དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་བཤད།
བློ་གྲོས་བརྟན་པ།
― DTG124_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱན་ནྟ་བི་བྷཾ་ག་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་བཤད། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡ་རབས་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་བླ་མ་དང༌། དད་པའི་ལྷ་ལ་མཆོད་ནས་ལས་རྣམས་ལ་འཇུག་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་རྣམ་པར་བཤད་པར་འདོད་པས། བདག་ལ་ཡང་འདི་ནི་ཡ་རབས་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་མཛད་པ་དང་འཆད་པ་ལ་མཆོད་ནས། དེའི་དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཞུགས་སོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་རབ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཐོབ་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་འདོགས་པ་ལ་མཆོད་ན་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་ན་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པ་ལ་བར་ཆད་དང་བགེགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་ཚོགས་ཆུང་ངུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མཛད་པས་གསུངས་པ་དང༌། འཆད་པས་བཤད་པ་ཡང་དག་པར་བྱིན་པར་བསྙད་པས། མཛད་པ་དང༌། འཆད་པ་དང༌། མདོ་དང་འབྲེལ་བ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་རབ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མཛད་པས་བཤད་པར་བསྟན་པས་མདོ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་མཛད་པ་པོ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུངས་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དབང་དང་བཟོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡང་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའོ། །
― DTG124_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆད་པས་ཡང་དག་པར་བྱིན་པའི་སྒོ་ནས་འགྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་འཆད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་དོ། །དེ་ལས་སློབ་དཔོན་བཙུན་པ་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསན་ནས་འདིའི་འགྲེལ་པ་མཛད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་མཆོག་དང་ལྡན་པས་མ་ནོར་བར་རྟོགས་པ་དང༌། བཟུང་བ་དང་སྟོན་ནུས་པས་འདིར་མདོའི་དོན་མ་ནོར་བ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འགྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་དག་གང་ཟག་ཚད་མར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། མདོ་དང་འགྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེའོ། །གང་ཡང་ཆོས་ལ་སྟོན་པ་དེ་དག་ནི་མདོ་དང་འགྲེལ་པའི་དོན་བཟང་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། ངེས་པ་སྐྱེས་ན་འདི་མཛད་པ་དང་འཆད་པ་ཡང་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱིས། རྟོག་གེ་དང་ལུང་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་ནི་ཟད་དོ་ཞེས་མཛད་པ་དང༌། འཆད་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེའོ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་འདྲ་བ་དང༌། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ། །མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་བསྟན་བཅོས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཛད་ཅིང་བརྗོད་ཅེ་ན། མཛད་པ་དང་འཆད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་ཉན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སྐྱེ་བས་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སློབ་མ་འཆོས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཏེ། སློབ་མའི་འཆོས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཚོགས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ལས་ལས་བཟློག་པ་དང༌། ཚོགས་པར་འབྱུང་བའི་ལས་ལ་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འཐད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཏེ། ལུང་མནོས་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པ་ཡུན་རིང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ངན་སོང་རྣམས་དང༌། སྲིད་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་འཆོས་པ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང་སྲིད་
― DTG124_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལས་སྐྱོབ་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། དེ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང༌། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ། །ཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ན་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་བདུན་དུ་བསྡུས་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ཐོབ་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འདི་ནི་སེམས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་འདི་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །རབ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རབ་ཀྱི་སྒྲ་དང་སྒྲོགས་ན་བྱེད་པར་ལྟ་སྟེ། སྐད་དབྱིངས་དོན་གྱི་སྟོབས་ལྡན་ཡང༌། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་བས་ཟིལ་ནོན་འགྱུར། །གང་གཱའི་ཆུ་ནི་མངར་མོད་ཀྱི། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ནི་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤིན་ཏུ་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེ་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ་མངའ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཛད་པར་སྤྱོད་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དེབ་ཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལས་རྣམ་བར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་སམ། དེར་སྐྱེ་བས་ན་བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་སོ། །ཡང་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པས། བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་ཏེ། མདོ་གཞན་ལས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྙེད་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་དུ་སྐྱེས་
― DTG124_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་རུ་ར་ལག་མཐིལ་དུ་གཞག་པ། དར་ལྭ་སྲབ་མོས་གཡོགས་པའི་མིག་ལ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ནི་མིག་གི་སྒྲིབ་པ་བསལ་བ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འདིར་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པས། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་ལྟ་བར་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས། ཐུགས་རྗེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའོ། །འཆད་པ་ནི་བཤད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མངོན་པར་མཆོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདེ་གཤེགས་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་དོ། །དེ་ལ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་འདི་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་བཤད་དོ། །སུ་ལ་འཆད་པ་ཞེ་ན། བདག་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཐོག་མར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མི་སླུ་བ་ལས་ལུང་མནོས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའམ། །རྩ་བ་བསྐངས་པའམ། ལྷག་པའི་ཚིག་སྟེ། མཛད་པ་དང༌། འཆད་པ་ཉི་ཚེ་ལ་མ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །མངོན་མཆོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྗེད་པའོ། །མངོན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདུན་ནམ་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་བར་གནས་པའོ། །མཆོད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་རྗེད་པའོ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དང་འཆད་པ་ལ་མངོན་པར་མཆོད་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དོན་རྣམས་དབྱེ་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རམ། དོན་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་རམ། སོ་སོར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ནི་འདིར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་བདུན་པོ་འདི་དག་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་འཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་
― DTG124_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་བཤད་ཅེ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང༌། དེ་གོམས་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་བཀག་པས། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་མོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཚན་ཉིད་དང་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པ་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པས་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་དང་འདུལ་བ་དང༌། ཐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ། ཤེས་བྱ་རྣམ་ལྔ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་དཀའོ་སྙམ་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཞུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་དང་སྒྲིབ་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དག་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་ལའམ། བསྟན་བཅོས་ལའོ། །ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོ་ཁོ་ནར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ནི་བཤད་པར་ཟད་དོ། །དེའི་ལུས་ནི་མདོར་བསྡུས་པའམ། དོན་བསྡུས་པའོ། །གནས་ཀྱི་དོན་ནི་ལུས་སོ། །དཔེར་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་ནི་ཁོག་པ་སྟེ། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་གང་དག་ལ་གནས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དེ་རྣམས་ནི་དེའི་ལུས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་དོན་བདུན་པོ་དག་སྟེ། མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅས་པ་སྟེ། བཤད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟན་བཅོས་ཁོང་དུ་ཆུད་
― DTG124_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ལུས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རམ། དེ་བས་ན་ཐོག་མ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དོན་མེད་དོ། །སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སློབ་མས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་རྒྱས་པར་བརྗོད་ཀྱང་བདེ་བླག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ་དཀྱུས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་རྟ་ཐགས་ཐོགས་མེད་པར་རྒྱུག་པ་བཞིན་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་བདུན་པོ་འདི་དག་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་འཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྫོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདུན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་སོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའམ་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་ཕྲད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་བདུན་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ལས། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་སའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་སྟེ། སྲ་བ་ཉིད་ལས་སའི་ཁམས་གུད་ན་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་དེས་མཚོན་པར་བྱ་བས་མཚན་ཉིད་དེ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བས་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་
― DTG124_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའམ། འདིས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒྲིབ་པས་སྒྲིབ་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ཡང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དེ་ཡིན་པས་དེའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ནི་གཉེན་པོ་སྟེ་དེ་ནི་ལམ་མོ། །དེ་གོམས་པར་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའོ། །གནས་སྐབས་ནི་དེ་ཉིད་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་བཅུ་དགུ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་གནས་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྙེད་པའོ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་འགྲོ་བས་ཐེག་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པའི་དོན་དང་གོ་རིམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོས་པ་སྟེ། དོན་འདི་རྣམས་འདིར་བཤད་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གོ་རིམས་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས། ཐོག་མར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གང་གིས་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་མ་སྤངས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་མི་སྲིད་ལ། རྣམ་པར་མི་ཤེས་ན་ཡང་ཉེས་པ་མ་མཐོང་བས་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་དེ་ལས་དམིགས་པ་གང་གིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་པ་དེས་སྒྲིབ་པ་དེ་སྦྱོར་བ་གང་གིས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འབྲི་བ་དང་གཉེན་པོ་
― DTG124_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕེལ་བ་ལ་གནས་སྐབས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་མ་དང་བཅས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སློབ་པོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ཆོ་ག་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དང༌། ཆོ་ག་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སློབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དོན་བདུན་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །གཞན་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྒྲིབ་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ལམ་མོ། །ལམ་དེའི་ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་སྐབས་སོ། །གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས། དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་སྟེ། དེ་བས་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་གཉིས་སྤང་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཐབས་
― DTG124_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །དེའི་འབྲིང་དང་མཆོག་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གོ་རིམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ཡང་སེམས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་ནས། སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །རྨོངས་པ་སྤངས་ནས་སྒྲིབ་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའོ། །དེས་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲིབས་པས་དེ་ཁོ་ན་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཁོ་ན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་བསྒོམས་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །དེའི་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་སོ། །གནས་སྐབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཐ་མར་བཤད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་བདུན་སྨོས་པ་དག་གི་ནང་ནས་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དེ། ཐོག་མར་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་རྣམས་པས་དེ་ཉིད་བཤད་པ་སྔར་བརྩམ་མོ། །ལ་ལ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་དོ། །སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་བ་དགག་པའི་དོན་དུ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བར་གསུངས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་བཤད་པས། མདོ་དང་མི་འགལ་ལམ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ་འདི་ལྟར། དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་
― DTG124_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་དང་མི་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཉིས་པོ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཡེ་མེད་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་མ་གྲོལ། ཡོད་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མ་རྟོགས་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་མ་གྲོལ་ལོ། །དེ་བས་ན་དྲི་མ་དང་བཅས་པས་ཆུའི་ཁམས་དངས་པ་བཞིན་རྟོགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་དང་རྫས་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་གང་དག་ལྟ་བ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་དེ་ཉིད་རྫས་སུ་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ནི་དེ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་ཡང་མེད་ལ། །རྫས་སུ་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་འཛིན་པ་མ་ཡིན། སུས་ཀྱང་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་མེད་པར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེ་མེད་པར་དེ་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ད་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཡང་རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
― DTG124_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡོད་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་གུད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུང་བ་མེད་ན་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་མེད་པས་ཐར་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་པས་ཐར་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་ན། དེ་ཡོད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པས་བསྒྲིབས་པས་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་མི་རུང་གི་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པས། ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སེམས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་དེའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཡོད་པར་དགོངས་པའོ། །ཁ་ཅིག་གཉིས་པོ་མེད་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དེ་ཞེས་ཆད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་དང༌། གཞན་དག་ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དགག་པའི་དོན་དང༌། བདག་མེད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི། བསྒྲིམ་མི་དགོས་
― DTG124_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར། དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་སྦྱངས་ཀྱི་བར་དུ་ཐར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ནི། འབད་པ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་སྦྱང་དགོས་པས་འབད་པ་མ་བྱས་པར་ཐར་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བས་འཁྲུལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་ངོ༌། །ད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་བརྟག་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་བྱང་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ལམ་དང་འགོག་པ་དག་ཀྱང་འདིར་བསྡུ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཉིད་བཙལ་བར་བྱ་བའི་རང་གི་རྒྱུད་གུད་ན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་བར་གྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ནི་གང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་ཡང༌། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་པོ་དེ་ལའམ། དེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། །ཇི་ལྟར་འདི་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་རྟོག་པའི་ཚིག་གིས་ནི་དོན་
― DTG124_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟ་བུར་ཀུན་རྟོག་པ་དོན་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་ཏེ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་པ་དང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དན། འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དག་ནི། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའོ། །ཁྱད་པར་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི། དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བའོ། །གཉིས་པོ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གཟུང་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ། དབེན་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐག་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་དངོས་པོ་སྟོང་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཐག་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆུ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི། །དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་ཞིག་གང་ན་མེད་ཅེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་པོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ༌། །འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་དེ་འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་ག་ཡང་འདིར་ཡོད་པར་མ་སྐུར་བ་དང༌། སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པར་མཐོང་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་པོ་
― DTG124_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྒྲོ་མི་འདོགས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐུར་པ་མི་འདེབས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་པ་དང་གང་གིས་སྟོང་པ་དེ་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མེད་པའམ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་ནི་རི་བོང་གི་ར་དང་འདྲེན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟོང་སྟེ། དཔེར་ན་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་གཞན་སྟོང་པར་མཐོང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཐག་པ་ལའམ་སྒྱུ་མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་སྦྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། སྦྲུལ་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཞེས་བཤད་དོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་བརྩམས་ཤེ་ན། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཐམས་ཅད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐའ་གཅིག་བཀག་པས་འདི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནང་ནས་བཤད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ལྟག་འོག་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ནི་གཅིག་ཏུ་སྟོང་པ་ཁོ་ནའམ། མི་སྟོང་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དགག་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་དེ་བརྩམས་སོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར།
― DTG124_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །བཤད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་འབྱུང་བའོ། །ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་དེའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོས་སྟོང་པའོ། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས། འོད་སྲུངས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་ཏེ། འོད་སྲུངས་མཐའ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གི་དབུས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དབུ་མའི་ལམ་དེ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །གཅིག་ཏུ་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་དང༌། དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པའམ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ནི་མཐའ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དབུ་མའི་ལམ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི། ཡོད་པར་ཉེ་བར་མཚོན་པས་ཡོད་པ་ཉིད། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དེས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་པར་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཉེ་བར་མཚོན་པས་མེད་པ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་པོ་མེད་
― DTG124_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྤྱིའིའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་བཤད་ན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ལུས་མ་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་ལུས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །རབ་ཏུ་སྐྱེའོ་དེའི་དོན་མེད། །དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ལ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་ཤེས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཤད་དེ། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དེས་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི། དེའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་པ་དང་གཉིས་པོ་མེད་པར་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་གཉིས་པོ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་མ་བཤད་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་འདིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་དགོངས་ཏེ། གཙོ་བོར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དོན་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །དེའི་དོན་མེད་དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་
― DTG124_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཡང་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་དང་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་བསྡུས་པ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་རྣམས་སུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བག་ཆགས་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །དོན་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་སྟེ། མི་མེད་ན་སྡོང་པོ་མི་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དོན་གུད་ན་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་དོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འབྱུང་སྟེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཡང་དོན་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཅན། གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བའི་དབང་པོ་ལྔར་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གང་
― DTG124_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དབང་པོ་ལྔ་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སམ། དེ་དག་ལ་ཆགས་པས་སེམས་ཅན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བདག་ཏུ་སྣང་བར་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་ངོ༌། །དེའི་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་གྱིའོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་རྣམ་པ་མེད་པ་དང༌། བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་གཉིས་གཟུང་བའི་ངོ་བོར་སྣང་བས། ལོག་པར་སྣང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་མེད་པའི་རྒྱུའོ། །གཞན་དག་ནི་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་རྣམ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་ནི་དོན་མེད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་མེད་དེ། གཟུང་བའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་ཚོར་བ་ལ་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་མེད་པས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་གྲགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡོད་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་
― DTG124_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་ལ། དེ་དག་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞེ་ན། དེ་ལས་ལྷག་པའི་དོན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སོ་སོར་ངེས་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སོ་སོས་ཟིན་པ་ཐ་དད་པའི་དོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་རང་གི་ས་བོན་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་རྣག་དང་ཕྱི་ས་དང༌། གཅིན་ལ་སོགས་པས་གང་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ལ་གན་དབྱིག་པ་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོགས་གཉིས་བསྲུང་བར་མཐོང་ལ། མི་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆུ་དང་བ་དང་བསིལ་བ་དང་བཀྲུར་རུང་བ་དང་བཏུང་དུ་རུང་བ་དང༌། འཇུག་ཏུ་རུང་བས་གང་ཞིག་བགེགས་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་མི་སྡུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པས་ནི། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ས་ལ་ཀེང་རུས་ཀྱིས་གང་བར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ས་ལ་སོགས་པ་ཟད་པར་ལ་ཐམས་ཅད་ས་ལ་སོགས་པས་ཁྱབ་པར་མཐོང་ངོ༌། །དོན་ལ་རག་ལས་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དོན་མེད་པར་རམ། དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་དོན་མེད་པར་ཡང་དོན་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །གཟུང་བ་མེད་པར་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་གཉིས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བས་ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དོན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་དོན་མེད་དེ་སྟག་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ལྟར། ལོག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་བཞིན་དུ། བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བའི་དོན་ཡང་མེད་དོ། །དོན་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཟུང་བ་མེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ཀྱི་
― DTG124_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་དང་སེམས་ཅན་དང་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བས་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རུང༌། ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ནི་མེད་ལ་དེ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཡོད། གཉིས་པོ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྔར་དམ་བཅས་པ་དེ་གྲུབ་པོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པ། །དེ་ནི་དེ་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། གཉིས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡེ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་དེ་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པ་དང༌། ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྟོང་བས་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །འཁྲུལ་པ་ཙམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ཀྱང༌། རྣམ་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ། །ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་ལས་ལྷག་མ་རྣམ་བར་གཅད་པའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དོ། །ཡེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་
― DTG124_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པའི་ཕྱིར། སུས་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསམས་པའོ་ཞེ་ན་འདི་ལྟར། དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐུས་དེ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ །གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡང་མེད་དུ་ཟིན་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྔར་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་ན་གྲོལ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། ཡང་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པའམ། ཡང་ན་ཡེ་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེས་གཞན་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་མ་ཟད་ན་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གཞན་དུ་ན་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཕྱུགས་ཡན་ཆད་ལ་སྣང་བ་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་རྟག་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་མེད་ན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཉི་གར་ཡང་ཐར་པ་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་པ་དང་གཉིས་པོ་མེད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྡུ་བ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་གང་གིས་བསྡུ་བར་མཚོན་པ་དེ་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། འདིར་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བརླ་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ལ། མདོ་གཞན་དག་ལས་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གསུངས་པས་མདོ་དག་དང་མི་འགལ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་འདིར་བསྡུ་བར་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགྲེལ་པ་མཛད་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་
― DTG124_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །བརྟག་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང༌། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རྫས་སུ་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བས་གཞན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པའོ། །སྨྲས་པ། བརྟགས་མིན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བརྗོད་མེད་པ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པས་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། །ཤིན་ཏུ་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དོན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ། དོན་ནི་འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་མེད་པས། མེད་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། རྣམ་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ནི། །རྣམ་རྟོག་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་གཞན་གྱིས་བརྟགས་དེ་ཡི། །རང་བཞིན་དེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་དག་གི་དབང་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེད་པ་སྟེ། རང་མི་འབྱུང་བས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །
― DTG124_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། གཉིས་པོ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཉིད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ཀྱང་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་འདུས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། དེའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་དེ་མཚོན་པའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་མེད་པ་ཉིད་ནི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེའི་ཐབས་ནི་ཐབས་གང་གིས་དེའི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོག་པར་བྱ་བར་སྦྱོར་བ་ནི། གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མཁས་པར་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་མི་དམིགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པའི་དོན་དང་བྲལ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། གཟུང་བ་མི་དམིགས་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །དེས་འདི་ལྟར་བརྟགས་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཚེའམ། སྐྱེ་ས་ཟིན་པས་ཡུལ་ལ་དམིགས་
― DTG124_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་པར། གང་བྱེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་དམིགས་པ་འཛིན་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པ་འཇིག་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་མེད་པས་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པ་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་དམིགས་པ་འཛིན་པའི་དུས་ན། དེ་ལ་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་ཉིད་དུ་སྣང་བས། བྱུང་བ་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ནི་འགག་པའི་ཚེའི་དོན་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཚེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རང་གི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ལྷག་མ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བམ། དེ་འདུས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་ཀུན་ཏུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་གཉི་ག་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བུམ་པ་དང༌། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་འབྱུང་གི །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏ་རེ། གང་གཞན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སིལ་བུ་སོ་སོ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་འདི་ཡང་ལན་དུ་མི་རུང་སྟེ། སིལ་བུ་དེ་ནི་དེ་དག་སོ་སོ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་འདོད་ཀྱི། དེ་དག་གི་འདུས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་འབྱུང་གི །འདི་ལྟར་དེ་དག་གི་འདུས་པར་སྣང་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །
― DTG124_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་མ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལྟར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འགག་པའི་ཚེ་ཡང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་འགག་པ་ཉིད་དམིགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡུལ་དུ་འགྱུར་པ་དང༌། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །ལ་ལན་རེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་ནི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པ་ལ་དེའི་མཚན་མ་མི་རུང་སྟེ། བཞིན་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དེའི་གཟུགས་བརྙན་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་ཚེའམ་བྱུང་ཟིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་དང་དགག་པ་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་མཚན་མར་མི་རུང་བས། རྣམ་པར་ཤེས་བ་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བ་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །རྣམ་པ་མེད་ན་ནི་དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཉིད་རྨི་ལམ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་ཡང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས། ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་ཡིད་འབའ་ཞིག་གི་ཡུལ་དུ་འགལ་ལོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་གཞན་བསྟན་བཅོས་ལས་མི་བཤད་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱང་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་ནི་དམུས་ལོང་གི་རྨི་ལམ་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། དོན་མྱོང་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དམུས་ལོང་གི་རྨི་ལམ་ན་གཟུགས་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་མི་ཤེས་པས་མིང་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་བསྙད་མི་ནུས་སོ། །
― DTG124_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ཡང་མྱོང་བ་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་ན་དེ་ལྟ་ན་དམུས་ལོང་གིས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། །དེས་ཀྱང་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དག་ལ་གཟུགས་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་འཛིན་པར་ཡང་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པར་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མྱོང་བ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །འདས་པ་ཡང་མེད་པར་ཡུལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་དོན་དུ་སྣང་བ་འབྱུང་བར་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་ཡུལ་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་མོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པ་སྐྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུང་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུང་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་གཟུང་བ་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །གཟུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ་དེ་འཛིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། །གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དག་གི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་གི །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་ཅེ་ན། འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན། དམིགས་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་འཇིག་པས་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཞུགས་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདིར་ཆུད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
― DTG124_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་དང་བཅས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་མ་ལུས་པར་མི་དམིགས་པས་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་དང་མཐུན་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཁོར་དང་བཅས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་རྟོག་པས་ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་ནི། །མི་དམིགས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་འདིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་མེད་དོ་ཞེས་གང་སྔར་དམ་བཅས་པ་དེ་གྲུབ་པོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་ནི། །མི་དམིགས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་བརྟག་གྲང་ན། ལས་མེད་པས་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་མཛད་པས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་དམིགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཉམ་མོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མེད་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པའི་སྒྲ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་མེད་པས་འདིས་ནི་ཅི་ཡང་མི་
― DTG124_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱིས་པ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་དོན་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་མི་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་མི་དམིགས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དུ། མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པར་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དེ་གཉིས་ནི་གཉི་ག་ཡང་གཟུང་བ་མེད་ན། འཛིན་པ་མེད་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ་ཞེའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་སེམས་པ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཉེན་པོར་དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་དང༌། མི་དམིགས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ་སྙམ་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མེད་པས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་བསལ་བར་བྱ་བའམ། མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་གཞག་པར་བྱ་བ་མེད་དེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་ཏུ་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་དམིགས་པ་དང༌། མི་དམིགས་པ་གཉིས་སོ་སོ་རང་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འདི་ལས་བསལ་བྱ་གང་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བའང་ཅི་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་ངག་ལྟ། ཡང་དག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས། འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་
― DTG124_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ལ་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་མི་རིགས་ཏེ། ཁམས་ཐ་དད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བསྟན་པ་ལ་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་དོགས་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །ཡང་ན། གང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དེ་གང་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཡོད་པ་ཉི་ཚེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། སེམས་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པས་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ལས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །ཚངས་རིགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་བདུན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །གཞན་ན་རེ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་མ་སྤངས་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྤངས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་
― DTG124_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་སྤངས་ཤིང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་ཡང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ།། །། གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟག་ཏུ་གཡེང་བ་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །མཉམ་པར་གཞག་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ།། ཁ་ཅིག་ནི་དྲི་དང་རོ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །དྲི་དང་རོ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ཁམས་བཅོ་ལྔར་སྣང་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བཤད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོག་མར་བཤད་པ་ལས་བརྗོད་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བཤད་པ་འདི་དག་ནི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྐབས་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྨོས་པ་ནི་མི་དམིགས་པས་བར་དུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་བསྟན་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡི་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང༌། ཁྱད་པར་ལ་རྟོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྱེ་བྲག་མཐོང་བ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་
― DTG124_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དོན་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ལ་དོན་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། ཁྱད་པར་སེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དེ་དང་དེས་དེར་མངོན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་དངོས་པོ་དེའི་ཁྱད་པར་སིམ་པ་དང༌། གདུང་བ་ཉིད་ཡིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་མཚན་མ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་གནས་པ་དང་དམིགས་པ་དང༌། དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་པར་མཚུངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདིར་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བར་དགོངས་པར་ཤེས་ཏེ། རྨ་བྱའི་མདོངས་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་པུ་ཡང་ཡིན་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན། གཅིག་པུ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས། འཇིག་རྟེན་ནི་གཅིག་ལ་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། འདི་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །ནོར་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་མིན། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་འདྲེས་པ་སྟེ། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ལ་བྱའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དེ་ལ། མདོ་དེ་ནི་དོན་འདིར་ཁུངས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ལ་གཞན་ཡང་མེད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པས་
