སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་སོ་གསུམ་པ།མདོ་སྡེ། ཡི༽རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན།
― DTG133_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཡོ་གཱ་ཙ་ཪྻ་བྷཱུ་མི་སྱེ་བོ་དྷི་སཏྭ་བྷཱུ་མི་བྱཱ་ཁྱཱ། བོད་སྐད་དུ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དང་པོར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བརྒྱ་བཞི་བཅུའོ། །འདི་དག་ཉིད་གཉིས་ཀ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནས་འགྲོ་བས་སམ། འདི་དག་འགྲོ་
― DTG133_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་ཐེག་པའམ། བགྲོད་བྱའམ། འགྲོ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ལམ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཆོས་ཆེན་པོ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་དང་སྤངས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་གནས་པའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །མོས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་མོས་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཉམ་པའི་བསམ་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉེ་བར་སོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བ་གྲངས་མེད་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་
― DTG133_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཆེ་བ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་གནས་སྐབས་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་གནས་སྐབས་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེ་ལ་གཞི་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཐ་མ་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནས་བསྡུས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མ་ལུས་པ་ནི་གནས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་དང༌། གཞིའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་དང༌། གཞིའི་མཐར་ཐུག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སོ། །གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ནི་ལེའུ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ལེའུ་བཞིས་བསྡུས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ལེའུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཡང་གནས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དང༌། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དང༌། དེ་གཉི་གའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟེ། དང་པོ་དང༌། ཐ་མ་དང༌། བར་མ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རོ། །དེ་ལ་གཞི་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་ན་དེའི་རྒྱུའི་ཚོགས་རྣམ་པར་གསུམ་ནི་གཞི་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་བླངས་ནས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཞི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཐ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ལ་འཇུག་པ་ན། དགེ་སྦྱོང་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་བའི་རྟགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟགས་གང་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་ཆུད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། ལག་བརྐྱང་བ་དང༌། དོན་ཟབ་མོའི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའོ། །ཡང་རྟགས་ད་དག་ནི་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སམ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་རྗེས་ལ་ཕྱོགས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་རྟགས་དེ་དག་འགྲོ་བ་དེ་དག་ཏུ་ཕྱོགས་དེ་དག་གིས་འཇུག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་གི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་ལ་
― DTG133_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གཞི་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྟགས་རྣམས་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་གྱུར་པས། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་བཅུ་གཉིས་དང༌། བཅུ་གསུམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། གནས་པ་འདི་དག་ལ་གནས་ཤིང་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ལེན་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལ་སྐྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་གནས་པ་བཅུ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་དེ་དག་ས་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་ས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་བས་དེའི་རྗེས་ལ་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་མཐར་ཐུག་པར་གཏོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྣང་བ་དང་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དེ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས་པས་ན་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གཞི་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞིའི་དབྱེ་བ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་ལྔར་
― DTG133_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༌། དེའི་དོན་བསྟན་པ་དང༌། རྩ་བའི་གཞིར་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། ཉེ་བའི་གཞིར་བསྟན་པ་དང༌། རྣམ་གྲངས་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོའི་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་གི་རིགས་དང༌། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཞི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་པོའི་གཞི་ནི་རིགས་སོ། །བར་དུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱི་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །ཡང་ན་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་དབྱེ་བས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གང་ཞིག་གང་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་ཕྱོགས་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་དང༌། རྐྱེན་གང་གིས་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གསུམ་ལ་གཞི་ཞེས་བྱ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཉིས་ཀྱིས་དེ་དག་གཞིར་གྱུར་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་གིས་ནི་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞིའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་གིས་ནི་མངོན་སུམ་དང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཞི་ཞེས་བསྟན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐལ་བ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་སྐལ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །དེའི་རིགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་འཐོབ་ཀྱི། སེམས་མ་བསྐྱེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་
― DTG133_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་གཉི་ག་ཡང་གོང་ནས་གོང་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བསོད་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་གསུམ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ། བདག་གི་དངོས་པོ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་འབྲལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལས་གཞན་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་བྱེད། འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྨྲ་ཞེ་ན། དོན་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རེག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མངོན་གསུམ་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམས་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གིས་འཇུག་པ་ནི་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཡིན་པས་དོན་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་རིམ་གྱིས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། ས་དང་ས་རྣམས་ལ་སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྦྱོར་
― DTG133_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་ཏེ། པགས་པར་གཏོགས་པ་དང༌། ཤ་མཐངས་སུ་གཏོགས་པ་དང༌། སྙིང་པོར་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོར་ནི་པགས་པར་གཏོགས་པ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ནི་ཤ་མཐངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཕྱི་ནས་ནི་སྙིང་པོར་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་ས་དང་པོ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ས་དང་ས་ལ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བསྟོད་པ། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་ལུས་པ། །ཁྱོད་ལ་གཏད་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པར་སྣང༌། །དྲི་མ་མེད་པའི་མཚོ་ཆུ་དངས་པ་ལ། །ཟླ་བ་སྐར་མའི་གཟུགས་རྣམས་སྣང་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སློབ་དཔོན་སྒྲ་གཅན་ཟིན་བཟང་པོས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདིར་ནི་གནས་གཉིས་པར། །སྟོབས་བཅུ་པོ་ནི་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་གསུངས། །མི་འཇིགས་པ་ནི་བཞི་པོ་ཐོབ་པ་ཡང༌། །གནས་གསུམ་པར་ནི་གསལ་པོ་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་ནི་རིགས་ལ་གནས་པ་ཉིད་རྩ་བའི་གཞིར་བསྟན་ཏེ། གཞི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གཞི་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མེད་ན་དེ་དག་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དེ་དག་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་རིགས་ནི་གཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་པ་དང་སྦྱོར་པ་བྱས་པར་གྱུར་ཀྱང་རིགས་མེད་པར་གྱུར་ན་གཞི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སྦྱོར་བ་བྱེད་པས་ཀྱང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་མི་འཐོབ་པ་ནི་བྱ་བས་རྫས་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཀྱི་རྔས་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ངེས་པར་ཤིན་ཏུ་ཡང་སྐལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དུས་ཡུན་རིང་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱང་རུང་མ་བསྐྱེད་ཀྱང་རུང་རིགས་ཉིད་རྟག་ཏུ་གཞི་ཞེས་
― DTG133_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྔོད་དོ། །འབད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ལ་གནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དག་གིས་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་གཞི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པའི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་མ་བརྩམས་པ་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་བདེན་ན་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་རིང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པས་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞི་དེ་ཉིད་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་འདི་དག་ཀྱང་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གསུངས་པ་ནི་དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ།། དོན་ཐ་དད་པ་ལྟར་ན་ཡང་འབྲས་བུ་ངེས་པར་འཛིན་པས་ན་གཞི་སྟེ། འབྲས་བུ་གནས་པའི་རྒྱུན་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུས་འབྲས་བུ་ཀུན་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཆུས་ཨུཏྤལ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་དུས་ན་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་བརྟེན་ཏོ། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་ན་ཉེར་གནས་སོ། །འབྲས་བུའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ངེས་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དག་ཀྱང་གཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་གྲངས་དེ་ཡང་དེས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྣམ་གྲངས་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཉིད་དང། རྟགས་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མདོར་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་མང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG133_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། མ་བསྒྲུབས་པ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ནི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་རིགས་ལ་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་དེ་ཉིད་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་མིང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ན་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་མིང་ཐ་དད་དུ་བཏགས་པ་ནི་མར་སར་དང༌། མར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའམ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་རིགས་ངེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་ལ། རིགས་མ་ངེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མཐར་གྱིས་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཅན་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ས་བོན་ལ་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །ས་བོན་དེ་ཡང་འདུས་བྱས་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་ལ་གྲོལ་བ་གཟུང་བར་མི་ནུས་པ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་དང་རྫས་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་དང༌། སྙིང་པོ་དང༌། གཅིག་པུ་དཔའ་བ་དང༌། སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡང་རུང་བ་དང་མི་ཕྱེད་པར་གྱུར་བ་ལ་རིགས་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སེམས་བསྐྱེད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་
― DTG133_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་བསྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་གནས་གྱུར་པ་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་བར་གྱུར་ཏེ། རྫས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་རིགས་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། ས་ལ་སོགས་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྦྱོར་བས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཡང་རིགས་ནི་རྒྱུན་འཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་ཀྱང་འགའ་ཞིག་གི་རེས་འགའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང༌། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་འདོད་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་འཇུག་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ།། དེ་ལྟར་ན་དུས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་སྟེ། སུས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་འོངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ནོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོར་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་རིགས་ངེས་པའམ། རིགས་མ་ངེས་པའམ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ཅན་ནོ། དོན་གྱི་སྐབས་འདིར་ནི་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་ག་དང་ལྡན་པས་སྐལ་བ་ཅན་དང༌། མཐུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བས་
― DTG133_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས། རྣམ་གྲངས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་ཅིག་འགའ་ཞིག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་སོ། །དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་ནོ། །རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་སོ། །བཅོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་མ་གྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུ་དམིགས་པར་མ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟགས་གསལ་པོ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཤེས་པར་དཀའ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཅད་པར་དཀའ་བ་དང༌། ངེས་པར་གཟུང་བར་དཀའ་བ་ནི་ཆ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ནི་ཕྲ་བ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ། འབད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལས་རིགས་འདི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་དེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱང་རུང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་ཡང་རུང༌། ཁྱད་པར་དེ་དག་མེད་པས་དེ་དག་ལས་ངེས་པར་འདས་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཐམས་ཅད་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་གཞན་དག་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་འདས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེའི་གོང་མར་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པར་མི་བཟོད་ནས་དྲིས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་
― DTG133_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཡང་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུས་བླ་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་རང་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ཤེས་བྱ་དེ་ཉིད་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་ལས་ལྷག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་གིས་ནི། །ཤེས་བྱ་མ་ལུས་ཀུན་ཁྱབ་ཅན། །ཁྱོད་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཤེས་བྱ་ཤེས་པ་ལས་ལྷག་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བས། དེ་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་ཡིན་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྐུ་གསུམ་དང༌། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གོང་ན་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ཁྱད་པར་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བས་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་རིགས་ལས་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལས་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའོ། །དབང་པོ་ལས་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཕན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཡང་སྤངས་པ་དང༌། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་རང་གི་ཐེག་པ་ལ་འཇུག་པའི་དུས་སུ་
― DTG133_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པས་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་ཉུང་བ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། བདག་ཉིད་འགེངས་པ་ཉིད་དང༌། བདག་ཉིད་དུལ་བ་དང༌། བདག་ཉིད་ཞི་བ་དང༌། བདག་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ལ་ཕན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་གནས་པ་དང༌། རིགས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ནི། གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་ག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལྟར་བསྟན་ནས། རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ནི་རིགས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སུ་འདོད་དོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། དུས་དེ་སྲིད་པའི་སྦྱོར་བས་དང་པོ་དག་ཡང་དག་པར་སྤངས་ནས་དུས་དེ་སྲིད་དུ་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ལས་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བས་ཕྱི་མ་དག་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ལ་སྡང་ང༌། སྐལ་བ་མེད་པ། སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་དེ་དག་ལ་དེད་དཔོན་བཞིན་དུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་མི་གཏོང་བར་དུས་ཀྱི་འོང་བ་ལ་སྡོད་ཅིང༌། རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ཕན་པ་ནི་དེར་མངོན་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་མོ། །བདེ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ལུས་དང་སེམས་
― DTG133_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་བའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་རབ་ཏུ་མྱོང་བའོ། །དེས་ན་ལྷ་དང་མི་གཟུང་བ་ནི་དེ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཕྱི་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་དག་དང༌། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་གཅིག་ཉིད་ལ་མཁས་པའམ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་མཁས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སམ། རྣམ་པ་བཅུ་ལའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་མང་པོ་ལ་མཁས་པ་ནི་མཁས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ལས་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རྟགས་འདི་དག་གིས་རིགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ནི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་སོ། །ཡང་དེའི་རྟགས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་ཞེས་བརྗོད་དེ། སྦྱིན་པ་ནས་བཟུང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་རྟགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་དེ་དག་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དང༌། སྤྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་རྣམས་མདོར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། འདུ་བའི་སྒོ་དང༌། རྙེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྫས་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། རྫས་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། །དེ་ལ་རྫས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིན་པའི་ནི་གཞན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རང་གི་རྫས་གཏོང་བ་སྟེ། ལུས་བསྟན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ།
― DTG133_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་གིར་གཏོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱིར་གཏོགས་པའོ། །བདག་གིར་གཏོགས་པའི་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་རྟགས་སོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསམས་པས་ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པ་བསྟན་ཏེ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་མོས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་དགའ་བའོ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གཞན་དག་ལ་བགོ་བཤའ་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡང་དང་ཡང་སྟེར་བའི་སྦྱིན་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དུས་གསུམ་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉུང་ངུ་ལས་ཀྱང་བགོ་བཤའ་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་དང་དཀའ་བའི་སྦྱིན་པའོ། །བཟང་པོ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དམན་པ་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བརྟགས་ཤིང་བརྟགས་ཤིང་འཐབ་མོ་བྱས་ནས་མི་སྦྱིན་པ་དང༌། བཟང་ཞིང་མང་པོ་ཡོད་བཞིན་དུ་དམན་ཞིང་ཉུང་བ་མི་སྦྱིན་པ་དང༌། དམ་པ་གྱ་ནོམ་པ་ཡོད་ལ་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་མི་སྦྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཡང་འཛེམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སློང་བ་པོ་མེད་ཅིང་མི་སློང་བ་ན་ཡིད་ལ་ཡང་དག་པར་གདུང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་ངོ་ཚ་བ་སྟེ། བདག་ནི་སྐལ་བ་ཆུང་བར་གྱུར་པས་བདག་གི་བདོག་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ངུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཤིང་གི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པ་ལ་མཁོ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱི་བདོག་པ་གཏོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པའི་རྟགས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ང་ནི་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་ཟག་རྣམ་པ་བཞིར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་
― DTG133_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། ཞུམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཅིང་བཤད་པས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས། སྦྱིན་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བག་མེད་པ་དང་ཞུམ་པ་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང་གཟེངས་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་ཕོད་པ་མཐོང་ན་ཡང་ཡི་རངས་པ་དང་ཡིད་བདེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བདོག་ཅིང་ཡོད་པའི་རྫས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་བསྟན་ནས། ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བླ་མ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བླ་མ་ནི་མ་དང་ཕའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ། །རྒན་རབས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་ནི་རིགས་ཀྱིས་རྒན་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོའོ། །ཡོན་གནས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་དང་ལུང་གི་ཆོས་འཛིན་པ་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩིས་པའོ། །བཀུར་སྟིར་བྱ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལངས་ནས་མདུན་དུ་བསུ་བས་སྟན་སྟོབས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟན་ལ་འདུག་ཅིག་པར་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་ཅིང་བདོག་པའི་རྫས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པའི་རྟགས་དང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྦྱིན་པའི་རྟགས་བསྟན་ནས། རྫས་ལ་མི་ལྟོས་པའི་སྦྱིན་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྫས་ལ་མི་ལྟོས་པའི་
― DTG133_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མན་ངག་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ལུས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པས་སྲོག་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། དྲིས་ཀྱང་རུང་མ་དྲིས་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསོལ་བ་བཏབ་ཀྱང་རུང་མ་བཏབ་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་དུ་གཉེར་བའམ་མི་གཉེར་བ་དག་ལ་ཡང་རུང་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བྱ་བར་འོས་པ་སྐབས་ལ་བབ་པའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་མི་ཤེས་པ་དག་ལ་ཡང་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། མི་སླུ་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་མན་ངག་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཡང་བྱ་བར་འོས་པ་དང༌། བྱ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ནི་འདི་དག་གོ་ཞེས་མན་ངག་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུགས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྟེན་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་དེ་དག་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒོ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་མང་པོ་ནས་ཞུགས་པ་སྟེ་འཇིགས་པ་དེ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །མང་པོ་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་དུས་རིང་པོར་འབྱུང་བའོ། །དྲག་པོ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དེ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་མཆན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྫས་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་ནོར་གཏམས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ལ་གནས་པ་དག་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ནམ་ཡང་གཞན་གྱི་ནོར་གཏམས་པ་འཕྲོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕྲོག་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཅོ་འདྲི་བར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བུ་ལོན་ཆགས་ན་ཡང་བླུ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་ཇི་ཙམ་འཕེལ་དང་བཅས་པར་སྟེར་བར་བྱེད་པའོ། །དོར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པ་བྱས་ནས་ལངས་ནས་མི་འགྲོ་བའོ། །རིགས་རྒྱུད་ཀྱི་ནོར་ཡོད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་བགོ་བ་ཤ་འབྱེད་ཅིང་གཡོ་མི་བྱེད་
― DTG133_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བླུ་བར་མི་བྱེད་དེ། ཆུང་ངུ་ཙམ་སྟོན་པའམ། ངན་པ་སྟོན་པའམ། ཡེ་མི་སྟེར་བ་མ་ཡིན་པའོ། །རིན་པོ་ཆེ་བརྟག་པ་ལ་མི་མཁས་ཤིང༌། རིན་པོ་ཆེ་མི་ཤེས་པ་དག་དང༌། ཉོ་ཚོང་བྱེད་པ་ན་རྫས་ཀྱི་བདག་པོས་རིན་ཆུང་ངུ་བཏབ་པ་ལས། བདག་ཉིད་རིན་པོ་ཆེ་བརྟག་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་དེས་ཕབ་པའི་རིན་དེས་དེ་ཉོ་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། ཇི་ཙམ་རི་བ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས། །གལ་ཏེ་བདག་ལ་རྫས་བདོག་ན་ཇི་ཙམ་རི་བས་དེ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །མེད་ན་དེ་ལ་ཇི་ཙམ་རི་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས། དེ་ཅི་ནས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བླུ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཕན་གདགས་པའི་སྦྱིན་པས་ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱ་བའི་རྟགས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ནི། ཕན་གདགས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། གཏང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དག་ལས། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བའི་སྦྱིན་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅིང་བདོག་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་བགོ་བཤའ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་འབྱུང་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་གྱིས་སྦྱིན་པའི་རྟགས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ནུས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་གྱི། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆུང་ངུ་ལ་ནི་མ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་ལ་བསམ་པ་ཡང་མི་འཇུག་གོ །འདུ་བའི་སྒོ་ཆུང་ངུ་དག་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་བའི་སྒོ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་དུ་བས་ནས་སྨྲས་པ། ཞུགས་པ་ནི་འདི་དག་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་སྐྱོན་མཐོང་བ་དང་མི་མཐུན་པར་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །
― DTG133_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་བསྟེན་པ་ལ་ཡང་ངོ་ཚ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཐོབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དེ་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་རྟགས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་རྙེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནོར་ཆེན་པོ་རྙེད་པའི་དུས་ན་ཡང་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྙེད་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བས་ན། ཤས་ཆེར་བརྐམ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་ཆགས་པའི་སྦྱོར་བས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལྡོག་པའི་སྡོམ་པ་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་བསིལ་བར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེ་བའམ། རྒྱ་ཆུང་བའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་བསྟན་པས། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལུས་དང་ངག་གི་སྨོས་པ་ནི། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་དང༌། མཇུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཆུང་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྟག་པར་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་ཅིང་མཐུག་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ཆུང་མ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་འབྱུང་བ་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG133_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་འདོད་པ་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱིན་པར་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་དྲག་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲག་པོ་ནི་སེམས་ཀྱི་དྲག་པོ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དྲག་པོའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་དྲག་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བསད་པ་དང༌། རྡེག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལུས་ཀྱི་དྲག་པོ་ཉིད་ནི་བག་མེད་ཅིང་ངོ་ཚ་དང་བྲལ་བས་རྡེག་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྡེག་པར་བྱེད་ཅིང་ལག་པ་ཁྲག་གིས་སྦགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཤིན་ཏུ་གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲག་པོའི་ལས་བྱེད་བ་ཉིད་སེམས་ཅན་ལ་ཤིན་ཏུ་གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའོ། །མཇུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྡིག་པའི་ལས་ཤིག་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ན་ཡང་བྱས་པའི་ལས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སེམས་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་དེ་ལ་དམད་ནས་བདག་ཉིད་འགྱོད་པ་མང་བར་གནས་ཤིང༌། མྱུར་བ་མྱུར་བར་ཏེ། ལས་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་འགྱོད་པ་ཡིན་གྱི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཉེས་པར་མཐོང་བར་གྱུར་ནས། དེའི་རྗེས་ལ་འགྱོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་འཛེམ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་སྟེ། མ་བྱས་ན་ཡང་གཞན་ཉེས་དམིགས་ཆེ་ལ་བྱེད་པ་ན་ཡང་སེམས་བག་ཚ་བ་དང༌། འཛེམ་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། ངོ་ཚ་བ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྡིག་དེ་བྱེད་ཀྱི། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་སྟོབས་དང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་དང་ལྡན་པ་ལ་
― DTG133_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མནར་སེམས་དང༌། གནོད་སེམས་ཀྱིས་ལག་པ་དང༌། བོང་བ་དང༌། དབྱུག་པ་དང༌། མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྣག་དཀའ་བ་དང༌། དྲག་པོའི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་དང། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུན་པར་མི་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་མཉེས་གཤིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ཚེ་འདི་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་མཉེས་གཤིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་རིགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཅུས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་དབང་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། མཉམ་པ་དང༌། དམན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནུས་པ་ཅི་ཡོད་པ་དང༌། དི་ལྟར་འོས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཕན། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་སྤངས་ལ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ནི། བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་དེ་དག་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་བླ་མ་དང༌། རྒན་རབས་དང༌། མཆོད་གནས་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྲག་དོག་སྤངས་ལ། བསྙེན་བཀུར་དང༌། གཡོག་གི་ལས་ལ་ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་པའོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། འདུད་པའི་ལས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་རྣམས་ལ་འགྲན་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས། དེའི་སེམས་བསྲུང་བར་
― DTG133_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་ཞིང༌། དམད་པར་མི་བྱ་བར་རབ་ཏུ་གནས་པས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཤེས་ཉེན་ཅན་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམན་པ་རྣམས་ལ་བརྙས་པ་ཡང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྤངས་ལ། མདངས་བཟང་པོ་བསྟན་ནས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱས་ལ། ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཛུམ་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་པ་རྣམས་ལ་བྱས་པ་གཟོ་ཞིང་གྱས་པ་ཤེས་པས་རྟག་ཏུ་གནས་ནས་ལན་དུ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་གདགས་པ་ཡང་དང་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བས་གནས་པས་ན་བྱས་པ་ཤེས་པའོ། །བདག་གིས་འདི་ལ་ལན་དུ་ཕན་གདགས་པར་འོས་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིན་ཤེས་པས་ན་བྱས་པ་གཟོ་བའོ། །སེམས་ཅན་སློང་བ་རྣམས་ལ་སྟེ། ཕོངས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབས་པས་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ། གཞན་འདུན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་ཏེ། དྲང་པོར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་ནས་དུས་རིང་པོར་མི་སྒྲུབ་པར་འཇོག་པ་ནི་གཡོ་དང་སྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་བཞིན་ནོ། །བབ་ཅོལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་གདོང་མཆི་མ་དང་བཅས་པར་དུབ་དང༌། རང་གི་བྲན་ཕོ་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་ཀྱང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བའོ། །གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་རང་དབང་མེད་པ་དག་སྟོབས་ཀྱིས་བཀུག་ནས་མི་སྦྱོར་བ་ཡང་བབ་ཅོལ་མ་ཡིན་པའོ། །བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་དག་གི་གྲོགས་བྱ་བ་ལ་ཡང་གུས་
― DTG133_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་བཅས་པར་བྱེད་ན། རང་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་འབད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་འབད་པར་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དག་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྱུང་བར་གནས་པར་ཡང་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །སྔར་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་པ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་མ་ལ་མར་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ངམ་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོའི་སྙིང་རྗེ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་བའོ། །དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་བདག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་སྙིང་གཞན་ལ་གནོད་པས་ཤིན་ཏུ་གནོད་པས་ཤིན་ཏུ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་དམ་བླངས་པ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་སྲོག་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གྱུར་པས་ན་ཚེ་ཕྱི་མཆེད་ཆེར་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་འདིའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་ནའང་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དག་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་ན་མང་པོ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ལ། སྡུག་བསྔལ་གཞན་དག་ཀྱང་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་དང་འགལ་བ་མེད་པ་དང༌། དོན་ཉེ་བར་ལྡན་པ་དང༌། རིགས་པ་དང་བྲལ་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་བྱ་བ་དག་ལ་གྲོགས་བྱ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དམ་པའི་བྱ་བས་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བདག་དང་གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་གྲོགས་བྱ་བ་བསྟན་ནས། ཡང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་གྱུར་པར་བྱས་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱ་བ་མ་
― DTG133_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བ་མ་ཡིན་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་ཕུང་བར་བྱེད་པའི་ལས་དེ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རེ་ཞིག་གསོལ་བ་མ་བཏབ་ཅིང་མ་བཅོལ་བ་དག་ལ་ཡང་གྲོགས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བར་བསྟན་ནས། གཞན་གྱིས་བཅོལ་ཞིང་གསོལ་བ་བཏབ་པ་རྣམས་ལ་གྲོགས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་རག་ལས་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་འདོར་དུ་བཅུག་ནས་རང་རང་གི་དོན་ལ་ཅི་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མཚུངས་པ་ནི་དེའི་ལས་དང་རང་གི་མཚུངས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །བཟོད་པ་མཚུངས་པ་ནི་དེའི་ལས་དང་འདྲ་བར་སྐྱོ་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་མཉེན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་ཉེ་བ་ཉིད་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འཇམ་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་དུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ནས་སེམས་གཟུའོ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་མོད་ལ་དེའི་སེམས་བཟང་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སེམས་ཅན་ལ་ཁྲོ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པས་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤད་ནས། ཡང་ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པས། འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདེན་པ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་པ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་པས་སྲོག་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡང་བདེན་པ་སྤངས་ནས་བསམས་བཞིན་དུ་བརྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དབྱེན་བྱ་བར་མི་དགའ་ཞིང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབྱེན་བྱ་བར་བསམ་པ་མེད་ཅིང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་
― DTG133_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཏོ། །མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱེན་གྱི་ཚིག་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བསམ་པའོ། །མ་གཙིགས་པ་ནི་སྐབས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཚིག་གོ །བདག་དང་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་མི་དགོས་པའོ། །དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཚིག་སྨྲ་བས་ན་བབ་ཆོལ་དུ་ཡང་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་ཞེ་གཅོད་པ་མི་སྨྲ་བ་ནི་གཞན་གྱི་གནད་ལ་འཕོག་པ་མི་སྨྲ་བའོ། །ཐ་ན་བདག་གི་བྲན་གཡོག་ལ་སོགས་པ་དམན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་ན། གཞན་དག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚིག་རྩུབ་པོ་ལས་ལྡོག་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ན་མི་སྨྲ་བ་ནི། ཕ་རོལ་གྱི་ཞེ་གཅོད་པ་མི་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི། ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའི། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གཉིས་སུ་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་བཟོད་པར་བྱེད་ཅིང༌། བཟོད་པ་མེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དམད་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ། ཉེས་དམིགས་ལྡན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་བསམ་པ་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཡང་སླར་གནོད་པ་བྱ་བར་མི་སེམས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གནོད་པ་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་གནོད་པ་བྱ་བར་མི་རྩོམ་པའོ། །གནོད་པ་བྱས་པའི་མཇུག་ཏུ་བཟོད་པ་གསོལ་ཞིང་གྲོས་བཏབ་ན་དེ་བཟོད་པ་དེ་ལེན་ཅིང་ཉན་ནོ། །བཟོད་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞེ་ལ་མི་འཛིན་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་ཁོན་དུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉི་གས་ཀྱང་བཟོད་པའི་བསམ་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་དུས་གཉི་གར་གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པའི་ཉིད་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་སུ་རིག་པར་
― DTG133_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་ལྔ་དང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཕན་ཡོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དུས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྟགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནང་པར་སྔར་ལྡང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདེ་བ་ཧ་ཅང་ཉམས་སུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་མཉན་པར་བྱ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །གུས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་བྱ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེ་ནི་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རྟགས་ནི་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་ན་དོན་དེ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་གཉིས་ཏེ། བྱེད་པར་འདོད་པའི་འདུན་པ་མེད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཇི་སྲིད་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གོ་ཆ་བརྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྤྲོ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་རྟགས་ཀྱིས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་སྦྱོར་བས་ངེས་པར་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་བརྟན་པ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། མ་བྱས་སམ། མ་ཟིན་གྱི་བར་དུ་བརྩོན་པ་མི་འདོར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱ་བར་འོས་པ་མ་བྱས་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བར་དུ་བརྩོན་པ་མི་འདོར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེས་འགའ་ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་ཞིང་ངལ་བའི་འཇིགས་པས་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པ་དེ་མེད་པར་བརྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མྱོང་བས་སྒྱིད་ལུག་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ངོ་བོ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཞུམ་པར་མི་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྟགས་ནི། དོན་གྱི་མཆོག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་དོན་ལ་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ལ་བརྙས་པར་མི་
― DTG133_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ནི་འདི་རྟོགས་པར་ནུས་ཏེ། ཞོ་ཤ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངོམས་པ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཆུང་ངུ་ཙམ་མམ། དམན་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཞུམ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་བདག་ལ་ཁྱད་དུ་གསོད་པར་མི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དཔའ་བ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། སྲ་བ་དང༌། སྲན་ཐུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སྙིང་པོ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པར་གྱུར་པར་དེ་དང་དེར་འགྲོ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་འགྲོ་བའམ། དཀའ་བ་དགའ་ཡང་བརྟན་པ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འགྱེད་པའམ། ཕྱིར་རྒོལ་བའམ། མི་ཕལ་པ་གཞན་དག་གིས་བྱ་བར་དཀའ་བའི་ལས་དག་ལ་ཡང་བརྟན་པ་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ནི་བརྟན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱ་བ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱ་དགོས་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་བརྩལ་བ་ཆེན་པོ་དག་ལ་ཡང་ཤས་ཆེར་སྐྱོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་དག་གཉེ་གའི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་རྣམས་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལས་དང་པོའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ལས་དང་པོ་པ་ནི་རྩོམ་པའི་དང་པོའོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། སྡོམ་པ་བསྲུང་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་རྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་ན། གཡེང་བ་མི་མད་བ་ཡིན་པ་དང༌། ངེས་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་གྱུར་པས་གང་དོ་ན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་འགྱུར་བའོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པའི་རྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དགོན་པ་ནགས་ཚལ་གྱི་གནས། བས་མཐའི་གནས་མལ་ཏེ། ཤིང་དྲུང་དང༌། ཁྱིམ་སྟོང་པ་དང༌། དབེན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དགོན་པ་ནི་ནགས་
― DTG133_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ནང་ངོ༌། །བ་ས་མཐའ་ནི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཟད་པའི་མཚམས་སོ། །མི་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྤངས་ཤིང་མི་བསྟེན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་གདུག་པ་ཅན་དང་སྡིག་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་རྒྱུ་བའོ། །ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གནས་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ངམ། ཐོས་ན་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པར་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། དེ་ལ་འབབ་པར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆུང་བའོ། །ཡུན་རིང་བོ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་བའམ་བྱུང་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །སྒྲིབ་པ་ཤས་ཆུང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གནས་ངན་ལེན་ཤས་ཆུང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ས་བོན་གསོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་དང༌། སྡོམ་པ་བསྲུང་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ན་གནས་ཤིང་རང་གི་དོན་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་དམིགས་པ་རྣམ་གསུམ་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ན་སེམས་རྣམ་པར་གཡོ་བར་འགྱུར་བས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པས་སེམས་བསྒྱུར་བར་མི་ནུས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་མི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱམས་པ་ཚད་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མི་མཛའ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་རིགས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བའི་རྒྱུད་ལ་དང་པོ་ཉིད་དུ་མི་མཛའ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་བདེ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། གཞན་དག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སྙིང་རྗེའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བརྡེག་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང༌། གཅད་པ་དང༌། དབུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གནོད་པར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་མཐོང་ངམ་ཐོས་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་བསལ་
― DTG133_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར། ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དགའ་བའི་རྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་དང༌། བདེ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་གི་ངང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་དགའ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པའི་རྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྒུད་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་ཡང་མི་དགའ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒུད་པ་དག་གིས་སེམས་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། མྱ་ངན་གྱིས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལ་བཟོད་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཡིད་ཀྱང་གཞུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་པ་ལ། བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་པའི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡིད་གཞུངས་པ་དང། དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་གཞུངས་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་མང་པོ་མྱུར་དུ་བླང་བ་དང་འཛིན་པར་ནུས་ཏེ། ཡིད་གཞུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་སེམས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་འཛིན་ནུས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡིད་གཞུངས་པའི་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ནས། དྲན་པའི་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེས་བྱས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རིག་པའི་གནས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ལུད་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་སྨྲས་པ། ཡིད་མི་རྟུལ་བ་དང་བློ་མི་ཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ལེགས་པར་བསྟན་པ་དང། ཉེས་པར་བསྟན་པའི་དོན་རང་གེས་ཤེས་པར་ནུས་པའོ། །རྟོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་རིག་པ་འབྱུང་བར་གྱུར་པས་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པའོ་
― DTG133_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་རབ་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བག་མེད་པའི་གནས་དེ་དག་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུའི་རྟགས་འདི་དག་ནི་རིགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། རིགས་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། རྔེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་བ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གིས་རིགས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་བསྟན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་བུའི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་རྟགས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །འཇུག་པའི་དུས་སུ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་བཟང་བའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བས་བླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན། དཀར་པོའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བའི་རིགས་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་རིགས་ལས་གཞན་པ་ནི་དེའི་རྒྱུར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྙེད་པར་དཀའ་བས་ན་བསྐྱེད་པར་དཀའ་བ་སྟེ་དུས་ཡུན་རིང་པོས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱད་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་
― DTG133_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་གྲངས་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་པས་ན་གཙོ་བོའོ། །གྲངས་དང་མཐུ་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་འཆི་འཕོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བའོ། །དེ་ལས་གོང་མར་གྱུར་པ་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཡང་ཅི་རིགས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟགས་འདི་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེན། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་ལས་ཐམས་ཅད་དམ། ཁ་ཅིག་གིས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྟགས་རྣམས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟགས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་སྐབས་སུ་ནི་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་པའི་ལས་བྱས་ནས་ངན་སོང་དག་ཏུ་ཡང་ལན་འགའ་སྐྱེ་བ་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངན་སོང་དག་ཏུ་ཡང་སྐབས་འགའ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་གཞན་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པ་ལྟར། དེའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་རེས་འགའ་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེར་སྐྱེས་པ་གཞན་དག་ལས་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྡས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་འགའ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་གཡེངས་པའི་གཉའ་ཤིང་གི་བུ་གར་རུས་སྦལ་གྱི་མགྲིན་པ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་པ་ལྟར་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏ། དེར་སྐྱེས་ནས་ཡུན་རིང་པོར་དེ་ནས་ཐར་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་དཀོན་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། བརྒྱ་ལམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་དེའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དེར་གནས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། བར་དུ་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་
― DTG133_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་གྱི་ལས་དྲག་པོའི་དབང་གིས་སྐྱེས་མ་ཐག་ལ་སོགས་པར་འཆི་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་རིགས་དང་ལྡན་པ་དག་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང༌། འགྱོད་པ་དྲག་པོས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཆི་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་དང༌། བརྟན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཆུང་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་གྱི་དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་བཞིན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་དེས་རེག་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་ངན་སོང་གིས་འགྱོད་ཅིང་སྐྱོ་བར་གྱུར་ལ་མི་མཐུན་པ་དང༌། ངན་པར་བལྟ་ཞིང་སྤོང་བར་འདུན་པར་སོ་སོར་རིག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ནི་རེ་ཞིག་བརྟན་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཆུད་ངུ་ཙམ་མྱོང་བ་ཡང་འདི་འདྲ་ན། གཞན་དག་གི་གནས་སྐབས་ཇི་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཞེས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གནོད་པར་གྱུར་ནས། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ས་བོན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུའི་རིགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཀར་པོའི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའོ། །སེམས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱེད་པས་ན་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །བླུན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མི་མཁས་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །དེའི་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་གྲོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་མི་སྐྱེ་ལ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དེའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བས་དབང་བྱས་ཤིང་དེའི་སེམས་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་གྱུར་པས་ལུས་དང་སེམས་ལ་རང་དབང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་དབང་མེད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་
― DTG133_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁོ་བ་དང་བྲལ་བས་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ལྷག་པར་གྱུར་པ་ན་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་དེ་ཁྱད་པར་ཆེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་སྔ་མའི་ཚུལ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོར་བསྡུ་ན་ལུས་དང་སེམས་བརྟན་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་གཉིས་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རིགས་དང་ལྡན་ན་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཐོབ་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རྒྱུ་བཞིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྒྱུ་འདི་དག་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཕལ་ཆེར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང༌། མོས་པ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤེས་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཉེས་པར་མ་བྱས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་དབང་གིས་གནས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སློབ་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའོ། །བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མེད་པར་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའོ། །མཐའ་གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་མོས་པ་ཆུང་བར་གྱུར་པས་སྦྱོར་བ་གཡེལ་ཞིང་ལེ་ལོ་བྱེད་པ་སྟེ། སྙོམ་ལས་དང་ལྡན་པས་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། དམ་པར་བྱེད་པའི་བཙོན་འགྲུས་མེད་པ་ནི། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་དམན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
― DTG133_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་རྒྱུད་ནི་སྣོད་མ་ཡིན་པས་ཚོགས་ལོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཀྱང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡུན་རིང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་དུ་འདྲིས་པར་བྱས་པའི་སྦྱོར་བས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་པའོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རིགས་མེད་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་རུང༌། མེད་ཀྱང་རུང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། ཤིན་ཏུ་སྣོད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་དང་པོ་རིགས་ཀྱི་ལེའུའི་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི་གཞིའི་ལེའུའི་རྗེས་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་གཞི་ངེས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དང་པོ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཟབ་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ལ་སྨོན་ལམ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྨོན་ལམ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་མོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྨོན་ལམ་ནི། བདག་དང་གཞན་གྱི་བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། འཁོར་བའི་ཉེས་པས་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཡང་འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དེ་ཡངས་སོ་སོ་ལ་རྣམ་པ་དུ་མར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་སྨོན་ལམ་སྟེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པས་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱིས་སེམས་མངོན་པར་
― DTG133_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་སྨོན་ལམ་མོ། །ཡང་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེས་ན་དེའི་རྣམ་པ་དང་དམིགས་པ་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་གི་རྒྱུད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་སྨོན་པར་བྱེད་དེ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་རིགས་ལ་གནས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་འདོད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཡང་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཀོད་པས་དོན་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུས་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདེ་ལྟ་བུས་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་བསྐྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པ་ནི་དེའི་དབང་གིས་བྱང་བ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། སྟོབས་བཅུའི་ཡོན་ཏན་དག་གིས་མཛད་པ་ལས་གཞན་ཁྱོད་ལ་ཕྲ་མི་མངའ་ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་
― DTG133_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་པ། གང་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ནི་ཞར་ལ་འོངས་པ་སྟེ། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་ཐོབ་པ་དང༌། ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་ཟད་པར་གྱུར་པའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་འཁོར་བའི་མཐའི་བར་དུ་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་བའི་ཙ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཙ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དགེ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་གེ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་དང་པོའི་རྣམ་པ་ནི་དགེ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བཟང་བ་སྟེ། གར་དང་གླུ་ལ་མཁས་པའི་གར་མཁན་བཞིན་ནོ། །རང་གི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཡང་བཟང་བའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་མཆོག་ཏུ་བཟང་བའོ། །རང་གི་དོན་ལ་མི་བླུ་ཞིང་ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་བླུ་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་མཆོག་ཏུ་ལེགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་དེ་དག་དང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ། འཁོར་བའི་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་རིག་པར་
― DTG133_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །སྨོན་ལམ་དགེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་སྨོན་ལམ་གྱི་མཆོག་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ། དཔག་ཏུ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཐར་ཐུག་པར་ངེས་པར་བསྟན་པས་ཟབ་པ་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་དེ་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བར་དུའོ། །ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་གནས་སྐབས་དང༌། རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་དང། ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་པར་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་དེ་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིགས་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མིང་ཅན་གྱིས་གསུམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇུག་པས་བསྡུས་པས་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་དུས་སུ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དུ་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །བླ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དོན་དམ་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངེས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་རིམ་གྱིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཤིང་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །བརྩེ་བ་ཟད་དང་བརྩེ་བ་འཕེལ་བྱ་སྟེ། །
― DTG133_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་གི་བྱ་བ་ལ་ནི་ཆགས་ཟད་བྱ། །གཞན་གྱི་བྱ་བ་ལ་ནི་ཆགས་འཕེལ་བྱ། །ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེ་དེ་ཟད་འཕེལ་པའི་རྒྱུ། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཙ་བ་གཉིས་ཞེས་གསུངས། །ཞེས་ཁྱ་བས་ངེས་པར་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཅི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཤེས་རབ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་སྙིང་རྗེ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་གཙོ་བོར་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་དབང་གིས་བྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྔར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པོ་མི་གཡོ་བ་བསྐྱེད་ནས། དེའི་རྗེས་ལ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་ལམ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིའི་དོན་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཁྲོན་པའི་ནང་དུ་བུ་ལྷུང་བའི་མ་དཔེར་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ནུས་པ་ཇི་ལྟབ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཀྱི། སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ལས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་
― DTG133_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངེས་པར་འབྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལན་ཅིག་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ངེས་པར་འབྱིན་ཅིང་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་ན་ངེས་པར་འབྱིན་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གཏན་དུ་བ་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། མི་བརྟན་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་སྐྱེས་ན་གཏན་དུ་འཇུག་ལ་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མེད་པ་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆུད་བ་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པའི་རྒྱུ་བཞིས་ནི་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་རྐྱེན་བཞིས་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་དང༌། རྒྱུ་རྣམས་དང༌། །སྟོབས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་སྟོབས་བརྟན་པར་གྱུར་ནས་རྐྱེན་དང་པོ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མཐོང་བའམ། ཐོས་ནས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུང་གི་ཆོས་ཐོས་ནས་དབང་པོ་རྣོན་པོ་རྣམས་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཉེ་བར་བརྟན་པ་ཐོབ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་བདག་པོར་གྱུར་བ་ལས་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒུད་པའི་གནས་སྐབས་མཐོང་བ་བདག་བོར་གྱུར་པས་སྟོབས་བརྟན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལས་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དང་པོའི་རྒྱུ་གཉིས་ཉིད་
― DTG133_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོབས་གཉིས་ཡིན་ཞིང༌། དང་པོའི་རྐྱེན་གཉིས་ཀྱང་སྟོབས་གཉིས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མཐོང་ངམ་ཐོས་པ་བདག་པོར་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་གསུམ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། གསུམ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྨད་དུ་བྱུང་བའོ། །ཡིད་བརྟན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པར་བྱ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་གནས་པར་གྱུར་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་པར་མོས་པར་གྱུར་པའོ། །སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་དེ་ལ་བསྟོད་ཅིང་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་འདེབས་ཤིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་ཞིང་དབང་པོ་རྣོན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེའི་དོན་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་དེ་ཉིད་བདག་པོར་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མོས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་བརྟན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས། དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ལྟར་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་གནས་པར་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མང་པོ་རྣམས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་མང་པོ་རྣམས་ནི་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ།།
― DTG133_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་གྱི། དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་རེ་ཞིག་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང་སེམས་བསྐྱེད་ལ། སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བྱའོ་ཞེས་རྟགས་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དུས་ཀྱི་ཐ་མ་དུས་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་བབ་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིགས་མ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེའོ། །དུས་ངན་པ་སྟེ་ཕོངས་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། སྙིགས་མ་ལྔ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པ་བཞིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེའི་སྙིགས་མ་ནི་ཚེ་རྒུད་པ་སྟེ་ཚེ་ཐུང་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་རྒུད་པ་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གི་ཚད་ཆུང་བ་དང་མ་ཚང་བར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་སྟེ། ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལའོ། །།བསྐལ་པའི་སྙིགས་མ་ནི་ཉེ་བར་མཁོ་བས་ཕོངས་པ་སྟེ། རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྒུད་པར་གྱུར་པའོ། །ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ལྷག་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འཇུག་པ་ལ་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། འཇུག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ་ལས་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་བདག་པོར་གྱུར་པས་སམ། བདག་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཇིགས་པས་སམ། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་པའོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་སྟེ། གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ཤས་ཆེ་བའོ། །འཇུག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དང༌། གཉི་གའི་སྒྲིབ་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཤས་ཆེ་བ་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །གནས་ངན་ལེན་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་བའོ།།
― DTG133_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་ཤས་ཆེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་ངན་འགྲོ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཤས་ཆེ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སོ། །བག་མེད་པ་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། མ་དད་པ་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། བྱ་བ་ངན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། བར་མ་དོར་འཇོག་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པའི་ཐབས་ལ་དད་པ་མེད་པའོ། །བག་མེད་པས་ནི་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ལེ་ལོས་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་བར་དུ་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །མ་དད་པ་ཤས་ཆེ་བས་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་ལྟར་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ལམ་གཉི་གའི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ནི་བདེ་འགྲོའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལམ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལམ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པས་རྨོངས་པར་གྱུར་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་འབྱོར་པ་མི་བཟོད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་ཆེ་བ་ལས་སྦྱིན་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་དག་གིས་བསྒྲིབས་པས་ཤིན་ཏུ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བག་མེད་
― DTG133_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གྱུར་ན་ལེ་ལོ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་བས་ལམ་དེ་དག་གཉི་ག་ལ་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དད་པ་མེད་པ་ཡང་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉམས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་ངན་སོང་དུ་གཞོལ་བར་འགྱུར་བས་ན་རྒུད་པར་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྙིགས་མ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་རྙེད་སླ་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱ་བར་ནུས་།པ་ཡིན་ལ། གང་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཁྱད་པར་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་པར་དཀའ་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་བདག་པོར་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་ཚེ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད། ངུ་བར་བྱེད། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པར་བྱེད། བྲང་རྡུང་བར་བྱེད། ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། འབྲིང་པོ་ནི་ཀུན་དུ་ཞུམ་པར་འགྱུར་བས། འབྲིང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ན་ཤིན་ཏུ་སྒྱིད་ལུག་པར་གྱུར་ནས། དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ནི་ཐོས་པར་ཡང་ནུས་པ་མ་ཡིན་ན་སྤྱད་པ་མ་ཡིན་ན་སྤྱད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གཉི་གའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སོ་སོར་རྣམ་པ་བཞི་བཞིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་བཞིས་སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལྷག་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་གང་ཡུན་རིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུས་མང་པོར་འགོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞིའི་ཁྱད་པར་ན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་ཆེན་པོར་གྱུར་བས་འཇུག་པ་སྟེ། གང་དྲག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱུན་གྱི་
― DTG133_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་ནི་བར་མཆད་ཅིང་མཚམས་མེད་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། གང་ཡང་བར་ཆད་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོར་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིགས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་གྱི་དེ་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བསྒྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་དབྱེ་བ་མེད་དེ། དེའི་རྐྱེན་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་དབྱེ་བ་ནི་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤེས་གཉེན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཤེས་གཉེན་ངན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་བདག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དོན་ཉུང་ཞིང་བྱ་བ་ཉུང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྔགས་དང་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། གང་ལ་བརྟེན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་སྡུད་པར་འགྱུར་གྱི་ཆོས་སྡུད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བཤེས་གཉེན་ངན་པའོ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ནི་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོའོ། །བཤེས་གཉེན་ངན་པ་དེ་ཡང་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་དང༌། ལྟ་བ་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་ཤེས་རབ་ལྷག་པར་གྱུར་པ་ཤེས་རབ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བླུན་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། བླུན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡིད་རྟུལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཁས་པ་དང༌། མཛངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཞི་ནི་བྱིས་པ་དང༌། རྨོངས་པ་དང༌། མི་གསལ་བ་དང༌། མི་མཁས་པ་རྣམས་ལས་བཟློག་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བྱིས་པ་མ་ཡིན་པས་ན་མ་རྨོངས་པ་སྟེ། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་
― DTG133_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་མཐུན་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རྨོངས་པ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་རིགས་ཅན་ཏེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་ནོ། །མཁས་པ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་ནོ། །མཛངས་པ་ནི་ཀུན་ལ་རིགས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་དག་ལས་སྔར་སྨོས་པའི་བཤེས་གཉེན་ངན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ངན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་པོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་གནས་པ་དང། དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། དམན་པའི་དགེ་བ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བག་མེད་པ་ལ་ཡང་དེ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་བག་མེད་པའི་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་ཆོས་མི་བསྒོམ་པ་ཉིད་དོ། །བག་མེད་པའི་གནས་ནི་བྱ་བའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། དེའི་གནས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མདོ་བཞི་པ་བཤེས་གཉེན་ངན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་འདིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་པར་གྱུར་ན་ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་ཀྱང་རུང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཀྱང་རུང༌། འཇིག་རྟེན་འདིའི་བདེ་བ་ཙམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་བཤེས་གཉེན་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཞི་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལ་གཞག་པ་དང༌། ཆེས་དམན་པ་ལ་གཞག་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་པའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཆེས་དམན་པའོ། །དེ་
― DTG133_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དད་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཉིད་ནི་དད་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ལ་མ་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རབ་ཏུ་དང་བའི་རྣམ་པའོ། །དད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་འདུན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་བསྟན་ཏོ། །འདུན་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་བྱེད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དེའི་རྗེས་ལ་ཡང་དག་པར་བླང་བའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་སྨོན་ལམ་གདབ་པ་བྱས་པ་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་ཞིང་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་ན་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་ཐབས་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ཏེ། སྐྱོན་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐེག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། ཆེས་དམན་པའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དགེ་སློང་གི་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། འབྲིང་པོ་དང༌། དམན་པའོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་གི་བྱ་བའི་གཙོ་བོ་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། སྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འབྲིང་པོ་ནི་ཀློག་པ་དང༌། ཉན་པ་དང༌། སེམས་པས་བསྡུས་པ་བསམ་གཏན་མ་ཡིན་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གཉི་ག་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱོར་བར་མི་ནུས་ན། དད་པས་བྱིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཞལ་ཏ་བའི་ལས་ལ་སྦྱོར་བར་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་འདུན་གྱི་ཟས་ལ་སྐོ་བར་བྱེད་ཅིང་རེས་ལ་སོགས་པའི་སྐོ་བའི་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླ་མ་ལ་གུས་ཤིང་རིམ་གྲོར་བྱེད་པས་བླ་མའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པས་གཡོག་བྱེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་དངོས་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྒྱུ་བཞིས་སྙིང་རྗེ་བརྟན་ཅིང་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ན་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མ་དག་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ན་སྐྱེ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིང་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡིན་ལ། །སྙིགས་མ་ལྔ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་རྒུད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་དོ། །མདོར་ན་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པར་གསུམ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པར་གྱུར་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ན་སྙིགས་མ་ལྔ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒུད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་མདོར་ན་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བལྟས་ནས་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བབ་པ་དང༌། རང་གི་རྒྱུད་ལ་བབ་པའོ། །དེ་
― DTG133_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཡང་རུང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐེབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་རོ། །གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་དུའོ། །ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་མར་རོ། །ཡང་ན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པས་ཐེབས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བས་གནོད་པར་གྱུར་ཏེ། གཞན་གྱིས་བྱས་པས་ནོན་པའོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཡང་རུང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་ནས། བདག་དང་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་གཉིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་ནམ་བདག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཉི་ག་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བསྔལ་མྱོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་བསྟན་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞིས་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། སྒོ་དུ་མ་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡང་གཞན་དག་གི་རྒྱུ་གཞན་རྣམ་པ་བཞིར་འཆད་པར་བྱེད་དེ། གང་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། གང་དག་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྣམ་པར་གཞག་པའི་འདི་ལ་སྐྱོན་འདི་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ཉིད་ལ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དབྱེ་བ་བྱས་པས་རྒྱུ་གཉིས་བསྟན་ལ། ཆེན་པོ་ལ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཡིན་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྔ་མ་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྙིང་རྗེ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རང་གི་རིགས་ལ་བརྟེན་ཅིང་
― DTG133_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་རིགས་དང་ལྡན་པ་ལས་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ལ། སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཉིད་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆུང་ངུ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་བདག་གི་རྒྱུད་ལ་བབ་པ་ལ་ནི་འབྲིང་པོའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བབ་པར་གྱུར་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་ཆེན་པོའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་ཆུང་ངུའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བབ་པ་ལ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །དེ་དག་ཉིད་ཆེན་པོ་ལ་ནི་ཆེན་པོའོ། །གོམས་པ་མེད་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པ་མེད་པར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞིས་དེ་ལྟར་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གོམས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་གྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡང་དག་པར་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་འཇགས་ཤིང་མི་སྐྲག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་འཇིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་མེད་པའོ། །མི་སྐྲག་པ་ནི་འགྱོད་ཅིང་གདུང་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གང་ཟག་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་ནི་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་མྱ་ངན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་གདུང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་ལས། དམན་པ་གཞན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ན་དགའ་འགྱུར་ཞིང༌། །འབྲིང་པོ་རྣམས་ནི་རྨོངས་པས་མྱ་ངན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རབ་འོག་རྣམས་ནི་གདུང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་མཆོག་ཁྱོད་སྙིང་རྗེ་བརྙེས་པར་གྱུར། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་བཞི་མདོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་
― DTG133_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་བསྟན་པ་ནི། སྙིང་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིང་སྟོབས་ཆེ་བ་དང༌། དཔའ་བ་དང༌། རྟུལ་ཕོད་པ་དང༌། སེམས་སྟོབས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །ཁ་ཅིག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་གཡུལ་དོར་དཔའ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་དཔའ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཉིད་ལ་སྦྱིན་ཞིང་དེ་དང་གཡུལ་སྤྲད་པ། །སྙིང་སྟོབས་ལྷག་པར་གྱུར་པས་བྱ་དང་བྱ་མིན་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྟན་པ་ནི་དང་དལ་བ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་དབྱེ་བ་ནི་ཐ་དད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་འདི་དག་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་པར་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་སྟོབས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། ལྷག་པར་མོས་པའི་སྟོབས་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་སོ། །སྟོབས་དང་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་སེམས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །འདི་ལྟར་བརྟགས་ནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལ་ནི་ཞུགས་པ་དང༌། །རྒན་པོར་གྱུར་ཀྱང་བ་ལང་རི་དགས་ལུག །གྱུར་ཚེ་དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང༌། །ཞེས་བསྟན་པས་འཁོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་ཏེ། དགོས་པ་མེད་པའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་བྱས་བའི་རྒྱུས་དེ་ལྟར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ཡང་བསྔགས་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །དོན་འདི་ཉིད། སྲིད་གསུམ་དག་ལ་ཕན་བརྩོན་བློ་མངའ་
― DTG133_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངན་འགྲོའི་གནས་ནའང་བསྔགས་པར་འོས། །ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པར་བསམས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་སྟེར་བར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ཅད་འདི་དག་ནི་རང་དབང་མེད་པ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འགྲོ་བ། ཉོན་མོངས་པའི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པས་འདི་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཉོན་མོངས་པའི་གདོན་ལས་ཐར་བར་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་བརྟག་པ་ཡང༌། ཇི་ལྟར་དམན་པ་གདོན་གྱིས་ཟིན་ལ་གདོན་རྣམས་བསལ་བར་བགྱི་སླད་དུ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པར་བརྟག་པ་ནི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མིར་གྱུར་པ་ཉིད་ལས་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་པ་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་ནས་ལས་དེ་ལྟ་བུ་བྱས་ཤིང་གོམས་པའི་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་གིས་ཀྱང་གོམས་པར་མ་བྱས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པར་སྣང་བར་ཟད་པས། དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་གོམས་པར་བྱས་ལ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་ངེས་པར་སེམས་པ་ནི། གང་ཞིག་ཐོབ་པར་གྱུར་ནའང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་གནོད་པ་སྐྱེ་འགྱུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འདི་ལྟར་ངེས་པར་བརྟག་པར་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སྔར་བསྟན་པའི་བསྟན་པ་དང་བཅས་པའི་ངེས་པར་སེམས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཤེས་རབ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། བཤེས་གཉེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འདོད་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། བཟོད་པ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲི་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་སྟོབས་ཅན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་སོ། །བདག་ཉིད་བདེ་བ་འདོད་པ་དང་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཞེས་བྱ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། འདི་གས་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་
― DTG133_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང། འཇིག་རྟེན་ཕོངས་པའི་གནས་སྐབས་གྱུར་ན་བདག་ཉིད་གཏོང་བར་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་པོ་གཉིས་ནི་སྟོབས་བརྟན་པར་གྱུར་པའི་སྟོབས་གཉིས་ལས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོབས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྟོབས་བཞི་བསྡུས་ན་སྟོབས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། བདག་གི་སྟོབས་དང༌། གཞན་གྱི་སྟོབས་སོ། །དེ་ལ་བདག་གི་སྟོབས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོངས་པའི་ས་བོན་གྱིས་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །རང་གི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ནུས་པས་རང་དབང་དུ་འདོད་པ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་མོས་པར་འགྱུར་བ་ནི་བདག་གི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་མཐུས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཐུས་ངེས་པར་བསྟན་པར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་པ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྒྱུའི་བྱེད་པ་དང༌། སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་སམ། ད་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བ་ཙམ་མམ། དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་མྱུར་དུ་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དམ་བཅས་པའི་ཆོས་ཐོས་པའམ། མཐུ་མཐོང་བས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དང༌། དགེ་བ་ལ་གོམས་པ་ནི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མཉན་པ་དང༌། བསམས་པ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ནས། སྔར་བསྟན་
― DTG133_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་བཞི་པོ་ལས་འགའ་ཞིག་གིས་སམ། ཚོགས་པས་ཀྱང་རུང་བའམ། རྒྱུ་བཞི་ལས་འགའ་ཞིག་གིས་སམ། ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནང་གི་སྟོབས་དང༌། རྒྱུའི་སྟོབས་འདི་གཉིས་ཚོགས་པའམ། སོ་སོ་ལས་སེམས་དེ་སྐྱེད་ན་ནི་བརྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཆུ་བོ་འཁྲུག་དང་ངན་འགྲོའི་ཁ་དག་རྟག་ཏུ་གདངས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་དམན་པར་གྱུར་པས་ལྡོག་པ་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་བར་གྱུར་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་ཤིང་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་ལྡོག་པས་ན་བརྟན་པའོ། །སེམས་ཅན་གནོད་པ་བྱེད་པས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བས་ན་སྙིང་པོར་གྱུར་པའོ། །དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་ལྡོག་པས་ན་མི་གཡོ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་ལས་གཞན་པའི་སྟོབས་ལས་བསྐྱེད་པ་ནི་བརྟན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དབྱེ་བས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ལྡོག་པ་དང༌། མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་འདོར་དུ་འཇུག་ཅིང༌། ཐེག་པ་གཞན་ལ་སྨོན་པ་བྱེད་དུ་འཛུད་པའམ། ཐར་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་འདོར་བར་བྱེད་ཅིང་བརྩོན་པ་འདོར་བར་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་སེམས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ཆུང་བས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ལས་སེམས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་བཞིའི་འཇིགས་པ་མཐོང་ནས་དྲག་ཅིང་གདུང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བར་འདོད་ཅིང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་
― DTG133_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་གིས་ལྡོག་པ་ནི་གཏན་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཏན་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བཟློག་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། ཚང་བ་དང༌། མ་ཚང་བའི་དབྱེ་བས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་དང་ཚང་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ནག་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། མ་ཚང་བ་ནི་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བ་དང༌། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་དབྱེ་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་ནས། ཡང་རིགས་མ་ངེས་པ་ཐེག་པ་གཞན་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཐོས་ནས་དེ་དག་ལ་མོས་པ་བོར་ནས་འདིར་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རིགས་མ་ངེས་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་ཞུགས་ཕ་མི་བརྟན་པ་རྣམས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རིགས་ངེས་པ་བག་མེད་པ་དང༌། ཞུམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང༌། གཟེངས་བསྟོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྟན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ནང་གི་སྟོབས་དང༌། རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ལ་ཉི་བར་ལྟོས་ནས་གཞན་དག་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་མཚར་ནི་འདས་པའི་དུས་ན་ཡང་མ་བྱུང་བའོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཡང་མི་འབྱུང་བའོ་ཞེས་བྱས་ནས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་
― DTG133_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་མཐའ་ཡོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཆད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱ་མཐས་གཏུགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཆུད་མའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆུང་མའི་ཚུལ་དུ་འཛིན་ན་ཡང་དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉེ་བར་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་མཐོང་བའི་ཆོས་དང༌། འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཕན་ཡོན་འདི་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དེ་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མི་ཕན་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཆུང་མའི་ཚུལ་དུ་གཟུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་ལས། ཁྱོད་ནི་མ་བཅོལ་ལེགས་མཛད་པ། །ཁྱོད་ནི་རྒྱུ་མེད་བཞིན་དུ་བྱམས། །ཁྱོད་ནི་མ་འདྲིས་མཛའ་བཤེས་ཏེ། །འབྲེལ་པ་མེད་པའི་གཉེན་འདུན་ལགས། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆུང་མར་འཛིན་པ་ནི་འབྱོར་པ་དང་རྒུད་པའི་ཚོ་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བ་དང་མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་ངོར་དེ་ལྟར་འགྱུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ངོར་འདོད་ཆགས་དང༌། བརྩེ་བ་དང་ངེས་པར་འཛིན་པས་བུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྩེ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །འགལ་བ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཁོ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་ལ་
― DTG133_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྡེག་པ་དང༌། གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་གཅིག་ཙམ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བར་གྱུར་ན་ཡང་རང་གི་དོན་ཡང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཀྱང་གཞན་གྱི་ངོར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཉི་མའི་མེ་འབར་ཡང༌། །གང་གི་སྲེད་པ་འཕེལ་འགྱུར་མཚར། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མི་མཐུན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཐབས་གཞན་མེད་པས་དུས་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་བྱེད་དོ།། དེས་ན་བདག་ནི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་དང་མཐོང་མི་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བཟང་པོས་འཇུག་པ་ཡང་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། བཤེས་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་དང༌། དགྲའི་ཕྱོགས་དང༌། ཐ་མ་ལ་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། བདེ་བ་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། འགྲོ་བས་འགྲོ་ལ་གནོད་དང་ཕན་པ་ཡིས། །ཕྱོགས་གཉིས་དག་ལ་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་ལགས། སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི། །ཕྱོགས་གཅིག་པོ་ལ་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཞུགས། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཞུགས་པ་དེ་ཡང་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། མ་དང་ཕ་དང་བུ་གཅིག་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕན་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ། །མཉམ་
― DTG133_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སེམས་ཀྱིས་དུས་རིང་ཞུགས་པ་ལྟར། །རང་ལས་སྐྱེས་པའི་བུ་ལ་ཕ་ཡི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མཉམ་པར་འཇོག་མི་ནུས། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གནས་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་གནས་དང༌། མཐར་མི་འདོད་པའི་རྣམ་སྨིན་སྟེར་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་དགེ་བའི་གནས་ཏེ། དེ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་ཅིང༌། དེ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཕན་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའོ། །མགོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིད་རྗེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ། སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་རང་གིས་མི་ནུས་པའོ། །རྟེན་མེད་པ་ནི་འདོད་པའི་རྟེན་གཞན་མེད་པའོ། །ཕན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བས་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བས་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བས་བསྡུས་པ་ནི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། བག་མེད་པས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་ཅིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བས་བསྡུས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་ནས། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྤངས་ཏེ་ཕན་པའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་དེ་ཉིད་བསྟེན་པར་བྱའོ། །བསྒོམ་པར་བྱའོ། །མང་དུ་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱའོ། །བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤེལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མང་བས་ནི་ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མང་བས་ནི་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་
― DTG133_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཆོས་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡང་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །བཟོད་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་སྡུད་པ་ཡང་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པས་ཆོས་ཆེན་པོ་འདུ་བའི་སྒོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ལས་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྡོ་བ་ནི། རང་གི་དོན་གྱི་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །སྡར་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ལས་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཕན་པ་དང་བདེ་བས་བསྡུས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇུག་ཅིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་འདི་གཉིས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་གཉིས་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མི་ཟད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཉེ་བར་སོགས་པ་ལ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་ནས་རྒྱུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་བ་ཡོངས་
― DTG133_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་ནས། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསོད་ནམས་བསགས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དད་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང༌། དགེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བླ་མར་གྱུར་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང༌། མཁན་པོ་དང༌། ཕ་མར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་ནི་བསྐྱེད་གྱུར་པ། །དེ་ནས་བཟུང་ནས་ཁྱོད་ཉིད་ནི། །འཇིག་རྟེན་མཆོད་གནས་གོང་མར་གནས། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་གནས་དང་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འགྲོ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་བྱས་ནས་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང༌། འདོད་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དང༌། མྱུར་ཞིང་དགེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཚེ་འདི་དང་གཞན་ལ་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གནོད་པ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དེས་བསྐྱེད་པའི་བདག་གི་དངོས་པོས་གཞན་གྱི་གནོད་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་ནུས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །གནོད་པ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ནི་གང་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པས་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་
― DTG133_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསྲུང་བས་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་གི་མྱུ་གུའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ཀླུ་དང། གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནོད་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བས་བསྲུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་གནོད་པ་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གཉིད་ལོག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བརྩེ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་ཡང་ཕྱི་མའི་ཚེ་ཡང་བདག་གི་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡང་ཚེ་བརྗེས་པའི་འོག་ཏུ་སྟེ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་བདག་གི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་དགོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ནས་རྟག་ཏུ་གུས་པ་དང་བཅས་པས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ན། གཞན་དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སློབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེའི་ལུས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་རྟེན་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྟེན་ནི་མ་ཡིན་པས་གནས་ངན་ལེན་ཤིན་ཏུ་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །ངག་གི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་སྔགས་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པ་དང༌། དེས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་དེ་དག་གིས་གནོད་པ་བྱས་པར་གྱུར་ན་ཡང༌། དེ་དག་གིས་གནོད་པ་བྱས་པ་དེ་དག་བཟོད་ཅིང་འགྱུར་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་
― DTG133_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་གནོད་པ་བྱེད་དམ་སྟེ། ཉེ་བར་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་ཁྲོ་ཞིང་འཁྲུག་ན་ཡང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ངེས་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱིས་གཞན་དག་ལ་གནོང་པ་བྱེད་པ་མཐོང་ངམ་ཐོས་ན་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ལ་དེ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་མང་བའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རེས་འགའ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་མྱུར་དུ་བཅོམ་ཞིང་ཉམ་དམད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཉམ་དམད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མྱུར་དུ་འབྲལ་བར་འགྱུར་བའོ། །བརྒྱ་ལ་སྤྱོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྤྱོད་པའོ། །སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་མྱུར་དུ་འབྲལ་བར་འགྱུར་གྱི། རྒྱུན་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ཆུང་བའི་རྣམ་པས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཆེན་པོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་དམན་པ་ཉིད་དང༌། གནས་པ་དམན་པ་ཉིད་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དམན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉམ་ཆུང་བ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་སྔར་རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པའི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི་མདོར་བསྟན་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ལས་ཆོས་དང་པོ་བཞིའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རིགས་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ལས་གཉིས་བཤད་ནས། སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་སློབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་དག་གིས་ནི་བསླབ་པའི་གནས་དང་བསླབ་པའི་གཞི་དང༌། བསླབ་པའི་ཚིག་ལ་
― DTG133_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསླབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །གང་དག་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསླབ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བསླབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་བདུན་ལ་སློབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོ་འཕང་དང༌། གཞི་དང༌། ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་ཅེ་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་འཆད་པར་འགྱུར་བས་སོ། །གང་དག་སློབ་ཅེ་ན། ངོ་ཚ་དང་བཅས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་དེ་དག་ནི་དོན་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི། རྟོག་པར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འོས་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མངོན་དུ་ཐོབ་པར་བྱས་པ་དང༌། ཤེས་པར་བྱ་བ་མངོན་དུ་ཤེས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་གོ་རིམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་རང་གི་དོན་ལ་སློབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སློབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དང་པོར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་གནས་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སློབ་པར་བྱེད་ཀྱི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོར་སྤྱོད་པས་བདག་ལ་ཕན་པ་བྱ་བའང་ནུས་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟོད་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་སློབ་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ནའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་དོན་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་སློབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་ནུས་པ་མེད་པ་ནི་སློབ་པ་མ་ཡིན་པས་མཐུའི་གནས་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་ངལ་
― DTG133_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཐབས་ཀྱིས་སློབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་མཐུ་དང་ལྡན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ཅི་རིགས་པར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སློབ་པའོ། །རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་དག་གཉི་ག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་དེའི་རྗེས་ལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་བསྟན་ཏེ། འདི་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མ་དང་བར་དང༌། ཐ་མའི་སློབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱིས་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ནི་གཉིས་སོ། །རྫས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་སོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་སོ། །སྐྱེ་བའི་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་སོ། །འཆི་འཕོ་བའི་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། གཞན་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་དང་ཡང་མ་འབྲེལ་ལ་རང་གི་དོན་དང་ཡང་མ་འབྲེལ་པ་ནི་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ནི་གཞན་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་པ་སྟེ། འདྲེས་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་རང་གི་དོན་དང༌། རང་གི་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་ནས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དེ་དག་གི་བདེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ནི་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནི་བདེ་བའོ། །རྩོམ་པའི་དུས་ན་ནི་རྒྱུས་བསྡུས་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དུས་ན་ནི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཐོབ་པ་ནི་ཚེ་འདི་པའོ། །གཞན་དག་ཏུ་ཐོབ་པ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་པའོ། །དོན་དག་མི་ཉམས་པ་ནི་གཏན་དུ་བའོ། །ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་ངེས་པར་ཡང་དག་པར་བརྟགས་
― DTG133_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཡོངས་སུ་བཏང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གཅིག་བུའི་དོན་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཉི་གའི་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཤིང་འཚམ་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ་སྤང་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའི། བདག་ལ་ཕན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སྨན་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་གྱི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བདག་གི་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བདག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལེན་ཡང་སྲིད་ལ་ཆགས་མ་ཡིན། །ནད་ཀུན་སེལ་བར་བྱེད་པའི་མཐུ་ལྡན་པའི། །འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་སྨན་རྣམས་འབྱུང་བ་བཞིན། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་མི་བསླབ་པོ། །འཚམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འཇོག་པར་མི་ནུས་པའི་གཞན་གྱི་དོན་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཆོས་ཚོལ་ཞིང་ངེས་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བླ་མ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། འཚོ་བ་ལོག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཟང་ཟིང་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཞན་གྱི་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ཆགས་པས་བདག་ཉིད་ལུས་ཚིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བ་དེ་ཡང་རང་གི་
― DTG133_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་དེ། བདེ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་གིས་བསྡུས་པ་ཚེ་འདི་པ་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བ་ནི་ཁྱིམ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དགོས་པ་གཙོར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་བུ་ལ་ནུ་ཞོ་ལྡུད་པའི་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་ཐལ་ཞིང་འདས་པས་རང་གི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་བཅོས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་བདག་ལས་གཞན་ལ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བསམས་ནས་སྟོན་པར་མི་བྱེད། འཆད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་བསམ་པས་ཀྱང་ཆོས་བཙལ་ཞིང་གཟུང་ནས་འདི་དང་གཞན་དུ་དང་གཏན་དུ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཐོ་རིས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྨོན་ལམ་ངན་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། དེའི་དོན་གྱི་ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བས་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པའོ། །ཕན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། རྒྱུས་བསྡུས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གཞན་པ་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དེ་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ལ་བསམ་པ་དགེ་བ་ཡིན་ན་ཡང༌། དེའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པའོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །རོ་མྱོང་བ་ཆུང་ལ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་ལས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཆགས་པའི། །འཇིག་རྟེན་ཟང་ཟིང་འཇིགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ནི་གཞན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །
― DTG133_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བླ་མའི་མཆོད་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བླ་མ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་འབའ་ཞིག་གི་རྒྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུས་བསྡུས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གཞན་པ་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཏེ། །དེ་དག་ལ་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྙེད་པ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ཚོལ་ཞིང༌། རྙེད་པའི་རྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བས་དགོས་པ་མེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྙེད་པ་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པར་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་པ་ནི་བྲེ་མོའི་གཏམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བདེ་བས་སྤྲོ་ཞིང་བ་སྤུ་ལྡང་བའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཁ་གསག་གི་གཏམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཉིད་དེ། བདེ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་འདི་པ་ཙམ་དང་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱང་གཞན་དག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཁ་གསག་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལྟར་སྣང་བའི་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་བདག་གིར་བྱ་བར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བསམ་པས་ལས་དང་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རབ་ཏུ་འབྱིན་པར་བྱེད། བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱེད་གནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱང་ཡང་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་དོན་དུ་སློབ་མའང་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ཡང་བདེ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ན་ཡང་འདི་པ་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་བདག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་ཡིན་
― DTG133_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཚོགས་དེ་དག་ལ་ཡང་རང་ལ་ཕན་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྲན་དུ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་གི་མཐུས་དེ་དག་བྲན་ལས་ཐར་བར་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྲན་གྱི་དངོས་པོར་བྱས་ནས་འཁོལ་བར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་བཅིང་བས་བཅིངས་པ་རྣམས་བདག་གི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བཅིངས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཆད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སོགས་པའི་སྒྲས་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་རྣམས་རང་གི་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པས་རིག་པར་བྱའོ། །སྔར་ནི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པའི་རྒྱུའི་བསམ་གཏན་བསྟན་ནས། དེ་ནི་གནས་པའི་རྒྱུའི་བསམ་གཏན་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མེད་པས་རང་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པའོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་འདི་པས་བསྡུས་པ་གཞན་དག་གི་དོན་དུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུར་བྱིན་པས་གཉི་གའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ནུས་བཞིན་དུ་གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ལན་མ་བྱས་པས་གཉིས་ཀའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་གཞན་ལ་ཆོས་བསྟན་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་དེར་གཏོགས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། བསམ་གཏན་ལས་ལྡོག་པར་ནུས་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་
― DTG133_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདིར་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་གྱི་གཙོ་བོའི་ཚིག་གོ །ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཉམས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མ་མཐོང་བ་ནི་འོང་བ་མ་མཐོང་བའོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ལྟ་བ་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའི་ཚིག་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །དད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱས་པར་གྱུར་པས་འོང་བ་མ་མཐོང་བའོ། །རང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ལོགས་པར་ལྟ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནི་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་འོག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པ་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པའོ། །འདི་ནས་འཆི་འཕོས་མ་ཐག་པའི་སྐྱེ་བར་ངེས་པར་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་མང་པོས་ཆོད་པའི་འབྲས་བུས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་འོང་བ་མ་མཐོང་བ་དང༌། འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འབྲས་བུ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་པ་ནི་ལེན་པ་པོ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ལྡོག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནན་ཏན་བྱད་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དེ་དག་གཞན་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་གཞན་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པས་ཉེས་པར་སྤྱོད་
― DTG133_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གནས་ནས་བསླངས་ནས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་གནས་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་འདི་ཉིད་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ན་ཤེས་རབ་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པའོ། །ས་འོག་མ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དགྲ་བཅོམ་པའམ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་གནས་ནས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དག་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་སྦྱོར་བས་བསམ་གཏན་བསྒྱུར་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསམ་གཏན་བསྒྲུབས་ནས་དེ་དག་ཏུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པར་བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཉམས་པ་ཡང་མེད་བཞིན་དུ་དེའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་གྱི། གཞན་གྱི་དོན་མང་དུ་བྱ་བ་གཙོར་གྱུར་པར་མཐོང་བའི་འདོད་པའི་ཁམས་གང་དུ་འདོད་པ་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་དེ་ལ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དག་ལ་ཉེ་བར་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བརྒྱད་པ་ནས་ཉེས་བར་བཟུང་ནས་དབང་ཐོབ་པས་དབང་བཅུའི་སྦྱོར་བས་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་པ་ནས་བརྩམས་ནས་ཇི་སྲིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་བར་གྱི་མཛད་པ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པའོ། །རང་གི་དོན་མཛད་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཛད་པ་རྣམས་མཛད་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
― DTG133_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་གི་མཛད་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཅི་དགོས་པ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྔ་མ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཉམས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ནི་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ་གཅིག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟ་བ་ཉམས་པས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་པ་འགོད་པ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བསྒྱུར་བར་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་པ་དེས་ན་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་ཅིང་དགྲོལ་བའི་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཆོས་སྟོན་པའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕན་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། རྫས་ཀྱིས་དང༌། དུས་ཀྱིས་དང༌། ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །རྫས་ཀྱིས་ནི་གཉིས་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བསླངས་ནས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འགོད་ཅིང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྫས་སུ་མཐུན་པའི་རྫས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དུས་ཀྱང་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། ཅིག་ཤོས་ཉིད་དོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཐ་མའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་ཏེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཐོག་མ་ནི་ཚེ་འདི་པའོ། །བར་
― DTG133_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་པའོ། །ཐ་མ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཆུང་དུ་ནི་ཤེས་པའི་རྫས་སམ། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་རྫས་སམ། ཁམས་སམ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་བཟློགས་པས་ནི་དགེ་བ་སྩོགས་པ་ཆེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་དང་པོར་བསྐྱེད་པས་ཐོབ་པ་ནི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་པའོ། །ཐོབ་པ་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་མངོན་དུ་བསྒོམ་པར་སྦྱོར་བ་ནི་དགེ་བ་སྩོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བདག་གིས་བྱས་པའི་དགེ་བ་དེ་ལ་ངེས་པར་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་བདག་ཉིད་འགྱོད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི། དགའ་བའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་མེད་རྣམས་གདུང་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ནི་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས། །གཞན་ལ་མེད་པས་དེ་བཞིན་འགྱུར། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ནི་འདི་ལྟར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་གྱུར་པ་བསྒྲུབ་པའམ། བར་ཆད་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །འཛུད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལ་འགོད་པའོ། །འཇོག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཡོ་པར་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་བསྒྱུར་དུ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་དུས་སུ་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐར་ཐུག་པའི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །གང་བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ངེས་པར་གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བསམ་གཏན་ལ་གནས་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་ཚད་མེད་པའོ། །ཕན་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བདེ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་
― DTG133_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕན་འདེགས་པས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་རྒྱུས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཚེ་འདི་པ་དང༌། ཚེ་གཞན་ལ་འཆོལ་པའི་སྦྱོར་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་ཕན་པ་ནི་དང་པོ་རྩོམ་པའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་འདིའི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཚེ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་མི་ཕན་པའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚ་གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་འདིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་དུ་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་པ་སྟེ། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྨྲས་མ་ཐག་པ་གཉིས་ལས་བཟློག་པའོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བཞི་པོ་དག་ཏུ་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་གོ་རིམས་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་འོངས་པ་ན་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་དན་ལྟར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་དང་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་གོམས་པར་མ་བྱས་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྟེན་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། སྔོན་སྦྱོར་པ་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང་བཅས་པས་འཇུག་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །མི་འདོད་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱེད་བཅུག་པའམ། སྡུག་
― DTG133_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་པ་ནི་བཞི་པའི། །དེ་དག་ལས་ནག་པོའི་ཕྱོགས་གཉིས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་གཉིས་ནི་ནི་ངེས་པར་བསྟེན་པར་བྱ་བའོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཚེ་འདི་པ་དང་ཚེ་གཞན་པར་རིག་པར་བྱའི་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཏེ། དོན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དགོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་དང་འགའ་བའི་དཀར་པོའི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་འཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་བཞི་བར་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བདེ་བའི་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་བདེ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོའི་བདེ་བ་དང༌། དོན་དམ་པའོ། །གསུམ་ནི་རེ་རེ་ལ་རེ་རེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། དེའི་དུས་པ་དང༌། གཏན་དུ་བའོ། །རྒྱུ་ཉིད་བདེ་བ་ནི་རྒྱུ་བདེ་བའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ་སོའམ་བསྡུས་ནས་བདེ་བའི་རྒྱུར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡུལ་ལས་སྐྱེས་པ་བདག་པོ་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྡུས་པ་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་བདེ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱས་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པོ་འདི་དག་དང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །མ་འོངས་པའི་འདོད་པའི་ཚོར་བ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཁམས་གསུམ་དུ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
― DTG133_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བཅས་པའི་དགེ་བའི་ལས་སམ། མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡིན་གྱི། འདི་དག་ལས་གཞན་བདེ་བའི་རྒྱུ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་ནི་ཡོང་སུ་རྫོགས་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་བདེ་བའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བདེ་བའི་རྒྱུ་དག་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་བདེ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་བསལ་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང༌། ཡུལ་དང་རེག་པ་ལས་བསྡུས་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་དང་སེམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཚོར་བ་བདེ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཟག་པ་བཅས་པ་ཡང་ཁམས་གསུམ་པའི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཡང་དག་པར་དན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་བྱེ་བྲག་ལས་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་ཅི་རིགས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ལུས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྣ་དང་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ཡང་རྣམ་པ་
― DTG133_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དང༌། སེམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལུས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པ་ལྔའོ། །སེམས་ཀྱི་ནི་དྲུག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟེན་པ་ནི་སེམས་ཙམ་ལ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ། །དུས་མི་མཉམ་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོས་ཞི་བར་བྱས་ཏེ། ལོག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོས་ཞི་བར་བྱས་ཏེ། ལོག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་བདེ་བར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ཚོར་བ་བདེ་བ་དེ་ཡང་ཡོད་ཅིང་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་གནས་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཚོར་བ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བས་ཚོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་བདེ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པ་ནི་གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བའོ། །གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཙལ་བ་དང༌། བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པས་བྲེལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འདོད་པ་ལ་མི་མཁས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་ཀུན་དུ་དཀྲུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་དག་ལས་ངེས་པར་ཐར་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ནི་གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དག་པར་དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་བར་གྱི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་བདེ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱིམ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་ངེས་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱིམ་སོའི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་ནོར་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཚོལ་བའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ནོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་བསྲུང་བའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་དག་ལས་
― DTG133_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པར་གྲོལ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་བདེ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཁྱིམ་སོ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་གཞན་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་འདོད་པ་རྣམས་དང་སྡིག་པ་མིང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བས་ན་བདེ་བ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་བདེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་ནས་ངང་གིས་འཇུག་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བས་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་བདེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པ་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་རྒྱུ་བདེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚོར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་བཞི་པོ་ཡང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བདེ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚོར་བ་བདེ་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་དངོས་པོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་བ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ཙམ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་ཉེ་བར་གདགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་གྱུར་པའི་དོན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བས་ཞེས་བྱ་བའོ།།
― DTG133_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པ་ཡིན་པས་ཟི་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཆུང་བར་གྱུར་པ་ནི་བསལ་བའོ། །ཚོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པའི་བདེ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་མ་ཐག་པའི་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཚོར་བ་ཡང་དག་པར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དུས་རེ་ཞིག་པའི་སྦྱོར་བས་དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཐ་མ་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བདེ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གཏན་དུ་ངེས་པར་གྲོལ་བས་བདེ་བ་མ་ལུས་པའི་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའོ། གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ནོ། །རྟེན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པའོ། །གཏན་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཏུ་ཀུན་ནས་བཅོམ་པ་སྟེ། གང་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལས་གཞན་པ་གསུམ་ནི་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བདེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཞེས་དེའི་མིང་གིས་བརྗོད་དོ། །དེ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཕྱི་མ་དག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཕྱིར། གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་
― DTG133_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཚེ་གཞན་པའི་དབྱེ་བས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བཞི་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངག་པོའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་མི་བྱ་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཕན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བའོ། །གནོད་པའི་ཕྱོགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བའོ། །རྒྱུ་ཅིག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་འདོད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་དེ་ནི་གཞན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱ་ལ། མི་ཕན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ན་ཡང་སེམས་ཅན་འདི་དག་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་གྱི་དོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱས་ལ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་དང༌། ཉེས་དམིགས་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བས་ནུས་པ་ཡོད་ན་འབད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གཉིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཕན་པ་ཡིན་ན་ནི་མི་འདོད་ཅིང༌། རེ་ཞིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེར་ཟིན་ཀྱང༌། ཐབས་གང་ཡང་རུང་བས་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐམས་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་བླངས་པ་དང་པོ་བསྡུས་པའི་མི་ཕན་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཟློག་པ་ན་དུས་རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་པར་སྐྱེར་ཟིན་ཀྱང་དེ་ནི་ཉེ་བར་བསླབ་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་བདེ་བ་བསལ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱོར་བར་འདོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་དད་བཅས་
― DTG133_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནག་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པས་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་བཅས་པས་མི་ཕན་པ་ལས་བཟློག་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་འོངས་པའི་དུས་རིང་པོའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཀྱང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་གྱིས་ན་བདེ་བ་འདོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕན་པ་ནི་བདེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་དུས་སུ་བདེ་བ་མི་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཕན་པ་སྦྱིན་པ་གན་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་དང་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཕན་པ་ནི་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། མ་འོངས་པའི་བདེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གན་འགའ་ཞིག་ཕན་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་གྱུར་པའི་བདེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཚེ་འདི་འམ། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་གཏན་དུ་པ་དང༌། རེ་ཞིག་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་གནོད་པ་མེད་པ་རྣམས་དཔྱད་མི་དགོས་པར་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། བརྟག་མི་དགོས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕན་འདོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་དང་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པས་བསྡུས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་བདེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཕན་པ་ནི་བདེ་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོད་པ་ནི་
― DTG133_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །ཡང་ན་མི་ཕན་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། མི་འཕྲོད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་མི་འཕྲོད་པའི་སྨན་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ནུས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རོ། །ཅི་ལྕོགས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་སློབ་པར་མི་བྱེད། ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ཀྱི། དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤྱད་པ་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བར་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཡུལ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། རེག་པས་བསྡུས་པ་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྒྱུ་བདེ་བ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོའི་བདེ་བ་དང༌། ཚོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་བདེ་བ་གང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གི་དབྱེ་བའོ། །རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ངེས་པ་ལས་འབྲས་བུའི་ངེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཉེ་བར་སོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྔོན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཚོགས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་གཉིས་ཀའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བསྡུ་བར་བྱའོ། །བྱེད་པ་པོ་གང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ།།
― DTG133_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བཤད་པར་བྱའོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས། མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་བརྒྱད་དོ། །ཡང་ན་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་ནས་རིང་དུ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་པོའི། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང་འཁོར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལྔ་པའོ། །ཚད་མར་གྱུར་པའི་གྲགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་དྲུག་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདུན་པའོ། །སྣོད་དུ་གྱུར་པས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཐུ་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་བརྒྱད་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། འཕེན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། གནས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་རིང་བར་འཕེན་པའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཚེ་ནི་རིང་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི་ཐུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ལས་ལྷག་པར་འགྱུར་བའོ། །འཕངས་པའི་ཚེ་རིང་བ་དང་ལྡན་པར་ཇི་སྲིད་འཕངས་པ་དེ་ལས་བར་དུ་ཆད་པར་མི་འགྱུར་བར་རིང་དུ་གནས་པ་ནི་རིང་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་འཕངས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་ཚེ་རིང་ཞིང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚེ་རིང་པ་དེ་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། རིང་བ་ཉིད་དང༌། བར་མ་ཆད་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་ལས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དང༌། བདེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གཟུགས་བཟང་པའོ།།
― DTG133_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །གཉིས་ཀ་ཡང་མཛེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཛེས་པའོ། །ཡང་ན་ཆུ་ཞེང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་མཛེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆུ་ཞེང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རིགས་མཐོ་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མ་དང་ཕའི་ཕྱོགས་ནས་སྤྱོད་པ་སྨད་དུ་མེད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། མའི་ཕྱོགས་ནས་རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཕའི་ཕྱོགས་ནས་རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ལྷག་པར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བདག་པོར་གྱུར་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ནོ། །འདུས་བྱས་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཉེ་བར་མཁོ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བར། ལོངས་།སེམས་ཅན་ཡང་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་དང༌། འཁོར་ཏེ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བར། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བཟང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཉིད་དང༌། གྱ་ནོམ་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཉིད་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཉིད་དང༌། ཤིན་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཉིད་དེ། མའི་ཕྱོགས་དང༌། ཕའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་གཉེན་ནི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་གཉེན་བཤེས་དང༌། ཞབས་འབྲིང་དང༌། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །བྲན་ཕོ་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ནི་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆེན་པོ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཁོར་ཉིད་དང༌། གྱ་ནོམ་ཞིང་འབར་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཁོར་ཉིད་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཁོར་ཉིད་དང༌། རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཁོར་ཉིད་དོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གང་དག་གིས་གཞན་དག་ལ་བསླུ་བ་མེད་པས་ཡིད་བརྟེན་དུ་རུང་བས་
― DTG133_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངག་གི་ལས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྩོད་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་རྩོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་པས་ཚད་མར་གཞག་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་འོས་པའོ། །བསླུ་བ་མེད་པ་ཡང་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཏོང་བ་དང་ལེན་པའི་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། གང་གཞལ་ལུགས་ལ་གཡོ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞལ་ལུགས་ལ་གཡོ་བྱེད་པ་ནི་ལེན་པ་དང་གཏོང་བ་ལ་མཐོན་དམན་དུ་བྱེད་པའོ། །འཇལ་བ་ལ་གཡོ་བྱེད་པ་ནི་སྲང་མཐོན་དམན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཞལ་ལུགས་ལ་སོགས་པས་བསླུ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །རང་གི་ནོར་གཏོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གཡོ་སྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཡོ་དང་སྒྱུས་གཞན་དག་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། བདེན་པ་ཡང་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དེ་ལ་ཡང་གཡོ་དང་སྒྱུས་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐྱེད་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཡོ་དང་སྒྱུ་མི་བྱེད་པའོ། །ནོར་སེར་སྣ་བྱས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ནོར་གཏམས་པ་ལ་ངོར་མི་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཉོ་བ་དང་འཚོང་བའི་སྒོ་ནས་གཏོང་བ་དང་ལེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྐྱེད་གཏང་བ་དང་ནོར་གཏམས་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་པས་བསླུ་བ་མེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔང་པོར་གཞག་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ།། ཡིད་ཆེས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཞལ་ལུགས་ལ་གཡོ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་བསླུ་བ་མེད་པའོ། །གཞི་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པའི་གཞི་དེས་བསླུ་བར་མི་བྱེད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་གཞི་གང་ཡིན་པ་དེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མར་གྱུར་པས་བླང་བར་བྱ་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ་ནི་ཡངས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་བཀྲམ་པ་སྟེ།
― DTG133_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫས་དྲུག་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་ནི་དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པའོ། །བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་འཇིག་རྟེན་འདིར་གྲགས་པས་ཁྱབ་པ་ནི་གྲགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་གཉི་གའི་སྦྱོར་བས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླ་མར་བྱེད་པ་ནི་སྙན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ། དབང་ཆེ་བ་དང༌། མཐུ་ཆེ་བ་དང༌། ནུས་པ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དཔའ་བ་ནི་སྙིང་སྟོབས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་གཡུལ་དོར་དཔའ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་དཔའ་བ་སྟེ། སྙིང་སྟོབས་སྦྱིན་དང་འཐབ་པ་ལ་ཞེས་བསྟན་པའི་ངེས་པས་སོ། །བརྩོན་པ་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལུས་སྤྲོ་ཞིང་སྦྱོར་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སེམས་སྤྲོ་བ་སྟེ། དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་བརྩོན་པའོ། །བརྟན་པ་ནི་ངང་བརྟན་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་བདེ་བ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཀྱང་ལུས་དང་སེམས་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པས་བརྟན་ཞིང་སྲས་བའོ། །བྱ་བ་དེ་དང་དེ་ལ་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་མཁས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཤེས་ཉན་ཆེ་བའོ། །ཡང་ཤེས་བྱ་ཡངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལ་སེམས་པ་ནི་མཁས་པའོ། །ཤེས་བྱ་ཟབ་མོ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་ཤེས་ཉེན་ཆེ་བའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ངང་ཚུལ་བཟང་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ལ་མཁས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ལ་ལྷག་པར་མཁས་པ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་མཁས་པའོ། །གཞི་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཁས་པ་དག་གི་གཞི་དེས་སོ། །བླ་མར་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་དག་ལ་སྤྱོད་པ་ན་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འདོད་པའོ། །དེའི་རིགས་སྐྱེ་བོའི་
