། བརྡ་དང། ཐ་སྙད་དང། མངོན་པར་བརྗོད་པ་དག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG123_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་འགོག་པའི་བདེན་བ་ཇི་ལྟར་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་སོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་གཉིས་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་འབྱུང་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་།དེ་རང་བཞིན་གྱིས་འགག་པར་སོ་སོར་རིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་གཉིས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གཏན་འབྱུང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའི། ཆོས་འགའ་ཞིག་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པར་མ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། །འཇམ་དཔལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ནི། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་གོ །གང་ལ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་པ་དེ་ལ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་གང་གིས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཀུན་དུ་རྟོག་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་མ་རིག་པ་ཀུན་ནས་སློང་བར་མི་བྱེད་དོ། །མ་རིག་པ་ཀུན་ལས་ལྡང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀུན་ནས་ལྡང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་མེ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འཇིག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན། །མ་བྱས་པ། །མ་སྐྱེས་པ། །མ་བྱུང་བ། ཟད་བ་མེད་པ། ཟད་པ་དང་བྲལ་བ། རྟག་པ། བརྟན་པ། ཞི་བ། མི་འཇིག་པ། རང་བཞིན་གྱེས་ཡོངས་སུ་དག །ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ། རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ལས་འདས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྟན་པ་སྟེ། བཅོམ་
― DTG123_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ལས་མ་གྲོལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་མིང་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང༌། སྒོམ་པའི་ལམ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་ཀྱིས་ཉི་མ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པར་ཆོས་མཐུན་པས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་ཤེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུན་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་གེགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གེགས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཡུལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བག་ལ་ཉལ་བ་དང་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དང་ལྡན་པས། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་སྐྱེའོ། །བག་ལ་ཉལ་ལས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་བྱིས་བ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པས་ན་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་རམ། ཞེ་སྡང་བསྐྱེད་པས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྣམ་པར་རམ། གཏི་མུག་བསྐྱེད་པས་མ་རིག་པའི་རྣམ་པས་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དམིགས་པར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་ལེན་ཏོ། །སེམས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་བར་གནས་པ་དེ་དག་ལ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཞི་དེ་ལས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ལས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད། ཞེས་སྡང་ལས་
― DTG123_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་པ་དང། གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པའི་ལས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །ལས་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་འབྲེལ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱིས་པ་བག་ལ་ཉལ་དང་ལྡན་པ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཅན། དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་བ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་འབྱུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་ནི་ལས་ཀུན་འབྱུང་ངོ༌། །ལས་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་ཀུན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁམས་གཅིག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ན་དེའི་རྒྱུ་མཚན་མ་དམིགས་པ་འགའ་ཡང་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་མཚན་ནམ་དམིགས་པ་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དམིགས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་བསལ་བ་མེད་པ་དང༌། བཞག་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དེ་ནི་གང་ཞིག་སྐྱེས་པས་ཅིག་ཤོས་གཏན་བྲལ་བ་དང་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་གེགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་མཐའ་དག་གི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ཡང་རྒྱས་པར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་དེ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་བས་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སེམས་དེ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བས་ན་ཉོན་མོངས་ངོ་བོ་མེད་གཟིགས་པས། །གང་དག་འགྲོ་ཀུན་བདག་མེད་
― DTG123_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐའ་ཞི་ཡང་དག་རྟོགས་ནས་ཐམས་ཅད་ལ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་ཞུགས་གཟིགས་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བློ་མངའ་བ། །སེམས་ཅན་རྣམ་དག་མཐའ་ཡས་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་མངའ་དེ་ལ་འདུད། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། ཇི་བཞིན་ཇི་སྙེད་ནང་གི་ནི། །ཡེ་ཤེས་གཞིགས་པ་དག་པའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །བླ་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཉིད། །འདིས་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་སྟེ། རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དཀོན་མཆོག་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འགྲོ་བ་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ། །རྟོགས་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་ཉིད་དེ་ཡང༌། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོངས་དག་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་གདོད་ནས་ཟད་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་མེད་པའི་མཐའ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །གཏན་དུ་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་གཉིས་ལས་སྐྱེས་ཏེ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གདོད་མ་ནས་ཟད་ཅིང་འགགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་དག་ལས་གཅིག་རྒྱུ་བས་སེམས་གཉིས་པ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། སེམས་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལགས་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སེམས་ལ་མི་རེག་ལ་
― DTG123_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་རེག་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ལགས་པའི་སེམས་མུན་པས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མཆིས་ལ། ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ནི་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་ལགས་མོད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་དཀའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་བར་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་མཐར་ཐུག་རྟོགས་པའི་བློས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ། །མཐོང་ཕྱིར་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད། །དེ་ལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་མཐར་ཐུག་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་དེ། །སོ་སོ་རང་ཤེས་མཐོང་བ་ཉིད། །དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་ཆགས་མེད་དང༌། །ཐོགས་མེད་ཕྱིར་དེ་དག་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཇི་སྙེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་འདིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སོ་སོ་རང་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པར་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ན་ཅིག་ཤོས་ཉི་ཚེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཉིས་པོ་གང་དག་གིས་ཤེ་ན། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡུལ་
― DTG123_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་ཕྱིར་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་མཐའ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པས་ན། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་ཕྱིར། །འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རམ། གང་དང་ལྡན་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱི་རྗེས་ཐོགས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ནི་མ་སྨོས་ཏེ། དེ་མཆོད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ནི་ནམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ། ཤེས་རབ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་གཞལ་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སྣང་བར་ཉེ་བར་གནས་པ། བླ་ན་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟླ་བ་ཉ་བ་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་ཚེས་པ་དོར་ནས་ཉི་ཚེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་སྐར་མའི་གཟུགས་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་སྣང་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཉན་ཐོས་ལ་ནམ་ཡང་ཕྱག་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་མེད་པ་གཞན་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་འཕགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ན།
― DTG123_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡོན་ཏན་དབང་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་བདག་དོན་བྱེད་པས་རྣམ་རྒྱས་ཤིང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བྲལ་བ། །བདག་ཉིད་རྒྱས་བྱེད་ཚུལ་ཁྲིམས་ནོར་གྱིས་རབ་དག་པ། འཕགས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་མི་བརྗོད། །གང་ཞིག་གཞན་ལ་མཆོག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་ནི། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་བླངས་པ་བྱས་ཏེ་མེ་རླུང་དང༌། །ཆུ་དང་ས་བཞིན་གཞན་དག་ཉེ་བར་འཚོ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཁྲིམས་ལྡན་གཞན་ནི་དེ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་དོན་གང་གིས་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱབས་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་ཅེ་ན། སྟོན་པ་བསྟན་པ་སློབ་དོན་གྱིས། །ཐེག་གསུམ་པ་དང་བྱེད་གསུམ་ལ། །མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་བྱས་ནས། །སྐྱབས་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན། །སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བར་ཞུགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་དག །སངས་རྒྱས་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ནི་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ། རྐང་གཉིས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཞིང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དོན་དུ། རང་ཉིད་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ནི་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཞིང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པའི་སློབ་མའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གཞན་ལས་ཐོས་པའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གང་ཟག་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགེ་འདུན་ནི་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་
― DTG123_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལྟར་འདིས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གང་ཟག་དྲུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱབས་གསུམ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟེན་ལ་གནས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་ལ་རིམ་གྱིས་གཞུག་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །སྡང་ཕྱིར་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱིར། །མེད་ཕྱིར་འཇིགས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་གཉིས་དང་འཕགས་པའི་ཚོགས། །གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ནི་རྣམ་པར་གཉིས་ཏེ། བསྟན་པའི་ཆོས་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡང་ལམ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་གཟིངས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྟོགས་པའི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ། གང་གིས་དང་གང་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལ་ལམ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་གང་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཆན་དེ་ནི་མི་བདེན་པ། གང་མི་བདེན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ། གང་མིང་རྟག་པ་དེ་ནི་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་དེས་རྟོགས་པའི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་མར་མེ་རྒྱུན་ཆད་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ལ། མེད་པ་ནི་སྐྱབས་སམ་སྐྱབས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚོལ་བ་སློབ་པ་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཇིགས་པ་དང་བཅས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་སྲིད་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱང་བག་
― DTG123_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་བཟད་པར་འཇིགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རལ་གྲི་གདེངས་པའི་གཤེད་མའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དག་ཀྱང་གཏན་དུ་བདེ་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་ནི་སྐྱབས་ཚོལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་སྐྱབས་མེད་པ་འཇིགས་པ་དེ་དང་དེས་འཇིགས་པ་དག་དེ་དང་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚོལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་འཇིགས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་འཇིགས་པས་འཇིགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིགས་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་པ་ཚོལ་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ནི། འཇིགས་པའི་གཞི་སྤང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སློབ་པ་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །སློབ་པའི་ཕྱིར་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དེའི་ཡན་ལག་གི་སྐྱབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་གྱི་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐྱབས་གཉིས་པོ་འདི་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་དུས་ན་སྐྱབས་མ་ཡིན་བར་བརྗོད་དོ། །དམ་པའི་དོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡི། །སྐྱབས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ཉིད། །ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡིན་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །འདིས་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཐུབ་པ་རྣམ་པར་བྱུང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་པོའི་ཚོགས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པས་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན། སྐྱོབ་པ་མེད་ཅིང་སྐྱབས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུ་དང་མཉམ་པ་མི་ཟད་པའི་སྐྱབས་རྟག་
― DTG123_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྐྱབས། གཡུང་དྲུང་གི་སྐྱབས། དོན་དམ་པའི་སྐྱབས་ནི་གཅིག་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །རྟག་པ་གཡུང་དྲུང་ཞི་བ་བརྟན་པའི་སྐྱབས་གཅིག་པུ་འདི་རྒྱས་བར། འཕགས་པ་དབལ་ཕྲེང་གི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་དྲི་མེད་ཕྱིར། །མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི། །རྒྱན་གྱུར་ཕྱིར་དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། །འགྱུར་བ་མེད་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ཉིད། །མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ན་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འབྱུང་བ་དཀོན་བར་ཆོས་མཐུན་པས་ན་བསྐལ་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མང་པོར་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྲུན་པ་རྣམས་དེ་དང་ཕྲད་པ་མི་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པར་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་དང་ལྡན་པར་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན་དུ་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དགེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་པོ་ཆེ་བསྙེན་མ་ལས་ཆེས་མཆོག་ཉིད་དུ་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟོད་པ་དང་སྨད་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་གང་ཡོངས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དྲི་མ་མེད། །དྲི་མེད་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་བའི་མཛོད། །གང་ལས་དཀོན་མཆོག་དགེ་བ་གསུམ་འབྱུང་བ། །དོན་དམ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱས་ཤེ་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ཡི་རིགས། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་
― DTG123_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ། །དེ་ཡང་རྣམ་བཞི་གོ་རིམས་བཞིན། །རྒྱུ་བཞི་ཡིས་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་ལ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ལས་མ་གྲོལ་བའི་ཁམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པའོ། །རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གི་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྲིན་ལས་ཏེ། གང་ཞིག་མེད་པར་མ་གྱུར་ཞིང་ཆད་པ་མེད་ལ་རྒྱུན་མཆད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པའི་གཏམ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བཞིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བཞི་པོ་གང་དག་གིས་ཤེས་ན། །དག་དང་ཉོན་མོངས་དང་ལྡན་ཕྱིར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་དག་ཕྱིར། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་ཆོས་ཕྱིར། །ལྷུན་གྲུབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཕྱིར། །དེ་ལ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་རྟེན་ཉིད་ནི་ཅིག་བཅར་དུས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གནས་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མོས་པ་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྷ་མོ་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དང༌། སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །ལྷ་མོ་ཆོས་འདི་གཉིས་ཉན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱོད་དམ་ཡང་ན་ཆོས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མོ་ལྷག་མ་ཉན་ཐོས་དང་རང་
― DTG123_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་འདི་གཉིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྔར་དྲི་མས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པ་ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གནས་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཤེས་སོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གཅིག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་ཡང་རྣམ་པས་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་སྔ་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གནས་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་དག་རྗེས་སུ་མ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་མངོན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་དང་མཉམ་པའི་དར་ཡུག་ཆེན་པོ་གཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དར་ཡུག་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྫོགས་པར་བྲིས་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་ཚད་དུ་ནི་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་བྲིས། ས་ཆེན་པོའི་ཚད་དུ་ནི་ས་ཆེན་པོ། སྟོང་གཉིས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་དུ་ནི་སྟོང་གཉིས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས། སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་དུ་ནི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས། གླིང་བཞིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་དུ་ནི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཚད་དུ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཚད་དུ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང༌། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་གི་ཚང་དུ་ནི་ཤར་གྱི་
― DTG123_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འཕགས་ཀྱི་གླིང༌། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་གི་ཚད་དུ་ནི་ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་གི་ཚད་དུ་ནི་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང༌། རེ་རབ་ཀྱི་ཚད་དུ་ནི་ར་རིབ། ས་ལ་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ཚད་དུ་ནི་ས་ལ་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ཚད་དུ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ཚད་དུ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་བྲིས་སོ། །དར་ཡུག་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཆུ་ཞེང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་དུ་གྱུར་ལ། དར་ཡུག་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ཏུ་བཅུག་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ཏུ་དར་ཡུག་ཆེན་པོ་དེ་བཅུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་མ་ལུས་པ་རྣམས་སུ་དེའི་ཚད་ཀྱི་དར་ཡུག་ཆེན་པོ་དེ་ནང་དུ་བཅུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་མཁས་པ་མཛངས་པ་གསལ་བ་ཡིད་གཞུངས་པ་དེར་ཉེ་བར་ཞུགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་མིག་ལྷའི་མིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་ཀུན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འོད་གསལ་བར་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་དེས་ལྷའི་མིག་གིས་རྣམ་པར་བལྟས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དར་ཡུག་ཆེན་པོ་འདི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཆུང་དུ་འདི་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་འགའ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་མ་གང་བདག་གི་བརྩོན་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་མཐུས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་འདི་རྡོ་རྗེས་ཕྱེ་སྟེ། དར་ཡུག་ཆེན་པོ་འདི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་བྱའོ་སྙམ་པས། དེས་བརྩོན་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་མཐུས་བསྐྱེད་དེ། རྡོ་རྗེ་ཕྲ་མོས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཕྱེ་ནས་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དར་ཡུག་ཆེན་པོ་དེ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཉེ་བར་འཚོ་བར་བྱེད་ཅིང༌། གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལུས་པ་མེད་པ་མཐའ་དག་ལས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
― DTG123_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་འཚོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མཚང་བ་མེད་པར་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་འདྲ་བར་ཚད་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པས་བཅིངས་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་ཤེས་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཤིང་ཉམས་སུ་མི་མྱོང༌། མངོན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆགས་པ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས། སློབ་དཔོན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཀྱེ་མ་མ་ལ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དག་སྟེ། གང་ཡང་ངས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ཉེ་པར་བསྟན་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་བའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བསལ་ཕར་བྱས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རང་ཉིད་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མདུད་པ་ཆེན་པོ་བསལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་སོར་མངོན་པར་ཤེས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་བྱེད་དོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པ་དག་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་དེ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ནི་ཅིག་ཅར་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བསམ་བ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མ་ཚང་བ་མེད་ཅིང་རྗེས་སུ་མཐུན་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གནས་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་གཞུག་པའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཡང་མདོར་བསྡུས་པ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཚད་དང་ལྡན་པར་བསྟན་མོད་ཀྱི། རིགས་
― DTG123_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་བུ་འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཚད་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། ཡི་གེ་བརྗོད་དུ་མེད་པ། གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་དཀའ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། འབད་རྩོལ་དང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་དུ་དབྱེར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ནོར་བུ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་རྣམ་པར་དག་པའི་དཔེར་མཛད་ནས། རྒྱས་པར་བསྟན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟར་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དུས་གསུམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱེད་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་གང་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཡང་མི་འདོར་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །གསུང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོར་ལ། སྒྲ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་བྲལ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་བསམ་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་ཡི་ནི། །ཡན་ལག་རྟོགས་པར་བྱེད་ཕྱིར་ཏེ། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་གནས་གཅིག་སྟེ། །དག་རྒྱུ་གསུམ་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་གནས་བཞིན་པོ་འདི་དག་ལས་ཀྱང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་གནས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་གནས་སོ། །བྱང་
― DTG123_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དག་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བཞི་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་བཞི་པོ་འདི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལས་དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གནས་ཀྱིས་དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྒྱུར་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་གནས་གཅིག་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསུམ་རྐྱེན་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཛད་པ་ན། གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་གསུམ་པོ་འདི་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །འདི་ཕན་ཆད་གཞུང་ལྷག་མས་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་མཐར་གྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་སྟོན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་གང་གི་ཡིན་ཞེ་ན། རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང༌། །རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅན་ཀུན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན། །མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཞུགས་ཕྱིར། །རང་བཞིན་དྲི་མེད་དེ་ནི་གཉིས་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་རིགས་ལ་དེ་འབྲས་ཉེར་བརྟགས་ཕྱིར། །འགྲོ་ཀུན་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་གསུངས། །དོན་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་གང་གིས་གསུངས་རབ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པར་
― DTG123_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་འཕྲོ་བའི་དོན་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡོད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །དོན་གྱི་གནས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་འོག་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །སྡོམ་ནི། ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་འཇུག་པ་དང༌། །གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན། །རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་ནི། །དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཡིན་ཞེས་བྱ། །མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་དགོངས་ནས། དེ་ཁོ་ནའི་ཡི་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་རྣམ་པར་བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོའི་དོན་དང༌། རྒྱུའི་དོན་དང༌། འབྲས་བུའི་དོན་དང༌། ལས་ཀྱི་དོན་དང༌། ལྡན་པའི་དོན་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དོན་དང༌། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང༌། མི་འགྱུར་བའི་དོན་དང༌། དབྱེར་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ངོ་བོའི་དོན་དང་རྒྱུའི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རིན་ཆེན་ནམ་མཁའ་ཆུ་དག་བཞིན། །རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་མེད། །ཆོས་མོས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། །ཏིང་འཛིན་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་བ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་སྔ་མས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། མཐུ་དང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་དང༌། །བརླན་པའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཕྱིར། །འདི་དག་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་མཁའ། །ཆུ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཆོས་མཐུན་ཉིད། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འདིར་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོ་ནར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། ཆུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་བསམ་པའི་དོན་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་མཐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་བསམས་ནས་ཡིད་
― DTG123_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བས་བརླན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་ཆུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་དེ་ཉིད་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང་ཆུ་རྣམ་བར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་འོག་མས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བདག་ལྟ་དང༌། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་དང༌། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་ལྟོས་མེད་པ། །འདོད་ཆེན་མུ་སྟེགས་ཉན་ཐོས་དང༌། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་རྣམ་བཞིན། །དག་རྒྱུ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ། །སོགས་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་བཞི་ཉིད། །མདོར་བསྡུ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ཡོད་དེ། སྲིད་པ་འདོད་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀ་མངོན་པར་མི་འདོད་པའོ། །དེ་ལ་སྲིད་པ་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཐར་པའི་ལམ་དང་ཞེ་འགྲས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་རིགས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ཉིད་འདོད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། དེར་ངེས་པར་ལྷུང་བ་ཆོས་འདི་པ་ཉིད་དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་སྟེ། གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་ནི་དེ་དག་གི་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་དག་ཀྱང་ངའི་ཉན་ཐོས་མ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དག་ནི་མུན་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་མུན་པ་ཆེན་པོར་འགྲོ་བ་མུན་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་པ་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། ཐབས་
― DTG123_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཙ་ར་ཀ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དང༌། གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དུ་མའི་མུ་སྟེགས་པ་མང་པོ་དང༌། དེ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ཆོས་འདི་པ་ཉིད་དད་པ་ཡོད་ཀྱང། ངེས་པར་གཟུང་དཀའ་བའི་ལྟ་བ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ལ་མི་མོས་པ་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་སྟེ། གང་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པ་མེད་པ་ནི་མུ་སྟེགས་པ་དག་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་སྟེ། འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་གང་དག་དེའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་པར་འགྱུར་བ་གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འོད་སྲུངས་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རི་རབ་ཙམ་ནི་བླའི། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐབས་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་མཐུན་པ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་གཉི་ག་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་མཆོག་ཏུ་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་སེམས་ཅན་ཏེ། གང་དག་འདོད་ཆེན་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ཡང་མི་འདོད་ཅིང༌། མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལྟར་ཐབས་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་དག་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ལ་བརྟེན་པའི་སྦྱོར་བ་ཅན། སྙིང་རྗེ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པ་རབ་ཏུ་གནས་པ་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་སྲིད་པ་འདོད་པའི་འདོད་ཆེན་པོ་དང༌། དེར་ངེས་པར་ལྷུང་བའི་ཆོས་འདི་པ་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དུངས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ།།
― DTG123_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དག་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་ཀྱང་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་ཐབས་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀ་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་རྟོགས་པ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆེན་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་མི་རྟོག་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་སྒྲིབ་པ་འདི་བཞིན་ཡང་དག་པར་གནས་སོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་སྒོམ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། གང་གི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། གང་གི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་འཁོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། གང་གི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། གང་གི་གཉེན་བོར་མོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་བཞི་བསྒོམས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་འདི་བཞིའི་སྒྲིབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པ་བཞི་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐེག་
― DTG123_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོག་ལ་མོས་ས་བོན་ཤེས་རབ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐྱེད་མ་དང་བསམ་གཏན་གྱི། །བདེ་བའི་མངལ་གནས་སྙིང་རྗེའི་མ་མ་ཅན། །གང་ཡིན་དེ་དག་ཐུབ་པའི་རྗེས་སྐྱེས་སྲས། །དེ་ལ་འབྲས་བུའི་དོན་དང་ལས་ཀྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་ཉིད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འབྲས། །སྡུག་བསྔལ་ཡིད་འབྱུང་ཞི་ཐོབ་པར། །འདུན་དང་སྨོན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་སྔ་མས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་དག་འབྲས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །རྣམ་པ་བཞི་ལས་བཟློག་པ་ཡི། །གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད། །མོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་བཤད་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་བཞི་ལས་བཟློག་པའི་གཉེན་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་བཞིར་བལྟའོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་གོ་སྙམ་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེའོ་སྙམ་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་པ་དང། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་ངོ་སྙམ་པར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བརྗོད་ལ། འདི་ལས་བཟློག་པ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུ་ཤེས་དང༌། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། མི་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་བཞི་ལས་བཟློག་པའོ། །དེ་ཡང་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། འདིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདོད་དོ། །གང་གི་གཉེན་བོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཞུང་འདི་ཡང་
― DTG123_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་ཆེར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཟིན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྔར་མ་མཐོང་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ། བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ། གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་བའི་སྲས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ནི། རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའོ། །ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་ལགས་སོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཞི་ནི་རྒྱུའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་གོ་རིམས་ལས་བཟློག་སྟེ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡང་བ། འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་གཙང་བའི་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལས་བཟློག་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་བསྒོམས་པ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་བལྟའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གཞན་མུ་སྟེགས་པ་དག་གི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བདག་ཏུ་
― DTG123_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལས་བཟློག་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་པ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་བདག་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཐོབ་པར་བལྟའོ། །འདི་ལྟར་མུ་སྟེགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་བདག་ཏུ་ཁས་ལེན་ལ། དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བའི་དངོས་བོ་དེ་ཡང་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སླུ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་ལ། དེས་ཇི་ལྟར་གཟིགས་པའི་བདག་མེད་པ་ཡང་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་སླུ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཏུ་འདོད་དོ། །བདག་མེད་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་བྱས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཙམ་མངོན་པར་འདོད་པ་ལས་བཟློག་ནས་ནམ་མཁའི་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཐོབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུ་འཇི་མེད་པར་གནས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལས་བཟློག་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པ་ལས་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཐོབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཙང་བ་དང༌། བདག་དང༌། བད་བ་དང༌། རྟག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་པ་བཞི་འགྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་བ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་
― DTG123_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླས་པ་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དམ་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་བསྒོམས་པས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིན་ཏུ་གཙང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་འགྲུབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་བསྒོམས་པས། སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནམ་མཁའ་ལྟར་བདག་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་ཀླས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་མུ་མཐའ་མེད་པར་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་འདི་བཞི་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་འདི་བཞི་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་མ་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སའི་རྐྱེན་ཅན་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཉིད་དེ། འདུ་བྱེད་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་རྣམ་པ་གསུམ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞིའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྲིད་པ་གསུམ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྐྱེན་ཅན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་འཆི་འཕོ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་རྒ་ཤི་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་
― DTG123_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་མ་སྤངས་པས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དྲི་ང་བའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་མི་འཐོབ་པོ། །མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་མའི་སྤྲོས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཕྲ་མོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ད་དག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་འདུས་མ་བྱས་པ་མི་འཐོབ་པོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་དེ་དང་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་མཚན་མའི་སྤྲོས་པ་སྤྱོད་པ་ཕྲ་མོས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་འགགས་པ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་འཐོབ་པོ། །དེ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་འགགས་པ་ལས་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་མངོན་དུ་མ་བྱས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང་ལྡན་པའི་འཆི་འཕོ་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པ་རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་འཐོབ་པོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང་ལྡན་པའི་འཆི་འཕོ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞུང་འདི་ཡང་རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྲིད་པ་གསུམ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སའི་རྐྱེན་གྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་གསུམ་པོ་འདི་དག་འབྱུང་བ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྐྱེན་ལགས་སོ་ཞེས་
― DTG123_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་བར་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་འདི་གསུམ་ལ་གཙང་བ་དང༌། བདག་དང༌། བདེ་བ་དང༌། རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཁོ་ན་རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་དག་ཕྱིར་དང༌། །བག་ཆགས་སྤངས་ཕྱིར་གཙང་བ་ཡིན། །བདག་དང་བདག་མེད་སྤྲོས་པ་དག། ཉེ་བར་ཞི་བདམ་པའི་བདག །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕུང་པོ་དང༌། །དེ་རྒྱུ་ལོག་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉིད། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རྟག །མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པས་སོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བས་བདག་གི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐའ་སྤངས་པས་བདག་མེད་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བྱས་པས་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་འགགས་པ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟག་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཁོར་བ་མི་རྟག་མི་འབྲིད་པས་ཆད་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་པ་མི་སྣོན་པས། རྟག་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བགྱི་བར་ལྟ་ན་དེའི་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་
― DTG123_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྟག་པ་ཞེས་བགྱི་བར་ལྟ་ན། དེ་ནི་དེའི་རྟག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་སྒོ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་འཁོར་བ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་འབྲེལ་པས་མི་གནས་པའི་གནས་ཐོབ་པ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཉིས་པོ་གང་དག་གིས་ཤེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་མཐའ་དག་སྤངས་པས་ན་བདག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བསམ་བ་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་རིགས་ཅན་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་ལ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་ལ་བརྟེན་པའི་སྦྱོར་བ་ཅན་ཞི་བ་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་རིགས་ཅན་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་ནི། བདག་སྲེད་མ་ལུས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཅད་དེ། །སེམས་ཅན་སྲེད་ཕྱིར་བརྩེ་ལྡན་ཞི་ཐོབ་མིན། །དེ་ལྟར་བློ་བརྩེ་བྱང་ཆུབ་ཐབས་བརྟེན་ནས། །འཕགས་པ་འཁོར་བའམ་མྱ་ངན་འདའ་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་སྔར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་དོན་ལས་བརྩམས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཕྱི་མས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཁམས་མེད་ན། །སྡུག་ལའང་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །མྱ་ངན་འདས་ལ་འདོད་
― DTG123_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། །དོན་གཉེར་སྨོན་པའང་མེད་པར་འགྱུར། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མ་མཆིས་ན་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདོད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། སྨོན་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རིགས་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་དེ། འཁོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཉེས་པ་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བདེ་བའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས། འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། སྨོན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཐོབ་པ་ལ་ཕྱོགས་པའོ། །དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཐོབ་པའི་ཐབས་ཚོལ་བའོ། །སྨོན་པ་ནི་གང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུན་པར་བྱེད་པའོ། །སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་ལ་དེའི། །སྡུག་བདེའི་སྐྱོན་ཡོན་མཐོང་བ་འདི། །རིགས་ཡོད་ལས་ཡིན་གང་ཕྱིར་དེ། །རིགས་མེད་དག་ལ་མེད་ཕྱིར་རོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གིས་འཁོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཉེས་པ་མཐོང་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བདེ་བའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡང་རིགས་ཡོད་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྡིག་པ་མི་ཟད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པར་དེར་འགྱུར་ན་ནི། ལོག་སྲེད་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དེར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པའི་རིགས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ལོ་བཞི་ཡང་དག་པར་འབྱོར་པའི་ཚུལ་གྱིས། གསུམ་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་ཆོས་ལ་མོས་པ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་ཐ་ན་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་རྒྱུད་དུ་འགྱུར་བའི་སེམས་
― DTG123_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཕོག་པས་དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། མ་འོངས་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པས་ན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་སྐད་དུ། ལོག་སྲེད་ཅན་གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་ལོག་སྲེད་ཅན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་བཟློག་བའི་དོན་དུ། དུས་གཞན་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་རིགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འགའ་ཡང་གཏན་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་དག་པར་རུང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་ནས། ཐོག་མེད་གྱུར་ཀྱང་ཐམ་དང་ལྡན་པ། །རང་བཞིན་གྱིས་དག་རྟག་པའི་ཆོས་ཅན་ནི། །ཐོག་མེད་སྦུབས་ཀྱིས་ཕྱི་བསྒྲིབས་མི་མཐོང་སྟེ། །ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་གཟུགས་ནི་བསྒྲིབས་པ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལྡན་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེ་བཞིན་དཔག་མེད་པའི། །ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མི་ཟད་གནས། །དབྱེར་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི། །ངོ་བོ་ཉང་ཕྱིར་མར་མེ་བཞིན། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་སྔ་མས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཐུགས་རྗེའི་ཁམས་ནི་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། སྣོད་དང་རིན་ཆེན་ཆུ་ཡིས་ནི། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་མཚུངས་པར་བསྟན། །གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་གནས་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་བོ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ལྡན་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་གསུམ་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་སྒོམ་པར་
― DTG123_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བལྟའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ནི། ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་སྒོམ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་སྒོམ་པ་ནི། སྣོད་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཐུགས་རྗེའི་ཆུ་རྣམས་དེར་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་སྒོམ་པ་ནི། རིན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པ་ནི་ཆུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོག་ཏུ་བརླན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རོ་གཅིག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི་རོ། །ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་གསུམ་པོ་འདིས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཕྱི་མས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དྲི་མེད་གནས་ལ་མངོན་ཤེས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དྲི་མེད་དེ་ཉིད་དང༌། །རྣམ་དབྱེ་མེད་ཕྱིར་མར་མེ་ཡི། །སྣང་དང་དྲོ་མ་དོག་ཆོས་མཚུངས་ཅན། །གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བར་གནས་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མར་མེ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ལ་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ལྡན་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་སྣང་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མུན་པ་འཇོམས་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། དྲོ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་བ་སྟེ། དེ་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་མ་ལུས་པ་སྲེག་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་མདོག་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་
― DTG123_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྣམ་པར་དག་པ་འོད་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་གསལ་བ་ནི་དེ་གཉི་ག་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པས་བསྡུས་པ་མི་སློབ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་བདུན་པོ་འདི་དག་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ་ནི། སོ་སོ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྡན་བ་ཉིད་ལྡན་བ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ།། ལན་པའི་དོན་ལ་བརྩམས་པའི་དཔེ་འདི་ནི་རྒྱས་པར་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དཔེར་ན་མར་མེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྣང་བ་དང་དྲོ་བ་དང་མདོག་དག་གིས་སམ། ནོར་བུ་སྣང་བ་དང་མདོག་དང་དབྱིབས་དག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་དང་མ་བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་མ་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སོ་སོའི་སྐྱེས་འཕགས་རྫོགས་སངས་ཀྱི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེའི་འཇུག་པ་ལས། །དེ་ཉིད་གཟིགས་པས་སེམས་ཅན་ལ། །རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་འདི་བསྟན་ནོ། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག། བདེན་པ་མཐོང་བ་བཟློག་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་སྤྲོས་མེད་ཉིད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལ་གདམས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གང་ཟག་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་འཕགས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་བཞི་
― DTG123_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། འདུ་ཤེས་དང་སེམས་དང་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟློག་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཕན་ཆད་ནི་འཇུག་པའི་དོན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་རྣམ་པ་བཞིའི་དབྱེ་བ་སྟོན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་འདི་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གོ་རིམས་བཞིན། །སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དོན། །འདི་དྲུག་གིས་ནི་བསྡུས་པ་ཡི། །ཁམས་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་དག་ཏུ། །མིང་གསུམ་གྱིས་ནི་བསྟན་པ་ཉིད། །དེ་ལྟར་གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་དུ་མར་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཁམས་བསྟན་པ་ངོ་བོ་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལས་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་དྲུག་པ་འདིས་བསྡུས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ། གནས་སྐབས་གསུམ་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མིང་གསུམ་བསྟན་པས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མ་དག་པ་དང༌། དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་གཏུམས་པས། འཁོར་
― DTG123_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་རྒྱུན་གྱིས་ཁྱེར་བ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་འཁོར་བའི་འགྲོ་བར་འཆི་བ་དང༌། སྙེ་བ་དག་ཏུ་འཁོར་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱ་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོ་བར་གྱུར་པ། འདོད་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བ། སྡུག་བསྔལ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ། དག་པ་རྣམ་པར་དག་བ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ས་ལ་བཞུགས་པ། ཤེས་བྱའི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུའི་མཐུ་ཐོབ་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་སྟོབས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཇི་ལྟར་རྟོགས་མེད་བདག་ཉིད་ཅན། །ནམ་མཁའ་ཀུན་ཏུ་རྗེས་སོང་ལྟར། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མེད་དབྱིངས། །དེ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉིད། །འདི་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དེའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཉེས་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་ཁྱབ་པ་སྟེ། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དམན་པ་དང༌། །བར་མ་མཆོག་ལ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཕགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སྐབས་གསུམ་གར་ཡང་རྗེས་སུ་སོང་བ། རྗེས་སུ་ཞུགས་པ། མཚུངས་པ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ།
― DTG123_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བཞིན་ས་དང༌། ཟངས་དང༌། གསེར་གྱི་སྣོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་བསྟན་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཏེ། འདི་ནི་དོན་གྱིས་གཉིས་སུ་མེད་དེ་ཡི་གེ་ཙམ་དང་ཐ་དད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཡང་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་པ་དག་གིས་མི་འགྱུར་བའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་བཞིའོ། །འདི་ནི་དེ་དག་གི་བསྡུས་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེས་པའི་གློ་བུར་དང་ལྡན་དང༌། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཉིད་ལྡན་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་དང༌། །གཅིག་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་གློ་བུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་བཞི་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་ཅིང་བྲལ་མི་ཤེས་ཤིང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙིང་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནམ་མཁའི་བཞིན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གཏན་འགྱུར་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་དག་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཀུན་སོངས་བ། །ཕྲ་ཕྱིར་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །གནས་འདི་ཉེ་བར་གོས་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག །དེ་བཞིན་འདུས་མ་བྱས་དབྱིངས་ལ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མེ་
― DTG123_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱིས། །སྔོན་ཆད་ནམ་ཡང་ཚིག་པ་མེད། །དེ་བཞིན་འདི་ནི་འཆི་བ་དང༌། །ན་དང་རྒ་བའི་མེས་མི་འཚིག །ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའི་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང༌། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་གནས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་གནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་གནས། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད། །ས་དང་འདྲ་བར་ཕུང་པོ་དང༌། །སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ། །ཆུ་ཁམས་དང་འདྲ་ལུས་ཅན་གྱི། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །རླུང་གི་ཁམས་དང་འདྲ་བར་བལྟ། །རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་ཅན་མིན་གནས་པ་མེད། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་ཏེ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་ལས་ནི། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་འབྱུང༌། །དེ་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པ་ལྟར། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་ཡི། །ཁམས་ལྟར་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། །ཚོགས་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་དང༌། །འཇིག་དང་གནས་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་མེད་དེ། །ཡང་དག་མིན་རྟོགས་ལས་བྱུང་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་དྲི་མས་དེ་ཉོན་མོངས་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དཔེ་འདིས་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཚོགས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེ་བརྗོད་པ་ནི། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་སོགས་ཀྱིས། །འདི་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་མིན་ཏེ། །འཆི་དང་ན་དང་རྒ་བའི་མེ། །མི་བཟད་པས་ཀྱང་ཚིག་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་བྱུང་པ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ལ་བརྟེན་ནས།
― DTG123_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་བས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ནམ་མཁའ་འཆགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རླུང་དང་ཆུའི་ཕུང་པོ་ལ་གནས་པ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པར་བྱེད་པ། འཆི་བ་དང་ན་དང་རྒ་བའི་མེའི་ཚོགས་སྐྱེས་པས་ཀྱང་དེ་མི་འཇིག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་ཀྱང༌། འདུས་མ་བྱས་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་བ་ཤིན་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོའི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་ལས་བརྩམས་པ། ནམ་མཁའི་དཔེ་འདི་རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མུན་པ། རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྣང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བ། ལྷག་མཐོང་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་གློ་བུར་པ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྩ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ། རང་བཞིན་ནི་ཀུན་ཏུ་མ་བརྟགས་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆུ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། ཆུ་ནི་རླུང་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ནི་གནས་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ལས། སའི་ཁམས་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་པས་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཉིད་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། བརྟན་པ། མི་གཡོ་བ། འགྲིབ་པ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ་སྟེ། རང་གི་དང་གིས་གནས་པའོ། །དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ། མི་གནས་པ་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་པ་སྟེ། འདི་དག་ལ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་པ་མཐོང་གི །ནམ་མཁའི་ལ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ།
― DTG123_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དག་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མ་མོངས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་མཐའ་དག་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་བསྡུས་པས་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་ན་འགག་པར་འགྱུར་གྱི། རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ། རྐྱེན་མེད་པ། ཚོགས་པ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་པ་དེ་ལྟར་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཆུའི་ཁམས་ཇི་ཏ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའོ། །སའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་རྣམས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་སྟེ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་རྩ་བ་ཅན། མི་གནས་པའི་རྩ་བ་ཅན། དག་པའི་རྩ་བ་ཅན། རྩ་བ་མེད་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །མ་དག་པའི་ནས་སྐབས་ན། འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། རླུང་གི་ཁམས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། སའི་ཁམས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་འཇིག་པའི་རྒྱུའི་འཆི་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། རྒ་བའི་མེ་གའི་ནད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་མེའི་ཁམས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ནི་མ་
― DTG123_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པས་ན་དེ་བརྗོད་པ། །དུས་མཐའ་དམྱལ་བ་ཐ་མལ་པའི། །མེ་གསུམ་འཆི་དང་ན་བ་དང༌། །རྒ་བའི་མེ་གསུམ་རིམ་བཞིན་དུ། །དེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ། །འཆི་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། རྒ་བ་རྣམས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་མེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བདག་གི་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་འཆི་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། རྒ་བའི་མེ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། འདི་སྐད་ཅེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཆི་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཆི་བ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་དབང་པོ་འགགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་དབང་པོ་གསར་པ་རྣམས་ཐོབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སྐྱེ་བའམ། འཆི་འཕོ་བའམ། སྐྱེ་བ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟེ། རྟག་པ། བརྟན་བ། ཞི་བ། གཡུང་དྲུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན། འགྱུར་བ་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྐྱེ་འཆི་ན་དང་རྒ་བ་ལས་གྲོལ་བ། །འདི་ཡི་རང་བཞིན་ཇི་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་ཏེ། །སྐྱེ་སོགས་ཕོངས་དང་བྲལ་ཡང་དེ་ཡི་རྒྱུས། །བློ་ལྡན་འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ཕྱིར་བསྟེན། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། འཕགས་པས་འཆི་དང་ན་བ་དང༌། །རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྩད་ནས་སྤངས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དབང་གིས་སྐྱེ། །དེ་ལ་དེ་མེད་ཕྱིས་དེ་མེད། །མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འཆི་བ་དང་ན་བ་དང༌། རྒ་བའི་མེ་འདིའི་བུད་ཤིང་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གང་
― DTG123_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་ཤིན་ཏུ་སྣང་བར་མེད་པར་གྱུར་པས་ཅིག་ཤོས་གཏན་འབར་བ་མེད་པར་རྟོགས་པའོ། །ཇི་བཞིན་ཡང་དག་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །སྐྱེ་སོགས་རྣམས་ལས་འདས་གྱུར་ཀྱང༌། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། །འཆི་དང་རྒ་དང་ན་བར་སྟོན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཅན་ཏེ། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སྙིང་རྗེས་ཁམས་གསུམ་དུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་རོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་ལ། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་མེད་དེ། ཁམས་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་འདི་རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་དག་གི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་ཕ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་པ་དང༌། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་ཕྲད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱོ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་པ་ལ་འགྲུས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ཆགས་པའི་བསམ་པ་དང་མ་བྲལ་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་མི་འདོར་བ་སྟེ། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གོས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདི་དག་གོ །ཡང་གསུངས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་གསན། དེའི་རྒྱུ་ཅིའི་སླད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁམས་གསུམ་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ། ཁམས་གསུམ་པ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG123_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་ནི་ཐམས་ལ་མཁས་པ་དང༌། དགེ་པའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བསམས་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་དུ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོར་ཏེ། དེས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་ཁམས་གསུམ་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དཔེར་ན། ཚོང་དཔོན་ནམ་ཁྱིམ་བདག་ལ་བུ་གཅིག་པ་འདོད་པ་སྡུག་པ་ཕངས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཐོང་ན་མི་སྡུག་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། ཁྱེའུ་དེ་ཡང་བྱིས་པར་གྱུར་པས་གར་བྱེད་པ་ན་མི་གཙང་བའི་དོང་དུ་ལྷུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེའི་མ་དང་གཉེན་གཉིས་ཁྱེའུ་དེ་མི་གཙང་བའི་དོང་དུ་ལྷུང་བ་དེ་མཐོང་ལ། མཐོང་ནས་ཀྱང་ཆོ་དེ་ཆེན་པོ་འདེབས་ཤིང་མྱ་ངན་བྱེད་ལ་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཏེ། མི་གཙང་བའི་དོངས་དེར་ཞུགས་ཏེ་ཁྱེའུ་དེ་འདོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེའི་ཕ་ཕྱོགས་དེར་སོང་སྟེ། དེས་བུ་གཅིག་བུ་དེ་མི་གཙང་བའི་དོང་དུ་ལྷུང་བ་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་ནས་ཀྱང་རིངས་པ་རིངས་པར་རྟགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བུ་གཅིག་པོ་འདོན་པར་འདོད་པའི་སྲེད་པས་བྱས་ཏེ། སྒྱུག་བྲོ་བ་མེད་པར་མི་གཙང་བའི་གནས་དེར་བབས་ཏེ། བུ་གཅིག་པོ་ཕུང་བར་གྱུར་ཏོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་ཇི་སྲིད་དོན་འདི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེར་བྱས་པའོ། །དོན་གང་ཡིན་པར་བལྟ་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་མི་གཙང་བའི་དོང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཁམས་གསུམ་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །བུ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་དང་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གང་དག་འཁོར་བར་ལྷུང་བའི་སེམས་ཅན་མཐོང་ནས་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་སྨྲ་སྔགས་འདོན་གྱི། འདོན་པར་ནུས་པ་ནི་མེད་པ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཚོང་དཔོན་ནམ་ཁྱིམ་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གང་ཞིག་གཙང་བ་དྲི་མ་མེད་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་
― DTG123_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་བསམས་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་པར་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །བློ་བགྲོས་རྒྱ་མཚོ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ་ཡང༌། སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་གང་ལེན་པ་གན་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཐམས་ལ་མཁས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ཀྱང་མི་གནོད་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དགྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་མདོའི་དུམ་བུ་འདིས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དབང་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་དང༌། དག་པའི་གས་སྐབས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་ཐོབ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉིད་འདི་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟར་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བདག་པོ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སྲོག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གང་ཟག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས། འདི་ལྟར་གང་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་པར་མི་བྱེད། རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ལ་འགའ་ཡང་ཕན་འདོགས་པའམ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་མི་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་རིན་ཐང་མེད་
― DTG123_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་འདམ་དུ་བཅུག་སྟེ། ལོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་གནས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ལོ་སྟོང་འདས་ནས་འདམ་དེ་ནས་ཕྱུང་སྟེ་སྦྱངས་ཤིང་བྱི་དོར་བྱས་ཏེ། ལེགས་བར་བཀྲུས། ལེགས་པར་སྦྱངས། ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱས་པ་ན་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་མི་འདོར་རོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འོན་ཀྱང་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་གློ་བུར་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བསྐྱེད་པའོ།། བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པར་ནུས་སོ་སྙམ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་ལ་ཞུམ་པའི་སེམས་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ནི་ལན་མང་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ་རབ་ཏུ་འགྲོ་བའི་སེམས་སྐྱེའོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ལ་སྟོབས་དང་མཐུ་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་སྟོབས་མེད་པ། སྟོབས་ཆུང་བ། འདི་དག་ལ་ནི་ཡང་དག་པའི་གནས་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བརྟགས་པ་ན་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ཁོ་བོས་ཅི་ནས་ཀྱང་འབྲེལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ནི་མ་འབྲེལ་བ་ལེགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་འབྲེལ་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན། འོན་ཀྱང་ཁོ་བོས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ཡང་མ་འབྲེལ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
― DTG123_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཆོས་བསྟན་བར་བྱའོ། །འཁོར་བའི་འབྲེལ་པར་བྱེད་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་ནི་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་ནི་འདིར་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་ཁམས་གསུམ་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་གསུམ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་མངོན་བར་འདུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡིན་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་དེ། གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་འདུས་བྱས་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་འདྲེས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པས་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་དོན་དུ་དེ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་གཙོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་བ་ཟད་པའི་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། མིའི་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབད་པ་ཆེན་པོ་དང༌། བརྩོན་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟེན་པར་བསྒྲུབས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་དེ་ལ་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་དོན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་
― DTG123_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། སླར་ཡང་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པས་ས་དྲུག་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་འདི་ཉིད་ལ་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་འདོད། པ། ཞི་བའི་བདེ་བའི་རོ་མི་མྱང་བར་དེའི་ཐབས་ལ་བྱང་བར་བྱས་པའི་འཁོར་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དག་གི་གནས་ནས་སླར་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས། ཇི་སྲིད་མྱུར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་འདོད་པས། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མར་སྐྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ལུས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པས་ནི་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་གཞན་ནི། །རྒྱལ་སྲས་འགྱུར་མེད་ཆོས་ཉིད་འདི། །རྟོགས་ནས་མ་རིག་ལྡོངས་རྣམས་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་དག་ཏུ་ནི། །མཐོང་བ་གང་ཡིན་དེ་སྨད་དོ། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐོབ་པ་གང༌། །བྱིས་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སྟན་ཏ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ནི་འགྲོ་བ་ཡི། །གཉེན་གྱི་ཐབས་དང་སྙིང་རྗེ་མཆོག །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས། །འདས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་མ་གཡོས། །འཇིག་རྟེན་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་ན། །འཇིག་རྟེན་དྲི་མས་མ་གོས་སྤྱོད། །ཇི་ལྟར་པདྨ་ཆུ་ནང་དུ། །སྐྱེས་པ་ཆུ་ཡིས་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ། །སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མི་གོས། །བྱ་བ་སྒྲུབ་ལ་རྟག་ཏུ་བློ། །མེ་བཞིན་དུ་ནི་འབར་བ་དང༌། །ཞི་བའི་བསམ་གཏན་སྙོམས་འཇུག་ལ། །རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་འཕེན་པའི་དབང་
― DTG123_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ནི། །རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ལུས་ཅན་སྨིན་པ་ཡི། །དོན་དུ་འབད་པ་བྱེད་མ་ཡིན། །བསྟན་དང་གཟུགས་སྐུ་དག་དང་ནི། །སྤྱོད་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་ཀྱང་རུང༌། །གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གང་གིས་འདུལ། །དེས་དེ་དེ་ལྟ་ཉིད་དུ་ཤེས། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་ཀྱི། །འགྲོ་བ་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྲུབ་པར། །ཐོགས་མེད་བློ་ལྡན་དེ་ཡིས་ནི། །སེམས་ཅན་དོན་ནི་ཡང་དག་འཇུག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་འདི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་དང༌། །སེམས་ཅན་ཡང་དག་སྒྲོལ་བ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ས་རྡུལ་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་བ་ལང་རྨིག་རྗེས་ཀྱི། །ཁྱད་པར་གང་ཡིན་སངས་རྒྱས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་དེ་ཉིད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་པོ་འདི་རྣམས་ལས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་འོག་ཏུ་མཆོག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་སྟེང་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན། ས་བཅུ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་རྣམས་དག་པ་དང་མ་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞི་ནི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་དང་གཉིས་པས་ནི་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྔོན་མ་མཐོང་བ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པ་དང་བཞི་པས་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ནས་བཟུང་སྟེ། མི་གཡོ་པའི་བར་གྱིས་ལ་ཉེ་བར་མ་གོས་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པས་ནི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་སྦྱོར་བའི་
― DTG123_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ལེགས་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པའི་ཐབས་མཐའ་དག་མཐར་ཕྱིར་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མཆོག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན། ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་ལ་དང་བཅུ་པས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དང༌། རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཞན་འགྱུར་མིན་བདག་མི་ཟད་ཆོས་ལྡན་ཕྱིར། །འགྲོ་སྐྱབས་ཕྱི་མའི་མཐའ་མེད་མུར་ཐུག་ཕྱིར། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གཉིས་མེད་མི་རྟོག་ཕྱིར། །འཇིག་མེད་ཆོས་ཀྱང་མ་བྱས་རང་བཞིན་ཕྱིར།། འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཆི་བ་མེད། །གནོད་མེད་རྒ་བ་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་རྟག་དང་བརྟན་ཕྱིར་དང༌། །ཞི་བའི་ཕྱིར་དང་གཡུང་དྲུང་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི། །ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མེད་རྟག་པའི་ཕྱིར། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བསྒྱུར་བ་ཡི། །འཆི་འཕོ་བརྟན་ཕྱིར་དེ་མི་འཆི། །བག་ཆགས་ཕྲ་མོའི་ནད་རྣམས་ཀྱིས། །གནོད་མེད་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཟག་མེད་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱིས། །གཡུང་དྲུང་ཕྱིར་ན་རྒ་བ་མེད། །ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་འོད་གསལ་བ་རང་གི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་འཆི་འཕོ་བས་འཆི་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟེན་པའི་
― DTG123_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་གནོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དོན་མེད་པས་མ་ཕོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཡུང་དྲུང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་རྒ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ན། །དེ་ལ་ཚིག་གཉིས་དེ་བཞིན་གཉིས། །གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནི། །རྟག་པ་ལ་སོགས་དོན་ཤེས་བྱ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྟག་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གཡུང་དྲུང་གི་ཚིག་འདི་རྣམས་ལས་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཚིག་རེ་རེའི་དོན་བསྟན་པ་དང༌། བཤད་པའི་ཚིག་གཉིས་གཉིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་ཟད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཕྱིར། །གཞན་འགྱུར་མེད་བདག་རྟག་པའི་དོན། །མཐའ་ཡི་མུ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །སྐྱབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་བརྟན་པའི་དོན། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རང་བཞིན་ཕྱིར། །གཉིས་མེད་ཆོས་ཉིད་ཞི་བའི་དོན། །མ་བཅོས་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཕྱིར་ནི། །འཇིག་མེད་དོན་ནི་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །ཇི་སྐད་དུ། ཤཱ་རིའི་བུ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ནི་རྟག་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ནི་བརྟན་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ནི་ཞི་བའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་མ་བཅོས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ནི་གཡུང་དྲུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་འདི་ཉིད་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཕྱིར་ད་ནི་ཆོས་སྐུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དོན་དམ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ཕྱིར་ཉི་དང་ཟེར་བཞིན་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་མྱ་ངན་འདས་པ་མེད། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་སྔ་མས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། མདོར་ན་
― DTG123_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟག་མེད་དབྱིངས་ལ་ནི། །དོན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞིས། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །རྣམ་གྲངས་བཞིར་ནི་རེག་པར་བྱ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ་དོན་བཞིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་བཞི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཆོས་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། །དེ་རིགས་དེ་བཞིན་ཐོབ་པ་དང༌། །བརྫུན་མེད་སླུ་མེད་ཆོས་ཉིད་དང༌། །གདོད་ནས་རང་བཞིན་ཞི་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ། བྲལ་མི་ཤེས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ལས་འདས་པས་མི་སྟོང་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་རིགས་རང་བཞིན་གྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣམ་པ་ཐོབ་པའི་དོན་ནི་གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བརྒྱུད་ནས་འོངས་པའི་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྫུན་པ་མེད་པ་དང་སླུ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེ་ན་པ་ནི་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་དེ་ནི་གཏན་དུ་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྟག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་དུ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་ནི་གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་གདོད་མ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་བཞིན་པོ་འདི་དག་ལ་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱིས་སྐུའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་ལ།
― DTG123_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཞན་པ་ནི་མ་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཕྱི་མས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། རྣམ་ཀུན་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་དང༌། །དྲི་མ་བག་ཆགས་བཅས་སྤངས་པ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དམ་པའི་དོན་དུ་གཉིས་མེད་ཉིད། །གང་གི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཞི་པོ་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་དེའི་ཕྱིར། འདི་དག་དོན་གཅིག་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་མེད་བཅད་དུ་མེད་དེ། གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གྲངས་མེད་པ། །བསམ་མེད་དྲི་མེད་ཡོན་ཏན་དང༌། །དབྱེར་མེད་མཚན་ཉིད་ཐར་པ་སྟེ། །ཐར་པ་གང་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཇི་སྐད་དུ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་བ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ལམ་རིང་པོས་དུབ་པ་རྣམས་ལ་འབྲོག་དགོན་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བ་གྱི་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མི་ལྡོག་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་
― DTG123_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་གཞལ་དུ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་གྲུབ་པ་དང༌། དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས། དེའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པར་འགའ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ནི་རི་མོ་མཁན་གྱི་དཔེས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རི་མོ་འདྲི་བྱེད་པ། །གཞན་དང་གཞན་ལ་མཁས་པ་དག །གང་ཞིག་ཡན་ལག་གང་ཤེས་པ། །དེ་གཞན་དེས་ཟིན་མེད་པར་འགྱུར། །དེས་ན་འདི་ལ་ཁྱེད་ཀུན་གྱིས། །ང་ཡི་གཟུགས་ནི་གྱིས་ཤིག་ཅེས། །མངའ་བདག་རྒྱལ་པོས་དེ་དག་ལ། །བཀའ་ཡིས་རས་ནི་བྱིན་པ་དང༌། །དེ་ལས་དེ་ནི་ཐོས་གྱུར་ཏེ། །རི་མོའི་ལས་ལ་རབ་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་རྣམས་ལས། །གཅིག་ཅིག་ཡུལ་གཞན་སོང་གྱུར་ན། །དེ་ནི་ཡུལ་གཞན་སོང་བས་ན། །དེ་མ་ཚང་ཕྱིར་རི་མོ་དེ། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་པར། །མི་འབྱུང་བཞིན་ཤེས་དཔེར་བྱས་སོ། །དེ་རྣམས་འདྲི་བྱེད་གང་དག་ཡིན། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་ལ་སོགས། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པ། །དེ་ལ་མངོན་པར་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་བརྗོད། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉིད་ལས་རེ་རེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མཐའ་ཡས་པར་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གྲངས་དང་མཐུ་དག་གིས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་མཆོག་ཉིད་དོ། །དེ་
― DTG123_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བསྒོམས་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྐྱོན་མེད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རང་གི་དང་གིས་འཇུག་པའི་ལམ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པས་ནི། །ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བའི་གནས་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པས་ན། ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པོ། །དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པས་ན། རྣམ་པར་དག་པ་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ། །གང་གི་ཕྱིར་སའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཐོང་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་གྲུབ་པ་དང༌། དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་གྲོལ་རྣམས། །གསལ་དང་འཕྲོ་དང་དག་ཕྱིར་དང༌། །ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་འོད་དང་ཟེར། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་དང་མཚུངས། །ཤེས་རབ་གང་དང་ཡེ་ཤེས་གང་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་གིས་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་འགྲུབ་པ་དང༌། དབྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པ་གཅིག་གིས་ཉི་མ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རྣམ་པ་བཞིན་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་པའི་མུན་པ་སེལ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་