― DTG124_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། འདིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མཚོན་པའོ། །འཇུག་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། འཇུག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྐད་ཅིག་བརྒྱུད་མར་འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདིར་ནི་སྐད་ཅིག་བརྒྱུད་མར་འཇུག་པ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་པའོ། །ཚེ་རབས་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འོག་ནས་འཆད་དོ། །གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ། གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་བདུན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེར་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བས་ཀུན་གཞིའོ། །སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལྟར་སྣང་བས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང༌། འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་གི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG124_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་དེ་དང་རིགས་གཅིག་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བྱུང་བ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟས་པར་བྱེད་དེ། ས་བོན་བརྟས་ནས་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་རྙེད་པ་དེ་ལས་ཡང་དེ་དང་རིགས་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། ཀུན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་བསྒོ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རམ། རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པར་བག་ཆགས་བསྒོ་བ་གཞན་མེད་དེ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང༌། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟོག་ཏུ་ཡང༌། །རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཚོར་བ་ཤེས་པར་དཀའ་བས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་མི་ཤེས་སོས། །ཡང་ན་ཉི་མ་ལྟར་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོར་བ་རྣ་པ་གསུམ་པོའི་གནས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་འདོད་ཀྱི་རྐྱེན་ཙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་བག་ཆགས་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་མ་ལུས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་
― DTG124_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ། མྱོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྲིད་པའི་རོ་བྲོ་བའི་སྙིང་པོ་འདྲ་བ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་དེ་ཀུན་ཏུ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཆགས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཚོར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བཤད་པ་ལས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བས་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་དེ་སེམས་ལས་བྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མྱོང་བའམ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་དང་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་གྱི་དོན་རྟགས་ཐ་སྙད་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་གཅོད་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་གཞན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །གང་ནས་ཅི་འདྲ་གང་གི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ན། འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་བདག་མེད་པར་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་འཁོར་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ། རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པའི་ཕྱིར། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་འཛིན་ཕྱིར། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་
― DTG124_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་འདི་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཐ་མར་སྨོས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་སྒྲིབ་པ་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མ་རིག་པ་ནི་མི་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ལ་རབ་ཏུ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པས་མ་རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཡང་དངོས་སུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དང༌། དེའི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཐོས་པ་དང༌། སེམས་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པས། མ་རིག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །འདེབས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་གང་དུ་ཅི་འདབས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འདུ་བྱེད་དེ། མ་བཏབ་པ་འདེབས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲར་བཤད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཡང་སྲིད་པ་འདེབས་ནུས་པར་འགྱུར་གྱི། ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་པས། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་མ་སྐྱེས་ན་དེ་དག་ཡང་སྲིད་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི། རིག་པ་སྐྱེས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་པོ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཞེས་མི་བྱའི། །སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ན་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཉོན་
― DTG124_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་བྱེ་བྲག་ཅན་ལ་སྨོན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ནི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །མི་གཡོ་བ་དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བ་ཀུན་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ནི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཁྲིད་མི་སྲིད་པ་དང༌། དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་འགྲོགས་མི་སྲིད་པས། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་གཞོམ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་ས་བོན་ཏེ་རྒྱུའི་དངོས་པོའོ། །དཔེར་ན་འབྲུའི་འབྲས་བུ་ས་དང་ཐལ་བ་དང༌། ལུང་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ཏེ། འགྱུར་བ་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ནི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདེབས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བཤད་པའོ། །འཇོག་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་འདི་ལ་དེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནའི་ས་བོན་དེ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་འགའ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ས་བོན་སྔོན་མ་བསྐྱེད་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་དུ་གང་ཁྲིད་པ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པས་འཆིའོ། །གནས་ནས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་བའི་བག་ཆགས་ཕྱིན་པར་བྱེད། ཁྲིད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་
― DTG124_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ནི་འདུ་བྱེད་མ་ཡིན་གྱི། སྔོན་གྱི་དུས་ཀྱི་སྲིད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་འདུ་བྱེད་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྙེད་པ་རྣམས་ནི་གང་ཤི་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བས་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མིང་དང་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཀུན་འཛིན་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་དུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ནུར་ནུར་པོ་དང་མེར་མེར་པོ་དང༌། ནར་ནར་པོ་དང་གོར་གོར་པོ་དང༌། རྐང་ལག་འགྱུས་པའི་དུས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་དོད་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་བསྒོས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིགས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་དེ་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་མི་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་མཐུན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱང་ཐ་དད་པས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཡང་ན་དབྱེར་མེད་ཀྱང་མིང་གཟུགས་ཀྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་འདི་ཐ་དད་པར་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྫོགས་བྱེད་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་དུ་གང་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་མིང་དང་གཟུགས་སུ་བསྡུས་པའི་ལུས་ཏེ་འདི་ལྟར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཚེ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་མ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བརྟེན་པ་དང༌། གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མེད་
― DTG124_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་དུས་ན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པས་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཞེ་ན་དེ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་གནས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་དུས་ཉིད་ན། གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །གསུམ་གཅོད་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གསུམ་ནི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་རེག་པའོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པ་དང་འདྲ་བར་རེག་པར་བྱེད་པས་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེད་དོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚོར་བ་ནི་སྲིད་པས་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་སྟེ། རོ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཚོར་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འདིར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་སྟེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་ན་དེར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །སྡུད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་སྡུད་པ་མི་ཤེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་ཡང་སྲིད་པ་སྲེད་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གསོ་བའི་ཕྱིར་བཏབ་པ། ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ས་བོན་ཆུ་དང་འདྲ་བའི་སྲེད་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ལུས་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བརླན་ནས་ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཞིང་འབྱུང་བ་ངེས་པར་འཇོག་
― DTG124_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུད་པའོ། །སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གིས་གང་དུ་གང་ཞིག་སྦྱོར་བ་དྲི་བར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། མཐུན་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མངོན་པར་ཞན་པ་དང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་ལས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པ་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དག་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེར་གནས་སོ། །མངོན་དུའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཡང་སྲིད་པར་འབྱིན་པར་མངོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་བྱས་པའི་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱུང་བས་བག་ཆགས་ཀྱི་དུས་སུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། འཇུག་པ་རྙེད་པས་སྲིད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིང་སྲིད་པ་བཏབ་པ་འགྲུབ་པར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པས་མངོན་དུའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ལས་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་མངལ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་གི་ནང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མྱོས་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མའི་མངལ་དུ་ཞུ་བ་དང་མ་ཞུ་བའི་གནས་ཀྱི་བར་ན་འགྲེ་ལྡོག་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དེ་ལྟར་མའི་ཁ་ཟས་དང་སྤྱོད་པ་ཉམ་ང་བ་དང༌། ཡ་ང་བ་མ་སྤངས་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོག་པ་མི་གཙང་བའི་ལམ་ནས་འབྱུང་བས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སྤྱི་ཅེར་དང་སྐྲ་སྐྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་མིང་དང་གཟུགས་འཇིག་པའི་འཆི་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལང་ཚོ་དང་སྲོག་ཕངས་པ་ལས་ཉམས་པས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །འགྲོ་བར་བྱེད་པས་ན་འགྲོ་བ་སྟེ། རིགས་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ནས་སྐད་ཅིག་གི་གནས་སྐབས་སུ་རབ་ཏུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG124_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་འོང་ཞིང་འགྲོ་བར་གྱུར་པས་ཉེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་འདི་ནི་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་ནི་སྔ་མ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་འདིས་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ། དེ་ཡང་རྣམ་གསུམ་རྣམ་གཉིས་ཀྱང༌། །ཉོན་མོངས་རྣམ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བ་དང་གོ་བསྣོར་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་ཆགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་བདག་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས། གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས། གཉི་ག་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་རྨོངས་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ན་ལས་ཀྱིས་ཚེ་འཕེན་ཏེ། བདེན་པ་མཐོང་བ་ལས་ཡོད་ཀྱང་སྲིད་པ་འཕེན་པ་མེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱང་ཡང་སྲིད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མེད་པའི་
― DTG124_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །ལས་ཀྱང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ན་ལུས་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་འབྱིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཚེ་ཡང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ཉོན་མོངས་པའོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱེ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་མོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་རྣམས་ཏེ། གསུམ་ཆར་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་སྲིད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ས་བོན་དུ་གནས་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཚེའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་མི་དབྱེ་བར་བྱས་པ་སྟེ། རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པ་སྐྱེ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང༌། རྒ་ཤིའི་ཉེས་དམིགས་ཅན་གྱི་ཚེ་སྐྱེད་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལྷག་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་འདེབས་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཁྲིད་པ་དང་ཀུན་འཛིན་པ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང༌། སྡུད་པ་དང༌། སྐྱོ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་བདུན་པོ་དེ་ལྟ་མ་རིག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པར་གྱུར་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པའི་ངོ་བོར་མཐོང་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
― DTG124_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདེབས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚེའི་ས་བོན་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་ཁྲིད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ཤི་འཕོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ཀུན་འཛིན་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲིད་པར་གྱུར་པ་མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རིས་མཐུན་པ་ཀུན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་གནས་ལ་དགོངས་ནས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ཀུན་འཛིན་པར་བཤད་དོ། །ད་ནི་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་ཀྱང་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ལུས་ཙམ་འཛིན་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་པའོ། །འདིར་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཛིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་མྱོང་བས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་ནི་སྡུད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ཚོར་བ་དེ་དང་དེ་ལ་སྲེད་པར་བྱེད་དེ་སྲིད་པ་འཕེལ་ནས། ཡང་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལེན་ཏོ། །དེ་བླངས་པས་ཀྱང་དེའི་ལས་སྔོན་བྱུང་བ་ཡང་སྲིད་པ། བག་ཆགས་སུ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྱིན་པའི་ཕྱིར། འཇུག་པ་རྙེད་ནས་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བཏབ་པའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་རྣམས་ནི་སྡུད་པའི་རྒྱུའོ། །ཡང་ན་སྲེད་པའི་དབང་གིས་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་མཐུན་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་ནི་བསྡུས་པའི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཚེ་དྲངས་བས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བ་དང་
― DTG124_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒ་ཤིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་གཞན་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ནི། ཚེའི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོངས་མ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཚེའི་མྱུ་གུའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུའོ། །ལས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཏེ། མྱུ་གུའི་ས་བོན་ལྟར་དེ་ཐ་དད་པས་ཚེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདིར་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང༌། བར་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་རབས་གསུམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲས་བུ་ཡིད་ཞེས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་པས་འདི་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདི་ལ་བྱེད་པ་པོའམ། ཚོར་བ་པོ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་ཉིད་རྒྱུ་སྟེ། དེ་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པས་ཚེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་རྒྱུ་འམ་འབྲས་བུ་ནི་མེད་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་དོ་ཞེས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་བདུན་བཤད་པས་ནི་འཕེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་འཕེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གིས་འཕེན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་འཕེན་པ་དང༌། གང་འཕེན་པ་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཕགས་པ་དེ་གང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། གང་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། དེའི་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ལྔས་སོ། །གང་གིས་འཕེན་ཞེ་ན་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ལ་རྨོངས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མངོན་པར་བྱེད་དོ། །འདུ་བྱེད་དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་འཕེན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ས་བོན་གསོས་པས་སྐྱེ་བར་ནུས་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་གཞིག་འཕེན་ཞེ་
― DTG124_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། ཡང་སྲིད་པ་བའི་མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་སྟེ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་འཕངས་པ་དེ་གང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིམ་གྱིས་སྔ་མ་འཕངས་པས་འདིར་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱུང་བའི་ལེན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེས་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སུ་གནས་པའི་ལས་དེ། དེས་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་མང་པོ་གནས་ཏེ། ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། གང་གིས་འདི་ལས་ཡང་སྲིད་པ་གཉིས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་འདིར་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཕངས་པ་དེས་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡོད་པས་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒ་ཤི་དེ་ལང་ཚོ་དང་སྲོག་ཕངས་པ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཉེ་བར་ཁྲིད་པའི་རྒྱུ་ནི་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཆི་བའི་སྲིད་པ་ཆད་ནས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང༌། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བདེ་བླག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་དང༌། མི་བརྗེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་བསྡུས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་དོན་གཉི་ག་ཡང་བཤད་དོ། །ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱའོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། རབ་ཏུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། རྟག་བ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང༌། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །ཞེས་བྱའོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་
― DTG124_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་བྱེ་བྲག་སེམས་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པའི་ཕྱིར། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་འཛིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུར་བརྗོད་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཇི་ལྟར་སྦྱར་ཞེ་ན། འདིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་གཉིས་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ། སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཆད་དེ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་གྲངས་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དགག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་གཞན་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་གྲངས་དང་མཐུན་པ་རྣམ་གྲངས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ནམ་མཁའ་ལྟར་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཀྱང་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང༌། བྲལ་བའི་དུས་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བའོ། །གཞན་ཡང་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །སྒྲུབ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རིགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པར་དག་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །མདོ་གཞན་དག་ལས་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ་རྣམས་ལ་མི་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་
― DTG124_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲངས་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ན། དེ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་སྐྱེད་པའི་དོན་དུ་དབྱེ་བའོ། །དབྱེ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན། འགྱུར་བ་མེད་ཀྱང་དབྱེ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་རིག་པའི་ཕྱིར་དབྱེ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་ཉིད་སྔར་སྨོས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དང་པོར་འདྲི་སྟེ། གཉིས་དངོས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མེད་དོ། །གཉིས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་དངོས་པོའི་རྐྱེན་མ་སྨོས་པར་བསྟན་པར་ལྟ་བའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གང་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་ན་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་དགག་པའི་ཚིག་ཡིན་ན། དངོས་པོའི་སྒྲ་མེད་ཀྱང་དོན་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བས། དངོས་པོའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལྷག་གོ །ལྷག་མ་མ་ཡིན་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ཙམ་ཞིག་བཤད་ན། གཙོར་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རི་བོང་གི་རྭ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་
― DTG124_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མེད་པའི་སྒྲ་ནི་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་འདིར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས། གཏན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ། གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་གཉིས་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་གཞན་དུ་བཤད་པར་མི་རིགས་སོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ཡང་གཉི་ག་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་གནས་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་གཏན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་དེ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དོན་དམ་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་སྟེ། དངོས་པོའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། ཡོད་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཏན་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་གཉིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བའི་དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན། ཅི་སྟེ་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །
― DTG124_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ན་དངོས་པོ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན། ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཆོས་ཉིད་གཞན་ཡིན་པ་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན་ཆོས་ལས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས་ཆོས་ཉིད་ཆོས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་བཞིན་ནོ། །ཆོས་གཞན་ནི་ཆོས་གཞན་གྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཆོས་གཞན་བཙལ་དགོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ལམ་མོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་ལམ་གྱི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བར་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐ་དད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའོ། །དངོས་པོ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པར་མི་བརྗོད་ན། གཅེར་བུ་བ་སྨྲ་བ་ལ་འཆེལ་བར་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་ལུང་མི་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཅེར་བུ་པའི་སྨྲ་བ་ལ་འཆེལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་འདི་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ནི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། མི་གཉིས་
― DTG124_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་ལ་སྒྲ་ཐ་དད་པར་གྲག་པ་སྟེ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པས་རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱའོ། །བརྗོད་པ་དེ་རྣམས་ནི་མདོ་གཞན་དག་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་གྲངས་ལྔ་པོ་དེ་དག་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་གྲངས་གཞན་འདིར་མ་སྨོས་ཏེ། གསུང་རབ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་གཉིས་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། མི་འགག་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་ཏེ་སྒྲ་དེ་དག་ནི་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དོན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་དེ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པར་དུས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ནི་བདེན་པ་དང་མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་མེད་པ་སྟེ། གང་ཕན་ཆད་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མུ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་མུ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་རྣམ་པར་
― DTG124_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །མཚན་མ་འགོག་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པས་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་དོན་དམ་པའོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ་ལ་ཡང་ཁམས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་ཁུང་དང་ཟངས་ཁུང་བཞིན་ནོ། །མདོ་གཞན་ལས་རྣམ་གྲངས་གསུངས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་འདིའི་ཚུལ་དུ་དོན་བདག་གིས་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པ་མི་སྲིད་དེ། འདྲི་བའམ་ཡང་ན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱ་བར་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་སྤངས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་དུས་ན་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན་ཡང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་
― DTG124_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་རྣམ་པར་དང༌། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཉོན་མོངས་ལ། གང་གི་ཚེ་དྲི་མ་མེད་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ནས། གང་གི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེ་ནི་དྲིས་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །གནས་གྱུར་པ་དང་མ་གྱུར་པ་ལ་ལྟོས་པས། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་སྤངས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཉེས་པས་མི་མཁས་པ་གང་དག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་མི་སྣང་བ་དེ་དག་དྲི་མ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འཕགས་པ་གང་དག་དེ་ཁོ་ན་མཁྱེན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་མེད་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྡུལ་མེད་པ་སྟེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་བ་དེ་དག་ནི་དྲི་མ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དྲི་མ་ཅན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནི། འགྱུར་བ་མེད་པར་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་མ་མཐོང་ལ། འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་གཞན་མེད་ཀྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གནས་པར་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཆུའི་ཁམས་དང་གསེར་དང༌། ནམ་མཁའ་རྣམས་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲི་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་ཁོ་ན་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ན་ཡང་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཡང༌། འགྱུར་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་དང་
― DTG124_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གང་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ནི། རང་བཞིན་གཞན་དུ་གྱུར་བས་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཟློག་པར་མ་གྱུར་གྱི། གང་ལ་དེ་གཉི་ག་ཡང་གློ་བུར་ཡིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རེག་པ་མེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཟ་བ་བཟའ་དང་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་ན་དེ་ནི་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞི་ཐ་དད་པས་དེ་ཐ་དད་པར་སྟོན་ཏོ།། གཞན་དུ་ན་དེ་ནི་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མར་ཟབ་གཞིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་བཟའ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཏེ་ལུས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཟ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར། བདག་གིར་ཆགས་པ་དང་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། དེའི་གནས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་རྟེན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གཞིག་པར་བྱའོ། །གཞི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདིའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་གཞི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡིད་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུའོ། །ཟ་བ་དེ་ལས་གཞན་མེད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་འཇུག་པར་མཐོང་ནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟ་བར་
― DTG124_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཟ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །བཟའ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་བཟའ་བར་བྱ་བས་ན་བཟའ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བཟའ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །ཟ་བ་དང་བཟའ་བ་དེ་གཉིས་ནི་ལུས་དང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པར་གནས། དེའི་ལུས་ནི་ཁོག་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་གཞི་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་གཞི་རབ་ཏུ་འདོགས་པས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞིའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞིའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་གཞན་འདི་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་གིས་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་འདི་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེ་ལ། གང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་མཐོང་བ་འདི་ཉིད་ཀྱང་འདིར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སའི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་གཞིག་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཤེས་པ་དང་རྣམ་པ་ནི་མ་སྨོས་པར་བྱས་ཏེ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་དང་སྟོང་པ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོས་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དེས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ། འདིར་དོན་དམ་པའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པ་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མར་འཛིན་པ་གཞན་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ཉེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་
― DTG124_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྟེ། དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དགེ་བ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བ་མི་གཏང་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བདག་གིས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་ན་བྱང་ཆུབ་མ་རྙེད་པར། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་གནས་པར་འགྱུར་བས། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་ན་སྐྱོ་སྟེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་མི་ཟད་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་སྟེ། མི་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མི་འདོར་བར་བཤད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་ནི་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ན་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིགས་ནི་
― DTG124_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཏེ། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ན་ལ་ལ་ནི་སེམས་དང་བཅས། ལ་ལ་ནི་སེམས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས། ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ནི་གྲོག་མ་མེད་པ་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོངས་པས་སེམས་དང་སེམས་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་བཞིན་ཏེ། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡིན་པས། འདིར་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་མར་བརྗོད། །དགེ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མདོར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་གིས་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེན། ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པ་བར་ཆད་མེད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ལ་དེ་ཉིད་སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །
― DTG124_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་ཇི་སྐད་དེ་བཤད་པའི་ཟབ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ད་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་གི་ནང་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་མར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་མ་བརྗོད་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་དང་གང་ཟག་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་བཤད་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ཡང་གང་ཟག་ཆོས་གཉིས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟ་བར་བསམས་པ་རྣམས་ལ། ཟ་བའི་གང་ཟག་དང༌། བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པ་དང་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པར་བྱ་བར་བསམས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གིས་ཟ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ལུས་ཏེ་ཁོག་པ་ལ་ཟ་བའི་གང་ཟག་དང༌། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྣད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པ་
― DTG124_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་རང་གི་ངོ་བོས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཡང༌། ཤེས་པ་པོ་དང་རྣམ་པ་འཛིན་པ་པོའི་གང་ཟག་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རྣམས་ལ། གང་ཟག་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་འདུས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ལ་བདག་པོའམ་སྦྱོར་བ་པོའི་གང་ཟག་ཀྱང་མེད་དེ། འདུས་བྱས་ཀྱང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང༌། མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་དགོས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཉེན་པོར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་དགོས་པ་ནི་དགེ་བ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་བསྟན་པ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་གཟུགས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཆོག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་
― DTG124_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་ལས་འཐོབ་པོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དུས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་གྱུར་པའི་དབྱེ་བ་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དབྱེ་བ་སྨོས་པའི་འོག་ཏུ་དེ་སྒྲུབ་པ་སྨོས་པས་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ། སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །འདིར་ཅི་ཞིག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དེ་ཡང་ལམ་བསྒོམས་པས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་འབད་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབད་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། གཉེན་པོ་མེད་པར་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཐར་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལུས་ཅན་རྣམས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་བསྒོམས་ཀྱང་དྲི་མ་དེ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ནི་གྲོལ་བར་མི་འཐད་པའི་
― DTG124_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་གོམས་པར་བྱས་ན། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བཟུང་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བཟུང་བ་རྣམ་པར་དག་གི །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་དག་པར་མི་མི་འདོད་དེ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁ་ན་ལས་པས། དེའི་ཕྱིར། ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཅན་རྣམས་དང་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡོད་ན། འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་ལུས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་ལ། འཕགས་པའི་དུས་ན་དག་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་མོངས་མིན། །དེ་ནི་དག་དང་མ་དག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྐབས་སུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་དག་པ་ཉིད་དེ། འདིར་ལུས་དང་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འདོ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སེམས་ཀྱི་སྒར་བཤད་དེ། སེམས་ཉིད་ནི་དྲི་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ལུང་ལས་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་བྱེ་སྟེ་བཤད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་ཅེ་ན།
― DTG124_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁ་ཅིག་ན་རེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམ་ནི་རང་གི་སའི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཀྱི། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་འོག་མས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ནི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་མ་དག་གི །ཟག་པ་མེད་པས་ནི་དག་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་མ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་བསྒྲིབས་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པས། མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ལ། དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་དང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་ནི་འཁོར་བར་གཏོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བས་དག་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དུས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ལ་མ་དག་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི། མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བཤད་པས་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པས། དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་མཚན་
― DTG124_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ཇི་ལྟར་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་དང་དེའི་དོན་དང་དེའི་དབྱེ་བ་དང་དེ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་བསྟན་པས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་བའི་གཉེན་པོར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་གཉི་ག་དང༌། ཐ་དད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐོས་ནས་མ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྲག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་གཉེན་པོར་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། མ་ནོར་བདེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ལས་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལས་དང༌། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ལས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ལས་དང༌། དམིགས་པ་ན་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོའི་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ལས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལེ་ལོ་བསལ་བའི་ཕྱིར། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི་སོམ་ཉི་ཟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་དང་པོར་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྣོས་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ།། ཁྱབ་དང་ཉི་ཚེ་ལྷག་པ་དང༌། །མཉམ་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་ནི། །གཉིས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །གཉིས་པོ་དག་གི་སྒྲུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །བསྒྲིབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐ་དད་པས་སྒྲིབ་པ་ཐ་
― DTG124_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་ཁྱབ་པ་སྟེ། དོན་མཐའ་དག་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མཐའ་དག་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་གཉིས་བཏགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་སྒྲིབ་པས་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ནར་འདྲ་བས། འདིར་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲར་གཟུང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུ་ཞེས་བྱ་བར་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་གཉིས་གཟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེས་ཤེས་བྱ་རབ་ཏུ་བསྒྲིབས་པས་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཤེས་བྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་སྤར་བྱ་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་དང་སྒྲིབ་པའི་བར་གྱི་ཚིག་མ་སྨོས་པར་མར་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་དེ་ལ་གཉི་ག་ཡང་བགེགས་སུ་གྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡིན་ལ་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་ན། ཇི་ལྟར་མཐའ་དག་གིས་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མཐའ་དག་གི་ཕྱིར་དེ་ཁྱབ་པའི་སྒྲིབ་པར་བརྗོད་དེ་རྒྱུར་བསྟན་པས་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཁྱབ་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ལུས་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་གི་དོན་ཙམ་ལ་སྒྲིབ་པས་སྒྲིབ་པར་བཏགས་པ་དང་ཁྱབ་པ་
― DTG124_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉི་ཚེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་མེད་དམ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པའི་ཡུལ་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པ་གཉི་ག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་སྤར་གྱུར་པ་དང༌། རིག་པའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། འཁོར་བའི་རྩ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་མ་ཉི་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤེས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའི་ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་སོམ་ཉི་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ལ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའམ་མ་ཡིན་ཉོན་མོངས་པའམ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཙམ་འཇུག་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་རྦ་ནི་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཐོས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་པར། །འཕགས་མཆོག་ཅིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བས་གཞན་དག་ཚར་གཅོད་རྗེས་སུ་གཟུང་ཕྱིར་རམ། །རང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་