― DTG133_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་ཆེན་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པར་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་གྲོར་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བཀུར་སྟི་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །བཙུན་པར་བྱ་བ་ནི་ངག་གིས་སོ། །རིམ་གྲོར་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཏེ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་ལྡན་པས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མི་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཉིད་བསྡུས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང་མཆོག་གིས་སོ། །དམན་པ་ནི་མ་ནིང་གི་མཚན་དང་ལྡན་པའོ། །བར་མ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །མཆོག་ནི་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཆོག་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྐྱེས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པ་དང༌། མཚན་མས་སོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། སྐྱེས་པའི་མཚན་མ་དང་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་མོ། །མིའི་ནང་ན་ཁ་ཅིག་ནི་སྐྱེས་པའི་མཚན་མ་དང་ལྡན་ཡང་བུད་མེད་དང་མ་ནིང་གི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །སྟོབས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའོ། །རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གྱ་ནོམ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁ་ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའོ། །གནོད་པ་ཆུང་བ་དང་ནད་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱིས་ནི་སྟོབས་དང་པོ་བསྟན་ཏེ། ནད་མང་བ་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སྟོབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོ་བ་ཆེ་བས་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་ཏེ། ཁ་ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ལུས་རྒྱས་པས་ལུས་གྱ་ནོམ་པར་གྱུར་ན་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་ནད་མེད་པ་ནི་གནོད་
― DTG133_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཆུང་བའོ། །དུས་ལས་བྱུང་བ་དང་ཁ་ཟས་དང་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེས་པའི་ནད་མེད་པ་ནི་ནད་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྔོན་གྱི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྐྱེན་མ་སྙོམས་པར་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ནད་མེད་པས་གཉི་ག་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་སུ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ལ་རྩོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྤྲོ་བ་ཆེ་བའོ། །ཡང་གནོད་པ་ཆུང་བ་དང༌། ནད་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། རེག་བྱས་བསྡུས་པའི་ཉི་བར་ལེན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །སྤྲོ་བ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉི་ག་རང་བཞིན་གྱི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཁ་ཟས་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྟོབས་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཡང་སྟོབས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་བསྟན་པ་ནི། །ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། གནོད་པ་ཆུང་བ་དང༌། ནད་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །སྤྲོ་བ་ཆེ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུའི་བར་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྟན་ནས། དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་འཚེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྒྱད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་མང་པོས་འཇིགས་པའི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། འབྲི་རྫིའི་བུ་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །འཚེ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པའོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མི་འཚེ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སྤངས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སྤངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སྤངས་པ་ནི་སྡོམ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སྤངས་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་
― DTG133_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་བརྗེས་པར་གྱུར་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པ་ནས་གཟུང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་གཉི་གས་བསྡུས་པའི་མི་འཚེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་འཚེ་བའི་བསམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཇི་སྲིད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་སྲོག་མི་གཅོད་པ་ཡོད་ཀྱང་དེ་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤོང་བས་བསྡུས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་མི་འཚེ་བའི་བསམ་པ་སྨོས་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་སོག་པས་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་ཏོ།། སྣང་བ་དང༌། གོས་གཙང་མ་སྦྱིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མར་མེ་སྦྱིན་པས་མིག་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་མདོ་ལ་ལ་ནས་བསྟན་པ་སྣང་བ་སྦྱིན་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་སྦྱིན་པས་ཁ་དོག་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ། །གོས་སྦྱིན་པས་ནི་ཁ་དོག་མཛེས། །ཞེས་ལ་ལ་ནས་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གོས་བྱིན་པས་གསང་བའི་གནས་རྣམས་བཀབ་པས་མཛེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སར་པ་སྨོས་པ་ནི་ཁ་དོག་ལྡན་པའི་གོས་བྱིན་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་གོས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་ནི་འཕངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཅིག་གིས་གཅིག་ནི་འཕངས་པ་ལས། །དུ་མ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ང་རྒྱལ་ངེས་པར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་མཐོན་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། བླ་མ་དང་བླ་མའི་གནས་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། འདུད་པ་དང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདུད་པ་དང༌། བྲན་དང་འདྲ་བ་དང། གདོལ་པ་དང་འདྲ་བར་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེས་ནི་རིགས་མཐོ་ཞིང་ཆེ་བ་རྣམས་སུ་སོ་སོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ང་རྒྱལ་ངེས་པར་བཅོམ་པ་ཡིས། །མཐོན་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་པར་འགྱུར། །ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
― DTG133_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམ་པས་གསུམ་བསྟན་པའི་རྒྱུ་འདིར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གཉིས་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་དག་དང་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་དག་གིས་འདུས་བྱས་པ་སྤྱོད་པས་དེ་ཐམས་ཅད་ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱས་ནས་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སློང་བ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། དོན་དུ་མི་གཉེར་བའོ། །འདོད་ཅིང་གསོལ་བ་འདེབས་པ་རྣམས་ལ་བྱིན་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སྦྱིན་པ་སྟེ། ཟས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཟས་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་པ་སྦྱིན་པའོ། །ཡོ་བྱད་མི་བདོག་པ་རྣམས་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དང༌། ཡོན་གནས་རྣམས་ལ་དོན་དུ་མི་གཉེར་ཡང་ཡོ་བྱད་མེད་པར་རང་གིས་ཤེས་ནས་རྫས་བྱིན་པས་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་བྱིན་པས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ལ་བྱིན་པས་ནི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་མ་ཡིན་པའི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས་དེ་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་བསགས་པ་དང་ལྡན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་གཞན་ནས་གསུངས་པ། ཕྱུག་པོར་འགྱུར། ནོར་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ངག་གིས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ངག་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདེན་པའི་ཚིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི། སྙན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང༌། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། མཉམ་པར་བྱ་བ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མེད་པའོ། །གོམས་པ་སྨོས་པ་ནི་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལའོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྒྲུབ་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་
― DTG133_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་ཏུ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་བྲལ་དགེ་བའི་བཤེས་དང་མངོན་པར་མི་འབྲལ་ཞིང༌། །བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་དང་བྲལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་རབ་འབྱེད་ལ་ངེས་པར་རབ་མཁས་ཤིང༌། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་མི་གོས་སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་རྟག་ཏུ་གཞོན་ནུར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་མཆོག་གྱུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཕན་ལ་དགྱེས་ཐུགས་རྗེ་ཅན་དུ་བྱང་ཆུབ་བར་དུ་འགྱུར་བར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྨོན་ལམ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ཅིང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། བླ་མ་ལ་མཆོད་པའོ། །བླ་མ་ལ་མཆོད་པ་ལ་ཡང་དུས་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པ་ལ་ཆོད་གོས་ལ་སོགས་པ་ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་ཡོ་བྱད་རྣམས་རབ་ཏུ་འབུལ་བ་དང༌། ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྡུད་པའི་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པའོ། །ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ནི་བདག་གི་དོན་ཏེ་འདི་ནི་མཆོད་པའི་ཆོ་གའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་གཅན་ཟིན་བཟང་པོས། བདག་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་འགྲོ་བ་གང༌། །མཁས་པས་བསྔགས་པའི་ཞི་བ་འདོད་པ་ཡང༌། །དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་རབ་ཏུ་མཆོད་ལགས་ཀྱིས། །ཟང་ཟིང་མཆོད་པ་སྤངས་པ་དེ་ལྟ་མིན། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་བཞེངས་པ་དང༌། སྔར་མི་བཞུགས་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་རྙིང་པ་ལ་སོགས་པ་གསོ་བ་དང༌། གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མེ་ཏོག་དང༌། སྤོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པ་འབུལ་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པའོ། །ཡི་གེ་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྤྱོད་བཅུའི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་ལ་མཆོད་པའོ། །རྐྱེན་བཞིས་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་བླ་མ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ལ་མ་དང་ཕའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་
― DTG133_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་ལ་ནི་མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་ཏེ། དེ་དག་ལ་མཆོད་པ་ནི་བླ་མ་ཡོངས་སུ་མཉེས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་གཡོག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དྲིས་བསྒོས་པའི་རྒྱུད་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང༌། བླ་མའི་མཆོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྒྱུད་གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་མི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཅིང་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་དང་ཡང་ལྡན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱས་པའི་དངོས་པོས་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་མངོན་པར་དགའ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་གནས་པ་ནི་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རྒྱུ་དང་པོའོ། །བུད་མེད་དུ་གྱུར་ཀྱང་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སྨོད་ཅིང་མི་མཐུན་པར་བལྟ་ལ། སྐྱོན་མང་པོའི་གནས་སུ་བལྟ་བས་གནས་ཤིང་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པའི་སྣོད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་གནས་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ།། གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བུད་མེད་དུ་གྱུར་ཅིང་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་རྣམས་ལ་སྔར་བསྟན་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཉེས་དམིགས་སྟོན་ཅིང་དེ་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པ་ནི་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོར་གྱུར་ཀྱང་ཉུང་རུ་མ་ལ་སོགས་པ་ཕོའི་དབང་པོ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཁྲིད་པའི་མི་རྣམས་དང༌། དུད་འགྲོ་རྣམས་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཏེ། རིན་གྱིས་བླུ་བའམ། ཆོས་བསྟན་པས་དེ་མགུ་བར་བྱས་ནས་ཐར་བར་བྱེད་ཀྱི། སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཐར་བར་བྱེད་ན་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ནི་བྱ་བ་བྱུང་ངོ་ཅོག་གོ །དེའི་བྱ་བ་ནི་བྱུང་ངོ་ཅོག་གི་བྱ་བའོ། །གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་གྲོགས་ལ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ནུས་
― DTG133_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའམ་མི་ཤེས་པས་ཡེ་ནས་མི་རྩོམ་པ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་བྱེད་པའོ། །གཅིག་པུས་བྱ་བར་བརྩམས་པ་ལས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་དག་ལ་བདག་ཉིད་གཉིས་པར་གྱུར་ནས་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་གྲོགས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མཐུན་པར་གྲོགས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་དང་མི་འགལ་ཞིང་དོན་དང་མཐུན་པ་དག་ནི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་གཞན་དག་གི་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱ་བ་དག་ལ་འགྲོ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱུར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་གིས་གཞན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་སྤྲོ་བ་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བཏུང་བ་བྱིན་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྒྱུ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྟས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྟོབས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་ནི་བརྩམས་པའི་ལས་ཀྱི་བྱ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་ཏེ། རྒྱུའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དབྱེ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ད་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དགེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསགས་པས་ཞུགས་པར་གྱུར་པས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཚང་བ་མེད་པ་སྟེ། མི་དམན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྟས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁ་དོག་བཟང་བར་འགྱུར་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡངས་པའོ། །ཡང་ན་སྔ་མའི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་སེམས་སྣམ་པར་དག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་
― DTG133_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམ་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དྲག་ཅིང་རོ་གཅིག་པའི་དགའ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ལས་དེ་དག་ནན་ཏན་གྱིས་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་རང་ལ་ལྟོས་ནས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པར་མཚུངས་པ་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་གི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་ན་ལས་དེ་དག་ལ་བརྙས་པ་དང༌། འགྲན་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བསམ་པ་དང༌། རྙོག་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །མི་ནུས་ཤིང་སྟོབས་མེད་ན་ཡང་ལས་དེ་སྤྱད་ཅིང་ཉམས་སུ་བླང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་རྗེས་སུ་དཔྱོད་པ་ལས་དེ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མདོར་ན་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་ཏུ་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། གུས་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །རྟག་ཏུ་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་རངས་པ་དང༌། ཉིན་གཅིག་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་དག་གཉི་ག་ལ་ཡང་གྲིམས་པར་བྱེད་པ་ནི་གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པ་ནི། གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་གོམས་པར་མ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་དེ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ལས་དེ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དགེ་བའི་ལས་དེ་ཉིད་ལ་དེ་དག་རྒྱུན་མི་
― DTG133_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆད་ཅིང་བར་མེད་པར་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དང་མི་འདོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། མི་བརྟན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ལྷག་པར་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། མི་འདོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་བསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣོད་དང་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཞིང་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེས་ཅན། །ཁྱོད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་འདི་རྣམས། །སྡོད་དང་སྣོད་མིན་མ་མཆིས་པར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་མཆོད་གནས་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཞིང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དུས་སུ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྲས་བུ་ངེས་པར་སྦྱིན་པར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཞིང་དང་འདྲ་བས་ཞིང་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། འབྲས་བུ་མང་ཞིང་བཟང་བ་ངེས་པར་སྟེར་བར་ཆོས་མཚུངས་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདག་པོར་གྱུར་པའི་དབང་གིས་ཅིར་འགྱུར་བ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་རིང་བ་དང་ལྡན་ཞིང་རིང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་པོར་སྦྱོར་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་གསུམ་པ་གཙོར་གྱུར་པས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུན་རིང་པོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མང་པོ་སོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དེས་སངས་རྒྱས་
― DTG133_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ན་རིམ་གྱིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་དགའ་ཞིང་འདུན་པར་འགྱུར་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་སྙིང་དུ་སྡུག་པར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བར་གྱུར་ནས་ཡང་དང་ཡང་དེའི་ཐད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཕྲད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དག་དེའི་ཚིག་མཉན་པར་འདོད་པར་འགྱུར་ཞིང་དེས་སྨྲས་པ་དེ་བྱེད་པར་ཡང་འདོད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིམ་གྱིས་དབང་དུ་འགྱུར་ཞིང་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པའི་རིམ་གྱིས་བསྒོ་བ་ལས་འདའ་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ན་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་བཟང་པོ་དང་ངེས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་འོང་ཞིང་བཀུར་བ་སྟེ་ལུས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་གི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་གང་དང་གང་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་དེ་དང་དེ་ལ་དེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མ་ནན་ནས་མྱུར་དུ་ཡང་དག་པའི་གུས་པས་བསྒོ་བ་བཞིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་མི་འདོད་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཚིག་གི་ལན་མངོན་སུམ་དུ་འདེབས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟློག་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མ་གུས་པས་མི་བྱེད་པའོ། །ལོག་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་འདྲེན་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། བྱ་བར་མི་འདོད་པ་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་བྱའོ་
― DTG133_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རྒྱུ་ལ་མངོན་པར་ཞན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དེ་དང་དེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་བརྟན་པར་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་སྡུད་པས་ན་སྡུད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབང་དུ་གྱུར་པས་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་བཙུན་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དེ། སེམས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་བཞིས་ཡང་དག་པར་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་དོན་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པར་བྱ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་སྟེ། ཕན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རིམ་གྱིས་སེམས་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ལས་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཟོའི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་དུ་འགྲོ་ཞིང༌། གྲོགས་སུ་འགྲོ་བ་དེས་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སེམས་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ཞིང་གུས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར། བྱས་པ་གཟོ་བར་འགྱུར་རོ། །གུས་པ་དེ་དང༌། བྱས་པ་གཟོ་བ་དེས་བསྡུས་པས་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་ཉན་པར་འགྱུར་རོ། །མཉན་པར་བྱ་བ་དང༌། ལས་སུ་བྱ་བ་རྣམས་གུས་པ་དང་བཅས་པས་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་བླང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཡངས་པ་དང་ལྡན་
― DTG133_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དཔའ་བའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་མི་ཞུམ་ཞིང་མི་འགོང་ལ་བག་ཚབ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་ལམ་དང༌། གནས་ཐམས་ཅད་ལ་བཟློག་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་འགྲོ་བ་ལ་འགོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་བཀག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དབེན་པར་གནས་པའི་བར་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བས་ན་ལུས་ངལ་བ་མེད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། བདག་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་སྐྱོ་བའོ། །སྤྲོ་བ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་མི་དམན་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པའོ། །སྟོབས་དང་མཐུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མྱུར་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཕན་པ་སྟེ་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་པའོ། །བདག་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་མཐུན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐུན་ཞིང་འཕྲོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་གཉི་གའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་མ་ཚང་ན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འདི་ལ་གནས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་
― DTG133_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐབས་ཐ་དད་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པའོ། །ཐབས་ཀྱི་སྒོ་རེ་རེས་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ནི་ལྕོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་ནུས་ཤིང་ལྕོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་དག་ལ་བསྒོ་བ་ཉན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་བྱ་བ་ཡན་ཆད་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་མ་ཚང་ན་ཡང་མི་འགྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མང་པོ་བྱེད་མི་ནུས་པའོ། །དོན་ཁྱད་པར་ཅན་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འབད་པ་ཆུང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ནུས་པ་དང་བྲལ་བས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་དོན་ཆེན་པོར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་དུས་ཤིང་མི་ལྕོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་གཉི་གའི་ཡན་ལག་ཚོགས་ན་གཉི་གའི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ནུས་ཤིང་ལྕོགས་པར་གྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་ཉན་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ནུས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་བསྒོ་བ་བཞིན་ཉན་པས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་
― DTG133_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ལ་ནི་རང་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ཕན་པ་ཐོབ་པ་འགྱུར། བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཁོར་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར། དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པས་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་བསྟན་པར་ནུས་པས། དེ་ལ་བསོད་ནམས་ནི་གང་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བསོད་ནམས་ཞེས་བརྗོད་དེ། དངོས་པོ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གསུམ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཟོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་བྱམས་པ་བསྒོམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། གནོད་སེམས་སྤངས་པས་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་གནོད་སེམས་སྤངས་པ་ནི་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། བདག་གི་དངོས་པོ་དང༌། འཁོར་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ཤེས་རབ་ནི་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་
― DTG133_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སོ། །རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའམ། ཡང་དག་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་ལ། གཅིག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གཞག་ན། དེ་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་གང་གི་ཁོངས་སུ་འདུ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ས་ཆེན་པོ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་དགེ་བ་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ། དགེ་བ་ལ་སེམས་སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཀྱང་འདི་དག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལས་བསྟན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའི་བར་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་དུས་སུའོ། །བསྲུང་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་བག་ཡོད་པས་བསྡུས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བའོ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG133_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མེད་པ་རྣམས་བསྒོམ་པས་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གནོད་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་ནི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། བཟོད་པ་ཡང་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང༌། ཡངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐོས་པས་བཟུང་ནས་བསམས་ཤིང་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བས་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ནས། བདེན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དགེ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་བསམ་གཏན་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཡང་དག་པར་ཉེ་བར་གཏོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་མི་ནུས་པས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕྱོགས་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་རེ་རེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཚད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་ཁས་བླངས་ནས་དྲིས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་
― DTG133_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏབ་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་གསུམ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསྡོམས་ནས་རྒྱུ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཚེའི་རྐྱེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ནི་བཞི་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་བའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་དུས་སུ་སྤྱད་པ་དང་བཞི་ནི་རྒྱུ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །འདི་དག་ཏུ་མ་གཏོགས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་འདུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་དང་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདུན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི། འཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོབ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་མི་ཉམས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ་ནི་གང་ཡང་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་པ་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་པོ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ཐ་མའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཐུན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་པས་ནི་རྒྱུ་ཉེ་བར་བསགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཉེ་བར་བསགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་རྐྱེན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པས་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པས་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་སྟེ། བར་དུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་མེད་ཅིང་བར་ཆད་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་གཉི་ག་ཡང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་རྐྱེན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགལ་བ་དག་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བའི་མཐུན་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཉེ་བར་མི་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉེ་བར་མི་གནས་པ་ནི་ཉེ་བར་མ་གྱུར་པའོ། །
― DTG133_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་མ་གྱུར་པ་ཉིད་དེ་ཉེ་བར་མ་གྱུར་པས་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྐྱེན་ནི་ཉེ་བར་གནས་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྐྱེན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་བའམ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དག་གི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བྱོལ་སོང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་རབ་ཏུ་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ལ། དེའི་བཅིངས་པ་བཀྲོལ་ན་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་བ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ས་ལེ་སྦྲམ་དང། དངུལ་ལ་སོགས་པ་མ་བླངས་ན་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མུ་སྟེགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྟན་པས། མི་ཤེས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་འཆལ་པའི་ཤེས་པས་བསླབ་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅིང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་འདི་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ན་ཡང་འགལ་བའི་རྐྱེན་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཡང་སྔར་གྱི་ལུས་དང་སེམས་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་མ་ལུས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དང༌། དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །གནོད་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG133_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་གཟིར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང། བདག་གི་དངོས་པོ་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་རྒུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདག་གི་དངོས་པོས་རྒུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཁོར་གྱིས་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་མེད་པར་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་གི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་དང༌། ཉེ་བར་སོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་གོམས་པར་བྱས་པས་རྒྱུད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྟོག་པར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ལས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་དག་གིས་བྱེད་པའི་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །བསོད་ནམས་ལ་བརྟེན་ཅིང་བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེ་ཞིག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གནོད་སེམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་
― DTG133_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་སྔོན་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་གོམས་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱས་ནས་བསོད་ནམས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དོ། །དུས་རིང་པོར་དགེ་བ་བསགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྔོན་བསོད་ནམས་གོམས་པར་བྱས་པའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་དེ་ཡང་བསོད་ནམས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་བསོད་ནམས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟན་ནས་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དགུ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་འདི་གཉིས་ཁོ་ན་གཙོ་བོའི་བྱེད་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལས་སོ། །དཔྱས་དང་བཅས་པའི་ལས་ཀྱི་གནས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་པ་ནི་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོད་ཟིན་པར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཚོད་མ་ཟིན་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནད་རྣམས་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་སོ་སོར་མྱོང་བ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སོ་སོར་མྱོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བསྒྲུབས་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བསམ་གཏན་བསྒྱུར་བ་ལ་མཁས་པས། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདེ་བ་ལ་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། ཚེ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་སྦྱོར་བར་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་རྙེད་པར་
― DTG133_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པའི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་ཉིད་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་གཞན་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྨོས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་དེ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་དང༌། ཚོགས་སུ་གྱུར་པས་ལུས་དང་སེམས་རྗེས་སུ་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་མར་ཡང་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཏུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་དང༌། ངེས་པར་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་དེ་དག་གི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །འཕངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཡང་ཕྱི་མ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སྨོས་པ་ནི་གཞན་དག་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དེ་ན་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དང་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པར་བདག་གི་ལུས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཕྱི་མའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་མ་ཡིན་པའོ། །ཕྱི་མ་ལ་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བས་ཕ་རོལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་བཅས་པས་དགེ་
― DTG133_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བར་གྱུར་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཕྱི་མ་གཉི་གར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཏུལ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཙམ་གྱིས་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ཡང་ཚད་ཡོད་པའི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ནི་ཉམས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་འདིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྨོས་པ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་བསལ་བའི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་མཐོང་བས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་གཏན་དུ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་སྤངས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདུས་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་གཏན་དུ་བའོ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡང་གཏན་དུ་བ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་ནི་ས་གནོན་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་དུས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། ཐེར་ཟུག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གཏན་དུ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཏན་དུ་བ་ཉིད་དོ། །འདུས་བྱས་པ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མ་ཡིན་པས་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་དེའི་རྣམ་གྲངས་ནི་གཏན་དུ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱད་ནས་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ། །འབྲས་བུ་བྱིན་ནས་ལྡོག་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་
― DTG133_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མ་མྱོང་གི་བར་དུ་རྒྱུད་ལ་ངེས་པར་འབྲེལ་པར་གནས་ལ་འབྲས་བུ་བྱིན་ནས་ངེས་པར་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ནས་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ལམ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་གཅིག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མཐུན་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །དུས་གསུམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསླབ་པའི་གནས་ཀྱི་དོན་བཅུ་པོ་འདི་དག་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ལེའུའི་བཤད་པ་སྟེ་གསུམ་པ་རྫོགས་སོ།། །།བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསླབས་པར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་སློབ་པར་བྱེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །གཉི་གའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གང་ཞེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཉིད་དོ། །མདོར་བསྡུ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་རང་བཞིན་ནི་འདིའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་དེ་ཉིད་དེ། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་གྲངས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །འདི་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཅན་ནོ།།
― DTG133_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ཁོ་ན་དང་པོའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པ་སྟེ། ཀུན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་མཐའ་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཐ་སྙད་དུ་གདགས་པ་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། རིགས་པས་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་རིགས་པས་བསྒྲུབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྩོད་པ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་བྱིས་པ་དང་མཁས་པའི་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་གང་དག་ལ་མཚུངས་པར་བློ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང་གྲགས་བའི་དབང་གིས་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཚད་མ་རྣམ་པ་གསུམ་
― DTG133_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ། །གྲགས་པ་ནི་སོ་སོར་ཤེས་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རིགས་པས་གྲགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། རང་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་ཡུལ་ཉིད་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གསུམ་པའོ། །ཤེས་བྱ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཉིད་ནི་དེ་དང་འདུ་བ་སྟེ། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་འཇུག་པའོ། །དེས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞི་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་བཞིན་དུ་ཐ་མལ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དབྱེ་བས་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མདོར་རྣམ་པར་བཞག་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞིའི་དོན་མདོར་བསྟན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་ཞིང་བཤད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བརྡ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ནས་མཁས་པའི་བར་ཐ་སྙད་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དངོས་པོ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དང༌། དེ་སྡོམ་པའི་དངོས་པོ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོའོ། །མཐོང་བ་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྡ་དང་ཀུན་རྫོབ་ལ་འདྲིས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྡ་དང་ཀུན་རྫོབ་ལ་འདྲིས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཞུགས་པའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་གང་ལས་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩོད་པ་མེད་པས་རྩོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ལྟ་མཚུངས་པར་གྱུར་པས་མཚུངས་པའི་བློ་དང་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་
― DTG133_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བརྡ་ནི་མིང་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེས་དངོས་པོ་རྣམས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མཚོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་ཐ་སྙད་དེ། བརྟགས་ནས་ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །འདྲིས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གོམས་པས་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། དངོས་པོ་འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་ནི་བརྡ་དང་ཀུན་རྫོབ་ལ་འདྲིས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་དེའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ན་བློ་དེའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་སྐྱེས་པས་ལྟ་བ་མཚུངས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ལ་མོས་པ་མཚུངས་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོའི་ཚོགས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དང༌། གཉིས་ཀའི་དངོས་པོའོ། །ལུས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་བཅུའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དངོས་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །རྒྱན་དུ་བྱ་བ་དང༌། སྣོད་སྤྱད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ། རྒྱན་ལ་སོགས་པར་གཏགས་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྨྲས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་རྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་འདི་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་དཔྱོད་པ་ན་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་འདི་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་མོས་པ་མཚུངས་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་མོས་པ་མཚུངས་པའམ། ངེས་པའི་རྣམ་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་བའོ། །ལྷག་པར་མོས་པ་གང་ཡིན་ཞེན། ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ།
― DTG133_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོངས་པ་ནི་བརྡ་དང་འདྲིས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་དང་ཡུལ་དེར་སྔོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་གྲགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ཡང་བཤད་པ་ནི། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྔའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་བསམས་མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རིགས་པས་གྲགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་སྒོ་ནས་ལེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པའི་མིང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་མཁས་པར་འདོད་པས་ན་མཁས་པའོ། །རིགས་པའི་དོན་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པས་རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་མཁས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པའི་དོན་རྣམས་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་མཛངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོགས་པ་དང་ལུང་དང་བྲལ་བས་དེ་དག་རིགས་པར་ལྟུང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྟོག་གེ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟོག་གེ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ན་གཞན་སེལ་བའམ། བསྒྲུབ་པར་ནུས་པས་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རིང་དུ་རྣམ་པར་འཕྲོས་པར་གྱུར་ཀྱང་རྟོག་གེ་པ་ཡུལ་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་གེའི་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། རྟོགས་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན། ལུང་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །གང་སྨྲས་པ། རྟོག་གེར་གཏོགས་པའི་སའོ། །སྤོབས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་རྟོག་གེར་གཏོགས་པའི་ས་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་རྟོག་གེ་ལ་གོམས་པར་བྱས་ཤིང་ཞུགས་པས་རང་གི་
― DTG133_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤོབས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་གི་སྒོ་ནས་མ་སྐྱེད་ཅིང་རྟོག་གེ་སྐམ་པོ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དཔྱོད་པའི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་བ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་གཅིག་ནི་བསྟན་པའོ། །ཚིག་གཉིས་ནི་བཤད་བའོ། །ཚིག་གསུམ་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་བཤད་པའི་བཤད་པ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་ཡང་ཚད་མ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རང་གི་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་དང༌། དད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལུང་སྐྱོན་མེད་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །ངེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །རྟགས་མཐོང་བ་དང༌། དབང་པོ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། མངོན་སུམ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ།། ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པ་ནི་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའོ།། དེ་ལྟར་ན་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་རིགས་པས་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ནི་རིགས་པས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་ཤིང་ལུང་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཡང་ན་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། རང་
― DTG133_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྟོགས་པ་མཉམ་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པས་དང༌། དངོས་པོ་མངོན་པར་རྟོགས་པས་དང༌། དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་སོ། གཙོ་བོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དག་ལས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། གཟུགས་དང། གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་འགོག་པ་དང༌། གཟུགས་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་དང༌། དེས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཟག་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་དེའི་རྒྱུས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཟག་པ་མེད་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་དུ་གྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་དང་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། དོན་གང་གིས་ན་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་རིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་དེ་ལ་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་
― DTG133_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། དེ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་གནས་པའོ། །ད་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེན་པ་བཞི་ཤེས་པ་ནི་འཁོར་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ལ་དམིགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དག་ལས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་མ་མཐོང་བ་དང༌། མ་རྟོགས་པ་དང་སོ་སོར་མ་རྟོགས་པས་ཁྱེད་རྣམས་ཡུན་རིང་པོར་འཁོར་བ་ན་འཁོར་ཞིང་རྒྱུག་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་བདེན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ།། མངོན་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་བདེན་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་དུས་ཀྱིའོ། །ཡང་ཡེ་ཤེས་དེ་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་གང་དག་གིས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། རིམ་པ་ནི་གང་གིས་ཤེ་ན། དེའི་རྣམ་པ་དང་གོ་རིམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དམིགས་ནས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་ནས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་དམིགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདིས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གོ་རིམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གང་ཟག་
― DTG133_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་ལྟ་བ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་གོམས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པའི་བགེགས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་པའི་བགེགས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའིའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ངོ༌། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཤེས་བྱ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། ཤེས་བྱ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་ལས་ལྷག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱ་ལྷག་པར་གྱུར་པའི་ཤེས་བྱའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཕངས་བར་གྱུར་པས་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ནི་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྨྲས་པ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་
― DTG133_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངག་གི་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འབད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་བྱར་གྱུར་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་དེའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བཏགས་པའི་བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཏགས་པའི་བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་འདི་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡེ་ཤེས་དེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་གློ་བུར་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་དང༌། གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་འཇུག་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། །རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་དེ་དེ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་མ་སྤངས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་ཅིང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆུའི་ཁམས་དང་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས་དག་པ་དང་འདྲ་བས་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་པའམ། ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་བར་ཕྱིན་པར་གྱུར་
― DTG133_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་བླ་ན་མེད་པའོ། །དེས་ན་ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཕ་རོལ་ན་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་དེས་བྱ་བ་རྫོགས་པས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའོ། །འདའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་དེ་ལས་འདས་ནས་གཞན་དུ་འཇུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་བསྟན་ནས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཉིས་སུ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ། སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང༌། བྲག་ཅ་དང་འདྲ་བར་དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་འཇོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་བྱིས་པས་བཏགས་པའི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་བུ་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་འདི་དག་ནི་བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའོ། །དངོས་པོ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དབུ་མའི་ལམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །དངོས་པོ་ནི་བཏགས་པའི་བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པའི་བརྗོད་པ་དང༌། ཐ་སྙད་དང༌། མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་རྣམ་
― DTG133_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གཞག་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་སྟེ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་ཚིག་གིས་ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་དང༌། སེམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བརྟག་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པས་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་གཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྤྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཐ་སྙད་ནི་སྤྲོས་པའོ། །དེ་དག་ལ་གནས་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྩ་བའོ། །དེ་ལྟ་བྱས་ན་དངོས་པོ་དེ་ནི་མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་རྩ་བར་གྱུར་པ་ལས་འཁོར་བ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྤྲོས་པའོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རྩ་བ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་གཟུགས་དག་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཁྱད་པར་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་འདི་གཉིས་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །
― DTG133_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དཔྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་བའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་བྱིས་བའི་བློ་ཅན་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུ་དང་མཐུན་པ་བཏགས་པར་བརྗོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་བརྡས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་བའོ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ལྔའི་ནང་ནས་དང་པོར་རབ་ཏུ་བཀག་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ།། དེ་ལྟར་བྱས་ནས་མིང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་བསལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་གཞན་གྱི་དབང་བཀག་པས་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། བཏགས་པར་བརྗོད་པའི་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཏགས་པ་བརྗོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཚིག་ལ་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་བཀག་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་དག་གིས་ཐ་སྙད་ཙམ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་བཏབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་མཚན་མ་མེད་པ་བརྟེན་པ་མེད་པའི་བཏགས་པ་ཙམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་མི་འདོད་ཅིང་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །མདོར་བསྡུས་ན་བཏགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བཏགས་པའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལས་གང༌། ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་བཏགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པར་གྱུར་ན་བཏགས་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྨྲས་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པར་སྨྲ་བ་འབའ་ཞིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྡུས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་དང་
― DTG133_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་དང་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་དང་པོའོ། །དངོས་པོ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་སྤངས་པ་ནི་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱའི་མཐར་འགྲོ་བ་ལ་ཞུགས་ཤིང་ནན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། སའི་མཐར་ཐུག་པ་བརྙེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ས་བཅུ་རྣམས་སུ་སློབ་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་དེ་ལའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཡང་ཐབས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐབས་མ་ཡིན་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་དག་གིས་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྐྲག་པ་དང༌། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་མྱུར་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བར་མཐོང་བས་དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་ཞིང་འབབ་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་གི་ཐབས་སུ་གྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་རབ་
― DTG133_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བར་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་འདིས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་པར་འགྱུར་གྱི། འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ན་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་མི་འདོར་ཞིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ནི་ཐབས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་འཁོར་བ་དེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཐོག་མ་ནས་འཁོར་བའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོན་གྱིས་གོས་པར་གྱུར་ན་བདག་གི་དོན་ཡང་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་སྔ་མའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་བྱུང་བས་འགྱོད་པ་དྲག་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། དེ་ལྟར་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG133_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མོས་པ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་སྐྲག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་འདིའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡིད་སྐྲག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྐྲག་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ལ། ཕན་ཡོན་མ་མཐོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ལྷག་པར་མོས་པ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཡོན་ཏན་གྱིས་སེམས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་འབད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་ལ། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་འཁོར་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཐབས་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཆོས་བདག་མེད་པས་བསྡུས་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐབས་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིང་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་བཅུའི་མཐར་ཐུག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་གྱུར་བའོ། །ཆོས་གང་ཡང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོའམ་ཁྱད་པར་རམ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབྱེ་བས་གཞན་ཡང་རུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་
― DTG133_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་འཛིན་པ་ནི་གཞི་ལྔའི་དང་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་ཙམ་མཐོང་བ་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་དེའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕན་ཡོན་མང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་པར་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལ། ས་དང་པོ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོར་རྟོག་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་མཉམ་པའི་སེམས་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སེམས་སྙོམས་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བཏང་སྙོམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཡོངས་སུ་ངལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་ན་ངལ་བས་གནོད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པར་གྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་རྟེན་བསགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དྲན་པའི་སྟོབས་སྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་རིག་
― DTG133_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གནས་རྣམས་ལ་ས་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་བརྗེད་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐོས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ལ་བསྟོད་ཅིང་ཁེངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཕུན་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འདོད་པས་བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་དེ་དག་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་དཔེ་མཁྱུད་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གསལ་པར་བྱེད་དོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཞུམ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། མ་གུས་པས་འདུན་པ་མེད་ཅིང་མི་སྦྱོར་བ་དང༌། བདག་ཉིད་ལ་བརྙས་པས་སྤྲོ་བ་མེད་པའོ། །བདུད་ཀྱི་འཁོར་ལ་སོགས་པ་འདུན་པ་བསྒྱུར་བ་ན་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི། འཇུག་པ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་གོ་ཆའི་སྦྱོར་བ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་ནི། འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རེག་པར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཉིད་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་བྱེད་ཀྱི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་མཐོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཐོ་བའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྣོད་དུ་འགྱུར་བདེ་ལྟ་བུར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་སོ། །ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པ་མེད་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བའམ། རྩོད་པའམ། རྩོད་པ་བརྒྱུད་པ་ལས་སེམས་བསྲུང་ཞིང་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། བརྩམ་པར་མི་བྱའོ་
― DTG133_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་སེམས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོབ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལས་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་སེམས་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་འདི་དག་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་གྱུར་པས་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པ་ན། དང་པ་སྐྱེད་པ་རྣམས་དབང་དུ་བྱ་བའི་འདོད་པ་མེད་ཅིང༌། དགེ་བ་མི་སྤྱོམས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གཞན་ལས་ཤེས་ཀྱི་ཁེ་དང༌། དེ་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པར་མི་བྱེད་ན་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕན་ཡོན་མང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་དག་བདག་པོར་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཡོན་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་མང་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དུས་ཉིད་དང༌། རྒྱུད་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བས་ན་གང་ལ་ལ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་མེད་པར་ནམ་ཡང་གང་དུ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་སྤྲོས་
― DTG133_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེད་པའི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །ཞུགས་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་པ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཡོན་མང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཐོབ་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་དོན་ཏེ། རང་ལ་དགོས་པའི་དབང་གིས་བསྒྲུབས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་དེའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་འཕེལ་བར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་བསྡུས་པ་དག་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་འཇུག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། སྟོབས་ཇི་ལྟ་བས་ཁམས་དང༌། མོས་པའི་དབང་གིས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་དེ་དག་གི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་
― DTG133_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་དང་ལུས་ལ་ཡང་སྲེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ལུས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྷག་པར་མོས་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ལ་ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྲེད་པ་མེད་པའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྲེད་པ་མེད་པར་སློབ་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཚོལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་སྟོང་པས་སྲེད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའི་སློབ་པའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་གཏོང་ཞིང་སྲེད་པ་མེད་པར་སློབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཅན་བསོད་ནམས་ཞིང་འགྱུར་ཞིང༌། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པར། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ཁྱོད་བསྟེན་པས། །གཟུང་འོས་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་སྡོམ་པ་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའོ། །བསྡམས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་བསྲུང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པའོ། །མ་འོངས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དམིགས་པ་ནི་སློབ་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་དང་དེར་སྐྱེས་པར་བསམ་པའི་ཁྱད་
― DTG133_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གྱིས་ཐོབ་པ་དང༌། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་སྡིག་བ་ལ་མི་དགའ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་ངོ་ཚ་བས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཏོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་བཟང་ཞིང་དགེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བཟོད་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཟོད་པ་ནི་བརྣགས་ནུས་པ་སྟེ། གནོད་པ་བརྣགས་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་ནི་ངན་པར་སྨྲས་པ་དང༌། ངན་པར་བརྗོད་པ་ཚིག་གི་ལམ་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་འདོད་པའི་རེག་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པས་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །བཟོད་པ་ལ་ཡང་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་སམ། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཐོབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །ཁྲོ་བ་ཆུང་བ་ནི་སེམས་ལ་ཁྲོ་བ་ཉུང་བའོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་གནོད་པ་དང༌། མི་སྙན་པའི་ངག་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་པ་བསྟན་ནས་བརྩོན་པའམ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གོམས་པར་བྱས་པའི་རིག་པའི་གནས་དེ་དག་ལ་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་བའི་ཐེ་ཚོམ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །གོམས་པར་མ་བྱས་པའི་གནས་དེ་དག་ལ་ཡང་ངེས་པར་སྦྱོར་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བརྩོན་པའམ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྨྲས་པ། སེམས་ནང་
― DTG133_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགེ་བའི་ལས་དེ་དང་དེའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་ནི་སེམས་ནང་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ལ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལྟར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ནས། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་མཐུའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་རྩེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ན། ལུས་དང་སེམས་ངལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཁས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མཛངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཛངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའོ།། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མཆོག་ཤེས་པའོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ལ་བསྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཆོག་ཤེས་པ་ལ་སློབ་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་མཆོག་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སློབ་པས་རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་
― DTG133_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདེན་པ་བཞི་ལ་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་དག་པ་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མ་དང༌། ཕ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང༌། བྲམ་ཟེ་དང༌། བླ་མ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་མཆོད་གནས་རྣམས་ལ་ནི་དུས་དང་དུས་སུ་སྦྱིན་པ་དང༌། བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པའི་གུས་པར་བྱ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཙམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བསལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་བསལ་བར་འདོད་པའི་བརྩེ་བའི་སེམས་སམ་སྙིང་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་རྫོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མཐུན་པས་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བསླངས་ནས་དགེ་བའི་གནས་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་ནས་སྐྱོན་བསལ་བ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་ཕན་པ་དང་མི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བས་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བདེ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་གནོད་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གནོད་པ་བྱས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བྱས་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་སྡང་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་རང་གི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་གིས་ནི་སྔོན་གནོད་པ་བྱས་པའི་དོགས་པས་འདིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དགལ་ནོད་པ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བས་རང་གི་བསམ་པ་
― DTG133_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། སྦྱོར་བའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བས་འགའ་ཞིག་གིས་ཇི་ལྟར་ཡང་བསམ་པ་དེ་གཏོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདིར་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་ཕན་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་དེ་དག་ལ་བྱས་པ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱས་པ་ཤེས་པ་དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་མཉམ་པའམ་ལྷག་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོས་པའི་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨས་པ། བསམ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ནུས་པ་ཡང་ཡོད་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཐུ་མེད་ན་ཡང་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་ལ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་འདི་ནི་བྱེད་མི་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ནུས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་ནས། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་དང༌། མེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་མའི་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་དེ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་སྟེ། འདིར་རིགས་པ་བཞིའི་ནང་ནས་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ནི་ཚད་མ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྔར་བསྟན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་རྒྱུ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཏགས་བ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་ལ། དངོས་པོ་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ཉིད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་
― DTG133_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཏགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དེ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་ན་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་བརྟགས་པ་འབའ་ཞིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཆོས་དེ་དག་ནི་བྱིས་པས་ཇི་ལྟར་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རྣམ་པས་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ན་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་དབུ་མའི་ལམ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ལ་མཚན་མར་བཟུང་ནས་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང༌། ལོག་པར་གཟུང་བ་དང༌། སྤངས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་མ་ཟིན་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་མ་ཟིན་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཏགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་མ་ཟིན་པ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡོད་པ་དེ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་དེ་ནི་ངེས་པར་ཤེས་བྱས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་
― DTG133_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པ་དེ་དག་དེ་ལས་སོམ་ཉི་མེད་ཅིང་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་མེད་དེ། དེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཆོས་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྫས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་སྨྲས་པ་ནི། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་དོན་དམ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སྨྲས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཞེས་བསྟན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ལྔའི་ནང་ནས་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ངེས་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མང་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་གཅིག་ཕུ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མའི་བདག་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་ལ་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་གིས་བརྗོད་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་མང་པོའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དགེ་བའི་དབང་གིས་འཇུག་པའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དག་ན་རེ་མང་པོ་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གཅིག་གིས་དེའི་ངོ་བོ་ངེས་པར་གཟུང་བ་དང༌། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG133_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོགས་པའི་ཚིག་ལྷག་མ་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་ལྟར་བཏགས་པའི་བརྗོད་པ་གཅིག་གིས་དངོས་པོ་མངོན་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ངེས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་གིས་དངོས་པོ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་གྱི་གཞན་དག་གིས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དེའི་རང་བཞིན་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་བསལ་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་དག་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཅིག་དང་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེ་བས་ན་བཏགས་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པ་མང་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ཡང་དུ་མར་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཅིག་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཉེས་པ་མང་པོ་གཞན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་སྔར་བྱུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྔོན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱི་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་བྱུང་ཞིང༌། དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་འདུན་པས་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པས་ཉེ་བར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྔོན་དུ་དངོས་པོ་བྱུང་ལ་ཕྱི་ནས་ནི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འདོགས་པ་མ་བྱས་པའི་སྔ་རོལ་ན་སྟེ། འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་མ་བཏགས་པའི་ཚེ་དངོས་པོ་དེས་དེའི་ངོ་བོ་མི་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཚེ་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་རྣམས། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་འཇུག་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས། སྔར་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི། ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡང་མེད་པར་
― DTG133_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་ཚིག་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་སྔར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ན། དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་གཞན་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འདོགས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔར་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །མེད་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི་བརྗོད་བྱ་དང༌། བརྗོད་པའི་འབྲེལ་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་འདོགས་པ་མེད་ཀྱང་དངོས་པོ་དེའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་ནས་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱོན་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཚིག་གིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡང་གསལ་པོར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་འཕུལ་བ་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཆོས་སོ། །སྤངས་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པས་འདུལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྤངས་པ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང༌། ལམ་དང་འབྲས་བུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གསལ་པོར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱོན་དང་བཅས་པར་གྱུར་ཅིང་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པས་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཕུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་འདི་ལ་སྐྱོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་དང༌།
― DTG133_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བའི་སྐྱོན་ནོ། །དེ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནི་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆུད་གསོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། རིམ་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གསུམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཔྱད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞི་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གསང་བར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱོན་གང་དག་གིས་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་འདི་དག་གོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ་སྨྲས་ཟིན་ཏོ། །ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་མེད་པ་རྣམས་སྐྱོན་གང་གིས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྨྲ་བ་གསལ་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་བཏགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་དེས་ན་བཏགས་པ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་དང་འགལ་བ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མཚན་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་བསྟན་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་མཚན་དང༌། བཏགས་པ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ཉམས་པར་བྱས་པས་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་རུང༌། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་རུང༌། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟེན་དང་བཅས་པར་བཏགས་པ་མཐོང་ཞིང་གྲགས་པའོ། །དེ་ལ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཉེར་བརྟེན་ནས། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའི་ཐ་སྙད་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གདགས་པ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་རིགས་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་དང་བཏགས་པ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ལྟ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཞེན་པས། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་འཇུག་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་མ་བསྟན་ཏོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་མདོའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་བཏགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བས་གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབུ་མ་པར་སྨྲ་བའོ། །ཤེས་པར་དཀའ་བ་ནི་དྲང་བའི་དོན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །ཟབ་མོ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞུགས་པ་ཉིད་དོ། །བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགོངས་པའི་དོན་བསྟན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
― DTG133_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མདོའི་དོན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཤེས་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་དུ་བཟུང་ནས་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་རྟོག་གེ་ངན་པའི་ལམ་ནས་ཞུགས་པས་འདི་ལྟར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་མོ། །དེ་མཐོང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་པོ་ངོ༌། །འགྲོགས་པར་མི་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང་པོ། །ཡང་ན་གཉིས་ཀ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྟེ། དེ་དང་གཏམ་ཙམ་ཡང་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲིས་གོས་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨོས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་བདག་ཉིད་ཕུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སྨོས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཕུང་བར་བྱེད་པས་འགྲོགས་པར་མི་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཕུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ནི་འདིར་དེའི་ལྟ་བ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་གང་དེའི་ལྟ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐུར་པ་འདེབས་པ་འདི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོའི་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལས་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་ཀུན་དུ་བཏགས་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་སྤོང་བར་བྱེད་པས་ལོག་པར་གཟུང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའོ། །གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་བའི་ཕྱིར་མཐོ་རིས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཐར་པ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པས་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་ཆོས་འདོད་པ་
― DTG133_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཆོས་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་འདི་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསླབ་པ་ལ་གུས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་ལ་གུས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ལྷོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྟ་བ་འདི་དག་མཆོག་དང༌། མཆོག་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བ་ནི་ལོག་པར་ཟིན་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་ལ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པས་སོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ཡང་མི་འདོད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བཏགས་པར་སྨྲ་བ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་དེ་མེད་པའོ། །གང་སྟོང་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ།། བཏགས་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་དེ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད། གང་གིས་སྟོང་པ་དང༌། གང་སྟོང་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལས་འདོན་པ་དེ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དང་པོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྨྲས་པ། བཏགས་པ་ཙམ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེས་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དུ་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་སྟོང་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། བྲལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། བཏགས་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དེ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡང་མེད་པའི་སྟོང་
― DTG133_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི་ལོག་པར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། གང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་བྱིས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོར་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་དེས་སྟོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་པར་རེག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྟོང་པ་དེ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་ཡོད་དེ། དེའི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོགས་པའི་ཚིག་ཙམ་པོ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟན་ཡང༌། ཀུན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཙམ་དང་འདོགས་པ་ཙམ་དུ་དངོས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་དུ་བཏགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཙམ་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ་དེའི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རིགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ནས། ལུང་གིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིང་ནི་གང་དང་གང་གིས་སུ། །ཞེས་
― DTG133_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་དང་གང་གིས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་དང་གང་གིས་སོ། །ཆོས་རྣམས་གང་དང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གང་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་སྨྲས་པ། བརྗོད་པ་ལས་ནི་གཞན་གྱུར་པའི། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་མིང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པ་ན་དེ་དག་གི་མིང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་དེ་ཉིད་ལས། ཆོས་རྣམས་མིང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ལ་མིང་དེ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དེ་དག་ནི་མིང་དག་གིས་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ན་ཡང་མིང་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་དེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ལུང་གཉིས་ང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་བསྡུས་ནས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་དང༌། སྲེད་པ་དག་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་ནས་སོ། །ལྟ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པའོ། །སྲེད་པ་ནི་མི་གཏོང་བའི་རྣམ་པས་དངོས་པོ་དེ་འཛིན་པ་ནི་ཁས་ལེན་པའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་ལས་ཐུབ་པ་གྲོལ་བས་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པའོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ།
― DTG133_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེ་ཀུན་ཐུབ་པས་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྲིད་པའི་སྲེད་པ་དང༌། སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྲེད་པ་དང༌། རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྲེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་གཟིགས་པ་དང་བཞེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་ལ་སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་གསན་ལ་བཞེད་པའོ། །དེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་མེད་པས་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པའོ། །འདོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་རྫོབ་དེ་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ལྟ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྒྱུ་དེས་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་ཉེ་བར་མི་འཛིན་པས་གང་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཛིན་པ་བཤད་པ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པའམ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དེ་འཛིན་པའི་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལྟ་བ་སྤངས་པས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ཤེས་བྱ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཟིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ཤེས་བྱའི་བརྗོད་པ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་གསན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ།། སྲེད་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་མི་མཛད། འཕེལ་བར་ཡང་མི་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་དེ་སྤོང་ཞིང་བཏང་སྙོམས་ཅན་དུ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེད་པར་མི་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བར་མཛད་པའོ། །འཕེལ་བར་མི་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ལུང་གསུམ་པ་ཉིད་བསྟན་པ། ས་ལ་བརྟེན་ཅིང་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ་ཞེའམ། བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སའོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་ལྟར་ས་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་བཟུང་ནས་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་དེ་
― DTG133_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཚིག་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་ནི་རང་གི་སྒྲས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གཞན་ནོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཐ་དད་དུ་སྨོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྙེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྤྲོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟེན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ས་ལ་སར་འདུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བརྟེན་པ་མེད་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་ལ་ནི་ལྷ་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སའི་འདུ་ཤེས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་དོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །བསལ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་དང་གཏོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཡང་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ལ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དེ་བརྗོད་པ་ན་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བསྟན་པས་བསྡུས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྗོད་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་གཞན་དག་ལ་བསྙད་པ་དང༌། ཐོས་པར་བྱེད་ཀྱང་མི་ནུས་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་
― DTG133_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། ཐོས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེས་པས་ཀྱང་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་མན་ངག་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། འགའ་ཞིག་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྨྲས་པ། ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་མིན་མི་རྟོག །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ནི་ཐར་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་མིན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །མི་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ་ནི། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་ཁོན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ན་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་ན་ནི་འཆིང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕོ་ན་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བའི་གཞི་དེས་ཏེ། དེའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་འཇུག་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པའི་གཞིའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་འཇུག་
― DTG133_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་མོ། །འཇུག་པའི་གཞི་ནི་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་བདག་ཏུ་མཐོང་བ་དང༌། དེའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་ལྟ་བའོ།། དེའི་གཞི་ལས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྡུས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསྡུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །གཞི་གསུམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལ་བདག་དང་བདག་གི་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་སྟེ། བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གནས་ནི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསྐྱེད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྤྲོས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལས་སྤྲོས་པ་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པོ་ནི་སྤྲོས་པའི་གནས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་གནས་ནས་སྔོན་གྱི་སྤྲོས་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ནས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། །མིང་གི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་བརྗོད་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ལ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མིང་ལ་འདུ་ཤེས་ཏེ། མིང་གི་མཚན་མ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་གཟུགས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཟུང་ནས་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྫས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་གཞན་པ་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཡང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ལས་དེ་བྱུང་བ་དེ་ལས་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་ལས། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ང་རྒྱལ་གཞན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་དེ་ནི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྟ་བའམ། ཡང་ན་གང་ན་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་ཁོང་ཁྲོ་ཡང་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བས་དོན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞི་གསུམ་པོ་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་ལས་ངོའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་དུ་འཇུག་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ནི་གསུམ་པའོ། །གཞི་གསུམ་པོ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་དང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྟོག་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཉིད་ལ་གནས་ནས་
― DTG133_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཇུག་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །མང་པོ་གཅིག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང། ཕྱིར་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱིམ་དང༌། དམག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་རྗེས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། འདྲིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །གོམས་པ་ལ་ལོག་པར་འཛིན་ཅིང་འདྲེས་པ་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དོ། །ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །མཛེས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དབྱེ་བས་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བའམ་ཀན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་དབྱེ་བས་སོ། །འདི་དག་གཉི་ག་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ཐོག་མ་མེད་པའོ། །ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆོས་དང༌། ཕྱི་མ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྔ་མ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ངོ་མ་ཤེས་པ་ནི་སྤྲོ་བའི་གནས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ད་ལྟར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ད་ལྟར་གྱི་སྟེ་ཚེ་འདིའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བའོ། །དེས་དེའི་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་བྱུང་བར་གྱུར་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་འབྱུང་བས་དེ་ལྟར་ན་ཕན་ཚུལ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་རྟོག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ།
― DTG133_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲ་པ། ཡོངས་སུ་ཚལ་བ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་དངོས་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་དངོས་པོའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །མིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། རིགས་པས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་མིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་གཞན་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །མིང་ལ་མིང་ཙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོས་དབེན་པའི་མིང་ངོ༌། །དེ་ལ་བློས་སྦྱར་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིང་གིས་དབེན་པའི་དངོས་པོ་ནི། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ན། མིང་དང་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པར་ཡང་མཐོང་ལ། །ཐ་དད་ཡང་དངོས་པོ་གང་གི་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་གཉི་གའི་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཏགས་པ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞིའི་སྦྱོར་བ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མིང་དང་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་དེ་དག་གཉི་གའི་འབྲེལ་པའི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེས་དེ་ལྟར་མིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེའི་མིང་འདི་ཞེས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དེས་དབེན་པར་མཁྱེན་ན་ཡང༌། ཇི་སྲིད་ཐ་སྙད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་མིང་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པར་དེ་སྟོན་པར་མཛད་
― DTG133_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །མིང་གིས་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུ་ཤེས་ཀྱི་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དེ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར། ལྟ་བའི་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་དོན་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་མེད་ན་མིང་འབྱུང་བར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་ན་དངོས་པོ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་ན་བཏགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ན་བདག་ཉིད་དོན་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། །གཞན་དག་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་ལ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་དང་མཉམ་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཤེས་པ་ནི་མིང་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོ་ལ་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་དེས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ན་མ་འདྲེས་པ་སྟེ་མི་ལྡན་པར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་ནི། ཤེས་པ་གཉིས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་དག་ནི་བདེན་ན་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྣང་བ་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དང་འབྲ་བར་ཡོང་སུ་ཤེས་ཤིང་ལྟ་བ་ནི་ཤེས་པ་གསུམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤྲུལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ཏེ་དེའི་རྣམ་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་ཡང་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོས་དབེན་པ་མཐོང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་དོན་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བར་གསུང་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱར་བྲག་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་ནི་ཤེས་པ་བཞི་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་སུ་
― DTG133_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལས་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཏགས་པའི་ཚོལ་བ་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྩ་བའི་ཚིག་གིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྦྱར་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཀྱང་གཟུགས་སུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་རེག་པས་རེག་ཅིང་ནོམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པས་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྤྲོས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཁོར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་འཁོར་བ་ཀུན་དུ་བསྐྱེད་ཅིང༌། འཁོར་བ་ཡང་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་ཅིང་འཇུག་བར་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་བའི་འགོག་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་འགག་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ།
― DTG133_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་སྤྲོས་པ་འགག་པར་འགྱུར་བས་འཁོར་བར་གནས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་མི་གནས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་མཆོག་གོ །དེ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ནི་མདོར་ན་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་དང༌། ནང་གི་བདག་ཉིད་ལའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་བསྐྱེད་པ་ནི། སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོད་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་བ་སྒྲུབས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པ་ལ་དབང་བ་ནི་གང་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་མགུར་ཏེ། འདོད་པ་བཞིན་དཔྱད་ནས་གནོད་པ་མེད་བར་འཆི་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཚེ་འདོར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནོད་པ་མེད་པར་དགའ་མགུར་འཆི་འཕོ་བ་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཙོ་བོར་གཟུང་བའི་ཕན་ཡོན་ལྔ་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་མ་ཡིན་ན་ཡང་གང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་བས་གནས་པའི་མཆོག་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བའི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་འདི་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཤེས་པ་གང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་
― DTG133_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་གང་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་འདིའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྤྱོད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དྲན་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལྡེམ་པོ་ངག་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོས་པ་མི་ཟློགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཟློགས་ཀྱང་མི་ཟློགས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་མི་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པའོ། །ཕན་ཡོན་འདི་དག་དང་ལྡན་པས་ཕན་ཡོན་གྱི་ལས་འདི་དག་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ནི་རེ་ཞིག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་གནས་པས་སེམས་ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཞི་པར་གནས་པས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དགོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ལ་མཁས་པས་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པའོ། །དེ་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པ་རྣམས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། གང་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་རྒྱུད་མི་འཆད་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་མཉན་པ་དང༌། གཟུང་བ་དང༌། བཅང་བ་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བས་ཡོངས་སུ་མཉན་པར་བྱ། ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་བྱ། ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ། གཞི་བསླུ་བ་
― DTG133_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དེ་ནི་བསྟན་པ་ནུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་འཇུག་པའོ། །དེ་དམ་པའི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་སྨྲ་བ་ནི་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྤོང་བ་ནི་བསལ་བའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། སུན་འབྱིན་པ་ནི་བྱ་བ་བཞི་བའོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པས་མི་འཕྲོགས་པའི་སྦྱོར་བ་མི་འདོར་བས་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་བརྟན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འདི་དག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཉིས་ནི་ཐ་མ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲིང་པོ་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་གཉི་གའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཞི་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ལེའུ་བཤད་པ་སྟེ་བཞི་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ཁོ་ནའི་དོན་མཐོང་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་མཐུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔས་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་དཔེ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་མཐུ་རྣམས་ལེགས་པར་དཔྱོད་པའི་ལས་བྱས་པའི་སེམས་ཙམ་དང༌།
― DTG133_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་བའི་སེམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་སེམས་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་སྟེ། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཟབ་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །བསོད་ནམས་དང་ཆོས་ཀྱི་མཐུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཐུ་ནི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་མཐུ་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །རྟེན་ཉིད་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བའི་ལས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ནི་མཁས་པ་བདུན་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཁས་པ་དང༌། གནས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ལྡང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འགྲིབ་པ་ལ་མཁས་པའོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དྲི་མ་རིང་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རིང་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་གསུམ་སྟེ། མྱུར་བ་དང༌། དུས་རིང་དུ་དང༌། མ་ཚང་བ་མེད་པའོ། །མཐུའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ཉིད་ནི་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ན་འཕགས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤིན་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དེས་བྱང་ཆུབ་
― DTG133_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའ་བདེ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་འཐོབ་པའོ། །ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་ཆེན་པོའོ། །སྔོན་བསགས་པ་ལས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གོམས་པར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཁྱད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཡང་མཐུ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་མཐུ་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཐུ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་དང་ལྡན་པས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། ཁམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་མཉམ་པས་ཐུན་མོང་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པའམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་གཞག་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་དང༌། བདག་དང་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་དང༌། མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་སྦྲུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་སྤྲུལ་པ་དང་སྒྱུར་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ནས་སྤྱོད་པར་བྱེད། སྒྲུབ་བར་བྱེད་པས་ཡོད་ཅིང་བདོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཁྱད་པར་དུ་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་
― DTG133_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །སྔོན་མེད་བའི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ན་སྤྲུལ་པར་བྱེད་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པས་ན་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དངོས་པོའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་བདག་དང༌། གཞན་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་གྲོང་དང༌། ཡུལ་འཁོར་དང༌། གླིང་དང༌། ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི། མདོ་སྡེར་གཏོགས་པའི་མདོར་བསྟན་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མདོ་ལས་ནི་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འབར་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བ་དང་བྲལ་བའི་བརྙན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་འགུལ་བའི་བྱ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཡོ་བའོ། །མཐུ་འདི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དབང་མ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཡོ་བའི་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཙུག་ལག་ཁང་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཞིང་སྨོས་པ་ནི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཉེ་འཁོར་བཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལུས་ཀྱང་འབར་པར་བྱེད་པ་ཡང་མདོར་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོ་འཕྲུལ་ཡ་མ་ཟུང་སྟོན་པ་དང༌། གནས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཆོ་འཕྲུལ་ཡ་མ་ཟུང་སྟོན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབར་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆར་གྱི་རྒྱུན་འབེབས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོ་འཕྲུལ་ཟུང་དུ་སྟོན་པ་ནི་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་མཐུར་ཐུག་པའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུའི་སྒོ་ནས་འབབ་བར་མཐོང་བའོ། །གནས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་ནི་མེའི་ཁམས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་ལུས་ཐམས་ཅད་འབར་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་འབར་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་ལུས་ལས་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འོད་ཙམ་གྱིས་སྤྲོ་ཞིང་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་འཕེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའམ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གཟུགས་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྟོན་པའོ། །དེས་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུས་ལྷགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷགས་ཤིང་བདེ་བར་འཁོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་འོངས་ཤིང་ལྷགས་ནས་ཉེ་བར་འཁོད་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་གིས་ནི་ལྟ་བ་དང་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང༌། འབད་པ་མེད་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་འདྲ་བར་མཐོང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། འོག་ཏུ་ངན་སོང་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་གི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདེ་འགྲོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མི་དང་ལྷ་ནི་སྟེང་དུ་ཞེས་བྱའོ།། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་སྟོན་ཞེས་བྱབས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཏུ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མིང་ཇི་སྐད་གྲགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མིང་ནི་ཚིག་གིས་ཉེ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། བལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བར་མཆད་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་ཆད་པ་དག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་བ་དེའི་ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་འདོད་པ་དེ་དག་གོ །ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལྟ་བའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི། གཞན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བས་གཞན་དུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་རྣམས་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་མ་སྨོས་པ་ནི་རྒྱུན་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གཉི་གའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྩྭ་དང་ལོ་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲ་བ་དང༌། མཁྲེགས་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཡངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་མོས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ནུས་པའི་ངོ་བོ་ལ་གཞན་དུ་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་དང༌། ཁམས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་བདག་ཉིད་ལུས་ཡང་བར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྩིག་པ་དང༌། རི་བྲགས་དང༌། ར་བ་སྨོས་པ་ནི་གྲོང་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། དགོན་པར་གཏོགས་པ་འདི་དག་གི་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲིབས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ཁམས་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། འོང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྟན་ནས། གོང་དུ་འོག་མིན་ལ་ཐུག་པར་ཤིན་ཏུ་རིང་བར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་ཚད་མེད་
― DTG133_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྨོས་པ་ནི། དེར་མིའི་ལུས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྒྱས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱང་རིང་པོ་ལ་ཉེ་བར་མོས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། མངོན་པར་མོས་པའི་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དང་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་ས་བྱུང་བས་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའོ། །སྡུད་པ་དང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི། ཚད་ཆུང་བ་ནི་ཚད་ཆེན་བོར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚད་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཚད་ཆུང་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕྲ་བ་ནི་རགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རགས་པ་ནི་ཕྲ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལུས་སུ་སྡུད་པ་ནི་རང་གི་ལུས་སུ་སེམས་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོའི་ཚོགས་རྣམས་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཁོར་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རང་རང་གི་ས་ཕྱོགས་ཉིད་ན་འདུག་པར་ཤེས་པའོ།། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་སོང་བར་ཡང་ཀུན་དུ་ཤེས་སོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པའི་གན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མ་མཐོང་བ། མ་ཐོས་པ། མ་འདྲིས་པའི་གན་དུ་དེ་དང་འདྲ་བར་བསྒྱུར་ནས་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ། །དེར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ན་རྣམ་པ་བཞིས་སྐལ་པ་མཉམ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་དོག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁ་དོག་རྒྱས་པ་ཇི་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་ཆུ་ཞེང་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངག་སྨྲས་པ་ནི། སྨྲ་བའི་སྟངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྨྲས་པ། དེ་དག་དོན་གང་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་ཡང་སྨྲ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཇུག་ཏུ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དངོས་གཞི་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གིས་ལུས་ནི་གསལ་པོར་མི་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་སྣང་བར་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདག་གི་བསམ་པའི་དབན་
― DTG133_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་སྤྱོད་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འགྲོ་བ་དང༌། འོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་རྒྱལ་བར་བྱེད་བ་སྟེ། གཞན་དག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་མི་གསལ་བར་བྱས་ནས་ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་གསལ་པོར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ས་བཅུ་བ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་བླངས་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། །སྲིད་པ་ཐམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་བླངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །སྤོབས་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པའི་དུས་སམ། རྩོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་སྤོབས་པ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་བླ་ན་མེད་པས་སྤོབས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའོ། །དྲན་བ་སྦྱིན་བ་ནི་ཀློག་པ་དང༌། འདོན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སུ་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པའི་གཞུང་དག་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པ་རྣམས་དྲན་པ་གསོ་བར་བྱེད་པའོ། །བདེ་བ་སྦྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཉན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་ཅིང་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པས་གང་གིས་བདེ་བ་སྦྱིན་པས་ཚིམ་པར་གྱུར་ན་ད་ནས་ལྡང་བར་འདོད་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ། ཉན་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། ཉན་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུས་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་འཐོབ་པ་དང༌། གཉིད་དང་སྙོམ་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བྲལ་བས་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ནད་ཀྱིས་ཉེན་པའི་སེམས་ཅན་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་གནོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་བདེ་བ་སྦྱིན་པ་སྟེ། བདེ་བ་གང་གིས་ཚིམ་པར་གྱུར་ན་མཆོག་ཏུ་ནད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། མི་མ་ཡིན་པས་བཏང་བའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཞི་བར་གྱུར་པ་ཡང་འཐོབ་པའོ། །འོད་ཟེར་འབྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་ཆ་ཤས་ལས་འོད་ཟེར་འབྱིན་པ་སྟེ། མང་དུ་སྤྲོས་པ་བྱས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ངེས་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ།
― DTG133_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྲུལ་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། འོད་ཟེར་སྤྲོ་བའི་སྦྱོར་བས་སོ། །འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཀྱང་དགོས་པ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། ངན་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། བདེ་འགྲོ་རྣམས་ལ་བདུད་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་སོགས་པ་མོག་མོག་པོར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབྱེ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་བདག་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དེ་དག་ནི་མདོར་ན། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་བསྐྱེད་བར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་མཚན་ཉིད་གཞན་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། བདག་གི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང༌། དཔང་པོའི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་སྤྲུལ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་སོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲུལ་བར་འདོད་པའི་སེམས་བདག་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པའོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་སྤྲུལ་པར་འདོད་པའི་སེམས་བདག་པོར་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་སོ། །འོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་དབང་གིས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དང༌། ཇི་ལྟར་དགའ་བར་རོ། །མངོན་པར་འདུས་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གང་བསམས་པ་སྨོན་པ་བྱས་པ་སྟེ། བསམས་པ་འདི་དང་འདི་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྤྲུལ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དངོས་པོ་སྤྲུལ་པའོ། །སེམས་ཅན་
― DTG133_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་དངོས་པོའི་སྤྲུལ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྟེན་སྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ངག་གི་བྱ་བ་སྤྲུལ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལུས་སྤྲུལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་སྤྲུལ་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། གཞན་དང་འབྲེལ་པའོ། །བདག་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་དང་འདྲ་བ་དང༌། མི་འདྲ་བའོ། །གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། གཞན་དང་འདྲ་བ་དང༌། མི་འདྲ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་དང་འདྲ་བའམ། མི་འདྲ་བའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཞན་གྱི་ལ་ཡང་འདྲ་བ་དང༌། མི་འདྲ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་རྟེན་སྤྲུལ་པར་བྱེད་ཀྱི་དབང་པོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་དང་གཅིག་ཏུ་བགྲང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་སྤྲུལ་པར་གྱུར་ན་ནི་སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ན་སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དོ། །འཁོར་བའི་ཐོག་མ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་ཉིད་སྤྲུལ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེའི་རྟེན་དང་དབང་པོ་འདྲ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ལྟ་བ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང༌། དབང་པོ་ཉིད་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་རྟེན་གྱིས་བྱ་བ་གང་བྱེད་པའི་བྱ་བ་དེ་དེས་ཀྱང་བྱེད་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་སྤྲུལ་པ་ཉིད་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་མི་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པའི་རིགས་སུ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉི་ག་ལ་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ནི་དབང་པོ་དགག་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་མ་སྨོས་པ་ནི། ངག་སྤྲུལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བསྡུས་
― DTG133_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲའི་སྤྲུལ་པ་ཡང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཐུག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་འདྲ་བའོ། །དེ་མ་ཡིན་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་ལུས་དང་འདྲ་བའོ། །རྣམ་པ་དུ་མ་མང་པོ་ནི་བདག་དང་འདྲ་བ་དང༌། དེ་དང་འདྲ་བའི་དབྱེ་བས་དབྱེ་བ་དུ་མ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ལྷ་དང། ཀླུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་བའོ། །དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་སྨོས་པ་ནི་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རང་དང་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་ནི་བདག་དང་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདེ་འགྲོའི་སྤྲུལ་པ་ནི་གཉི་ག་ཡིན་ནོ། །ངན་འགྲོའི་སྤྲུལ་པ་ནི་མི་འདྲ་བ་ཁོ་ནའོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་བྱད་གཟུགས་དང་འདྲ་བ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའི་སྤྲུལ་པ་གཞན་རྣམས་སྤྲུལ་པས་འདུལ་བ་དེ་ནི་གཞན་དང་འདྲ་བའི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་དང་འགྲོ་བ་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །འགྲོ་བ་དེ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་དེ་ནི་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མང་པོ་སྤྲུལ་པ་དང༌། ཉུང་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །དྲིས་པ་ནི་དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་མང་པོ་གང་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་དུས་གཅིག་ཏུ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ནི། ཆོས་མང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་སྟོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་ཞེས་
― DTG133_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཏན་དུ་བ་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི། དེ་སྲིད་དུ་སྟོན་པ་ཙམ་དང་ལྡན་པའོ། །གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲུལ་པ་ལ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ལ། སྤྲུལ་པར་བྱེད་པ་འདས་ནས་ཀྱང༌། སྤྲུལ་པ་དེས་ཇི་སྲིད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་སྤྲུལ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་ཙམ་དང། བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲུལ་པ་ལ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ངག་གི་སྤྲུལ་པ་ཡང་མདོར་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྟེན་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །ཡོན་ཏན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣར་སྙན་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་སྨྲས་པ། གདངས་སྙན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད། སྐད་གསལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །རྟེན་ཉིད་ནི། བདག་དང་འབྲེལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་པ་ཉིད་ནི། ཆོས་སྟོན་པར་གཏོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་དང༌། གླིང་གཞི་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི། གདངས་སྙན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་དང༌། ཞལ་ནས་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་འབྱོན་པར་མཛད་པའོ། །དེ་ནི་ཡང་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་གི་ཚིག་རྣམས་ཀྱང་ཚིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་བཤད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཟབ་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། འབྲུག་སྒྲ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དཔེ་བསྟན་པ་ནི། ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་སྐད་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱ་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་སྐད་ཟབ་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་བཞིན་དུ་འདི་དག་གི་ཡང་
― DTG133_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའོ། །སྙིང་དུ་འཐད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་བ་ཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དོན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་བསྟན་པ་ནི་རྣར་སྙན་པའོ། །ཟུར་ཕྱིན་པའི་བཤད་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པ་སྟེ། གྲགས་པའི་དོན་རྣམས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པའི་བཤད་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་སྟེ། ཚིག་དང་ཡི་གེ་རྣ་ཚོགས་པས་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །གླེང་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་ནི། མི་རྟེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ནི། མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྤོབས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ལྔ་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་ཏེ། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། རྣར་སྙན་པ་དང༌། དོན་དང་ལྡན་བ་ཉིད་དང༌། གཟུང་བར་སླ་བ་ཉིད་དང༌། འདོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་གཞན་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཉན་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་གཏོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་རྣར་སྙན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བུར་ཕྱིན་པ་ཉིད་དེ། འཁོར་དེར་འདུས་པར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཐོས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ་གང་དག་ཐག་རིང་པོ་ན་འདུག་པ་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཞེད་ན་སྟོང་ཆུང་ངུའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པའི་དབང་གིས་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
― DTG133_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ། གསུང་གཅིག་བཀའ་ནི་གསལ་བ་ལས། །དུ་མ་ལྟ་བུར་སྣང་འགྱུར་ཏེ། །ཀུན་གྱིས་འདི་ནི་བདག་གི་ཆེད། །ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་གོ་བ་གང༌། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ངག་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་སྤྲུལ་པའི་ངག་གང་ཡིན་པ་དེས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་བག་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བདག་དང་འབྲེལ་པའི་ངག་གི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུས་གཞན་དག་གི་རྒྱུད་ལ་སྤྲུལ་པའི་ངག་གིས་ཆོས་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་ནས་གཞན་ལ་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་བར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། གཞན་གྱི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་པའི་ངག་སྤྲུལ་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྟེན་ལ་བརྟེན་པ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་སྒྲ་འབྱུང་བའམ། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁ་ནས་སམ། གཞན་དག་ལས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པ་ཏ་ལའི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་མ་འབྲེལ་བ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྟེན་ལ་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི། དེ་དང་དེར་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མི་ཤེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་གི་རྒྱུད་ལ་དོན་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེ་རྣམས་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །སྔོན་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པ་ཐོབ་ཅིང་རབ་ཏུ་དད་པ་རྙེད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡུལ་གྱི་བདེ་བའི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པས་བག་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་འདས་པའི་ཡུལ་དག་དྲན་པར་བྱས་ལ་ངོ་ཚ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །མ་འོངས་པ་ཉེ་བར་གཟུང་ནས་ནི་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉིད་
― DTG133_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ། རེ་རེའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི་སྔར་མཐུའི་སྐབས་སུ་བསྟན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་པའོ།། དེ་ལྟར་མཐུ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་པོའི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདུན་པར་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ལས་དང་པོའོ། །ཕན་འདོགས་པ་ནི་གཉིས་པའོ། དེ་ལ་སྡང་བ་རྣམས་དང༌། ཕན་གདགས་པ་ནི་བར་མ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་པོར་འཕྲོག་པར་བྱེད་པས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤིན་ཏུ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འཇུག་པར་བྱད་པ་ནི། བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དང་བ་སྐྱེད་པའོ། །ཕན་གདགས་པ་ནི། ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། སྤྲུལ་པས་ཉེ་བར་མཁོ་བས་ཕོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བ་དང༌། སྤྲུལ་བས་ཉེ་བར་མཁོ་བས་ཕན་འདོགས་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉིད་སྔོན་གྱི་གནས་ཏེ། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ནི། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མདོར་ན་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྟེན་ནི་བདག་དང་གཞན་ཏེ། དེ་ཤེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས་རས་འགའ་བདག་དང་གཞན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམས་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དྲན་པར་བྱེད་དེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །
― DTG133_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡེ་ཤེས་དེ་བདག་པོར་གྱུར་པས་དེའི་དབང་གིས་དེ་དག་ལ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་བདག་པོར་གྱུར་པ་ས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའི་བྱ་བྲག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའམ། ཤ་ཟའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བདག་པོར་གྱུར་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པ་ལྟ་བུའོ། །དམིགས་པ་ནི་གཞན་དག་དང་བདག་ཉིད་ཀྱི་འདས་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ལའོ། །རྣམ་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་མིང་དང༌། རིགས་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དྲན་པ་དང༌། གཞན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་དང༌། དེས་བདག་གི་དྲན་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁམས་དང། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། ཡང་དེ་དག་གི་མིང་དང༌། རིགས་དང༌། རུས་དང༌། ཁ་ཟད་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། ཚེ་དང་གནས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་ཉིད་དོ། །མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ནི་དེས་ངོན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས། བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དུ་མ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། བདག་གི་གནས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། སྐྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ། ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཟ་ཟ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་མྱོང༌། ཚེའི་ཚད་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་འགྱུར། ཡུན་ནི་ཇི་སྲིད་ཅིག་གནས་གནས། བདག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ནི་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ནི་འདིར་སྐྱེས་པོ་ཞེས་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས། རྣམ་པ་དང་བཅས། མཚན་མ་དང་བཅས་པས་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྗེས་སུ་
― DTG133_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྟོབས་བསྟན་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་གང་ཡིན་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དྲན་པར་མཛད་དོ། །སྔོན་གྱི་མཐས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་བདག་ཉིད་དང༌། གྲོགས་བཤེས་པ་དང༌། སྐལ་བ་མཉམ་པ་དེ་དག་གི་ཐབས་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་དྲན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་དག་ལ་ཡང་དྲན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། གང་དག་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། །གང་དག་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཀྱིས་མངོན་དུ་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཉིད་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་འདིའི་འདས་པའི་བྱ་བའི་གནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདས་པའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་ཐ་མལ་པས་མཐོང་བའི་ཆོས་འདི་ཉིད་ཀྱི་གང་དྲན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་ཆ་ཕྲ་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་གསལ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གསལ་བའི་སྲིད་པས་བསྡུས་པའོ། །ཉུང་དུའམ། མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་ནི། སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་དྲན་པ་ལས་བརྗེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་ལུས་ཀྱིས་བྱས་པ་དང༌། ངག་གིས་སྨྲས་པ་དང༌། སེམས་ཀྱིས་དྲན་ཞིང་བསམས་པའམ། བརྟགས་པའམ། རྗེས་སུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗེད་པར་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། དྲན་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །བར་ཆད་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་སྐད་ཅིག་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཡང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བར་དུ་ཆོད་པ་དག་ཀྱང་ངོ༌། །གྲངས་སུ་བྱར་ནུས་པ་ནི་གང་ཉུང་བ་སྟེ། གྲངས་སུ་བགྲང་བར་ནུས་པ་ནི་གྲངས་སུ་བགྲང་བར་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །གང་མང་བ་དེ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་ཚད་མེད་
― DTG133_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་བར་མ་ཆད་པར་རམ། བར་ཆད་དང་བཅས་པར་ཡང་རུང་བ་ནི་གང་བཞེད་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དགོངས་ཤིང་གཞན་དག་ཀྱང་དྲན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉུང་ཡང་རུང༌། མང་ཡང་རུང་ཇི་སྲིད་འདོད་པ་དྲན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་པའོ། །ཡང་གང་བཞེད་པ་ནི་ཆ་ཕྲ་བའམ། མང་པོ་བརྗེད་པ་མེད་པར་དྲན་པའོ། །ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་ནི་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། བར་དུ་ཆོད་པ་དང༌། གྲངས་སུ་བྱར་ནུས་པ་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དགོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྐུ་ཚེའི་སྐྱེས་པའི་རབས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། དཔལ་ལྡན་ཡོན་ཏན་དམ་པའི་རྟེན་ཏུ་གྱུར་པས་བཀྲ་ཤིས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཆོག་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གིས་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཡི་རང་བ་ཡང་སླ་བ་མིན་ན་དངོས་སུ་སྤྱོད་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དད་པ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྐུ་ཚེ་སྔ་མ་དག་ལ་ཡང་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པས་ཕན་འདོགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྡང་བ་རྣམས་དང༌། འབྲིང་པོ་རྣམས་དང༌། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་དད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་གུས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ངན་འགྲོས་
― DTG133_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྡུས་པའི་སྐྱེ་བ་བླངས་པ་ཐོབ་པ་ན་ད་འདི་ལྟ་བུའི་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་འཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ཡོང་པར་འགྱུར་ན། གཞན་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ། ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བའོ་ཞེས་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ནི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྔོན་བྱུང་བའི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་ལས་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒོ་ནས་རྒུད་པ་དང༌། འབྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཐོས་པ་དང། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒུད་པ་དང༌། འབྱོར་པ་ལ་ཡང་ཡིད་འབྱུང་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒུད་པ་འགྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། བདག་རྒུད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་པ་འདི་ནི་རིག་པར་གཏོགས་པའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་འདི་ནི་སྔོན་གྱི་མི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་ལ་སྔར་གྱི་མི་ཤེས་པ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་སྤོང་བ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྟག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྟག་པར་ལྟ་བའི་གང་ཟག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྔོན་གྱི་མཐར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མ་ལུས་པར་རྟག་པར་འདོད་པ་དང༌། འགའ་ཞིག་རྟག་པར་འདོད་པའོ། །ལྷའི་རྣ་བའི་མཁྱེན་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷའི་རྣ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྣ་བའི་དབང་པོ་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འགྲོ་བའི་རྟེན་ནི་གང་ཡང་ལྷ་དང་མིའི་སྒྲ་འོག་དང་སྟེང་དུ་ཞེས་བྱའོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ལེགས་པར་བཤད་པ་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི། འཕགས་པ་རྣམས་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཉིད་ནི་སྒྲ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། སྒྲ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དང་བཅས་པ་དང༌། དོན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་སྨྲས་པ། གསལ་བ་
― DTG133_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང༌། མི་གསལ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཐུ་དང་མཐུ་མེད་པའི་དབྱེ་བ་སྨྲས་པ། སྤྲུལ་པ་རྣམས་དང༌། སྤྲུལ་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། རྒྱང་རིང་པོ་དང༌། དྲུང་ན་འདུག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷའི་འགྲོ་བར་གཏོགས་པ་རྣམས་ལྷ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའོ། །གནས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གོང་དུ་འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་མན་ཆང་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་ལྷའི་སྒྲ་རྣམས་འབད་པ་མེད་པར་ཐོས་སོ། །འབད་པ་དང་བཅས་ན་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་གྱི་ཡང་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཅི་སྟེ་འཇུག་པ་མཛད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ནི་མི་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གླིང་བཞི་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིའི་འགྲོ་བའི་སྣོད་ནི་ཐད་ཀར་ཡིན་པས་ཐད་ཀར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྒྲ་ནི་འཕགས་པ་སྟེ། འཕགས་པས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པས་རང་ཉིད་ཀྱང་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་འཇུག་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པའི་དོན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ལས་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བལ། གང་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཁ་ནས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་སྒྲ་ནི་ཡི་གེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱི་ལུགས་ཙམ་གྱི་ལུགས་འདྲ་བས་དང༌། ཡུལ་གཅིག་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་མིང་རབ་ཏུ་འཐོབ་པོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་དགོངས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
― DTG133_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །ལེ་ལོ་ཅན་དང་འདུན་པ་མེད་པ་དང༌། བྱ་བ་ངན་པས་འབྲེལ་པ་རྣམས་བག་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །དམན་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ལ་སྨོད་པ་དང༌། སྙོམ་ལས་ཅན་དང༌། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་འགྱོད་པ་མང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་སྟེ། སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དགེ་བ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའི་བར་དང་ལྡན་ན་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྤོང་བར་བྱེད། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་སྡིག་པ་རྣམས་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་ལ། བསོད་ནམས་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་ངེས་པས་སོ། །རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་འདོད་པས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །བསྐུལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་ལ་བསྐུལ་བ་དང༌། དོན་མེད་པ་ལ་བསྐུལ་བའོ། །དེ་ལ་དོན་ལ་བསྐུལ་བ་ནི་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་གི་ལམ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་དང་བསྟན་པ་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་བསྐུལ་བར་གཏོགས་པ་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཟག་འདས་པའི་ལྟུང་བ་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པའོ། །ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་ལྟུང་བ་མི་འབྱུང་ཞིང་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་འདོམས་པ་དང་རྗེས་སུ་སྟོན་
