སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་སོ་བཞི་པ།མདོ་སྡེ། རི༽ཐོགས་མེད། དབྱིག་གཉེན། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ།
ཐོགས་མེད།
― DTG134_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཾ་གྲ་ཧ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ། བམ་པོ་དང་པོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པ་འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ནས། ཆོས་མངོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་དང༌། དེ་ལ་འཇུག་
― DTG134_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུངས་དང༌། བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུངས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་བསྟན་པ་འདིས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་གང་དག་མ་བསྟན་པའི་གནས་བཅུ་པོ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། །རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དག་ནི་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ནི་དེར་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ནི་དེར་ལྷག་པའི་སེམས་སུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པར་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དག་གོ །དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེག་པའི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་མི་ཆུད་པར་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་བསྟན་པར་མི་སྣང་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་མཐུན་པ་འགལ་བ་མེད་པའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཤེས་བྱའི་གནས་དང་མཚན་ཉིད་དེར་འཇུག་དང། །དེ་ཡི་རྒྱུ་འབྲས་དེ་རབ་དབྱེ་བ་དང༌། །བསླབ་པ་གསུམ་དང་དེ་འབྲས་སྤངས་པ་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ཐེག་པ་མཆོག་གྱུར་ཁྱད་པར་འཕགས། །བསྟན་འདི་འདི་ལྟར་གཞན་ན་མ་མཐོང་ལ། །འདི་དག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་རྒྱུར་མཐོང་བས། །གནས་བཅུ་བསྟན་པས་ཁྱད་པར་ཞུགས་
― DTG134_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་བཀར་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་གོ་རིམས་འདི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རེ་ཞིག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ལ་མཁས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་བཟུང་བ་དེ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། སྔོན་སྦྱོར་བ་ཅན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་རྟོགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ས་བཅུ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་སྟེ། གནས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་པ་འདིར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྟན་པས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཆོས་ཀུན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་སྟེ། །དེ་བས་
― DTG134_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །དམ་པ་དག་ལ་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་རེ་ཞིག་ལུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེར་སྦྱོར་བའམ། དེ་ཡང་རྒྱུའི་དངོས་པོར་དེ་དག་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་དག་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་ལུང་ནི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། འདི་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ལུས་ཅན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་གི་བར་དུ་དེས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་པོ་དག་མ་ཞིག་པར་ཉེ་བར་བཟུང་བ་དང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བ་ན་ཡང་དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཉེ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་དང༌། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པས་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་དང༌། གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང་རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་གནས་གཅིག་པོས་ནི་བསྐྱེད་ལ། གཉིས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའི་
― DTG134_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་ཡོད་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཚོགས་དག་གི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་གནས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་འདི་གཉིས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདུ་ཤེས་མེད་པས་དེ་ན་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ཐོག་ཐག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་རྣམས་ལ་ཡང་ངར་འཛིན་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་དམིགས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཁོ་ན་དང་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ངའོ་སྙམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་གི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་སྐྱོན་འདི་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མ་འདྲེས་པ་ཡི་མ་རིག་དང༌། །ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བ་དང༌། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །ངེས་ཚིག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན། །ངར་འཛིན་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པར་ནི། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འཐད་དོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན། །གཉིས་མེད་གསུམ་པོ་འགལ་བར་འགྱུར། །དེ་མེད་ན་ནི་ངར་འཛིན་པ། །ཀུན་ན་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཡི། །སེམས་ཀྱི་བགེགས་སུ་རྟག་འགྱུར་དང༌། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ། །མ་འདྲེས་པ་ཡི་མ་རིག་འདོད། །
― DTG134_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་ཁྱད་པ་ཡིན་ལ། ཡིད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཀྱི་ལུས་གསུམ་པ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་དེ་ལས་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་སེམས་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རམ། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་མ་བསྟན་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་ཤེས་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དེ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང་བསྟན་ཏེ། གཅིག་ལས་འཕྲོས་པའི་ལུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞིའི་མདོ་ལས། སྐྱེ་དགུ་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ། ཀུན་གཞི་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཅན་དག་ལ་ཀུན་གཞི་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་བསྟན་ན་ཉན་འདོད་ལ། རྣ་བ་གཏོད་དེ། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ན་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཇི་སྐད་
― DTG134_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེའི་ལུང་ལས་ཀྱང་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་དེ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྩ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ། །ས་སྟོན་གྱི་སྡེའི་ལུང་ལས་ཀྱང་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་དེ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། ལ་ལར་རེས་འགའ་གཟུགས་དང་སེམས་རྒྱུན་ཆད་པར་སྣང་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེའི་ས་བོན་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་གནས་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་ལས་ཀྱང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ལྟ་བ་དང༌། །ཤེས་པ་དང་ནི་གཏོང་བ་དང༌། །གཡོ་བ་དང་ནི་རྟོགས་པ་དང༌། བདུན་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཉིད་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལམ་ཆེན་པོ་བཏོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདིར་ཚིག་འབྲུ་ཐ་དད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱང་དོན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་གཞིའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྨོངས་ནས་ལུང་དང་རྟོགས་པས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་དུ་ན་ཡང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པ་དེ་མི་རུང་བ་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་མ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཆེས་བཟང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཆེས་བཟང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་ཤིན་ཏུ་འདོད་པ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་དེ་དང་ནི་དེ་དང་འབྲལ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གོང་མ་ལ་མེད་དེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས་དེར་ཡང་དེ་དག་སྦྱོར་བ་མི་རིགས་སོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡང་ཆོས་འདི་པ་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་དེ་དག་སྦྱོར་བ་མི་རིགས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནང་གི་བདག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་འདོད་ཀྱང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་བཅིངས་པ་རྣམས་དེ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་འདོད་པར་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གོང་མར་སྐྱེས་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གི་དངོས་པོར་ཆགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གི་དངོས་པོར་ཆགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཀུན་གཞི་ཉིད་དུ་ཆེས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་བོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ནས་འདིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་
― DTG134_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ནི། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས། ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས། དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གིས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ནི། གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །བག་ཆགས་ཞེས་བརྗོད་པ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཏི་ལ་དག་ལ་མེ་ཏོག་གིས་བསྒོས་པ་ཏིལ་དང་མེ་ཏོག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་འགགས་ཀྱང་ཏིལ་རྣམས་དེའི་དྲི་གཞན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་འགགས་ཀྱང་སེམས་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མང་དུ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཐོས་པ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་ཞིང་འགགས་ཀྱང་སེམས་ནི་དེ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་སྟེ། བག་ཆགས་དེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་ཆོས་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་དག་ཅི་སོ་སོ་ཐ་དད་དམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གནས་ཤེ་ན། དེ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་དང་རྫས་སུ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། གང་དེ་འབྱུང་བའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱུང་བ་ལ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་