― DTG124_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱེད། །ཅེས་བཤད་དོ། །ལྷག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཆུང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཤས་ཆེ་བ་དང་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུ་དག་ཡུལ་ངན་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་རྣམ་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུ་དག་ཡུལ་དང་འདྲ་བར་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེའི། རྒྱུན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་གཏོང་བའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་སྟེ། སྟོང་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་ནོན་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཉེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ནས་སྙིང་རྗེ་མེད་པར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ནི་འདིར་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་ལས། དེའི་བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་གནས་ལ། འཁོར་བ་ན་ཡང་སྦྱོར་བར་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་བལྟས་པའི་ཕྱིར། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་འཁོར་བ་ལ་ལེན་ཏེ། རིགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་
― DTG124_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་བལྟས་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སོང་བའི་བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་དེ་གཏོང་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གྱུར་པའི་དུས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལམ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། འབྲས་བུ་དང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གྲངས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་དང་ཐ་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །དང་འོག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །གཞན་གཉིས་ནི་གཉི་གའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བཤད་དེ། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །གཉི་གའི་སྒྲིབ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་པ་དང༌། རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་དང་གང་གི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་རྣམ་དགུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་
― DTG124_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་ལུས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ་ཁམས་གསུམ་དང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནས། སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་བཟོད་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་ཡོ་བྱད་ཀུན་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་གསུམ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་དང་ལྟ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་དག་ཉིད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །གཞན་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་བཟུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས། ཀཽ་ཤི་ཀ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ནི་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྐྱོ་བ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ནི་མཐོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྐྱོ་བ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་ལུས་དང་འཚོ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང་བུ་སྨད་ལ་སོགས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་གཟུག་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེན་ཡང་ཁམས་གསུམ་ལ་མི་སྐྱོའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེས་ནི་མི་མཐུན་པ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །ཡིད་
― DTG124_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་སྟེ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅིང་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་གཞི་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་མི་ནུས་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་ནི་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བས་སྡིག་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཐོབ་ན། དེ་ལྟར་དེའི་སེམས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་དབང་གིས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་དེ་ལ་བཏང་སྙོམས་མི་ཐོབ་སྟེ། དེ་བྱུང་ན་བདག་གི་དམིགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ནི་དབེན་པ་ཉིད་མི་འཐོབ་པོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ནི་དབེན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་འཐོབ་པོ། །ལྷག་མ་བདུན་པོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མ་ནོར་བར་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་ཏེ་དྲི་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་དེའི་གཞི་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་བསྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ཏེ། དེ་ཡང་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་དང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལས་དབེན་པ་དང༌། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐྱེ་བ་ལ་བ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་དབང་གིས་དེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་
― DTG124_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དུས་ནི། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་ནི་གཉེན་པོས་བར་དུ་ཆོད་པའོ། །བར་ཆད་མེད་པ་ནི་གཉེན་པོས་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཉེན་པོ་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤོང་བ་མེད་དེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གཞི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་པའི་གཞི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོའི་སྡེ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་གང་ལ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་བལྟའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ན་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ་དེས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མ་རིག་པས་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་པ་ནི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལྟ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་དང༌། མཐར་འཛིན་པ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ལྟ་བའོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་བརྟག་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པར་ལྟ་བའམ།
― DTG124_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆད་པར་ལྟ་བའོ། །ལྟ་བ་གང་གི་རྒྱུའམ་འབྲས་བུའམ་བྱེད་པའམ། ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང༌། ལོག་པར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ནི་དེ་ལ་སྒྲིབ་ཅན། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལ་སྐྲག་པ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བས་དེ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དག་གིས་བདག་དེར་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འགོག་པ་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ཀྱང་འགོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་པ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བདག་གིས་ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ལ། ལོག་པར་ལྟ་བས་འགོག་པར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཏེ་དེ་ལྟར་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་འགོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པའོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་བའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། ལྟ་བ་དང་ལྟ་བའི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་མཆོག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བརྟུལ་ཞུགས་སམ། དེ་གཉི་གའམ། དེ་དག་གི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ། དག་པ་དང་གྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཙམ་གྱིས་སམ། འདོད་པའི་བདེ་བའི་
― DTG124_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཀྱིས་སམ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་སམ། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་ཀྱང་གང་གིས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་ཉིད་དམ་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ལམ་བོར་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཡོན་ཏན་ལ་མངོན་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་བདེན་པ་དེ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བསལ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་སྒྲོལ་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དང༌། དེར་ཞུགས་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །བདེན་པ་དང་མཐོང་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་ནས་དད་པ་རྙེད་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་མ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེའི་ཉེས་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཞེ་སྡང་གི་ཆར་གཏོགས་པས་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་གིས་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། གནོད་པ་སྣ་
― DTG124_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པར་མི་ཤེས་པས། དེའི་ཕྱིར་ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེར་སྣ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པས་འཚོག་ཆས་རྣམས་ལ་སེམས་ཀུན་དུ་འཛིན་པའོ། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལས་ལྷག་པར་དབེན་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་སྦྱོར་བ་ནི་སྒྲིབ་ཀྱི། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་ཞུགས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁོར་བ་ལ་སེམས་སྐྱོ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱའོ། །དེ་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་གཞི་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེ་འགོག་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐོབ་པའི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་ཡོན་ཏན་དེ་དག་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་འཐོབ་པོ། །བདེན་པ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང༌། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུས་དེའི་སྒྲིབ་པའི་གོ་རིམས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཞི་སོ་སོར་ངེས་པས་སྒྲིབ་པར་བཤད་པ་ནི་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན།
― DTG124_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་གཞི་སོ་སོར་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་འདི་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྒྲིབ་པ་དེ་ཟད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ཐུན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་གཞན་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་ཡིན་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་མེད་དང་སྐྱེ་མཆེད་མིན། །རྣལ་འབྱོར་མིན་པས་གང་བསྐྱེད་དང༌། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དགེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒོས་པ་དོན་བཅུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་སྤྱིར་བསྟན་པ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རང་བཞིན་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་སྟེ། ཡང་དག་འཛིན། བློ་ལྡན་འཁྲུལ་མེད་སྒྲིབ་པ་མེད། །བསྔོ་དང་མི་སྐྲག་སེར་སྣ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་དགེ་བཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དབང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགེ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་རང་གི་རྒྱུད་ཡོད་པར་བཤད་པས། འདིར་རང་གི་རྒྱུད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཀྱི། བསྟན་པ་དང་བཤད་པའི་དངོས་པོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཐུན་ཡིན་གྱི། དགེ་བ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་ཐ་དད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་མི་འཁྲུག་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། དེའི་གནས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་རང་གི་རྒྱུད་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ཀྱང་མདོར་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་ལུས་
― DTG124_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བསྒྲུབས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །རྒྱས་པར་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གཞིར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་མཐུན་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་མངོན་ནོ། །དེ་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་གོམས་པར་བྱས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པས་བསམ་པར་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་ནོར་བའི་གཉེན་པོར་མ་ནོར་བའི་བདག་ཉིད་མཐོང་བའི་ལམ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་བསྒོམ་པའི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་འདའ་བར་སྦྱོར་བས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟར་བསགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་གནས་དེ་ཐོབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསམ་པར་མི་བྱེད་པས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་མང་དུ་ཐོས་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་འདུལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་ནས་དེ་དག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་དབང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པོ། །འདིར་སྒྲིབ་པ་སུམ་ཅུ་དང༌། བསྒྲིབ་པར་བྱ་བ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཅུ་བཤད་བས་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་དུ་ཡོད་པ་མི་ཤེས་ནས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས། །གསུམ་གསུམ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ནི་རྩོམ་པ་མེད་པའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། བག་མེད་པའང་ལེ་ལོའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའམ། ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་དུ་མི་སྦྱོར་བའོ། །རྒྱུན་དུ་མ་ཆུད་པའམ་གུས་པར་མི་
― DTG124_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བ་སྟེ། ཆུང་བས་ན་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི། །སྦྱོར་བ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྒོ་གསུང་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྦྱོར་བ་ནི་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པའམ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ནི་ཐབས་ཏེ། གང་གི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་སྤོང་བའི་ཐབས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་ལ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །འདིར་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། དེའི་རྒྱུ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྒྲིབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ། བྱང་ཆུབ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །དགེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་ཅེ་ན། དགེ་བ་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །ཡང་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཚེ་དགེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་ཚོགས་གང་གིས་སྒྲིབ་པར་ངེས་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་བསྒོམ་པ་སྟེ། སྤེལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ལ་དགེ་བ་སྐྱེས་ཀྱང་ཡང་དང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་འདིར་སྒྲིབ་པའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚོགས་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
― DTG124_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་དེ་སྙེད་མ་རྫོགས་པ་དང༌། གོང་མ་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའམ་ཚོགས་ཆུང་བའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་བཤད་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་འདིར་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དེ། གཞན་དག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་སྐྱེས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་ཀྱང་ཚོགས་མ་བསགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་བླ་ན་མེད་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདིས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་ལེན་པས་ན། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་སྟེ། སེམས་པ་འདུན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ལ་རིགས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་རིགས་མེད་པའམ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཡོད་ཀྱང་དེ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དེ་དག་དང་མི་ཕྲད་པ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པའམ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕེལ་བའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་སེམས་སྐྱོ་ནས་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སེམས་སོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་མི་རྗེ་བ་དང་ལེ་ལོ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བའམ་སྒྱིད་ལུག་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམ་པས་དབང་པོ་རྣོ་བ་དང༌། ཤེས་པར་བྱ་
― DTG124_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་དང་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་བློ་ལྡན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་སོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདེའོ་ཞེས་མི་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་ནི་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གླགས་ཚོལ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་རྣམས་ནི་མི་མཐོང་ལ། ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་མཐོང་བའམ་ཞེ་སྡང་གིས་གནོད་པར་སེམས་པས་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་རྣམས་བཅས་ཏེ། སྒྲོ་བཏགས་ནས་མེད་པའི་ཉེས་པ་སྒྲོགས་པའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་ཤེས་པ་དང་ཞེ་སྡང་བའོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའོ། །གཉེན་པོ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་བརྟས་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བག་ལ་ཉལ་ཐམས་ཅད་དམ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གསོས་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བདག་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ་ཞེའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ལས་ལྷག་མ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ།
― DTG124_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤས་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད་པས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ངན་སོང་དུ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེར་སྐྱེས་པ་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་སྐལ་བ་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་དེ་དག་ལས་ལྷག་མ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྒྲིབ་པ་ཡིན་གྱི་ཟད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཅན་གཉིས་ནི། འདིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོའི་འོས་མ་ཡིན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་བརྟས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་མ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་པ་དང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ལོ། །ཡང་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཆོག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གསོས་
― DTG124_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་སྙོམ་ལས་ཏེ་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་སེམས་མངོན་པར་མི་སྤྲོ་བའོ། །བག་མེད་པས་ནི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཆགས་པ་དང༌། དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་བག་མེད་པའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་དང་ལེ་ལོས་ནི་ལམ་མི་བསྒོམ་མོ། །བག་མེད་པས་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་སེམས་མི་སྲུང་བའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་གང་དག་གིས་སེམས་གཞན་དུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་བསྔོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་སེམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། གང་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་འཁོར་བའམ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་བསྔོའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སེམས་ཞུམ་པ་དང༌། །སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །སྤྱད་པར་བྱ་བ་ན། ལོངས་སྤྱོད་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཆགས་པ་ནི་ཆགས་པའོ། །སེམས་ཞུམ་པ་ནི་སེམས་རྒྱ་ཆུང་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྲུབ། བདག་ལྟ་བུས་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བདག་ལ་མི་སྲིད་པར་སེམས་སོ། །དེ་ལ་སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པས་ནི་བདེ་འགྲོར་སེམས་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཞུམ་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྲེད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །མི་སྐྲག་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སྐྲག་པ་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་ཤིང་མི་འཇིགས་པའོ། །གང་ཟག་ལ་མི་སྲིད་སྙམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གང་ཟག་ལ་མ་ནོར་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་
― DTG124_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པའོ། །ཆོས་ལ་མི་མོས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་ཚུལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དོན་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་ཡིད་མི་ཆེས་པའོ། །དོན་ལ་སྒྲ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་འགགས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་དགོངས་པའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་མི་མོས་སོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་པ་དང༌། དགོངས་པའི་དོན་ལ་སྤྱོད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའོ། །སེར་སྣ་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེར་སྣ་མེད་པ་ནི་གང་གིས་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་ནི་གཅེས་སུ་མི་འཛིན་པ་སྟེ། དེས་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གོ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་མཆོད་པ་ལ་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་ནི་གཅེས་སུ་མི་འཛིན་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཀྱང༌། བདག་དང་གཞན་མཚུངས་སམ་ལྷག་གི་དོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བས་འཇིགས་ནས་ཆོས་མི་འཆད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པས་ཆོས་མི་འཆད་དེ། སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་སྒྲིང་པ་གང་ཞེ་ན། ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །དབང་གི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དབང་ངོ༌། །དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་པོ་དག་མི་ཤེས་པས་དེའི་
― DTG124_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར། །གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་དེ་ཉིད་དབང་གིས་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤོང་བ་དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་ན་གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་མི་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐོས་པས་ཕོངས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་སྟེ། རྩ་ལག་རྣམས་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ལ་རྩ་ལག་གིས་ཕོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཐོས་པས་ཕོངས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་པའི་ལས་སྐྱེས་པས་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རམ། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། འགྱོད་པ་མེད་པ་གང་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོས་དེ་ལ། འདི་ནི་བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་དང༌། ངན་སོང་གི་རྒྱུ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤོང་བ་དང༌། གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་མོས་པ་བཟློག་པ་དང༌། ཡི་གེར་བྲིས་པ་འཕྱི་བ་དང༌། སྲེག་པ་དང་ཆུར་སྐྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །ཐོས་པས་ཕོངས་པར་མ་གྱུར་ན་ཡང་ཐོས་པ་ཉུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཐོས་པ་ཉུང་བ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མི་ནུས་སོ། །མང་དུ་ཐོས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་པོ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་པས། བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའོ། །འདི་
― DTG124_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་གྱུར་པའི་ལས་དང་ཐོས་པ་ཉུང་སྟེ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མི་མཐུན་པའི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །དོན་གང་ལ་བྱེད་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འཐོབ་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་གྱི་དོན་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་དེ་བཟློག་ན། སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་བྱེད་རྒྱུ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་སོ་སོ་ཐ་དད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་དེའི་སྐབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཚེ་ན། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་སྣང་བ་བསྒྲིབས་ན། དེའི་འབྲས་བུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་སུམ་ཅུ་པོ་བཟློག་ན་བྱེད་རྒྱུ་སུམ་ཅུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་གྱི། །གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་དུ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་དགེ་བ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་གེགས་བྱེད་པས་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགེ་བ་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པས་སྐྱེ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་ནི་གནས་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་
― DTG124_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲི་མ་མེད་པ་ནི་གནས་པའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པས་མི་འཁྲུགས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་མི་ལྡོག་པའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བདག་གི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱས་ནས་རྣམ་པར་ལྡོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཚོགས་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་ན། གནས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པར་སྨོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བས་འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་ན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དག་གིས་གཏན་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེ་བ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་དགེ་བ་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དགེ་བ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཟས་གཞི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་དཔེའོ། །ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ལྡན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་གནས་སུ་གང་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་རྟེན་ཏེ། འདིས་འཛིན་པས་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེའོ། །དེའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་
― DTG124_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའོ། །དེ་ལ་རིགས་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་དང་འགལ་བས་རྟེན་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་རུང་བ་དང་འགྲོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་གནོད་པར་མི་སེམས་པ་དང་འགྲོགས་པའོ། །འདིར་སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བློ་ལྡན་གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་དང་འགལ་བས་གསལ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེའོ། །སྣང་བ་ནི་གཟུགས་འབའ་ཞིག་གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་འཁྲུལ་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་འཁུལ་པ་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་ཤ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་བཅོམ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །དཔེར་ན་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པ་དང་མི་འདྲ་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །འབྲས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤངས་བར་བྱ་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ལྷག་མ་དག་འདིས་སྤོང་བས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །དེའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་ལྷན་
― DTG124_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་བཅོམ་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་བག་ཡོད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ། མི་འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུའི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་སྒྲིབ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་འབྲལ་བར་བྱེད་པས་འབྲལ་བའོ། །བསྒྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བསྔོ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་དང་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྒྱུར་བ་ནི་བྱེད་རྒྱུའི་གེགས་ནི་བསྔོ་བའི་སྒྲིབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བསྔོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཟག་ལ་སྲིད་དོ་སྙམ་པ་དང༌། ཆོས་ལ་མོས་པ་དང༌། དགོངས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུའི་གེགས་ཡིན་པས་ཡིད་ཆེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མི་སྐྲག་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ཡིད་མི་ཆེས་པས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་པས་ནི་ཆོས་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། སེར་སྣ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཆེར་འཛིན་པ་དང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང༌། མཆོད་པ་ལ་མི་ལྟ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་འགལ་བས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། སེར་སྣ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་གཞེན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞན་རྣམས་ལ་ཆོས་འཆད་པར་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར། ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པས་ནི་སེར་སྣ་མེད་པ་
― DTG124_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སྒྲིབ་པའོ། །འཐོབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་མེད་པ་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱས་པའོ། །དེ་དང་འགལ་བས་ཐོས་པས་ཕོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་གི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དབང་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་འཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉེ་བར་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དགེ་བ་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་ཆོས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས། བྱང་ཆུབ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་དེ་གཉི་ག་སྒྲུབ་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་འདིའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་འོག་ཏུ་བློ་དང་ལྡན་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་ལྡན་གྱི་འོག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་གོམས་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སྤོང་བས་དེའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་བཤད་དོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་ན་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཡིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བསྔོ་བ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་སྟེ། མི་སྐྲག་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་མི་སྐྲག་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཐབས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་མཐོང་བའི་ཐབས་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པས། དེ་ལ་སེར་སྣ་འབྱུང་བར་ག་ལ་འགྱུར་བས། མི་སྐྲག་པའི་
― DTG124_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོག་ཏུ་སེར་སྣ་མེད་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ལ་དབང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་དབང་བཤད་དེ། གོ་རིམས་ནི་འདིའོ་ཞེའོ། །ལེའུར་བཅད་པ་འདིར་སྒྲིབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་རྣམས་ནི། སྒྲིབ་པ་བཞིན་དུ་མདོར་མཛད་པས་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་པར་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྡུད་པར་མཛད་དོ། །བྱེད་རྒྱུ་བཅུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། །གནས་པ་བརྟེན་དང་བསྟན་བྱ་དང༌། །འགྱུར་དང་འབྲལ་དང་གཞན་དུ་དང༌། །ཡིད་ཆེས་གོ་བྱེད་འཐོབ་རྣམས་ལ། །དེ་ནི་དཔེར་བརྗོད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་གཉིས་པ་སྟེ། །མིག་དང་ཟས་སམ་མར་མེ་དང༌། །མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡི་དཔེ། །ཟོར་བ་བཟོ་ཤེས་དུ་བ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ལམ་ལ་སོགས་པ་གཞན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱོགས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ས་ལ། །སྒྲིབ་པ་དག་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་དགེ་བ་དང་དེའི་སྒྲིབ་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བར་བཤད་དོ། །ད་ནི་ཕྱོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་དགེ་བ་བཤད་དོ། །གཞི་ལ་མི་མཁས་ལེ་ལོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་བཤད་དོ། །དེར་གཏོགས་པས་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་གའི་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཐུན་མོང་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་དེ་ལ་ལྷག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་འབྲས་བུ་ལ་དངོས་སུ་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཉིད་དེ། དེ་གཞན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་དགེ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་
― DTG124_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི། འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས། གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། དགེ་བ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲིབ་པ་གཞན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་བྱང་ཆུབ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་དང་མཐུན་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལམ་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང༌། ས་བཅུ་རྣམས་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ནི་ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་བཞིའོ། །དེ་དག་གི་གཞི་ནི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་ལུས་སོ། །བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་ཚོར་བའོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་སེམས་སོ། །བདག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་མི་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་གཙང་བ་དུ་མའི་རྫས་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཚོར་བའི་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ལས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པའོ། །ཡང་ན་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གཙང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་མ་རྟོག་པའམ། གཙང་བ་དག་བདེ་བ་དང་རྟག་པ་དག །བདག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་
― DTG124_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ཤེས་པའམ། ལྟ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། གཞི་མི་དྲན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁ་ན་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ནི་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་དམིགས་པ་ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་གི །ཤེས་རབ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྒྱུད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་དྲན་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་མི་བཤད་དོ། །ལེ་ལོ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་བོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་སྤོང་བ་དང༌། མི་སྐྱེད་པ་དང༌། གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །དེ་ནི་དབྱེར་མེད་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་གོ །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ལེ་ལོ་ནི་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ།། འདིས་རྫུ་འཕྲུལ་བྱེད་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ཏེ། དེ་ཡང་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འགྲོ་བས་རྫུ་འཕྲུལ་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་རྐང་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་སྟེ། དེའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འདུན་པ་གཙོ་བོ་སྟེ། དེའི་སྒོ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་དེར་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་མི་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང་དཔྱོད་
― DTG124_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་སྒྲིབ་པར་བཤད་པ་དེ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་སེམས་དང༌། དཔྱོད་པ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང༌། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བསྒོམ་པ་མ་ཚང་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌། དཔྱོད་པ་དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བས་ཡོངས་སུ་བསྐལ་པ་ཉམས་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པ་ཉམས་པ་ནི་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་པོ་དག་ལས་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། སེམས་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་འདི་དག་བསྒོམས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་མ་ཚང་ན་སྒོམ་པ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་མི་ཐོབ་བོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལེ་ལོ་དང༌། དམིགས་པ་བརྗེད་པ་དང༌། བྱིང་བ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འདུ་མི་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་པའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བས་སྐྲག་སྟེ། ཐར་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་ཐར་པ་རྙེད་པར་ངེས་པས། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བསྐྱེད་ན་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་མིང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་པས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མི་སྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་འཇིགས་པའོ། །དབང་པོ་དེ་དག་གི་ཉམ་ཆུང་བ་ནི་སྟོབས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉམ་ཆུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་
― DTG124_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། བརྗེད་ངས་པ་དང༌། གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོ་པར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་ཉམ་ཆུང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་སྲིད་དོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐུལ་བས་བཟོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་དུས་ན་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་ཀྱིས་མིང་འཐོབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོའི་དུས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ནས་ཉམ་ཆུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོབས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་སྟོབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྲིད་དོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་འདིར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། དེའི་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་དུས་ན་འབྱུང་བས་ཡན་ལག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པས་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་འདི་གང་ཞེ་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་མ་རིག་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་
― DTG124_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདིར་གཙོ་བོར་བརྗོད་པར་བཞེད་པས་ལྟ་བའི་སྐྱོན་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་སྨོས་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་དང། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། རྒྱས་པར་བྱ་བ་ན་ནི་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དང་དེ་ལ་ཡང་དམིགས་པ་ཡུལ་ལ་ཡང་དམིགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མདོར་བསྡུ་ན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་གཞན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེའི་ནུས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཤད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། ཕྱུག་པོ་དང་ནི་བདེ་འགྲོ་དང༌། །སེམས་ཅན་མི་གཏོང་སྒྲིབ་པ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་སུ་གེགས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་
― DTG124_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲུབ་པར་བརྗོད་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་ནི་མ་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་ནན་ཏན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་ལ་སྒྲིབ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཕྱུག་པོ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དབུལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ན་ཕྱུག་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གེགས་བྱེད་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གཙོ་བོར་ནི་ཕྱུག་པོ་དང་བདག་པོའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བདེ་འགྲོའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་འབྲི་བ་དང་འཕེལ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བསྟན་པ་ལ་སེམས་ཅན་འཛུད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བཙུད་པ་དེ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་དགེ་བ་མི་ཟད་པའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ངེས་པར་འབྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཕྱུག་པོ་དང་བདག་པོ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཕྱུག་པོ་ནི་ནོར་དང་ཡོ་བྱད་མང་བའོ། །བདག་པོ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་ལ་དབང་བའོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སེར་སྣའོ། །བདེ་འགྲོ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མཛེས་པར་འགྲོ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་སྟེ་མི་དང་ལྷའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་
― DTG124_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་འབྲི་ཞིང་འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་འབྲི་བའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འཕེལ་བའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན་ལེ་ལོའོ། །འདུལ་བ་འཛུད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདུལ་བ་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་ནི་མཐོ་རིས་དང༌། བྱང་གྲོལ་རྙེད་པའི་རྒྱུར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ཞི་བས་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཀུན་བརྗོད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་བསྒྲིབ་མི་དགོས་པར་བསྟན་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་གཡེང་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཏེ། གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་བམ། གཏི་མུག་གམ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་ཟད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་དེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་བཞིན་དུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་མི་ཤེས་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཐབས་མི་མཁས་པ་འཁོར་གསུམ་དུ་འཛིན་པ་ནི་དེའི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེའོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བ་