― DTG133_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །གཞན་ཡང་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ལེགས་པར་བྱོན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་དང༌། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལོག་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །རྒྱ་ཆ་བའི་འཕགས་པ་ལས་བཟློག་པ་རྣམས་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞིས་བསྡུས་པའི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། རྩ་བ་ལ་ལ་ལས་ནི་འོག་དང༌། ཐད་ཀར་དང་སྟེང་དུ་ཞེས་འདོན་པར་བྱེད་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔར་བསྟན་པའི་ལྷ་དང་མིའི་སྒྲ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འམ། ཡང་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆེན་པོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགའ་བའི་རྣམ་པའི་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་འདུས་པའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་དགའ་བ་དྲག་པོས་བསྐྱེད་པའི་དགའ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཆེན་པོར་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དྲག་པོས་བསྐྱེད་པའི་སྒྲ་ཡང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་མང་པོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འབྲུག་སྒྲ་གྲག་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྒྲ་ཆུང་དུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྣམ་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་ནི་འབད་པ་དྲག་པོའི་སྒྲུབ་པས་ཐོས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཐོས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐ་ན་རྣ་བར་བཤུབས་པའི་སྒྲ་ཡན་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་དོན་དང་རྣམ་པ་འདྲེན་ཡང་དོན་ལ་བརྡར་བྱས་པའི་སྒྲས་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྒྲ་གསལ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་དག་གིས་དོན་གོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དོན་མི་གསལ་བའོ། །སྔགས་ཐམས་ཅད་དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་
― DTG133_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཡང༌། འགྲོ་ལྡིང་བའི་སྔགས་ཁོ་ན་སྨོས་པ་དེ་ནི་གསང་བའི་སྔགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནེ་ཙོ་དང་རི་སྐེགས་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ནི་མ་བསླབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་སྒྲ་ནི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་སྤྲུལ་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། རྟེན་གཞན་དག་ལ་བརྟེན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་གི་གནས་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ནི་ཉེ་བ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གྲོང་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་པར་གྱུར་པ་ནི་རྒྱང་རིང་པོའི་སྒྲ་སྟེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་ཡུལ་དུ་མཛད་ཅིང་གཟུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་དེས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་སྨོས་པས་བར་གྱི་གནས་སྐབས་རྣམས་ཀྱང་མཁྱེན་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཡེ་ཤེས་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། དམིགས་པའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པའོ། །རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ལྷའི་མིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ད་ལ་བརྟེན་པའི་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་ལ་བརྟེན་པར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་མིག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང༌། དྲིལ་བུ་སྒྲོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལྷའི་འགྲོ་བར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ལྷའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པའོ། །འདིས་ནི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མིའི་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐག་རིང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་དང༌། བསྒྲིབས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་འཕོ་བའི་ཆེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་ཙམ་སྨྲས་
― DTG133_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་འབའ་ཞིག་པས་མི་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་གཞན་དག་ཀྱང་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིས་མཐུན་པའི་ལུས་ལེན་ཅིང་གཏོང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་འཆི་འཕོ་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤི་འཕོས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་པ་ན་སྟ། སྲིད་པ་བར་མའི་གནས་སྐབས་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་རིས་མཐུན་པའི་ལུས་ཤི་བར་གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་གཞན་མ་བླངས་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྲིད་པ་བར་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཁ་དོག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མདོག་སྡུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་སྲིད་པ་བར་མ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡར་ངོའི་ཟླ་བའི་འོད་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ལྟ་བུར་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ།། ངན་འགྲོར་འགྲོ་པའི་སྲིད་པ་བར་མའི་མཚན་མ་ནི་མུན་པའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུའམ། མདོག་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངན་པ་དང༌། བཟང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་ཚིག་ལས། བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར། ངན་འགྲོ་ནི་དམན་པའོ། །བདེ་འགྲོ་ནི་བཟང་པོའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རེ་ཞིག་སྲིད་པ་བར་མའི་གནས་སྐབས་པའི་བྱེ་བའོ། །སྔོན་དུས་ཀྱི་སྲིད་པ་ལ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཕྱི་མའི་མཐར་སྐྱེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེའི་བཤད་པ་ནི། སྐྱེས་ཤིང་འཕེལ་བའི་རྒྱུས་དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པ་བསྟན་པས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་གྲུབ་པར་རིགས་པར་བྱའོ། །སྲིད་པ་འདིར་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་སྨོས་པས་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོར་མ་བསྟན་པ་ནི་མདོ་ལས་བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོའི་རྒྱུར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡང་
― DTG133_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ལུས་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའོ། །མིག་གི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆ་ཕྲ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། གཟུགས་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དང་སྤྲུལ་པ་ནི་ཆ་ཕྲ་བའོ། །ཡང་ཆ་ཕྲ་བའི་སྤྲུལ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་ལས་མ་འགགས་པས་སྨྲས་པ། ངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་ལྟ་ན། སྲིད་པ་བར་མ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པས་དེ་ལྟར་བྱས་ན། སངས་རྒྱ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་ཆ་ཕྲ་བ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་འགྲོ་བར་གཏོགས་པ་ནི་མི་ལ་ལྟོས་ནས་ཆ་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ལྷའི་གཟུགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པའོ། །སྲིད་པ་བར་མའི་སྐྱེ་བ་ཆ་ཕྲ་བས་ཆ་ཕྲ་བའོ། །གཞིག་ཏུ་མེད་པས་དང་བའོ། །ཐག་རིང་བ་དང༌། བསྒྲིབས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འོག་ཏུ་མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་ལས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ལས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་མི་དགེ་བ་ལས་བསླང་ནས་དགེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་པས་གང་གིས་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དག་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དག་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་གཟེངས་པ་སྟོན་པ་རྣམས་དང༌། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རམ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡང་རུང་ངོ༌། །ལྷའི་རྣ་བས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ངག་འཇུག་པར་གྱུར་པ་ན་ཐོས་ཤིང་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་
― DTG133_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་སེམས་པ་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། དེ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པའོ། །དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མཁྱེན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མདོ་ལས། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བག་ལ་ཉལ་བ་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པའི་མདོའི་དོན་བཤད་པ་ནི། སྨོན་ལམ་ལེགས་པར་བཏབ་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་ལེགས་པར་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྨོན་ལམ་ལོག་པར་བཏབ་པ་ནི་སྲིད་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སེམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ནི་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱས་ནས་སོ། །རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱས་པའི་དབང་སུ་བྱས་ནས། འདོད་པའི་དབང་གིས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ལོག་པར་བཏབ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པའི་བསམ་པ་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་འདི་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏོགས་བའི་སེམས་དང༌། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སེམས་ནི་སྨོན་ལམ་ལེགས་པར་བཏབ་པའོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་ནི་དམན་པའི་ཁམས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི།
― DTG133_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཁ་ཅིག་རྟེན་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་པས་ཕྲ་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་ན་རི་དགས་དང་བྱ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སེམས་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ནི་ཁམས་བར་མ་ཡིན་པས་བར་མའོ། །གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་ནི་ཁམས་གྱ་ནོམ་པར་སྐྱེས་པས་གྱ་ནོམ་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཏུ་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་གཅིག་ཏུའམ་རིམ་གྱིས་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་མཁྱེན་པ་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་གི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་གཞན་དག་གོ །གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་དང་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་དུས་གཅིག་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཅིག་ཅར་ཞེས་བྱ་བའམ། འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་སྟོབས་རྣམ་པ་བཞི་ཀུན་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོབས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དབང་པོ་རྣམས་ནི་དམན་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། མཆོག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་མཁྱེན་པ་ནི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །ལམ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་
― DTG133_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པར་མཁྱེན་པའམ། ཟག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཟད་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བའམ། ཟད་པར་བྱ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་སམ། གཞན་དག་གིས་ཐོབ་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་གྱི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མངོན་སུམ་དུ་ནི་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ཡང་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ཡིན་གྱི། རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མི་མཛད་དེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་རྗེས་སུ་ཕན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་རྒྱུ་རུ་གྱུར་པ་ལགས། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་མི་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ཀུན་ནས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་གནས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ན་ཡང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གནོད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་མི་གནོད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །མཐུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཆེས་མཐུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ཀྱང༌། མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བྱེད་ལ། འཁོར་བ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་
― DTG133_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་མཐུ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་རེ་རེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་བཞིའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་གི་མཐུ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་དང། སོ་སོར་རྣམ་པ་དུ་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་དེ་ནི་ཡང་མདོར་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཡང་ན་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚེ་འདི་པ་དང༌། ཕྱི་མ་པའོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་ཕྱི་མ་ལའོ། །ཡང་མཐུ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉེས་པ་ངེས་པར་སྤོང་བ་ནི་དང་པོས་སོ། །ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་གསུམ་གྱིས་སོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐུ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཡང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐུ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་དང་ཞེས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་དུས་རེ་ཞིག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་སྨྲས་པ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཏན་དུ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ཡང་ཚོགས་ཡོངས་
― DTG133_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ཡང་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྤངས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ཡང་དེ་ནི་སེར་སྣ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་སྦྱིན་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། སེར་སྣ་དང༌། དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་འགལ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་འདི་བདག་དང་ནམ་ཡང་འབྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་སེར་སྣའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། སེར་སྣ་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉི་གའི་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བས་ཚེ་འདི་དང་ཕ་རོལ་དུ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སེར་སྣ་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་ཕ་རོལ་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྡུད་པར་བྱེད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ། འདི་ཐོས་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེས་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་ཅིང་འཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཚོགས་ཏེ། དུས་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བསྡོམས་ཏེ་དུས་གཞན་དག་ན་འཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །སྦྱིན་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསྡུ་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
― DTG133_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དང་ཕ་རོལ་དག་ཏུའོ། །ཡང་དག་པར་བདག་གི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་ལ་རྒྱུད་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྟན་པས་བདག་དང་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་བསྟན་ནས། བདག་ཉིད་གཟུང་བ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་དུ་ཡིད་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་མགུ་བ་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང་མཇུག་གིས་བསྡུས་པའམ། ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་སྟེ། ཐོག་མར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་རྩོད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་ལས་ངེས་པ་ཐོབ་པ་ན་ཡིད་དགའ་ལ། བར་དུ་དངོས་གཞིའི་དུས་སུ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འདོད་པ་དང༌། སེར་སྣ་སྤོང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སྒྲོ་ནས་བྱམས་པ་ཐོབ་པའི་སེམས་དང་བར་བྱེད་ཅིང༌། མཇུག་གི་དུས་སུ་སྟེ་མཐར་ཡང་འགྱོད་པར་མི་བྱེད་པས་ན་འགྱོད་པ་མེད་པའོ། །འགྱོད་པ་མེད་ན་སེམས་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྦྱིན་བདག་དང༌། གཏོང་བ་པོ་ལ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལན་པ་པོ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གནས་ཏེ། བདག་གིར་བྱ་བའི་བྱ་བ་དང༌། ཉེ་བར་བཏགས་པའི་བྱ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བྱ་བའོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱིན་པས་ནི་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ནི་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཏོ། །གོས་དང༌། ཁྱིམ་སྦྱིན་པར་བྱས་པས་ནི་གྲང་བ་དང་ཚ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཏེ། སྨན་དང་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་བྱིན་པས་ནི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་པའི་སྦྱིན་པས་ནི། འདོད་པས་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། མངོན་པར་འདོད་པ་གྲུབ་པས་སེམས་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པའི་
― DTG133_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་པས་ནི་འཆི་བས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པས་ཕ་རོལ་པོ་ལ་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྣམས་སུའམ། མི་རྣམས་སུའམ། རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་རྣམས་སོ། །སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་དག་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་དག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱས་ནས་སོ། །ཕན་འདོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཕྱུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནོར་དང་འབྲུའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་བསགས་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕྱུག་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། མཛོད་དང༌། བང་མཛོད་མང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པས་ནི། ཁ་ཟས་དང༌། སྣོད་སྤྱད་དང༌། ཉེ་བར་མཁོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའོ། །དེས་ན་ནོར་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་གང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་བཤེས་ལ་སོགས་པ་མང་བ་ནི་རྩ་འཇིང་ཆེ་བ་བཞིའོ། །བྲན་པོ་ལ་སོགས་པ་མང་བ་ནི་གཡོག་འཁོར་ལ་སོགས་སོགས་པ་མང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སེམས་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་ནས་སོ། །སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་བསྟན་པ་དེ་དག་ལས་ལྷག་པར་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་སྨྲས་པ། འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ནི་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དམད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འཆལ་པའི་
― DTG133_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཉིད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འདིར་ལུས་དང་ངག་གི་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དོན་དེ་ལ་མོས་པ་ཉིད་དོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དོན་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་གཞག་པར་འདོད་པ་དེས་བདག་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པར་བྱས་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་མཐུན་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པས་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དགོས་པ་ནི་འཇིགས་པའོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤངས་པས་དེ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་དཔྱས་སུ་བྱས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པས་ད་མད་པའོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གཞན་གྱིས་མི་འདོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མི་ཕན་པ་དང༌། མི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལ་ཕན་པའི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕན་གདགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ལ་གནས་པས་ཕན་གདགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་དང་སེམས་གདུང་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཉིན་དང་མཚན་དུ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་མཚན་མོ་གདུང་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །བདེ་བར་སང་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཉིན་མོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་བསྟན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་བླངས་པ་བདེ། །ལུས་ཀྱང་གདུང་པ་མེད་པ་དང༌། །མཚན་མོའང་བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག །སད་པ་ནའང་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG133_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཞས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི། གཞན་དག་འདིས་བདག་ལག་པ་དང༌། དབྱུག་པ་དང༌། བོང་བ་ལ་སོགས་པས་སམ། སྦྱོར་བ་དང་དངོས་གཞི་དང༌། མཇུག་གི་དུས་སུའམ། ལུས་དང་ངག་གི་གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་རྒྱུས་ཀྱང༌། འདུལ་དང་འགལ་བར་འཇུག་མི་མཛད། །ཅེས་བསྟན་པས་སོ། །མི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུན་འཇུག་པར་འགྱུར་བའོ། །བཟོད་པ་ནི་ཁོན་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གཞན་དག་གིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། འཆིང་བལ་སོགས་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བྱེད་པས་བདག་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་བཟོད་པའི་རང་བཞིན་གོ་ཆ་ཡིས། །སྐྱེ་བོ་ངན་པའི་ཚིག་གི་མདའ་ནི་ལོག་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་དག་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང༌། མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་ཁོན་མང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་དགྲའི་ཕྱོགས་མེད་པར་འགྱུར་བའམ། དམན་པར་འགྱུར་པའོ། །འབྱེད་པ་མི་མང་བ་ནི་གྲོགས་དང་འཁོར་དང་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དག་གིས་མི་འདོད་པ་བྱེད་པར་དོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་མང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཡང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བས་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དཔྱས་མེད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་འགྱོད་པ་མེད་བར་འགྱུར་བའོ་།བརྟེན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་ན་
― DTG133_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དུས་ནའང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྟག་ཏུ་གུས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་རེག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱར་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གོང་མའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པར་འགྲོ་བའི་དགའ་བས་ཕན་འདོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་ལས་གོང་དུ་དོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཉེ་བར་འཚེ་བའི་སྐབས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པ་གཉི་གས་ཀྱང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པ་ནི་ཉེ་བར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟ་བུར་ཞུགས་པ་དེས་གཞན་དག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་འདུན་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་ནི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན་ནོ། །བརྩམས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྲོ་བ་མང་བ་ཉིད་དེ། སྐྱེས་བུའི་རྩལ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྟེན་གྱིས་དང༌། རིང་གི་ས་པའི་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཚིག་གི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །དགའ་བ་ནི་གཉིས་པའིའོ། །བདེ་བ་ནི་གསུམ་པའིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་བཞི་བའིའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ལ་
― DTG133_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་པ་ནི་ཞི་ཞིང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྤངས་པི་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཐོབ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་དང་ཐོབ་པས་ལུས་དང་ངག་ལ་གནོད་པ་མེད་ཅིང་སེམས་རྣམ་པར་མི་འཁྲུགས་པའོ། །བསམ་གཏན་ལ་གོམས་པར་བྱས་ནས་སྟོབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་རྣམ་བར་དག་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བའི་སྦྱོར་པས་གོམས་པར་བྱས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་སྐད་དུ། གོམས་པར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བསྟན་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནས་ཤི་ནས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་བར་དག་པའི་ལྷར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྷ་ནི་གསུམ་སྟེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་ལྷ་དང༌། སྐྱེས་པས་ཐོབ་པའི་ལྷ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་སྟེ། རྟེན་གྱིས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དང་ལམ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ན་བཞི་པོ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིང༌། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དགའ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདི་དང་པ་རོལ་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚེ་འདི་དང་
― DTG133_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱི་མ་ལ་ཕན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚེ་འདི་ལ་ནི་རིགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་བདེ་བར་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་ནི་རིགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དག་བསྒྲུབ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ། དེས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཅི་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུའི་གནས་སྐབས་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པའི་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དང་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྦྱངས་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་འདས་པའི་སྐྱེ་བའི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཚེ་རབས་དགོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ལ་ཆགས་པ་དྲག་པོས་ཞེན་པར་གྱུར་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་དུ་ཙམ་ཡང་རང་གི་དོན་དུ་ཡང་བཟོད་པར་མི་ནུས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞི་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་མཇེད་པའི་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་མི་སྤྲོ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བས་བརྣགས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་མཇེད་པའི་མཐུ་གསུམ་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་རྣམས། །མནར་མེད་པར་ཡང་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །
― DTG133_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་མཐུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚེའི་ཚད་ཇི་སྲིད་པར་དགའ་ལྡན་ན་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་དྲང་དུ་སྐྱེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཚེ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་མ་ངེས་པས་དེ་ནི་དེར་སྐྱེས་པའི་རིས་མཐུན་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དུས་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྐྱེས་པར་རྒྱུར་ནས་ཀྱང་གནས་དེར་སྐྱེས་པའི་སོ་སོར་ངེས་པ་ཚེའི་ཚད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ཚེའི་ཚད་ཇི་སྲིད་པར་དེར་གནས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་འཕགས་པ་བྱམས་པ་དང་ད་ལྟར་འགྲིབ་པའི་དུས་འདི་འདས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཡང་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འགྲིབ་པར་བརྩོན་པ་ན་འདིར་བལྟམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྙེད་དུ་གནས་པའི་སྐལ་བ་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པའི་ལྷའི་བུ་གཞན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་འདས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་ཚེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་གང་གིས་བདེ་བར་འཚོ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཚོ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་འདུས་པར་གྱུར་པའི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང༌། ལུས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁ་དོག་གིས་སོ། །དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། གྲགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་པས་སོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་མཐུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྲིད་པ་བར་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་མཛད་པ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་འགའ་ལ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷུམས་
― DTG133_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་གཤེགས་པ་ན་ཡང་མཐུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་བོའོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་མངལ་དུ་འཇུག་པ་ནི་དམན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡན་ལག་གཅིག་དང་ལྡན་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡན་ལག་གཅིག་མཚང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་གཤེགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བལྟམ་པ་ཉིད་ནི་བལྟམ་པའོ། །བལྟམས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་ཕྱོགས་བཞིར་གོམ་པ་བདུན་བདུན་པོར་བ་དང་ཚིག་ཀྱང་སྨྲས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གང་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བལྟམས་པ་ན་ཡང་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། ལུས་ཀྱི་མཐུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །མི་བརྫི་བའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཞུགས་ནས་ཀྱང་བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདུད་སྡེ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བའོ། །ཚིགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་སྦྱང་བའི་བྱ་བ་མ་མཛད་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །སྤྱད་བའི་བྱ་བ་མ་མཛད་པའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྦྱང་བའི་བྱ་བ་མ་མཛད་པའོ། །མ་མཛད་པ་ནི་མ་མཛད་པ་སྟེ། རང་ཉིད་མཁས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྦྱང་བའི་བྱ་བ་ཡང་མ་མཛད་པའོ། །གཞན་གྱི་མན་ངག་དང་རྟེན་ལ་མི་བརྟེན་པར་འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་དུས་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཚངས་པས་བསྐུལ་བ་དང༌། གླིང་བཞི་པ་ཁྱབ་པའི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ལས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་དུས་གཅིག་ཏུ་འབབ་པའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་དེས་ཀྱང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་མི་གཡོ་བའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞི་བ་དང༌། བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པས་བྱ་དང་རི་དགས་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་ཡིད་རྟོན་པ་དང༌། དེ་དག་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་དྲུང་དུ་ཅི་དགར་འོང་ཞིང་བག་ཚ་བ་
― DTG133_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་འཁོད་པ་དང་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། ཆུའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྲུས་མཛད་པའི་དུས་སུ་མ་རིག་པའི་ཆུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཁྲུས་གསོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཤིང་གི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པ་ན་དུས་ཡོལ་ཡང་གྲིབ་མ་མི་འཕོ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀབ་ནས་གནས་པ་དང༌། དུས་རིང་པོར་བདུད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཤིང་གླགས་བཙལ་ཡང་སྐྱོན་དང་བུག་རྡོལ་མ་མཐོང་པ་དང༌། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པས་རྟག་ཏུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །དེས་དུས་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་པའོ། །དྲན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། གླང་ཆེན་འགྲོ་ནའང་མཉམ་པར་གཞག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སོ། །དྲན་པ་མཆོག་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པ་ཡང་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚོར་བ་ཡང་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་ཏོ། །འབྱུང་བ་དང༌། གནས་པ་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་ཏེ། འགག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མཁྱེན་པའོ། །འདུ་ཤེས་རྣམས་དང༌། རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པོ་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ནི་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གཏོགས་པའམ། ཡུལ་དུ་གཏོགས་པའམ། ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་གཏོགས་པ་ལ། དྲན་པ་མཆོག་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིམ་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སེམས་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ནི་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མཐོང་བས་ཕན་འདོགས་པའི་མཐུའོ། །ཡང་དེ་ནི་སྤྱོད་པར་གཏོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྨྱོན་པ་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་འཐོབ་པ་དང༌། བུད་མེད་མངལ་མི་མཐུན་པ་
― DTG133_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་བདེ་བར་བཙའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་སྐུ་མི་མཐོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་སྲིད་དུ་གཟུགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་གཏན་བྲལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གཏོགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་པས་ཕན་འདོགས་པའི་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །གློ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་གཟིམས་པ་ན། གདན་དང་གཟིམས་མལ་མི་འཁྲུགས་པ་དང༌། རླུང་དྲག་པོས་ཀྱང་ཆོས་གོས་ཀྱི་མཐའ་མི་གཡོ་བ་དང༌། རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྟབས་སུ་གཤེགས་པ་ཉིད་དང༌། ཞབས་གཡས་པ་སྔོན་དུ་འདེགས་པ་ཉིད་དང༌། གཤེགས་པ་ན་ས་ཕྱོགས་མཐོ་བ་དང་དམའ་བ་མཉམ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། རེག་ན་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། རྡོ་དང་གསེག་མ་དང༌། གཡོ་མོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རེག་པ་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། གྲོང་དུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ཡང་དབེན་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་འཚམ་པའི་སྒོར་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཞལ་ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ། འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་རྡོག་མ་ཡང་བཅས་ནས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིབ་མོར་མ་བྱས་པའི་རྡོག་མ་མི་བཞེས་པ་ཞེས་བྱ་པའི་དོན་ཏོ། །ཞལ་ཟས་བཞེས་པའི་དུས་སུ། ཁམ་གཅིག་གསོལ་བ་ན་ཞལ་དུ་རྩམ་པའི་ཆ་ཙམ་ཡང་མི་ལུས་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་བཀྲུས་པ་ལྟར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་དང༌། གནས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཉེ་བར་བཞི་བའི་མཐུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ས་ཆེན་པོ་གཡོ་བ་དར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བས་སོ། །གཅིག་དང་གཉིས་ཀྱི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་བ་ཉིད་
― DTG133_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་གྲངས་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་མཛད་པ་ནི་ཕྲ་བ་མཁྱེན་བའི་མཐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པར་ཡང་མི་ནུས་པའི་རྣམ་བའི་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་མཐུ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་མཐུ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང༌། ཁམས་རྣམས་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཁམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མོས་པ་འབྱུང་ལ། མོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། སྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་གཅིག་པུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ཡང་ཁམས་གཅིག་ལ་འཇུག་གི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་གཉིས་པ་གཟིགས་པས་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་གི་མཐུའོ། །གང་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཟིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་མཐུན་མོང་བའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་སྨོས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཚུངས་རེ་སྐན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཐུ་གཞན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་ཡོད་དེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུའོ། །དེ་དག་འདིར་མ་
― DTG133_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་དང་གསུམ་པ་དང་དྲུག་པ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས། སེམས་འདུན་པར་བྱ་བའི་ལས་ཅན་ཉིད་དང༌། སེམས་ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མོས་པ་དང༌། ཁམས་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གདམས་ངག་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་འཇུག་པའི་ལས་ཅན་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གཞིའི་གནས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུའི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ་སྟེ་ལྔ་པ་རྫོགས་སོ།། །།མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྟེན་བསྟན་པ་དང། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཉམ་པའི་རྟེན་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ས་བོན་ཡིན་པར་དགོངས་སོ། །དེ་དག་ནི་འཁོར་བ་དང། མི་དགེ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་བའི་དགེ་བར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་གིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །བསྟེན་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་སྦྱོར་བ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པས། ཀུན་དུ་བསྟེན་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མང་དུ་བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའམ། ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ཐོབ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པ་དང་མཐུན་པའི་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ།
― DTG133_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཐོབ་ནས་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྤོང་བར་བཟོད་པའི་ལུས་གང་ཡིན་བའི་ལུས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་ལུས་ཉམས་བདེ་བའོ། །སྒོམ་པ་བཟོད་པའི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་སེམས་ཉམས་བདེ་བའོ།། དེ་དག་གི་རྒྱུད་བསྟན་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བའི་ཐ་མ་བདག་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྲུབ་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པས་ལས་སུ་རུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་གནས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྟོན་པ་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །སྟོན་པ་དང་མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །དེའི་མོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་གི་ལུས་ཀྱི་ཐ་མ་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུས་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ནས། དཔེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་གསུམ་རིག་པར་བྱའོ། །རྨའི་ནད་ནི་གང་གི་ཚེ་བརྟོལ་ནས་བཙིར་དུ་རུང་བ་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བསལ་ཞིང་སྤང་དུ་རུང་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སའི་རང་བཞིན་གྱི་སྣོད་ནི་གང་གི་ཚེ་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་སྤྱད་ལ་རག་པར་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་འོས་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་ཚོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་
― DTG133_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་སྐབས་ཐོབ་པའི་ལུས་དང་སེམས་དག་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་གི་ཚེ་རོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སོ་སོར་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་རུང་བའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ནི། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་འཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུས་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བས་གང་ཟག་བཞི་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སོ་སོར་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་རྟེན་ཏེ། བདག་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དེ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྟེན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ཚེ་མང་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་རིང་པོ་དང༌། དུས་རིང་པོར་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་པའོ།།
― DTG133_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིད་པ་ཐ་མ་ཐམས་ཅད་ལ་བར་མ་དོར་འཆི་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོའི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་ལ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དབང་པོ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བས་སོ་ཞེས་བྱས་ནས་ས། །མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པའི་དབྱིབས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རིགས་མཐོན་པོ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་གཟུང་བར་གྱུར་པ་སྟེ། རིགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོངས་སྤྱོད་དང༌། བདག་གི་ཕྱོགས་དང་འཁོར་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་བཙུན་པའོ། །བཟོ་དང་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའི་གྲགས་པ་ཐོབ་པས་དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པའོ། །བུད་མེད་དང༌། སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་ཉིད་དང༌། སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་ཆེ་བ་ཉིད་དེ། གང་གི་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་ནས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྟེན་དུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བྱེ་བྲག་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལུས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྟུལ་བ་ནི་སྤོང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གིས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྤོང་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། སྤོང་བ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། སྤོང་བ་ལ་དགའ་བར་གྱུར་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པས་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་པོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣལ་འབྱོར་ལ་དགའ་བ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ལ་དགའ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་རྣལ་འབྱོར་
― DTG133_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་དང༌། སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པས་བཟོ་དང་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ན་ལུས་ངལ་བ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དང༌། དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེའི་བག་ཆགས་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མང་པོར་འགྱུར་བ་ལས་གསུམ་གྱི་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་མི་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱི་མ་ལ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚེ་འདི་ལ་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམད་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྡིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་བསམ་པ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ན། སྦྱོར་བར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུས་ན་ཡང༌། ཉོན་མོངས་པའི་བར་ཆད་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦྱོར་བའི་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྒྲིབ་པ་ཆུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྒྲིབ་པ་དང༌། རྟོག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་ཉིད་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བསམ་པས་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་དྲན་ཞིང་ངོ༌། །སྦྱོར་བས་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི། མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ལུང་གི་ཆོས་དང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་དང༌། སྨྲས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་དྲན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་སོགས་པའི་ཆོས་མང་པོ་
― DTG133_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་མྱུར་དུ་འཛིན་པར་ནུས་པ་ནི་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་ནུས་པའི་ཤས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པོ་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བླང་བར་བྱ་བ་དང༌། གཟུང་བར་བྱ་བ་དང། རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་དང༌། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའིའོ། །གཏན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བས་སོ། །ཡང་མི་ཉུང་མི་མང་བར་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་བའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་ན་བླ་མའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །གཞན་སྲིད་བ་བརྒྱད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔས་བསྟན་པར་སླ་བ་ཉིད་དང༌། གདགས་པར་སླ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ལྔ་ནི། རྟེན་ཉིད་དང༌། འགྲོ་བ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཉིད་
― DTG133_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་དུས་རིང་པོར་གནས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་བརྟས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བས། ཡུན་རིང་པོ་ནས་མ་གོམས་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མི་རིང་བར་གོམས་པར་བྱས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པས། རྒྱུ་མ་བརྟས་པ་དང༌། ཆུང་ངུ་ལ་གོམས་པའོ། །།དེ་ལྟར་ཡན་ལག་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆུང་ངུར་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གཅིག་མ་ཚང་བ་ནི་འབྲིང་ཞེས་བྱའོ། །ཡན་ལག་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྣམ་པ་བཅུར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསྟན་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་འཇུག་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། བྱ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྒྱུད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྡུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྟན་པ་རྣམས་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུའོ། །ས་བོན་གཞན་ལས་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ཡོད་ལ་དགེ་བ་ཡང་ཀུན་དུ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་དེས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བའི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རབ་དང་རབ་མཆོག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཁམས་ཡོངས་སུ་
― DTG133_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུས་བསྡུས་པའི་ཐབས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདས་པའི་སྐྱེ་བའིའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་རྐྱེན་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་སྟོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དབང་པོ་དང༌། མངོན་པར་མོས་པ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་དབང་གིས་སྟོན་པ་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། དེ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཁམས་བརྟས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་རྐྱེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཁམས་བརྟས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་རྒྱུས་ད་ལྟར་གྱི་སྐྱེ་བའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པས་བསྡུས་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཁམས་བརྟས་པས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་བདེན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ད་ལྟར་གྱི་རྐྱེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པས་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདིའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་འདི་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་བསླབ་པའི་གནས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ནི་འཇུག་པ་ཞེས་
― DTG133_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་དོ། །དད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དད་པ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིང་སྔར་བསྟན་པའི་ཤེས་པ་གསུམ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་བསྡུས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་དབེན་པ་ལས་བརྩམས་པའི་བསླབ་པའི་གནས་སྐབས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པའམ། ཁྱིམ་གྱི་གནས་སྤངས་ནས་འདོད་པ་ལས་དབེན་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པ་ནི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལམ་གྱིས་ངན་སོང་གི་སྲིད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་རྣམ་པས་དབུ་མའི་ལམ་དེ་ཉིད་ནས་དབུ་མའི་སྒྲུབ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་མངོན་པར་མོས་པ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་མཐོང་ནས་དགའ་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཁོར་བའི་ཕུང་བོ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོས་བསྡུས་པ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྒུད་པ་དང་འབྱོར་པའི་གནས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་འདི་དག་གི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་སྐྱོ་བའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡིད་བྱུང་ཞིང་རྟོགས་ནས་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པའི་དོན་དང༌། དེའི་སྒྲུབ་པ་ནི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་དང༌། ལམ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་བཞིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཉེས་དམིགས་དང༌། ཕན་ཡོན་མཐོང་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་མ་འོངས་པའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དང་པོའི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདས་པའི་སྐྱེ་བར་ཁམས་བརྟས་པར་གྱུར་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ། ཞུགས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ད་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་ན་ཡང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱི་དབང་གིས་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་དེ་དག་བཏང་སྙོམས་སུ་མི་འཇོག་གི །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དང་ཡང་དེར་གཤེགས་ནས་སྔར་བསྟན་པའི་གནས་དེ་ཉིད་ཡང་དང་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ནི་དང་པོ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལེ་ལོ་པའམ་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་དང༌། གློས་འབེབས་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཉལ་བའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་ལེན་ཅིང་ལེ་ལོ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་གསལ་བར་སྟོན་པས་སམ། རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། བག་མེད་པ་མང་བ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་སམ། སྡུག་བསྔལ་ཉེ་པར་བབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །དུས་ཐག་རིང་བ་བཤད་པ་ནི། དུས་ཡུན་རིང་པོ་འགྱངས་པ་ཚེ་རབས་བརྗེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་དང༌། རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། དུས་ཡུན་ཐུང་དུ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པ་ཐག་རིང་བ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཐག་ཉེ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བརྟེན་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་རྒྱུ་གཉིས་དང༌། རྐྱེན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསླབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བརྟེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རང་གི་དོན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ནི་དག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའི་མ་འོངས་
― DTG133_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དུས་ཀྱི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཕྱི་མ་ལ་ལོག་པར་ལྷུང་བའི་འཇིགས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ལའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་སྨྲས་ནས། རྣམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པའོ། །བསམ་པ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་དང༌། དད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བྱེད་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་གཡོ་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འཐོབ་པར་གྱུར་ན་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་འཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་པའོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ལས་བརྩམས་ནས་གཞན་དག་གི་རྟོག་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ནས་དད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རང་གི་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་ཟང་ཟིང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་ཐ་མལ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཐ་མལ་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དང༌། ཕོངས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོན་གནས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་
― DTG133_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མཐུན་པའི་ཟས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཕོངས་པ་རྣམས་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉུང་དུའམ་དམན་པ་ཡང་རུང་སྦྱིན་གནས་རྣམས་ལ་མང་པོའམ་གྱ་ནོམ་པའི་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལུང་གི་ཆོས་ལ་གཞུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཡི་གེ་སྦྱིན་པ་བསྟན་པ་སྨྲས་པ། ལུང་འབོགས་པས་སམ་ཞེས་བྱ་བས་ཆོས་རྣམས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་སྦྱིན་པ་ནི། དོན་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་པས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུན་པར་བྱེད་པའོ། །རྫུ་འཕུལ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པས་འདུན་པར་བྱ་བ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདུན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བསམ་པ་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འགོད་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ཆེད་དུ་སེམས་དང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན་པས་འདུན་པར་བྱ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན་པའི་ཡུལ་དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དག་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུན་པར་བྱས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལུང་གི་ཆོས་ལ་གཞུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། ཆོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཞུགས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་གཞུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ལུང་འབོགས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོའི་རྗེས་སུ་
― DTG133_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲངས་ནས་སོ། །གསང་བའི་གནས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་དང༌། དབང་དུ་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས། དེ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་པའམ། ཕན་པ་ཅི་ཡང་མི་འགྱུར་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དབང་དུ་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དབང་བམ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟབ་པའི་དོན་བཅབས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་བསྟན་ཏེ། བདེན་པ་མ་མཐོང་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་བྱིས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཐོས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཐ་དད་དུ་མ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་དག་ལ་རགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རགས་པའི་དངོས་པོ་ནས་སྟོན་པའོ། །འཇུག་པར་སླ་བའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཐབས་སླ་བས་འཇུག་པའི་ཆོས་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕུང་པོ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། བདེན་པ་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་གསལ་པོར་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་པས་ན་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ཆོས་བརྗོད་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟབ་པའི་གནས་རྣམ་པར་འགྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཆུང་དུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆུང་ངུར་འདོད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཆུང་ངུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུང་རབ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། གཞན་དག་དང་རྩོད་པ་གཙོར་བྱེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་དང་པོར་ཏེ་སྔོན་དུ་སྦྱོར་བ་
― DTG133_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་ལེན་པ་དང༌། བར་དུ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་རྣམས་མི་བརྗེད་པའི་སྦྱོར་བས་གནས་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཇུག་གི་གནས་སྐབས་སུ་ཚིག་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པར་སོང་ནས་གཅིག་པུ་དབེན་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིས་ངེས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཆུང་དུ་ནི་དོན་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །འབྲིང་པོ་ནི་ཀུན་དུ་དཔྱོད་པའོ། །ཆེན་པོ་ནི་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །ཡང་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་མི་འགལ་བ་ནི་དོན་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བ་ནི་ཀུན་དུ་དཔྱོད་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་པ་ནི་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །ཡང་བསྟན་པར་སེམས་པ་དང༌། ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། ནག་པོ་བསྟན་པ་དང་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚིག་གསུམ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་རྒོད་པའམ་རྒོད་དུ་དོགས་པ་ན་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཞི་གནས་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཞི་གནས་ཉིད་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་བཞིན་ནོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ལ་དམིགས་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཞི་གནས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མ་གཉིས་པའོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ངེས་པར་སྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །སེམས་ཞུམ་པའམ་ཞུམ་དུ་དོགས་པ་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་དངོས་པོའི་མཚན་མ་རྣམས་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སེམས་མཉམ་པར་གནས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ནི་མི་བཙལ་བར་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་གཟུང་ཞིང་ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གི་
― DTG133_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དུས་སུ་མཚན་མ་དེ་དག་བརྟེན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བས་མཚན་མ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པར་སེམས་ཀྱིས་བསྒོམ་པའོ། །སྡུད་པ་ནི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཕན་བཏགས་པའི་བྱ་བ་ཁས་བླངས་པའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཚོགས་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ལ་སོགས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བསྙེན་བཀུར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཡོག་བྱ་བའི་བསྙེན་བཀུར་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཟང་ཟིང་བགོ་བཤའ་བྱེད་པའི་བསྙེན་བཀུར་དང༌། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཅན་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་བསལ་བའི་བསྙེན་བཀུར་དང༌། བསླབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པའམ་གུས་པ་རྣམས་ལ་འགྱོད་པ་བསལ་བའི་བསྙེན་བཀུར་དང༌། དགེ་སྦྱོང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་གནོད་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བའི་བསྙེན་བཀུར་རོ། །ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་སྟེ་གནོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་དྲག་པོའི་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱད་པ་ནི་ཚར་བཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དྲག་པོའི་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱོན་གྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདག་ལ་ཡོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་བསྲུངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་བསྲུངས་ནས་གནོད་སེམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསལ་ནས་ཕན་པའི་སེམས་དང༌། བདེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྨན་པ་མཁས་པས་ནད་པ་ལ་ལྟར་རམ། སྙིང་དུ་སྡུག་པའི་བུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པའི་ཕ་ལྟར་ཉེས་པ་ལས་བཟློག་པ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དྲག་
― DTG133_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་ཡིན་པ་ཆུང་དུ་བྱེད་པས་ཉེས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་བསྐུལ་ཞིང་གླེང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཆེར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དམད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གིས་སྤྱོ་བར་བྱེད་དོ། །སྐྲོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གནས་ནས་འབྱིན་པའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆུང་ངུ་ལ་ནི་གཤེ་བར་བྱའོ། །འབྲིང་ལ་ནི་ཆད་པའི་ལས་སོ། །ཆེན་པོ་བྱས་པ་ལ་ནི་བསྐྲད་པའོ། །བྱ་བ་དྲག་པོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པས་ཀུན་ནས་བསླང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་གླེང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་དག་གིས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་དུས་སུ་བདེ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་དེས་བསྟན་པ་ཉེས་པ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཉེས་པར་མཐོང་ནས་བཤགས་ཤིང་ཕྱིན་ཆད་མི་བྱེད་པར་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པས་བྱས་པ་བཤགས་ཤིང་ཕྱིས་མི་བྱེད་པར་སྡོམ་པས་ཕན་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དུས་ན་ཉེས་པ་མ་བྱས་པ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡང་འདའ་བར་མི་བྱེད་པར་སྡོམ་པ་ནི་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དག་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྐྲད་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་དུས་ཅུང་ཞིག་ནས་ཕྱིར་དགུག་པའོ། །གཏན་དུ་བ་ནི་ཕྱིས་མི་འཇུག་པར་གཏན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་གང་གིས་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དང་གཞན་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱིས་མི་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིས་པ་ནི་གཞན་དག་ཉིད་ཡང་དང་པར་བསྲུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སླར་མི་དགུག་པར་བསྐྲད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་ཡང་ཉམས་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་ཉམས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་
― DTG133_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དོན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སྲེད་དང་འདྲ་བའི་ཉམས་པ་སོལ་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། སྲེད་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདྲ་བ་ཞིག་དུས་གཅིག་ལ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་མ་བསལ་ན་ནས་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བསལ་ནས་ཐམས་ཅད་བཟང་པོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡན་ལག་གཉིས་དང་ལྡན་ན་རང་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ནུས་པའི་སྟོབས་དང༌། སྒྲུབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་སྟོན་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རང་གི་ཚིག་དང་མཐུན་པ་རང་ཉིད་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། དེ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཐུན་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་གཞན་དག་གི་དཔྱས་དང་བཞད་གད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་ཚིག་ལ་གུས་པ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། ཅི་ནས་གཞན་དག་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་ཉིད་ཀྱང་གཞན་གྱིས་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེས་གཞན་དག་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ལ་བཅོལ་བ་ནི་གང་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་དང༌། བླ་མའི་གནས་སུ་གྲགས་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་གཞན་དག་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་བཅོལ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་གང་ལ་ཤས་ཆེར་དགའ་ཞིང་གུས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནུས་ཤིང་ལྕོགས་པ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་ལ་བཅོལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་ཆོས་བསྟན་པའི་ཐབས་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལེགས་པར་བསླབས་པ་ནི་ལས་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་སྟོན་པའོ། །བཅོལ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱ་
― DTG133_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བདག་དང་གཞན་གཉི་གས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་ཡང་བཅོལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐབས་འདི་དག་གིས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་དགེ་པའི་རྩ་བ་དང༌། ཤེས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་སྨིན་པ་དྲུག་གི་རྒྱུ་དང་ཐབས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ས་དྲུག་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་སྤངས་པས་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གསུམ་མོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་པགས་པ་ལ་གནས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཤ་ལ་གནས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། རྐང་ལ་གནས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་ས་གསུམ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་དང་ངེས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་ས་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་སའོ། །དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ངག་པ་དང༌། ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་གི་སྤྱོད་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ས་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྤྱོད་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ས་དག་ནི་ངེས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའོ། །ངེས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་དག་བསྡུས་ན་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། གཏན་དུ་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིགས་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། རིགས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིགས་ལ་མི་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་པ་ཙམ་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བདེ་ཞིང་
― DTG133_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟན་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པས་སླར་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་དང་ཡང་དུ་ཕྱིར་ལྡོག་ཅིང་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དང་ཡང་དུ་ཕྱིར་ལྡོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱ་དགོས་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྔ་མ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པས་གཏན་དུ་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་གང་དང༌། མཚན་མ་གང་དང༌། རྟགས་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱེ་བྲག་གཅོད་ཅིང་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །ཡང་མ་དོར་བསྡུ་རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱུར་གཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསམ་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། འདུན་པ་ཆུང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཆུང་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དད་པ་ཆུང་བའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུན་བ་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བས་སྦྱོར་བ་དམན་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའོ། །མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་དང༌། འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མི་འཐོབ་པའི་སྦྱོར་བ་ཆུང་ངུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངན་སོང་རྣམས་སུའང་འགྲོ་ལ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་འཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུན་པ་ཆུང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཆུང་བར་འགྱུར་ལ། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨིན་པ་འབྲིང་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ནི་དུས་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ནི་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འདིར་ཡང་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་
― DTG133_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་མཉམ་པར་འགྱུར་ན་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་རིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དག་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དག་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། ལམ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ནི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་དང༌། སའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོར་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དེ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོར་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་དེའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ངན་འགྲོར་ཡང་རེས་འགའ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་དང༌། སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གཉིས་པ་ཐོབ་པ་ནི་འདུན་པ་འབྲིང་པོ་དང༌། སྦྱོར་བ་འབྲིང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས། དེ་ནི་འཇིགས་པ་ལྔ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིང༌། བསླབ་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བརླིང་བ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བརླིང་བའོ། །རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པའི་
― DTG133_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གསལ་བའོ། །ཡང་བསམ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བརླིང་བའོ། །སྤྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བའོ། །རྒྱུ་གཉི་ག་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕན་ཡོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་ཕན་ཡོན་ཆེན་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །མི་བརྗེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་འདི་དག་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དབྱེ་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཟང་ཟིལ་ལས་གྱུར་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དུས་རིང་པོར་སྤྱད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུན་པར་བྱས་པ་ཡང་དུས་རེ་ཞིག་ཙམ་སེམས་དད་བ་བསྐྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདྲའོ། །གསང་སྟེ་ཆོས་བརྗོད་པ་ལས་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་མོ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བརྗོད་པ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐ་མལ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་དང་འདྲ་པ་ཉིད་དོ། །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བ་སྐྱེད་པ་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་དག་ནི་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྩ་བའི་དབྱེ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྩ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེ་བས་སོ་སོའི་དབྱེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ།
― DTG133_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་ལ་ཡང་གོང་མ་དང་གོང་མ་མ་ཡིན་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབྱེ་བས་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གོང་ནས་གོང་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཐབས་དེ་དག་གིས་གཞན་གསོལ་བ་འདེབས་པ་མ་གཏོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནས་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཆུང་དུ་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཆེན་པོའི་བར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདྲ་བའི་རྒྱུའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མཉམ་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་གཉི་ག་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། སྤྱོར་བ་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་འཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུད་སྣོད་དུ་རུང་བར་གྱུར་པ་ལྟར་སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བས་ནི་གཉི་ག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ལེའུ་བཤད་པ་སྟེ་དྲུག་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྒྲུབ་པ་དང་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྤང་བ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པས་སྤངས་པ་དང་ཉེ་བར་བླངས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་འདིར་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་སྨོས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་གཞན་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཡང་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་རྟེན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྟེན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་
― DTG133_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟེ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་དང༌། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་གྱིས་གང་ཉིད། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་གཞན་དུ་འདོད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ནི་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ཡང་གཉིས་པ་ནི་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་དྲི་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་ནས་དང་པོ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་ནི་སྤངས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་བཞིས་སྤངས་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་སོ། །སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ནི་སློབ་པ་རྣམས་ལས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པས་ནི་མི་སློབ་པ་རྣམས་ལས་སོ། །ཐམས་ཅད་ལས་སྤངས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་དང༌། མཚན་མའི་འཆིང་བ་ལས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རེ་ཞིག་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་
― DTG133_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁམས་ཐམས་ཅད་དང༌། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཁམས་དང། དངོས་པོ་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། དུས་གསུམ་པོ་ཀུན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་མིང་དང་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཁམས་དེ་དག་ཏུ་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཡང་ངོ༌། །འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཙམ་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ།།དགོངས་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཚིག་གིས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་སོ། །ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཤེས་པས་ན་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། མྱུར་བར་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྒྲིབས་པ་མེད་པར་འཇུག་པས་ན་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དགོངས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ལན་ཅིག་དགོངས་པ་དང་འབྲེལ་པས་དགོངས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་ཡེ་ཞེས་སོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་དགོངས་པར་བྱ་མི་དགོས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གསུམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡངས་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུད་དང་མིང་གི་སྐུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་
― DTG133_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་གཏོགས་པས་ཐ་དད་ཀྱི་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་ཆེན་བདུན་དང་ལྡན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པས་མཆོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་སྤྱད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་དམ་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་དང། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དོ། །དམ་པ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ཡང་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྒྲུབ་པ་དམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འདི་གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་དམ་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་བར་འགྱུར་གྱི་རྒུད་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དམ་ཉིད་དོ། །ཡ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་མཐུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནས་མཐུ་དམ་པ་ཉིད་དོ། །མཐུ་དང་ལྡན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་དེས་ན་སྤངས་པ་དམ་པ་ཉིད་དོ། །སྤངས་པ་དང་ལྡན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་བས་དེས་གནས་པ་དམ་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དམ་པ་འདི་དག་ཙམ་ཞིག་སྨོས་པ་ནི་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་དམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དག་ཏུ་འདུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོར་བསྟན་པས་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དམ་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྟེན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་ནི་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་
― DTG133_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པར་ཤིན་ཏུ་འདས་བར་བྱུར་པའི་སྐུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཞན་སུ་ཡང་གཉི་ག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་དམ་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གོང་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཐུའི་ལེའུར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འཇུག་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། ལྡང་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གནས་པ་གོང་ན་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འཇུག་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་གནས་པའོ། །ཡུལ་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པས་ན་ལྷའི་གནས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པས་ན་ཚངས་པའི་གནས་པའོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་བཞིར་དབྱེ་བ་བྱས་ནས་གནས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་གནས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་པས་མང་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། གསལ་ཞིང་ལས་སུ་རུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བས་གནས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་མང་དུ་གནས་པ་དང༌། བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཏོང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་རྒྱུན་དུ་
― DTG133_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་བཟུང་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེའི་རྣམ་གྲངས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་མཆོག་དང༌། སྐྱེས་བུ་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཐུ་དམ་པ་ནི་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྤངས་པ་དམ་པ་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་དམ་པ་ནི་བདེ་བར་གནས་པ་དང༌། རེག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ངོ་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་ནི་བཞིར་བསྟན་ཏོ། །དམ་པ་ཉིད་དང་སྟེ་དམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དེའི་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་ནི་བསྟན་ཅིང་བརྗོད་ཟིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བརྗོད་ཅིང་དྲན་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་བཅུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ། བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དྲན་པར་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་རྣམས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པར་འགྱུར་བའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ཅིང་དྲན་པ་ནི་གནས་སྐབས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུའི་གནས་སྐབས་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཚོགས་བསགས་པས། །བླ་མེད་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཐོབ་ནས། །འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
― DTG133_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་ནི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་བསྟན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཏེ་ཕྱིན་ཅ་མ་ལོག་པར་རོ། །གཤེགས་པ་ནི་གསུང་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ནི་གཤེགས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་གཞན་དུ་མི་གསུང་བ་ཉིད་དག་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་མངོན་སུམ་ལས། །ཁྱད་པར་གསལ་བར་གྱུར་པ་ལགས། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དྲག་བཅོམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོར་བསྡུས་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་མཐར་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་མི་བསླུ་བར་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ནི་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་དངོས་བོ་ཁས་མི་ལེན་པར་ད་བུ་མའི་རྣམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཀུན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་ཁས་མི་ལེན་པར་རྟོགས་ཤེ་ན། ཀུན་
― DTG133_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགའ་བོ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ས་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་རྟག་པར་ལྟ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་མེད་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི་མེད་པར་ལྟ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་མེད་ཅེས་སྨྲ་བར་བྱེད་ན་ཆད་བར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉི་གའི་མཐའ་ཁས་མི་ལེན་པར་དབུ་མའི་རྣམ་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོག་ས་ན་སྔར་བསྟན་པའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་གསུམ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟེ་རིག་པ་གསུམ་དང༌། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་ཞབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལས། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་ཞིང་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་སླར་ལྡོག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྐང་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་གྲགས་པས་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་མེད་ཅིང་རྐང་པ་མེད་པས་ནི་འགྲོ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མིག་མེད་པ་ནི་ལོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་མ་ཐག་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལྷག་མཐོང་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། གཉི་གའི་ཕྱོགས་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རིག་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ལྷག་མཐོང་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། གཉི་གའི་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་བཏགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་ཡང་དག་བ་ཇི་ལྟ་བ་
― DTG133_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དྲན་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ནི་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཆོག་ཏུ་ཁྱད་ཞུགས་པར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པར་བདེ་བར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། བགྲོད་པར་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པར་ཕྱིན་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། བུམ་པ་ལེགས་པར་གང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་གང་བའི་བུམ་པ་ལ་ལེགས་པར་གང་བ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ལུས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། གཟུགས་མཛེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་མཛེས་པ་ཡིན་པ་ལྟར། རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །སླར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པས་ན་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་ཞིང་བརྟས་པ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཐོབ་ཅིང་ཕྱིན་པ་དེ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་མི་ལྡོག་པས་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བགྲོད་པར་བྱ་བར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་གཟིགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཁྱེན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་
― DTG133_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུལ་བའི་ཐབས་དམ་པ་མཁྱེན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཐབས་དམ་པ་མཁྱེན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་སེམས་ཉིད་གདུལ་བར་འོས་པ་ཡིན་པའམ་དེ་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དང་གང་དུ་འདོད་པ་དེར། །སེམས་ནི་མྱུར་དུ་འགྲོ་འགྱུར་བའི། །སེམས་འདུལ་བ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། སེམས་འདུལ་བ་ནི་བདེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཉིད་དུལ་བར་གྱུར་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་གཞན་ནས་ཀྱང་གསུངས་པ། །བདག་ཉིད་ལེགས་པར་ཐུལ་བ་ཡིས། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་ནས་ཀྱང༌། ཤིང་མཁན་ཤིང་འཇོག་སྦྱོང་བ་ལྟར། །མཁས་པས་བདག་ཉིད་འདུལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བས་དེ་ལྟར་ན་བདག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། སྐྱེས་བུར་གྱུར་པའི་སེམས་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བརྗོད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་གདུལ་བར་དཀའ་བའི་སེམས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བའི་ཐབས་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཡང་དོན་གྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདུལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིང་རྣམ་པར་བརྗོད་པས་ན་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ཞིག་སྟོན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡང་སྲིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདིས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་སམ། འདིར་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ལམ་དང༌། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཅིང་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་སྟོན་ཅིང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྟོན་ཞིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་རྣམ་པར་བརྗོད་པའོ། །ཡང་ན་དོན་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་པས་ན་སྟོན་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་དང་མི་སྨོས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་ཉིད་མདོའི་ཚིག་གིས་རྒྱས་ཕར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མིག་ལྟར་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མིག་ལྟར་
― DTG133_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་པའི་རྩ་བའི་ཚིག་བཞིའོ། །དེ་ལ་མིག་ལྟར་གྱུར་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དོན་གསལ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །གསལ་བ་དང༌། རྟོགས་སླ་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་དོན་གཅིག་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པས་ན་མིག་ལྟར་གྱུར་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟོད་པ་མཁན་གྱིས། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་ལ་མ་བརྟེན་པར། །འགས་ཀྱང་དེ་ཉིད་མི་མཐོང་བས། །འཇིག་རྟེན་ལོང་བ་ལྟ་བུ་ཡི། །མིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་སྟོན་པའོ། །དེ་ཡང་དག་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ནི་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མི་རྟོགས་པ་དང༌། ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དང༌། མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ལ་བློ་གྲོས་མ་བྱང་བ། །ཕན་པའང༌། ཕན་པར་མ་འཚལ་ཞིང༌། །གནོད་པའང་གནོད་པར་མ་འཚལ་ལ། །བྱང་བ་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་འགྱུར། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དུ་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟབ་མོའི་གནས་རྣམས་ལ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་གི་ལམ་དང༌། བྲམ་ཟེའི་ལམ་མ་གྲོལ་བ་རྣམས་འགྲོལ་བ་དང༌། གྲོལ་བ་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་མཛད་པས་དོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ། བྱིས་པ་ཕལ་ཆེར་གནོད་པ་དག །དོར་བར་འཚལ་ལ་ཕན་བ་སྤོང༌། །ཕན་པ་གཉེར་ཡང་མ་འཚལ་བས། །གནོད་པ་སོ་སོར་སྟོན་པར་བགྱིད། །དེ་དག་ཐབས་ནི་སྟོན་མཛད་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་གཉི་ག་ཡང༌། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་རྟོགས་གྱུར་པས། །
― DTG133_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨན་པར་གྱུར་པ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སུ་གྱུར་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེས་དང་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་རྩ་བར་གྱུར་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེས་རྗེས་སུ་གནང་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚད་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ་ཡི་གེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་མཐའ་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལས་ནི་ཡང་དག་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་བའམ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བདུད་རྣམས་བཅོམ་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདུད་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་དཔུང་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཡུལ་ངོ་ཆེན་པོ་བཅོམ་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་བསྟན་ནས། ད་ནི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་འབྱུང་བ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མར་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །རེས་འགའ་ནི་བསྐལ་པ་གཅིག་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། དུས་གཅིག་མ་ཡིན་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མང་པོར་མང་པོ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་གཉིས་དུས་
― DTG133_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་མེད་ཀྱི་རིམ་གྱིས་ནི་འབྱུང་ངོ༌། །མང་པོ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྨོན་ལམ་མཉམ་པར་བཏབ་པ་དང༌། ཚོགས་མཉམ་པར་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་ནི་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔོན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སོ་སོར་གཟུང་ཞིང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ཞིང་གཅིག་ཉིད་དུ་ནི་གཉིས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ན་མང་པོ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཡའོ། །ཐམ་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མི་རིགས་ལ། གཏན་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་མི་རིགས་པས་དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དུས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེས་གཞན་དག་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཞིང་གཅིག་ཏུ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་དང༌། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་གུས་པ་དང་བཅས་པས་བསྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅི་ནས་བདག་འདྲེན་པ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདྲེན་པ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་གྱུར་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་དུས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ས་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཛད་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེས་ན་གཉིས་པ་འབྱུང་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དུས་གཅིག་ཏུ་གཉིས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་བྱུང་བར་གྱུར་ན་གདུལ་བྱ་རྣམས་རང་གི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་སྒྲུབ་པར་མི་
― DTG133_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ལ། མྱུར་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཀྱང་གཞན་དག་ཀྱང་བཞུགས་སོ་སྙམ་པའི་བློས་དུས་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་ནས་གཞན་དག་ཏུ་ལྗོངས་རྒྱུར་གཤེགས་སམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་བདག་ཅག་མགོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསམས་ནས་མྱུར་བ་མྱུར་བར་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཆོས་མཉན་བ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་གནས་བ་མོས་པ་དྲག་པོ་དང༌། རོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བས་འབད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཅིག་ཅིག་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོའི་ཕན་པ་དང་དོན་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཚོགས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། འགྲོ་བའི་དོན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་བཞིས་མི་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སྐུ་ཚེ་དུས་རིང་པོར་བཞུགས་པ་དང༌། དུས་ཐུང་ངུར་བཞུགས་པས་སྐུ་ཚེའི་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་མི་འདྲ་བས་མཚན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་དང༌། རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པས་རིགས་ཐ་དད་པ་དང༌། སྐུའི་ཚད་ཤིན་ཏུ་ཆུང་བའམ། ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་འགྱུར་བའོ། །མི་ཡིན་ན་ཡང་སྐྱེས་པའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་གྱི། བུད་མེད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བུད་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བུད་མེད་ཀྱིས་སངས་པ་མེད་དེ། རྟེན་དམན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བུད་མེད་ལ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྟེན་གྱི་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདི་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དུས་རིང་པོ་ནས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ཡང་དམན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དྲགས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བརྟེན་པ་དང་ཤེས་རབ་དམན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་དམན་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཤེས་རབ་དམན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་།ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཤེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་མདོར་
― DTG133_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་དམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་བ་ཆེན་པོ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཆོག་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། དམ་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་པར་བྱའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ།། དེའི་ཕྱིར་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་པར་གྱུར་བས་ན་དེ་ཉིད་ནི་བླ་ན་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོག་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་བྱ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གཞིའི་གནས་ལས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ལེའུ་བཤད་པ་སྟེ་བདུན་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྔར་བསྟན་པའི་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་དང༌། གང་དག་སློབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཀྱང་ཚོལ་ཏེ། རང་ཉིད་སློབ་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་རིག་པའི་གནས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དེ་དག་གི་ཆོས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིག་པའི་གནས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བསམ་གཏན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་ཡོད་ན་ཡང༌། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་དག་གི་མན་ངག་ནི་ནང་གི་བསྟན་བཅོས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ངན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་
― DTG133_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ནི་ནང་གི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པའི་གནས་འདི་དག་གི་བྱ་བའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུས་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་ནི་འདིར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ནི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་བསྟན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་མི་ཉམས་པའི་སྦྱོར་བས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཐེག་པ་གཞན་དུ་བྱས་པ་དང། གཞན་དག་གིས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཕན་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ཕ་རོལ་ནི་གཞན་དག་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་ནི་གཞན་དག་ཀླན་ཀ་ཚོལ་དུ་འོང་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཉེས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཕན་ཡོན་ཏེ། འདིས་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པའི་དོན་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞན་དག་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་འདོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་སྐྱོན་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་སྨྲ་བ་ལས་ཐར་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྨྲ་བ་ལས་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་བསྒྲག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ཕྱོགས་བསྟན་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ།
― DTG133_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱིངས་འདི་ལས་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་ཏོ། །མ་གྲགས་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ངེས་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཡང་ན་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གིས་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་འདུས་བྱས་པ་ནི་ཚིག་ལེགས་པར་སྦྱར་བས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེས་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲའི་མཚོན་བྱ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །གསོ་བའི་བསྟན་བཅོས་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ། ནད་དང༌། ནད་ཀྱི་རྒྱུ་དང༌། དེ་བསལ་བ་དང༌། དེའི་སྨན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །བཟོའི་གནས་གང་དང་གང་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་དེས་བྱ་བ་གང་དང་གང་ངེས་པར་འགྲུབ་པ་དེ་དེའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་རྣམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱུ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་སྨྲས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྡེ་པ་ཐ་དད་ཀྱི་གཞུང་ལས་བསྟན་པའམ། བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་འདི་དག་ཉིད་དུ་འདུས་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་བཅུ་པོ་རྣམས་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་སྤྲོས་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་དངོས་པོ་བསལ་བར་བྱེད་པའི་ངག་གིས་འཇུག་པའོ། །དེའི་ཆོས་གསུམ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བརྗོད་དེ། མིང་དང་ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་སོ་སོར་རིག་པའོ། །ཇི་
― DTG133_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་དུ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོ་ལ་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ་ཞེས་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཚོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཚོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདུ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཀུན་དུ་ཤེས་པ་དེ་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་དངོས་པོ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའམ། རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟོས་ནས་རྒྱུ་ཡིན་པས་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་སྟེ། བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ལྟོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡོད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་སྔོན་དུ་བསྟན་ནས། ཡང་ན་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོད་པ་དང༌། ལེན་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པས་དོན་གྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །ལག་པ་ལ་ལྟོས་ཤིང་ལག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལེན་པའི་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་དེ་དག་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྒྱུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ས་བོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཞིང་དང་ཆུ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ནས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུའི་བར་དུ་འཕེལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ས་བོན་ནི་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་དེས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གྱིས་རིམ་གྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ལས་མེ་ཏོག་གི་རྗེས་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་བརྒྱུད་པའི་སྦྱོར་བས་འཛིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་དེའི་
― DTG133_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་ཡིན་པས་འཕེན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ཞིང་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ནི་འབྲས་བུའི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ས་བོན་དེ་ཉིད་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་སྟེ། མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །མངོན་པར་ཏེ་གསར་དུའོ། །འགྲུབ་པ་ནི་ཀུན་གྱི་དང་པོར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བོན་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུ་གུའོ། །ས་བོན་གྱིས་འཕངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རང་གི་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་འདྲེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རིམ་གྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པ་ནི་བདེན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཚོགས་པར་གྱུར་པས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན་སྐྱེ་བ་ལ་གགས་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། སོ་སོར་ངེས་པར་གནས་པ་དང་འགལ་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །བར་དུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་ཡང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། མེད་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ནི་རྒྱུར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེའི་དུས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བྲག་རྣམ་པར་གཞག་པས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དང་འགལ་ཞིང་འདི་མི་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་མི་མཐུན་པའོ། །མི་མཐུན་པ་ཉིད་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུའོ། །མི་མཐུན་པའི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མི་མཐུན་པར་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མདོར་བསྡུ་ན་
― DTG133_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚིག་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ནི་ཚིག་མི་མཐུན་པའོ། །རིགས་པ་དང་འགལ་བ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། མི་མཐུན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མི་མཐུན་པ་དང༌། མི་འཕྲོད་པའི་མི་མཐུན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ནི་ཚིག་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མི་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། དཔེར་ན་བདག་གི་ཕ་གཞོན་ནུ་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་མི་མཐུན་པ་མང་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་ན་ཚད་མ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པའི་རིགས་པ་ལ་མ་ཚང་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་ནི་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡན་ལག་གཉིས་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་མ་གྱུར་པ་ལས་དངོས་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལས་དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་མ་ཚང་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་དང་མུན་པ་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུན་པའི་བྱེད་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ལ། སྣང་བའི་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་པས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་ནི་དགའ་བ་དང་ཞུམ་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ནི་ལེན་པ་དང་འདོར་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །གསོད་པ་དང་གསད་བྱ་ནི་མི་འཕྲོད་པའི་འགལ་བའོ། །གཞན་དག་གཅིག་ཏུ་དགྲར་གྱུར་པ་དག་ལ་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཅིག་ལ་གཅིག་ཕྱིར་རྒོལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་ལས་གང་ལྷག་པར་བསྒོམས་པས་གཞན་སྤོང་བའམ་འབྱུང་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱེ་བྲག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་དཔེར་བྱས་པའོ། །སྤྱིའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དཔེར་བྱས་པའོ། །དོན་གྱི་
― DTG133_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐབས་འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དེ་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་དོན་རྣམས་བསྡུས་ནས་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་རྒྱུ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱུ་མང་པོ་རྣམས་ལས་གང་དང་འདྲ་བར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་དེ་ཡིན་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མེད་པར་ཡང་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེ་དག་ཉིད་རྐྱེན་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་གོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཏེ། འབྲས་བུ་དེ་རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་དག་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ན་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། སོ་སོའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་གྱི། མ་ལུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དམིགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་ནི་འདྲ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་མི་འདྲ་བ་འབྱུང་བའི་དུས་སུའོ། །དེ་དག་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། མཉམ་དུ་སྐྱེ་ཞིང་རྫས་མཚུངས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་བཞི་ལས་སོ་ཞེས་པའི་ངེས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུས་བསྡུས་པ་ནི་རྐྱེན་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བར་ནི་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྒྱུ་བཅུ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་
― DTG133_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་འབྲུའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལོ་ཏོག་རྣམས་ཀྱི་མིང་འབྲུ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཉིད་ནི་གནས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་འབྲུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་མིང་གིས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁ་ཟས་ལ་སྲེད་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདོད་པ་ནི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ཚོལ་བ་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །ལེན་པ་ནི་རྙེད་པ་ལའོ། །རྙེད་པ་རྣམས་ཁ་དང་སྣ་ནས་ཁོང་དུ་བཏང་ཞིང་སྤྱད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འབྲུ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་པས་ན་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་རང་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ངེས་པར་སྐྱེས་པས་ན་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ས་བོན་གྱི་རྗེས་ཐོགས་སུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུའོ། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཐ་མི་དད་པའི་ས་བོན་ལས་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ལོ་ཏོག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤིང་རྣམས་དང༌། རྩྭ་རྣམས་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་དེ་དག་ཚོགས་ནས་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །སེར་བ་བབ་པ་དང༌། ལོ་ཏོག་གི་ནད་ཀྱིས་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྒྱུ་བཅུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྲེད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་གྱི་རོ་མྱོང་བས་འཕངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། མ་རིག་
― DTG133_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཡང་སྲིད་པ་དང་ལྡན་པས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བས་བསྡུས་པའི་རྒ་ཤིའི་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ས་བོན་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཕན་ཚུན་གྱི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་རྣམས་འདྲེན་པར་བྱེད་པས་འདྲེན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ལྔའི་རྒྱུར་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀུན་ཚོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཐར་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིགས་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐར་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཡང་རྒྱུ་བཅུ་པོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང༌། འཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལམ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བས་ན་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འགོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད། རབ་ཏུ་འདོགས་པར་བྱེད། ངེས་པར་སྤྱོད་པར་བྱེད་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་
― DTG133_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་ལོག་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་དུ་རྣམ་པར་བྱང་བཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མ་རིག་པ་འགགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་འོས་པར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་པས་སྐྱོན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་བྱུང་ཞིང༌། སེམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ནས་བརྩམས་ནས། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་གྱི་བར་དུ་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་པས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལམ་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པ་དེས་འབྲས་བུ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་འཇུག་པ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ལྟོས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ནའོ། །རིགས་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིས་སུ་ལྷུང་བ་དུས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པས་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བར་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བླང་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རིགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལམ་བསྐྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་རིམ་གྱིས་བསྒོམ་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་ནུས་པར་གྱུར་པ་ནི་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་གསུམ་དང་སོ་སོར་འབྲེལ་པའི་རིམ་པ་ཇི་
― DTG133_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་འདུས་ནས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིགས་དང་མི་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ནི་གཅིག་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། ཅིག་ཤོས་གཉིས་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །རིགས་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་དང་ཕྲད་ན་ཡང་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་དང༌། དེར་མ་སྐྱེས་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་འདི་དག་གིས་ནི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱས་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་གང་སྨྲས་པ་ནི། འབྲས་བུ་ནི་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཀྱང་སྨྲས་པ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་དམྱལ་བ་དང༌། དུང་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་འདི་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོས་བསྡུས་པའི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་འོས་པར་གླིང་བཞི་རྣམས་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་རིས་དྲུག་རྣམས་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་
― DTG133_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྨིན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཆོས། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་ལུང་བསྟན་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའོ། །ཞེས་བསྟན་པས་སོ།། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བར་མི་དགེ་བ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་འདི་ལ་ཡང་དེ་མི་དགེ་བ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་སེམས་མི་དགེ་བ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་མི་དགེ་བ་ལ་མང་བར་གནས་པ་ཉིད་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་དགེ་བ་ལ་མང་དུ་གནས་པ་ཉིད་དོ།། དགེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་ལས་དང་མཐུན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འབྲས་བུ་མྱོང་བ་དང་འདྲ་བར་དེ་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བར་ཡང་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་འདྲ་བའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་མང་དུ་བྱས་ཤིང་གོམས་ལ་མང་དུ་བསྟེན་པས་གལ་ཏེ་འདིར་མི་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེས་ན་ཡང་ཚེ་ཐུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བདུན་བསྟན་པ་དེར་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དེ། བྱ་བ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །ཟད་པའི་ཤེས་པས་བྲལ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བས་ལམ་ནི་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་བྱས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བས་ན་བྲལ་བ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །སྡེ་པ་གཞན་དག་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུར་འདོད་པ་དེ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱིར་ཞིང་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བས་སོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱ་བ་སྟེ། བཟོ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་གནས་རྣམས་ཉམས་སུ་ལེན་པས་སྔོན་གྱི་ལས་
― DTG133_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གཞན་ནོར་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྡེ་པ་གཞན་དག་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་ལྷག་པར་འཇུག་པའི་འབྲས་བུར་འདོད་པ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པར་འདོད་པར་བྱེད་དེ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བས་སྐྱེས་བུའི་བྱད་པ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གིའོ། །དེ་འགྱུར་བས་ན་དེ་འགྱུར་ཕྱིར། །མིག་སོགས་དེ་ཡི་རྟེན་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲོག་གི་དབང་པོའི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྲོག་དང་མ་བྲལ་བ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་བྲལ་བ་ནི་སྲོག་དང་བཅས་པ་སྟེ། རིས་མཐུན་པ་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བར་ཆད་མེད་པར་གྱུར་པ་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་དེའི་དབང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྟེ། གཞི་བསྡུ་བ་ལས་བསྟན་པའོ། །ཚོར་བ་ལྔའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཚོགས་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཚོགས་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སེལ་ཞིང་ལམ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་རབ་ཏུ་
― DTG133_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱོང་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་འབྲས་བུར་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དེ་བསྟེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ན་རིགས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཕྲ་མོ་ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ས་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བས་ས་དང་པོ་ལ་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཕེལ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམས་པའི་སྒྲུབ་པ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་མ་སྦྱངས་པར་དེ་ལྟར་གཞན་གྱིས་བྱས་པས་དེ་ཐོབ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མྱུར་བ་མྱུར་བར་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་འགྲོ་བར་སྐྱེས་པ་དང༌། མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་གྲོགས་དང་བསྟེན་པས་ད་ལྟར་གནས་པ་ན་སྔོན་སྐྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་བའམ། ཆུད་ཟ་བར་འགྱུར་རམ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བྱས་པ་དང་བདག་གིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱ་བ་བྱས་པ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ནང་གི་རིག་པ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པར་རིག་
― DTG133_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོས་པ་ཚོལ་ཏེ། གུས་པ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཉན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལ་རྣམ་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གུས་པ་ཆེན་པོའི་ཉེ་བར་གཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆེན་པོ་ནི་དྲག་བོའོ། །གུས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དོན་ཆེན་པོ་དང༌། ཕན་ཡོན་དང༌། ཡོན་ཏན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལེགས་པར་བསྙད་པ་ཡང་དེ་ཉིད་དེ་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པས་ན་ལེགས་པར་གསུངས་པས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བསྙད་པའོ། །འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་དེ་བས་ཤས་ཆེར་དམ་པའི་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་གནས་ཏེ། ཉིན་མཚན་དུ་ཆོས་ཉན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བཙལ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་ལ་མོས་ཤིང་ངོམས་མི་ཤེས་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན། ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བ་མང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན། ཆོས་ལ་གཞོལ་ཞིང་ཆོས་ལ་འབབ་པ་དང༌། ཆོས་ལ་འབབ་པ་ཡིན། ཆོས་ལ་རྟེན་ཅིང་ཆོས་ལ་སྐྱབས་ཚོལ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་མཐུ་ཚོལ་བ་ཡིན། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པས་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པའམ། དབྱིག་གི་རྣམ་པའམ། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། མཛོད་དང༌། བང་བ་ཡང་རུང་སྟེ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་དེ་འབའ་ཞིག་ལ་རྙེད་དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པས་གནས་ཀྱི། གཞན་དག་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་མི་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་མི་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ནང་གི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་
― DTG133_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏང་བར་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། གང་འདི་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། གཡོག་འཁོར་ཡོངས་སུ་གཏང་བའམ། རྒྱལ་སྲིད་ཡོངས་སུ་གཏང་བའམ། ལོངས་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་འམ། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། གསེར་དང༌། མཛོད་དང༌། བང་བ་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་དང༌། རྟ་དང༌། གླང་པོ་དང༌། ཤིང་རྟ་ཡོངས་སུ་གཏང་བའམ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་དང༌། ལྷབ་ལྷུབ་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། བུ་དང༌། བུ་མོ་ཡོངས་སུ་གཏང་བའམ། མགོ་དང༌། རྐང་ལག་དང༌། ཡན་ལག་གི་དམ་པ་ཡོངས་སུ་གཏང་བའམ། ལུས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱ་བ་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་མི་གཏོང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང་རིམ་གྲོར་བྱ་བ་གང་ཡང་རུང་སྟེ་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ང་རྒྱལ་དང༌། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལ་སྤྱད་བ་གང་ཡང་རུང་སྟེ་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལུས་ཀྱི་གནོད་པ་གང་ཡང་རུང་སྟེ་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་ཐོས་པ་ཡང་དོན་ཆེ་བར་ཡང་འཛིན་གྱི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཐོས་པས་སེམས་དགའ་བར་འགྱུར་གྱི། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོའི་མཐར་ཐུག་པར་གནས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལ་ལ་ཞིག་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་ཟེར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་མེའི་དོང་ཆེན་པོར་ལུས་བོར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་ནུས་ན་ངས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཡང༌། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་དོན་དུ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བར་ཡང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་བདག་གིས་བདག་འདོར་བར་མོས་ན་
― DTG133_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ཕྱི་ནས་གུས་བར་ནན་ཏན་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚ་ཞིང་འབར་བ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་ཆོས་དོན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་གི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མང་དུ་འགྲུབ་པའི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་སྲེད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །བདག་ལ་སྲེད་པའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྒྱའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང༌། གྲངས་དང༌། ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། རྒྱུར་ཡང་མི་ཕྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གྲངས་ཀྱི་གནས་བཅུ་བཅུ་ལྷག་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གུས་པར་རབ་ཏུ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཉན་པར་བྱེད་པ་ན་ལུས་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་ཅིང༌། སེམས་ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དྲན་པ་བརྗེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཆུ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་ཐོས་པས་མི་ངོམས་ཤིང་ཆོག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པས་གང་བ་ཡང་མེད། མ་ཐོས་པས་བྲི་བ་ཡང་མེད་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་ཤིང་ལེགས་པར་རྙེད་པ་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་སྒོ་ནས་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་ནི་དང་བ་མང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་ལ་སྡང་བ་མེད་པ་ནི་རྒྱུད་མཉེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་ལུས་ཀྱིས་གཞན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་དྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ལ་གཡོ་མེད་པ་ནི་དྲང་པོར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་གུས་པ་རབ་ཏུ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བའི་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པའི་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཡོན་ཏན་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་བའི་
― DTG133_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། ཀླན་ཀ་ཚོལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱོན་ཚོལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འདུད་ཅིང་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གུས་པ་དང་བཅས་པས་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་པའི་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་བསམ་པ་ནི་དེ་དགེ་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བཙལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་པ་ནི། བདག་ཉིད་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ང་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་མི་ཟེར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐོས་ནས་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བདག་དང་གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་གི་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །མདོར་ན་ཐོས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་ནི་གཉིས་ཏེ། བསམ་པ་མ་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱི་ལྟར་ངན་ངོན་ཚོལ་ཞིང་ཞེན་པས་ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ངན་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ནས་གནས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་མི་འཛིན་པའི་སྐྱོན་ནི་དམིགས་པ་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པར་ཆོས་ཉན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་དྲུག་གིས་བདག་ཉིད་ཁེངས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁེངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་མཐོན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཁེངས་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། དུས་སུ་ཉམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་སྨྲ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབང་ཕྱུང་དང༌།།
― DTG133_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་པོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ཀྱིས་ཁེངས་པ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་ཉན་པར་འདུད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་མི་བཟོད་པས་བདག་ཉིད་མཐོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཉན་པར་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་སོ་སོར་རིག་པར་ནུས་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱོན་ཕྲ་མོ་མཐོང་བར་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་དེ་དག་ལྡན་པས་ཁེངས་པ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཀླན་ཀ་མི་ཚོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་དོན་གོ་བར་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་རྣམ་པ་བཞིས་ཁྱད་དུ་གསོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ལ་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དང༌། དོན་ཆེ་བར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་ཆོས་ལ་ཚིག་དང་དོན་སྣ་ཚོགས་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་རིགས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། གཟུགས་དང། ངག་ལ་སོགས་པ་དམན་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་སེམས་པ་ནི་ཞུམ་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་བསྡུས་པའི་མདོའི་ཚིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དུས་སུ་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དོན་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཡི་གེ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། དྲན་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །དོན་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ནང་དུ་བསྡུས་པར་གྱུར་བས་འབད་པ་མེད་པར་
― DTG133_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གཞན་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྒྱུ་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་སྨྲས་པ་ནི། རྣ་བླགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་གཞན་ནས་ནང་གི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཕྱིའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །དྲན་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་གུས་པར་མ་བཟུང་བས་འཛིན་པར་མི་ནུས་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་སེམས་བཏུད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལེགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡང་ད་པར་སེམས་བཏུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་དགོངས་པ་དང༌། བསམ་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་ཡི་གེ་དང་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྨྲས་པ། སེམས་ཀྱིས་བསམས་ནས་ཆོས་ཉན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤིན་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚོལ་གྱི། ཚིག་འབའ་ཞིག་རྣམ་པར་དག་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། དེ་ནི་སྒྲུབ་པ་གཙོར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བར་བྱ་བ་ལ་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྩོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་བཤད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཐོས་ན་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་ཀྱི། མ་ཐོས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པས་སོ། །རྩོད་པ་ལ་མཁས་པར་མ་བྱས་ན་རིགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྩོད་པ་ལ་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་འདྲི་བར་འགྱུར་བ་དང་
― DTG133_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་དབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་གི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་གཞན་དག་གཟུ་བོར་བཞག་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་སྨྲས་པ། བསྟན་པ་འདི་ལ་མ་དད་པ་རྣམས་དད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་ཕྱིར་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིར་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་གནས་པར་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱར་བའི་སྐད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་རྣམས་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོ་སྤྱོད་པས་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་གིས་ནི་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་ལ་ངོན་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཡི་གེ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་གིས་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ནད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནད་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསྐྱེད་པའི་ནད་རྣམས་གསོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་གཏན་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབུལ་པོར་གྱུར་ན་ཡང་ཚོགས་ཆུང་དུས་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་བྱ་བས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གཅེས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲགས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་མཁོ་བས་ཕོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་དང་མན་ངག་བསླབས་ཤིང་བསྟན་པས་ནི་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་འདི་དག་བསྡུས་པའི་འབྲས་བུ་
― DTG133_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཚོལ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་སྦྱོར་བ་གོམས་པར་མ་བྱས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་རིག་པའི་གནས་ལྔས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཚོལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་ནས་དེ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་བཙལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དེ་གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་གཏམ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཉིད་བསྟན་པར་འདོད་པས་དེ་དག་གི་བསྡུས་པའི་དོན་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ན་མཐུན་པའི་གཏམ་བརྗོད་པས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ན་ཡོངས་སུ་དག་པས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དུས་སུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དུས་གང་ཞེ་ན། སྤྱོད་ལམ་གྱི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་གནས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་ཏེ། སྟན་ཆེས་མཐོན་པོ་ལ་འདུག་པ་ལ་མ་ཡིན། མགོ་གཡོགས་པ་ལ་མ་ཡིན། མདུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པའི་གང་ཟག་གཞན་མེད་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟི་མཛད་དེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ལ་བླ་མར་བྱས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་ཞིང་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ལ་ཤས་ཆེར་ཆོས་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གུས་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་བས་ན་ཁྱད་དུ་གསོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །བཀུར་སྟི་དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གུས་པས་ཡིན་གྱི་མ་གུས་པས་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སེང་གེ་མཆོད་བ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུན་མི་
― DTG133_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་དུ་བཅད་ཅིང་མི་སྟོན་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཅིང༌། །སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའོ། །གོ་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྟོན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མདོར་བསྟན་པའི་ཚིག་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཆད་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིག་དེ་དག་བཤད་པའི་གོ་རིམས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་དཔེར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་དྲན་པ་ཉེ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །རགས་པའི་གོ་རིམས་ཉིད་ནི་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བས་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སོ་སོར་རིག་པ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་མདོར་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཆད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱང་དོན་དང་ཉེ་བར་ལྡན་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །གང་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་བརྗོད་བྱ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་གིས་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །ཡང་ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་ན་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །ཐར་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང༌། ཐར་པའི་དམིགས་པ་བདེན་པ་བཞི་ལ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པར་དང་ལྡན་པས་རྨོངས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་པ་དང༌། བདེན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐོས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལེ་ལོ་ཅན་དང༌། འདུན་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བག་མེད་པར་གྱུར་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགོད་
― DTG133_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་མངོན་པར་མོས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོད་པར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཞུམ་པ་དང་དམན་པ་བདག་ཉིད་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་སེམས་པ་དང༌། འགྱོད་པ་མང་བ་དང༌། བྱ་བ་མང་བ་རྣམས་དང༌། འཇིགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད། གཟེངས་སྟོད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་དག་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། མགུ་པར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤྲོ་བར་བྱ་བར་འོས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའོ། །སྨ་དབབ་པར་འོས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་སྤྲོ་བ་ཡང་མི་བསྐྱེད། སྨ་ཡང་མི་འབེབས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུས་འདུལ་བའི་གདུལ་བྱ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པས་དེས་འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འབའ་ཞིག་བཤད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲོ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། སྨ་མི་འབེབས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདེ་འགྲོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་འཚམ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། མཐོ་རིས་ཀྱི་གཏམ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་མ་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པའོ། །རྣམ་པར་མ་འཁྲུགས་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་སླ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་བཟང་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་སླ་བའོ། །ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གླག་གླག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ངན་འགྲོ་དང༌། འཁོར་བ་ནས་འདོན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྟོན་པར་ནི་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །འཁོར་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏེ། གཞུང་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པའི་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའོ། །རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལྟ་བུ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཏམ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་སེམས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྡང་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པའི་
― DTG133_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཉེ་བར་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གནས་ནས་བསླངས་ནས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་དགོད་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་སྐྱིད་པ་སྟེ། བག་མེད་པ་རྣམས་ལ་བག་མེད་པ་སྤོང་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཞུམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་འདོད་པས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉིད་དེ་སྙིང་བརྩེ་བའོ། །ཕྲག་དོག་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་ལ་བསྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་སྨོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྲག་དོག་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་རྟེན་ཅིང་རེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པའི་མདོའི་ཚིག་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་སེམས་པ་དང༌། སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་དང༌། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་དག་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་བསྟན་པ་རྣམ་ལ་རྗེས་སུ་གནང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགག་པ་གཙོར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མན་ངག་རྣམས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་བཀག་པ་དང་གནང་བ་དག་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནང་བ་དང་མ་གནང་བ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀག་པའི་བྱ་བ་རྣམས་སྤང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་གནང་བ་རྣམས་སོ་སོར་བརྟེན་པ་སྟེ། མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་
― DTG133_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུད་པ་ནི་སོ་སོར་ཐོབ་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་ངེས་པར་བསྟེན་པའོ། །ཡང་ན་སྔར་ཐོབ་པ་ཡང་ཐོབ་པ་ནི་སོ་སོར་བསྟེན་པའོ། །སྔར་སོ་སོར་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའོ། །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚིམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་ངེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གདོད་ཡོངས་སུ་སེམས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསམས་པའི་དོན་རྣམས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་སྤང་པའི་ཕྱིར་སྒོམ་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་གསུམ་དང༌། ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་རྣམ་པ་ལྔས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མེད་པའོ། །གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབེན་པའི་གནས་སུ་སོང་ནས་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །དབེན་པར་སོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་གིས་ལུས་དཔེན་པར་གནས་པ་ཐོབ་ན་སེམས་པ་ལ་བདེ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བས་སེམས་པ་དང༌། སྔོན་དང་ཕྱི་མ་མི་འགལ་བས་འགྲང་བར་བྱེད་པ་ནི་གཞལ་བར་འདོད་པའོ། །རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བ་ནི་ཉེ་བར་བརྟག་པར་འདོད་པའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་སེམས་པར་བྱེད་པ་ན་ཉེས་པ་མང་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པ་དང་བཅས་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བས་རྒྱུན་དུ་སེམས་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ལྷོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྦྱོར་བ་ལྷོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་ལྷོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཔྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་རྙེད་པའོ། །ལ་ལ་ནི་མོས་པ་ཁོ་ནར་བས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་ཚད་མར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས་དད་པར་བྱེད་པའོ། །དོན་ལ་རྟོན་
― DTG133_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཞེ་ན་པ་སྤངས་ནས་དགོངས་པའི་དོན་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོན་པ་ནི་གནས་པས་སོ། །ནག་པོ་བསྟན་པ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག་འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང༌། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་གནས་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ནི་ཆེན་པོ་བསྟན་པའོ། །མ་ཞུགས་པའི་སྔོན་དུ་སེམས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཐོག་མ་འཇུག་པ་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དང་པོར་སེམས་པའོ། །ཞུགས་ནས་ཀྱང་བསམ་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསམས་པ་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །བསམ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་སེམས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་གཡེང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཐོས་པའི་དུས་སུ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ལ། རྟོགས་པའི་དོན་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་ཐོས་པའི་དུས་སུ་མ་ཤེས་པ་དང༌། མ་ཐོས་པའི་དུས་སུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་རྣམས་རྟོགས་ཤིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རིགས་པས་ཚོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དྲིང་འཇོག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་གང་དག་ལ་མོས་པར་མ་གྱུར་ན་ཡང་སྐུར་པ་མི་གདབ་ཅིང་མོས་པ་མང་དུ་སྐྱེད་པར་བྱའོ། །སྐུར་པ་མ་བཏབ་པས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ཉམས་པ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་ཉེ་བར་མ་བསགས་པས་བདག་ཉིད་མ་སྨས་མ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དགོངས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། ཡི་གེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ནག་པོ་བསྟན་པ་དང། ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལས་སུས་ཀྱང་བསྐྱོད་པའམ་བསྐུལ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཐོག་མ་ནས་ཆོས་སེམས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་སྔོན་མ་ཐོབ་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཐོབ་བར་གྱུར་ནས་ནི་སྙིང་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་