― DTG123_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོད་གསལ་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པས་ན། འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་འཕྲོ་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀའི་རྟེན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །གསུམ་ཀ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་དབྱེར་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གསུམ་པོ་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མི་འཐོབ་སྟེ། །འོད་དང་འོད་ཟེར་སྤངས་ནས་ནི། །ཉི་མ་བལྟ་བར་མི་ནུས་བཞིན། །གང་གི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་ནས་ཉེ་བར་གནས་པའི་རང་བཞིན་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཁམས་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་མངའ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཐོབ་པར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་མི་འཐད་དེ། འོད་དང་འོད་ཟེར་མ་མཐོང་བར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དམན་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་ཆོས་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟོགས་པ་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་མཚུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཚུངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་རོ་གཅིག་པ་རོ་མཚུངས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རོས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་ནི། །རྣམ་གཞག་རྣམ་པ་བཅུ་ཞེས་བརྗོད། །ཉོན་མོངས་སྦུབས་ན་གནས་པ་དེ། །དཔེ་དག་གིས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུ་དང་མཚུངས་པ་རྟག་པའི་ཆོས་ཉིད་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་
― DTG123_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་རྣམ་པ་བཅུས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་བྲེལ་བའི་རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དཔེ་དགུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཉེན་པོ་ཉོན་པོ་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་གཏུམས་པ་ནི། མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དཔེ་དགུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་པད་ངན་སྦྲང་རྩི་སྦྲང་མ་ལ། །སྦུན་པ་སྙིང་པོ་མི་གཙང་ནང་ན་གསེར། །ས་ལ་གཏེར་དང་མྱུག་སོགས་འབྲས་ཆུང་དང༌། །གོས་ཧྲུལ་ནང་ན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་དང་ནི། །བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་བདག་དང༌། །ས་ལ་རིན་ཆེན་གཟུགས་ཡོད་ཇི་ལྟ་བར། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཁམས་འདི་གནས། །དྲི་མ་པདྨ་སྲོག་ཆགས་སྦུན་པ་མི་གཙང་ས་འབྲས་གོས་ཧྲུལ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་འབར་བས་མངོན་པར་གདུངས་པའི་བུད་མེད་ས་ཡི་ཁམས་དང་མཚུངས། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་གསེར་དང་གཏེར་དང་ནྱ་གྲོ་རིན་ཆེན་སྐུ། །གླིང་བདག་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཟུགས་དང་དྲི་མེད་ཁམས་མཆོག་མཚུངས་པ་ཉིད། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་པདྨ་ངན་པའི་སྦུབས་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་པདྨ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མདོག་ངན་པདྨའི་ཁོང་གནས་པ། །མཚན་སྟོང་གིས་འབར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། །དྲི་མེད་ལྷ་ཡི་མིག་ལྡན་མིས་མཐོང་ནས། །ཆུ་སྐྱེས་པདྨའི་སྦུབས་ནས་འབྱིན་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་བདེ་གཤེགས་མནར་མེད་རྣམས་ལ་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་གྱིས་རང་ཆོས་ཉིད་གཟིགས་ཏེ། །སྒྲིབ་མེད་ཕྱི་མའི་མུར་གནས་ཐུགས་རྗེ་ཡི། །བདག་ཅག་སྒྲིབ་པ་ལས་ནི་གྲོལ་བར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་མི་སྡུག་པདྨ་ཟུམ་ལ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ནི། །དེ་ཡི་ཁོང་གནས་ལྷ་མིག་མཐོང་ནས་འདབ་མ་གཅོད་བྱེད་ལྟར། །ཆགས་སྡང་སོགས་དྲི་སྦུབས་བསྒྲིབས་རྫོགས་སངས་སྙིང་པོའི་འགྲོ་གཟིགས་ཏེ། །ཐུགས་རྗེས་ཐུབ་པ་དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་དེ་ནི་འཇོམས་པར་མཛད། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྲོག་ཆགས་
― DTG123_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྲང་མ་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སྦྲང་རྩི་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་ཚོགས་བསྐོར་སྦྲང་རྩི་ནི། །སྐྱེས་བུ་མཁས་པས་དེ་དོན་གཉེར་བ་ཡིས། །མཐོང་ནས་དེ་དང་ཐབས་ཀྱིས་སྲོག་ཆགས་སོགས། །ཀུན་ནས་བྲལ་བར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞིན། །དྲང་སྲང་ཆེན་པོས་ཀུན་མཁྱེན་སྤྱན་གྱིས་ནི། །རིགས་ཁམས་སྦྲང་རྩི་དང་འདྲ་འདི་གཟིགས་ནས། །དེ་ཡི་སྒྲིབ་པ་སྦྲང་མ་དང་འདྲ་བ། །གཏན་ནས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་མཛད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྦྲང་རྩི་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་སྟོང་བསྒྲིབས་སྦྲང་རྩི་དོན་གཉེར་མིས། །སྦྲང་མ་དེ་དག་བསལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྦྲང་རྩིའི་བྱ་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་ལུས་ཅན་ལ་ཡོད་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྦྲང་མའི་རྩི་དང་འདྲ། །ཉོན་མོངས་སྦྲང་མ་དང་འདྲ་དེ་འཇོམས་པ་ལ་མཁས་པའི་རྒྱལ་བ་སྐྱེས་བུ་བཞིན། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཕྱི་ཡི་སྦུན་པ་དང་འདྲ་ལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་ནང་གི་སྙིང་པོ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྦུན་ལྡན་འབྲུ་ཡི་སྙིང་པོ་ནི། །མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འགྱུར་བ། ཟས་སོགས་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྦུན་གནས་དེ་འབྱིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ་ཡོད་ཉོན་མོངས་ཀྱི། །དྲི་མ་དང་འདྲེས་རྒྱལ་བའང་ཇི་སྲིད་དུ། །ཉོན་མོངས་དྲི་མ་འདྲེས་ལས་མ་གྲོལ་བ། །དེ་སྲིད་རྒྱལ་མཛད་སྲིད་གསུམ་དུ་མི་བྱེད། །ཇི་ལྟར་སཱ་ལུ་བྲ་འོ་ན་ས་འབྲུའི་སྙིང་པོ་སྦུན་ལས་མ་བྱུང་གྲ་མ་ཅན། །ལེགས་པར་མ་བགྲུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྤྱད་བྱ་བཟའ་བ་ཞིམ་པོར་མི་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ་ཡོད་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱག་ཉོན་མོངས་སྦུན་ལས་མ་གྲོལ་ལུས། །ཉོན་མོངས་བྲུ་བས་ཉེན་པའི་འགྲོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བའི་རོ་སྟེར་འགྱུར་བ་མིན། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་གཙང་བའི་ལྗན་གྱི་གནས་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་གསེར་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་རྒྱུ་ཚེ་མི་ཡི་གསེར། །ལྗན་ལྗིན་རུལ་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་གྱུར་ལ། །མི་འཇིག་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་དེར་དེ་བཞིན། །ལོ་བརྒྱ་མང་པོ་དག་ཏུ་གནས་པ་དེ། །ལྷ་མིག་རྣམ་པར་དག་ལྡན་ལྷ་ཡིས་དེར། །མཐོང་ནས་མི་ལ་འདི་ན་ཡོད་པའི་གསེར། །རིན་ཆེན་མཆོག་འདི་སྦྱངས་ཏེ་རིན་ཆེན་གྱིས། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྱིས་ཞེས་སྨྲ་བ་
― DTG123_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པས་མི་གཅང་དང་འདྲ་བའི། །ཉོན་མོངས་སུ་བྱིང་སེམས་ཅན་ཡོན་ཏན་ནི། །གཟིགས་ནས་ཉོན་མོངས་འདམ་དེ་དག་བྱའི་ཕྱིར། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་དམ་ཚོས་ཆུ་ཆར་འབེབས། །ཇི་ལྟར་ལྗན་ལྗིན་རུལ་པའི་ནང་དུ་ལྷུང་བའི་གསེར་ནི་ལྷ་ཡིས་མཐོང་གྱུར་ནས། །ཀུན་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་མཛེས་པ་མི་ལ་ནན་གྱིས་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བས་ཉོན་མོངས་མི་གཙང་ཆེན་པོར་ལྷུང་གྱུར་རྫོགས་སངས་རིན་པོ་ཆེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟིགས་ནས་དེ་དག་བྱ་ཕྱིར་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་སའི་མཐིལ་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་བཞིན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་མི་དབུལ་ཁྱིམ་ནང་ས་འོག་ན། །མི་ཟད་པ་ཡི་གཏེར་ནི་ཡོད་གྱུར་ཏེ། །མི་དེས་དེ་མ་ཤེས་ཤིང་གཏེར་དེ་ཡང༌། །དེ་ལ་ང་འདིར་ཡོད་ཅེས་མི་སྨྲ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱི་ནང་ཆུད་རིན་ཆེན་གཏེར། །དྲི་མེད་གཞག་དང་བས་ལ་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱང༌། །མ་རྟོགས་པས་ན་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །རྣམ་མང་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་དགུ་འདིས་མྱོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་ནང་དུ་ནི་རིན་ཆེན་གཏེར་ཆུད་གྱུར་པའི་མི་ལ་ནི། །རིན་ཆེན་གཏེར་དག་ཡོད་ཅེས་རྗོད་པར་མི་བྱེད་དེ་ནི་མི་ཡིས་ཤེས་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་གཏེར་ཡིད་ཀྱི་ཁྱིམ་གནས་སེམས་ཅན་དག་ནི་དབུལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཐོབ་བྱ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་དྲང་སྲོང་ཡང་དག་བལྟམས། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཤུན་པའི་སྦུབས་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་ས་བོན་གྱི་མྱ་གུ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་ཤིང་འབྲས་ལ། །ཡོད་པའི་ས་བོན་མྱུ་གུ་འཇིག་མེད་ཆོས། །ས་རྨོས་ཆུ་སོགས་ལྡན་ལས་ལྗོན་ཤིང་གི །རྒྱལ་པོའི་དངོས་པོར་རིམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་ལྟར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་སོགས་འབྲས་ཀྱི། །ལྤགས་སྦུབས་ནང་ཆུད་ཆོས་ཁམས་དགེ་བ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་དགེ་བ་དེ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། །རིམ་གྱིས་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་པོའི་དངོས་པོར་འགྱུར། །ཆུ་དང་ཉི་མའི་འོད་དང་རླུང་དང་ས་དུས་ནམ་མཁའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས། །ཏ་ལ་དང་ནི་ཨ་མྲའི་འབྲས་སྦུབས་གསེབ་ནས་ཤིང་སྐྱེས་ཇི་ལྟ་བར། །སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་འབྲས་ལྤགས་ནང་ཆུད་རྫོགས་སངས་
― DTG123_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་བོན་མྱུ་གུ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་དགེ་རྐྱེན་དེ་དང་དེ་ལས་ཆོས་འཐོན་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་གོས་ཧྲུལ་པོ་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་ལས་བྱས་རྒྱལ་བའི་གཟུགས། །གོས་ཧྲུལ་དྲི་ངན་གྱིས་ནི་གཏུམས་གྱུར་པ། །ལམ་གནས་ལྷ་ཡིས་མཐོང་ནས་གྲོལ་བྱའི་ཕྱིར། ལམ་གནས་དོན་དེ་དེ་ལ་སྨྲ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐོགས་མེད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་ཀྱིས་གཏུམས་བདེ་གཤེགས་དངོས་པོ་ཉིད། །དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཐར་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐབས་སྟོན་མཛད། །ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྐུ་དྲི་ངན་གོས་གཏུམས་པ། །ལམ་གནས་ལྷ་ཡི་མིག་གིས་མཐོང་ནས་མཐར་ཕྱིན་མི་ལ་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་གོས་ཧྲུལ་གྱིས་གཏུམས་འཁོར་བའི་ལམ་ན་གནས་པའི་ཁམས།། དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་ཐར་པར་བྱ་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཞུགས་པའི་མི་མོ་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་མེར་མེར་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་མོ་གཟུགས་ངན་མགོན་མེད་འགའ། །མགོན་མེད་འདུག་གནས་སུ་ནི་འདུག་གྱུར་ལ། །མངལ་གྱི་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་ནི་འཛིན་བྱེད་པས། །རང་ལྟོ་ན་ཡོད་མི་བདག་མི་ཤེས་ལྟར། །སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་མགོན་མེད་ཁྱིམ་བཞིན་ཏེ། །མ་དག་སེམས་ཅན་མངལ་ལྡན་བུད་མེད་བཞིན། །དེ་ལ་གང་ཞིག་ཡོད་པས་མགོན་བཅས་པ། །དྲི་མེད་ཁམས་ནི་དེ་ཡི་མངལ་གནས་བཞིན། །ཇི་ལྟར་བུད་མེད་ལུས་ལ་དྲི་བཅས་གོས་གོན་མི་སྡུག་གཟུགས་ལྡན་པ། །ས་བདག་མངལ་ན་གནས་ཀྱང་མགོན་མེད་ཁང་པར་སྡུག་བསྔལ་མཆོག་མྱོང་ལྟར། །དེ་བཞིན་བདག་རང་ནང་གནས་མགོན་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་མགོན་མེད་བློ་ལྡན་པ། །འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་དབང་གིས་ཡིད་མ་ཞི་བས་སྡུག་བསྔལ་བཞི་ལ་གནས། །ཉོན་མོངས་ནི་སའི་འདམ་གོས་པ་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་གསེར་གྱི་གཟུགས་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནང་གི་གསེར་ཞུན་གཟུགས་རྒྱས་པ། །ཞི་བ་ཕྱི་རོལ་ས་
― DTG123_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི་རང་བཞིན་ཅན། །མཐོང་ནས་དེ་ཤེས་པ་དག་ནང་གི་གསེར། །སྦྱང་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་སྒྲིབ་པ་སེལ་བྱེད་ལྟར། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱང་ནི། །གློ་བུར་བར་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་གྱུར་ནས། །རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་རྣམས། །སྒྲིབ་པ་དག་ལས་སྦྱོང་མཛད་བྱང་ཆུབ་མཆོག །ཇི་ལྟར་དྲི་མེད་གསེར་འབར་ལས་བྱས་ས་ཡི་ནང་དུ་ཆུད་གྱུར་གཟུགས། །ཞི་དེ་རང་བཞིན་མཁས་པས་རིག་ནས་ས་དག་སེལ་བར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་དག་པའི་གསེར་འདྲ་ཞི་བའི་ཡིད་ནི་མཁྱེན་གྱུར་ནས། །ཆོས་འཆད་ཚུལ་གྱིས་བརྡེག་སྤྱད་བསྒྲུབས་པས་སྒྲིབ་པ་དག་ནི་སེལ་བར་མཛད། །དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དོན་ནི། པདྨ་སྲོག་ཆགས་བུང་བ་དང༌། སྦུན་པ་དང་ནི་མི་གཙང་ས། །འབྲས་ཤུན་གོས་ཧྲུལ་བུད་མེད་ཀྱི། །མངལ་དང་ས་ཡི་སྦུབས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་བཞིན། །གསེར་བཞིན་གཏེར་བཞིན་ལྗོན་པ་བཞིན། །རིན་ཆེན་སྐུ་དང་འཁོར་ལོ་ཡིས། །སྒྱུར་བ་བཞིན་དང་གསེར་གཟུགས་བཞིན། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་སྦུབས། །མ་འབྲེལ་ཐོག་མ་མེད་པ་ན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མེད་ནི། །ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད། །མདོར་བསྡུ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོར་དཔེར་བརྗོད་པ་བསྟན་པ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གློ་བུར་པ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་སེམས་རྣམས་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱིར་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། པདྨའི་སྦུབས་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དགུ་བསྟན་པ། སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཞེ་ན། ཆགས་དང་སྡང་དང་རྨོངས་དང་དེའི། །ཀུན་ལྡང་དྲག་དང་བག་ཆགས་དང༌། །མཐོང་སྒོམ་ལམ་སྤངས་མ་དག་དང༌། །དག་པའི་ས་ལ་བརྟེན་པ་ཡི། །དྲི་མ་རྣམ་དགུ་པདྨ་ཡི། །སྦུབས་སོགས་དཔེས་ནི་རབ་བསྟན་ཏེ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་སྦུབས་ཀྱི་ནི། །དབྱེ་བས་བྱེ་བ་མཐའ་ལས་འདས། །
― DTG123_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོར་བསྡུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་པདྨའི་སྦུབས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ། །དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་བག་ལ་ཉལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཞེ་ལྡང་བག་ལ་ཉལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། གཏི་མུག་བག་ལ་ཉལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དྲག་པོས་ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ས་བསྡུས་པ་དང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། མ་དག་པའི་སལ་བརྟེན་པ་དང༌། དག་པའི་སལ་བརྟེན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཉོན་མོང་པ་མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་བག་ལ་ཉལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་འདོད་པའི་ཁམས་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པའི་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དྲག་པོས་ཀུན་ནས་ལྡང་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་རིག་པའི་པག་ཆགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སློབ་པ་ནི་རྣམ་གཉིས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཕགས་པའོ། །དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སློབ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ས་དང་པོའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཚོས་མཐོང་བའི་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་
― DTG123_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གང་ཟག་སླེབ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སྒོམ་པའི་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བཞེས་བྱ་བའོ། །མཐར་ཐུག་པར་མ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པས་གསུམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་དག་པའི་ས་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཐར་ཐུག་པའི་བྱུང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ས་གསུམ་པ་སྒོམ་པའི་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དག་པའི་ས་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་དགུ་པོ་འདི། །མདོར་བསྡུས་ནས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། །པདྨའི་སྦུབས་ལ་སོགས་པ་ཡི། །དཔེ་དགུ་དག་གིས་ཡང་དག་བསྟན། །གང་གིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་གཡོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། རྒྱས་པར་ནི་འདི་དག་ཉིད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་གྱུར་རོ། །དྲི་འདི་དག་གིས་བྱིས་རྣམས་དང༌། །དགྲ་བཅོམ་སློབ་དང་བློ་ལྡན་རྣམས། །རིམ་བཞིན་བཞི་དང་གཅིག་དང་ནི། །གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་མ་དག་ཉིད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ལ་འདི་དག་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང། གཅིག་དང༌། གཉིས་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་མ་དག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་པདྨའི་སྦུབས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱས་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་
― DTG123_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་པདྨ་འདམ་སྐྱེས་དེ། །མདུན་དུ་གྱུར་ན་ཡིད་དགའ་དང༌། །ཕྱི་ནས་དགའ་བ་མེད་འགྱུར་བ། །འདོད་ཆགས་དགའ་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་སྦྲང་མ་ནི། །ཤིན་ཏུ་འཁྲུག་ཏེ་མདུང་བརྡེག་ལྟར། །དེ་བཞིར་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བས་ན། །སྙིང་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་འབྲས་སོགས་སྙིང་པོ་ནི། །ཕྱིར་རོལ་སྦུན་པས་བསྒྲིབས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྙིང་པོའི་དོན་མཐོང་བ། །མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ཀྱིས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་མི་གཙང་མི་མཐུན་པ། །དེ་བཞིན་ཆགས་དང་བཅས་རྣམས་ཀྱི། །འདོད་པ་བསྟེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཕྱིར། །ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མི་གཙང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་ནོར་ནི་བསྒྲིབས་པས་ན། །མི་ཤེས་གཏེར་མི་ཐོབ་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་ལ་རང་བྱུང་ཉིད། །མ་རིག་བག་ཆགས་ས་ཡིས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་མྱུག་སོགས་རིམ་སྐྱེས་པས། །ས་བོན་ཤུན་པ་གཅོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིས། །མཐོང་སྤངས་རྣམས་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །འཕགས་པའི་ལམ་དང་འབྲེལ་པ་ལས། འཇིག་ཚོགས་སྙིང་པོ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱི། །བསྒོམ་ལམ་ཡེ་ཤེས་སྤང་བྱ་རྣམས། །གོས་ཧྲུལ་དག་དང་མཚུངས་པར་བསྟན། ས་བདུན་ལ་བརྟེན་དྲི་མ་ནི། །མངལ་སྦུབས་དྲི་མ་དག་དང་མཚུངས། །མངལ་ལ་སྦུབས་བྲལ་འདྲ་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བཞིན། །ས་གསུམ་རྗེས་འབྲེལ་དྲི་མ་རྣམས། །ས་འདམ་གོས་བཞིན་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ལྟའི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གཞོམ་བྱ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཆགས་སོགས་དྲི་མ་དགུ། །པདྨ་ལ་སོགས་དག་དང་མཚུངས། །རང་བཞིན་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་ཕྱིར་ཁམས། །སངས་རྒྱས་ཚོགས་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཁམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དགུ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ཡི་རང་བཞིན་ཆོས་སྐུ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རིགས་ཀྱང་སྟེ། །དེ་ནི་དཔེ་གསུམ་གཅིག་དང་ནི། །
― DTG123_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་དང༌། སྦྲང་རྩི་དང༌། འབྲུའི་སྙིང་པོའི་དཔེ་གསུམ་གྱིས་ནི་ཁམས་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསེར་གྱི་དཔེ་གཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྟ་བུའོ། །གཏེར་དང་ཤིང་དང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། གསར་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་དཔེ་ལྔས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་བསྐྱེད་པའི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཆོས་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་དང༌། །དེ་ཡི་རྒྱུད་མཐུན་ཐབས་དང༌། །སྣ་ཆགས་ཚུལ་ནི་སྟོན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་།དབྱིངས་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བར་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྲ་བ་དང་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་དབྱེ་བ་ལས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། མདོ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང༌། ལུང་བསྟན་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་དང༌། གླེང་གཞི་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན། །འདི་ལ་དཔེ་ནི་མི་དམིགས་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དང་ཁམས། །འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཕྲ་མོ་ཟབ་མོའི་ཚུལ་བསྟན་ནི། །སྦྲང་རྩི་རོ་གཅིག་པ་བཞིན་ཏེ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཚུལ་བསྟན་ནི། །སྣ་ཚོགས་སྦུབས་སྙིང་བཞིན་ཤེས་བྱ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་དང་
― DTG123_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྲང་རྩེ་དང་སྙིང་པོའི་དཔེ་འདི་གསུམ་གྱིས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ལུས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི་འགའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་མེད་དེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་རྣམ་མཁའ་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་རྣམས་ཀུན་དུ་སོང༌། །དེ་བཞིན་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀུན་སོང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། །དགེ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་གསེར་གྱི་ནི། །གཟུགས་དང་མཚུངས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་མི་སྟོན་པ་དེའི་ཕྱིར་གསེར་བཟང་པོ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་དོན་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལས་གྱུར་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དེས་ན་འདིར་གསེར་གྱི་དཔེ་གཅིག་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་ནི། འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གཞི་རྩ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་བསྲུང་བ་མཛད་དེ། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་རྟོགས་སོ། །བདག་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌།
― DTG123_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ། ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཁྱད་མེད་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ལས་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འགྲོ་ཀུན་དེ་ཡི་སྙིང་པོ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཏེར་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་བཞིན་དུ། །རིགས་དེ་རྣམ་གཉིས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཐོག་མེད་རང་བཞིན་གནས་པ་དང༌། །ཡང་དག་བླང་བ་མཆོག་ཉིད་དོ། །རིགས་འདི་གཉིས་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དང་བོས་སྐུ་ནི་དང་པོ་སྟེ། །གཉེས་པ་ཡིས་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་མཛེས་པ་ནི། །རིན་ཆེན་སྐུ་འདྲར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་བྱིས་མིན་དང༌། །ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་གཏེར་ཡིན་ཕྱིར། །ཆོས་ཆེན་རྒྱལ་སྲིད་ཆེ་ལྡན་ཕྱིར། །རྫོགས་ལོངས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་ནི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །སྤྲུལ་པ་གསེར་གྱི་གཟུགས་ལྟ་བུ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཏེར་དང་ལྗོན་ཤིང་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། གསེར་གྱི་གཟུགས་ཏེ། དཔེ་ལྷག་མ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྐྱེད་པའི་རིགས་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་འདིར་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་འགྲུབ་པའི་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ། ཐོག་མ་མེད་དུས་ཅན་གྱི་ཁམས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་དམིགས་
― DTG123_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་ཞེས་བསྟན་ཅིང་རབ་ཏུ་གཞག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གང་ལགས་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་འབྲེལ་པ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ། བྲལ་མི་ཤེས་པ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་དང་གཞི་དང་རྟེན་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་མ་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས། བྲལ་ཤེས་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གཞི་དང༌། གནས་དང༌། རྟེན་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཡོད་ན་ནི་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཆིས་ན་དེ་ལ་འཁོར་བ་ཞེས་ཚིག་གིས་བཏགས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མ་མཆིས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་འདོད་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། སྨོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པའི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི། ཆོས་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ནས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་འདིར་གང་གིས་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་དང་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ངས་པར་རྟོགས་
― DTG123_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། སེམས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་དེ་ནི་བསམ་པར་མི་བྱ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའི། ལྷག་པར་མོས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་དེ། །དང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་བྱ་ཡིན། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འོད་འབར་བ། །མིག་མེད་པས་ནི་མཐོང་བ་མེད། །མདོར་བསྡུ་ན། གང་ཟག་བཞི་པོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཐོང་བ་ལ་མིག་དང་མི་ལྡན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་གཏན་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་འཇིག་ཚོགས་འགགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་མི་ནུས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ཇི་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྟོགས་པར་ལྟག་ལ་འགྱུར་ཏེ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དགལ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ལས། སླར་དེ་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་སྒོམ་པ་ལས་བཟློག་ནས་མི་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་སུ་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བདེ་བར་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ལས། སླར་དེ་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་སྒོམ་པ་ལས་བཟློག་ནས། སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་
― DTG123_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བདག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ལས། སླར་དེ་ལ་བདག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་སྒོམ་པ་ལས་བཟློག་ནས། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གཙང་བར་སྒོམ་པར་བྱ་བ་ལས། སླར་དེ་ལ་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་སྒོམ་པ་ལས་བཟློག་ནས། མི་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་གྲངས་འདིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་འགལ་བའི་ལམ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བདག་དང༌། སྡུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་དེ་ནི་ཉིན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫིང་གི་ཆུའི་ནོར་བུའི་དཔེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་སོ་གའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། སྐྱེ་བོ་དག་ཁྲུས་རས་བཅིངས་ཏེ། རང་རང་གི་རྒྱན་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དག་གིས་ཆུ་ལ་རྩེའོ། །དེ་ནས་དེར་ཅིག་གིས་རིགས་དང་ལྡན་པའི་ནོར་བུ་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་ཆུའི་ནང་དུ་གཞག་པ་དང༌། དེ་ནས་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དེའི་དོན་དུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱན་གཞག་ནས་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་ན་ཡོད་པའི་གསེག་མའམ་གྱོ་མོ་དེ་དག་ལ་ནོར་བུའོ་སྙམ་ནས་བཟུང་སྟེ། བདག་གིས་ནོར་བུ་རྙེད་དོ་སྙམ་སྟེ་ཕྱུང་ངོ༌། །ཕྱུང་ནས་རྫིང་བུའི་འགྲམ་དུ་བལྟས་པ་ན་འདི་ནི་ནོར་བུ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །རྫིང་གི་ཆུ་དེ་ཡང་ནོར་བུའི་མཐུས་ནོར་བུའི་འོད་དང་འདྲ་བར་སྣང་ངོ༌། །དེ་དག་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཆུད་ཡང་ཨེ་མའོ་ནོར་བུའོ་སྙམ་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་ཐབས་མཁས་ཤིང་ཡིད་གཞུངས་པ་ཅིག་གིས་ནོར་བུ་དེ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་ནོར་བུ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དོན་དེ་ཁོ་ན་མི་ཤེས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་
― DTG123_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རྟག་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མི་སྡུག་པའོ་ཞེས་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒོམ་ཞིང༌། སྒོམ་པ་ལན་མང་དུ་བྱས་ཤིང་མང་དུ་བྱས་པས་ཉེ་བར་གཞག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་མེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དེའི་ཕྱིར་རྫིང་དེ་དག་གི་གསེག་མ་དང༌། གྱོ་མོའི་རྣམ་པར་གནས་པ་ལྟར་མི་འགྱུར་བར་ཁྱེད་ཅག་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག །དགེ་སློབ་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་གང་དང་གང་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བའོ་ཞེས་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒོམ་ཞིང་སྒོམ་པ་མང་དུ་བྱས་ཤིང་མང་དུ་བྱས་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྟན་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྟོང་བ་ཉིད་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ནི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལས་ཉམས་པ་དག་ལ་བརྗོད་དོ། །གང་དག་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུས་ཕྱིས་རྒྱུན་འཆད་ཅིང་ཞིག་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་དངོས་པོ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་འདོད་པའམ། ཡང་གང་དག་གང་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ། །རྣམ་དབྱེར་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གི །རྣམ་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
― DTG123_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཁམས་འདི་ལས་བསལ་བར་བྱ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ལ། གློ་བུར་བའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོད་པ། བྲལ་ཤེས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ། བྲལ་མི་ཤེས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ལས་འདས་པ་ནི་མི་སྟོང་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་ངེས་སྟོང་ངོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ལ། གང་ཞིག་ལྷག་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་རྟག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ལས་སེམས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྣམ་པར་གཡེང་ཞིང་རྣམ་པར་འཕྲོ་ལ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་ཅིང་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དེས་ན་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་དག་པའི་དབྱིངས་རྟོགས་ཤིང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། འདི་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྔར་མ་མཐོང་མ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སྙིང་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙིང་
― DTG123_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚུལ་གཅིག་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་རྟོགས་ནས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འདིར་གང་གིས་ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅུང་ཟད་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་མཐོང་བར་འདོད་དོ། །དེ་སྐད་དུ། སྤྲིན་མཐོང་མཁའ་ལ་ཉི་བཞིན་འདིར་ཁྱོད་ཕྱོགས་གཅིག་བློ་གྲོས་ཅན། །བློ་མིག་དག་པའི་འཕགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཐོང་མ་ལགས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱོད་ཆོས་སྐུ་གང་དག་བློ་གྲོས་མཐའ་ཡས་པ། །ཤེས་བྱ་མཐའ་མེད་མཁའ་དབྱིངས་ཁྱབ་པ་དེ་དག་གིས་ཀུན་མཐོང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མ་ཡིན་ན། ཁམས་འདི་ལྟ་བར་དཀའ་བ་དེས་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། བསྟན་པའི་དགོས་པ་སྡུད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་གིས་ནི་དྲིས་ལ། གཉིས་པས་ནི་ལན་བསྟན་པའོ། །སྤྲིན་དང་རྨི་ལམ་སྒྱུ་བཞིན་དེ་དང་དེར།། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་ཀུན་སྟོང་པ་ཞེས། །གསུངས་ནས་ཡང་འདིར་རྒྱལ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ། །སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཡོད་ཅེས་ཅི་སྟེ་གསུངས། །སེམས་ཞུམ་སེམས་ཅན་དམན་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །ཡང་དག་མི་འཛིན་ཡང་དག་ཆོས་ལ་སྐུར། །བདག་ཆག་ལྷག་པའི་སྐྱོན་ལྔ་གང་
― DTG123_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ལ། །ཡོད་པ་དེ་དག་དེ་སྤོང་དོན་དུ་གསུངས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་མཐའ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་དོན། །སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད། །ཉོན་མོངས་སྤྲིན་འདྲ་བྱ་བ་ཡི། །ལས་ནི་རྨི་ལམ་ལོངས་སྤྱོད་བཞིན། །ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན། །ཕུང་པོ་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་བཞིན། །སྔར་ནི་དེ་ལྟར་རྣམ་གཞག་ནས། །སླར་ཡང་བླ་མའི་རྒྱུད་འདིར་ནི། །ཉེས་པ་ལྔ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར། །ཁམས་ཡོད་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་མ་ཐོས་པས། །བདག་ལ་བརྙས་པའི་ཉེས་པ་ཡིས། །སེམས་ནི་ཞུམ་པ་འགའ་ཞིག་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་པས། །བདག་ནི་མཆོག་ཅེས་རློམ་བ་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་སྐྱེས་པ་ལ། །དམན་པའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག །དེ་ལྟར་སེམས་པ་དེ་ལ་ནི། །ཡང་དག་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བ། །དེས་ན་ཡང་དག་མི་འཛིན་ཞིང༌། །ཡང་དག་དོན་ནི་རིག་མི་འགྱུར། །བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་སྐྱོན་དེ་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་ཉེས་དེ་བདག་མེད་པ། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་དག་པ་ཡིན། །ཡང་དག་མིན་པའི་ཉེས་འཛིན་ཞིང༌། །ཡང་དག་ཡོན་ཏན་སྐུར་འདེབས་པ། །གློ་ལྡན་བདག་དང་སེམས་ཅན་ནི། །མཚུངས་མཐོང་བྱམས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཐོས་པ་ལས། །སྤྲོ་དང་སྟོན་པ་བཞིན་གུས་དང༌། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་བྱམས་ཆེན་སྐྱེ། །ཆོས་ལྔ་སྐྱེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་མཚུངས་ལྟར། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་དང༌། །བདག་དང་སེམས་ཅན་མཚུངས་བྱས་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་མྱུར་དུ་འཐོབ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྐབས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་དོན་གྱིས་བསྡུས་པའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ། །དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །ད་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་
― DTG123_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དབྱིངས་ལ་དྲི་མའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། དག་ཐོབ་བྲལ་བ་རང་གཞན་དོན། །དེ་བརྟེན་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ནི། །ཇི་སྲིད་དུས་དང་ཇི་ལྟ་ཉིད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོའི་དོན་དང༌། རྒྱུའི་དོན་དང༌། འབྲས་བུའི་དོན་དང༌། ལས་ཀྱི་དོན་དང༌། ལྡན་པའི་དོན་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་དང༌། རྟག་པའི་དོན་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་ཁམས་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲུབས་ལས་མ་གྲོལ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་བྱེ་བ་སྙེད་མཐའ་ངག་གིས་གཡོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ་དོགས་པ་མ་མཆིས་པ་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་གི་སྦུབས་ལས་གྲོལ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡང་དོགས་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ནི་ཐོབ་པའི་སྒྲས་བསྟན་ཏེ། འདིས་ཐོབ་པས་ན་ཐོབ་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་བྲལ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ནི་ལས་སོ། །དེའི་རྟེན་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །ཟབ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་དག་གིས་འགྲོ་བ་ཇི་སྲིད་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བའི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །སྡོམ་ནི། །ངོ་བོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ལས་དང་ལྡན་དང་འཇུག་པ་དང༌། །དེ་རྟག་
― DTG123_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ས་ནི་རྣམ་པར་གནས། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་དེ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་ངོ་བོའི་དོན་དང་རྒྱུའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཞེས་བརྗོད་གང་ཡིན་ཉི་མ་མཁའ་བཞིན་གློ་བུར་གྱི། ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྤྲིན་ཚོགས་སྟུག་པོའི་སྒྲིབ་པ་ཡིས་ནི་བསྒྲིབས་གྱུར་པ། །དྲི་མེད་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་རྟག་བརྟན་གཡུང་དྲུང་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་མི་རྟོག་རྣམ་འབྱེད་ཡེ་ཤེས་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འཐོབ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དབྱེར་མེད་པ། །དག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་དབྱེ་བ། །ཉི་མཁའ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །སྤངས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འོད་གསལ་བྱས་མིན་དབྱེར་མེད་པར། །གཟུགས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ནི། །རྡུལ་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ཉིད། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་གྲུབ་དང༌། །ཁྱབ་དང་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱིས། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དེ། །སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན། །སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མི་རྟོག་པ་དང་དེ་ཡི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་འདོད། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྣམ་པས་དག་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། དྲི་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། གང་ཞིག་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། །རྡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ལ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དྲི་མེད་ཆུ་ལྡན་རིམ་རྒྱས་པདྨས་ཁེབས་པའི་མཚོ་བཞིན་དང༌། །སྒྲ་གཅན་ཁ་ནས་ཐར་བའི་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུ་དང༌། །སྤྲིན་ཚོགས་
― DTG123_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་དག་ལས་གྲོལ་བའི་ཉི་མ་ལྟ་བུར་ནི། །དྲི་མེད་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཕྱིར་འོད་ཟེར་སྣང་ལྡན་དེ་ཉིད་དོ། །ཐུབ་པའི་ཁྱུ་མཆོག་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་དང༌། །རིན་ཆེན་གསེར་དང་གཏེར་དང་ལྗོན་པ་བཞིན། །དྲི་མེད་རིན་ཆེན་བདེ་གཤེགས་སྐུ་དང་ནི། །ས་བདག་གསེར་གྱི་གཟུགས་འདྲ་རྒྱལ་བ་ཉིད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །ཆུ་མཚོ་སོགས་བཞིན་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དག་པ་ནི། །མདོར་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པའི། སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་ཐོབ་པ། །དེ་ནི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བསྟན། །འདོད་ཆགས་རྡུལ་ནི་སྤང་ཕྱིར་དང༌། །གདུལ་བར་བྱ་བའི་པདྨ་ལ། །བསམ་གཏན་ཆུ་ནི་འབབ་ཕྱིར་དེ། །ཆུ་དང་རྫིང་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཞེ་སྡང་སྒྲ་གཅན་ལས་གྲོལ་བས། །སྙིང་རྗེ་བྱམས་ཆེན་འོད་ཟེར་གྱིས། །འགྲོ་བ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ། །དྲི་མེད་ཟླ་བ་ཉ་བ་བཞིན། །གཏི་མུག་སྤྲིན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བས། །འགྲོ་བ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་གྱིས། །མུན་པ་སེལ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་དྲི་མེད་ཉི་མ་བཞིན། །མི་མཉམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཕྱིར། །དམ་ཆོས་རོ་ནི་སྦྱིན་མཛད་དང༌། །ཤུན་པ་དང་ནི་བྲལ་ཕྱིར་ཏེ། །བདེ་གཤེགས་སྦྲང་རྩིའི་སྙིང་པོ་བཞིན། །དག་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྫས་ཀྱིས་ནི། །དབུལ་བ་སེལ་བར་བྱེད་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུ་སྨིན་བྱེད་ཕྱིར། །གསེར་དང་གཏེར་དང་ལྗོན་པ་བཞིན། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཕྱིར་དང༌། །རྐང་གཉིས་བདག་པོ་མཆོག་ཕྱིར་དང༌། །རིན་ཆེན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་རིན་ཆེན་རྒྱལ་གསེར་བཞིན། །གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའི་མིང་ཅན་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེའི་ལས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཐར་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་འདི་ནི་རིང་
― DTG123_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བརྗོད་ལ། གང་ཞིག་དེའི་སྟེང་དུ་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། བསྟན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལ་ལས་ཀྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་ཁྱབ་འཇིག་མེད་ཆོས་ཅན་ཏེ། །བརྟན་ཞི་རྟག་པ་འཕོ་བ་མེད་པའི་གནས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཁའ་བཞིན་དག་པ་ཡི། །དབང་པོ་དྲུག་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ། །དབང་འབྱོར་གཟུགས་དོན་ལྟ་དང་གཏམ་བཟང་ནི། །གཙང་མ་ཉན་དང་བདེ་གཤེགས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི། །དྲི་གཙང་སྣོམ་དང་འཕགས་ཆེན་དམ་ཆོས་རོ། །མྱང་དང་ཏིང་འཛིན་རེག་བད་ཉམས་མྱོང་དང༌། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པའི་ཚུལ། །རྟོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཞི་བ་མོར་བསམས་པ་ན། །དོན་དམ་བདེ་མཛད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་དང་བྲལ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདིའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མདོར་ན་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཡི། །ལས་སུ་འདི་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །འགྲོ་བའི་སྐུ་ནི་རྫོགས་པ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྦྱོང་བའོ། །རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་ནི། །རྣམ་གཉིས་རྣམ་གཅིག་ཤེས་བྱ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་ཕྱིར་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་པའི་གནས་ཉིད་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་བག་ཆགས་དང༌། །བཅས་པ་འགགས་ཕྱིར་ཟག་མེད་དེ། །ཆགས་མེད་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །གཏན་དུ་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ཡིན་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས། །འཇིག་མེད་ཆོས་ནི་བརྟན་པ་སྟེ། །བསྟན་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་བཤད་དོ། །འཇིག་པ་རྣམ་བཞིར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བསྟན་སོགས་དག་ལས་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །མྱགས་དང་རྣམ་འགྱུར་ཆད་པ་དང༌། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་འཕོ་བ་སྟེ། །དེ་མེད་ཕྱིར་ནི་བརྟན་ཞི་དང༌། །རྟག་དང་འཕོ་མེད་ཤེས་པར་བྱ། །དྲི་མེད་ཤེས་དེ་དཀར་པོ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཕྱིར་ན་གནས། །ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མིན་ནམ་མཁའ་ནི། །གཟུགས་མཐོང་བ་དང་སྒྲ་དང་དྲི། །རོ་དང་རེག་དང་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་
― DTG123_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྐུ་གཉིས་སྒྲིབ་མེད་པའི། །སྦྱོར་བས་བསྟན་པའི་དབང་དོན་ལ། །ཟག་མེད་པ་ཡི་ཡོན་ཏན་དག །སྐྱེ་བ་ཡི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་འདྲེས་པའི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་གཟུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟ་བར་གྱུར་ན་ནི། དེས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྡན་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསམ་མེད་རྟག་བརྟན་ཞི་བ་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །རབ་ཏུ་ཞི་ཁྱབ་རྟོག་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཆགས་མེད་ཀུན་ཏུ་ཐོགས་མེད་རྩུབ་རེག་སྤངས། །བལྟ་གཟུང་མེད་དགེ་སངས་རྒྱས་དྲི་མ་མེད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། །རང་གཞན་དོན་རྟེན་དེ་ལ་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡུལ། །སངས་རྒྱས་ཤེས་གསུམ་ཡུལ་མིན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་རྟོགས་པར་བྱ། །ཕྲ་ཕྱིར། ཐོས་པའི་ཡུལ་མིན་ཏེ། །དོན་དམ་ཡིན་ཕྱིར་བསམ་བྱའི་མིན། །ཆོས་ཉིད་ཟབ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་།སྒོམ་པ་ལ་སོགས་ཡུལ་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་དམུས་ལོང་བཞིན། །བྱིས་པས་དེ་སྔོན་མཐོང་མ་མྱོང༌། །བཙས་པའི་ཁྱིམ་ནས་བུ་ཆུང་གིས། །ཉི་མའི་གཟུགས་བཞིན་འཕགས་པས་ཀྱང༌། །སྐྱེ་དང་བྲལ་ཞིང་རྟག་པ་སྟེ། །འགག་པ་མེད་ཕྱིར་བརྟན་པ་ཡིན། །གཉིས་མེད་ཕྱིར་ན་ཞི་བ་སྟེ། །གཡུང་དྲུང་ཆོས་ཉིད་གནས་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཞི་འགོག་པའི་བདེན་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་ཉིད། །གནས་པ་མེད་ཕྱིར་རྟོག་མེད་དེ། །ཉོན་མོངས་སྤངས་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ཀུན་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཐོགས་པ་མེད། །གཉིས་མེད་ལས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར། །རྩུབ་པའི་རེག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་གཟུགས་མེད་ཅིང་བལྟར་མེད་དེ། །མཚན་མ་
― DTG123_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ཕྱིར་གཟུང་དུ་མེད། །དགེ་བའི་རང་བཞིན་དག་པའི་ཕྱིར། །དྲི་མེད་དྲི་མ་སྤངས་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་འདི་ནམ་མཁའ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐབས་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སྤྲུལ་བ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བར་ཆད་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་འཇུག་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བཞི་སྟེ། ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་ཅིང་རྣམ་དབྱེར་མེད། །གཉིས་མེད་གསུམ་བྲལ་དྲི་མེད་རྣམ་རོག་མེད། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་གང་ཡིན་དེ་རྟོགས་པ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཡིས་མཐོང༌། །གཞལ་མེད་གང་གའི་བྱེད་མ་ལས་འདས་པ། །བསམ་མེད་མཉམ་མེད་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲི་མེད་དབྱིངས་དེ་ནི། །བག་ཆགས་བཅས་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་སྤངས་པ།། སྣ་ཚོགས་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་མངའ་བའི་སྐུས། །འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲོལ་དོན་གྲུབ་ལ་བརྩོན་པ། །མཛད་པ་ཡིན་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་བཞིན་ཏེ། །སྣ་ཚོགས་དངོས་དང་དེ་ཡི་རང་བཞིན་མིན། །འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་རྒྱུ་ཡི་གཟུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཡང་འདིར་ནི་རྟག་གནས་ཏེ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་འདིའི་དོན་ནི། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཉི་ཤུས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རང་འབྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་གང་བརྗོད་པ། །མཆོག་ཏུ་མྱ་ངན་འདས་བསམ་མེད། །དགྲ་བཅོམ་སོ་སོའི་བདག་གྱུར་པ། །དེ་དབྱེ་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཕྱེ་རང་བཞིན་ལ། །སོགས་པའི་སྐུ་གསུམ་དག་གིས་འཇུག །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ངོ་
― DTG123_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་ཉིད་སྐུ་མཚན་ཉིད་ལྔ། །མདོར་ན་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ནི། །ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་རྣམ་དབྱེར་མེད། །མཐའ་གཉིས་དག་ནི་རྣམ་པར་སྤང༌། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྙོམས་འཇུག་གིས། །སྒྲིབ་གསུམ་ལས་ནི་ངེས་གྲོལ་ཏེ། །དྲི་མེད་རྣམ་པར་རྟོག་མེད་དང༌།། རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར། །ཆོས་དབྱིངས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །དག་པའི་ཕྱིར་ནི་འོད་གསལ་བ། །གཞལ་མེད་གྲངས་མེད་བསམ་མེད་པ། །མཉམ་མེད་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡང་དག་པར། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལྡན་ཏེ། །རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་གྲངས་མེད་ཕྱིར། །རྟོག་གེའི་ཡུལ་ནི་མིན་ཕྱིར་དང༌། །འབའ་ཞིག་བག་ཆགས་བཅས་སྤངས་ཕྱིར། །གཞལ་མེད་ལ་སོགས་གོ་རྣམས་བཞིན། །སྣ་ཚོགས་ཆོས་ལ་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད། །རང་བཞིན་ཆོས་ནི་སྣང་ཕྱིར་དང༌། །ཐུགས་རྗེ་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ། །འགྲོ་དེན་རྒྱུན་མི་འཆད་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྲུབ་པར། །འདོད་པ་ཇི་བཞིན་ཡོངས་སྐོང་ཕྱིར། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས། །རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་གནས། །བརྗོད་སྟོན་མཛད་རྒྱུན་མི་འཆད་དང༌། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པ་དང༌། །དེ་ཡི་ངོ་བོ་མི་སྟོན་ལ། །འདིར་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་ལྔར་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་ཚོན་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ནོར་བུ་དེ་དངོས་མི་སྣང་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་པས། །ཁྱབ་བདག་དེ་དངོས་མིན་པར་སྣང༌། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གཟིགས་ནས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར། །སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། །དགའ་ལྡན་ནས་ནི་འཕོ་བ་དང༌། །ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་བལྟམས་པ་དང༌། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང༌། བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱིས་དགྱེས་རོལ་དང༌། །ངེས་འབྱུང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང༌། །བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་རྫོགས་པར་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པར་གཤེགས་མཛད་རྣམས། །ཡོངས་སུ་མ་དག་ཞིང་རྣམས་སུ། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། །མི་
― DTG123_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་སྡུག་བསྔལ་བདག་མེད་དང༌། །ཞི་བའི་སྒྲ་ཡིས་ཐབས་མཁྱེན་པས། །སེམས་ཅན་སྲིད་གསུམ་སྐྱོ་བསྐྱེད་ནས། །མྱ་ངན་འདས་ལ་རབ་འཇུག་མཛད། །ཞི་བའི་ལམ་ལ་རབ་ཞུགས་པ། །མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་འདུ་ཤེས་ཅན། །དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་ལ་སོགས། ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིས། །དེ་དག་དར་འཛིན་ལས་བཟློག་སྟེ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཡོངས་བཟུང་བས། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་སྨིན་མཛད་དེ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །ཟབ་དང་མཐུན་ནི་སྣ་ཚོགས་དང༌། །བྱིས་པ་དོན་མཐུན་རབ་འདྲེན་ཕྱིར། །འདི་དག་གྲངས་བཞིན་ཟབ་པ་དང༌། །རྒྱ་ཆེའི་བདག་ཉིད་ཆེར་ཤེས་བྱ། །འདི་ནི་དང་པོའི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །ཕྱི་མ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་གཟུགས་གནས་བཞིན། །དང་པོ་ལ་ནི་ཐ་མ་གནས། །སྐུ་གསུམ་པོ་ནི་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བསྒྲུབ་པ་འཇུག་པ་རྟག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །རྒྱུ་མཐའ་ཡས་དང་སེམས་ཅན་མི་ཟད་དང༌། །བརྩི་དང་འཕྲུལ་དང་མཁྱེན་དང་ཕུན་ཚོགས་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཆི་བའི་བདུད་བཅོམ་དང༌། །ངོ་བོ་མེད་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྟག །འདིའི་བསྡུས་པའི་དོན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །ལུས་དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །བཏང་ནས་དམ་ཆོས་འཛིན་ཕྱིར་དང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །དང་པོའི་དམ་བཅས་མཐར་འབྱིན་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་གཙང་བ་དང༌། །དག་པའི་ཐུགས་རྗེ་རབ་འཇུག་ཕྱིར། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་སྟོན་པ་ནི། །དེ་ཡིས་གནས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། །མཁྱེན་པས་འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདའ། །གཉིས་སུ་འཛིན་པས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་བསམ་ཡས་ཏིང་འཛིན་གྱི། །བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་སྤྱོད་པ་ན། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་གོས་མེད་ཕྱིར། འཆི་མེད་ཞི་བའི་གནས་ཐོབ་པ། །འཆི་བདུད་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་གྱི། །ཐུབ་པ་གདོད་ནས་རབ་ཞིའི་ཕྱིར། །རྟག་པ་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་ནི། །སྐྱབས་ལ་སོགས་པ་འཐད་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ཡི་ནི་རྒྱུ་བདུན་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རྟག་
― DTG123_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དེ། །ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་སྟོང་པ་ན། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རྟག་པ་ཉིད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཐོབ་པའི་ཚུལ་དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཆགས་སུ་བཅད་པ། །ངག་ཡུལ་མིན་ཕྱིར་དོན་དམ་གྱིས་བསྡུས་ཕྱིར། །རྟོགས་གནས་མིན་ཕྱིར་དཔེ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མེད་ཕྱིར་སྲིད་ཞེས་མ་བསྡུས་ཕྱིར། །རྒྱལ་ཡུལ་འཕགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །འདིའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་མེད་བརྗོད་དུ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །བརྗོད་མེད་དོན་དམ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་བརྟག་བྱ་མིན་ཕྱིར་ཏེ། །བརྟག་མིན་རྗེས་དཔག་བྱ་མིན་ཕྱིར། །དཔག་མིན་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མེད་པ་མ་བསྡུས་ཕྱིར། །མ་བསྡུས་གནས་པ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་རྟོགས་མེད་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལྔ་དག་གིས་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྐུ་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། །དྲུག་པས་དེ་ཡི་དངོས་མིན་ཕྱིར། །གཟུགས་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བླ་མེད་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་བྱོན་པའི་རྒྱལ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ། དེས་ན་རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མའི་ཚུལ་འདི་ནི། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དབང་ཐོབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་མིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟད་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ལེའུ་གཉིས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ད་ནི་གང་དག་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ནོར་བུའི་འོད་དང་མདོག་དང་དབྱིབས་བཞིན་དུ་བྱེར་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་དོན་གཞན་དོན་དོན་དམ་སྐུ་དང་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐུན་རྫོབ་སྐུ་ཉིད་དེ། །བྲལ་དང་རྣམས་པར་སྨིན་པས་འབྲས་བུ་ནི། །ཡོན་ཏན་དབྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་བཞི་འདི་དག །འདི་ཆིས་བསྟན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་འབྱོར་པའི་གནས།
― DTG123_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པའི་དོན་ནི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བརྡ་ཡི་སྐུ། །ཕ་རོལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས། །དང་པོའི་སྐུ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས། །བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། །གཉིས་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན། །རྣམ་སྨིན་ཡོན་ཏན་དག་དང་ལྡན།། འདི་མན་ཆད་ཀྱི་གཞུང་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱས་པ་དེ་ལྟར་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྔོམ་ནི། སྟོབས་ཉིད་མ་རིག་བསྒྲིབས་ལ་རྡོ་རྗེ་བཞིན། །མི་འཇིགས་པ་ནི་འཁོར་དུ་སེང་བཞིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མ་འདྲས་མཁའ་བཞིན་ཏེ། །ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་རྣམ་གཉིས་ཆུ་ཟླ་བཞིན། །སྟོབས་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་དང་གནས་མིན་ལས་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་སྨིན་དང་ནི་དབང་པོ་དང༌། །ཁམས་རྣམས་དང་ནི་མོས་པ་དང༌། །ཀུན་འགྲོའི་ལམ་དང་བསམ་གཏན་སོགས། །ཉོན་མོངས་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། གནས་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། །ལྷ་ཡི་མིག་དང་ཞི་བདག །མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ། །རྡོ་རྗེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གནས་དང་གནས་མིན་རྣམ་སྨིན་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དབང་པོའི་ཚོགས་དང་སྔོན་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ལྷ་ཡི་མིག་དང་ཟག་པ་ཟད་ཚུལ་མི་ཤེས་གོ་ཆ་རྩིག་བརྟན་དང༌། །ཤིང་རྣམས་འབིགས་དང་གཞིག་དང་གཅོད་ཕྱིར་སྟོབས་གང་ཡིན་པ་རྡོ་རྗེ་བཞིན། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀུན་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་དང༌། །གེགས་ནི་འགོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ལམ་སྟོན་པ་དང་འགོག་སྟོན་ལ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །བདག་གཞན་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམ་ཀུན་ཤེས་དང་ཤེས་མཛད་ཕྱིར། །སྤངས་དངོས་སྤངས་དང་སྤོང་མཛད་ཕྱིར་དང་བསྟེན་བྱ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཐོབ་བྱ་བླ་མེད་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ཐོབ་དང་ཐོབ་མཛད་ཕྱིར། །རང་གཞན་དོན་བདེན་གསུངས་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་གང་དུའང་ཐོགས་པ་མེད། །སེང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་དགས་དབང་པོ་ཇི་ལྟར་ན་གས་མཐར་རྟག་འཇིགས་མེད། །རི་དགས་རྣམས་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པར་རྒྱ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཚོགས་ན་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སེང་གེ་ཡང༌། །ལེགས་གནས་
― DTG123_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟོས་མེད་བརྟན་པའི་རྩལ་དང་ལྡན་པར་གནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁྲུལ་དང་ཅ་ཅོ་མི་མངའ་སྟེ། །སྟོན་ལ་དྲན་པ་ཉམས་མི་མངའ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་ཐུགས་མི་མངའ། །འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་མི་མངའ། །མ་བརྟགས་བཏང་སྙོམས་མི་མངའ་སྟེ། །འདུན་པ་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་དང༌། །ཤེས་རབ་རྣམ་གྲོལ་རྣམ་གྲོལ་གྱི། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ཉམས་མི་མངའ། །ལས་རྣམས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་འགྲོ་དང༌། །དུས་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད། །དེ་ལྟར་བཅོ་བརྒྱད་འདི་དང་གཞན། །སྟོན་པའི་མ་འདྲེས་ཡོན་ཏན་ཡིན། །འཁྲུལ་དང་ཅ་ཅོ་བསྙེལ་དང་ཐུགས་གཡོ་ཐ་དད་ཀྱི་ནི་འདུ་ཤེས་དང༌། །གང་གིས་བཏང་སྙོམས་དྲང་སྲོང་ལ་མེད་འདུན་པ་དང་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དྲན་དང་རྣམ་དག་དྲི་མེད་ཤེས་རབ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་དོན་ཀུན་གཟིགས་པའི་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ནི་ཉམས་མི་མངའ། །གང་གི་ལས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་འགྲོ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། །དུས་གསུམ་དག་ཏུ་ཐོགས་མེད་དེས་པ་མཁྱེན་པ་རྒྱ་ཆེ་འཇུག་པ་སྟེ། །གང་རྟོགས་འགྲོ་བར་འཇིགས་མེད་དམ་ཆོས་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་བསྐོར་བ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་རྒྱལ་བ་ཉིད་དེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བརྙེས། །ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ས་སོགས་ལ་ཡོད་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ནམ་མཁའི་མིན། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྒྲིབ་མེད་ལ་སོགས་མཚན་ཉིད་གང་དེ་གཟུགས་ལ་མེད། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པ་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཐུན་མོང་སྟེ། །མ་འདྲེས་ཉིད་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཐུན་མོང་མིན། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་ཙ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལེགས་གནས་འཁོར་ལོས་མཚན་པ་དང༌། །ཡངས་དང་ཞབས་ལོང་མི་མངོན་དང༌། །སོར་མོ་རིང་དང་ཕྱག་ཞབས་རིང༌། །དྲ་བ་ཡིས་ནི་འབྲེལ་བ་དང༌། །བགས་འཇམ་གཞོན་ཤ་ཅན་ལེགས་ཉིད། །སྐུ་ནི་བདུན་དག་མཐོ་བ་དང༌། །བྱིན་པ་ཨེ་ན་ཡ་འདྲ་གསང༌། །གླང་པོ་བཞིན་དུ་སྦུབས་སུ་ནུབ། །རོ་སྟོད་སེང་གེ་འདྲ་བ་
― DTG123_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། །ཐལ་གོང་བར་མེད་རྒྱས་པ་དང༌། །དཔུང་པ་ལེགས་ཟླུམ་ཕྱག་འཇམ་རིང༌། །ཟླུམ་ཞིང་མཐོན་དམན་མེད་པ་དང༌། །ཕྱག་རིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡི། །འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་དང་ལྡན། །མགྲིན་པ་དྲི་མེད་དུང་འདྲ་དང༌། །འགྲམ་པ་རི་དགས་རྒྱལ་པོ་འདྲ། །ཚེམས་ནི་བཞི་བཅུ་མཉམ་པ་དང༌། །རབ་དང་ས་ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་དང༌། །རྣམ་དག་ཚེམས་མཉམ་ཉིད་དང་ནི། །མཆེ་བ་རབ་མཆོག་དཀར་བ་ཉིད། །ལྗགས་རིང་མཐའ་མེད་བསམ་མེད་པ། །རོ་བྲོ་བ་ཡི་མཆོག་ཉིད་དང༌། །རང་བྱུང་ཀ་ལ་བིང་ཀ་ཡི།། སྒྲ་དང་ཚངས་བའི་དབྱངས་ཉིད་དང༌། །སྤྱན་བཟངས་ཨུཏྤལ་ཁྱུ་མཆོག་རྫི་འདྲ་དང༌། །ཞལ་མཛེས་དྲི་མེད་མཛོད་སྤུ་དཀར་བར་ལྡན། །གཙུག་ཏོར་དབུ་ལྡན་དག་ཅིང་སྲབ་པ་དང༌། །པགས་པ་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་སེམས་ཅན་མཆོག །བ་སྤུ་ལེགས་ཕྲ་འཇམ་ཞིང་རེ་རེ་ནས། སྐུ་ཡི་གྱེན་དུ་གཡས་ཕྱོགས་འཁྱིལ་བ་དང༌། །དབུ་སྐྲ་དྲི་མེད་རིན་ཆེན་མཐོན་མཐིང་བཞིན། །ནྱ་གྲོ་རྫོགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་དཀྱིལ་འཁོར་འདྲ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དཔེ་མེད་དྲང་སྲོང་ཆེ། །སྲེད་མེད་བུ་ཡི་སྟོབས་མངའ་མཁྲེགས་པའི་སྐུ། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ། །འདི་དག་སྟོན་པས་མི་དབང་མཚན་དུ་གསུངས། །ཆུ་ཟླ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་མེད་ནམ་མཁའི་ཟླ་བའི་གཟུགས། །སྟོན་ཀའི་ཆུ་སྔོན་མཚོར་ནི་མཐོང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྲས་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱབ་བདག་གཟུགས། །རྫོགས་སངས་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་བསྡུས་ཏེ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ། །འདི་དག་སོ་སོར་རྒྱུར་བཅས་ཏེ། །གོ་རིམས་ཇི་བཞིན་རིན་ཆེན་གྱི། །མདོ་ཡི་རྗེས་འབྲངས་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་འདི་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གོ་རིམས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི། བུ་མོ་རིན་པོ་ཆེའི་
― DTG123_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་འདི་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་དང༌། །སེང་གེ་དང༌། །ནམ་མཁའ་དང༌། ཆུ་ཟླའི་དཔེ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བསྡུས་པའི་དོན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་ཕྱེད་པ་དང་མི་ཞན་དང༌། །མཚུངས་པ་མེད་དང་གཡོ་མེད་ཕྱིར། །རྡོ་རྗེ་སེང་གེ་མཁའ་དག་དང༌། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །སྟོབས་སོགས་རྣམས་ལས་སྟོབས་དྲུག་དང༌། །གསུམ་དང་གཅིག་གིས་རིམ་པ་བཞིན། །ཤེས་བྱ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། །བག་ཆགས་བཅས་པ་ཀུན་བསལ་བས། །གོ་ཆ་རྩིག་པ་ཤིང་བཞིན་དུ།། ཕུག་དང་བཤིག་དང་བཅད་ཕྱིར་རོ། །གླིང་དང་སྙིང་བརྟན་མི་ཕྱེད་པས། །དྲང་སྲོང་སྟོབས་ནི་རྡོ་རྗེ་འདྲ། །གང་ཕྱིར་བརླིང་བ་སྙིང་པོའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་སྙིང་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་བརྟན་པ་མི་ཕྱེད་ཕྱིར། །མི་ཕྱེད་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་བཞིན། །འཇིགས་མེད་ཕྱིར་དང་ལྟོས་མེད་ཕྱིར།། བརྟན་ཕྱིར་རྩལ་ནི་ཕུན་ཚོགས་པས། །ཐུབ་པ་སེང་གེ་སེང་གེ་བཞིན། །འཁོར་གྱི་ཚོགས་སུ་འཇིགས་མི་མངའ། །ཀུན་མངོན་མཁྱེན་པས་གང་ལས་ཀྱང༌། །འཇིགས་མེད་པར་ནི་རྣམ་པར་གནས། །དག་པའི་སེམས་ཅན་དང་ཡང་བདག །མི་མཉམ་གཟིགས་ཕྱིར་ལྟོས་པ་མེད་ཕྱིར། །ཐུགས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །རྩེ་གཅིག་ཕྱིར་ན་བརྟན་པ་ཉིད། །མཆོག་ཏུ་མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱི། །ས་ལས་རྒལ་ཕྱིར་རྩལ་ལྡན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཉན་ཐོས་མཐའ་གཅིག་པུ། །སྤྱོད་དང་བློ་ལྡན་རང་བྱུང་རྣམས། །གོང་ནས་གོང་དུ་བློ་དག་ནི། །ཕྲ་ཕྱིར་དཔེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་ཉེར་འཚོའི་ཕྱིར། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་རྣམས་དང་མཚུངས། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཡི། །མཚན་ཉིད་ལས་འདས་ནམ་མཁའ་བཞིན། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་ནི། །གཉིས་འདི་ཆོས་སྐུས་རབ་ཕྱེ་སྟེ། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འོད་མདོག་དང༌། །དབྱིབས་བཞིན་དབྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་ན་ཚིམ་བྱེད་ཡོན་ཏན་གང༌། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ། །སྤྲུལ་པ་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་གཉིས་ལ་བརྟེན། །དག་ལས་རིང་དང་ཉེ་རྣམས་ལས། །འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ཆུ་དང་ནམ་མཁའ་ཟླ་གཟུགས་བཞིན། །དེ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པ་
― DTG123_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཏེ་ལེའུ་གསུམ་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ད་ནི་དེའི་ལས་རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་དེའི་རྗེས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་འདུལ་བྱེད་ཐབས་དང་ནི། །གདུལ་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་བྱ་བ་དང༌། །དེ་ཡི་ཡུལ་དང་དུས་སུ་གཤེགས་པ་ལ། །ཁྱབ་བདག་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག །ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མཆོག་ཚོགས་དང་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཆུ་མཚོ་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཉི་འོད་ཅན། །ཐེག་པ་མ་ལུས་ངེས་པར་བ་སྒྲུབས་ཏེ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་རྒྱ་ཆེན་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་དྲི་མ་མེད་སྟེར་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱད་མེད་རྣམས་གཟིགས་ནས། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་རླུང་གིས་རྣམ་པར་འཐོར། །འདི་གཉིས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་དང་བརྒྱད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་གིས་འདུལ་བ་ཡི། །བྱ་གང་གང་དུ་གང་གི་ཚེ། །དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་མེད་ཕྱིར། །ཐུབ་པ་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །གདུལ་བྱའི་ཁམས་ནི་གང་ཞིག་གི །གདུལ་བའི་ཐབས་མང་གང་དག་གིས། །གདུལ་བྱའི་བྱ་གང་གང་དུ་ནི། །གང་ཚེ་ཡུལ་དང་དུས་དེ་དག །ངེས་འབྱིན་དེ་ཡི་རྟེན་པ་དང༌། །དེའི་འབྲས་དེ་ཡི་ཡོངས་འཛིན་དང༌། །དེ་སྒྲིབ་དེ་གཅོད་རྐྱེན་ལ་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པ་ས་བཅུ་སྟེ། །ཚོགས་གཉིས་དག་ནི་དེ་ཡི་རྒྱུ། །དེ་འབྲས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན། །དེ་སྒྲིབ་མཐའ་ཡས་ཉོན་མོངས་དང༌། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་སོ། །དུས་ཀུན་ཏུ་ནི་དེ་འཇོམས་པའི། །རྐྱེན་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན། །གནས་དྲུག་འདི་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན། །རྒྱ་མཚོ་ཉི་མ་ནམ་མཁའི་གཏེར། །སྤྲིན་དང་རླུང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཤས་ཆུ་ཡོན་ཏན་
― DTG123_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིན་ཆེན་དང༌། །ལྡན་ཕྱིར་ས་རྣམས་རྒྱ་མཚོ་བཞིན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚོའི་ཕྱིར། །ཚོགས་གཉིས་དག་ནི་ཉི་མ་བཞིན། །རྒྱ་ཆེ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་རྫོགས་སངས་ཆོས་ཉིད་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་གཏེར་དང་འདྲ། །གློ་བུར་ཁྱབ་དང་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །དེ་ཡི་ཉོན་མོངས་སྤྲིན་ཚོགས་བཞིན། །དེ་གཏོར་བ་ཡི་ཉེར་གནས་ཕྱིར། །ཐུགས་རྗེ་མི་བཟད་རླུང་དང་འདྲ། །གཞན་གྱི་དབང་གིས་ངེས་འབྱུང་དང༌། །བདག་དང་སེམས་ཅན་མཚུངས་གཟིགས་དང༌། །མཛད་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་ཕྱིར། །འཁོར་བ་སྲིད་དུ་མཛད་མི་འཆད། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་གང་ཡིན་བ་དེ། འདིར་ནི་ཇི་ལྟར་ན་འདུས་མ་བྱས་པས་འཇུག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་དུ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་དུ་འཇུག་ཅེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉི་མེད་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དཔེའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བརྒྱ་བྱིན་རྔ་སྤྲིན་ཚངས་པ་དང༌། །ཉི་མ་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་བཞིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྒྲ་བརྙན་བཞིན། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་ས་བཞིན་ནོ། །མདོའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི། གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞུང་ལྷག་མས་རིག་པར་བྱའོ། །བརྒྱ་བྱིན་དུ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཇི་ལྟར་བཻ་ཌཱུ་ར་དག་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ས་སྟེངས་འདིར་འགྱུར་ཏེ། །དག་ཕྱིར་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དེར། །ལྷ་ཡི་བུ་མོའི་ཚོགས་དང་བཅས། །རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟངས་དང༌། །ལྷ་གནས་དེ་ལས་གཞན་དག་དང༌། །དེ་ཡི་གཞལ་ཡས་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ལྷ་རྫས་རྣམ་མང་དེ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་སྐྱེས་བ་བུད་མེད་ཚོགས། །ས་ཡི་སྟེང་ན་གནས་པ་རྣམས། །སྣང་བ་དེ་ནི་མཐོང་གྱུར་ཏེ། །དེད་ཀྱང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར། །ལྷ་དབང་འདི་འདྲ་གྱུར་ཅིག་ཆེས། །འདི་འདྲའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་ཐོབ་དེན་དུ་དགེ་བ་ནི། །ཡང་
― DTG123_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་དག་དགེ་བའི་ལས་ངེས་ན། །འདི་སྣང་ཙམ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར། །ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་ས་སྟེང་ན། །འཕོས་ཏེ་ལྷར་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྣང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང༌། །རྟོགས་པ་མེད་ཅིང་གཡོ་བ་མེད། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ས་སྟེངས་ན། །དོན་ཆེན་གྱིས་ནི་ཉེ་བར་གནས། །དེ་བཞིན་དད་སོགས་དྲི་མེད་ཅན། །དད་སོགས་ཡོན་ཏན་སྒོམ་པ་ཡི། །རང་སེམས་ལ་སྣང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པ། །འཆག་པ་དང་ནི་བཞེངས་པ་དང༌། །བཞུགས་པ་དང་ནི་གཟིམས་པ་དང༌། །སྤྱོད་ལམ་སྣ་ཚོགས་མཛེས་པ་ཅན། །ཞི་བའི་ཆོས་ནི་གསུང་བ་དང༌། །མི་གསུང་མཉམ་པར་གཞག་གྱུར་པ། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག །མཛད་པ་གཟི་མདངས་ཆེན་པོ་ཅན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་མཐོང་ནས་ཀྱང་འདོད་ལྡན་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕྱིར་རབ་སྦྱོར་ཏེ། །དེ་རྒྱུ་ཡང་དག་བླངས་ནས་ནི། །འདོད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད། །སྣང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང༌། །རྟོག་མེད་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན། །དོན་ཆེན་པོས་ནི་ཉེ་བར་གནས། །འདི་ནི་རང་སེམས་སྣང་བ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མི་ཤེས་མོད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་མཐོང་སྟེ། །དེ་དག་ལ་ནི་དོན་ཡོད་འགྱུར། །རིམ་གྱིས་དེ་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས། །ཐེག་པ་འདི་ལ་གནས་པ་རྣམས། །ནང་གི་དམ་པའི་ཆོས་སྐུ་ནི། །ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ས་ཀུན་དམན་པའི་གནས་གཞན་དང་བྲལ་དྲི་མེད་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ། །གསལ་མཛེས་ནོར་བུའི་ཡོན་ཏན་དྲི་བྲལ་དཔལ་ལྡན་སྟེང་ནི་མཉམ་གྱུར་ཏ། །དག་ཕྱིར་དེར་ནི་ལྷ་དག་གནས་ཚོགས་ལྷ་དབང་ལྷ་ཡི་གཟུགས་ཤར་ཏེ། །རིམ་གྱིས་ས་ཡི་ཡོན་ཏན་བྲལ་ཕྱིར་དེ་ནི་སླར་ཡང་མི་སྣང་འགྱུར། །དེ་དངོས་ཐོབ་ཕྱིར་བསྙེན་གནས་བརྟུལ་ཞུགས་ངེས་པར་སྦྱིན་སོགས་ལ་ཕྱོགས་པ། །བུད་མེད་སྐྱེས་ཚོགས་སྨོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་འཐོར་བ་ལྟར། །དག་པའི་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་འདྲ་སེམས་ལ་སྣང་བའི་ཐུབ་དབང་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །རབ་དགའི་སེམས་ལྡན་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་བཞིན་སེམས་རབ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་བཻ་ཌཱུ་ར་ས་གཞི་གཙང་མ་ལ། །ལྷ་
― DTG123_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་སེམས་ས་གཞི་གཙང་མ་ལ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་འཆར། །འགྲོ་བར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་ནུབ་རྙོག་མེད་དང༌། །རྙོག་པའི་རང་སེམས་རབ་འཇུག་དབང་གིས་འཇུག །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དག་ན་གཟུགས་སྣང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡོད་དང་ཞིག་ཅེས་དེ་མི་ལྟ། །ལྷའི་རྔ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ལྷ་ནང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །སྔོན་གྱི་དཀར་པོའི་མཐུ་ཡིས་ནི། །འབད་དང་གནས་དང་ཡིད་གཟུགས་དང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་བཞིན་དུ། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་བདག་མེད་དང༌། །ཞི་བའི་སྒྲ་ཡིས་བག་མེད་པའི། །ལྷ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡང་ནས་ཡང༌། །ཆོས་ཀྱི་རྔས་ནི་སྐུལ་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཁྱབ་བདག་འབད་སོགས་དང༌། །བྲལ་དང་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ། །སངས་རྒྱས་གསུང་གིས་ཁྱབ་མཛད་དེ། །སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལྷ་ནང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །རྔ་སྒྲ་རང་གེ་ལས་ལས་བྱུང༌། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཐུབ་པའི་ཆོས། །གསུང་བའང་རང་གི་ལས་ལས་འབྱུང༌། །འབད་གནས་ལུས་དང་སེམས་བྲལ་བའི། །སྒྲ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞི་སྒྲུབ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཡི། །ཆོས་འདི་ཞི་བསྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ལྟ་ཡི་གྲོང་ན་རྔ་སྒྲའི་རྒྱུན་འབྱུང་མི་འཇིགས་སྦྱིན་པ་ནི། །ཉོན་མོངས་གཡུལ་དུ་འཇུག་ཚེ་ལྷ་མིན་གཡུལ་རྒྱལ་རྩེད་མོ་སེལ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་དག་ན་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ལ་སོགས་རྒྱུས་བྱུང་བ། །སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་རབ་འཇོམས་ཞི་བ་བླ་མེད་ལམ་ཚུལ་བརྗོད། །ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་ཆོས་ཀྱི་རྔ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། ལྷའི་སིལ་སྙན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་མོད་ཁོ་ནར་ལྷའི་རྣ་བར་ཡིད་འཕྲོག་པའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱངས་དང་དེ་དག་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉི་ཚེ་བ་ཉིད་དང༌། ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རྔ་ནི་བག་མེད་པའི་ལྷའི་ཚོགས་མཐའ་
― DTG123_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་བསྐུལ་བ་ཉིད་དང༌། དེའི་དུས་ལ་མི་འདའ་བས་ན་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་གྱི་ཚོགས་ཉེ་བར་འཚེ་བའི་འཇིགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་དང༌། བག་ཡོད་པའི་གནས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་ན་ཕན་པ་ཉིད་དང༌། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་འདོད་པའི་དགའ་བ་དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའི་དགའ་བདེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པས་ན་བདེ་བ་ཉིད་དོ། །མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཉེ་བར་འཚེ་བའི་ཕོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་ན་ངེས་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྔ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཕྱིར་སྐྱེ་ཀུན་པ་ཉིད་དང༌། །ཕན་བདེ་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ལྡན་པ། །དེ་ཕྱིར་ཐུབ་དབྱངས་ལྷ་རྫས་ཀྱི། །སིལ་སྙན་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི། མདོར་བསྡུ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལྷར་ནི་རྔ་ཡི་སྒྲ་ཆེན་པོ། །སར་གནས་རྣམས་ཀྱི་རྣར་མི་འགྲོ། །སངས་རྒྱས་རྔ་སྒྲ་འཁོར་བ་ཡི། །ས་འོག་འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་འགྲོ། །ལྷར་ནི་ལྷ་ཡི་སིལ་སྙན་བྱེ་བ་མང༌། །འདོད་མེ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དོན་དུ་སྒྲོགས། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་དབྱངས་གཅིག་ཀྱང༌། །སྡུག་བསྔལ་མི་རབ་ཞི་བའི་དོན་དུ་འཇུག །ལྷར་ནི་མཛེས་ཤིང་ཡིད་འོང་སིལ་སྙན་སྒྲ། །སེམས་ཀྱི་རྒོད་པ་འཕེལ་བར་གྱུར་པའི་རྒྱུ། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང༌། །ཏིང་འཛིན་སེམས་གཏོང་བསམ་པ་སྐུལ་བྱེད་ཉིད། །མདོར་ན་མ་ལུས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྣམས་སུའང༌། །ལྷ་དཔས་ཡི་བདེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན། །དེ་ནི་མ་ལུས་འཇིག་རྟེན་ཁྱབ་སྣང་བ། །དབྱངས་ཉིད་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བརྟེན་པར་བརྗོད། །ལུས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པས་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་
― DTG123_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་གྲངས་མཁྱེན་པས་དེ་རྟོགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཟབ་མོ་སྣང་བ་ནི་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །ངག་གི་དབྱངས་བརྗོད་པས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་ལས་བརྩམས་ཏེ་འདོམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཆད་མེད་པར་འཇུག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དམིགས་པར་མ་གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཉེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དེ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཇི་ལྟར་རྣ་བ་དང་བྲལ་བས། །ཕྲ་མོའི་སྒྲ་ནི་མི་མྱོང་བཞིན། །ཐམས་ཅད་ལྷ་ཡི་རྣ་བར་ཡང༌། །རྣ་ལམ་དུ་ནི་མི་འགྲོ་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཆོས་ཕྲ་མཆོག་ཏུ་ནི། །ཞིབ་མོའི་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང༌། །ཉོན་མོངས་མེད་ཡིད་འགའ་ཞིག་གི །རྣ་བའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །སྤྲིན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དབྱར་གྱི་དུས་ན་སྤྲིན། །ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ། །ཆུ་ཡི་ཕུང་པོ་འབད་མེད་པར། །ས་ལ་མངོན་པར་འབེབས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ལས་ནི། །རྒྱལ་བའི་དམ་ཆོས་ཆུ་ཡི་ཆར། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་འབེབས། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དགེ་བའི་ལམ་འཇུག་པ། །རླུང་བསྐྱོད་ཆུ་ཆར་སྤྲིན་གྱིས་འབེབས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བརྩེ་རླུང་འགྲོ་དགེ་མངོན་འཕེལ་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་སྤྲིན་ལས་དམ་ཆོས་ཆར་པ་འབེབས། །སྲིད་ལ་མཁྱེན་དང་བརྩེ་ཆེན་འགྱུར་བ་དང༌། །མི་འགྱུར་མ་གོས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་གནས་པ། །ཏིང་འཛིན་གཟུངས་ཆུ་དྲི་མེད་སྙིང་པོ་ཅན། །ཐུབ་དབང་སྤྲིན་ནི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ། །སྣོད་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཉིད་ལས་ནི། ཇི་ལྟར་བསིལ་ཞིང་མངར་དང་འཇམ་པ་དང༌། །ཡང་བའི་ཆུ་ནི་སྤྲིན་དེ་ལས་འཐོན་པ། །ས་ལ་བ་སྟ་ལ་སོགས་གནས་འབྲེལ་བས། །ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་རོར་ནི་འགྱུར་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་འཕགས་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཆུའི་ཆར། །རབ་ཡངས་བརྩེ་སྤྲིན་སྙིང་པོ་ལས་འཐོན་པ། །
― DTG123_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས། །རྣམ་པ་མང་པོའི་རོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ལྟོས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ལས་ནི། ཐེག་པ་མཆོག་ལ་དང་བ་དང༌། །བར་མ་དང་ནི་སྡང་བ་ཡི། །ཕུང་པོ་གསུམ་ནི་མི་དག་དང༌། །རྨ་བྱ་དང་ནི་ཡི་དགས་འདྲ། །དཔྱིད་མཐར་སྤྲིན་མེད་པ་ན་མི་དང་མཁའ་མི་རྒྱུ་བའི་བྱ་དག་དང༌། །དབྱར་ཚེ་ས་ལ་ཆར་བབ་པས་ན་ཡི་དགས་དག་ནི་སྡུག་པ་ལྟར། །སྙིང་རྗེའི་སྤྲིན་ཚོགས་དག་གིས་ཆོས་ཆུ་བྱུང་དང་མ་བྱུང་བ་ལས་ཀྱང༌། །ཆོས་འདོད་པ་དང་ཆོས་ལ་སྡང་བའི་འཇིག་རྟེན་ན་ནི་དཔེ་དེ་ཉིད། །ཐིགས་པ་རགས་འབེབས་རྡོ་ཚན་དང་ནི་རྡོ་རྗེའི་མེ་ནི་འབེབས་པས་ནི། །སྲོག་ཆགས་ཕྲ་དང་རི་སུལ་སོང་བ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་སྦྲོན་ལྟོས་མེད། །ཕྲ་དང་རྒྱ་ཆེན་རིགས་ཐབས་ཚུལ་གྱིས་མཁྱེན་པ་དང་ནི་བརྩེ་བའི་སྤྲིན། །ཉོན་མོངས་དག་འགྱུར་བདག་ལྟའི་བག་ཆགས་དག་ལས་རྣམ་པ་ཀུན་ལྟོས་མེད། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་རབ་ཏུ་འཇིལ་བ་ལས་ནི། འཁོར་བའི་སྐྱེ་འཆི་ཐོག་མཐའ་མེད་དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །མི་གཙང་བ་ལ་དྲི་ཞིམ་མེད་བཞིན་འགྲོ་ལྔ་དག་ལ་བདེ་བ་མེད། །དེའི་སྡུག་རྟག་ཏུ་མི་མཚོན་ཁ་བ་རྒྱ་ཚ་ལ་སོགས་རེག་སྐྱེས་བཞིན། །ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ལས་དམ་ཆོས་ཆར་ཆེན་དེ་རབ་ཞི་བྱེད་རབ་ཏུ་འབེབས། །ལྷ་ལ་འཆི་འཕོ་མི་ལ་ཡོངས་ཚོལ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ལྷ་མིའི་དབང་ཕྱག་མཆོག་ལའང་མངོན་པར་འདོད་མེད་དེ། །ཤེས་རབ་དང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་དད་པའི་རྗེས་འབྲངས་ནས། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འདིས་རྒྱུ་འདི་ནི་འགོག་ཅེས་ཤེས་པས་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྤང་བྱ་ལ། །བདེར་གནས་ཐོབ་བྱ་སྨན་ནི་སྟེན་པར་བྱ་བ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་དེ་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ལམ། །ཤེ་བྱ་སྤང་བྱ་རིག་པར་བྱ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱ། །ཚངས་པ་ཆེན་པོ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཚངས་པ་ཚངས་པ་ཡི། །གནས་ནས་འཕོ་བ་མེད་བཞིན་དུ། །ལྷ་ཡི་གནས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །སྣང་བ་འབད་མེད་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པའི་ཆོས་སྐུ་ལས། །བསྐྱོད་པ་མེད་པར་ཁམས་ཀུན་ཏུ། །སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་འབད་མེད་པར། །སྤྲུལ་
― DTG123_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དག་གིས་སྟོན་པར་མཛད། །ཇི་ལྟར་ཚངས་རྟག་གཞལ་ཡས་ཁང་ནས་མི་གཡོ་འདོད་ཁམས་ཞུགས་པ་དེ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་དེ་མཐོང་དེ་ཡང་ཡུལ་ལ་དགའ་བ་སྤོང་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་བདེ་གཤེགས་ཆོས་ཀྱིས་ཀུ་ལས་མི་བསྐྱེད་འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་དེ། །སྐལ་ལྡན་གྱིས་མཐོང་དེ་ནི་མཐོང་དེ་རྟག་ཏུ་དྲི་མ་ཀུན་སེལ་བྱེད། །སྔོན་གྱི་རང་ཉིད་སྨོན་ལམ་དང༌། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགེ་བའི་མཐུས། །ཇི་ལྟར་ཚངས་པ་འབད་མེད་སྣང༌། །རང་བྱུང་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་བཞིན་ནོ། །མི་སྣང་བ་ལས་ནི། འཕོ་དང་ལྷུམས་འཇུག་བལྟམས་དང་ཡབ་ཀྱི་ཁབ་གཤེགས་དང༌། དགྱེས་རོལ་པ་དང་དབེན་པར་སྤྱོད་དང་བདུད་བཅོམ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཆེ་བརྙེས་ཞི་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ལམ་སྟོན་དག །བསྟན་ནས་ཐུབ་པ་སྐལ་མེད་མིག་གི་ལམ་མི་འགྱུར། །ཉི་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཉི་མས་གདུངས་པ་དུས་གཅིག་ཚེ་ཉིད་ལ། །བད་སོགས་རྒྱས་དང་ཀུ་མུ་ཏ་ནི་རབ་ཟུམ་པ། །ཆུ་སྐྱེས་འབྱེད་དང་ཟུམ་པའི་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དག་ལ། །ཉི་མ་རྟོག་མེད་འདིར་ནི་འཕགས་པའི་ཉིད་དེ་བཞིན། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གདུལ་བྱ་དང་གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་གདུལ་བྱ་ནི་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། པདྨ་ལྟ་བུ་དང་ཆུ་དང་བའི་སྣོད་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་རྟོག་མེད་པ། །རང་འོད་ཅིག་ཅར་སྤྲོས་པ་ཡིས། །པདྨ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །གཞན་དག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །ཉི་མ་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་དག །གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་པདྨ་ལ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་འཇུག།། ཆོས་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་མཁར་ཤར་བ། །ཀུན་མཁྱེན་ཉི་མ་འགྲོ་བར་ནི། །ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བར་མཛད། །གང་ཕྱིར་གདུལ་བྱ་དག་པ་ཡི། །ཆུ་ཡི་སྣོད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །བདེ་གཤེགས་ཉི་མའི་གཟུགས་བརྙན་ནི། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཅིག་ཆར་འཆར། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྟོན་པ་དང༌། འདོམས་པ་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཉི་མ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ནི། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ། །ཆོས་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་
― DTG123_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཀྱིལ་དུ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཉི་མ་གདུལ་བྱ་ཡི། །རིལ་ཇི་ལྟར་འོས་པར་འབབ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་འོད་ཟེར་སྣང་ལྡན་ཉི་མ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱས་ནས་རིམ་གྱིས་ནི། །མཆོག་དང་བར་མ་དམན་པའི་རིལ་འབབ་དེ་བཞིན། །རྒྱལ་བའི་ཉི་མ་སེམས་ཅན་ཚོགས་ལ་རིམ་གྱིས་འབབ། །འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བ་ནི། ཞིང་ཀུན་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་འཕྲོ་ཉི་མ་ལ་མེད་ལ། །མི་ཤེས་མུན་བཀབ་ཤེས་བྱའི་དོན་སྟོན་པ་ཡང་མིན། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་མདོག་བཀྱེའི་མདོག་བཀྱེའི་འོད་ཚོགས་ཀྱིས། །གསལ་བ་དག་ནི་འགྲོལ་ཤེས་བྱའི་དོན་སྟོན་མཛད། །སངས་རྒྱས་གྲོང་དུ་གཤེགས་ཚེ་མིག་དང་མི་ལྡན་པ་ཡི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །མཐོང་ཞིང་དོན་མེད་ཚོགས་བྲལ་དོན་དེ་མཐོང་བ་ལས་ནི་མྱོང་བ་དང༌། །གཏི་མུག་གིས་ལྡོངས་སྲིད་བའི་མཚོར་ལྷུང་ལྟ་བའི་མུན་བས་བསྒྲིབས་པ་རྣམས། །སངས་རྒྱས་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་བློ་སྣང་མ་མཐོང་བ་ཡི་གནས་མཐོང་འགྱུར། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ནི། །རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་ཅིག་ཅར་དུ། །སྤྱོད་ཡུལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །བསམ་ཀུན་སོ་སོར་རྫོགས་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡིད་བཞིན་ལ། །བརྟན་ནས་བསམ་པ་ཐ་དད་རྣམས། །སྣ་ཚོགས་ཆོས་ནི་ཐོས་འགྱུར་ཡང༌། །དེ་ནི་དེ་ལས་རྣམས་མི་རྟོག །ཇི་ལྟར་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འདོད་པའི་ནོར། །འབད་པ་མེད་པར་གཞན་པ་དག་ལ་རབ་སྟེ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པ་འབད་མེད་ཇི་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པ་འབད་མེད་ཇི་ལྟར་འོས་པར་ནི། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་རྟག་ཏུ་བཞུགས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གང་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོར་ས་འོག་གནས་དེ་ལ་འདོད་པས། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་བཟང་པོ་འགྲོ་འདིར་རབ་རྙེད་དཀའ། །དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་སྐལ་ངན་ཉོན་མོངས་ཟིན། །ཡིད་འདིར་བདེ་གཤེགས་མཐོང་བ་རྙེད་དཀའ་ཤེས་པར་བྱ། །སྒྲ་སྙན་གྱི་སྒྲ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་སྒྲ་བརྙན་གྱི་ནི་སྒྲ། །གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལས་བྱུང་བ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་བཟོ་མེད་ལ། །ཕྱི་དང་ནང་ལ་མི་གནས་ལྟར། །དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང༌། །