― DTG124_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནི་ཉིན་རེའམ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྟེ། དེ་ཡང་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་དེ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པར་སྨོན་ལམ་མི་འདེབས་པའོ། །དགེ་བ་དེ་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་རེའམ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ནི་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །བརྟན་པ་ནི་བཏགས་པའི་ཆོས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གསུམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ནི་གོམས་པ་དང་ལྡན་པས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེའི་གཉེན་པོ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པ་དང་བསྒོམ་པ་ཉམ་ཆུང་བའོ། །བདག་དང་གཞན་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཚེས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཐོས་པའི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཆུང་བ་ནི་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་རྫས་སུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །མིང་དུ་ནི་བཅུ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་སྤང་ངོ༌། །ཐབས་དང༌།
― DTG124_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨོན་ལམ་དང༌། སྟོབས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་མྱོང་ལ། གཞན་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ས་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། ས་རྣམས་ལ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་དོན་མཆོག་གི་དོན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ས་ནི་བཅུ་སྟེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་ཅན་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་བ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གནས་པའི་ཚུལ་དང༌། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གཞིའི་ཚུལ་གྱི་ས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་གནས་པ་གང་དང་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་གནས་པའི་གནས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་སོ། །ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་སྟེ། ལྟུང་བ་ཕྲ་མོའི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་ཆོས་ལས་མི་ཉམས་པ་ལྷག་པའི་སེམས་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་
― DTG124_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པོ། །འོད་འཕྲོ་ཅན་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་བདེན་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་དམིགས་པ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་བསླབ་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རིང་དུ་སོང་བ་རྣམས་ལ་ནི་འབད་པ་དང་བཅས་པར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་སྒྲུབ་པོ། །མི་གཡོ་བ་ལ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྒྲུབ་བོ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་གིས་ཆོས་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་སྟེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྒྲིབ་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་བག་ལ་ཉལ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་མ་སྤངས་ཀྱང་སྤངས་པ་བཞིན་ཏེ།
― DTG124_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཐབས་ཆེན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ལ། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ལན་ལག་འགྱུར། །འཁོར་བའང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་བསམ་ཡས། །ཤེའོ། །ས་བཅུ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྤོང་བར་མངོན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་སྒྲིབ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ས་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྒྲིབ་པར་བཤད་ཅེ་ན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་གེགས་སུ་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དེ་ཡོད་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་ཀྱང༌། ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་དེ་ཁོ་ནར་མ་ཟད་དེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདྲ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ལ་དེའི་སྒྲིབ་པར་གཞག་པ་ཡང་མེད་བཀག་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་མ་བཤད་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདྲ་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཞར་ལ་ཡོད་པས་མ་སྨོས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ཞར་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །གཞན་ན་རེས་རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པའི་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་ཐར་པ་ལ་གེགས་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དག་ལ་ས་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགྲོལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་
― DTG124_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་གེགས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྒྲིབ་པ་བཅུ། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ས་དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་འཁོར་བ་དང་བཅས་པ་དང་པོ་བ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་པས་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་རྟོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཁུངས་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །རྟོགས་པ་དེས་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ལ། གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གོ་ཞེས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས་གཞན་དང་བདག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བས་བདག་དང་གཞན་དུ་བྱེ་བྲག་གིས་རློམ་སེམས་སུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གི་དོན་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །འདི་ནི་རྟོགས་པ་དང་གཉེན་པོ་དང་གཉེན་པོའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གསུམ་ནི་ས་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲུབ་དུ་མཚུངས་པ་ལ་བདག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་ལུང་ལས་བཤད་དོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས་དེ་བས་ན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་
― DTG124_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་རྒྱས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྟོབས་བཅུའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་བདག་གིས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་དོ། །གང་གིས་འདི་ལྟར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ས་གཉིས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཉིས་པ་ལ་མཆོག་གི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་མངོན་ནོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་འབད་པའམ་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྨོངས་པ་སེལ་བའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དོན་ལ་སྨོན་པས་བདག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣོད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མདོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཆོག་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མཆོག་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པ་མཆོག་ཏུ་རིག་ནས་ཤེས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་སོ། །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐོས་པའོ། །དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རང་གིས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེའི་འོབས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཚད་ཙམ་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་མཆོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་མེའི་འོབས་ཆེན་པོ་འབར་བ། ཀུན་དུ་འབར་བ། ཀུན་
― DTG124_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་བ། མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ནང་དུ་བདག་རབ་ཏུ་མཆོང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་ན་ངས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་བདག་གིས་བདག་དོར་བར་མོས་ན་མེའི་འོབས་ཐ་མལ་བར་བདག་དོར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་བབ་ཀྱང་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཙལ་བར་བྱ་ན། མིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འགྲོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱི་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པའི་ཆེད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ས་བཞི་བ་ལ་ལ་ནི་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བདག་གི་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བདག་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སུའི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པས་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་ཡང་ལྡོག་གོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་སྔ་ནས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྡོག་གོ །གཞན་དག་ན་རེ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཆོས་ལ་སྲེད་པའོ་ཞེའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་
― DTG124_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་པར་རྒྱུན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ནང་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་རྣམས་དང་བདག་ཐ་མི་དད་ཅིང་མཚུངས་པར་མཐོང་ངོ༌། །སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གིས་སྟོན་ཏེ། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པས་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་དང་འགྱོད་པ་སེལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་འདི་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ནས་དེ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་བདེན་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ལ་གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པར་
― DTG124_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་གིས་རིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ལུང་དེ་ཉིད་ལས་སྟོན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དྲུག་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་ཀུན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ལ་གཏོགས་པར་བདག་གམ་བདག་གི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟ་བ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏེ། མཚན་མ་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདུན་པ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་དྲུག་པའི་བར་དུ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་དེ་དག་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ས་བདུན་པ་ལ་ནི་མཚན་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པའི་རྣམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚན་མ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་མཚན་མ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་རྟོགས་ལ། མཚན་མར་བྱས་པའི་ཐ་
― DTG124_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙད་ཀྱང་མི་འགོག་སྟེ། དེ་རབ་རྟོགས་པས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང། དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ན་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཁོ་ན་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ན་གང་ལ་ཡང་བྲི་བ་ཡང་མེད་ལ། མཚན་མ་ཡོད་པ་ན་ཡང་གང་ལ་ཡང་འཕེལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ལ་ལན་རེ་འདི་ལྟར་མཚན་མ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྲི་བ་མེད་པ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་བྲི་བ་མེད་པའམ། །རྣམ་པར་བྱང་བས་ན་འཕེལ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དེ། སྔོན་མེད་པའི་ཆོས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དབང་བ་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང༌། ལས་ལ་དབང་བའོ། །དེ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདུན་པ་ཡང་མཚན་མ་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཡིན་གྱི། །འདིར་ནི་ལྷུན་གྱི་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་དུ་བསྟན་པའི་མཐུ་བརྙེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་བཞིན་ལ་དབང་བ་ཐོབ་པས་དགེ་བ་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཉིད་དུ་སྟེ། ཅི་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཏེ། རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
― DTG124_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་འདི་ལ་ཆོས་དང༌། དོན་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཞན་དག་གིས་མི་འཇིགས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཏེ། རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་བརྙེས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དག་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ཇི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་གང་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེ་མཛད་དོ། །དེ་བས་ན་ས་འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པས་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ས་དགུ་པ་དང་ས་བཅུ་པ་དག་གི་ཁྱད་པར་ནི་འབྲས་བུས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་རབ་ཏུ་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ཅིར་ཡང་དཔྱད་དུ་མེད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་དགོངས་པ་ནི་ས་ཅུ་རྣམས་སུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་
― DTG124_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅེས་ས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མདོ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་གསུང་པ་ཉིད་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་གོང་དུ་མ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། གསུམ་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ནང་དུ་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པས་གསུམ་པ་གཞན་མེད་པར་མངོན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཟད་ན། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་མ་བཤད་པར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བརྗོད་པས་དེའི་ནང་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་འདུས་སོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཁྱབ་པའི་སྒྲིབ་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་བསྡུ་བའི་དོན་དུ། དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །ཅེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་མ་ཟད་པར་གྲོལ་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ལྷག་མ་ལྟར་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་གནས་སྐབས་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བརྟག་མི་ནུས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་
― DTG124_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཁྱབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཆུང་ངུ་ནི་ཉི་ཚེ་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དོ། །སྦྱོར་བའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྟེ། དེས་སྦྱོར་བ་ཉིད་མི་འཐོབ་པོ། །འཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མཉམ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་འཐོབ་པའི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། དེ་ཉིད་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་ནི་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་པ་བཅུ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྒྱུའི་དོན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བས་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བླ་ན་དགེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །བསྡུས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་
― DTG124_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་བདེ་བླག་ཏུ་ལེན་པ་དང༌། འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་བསྡུས་པ་བཤད་དོ། །བསྡུ་བ་བྱས་པས་བདེ་བླག་ཏུ་ལེན་ཏོ། །འཛིན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་སྒྲིབ་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།སྒྲིབ་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབྱེ་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་དེ་ཁོ་ནའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བ་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཞེས་དེ་ཁོ་ན་བཅུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་སྤོང་བ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཉེས་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཐབས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །སྐྱོ་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་དང༌། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མཚུངས་ཀྱང་རིགས་དང་དབང་པོ་དང་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐ་དད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་
― DTG124_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་སོམ་ཉི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལྡོག་པའི་མཐུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་སྟེ། བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་གཞག་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་གཉིས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་སྦྱོར་བའི་གཉེན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་གསུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞི་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ལྔ་པ་ནི་སྒྲིབ་པའི་ཐབས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་དྲུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་ཐུན་མོང་ངོ༌། །དེ་ཁོ་ན་བདུན་པ་ནི་དེ་དང་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་བརྒྱད་པ་ནི་ཤེས་བྱ་མདོར་བསྡུ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་དགུ་པ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་བཅུ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་འཇོམས་པའོ་ཞེའོ། །མདོར་བསྡུས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་བའོ། །རྒྱས་པར་བྱ་ན་དེ་ཁོ་ན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་ལ་དེ་ཁོ་ན་དང་མཐུན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བསྟན་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་རྣམ་པ་གང་གིས་སླུ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་བས་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་གྲགས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བརྗོད་ཅན། དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེར་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཞན་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཉེ་བར་གཟུང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐ་སྙད་དང་དོན་དམ་པ་དང་དེའི་གནས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་དེའི་རྒྱུད་དང་དེའི་གཉེན་པོའི་དམིགས་
― DTG124_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཟབ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་མ་ནོར་བར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པའི་མདོའི་ནང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ལས། བྱུང་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བསྟན། །རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་བསྟན། །རྣམ་དག་རྣམ་པ་བཞིར་བརྟེན་ནས། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན། དག་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང༌། །དྲི་མ་མེད་དང་ལམ་དང་དམིགས། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །རྣམ་པ་བཞི་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱུང་བ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་མདོ་ལས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དུས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ནའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལམ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་བཞིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་མདོར་བསྡུས་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གཟུང་ངོ་ཞེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞས་བྱ་བར་འདོད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ནི་མ་ནོར་བའི་དོན་
― DTG124_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་སྙམ་དུ་དྲི་བར་བསམས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་པ་ལ། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང༌། སྨྲ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྨི་ལམ་ལྟར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ནི་འདོར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་ཡོད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པས་ཡང་དག་པར་ན་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྒྱུ་མའི་རྒྱུ་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་དུ་ཡོད་པ་བདག་ཉིད་ལ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ༌། །སྐབས་ཡིན་པས་འདིར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གཉིས་པ་མེད་པ་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡོད་པས་སོ། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
― DTG124_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་སྦྱོར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་བཤད་ན། མཚན་ཉིད་མ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དྲིས་པའམ་ཡང་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ལ། དེ་ཡང་མ་གྲགས་པས་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་ཤེས་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པར་ལྟ་བའོ། །ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤོང་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འཛིན་པ་སྤོང་བ་འདི་ནི་བསམ་དགོས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཡོངས་སུ་གཅད་པས་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པ་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའང་ཐ་སྙད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུང་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་གང་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ན་དེ་ལ་བུ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཇི་སྟེ་གཟུང་བ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཤེས་ནས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བར་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ།
― DTG124_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བརྟགས་པ་སྟེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའོ། །དེའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ན། དེ་ལྟ་ནི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཤེས་ནས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །གཞན་ན་རེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ། དངོས་པོའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་པོ་མེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པར་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ན་རེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ལ་སོ་སོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་དང་སྦྱར་བས་བཤད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་བསམ་དོགས་པའོ་ཞེའོ། །འདིར་དངོས་པོ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ན་ནི་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། གལ་གཏེ་དེ་ལ་ཆད་པ་ཉིད་དུ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའང་ཤིན་ཏུ་མེད་
― DTG124_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་པས་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་གཉིས་པོ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐུར་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་འགྱུར་ཏེ། མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོགས་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་སྔར་ཡང་བཤད་མ་ཟིན་ན་མ་ཞེ་ན། དེར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདིར་ནི་གང་ཤེས་ནས་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་མ་ཡིན་པས་ཟློག་པ་མེད་དོ། །གང་ཤེས་ནས་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ནི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་འདུས་སོ་ཞེས་སྔར་དམ་བཅས་པས་དེའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེར་ཇི་ལྟར་ཞེན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་དྲིས་སོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་མི་རྟག་པ་ལ་སྒོས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་དོན་ནི་མེད་དོན་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མེད་པའི་དོན་དང༌། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་དོན་དང༌། དྲི་མ་དང་བཅས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་དོ། །གང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་
― DTG124_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་དོན་མི་རྟག་པའི་དོན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་དུ་ན་རྟག་པ་མེད་པ་ནི་མི་རྟག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འགྱུར་པའི་ཆོས་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དོན་མི་རྟག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལེན་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། འབྲེལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་འདིའམ་གཞན་ན་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་བཤད་ཀྱི། ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པས་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་
― DTG124_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །འབྲེལ་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དངོས་མེད་དེ་ཡི་དངོས་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ད་ལ་དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཡོད་པར་གཟུང་དུ་མེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་པས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་མེད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོག་པར་འགྱུར་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡེ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་མ་ཡིན་པས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་རི་བོ་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་ཁོ་ན་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་
― DTG124_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་བདག་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཡོད་ཀྱང་དེས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་འདྲ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་མེད་པས་དེ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་ལ། གང་ཞིག་གང་གིས་བདག་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དོན་དུ་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དེ། འདི་ལྟར་གང་ན་གང་མེད་པ་དེས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་དང༌། ཅིག་ཤོས་ནི་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG124_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། མེད་པའི་དོན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་དྲི་མ་དང་བཅས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བཤད་ན། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དྲིས་པ་དང། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་པས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡོད་པར་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། བག་ཆགས་དང་ནི་ཀུན་ནས་འབྱུང༌། །མ་བྲལ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་བྱུང་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མ་བྲལ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་
― DTG124_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་ཀྱི། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་བྱུང་བའི་ཀུན་འབྱུང་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་གང་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མ་བྲལ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་དང་མ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་སྲིད་དུ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་སྲིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའམ། སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། །འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཉིས་མི་སྐྱེ། །དྲི་མ་ཞི་བ་གཉིས་སུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གཏན་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་སྐྱེ་བའོ། །དྲི་མ་ཞིམ་པ་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་
― DTG124_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དྲི་མ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཚགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་བོན་གནས་ནས་བཏོན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོག་པའི་དྲི་མ་རྣམས་གཏན་མི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྤྱོད་ཡུལ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དྲི་མ་མི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འདི་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འགོག་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ནི་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་བཞིན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་དྲི་མ་གཉིས་ཞི་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། གཉིས་འགོག་པ་དང་རང་བཞིན་འགོག་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འགག་པ་ཙམ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་འགགས་པས་འགོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འགོག་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་བསྡུས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་གཏན་མེད་པ་ཉིད་པས་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བར་ཟད་ཀྱི་སྤང་དུ་མེད་དེ་མེད་པ་ནི་སྤང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་སྤང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའི། བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་
― DTG124_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་གནས་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང༌། གནས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །འགོག་པ་ནི་ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཉིས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཏེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་གཉིས་ནི་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དང༌། སྤོང་བའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་དང་གསུམ་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཉིས་ཀས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི། ཤེས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་ནི་གསུམ་ཆར་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་འདིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའི། དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བསྡུ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདེན་པ་བཞིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དང། གང་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དེ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་གང་ལས་འགྱུར་པ་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དང་པོར་རགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་ནས་ཕྲ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་ནི་རགས་པའོ། །ཕྱིས་ནི་ཕྲ་བའོ། །ཚིག་ལེའུར་
― DTG124_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཟློག་སེ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་རགས་པའི་ད་ཁོ་ནའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་རགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་ཕྲ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་བསྡུ་བར་དམ་བཅས་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། བརྟགས་པ་དང་ནི་ཤེས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་བརྗོད་པ་རགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྟགས་པ་དང་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དོན་མེད་པ་ལ་གཟུགས་དང་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་པོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྱེ་བྲག་གི་མིང་གིས་བརྗོད་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བརྗོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་ལས། ཕ་རོལ་ན་མེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ལྟར་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་པོ། །བརྗོད་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བརྗོད་པ་ལས་འདས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །ཀུན་རྫོབ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་དེ། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་
― DTG124_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། དོན་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །དེ་བས་ན་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དོན་མེད་བཞིན་དུ་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཤེས་པ་དེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ནི་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དེ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ནི་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པ་དང་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་ནི་སྐབས་སུ་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའི། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དམ་པའི་དོན་ནི་གཅིག་པུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྟགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་གཉིས་ནི་དོན་དམ་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དོན་དང་ཐོབ་དང་སྒྲུབ་པ་ནི། །དོན་དམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དོན་དམ་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་དོན་དམ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་ཏེ། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དམ་པའི་དོན། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡེ་ཤེས་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེའི་
― DTG124_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་སྣང་བ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་གང་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བཟོད་པ་དེ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བ་དོན་དམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་དམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་ཡིན་པས་ན་དོན་དམ་པ་སྟེ། དེ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་དམ་པའོ། །ལམ་གྱི་དགོས་པ་ཡིན་པས་ན་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་དགོས་པ་སྟེ། གནོད་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ནི་ལམ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་དོན་ནི་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་ཡུལ་ལམ་དགོས་པ་སྟེ། ཡུལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དགོས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར། གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པར་གྱུར་ན་ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། གཏན་ལ་བབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེང་གེ་དང་ནགས་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ལ། ལམ་ལ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ཆ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་ལམ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་བསྡུར་མི་རུང་ན་འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་སྐད་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འགྱུར་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལམ་གཉིས་
― DTG124_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་མ་བྱས་དང༌། ལམ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་བྱས་གཉིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཉིས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། གཉིས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་དེ་ལས་གཞན་དགག་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་ལས་གཞན་ཡང་སྟེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདུས་བྱས་ནི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ལ་བྱའི་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ལམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉི་ག་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ། གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །བརྡ་ནི་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པར་ཤེས་པའོ། །འདྲིས་པ་ནི་དེ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྦྱོར་ཞིང་ལྟ་བའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྡ་ལ་འདྲིས་པའི་རྗེས་ལ་ཞུགས་པའི་བློ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་དྲན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བརྡ་ལ་འདྲིས་པའི་དྲན་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློས་འཇིག་རྟེན་པ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང༌། དེ་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་ལ་འདི་ནི་ས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་གྱིས་རིགས་པའི་གྲགས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་རིགས་པའི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ཡང་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དམ་པ་རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་དམ་པ་དག་ནི་གང་དག་རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག་གོ །རྟོག་གེ་པ་དག་ནི་གང་དག་དཔྱོད་པ་ཅན་དག་སྟེ། སྔ་མ་བཤད་པར་བསམས་ནས་ཚིག་ཕྱི་མ་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་དམ་པ་དག་ནི་དགེ་བ་ཅི་ཞེས་ཚོལ་བ་ཅན་དག་གོ །རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག་ནི་ལྟོས་པ་དང༌། བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། འཐད་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་བཞི་དང་མི་འགལ་བའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག་གོ །རྟོག་གེ་བ་དག་ནི་རྟོག་པ་དང་སེལ་ནུས་པ་དག་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བྱེད་པའོ། །དཔྱོད་པ་ཅན་དག་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ལེགས་པ་དང་ཉེས་པ་དཔྱོད་པ་དག་གོ །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་དཔྱོད་པ་ཅན། །ཞེས་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་འདི་སྐད་དུ། དམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་དམ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་གེ་པའི་ས་དང༌། བསྒོམ་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོག་གེ་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་གསུམ་དང་མི་འགལ་བར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚད་མ་གསུམ་ནི་མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལུང་ངོ་། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བའི་ཡིད་དོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །ཡིད་ཆེས་བས་བསྟན་པ་ནི་ལུང་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པས་ནི་བརྫུན་
― DTG124_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་དག་གོ །ཡང་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་གིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དང༌། དཔེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་གྲགས་པའི་དངོས་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཐད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སོ། །འཐད་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་འཐད་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པའོ། །རིགས་པ་ནི་ཐབས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ངེས་པ་གང་གི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པའོ། །ཡང་ན་འཐད་པ་ནི་གཞན་དུ་མི་སྲིད་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི་ཆའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའོ། །ཡང་ན་འཐད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ཡིན་པར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་གཞན་དག་ལས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་འཐད་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་གང་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་གང་ཡང་རུང་བ་སྟེ་རིགས་པས་གྲགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བར་དགོས་པའམ། དེའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཞེས་པའི་ཐ་
― DTG124_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་བས་ན་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་དེ་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མདོར་ན་རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་གོ །དེ་དག་ནི་ནང་དང༌། བརྡ་སྤྲོད་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང༌། གསོ་བ་དང༌། བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སར་བསྡུས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པ་དང༌། ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པས་རྣམ་བར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་བཤད་ཟིན་ན། འདི་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུས་བརྗོད་དེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་
― DTG124_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་དྲི་མ་གཉིས་ཀྱིས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། །མིང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་སུ་བསྡུའོ། །དེ་ལ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གར་འོས་པར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་དངོས་པོ་ལྔ་དག་འདུས་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལྔ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། མིང་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདིར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམ་པ་འདི་ལྔ་ལ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །མིང་ནི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མིག་བརྡ་བཞིན་དུ་གོ་བར་བརྗོད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རང་བཞིན་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁམས་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གདགས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ན་དང་པོར་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་མིང་ངོ༌། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་
― DTG124_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གདགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་བས་ན་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་གནས་ངན་ལེན། །དེ་བས་འཁྲུལ་པ་དེ་ཡི་རྒྱུ། །རང་བཞིན་ཞི་བདེ་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་དངོས་པོ་ལྔའི་དོན་ཏོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པར་བསྡུས་པའི་འཁྲུལ་པའོ། །ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་པ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །བག་ཆགས་དེའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལ་བརྗོད་པ་འཇུག་གོ །བརྗོད་པའི་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་གནས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུའོ། །མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པས་མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བསྡུའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པར་མིང་བསྡུས་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གྲུབ་པ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ལྔས་མ་བསྡུས་སོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དང་འགལ་བ་མེད་དོ། དེར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྡུ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་རབ་ཁོ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་ཏུའམ་མཛེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་
― DTG124_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུས་བསྡུས་སོ། །བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་པ་དང༌། དེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་བསྡུ་བ་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་ཏེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་བཀའ་སྩལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདིར་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནས། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ནའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གང་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ནམ་ཡང་ཐོག་མ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སམ། རྣམ་པར་རིག་པའི་གནས་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ་ཞེའོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམ་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྟག་པར་དེ་བཞིན་པས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་འདུ་བྱེད་དེ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཁོ་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གནས་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་