― DTG133_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྒོམ་པ་བསྟན་པ་ལས་བསམ་པ་བསྟན་ནས། སྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། སྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དངོས་པོ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །མདོ་ལས་ཆོས་གཉིས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པས་དངོས་པོ་གཉིས་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་དང༌། ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པའོ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟེན་ཅིང་གོམས་པར་བསྒོམ་པའོ། །བསྟེན་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མང་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་བསྒོམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བའམ། ཆུང་དུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བས་བསམ་པའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ནས་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་དང། རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའོ། །མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་གཉི་གས་དབེན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་དུས་ན་ནི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་སྨོས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་དེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་ངེས་པར་གཏད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་གཞན་ལས་སེམས་བཟློག་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དངོས་པོ་དེ་ལ་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་
― DTG133_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཡོངས་སུ་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སམ། འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པའི་མཚན་མ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་མ་རྣམས་དངོས་པོའི་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པས་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ལས་སེམས་གནས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པས་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སྔོན་བསམ་པའི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཇུག་པ་འདི་ནི་ལྷག་མཐོང་ཞེ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དངོས་པོ་འདི་དག་དང༌། རྣམ་གྲངས་འདི་དག་གིས་ལྷག་མཐོང་མདོར་བསྟན་ནས། ཡང་འདི་དག་གིས་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འབྱེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིས་མ་ལུས་པ་གཟུང་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འཛིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དེ་དག་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གཏོད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་ལ་གཏད་པ་དེ་ཚོལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །རིག་པ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་དང༌། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་གཟུང་སྟེ། སྔོན་ལས་ལྟོས་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོང་
― DTG133_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའོ། །རྟོགས་པ་ནི་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་དོན་མ་ནོར་བར་རིག་པར་བྱེད་པའོ། །བློ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་ནུས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །མཁས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་པ་དང༌། འདོན་པ་དང༌། འབེལ་བའི་གཏམ་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ཤེས་པར་དོན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །རྟག་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་གུས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ཉིད་ནི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གོམས་པར་ཕྱེད་པ་ཉིད་སྒྲོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་མི་གཡོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་སྟེ། སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་མི་གཡོ་བར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་མཐོང་བས་སོ། །གཞན་དག་ནི་དབུགས་ཐོན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་མ་མཐོང་བས་སྡུད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་གཉི་ག་ལས་ཀྱང་མི་འཕྲོ་བའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་གུས་པ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མངོན་པར་དགའ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ནའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཡེ་ཤེས་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། ངེས་པའི་དོན་ཤེས་པས་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའོ། །གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ལ་ཡོད་པའི་ས་བོན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པས་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བསྟན་ཏོ། །གདམས་ངག་གང་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་
― DTG133_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྨྲ་བའི་ཚིག་གི་རོ་མྱོང་བ་ནི་གདམས་ངག་ཅེས་བྱའོ། །གདམས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །སེམས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་མཐུན་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ་ནི་གདམས་ངག་སྟེ། གདམས་ངག་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའམ། ཡུན་རིང་དུ་འགྲོགས་ཤིང་འདྲིས་པའི་རྒྱུས་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འགྲོགས་པའི་རྒྱུས་སེམས་བཙལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འགྲོགས་པའི་དབང་གིས་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དག་ལ་འདོམས་པར་འདོད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གིས་འདོམས་པར་བྱེད་འདོད་པ་དེས་ཞེས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ལ་གནས་པ་ནའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བཙལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་འདི་འདོད་ཆགས་ལ་མང་དུ་སྤྱོད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་མང་དུ་སྤྱོད་པ་ཞིག་ཅེས་སེམས་ཀྱིས་སེམས་བཙལ་བ་ནི་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ངེས་པ་ཐོབ་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་རྟུལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཚོལ་ལོ། །བསམ་པ་ནི་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཚོལ་ལོ། །བག་ལ་ཉལ་བ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཚོལ་ལོ། །ལེགས་པར་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་རྟག་པའི་མཐའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ལམ་སྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་དག་དེ་དང་དེར་སྐྱེས་པའི་གནས་དེ་དག་གི་མིང་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་གཏམ་བརྗོད་པས་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་དབང་གིས་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་ཤི་བའི་རྗེས་ལ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པས་མཚོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཆད་པའི་མཐའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ལམ་སྟོན་པ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་
― DTG133_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །མ་བྱས་པ་ལ་བྱས་སོ་སྙམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པར་མ་བྱས་པ་ལའོ། །མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་མ་ཐོབ་པར་རོ། །མ་རེག་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གདམས་ངག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་མདོར་བསྡུས་པའི་གནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་གནས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་མ་བཏུལ་ཞིང་མ་བསྒོམས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོར་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་མི་གནས་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་གདམས་ངག་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མཉམ་པར་འཇོག་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་གནས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ་ཐབས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་པ་སྟེ། སྤངས་པ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་མན་ངག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པས་སོ། །རང་གི་དགོས་པ་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་པར་བདག་གིས་བྱ་བ་བྱས་ཟིན་ཏོ་ཞེས་སྦྱོར་པ་བཤོལ་ནས་གནས་པ་དག་ལ་དེ་དག་གི་དེ་ལྟ་བུའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྤོང་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྤོང་དུ་གཞུག་པ་ཞེས་བྱ་པའི་དོན་ཏོ། །གནས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སེམས་དང༌། དབང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གདམས་ངག་གཞན་ལས་ཐོབ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིས་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་གནས་པར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་བྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱེད་པར་འོས་པ་ཡིན་པར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་གནས་པ་དང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱེད་པར་འོས་པ་འདི་དག་གིས་ཀྱང་སྟོབས་ཀྱི་
― DTG133_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྦྱོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་རྣམས་དང་པོར་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་པ་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །གདམས་ངག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྟོབས་རྣམ་པ་བརྒྱད་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཤེས་པའི་གདམས་ངག་གིས་ནི་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་སྦྱོང་ངོ༌། །དབང་པོ་ལ་གདམས་པས་ནི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །བསམ་པ་ལ་གདམས་པས་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །བག་ལ་ཉལ་ལ་གདམས་པས་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །འཇུག་པའི་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ལ་གདམས་པས་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །མི་བདེན་པའི་རྟག་པའི་མཐར་འཛིན་པ་ལ་གདམས་པས་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །མི་བདེན་པའི་ཆད་པའི་མཐར་འཛིན་པ་ལ་གདམས་པས་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །མ་བྱས་པ་བྱས་པར་མངོན་པར་ང་རྒྱལ་བ་ལ་གདམས་པས་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་བླངས་ནས་དྲིས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཉིས་སོ། །རྣམ་པས་ནི་གསུམ་མོ། །དེ་དག་གཉི་ག་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་ལྔའོ། །སེམས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་གནང་བ་དང་བཀག་པ་དག་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པའི་ཚིག་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་བསླབ་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སློབ་མ་ལ་སྟོན་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དགག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་དང་ངག་སྡོམ་པས་ན་སྡོམ་པ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དགག་པའོ། །ལུས་དང་ངག་གིས་འདི་དག་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གནང་བ་
― DTG133_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིས་འཇུག་པར་བསྐུལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ལུས་དང་ངག་གིས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱས་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་གུས་པར་མི་བྱེད་བས་སམ། བག་མེད་པའི་དབང་གིས་བྱ་བ་ནི་མི་བྱེད་ལ། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱེད་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་བྱ་བ་འདི་དང་ལྟ་བུ་ནི་མ་བྱས་ཞེས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བསྐུལ་བ་ན་ཡང་གུས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན་སྨ་དབབ་པར་བྱ་སྟེ། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང༌། ཆད་པའི་ལས་དང༌། གནས་ནས་བསྐྲད་པས་སྨ་དབབ་ཅིང༌། དྲན་པར་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་སྟེ། ཕྱིས་སྡོམ་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་བསྲུངས་ནས་བསམ་པ་བཟང་པོས་སྨ་དབབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྙོག་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ན་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ངན་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱའོ།། དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་འདི་ལྟ་བུ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་ཤེ་ན། སྣུམ་པའི་བསམ་པས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནད་པ་དང་བུ་གཅིག་པ་གཅེས་པ་ལ་སྨན་པ་མཁས་པ་དང་ཕ་བྱམས་པས་སྦྱོར་བ་རྩུབ་པོ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་ལ་ནི་ཁྱོད་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དགའ་བ་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོ་ཚུར་སྤྱོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་བསྐུལ་བ་དང༌། ཆད་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པས་རྗེས་སུ་གནང་བ་དང་རབ་ཏུ་དགག་པས་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ལ་ངེས་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་
― DTG133_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི་བསླབ་པ་ཞེས་གསུངས་པས་བསླབ་པའི་རྣམ་པ་མདོར་བསྟན་པའི་ཐ་མའོ། །དེས་ན་དྲིས་པ། ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་ངོ་བོས་བསྡུས་པའི་དངོས་པོ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་ཐབས་ཉིད་དུ་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་ཐབས་མན་ངག་བསྟན་པས་རྒྱུ་དྲིས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དོན་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པས་ཐབས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའམ། དེ་དག་ལས་གཞན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྦྱིན་པ་ནི་ལུས་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་བཏགས་པར་གྱུར་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་སྡུད་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཚིག་མཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཕན་བཏགས་པས་གུས་པར་བྱེད་ཅིང་སྨྲས་པའི་ཚིག་མཉན་པ་དང་ངོ༌། །བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་ན་བྱེད་པར་སེམས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་དབེན་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྒྲུབ་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་དང་བཅས་པ་སེམས་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྙན་པར་སྨྲ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཤེས་པར་བྱེད་པས་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཛིན་དུ་བཅུག་ནས་ཀྱང་མི་དགེ་བ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་འགོད་ཅིང་འཛུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྦྱོར་པ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་སྟེ། གཏུལ་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་འདུལ་
― DTG133_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་བས་འཇོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱ་བ་ལ་མི་གཡོ་བར་སྦྱོར་བས་ན་འགོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འདི་དག་ནི་སྤང་བར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་ཅིང་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་མན་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་སློང་བ་ནི་འདུལ་བའོ། །དགེ་བ་ལ་འགོད་པ་ནི་འཇོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་མི་འཕྲོགས་པར་འགོད་པ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གདུལ་བྱ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་ནི་དོན་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཐུན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་སུ་ཡང་ཅི་ཡང་སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་གིས་ན་དེ་ལ་ད་དུང་ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསྡུས་པས་སམ། སོ་སོ་བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དད་པོས་ནི་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པས་ནི་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྡོམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་བདུན་ལ་མོས་པ་མང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་དག་ཉིད་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བས་ཀྱང་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མདོར་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མདོར་བསྟན་པའི་སྡོམ་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅིར་ཡང་རྣམ་པ་འདྲ་བར་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་མ་བསླབས་པར་རང་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་ལ་བསླབ་པར་མི་ནུས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་
― DTG133_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ས་དང་ས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེ་རེ་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་ཏེ་བཞི་པའི་བདུན་པའི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྫོགས་པར་མ་བྱས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྫོགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་རྣམས་དེ་དག་གི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་སྔར་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་དགུས་བསྟན་ཏེ། མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། སྦྱིན་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པར་མི་ནུས་པ་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། སྒོ་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། རྟེན་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་སྟན་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་གཉི་གར་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་དགུ་ཉིད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་དང་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཞིར་ཏུ་མི་འདོར་བར་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ཉིད་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་པོར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རང་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པ་ལམ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་རེ་ལ་ཡང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་བ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ནའི་སྟེ། སྦྱིན་པའི་
― DTG133_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོ་ཉིད་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པའི་བར་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་ས། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་ལ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཡང་མེད། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡང༌། །སྤྱི་བོར་ཁྱོད་ཉིད་ཞོན་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མདོར་ན་རྣམ་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། སྒོར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་དང༌། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ལེན་པ་པོའི་ཁྱད་པར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་པའི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒོར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྟ་བ་དག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལེན་པ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སུ་གང་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་པོ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང༌། རང་གི་ལུས་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དང༌། ཕ་རོལ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ནི་དེ་གཉི་ག་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་ཚེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་སེམས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་མ་ཆགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་རེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ལ་ཆགས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང༌། རང་གི་ལུས་ལ་མི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མ་ཆགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་སེམས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སེམས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའོ། །རང་གི་ལག་གིས་སྟེར་བའི་དུས་སུ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་སོ། །གཞན་ལ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྟེར་དུ་བཅུག་པ་ནི་ངག་གི་ལས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་པ་བསལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དངོས། །སྐྱེས་བུ་གང་ཚེ་སྦྱིན་བྱེད་པ། །དགེ་བའི་ཕུང་པོའི་སྐད་ཅིག་དེ། །སྦྱིན་པ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་བ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་ཞིང་མི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའོ། །གཞན་དག་གི་ནི་གང་གིས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ལུས་དེ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གི་དོན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་སྲོག་གི་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་དང་ལྷན་ཅིག་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་ལ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་གྱ་ནོམ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དེ་དག་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློང་བ་རྣམས་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཞེས་སྡང་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སློང་བ་རྣམས་ལ་ཡིད་ཁྲོ་བ་མེད་དེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ལས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་འཐོབ་པར་མཐོང་པ་ནི་འོང་བ་མཐོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་བའི་
― DTG133_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་གཏི་མུག་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །སུ་གང་འདོད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སློང་བ་པོའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་སྟེ། དེས་ན་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་ལ། ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བསྡུས་པའོ། །དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའོ། །ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་དབྱེ་བའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྐང་ཡན་ཆད་རང་གི་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནང་གི་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་འདྲེས་པ་ཡང་ཡོད་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱུགས་པ་ཟ་བས་འཚོ་བ་ནི་ཡི་དགས་དང༌། དུད་འགྲོ་ཁ་ཅིག་སྟེ། དེ་ཡང་ཟོས་ནས་མ་ཞུ་བའི་གནས་ཡན་ཆད་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ན་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ལུས་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཟིན་པ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་ཀར་གཏོགས་པས་འདྲེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདྲེས་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་ཡང་སྦྱིན་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བཏོད་བའི་སྦྱིན་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཅི་དགའ་དགུར་བྱེད་དུ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་དུ་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དགའ་དགུར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་ལ་དབང་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་གསོས་པའི་བྲན་སྔོན་རང་དབང་ཡོད་པ་ལས་ཕྱིས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རང་གི་ལུས་ཇི་ལྟར་འདོད་
― DTG133_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གསུངས་པའོ། །ཕ་རོལ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ད། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ནི་འབྲས་བུ་ལ་རྗེས་སུ་ལྟོས་པ་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པར་གཞན་ལ་བརྩེ་བའོ། །ཟག་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཐར་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པའོ། །ཕ་རོལ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱ་བར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འདོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་དུ་འཆད་དེ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་ལུས་ལས་སྙིང་པོ་བླང་བའི་ཕྱིར་ཚིག་གསུམ་པོ་འདི་དག་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ལུས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་འབྲས་བུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣག་དང་བཅས་པའི་ལུས་འདི་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་མཁོ་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་བཏང་བས་ལྷ་དང་མི་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ལུས་རིན་མེད་པའམ་རིན་ཆུང་བ་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རིན་ཐང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྙིང་པོ་ལེན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་གཞན་དག་གི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མཐོང་ཡང་དུས་རེ་ཞིག་ཙམ་མཐོང་བས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་ལས་བཟློག་པའི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡང༌། དེ་ལྟར་ན་དུས་དང་ཡུལ་དང་དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ན་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་ལ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་
― DTG133_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཅི་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་བདེ་བ་ཁོ་ནའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་སྒོ་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའམ། གང་ཡང་འཆི་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བར་ཡང་མ་ཡིན་པས་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །འདི་དང་ཕ་རོལ་གཉིས་སུ་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ངེས་པར་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཡང་ངེས་པར་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་མི་འདོད་ཀྱང་དབང་མེད་དུ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྟན་པའོ། །ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ཀྱིས་གྲོགས་བྱ་དགོས་པར་གསོལ་བ་འདེབས་པར་བྱེད་ན་དེ་གྲོགས་སུ་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ཕ་རོལ་བྲིད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་སླུ་བའི་དོན་དུའོ། །མི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པས་བྱེད་དུ་བཅུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ཡུལ་དང་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་དེ་དག་གི་དབང་དུ་འགྱུར་བར་བདག་ཉིད་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ངོར་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྲོག་འདོར་བ་ནི་ནུས་ཀྱི། གཞན་གྱི་ངོར་གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་གྲོགས་སུ་ནི་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བསམ་པ་དག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སེར་སྣའི་འཛིན་པ་དམ་པོའི་འདྲི་མ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མི་སློང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྐྱོན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སམ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསམ་པ་དག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསམ་པ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་
― DTG133_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོས་རྒྱུད་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ས་དང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང་ཉེ་བར་གནས་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པའོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་དག་གིས་ནི་སྦྱིན་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱིས་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཐོ་འཚམས་བའི་བསམ་པས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིའི་ལུས་ཀྱིས་ལྷ་རྣམས་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སློང་བར་གྱུར་ཀྱང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་པོ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་བ་ཆེན་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨྱོན་པ་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སེམས་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་རྣལ་དུ་མི་གནས་པར་གཡེངས་པ་སེམས་རང་གི་གནས་སྐབས་ལ་མི་གནས་པ་རང་གི་རང་བཞིན་ལ་མི་གནས་པའི་སེམས་སོ། །སེམས་འཁྲུགས་པ་ནི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་བས་སློང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འདོད་ནས་སློང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་རྡོལ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་རྡོལ་ཙམ་གྱིས་སློང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་གཞན་དག་གི་སྲོག་ལ་གནོད་པའམ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པའམ་བུད་མེད་ལ་ཉེ་བར་གནོད་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་གཞན་དག་ལ་བག་མེད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་འཆི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློང་བའོ། །ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གསད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་སློང་བའོ། །ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་ཀྱང་སྨན་གྱི་དོན་དུ་ཡིན་ན་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །མེ་ཡང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའོ། །མཚོན་ཆ་ཡང་བསྲུང་བ་དང༌། མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའོ། །ཆང་ཡང་སྨན་གྱི་དོན་དུ་
― DTG133_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཡིད་བརྟན་པ་མ་ཡིན་རྫས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡིད་བརྟན་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡིད་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྨྱན་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་གཞན་གྱི་གཞན་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཕོ་ཉའི་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་སྲོག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་སྲོག་ཆགས་ལ་གནོད་པའི་འཇིགས་བ་ཡོད་པ་དང༌། བཟའ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྦྱིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་དག་དགའ་བ་དང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཉེ་བར་གནོད་པའི་སྒོ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགའ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ལས་བྱུང་པའམ། བཟོ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་རུང་གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ནི་སྨད་པར་བྱ་བའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །འོན་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བྱིན་ན་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དགའ་བ་ཙམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངན་སོང་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གིས་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གནས་རྣམས་རབ་ཏུ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བག་མེད་པའི་གནས་མ་ཡིན་ན་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་རོ། །བདག་གི་དབང་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡུད་པ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །རི་དགས་གསད་པའི་ཐབས་བསླབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་སྨད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ངན་པའོ། །ཡོ་ལང་ཆེན་པོ་ནི་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་གསོད་པའི་གནས་སོ། །སྲོག་ཆགས་མང་པོ་བསོགས་ནས་གསོད་པ་སྟེ། བསོགས་ནས་དུས་གཅིག་ཏུ་སྲོག་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་
― DTG133_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོས་མི་བྱེད་པའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཡང་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པའོ། །ལྷ་རྟེན་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྟེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་བྱོལ་སོང་བསད་ནས་ཁྲག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པའོ། །སྲོག་ཆགས་མང་པོ་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ལས་སྐྱེས་བ་ནི་ཉ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རི་དགས་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེ་དག་གི་གནས་དང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་དག་ན་གནས་པ་བསད་བའི་ཕྱིར་ཉ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་འགྲམ་དང༌། མཚོ་འགྲམ་ལ་སོགས་པ་གཙོར་གྱུར་པའི་ས་ཕྱོགས་དང༌། དགོན་པ་དང༌། ངས་འདབ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་སློང་ན་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྟེར་བར་མི་བྱེད་དོ། །གང་ཅི་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགའ་བ་དང་རྩེད་མོའི་ཉེ་བར་མཁོ་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་བག་མེད་པའི་གནས་སྤངས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་བ་གང་ཡིན་བ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་དག་དགའ་བ་དྲག་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གུས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྒྱུ་དེས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བའོ། །གཅིག་ཏུ་ནད་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ནད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སློང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁ་ཟས་དང་བཏུང་བ་ཚོད་མ་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚོད་མ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ནི་ལེགས་པར་ཞུ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཕན་པ་ནི་ཚོད་ཟིན་ཀྱང་མི་སྦྱིན་ནོ། །བརྐམ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཟས་ཀྱི་ཚོད་མི་ཟིན་པ་དང༌། ཁ་ཟས་བསོད་པ་ལ་སྲེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྦྱིན་པའོ། །དགའ་མགུར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དགའ་མགུར་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་རྒྱུ་
― DTG133_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་ཕྱིར། བླ་མ་ལྟ་བུའི་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་གི་ལུས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕན་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་བདག་གི་དབང་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། བདག་ནི་དེ་དག་གི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནུ་མ་བསྣུན་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁ་ཟས་རྣམས་ཀྱིས་གསོ་བ་དང་སྐྱེད་པ་ཡིན་པ་ནི་མི་ཕན་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་དག་གིས་མི་མཐུན་པ་དང་མཐུན་པ་སྤངས་པ་དང་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པས་ལུས་གསོས་ཤིང་བསྐྱངས་པའི་ཕྱིར་བླ་མའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུའོ། །སྤྱི་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གི་མཆོག་སྟེ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྐུར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་པར་བས་ལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་དགའ་བ་དེ་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་རང་དབང་དུ་དགའ་མགུར་སྤྱད་པར་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པར་ཇི་ལྟར་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བསམ་པའོ། །ལུས་དང་ངག་གིས་སྦྱིན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྲོགས་ཏེ་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱལ་པོ་ནི་དེའི་རིགས་ཅན་ནོ། །དབང་བསྐུར་བ་ནི་དབང་བསྐུར་པའི་གནས་ཐོབ་པའོ། །བདག་པོར་གྱུར་པ་ནི་བཀའ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ཡུལ་དེ་ན་ཉེ་བར་གནས་པའི་འཁོར་དང་གཉེན་རྣམས་ཀྱི་དཔོན་ཡིན་ན་ཡང་སོ་རང་རང་བདག་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྲན་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྲོགས་ནས་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །རྒྱལ་སྲིད་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ལས་ཕྲོགས་ཏེ་གཞན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང་སེམས་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ལེན་པ་པོའི་གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་ནས་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ། བདག་གི་བུ་དང་ཆུང་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལེགས་པར་བརྡ་མ་སྤྲད་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མ་དྲིས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་སྤྲོ་བ་དྲི་བ་མེད་པར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་འདོད་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡིད་མི་དགའ་བཞིན་དུ་སྟེ། གདོང་མཆི་མས་གང་
― DTG133_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་དེ་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་སྐྱེས་ནས་གཞན་དག་ལ་ནི་ཕན་གདགས་པ་ཙམ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དེ། །ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་རྣམས་མེད་ན་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བརྡ་སྤྲད་དེ་ཡིད་དགའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བརྗེད་ངས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཁོར་རྣམས་ལ་དྲག་ཤུལ་བྱེད་པའོ། །རིགས་དང་རྗེས་སུ་འཚམ་པ་དང༌། དེ་ལ་གཞན་དག་དམོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་ལས་དེ་ལྟ་བུ་མི་ནུས་པ་ཉིད་ནི་བྲན་དུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེས་ན་སྨྲས་པ། སྐྱིད་དེ་བར་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་སྲིད་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཤེས་ཆེར་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་ཞུགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤས་ཆེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡུལ་རླག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱལ་སྲིད་ལས་ཀྱང་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་བྱིན་པར་ལེན་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་གི་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་ནོར་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕ་མའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕྲོགས་ཏེ་སློང་བ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ལ་ནི་བདག་ཉིད་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་བདག་མི་ལེན་གྱི་དེ་དག་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། གནོད་པ་བྱས་ནས་གཏོང་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་གཞན་སྟེར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་སྙན་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱིས་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱིས་བབ་ཅོལ་མ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་རྫས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རབ་ཏུ་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྫས་ཕྲོགས་ནས་མི་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་
― DTG133_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོང་གི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁ་ཅིག་གི་ནི་ཉུང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་གི་ནི་མང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་གི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་མི་སྦྱིན་པར་བསླབ་པ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སློང་བ་ལ་མི་སྦྱིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་མི་བྱ་བའི་བསླབ་པ་ཡང་བཅས་པས་ནང་གི་བདག་ཉིད་རྣམས་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མི་མཉམ་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ལ་བལྟས་ནས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པས་ཀུན་དུ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་སམ། སྦྱིན་གནས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །འདིར་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཁྱོད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་འདི་རྣམས། །སྣོད་དང་སྣོད་མིན་མ་མཆིས་པར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་མཆོད་གནས་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། མང་པོ་སྟེར་བ་ལ་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་མི་སྟེར་བའི་ཉེས་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་པའམ། ལྷག་པ་ཁོ་ནར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཡིད་མི་དགའ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མི་དགའ་བའམ། དམན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་མེད་དེ། དེ་ནི་དམན་པ་དང༌། མི་མོས་པས་སྦྱིན་པ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་དམན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་འཁོར་རྣམས་ལ་
― DTG133_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། འདི་དག་ལ་མེད་ན་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམོད་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཡང་དང་ཡང་དུ་དམོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དམོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྙས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕོངས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ངས་ཕན་བཏགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གུས་པར་མ་བྱས་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། བརྙས་ཤིང་མ་གུས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པར་བྱ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། བདག་ཉིད་མ་བསྡམས་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་མ་བསྡམས་པའོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཤེ་བ། ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཕན་གདགས་པའི་སེམས་སུ་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་ངན་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་འཇུག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནོད་པ་ཆེན་པོའི་མཆོད་སྦྱིན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གོང་དུ་ཡང་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་མི་བྱ་བར་བསྟན་ན། ད་ལྟར་ནི་ལྟ་བ་ངན་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྦྱིན་པ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཟློས་པའི་སྐྱོན་ན་ཡོད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འཚེ་བའི་སྦྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྷའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་དགེ་མཚན་དང༌། བཀྲ་ཤིས་དང་མི་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉི་མ་དང་རྒྱུ་སྐར་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ན་ཡང་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐར་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG133_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་ལ་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་དང་བཅས་པའི་སྦྱིན་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྲས་བུ་མེད་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དད་པས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་ཅིང་རང་གིས་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ངེས་པ་ཐོབ་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པ། སྨན་བྱིན་པས་ནད་མེད་པ་མང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གནས་བྱིན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་བཟློག་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། དབུལ་པོར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་འཇིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཟས་དང་སྐོམ་ལྷག་མར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཞག་ལོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁེངས་བུ་ཉིད་དོ། །མ་བསྙད་མ་སྦྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་བར་མ་བྱས་པ་སྟེ། གོ་བར་བྱས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ལས་བྱེད་དུ་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་གང་དེ་ཡང་འཚམ་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་ངལ་བའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། སློང་བ་པོ་ཡང་དང་ཡང་བསླང་དགོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སློང་བ་པོའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུན་རིང་དུ་བསླང་དགོས་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཡང་དང་ཡང་བསླང་དགོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། ཡང་དང་ཡང་འོང་དགོས་པས་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། སོང་ཞིང་ཕྱིར་འོང་དུ་གཞུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཁོར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྲིང་བའི་ཕྱིར་གང་སྨྲས་པ། རྙེད་པ་འཚོལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཉོན་མོངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟེན་ཅིང་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཙམ་གྱི་སྦྱིན་པ་དགག་པར་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕ་རོལ་རྒྱལ་པོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕོངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར།
― DTG133_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཀྲེན་བའི་ཚུལ་དུ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཚོ་བའི་ཕྱིར་སྲི་ཞིང་ཉུང་ཤས་ལས་མི་སྟེར་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་ནས་རྒྱུས་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། འདི་སྦྱིན་པ་འདིས་བྲིད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་འབྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱོན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་དེར་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བྱའོ། །མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་གཟོ་བའོ། །ལེ་ལོ་མེད་པ་ནི་སྙོམ་ལས་དང་བྲལ་བའོ། །བྱ་བ་བརྩམས་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་སྒྲུབ་ཕོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་གཉིད་ཀྱིས་སྟ་གོན་དུ་བསྔོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པ་ནི་ཟས་སྦྱིན་པའི་དུས་སུ་སྟེ། སློང་བའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་འདུས་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དག་ལས་ཉུང་ངུ་སྟེར་བ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཉུང་ངུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཟུང་བ་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །མ་དད་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། སྔ་རོལ་ཉིད་ནས་ཀྱང་ཡིད་དགའ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ཆགས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡིད་དགའ་བའོ། །དངོས་གཞིའི་དུས་ན་ལེན་པ་པོ་ལ་ཕྲག་དོག་གི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་སེམས་དགའ་བར་བྱེད་ཅིང་ངོ༌། །མཇུག་གི་དུས་ན་འགྱོད་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་བྱིན་ནས་ཀྱང་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཕན་ཡོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མ་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། གཡོ་སྒྱུའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་བཏང་བའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཉུང་དུའམ་མང་པོ་ཅི་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་ལྷག་པར་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་བཏང་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་སེར་སྣའི་དྲི་མ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དང༌། སློང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ངལ་བསོ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ལ་དད་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངག་དང་ལྡན་པའོ། །སློང་མོ་པས་བདག་གི་ནོར་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་རེ་ཞིག་ཙམ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་
― DTG133_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྒོ་ནས་བདག་ལ་གཏམས་པ་སླར་ལེན་པའི་ནོར་གྱི་བདག་པོ་བཞིན་ནོ། །སོམ་ཉི་མེད་པར་སློང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་དུས་སུ་རུང་བ་སྦྱིན་པ་རབ་ཏུ་དགག་པའི་ཕྱིར། དུས་སུ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་དུས་ནི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱད་པར་འོས་པའི་དུས་སུ་སྦྱིན་པའོ། །རུང་བ་སྦྱིན་པ་ནི་བདག་དང་ལེན་པ་པོ་གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དང༌། དོན་མ་ཡིན་པ་དང༌། གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པ་སྤྱོད་པ་སྟེ། རྩ་བ་མེད་པའི་གནས་སུ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཁྲུལ་པའི་སྦྱིན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། སེམས་མ་གཡེངས་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔྱས་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། སློང་བ་ལ་འཕྱ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟིང་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོན་ཟུར་གྱིས་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །སྤ་འགོང་བ་ནི་ངན་པའམ་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བས་སོ། །ཁྲོ་གཉེར་ཅན་དུ་མི་བྱད་པ་ནི་སེམས་འཁྲུགས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །བརྒྱངས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་བརྒྱངས་ཏེ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་འདོད་པ་ལ་སྦྱིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྦྱིན་གནས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་དང་སྦྱར་ནས་རྗེས་སུ་སྦྱིན་པའོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་དགག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་རང་གིས་བླངས་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བློ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་སྦྱིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བདོག་ཀྱང་རུང༌། མི་བདོག་ཀྱང་རུང་སྐྱིད་ཅིང་སྟེ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་དང་མ་བྲལ་བའོ། །བཀྲེན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་ཐོབ་པའོ། །ཕོངས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕྱོགས་དང་འཛིན་པ་ཡོད་པའོ། །མགོན་དང་བཅས་པ་ནི་གྲོགས་བྱེད་པ་གཞན་ཡོད་པའོ། །རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་རྣམ་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བས་དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་དག་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྡུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིམ་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའི་སྡུག་
― DTG133_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་བསལ་བའོ། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ལས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་བསམས་པ་ལྟར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་གྱུར་ཅིང་མཛའ་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་སྤང་བའི་དོན་གྱི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སློང་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བརྫུན་གྱི་ཚིག་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཡོད་དེ་བདོག་ཀྱང་རུང་མི་བདོག་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡང་ངོ༌། །སྦྱིན་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་དང༌། སྦྱིན་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། ལྷག་པར་མོས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེར་སྣ་ཅན་སྦྱིན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་སྦྱིན་པའི་ས་བོན་བསྐྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་གཏང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡོད་དེ་བདོག་ན་སེར་སྣ་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོ་བྱད་རྣམས་འཛིན་ཅིང་མི་འདོར་བ་ནི་སེར་སྣ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དང་ཡང་སེར་སྣ་བྱེད་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་སེར་སྣ་ཅན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀུན་དུ་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཞེན་པ་ནི་འཇུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་སོང་ནས་སོ། །དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་བག་ཕེབས་པར་བྱས་ཏེ་མགུ་བར་གྱུར་པ་དང༌། སྨྲས་པ་ལས་མི་འདའ་བར་ཤེས་ནས་ཚུར་ཤེག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངའི་གན་དུ་ཤོག་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནོར་འགོད་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ནོར་འགོད་པ་མེད་པར་ཏེ། རང་གི་ནོར་ལས་འགོད་མི་དགོས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་མང་བ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེ་བར་
― DTG133_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོངས་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློང་བ་རྣམས་བདག་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སློང་བ་དང་ཕྲད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པར་བྱ་བའམ། ཡང་ན་ངའི་གན་དུ་ཐོང་ཤིག་ཅེས་བཅོལ་བའོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་གཉིས་ཀྱང་སློང་བ་ལ་ཕན་གདགས་པར་ཞུགས་པས་སྦྱིན་པ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་འཇུག་པའི་སྒོ་བསྟན་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ས་བོན་བསྐྲུན་པ་ཡིན་ཏེ། སེར་སྣའི་དྲི་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་གོམས་པར་བྱས་པས་སྦྱིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆགས་པ་རིམ་གྱིས་སྤངས་ནས་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་མཁན་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོ་བྱད་ལ་ཆེད་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་གང་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་འདོད་པའི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པའི་རྫས་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་བསྐྲུན་ཅིང་དེ་དག་ཀྱང་བྱེད་དུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་གཞན་དག་ཀྱང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་ཙན་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་བསྡུས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྱུ་ཚོང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོམ་རྐུན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་སོ། །ཕ་རོལ་པའི་སྦྱིན་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དག་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཡོ་སྒྱུས་བྲིད་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོམ་རྐུན་པའི་རྒྱུས་སོ། །དེས་སྔར་མ་རྟོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའི་དུས་ནའོ། །དུས་ཕྱིས་རྟོགས་པར་གྱུར་ན་ཡང་རྟོགས་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་
― DTG133_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་མི་བྱེད་ཀྱི། རྫས་དེ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་སོ། །སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པར་སྦྱངས་པའོ། །མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པའོ། །རྫས་མེད་ཅིང་མི་བདོག་ན་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་སྦྱིན་པ་བྱེད་པའི་གྲོགས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་སློང་བ་པོ་ལྷགས་ཤིང་ལྷགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱང་རིགས་པས་བསྒྲུབས་པའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཉེས་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བས་སྦྱིན་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ངན་པས་ཞུགས་པ་ཉིད་དང༌། དྲན་པ་བརྗེད་ངས་པ་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་འཇིགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཉིད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་གླགས་ཚོལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མུ་སྟེགས་ཅན་བསྟན་པ་འདི་ལ་སྡང་བ་གཞན་གྱི་བུག་པ་དང་སྐྱོན་ཚོལ་བའོ། །ཆོས་ཁས་འཆད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་དང༌། འཆད་པ་དང༌། འགྲེལ་པའོ། །གླེགས་བམ་དུ་བྱས་པ་ནི་གཞུང་དུ་གཏོགས་པའོ། །ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་མཚོན་པར་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་ལ་ཆགས་པའམ། གླེགས་བམ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ཞེན་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་དེ་དག་གཉི་ག་མེད་ན་ཡང་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ན་ཡང་རང་གི་བྱ་བ་རྫོགས་ནས་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་དུ་གླེགས་བམ་དེ་བསྒྲུབས་པའི་དོན་མ་གྲུབ་ན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཞན་མེད་ན་མ་བྱིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་ཚེ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཉེས་པ་མེད་
― DTG133_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱས་ལ་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཡོད་ན་ནི་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་དེ། ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་གཞོམ་པའི་དོན་དང༌། མ་འོངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་མེད་པར་གྱུར་ན་མ་བྱིན་ན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྙེད་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ལ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ནི་རྟོགས་པ་ཆེན་པོར་མི་འགྱུར་ན་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་དེའི་སྒོ་ནས་དང། ཤེས་རབ་ལ་མཁས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཉིད་ཀྱིར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དགོས་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་མཐོང་ནས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱིས་སེམས་གདུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དངོས་པོ་ཡོད་ཅིང་སློང་བ་རྣམས་ལ་མ་བྱིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གློ་བུར་དུ་མི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བླང་པོ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ལ་མི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་བརྫུན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཆོས་གོས་རྣམས་བརྟགས་ནས་འཆང་བ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བརྟགས་པའི་ཡོ་བྱད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་ན་ཡང་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་གནས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་ལྡན་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཡོན་གསུམ་པ་ནི་བརྫུན་མ་
― DTG133_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པར་སློང་བ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ་གང་གི་ཚེ་སློང་བ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་བཏང་བ་ཅི་ཡང་མི་མངའ་བས་རྗེས་སུ་གནང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མ་བཏང་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱེད་ལ་སྦྱིན་པར་གནང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བསམས་ནས་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱིན་པར་མཛད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་ན་བྱིན་ལ་དེའི་སེམས་མི་དགའ་བ་མེད་པར་བྱས་ལ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང༌། གཏོང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། དོན་གཏོང་བ་དང༌། ནོར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །མཚན་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟོན་ཏོ། །སེར་སྣ་གཅོད་པར་བྱེད་པའམ། དབུལ་བ་སེལ་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བསྟན་ཏེ། ཁ་ཟས་བྱིན་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལྟ་བུའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོངས་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཞེ་སྡང་སྤངས་ནས་བྱམས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་སེམས་བསལ་ནས་སྙིང་རྗེ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཕྲག་དོག་སྤངས་ནས་དགའ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་རྣམས་ལ་
― DTG133_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་པ་སྤངས་ནས་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སྔོན་མ་གོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གོམས་པར་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉུང་ཞིང་མེད་པ་ཡང་སྦྱིན་པའི་གེགས་བྱེད་པ་གཉིས་པའོ། །དངོས་པོ་ལ་ཞེན་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གསུམ་ནི་སྦྱིན་པའི་གེགས་བྱེད་པས་ན་སྦྱིན་པའི་བར་ཆད་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སེམས་མི་འཇུག་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སེམས་མི་དགའ་བའོ། །མ་བྱས་པ་ནི་བྱ་བར་འོས་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཕོངས་པ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པས་ཡི་དགས་རྣམས་སམ། དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པས་ན་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མྱོང་བར་གྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཕ་རོལ་ལ་ཕན་མ་བཏགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པ་བྱས་པས་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདག་འཆིང་བར་གྱུར་ཀྱང་རུང་གི་སློང་བ་བཟློག་པར་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་འཚོ་བར་བྱ་བའི་ཐབས་གཞན་ཡང་ཡོད་བཞིན་དུ་སློང་བ་རྣམས་ཅི་སྟེ་ཟློག་པར་བྱེད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཞེན་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ།། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ངུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལོག་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟ་བ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞན་པ་ལས་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའི་
― DTG133_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་སྨྲས་པ་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱུན་གྱིས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱད་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་ཟད་ནས་འཇིག་པའི་དང་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྲལ་བས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། འབྲལ་བས་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མ་གོམས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང། འདུ་བྱེད་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གེགས་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་གསུམ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཞི་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནང་དུ་བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡེང་བ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་དག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་མངོན་པར་མོས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་སྦྱིན་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མེད་པར་ཡང་ཚད་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྦྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་མན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་དཀའ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དཀའ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལོགས་ན་མེད་པར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་བདག་ཉིད་ལ་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་
― DTG133_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་སྤངས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དཀའ་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཆུང་ངུ་བདོག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད་དོ། །བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་རྣམས་དང་ཕྲལ་ནས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་ཉིན་རེ་བཞིན་སྟེར་པར་བྱེད་པ་ནི་དཀའ་བའི་སྦྱིན་པ་དང་པོ་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་གཏོགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་གོམས་པའི་སྦྱོར་བས་རྒྱུ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་བྱམས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་བྱམས་པའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དུས་རིང་པོ་ནས་འབྲེལ་པ་ཉིད་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདྲིས་པའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁོ་བས་ཀྱང་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཤས་ཆེར་ཕན་པའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་བཏང་ནས་སྟེར་བའོ། །སེམས་ཅན་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཏེ། རིན་ཐང་མེད་པའམ། རིན་ཐང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ནི་དངོས་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །གྱ་ནོམ་པའམ། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཞེན་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་དཀའ་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དངོས་པོ་ཚོགས་ཆེན་པོས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། །བདག་ཉིད་བསོད་ནམས་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། དུས་ཀྱི་སྟོབས་ཆུང་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུར་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡང་རྙེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྗེས་སུ་སྟེར་བར་བྱེད་པའོ། །གང་བྱིན་པར་བྱ་བ་ཡང་སྒོ་གཉིས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། གང་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཡང་སྒོ་གཉིས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྒོ་བཞི་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དབང་
― DTG133_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ལ་སོགས་པ་རང་གིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ངེས་པར་གསོ་ཞིང་དགང་དགོས་པ་རྣམས་ལ་གཅིག་ཏུ་གསོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྟེར་བར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྒོ་གཉིས་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བདག་དབང་བ་མེད་ན་གཞན་གང་སུ་ཡང་རུང་བ་འདུན་པ་བསྐྱེད་ནས་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཐོབ་པ་དེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་སྒོ་གཉིས་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་བཞི་ནི་སྒོ་བཞི་ནས་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྐྱེས་བུའི་མཆོག་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དྲི་མི་ཞིམ་པའི་མར་བཞིན་ནོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་མ་དད་པའི་སྦྱིན་པ་མེད་དོ། དེའི་ཕྱིར་དད་པས་སྦྱིན་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྦྱིན་པ་ཉིད་དེ། །དུས་གསུམ་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དད་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའམ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀུར་སྟི་བྱས་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ལག་དར་བའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཐོབ་པའི་དུས་སུ་སྦྱིན་པ་དང༌། གཞན་ལ་མི་གནོད་པའི་སྦྱིན་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་ཡང་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བཞི་ནི་སྦྱོར་བ་ཉིད་དེ། བསྟོད་པ་དང༌། བྱ་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པ་གྲུབ་པ་དང༌། གཞན་ལ་མི་གནོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལྷག་པར་མོས་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། རང་གི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། གཞན་ལ་མི་གནོད་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དོ། །ཡང་མི་གནོད་པར་སྦྱིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་འཁོར་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། རང་གི་རྫས་ཡིན་ན་ཡང་རྫས་གྲུབ་པའི་འཁོར་རྣམས་གདོང་མཆི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནོར་ཕྲོགས་ནས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །རྣམ་
― DTG133_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ནི་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གསུངས་པས་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷུག་པར་གཏོང་བས་ན་མི་རྟེན་པར་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །རྟག་ཏུ་ལག་བརྐྱང་བས་ན་མི་སྲི་བར་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལག་པ་བརྐྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཏོང་པ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་དགའ་བས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པའི་མཆོད་སྦྱིན་དང་ལྡན་པས་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །གཏོང་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་སྣོད་ལ་སྦྱིན་པ་སྟེ། འཚོ་བ་ལོག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱིན་པའོ། །བགོ་བཤའ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བ་ནི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱིན་པ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་རྣམས་ནས་ལམ་ནས་འགྲོ་བའི་བར་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་གཏོང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པའོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་པ་བྱེད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་ཀུན་ལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། ཡང་ན་རང་གི་ཡུལ་དང་ཡུལ་གཞན་དུ་ཡང་སྦྱིན་པ་ནི་ཀུན་ལ་སྦྱིན་པའོ། །ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་སྟེ་དུས་ངེས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱུག་པའི་དུས་དང་དབུལ་བའི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཔྱས་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོའི་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཉིད་དོ། །འདུ་བའི་སྒོར་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུ་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་ནི་ཞིང་གི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདུ་བའི་ནོར་དང་འབྲུའམ་དེ་ལ་སོགས་པའོ། །ལ་ལ་ནས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཞེས་འདོན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་འདོན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕོངས་པ་དང་འདོད་པ་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་
― DTG133_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ་འདོད་པ་ཉིད་ནི་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་ལ་སྦྱིན་པ་སྟེ། ཕོངས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱན་དང་སྣོད་སྤྱད་འདོད་པ་ནས་བྱུག་པ་འདོད་པའི་བར་ནི་འདོད་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕོངས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕོངས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བཟློག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་དྲུག་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོངས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བཟའ་བ་དང་བཏུང་པ་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསླངས་པ་དང༌། མ་བསླངས་པའོ། །དེ་ལ་མ་བསླངས་པ་ནི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པས་ཡོངས་སུ་གདུངས་པ་མཐོང་ནས་མ་བསླངས་པར་རང་གིས་སྟེར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་བསླངས་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསླངས་ནས་བྱིན་པ་ནི་བསླངས་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཡན་ལག་མ་ཚང་བས་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཞོན་པ་སྦྱིན་པའོ། །བགོ་བ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གསང་བ་དགག་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་པས་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རྒྱན་ནས་བརྩམས་ནས་དྲི་དང་བྱུག་པའི་བར་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་རེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་བརྣག་དཀའ་བ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྟེན་ཏེ་གནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །འགྲོ་འོང་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་འཆད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་རྫས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །ལེན་པ་པོ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་ཕན་གདགས་པར་འགྱུར་
― DTG133_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྡུས་ནས་གསུམ་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་དངོས་པོ་གཏོང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཉམ་ད་བའི་གནས་ནས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྲོག་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་བསྟན་པ་དང༌། བཤད་པ་དང༌། ཉེ་བར་བཤད་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མདོར་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཟང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ན་བཟང་པོའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་དབང་པོ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གཙང་བའི་དངོས་པོ་དང་མ་འདྲེས་པས་ན་གཙང་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རུང་བའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བསྟན་ཏོ། །སེར་སྣའི་དྲི་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནི་དངོས་པོ་མཆོག་སྦྱིན་པར་བསྟན་ཏོ། །སོག་འཇོག་གི་དྲི་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནི་མང་པོ་སྦྱིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སློང་བའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་ཅིང་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པས་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕན་བཏགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་འདི་ལ་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྣའི་དྲི་མ་ནི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ་སྦྱིན་པ་དང་འགལ་བའོ། །སོག་འཇོག་གི་དྲི་མ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་འགལ་བའོ། །འདི་དག་གཉི་ག་ཡང་སེམས་ཅན་དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དམན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟད་པའི་འཇིགས་པ་ཡིས། །བདག་ཉིད་མི་སྤྱོད་གཞན་ལའང་སྦྱིན་མི་བྱེད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྲོག་ཉམས་པའི་འཇིགས་པ་ལས་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་བསྟན་པ་ནི། སེང་གེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དོན་དང་ཡི་གེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཉིད་དང༌། འཇིག་
― DTG133_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཉིད་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་འདིར་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ཆོས་སོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་དེ་དག་གཉི་ག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བསྡུས་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཟང་ཟིང་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་དགུས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་དེ། སེང་གེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མམ། སྔར་བསྟན་པའི་དབྱེ་བས་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པ་ནི་མདོ་ནས་བསྟན་པས་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་མང་དུ་འབྱུང་ལ། དལ་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་བར་ཤེས་ནས་མྱུར་དུ་སྦྱིན་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པའོ། །རྐྱེན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སེམས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སློང་བ་པོས་རྙེད་པ་ཐོབ་པས་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེའི་སྒོ་ནས་ཤིན་ཏུ་མྱུར་དུ་སྟེར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མེད་པར་སྨྲ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་ལྟ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་འདིའི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཚེ་བའི་སྦྱིན་པས་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དམན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྦྱིན་པ་ནི་དམན་
― DTG133_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཆོག་སྟེ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །གཞན་བསགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་མཚན་དང༌། བཀྲ་ཤིས་སམ། ཉི་མ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྡོད་པ་དང༌། དུས་འདི་ལ་བྱིན་ན་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསགས་ཤིང་བསྡོམས་ནས་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱིན་ན་བསོད་ནམས་ཆེན་པོར་གྱུར་རོ་ཞེས་བརྟགས་པ་དང༌། གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་འདི་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱོན་ཡང་ཡོད་དེ་སློང་བ་རྣམས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཞེ་གཅོད་པའི་ཚིག་སྨྲ་བའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སློང་བ་ལྡོག་པ་ལ་དགོས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བཟློག་པར་བྱ་བའི་འོས་ཀྱང་མི་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སློང་མོའི་ཚོགས་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱིན་པ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་མ་མཐོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་བསགས་ཤིང་སྦྱིན་པ་ལ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་མཐོང་ལ། ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་སྟེར་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་དག་གཉི་ག་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མནར་སེམས་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །མི་བཟོད་པ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཁོན་དུ་འཛིན་པའོ། །དམན་པ་དང༌། མཉམ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། འགྲན་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་མི་བྱེད་པར་སྦྱིན་པ་ནི་ཁེངས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློང་བ་པོ་ལ་དམའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲགས་པའི་དོན་ལ་མི་བརྟེན་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་རྟེན་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྟེན་པ་ནི་གྲགས་པ་ལ་སྟེ་སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་དང་སྦྱོར་བས་བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྲག་ཅའི་སྒྲ་དང་འདྲ་བར་གྲགས་པ་ཡོངས་
― DTG133_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་གྲུབ་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གྲགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡི་གེ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། སྒྲ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡི་གེ་སོ་སོར་དབྱེ་བ་བྱས་ན་ཅི་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལོ་མ་སྐམ་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙིང་ནས་ས་ལ་ལྷུང་བའི་ལོ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་ལ་ལོངས་སྤྱད་ནས་དོར་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །དུས་གསུམ་དུ་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོས་ནས་བདག་གི་ལུས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུ་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསམས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་བག་འཁུམས་པ་མེད་པའོ། །ནན་ཏན་དུ་བསམས་ཤིང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་མཆོག་དང་རབ་མཆོག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པ་ནི་ངན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་ཞིང་མི་མཉམ་པའི་སྦྱིན་པ་མེད་པ་ནི་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་གསུམ་ལ་ལྟོས་པས་ཕན་བཏགས་སོ། །ཕན་འདོགས་སོ། །ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བསམས་ནས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྱོ་བས་ན་བདེ་བ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བདེ་བ་འདོད་པ་ནི་སྲེག་པའི་མེས་ཚིག་པའོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་མི་ནུས་པ་ནི་མཐུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དག་ཅེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་ར་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྟག་པ་གཉིས་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ་སྟེ་དགུ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་རྣམ་པ་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཁོ་ནས་བསྟན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་དགུ་ཁོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་དགུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཁོ་ན་བཞིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པའི་བར་རྣམས་སོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ལེན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །བསྲུང་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་ཚིག་གཅིག་དང་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། ཕ་རོལ་ལས་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཞག་
― DTG133_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། བསམ་པ་དག་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བཙུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བདག་ཉིད་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་བྱེད་པས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་ཚིག་ནི་བཙུན་པ་དང༌། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཞིང༌། །གཞན་ལ་གནོད་བྱེད་མི་འགྱུར་ཞེས། །སྙིང་བརྩེའི་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་བརྟེན། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །ཕྱིར་གསོ་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཉམས་པར་གྱུར་ན་ཕྱིར་གསོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བསླབ་པ་ཡིན་ལ་བསླབ་པ་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་བཞིའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བསླབ་པ་ལས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ན་ཉམས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཡོད་ན་ཡང༌། ཕ་རོལ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བརྒྱ་ལ་བག་མེད་པའམ། བརྗེད་ངས་པའམ། མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཉམས་པར་བྱས་ནས་ཡང་སོར་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། གུས་
― DTG133_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྐྱེས་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་ན་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱོད་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཡོན་ཏན་སྔ་མ་གཉིས་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་ལྷུར་ལེན་པས་འགྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་སྔ་མ་གཉིས་ནི་ཕྱི་མ་འདྲེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་མ་ཞིག་མ་ཉམས་པར་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་བླངས་པ་མི་ཉམས་པར་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་གིས་ནི་ཉམས་ན་ཡང་ཕྱིར་གསོ་བར་བྱེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དགེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགེ་བ་ཉིད་ནི་མི་བླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བླུ་བ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་གི་བདག་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་གི་ནང་ནས་ལམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་དེ་དང་དེ་ལ་འཇུག་པའི་དུས་ན་བྱ་བ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་ཉུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གསོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ལ་ཕན་པ་ནི་
― DTG133_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དག་དང༌། རིགས་ལ་གནས་པ་དག་ལ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ན། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་གཉི་ག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་ན་ཡིན་པར་རེག་པར་བྱའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་འཆད་དོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དག་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་པ་ནི་རེ་ཞིག་ངན་འགྲོ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་གོང་མ་གཉིས་ཀྱིས་རེ་ཞིག་པའི་ཚུལ་དུ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་བའོ། །བདེ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཞེ་འགྲས་པ་དང༌། སྐལ་བ་མེད་པ་དང༌། སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སྤོང་བ་འདྲོན་པོ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དུས་ལ་འབབ་པ་ལ་སྡོད་པས་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ལྷ་དང་མི་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ནི་འདིར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་དོན་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །པན་པ་ནི་དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་མོ། །བདེ་བ་ནི་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་བའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པས་ལུས་དང་སེམས་ལ་སིམ་པའི་ཕྱིར་རམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཀུན་དུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ལ་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་དེ། གཞན་ལ་ཕན་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་ངོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་སྤྱོད་པའོ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་མེད་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི་ན་ལ་ལ་དགེ་བ་དང༌། གནོད་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པས་གཞན་དག་ལ་
― DTG133_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་བརྩེ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང༌། གནོད་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། གང་དག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དག་ཤས་ཆེར་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བའོ། །མི་དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཞིང་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་གཞན་རྣམས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་མོ། །གཞན་དག་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བདག་ཅག་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷ་དང་མི་སྨོས་པ་ནི་དེ་དག་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། ནན་ཏན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་དང་བསླབ་པའི་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དཔག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གཞི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇུག་པ་དང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་བསྟན་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་པས་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བར་བསྟན་ཏེ།
― DTG133_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོད་སྲུངས་པའི་སྡེའི་མདོ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་ངས་ཁྱེད་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ན་ལ་ཡང་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བ་ཡོད་དེ་ཐོག་མར་དགེ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ནས། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་བར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བར་དུ་དགེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མར་དགེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཅེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་གསུམ་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལས་ལྷག་པ་ཡང་མེད་དོ། །ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་དང་ལྷའི་འགྲོ་བ་ན་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །མིའི་འགྲོ་བ་ན་གནས་པའི་ནི་གནས་སྐབས་དང་མཐུན་མཐུན་དུ་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤོང་བར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པར་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡོམ་པས་ནི་རྩེ་འཇིལ་བས་སྤོང་ངོ༌། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པས་ནི་རྣམ་པར་གནོན་པས་སྤོང་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རེ་ཞིག་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པས་ནི་རྒྱུན་གཅོད་པས་སྤོང་སྟེ། དེ་ཐོབ་ནས་གཏན་དུ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་འདྲ་བར་གྲངས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གང་དུ་གང་ལ་གནས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་
― DTG133_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིས་བདུན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིས་བདུན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། རིས་བདུན་གྱིས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ནི་བསྙེན་གནས་ཏེ། བསྙེན་གནས་པའི་སྡོམ་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགེ་བསྙེན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དགེ་བསྙེན་མའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་དབེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ལས་དཔེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་གང་དག་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ནས་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ཁོ་ནའི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཕེལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་བླངས་བའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དགེ་བ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལྟར་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གཞན་ནི་བསམ་པ་དང་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་བྱེད་བྲག་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་མ་སྨོས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་དགེ་བ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པར་མི་གཞག་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་དང་ངག་ཁོ་ནའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ཡང་འདུས་པ་དང་སོ་སོར་བྱེད་པས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ལ་ནི་ལུས་ཀྱིས་སོགས་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ངག་གིས་སོ། །ལ་ལ་ནི་གཉིས་ཀས་བྱེད་དོ།། དེ་ཡང་གཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྟོན་ཏེ། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཆོས་གཉིས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀྱི་བསྒོམས་པ་ལས་
― DTG133_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། སྒོམ་པ་དེ་ཡང་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་པུར་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་ཐོས་པ་ཉིད་ལ་གདགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་པ་དང་གྲུབ་པ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བླ་མ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ནི་ལུས་ཀྱིས་བྱས་པར་སྟོན་ཏོ། །བདག་གི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཕན་གདགས་པ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་ཞིང་ལ་གནས་པ་དང༌། བླ་མའི་ཞིང་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་ཞིང་ལ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ནད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྨོས་སོ། ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ལ་ལེགས་གས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ངག་གི་དགེ་བའི་ཆོས་བསགས་པ་སྟོན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པའི་ཚིག་ལ་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་ན་འདི་ཉིད་སྨྲ་བར་བྱ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་འཛིན་པའོ། །ཚིག་ཏུ་འབྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དགའ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་མེད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་གིས་བྱས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དགའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །བཟོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་བྱས་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པས་བསོད་ནམས་ཐ་དད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་རྣམས་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དཀོན་མཆོག་མཆོད་
― DTG133_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་སྨོས་སོ། །མཆོད་པ་ངན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་ངན་པ་གཏན་དུ་མི་བྱའོ། །བརྩོན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་སྟོན་ཏོ། །བག་ཡོད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་པ་ཁོ་ན་སྟོན་ཏོ། །ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གནས་དགེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པས་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། ཤེས་བཞིན་གྱིས་ནི་སྤྱད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཕྱིར་གསོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་ནས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །འདི་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་བདག་བྱམས་པ་མེད་པས་ན་བདག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཉེས་བ་ཁོ་ན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ན་ཉེས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་པའི་ཕྱིར་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །འཁྲུལ་པ་བྱུང་ན་ཡང་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པ་ཡིན་པར་འཆགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་འཆགས་པའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པའོ། །སྲུང་བ་ནི་སྐྱེས་ཟིན་པ་བརྗེད་མི་ངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གནས་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་འཕེལ་བ་དང༌། ཡངས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཕོངས་པ་རྣམས་དང༌། ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ། །ཕོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་འདོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གྲོགས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་དེ་དག་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། ནད་ཀྱི་
― DTG133_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ལ་ནད་གཡོག་གེ་སྒོ་ནས་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཐབས་མི་ཤེས་པས་རྨོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ལ་སྤྱིར་ཆོས་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་རིགས་པ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཐབས་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་རིགས་པ་སྟོན་པའོ། །ཕན་འདོགས་འདོགས་པའི་སེམས་ཅན་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་སུ་རེ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བྱས་པ་གཟོ་བརྗེས་སུ་སྲུང་བའི་སྒོ་ནས་མཉམ་པའམ་ལྷག་པར་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། འཇིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྲག་པ་དེ་དག་འཇིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་སྐྱོབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་མྱ་ངན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རིགས་པས་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའོ། །ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟེན་ལ་རག་ལས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྟེན་སྦྱིན་པས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པ་གཞན་ལ་མི་རྟེན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བས་དུས་དུས་སུ་ཐད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཟང་ཟིང་ལེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། འོང་ཞིང་འགྲོ་བ་ལ་དབང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྟེན་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བའི་བྱིང་ལྐོག་གམ་མངོན་སུམ་དུ་གླེང་བའོ། །ལོག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཉེས་པ་ཆུང་ངུ་ནི་སྨ་དབབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྲིང་ལ་ནི་ཆད་པའི་ལས་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོ་ལ་ནི་བསྐྲད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་དོ། །ཚར་གཅད་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་འགྲས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་གནོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པའི་འགྲོ་བ་མངོན་གསུམ་དུ་བསྟན་པས་མི་དགེ་བ་
― DTG133_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སྐྱོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་དགའ་བ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུས་ན་ལེགས་པར་བསྡོམས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདས་པའི་འདོད་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་སྲིད་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་མི་ལྟ་བ་དང༌། མ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་མི་ལྟ་བ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་དང༌། ངག་དང་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། བདག་ལ་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པ་དང༌། ཤས་ཆེར་ངེས་པ་དང༌། ཤེས་ཆེར་བཟོད་པ་དང༌། བག་ཡོད་པར་གནས་པ་དང༌། ཆོ་ག་དང་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་དར་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་རྩྭ་དང་མི་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱི་ས་ལ་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མི་ལྟ་བ་དེ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྩྭ་དང་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་ལྟ་བ་དང༌། ཕྱི་ས་དང་འདྲ་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱི་ས་རུལ་བ་ལྟ་བུ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མི་ལྟ་བའོ། །འཚོ་བའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིའི་འདོད་པའི་མཆོག་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལྷ་རྫས་མཆོག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདུད་ཀྱི་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གང་ཞིང་ཟིང་པར་འཇུག་པ་ནི་གནོད་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐར་བར་བྱ་བ་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་མངོན་པར་དགའ་བར་མི་འགྱུར་རོ།།
― DTG133_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་རྣམས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཁ་ཟས་ཀྱི་སྐྱུགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་བར་མཐོང་ན་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པར་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དཔེན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཅིག་པུ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་འདུག་ཀྱང་སེམས་དབེན་པར་གྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་གྱི་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དབང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་དོ། །ངན་པའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གཏམ་མོ། །ངན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའོ། །དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྨྲ་བ་སྟེ། མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྒྱ་ལ་བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་བརྗེད་ངས་པས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ངན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་དོ། །སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འགྱོད་པ་དང་ཉེས་དམིགས་སུ་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་གཉི་ག་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ། །མི་བྱ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བྱ་བའི་བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་གང་གིས་སྐྱེས་པ་དེ་འདོར་བར་འགྱུར་ཏེ། འདོར་བ་ལ་གོམས་ན་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་མི་མཐུན་བར་གནས་སོ། །དགེ་བ་སྡུད་པ་རྣམས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །གཞིའི་སྒོ་ནས་ཚད་གཟུང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །རྟོག་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཡུན་མི་ཐུང་བར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའོ། །གཞན་དག་གིས་བྱ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ། །སྐྲག་པ་ནི་འཇིགས་པའོ། །ཞུམ་པ་ནི་བག་ཚ་བའོ། །འགོང་བ་ནི་བདག་གིས་མི་ནུས་ཀྱང་སྲིད་དོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོ་བ་ཁོ་ན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་མིར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བདག་གི་ཉེས་པ་དང་གཞན་ལ་གནོད་པའི་འཁྲུལ་པ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་ནི་ངེས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་
― DTG133_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་མི་འཁྲུགས་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་ཕྱིར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པས་ནི་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་རྡེག་པ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཏེ། གནོད་པ་བྱས་པ་དག་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྡང་བར་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱོར་རོ། །འདས་པའི་ཉེས་པ་སོ་སོར་འཆགས་པའི་ཕྱིར་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དད་ལྡན་པའོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ཉེས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ནན་ཏན་བྱེད་པས་ན་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ལྡན་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་མི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ན་དབུས་ཀྱི་མཐའ་དང་ལྡན་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནི་སྔ་ནས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནི་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དགེ་བ་མི་སྤྱོམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའོ། །མ་རྙེད་པས་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །དབང་པོ་དུལ་ཞིང་ཞི་བའི་ཕྱིར་རྒོད་པ་མེད་པ་དང༌། ཡེང་ཡེང་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་འཆོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་བས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་དུ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལྔ་ཁོ་ནར་ངེས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་གི་ཉེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་བཅུས་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱུར་དུ་སྡུད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་ན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་ཡོད་ན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཆལ་བའི་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་དང་དུ་མ་བླངས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
― DTG133_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་མི་སྐྱེད་པས་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཉིད་ལོག་པའི་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ལེ་ལོ་མི་བསྟེན་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེད་པས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་གནས་ལྔ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་བ་སྡུད་པར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བསྡུས་ནས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་བཞག་ནས་དེ་དང་འཚམ་པའི་དོན་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གྲོགས་བྱེད་དེ། དེ་འདོད་པ་རྣམས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་རིགས་པ་ལ་རྨོངས་ཏེ་དེ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ཕན་འདོགས་འདོད་པས་ཕྱིར་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱབས་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ཕོངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། མྱ་ངན་གྱིས་གཟིར་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་མེད་དེ་དེ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་དང་བླ་མ་ལ་རྟེན་འཆའ་བར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་གནས་པ་རྣམས་དང༌། མཐུན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང༌། མཐུན་པར་བྱ་བས་འདུལ་བ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་བསྡུ་བ་དང་ཚར་བཅད་པར་འོས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ། །གྲོགས་
― DTG133_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ནི་སོ་སོར་ཕྱེ་ན་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱ་བ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་སྟེ། གང་དུ་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ལས་འབྱོར་པ་དང་རྒུད་པར་གྱུར་པར་མཐོང་ནས་དེ་ལ་སེམས་པའོ། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ནས་གཟུང་སྟེ། བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། དེ་དག་གཉི་ག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་གྲོགས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ལམ་དུ་འགྲོ་བ་འདྲོན་པོ་མེད་པའམ། ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་བ་མེད་པ་རྣམས་ལ་གྲོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། རིགས་པས་བརྩམ་པའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱི་མཐའི་སྦྱོར་བ་དག་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་པ་བསྲུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཕན་ཚུན་བྱེ་བ་སྡུམས་པ་དང༌། ཉི་མ་ངེས་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མྱོང་བར་འགྲོ་བའི་དུས་དང༌། བསོད་ནམས་རྩོམ་པའི་དུས་ནའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དབང་པོ་ཉམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡན་ལག་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ངལ་བ་དང་དུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྟོག་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཞན་གྱིས་སྨ་ཕབ་པའི་ཕྱིར་ཕམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ལ་ནི་གཡོག་བྱ་བ་དང་སྨན་སྦྱིན་པས་རིམ་གྲོ་བྱེད་དོ། །ལོང་བ་རྣམས་ལ་ནི་འདོད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའམ། ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འོན་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྟན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང༌། ཡན་ལག་གི་མཚན་མ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡན་ལག་མེད་པ་རྐང་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སམ་བཞོན་པས་འདོད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྟོག་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གཞན་དག་གིས་སྨ་ཕབ་
― DTG133_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་ནི་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་ལ་རྗེས་སུ་རྟོག་པས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གོས་སྦྱིན་པའི་ཁྱིམ་པའམ་ཉེ་དུའི་ཁྱིམ་ལས་འགྱུར་བའོ། །འབྱོར་པའི་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའམ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་བསྟན་པས་ནི་ཕམ་པར་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་གཞུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱེད་དོ། །ཚིག་འབྲུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བརྒྱད་ཀྱིས་ནི་དྲི་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ལན་བཏབ་པར་བསྟན་ཏེ། མི་ཤེས་པ་འདྲི་བ་ལ་ནི་དོན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་དང༌། མཚམས་སྦྱོར་བས་ལན་འདེབས་སོ། །འགལ་བ་འདྲི་བ་ལ་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་སྔ་ཕྱིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དང༌། དགོངས་པ་བསྟན་པས་ལན་འདེབས་སོ། གཉི་ག་འདྲི་བ་ལ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ལན་འདེབས་སོ། ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་མཐུན་པ་དང༌། འགྲུས་སྐྱོང་གི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ལན་འདེབས་སོ། །རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་བྱང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་འགྲུས་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པས་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཚིག་འབྲུ་འབྱོར་པ་ནི་འབྲེལ་བས་བསྟན་ཏེ། སྔ་ཕྱི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་རྗེས་སུ་འཕྲོད་པས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། ཐབས་དང་ལྡན་པ་ནི་འཚམ་པས་བསྟན་ཏེ། འདུལ་བའི་རྐྱེན་དུ་བབ་པ་དང༌། མཐུན་པ་ནི་འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་བསྟན་པ་ན་སྔ་མ་ཕྱི་མས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཟབ་པ་ནི་འབྲུག་སྒྲ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ཚིག་ཕྱི་མ་དང་
― DTG133_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལན་བཏབ་པར་བསྟན་ཏེ། དྲི་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྔ་ཕྱི་མི་འགལ་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དང༌། འདུལ་བ་དང་མི་འགལ་བ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མཁས་པས་སྟོན་པ་ནི་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ཡང་སེར་སྣ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་པ་ལ་བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ནི་ཚིགས་ཆུང་ངུས་ནོར་དང་འབྲུ་བསྡུ་བའི་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་ངན་སོང་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་ཕུལ་གྱི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ལམ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྷག་མ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་མཁས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལན་མང་དུ་ཕན་གདགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ལེན་དུ་ཕན་གདགས་པ་མཉམ་པའམ་ལྷག་པས་ཉེ་བར་གནས་པས་དོན་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ནི་གྲོགས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མྱ་ངན་བསང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོ་བྱད་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡོ་བྱད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གནས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་བསྐྱང་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ།། ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བསྟན་པ་ལ་འདུན་པར་བྱེད་པས་གྲོགས་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །འཇིགས་པའི་སྐྱབས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། དུད་འགྲོར་གྱུར་པའི་
― DTG133_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་གྱི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐང་ལ་གནས་པ་དང༌། ཆུ་ལ་གནས་པའོ། །མིའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དེ། མི་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ནུས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། བདག་གི་ཡུལ་ཆད་པས་བཅད་པ་དང༌། ནན་ཐུར་བྱ་བའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཡུལ་གྱི་བདག་པོ་དང༌། མཐུའམ་འཇབ་བུས་ནོར་འཕྲོག་པའི་རྐུན་འཇོམས་རྣམས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་དགྲ་རྣམས་དང༌། དངོས་པོ་ཚད་ངེས་པའི་བདག་པོ་ཐོབ་པའི་རྗེ་དཔོན་རྣམས་སོ། །གཅེས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡོ་བྱད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་སྙན་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། སྨྲ་བའི་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་དུ་བག་ཚ་བའི་འཇིགས་པའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་ལས་གྱུར་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཤེས་གཉེན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལོག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུའི་རྟོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །སྐྱེ་གནས་དང༌། དགོས་པ་དང༌། རིག་པ་དང་འབྲེལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་བཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པའི་མྱ་ངན་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་མཐུན་པའི་མི་རྟག་པར་བསྟན་པས་དེ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བླ་མ་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོ་དང་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཞིག་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཞིག་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འགྱུར་ཏེ། དབང་གིས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོས་ཕྲོགས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་བྱུང་བས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མེས་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དང༌། གནས་མི་མཐུན་པ་ལས་ནི་བྲལ་བའི་མི་རྟག་པས་
― DTG133_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་གོ །སྦྱོར་བ་མི་མཐུན་པ་ལས་ནི་མ་གྲུབ་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། སྐལ་བས་ཉེས་པ་ལས་གྱུར་པའི་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པ་སྟེ། དེའི་མྱ་ངན་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པར་བསྟན་པས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་མྱ་ངན་ལ་ཡང་ཕ་མ་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། བུ་དང་ཆུང་མ་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་ཆེ་བའོ། །བྲན་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དགོས་ཤིང་གཅེས་པའི་སྒོ་ནས་ཅི་རིགས་པར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །རྫས་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོ་བྱང་སྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་སྒྲུབ་པས་བསྟན་ཏོ། །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་གཏོང་བས་བསྟན་ཏོ། །ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་ལས་བླངས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བསྟན་པ་དང་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང་ཁམས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་སྒྲུབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ནི་སེམས་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་བག་ལ་ཉལ་ཏེ་ཁམས་སོ། །ལུས་དང་ངག་གི་སྦྱོར་བ་གང་གིས་གཞན་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་མཐོང་ལ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་མི་འགྱུར་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ། བདག་ཉིད་དང་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཕན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་མཐུན་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཐུན་པར་འཇུག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། མཐུན་པར་འཇུག་པར་ཡང་བྱེད་དེ། མདོར་བསྡུ་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་ཏེ་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །བདག་ཉིད་ཀྱི་
― DTG133_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་བསླབ་པའི་གཞིར་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ན་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དེ་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་གཏོང་བར་མི་བྱེད་དེ། །བདག་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ཕ་རོལ་གྱི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཏོང་ཞིང་གཞན་དག་གི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་ཅིང་མི་གཏོང་བ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ནི་གཏོང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གཅིག་ལ་རྣམ་པར་འཁྲུགས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡང་མི་བརྗེད་དེ། ཤད་ཀྱིས་སྦྱོང་བ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་བའོ། །མི་སྨྲ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོམ་ཟུམ་ཅན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་ན་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་བྱེད་མོད། འཁྲུགས་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་སྤངས་པས་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །འཕྱ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ནང་དུ་སྨ་དབབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མ་ཡིན་པར་འགྱོད་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་པའི་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་གླེང་བར་མི་བྱེད་དེ་ངོ་ཚ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བའི་ཤས་ཆུང་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ལ་སྟོད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཞུམ་པའི་རྣམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་སྤང་བ་ནི་འབྲེལ་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛའ་བོ་ལ་དམོད་པར་ཡང་མི་བྱེད། མི་མཛའ་བའི་བསྔགས་པ་ཡང་མི་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་རྟོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་གཞན་དག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་དུ་སློང་བར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་སྐྱོ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་བྱིན་ན་ཡང་ཚོད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིན་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་
― DTG133_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མགྲོན་དུ་བོས་ནས་ཡང་སྤོང་བར་མི་བྱེད་དོ། འདོད་པས་ཕོངས་པར་གྱུར་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅི་ནས་འདོད་པས་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འཇུག་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་བླངས་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་དད་པས་འཇུག་པའོ། །མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་གཏོང་བ་སྟེ། བདེ་འགྲོའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་ནི་ཤེས་རབ་འདྲེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཚར་བཅད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འགལ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཚར་བཅད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སོ་སོར་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པར་དད་པས་བྱིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ཕྱག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་དག་ལས་སྐྱོབ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་མི་སྨྲ་བ་ལ་ཕྱིར་འདྲི་བའི་ལན་ལོན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་འཇིགས་པ་བསྟན་པས་སྐྲག་པར་བྱས་ནས་འདྲི་བའི་ལན་འདེབས་སུ་གཞུག་པ་དང༌། དེའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བས་ཀྱང་འདུན་པར་བྱེད་དེ། ཐུན་མོང་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་འདུན་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པའི་དངོས་པོའི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་བསྡུས་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཚོགས་བསྡུས་པས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས།
― DTG133_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་ཆོ་ག་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཉི་ཚེ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དམད་དུ་མེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐུན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་མངོན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ནི་ཚིག་འབྲུའི་སྒོ་ནས་འཛིན་ནུས་པའོ། །དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་གོ་བར་ནུས་པའོ། །གུས་པ་ཡོད་པ་ལ་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་གུས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་མི་སྐྱེ་བས་ན་གུས་པའི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྐང་པ་གཉིས་ལ་ཐོག་མར་ཕྱག་བྱས་ནས་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདོད་པ་ལ་སྡོམ་པ་སྐྱེའི་མི་འདོད་པ་ལ་མ་ཡིན་པས་ན་གསོལ་བ་གདབ་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གསན་ཅིང་སྩལ་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་གསོལ་བ་གསོན་ལ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཚོགས་རྣམས་འདུས་པ་ཙམ་ལ་གུས་པར་བྱ་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་སྡོམ་པ་འདི་ནི་དེ་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནུས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དང་སྤོས་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པ་དང་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱག་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་
― DTG133_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོད་པ་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །སྡོམ་པ་དེ་མཆོག་ཏུ་དགེ་བའི་བསམ་པས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་ནས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཆུང་ངུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ནུས་པ་དང་རྒྱུའི་སྟོབས་ཡོད་ན་ནི་སྙིང་ནས་བྱ་བའམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཆུང་ངུས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱིམ་པ་ཡིན་ན་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བའམ། གལ་ཏེ་གཞོན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་རྒན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་བཙུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དེ་རྙེད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་སེམས་བཞིན་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་སྨོན་ལམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་དམ་ཞེས་ཀྱང་དྲིའོ། །བསླབ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་དང་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་བདག་དབང་དུ་གྱུར་པར་མཁྱེན་པར་གསོལ་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྨོན་ལམ་ལ་དགོངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལྟས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདན་ཀུན་དུ་གཡོ་བའི་ལྟས་སོ། །ལྟས་དེས་བསྐུལ་བ་ན་ངེས་པར་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐད་ཅིག་འདི་ལ་གཅིག་ཅིག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་སུ་ཞིག་གིས་བླངས་སྙམ་དུ་དགོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཟིགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་ན་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གཟིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྤུན་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བར་ཆད་མེད་
― DTG133_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དོན་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་བཟང་པོས་སོ་སོ་ནས་ཐུགས་བརྩེ་བར་མཛད་དོ། །དེ་དག་གིས་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་པས་ན་འཕེལ་བ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆེས་བླ་མར་གྱུར་པ་དང༌། ཆེས་གྱ་ནོམ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལས་ཆེས་གོང་མར་གྱུར་པ་མེད་པས་ན། བླ་ན་མེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྡུས་པས་ན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བསྐྱེད་པས་ན། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་མཆོག་ཏུ་དགེ་བས་བསྐྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མི་སྤྱོད་དེ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་སྟོན་ཏེ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཐབས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བདག་གི་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བར་ཉེ་བར་བརྟག་ཅིང་ལུས་ལ་སོགས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བའི་ཆ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ནི་བསླབ་པའོ། །རྒྱས་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་བསྟན་པ་ལས་མཉན་པ་དེ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འབོགས་པར་བྱེད་པ་ལས་མནོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབོགས་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་དད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དད་པ་ཉིད་ནི་སྡོམ་པ་འདི་ལ་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་མི་
― DTG133_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ནི་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །མ་མོས་པ་ནི་མ་དད་པ་ཆེན་པོས་སོ། །མི་འཇུག་པ་ནི་འབྲིང་གིས་སོ། །མི་རྟོག་པ་ནི་ཆུང་ངུས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་གནས་པས་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ལས་ཀྱང་མནོད་པར་མི་བྱ་བར་བསྟན་པ་ལ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་བརྐམ་ཆགས་ཅན་ནོ། །དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ན་ཆགས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་དུ་ལེན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། རྩ་བའི་ཉེས་པ་བྱེད་དེ་མ་ལུས་པར་ཆད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཉེས་པ་སྤྱོད་དེ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་བསླབ་པ་དག་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་ཅེས་སྨོས་སོ། །གུས་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ལྷོད་པའོ། །མི་བཟོད་པ་ནི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚེ་སེམས་འཁྲུགས་པས་ན་ཁྲོ་བའོ། །དེ་ཕྱིན་ཆད་གནོད་པ་དྲན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་འཁྲུགས་པས་ན་ཁོན་དུ་འཛིན་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞིའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་ཉེས་པ་མི་བཟོད་པའོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་སྤྲོ་བ་མེད་པས་ན་སྙོམ་ལས་ཅན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བས་ན་ལེ་ལོ་ཅན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བ་ཉིད་ནི་ཤས་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ཞི་གནས་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སེམས་གནས་སུ་མི་བཏུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལས་ནི་ཡིད་རྟུལ་བ་དང༌། རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པས་ན་ཡིད་རྟུལ་བའོ། །གཞན་ལས་ཐོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པས་ན་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྨོངས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་
― DTG133_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་སྟོན་ཏོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པས་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་ཤེས་རབ་འཆལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་པ་ནི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་འགྱུར་ལ་གང་ཟག་ལ་ཡང་སྨོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྒྱུས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྨད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་ལྟ་བའོ། །དེའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །སྔ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གཞི་བསྒྲག་པ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པའི་གཞི་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་འདི་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྙིང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་སམ་མི་ནུས་པ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ལ་ལ་སྙིང་ནས་མོས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་གྱི་དྲིང་འཇོག་པའམ། གཞན་དང་འགྲན་པའི་ཕྱིར་ལེན་པ་ཡང་ཡོད་པས་ན་དེ་གཉི་ག་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལས་རྩ་བའི་ཉེས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་དང༌། བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་བཞི་ཡོད་དེ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། །ཉན་ཐོས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ནས་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྤྲོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་རྐུ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་མི་གསོད་པ་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་བདག་ལ་མེད་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སྒྲོགས་པའི་ཆོས་གཞི་བྱས་ན་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་བདེ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་གཞན་བཞི་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བྱུང་བ་ཀུན་དུ་མྱོང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐལ་བ་
― DTG133_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀུར་སྟི་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཇི་ལྟར་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བདག་དང་གཞན་སུན་ཕྱུང་བས་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་བརྐམ་པས་བདག་དང་གཞན་སུན་ཕྱུང་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་ཆེས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ནི་བརྐམ་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་བརྐུས་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་ལ་ནོར་ཡོད་བཞིན་དུ་ཟང་ཟིང་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པས་སློང་བ་པོ་ཉམ་ཐག་པ་ལ་མ་བྱིན་ནམ། ཆོས་ཀྱི་བགོ་བཤའ་མ་བྱས་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་མི་བསད་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ལག་པའམ་བོང་བ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་བསྐྱེད་ནས་གནོད་པ་བྱེད་བྱེད་པས་གནོད་པའི་ཉེས་པ་ཤད་ཀྱི་སྦྱངས་ཤིང་ཉེས་པ་བཤགས་པ་ལས་ཀྱང་མི་ཉན་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་མེད་བཞིན་དུ་ཐོབ་པའི་ཆོས་བསྒྲགས་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོད་པ་མི་སྟོན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དགའ་བ་ནི་བདག་ཉིད་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་འཆད་པས་ན་སྟོན་པའོ། །འཇོག་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་འཛུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་གྱི་སྟོབས་གཉིས་ལས་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཚང་བ་ཡང་རུང་མཚང་པ་ཡང་རུང་བས་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །ཕམ་པ་བྱུང་བའི་དགེ་སློང་ལ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་དང༌། དེའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་འཐོབ་པའི་སྐལ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྟོགས་པ་དང༌། ཉིས་པའི་ཚོགས་བསགས་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ནི་རྩ་བའི་ཉེས་པ་བྱས་པས་དགེ་སློང་མ་ཡིན་དགེ་སྦྱོང་མ་
― DTG133_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན། ཤཱཀྱའི་སྲས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆ་ལུགས་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བར་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་བྱས་པས་ཁས་འཆེ་བཙམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ཟད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་གིས་ནི་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་འགལ་བ་བྱས་ན་ཡང་སྡོམ་པ་བཏང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་མི་འདྲའོ། །ཆེན་པོས་ནི་བཏང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་བས་ནི་དེ་ལྟར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆུང་ངུ་ཙམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་ཚ་མེད་པ་དེས་ཀྱང་མགུ་བར་བྱེད་དེ་དེ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མི་སྤོང་བས་ན་དག་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཉེས་དམིགས་སུ་མི་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ་ཅན་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཆད་པར་གྱུར་ན་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་དྲག་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཉམས་པར་བྱས་པས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚེ་འདི་ལ་ཕྱིར་མནོད་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་དེ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཚེའི་མཐའ་དང་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་མཐའི་བར་དུ་གནས་པར་ཟད་དེ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་གི་དྲན་པ་མེད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་ལུས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བཅས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང་བྱེ་བྲག་བྱེད་པའི་
― DTG133_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སྡོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚེ་བ་རྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་རྣམས་ཏེ། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང་དབང་གི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མིན་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་ནས་ཡང་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་དེ། གཏོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསླབ་པ་ཕུལ་བ་དང༌། ཤི་འཕོས་པ་དང༌། མཚན་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྐྱེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་དང༌། ཉིན་ཞག་འདས་པས་པའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དུས་ངེས་པ་མེད་པ་དང༌། གཏོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚེ་བ་རྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྡོམ་པ་གཏོང་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྟེང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །ཐད་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །གཏོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །མི་དྲན་དུ་ཟིན་ན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཚམ་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་མེད་པས་ན་དེ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པ་གསོ་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ནོས་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འདུལ་བ་ལ་ལ་ལ་ཞིག་ལ་རེས་འགའ་ཙམ་དངོས་པོའི་འགལ་བ་བྱུང་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་དེ་བྱས་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཉེས་པ་
― DTG133_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། བསགས་པའོ། །དེ་ལ་ཕམ་པ་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ལྷག་མ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །དེ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ཆུང་ངུའོ། །ཡང་ཕམ་པ་རྣམས་དང༌། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། ཉེས་པ་ལྕི་བས་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟུང་བ་ནི་འབྲིང་པོའོ། །ཉེས་བྱས་ནི་ཡང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་ན། མི་ཤེས་པའམ་ངག་མེད་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆུང་ངུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བས་བྱས་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །མ་གུས་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆེན་པོའོ། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆུང་དུས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆུང་ངུའོ། །འབྲིང་དང་ཆེན་པོས་བྱས་པ་ནི་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམ་པའི་སྒོ་ནས་མཚུངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མཚུངས་པས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་པའི་སྲོག་ཆགས་གསོད་དམ་གསོད་དུ་བཅུག་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་གྱི་མི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །མིར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་ཕ་མ་གསོད་དམ་གསོད་དུ་བཅུག་ན་ནི་ཕམ་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། མཚམས་མེད་པར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །བསགས་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཁ་ཅིག་ཉེས་པ་གཅིག་གམ། གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། །ལྔའི་བར་དུ་བྱས་ན་ཡང་ཆོས་བཞིན་དུ་ཡང་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་བསགས་པའི་སྒོ་ནས་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཉེས་པ་བཅུའམ་ཉི་ཤུ་ནས་རྟོགས་པར་ནུས་པ་བརྒྱའི་བར་དུ་བྱས་ཀྱང་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །ཉེས་པ་ཚད་མེད་པ་བྱུང་ཡང་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་དང༌། ལྷག་པར་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་
― DTG133_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་མི་བྱ་བར་མི་རུང་བས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱོགས་གང་ན་བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལོགས་སུ་བལྟས་ནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པས་ཕྱག་བྱའོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །ཆོས་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གླེགས་བམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པར་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའི་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །མཆོད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་ཀྱིས་ནི་ཐ་ན་ཕྱག་བྱ་བ་ཡན་ཆད་དེ་གཅིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ངག་གིས་ནི་ཐ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱིས་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སྟོན་ཏོ། དེ་ལ་ཡང་མཐའ་ནི་དད་པ་གཅིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དག་པའི་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསམ་པ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཆོད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང་འབྲལ་བའི་དུས་མེད་དེ། དཔེར་ན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བས་འདོད་པ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན་དེ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །སྤང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་ན་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ་དེའི་གཉེན་པོ་ལ་ལེགས་པར་བསྟེན་པས་འབད་པ་ལ་སོས་པ་དེའི་གེགས་ལ་གནས་ཤིང་བཟློག་པ་མེད་བཞིན་པས་ན་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་
― DTG133_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱ་བའི་འོས་སུ་བྱས་ནས་ཆེས་རྒན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་ཅེས་པར་བྱ་བའོ། །བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་འོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམ་ལས་དང་ལེ་ལོ་མ་བྱས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་བ་པ་ནི་བློ་དོར་གྱི་ཚིག་གོ །ཀུན་དུ་སྨྲ་བ་ཐུགས་བདེ་བའམ་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་གཞན་གྱི་ཚིག་དྲི་བའོ། །རིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་གྱི་རྙེད་པའི་བསམ་པ་སྤངས་པའོ། །གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ནི་ཡང་ཕྲད་དུ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱུང་བ་ནི་སད་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་དང་འདུལ་བ་མངོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕན་ཚུན་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །འདྲི་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ན་ངག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་དུ་མི་རུང་བས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉན་པའི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཆོས་ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཡེང་བ་བསྲུང་བསམ་པ་དང་ཆོས་སྨྲ་བའི་སེམས་བསྲུང་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེ་དག་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱིས་དེར་ཕྱག་བྱ་བའི་ལས་དེ་མི་བྱ་བའམ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཏམ་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ནང་ཁྲིམས་བཅས་པའམ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེ་ལྟར་བྱས་ན་གཞན་ཆེས་མང་བ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཟང་ཟིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་ཐོས་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་དུ་དོགས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འབེལ་བའི་གཏམ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་བའོ། །སྦྱིན་པ་པོ་འགྱོད་པར་འགྱུར་བའམ་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་འཁྲུལ་པའམ། ཀུན་དུ་འཛིན་པ་བཏང་སྟེ་ནོར་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་དབུལ་པོར་འགྱུར་དུ་དོགས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མ་བླངས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མི་རིགས་པ་ལས་འོངས་པ་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་མི་རིགས་པ་ལས་འོངས་པ་བླངས་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་འགོ་བཤའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞན་ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉན་པ་པོ་སྣོད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཞེ་འགྲས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཞེས་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་གུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ལ་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་བསྲུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཉེས་དམིགས་ནི་སྐྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། སྐྲག་པ་ནི་དཀའ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་ལེགས་པར་བརྔ་སྤྲད་ཀྱང་མི་ཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འཕེལ་བ་དང་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གནོད་པ་དང་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་སྟོན་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་རྣམས་ལ་སེམས་འཁྲུལ་པས་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང༌། བརྙས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱད་དུ་གསོད་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་འཇོག་པས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱར་
― DTG133_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བསྲུང་བ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ནང་ཁྲིམས་སྲུང་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོ་སོར་ཐར་པ་ནི་མ་མོའི་མདོ་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བཅས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ལ་མི་བྱ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ། དེ་བྱས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆང་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆང་འཐུང་བ་ཇི་ལྟར་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡིན་པར་མངོན། འོ་ན་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་མངོན་སྨྲས་པ། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངན་སོང་གི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བག་མེད་པའི་གནས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མ་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འདི་སྤྱད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཁོ་ནས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱད་པར་ནུས་ལ། ཉེས་པ་གཞན་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ད་ཕྱད་བར་བྱ་སྟེ། ཅི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྨན་པའི་མན་ངག་ལས་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་ཆང་འཐུང་བར་གྱུར་པ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། འདི་ལས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཇི་ལྟར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་རུང༌། འོན་ཏེ་མེད་ན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་འཐུང་བ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སེམས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ཆང་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པས་འཐུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆང་
― DTG133_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རན་པར་འཐུང་བས་ར་རོ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཤེས་བཞིན་དུ་འཐུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དུག་ཚོད་ཟིན་པར་སྦྱར་ཏེ་ཟོས་ན་དུག་གི་ཉེས་པ་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དེ་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆང་འཐུངས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆང་འཐུང་བ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་ར་རོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆང་འཐུང་བར་བྱེད་དེ། ཅི་ནས་དགའ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང༌། ཡང་ན་ར་རོ་བར་འགྱུར་བར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བཞིན་དུ་འཐུང་བ་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་འདིར་དགོངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་དམིགས་མང་པས་ན་བག་མེད་པའི་གནས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ནོ། །འཐུང་བ་ན་ཚོད་རིག་པར་མི་ནུས་པས་ན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མ་གནང་ངོ༌།། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆང་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཀྱང་འཐུང་སྟེ། དེ་བས་ནར་ང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ངུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་གི་སེམས་སྲུང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་སེམས་སྲུང་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་དད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། གང་ཟག་མ་དད་པ་རྣམས་སློབ་མ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྔ་ནས་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གནང་བའི་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་རུང་བའོ། །མཚུངས་པར་བསླབ་ཅེས་བྱ་བ་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བྱ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །བདག་གི་དོན་ལྷུར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་འདུལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་དག་ཀྱང་གལ་ཏེ་ན་གཞན་དད་པར་
― DTG133_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལྟ་ལོས་ཀྱང་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དོན་ཉུང་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བའི་སྒོ་ནས་སོ། །བྱ་བ་ཉུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མང་ན་བྱ་བ་མང་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་གནས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩམས་ཏེ་དོན་ཉུང་ཞིང་བྱ་བ་ཉུང་ལ་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་གནས་པ་ནི་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་བདག་གི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བར་ཉེ་དུར་མི་འོང་བའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལས་མི་བསླང་པར་མི་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་མི་གནང་བར་བཅས་ཏེ་གོས་མང་པོ་དག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གོས་ཡ་གཉིས་ཙམ་བླང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅས་སོ། །ལྷུང་བཟེད་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་སྐད་པ་བླངས་པ་ཉེ་དུར་མི་འོང་བའི་ཐ་ག་པ་ལ་འཐག་ཏུ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །མལ་སྟན་སྲིན་བལ་ཅན་གདིང་བ་དང༌། སྟན་ནང་ཚངས་ཅན་བཅད་བར་མི་བྱ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གསེར་དངུལ་བླང་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོབ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་བསླབ་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལྟར་བསླབ་ན་ནི་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་བ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་ལྟོས་ནས་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་