― DTG134_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་མར་མེའི་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་དང༌། སྙིང་པོ་ཚིག་པ་ཕན་ཚུན་དུས་མཉམ་པ་དང༌། མདུང་ཁྱིམ་ཡང་དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་མི་འགྱེལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བར་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གིས་རྒྱུར་ཅི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཚིག་གུའི་རྩི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་རས་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་སྣང་བ་གང་གི་ཚེ་ཚོན་གྱི་སྣོད་དུ་བཅུག་པ་དེའི་ཚེ་རས་ལ་ཚོན་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དུ་མ་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒོས་པ་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་དུས་ན་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་ཡང་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཚོན་གྱི་སྣོད་དུ་མངོན་པར་ཕྱོགས་ན་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་དག་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་དང༌། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཏེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དག་ཏུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྨོངས་པ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག །ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་བྱས་
― DTG134_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག །ཁ་ཅིག་ནི་དབང་ཕྱུག་གིས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག །ཁ་ཅིག་ནི་བདག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག །ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། རྐྱེན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཉིས་པ་ལ་རྨོངས་པ་དག་ནི་བདག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོར་རྟོག་སྟེ། དཔེར་ན་མི་དམུས་ལོང་མང་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་དག་ཀྱང་གླང་པོ་ཆེ་མ་མཐོང་བ་ཤ་སྟག་ཅིག་སྟེ། དེ་དག་ལ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་གླང་པོ་ཆེ་བསྟན་ལ། དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གླང་པོ་ཆེ་དེའི་སྣ་ལ་རེག །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མཆེ་བ་ལ་རེག །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རྣ་བ་ལ་རེག །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རྐང་པ་ལ་རེག །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མཇུག་མ་ལ་རེག །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སྒལ་ཚིགས་ལ་རེག་ལ་དེ་དག་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ཅི་འདྲ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཤོལ་མདའ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཏུན་ཤིང་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཞིབ་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཏུན་གྱི་གཞི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཕྱགས་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཕ་བོང་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉེས་པོ་འདི་མི་ཤེས་པ་མ་རིག་པས་དམུས་ལོང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ། གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མི་ཤེས་པ་དག་ཀྱང༌། ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སེམས། ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་བྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་སེམས། ཁ་ཅིག་ནི་དབང་ཕྱུག་ཡོད་པར་སེམས། ཁ་ཅིག་ནི་བདག་ཡོད་པར་སེམས། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བར་སེམས། ཁ་ཅིག་ནི་བྱེད་པ་པོར་སེམས། ཁ་ཅིག་ནི་ཟ་བ་པོར་སེམས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་སྟེ། དེས་ཁམས་གསུམ་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་དང་ནང་དང་མི་གསལ་བ། །གཉིས་དང་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དང་ནི། །དམ་པའི་དོན་ཏེ་དེ་དག་ཀུན། །ས་བོན་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །སྐད་
― DTG134_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང༌། །དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་འབྱུང་བར་འདོད། །ངེས་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། །རང་གི་འབྲས་བུས་བསྒྲུབས་པའོ། །བརྟེན་ལུང་མ་བསྟན་བསྒོ་བྱ་བ། །སྒོ་བར་བྱེད་དང་འབྲེལ་པ་ལ། །སྒོ་བྱེད་དེ་ལས་གཞན་ནི་མིན། །དེ་ནི་བག་ཆགས་མཚན་ཉིད་དོ། །དྲུག་པོ་དག་ལ་འབྲེལ་མེད་དེ། །ཐ་དད་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། །སྐད་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར། །རིགས་ལ་བྱ་ན་གཞན་དུ་ཐལ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་དེ། །བསྐྱེད་པ་དང་ནི་འཕེན་པར་འདོད། །མ་བཏབ་ཤི་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར། །མདའ་ནི་བར་དུ་མི་ལྟུང་བཞིན། །ཕྱིར་རོལ་གྱི་ས་བོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནང་གི་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཕྱི་རོལ་ས་བོན་མ་བཏབ་བམ། །ནང་གི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐོས་སོགས་བག་ཆགས་མེད་ན་ནི། །དེ་འབྲས་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ཕྱིར། །བྱས་དང་མ་བྱས་འཇིགས་དང་ཕྲད། །ཉེས་པར་འགྱུར་བས་འགལ་ཕྱིར་རོ། །ནང་ནི་ཕྱི་རོལ་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བག་ཆགས་རྟེན། །ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་བལྟ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཉེ་བར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་གཅོད་དང༌། དེ་ཡི་འཇུག་བྱེད་སེམས་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ནི་གཅིག་གི་རྐྱེན་གཅིག་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སྦྱོར། །དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་དེ་བཞིན། །ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང༌། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ཕན་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ན། འོ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཉིས་པ་ལ་གང་གི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ། །ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་རྐྱེན་དུ་ཞིག་གིས་སྐྱེ་ཞེ་ན། བདག་པོ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
― DTG134_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འཁོར་བ་པ་དང༌། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འགྲོ་བ་པ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་རྐྱེན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་གྲངས་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་འདི་དག་གིས་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པ་ལྟར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་དེ་ཅིས་མངོན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་རུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བག་ཆགས་ས་བོན་ཉིད་དུ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་དག་ལ་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་འགགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་དག་གི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོར་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་ལ་ནི་བག་ཆགས་མེད་ཅིང་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔར་འགགས་པ་ནི་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡིན་པས། མེད་པ་འདས་པ་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། འདས་པའི་ལས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ཡང་བག་ཆགས་མི་རུང་ངོ༌། །རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དངོས་པོ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྒོས་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་ས་གོང་མ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་འཆི་འཕོས་ཏེ། འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བག་ཆགས་དེ་གནས་དང་བཅས་པར་འདས་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ན་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འགགས་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་བཅས་པར་མི་རུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་བག་ཆགས་དེ་གནས་དང་བཅས་ཏེ་འདས་ནས་ཡུན་རིང་སྟེ། མེད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཡང་མ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ནས་ཤི་འཕོས་པའི་ཡིད་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་ན་གནས་པའི་ཚེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་
― DTG134_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དེ་ནི་བར་མ་དོའི་སྲིད་པར་འགགས་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མའི་མངལ་དུ་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་དུ་བརྒྱལ་ལོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་བརྒྱལ་ན་ནི་བརྒྱལ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དུས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཅི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་གང་བརྒྱལ་བ་དེ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མིང་དུ་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་ན་ནི། །དེས་ན་གང་གནས་ཀྱི་དངོས་པོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་མ་ཡིན་ན། གང་རྟེན་པ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པར་རུང་རེ་སྐན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་དེ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་གྲུབ་བོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་འཛིན་པར་བྱེད་བ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་འཐད་དེ། དེ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་རྣམས་ནི་གནས་སོ་སོར་ངེས་པ་དང་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་མདུང་ཁྱིམ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་རི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་སེམས་ཅན་
― DTG134_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བས། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་བྱེད་པ་ནི་མི་དམིགས་སོ། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སར་སྐྱེ་བ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མཉམ་པར་མ་བཞག་པས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་བ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། དེའི་ས་བོན་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་གཞན་དེ་མི་འཐད་དོ། །ཡང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱང༌། ས་བོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། ས་བོན་མེད་ཅིང་གཞི་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན། དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་གཉི་ག་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་གནས་ནི། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེས་མཆེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་ཡང་གནས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའམ། ཉེས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་འཆི་འཕོ་བ་ན་ལུས་སྨད་དམ་སྟོད་ནས་རིམ་གྱིས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མི་རུང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་མ་ཐོབ་པས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་