― DTG124_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ཁོ་ན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཚེའི་རྒྱུན་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ནི་མེད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྒྱུན་དེ་སུ་དག་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་གང་དག་གིས་ཡིན་པ་དང༌། འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འཇུག་སྟེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གནས་པ་དང་ནི་ངན་པར་ཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ངན་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་གཉིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང༌། ཀུན་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་དང༌། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་དང་དག །ཡང་དག་སྒྲུབ་པ་གཅིག་པུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་འདི་བཞི་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདི་ལ་འཇུག་པ་དང་གནས་པ་དང༌། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་
― DTG124_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་གྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་མཉམ་པར་བསྟན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་མཉམ་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ནས་ནི་ཤེས་རབ་མཉམ་པར་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་མཉམ་པར་གསུམ་གྱིས་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་བློ་མཉམ་པར། །རེ་རེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་བཅུ་ནི། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་བ་བཅུ་པོ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། གཅིག་དང་རྒྱུ་དང་ཟ་བ་དང༌། །བྱེད་པ་དང་ནི་དབང་སྒྱུར་དང༌། །བདག་པོའི་དོན་དང་རྟག་པ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པའི་གནས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་མ་གྲོལ་གྲོལ། །དེ་དག་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བདག་མེད་པ་ལ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་འདི་བཅུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་གཟུང་བའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ཡུལ་མེད་པ་ལ་འཇུག་ཅེ་ན། འདི་ནི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་གྱི་བདག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་བར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་བདག་གི་བྱ་བ་དང་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་འདི་བཅུས་བདག་ཏུ་
― DTG124_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པ་འབྱུང་གི་གཞན་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པུར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་རིལ་པོའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པའོ། །རྒྱུར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་བསྒོ་བའི་ཕྱིར་བདག་ལ་རྒྱུར་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཁམས་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ངོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་རྒྱུད་འཛིན་པ་སྟེ། ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདི་ལ་འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་རྒྱུ་བདག་ཡིན་པར་སེམས་པ་ནི་རྒྱུར་འཛིན་པའོ། །ཟ་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཟ་བའོ། །གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ནི་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་བཟའ་བའོ། །ཡང་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ཟ་བར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་ནི་ཟ་བར་འཛིན་པའོ། །བྱེད་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང༌། ཉེས་པར་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་བྱེད་པ་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱེད་པར་འཛིན་པའོ། །རང་དབང་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དགར་དབང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ །དབང་དེ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་ནི་རང་དབང་དུ་འཛིན་པའོ། །བདག་པོར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོ་དང་རྗེ་བོ་དང་དབང་ཕྱུག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་དང་མཐུན་པར་དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་བདག་པོ་ནི་བདག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་བདག་པོར་འཛིན་པའོ། །རྟག་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་མ་དག་ཀྱང་བདག་རྟག་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དུ་ནམ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང༌། བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་དང༌། སོ་སོར་ངོ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་
― DTG124_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ལ་ཡིད་འཛིན་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །ཡང་ན་དབུགས་དང་ཡིད་འགོག་པའོ། །བདག་དང་ཡིད་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དེ་ལ་འདི་ཡོད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནོ། །མ་གྲོལ་བ་དང་གྲོལ་བ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་སྔར་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་ལོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ན། དེ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདུས་ཏེ། མི་སྲིད་དོ་སྙམ་ནས་དྲིས་པའོ། །འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པའི་ཡུལ་ལ་འདིར་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་ཀྱི་མཁས་པ་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྐབས་ཀྱིས་དེར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་ལམ་གྱི་བདེན་པ་གསུམ་དུ་འདུས་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་འདུས་པའང་མ་ཤེས་ནས། ཇི་ལྟར་འདུས་ཤེས་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་རྟོག་དང་རྣམ་རྟོག་དོན། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་དེ་དག་དེར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་པས་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཐོག་མར་བསྡུས་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་གཟུགས་སུ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དའང་གང་མིང་དུ་དམིགས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་
― DTG124_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དེ་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་ནས་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཕུང་པོ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་དག་དང་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་དང༌། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་དང༌། དུས་གསུམ་དང༌། བདེན་པ་བཞི་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁམས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་ལ་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་དེ་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་གཏན་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་ཀུན་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །གང་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་
― DTG124_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་ནི་གང་ཚོར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ནས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །གདགས་པའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ཉིད་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དང་གཏན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མིང་དུ་བརྗོད་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ།། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་དོན་ལ་མིང་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་མེད་མོད་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེའང་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། མཐུན་ནམ་མི་མཐུན་ཡང་རུང་སྟེ། མིང་དང་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པའི་དངོས་པོ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་དེ་དག་གི་དོན་རྣམས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མིང་དང་དེ་དག་གི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དོན་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་ཀྱང་མིང་གི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་གིས་བརྗོད་པ་ཡང་གཞན་ལ་དོན་གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་གཅིག་ལ་མིང་མང་པོའམ། མིང་གཅིག་ལ་ཡང་དོན་མང་པོར་གྱུར་ན་
― DTG124_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་མའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ནི་དུ་མའི་ངོ་བོར་མི་རུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་མེད་པའི་བརྗོད་པ་དག་ཀྱང་དོན་བཞིན་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ཡང་སྒྲ་དང་མཐུན་པར་དོན་ཤེས་པ་མེད་དེ། དེ་ལ་ཤིང་ནི་སྒྲ་ཉིད་དེ་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ནི་ཤིང་ཡང་མ་ཡིན་ཤིང་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིང་གི་སྒྲའི་དོན་ནི་ཤིང་ཞེས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་ཤིང་གི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྲ་དང་དོན་གཉིས་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་གོ །མི་མཐུན་ན་ཡང་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ངེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་གིས་དོན་བསྐྱེད་དམ་གསལ་བར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་དོན་ལ་མིང་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དང་ཡང་མིང་འདོགས་པས་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་ཡང་དང་ཡང་བསྐྱེད་དགོས་པར་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་རྟོགས་ནས་མིང་འདོགས་ན་རྟོགས་ཟིན་པ་ལ་ནི་གསལ་བར་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །མིང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་སུ་དེ་མི་ཤེས་པ་གཞན་དག་གིས་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་ཉིད་དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན། གསལ་བར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་རུང་སྟེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསལ་བར་བྱ་བ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ངེས་པ་ཡང་མ་མཐོང་བས་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་མིང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །དྲི་ལ་སོགས་པས་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟེའུ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ནི་དྲི་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་པ་པོར་འདོད་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་འདུས་པའི་ཕྱིར་མཁས་
― DTG124_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བཤད་དེ། དོན་གང་ལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་མ་བཤད་པས་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐོག་མར་དུ་མ་ཉིད་དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐོག་མར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཕུང་པོ་བཤད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དུ་མའི་དོན་ནི་གཟུགས་གང་ཅིའང་རུང་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའམ་ནང་གིའམ་ཕྱིའིའམ་རགས་པའམ་ཕྲ་བ་འམ་ངན་པའམ་གྱ་ནོམ་པའམ་རྒྱང་རིང་པོའམ་ཐག་ཉེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་དུ་མའི་དོན་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་མང་པོ་དག་ལ་ཕུང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོ་སྟེ། བསྡུས་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན་ཡང་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དུ་མའི་དོན་དང་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་ཀྱང་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཡན་ལག་འདི་གསུམ་གྱི་ཕུང་པོའི་དོན་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཕུང་པོའི་དོན་ནི་སྤུངས་པའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དུ་མ་དང་བསྡུས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྤུངས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མཐོང་ངོ༌། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་གཅིག་པུར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཇི་ནས་ཕུང་པོའི་དོན་ལ་མཁས་པར་བྱ་
― DTG124_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་རྣམས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོར་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྨོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཕུང་པོ་རྣམ་གསུམ་གཞག་སྟེ། རྨོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གཅིག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བཟླུམ་པ་ལ་རྨོངས་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་འདྲེས་པ་ལ་རྨོངས་པའོ། །ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་ཁམས་རྣམས་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕུང་པོའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་ཁམས་ཀྱི་དོན་གསུངས་པ། འཛིན་དང་གཟུང་དང་དེ་འཛིན་པ། །ས་བོན་དོན་དེ་གཞན་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁམས་ཉིད་དང་སྦྱར་ཏེ་ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་པས་ཀྱང༌། གཞན་གང་ཞེ་ན། ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་ཡོད་པའི་རྡོ་རྗེ་ལ་གསེར་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གསེར་གྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འཛིན་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུང་བའི་ཁམས་དང༌། དེ་འཛིན་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་དག་མིག་གི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཐུག་གི་བར་གྱི་ཁམས་དེ་དག་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་འཛིན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་དག་གོ །རིགས་མཐུན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུང་བའི་ས་བོན་གྱི་དོན་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་གོ །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཁམས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཛིན་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་
― DTG124_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དག་གོ །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་ཀྱི། མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་ཏེ། འདི་ནི་བསམ་དགོས་པའོ། །བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་དང༌། ལས་རྣམས་ལ་རྨོངས་པ་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་རྒྱུ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁམས་ལ་མཁས་ན་བདག་ལ་རྒྱུར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཚོར་དང་དོན་རྣམས་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི། །ཉེར་སྤྱོད་འབྱུང་སྒོ་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཁམས་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་མང་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་ལ། གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྤྱིར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གང་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། ཁམས་རྣམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་ན་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་གནས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་
― DTG124_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དག་ནི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་དྲུག་པོ་དག་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བ་སྟེ་ཚོར་བ་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དེ་མཆེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕྱི་དང་ནང་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཚོར་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ། མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་སྒོར་བཤད་དོ། །ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་དེའི་སྒོ་ནས་ཚོར་བ་ལས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཏེ། དོན་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དོན་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཉེར་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་སྐྱེ་བའི་སྔོས་པོའི་སྒོ་ཡིན་པས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བཤད་ཀྱི། ནང་གི་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་ནང་གི་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་ཀྱང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དག་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་འདི་དག་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཙོ་བོར་ནི་གཉིས་གཟུང་ངོ༌། །གཙོ་བོར་གཟུང་བ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་ཟ་བ་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པ་ཟ་བ་པོ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་
― DTG124_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆེད་རྣམས་ཡིན་ལ། བཟའ་བར་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཟ་བ་པོའི་བདག་མེད་དོ་སྙམ་ནས་བདག་ཟ་པ་པོར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཕན་པ་དང༌། གནོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་ཉིད་ཟ་བ་པོར་ཐ་སྙད་བཏགས་སོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་བཀག་པའི་ཕྱིར་བདག་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཁོ་ན་འདིར་དགག་པར་བྱའི། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པར་སྤྲོས་པས་བསྒོས་པའི་ལས་ཀྱིས་འཕགས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་རྙེད་པ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོག་པར་སྣང་བ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐུན་མོང་གི་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའི། དེ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གོ་མདོ་སྡེ་ལས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མི་འགལ་ལམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་ན་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་དེ་ཉིད་འགྱུར་བར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་འགལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདྲ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་གོ །བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་བདག་
― DTG124_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བཤད་པས་ན་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སྒོས་པར་སྣང་བ་ནི་དམིགས་པའི་དོན་དུ་འཐད་དོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་དག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེད་པ་པོ་ལྟ་བུར་མེད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་འཇོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པ་པོའི་དངོས་པོར་མེད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་དང་དངོས་སུ་མི་འདྲེའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པར་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་ཐ་མི་དད་མོད་ཀྱི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་གདགས་པ་ཉིད་དུ་ཟད་ཀྱི་དངོས་སུ་མེད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པས་ཀྱང་ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་མི་སྡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཡང་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་དམིགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། སྐྱེས་པ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞི་མེད་པ་ལ་ནི་དམིགས་པར་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །གང་གི་ལྟར་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པར་འཇོག་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་
― DTG124_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཚེའང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཚེ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེར་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དེའི་དོན་མེད་པས་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་རུང་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཕྱིའི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱིའི་དོན་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ།། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྩོལ་བ་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་མེད་ཅིང་སྐུར་འདེབས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཡོ་བ་མེད་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དགག་པར་འདོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང༌། སྐུར་བ་འདེབས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྩོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བྱེད་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བོར་ནས་སྐྱེས་བུ་དང་དབང་ཕྱུག་དང་བདག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཐ་མ་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་པ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
― DTG124_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་རྒྱུའི་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་སྟེ། རང་བཞིན་རྟག་པ་ལ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་རྒྱུར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་བདག་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདག་ཡོད་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་འབྱུང་གི །མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲས་བུ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པར་བདག་སྒྲོ་འདོགས་ན་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་གི་རྫས་དང་ལྡན་པས་སམ། དེ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པས་བདག་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་མེད། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་མེད། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མེད་པ་རྣམས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་སྨྲ་བའོ། །བྱེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་སྐྱེ་བ་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་བྱེད་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བྱེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་ནུས་པ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་
― DTG124_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཡང་ནུས་པ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་ལས་གཞན་པ་བདག་གམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། བྱེད་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་ནི་བདག་གམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ་མེད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེད་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་ཡོད་པ་དག་ལས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་དོན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། མི་འདོད་འདོད་དང་རྣམ་དག་དང༌། །མཉམ་དུ་འབྱུང་དང་དབང་བྱེད་དང༌། །འཐོབ་དང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དག །གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་དོན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བདེན་པར་སྨྲ་ཞིང་ཁྲོ་བ་མེད། །སློང་ལ་ཆུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། །རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གནས་ཀྱིས་ནི། །ལྷ་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་རྒྱུ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །ཡང་ན་གནས་ནི་སྲིད་པའོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དེ། གཞན་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་དེ་བདུན་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཚེའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་གསུམ་དུ་འདུས་སོ། །དེ་ལ་མི་འདོད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་
― DTG124_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་འདོད་པ་ནི་ངན་འགྲོ་རྣམས་ཏེ། དེར་འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སུ་བསྡུས་པ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ་དང་མཇུག་གིས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ངན་འགྲོ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོའོ། །དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་དེར་འགྲོ་འདོད་པ་ནི་སུ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། ལས་རྣམས་སྟོབས་དང་ལྡན་ལ་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་དེར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའོ། །བདེ་འགྲོ་ནི་ལྷ་དང་མིའོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། འཇུག་པ་རྣམས་ལས་ལོག་པ་དང། སྟོན་པ་དང༌། བླ་མ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་རིམ་གྲོ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་པར་གཞན་གྱིས་ནི་འདོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ལ་རག་ལུས་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ཆེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཞེས་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་མི་ཆ་བ་ལ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བླངས་པ་ལ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་ན་མ་བྱིང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དུས་ན་མི་གཡེང་བ་དང༌། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དུས་ན་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་
― DTG124_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒྲིབས་པས་ན་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་མ་སྤངས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བཏང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་བར་དུ་མ་བསྒོམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་བརྗོད་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་དང༌། སྟོབས་རྣམས་ཀྱང་བསྡུའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ནི་གང་ན་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་འཐོབ་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གཞན་དང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལྟ་བུ་དང་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དོ། །མཉམ་དུ་འབྱུང་བའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་གཉིས་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཅེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་མི་འབྱུང་བར་འདོད་ཀྱི། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ནི་གླིང་བཞི་པར་འབྱུང་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་ཀྱང་གླིང་བཞི་པ་ཉིད་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གླིང་བཞི་པ་རེ་རེར་ཡང་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གླིང་བཞི་པ་གཅིག་ཏུ་དགའ་ལྡན་དང༌། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་ཚེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གླིང་བཞི་པ་གཞན་དུའང་འདྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འོག་མིན་གྱི་གནས་
― DTG124_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་གླིང་བཞི་པ་རེ་རེར་ཡང་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། མིའི་ནང་དུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འདི་ལ་སངས་རྒྱས་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི་མཉམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལ་རག་ལུས་པས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དོ། །དབང་བྱེད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་བུད་མེད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཀྱིས་སྨིན་པར་ནུས་ཏེ། བུད་མེད་ལ་ནི་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འཐོབ་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས་རང་བྱང་ཆུབ་དང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་རང་བྱང་ཆུབ་ཉིད་འཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་སྐྱེས་པས་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་བུད་མེད་ཀྱིས་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསེ་རུ་ལྟ་བུར་འདྲེ་བ་མེད་པ་དང༌། ས་གསུམ་གྱི་སྟོན་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའང་སྐྱེ་བོ་གཡོན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཆུང་བས་སློབ་དཔོན་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །གསོད་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ཡིན། སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ཏེ། གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ཉིད་ཀྱི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོངས་པའི་ཕྱིར་ལྟ་
― DTG124_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་དེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་མ་སྤངས་པ་ཡང་དེའི་གཉེན་པོར་ལམ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་ཅན་དུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ། །གལ་ཏེ་རང་དབང་ཅན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ལས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་དོན་བསྟན་པའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་གི་དབང་པོ་ནས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་དབང་པོའི་དོན་ནི་དབང་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་དབང་བྱེད་པ་དེ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། འཛིན་དང་གནས་དང་རྒྱུན་མི་འཆད། །སྤྱོད་དང་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་གཉིས་པ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་ལས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་སྨོས་པར་བལྟའོ། །དེ་བས་ན་བཤད་པ་བྱེད་པས། དེ་དག་ལ་དེ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་དགོས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། འཛིན་པའི་དགོས་པ་སྟེ་ཆེད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་དབང་བས་ན་དབང་བྱེད་པ་སྟེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལ་ཐུག་པ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་འཛིན་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་དྲུག་དབང་བྱེད་པ་ནི་མིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མ་ལུས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་དབང་བྱེད་
― DTG124_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ན་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་སྔོན་པོ་ནི་གཟུགས་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གནས་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲོག་གི་དབང་པོ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུད་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་རྐྱེན་མེད་ན་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཐུ་ཡོད་པའོ། །གནས་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་སྨོས་པ། འདིའི་དབང་གིས་མི་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་འཆི་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་རིགས་མཐུན་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དབང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་ཚེ་ཟད་པ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་ཟས་རྣམས་མེད་ཀྱང་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་པར་དབང་བྱེད་པར་མི་རུང་སྟེ། འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དག་ལ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་གནས་པར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་འཚོབ་པ་ལ་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་གཉིས་དབང་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བུ་བྱུང་ན་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བས་བུ་འབྱུང་བ་ནི་རིགས་འཚོབ་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཕྱོགས་འགའ་ཉིད་དེ། དབང་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པོ། །གང་ན་ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ན་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་དེ། དེའི་དབང་གིས་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་ལ་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་གི་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མེད་དེ་དྲི་ཟ་ལ་
― DTG124_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་མེད་པ་མ་ནིང་ལ་སོགས་པ་ལ་བུ་འབྱུང་བའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པས་དབང་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་ཚོར་བའི་དབང་པོ་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བའི་དབང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །དེ་དག་ནི་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྤྱོད་ཀྱི། མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ནི་ཚོར་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་པའོ། །དེ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྔ་སྟེ། དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །དེ་དག་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་གསུམ་ནི་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལམ་དུ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། ཡིད་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་རྣམས་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་
― DTG124_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེ་བྲག་གིས་ཅི་རིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དབང་པོ་དགུ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོའོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ནི་གཞན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་གཉིས་ལ་ནི་དབང་པོ་བཅུ་སྟེ། སྔར་སྨོས་པ་དགུའི་ནང་དུ་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསྣན་ན་བཅུར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ལ་ནི་དགུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་དག་ལ་ནི་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཅི་རིགས་པར་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་ཐར་པ་མཆོག་འདོད་པས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་འདི་བཅུ་ནི་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། སྔོན་ཀུན་མི་ཤེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པས་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་སློབ་པའི་ལམ་དེ་ལ་དབང་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ཉིད་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པར་ལྷག་མ་རྣམས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོའི་མིང་འཐོབ་པོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་པས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དབང་པོ་ལ་མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དང༌། མཐུ་བོ་ཆེ་དང་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་པོར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་དུས་གསུམ་གྱི་དོན་བརྗོད་དགོས་པས། དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྒྱུ་རྣམས་སྤྱད་ཟིན་དང༌། །དེ་བཞིན་མ་སྤྱད་
― DTG124_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཚེས་པ་སྡུས་པའོ། །རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཕྱུང་ཟིན་པའོ། །འབྲས་བུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་མྱོང་ནས་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་འདས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་དེའི་རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་སོ། །རྣམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། རྒྱུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་བྱིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྤྱད་པའི་དོན་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཉིད་དེ། འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་ཏེ། དགོས་པ་མ་བསྐྱེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཞིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མ་སྤྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་སྤྱད་ལ་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགོས་པ་མ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དུས་ལ་མཁས་པ་ནི་དུས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདག་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་གསུམ་གྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་བདེན་པ་བཞིའི་དོན་བརྗོད་དགོས་པས། དེའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོན་ཏོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེའོ། །བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་
― DTG124_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཀྱང༌། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བ་དེ་དག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟར་མཐུན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཡང་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཚོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཚོར་བའི་གནས་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་སྦྱར་རོ། །སྒྲུབ་པ་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་ཚོར་བ་དང་ཚོར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྲེད་པའི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རབ་ཏུ་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མདོར་ན་ཡང་སྲིད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ལས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཞི་བའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་སོ། །ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་བ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཙམ་རྟོགས་ནས་དེ་
― DTG124_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ལས་གཞན་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཤེས་པས་གཞན་ལས་བདག་གིས་ནི། །ངེས་པར་འབྱུང་ཕྱིར་གཞན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་བར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག །ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཞིག་མ་སྨོས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པ་ནི་གཞན་ལས་དང་བདག་གིས་ཞེས་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་བས་ན་འགྲེལ་པ་ལས་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཁོར་བ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལམ་དང་འགོག་པར་གཟུང་སྟེ། དཔེར་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འགོག་པ་ལ་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལམ་ལ་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པའོ། །འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་དག་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོན་དུ་ཤེས་པའོ། །གཞན་ལས་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པ་ཐོས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཁོར་བ་གཉིས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དུ་ཤེས་ནས་སངས་
― DTG124_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་གཉིས་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི། །འདིར་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གཞན་ལས་ཐོས་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །མཉམ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་ནི་འགྲེལ་པ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཙམ་དུ་ཟད་པར་མཐོང་བས་བདག་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ང་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཏགས་བཅས་རྒྱུར་བཅས་རྒྱུ་མཚན་དང༌། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་དོན་བཅས་ནི། །ཐ་མ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཐ་མར་བཤད་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདུས་མ་བྱས་ནི་དོན་དང་བཅས་པའི་རབ་ཏུ་ཞི་བས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བཏགས་པ་དང་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མི་ཤེས་ནས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བཏགས་པ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་གཉིས་བཏགས་པས་ན་
― DTG124_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་གཉིས་ནི་བཏགས་པའོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་དེ་གཉི་ག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ས་བོན་དུ་བསྡུས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་འབྲས་བུ་མ་བྱིན་པ་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་བསྡུས་པ་ཉིད་དེ། འབྲས་བུ་བྱིན་པ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ས་བོན་དུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་གནས་དང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བསྡུས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། དེར་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གནས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་བསྡུས་པས་ན་གནས་སུ་བསྡུས་པའོ། །ལུས་སུ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ལ་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ནི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཁོག་པ་ལུས་དེར་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་དབང་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །ཡང་ན་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དེ། དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པའོ། །བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་དེ་ནི་དེ་ཉིད་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་གང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཞེ་ན། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་རང་བཞེན་དང་བྱེ་བྲག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་
― DTG124_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་ལ་བག་ཆགས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ནི་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདོགས་པས་ན་འདོགས་པའི་མཚན་མ་ནི་འདུ་ཤེས་ཏེ། མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གནས་དང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བག་ཆགས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞིའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཡིན་ལ། གཉི་ག་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལ་ཡིད་ལ་གང་རྟག་རུ་རློམ་སེམས་པའི་རྣམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་གམ་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་གང་རྟག་པར་རློམ་སེམས་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་པ་ཡིན་པས་བརྗོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་འགོག་པ་དང་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བར་རུང་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྙམ་ན། ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན།
― DTG124_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །འདིས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་གཅིག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལམ་གཉི་ག་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བར་བཟུང་ངོ༌། །ཅི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་འདུས་བྱས་སམ་འོན་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་ཤེ་ན། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དོན་འདིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོག་མ་དུ་མ་ཉིད་དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱས་པར་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱས་པར་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་དེར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དགུ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་ཟག་དང༌། ཆོས་དང༌། གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ཕྱིར་དེས་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ནི་
― DTG124_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་བསྒོམས་པས་ཉན་ཐོས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཕྲ་བ་དང་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། རགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྲ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རིགས་པས་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚར་གཅོད་པ་ལ་དཔེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའོ། །རིགས་པ་ནི་རིགས་པས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ལུང་གཞན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ལྔ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ལ་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ལ་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཏེ། བསམ་པ་བཅུ་པོ་དག་གིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འཇུག་པར་སྔར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་བསྡུས་པ་སྨོས་པ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་གྱིས་ཚིག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨོངས་པ་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ཡང་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་མགོ་མཇུག་ཡོངས་