― DTG133_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་བྱ་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་མཐོང་ན་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡུན་རིང་པོར་མི་བཟད་པར་འགྱུར་བར་རིག་ནས་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བསད་པས་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ལ་གནས་ནས་བདག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བླའི། འདི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ཕྲད་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་རྣམས་དང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་དག་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱུགས་རྣམས་དང༌། དུད་འགྲོ་སྣ་ཚོགས་གསོད་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར། ཅིའོ་ཐུག་དང་ཁྭ་མཚུངས་སམ། དེ་དག་གི་སྲོག་གཅོད་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བ་དང་ཆགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱུགས་སམ། སྲོག་ཆགས་གཞན་མཆོད་སྦྱིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་གསོད་པས་བསད་ན་མཐོ་རིས་སམ། ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་འདིས་བདག་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ན་ནི་གཏི་མུག་དང་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དགེ་སློང་དག་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆགས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཐབས་མཁས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་བསྟན་ན་དེ་དང་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཚུངས། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། ལས་སུ་བྱ་བ་
― DTG133_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཡིད་ནི་ཆོས་རྣམས་སྔོན་དུ་འགྲོ། །གཙོ་བོ་ཡིད་ཡིན་ཡིད་ལས་བྱུང༌། །དགའ་བའི་ཡིད་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སྨྲའམ་ཡང་ན་བྱེད་པར་འགྱུར། །སྡང་བའི་ཡིད་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སྨྲའམ་ཡང་ན་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཡང་གསུངས་པ། འཇིག་རྟེན་དག་ནི་སེམས་ཀྱིས་ཁྲིད། །སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་བྱེད། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སེམས་གཅིག་གི །ཆོས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་དག་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྲོག་གཅོད་པ་ཡང་སྐྱོན་ཆགས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཚིག་རྩུབ་པོ་གསུང་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་གསུང་པ་དང༌། མཛའ་པོ་འབྱེད་པ་ཡང་སྐྱོན་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མངལ་གནས་ཁྱོད་ནི་བྲན་མོའི་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། འཆར་ཀའི་མདོ་ལས་ཀྱང་མི་དབུལ་པོ་ལོང་བ་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པ་ཁྱོད་ལྟ་བུ་ཡང་མིག་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཆོས་མངོན་པ་དང་འདུལ་བ་མངོན་པ་ལས་ཀུན་བརྗོད་པར་སེམས་སམ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོ་ཡིན་ནོ། །འཇིགས་སྲུང་གི་མདོ་ལས་ཀྱང་མཛའ་བོ་འབྱེད་པའི་ཚིག་ཕལ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་ལས་སྔོན་གཅེར་བུ་པའི་དགེ་བསྙེན་དུ་གྱུར་པ་གྲོང་དཔོན་རལ་གྲི་ཐོགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། བཙུན་པ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་འབྱོར་པ་འཚལ་ཞིང་འབྱོར་པ་ཚོལ་ལ་རྟ་དམུ་རྒོད་གསོས་ན་དེས་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་མ་ཐོབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཙུན་པ་བདག་གིས་ནི་འབྱོར་པ་འཚལ་ཞིང་འབྱོར་པ་ཚོལ་བ་ལས་གཅེར་བུ་པ་བྱིས་པ་ལྟ་བུ་རྨོངས་ཤིང་མི་གསལ་ལ་མི་མཁས་པ་དོན་མ་མཆིས་པར་བསྟེན་ཏེ། དོན་མ་མཆིས་པར་བསྐོར་ཏོ། །དོན་མ་མཆིས་པར་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་སོ། །བདག་གིས་ནི་དེ་དག་ལས་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་མ་ཐོབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་བསྟན་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལྟ་བུ་རུང་བ་གཉིས་ལ་ཡང་ངས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་
― DTG133_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་བཏང་ན་རོ་དང་འདྲ་བ་ངར་སྣབས་ཟ་བ་ཁྱོད་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་པོ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲས་བ་ཡང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་ཚུར་ཤོག་ཁྱེད་ཀྱིས་མའི་ན་ཚོད་ཙམ་མཐོང་ན་ནི་མའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་ཞོག་ཅིག །སྲིད་མོའི་ན་ཚོད་ཙམ་མཐོང་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སེམས་དེ་ཉིད་འདིར་ཞེ་སྡང་མ་ཡིན་ནམ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་འདོད་དེ། བདག་ལ་བྱམས་པ་བས་ཀྱང་ལྷག་པའི་བྱམས་པས་ངེས་པར་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་པ་ལས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་གནས་ལས་ཡང་དག་པའི་རྟེན་བཟང་པོ་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འགྱུར། གཞན་ཡང༌། འབྱོར་པ་གང་གིས་བདག་ཉིད་འཆི་བ་ཕན་པར་མཐོང༌། །དེ་ནི་སྙིང་བརྩེའི་བདག་ཉིད་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན། །གང་ཕྱིར་དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ལ་སོགས་ཤི་བར་འགྱུར། །མདོ་སྡེ་གཉིས་ལས་དེ་ནི་ཐུབ་པས་མ་གསུངས་སམ། །མདོ་སྡེ་གཉིས་ལས་གསུངས་པ་ནི་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ནི་ཁ་ནས་ཁྲག་དྲོན་མོ་སྐྱུགས་སོ། །དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ནི་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་བརྩོན་བར་བགྱི་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཀའ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དཀའ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། མདོ་དེ་ལས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། བསྟན་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་མངོན་པར་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་མང་པོ་ལས་ཉམས་ཏེ་གནས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ནི་སེམས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ། །དབྱུག་པས་རི་དགས་འཆོར་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་དེ་ལ་བཙོན་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པ་བཤད་ཅིང་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པའི་བསྔགས་པ་ཡང་བརྗོད་དེ། དགེ་སློང་དག་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕན་ཡོན་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། མི་སྡུག་པ་བསྒོམས་ནས་ལུས་རུལ་པ་འདིས་དོ་ཆ་ཞིང་
― DTG133_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕྱ་སྨོད་དེ། དེས་ད་མོད་པའི་བར་དུ་བྱེད་ཅིང་མཚོན་གྱིས་ཀྱང་ལྕེབ་པར་བྱེད། དུག་ཀྱང་ཟ་བར་བྱེད། གཡང་སར་ཡང་མཆོད་པར་བྱེད། ཐག་པས་ཀྱང་འགེགས་ཏེ་འཆི་བར་ཡང་བྱེད་པས་དགེ་སློང་གིས་དགེ་སློང་གསོད་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་བྱེད་དེ། སྲོག་གཅོད་པ་དེ་དང་སྔ་མའི་ཚིག་རྩུབ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཚུལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་བྱེད་པ་བྱས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར། ཐན་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཏོ། །མཁས་པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་རྒྱང་རིང་བ་དག་ཆེ་ཕྱི་མ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་ཆུང་དུ་ཕྲན་ཚེགས་ཙམ་ལ་ནི་མི་ལྟའི། སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མང་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལ་ལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་དགེ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་གཞིག་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བདེ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བས་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བས་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་གནོད་སྦྱིན་དྲག་པོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་ནས་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་མཛད་པའི་བག་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ལ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡེ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་ཆོམ་རྐུན་གྱིས་ཁྱེར་བའི་རྫས་དགྲ་བཅོམ་པས་ཕྱིར་དགུག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ལ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ། བསམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་
― DTG133_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པས་ནི་ཏིལ་གྱི་འབྲུ་ཙམ་ནང་དུ་བཅུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་པ་མེད་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་ཅིང་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲིག་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པ་ཅན་དབང་ཐོབ་ཅིང་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ན་དག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཆོག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་རྟུལ་བ་དང༌། བདག་གི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་པར་ཟད་དེ། དེ་བས་ན་གཞན་དག་གིས་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཐབས་ཡེ་སྤང་བར་བྱའོ། །དགེ་བའི་སེམས་སམ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་སུ་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་རྟོགས་ནས་བྱེད་པའོ། །འཛེམ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་གཞན་མེད་དེ་ཕོངས་ཆོས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཁོ་ན་བསྐྱེད་ན་ལས་དེ་ལྟ་བུ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཁོ་ན་འཇུག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མདོ་ལས་དེ་དག་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་འཕྲོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ནོར་མང་པོ་སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨོས་སོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །ནོར་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱད་པས་ཡུན་རིང་པོར་གནོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ནོར་དེ་
― DTG133_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སླར་འཕྲོགས་ཏེ། གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབུལ་བར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་གཟིར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཕྲད་ན་འཆི་བར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཁོན་གྱི་བསམ་པ་འཛིན་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་རིག་ནས་བྱེད་དོ། །མགོ་གཙང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཡེམ་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་བུད་མེད་དབང་དུ་གྱུར་ན་ཅི་དགའ་མགུར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་དུ་ཡོད་ལ་མི་དགེ་བ་ཡང་སྤང་དུ་གཞུག་ཏུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལས་མང་པོ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དག་མཐོང་ན་བདག་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བལྟས་ཏེ་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་བབ་པའི་ཚེ་ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྲ་མས་མཛའ་པོའི་དབྱེན་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་དྲག་པོའི་སྦྱོར་བ་དྲག་པོས་མི་དགེ་པའི་གནས་ནས་བསླང་སྟེ། དགེ་བའི་གནས་སུ་དགོད་པའི་ཕྱིར་སྨ་འབེབས་པར་བྱེད་ན་ཚིག་རྩུབ་མོ་སྨྲས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚིག་འཁྱལ་པས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེའི་སྒོ་ནས་འདུལ་བ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱང་ལོག་པར་འཚོ་བའི་སྦྱོར་བས་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བའི་སེམས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཉེས་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཉེས་པར་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །རྒོད་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟ་གད་དུ་དགོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཆེར་དགོད་པའོ། །ཀུན་དུ་རྩེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །ཀུན་དུ་ཅ་ཅོ་འདོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྒོ་ནས་སོ། །དགའ་བའི་བཞིན་གྱིས་ནི་ནང་གི་བསམ་པ་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་ངས་རྟོགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་བཞིན་དི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་
― DTG133_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གནས་ན་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་པར་བསྟན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཤེས་རབ་རྟུལ་པོས་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཉེ་ས་དམིགས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་དགོས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཧ་ཅང་ཡང་བྱ་དགོས་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ནི་དྲི་ངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །མི་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་སྤོང་བ་སྟེ། མི་བདེན་པས་མི་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བདེན་པའི་དངོས་པོ་དང༌། བདེན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ་དགའ་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་གཞག་པའི་དྲི་ངས་ལ་དྲི་ངས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཐབས་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྤྱོད་པ་མི་སྡུག་པས་ཆད་པས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་བྱ་བའོ། །ཡིད་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་དག་གི་དོན་ཆུང་དུ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚེགས་ཆེན་པོར་འགྱུར་ན་མ་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཉེས་པ་བསྟན་ཏེ། གཤེ་བ་ནི་ཁྲོས་ནས་སྤྱོ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྲོ་བ་ནི་ཁྲོར་གཞུག་པའི་བསམ་པ་ཅན་གྱི་ངག་གི་སྤྱོད་པ་མི་སྡུག་པའོ། །རྡེག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་བསམ་པས་སྣུན་པར་བྱེད་པའོ། །མཚང་འདྲུ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེས་པ་གླེང་བའོ། །ཉེས་པ་བྱས་པ་བྱས་པ་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་བསྟན་ཏེ། ཉེས་པ་བྱས་སམ་མ་བྱས་པར་ཡང་བརྒྱ་ལ་ན་བྱས་སུ་དོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲག་དོག་གི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་བྱས་ན་ཡང་ཤད་ཀྱིས་བྱང་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། དགོས་པ་ལ་ཡལ་བར་
― DTG133_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོར་བའོ། །འཐབ་ཀྲོལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱས་ན་ཡང་འཁྲུག་པར་འགྱུར་བའོ། །རྩོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་རྩོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱས་ཀྱང་རུང་དེའི་སེམས་འགྱུར་བ་མེད་པར་རིག་པའམ། ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱེད་མི་འདོད་པའམ། ངོ་ཚ་བར་བྱེད་དེ་མི་མཐུན་པར་འདུ་ཤེས་པར་རིག་ན་ཤད་ཀྱིས་མ་སྦྱངས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྩོད་པ་གང་ལ་གཞན་ཉེས་པ་བྱུང་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པ་བྱུང་བ་རྣམས་དང་རྩོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱེད་པའོ། །མི་ཉན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མི་དགའ་བའམ། མི་བཟོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པའོ། །ཁྲོ་བའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བའི་སེམས་ཏེ། དེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བའོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཚོགས་སྡུད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་སྨྲས་པ་ནི་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་བདག་གིར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དེ་སྦྱོར་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསམ་པ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་འཛིའི་གཏམ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་སེམས་ནི་བྲེ་མོའི་གཏམ་ལ་འདུས་པའི་ནང་དུ་རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་ངན་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །བརྗེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །དྲན་པ་ལ་གནས་ཀྱང་ཕ་རོལ་གྱི་ངོར་ཉན་པ་དང༌། ཡ་མཚན་དུ་འཛིན་ཏེ་འདྲི་བ་ཙམ་དང་དྲིས་པའི་ལན་འདེབས་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སློབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། འོག་ནས་འབྱུང་བ་ལ་ནི་དེ་ཡང་ཉེས་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །སེམས་གནས་པ་ཉིད་ནི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པ་ཁོ་ནའི་སྒྲིབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ན་ཡང་བསམ་གཏན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དུ་བལྟ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་མ་དོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་དབང་དུ་
― DTG133_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ད་ལ་བསླབ་པར་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནན་ཏན་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་མེད་པ་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དེ་ལ་བརྩོན་པའི་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་དེ་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསླབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུན་ཐུང་དུས་ཀྱང་དྲན་པར་ནུས་པ་དང༌། སེམས་རྣོ་ཞིང་ཤེས་རབ་གསལ་བས་དོན་སེམས་པ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་ནུས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་རྟོགས་པར་ནུས་ཏེ། རྟོགས་པའི་ཤས་ཆེ་བ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་རྒྱུན་དུ་ཆུད་པ་དང༌། གུས་པར་བརྩོན་ཞིང་གོམས་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་གཞུང་ལ་བརྩོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དང་ཡང་མི་འགལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་གནས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་གྱི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་སྦྱོར་བ་མ་གནང་སྟེ། དཔེར་ན་དགོས་པའི་དབང་གིས་སྨན་ཚ་བ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་ན་དོན་བཟང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་
― DTG133_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། རང་གི་སྟོབས་སམ་རྒྱུའི་སྟོབས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་སྟོབས་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་སོ། །གལ་ཏེ་ཟབ་མོ་ལ་སེམས་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་ནི། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ལོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་མིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པའི་དབང་ཁོ་ནས་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ལ་ལས་ནི་མོས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་དང་སྦྱར་ན་ནི་མ་མོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །སྔར་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་བརྐམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདག་ལ་བསྟོད་པ་ཕམ་པ་ལྟ་བུའི་གནས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ནི་བདག་ལ་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྟོད་པར་བྱེད་པའི་ཉེས་པའི་གནས་གཞན་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཞེས་སྨོས་སོ། །བསྟན་པའི་དགྲ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་དམོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དགོས་པ་ནི་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཉིད་གཅེས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་བསྟོད་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མ་ཚོར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྒྲོགས་པ་ཡོད་པར་མི་ཤེས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེར་འགྲོ་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་སྔོན་ཤེས་ཟིན་པའི་དོན་གྱི་གཏམ་ཡིན་པར་ཤེས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཐོས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་རྟུལ་བ་དང་ལུང་ནོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཁྱད་དུ་གསོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་
― DTG133_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་མི་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཀུར་སྟི་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པའོ། །འཕྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨ་འབེབས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གོ །བསྟིང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བླང་པོ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་མ་གུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་མ་གུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་མི་བརྩོན་པའི་ཉེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གྲོགས་བྱ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྟེན་ཡོད་པ་ནི་བྱེད་པ་ཡོད་པའོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་བཅོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་བྱེད་དུ་གཞུག་པའོ། །དེ་བས་ཆོས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་རབ་མེད་པ་དང༌། བསླབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཆེས་མང་པོ་དག་གི་སེམས་སྲུང་བ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱིས་བཅས་པ་སྲུང་བ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མགོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ནུས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་རྟེན་ཡོད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་འཚོལ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་རྒྱུན་རིངས་ནི་ཡུན་རིང་དུ་ན་བ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསམ་གཏན་དང་ཁ་ཏོན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །རིགས་པའི་གདམས་ངག་མི་སྟོན་པའི་ཉེས་པ་བསྟན་ཏེ། རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་སྟོན་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་མཁས་སམ་སྟོན་པ་གཞན་ཡོད་པ་དང༌། གལ་ཏེ་མི་དགའ་བས་ཉན་པར་མི་འགྱུར་བའམ། བཀའ་བློ་མི་བདེ་བས་ལོག་པར་འཛིན་པ་དང༌། དགའ་ཞིང་གུས་པ་མེད་པས་གདུལ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དམུ་རྒོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དང༌། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ཀྱང་མི་འདོད་ན་མ་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པར་སློང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སློང་བ་པོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པས་
― DTG133_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྡུས་སོ། །རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་འཕྲོད་པ་སློང་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་གནོད་པར་སེམས་ཤིང་རྒྱལ་པོ་ལ་གློ་བ་རིང་བ་ལ་རྒྱལ་པོའི་སེམས་སྲུང་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འཁོར་བསྡུས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བདག་ཉིད་གྲགས་ཤིང་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་གོས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པའམ། ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཚོལ་ནུས་ཀྱང་རུང་སྟེ་དེ་མ་བྱིན་པའོ། །མི་རིགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་འདུལ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མ་བྱིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་བསྟན་པའི་དགྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཉིད་ནི་བསྔགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདོད་པ་ཆུང་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་གཞན་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གླེང་བའི་རྒྱུས་གང་ཟག་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་མཐོང་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བསྐྲད་པ་ནི་གཏན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་སུ་མི་རུང་བའི་སྐབས་ཉིད་ནི་བཀའ་བློ་མི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །དུས་ལ་སྡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་ལ་སྡོད་པ་དང་འཐབ་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་ལ་ལྟ་བའོ། །དགེ་འདུན་འཁྲུག་ཅིང་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་འདུན་ཁྲག་འཁྲུག་ཏུ་གྱུར་པའམ་ཐད་ཀར་དབྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ཉིད་གཡོ་མེད་པ་དང༌། ཤས་ཆེར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པས་སྒྲུབ་སྟེ། ཉེས་པ་འཆགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བསྟན་པ་ལ་ཞེས་འགྲས་པ་རྣམས་ཀྱི་དད་པས་བྱིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་ན། སྤོང་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔགས་སམ་སྨན་ནམ་ཆོ་འཕྲུལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲོགས་པའོ། །གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་སེམས་འཁྲུགས་པ་དང༌། ཚོར་བས་ཉེན་པ་ལ་ལྷག་པར་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཚོར་བས་ཉེན་པ་ནི་ཚོར་བ་དྲག་པོས་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པའོ། །སྡོམ་པ་མ་མནོས་པ་ནི་སྡོམ་པ་མ་བཟུང་བའོ། །དངོས་སུ་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། །
― DTG133_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་དེར་དངོས་སུ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཐོར་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐོར་བ་རྣམས་སོ། །ཚང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །སློབ་པར་འདོད་བའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་འདོད་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །ཉེས་བྱས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ལས་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །གང་སུ་ཡང་རུང་སྟེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་སྐལ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་སྡོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བལ་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཉེས་པ་འབྲིང་ནི་ཚོགས་སམ། ཡང་ན་དགེ་འདུན་ལ་བཤགས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་གནས་ཀྱིས་ལྕི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མར་དངོས་པོ་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བདག་ལ་ནི་དངོས་པོ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ལས་ཉེས་བྱས་ཀྱི་ནོངས་པ་བྱུང་སྟེ་ཞེས་བཤགས་པའི་རིམ་པ་སྟོན་ཏོ། །ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་པ་ནི་ཉེས་བྱས་ཀྱི་ནོངས་པ་བྱུང་བ་དེ་དག་བཤགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལེན་པ་པོས་ཀྱང་ཉེས་པ་དེ་དག་མཐོང་ངམ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་པར་བྱེད་དམ། ལེགས་པར་སྡོམ་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བྱའོ། །ལེན་པ་པོ་མེད་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཉེས་པ་བཤགས་པར་བསྟན་ཏོ། །སྡོམ་པ་བླང་པའི་ཆོག་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ནི་འདིར་སེམས་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པ་དེའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཅི་སྤྱོད་ཀྱང་རུང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་བྱས་ན་ཡང་ཉེས་བྱས་སུ་ནི་མི་འགྱུར་གྱི། ཅིར་
― DTG133_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཞེ་ན། ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལས་འབྱུང་བ་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ་སྡང་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་ནི་ཉེས་བྱས་ཀྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེ་སྡང་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་པའི་གནས་ལ་ཕལ་ཆེར་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟ་སྟེ་གཞི་བསྡུ་བ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཆུང་དུ་དང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཉམས་པ་བཞི་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང། ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོའོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པས་ལེགས་པར་བརྗོད་པའི་གནས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པའི་མཆོག་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །འདྲལ་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་ལས་འགལ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པར་རྟོགས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའ། །བསླབ་པ་དག་ལ་གུས་པ་དང་བག་ཡོད་པར་ཤས་ཆེར་གནས་པས་ན་ཉེན་པ་རྒྱུན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །བརྒྱ་ལ་ཉེས་པ་ཞིག་བྱས་ན་ཡང་མ་ཐོལ་བས་སྡིག་པ་འཆགས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང༌། ཐ་མ་རྣམས་སུ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
― DTG133_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་སྦྱོང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་བདག་གདུལ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཅིག་པུར་ངེས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ཁོ་ནར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ནི་ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་སྦྱོར་བར་གཏོགས་པའི་ལམ་མོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་དང་བར་ཆད་མེད་པར་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྡིག་པ་ནི་དམད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཕྱིར་ཞིང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འབྱུང་བ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་འབྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིམས་ནད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཉེས་དམིགས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ངན་འགྲོར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་པས་
― DTG133_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཉེས་དམིགས་ཡིན་ཏེ། ཡུན་རིང་པོར་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་བྱས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་ཏུ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་བྱས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསོད་ནམས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕོངས་པར་མི་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོས་ཉིན་མཚན་དུ་དགའ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སོ། །གཉིས་པ་སྟེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སོ། །གསུམ་པ་སྟེ་ཕོང་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སོ། །བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང་དགེ་བ་སྡུད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། བཤད་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནི་དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། གཏང་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལེན་པས་ན་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དཀའ་བ་ལ་བརྟེན་ཏ། །བླངས་ནས་ཉམ་ཐག་པར་གྱུར་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་ན་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་དཀའ་བ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་
― DTG133_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དཀའ་བ་ལ་བརྟེན་པའོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་དུ་ཡང་འཆད་དེ། ལེན་པ་དང་སྲུང་བའི་སྒོ་ནས་དཀའ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྲུང་བ་ནི་ཉམས་ལ་བབ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྔས་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ལུས་ཀྱིས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་འབྱོར་པས་གྱུར་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བའོ། །གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་པ་སྟེ། གཉེན་འདབ་པ་དང་རྩ་ལག་སྡུག་ཅིང་བྱམས་པ་ནས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བར་དག་དང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་མང་བ་དང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ན་ཆེ་བའོ། །གང་དག་གིས་བསྒྲུབས་པ་ནི་བྲན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་མང་བ་དང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བའོ། །གང་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཕྱོགས་ཆེན་པོ་དང༌། འཁོར་ཆེན་པོ་དང༌། ནོར་དང་ཡོ་བྱད་ཕལ་པོ་ཆེར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་ལྔས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལུས་དང་ངག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། འཚོ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །ནོར་དང་འབྲུ་དང་མཛོད་དང་བང་བའི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དཀའ་བའོ། །ནོར་དང་འབྲུ་མང་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་དཀའ་བཙན་པས་དེ་དག་ལ་ཅི་དགའ་མགུར་དབང་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། གསུམ་པོའི་འདི་དག་ནི་གཏང་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཏང་དགོས་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། མདོག་གཞན་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་འཁོར་ལོག་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞིའི་དབང་ཕྱུག་ལ་དབང་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་འདོད་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཁོ་ནས་བཙུན་མོ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །ཉམས་པ་ལ་བབ་པར་གྱུར་པ་ནི་སྲོག་ལ་ཐུག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། འཆི་བས་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཐེབས་ན་ཡང་གཏོང་བས་སྲོག་གི་
― DTG133_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་བ་ལ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་དག་པས་ན་བརྒྱ་ལམ་ན་གནས་སྐབས་འགའ་ཙམ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་སྐད་ཅིག་ཕྱིན་ཆད་ནས་མ་ཤིའི་བར་དུ་ཡང་སྡིག་པ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དཀའ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོའོ། །སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྒྲུབས་པས་ན་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱས་པའོ། །སེམས་པ་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་སྨོན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པས་ན་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡུན་རིང་པོ་དང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པ་ན་གོམས་པའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ན་ཐབས་དང་ལྡན་པའོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པོ། །གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྦྱོར་བས་གོང་མ་བས་ཀྱང་ཆེས་གོང་མ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་གྱ་ནོམ་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་ཞིང་ཁྲུས་བྱས་ལ་ལུས་བྱུགས་པ་ནི་མི་གཙང་བ་དང་མི་མཐུན་ཞིང་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྡིག་པ་རྣམས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་དེའི་གཉེན་པོར་དགེ་བ་རྣམས་ལ་དགའ་ཞིང་དགེ་བ་འདོད་དོ། །བསླབ་པ་ལ་བརྩོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ནི་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ནི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་
― DTG133_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་གཞན་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཡན་ལག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་གྱུར་པའོ། །གཞན་ནི་ཐ་མལ་པ་དང༌། ཞེ་འགྲས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་གོ ། ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ལ་ན་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་བསྔགས་པ་དང་ཕན་ཡོན་ཐོས་ན་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་རྩེ་ཞིལ་བར་འགྱུར་དུ་རེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་མཐོང་ན་ནི་ཡིད་དགའ་བར་འགྱུར་ལ་འགྲན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞན་དག་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་གྲངས་གཅིག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །རྣམ་གྲངས་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །གཉིས་ཀ་བསྡོམས་པས་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་རྒྱས་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་ཀྱི་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །བདག་ཉིད་དུབ་པར་བྱེད་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་དོན་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། དེ་བས་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་དང་མཐུན་པའོ། །བར་དུ་གཅོད་པ་ཡོངས་
― DTG133_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བཏང་བས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་གྱི་བསླབ་པ་དང་ལྡན་པས་ན་རྒྱུན་དུ་ཆུད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་བརྟེན་ཏེ་དེའི་སྒོ་ནས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུལ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་རྣམས་སུ་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པས་ན་དེ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སྦྱོང་སར་པ་སར་པ་རྣམས་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་གནོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཙེས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དེ་ལྟ་བུས་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་ཤིང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསླབ་པ་འདྲལ་བས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་ལ། རྣམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའོ། །རྒྱན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་ན་རྒྱན་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཡོ་མེད་པ་དང༌། ནད་ཉུང་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་ཅན་དང་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཏན་མི་བྱ་བ་ཁོ་ནས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནས་བསླབ་པ་སྟེ་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དེ་གཉིས་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པར་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་རེ་རེ་ལ་ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་མཚན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མང་པོའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་
― DTG133_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཉིད་དང༌། ཕོངས་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཞིང་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བླངས་པ་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་འཚོ་བ་འདོད་ཀྱི་འཆི་བ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་འཚོ་བ་དང་སྲོག་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ཁ་མི་ཕྱིན་པའི་ཆུང་མ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། མི་བླུ་བ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། མི་ཕྱེད་པའི་གཡོག་འཁོར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། སྒྲ་སྙན་པ་ཐོས་པ་རྣམས་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པའི་གཏམ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། སྡུག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཕོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མི་སྡུག་པ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདག་དང་གཞན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་འགོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་སྟེ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པ་གནང་བས་ན་གནང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉི་གར་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་སྡུད་པས་ན་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གཞན་དག་གི་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བདེ་བ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན་ཚར་གཅོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནས་ཕྱི་མ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདག་དང་གཞན་གྱི་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་བདག་ཉིད་གཡོག་འཁོར་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་མི་འདྲེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདེ་བ་ལ་རེག་པའི་
― DTG133_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཉི་གར་བདེ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མཁས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཉི་གར་བདེ་བ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་ཏེ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །བདག་དང་ཕ་རོལ་རྣམ་པ་གཉི་གར་ཕན་འདོགས་པས་ན་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཅུ་ནི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །བསམ་པ་ཉམས་པས་ན་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ཉམས་པའི་ཉེས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་འདོད་པ་ནས་ཐ་མ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སྨོས་སོ། །བསླབ་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་རྣམས་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཞུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་འགལ་བར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །བསླབ་པའི་གཞི་མ་བཅས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཉེས་པ་ཡིན་པས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ཉིད་དོ། །ཉེས་པ་དེ་གཉི་གའི་གཉེན་པོར་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསླབ་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ལེ་ལོའི་ཉེས་པ་ཉམས་པར་གྱུར་པའི་གཉེན་པོར་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལེ་ལོ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཉིན་མཚན་དུ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །བག་མེད་པའི་ཉེས་པའི་གཉེན་པོར་ནི་བག་ཡོད་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྟེན་ངན་པའི་ཉེས་པ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་སྨོན་ལམ་ལེགས་པར་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་འདུན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི་ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལོག་པར་འཚོ་བའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི་འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཐའ་གཉིས་སུ་
― DTG133_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷུང་བའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉམས་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོར་ནི་བསླབ་པ་ལས་འགལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ནི་མ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པ་ནི་ཕན་ཡོན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་སློབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པར་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་སློབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བའི་ཚེ་འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ། །ཕྱི་མ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྡུས་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བཞི་པའོ། །གཏན་དུ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པའོ། །རྣམ་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་མི་ཉུང་མི་མང་ཞེས་རྒོལ་པའི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་གནས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུས་བྱ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའོ། །སེམས་
― DTG133_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒོ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་བསྒྲུབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཏུ་ཟད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བདག་ཉིད་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་བྱ་བ་དང༌། གཉི་ག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཀུན་ལ་ཡང་སྡོམ་གྱི་ཚིག་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞིར་བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། གཞིའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྟེན་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བཟོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པས་ཞེས་བྱ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་བཟོད་པའོ། །གཞི་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་དག་དབྱེ་བ་མེད་པའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཇི་མི་སྙམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམིགས་པ་ནི་གནོད་པ་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཇི་མི་སྙམ་པས་ནུས་པ་དང་ལྡན་ཡང་རུང༌། ནུས་པ་དང་མི་ལྡན་ཡང་རུང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལན་དུ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་མི་ཁྲོ་བའོ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་འགྲོ་བ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། བག་ཚ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་བཟོད་པའི་
― DTG133_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་དང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་དང༌། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་དང༌། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དང༌། བྱས་པའི་གནོད་པའོ། །རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་དང༌། སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་པའོ།། བཟོད་པ་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱོགས་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །མིའི་འགྲོ་བ་ཉིད་ལ་བཟོད་པའོ། །མི་བཟོད་པ་མང་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ཉིད་ལ་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང༌། དེ་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་བཟོད་པ་དེ་ནི་བསྔགས་པར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱ་བར་ནུས་ལ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་འབྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་ནུས་ན་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པས་བཟོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་པར་གྱུར་ཀྱང་རུང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཀྱང་རུང་བཟོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབྱེ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང༌། མནར་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣགས་པར་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཆེན་པོར་བཟོད་པ་སྟེ། ཡང་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རྫས་སུ་ནི་ངོ་བོ་གཉིས་བཟོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །
― DTG133_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟར་ན་གཞན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བཟོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོར་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏེ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་མི་སྙམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་མི་འཁྲུགས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ཚིག་གཞན་གྱིས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དྲག་པ་ནི་བརྣགས་པར་མི་ནུས་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནི་པར་མཚམས་མེད་པའོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ནི་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ནས་འབྱུང་བའོ། །ཡུན་རིང་བ་ནི་དུས་ཡུན་རིང་པོ་དག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་སློབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟག་པ་བཞིས་བརྟགས་ལ་བཟོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་དང་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྟག་པ་བཞི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འབྱུང་བར་བརྟག་པ་སྟེ། བདག་གི་ལུས་འབྱུང་བ་བཞི་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་འདི་ལྟ་བུ་གང་ལ་བདག་གནས་ན་མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རེག་པ་མྱོང་ཞིང༌། མི་འདོད་པ་ཚིག་གི་ལམ་ཡང་ཐོས་པར་འགྱུར་གྱི་ཞེས་རང་གི་ལས་ཀྱི་དབང་ཁོ་ནས་འདི་ལྟར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ལྟ་ཞིང༌། གཞན་དག་ལ་མནར་སེམས་སམ། ལན་དུ་གནོད་པ་བྱ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་འདི་ལྟ་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་བདག་གིས་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བསམས་ནས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བརྟག་པ་གཉིས་པ་ནི་མི་བཟོད་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་འདོད་ལ། བདེ་བ་ནི་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་བཟོད་པར་བྱེད་དེ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་དང་གཞན་དག་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་པའི་གནས་སྐབས་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པ་ཉིད་དུའོ། །གང་ཡང་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་
― DTG133_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་འདོད་ཀྱི། བདག་གིས་འདི་ནི་ཤེས་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་རིགས་ཏེ། རྨའི་ནང་དུ་ཚ་ལྡུགས་པ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་བརྟགས་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །བཞི་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བརྟགས་ནས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་དུ་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟགས་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་ནི་བརྟེན་ནས་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་དབྱེ་བ་ངེས་པར་སྟོན་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་བསྒོམ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགྲེལ་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་གིས་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་དག་ནི་ཤེས་པ་རྣམས་མི་མཐུན་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པར་ཟད་དོ།། དགྲའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་བར་མ་རྣམས་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་དོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེ་བའི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་དམན་པ་རྣམས་ལ་ང་རྒྱལ་དང༌། མཚུངས་པ་རྣམས་ལ་འགྲན་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་སྐྱིད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པར་ནུས་ཀྱང་འདོད་པའི་དབང་གིས་སྟེར་དུ་རེ་བའི་བློས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །སྡུག་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པའི་དབང་གིས་སོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་འདི་ཉིད་ལ་མི་འདོད་པའི་བྱ་བ་འབྱུང་དུ་དོགས་པས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཁོ་ནས་སོ། །གནོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་ལྔ་ནི་ཐ་སྙད་དང༌། དམ་པའི་དོན་དག་གི་མཚན་ཉིད་དེ། ཐ་སྙད་དང་དམ་པའི་དོན་དུ་ཉེ་པར་མཚོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དང་པོ་དང་ཐ་མ་དང༌། བར་མའི་ཚིག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་
― DTG133_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པའི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཇི་ལྟར་འོས་ཤིང་གཤའ་བར་གཉེན་བཤེས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁྲོ་བའི་སེམས་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསལ་ནས་སྙིང་རྗེ་ཁོ་ནས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པས་རྙེད་པར་དཀའོ་ཞེས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གང་བདག་གི་ཕ་མ་ལ་སོགས་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་རྙེད་པར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །གནས་སྐབས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་བུད་མེད་ཡིན་ལ་རྒན་པར་གྱུར་ན་ནི་མའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱའོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ་རྒན་ན་ནི་ཕའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ན་ཚོད་མཉམ་པའི་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་སྤུན་ཟླའི་འདུ་ཤེས་སོ། །བུད་མེད་ལ་ནི་སྲིང་མོའི་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གནོད་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན་ནི་སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིད་པ་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཙམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་གཞན་དག་སེམས་ཅན་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །བདག་ཉིད་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གཤེ་བར་བྱེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུ་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་འཇུག་པས་ན། གང་དག་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་བདེ་བ་འགག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཟང་ཅིང་འགགས་ལ་བྲལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་གཞན་དག་སྟེ། གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་བདག་གནོད་པ་བྱེད་པ་ནི་བདག་གི་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་རྟག་བ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་དམ་པར་ན་སྡུག་བསྔལ་དུ་བྱིང་བ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཅན་གང་ཡང་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །
― DTG133_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་བུར་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ལ་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བ་ལ་འབད་པར་འོས་པ་ཡིན་གྱི། སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པར་འོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆུང་མའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་འདོད་པའི་སྦྱོར་བས། དེ་ལྟར་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་མགྲོན་དུ་བོས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི། ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཟོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་པའོ། །བཟོད་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མི་འཁྲུགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སོ། །ཕྱིར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་དགེ་སྦྱོང་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ལ་ཡང་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཕྱི་ནས་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྤོང་བའོ། །བདག་སྔོན་གྱིས་བྱིས་པའི་གནས་སྐབས་ན་དོན་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱས་སོ་ཞེས་དྲན་པར་བྱས་ནས། དེ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་ན་ནི་དོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་བླང་བར་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ལེགས་པ་ཡིན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ནི་འདོད་པ་ཚོལ་པ་དང༌། སྲུང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུས་དང་ངག་གིས་སྦྱོར་བའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན་འདོད་པ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་ཞེ་ན་སོམ་ཉི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཚོར་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སློབ་དཔོན་ཀུ་མཱ་ར་ལ་ཏས་ཀྱང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་མི་ཉུང་བས་བསྒྲུབས་ཤིང༌།།
― DTG133_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་བདེར་བརྟགས་པས། །སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་དེ་ཉིད་འདོད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉམས་སུ་བླངས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འོང་པར་ཤེས་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་བླངས་ཤིང་བརྩམས་པའོ། །དང་དུ་བླངས་པ་ནི་མྱོང་བའི་ཚེ་བརྣགས་པའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་དེ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་བཟོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པའི་ཉེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་འདོད་པ་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཡང་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །བདེ་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་བདེ་བ་འབྱུང་བའི་གནས་སོ། །ཉམས་སུ་བླང་བ་ནི་ཆ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའམ། བདག་གི་དོན་དང་ལྡན་པའམ། གཞན་གྱི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །ལུས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་དེ། རྟེན་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་འདུལ་བ་ལས་ཟས་ཀྱི་ནང་ན་བསོད་སྙོམས་ནི་རུང་བ་རྙེད་ཀྱང་སླ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པར་ངན་ནམ་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ངན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་མི་དགའ་བ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཡི་ཆད་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་གདུང་བ་མེད་པའོ། །གཞི་དེས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་གཏོང་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོའི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པའམ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།།
― DTG133_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ནག་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་བརྒྱད་ལས་དེ་དག་ལས་ནག་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ། འདིར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རྒས་པ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། ཟད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འགལ་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པས་དངོས་པོ་མྱུར་དུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་ཉིད་དུས་གཞན་ན་ངང་གིས་མེད་པར་འགྱུར་པ་ནི་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ།། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ལང་ཚོ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྒ་བའོ། །འདོད་པར་བྱ་བའི་ནད་མེད་པ་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ནི་ནད་དོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྲོག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་འཆི་བའོ། །སྤྱོད་ལམ་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གིས་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གང་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གཉི་ག་སྤྱོད་ལམ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པས་སྤྱོད་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིས་འབྱུང་བ་རྣམས་སྐུལ་ཞིང་འདེབས་པ་དང་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེའི་ལམ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་དུས་རིང་དུ་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ན་སྤྱོད་ལམ་གཅིག་གིས་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས། དེ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་དེ་བསལ་བའི་ཐབས་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་དང་དུ་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བསལ་བའི་ཐབས་མི་བྱེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་མ་ཡིན་པར་ཁྲིའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁྲིའམ་ཁྲིའུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྩྭ་བཏིང་བའམ་ལོ་མ་བཏིང་བ་ནི་དགོན་པར་གཏོགས་པའོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་སྟེ། དགེ་སློང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དམན་པ་ནི་ཞལ་ཏ་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམས་པ་
― DTG133_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ལུས་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་ནས་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པའི་བར་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བླ་མ་མཆོད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་དང༌། མཁན་པོ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའོ། །མདོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་བཟུང་བའོ། །བཟུང་བའི་དོན་དང་གཞུང་རྣམས་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པ་ནི་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཚིག་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཟློས་པ་ནི་ཁ་ཏོན་དུ་བྱའོ། །ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དབེན་པར་འཇལ་བ་ནི་སེམས་པའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒོམ་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་སློང་མོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སློང་མོའི་གནས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་མདོ་དེ་ལས་གནས་དང་པོ་བདུན་བཟུང་ནས་འདི་ལྟར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ནི་ཁྱིམ་པའི་རྟགས་སྤངས་པས་གཟུགས་མི་སྡུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པས་གཟུགས་མི་སྡུག་པ་ལ་བླངས་པ་ཡང་ཁྱིམ་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པས་མཚོན་ཏོ།། ཁྱིམ་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་ལ་སོགས་པ་བྲེགས་པའོ། །བདག་གིས་ཁ་དོག་ངན་པ་ཉམས་སུ་བླང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གོས་དྲས་པ་དང༌། གོས་ཁ་དོག་ངན་པ་འཆང་བ་ནི་ཁ་དོག་ངན་པ་འཆང་བའོ། །གོས་ཁ་དོག་དམར་སེར་འཆང་བ་ནི་གོས། ཁ་དོག་ན་པ་འཆང་བའོ། །བདག་གིས་ཚུལ་གཞན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་སྤྱོད་དུ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་བསྡམས་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གཞན་ལ་རག་ལས་པས་འཚོ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི་བཞི་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་གཞན་གྱིས་བྱིན་པས་ཉེ་བར་འཚོ་ཞིང་གཞན་དག་ལས་རྙེད་པས་སྲོག་འཛིན་པར་བྱེད་ཅིང་དུས་འདའ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་གཞན་དག་ལས་བསླངས་ཤིང་འཚོ་བར་བྱ་བ་སྟེ། ལན་ཅིག་ལ་མང་པོ་རྙེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསགས་
― DTG133_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ལོངས་སྤྱད་པར་མ་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིའི་འདོད་པ་རྣམས་ནི་འཁྲིག་པའི་འདོད་པའོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་འཁྲིག་པའི་ཆོས་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིའི་དགའ་བ་དང༌། རྩེད་མོ་དང༌། གར་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ན་དེ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སྤངས་པའོ། །མཛའ་བོ་ནི་མི་ཕན་པ་སྤོང་དུ་འཇུག་ཅིང་ཕན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །སྙིང་དུ་སྡུག་པ་ནི་ཕོངས་པའི་དུས་ན་ཡང་མི་འདོར་བའོ། །ཆུང་པོ་གྲོགས་ནི་བྱིས་པའི་དུས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་འགྲོགས་བའོ། །བགད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ངག་གི་སྦྱོར་བའོ། །རྩེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །དགའ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །དགའ་མགུར་སྤྱོད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་དགའ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལས་ལྡོག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལུས་ཀྱི་དུབ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་ལུས་ངལ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་འཁྲུགས་པ་ནི་དྲན་པ་བརྗེད་ངས་པ་དང༌། སེམས་རྣམ་པར་ཉམས་པའོ། །རྣམ་པར་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་གཟུང་བའི་བྱ་བའོ། །ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཉམས་སུ་ལེན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པ་ཁོ་ནར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བར་དུ་ལྡོག་པ་ཡང་སྲིད་པས་ཞུགས་ནས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མི་དགའ་བ་མེད་པས་ཡིད་མི་དགའ་བ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པའོ། །ཆོས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སོ་སོར་འབྱེད་པས་ན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་
― DTG133_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའོ། །རྒྱུ་དེས་མོས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་བློས་མོས་པའོ། །ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་ལེགས་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྟོབས་བརྟན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །མཐུ་ཆེན་པོ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གང་གནས་གསུམ་བོ་འདི་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་མོས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ངེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལེན་པའོ། །བདག་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་འདི་ནི་ངེས་པར་ཡོད་དེ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མངོན་པར་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་བྱའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཐོབ་པའོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཡུན་རིང་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ས་བཅུ་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དཀའ་བའི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཀའ་བའི་བཟོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། བཟོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། བཟོད་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། གནོད་པའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་རོ། །བཟོད་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཉམ་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དམན་པ་དེ་དག་ནི་བྱམས་པའི་ཡུལ་ཡིན་
― DTG133_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིང། སྙིང་རྗེའི་རྟེན་ཡིན་པས་བཟོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་པའི་བྱ་བ་མེད་པས་བཟོད་པ་ནི་དཀའ་བའི་བཟོད་པའོ། །བཟོད་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བཟོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྗེ་དཔོན་ནི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བཟོད་པ་འདི་ནི་དཀའ་བའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམན་པའི་གནས་ན་གནས་པ་དག་གིས་སྲོག་ལ་ཐུག་པའི་གནོད་པ་བྱས་ལ་བདག་ཉིད་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཅིག་ཡིན་ན་ཡང་བཟོད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཉམ་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡང་བཟོད་པ་དང༌། དམའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བ་རྣག་པར་དཀའ་བའི་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡང་བཟོད་པ་ནི་དཀའ་བའི་བཟོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཛའ་བོ་རྣམས་ལ་ནི་ཕན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །མི་མཛའ་བ་རྣམས་ལ་ནི་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །ཐ་མལ་པ་རྣམས་ལ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་སྒོ་གསུམ་ནས་སོ། །གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་མཉམ་པའི་རྣམ་པས་བཟོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒོ་བཞི་པའོ། །མི་བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་བཟོད་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་བཟོད་པའོ། །མི་བཟོད་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་མཐོང་ཞིང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་བཟོད་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་ལྔ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་ལ་དགྲ་མང་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདི་དག་གི་ཕན་ཡོན་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལ་མང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ཀྱང་བཟོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འགོང་པར་བྱེད་དོ། །བཟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་འགོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱས་ཤིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ།།
― DTG133_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་རྗེའི་སེམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །མཉེན་པའི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་མི་གཏོང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ནས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་བསམ་པ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཟོད་པའོ། །བཟོད་པའི་སྟོབས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་བཟོད་པའི་དཀའ་ཐུབ་ནི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དཀའ་ཐུབ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ནི་འདུག་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ནས་གནས་པ་ལ་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པས་འདུག་པ་ནི་གནས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་བཟོད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན་ཡིན་གྱི། སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ས་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་སོ་སོར་རིག་པས་འདི་ལ་བཟོད་པར་བྱ་བ་བདག་གིས་བཟོད་པར་བྱའོ་ཞེས་རློམ་སེམས་མེད་པ་ནི་བཟོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་མེད་པར་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །རྣམ་པ་བདུན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཟོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། ངུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཡིན་ནོ། །ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་
― DTG133_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཟོད་པར་བྱས་ནས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་དག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ལ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སློང་བའི་གནོད་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློང་བ་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མི་འབྱེད་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། །དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་སྒྲུབ་པས་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རུངས་པ་སྡིག་པ་ཆེན་པོའི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྱོད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཞུགས་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནོད་སེམས་མི་སྐྱེད་ཅིང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་མནར་སེམས་མེད་པ་ནི་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བཟོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བརྩལ་བ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པའོ། །གང་གིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་འདོད་པ་དང་མི་འཕྲོད་པ་ནི་ཕོངས་པར་གྱུར་པའོ། །བཟོད་པས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ལ་སོགས་པས་ལན་དུ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའོ། །གང་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དང་དུ་བླངས་ནས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་བདེ་བའོ། །དེའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉེ་བར་བསགས་པས་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་གཞན་དག་འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་པ་ནི་གཞན་དག་འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་དུས་ཚིགས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ཞེས་
― DTG133_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའོ། །རྩུབ་པའི་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། སྦྲང་བུས་ཟིན་པ་དང༌། ཤ་སྦྲང་གིས་ཟིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་གདུངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རླུང་དང༌། ཉི་ཚན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གདུང་བ་དང༌། སྐམ་པར་བྱེད་པའོ། །སོས་རེག་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་བྲང་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། སྡིག་སྦྲུལ་གྱིས་ཟིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྩལ་དྲགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ངལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང༌། སེམས་དུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཁོར་བ་ན་ཡོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་དུ་བླངས་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་དག་འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བའོ། །གནོད་པ་བྱས་པར་གྱུར་པ་ལ་ལན་དུ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་དག་པས་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ལྟར་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་འཁྲུགས་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། འདས་པའི་དུས་སུ་བྱས་པར་ཤེས་ཀྱང་ཞེ་ལ་མི་འཛིན་པ་ཉིད་དང༌། དེ་དག་ལ་སླར་ཕན་གདགས་པར་འདོད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བསམ་པ་དག་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་སོང་ནས་མཐུན་པར་སྨྲ་ཞིང་ཁོ་ན་མེད་པར་སྟོན་པ་དང༌། གཞན་གནོད་པར་བྱེད་པ་དག་འོངས་ནས་བཟོད་པ་གསོལ་ན་དེ་བཞིན་དུ་དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ཕྱིར་བཅོས་པས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མི་བཟོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཤས་ཆེར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ལ་གུས་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་ཐོ་མའི་ཚམས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མི་བཟོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རབ་ཏུ་སྤངས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོར་བསྡུ་ན་སྦྱོར་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྦྱོར་བའི་
― DTG133_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་བཟོད་པ་གསོལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཅིག་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་རྣམ་པ་ཉིད་སྨྲས་པ། སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ལས་ལ་སེམས་སྤྲོ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྤྱིའི་རྣམ་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་གཙོ་བོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་ནི་སྤྲོ་བ་སྟེ། མངོན་པར་སྤྲོ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གཡོ་བ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཉིད་དོ། །དམིགས་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྡུ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགེ་བའི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྡུ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཡང་སྦྱོར་བ་ཉིད་སྨྲས་པ། །སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གུས་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའོ། །ཐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་ཕྱིན་ཅ་མི་ལོག་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཚུལ་བཞིན་བརྩམས་པ་ལ། །དཀའ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ཉིད་
― DTG133_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་སློང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། མངོན་པར་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་འདི་ལ་མ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་སྤྲོ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ནི་སྤྲོ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཡོ་བ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱིམ་པའམ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པས་སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ་སྟེ། གོ་ཆའི་བཙོན་འགྲུས་དང་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་རྫས་ཀྱི་རྣམ་པ་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྨྲས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་མདོར་བསྟན་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་པའོ། །རྩོམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གོ་ཆ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དང་པོར་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་ལེན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱོར་བའི་སྔ་རོལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ། ཚད་མེད་པ་ནི་བཞི་པོ་ཡིས། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་འཇིགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། དུས་ཚད་མེད་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་ཐོས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དུས་དེ་སྙེད་གྲངས་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སོ་སོར་
― DTG133_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་མྱོང་བ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་རིམ་གྱིས་འདིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྦྱོར་བ་བྱས་བ་ལས་དགོས་པ་ཆུང་དུ་ཙམ་དུ་གྱུར་ལ་ངལ་བ་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དགོས་པ་ཆུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་བརྩམས་པ་ལས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཅིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱེད་ནུས་ན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྦྱོར་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་ན་མང་པོ་དག་གིས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ངལ་བ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོངས་སུ་བགྲང་བ་བཟུང་ན་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་གྲངས་མེད་པའི་ཉིན་དང་མཚན་མོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་མཉམ་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཡོངས་སུ་བགྲང་བ་བཟུང་བ་སྙེད་དུ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་དམྱལ་བར་གནས་པས་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་ན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱའོ་ཞེས་གོ་བགོས་ན་མཐར་ཐུག་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བར་མ་དོར་འདོར་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་དེ་བས་ཡུན་ཐུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཆུང་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་ལྟ་ཤིན་ཏུ་ཡང་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་དུས་རིང་པོ་དང༌། དུས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པས་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་དྲག་ཅིང་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བའི་དོར་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གོ་ཆ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པ་ཙམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོ་ཆའོ་ཞེས་དེ་བཞིན་དུ་བཟུང་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་མོས་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་དང་འདྲ་བའི་གོ་ཆ་ལ་དད་པ་སྐྱེ་
― DTG133_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་བ་ནི་དད་པ་ཙམ་སྐྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་བརྟན་པོ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་བརྟན་པོར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཕྱིར་ནི་ལྡོག་པའི་ས་བོན་དང་ཡང་དག་པར་འགྱུར་བར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་ཡོངས་སུ་རྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་ས་བོན་བསྐྲུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གོ་ཆ་དེ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འཇུག་པའི་དཀའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཞུམ་པ་ནི་རྩོམ་པའི་དུས་སུ་ཡི་བསད་པའོ། །དཀའ་བ་སྤྱད་དགོས་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་མི་ནུས་ང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་བདེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། འཇུག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་སྡུད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་རེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་བདུན་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་གསུམ་དུ་བྱས་པས་བསྡུ་བར་བྱའོ། །སྟོབས་བརྟན་པོས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། གནས་རྣམས་དང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་པར་བྱའོ། །མི་གཡོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། ཉོན་ཡོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་ཏུང་བ་ཡིད་པ་བྱེད་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པར་གྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་བཙོན་འགྲུས་མི་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་བརྟན་པ་སྟེ་གནས་པའོ། །གནས་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་མི་བསྐྱོད་པས་ན་བརྟན་པའོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྟན་པ་འདི་ལ་སྡང་ཞིང་གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟློག་
― DTG133_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་ཉིད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་པ་ནི་བརྟན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་པའི་གཞི་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་མྱོང་ཞིང་དེ་དག་གི་གནོད་པ་དྲག་པོ་མྱོང་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །བརྟན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཞུགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། འདི་དག་ཉིད་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཁས་པའི་སྒོར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དཔག་མེད་པའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐམས་ཡང་དག་པ་དང་ལྡན་པས་ཐབས་དང་ལྡན་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཐབས་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །དུས་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྒྱས་པར་ཞུགས་པས་ན། རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངར་སེམས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱལ་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བརྩམས་བའི་འབྲས་བུ་ཉི་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསྟན་པས་སྟོན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོའོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། ནུས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དཀའ་བ་དང༌། རྣམ་པ་འདྲ་བས་དུས་རིང་པོར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱོར་བ་བྱེད་པར་དགའ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །བཙོན་འགྲུས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་འཇུག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་དཀའ་བ་གསུམ་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་སྡུད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་མཐུ་དང་སྟོབས་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་པོའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
― DTG133_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་བརྟན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱུ་གཉིས་པའོ། །སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ། །སྡུད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱས་ནས་རྒྱུ་གསུམ་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་སྤོང་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་སྔ་མ་དག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕྱི་མ་དག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དག་གི་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉེ་བར་སོགས་པའི་ཕྱིར་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལས་སྐྱེ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེས་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དམན་པ་རྣམས་ནི་འདུན་པ་དང་མོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་བ་སྟེ། འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དམན་པ་རྣམས་ནི་བརྩམས་ནས་ཀྱང་འདོར་བར་བྱེད་དེ། སྦྱོར་བ་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིར་ཞིང་རྩོམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་
― DTG133_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གེས་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའོ། །སེམས་མི་འགོང་ཞིང་སྒྱིད་ལུག་པ་མེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྒྲུབ་པས་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྤངས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མགོའམ་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་གསོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་ལྟ་བུའི་སྦྱོར་བས་མྱུར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་བརྟུན་ཏེ་སྦྱོར་བའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དེ་བསྡུས་པ་དང་སོ་སོའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །འདུན་པ་དྲག་པོའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་གུས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེས་ཤིང་འབྱུང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ལ་བྱུང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་དྲག་ཅིང་རྩུབ་པའི་རེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ལྡོག་ཅིང་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ནི་འཁྲུགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ནས་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་ནི་མདོའི་ཚིག་དྲུག་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བར་བྱས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་ནི་རྟག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཐུ་དང་སྟོབས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གུས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །བརྟུན་པ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་མི་འཁྲུས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །ངན་དོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་བྱའོ། བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འདུན་པ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་བར་གྱུར་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་མང་དུ་འདེབས་པ་ནི་འདུན་པ་དང་ལྡན་པའི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་
― DTG133_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དགེ་བའི་སེམས་མ་སྐྱེས་པའི་མི་མཐུན་པ་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ཞིང་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པས་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པས་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་འཕྲོགས་པ་ལ་གནས་པས་མི་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་རྣལ་དུ་གནས་པ་སྟེ། འཕེལ་ཞིང་སྤངས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པས་སྤོང་བར་བྱེད་པས་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རིག་པའི་གནས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ནས་ཞུགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཚོལ་བ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ལ་སྒོམ་ཞིང་ནན་ཏན་བྱེད་པས་སློབ་པ་ནི་སློབ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །ཉེས་པ་བྱས་པ་ལས་སླར་གསོ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཀུན་ནས་སྲུང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་མོས་པ་དང༌། འདུན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཐོབ་པ་དང་སྤོང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསླབ་པ་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། བདུན་པོ་འདི་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུའོ། །སློང་མོའི་དོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འོངས་པ་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདིར་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཚམ་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་དང་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་རིང་པོར་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་གོམས་པ་དང་ཞེས་བྱའོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གུས་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་མི་གཡེལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པའི་དུས་སམ། གཞན་དག་ལས་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བཟུང་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ཡང་རུང་ཕྱིན་ནི་མ་ལོག་པའི་ལྟ་བའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པར་
― DTG133_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོན་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དུས་སུ་གོམས་པར་བརྩོན་པ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། །མཚན་མ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་མཁས་པ་ནི་མཚན་མ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་ཉིད་ཀྱང་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཉེ་བར་མཚོན་ནས་མཚན་མ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བཟུང་ནས་མི་བརྗེད་པར་མཚོན་པའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ཟབ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །མཐུ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་མིར་གྱུར་པས་འདི་ལྟ་བུའི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཀྱིས་བདག་ཀྱང་མིར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་རིམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གོ་ཆ་བ་གོ་བར་བྱེད་ཅིང༌། གོ་ཆ་ཆེན་པོའི་སྦྱོར་བ་མི་འདོར་ཞིང་བདག་གིས་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞུམ་པར་མི་བྱེད་པའོ། །བར་མདོར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆོག་པ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱའོ། །བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །མདོར་བསྡུ་ན་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་དག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་རྗེས་སུ་སྐྲག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དང་བྲལ་བའི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པ་རྫོགས་སོ།། །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། འགང་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཐོས་པ་དང༌། དེའི་དོན་བསམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱས་ནས་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་ལས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་སེམས་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་གཏད་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསམ་གཏན་གྱི་རྩ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་གྱུར་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བས་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་སོ། །ཡང་ན་སེམས་གནས་པ་རྣམ་པ་དགུ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །སེམས་གནས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་སོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་རེག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་ནི་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་གཏན་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ནི་འདི་ཙམ་སྟེ། གང་ཡང་བདག་གི་རྒྱུད་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བ་དང་སྣོད་དུ་རུང་བར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་གཏན་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྤངས་པའི་བསམ་གཏན་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་
― DTG133_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བསྐྱེད་པས་མཆོག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟེན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བསྐྱེད་པའོ། །རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རློམ་སེམས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། སྲེད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་མྱོང་བ་མེད་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐ་དད་པ་ནི་མང་བས་ན་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ནི་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མིང་ཡང་མི་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྙོམས་པར་འཇུག་པར་ལྟག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་བསྟན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བདག་གི་ལུས་སྤྲུལ་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྤྲོས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་དང༌། ཕན་པ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བྱེད་པ་དང༌། འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་སྲུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་སེལ་བ་དང༌། སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་བསམ་གཏན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་ལས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དག་གིས་བཟློག་པར་དཀའ་བ་གང་ཡིན་པ་བཟློག་པ་ནི་དཀའ་བའི་བསམ་གཏན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་
― DTG133_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གཞན་དག་གིས་མི་ནུས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཀའ་བའི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའོ། །དང་པོ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་དང་ལྡན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་གཟུང་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བ་ནི་རོ་མྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ་སྲེད་པས་རོ་མ་མྱངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བསྟན་ནས་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཚད་མེད་པ་བཞི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་ཏེ། མ་འདྲེས་པའི་དབྱེ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉི་གའི་ཕྱོགས་མ་སྨོས་སོ། །བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་ནི་གང་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ལེགས་པར་སེམས་པ་ནི་དོན་ལེགས་པར་ངེས་པར་བསམས་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་བདུན་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །བྱ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དམིགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའོ། །མིང་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པ་མཉན་པ་དང༌། གཟུང་བ་དང༌། བཅང་བ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་དེ་ནི་མིང་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་
― DTG133_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དོན་རྣམས་རྟོགས་ནས་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ཉིད་དོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཞིག་ནས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མཚན་མ་སྒོམ་པའི་དུས་སོ། །བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབྱེ་བའོ། །ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕོངས་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་པོ་དང་གདོན་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པའི་གསང་སྔགས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་དང༌། གསང་སྔགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་པོ་དང་གདོན་གྱི་གནོད་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་བསྟན་པས་ཉེ་བར་འཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རབ་ཏུ་ཞི་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོར་བ་རྟགས་ནས་གནོད་པ་བྱུང་བ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རོ་དང་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་ནས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་དེ་ཡང་དེའི་མིང་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འཐོབ་པོ། །མུ་གེའི་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དག་བྱུང་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་མང་པོར་ཤིན་ཏུ་དྲག་པའི་མུ་གེ་བྱུང་ཞིང་ཆར་མི་འབབ་པའི་ཚེ་ཆར་འབེབས་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །འབྲོག་དགོན་པ་ལ་སོགས་པར་ཞུགས་ཤིང་ལམ་སྟོར་བ་རྣམས་ལ་ལམ་སྟོན་ཅིང་བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན་པས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་གདུལ་བའི་དོན་དུའོ། །དུས་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་བག་མེད་པ་ལ་སྐུལ་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །དང་པོར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པས་ནི་ཞུགས་པ་རྣམས་
― DTG133_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྔ་མ་གསུམ་ནི་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངན་འགྲོའི་ས་རྣམ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བའོ། །གཞན་དག་རྩོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་དང༌། དོན་སྟོན་པའི་དུས་སུ་ནི་སྤོབས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་དུས་སུའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཉིད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྙན་ངག་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པར་སྦྱར་བའོ། །མ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེའི་མན་ངག་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་སྟོན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བཟོའི་གནས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་འདི་ལ་བདེ་བའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། འོད་ཟེར་སྤྲོས་པས་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་འདི་ལ་བདེ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོར་བསྡུ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དག་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དག་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའམ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་ནི་རང་གིས་པ་དང༌། ས་འོག་མ་པ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རོ་མྱོང་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པས་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དག་གི་དག་པ་ནི་ཐོབ་པའི་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་སྨྲས་པ། སྦྱོར་བའི་དག་པས་དག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་གཞི་ལས་ཁྱད་
― DTG133_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གོང་མ་རྣམ་པར་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐོབ་བའི་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པ་དང༌། གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་གཏན་ལས་ཟློག་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་ནི་དབང་བ་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ནི་རྟེན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤོང་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་བྱའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། །མངོན་པར་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་དག་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བསྡུས་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་བསྡུས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་ཅི་རིགས་པར་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང༌། མཁས་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང༌། བྱ་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་ནི་དེ་དག་གོ །དེ་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་
― DTG133_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། ཞུགས་པའི་ལམ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བདེན་པའི་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་བདེན་པ་བཞི་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་བདག་མེད་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདེན་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང༌། མཇུག་གི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདེན་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སར་གཏོགས་པའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདེན་པ་རྟོགས་པའི་དུས་སམ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་སུའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ས་གཞན་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མཆོག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚིག་གིས་བརྗོད་པའི་གནས་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཆོག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་ལས། འོད་སྲུངས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་པའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་དབུས་གང་ཡིན་པ་
― DTG133_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། མི་གནས་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འོད་སྲུངས་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ལ་རྟོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྒྱད་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རབ་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱས་པར་ནི་རིགས་ཀྱི་ལེའུའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སོ། །དོན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་དང་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་དག་ལ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་ཚོགས་དང་པོའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ཚོགས་གཉིས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བཏགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ཚོགས་གསུམ་པའོ། །གནས་བརྒྱད་ལ་མཁས་པས་བསྡུས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་དང༌། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཁས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་གསུམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་ན་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཀའ་བའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་རིག་པའི་རྣམ་པས་ཞུགས་པ་ཉིད་དང༌། གདུལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདུལ་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་དེ་དག་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཐབས་སྒྲུབ་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པའི་ནུས་པ་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་འཕེལ་བ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པའི་
― DTG133_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒོ་བཞིར་རྣམ་པར་བྱའོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། དེ་ཉིད་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པས་རིགས་པས་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། ནུས་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང་བཅས་པས་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐོབ་ཀྱང་རུང་མ་ཐོབ་ཀྱང་རུང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚད་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་རབ་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བསྟན་པ་ལས་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ལས་ཐབས་མ་ཡིན་པ་དང་བཅས་པའི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་ནས་དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་ཞུགས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཟློག་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་དེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པས་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བའི་དབྱེ་བ་དང༌། རྒྱུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་
― DTG133_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནའི་དོན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གྲངས་སུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཆ་ཕྲ་བ་དང༌། མཁས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྔར་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལུང་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ས་བཅུ་རྣམས་སུ་སོ་སོར་རིག་པ་ནི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བས་དང༌། བྱ་བ་གཉིས་བྱས་པའི་ལམ་གྱི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཤེས་པའི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །འདི་ཉིད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ན་ཕུང་པོ་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌།མི་སྐྱེས་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། མཐུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྒྱུའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཐུ་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་རྣམས་ངེས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པ་ནི་མཚན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོབས་བཅུའི་སྦྱོར་བར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྟོབས་བཅུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པའོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་སྟོབས་བཅུའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དང་དེ་ལས་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་རིགས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གྱི་དོན་སྟོན་པ་ལ་མཁས་
― DTG133_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། བསྟན་པ་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཁྱིམ་རྒྱུད་ལེགས་པར་བསྐྱང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཚུལ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གྱི་དོན་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ངེས་པར་སྟོན་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་དེ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཤེས་རབ་གང་གིས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་བརྗོད་པར་ནུས་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚར་གཅོད་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །གང་ཡང་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཐོབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ཁྱིམ་རྒྱུད་ལེགས་པར་བསྐྱང་བ་ལ་མཁས་པས་ནི་ཁྱིམ་གྱི་འབྱོར་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པས་རྒྱལ་པོ་བསྲུང་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་སྟེ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །རིག་པའི་གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་སོ། །རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པའི་གནས་བཞི་ལ་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པས་གནས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་གང་དང་གང་གིས་དེ་དང་དེ་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་པ་ནས། ཡང་
― DTG133_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའི་བར་ནི་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པས་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་དོན་དང༌། ཐབས་ཀྱི་དོན་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཡང་དག་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དོན་ནི་འཇུག་པའི་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་རྒྱུན་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པས་རྒྱུར་འཛིན་པ་དང༌། འབྲས་བུར་འཛིན་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཐབས་ནི་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱ་བ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །མཐར་ཐུག་པའི་དོན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་ཤིང་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་རྫས་ཀྱི་རྣམ་པའི་འབྱེ་བས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་ནི་མདོ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ནི་མདོ་སྡེ་གཞན་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་རྣམས་སོ། །ཐོར་བུ་ཐོར་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉུང་ཤས་ཉུང་ཤས་ཀྱིས་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྡུས་ནས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །ངེས་པར་བཤད་པ་ནི་རྒྱས་པར་བསྟན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་འདིར་བསྟན་པའི་དོན་ངེས་པར་གཟུང་བ་མདོ་
― DTG133_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དག་ནས་བསྟན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་བཤད་པའི་ལུགས་འདི་ཡང་གཞན་དག་ཏུ་གྲངས་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། བསྡུ་བ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོ་སྡེ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྐྱེས་པའི་རབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁ་ཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ད་དག་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་དཔྱད་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་འདས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ་དང་ལྡན་པས་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ཆུ་ཆེན་པོ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་པ་དང་ལྡན་པས་དཀར་པོའི་ཆོས་ཆེན་པོའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོར་གནས་པའི་ཆུ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཆུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་འབབ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པས་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་
― DTG133_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྡོམ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་གང་ལ་བསླབ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སློབ་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྦྱོར་བས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞིའི་སྦྱོར་བས་ཀྱང་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡོམ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསམས་ནས་དེ་བཞག་ནས་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྣ་བའི་དབང་པོས་ཐོས་པའི་དུས་ན་དབང་པོ་འཕྲོག་ཅིང་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དགེ་བའོ། །ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་ཅིང་བྱ་བ་ཉམས་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བར་དུ་དགེ་བའོ། །སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་མར་དགེ་བའོ། །དེ་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཚིག་ནི་ཐོག་མར་དགེ་བའོ། །བདེན་པ་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་བརྟག་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བར་དུ་དགེ་བའོ། །བདེ་བར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཕན་པར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་ཐ་མར་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་རྣམས་སུ་དེའི་ཚིག་བཞིན་དུ་བྱས་ན་བདུད་རྩིའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། ཡན་ལག་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡན་ལག་གསུམ་ནི་སྙན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཕན་པར་འགྱུར་བའོ། །སྙན་པའི་ཕྱིར་རྣར་བདེ་བའོ། །བདེ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་མངོན་
― DTG133_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙན་པར་སྨྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གཏམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྟོན་པའི་གཏམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་གཏམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་བའོ། །དེ་ཡང་སྔ་མ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཀུན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའི་དག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པ་རྣམ་པར་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དང། དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་ནི་གནོད་སེམས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། མནར་སེམས་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དང་བཅས་པའི་བཞིན་གྱི་འགྱུར་བའོ། །དེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་གཉེར་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དག་གི་སྐྱོན་ནི་རིགས་མཐོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་པས་ཡིད་ཀྱིས་མི་འདུད་པ་དང༌། དྲུང་དུ་འོངས་བ་རྣམས་ལ་མཚོར་བ་ལྟར་གནས་པའོ། །དེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསོང་པོར་སྨྲ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་ཉིད་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འོངས་པ་རྣམས་ལ་བདེ་བར་འོངས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་སྔོན་དུ་སྨྲ་བའོ། །ཚིག་གཉིས་པོ་འདི་དག་ཚིག་གཞན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་གོ་རིམས་ལ་བརྟེན་ནས་བཞིན་གྱི་མདངས་འབྱིན་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁྲོ་གཉེར་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འཛུམ་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་ཚིག་གང་གི་ཞེ་བྱ་བས་ནི་གསོང་པོར་སྨྲ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལུས་དང་ངག་གི་སྐྱོན་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདེ་བ་དང་བདེ་ལེགས་ཉིད་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། གདོན་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནད་ཀྱི་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཁམས་སྙོམས་པའོ། །གཞན་དག་གི་ལུས་དང་སེམས་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོ་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའོ། །ཅི་ཞིག་འདྲི་ཞེ་ན་བདེའམ། ཁམས་སྙོམས་སམ། མཚན་མོ་བདེའམ། ཉིན་མོ་བདེའམ་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །ཚུར་ཤོག་ལེགས་པར་འོངས་སོ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང་སྟན་འདིངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་གྲོང་ཁྱེར་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་དངོས་པོའི་དབང་དུ་བྱ་བའོ། །འབྱོར་པ་འཕེལ་བའི་དུས་སུ་དང་པོར་སྙན་པའི་ངག་སྨྲ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་འཕེལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདིའི་འབྱོར་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་འབྱོར་པའི་དབང་དུ་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་འདིའི་འབྱོར་པ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རིགས་རྒྱུད་ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་གང་སྨྲས་པ། བུ་འབྱོར་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བུ་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྩེད་མོ་དགའ་བའི་དངོས་པོ་ནི་གང་སྨྲས་པ། ཆུང་མ་འབྱོར་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་དང་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་ནི་གང་སྨྲས་པ། ཉེ་དུ་འབྱོར་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་དུའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་འབྱོར་པའོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོ་ཚོང་འདུ་བའི་སྒོར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་སྨྲས་པ། ནོར་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཞིང་གིས་འདུ་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། འབྲུ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འབྱོར་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པར་མ་རྟོགས་ཤིང་མ་ཤེས་པ་ལ་འབྱོར་པ་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་མ་ཤེས་པ་ལ་དང་པོར་དེ་བརྗོད་པ་ལས་དེ་ཐོབ་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གང་སྨྲས་པ། བསྙད་ཅིང་ཀུན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་འབྱོར་པ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་འཇུག་པ་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དད་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། གཏོང་བས་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་མ་ཐོབ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །དད་པས་ཐོས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཅི་རིགས་པར་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡང་དག་པར་འཐོབ་བོ། །དེ་ལྟར་ན་ངེས་པར་ལེགས་པ་འབྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕན་པ་མཆོག་གིས་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཕྱི་མ་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དམན་པ་དང་བར་མ་དང༌། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པ་ཉིད་དོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཀའ་བའི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །གནོད་པ་དྲག་པོ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་པ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཉིད་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྨོངས་ཤིང་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་ནས་ཡིད་སྐྱོ་བ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྟོན་པ་དང༌། ཡོན་གནས་རྣམས་ལ་སྒྱུ་དང་གཡོས་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་སྟེ། ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་ཆེ་ཐང་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གསོད་པ་ནི་སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པའོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པའོ། །དགྲ་ནི་ཆུང་མ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་དགེ་བའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བའོ། །ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དོན་
― DTG133_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པ་འདོད་པ་ནི་དགྲ་ཞེས་བྱའོ། །སྒོ་བཞི་ནས་འཇུག་པའི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་གང་ཟག་གསུམ་གྱི་བྱ་བས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཟག་གསུམ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཐབས་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུད་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །རྒྱུད་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་ལ་གེགས་དང་བཅས་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང་སྤྲོ་བའི་སེམས་ཐོབ་ནས་རྒྱུད་སྣོད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྔ་རོལ་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་སྦྱིན་པའི་གཏམ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་སེམས་དགའ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མེད་ལ་སྤྲོ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེའི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དར་འགྲོ་ལས་གདོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དག་པའི་འདོན་པར་བྱེད་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ལ་ཡང་ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཁྱིམ་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང་ལྡན་པས་པག་མེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་པར་མི་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཡང་ཁྱིམ་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པས་སོ། །བག་མེད་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་ནི་དུས་དང་མཐུན་པར་དོན་འདོད་པས་བྱམས་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ཚིག་སྙན་པས་འདི་ལྟར་མི་ཉིད་དང༌། འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ་དང༌། དབང་པོ་མཚང་བ་མེད་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་ཁྱོད་ལྟ་བུ་འདི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་ནས་དོན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཅེས་དྲ་ན་པར་བྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་དོ། །ཐབས་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བྱུང་ངོ་ཅོག་སྟེ་ཆོས་སོམ་ཉི་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པའི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ནི་བསྟན་པ་དང༌། ཉེ་བར་བསྟན་པས་སྟོན་པ་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་དང༌། འབེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱའི་ཞེས་བྱ་
― DTG133_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་གི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་སྟོན་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལུས་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པ་ནི་འདུལ་བ་ལས་བཅས་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་ལས་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་ལྔར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདུལ་བ་ལས་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གླེང་གཞི་དང་བཅས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྟུང་བ་བྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ལྟུང་བ་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་དང་མཐུན་པའི་ཉེས་པ་བྱས་པ་ལས་བསླབ་པའི་གཞི་གནས་ཏེ་དུས་སུ་འཆའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གླེང་གཞི་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་འདུལ་བ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གླེང་གཞི་འདི་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་དང༌། དངོས་པོ་འདི་ལས་ཞེས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་དང༌། ཡུལ་དང༌། གང་ཟག་དང༌། གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་ནས་ལྟུང་བ་མེད་པ་ཡང་གསུངས་ཏེ། ལས་དང་པོ་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འདུལ་བའི་བསླབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་བཅས་པ་ལྟུང་བ་བྱུང་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མདོ་སྡེ་ལས་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །རྟོན་པ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་རྟོན་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའོ། །རྟུལ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ནི་སྡུག་
― DTG133_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་བསྟན་པའོ། །ཆོ་འཕྲུལ་དང་བཅས་པ་སྟོན་པ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་གཞུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་དང་པོ་གཉིས་ནི་འདི་གཉིས་ཏེ། ཆོས་དང༌། གང་ཟག་གོ །དེ་ལས་ཆོས་ལ་བརྟན་པར་བྱའི་གང་ཟག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་གྱུར་ནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དང་ཡི་གེའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་དོན་ལ་བརྟན་པར་བྱའི་ཡི་གེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་ནི་རྣམ་གྲངས་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་སོ། །དོན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དྲང་བའི་དོན་དང༌། ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་དོན་ལ་བརྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲང་བའི་དོན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་སྟོན་པས་ན་ཚིག་གི་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་ཐོབ་བ་ནི་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལས་དང་པོ་ལ་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ་ནི་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟོན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟུལ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟན་པ་དོན་དང་བཅས་པ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། འདུལ་བའི་བསླབ་པའི་གནས་ལ་རྗེས་སུ་གནང་བ་དང༌། དགག་པར་བསྟན་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ངེས་པར་བསྟན་པའི་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི་སོ་
― DTG133_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་གྲངས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །རྣམ་པ་བདུན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གཏམ་དང༌། དམན་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། མཆོག་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་སྦྱིན་པ་དང༌། འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་དབུགས་དབྱུང་བའི་གཏམ་དང༌། རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོར་སྐུལ་བ་དང༌། རང་ཉིད་ལ་ནུས་པ་མེད་ན་ཡང་གཞན་དག་ལ་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་གཏམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གཏམ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྙིང་ལས་ཆུང་བར་བྱ་བ་དང༌། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་ལས་ཆུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །སླུ་ཞིང་རྣམ་པར་ཉམས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ངག་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མི་སླུ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ངག་གི་ཐ་སྙད་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་སྙན་པར་སྨྲ་བའོ། །ངག་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཕགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ལ་འཕགས་པའི་ཐ་སྙད་བརྒྱད་གཞག་པར་བྱའོ།། གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བའི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཕོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕོངས་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདིར་ཐོབ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུའི་དབྱེ་བས་རྒྱུས་ཕོངས་པ་དང༌། འབྲས་བུས་ཕོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དང་པོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེ་དུ་སྲོག་དང་བྲལ་བའམ་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕོངས་པ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པ་ལ་འཆི་བ་དང༌། མི་རྟག་པ་བསྟན་
― DTG133_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་མྱ་ངན་སེལ་བར་བྱེད་པའི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་ཉམས་པ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པས་ལོངས་སྤྱོད་རླག་པའི་མྱ་ངན་སེལ་བ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ནད་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ནད་མེད་པས་ཕོངས་པར་གྱུར་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་བསྟན་པས་སོ། །ཕོངས་པ་གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་གཏམ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་གཏམ་བྱེད་པ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བའོ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འདུལ་བའི་བསླབ་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་དགེ་སློང་རྣམས་རིགས་བཞིའི་བསླབ་པའི་གནས་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སློབ་པར་སྟོན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་ལེའུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དེ་དང་དེར་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའི་དོན་སྤྱོད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དོན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དོན་སྤྱོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་འཁྱལ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ནི་ངག་འཁྱལ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་རྣམས་ནི་ངག་འཁྱལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་དོན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཞི་ཆར་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་བའི་སྐྱོན་སྤང་བའི་ཕྱིར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལམ་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ངག་འཁྱལ་བ་ཡང་ཡོད་པས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོན་སྤྱོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་སྤྱོད་པ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་བཤད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྙན་པར་སྨྲ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བར་རིགས་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་སྡུད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ནི་རྗེས་སུ་གཟུང་བས་ཁས་
― DTG133_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་ཤིང་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གོ་རིམས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དོན་མཐུན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དོན་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་རྒྱུ་བཅུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དོན་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །རྒྱུ་བཅུ་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྡོམ་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པ་གསུམ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ལས་སྡོམ་པ་དང༌། ཡུལ་ལས་སྡོམ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྡོམ་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ལོག་པའི་སྡོམ་པ་བླངས་པ་དང༌། གཏན་དུ་མ་སྤངས་པ་དང༌། གཏན་དུ་སྤངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྲད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་འདོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིའོ། །ངན་འགྲོ་དང༌། གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་བདེ་འགྲོ་དང༌། གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་འགྲོའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། ངན་འགྲོ་ནི་ངན་སོང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་བདེ་འགྲོ་ནི་ངན་འགྲོ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་འགྲོ་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའོ། །ནག་པོའི་ལས་དང༌། ལས་འདྲེན་མ་དང༌། དཀར་པོའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། ནག་པོ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །འདྲེན་མ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའོ། །དཀར་པོ་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའོ། །གནས་སྐབས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཡང་
― DTG133_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཏེ། །གནས་སྐབས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མངོན་པར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། བག་ལ་ཉལ་གྱི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡང་སྡིག་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། འདོད་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། དཀའ་བའི་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། སྡིག་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་ལས་ངན་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདོད་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་སོ། །དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ངལ་ཞིང་དུབ་པར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ནི་མཐའ་དེ་གཉི་ག་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བདེ་འགྲོ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡང་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པའི་དོན་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་བཅས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་མེད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་དགོད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་དག་གིས་དགེ་སྦྱོང་གི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་སྡུད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། མ་སྨིན་པ་རྣམས་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྨིན་པ་རྣམས་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་སྒོ་གསུམ་དུ་འཇུག་པའོ་ཞས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚེ་འདིའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའོ། །ཚེ་ཕྱི་མའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱིའོ། །ཚེ་
― DTG133_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དང་ཕྱི་མའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གཉི་གའི་དོན་ཏོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདེ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒོ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །ཆོས་དང་མཐུན་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་རྣམ་པར་སྤང་པའོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་སླུ་བ་དང༌། འདྲིང་པ་དང༌། བཅོས་པའི་གཡོ་དང༌། སྒྱུ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཐོབ་པ་རྣམ་པར་མི་ཉམས་པ་ནི་བསྲུང་བའོ། །བསྲུངས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་སྤེལ་བ་ཉིད་དེ། ལས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་སྙན་པ་དང་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དམད་པར་མི་འགྱུར་ལ། རང་ཉིད་ཀྱང་དགའ་བ་དང་མགུ་བའི་གནས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་སྤངས་ནས་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་འཚོ་བ་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཕྱི་མའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་ཕྱི་མ་ལ་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞིང་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ནི་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། རིམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་ཇི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེས་ཚེ་འདིའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བ་རབ་ཏུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །བདེ་བ་ལ་རེག་པས་གནས་པར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་
― DTG133_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་འདོར་དུ་བཅུག་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་ནུས་པ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དཀའ་བའི་དོན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཟག་གསུམ་ལས་རྒྱུ་ལས་ཉམས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་སྤྱད་ཅིང་དགེ་བ་ལ་གོམས་པར་མ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབད་པ་ཆེན་པོས་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལ་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕྱིས་ཀྱང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་བྱེད་པའོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་བག་མེད་པ་ལ་མང་དུ་གནས་ཤིང་འདོད་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་དེ་དག་གི་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་སྐུལ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་པ་ལས་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་བརྟན་ཞིང་སྦགས་པ་དེ་དག་ལྟ་བ་ངན་པ་དང་ཕྲལ་ནས་བསྟན་པ་འདི་ལ་གཞུག་པར་དཀའ་བ་ལས་ལྟ་བ་ངན་པ་དེ་དང་ཕྲལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བླུན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བློ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་འདི་ཁོ་ན་བདེན་གྱི། གཞན་ནི་རྨོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་དང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཅིང་བསྒྲུབས་ཀྱང་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་གཉིས་འཇུག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་གཅིག་གོ །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་པས་སྒོ་བཞི་ནས་འཇུག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དོན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དད་པས་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མ་འདས་པ་ན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁམས་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པས་ནི་ཤེས་རབ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་
― DTG133_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐུག་པར་གྱུར་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རིམ་གྱིས་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ནི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་ན་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང༌། དཀོན་མཆོག་དང༌། བདེན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དད་པ་ཐོབ་པ་དེ་དང་ལྡན་པས་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཉེས་དམིགས་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་ན་ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང༌། དག་གི་སྡོམ་པ་དང༌། འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ །ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་སྣས་འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་དོན་ངན་པ་གཏོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདུས་བྱས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་འཛིན་པ་ནི་སེར་སྣ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཚིག་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་དོན་སྤྱོད་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ཡང་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་སྐུལ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚིག་གི་ལམ་ལྔ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་རང་གི་འཁོར་དུ་གཏོགས་པ་ཡང་དག་པ་དང༌། ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། ཚར་བཅད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། གཞན་དག་བསྟན་པ་ལ་སྡང་བ་དང༌། བར་མ་དང་ཞུགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དྲང་བ་དང་གཞུག་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་བགོ་བཤའ་བྱ་བས་དང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་བས་སོ། །ཚར་གཅད་པའི་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྤྱོ་བ་དང༌། ཆད་པའི་ལས་དང༌། བསྐྲད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་བདུན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྤྱིའི་རིམ་གྱིས་སྒོམ་
― DTG133_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ནན་ཏན་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་ལྔ་སྟ། ཁྱད་པར་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྤྱིའི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །ཐེག་པའི་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཚོགས་ནི་དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སྲུང་བ་ནི་ཉམས་པ་ལས་སྲུང་བའོ། །བསགས་པ་ནི་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དང་པོར་སེམས་ཡང་དག་པར་གཏོད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པའོ། །ལས་དང་པོ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་ལྔ་བཟུང་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་སྤྱོད་པ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་རབ་ཏུ་སྤོང་བ་ལ་འཛུད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཚོགས་དང་བཅས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བླངས་པ་ཡང་དག་པར་མི་སྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྨུགས་པའི་འཇིགས་པ་ཡོད་པས་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཞུམ་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་དག་གིས་ཏིང་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མཐོང་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ལ་ནི་རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པའི་འཇིགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཆགས་པ་དང་འགྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གཉི་གཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་སེམས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་
― DTG133_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་བརྟན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་བྱས་པའི་སྦྱིན་པས་ཚེ་འདི་ལ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྐྱེན་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཉེ་བར་བརྟན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ཚེ་འདི་ལ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་དང༌། གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གཉི་གའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་འབྱོར་པ་མི་བཟོད་པ་དང༌། དངོས་པོར་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ན་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །སེལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བའོ། །སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མི་སྐྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་དགུ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་སོ་སོར་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ལ། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དབྱེ་བ་རྣམས་ནི་ཡང་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྦྱོང་པ་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྱི་བསླབ་པའི་གནས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་སོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཚུལ་གཞན་གྱིས་ནི་བཞི་པ་མྱོས་པར་འགྱུར་བའི་བཏུང་བ་གཏོགས་པར་བྱས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་བྱ་བ་ཐ་དད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཙམ་གྱིས་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང༌། མཇུག་རྣམས་སུའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་མདོར་བསྡུ་ན་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ངོ༌། །ཡང་འདི་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་སྨྲས་པ། ཕྱི་རོལ་དག་པ་དང༌། ནང་དག་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མ་འདྲེས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་འདྲེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། པར་བར་དུ་ཉེས་
― DTG133_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཉིད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དགེ་བ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་ཉེས་བར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་ནས་སམ། ཕ་རོལ་ལས་ཕྲོགས་ནས་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་མ་ཡིན་པས་ན་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐར་པ་མ་ཡིན་པའི་སྲིད་པ་འདེད་པ་དང་གཟུགས་དག །གཟུགས་མེད་པས་བསྡུས་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ང་གིས་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་ལ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རིམས་སུ་འབབ་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཐོག་མར་བསླབ་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིགས་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཅི་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དོན་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའོ། །མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཐམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཟག་སྡིག་པའི་ལས་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་ཆེ་ཐང་དུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་ན་ད་དག་པ་དང་པོའོ། །སེམས་ཅན་ཆེར་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ངལ་བར་གྱུར་ཀྱང་སྐྱོ་བ་བཟོད་པར་བྱས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བསམ་པས་སྤྱོད་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་དམན་ཞིང་ཕོངས་པའི་གང་ཟག་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་རིགས་དང་འབྱོར་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དམན་པའི་བསམ་པས་སྤྱོད་པ་ནི་གསུམ་ལའོ། །གཡོ་སྒྱུ་ས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་ནི་བཞི་པའོ། །གནོད་པ་དྲག་པོ་དྲག་པོ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱམས་པའི་བསམ་
― DTG133_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་སྤྱོད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལྔ་པའོ། །དོན་སྤྱོད་ལ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དོན་མཐུན་པ་ཡང་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། གྲུབ་ཟིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དོན་མཐུན་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དང་པོར་དོན་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་ཉིད་ནི་དོན་གང་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉིད་དོན་ཅེས་བརྗོད་དོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །རང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་ཉིད་དང་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དང་དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དེ། དོན་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། སྒྲུབ་པ་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །དགོས་པ་ཉིད་ནི་དགོས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་གཞན་དག་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་བྱ་བ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་སྐབས་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་འདུལ་བ་གཞན་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟན་ཞིང་ངེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྟན་ཞིང་ངེས་པའི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་གང་ཁོ་ན་བདག་ཅག་ལ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་བརྟན་ཞིང་ངེས་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ལས་ན། ངེས་པར་བདག་ཅག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་མི་ཕན་པ་དང་མི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསམས་ནས་འདི་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བཅོས་དགོས་སོ་ཞེས་མི་ཟེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་དོན་མཐུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་བཞི་དང་ལྡན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། མུ་གསུམ་ནི་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་ནག་
― DTG133_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་བཟང་པོ་རྣམས་གཞན་དག་དང་མཉམ་དུ་ཟིན་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྦས་ནས་གནས་པ་གཙོར་བྱས་ནས་དམན་པར་སྟོན་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་དང་པོ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། མཉམ་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཉིད་དང༌། གང་ཡང་ས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡོན་ཏན་མཉམ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །མཐུ་མཉམ་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲུབ་པའོ། །སློབ་དཔོན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་དུ་འདོད་པའོ། །དེ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མི་སྟོན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གུས་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་དང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་དུ་འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ན་དེ་ལ་དེ་ལྟར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། གུས་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ཉམས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་བས་དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །བདག་ཉིད་ཡོན་ཏན་དང་མཐུ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཐོས་པ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྐྲག་པ་རྣམས་ལའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པའི་དབང་གིས་དེའི་རྣམ་པས་དོན་མཐུན་པ་ཉེད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་ཉིད་དོན་མཐུན་པར་སྟན་པར་མཛད་དོ། །དེས་འདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་བྱེད་པར་འདོད་པས་སྐྱེ་གནས་དང༌། རིགས་དང༌། རུས་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་མཉམ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསམས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མུ་གསུམ་པ་ནི་བསྐུལ་བར་བྱ་བ་གང་