― DTG134_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་དེ་ཡང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེས་བསྒོས་པ་མེད་པས་དེ་ས་བོན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་འདས་པ་ཚེ་རབས་དུ་མར་སེམས་གཞན་གྱིས་བར་དུ་བཅད་པ་དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་དེའི་ས་བོན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་དེའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་དེ་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་རུང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་པ་དང་སོ་སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཞན་གྱི་སྒྲ་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། དེ་གཉི་ག་ལ་བག་ཆགས་སུ་བསྒོས་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་ཆོས་དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རེ་ཞིག་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བས་བར་དུ་ཆོད་ལ། གང་གི་ཚེ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བསྒོས་པ་དེ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་འགགས་ཤིང་འདས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་ཏེ་མེད་ན། ཕྱིས་དེའི་ས་བོན་ཅན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། གང་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་དེ་ནི། ཡང་དག་
― DTG134_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དང་ནམ་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་དང་འགག་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་བསྒོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེའི་གཉེན་པོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་ཇི་ལྟར་རུང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ནི་མ་འདྲེས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེའི་བག་ཆགས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བག་ཆགས་དེ་མེད་ན་ས་བོན་གང་ལས་འབྱུང་བ་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ས་བོན་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཅི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་དེའི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་དུ་རུང༌། ཇི་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་དེའི་གནས་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་བལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་གནས་གང་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལྷན་ཅིག་འདུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བག་ཆགས་ཆུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ནས་བག་ཆགས་འབྲིང་པོར་འགྱུར་རོ། །བག་ཆགས་འབྲིང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བག་ཆགས་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལན་མང་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ས་བོན་དུ་བལྟ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་
― DTG134_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པའོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མ་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་གཉེན་པོ་དང༌། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་དང༌། ཉེས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཕྲད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྡུས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་སུ་བསྡུས་པར་ཡང་བལྟའོ། །དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་སྟེ། ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འབྲི་ཞིང་གནས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །གནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་གྱུར་པ་དང་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཆུད་དང་འོ་མ་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲིབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ངང་པས་ཆུ་ལས་འོ་མ་འཐུངས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ན། མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་སའི་བག་ཆགས་འགྲིབ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སའི་བག་ཆགས་འཕེལ་ནས་གནས་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འབྲལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མ་བྲལ་བར་རིགས་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གདོད་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་འགོག་
― DTG134_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པས་སེམས་དང་བཅས་པ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་སེམས་དེ་མི་རུང་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་མི་རིགས་པས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། རེག་པ་དམིགས་པས་འདུ་ཤེས་པ་དང་ཚོར་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་མཐུས་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་པ་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་ལས་བརྟེན་པ་དབྱེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དཔེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ལས་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །གང་ཡང་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དེའི་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་མི་འཐད་ཀྱིས་སྟེང་དུ་གཟུགས་མེད་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པའི་དེ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་གཏོགས་པར་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཐ་མའི་སེམས་ཀྱང་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟང་པོའི་སེམས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་སྤངས་པ། །བསྩལ་བ་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ། །སེམས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བར་བྱེད། །གཉེན་པོ་གྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་བྱར། །སྤངས་པ་མིན་ཕྱིར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ནི་སྤངས་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། །རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ས་བོན་བྲལ་བའམ། །དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་འདོད་ན། །དེ་མེད་པར་ནི་གཉིས་མེད་དེ། །འགྱུར་བ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། །མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་
― DTG134_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རྣམ་པ་བཞིར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །རྣམ་པ་བཞི་ནི་འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ལ་འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ས་བོན་མེད་པས་ཡང་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་དེ་ཉིད་ལ་ཡིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཡིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། གང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཚོར་བ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཐུན་མོང་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོ་རང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཐུན་མོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ནོ། །གཉེན་པོ་བྱུང་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གོ །ཐུན་མོང་པ་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ་ནི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །ཐུན་མོང་འཆིང་བ་སྤང་དཀའ་དང༌། །ཡོངས་ཤེས་བྱ་བར་དཀའ་བར་འདོད། །ཕྱི་རོལ་མཚན་མ་ཆེན་པོ་ལས། །རྣལ་འབྱོར་བ་ཡི་ཐ་དད་སེམས། །དེ་ནི་འགགས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །དག་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བ་དག །སངས་རྒྱས་གཟིགས་པ་རྣམ་དག་ཕྱིར། །སངས་
― DTG134_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་ཞིང་ནི་རྣམ་པར་དག །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ཏེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གནས་ཀྱི་ལས་སུ་མི་རུང་བ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བའི་བྱེ་བྲག་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྤྱད་ཟིན་པ་དང༌། མ་སྤྱད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་སྤྱད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པའོ། །མ་སྤྱད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྤྲོས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དགེ་བ་དང་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་ཤིང་བྱས་པ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པས་སྤྱད་ཟིན་པ་ཡང་མི་རུང་ལ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་དཔེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང་རྨི་ལམ་དང་རབ་རིབ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ས་བོན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་མཐའ་དག་ཉིད་དང༌། མཐའ་དག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བཅིངས་པ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཐའ་དག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉམས་པར་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་བཏོན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་སངས་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་བཏོན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་བཏོན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རིམ་གྱིས་ལྡོག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་
― DTG134_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་འགལ་བ་མེད་དེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཤེས་བྱའི་གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཅན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང༌། ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དུས་དང༌། གྲངས་དང༌། ཡུལ་དང༌། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པ་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་
― DTG134_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ནོར་བའི་དོན་སྣང་བའི་གནས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་དོན་མེད་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་དོན་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་གཏན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་ཁམས་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་ཁམས་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་དཔེ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ནི་དཔེར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ན་དོན་མེད་པར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཁང་ཁྱིམ་དང༌། ནགས་ཚལ་དང༌། ས་དང་རི་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་གི་དེ་ན་དོན་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དཔེ་འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། རབ་རིབ་རྣམས་དཔེར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སད་པ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཟད་ན། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པས་སད་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་རྨི་ཞིང་མ་སད་པ་ལ་མི་འབྱུང་གི་སད་པ་