― DTG123_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལས་བྱུང་བ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་བསམ་མེད་པ། །ཕྱི་དང་ནང་ན་གནས་མ་ཡིན། །ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཅུང་ཟད་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །དམིགས་པ་མེད་ཅིང་རྟེན་མེད་ལ། །མིག་གི་ལམ་ལས་རབ་འདས་པ། །གཟུགས་མེད་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡི། །མཁའ་ལ་ཇི་ལྟར་མཐོ་དང་དམའ། །མཐོང་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མིན། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ། །མཐོང་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མིན། །ས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཇི་ལྟར་ས་ལས་སྐྱེ་བ་ཀུན། །རྟོག་མེད་ས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །འཕེལ་དང༌། བསྟན་དང་ཡངས་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། །རྣམ་རྟོགས་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། །མ་ལུས་པར་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ནི། །འབད་རྩོལ་མེད་པར་བྱ་བ་འགའ། །བྱེད་པ་མཐོང་མེད་དེ་བས་ན། །གདུལ་བྱའི་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པའི་ཕྱིར། །དཔེ་རྣམས་དགུ་ནི་བསྟན་པ་ཡིན། །གང་དུ་དཔེ་དགུ་པོ་འདི་དག །རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་གྱུར་བ། །མདོ་སྡེ་ཡི་ནི་མིང་ཉིད་ཀྱིས། །དེ་ཡི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ཉིད། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་ཤེས་པ་ཡི། །སྣང་བརྒྱ་ཆེན་འདིས་བརྒྱན་པའི། །བློ་ལྡན་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། །དེ་དོན་བཻ་ཌཱུ་ར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་དཔེ་དག་ནི། །རྣམ་པ་དགུ་བརྗོད་དེ་ལ་ནི། །དེ་ཡི་བསྡུས་དོན་ངེས་པར་གཟུང༌། །སྟོན་དང་གསུང་དང་ཁྱབ་པ་དང༌། །སྤྲུལ་དང་ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་བ་དང༌། ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་གསང་བ་དང༌། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད། །འབད་རྩོལ་རྒྱུན་ཀུན་རབ་ཞི་བ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཐུགས། །དྲི་མེད་བཻ་ཌཱུ་ར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི། །གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལ་སོགས་བཞིན། །འབད་རྩོལ་ཞི་བ་དམ་བཅའ་སྟེ། །རྟོག་མེད་ཐུགས་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རང་བཞིན་དོན་ནི་གྲུབ་དོན་དུ། །དཔེ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གཟུགས་སོགས་ཡིན། །འདིར་ནི་སྐབས་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། །སྟོན་པ་ལ་སོགས་རྣམ་དགུ་ནི། །སྟོན་པ་སྐྱེ་འཆི་དང་བྲལ་བ། །འབད་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་
― DTG123_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་འདི་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དཔེ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། གང་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་རྔ་དང་སྤྲིན་བཞིན་དང༌། །ཚངས་ཉི་རིན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་རྒྱལ་བཞིན། །སྒྲ་སྙན་ནམ་མཁའ་ས་བཞིན་སྲིད་པའི་བར། །འབད་མེད་གཞན་དོན་བྱེད་དེ་རྣལ་འབྱོར་རིག། སྟོན་པ་རིན་ཆེན་ལྷ་དབང་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །ལེགས་པར་འདོམས་མཛད་ལྷ་ཡི་རྔ་དང་འདྲ། །ཁྱབ་བདག་མཁྱེན་དང་བརྩེ་ཆེན་སྤྲིན་ཚོགས་ནི། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་སྲིད་རྩེའི་བར་དུ་ཁྱབ། །ཚངས་བཞིན་ཟག་མེད་གནས་ལས་མ་བསྐྱོད་པར། །སྤྲུལ་ཕ་རྣམ་པ་དུ་མ་རབ་ཏུ་སྟོན། །ཉི་བཞིན་ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་བ་སྤྲོ་གང༌། །རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲའི་ཐུགས། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་དེ་བྲལ་ཅ་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་མེད། །སྐུ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་དང་གཟུགས་མེད་རྟག་པ་ཉིད། །ས་བཞིན་འགྲོ་བ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་རྣམས་མ་ལུས་པའི། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་གཞིར་གྱུར་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་དཔེ་བརྗོད་པ་འདིས། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ཡིན། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པར་མཐོང་བ་དང༌། འདི་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དག་བཞིན་དུ་ནི་འབད་མེད་བར། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་ཆོས་སྐུ་ལས། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་བར་དུ། །སྟོན་པ་ལ་སོགས་མཛད་པ་འཇུག །དཔེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡི། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་རིམ་པ་ཡང༌། །སྔ་མ་བརྒྱ་བྱིན་བཞིན་དུ་ཐུབ་པ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་མེད། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འབད་མེད་པར། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་ཆོས་སྐུ་ལས། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་དུ། །སྟོན་པ་ལ་སོགས་མཛད་པ་འཇུག །དཔེ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་པ་ཡི། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་རིམ་པ་ཡང༌། །སྔ་མ་ཕྱི་མས་ཆོས་མི་མཐུན། །སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། །དབྱངས་དང་མི་ལྡན་དེ་འདྲ་མིན། །ལྷ་ཡི་རྔ་བཞིན་ཐམས་ཅད་དུ། །དོན་བྱེད་མིན་པ་དེ་འདྲ་མིན། །སྤྲིན་ཆེན་དང་མཚུངས་དོན་མེད་པའི། །ས་བོན་སྤོང་མིན་དེ་འདྲའང་མིན།
― DTG123_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚངས་ཆེན་བཞིན་དེ་གཏན་དུ་ནི། །སྨིན་པར་བྱེད་མིན་དེ་འདྲའང་མིན། །ཉི་མའི་གཟུགས་བཞིན་གཏན་དུ་ནི། །མུན་པ་འཇོམས་མིན་དེ་འདྲའང་མིན། །ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲ་འབྱུང་བ་ནི། །རྙེད་པར་མི་དཀའ་ད་འདྲའང་མིན། །སྒྲ་བརྙན་བཞིན་དེ་རྐྱེན་ལས་ནི། །འབྱུང་བས་དེ་དང་འདྲ་བའང་མིན། །ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་དགེ་བ་ཡི། །གཞི་མིན་དེ་དང་འདྲ་བའང་མིན། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་བ། །འགྲོ་བའི་ཕུན་ཚོགས་མ་ལུས་པ། །དེ་གནས་པ་ཡི་རྟེན་ཡིན་ཕྱིར། །ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་དང་འདྲ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ལམ་བྱུང་ཕྱིར། །དགེ་བའི་ལས་ལམ་བསམ་གཏན་དང༌། །ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་འབྱུང༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པའི་སྐབས་ཏེ་ལེའུ་བཞི་པའོ།། །།ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་གྱིས་བསྡུས་པའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།འདི་མན་ཆང་ནི་ཇི་སྐད་བསྒྲགས་པའི་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གོ །སངས་རྒྱས་ཁམས་དང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཏེ། །དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་བསམ་བྱ་མིན། །འདི་ནི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །བློ་ལྡན་རྒྱལ་བའི་ཡུལ་འདི་ལ་མོས་པ། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཚོགས་ཀྱི་སྣོད་གྱུར་ཏེ། །བསམ་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་ལ་མངོན་དགའ་བས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བསོད་ནམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བས་གསེར་བཞིན་ནོར་བུས་སྤྲས་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྡུལ་མཉམ་པ་ཉིན་རེ་ཆོས་རྒྱལ་ཉིད་ལ་རྟག་འབུལ་བ། །གཞན་གནག་འདི་ལས་ཚིག་ཙམ་ཐོས་ཤིང་ཐོག་ནས་ཀྱང་ནི་མོས་ན་འདི། །སྤྱིན་པ་ལས་བྱུང་དགེ་བ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བློ་ལྡན་གང་ཞིག་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་བསྐལ་པ་དུ་མར་ཡང༌། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་འབད་པ་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མེད་སྲུང་བྱེད་ལ། །གཞན་དག་འདི་ལས་ཚིག་ཙམ་ཐོས་
― DTG123_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་ནི་མོས་ན་འདི། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཁྱུད་དགེ་བ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་འདི་ན་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་མེ་འཇོམས་བསམ་གཏན་ནི། །ལྷ་དང་ཚངས་གནས་མཐར་སོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཕོ་མེད་ཐབས་བསྒོམས་ལ། །གཞན་གང་འདི་ལས་ཚིག་ཙམ་ཐོས་ཤིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་ནི་མོས་ན་འདི། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་དགེ་བ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཐོབ་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང༌། །ཁྲིམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་སྦོང་བྱེད་ལ། །ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་ཀུན་སྤོང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འདི་མཆོག་ཉིད་དེ་དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཐོས་ཡིན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུས་བཤད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་དང་དེ་ནི་གྱུར་བ་དང༌། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་དོན་གྲུབ་སྟེ། །རྒྱལ་བ་ཡིན་མཁྱེན་པའི་ཡུལ། །རྣམ་བཞི་ཇི་སྐད་བརྗོད་འདི་ལ། །བློ་ལྡན་ཡོན་དང་ནས་ཉིད་དང༌། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པར་མོས་པས་ན། །མྱུར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །གོ་འཕང་འཐོབ་པའི་སྐལ་ལྡན་འགྱུར། །བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་འདི་ནི། །ཡོད་དང་བདག་འདྲས་ཐོབ་ནུས་དང༌། །ཐོབ་པ་འདི་འདྲའི་ཡོན་ཏན་དང༌། །ལྡན་ཞེས་དད་པས་མོས་པའི་ཕྱིར། །འདུན་བརྩོན་དྲན་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། །ཤེས་རབ་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་སྣོད། །བྱུང་ཆུབ་སེམས་ནི་དེ་དག་ལ། །རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེར་གནས་པས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག །བསོད་ནམས་པ་རོལ་ཕྱིན་རྫོགས་དང༌། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །བསོད་ནམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ལྔ། །དེ་ལ་རྣམ་གསུམ་རྟོག་མེད་པས། །དེ་རྫོགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་ཕྱིར། །སྦྱིན་བྱུང་བསོད་ནམས་སྦྱིན་པ་དེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན། །བཟོད་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་དག་ནི། སྒོམ་བྱུང་བརྩོན་འགྲུས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ། །འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པར་འདོད། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་རྣམ་རྟོག་གང༌། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་སྒྲིབ་པར་འདོད། །ཤེས་རབ་ལས་གཞན་འདི་དག་ནི། །སྤོང་རྒྱུ་གཞན་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཆོག་ཡིན་དེ་བཞི་ནི། །
― DTG123_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོས་པ་དེ་ཕྱིར་ཐོས་པ་མཆོག །དེ་ལྟར་ཡིན་ཆེས་ལུང་དང་རིགས་པ་ལ། །བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་དག་ཕྱིར་དང༌། །གང་དག་མོས་དགེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་བློ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་གཟུང་ཕྱིར་འདི་བཤད་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་བཤད་པ་འདི་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲོན་གློག་ནོར་བུ་ཉི་ཟླ་ལ། །བརྟེན་ནས་མིག་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་དོན་ཆེན་ཆོས་སྤོབས་འོད་མཛད་པ། །ཐུབ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བཤད། །གང་བཤད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང༌། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུང༌། །ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང༌། །དེ་ནི་དྲང་སྲོང་གསུང་ཡིན་བཟློག་པ་གཞན། །གང་གིས་བཤད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །གང་ཞིག་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །དབང་བྱས་རྣམ་གཡེང་མེད་ཡིད་ཅན་གྱིས་བཤད། །ཐར་བ་ཐོབ་པའི་ལམ་དང་རྗེས་མཐུན་པར། །དེ་ཡང་དྲང་སྲོད་བཀའ་བཞིན་སྤྱི་བོས་བླང༌། །བདག་བསྲུང་བའི་ཐབས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཕྱིར་རྒྱལ་ལས་ཆེས་མཁས་འགའ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོད་མིན་ཏེ། །མ་ལུས་དེ་ཉིད་མཆོག་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་མཁྱེན་གཞན་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞག་མདོ་སྡེ་གང་ཡིན་དེ་མི་དཀྲུག །ཐུབ་ཚུལ་གཞིག་ཕྱིར་དེ་ཡང་དམ་ཆོས་ལ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་རྨོངས་བདག་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་ལ་སྐུར་བ་དང༌། །དེས་གསུངས་ཆོས་ལ་བརྙས་གང་དེ་ཀུན་ཞེན་ལྟས་བྱས། །དེས་ན་ཞེན་ལྟའི་དྲི་ཅན་དེ་ལ་བློ་མི་སྦྱར།། གོས་གཙང་ཚོན་གྱིས་རྣམ་བསྒྱུར་སྣུམ་གྱིས་གོས་པ་མིན། །ཉམས་པའི་རྒྱུ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །བློ་དམན་ཕྱིར་དང་དཀར་མོས་བྲལ་ཕྱིར་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་བསྟན་ཕྱིར་དང༌། །དམ་ཆོས་ཕོངས་པས་བསྒྲིབ་པའི་བདག་ཕྱིར་དྲང་དོན་དེ་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །རྙེད་ལ་བརྐམ་ཕྱིར་ལྟ་བའི་དབང་ཕྱིར་ཆོས་སུ་འབྱིན་པ་བརྟེན་ཕྱིར་དང༌། །ཆོས་འཛིན་བསྲིངས་ཕྱིར་མོས་པ་དམན་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྤོང་བྱེད། །ཉམས་པའི་འབྲས་བུ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཇི་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་དེ་བཞིན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མེ་དང་ནི། །མི་བཟད་སྦྲུལ་གདུག་གཤེད་
― DTG123_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་དང་ནི་ཐོག་ལའང་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་མ་བྱི། །མེ་སྦྲུལ་དགྲ་དང་རྡོ་རྗེའི་མེས་ནི་སྲོག་དང་བྲལ་བརྩམ་བྱེད་དེ། །དེ་ལས་མནར་མེད་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པར་འགྲོ་མི་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཡང་ཡང་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་པས་སངས་རྒྱས་ངན་སེམས་ལྡན་གྱུར་དང༌། །ཕམ་དགྲ་བཅོམ་གསོད་པ་བྱ་བ་མིན་བྱེད་མཆོག་ཚོགས་འབྱེད་པའི་མི། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་དེ་ལས་ཐར་འགྱུར་གྱི། །གང་ཞིག་ཡིད་ནི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་དེ་ལ་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད། །དཀོན་མཆོག་རྣམ་པར་བྱང་ཁམས་དྲི་མེད་བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཏེ། །དོན་གནས་རྣམ་བདུན་ཚུལ་བཞིན་བཤད་ལས་བདག་གིས་དགེ་བ་གང་ཐོབ་པ། །དེས་ནི་འགྲོ་འདི་མཐའ་ཡས་འོད་མང་དྲང་སྲོང་ཚེ་དཔག་མེད་མཐོང་ཞིང༌། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ནི་ཆོས་མིག་དྲི་མེད་སྐྱེས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་ཤོག །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་བོ་འདི་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །གང་ལས་རྒྱུ་མཚན་གང་ཕྱིར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་གང་བརྗོད་དང༌། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་གནང་ཡིན་དེ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དག་པ་ཡི། །ཐབས་དང་གཅིག་གིས་ཉམས་བའི་རྒྱུ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། །གཉིས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཟོད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཆོས་བརྗོད་པའི། །མདོར་ན་འབྲས་བུ་རྣམ་གཉིས་ནི། །ཐ་མ་ཡིས་ནི་བསྟན་པ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས། །དཀོན་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་ཕན་ཡོན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་བའོ།། །།ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་གྱིས་བསྡུས་བའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། ཐེག་མཆོག་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་བཤད་འདི་ལས། །བསམ་ཡས་བསོད་ནམས་བདག་གིས་གང་ཐོབ་པ། །དེས་ནི་འགྲོ་ཀུན་ཐེག་མཆོག་དམ་པའི་ཆོས། །རིན་ཆེན་དྲི་མ་མེད་པའི་སྣོད་གྱུར་ཅིག །འཕགས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་མཛད་པ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།དཔལ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དཔེ་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་བྲམ་ཟེ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་དབོན་པོ། །པཎྜི་ཏ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སད་ཛ་ན་དང༌། ལོ་རྩ་བ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་དེ་ཉིད་དུ་བསྒྱུར་བའོ།། །།
མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་བཤད་པ།
དབྱིག་གཉེན།
― DTG123_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། །སཱུ་ཏྲ་ཨ་ལཾ་ཀཱ་ར་བྱ་ཁྱཾ། བོད་སྐད་དུ། །མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་པས། །སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད། །ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཡིས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །འབྱོར་བའི་དོན་ཚུལ་བླ་མེད་གྱུར་བ་ལང་ཡི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་བྱད། །དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཅི་ཞེས་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །སུ་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དོན་ཤེས་པའོ་།རྒྱན་ཅི་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པའོ། །ཅེས་ཤེ་ན། །ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་པས་ཏེ། ངག་དྲི་མ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གྲོང་ཁྱེར་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཚིག་དྲི་མ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བརྒྱས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། ངག་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་དག་པ་མེད་པར་ནི་དོན་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། །སྡུག་བསྔལ་འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེའི་ཕྱིར་ཏེ། །དེའི་བདག་གཉིད་སྡུག་བསྔལ་བའི་འགྲོ་བ་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་གང་ཡིན་བའི་སྙིང་རྗེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཅི་ཞིག་གི་རྒྱན་དུ་བྱེད་ཅེ་ན། །ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ལ་ཐེག་པ་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ཡོད་པའི་ཆོས་དེའིའོ། །གང་གི་ཆེད་དུ་བརྒྱན་པར་བྱད་ཅེ་ན། དེས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་ལའོ། །ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆེད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱན་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་གིས་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འབྱོར་བའི་དོན་ཚུལ་བླ་མེད་གྱུར་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འབྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པའོ། །བླ་མེད་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པར་གཏོགས་པའོ། །ད་ནི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། །གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་ཞིང་པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན། །བཀྲེས་
― DTG123_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཉེན་པ་གཡོས་ལེགས་ཁ་ཟས་ཟབ་འདྲ། །འཕྲིན་ཡིག་ལེགས་པ་ཐོས་འདྲ་རིན་ཆེན་སྒྲོམ་ཕྱེ་ལྟར། །ཆོས་དེ་འདིར་བཤད་པ་ཡང་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་དཔེ་ལྡས་ཆོས་དེའི་དོན་རྣམ་པར་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསམ་པར་བྱ་བ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདིས་རྣམ་པར་འགྲོལ་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། །གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། །ཇི་ལྟར་དེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པ་སྟེ། གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མེ་ལོང་ནང་སོང་ན། །མཐོང་བའི་དབང་གིས་མི་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ། །དེ་བཞིན་ལེགས་གསུངས་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །ཆོས་ཀྱང་དོན་རྣམས་ཕྱེ་བས་མཁས་རྣམས་འདི་ན་དགའ་མཆོག་བསྐྱེད། །འདིས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་གཟུགས་བརྒྱན་དང་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་སོང་ན་མཐོང་བའི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་དག་གིས་རྟག་ཏུ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྐྱེད་དེ། དེ་བས་ན་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྒྱན་པ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་དེ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསྣམས་ན་རབ་དཀུ་ལ། །མྱངས་ན་ཞིམ་པའི་སྨན་བཞིན་དུ། །ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཉིས་སུ་གནས། །དོན་དང་ཡི་གེ་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་དཀའ་རྒྱ་ཆེན་ཟབ་མོ་འདི། །རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་མཉེས་པར་དཀའ། །མཉེས་པར་བྱས་ན་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་མཆོག་གིས་ནོར་སྦྱིན་བྱེད། རིན་ཆེན་རིགས་ལྡན་རིན་ཐང་མེད། །ལྟ་མི་
― DTG123_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་མི་མི་མགུ། །དེ་བཞིན་མི་མཁས་ཆོས་འདི་ལ། །ཟློག་ན་དེ་བཞིན་མགུ་བར་འགྱུར། །ཕན་ཡོན་རྣམ་པར་གསུམ་ལ། སྣམ་གྱི་དཔེས་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། །གཉིས་སུ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་གེ་དང་དོན་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་དཔེས་ནི་དབང་འབྱོར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་པོ་ཆེ་རིགས་དང་ལྡན་པའི་རིང་ཐང་མེད་པའི་དཔེས་ནི། འཕགས་པའི་ནོར་ལ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་མི་ནི་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དང་པོའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཕན་ཡོན་འདི་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅང་པ། །སྔར་ལུང་མ་བསྟན་ལྷན་ཅིག་བྱུང༌། །སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་གྲུབ་པ་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་དང༌། །གཉེན་པོ་དང་ནི་སྒྲ་གཞན་ཕྱིར། །སྔར་ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་འདི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཕྱིས་འགའ་ཞིག་གིས་ཕྱུང་བ་ཡིན་ན། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་འཇིགས་པ་བཞིན་དུ་སྔ་ནས་ལུང་མ་བསྟན། ལྷན་ཅིག་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་བྱང་བར་དམིགས་ཀྱི། ཕྱིས་ནི་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་དེ་ལྟར་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་མ་མོས་པའི་ཕྱིར་འདི་གཞན་དག་གིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བཤད་དོ་ཞེ་ན་ནི་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། གང་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། དེ་སྐད་དུ་འཆད་པ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ། །ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི།
― DTG123_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡོད་དང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མེད་ན་ནི་དེ་མེད་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་མེད་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་རྣམས་མི་འབྱུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་གཞན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་ནི་མི་བྱའོ། །ལ་ལ་སྔར་ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆེད་དུ་མ་དགོངས་ནས་མ་འོངས་པ་འདི་ལུང་མ་བསྟན་པར་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་ཏུ་མི་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་སྤྱན། །བསྟན་པ་དག་ཀྱང་བསྲུང་བར་མཛད། །དུས་ལའང་ཡེ་ཤེས་མ་བསྒྲིབས་པ། །དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་མི་རུང་ངོ༌། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་སྟོན་ཞེ་ན། རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་མ་འོངས་པ་ན་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་ཏུ་མི་རུང་བར་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་པའི་སྤྱན་ཉིད་ཀྱིས་འབད་པ་མི་མངའ་བར་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟན་པ་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་མཁྱེན་པའི་མཐུས་སོ། །ལ་ལ་ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདི་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མ་ཚང་བ་དང་འགལ་བ་དང༌། །ཐབས་མིན་དེ་ལྟར་མ་བསྟན་ཕྱིར། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་ཐེག་པ་འདི། །ཐེག་ཆེན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་མིན། །མ་ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྟན་པ་
― DTG123_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་བདག་ཉིད་སྐྱོ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཙམ་གྱི་ཐབས་ཤིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྟན་པ་ཅི་ཡང་མེད་ལ། རང་གི་དོན་ཁོ་ན་གཞན་དག་ལ་བསྟན་པ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་རང་གི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་ན་རང་གི་དོན་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ། བདག་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བདེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འགལ་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁོ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་འབད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པ་ནི་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་བཙལ་ཀྱང་འདོད་པའི་དོན་འཐོབ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྭ་ལ་སོགས་པ་ལས་འཇོ་བ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་བསླབ་བར་བྱ་བ་གཞན་དུའང་བསྟན་ཏོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་བསྟན་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁོ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ནི་མི་འོས་ཏེ། འདི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་པ་མི་དམིགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསམ་པ་དང་ནི་བསྟན་པ་དང༌། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་རྟོན་པ་དང༌། །དུས་འགལ་ཕྱིར་ན་དམན་པ་གང༌། །དེ་ནི་མན་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །ཇི་ལྟར་འགལ་ཞེ་ན། འགལ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བསམ་པ་དང༌། བསྟན་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། རྟོན་པ་དང༌། དུས་འགལ་བདག་གིས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་བདག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་བསམ་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རྟོན་པ་ཡང་ཆུང་ལ་དུས་ཀྱང་ཐུང་སྟེ། ཚེ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་དེའི་དོན་འཐོབ་བོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དམན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། །དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ནི་མི་འོས་སོ། །ལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག །
― DTG123_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུལ་བལ་ཡང་སྣང༌། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕིར་མཚན་ཉིད་དང་མི་འགལ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་གི་མདོ་ལའང་འཇུག་པ་དང༌། །རང་གི་འདུལ་ལའང་སྣང་ཕྱིར་དང༌། །ཟབ་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་དང་ནི་འགལ་བ་མེད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། འདི་ནི་རང་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལའང་འཇུག་པ་ཁོ་ནའོ། །རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་བ་འདུལ་བ་ལ་ཡང་སྣང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་མི་འགལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཚན་ཉིད་དང་འགལ་བ་མེད་དོ། །སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྟོག་གེ་རྟེན་ཅིང་མ་ངེས་ལ། །མ་ཁྱབ་ཀུན་རྫོབ་སྐྱོ་བ་ཅན། །བྱིས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པར་འདོད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་མིན། །རྟོག་གེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ལུང་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་གཞན་ན་གཞན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྤོབས་པ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་ཅན་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མདོ་སྡེ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་མེད་པ་ནས་སྐྱོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ནི་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བཤད་པ། འོ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་ཐབས་སུ་དུང་ཞེ་ན། ཐབས་ཉིད་དུ་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་ཟབ་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་སྨིན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །དེ་ཕྱིར་འདི་ལས་གཉིས་བསྟན་ཏེ། །
― DTG123_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། མཐུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། མཐུ་ལ་མོས་པའི་སྒོ་ནས་འབད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་མོ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འདི་ལས་དེ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་འདིས་སྐྲག་པ་དེའི་ཕྱིར་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྲག་པའི་ཉེས་དམིགས་དང་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །འགྲོ་བ་དེའི་གནས་མིན་ལ་སྐྲག་པ་གདུང་བྱེད་འགྱུར། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཕུང་ཆེན་བསགས་བྱས་ཡུན་རིང་དུ། །རིགས་མེད་གྲོགས་ངན་སྔོན་དགེ་མ་བསགས་བློ་མ་སྦྱངས། །ཆོས་འདིས་སྐྲག་འགྱུར་འདི་ནི་དོན་ཆེན་འདི་ལས་ལྟུང༌། །སྐྲག་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྲག་པ་ནི་དེའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྲག་པ་སྟེ། ངན་སོང་དག་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བསགས་པ་བྱས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེ་ན། ཡུན་རིང་པོར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཉེས་དམིགས་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུ་གང་གིས་ཡིན་པ་དང༌། དུས་ཇི་སྲིད་དུ་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྲག་ཅེ་ན། སྐྲག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། འདི་ལ་རིགས་མེད་པའམ། གྲོགས་ངན་པའམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བློ་གྲོས་མ་སྦྱངས་པའམ། སྔོན་དགེ་བ་མ་བསགས་པའོ། །དོན་ཆེན་འདི་ལས་ལྟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་ལས་མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཉེས་དམིགས་གཞན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བཤད་ནས་མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མེད་ཤིན་དུ་ཟབ་ཅིང་རྗེས་སོང་ཕྱིར། །སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཞིང་མང་པོའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་སྟོན་དང་ལྡན། །ཇི་སྐང་བཤད་བཞིན་དོན་མིན་བཅོམ་ལྡན་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་བརྟགས་ན་ཆོས་འདིར་སྐྲག་མི་འགྱུར། །དེ་ལས་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་
― DTG123_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། གཞན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་མོ། །རྗེས་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མཉམ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་གྱི། །སྟོང་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མང་པོའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་སྟོན་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་དག་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དགོས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལན་ཅིག་དགག་པ་ཙམ་མཛད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་བཤད་བཞིན་དོན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་སྐྲག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་སྟེ་ཤེས་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཅག་གིས་དེ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྐྲག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་བརྟགས་ན་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འདི་ནི་དང་པོར་ཐོས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང༌། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་ལས་ཡང་དག་དོན་ཡུལ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང༌། །དེ་ལས་ཆོས་འཐོབ་དེ་ཡོད་དེ་ལས་བློ་གྲོས་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །གང་ཚེ་དེ་ནི་སོ་སོ་རང་རིག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དེས། །དང་པོར་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བདེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཆོས་འཐོབ་བོ། །ཐོབ་པ་དེ་ཡོད་ན་དེ་ལས་རྣམ་བར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཚེ་བློ་གྲོས་དེ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་ན། དེ་མེད་ན་འདི་ཇི་ལྟར་ངེས་ཏེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
― DTG123_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འགྱུར། སྐྲག་པའི་གཞིའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བདག་གིས་མི་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཟབ་མོ་མཁྱེན་མ་ཡིན། །ཟབ་མོ་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོའི་དོན་རིག་པ་དག་མཐར་འགྱུར་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྲག་པའི་གནས་སུ་རིགས་མ་ཡིན། །རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་བདག་གིས་འདི་མི་ཤེས་པས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཟབ་མོ་ཐུགས་སུ་ཆུང་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོའི་དོན་རིག་པ་དག་ཁོ་ན་ཐར་པ་ཡིན་གྱི། རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་མོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ཚིགས་སུ་བ་ཅད་པ། དམན་པར་མོས་ཤིང་ཁམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དམན། །གྲོགས་པོ་དམན་པ་དག་གིས་ཡོངས་བསྐོར་བ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་མོས་མེད་གྲུབ་པ་ཡིན། །གང་ཞིག་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ནི། དེས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསྒོས་པའི་ཁམས་དམན་པ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། གྲོགས་པོ་དམན་པ་ལ་མོས་པའི་ཁམས་ཙམ་དུ་མཚུངས་པ་དག་ཁོ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལེགས་པར་བཤད་པ་འདི་ནི་མོས་པ་མེད་པ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་མཆོག་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །མདོ་སྡེ་མ་ཐོས་པ་སྤངས་དུ་མི་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཐོས་རྗེས་འབྲངས་ཏེ་བློ་ལྡན་ཐོབ་ནས་ནི། །གང་ཞིག་ཐོས་ལ་རབ་ཏུ་བརྙས་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་ལུས་ལ། །རྨོངས་པ་གང་གི་ཕྱིར་ན་ངེས་པར་བྱེད། །དེ་ལ་མ་མོས་ལ་ནི་རག་ན་མདོ་སྡེ་མ་ཐོས་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྤོང་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཁོ་ནས་བློ་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་ནས་ཐོས་པ་ཉིད་ལ་བརྙས་པར་བྱེད་པའི་རྨོངས་པ་དེ་ཐོས་པ་སྣ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལུས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་གང་གི་ཕྱིར། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་
― DTG123_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད། དེ་ལ་ནི་ཐོས་པ་ལས་སྟོབས་གཞན་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མ་ཐོས་པར་སྤོང་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཐོས་པ་དེ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱའི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཡོངས་རྟོགས་ན། །བདག་ཉིད་སྙེམས་ཤིང་བློ་ཉམས་འགྱུར། །ལེགས་པར་གསུངས་པའང་སྤངས་པས་ན། །བརླག་འགྱུར་ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སྒྲིབ། །བདག་ཉིད་སྙེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་གྱི་མཁས་པ་ལས་དོན་མི་ཚོལ་བའོ། །བློ་ཉམས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་ལས་མ་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་ནི། དེའི་བཞི་ལས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་བརླག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཏེ། འདི་ལ་ཉེས་དམིགས་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དོན་མི་ཤེས་པར་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་རང་བཞིན་གདུག་པ་སྟེ། །མི་རིགས་པ་ཡི་གཟུགས་ལའང་མི་རིགས་ན། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཆོས་ལ་སྨོས་ཅི་གོས། །དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་བཞག་ལེགས་ཉེས་པ་མེད། །རང་བཞིན་གདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་པ་བླའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་ཀྱི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་བསྡུ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དང་ཁས་ལེན་རྟོགས་དང་ཟིལ་གནོན་པར། །དབྱེ་བའི་རང་བཞིན་དོན་རྣམ་བཞི་ཡི་ཁྱད་པར་གྱིས། །ཐེག་པ་མཆོག་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་རབ་སོང་བ་གང༌། །དེ་ཉིད་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ། །དེ་ཉིད་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་རྣམ་པ་བཞིན་ནི། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་
― DTG123_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་ལེན་པ་དང༌། རྟགས་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང༌། ཁས་ལེན་པའི་དོན་དང༌། རྟོགས་པའི་དོན་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དོན་ཏེ། དེ་དག་ནི་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱ་དཀའ་བ་མང་བའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་མི་སྤྲོ་བས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཕྱིར་དང་པོར་ངེས་པར་བྱ་བ་འདི་དཀའ་སྟེ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མར་བསྒྲུབ་པར་དཀའ། །གང་ཕྱིར་གྲུབ་ན་སེམས་ཅན་ཕན་བྱེད་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཐེག་ཆེན་འདི་ལ་སྐྱབས་དོན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་ངེས་པ་དེ་སྨོན་ལམ་དང་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་གྲགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །སྔར་གླེངས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བར་ཞུགས་པ་དང༌། །ཐེག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འགྲོལ་མཁས་པར་ལྡན། །གང་ཞིག་མྱ་ངན་འདས་ལ་འཁོར་ཞི་རོ་གཅིག་པ། །དེ་འདྲའི་བློ་ལྡན་དེ་འདིར་ཀུན་འགྲོར་ཤེས་པར་བྱ། །འདིས་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པས་སོ། །ཐེག་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མཁས་པར་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི་འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །ཁས་ལེན་པའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཞིག་དགའ་བ་མང་པོས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་དོན་གཉེར། །གང་ཞིག་སྐྱོ་བ་མེད་པར་དཀའ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད། །གང་ཞིག་རྣམས་སངས་རྒྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀུན་མཉམ་འགྱུར། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་ཁས་ལེན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །འདིར་ནི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ། སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་གང་ཁོ་ན་ལས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་
― DTG123_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། འདི་ལྟར་སྐྱོ་བ་མེད་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའོ། །ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །ཡང་ཁས་ལེན་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་མཆོག་གཉིད་དུ་ལེགས་པར་སྐྱེས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ལེགས་པར་གང་སྐྱེས་པ། །སེམས་དང་ཤེས་རབ་དང་ནི་ཚོགས་ལྡན་སྙིང་རྗེ་འདི། །ས་བོན་མ་དང་མངལ་ནས་མ་མ་མཚུངས་པ་མེད། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་ཁས་ལེན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་བཙུན་པར་སྐྱེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ས་བོན་དང༌། མ་དང༌། མངལ་གྱི་གནས་དང༌། མ་མ་མཚུངས་པ་མེད་པས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ས་བོན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ནི་མངལ་གྱི་གནས་ཏེ་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་མ་མ་སྟེ་དེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་ཁས་ལེན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། སྣ་ཚོགས་མཚན་རྣམས་ཀུན་གྱིས་དེའི་ལུས་བརྒྱན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་བྱེད་སྟོབས་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་བདེ་ཆེན་མཐའ་ཡས་ཞི་བ་རྙེད། །སེམས་ཅན་ཀུན་བསྐྱབ་ཐབས་ཆེན་བཤད་པ་ཤེས། །ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིས་སྟོན་ཏེ། གཟུགས་བཟང་བའི་ཁྱད་པར་ནི། མཚན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི།འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྟོབས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་མཐའ་ཡས་པ་ཞི་བ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཆེན་པོ་བཤམ་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་བཙུན་
― DTG123_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རང་གི་བཟོ་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་སྒོ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་བྱིན། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་དབང་བ་ཀུན་དང་ཡང་དག་ལྡན། །སངས་རྒྱས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྟོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས། །བསླབ་པ་བཅའ་བས་ཚར་བཅད་ཕན་འདོགས་བྱེད་ལ་བརྩོན། །རྒྱུ་བཞིས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་སུ་བཙུན་པར་སྐྱེས་པ་རང་གི་རིགས་མི་གཅོད་དེ། དབང་སྐུར་བ་ཐོབ་པ་དང༌། དབང་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང༌། རྩོད་པ་བརྟག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཚར་གཅོད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འོད་ཟེར་དག་གིས་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དང་ལྡན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྟོན་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་དང༌། བསླབ་པའི་གཞི་བཅའ་བས་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་པ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཁས་ལེན་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་བློན་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། བློན་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་མཐུན་བདལ་ལ་རྟག་ཏུ་སྤྱན་བྱེད་ཕྱིར། །གསང་བའི་གནས་ནི་རྣམ་གསུམ་རྟག་ཏུ་ཡང་དག་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་མང་ངོན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་བྱེད་ཕྱིར། །འདི་ལ་རྒྱུ་བཞིས་བློན་པོ་ཆེན་པོར་བཞག་སྟེ། བཙུན་མོའི་ནང་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ནང་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང༌། མཛོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱན་ཉིད་དང༌། གསང་གཏམ་ལ་ཡིད་བརྟན་པ་ཉིད་དང༌། བགོ་བཤའ་ལ་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བདལ་བ་རྣམས་ལ་མི་བརྗེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྤྱན་བྱེད་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་
― DTG123_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་འཛིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསོད་ནམས་ཕུང་ཆེན་སྲིད་གསུམ་བླ་མ་སྲིད་པའི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་བཞི་བློ་མཆོག་བདེ་བ་དང༌། །ཆོས་མང་ཕུང་པོ་མཆོག་རབ་རྟག་པའི་སྐུ་སྟེ་དགེ་བའི་ཚོགས། །བག་ཆགས་བཟློག་ཅིང་སྲིད་དང་ཞི་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ། །དེ་ལ་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པའི་དུས་ཉིད་ན་བསོད་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་ན་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་བླ་མ་ཉིད་དོ། །བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དུས་ན་སྲིད་པའི་བདེ་བའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ། འདིས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་བློ་མཆོག་གི་བདེ་བའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་འདུས་ན་ཆོས་མང་པོའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མང་ཕུང་པོའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་བའི་ཕྱིར་མཆོག་རབ་བོ། །ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པའོ། །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསགས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་དེ་ལ། བག་ཆགས་བཟློག་པ་དང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་དང་ཞི་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་བརྒྱད་ནི་རྟོགས་པའི་དོན་ཏོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བློ་ལྡན་ཉན་ཐོས་ཚོགས་བཅས་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དོན་ཆེ་དང༌། །མཐའ་ཡས་རྟག་རྒྱུན་མི་འཆད་ཟད་མི་ཤེས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དགེ་བདེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དབང་འབྱོར་རྙེད་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ཞི་བས་ཟད་མི་ཤེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་བཞི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བརྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། དོན་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །
― DTG123_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དབང་འབྱོར་པ་རྙེད་པས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དབང་འབྱོར་བའོ། །ཡོན་ཏན་དེ་བཞི་ནི་དགེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་འབྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ཞི་བས་ཟད་མི་ཤེས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བརྗོད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འདི་ནི་དེའི་དངོས་འདོད་པས་ཁས་ལེན་དེ་ཡང་སྙིང་བརྩེ་ལས་རིག་བྱ། དེ་ལས་རྣམ་པར་ཀུན་མཁྱེན་ཕན་དང་བདེ་བྱེད་དཀའ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད། །དེས་པར་འབྱུང་ལ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱིས་རྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་ལྡན། །བརྡ་དང་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་མཆོག་ཡིན། འདིས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལས་དང་ལྡན་པ་དང༌། དབྱེ་བའི་དོན་རྣམས་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་འདོད་པས་ཁས་ལེན་པ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །དེ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱེད་ཅིང་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་དག་ལ་མི་སྐྱོ་བ་ནི་ལས་སོ། །དེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བ་ལ་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །བརྡར་བཏགས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དབྱེ་བའོ། །སྐྱབས་དུ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སོང་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེ་ནི་དཔག་མེད་ཡོན་ཏན་ཚིག་སུ་བཅད་པ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སོང་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེ་ནི་དཔག་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེལ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་འདི་ལ་སྙིང་རྗེའི་བསམས་པས་ཁྱབ། །མཚུངས་མེད་འཕགས་ཆེན་ཆོས་ཀྱང་རྒྱལ་བར་བྱེད། །འདིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་དག་གིས་སྟོན་ཏེ། རང་གི་དོན་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་མང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཕེལ་བས་སོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རྟོག་གེ་དང་གྲངས་དང་དུས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡོན་ཏན་འཕེལ་བ་དེ་ནི་རྟོག་གེས་ཀྱང་དཔག་ཏུ་
― DTG123_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ལ་གྲངས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡང་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པས་སོ། །སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།རིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྡུ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡོད་དང་མཆོག་དང་མཚན་ཉིད། །རྟགས་དང་རིགས་རབ་དབྱེ་བ་དང༌། །ཉེས་དམིགས་དང་ནི་ཕན་ཡོན་དང༌། །དཔེ་རྣམས་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་བཞི། །འདིས་ནི་རིགས་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། མཆོག་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། རྟགས་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ཕན་ཡོན་དང༌། དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱབ་ར་དེ་དག་བསྡུས་ཏེ། ཁྱད་པར་དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་རྣམ་པ་བཞི་བཞིའོ། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཁམས་རྣམས་དང་ནི་མོས་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ཐ་དད་དབྱེ་བ་དང༌། །འབྲས་བུ་ཐ་དང་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །རིགས་ཡོད་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བརྗོད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། བ་རུ་རའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ད་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་དགོས་པས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་དམིགས་ཏེ། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ལ་ཐེག་པ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་མོས་པ་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་ཐ་དད་པ་དམིགས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་དེས་པར་སྒྲུབ་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་བྱང་ཆུབ་དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་ཏེ། དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ནི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཆོག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་དགེ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་དང་ཐམས་ཅད་དང་ནི་དོན་ཆེན་དང༌། མི་ཟད་པ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་
― DTG123_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །འདིར་རིགས་ནི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་བཞིས་མཆོག་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། རིགས་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད། དོན་ཆེན་པོ་དང༌། མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་དེ་ལྟར་སྦྱངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཟད་པ་མང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་བཞིན་དང་ནི་རྒྱས་པ་དང༌། །དེ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་།ཡོད་མེད་གཉིས་དང་ཡོན་ཏན་ནི། །སྒྲོལ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །འདིས་རིགས་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་དང༌། རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། །བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་དག་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོད་དོ། །འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མེད་དོ། །རིགས་ནི་ཡོན་ཏན་སྒྲོལ་བའི་དོན་དུ་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལས་ཡོན་ཏན་སྒྲོལ་ཞིང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང༌། མོས་པ་དང་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །དགེ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྦྱོར་བའི་སྔོན་རོལ་ཉིད་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་དོན་གྱིས་བཟོད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རིགས་ནི་དེས་དང་མ་དེས་པ། །རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མི་འཕྲོགས་དང༌། །འཕྲོག་པ་ཉིད་དེ་མདོར་ན་རིགས། །དབྱེ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་།རིགས་ནི་མདོར་ན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དང་དེ་དག་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་དང༌། འཕྲོག་པའོ། །ཉེས་དམིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཉོན་མོངས་གོམས་དང་གྲོགས་ངན་དང༌། །ཕོངས་དང་གཞན་གྱི་
― DTG123_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་ཉིད་དེ། །མདོར་ན་རིགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་རུ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི། །གང་གིས་ན་རིགས་ལ་གནས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་དག་ལ་མིག་འཇུག་པ་ནི་མདོར་ན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང༌། ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་བའོ། །ཕན་ཡོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚེགས་སུ་བཅད་པ། རིང་མོ་ཞིག་ནང་ན་སོང་དུ། །འགྲོ་ཞིང་མྱུར་དུ་ཐར་པ་དང༌། །དེ་ནའང་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་དུ་མྱོང༌། །སྐྱོ་བཅས་སེམས་ཅན་སྨིན་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ལ་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རིང་མོ་ཞིག་ན་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། །དེ་དག་ནས་མྱུར་དུ་ཐར་པ་དང༌། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་དུ་མྱོང་བ་དང༌། །སེམས་སྐྱོ་ཞིང་དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྙིང་རྗེས་ཡོང་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། གསེར་གྱི་རིགས་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གསེར་གྱི་རིགས་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་དྲི་མེད་ལྡན། །མཐུ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གནས་ཡིན་ནོ། །གསེར་གྱི་རིགས་ཆེན་པོ་ནི་གསེར་རྣམ་བ་བཞིའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། མང་པོ་དང༌། འོད་གསལ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུའི་གནས་ཡིན་ཏ། དེ་ལྟ་བས་ན་གསེར་གྱི་རིགས་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རིན་ཆེན་མཆོག་རིགས་བཞིན་ཤེས་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ཆེ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཕགས། །སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་གནས་ཕྱིར། །རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཆེན་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་བཞིའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། རིགས་དན་ལྡན་པ་དང༌། ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ།
― DTG123_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་དེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་ཡང་དག་པར་གནས་པའོ། །སེམས་ཅན་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ལ་ལ་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ། །ལ་ལ་ཐར་བའི་ཆ་མཐུན་དགེ་བ་མེད། །དཀར་པོ་དམན་པ་ཡོད་པ་རྒྱུ་དང་བྲལ། དོན་འདི་ལ་ནི་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེའི་དུས་དང་གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། །གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་ཆད་པ་དང༌། ཐར་པའི་ཆ་དང༌། མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དམན་པ་ཡོད་པ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ། །གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གང་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་རིགས་ཉིད་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་དང་རྒྱས་པའི་རིགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་གཞན་ལ་ཕན་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཆེན་ལ། །མི་ཤེས་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང་ཞིང་སྒྲུབ་ལ་བཟོད། །དེ་དག་ཐ་མར་རྣམ་པ་གཉིས་མཆོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་འགྱུར་གང་ཡིན་དེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་དེ་རྒྱས་པའི་རིགས་ལས་ཤེས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བར་བཤད་པ་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དོན་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་མས་བརྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་མི་སྐྱོ་ལ། ཐ་མར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཆོག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་རྒྱས་པའི་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་
― DTG123_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པོ་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དག་གོ །མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་རིགས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་འཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་དེ་ནི་རྩ་བ་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་རྩ་བ་བཟང་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྤྲོ་བ་ཆེ་དང་རྩོམ་པ་ཆེ། །དོན་ཆེ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དཔའ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ། །སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་ནི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྱུས་ཀྱིས་ཏེ། ཟབ་མོ་དང་ཡུན་རིང་བོར་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ནི་གོ་ཆ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སོ། །དོན་ཆེན་པོ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །དོན་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །དོན་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་དོན་གཉིས་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ལ། །མོས་དང་ལྷག་བསམ་དག་པ་དང༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་འདོད། །དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་མོས་པ་ལས་འབྱུང་བའོ། །ས་བདུན་ལ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ཡི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེར་
― DTG123_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་པར་སེམས། །ཆོས་ལ་མོས་དང་དེ་བཞིན་དེའི། །ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བར་དམིགས་པའོ། །གོང་དུ་འདུན་པ་འགྲོ་བ་སྟེ། །སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཡི་རྟེན། །ལམ་འགོག་པ་ནི་མཐུན་ཕྱོགས། །སློང་ཞིང་དང་དུ་ལེན་པའོ། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱི། །དགེ་བའི་འཕེལ་བ་དེའི་ཕན་ཡོན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་རྟག་སྦྱོར་བ། །དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བརྗོད། །འདི་ཡི་མཐར་ཐུག་ས་ཡིན་ཏེ། །སོ་སོ་རང་གི་དེར་སྦྱོར་བས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །རྣམ་པ་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདིའི་རྩ་བ་ནི་གང༌། བསམ་པ་ནི་གང༌། མོས་པ་ནི་གང༌། དམིགས་པ་ནི་གང༌། འགྲོ་བ་ནི་གང༌། རྟེན་ནི་གང༌། ཉེས་དམིགས་ནི་གང༌། ཕན་ཡོན་ནི་གང༌། དེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་གང༌། མཐར་ཐུག་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རྩ་པའོ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་སེམས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པའོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཚོལ་བར་དམིགས་པ་སྟེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཚོལ་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་འདུན་པ་ནི་འགྲོ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་རྟེན་ནོ། །ལམ་གཅོད་པ་ན་ཉེས་དམིགས་ཏེ་ལམ་གཅོད་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐེག་པ་གཞན་གྱི་སེམས་སློང་ཞིང་དང་དུ་ལེན་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་ནི། །རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པ་ནི་ངེ་པར་འབྱུང་བའོ། །ས་ནི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གི་ས་ལ་སྦྱོར་བས་གང་ཞིག་ས་གང་ལ་ཞུགས་པའི་ས་དེ་ནི་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་བླང་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་གོམས་པ་ལས། །མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་འབྱུང་བ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། །གཞན་གྱིས་བསྟན་ཞིང་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་གྲོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་ཏེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ངོར་
― DTG123_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་མཐུས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ལས་ཏེ། དེའི་རིགས་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཐོས་པའི་སྟོབས་ལས་ཀྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་དང་དེ་བཤད་པ་ན་མང་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་གོམས་པ་ལས་ཏེ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་རྟག་ཏུ་ཉན་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་གྲོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་ནི་མི་བརྟན་པར་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ལས་ནི་བརྟན་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ཏེ། རྫོགས་པའི་རྒྱས་རབ་བསྙེན་བྱས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རབ་བསགས། ཆོས་ལ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྐྱེས་ཕྱིར་དེ་ནི་དམ་པར་འདོད། །ཆོས་དན་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ནི། །དེ་ཡི་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །མཆོག་ལ་སེམས་མཉམ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་རབ་དགའ་ཁྱད་པར་འཕགས། །སྐྱེ་བ་རྒྱ་ཆེ་དེ་ལ་སྤྲོ། །བསམ་པ་ཡང་ནི་དག་པ་དང༌། ལྷག་མ་དག་ལ་མཁས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་ལ་མོས་པ་ས་བོན་དང༌། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་མ་ལས་སྐྱེས། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བའི་མངལ། །སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པའི་མ་མའོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དཀའ་བ་ཡུན་རིང་མི་སྐྱེའི་ཕྱིར། །སྤྲོ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་དང༌། །དེ་ཡི་ཐབས་ཤེས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །བསམ་པ་དག་པས་ཤེས་པར་བྱ། །ས་གཞན་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གཞག་ཡིད་བྱེད་པས། །དེ་རྟོག་ཉིད་དུ་ཤེས་ཕྱིར་དང༌། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་མི་རྟོག་ཕྱིར། །ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི། ལུང་དང་བསྒྲུབ་པ་དང་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡངས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་པས་དེའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་
― DTG123_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་དག་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་འདྲ་བར་དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་བདག་དབྱེར་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། སྤྲོ་བ་དང༌། བསམ་པ་དག་པ་དང༌། ཁག་མ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་ས་བོན་དང་མ་དང་མངལ་དང་མ་མའི་བྱེ་བྲག་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོ་བ་ནི་དཀའ་བ་ཡུན་རིང་བོས་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཐབས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ལ་མཁས་པ་ནི། ས་གཞན་དག་ལ་མཁས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི། ས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཤེ་ན། འདི་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་རྣམས་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེའི་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། བསྐྱེད་པ་ས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། །གཞན་ནི་བཟང་བོའི་གསེར་དང་འདྲ། །ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ཚེས་བ་བཞིན། །གཞན་ནི་མེ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། །གཞན་ནི་གཏེར་ཆེན་བཞིན་ཤེས་བྱ། །གཞན་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །རྒྱ་མཚོར་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་གཞན། རྡོར་ཇེ་དང་འདྲ་རི་རབ་འདྲ། །སྨན་གྱི་རྒྱལ་བོ་འདྲ་བ་སྟེ། གཞན་ནི་མཛའ་ཆེན་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ་བ་དང༌། །གཞན་ནི་ཉི་མ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །གཞན་ནི་དྲི་ཟའི་དབྱངས་སྙན་བཞིན། །གཞན་ནི་རྒྱལ་པོ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་གཞན་ནི་མཛོད་ལྟ་བུ། །ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། ཐེག་པ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་བསྐྱེད་བཀོད་མ་འདྲ་བ་ཡིན། །ཀུན་དགའི་སྒྲ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཀླུང་ཆེན་རྒྱུན་དང་འདྲ་བའོ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ། །སྤྲིན་
― DTG123_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཕྱུག །སེམས་ནི་དགའ་བས་ཡང་དག་བསྐྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི་ས་དང་མཚུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་དེའི་ཚོགས་འཕེལ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གསེར་བཟང་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཕན་བ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་སྟེན་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོའི་ཚེས་པ་བཞིན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཤིང་གི་བྱེ་བྲག་ངག་གིས་མེ་བཞིན་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པའི་བསམ་པའོ། །སྦྱིན་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞིན་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལས་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉམ་ང་བ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་སྟེ། མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཛའ་བོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡལ་བར་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དེའི་འབྲས་བུ་འབྱོར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་བཞི་ནི་ཉི་མ་དང་འདྲ་སྟེ། གདུལ་བའི་ལོ་ཏོག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དྲི་ཟའི་
― DTG123_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱངས་སྙན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་བྱེད་བའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ནི་མཛོད་ལྟ་བུ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོའི་མཛོད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལམ་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ནི། ཐེག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བདེ་བླག་ཏུ་ཁྱེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཀོད་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུ་འཛིན་ཞིང་མི་ཟད་པར་འབྱིན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་འཛིན་ཞིང་མི་ཟད་པ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་བཤད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི། ཀུན་དགའ་བའི་སྒྲ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྙན་པ་ཐོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པ་ནི་རླུང་གི་རྒྱུན་དང་འདྲ་སྟེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན་རང་གི་དང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི། ས་དེར་གཏོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྤྲིན་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་རྣམས་དེ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། མི་ཟད་པ་ཉིད་འབྱུང་བ་དང་སྦྱར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་སྨད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཆེར་འོས་སེམས་བསྐྱེད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་བོ་དག །གཞན་དོན་སེམས་དང་དེ་ཡི་ཐབས་རྙེད་དང༌། །དགོངས་ཆེན་དོན་དང་དེ་ཉིད་མཆོག་མཐོང་བས། །བདེ་བ་དེ་སྤངས་ཞི་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་སྤངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་མི་འཐོབ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དོན་སེམས་པས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌།
― DTG123_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཐབས་རྙེད་པས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དགོངས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མཐོང་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཟབ་མོ་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་རྟོགས་པས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཆོག་གི་དོན་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ངན་འགྲོ་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྔགས་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བློ་ལྡན་སེམས་མཆོག་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང༌། །མཐའ་ཡས་ཉེས་པ་བྱེད་ལས་སེམས་རབ་བསྡོམས། །གཉིས་འཕེལ་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང༌། །བརྩེ་ལྡན་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་དགའ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཀྱི་མཆོག་དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་བྱེད་པ་ལས་སེམས་རབ་ཏུ་བསྡམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ངན་འགྲོས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དགེ་བའི་ལས་དང་སྙིང་བརྩེ་བ་གཉིས་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང་ལྡན་བ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དེ་དགེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བས་ཀྱང་དགའ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་དགའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་བྱ་བ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་ཀྱང་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་བ་ཐོབ་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཚེ་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིར་ལུས་དང་ནི། །སྲོག་ལ་མི་ལྟ་རབ་ངལ་ཁས་ལེན་པ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་གཞན་གྱི་གནོད་པ་ཡིས། །ཇི་ལྟར་ངན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག །དེའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི། གང་ཞིག་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཉིད་ཆེས་སྡུག་གི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པས་བདག་གི་དོན་དུ་ཉེས་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། སེམས་མི་ལྡོག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། །དེ་ཡིས་ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང༌། །སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་འགྲོ་ལྟར་རྟོགས་ནས། །འབྱོར་པའི་དུས་ན་རྒུད་པའི་དུས་ནའང་འདི། །ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པ་མེད། །རང་གི་ཡོན་ཏན་སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་དགའ། བསམས་བཞིན་སྐྱེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ། །
― DTG123_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱན་དང་སྟོན་མོ་ས་མཆོག་རྩེ་དགའ་བ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་མིན་པ་རྣམས་ལ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འབྱར་པའི་དུས་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་ལ། སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རྒུད་པའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་ན། དེའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཇིགས་པ་གང་གིས་ལྡོག་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱིས་རྒྱན་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བའི་སྟོན་མོ་དང༌། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱིས་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྩེད་མོས་དགའ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ནི་མེད་ན་དེ་དག་གིས་སེམས་ཇི་ལྟར་ཟློག་པར་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་བདག་ག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཞན་དོན་བརྩོན་ལྡན་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་འདི། །གང་ཚེ་མནར་མེད་པ་ལའང་དགའ་འཛིན་པ། དེ་འདྲ་བ་དག་སྲིད་ན་གཞན་རྟེན་ཅན། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ག་ལ་འཇིགས། །གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པ་གང་ཞིག་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མནར་མེད་པ་ལ་ཡང་དགའ་བར་འཛིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་ན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་དག་གིས་འཇིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་འདི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པའམ་སེམས་ལྡོག་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བདག་ག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སློབ་དཔོན་བརྩེ་ཆེན་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པའི་བདག །ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་གདུང་བ། །གཞན་གྱི་བྱ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ། །གཞན་གྱིས་པ་སྐུལ་བ་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཡང་ཚ། །སློབ་དཔོན་སྙིང་རྗེ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཕ་རོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་གདུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་བྱུང་བ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གཞན་དག་གིས་བསྐུལ་བར་བྱ་དགོས་པ་ནི་ཏེ་བོར་ངོ་ཚ་བའོ། །ལེ་ལོ་སྨད་པར་ཚིགས་སུ་གཅད་པ། མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་ཁྱེར་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་མཆོག་ནི་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་སྣ་ཚོགས་འཆིང་བས་རབ་བཅིངས་པ། །
― DTG123_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་བའི་རིགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མགོ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁུར་ཆེན་པོ་ཐོགས་ནས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་དལ་བ་ནི་མི་མཛེས་ཀྱི། དེས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་བྱ་བར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་འཆིང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གནས་རྩོམ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བདག་ཉིད། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་དང་བཟོད་པ་ཆེ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་སྒྲུབ་བའི་བྱ་བ་བྱེད། །དེ་ལ་གནས་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལེན་པ་ཆེ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ཆེ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་དུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཞན་དང་བདག་ཏུ་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་དམ། །བདག་པས་གཞན་ཆེས་སྡུག་པ་རྙེད་ནས་ནི། །དེ་ལྟར་བདག་པས་གཞན་དོན་མཆོག་ཏུ་ཤེས། །རང་གི་དོན་གང་གཞན་གྱི་དོན་གང་ཡིན། །གཞན་དང་བདག་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྙེད་པའི་ཆོ་མོས་པའི་སྒོ་ནས་སམ། དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྙེད་པའི་ཚེ། ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་རྙེད་ནས་སམ། ཡང་ན་བདག་པས་གཞན་ཆེས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་རྙེད་ནས་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་པས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་འདུ་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལ་རང་གི་དོན་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ལ་གཞན་གྱི་དོན་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀ་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱི་དོན་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཇི་ལྟར་སྙིང་
― DTG123_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེའི་བདག་ཉིད་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་གདུང་པར་རབ་བྱེད་པ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུང་བའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་ལ། །ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་འདིའི་གཞན་གྱི་དོན་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་བདག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཐ་དད་འབྲིང་དང་མཆོག་ཆོས་ཉིད་གནས་ལ། །ལེགས་པར་སྟོན་དང་མགུ་བྱེད་འཇུག་པ་དང༌། །དོན་ལ་རྣམ་ངེས་དགེ་ལ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དེ་བཞིན་གདམས་ངག་གནས་དང་བློ་རྣམས་གྲོལ། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འགྲུབ་དེ་བཞིན་དུ། །རིགས་སུ་སྐྱེ་དང་ལུང་བསྟན་དབང་བསྐུར་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་མཁྱེན་བླ་མེད་གོ་འཕང་སྟེ། །བཅུ་གསུམ་བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་རིགས་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་གནས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དག་གིས་ལེགས་པར་སྟོན་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མགུ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བསྟན་པ་ཁས་ལེན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དང༌། ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཙོད་པའི་ཕྱིར་དོན་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱེད་དང༌། དགེ་བའི་རྩབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདོམས་པ་དང༌། སེམས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། མངོན་བར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། ས་བཅུ་པ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཅི་རིགས་པར་རིགས་ལ་གནས་པ་གསུམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་འཆད། །མི་འགྱིང་བ་དང་བདག་གི་མེད་ལ་མཁས། །བཟོད་དུལ་ཤིན་ཏུ་རིང་སོང་མི་བཟད་པ། །རྒྱལ་སྲས་
― DTG123_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་འདི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞེན། གལ་ཏེ་རིགས་ལ་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཞིང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འགྱིང་བ་མེད་པར་མགུ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མི་བྱེད་པས་བདག་གི་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མི་རློམ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གི་བར་འཛིན་པ་མེད་པ་དང༌། དོན་རྣམ་པར་ངེ་བྱ་བ་ལ་མཁས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བཟོད་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། དུལ་བས་འདོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མ་དུལ་བས་ནི་གཞན་དག་ལ་གདམས་པ་ལ་སོགས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་སོང་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིང་དུ་མ་སོང་བའི་སྒྲུབ་པས་ནི། གཞན་དག་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲུབ་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁས་བླངས་པའི་སེམས་ཅན་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་མི་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་འཇིགས་པ་ཆེ་ལ་འཇུག །སྲིད་དགའ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདེ་གཡོ་བ་ལ། །ཞི་དགའ་རང་གི་ལེན་པར་རབ་ཞི་ལ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ལེན་ཀུན་ཞི་ལ་རྟག །སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རང་གི་བདེ་དོན་བརྩོན། །རྟག་ཏུ་དེ་མ་ཐོབ་པར་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་གཞན་དོན་བརྩོན་པ་ནི། །གཉི་གའི་དོན་བྱས་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་འདོད་པ་རྣམས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་དང༌། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདེ་བ་གཡོ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པའི་དགའ་བ་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དོན་དམ་པར་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལེན་པ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རྟག་ཏུ་རང་བདེ་བའི་དོན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་བདེ་བ་མི་
― DTG123_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐོབ་ཀྱི། སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་འཐོབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞུགས་པ་ནི། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་འཐོབ་སྟེ། འདི་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རིགས་ཤིང་མཐུན་ཚིག་གིས། །སེམས་ཅན་ཕན་ཕྱིར་དེ་མངོན་འདུ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་ལམ་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གིས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པ་དེ་དང་དེར་འབྲེལ་ཞིང་འདྲ་བའི་ཚིག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་ལས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་བཞིན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་བཟོད་པ་དགག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྟག་ཏུ་ཉེས་པས་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་སེམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ན་ནི་བློ་ལྡན་ཉེས་པར་མི་འཛིན་ཏེ། །མི་འདོད་བཞིན་དུ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །སྐྱེ་བོ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་རྣམ་པར་འཕེལ་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉེས་པར་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་དག་ནི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་གནས་སྙིང་རྗེ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་སྲིད་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཟིལ་གྱིས་མནན་འགྲོ་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན། །ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ། །བྱམས་པའི་བསམ་པས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་སྡུད། །ཆེ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཟིལ་གྱིས་གནོད་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། སྲིད་པ་གསུམ་དང་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཟུགས་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་
― DTG123_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འཕེལ་བ་པ་དང། འགྲོ་བ་སྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡོད་མིན་མེད་མིན་དེ་བཞིན་མིན་གཞན་མིན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་མེད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའང་མེད། རྣམ་པར་དག་འགྱུར་དེ་ནི་དོན་དམ་མཚན། །གཉིས་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། གཉིས་མེད་པའི་དོན་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྡས་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དག་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པས་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཁོ་ན་དང་གཞན་པ་ཉིད་མེད་པས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འཇིག་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་དེ་བཞིན་གནས་པའི་ཕྱིར་འབྲི་བར་ཡང་མི་འགྱུར། འཕེལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དགག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བདག་ཉིད་བདག་མཚན་མིན། །ངན་པར་གནས་མིན་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་ཕྱིར། །གཉིས་ལས་གཞན་མེད་དེ་ནི་ནོར་པ་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་ཐར་པ་ནོར་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན། །རེ་ཞིག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ངན་པར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་དང་མཚན་ཉིད་ནི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
― DTG123_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ནི་མེད་ཀྱི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནོར་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐར་པ་ཡང་ནོར་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི་གྲོལ་བ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་བརྟེན་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །རིགས་མིན་རིག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་མིན། །བརྟེན་ནས་དངོས་རབ་སྐྱེ་རབ་སྐྱེ་བར་མངོན་འཇུག་པའི། །སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་བྱས་ལ་བརྟེན། །གང་ཕྱིར་ཡོད་པ་མི་མཐོང་མེད་མཐོང་བ། །འདི་འདྲའི་མུན་ནག་རྣམ་པ་དེ་གང་ཞིག །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཏུ་ལྟ་བ་ནོར་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་མི་མཐོང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་མི་དགོས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་མ་སྤངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་མེད་དོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་ཆོས་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་ཚོ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་ཀྱི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་འདི་ལ་བརྟེན། འཇིག་རྟེན་གྱི་མུན་ནག་གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་ནི་མི་མཐོང་གི །མེད་པ་བདག་དུ་རྟོགས་པ་འདི་འདྲ་བ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་མུན་པས་མི་མཐོང་བར་ནུས་ཀྱི། མེད་པ་མ་ཐོང་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པར་ཞི་བ་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་དང་
― DTG123_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད། །འོན་ཀྱང་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དག །སྐྱེ་བ་ཟད་པས་ཞི་བ་འཐོབ་པར་བཤད། །དོན་དམ་པའི་ཚུལ་བདག་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་གང་དག་ཐར་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་པས་ཐར་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་པ་བྱས་ནས་དེའི་གཉེན་པོ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་ཚོགས་རྣམས་ལེགས་བསགས་ནས། །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས། །དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། །དེར་སྣང་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །དེ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། །བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རིག་ནས། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །བློ་དང་ལྡན་པས་གཉིས་པོ་མེད་རིག་ནས། །དེ་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལག་ནས། །བློ་དང་ལྡན་པའི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྟོབས། །རྟག་ཏུ་ཀུན་ནས་མཉམ་པར་སོང་བ་ཡིས། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་ཚོགས་ཚང་ཚིང་དག །དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད། །གཅིག་གིས་ནི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བས་གས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ངས་མ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བསམ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་དོན་དུ་སྣང་བར་རྟོགས་ལྔའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇུག་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གྲངས་མེད་པས་འདིའི་ཕ་རོལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ནས་མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པས་ནི་དོན་རྣམས་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་རིག་ནས་དེར་སྣང་བའི་སེམས་ཙམ་ལ་གནས་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕན་ཆད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མངོན་