― DTG124_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མཐོང་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པ་རྟོགས་པས་རྨོངས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་དེ་ཁོ་ནའི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །། དེ་ཁོ་ན་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང༌། དེའི་གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་བཤད་དགོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེའུར་བཅད་པ་བཞི་པ་བརྩམས་སོ། །དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་དང་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱང་སྨོས་སོ། །བསྟན་པའི་མདོར་བྱས་པ་ལས་གཉེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་བཞེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་བསྒོམས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྒྲིབ་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་མཐུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་གཉེན་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་རྣམས་བསྒོམ་པ་ནི་སྤེལ་བ་དང༌། བསྐྱེད་པ་དང༌། གོམས་པར་བྱ་བ་དང༌། ལན་མང་དུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ནའོ་འོག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཐོག་མར་བཤད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོར། གནས་ངན་ལེན་ཕྱིར་སྲེད་རྒྱུའི་ཕྱིར། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པ་ལའོ། །རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱི་དོན་ཏེ། ཐོག་མར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཇི་བཤད་ལ། གཞན་ཡང་ཕྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་མོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱིས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་སྐྲག་གོ །ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་མ་རྟོགས་པ་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་
― DTG124_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་བདེན་པ་མཐོང་ནས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དོན་དུ་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཐོག་མར་བཤད་དོ། །ལུས་ཀྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་ངན་ལེན་ནི་ངན་པར་གནས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉིན་གཅིག་བཞིན་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་ལུས་འགྱུར་བ་ཉིད་པས་ལུས་ཀྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡིན་ལ། ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་ངན་ལེན་དུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པས། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །གནས་ངན་ལེན་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། གནས་ངན་ལེན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདུ་བྱེད་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ཡང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པས་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ལ། འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་འདི་གནོད་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་རྒ་དང་འཆི་བ་དང༌། །ནད་དང་ཕོངས་པ་གསོད་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་རྣམས་ཡོད། །གལ་ཏེ་འཇིགས་མད་སྐྱེ་བ་མེད་གྱུར་གནོད་པ་དེ་དག་མེད། །ཤིང་སྐྱེས་མེད་ན་མེ་དང་རླུང་དང་ནགས་མེས་འགྱེལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་དུ་གཟིགས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ན་ཆེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་
― DTG124_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་སྡེ་ལས་ཀྱང་མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་སུ་མི་རུང་བའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་ཁས་བླང་དགོས་ན། དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལ་ས་བོན་མེད་ཀྱང་རེས་འགའ་ཁ་ཟས་དང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲགས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ས་བོན་གནས་པ་ནི་འདིར་གནས་ངན་ལེན་དུ་འདོད་དོ། །བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ལུས་འདི་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དེ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། དཔེར་ན་མྱུ་གུས་གཡུལ་གྱི་སེར་གའི་ནང་དུ་སོང་བའི་ས་བོན་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ས་བོན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་འགྱུར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ངག་གནས་ངན་ལེན་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དུ་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་གཟིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་
― DTG124_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བར་དགོས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྒྱུའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་དང་མི་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྒྱུའོ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འགའ་ཞིག་ལ་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པའི་རྒྱུ་དང༌། དེ་དང་ཕྲད་ཅིང་མི་འབྲལ་པར་སྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་རེག་ན་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་བའི་ཚོར་བ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སྲེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལ་ཚོར་བ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། སྲེད་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མདོ་སྡེ་ལས་སྲེད་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། ཡང་འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བདག་གཞན་མེད་པས་ན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། བདག་ཆད་བར་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྡོག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དུ་འདུ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཆད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཙམ་ཞིག་གཅོད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་
― DTG124_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ། མི་སྡུག་པ་དང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་རྣམས་ལ་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཤེས་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་སྤང་བའི་ཐབས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །འཇུག་པ་ནི་འདིར་བདེན་པ་སོ་སོ་ལ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་དུ་མའི་རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། མི་གཙང་བའི་ས་བོན་དང༌། མི་གཙང་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་གནས་པའི་རྒྱུ་དང༌། མི་གཙང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དབུ་བ་རྡོས་པ་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཡིན་པར་བསྒོམ་མོ། །ཚོར་བ་དང་སེམས་དང༌། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་བསྒོམ་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ཁམས་དང༌། ས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་ཡིན་པར་བསྒོམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་བསྒོམ་མོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཚིག་ནི་དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རམ། འདི་དག་གིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་བཤད་དེ། དེ་ཅིའི་
― DTG124_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཤེས་ནས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས་ནས་ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པར་བརྗོད་ཀྱང་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ།། ཁམས་དང་སའི་སྤངས་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ཁམས་དང༌། ས་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གསལ་བ་ནི་འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའོ། །གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་བཞི་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱང་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉིས་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཐ་དད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་སྟེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལུང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་བར་སྟོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་དང་སྦྱར་བའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་སྟེ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བྱའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའོ། །ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ནི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་
― DTG124_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བའོ། །འདུན་པ་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་བརྩོན་འགྲུས་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །འབད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོ་སྤངས་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྩོམ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། དགའ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བྱིང་བའི་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །སེམས་རྒོད་པར་གྱུར་ན་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་སྟེ། འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་ན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །དེར་གནས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་ལའོ། །སེམས་གནས་པའི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པར་ནུས་པ་ཉིད་དེ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ལས་སུ་རུང་བ་དེ་ཡང་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་པ་དང༌། དཔྱོད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར། ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལོ། །དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་དོན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་འདུན་པའི་དབང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་གུས་པར་འཇུག་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ན་རྟག་པར་སྦྱོར་བས་སེམས་
― DTG124_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་འཛིན་ཅིང་གང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །གནས་པ་ནི་འདིར་སེམས་གནས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྨོས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞིར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་འོག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ལས་སུ་རང་བ་དེ་ཡང་དགོས་པ་ནི་གང༌། རྒྱུ་ནི་གང་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་ལྔ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་བསྒོམ་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེ་ལོ་དག་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། དེ་དག་ནི་ཉེས་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ཉེས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལེ་ལོ་ནི་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ན་ཉེས་པ་སྟེ། དེས་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་པའི་ཚེ་གདམས་ངག་བརྗེད་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེས་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཉེས་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། དེས་དེ་གཉིས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཚེ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་པའོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་བྲལ་བས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །གང་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཉེས་པ་ལྔ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེས་དེ་དག་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ཇི་ལྟར་རྣམ་
― DTG124_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གཞག་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ལེ་ལོ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཞི་སྟེ། འདུན་པ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་འདོད་པའོ། །རྩོལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དད་པ་ནི་མགོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལེ་ལོ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང༌། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་གཅིག་ལས་གཅིག་འབྱུང་བས་ན་ལེ་ལོ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏོ།། རྩོལ་བའི་གནས་ནི་འདུན་པའོ། །གནས་པ་ནི་རྩོལ་བ་སྟེ། འདོད་པ་ནི་རྩོལ་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་འདུན་པའི་རྒྱུ་ནི་དད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ན་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱ་བ་ལ་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་རྩོལ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་རྒྱུའོ། །དེའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་རྩོལ་བའི་འབྲས་བུར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བས་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །ཡིད་དགའ་བས་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཏེ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །ཉེས་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྲངས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དྲན་པ་ནི་གདམས་ངག་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །སེམས་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་གཉེན་པོའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། འདིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་ངན་པ་
― DTG124_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་སོ། །དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གནས་པར་བྱ་བའི་གདམས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་བཞིན་ནི་དྲན་པ་མ་བརྗེད་པར་གྱུར་ན་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མ་བརྗེད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་ནས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཞན་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གདམས་ངག་ལ་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང༌། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ལ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་འབྲལ་ན་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་སེམས་རྣལ་དུ་འཇུག་པ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་བསྐྱེད་ན། །འདུན་དང་སྦྱོར་བ་དབང་བྱེད་དོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདུན་པ་དང་སྦྱོར་བ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིར་སྨོས་པ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྙེགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་འཐོབ་སྟེ། འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ནས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་གྱི། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ་ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྱུར་རོ། །
― DTG124_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་འོག་ཏུ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་དད་པ་ཉིད་ལ་འདིར་འདུན་པའི་སྒྲར་བཤད་དེ། དཔེར་ན་ཞོ་དང་ག་གོན་ལ་འཕྲལ་དུ་རིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་ནུས་པ་རྣམས་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། དང་བ་དང་འདོད་པ་རྣམས་ནི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འདུན་པ་སྨོས་པས་འདིར་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དད་པ་སྨོས་པར་འགྱུར་གྱི་འདུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་སྒྲ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དམིགས་པ་མི་བརྗེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། དམིགས་པ་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དྲན་པའི་དབང་པོའོ། །མི་འཕྲོ་བ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་མི་འཕྲོ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དད་པར་གྱུར་པ་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་བསླབ་པ་གསུམ་སྒྲུབ་སྟེ། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའི་ས་ལ་དབང་པོ་དི་རྣམས་གཙོ་བོར་འདོད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་ན་
― DTG124_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །མི་བརྗེད་པ་ནི་དམིགས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའོ། །འཕྲོ་བ་མེད་པས་ན་མི་འཕྲོ་བའོ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བ་དང་མི་བརྗེད་པ་དང་མི་འཕྲོ་བ་དང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་དག་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དབང་བས་ན། དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་མ་བསྐྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་དུས་ན་དབང་བྱེད་པས་དེ་དག་དབང་པོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལ་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་པོའི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སྟོབས་ལྡན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་བསྲབས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྲབ་མོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་བརྗེད་པ་དང་གཡེང་བ་དང་ཤེས་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་སོ།། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འདྲེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྲབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐབས་སྐབས་སུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པས་ན་སྐབས་མི་ཐོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཚེ་ན་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ནི་དེ་དག་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་བསྲབས་པས་དབང་པོ་དེ་དག་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རྣམས་དང་འདྲེའོ། །གལ་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་མ་ཐུལ་བར་དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་ན། །ཇི་ལྟར་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་གིས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོར་བཤད་ཅེ་ན། དེར་ནི་དབང་པོ་
― DTG124_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དགོངས་པའོ། །འདིར་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། འདིར་དབང་པོ་དེ་དག་ཉིད་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དད་པར་གྱུར་པ་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། འབྲས་བུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདིའོ། །རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་འདིའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་དད་པས་དེའི་རྒྱུ་ལ་བརྩན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། རྩེ་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་ལ་དབང་པོ་རྣམས་བསྟན་ན་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་དང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནི་སྟོབས་རྣམས་བསྟན་ན་དེའི་ཕྱིར། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་དུས་ན་རིག་པར་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་སྟོབས་ཀྱི་དུས་ལ་རིག་པར་བྱ། དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ། འོན་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་རྣམས་ལ། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་གཉེན་པོ་རྣམས་བསྒོམས་ནས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའམ། དད་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྐྱེད་ཟིན་ནས་དབང་པོ་རྣམས་བསྟན་ན་ཞེས་བྱ་བྱ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་གསུངས་སོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་རྩེ་མོ་དག་གི་ཚེ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་རྣམས་སུ་མི་རིགས་པས་དེ་དག་དབང་པོ་ཉིད་དོ། །བཟོད་
― DTG124_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ད་དག་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ནི་སྟོབས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བཟོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་དེ་དག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སུ་མི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམས་ཉིད་དོ། །ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་དང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་།དེ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ཆེན་པོ་དག་ནི་སྟོབས་རྣམས་སོ། །ཆུང་ངུ་གང་ཡིན་པ་དག་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །འབྲིང་པོ་དག་ནི་རྩེ་མོ་རྣམས་སོ། །ཆེན་པོ་ལ་ཡང་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། དེ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཆེན་པོའི་ཡང་ཆེན་པོ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དྲོ་བའི་རྣམ་པ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལས་ཤིང་ཚིག་པར་ནུས་པའི་མེའི་མཚན་མ་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ནི་དྲོ་བར་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤིང་སྲེག་པར་ནུས་པའི་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བ་རྣམས་ལས་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པས་ན་རྩེ་མོའོ། །བདེན་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གཞན་པས་དམ་པ་ཡིན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བས་ན་དེ་དག་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་པའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་འཁོར་བར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་མཐུ་འཇོམས་པའི་ཚུལ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་མཐུ་སྐྱེད་པའི་ཚུལ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་
― DTG124_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་བཤད་དོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མ་བློང་བའི་ལམ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ལས་དེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བའོ། །འཕགས་པའི་སར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཚེ་ན་ནི་དར་ལས་ཆོད་པ་ལྟ་བུར་བདེན་པ་རྣམས་རྟོགས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཚེ་ན་ནི་དེ་བསལ་བ་ལྟ་བུར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་དག་གིས་གྲོགས་སུ་གྱུར་པས་ཆ་ཡན་ལག་གོ །གཞན་ན་རེ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དུ་གཏོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་དེ་ལས་མི་གཡེང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དེས་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་སྙོམས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་དང༌། གནས་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་
― DTG124_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བཤད་སྙམ་དུ་བསམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལ་གཞི་དང་གནས་དང་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཞི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཡེངས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་གཡེངས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་གནས་པ་ན་ལེན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནས་ངན་ལེན་དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་ན་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་རྗེས་སུ་བཟུང་བས་ན་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་དང་མཐུན་པའི་སེམས་མི་མཉམ་པ་དང༌། སེམས་རྣལ་དུ་མི་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ན་དེ་སྤོང་བའི་ལམ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་རྗེས་སུ་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་
― DTG124_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཤེས་བྱ་ལ་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་འདིར་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ལ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གང་གི་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གཅོད་དང་གོ་བྱེད་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ནས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་གྱིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་བྱེད་པའི་རིམ་གྱིས་ཏེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །བརྟེན་པར་བསྒོམ་པས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པར་བསྒོམ་པས་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི། །དེ་འབྱུང་བའི་མཐུ་རྙེད་པས་ལམ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དེ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་གྱུར་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཡུལ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེས་རང་གིས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ལ་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནི་ཡང་
― DTG124_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པའི་ལྟ་བ་དེས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པའི་དག་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ངག་ནི་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་བཅས་པའི་ངག་གིས་དེ་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ནི་ངག་ཀུན་ནས་སློང་བ་སྟེ། མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ཚིག་མི་སྨྲའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འབྱུང་བའི་མཐུ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའི། མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་དག་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའམ་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་ལས་ཀྱི་འཚོ་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ལྟ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས། །གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་གིས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། །བསྙད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་གཞན་དག་ལ་རྒོལ་ཞིང་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། བསྙད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདིས་ནི་འདི་ལྟར་འདི་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང༌། དོན་ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་དང་དོན་གསལ་བ་བརྗོད་པ་ལས་ན་འདིས་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ལ་གཞན་དག་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་ན་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ཆེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བས་ནི་ཡོ་བྱད་
― DTG124_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྙུངས་པ་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱིས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོད་ཟིན་པར་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚུལ་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་གིས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་སྟེ། དེས་འདི་ལྟར་འདི་ནི་ལུས་གནས་པ་ཙམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་དང་ཚོད་ཟིན་པར་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་སྲེད་པ་སྤངས་སོ་ཞེས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པར་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་རྟོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཚིག་གིས་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་གོ །ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང། འཚོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་གིས་དམ་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་རྣམ་གསུམ་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་དྲན་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་གི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་དབང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་པོ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བས་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་བསྡུས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ། དེས་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོ་ལམ་བསྒོམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་དང་པོའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་བསྒོམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་གཉིས་པ་
― DTG124_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཞི་གནས་སོ། །ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་སེམས་རྒོད་པའམ་རྒོད་དུ་དོགས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན། སྐྱོ་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །སེམས་བྱིང་བའམ། བྱིང་དུ་དོགས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན། མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུའོ། །ཞི་གནས་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་མམ། ལྷག་མཐོང་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའམ། ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས་འཇུག་པའང་རུང་སྟེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དབང་འབྱོར་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་ནི། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའི་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་ལ་གནས་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་
― DTG124_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྩོམ་པ་དང་ཐོབ་པ་དང་གྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །རྒྱས་པར་བྱས་ན་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྒོམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྟོབས་བསྒོམ་པའི་བར་དུའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་དང༌། ལམ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་མི་སློབ་པའི་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པས་ནི་དྲི་མ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མེད་དོ། །ད་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དམིགས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །འཐོབ་པས་དེ་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་
― DTG124_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཐ་དད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ཅིའི་ཕིར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་དག་ལ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱོ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་དག་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་མཛད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡིད་ལ་མཛད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མཛད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་གདུ་འཕགས་སོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་ཤིན་ཏུ་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཕལ་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་རྣམས་བསྒོམ་ཞེན་དེའི་ཕྱིར། ཅི་ནས་ཀྱང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚེ་ན་ནི་ལས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ལ་གནས་ནས་སྙོང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེར་ཀུན་ནས་
― DTG124_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཁོར་བ་ན་གནས་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དུས་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་འོག་ཏུ་དེའི་གནས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དེའི་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཡི་གནས་སྐབས་ཞུགས་པ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་གནས་ནི་གང་རིགས་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ནི་རྒྱུ་དང་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་གང་རིགས་ཉིད་དུ་གྱུར་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་རིགས་ལ་གནས་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་གོང་མའི་གནས་རྣམས་སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ་མི་ལྡོག་གོ །ཁ་ཅིག་ན་དེ་རིགས་དེ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉིད་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་བར་དུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་ལས་བརྩམས་ཏེ། དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ལ་རིགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་མཐུ་ལ་རིགས་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་ཟེར་ཏེ་དེ་ཡོད་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་དང་སློབ་པའི་དུས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་བར་དུའོ་ཞེའོ། །མི་སློབ་པའི་དུས་ན་ནི་ཉན་ཐོས་ཤེའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཤེ་འམ། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་
― DTG124_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་སྐབས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རིགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཞུགས་པའི་གནས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་བྱུང་ན་སྦྱོར་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ན། དེ་བསྐྱེད་པ་ལ་སྦྱོར་བར་ཞུགས་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའི་གནས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་ཚུན་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོབས་བསྒོམ་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བརྩམས་ཤིང་ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་གནས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པའི་གནས་ཞེས་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་རིགས་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །འབྲས་བུའི་གནས་ནི་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་འབྲས་བུ་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཕྱིར་སྦྱོར་རོ། །དེ་བས་ན་སྦྱོར་བའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའི་གནས་སོ། །བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་ནི་མི་སློབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན། འབྲས་བུ་གཞན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱི་གནས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པར་མཚུངས་པ་ལས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་དང་ལྡན་པས། གཞན་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་གནས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བླ་མའི་གནས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བས། སར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG124_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བདག་མེད་པ་གཉིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཐོབ་པས། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པའི་བླ་མར་གྱུར་པས་ན། གནས་དེ་ལ་བླ་མའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། བླ་ན་མེད་པའི་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེའི་གོང་ན་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་བརྩལ་བའི་མཐར་ཕྱིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་གཞན་མེད་པས་དེ་ཉིད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། དེ་སྙེད་དུ་བཤད་པས་གནས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ནས། དབང་བསྐུར་བའི་གནས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཡང་བཤད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མའི་གནས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་ཞུགས་པའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་གཞན་དག་ཐུན་མོང་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མོས་པའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ས་ལ་མ་ཞུགས་ཚུན་ཆད་དེ། བར་དེར་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་ཡང་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མོས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམས་སྒྲུབ་ཅིང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་དཀའ་བ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གནས་མོས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའམ་དེ་བས་ལྷག་པའོ། །འཇུག་པའི་གནས་ནི་ས་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། དང་པོ་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་རང་གིས་རིག་ཅིང་རྟོགས་པས་ན་འཇུག་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །དེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་ནི་དེའི་གོང་མ་ས་དྲུག་པོ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG124_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མཚན་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། ས་འདི་དག་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་བསྟན་པའི་གནས་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་འབད་པ་དང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྲལ་པས་ས་བརྒྱད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པས་ལུང་སྟོན་ཏོ། །བརྗོད་པའི་གནས་ནི་དགུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དགུ་པར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམ་པས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྙེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་བསྐུར་བའི་གནས་ནི་བཅུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པས་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་རྣམ་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་འོད་ཟེར་དག་གིས་མངོན་པར་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བའོ། །ཕྱིན་པའི་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་རབ་ཏུ་རྒྱས་པས་གནས་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ། ཀུན་གཞི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེས་ན་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཐར་ཕྱིན་པས་ན་ཕྱིན་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མ་ལུས་པར་བསྩལ་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། སྐུ་གང་ལ་བཞུགས་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། སྐུ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །
― DTG124_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ལ་གཟིགས་ཏེ། འདུལ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །གནས་རྣམ་པ་མང་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པ་ཅི་རིགས་སྦྱར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མ་དག་པའི་གནས་ནི་རྒྱུའི་གནས་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་སྦྱོར་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་ཞུགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་དང་མོས་པའི་གནས་རྣམས་བཟུང་ངོ༌། །གནས་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་མ་མ་ལུས་པར་མ་སྤངས་པས་ན་མ་དག་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་ནི་སློབ་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བླ་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ལུང་བསྟན་པ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། དབང་བསྐུར་བའི་གནས་རྣམས་བཟུང་སྟེ། གནས་འདི་དག་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང༌། མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་དང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ནི་མི་སློབ་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་དང༌། ཕྱིན་པ་དང༌། ཕན་ཡོན་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་སློབ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་འདི་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འདི་ལས་ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ། །གང་ཟག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་པ་སྟེ། འདི་ནི་རིགས་ལ་གནས་པའོ། །འདི་ནི་ཞུགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་
― DTG124_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནི་སྦྱོར་བའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའོ། །རྒྱན་དང་བཅས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ལུང་སྟོན་པའོ། །ཆོས་བརྗོད་པའོ། །དབང་བསྐུར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གནས་ནི་འབྲས་བུའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གནས་ཀྱི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། སྣོད་གྱུར་རྣམ་པར་སྨིན་བརྗོད་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འདིར་མདོར་བསྡུ་ན་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། འདོད་པ་དང༌། འཕེལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ནི་གང་དགེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁྱད་པར་ཅན་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་སྣོད་ཅེས་བྱའོ། །སྟོབས་ནི་གང་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར། དགེ་བ་ཤས་ཆེར་གྱུར་པ་དེ་རྒྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་པ་ནི་གང་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བ་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་ཚེ་རབས་རྣམས་སུ་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་སྔོན་མེད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྟོབས་དང་འཕེལ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ནི་དགེ་བ་ཆུང་ངུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་ལྟོ་ས་ནས་མི་འགྱུར་བའོ། །འཕེལ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའོ། །གཞན་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་
― DTG124_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བག་ཆགས་ལ་འདིར་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་རྣམ་པར་དག་གོ ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །འདི་དག་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་དགེ་བའི་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་ཤས་ཆེར་གྱུར་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བ་འདོད་པའོ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་པའོ། །བྲལ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཐོག་མ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བས་ནི་འབྲས་བུ་མདོར་བཤད་པ་ལྔ་པོ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མདོར་སྟོན་ཏོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས། རིག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའོ། །གོམས་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་སློབ་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་ཕན་ཆད་སློབ་པའི་གནས་ལ་གང་ཟག་ལྔས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པའི་རྗེས་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན། གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་རྟོག་པ་དང༌། ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། འབྲས་བུ་
― DTG124_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དངོས་པོས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་རིགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལས། སོགས་པ་སོ་སོར་སྨོས་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པར་རིམ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྤོང་བའི་ལམ་སྟེ། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྤོང་བའི་ལམ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་འབྲལ་ལོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཐོག་མར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་གཉེན་པོའི་གེགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་ལ་བྱར་ཟིན་ཀྱང༌། འདྲི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །སྒྲིབ་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་ན། གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱོར་རོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་དང༌། རིམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོམས་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་བྲལ་བ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སློབ་པ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་དྲུག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་ནི་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདིར་ནི་མ་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཁྱད་པར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་གོམས་པར་བྱས་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
― DTG124_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ནི། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་དང༌། གོམས་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བླ་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་གཞན་འདི་དག་ནི་མདོར་བསྟན་ཏེ། རྒྱས་པར་བྱ་ན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བྱ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། བཤད་ན་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ལས་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ནི། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པ་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲབ་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་སྟེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྲབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་བསྒོམ་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ལྔ་སྤངས་པའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་ཡང་དག་པར་བརྩམ་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་དབང་པོ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེ་བའི་བསྒོམ་པ་ནི་སྟོབས་བསྒོམ་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་