― DTG134_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པས་མ་སད་པ་ལ་མི་འབྱུང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པས་སད་པ་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པས་མ་སད་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལུང་དང་རིགས་པས་དཔག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལུང་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ས་བཅུ་བ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་ཞུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཅི་སེམས་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བགྱིའམ་ཐ་དད་པ་མ་ལགས་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་གལ་ཏེ་སེམས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ལགས་ན། སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འཛིན་པ་ལགས། བྱམས་པ་ཆོས་གང་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་འཛིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྣང་ངོ༌། །དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་མཐོང་ཡང༌། གཟུགས་བརྙན་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་གཟུགས་དེ་དང་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་དེ་དོན་ཐ་དད་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་སེམས་དེ་ཡང་དེ་ལས་དོན་ཐ་དད་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལུང་འདིས་རིགས་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཤེས་བྱའི་གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ཉིད་སེམས་མཐོང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་གཞན་མེད་དོ། །རིགས་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བར་འོས་སོ། །རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དམིགས་པ་དེ་མདུན་དུ་བཞག་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་
― DTG134_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དེར་སྣང་བ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པས་མ་སད་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ། །གང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་དེ་དག་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རིགས་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་བལྟ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་ལུང་དང་རིགས་པས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉིད་དུ་སྣང་ཞིང་མཚུངས་ལ་བསྟན་པར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་ཅེས་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདི་དག་འབྱུང་དུ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད། །རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་ན་ནི། །གཟུགས་ཅན་མིན་དང་ཅིག་ཤོས་མེད། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དེས་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་འདུས་པར་འབྱུང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མངོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པ་རྣམས་འབྱུང་ཞེ་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་འཁོར་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་བྱེ་
― DTG134_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་མྱོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ནི་དོན་མེད་པ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་མེད་པས་དེ་ཙམ་ཡིན་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བ་ཡིན་པ་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བ་ཡིན་པའི་བར་དག་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཤིང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་ནི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། དེ་ཙམ་གཉིས་དང་སྣ་ཚོགས་ཉིད། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་འདོད། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཞུགས་གྱུར་པ། །དེ་དང་བྲལ་ན་དེ་ཕྱིར་ཡང༌། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་རྟེན་དེ་དང་དེ་ནས་འབྱུང་བ་ན་དེ་དང་དེའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། སེམས་པ་ལ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་སྙམ་མོ། །རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་གཉིས་སུ་སྣ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་དོན་ཙམ་དུ་སྣང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལུས་ལ་གནས་པ་བཞིན་དུ་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རེག་བྱ་ལ་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཕུག་གནས་ཤིང༌། །རིང་དུ་འགྲོ་ལ་གཅིག་པུ་རྒྱུ། །གདུལ་བར་དཀའ་བའི་སེམས་འདུལ་བྱེད། །དེ་ནི་བྲམ་ཟེར་ངས་བཤད་དོ། །ཡང་
― DTG134_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མྱོང་སྟེ། ཡིད་ནི་འདི་དག་གི་སྟོན་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དུ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེར་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་དེའི་ལྟ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་དེའི་ལྟ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ན་དེ་འབྱུང་བའི་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་དོན་སྣང་བཞིན་དུ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཤེས་པས་ནི་དཔེར་ན་ཡི་དགས་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། མི་དང་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐ་དད་པ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དམིགས་པས་ནི། དཔེར་ན་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དམིགས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པས་ནི་དོན་ཡོད་ན་དོན་དུ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབད་པ་མེད་པར་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཤེས་པས་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། བསམ་གཏན་པ་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་མོས་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དོན་དེ་དག་སྣང་བ་དང༌། ཞི་གནས་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་དོན་སྣང་བ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དེ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་མི་
― DTG134_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དོན་ཤེས་པ་རྣམ་པས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང༌། །ལྷ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་རིགས་སུ། །དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །དོན་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །འདས་སོགས་དེ་བཞིན་རྨི་ལམ་དང༌། །གཟུགས་བརྙན་རྣམས་པ་གཉིས་ལ་ཡང༌། །དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །དེ་ལ་དམིགས་པར་རུང་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན། །ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་མི་འགྱུར། །དེ་མེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འཐོབ་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་ཐོབ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་འདི་ལྟར་ཡང༌། །མོས་པའི་དབང་གིས་ས་ལ་སོགས། །དངོས་པོ་དེ་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། །འདི་ལ་སུ་ཞིག་བློ་ལྡན་ཞིང༌། །ཞི་བ་གྲུབ་པ་ཐོབ་པ་ཡི། །ཆོས་ཀུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། །དེ་ལྟར་དོན་རྣམས་སྣང་ཕྱིར་དང༌། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་བ་ལ། །དོན་ཀུན་སྣང་བ་མེད་ཕྱིར་ཡང༌། །དོན་མེད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །དེ་མེད་པས་ན་རྣམ་རིག་མེད། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དོན་སྣང་བའི་གནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རང་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་རྐྱེན་གྱི་གཞན་དབང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་ནུས་པས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་གནས་པའི་དོན་མེད་པ་སྣང་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཏན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
― DTG134_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་གི་དོན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡོད་ཅིང་ཀུན་ཏུ་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་གང་ཡིན། ཀུན་ཏུ་བརྟག་པ་ནི་ཅི་ཞིག །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱིས་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རང་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་འབྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་རྟོག་པས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གང་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟག་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ཅིང་དམིགས་པ་གང་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པ་གང་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་དང༌། དག་ཀུན་ནས་སློང་བ་གང་དང༌། ཐ་སྙད་གང་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་པ་གང་གིས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ཅེ་ན། མིང་གིས་དམིགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེར་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། ལྟ་བས་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངག་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་བཞི་པོ་དག་གིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དང༌། མེད་པའི་དོན་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་གི་ཚུལ་ཅི་ཐ་དད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ན་དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ན་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །གང་གིས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲང་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་བའི་
― DTG134_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དང༌། དེས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་དེ་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །ཡང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང༌། བྱང་བ་དང་མ་བྱང་བའོ། །བྱང་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །མ་བྱང་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། མིང་ལ་བརྟེན་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་འདིའི་དོན་ནི་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མིང་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་མ་རྟོགས་པའི་མིང་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །དོན་ལ་བརྟེན་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ཏེ། དེ་གཉི་ག་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་འདི་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་འདིའི་མིང་ནི་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །མཚན་མར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ།
― DTG134_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །མཚན་མ་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། གནོད་པ་དང་དུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པས་དེ་འགྱུར་བའོ། །མཚན་མར་སྣང་བ་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་འགྱུར་བ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འགྱུར་བའོ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལས་ཕྱིར་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་སོང་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། དངོས་པོའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG134_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། གཟུགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མིང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུར་བ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། །རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། མིང་བཅོས་མ་ལ་ཆོས་དེ་དག་སོ་སོར་རྟོག་ནས་མིང་གློ་བུར་གྱིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མིང་མཐོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་གཉེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