― DTG123_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པས་ནི་ཇི་ལྟར་འདིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འདིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཤེ་ན། སེམས་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་པ་གཟུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བློས་རྟོགས་ནས་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་པོ་དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དེ་གཉིས་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་དེ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དག་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དུས་ཀུན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སོང་བས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་པའི་ཚོགས་རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དག་དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་དུ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ལ་མཉམ་ཉིད་དུ་སོང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལའོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅང་པ། ཐུབ་ལས་གསུངས་པའི་དམ་ཆོས་ལེགས་བཞག་པ། །རྩ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོལ་བཞག །དྲན་རྒྱུ་རྟོག་པ་རྩམ་རིག་བརྟན་པ་དག །མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ལེགས་པར་བཞག་པའི་རྩ་བའི་སེམས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་བཞག་ནས་དྲན་པ་གང་དང་གང་སྐྱེ་བའི་དྲན་བ་འཇུག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་རྩམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།མཐུའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྐྱེ་དང་ངག་སེམས་དགེ་དང་མི་དགེ་བསྐྱེད། །དེ་ཡི་གནས་དང་འབྱུང་བ་མངོན་སུམ་གང༌། །ཤེས་པ་ཀུན་འགྲོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བཅས་ལ། །ཐོགས་མེད་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཐུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་
― DTG123_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཅི་སྨྲ་བའི་ཚིག་ཤེས་པ་ནི། ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཤེས་པ་ནི། །སྔོན་གྱི་གནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ན་གདུལ་བྱ་དག་འཁོར་པ་དེའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ནི། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་དྲུག་པོ་དེ་དག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མངོན་བར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ། རང་བཞིན་གྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཤིན་ཏུ་དག་ཐོབ་ནས། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས། །མཐུ་འགྲུབ་པ་ཡི་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྟེན་གང་དང༌། ཡེ་ཤེས་གང་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་གིས་མཐུ་དེ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །འབྲས་བུའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་གིས་འཕགས་དང་ལྷ་དང་ཚངས་པ་ཡི། །གནས་པ་དཔེ་མེད་རྒྱ་ཆེས་རྟག་ཏུ་གནས། །ཕྱོགས་སུ་དེ་སོང་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དག །ཡང་དག་མཆོད་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ་བསྐྱེད། །མཐུ་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བར་གནས་པ་མཚུངས་པ་མེད་པ་མཆོག་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའོ། །ལས་རྣམ་པ་དྲུག་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་དང་སྟོན་པའི་ལས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །འཆགས་དང་
― DTG123_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་བཅས་སེམས་ཅན་བཅས་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང༌། །དབང་ལྡན་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་དེ་དག་དང༌། །རྣམ་བཅས་སྣ་ཚོགས་དག་ཀྱང་ཡང་དག་སྟོན། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཆགས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་བཅས་ཤིང་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྱུར་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་མཐོང་ལ། དབང་བཅུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་དང་ལྡན་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དེ་དག་དང༌། གཞན་ཡང་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། ས་བཅུ་པའི་ས་བརྒྱད་པ་ལས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འོད་ཟེར་གྱི་ལས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །འོད་ཟེར་བཏང་བས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི། །ངན་སོང་བ་དག་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་བྱེད། །བདུད་གནས་གཞལ་མེད་ཁང་མཐོ་མཛེས་པ་དག །བདུད་བཅས་ཀུན་དུ་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱེད། །འོད་ཟེར་གྱི་ལས་རྣམ་པར་གཉིས་སྟོན་ཏེ། ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་པ་བསྐྱེད་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདུད་ཀྱི་གནས་བདུད་དང་བཅས་པ་རྣམས་བསྐྱོད་པས་མི་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་རོལ་པའི་ལས་དང་སྤྲུལ་པའི་ལས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ནི་མཆོག་ཚོགས་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དཔག་མེད་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཀུན་སྟོན་ཞིང༌། །ལས་དང་སྐྱེ་དང་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དུས་ཀུན་གནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་སྤྲུལ་པ་དང༌། འདུལ་བའི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྐྱེ་བ་སྤྲུལ་པ་དང༌། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་སྤྲུལ་པའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡེ་ཤེས་དག་ལ་དབང་ཕྱིར་ཞིང་རྣམས་ནི། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་བསྟན་ཕྱིར་དག་པ་འཐོབ། །སངས་རྒྱས་མཚན་མི་གྲགས་བར་སངས་རྒྱས་མཚན། །ཡང་དག་
― DTG123_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒྲགས་པས་དེ་དག་ཁམས་གཞན་འགྱེད། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། སྣོད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤེལ་དང་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བསྒྲགས་པས་དད་པ་ལེན་དུ་བཅུག་ནས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །འདབ་གཤོག་ཀུན་དུ་རྒྱས་པའི་བྱ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ཐོབ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཚིག་གཟུང་འོས་པར་འགྱུར། །ལྡན་པ་རྣམས་པ་གསུམ་སྟོན་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བསྔགས་པ་ནག་ལྡན་པ་དང༌། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་དང་ལྡན་བའོ། །འཇུག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་རིག་པ་གསུམ། །རྣམ་ཐར་བརྒྱད་དང་དེ་བཞིན་ཟིལ་གནོན་བརྒྱད། །ཟད་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དཔག་ཏུ་མེད་པར་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་གིས་འཇུག་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་གིས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དྲུག་གིས་མཐུ་བཤད་ནས། དེའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །དེ་ནི་དབང་མཆོག་ཐོབ་པའི་བློ་དང་ལྡན། །འགྲོ་བ་དབང་མེད་རང་དབང་བཀོད་རྟག་ཏུ། །གཞན་ལ་ཕན་བྱ་གཅིག་ཏུ་མངོན་དགའ་སྟེ། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་རབ་བརྟན་སྲིད་ན་སྤྱོད། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། །བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཆོག་ལ་དབང་ཐོབ་པས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པས་རང་དབང་མེད་པ་རང་དབང་ཡོད་པ་ལ་འགོང་པའི་ཕྱིར་དབང་གི་ཆེ་
― DTG123_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་བདག་ཉིད་དང༌། རྟག་ཏུ་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང༌། སྲིད་པས་མི་འཇིགས་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །མཐུའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བསྡུ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དགའ་དང་དད་དང་རབ་ཞི་སྙིང་བརྩེ་དང༌། །བཟོད་དང་ཡིད་གཞུངས་མཐུ་ཅན་ཉིད་དང་ནི། །མི་འཕྲོགས་པ་དང༌། ཡན་ལག་ལྡན་པ་རབ། །དེ་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །དགའ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཤད་པའི་ཆོས་ལའོ། །དད་པ་ནི་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལའོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །བཟོད་པ་ནི་དགའ་བ་སྤྱོད་པ་ལའོ། །ཡིད་གཞུངས་པ་ནི་ལེན་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། ཁོན་དུ་ཆུད་པ་དག་ལའོ། །མཐུ་ཅན་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལའོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ནི་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དག་གིས་སོ། །ཡན་ལག་ལྡན་པ་ནི། སྤོང་བའི་ཡན་ལག་རྣམ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་ནི་མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གྲོགས་མཆོག་ལ་སོགས་གསུམ་དང་བརྩོན་རབ་དང༌། །མཐར་ཕྱིན་པ་དང་ནི་ཆོས་མཆོག་སྡུད། །དམ་ཆོས་ཆེར་གཟུང་ཕྱིར་ནི་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །གྲོགས་པོ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །བརྩོན་པའི་རབ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པའོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་དམ་པ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྡུད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྲུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་འཚེ་བ་དག་ལས་སྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་
― DTG123_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་སྟེ། རྒྱུ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གྲོགས་པོ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །དེའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བརྩོན་པའི་རབ་དང་མཐར་ཕྱིན་པའི་དམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ལས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྡུད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡོན་ཏན་ཤེས་དང་སེམས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་དང༌། །ཏིང་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་དང་འབྲས་བུ་མྱོང༌། །སྟོན་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱ་ཕྱིར་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་རྒྱུད་དང་རང་བཞིན་དང་ལས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ནི་དི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ལྟ་བུ་སྟེ་རྒྱུའོ། །ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་མི་ཕྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ལས་སོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་སྤོང༌། །བར་ཆད་མེད་ཅིང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །ཉོན་མོངས་སེལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་དང་ལས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དག་གིས་དབང་པོ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྔོམ་པ་ནི་རྒྱུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་སྤོང་བ་ནི་རང་བཞིན་ནོ།། གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་དང་དགེ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་ལས་སོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང༌། །དམན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་རབ་ཏུ་སྤོང༌། །ཁྱད་པར་འགྲོ་དང་འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་ལུས། །གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །དེ་དང་བཞིན་ཏེ་རིགས་དང༌། གཞན་སྡུག་
― DTG123_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་བར་མཐོང་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྒྱུའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་པས་ལུས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ལས་སོ། །བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་བཞིན་བརྟན་པ་སོ་སོར་བརྟགས་སྒོམ་པ། །གྲང་སོགས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་རྟག་མི་མཇེད། །ཁྱད་པར་འགྲོ་དང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་འདོད། །བརྟན་པ་དང་མི་མཇེད་པ་དང་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་རིགས་དང་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་སྒོམ་པ་ནི་རྒྱུའོ། །གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་རྣམས་ཇི་མི་མཇེད་པ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །བཟོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་དབང༌། དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་ལས་སོ། །ཡིད་གཞུངས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམ་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྣམ་སྨིན་དག་ཅིང་ཐོས་སོགས་དྲན་མི་བརྗེད། །དེ་བཞིན་ལེགས་བཤད་ཉེས་པར་སྨྲས་པ་དག །རབ་ཤེས་བློ་ཆེན་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་གཞུངས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། དེ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དག་ནི་རྒྱུའོ། །དྲན་པས་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་བྱས་ནས་རིང་མོ་ཞིག་ལོན་པ་དང་སྨྲས་ནས་རིང་མོ་ཞིག་ལོན་པ་མི་བརྗེད་པ་དང༌། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྨྲས་པ་དོན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་གཞུངས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད་ནི་ལས་སོ། །མཐུ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དགེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཁམས་གཉིས་བརྟས་པ་དང༌། །རྟེན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་མཆོག །ཡིད་ལ་བསམ་གྲུབ་འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་པ། །མཐུ་ཐོབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ས་བོན་བརྟས་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུའོ། །རྟེན་རྟོགས་པར་བྱ་བར་རུང་བ་ནི། །དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་
― DTG123_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་དང་འགྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ལས་སོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཆོས་བཟངས་རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་པ་ཅན། །རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད། །ཁྱད་པར་རྙེད་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན། །མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བྱས་པའི་བསམ་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུའོ། །ལམ་ལ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཤིང་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་པ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པ་ནི་ལས་སོ། །སྤོང་པའི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དགེ་བ་བསགས་དང་རྟེན་ཀྱང་བརྩོན་པར་རུང༌། །དབེན་དང་དགེ་བ་མཆོག་ལ་མངོན་པར་དགའ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྡན་པ་ཡི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པའོ། །རྟེན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བཟོད་པ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །དབེན་པ་དང་དགེ་བའི་མཆོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་ལས་སོ། །བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་དགུའི་ཆ་བའི་བདག་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམ་དགུ་སྨིན་པའི་བདག །ཕ་རོལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་རུང་དང་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྒྱུན་འཕེལ་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟག་ཏུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་མཆོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་ལས་སོ། །བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་ཏེ། གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྟོན་པར་གྱུར་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་འཕེལ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་གཉེན་གྱི་མཚོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིག་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཅིག་གོ །ཇི་ལྟར་རྨ་དང་ཟས་ལ་དེ་དག་གི །གཟག་དང་དཔྱད་དུ་རུང་བ་སྨིན་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཞི་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་དཔྱད་པ་ཉིད་དུ་སྨིན་པ་བསྟན། །འདིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རང་བཞིན་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བརྟོལ་རན་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཁ་ཟས་ཀྱིས་ཡོངས་
― DTG123_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྨིན་པ་དཔྱད་དུ་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་རྨ་དང་ཁ་ཟས་ལྟ་བུ་ལ་གཟགས་པ་ལྟ་བུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞི་བ་དང་དཔྱད་པ་ལྟ་བུ་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དཔྱད་པ་དག་ཏུ་རུང་བ་ནི་རྟེན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། ཕྱོགས་གཉིས་ནི་འདིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ། ལུས་ཅན་བྲལ་བར་སྨིན་བྱེད་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོངས་སྨིན་རབ་སྨིན་མཐུན་པར་སྨིན་བྱེད་གཞན། །ལེགས་པར་སྨིན་བྱེད་རྟོགས་པ་སྨིན་བྱེད་དང༌། །རྟག་སྨིན་གོང་དུ་སྨིན་བྱེ་བཤད་པར་འདོད། །འདིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་བྲལ་བར་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི། །རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར། འཚམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མཐུན་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །གུས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ལེགས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་རིམ་གྱིས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོའི་ནི་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ཕ་པའི་བསམ་པས་འདིར། །འགྲོ་ཀུན་རྣམ་པར་སྨིན་བྱེད་གནས་པས་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕ་དང་མ་དང་གཉེན་བ་ཤེས་རྣམས། །བུ་དང་གཉེན་པོ་རྣམས་ལ་ལེགས་མི་གནས། །ཇི་ལྟར་བརྩེ་བདག་བདེ་དང་ཕན་སྦྱོར་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བྱམས་འདོད་དེ་ལྟར་ནི། །སྐྱེ་བོ་བདག་ལ་བྱམས་པར་མི་འདོད་ན། །རབ་སྡུག་སྐྱེ་བོ་གཞན་བསྟན་སྨོས་ཅི་དགོས། །འདི་གཉིས་ཅིས་ཅི་སྟོན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་
― DTG123_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་པའི་ཕྱིར། ཕ་མ་དང་གཉེན་བཤེས་ཀྱི་བསམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་བདག་ལ་བྱམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་བདག་ལ་བྱམས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག །གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོང་མེད་དེ། །ཕན་འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །མཉམ་པར་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངོམས་མི་འགྱུར། །སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་དང༌། མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དང༌། ངོམས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ཏེ། ཕོངས་པ་མེད་པར་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་བསྡུས་ནས་དགེ་བ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསྟན་པ་རང་བཞིན་ལྷག་པར་འཚེ་བ་མེད། །བདག་དགའ་བག་ཡོད་འདི་ལ་གཞན་འགོད་ཅིང༌། །ཕན་རྣམ་གཉིས་འདོགས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། །རྒྱུ་མཐུན་ཡོན་ཏན་བརྒྱུད་པས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པར་འཚེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་འཚེ་བ་མེད་པ་ནི་ལྷག་པར་འཚེ་བ་མེད་པ་སྟེ། ས་གཉིས་པ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཉིད་དེ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བག་ཡོད་
― DTG123_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་པས་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པས་སོ། །གཞན་ལ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་དག་བརྒྱུད་པས་བྱེད་དེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་བ་དག་ཕན་ཚུན་མཐུན་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཞན་གནོད་བྱེད་ལ་ཕན་བྱེད་བློ་ལྡན་པ། །གནོད་བྱེད་དྲག་པོ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བཟོད། །ཐབས་རིག་གནོད་བྱེད་བཟོད་པ་དེ་དག་གིས། །གནོད་བྱེད་དགེ་བ་ཡང་དག་ལེན་དུ་འཇུག །གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །གནོད་པ་བྱེད་པ་དྲག་པོ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། ཕན་པ་བྱེད་པའི་བློ་ཉིད་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་ཕྱིར་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། ཐབས་ཤེས་པ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པ་དེ་དག་གིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་དང་པར་བྱས་ནས་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྒྱལ་སྲས་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཚོགས་རབ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན། །ཕ་རོལ་སེམས་དགེ་གཅིག་གིས་ཕྱིར་ཡང་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དུའང་སྐྱོ་མི་འགྱུར། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཡུན་རིང་པོར་མི་སྐྱོ་བས་ཏེ། ཡུན་རིང་པོར་མི་སྐྱོ་བ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་དགེ་བ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ཏུ་མི་སྐྱོ་བས་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སེམས་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་ཚེ་འདི་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པས་སོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་
― DTG123_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །བསམ་གཏན་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡིད་ཀྱི་དབང་ནི་བླ་ན་མེད་ཐོབ་ནས། །གཞན་གྱིས་མཆོད་འདོད་ཐམས་ཅད་ངེས་བཅོམ་སྟེ། །མཆོག་གི་བསྟན་ལ་གཞན་དག་འདུན་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་དག་དགེ་བས་ཡང་དག་འཕེལ་བར་བྱེད། །བསམ་གཏན་གྱི་དབང་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་མེད་པ་གཞན་གྱིས་མཆོད་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། གཞན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་འདུན་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུན་པར་བྱས་པ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་སྤེལ་བའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བུས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ཉིད་དགོངས་དོན་ཚུལ་ལས་རབ་ངེས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཐ་ཚོམ་ཤིན་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་ལ་དེ་གུས་པས། །རང་གཞན་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་འཕེལ་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཚུལ་དང༌། དགོངས་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པར་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་བསྟན་པ་ལ་གུས་པས་བདག་དང་གཞན་གྱིས་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའམ་དགེ་གསུམ་ལ། །རྣམ་པ་ཆུང་དང་མཆོག་དང་འབྲིང་དག་གིས། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་དང་མཉམ་པར་འཇུག་པས་འདུལ། །འདིས་ནི་སུས་འདུལ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། གང་གིས་འདུལ་བ་སྟེ་སྙིང་རྗེ་དང༌། གང་འདུལ་བ་སྟེ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་དང༌། གང་དུ་འདུལ་བ་སྟེ་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའམ། ཐེག་པ་གསུམ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་དང༌། དུས་ཇི་སྲིད་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྟན་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་མདོར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་
― DTG123_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུང་དུ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའིའོ། །མཆོག་ནི་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའིའོ། །འབྲིང་ནི་བདུན་པ་ལ་གནས་པའི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་པ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་དང་མཉམ་པར་འཇུག་པས་ཏེ། གཏན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གསུམ་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པར་གྱུར་པའོ། །དཀའ་སྤྱོད་དཔག་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་དང༌། དཔག་མེད་དགེ་བ་བསགས་པ་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དུས་དང་ནི། །དཔག་མེད་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་འཐོབ། །རིན་ཆེན་སྣོད་ནི་ཕྱེ་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །ངལ་བ་རྒྱས་རྨད་བྱུང་དཀའ་སྤྱད་དགེ་ཀུན་བསགས། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བའི་སྒྲིབ་ཀུན་ཟད། །སར་གཏོགས་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་བཅོམ་སངས་རྒྱས་ཏེ། །དེ་ནི་མཐུ་ཆེ་རིན་ཆེན་སྣོད་ཕྱེ་བཞིན། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དཔེའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་བརྒྱ་ཕྲག་ཇི་སྙེད་དང༌། དགེ་བའི་ཚོགས་ཇི་སྙེད་དང༌། དུས་ཇི་སྲིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཇི་ཙམ་སྤངས་པས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་ཕྱེ་བ་ནི་དེའི་དཔེའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མཐུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གསུམ་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པར་གྱུར་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཆོས་དཀར་རང་བཞིན་ཡང༌། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་བརྗོད་མ་ཡིན། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །དེ་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །དགེ་པའི་ལེ་ཏོག་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །དེ་ནི་སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་འདོད། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་དེ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་
― DTG123_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་རྣམས་དེའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་ཆོས་དཀར་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གིས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་དང༌། སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་མཐུ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་དེ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྐྲུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀུན་ལྡན་པའམ་ཡང་ན་ཆོས་ཀུན་བྲལ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་ཆོས་རབ་ཆེ་ཡངས་འབྱུང་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་བཞིན། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་བཤད་མི་ཟད་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་འབེབས་པས་ན། །འབྱུང་པོའི་ལོ་ཏོག་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་འཕེལ་རྒྱུ་ཕྱིར་སྤྲིན་དང་འདྲ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པ་འདིས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བར་འདིར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དཀར་པོའི་ལོ་ཏོག་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་འཕེལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྲིན་དང་འདྲའོ། །སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔའོ། །རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཚོགས་ཀུན་དང༌། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །རྒ་དང་འཆི་བ་དག་ལས་ཀྱང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ། །འདིས་ནི་མདོར་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་དོན་གྱིས་སྐྱབས་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འཚེ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དང༌། །ངན་སོང་དང་ནི་ཐབས་མིན་དང༌། །འཇིག་ཚོགས་ཐེག་པ་དམན་དག་ལས། །དེ་ཕྱིར་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའོ། །གཉིས་པ་འདིས་ནི་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །དེ་
― DTG123_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མིག་ཐོབ་པོ། །འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣ་བ་ཐོབ་པོ། །སེམས་འཁྲུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་གི་སེམས་ཐོབ་པོ། །ནད་འགོ་བ་རྣམས་ནི་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་དེར་སོང་བ་རྣམས་ཐར་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེར་མི་འགྲོ་བ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལས་སློང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ནི་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བགྲོད་པ་གཅིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་སྐྱབས་ནི་དཔེ་མེད་མཆོག་ཏུ་འདོད།། སྣ་ཚོགས་འཇིགས་འགྱུར་འཇིག་ཚོགས་ཀུན་དང་ཐེག་པ་དང༌། །ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ཐབས་མིན་སོང་བ་རྣམས། །སྐྱེ་དང་འཆི་དང་ཉོན་མོངས་ངན་སོང་ཀུན་ལས་སྲུང༌། །གསུམ་པ་འདིས་ནི་གང་གིས་ན་སྐྱབས་དེ་ཉིད་དཔེ་མེད་ཅིང་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་སྐུ་གང་ཡིན། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་རབ་འདུལ་མཁྱེན་པ་གང༌། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་འདིར་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བཞི་པ་འདིས་ནི་རྒྱུ་གང་དག་གིས་སྐྱབས་དེ་དེ་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། རང་གི་དོན་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་མཐར་ཐུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཐབས་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུགས་རྗེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་སེམས་ཅན་གྱི། །གནོད་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན། །བཟློག་ཅིང་འབྱོར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་སྐྱབས་ཆེན་ཉིད་དུ་འདོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པ་འདིས་ནི་དུས་ཇི་སྲིད་
― DTG123_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཇི་རྙེད་ཅིག་གི་གང་གི་དོན་དུ་སྐྱབས་ཡིན་པ་དེ་མདོར་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་པ་སྟེ། གང་ལ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་དུས་རིང་རྟག་ལྡན་པ། །སྤོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བཅོམ་གྱུར་ཞིང༌། །གནས་གྱུར་ཆོས་དཀར་ཡོན་ཏན་མཆོག་རབ་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་མི་རྟོག་རབ་དག་ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱིས་འཐོབ། །འདིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་བོན་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཉེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཆོགས་པ་དང་ལྡན་པས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པས་དེ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་པ་ཡང་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་དང༌། དེའི་རྫས་ལ། ཐོབ་པ་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པས་སོ། །དུས་རིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སོ། །སྤོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་རྣམ་པ་དག་གིས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་དེར་བཞུགས་ནས། །རི་དབང་མཐོ་སྟེང་བཞུགས་བཞིན་འགྲོ་ལ་གཟིགས། །ཞི་བར་མངོན་དགའི་འགྲོ་ལའང་ཐུགས་རྫེ་ན། །སྲིད་ལ་མངོན་དགའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་ཅི་སྨོས། །གཉིས་པ་འདིས་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པ་ནི་རིའི་དབང་པོ་མཐོན་པོ་ལ་བཞུགས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཆེས་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་ལ་གཟིགས་སོ། །གཟིགས་ནས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལའང་ཐུགས་རྗེ་ན། དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གནས་ལ་འཇུག་དང་རབ་འཇུག་མི་འཇུག་དང༌། །ལྡོག་དང་ཀུན་འཇུག་གཉིས་དང་གཉིས་མིན་དང༌། །མཉམ་དང་ཁྱད་འཕགས་ཀུན་འགྲོ་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་གྱུར་འདོད། །གསུམ་པ་འདིས་ནི་དེའི་ཕན་ཡོན་གྱི་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏེ། གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་
― DTG123_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པས་ན་འཇུག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལ་མི་འཇུག་པས་མི་འཇུག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལྡོག་པས་ཟློག་པའོ། །གཏན་དུ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་འཇུག་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟོན་པར་འཇུག་པས་གཉིས་སུ་འཇུག་པའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་གཉིས་སུ་མི་འཇུག་པ་ནི་གཉིས་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་དུ་འཇུག་པའོ། །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འཇུག་པའོ། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་འཇུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་གྱུར་ཀུན་ཏུ་སོང༌། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀུན་སོང༌། །བཞི་པ་འདིས་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པ་ཕྱེད་སྔ་མ་དང་ཕྱེད་ཕྱི་མ་དག་གིས་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡི་སྣོད་ཆག་ན། །ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་བ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ངན་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱང་མི་སྣང་ངོ༌། །ལྔ་པ་འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཡང་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མི་སྣང་བ་དཔེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མེ་ནི་གཞན་དུ་འབར། །གཞན་དུ་ཞི་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང༌། །སྣང་དང་མི་སྣང་ཤེས་པར་བྱ། །དྲུག་པ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བ་དག་ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་དེ་སྣང་ལ། བཏུལ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་དེ་མི་སྣང་བ་མེ་འབར་བ་དང་
― DTG123_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞི་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྔ་དག་མ་བརྡུངས་པར། །སྒྲ་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་གཟོ་མེད་པར། །བཤད་པ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་འབད་མད་པར། །རང་གི་འོད་ནི་སྟོན་པ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་གཟོ་མེད་པར། །དེ་བཞིན་མཛད་པ་ངེས་པར་སྟོན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྔ་མ་བརྡུངས་པའི་སྒྲ་དང༌། ནོར་བུའི་འོད་དང་ཆོས་མཐུན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་མཁའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང༌། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །ཇི་ལྟར་མཁའ་ལ་རྟག་ཏུ་ནི། །བྱ་བ་ཉམས་ཞིང་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྲི། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་འཆད་པ་མེད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དེ་དང་འདྲའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཟབ་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །སྔ་མ་ཕྱི་མར་ཁྱད་མེད་ཀྱང༌། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད། །དག་པ་མ་ཡིན་མ་དག་མིན། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་དག་ན། །བདག་མེད་མཆོག་གི་བདག་ཐོབ་པས། །སངས་རྒྱས་དག་པའི་བདག་ཐོབ་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བདག་ཏུ་གྱུར། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་སྟོན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་མེད་པ་མཆོག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་པ་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པར་དག་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་མཆོག་གི་བདག་ཉིད་དག་པ་འཐོབ་
― DTG123_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དག་པའི་བདག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བདག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་འདི་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་མཆོག་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པར་ཡང་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟས་སངས་རྒྱས་དེ་སྐད་འདྲི། །ལུང་མ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དུ་འདོད། །རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་འདྲི་བ་ལ་ལུང་མ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དུ་འདོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་དང༌། །མིག་ལ་རབ་རི་བཞི་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པར་མི་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་ཞི་བ་དང༌། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་བ་ནི་གདུང་བ་དང་རབ་རིབ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ལ། ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་གདུང་བ་དང་རབ་རིབ་ལྟ་བུ་འདོད་ཆགས་དང་མ་རིག་པ་དག་ཞི་བ་ནི་ཡོད་པར་མི་བརྗོད་དེ། སེམས་དང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ནི་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས། །མཁའ་ལྟར་ལུས་ནི་མེད་ཕྱིར་དང༌། །སྔོན་གྱི་ལུས་རྗེས་འབྲང་བའི་ཕྱིར། །གཅིག་མིན་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་སྔོན་གྱི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ལྟར་ལུས་མེད་པས་ན་མང་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ལ། །བྱང་ཆུབ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་འདྲ། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ལ། །སྤྲིན་ཆེན་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུར་འདོད། །ཡེ་ཤེས་
― DTG123_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་འདོད། །རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་དང༌། སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། ཟླ་བ་ཉ་བ་ཉིད་དང༌། ཉི་མ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང༌། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་གཅིག་ལ་འཇུག །འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང༌། །མཛད་པ་གཅིག་ནི་མཛད་པ་ལ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་མཛད་པར་འདོད། །གཅིག་གིས་ནི་འོད་ཟེར་འདྲེས་པར་བྱ་བ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེས་ཕྲིན་ལས་འདྲ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། འོད་ཟེར་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་ནི་སྨིན་པ་དང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བ་མཐུན་པ་ཉིད་ལས་རིག་པ་ར་བྱའོ། །གཉིས་པས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་སྦྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཛད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བྱུང་ན་འོད་ཟེར་ཀུན་འབྱུང་བ། དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང༌། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །དུས་གཅིག་ཏུ་འོད་ཟེར་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དུས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག། འཇུག་ལ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱང༌། །འཇུག་ལ་བདག་གིར་མཛད་མི་མངའ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བས། །འགྲོ་འདི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཅིག་ཅང་སྣང༌། །བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པ་དང༌། །ཤེས་བྱ་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལ་གོ་རིམས་དུ་ཚིག་སུས་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྣམས། །སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་པར་འདོད། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྣམས། །སེམས་ཅན་གྱི་ནི་ཉེས་པས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་འོད་ཟེར་རྣམས་རབ་ཏུ་སྣང་བར་བྱ་བ་ལ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྙིགས་མ་ལྔ་ཤེས་ཆེ་བའི་ཉེས་པས་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲིབས་སོ། །ཇི་ལྟར་མདུད་པའི་དབང་གིས་ན། །
― DTG123_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོས་ལ་ཚོན་བཀྲ་མི་བཀྲ་བ། །དེ་བཞིན་འཕེན་པའི་དབང་གིས་ན། །གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བཀྲ་མི་བཀྲ། །ཇི་ལྟར་མདུད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གོས་ལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཚོན་ཁྲ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཁྲ་བོའི་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བཀྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཁྲ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་གནས་པ་དང༌། །ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་བཤད་པ། །མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འདྲི། །དྲི་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཟབ་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་བཤད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་ནི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པའོ། །ལྔ་པས་ནི་གནས་པ་ཟབ་སྟེ། གཅིག་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བདག་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལུང་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་བཤད་དོ། །ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིན་ལས་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། སྦྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ལས་དང༌། ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འདྲ་བ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ལས་བརྩམས་ཏེ་བཤད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དེ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ལ་ཟབ་མོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་དེ་ནི་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་འདྲི་བ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་དག་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འགྲོ་ཀུན་དེ་ཡི་སྙིང་པོ་ཅན། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ལ། དེ་བཞིན་
― DTG123_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཤེགས་པ་ཡང་དེ་རྣམས་པར་དག་པའི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཅིག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་བས་ནི། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །འབྱོར་བའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །དེ་ཡིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །འབྱོར་པའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མཐུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ནི། །གང་གི་གང་དུ་ཇི་ལྟར་དང༌། །ཇི་ཙམ་དུས་གང་འཇུག་པ་ནི། །བསམ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད། །གསུམ་པ་འདིས་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་གང་ཟག་གང་གི་དོན་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམས་གང་དུ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཏེ་ཅི་འདྲ་བ་དག་གིས་དང༌། མང་ཉུང་ཅི་ཙམ་པ་དང༌། དུས་གང་གིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འབྱོར་བའི་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་གཞན་གྱུར་ན། དོན་ཀུན་འཇུག་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲ་བཅུ་གཉིས་འབྱུང༌། །འབྱོར་བ་དམ་པའི་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དབང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་ན། །དབང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་ལྔ་པོ་ཐམས་ལ་འཇུག་པའི་འབྱོར་བ་དམ་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་སོ་སོར་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འབྱུང་བ་ལ་འབྱོར་པ་དམ་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་འཐོབ་བོ། །ཡིད་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །འབྱོར་དང་མཐུན་སྤྱོད་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། །འབྱོར་བ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་ན་འབྱོར་པ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འབྱོར་པའི་མཆོག་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་འཇུག་གོ །དོན་བཅས་འཛིན་པ་གཞན་གྱུར་ན། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་དག །བསྟན་ཕྱིར་ཞིང༌།
― DTG123_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་དག་པ་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། འཛིན་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འབྱོར་བའི་མཆོག་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་རྟོག་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །དུས་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ལས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ཡེ་ཤེས་དང་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ལ་འབྱོར་བའི་མཆོག་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་གནས་ལ་ནི། །མི་གནས་མྱུ་ངན་འདས་པ་ཡི། །འབྱོར་བའི་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །རྟེན་གཞན་དུ་གྱུར་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལ་འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སངས་རྒྱས་བདེ་བར་གནས་པ་དང༌། །མོ་མཐོང་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ལ། །འབྱོར་བ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེ་བར་གནས་པ་དང༌། །བུད་མེད་མཐོང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་གཉིས་ལ་འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་གཞན་གྱུར་ན། །བསམས་པའི་དོན་ནི་འབྱོར་པ་དང༌། །འགྲོ་གཟུགས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ། །འབྱོར་བ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་གྱུར་ན་གཉིས་ཁོ་ན་ལ་སྟེ། གང་གིས་ན་ནམ་མཁའི་མཛོད་དུ་འགྱུར་བ་བསམས་པའི་དོན་འབྱོར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ནམ་མཁའ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང༌། གཟུགས་རྣམ་པར་བྱེད་པ་ལ་འབྱོར་པའི་མཆོག་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དྲི་མེ་དཔའི། །གནས་ན་གཞན་དུ་གྱུར་དཔག་མེད་པས། །བསམས་ཡས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡི། །འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད། །དེ་ལྟར་སྒོ་འདིས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དག་དཔག་ཏུ་མེད་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པའི་འབྱོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་རྒྱུ་
― DTG123_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ནོ། །འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་རྒྱལ་བའི་ལེགས་བཤད་པས། །དགེ་བ་འཕེལ་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་དག་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དགེ་བ་མ་བསགས་དགེ་བ་འཕེལ་བར་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དེ་ལྟར་མ་སྨིན་པ་རྟག་འགྲོ་མ་ལུས་མིན། །འདིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཅི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་གྱུར་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཆོག་ཏུའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པར་རོ། །མ་སྨིན་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྲོ་བས་སྨིན་པར་འགྲོའོ། །སྨིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཆོག་ཏུ་འགྲོའོ། །དེ་ལྟར་དུས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་ཡང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་བརྟན་རྣམས་རྟག་པར་དུས་ཀུན་དུ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་དཀའ་ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྡན་རྨད་བྱུང་ཅན། །རྟག་བརྟན་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་གང་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་དེ། །ཡ་མཚན་ཆེ་ལ་ཚུལ་བཟང་སྤྱད་ཕྱིར་ཡ་མཚན་ཆེ་བའང་མེད། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ཡ་མཚན་ཆེ་བ་དང༌། ཡ་མཚན་ཆེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པར་དུས་ཀུན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རྟག་ཏུ་དང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རོ། །ཚུལ་བཟང་སྤྱད་པ་ནི་དེ་དང་མཐུན་པའི་ལས་སྤྱད་པའོ། །དེ་ནི་ཅར་ལ་ལར་སྒོ་མང་བརྒྱ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། །ལ་ལར་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་ལ་ལར་སྐྱེ་བོའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ལ་ལར་བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ལར་དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་སྟོན་ཀྱང༌། །དེ་ནི་གནས་དེ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཡོ་མི་མངའ་ལ་ཐམས་ཅད་མཛད། །གསུམ་པ་འདིས་ནི་ཅིག་ཅར་སྒོ་མང་པོ་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཐབས་ལ་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གང་ལ་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའོ། །སྐྱེར་བོའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །གནས་དེ་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འདི་སྙམ་ལས་ཅན་འདི་ནི་བདག་གིས་སྨིན་བྱས་ཤེའམ། འདི་ནི་རབ་ཏུ་སྨིན་
― DTG123_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་གཞན་ཡང་ད་ལྟར་སྨིན་པར་བྱེད་སྙམ་དུ། །འདུ་མཛད་མི་མངའ་བར་ཡང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་རྟག་པར་སྒོ་གསུམ་ནས། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བོ་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད། །བཞི་པ་འདིས་ནི་ད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་སྦྱར་བའི་རྒྱུ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་མ་མི་མངའ་བར་སྟོན་ཏེ། སྒོ་གསུམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་འབད་མེད་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དག །རབ་འབྱམ་གསལ་བ་མང་པོར་ལོ་ཏོག་རྣམ་སྨིན་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་ལང་ཉི་མ་འང་རབ་ཞི་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་འོད། །རབ་འབྱམ་དག་གིས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་མཛད། །ལྔ་པ་འདིས་ནི་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མི་མངའ་བར་ཡོངས་སུ་མིན་པར་མཛད་པའི་དཔེ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་གཅིག་ལས་མར་མེའི་ཚོགས་རབ་མང༌། །དཔག་མེད་གྲངས་མེད་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད། །དེ་བཞིན་སྨིན་པ་གཅིག་ལས་སྨིན་པའི་ཚོགས་རབ་མང། །གྲངས་མེད་དཔག་མེད་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད། །དྲུག་པ་འདིས་ནི་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ན་ཆུ་ཡིས་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཆུ་ཆེན་མང་པོ་རབ་ཏུ་འབབས་པས་འཕེལ་པར་ཡང་ནི་མི་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཁམས་ཀྱང་དག་པ་འཇུག་པ་རྟག་རྒྱུན་མི་འཆད་པས། །ངོམས་པ་མི་མངའ་འཕེལ་པར་མི་འགྱུར་དེ་འདིར་རྨད་དུ་འབྱུང་བའི་མཆོག །བདུན་པའི་འདིས་ནི་ཡོངས་སུ་མིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཇུག་པ་ལ་རྒྱ་མཚོ་དཔེར་བརྗོད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ངོམས་པ་ཡང་མ་མངའ་ལ། ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཕེལ་པ་ཡང་མི་མངའ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྒྲིབ་གཉིས་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །དངོས་པོ་ཤེས་པ་དེ་ལ་དམིགས། །དང་ང་ཟད་མི་ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཤེས་པ་དག་ལ་དབང་ཟད་མི་ཤེས་པའི་
― DTG123_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནས། །བསྒོམས་པ་ལས་ནི་ཡང་དག་འབྱུང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་དུ། །གཉིས་བསྐྱེད་མི་ཟད་འབྲས་བུ་ཅན། །གཉིས་པ་འདི་ནི་རྒྱུའི་དོན་དང་འབྲས་བུའི་དོན་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་བསྒོམས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུའོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་པ་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲགས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་གཉིས་བསྐྱེད་པ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའོ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་སྤྲུལ་བའི། །སྦྱོར་བའི་ཐབས་ཀྱི་ལས་ཅན་ཏེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་སྒོ་དང༌། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཉིས་དང་ལྡན། །གསུམ་པ་འདི་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྲུལ་པ་ནི་ཕྲིན་ལས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དག་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །རང་བཞིན་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །སྦྲུལ་པ་དག་གིས་ཐ་དད་འཇུག །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམ་དག་གི །ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པར་བཤད། །བཞི་པ་འདི་ནི་འཇུག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འཇུག་པས་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེ་བ། །རང་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། །གཞན་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། །དང་པོ་གཉིས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་གང་གིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་ཏུ་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མཛད་པའོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་གང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཁམས་ཀུན་དུ། །འཁོར་ཡོངས་སྡུད་དང་ཞིང་དང་མཚན། །སྐུ་དང་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང། །མཛད་པ་དག་གིས་ཐ་དད་དོ། །དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་
― DTG123_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང༌། མཚན་དང༌། སྐུ་དང༌། ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། མཛད་པ་དག་གིས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་སྐུ་ནི་མཉམ་པ་དང༌། །ཕྲ་ཞིང་དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། །དགྱེས་དགུར་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་པ་ལ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་འབྱོར་རྒྱུར་འདོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་དང༌། ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དགྱེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་པ་འབྱོར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་དཔག་མེད་པ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུར་ནི་འདོད་པ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གཉིས་ལ་གནས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། གཉིས་ལ་གོ་རིམས་པ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །བཟོ་དང་སྐྱེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་རྟག་སྟོན་པས། །སངས་རྒྱས་སྦྲུལ་པའི་སྐུ་འདི་ནི། །རྣམ་པར་གྲོལ་པའི་ཐབས་ཆེན་ནོ། །སྦྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གདུལ་བའི་དོན་དུ་པོ་ཝང་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཟོ་དང༌། སྐྱ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་བསྡུས་པར་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་རང་བཞིན་གྱི། །དོན་འདི་རྟེན་དང་བཅས་པར་བསྟན། །སྐུ་གསུམ་དང་གིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ལ། སྐུ་གསུམ་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་རྟོན་རྟེན་དང་བཅས་པར་བསྟེན་ཏེ། གཉིས་པོ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ད་དག་
― DTG123_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་དང་དགོངས་པ་དང༌། །ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །རང་བཞིན་དང་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད། །རྒྱུན་གྱིས་དེ་དག་རྟག་པ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་མེད་དེ། རྟེན་གྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ནི་ཕྲིན་ལས་ཐུན་མོངས་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གང་གིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་རྟག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྟག་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱི་རག་པ་ཉིད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ཏེ། ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་ཏེ། །མི་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྤྲུལ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་སྟེ། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན། །མཉམ་པ་ཉིད་དང་སོ་སོར་རྟོག །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་གཡོ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་དང་གཡོ་བའོ། །མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ང་ཡི་མེད། །ཡོངས་སུ་མ་ཆད་རྟག་ཏུ་ལྡན། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་ལ། །རྟག་ཏུ་དེ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་མིན། །མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟག་ཏུ་ང་ཡི་བ་མེད་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་མཆད་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་ལྡན་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་རྨོངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ཆེན་པོ་འདྲ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་ཕྱིར་ཏེ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་
― DTG123_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །སྒོམ་པ་དག་པས་སེམས་ཅན་ལ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད། །མི་གནས་ཞི་བར་ཞུགས་པ་ནི། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྒོམ་པ་དག་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་དོ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བྱམས་པ་དང༌། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དག་དང་ལྡན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མོས་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་པར་སྟོན། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ངེས་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁ་དོག་སྔོན་པོར། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཁ་དོག་སེར་པོར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་མི་ཐོགས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་ཀྱི། །གཏེར་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ནི། །འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་མཛད་པ། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཡི། །ཆོས་ཆེན་ཆར་ནི་རབ་ཏུ་འབེབས། །སོ་སོར་ཏོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཁམས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ཤིང༌། །དཔག་མེད་བསམ་ཡས་སྦྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་དོན་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྲུལ་པ་རྣམས་པ་སྣ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་དེ་རྟག་ཏུ། །མཛད་པ་གྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །གྲངས་དང་ཞིང་གིས་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་མཛད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་གྲངས་དང་ཞིང་གི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསམ་
― DTG123_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་སེམས་མཉམ་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཆོས་རབ་སྟོན་ཕྱིར་དང༌། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་བཞི་པོ་ཡང་དག་འབྱུང༌། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །སེམས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སངས་རྒྱས་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། དུ་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཐ་དད་རིགས་དོན་ཡོད་ཕྱིར་དང༌། །རྫོགས་དང་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་གཅིག་མིན་དྲི་མེད་གནས། །ཐ་དད་མིན་ཕྱིར་མང་པོའང་མིན། །སངས་རྒྱས་ནི་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་གསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དོན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དོན་མེད་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དོན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དོན་མེད་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །སུ་ཡང་རྒྱས་ཉིད་ལ་མི་འགོད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཡང་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་མེད་པར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་མི་རུང་ལ། །སངས་རྒྱས་གཞན་མེ་དཔར་ཡང་ཚོགས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མའི་སངས་རྒྱས་འགའ་ཡང་མེད་པས་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཏུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེ་དཔའི་དབྱིངས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ། །མེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ནི། །ཡོད་པ་ཡི་ནི་དམ་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་དམིགས་པ། །དམིགས་པ་ཡི་ནི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོང་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་དམ་པ་ཡིན་ལ།
― DTG123_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་པ་རྣམ་པར་མི་ལྟ་བའི། །སྒོམ་པ་དམ་པར་འདོད་པ་སྟེ། །ཐོབ་པར་ལྟ་བ་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཐོབ་པ་ཡང་ནི་དམ་པར་འདོད། །སྒོམ་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྒོམ་པ་དམ་པ་ཡིན་ལ། ཐོབ་པའི་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཐོབ་པ་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་མ་རིང་དང་མཚན་མ་དང༌། །བདག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ལྟ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་ཅན། །བྱང་ཆུབ་ལས་ནི་རིང་ཞེས་བྱ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་བླ་མ་ཡ་མཚན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་ལྟ་བ་དང༌། དེ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་དུས་རིང་བར་ལྟ་བ་དང༌། མཚན་མ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པར་ལྟ་བ་དང༌། བདག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་སུ་ལྟ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ནི་དམིགས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ལས་རིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་དག་ཀུན། །རྟོག་བ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟོགས་མེད་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅེས་ངེས་པར་བརྗོད། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟོག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་དང་འདྲ་བ་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཕན་ཚུན་མཛད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ཚིག་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ། །ཀླུང་དག་ས་ཡི་འོག་ཏུ་མ་སོང་བ། །གནས་རྣམས་ཐ་དད་ཆུ་ཡང་ཐ་དད་བ། །ཆུ་ཡང་ཞིང་བྱ་བ་ཐ་དད་བྱེད། །ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོའི་ཉེར་སྤྱད་འགྱུར། །རྒྱ་མཚོར་སོང་བར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །གནས་རྣམས་གཅིག་ཅིང་ཆུ་ཡང་ཆེ་ལ་གཅིག །བྱ་བ་གཅིག་ཅིང་ཆུ་ལ་གནས་པ་ཡི། །སྲོག་ཆགས་མང་པོའི་རྟག་ཏུ་ཉེ་སྤྱད་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་མ་ཞུགས་བརྟན་པ་རྣམས། །རྟེན་ཀྱང་ཐད་བློ་གྲོས་ཐ་དང་ཅིང༌། །རྟོགས་ཆུང་རང་གི་བྱ་བ་ཐ་དད་ལ། །སེམས་ཅན་ཉིང་དོན་རྟོག་ཏུ་ཉེར་སྤྱད་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཞུགས་ན་དེ་དག་ཀུན། །རྟེན་ཀྱང་གཅིག་
― DTG123_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིང་རྟོགས་པ་ཆེ་ལ་གཅིག །མཛད་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཤིང་རྟག་པར་ཡང༌། སེམས་ཅན་ཚོགས་ཆེའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཆེ། །དེ་ལ་ཀླུང་གི་གནས་ཐ་དད་པ་ནི་རང་གི་སྣོད་ཐ་དད་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་མོའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཆུང་ངུ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དཀར་པོ་ཆོས། །དཔེ་མེད་ལྡན་ཕྱིར་ཕན་བདེའི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །བདེ་དགེ་དམ་པ་མི་ཟད་འབྱུང་གནས་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དགེ་བླང་བའི་རིགས། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དཀར་པོའི་ཆོས་དཔེ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བདེ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པ་མཆོག་ཟད་མི་ཤེས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་དང་ལྡན་པས་དེར་སྨོན་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བླང་བའི་རིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།སྡོམ་ནི་དང་པོ་སྒྲུབ་སྐྱབས་རིག །དེ་བཞིན་དུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང༌། །རང་གཞན་དོན་དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་ཡོངས་སྨིན་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་འདི་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། རིལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལེའུ་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་སྦྱར་བར་ཁོང་དུ་ཆུང་པར་བྱའོ། །མོས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །སྐྱེ་དང་མ་སྐྱེས་འཛིན་དང་གཟུང་གྱུར་དང༌། །གྲོགས་བླངས་བདག་ཉིད་དང་ནི་ནོར་པ་དང༌། །མ་ནོར་གཞན་དང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་གཞན། །སྒྲས་བྱུང་ཚོལ་བ་དང་ནི་ལྟ་བ་བའོ། །སྐྱེས་པ་ནི་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་ནང་གི་སྟེ། གང་གིས་དམིགས་པ་ལ་མོས་པར་བྱེད་པའོ། །གཟུང་པར་གྱུར་པ་ནི། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྡེ་གང་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའོ། །གྲོགས་པོ་ལས་བླངས་པ་ནི་རགས་པའོ། །བདག་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཕྲ་བའོ། །ནོར་པ་ནི་དམན་པ་སྟེ་ལོག་པ་རྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ནོར་ནི་གྱ་ནོམ་བའོ། །མངོན་སུམ་བ་ནི་ཉེ་བ་སྟེ། རྐྱེན་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་
― DTG123_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་མ་ཡིན་པ་ནི་རིང་སྟེ་བཟློག་པའོ། །སྒྲ་ལས་བྱང་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཚོལ་བ་པ་ནི་བསགས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ལྟ་བ་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕྲོག་སྡང་འདྲེས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་འདྲེས། །དམན་དང་རྒྱ་ཆེ་བསྒྲིབས་དང་མ་བསྒྲིབ་དང༌།། བརྩོན་དང་མ་བརྩོན་བསགས་དང་མ་བསགས་པ། །བརྟན་ཞུགས་རིང་དུ་སོང་བའི་མོས་པའོ། །འཕྲོགས་པ་ནི་ཆུང་ངུའོ། །འདྲེས་པ་ནི་འབྲིང་པོའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་དང་མ་འདྲེས་བ་ནི་ཆེན་པོའོ། །དམན་པ་ནི་ཐེག་པ་གཞན་ལའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལའོ། །བསྒྲིབས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །བརྩོན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་དང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྩོན་པ་ནི་དེ་དག་དང་བྲལ་བའོ། །བསགས་པ་ནི་རྟོག་པར་རུང་བའོ། །མ་བསགས་པ་ནི་བཟློག་པའོ། །བརྟན་པར་ཞུགས་པ་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པའོ། །རིང་དུ་སོང་བ་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལའོ། །མོས་བའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་མོ། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མང་པ་དང༌། ལེ་ལོ་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུགས་པ་དང༌། །གྲོགས་ངན་དགེ་བ་ཞན་པ་དང༌། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱེད། །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་ཡིད་ལ་མེ་བྱེད་པ་མང་བ་བར་དུ་གཅོད་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་ལེ་ལོའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་གྱུར་པ་ལ་ནི་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུས་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེ་ན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་པོ་ལས་བླངས་པ་ནི། །གྲོགས་པོ་ངན་པ་སྟེ་ལོག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་མོས་པ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉམ་ཆུང་བའོ། །མ་ནོར་བ་ལ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བར་དུ་གཙང་དེ། དེ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བག་མེད་པ་དང་ཐོས་པ་ཉུང༌། །ཐོས་དང་བསམ་པ་ཉུང་ངུས་ཆོག །ཞི་བ་ཙམ་གྱིས་ང་རྒྱལ་དང༌། །དེ་བཞིན་མ་འདྲིས་ཡིན་པར་འདོད། མངོན་སུམ་པ་ལ་ནི་བག་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བག་ཡོད་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཐོས་པ་ཉུང་བ་སྟེ། ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་མ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོལ་བ་བ་ལ་ནི་ཐོས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང་བསམ་ཉུང་དུས་ཆོག་པར་འཛིན་པའོ། །ལྟ་བ་པ་ལ་ནི་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་
― DTG123_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཞི་གནས་ཙམ་གྱིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའོ། །འཕྲོགས་པ་དང༌། འདྲེས་པ་དག་ལ་ནི་མ་འདྲེས་པ་བར་དུ་གཅོད་དོ། །མི་སྐྱོ་བ་དང་དེ་བཞིན་སྐྱོ། །སྒྲིབ་པ་དང་ནི་མི་བརྩོན་པ། །ཚོགས་མ་བསགས་པ་མོས་པ་ཡི། །བར་དུ་གཅོད་པར་ཤེས་པར་བྱ། དམན་པ་ལ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྨི་སྐྱོ་བའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་སྐྱོ་བའོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །བརྩོན་པ་ལ་ནི་མི་བརྩོན་པའོ། །བསགས་པ་ལ་ནི་མ་བསགས་པ་བར་དུ་གཅོད་དོ། །མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཆེ་དང་འགྱོད་པ་མེད། །ཡིད་བདེ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེ། །ཆུད་མི་ཟ་དང་བརྟན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། །ཆོས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། །བདག་དང་གཞན་དོན་ཐོབ་པའི་མཆོག །མངོན་ཤེས་མྱུར་བ་དེ་དག་ནི། །མོས་པ་ཡིན་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན། །སྐྱེས་པ་དང་ལྟར་བྱུང་བའི་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོའོ། །འདས་པའི་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་གྱུར་པའི་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་གྲོགས་བོས་བསྐྱེད་པའི་ནི་ཆུང་མི་ཟའོ། །བདག་ཉིད་མོས་པའི་ནི་བརྟན་པའོ། །མ་ནོར་བ་དང༌། །མངོན་དུ་བ་དང༌། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་འབྲིང་གི་བར་གྱི་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཆེན་པོའི་ནི་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །ཐེག་པ་དམན་པའི་ནི་བདག་གི་དོན་ཐོབ་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོའི་ནི་གཞན་ཐོབ་པའི་མཆོག་གོ །མ་བསྒྲིབས་པ་དང༌། བརྩོན་པ་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་པ་ཉིད་དོ། །འདོད་པ་ཅན་ནི་དེ་ཁྱི་འདྲ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་པའི་རུས་སྦལ་བཞིན། །རང་དོན་བྱེད་པའི་དེ་བྲན་འདྲ། །གཞན་དོན་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་ཁྱི་ནི་རྟག་ཏུ་ལྟོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཆོག་མི་ཤེས། །ཇི་ལྟར་རུས་སྦལ་དེ་ནི་ཆུ་ཡིན་ནང་ན་ཀུན་ནས་བསུམས་ཤིང་འདུག །ཇི་ལྟར་བྲན་ནི་རྟག་ཏུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྒྱུ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཡང་ནི་བཀའ་ཡིས་ཡུལ་ལ་དབང་བསྒྱུར་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཡེམ་དང་གནས་དང་རང་གཞན་གཞན་ཕན་བྱ་དོན་བྱེད་པའི། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གིས་རྟག་
― DTG123_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ལ་དེ་མཆོག་ཚུལ་བཞིན་རིག་ནས་ནི། །འདི་ན་བརྟན་པས་དེ་ལ་དེ་ཉིད་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ཚོལ། །ཡང་འདོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་བ་ནི་ཁྱི་དང་འདྲའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རུས་སྦལ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་དོན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྲན་དང་འདྲ། །གཞན་གྱི་དོན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་གཞན་གྱིས་བསྟན་ནས། གཞན་གྱིས་ཐེགས་པོ་མོས་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །མོས་པ་ལ་ཞུམ་པ་དགག་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མིར་གྱུར་པ། །ཚད་མེད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་དེའི་ཕྱིར། །ཞུམ་དང་དང་དུ་བླང་མི་བྱ། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཞུམ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིར་གྱུར་པས་འཐོབ་པ་དང༌། །དཔག་ཏུ་མེད་པས་འཐོབ་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་འཐོབ་པའོ། །མོས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ནི་ཟས་བྱིན་པའི། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ཇི་ལྟ་བར། །བདག་ཉིད་ཟ་བའི་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་དོན་རྟེན་གྱི་ཆོས། །བསྟན་ལས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ཆེར་འབྱུང་ཐོབ་པར་ལྟར། །རང་གི་དོན་གྱི་རྟེན་གྱི་ཆོས།། བསྟན་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁ་ཟས་བྱིན་པའི་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་ཟ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་རྟེན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་གསུངས་པའི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་ལྟར་རང་གི་དོན་གྱི་རྟེན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མོས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་ཡངས་གྱུར་ལ། །བློ་དང་ལྡན་བས་རྟག་ཏུ་མོས་པ་ཆེ་བསྐྱེད་ན། །བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱུན་མི་འཆད་དང་དེ་འཕེལ་དང༌། །ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་འགྱུར། །གང་ལ་དང་གང་ཞིག་དང་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུས་འབྲས་བུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་
― DTG123_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་རྒྱ་ཆེན་པོས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བ་དང༌། མོས་པ་དེ་ཉིད་འཕེལ་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡོན་ཏན་མཚུངས་པ་མེད་པས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །མོས་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ལས། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ། །སྡེ་སྣོད་དག་གིས་གསུམ་མམ་གཉིས་ཀྱང་རུང༌། །བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྒྱུ་ནི་དུགས་འདོད་དོ། །དེ་ནི་བག་ཆག་རྟོགས་དང་ཞི་བ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རྣམས་པར་གྲོལ་བར་བྱེད། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་ནི། །མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉེད་ཐེག་པ་དམན་པ་དང༌། ཐེག་པ་མཆོག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །གསུམ་པའོ། གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱའི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཅིའི་ཕྱིར་གསུམ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་དུགས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་ནི་མདོ་སྡེ་སྟེ། གང་ཞིག་དོན་གདལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་དེ་ངེས་པར་ཡ་བའི་ཆེད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བའི་གཉེན་པོར་ནི་འདུལ་བ་སྟེ། ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་འདོད་པའི་བསོད་ནམས་ལ་རྗེ་སུ་སྦྱོར་བའི་མཐའ་དང༌། ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གནང་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་མཐའོ། །རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མདོ་སྡེས་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་བཤད་དོ། །འདུལ་བ་སྙི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་བས་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མདོ་སྡེས་ནི་ཆོས་དང་དོན་བཤད་དོ། །འདུལ་བས་ནི་ཆོས་དང་དོན་སྒྲུབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་
― DTG123_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་དེ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པས་ནི་ཆོས་དང་དོན་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དགུ་པོ་འདིས་སྣོད་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། དེས་ཇི་ལྟ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེས་ནི་བག་ཆགས་རྟོགས་དང་ཞི་བ་དང༌། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རྣམས་པར་གྲོལ་པར་བྱེད། །ཐོས་པས་ནི་སེམས་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསམས་པས་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །བསྒོམས་པས་ནི་གཞི་གནས་ཀྱིས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །མདོ་དང་ཆོས་མངོན་པ་དང༌། མདོར་ན་དོན་ནི་རྣམ་བཞིར་འདོད། །བློ་དང་ལྡན་པས་དེ་ཤེས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ། །མདོ་སྡེ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་དང༌། འདུལ་བ་དེ་དག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། སོ་སོ་རེ་རེ་ཞིང་དོན་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཤེས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་དོན་ཤེས་པས་ཀྱང་ཟག་པ་ཟད་པ་འཐོབ་བོ། །གནས་རྣམས་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་དོན་སྨོས་ཕྱིར་མདོ་ཡིན་ནོ། །མངོན་དུའི་ཕྱིར་དང་ཡང་ཡང་དང༌། ཟིལ་གནོན་རྟོགས་ཕྱི་མངོན་པའི་ཆོས། །ཇི་ལྟར་ན་སོ་སོ་རེ་རེ་ཞིག་དོན་རྣམ་པར་བཞི་ཡིན་ཞེ་ན། །གནས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་དང་དོན་སྨོས་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་ནི་ཡུལ་གང་དུ། །གང་གིས་གང་གི་ཕྱིར་བཤང་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེ་དང༌། ཟས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དོན་ནི་དགོངས་པའོ། །མགོན་དུ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དང་ཡང་གི་ཕྱིར་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། བདེན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་པའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་
― DTG123_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོན་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། ཆོས་རེ་རེ་ལ་གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མང་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཆོས་ནི། ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། བརྩད་པ་དང་བརྩད་པའི་གཞི་ལ་སོགས་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་མདོ་སྡེའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཆོས་མངོན་པའོ། །ལྟུང་དང་འབྱུང་དང་ལྡང་བ་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་གང་ཟག་དང༌། བཅས་པ་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང༌། རྣམ་པར་ངེས་ཕྱིར་འདུལ་བ་ཉིད། །ལྟུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། ལྡང་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་འདུལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་ལྟུང་བའི་རིས་ལྔའོ། །ལྟུང་བ་རྣམས་འབྱུང་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་མང་པ་དང༌། མ་གུས་པ་ལས་སོ། །ལྟར་བ་ནི་བསམ་པས་ཡིན་གྱི་ཆད་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། །བཤགས་པ་དང༌། བསླབ་པ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆད་པའི་ལས་ཁས་ལེན་པ་དང༌། བསླབ་པ་བཅས་པ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཕྱིར་གློད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ཚོགས་པས་བསླབ་པའི་གཞི་བག་ཡང་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་དག་ཕོ་སྨོས་ཁྱི་མཚན་གྱུ་པ་ན་ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟེན་ཡོངས་གྱུར་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བདེན་པ་མཐོང་བས་ལྟུང་བ་ཕྲ་མོའི་ཡང་ཕྲ་མོ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །ཡང་དོན་རྣམ་པར་བཞིས་འདུལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཟག་ལས་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བསླབ་པ་འཆའ་བའོ། །བཅས་པ་ལས་ནི་ནམ་གང་ཟག་གི་ཉེས་པ་གསོལ་བ་ན། སྟོན་པས་དགེ་འདུན་བསྡུས་ཏེ་བསླབ་པ་འཆའ་བར་མཛད་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ནི་གང་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའོ། །རྣམ་པར་ངེས་པ་ལས་ནི་དེ་ལ་ལྟུང་བའམ། ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་
― DTG123_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་མོ། །དམིགས་པ་ཆོས་དང་ནང་དང་ནི། །ཕྱི་དང་གཉིས་ནི་ཡིན་པར་འདོད། །དོན་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཉིས་པོ་རྙེད། །གཉིས་པོ་དག་ནི་མེ་དམིགས་པས། །དམིགས་པ་ཆོས་ནི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་དང་ཕྱིའོ། །དེ་ལ་འཛིན་པར་གྱུར་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་སྟེ་དམིགས་པ་ཆོས་སོ། །གཟུང་བ་གྱུར་པ་ནི་ཕྱིའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ནང་དུ་ཕྱིའི་དམིགས་པ་གཉིས་ནི་དོན་གཉིས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྙེད་དེ། །གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་དོན་ལས་འཛིན་པའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བའམ། །འཛིན་པའི་དོན་ལས་གཟུང་བའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་ནའོ། །ཕྱི་ནང་གི་དམིགས་པ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྙེད་པ་ནི་དེ་ཉིས་ཉིད་མི་དམིག་སྤ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པས་བཤད་བཞིན་དོན། རབ་དང་དོན་དུ་སྣང་པ་ནི། བརྗོད་ལས་ཡིན་པར་རབ་འཛིན་ཕྱིར། །སེམས་ནི་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་གསུམ་གྱིས། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། །དམིགས་པ་རྣམ་པར་གསུམ་རྙེད་པ། །སྔར་བཤད་དེ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ནི། །ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གསུམ་གྱི་གྱུར་རོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དག་གི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་དེ་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་རྙེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་སོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་མོས་པ་སྟེ། ངེས་པའོ། །རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དུ་སྣང་བ་ནི་བརྗོད་པ་ལས་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་རྙེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་ལས་དོན་འདི་སྣང་གི །དམིགས་པ་གཉིས་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ནའོ། །སེམས་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་བས་དེ་རྙེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཉིས་
― DTG123_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དམིགས་པས་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་གཉིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པ་སྔར་བཤད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། རིགས་གསུམ་པ་དང་བྱ་བ་བྱེད། །མི་གནོད་རྟེན་བཅས་གཞན་ཡིན་ཏེ། །མོས་པ་འཇོག་པར་བྱེད་དང་གཞན། །འདུན་པ་དྲག་པོར་བྱེད་པ་དང༌། །དམན་དང་རྫོགས་རྟེན་རྣམ་པ་གཉིས། །བརྗོད་དང་བཅས་དང་བརྗོད་མེད་ཉིད། །ཤེས་པ་དང་ནི་མཚུངས་ལྡན་པ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་བདག་བཅས་པ་དང༌། །དེ་ནི་འདྲེས་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དེ། །རྣམ་པ་ལྔ་དང་རྣམ་བདུན་ཉིད། །འདི་ཡི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྔ། །རྣམ་པ་བསྒོམ་དང་ལྡན་པ་ནི། །བཞི་དང་གསུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །དེ་ནི་ལམ་གཉིས་རང་བཞིན་ཏེ། །ཕན་ཡོན་གཉིས་དང་ནོད་པ་དང༌། །སྦྱོར་བ་པ་དང་དབང་སྒྱུར་དང༌། །ཆུང་དང་རྒྱ་ཆེའི་བདག་ཉིད་དེ། །རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་བྱེད་འདི། །ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད། །རྣལ་འབྱོར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། རིགས་ངེས་པ་དང༌། བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། རྟེན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། མོས་པ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ངེས་པ་དང༌། སྒོམ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དང༌། ཕན་ཡོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །དབང་སྒྱུར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཆུང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་རིགས་ངེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི་གང་ཡིན་པའོ། །རྟེན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། །གནོད་པ་དང་བཅས་པ་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་རྟེན་ཅན་དང༌། གནོད་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟེན་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །མོས་པ་འཇོག་
― DTG123_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་དང་དངོས་གཞིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་བྱུང་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད། དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའོ། །ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་མི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། མདོ་དང་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང༌། ཇི་སྙེད་གཟུང་བ་དང༌། ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། མིང་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཚིག་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཚོར་བ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ནི། ལུས་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་ལ་དམིགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ངེས་པ་ནི། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། དེ་རབ་ཏུ་རིག་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཉིད་ལ། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ལམ་མོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་རབ་ཏུ་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི། །སྒོམ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི། རྣམ་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་དང༌། རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་ནི། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་
― DTG123_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། མཐོང་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམ་པ་ནི། མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང། མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་གི་དུས་ནའོ། །འཐོབ་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། རྟེན་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། བསལ་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དག་གི་དུས་ནའོ། །ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་འབད་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ན་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྒོད་པའི་གཉེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་གང་གི་ཙེ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ནའོ། །ཞུབ་པའི་གཉེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་ན་སྟེ། འདི་དང་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་དག་གི་དུས་ན་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་གནས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཆོས་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། སེམས་གནས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དབང་པོ་དག་གི་དུས་ནའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་ནི་སྟོབས་དག་གི་དུས་ནའོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བ་དང༌། སེམས་གནས་པ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡང་ལག་བདུན་དག་གི་དུས་ནའོ། །ཐོབ་པར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྦྱོངས་བའི་ས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། གཞན་ལ་གོ་