― DTG133_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་འདྲིས་ཤིང་བཤེས་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཡང་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དོན་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་བག་མེད་པའི་དབང་གིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པས་དོན་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ་ནས་གསུངས་པའི་ས་དང་པོ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །གཉི་ག་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་དུ་མར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་སྔ་མ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཞན་ནོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དི་དག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་གསུམ་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་པ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་བཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པ་ལ་འཇུག་པས་ན་དེས་ན་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་
― DTG133_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པ་ནི་བདག་དང༌། གཞན་ཞེས་དབྱེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པ་ནི་འདི་ནི་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དུས་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་དུས་འདི་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །སྤྱིའི་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་དང་དངོས་པོ་དང༌། དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ན་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱི་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བའི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་བའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མ་འདྲེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་མེད་པའོ། །གུས་པ་དང་བཅས་པའི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གུས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །ལྟོས་པ་མེད་པའི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་དག་གི་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དག་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་འོད་གསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འདྲེས་པར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། །ད་ཡང་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །མ་འདྲེས་པ་དེ་དག་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །གུས་པར་བྱེད་པའི་
― DTG133_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་ཉིད་དང༌། དེ་ལོ་ན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་ངེད་པ་ཉིད་དོ། །སྒོ་གསུམ་ནས་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་སྙིང་པོར་ལྟ་བའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་ནི་ཞི་བར་ལྟ་བའོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བློའི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་ཅིང་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དད་པ་བསྐྱེད་ནས་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་གདོང་དུ་ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁམས་གསུམ་གྱི་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །ས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་བརྟེན་པའོ། །ས་ལ་བརྟེན་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ནི་བདུད་ཉིད་དོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཚེ་འདི་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕན་འདོགས་པ་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁེ་དང༌། རྙེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གི་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་མི་བརྟེན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐ་ན་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པས་ན་མི་མཐུན་པ་མེད་པའོ། །ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་ཡང་དག་པར་བླངས་ལ་འཇུག་པ་ཞས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་
― DTG133_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟོས་པས་ན་མི་བརྟེན་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱངས་པ་ཉིད་དང༌། མི་གཡོ་བ་ཉིད་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ས་མ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གསུམ་ཆར་གྱིས་ཀྱང་ངོ༌། །སྦྱངས་པ་ནི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ངང་འབད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནའོ། །གང་གིས་འབད་པ་མེད་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རྟེན་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །མི་གཡོ་བ་ཉིད་ནི་བརྟེན་པས་སོ། །ཡང་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །དཔེར་ན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཀྱང་མི་ཉམས་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་ཉེ་བར་བསགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོ་དང་དེ་དང་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དུས་ལ་ལྟོས་ནས་ངེས་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་དཔེར་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་མིག་སྨན་རི་མོ་སྣ་ཚོགས་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའོ། །དེའི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་དང༌། རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་
― DTG133_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པའོ། །རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་ནི་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་མིའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའོ། །དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་གི་མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་སྔར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཇི་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་གྱི་སྤྱིའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དགུར་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་དགུ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་དང་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་པས་གཅིག་དང་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་སྐུ་ཉིད་ནི་དེའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཅད་དུ་མེད་ཅིང་གཞིག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་སྐུ་གདུང་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་པའོ། །དཀའ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པས་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་ནི་
― DTG133_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། ངེས་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མདོའི་ཚིག་རྣམས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་ན་རྐང་པས་འགྲོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་དྲང་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཅུ་གཉིས་ལ་རྐང་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཡང་སྲིད་པར་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདིས་འགྲོ་ཞིང་བསྐྱོད་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་དག་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རྐང་པ་མེད་པའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ནི་རྐང་པ་གཉིས་པ་སྟེ། ཡང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཡང་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་དག་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རྐང་གཉིས་པའོ། །རྐང་བཞི་པ་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་གང་ཟག་སྟེ། དེ་དག་ནི་མི་གཙང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འཁྲིག་པའི་འདོད་པ་ལ་གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་དང་ཡང་སྲིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་འདུ་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐང་མོངས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་བའི་དབྱེ་བས་གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་ཅན་ལས་མིང་གི་ཕུང་པོ་བཞི་ལ་ཞུགས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཅན་ནོ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་གསལ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་མེད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་ཉེ་བར་དགོད་པ་འདི་མཛེས་ཤིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་རྣམས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རེ་རེ་ཡང་བསོད་ནམས་བརྒྱ་ཡིས་བསྐྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་པ་ལ་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་
― DTG133_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་མེད་པ་ནི་གནོད་པ་མེད་པའོ། །སྐུ་ལ་མི་འདོད་པའི་དངོས་པོའི་རེག་པ་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཐོ་འཚམས་པ་མེད་པའོ། །ཐུགས་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པའོ། །འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་མཆོག་ཏུ་བདེ་བའི་དངོས་པོ་མི་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདེ་བའི་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞི་ལས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་དང༌། མཛའ་བ་བསྟན་པའི་སྡོམ་གྱི་འགྲེལ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དེ་དང་མཐུན་པར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ནས། ད་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པའི་སྒོ་ནས་དང༌། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བས་ཀྱང་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡོམ་ཐ་མ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་དང་པོ་ཁོ་ནར་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་གང་ཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྟེན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རེ་རེ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་པས་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པ་བཅུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། མཆོད་བྱའི་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། མཆོད་པ་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། མཆོད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དེ། གང་ལ་མཆོད་པ་དང༌། གང་གིས་མཆོད་པ་དང༌། གང་དག་གིས་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པོ་
― DTG133_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། གཉིས་དང་ཚིག་ལྷག་མས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་མཆོད་བྱའི་དངོས་པོ་ཡང་གཉིས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་པ་མ་གྱུར་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། གྱུར་པ་དང་བཅས་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་ལ་མཆོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལའམ། མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་མཆོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་ལྟར་ན་མཆོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བདག་གིས་བྱས་པའི་མཆོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། ངག་གི་སྒོ་ནས་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་མཆོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་མཆོད་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མཆོད་པ་ནི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དགག་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་པས་ཡང་འདིར་རྗེས་སུ་གནང་བར་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཆོད་བའི་ངོ་བོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྫས་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པའོ། །རྫས་ལ་མི་བརྟེན་པ་རང་གི་དོན་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱ་ཆེན་པོའི་མཆོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པའོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་རྒྱ་ཆེན་པོའོ། །དག་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་མཆོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཤའི་མིག་གིས་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀུར་སྟི་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྱུར་པས་ཤེས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་
― DTG133_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཐ་མལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །ཐ་མལ་བ་ནི་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་སྒོར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་གནས་དང་དབྱིབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གང་ཡང་སྨྲས་པ། །མཆོད་རྟེན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་མཆོད་རྟེན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གི་སྙིང་པོ་ཅན་འབྲུའི་ཕུང་པོའི་དབྱིབས་ལྟ་བུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །གཙང་ཁང་ཕྱུར་བུ་ནི་ནང་ན་སྐུ་གཟུགས་བཞུགས་པའི་གྲུ་བཞིའོ། །གཙང་ཁང་ནི་དེ་གཉིས་ཀའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཟླུམ་པོའོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་སོ་སོར་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་རྙིང་ངམ་མཆོད་རྟེན་གསར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རྙིང་པ་ནི་གང་ཡང་མི་བཞུགས་པས་མཆོད་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་གསར་པའོ། །ཡང་དེ་དག་ནི་དབྱིབས་ཉམས་ཤིང་འཐོར་བར་གྱུར་པ་ནི་རྙིང་བའོ། །རྙིང་པ་ལས་བཟློག་པར་གྱུར་པ་ནི་གསར་པའོ། །དེ་དག་གི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཡང་མཆོད་པ་བྱས་ན་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མཉམ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །མིག་གི་མདུན་ན་གནས་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཆོད་པར་གྱུར་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་སྒོ་ནས་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚོགས་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་དང༌། །འགྲོ་བའི་དོན་ནི་སྤྱོད་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བས་སོ། །མཆོད་རྟེན་གཅིག་གི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐུ་གདུང་གི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཆོས་
― DTG133_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་དང༌། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཐུན་མོང་གི་མཆོད་པ་སྟེ། གཅིག་མངོན་དུ་བྱས་ནས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་མཆོད་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་ཐུན་མོང་གི་རྣམ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་གི་མཆོད་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། གཞན་དག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རམ། མ་བྱུང་བའམ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་རྟེན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་ཅེས་བརྗོད་དེ། མངོན་སུམ་དུ་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པ་གཉིས་པ་ལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །དས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་ཉེ་བར་སྟོབས་པའི་མཆོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཉེ་བར་བཞག་པའི་མཆོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ན་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་བསམ་པ་དང༌། འབྱོར་པ་ཇི་ལྟ་བུས་ཚིག་གཉིས་སོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཚད་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པས་ཚངས་པ་དུ་མའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཆོད་རྟེན་གཅིག་ཅིག་རབ་ཏུ་བཞེངས་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མང་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་ན་དུ་མ་ཉིད་ཀྱི་བཞེངས་པས་ནི་ཚངས་པ་དུ་མ་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དག་ལས། ས་ཕྱོགས་གང་དག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་མི་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཏུ་
― DTG133_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞེངས་པར་བྱེད་ན་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡང་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་དང་མཉམ་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚད་ནི་བསོད་ནམས་གང་གིས་བསྐལ་པ་གཅིག་ཏུ་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་ལ་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་སེམས་ཅན་གྱི་བསོད་ནམས་དང་མཚུངས་པ་ལ་བྱའོ། དེ་ལ་མདོ་གཅིག་ལས་ནི་དགེ་འདུན་མཐུན་པར་བྱས་ན་ཚངས་པ་དང་མཉམ་པའི་བསོད་ནམས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་དག་ལས་ནི། དགེ་འདུན་མཐུན་པར་བྱས་ན་ནི། །བསྐལ་པར་མཐོ་རིས་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟུང་བ་མི་འགྱུར་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བདེ་འགྲོར་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འཇུག་པའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་རྒྱུད་དང་འབྲས་བུའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་གི་སྒྲའི་དོན་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འབའ་ཞིག་གི་སྒྲ་གཉིས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གཅིག་བཞེངས་པའི་འབའ་ཞིག་གོ །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་པའོ། །བདག་གིས་བྱས་པའི་མཆོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ལག་གིས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཏེ། ཉེས་པའི་དབང་གིས་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ། ལུས་ཀྱི་ལེ་ལོ་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྙོམ་ལས་བདག་པོར་བྱས་ནས་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱ་བ་ངན་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཉེས་པ་དང༌། བག་མེད་པའི་ཉེས་པའི་གནས་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །མ་
― DTG133_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཕ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱས་ནས་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །འོན་ཀྱང་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱས་ནས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཁྱིམ་པ་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འབྱོར་བ་དང་ལོངས་སྤྱོད་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་ཆུང་དུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བ་བདག་པོར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔོན་བསོད་ནམས་མ་བྱས་པས་ཚེ་འདི་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ལ། ཚེ་འདི་ལ་བསོད་ནམས་མ་བྱས་པས་ཕྱི་མ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེས་དེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོད་བྱའི་དངོས་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱིས་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ལྷུང་བ་ཡིན་ཡང་མཆོད་བྱའི་དངོས་པོ་དང༌། མཆོད་པ་པོའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །གཉི་གས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པས་སྔར་བསྟན་པའི་མཆོད་པ་བས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པས་གོང་ན་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ན་བཟའ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་རྙེད་པའི་མཆོད་པའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ལུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་ནི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་མཆོད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མངོན་པར་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། ཐལ་མོ་སྦྱོར་བ་དང༌། འདུད་པ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གཉི་གའི་རྣམ་པས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྙེན་བཀུར་གྱི་བྱ་བས་
― DTG133_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མཆོད་པར་བྱ་བ་རྙེད་པའི་མཆོད་པས་བསྡུས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདུག་པའི་སྤོས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཡས་ཕྱོགས་སུ་སྐོར་བ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐོར་བ་བྱེད་པས་མཆོད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་དངོས་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ཟད་མི་ཤེས་པ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པས་བསྡུས་པ་ནི་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱན་གྱི་མཆོད་པ་ནི་སྙན་ཆ་གདུབ་ཀོར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་མར་གྱུར་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་ན་དྲིལ་བུ་འབུལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་དམན་པའི་རྒྱན་གྱི་མཆོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྲད་བུས་དཀྲི་བ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཆུང་དུ་ཡང་དུས་རིང་དུ་མཆོད་པ་ལ་ཞུགས་པས་རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བས་དུས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡུན་རིང་པོར་མཆོད་པ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་ཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་འབུལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པས་དངོས་པོ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ཅིག་གཏོང་བའི་སྒོ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། རིན་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་བ་རྒྱ་ཆེ་བས་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་མཆོད་པ་ནས་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་བར་དག་ལ་གཅིག་ཏུ་དེར་ཞེན་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་དྲག་པོས་བྱས་པ་ནི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །
― DTG133_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེས་པ་དྲུག་རྣམ་པར་སྤངས་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བག་མེད་པ་དང༌། ལེ་ལོའི་ཉེས་པ་སྤངས་པ་ནི་རང་གི་ལག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གུས་པས་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་མི་གཡེང་བས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲགས་པ་དང༌། སྒྲ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་འཆོས་པའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དངོས་པོ་དམན་པའི་སྐྱོན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པའི་དངོས་པོས་མཆོད་པ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དངོས་པོ་དམན་པ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དམན་པས་མོས་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད་དོ། །ཡོ་བྱད་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆང་དང་ཤ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་ནི་སྒྲོ་གསུམ་ནས་འཇུག་པའི་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རང་གི་ཞོ་ཤས་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་གི་ཞོ་ཤས་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་རྣམས་སམ་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། །ལོག་པར་འཚོ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་དང་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ངལ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས་རྒྱ་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་གཉིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སོ། །ལྷའི་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་སྐྱེས་པའོ། །བསྟོད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་
― DTG133_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མཚོན་པར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་དགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་དུ་གཉེར་མི་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མེད་པར་གྱུར་ན་མཆོད་པ་ལ་མཁས་པའི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཡུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཁྱབ་པར་འཇུག་པའི་མཆོད་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་ནས་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲན་པ་དང་ཕྲག་དོག་སྤངས་ནས་ཇི་ལྟར་རང་གི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མགུ་ཞིང་དགའ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ལ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་ངེས་པར་བྱས་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། སྡིག་པ་སོ་སོར་བཤགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བས་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མངོན་པར་མི་འཕྲལ་བའི་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྡུའི་དངོས་པོ་ལ་སྦྱར་བས་སོ། །ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པ་བས་སྒྲུབ་པའི་
― DTG133_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཆོད་པ་དེའི་བརྒྱའི་ཆ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །བསམ་པ་དེའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དྲུག་གིས་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀོན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་རེས་འགའ་ཞིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཅིག་པུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆོས་སམ་དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་སྟེ། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ནི་སྟོན་པ་དང༌། བསྟན་པ་དང༌། སློབ་མའི་འབྲེལ་པས་སོ། །རྣམ་པ་བདུན་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། བྱ་བ་དོན་ཡོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དད་པའི་གཞིའི་གནས་ལ་གནས་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་བྱ་བ་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དང་ཆོས་མཉན་པའི་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། ཡིད་ལ་མི་བྱ་བའི་གནས་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང༌། ལྡོག་པའི་རྒྱུ་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །རྣམ་པ་
― DTG133_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཉིད་དང་མང་དུ་ཐོས་པ་ཉིད་དང༌། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་རྣམ་པ་བཞིས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྤོབས་པ་མེད་པས་འཇིགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དང༌། ངལ་བ་དང་ཡིད་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མང་བ་ཉིད་དང༌། ངག་གི་བརྗོད་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པའི་རྒྱུ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ལས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གསུམ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཡན་ལག་གཅིག་དང༌། གསུམ་དང༌། བཞི་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ལ་གནས་པའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་མ་ཉམས་པའོ། །ཉེས་པ་བྱུང་བ་ཕྱིར་འཆོས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང༌། བསྲུང་བ་དང༌། ཕྱིར་བཅོས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པར་གསལ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་གི་ཆོས་མང་དུ་ཐོས་པར་བྱས་ན་བློས་རྟོགས་ནས་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་མངོན་པར་བརྗོད་པས་རྗོད་པར་བྱེད་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་མང་དུ་ཐོས་པར་གྱུར་ལ་གཟུང་ཞིང་བརྗོད་ནས་ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་དཔྱད་དེ་ལྟ་བས་རབ་ཏུ་རིག་པར་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞིག་ནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་དང༌། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚང་མེད་པ་བཞི་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངོ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་
― DTG133_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོབ་པ་ནི་ཞི་གནས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ནས་འགོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། རང་གི་བདེ་བ་ཡལ་བར་དོར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཟད་པ་མེད་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ན་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་པས་བཟོད་པ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྙས་ཀྱང་རུང༌། འཕྱས་ཀྱང་རུང༌། བསྟིངས་ཀྱང་རུང༌། ངན་དུ་བརྗོད་ཀྱང་རུང་འགྱུར་བ་མི་བསྐྱེད་པར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སེམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁྲོས་པ་ལ་ལན་དུ་མི་ཁྲོ་བ་ཡིན། གཞན་གྱིས་སྨོད་ཅིང་ཚིག་ངན་པ་བརྗོད་པའི་བར་དུ་བྱས་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་ཁྲོ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ལ་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་ལོག་པར་མི་སེམས་སོ། །བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་མཐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་མང་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་། ངལ་བ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགེ་བའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་ཉམས་པའི་ངག་དང༌། སླུ་བ་མེད་པས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་དང༌། ཡི་གེ་གསལ་བས་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱ་བ་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་ཕན་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཡོད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཡན་ལག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་ཅན་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་པའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་
― DTG133_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་དང༌། གསལ་བའི་ཚིག་ཉིད་ནི་ཐབས་གང་དང༌། ཆོས་བསྟན་པའི་ཚུལ་གང་གིས་སེམས་ཅན་གང་འདུལ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྡང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པས་དོན་འདོད་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། བསྟན་པའི་ཚུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ལུང་དང་རྟོགས་པ་དག་གི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། འདུལ་བའི་ཐབས་མཁྱེན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་སྙོམས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་ཐོས་པས་ཀྱང་སེམས་མངོན་པར་དང་བར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པར་བྱ་བའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་མི་འགྱུར་བས་རབ་ཏུ་མཛེས་པ་ཉིད་དོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམས་ཞི་ཞིང་མི་གཡོ་བས་བརྟན་པ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་ལ་ཕྲག་དོག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཐོབ་པས་དགའ་བ་དེ་བས་ཆེས་གཞན་གྱིས་ཐོབ་ན་དགའ་བས་ཕྲག་དོག་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲག་དོག་མེད་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཟང་ཟིང་ལ་ཤིན་ཏུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ཉིད་ཀྱང་རྙེད་དོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཉམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་ལམ་ལྔས་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གླེང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟུང་བའི་ཆོས་སམ། ཆོས་རྣམས་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པས་ཇི་སྲིད་དུ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གདམས་ངག་སྟོན་པ་
― DTG133_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་འདོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་འདུལ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་འདས་པ་ལས་ཤེས་ན་སྤྱོ་བ་ནས་བསྐྲད་པའི་ལས་ཀྱི་བར་དུ་བྱེད་པ་ནི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་སྤྱད་ཀྱང་རུང༌། མ་སྤྱད་ཀྱང་རུང༌། བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དུས་དང་དུས་སུ་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་བྱས་པའི་གཏམ་དང༌། ཡང་དག་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་གཏམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ནས་མཁས་པར་གྱུར་པའི་བར་གྱི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཁྱད་པར་རྒྱས་པར་ནི་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ལེའུ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མི་སླུ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་མཉེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་མདོར་བསྡུ་ན་མཆོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ནི་ན་བ་དང་མི་ན་བའི་དུས་སུ་གཡོག་བྱ་བའི་སྤྱོད་པས་སོ། །སྦྱིན་པ་ནི་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུད་པའི་ལས་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བ་དང་གུས་པས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་མི་འགལ་བའི་དོན་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་གཟུང་བ་ནི་བླ་མའི་བཀའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དོན་ལ་དབང་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་བླ་མའི་བཀའ་མི་གཅོག་པའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་ལ་གུས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་མི་འཆབ་པ་ནི་འཆགས་པའོ། །ཤེས་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་འདོད་པས་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བས་རྗེས་སུ་འཇུག་
― DTG133_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །འདྲི་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་པ་ནི་དེས་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་འགའ་ཞིག་རེས་འགའ་རྙེད་པར་འགྱུར་གྱི་རྟག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཨུ་དུམྺ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་རྙེད་པར་དཀའ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུས་དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ནི་རྙེད་པར་སླ་བ་ཡིན་ལ། ལེགས་པར་གསུང་བ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་བས་དེས་ན་དེ་དག་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བྱས་ལ་ཆོས་མཉན་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མཉན་པས་ཕྲ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་མཐོང་བ་དང༌། མ་འོངས་པ་ན་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །སྣང་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མིག་ཐོབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་གོང་དུ་ཤེས་བྱའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསལ་པོར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐོས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དག་ཀྱང་ཡང་དགེ་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་དགའ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབད་བ་དང་བཅས་པས་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཉིད་དང༌། རིགས་དམན་པ་ཉིད་དང༌། བྱད་ངན་པ་ཉིད་དང༌། ཚིག་འབྲུ་ངན་ཞིང་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དོན་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་ཞིང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་མི་བྱ་སྟེ་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ནི་ནམ་ཡང་གང་ཟག་གི་སྐྱོན་གྱིས་སྐྱོན་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཟག་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་སྐྱོན་གྱིས་ཆོས་སྐྱོན་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་སྐྱོན་གྱིས་སེམས་སུན་འབྱིན་པར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་དམན་པ་དག་ཆོས་ཉན་པར་མི་བྱེད་དོ། །མ་མཉན་པས་བདག་ཉིད་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་ལྡན་པར་
― DTG133_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ་ཞེས་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་གནས་ལྔ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཆོས་མཉན་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཞིའི་མིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་དང་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་བསྒོམ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་མ་རྟོགས་པའི་ཚེ་སྟེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྒོམ་པ་ནི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཚད་མེད་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་བཅུ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་སེམས་ཅན་ལ་མོས་པས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་དང་པོས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་མོས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་བསྟན་ཏེ། མོས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་གྱུར་ཅི་ག་ཅེས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བས་དབྱེ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཡང་དམིགས་པའི་དབྱེ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་དམིགས་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་བར་གཞག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་བྱམས་པ་ཡིན་ན། མདོ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྒོམ་པར་
― DTG133_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། གནས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་གི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དགྲ་དང༌། གཉན་བཤེས་དང༌། ཐ་མལ་པའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གཏོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་བཅུ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་བདག་གིས་དབེན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་འདོགས་པར་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་མོས་པར་མི་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བདེ་བའི་བསམ་པས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱམས་པ་ཉིད་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་ཆོས་ལ་དམིགས་པས་སྒོམ་པར་བྱེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དུ་མོས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཙམ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་ཅིང་སྦྱིན་པར་འདོད་པ་ནི་བྱམས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ལྟར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་འདོད་པའི་བསམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་སྟེ། བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་བྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་དགའ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་གསུམ་གྱི་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བར་འདོད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཁྲོ་བ་མེད་པར་བྱེད་
― DTG133_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་བྱེད་པས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པར་བྱེད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བར་འདོད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་དག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་བཏང་སྙོམས་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་དང་ཐུན་མོངས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཐུན་མོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཐུན་མོང་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་བདག་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་དེ་དག་དང་ཐུན་མོང་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་པ་བསལ་བའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དང༌། བདེ་བ་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་རྣམ་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཕན་པར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སྤང་བའི་བསམ་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་ཡང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཅན་ཞེས་བ་རྗོད་དོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔ་དང་ལྔ་
― DTG133_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་རྩ་ལྔ་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་དང་པོ་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འཇུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཇུག་པར་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གི་རྒྱུས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་འདུན་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཡོད་པ་སྟེ་འགྱུར་བ་སྟེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་ན་འདུན་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འགྱུར་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་དུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ལྷག་མ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །བྱིས་པ་མི་མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དག་ལུས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རེག་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ན་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སོ། །དེ་ནི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། གང་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དག་ལུས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རེག་པའི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ན་མྱ་ངན་གྱིས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚོར་བ་དྲག་པོ་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཟུག་རྔུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་བཞི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་དང་བྲལ་
― DTG133_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དང་པོའོ། །འཚོ་བ་དང་བྲལ་བ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དུས་རེ་ཞིག་པའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེས་ན་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏན་སྡུག་བསྔལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཞི་པའོ། །རྣམ་པ་ལྡ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ལྡས་བྱས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དག་ལས། འདི་ན་འགའ་ཞིག་འདོད་པ་ལ་འདུན་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རབ་ཏུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ཚིག་རྣམས་ལས་ཕྱི་མ་རྩ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་དུས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །བཞི་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་བསམ་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས་བྱས་པ་དང༌། རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྣམ་པ་དགུ་ནི་དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ནོ། །གཞན་གཅིག་པུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྡུག་པའི་སེམས་ཅན་དང་དངོས་པོའི་དབྱེ་བས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉེ་དུ་རྒུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ཉིད་རྒུད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དབྱེ་བས་སོ། །ནད་མེད་པ་ནི་རྙེད་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་དེ་རྒུད་པ་ནི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྟ་བ་རྒུད་པ་ནི་རྒྱུས་བསྡུས་པའོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་
― DTG133_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་བ་གཉིས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་དང༌། ལྟ་བས་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དག་ནི་ཚེ་འདི་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་ཚེ་གཞན་པའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་བཅུས་ཕོངས་པའི་དབྱེ་བ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་གྲངས་གཉིས་པས་ལྷག་མ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏེ། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་དགུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། །མདོར་བསྟན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདས་པའི་སྐྱེ་བར་སྔོན་བསགས་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཚེ་འདིའི་རང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་སྟེ། གང་ལས་རྒུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །དུས་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལོག་པར་ཞུགས་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཡང་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་བཤད་པ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་དག་ལ་མི་འདོད་པའི་གནོད་པ་བྱས་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་པས་བྱེད་པ་པོས་ཐོབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནོད་པ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་ཉིད་ལྡང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། ཁ་ཟས་མི་མཐུན་པ་ཟོས་པས་ཁམས་མ་སྙོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་རིགས་པར་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་བློས་སྤྱོད་པར་བྱེད་
― DTG133_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མང་བ་ལས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མང་དུ་སྤྱད་པས་རྒྱུ་དེས་མ་འོངས་པ་ན་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འཁོར་བ་ན་ངེས་པ་མེད་པའི་བྱ་བས་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ་ན་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་བཏང་ནས་གནས་སྐབས་གཞན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། ལུས་མ་དེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་ངེས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་འདོད་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདོད་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ལས་བཟློག་པའི་རྒུད་པ་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་སྟེ། ཚེ་རིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདོད་པ་ལས་དེ་ལས་བཟློག་པའི་མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཏེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འདི་དག་གོ །གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་རྣམ་པས་མི་འདོད་པ་དང་ཕྲད་པ་ནི་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མུ་གེ་བྱུང་བས་ཉེ་བར་གནོད་པའི་བཀྲེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པས་རྣམ་པར་ཉམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གཅོང་རོང་དུ་ཞུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཚོ་བ་ཉམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡན་ལག་ཉམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གཞན་གྱིས་མི་འདོད་པ་བྱས་པའི་ཡན་ལག་བཅིང་བ་དང་གཅད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་པའོ། །མ་ལུས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཟད་པའོ། །དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྒ་བའོ། །ཁམས་མ་སྙོམས་པར་གྱུར་པས་ཡོངས་སུ་གནོད་པ་ནི་ན་བའོ། །རིས་མཐུན་པའི་ལུས་འདོར་བ་ནི་འཆི་བའོ། །འདོད་པའི་དོན་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་རྙེད་པའོ།།
― DTG133_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱོན་གྱི་ཚིག་ནས་སྨྲ་བ་ནི་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་སྐྱོན་སྨྲ་བ་ནི་དམོད་བའོ། །གཞན་དག་ལས་མ་འོངས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ལེའུར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་རྒྱུ་བདེ་བ་ནས་བདེ་བའི་ཚོར་བ་དང་མཐུན་བའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནས་བདེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བར་རོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་རྒྱུའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཚོར་བ་བདེ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་བདེ་བའི་ཚོར་བའོ། །ཟས་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ནི་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་བ་ནི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་མེད་པ་ཙམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། ཚོར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་བདེ་བ་ལས་བཟློག་པའོ། །མངོན་བར་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་ནི་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ནི་འདོད་པ་དང་སྡིག་པ་མི་དགེ་པའི་ཆོས་སྤངས་པའི་དབེན་པ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་དགའ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཉེ་པར་ཞི་པའི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་བའི་བདེ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་སྤངས་པར་གྱུར་པའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ནི་ལྔ་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། གནོད་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཡོ་བྱད་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཁམས་མ་སྙོམས་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དྲེགས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དགའ་བ་འགྱུར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་གནས་ངན་ལེན་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་དོར་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དགུའི་བཤད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལྔ་
― DTG133_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་རྩ་ལྔའོ། །གཉི་ག་བསྡོམས་ན་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་ས་དང་ས་དག་ལའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ས་དག་ལའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཅུ་དགུ་ལ་དམིགས་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྙིང་རྗེ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ནི་ཟབ་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་པར་དབྱེ་བ་དང་དེ་དག་གི་ས་ཟབ་པ་སྟེ། ཆ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ལྡན་བས་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཞིའི་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཟབ་ཅིང་ཆ་ཕྲ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྩོལ་བ་དྲག་པོས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་འབད་པ་མེད་པར་སྙིང་རྗེས་ནོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་དང༌། བདག་གི་ལུས་དང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་གིས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྙང་རྗེ་སེམས་ཅན་རྣམ་ས་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྙིང་པོ་ལ་ཡོད་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང༌། ཆོས་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེའོ། །ཡང་ན་བསྟན་མ་ཐག་པའི་སྙིང་རྗེ་ཐམས་ཅད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་བཞེས་
― DTG133_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་བའོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་མཉེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །བྱམས་པའི་སེམས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་འདོད་པའི་བདེ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་བསམས་པའོ། །བྱེད་འདོད་པའི་སེམས་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བརྩམས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱོ་བ་མེད་པའི་སེམས་ནི་བར་དུ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །ལས་སུ་རུང་བའི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྲན་གྱི་བསམ་པས་གནས་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྒོམས་པས་བདེན་པ་མཐོང་བའི་གང་ཟག་དག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐར་པར་འཇུག་པ་དེ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མྱུར་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཅི་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་ལ་ས་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་བྱང་ཆུབ་ནི་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ནའི་ཚད་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་སྟེར་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ནི་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དགེ་ཞིང་
― DTG133_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཚོ་འདི་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་དང་སྦྱོར་བས་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ནི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པའོ། །བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཚངས་པའི་གནས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འཇུག་པའོ། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །བརྟན་པར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་ལེན་པར་འགྱུར་བའོ། །མཆོད་པ་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ངོ་ཚ་བརྟན་དད་མི་སྐྱོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ནི་སྔར། གང་ལ་ཇི་ལྟར་གང་དག་སློབ། །ཅེས་བསྟན་པ་དེ་ལས་གང་ལ་ཇི་ལྟར་སློབ་པ་ནི་བསྟན་ནས་གང་དག་སློབ་པ་མ་བསྟན་པས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་འདི་དག་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་ཚ་བརྟན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་རྣམ་པ་བཞིའི་བར་ལ་སློབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །དོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དམད་ཅིང་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བརྩམས་ནས་བྱ་བར་འོས་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པའོ། །ཡང་དེ་དག་ལས་ཉེས་པ་བྱས་ནས་ཕྱིར་མི་འཆོས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་
― DTG133_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ནི་བདག་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སོ། །འཛེམ་པ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་བག་ཚ་བ་དང་སེམས་འཁུམས་པས་སེམས་ལྡོག་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྟོས་ནས་ཤེ་ན། འཇིགས་ཤིང་གུས་པས་སོ། །འཇིགས་པ་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་མངོན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་གུས་པ་དང་བཅས་པས་ངོ་ཚ་བ་དང༌། ད་བྱས་ཀྱིས་དོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་གཉིས་ནི་ལྟོས་པའི་དབྱེ་བས་ཐད་དད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ན་ཐི་དད་པ་མེད་དོ། །རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་དུས་ན་ཡང་ཤེས་ཆེ་བ་ཡིན་སེམས་སྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཆེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞི་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་རེ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པས་མདོར་བསྡུ་ན་གང་སྨྲས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་སྒྲུབ་པའོ། །དེས་འཛེམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་བའོ། །བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་དེ་དབྱེ་བ་ཉིད་དང་དངོས་པོའི་གནས་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཉམས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡིག་པ་འཆབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་དག་ལ་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་དང་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ཆོས་བཞིན་དུ་མི་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཛེམ་པ་དང༌། དེ་ལས་འདས་པ་གཞན་ལ་མི་སྟོན་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་མི་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ། །བདག་ཉིད་འགྱོད་པ་སྐྱེས་པ་གཞན་ལ་སྟོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྟོན་པ་དང་བཅས་པར་བསྟན་ཏེ། བཤགས་པ་མི་བྱེད་པར་ཡུན་རིང་དུ་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པ་ནི་གནས་བཞི་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉེས་པ་བྱུང་བ་གཞན་ལ་སྟོན་པ་དང༌། མཐོལ་ནས་བཤགས་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཡང་གནས་གཉིས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མི་གཡོ་བ་ནི་མི་སྤྲུལ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་བརྟེན་པ་ཉིད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཏེ། མདོར་བསྡུས་ནས་སྤྱོད་པ་དང༌། གནས་པ་གཉིས་
― DTG133_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པར་གཏོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྐྱེས་བ་མི་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་ནི་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅི་ཞིག་ལྟར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེའི་དབང་གིས་མི་གནས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་ནས་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་སུ་གཏོགས་པ་ནི་དབེན་པར་གནས་པ་ན་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དུ་མ་སྒོ་སྣ་ཚོགས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཞིང་མང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཤིན་ཏུ་དྲག་པ་མྱོང་བར་གྱུར་ཀྱང་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྦྱོར་བ་ལས་ལྡོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་སོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཡང་ཆོས་གསུམ་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་འཇུག་ཅིང་འབྱོར་པར་གྱུར་པ་ནི་སྙིང་སྟོབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཤེས་རབ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ་བརྟན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པར་གྱུར་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལས་མི་གཡོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཕྲད་པ་ནི་གནས་དང་པོའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་བར་གནས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་ལེན་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་དག་གིས་རང་གི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ནས་
― DTG133_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་རྒྱལ་བར་གྱུར་པས་བདག་གི་ཕྱོགས་སུན་ཕྱུང་བས་མཐར་ཐུག་པར་བྱས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་ཡང་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་པ་མི་བསྐྱེད་ཅིང་བརྟན་པ་ཉིད་ནི་བཞི་བའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ཁས་བླངས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་དང༌། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཁས་བླངས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བས་བརྩད་ཀྱང་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང༌། ལུང་གི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་པ་ཉིད་ནི་ལུས་ཀྱི་དལ་དུ་བ་དང་སེམས་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་བརྩམས་པ་ལ་བརྟན་ནས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ལུས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་ལུས་ཉམ་ཆུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །སྦྱོར་བའི་དབྱེ་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གོམས་པའི་སྦྱོར་པ་སྟེ། རིགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དུས་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་དེ་ལ་ཆགས་ཤིང་གནས་སྐབས་དེ་ལས་མི་ལྡོག་པའོ། །རིགས་པའི་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྟགས་ཤིང་བརྟགས་ཤིང་ཡང་བརྩམས་པ་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གཟུང་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་པས་སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ནི་ཡི་གེ་ལ་མཁས་པ་དང་དོན་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཡི་གེ་ལ་མཁས་པ་ནི་གཞན་དག་ལས་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡི་གེ་ཐོས་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་ལས་ལེགས་པར་གཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐོས་པ་ལེགས་པར་གཟུང་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁ་དོན་ལེགས་པར་བྱང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པ་ནི་དོན་ལ་མཁས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་ཐོས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་རིགས་པ་དང་ལྡན་པས་ལེགས་པར་བསམས་ཤིང་ལེགས་པར་བརྟགས་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མིང་དང་ཚིག་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཐོས་པ་དང་སེམས་པ་ནི་དོན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཐོས་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་དོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལྟར་ན་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པའི་ཤེས་རབ་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པའོ། །དང་པ་ཐོབ་པ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་སྟེ། ཆོས་དང་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བཟློགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཆོས་དང་དོན་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་མི་འདོར་བའོ། །ཕྱིར་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་སེམས་ཅན་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་ཅན་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་རིག་པར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་བརྟག་པའི་དོན་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་དམ་པ་ཉིད་དང༌། དེ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལ་སྙིང་རྗེའི་མིག་གིས་རྣམ་པར་བལྟས་པ་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་སྟེ། ཉམ་ང་བའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་མགོན་མེད་པ་དུས་རིང་པོར་འཁོར་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པར་མཐོང་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཉམ་ང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བའི་ཚིག་གོ །སྐྱེ་ཡང་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་འགྲོ་ཐོབ་བས་བཅོས་
― DTG133_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མེད་པའི་འགྲོ་བ་ཐོབ་པར་བསྟན་པའོ། །རྒ་ཡང་རྒ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོད་བའི་ལང་ཚོ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་བསྟན་པའོ། །འཆི་ཡང་འཆི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚོ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ནས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། འཆི་འཕོ་ཡང་འཆི་འཕོ། སྐྱེ་ཡང་སྐྱེ་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་ཐོབ་བ་མི་ཐོབ་པ་དང༌། ཐོབ་པ་བརྟན་པ་མེད་པ་ནི་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་ཏོ། །མགོན་མེད་པ་དང་སྐྱབས་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་ན་རང་གིས་གྲོལ་བར་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མགོན་མེད་པ་དང༌། སྐྱབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་པ་དང༌། ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཀུས་ཏེ་བོར་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་ན་སྙིགས་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྨད་པར་བྱའོ། །ཚེའི་སྙིགས་མ་ནི་ཚེ་ཐུང་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལས་ཉམས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་བཟད་པའི་དབང་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་དོན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་ཞེས་བྱའོ། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་དང་ཉེ་བའི་ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་བསྐལ་པའི་སྙིགས་མའོ། །ཚེའི་སྙིགས་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། འཚོ་བ་ཡུན་ཐུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །མི་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་རྣམས་ཏེ། །གཞན་དག་གི་ཚེ་ནི་ངེས་པར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ།། བླ་མ་དང༌། བླ་མའི་གནས་ལྟ་བུ་དག་ལ་རིམ་གྲོ་མེད་པ་དང༌། རང་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཚེག་འདི་དག་གི་དོན་ནི་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་གྱི་མི་ཕལ་ཆེར་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་ལ་ཆགས་པས་མངོན་པར་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་ལོག་པའི་ཆོས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་བྱས་ཏེ་གཉིས་དང་གཅིག་གིས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་དང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡུལ་གྱི་
― DTG133_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོངས་སྤྱོད་དང༌། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །མི་མཐུན་པ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བ་སྟེ། །ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་ལེན་པའོ། །དེས་ཀུན་ནས་བླང་བའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཤིང་ནུབ་པས་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་ནུབ་པར་གྱུར་པའོ། །ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་ཐ་ཚིག་སྟེ། །འདི་ལྟ་སྟེ་གཞི་བསྡུ་བ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལོག་པའི་ཆོས་ཀི་དོན་སྤྱོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བར་གྱི་བསྐལ་བ་དག་ཉེ་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དྲག་པའི་མུ་གེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕལ་ཆེར་སྣང་དོ་ཞེས་པ་ནི་བར་སྐབས་པར་སྐབས་སུ་འབྱུང་བའོ། །འཇིག་པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་བའོ། །འཆགས་པ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ཆགས་པ་ཡང་ཆགས་ནས་འདི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་གནས་སོ། །བྱ་བ་ཡང་ཤེས་སོ། །འཆགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མེ་དང་ཆུ་དང་རླུང་གིས་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་རིམ་གྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་སྲེག་པའོ། །འགོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདག་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཆགས་པའི་དགའ་བའོ། །འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའོ། །རོ་མྱང་བ་ནི་གང་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བར་ཚོར་བའོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནི་ཉེས་དམིགས་སོ། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །མི་ཉིད་ཀྱི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དོན་དམ་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལས་བསྟན་པ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་འདུས་པར་གྱུར་པ་ལས་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་
― DTG133_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བར་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་པའི་བར་དུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་དག་ལ་མི་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བདག་གམ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་བདག་གིས་ནི་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ངོ་ཞེས་དམ་འཆའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་བར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ནི་འདུ་ཤེས་ཙམ་དང་དམ་བཅས་པ་ཙམ་དང༌། ཐ་སྙད་ཙམ་སྟེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆགས་པ་དང་འཇིག་པའོ། །ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྟོག་པ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་དམ་པ་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འཇིག་པ་དང་འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལ་ཅི་ནུས་ཅི་རིགས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབྱེ་བའི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གང་དག་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། མཚུངས་པ་དང༌། དམན་པ་དང༌། དམན་པའི་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མཚུངས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དགྲ་དང་གཉེན་དང་བར་མ་རྣམས་རྒུད་པར་གྱུར་པ་དང༌། མགོན་མེད་པ་དང། སེམས་ཅན་གཞན་དང༌། གྲོགས་རྣམས་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ན་ཚོད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་ཆེས་རྒན་པ་ཞེས་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་ཆེས་
― DTG133_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །ངག་གི་ལས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ལས་དག་ལས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་ཀུན་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་འཚམ་པའི་ཚིག་སྨྲ་བས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དང༌། བསྟོད་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ་ནི། སྟན་སྟོབས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ་ནི་ཕྱག་འཚལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚུངས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ན་ཚོད་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། སྙིང་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་གིས་ལེགས་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་བདག་དང་མཉམ་པོ་ཡིན་ཞེས་དཔོག་པས་མ་གུས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དམན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ན་ཚོད་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ལ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱོན་ཡོད་པ་འཆབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྙས་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དམན་པ་འགའ་ཞིག་འདོད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་ཡང་ཅི་ནུས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱིར་ཕྱོགས་ཤིང་ཁྲོ་གཉེར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཞད་གད་དང་དཔྱས་མི་བྱེད་པ་ནི། འཁྲུལ་པ་ལ་ཡང་འཕྱས་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་མི་ལྟ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྙས་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི་དམན་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དོན་འདོད་པ་དེ་དག་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པར་འདོད་པར་བྱེད་དེ། གསོང་པོར་སྨྲ་བའི་ཚིག་གིས་ཚུར་ཤོག་བདེ་བར་འོངས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཉིད་དང༌། སྦྱིན་པར་དམ་བཅས་པས་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། ངལ་སོར་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ན་ངལ་སོར་འཇུག་པའོ། །ཁས་བླངས་པ་ལྟར་བྱེད་པ་ཞེས་འདོན་པ་དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ཅི་ནུས་ཀྱིས་སྡུད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བས་བསླངས་པ་ན་བཅོས་མའི་ཟབ་
― DTG133_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་ལྟར་བཅོས་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་དྲོད་མི་ཟིན་པ་དང་ལྡན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་གྱ་གྱུས་ཟབ་པ་ལྟར་སྟོན་པ་སྟེ་བཅོས་པའི་ཟབ་པ་ལྟར་སྟོན་པའོ། །ཕོངས་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །མཐུན་པའི་ལུས་དང༌། ངག་གི་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡལ་བར་མི་འདོར་རོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་ཚོལ་པའི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །གྲོགས་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཛའ་བོ་དང་གྲོགས་པོར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་གྲོགས་པོའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཛའ་བོ་དང་གྲོགས་པོར་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་མེད་བ་ཉིད་ནི། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བའོ། །མགོན་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ་མགོན་མེད་ཅིང་རྟེན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མགོན་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་རྣམ་པར་རེག་པར་མི་གནས་པའི་བསམ་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ན་ཚོད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དགོད་པར་བྱེད་ན་ཡང་རན་པར་དགོད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་འོས་པར་དགོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཚོགས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཚིག་བརྗོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་ཤིན་ཏུ་གཅུགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡང་ཚིག་མི་སྙན་པ་རྗོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་བྱས་པ་དག་ལ་ཡང་ཁྲོ་བར་མི་བྱ་བ་ཡིན་པས། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁྲོ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྲོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཚིག་ངན་པ་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཚང་སྒྲོགས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སླར་ཁྲོ་བར་མི་བྱ་ཞིང་བརྡེགས་ཀྱང་སླར་བརྡེག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་དག་གི་ལུས་དང་ངག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟིངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡེགས་ཤིང་སྤྱོས་ཀྱང་ངོ༌། །དེའི་
― DTG133_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་གནོད་པ་བྱེད་པར་བརྟགས་ནས་བཟོད་པ་ལ་མང་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་བརྟན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྔར་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བྱས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པས་བཟོད་པས་བཟོད་པ་བསྟན་པས་མི་རྒོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨས་པ། བརྟན་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་ཁྱིམ་པར་གྱུར་ཅིང་དེ་ལྟ་བུར་གནས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དྲི་མའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་བཅུ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲི་མའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་ནི་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའོ། །གནས་བཞིས་སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུན་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། འཇིགས་པ་དང༌། གཏི་མུག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ན་དྲུག་སྟེ། །ཆང་དང་བཅོས་པའི་ཆང་དང་མྱོས་པར་འགྱུར་པ་བག་མེད་པའི་གནས་ལ་ཆགས་པ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་མོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ལྟད་མོ་དང་འདུས་པ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་དང༌། རྒྱན་པོ་དང་ཤོ་འགྱེད་པ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང་སྙོམ་ལས་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པའོ། །དྲི་མའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་དག་སྤང་བ་བྱས་པས་དྲི་མའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་བཅུ་བཞི་དང་བྲལ་བ་འཐོབ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་དྲུག་གིས་བཀབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་གཟུང་བཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱོགས་དྲུག་ལ་ཕྱག་བྱ། མཆོད་པ་བྱ། ཕྱག་བྱས་ཤིང་མཆོད་པ་བྱས་ན་དེ་དག་གིས་སོ་སོར་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ལ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ནི་མ་དང་ཕའོ། །ལྷོའི་ཕྱོགས་ནི་སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོའོ། །ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་བུ་དང་ཆུང་མའོ། །བྱང་གི་ཕྱོགས་ནི་གྲོགས་པོ་དང་བློན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །འོག་གི་ཕྱོགས་ནི་བྲན་ལ་སོགས་པའོ། །སྟེང་གི་ཕྱོགས་ནི་དགེ་སློང་དང་བྲམ་ཟེའོ། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བཞི་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བཞི་ནི་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་པ་
― DTG133_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་གཟུགས་ཀྱིས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོར་གནས་པ་དང༌། བཅོས་མའི་ངག་སྨྲ་པས་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཙམ་ཤིས་པ་དང༌། ཐབས་དང་མི་ལྡན་པའི་གྲོགས་པོའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཞི་ནི་ཕན་པ་བྱེད་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མཉམ་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། པན་པ་སྟོན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་ཅན་ནོ། །འདི་དག་གིས་བཤད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཚེ་འདི་ལ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཕན་འདོགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྒྲུབ་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྒྲུབ་ཕོད་པས་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་ལས་བརྩམས་ནས། ཀུན་ནས་སྲུང་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མཚོན་ཆ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནོར་ལེགས་པར་སྲུང་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མཐུན་པས་འཚོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་བསླབ་པར་བྱ་བ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཐོབ་པའོ། །གཞན་དག་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་པས་ན་ཕ་རོལ་འདྲིད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇལ་ལུགས་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་སླུ་བར་མི་བྱེད་པས་ན་གཡོ་མེད་པའོ། །བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར་བས་ན་སྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ནམ་ཡང་འདའ་བར་མི་བྱེད་པས་ན་དེ་ལྷུར་ལེན་པའོ།། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྤྱོད་པ་སྲུང་བའོ། །ནོར་བཅོལ་བ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པས་ནེ་ད་གཏམས་པ་ལ་ཡང་གཡོ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བུ་ལོན་ཆགས་པ་ལ་ཡང་མི་སླུ་བས་ན་སྨྲས་པ། བུ་ལོན་ཆགས་པ་ལ་ཡང་དོར་བ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །བགོ་བཤའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མི་སླུ་བས་སྨྲས་པ། བགོ་སྐལ་གཅིག་པ་ལ་ཡང་མི་འདྲིད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིན་པོ་ཆེ་བརྟག་པ་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སླུ་བར་མི་བྱེད་པས་སྨྲས་པ། རིན་པོ་ཆེའམ་རིན་པོ་ཆེར་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་
― DTG133_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མཁས་པ་ཡིན་པས་རང་ཉིད་གྲོགས་སུ་གཡར་བའི་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །གྲོགས་མེད་པ་དག་ལ་བཅོལ་ན་གྲོགས་སུ་འགྲོ་སྟེ། མི་འགྱུར་བ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཏམ་རླུང་སྐུར་བ་ནི་གཞན་གྱིས་དྲིས་ན་གཞན་གྱིས་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། དྲིས་པའི་ལན་མི་འདེབས་པའོ། །ལས་ཀྱི་མཐའ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་དུས་དང་འཚམ་པ་དང༌། ཐབས་དང་ལྡན་པར་བརྩམས་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱལ་པོར་གྱུར་པའི་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་བྱེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པ་མེད་པར་རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རྩོད་པས་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བཟློག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་སྨྲ་བ་ལན་གཅིག་གོ །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སྨྲས་པ། འཕགས་པའི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །རྟོན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་བཞིས་རྟོན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོན་པར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པའི་དོན་ཏོ། །དོན་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ལྷུར་ལེན་པར་གྱུར་པས་ཉན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྦྱར་བ་ལྷུར་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཕལ་པའི་སྐད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ན་ཡང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་རྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ནག་པོ་བསྟན་པ་དང༌། ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་མ་འདྲེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རིགས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་རིགས་པ་ལ་རྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་སློབ་དཔོན་དུ་འཁུར་བ་སྟེ། མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་འདུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་
― DTG133_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་དགེ་འདུན་ཏེ། འདིས་ནི་བཏགས་པའི་དགེ་འདུན་ལ་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བརྟེན་པར་མི་བྱའི། གཞན་དུ་ན་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལས་མི་གཡོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འདི་སྟོན་པས་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་ཟེར་བ་ནི། རིགས་པ་ལ་རྟོན་པ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་བཀྲིར་མི་བཏུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྲོ་བ། །ཞེས་བྱའོ། །དད་པས་ཞེན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པས་ཞེན་པ་སྟེ། མདོ་གཞན་ལས་བཞི་ལས་སྐྱེས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་གསུངས་ལ་ནི་མངོན་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་གསུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་མ་དང་ཕ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གང་ཟག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ལ་གང་ཟག་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་གནས་པ་ནི་མི་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དྲང་བའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ནས་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དང་དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་བྱེད་པས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཚད་མའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྙིང་པོར་བལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐོས་མ་དང་བསམས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལུང་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེས་བསྒོམས་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་
― DTG133_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་བསྒོམས་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་མདོ་སྡེ་གང་ཡིན་པ་ལ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་པ་མི་འདེབས་སོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཉིས་གཉིས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་ནི་ཚད་མ་བཞི་དང༌། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་བཞི་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཉིས་གསུངས་ཏེ། དོན་དང་ཡི་གེའོ། །དེ་དག་ལས་དོན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཡི་གེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པའི་དོན་ནི་གཉིས་ཏེ་ཆོས་དང་གང་ཟག་གོ །དེ་ལས་ཆོས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལ་ཆོས་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་རིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངེས་པའི་དོན་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་དག་ལས་ངེས་པའི་དོན་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། དྲང་བའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་སྣ་ཚོགས་སུ་བརྗོད་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཀྱང་ཤེས་པ་གསུམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། སླུ་བ་མེད་པ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སོ་སོ་རང་རིག་པའོ། །དེ་དག་ལས་དང་པོ་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཆོད་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟོན་པ་དང་ལྡན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་དོན་སོ་སོར་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་དེ། མིང་གི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ལའོ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་གོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་དང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་ཤེས་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་
― DTG133_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དེ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་གྲང་གཞན་ལས་ཐོས་པ་ན་མིང་འདི་རིང་རྗོད་བྱ་གང་ཡིན་ཞེས་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་ཀུན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །གཞན་ལས་སྟོན་པའི་དུས་ན་ནི་མི་བཟློགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཤེས་པ་འཇུག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངེས་བའི་དག་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། གཟུགས་སུ་རུང་བའི་དོན་གྱིས་ན་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་སྐྱེ་ཞིང་གཞན་དུ་བསློག་པ་དང༌། །ཡི་གེ་བསྒྱུར་ཞིང་ཕྱི་བ་གཞན་གཉིས་དང༌། སྐད་བྱིངས་དོན་ནི་ཤིན་ཏུ་གཞན་སྦྱོར་དང༌། །རྣམ་ལྔ་དེ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལྟར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནས་ལ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞི་པོ་འདི་ལས་གོང་ན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསོད་ནམས་དན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚོགས་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཚོགས་སོ། །དེ་དག་དབྱེ་བ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ལེའུ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། ཚོགས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་དང༌། མང་དུ་བྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ནི་ཆུང་དུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་གཞག་པ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG133_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པའི་སད་བསྡུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་དང༌། །མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་འབྲིང་པོའོ། །ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོའི། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཚོགས་བསགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ།། དེ་དག་ལ་བརྟན་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་ཡང་དག་བར་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་མི་རིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་མངོན་སུམ་ནི་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་ན་ནི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཤེས་པ་དེའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་བར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྐྲ་འདོགས་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དབུ་མའི་རྣམ་པས་བསྡུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྗོད་དུ་མེད་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་
― DTG133_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གོ །དེས་ན་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དག་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རིགས་བར་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་རྣམ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་པ་རྣམས་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པ་ནི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལུས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་ཡང་རྣམ་བར་མི་རྟོག་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པས་བྱས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ལ་ཡང་འགོག་པ་ཞེས་མི་རྟོག་ལ། སྤོང་བ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ལམ་དུ་མི་རྟོག་ཅིང་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདེན་པ་མཐོང་བའི་དུས་སུ་ཆོས་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པས་བདེན་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱས་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བདེན་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་རྣམ་པའམ། ལྷག་མཐོང་གི་རྣམ་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྟན་ཏེ། །ཆོས་དེ་དང་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རྣམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་བ་མེད་པ་ནི་ཞི་གནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བསྒོམ་པ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་ཉིད་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། རོ་གཅིག་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུའི་ངོ་བོ་དང༌། འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་དང༌། རྣམ་པའི་ཁྱད་
― DTG133_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པ་པ་དང༌། བརྡར་བཏགས་པའི་ཤེས་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དམ་པ་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་པའོ། །བརྡར་བཏགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཚད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའོ། །དང་པོའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གཉིས་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་སྒོམ་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། །དོན་དམ་པའི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཞི་གནས་སོ། །ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་འཇུག་པ་དང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དབེན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་དབེན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ།། རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞི་བའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། རོ་གཅིག་པར་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་དད་བར་མ་དང་ཐ་མར་ས་དང་ས་རྣམས་ལ་ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མཐོང་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དམ་པ་པ་དང༌། བརྡར་བཏགས་པའི་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །རྒྱུའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཅིག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་བསྡུས་པ་ནི་ཚད་མེད་པའི་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་བསྒོམས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་འཐོབ་
― DTG133_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བར་དུ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་ཐབས་མཁས་པས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མེད་པར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ནི་དྲུག་གོ །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ལ་བལྟ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་དང༌། དེ་དག་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པའི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ལེ་ལོས་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྙིང་བརྩེ་བའི་གཉེན་པོར་སྨྲས་པ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པར་བལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་དག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་མི་འགལ་བར་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འགལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་མི་འགལ་བར་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བར་གྱུར་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དངོས་པོ་དང་ཞིང་དག་ཆུང་ངུ་དག་ལས་དགེ་བ་ཆུང་དུ་བསྐྱེད་པ་ལས། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྦྱོར་བས་འབྲས་བུ་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་དོན་གོ་བར་ཟད་དེ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་དང༌། ནོར་ཟད་པ་དང་བྲལ་བས་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་མང་པོ་ལ་
― DTG133_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་ཀྱང་བསོད་ནམས་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་ངལ་བ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་མང་པོ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་འདུན་པ་བཟློག་ཅིང་ཞེས་པ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་ཐབས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་བཟློག་ནས་ཚེགས་ཆུང་ཞིང་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཡང་དག་པར་བླངས་བ་ལ་འཛུད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འབད་པ་ཆུང་དུས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་དོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་ལས་འདུན་པ་བཟློག་ནས་བདེ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དེ་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་མཐོ་རིས་འདོད་ཅིང་བདེ་འགྲོའི་ལམ་ལས་ཉམས་པས་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་སྒོར་ཞུགས་པས་ངལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ལུགས་འཇིག་རྟེན་གཉི་གར་བདེ་བའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་ངལ་བར་གྱུར་ཅིང་དོན་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་འཛུད་ཅིང་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཤེས་བྱའི་མིག་གིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཚད་མེད་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བར་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྦྱིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བདག་གིར་མ་བཟུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པར་ལྷག་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་དཀོན་མཆོག་གི་མཆོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྒོ་ནས་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པའི་པའི་སྒོ་ནས་དང༌། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་མཆོད་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པའི་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་
― DTG133_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་གིས་མྱོང་བར་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་དང༌། བསླབ་པ་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བསམ་པས་དགོངས་པར་བྱས་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སྡིག་པ་སོ་སོར་བཤགས་པའི་སྒོ་ནས་སྡིག་པ་སོ་སོར་འཆགས་པར་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཐོབ་པའི་སྤྲུལ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ངོ༌། །ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་མ་ལུས་པ་སྤངས་ཤིང་ཚད་མེད་པའི་བསོད་ནམས་སོགས་པར་རིག་པར་བྱ་བའོ། །ལོག་པའི་ལམ་གྱི་བསྙུང་བ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བསྙུང་བའི་ལམ་སྟོན་པ་དང༌། དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་དབུ་མའི་ལམ་ངེས་པར་སྟོན་པ་དང༌། མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་ཉམས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ངན་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་བྱ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་མཆོད་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་མཆོང་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་མཆོད་པའི་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་མྱོང་བར་འདོད་པ་དང༌། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པ་བཤགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། སྤྲུལ་པས་མཆོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དང༌། ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའོ། །མདོར་བསྡུས་ནས་ཐབས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། བྱ་བ་ལ་འཁྱིག་པའི་དབྱེ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ཆད་པས་ཚར་བཅད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། བྱས་པ་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་མཐུན་པའི་ཐབས་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བསྟན་ཏེ། རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་
― DTG133_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གསུམ་སྟོན་པ་དང༌། གཞན་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཉིད་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བྱ་བ་དང༌། མདོར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་སྦྱིན་པ་དང༌། གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་པ་དག་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་འགྲེལ་པའོ། །རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་སྔར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་གཙོ་བོར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱས་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། མཐུན་པར་འཇུག་པས་རབ་ཏུ་གཟུང་བ་དང༌། བདག་ཡིད་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་འདི་ལྡས་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱས་ནས་ཡང་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལྔ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་ཉིད་སྨྲས་པ་དང་གདུལ་བྱ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྟོན་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཅི་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ་ཡང་ལེགས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་གནས་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་སྟོན་པའམ་མདོར་བསྟན་ནས་རྒྱས་པར་ཕྱིས་སྟོན་པ་ནི་རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་དགོངས་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནང་གི་རིག་པས་བསྡུས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དག་གི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་བསྒྲུབ་པ་ནི་གཞན་དུ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་གཞན་གྱིས་བརྒལ་ཡང་རུང་ཁྱད་དུ་བསད་ཀྱང་རུང་ཁྲོ་བར་མི་བྱེད་དེ། །གཡོ་བར་མི་པར་རྗེས་སུ་མཐུ་པའི་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་བརྗེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགོས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱེད་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་རྣམ་པས་དོན་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་
― DTG133_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ནི་བྱེད་འདོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་གིས་མི་ནུས་ན་ཡང་གཞན་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་སམ། སྤྲུལ་པའི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་དེ། དགོས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་སྒྲུབ་པས་སོ། །མདོར་བསྡུས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཧ་ཅང་ཡང་རྒྱས་ཆེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བསྟན་པས་འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་པོའི་དོན་དང་ཡི་གེ་མདོར་བསྡུས་པའི་བྱ་བས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྟན་པ་བྱས་པས་བློ་དམན་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའོ། །རྣམ་པ་བཞིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་དོན་དང་ཡི་གེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མདོར་བསྟན་པ་དང་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་བསྒྲུབ་པའོ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཟུང་བ་དང༌། དྲན་པས་ལེན་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དྲིས་པའི་ལན་གདབ་པ་དང༌། དོན་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་དོན་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་དང༌། མི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སོ། །འཇུག་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །དོན་དམ་པ་ཉེ་བར་སྦས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །དགོངས་པ་དང་བཅས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པས་ན་དགོངས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོ་སྡེ་གང་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་འཇིག་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ལས་མཐུན་པ་དང༌། འགལ་བ་མེད་པ་དང༌། དགོངས་པ་དང་བཅས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད། འཛིན་དུ་འཇུག་གོ །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
― DTG133_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བའོ། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་འདི་ལ་མེད་པས་ངོ་བོ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བརྗོད་པའི་ཚིག་གི་གནས་སུ་གྱུར་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དངོས་པོ་ནི་ངག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གོས་པ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་གཟུགས་མེད་པ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་འབྱེད་པ་དང་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་གློ་བུར་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པར་སྣང་བ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོར་གཏོགས་པའི་སྤྲོས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་བྱ་བའི་གནས་གློ་བུར་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་རྣམས་ནི་རང་གི་དང་གིས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསལ་བ་དེའི་ཚེ་འཕགས་པའི་མཆོག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྣང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་
― DTG133_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་གཞན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བསལ་བར་བྱ་བ་མེད་དེ། དེ་ཙམ་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཞིག་བསྟན་དུ་ཡང་མེད་དེ། སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་སྤངས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྣམ་གྲངས་ཉིད་ནི་ཉུང་ངུར་ཡང་མི་བྱེད། ལྷག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་དགུ་ལ་འདོད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་དུ་ལྷགས་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པ་སྟེ། མདོ་ལས་མ་དང་ཕའི་བུ་ལ་རེ་ཞིག་མི་སྟེར་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་དགུ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་འདོད་པ་དང༌། དེ་དག་འདུ་བའི་སྒོ་འདོད་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་འདོད་པ་དང༌། གཉེན་འབྲེལ་དང་འདྲིས་པ་འདོད་པ་དང༌། གྲོགས་བྱེད་པ་འདོད་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་དང༌། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌། ནད་ལས་ཐར་པར་འདོད་པའོ། །ནན་ཏུར་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགོས་པ་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་དགེ་བ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡིག་པ་སྤང་བ་དང་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་མགུར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་ལྷགས་པའི་དོན་དེ་གཙོར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བསྔགས་པ་བཞིན་མི་བྱེད་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དུས་ཅུང་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ་གཏན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་ཡལ་བར་འཇོག་སྟེ་ཡལ་བར་འདོར་བའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པའོ། །མི་འདྲ་བའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ཡང་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ལ་ནི་མཐུན་པའི་ཐབས་བསྟན་པའོ། །འོན་ཀྱང་འདྲིས་ཤིང་མཛའ་བཤེས་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་དག་མཐུན་པའི་ཐབས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་
― DTG133_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐུལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ན་དེ་དག་ལ་ཁྲོ་བའི་བསམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཕན་པ་འདོད་པ་ཡིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་བསམ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བའི་བྱ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི་བསམ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་འདིའི་དུས་རེ་ཞིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དོན་མེད་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་ཀྱི། དོན་མི་འདོད་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བསམ་པ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་གིས་བསམ་པ་གཞན་གྱིས་སྦྱོར་བ་གཞན་དག་སྟོན་པ་ནི་བསམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཐབས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ནན་ཏུར་ལས་བྱུང་བའི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་དགོངས་པ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕན་པ་བྱས་པ་དག་ལ་ལན་དུ་ཕན་གདགས་པར་འདོད་བ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལན་ལྡོན་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །ཕན་འདོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བྱས་པ་ལ་ལན་ལྡོན་པར་འདོད་པས་ཐབས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐབས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ས་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནིས་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉེས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ལས་བྱས་པས་དེ་དང་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་འདུན་པ་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་མཐོན་པོ་ཞེས་བྱ་ནི་རྒྱལ་རིགས་སོ། །ཀུན་གྱིས་བསྐུར་བ་ནི་མདུན་ན་འདོན་གྱི་རིགས་སོ། །
― DTG133_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་ཕྱུག་སྤངས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཅེས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། དེ་བཞིན་དུ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཉིད་བསམས་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐུན་མོང་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་ཉིད་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་བ་བཏབ་ནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པར་མཛད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་ཟད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་བདག་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འགལ་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞེན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །སྔོན་མ་བསྐོར་བ་ཞེས་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེའམ་ཞེས་རྒྱས་པར་མདོ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བསླབ་པའི་གཞི་ནི་མངོན་པ་དང་འདུལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དང་འདུལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །མདོར་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་པའོ། །རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི་ཕྱི་མའི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གཟུངས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་པས་བསྡུས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་པ་ནས་མང་དུ་བྱ་བའི་བར་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཚོགས་དང་མ་འདྲེས་པའི་དྲན་པའམ། ཤེས་རབ་སྔོན་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་ན་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཐོས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་གོམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོན་བྱང་བར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུས་དང་དུས་སུ་ཁ་དོན་གྱི་བྱ་བས་གོམས་པར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིང་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་
― DTG133_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཞེས་པ་ནི་དོན་ལ་སྒྲས་བརྡར་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྡེབས་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྟན་པའོ། །རིམ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བ་ནི་ལྷུག་པར་བསྟན་པའོ། །གཞུང་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གི་ཚད་དོ། །དུས་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེ་རིམ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། གཞུང་ཚད་མེད་པ་འཛིན་པ་དང༌། དུས་ཚད་མེད་པར་འཛིན་པའོ། །སྔ་མ་དང་འདྲ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་གཉིད་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་གོམས་པར་མ་བྱས་པ་དག་ཀྱང་ཡིད་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་འཛིན་པའོ། །ཡམས་ཀྱི་ནང་ཡང་དག་པར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་དུ་ངེས་པར་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་བདེན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོ་ལ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པའོ། །ཡང་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །དབེན་པ་ན་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་རྣམ་པར་དབེན་པ་དང༌། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པའོ། །ཚིག་ཀྱང་མི་སྨྲ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་མི་སྨྲ་བ་ལ་མོས་པའོ། །སུ་དང་ཡང་མི་ཕྲད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཉུང་མི་མང་བར་ཟ་བས་ན་རན་པར་ཟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དུས་ངེས་པར་བྱས་པ་ལ་ཟ་བས་ན་བབ་ཆོལ་དུ་མི་ཟ་བའོ། །མི་ཕན་པ་དང་འདྲེས་པ་མི་ཟ་བས་ན་ཁ་ཟས་སྣ་གཅིག་ཟ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐུན་མོང་
― DTG133_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མི་ཉལ་བ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཐོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་སུ་ལས་ཀྱང་མ་ཐོས་པར་རོ། །དོན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་དག་དོན་མེད་པའོ། །དེས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་དུ་སོང་ཞིང་བརྟགས་ཀྱང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་ལས་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ལེགས་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། སྔར་ཐོས་པ་མེད་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་དོན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་རབ་ཏུ་མ་རྟོགས་པའི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རིག་པ་སྟེ། དེས་དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པས་སོ། །གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་ཐོས་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་བསྐྱེད་པས་ས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཐོབ་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ས་དང་པོ་ངེས་པར་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བས་རོ་གཅིག་པར་གྱུར་བས་སོ། །བསྟན་པ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་ཡང་སྐད་ཅིག་ལ་
― DTG133_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ཚུན་ཆད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་འཐོབ་པ་ལ་ངེས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྒྱ་ལ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །བརྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངེས་པས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་འཐོབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་གཟུངས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་གཟུངས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་ན་གཟུངས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་འཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བའི་ཆོས་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང་བཅས་པས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་སྲོག་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་འབྱོར་པ་མི་བཟོད་པས་ཕྲག་དོག་དང་ལྡན་པ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པས་སེར་སྣ་སྟེ། འདི་དག་གསུམ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་མི་དགའ་བའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་འདོད་པར་གྱུར་ན་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁྱིམ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་བཏང་ནས་ཇི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་འཇུག་ཅིང་རབ་ཏུ་འབྱུང་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཕྲག་དོག་མི་བསྐྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མང་དུ་བསྟེན་པས་གཞིན་གྱི་འབྱོར་པ་ལ་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །བསླང་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྦྱིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འགྱོད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ནི་ཕྱིས་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སེར་སྣའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བར་གསུངས་སོ། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བའོ། །ཆོས་བཙལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་ཆོས་ལ་དགའ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་
― DTG133_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའི་ཚིག་གོ །སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ནི་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་སྟེ། དེ་ནི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །གང་དུ་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེར་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཤིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །དེའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་མོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ནི་ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྨོན་ལམ་མོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་སྟེ། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་དེ་ལས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་ས་བཅུའི་གཞུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མཆོད་པའི་ལེའུ་ལས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དྲི་ལ་སོགས་པ་ནི་མཆོད་པའོ། །ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ནི་རིམ་གྲོའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྲུང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཚུལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྨོན་ལམ་འདི་དག་གི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཕྱི་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡང་
― DTG133_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་མེད་པ་ལ་གང་གི་སེམས་གནས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ཏེ། སྟོན་པ་ཉིད་མཆོག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལས་ཡང་སྲིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉེས་པ་དུ་མའི་སྐྱོན་ཆགས་པར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་ཏེ། གློ་བུར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དེ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་མི་སྨོན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ལ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོང་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་བསལ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཞི་བདེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ཞིག་ཏུ་བསྟན་ཞེ་ན། དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་ལ། འདི་ལས་ལྷག་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་དང༌། མེད་པའི་རྣམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་གཉིས་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བླ་ན་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱོན་དང་བཅས་བ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་མི་བདེན་པ་ནི་བདག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས་སྨོན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་
― DTG133_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སྨོན་པར་བྱེད་ཅིང་མངོན་པར་དགའ་བར་འཛིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་མཚན་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་སྨོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། མི་སྨོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་འབའ་ཞིག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར། མེད་པ་སྐྱོན་དང་བཅས་པའམ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་ཡོན་ཏན་ཅན། །ཡོངས་སུ་ཡོན་ཏན་ཅན་འཛིན་དང༌། །ཡོན་ཏན་མེད་འཛིན་གཉེན་པོ་ནི། །ཞེས་བསྟན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞག་གོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་རྣམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་པའི་བདེན་པ་དག་ལ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་དང་གཟིངས་ཀྱི་དཔེས་དོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱང་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པའི་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་གྱི་སྦྱོར་བས་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མདོར་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མཛད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པར་སྨྲ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་རྣམས་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་གྱི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དེ་སྤོང་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་སྤོང་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བ་
― DTG133_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་དུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཟབ་མོའི་ཆོས་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མདོ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་དུ་ཆ་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཚིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མདོ་རྣམས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་དོན་གྱི་ཆོས་ཕལ་ཆེར་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་མངོན་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་མདོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཡང་དང་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་མདོ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་ངེས་པའི་བྱ་བས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བརྗོད་ཅིང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མདོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱོར་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འབྱོར་པའི་སྒྲ་ནི་ཚོགས་པ་ཆེན་པོའི་འབྱུང་བར་སྟོན་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུང་ངུ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གོང་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་པ་ལས་ལངས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་མཐུན་མོང་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ལྡན་པས་ན་འདུས་བྱས་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་ན། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་རྟག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་འདིར་མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པར་རྗེས་སུ་མ་དམིགས་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། །དེ་ལྟར་ན་མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པའི་སྦྱོར་བས་མི་རྟག་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བས་རབ་
― DTG133_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་མ་རྟོགས་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པས་བསྡུས་པས་བློས་རྟོགས་པར་བྱས་པས་ཚུལ་དེས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་མི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དང༌། སྐྱེ་ཞིང་འགག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པས་རྣམ་པར་ཆད་པའི་རྟག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེས་འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆ་གཉིས་དང༌། ཆ་རེ་རེས་སོ། །འདས་པ་ནི་སྐྱེས་ཟིན་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་རྒྱུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཉམས་པར་གྱུར་བ་ལ་ངོ་བོ་དམིགས་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆ་རྣམ་པ་གཉིས་མེད་པས་འདས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ནས་རྒྱུ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆ་གཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྒྱུ་ཡོད་དེ་འབྲས་བུ་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ནི་ཉེ་བར་དམིགས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཅག་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་འཆད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་ནས་སོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་བ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་
― DTG133_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འགག་པའོ། །སྐད་ཅིག་གི་འོག་ཏུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྒ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ།། དེས་ན་སྐྱེ་བ་ནི་དངོས་པོ་སྔོན་མེད་པའི་འབྱུང་བའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་དེའི་དུས་ན་མ་ཉམས་པ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྔར་འགགས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒ་བ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གནས་པས་རྒས་མི་འགྲུབ། །གཞན་དུ་གྱུར་ན་གཞན་ཉིད་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ནི་གཅིག་ཉིད་ལ། །རྒས་ཞེས་བྱ་བ་དམིགས་པ་མེད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་རྒ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་རྒ་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གཞན་ནམ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་དོན་གཞན་དུ་བསྟན་པ་ནི་གཞན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བར་འབྱུང་བའི་དུས་སུའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པ་དང༌། རང་གོ་ངོ་བོ་རབ་ཏུ་ཞི་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ནས་མཚན་ཉིད་འདི་དག་ལ་སྡེ་བ་གཞག་དག་གིས་འདོད་པས་དབང་གིས་བཏགས་པའི་རྫས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པར་འདོད་པ་ལ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པའི་འཇིག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་བོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ།།མདོ་ལས་མཚན་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོད་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེས་པ་ནི་བདག་གི་ལུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ།
― DTG133_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགག་པ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པས་འཇུག་པ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པའོ། །དེ་ལྟར་གནས་སྐབས་གསུམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བྱུང་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་སྔ་ན་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་དང༌། དངོས་པོ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ་དང༌། དངོས་པོ་འགག་པའི་མི་རྟག་པའོ། །མཚན་ཉིད་དེ་དག་ཀྱང་རྫས་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཚད་མ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེས་འདུ་བྱེད་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་བར་དམིགས་པར་ཟད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པས་དཔྱད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་བྱ་བ་མི་དམིགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱ་བ་ངེས་པར་མི་དམིགས་པས་རྫས་ཉིད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་དགྲོལ་པ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གཟུགས་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐ་དད་དུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་གནོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞན་གྱི་འདོད་པ་བཀོད་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་དེ་ཆོས་བརྒྱད་དང་གཅིག་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པས་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་གཉིས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ་གཅིག་ཉིད་ཡིན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པ་ནི་མེད་དོ། །
― DTG133_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དོན་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ལུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་གདགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལས་གཞན་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཡང་རིགས་པའི་ལམ་འདིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཇིག་པ་ཡང་དོན་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་འཕེལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇིག་པ་ཡང་དོན་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་འགག་པར་ཡང་འགྱུར་བས་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱོགས་དེ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་སྐྱོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཚེགས་ཆུང་ངུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚེགས་ཆུང་ངུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་གྱིས་འཇུག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པ་ལྟར་འཇིག་པ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་ལྟར། འཇིག་པ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་དུས་ན་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་ལྷག་པར་སོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་བཀག་ནས་འདུ་བྱེད་རྣམས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་དགག་པའི་ཕྱིར། རིགས་ཀྱི་བུའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་
― DTG133_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བཟློག་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པ་དང་མི་རྟག་པར་མཐོང་བས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཡང་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་བདག་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། །དེ་དག་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་གི་གནས་ལའོ། །བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྔར་གྱི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་སྔར་གྱི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཡོད་དེ་ནི་སྔར་གྱི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་ཆད་པའོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་དང༌། སྐྱེ་བ་བསྐྱེད་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སྐྱེ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ལས་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞི་བར་རིག་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བས་ཞི་བ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་མ་དག་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའོ། །བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་རྟོགས་པ་དང་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉན་ཐོས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །གཞན་ལས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ།
― DTG133_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་སྨྲ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མོས་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཐོབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རབ་ཏུ་སྤོང་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་མིན་མི་རྟོག །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྟོག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པའོ། །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་བུའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱལ་པོ་དང་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་སྨོས་པ་ནི་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པས་ཁྱིམ་ནས་ཕྱིར་མི་འབྱུང་བར་ནུས་པས་སོ། །ཡང་དག་པའི་རི་དགས་ཀྱི་བསྔགས་པ་ཐོས་ནས་དེ་དག་སྔར་སྔོན་དུ་གྱུར་པའི་རི་དགས་ཀྱི་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་དེ་དག་ལ་མོས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་རི་དགས་སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་མེད་པ་དེ་དང་དེ་དག་མཐོང་ནས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མོས་པ་བྱས་པ་དེ་དག་ལ་བརྫུན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་མོས་པར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མོས་པས་དེ་དག་ངོ་ཚ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཅིང་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་དུས་ནའོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་
― DTG133_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་སྟེ། བདག་མེད་པ་གཉིས་མཐོང་བས་སོ། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་ནམ། ཉན་ཐོས་དག་འདི་ལྟ་བུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་དེ་ཙམ་ལ་མོས་པར་བྱས་ནས་ཅུང་ཞིག་སྤོང་བ་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བས་སྤང་བྱའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོང་ནས་གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་སྨྲས་པ། དཔེར་ན་མི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དག་གིས་སོ། །དེ་དག་ལ་མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་སྨན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དེ་དག་བསྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྣ་མའི་གཉེན་པོ་ནི་སྔ་མ་ཉིད་དོ། །ཕྱི་མའི་གཉེན་པོ་ནི་ཕྱི་མ་ཉིད་དོ། །ཡིད་ཆེས་པར་མི་བྱེད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་ལ་མངོན་བར་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་བས་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ནར་འདུ་ཤེས་ནས་ཡང་དག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་མཐོང་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ལས་གྲོལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དཔེ་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་མི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བླ་མ་ལས་ཀྱང་ཆེས་བླ་མར་གྱུར་པ་ནི་འཇུག་པའི་སོགས་བསྡུས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་བླ་མར་གྱུར་པ་གསལ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཆེས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཡང་དག་པར་བསྟན་ཅིང་གཏམས་ཏེ། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་དང་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་དང། ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞོན་པ་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དང༌། ལམ་བརྒྱགས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་མ་ཚང་ན་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཇི་སྲིད་པར་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་
― DTG133_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྔོམ་གྱི་ཚིག་སོ་སོར་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དང་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནས་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བར་ཏེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་རོ། །འདས་པ་དང་དེ་ལྟར་གྱི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་མ་བྱུང་བས་ན་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མཐར་བསྟན་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་དང་བདག་གི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སྦྱོར་བ་དང་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉིད་སྨྲས་པ། རྒྱུ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉེས་གཤིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་མཉེས་གཤིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་གཞན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་མཇེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པའི་གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་ཐབས་ཤེས་པའོ། །རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སོ་སོར་རིག་པ་དང་མཐུའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་ཐོབ་པའོ། །ཡང་ན་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བསམ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བའི་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་མཇེད་པ་དང༌། གདུལ་བྱའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། སྐྱོ་བ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཉིད་སྟོན་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་མཚར་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་
― DTG133_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་གྱི་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འདུན་པ་ཆེན་པོ་མེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་ལ་ངོ་མཚར་བ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་པ་ནི་ངོ་མཚར་བ་མེད་པ་སྟེ། གཞན་ལ་བརྩེ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བསམ་པ་ཅན་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཁས་ལེན་པ་ནི་ངོ་མཚར་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཉེས་དམིགས་དང་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་པ་དང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང༌། ཡང་ན་བཟློག་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ལ་བལྟ་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་པ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་པའོ། །དབེན་པ་གཙོར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པས་བདེ་བའི་ཉམས་ཤེས་བཞིན་དུ་མི་སྨྲ་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་པ་དང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདུ་འཛིའི་ནང་ན་གནས་པའི་སྦྱོར་བས་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང༌། བཟློག་ནས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་ཡིན་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་དང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བདེ་བའི་ཉམས་ཤེས་པ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་དང༌། ཅུང་ཟད་ལ་ལྟོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་བྱ་བ་ལ་རང་གི་བྱ་བར་མཐོང་བས། བདག་གི་བྱ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་དང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་གཞན་གྱི་དོན་བདག་གི་དོན་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའོ། །བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་ན་ཡང་དབྱེ་བ་མེད་པའི་བསམ་པས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་
― DTG133_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕན་པ་ངང་བདེ་བའི་བསམ་པའི་དབྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བའི་བསམ་པའི་དབྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པའི་དབྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། དོན་དང་སྦྱོར་བའི་བསམ་པའི་དབྱེ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བློ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བདག་གིས་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི་ཐ་དད་ཀྱི་བསམ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་མདོར་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །ཚེ་འདི་པ་དང༌། མ་འོངས་པའིའོ། ཚེ་འདི་པའི་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདིའི་བདེ་བའི་ཕྱིར་འཚོ་བ་ལོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་སྟོན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། བྱ་བ་དག་ལ་མི་མཐུན་པར་བསྒྲུབ་པ་དག་ལ་རིགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བའི་དོན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་དག་ལ་མགོན་ཡོད་པར་བྱེད་པའོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་མཐོ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་སྟོན་པ་དང༌། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་དུས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྟག་ཏུ་སྨོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་སྨོན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། བསམ་པ་དེ་ལ་མང་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་ལྔ་པོ་དེ་ལ་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། །མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་གང་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་
― DTG133_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་བ་དེར་སྐྱེ་བ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང༌། དེ་དག་གི་སྤྱན་སྔར་ཆོས་ཉན་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པར་སྨོན་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འབྲལ་བའོ། །ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉན་པའི་འཁོར་ཚོགས་པར་སྨོན་པའོ། །དགེ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བསམ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གང་ཅི་བྱས་པ་དེ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཆོད་པ་དང༌། བསྟེན་པ་དང༌། ཚད་མེད་པའི་ལེའུ་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གིས་སྦྱོར་བ་དང༌། གང་ལྟར་སྦྱོར་བ་དང༌། གང་ལ་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པའི་སྦྱོར་བས་གང་ལྟར་སྦྱོར་རོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། སྐྱོན་མེད་པའི་ས་ལ་འཇུག་པ་དང་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྗེས་སུ་བསྲུང་ངོ༌། དེ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤེས་པ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གང་གིས་མྱུར་དུ་འཛིན་པར་ནུས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། མྱུར་བ་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱའོ། །དྲན་པ་ནི་ཐོས་པ་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ངོའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བླངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའོ། །གཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤིས་པ་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །འགྲིབ་པ་ནི་
― DTG133_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མི་འབྱུང་བ་སྟེ་ཟད་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འགྲིབ་པ་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་པ་ཡིན་པས་ན་འགྲིབ་པ་དང་མཐུན་པའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །གཞི་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། །མ་གུས་པར་སྤྱོད་པའོ། །མ་འོངས་པའི་ནི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཏེ། གང་གིས་ཡིད་གཞུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ངག་གི་ལས་དེ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་སོ།། །དེ་དག་གཉི་ག་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི་བྱ་བའོ། །གནས་པ་ནི་དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྲོ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་བསྡོམས་པས་ནི་ཡུལ་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རང་གི་སེམས་ཀུན་དུ་བསྲུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་ཀུན་དུ་བསྲུང་ངོ༌། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་ལྔ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོ་ག་མ་ཉམས་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། རང་གི་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ནི་གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ས་བདུན་ལའོ། །ངེས་པར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལའོ། །འབྲི་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པར་གྱུར་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དང་པོ་དང༌། གསུམ་དང༌། གཅག་གིས་སོ། །གཉིད་ལ་སོགས་པ་བདེ་བའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་སེམས་པར་མི་བྱེད་པ་ནས་ཇི་སྲིད་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་བར་དུའམ། བྱ་བ་ངན་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་དབེན་པར་སོང་ནས་སྒྲིབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དད། དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལས་ཉམས་པར་
― DTG133_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །དཔོག་པར་བྱེད་ཅིང་དམན་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་ཅིང་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བརྙས་པ་དང༌། འགྲན་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་ལས་གདམས་ངག་མི་འཐོབ་ཅིང་གདམས་ངག་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ལ་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་མི་བྱེད་དོ། །རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་ཅིང་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཡང་ཆོས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ནི་དམན་པ་ལ་སོགས་པར་རོ། །མ་ཐོབ་པ་ལ་ཐོབ་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་མཐུན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་གང་ཟག་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་གནོད་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་འདོད་པས་སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་པའི་གཞུང་ཐོས་པ་དང༌། ཤེས་པས་མཁས་པར་བགྲང་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། སྲེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་བར་འདོད་པའོ། །སྟོན་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་རིགས་པས་ངེས་པར་དཔྱོད་པའོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །བསླབ་པ་གསུམ་ནི་གདུལ་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་བཅུར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་མ་ཉམས་ཤིང་མ་རལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུམ་མོ། །སྔོམ་པ་དང་བཅས་པའི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་དྲུག་གོ །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་ཐ་མའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་མངོན་དུ་རྒྱུ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་གྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གནས་ཐ་མ་གཉིས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུང་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཞག་
― DTG133_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། རིགས་ལ་གནས་པ་ལུང་སྟོན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་མ་ལུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འདི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རིགས་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལུང་སྟོན་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་ཅན་འགའ་ཞིག་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ལུང་སྟོན་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ཤིན་ཏུ་དྲག་ཅིང་དང་བའི་དད་པ་རོ་གཅིག་པར་གྱུར་པས་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་ལུང་སྟོན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་ན་གནས་པ་ལུང་སྟོན་པའོ། །ལྐོག་ན་གནས་པ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་གང་ཟག་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་ལུང་སྟོན་པའོ། །དུས་དཔག་ཏུ་རུང་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་བྱས་ནས་ལུང་སྟོན་པའོ། །དུས་དཔག་ཏུ་མི་རུང་བ་ནི་དུས་ངེས་པ་མེད་པར་ལུང་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། ཉེ་བ་དང་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། དུས་ཀྱི་དབྱེ་བར་ལུང་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ངེས་པར་ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། རིགས་ལ་གནས་པའི་ཐེག་པ་གཞན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའམ། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དུས་རིང་དུ་གནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྣོད་ཉིད་ཡིན་པས་དེས་ན་ངེས་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་བརྟན་ཞིང་སྙིང་པོར་གྱུར་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཅིས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་ཅིས་ཀྱང་གཞན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྦྱོར་བས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པ་
― DTG133_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། ཕྱི་མ་གཙོར་བྱས་ནས་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་དེ་དག་མ་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་མི་གཞག་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེ་དག་མ་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་སུ་མི་ཆུད་པས། དེས་ན་དང་པོར་སྨོན་ལམ་ཉིད་གདབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་ཅན་སེམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མེད་ལ། དེ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བ་ནི་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་མེད་ན་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་བས། དེས་ན་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་ནི་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་གྱུར་ན་གནས་དེ་དང་དེ་ལ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལ། །དཀའ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལྟ་བུས་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་ཡང་སྐྱོ་བས་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པའི་རིག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་མེད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡོང་ས་སུ་ངལ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྟན་ཞིང་ངེས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྐྱོ་བ་མེད་པར་བྱའོ། །རྟག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བག་ཡོད་
― DTG133_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་མགོན་དང་བཅས་པའི་བྱ་བ་དང༌། བྱས་པ་ཤེས་པ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའོ། །བདག་གི་འཁྲུལ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ལྟུང་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཕྱི་མ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་བཅུ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱ་ཞིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཛིན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ན་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཞན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོམ་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཤེས་རབ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གོ །ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་གདགས་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་གདགས་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་ལྟར་གདགས་པ་དང༌། གང་གི་སྒོ་ནས་གདགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གདགས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཏུ་གཏོགས་པ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་བཀོད་པ་རྣམས་པ་གཞན་དག་གིས་གདགས་པ་མ་བྱས་ཤིང་མ་