― DTG134_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་པའི་དོན་མཐའ་དག་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གསུམ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་ན། རྣམ་གྲངས་གང་གིས་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པས་དེས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་པ་དེས་གཞན་གྱིས་དབང་མ་ཡིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་གཞན་གྱི་དང་མ་ཡིན། ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཅིས་མངོན་ཞེ་ན། མིང་གི་སྔ་རོལ་ན་བློ་མེད་པས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགལ་བ་དང༌། མིང་མང་པོས་བདག་མང་པོར་བ་དང༌། མིང་ངེས་པ་མེད་པས་བདག་འདྲེས་པར་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མིང་གི་སྔ་རོལ་བློ་མེད་ཕྱིར། །མང་བའི་ཕྱིར་དང་མ་ངེས་ཕྱིར། །དེ་ཡི་བདག་ཉིད་བདག་མང་དང༌། །བདག་འདྲེས་འགལ་བས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་མེད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་རྣམ་དག །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་མེད་འདྲ་དང༌། །དེ་བཞིན་མཁའ་འདྲར་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་དུ་ཟིན་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། དེ་མེད་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དུ་ཟིན་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་དམིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོད་མིན་ན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་དག །དུས་ཀུན་ཏུ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་བསྟན་པ་དེར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་
― DTG134_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པས་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང༌། བྲག་ཅ་དང༌། ཆུ་ཟླ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །དྲི་མ་མེད་པར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་པའོ། །དེ་ཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དབང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱུང་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བསྟན། །རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་བསྟན། །རྣམ་པར་དག་པ་བཞི་བརྟེན་ནས། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན། །དག་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང༌། །དྲི་མ་མེད་པ་དང་ལམ་དང་དམིགས། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །རྣམ་པ་བཞི་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གཞན་དག་ནོར་བ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གཞན་དག་ཇི་ལྟར་ནོར་བ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཞན་དག་འདི་སྙམ་དུ་དོན་མེད་པ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་སོམ་ཉི་ཟ་བ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དོན་མེད་པ་རྣམས་ཇི་
― DTG134_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་དབྱུང་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་ན་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཉེར་བར་སྤྱོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་ན་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་བརྗོད་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འབྱུང་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསམས་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ། ཚངས་པས་ཞུས་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཁོར་བ་ཡང་མི་དམིགས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་དམིགས་ཞེས་བསྟན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལས་དགོངས་ནས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ནི་འཁོར་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཆོས་ཉི་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། དེ་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་ཤེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཐར་གཏོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཉིད་ནི་དེ་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་དགོངས་ནས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དོན་འདི་ལ་དཔེ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དཔེ་ནི་ས་ཁོང་ན་གསེར་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ཁོང་ན་གསེར་ཡོད་པ་ལ་ནི་སའི་
― DTG134_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁམས་དང་ས་དང་གསེར་དང་གསུམ་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་སའི་ཁམས་ལ་ནི་མེད་པའི་ས་དམིགས་ལ། ཡོད་པའི་གསེར་ནི་མི་དམིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་མེས་རེག་ནས་ནི་མི་སྣང་ལ་གསེར་ནི་སྣང་ངོ༌། །སའི་ཁམས་ནི་སར་སྣང་བ་ལ་ལོག་པར་སྣང་ངོ༌། །གསེར་དུ་སྣང་བ་ན་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་སའི་ཁམས་ནི་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་མ་རེག་པ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་གི །ཡང་དག་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་མི་སྣང་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་རེག་པ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་གི །ལོག་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་མི་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་ཁོང་ན་གསེར་ཡོད་པ་ལ་སའི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལ་ལར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་གོ་ཞེས་བསྟན། ལ་ལར་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བསྟན། ལ་ལར་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ་རྟག་པ་ཞེས་བསྟན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆས་རྟག་པའོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆས་མི་རྟག་པའོ། །གཉི་གའི་ཆས་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་འདི་ལས་དགོངས་ནས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དག་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་གཟོད་མ་ནས་མ་ཞི་བ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་
― DTG134_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ལྡེམ་པོ་དག་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟན་པ་བཞིན་དུ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡིན་པ་དག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང༌། །དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དུ་བསྟན། །ཆ་རེས་དེ་དག་མེད་པ་དང༌། །ཡོད་པ་ཞེས་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན། །གཉི་གའི་ཆས་ནི་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པའང་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་མཛད། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་མེད། །དེ་ཕྱིར་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་མཛད། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྣང་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་མཛད། །རང་དང་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། །རང་གི་དངོས་ལ་མི་གནས་ཕྱིར། །གཟུང་བ་བཞིན་དུ་དེ་མེད་ཕྱིར། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དུ་བཞེད་པ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིས། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བརྟེན་བྱས་ཏེ། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ཞི་དང༌། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པར་གྲུབ། །ཡང་དགོངས་པ་བཞིན་དང་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཞིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་མང་གི་མཚན་བཟུང་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ལ་སྦྱིན་པ་བསྔགས་ལ། དེ་ཉིད་ལ་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པའང་གསུངས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་
― DTG134_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ནི་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཡང་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཞི་སྟེ། གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་གང་ཟག་དང་ཚོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ལ་ལྡན་པོར་དགོངས་པ་ནི་གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གསུམ་པོ་དག་སྟོན་པའོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི། གང་དུ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་གང་དུ་སྒྲས་དོན་གཞན་དུ་བརྗོད་ལ། དོན་ཉིད་གཞན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་ཉོན་མོངས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འཆད་པར་འདོད་པས་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། བཤད་ཟིན་པའི་དོན་བསྟན་པས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་སྟེ་དེ་དག་ཉིད་ལས་དེ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ལྟ་དང་བཅས་པ་ལས། །དེ་དག་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་བྱ། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ན་ཡོད་ན། དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བ་དང་མཐོང་བས་དུས་གཅིག་ཏུ་དེ་གཉི་ག་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མི་དམིགས་པའམ་དམིགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་
― DTG134_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ན་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་དམིགས་པ་ན་དེ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟགས་པ་མེད། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ན་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་གཉི་ག་ཡང༌། །མི་དམིགས་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཡིན། །ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཤད་ཟིན་པ་དོན་བཤད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བའོ། དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ། སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྟོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ། སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ། རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བློ་མངའ་བ། ཆོས་མཁྱེན་པ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་པ། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ། ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མོས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ། མཐའ་དང་དཔུང་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱིན་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྟན་པའོ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཉིད་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་
― DTG134_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་དགུས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམས་པར་དག་པ་ཤེས་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་དང་དགོངས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལུང་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་འབྱུང་བ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སྐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མ་འདྲེས་པ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་ཙམ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བ་ནི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པ་དང་བདག་ཅི་རི་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པ་དང༌། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པར་བྱམས་པ་དང༌། མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐོང་བར་དུ་གཏན་དུ་