― DTG123_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའི་ཚུལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། སྔོན་བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་ལམ་གོམས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཆོས་ལ་གནས་པའི་རྒྱ་མཚན་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སེམས་གནས་པས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་དུས་ནའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་བ་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་ནི་བཤད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཕན་ཡོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནས་ངན་ལེན་སེལ་བ་དང༌། ལྟ་བའི་མཚན་སེལ་བའོ། །ནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་གདམས་ངག་ནོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྦྱོར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གྲངས་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་པ་ནི་གང་གིས་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མིང་དང༌། ཚིག་དང་ཡི་གེའི་གྲངས་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །གནས་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་སྦྱོར་བ་པ་ནི་གང་གིས་གནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཚད་ཡོད་པར་གནས་པ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་སོ། །ཚད་མེད་པར་གནས་པ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དག་གོ །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་པ་ནི། །གང་གིས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་གཉིས་སུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མིང་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང༌། དོན་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས། མིང་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །ཡི་གེ་ནི་ཀུན་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་མིང་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པ་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གློ་བུར་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་དང༌། སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་རྟོགས་པ་དང༌། དོན་མི་དམིགས་པ་རྟོགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་མི་དམིགས་པ་རྟོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་དང༌། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པ་དང༌། བསམ་པ་དམན་པ་རྟོགས་པ་དང༌། ཡངས་ཤིང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་
― DTG123_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་པ་རྟོགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པའོ། །དབང་བསྒྱུར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམས་པར་དག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་དུ། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཤེས་བྱ་སྤངས་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་འདོད་གང་རྣམ་པར་སྦྱངས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམས་དག་འདོད། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟག་ཏུ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་རོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏན་མེ་དཔའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པའི་རྟེན་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེས་དེར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སྤངས་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་གོ །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་གསེར་བ་ཆུ་ལྟ་བུར་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་དག་ན་དེ་ལས་གཞན་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ལ། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་བློ། །ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་མེད་ལ་མངོན་ཞེན་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་འདི་གོ་ཇི་ལྟ་བུ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ལས་གཞན་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཐ་མི་དང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྒྱུར་མ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཚིག་སུ་བཅད་པ་
― DTG123_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོ་ལྔའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་བརྗོད། །སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་བཞིན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་བ་བརྗོད། །འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཤིང་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དེ་ལ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཀུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་མེད་པ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དོན་དམ་འདོད། །ཇི་ལྟར་དེ་ནི་དམིགས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་མད་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་དོན་དམ་པར་འདོད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་ད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་དམིགས་སོ། །དེ་མེད་ན་ནི་དེ་ཡི་རྒྱུ། །གསལ་བར་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་བར། །དེ་བཞིན་གནས་ནི་གཞན་གྱུར་ན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྟོག་པ་དམིགས། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་མེད་ན་དེའི་རྒྱུ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡང་དག་པ་གསལ་བར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་ན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་དམིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མ་འཁྲུལ་བ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ལ་འདོད་དགུར་སྤྱོད། །དེ་བཞིན་སྡོམ་བརྩོན་མ་འཁྲུལ་བ། །གནས་གཞན་གྱུར་ལ་དགྱེས་དགུར་སྤྱོད། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མ་འཁྲུལ་བ་དེའི་རྒྱུ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་འདོང་དགུར་རང་དབང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཕགས་པ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་བ་ཡང་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་འདོད་དགུར་དང་དབང་དུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་མ་ཡིན། །མེད་པ་ཡོད་པ་
― DTG123_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་མ་ཡིན། །སྒྱུ་མ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་མེད་པར་ཡིན་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་བཞིན་གཉིས་སྣང་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཡོད་དོ། །གཉིས་ཀྱི་ངོས་པོ་མེད་དོ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡི་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་མ་ཡིན། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་ཆེ་འབང་བརྗོད། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །མེད་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡང་བརྗོད་དེ། གཉིས་པོ་སྣང་བར་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོར་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་ཡི། །མཐའ་རྣམས་དགག་པར་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དག །དགག་པར་བྱ་ཕྱིར་འདོད་པ་ཡིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གཅིག་ཏུ་ཆད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་མེད་པ་འདིར་ཡང་འདོད་ཅེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་སྐུར་བ་འདེབས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་ཡོད་པས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་
― DTG123_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བས་ན་ཐེག་པ་དམན་པས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། གཟུགས་ཅན་མིན་རྣམས་རིག་པར་འདོད། །མེད་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་མེད་འགྱུར། །གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པ་གང་ཡི་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡི་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་དེ། །རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུར་མའི་གླང་པོའི་གཟུགས་འཛིན་པ། འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་ཀྱང༌། །གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་དམིགས། །ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་ཀྱང༌། །གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་དམིགས། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་པ་ལས་གཟུང་པ་དང༌། །འཛིན་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟ་བར་མེད་ཀྱང་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་དམིགས་སོ། །ཀེང་རུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དེར་འཛིན་པ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ལས་གཉིས་སུ་བརྗོད་དེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཁྲུལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་གང་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཡོད་དབང་དེ་བཞིན་མེད། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་དང་མེད་དང་སྒྱུ་མ་འདྲ། །འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་ཉིད་གང་ཉིད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། གཉེན་པོའི་ཆོས་ནི་གང་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མེད་དང་དེ་བཞིན་ཡོད། །དེ་བཞིན་མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད། །སྒྱུ་མ་དང་ཡང་འདྲ་བར་བསྟན། །གཉེན་པོའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་
― DTG123_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་བ་དེ་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། །མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དཔེའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་པོ་སྒྱུར་མ་ཡིན། །རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱིས་ཕམ་པ་ལྟར། །གང་དག་གིས་ནི་ཆོས་མཐོང་བའི། །རྒྱལ་སྲས་དེ་དག་ང་རྒྱལ་མེད། །གཉེན་པོའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བར་བྱའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དཔེའི་དོན་གྱིས་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འགྲུབ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཕམ་པར་བྱེད་པ་ནི། །རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་པོ་འབེབས་པ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཤེས་པས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ང་རྒྱལ་མེ་དཔར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་སངས་རྒྱས་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་དེ་ལས་འདུས་བྱས་དག །གསུངས་པ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་སྨིག་རྒྱུ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་མིག་ཡོར་དང༌། བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་དང་ནི་ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་འདྲ་སྤྲུལ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། །དྲུག་དང་དྲུག་དང་གཉིས་དང་དྲུག་ཚན་གཉིས་དང་གསུམ་པོ་རེ་རེར་འདོད། །གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྤྲུལ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཆོས་རྣམ་སྒྱུར་མ་ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། བདག་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཉིས་ཏེ། འཁྲུལ་བར་བྱེད་པའི་
― DTG123_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁོ་ན་སྟེ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ནི། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འབྱུང་བས་སོ། །དྲུ་ཚན་གཉིས་སུ་འདོད་པ་ནི་དྲུག་ཚན་གཉིས་སུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ནི་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་ལྟ་བུ་ནི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆུ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྲུལ་བ་ལྟ་བུ་ནི། །བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་བར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་མིན་མི་རྟོག །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྟོག་པ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམས་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་བར་གང་ཡིན་པའོ། །མི་རྟོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་འཇི་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམས་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་ཁམས་ལས་གཉིས་སྣང་ཞིང༌། །མ་རིག་ཉོན་མོངས་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །འཇུག་པའི་རྣམ་རྟོག་རང་འབྱུང་སྟེ། །རྫས་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡི། །རང་གི་ཁམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རང་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སོ། །གཉིས་སུ་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་པའོ། །མ་རིག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། །ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །འདི་དག་ལ་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ན་འདི་དག་
― DTG123_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་མ་རིག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །རྫས་གཉིས་སྤངས་པ་ནི། །གཟུངས་བའི་རྫས་དང༌། འཛིན་པའི་རྫས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱའོ། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཡི། །རང་གི་དབྱིངས་ལ་གནས་ལྡན་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་མེད་པར། །འཇུག་སྟེ་པགས་དང་མདའ་བཞིན་ནོ། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་དང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་གི་དབྱིངས་ལ་གནས་ལྡན་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་མིང་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པས་སྒོམ་པའི་ལམ་དང་ངོ༌། །གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པར་འཇུག་སྟེ། པགས་པ་དང་མདའ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་པགས་པ་དེ་ཉིད་ཁེངས་པ་དང་བྲལ་བས་མཉེན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མདའ་དེ་ཉིད་མེས་བསྲོས་པ་དང་དྲང་པོར་འགྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་བསྒོམས་པ་དག་གིས་སེམས་དང༌། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་ན་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཉིད་ཡང་གཉིས་སུ་སྣང་བར་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡོངས་སུ་ཆོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཆགས་སོགས་སྣང་བའམ། །དད་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འདོད། །ཉོན་མོངས་དགེ་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཙམ་པོ་འདི་གཟུང་བར་སྣང་བ་དང༌། འཛིན་པར་སྣང་བ་དང༌། གཉིས་སུ་སྣང་བར་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པར་སྣང་བའམ། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་སུ་སྣང་བར་འདོད་ལ། །དེ་དག་ཏུ་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། དགེ་བ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་དེ། དཔེར་ན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དང༌། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་
― DTG123_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག །དེ་ལ་སྣང་སྟེ་ཡོད་དང་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་འདི་ཉིད་རྣམ་གྲགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་སུ་སྣང་བའམ། ཞེ་སྡང་དུ་སྣང་བའམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དང༌། ཅི་ཅར་དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་འཇུག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་དགེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཡོད་པའམ། མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་སྣང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་མེ་དཔའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་དེ། གཅིག་གིས་ནི་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཤས་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ། །ཕན་གདགས་ཕྱིར་ནི་མཚན་གཞི་དང༌། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་མཚོན་པ་དང་།རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་དག་བཤད། །འདིས་ནི་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ནི་ལྟ་བཅས་གང་ཡིན་དང༌། །དེ་ཡི་གནས་སྐབས་མི་འགྱུར་བ། །འདི་ནི་མདོར་ནས་མཚན་གཞི་སྟེ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་ན་ཚད་མེད་དོ། དེ་ལ་སེམས་ནི་རྣམས་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་སོ། །ལྟ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེའི་གནས་སྐབས་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །མི་འགྱུར་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཏེ། དེ་དང་དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མཚན་གཞི་ནི་མདོར་བསྟུན་རྣམ་པ་དེ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་ན་ནི་ཚད་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་དོན་དུ་ཤེས་ཀྱི། །རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡི་བག་ཆགས་དང༌། །དེ་ལས་ཀྱང་དོན་སྣང་བ་ནི། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དང། བརྗོད་པ་དེའི་བག་ཆགས་དང༌། བག་ཆགས་དེ་ལ་ཀྱང་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པའི་དོང་ཡི་འདུས་ཤེས་མེད་པར་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་སེམས་ལས་བྱུག་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པའི་དོན་གྱིས་འདུ་ཤེས་སོ། །
― DTG123_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་རྟག་པ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གྱུ་བག་ཆགས་གང་ལས་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་འདིར་ཀུན་རྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཞེད་དོ། །མིང་དང་དོན་ནི་ཇི་ལྟ་བར། །དོན་དང་མིང་དུ་སྣང་བ་གང༌། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་རྒྱུ་མཚན་ནི། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་མཚན་ནོ། །རྣམ་གྲགས་གཞན་ཡང་མིང་དང་དོན་ཇི་བཞིན་པར་ཇི་མིང་དང་དོན་ཇི་ལྟ་བར་རོ། །དོན་དང་མིང་དུ་སྣང་བ་ནི་དོན་དང་མིང་དུ་སྣང་བའོ། །གལ་ཏེ་མིང་ཇི་ལྟ་བར་དོན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟ་བར་མིང་དུ་སྣང་བ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན། །པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བ་ནི་འདི་སྟེ། མིང་དང་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་པས་སོ། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་གསུམ་སྣང་བ་ཅན། །འཛིན་དང་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ཡོད་པས་ན། རྣམ་པ་གསུམ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ནི་གནས་སུ་སྣག་བ་དང༌། །དོན་དུ་སྣག་བ་དང༌། །ལུས་སུ་སྣག་བའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ནི་ཡིད་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་རྟོག་པ་སྣང་བ་སྟེ། ཡིད་ནི་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཚོགས་སོ། །རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་དང་པོ་ནི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཡིན་ནོ། །མེད་དང་ཡོད་ཉིད་དང་ཡིན་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་པ་མཉམ་ཉིད་དང༌། །མ་ཞི་ཞི་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་
― DTG123_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གློ་བྲུ་བ་དག་གིས་མ་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུ་མཚུན་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ནི། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་དང༌། དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མཐོང༌། །མཚོན་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་རྣམ་ལྔ་སྟེ། གཞི་དང༌། བསྐྱེད་པ་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། སྣང་བ་དང་རྟེན་ཏོ། །དེ་ལ་གཞི་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། གོང་དུ་མིང་ལ་གནས་པར་བཤད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །སྣང་བ་ནི་དོན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། གང་གིས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ལ། མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའོ། །རྟེན་ནི་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འཕགས་རིགས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་པ། །མཉམ་དང་ཁྱད་འཕགས་འབྲི་མེད་ཅིང༌། །འཕེལ་མེད་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་འདོད། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་ཐག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་འཕགས་པ་དག་དང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་རིགས་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དག་དང་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུའི་ཁྱད་
― DTG123_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པ་དག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་འགག་པ་ནི་འབྲི་བ་ཡང་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་སྐྱེ་བ་ན་འཕེལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་ནི་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་མཚན་གཞི་དང༌། མཚན་ཉིད་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །གནས་དོན་ལུས་སུ་སྣང་བ་དག །གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཟག་མེད་དབྱིངས། །དེ་ནི་རྟེན་ཀུན་འགྲོ་བ་ཅན། །ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་དང་དོན་དང་ལས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་ནི་རྟེན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ལ་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དང་འཛིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང༌། །ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་ལས་དག་ལ། །དབང་གི་རྣམ་པར་བཞི་ཡིན་ནོ། །གྱུར་པའི་དོན་ནི་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟློག་པ་སྟེ། རོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་ཞི་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ལས་དག་ལ་དབང་རྣམ་པ་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དབང་དེ་མི་གཡོ་ལ་སོགས་པའི། །ས་གསུམ་ལ་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །གཅིག་ལ་རྣམ་གཉིས་དེ་ལས་གཞན། །དབང་རེ་རེར་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །དབང་དེ་ཡང་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ས་མི་གཡོ་བ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་འདད་བྱེད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཞིང་ལ་དབང་ངོ༌། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ས་ལ་ནི་དབང་རེ་རེ་
― DTG123_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་ནི་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལས་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་དབང་ངོ༌། །བློ་དང་ལྡན་པས་སྲིད་གཏོགས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ག་འང་རིག་འགྱུར་ལ། །དེ་ཡང་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་དེ་ནི་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་འཇུག །དེ་ནས་དེ་ལ་ཡིད་གནས་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་དེ་ཡང་མི་སྣང་ངོ༌། །དེ་མི་སྣང་བ་གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ་མཆོག་ཏུ་དམིགས་དང་བྲལ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྲིད་པ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉི་ག་རིག་པར་གྱུར་ལ། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་བཞིན་དུ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་མེ་དཔར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །མཉམ་པར་ཤེས་ནས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེ་དཔའི་ཕྲི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འཛིན་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡིད་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ན་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཡང་མི་སྣང་ངོ༌། །དེ་མི་སྣང་བ་ནི་གྲོལ་བ་མཆོག་ཏུ་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་དག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཀྱིས་གཞི་དང་བསྐྱེད་ཡོད་ན། །མིང་ཙམ་དུ་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། །མིང་ཙམ་མཐོང་སྟེ་དེར་མཐོང་ན། །དེ་ཡང་ཕྱིས་ནི་མི་མཐོང་ངོ༌། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཚོགས་སྐྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི་སྔོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའོ། །བསྐྱེད་པ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །མིང་ཙམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་སྟེ། དོན་དང་བྲལ་བར་རོ། །མིང་ཙམ་དུ་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྟེ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡི་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་མཐོང་ན་དེ་ཡང་ཕྱིས་མི་མཐོང་བ་ཉིད་དེ། དོན་མེད་ན་དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །
― DTG123_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས། །བདག་ལྷའི་ཞབས་པས་ཟིན་པར་ནི། །རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ། །ནང་དུ་གནས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འདོད། །རྣམ་གྲགས་གཞན་ཡང་སེམས་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཞབས་པས་ཟིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཟིན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་དེ་སེམས་ཁོ་ན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རང་དང་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ། །མེད་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ། །མི་གནས་ཕྱིར་དང་འཛིན་བཞིན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་འདོད། །རང་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་གོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་འགགས་པ་རྣམས་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་ངས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འཛིན་པ་བཞིན་དེ་མེ་དཔའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། གཙང་བ་དང༌། བདག་གམ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་འཛིན་པ་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིས། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ནས་ཞི། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་གྲུབ། །ངོ་བོན་ཡིད་མེད་པས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་སྟེ། གང་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མ་འགགས་པའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་འགགས་པ་དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའོ། །གང་གཟོད་ནས་ཞི་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་གོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོག་སྤ་འདི་དག་ཕྱི་
― DTG123_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འཕགས་པ་སྟེ། ཐོག་མ་དང་ནི་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་དང༌། །རང་གི་མཚན་ཉིད་རང་དང་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཁྱབ་བར་ལ། །སྐྱེད་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པར་བཤད། །ཆོས་བརྒྱད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་བཟོད་པའོ། །དེ་ཐོག་མ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཐོག་མ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་སྟེ། འཁོར་བ་ན་ཆོས་གང་དག་སྔར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དེ། དེའི་ངོ་བོར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་མེད་པའི་རྣམ་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་ནམ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །རང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལའོ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྤངས་པ་ལ་སྟེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མི་བལྟའོ། །ཁྱད་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམས་ལ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པར་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ཏེ། ཆོས་དང་བདག་མེ་དགྲོལ་བ་རྣམས། །མཚུངས་ཕྱིར་རིགས་ནི་ཐད་དད་ཕྱིར། །བསམ་གཉིས་ཐོབ་ཕྱིར་སྦྲུལ་པའི་ཕྱིར། །མཐར་ཐུག་ཕྱིར་ན་ཐེག་གཅིག་ཉིད། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་མི་དད་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། བགྲོད་པར་བྱ་བས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་བདག་མེད་པ་འདྲ་བས་བདག་མེད་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་བོས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་བས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་རིགས་
― DTG123_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། འདིས་འགྲོ་བས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སོ། །བསམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་ཐོས་དེའི་རིས་སུ་ངེ་སྤ་སྔོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་སྤྱད་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་བས་སངས་རྒྱས་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །སྦྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ང་ནི་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱང་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟེ་བ་སྟེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། གང་ཕན་ཆད་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཁོ་ན་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་མོད་དེ་དང་དེ་ལས་ནི་དགོངས་པ་དེ་དང་དེས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པར་རིག་པར་བྱའི། །ཐེག་པ་གསུམ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་དེ་དང་དེས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཤད་ཅེ་ན། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང༌། །གཞན་དག་ཡང་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །མ་ངེས་རྣམས་ལ་ཐེག་གཅིག་བཤད། །ཁ་ཅིག་དྲང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་མ་ངེས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །གཞན་དག་ཡང་དག་པར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་མ་ངེས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །ཉན་ཐོས་མ་ངེ་རྣམས་གཉིས་ཏེ། །ཐེག་དོན་མཐོང་དང་མཐོང་བའི། །དོན་མཐོང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང༌། །འདོད་ཆགས་བྲལ་མིན་འདི་དམན་པའོ། །ཉན་ཐོས་མ་ངེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པའི་དོན་མཐོང་བ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཐེག་པ་ཆེན་
― DTG123_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐེག་པའི་དོན་མ་མཐོང་བ་ནི་བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་ཐེག་པ་ཆེ་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དོན་མཐོང་བ་ཡང་འདོད་པ་དག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའོ། །དོན་མཐོང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམན་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་བ་བུལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ། །སྲིད་པ་དག་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བསྒྱུར་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་ཡང་དག་ལྡན། །དོན་མཐོང་བ་དེ་གཉིས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་བ་སྲིད་པ་དག་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྒྱུར་བའི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དེ་སྐྱེ་བར་བསྒྱུར་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལྟར་བ་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ནི་སྨོན་ལམ་དབང་གིས་ན། །སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅིག་ཤོས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། །ལྡན་ཕྱིར་སྤྲུལ་པས་རབ་ཏུ་སྒྲུབ། །དེ་གཉིས་ལ་གཅིག་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་འཛིན་ཏོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་ལྡན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྲུལ་པ་དག་གིས་འཛིན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ནི། །རང་སེམས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ལྡན་པས། །མྱང་ངན་འདས་ལ་མངོན་དགའི་ཕྱིར། །རྟོག་པ་བུལ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་གཉིས་ག་ཡང་རང་གི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སེམས་སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དང་ཡང་དང་དུ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ལྷག་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་བུལ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། ཡུན་རིང་མི་གཞིག་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་བྱས་མ་ཡིན་དེ་སངས་རྒྱས། །མེད་པར་སྐྱེས་ནས་སྦྲུལ་དོན་གཉེར། །བསམ་གཏན་དོན་བརྩོན་དེར་བརྟེན་ནས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པ་འགྱུར། །བདེན་པ་མཐོང་བ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་དོན་མ་བྱས་པ་སློབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སངས་རྒྱས་མེད་པའི་དུས་སུ་སྐྱེས་ནས་སྦྲུལ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་འགྱུར་ཞིང་སྦྲུལ་པ་དེ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་དམ་
― DTG123_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་གསུམ་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་དགོངས་ནས། དཔལ་ཕྲེང་གི་མདོ་ལས་མེའི་དཔེས་ཉན་ཐོས་སུ་གྱུར་ནས། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྔོན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་གནས་སྐབས་དང༌། །གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་ནས་སྐྱེ་བའི་ལུས་བོར་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་ལུས་འཛིན་པ་དང༌། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །རིག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་པར། །འཕགས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་དག་ཚར་བཅད་རྗེས་གཟུང་དང༌། །བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱེད། །རིག་པའི་གནས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ནང་རིག་པ་དང༌། གསོ་བ་རིག་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་རིག་པ་དང༌། སྒྲ་རིག་པ་དང༌། བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་རིག་པའོ། །དེ་དག་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཙལ་བར་བྱ་སྟེ་སྟོན་ཏེ། བྱེ་བྲག་མེད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ནི་གཏན་ཚིགས་རིག་པ་དང༌། སྒྲ་རིག་པ་ནི་གཞན་དེ་དག་ལ་མ་མོས་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །གསོ་བ་རིག་པ་དང༌། བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་རིག་པ་ནི་གཞན་དེ་དག་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ནང་རིག་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཁམས་བརྟས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིར་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་ཁམས་བརྟས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །རྒྱུ་དམིགས་ནས་ནི་དགའ་བ་དང༌། རྟེན་ལ་དེ་རྗེས་དྲན་པ་དང༌། །འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་འདོད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་བཞིན་མོས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་དམིགས་ནས་དགའ་
― DTG123_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནས་བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དམིགས་ནས་དགའ་བ་ཡིད་འབྱེད་པ་ནི། རེ་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ལ་གནས་པ་བདག་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་མཐོང་བ་དང༌། རྒྱུ་དམིགས་ནས་དགའ་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁམས་བརྟས་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པས་དེའི་འོག་ཏུ་རྟེན་ལ་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བྱེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བདག་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང་འདི་སྙམ་དུ་འདི་སྐད་བདག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོད་པས་ན། །གདོན་མི་ཟ་བར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འདི་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའམ་འབྲས་བུ་ཐུན་མོངས་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གི་འབྲས་བུ་ནི་གཞན་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཅིག །གཞན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་པ་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་མོས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་གི་རིམས་ནི་དེ་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དག་གིས། །དགའ་དང་ངེས་པར་མི་སྐྱོ་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ། །སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །མཐུས་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མཐུན་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་རྣམ་པ་བཞི་ནི། མི་མཐུན་
― DTG123_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་དང༌། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་དང༌། རིག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ངེས་པར་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འབབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པར་སྐྱོ་བ་མེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་འཆགས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། དེའི་ཆེད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་གདབ་པ་དང༌། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བའོ།། རབ་དང་ཡང་དག་ནོད་པ་དང༌། །གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་འདུན་པ་དང༌། །གོ་ཆ་དང་སྨོན་ལམ་དང༌། །མངོན་པར་དགའ་དང་བྱ་བའི་ཡིད། །མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཆོས་དང་དོན་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡང་དག་པར་ནོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་མི་སྨོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་ལས་བརྩམས་ནས། སྦྱིན་པར་འདུན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། །གཞན་དག་ལ་ཆོས་དང་དོན་རབ་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གོ་ཆ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་གྱོན་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཀྱེ་མ་བདག་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིག་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དག་གིས་རྣམ་པ་
― DTG123_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་སོགས་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ནི། །མཐུ་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སྨིན་དང༌། །མཆོད་པ་དང་ནི་བསྟེན་པ་ལ། །ཡང་དག་སྤྲོ་བ་མཆོག་དང་བརྩེ། །སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་མཐུ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཁོ་ནས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། མཆོད་པ་སྟེ། སྦྱིན་པས་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་དང༌། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འདོམས་པའི་དོན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་བསྟེན་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བརྩེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིས་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་བྱམས་པ་དང༌། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་སྤྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང༌། དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མ་བྱས་དན་པར་བྱས་པ་ལ། །ངོ་ཚ་འགྱོད་དང་ཡུལ་ལ་དགའ། །སྐྱོ་ལ་དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་དང༌། འགོད་དང་བརྗོད་པའི་བློ་གྲོས་སོ།།ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་བརྩམས་ཏེ། ངོ་ཚ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའམ། ལོག་པར་བྱས་པ་དག་ལ་ངོ་ཚ་བའོ། །ངོ་ཚ་ནས་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡུན་མི་རིང་བར་འགྱོད་པར་བྱེད་དོ། །མགུ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ལ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བས་སྐྱོ་བ་ལ་དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོད་པར་འདུན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འགོད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG123_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་བརྗོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལ་སྣོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་མངོན་པར་འདུ་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་སོགས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །རྟེན་ཡིན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་མིན། །གཉིས་པོ་དག་ལ་སྐྱོན་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག །རྟེན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་རྟེན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེར་སྣ་དང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་དག་ལ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིས། །དགའ་དང་དོན་ཆེན་མཐོང་བ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང༌། །དེ་འཛིན་རྐྱེན་དང་ཕྲད་འདོད་པ། །བསགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པས་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསགས་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོའི་དོན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་སྒོམ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པར་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཆོས་དང་དོན་འཛིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བདུན། །སྤོང་བའི་མཐུ་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། ངོ་མཚར་ངོ་མཚར་མེད་པ་ལ། །འདི་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལོག་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བདུན་སྤོང་བའི་མཐུ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ལོག་པ་རྣམ་པ་
― DTG123_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདུན་ནི་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བར་ལོག་པར་འཛིན་པ་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཏུ་ལོག་པར་འཛིན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མ་ཞི་བར་ལོག་པར་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྔོམ་བཞི་སྟོན་ཏོ། །ངོ་མཚར་ལ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཡུན་རིང་བའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བའི་འདུ་ཤེས་སོ། །ངོ་མཚར་མེད་པ་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། ངོ་མཚར་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། །གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཡོད་ན་རང་དང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང༌། དེ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་དུ་འཕགས་པ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྙེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་འཐོབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བ་ཉིད་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙོམས་པ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་དང༌། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལན་རེ་དང༌། །གསུམ་དུ་སྨོན་དང་རྒྱུན་དུའོ། །སྙོམས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་རེ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པས་སོ། །སྨོན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། སེམས་ཅན་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གནས་གསུམ་དུ་སྨོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་
― DTG123_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་སྨོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དུས་དོན་ཡོད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཚུ་རོལ་མི་གནས་སེམས་པ་དང༌། །དེས་དམན་དར་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །མི་དགའ་བ་དང་རབ་དགའ་བའོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་རོལ་དུ་མི་གནས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། སེམས་ཅན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དམན་པ་རྣམས་ལའོ། །དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། སེམས་ཅན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དར་བ་རྣམས་ལའོ། །སྒོམ་པ་བཅོས་དང་ཡང་དག་ལ། །མ་དད་པ་དང་དད་པ་དང༌། །དང་དུ་མི་ལེན་ཡིད་བྱེད་དང༌། །ལུང་བསྟན་ངེས་པར་དགའ་བའོ། །མ་དད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་བཅོས་པ་བསྒོམ་པ་ལའོ། །དད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའོ། །དང་དུ་མི་ལེན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་འདུལ་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་འཐོབ་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་འཐོབ་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འཇུག་སེམས་མཉམ་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར། །མཆོག་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིས། །བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་འཛིན་ཕྱིར། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཕན་ཆད་འགྲོ་བ་གང་དུ་སོན་ཡང་སྦྱིན་པ་སོགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་བདག་ལྷན་ཅིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྟག་ཏུ་བྱ་བར་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་
― DTG123_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་པ་མཆོག་གི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པས་བདག་ཉིད་གཙོ་བོའི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའི་རྒྱུས་བྱུང་བ། དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་འདི་དག །རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཁམས་ནི་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཇུག་སྡུད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིག་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱས་དང་ལྷག་པའི་བསམ་དང་ཆེན་པོ་ནི། བརྟན་པའི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་དག་གི་ནི་སྤང་དང་བཅས་པ་དང༌། །སྤང་བ་མེད་དང་དེ་བཞིན་དབང་འབྱོར་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོལ་བ་ནི། །སྐུ་མེད་པ་དང་བཅས་དང་སྐུ་ཐོབ་དང༌། །སྐུ་ཡོངས་རྫོགས་དང་ང་རྒྱལ་མང་བ་དང༌། །ང་རྒྱལ་ཕྲ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འདོད། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། རྒྱས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལ་མོས་པ་རྒྱས་པས་སོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་གྱིས་སོ། །ཆེན་པོ་ནི་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྤང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་དང་པོའོ། །སྤང་བ་མེད་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །དབང་འབྱོར་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །སྐུ་མེད་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་དང་བཅས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །སྐུ་ཐོབ་པ་ནི་ས་བདུན་པོ་དག་ལའོ། །སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ས་ལྷག་པ་རྣམས་ལའོ། །ང་རྒྱལ་མང་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །ང་རྒྱལ་ཕྲ་བ་ནི་ས་བདུན་པ་དག་ལའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལའོ། །རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསྟན་བཅོས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མིན་ལ། །མཚན་དང་དེ་བཞིན་ནད་མེད་དང༌། །མངོན་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་དང༌། །དེ་ཟད་མེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་ནི་མཚན་གྱི་རྒྱུའོ། །གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ནད་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཟག་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་
― DTG123_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚངས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཀོན་པའི་དོན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སྨན་གྱིས་འདུ་ཤེས་དང༌། ཆུད་མི་ཟ་བའི་དོན་ཉིས་ནོར་གྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ།། མཚན་རྣམས་ནི་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ར་འདུ་ཤེས་སོ། །ནད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨན་དུ་འདུ་ཤེས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནོར་དུ་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་དག་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ། ཟད་པས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་དང༌། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་པའི་རྟོག་པ་དང་གཅིག་ཉིད་དུ་མ་ཉིད། །རང་དང་ཁྱད་པར་རྟོག་དང་མིང་དོན་ཇི་བཞིན་དུ། །མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྟོག་པ་ཡང་དག་སྤང་བར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་སྤང་བར་བྱས་ཏེ། མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་སྟོང་བ་ཉིད་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་
― DTG123_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གི་གཉེན་པོར་སྟོང་བ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་ཙམ་མི་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ལམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་གཟུགས་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འགག་པ་ཡང་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་མིང་ནི་བཅོས་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཇི་ཏ་བར་མིང་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གང་གི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མིང་དེ་དག་ཡང་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན་མངོན་པར་མི་ཞེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཇི་ལྟ་བར་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་དགེ་བ་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་བསྟེན་ནས། །དེ་བཞིན་ཉིད་བཅས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་བཙལ་བ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེད་དགུ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་གང༌། །མཇུག་སྡུད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། ཐབས་ཀྱིས་ཚེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་རྫོབ་དང་ངང་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ནི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གོ་དོན་གྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་གང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སེར་སྣ་དགག་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བརྟན་པ་རྣམས་ནི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཚིགས་ཆེས་རྙེད་ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་
― DTG123_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག །རབ་དགའི་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་རྣམས་རྒྱ་ཆེན་རྟག་གཏོང་ན། །ཆོས་ཡངས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕན་བྱེད་ཚེགས་ཆེས་རྙེད་མིན་ཞིང༌། །ཤིན་ཏུ་བཏང་ཡང་ཟད་མེད་འཕེལ་འགྱུར་བ་ལྟ་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་སྨོས་ཅི་དགོས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེས་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་ཅིང་ཟད་པར་འགྱུར་བས་སྙིང་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་གཏོང་ན། ཆོས་གང་ཞིག་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཤིན་ཏུ་བཏང་ཡང་ཟད་པ་མེད་ལ། འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཆོས་ལ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དང་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་རིག་བྱ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མ་བསྟན། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྦྲུལ་ཆེན་ལྟ་བུས་རིགས་བཤད་དབུགས་འདྲའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས་ཏེ་ཉིད་ཞི་ཞལ་གྱི་སྒོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྒྱ་ཆེན་ཐུན་མོང་ཟད་མི་ཤེས་ལ་ཡང་དག་བཀོད། །དེ་ལ་སྤྲུལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཞི་བ་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བ་དང༌། གཏན་དུ་བའི་ཕྱིར་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟས་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་དེ་ནི་དོན་མེད་མིན། །དེ་ལྟས་བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡང་དོན་མེད་མིན། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མཐོང་འགྱུར་ན་སྒོམ་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མ་ཐོས་པར་ཡང་སྒོམ་འཇུག་འགྱུར་ན་བསྟན་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་ཡང་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རིགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ནས་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG123_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་དང༌། བཤད་པ་ཇི་ལྟར་ན་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སྟོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སེམས་དཔའ་མཆོག་གི་སྟོན་པ་ནི། །ལུང་དང་རྟོགས་དང་དབང་འབྱོར་པས། །ས་དང་གཟུགས་ནི་ཐམས་ཅད་དང༌། །ནམ་མཁའ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན། །དེ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ལས་ནི་ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ཤིང་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པའི་བར་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱ་ཆེ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དང༌། །གཟུང་འོས་དེ་ཉིད་གཉིས་སྟོན་པ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཚངས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་བཞི་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྦྱངས་པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆེས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་དོན་བཞི་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་གིས་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པས་ནི་ཤེས་རབ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་སྟེ། གཞན་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་འོས་པའོ། །བཞི་པས་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་དཔའ་མཆོག་གི་སྟོན་པ་ནི། །འཇམ་ཞིང་རྒྱགས་བྲལ་མི་སྐྱོ་བ། །གསལ་ཞིང་སྣ་ཚོགས་རིགས་པ་དང༌། །འགོ་ཞིང་ཟང་ཟིང་མེད་ཀུན་འགྲོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་འདི་ལ་འཇམ་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བརྒལ་བ་ལ་ཚིག་རྩུབ་མོ་མི་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱགས་པ་དང་
― DTG123_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་ནི་བསྟོད་དམ་གྲུབ་ན་རྒྱགས་པར་མི་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱོ་བ་ནི་དུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ནི་ཟད་པར་སྟོན་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ནི་མི་ཟློས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ནི་ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་ནི། དད་པའི་ལྷག་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཅར་ལ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ། །སྙན་ཞིང་ལེགས་བཤད་གྲགས་པ་དང༌། །ཅི་རིགས་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །རན་ཞིང་དེ་བཞིན་ཡངས་པ་ཡིན། །མི་ཞན་པ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་པ་སྟེ། འཁོར་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པ་ནི་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པའོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་རྣམ་པར་གསལ་བ་སྟེ། ཡི་གེ་ལེགས་པར་ངེས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གྲགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་རིགས་པ་ནི་མཉན་པར་འོས་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་ནི་བརྟེན་པ་མེད་པ་སྟེ། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རན་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་སྟེ། རན་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་གཏུགས་པ་མེད་པའོ། །ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང༌། །ཐེག་དང་མཐུན་དང་བདེ་བ་དང༌། །གྲགས་པ་དང་ནི་ཅི་རིགས་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །བསྟན་པ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་སྟེ། རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ། བསྟན་པ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་དང་མཐུན་པ་ནི་མཐུན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་ཅར་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་རུང་བ་སྟེ། སྒྲ་ཉམ་ང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པ་ནི་འབྱོར་པ་སྟེ། དོན་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་རིགས་པ་ནི་འཕྲོད་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འཚམ་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་
― DTG123_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཐུན་པ་ནི་འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཏེ། སློབ་མའི་འཕགས་པའི་ལམ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མདོར་སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཡི་གེ་ཕུན་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །བདེ་གཤེགས་གསུང་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི། གསང་བ་པའི་བདག་པོས་བསྟན་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་བསྟན་པ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་སྟེ། མཉེན་པ་དང༌། འཇམ་པ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འཐད་པ་དང༌། དག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་མཉེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་རེག་ན་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་དོན་བཟང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དུ་འཐད་པ་ནི་ཡི་གེ་བཟང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་འཇོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་སྒྲུབ་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཚུགས་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པ་ནི་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྩུབ་པ་ནི་བསླབ་པ་བཅའ་བའི་ཐབས་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརླང་བ་ནི་དེ་ལས་འདས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དུལ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱིས་འདུལ་བ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣར་སྙན་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་སིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གིས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་
― DTG123_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །སྙིང་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་ངེས་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གསལ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་རྣམས་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་བསམ་དུ་རུང་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ནི་ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་ནི་གདུལ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེང་གེའི་སྒྲའི་ཤུགས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གླང་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲུག་གི་སྒྲ་དབྱངས་ནི་བརྗིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་ནི་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་ཟའི་གླུ་དབྱངས་ནི་སྙན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་ནི་རྣོ་བ་དང་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་སུ་བསྒྲགས་པ་ནི་ཐག་རིང་པོར་གྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤང་ཤང་ཏེའུའི་སྒྲ་དབྱངས་སུ་གྲག་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པ་ནི་མི་འདའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྔའི་སྒྲ་ནི་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཁེངས་པ་ནི་བསྟོད་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམའ་བ་ནི་སྨད་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་ཐམས་
― DTG123_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཟུར་ཆག་མེད་པ་ནི་བསྙེལ་ཏེ་མི་གསུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་གདུལ་བའི་བྱ་བ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཞུམ་པ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཞན་པ་ནི་བསྙེངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབ་དང་བཅས་པའི་ཆེད་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཆགས་པ་ནི་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། གསུང་གཅིག་ལས་སྒྲའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཅིག་ལས་དོན་དུ་མའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྨད་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགྱུར་བ་ནི་དུས་ལ་བབ་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རྟབས་པ་ནི་རྟབ་རྟབ་པོར་མི་གསུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་ཀུན་ཏུ་གྲག་པ་ནི་འཁོར་ཉེ་བ་དང་རིང་བས་མཚུངས་པར་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་དཔེའི་ཆོས་སུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། ངག་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དང༌། །བསྟན་དང་རྣམ་འབྱེད་ཐེ་ཚོམ་གཅོད། །ལན་མང་བྱེད་དང་ལྡན་པ་ནི། །མགོ་སྨོས་རྣམ་སྤྲོས་གོ་རྣམས་ལ། །བརྗོད་པ་ནི་ངག་གིས་སོ། །འདོགས་པ་ནི་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དག་གིས་སོ། །རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་འབྲེལ་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྟན་པ་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བཤད་པ་ལ་ངེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པ་ནི་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་རྣམས་ལའོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྤྲོས་
― DTG123_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གོ་བ་རྣམས་ལའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་འདི། །འཁོར་གསུམ་གྱིས་ནི་དག་པ་སྟེ། །འདི་ནི་ཉེས་པ་བརྒྱད་དག་དང༌། །བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །འཁོར་གསུམ་གྱིས་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་སྟོན་པ་སྟེ། ངག་དང་ཚིག་དག་དང༌། ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་སྟེ། བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། གང་དག་ལ་སྟོན་པ་སྟེ། མགོ་སྨོས་པ་དང་རྣམ་པར་སྤྲོས་ན་གོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཡང་སྟོན་པ་འདི་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཉེས་པ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལེ་ལོ་དང་ནི་མི་འགོ་བ། །སྐབས་མི་འབྱེད་དང་མ་ངེས་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་མི་གཅོད་དང༌། །དེ་དང་བྲལ་བ་བརྟན་མི་བྱེད། །ཉེས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ལེ་ལོ་དང༌། མི་འགོ་བ་དང༌། གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་དང༌། དོན་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མི་གཅོད་པ་ཉིད་དང། །དེ་དང་བྲལ་བ་བརྟན་པོར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱོ་བ་དང་ནི་སེར་སྣ་ཉིད། །འདི་དག་གཏམ་གྱི་ཉེས་པར་འདོད། །དེ་དག་མེད་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །བཤད་པ་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར། །སྐྱོ་བ་དང་ནི་གང་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །སེར་སྣ་ཉིད་ནི་ཟད་པར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དད་དང་དགའ་དང་བློ་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དགེ་བ་ཡིན། །དོན་རྣམ་གཉིས་ལྡན་གཟུང་སླ་དང༌། །ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ཚངས་སྤྱོད་སྟོན། །གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ལྡན་པ་དང༌། །ཁམས་གསུམ་ཉོན་མོངས་རྣམ་སྤོང་རྫོགས་བྱེད་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་དག་དྲི་མ་དག་པ་སྟེ། །ཚངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ཡིན་པར་འདོད། །ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་གྱི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཆོས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་དག་གིས་དད་པ་དང་དགའ་བ་དང༌། བློའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང་ཐ་མར་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དད་པ་ནི་མོས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པའོ། །དགའ་བ་ནི་རིགས་པས་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་
― DTG123_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒོ་ནས་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་ནུས་པར་རིག་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །བློ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའོ། །དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་བཟང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུར་སླ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དང་ཡི་གེ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་གྱི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མ་འདྲེས་པ་ནི་གཞན་དག་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ནི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གཞུག་པ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། །མཚན་ཉིད་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་གཞན། །གཉེན་པོ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། །བསྒྱུར་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད། །དེ་བཞིན་ཉེས་པ་གདུལ་བ་དང༌། །བརྗོད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ནི། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཤད་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་བོར་དགོངས་པ་དང༌། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མི་སྐྲག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་
― DTG123_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ། སྒྲིབ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཐེག་པ་མཆོག་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་བཤད་པའི་ཞར་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་བརྗོད་པ་ཟབ་མོ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལེགས་པར་གནས། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་རབ་ཉོན་མོངས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་གིས་བློ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་འཛིན་པ་སྟེ། གཙོ་བོར་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙིང་པོ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལོག་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། གཙང་བ་དང། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་རབ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུན་རིང་པོར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་ངལ་བས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགོངས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མཉམ་པ་ཉིད་དང་དོན་གཞན་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དུས་གཞན་དང༌། །གང་ཟག་གི་ནི་བསམ་པ་ལ། །དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་གང་དག་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་དག་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དུས་
― DTG123_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ན་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བསྔགས་ལ་ཆུང་དུས་ཆོག་ཤེས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྨད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསྡུས་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་བླངས་ཏེ། སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །ལེ་ལོ་ཅུང་ཟད་ཆོག་འཛིན་དང༌། །ང་རྒྱལ་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང༌། །འགྱོད་དང་མ་ངེས་ལྡོག་པ་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་གཉེན་པོར་ཐེག་མཆོག་གསུངས། །དེས་དེའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡི། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོངས་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཚིག་གམ་དོན་སྒོ་ནས། །ཚིགས་བཅད་གཉིས་འཛིན་རབ་སྦྱོར་བ། །སེམས་ཅན་བློ་ལྡན་མཆོག་དེ་ཡིས། །ཡོན་ཏན་རྣམ་བཅུ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཁམས་ནི་ཟད་པར་བརྟས་པ་དང༌། །འཆི་བའི་ཚེ་ན་རབ་དགའ་མཆོག །ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཀུན་ཏུ་ཚེ་རབས་དྲན་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་དང༌། །དེ་ལས་ཐེག་མཆོག་ཐོས་པ་དང༌། །མོས་པ་བློ་དང་བཅས་པ་དང༌། །སྒོ་གཉིས་བྱང་ཆུབ་མྱུར་འཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། དེ་ལ་མ་ངེས་པ་ལྡོག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་དཔའ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ལྡོག་པའོ། །ཐེག་པ་མཆོག་གསུངས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ང་ཉིད་དེའི་དུས་ན་ཡང་དག་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ལ་བརྙས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་འདི་སྙེད་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་གཟོད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྟོགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལེ་ལོའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། གང་དག་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་དག་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་
― DTG123_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟླ་འོད་དྲི་མེད་ཀྱི་མཚན་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལ་ལར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྨད་ལ། གཞན་དུ་ནི་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། གང་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་འབྱོར་པ་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་ལའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷག་པར་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འགྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མ་ངེས་པ་ལྡོག་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ལུང་བསྟན་པ་བཤད་པ་དང༌། ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁམས་ཟད་པར་བརྟས་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བརྟས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོ་གཉིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། རིམ་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་འཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོན་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ལྟར་བློ་བཟང་སྐྱོ་བ་མེད་ལྡན་བརྩེ་བ་ཅན། །སྙན་པར་རབ་གྲགས་ཆོ་ག་བཟང་ཤེས་ལྡན་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། །བཤད་པས་སྐྱེ་བོའི་ནང་ན་ཉི་མ་བཞིན་དུ་ལྷམ། །རྒྱུ་ལྔས་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཉི་མ་བཞིན་དུ་ལྷམ་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདུན་
― DTG123_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཡ་མཚན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལྔ་ནི། གང་གིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་དང༌། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་བ་དང༌། གདུལ་བ་དང་འཚམ་པར་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། བློ་ལྡན་གཉིས་ལ་ལོག་ཉིད་དང༌། །ཡང་དག་ཉིད་རྣམས་སྤངས་གསུམ་གྱིས། །གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་དག་ལ། །བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་ཀུན་ཤེས་ནས། །ཇི་སྐད་དུ། དོན་ཀུན་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཀུན་ཤེས་ནས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ལ་ལོག་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པ་ཉིད། སྤངས་པ་གསུམ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ལ་སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དག་གོ ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཤེས་པས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གཟིངས་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིག །ཐོས་པས་ཆོག་པར་འཛིན་སྤོང་བ། །དེས་ན་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད། །དེ་ལྟར་དོན་ཤེས་པ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟིངས་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཤིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། དེས་ན་ཆོས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཉིས་རྟོགས་ནས། །ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་རྫོགས་བྱའི་ཕྱིར། །མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་སྒྲུབ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དོན་དང་ཆོས་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེས་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བདག་མེད་པ་གཉིས་
― DTG123_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་ནས། ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེས་ནི་ས་དང་པོར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བདག་ཉིད། །ཀུན་དང་མཉམ་པར་འཇིག་རྟེན་ལས།། འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་འཐོབ། །དེ་ནས་དེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་པོ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ས་པ་རྣམས་དང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཟད་བྱས་ནས། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བྱའི་ཕྱིར། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །རྣམ་འཇོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་ས་ནི་ལྷག་མ་ལ། །མཐུན་པ་ཡི་ནི་ཆོས་སྤྱོད་དོ། །ལྷག་མས་ནི་མཐུན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་འཇོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཕན་ཚུན་བར་ཆད་མེད་པས་སོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། བློ་ལྡན་གང་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ། །ལེགས་པར་རྙེད་དང་གནས་བཟང་དང༌། །ས་བཟང་བ་དང་གྲོགས་བཟང་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ལོ་བཞིས་བག་ཡོད་པར་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་སྟོན་ཏོ། །ལེགས་པར་རྙེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པའི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཚེགས་ཆུང་ངུས་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཟང་བ་ནི་རྐུན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དག་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་
― DTG123_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟང་བ་ནི་ནད་མེད་པའི་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་བཟང་པོ་ནི་གྲོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྟ་བ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ནི་ཉིན་པར་འདུ་འཛི་ཉུང་ཞིང་ལྗན་ལྗིན་ཉུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་མོ་སྒྲ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་མང་དང། །བདེན་མཐོང་སྨྲ་མཁས་བརྩེ་བ་ཅན། །སྐྱོ་མེད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པ་འདིས་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ལུང་དང་རྟོགས་པ་དང༌། ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་དང༌། སྙོམ་ལས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་བཟང་དང་སྟོན་པ་བཟང༌། །ཐབས་བཟང་བ་དང་ངེས་འབྱུང་དང༌། །སྦྱོར་བ་བཟང་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཡང་དག་སྨོན་ལམ་ཡིན་པར་བཤད། །གསུམ་པ་འདིས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པ་སྟོན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཚོགས་བསགས་པ་དང༌། ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུས་སུ་སྒོམ་པ་དང༌། གོང་དུ་བྱ་བ་ཡོད་པས་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་དང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་དང་དལ་བར་སྐྱེ་བ་དང༌། །ནད་མེད་བ་དང་ཏིང་འཛིན་དང༌། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བྱེད་རྒྱུ་ནི། །སྔོན་ཆད་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཉིད། །བཞི་པ་འདིས་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔས་སྔོན་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དགའ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་གང་གིས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་ན་ཡང་དགའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དལ་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི། གང་གིས་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ནད་མེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ནི། གང་གིས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ངེས་བར་འབྱུང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པ། །གང་ཕྱིར་ཆོས་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་
― DTG123_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་དེ་དག་ལས། །ངེས་འབྱུང་ཆགས་སོགས་ཡིན་པར་དགོངས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལས་མ་གཏོགས་པར་འདོད་ཆགས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ང་མི་སྨྲ་སྟེ། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེའི་དགོངས་པ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མིང་འཐོབ་ལ། དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་དེ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གང་ཕྱིར་ཆོས་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བསྟན་པ་ལ། །བློ་ལྡན་དགོངས་པ་དེ་ཡིན་འདོད། །མ་རིག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ནི་གཅིག་གོ་ཞེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་པ་དེར་ཡང་དགོངས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་དེ་དག་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་ཆགས་སོགས་དེ་ཉིད་ལ། །ཚུལ་བཞིན་འཇུག་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ལས་རྣམ་གྲོལ་འགྱུར་དེས་ན། །དེ་ཡིས་དེ་དག་ལས་ངེས་འབྱུང༌། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་ན་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་དག་གི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་འདི་ལ་དགོངས་པ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཆེད་དུ་དམྱལ་བའི་སྲིད་པར་གནས་པ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ཅིས་ཀྱང་རྒྱལ་སྲས་གནོད་བྱེད་མིན། །ཇི་སྲིད་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱིས་ཐེག་པ་དམན་ཞུགས་པའི། །རྣམ་རྟོག་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་བློ་ལྡན་གནོད་བྱེད་ཡིན། །བློ་དང་ལྡན་པ་དམྱལ་བར་གནས་པ་དུས་ཀུན་ཏུ། །བྱང་ཆུབ་དྲི་མེད་ཡངས་པའི་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན། །ཐེག་པ་གཞན་ལ་རབ་བསིལ་རྣམ་རྟོག་བདག་ཕན་པ། རབ་
― DTG123_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་བདེ་བར་གནས་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ལ་གཅིག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ། གཉི་གའི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སྐྲག་པ་དགག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། ཆོས་མེད་པ་དང་དམིགས་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་རྣམ་དག །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་འདྲ་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་བྲིས་པའི་རི་མོ་ལ། །མཐོན་དམན་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྟོག་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །གཉིས་པོ་རྟག་ཏུ་མེད་ཀྱང་སྣང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཆུ་རྙོག་པ་ལས་དངས་པ་ན། །དངས་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལས་སྐྱེ་མིན་གྱི། །དེ་ནི་དེ་ལ་དྲི་མ་བྲལ་བར་ཟད། །དེ་བཞིན་རང་སེམས་དག་ལ་ཚུལ་དེ་ཉིད། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་འདོད། །དེ་ནི་གློ་བུར་ཉེས་པས་མ་རུང་བྱས། །ཆོས་ཉིད་སེམས་ལས་གཞན་པ་སེམས་གཞན་ནི། །འོད་གསལ་མ་ཡིན་རང་བཞིན་ལ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་དམིགས་ཀྱང་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱིས་པ་རྣམས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་ལ། ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པས་དེས་མི་སྐྲག་པ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རི་མོའི་མཐོན་དམན་དང་འདྲ་བ་དང༌། ཆུ་རྙོག་པ་ལས་དངས་པ་དང་འདྲ་བར་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པས་ནི། སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བར་བསྒྲུབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་རང་བཞིན་གྱིས་དངས་པ་ལས་གློ་བུར་གྱི་རྙོག་པས་རྙོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་འདོད་པ་ལས་གློ་བུར་གྱི་ཉེས་པས་མ་རུང་བར་བྱས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ་སེམས་གཞན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་
― DTG123_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ནི་འདིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྟུང་བ་དགག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ། །བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན། །རྐང་གི་ཁོང་ནས་བྱམས་པ་ཆེ། །དེ་ལྟས་རྟག་ཕན་བྱེད་པར་འདོད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་ཕྱིར། །དེ་ལ་ཆགས་སྐྱེས་ལྟུང་མི་འགྱུར། །འདི་ཡི་ཞེ་སྡང་རྣམ་ཀུན་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་འགལ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཕུག་རོན་རང་གི་བུ་མཆོག་བྱམས། །རང་གི་བུ་དེ་ཉེ་བར་འཁྱུད་ནས་འདུག །དེ་འདྲ་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་འགལ་བ་ལྟར། །བརྩེར་བཅས་ལུས་ཅན་བུ་ལའང་དེ་དང་འདྲ། །གང་ཕྱིར་བྱམས་པ་དེ་ཕྱིར་ཁོང་ཁྲོ་འགལ། །གང་ཕྱིར་ཞི་བ་དེ་ཕྱིར་གནོད་སེམས་འགལ། །གང་ཕྱིར་དོན་བྱེད་དེ་ཕྱིར་སྒྱུ་སེམས་འགལ། །གང་ཕྱིར་སིམ་བྱེད་དེ་ཕྱིར་འཇིགས་བྱེད་འགལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་སུ་དགོངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་དེས་བྱས་པའི་ལྟུང་བ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ཕུག་རོན་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི། དེ་འདོད་ཆགས་མང་བའི་ཕྱིར་བུ་ལ་བྱམས་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་འགལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང༌། གནོད་པ་ཞི་བ་དང༌། དོན་སྒྲུབ་པ་དང༌། དགའ་བ་སྐྱེད་པས་སིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་འགལ་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་གནོད་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་འགལ་ལོ། །སྒྲུབ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། སྨན་བཟང་པོ་ལ་ནད་པ་བཞིན། །འཁོར་བ་ལ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད། །ནད་པ་ལ་ནི་སྨན་པ་བཞིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །བྲན་མ་གྲུབ་པ་ཇི་
― DTG123_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ། །བདག་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཟོང་ལ་ཚོང་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །འདོད་པ་དག་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །གོས་ལ་བཙོ་བླག་མཁན་བཞིན་དུ། །ལས་ལ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །བུ་གཞོན་པ་ལ་ཕ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་མི་འཚེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །མེ་དོན་གཉེར་བ་གཙུབ་ཤིང་ལྟར། །རྟག་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཡིད་བརྟན་བཞིན་དུ་ལྷག་པའི་སེམས། །མ་རྫོགས་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟར་ཤེས་བྱ་ལ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཇི་ལྟར་གང་དུ་སྒྲུབ་པར་འདོད། །ཇི་ལྟར་གང་དང་གང་དུ་སྒྲུབ་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པར་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་འཁོར་བ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་སེམས་ལེགས་པར་འཆོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གནོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་ལྡན། །གཉིས་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱ་ལ་རབ་བརྩོན་དེ། །རིམ་གྱིས་དྲི་མེད་མི་རྟོག་བློ་མཆོག་གིས། །སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པར་རབ་ཏུ་འགྲོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་སྒྲུབ་པ་པོ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སྒྲུབ་པ་ལ་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱ་ལ་རབ་བརྩོན་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་བདག་ཉིད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།
― DTG123_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ངེས་འབྱུང་ཞིང༌། །མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡིས་རྒྱ་མཚོ་བཞིན། །དགེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་རྫོགས། །མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི། །རྒྱལ་སྲས་གཟོད་ནས་དག་པ་པོ། །ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་སེམས་དགེ་བ། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །གཟོད་མ་ནས་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ལྟ་བ་དྲང་པོར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་ཤེས་པ་ནི་ཐོས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དགེ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཞི་གནས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གདམས་ངག་རྒྱ་ཆེན་རྙེད་པར་འགྱུར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ནས་དང་པོར་སྡོམ་བརྩོན་དེ། །མདོ་ཡི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་ནི་རྣམ་འབྱེད་པ། །མདོ་སོགས་མིང་ལ་སེམས་འཇོག་གོ །དེ་ནས་དེ་ནི་རིམ་བཞིན་དུ། །ཚིག་རབ་དབྱེ་ལ་དཔྱོད་བྱེད་ཅིང༌། །སོ་སོའི་ནང་ན་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དེ་ཡི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱོད། །དོན་དེ་དག་ནི་ངེས་གཟུང་ནས། །ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་སྡོམ་པར་བྱེད། །དེ་ཡི་དོན་ནི་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ནས་དེ་ནི་སྨོན་པར་བྱེད། །དང་པོར་མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་མདོ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདིས་ནི་སེམས་དྲུག་བསྟན་ཏེ། རྩ་བའི་སེམས་དང༌། རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང༌། ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་དང༌། སྡོམ་པའི་སེམས་དང༌། སྨོན་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་