― DTG133_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་གསུངས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་དེ་ཡང་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྗེས་ལ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བདེན་པའི་དོན་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་དང་དེས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བཞིའི་བར་དུ་སྟེ། ལ་ལར་ནི་གཅིག་གོ །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་གཉིས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་གསུམ་མོ། །ལ་ལར་ནི་བཞིར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པ་བཅུའི་བར་གྱི་དབྱེ་བས་སོ། །སྟོན་པ་པོའི་གཞུང་ཐ་དད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདེན་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་འགལ་བར་གྱུར་པ་ནི་བདེན་པ་ཡིན་པར་དཀའ་སྟེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཚད་ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འཇུག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཀོ་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཀོ་བས་སྒྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དམ་པའི་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེའི་དོན་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་དང༌། རིགས་པས་གྲགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའོ། །ངག་གི་བདེན་པ་ནི་དྲང་པོའི་ངག་སྟེ། སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བྱ་བའི་བདེན་པ་ནི། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་སྟེ། རང་གི་ཚིག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་
― DTG133_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐྱེ་བོ་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན་ལས་ནི། སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་བསད་ན་ཞེས་འབྱུང་ལ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་གཞན་དག་ན་རེ་ནི། རྟག་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་བརྫུན་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་ནས་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་སྟོན་པའི་ཚིག་ནི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་བདག་གིར་འགྱུར་རོ། །བདག་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དག་པའི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ་དེ་དག་བརྫུན་པར་ཤེས་པས་དེ་ལས་བཟློག་པས་འདི་དག་བདག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། བདག་གི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་བྱ་བའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་བསྡུས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལ་ལོག་པ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །བཞི་པོ་དེ་ངག་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། རྒྱུའི་བདེན་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །འབྲས་བུའི་བདེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རིམ་གྱིས་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ། ཤེས་པའི་བདེན་པ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །བཞི་པོ་ཀུན་ཀྱང་ཤེས་བྱའི་བ་དན་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྒྱུའི་བདེན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འབྲས་བུའི་བདེན་པའོ། །བདེན་པ་བཞི་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་བདེན་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་བདེན་པའོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མཆོག་གི་བདེན་པའོ། །བདེན་པའི་བདེན་པ་ནི་དྲང་པོའི་ངག་གོ །བརྫུན་པའི་བདེན་པ་ནི་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་སྟེ། དེའི་ངོ་བོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དངོས་པོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་བདེན་པའི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཁམས་གསུམ་ན་ཉི་བར་སྤྱོད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ནི་བརྫུན་པའི་བདེན་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། བདེན་པའི་
― DTG133_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེན་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །བརྫུན་པའི་བ་དན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་བདེན་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་སམ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ནི་རོ་མྱང་བའི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་བདེན་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་སྤངས་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའམ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པའོ། །རང་གི་གནས་ལ་དད་པ་ཐོབ་པ་ནི་མོས་པའི་བདེན་པའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་མོ། །འཕགས་པ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དག་གོ །ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་དེ་དང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །འདི་དག་ཁོ་ན་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་གོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་འཇུག་པ་དང༌། ལྡོག་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། འཇུག་པའི་བདེན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །ལྡོག་པའི་བདེན་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདེན་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །བདེན་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བའི་བདེན་པའོ། །བདེན་པ་རྣམ་པ་དགུ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་དང༌། ལམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དང༌། ལམ་གྱི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་ལམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་རྟག་པའི་བདེན་པ་ནས། བདག་མེད་པའི་བར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་སྲིད་པ་ལས་སྲེད་པ་
― DTG133_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དེས་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྲེད་པ་སྟེ། དེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉེས་དམིགས་དང༌། ཕན་ཡོན་མ་མཐོང་བས་ལམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མེད་པས་ཤེས་ནས་སོ། །ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཀྱི་བདེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདེན་པའི་བར་དུའོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོ་དང་སྤངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོ་ནི་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐོས་པ་དང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བདེན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྤངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་འབྲས་བུའི་བདེན་པས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཚད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་རེ་རེ་ཡང་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་འདུན་མདོར་བསྡུ་ན་ལམ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་ལམ་ནི་གཙོར་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བཅོམ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་དེ་ནི་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་རྟེན་མེད་པར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། རྟེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམིགས་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ནོ། །རྫས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གྲོགས་མེད་པ་
― DTG133_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་གོམས་པར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་མ་བསགས་པར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་ཐེག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ཡང་ཚོགས་དང་བཅས་པའི་ལམ་སྨོས་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ཉིད་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། ལས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཉིད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཤེས་རབ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་འབྲས་བུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་གིས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཞེས་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཉིད་དངོས་པོའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གྲངས་དང་ཚད་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །
― DTG133_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐབས་མཁས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ཡུལ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གནག་ལ་དམིགས་ནས་དེ་དག་གི་དོན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གང་དུ་གནས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་གང་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། འདུལ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་གང་གིས་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འདུལ་བའི་ཐབས་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱིས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དམྱལ་བ་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བར་དུའོ། །སེམས་ཅན་སོ་སོའི་རྒྱུད་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རྒྱུད་ཀྱི་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་དབྱིབས་དང༌། མིང་བསྟན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་གི་མིང་དང་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མི་མཇེད་དེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཐ་དད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུའི་བར་དུའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་མཐའ་དག་གིས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྤངས་པ་ནི་མཐའ་དག་མ་ཡིན་པས་བཅིངས་པའོ། །སའི་བྱེ་བྲག་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབྱེ་བས་ཀྱང་ལྷག་མ་དང་བཅས་པར་སྤངས་པ་དང༌། མ་སྤངས་པའི་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་
― DTG133_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ཕྱོགས་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ཡང་བསྟན་པ་ལམ་ཞུགས་པའི་དབྱེ་བ་དང་ཞུགས་པའི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །བསྟན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནས་ངན་པ་ལ་མངོན་པར་མོས་པའི་དབང་གིས་དེ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། དེ་ལ་མ་ཞུགས་ཀྱང་མོས་པ་མེད་པའོ། །ཞུགས་པ་ཡང་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྒྱས་པ་དང༌། བསྡུས་པ་ལ་མོས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྤྲོས་པས་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མདོར་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མགོ་གླེངས་པས་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་བསྟན་པའི་དུས་སུ་འདུལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་མོད་ལ་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སོ་སོར་རིག་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱིས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་ན་རྐྱེན་ལས་འགྱུར་བའི་གདུལ་བྱ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཚེ་འདི་དང་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་གདུལ་བྱར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀའི་སྟེ་རིམ་བཞིན་ནོ། །དུས་གཉིས་ཀར་བྱུང་པ་ནི་རྐྱེན་ལས་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །འདུལ་བ་པོ་དང༌། འདུལ་བྱའི་ཐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དགུ་ཉིད་དེ། བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ནི་དབང་པོ་གདུལ་བར་དཀའ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་སླ་བ་ཉིད་དོ། །འཇམ་པོས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ནི་འཇམ་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །ཆད་པའི་ལས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚར་བཅད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དྲུང་ནས་འདུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་མོད་ལ་འདུལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དྲུང་ནས་འདུལ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འདུལ་བའོ། །འགྲོ་བའི་དབྱེ་བ་དང༌། འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། འགྲོ་བའི་
― DTG133_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་དོ། །འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་དེ། སྲིད་པ་བར་མ་ནི་འགྲོ་བའི་རིས་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདུ་ཤེས་གསལ་པོ་འཇུག་པ་དང༌། འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་དང༌། འདུ་ཤེས་མི་གསལ་བ་འཇུག་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །གཅིག་ལ་སོགས་པ་ནས་བཅུ་འདས་ཀྱི་བར་དུ་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་རྒྱུད་སོ་སོའི་དབྱེ་བས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ལེའུར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བསྡུས་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པོ་ལྔར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཉིད་དང༌། དེ་དག་གི་རྟེན་ཉིད་དང༌། །སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་བསྟན་པའི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། མོད་དེ་དང་དེ་དག་ནས་བསྟན་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལྔ་ཉིད་དུ་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྲེལ་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་མདོ་ནས་བསྟན་པ་ནི་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་མིག་སྐྱེས་ནས་ཐག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ལ་མདོ་ནས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ན་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་
― DTG133_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉི་གའི་ཡང་སྒྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལྔ་པའོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་བདུན་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ལམ་དང་ལམ་གྱི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ཆེན་པོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ལམ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང༌། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་པའི་གཞུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་རྒྱས་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དང་པོ་སྨོན་ལམ་ཉིད་དེ། དེས་ན་སྨྲས་པ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པ་དང་སྔགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དག་པའི་ས་ལ་སྤྱོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། མོས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་བཞི་པ་སྟེ། གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཚོགས་ཆེན་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཉེ་བར་སོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དུས་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ལྔ་པ་དུས་ཆེན་པོ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་
― DTG133_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་འདི་དག་གིས་འགྲོ་བར་བྱེད་པས་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུའི་ངོ་བོར་བསྟན་པའོ། །བདུན་པ་ནི་འདིར་འགྲོ་བས་ན་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་རྣམ་བ་བརྒྱད་ནི་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་བྱ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་བརྗོད་བྱ་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་བཞི་ཐོབ་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཡན་ལག་གིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མཐུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆོག་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཚུལ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཐ་མའོ། །དང་པོ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉམས་སུ་བླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ས་དང་པོའོ། །བར་མ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསྒོམ་པའི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱི་མ་ས་བརྒྱད་ཉིད་དོ། །མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅུ་པའོ། འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཏན་དུ་ངེས་པར་འབྱིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་ལས་བརྩམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པས་དང་པོ་ཇི་ལྟར་
― DTG133_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསླབ་པ་ལས་བརྩམས་པའི་བསླབ་པ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ན་བསླབ་པ་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་གང་དག་བསླབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པས་ནི་མདོར་ན་སློབ་པ་པོ་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་སློབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་དེ་ལྟར་སློབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཞུགས་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཞུགས་པ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་དེ་རེ་རེར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྟོགས་པའི་དབྱེ་བ་ནི་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཐོབ་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསམ་པ་མ་དག་པ་དང༌། བསམ་པ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ངེས་པར་མ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། ངེས་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའོ། །དེ་དག་གི་བསླང་པའི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རིགས་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སློབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་ནས་རྣམ་པ་བདུན་ལ་སློབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྔར་རྩོམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ནི་གསུམ་པར་བསྟན་པའོ། །ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ས་ལ་ཞུགས་པ་ནི་བཞི་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་སྟེ། ས་དགུ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །ཡང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་བསྟན་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་པ་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཐོབ་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དེ་ལས་ལྷག་མ་མ་ལུས་པའོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ།།
― DTG133_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིད་པ་ཐམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བསླབ་པ་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ལ་སློབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བསླབ་པའི་གནས་བདུན་པོ་འདི་དག་གོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་བསྡུས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ངེས་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མིང་མཐུན་མོང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཐུན་མོང་གི་མིང་གཅིག་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཐ་མལ་པ་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་དོན་གྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པར་ནུར་པས་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་གསལ་བའི་མཆོག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་སྲས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་རྒྱལ་བའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་སྟོབས་དང། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་ན་རྣམ་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །གཅིག་པུ་དཔའ་པའི་ཕྱིར་རྩལ་དང་ལྡན་པའོ། །མ་ལུས་པར་དོན་དམ་པར་སྒྲུབ་པས་ན་འཕགས་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །འཁོར་བའི་དགོན་པར་འཁྱམས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་དེད་དཔོན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་དྲིས་ཁྱབ་པས་ན་བྲགས་པ་ཆེན་
― DTG133_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་བདག་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོ་རང་གི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོའི་མིང་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཁས་ལེན་པའི་དགེ་སློང་དང་འདྲ་བར་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་པ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་ཀྱང་བསླབ་པ་ལ་མི་སོབ་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟར་བཅོས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དགེ་སློང་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་སྦས་ཤིང་མ་བསྒྲགས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟགས་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ་རྟགས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་རྣམ་པ་ལྔ་ལྔར་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་དག་མདོར་བསྟན་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་དག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་ཇི་ལྟ་བའོ། །རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔ་རྟགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེ་དག་དང་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་
― DTG133_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྟགས་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། གཅིག་དང་བཞིའི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ད་ལྟར་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཕན་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་སྤྱོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྙན་པར་སྨྲ་པ་དང་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ལག་རྐྱོང་བ་དང་ཞེས་བྱའོ། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་གཡོས་པས་ན་བརྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟབ་མོའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའོ། །ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་རྟགས་གཉིས་པས་སེམས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཏོ། །ལྔ་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ནུས་པ་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པས་ནི་ལུས་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་བསྟན་པས་ནི་དེའི་ནུས་མཐུ་བསྐྱེད་དེ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔར་བསྒྲེ་བར་རིག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཡན་ལག་ལྔས་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ནས་བསྡུ་བའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་གྱི། རྟགས་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་ལྔ་ཆར་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་སྔར་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ནས། དེ་ནས་གནས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲེ་བར་བྱའོ། །བསྒྲེ་ཞིང་བསྒྲེ་ཞིང་བསྟན་པར་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བསྟན་ཏོ། གནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །གོ་རིམས་ཀྱིས་ནི་འཇུག་པའི་གོ་རིམས་བསྟན་ཏོ། །བསྡུ་བས་ནི་དེ་དག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པས་འཇུག་པ་དང༌།
― DTG133_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བས་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། ལས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་བར་ལུས་དང་ངག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙན་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་སྟེ། སྔར་བསྟན་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བས་སྙན་པར་སྨྲ་བའི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་དམན་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཁྱད་པར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འཕེལ་བར་འགྱུར་བས་ཀུན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པའོ། །ཆོས་གསུམ་པོ་ཤེས་རབ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མཉམ་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པས་ན་སྲན་ཐུབ་པའོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་མ་ཞུམ་པ་ནི་ཞུམ་པ་མེད་པའོ། །ཡང་འཇིགས་པ་མེད་པ་ནི་སྙིང་སྟོབས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡོ་བ་མེད་པ་ནི་སྲན་ཐུབ་པའོ། །རྒྱ་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དངས་པ་མེད་པ་ནི་ཞུམ་པ་མེད་པའོ། །སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་མཐུ་ཐོབ་པའོ། །བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ནི་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཕྲན་ཚོགས་སྦྱིན་པ་ནི་རྒྱ་ཆེར་སྦྱིན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཉིད་དོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གནས་བསྟན་པ་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་དང་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཉིད་དམ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རུང༌། དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམས་སོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བསྒྲེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་མྱུར་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ད་ལྟར་
― DTG133_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་དེ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པའི་འགྲོ་བ་ལྔའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རིག་པ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གང་སུ་ཡང་རུང་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུན་དུ་གནས་ཤིང་གཅིག་ཏུ་རྒྱུད་ལེ་ཞེན་པར་འདུག་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། གཅིག་ཏུ་རྒྱུད་ལ་ཞེན་པར་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དེ་ཉིད་རྒྱུད་ལ་ཞེན་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ངེས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྲེད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བག་མེད་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཁ་ཅིག་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་བདེ་བ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི། དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་བསྟན་པའོ། །བདག་པ། བྱི་དོར་ལྷུར་ལེན་པའི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་བསྟན་ཏོ། །ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་བྱ་རྣམ་པ་ལྔས་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་ཏེ། རང་བཞིན་ཏུ་གནས་པ་དང༌། འཕེལ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། འཇིགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང༌། རིགས་པ་ལ་རྨོངས་པའོ། །དེ་དག་གི་རིམ་པ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་ལེའུ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ལ་འདིར་བསྟན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ།
― DTG133_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉེ་བར་བབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་ལྔས་ནི་ལག་རྐྱོང་བ་ལ་གནས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་ནས་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཟབ་པ་ནི་ཟབ་མོའོ། །ཡི་གེ་ཟབ་པ་ནི་ཟབ་པར་སྣང་བ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཟབ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཟབ་པར་སྣང་བ་ཡང་ཡོད་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཟབ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཟབ་པར་སྣང་པ་ཡིན་པ་ཡོད་པས་དེ་གཉིས་ཀ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སྨོས་སོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བས་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟུང་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདུ་ལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་མ་མོ་བསྟན་པའོ། །དགོངས་པ་ཅན་གྱི་བཀའི་དོན་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་དྲངས་ནས་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བརྟག་དཀའ་བ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བརྡའི་དོན་ཞེས་བསྟན་པའོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཉིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ནི་གནས་ལྔ་པའོ། །ཟབ་མོའི་དོན་ལ་མངོན་པར་དགོངས་པ་ནི་དོན་ཟབ་མོ་དགོངས་པའོ། །དེ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ནི་དེའི་དགོངས་པ་དང་བསམ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་གནས་རྣམ་པ་ལྔས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་གནས་ཉིད་དོ། །སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕན་ཡོན་ལྔ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཁོ་ན་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོ་ན་མེད་པའི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡིད་ཞུམ་པ་མེད་པར་སྦྱོར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་པ་སྟེ། བདེ་བས་ཤས་ཆེར་གནས་པས་སྐྱོ་བ་མེད་པས་ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་
― DTG133_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཉིད་བདེ་བར་གནས་པས་གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱམས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་ཡང་བརྩེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་གཞན་གྱིས་མི་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངག་གི་ཉེས་པ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བརྟན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དཀའ་བའི་ལས་ཀྱིས་བག་མི་འཁུམས་པས་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་གཉི་གའི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པོའི་གོ་བགོས་པས་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པ་བརྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་བྱས་པར་བར་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་རོ། །མཐུའི་ལེའུ་ལས་སྦྱིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཐུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལག་རྐྱོང་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དང་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གོ་རིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་གོ་རིམས་གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་པོར་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྙིང་བརྩེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བསླངས་ནས་དགེ་བ་ལ་འགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནས་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དོ། །རིགས་པར་སྨྲ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡི་གེས་སོ། །འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་གཉི་ག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་
― DTG133_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཞུགས་པ་རྣམས་ལོག་པར་སྒྲུབ་བ་ལ་མི་མཇེད་པས་དེ་དག་མི་སྤོད་པ་ནི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པས་ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །རྟགས་དེ་དག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྙིང་བརྩེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྱོར་པ་ཐོབ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དོན་བསྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་བསྡུ་བར་འདོད་དོ། །ཕན་པར་བྱེད་པའི་ངག་རིགས་པ་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་སོ། །བརྟན་པ་ནི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། སྙིང་སྟོབས་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེས་བསྡུས་སོ། །བརྟན་པར་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པས་མི་མཇེད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་མང་བར་འགྱུར་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཤེས་རབ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སྙིང་རྗེ་རྣམས་ནི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྟེན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ལག་རྐྱོང་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁོ་ནས་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅིག་ཏུ་སྦྱིན་པའི་ངོ་བོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དང་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞི་དང་མཐུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་
― DTG133_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ལས་རྟགས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟར་རྟགས་རྣམས་འབྱུང་བ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སམ། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་ལ་ཕྱོགས་བསྟན་ཏོ། །ཕྱོགས་དེ་གཉི་ག་ལ་གནས་པ་ཡང་ཆ་བྱད་ཙམ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཉི་གར་གཏོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བྱང་ཆུབ་དང་ཤིན་ཏུ་ཉེ་པར་འཇུག་པའི་ཆོས་བཞི་བསྟན་པ་ནི་ཁྱིམ་པའམ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་བསླབས་ན་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ལས་ཀྱི་མཐའ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གདུལ་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །ལས་ཀྱི་མཐའ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་བཞི་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་བྱང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་གིས་བཀག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཚིག་མི་ཉན་པར་ངེས་པར་འགའ་ཞིག་ལ་ཅི་ཞིག་སྦྱིན་པར་འདོད་པ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་ནུས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སློང་བ་པོ་ཡང་ལེགས་པར་འོངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་གུས་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱད་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོངས་པར་
― DTG133_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་ཀྱང་ངོ༌། །ཕངས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་འཇུག་པའི་སེམས་ལ་སུས་ཀྱང་བར་དུ་བཅད་ཅིང་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། རིག་པའི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཕྱི་མའི་འདོད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུར་གཞག་གོ །མཁས་པ་འདི་དག་ནི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའི་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་ལྔར་བསྡུས་པས་བྱ་བ་ལྔ་ཞིག་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། མཁས་པ་གོང་མ་བཞིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་པོ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གི་དོན་ལ་འཛུད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྔ་པས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དྲུག་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་དོ། །བདུན་པས་ནི་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་ནི་རིགས་པ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཆོས་སྟོན་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་འདི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དག་གིས་བསྡུས་པ་དང་མཐུན་པས་བསྡུས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྡུ་བའི་
― DTG133_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ལས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ལེའུ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ལེའུ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །སྒོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དང༌། མཁས་པའི་སྒོ་ནས་དང༌། ཕན་འདོགས་པའི་སྒོ་ནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བསླ་བ་པའི་ལམ་ནི་དྲག་ཤུས་ཅན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མདོ་གཞན་དག་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཏུ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འཐོབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་བསྡུས་པར་གཏོགས་པ་འབད་པ་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི་ཆ་བྱད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་དུ་མཚོན་པའི་ཕྱིར། གང་སུ་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ལ་ནི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། སྦྱོར་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་དུ་ན་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་དོན་མེད་པར་ཐ་ལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཉེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་གྲོལ་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ངལ་བའི་སྐྱོན་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་བ་
― DTG133_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དཀའ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་བརྩོན་པ་ཡིན་པས་གང་ཡང་སྨྲས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་བཙུན་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞི་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའམ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་རུང་བསམ་པ་དག་པ་ནི་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྗེས་ལ་བསམ་པ་བསྟན་ཏོ། །བསམ་པ་དག་པ་ཉིད་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཕེལ་བ་དང༌། ས་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྒྱུ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དང༌། བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉེས་གཤིན་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བསམ་པ་བཅོ་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་བ་ཉིད་ནི། བྱ་བ་བཅུ་ནི་བྱེད་པར་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བའོ། མཉེས་གཤིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་མཉེས་གཤིན་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་མཉེས་གཤིན་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་པས་སམ། གཞན་གྱི་ངོར་རམ། བསམ་པས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིགས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་སྲིད་པ་ལ་མི་དགའ་བས་རབ་ཏུ་ལྡོག་པར་ཡང་འགྱུར་བའོ། །གཞན་གྱི་ངོར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བསམ་པས་མ་ཞུགས་པ་དེ་ཡང་མཉམ་པར་མི་
― DTG133_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་མཉེས་གཤིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྟེ། མི་སྐྱོ་བའི་བར་དུའོ། གཞན་གྱི་ངོར་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསོལ་བ་བཏབ་པས་བྱས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམ་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་གིས་བྱས་པའི་སྐྱོན་མེད་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཆོས་བཞི་ནི་རང་བཞིན་མེད་པས་འགྲོ་བས་འཇུག་པའོ། །འདི་ན་འགའ་ཞིག་གཅིག་ཏུ་མི་ཕན་པ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཡང༌། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་མཉེས་གཤིན་པའོ། །དེས་ན་དེའི་མཉེས་གཤིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དགའ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་མཉེས་གཤིན་པ་སྟེ། མཉེས་གཤིན་པ་དེ་ནི་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཉེན་པོར་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདུན་པས་མཉེས་གཤིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །རྨོངས་པས་མཉེས་གཤིན་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཉམ་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་འཇིགས་པའི་མཉེས་གཤིན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་མཉེས་གཤིན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་རིགས་པ་དང་མི་སྐྱོ་བའོ། །འདུན་པའི་མཉེས་གཤིན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །གཏི་མུག་གིས་མཉེས་གཤིན་པའི་གཉེན་པོར་ནི་ལྷག་མ་དག་གོ །མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་ཕན་པ་སྟེ་འདོད་པའོ། །བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡིད་དང་འཚམ་པའོ། །རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་བཤད་པ་ནི། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཆས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་
― DTG133_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་འཛུད་པའོ། ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་སྤྱོད་ཅིང་མ་བསྔགས་པ་ནི་ཚོགས་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་མི་འོས་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ངལ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ནི་ལུས་ལ་ངལ་བ་མེད་པ་དང༌། ཡིད་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་མཉེས་གཤིན་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཕྲད་ཀྱང་སྤོང་བར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགའ་དགུར་མི་སྡུག་པར་བྱེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་དག་ལ་ནི་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཀྱང་སྡིག་པ་བྱེད་པར་མི་འདོད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པས་ཀུན་ལ་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱོར་བས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །མོས་པ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པས་སེམས་ཀྱི་དགའ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་དེ་མི་འདོར་བའོ། །གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །རང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང་རྟུལ་བའི་དབྱེ་བས་སོ། །དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་པ་ལྷག་པར་གྱུར་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་སྟེ། ལྷག་པར་མོས་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པ་ཉིད་ཀྱང་འཆད་པར་འགྱུར་བས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔར་བསྟན་
― DTG133_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་དངོས་པོ་ནི་བཅུ་སྟེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དངོས་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཆོག་གི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསླབ་པའི་བསམ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྡོམ་པ་ལ་གནས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །མཐུའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དང་པོ་ནི་མཆོག་གི་གནས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་འགྱུར་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་དབེན་པ་ལའོ། །གསུམ་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལའོ། །བཞི་པ་ནི་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལའོ།། ལྔ་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལའོ། །སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ནི་ཕན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དེ། བདེ་བར་ལྷག་པར་མོས་པའོ། །གཉི་ག་ལ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྟན་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐབས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་པོའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མ་དག་པའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པའི་བསམ་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་དག་པའི་བསམ་པའོ། །མཐར་ཐུབ་པར་གྱུར་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བསམ་པའོ། །མ་དག་པའི་བསམ་པ་དེ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོགས་ནས་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་རང་
― DTG133_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་དང་གིས་འཇུག་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་བསམ་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟེན་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་དེས་བར་མི་གཏོང་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་བསམ་པ་ནི་ས་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའོ། །དེས་ན་འདི་དག་གིས་བྱ་བ་བཅུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོས་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པས་རབ་ཏུ་དང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བས་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་བརྟན་པར་གནས་པས་མ་ཉམས་ཤིང་མ་རལ་བའོ། །གསུམ་པས་ནི་དགེ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པའོ། །བཞི་པས་ནི་འཁོར་བར་གཏོགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏོགས་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ལྔ་པས་ནི་བསྟན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ངེས་པར་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དགུ་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པར་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གཉི་གའི་བཤད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྦྱོར་བ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅུ་པས་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ལ་རབ་དང་གཙོ་བོར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་འདྲེན་ནོ། །དེས་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་འདི་དག་ནི་བསྡུས་བ་དང་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དབྱེ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐབས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་
― DTG133_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞི་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ལས་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟ་བུའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ལ་སོགས་བའི་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་དག་གི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གནས་པ་འདི་དག་ནི་ཞུགས་པ་དང༌། མ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་གཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་བསྟན་པའི་གོ་རིམས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྟགས་རྣམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། བསམ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པས་འདི་ལྟར་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་འདི་དག་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་ལ་གནས་པ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་མདོར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། གནས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནས་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་བསྟན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ནས་དེ་འཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་བཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་ཕ་རོལ་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གནས་པ་གཞན་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་དེ་དག་གི་མིང་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གནས་པ་བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ལ་གནས་པ་ནི་
― DTG133_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་དང༌། དེའི་རྒྱུར་གྱུར་བ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་རིགས་ལ་གནས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསམ་པ་མ་དག་པའི་ས་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བར་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གནས་པ་དང་པོ་ནི་བསླབ་པ་ལ་གནས་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་གནས་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐོབ་སྟེ། བསླབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ལ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། གང་ལས་བསླབ་པའི་ངེས་པ་ཐོབ་པ་ནས་དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་ས་དང་པོ་སྟེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ནི་ས་གཉིས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གཉེན་པོ་དགེ་བ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ས་གསུམ་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌།སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྷག་མཐོང་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་གནས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་འབྲས་བུ་བཞིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ས་ལྔ་པ་ནི་བདེན་པ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བདེན་པ་མཐོང་ནས་ཀྱང་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོགས་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་
― DTG133_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བས་ནག་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་ས་དྲུག་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་མ་ཤེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་ཤེས་པས་ནི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་ཤིང་འབད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཡང་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་བ་མ་ཡིན་པས་འབད་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱས་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ནི་དེ་མང་དུ་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པས་དེ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་འཆད་པ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་གནས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ས་དགུ་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གནས་པ་མཆོག་ནི་ས་བཅུ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཉིས་ནི་སྦྱོར་བའི་སའོ། །བཅུ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ས་སྟེ་བསྡུས་ནས་བཅུ་གཉིས་སོ། །གནས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་གནས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། གནས་པ་ཐ་མ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཆོས་བཅུ་ནི་དེའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་
― DTG133_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། རབ་ཏུ་གནས་པའི་གནས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་མདོ་སྡེ་ནས་གནས་པ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་བཞིས་རིགས་ལ་གནས་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དགེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་རྒྱུད་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པ་མེད་པར་ཡང་ངོ༌། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་དང་མངོན་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པར་བཞེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་གི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྣང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ནན་གྱིས་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྟན་པར་བྱས་ནས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་གགས་དང་བཅས་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚར་བཅད་པས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསུམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ས་བོན་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། བཞི་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དྲི་མ་རགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རགས་པ་ཉིད་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླང་བའོ། །ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡང་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཏེ། མ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། དེ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ངག་གི་ལས་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །བྱ་བ་གང་
― DTG133_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བ་གང་བསྟན་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིགས་ལ་གནས་པའི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མིང་གིས་བསྟན་པའི་གནས་པ་རྣམས་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རིགས་ལ་གནས་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དྲི་བ་བྱས་པ་བཞིན་དུ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་ཏེ། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཉིད་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྩོམ་པ་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་གཞན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པས་ཐུན་མོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གནས་སྐབས་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་ཙམ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བོན་འཛིན་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ཟད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེས་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་ཟད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་པ་གཞན་ཅི་ཡང་བརྩམས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྩམས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གནས་པ་འཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེས་བསྡུས་པ་མེད་དེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྟ་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཐམས་ཅད་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡོད་པས་དེས་ས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བརྩམས་པ་
― DTG133_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་ཤིན་ཏུ་འབད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་འཐོབ་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མངོན་དུ་བྱས་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེད་དོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཐོབ་ཅིང་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པས་རིམ་གྱིས་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའོ། །ས་ནས་ས་སུ་འཕོ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ས་དེ་འཐོབ་ཀྱང་ས་གོང་མ་འཐོབ་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ཐོབ་ཀྱང་གོང་མ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་ཐོབ་ཀྱང་གོང་མ་མ་ཐོབ་པས་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས་གོང་མ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཚུལ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་མང་པོས་ས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང་དག་པ་ཅིག་ཅར་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ། ཤིང་ལ་བྱ་རྣམས་གནས་འཆའ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་དེ་འདིར་བརྙེས། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་ཟུང་དུ་འཇུག་པར་བརྙེས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སློབ་པའི་སས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་དག་པ་ཉིད་རིམ་གྱིས་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་བསླབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་བསྟན་ཏོ། །གནས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དག་པའི་གཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསམ་པ་དག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ། ས་དེ་དག་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་མང་དུ་གནས་པ་དང་ལྡན་
― DTG133_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཡང་མ་ཞིག་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་བར་གྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཞི་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་གནས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ས་དེར་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་དེའི་ས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ནས་ཐོབ་པའི་ལྷག་པའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ས་དེ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྒོམ་པ་ལ་མང་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྒོམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བདེན་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་གནས་པ་སྟེ། བདེན་པ་སོ་སོར་རིག་པའི་རྣམ་པས་ས་དེ་ལ་ནི་བདེན་པ་ལ་ལྟ་བ་མང་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའི་རྒྱུས་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པས་བདེན་པ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རིམ་གྱིས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཙོར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་མ་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་སོ་སོར་མ་རྟོགས་པས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཚན་མ་མེད་པར་
― DTG133_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྩོལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུན་ཆགས་སུ་བར་ཆད་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐད་ཅིག་མ་རྒྱུན་ཆགས་སུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཤེས་བྱའི་མཆོག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ལྟར་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་དང་གཉིས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཤས་ཆེར་བསྒོམ་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་རྩོལ་བ་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆེ་བ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །ལམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་ནས་བསྒོམ་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་
― DTG133_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་ལས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ན་ས་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བྱ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་ཚད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རེས་འགའ་ནི་བྱེད་ལ་རེས་འགའ་མི་བྱེད་པའོ། །ངེས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཡང་བྱ་དགོས་ཤིང་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་ནི་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱོར་བ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་སུ་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་པ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པ་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་པ་དང་པོ་གཉིས་ནི་ས་ལ་མ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་རྩོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དྲུག་པོ་རྣམས་སུ་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་པའོ། །ཐོག་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕེལ་བ་ནི་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཕེལ་བ་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འབྲས་བུ་སོ་སོར་མྱོང་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་འཐོབ་བའོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའོ། །ཡང་གནས་པ་འདི་དག་གིས་སོ་སོའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་གནས་པ་དེ་དག་ལ་གནས་པ་ལེགས་པར་མཚོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའོ། །འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་ཤེས་པར་བྱེད་པས་ན་རྟགས་སོ། །མཚན་
― DTG133_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མར་གྱུར་པས་མཚན་མའོ། །རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་ལ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ་དེ་འདི་ལ་ལྡན་པ་དང༌། ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱོན་གང་མེད་པ་དེ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་འདི་ལ་ཡོད་པ་དང༌། རིགས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་གང་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་ཡང་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་བས་དམན་པར་བསྟན་པའོ། །བརྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ནི་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་དེ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་བས་དམན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་དག་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པའི་བསམ་པའི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེད་འགའ་ནི་ལོག་པར་ཡང་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཕན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཆེད་འགའ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པར་གྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་བས་ཆགས་པའི་དབང་གིས་འདོད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པར་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་ལ་སློང་མོ་པ་ཉེ་བར་ལྷགས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །དད་པས་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་དྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྔར་བསྟན་པའི་དོན་བརྒྱད་པོ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་འཇུག་པ་ཉིད་
― DTG133_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དང༌། དྲན་པ་བརྗེད་ངས་པ་དང་ལྡན་པས་ཆེད་འགའ་བརྗེད་ངས་པ་དང༌། དམན་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་དཀའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུན་པ་དྲག་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་མོ་ལ་དགའ་བ་ལེགས་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་རྣམས་ལ་བརྗེད་ངས་པ་ནི་འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སྡང་བ་ངག་གིས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྐྱེས་པ་ནས་འདས་པའི་ལུས་མི་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་བཟུང་ནས་རིང་དུ་ལོན་པའམ་བྱས་ནས་རིང་དུ་ལོང་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དྲན་པའོ། །ཡིད་གཞུངས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་རྣམས་ལེན་པ་ལ་སོགས་པར་ནུས་པ་ལ་ཆེད་འགའ་དྲན་པ་བརྗེད་ངས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཐབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ནན་གྱིས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་སྨོན་ལམ་ཡང་གཏོང་བར་བྱེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱང་གཏོང་ངོ༌། །ཆེད་འགའ་ནི་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆེད་འགའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལས་ལྡོག་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བདག་གི་འཁྲུལ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མི་སྤོང་བར་དེ་བཞིན་དུ་
― DTG133_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་འཁྲུལ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཁྲིད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ངན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་འདུན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྦྱོར་བས་ལོག་པ་ལ་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །གཡོ་བ་ནི་བློ་གྲོས་ངན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་དོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཐོབ་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ན་ཡང་སྦྱོར་བ་ཆུང་དུས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། བསམ་པ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྟགས་དང༌། ཕྱོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་རིང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆེད་འགའ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་ཉིད་ཀྱང་རིང་བར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེས་ན་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ལ་སོགས་པའི་འདི་དག་གཉེན་པོའི་དབང་གིས་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་དང་ཆུང་ངུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བཟོད་པ་ཆུང་དུའི་གནས་སྐབས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ནི་ཆུང་ངུའི་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་འདི་དག་མ་ལུས་པར་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེས་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་བ་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་ཕ་ན་འདི་ལ་བསྟན་པ་ལས་བཟློག་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པ་ལ་བར་ཆད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པ་འཐོབ་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པའི་རྣམ་པ་ལ་
― DTG133_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་དང་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འོན་ཏེ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ཡོད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་དེར་རྣམ་པར་གཞག་བར་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེས་ན་སྨྲས་པ། ཡོད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ལྷག་པར་མོས་པ་དེ་བསམ་པ་དག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་ནི་གང་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་བཏང་ནས་སྔོན་མེད་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། རྣམ་པ་བཞིས་དམན་བ་ཉིད་དེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པ་ནི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལེགས་པ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཐབས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དབང་གིས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་དམན་པ་སྟེ། དེས་ན་སྤངས་ནས་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སར་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དཀར་བོའོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཉིད་དང༌། མཚུངས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བསྒོམས་པ་ཉིད་
― DTG133_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པའི་རྣམ་པ་ནི་བརྒྱད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། གནས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་ཉིང་དང༌། མཐུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་དྲུག་པོ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དེས་པ་ནི། རང་གི་དབང་གིས་འགྲོ་བའོ། །རང་གི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཉམ་པས་ན་མཚུངས་པ་མེད་པའོ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་པར་སྣང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཙམ་སྐྱེས་པའི་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེ༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྡུག་པའི་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྡུག་པའི་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་བའོ། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྗེད་པས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་འགྱུར་བ་ནི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་
― DTG133_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཉམས་སུ་ལེན་པས་ཕྱི་མའི་མཐའི་བར་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། རང་གི་རྒྱུད་ལ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་བསྒྲུབ་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་བྱས་པའི་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱིས་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་མདོར་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་བཅུ་ཚན་བཞིས་ས་བཅུའི་མདོ་ལས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་ཉིད་དོ། །རྟེན་གང་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་བུ་དག་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་དོན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཅི་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱུ་ནི་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཕན་ཡོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མདོར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། སྤྱད་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། ཆོས་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གཟུང་བ། བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མདོར་བསྡུ་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཞེས་བྱ་
― DTG133_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཉེས་པར་བྱས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་ཡིན་ལ། ཡང་དེའི་བཤད་པ་ནི་ལྷག་མ་དགུ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཁོར་དང་བཅད་པ་ལ་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཉིད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྡོམ་པའོ། དེའི་འཁོར་ནི་དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་འདོད་པ་ཆུང་བའི་བར་དུའོ། །ཡང་སྤྱད་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེའི་འཁོར་ནི་ཟས་ཀྱི་ཚོད་རིག་པ་ནས་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སེལ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའི་གཡེང་བ་སྤངས་ནས་དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའམ། མ་ཚང་ཡང་རུང༌། དངོས་གཞི་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཡང་བསྙེན་བཀུར་ཤིན་ཏུ་བྱས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ལེགས་པར་བསྡུས་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཡང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བ་བསྒོམས་པའི་གདམས་ངག་ལེགས་པར་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་བསམ་པ་དག་པ་ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ལྷག་པར་མོས་པ་ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་མོས་པ་ཉིད་དེ། ལྷག་པར་མོས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་མོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌།
― DTG133_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་རྗེ་མང་དུ་གནས་པ་ཉིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བརྩམས་པ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱའོ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བརྩམས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་དམིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅུ་ཚན་གཉིས་པའི་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་གཟུང་བ་ཉིད་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཅུ་ཚན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་དུས་གསུམ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་བཞིས་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་མོས་པར་གྱུར་ན་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གཅིག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །གཅིག་གིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྟན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་
― DTG133_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ནི་དང་པོ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་འཇུག་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ངང་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་མཁྱེན་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དུས་གསུམ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲི་ན་ལས་མཛད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་དུས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། །ཡང་དག་པར་མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་བཅུ་པ་གསུམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། བསམ་པ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་བ་བསྟན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྙིང་བརྩེ་བའི་སྟོབས་དང༌། བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་ལྡན་པ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར།
― DTG133_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དང༌། བདུན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པ་དང་མཐུན་པའོ། །ལྷག་མ་གསུམ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །ཕན་ཡོན་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་དེ་སྐྱེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདིའི་མདོའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱང་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱིས་པའི་ས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ནི་རིགས་ཀྱི་ས་སྟེ། དེ་དག་གཉི་ག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའོ། །དེ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་འཕགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མངལ་དུ་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་ཞུགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དང་པོ་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་མངལ་དུ་འཇུག་པར་དང་ཆོས་མཐུན་པའོ། །རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲས་ཡིན་གྱི། མངལ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མནང་སྨད་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོའི་རིགས་ཀྱི་སྐྱོན་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མཉམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བུ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ངེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་གཞན་བཏང་ནས་གཞན་ལེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏོ། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་བྱ་བ་ཉིད་བདག་གི་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་གི་ལུས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ལ་
― DTG133_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པར་བསྟན་ཏོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཆོས་མཐུན་པའོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འདའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་ནས་འཚོ་བ་ལ་བརྟེན་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་ཤིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ངེས་པར་རབ་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ལས་མི་ཉམས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མང་བ་ཡིན་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཞིག་གིས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མདོ་ནས་བསྟན་པའི་བཅུ་ཚན་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་དགའ་བ་ནི་སེམས་མགུ་བ་སྟེ། ཡིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། དང་བ་མང་བའི་དགའ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དང་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ཉིད་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགའ་བའི་དགའ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་དགའ་བས་ཚིམ་པར་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགའ་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རངས་པ་མང་བའི་དགའ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐུལ་བར་གྱུར་པའོ། །མགུ་བ་མང་བའི་དགའ་བ་ནི་རང་གི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དགའ་རླབས་
― DTG133_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་དགའ་བ་ནི་རང་གི་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཕན་པས་ཁྱབ་པའི། །སྤྲོ་བ་མང་བའི་དགའ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བས་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཁྲུགས་པ་མང་བའི་དགའ་བ་ནི་འབེལ་བའི་གཏམ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ན་ཀུན་ནས་མི་འཁྲུགས་པའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་བའི་དགའ་བ་ནི་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་དུས་སུ་སྙིང་རྗེ་དང་ངེས་པས་གཞན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་དགའ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལོག་པ་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་བཟོད་པའོ། །མདོའི་དང་པོ་དང་ཐ་མའི་ཚིག་བླངས་པས་ནི་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ནས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནས་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་དགའ་བའི་བར་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མི་བསྐྱེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་ནས། ཇི་ལྟ་བུའི་དམིགས་པ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚིག་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་མདོ་འདི་ལས་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་བསྟན་ཏེ། འདིར་ནི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་
― DTG133_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་བདག་གིས་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བྱང་ཆུབ་བསྟན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གསུམ་གྱི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས་ནི་དང་པོར་དགའ་བར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་དོན་གྱི་གོ་རིམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་དང༌། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གཉི་ག་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མ་འོངས་པ་ལ་དམིགས་ནས་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་ནས། ད་ལྟར་གྱི་ལ་དམིགས་ནས་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་མདོའི་ཚིག་ནི་ཕྱིར་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཕྱིར་ལོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བདག་ནི་འཇིགས་པ་དང༌། དང་ང་བ་དང༌། བག་ཚ་བ་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དམིགས་པ་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མོས་པས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཚིག་དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་ངོ་བོ་གཅིག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་མྱུར་
― DTG133_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། མཐུན་པར་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཆོས་རྣམས་མྱུར་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་མཐུན་པར་བདག་ཉིད་མཐོང་བ་དང༌། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནས་འཇིགས་པ་དང༌། དང་ང་བ་དང༌། བག་ཚ་བ་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་མཐུན་པར་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མཐོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མཐོང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང་ཉེ་བར་མཐོང་བ་དང༌། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐོང་བས་མཚུངས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དག་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་ཆོས་འབར་བ་དག་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཅིག་ཏུ་མོས་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་མདོ་ནས་བསྟན་པའི་ཆོ་གའི་རྣམ་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེས་བདག་མེད་པར་མཐོང་བས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ལེགས་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མི་འགྱུར་ན། ཡང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་འབྱུང་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། ལུས་ལ་སྲེད་པ་ཡང་མེད་དེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་བདག་གིར་ལྟ་བ་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས་སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པས་དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་གྱུར་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་འབྱུང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་
― DTG133_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བར་བདག་གི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར། འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལས་ཤི་འཕོས་པར་གྱུར་ནས་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་འཇིགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་འདི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཡང་མེད་ན་ལྷག་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཐམས་ཅད་བསམ་པ་མ་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བག་ཚ་བའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་མདོ་ནས་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་དང༌། དངང་བ་དང༌། བག་ཚ་བ་དང༌། སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་པ་ལ། འཇིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སོ་སོའི་དོན་རིམ་པ་བཞིན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིགས་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ནི་འཇིགས་པ་ངང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་ལ་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་སྐྲག་པ་དང་བྲལ་པའོ། །བདག་ཉིད་མཐོང་བར་གྱུར་ཀྱང་བདག་ལ་བསྟོད་པ་མེད་པས་ཁེངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་དང༌། ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་ཐམས་ཅད་དགའ་བ་མི་བསྐྱེད་པས་འདུ་འཛི་ལ་དགའ་བ་སྤངས་པ་སྟེ། གང་ཡང་མདོ་ལས་བསྟན་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མ་ཉམས་པ་དང༌། མི་དམའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་ན་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཕལ་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས་གསུངས་པ་ནི། ལྷག་
― DTG133_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བསམ་པ་མ་ཉམས་པ་དང༌། མི་དམའ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དེ། ཡིད་ཅེས་པའི་དབང་གི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱས་ནས་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་སུ་སྦྱོང་བའི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །མདོའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་དབང་གིས་ཚེ་འདི་ལ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔར་བསྟན་པའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་བོ་བཅུ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པས་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བསམ་བ་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམ་པ་དག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་འདི་ལ་དེའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། བསམ་པ་མ་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའིའོ། །དེ་ཡང་དགེ་སློང་དག་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པ་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་མཆོད་པའི་འོས་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡོན་གྱི་གནས། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉིས་པའོ། །དེ་ཉིད་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་
― DTG133_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་ནི་བཞི་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ལྔ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་མཐུས་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་དྲུག་པའོ། །རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་བདུན་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་མི་འབྲལ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་དགུ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་དབང་དུ་མཛད་པ་ནི་བཅུ་པའོ། །འདི་དག་གི་གཞུང་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་གི་སྨོན་ལམ་འདི་དག་ཐོབ་པ་དང༌། མི་བརྗེད་པ་དང༌། མི་འབྲལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདིར་སྨོན་ལམ་ཉིད་ལ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་ནི་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་གནས་བཅུར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་དག་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅས་བྱ་བའི་བར་ལ། ཐོབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའོ། །མི་བརྗེད་པ་ནི་དྲན་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྨོན་ལམ་དང་མི་འབྲལ་བ་ནི་མི་འབྲལ་བའོ། །དད་པོ་ནི་དངོས་པོ་ལ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཉིད་ལ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ནི་སྨོན་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་སྨོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ་འདི་དག་ནི་རྩ་བའི་སྨོན་ལམ་ཡིན་ནོ། །
― DTG133_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་འདི་དག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་བཅུ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་སྐྱེ་ལ། ཚེ་འདི་ལ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་སྟེ། ཕྱི་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་འདི་དག་གི་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་དད་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སྐབས་པ་ལ་ལྟ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་བྱམས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་བསམ་པས་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་དང་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་པར་གྱུར་ནས་དུས་དང་ཚོད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ངོ་ཚ་ཞིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། སྲན་ཐུབ་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པའོ། །ལན་མང་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་རྣམས་གནས་ཤིད་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཏེ། །སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའོ། །སྐྱོན་ནི་སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཉན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དྲི་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་
― DTG133_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མདོས་བསྟན་པ་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། ཐོས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ། ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲེན་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ཤེས་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པའོ། །བདེ་བླག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀའ་བ་མེད་པར་རོ། །ལམ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དོན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེགས་པར་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལེགས་པར་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྣམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །མཚན་མ་ལེགས་པར་བཟུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཆུད་མི་ཟ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སའི་རྣམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལམ་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། ས་ཤེས་པའི་སྣང་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་པ་ཐམས་ཅད་མནན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པའོ། །དེད་དཔོན་མཁས་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ནས། འཁོར་བའི་ནགས་ཁུངས་ཡང་བ་བགྲོད་དཀའ་བ་ལས་བརྒལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་
― DTG133_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་དེད་དཔོན་ཡང་འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པས་སམ་བསྒོམ་པའི་རྣམ་པས་ཀྱང་རུང་ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་འཇུག་པ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ། །གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞུགས་ནས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོའི་ཕན་ཡོན་འགྲུབ་ཅིང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་འཇུག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་མང་པོ་བལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྟ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་གནས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལྟར་སྣང་བར་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོས་པ་དད་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །སེམས་ཀྱིས་མོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐོས་པ་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དབག་ཏུ་མེད་པ་བཞུགས་སོ་ཞེས་རང་ཉིད་མོས་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དག་པ་དེའི་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྲུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བས་བསྡུས་པའི་རྒྱུ་དང་པོ་བསྟན་ནས། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་དུ་འབྱུང་བ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དེར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང༌།
― DTG133_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པས་བསྡུས་པའོ། །བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཅེས་མདོ་ནས་བསྟན་པའི་ཚིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱང་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཐུན་མོད་དུ་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་མཁོ་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཡང་བཀུར་སྟི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་ཚོགས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་བསྟན་པས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱང་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཉན་པའོ། །འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗེད་པ་མེད་པར་རོ། །བསྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་སྡོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི་དེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དོན་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མདོའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེའི་སྒོ་ནས་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེ་དག་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཅི་དགར་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ངག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བར་གྱིས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་གྱིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་འཐོབ་པ་ལ་
― DTG133_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲལ་པ་དུ་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཔེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་ཁུངས་ནས་བྱུང་བའོ། །གསེར་མགར་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལ་མ་ཁས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕལ་ཆེར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བདག་པོར་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་དབང་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་ལ་ཆོས་རྗེས་སུ་སྲུང་ཞིང་གཏོང་ཞིང་གཏོང་བ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པ་ནི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་ཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་སེལ་བའི་བདག་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མདོ་ནས་གསུངས་པ་བསྟན་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་གང་ཅི་རྩོམ་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ནི་དཀོན་མཆོག་དང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གང་ཡང་བདག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདིའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་རློམ་སེམས་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་
― DTG133_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ལས་དང༌། བྱེད་པ་དང༌། བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མཆོག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཆོག་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དོ། །གཙོ་བོ་ཉིད་ནི་གཉིས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཆོག་ཏུ་འགྱུར། གཙོ་བོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཕུལ་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕུལ་དུ་འགྱུར། དམ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཙོ་བོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་ད། རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་དེ་དང་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རབ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་གོང་མར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་བར་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསམ་གཏན་གཙོར་བྱེད་པའི་ལས་ཏེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཏིང་དེ་འཛིན་གྱི་ལས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ཐོབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོད་ན་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྒྱ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་ལྷའི་མིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་སྤྲུལ་པས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་
― DTG133_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁམས་བརྒྱ་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ནི་འགྲོ་བ་དང་སྣང་བ་དག་གིས་སོ། །སོང་ནས་སྣང་པར་བྱས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་བར་བྱེད་དོ། །སྤྲུལ་པ་བརྒྱས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །གནས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པར་གནས་པའོ། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡིག་པ་སྤོང་དུ་འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལས་དང་འགྲོ་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་རྒྱུའི་ཉེ་པར་ཚོགས་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་ཡང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བློ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དོན་མང་པོ་མྱུར་དུ་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་བརྒྱ་ཡང་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྨོན་ལམ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལས་ལྷག་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་དེ་དག་གི་གྲངས་ནི་བཅད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་གནས་པ་འདིའི་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ་གཞུང་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་བཅུ་ནི་ས་བཅུ་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ས་བཅུའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་གྱིས་ནི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་
― DTG133_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་གནས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ས་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དེ་དང་དེ་ལ་གནས་པས་བདེ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་བདེ་བར་གནས་བའི་དོན་གྱིས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བཞིན་ནམ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་གནས་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་བལྟའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་པ་གཉིས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་སློང་བས་དག་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དག་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་སློང་བས་དག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུས་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་པ་ནི་དེའི་གོང་དུ་ཡང་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ཏུ་འདྲ་བ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་ཞིང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལས་ཤས་ཆེར་དེ་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་སློབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་མདོ་ནས་བསྟན་པའི་ཆོ་གས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གསུམ་པ་ནི་དེའི་ཡང་གོང་དུ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་སེམས་ཉིད་དང༌། བདེ་བའི་སེམས་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྟོན་པའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་ཚིག་བཅུས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ལུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་
― DTG133_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྒྱད་དུ་བསྟན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཤེས་པས་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་ལས་ལ་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་འགོང་པ་ལ་དགའ་པ་ཉིད་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོར་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཉིད་དང༌། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བ་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་བ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་ཉིད་དང༌། མཐུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པ་ལ་གནས་པའོ། །གནས་པ་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་སྨྲས་པ། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་རྣམ་པ་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཐོབ་པས་གནས་གཉིས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སེམས་ལ་བསམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་འབྱུང་ངོ༌། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་ལྟེ། དྲང་པོའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། འཇལ་བའི་བསལ་པ་ཉིད་དང༌། ལས་སུ་རུང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། དུལ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། ཞི་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང། དགེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། མི་ལྟ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། རླབས་པོ་ཆེའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་འབྱུང་སྟེ། དེས་ནས་གཉིས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དོན་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མི་སླུ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྒྱུ་དང་གཡོས་སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ནི་དྲང་པོའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་
― DTG133_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་འགྲོགས་ན་བདེ་བའི་ཕྱིར་འཇམ་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་སྒོམ་པ་དང་འཚམ་པ་ནི་ལས་སུ་རུང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ནི་དུལ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ལས་ཡིད་བྱུང་བར་གྱུར་ནས་དུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་ནི་ཞི་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་བསམ་པ་ནི་དགེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་བསྒོམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ནི་མ་འདྲེས་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །འདུ་འཛི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་རིང་དུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱིམ་པས་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང༌། འབྱོར་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་ལྟ་བའི་བསམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ལུས་དང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་སྤངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཉིད་ནི་རླབས་པོ་ཆེའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ནི་ཆེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དེ། གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་བདག་གི་དོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་དང་པོའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སེམས་སོ། །དེ་ལ་གནས་ནས་བསམ་པ་འདིར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དབང་གིས་བསམ་པ་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཕེལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་
― DTG133_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆུང་ངུ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལས་ཀྱི་ལམ་ཆུང་ངུ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འཚོ་བར་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་དགེ་པའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུའི་མཐར་ཐུག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲིང་ངམ་ཆེན་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དག་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་བསམ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་དག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྲུང་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི་དེས་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ངན་འགྲོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངན་སོང་གསུམ་མོ། །ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་རྩོམ་པའི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི་བདེ་འགྲོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་གོང་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤྱང་ཞིང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་རྣམ་པར་གཞག་
― DTG133_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་སློབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ལྟར་ན་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་སྡུད་པར་འགྱུར་གྱི། བདག་གིས་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་སྤངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་བས་དགའ་བར་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ལས་དམྱལ་བ་དང༌། བྱོལ་སོང་དང༌། ཡིད་གགས་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཚེ་ཐུང་བ་དང༌། སྒྱུ་དང་གཡོ་ལ་སོགས་པས་སྤྱོད་པའི་བར་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཀྱང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་ཤིང་གཞན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་དགོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱང་མི་དགེ་བའི་ལས་སྤོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེའི་གོང་དུ་ཤས་ཆེར་ཕན་པའི་སེམས་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བླ་ན་མེད་པའི་ཐེག་པོ་ཆེན་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ལས་མི་མཐུན་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཉེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་སོ་སོར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་གི་དོན་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་དཔེའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐ་དད་དོ། །གསེར་ངེ་ཉིད་ནག་ཚུར་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་བསྲེགས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེས་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པས་སེར་སྣ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་དྲི་མ་སྤངས་པ་དང༌། དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་གཏོང་བ་དང༌།
― DTG133_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པང་དག་པས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་པ་དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕལ་ཆེར་གླིང་བཞི་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བས་ཕལ་ཆེར་གླིང་བཞི་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མ་ལས་བཅུ་འགྱུར་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟོང་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅིང་ཞེས་མདོ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་མ་ལུས་པའི་དོན་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ནི་དོན་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་དྲི་མ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་དང་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གནས་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་བས་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གནས་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལ། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པས་མི་གནས་པའི་བར་དུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་གསུམ་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་
― DTG133_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་བར་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། ཐབས་དེ་དང་དེས་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དང༌། གང་དུ་འདོད་པ་དེར་སྐྱེ་བ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་ཉིད་དང༌། མཐུ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཀྱི་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ས་གཉིས་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་གནོན་ཏེ། དེས་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུས་གནོན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། བརྟན་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱོ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། སྲ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱངས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རང་དབང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རླབས་པོ་ཆེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་གནོན་ཏེ་ཞེས་མདོ་ན་ས་གསུངས་པ་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་སེམས་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་པ་དག་པ་བཅུ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གཉིས་པར་བསྟན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་གནས་པས་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་རྣམ་པ་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་དག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་བསྒོམ་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ལུས་པ་མདོར་བསྟན་པས་གནས་པ་གཉིས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་གནས་གསུམ་ལ་འཇུག་པར་
― DTG133_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུས་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་མི་འཇུག་ཅིང་མི་མཐུན་པར་ཡང་གནས་སོ་སྙམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །སྒོམ་པ་སེམས་ལ་བརྟན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བཞི་པའོ། །གཉེན་པོ་འདི་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཆ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ལྔ་པའོ། །འདི་ལྟར་གཉེན་པོ་བརྟན་པར་གྱུར་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་ནི་དྲུག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འདུན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བདུན་པའོ། །དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གནོད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དགུ་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བཅུ་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་ལ་གནས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པར་སོ་སོར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད། ཡིད་སྐྱོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྨྲས་སོ། །དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པ་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལ་འགོད་པར་ནུས་སོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྙིང་ཐག་པ་ནས་འདུན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་རྣམ་པར་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་པའི་
― DTG133_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་རྟོན་པའི་སེམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ནི་བག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཞོལ་ཞིང་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མ་བསྒྲིབས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་རྒྱུ་བ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཤེས་རབ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་བློས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ། བློས་སོ་སོར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བདེ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པས་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཉན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཉན་པའི་གཞི་ཡིན་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པས་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི། མཐོང་ནས་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་
― DTG133_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྒོམ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་འབྲུ་དང་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་མདོ་ལས་ནི་ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚིག་གི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དམིགས་པ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། དེ་དེ་དག་གིས་ལན་མང་དུ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་ས་དེར་མི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་ནི། དེ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་མ་གཏོགས་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སླར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དེ་དག་གི་དབང་གིས་སྐྱེ་བར་མི་
― DTG133_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་འདོད་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པས་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། དེའི་ལྟ་བར་གྱུར་བའི་བཅིངས་བ་ཐམས་ཅད་ནི་སྔ་ནས་ཀྱང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་འཆིང་བ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིན། བསམ་གཏན་བཟློག་པ་མ་མཁས་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པའི་འཆིང་བ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཉིད་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བས་བྱས་པའི་འཆིང་བ་རྣམས་བསྲབས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ས་འོད་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་ལོག་པའི་འདོད་ཆགས་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལོག་པའི་གཏི་མུག་འགྲིབ་པར་ཆོས་ཡིན་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོག་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འདིའོ། །ཚད་བཞིན་དུ་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། སྐྱེ་འབྲི་མེད་པར་ཚད་མཉམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་སྔ་མ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བས་བསྡུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་པས་ན་ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སའི་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། ཐོས་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་གསལ་བ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་གསལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་འདི་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སོ། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་རྫོགས་སོ།། །།ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་བའི་དབྱེ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།།
― DTG133_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་བཞི་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་འཕེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་སྣང་བ་ལ་འཇུག་པ་བཅུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བའི་དངོས་པོ་བཅུ་པོ་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་ལ་སྣང་བ་འཇུག་པ་བཅུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཆེ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་དེའི་ས་གནོན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷག་པའི་སེམས་ལ་གནས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་དག་གི་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་ཅིང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞུང་གི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་ལ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཞི་པ་ནོན་ཏེ། དེ་ཆོས་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་བཅུས་གནོན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང། འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་མོས་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་མོས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་དག་འདོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་དང་སྐྱེ་གནས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་དེ་རྣམ་པར་བརྟག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་སྣང་བས་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པར་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་ལ་
― DTG133_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། གང་དུ་འདོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་སེམས་ཅན་དང་འཇིག་རྟེན་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཡང་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱད་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཁམས་གསུམ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ནི་བསམ་པ་རླབས་པོ་ཆེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བིའི་བར་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མི་ཕྱེད་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དེ། ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པའོ། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་འཕེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་སྟེ། མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་དང༌། སེམས་ཅན་
― DTG133_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལྟ་བ་གཙོར་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་པ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་མདོ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བཤོམ་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་དེ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཙམ་ཡང་མ་ལུས་པའོ་ཞེས་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བདེ་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། གཅིག་ཉིད་དང༌། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང༌། སྤྱོད་པ་པོ་ཉིད་དུ་གཟུང་བའོ། །དེས་ནི་དེ་དག་སྤངས་ན་དེ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་གཏན་དུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་སོང་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྨད་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་རྣམས་སྤངས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྔགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དེ་བས་ཀྱང་གང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་
― DTG133_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩམས་ནས། མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམ་པས་ན་ཚོགས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ས་གོང་མ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཚོལ་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ་གནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་མདོའི་ཚིག་ནི་དེ་དེ་ལྟར་དུལ་བ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་ཚུལ་དང་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བསམ་པའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་བ་ནི། གཞི་དེས་དེའི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མུ་སྟེགས་ཅན་དང༌། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་ཤིང་མི་བསྐྱོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ།། དཔེའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ནི་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣང་བ་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་འཕྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་འཕྲོ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་པ་དང་པོ་རྫོགས་སོ།། །།ས་ལྔ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། །མི་གནས་པའི་ལམ་སོ་སོར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ནི། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། སྔར་ཡང་ཆོས་རྟོགས་སོ་སྙམ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་འདི་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུད་ཐ་དད་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་
― DTG133_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའི་ས་བཞི་པ་ལ་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུས་འཇུག་གོ །བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང། ལྟ་བ་དང༌། སོམ་ཉི་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང༌། འགྱོད་པ་སེལ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱིས་སྤོང་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་མ་གོང་མས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། འདི་དག་གིས་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་མི་མཉམ་ལ། ཆོས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་དང་ལྡན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཇི་ལྟར་མཉམ་པ་དེ་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅུར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་དང་ལྡན་པ་ཡང་དུས་གསུམ་གྱི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཇི་ལྟར་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ནི་ཕྱིར་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ཐོབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་
― DTG133_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོའི་ཚིག་ནི། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མདོ་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་དངོས་པོའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གོ་རིམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་བསྒྲུབ་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོ་རང་གིས་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་གཉི་གའི་གནས་ལས་བརྩམས་ཏེ་གང་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་བསྟན་པའི་ཆོས་དང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའོ། །གང་གིས་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལས། ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པས་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་དང་མ་མོ་ལས་བརྩམས་པའོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བ་དང་མ་མོ་ལས་བརྩམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ནས། གང་གིས་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ལྷག་
― DTG133_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་བདེན་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་བསྟན་པའོ། །ལུས་དང་སེམས་ལ་གནོད་པ་ཉམས་སུ་འབབ་པས་དངོས་པོའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འགྲོ་བར་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུ་ལས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱའོ། །རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་ཞི་བས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་ཟད་པས་དེ་ཟད་དེ་མི་སྐྱེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་གཉིས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆེས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་པའོ། །འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་དེ་ལྟར་བདེན་པ་ལ་མཁས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བློ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་དང་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱིས་པ་འདྲིད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་དེ་བས་ན་ཤས་ཆེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཞིང་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་བྱིས་བའི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལས་འདས་པར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེའི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་
― DTG133_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི། མལ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པའི་བར་གྱིས་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསག་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཤེས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བློས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བརྗོད་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པས་ཉིན་མཚན་དུ་སེམས་གཞན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་ཉེ་བར་སྤྱད་པས་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡི་གེ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། རྒྱ་དང༌། རྩིས་དང༌། ཤོད་ཐབས་ལ་སོགས་པ་བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་རྣམས་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་བསྟན་པ་ནི་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པར་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། རྒྱ་དང༌། རྩིས་དང༌། ཤོད་ཐབས་གང་དག་ཡོད་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབུལ་བ་བསལ་བར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚེ་འདིའི་འཚོ་བའི་ཆོ་ག་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དབུལ་བ་བསལ་བའི་ཐབས་ནི་ནོར་
― DTG133_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒྱུར་བའི་དཔྱད་ཡིན་ནོ། །ཁམས་མ་སྙོམས་པ་དང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་གནོད་པའི་པར་བྱ་བ་ནི་སྐེམ་བྱེད་དང༌། བརྗེད་བྱེད་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་དང༌། དུག་དང༌། རོ་ལངས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བསལ་བ་དང་གསོ་བའི་ཆོ་གའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པའི་རྩེད་མོ་ནི་སྙན་དངགས་དང༌། གར་ཐབས་དང་གཏམ་རྒྱུད་དང༌། རོལ་མོ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་བརྗོད་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་དགའ་བ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱིམ་གྱི་ཡོ་བྱད་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཚོགས་ཆུང་དུས་ཁྱིམ་གྱི་ཡོ་བྱད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་གྲོང་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། འབབ་ཆུ་དང༌། མཚེའུ་དང༌། རྫིང་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། འབྲས་བུ་དང། སྨན་དང༌། ནགས་ཚལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ནི་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དང༌། དུང་དང༌། མན་ཤེལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་རྣམས་བསྟན་པའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་གནང་བ་དག་ག་པར་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། གཟའ་དང༌། སྐར་མ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་དང༌། ས་གཡོ་བ་དང༌། གཅན་གཟན་གྱི་ལ་ཉེ་བ་དང༌། བྱའི་ལ་ཉེ་བ་དང༌། རྨི་ལྟས་དང༌། ལྟས་སྟོན་པ་ཤེས་པའོ། །བཀྲ་ཤིས་པ་དང༌། བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་དངོས་པོ་བླང་བ་དང་དོར་བ་ལ་གཟུད་པ་ནི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་དང་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྦྱོར་བའོ། །ཚེ་འདི་ལ་གཅིག་ལ་གཅིག་མི་འཁུ་བ་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་བསྟན་པ་ནི། སྡོམ་པའི་ཆོ་གལ་གནས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་གནས་རྣམས་བསྟན་པའོ། །གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ།། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའོ་།དཔེའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ནོར་བུ་སྤུག་གིས་བྱི་དོར་བྱས་ཤིང་སྤྲས་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འོད་གས་ལ་བར་འགྱུར་རོ། །མི་འཕྲོགས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་ལ། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་འགྲོ་ཡང་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་གཉིས་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཆོས་མཉམ་པ་
― DTG133_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་བཅུ་འཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་གིས་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ལས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་འཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོའི་རྣམ་པས་ས་གནོན་པའི་ལམ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེས་ན་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་བླངས་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་འཇུག་གོ །བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པར་ཡོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་མཚན་མར་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་དོ། །གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། བརྗོད་དུ་མེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་སྣང་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྗོད་དུ་མེད་པར་སྣང་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་སྣང་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུང་བའི་ངོ་བོའོ། །དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོར་སྐྱེ་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི། དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་
― DTG133_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པས་བདག་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་འགག་པ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་གཟུང་བར་གྱུར་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བླང་བ་དང་དོར་ལ་སྟེ། འཛིན་བ་དང་གཏོང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་གཞན་དུ་ཕུང་པོའི་ཁྱད་པར་གཞན་དོར་བ་དང༌། ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བླང་བ་དང་དོར་བའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་པས་དབེན་པའི་ཁྱད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་མཉམ་པ་ཉིད་ནི། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ་བར་གྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ནི་རྣམས་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་དེ་ལ་གནས་པ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམ་ལ་སྙིང་རྗེས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན། དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོ་སྐྱེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། གང་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་མདོའི་ཚིག་ནི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་
― DTG133_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའོ། །འཇིག་པ་ནི་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་མ་རིག་པ་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་པོས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལེགས་པར་དཔྱོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེས་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུས་རྟོག་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་རིག་པར་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་བཅུས་རྟོག་པར་དཔྱོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པོ་བཤད་པ་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །གཞི་དེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པས་བདག་དང་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་བསྒོམས་པས་བདག་དང་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང་གཞན་གྱི་འདུས་ཤེས་བསྡུས་པ་ནི། བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྐྱེན་
― DTG133_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་པ་ལས་ནི་འབྱུང་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདུ་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ༌། །འབྲལ་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཚོགས་པ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ༌། །མ་ཚོགས་པ་ལས་ནི་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་ནི། འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ་མེད་ན་ནི་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྐྱེན་མ་ཚོགས་པ་ལས་ནི་མི་འབྱུང་བས་དེ་བས་ན་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་གི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་ལྟར་བདག་གིས་འདུས་བྱས་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ཤེས་པར་བྱས་ལ་འདུ་བ་འདི་དང༌། ཚོགས་པ་འདིའི་རྒྱུན་བཅད་པར་ཡང་བྱ་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་ཐོབ་པར་ཡང་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའོ། བདག་ཉིད་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདུས་བྱས་རྣམ་པར་ཞི་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་མདོ་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་ཤིང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མི་འགག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་ཆགས་པ་མེད་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། ཆགས་པ་མེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དོན་གྱི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་དེ་ལ་ཡང་ས་བདུན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG133_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་མཐར་ཐུབ་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ངོ་བའོ་བཟོད་པས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་སྣང་བར་གྱུར་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྡུད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ལ་འདུས་བྱས་དང་འགྲོགས་པར་ཡང་མི་གནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་འདིའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་ཡང་བྱེད་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱོན་གྱིས་ཀྱང་མི་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་ཡང་ཞི་བར་ལྟ་ལ། དེ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བར་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དེའི་ཚིག་བསྟན་པའི་མདོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར།དེ་ལྟར་ཐབས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ཐོབ་པས་སྔར་བསྟན་པའི་བསམ་པའི་གཙོ་བོ་ཡང་ཐོབ་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ན་མི་ཕྱེད་པའི་བསམ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། རྣམ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་དང་འདྲའོ། །དཔེའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དཔེ་གཉིས་པས་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི།
― DTG133_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔེར་ན་ཟླ་བའི་འོད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སའི་དེས་པའི་ཚིག་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་འདི་ལ། ས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་པ་གསུམ་པའོ།། །།ལམ་གཞན་བརྩམས་པའི་ཁྱད་པར་བཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མདོ་ལས་དེ་ཐམས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ལམ་གཞན་བརྩམས་པའི་ཁྱད་པར་བཅུས་གནོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཆ་གཅིག་གིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་བ་ནི་ཆ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་འདི་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོའི་ཆིག་ནི་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དྲུག་པ་ལ་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་བ་གནོན་ཏེ། དེ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ལམ་གཞན་བརྩམས་པའི་ཁྱད་པར་བཅུས་གནོན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་ལ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་པ་ཡང༌། སོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་བརྩམས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་གཞན་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འགལ་བ་མེད་པས་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་བསམ་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། བདག་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། གང་ཟག་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། ཚད་མེད་པ་བཞི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་གཏོང་བ་ཡིན་
― DTG133_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འདུས་བྱས་རྣམས་སྟོང་པར་མཐོང་བ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཚད་མེད་པས་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ལ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་གོང་མའི་མཐར་ཐུག་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དགེ་བ་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོའི་ཚིག་ནི། ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཐོབ་ལ། ཁམས་གསུམ་པའི་རྒྱན་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་ལས་དབེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་ཁམས་གསུམ་པའི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡོང་མ་ཡིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏོགས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། འཁོར་བར་གཏོགས་པའི་སྦྱོར་བས་དབེན་པར་གྱུར་པ་ཐོབ་ཀྱང་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་ཚིག་ནི། ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཤིན་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡང་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་གཅིག་པུར་
― DTG133_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་གནས་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས། སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་ལ། ལས་དང་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པའི་བསམ་བ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱ་བའི་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞིང་གི་ཐ་གྲུ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཡིད་དང་ཡང་ལྡན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་ཡང་ཤེས་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤྱང་བའི་ཕྱིར་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་གི་མདོའི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་འཇུག་ལ། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྒྲ་དབྱངས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བར་ཡང་མོས་ལ། གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་བགྲང་བ་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་
― DTG133_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྒྲ་དབྱངས་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བའོ་ཞེས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་གསང་བའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་བརྗོད་པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་གཅིག་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་དོན་དམ་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པར་དུས་གསུམ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བསྐལ་པ་དུ་མ་མང་པོར་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་དང་གྲངས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒོམ་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་མཛད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ལམ་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་བརྩམས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལས་གོང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་ཚད་མེད་པ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་མདོར་བསྟན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གོང་དུ་མདོར་བསྟན་པ་ནི་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཚད་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བཅུ་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱིས་བགྲང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་
― DTG133_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པར་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་དེ་ལྟར་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་ཤིང་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་དེ་ལམ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེའི་རྗེས་ལ་མདོའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། དེ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཡང་མདོའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་དག་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་གཞན་དག་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གནས་པ་དང་པོ་ལ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དོ། །གནས་པ་གཉིས་པ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའི་དྲི་མ་དང་
― DTG133_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །གནས་པ་གསུམ་པ་ལ་ནི་སྨོན་ལམ་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་ཞིང་མང་དུ་ཐོས་པ་ཚོལ་ཞིང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །གནས་པ་བཞི་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་རྣམ་པའོ། །གནས་པ་ལྔ་པ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའོ། །གནས་པ་དྲུག་པ་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པར་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་རེ་རེ་ནས་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གནས་པ་བདུན་པ་འདི་ལ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་མདོ་ལས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་པ་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བསྡུས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྡུས་པའི་གནས་པ་བརྒྱད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་བ་བརྒྱད་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་རྣམ་པ་བཞི་རབ་ཏུ་སྤངས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། དེ་དག་སྤོང་བ་ནི་ངེ་ཉིད་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་
― DTG133_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་དཔེ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པས་འདི་དག་ཁོ་ནས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་འདས་པས་དེ་དག་གིས་གོས་པར་གྱུར་ཅེས་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འདི་དག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་འདྲེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པར་གཏོགས་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་གནས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་མདོ་ནི། ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི། གནས་པ་དེ་ལ་དེའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་མདོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཚད་མེད་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་རྗེས་ལ། དེ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྨད་པ་དེ་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་
― DTG133_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷག་པར་འདས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སློབ་དཔོན་དུ་ལྷག་པའི་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་བསམ་པའམ་སྦྱོར་བས་མཉམ་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་པ་ནི་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དི་ལས་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མ་བསྔགས་པ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་མཚུངས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་མདོ་བསྟན་པ་ནི། བསམ་གཏན་རྣམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གནས་པ་བརྒྱད་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འབུམ་ཕྲག་བཅུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་མདོས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་བར་དཔྱད་པའི་ས་ཡང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཐོབ་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་གིས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཡང་མི་ཤེས་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མདོ་ལས། ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་
― DTG133_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ལས་ཚད་མེད་པ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཚད་མེད་པ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པས་སྣང་བར་གྱུར་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་ན་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོའི་བུའི་དཔེས་རང་གི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་བྱས་ནས། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཟབ་ཅིང་དབེན་ལ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་ནས། གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བརྩོན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཡང་མི་གཏོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔར་ནས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡོད་ན་ཡང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་གནས་པ་དྲུག་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་འདི་ལ་ནི་རང་གི་བློས་ཡུལ་དུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔར་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་བློ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་དེ་དག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དཔེར་མཚོན་པའི་ཕྱིར། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གང་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པས་ཀྱང་གནས་ལ་འགོག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། གནས་པ་དྲུག་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནས་པ་དྲུག་པ་ལ་ནི་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རིམ་གྱིས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་
― DTG133_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་འདོད་པར་གྱུར་ན་འདོད་པན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་ཐོགས་ལ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལས་ལངས་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གོ་བར་བྱའོ། །འགོག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པས་དཔྱད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་གྲུ་བོ་ཆེའི་དཔེས་བསྟན་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་བ་ལ་བརྟེན་ནས། མདོ་ལས་གསུངས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འཇིག་རྟེན་བའི་སྤྱོད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་ཏེ། ཚིག་དང་ཡི་གེ་ནི་མདོ་ནས་གཟུང་བར་བྱའོ། །དོན་འདི་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཁོར་བའི་སྒོ་ཡང་སྟོན་ལ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། བསོད་ནམས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་བྱེད་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏོགས་པའི་བསམ་པ་ཡང་མི་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་མང་པོས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བར་ཡང་སྣང་ལ། རྟག་པ་རྒྱུན་དུ་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་སེམས་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་དོན་ནི། ཆུང་མ་དང་འཁོར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཉེས་པས་ཀྱང་མི་གོས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ཡང་དག་པར་བརྩམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡང་ཡིན་ལ། ཐབས་ཀྱིས་
― DTG133_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་རབ་ཏུ་འབར་ཏེ་འབར་ཡང་འཚིག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་ལ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཀྱང་ལྡོག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ཐབས་ཀྱིས་འདུལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཛོད་དུ་ཡང་སོན་ལ། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ན་འདུག་པར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། འདོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བདུད་བཞིའི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འདས་ལ། བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། འདོད་པའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མུ་སྟེགས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་འདུག་པར་སྣང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གནས་མི་འདོར་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་བཟློག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་ཡང་སྣང་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། གཞན་གྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྤྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྷག་པའི་བཀོད་པ་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཐོབ་ལ། ཆོས་ལ་དགའ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་མི་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ལས་བརྩམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེའི་ཁྱད་པར་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པས་རིང་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རིང་དུ་སོང་བ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབད་པ་དང་བཅས་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་པའོ།། །།ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་
― DTG133_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པ་ནི། དུས་གསུམ་དུ་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པོ་དག་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་གོ །མ་བྱུང་བ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཐ་མར་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ལ། མ་འོངས་པའི་དུས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ནི་གཟོད་མ་ནས་མ་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་འདས་པའི་དུས་ལ་ལྟོས་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དུས་གསུམ་དུ་ཡང་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཟོད་མ་ནས་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་བཏགས་པའི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ལས་མ་བྱུང་བས་ན་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བརྗོད་བ་མེད་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུའི་དངོས་པོར་མེད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་མེད་པས་འཇུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པས་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་པ་ལས་བརྩམས་པ་ཉིད་དོ། །ཡོད་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཤེས་པས་དེ་ཉིད་ལ་མི་བདེན་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་
― DTG133_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སྤྱིའི་དུས་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པའི་དུས་ནའོ། །འདི་ལ་གནས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པའོ། །མཆོག་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་རྣམ་པ་བཞིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་བ་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་བདག་གི་དངོས་པོས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཟོད་པ་གང་གིས་མཐོང་བ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་པ་རྣམས་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ༌། དེའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་བའི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་ཟབ་མོ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཟབ་མོ་ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། གནས་པ་ཟབ་མོ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྩོལ་བའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མདོ་ལས། འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་ལས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་
― DTG133_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མདོ་ལས། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཕྲ་མོ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལས་གང་ཡང་གསུངས་པ། རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །ཟབ་མོའི་གནས་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྐུལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ལས་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔོན་ཆད་ནི་ལུས་གཅིག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་སྤྱོད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་གྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྐུལ་བས་ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གཟུགས་ཀྱིས་ལུས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །དབང་བཅུ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། དེས་ལུས་དང་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཅུ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་བཅུའི་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་