― DTG134_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཛའ་བ་དང༌། ཚིག་རན་པ་དང༌། འཛུམ་པའི་བཞིན་གྱིས་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་དང༌། ཁུར་བླངས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱིད་ལུག་པ་མེད་པ་དང༌། ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང་དོན་གྱིས་ངོམས་མི་མྱོང་བ་དང༌། བདག་གི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བ་དང༌། བཞིན་གྱི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་མི་གཤེ་བར་བསྒོ་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བའི་སྦྱིན་པ་དང༌། སྲིད་པའི་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་བསྩལ་བའི་བསམ་གཏན་དང༌། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཟིན་པའི་ཐབས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱམས་པ་དང༌། གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། གུས་པར་བྱས་ཏེ་དགོན་པར་གནས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣ་ཚོགས་དག་ལ་མི་དགའ་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པ་མི་འདོད་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཕན་ཡོན་ལ་ལྟ་བ་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་བ་དང༌། ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤོངས་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་རྣམ་པར་རྩེན་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མི་གཏོང་བ་དང༌། ཚིག་གཅིག་ཏུ་ཆད་པ་དང༌། བདེན་པ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚིག་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚིག་དང་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཚིག་འདི་ནི་ལས་བཅུ་དྲུག་གིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལས་བཅུ་དྲུག་ནི་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་སྦྱོར་བའི་ལས་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ལས་དང༌། གཞན་གྱིས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པར་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བའི་ལས་དང༌། མི་འཁྲུགས་
― DTG134_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ལས་དང༌། ཟང་ཟིང་དང་མ་འདྲེས་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། ཚིག་གསུམ་གྱིས་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ལས་དང༌། ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་དེ་དང་མཐུན་པའི་ངག་དང༌། ལུས་ཀྱི་ལས་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་དང༌། མི་ཞུམ་པའི་ལས་དང༌། མི་བཟློག་པའི་ལས་དང༌། ཐབས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་དང༌། ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ལས་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཚིག་བདུན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་དང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། དགོན་པ་ལ་གནས་པ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཚིག་དྲུག་གིས་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བའི་ལས་དང༌། ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། མཐུ་ཐོབ་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཚིག་གསུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ལས་དང༌། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང༌། གཅིག་ནི་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གིས་སྡུད་པ་དང༌། སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཚིག་བཞིས་དེས་འཇོག་པའི་ལས་དང༌། ཚིག་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་དང་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོའི་ཚིག་ནི་ཉེར་བཟུང་ནས། །ཚིག་དབྱེ་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་འགྲོ། །དང་པོའི་ཚིག་ནི་ཉེར་བཟུང་ནས། །ཐ་དད་དོན་གྱིས་ཐ་དད་ཚིག །ཅེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལེའུ་གཉིས་པ་རྫོགས་སོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ལ་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པའི་གནས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
― DTG134_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པ་ཆོས་དང་དོན་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་གཟུང་བའི་དངོས་པོའི་གནས་ལྟ་བུ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྗོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་པའོ། །འདི་ལ་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སུ་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཚད་མེད་པ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པ་གཅིག་ཏུ་མོས་པ་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལེགས་པར་བསགས་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གང་དུ་འཇུག་ཅེ་ན་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་དོན་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲོགས་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གང་གིས་འཇུག་ཅེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་སྦྱོང་བ་དང༌། གནས་བཞི་སྤོང་བ་དང༌། ཆོས་དང་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་རྟག་ཏུ་དང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བ་ལ་དང་བག་ཡོད་པས་འཇུག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མིར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ་སྙམ་པ་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་དང་པོའོ། །བསམ་པ་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་བསམ་པ་དེ་དག་གིས་ཐོབ་སྟེ། དེས་བདག་ཚེགས་ཆུང་ངུས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ནི་སྦྱོང་བ་གཉིས་པའོ། །དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན་ན་འཕྲལ་དུ་ཤི་ལ། འབྲལ་དུ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྐྱེ་ན། བདག་དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་དགེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པ་ལྟ་འཕྲལ་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ནི་སྦྱོང་བ་གསུམ་པའོ། །འདིར་
― DTG134_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིགས་སུ་བཅས་པ། གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་མེད་པ། །མིར་གྱུར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་ཞུམ་པར་མི་བྱའོ། །བསམ་པ་གང་གིས་ལེགས་ཡིད་ཀྱིས། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་བྱེད་པ་ཡི། །བསམ་པ་དེ་ཐོབ་བརྟན་རྣམས་ཀྱི། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དགེ་དང་ལྡན་པ་ཤི་མ་ཐག །འདོད་བཞིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལུས་འཐོབ། །སྤངས་པ་དགེ་ལྡན་འཕྲལ་དུ་ཡང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དེ་ཅིས་མི་འཐོབ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང། ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉིད་སྤངས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་ཆོས་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་མདུན་ན་གནས་པ་དང༌། བཞག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མཚན་མ་གང་ཞིག་མདུན་བཞག་དང༌། །གང་ཡང་བདག་ཉིད་གནས་པ་རྣམས། །ཀུན་ལ་བློ་ལྡན་མི་རྟོག་ན། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་གིས་ཇི་སྐད་འཇུག་ཅེ་ན། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པ། ཆོས་དང་དོན་སྣང་བ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་སྟེ། མིང་དང་དོན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཏགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་སྟེ། མིང་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པར་བརྩོན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ཡི་གེ་དང་དོན་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྗོད་པ་དེ་ལ་ཡི་གེའི་མིང་དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་ཡང་དག་པར་རྟོག་གོ །ཡིད་གེ་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོག་གོ །མིང་དེ་ཡང་
― DTG134_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པར་ཟད་པ་ཙམ་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་ཤིང་མིང་དང་བཅས་པའི་དོན་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཅས་པ་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པ་ན། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཡི་གེ་དང་དོན་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་ལ་འཇུག་ཅེས་ནི་ཇི་སྐད་བྱ། ཅི་འདྲ་བར་ནི་འཇུག་ཅེ་ན། དེ་ཙམ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་གཉིས་དང༌། སྣང་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། མིང་དང་དོན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་དོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་དག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུན་ཁུང་ན་སྤྲུལ་དུ་སྣང་བའི་ཐག་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་སྟེ། དཔེར་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་ནི་ནོར་པ་སྟེ། དེའི་དོན་རྟོགས་པ་རྣམས་ནི་མེད་པ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་བློ་ལྡོག་ཅིང༌། ཐག་པའི་བློར་གནས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཕྲ་མོར་བྱ་ན་ནོར་པ་སྟེ། ཁ་དོག་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཐག་པའི་བློ་ཡང་བཟློག་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བློ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཡི་གེ་དང་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་དེ་དག་ལ། སྦྲུལ་གྱི་བློ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་བསལ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་བློ་ཡང་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པས། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་བཟློག་ནས་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པ་དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་
― DTG134_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་གནས་ཤིང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཆོས་དང་གང་ཟག་ཆོས་དང་དོན། །བསྡུས་པ་དང་ནི་རྒྱས་དང་རིགས། །མ་དག་པ་དང་དག་དང་མཐའ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་མིང་གི་ཡུལ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འཇུག་པས་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཞུགས་པས་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ལ་འཇུག་ཅེ་ན། འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཞི་གནས་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་པ་དེ་དང༌། །དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཤེས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་རེག་པའི་ས་བོན་སྤེལ་ཏེ། གནས་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་གོ །རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྒྱུ་མ་བྱས་པའི་ཆོས་