― DTG123_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་སེམས་ནི། གང་གིས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་ནི། གང་གིས་དོན་དང་ཡི་གེ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་དཔྱོད་པར་བྱེད་དེ། བགྲང་བ་དང༌། འཇལ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པས་སོ། །དེ་ལ་བགྲང་བ་ནི་གྲངས་འཛིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། གཅིག་གི་ཕྱོགས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་ཚོར་བ་དྲུག་གི་ཚོགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇལ་བ་ནི་གྲངས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་འཚམ་པར་འཛིན་པའོ། །རྟོག་པ་ནི་ཚད་མས་རྟོག་པའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་བགྲང་བ་དང༌། གཞལ་བ་དང། བརྟགས་པའི་དོན་ལ་ལྟ་བའོ། །ཡི་གེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྤྱོད་པར་བྱེད་དེ། ཡི་གེ་ཚོགས་པ་རྣམས་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང༌། སིལ་བུ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔྱད་པའམ། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །སྡོམ་པའི་སེམས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དོན་རྩ་བའི་སེམས་ལ་བསྡུས་ཏེ། ཀུན་ནས་སྡོམ་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའོ། །སྨོན་པའི་སེམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དོན་ཏམ། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏམ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུའི་དོན་ཏམ། ས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཏམ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཀྱང་རུང༌། གང་གི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ལ་འདུན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའོ། །འདི་སེམས་ཁོ་ན་དམིགས་པར་སྣང་བ་འབྱུང་གི །སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དམིགས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཙམ་དུ་ཤེས་ཀྱང་རུང༌། མ་ཤེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། གཞན་མ་ཡིན་པས་སེམས་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དམིགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པས་རྒྱུན་ཆགས་སུ། །བཙལ་བྱ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ། །ཡིད་
― DTG123_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བྱེད་པ་བརྗོད་མེད་པ། རོ་གཅིག་པས་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ། །ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་བསྡོམས་པའང་འདི། །ཞིག་ནས་ལམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ལྷག་མཐོང་ལམ་ནི་དེ་དོན་རྣམས། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་ནི་དེ། །བསྡོམས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་ཤེས་བྱ། །ཞུམ་པའི་སེམས་ནི་རབ་གཟུང་སྟེ། །རྒོད་པ་ཡང་ནི་ཞི་བར་བྱ། །དེ་ནས་དམིགས་པ་དེ་ལ་ནི། །མཉམ་པར་གྱུར་ན་བཏང་སྙོམས་གཞག །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང༌། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་འདིས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་བསྟན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལྷག་མཐོང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཟུང་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དམིགས་པ་ལ་ནི་སེམས་གཏད་ནས། །དེ་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །དེ་ལ་སླར་ནི་གླན་པར་བྱ། །བློ་ལྡན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང༌། །སེམས་ནི་ནང་དུ་བསྡུ་བར་བྱ། །དེ་ནས་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་གདུལ་ལོ། །རྣམ་གཡེང་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་མི་དགའ་ཞི་བར་བྱ། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་མི་བདེ་བ་སོགས། །ལངས་པ་དེ་བཞིན་ཞི་བར་བྱ། །དེ་ནས་སྡོམ་བརྩོན་ཅན་གྱིས་ནི། །སེམས་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བཅས། །རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་འཐོབ། །དེ་གོམས་པ་ལས་འདུ་མི་བྱེད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་འདིས་ནི་སེམས་གནས་པ་རྣམ་པ་དགུས་གནས་པའི་ཐབས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་དགུ་ནི། སེམས་འཇོག་པར་བྱེད། ཀུན་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད། ངེས་པར་འཇོག་པར་བྱེད། ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། འདུལ་བར་བྱེད། ཞི་བར་བྱེད། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད། རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་བྱེད། མཉམ་
― DTG123_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེ་ཡི་ལུས་དང་སེམས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེ་ཐོབ་ནས། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་བཅས་ཤེས་བྱ། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་འཕེལ་བྱས་ནས། །འཕེལ་བ་རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །དངོས་གཞིའི་གནས་པ་དེས་འཐོབ་པོ། །མངོན་ཤེས་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཏེ། །སྦྱངས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག །བསམ་གཏན་ལས་འཐོབ་མངོན་པར་ཤེས། །མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྒོ་ནས་དེ། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ། །མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་མཉན་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་རྣམས་སུ་འགྲོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་དཔག་མེད་ལ། །བསྐལ་དཔག་མེད་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ནི་ལས་རུང་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །བསམ་གཏན་ལས་སུ་རུང་བ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གྱུར་པར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་མའི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ནས་དེ་དག་སྔོན་རོལ་དུ། །ཕན་ཡོན་ལྔ་ནི་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ན་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣོད། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་འགྱུར་འདིའི། །ལུས་ལས་གནས་ངན་ལེན་པ་ཀུན། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཟད་འགྱུར། །ལུས་དང་སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཡང༌། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གང་བར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་རྟོགས་འགྱུར། །ཡང་དག་པ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ནི། །མ་བརྟགས་པ་དག་རབ་ཏུ་མཐོང། །དེ་བཞིན་ཆོས་སྐུ་རབ་རྫོགས་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བློ་དང་ལྡན་པས་རྣམ་ཀུན་དུ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུ་ཡོངས་འཛིན་པར་བྱེད། །དེ་ནས་དག་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཕན་ཡོན་ལྔ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་སའོ། །དེ་དག་ཐོབ་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣོད་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་སྐུ་རབ་རྫོགས་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ།།
― DTG123_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕན་ཡོན་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལས། གསུམ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིའི་བར་དུ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཡང་དག་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེ་འདྲར་གྱུར་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་གཞག་པས། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་མ་གཏོགས་པར། །དོན་ཀུན་རབ་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པོ་ཀུན་ཏུ་རྩོམ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་དོན་ཀུན་སྣང་བ་ནི། །སེམས་སུ་རབ་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་དེ་ཡི་གཟུང་བ་ཡི། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་སྤངས་འགྱུར། །དེ་ནས་དེ་ལ་འཛིན་པ་ཡི། རྣམ་པར་གཡེང་བ་འབའ་ཞིག་ལུས། །དེ་ཚེ་བར་ཆད་མེད་པ་ཡི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མྱུར་དུ་རེག །དེའི་འོག་ཏུ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཏེ། ནམ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟ་བུ་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་གི །འདིའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བར་མཐོང་བ་ན། དེ་ནི་འདིའི་དྲོ་བར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཆུ་བོ་ཚ་སྒོ་ཅན་གྱི་མདོ་ལས། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྣང་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་བྱེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པོ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་འདིའི་རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་ནས་སེམས་ཙམ་ལ་གནས་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། དོན་སེམས་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཚེ་ནི་འདིའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤངས་ལ། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་འབའ་ཞིག་ལུས་
― DTG123_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །དེ་ནི་འདིའི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་མྱུར་དུ་རེག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདིའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་འདིའི་བར་ཆད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤང༌། །འདི་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ནི། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་པར་འདོད། །འདིའི་དེ་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ཀྱིས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་དེ་ཡི་ཚེ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་འཐོབ་སྟེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་མེད་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་དོན་བྱ་དང༌། །ལན་མི་རེ་ལ་འདི་སེམས་སྙོམས། །རྒྱལ་སྲས་གཞན་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པས་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་ནས་མཚུངས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་མཚུངས་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་
― DTG123_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བར་བྱ་དགོས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་མི་རེ་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བདག་ཉིད་ལས་བཞིན་དུ་གཞན་ལས་ལན་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་འདུས་བྱས་རྣམས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པར། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་པ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་མཐོང༌། །དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། འཛིན་པ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །དེ་དག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ནི། །མཐོང་བའི་སྤང་བྱ་རྣམས་ལས་གྲོལ། །དེ་ནས་དེ་ཚེ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཐོབ་པ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཐོང་ངོ༌། །མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས། །སྟོང་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་མེད་ཀྱི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མེད་གཞི་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཡང་དག་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །སྨོན་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་གོ །མཚན་མ་མེད་པའི་གཞི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་ཡིན་ལ། སྨོན་པ་མེད་པའི་གཞི་དམིགས་པ་དེ་ནི་
― DTG123_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་པར། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི། །རྟག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནི་ཐོབ་པར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འཐོབ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཞིག་བློ་ཡིས་འགྲོ་བ་འདུས་བྱས་ཙམ། །བདག་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་པ་ཙམ་ཤེས་ཏེ། །དོན་མེད་རང་བཞིན་བདག་ལྟ་རྣམས་སྦངས་ནས། །བདག་ཉིད་ཆེ་ལྟ་དོན་ཆེན་རྙེད་པ་གང༌། །འདི་ན་བདག་ལྟ་མེད་པར་བདག་ཏུ་བལྟ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱུར། །རང་ལ་ཕན་བྱས་བདག་ལ་ཇི་ལྟ་བར། །དོན་ཀུན་བྱེད་ལ་ལན་ཀྱང་རེ་བ་མེད། །གང་ཞིག་གྲོལ་བ་མཆོག་གིས་སེམས་གྲོལ་ལ། འཆིང་བ་མི་བཟད་ཡུན་ཡང་རིང་པོར་བཅིངས། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་མ་མཐོང་ཡང༌། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དང་བྱེད་པ་ཉིད། །འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཚེ་གཅིག་རང་སྡུག་བཀུར་མི་ནུས། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་སྲིད་དུ་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །བསྡོམས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་བསམ་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན། །རྒྱལ་སྲས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང༌། །བྱམས་པ་གང་ཡིན་སྦྱོར་དང་མི་སྐྱོ་གང༌། །དེ་ནི་སྲིད་པ་དག་ན་ངོ་མཚར་ཆེ། །སེམས་ཅན་བདག་དང་མཚུངས་ཕྱིར་དེ་ལྟའང་མིན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་དེ། དོན་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་དོན་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཉམ་པའི་སེམས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དོན་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མེད་པར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །རང་གི་རྒྱུད་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ཡང་སེམས་
― DTG123_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་སྐྱེས་པས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའོ། །གྲོལ་བ་མཆོག་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པས་སེམས་ཅན་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལས་གྲོལ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་འཆིང་བ་མི་ཟད་པ་ཡུན་རིང་པོས་ཀྱང་བཅིངས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་མ་མཐོང་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཡང་སྦྱོར་ལ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྡོམས་པ་བཀུར་བར་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། །ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེར་སྦྱོར་བ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཡང་ཆེ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་ཡང་མི་ཆེའོ། །དེ་ནས་འདི་ནི་ལྷག་མ་ཡི། །ས་རྣམས་སྒོམ་བའི་ལམ་འདི་ལ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དག །བསྒོམ་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དེ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་སྦྱོང་བར་བྱེད། །གཞན་ནི་ཇི་བཞིན་རྣམ་འཇོག་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །གྲངས་མེད་གཉིས་ནི་རྫོགས་པ་ཡིས། །སྒོམ་པ་ཡི་ནི་ཚར་ཕྱིན་ཏེ། །སྒོམ་པ་ཐ་མ་ཐོབ་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བསྐུར་བ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྟོགས་པས་མི་ཤིགས་ཐོབ་ནས་ནི། །གནས་གཞན་གྱུར་པ་མཐར་ཐུག་པ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་དང༌། །གང་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ཀུན། །ཕན་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི། །གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་འཐོབ། །འདི་དག་གིས་ནི་སྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། ཡི་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་གང་གིས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
― DTG123_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ། གང་གིས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒོམ་པའི་ཐ་མ་མཇུག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་ནས་དབང་བསྐུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ལ་ཉལ་གྱིས་མི་ཤིགས་པའི་དོན་གྱིས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། གང་ལ་གནས་ནས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པ་འཐོབ་པོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་དཀའི་ཐུབ་པ་རྟག་མཐོང་བ། །ཐོས་པ་མཉམ་མེད་ལས་བྱུང་རབ་དང་བའི། །ཤུགས་ཀྱིས་རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཚིམ་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་དོན་ཆེན་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྟག་མངོན་སུམ་འདོམས་མཛད་ཅིང༌། ཅོ་ནས་འདྲེན་བཞིན་ཉེས་པའི་ཚང་ཚིང་ནས། །ཚན་གྱིས་དྲངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་དོན་ཡང་དག་སྦྱོར་ལ་ལེགས་པར་བསྔགས་པ་དང༌། །ལོག་པར་སྦྱོར་ལ་སྨོད་མཛད་གནས་དང་རྣམ་འབྱེད་ལྷུར་ལེན་མཆོག་གི་སེམས་ཅན་ལ། །གང་ཞིག་སྤངས་དང་བསྟེན་པས་བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་ཡོངས་འགྱུར་བ། །བར་ཆད་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་འདི་ན་སྟོན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་གདམས་ངག་གི་ཆེ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་ལ་གདམས་ངག་འཐོབ་པ་དེས་ནི་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གང་གིས་ན་ཤིན་ཏུ་དང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་ཚིམ་པར་བྱས་པ་འདི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྟག་ཏུ་མཐོང་བ་དེ་དོན་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐོས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་
― DTG123_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོ་བར་ཟད་དོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་སྟོན་ཏེ། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་དོན་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་བསྔགས་པ་མཛད་པ་དང༌། ལོག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སྣོད་པ་མཛད་པ་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གནས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་བ་ལ་དེ་དག་གི་བར་དུ་གཅོད་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའོ། །གང་ཞིག་སྤངས་པ་དང་བསྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་མཐུན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའོ། །དེ་ནི་མཐོང་བར་རབ་དག་མི་རྟོག་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཐིལ་མནན་མུན་པ་ཆེན་པོ་ཡང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསལ་ནས་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག །ཤར་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ལྷམ་མེའོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་བསགས་པས་རབ་གང་ཞིང༌། །ཐུབ་པ་ལས་ནི་རྟག་ཏུ་གདམས་ངག་ཆེ་ཐོབ་པའི། །སེམས་དཔའ་མཆོག་ནི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་རབ་ཡངས་པ། །ཐོབ་ནས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གི་དོན་ནི་གོ་བང་ཟད་དོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ། །སྡོམ་ནི། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་བཤད་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །མཇུག་སྡུད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། །དོན་གོ་བར་ཟད་དོ།། །།ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནགས་ཚལ་དང་ནི་ལུས་ཅན་རི་བོ་དང༌། ཆུ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་ཀུན་ནས་ས་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་གསུམ་པོ་ཡང༌། །ཀུན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་དགེ་བ་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ས་ནི་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཐབས་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་
― DTG123_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱད་བར་བྱ་བ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་པོ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། མི་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ལས་ནི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ། །བསྐལ་པ་མང་པོས་ཚར་ཕྱིན་མངོན་བརྩོན་བདག་ཉིད་ཅན། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ནི་ལུས་དང་ངག་སེམས་རང་བཞིན་གྱི། །ལས་རྣམས་དག་གིས་འདི་ན་ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་བདག་ལ་ཕན་འདོད་དུག་དང་མཚོན་དང་ནི། །གནམ་ལྕགས་ལྕེ་དང་དགྲ་ལས་རང་གི་ལུས་ཟློག་པ། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྲས་ཐེག་པ་དམན་པ་རྣམ་གཉིས་ལས། །ལས་རྣམས་གསུམ་གྱིས་བདག་ཉིད་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལྡང་བའི་ཐབས་སྟོན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐྱོ་བ་དང༌། ཐེག་པ་གཞན་དུ་ལྷུང་བ་ལས་སློང་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡིད་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐེག་པ་དམན་པ་དང་ལྡན་པའི་ལས་ནི་ཐེག་པ་དམན་པར་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྐྱེས་པ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དུག་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལས་ཅན་ལས་མིན་ཞིང༌། །ལས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། །དེས་ན་འདིས་ནི་དེའི་ཐབས་ཡང་དག་བཟུང་བའི་ཕྱིར། །ལས་རྣམས་དག་པ་མཐའ་ཡས་དེ་ཡི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པ་འདིས་ནི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྒོ་ནས་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐབས་སྟོན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང༌། ལས་དང་བྱ་བ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་བསྡུ་བའི་སྡོམ་ནི། །གྲངས་དང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང༌། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་གོམས་བྱ་ཡོན་ཏན་དང༌། །དེ་དག་རབ་དབྱེ་བསྡུ་དང་མི་
― DTG123_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་ཕྱོགས། །ཡོན་ཏན་ཕན་ཚུན་རྣམ་ངེས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །གྲངས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། རེ་ཞིག །ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་བ་དང༌། །འཁོར་རྩོམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་མཐོ་དང༌། །རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་དབང་ཉིད་མི་འགྲོ་དང༌། །བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞིས་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྦྱིན་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བཟོད་པས་ནི་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བསྟན་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་རྩོམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བ་ཉིད་དེ། བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པས་ནི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། རྩོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སེམས་ཅན་དོན་ལ་རབ་བརྩོན་པ། །གཏོང་དང་མི་གནོད་བཟོད་པས་བྱེད། །གནས་དང་གྲོལ་བ་གཞིར་བཅས་པས། །རང་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་པོ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཏོང་བ་དང༌། མི་གནོད་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་བཟོད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་སེམས་གནས་པ་དང༌། རྣམ་བར་གྲོལ་བ་གཞི་དང་བཅས་པས་རང་གི་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དག་གིས་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
― DTG123_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ན་གཞན་གྱི་དོན་དང་རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །མི་ཕོངས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་འཚེ་དང༌། །རྣམ་འཚེ་བཟོད་དང་བྱ་བས་མི་སྐྱོ་དང༌། །དགའ་བྱེད་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་མི་ཕོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་བཟོད་པ་དང༌། གྲོགས་བྱ་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་དག་གིས་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གཞན་གྱི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་དོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་ནི་རང་གི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་གི་སྐབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་མངོན་པར་མི་དགའ་དང༌། །རབ་གུས་གཉིས་ལ་མི་སྐྱོ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ཐེག་ཆེན་མཐའ་དག་འདིར་ཟད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་སྟེ། །སྦྱིན་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མི་དགའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསླབ་པ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པ་ཉིད་དོ། །བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དགེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་གཉིས་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་གིས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་བསྡུས་པའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་བསྡུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ ། ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཆགས་ལམ། །དེ་ཐོབ་རྣམ་གཡེང་སྡོམ་པའི་ལམ། །སེམས་ཅན་མི་གཏོང་འཕེལ་བ་དང༌། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡུལ་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། གཏོང་བ་ལ་གོམས་པས་དེ་ལ་ཆགས་
― DTG123_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་མཐའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། བཟོད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མི་གཏོང་བའི་ལམ་སྟེ། གནོད་པ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡིད་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་འཕེལ་བའི་ལམ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལ་དེ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་དག་གི་ལམ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཉོན་མངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ལམ་གྱི་རྣམ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །བསླབ་གསུམ་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི། །རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །ཡང་དག་བཤད་དེ་དང་པོ་གསུམ། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས། །གཅིག་ནི་གསུམ་ཅར་ལ་ཡང་གཏོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་གསུམ་སྟེ། ཚོགས་དང་བཅས་པ་དང་འཁོར་དང་བཅས་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་བཟོད་པས་གཤེ་བ་ལ་སླར་མི་གཤེ་བ་ལ་སོགས་པས་སྲུང་ངོ༌། །རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དེ་ནི་ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གཅིག་པུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་ཅར་དུ་ཡང་གཏོགས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། སྦྱིན་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སེར་སྣ་
― DTG123_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མིར་ཏོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གང་ཅི་འདོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པས་བསྡུས་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བཟོད་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བརྩོན་འགྲུས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བསམ་གཏན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །ཤེས་རབ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་ཇི་ལྟ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གིས་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་ལ་ལུས་དང༌། ངག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། གྲོགས་དང༌། ཡིད་ལ་འཐད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པས་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་རིམས་རྣམ་པར་
― DTG123_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ཕྱི་མ་སྟེ། །དམན་དང་མཆོག་ཏུ་གནས་ཕྱིར་དང༌། །རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རིམ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རིམ་པར་བསྟན་ཏེ། སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སྔ་མ་དམན་ལ་ཕྱི་མ་མཆོག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ནི་སྦྱིན་པ་ནི་དམན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཆོག་ཡིན་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ནི་དམན་ལ། ཤེས་རབ་ནི་མཆོག་ཡིན་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་ནི་རགས་ལ་ཕྱི་མ་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ནི་སྦྱིན་པ་ནི་འཇུག་སླ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱ་སླ་བའི་ཕྱིར་རགས་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་བས་ཆེས་འཇུག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆེས་བྱ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཕྲ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ནི་རགས་ལ། ཤེས་རབ་ནི་ཕྲ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་ཕ་དང༌། །བསིལ་བ་འཐོབ་དང་ཁྲོ་བཟོད་དང༌། །མཆོག་སྦྱོར་བ་དང་ཡིད་འཛིན་དང༌། །དོན་དམ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱིན་པའོ། །བསིལ་བ་འཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡུལ་གྱི་མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་བ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་སྟེ། དེས་ཁྲོ་བ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ནང་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་བསམ་གཏན་ནོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་ཤེས་པས་ན་ཤེས་རབ་བོ། །སྒོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་དངོས་པོ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །བསམ་པ་དང་ནི་ཐབས་དག་དང༌། །དབང་འབྱོར་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་བརྗོད། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནས་དབང་
― DTG123_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱོར་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའི་བར་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གོམས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་ཡིན་པའོ། །སྨོན་ལམ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་ཡིན་པའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གོམས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། བདག་ཉིད་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་མ་འོངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་བསམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་དང༌། དགའ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཕན་པའི་བསམ་པ་དང༌། མ་གོས་པའི་བསམ་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་བ་དང༌། ལུས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ལ། སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་གྲངས་འདིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་ལ་ངོམས་པ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། བསམ་
― DTG123_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་བརྒྱུད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་རྒྱུན་གཅོད་པར་མི་བྱེད་དེ། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེས་དགའ་བར་འགྱུར་གྱི། སྦྱིན་པ་དེས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་དགའ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདག་ཉིད་ལ་ཆེས་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བལྟར་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་པའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་ལན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་མ་གོས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པའི་ཕུང་པོ་དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་འདོར་གྱི། བདག་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། །བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་
― DTG123_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྙེད་ཀྱིས་ཚེའི་ཆད་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་རྟག་པར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕོངས་བཞིན་དུ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེ་མར་མུར་གྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པ་བཞི་བྱེད་ཅིང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་བར་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅིང༌། རྣམ་གྲངས་དེས་གང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཇི་སྙེད་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཇི་སྙེད་པའི་བར་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའི་བར་དེ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བསམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བསམ་པའི་བར་ལ་ངོམས་པ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བསྒོམ་པ་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་བརྒྱུད་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་བརྒྱུད་པའི་བར་དེ་མི་གཏོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་རྒྱུད་གཅོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་ལ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེས་དགའ་བར་འགྱུར་གྱི། རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་དག་ལ་དགའ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་
― DTG123_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་གྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདག་ཉིད་ལ་ཆེས་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏོ། དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་གྱིས་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བར་གྱི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་ལན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་ལ་མ་གོས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་བ་ལས་བྱུང་བའི་བར་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་འདར་གྱི། བདག་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ད། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་ལ་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐབས་དེ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང༌། སྟོན་པ་ལ་དབང་
― DTG123_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱོར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་དོན་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དྲུག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལས་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། །རྩ་བ་སེམས་པ་ལ་བརྟེན་དང༌། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་དང༌། །གཉིས་རྗེས་འཛིན་དང་རྫོགས་བྱེད་དང༌། །དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་ལྡན་དང༌། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་མི་འཇིགས་གཏོང༌། །སྦྱིན་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལེན་པ་པོ་རྣམས་ལ་དོན་གཏོང་བའོ། །རྒྱུ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི། ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཚེ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། གནས་ལྔའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལས་ནི། རང་དང་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ལྡན་པ་ནི། །སེར་སྣ་མེད་པ་དང་སྟེ། སེར་སྣ་མེད་པ་དག་ལ་ཡོད་དོ། །འཇུག་པ་ནི་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཡན་ལག་དྲུག་ཞི་བསམ་པས་ཟིན། །བདེ་འགྲོ་གནས་པ་སྦྱིན་བྱེད་དང༌། །རྟེན་དང་ཞི་དང་འཇིགས་པ་མེད། །བསོད་ནམས་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །བརྡར་བཏགས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། །སྡོམ་པ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་
― DTG123_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཡན་ལག་དྲུག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་ནས་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། ཞི་བའི་བསམ་པས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བསམ་པས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་གནས་པ་སྦྱིན་བྱེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སེམས་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་དང་ཞི་དང་འཇིགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བས་ཞི་བའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་རྟེན་འཇིགས་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་པ་དང༌། ཁོ་ན་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡར་བཏགས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། །སྡོམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྡར་བཏགས་པས་ཐོབ་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ནི་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་འཇུག་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་གྱིས་འཇུག་པའོ། །བཟོད་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། མི་མཇེད་ཇི་མི་སྙམ་ཤེས་དང༌། །སྙིང་རྗེས་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཕན་ཡོན་ལྔར་ནི་ཡང་དག་བཤད། །དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །དཀའ་ཐུབ་གཙོ་དང་ཀུན་ཏུ་ལྡན། །དེ་ལ་དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་འདོད། །བཟོད་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །མི་མཇེད་ཇི་མི་སྙམ་ཤེས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་ནི་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། མི་
― DTG123_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སྙིང་རྗེས་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང༌། ཐོས་པ་ཆུབ་པའོ། །ཕན་ཡོན་ལྡར་ནི་ཡང་དག་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མདོ་ལས་བཟོད་པ་ལ་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཁོ་ན་མི་མང་བ་ཡིན། དབྱེ་ན་མི་མང་བ་ཡིན། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་མང་བ་ཡིན། འགྱོད་པ་མེད་པར་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་ཡིན། ལུས་ཞིག་ནས་ཀྱང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཇེད་པ་དང༌། ཇི་མི་སྙམ་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །འདི་ནི་ལས་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་ཕ་རོལ་འཁྲུགས་ཤེས་ནས། །བདག་ཉིད་དེ་ལ་ཉེར་ཞི་བ། །དེ་ནི་བདག་དང་ཕ་རོལ་དང༌། །གཉིས་པོ་དག་གི་དོན་བྱེད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དཀའ་ཐུབ་གཙོ་དང་ཀུན་ཏུ་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཟོད་པ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་མཆོག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་གྱིས་འཇུག་པའོ། །རྣམ་གསུམ་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་འཇུག་པ་སྟེ། །བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྲོ་བ་དང༌། །དད་དང་འདུན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །དྲན་སོགས་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བྱེད་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉེན་པོ་དང༌། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །དེ་དག་ལ་ནི་དེ་རྣམ་བདུན། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྲོ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དགེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་སྤྲོ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཐར་པའི་དོན་དུ་སྤྲོ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དད་དང་འདུན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཞེས་
― DTG123_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། དད་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་སོགས་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བྱེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལ་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉེན་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་མ་འདྲེས་པར་བདེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དག་ལ་སྟེ། དེ་ནི་རྟེན་གྱིས་འཇུག་པའོ། །དེ་རྣམ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ནི་ནང་དུ་གནས་པ་དང༌། །དྲན་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་པ། །བདེ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །མངོན་ཤེས་གནས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ་རྣམ་གསུམ། །བསམ་གཏན་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སེམས་ནི་ནང་དུ་གནས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དྲན་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། དམིགས་པ་མ་བརྗེད་ན་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་གནོད་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་ཤེས་གནས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་དང༌། ལྷ་དང༌། ཚངས་པའི་གནས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅོ་བོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་པ་དག་ལ་
― DTG123_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། འདི་ནི་རྟེན་གྱིས་འཇུག་པའོ། །དེ་རྣམ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང༌། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའོ། །ཡང་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སིམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་འཇུག་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཡང་དག་རབ་རྣམ་འབྱེད། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཤེས་རབ་འཚོ་བ་ལེགས་བཤད་དང༌། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ་རྣམ་གསུམ། །ཤེས་རབ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཤེས་བྱ་ཡང་དག་རབ་རྣམ་འབྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། །ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དམན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་འཚོ་བ་ལེགས་བཤད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཚོ་བ་དང༌། ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་འདིའི་ལས་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཚོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་བླ་ན་མེད་པར་འཚོ་བ་དང༌། ཆོས་ཡང་དག་པར་འཆད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཉིད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ་རྣམ་གསུམ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཅན་དག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དམན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་
― DTG123_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།བསུབ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང༌། །མཉམ་པར་གཞག་དང་གཉིས་ཀར་ཤེས་པར་བྱ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གཉིས་དང་ནི། །གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀ་སྟེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་གཞག་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། བཟོད་པ་དང། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནི། སྦྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། བཤོལ་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ལེན་ལ་རེ་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། ལེན་པ་པོ་དང༌། སྦྱིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་མ་ཆགས་པ་ཉིད་ལན་
― DTG123_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདུན་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །མ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་མ་ཆགས་པ་བཤད་པ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡོད་དེ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པའི་སྐྱིན་པར་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ཅི་རིགས་པར་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སློང་དང་ཕྲད་ན་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་གཏོང༌། །སྙིང་རྗེས་གཞན་ལས་ལན་ཀྱང་མི་རེ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དོན་མི་གཉེར། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །སྦྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་གོ་བར་སླའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་སྡོམ་དང་བརྩོན་པའི་རང་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་རྟག་བླངས། །མཐོ་རིས་མངོན་པར་མི་འདོད་ཡང་དག་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་ཆགས་མི་བསྐྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་
― DTG123_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། འདི་རྣམས་ལས་གཅིག་ནི་སྡོམ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ནི་བརྩོན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་ཀུན་བཟོད། །མཐོ་རིས་གཉེར་དང་མི་ནུས་པས་མིན་འཇིགས་པས་མ་ཡིན་ཕན་ལྟས་མིན། །བཟོད་པ་བླ་ན་མེད་པས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །བཟོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་གོ་ཆ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་བྱས། །རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཚོགས་གཞོམ་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་བྱེད། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །བརྩོན་འགྲུས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཏིང་འཛིན་མང་ལྡན་བསམ་གཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས། །བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཕུལ་གྱིས་གནས་ཤིང་སྙིང་རྗེས་སྐྱེ་བ་དམན་ལ་བརྟེན། །བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་པས་བསྡུས་པའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་མཐའ་དག་རྣམ་ཀུན་ཤེས། །མྱ་ངན་འདས་པའང་བློ་ཡིས་ཆགས་རབ་མ་བསྐྱེད་འཁོར་བར་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པས་བསྡུས་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ལ་
― DTG123_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་མེད་པའོ། །ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་པ་མཐའ་དག་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བརྡ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་མི་ཟད་པ་ཉིད་དེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་དེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་མི་ཟད་པ་ཉིད་དེ། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །དོན་ཆེ་བ་དང་མི་ཟད་པ། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་གཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རྩ་བ་དང་པོས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པས་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པས་ནི་མི་ཟད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་གིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །སློང་བ་མཐོང་རྫོགས་དགའ་བ་དང༌། །མི་དགའ་བ་དང་སྨོན་པ་ཡང། །སྦྱིན་པ་པོ་ནི་བརྩེར་ལྡན་པས། །ལྷག་པར་ལྡན་པས་རྟག་ཟིལ་གནོན། །སློང་བ་པོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྦྱིན་པ་པོ་མཐོང་བ་དང༌། དེ་ལས་ཅི་འདོད་པ་ཐོབ་པས་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མ་མཐོང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་མི་དགའ་བ་དང༌། དེ་མཐོང་བ་དང༌། ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྨོན་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སློང་བ་པོ་མཐོང་བ་དང༌། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། མ་མཐོང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ལྷག་པར་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་པོ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་ལྷག་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་མ་དག །རྟག་གཏོང་ཤིན་ཏུ་དགའ་བྱེད་པ། །དེ་སྤང་ཇི་ལྟར་སྲུང་མི་འགྱུར། །དེ་དག་སྤོང་བ་
― DTG123_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་དེ་སྤང་བ་སྟེ།། གཞན་གྱི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཆུང་མ་དག་གོ །འདིས་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པ་མི་ལྟ་སེམས་སྙོམས་ཤིང༌། །མི་འཇིགས་བརྩེ་ཕྱིར་ཀུན་སྟེར་བ། །གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡི། །ལོག་པའི་ཚིག་ནི་ཇི་ལྟར་སྨྲ། །འདིས་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལས་ལོག་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་ཏེ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་དང་སྲོག་ལ་ལྟ་བས་སམ། སྐྱེ་བོ་གཞན་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མཛའ་བ་ལ་བྱམས་པས་སམ། འཇིགས་པས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པས་སྐྲག་པས་སམ། །ཟང་ཟིང་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། རྙེད་པའི་དོན་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ཉིད་དང་སྙོམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང༌། འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པ་དང༌། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར། སློང་བ་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟེར་བ་ཡིན་ན་དེ་རྒྱུ་གང་གིས་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར། སྙོམས་པར་ཕན་པར་འདོད་པ་བརྩེ་བ་ཅན། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས། །སེམས་ཅན་གདུལ་བ་ལ་ནི་ལེགས་བརྩོན་པ། །དག་གི་ཉེས་རྣམ་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་ཕན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་དག་ལ་བཤེས་པ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཕྲ་མ་བྱེད་པར་འགྱུར། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་ཅན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་ཡང་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་རྩུབ་མོས་སྨྲ་བར་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཡང་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ངག་གཉིས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཕྲ་མ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་དང༌། ཚིག་ཀྱལ་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་སྙིང་རྗེ་ཅན། །རྟེན་འབྱུང་ཆོས་ལ་རབ་མཁས་པ། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །ཇི་ལྟ་བུར་
― DTG123_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་དང་དུ་ལེན། །བརྣབ་སེམས་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བརྩེ་ལྡན་གང་ཚེ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། །གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྟག་ཏུ། །ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་དགའ་བ་རྙེད་གུར་པ། །དེ་ཡིས་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པ་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལ་ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་འཐོབ་སྟེ། བཟོད་པའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་བཟོད་པ་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལ་ཡང་རྟག་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ་པ་ན་གང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་འབྱུང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་འབྱུང་བ་དེས་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ། །གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་བྲལ་བ་དང༌། །བདག་པས་ཆེས་ལྷག་གཞན་ལ་རྟག་བྱམས་དང༌། །དཀའ་བ་སྤྱོད་ཕྱིར་བརྩེ་བ་དང་བཅས་ལ། །བརྩོན་འགྲུས་དཀའ་བ་མིན་ལ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཡིན་པ་དེ་དཀའ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་བདག་པས་ཆེས་ལྷག་པར་གཞན་དག་ལ་བྱམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བདག་པས་ཆེ་ས་ལྷག་པར་བྱམས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །གསུམ་གྱི་བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཆུང༌། །བདག་བདེ་ཞེན་པ་ཡོངས་ཉམས་འགྱུར། །ཟད་འགྱུར་རྨོངས་དང་བཅས་པར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟློག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནི་བདེ་བ་ཆུང་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་ཚོགས་
― DTG123_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཞེན་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞེན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཟད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་དེ་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྨོངས་པས་རྨོངས་པ་དང་བཅས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནི་བདེ་བ་མང་བ་དང༌། བདག་དང་གཞན་བདེ་བ་དང། མ་ཞེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དང༌། མི་ཟད་པ་དང༌། རྨོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མཚན་མོ་ལག་ནོམ་དང༌། །ཁེབས་སྒྲོན་དེ་བཞིན་ཤེས་པ་གསུམ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི། །ཉི་མའི་ཟེར་བཞིན་མཚུངས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་མུན་ཁུང་ན་ལག་ནོམ་དག་གི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཆུང་བ་དང༌། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གསལ་བ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟར་ཕུག་ཏུ་སྒྲོན་མས་ཤེས་པ་ཉི་ཚེ་བའི་མངོན་སུམ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག་གིས་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་མངོན་སུམ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །དེ་ལ་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གཞི་མཆོག་ནི་ཟང་ཟིང་སྦྱིན་པའི་ནི་ནང་གི་དངོས་པོའོ། །མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པའི་ནི་ངན་སོང་དང་འཁོར་བས་འཇིགས་པ་དག་ལ་དེ་དག་གིས་མི་འཇིགས་པའོ། །ཆོས་སྦྱིན་པའི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་གང་གིས་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །རྒྱུ་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་གང་གིས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་
― DTG123_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང་སྦྱིན་བར་བྱ་བ་དང༌། ལེན་པ་པོ་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞིང་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སློང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྟེན་མེད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །གཞི་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཞིང་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་མེད་ན་ལྔ་པའོ། །གང་ལ་གནས་ནས་སྦྱིན་པའི་གནས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མོས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །མོས་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། སྒོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་ལས་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་དེ་ཉིད་ལས་དབང་འབྱོར་བ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ལ་སོགས་པ་མཆོག་གིས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་གང་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་དང༌། གང་ཞིག་དང༌། གང་གིས་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་དང༌། གང་ལས་དང༌། གང་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང༌། གང་ལ་དང་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བཟོད་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བརྩོན་འགྲུས་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་ད་ང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བསམ་གཏན་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཤེས་རབ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་མཆོག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའོ། །བཟོད་པའི་ནི་ངན་པ་སྟོབས་ཆུང་ངུས་གསོད་པ་དག་གོ །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་
― DTG123_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་བསྒོམ་པ་དང༌། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །སེམས་ཅན་གཅིག་བདེ་བསྐལ་མང་དུ། །གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་དགའ་འགྱུར་ན། །དེ་ལས་བཟློག་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཁོ་ན་བདེ་བར་འགྱུར་ལ། བདག་ལ་ནི་བསྐལ་པ་མང་པོར་གནོད་པ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འོན་ཀྱང་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེ་དག་དེ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་ན། སེམས་ཅན་ཡང་དུ་མ་ཞིག་ལ་བདེ་བར་འགྱུར་ལ། བདག་ཉིད་ལ་ཡང་བསྐལ་པ་མང་པོར་ཕན་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། །ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་གང་ཕྱིར་ནོར་འདོད་པ། །བརྟན་རྣམས་དེ་ཉིད་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་གཏོང༌། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ལུས་ཕྱིར་ནོར་འདོད་དེ། །དེ་ཉིད་བརྟན་རྣམས་བརྒྱ་ཕྲག་རྣམས་སུ་གཏོང༌། །དེ་ལ་ཕྱེད་སྔ་མ་ཕྱེད་ཕྱི་མས་བཤད་དོ། །གང་ཚེ་ལུས་ཉིད་གཏོང་ཡང་ཡིད་སྡུག་མི་བསྔལ་བ། །དེ་ཚེ་རྫས་ངན་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས། །དེ་འདིའི་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་དེ་དེས་དགའ་འགྱུར་བ། །གང་ཡིན་དེ་ནི་དེ་ཡི་ཡང་ནི་བླ་མ་ཡིན། །འདི་ལ་གང་གི་ཚེ་ལུས་ཉིད་གཏོང་བ་ན་ཡིད་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་འདིའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་དེས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡང་བླ་མ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེ་བས་ཀྱང་བླ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ན་ཀུན་གཏོང་བས། །དོན་གཉེར་སྐྱེ་བོ་དགའ་བས་དགའ་བ་ལྟར། །དེ་ལྟར་སློང་མོ་པ་དག་བླང་བྱ་བ། །འདོད་དགུ་ཐོབ་པ་དག་གིས་དགའ་མི་འགྱུར། །ཀུན་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྲོག་མན་ཆད་གཏོང་བས་སོ། འདོད་དགུ་ཐོབ་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་འདོད་པ་ཐོབ་པ་དག་གིས་སོ། །བློ་ཅན་བདོག་དགུ་བཏང་བས་ནོར་མེད་པ། །བདག་ཉིད་ནོར་ལྡན་སེམས་པ་ཇི་ལྟ་བར། །སློང་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་རྫོགས་བདག་ཉིད་ནི། །
― DTG123_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟར་ནོར་དང་ལྡན་པར་མི་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ནི་སྦྱིན་པ་བཟང་པོས་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དོན་གཉེར་ཚིམ་བྱས་དེ་ལ་ཕན་ཆེན་འདོགས་པར་སེམས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་སློང་མོ་བ་དག་ཤིན་ཏུ་ནོར་མང་ཐོབ་ནས་ནི། །སྦྱིན་པ་པོ་ལ་རྙེད་པའི་རྒྱུ་ཡིས་དྲིན་དུ་མི་རྩིའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །ལམ་ཀའི་འབྲས་མཆོག་ལྡན་པའི་ཤིང་ལས་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟ་བར། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གང་གི་ནོར་རྫས་རྒྱ་ཆེར་བླངས་ནས་ནི། །བདག་ཉིད་དོགས་དང་བྲལ་བར་རང་ཉམས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ལ། །བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་མིན། །འདི་ལ་བཏང་པ་ལ་དགའ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡོད་པས་ན་བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །གཙོ་དང་འདི་རྒྱུ་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དང༌། །བར་ཆད་རྣམ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་ཡིས། །བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་ཤེས་བྱ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་གཙོ་བོའི་དབྱེ་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུའི་དབྱེ་བ་དང༌། ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དང༌། བར་ཆད་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག །འདི་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྗེས་འཐོབ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མོད་ལ་བདེ་གནས་མཆོག །དངོས་གྲུབ་འཇིག་རྟེན་འདས་དང་འཇིག་རྟེན་གཏོགས། །དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྗེས་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཐོབ་བོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མོད་ལ་བདེ་གནས་མཆོག །དངོས་གྲུབ་འཇིག་རྟེན་འདས་དང་འཇིག་རྟེན་གཏོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་བསྟན་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་
― DTG123_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་གཅོད་འདོད་པ་འཐོབ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དག་པ་རབ་འགྱུར་ལྡན། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་འདས་ནས་གྲོལ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྒོ་ནས་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལས་ཁོ་ན་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་གྲུབ་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཉམས་དང་འཕེལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །ཐར་པའི་དབང་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་གཞན། །དེ་ཉིད་རབ་ཞུགས་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་བྱེད་དང། །བརྩོན་འགྲུས་དོན་ཆེན་ངེས་ཚིག་གཞན་དུ་འདོད། །ཐོག་མར་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ནས་ནི། །ཚུལ་བཞིན་རབ་ཞུགས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །མ་ཞུམ་མི་འཁྲུགས་ཆོག་མི་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་རྣམས་རབ་གསུངས། །འདི་ནི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཉམས་པ་དང༌། འཕེལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་སྟེ། གཉིས་ལ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཉིས་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐར་པའི་དབང་གི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྟེ། །འདི་ལྟར་ཐར་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་དབང་པོ་རྣམས་ཡིན་པས་སོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་ནི། སྟོབས་རྣམས་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་དོན་གྱིས་སྟོབས་རྣམས་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་ནི། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྟེ། འདི་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་
― DTG123_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་གོ་བགོས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཞུམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། རྟོགས་པར་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཁྲུགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། རྟོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉིད། མདོ་ལས། མཐུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྤྲི་བ་ཅན་དང༌། །ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྩོན་པ་མ་བཏང་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པ་གསུམ་བརྩོན་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས། །བསམ་བློ་ཞན་དང་རྒྱ་རབ་ཆེ་ལྡན་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་ཐ་མ་འབྲིང་དང་མཆོག་གཞན་ཏེ། །དེ་ནི་དོན་ཆུང་བ་དང་དོན་ཆེན་འདོད། །འདིས་ནི་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏེ། །ཐེག་པ་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཐ་མ་དང༌། །འབྲིང་དང་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བསམ་པ་དང་བློ་ཞན་པ་དང༌། རྒྱ་རབ་ཏུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་བ་དང་བློ་ཞན་པ་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བདག་འབའ་ཞིག་གི་ཡུས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་རབ་ཏུ་ཆེན་པོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དོན་ཆུང་བ་དང༌། །དོན་ཆེན་པོར་འདོད་
― DTG123_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ། རང་གི་དོན་གྱི་ཡུས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་སྐྱོ་བས་ཕམ་པ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཐོབ་པས་ཕམ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བར་དུ་གཅོད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་སྟེ། །གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་ནི་དེ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བརྩོན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་འདི་བཞི་བཤད་དོ། །ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་ངེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཕན་ཚུན་བསྡུས་ཕྱིར་རབ་དབྱེའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཕན་ཚུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱི་ས་ཆོས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །གཉི་གས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་འདི་ལྟར་དེས་གཉིས་ཀ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི། གཞན་
― DTG123_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་རྒྱུད་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་པར་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་དག་ལ་མདོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། །མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་དག་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ན་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་སྟེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ནི། སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང༌། །དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ། སྦྱིན་མཚུངས་དེ་སྟོན་ལེན་འཇུག་དང༌། །བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས། །སྙན་པར་སྨྲ་དང་དོན་སྤྱོད་དང༌། །དོན་མཐུན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །སྦྱིན་པ་ནི་མཚུངས་པར་འདོད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གི་སྐབས་ནས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་དེ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི། དེ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བཟུང་
― DTG123_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་གང་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ནི་གཞན་དག་ལ། །ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ནི། །འཛིན་པར་བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང༌། །དེ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་པ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཏེ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ལུས་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་དོན་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མཐུན་པ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་པོ་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་ནས་དེས་དགེ་བ་གང་ལ་གཞན་དག་བཅུག་པ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོས་སྣོད་འགྱུར་དངོས་པོ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཡིས་ནི་མོས་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་ཡིས་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། །བཞི་པས་རྣམ་པར་པར་སྦྱོང་བའོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་བས་ནི་སྣོད་དུ་རུང་བར་འགྱུར་ཏ། ཆོས་ཉན་དུ་བཏུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བས་ནི་ཆོས་དེ་ལ་མོས་པར་བྱེད་དེ། །དེའི་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སྤྱོད་པས་ནི་ཆོས་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བར་བྱེད་དོ། །དོན་མཐུན་པས་ཡུན་རིང་པོར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། །ཟང་ཟིང་དང་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཏེ། །དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཡིས། །བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་འདོད་དོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟང་ཟིང་གིས་བསྡུ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་བསྡུ་བ་དང༌། བསྡུ་བ་གཞན་གཉིས་གསུངས་པ་དེ་དག་གིས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་བསྡུས་ཏེ། །དང་པོ་ནི་ཟང་ཟིང་གིས་བསྡུ་བས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་
― DTG123_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཀྱིས་བསྡུ་བས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དམིགས་པའི་ཆོས་དང༌། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ནི། །བསྡུ་བ་དམན་དང་འབྲིང་དང་མཆོག །ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་དོན་ཡོད་དང༌། །རྣམ་ཀུན་དོན་ཡོད་ཤེས་པར་བྱ། འདི་ནི་བསྡུ་བའི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་བ་དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དག་ལ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །ཕལ་ཆེར་དོན་ཡོད་པ་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་ཡོད་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་སྡུད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི་ཡང་དག་བརྟེན། །ཀུན་གྱི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང༌། །ཐབས་བཟང་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྔགས། །སུ་དགའ་ཁོར་སྡུད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསྡུ་བའི་དངོས་བོ་བཞིའི་ཐབས་ཁོ་ན་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐབས་བཟང་པོ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་སོ། །བསྡུས་དང་སྡུད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། །གང་དག་ད་ལྟར་སྡུད་བྱེད་པ། །དེ་ཀུན་དེ་འདྲ་དེ་ལྟ་བས། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་ལམ། །འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། ལམ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་བློ། །ཞི་སྡོམ་བརྩོན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གནས་བདག །སྲིད་ཡུལ་མཚན་མ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཚོགས་སྡུད་བྱེད་པ་ཡིན། འདིས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ། །།སངས་རྒྱས་
― DTG123_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་མཆོད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། རབ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གོས་སོགས་ཀྱིས། །མངོན་སུམ་མངོན་སུམ་མིན་པར་མཆོད། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་ལྡན་པ་ཡི། །གསུམ་པོ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་རྫོགས་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཚད་མེད་པ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གཞན། །རྫས་དང་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞན། །མོས་པ་དང་ནི་སྨོན་པ་དང༌། །བརྩེ་དང་བཟོད་པ་དག་དང་ནི། །ཡང་དག་སྤྱོད་པའི་སྒོ་དང་ནི། །གཞི་ལ་གཏོད་དང་རྟོགས་པ་དང༌། །གྲོལ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཞན། །དེ་ལྟར་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བཞིས་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྟེན་དང་དངོས་དང་རྒྱུ་དང་ནི། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཞིང་དག་དང། །གནས་ཀྱི་མཆོད་པར་བ་བསྟན་པར། །རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །རྟེན་ནི་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །དངོས་པོ་ནི་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་བདག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྔོན་སྨོན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཞིང་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གིས་དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་དེ་དག་ལ་དེ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནི་རྫས་དང་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་མཆོད་པ་ནི་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་མཆོད་པ་ནི་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་དང༌། མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་ངོར་སྨོན་ལམ་ཉིད་སྨོན་པར་བཤད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་བའི་སྡུག་བསྔལ་
― DTG123_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟོད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་གཞི་ལ་གཏོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་བའི་ལྟ་བའི་སྒོ་ནས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཞི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒོ་ནས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་སྟེ། འདི་ནི་མཆོད་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་དང༌། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་ཉིད་དང་ནི། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་རྣམ་གཉིས། །མཆོད་པ་ཆུང་དང་ཆེན་པོ་དེ། །ང་རྒྱལ་བཅས་དང་ང་རྒྱལ་མེད། །སྦྱོར་དང་འགྲོ་བ་ཉིད་དང་ནི། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འདོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དུས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་འདས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །རྒྱུ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གིའོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའིའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ནི་རགས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་ཕྲ་བའོ། །ཆུང་དུ་ནི་དམན་པའོ། །ཆེན་པོ་ནི་གྱ་ནོམ་པའོ། །ཡང་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་དམན་པའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ། འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་གཞན་ན་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི་རིང་བའོ། །དེའི་དུས་ན་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའོ། །འགྲོ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ནི་མི་རིང་བའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་ནི་ཉེ་བའོ། །ཡང་མཆོད་པ་གང་ཞིག་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་སྦྱར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་ནི་རིང་བའོ། །གང་ཞིག་བྱ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་ནི་ཉེ་བའོ།། །ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པའི་མཆོག་གང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ། །ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང༌། །ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་མཆོག །
― DTG123_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་ལྔས་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། བསམ་པ་སྟེ། བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང། མངོན་པར་དགའ་བའི་བསམ་པ་དག་དང༌། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཕན་པ་དང༌། མ་གོས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པ་གང་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལས་བསྟན་པ་རྣམས་དང༌། དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་དེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ཏེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་དང་ལྔས་ནི། །བསྟེན་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བསྟན། །བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་ཞིང་ཉེར་ཞི་པ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་བརྩོན་བཅས་ལུང་གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱོ་བ་སྤངས་ལ་བསྟེན། །བསྟེན་པའི་རྟེན་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ཏེ། དུལ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དུལ་བས་སོ། །ཞི་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ནང་དུ་ཞི་བར་གནས་པས་སོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་ནི་མཉམ་པའམ་ཆུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །བརྩོན་པ་དང་བཅས་པ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་ལ་གཡེལ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ལུང་གིས་ཕྱུག་པ་ནི་ཐོས་པ་ཉུང་དུ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྨྲ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཟང་ཟིང་གི་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོ་བ་སྤངས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀུར་སྟི་རྙེད་པ་དག་
― DTG123_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རིམ་གྲོ་དང༌། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟེན་བཞི་དེ་བཞིན་བློ་ལྡན་ཆོས་ལ་ནི། །ཤེས་བསམ་དུས་སུ་འདུད་པས་བཤེས་གཉེན་བགྲོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཉིད་དང༌། དུས་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་རྙེད་ལ་འདོད་པ་མེད། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སྔོ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་རྟེན་གྱིས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པ་དེས། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ཡང་དག་མགུ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེའི་སེམས་མགུ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་བློས་རྟོགས་ནས། །རང་གི་ཐེག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་འབད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །ཞིང་དག་པ་ཡང་སྦྱང་བར་ཕྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བསྟེན་པའི་ཞིང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གོང་དུ་གནས་ནས་ཆོས་ཐོས་པ་དེ་དག་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཆོས་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་ལྡན། །བཤེས་གཉེན་རབ་ཏུ་བརྟེན་བྱ་ཟང་ཟིང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟེན་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པར་བྱའི། ཟང་ཟིང་གི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་མན་ཆད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བསྟན་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བློ་དང་ལྡན་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ཆོས་སྒོ་རྗེས་འགྲོ་ཕྱིར་དང་ཐོས་མཉམ་དང༌། །སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ང་རྒྱལ་བཅས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་མེད་ཡིད་ལྡན་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན། །དེ་ལ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་སྒོ་རྗེས་འགྲོ་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནང་དང་ཕྱིའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་ནོ། །ཕྱི་ནི་ཕྱི་རོལ་ལོ། །ཐོས་པ་མཉན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་དབྱེ་
― DTG123_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྟེ་མཉན་པ་ནི་རགས་པའོ། །བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་ནི་ཕྲ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་བཅས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་མེད་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་དབྱེ་བའོ། །བློ་ལྡན་འགྲོ་དང་སྦྱར་བ་དང༌། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་བཤེས་པ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་བ་དང༌། ཉེ་བའི་དབྱེ་བ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བསྟན་པའི་མཆོག་གང་ཞེ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པ་སྟེ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་མཆོག་བསྟེན་པ། །ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང༌། །ཀུན་ནས་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་ནི། བརྟན་པའི་ཚངས་པའི་མི་མཐུན་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །ཚངས་པའི་གནས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་སྟེ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། གཏང་སྙོམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་དང། གཉེན་པོའི་ཁྱད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དང༌། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་སམ། ཆོས་གང་ལ་འཇུག །དམིགས་པ་མེད་པ་དག་ཀྱང་དམིགས་པ་གང་ལ་འཇུག་ཅེ་ན། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་བདེ་འདོད་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་དང་བདེ་བ་དང༌། །ཉོན་མོངས་ཅན་དང་དེ་དག་བསྟན་ཆོས་དང༌། །དེ་ཡི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག །སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ནི་བདེ་བར་འདོད་པ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བར་ལ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་
― DTG123_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ཚོར་བ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ནི། །དེ་དག་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་སྟེ། གང་ལ་གནས་པ་དེ་དག་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་གོ །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་ན་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །གཞན་ཡང༌། དེ་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱིར་དང༌། །ཞི་བ་ཐོབ་པས་དག་ཕྱིར་དང༌། །ལས་གཉིས་ཉོན་མོངས་ཟད་པའི་ཕྱིར། །བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། །རྒྱུ་འདི་བཞིས་བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་ཁམས་རྒྱས་པས་དེ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ལས་གཉིས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མདུད་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་འཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གཡོ་དང་མི་གཡོ་དང༌། །ཆགས་པས་རོ་མྱངས་མིན་ཤེས་བྱ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གཡོ་བ་ནི་ཉམས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་བ་ནི་གནས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པས་རོ་མྱངས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བས་གཡེན་སྤྱོད་པ་སྟེ། སེམས་རྒྱ་ཆུང་བས་སོ། །རོ་མྱངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །རོ་མྱངས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་གཡོ་བ། །ཆགས་དང་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་གནས། །གཡོ་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རོ་མྱངས་པ་དག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་གཞག་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་ཆུང༌། །འབྲིང་དང་དམན་པའི་པ་དང༌། །བསམ་པ་དམན་
― DTG123_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ང་རྒྱལ་བཅས། །གང་ཡིན་དེ་དམན་གཞན་ཉིད་ལྷག །འདི་ནི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཆུང་ངུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང༌། །འབྲིང་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། །གོང་མ་གོང་མའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ལྟོས་ནས་དམན་པའི་ས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། ཉོན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་པ་དམན་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང་བྲལ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དམན་པ་སྟེ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ཉིད་ནི་ལྷག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚངས་པའི་གནས་པས་གནས་པ་ཡི། །བློ་ལྡན་རྟག་ཏུ་འདོད་པར་སྐྱེ། །དེས་ནི་ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་བྱེད་ཅིང༌། །སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་རྣམ་སྨིན་བྱེད། །ཀུན་དུ་ཚངས་དང་མི་འབྲལ་ལ། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །བག་མེད་གྱུར་ཀྱང་དེ་ཡི་རྐྱེན། །མི་བཟད་པས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྟེ། །དེ་ལ་ཚངས་བའི་གནས་པ་དག་གིས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །སེམས་ཅན་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཚངས་པའི་གནས་པ་དག་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །བག་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མངོན་དུ་གྱུར་ཀྱང་ངོ༌། །རྐྱེན་མི་ཟད་པས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་བཞིས་ནི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དབྱེ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནོད་སེམས་དང༌། །རྣམ་འཚེ་མི་དགའ་གནོད་སེམས་དང༌། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ། །ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་མང་ལ་རེག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་ཏེ། ཚངས་པའི་གནས་པ་མེད་ན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནོད་སེམས་ལ་
― DTG123_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། གནོད་སེམས་དང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དག་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་མང་པོ་ལ་རེག་ཅེ་ན། བཤད་པ། ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་འཇོམས་སེམས་ཅན་འཇོམས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཉམས་བཅས་རྙེད་པས་དམན་ཞིང་སྲུང་དང་དེ་བཞིན་སྟོན་པས་སྨད། །རྩོད་བཅས་མི་སྙན་དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་ཁོམ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་ཉམས་པས་ཡིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ། །དེ་ལ་ཚིག་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་ལ། གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད། གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་ནི་ཉེས་དམིགས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཉམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་དྲུག་གིས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོབ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འཕེལ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བདག་ཉིད་དང། གཞན་དག་དང༌། ལྷ་དང་སྟོན་པ་ཡང་སྨོད་ལ། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་དོ། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་འདིའི་སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མི་སྙན་པ་དག་འབྱུང་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཉམས་པ་དང་བཅས་པ་ནས་མི་སྙན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཚིག་ལྷག་གསུམ་གྱིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚེ་ཕྱི་མ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོབ་བ་འཕེལ་ཏེ། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་འདི་ནི་ཉེས་དམིགས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཉེས་པ་འདི་ཀུན་བྱམས་སོགས་ལ། །ལེགས་པར་གནས་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སེམས་ཅན་གྱི། །དོན་དུ་འཁོར་བ་ཡོངས་མི་གཏོང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཉིས་སྟོན་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་སེམས་དཔའ་འདི་འབྱུང་བ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །བུ་གཅིག་པ་ལའང་
― DTG123_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སྙིང་རྗེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ། དེའི་དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རབ་འབར་དྲ་ཡི་དབང་དུ་སོང༌། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནོན་མུན་པས་བསྒྲིབས། །བགྲོད་དཀའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས། །འཆིང་བ་ཆེ་དང་ཡང་དག་ལྡན། །ཟས་ཆེན་དུག་དང་འདྲེས་ལ་ཞེན། །ལམ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོར་གྱུར་པ། །ལམ་གོལ་རབ་ཞུགས་སྟོབས་ཆུང་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་སོ། །དགྲའི་དབང་དུ་སོང་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱས་པ་རྣམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནོན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་རྣམས་སོ། །མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་ནི། ཤན་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཏེ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བགྲོད་དཀའ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི། ཡོངས་སུ་མྱ་ང་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཏེ། འཁོར་བའི་ལམ་གཏན་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆིང་བ་ཆེན་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི། །གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐར་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཏེ། ལྟ་བ་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་ཆེན་པོ་དུག་དང་འདྲེས་པ་ལ་ཞེན་པ་ནི། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ལ་ཞེན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི། དཔེར་ན་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་དུག་དང་འདྲེས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་རབ་ཏུ་སྟོར་བ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཐར་པའི་ལམ་ནོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གོལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི། །མ་ངེས་པ་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་སོ། །སྟོབས་ཆུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེའི་འབྲས་བུ་ལྔ་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG123_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། འཚེ་སྤོངས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་དང༌། །བདེ་བ་སྐྱེད་དང་གདུང་བྱེད་འདོད་པའི་རྒྱུ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྦྱིན་ཆོས་ལ་རྟེན་པ་ཡི། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐག་མི་རིང༌། །དེ་ལ་འཚེ་བ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འབྲལ་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཞན་དང་བདག་ཉིད་ལ་བདེ་བ་སྐྱེས་པ་དང༌། གདུང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ། །འདོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། མ་འོངས་པ་ན་འབྲས་བུ་སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ལྔ་པོའི་སྙིང་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐག་མི་རིང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྙིང་རྗེ་བློ་མཆོག་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ཀུན་དང་བདག་མེད་པའང༌། །རྣམ་པར་ཤེས་ནས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཉེས་པས་རབ་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། །བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དག་གིས་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ། འཁོར་བ་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་ཡི། །བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དང་ནི། །དེ་ཡོངས་སྤང་བའི་ཐབས་ཀྱང་ཇི་བཞིན་རིག །ཉམ་ང་བར་བྱེད་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། །དེ་ཡང་ཇི་བཞིན་དུ་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟེ། གང་གིས་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་འགའ་པར་འགྱུར་བ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཐབས་ཀྱང་རིག་གོ །ཉམ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་བར་བྱེད་པའོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་