― DTG124_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུགས་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེར་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རམ། འཕགས་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་གི་བསྒོམ་པ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་པས་བསྒོམ་པའི་ལམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མའི་བསྒོམ་པ་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །བར་མའི་བསྒོམ་པ་ནི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །མཐའི་བསྒོམ་པ་ནི་མི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡང་མེད་པའོ། །བླ་མ་དང་བཅས་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གནས་སྐབས་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྩོམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གནས་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུའི་གནས་དང༌། བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་གནས་སོ། །ཤིན་ཏུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་བྱ་བ་མེད་པའོ་གནས་སྐབས་སོ། །རྒྱན་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་སོ། །ཁྱད་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་བླ་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུས་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏེ། དེའི་གོང་ན་གནས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། གང་སྔར་བཤད་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་བསྡུས་པ་དང་དེའི་བྱེ་བྲག་དང༌། སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་དང༌། གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་དང༌། བསྟན་པ་དང༌། བཤད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་བཤད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བསྡུས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱི་མ་
― DTG124_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ནི་རིགས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་སྦྱོར་བ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས་རིག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའོ། །གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུས་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་སློབ་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཕན་ཆད་སློབ་པའི་གནས་ལ། གང་ཟག་ལྔས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པའི་རྗེས་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་རིགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྨོས་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པར་རིམ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྤོང་བའི་ལམ་སྟེ། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྤོང་བའི་ལམ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་འབྲལ་ལོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་ཐོག་མར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་གཉེན་པོའི་གེགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ལ་བྱར་ཟིན་ཀྱང༌། འདིར་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །སྒྲིབ་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་ན་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །
― DTG124_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང༌། རིམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་བྲལ་བ་ནི། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་སློབ་པ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དྲུག་ཅར་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་ནི་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདིར་ནི་མ་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཁྱད་པར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་དང་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཟིན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲས་བུ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་སུ་དགེ་བ་བསགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མཐུན་པར་སྐྱེ་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང༌།
― DTG124_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་སྟོབས་སོ། །སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ནི་འདོད་པའོ། །འདོད་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །འཕེལ་བས་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གོང་ནས་གོང་དུ་བཤད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །བསྟན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་དང༌། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་དང༌། གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །བཤད་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། ཐོག་མའི་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་དང༌། བླ་མའི་འབྲས་བུ་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་རྒྱན་དང་བཅས་པར་བརྗོད་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་སྟེ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ་ཞེའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་བཞི་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དྲུག་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་དགོས་པས་དེ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དྲུག་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་གཉེན་པོ་
― DTG124_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་དང༌། གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བབ་པས་ན་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་གཙོ་བོར་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ད་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་དགོས་པས་དེ་ལ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལས་གོང་ན་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དམ་པ་གཞན་མེད་དེ། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བླ་མེད་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དེ། སྒྲུབ་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། དམིགས་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པར་མཛད་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་རྒྱུའི་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་ནི་རིགས་དང་མོས་པ་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འཐོབ་པར་འགྱུར་བས་ན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་
― DTG124_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་བཞི་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་མ་ཐག་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ཚོགས་དང་བཅས་པ། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་པ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ཀྱང་གཞི་དང་འདྲ་བར་གདགས་ཏེ། དཔེར་ན་ཁར་བ་བསད་པ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཕྲོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ཐེག་ཆེན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཐེག་པའོ། །དེ་ཡང་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པས་ན་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་དམིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཐབས་མཁས་པ་དང༌། འཐོབ་པ་དང༌། ལས་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་མཐའ་ཡས་པའི་ཆོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ནི་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བྱ་དཀའ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ནི་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG124_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐོབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཆེན་པོ་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལས་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་དང་དམིགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པས་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་དང༌། དེའི་གནས་དང་དེའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་དང་དམིགས་པ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་དང་འདི་རྣམས་ཙམ་ཞིག་བཤད་པར་ཟད་དོ། །དམིགས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དམིགས་པ་སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་སྔར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་སྒྲུབ་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་དག་ནི་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ན་དམ་པར་འགྱུར་བ་ནས། ཇི་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ། དམ་པ་བཅུ་གཉིས་བདག་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། ཆེ་བ་དང་བླ་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་
― DTG124_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་ནས་འགྲུབ་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པ་དེ་དག་ནི་དམ་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱ་ཆེར་དམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་པ་དང་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པའོ། །དེ་ལ་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་བསལ་བར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་མ་རྙེད་པ་མི་འཚོལ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་གང༌། །ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་ཏེ་བདག་གི་དོན་རྒྱུར་མིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །སྤོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་གོ །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དེ། ཆེ་བར་མངོན་པ་དང་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མི་འདོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་སྦྱོར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡུན་རིང་བ་དམ་པ་ནི་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་མཆོག་སྟེ། ཡུན་རིང་བ་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་དུས་ཇི་སྲིད་པ་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་པ་རྣམས་ནི། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་ཞུགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་
― DTG124_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་དམ་པ་སྟེ། ཟད་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས། གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྐྱེ་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བྱིན་ཡང་གཏན་དུ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྒྲུབ་པ་དང༌། དེ་ཡང་མི་ཟད་པས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ལུས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་ཆད་པས་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མང་བ་ལ་ཡང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྦྱིན་པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་མི་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དམ་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་རྟོགས་པས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་སོ། །དེ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས། རང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སེམས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པོ། །དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་རེ་
― DTG124_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེའམ་ཡུད་ཙམ་རེ་རེའམ་ཉི་མ་རེ་རེར་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་མེད་པ་དམ་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་གྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་དོ། །དབང་འབྱོར་བ་དམ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་བསྒོམ་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ཉིད་མཛོད་དམ་ཡང་ན་ནམ་མཁའ་ལ་མཛོད་འཆའ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་མཐུས་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་བསྡུའོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དམ་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྦྱིན་བདག་དང་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ལེན་པ་གསུམ་ནི་དམིགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས་བར་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་དེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་དེ་ལ་དམིགས་
― DTG124_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྩོལ་བ་དམ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་བཟོད་པ་ཆེར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་མོས་པའི་བཟོད་པ་ཆེ་བ་སྟེ། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུ་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བ་ལ་བྱའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོམ་པའི་དུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྩོམ་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཐོབ་པ་དམ་པ་ནི་ས་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འཐོབ་པོ། །སྔར་ས་དང་པོ་ལ་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་ལ་འཐོབ་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་བརྒྱད་པོ་དག་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ས་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཐོབ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པའོ། །ཡང་ན་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ས་དང་པོ་འཐོབ་པ་ནི་འཐོབ་པ་དམ་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བསྡུས་པ་དེར་ཞུགས་ན། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ས་དང་པོའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པའོ། །ཡང་ན་ས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་ས་དང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་མཐུན་པར་གྱུར་པས་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པའོ། །འགྲུབ་པ་དམ་པ་ནི་ས་བཅུ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྲུབ་པ་དང་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཚར་ཕྱིན་ནས་དེ་བཞིན་
― DTG124_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཆབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འགྲུབ་པ་དམ་པའོ། །སྤོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པས་འགྲུབ་པའོ། །འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ཡང་ན་སློབ་པའི་སར་བསྡུས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པོ། །མི་སློབ་པའི་སར་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་སྟེ། ས་དེ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སློབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་སུ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པས་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་བཅུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་འགྲུབ་པ་དམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པའི་དོན་གྱིས་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ལ་དེ་དག་གི་མིང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཐབས། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དང༌། །
― DTG124_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དེ། ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་དག་གི་སོ་སོའི་ལས་ཅི་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་ནི་རྗེས་སུ་འཛིན་བྱེད་དང༌། །གནོད་མི་བྱེད་དང་དེ་ལ་བཟོད། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། ཕན་གདགས་པར་འདོད་པས། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟ་བར་སེམས་པ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གནོད་པའི་འཚོ་བ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། སྒྱུ་རྩལ་དང༌། བཟོ་རྣམས་སྟོན་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་ཀྱང་འཚོ་བ་མེད་པ་དང༌། ངན་འགྲོ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། གཅན་གཟན་ལ་སོགས་པས་ཟིན་པ་དེ་དག་ལས་ཐར་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་ཀྱང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པས་ཕོངས་པའི་འཇིགས་པ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པའི་བཀག་པ་དང༌། བསྒོ་བས་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ལྡོག་ཅིང་སྒྲུབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་དང་མི་བདེ་བར་སྒྲུབ་པ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱང་མི་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་ཡང་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པའོ། །བཟོད་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་སེམས་སྔོན་དུ་བཏང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་
― DTG124_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་སྟེ། དེས་གཞན་དག་གིས་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་དང་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་ལ་སླར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པས་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གོམས་པར་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་འཛུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་བསྡུའོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཛུད་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉིད་སྟོན་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གཉིས་ཀྱིས་མགུ་བར་བྱས་ན་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བྱིན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ལས་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་རག་ལུས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བྱིན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང༌། འཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པ་སྟེ། ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །དེའི་ལས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་མི་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་
― DTG124_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྨོན་ལམ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མར་སྨོན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་དགེ་བ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སྨོན་པས་སྨོན་ལམ་དུ་འདོད་དོ། །དེའི་ལས་ནི་ཚེ་རབས་ཚེ་རབས་སུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་གཉིས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངེས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་པོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ནི། སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ལས་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི། ཆོས་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་དགོངས་པའི་དོན་སྤངས་ཏེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་འདི་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་དམིགས་ནས། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་
― DTG124_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འབྲེལ་པའི་གཏམ་ངེས་པར་མཛད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་བསྟན་པས། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པས་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལས་ཏེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་བསྒྲུབ་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཆོས་རྣམས་བཏགས་པ་མཛད་པ་དག །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། མདོ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དོན་དང༌། ཚིག་འབྲུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་བ་འདེབས་པ་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བདག་གི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་བཏགས་པ་རྣམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། གསུངས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། རང་གི་དོན་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་སེམས་སྙོམས་
― DTG124_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དང༌། མི་ཆགས་པ་དང༌། མ་ཁེངས་པ་དང༌། མི་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཡོན་ཏན་ཅན་དང༌། ཡོན་ཏན་མེད་པ་རྣམས་ལ་མཚུངས་པར་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པ་འདི་ནི་སེམས་སྙོམས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་འདོད་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་མི་ཆགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་བདག་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང༌། གཞན་ལ་མི་བརྙས་པ་འདི་ནི་མ་ཁེངས་པའོ། །དེ་ལ་གང་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་བདག་དང༌། ལེན་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་གསུང་རབ་ལས་སྐྱེས་པའི་ངེས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རིགས་པ་དང་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའིའོ། །བསྒོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའིའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་དང་ཡང་དུའོ། །འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། ཁམས་བརྟས་བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང༌། །དེ་ཡི་དོན་རྣམས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁམས་ནི་རིགས་དང་ས་བོན་ནོ། །དེའི་བརྟས་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །ཁམས་བརྟས་པས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ཤེས་རབ་ཆེ་ཞིང་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོས་པ་དེའི་དོན་ལ་སྙིང་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་དེའི་དོན་ལ་རིགས་པའི་སྟོབས་སྐྱེད་པས། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་ཡོད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་འཇུག་པའོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྲུབ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ས་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་ཏོ།།
― DTG124_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བས་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པས་ས་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་འཁོར་དང་བཅས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འཁོར་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུ་དང༌། །ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་ནི་ཀུན་ནས་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུའམ་ཆོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡི་གེར་འདྲི་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའམ། མཉན་པའམ་ཀླག་པའི་ཕྱིར་བདག་གམ་གཞན་གྱིས་སོ། །མཆོད་པ་ནི་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་པ་དང༌། མར་མེ་དང༌། སྤོས་ལ་སོགས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མཆོད་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡི་གེར་བྲིས་པའི་གླེགས་བམ་ལ་སོགས་པ་བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པའོ། །གཞན་ཀློག་པ་ལ་ཉན་པ་ནི་བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་ཉན་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀློག་པ་ནི་གུས་པ་ཆེར་བྱས་ཏེ་ཀློག་པའོ། །ལེན་པ་ནི་དད་པ་ཆེན་པོས་བདག་ལ་བདོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིག་དང་དོན་འཆད་པ་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོས་འོས་པ་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཞིང་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །སེམས་པ་ནི་རིགས་པའི་དོན་ལ་དེའི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡི་གེར་འདྲི་བ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་དང༌། ཉན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ནི། ལུས་ཀྱི་ལས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཀློག་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། འཆད་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ངག་གི་ལས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་པ་དང་སྒོམ་པ་ཞེས་
― DTG124_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དེ་དག་གིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །སྤྱོད་པ་དེ་བཅུའི་བདག་ཉིད་ནི། །བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །གང་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྤྱོད་པ་གཅིག་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར། བདག་གམ་གཞན་གྱིས་ཚོད་བཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཕྱིར་དང་མི་ཟད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་མ་ཞི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་རོ་གཅིག་པར་བསྟན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་བདག་གི་དོན་གཙོ་བོར་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་བརྗོད་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ། འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་དུ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་མཛད་པར་ཞུགས་པ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཟད་པར་
― DTG124_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྟན་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པར་ཞུགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་དོན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་རང་གི་དོན་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གི་ཆོས་རྣམས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་སུ་གྱུར་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་རྒྱུན་འཆད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ནི་གཟིངས་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྒྱུན་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་མི་ཟད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྦྱོར་པ་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་རིགས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། མི་གཡེང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར། །འགྱུར་བར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་དང༌། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་ཞི་གནས་བསྒོམ་པའི་བདག་ཉིད་ནི་མི་གཡེང་བའོ། །ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་རྣམ་གཉིས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོ་སྒྲུབ་པའོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མང་ཞིག་ཏུ་ཡང་བསྙེགས་པས་མི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཙམ་ཞིག་
― DTG124_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་གྱི་གཡེང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་བཤད་པས་ན། གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། ལྡང་དང་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཅན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ལ་ལྡང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ཅིག་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཡེང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་རྣམས་གཡེང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བར་གྱུར་པས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པ་ལས། མི་འདོད་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་གཞན་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ། དམིགས་པ་གཞན་ལ་འཕོས་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བའོ་ཞེའོ། །གཞན་ན་རེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་སྤངས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བའོ་ཞེའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ནང་གི་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད་ལ་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པས་རོ་མྱངས་ན། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མཉམ་པར་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །རོ་མྱང་བ་དང་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་ན། རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་གི་གཡེང་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པ་ནི་མཚན་མའི་གཡེང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ལ་འདི་ནི་བསམ་གཏན་པ་
― DTG124_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་མཚན་མ་དེས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་བསམ་པ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཐོབ་པའམ། མ་ཐོབ་པ་ལས་གཡེང་བས་མཚན་མའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་ལ་མཚན་མར་བྱས་ནས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པས་ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པ་དེ་མཚན་མར་བྱས་ནས་བདག་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཡེང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་འདོད་ཀྱང༌། བདག་ནི་བསམ་གཏན་པའོ་ཞེས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བདག་ལ་ནི་བསྟོད་གཞན་ལ་ནི་ཁྱད་དུ་གསོད་པས་ན། ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ།། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གནས་ངན་ལེན་གྱི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། གཡེང་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་ཅི་ཞེ་ན། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པ་སྟེ། དེས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས། དེའི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ་ཞེའོ། །དམན་པའི་སེམས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་མ་ངེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྲག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་བསྟེན་པས་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་དོན་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སེམས་དམན་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་གཡེང་བར་བྱེད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ།
― DTG124_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟེ། བདག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་གཡེང་བར་བྱེད་པས་ན། དམན་པའི་སེམས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་ཞི་གནས་བསྒོམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཡེང་བ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཆད་དེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་གཞི་དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། གཞི་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེ་དོན་དང་ཡིད་བྱེད་དང༌། །མི་འཕྲོ་བ་དང་མཚན་ཉིད་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ད་ནི་གཞི་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ། འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་འདྲིས་ཕྱིར་དང༌། །མ་འབྲེལ་ཕྱིར་དང་མ་འདྲེས་ཕྱིར། །དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡི་གེར་མ་ལོག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡི་གེ་རྣམས་འབྲེལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲེལ་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འབྱར་བ་ཡིན་ན། ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཅིག་ཅར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྔར་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་ཞིག་པས་ཡི་གེ་ཕྱི་མ་བརྗོད་པའི་དུས་སུ་མི་སྡོད་དོ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། མ་ནོར་བ་དང་མ་ཐོགས་པར་བརྗོད་པ་ལ་འདིར་ཡི་གེ་རྣམས་འབྲེལ་པར་འདོད་ཀྱི། ཡི་གེ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འབྱར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འདྲིས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG124_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་འདིའི་མིང་འདིའོ་ཞེས་བརྡལ་གོམས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཡི་གེ་རྣམས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཟློག་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་མེད་པའམ། གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་བཟློག་པའོ། །དེ་ལྟར་བཟློག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲའི་དོན་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་ཡི་གེར་འདོགས་པའི་རྒྱུའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཅེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་སྣང་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་གི །ཤེལ་སྒོང་ལྟར་ཉེ་བར་གཞག་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དོན་ལ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡོད་པའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་སྤངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་
― DTG124_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །ད་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དེ་ཡིས་བསྒོས་པ་ཡི། །རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་དེའི་གནས་ནི། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ལ་འདི་ནི་གཟུང་བའོ། །འདི་ནི་འཛིན་པའོ་ཞེས་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོག་པ་དེས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ན། རིགས་འདྲ་བའི་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ས་བོན་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་བྱེད་པས་ན་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རྟོག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་བཏགས་ཏེ་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ནི་འདིར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་རྟེན་གྱི་སྒྲ་མ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་རྟོག་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མི་ཤེས་ནས། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་འདི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་
― DTG124_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བརྗོད་པ་ལས་བྱུང་བའམ། བརྗོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་འདུ་ཤེས་པ་ནི་བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དེས། རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པས་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གནས་ངན་ལེན་དེ་བདེ་བླག་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ང་ནི་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་མེད་དང་ཡོད་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་འདོད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོང་དུ་བཤད་པ་གང་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་བ་ནི། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་དོན་ལ་མ་ལོག་པ། །ཡོད་དང་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདོད་དེ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བས་ན། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་བཞིན་དུ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བས་ན། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མེད་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་ནི། འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་ལྟར་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ལ། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ། དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་
― DTG124_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དང་རྨི་ལམ་དང༌། ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་དང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་རྒྱ་ཆེར་སོ་སོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དོན་ལ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ནས། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་མི་འཕྲོ་སྟེ། གཡེང་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །མི་འཕོ་བ་གང་ཞེ་ན། གཞན་དག་ན་རེ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སེམས་འཕྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ལས་མི་གཡེང་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་འདི་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ནས། ཡིད་དང་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །དེ་ལ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པའོ། །གདགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་བཏགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་མིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་མིག་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྡ་ལ་མ་བྱང་བར་མི་འཛིན་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་མིག་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་མིག་དང་གཟུགས་ནས་ཡིད་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་ནི་མིང་ཙམ་མོ་
― DTG124_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས། དེ་ལྟར་གང་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་མིང་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེའང་ཅི་དོན་དམ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའམ་འོན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ལ་བྱ་བ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ལ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དོན་དམ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མིང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་འཛིན་པ་མེད་དེ། བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་རྟོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ལ་དབང་མེད་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས། གཟུགས་ཅན་ནམ་གཟུགས་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དེ་ཡོད་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པའི་
― DTG124_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉེན་པོར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་གྱི། དོན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད། །མ་སྤངས་པ་དང་སྤངས་པ་ལས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་སྤངས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་རྣམ་པར་མ་དག་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང༌། མ་སྤངས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མ་དག་པ་གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་པར་དག་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མ་དད་པ་དང་ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱང་གློ་བུར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ས་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཕྱིས་གཉེན་པོ་བྱུང་ནས་དེ་
― DTG124_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤངས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གློ་བུར་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ནི་གློ་བུར་ཡིན་གྲང་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་གློ་བུར་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་བརྗོད་པས་འདོད་པས་ན་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དུས་ན་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ད་ནི་མི་སྐྲག་པ་དང་མ་ཁེངས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་དང་ནི་གང་ཟག་གི །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མེད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་ཟག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད། རྣམ་པར་དག་པ་མེད། ཆོས་ཀྱང་མེད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙེགས་སོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་མེད་ཅིང་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་གཏོགས་པར་གང་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཏུ་རུང་སྟེ། དེ་ཐ་དད་པས་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བར་ཡང་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་ནི་མེད་དེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུ་མར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནི་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ། །དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་གྱི་
― DTG124_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་ལ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཡང་མ་ཡིན་པར་འདོད་ན་གོ་དེ་དག་གི་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བས་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་གློ་བུར་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སུའི་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་སུའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྐྲག་པའམ་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སྐྲག་པ་མེད་པ་དང་ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སུའི་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སུའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དེ། དེ་གཉི་ག་དང་ལྡན་པ་སུ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ངའི་འདི་མེད་དོ་ཞེས་སྐྲག་པར་འགྱུར་དུའང་ཅི་ཡོད། ངའི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་དུ་ཡང་ཅི་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་ཟག་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གནས་འདི་གཉིས་མྱོང་བ་དང་འདི་གཉིས་གང་ལ་བརྟག་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་འདི་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ་སྙམ་མོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟད་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་།སྤངས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་བཅུས། དོན་དམ་པའི་ཕྱིར་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་བསྟན་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་བསྟན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ན་རེ་
― DTG124_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དག་ཡི་གེ་དང༌། དོན་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། མི་འཕྲོ་བ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མ་དག་པ་དང༌། དག་པ་དང༌། གློ་བུར་དང༌། མི་སྐྲག་པ་དང༌། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་དང་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། འབྲེལ་པ་དང་གཉིས་སུ་ལྟུང་བའི་དོན་ནི་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཉིས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལའོ། །གློ་བུར་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལ། སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་འདི་གཉིས་ནི་གློ་བུར་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མི་སྐྲག་པ་དང་ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་སྟེ། དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲི་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། གནས་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌།
― DTG124_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌། འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་མི་ཆོམས་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་དེ་ནི་འདི་དག་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྟེ་ན་ཡང་ཡི་གེ་དང་དོན་དང་ཡིད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཏེ། དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་རྡོ་རྗེ་བཞིན་དུ་མི་ཆོམས་པའི་ཚིག་དེ་དག་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་མདོ་སྡེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་བཀོད་དོ། །ཡང་ན་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་སྒོ་ནས་བཤད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ནི་འདིར་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་འདིར་གནས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་གང་སེམས་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་ནང་ནས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་སྦྱར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་བསྡུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྣམ་པར་
― DTG124_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་དང་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་ཡང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དུས་གཉིས་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟད་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པས། མི་སྐྲག་པ་དང་ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་འཇུག་པའི་དོན་དེ་རྣམས་དེ་དག་གི་ལུས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། བརྒལ་བ་དང༌། ལན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་དག་སྟེ། ཚིག་དང་པོ་གསུམ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དང་པོ་ནི་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། གནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བཤད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་གནས་སུ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡི་གེ་རྣམས་འབྲེལ་པ་དང་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་དོན་གྱིས་དོན་ཡོད་པ་དང༌། བཟློག་ན་དོན་མེད་པར་མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་ན་རེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་
― DTG124_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ་ཞེའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་གནས་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ན། གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཤེས་བྱ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ནི་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བརྒལ་བ་དང་ལན་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཤད་ཟིན་པའི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། འདི་ལ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཁ་ཅིག་ནི་བརྒལ་བའི་ལན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། འགྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བརྒལ་བ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་བརྒལ་བའི་ལན་དང་བརྒལ་བ་ནི། བརྒལ་བ་དང་ལན་ཏེ་མི་མཐུན་པ་གཅིག་མ་བཅུག་པའོ། །དེ་ལ་