― DTG134_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལ་སྒྱུ་མ་མཁན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པ་སྟོན་ལ་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་ལ་གནས་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞི་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་ཚེ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དྲོ་བར་གྱུར་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་ཚེ་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་རྩེ་མོའི་གནས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། དོན་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་ནི། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པའི་གནས་སོ། །གང་གི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སུ་བལྟའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཉེ་བ་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ས་ལ་ཞུགས་ཏེ་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པ་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་ལ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་པས། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་གནས་གྱུར་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་རོ། །ཉན་ཐོབ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་ལ་ལས་ཁྱད་པར་བཅུས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་ཆེན་པོས་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སའི་ཁྱད་པར་ནི་ས་བཅུས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་སྤོང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། བདག་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་འབྱུང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་འབྲས་བུ་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མིང་དང་དངོས་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ། །གློ་བུར་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ། །བཏགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ལ། །དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་བཙལ་བར་བྱ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་པས། །དོན་མེད་པར་ནི་རྟོག་གསུམ་དང༌། །དེ་མེད་ཕྱིར་ཡང་དེ་མེད་པར། །མཐོང་བ་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་གདམས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་གཞག་པས། །གཟུགས་བརྙན་ཡིད་དུ་མཐོང་བ་ནི། །དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བཟློག་ནས་སུ། །རང་གི་འདུ་ཤེས་ངེས་པར་གཟུང༌། །དེ་ལྟར་ནང་དུ་སེམས་གནས་སོ། །གཟུང་བ་མེད་པ་རབ་རྟོགས་བྱོས། །དེ་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་རྟོགས་ཀྱིས། །དེས་ན་དམིགས་པ་མེད་ལ་རེག །འདི་ལྟ་སྟེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། གཞན་ཡང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་འབྱུང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །ཚོགས་རྣམས་མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་མེད་བསགས་ཏེ། །ཆོས་ལ་སེམས་བ་ལེགས་པར་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུས་བྱུང་རྟོགས། །བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་ནི་ངེས་
― DTG134_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་ནས། །དེ་འདྲ་བ་ཡི་སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་གནས། །དེ་བས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྲལ་བ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རྟོགས་ནས། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །བློ་དང་ལྡན་པས་གཉིས་པོ་མེད་རྟོགས་ནས། །དེ་དང་མི་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས། །རྟོགས་མེད་ཤེས་སྟོབས་མཉམ་པའི་རྗེས་སོང་བས། །བློ་དང་ལྡན་པས་ཀུན་ནས་རྟག་པར་ཡང༌། །དེའི་གནས་ཐིབས་པོ་ཉེས་པར་བསགས་པ་སེལ། །རྩི་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་ནི་སེལ་བ་བཞིན། །ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ལེགས་ཆོས་ལེགས་བཞག་པ། །རྩ་བ་ཆོས་དབྱིངས་བཅས་ལ་དེས་བློ་བཞག །དྲན་རྒྱུད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་ཤེས་ནས། །ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་བརྟན་མྱུར་འགྲོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་པ་ལ། དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་དྲུག་གིས་འཇུག་གོ །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇུག །ཇི་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་དེ་ལ་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་མ་ཆགས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལ་འཁྲུག་པ་མེད་པ། བསྒོམ་པ་ལ་ལེ་ལོ་མེད་པ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་འདི་དག་ལ་མི་འཇུག་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདིའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་ཀྱང༌། བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། རོ་མྱོང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཚུལ་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་
― DTG134_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་དག་གི །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་རྫོགས་དང༌། །བཟོད་རྣོན་ཐོབ་དང་རང་གི་ཐེག །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བསྟན་པ་ལ། །རྟོག་པ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །འདོད་པ་དང་ནི་མོས་པ་དག །དག་པ་བསམ་པ་དག་པ་ཉིད། །སྔ་ལོགས་སུ་ཡང་ཆོས་རྒྱུན་དེར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་ན། །བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོགས་གྱུར་ནས། །ཚེགས་མེད་པར་ནི་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། གཉེན་པོ་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟགས་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱིས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྩ་བ་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གྲངས་དང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་དང༌། །གོ་རིམས་ངེས་ཚིག་གོམས་བྱས་ཡོན་ཏན་དང༌། །རབ་ཏུ་དབྱེ་དང་བསྡུ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཡོན་ཏན་ཕན་ཚུན་རྣམ་ངེས་ཤེས་པར་བྱ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཁོ་ན་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་གཞིའི་གནས་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པས་དྲུག་ཉིད་དོ། །མི་འཕགས་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། མི་འཕགས་པའི་རྒྱུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཁྱིམ་ལ་ཆགས་པའོ། །སྤངས་པ་ལྡོག་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ནི་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡུན་རིང་པོར་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའོ། །སྤངས་ནས་མི་ལྡོག་པའི་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོས་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རྣམ་པར་མི་གཡེང་
― DTG134_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་རྒྱུ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་གཅིག་འགྲུབ་བོ། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་གཞིའི་གནས་ཀྱིས་གྲངས་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་གནོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བྱ་བས་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་འདི་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པས་གྲངས་རྣམས་པར་གཞག་པར་བལྟའོ། །འོ་ན་འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེན། །དམ་པ་དྲུག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གནས་དམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དམ་པ་ནི་མཐའ་དག་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་དམ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དམ་པ་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་དམ་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ནམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་མུ་བཞིའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་མུ་བཞི་ཅི་རིགས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གི་གོ་རིམས་
― DTG134_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྔ་མ་རྣམས་དེའི་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །སེར་སྣ་དང་དབུལ་བ་འཇོམས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཚོགས་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་སྦྱིན་པའོ། །འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ངན་འགྲོ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཁྲོ་བ་དང་འཁོན་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བདག་དང་གཞན་དག་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པས་བཟོད་པའོ། །ལེ་ལོ་དང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤེལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་སེལ་བ་དང༌། ནང་དུ་སེམས་གནས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་བསམ་གཏན་ནོ། །ལྟ་བར་གྱུར་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་བོ། །འདི་དག་སྒོམ་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་སྒོམ་པ་རྣམ་པ་ལྔར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་སྒོམ་པ་དང༌། མོས་པ་སྒོམ་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྒོམ་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་སྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་སྒོམ་པ་བཞི་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་སྒོམ་པ་ནི། །གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱི་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་ནི། རོ་མྱོང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། མི་ངོམས་པའི་བསམ་པ་དང༌། རྒྱུན་རིང་པོའི་བསམ་པ་དང༌། དགའ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པ་དང༌། བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྒོམ་པའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
― DTG134_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་བདག་གི་ལུས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་སོ་སོར་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དབུལ་བས། བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་མི་ངོམས་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་བསམ་པར་འགྱུར་ལ། དུས་དེ་སྲིད་ཁོ་ནར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་བྱེད་ཅིང༌། ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་མི་ངོམས་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསམ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་ངོམས་པའི་བསམ་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་མི་ངོམས་པའི་བསམ་པ་དེ་མི་འདོར་བ་འདི་ནི་དེའི་རྒྱུན་རིང་པོའི་བསམ་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་བཏགས་པས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་གྱི། ཕན་བཏགས་པ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགའ་བའི་བསམ་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཕན་བཏགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པར་མཐོང་གི །བདག་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་པར་སྨིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
― DTG134_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་བསམ་པ་སྟེ་བསམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་རོ་མྱོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་མོ། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསམ་པ་དྲུག་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་པ་བསམ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་མོ། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒོམ་པ་བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང༌། བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་མོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་འདི་ཐོས་ནས། དང་བའི་སེམས་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེད་པ་དེ་དག་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཉེས་པ་བྱས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཤིག་པར་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་དང༌། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། མི་ཞུམ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་པ་ལ་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། གནས་པ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་