― DTG123_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །སྙིང་རྗེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྩེ་བ་འདི། །རང་བཞིན་དང་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང༌། །དེ་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་རྣམ་དག་ཐོབ་པ་བཞི། །འདི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། སྐྱོན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་ན་ཡོངས་སུ་གོམས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ་པས་དེ་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ། །མཉམ་དང་རྟག་མིན་ལྷག་པའི་བསམ་པས་མིན། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང༌། །མི་དམིགས་པས་མིན་གང་དེ་བརྩེ་མིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་བརྩེ་མེད་གང་དེ་བྱང་ཆུབ་མིན། །དེ་ལ་མཉམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟེ། གང་ཅུང་ཟད་ཅི་ཚོར་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པས་སོ། །རྟག་པ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་དེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པས་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ཤིང་དང་འདྲ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་དང་ནི་བཟོད་དང་སེམས་པ་དང༌། །སྨོན་ལམ་སྐྱེ་བ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དང་པོ་རྩ་བ་ཐ་མ་འབྲས་མཆོག་ལྡན། །འདི་ནི་སྙིང་རྗེའི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩ་བ་དང༌། སྡོང་པོ་དང༌། ཡལ་ག་དང༌། ལོ་མ་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཤིང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །སྡོང་པོ་ནི་བཟོད་པའོ། །ཡལ་ག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སེམས་པའོ། །ལོ་མ་ནི་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་དག་ཏུ་སྨོན་པའོ། །མེ་ཏོག་ནི་སྐྱེ་བ་བཟང་པོའོ། །འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་
― DTG123_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་མེད་གྱུར་ན། །དཀའ་སྤྱོད་བཟོད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །བློ་ལྡན་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་ན། །སེམས་ཅན་དོན་སེམས་ཉིད་མི་འགྱུར། །སེམས་པ་དང་ནི་བྲལ་བའི་བློ། །སྐྱེ་བ་དཀར་པོ་རྣམ་དག་ཏུ། །སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་མ་ཐོབ་ན། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་རྩ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་ཆུ་བ་བྱམས་པ་སྟེ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་ན་བདེ་བ་ཡིས།། ཡངས་རྒྱས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་པས། །ཡལ་ག་རྒྱ་ཆེན་འཕེལ་བ་དང༌། །སྨོན་ལམ་རྒྱུན་ནི་མ་བཅད་པས། །ལོ་མ་འདོར་ལེན་རྐྱེན་རྣམ་གཉིས། །གྲུབ་པ་དེ་ཕྱིར་མེ་ཏོག་དང༌། །འབྲས་བུ་དོན་ཡོད་ཤེས་པར་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྙིང་རྗེའི་ཤིང་གི་རྩ་བ་དང་ཆུབ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། སྙིང་རྗེ་ནི་རྩ་བ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཆུ་བ་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། །དེས་དེ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི། །གཞན་སྡུག་བསྔལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ལ་སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་བདེ་བ་སྐྱེས་པས་ཡངས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། བཟོད་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་སྡོང་པོར་བཤད་དེ། སྡོང་པོ་ནི་ཡངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་མང་པོས་ཡལ་ག་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་པ་ནི་ཡལ་ག་ཞེས་བཤད་དོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་སྨོན་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མ་བཅད་པས་སྨོན་ལམ་རྣམས་ལོ་མ་འདོར་བ་དང༌། ལེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ནང་ནི་རྐྱེན་གྲུབ་པ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་མེ་ཏོག་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་དོན་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱིའི་རྐྱེན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དོན་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྙིང་རྗེའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་
― DTG123_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་གནས་ཀྱི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སུ་མི་བྱེད། །འདི་ལྟར་འདི་དག་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང༌། །བརྩེས་བསྐྱེད་བདེ་བ་གཞལ་དུ་མེད་པ་འབྱུང༌། །འདིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཕྱེད་འོག་མས་བསྟན་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྙིང་རྗེས་ཟིན་པའི་བརྩེར་ལྡན་རྣམས། །ཞི་ལའང་ཡིད་ནི་མི་གནས་ན། །འཇིག་རྟེན་བདེ་དང་རང་སྲོག་ལ། །ཆགས་པར་འགྱུར་བ་སྨོས་ཅི་དགོས། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེ་བ་དང༌། རང་གི་སྲོག་ལ་ཆགས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡིད་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་ཡིད་མི་གནས་ན། དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སྙིང་རྗེས་བྱམས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་པའི་བྱམས་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཡོད་མིན་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་མིན། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་བྱམས་པ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་འདས། །ཕ་མ་ལ་སོགས་པའི་བྱམས་པ་ནི་སྲེད་པའི་རང་བཞིན་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྙིང་རྗེས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཀྱང༌། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱམས་པ་ནི་སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་དབའ་རྒལ་ཆེ་དང་མི་ཤེས་པའི། མུན་པ་ཆེ་ལ་རྟེན་པར་གྱུར་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་མི་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབའ་རྒལ་ཆེན་པོ་དང༌། མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་བྱང་ཆུབ་རང་སངས་རྒྱས་པ་ཡི། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དེ་མེད་ན། །དེ་ལས་གཞན་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་
― DTG123_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་སོར་སངས་རྒྱས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་རང་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་སོ། །ལྷ་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སྐྲག་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་བ་གང༌། །དེ་ལ་དང་པོར་ཀུན་ཏུ་སྐྲག །རེག་ནས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་དགའ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དང་པོར་ནི་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཏེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་བདག་དང་གཞན་མི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ལ་རེག་ནས་ནི་ཤིན་ཏུ་མངོན་བར་དགའོ། །སྙིང་རྗེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདེ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བརྩེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་འགྱུར་ཞིང༌། །དོན་བྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་མི་ལྡན་གང༌། །དེ་ལས་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དོན་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བ་དེ་དང་མི་ལྡན་ན་གཞན་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ནི་མེད་དོ། །སྙིང་རྗེས་བྱས་པའི་སྦྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བརྟན་པའི་བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིས། །སྦྱིན་པའི་བདེ་བ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་ཉེ་བར་སྤྱད་རྣམས་ཀྱི། །བདེ་བ་དེ་ཡིས་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །བདེ་བ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་བདེ་བའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕྱེད་འོག་མའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སེམས་ཅན་དོན་ཕྱིར་བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི། །རང་བཞིན་འཁོར་བ་གང་ཡིན་མི་གཏོང་ན། །སྙིང་རྗེ་ཅན་རྣམས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་བྱེད་མི་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁོར་བའི་
― DTG123_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ཁས་བླངས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་དང་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་འཕེལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེ་སྦྱིན་པ་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་དང་ནི་དེ་ལས་བྱམས་པ་དང༌། །རྗེས་སུ་བཟུང་བས་བསྐྱེད་དང་དེ་ཡི་མཐུས། །བྱམས་པའི་བདེ་བ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གསུམ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ལ་གོམས་པས་སྙིང་རྗེ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པའི་དབང་གིས་ལོངས་སྤྱོད་དག་གོ །གསུམ་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ལས་བྱམས་པས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དག་ལས་དེ་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཐུས་བྱས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྙིང་རྗེ་རྒྱས་པར་བྱ་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱ། །སྦྱིན་པས་ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཞིང་བདེ་བར་བྱ། །ཀུན་ཏུ་དྲང་བར་བྱ་ཞིང་བཀྲི་བྱ་ཞེས། །ཞེན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྨྲ་དང་འདྲ། །སྦྱིན་པ་ལ་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ནི་ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དག་གིས་དེ་སྤེལ་བ་དང༌། སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོའི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་འདྲེན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བར་འཁྲིད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་བ་དང་འདྲའོ། །གཞན་བདེ་བས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བ། །བདེ་མ་བསྐྱེད་པར་གང་གིས་བདེ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བརྩེ་དང་ལྡན་པས་གཞན་བདེ་བ། །བསྐྱེད་ནས་བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་མ་བསྐྱེད་པར་བདེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG123_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་ནི་གཞན་དག་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་ནས་བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་རང་སྦྱིན་ལ། །སྟོན་དང་འདྲ་སྟེ་རང་བདེ་མི་འདོད་པ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དག་བདེ་བར་གྱིས། །ཡང་ན་ཐ་དད་མིན་བདེ་བདག་ལ་འང་མིན། །སྙིང་རྗེ་ཅན་བདེ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བདེ་བ་མེད་ན་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་མེད་པར་བདག་ཉིད་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་མི་འདོད་དོ། །དེ་བདེ་བདེ་བ་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་ནི། །འབྲས་དང་བཅས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱིན། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་བྱ་བ་ཡོད། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུར་བྱོས། །གང་ཕྱིར་དེ་དག་བདེ་བ་ཉིད་བདག་གི་བདེ་བ་ཡིན་པས་བདེ་བ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་འབྲས་བུར་བྱ་བར་རིག་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེས་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་པོ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འདོད་ཀྱང༌། །ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་ལ་བཟང་དང་ཕྲད། བདག་ནི་བདེ་བ་དེ་འདོད་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་བདག་ནི་སྦྱིན་ལ་བརྒྱུད་དང་ལྡན། །སྦྱིན་པ་པོ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་དག་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། སེམས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་གནས་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་དེ་རྒྱུན་ཆགས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་བརྒྱུད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱིས་བདེ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་རྟག་ཏུ་བརྩེ་བས་བདོག་པ་ཀུན། །ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་དེ་ལྟོས་ལ། །དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ནི་དེའི་འབྲས་ལ། །དོན་གཉེར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །བདག་ནི་རྟག་ཏུ་སྙིང་རྗེས་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་
― DTG123_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འབྲས་ཐོབ་པ་མི་གཏོང་ན། །སྦྱིན་ལ་མངོན་དགའ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྦྱིན་མེད་ན། །སྦྱིན་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །མ་བྱས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་ལན་བལྟས་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན། །ཁྱོད་ནི་གང་ཞིག་ཁྱོད་བྱེད་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལན་ལ་ལྟ་བས་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ལྟར་བདག་ནི། ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་དང་བྲལ་བས་ན། །འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་གཞན་ལ་གཏོང་བ་ཡིན། །འདི་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བརྩེ་བས་སྦྱིན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཅིང་དག་པའི་གཞི། །བདེ་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་ནི། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བཅས་ཚོལ་མེད་གོས་པ་མེད། །དེ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་དག་པ་ནི་དུག་དང་མཚོན་དང་ཆང་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་རུང་བ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་པས་ཀུན་ཏུ་བསྡུས་ནས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་འཁོར་གྱི་སྐྱེ་བོ་ལ་མི་གནོད་པར་གཞན་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོལ་བ་མེད་པ་ནི་མ་བསླངས་ཀྱང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་དམ། ཕོངས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་གནས་མི་འདམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོས་པ་མེད་པ་ནི། ལན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་དགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཡང༌། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ནི། མཐའ་དག་རྒྱ་ཆེ་གཙོ་དང་རྟག་པ་དང༌། །དགའ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་དང་དག་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་དགེ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན། །དེ་ལ་མཐའ་དག་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་དངོས་པོ་མང་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོ་ནི་དངོས་པོ་གྱ་ནོམ་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་
― DTG123_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་ནི་གོས་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དག་པ་ནི་གཞི་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཇི་ལྟར་བདེ་བ་གསུམ་གྱིས་ཚིམ་པའི་ཡིད། །བརྩེ་ལྡན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་དགའ་འགྱུར་བས། །ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དག་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིས། །དེ་ལྟར་དགའ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་གསུམ་ནི་སྦྱིན་པས་དགའ་བ་དང། གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་དགའ་བ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པས་དགའ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །བཀྲེན་ལ་བརྩེ་དང་མ་རུངས་པ་ལ་བརྩེ། །ཀུན་འཁྲུགས་ལ་བརྩེ་བག་མེད་རྣམས་ལ་བརྩེ། །ཡུལ་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང༌། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་ལ་སྙིང་རྗེ་བའོ། །དེ་ལ་བཀྲེན་པ་ནི་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་སོ། །མ་རུངས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་གཞན་ལ་གནོད་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་ཏུ་འཁྲུགས་པ་ནི་ཁྲོ་བ་ཅན་རྣམས་སོ། །བག་མེད་པ་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་སོ། །ཡུལ་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་ནི་འདོད་པ་དག་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་སོ། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི། ཤེས་རབ་འཆལ་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནས་པ་འདི་དག་ལ། སྙིང་རྗེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཀྲེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་རྗེ་ཞེས་བྱའོ། །སྙིང་རྗེའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྒྱུ་ལས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་སྟེ། །རྒྱུ་དང་བཤེས་གཉེན་རང་བཞིན་ལས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེའོ། །དེ་ལ་ཕྱེད་གོང་མས་ནི་སྙིང་རྗེའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་སྟོན་ཏེ། ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དམིགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་སྙིང་རྗེ་བར་
― DTG123_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དེ་དག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱེད་འོག་མས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་ཤེས་གཉེན་དང་རང་བཞིན་དག་གིས་སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་དང་བདག་པོ་དང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ནི། །མཉམ་པར་ཤེས་བྱ་དེ་བསམ་ཕྱིར། །སྒྲུབ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཕྱིར་དང༌། །མི་དམིགས་ཕྱིར་དང་དག་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཉམ་པ་ནི་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཅར་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་གང་ཅི་ཚོར་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བསམ་པའི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནི་བདག་དང་གཞན་དང་སྙིང་རྗེར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ནི། ས་བརྒྱད་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱི་བྱམས་ལ་སོགས། །བསྒོམ་པ་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། །བསམ་དང་དབང་འབྱོར་ཉིད་དང་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གཅིག་ཕྱིར་མཆོག །ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་གང་དུ་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་བ་རབ་སྐྱེས་ཤིང༌། །རྫས་དང་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་མཆོད་ལྡན། །ཡོན་ཏན་མང་ལྡན་ཕན་བྱེད་བཤེས་ལ་རྟག་བསྟེན་པ། །འགྲོ་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར། །འདིས་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཆོད་པ་དང་བསྟན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་དང་ཡོན་ཏན་མདོར་བསྡུས་ནས་སྟོན་ཏེ། རྫས་དང་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྟག་ཏུ་མཆོད་པ་ནི་རྫས་དང་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་དུ་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། །བཀུར་སྟི་ནི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་དང་ངོ༌། །ཕན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་
― DTG123_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །མཆོད་པ་དང་བསྟན་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ངོ་ཚ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། །ངོ་ཚ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་དམན་ཡུལ། །སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་བརྟན་པའི་ཡིན། །འདིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གྲོགས་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོ་ཚ་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། ཡུལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བས་དམན་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། །ངོ་ཚ་བ་དེ་ཉིད་ལ་གཞན་དག་རབ་ཏུ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡི། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་འཕེལ་བ་དང༌། །གཉེན་པོ་འགྲིབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །མི་བཟད་ངོ་ཚ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པས་ངོ་ཚ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཕེལ་བ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པས་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་རྣམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །བསྟེན་པ་ལ་ནི་ལེ་ལོ་དང༌། །ཉོན་མོངས་རྗེས་སུ་མཐུན་ཆོས་ལ། །སྦྱོར་བ་ལས་ཀྱང་ངོ་ཚར་འགྱུར། །འདི་ནི་མི་སྦྱོར་བ་དང་སྦྱོར་བས་ངོ་ཚ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་དབང་པོའི་སྒོམ་བསྡམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ངོ་ཚ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། མཉམ་གཞག་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་ཆུང༌། །འབྲིང་དང་དམན་པའི་ས་པ་དང༌། །བསམ་པ་དམན་དང་ངར་བཅས་པའི། །ངོ་ཚ་དམན་དེ་ལས་གཞན་ལྷག །འདི་ནི་ངོ་ཚ་བ་ཆུང་དུ་དང་ཆེན་པོ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་ནི། སྔར་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་མན་ཆད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་དང་གསུམ་གྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། ངོ་ཚ་བའི་སྐྱོན་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱེ་བ་སྟོན་
― DTG123_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ། །བློ་ལྡན་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི། །ཚུལ་བཞིན་མིན་པས་ཉོན་མོངས་དག །དང་དུ་ལེན་ཅིང་ཁོང་ཁྲོ་དང༌། །ཡལ་བར་འདོར་དང་ང་རྒྱལ་གྱིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་ལ། གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད། གཉི་ག་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་བཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སོ། །ཡལ་བར་འདོར་བས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇོམས་ཤེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱོད་པས་ཉམས་དང་བཅས་འགྱུར་ཞིང༌། །བཀུར་སྟིས་དམན་པ་འཐོབ་འགྱུར་དེས། །དད་ལྡན་མི་མིན་ཚོགས་དང་ནི། །སྟོན་པས་ཀྱང་ནི་བཏང་སྙོམས་མཛད། །རྒྱལ་སྲས་ཆོས་དང་མཐུན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པར་སྨོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མི་སྙན་འཐོབ། །གཞན་དུ་ཕྱིར་ཞིང་མི་ཁོམ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་དང༌། །གཞན་དང་ལྷ་དང་སྟོན་པ་དག་སྨོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་མི་སྙན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ཕྱིར་ཞིང་མི་ཁོམ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། མི་ཁོམ་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཆོས་དཀར་ཐོབ་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་ཉམས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གནས་པ་དང༌། །ཡིད་ཀྱང་རྣལ་དུ་མི་གནས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ལྡན་རྣམས་ལ། །ཉེས་པ་འདི་དག་ཀུན་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ངོ་ཚ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉེས་པ་འདི་
― DTG123_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཀྱང་མི་འབྱུང་བས་སོ། །མཁས་པ་རྟག་ཏུ་ལྷ་དག་དང༌། །མི་རྣམས་སུ་ནི་ཡང་དག་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །བློ་ལྡན་ངོ་ཚས་མྱུར་དུ་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཚོགས་རྫོགས་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། །སྨིན་བྱེད་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྟག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་ནི། །གཉེན་པོ་བྲལ་དང་མི་འབྲལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བྲལ་བ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང་གཉེན་པོ་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ལྡན། །ཕན་ཡོན་དེ་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་འཐོབ་བོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བྱིས་པ་ཤིན་ཏུ་གོས་བཟང་གྱོན་ཡང་ནི། །ཁྲེལ་དང་བྲལ་ཕྱིར་ཉེས་པས་དྲི་མ་ཅན། །རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དག་བ་པ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་བྲལ། །འདིས་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གོས་གྱོན་ཡང་ཉེས་པས་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཅེར་བུར་འདུག་ཀྱང་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། ངོ་ཚ་ནི་གོས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་ཁྲེལ་དང་ལྡན་གྱུར་པ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་གྱུར་པ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པས་བརྒྱན་པ་མཛེས་པ་ཡིན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ངོ་ཚ་བ་ནམ་མཁའ་དང་རྒྱན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངོ་ཚ་བས། །གདུལ་བ་རྣམས་ལ་མ་བཞིན་བྱམས་པ་ཉིད། །བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་བོར་ན་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཚ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །འཁོར་བ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའང་ཡིན། །གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོས་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་ཚ་བས་གནས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་བ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང༌།
― DTG123_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འཁོར་བ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་ལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། །ཀུན་ལ་དང་དུ་མི་ལེན་ཞིང༌། །ཀུན་ལ་མི་འཇུག་འཇུག་པ་ནི། །ཁྲེལ་ལྡན་ཁྲེལ་བས་བྱས་པའི་རྟགས། །འདིས་ནི་ངོ་ཚ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྟགས་ངོ་ཚ་བས་བྱས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དང་དུ་མི་ལེན་ཞིང་མི་འཇུག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལ་དང་དུ་ལེན་ཞིང་འཇུག་པའོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཁྲེལ་སྒོམ་པ། ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་པ་དང༌། །དབང་འབྱོར་བ་དང་མི་རྟོག་དང༌། །གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བརྟན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟེན་པ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང༌། །མི་འགྱུར་བས་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །བརྩོན་འགྲུས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ནི། །སྙིང་སྟོབས་སྲན་ཐུབ་བརྟན་བར་འདོད། །གང་ཕྱིར་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཇིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག །འདིས་ནི་བརྟན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་གྲངས་དང་བཅས་སྒྲུབ་པ་དང་བཅས་པར་བཤད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་གསུམ་པོ་འདིས་འཇིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅེ་ན། ཞུམ་དང་གཡོ་དང་རྨོངས་པ་ཡིས། །བྱ་བ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེ། །དེ་ཕྱིར་གཉུག་མ་གསུམ་ལ་ནི། །བརྟན་པའི་མིང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིགས་པ་ནི་ཡང་ན་ནི་ཞུམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་གཡོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཏེ། སེམས་རྣལ་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་རྨོངས་པས་ཏེ། དེའི་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་གཉུག་མ་གསུམ་ལ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉུག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟག་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །རང་བཞིན་དང་ནི་སྨོན་ལམ་དང༌། །ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་ནི། །
― DTG123_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ཐོས་པ་དང༌། །གདུལ་བྱ་གདུལ་བར་དཀའ་བ་དང༌། །རྒྱལ་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དང༌། །དཀའ་བ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་དང༌། །འཁོར་བ་གཏོང་བ་མེད་ཉིད་དང༌། །དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ལ། །བརྟན་པའི་བརྟན་པ་སྐྱེ་བ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། །བརྟན་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདིས་ནི་བརྟན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིགས་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རང་གི་དོན་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། མཐུ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ལ་མི་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་རང་གི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་ཉིད་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། དེ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་འདབ་ཆགས་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་དག་གིས་རི་རབ་ལྟར། །བརྟན་པ་གྲོགས་ངན་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཟབ་མོ་ཐོས་པས་མི་གཡོས་སོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟན་པའི་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དཔེ་གསུམ་ནི་གསུམ་གྱིས་མི་གཡོས་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་སྐྱོ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་མི་སྐྱོ་མཉམ་མེད་པ། །གཞི་གསུམ་ཐོས་པས་མི་ངོམས་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ། །ཁྲེལ་དང་བརྟན་ལ་བརྟན་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ཆེ་ལ་འདུན་པ་དྲག ། བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱོ་བ། །ས་རྣམས་ལ་ནི་མ་རྫོགས་དང༌། །རྫོགས་དང་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པར་འདོད། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཞི་དང༌། རྟེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་མི་སྐྱོ་བ་བསྟན་ཏེ། གཞི་གསུམ་ནི་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ་དང༌། ཡུན་རིང་པོར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་བརྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དག་གིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང་མི་སྐྱོ་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདུན་པ་ལོག་ན་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །མ་རྫོགས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་
― DTG123_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལའོ། །རྫོགས་པ་ནི་ས་བདུན་པོ་དག་ལའོ། །ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ས་ལ་སྟེ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། བརྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད། །གཞི་དང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང༌། །ལས་དང་མཚན་ཉིད་དག་དང་ནི། །མི་ཟད་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ནི། །ཡང་དག་འགྲུབ་པས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་སོགས་བསྡུས། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། །དམ་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །དེ་ལ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་རིག་པའི་གནས་ལྔ་སྟེ། ནང་རིག་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་རིག་པ་དང༌། སྒྲ་རིག་པ་དང༌། གསོ་བ་རིག་པ་དང༌། བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་རིག་པའོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བའོ། །ལས་ནི་གཞི་དང་པོ་ལ་བདག་ཉིད་སྒྲུབ་ཅིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་དེའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཚར་བཅད་པ་དང༌། གསུམ་པ་ལ་བདག་ཉིད་ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོ་བརྗོད་ཅིང་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། བཞི་པ་ལ་གཞན་དག་གི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལྔ་པ་ལ་གཞན་དག་ལ་དེ་བགོ་བཤའ་བྱེད་པའོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཞི་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཐོས་ཤིང་འཛིན་པ་དང༌། ཚིག་གིས་བྱང་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་བརྟག་པ་དང༌། མཐོང་བས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། ཐོས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་འཛིན་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང༌། ཅི་རིགས་པར་དེ་དག་གི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དང་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དོན་སེམས་པ་དང༌། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་ཉེས་པར་བཤད་པ་དམིགས་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཟད་པ་ཉིད་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དག་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དག་གིས་བསྡུས་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དག་ནས་དེའི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་
― DTG123_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཡིན་ཏེ། གཟུངས་དག་གིས་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། བརྟན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དང་ནི། །བདེན་བ་ཤེས་པས་མཉམ་པ་མེད། །དེ་ལ་གཞན་པ་དག་ལས་འཕགས། །ཇི་ལྟར་ལུས་ཀྱིས་ཤེ་ན། བཤད་པ། བརྟན་རྣམས་རྟག་ཏུ་འཛུམ་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ངག་གིས་ཤེ་ན། བཤད་པ། གསོང་པོ་དག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། སེམས་ཅན་སྣོད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དོན་གང་གི་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་སྣོད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པ། དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་བདེན་པ་ཤེས་པས་ཞེ་ན། བཤད་པ། གང་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ལས་ནི། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་དག་འབྱུང་བར་འདོད། །གཉིས་ཀྱིས་ནུབ་འགྱུར་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཞེས་བྱ། །བདེན་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འབྱུང་སྟེ། གང་དང་གང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་གིས་ནུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་དང་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཞི་བྱ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར། །གང་གིས་བློ་ལྡན་བདེན་ཤེས་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད། །འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་བསྟན་ཏེ། །དེ་ལ་ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་དག་གོ །ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་གོ །སྟོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཙུག་ལག་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་ནི། །དེ་དོན་དགོངས་པ་ཅན་དང་ནི། །ངེས་དོན་ཚད་མ་ལྡན་པ་དང༌། །དེ་ཡི་བརྗོད་མེད་ཐོབ་པའོ། །འདི་ནི་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནི་སྟོན་པ་ཚད་མར་གྱུར་པའམ། དེས་ཚད་མར་མཛད་པས་ངེས་པར་བྱས་ཤིང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བརྗོད་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སྤོང་དང་ཇི་སྐད་
― DTG123_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པ་དང༌། །ལོག་པར་ཡང་དག་ཤེས་པ་དང༌། །བརྗོད་དང་བཅས་པ་འཐོབ་པ་དང༌། །འདིར་ནི་དགག་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །སྟོན་པ་དང་པོ་ལ་ནི་གཙུག་ལག་གི་ཆོས་སྤོང་བའི་གང་ཟག་དགག་པར་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་ཚིག་འབྲུ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་ཏེ་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ལོག་པར་བསམས་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དྲངས་པའོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །མོས་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། །གཞན་ལས་ཇི་བཞིན་ཐོས་པ་དང༌། །བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས། །བརྟན་རྣམས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་སྟོན་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ཏེ། སྟོན་པ་དང་པོས་ནི་གཙུག་ལག་གི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་དཔྱོད་པ་ལས་སོ། །གསུམ་པས་ནི་གཞན་ལས་དེའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐོས་པ་ལས་སོ། །བཞི་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་སོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། །རྣམ་གྲངས་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། །ཚིག་དང་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་རིག །བཞི་བོ་མཚུངས་པ་མེད་པར་འདོད། །དང་པོ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དེ། །དོན་རེ་རེའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་སྟེ། དོན་གང་ཡིན་པ་དེའི་མིང་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་ཚིག་ཤེས་པ་སྟེ། །ཡུལ་མི་སོ་སོའི་སྐད་གང་དག་ཡིན་པ་ཤེས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པ་སྟེ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་སྤོབས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། །འདི་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་ལ་ནི་རབ་བརྩོན་པའི། །གང་དང་གང་གིས་སྟོན་པ་ནི། །ཆོས་དང་དོན་ནི་གཉིས་པོ་དག །ཚིག་དང་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་སྟོན། །ཆོས་ནི་བསྟན་དང་བཤད་ཕྱིར་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་གཉིས་ཐོབ་ཕྱིར། །རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལན་འདེབས་ཕྱིར། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་བཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་གང་ཞིག་གང་གིས་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་
― DTG123_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགོས་སོ། །གང་ཞིག་སྟོན་ཅེ་ན། ཆོས་དང་དོན་ནོ། །གང་གིས་སྟོན་ཅེ་ན། ཚིག་གི་ཤེས་པས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་དོན་དག་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གིས་སྟོན་པ་ནི་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པས་སྟོན་པ་ནི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལན་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་ཞིག་གང་གིས་སྟོན་པ་དེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མཉམ་ཉིད་སོ་སོ་རང་རིག་ནས། །ཕྱིས་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་བྱེད་པ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པར་བརྗོད། །འདིས་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་ལས་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་ནས། དུས་ཕྱིས་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པ་མེད། །གཅིག་གིས་འཁོར་བར་མངོན་མཐོ་བྱེད། །གཞན་གྱིས་ཉོན་མོངས་མེད་པར་འཁོར། །འདིས་ནི་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དང་གང་གི་དོན་དུ་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་འཁོར་བ་ན་མངོན་པར་མཐོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསོད་ནམས་ཀྱི། །ཚོགས་ཡིན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །གསུམ་པོ་གཞན་ནི་གཉིས་ཀ་སྟེ། ལྔ་ཆར་ཡང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །འདིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚོགས་གཉིས་པོ་དེ་བསྡུས་པར་སྟོན་ཏེ། བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་གཉི་ག་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གསུམ་པོ་ནི་ཚོགས་གཉི་ག་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་
― DTG123_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུན་དུ་སྒོམ་པ་ཐོབ་ནས་ནི། །དགེ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒྲུབ། །བརྟན་པའི་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ། །དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །འདི་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་ལས་ཡིན་ཏེ། །སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུའོ། །བྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་ཐོབ་ནས་སོ། །ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དག་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། །དབང་བསྐུར་མཐར་ཐུག་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བརྟན་རྣམས་ཚོགས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །འདི་ནི་ཚོགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའི་ཚོགས་ནི་ས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །ས་དྲུག་པོ་དག་གི་ནི་མཚན་མ་མེད་པས་བདུན་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བརྒྱད་པའི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ས་གཉིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་དབང་བསྐུར་བའི་སྟེ། ས་བཅུ་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚོགས་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། །བློ་ལྡན་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་པ། །སྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ཡིས། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ། །དེ་ལས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །བཅུ་བཞི་པོ་གང་དག་གིས་ཤེ་ན། བརྟེན་དང་གཉེན་པོ་དག་དང་ནི། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇུག་པ་དང༌། །དམིགས་པ་དང་ནི་ཡིད་བྱེད་དང༌། །ཐོས་པས་སྒོམ་པ་ཁྱད་པར་འཕགས། །མཐུན་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཆེན་པོ་དང་ནི་མཆོག་ཉིད་དང༌། །བསྒོམ་དང་ཡང་དག་འགྲུབ་པས་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། རྟེན་གྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །གཉེན་པོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་
― DTG123_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོ་མི་གཙང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་གཞན་དག་ཀྱང་འཛུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཐུན་པས་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་དེ་དག་ལ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའ་གློ་བུར་གྱི་རྡུལ་དང་དུ་བ་དང་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣས་ཁེབས་པ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །སྐྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་བའི་ལུས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་སོ། །ཆེན་པོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་རྣོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཆུང་དུ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་
― DTG123_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམས་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་དེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ས་བཅུ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་སྤོང༌། །ལུས་ཅན་ཀུན་དང་མཚུངས་པ་མེད། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡི། །ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་སྒོམ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། འཁོར་བ་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང༌། །སྒྲིབ་པ་དག་ནི་དོར་བ་དང༌། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དོར་བ་དང༌། །ས་རྣམས་ལ་ནི་འཇུག་པ་དང༌། །མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱ་དང༌། །དབང་ནི་བསྐུར་བར་བྱ་བ་དང༌། །ཞིང་རྣམས་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །མཐར་ཐུག་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་རྣམས། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་སྒོམ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། །འཁོར་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལྔ་དོར་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དོར་བ་དང༌། ས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ས་བདུན་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དགུ་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། བཅུ་པ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་དང༌། གསུམ་ཅར་ལ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་མཐར་ཐུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་བཅས་བསྒོམ་
― DTG123_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། །ཡང་དག་སྤོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །གཉེན་པོ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །འདི་ནི་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། འདུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་ཞིང་འབད་དོ། །བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་ཞི་གནས་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དག་དང་ལྷན་ཅིག་བསྒོམ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞི་གནས་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་དག་གི་གཉེན་པོར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟར་རྩོམ་ཞེ་ན། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །དེ་ལ་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་སོ། །མཉམ་པ་ཐོབ་ནས་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི། །རྐང་པ་མཚན་ཉིད་མཆོག་ལྡན་བཞི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་གི །དོན་ཀུན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེའོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །རྟེན་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། །ཐབས་དང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡི། །བློ་ལྡན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་གཞག་འདོད། །བསྟན་པའི་འདིའི་བཤད་པ་ནི་ལྷག་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བརྟེན་ནས། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་དང་ཐབས། །རྣམ་བཞི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང་དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཐབས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ནའོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ཐབས་རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། གཅིག་ནི་འབད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་
― DTG123_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་འདོགས་བདག་ཉིད་ཡིན། །གསུམ་པ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །བཞི་པ་གཉེན་པོ་པ་ཡིན་ནོ། །སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ལས་འདུན་པ་དང་རྩོལ་བ་དང་དད་པ་ནི་འབད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཏེ། དང་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་ན་འབད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ནི་ཉེ་བར་གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཅིག་གིས་སེམས་དམིགས་པ་ལས་མི་འཕྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་པས་འཕྲོ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་གཉེན་པོའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞུམ་པ་དང་རྒོལ་པ་དག་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བ་དང་ནི་གདམས་ངག་དང༌། །གནས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང༌། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་དབང་དག་དང༌། །ཆོས་ཐོབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་མཐོང་བ་ནི་སྤྱན་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་ཤའི་སྤྱན་དང༌། ལྷའི་སྤྱན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །གདམས་ངག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སོང་ནས་སྐད་དང་སེམས་དང་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་རིག་པར་བྱས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ནི། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་ནི་སྨོན་ལམ་ཤེས་པ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བའོ། །དེ་དག་གི་ལུས་དང་འོད་དང་དབྱངས་ནི་བགྲང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱས་པར་ས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དབང་བཅུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐོབ་པ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཐོབ་པ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་དང་ཐོས་མཆོག་དང༌། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དད་སོགས་ཀྱི། །གཞི་ཡིན་པར་
― DTG123_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དོན་གྲུབ་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །དད་པའི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་སྟེ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའོ། །དྲན་པའི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་བསྡུས་པའི་ཐོས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ཞི་གནས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །དེ་དག་གི་དོན་གྱི་སྐབས་ཁོ་ནས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་དབང་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོབས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དད་སོགས་ས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་དུ་འདོད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམ་ཆུང་བས་ཡང༌། །དེ་དག་ཉིད་ལ་སྟོབས་ཞེས་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། །སར་ཞུགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་དང་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་གནས་སྐབས་གང་དུ་གང་ཞིག་རྟོགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། ས་ལ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང་བདག་དང་གཞན་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། འདི་མན་ཆད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ཆོས་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་མ་རྒྱལ་རྒྱལ་བྱའི་ཕྱིར། །དྲན་པ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད། །ཤེས་བྱ་མ་རྒྱལ་བ་རྒྱལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་ཡུལ་མ་ཕེབས་པ་འཕེབས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡི་རྣམ་འབྱེད་རྟོག་པ་ཡི། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། །དཔེར་ན་གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡི་བརྩོན་འགྲུས་མ་ལུས་པ། །མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་འཇུག །མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་རྟ་རིན་པོ་ཆེས་མྱུར་དུས་ཆེན་པོ་རྒྱ་མཚོའི་མཐས་ཀླས་པར་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་འཕེལ་བའི། །དགའ་བས་རྟག་ཏུ་
― DTG123_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟག་ཏུ་ལུས་ཐམས་ཅད་དགའ་བས་ཚིམ་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ཐར་པའི་ཕྱིར། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བདེ་བ་འཐོབ། །གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བསམས་པའི་དོན། །འབྱོར་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་འབྱོར་པ་ཁྱིམ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ལས་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །འདི་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་གནས། །རྗེས་ལ་ཐོབ་དང་མི་རྟོག་པའི། །གནས་པས་མཆོག་ནི་རྟག་ཏུ་གནས། །བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གནས་ཏེ། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་གནས་པས་གཞན་འབུལ་ཞིང་གཞན་འདོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་པས་དེ་ལ་རྩོལ་པ་མེད་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བློན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་དབུལ་བར་བྱ་བ་ཡང་འབུལ་ལ། དོར་བར་བྱ་བ་ཡང་འདོར་ཞིང་གང་དུ་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་མ་དུབ་པར་ཕྱིན་པ་དེར་སོང་ནས་ཀྱང་གནས་པར་བྱེད་དོ། །ཡོན་ཏན་དེ་ལྟའི་སེམས་དཔའ་ནི། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འདྲ་བར་འཇུག །ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་འདྲ་བར་འཇུག་གོ །རྟག་ཏུ་རིན་ཆེན་བདུན་ལྟ་བུའི། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །གསུམ་པ་ངེས་འབྱུང་ཡན་ལག་སྟེ། །བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ཡན་ལག་ཡིན། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་ཡན་ལག །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་
― DTG123_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། ཐམས་ཅད་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་སྟེ། དེས་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། །དེས་སེམས་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། གང་གིས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟ་བར། །རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། །རྣམ་གཞག་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པ་ཡང༌། །རྣམ་པར་གཞག་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། །ཤེས་བྱ་དག་དང་ལམ་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནི། །སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་སྟེ། ངག་དང་ལུས་དང་གཉི་གའི་ལས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་མི་སྐྱོ་བར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པས་ནི་ཞི་གནས་དང་རབ་
― DTG123_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དག་ལ་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་དང༌། །ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ལ་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཀུན་འགྲོ་ཆ་གཅིག་དང༌། །ཆ་གཅིག་མ་ཡིན་རྒྱུར་འདོད་དོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གང་དང་གང་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དགེ་སློང་ཀྱེ་མ་བདག་གིས་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པར་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་དགེ་སློང་དེས་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ཁོ་ན་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆ་གཅིག་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་ཀའི་ཆ་ནི་གང་ཚེ་ཅིག་ཅར་གཉི་ག་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །རྟོགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། །མཚན་མེད་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང༌། །ཡོངས་དག་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། །བརྟན་པའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གིས། །རྣལ་འབྱོར་དེ་ས་ཀུན་འགྲོ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཞི་གནས་
― DTG123_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྷག་མཐོང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་ནི་ཐབས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ས་དྲུག་པའི་བར་ཏེ། དེ་དག་གི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་ས་བདུན་པའོ། །འདུ་མི་བྱེད་པ་ནི་ས་གཞན་གསུམ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་འདི་ལ་མེད་པས་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །ས་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་ལ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྫོགས་བྱ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡེངས་སྨིན་བྱ་དང༌། །མྱུར་ཐོབ་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་དང༌། །ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་ལ་མཁས་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཀུན་ལ། །ཐབས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ཐབས་མཁས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །དེ་དག་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །འདིས་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་ལས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའོ། །མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ནི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བཤགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བདག་གི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ཏེ། སོ་སོར་བཤགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། གསོལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་འགྲུབ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐབས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་མཁས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་དང་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ནི་ལས་སོ། །གཟུངས་
― DTG123_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་ཐོས་ལ་གོམས་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུངས་དག་ནི། །ཆུང་ངུ་དང་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཆེན་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ། །བློ་ལྡན་མ་ཞུགས་ཞུགས་པ་ཡང༌། །མ་དག་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ཆུང་ངུ་དང་ནི་འབྲིང་པོ་སྟེ། དག་པའི་ས་ཡི་གཟུང་ཆེན་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དང་ཡང༌། །དེ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན་ནས་ནི། །རྟག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང༌། །རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིང་འཛིན་པར་བྱེད། །འདྲིར་ཡང་གཟུངས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་ལས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུངས་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མང་དུ་ཐོས་པས་ལེན་པ་དང་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐོས་པ་ལ་གོམས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་ཐོས་པ་ལ་གོམས་པ་དག་གིས་ནི་ཆུང་དུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ས་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆུང་ངུའོ། །ས་ལ་ཞུགས་པ་མ་དག་པའི་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འབྲིང་སྟེ་ས་བདུན་པོ་དག་གིའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ས་པའི་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། ལས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང༌། འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ནི། །སེམས་པ་བདུན་དང་བཅས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་མཉམ་པ་མེད། །དེ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ལས་མོད་ལ་འབྲས་བུ་ཅན། །དེ་ནི་མ་འོངས་དོན་འགྲུབ་བྱེད། །སྣ་ཚོགས་ཆེ་དང་བྱང་ཆུབ་བར། །ས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་ནི། །རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །རང་གཞན་དོན་རབ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །འདིར་སྨོན་ལམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞི་དང༌། ས་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སེམས་པ་འདུན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞི་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སའོ། །སྨོན་ལམ་དེ་ནི་སེམས་ཁོ་ན་ལས་མོད་ལ་
― DTG123_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་འོངས་པ་ན་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་མོད་ལ་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཡང་སེམས་ཙམ་ལས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྩེ་བདེའི་ལུས་བགྲང་བར་བྱ་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་འདི་ལྟ་འདི་ལྟར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། །ཏིང་འཛིན་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། །བདག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དང༌། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་དང་ནི། །དེ་རྟོག་ཉེར་ཞི་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནི་དེ་གཉི་ག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནི་རྟེན་དེ་གཏན་དུ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་འཛིན་དེ་ནི་གཟུང་འཛིན་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །གཟུང་བ་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཛིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །རྟག་ཏུ་དགའ་དང་ལྡན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་དག་ལ་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་དེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་དེའི་རྟེན་ཉེ་བར་ཞི་བ་དེ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དགའ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་བ་དང༌། །
― DTG123_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་དུ་ནི་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་ལ་སོགས་ཏིང་འཛིན་རྣམས། །དོན་རྣམ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བཞེད་པས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིའོ། །ཡང་མི་རྟག་པའི་དོན་ནས་ཞི་བའི་དོན་གྱི་བར་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞི་པོ་དེ། །མེད་པའི་དོན་དང་རྣམ་རྟོག་དོན། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་དོན་ཁོ་ན་དང༌། །རྣམ་རྟོག་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་མེད་པའི་དོན་ཏེ། རྟག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་མེད་པའི་དོན་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་དོན་ཏེ། ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ནི་མེད་ཀྱི། ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་ཙམ་ཞིག་ནི་ཡོད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པའི་དོན་ནི་བདག་མེད་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་དོན་ཡང་མི་རྟག་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་
― DTG123_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅད་པ་བཅུའོ། །མི་རུང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་ཕྱིར་དང༌། །འགལ་ཕྱིར་རང་ཉིད་མི་གནས་ཕྱིར། །མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ངེས་ཕྱིར་དང༌། །རྗེས་སུ་འཇུག་ཕྱིར་འགག་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དམིགས་ཕྱིར་དང༌། །དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་བདག་པོའི་ཕྱིར། །དག་དང་སེམས་ཅན་རྗེས་འཇུག་ཕྱིར། །དེ་ལ་འོག་ནས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མེད་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་འཇུག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་གནས་ནས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པར་འདོད་ན། དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པ་ནི་རྒྱུན་མེད་པར་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་ཡོད་པར་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གལ་ཏེ་བྱུང་ནས་ཡང་དུས་ཕྱིས་ཡོད་ན་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ན་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྒྱུ་དེ་ཁོ་ནས་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྒྱུར་སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གཞན་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྔ་མའི་རྒྱུ་ཅན་གཞན་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེས་པ་རྒྱུན་མེད་པར་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་ཡོད་བར་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་སྟེ་འདི་ལྟར་གང་གི་དོན་དུ་རྒྱུ་དགོས་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། སྐྱེས་པ་ནི་ཕྱིས་དུས་གཞན་ན་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེ་ཕྱིས་ཅི་ཞིག་གིས་འགག་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་དག་གི་རྒྱུ་འདྲ་བར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་གྲིབ་མ་དང་ཉི་མ་དག་གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་དག་གི་ལྟ་བུའོ། །དུས་གཞན་ན་འགག་པ་ཉིད་ཀྱང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དང་
― DTG123_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགལ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདུ་བྱེད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ། དུས་རེ་ཞིག་པ། ཡུན་ཐུང་དུར་གནས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའི་ལུང་དང་ཡང་འགལ་ལོ། །རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཡང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འདི་རྣམས་འགག་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འཆི་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ན་འགག་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འཆི་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ན་འགག་པར་མཐོང་བ་གཞན་དག་ཇི་ལྟ་བར་དེ་དག་ཀྱང་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་སྐྱེས་པ་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ནས། བདག་ཉིད་དམ་གནས་པའི་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་གནས་པར་འགྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་གནས་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ།། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱིས་བདག་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གིས་ན་འདི་གནས་པར་མི་ནུས། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པའི་རྒྱུས་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །འོན་ཏེ་གནས་པའི་རྒྱུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་གནས་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་ཕྲད་ནས་ནི་ཕྱིས་མེས་སྔོན་པོ་ཉིད་བཞིན་དུ་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །མེས་སྔོན་པོ་ཉིད་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པོ། །དེའི་མཐུ་ནི་མི་འདྲ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྔོན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འདྲ་བར་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆུ་བསྐོལ་བ་རྣམས་ཀྱང་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཉུང་བ་དང་ཆེས་ཉུང་བ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་མཐར་ཤིན་ཏུ་དམན་པས་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་འཛིན་གྱི། མེ་དང་ཕྲད་པ་ལས་དེ་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། །མཚན་ཉིད་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ནི་འགའ་ཡང་གནས་པར་རུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ངེས་པ་ཡིན་ན། དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་པར་མི་
― DTG123_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ན་ནི་འདིའི་དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ངེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། འོན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེ་ན་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངོ་ཤེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་འདྲ་བར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེར་ནི་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྒང་སྒོང་དང་འདྲའོ། །འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེའི་བློ་འབྱུང་གིས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། འགག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཡང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་ངེས་པར་མི་བཟུང་ངོ༌། །མཐར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། དེ་གལ་ཏེ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་བརྩམས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་མཇུག་ཏུ་ཡང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཞོའི་གནས་སྐབས་ན་འོ་མ་ལྟ་བུར་རིམ་གྱིས་འཕེལ་ན་མཐར་མངོན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་བརྩམས་པ་ཡིན་ལ། ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་མི་ཆོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་འདྲ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པོ། །ཡང་གང་གིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། སྐད་ཅིག་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་མར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་གཞན་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐད་ཅིག་མ་འབྱུང་བར་འོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ལས་རྟག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་པོའི་ཕྱིར་དང༌། དག་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་
― DTG123_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ནི་དེས་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་ཟིན་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་རྟེན་དང་བཅས་པར་ཟིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་སེམས་ཀྱིས་ཁྲིད་ཅིང་སེམས་ཀྱིས་འདྲེན་ཏེ་སེམས་འབྱུང་ཞིང་བྱུང་བའི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་བསམ་གཏན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ནི་གལ་ཏེ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་འདི་ལ་གསེར་དུ་མོས་ན་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་སྡིག་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་ངན་པར་འགྱུར་ལ། །བསོད་ནམས་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་གྱ་ནོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མའི་འབྲས་བུ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ནང་གི་རྣམས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེ་དང༌། །རྒྱས་དང་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་དང༌། །འགྱུར་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དམན་དང་ཁྱད་པར་འཕགས། །འོད་གསལ་བ་དང་འོད་མི་གསལ། །ཡུལ་གཞན་འགྲོ་དང་ས་བོན་བཅས། །ས་བོན་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། །གཟུགས་བརྙན་དུ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། །སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ལ། །རྒྱུ་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། །རྒྱས་བ་དོན་མེད་མི་རུང་དང༌། །རྟེན་
― DTG123_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་ནི་མི་སྲིད་དང༌། །གནས་པ་ལ་ནི་མི་སྲིད་དང༌། །དང་པོ་མི་འཇིག་མཐར་མི་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དམན་དང་ཁྱད་པར་འཕགས། །འོད་གསལ་བ་དང་འོད་མི་གསལ། །འགྲོ་མེད་གནས་པ་མི་རུང་དང༌། །ཐ་མ་ཉིད་ནི་མི་སྲིད་ཕྱིར། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །དང་པོ་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་གིས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། ནང་གི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་སྟེ། དང་པོར་སྐྱེ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བདག་གི་ངོ་བོ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱས་པས་ནི་ཟས་དང་ཉལ་བ་དང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་རྒྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྟེན་གྱི་དངོས་པོས་ནི་རྟེན་མིག་ལ་སོགས་པས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འགྱུར་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ནི་མངལ་ན་གནས་པ་དང་བྱིས་པ་དང༌། གཞོན་ནུ་དང་ལང་ཚོ་དང་དར་ལ་བབ་པ་དང༌། རྒན་པོའི་གནས་སྐབས་དག་ན་གང་ཡིན་པའོ། །དམན་པ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་ནི་ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ནི་འདོད་པ་སྤྲུལ་པ་དང༌། འདོད་པ་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཙམ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པའོ། །ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་སྐྱེས་པ་འགགས་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ས་བོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཕུང་པོ་ཐ་མ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ནི་ཐ་མ་དེ་དག་གང་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་ནང་གི་འདུ་
― DTG123_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་དང་པོར་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་མ་གྱུར་ན། དེས་ན་རྒྱུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཀྱི་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལས་དེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་ཚད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་ནི་བོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱས་པར་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མེད་ན་དེ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་དེ་ཉིད་མི་རུང་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཆེས་རྒྱས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ནི་རྒྱས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །རྟེན་གྱི་དངོས་པོས་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་རྟེན་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟེན་གནས་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མི་གནས་པར་མི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་གནས་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ཞོན་པ་མི་གནས་པ་བཞིན་ནོ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྟེན་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །འགྱུར་པར་སྐྱེ་བ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་སྐྱེ་བ་ལ་ནི། གནས་པ་ལ་ནི་མི་སྲིད་དང༌། །དང་པོ་མི་འཇི་མཐར་མི་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་ལ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་བ་ཡང་མི་སྲིད་ལ། གནས་སྐབས་གཞན་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། དང་པོ་ནས་མི་འཇིག་པ་ཡིན་ན་ཐ་མར་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་བ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་སྐྱེ་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དམན་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་དག་ལ་ནི་གང་གིས་ན་ངན་འགྲོའམ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འཇུག་པ་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི་རིམ་གྱིས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ནི་འཇུག་པ་རྙེད་པར་རུང་ངོ༌། །འོད་གསལ་བ་དང་འོད་མི་གསལ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རུང་སྟེ། །རེ་ཞིག་འོད་གསལ་བ་ལ་ནི་དེ་
― DTG123_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་སེམས་ལ་རག་ལུས་ཏེ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་མི་གསལ་བ་ལ་ཡང་དང་པོ་ནས་འཇིག་པ་མེད་ན་ཐ་མར་འགྱུར་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གིས་འདུ་བྱེད་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་གྲང༌། གལ་ཏེ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན། དེས་ན་འགྲོ་བའི་དུས་ན་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བས་གནས་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན། དེས་ན་འགྲོ་བ་མེད་ན་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །བྱ་བ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཡུལ་དེ་ཉིད་ན་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་གཞན་ན་གནས་པ་ལའོ་ཞེ་ན་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་མེད་ན་ཡུལ་གཞན་དུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དེའམ་གཞན་ན་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡུལ་གཞན་དག་ཏུ་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ཡུལ་གཞན་དུ་བར་ཆད་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགྲོ་བ་ནི་རྒྱུ་དུ་མས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་འཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་འཕེན་པས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་སྲིད་པ་བར་མའི་ལྟ་བུའོ། །འཕངས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡོད་དེ། །དཔེར་ན་མདའ་འཕངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྲེལ་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་བཞོན་པ་དང་ཆུ་རྒལ་བར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །དེད་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་རྩ་རླུང་གིས་བདས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་རླུང་ནི་ཐད་ཀར་འགྲོ། མེ་ནི་གྱེན་དུ་འབར། ཆུ་ནི་གཞོལ་བར་འབབ་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐུས་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཁ་ཅིག་ནི་གསང་སྔགས་དང་སྨན་གྱི་མཐུས། ལྕགས་དག་ནི་ཁབ་ལེན་གྱི་མཐུས། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་
― DTG123_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་དང་བཅས་པ་དང་ས་བོན་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་རུང་བ་དང༌། ཐ་མ་ཉིད་ནི་མི་སྲིད་ཕྱིར། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ས་བོན་དང་བཅས་པ་དང་ས་བོན་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བ་ལ་གནས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་དུས་གཞན་ནས་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོའམ། སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལ་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ས་བོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལ་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཐ་མ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐ་མ་ཉིད་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ། །གཟུགས་བརྙན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནེ་རེ་ཞིག་ནང་གི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ང་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་ཕྱིའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་སྟེ། འབྱུང་བ་རྣམས་དང་དོན་རྣམ་དྲུག །སྐད་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ནི། །སྐམ་དང་འཕེལ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །གཡོ་དང་འཕེལ་དང་འགྲིབ་པའི་ཕྱིར། །འབྱུང་བ་དེ་དང་འབྲེལ་ཕྱིར་དང༌། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཞི་ཡི་ཕྱིར། །ཁ་དོག་དྲི་དང་རོ་དང་རེག །འདྲ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་དང་འདྲ། །བུད་ཤིང་རག་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་རྗེས་འཇུག་ཕྱིར་དྲི་བའི་ཕྱིར། །དེས་ན་ཕྱིར་ཡང་སྐད་ཅིག་མ། །ཕྱིའི་དེ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དང༌། དོན་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་སྒྲ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་གཟུགས་ཏེ། དེ་བས་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་དང༌། དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། རེ་ཞིག་ཆུ་དག་སྐམ་པ་དང་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆུ་མིག་དང་མཚོ་དང་མཚེའུ་ལ་སོགས་པར་ཆུ་དག་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་དང༌། སྐམ་པ་དམིགས་སོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རླུང་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། །
― DTG123_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་གཡོ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་དག་ཀྱང་མེད་དེ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཞིའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཆུ་ཡང་བཟུང་ལ་རླུང་ཡང་བཟུང་སྟེ། ས་ནི་འཆགས་པའི་དུས་ན་རླུང་དང་བཅས་པའི་ཆུ་དག་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ས་ལ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དམིགས་ཏེ། ལས་ཀྱིས་བྱས་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །གནོད་པས་བྱས་པ་ནི་བསྣུན་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འབྱུང་བས་བྱས་པ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གནས་པས་སོ། །དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ནི་མི་རུང་སྟེ། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་དང་རྒྱུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མེ་བྱུང་ན་མེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་བུད་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་མེད་དོ། །མཇུག་ཏུ་བུད་ཤིང་མེད་པ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་བུད་ཤིང་ཚིག་པའི་མེ་ཡང་གནས་པར་ནུས་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་ངོར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བརྗོད་ལ་མེ་ནི་ཕྱིས་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་ཡང་དྲིལ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེ་བར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མེད་པར་ནི་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱི་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དྲི་བས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་ཤེ་ན། རེ་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་
― DTG123_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱོད་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དྲི་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྐད་དུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མར་རབ་ཏུ་གྲུ་པའི་དངོས་པོ་དག་ལ་ཡང་མི་གཡོ་བའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་འདོད། གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མི་འདྲ་བ་དང༌། འཇུག་པ་མི་འདྲ་བའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཡིན་པར་འདོད་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་ཉིད་དུ་རུང་ངོ༌། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ནི་དེའི་དཔེར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེའི་མར་མེ་དང༌། བ་ལང་གི་བ་ལང་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཏེ་འཇུག་པ་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་ཉིད་དུ་རུང་སྟེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ལ་ཁྱོད་ཅི་བཞོན་པ་འདུག་ལ་བཞོན་པ་ལ་ཞོན་པ་འགྲོ་བར་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདྲི་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་གནས་ལ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་གྱིས་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་སྙིང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་མར་མེ་རྒྱུན་གྱིས་འགྲོ་ལ་སྙིང་པོ་ནི་གནས་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མ་མཐོང་སྟེ། དེའི་རྒྱུན་གྱི་སྙིང་པོ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མར་མེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་ཅེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུན་འདྲ་བ་འཇུག་པས་འདི་དག་གི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མི་
― DTG123_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་དང་གཞན་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ན་རྣམ་པར་བྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟར་ན་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། གང་ཟག་བཏགས་པར་ཡོད་ཉིད་དུ། །བརྗོད་བྱ་རྫས་སུ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཉོན་མོངས་རྒྱུ། །ཉེས་པ་གཉིས་ཕྱིར་དེ་ལས་འདི། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཕུང་པོ་བདག་ཏུ་ཐལ་བ་དང༌། །དེ་རྫས་ཉིད་དུ་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་རྫས་ཡོད་བརྗོད་མིན་པའི། །དགོས་པ་ཡང་ནི་བརྗོད་དགོས་སོ། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་མིན་པ། །དགོས་པ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་ན། །མཐོང་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། །བུད་ཤིང་མེ་བཞིན་གཉིས་སུ་ནི། །བརྗོད་མིན་མི་རུང་དམིགས་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཡོད་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། །དེ་རྐྱེན་མ་ཡིན་དོན་མེད་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ལྟ་བ་པོ་ནས་ནི། །གྲོལ་པོའི་བར་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་པོ་ཉིད་ཅིག་ཡིན་ན་ནི། །མི་རྟག་མི་འདོད་འབྱུང་མི་བྱེད། །དེ་ལས་མཚན་ཉིད་གྲུབ་དགོས་ཏེ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་གནོད། །ཉེས་པ་གསུམ་ཕྱིར་ལྟ་སོགས་ལ། །དེ་ཡི་བྱེད་པ་རང་བྱུང་མིན། །བྱེད་པ་དེ་ཡི་རྐྱེན་ཅན་ཡང༌། །ལྟ་སོགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན། །བྱེད་པོ་མིན་ཕྱིར་མི་རྟག་ཕྱིར། །ཅིག་ཅར་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ནི། །རང་འབྱུང་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གནས་དང་ཞིག་པ་ནི། །སྔ་ན་མེད་དང་མི་རྟག་དང། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྐྱེན་ཉིད་དུ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །བདག་མེད་དམ་པའི་དོན་དུ་ན། །སྟོང་ཉིད་བདག་ཏུ་དམིགས་པ་ནི། །ཉེས་པར་བཤད་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་བའི། །གནས་སྐབས་གཅོད་པའི་བྱེ་
― DTG123_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲག་དང། །འཇུག་དང་རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང༌། །གང་ཟག་གིས་ནི་ཉེ་བར་བསྟན། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྐྱེད་མི་དགོས། །གོམས་པ་ཐོག་མ་མེད་དུས་ཅན། །གང་ཟག་ཡོད་ན་ཐམས་ཅད་ནི། །འབད་མེད་ཐར་པའམ་ཐར་པ་མེད། །ཅི་གང་ཟག་ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བའམ། མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པ། གང་ཟག་བཏགས་པར་ཡོད་ཉིད་དུ། །བརྗོད་བྱ་རྫས་སུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་གང་ཟག་བཏགས་པར་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ལ་རྫས་སུ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་ལྟར་མགོ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བའི་གོ་སྐབས་སུ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་རྫས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྫས་སུ་མི་དམིགས་སོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། གང་ཟག་ནི་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བློས་མི་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་དམིགས་ཤིང་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ནི་རྫས་སུ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ང་དང་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་སྐྱེའོ། །ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞི་གང་ལ་གང་ཟག་ཅེས་འདོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ཅི་གང་ཟག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་