― DTG124_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒལ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཇི་སྟེ་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་གོ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བརྒལ་བའོ། །དེའི་ལན་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་ཀྱང་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ནི་དམིགས་སུ་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཕྱིས་རྣམ་པར་བྱང་ཞེས་བརྒལ་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ན། ནམ་དུ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ལན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་བྱང་ངོ་ཞེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །དེ་དང་བྲལ་ན་རྣམ་པར་བྱང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རེ་རེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཁོར་བ་དང་ཕྲལ་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཙུད་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བརྒལ་བ་དེའི་ལན་ནི་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་དང་ལྡན་པའི་དོངས་པོ་ནི་འགྲིབ་པའམ་རྒྱུན་ཆད་པར་སྔོན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི། འགྲིབ་པར་ཡང་མི་མངོན་ན་རྒྱུན་ཆད་པར་ལྟག་ལ་མངོན་ཏེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དཔག་ཏུ་
― DTG124_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན། དེ་འཕེལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་དང་སྒྲིབ་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་གང་ཞིག་གང་ལས་འཁྲུལ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་གང་ལ་དང༌། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་ཐ་མའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་དང༌། འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང༌། འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། མ་འཁྲུལ་བའི་ཡུལ་དང༌། མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། དེའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་ལ་འཁྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སྟེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དེའི་འབྲེལ་པ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་འཁྲུལ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། །བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་འཁྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་ལས་འཁྲུལ་པ་སྟེ། གནས་ནི་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མི་འཕྲོ་བ་ནི་མ་འཁྲུལ་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འཁྲུལ་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་མ་འཁྲུལ་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་དེ་སེམས་མ་འཁྲུལ་བའོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ལ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ལའོ། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འཁྲུལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །མ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་མ་འཁྲུལ་བ་ནི། མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་
― DTG124_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷག་མའོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བཤད་དེ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་གིས་འཁྲུལ་བ་དང༌། མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དེ་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་དེའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་མཐའ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་ལྷག་པ་མེད་པས་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཁོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། འབྲི་བ་མེད་པས་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཐའ་མའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཞར་ལ་བཤད་ཀྱི་མདོར་བྱས་པ་ལས་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན། ཡོད་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་དང༌། །གནས་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད། །མི་རྟོག་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་བར་འོད་གསལ་ཉིད་དང་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང༌། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད། །འགྲིབ་དང་མེད་པ་ལྷག་མེད་པ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ནི་བཅུ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་བར་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་དོ། །འདི་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྒྲ་དང་དོན་འབྲེལ་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། དོན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། དོན་དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། དོན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། བཀྲ་ཤིས་པ་དང་བཀྲ་ཤིས་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་རྣམ་པར་མ་དག་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། གཅིག་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་
― DTG124_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྤང་བ་དང༌། འཐོབ་པ་དང་འགྲིབ་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ལྟ་བས་སྐྲག་པ་དང་བརྒྱལ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཅུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་དག་མེད་པས། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གནས་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་མཐའ་གཉིས་སྤང་བ་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། མཐའ་གཉིས་སྤང་བ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་གང་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཆོས་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། གང་བདག་མེད་པར་རྟོག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང༌། གསོ་བ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་མེད་པ་དང༌། གང་ཟག་མེད་པ་དང༌། ཤེད་ལས་སྐྱེས་མེད་པ་དང༌། ཤེད་བུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི། འོད་སྲུངས་དབུ་མའི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མར་མེའི་དཔེ་གཉིས་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །མཐའ་གང་སྤངས་པས་དེ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གང་སྤངས་པས་དབུ་མའི་ལམ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་མཐའ་དང༌། །མུ་སྟེགས་ཉན་ཐོས་གཉིས་ཀ་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བཅོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མཐའ་གཉིས་དབྱེ་བ་སྟེ། འདི་དག་སྤངས་པས་དེ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བའི་མཐའ་ནི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་གདགས་པར་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་ཁམས་རྣམས་ནི་བདག་རྟག་པའི་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་འོས་སུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
― DTG124_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་ཐ་དད་དོ་སྙམ་པའི་མཐའོ། །ནང་གི་འདུ་བྱེད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ནས་གང་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ཤེས་པ་དེ་ནི་བདག་ཡིན་ལ། ཕྱིའི་རྣམས་ནི་བདག་གི་བ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་སྟེ། གང་མདོ་སྡེ་ལས་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་པ་དང་སྲོག་དེ་ལུས་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་ཉིད་འདིར་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་གྱི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབུ་མའི་ལམ་གང་ཆོས་ཙམ་ཞིག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནས་ཤེད་བུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་ཙམ་དུ་མཐོང་བས་ནི་བདག་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། རྗེས་སུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་འཛིན་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྨོས་ཤེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་གཞན་བཤད་དོ། །ཡང་ན་དེའི་དུས་སུ་གཡེངས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་དེའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་བརྗོད་ན་ནི་གཞན་དག་གིས་བརྙས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མཐའ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོ་ཁོ་ནར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ །མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐའ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཉིད་དེ། ཤིན་ཏུ་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བར་བྱེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ལྟུང་བར་བྱེད་པས་མི་རྟག་པར་ལྟ་བའི་མཐའོ།།
― DTG124_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་གཉི་ག་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པར་ཡང་མི་རྟོག །མི་རྟག་པར་ཡང་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟག་པའམ། མི་རྟག་པ་མི་རྟོག་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་རྣམས་དང༌། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བསྡུའོ། །བདག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། ཐ་དད་པའམ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའང་རུང་སྟེ། བདག་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་རྫས་མེད་པར་མཐོང་ཡང༌། གང་ཟག་ལ་བདག་ཏུ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཐའོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ལ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་ན། བདག་ནི་མེད་པས་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་མེད་པར་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཏེ། གང་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པར་མངོན་པའོ། །ཡང་ན་སྤྱིར་གང་དུ་ལྷ་དང་མིར་གདགས་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། གང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་དབུས་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཟུང་བའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཐའོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། འཛིན་པའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཐའ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཡང་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བསྟན་ནས། ཆོས་
― DTG124_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཡང་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དང་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའོ། །དེ་ནི་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཡོད་ཀྱང་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་ན་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཆོས་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ལ་སེམས་མེད་པ་དང༌། ཡིད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཡང་ན་ཡུལ་གང་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བག་ཆགས་བསགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་པ་མེད་པ་དང༌། རློམ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཡིད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ །མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཇི་
― DTG124_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་སྣང་བ་དང་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་ལྟ་བ་ནི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། གཉེན་པོའི་མཐའོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བ་ནི་མི་བདེ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཟག་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ནི་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་སྦྱར་རོ། །དབུ་མའི་ལམ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། གང་མཐའ་དེ་གཉིས་ཁས་མི་ལེན་ཅིང་མི་བརྗོད་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །མི་བརྗོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་མཐའ་དེ་ལ་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྨྲ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉིས་མི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ཆོས་དེ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་མཐའོ། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རྟག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར། ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་མཐའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། མཐའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཐའ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ནི་འདིར་དབུ་མར་འདོད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདིར་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་སོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལྟ་བུའམ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་བྱ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྫས་ཉིད་དང་དོན་དམ་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་རྟག་པའི་མཐའ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་རྟག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བསྩལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆད་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབུས་རྫས་ཉིད་དང་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ལ་བཏགས་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་མ་རིག་པ་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། དེའི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། འདིར་རྒ་ཤིའི་བར་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྡུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་མི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་པས་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རིག་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་གཞན་ལས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅར་ཡང་འདིར་འདོད་དོ། །གཉེན་པོ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་པ་སྟེ། ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་འགོག་པ་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྦྱར་རོ། །འགོག་པ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། ལམ་གང་གིས་མིང་དང་གཟུགས་འགག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གིས་མིང་དང་
― DTG124_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་དེ་འགག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འདིར་ཡེ་ཤེས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྟེ་ལམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་འགག་པར་བྱེད་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལ་མཐའ་གང་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདི་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་མེད་པའི་རང་བཞིན་དག་ལ་མེད་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ནག་པའི་ཕྱོགས་ནི་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མ་རིག་པ་འགག་པ་ནས། རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་འདིས་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགག་པར་འགྱུར་བས་ན། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ལམ་ཉིད་ལ་འགོག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ནས། རྒ་ཤི་དང་རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་དུ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཚུངས་པས། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་འགོག་པ་ནས་འགོག་པ་དང་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་དབུ་མའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རིག་པ་བསྐྱེད་
― DTG124_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་མ་རིག་པ་དགག་པར་བྱར་ཡང་མེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་མེད་ལ། དེ་འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དང༌། ཚེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ནི་ལྔ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ཉིད་རྒྱུ་སྟེ། མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དབང་པོ་དང༌། དོན་དང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེར་སྣང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་འཛེར་ཏོ། །ཡང་སྲིད་པ་ལ་སྨོན་པ་ནི་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་འདོད་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་ནི་འདིར་སྟེང་པ་ཉིད་ཤེས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རམ། མཚན་མ་མེད་པ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་
― DTG124_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྲིད་པར་སྨོན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། ཡང་སྲིད་པར་སྨོན་པ་དང་བྲལ་བ་འམ། ཡང་སྲིད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལ་འཕེན་པའི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཉིས་སོགས་པ་དང་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་གང་གིས་ལས་ཀྱིས་དེའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེའང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡང་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་སོ། །སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཕན་ཆད་མ་ཤི་ཚུན་ཆད་དོ། །ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དང༌། དེའི་འོག་ཏུ་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་དང༌། དེ་ནས་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་དེ་དག་གིས་འབྱུང་བ་མེད་པ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོ་བཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རྒྱུན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པའོ། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་གཉེན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང༌། ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ། རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཏ་དད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། བྲལ་བ་ནི་སྤངས་པའོ། །
― DTG124_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ལམ་འདིས་བྲལ་བ་ནི་བྲ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་བྱ་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་བྱ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་བྱ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་བྱ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ཅི་རིགས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་པའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་རིགས་པས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་བྲལ་བར་མི་བྱེད་དེ། ལྟ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་མཚན་མ་མེད་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་མི་བྱེད་དེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དེ། སྨོན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་
― DTG124_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་འབྱུང་བ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པས་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡང་སྲིད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཕྱེ་བ་དང༌། ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། ཆོས་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐ་དད་པ་གང་དང་སྦྱར་བར་རིགས་པའི་ཆོས་དེ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་བའི་བར་དུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཅེ་ན་འདི་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཏ་བ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པས་མཚན་མ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་པའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་འདི་ནི་མཐའ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་
― DTG124_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ་གང་སྟོང་པ་ཉིད་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམས། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྟ་བ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་སྟོང་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། རིག་པ་མ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་གང་མཚན་མ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་མཚན་མ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པ་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བར་དུའོ། །གང་དག་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི་འོད་སྲུངས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ་།དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་ཡོད་པ་དང༌། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པས། སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་བསྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་རྟག་ཏུ་འདས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་ལས་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ་ཞེས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་ཡོད་དེ་དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་ན། དེས་ན་གང་ཟག་ཡོད་དེ་དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་གང་ཟག་ཡོད་པའམ། བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྣམ་
― DTG124_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྟོག་པའི་མཐའི་འདི་གཉིས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་འདི་ལྟ་སྟེ། འོད་སྲུང་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་མདོ་ལས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་ཟག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། གཞིག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དམག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་བཏགས་པར་ཡོད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་གི །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་གྱི་མཐའ་སྟོང་པ། ཕྱི་མའི་མཐའ་སྟོང་པ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་དུས་དག་ནའང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའོ། །མི་སློབ་པའི་དུས་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའོ། །སློབ་པའི་དུས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མཐའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འོད་སྲུངས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་བྱའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཟག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བར་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་སྤོང་བར་བྱེད་པར་རྟོག་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་བརྟགས་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལྟ་ན་གོ །དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྤང་
― DTG124_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ་བ་མེད་ན་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྲག་པ་སྐྱེ་སྟེ་འདི་ཡང་མཐའ་ཉིད་དུ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་རྫས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བདག་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་མ་ཤེས་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་གོ །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔེ་ནམ་མཁའ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ནམ་མཁའ་ལ་སྐྲག་ཅིང་འཇིགས་ནས་བྲང་རྡུང་ཞིང་དུ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་སོལ་ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་ན། འོད་སྲུངས་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ནམ་མཁའ་དེ་བསལ་བར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་རྔོ་མི་ཐོགས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་རབ་ཏུ་སྐྲག་ན། དེ་དག་ནི་སེམས་འཁྲུགས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འོད་སྲུངས་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བས་བསལ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པར་བསལ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཆོས་མ་སྤངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་གནས་པ་ལས་བསལ་བར་ཡང་མི་ནུས་ལ། ཆོས་བསལ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྐྲག་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་འཇིགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། གང་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྐྲག་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་འཇིགས་པ་བྱང་བས་ན་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བ་དེ་དང་འཇིགས་པ་དེ་ལ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་མཐའ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁོང་སྔངས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱིས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་གཟུགས་ལ་
― DTG124_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ལ་དངོས་པོར་ཀུན་བརྟགས་ནས། དེ་དག་ལ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཇིགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁོང་སྡངས་པས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང༌། དེའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་རི་མོ་མཁན་ཏེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གཟུགས་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ་ཞིག་བྲིས་ནས། དེས་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ། ཁ་བུབ་ཏུ་འགྱེལ་ནས་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་འོད་སྲུངས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་དག་གིས་འཁོར་བ་ན་འཁོར་ཡང༌། ཆོས་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་རི་མོ་མཁན་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གཟུགས་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ་ཞིག་བྲིས་པ་ལ་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པའོ་སྙམ་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། དེས་སྐྲག་ནས་བརྒྱལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱིས་པ་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྐད་ཅིག་གི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་འཁོར་བ་ན་འཁོར་ཏེ། རིགས་མཐུན་པར་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་སྔ་མ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་བརྩམས་པའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བརྩམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་མ་བྱས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་གཉིས་ལ་དོན་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་མོད་ཀྱི་རིས་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་རྟོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔ་མ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་
― DTG124_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའོ། །འདི་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ་ཞེའོ། །གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །གཟུང་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་ལ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དེ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུས་ཤེས་པར་བྱར་ཡོད་བཞིན་དུ། བདག་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས། དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལ་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་འདིར་མཐར་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། དཔེ་སྒྱུ་མ་བྱེ་བ་པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས། སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་བ་དེས་སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དམིགས་པ་གང་དང་གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ད་དག་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་གསོག་ཏུ་སྣང་ངོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་འདི་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པས་དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཟློག་གོ །དོན་དངོས་པོ་མེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་འདིར་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་གནོད་སྦྱིན་ལྟ་བུ་ནི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་སྤྲུལ་པ་ཟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཟོས་ཏེ། དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བས། དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ།། ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དུས་ན་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུའམ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་མཐའ་གཉིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་ཉིད་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལོག་པ་ཉིད་ནི་ཟག་
― DTG124_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་དག་པ་ཉིད་དུ་ཆགས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ཡང་ཁམས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བ་བཞིན་དུ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ཤིང་གཉིས་ལ་མེ་འབྱུང་བ་དེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་གཉིས་རླུང་གིས་དྲུད་པ་ལས་མེ་བྱུང་སྟེ། བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཤིང་དེ་གཉིས་ཚིག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུངས་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཤིང་གཉིས་ལས་མེ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཤིང་གཉིས་ཚིག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚིག་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་འཇིག་པ་དེ་ཡང་ཚིག་པ་དང་འདྲ་བར་བྱེད་པས་ན་ཚིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གྱུར་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །མི་བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ནི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བྱེད་པའམ། མཐུ་མེད་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་འདིས་མི་ཤེས་པ་སྤོང་ངོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་པས་སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་ན་མི་སྲིད་དེ། དེ་བས་ན་མི་ཤེས་པ་སྤང་བའི་མཐུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་མར་མེ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་
― DTG124_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བྱུང་ན་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཡང༌། འོད་སྲུངས་མར་མེ་འདི་ལྟར་བདག་གིས་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་བསལ་ལོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མར་མེ་ལ་བརྟེན་ནས་མུན་པ་མུན་ནག་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འོད་སྲུངས་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ན་ནི་མི་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མི་ཤེས་པ་བསལ་ལོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས། མུན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེ་ནི་བྱེད་པས་སྟོང་ཞིང་མུན་པ་མུན་ནག་བསལ་བར་བསམ་པ་མེད་ཀྱང༌། ཕྱོགས་དང་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་དེར་མར་མེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུད་གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུད་དེ་ལས་མི་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱེད་པའི་མཐུ་མེད་ལ། མར་མེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་ཏོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་སྔོན་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ད་ཡང་མི་སྐྱེའོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་མི་མཐུན་པར་གནས་པས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་མཐུ་མེད་དོ། །ཇི་སྟེ་བརྒྱ་ལ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གནས་གནས་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་པ་དེས་བསལ་བར་བྱ་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མར་མེའི་དཔེ་གཉིས་པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁྱིམ་མམ་ཁང་པའམ་ཁང་ཕྲན་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་འདས་པར་སུས་ཀྱང་ལན་འགའ་ཡང་མར་མེ་མ་བུས་པ་དེར་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མར་
― DTG124_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེ་བུས་ན། འོད་སྲུངས་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མུན་པ་མུན་ནག་དེ་འདི་ལྟར་བདག་ནི་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་འདི་ནས་མི་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། གསོལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སེམས་ཏེ། མར་མེ་བྱུང་ན་མུན་པ་མུན་ནག་ལ་མི་མཆི་བའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་ཀྱི། གདོན་མི་འཚལ་བར་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སོ་སོར་རྟོག་པ་གཅིག་གིས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུངས་མར་མེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འོད་སྲུངས་མུན་པ་མུན་ནག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་སྐྱེ་བ་རྐྱེན་ལས་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་དང༌། དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་བཏབ་པ་སྟེ། ནག་པོའི་ཕྱོགས་སྟོབས་ཆུང་ཞིང་གཉེན་པོ་དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མུན་པ་མུན་ནག་དང་མར་མེ་བཞིན་ནོ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་སྨོས་པས། དེའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། ཁྱད་པར་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་མེད་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉི་གའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ས་གང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གི་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གང་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ལ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། གཞན་དག་པས་ཤས་ཆེར་གྱུར་པས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བཅུ་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུའོ། །ས་དེ་དང་དེར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་མ་ཐམས་
― DTG124_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ལ་ཡང༌། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་ནུས་ཀྱི་འོས་སུ་ཡང་དག་པར་མི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གཞག་དང་དེ་བཞིན་དབྱིངས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་ནས། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཡིན་པས་ན། དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་གང་དག་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གཞག་པས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཆོས་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་སྟེ། འདིས་རྣམ་པར་གཞག་པའམ་ཡང་ན་དེ་འདིར་གཞག་པས་ན། ཆོས་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། འདིར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་སུ་བལྟའོ། །གཉིས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། གསུམ་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་དང་གཉིས་པའོ། །གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དང་པོ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་
― DTG124_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མངོན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ་དང་པོ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་དམིགས་པའོ། །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འཛིན་པས་ན། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཛིན་པའི་དམིགས་པ་ནི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དེ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དྲུག་པ་ནི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། རྟོགས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྟོས་པ་དང་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། འཐད་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའི་དམིགས་པའོ། །བདུན་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོ་རང་གིས་དོན་འཛིན་པས་ན་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པར་སྦྱོར་བ་ཅན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནས་བརྩམས་ནས་སྟོབས་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དམིགས་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོ་རང་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་དགྲ་བོ་རྟོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དམིགས་པའོ། །དགུ་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྟེ། ས་བདུན་པའི་བར་དུའོ་
― DTG124_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་པས། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་ཞུགས་པར་འགྲོ་བས་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ས་བདུན་པའི་བར་དུའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་དེའི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་དམིགས་པའོ། །བཅུ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དེ་ཉིད་ན་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ན་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་བདུན་པ་ཉིད་དུའོ། །རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དམིགས་པ་ནི། རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དམིགས་པའོ། །བཅུ་གཅིག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མ་དང་འབད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་རང་གི་ཚུལ་གྱིས་རྣལ་དུ་འདུག་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་རྣལ་དུ་འདུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་དུ་འདུག་པའི་དམིགས་པ་ནི། རྣལ་དུ་འདུག་པའི་དམིགས་པའོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ནི་ས་དགུ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་དགུ་པ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལྷག་མ་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ས་དགུ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་ཡེ་ཤེས་དང༌། ལས་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་ས་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། གཞན་དག་ན་རེ་ལམ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོར་ཕྱེ་ནས། ས་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པར་བཤད་དོ་ཞེའོ། །དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་དང་དེའི་དམིགས་པའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ན་དེ་
― DTG124_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་དེའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་དུས་ནི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཐོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ས་དགུ་པ་དང་བཅུ་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བརྙེས་ཏེ། འདིའི་དམིགས་པ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་བྲ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དེ་དང་དེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པས་ན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ཚང་མེད་དང་མི་སྤོང་དང༌། །མི་གཡེང་བ་དང་རབ་རྫོགས་དང༌། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་རིགས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པའོ། །དེ་དག་ཚོགས་ན་རིགས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་དང༌། བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མ་ཚང་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་སྤོང་བ་དེ་ནི་མོས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མི་སྤོང་ན། དེ་ལྟ་ན་དེའི་ངེས་པར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མོས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་དམན་པར་མི་གཡེང་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ལྡོག་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌།
― DTG124_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་དེས་སེམས་མི་འཇུག་ན། དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བརྟས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་འགྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དག་དེའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་ནི། སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སྔོན་མ་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པའམ་ཟག་པ་སྟེ། གང་ན་དེ་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་སྟེ། རླུང་མེད་པ་བཞིན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པའི་སའོ། །ངེས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡང་ངེས་པ་ཉིད་ངེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེས་ན། བདེ་འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོས་ནས། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་འདྲིས་པར་བྱས་གོམས་པར་བྱས་པས། དགེ་བའི་རྩ་བ་འགྲུབ་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བའོ། །དེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བརྟན་པོར་བྱས་པར་འགྱུར་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་འཕེལ་ནས་གཅིག་ཏུ་བགྲོད་པའི་ལམ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཚན་མ་དང་འབད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་སུ་རུང་སྟེ། ལས་སུ་རུང་བ་དེའི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤེལ་ལ་
― DTG124_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འདོད་པས། རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་མ་ཐོ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས། འཁོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །ཡང་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ནི། དེ་ལས་མི་ལྡོག་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལས་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེས་འཁོར་བ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་མི་ལྡོག་གོ །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མེ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་གནས་པས། སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་པ་འཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་པ་དང༌། ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་སྐུ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ།
― DTG124_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་རབ་ན་བཞུགས་པ་དང༌། ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། འཁྲུངས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ནི་དེ་དག་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེ་ཙམ་དུ་སྨོས་སུ་ཟད་པས། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཚིག་གི་དོན་དཀྱུས་མ་རྣམས་རྫོགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དོན་དང་མཐུན་པའི་མིང་དུ་བརྗོད་པའམ། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དོན་དུ། འདི་ནི་དབུས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་འཛུད་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་སྨོས་པ། དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདིར་འདི་ལྟར་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མི་མཐའ་དང་བྲལ་བལ། །དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྟན་པས། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་དབུས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབུས་རྣམ་པར་འགྲེལ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་བཤད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་དབུས་མ་དང་མཐའ་རྣ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དབུས་དང་མཐའ་གཉིས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དབུས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མཐའ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་སྤངས་པའི་དབུས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ནི། འདིར་དབུས་དང་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་ཞེའོ། །རྟོགས་པར་དཀའ་དང་སྙིང་པོའི་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དག་གིས་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོའི་དོན་ཏེ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་རྣམ་པར་
― DTG124_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་པོའི་དོན་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གྱི་དོན་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་བསྡུས་པ་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱས་པར་ནི་མཐའ་ཡས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་བླ་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་གཞི་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་འགྲུབ། །བསྟན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམ་པ་བཅུ་གཉིས་བདག་ཉིད་དེ། ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཇི་ལྟ་བུར། །ཆོས་རྣམས་གདགས་པར་མཛད་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟག་པར་ཡང༌། །ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་བྱེད་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། དེ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུ་དང༌། །ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གང་གིས་ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་ལ་གཡེང་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡེང་བ་ནི་རྣམ་པར་དྲུག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན། དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ས་བཅུ་དག་ཏུ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ས་བཅུ་
― DTG124_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་འབྱུང་བ་སྟོན་ཏོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མཚན་མ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་མ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ས་བོན་བསགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་མ་ལ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ལམ་བསྒོམ་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དང༌། མ་དག་པ་དང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པ་དང༌། སྤངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་གཞན་དུ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྲག་པ་དང༌། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་ལྔའི་འགྲེལ་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་བབ་པའོ།། །།
| 