― DTG133_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར། དབང་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚེ་ལ་དབང་བ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མར་ཡང་གནས་པར་ནུས་པ་དང་ལྡན་དབང་བ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མར་ཡང་གནས་པར་ནུས་པ་དང་ལྡན་སེམས་ལ་དབང་བ་སྟེ། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་བཀོད་པ་དུ་མའི་རྒྱན་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ལས་ལ་དབང་བ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནས་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པའོ། །དངོས་པོ་གང་དང་གང་ལ་ཇི་ལྟར་མོས་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མོས་པ་ལ་དབང་བ་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་སྤྲུལ་པ་ཉིད་ནི་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་གང་ཤེས་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་ལ་དབང་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཡང་མཁས་པ་སྟེ། མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཐོབ་པས་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
― DTG133_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་རགས་པ་ཡང་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ངག་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །གསེར་གྱི་དཔེ་དང༌། འོད་ཀྱི་དཔེས་མདོ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བས་ནི་ཚངས་པ་ཆེན་པོར་རོ། །མཐུའི་ཁྱད་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་མ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་པ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །།གནས་པ་ཟབ་མོ་དེས་ཀྱང་ཆོག་པར་མི་འཛིན་ཏེ། གོང་དུ་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པ་གནོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱད་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཤེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ཚན་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བའི་ཐིབས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་གསུངས་པ། ཉོན་མོངས་པ་རྒྱུ་བའི་ཐིབས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གིས་
― DTG133_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་དབང་པོའི་རྒྱུ་བའི་ཐིབས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། གང་ཡང་མོས་བའི་རྒྱུའི་ཐིབས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མོས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་མོས་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་གང་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་ཁམས་ཀྱི། རྒྱུའི་ཐིབས་པོ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་གྱི་རྒྱུ་བའི་ཐིབས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ཅན་དང༌། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཁམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཅིག་པུ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མདོ་ལས། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བའི་ཐིབས་པོ་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་བའི་ཐིབས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་རྒྱུའི་ཐིབས་པོ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དང་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་བཅུ་བཅུར་མདོ་ནས་ས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་འདི་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་བསྟན་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པའི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མདོ་ནི། དེས་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ཡང་སྔར་བསྟན་པ་མདོར་བསྡུས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་དག་གིས་ཆོས་སྟོན་པའི་བྱ་བ་གང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་ལས། དེ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །གཟུངས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ནུས་པ་ནི་སོ་སེ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ཚིག་གིས་གཞན་ལ་སྟོན་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས་གཟུངས་ཐོབ་པ་སྔོན་དུ་
― DTG133_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་ཕྱིས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་མདོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དགུ་པ་ཐོབ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཐོབ་པ། ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མཐའ་ཡས་པའི་སྒོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་བ་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་གཟུང་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སྤོབས་པ་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། དེ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང་སྤོབས་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཐམས་ཅད་ལ་ལན་འདེབས་ཤིང་གོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་མདོ་ནི། དེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བྱ་བ་ནས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཚིག་གང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་མདོའི་ཚིག་ནི། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྤྱོད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་མོས་པས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྟན་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་འདུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྟན་ལ་འདུག་ཅིང་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུའོ། །དེས་ན་མདོ་ལས། འདོད་ན་སྒྲ་སྐད་གཅིག་གིས་འཁོར་ཐམས་ཅད་གོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོད་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཇི་སྙེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བས་ནི་ཚངས་པ་ཆེན་པོར་རོ། །མཐུའི་ཁྱད་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་མཉམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
― DTG133_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་གནས་པ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་གནས་པ་མཆོག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ནི། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་བའི་ས་ཐོབ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་བ་ཉིད་ནི། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་མདོ་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་དབང་བསྐུར་བའི་ས་ཐོབ་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཉིད་ནི། དེས་ན་དེ་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་དབང་བསྐུར་བའི་ཐ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མདོའི་ཚིག་ནི། དེ་མངོན་དུ་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་དག་གིས་དབང་བསྐུར་མ་ཐག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དབང་བསྐུར་བ་ནས་ཀྱང་འདུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། མངོན་པར་ཤེས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་ནི། དེའི་རྗེས་ལ་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་འབུམ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་འབུམ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་ལ་འཇུག་པ་འབུམ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་དྲན་པ་ཆེན་པོས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་མདོ་ནི། དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བློ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདག་གིར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དེས་པའི་
― DTG133_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་མདོ་ནི། དེའི་རྗེས་ལ་ཡང་དག་པར་ལེན། བདག་གིར་བྱེད། ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་འདི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་མཐུའི་ཁྱད་པར་ལས་གནས་པ་མཆོག་མདོར་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་དག་གཉི་གའི་མདོ་ནི་དེའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་མདོ་རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ས་དགུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་འདི་ས་བཅུ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སའི་ངེས་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། གནས་པ་དང་གནས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་གནས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་གོང་མ་གོང་མ་རྣམས་སུ་ཡན་ལག་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་གི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ས་འདི་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྟེན་གྱིས་སྔ་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་ཀྱང་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདིའི་གྲངས་སུ་མི་ཆུད་པས་གོང་མར་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །དེས་ན་བདག་གིས་དེ་དག་ས་གོང་མ་ཐོབ་པས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་འདི་དག་ནི་དུས་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གནས་པ་རེ་རེ་ཡང་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་དུས་ཀྱི་ཚད་ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི། བསྐལ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་གནས་པས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་གྲངས་མེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་འབད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གོ །གྲངས་མེད་པ་
― DTG133_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་པས་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་གཉིས་པའི་གནས་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམ་པ་དག་པ་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ངེས་པར་འབད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ནི་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་ལ་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉིན་ཞག་ལ་སོགས་པ་བགྲང་བའི་ལམ་ལས་འདས་པས་བསྐལ་པ་གཅིག་ལ་ཡང་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉིན་མཚན་དང་ཟླ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བགྲང་བར་མི་ནུས་པས་ན་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་ནི་གྲངས་ཀྱི་གནས་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་གྲངས་མེད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་བགྲང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཐ་མལ་པའི་གྲངས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བགྲང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་མིང་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གྲངས་ཀྱི་གནས་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་བྱ་སྟེ། ལྷུག་པར་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་འདོན་པའི་གནས་གཞན་དྲུག་ཅུར་ཕྱིན་པ་ནི་གྲང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཕྱི་མ་ཤོས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཕྱི་མ་ཤོས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པ་གཞན་གྱི་འདོད་པ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འགག་ཞིག་གིས་བསྐལ་པ་འགའ་ཞིག་འདུམས་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་ནི་སྲིད་ཀྱི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་འདུམས་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཆེན་པོས་སྦྱོར་བ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བསྐལ་པ་དགུ་འདུམས་
― DTG133_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དུས་རིང་པོར་འབད་པ་ཆེན་པོས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རིམ་གྱིས་སྤོང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གནས་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པ་ལ་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་དང་མངོན་དུ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་ནི་གཞིའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱའོ།། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཆེན་པོའི་མངོན་དུ་རྒྱུ་ནི་ས་ལ་ཞུགས་པ་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆུང་ངུའི་དབྱེ་བ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་གནས་པ་གཉིས་པ་ལ་གཉི་ག་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚན་མ་མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནས་ངན་ལེན་ནི་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ནོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི་ས་བོན་ཕྲ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་པ་མཆོག་ལས་འདའ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ལ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བས། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་དབྱེ་བ་བསྟན་ནས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། པགས་ཤུན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པགས་ཤུན་དང་འདྲ་བས་པགས་ཤུན་ལ་གནས་པ་ལྟར་དུས་དང་འབད་པ་ཉུང་དུ་ཞིག་གིས་སྤོང་བར་ནུས་པའོ། །པྲི་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་དུས་དང་འབད་པ་འབྲིང་གིས་སྤོང་བར་ནུས་པའོ། །སྙིད་བོ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་དུས་རིང་པོར་འབད་པ་ཆེན་པོས་སྤང་བར་བྱའོ།
― DTG133_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་ནི་གནས་པ་གསུམ་ལ་དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། འབད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྤངས་མ་ཐག་ཉིད་དུ་དེའི་གཉེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་སྤངས་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་གནས་པ་རྣམས་ནི་ཞུགས་པའི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་མ་ཡིན་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་ཡང་དག་པས་བསྡུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་གཅུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པར་དག་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གསེར་གྱི་རིགས་བཞིན་ནོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་དད་པས་མོས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་བྱེད་པ་ལ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་པ་གསུམ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཀུན་དུ་རྩོམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་པ་ལ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་བའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ནི་བཟོད་པའི་མཆོག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་གནས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ།།
― DTG133_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པ་མཆོག་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉི་ག་སྤངས་པ་ཉིད་དེ། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་གནས་པ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་པ་བཅུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་པ་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །གཉིས་པའི་ཚིག་དང་མང་པོའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ལ་དད་པ་སྐྱེས་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་སྐྱེས་པས་སོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་སྒོམ་པའི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། བསྒོམ་པ་མང་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་དང༌། མཐུའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ནི་བསྡུ་བར་མ་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྡུ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དག་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་པ་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གནས་པ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རང་གི་རིགས་ལ་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིའི་གནས་པ་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དེའི་ཡང་དག་པ་སྐྱོན་མེད་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ངེས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་གནས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་གནས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་སྡིག་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བྱེད་ཅིང་འཕགས་པས་བསྔགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབད་པ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཤིན་ཏུ་མི་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་ཞིང་བསམ་གཏན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟར་དང་པོ་གསུམ་ལ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེའི་དེ་ལས་ལངས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གནས་པ་དབེན་པ་ལ་སེམས་གཞོལ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པའི་གནས་པ་ལ་མ་གནས་པར་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་པ་ལས་གནས་པའི་ལེའུ་བཞི་པ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་པ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་གནས་པ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མང་དུ་བདག་པོའི་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་བསྟན་པས་དེའི་རྗེས་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་བསྟན་པ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་ནས་སྨྲས་པ། ཡང་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང༌། དབང་ཐོབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་གཉིས་པ་ནི་རིས་མཐུན་པ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བཟློག་ནས་དགེ་བའི་གནས་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་འབད་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིས་མཐུན་པ་རྣམས་འདྲ་བར་འདོན་ན་ཡང་
― DTG133_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །གནས་སྐབས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོའི་གནས་ཐོབ་པ་ནི་བདག་པོར་སྐྱེ་བ་སྟེ་བཞི་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དུས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་མ་ནི་ཐ་མའི་སྐྱེ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པའི་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་མདོར་བསྡུས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དང༌། བདག་གི་དངོས་པོས་ཕོངས་པར་བྱེད་པ་ནི་གནོད་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་དང་ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བས་ཕོངས་པས་མུ་གེས་གནོད་པ་དང༌། འབྲོག་ཉམ་ང་བར་འཁྱམས་པའི་གནོད་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མུ་གེས་ཕོངས་ཤིང་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་དུས་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཉིད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་འདི་ལྟར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་འདི་དང་འདི་ལྟར་བུར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསམ་པ་དགེ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེགས་ཆུང་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་རོ། །འཚོ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟད་མོའི་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རློན་མིད་དང་རློན་མིད་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤ་མི་ཟད་པར་གྱུར་པས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཁམས་མ་སྙོམས་པས་ལུས་ལ་གནོད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་གྲུབ་པའི་རིག་པ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཇི་ལྟ་བུར་གནས་ན་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྔགས་གྲུབ་པ་དང༌། མཐུ་ཆེ་བའི་སྨན་ཤེས་པའི་སྨན་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་དང་
― DTG133_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་རྣམ་པར་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕ་རོལ་གྱི་དཔུང་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་ནས་གཞན་གྱི་དཔུང་གི་འཇིགས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དཔུང་བརླག་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཡང་ཆོད་དང་ལྡན་པའི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ཐབས་མཁས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གོ །ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་དང༌། སྡུམས་བྱེད་པར་ནུས་པར་གྱུར་ནས་འཁོར་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཚད་མར་གྱུར་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕན་ཚུན་དགྲར་ཅིང་སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དག་ཏུ་ནི་སྲོག་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐ་མལ་པའི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོས་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པར་འབངས་རྣམས་ལ་ཆད་པ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ལ་ནི་གནོད་པ་དེ་དག་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒྱལ་པོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བུ་ལ་བྱམས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་བཅིངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ནས་གནོད་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པས་སྙིང་བརྩེ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མུ་གེའི་གནོད་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་དཔུང་གིས་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཚོ་བ་མེད་པས་འཇིགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རང་གི་འཁོར་གྱིས་འཇིགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གནོད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྙིང་བརྩེ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་སྐྱེ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁོན་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་བའི་ཉ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང༌། འདོད་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་སྐྱེས་ནས་ལྟ་བས་བྱས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སྲེད་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་
― DTG133_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞི་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉེས་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་དག་ལས་བཟློག་པ་ལས་སྤྱོད་ཅིང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པས་མན་ངག་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཚེ་ལ་སོགས་པ་མཐུན་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཉམ་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྡུད་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཅི་རིགས་པར་སྤྱོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ལེའུ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ལས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ནི་གཞན་འབའ་ཞིག་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་གཙོ་བོར་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་གནས་པ་བསྟན་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གནས་པ་མཆོག་ལ་གནས་པའི་བདག་པོར་སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོག་མིན་ལས་འདས་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ལས་སྐྱེས་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མིའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྲིང་པ་ཐ་མ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེར་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་སུ་དག་ཀྱང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་སྐྱེ་བའི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ་སྙེ་དང་
― DTG133_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་ཀྱི། ནོར་དང་འབྲུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པར་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཁྱིམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ཉིད་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཆུང་མའི་ཚུལ་དུ་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་གཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐ་མལ་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ནི་བདག་པོར་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངེས་པ་ཁོ་ནར་དགའ་བར་བྱ་བ་དང༌། གསོ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་ནི་བདག་པོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་པས་ནི་ཡང་དག་པའི་འཁོར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པས་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་ཅིག་ཅར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། བདག་གིས་འདི་དག་ལ་ཅི་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་དུ་གྱུར་པ་འདི་དག་ནི། བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ནི། རྒྱལ་པོར་གྱུར་པ་ན་འབངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་གྱི་ཉེ་འཁོར་ན་གནས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་
― DTG133_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ད་ལས་གཞན་པ་ལ་སྐྱེ་བོ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་འཚམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་སྟེ། ངེས་པར་གསོ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བར་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་པ་ལས་འདས་པའོ། །ཕ་དང་མ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དད་པ་མེད་པ་ནི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བླ་མར་བྱ་ཞིང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བས་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ནི་དུས་དུས་སུ་བསྙེན་བཀུར་དང་བླ་མར་ཡང་བྱེད་པའོ། །དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་གནས་པར་བྱ་བ་ནི་ཕའི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པའོ། །བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་པ་ཉིད་དང་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །བསམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་གོ །འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཟས་དང་གོས་ལེགས་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལས་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་མཐའ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བཟོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་བཟོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ན་བ་རྣམས་ལ་མགོན་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་ནད་གཡོག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དེ་དག་དགེ་བ་ལ་ཡང་འཛུད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དུས་སུ་ཁྱད་པར་དུ་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། དུས་དུས་སུ་ལྷག་པར་བྱ་དགའ་སྦྱིན་པ་དང་ཞེས་པའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ཚིག་འཇམ་པར་བྱེད་དོ་ཞིས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམ་པ་ཉིད་སྨྲས་པ། དེ་དག་ལ་བྲན་དང་བྲན་མོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་སྐྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོར་གྱུར་ན་རྒྱལ་པོའི་འཁོར་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་དགུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བྱ་བ་མཛད་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པ་
― DTG133_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འབངས་ལ་ཆད་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་འཕྲོགས་པ་དང༌། སྲོག་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤོ་གམ་ལ་སོགས་པར་ཅི་རིགས་པར་འབེབས་པར་བྱེད་པས་དེས་ན་སྨྲས་པ། ཆོས་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་བརྒྱུད་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་འོངས་པའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུད་ཀྱིས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཅི་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡིག་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བུའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་དེ་ནི་སྨྲས་པ། འབངས་རྣམས་ཀྱི་ཕ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕོངས་པ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ཉིད་དེས་ན་སྨྲས་པ། བགོ་བཤའ་བྱེད་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། མའི་ཁུ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ནི། གསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚོགས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་བསམ་པ་ཉིད་དང་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཟང་ཟིང་ཉིད་ནི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་དོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་མདོར་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། རང་གི་དོན་ལ་ལེགས་པར་འཛུད་པར་བྱེད་དེ། ལོག་པའི་སྦྱོར་བས་སླུ་བར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱོར་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་སྙོམས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་སྙོམས་པ་དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། ཕྱོགས་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་མི་སྟོན་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མི་བྱེད་པའོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་ནི་དོན་གྱི་
― DTG133_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙོ་བོ་སྦེད་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའོ་གཞན་གྱི་དོན་གཅིག་པུ་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིམ་གྲོ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་མི་རེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཉིད་རང་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཚོགས་སོག་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཟློག་པར་མི་བྱེད་དེ། འཁོར་གྱི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ལ་བབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོངས་པར་གྱུར་པའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གིས་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མ་རྟོགས་པའི་དོན་ནི་མི་ཤེས་པས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའོ། །དེ་ལ་དོན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་པའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པའི་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཡང་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། འགྱོད་པ་ཡང་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཤེས་ནས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ནི། དོན་ཟབ་མོའི་ཚིག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་དོན་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཡང་དག་དང་མཚུངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་གནོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་སྤྲོ་བ་བསྟན་པ་ནི། བདག་ཉིད་ལས་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་དུས་སུ་དེ་དག་གི་ཉེས་པ་ཡང་གླེང་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསལ་བར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ན་བའམ་མི་དགའ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྙས་པར་མི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམན་པ་ལ་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུས་དུས་སུ་དེ་དག་ལ་སྐྱོ་བ་དང་དུ་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་གིས་བརྒལ་བ་ན་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་མི་བརྗེད་པར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་
― DTG133_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལན་འདེབས་ཤིང་མི་འཁྲུགས་པའོ། །ཚུལ་དང་སྤྱོད་པ་མཐུན་པའི་དོན་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྟེན་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་དག་གིས་ངེས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའམ། གཅིག་ཏུ་མི་འཛིན་པར་འཇུག་པ་ཡང་འགོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར། ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་གི་ཚེ་གདུལ་བྱ་གདུལ་དཀའ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདུལ་བར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་རང་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འཁོར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །མི་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་འཛིན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གིས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་འདི་དག་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡོད་དེ་འདི་དག་ནི་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པ་ན་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡང་མཁས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་པའི་ཐབས་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །གནོད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཉམ་ང་ཡང་དེ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་གནོད་པ་དང་ཉམ་ང་བ་ནི་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་སྟེ། གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བྱས་སམ་མ་བྱས་ན་ཡང་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཚེ་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བྱ་བ་ཉམས་སུ་བླང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྤོང་བའི་སྒོ་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་
― DTG133_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇོག་པ་ཡང་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ། གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། མི་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་པ་ནི་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱ་ལ། ཤིན་ཏུ་གནོད་པར་ཡང་མི་བྱ་བ་ལ་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའོ། །སྦྱོར་བ་དྲག་པོ་ཡང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་གནོད་པ་ཡིན་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་པ་ནི་ཉམ་ང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་ལྕི་བ་དང༌། ཡང་བ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་ཞིང་སེམས་ཀྱི་གཡེང་བ་བཟློག་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་ཉུང་ངུ་ཞིག་ལ་དེ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་མང་དུ་ལྷགས་ལ། གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་བྱིན་ན་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་མི་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱིན་ན་ནི་ཆུང་བས་སྦྱིན་གྱི་མི་ལོང་བས་མ་བྱིན་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཉམ་ང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་གང་ཟག་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མགོན་མེད་པ་དང་སྐྱབས་མེད་པ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞིང༌། གཞན་དག་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་བཟོད་པར་བྱས་ལ་གཏང་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་གཅིག་པུ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ནི་གྲོགས་མེད་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་ཞིང་མཐུན་ཡང་མེད་ལ། གཅིག་ཅིག་གི་གྲོགས་བྱས་ན་ནི་མང་པོ་དག་མི་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱ་བའི་ནུས་པ་ཡང་མེད་པས། ཁ་ཅིག་གི་ཡང་གྲོགས་མི་བྱ་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་དང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའམ། ནུས་པ་ཡོད་པའམ། ནུས་པ་མེད་པའི་གང་ཟག་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགེ་བ་མ་བསྐྱེད་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྐྱེད་ན་ཡང་བག་མེད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རོ་མྱངས་པས་དབང་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་
― DTG133_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ནི་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེས་ན་འདིར་བསྟན་པ་ལ་དམིགས་པ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་གིས་རོ་མྱང་བ་དེ་སྤོང་བར་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་གནས་དེ་ནས་མྱུར་དུ་འཆི་བར་འགྱུར་བའི་ཐབས་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་འདོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་བྱེད་པར་འདོད་ལ་ལུས་ཉམ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་དེ་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་ལ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་གདབ་པར་བྱ་བའམ། སོ་སོར་རྟོགས་པ་དྲག་པོ་ཉེ་བར་གཞག་ནས་སྐྱོ་བ་མེད་པར་བརྩམ་པར་བྱའོ། །བླུན་པོ་སྟེ་བློ་དམན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་དང༌། གཡོན་ཅན་དེ་བཞིན་དུ་ཞུགས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། དམུ་རྒོད་དེ་ཚིག་ངན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ལ་ནི་བསྟན་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཡང་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བླུན་པོ་ལ་ནི་རིམ་གྱིས་སྐྱོ་བ་མེད་པར་བྱའོ། །གཡོན་ཅན་དང་དམུ་རྒོད་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྒོ་ནས་ནི་ཐེག་པ་དམན་པར་ལྷུང་བར་འགྱུར་ལ། སྐྱོན་མེད་པར་མཐོང་བ་ལས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་བསམ་པ་མེད་པས་འཁོར་བ་མི་གཏོང་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ༌། །བསམ་པ་མ་དག་པ་རྣམས་ལ་ནི་རྨོངས་བཞིན་དུ་འཆིང་བར་འགྱུར་བས་འཆི་བ་དེ་ནི་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་འདོད་པ་ལ་ནུས་པའི་ངེས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་འབར་བ་བརྩམ་པར་བྱ་བའམ་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གདབ་པར་བྱའོ། །བསམ་པ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ནི་སྡུག་པའི་དངོས་པོ་གཏང་བར་བྱ་བ་མི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། མ་བྱིན་ན་ཡང་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG133_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་ན་གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་སེམས་ངེས་པར་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འདོད་པ་ཐ་དད་པ་དང༌། མོས་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱ་བ་ནི་དཀའ་བ་དང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྟན་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་བག་ཡོད་པར་བྱ་བ་ལ་གོམས་པར་བྱས་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གནོད་པ་དང་ཉམ་ང་བ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ན་ནི་དེ་དང་འཚམ་པའི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པའི་གཉེན་པོ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གནོད་པ་དང་ཉམ་ང་བས་འཁྲུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གནོད་པ་དང་ཉམ་ང་བས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་མདོར་བསྟན་ཏོ། །འདྲེན་མ་གཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ས་འདི་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྐལ་བ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ངེས་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། ངེས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱིས་ལ་གནས་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་ངེས་པར་
― DTG133_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་དག་པའི་ས་ནི་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ས་ནི་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ། ངེས་པའི་ས་ནི་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ། མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ས་ནི་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་བདུན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་གསུམ་ནི་གནས་པ་དང་པོ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་གནས་པ་དྲུག་ནི་ས་བཞི་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་པ་ནི་ས་ལྔ་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་གནས་པ་ནི་ས་དྲུག་པའོ། །གནས་པ་མཆོག་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ནི་ས་བདུན་པ་སྟེ། ད་ལྟར་ནས་དང་གནས་པ་དག་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པར་བསྟན་ནས། སྔར་བསྟན་པའི་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ཉིད་ནས་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ངན་འགྲོ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གཏོགས་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྙིང་བརྩེ་བ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། དེ་བསྒོམས་པས་དེ་དང་མཐུན་པའི་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བསམ་པ་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ངན་སོང་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གནས་པ་ཡང་རང་གི་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དང་འདྲ་བར་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཞེན་པའི་ཁྱིམ་པ་དག་རང་གི་ཁྱིམ་ན་གནས་པར་དགའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ངན་སོང་དུ་གནས་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཅི་བྱས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདག་གིས་མྱང་བར་བྱའོ་ཞེས་མོས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པ་དང་མོས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་གཏན་ཀུན་དུ་མི་
― DTG133_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངན་སོང་གི་རྒྱུའི་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡང་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྔར་བསྟན་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པས་གནས་ངན་ལེན་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གསེར་གྱི་ཁམས་ཡོད་པའི་སེམས་ལེགས་པར་བཞུས་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་གཏན་མི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ངན་སོང་གི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་པ་ལས་འདས་ནས་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་བཅུ་པོ་གང་དག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ནི་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་གོ་རིམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་བསྐྱེད་པ་མི་རྩོམ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྩོམ་པ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དད་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པ་ནི་དེའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་གནོད་སེམས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །གནོད་སེམས་མང་དུ་བསྐྱེད་པ་ནི་བྱམས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོ་བ་མང་བ་ནི་མི་སྐྱོ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ།།
― DTG133_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་མེད་པ་ནི་རྨོངས་པ་མང་བ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི། མི་དེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། གཞན་དག་ལ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །བྱ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་པ་ནི་བག་མེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱོར་བ་མི་བྱེད་པ་ནི་ལེ་ལོའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་སྡིག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞིང་དགེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞིས་ཉེ་བ་ནི་བདག་ཉིད་བརྟན་པར་འཛིན་པར་མི་ནུས་པས་བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པ་ལ་མོས་པ་མེད་ཅིང་མི་དད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དད་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་བསྟན་ནས། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྟན་ཏོ། །གོ་རིམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེའོ། །སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་གཞན་ལ་བྱམས་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པས་ནི་ཐམས་ཅད་གཏོང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བས་ནི་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱོ་བ་མེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བས་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཀུན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་ངོ་ཚ་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་
― DTG133_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བརྟེན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་པས་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཆོད་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་མང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་གོ་རིམས་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་སའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟར་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་གི་དོན་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་རང་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་གཉིས་པའོ། གཞན་གྱི་དོན་ལ་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཕྱི་མ་གཉིས་སོ། །ཡང་ན་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་བཞིའོ། །བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཚོགས་ཉེ་བར་བསགས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བཞི་པོ་འདིའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བཅུའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་སྔར་བསྟན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྨོན་ལམ་ལྔ་པོ་ཉིད་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བ་སྔར་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ལེའུར་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པ་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་
― DTG133_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཞི་ནི་རབ་དེ་ལྟར་གྱི་ཆོ་འདི་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོང་སུ་གཅོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཉེ་བར་གཟུང་ནས་སོ། །མ་འོངས་པ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པར་མོས་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཕྲོགས་པར་མི་ནུས་པ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །གང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། །གང་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི། སྤྱོད་པ་འདི་བཞིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང་དུས་ཀྱི་རབ་ཀྱི་མཐར་འགྲོ་བ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ཡུན་རིང་པོ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོར་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་རབ་ཀྱི་མཐར་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟར་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
― DTG133_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། བསླབ་པ་གསུམ་པོ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གང་དག་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་མཆོག་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པས་དང་པོ་ཉིད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སེར་སྣ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་དགྲ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་སྤྲོ་བ་ལས་ལེ་ལོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་ལྡན་པས་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་ལྡན་པས་རྨོངས་ཤིང་དམན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཆོས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རིམ་གྱིས་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རིམ་པ་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྷག་མ་བཞིའི་གོ་རིམས་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་ནི་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་གཏོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་སྔོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན་ཁྱིམ་གྱི་འདོད་པ་རྣམས་བཏང་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་ནི་གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་སྤྲོ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། མི་འབྱུང་
― DTG133_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་བག་ཡོད་པས་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། དེ་དེ་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ཟག་པ་མེད་པ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞན་དག་ནས་དེ་ལྟར་ཤེས་ཤིང་དེ་ལྟར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པ་དང༌། ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པའོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་དགེ་བ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚེ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བདེ་འགྲོའི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། དེ་དག་གི་ལུས་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དག་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་བཟོད་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་བརྣགས་ནུས་པས་གནོད་པ་བྱེད་པ་བཟོད་པ་དང༌། གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་སྟེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་དག་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཉིས་པའོ། །བདག་གི་ལུས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་བརྩམས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འབད་པ་བརྟན་པའི་གོ་ཆ་གྱོན་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གསུམ་པའོ། ཡང་དེ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པོ་བརྩམས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དམན་པར་གྱུར་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པ་ལ་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་དེས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་
― DTG133_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བར་གྱུར་པས་དོན་མང་པོ་ལ་འཇུག་པར་ནུས་བ་ནི་བློ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པར་ནུས་པ་ནི་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དན་ལ་བློ་མྱུར་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་མཛངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྲས་བུའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བཟོད་པ་ནི་འཁོར་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀུན་ནས་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་གཞན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་དོ། །ཀུན་ནས་བསྲུང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་སྐྱེས་པ་སྟེ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་དང༌། མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚོགས་དང་བཅས་པ་ནས་བསྲུང་བ་དང་བཅས་པའི་བར་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསླབ་པ་ནི་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པས་བསླབ་བའི་ལམ་འདི་ལས་ལྷག་པར་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བྱ་བའི་གཙོ་བོ་བཞི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ། སྤྱོད་པ་མང་དུ་ཡོད་པས་བདེན་པ་ཡང་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མདོར་བསྡུ་ན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་སྤྱོད་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ། །གནས་པ་
― DTG133_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བཅུ་གསུམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་སྟེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པར་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ལ་གནས་ཤིང་དེ་དག་གིས་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ལ་མ་གཏོགས་པ་གནས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་རྟེན་དང་བརྟན་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་དག་ལ་འདི་ལྟ་བུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་ཞེས་རིག་བྱེད་ལས་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་གི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་མཚན་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཞབས་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གཉིས་མཉམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །འདིའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ས་ལ་མཉམ་པར་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ས་ལ་མཉམ་དུ་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྐང་པ་འདོར་བ་ལས་བཟློག་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་བསྐྱོད་པར་མཛད་པའོ། །ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ཉིད་ན་མཚན་མའི་ཁྱད་པར་མངའ་བ་ནི་མཚན་གཉིས་པ་སྟེ། རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །སོར་མོར་གཏོགས་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་གསུམ་པའོ། །ཞབས་སུ་གཏོགས་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་བཞི་པའོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་འཇམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དང༌། སོར་མོ་རྣམས་ཀྱི་བར་དྲ་བས་འབྲེལ་པ་དང༌། ཞབས་ཀྱི་གོང་རྒྱས་པ་དང༌། བྱིན་པ་གཉིས་རིམ་གྱིས་ཕྲ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྐུ་མ་ལུས་པ་སྲ་ཞིང་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐུ་དྲང་པོར་བཞུགས་པ་དང༌། གླང་པོ་ཅང་ཤེས་ཀྱི་ལྟར་གསང་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་ནི་དགུ་པའོ། །ཤིང་ཉ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་
― DTG133_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེང་གབ་པ་ནི་བཅུ་པའོ། །འོད་འདོམ་གང་བ་དང་སྐུའི་སྤུ་རེ་རེ་ནས་སྐྱེས་ཤིང་མ་རེག་པ་ལ་འཇམ་པ་སྟེ། དེས་ན་མདོག་དང་དབྱིབས་སྨྲས་པ། མཐོན་མཐིང་ལ་ལྕང་ལོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཁྱིལ་པར་གྱུར་ན་ཡང་མཛེས་ཤིང་བཀྲ་ཤིས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐུའི་པགས་པའི་མདོག་དང་སྲབ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། པགས་པ་རེག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྡུལ་དང་དྲི་མ་མི་འཆགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་མཐོ་བ་ནི་གནས་བདུན་དུ་ཤ་བསགས་པས་མཐོ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། ཞབས་གོང་རྒྱས་པར་སྔར་བསྟན་པ་ནི་རྒྱས་པ་ཙམ་བསྟན་པའོ། །འདིར་ནི་ཤིན་ཏུ་ཤས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་རོ་སྟོད་རིམ་གྱིས་སྟོད་འཕེལ་ཆེ་བ་དང་ཡངས་པས་དེ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སྐུའི་དབུས་ནས་སྟོད་ཀྱི་ཆའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའོ། །དཔུང་མགོ་ལ་ཤ་བསགས་པ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དང། བཞུགས་པ་ན་སྐུ་དྲང་ཞིང་མི་གཡོ་བ་དང༌། ཚེམས་ཀྱི་གྲངས་དང་ཚད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་དག་ཉིད་ལ་བར་མཚམས་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་བར་ཉིད་དོ། །འགྲམ་པའི་དབྱིབས་སེང་གེའི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། ལྗགས་རིང་ཞིང་ཡངས་ལ་སྲབ་པ་ཉིད་དང༌། ལྗགས་རིང་ཞིང་ཡངས་པའི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞལ་ལ་སོགས་པ་ལྗགས་ཀྱིས་ཁེབས་པར་མཛད་པ་ཉིད་དོ། །རོ་བྲོ་བའི་ཁྱད་པར་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དབྱངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གསུང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དན་རྔ་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤྱན་འབྲས་བུའི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། སྤྱན་གྱི་སྤུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དང༌། དབུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཐིག་ལེའི་ཁྱད་པར་ལྟ་བུའི་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པའི་སྤུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། དཔེ་བྱད་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དང༌། མིང་དང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྡེ་པ་གཞན་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ལ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་དགག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རིམ་གྱིས་འཐོབ་པས་
― DTG133_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ལ་བཞུགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱུད་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཞུགས་པས་མཚན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་གཅོད་པར་ཞུགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་གོང་མའི་ས་དགུ་གོང་མ་གོང་མའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ནི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་སུ་རྟེན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་དང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཆེན་པོ་ལྷག་མ་མ་ལུས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་ཉིད་ནའོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་དམན་པ་ཡིན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་གནས་སྐབས་ཀྱི་མཚན་རྣམས་འཐོབ་པར་བསྟན་ནས། ཡང་མཚན་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱ་བ་མང་པོས་འཇིགས་པའི་གདུལ་བྱ་ལ་དེ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལུས་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་གང་གིས་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་དང༌། འཕེལ་བར་བྱེད་པ་འཐོབ་པ་དང་མི་འཐོབ་བ་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པས་འཐོབ་པའི་མཚན་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེར་བའི་ཚོགས་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བ་དང༌། བརྩམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕེལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ནི་རིང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཐོབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལའོ། །དེ་ལས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གོང་དུའོ། །སོ་སོ་ཀུན་ཡང་ཚོགས་མ་ལུས་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་མཚན་རྣམས་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མདོ་ལས་བསྟན་པས་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཉིད་བསྟན་
― DTG133_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི། གདུལ་བྱ་བྱ་བ་མང་པོས་འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་བཟློག་ནས་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་བརྟུལ་ཞུགས་དང་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལེགས་པར་རབ་ཏུ་གནས་པའི་རྐང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མའི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་གནོད་པ་བྱ་བ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རྐང་བས་འགྲོ་བ་དང༌། འོངས་པའི་བྱ་བ་མང་དུ་བྱས་པས་ཞབས་མཛེས་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་འདི་དག་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཚོགས་པའི་ཚེ་ན་འཁོར་ལོའི་རྗེས་སུ་འབྱུང་བའི་འཁོར་ལོ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་སྤངས་པ་དང༌། བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང༌། ལག་པས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་མ་བྱས་པ་དང༌། དེས་བྱས་པའི་དགེ་བ་བྱས་པས་ཕྱག་སོར་རིང་ཞིང་ལེགས་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །སོར་མོ་སྨོས་པ་ནི་བརྐྱང་བསྐུམ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་རྣམས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་ཡིད་མགུ་བར་བྱ་བ་ལ་མ་བསྒྱིངས་པ་དང་གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་སྤངས་པ་དང༌། དགའ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཉམས་པར་མ་བྱས་པ་སྟེ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུང་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པས་ན་མི་ཐུང་བའི་སོར་མོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ངེས་པར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་ཡན་ལག་རིང་བ་འཐོབ་པའི་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་གསུམ་པོ་གང་དག་གི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་གསུམ་དེ་དག་འགྲུབ་པར་བསྟན་པ་ལས་དེ་དག་ཀུན་གྱི་ཞབས་ཀྱི་རྟིང་པ་ཡངས་པ་འགྲུབ་པ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའི་རྟེན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །བླ་མའི་ཞིང་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུ་
― DTG133_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ལས་བྱས་པས་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་དྲ་བར་འབྲེལ་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྙེན་བ་ཀུར་བྱས་པ་ནི་ཡན་ལག་གི་རེག་བྱ་ཁྱད་པར་ཅན་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་སྤེལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཞབས་མ་ཡངས་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བ་ནི་ཞབས་འབར་འབུར་མེད་བ་བརྙེས་སོ་ཞེས་བསྟན་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་ཤིང་གཞན་ལ་ཡང་མྱུར་དུ་སྟོན་ཏེ། གཞན་གྱི་བྱ་བ་དག་ཀྱང་མྱུར་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འགྲོ་ཞིང་འོང་བ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡན་ལག་འཐོབ་པར་འགྱུར་པའོ། །མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་རིམ་གྱིས་བསྟན་པས་སློབ་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་ནི། སྐུ་རིམ་གྱིས་དྲང་ཞིང་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དང་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོན་པོ་མེད་པས་སྐུ་མ་བཏུད་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་བར་བྱེད་པ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། །དེས་ན་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་དེ་ལས་བཟློག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་སྡིག་བའི་ལས་རྣམས་སྤངས་པ་དང༌། ནད་ཀྱིས་མནར་ཞིང་ཉམ་ཐག་པ་བསླང་བས་ཀྱང་སྐུ་མ་བཏུད་པ་བརྙེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་ཟས་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ལ་མི་ཞེན་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལས་རྣམ་པ་བཞིས་སྐུ་མ་བཏུད་པ་བརྙེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གིས་བསྐྲད་ཅིང་གནས་མེད་པའི་གནོད་པས་ཉེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་བསྡུས་པ་དང་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་ཞིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་གསང་བདག་བ་པ་བྱིན་པས་ནི་མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་འཐོབ་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་མེད་པ་བསྡུས་པས་ནི་སྤུ་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་སྦ་བ་ནུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་བསྡོམས་པས་མི་མཉམ་པའི་ལས་ལ་མི་འཇུག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་བའི་ཁ་ཟས་ལ་ཚོད་ཟིན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཁ་ཟས་ལ་མི་འཇུག་པ་དང༌། ནད་པ་རྣམས་ལ་སྨན་བྱིན་པ་དང༌། ཁམས་མ་སྙོམས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་པར་བྱས་ནས་གསུམ་
― DTG133_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་འདི་དག་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་མི་མཐུན་པ་ལ་མི་འཇུག་པས་སྐུ་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐུའི་སྤུ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཁས་པ་དང་རྒན་པ་ལ་བརྟེན་པས་ན་བཤེས་གཉེན་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའོ། །དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆ་ཕྲ་པའི་དོན་ལ་སེམས་པའོ། །མཁས་པ་དང་རྒན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་བྱི་དོར་བྱས་པའོ། །ཆུ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྩྭ་དང་ལ་མ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བ་དང༌། ལམ་གྱི་བསྲེལ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཕྱག་བདག་བྱེད་པས་ནི་སྤུ་རེ་རེ་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་གཅིག་པས་ཆ་ཕ་བའི་དོན་ལ་འཇུག་པའོ། །གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསལ་བས་ན་སྤུ་རེ་རེ་ནས་མ་འཛིངས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྤུ་ཉིད་དོ། །དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྦྱིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཁྲོ་བ་མེད་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོས་པ་ཁ་དོག་ངན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པས་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །འོད་འདོམ་གང་བ་ཡང་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ལས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པས་པགས་པ་སྲབ་པ་བརྙེས་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་བསལ་བས་ནི་པགས་པ་འཇམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟས་དང་སྐོམ་མང་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་མང་བའོ། །གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའོ། །ཕལ་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཆོགས་པས་སོ། །གསར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙིང་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་བོ་བཟང་པོ་བྱིན་པས་ན་སྐུའི་བདུན་མཐོ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན། །གཙོ་བོར་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རིགས་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པའིའོ། །ང་རྒྱལ་མི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ང་རྒྱལ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་
― DTG133_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟློག་པ་ལས་ནི་བཟློག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དོན་ཐམས་ཅད་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཕ་རོལ་གནོན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་སྐུ་བརྙེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེང་གེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལས་དེ་ཁོ་ནས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་གནོན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང་སྐུ་རོ་སྟོད་སེང་གེ་དང་འདྲ་བ་རབ་ཏུ་བརྙེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་མ་བྱས་པ་དང༌། བྱ་བར་འོད་པའི་ལས་བྱས་པས་སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བ་བརྙེས་སོ། །དབྱེ་བའི་ཚིག་མ་སྨྲས་པ་དང༌། བྱེ་བྱ་རྣམས་བསྡུམས་བྱས་པས་ནི་ཚེམས་ཚང་བ་དང༌། བར་མེད་པ་དང༌། མཉམ་པ་བརྙེས་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་བསྡུམས་བྱས་པས་སོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་སྨོས་པ་ནི་མཚན་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་བསྒོམས་པས་ནི་བསམ་པ་རྣམ་བར་དག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དོན་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ཀ་རྣམ་པར་དག་པས་ནི་ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་ཉིད་བརྙེས་སོ། །སྣོད་དང་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་ནི་འགྲམ་པ་སེང་གེ་ལྟ་བུའི་བརྙེས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་འདོད་པ་ཉིད་དེ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་གི་བུ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ནོ། །སྨན་བྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུས་ནི་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་གཏེ། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས། གང་ཅི་ཡང་རུང་པ་ལྗགས་ལ་བདར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རོའི་མཆོག་དང་གྱ་ནོམ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བཅུད་བྱིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་རོ་མྱོངས་པ་དང༌། རོ་ཉམས་པ་བཅོས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གསལ་པོར་བསྟན་པས་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་བརྙེས་པ་ཉིད་དོ། །བསླབ་པའི་གནས་མཐོན་བོ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་
― DTG133_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པས་དབུའི་གཙུག་ཏོར་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་གཞོལ་བས་ནི་ལྗགས་རིང་ཞིང་སྲབ་པ་བརྙེས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་སོ། །འཇམ་ཞིང་བྱམས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བལྟ་བས་ན་སྦྱན་མཐོན་མཐིང་དང༌། བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པས་ནི་དཀར་ཞིང་རིང་པའི་མཛོད་སྤུ་བརྙེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་རྣམས་ནི་བདག་གི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མཚན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ལས་རྣམས་བྱས་པས་མཚན་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འགའ་ཞིག་སྤྱི་གཙུག་བ་ལྟར་མི་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་མ་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཉིས་ཀ་ཡང་གཅིག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཚན་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་རྣམ་པར་གཞག་བ་ཡིན་ནོ། །ལས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་རྟེན་དང། སྦྱོར་བའི་བྱེ་དྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །མདོར་བསྡུ་ན་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ངེས་པར་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་གིས་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ལས་རྣམས་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་དེ་དག་གི་རྟེན་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ནི་གནོད་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མཚན་
― DTG133_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ངེས་པར་བྱེད་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལེགས་པར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་མཐས་མཚན་གྱི་བྱེ་བྲག་འགྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཚན་དེ་དག་ས་དང་པོ་ལ་འཐོབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ས་དེའི་གོང་མ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་གོང་མ་རྣམས་ལ་རིགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་མཚན་ཞེས་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཁོ་ན་མཚན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེས་ན་སྨྲས་པ། མཚན་རྣམས་འདི་ནི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་དག་མིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པས་མཚོན་པར་སླ་ལ། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཡིན་པས་སྲབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེས་ན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པར་སླ་བས་ན་འདི་དག་ཁོ་ན་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཁས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་མཚན་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འགའ་ཞིག་གིས་རེས་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་དཔེ་བྱད་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མཛེས་པའི་དོན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བཟང་པོས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་བཟང་པོས་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བཟང་པོ་སྟོན་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཚན་རྣམས་ནི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མདོར་བསྡུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་བ་ཉིད་ཙམ་གཟུང་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞུན་མར་ཐམས་ཅད་འཐུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ན་གནས་པ་ཁོ་ན་གཟུང་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་ནི་ལས་ཀྱིས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་
― DTG133_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དག་འགྲུབ་པའི་བསོད་ནམས་ཇི་སྙེད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་བརྗོད་པའི་འཛམ་བུའི་གླིང་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་སོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པར་མི་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་མ་གཏོགས་པའི་ཡན་ལག་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བྱ་བ་བདག་ཉིད་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཚད་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་པ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་ལེ་འུ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་ནས། ད་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མདོར་བསྟན་པ་བཤད་པར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཞི་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཞི་པོ་འདི་དག་མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བོན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་དང་པོའོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ས་བོན་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཉིད་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀའི་སྤངས་པ་དང་ཡང་དག་བར་བླང་བའི་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གོ །དེ་ལ་མདོར་བསྡུས་ན་རྟེན་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་ངན་ལེན་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་བག་ཆགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གྱི་བག་ཆགས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་
― DTG133_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པའི་ས་བོན་གྱི་བག་ཆགས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྤོང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་པ་སྤོང་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདིར་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་སྤང་བར་བཞེད་དེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང༌། སྐྱོབ་པ་གཅིག་པུ་ལ་མི་མངའ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲས་ནི་མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའམ། ཁམས་གསུམ་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་བོན་ནི་གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ལུས་པར་གཏན་མེད་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་སྤངས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །གཏན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་དང་གཏན་དུ་སྤངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གནས་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གནས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཡང་ཆུའི་ཁམས་དང་གསེར་དང༌། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་དང་བྲལ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དྲི་མ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐུ་གཞན་གཉིས་ཀྱང་ཡིན་པ་སྟེ། གསུམ་ལ་དབང་བར་གྱུར་པས་བྱ་བ་གསུམ་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཇི་ལྟར་དགའ་བ་སྟེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུར་སྟོན་པ་ལ་སོགས་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་
― DTG133_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་དོན་དུ་གནས་པར་སྦྱོར་བའམ། ཚེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་གནས་པ་ལ་དབང་བའོ། །འཆི་འཕོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའམ། ཚེ་འདོར་བ་ལ་དབང་བའོ། །ཡང་གནས་གྱུར་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྨད་དུ་བྱུང་བས་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དམིགས་པ་ལ་དབང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་སྤྲུལ་པ་དང༌། བསྒྱུར་བ་དང༌། བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་ནི་སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་པའོ། །བསྒྱུར་བ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་དངོས་པོ་གཞན་དུ་བྱེད་པའོ། །བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་སྔ་ན་མེད་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ལ་དབང་བས་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་དག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བསགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ལ་མཐུན་པ་ཉེ་བར་གཟུང་ནས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མ་རིག་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་འདི་ནི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་མང་པོའི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་གནས་གྱུར་པ་དེ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྟོབས་བཅུའི་མིང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོབས་བཅུ་པོ་དག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྟོབས་བཅུའི་མདོ་ལས་རྒྱས་པར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་
― DTG133_Page_0636 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལས་ནི་རེ་རེ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་བདེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་བསྟན་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་བས་ནི་གནས་ལ་ཡང་གནས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་པོ་སྟེ། སྟོབས་གང་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་པས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་དག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དེས་གང་ཅི་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པ་ལ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་གསུང་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངེས་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བས་ཡི་གེ་དེ་ལྟར་བསྒྱུར་ནས་སོ། །བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་ནི་དོན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའམ། དོན་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །བརྗོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་སོ། །གསུངས་པ་ནི་དྲིས་པའི་ལ་ན་འདེ་བས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་དོན་གནས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་དགེ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྲས་བུ་དེ་དང་དེའི་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མི་མཐུན་པ་མེད་པར་ངེས་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་རྒྱུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་འབྱིན་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་བས་ན་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་གནས་པས་ན་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་དེ་ལ་བརྟེན་པས་ན་གཞི་ཡིན་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་
― DTG133_Page_0637 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་སྐྱེ་བས་ན་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །སྒོ་དེ་ནས་མངོན་པར་འབྱུང་བས་ན་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་དེ་དག་བསྐྱེད་བའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །འབད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དག་པའོ། །བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་དང་པོ་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་བའི་རིམ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་འདི་དག་བགྲང་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་བགྲང་བ་དང༌། ཟློག་ནས་བགྲང་བ་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ལུགས་ལས་བཟློག་པའི་བགྲང་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གོ་རིམས་ཀྱིས་བགྲང་བའི་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྟོབས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་བ་ཡང་དག་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་སྨྲས་པ། ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་སྨྲས་པ། གཏན་དུ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཞེས་བྱ་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་དུས་ན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ནི་ལྡན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ས་བོན་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། དབང་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་སོ། །འདིར་ནི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རླབས་པོ་ཆེ་ནི་དགེ་བ་དང་རྟག་པའི་ཕྱིར་དེའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཉིད་ནི་
― DTG133_Page_0638 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱུ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ཡི་གེ་ཨས་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པས་ཡི་གེ་བསྒྱུར་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཁྱུ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྟོགས་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་དམ་འཆའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པའི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཁོར་ལོ་དང་འདྲ་བས་ན་འཁོར་ལོ་དང་འདྲ་བས་ན་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་ལོ་དེ་སྔར་སུས་ཀྱང་མ་བསྐོར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པའི་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྐོར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐོག་མར་དེས་བསྐོར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཁོར་ལོའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྐོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོག་ཏུ་གང་གས་པར་གཏོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། བསྟན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་གྱུར་པས་སོ། །བདག་ཉིད་རྣམ་པར་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ང་ནི་གཙོ་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མུ་སྟེགས་པ་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་པར་འོངས་པའི་རི་དགས་རྣམས་པ་ག་འཁུམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེས་དེ་དག་ལ་ལམ་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་པོའི་སྨྲ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་བག་འཁུམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་པོའི་རྒོལ་བདག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་གསུང་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སེང་གེ་ལྟར་སྒྲོགས་པས་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན། བདག་ཉིད་སེང་གེ་ཡིན་པར་སྒྲོགས་པ་དང༌། རི་དགས་ངན་པ་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡན་ལག་བཞིས་
― DTG133_Page_0639 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕ་རོལ་གནོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རི་དགས་གཞན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་མཛད་པའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཉིད་དེ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་རེ་ནས་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པས་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མདོར་བསྡུ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་སུ་དམ་འཆའོ་ཞེས་བསྟན་པས་ནི་བདག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་པ་ཉིད་དོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་དོན་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ནི་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་ཐོབ་པ་རྣམས་ལས་ཏེ། ཡང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དེ་ཡང་ང་ཉིད་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་ནད་མེད་པའི་གནས་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་ནི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ནི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཐབས་ཀྱི་སྨན་བསྟེན་པ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་བསྒྲགས་པ་ནི་སྨན་པ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དམ་བཅས་པ་སྤངས་ནས། འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོར་དམ་བཅས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལས་གང་དག་བྱས་ཤིང་བསགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་མདོ་ནི་གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་རྣམས་གནས་དང༌། དངོས་པོ་དང་རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམས་ཡང་
― DTG133_Page_0640 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱུང་བ་འགགས་པ་ནི་འདས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་འགགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ལས་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་ནི་མི་དགེ་དང༌། །དགེ་བ་ཟག་བཅས་རྣམས་ཁོ་ན། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དག་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་ཁོ་ནར་བརྩམས་ཤིང་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བདག་གིས་བྱའོ་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་སོ་གས་པའི་དབྱེ་བས་སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་བཞི་སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་བདེ་བའི་དོན་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་རོལ་དུ་ཡང་བདེ་བའི་དོན་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཀྱང་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གང་དག་ཏུའམ་འགྲོ་བའམ། སའམ། གླིང་ངམ། ཡུལ་ལམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། ཆུ་འམ། ཐང་ཡང་རུང་གང་དུ་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བའམ། མི་དགེ་བའི་རྩ་བས་བྱས་པ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་གསུམ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེས་ན་དེ་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱུའོ། །སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་གི་མི་འདོད་པ་ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་
― DTG133_Page_0641 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་དབྱེ་བའོ། །ཡུལ་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་བརྟན་པ་རྣམས་སོ། །གནས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམས་སོ། །གཞི་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཉེས་དམིགས་དང་ཕན་ཡོན་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་པ་དང༌། མི་སྡུག་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་རང་གི་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་གསུམ་པ་སྟེ། འདིའི་དོན་བསྟན་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྒྲས་ནི་དང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒྲས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་པའི་བྱ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་མདོ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། སྣང་བས་ཁྱད་པར་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བསྟན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འབད་པ་མེད་པར་དོན་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་
― DTG133_Page_0642 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཁོ་ན་སྨོས། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། ཟད་པར་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཏུ་འགྱུར་ལ། དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་བའི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང༌། འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པའོ། །དེས་ནི་དེ་དག་ཉིད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་སྟོབས་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་རྟེན་གྱིས་པ་དང༌། རང་གིས་པའོ། །དྲི་མའི་དོན་དང་མི་མཐུན་པའི་དོན་འདི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །རྟེན་གྱི་ས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དེ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པའི་སྦྱོར་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །རང་གི་ས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐོབ་པ་ཉམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེའི་མིང་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཐོབ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ནས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མིང་དང་བརྡ་དང་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚིག་དང་ཡི་གེས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་འདོད་པ་
― DTG133_Page_0643 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་ཐོབ་པས་ནི་གང་འདོད་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། འབད་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་འགྲུབ་པའོ། །ངན་དོན་མ་ཡིན་པར་འཐོབ་པས་ན་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་འཐོབ་པོ། །ཚེགས་མེད་པར་འཐོབ་པ་ནི་ཇི་སྙེད་འདོད་པ་དེ་སྙེད་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་མི་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་སོ། །ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །ཉམས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །གྱ་ནོམ་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །མཆོག་གི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་ཟག་གཞན་དང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པས་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རིམ་གྱིས་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཀྱང་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ལས་དེ་དག་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བ་ལ། དབང་པོ་མཆོག་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། མཆོག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲིང་དང་རྟུལ་པོ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་གྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་རིགས་དང་དབང་པོའི་དབྱེ་བས་གང་ཟག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ནི་གཞན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ཤོས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ལ། མོས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་འདོད་ཅིང་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཁམས་སྣ་ཚོགས་
― DTG133_Page_0644 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཁམས་དུ་མ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་ཁམས་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བའམ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་དབྱེ་བའམ། ཡང་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཉིད་ནི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སོ། །ཁམས་དུ་མ་ཉིད་ནི་སྤྱོད་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པའི་སྒོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇུག་པའི་སྒོ་དང་འཚམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་སྤྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚེ་འདི་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཉིད་ནི་འགྲོ་བ་ལྔར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་གཉི་གར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་གྲངས་གསུམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་རང་གི་ལྟ་བ་བླངས་ནས་གནས་པའོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ་ཕྱོགས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་ཞེན་པའི་དབང་གིས་གཅིག་ལ་གཅིག་འདོད་པའི་ལྟ་བ་མི་མཐུན་པས་གཞན་དག་གི་འདོད་པ་བཟློག་པས་འདོད་པས་སུན་འབྱིན་ཏེ། དེ་དག་འདོད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་གི་འདོད་པ་དེ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་མོས་པ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་བླང་བར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་དེ་ཡང་སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་བརྒྱད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་རིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་
― DTG133_Page_0645 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སྔ་མ་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདུན་དང་བརྒྱད་དང་དགུ་དང་བཅུ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས། དུ་མའི་བར་དང་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བྲན་པ་ནས། བདག་དང་སེམས་ཅན་འདི་དག་འདིར་སྐྱེས་པ་ན་མིང་འདི་ཞེས་བྱ། སྐྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཟ་ཟ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང་ངོ༌། །ཚེའི་ཚད་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཐུབ། དུས་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་གནས། ཚེའི་མཐའ་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཐུབ་པར་འགྱུར། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་རྣམ་པ་དང་བཅས། ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས་པའི་སྔོན་གྱི་གནས་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །གང་དུ་གནས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤར་ཕྱོགས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔོན་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་འདས་པའི་ལུས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མིང་དང་བརྡ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞི་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མིང་དང་བརྡ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གནས་ནས་འཇུག་པའོ། །སྤྱོད་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་པ་ནི་སྤྱོད་པར་བྱེད་པས་ན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་འདས་པའི་སྐྱེ་བའི་སྤྱོད་པ་དྲུག་རྣམ་པ་དུ་མས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ་ཞེས་པ་བསྟན་པ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱོད་པ་དྲུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་པའི་སྤྱོད་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། བོད་པའི་བརྡ་ཞེས་བྱ་
― DTG133_Page_0646 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མིང་གི་བརྡ་ནི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བརྡ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་མའི་བརྡ་ནི་རིགས་རྣམས་སོ། །ཟས་སྐོམ་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་ནི་ཁ་ཟས་སོ། །འབྱོར་བ་དང་རྒུད་པའི་བརྡ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་རབ་ཏུ་མྱོང་བའོ། །ཚེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བརྡ་ནི་ཚེ་རིང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་རྣམས་ནི་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ངེས་པར་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་དྲུག་པོ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་མིང་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །རྒྱལ་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གམ་གཞན་གྱི་ཐ་སྙད་དོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །བདག་ཁ་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བདག་གུའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉི་དོ། །ཡང་ན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གོ །དེ་ལྟའི་ཚུལ་གྱིས་དར་བའམ་རྒུད་པ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །བདག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གོ །ན་ཚོད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ན་ཚོད་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གིའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་དང་གཞན་དག་གི་སྤྱོད་པ་དྲུག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དང་བཅས་དན་རྟགས་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ནི་གཞན་དུ་ཡང་འཆད་དེ་བདག་གི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བདག་དེ་ནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འདི་སྐད་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། ཁྱོད་གནས་གང་ནས་འོངས་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མེའི་ལས་འདས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་བ་རྣམས་དང་ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྣམས་དང་ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་དང༌། དམན་བ་རྣམས་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་རྣམས་དང༌། བདེ་
― DTG133_Page_0647 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོར་འགྲོ་བ་རྣམས་དང༌། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ནས་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་བར་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ། ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྷུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་ལས་བཟློག་པས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་སུ་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཏེ། འདི་ནི་སྟོབས་དགུ་པའོ། །དེ་ལ་ལྷའི་མིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷའི་གནས་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱང་ལྷའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ལྷའི་མིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འབྲས་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་དག་གིས་ནི་མིག་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དད་པའི་མིག་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གོ །ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན་ཞེས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་མིག་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལྷའི་མིག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིང་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ། །དེ་དག་དང་འདྲ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ། མི་རྣམས་ལ་དེ་དག་དང་འདྲ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྨྲས་པ་མི་རྣམས་ལ་ཐ་ན་འདྲ་བ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མིང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་མི་ལས་གཞན་རྣམས་ལ་མིང་འདྲ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་མིང་མཐུན་པ་ཙམ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཆི་བ་རྣམས་ལ་ནི་འཆི་འཕོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཆི་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་
― DTG133_Page_0648 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་བར་མ་ན་གནས་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་བར་མ་ན་གནས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་དང༌། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་དག་ནི་འགྲོ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཁ་དོག་གི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འགའ་ཞིག་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་ནས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་སྣང་བ་ནས་མུན་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འགའ་ཞིག་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་ནས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་མུན་པ་ནས་མུན་པར་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་མུན་ཁྲོད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ལ་བ་ནག་པོའི་ཁ་དོག་འདྲ་བའམ་ཞེས་དཔེས་བསྟན་ཏེ་ནག་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཁ་དོག་ངན་བཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་ནས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་སྣང་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། དཀར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཁ་དོག་གི་དབང་གིས་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་གནས་དམན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་པས་མཐོ་རིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པས་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཀུན་ནས་སློང་པ་དང་བཅས་བཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་དང་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པའོ། །དེ་ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་སྟེ། མདོའི་ཚིག་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་བར་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཟིན་ན་ཡང་འཕགས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལོག་པ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གཙོ་བོ་ནི་ལྟ་བ་ལོག་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་
― DTG133_Page_0649 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ན་ཡང༌། མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མ་མཐོང་བ་ནི་ལྟ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཕགས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འཕགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་འཕགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལྟ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོག་པར་ལྟ་བ་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེས་ན་ལོག་པའི་ལས་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་གཉིས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །དེའི་རྒྱུས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དེ་གཉིས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །ཡང་དེའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མ་ཡིན་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེའི་དབང་གིས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་ཞིག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་གཅིག་ལག་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔར་མིང་དང་གཟུགས་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཤིང་བསྟེན་ནས་ཀུན་དུ་འབྲེལ་བར་གྱུར་པ་ལས། མ་འབྲེལ་པར་གྱུར་པ་ནི་ལུས་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བྱེ་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བཏང་བའོ། །ཤི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཤི་བ་ཐ་མ་དེ་མཆོག་ཏུ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཆི་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་ནང་ནས་མ་དུལ་བའི་འཆི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། མ་དུལ་བ་ནི་འཆི་འགྱུར་ཞེས། །སེམས་ནི་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་ཏུ་ངན་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དུལ་པར་འཆི་བའོ་
― DTG133_Page_0650 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་ནི་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་དང༌། ཚིག་དང་ཡི་གེས་འཕངས་པའོ། །སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་འཆི་བར་ངེས་པ་ཡིན་ལ། ཤི་བ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངན་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པའོ། ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་དང་ལུས་དང་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ལ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་དེར་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ངན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ངན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ངན་པར་སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ནི་དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་ཞེས་བྱའོ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ནི་འགྲོ་བ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་པའོ། །རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་པ་དེ་ཉིད་དོ། །མྱོང་བར་འགྲོ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་པ་མི་བཟད་པ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྲོ་བས་ཞེས་བྱ་བལ་སོགས་པའོ། །འོག་གི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉམ་ང་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་འདོན་པས་ན་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྱིད་ལུག་པ་ཆེ་ཐང་དུ་སྐྱེས་པས་ན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལས་བྱས་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བ་དང༌། གང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་
― DTG133_Page_0651 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཡང་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུའི་ལས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་ཤིན་ཏུ་དམན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་དམད་པའི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དམྱལ་བའི་མིང་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་ལས་ཅི་རིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་ག་ཉིས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔར་བསྟན་པ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་གང་ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་གནས་སོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བདག་གི་སྐྱེ་བ་ནི་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་ནི་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པའོ། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དོན་འདོད་ཆགས་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་དང་སྲིད་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་
― DTG133_Page_0652 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །དེ་གཉིས་ཀའི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་ཐམ་དེ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ནི་མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཡང་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ན་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་དག་གཉིས་ཀའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ནི་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །བདག་གིས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ཐོབ་པའོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་ནི་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་བདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཟད་པའོ། །དེ་ལྟར་མདོའི་དོན་བསྟན་ནས་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་སྟོབས་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ། རང་བཞིན་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་དོན་ཏོ། །མ་འདྲེས་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་དོ། །ལས་བྱེད་པ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་བྱ་བའོ། །གོ་རིམས་ནི་མཐར་གྱིས་བསྟན་པའོ། །བྱེ་བྲག་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་བྱེད་པ་སྣ་ཆོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་རང་བཞིན་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་བཅུའི་བྱ་བ་ཉིད་དེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་
― DTG133_Page_0653 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དངོས་པོ་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་ཀུན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དུས་ཆད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བའོ། །ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་གཅིག་གི་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་རྒྱུད་ཚད་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོབས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རེ་རེ་ཞིང་ཚད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་དེས་ན་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དེ། སྐུའི་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་མཉམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དུ་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྟོབས་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་བདེན་ན་ཡང་གནས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་མོས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། གདུལ་བྱའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ལྡན་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་ཞིང༌། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་གང་བརྗོད་པ། །རྩོད་བྲལ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཉིད། །ཐུབ་པ་ཁྱོད་ལ་རྫོགས་པར་མངའ། །ཞེས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་དམ། འོན་ཏེ་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་ཅེ་ན། མཛད་པ་ཡང་ངེས་པར་སྟོན་པར་མཛད་ནི་དེས་ན་བསྟོད་པ་ལས། སྟོབས་ལྡན་འཇིགས་མི་འགྱུར་བས་ཁྱོད། །མི་བསྙེངས་གང་ལགས་རིགས་ལགས་ན། །མཐུ་མངའ་བཞིན་དུ་གཞན་
― DTG133_Page_0654 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཡང། །ཁྱད་དུ་མི་གསོད་གང་དེ་རྨད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་འདི་དག་ནི་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལ་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་རྨོངས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་གནས་ནས་སློང་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། གང་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ནི་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་སྨྲ་བ་བཅུ་དྲུག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚར་གཅོད་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ལྟ་བ་བཟློག་པར་མཛད་པའོ། །ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་གི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་དང་བླང་བའི་སྦྱོར་བས་འཕོ་བར་སྨྲ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱིས་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་སྤྱོད་པར་སྨྲ་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ལས་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་པས། ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་དང་འགལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྟན་པ་ལ་སྡང་བ་རྣམས་ཚར་གཅོད་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཚར་གཅོད་པ་ཡང་དེའི་གཞུང་འགོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་གཟུ་བོར་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་གཟུ་བོར་འཇོག་ཅིང་དང་པོར་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པས་ན་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་སྒྲ་ནི་ལས་དང་པོ་པ་ཤིན་ཏུ་སེམས་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་མཁྱེན་ནས་དབང་པོ་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་གནས་ངན་པ་ལ་མོས་
― DTG133_Page_0655 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མཁྱེན་ནས་དེ་དག་ལས་བཟློག་པར་མཛད་དོ། །ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་དེ་དང་དེ་མཁྱེན་ནས་འཇུག་པའི་སྒོ་དེ་དང་དེ་ལ་སྤྱོར་བར་མཛད་པས་ན་འཇུག་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་གདམས་པའི་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལས་གསུངས་པས་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱས་ནས་དེ་དག་ལ་གདམས་པའི་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དང་པོ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་འདྲིས་པར་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། ལས་ཐོག་མ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་སྒོམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་པ་ནི་ལས་ཐོག་མ་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་གནས་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ཡང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སེམས་གནས་པའི་སྒོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གདམས་ངག་གི་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་སྒོམ་པ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ན་ངེས་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དེ་ལ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སྤངས་པས་ཡང་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་དག་གློ་བུར་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་སྔོན་གྱི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མ་དང་ཕ་ལ་སོགས་པས་དང་པོ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །འདིར་ནི་དང་པོར་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པའི་གནས་མ་ལ་དུ། །ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དབེན་པའི་གནས་སུ་དོན་
― DTG133_Page_0656 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ལ་བྱ་བའོ། །འདུ་འཛི་གནས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་དབེན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲས་པ་དང༌། གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་ལ་མིང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱིའོ། །ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིར་གཏོགས་པ་སྨྲས་པ། ཕ་མ་གཉིས་སམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མིང་དེ་ཉིད་ནང་དུ་ཡིད་ལ་བྱོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་རྩ་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་ལ་དེ་དག་སོ་སོ་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ནང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱིར་རོལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉིས་ཀའི་བར་ན་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གཉིས་ཀ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་དམིགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མིང་ནི་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་འདི་ཁོ་ན་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་དམིགས་པས་གློ་བུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མིང་མི་བརྟེན་ལ། མིང་ལ་ཡང་དེ་དག་མེད་དེ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་སྐྱེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་གི་མིང་གློ་བུར་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མིག་ལ་མིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཉིས་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང༌། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཚིག་གི་གནས་སོ། །དེ་ཡང་མིང་དང་མིང་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་པའི་དབྱེ་བའོ། །རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མིག་ཅེས་བརྗོད་ན་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མིག་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མིང་ལ་མ་ལྟོས་པར་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG133_Page_0657 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མིག་གི་གདགས་པ་མེད་པར་ནི་སུ་ཡང་མིག་གི་བློ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མིང་མ་ཐོས་པའི་སྔོན་དུ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ནི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མིང་དང་མིག་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་ཡང་གཞན་ལ་མིག་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་གློ་བུར་བའི་ཆོས་ལ་གློ་བུར་བའི་མིང་གིས་འདུ་ཤེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་གི་འདུ་ཤས་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པར་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་ཤེས་འདི་ལྟ་བུས་ཀུན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྲོས་པའི་འདུ་ཤེས་བསལ་ནས་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་དང་རིགས་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེའི་རིགས་སུ་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་མིག་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་མ་བཏང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ཉིད་མང་དུ་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་ནས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ལ་གོམས་པར་བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྟོབས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོབས་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་ཏུ་ཅིག་ཅར་བརྙེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་བྱ་བའི་དབང་གིས་འདི་དག་གི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་རིམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་
― DTG133_Page_0658 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། འཁོར་པ་ལས་ངེས་པར་རྒལ་བའི་གནས་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཡུན་རིང་པོར་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ལ། རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་དུས་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པའི་ལུས་ཐ་མ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རིས་མཐུན་པའི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་མངོན་པར་མཐོང་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་དུ་གཞུག་པ་དང༌། དགེ་བ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཁམས་གོང་མ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྟོབས་གསུམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོབས་གསུམ་པོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་གི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་གསུམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པར་མཛད་དོ། །ཀུན་དུ་གཟིགས་ནས་སྤྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འཇུག་པའི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཛུད་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་སྒོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་སྟོབས་གཉིས་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཡང་དེས་ན་མཐའ་གཉིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་ལ། དབུ་མའི་ལམ་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG133_Page_0659 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བའི་དངོས་པོས་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟུང་བར་བྱེད་དོ། །དབུ་མའི་ལམ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཤེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་བརྩོན་ཞིང་རྒྱུ་དགེ་བའི་རྩ་བས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེ་ནི་བརྒྱ་ལ་མ་སྤངས་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་མེ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་ནི་མ་བྱས་བཞིན་དུ་བྱས་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྟོབས་བཅུ་པས་སྤོང་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོ་རིམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་རབ་ཏུ་མ་རྟོགས་པས་དུས་རིང་པོར་འཁོར་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་ཆོས་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མཛད་དོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་སྟོབས་གཉིས་པས་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་དུས་གསུམ་དུ་གཟིགས་པར་མཛད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་གསུམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ལ་འགའ་ཞིག་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞིགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཟིགས་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་དེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མེད་ན་ཡང་རང་གིས་བྱས་པའི་ལས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྒོ་ནས་
― DTG133_Page_0660 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་ཉམ་ང་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་གསུམ་པས་དབང་པོ་དང༌། མོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྟོབས་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་བྱེད་བྲག་ཡོད་པ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པ་བསྟན་པ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་བའི་སྟོབས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་ནི་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་གོ །གཞན་ཡང་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་པར་ཡོད་པ་ཡང་རྒྱུ་གང་གིས་ལས་བྱས་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་སྨོན་གྱི་གཞན་ལ་མ་ཡིན་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་མི་ཕྲད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོབས་གཉིས་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་བ་གང་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གདམས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་དབང་གིས་དབང་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཙམ་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཉིད་ནི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དབང་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བསམ་པའི་སྤྱི་མཁྱེན་པ་ནི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་སོ། །ཁྱད་པར་མཁྱེན་པ་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །བསམ་པ་རྣམ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསམ་པ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ལམ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསམ་པ་དེས་ཁམས་གསུམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །
― DTG133_Page_0661 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟར་མོས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཡང་བསམ་པ་ཕྱི་མ་དེ་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པ་ལས་རིང་བ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཉེ་བའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྨིན་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མའི་ལུས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་གནས་ནས་ལམ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཉེ་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མོས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ས་བོན་གྱི་སྤྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནི་ས་བོན་དེ་རིགས་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་རིགས་གཉིས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱར་རུང་བའི་ས་བོན་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་རིགས་ཅན་དེ། དེ་དག་ཀྱང་མཐུན་བའི་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ནི་རིགས་རྣམ་པར་དག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱར་མི་རུང་བའི་ས་བོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཅིག་ཏུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བོན་གྱི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དང་ལམ་གྱི་སྤྱི་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་གྱི་འགྲོ་བའི་སྤྱོད་པའི་སྤྱི་དྲན་པ་ཉིད་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་
― DTG133_Page_0662 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་ལྟོས་ན་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །མདོ་ཉིད་ལས་འདི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགེ་སློང་དག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་སྟེ། གང་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན། ཆོས་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་འདིར་ཆོས་དང་མཐུན་པར་དགེ་སློང་ངམ་བྲམ་ཟེའམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། གཞན་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྒོལ་བའམ་དྲན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་མཐོང་ནས་བདེ་བ་ཐོབ་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པས་གནས་པ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །ངས་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་ཟག་པ་འདི་མ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞན་སུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་གཉིས་པའོ། །གང་ཡང་ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་དག་བསྟེན་ཡང་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་གསུམ་པའོ། །གང་ཡང་ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་འཕགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ནི་འདིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་སུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་བཞི་པའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་དམ་འཆའ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་འཇིགས་པ་མེད་པས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་དམ་འཆའ་བར་བྱ་ཞིང༌། གསངས་
― DTG133_Page_0663 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་དམ་བཅའ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་གནས་དག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ནས་གཞན་དག་གིས་རྒལ་བའི་ཚིག་གི་སྐབས་མེད་པས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །དང་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་དང་པོའོ། །ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་དེའི་དོན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །དོན་གྱི་གོ་རིམས་ཀྱིས་འདིར་དང་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་བསྟན་ནས་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པ་རྣམས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་སླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་བཞི་པའོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་ལམ་དང་དེ་ཐོབ་པའི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འགས་ཀྱང་གཞན་དུ་བྱ་བར་ནུས་བ་མ་ཡིན་པས་སོ། །དམ་བཅའ་བ་ལས་གཞན་དུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་གནས་དག་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཀུན་དུ་འཇུག་པ་ལས་བརྩམས་པའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། གནས་དང་པོ་དག་ལས་བཟློག་ནས། འཇུག་པའི་སེམས་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འགལ་བ་མེད་པ་དང༌། རིགས་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པས་གནས་ཕྱི་མ་དག་ཀྱང་དམ་བཅའ་བ་དང་འགལ་བར་
― DTG133_Page_0664 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་མེད་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པར་མ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་བྲམ་ཟེ་དག་གི་ནི་ལྷའི་མིག་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ལྷ་དང་བདུད་ནི་ལྷའི་མིག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྷའི་མིག་གིས་ཀྱང་ལོག་པར་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་བདུད་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་རིག་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་དག་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བདུད་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་རྒོལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅས་པའི་གནས་ལས་བཟློག་པའི་རྒོལ་པའི་གནས་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་བས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། མི་བསྙེངས་པ་ཐོབ་པ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་ལ་ཞུམ་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་མི་བསྙེངས་པ་ངེས་པར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་བསྙེངས་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་མ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གྲངས་བཞིར་ངེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཞི་པོ་འདི་ལས་མི་མང་མི་ཉུང་བའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །བདག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་ལམ་དང་ཚོགས་བསྟན་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་རྒྱུན་མི་གཅད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞུགས་པའི་ཤིང་རྟར་ཞུགས་པའོ། །དེས་ན་དེའི་ཆེད་དུ་བྱེད་པ་ནི་དང་པོའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་བསམ་པས་ཞུགས་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །གནས་གཞན་ནི་དེ་དག་གཉི་གའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གནས་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་ཐུན་མོང་གི་ཚུལ་གྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། །སྡུད་པར་བྱེད་པས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བར་དུ་གཅོད་པར་གང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་སྟོན་བ་ཆོས་འཆད་པར་མཛད་པ་ན་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་དོན་འདོད་པ། ཕན་པ་འདོད་པ། སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པ་ཡིན། བདེ་བ་ཡིན། འདི་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པ་ན། དེ་ལ་དེ་དག་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉན་པ་ཡིན། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པར་
― DTG133_Page_0665 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད། སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། མི་འདའ་བར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷག་པར་དགའ་བར་ཡང་མི་མཛད། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་མི་མངའ། ཐུགས་སྤྲོ་བར་ཡང་མི་མཛད་དེ། དྲན་པ་མངོན་དུ་མཛད་པས་དེ་ལ་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་ནས་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་བོའོ། །ཡང་གཉིས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉན་པར་མི་བྱེད་པ་ནས། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མི་མངའ། མི་བཟོད་པ་ཡང་མི་མངའ། ཐུགས་མི་དགྱེས་པ་ཡང་མི་མངའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གསུམ་པ་ནི་འགའ་ཞིག་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉན་བ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་བར་དུ་བྱེད་ལ། འགའ་ཞིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་བར་དུ་མི་བྱེད་ན་ཡང་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷག་པར་དགའ་བར་ཡང་མི་མཛད་པ་ནས། སྤྲོ་བར་ཡང་མི་མཛད་པའི་བར་དང༌། མི་དགྱེས་པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དུས་རིང་པོར་ཐུགས་ལ་དགོངས་པ་ནི་ངས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ཅི་ནས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་མི་མཛད་དོ། །གནོད་པ་བྱེད་བ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མི་མངའ། དེ་དག་གཉིས་ཀའི་རྣམ་བ་ཅན་དེ་ལ་ཡང་དེ་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་མི་མངའོ། །འཁོར་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བྱུང་བ་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་འཇོག་པར་མཛད་དེ་འཁོར་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་ཏུ་དཀར་བ་དང༌། གཅིག་ཏུ་ནག་པ་དང༌། འདྲེན་མ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མདོ་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྲུང་བ་མེད་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འགའ་ཞིག་གཞན་གྱིས་ཤེས་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྲུང་བར་བྱ་བ་མི་མངའོ། །གསུམ་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པར་
― DTG133_Page_0666 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་དག་པ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་བར་དུའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་དག་གི་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེས་པ་བྱས་པ་འཆབ་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ཉེས་པ་བྱས་པ་ཉིད་ནི་མི་འཇིགས་པའི་གནས་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་མི་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཅབ་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཉོན་མོངས་པར་སྣང་བ་ཙམ་ཡང་མི་མངའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པར་གྱུར་ན། རང་གི་ལས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲག་ཤུལ་གྱིས་འདོམས་པར་མཛད་ཅིང་ཚར་གཅོད་པར་མཛད་དེ་སྨ་འབེབས་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །བདག་ཉིད་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགྲོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གཏོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་ནི། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྟག་ཏུ་གནས་པས་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅུང་ཟད་མི་མཛད་པ་དེ་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཉིད་དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་གཟིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྐྱོད་པ་ནི་བརྐྱང་བསྐུམ་ལ་སོགས་པ་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་སོ། །གཟིགས་པ་ནི་སྤྱན་འགྱུར་བའི་སོགས་པ་སྤྱན་གྱི་ཕྲིན་ལས་སོ། །གསུངས་པ་ནི་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་སོ། །གནས་པ་ནི་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་བ་དང་བཅས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཡོ་བ་ཤིན་ཏུ་འཇུག་པ་མི་མངའ་བ་ཉིད་བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་
― DTG133_Page_0667 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་འདྲ་བའི་སྤྱོད་པ་དང༌། བསྐྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་པའོ། །འདི་དག་ལས་ཕྱི་མ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་བྱས་པའི་མཁྱེན་པས་སྔ་མའི་ཆ་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དམ་པའི་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་གཉིས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཆོག་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ནས་སོ། །ཡང་ཐོབ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། གང་གི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སློབ་དཔོན་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །ཆ་ཕྱི་མ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསླབ་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མ་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་རྫོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཅིག་ཅར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཐོབ་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཐོགས་པ་མེད་པ་
― DTG133_Page_0668 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བས་ན་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དེས་སྦྱོར་བ་མ་བྱས་པར་ཡང་བཞེད་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པར་འཇུག་གོ །དེས་ན་སྨྲས་པ། བརྩལ་བ་ཙམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་བཞེད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པས་བརྣག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་རབ་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བརྟན་པའི་ས་ལ་གནས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྙིང་པོ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའི་གནས་ངན་ལེན་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་རྟེན་གནས་སུ་གྱུར་པའི་མཆོག་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ། དེའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གོང་མ་གོང་མ་ལ་ལྟོས་ནས་བླ་ན་ཡོད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པའི་ས་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མཐར་ཐུག་པའི་ས་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ནི་དུ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་དྲིས་པ་ཡིན་ལ། སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་དོ། །སྙིང་པོ་ལ་ཡོད་བ་ལྟ་བུའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེང་རས་ཀྱིས་བར་དུ་ཚོད་པའི་དཔེས་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་དང་པོས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། ཕྱི་མས་ནི་ཚོན་གྱི་རི་མོ་ལེགས་པར་བཀྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་རི་མོའི་ལས་ཀྱིས་གསལ་བར་འགྱུར་ཞིང་འོད་གསལ་བ་དང་འདྲ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །མུན་པ་མུན་ནག་པའི་ནང་ན་བལྟ་བ་དང༌། ཐག་རིང་པོ་ནས་བལྟ་བ་དང༌། དེ་དག་ལས་བཟློག་པའི་དཔེས་ཀྱང་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཀྱི་དཔེས་ཀྱང་གནས་གྱུར་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་
― DTG133_Page_0669 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིབ་ཅན་གྱི་དཔེ་ལས་བཟློག་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བླ་ན་མེད་པའི་རྟེན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སྔར་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་བཅུ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བྱ་བ་རྣམས་པ་བཅུས་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལེའུ་བཅུས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཡུལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྐུས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་ནས་དད་པར་མཛད་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དེ་ལས་གཞན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མོས་པའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་འདུན་པར་བྱས་པ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གདམས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་གདམས་པ་བྱས་པས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་བྱས་ནས་མི་ཤེས་པས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་ནུས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་ཡང་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་རིག་ཕར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པ་དང༌། རང་གི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་འཇིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རིམ་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་ལྔ་པ་སྟེ། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་སྒོ་ནས་འདྲེན་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་མ་འདྲེས་པས། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་ནི་དྲུག་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྲུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིན་མཚན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་
― DTG133_Page_0670 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པ་ནི་བདུན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་མི་འདོར་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་གནས་པའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་བརྒྱད་པ་སྟེ། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི་དགུ་པ་སྟེ། དེ་ནི་བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པ་སྤངས་ནས་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བཅུ་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་ཚན་འདིས་བསྡུས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་མཛད་པ་རྣམ་པ་བཅུར་འབྱེད་དོ། །མཛད་པ་རེ་རེའི་བྱ་བ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཚད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཅད་པར་བྱ་བ་སླ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་འདི་དག་ཁོ་ན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་དང་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་པ་ན་ཞེས་བྱ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་གནས་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། །དེས་ན་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་དག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། གཅིག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་ཆོས་འདི་དག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་འདི་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
― DTG133_Page_0671 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དག་དམིགས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་དང་དམིགས་པ་ཆོམ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་འཇུག་པ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་མི་འཐོབ་པོ། །དེ་ལས་བཟློག་པས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉེད་དང༌། ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཉིད་དེ། ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེས་གྱ་ནོམ་པ་ཉིད་ནི་ཚད་མེད་པའི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསླབ་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་རྣམ་པ་དགུར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་བསླབ་པའི་ལམ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ལམ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྟོན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་དེ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཉིད་ནི་གང་ཡང་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་ཞེས་བྱ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་མ་མོའི་གནས་ལྟ་བུ་སྟེ། མདོ་སྡེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འདིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བརྗོད་དེ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུད་ཟ་བ་དང༌། ཆུད་ཟ་བ་མ་ཡིན་བའི་ལམ་འགྲེལ་བ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབུ་མའི་ལམ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྩ་བ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འདི་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གང་ཡང་སྨྲས་པ། གང་དག་ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྷ་དང་བཅས་པ་ཞེས་
― DTG133_Page_0672 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲས་པ་ནི། འགྲོ་བའི་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཉིད་ཐོབ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བསོད་ནམས་རབ་ཏུ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ཏུ་བཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འདི་ཡིན་ཏེ། དོན་ཤིན་ཏུ་གསལ་པར་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྨྲས་པ། དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་རྣམས་འཕེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་དེ་ནུས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་མ་དོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་ལ་བརྟེན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཐ་མ་ལས་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། སེམས་བསྐྱེད་ནས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་པའི་ཐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཐབས་རྙེད་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་དང་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཐབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་བསྒྲུབ་པ་ན་ཐོག་མཁོ་ནར་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མོས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེ་ལ་མོས་ན་ཆོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱང་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །བསྒྲུབས་ནས་ཀྱང་ཀྱང་
― DTG133_Page_0673 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་དང་གང་དུ་དང་གང་གི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེས་དེར་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པོ། །དེས་དེར་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པ་ན་ཅི་ནས་བསོད་ནམས་སོགས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་སོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་བསགས་ནས་འཁོར་པ་མི་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྒྲུབ་པོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབས་པ་ན་འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབས་པ་ན་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབས་པ་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་བསྒྲུབ་པོ། །དེས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་ན་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་ན་སུ་ལ་གང་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ཤེས་པས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ན་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚོལ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ནུས་ན་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྐྱེ་ཞིང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པས་མངོན་པར་སྐྱེ་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན་བདེན་པའི་རྣམ་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིང་བསྒོམ་པའི་ཐབས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་ན་བསྒོམས་པ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱིས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲུབས་ན་བདག་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྤོང་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དག །ཉན་ཐོས་དང་
― DTG133_Page_0674 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་རང་གིས་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་བདག་གིས་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་སྙོམས་པས་ན་རྟག་ཏུ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་ལ། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་དག་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འདིས་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབས་སོ། །དེ་ལ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་ཀྱི། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་བསྟན་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་གནས་ན་ངེས་པར་བྱ་བ་དང་རྟག་ཏུ་བྱ་དགོས་པ་ལ་བརྗེད་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བརྗེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གདགས་པ་ལ་འདོགས་པར་མཛད་དོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དེ། མ་ཐོབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟར་བཅོས་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གདུལ་བའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ། །ཤེས་པར་གྱུར་ན་གང་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་དང༌། གང་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་དང༌། གང་གིས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ཡང་གང་གིས་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་བར་གཞག་པ་ལ་མཁས་ན་གདམས་ངག་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །གདམས་ངག་ལ་མཁས་ན་དམིགས་པ་ཚད་མེད་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟོན་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་བྱེད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་
― DTG133_Page_0675 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་དེ་དང་དེར་མིང་དེ་དང་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་མིང་འདོགས་ཤིང་བསྟོད་པར་ཡང་མཛད་དེ། འདི་དག་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མིང་ཅན་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟགས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རྟགས་གང་དག་གིས་རྟགས་དེ་དང་ལྡན་ན་སྒྲུབ་པ་དེ་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པས་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ཁྱིམ་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའམ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཕྱིན་ཆད་ནི་གང་དུ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་འཛིན་ཏོ། །དེ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མིང་ཆད་པར་གདམས་ངག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕན་ཡོན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་དེར་ཁྱིམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་གོ །གནས་སྐབས་དེར་བློ་གནས་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་བར་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟུལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཆོག་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟུལ་ན་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་ཡངས་སུ་བཙལ་པ་མེད་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གོ་རིམས་རྫོགས་སོ།། །།རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་སའི་དངོས་གཞི་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་བ་སློབ་དཔོན་རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ལྷ་བཙུན་པ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཀྱི་བཀའ་ལུང་གིས་བལ་ཡུལ་གྱི་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་ཤཱན་ཏི་བྷ་དྲའི་ཞལ་ལྔ་ནས་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར་བའོ།། །།
| 