― DTG123_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པར་བྱའམ། འོན་ཏེ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པ། དེ་ལས་འདི། གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉེས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་གཉིས་པོ་གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་བདག་ཏུ་ཐལ་བ་དང༌། །དེ་རྫས་ཉིད་དུ་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཕུང་བོ་རྣམ་ཀྱང་བདག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། གང་ཟག་ཀྱང་རྫས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཟག་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོར་ཡང་གྲུབ་པོ། །གང་དག་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་འདས་ཏེ། གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ལ། འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྫས་ཡོད་བརྗོད་མིན་པའི། །དགོས་པ་ཡང་ནི་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་མིན་པ། །དགོས་པ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་དཔེ་ཙམ་གྱིས་གང་ཟག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དཔེར་ན་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་དང་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་ན། །མཐོང་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། །བུད་ཤིང་མེ་བཞིན་གཉིས་སུ་ནི། །བརྗོད་མིན་མི་རུང་དམིགས་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞན་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། མེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །བུད་ཤིང་ནི་འབྱུང་བ་ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མེ་མེད་པར་ཡང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བུད་ཤིང་མཐོང་ལ། བུད་ཤིང་མེད་པར་ཡང་མེ་མཐོང་པས་གཞན་པ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་དུ་ཡང་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་བརྗོད་དུ་མེད་པར་མ་གསུངས་བས་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་རླུང་གིས་ཁྱེར་བ་ན་འབར་བཞིན་དུ་
― DTG123_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱངས་བཅད་པར་ཡང་འགྲོའོ། །འོན་ཏེ་ཡང་དེ་ན་ནི་རླུང་བུད་ཤིང་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གཉིས་སུ་ནི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྐབས་སུ་བབ་པའོ། །གཉིས་ནི་དེར་མེ་དང་བུད་ཤིང་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་པོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོའི་བར་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཟ་བ་པོ་དང༌། ཤེས་པ་པོ་དང༌། གྲོལ་པ་པོ་གང་ཡིན་པའི་གང་ཟག་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མཐོང་བ་པོར་ཡང་མི་རུང་ལ་གྲོལ་བ་པོའི་བར་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོའམ་བདག་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱེད་པ་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། །དེ་ལ་རེ་ཞིག །གཉིས་ཡོད་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། །དེ་རྐྱེན་མ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དེའི་མཐུ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ༌། །བདག་པོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི། མི་རྟག་མི་འདོད་འབྱུང་མི་བྱེད། །དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ལ་བདག་པོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་པ་མི་རྟག་པ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་ལ། མི་འདོད་པ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མཐོང་བ་པོ་ནས་གྲོལ་བ་པོའི་བར་ཡིན་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་ན་དེའི་ལས་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་དགོས་ཏེ། གང་ཞིག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེའི་ནི་ལས་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། གཟུགས་དང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། གང་ཟག་གིས་ནི་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་རྫས་སུ་མེད་དོ། །དེ་རྫས་སུ་འདོད་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཟབ་མོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་ཡང་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་མངོན་པར་རྟོགས་པས་ནི་ཟབ་མོ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། གཞན་
― DTG123_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ན་མ་འདྲེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཛིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གོ་བ། མུ་སྟེགས་ཅན་མངོན་པར་ཞེ་ན་པ། ཡུན་རིང་པོ་ནས་འཁོར་བ་ན་འདྲེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་ཟག་མཐོང་བ་པོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོའི་བར་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའམ། བྱེད་པ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རང་བྱུང་བ་གློ་བུར་བའམ། དེའི་རྐྱེན་ཅན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། ཉེས་པ་གསུམ་ཕྱིར་ལྟ་སོགས་ལ། །དེ་ཡི་བྱེད་པ་རང་བྱུང་མིན། །ཉེས་པ་གསུམ་པོ་འཆད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་མིན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི། ལྟ་སོགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཟག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལྟ་བ་པོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོའི་བར་ཡིན། ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པ་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱེད་པོ་མིན་ཕྱིར་མི་རྟག་ཕྱིར། །ཅིག་ཅར་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ནི། །རང་བྱུང་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ལས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་བྱེད་པ་གློ་བུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་གང་ཟག་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་དེ་མཐོང་བ་པོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོའི་བར་ཡིན། ཡང་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་བྱེད་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བས་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱེད་པ་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཡང་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་དང་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་རང་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གནས་དང་ཞིག་པ་ནི། །སྔ་ན་མེད་དང་མི་རྟག་དང༌། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡང་མད་པའི་ཕྱིར། །རྐྱེན་ཉིད་དུ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་བྱེད་པ་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གནས་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གང་ཟག་ནི་ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཅིའི་ཕྱིར། སྔོན་རོལ་གང་གི་ཚེ་མ་སྐྱེས་པ་ན་བྱེད་
― DTG123_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེད་པར་འགྱུར། ཞིག་པ་ཡང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། གང་ཟག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཞིག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པས་བྱེད་པ་དེའི་རྐྱེན་ཅན་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་རྫས་སུ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །བདག་མེད་དམ་པའི་དོན་དུ་ན། །སྟོང་ཉིད་བདག་ཏུ་དམིགས་པ་ནི། །ཉེས་པར་བཤད་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་མོད་དག་ལས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ནི་ལས་ཀྱང་ཡོད། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡོད་ཀྱི་ཆོས་སུ་བརྡར་བཏགས་པ་མ་གཏོགས་པ་གང་ཞིག་ཕུང་པོ་འདི་དག་འདོར་ཞིང་ཕུང་པོ་གཞན་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱད་པའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ལྔ་པ་ལས་ནི་བདག་ཏུ་དམིགས་པ་ལ་ཉེས་དམིགས་ལྔ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། སྲོག་ཏུ་ལྟ་བར་འགྱུར། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར། ལམ་གོལ་བར་ཞུགས་པར་འགྱུར། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་འདིའི་སེམས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། དད་པར་མི་འགྱུར། ཡང་དག་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར། མོས་པར་མི་འགྱུར། འདིའི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། དེ་ལྟར་ན་ལུང་གི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཁུར་ཁྱེར་བ་དང་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ནས་གང་ཟག་ཀྱང་དེ་དང་དེ་ལས་བཤད་དེ། རྫས་སུ་མེད་པ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་བའི། །གནས་སྐབས་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །འཇུག་དང་རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང། །གང་ཟག་གིས་ནི་ཉེ་བར་བསྟན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་སྐབས་དང༌། གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་དག་དང༌། དེ་དག་གི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དག་དང༌། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་ཟག་གདགས་པ་མེད་པར་བཤད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་
― DTG123_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མདོ་ལས་ནི། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁུར་ཁྱེར་བའི་མདོ་ལས་ནི། ཁུར་དང་ཁུར་ཁྱེར་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཁུར་འདོར་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་དག་གི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཁུར་ཁྱེར་བའི་གང་ཟག་གདགས་པ་མེད་པར་བཤད་མི་ནུས་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སྦྱོར་བ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། སྒོམ་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་གདགས་པ་མེད་པར་བཤད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་ཟག་རྫས་སུ་མེད་པ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། གང་ཟག་བཤད་པ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བསྐྱེད་མི་དགོས། གནའ་ནས་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གོམས་པ་ཐོག་མ་མེད་དུས་ཅན། །གལ་ཏེ་ཡང་བདག་ཏུ་ལྟ་བས་ཐར་པས་འདི་བཤད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི། ཐམས་ཅད་འབད་པ་མེད་པར་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི། བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་དོ། །ཡང་ན་ནི་ཐར་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྔར་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་བཟུང་བ་ལས་ཕྱིས་འཛིན་པ་ལྟ་བུར། སྔར་བདག་ལ་བདག་མེད་པར་མ་བཟུང་བ་ལས། བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། སྔོན་ཇི་ལྟ་བ་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཐར་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་བདག་ཅིག་ཡོད་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དག་གིས་བདག་ལ་སྲེད་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཐར་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་གང་ཟག་
― DTG123_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉེས་པ་འདི་དག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང༌། །རྟག་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། །བདག་ཉིད་དོན་ཡང་མི་འདོར་ཞིང༌། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ལས་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ངོ་མཚར་ཆེ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་ལུས་དང་སྡོམ་པའི་ཕྱིར། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་གཏོང་དང༌། །ཉམ་ཆུང་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་དང༌། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བར། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་དང་བསམ་གཏན་གྱི། །བདེ་ལ་རོ་མྱོང་མེད་ཉིད་དང༌། །ཤེས་རབ་ལ་ནི་མི་རྟོག་ལ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་འདོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རིགས་སྐྱེ་བ་དང༌། །ལུང་བསྟན་པ་དང་དབང་བསྐུར་དང༌། །བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡང༌། །ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལས་བརྩམས་ཏེ། །སྒྲུབ་པའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བཤད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་ནི་རང་གི་ལུས་གཏོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པའི་ཆེད་དུ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཏོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འབྲས་བུ་བཞི་ལས་བརྩམས་ཏེ་འབྲས་བུའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་བཤད་དེ། ས་དང་པོ་དང་བརྒྱད་པ་དང་བཅུ་པ་ལ་སློབ་པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་མི་སློབ་པའི་འབྲས་བུ་བཞི་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་སྙིང་རྗེ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྒོམ་མཆོག་ཐོབ་པ་དང༌། །སེམས་མཉམ་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ལ། །སྦྱོར་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་མ་ཡིན། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །སྙིང་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང༌། སྒོམ་པ་མཆོག་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་མིར་ཏོག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་
― DTG123_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སྦྱོར་བ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་ཉིད་དེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་སེམས་ཅན་ལ། །རབ་ཏུ་བྱམས་པར་གྱུར་པ་ལྟར། །སེམས་ཅན་བདག་དང་ཆུང་མ་དང༌། །བུ་བཤེས་གཉེན་ལ་དེ་ལྟ་མིན། །དོན་གཉེར་བ་ལ་ཕྱོགས་མེད་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྟག་ཏུ་མ་ཉམས་དང༌། །ཀུན་ཏུ་བཟོད་ཅིང་ཐམས་ཅད་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་དང༌། །རྟག་ཏུ་བསམ་གཏན་དགེ་བ་དང༌། །ཤེས་རབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ། །དེ་ལྟར་སེམས་མཉམ་ཤེས་པར་བྱ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་པ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱམས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གཏན་དུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེས་འགའ་བདག་ཉིད་ཀྱང་གསོད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་བཟོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་རང་གཞན་གྱི་དོན་དང་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་མཉམ་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། སྣོད་ཉིད་དུ་ནི་བྱེད་པ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ལ་འགོད་པ་དང༌། །གནོད་པ་ལ་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །དོན་བྱེད་པར་ནི་འགྲོ་བ་དང༌། །བསྟན་པ་འདི་ལ་འཛུད་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་འདི། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ། །ཕན་འདོགས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཚིགས་
― DTG123_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །སྦྱིན་བས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བྱ་བ་ལ་སྟོང་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །མཐུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་མ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བསྟན་ཏེ། གང་དག་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས། །བསམ་པ་མཉམ་པས་འཛིན་བྱེད་ཅིང༌། །འཕགས་པའི་ས་ལ་བསྐྱེད་པ་དང༌། །དགེ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །ཉེས་བྱས་ལས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྲུང་དང༌། །ཐོས་པ་བྱང་བར་བྱེད་པ་ནི། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་མ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །སེམས་ཅན་གྱིས་མ་དང་འདྲ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ་ལྟ་བུའོ། །མ་ནི་བུ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་བྱེད་དེ། ཁོང་ན་འཛིན་པར་བྱེད། །སྐྱེད་པར་བྱེད། སྣུན་པར་བྱེད། གོས་པར་བྱེད། ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད། ངམ་གྲོག་ལས་ཀྱང་སྲུང་བར་བྱེད། སྨྲ་བ་ལ་ཡང་སློབ་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱི་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་ས་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རྟག་པར་ནི། །དད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ལྷག་པའི་ཁྲིམས་སོགས་སློབ་པ་དང༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་གསོལ་བ་དང༌། །དེ་དག་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཕ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །ཕ་ནི་བུ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་རྣམས་པ་ལྔ་བྱེད་དེ། དེ་དག་གིས་བོན་འདེབས་པར་བྱེད། བཟོ་སློབ་པར་བྱེད། ཐབ་རིར་བབ་པའི་ཆུང་མ་ལེན་པར་བྱེད། །བཤེས་གཉེན་དམ་པ་དག་ལ་འདོམས་པར་བྱེད། ཇི་ལྟར་ཕའི་བུ་ལོན་དེས་གཞལ་དགོས་མེད་པ་ལྟར་ཆགས་ཉེན་མེད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ལྔ་ཕོ་འདི་དག་ཀྱང༌། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ལུས་ཐོབ་པའི་ས་བོན་ནི་དད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོ་ནི་སློབ་
― DTG123_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །ཆུང་མ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །ཆགས་ཉེན་ལྟ་བུ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །གང་དག་བསྟན་པར་མི་འོས་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གསང་བྱེད་ཅིང༌། །བསླབ་ལས་ཉམས་ལ་སྨོད་པ་དང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྔགས་པ་ཉིད། །གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། །བདུད་རྣམས་སྦྲོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་རྩ་ལག་འདྲ་བ་ཡིན། །རྩ་ལག་དག་ནི་རྩ་ལག་རྣམས་ལ་ཕན་བ་རྣམས་པ་ལྔ་བྱེད་དེ། གསང་བར་བྱ་བ་གསང་བར་བྱེད། །སྤྱོད་པ་ངན་པ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད། །སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་ལ་བསྔགས་པར་བྱེད། བྱ་བ་རྣམས་ལ་གྲོལ་གྱི་ངོ་བོར་འགྲོ་བར་བྱེད། ཉམ་ང་བའི་གནས་དག་ལས་ཟློགས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ལྔ་བོ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འོས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཟབ་མོ་བཤད་པ་གསང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསླབ་པ་ཉམས་པ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྨོད་པ་དང་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོགས་པའི་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་འདོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདུད་ཀྱིས་ལས་སྦྲོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམས་བྱང་ལ། །གང་དག་རང་བློ་མ་འཁྲུལ་བ། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མིན་པ་ཡི། །ཕུན་ཚོགས་ཟད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད། །སྐྱོ་བ་མེད་པས་མི་ཕྱེད་ཅིང༌། །རྟག་ཏུ་ཕན་དང་བདེ་འདོད་པ། །ལས་ལྟ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་གྲོགས་པའོ་འདྲ་བ་ཡིན། །གྲོགས་པོའི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མི་ལོག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་ཕན་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གྲོགས་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ལས་ལྔས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། དེས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕན་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་
― DTG123_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །གང་དག་སེམས་ཅན་སྨིན་བྱ་ལ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། །ཡང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་བཟོད། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་སྦྱིན་བྱེད། །དེ་ཡི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་བྲན་དང་འདར་བ་ཡིན། བྲན་ནི་ཇོ་བོ་ལ་ལས་ལྔས་ཡང་དག་པར་འཇུག་སྟེ། ལྡང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། །བྱ་བ་རྣམས་ལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན། །སྤྱོད་བ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཟོད་པ་ཡིན། དགོས་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཟོ་པ་ཡིན། མཁས་ཤིང་ཐབས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ནི་འཇིགས་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་དག་མི་སྐྱེའི་ཆོས་ལ་ནི། །བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། །བཞིན་མཛེས་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་དང༌། །རྣམ་པར་སྨིན་ལ་མི་ལྟ་བ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་སློབ་དཔོན་འདྲ་བ་ཡིན། །སློབ་དཔོན་ནི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ལས་རྣམ་པ་ལྔས་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་ལེགས་པར་བསླབ་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་སློབ་པ་ཡིན། མྱུར་དུ་སློབ་པ་ཡིན། བཞིན་མཛེས་ཤིང་ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན། །སེམས་ལ་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན། །ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཚོགས་བསགས་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་སྤོངས་ཕྱེད་ཅིང༌། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པའི། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་སྦྱར་བ། །ལས་ལྔ་དག་གིས་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །སེམས་ཅན་མཁན་པོ་འདྲ་བ་ཡིན། །མཁན་པོ་ནི་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་རྣམས་ལ་ལས་རྣམ་པ་ལྔས་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་འབྱིན་པར་བྱེད། །བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱེད། །ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་
― DTG123_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད། ཟང་ཟིང་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔལ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་མེད་པ་དང༌། །བྱས་པ་གཟོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ལ་ཡངས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ལ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་ལུས་ཅན་དག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །དེ་བཞིན་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང༌། ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་པས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམ་སྤ་མེད་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །ཕན་འདོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལ་དྲིན་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང་ལྡན་པས་ནི་བཟོད་པ་ལ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བཟོད་པ་ལ་དགའ་བས་སོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ནི། བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དག་ལ་སྟེ། གང་གིས་དང་གང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྟག་ཏུ་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་དང༌། །ས་ལ་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཕེལ་བ་དང༌། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། ས་ལ་ཁྱད་བར་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟེ་གནས་ལྔ་དོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འཇིགས་སྤངས་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་གཅོད་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ཡིན་གདམས་དག་ལ། །རྒྱལ་སྲས་རྟག་ཏུ་ཆུད་མི་ཟ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སྒག་པ་སྤང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྲུབ་པའི་
― DTG123_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གདམས་ངག་ལ་ཆུད་མི་ཟབ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཡང་སྲིད་མི་འདོད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །ཐམས་ཅད་ལ་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་ཀུན་འབྱུང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དེ་བཞིན་བསམས་གཏན་གཟུགས་མེད་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ལ། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་སྦྱོར། །ཇི་སྐད་དུ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཆགས་དང་ཉམས་བཅས་དང༌། །ང་རྒྱལ་ཉིད་དང་བསོད་ཉམས་དང༌། །རོ་མྱང་བ་དང་རྣམ་རྟོགས་ནི། །བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་པའི་རྒྱུ། །དེ་དག་གཉེན་པོ་ལ་གནས་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དེ་ལས་བཟློག་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི། །སྐལ་ཅན་ཆོས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཉམས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ནི། ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཅོས་མ་དང་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་རྩ་བ་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པ་དང་ནི་ཚུལ་འཆོས་དང༌། །བཞིན་མཛེས་པ་ནི་སྟོན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་འཕྲལ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །ལུས་དང་དག་ནི་ཞི་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྨྲ་མཁས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་དག་སྒྲུབ་དང་བྲལ་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་དག་གི །ཡང་དག་མིན་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །བཟློག་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རྣམས་ཏེ། །དེ་དག་ཡང་དག་ཉིད་དུ་བཤད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་བཅོས་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདུལ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བློ་ལྡན་དེ་དག་ས་ཀུན་ཏུ། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཉེར་བསྒྲུབས་པས། །སེམས་
― DTG123_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །རྣམ་ཕར་དྲུག་ནི་འདུལ་པར་བྱེད། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། སེར་སྣ་དང༌། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡང་བ་དང༌། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ལུང་བསྟན་པ་རྣམ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། གང་ཟག་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །བློ་ལྡན་ལུང་བསྟན་རྣམ་པ་གཉིས། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ལུང་སྟོན་པ། །གཞན་ཡང་ཆེན་པོར་བརྗོད་པ་ནི། །མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིས། །ང་རྒྱལ་རྩོལ་པ་སྤངས་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྒྱལ་སྲས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས། །ཡང་དེ་ཞིང་དང་མིང་དང་ནི། །དུས་དང་བསྐལ་བའི་མིང་དང་ནི། །འཁོར་དང་དམ་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང༌། །གནས་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འདོད་དོ།དེ་ལ་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ལུང་སྟོན་པ་ནི། །གང་ཟག་རིགས་ལ་ངས་པ་སེམས་བསྐྱོད་པ་མངོན་སུམ་དང༌། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་ངས་པ་ལ་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་དུས་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་དང༌། །དཔག་ཏུ་མེད་པར་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འམ། །འདི་དུས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བས་ལུང་བསྟན་པས་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ས་བརྒྱད་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་བདག་ནི་སང་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་དང༌། མཚན་མའི་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང། དེ་དག་དང་བདག་གི་རྒྱུད་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་ངོ་བོ་གཅིག་པར་གྱུར་པ་ལས་ལུང་བསྟན་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཞིང་ལ་སོགས་པས་ལུང་སྟོན་པ་ནི་དུས་འདི་ཙམ་ཞིག་ན་བསྐལ་བ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་འཁོར་ནི་འདི་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི་དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །ངེས་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG123_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་རྩ་བ་དྲུག་པ་སྟེ། བློ་ལྡན་རྣམས་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཕུན་ཚོགས་སྐྱེ་དང་མི་སྐྱོ་དང༌། །རྟག་ཏུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཏིང་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་པ་དང༌། །བྱ་བ་གྲུབ་དང་ལྷུན་གྲུབ་པའི། །བཟོད་པ་འཐོབ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་བསྟན་ཏེ། ཕུན་ཚུགས་པ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱོ་བ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི། རྟག་ཏུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་སྒོམ་པ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི། །རྟག་ཏུ་སྒོ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་པ་དང༌། བྱ་བ་གྲུབ་པ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི། རྟག་ཏུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་དང། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི། རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་དྲུག་སྟེ། མཆོད་བསླབ་ཡང་དག་བླང་བ་དང༌། །སྙིང་རྗེ་དགེ་བ་བསྒོམ་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དགོན་པར་བག་ཡོད་དང༌། །ཐོས་དོན་ངོམས་མི་ཤེས་པ་ཉིད། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཉིད། །གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པ་འདི་དྲུག་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་རྣམ་པར་བྱེ་དཔའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་པ་དང༌། །འཁྲུལ་པ་དག་ལ་རྟོགས་པ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་ཉིད་དང༌། །དགེ་བ་དག་ནི་སྒོམ་པ་དང༌། །བདེ་ལ་རོ་མྱང་མེད་ཉིད་དང༌། །མཚན་མ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དྲུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །གཙོ་བོའི་དངོས་པོ་རྣམས་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་དྲུག་པ་སྟེ།
― DTG123_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་སྦྱིན་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དང༌། །མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་ཉིད་དང༌། ཐེག་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། །མཐའ་ལ་སྙིང་རྗེ་ལྡན་གནས་དང༌། །ཤེས་རབ་བློ་དང་ལྡན་རྣམས་ཀྱི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་གཙོ་བོར་འདོད། །རྣམ་པ་འདི་དྲུག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་པར་དག་པ་ནི་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །མཐའ་ལ་སྙིང་རྗེས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྙིང་རྗེས་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་དོག་གོ་བར་ཟད་དོ། །གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ། མདོ་སོགས་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས། །རིགས་པའི་གནས་ནི་རྣམ་གཞག་པ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟགས་པ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་གཞག་པ་ཡིན་ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྣམ་བདུན་ལ། །བརྟན་ནས་བདེན་པ་རྣམས་པར་གཞག །རིགས་པ་ཐེག་པ་རྣམས་གཞག་པ། །རྣམ་པ་བཞི་དང་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །ཡང་དག་ལྟ་བ་འབྲས་ལྡན་དང༌། །ཚད་མས་རྣམ་འབྱེད་བསམ་མི་ཁྱབ། །རིགས་པ་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བསམ་པ་དང་ནི་བཤད་ཉིད་དང༌། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཚོགས་དག་དང༌། །འགྲུབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིས། །ཐེག་པ་རྣམ་པར་གསུམ་དུ་འདོད། །ཆོས་དང༌། །བདེན་པ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབྱེ་བས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པའི་གནས་ལྡན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རིག་པའི་གནས་རྣམ་ནི་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ལ་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ལོགས་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་
― DTG123_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནི་རྣམ་པར་བཞི་སྟེ། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང༌། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་དང༌། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པའོ། །ཐེག་པ་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་ལྟོས་པའི་རིགས་པ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་དེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་གདོད་ཅིའི་ཕྱིར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེའམ། །དེ་ལས་འབྲས་བུ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོངས་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བསམ་པ་དང༌། བཤད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཚོགས་དང༌། ཡང་དང་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ལྔའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་པ་དང༌། བཤད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཚོགས་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དམན་པ་རྣམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །འབྲིང་རྣམས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །ཆོག་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། འདོད་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བར་དེ་ལ་སྦྱོར་རོ། །སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཚོགས་སྩོགས་སོ། །ཚོགས་ཇི་ལྟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མིང་དང་དངོས་དག་ཕན་ཚུན་དུ། །གློ་བུར་བ་ནི་ཉིད་དུ་བཙལ། །འདོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདིར། །དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཚོལ་བའོ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟོ། །མིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་གདགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་གདགས་
― DTG123_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡོངས་སུ་ཆོལ་བའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ལ་མིང་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་མིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བྱ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མིང་ལ་དངོས་པོ་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་འབྲེལ་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་འདོགས་པ་དང་གདས་པ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཆོལ་བྱིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་དེ། ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བརྟན་པ་ཡི། །དོན་ཀུན་གྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་བཞི་སྟེ། མིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་མིང་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱེད་འོག་མས་ནི་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་ལས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །འཆིར་བ་ཡི་ནི་རྟེན་དག་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་ས་བོན་གྱུར་མཚན་འདིར། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས། །རྟེན་བཅས་ས་བོན་བཅས་ཏེ་བཅིངས། །དེ་ལ་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔའོ། །ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་དག་གིས་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྟེན་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གིས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་བཅིངས་སོ། །རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདུན་བཞག་མཚན་མ་གང་ཡིན་དང༌། བདག་ཉིད་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ། །ཐམས་ཅད་རྣམ་འཇིག་བློ་ལྡན་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་མི་རྟོག་པ་རིམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མདུན་དུ་བཞག་པའི་མཚན་མ་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བས་དམིགས་པར་བྱས་པའི་
― DTG123_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་ཉིད་འདུག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་གྱི། འབད་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་འབྲལ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོའི། །དེའི་ཐབས་ནི་མཚན་མའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་སྟེ། སྔར་ནི་གཞག་པ་ལའོ། །ཕྱིས་ནི་བདག་ཉིད་འདུག་པ་ལའོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གི་མཚན་མ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་བས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་བོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་སྟེ། འདིས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འཆིང་བ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་ཐར་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་ཤེས་པ་དང༌། གཉིས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་སྤངས་དང༌། །གནས་ངན་ལེན་ལུས་མངོན་སུམ་པ། །བློ་ལྡན་དེ་ཟད་བྱེད་པར་འདོད། །འདིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ལ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། གཉིས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལུས་མངོན་གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལུས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཉིད་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཟད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཟད་པའི་ཆེད་དུའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་ཡེ་ཤེས་ནི། །རྣམ་པར་ཐ་དད་མེད་བསྒོམས་ཤིང༌། །ཡོད་དང་མེད་དོན་མངོན་སུམ་པ། །རྣམ་རྟོག་དབང་འབྱོར་ཉིད་ཅེས་བྱ། །རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་བསྒོམ་པ་ནི་མཚན་མ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ངག་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་མ་མེད་པ་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །དེ་དག་མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་བྱིངས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མཚན་མ་
― DTG123_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིང་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མཚན་མ་མ་མཐོང་བས་མཚན་མ་ཉིད་མཚན་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མེད་པའི་དོན་མཆན་མ་མངོན་སུམ་པ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསལ་ནས། །ཡང་དག་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ལས་རང་གི་ངག་གིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མཚན་མ་ཁོ་ན་སྣང་གོ །ཡང་དག་པ་ཇི་བཞིན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རང་གི་ངག་གིས་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་སྣག་གི །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དོན་མེད་པ་དད་དོན་ཡོང་དག །མི་སྣང་སྣང་བ་ཉིད་ཤེས་བྱ། །དེ་ནི་གནས་གཞན་གྱིས་པ་སྟེ། འདོད་དགུར་སྤྱོད་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡིན། །དོན་མེད་པ་མཚན་མ་མི་སྣང་བ་ཉིད་དང༌། དོན་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་སྣང་བ་ཉིད་ནི་གནས་གཞན་དི་གྱུར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དེ་དག་མི་སྣང་བ་ཉིད་དང་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཐར་པ་ཡིན་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་དགུར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རང་དབང་དུ་འགྱུར་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བར་འགྱུར་རོ། །དོན་ཆེན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །གཞན་དང་གཞན་རིགས་མཐུན་སྣང་བ། །བར་ཆད་བྱེད་ཡིན་དེ་ལྟ་བས། །ཡོངས་ཤེས་བྱས་ནས་དེ་སྤངས་ངོ༌། །འདི་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཆེན་པོ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། །གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་ན་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་མཐུན་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྣང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་སྣགས་བ་དེ་སྤང་བར་བྱའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་
― DTG123_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡོངས་སྨིན་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་དང༌། །ཐོབ་བྱ་སྨིན་པར་རུང་བྱ་དང༌། །ཡང་དག་བཤད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་དཔག་ཏུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་མེད་པར་རོ། །རྣམ་པར་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསྡུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་རུང་བར་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བའི་ཁམས་སོ། །ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་དངོས་པོ་ནི་འདུལ་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །བཤད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། །མི་སྐྱེ་བ་ཡི་བཟོད་པ་ཉིད། །དྲི་མེད་མིག་ནི་དམན་པ་དང༌། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཉིད་དང་ནི། །དམ་ཆོས་ཡུན་རིང་གནས་པ་དང༌། །བྱེ་བྲག་ཤེས་གཅོད་ལོངས་སྤྱོད་ཉིད། །དེ་ལ་ཞུགས་པ་བློ་ལྡན་གྱི། །བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཤེས་བྱ། །བཤད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པ་བྱ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མི་སྐྱེ་བུའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཐེག་པ་དམན་པས་བསྡུས་པ་སྐྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་འཐོབ་པོ། །རྒྱུད་དེ་འཛིན་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཡང་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བའི་རོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དམིགས་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ནི། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་གཉིས་དག་དང༌། །ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང༌། །ཡང་དག་འགྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཆེན་པོ་འདི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཐེག་ཆེན་ཞེས་ནི་ངེས་པ་བརྗོད། །ཆེན་པོ་
― DTG123_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད་དེ། དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པའི་འདུས་ན་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏེར་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། རིགས་དང་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང༌། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། །སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་ཉིད་དང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་དང༌། །ཞིང་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་དང༌། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་དང་སྟོན་པའོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་བསྡུས་ཏེ། །དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནིས་ལ་ཞུགས་པའི་ས་བདུན་པའི་བར་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང༌། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་རྣམ་པ་གསུམ་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ས་ལ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་སྟེ། གཅིག་ནི་མོས་པ་དང་ལྡན་པ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་གཞན། །མཚན་དང་ནི་མཚན་མེད་དང༌། །
― DTG123_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་སྤྱོད་པ། །ལྔ་པོ་འདི་དག་ས་ཀུན་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཤེས་བྱ། །དེ་ལ་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ས་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ས་དྲུག་པའི་བར་དུའོ། །མཚན་མ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ནིས་ས་བདུན་པ་ལའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ཡན་ཆེད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདོད་ལ་མ་ཆགས་ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག །ཁྲོ་བ་ཟིལ་གནོན་ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྷུར་ལེན། །ཆོས་ལས་མི་ག་ཡོད་དེ་ཉིད་ཟབ་མི་མ་མཐོང༌། །བྱང་ཆུབ་དགའ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །འདིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་པའི་སྐོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་འདོད་དང་གནོད་པ་མེད་ལྟ་དང༌། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། །བརྟན་པ་བག་ཡོད་མང་དུ་ཐོགས་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་དོན་བརྩོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིན། །དེ་ལ་བརྟན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སྤ་མི་འགོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་དག་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །རང་གི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཉེད་དམིགས་ཤེས། །ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་ཞེ་ལ་ཁོ་ན་མི་འཛིན། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་མ་མཁས་ལྟ་ངག་མེད། །ངང་དུ་རབ་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་གང་ཞིག་དེ་དག་སྤངས་ནས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཚན་ལ་མཁས་པ་ནི་ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནང་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བརྩེ་དང་ལྡན་པ་ངོ་ཚ་ཡོན་ཏན་གནས། །སྡུག་བསྔལ་དང་ལེན་རང་གི་བདེར་མ་ཆགས། །དྲན་གཙོ་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་བདག །ཐེག་པ་མི་འཁྲུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །དེ་ལ་དྲན་པ་གཙོ་བོ་ནི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་མཉམ་པར་འཛེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་མཉམ་
― DTG123_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གཞག་པའི་བདག་ཉིད་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་སྡུག་བསྔལ་མི་བྱེད་ཉིད། །སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་སྡུག་བསྔལ་འཇིགས་པ་མེད། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་གྲོལ་སྡུག་བསྔལ་མི་རྟོག་པ། །སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། །བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པའི་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་པ་ནི་འཁོར་བ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཆོས་ལ་མི་དགའ་རང་བཞིན་ཆོས་ལ་དགའ། །ཆོས་ལ་སྨོད་ཅིང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན། །ཆོས་ལ་དབང་ཆོས་ལ་མུན་པ་མེད། །ཆོས་གཙོར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །དེ་ལ་ཆོས་ལ་སྨོད་པ་ནི། །མི་བཟོད་པ་ལ་སྨོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་དབང་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལའོ། །ཆོས་གཙོར་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ལྷུར་ལེན་པའོ། །ཚིག་སྦྱར་བ་ལ་བདེ་བས་ཆོས་ཉིད་འདིར་ཆོས་སུ་བཤད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་བག་ཡོད་རེས་ལ་བག་ཡོད་དང༌། །བསྲུང་ལ་བག་ཡོད་དགེ་ལ་བག་ཡོད་དང༌། །བདེ་ལ་བག་ཡོད་ཆོས་ལ་བག་ཡོད་དང༌། །ཐེག་པ་བག་ཡོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །དེ་ལ་བསྲུང་བ་ལ་ངག་ཡོག་པ་ནི་བཟོད་པར་ལྡན་པ་རང་རང་དང་གཞན་གྱི་སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་བག་ཡོག་པ་ནི། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །མ་གུས་ངོ་ཚ་དང༌། །མི་བཟོད་དེ་ཚ་ཡོངས་ཉམས་ངོ་ཚ་དང༌། །རྣམ་འཕྲོ་ངོ་ཚ་ཏ་ཆུང་ངོ་ཚ་དང༌། །ཐེག་ཆེན་ངོ་ཚ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །དེ་ལ་མགུས་བས་ངོ་ཚ་བ་ནི། །གང་ཞིག་སློང་བ་ལ་ཁྱད་དུ་གསོད་པས་སོ། །ཉེས་པ་ཆུང་དུས་ངོ་ཚ་བ་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་ར་བ་ཙ་མ་དག་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བས་སོ། །ལྟ་བ་ཆུང་དུས་ངོ་ཚ་བ་ནི། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མ་རྟོགས་པས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་ཐམས་
― DTG123_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་དང་རོལ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། །དུ་བྱེད་ལྡན་དང་དབང་འབྱོར་ཉིད་ཐོབ་ཉིད་ཐོབ་དང༌། །མཚུངས་པར་སྟོན་དང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ལ་འཇུག །སྦྱིན་པས་ནི་དི་ཁོ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་ལ་འཇུག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བ་ཁྱེད་པར་ཅན་ཐོགས་ནས་གཞན་དུའོ། །འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་པས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་སྤྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །བློ་ལྡན་ཉིད་དང་གསལ་བའི་མཆོག །རྒྱལ་སྲས་རྒྱལ་བའི་གཞི་དང་ནི། །རྒྱལ་བྱེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་དང༌། །རྩལ་ལྡན་དང་ནི་འཕགས་མཆོག་དང། །དེད་དཔོན་དང་ནི་གྲགས་མཆོག་དང༌། །སྙིང་རྗེ་ཅན་དང་བསོང་ནམས་ཆེ། །དབང་ཕྱུག་དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ལྡན། །བཅུ་དྲུག་པོ་དི་དག་ནི་སྤྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་དོན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བཟང་རྟོགས་དོན་ཆེན་ལེགས་རྟོགས་དང༌། །དོན་ཀུན་རྟོགས་དང་རྟག་ཏོ་རྟོགས་པ་དང༌། །ཐབས་རྣམས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པ་དང༌། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པར་རྟོགས་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདུལ་བའི་ཐབས་རྟོགས་པས་སོ། །བདག་རྗེས་རྟོགས་དང་ལྟ་བ་ཕྲ་རྟོགས་དང༌། །རྣམ་རིག་སྣ་
― DTG123_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་དང་ཀུན། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སེམས་དང་ཡིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡིད་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ །མ་རྟོགས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་རྟོགས། །དངོས་མེད་རྟོགས་དང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་རྟོགས། །མ་རྟོགས་རྟོགས་པ་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ནི་མ་རིག་པ་རྟོགས་པ་དང༌། རིག་པ་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་སོ་སོར་རྟོགས་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་མེད་རྟོགས་དང་དོན་དམ་རྟོགས་པ་དང༌། །དོན་ཀུན་རྟོགས་དང་མཐའ་དག་དོན་རྟོགས་དང༌། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་གཞི་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ནི་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔ་སྟོན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་དང༌། །དོན་ཀུན་རྟོགས་དང་མཐའ་དག་དོན་རྟོགས་དང༌། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་པ་དང༌། རྟོགས་བར་བྱ་བ་དང༌། རྟོགས་པ་པོ་དང༌། རྟོགས་པ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པར་གྱུར་པ་རྟོགས་དང་གནས་རྟོགས་དང༌། ལྷུམས་རྗེས་རྟོགས་དང་རིམ་པ་རྟོགས་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་རྟོགས་དང་ཐེ་ཚོམ་བསལ་རྟོགས་རྒྱུ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །གནས་རྟོགས་པ་ནི་གང་གིས་ན་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་སེ་པའོ། །ལྷུམས་རྔེས་སུ་རྟོག་པ་ནི་གང་གིས་ན་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པའོ། །རིམ་པ་སྟོན་པ་རྟོགས་པ་ནི་གང་གིས་ན་
― DTG123_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷུམས་ནས་བལྟམས་ཤིང་འདོད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོག་སྤར་བྱང་ཆུབ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བ་རྟོགས་པ་ནི། གང་གིས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་བློ་ཐོབ་མ་ཐོབ་དང༌། །རབ་གནས་རྟོགས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང༌། །སོ་སོར་ཆད་བློ་བརྗོད་མེད་ང་བཅོམ་དང༌། །ང་ཅན་བློ་གྲོས་མ་སྨིན་ཡང་དང་སྨིན། །འདིར་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་ཅུ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །དེ་ལ་བློ་ཐོབ་དང༌། མ་ཐོབ་དང་རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི་རྟོགས་པ་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ནི་རང་གིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་གཞན་ལས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་རྟོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །སོ་སོར་འཆད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །བརྗོད་པ་མེད་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་ཕྲ་བའོ། །ང་རྒྱལ་ཅན་དང་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པའོ། །བློ་གྲོས་མ་སྨིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་རིང་བ་དང་ཉེ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།རྟགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། །བརྩེ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་དང་ལག་བརྐྱང་ཉིད། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་འགྲེལ་བ། །འདི་དག་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་རྟགས། །ཡོངས་གཟུང་མོས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། །མི་སྐྱོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །བསམ་པ་དང་ནི་སྦྱོར་བ་ལས། །རྟགས་ལྔར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟགས་ལྔ་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་དེ་དག་གི་ལས་དང་མདོར་བསྡུ་བའོ། །དེ་ལ་བརྩེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི། སེམས་
― DTG123_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་པ་ཉིད་ནི་བྱ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལག་བརྐྱང་བ་ཉིད་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྟགས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལས་བརྩེ་བ་ནི་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ནི། །ཁྱིམ་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྣམས་སུ། །གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བློ་ལྡན་གྱིས། །རབ་བྱུང་ལེན་པས་ཐོབ་པ་དང༌། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐོབ་པ་གཞན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟོན་བྱེད་པ་ཡིན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་དག་ནི། །ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་རྣམས་དང་ལྡན། །དེ་ལྟས་སྔོམ་བརྩོན་ཁྱིམ་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཁྱད་འཕགས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལེན་པས་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་དྲུག་པ་སྟེ། ས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོབ་པ་དང༌། །ཕ་རོལ་སྡུག་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། །འདི་ལ་དགེ་བ་འཇུག་འདོད་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པར་འདོད་པ་དང༌། །མ་དག་རྣམ་དག་རབ་དག་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པར་འདོད། །འདིས་ནི་མདོར་ན་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པའོ། །ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི། འདི་ཉིད་ལ་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་འདུད་པའོ། །མྱ་ངན་ལ་འདས་པར་འདོད་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོ་ན་ནི་ཡིན་པས་གཞན་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
― DTG123_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷག་པའི་བསམ་པ་མ་དག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ས་རྣམས་ཀུན་ལ་བློ་ལྡན་པའི། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་སེམས་མཉམ་དང༌། །བདག་པོར་གྱུར་པ་དག་དང་ནི། །འཁོར་སྡུད་པ་ཡིས་ཡོངས་སུ་འཛིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་པོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། རྗེ་པོར་གྱུར་པ་འདི་གང་དག་གི་རྗེ་བོ་ཡིན་པའོ། །འཁོར་སྡུད་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། སློབ་མའི་ཚོགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །བློ་ལྡན་གྱི་ལས་དང་ནི། །གཞན་ཡང་སྨོན་ལམ་དག་དང་ནི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་དབང་འབྱོར་བའི། །དབང་གིས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་དམན་པར་ཡང་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་བཟློག་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ། །དབང་འབྱོར་བའི་དབང་གིས་ནི། །སྤྲུལ་པ་དག་གིས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གནས་པ་དང་ས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མཚན་ཉིད་གང་ཟག་བསླབ་པ་དང༌། །ཕུང་པོ་གྲུབ་པ་རྟགས་དང་ནི། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཐོབ་པ་ཡིས། །གནས་པ་དང་ནི་ས་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཆོག་རྟོགས་ནས། །ལས་རྣམས་ཆུད་མེ་ཟ་བར་གནས། བསམ་གཏན་རབ་
― DTG123_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་ས་གནས་ནས་ནི། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་འདོད་པར་སྐྱེ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་རྣམས། །འཁོར་བ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ། །སེམས་ཀུན་ཉོན་མོངས་མེད་པར་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱེད། །ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་སྐྱེ་བས་ན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྗེས་སུ་གསུང༌། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་འབྲེལ། །མཚན་མེད་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཞིང་ཡང་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་སྟེ། དེ་ཡི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་ནི། །སྨིན་པར་བྱེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུགས་རྣམ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད། །རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་དག་གིས། །ས་ཡི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ། །གནས་པ་བཅུ་གཅིག་ནི་ས་བཅུ་གཅིག་གོ །དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལས་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མཆོག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པའི་ནི་ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པའི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དག་གིས་གནས་ནས་དེ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པའི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་མང་དུ་གནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་བའི་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིས་མང་དུ་གནས་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་དང་བཟོ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པའི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་པས་མང་དུ་གནས་པས་མང་དུ་གནས་པས་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ན་དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པའི་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲིས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་བརྒྱད་པ་དང་འབྲེལ་པ་མཚན་མ་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པའི་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། མཚན་མ་མེད་པ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་
― DTG123_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པའི་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པའི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གཅིག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉིད་ནི། །བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་གང་ཟག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བ་རྣམ་དག་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་མཉམ་པར་གཞག །ཆོས་ལ་ང་སྤངས་རྒྱུད་དང་ཀུན་ཉོན་མོངས། །རྣམ་པར་དག་པ་ཐ་དད་ང་རྒྱལ་མེད། །སྐད་ཅིག་གཅིག་བློ་ཐོབ་པ་བཏང་སྙོམས་པ། །ཞིང་རྣམས་སྦྱོང་བ་སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་པར། །མཁས་པ་མཐུ་ཆེན་ལུས་ཡོངས་རྫོགས་པ་དང༌། །ངེས་པར་སྟོན་ལ་མཁས་པ་དབང་བསྐུར་ཡིན། །ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ནི། གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་ལྟུང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཕྲ་མོ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། ལྔ་པ་ལ་ནི་སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་ཐ་དད་པར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་པས་ན་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་པ་ཐ་དད་པར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ།
― DTG123_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པའི་མཐུས། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་བློ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་སྦྱོང་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པ་ལ་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། །མཐུ་ཆེན་པོར་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཚད་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། །ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ངེས་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ངེས་པར་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པར་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལས་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་དབང་བསྐུར་བ་ཡིན་པར་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བསླབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་འདིར། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷག་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་རྗེས་སློབ། །ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཡུལ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་དེ་དང་ནི། །མི་ཤེས་ཤེས་སོགས་འཇུག་པ་ཉིད། །ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་ལྟ་བས། །དེ་ས་གཉིས་ལ་རྣམ་པར་གནས། །བསླབས་པ་རྣམས་དང་བསྒོམས་པ་ཡིན། །འབྲས་བུ་གཞན་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །མཚན་མེད་འདུ་བྱེད་དང་བཅས་པར། །གནས་པ་འབྲས་བུ་དང་པོ་ཡིན། །དེ་ཉིད་མངོན་འདུ་བྱེད་མེད་དང༌། །ཞིང་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དག །འབྲས་བུ་གཉིས་པར་འདད་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་འགྲུབ་ཉིད་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་ནི། །འགྲུབ་པ་འབྲས་བུ་དམ་པ་ཡིན། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་འདི་བཞི་ནི། །ས་བཞི་པོ་ལ་ཡང་དག་བསྟན། །ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་ནས་གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་
― DTG123_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲིམས་ལ་སློབ་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་ལྷག་པའི་སེམས་ལའོ། །བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དག་ལ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སྟེ། ས་བཞི་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་བསྡུས་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་ཡང་ས་གཉིས་ལ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་གཉིས་པ་ཅན་ཏེ། གཉིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྡུག་པ་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། དེ་མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའོ། །དེ་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ནི་རིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་གཉི་ག་ལ་ཡང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ཡན་ཆད་བསླབ་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ས་བཞི་ལ་བརྟེན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་དང་པོ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའོ། །འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བརྩམས་ནས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་འདིར། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ཕུང་པོ་སྦྱོང༌། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ཤེས་རབ་ཏུ་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་སྦྱོང༌། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལ་ནི། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་བཞི་དང་ཐོགས་པ་ཡི། །སྒྲིབ་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་གྲོལ་དང༌། །གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྦྱོང༌། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདུན་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཉི་ག་རྣམ་པར་སྦྱོང་ངོ༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒྲིབ་པ་ལ་ས་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་ནི། །ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གང་གིས་ན་གཞན་དག་ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པ་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་
― DTG123_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་སྟེ། །ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་དང༌། །གྲུབ་པ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །གྲུབ་པ་དག་ཀྱང་མ་གྲུབ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་གཞག་བཞིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་རྟོགས་པར། །ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ཉིད་ལ། །རྣམས་རྟོག་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་བྱ། །སོ་སོར་རང་རིག་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར། །ས་རྣམས་ཀུན་ལ་སྒོམ་པ་དང༌། །གྲུབ་པ་ཡང་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་མ་གྲུབ་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པ་དག་ལ་ཡང་བདུན་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་དག་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གོང་དུས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་གྲུང་བར་བཤད་པ་དེ་ལ་གྲུབ་པ་ནི་ས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། །དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་ན། །དེ་ལྟར་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡངས་ཐམས་ཅད་ལ་ས་རྣམས་བསྒོམ་པ་དང༌། གྲུབ་པ་གཉི་ག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅང་པ་གཉིས་ཏེ། སྣང་དང་བཅས་དང་མོས་པ་དང༌། །མ་ཞུམ་པ་དང་མི་དམན་ཉིད། །གཞན་དྲིང་མི་འཇོག་བདག་ཉིད་དང༌། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། །ཀུན་ལ་སེམས་ནི་མཉམ་པ་དང༌། །བཀྲི་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་མེད་དང༌། །ཐབས་ཤེས་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བ་ནི། །ཀུན་ལ་རྟགས་སུ་འདོད་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། །ས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་
― DTG123_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའ་ས་ལ་ཞུགས་པའི་རྟགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ས་གང་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ལ་སྣང་བ་དང༌། གང་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ལ་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྟགས་གཅིག་གོ །མ་ཞུམ་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་དག་ལའོ། །མི་དམན་པ་ཉིད་ནི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལའོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་ས་ལའོ། །ས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །བཀྲིར་མི་བཏུབ་པ་ཉིད་ནི་སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པའི་སྒྲ་དག་གིས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པ་ནི། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་ཚོགས་པ་དག་ལའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། །མི་དམིགས་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ས་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟགས་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཐོབ་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སྟེ། །འདུན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཆགས་དང་འཁུ་བའི་སྙིང་མེད་ཁྲོ་མིན་ལེ་ལོ་མེད། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མིན་པའི་བསམ་མེད་བློ་གྲོས་རྣམ་རྟོག་ངན་རྟོག་འཕྲོགས་པ་མེད། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་གཡེངས་མིན་བདེ་བས་མི་འཕྲོགས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་གནོད་པ་མེད། །དགེ་བའི་བཤེས་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ཞིང་ཐོས་པ་ལྷུར་ལེན་སྟོན་པ་མཆོད་ལ་བརྩོན། །ཐབས་མཆོག་ཤེས་པ་གང་ཞིག་བསོད་རྣམས་ཡང་དག་བསྡུས་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་ཀུན།། གཞན་དང་ཐུན་མོང་བྱས་ནས་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པ་ཡོངས་བསྔོ་ཞིང༌། །བཟང་པོའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་རྟག་ཏུ་དགེ་བྱེད་མངོན་ཤེས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་རྩེན། །སངས་རྒྱས་སྲས་དེ་ཀུན་གྱི་བླ་ན་འདུག་པ་ཡོན་ཏན་གཏེར་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཐོབ་པའི་རྟགས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་སྟོན་ཏེ། རྟགས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ནི་རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་
― DTG123_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་ཐེག་པ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བྱེད་པས་སེམས་རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཉིད་དང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བདེ་བ་དག་ལ་མ་ཆགས་པ་ཉིད་དང༌། རྒུད་པ་དང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སྦྱོར་བ་ལས་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཐོས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་དང༌། སྟོན་པ་མཆོད་པ་གཙོར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གནས་བཟང་པོར་སྐྱེ་བ་དང༌། སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བའོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་ནི། །གནོད་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། །བདེ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་རྟོག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ས་རྣམས་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་དུ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ནི། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉི་ག་ལ། །ལྔ་པོའི་བདག་ཉིད་དག་ཏུ་འདོད། །ས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་རིག་པ་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་ཡང་དགའ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། འདིའི་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པའི་
― DTG123_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གོང་ནས་ཆེས་གོང་དུ་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །སའི་ངེས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ཉེ་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་དོན་སྒྲུབ་མཐོང་བ་དང༌། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་རབ་དགའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལ་ནི་བཤད་དུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འཚལ་ཚུལ་རྩོལ་བའི་དྲི་བྲལ་ཕྱིར། །དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ཞེས་བྱ། །ཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་ཐེག་པ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དྲི་མ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་བསྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ནི། བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་འོད་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་ཆོས། །རབ་ཏུ་སྲེག་བྱེད་འདོ་ལྟ་བུ། །དེ་དང་ལྡན་ཕྱིར་ས་དེ་ནི། །གཉིས་པོ་སྲེད་ཕྱིར་འོད་འཕྲོ་ཅན། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དེ་ནི། དེ་ལ་ཕལ་ཆེར་གཉིས་པོ་སྲེག་པོ་སྲེག་པར་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། གཉིས་ན་འདིར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་ཅིང༌། །རང་གི་སེམས་ཀྱང་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱང་དཀའ་བ། །དེ་ཕྱིར་སྦྱང་དཀའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མངོན་པར་བརྩོན་ཡང༌། །སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པས་ཀུན་ནས་
― DTG123_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་བྱ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་སྦྱང་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བསྟན་ནས། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་འདིར་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ས་ཞེས་བཤད། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་དག་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །བགྲོད་གཅིག་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། རིང་དུ་སོང་བའི་སར་འདོད་དོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རིང་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། །སྦྱོར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པར་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཡོའི་ཕྱིར། །མི་གཡོ་པ་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད། །མཚན་མ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་བློ་བཟང༌། ས་དེ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཡིན། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་བློ་གྲོས་བཟང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲིན་པ་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་ཆོས། །ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན། །གཉིས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲིན་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོས་ཐོབ་པའི་ཆོས་རྟེན་ལ་ཡོད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ། །དགའ་བས་རྟག་ཕར་ཐམས་ཅད་དུ། །གནས་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ས་རྣམས་གནས་པ་ཡིན་པར་འདོད། །དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་དགའ་བས་རྟག་པར་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་དག་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྱུང་པོ་དཔག་མེད་འཇིགས་མེད་ཕྱིར། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །དེ་དག་ཉིད་ནི་སར་འདོང་དོ། །འབྱུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཇིགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་གོང་དུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཡང་
― DTG123_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྱུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཇིགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་དུ་འགྲོ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གོང་མར་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ས་ཐོབ་པ་ནི་མོས་པ་དང༌། །སྤྱོད་པ་དག་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་ས་རྣམས་ནི། །འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་བཞི། །ས་རྣམས་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མོས་པས་ཐོབ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལ་མོས་པས་སོ། །སྤྱོད་པས་ཐོབ་པ་ནི། དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་སྤྱོད་པ་བཅུ་ལ་འཇུག་པས་སོ། །རྟོགས་པས་ཐོབ་པ་ནི། ས་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་དོན་དམ་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་སོ། །འགྲུབ་པས་ཐོབ་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་ཚེའོ། །སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་དྲུག་པ་སྟེ། ལུས་ཅན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། །ཐེག་པ་དམན་ལ་མོས་པ་རྣམས། །གཉི་ག་འདུན་པར་བྱ་བ་དང༌། །གདུལ་བའི་ཕྱིར་ནི་བརྟེན་རྣམས་ཀྱི། །སྤྱོད་པ་བཞི་པོ་མདོ་བཞིན་དུ། །རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བཤད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་དམན་པ་ལ་མོས་པ་གཉི་ག་མཐུས་འདུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་ནི། གཉིས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། འདིར་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མང་སྟེ། རེ་ཞིག་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཅན། །
― DTG123_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྲད་དང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་ཅན། །མི་འབྲལ་བ་ཡི་དགོངས་པ་ཅན། །ཕན་བདེ་དགོངས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ། །འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཉིད་ནི། །ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །བདེ་བའི་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱང་བྱམས་པས་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་དགོངས་པ་ཉིད་དང༌། སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་ཉིད་དང༌། དགའ་བས་བདེ་བ་དང་མི་འབྲེལ་བའི་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཕན་པའི་དགོངས་པ་ཉིད་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཐུབ་པ་སྒྲིབ་ཀུན་ངེས་པར་གྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ཁྱབ། །ཐུགས་གྲོལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་ཁྱད་པར་ནི། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཉིད་དང༌། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་མངའ་བསྒྱུར་བས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དམིགས་པ་དང་སྤྲུལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་པས་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱབ་པས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་གྲོལ་བས་ན་ཐུགས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་འདུལ། །ཉོན་མོངས་འཇོམས་མཛད་ཉོན་མོངས་ལ། །ཐུགས་རྗེར་བཅས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་
― DTG123_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་མཛད་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་གཞན་དག་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འགའ་ཁོ་ན་ཞིག་སྐྱེ་པའི་རྐྱེན་ཙམ་ཡོངས་སུ་སྤོང་གི །ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་རྒྱུད་ལས་སེལ་བར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་ཆགས་མི་མངའ། །ཐོགས་པ་མི་མངའ་རྟག་པར་ནི། །མཉམ་པར་གཞག་ཅིང་འདྲི་ཀུན་གྱི། །ལན་ལྡོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྨོན་ནས་མཁྱེན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མངོན་དུ་འགྱུར་པ་ཉིད་དང༌། ཆགས་པ་མི་མངའ་བར་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ཉིད་དང༌། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་གཞན་དག་ནི་སྨོན་པ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཚེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྟེན་དང་རྟེན་པ་བཤད་བྱ་དང༌། །གསུང་དང་མཁྱེན་པ་འཆད་བྱེད་ལ། །བློ་གྲོས་རྟག་ཐོགས་མི་མངའ་བ། །ལེགས་སྟོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་ནི་མདོར་ན་གང་དང་གང་གིས་བཤད་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་བློ་གྲོས་རྟག་ཏུ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རྟེན་ཆོས་དང༌། །དེ་ལ་རྟེན་པ་དོན་དང་གཉིས་ནི་བཤད་པར་བྱའོ། །གསུང་དང་མཁྱེན་པ་དང་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །ལེགས་པར་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འདི་དག་གི་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་
― DTG123_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །གཤེགས་ནས་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་མཛད་དེ། །དེ་དག་སྐད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི། །འོང་དང་འགྲོ་དང་ངེས་འབྱུང་ལ། །ལེགས་འདོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་འདོམས་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་གདུལ་བའི་དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པས་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པར་མཛད་དེ། ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་དེ་དག་གི་སྐད་ཀྱིས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་གསུམ་གྱིས། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་འདིར་འོང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཕྱི་མའི་མཐར་འགྲོ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མཁྱེན་པས་དེ་བཞིན་དུ་གདམས་ངག་སྩོལ་བར་མཛད་དོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ལུས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཁྱོད་མཐོང་ན། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལགས་པར་འཚལ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་དང་བར། །མཛད་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གཞན་དག་རབ་ཏུ་དང་བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ལེན་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་དང༌། །སྤྲུལ་དང་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། །མངའ་བརྙེས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་དབང་རྣམ་པ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །རྟེན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། ལུས་ལེན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། གཏོང་བ་ལ་མངའ་བས་སོ། །དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། སྤྲུལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ལ་མངའ་བས་སོ། །ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མངའ་བས་སོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ལ་མངའ་བས་སོ། །སྟོབས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཐབས་དང་སྐྱབས་
― DTG123_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་དག་པ་དང༌། །ཐེག་ཆེན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་སླུ་བའི། །བདུད་འཇོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་དོན་བཞི་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའི་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བ་དང༌། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་སྐྱབས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་རབ་ཏུ་སླུ་བ་དང༌། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་འདག་པ་ཙམ་གྱིས་དག་པར་རབ་ཏུ་སླུ་བ་དང། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དང་པོ་ལ་འདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་གཉིས་པ་ལའོ། །བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་གསུམ་པ་ལའོ། །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་བཞི་པ་ལ་སྟེ། དབང་པོ་དམན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་མཆོག་དག་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་གཞན་དོན་དུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །སྤངས་དང་ངེས་འབྱུང་བགེགས་བྱེད་པར། །སྟོན་མཛད་མུ་སྟེགས་གཞན་དག་གིས། །མི་བརྫི་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་རང་གི་དོན་དུ་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་བ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། བགེགས་བྱེད་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྙད་དོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསྲུང་མེད་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བས། །འཁོར་གྱི་ནང་ན་བག་བརྐྱང་གསུང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉིས་སྤངས་པ། །འཁོར་
― DTG123_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང༌། དེ་དག་གི་ལས་འཁོར་སྡུས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བསྲུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བག་བརྐྱང་སྟེ་གསུང་བ་ཡང་ཡིན་ལ། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་དགོངས་བ་ཉེ་བར་གནས་པས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཀུན་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་བ་དང༌། །གནས་པ་ཀུན་ལ་རྟག་པར་ནི། །ཀུན་མཁྱེན་མི་སྤྱོད་མི་མངའ་སྟེ། །ཡང་དག་དོན་ལྡན་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ། །འདིས་ནི་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཀྱང༌། བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་གླང་པོ་ཆེ་འཁྲུལ་པ་དང༌། ཤིང་རྟ་འཁྲུལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཐུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། བཞག་པའི་བུའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ནི་དེ་མི་མངའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བྱ་བ་ལ། །ཁྱོད་ནི་དུས་ལས་མི་འདའ་བས། །མཛད་པ་རྟག་ཏུ་དོན་མངའ་བ། །མི་བསྙེལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིས་ནི་སེམས་ཅན་གང་གི་དོན་གང་ཡིན་པ། གང་གི་དུས་སུ་བྱ་བ་དེའི་དུས་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉིད་མཚན་དུ། །ལན་དྲུག་ཏུ་ནི་སོ་སོར་གཟིགས། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་
― DTG123_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང་ལྡན་པས། །ཕན་དགོངས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་དང་ངོ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཉིན་མཚན་ལན་དྲུག་ཏུ། སུ་ནི་ཉམས། སུ་ནི་འཕེལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལ་སོ་སོར་གཟིགས་སོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་ཕན་པར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྤྱོད་པ་དང་ནི་རྟོགས་པ་དང། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས། །ཉན་ཐོས་རང་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི། །བླ་མ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་དྲུག་དང༌། རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་དྲུག་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཀྱི་བསྡུས་པ་གསུམ་གྱིས། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་མཆོག །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་པས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ། ཅ་ཅོ་མི་མངའ། བསྙེལ་བ་མི་མངའ། ཐུགས་མཉམ་པར་མ་བཞགས་པ་མི་མངའ། ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མངའ། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གང་དག་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་མངའི། གཞན་དག་ལ་མེད་པ་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་པའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་
― DTG123_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་དང༌། གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྐུ་གསུམ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །རྣམ་པ་ཀུན་བརྙེས་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་དག །གཅོད་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། འདིས་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་དུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། སྐུ་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་པའོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི། འདིར་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འཛིན་པ་མེད་ཅིང་ཉེས་པ་མེད། །རྙོག་པ་མེད་ཅིང་མི་གནས་པ། །མི་གཡོ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །སྤྲོས་མེད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐའ་དག་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་འཛིན་པ་ཉིད་ནི། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྙོག་པ་མེད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་རྙོག་པ་ཅན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པ་ཆུང་དུ་དང༌། དན་དོན་ཙམ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་པ་ཉིད་ནི། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་།རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་
― DTG123_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། དམ་པའི་དོན་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ། །ས་ཀུན་ལས་ནི་ངེས་པར་བྱུང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་གྲོལ་མཛད། །ཡོན་ཏན་མི་ཟད་མཉམ་མེད་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་དག་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ནའང༌། །སྣང་ལ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལས་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་དྲུག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་དམ་པ་གྲུབ་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད་པ་ཉིད་ནི་ལས་སོ། །ཡོན་ཏན་མི་ཟད་པ་དང༌། མཉམ་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་ནི། སྤྲུལ་བའི་སྐུས་སོ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནའང་སྣང་བ་ཉིད་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ཏེ། འཇུག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་ཆུབ་བཤད་པ་ལས། །སྤྱོད་པ་དང་མཐར་ཐུག་པའི་སྐབས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའོ།། །།ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱཀྱ་སིངྷ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།ཐེག་ཆེན་མདོ་སྡེ་ཀུན་གྱི་རྒྱན། །བཤད་པ་འདིའི་གཞུང་ཚད་ནི། །ཤ་ལོ་ཀ་སུམ་སྟོང་དག་དང་རྩ། །དྲུག་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས།། །།
| 