― DTG134_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ། འདི་དག་བསྡུས་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེ་དང་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བསྡུས་པར་བལྟ་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེའི་གཞི་དང༌། དེའི་འབྲས་བུས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གི་ཕན་ཡོན་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ཚེ། དབང་ཕྱུག་བསྡུས་པ་དང༌། ཆེན་པོར་སྐྱེ་བ་བསྡུས་པ་དང༌། ཕྱོགས་གང་དང་གཡོག་འཁོར་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་འགྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། གནོད་པ་མེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། བཟོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། མངོན་པར་མཐོ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ནོ། །འདི་དག་གི་ཕན་ཚུན་རྣམས་པར་ངེས་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལ་ལར་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པའི་སྒྲར་བསྟན། ལ་ལར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲ་བསྟན། །ལ་ལར་ནི་བཟོད་པའི་སྒྲར་བསྟན། ལ་ལར་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན། ལ་ལར་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྒྲར་བསྟན། ལ་ལར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་པ་དེ་ལ་དགོངས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ན། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འགྲོ་བ་ལས་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་ནས། དེ་སྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་རྣམས་སུ་བལྟ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་ཙན་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱོང་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནོ། །འདི་དག་བཅུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
― DTG134_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་བཅུ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ཉིད་གནས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུའོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུའོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུའོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུའོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུའོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད་ཅིང་ལྷག་པ་མེད་པའི་དོན་དང༌། མཚན་མ་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཞིང་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུའོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུའོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དང༌། གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དོན་མཆོག་གི་དོན། །རྒྱུ་མཐུན་དོན་གྱི་མཆོག་ཉིད་དང༌། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དོན་མེད་དང༌། །རྒྱུད་རྣམས་ཐ་དད་མེད་པ་དང༌། །ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མེད་དོན་དང༌། །ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་ཉིད་དང༌། །བྲི་མེད་འཕེལ་བ་མེད་དོན་དང༌། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡི་གནས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མ་རིག་པ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྒྲིབ་པ་བཅུ། ས་བཅུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི། །གཉེན་པོ་དག་ནི་ས་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་འདི་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཐག་བསྲིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་གསུམ་པ་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་གནས་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བཞིན་པ་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་
― DTG134_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྔ་པ་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བདེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པས་དེ་བསྒྲུབ་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་གནས་ཡིན་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བདུན་པ་ལ་རིང་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པའི་མཐར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་མ་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གཡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་དགུ་པ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཤེས་པ་དང་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཁོང་ན་ཡོད་པ་སྤྲིན་ལྟ་བུས་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཁེབས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་འདི་དག་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་བཞིས་བལྟ་སྟེ། མོས་པ་ཐོབ་པས་ནི་ས་ལ་མོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་ཐོབ་པས་ནི་ས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་བཅུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པ་ཐོབ་པས་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་ནས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲུབ་པར་ཐོབ་པས་ནི་ས་འདི་དག་གི་སྒོམ་པའི་མཐར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་འདི་དག་གི་སྒོམ་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་ས་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་ན། རྣམ་པ་ལྔས་སྒོམ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདྲེས་པར་སྒོམ་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པར་སྒོམ་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྒོམ་པ་དང༌། འབར་བར་སྒོམ་པ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར་སྒོམ་པས་སོ། །སྒོམ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལྔ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པར་རྣམ་
― DTG134_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །གཙོར་ན་ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲུག་ཏུ་ནི་དྲུག་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཕྱི་མ་བཞིར་ནི་བཞི་སྟེ། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། ཕྱི་མ་ལ་སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་སྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་པ་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་བལྟའོ། །ས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་གིས་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཟག་ལྔ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་ས་དྲུག་པོ་དག་དང༌། བདུན་པ་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པས་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་སྤྱོད་པ་ནི། །དེ་ཡན་ཆད་ས་བཅུའི་བར་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པས་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་
― DTG134_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅད་པ། །བཟང་དང་སྨོན་པའི་སྟོབས་ཅན་དང༌། སེམས་བརྟན་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ། །ཀུན་ཏུ་རྩོམ་པ་མཛད་ཅེས་བརྗོད། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ནས། དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཁྱད་པར་བཞིས་ཁྱད་པར་དུ་བལྟ་སྟེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། བསླབ་པ་ཐུན་མོང་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བལྟའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་རྟེན་གྱི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་གྱི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི། བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསླབ་པ་དེ་ལ་ནི་གང་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱིའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལུས་དང་ངག་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ལྟུང་བར་ཡང་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བསླབ་པར་བྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དུ་བལྟའོ།
― DTG134_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་ཏེ། སྣ་ཚོགས་དང་ཚད་མེད་པའི་བསླབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་དེ་ལྟ་བུས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་པ་སོགས་པའི་ལས་རྣམ་པ་བཅུ་སྤྱོད་ཀྱང༌། དེས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡང་སྐྱེད་ཅིང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །ཡང་སྤྲུལ་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཟབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་བྱེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཙེ་བ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ནས། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡང་འགྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱ་བས། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས། གཞན་དག་སེམས་དང་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡང་འགྲུས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་དེ། དཔེར་ན་འདུལ་བར་བསྙད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། །དེ་ལྟར་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་
― DTG134_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་དང༌། བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཟང་སྐྱོང་དང༌། དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། ཁྱེའུ་ཁྱེའུ་དབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་གང་དུ་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། གཡོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འབར་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དངོས་པོར་བསྒྱུར་བ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། འོང་བ་དང༌། སྡུད་པ་དང༌། རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཐམས་ཅད་འཇོག་པ་དང༌། སྐལ་བ་མཉམ་པས་འགྲོ་བ་དང༌། སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་མི་སྣང་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང༌། དབང་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དང༌། སྤོབས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། བདེ་བ་སྦྱིན་པ་དང༌། འོད་ཟེར་གཏོང་བའི་རྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁས་བླང་བར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྡོག་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ཕྱོགས་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལས་ཕྱིར་མི་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། གནོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་བྱ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གོས་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། རྟོག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ཟབ་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པར་
― DTG134_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འབྱེད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཡང༌། དེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་འཁོར་བའི་མཐའི་བར་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པ་དག་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ། དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་ཕོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཅུང་ཟད་མི་སྦྱིན་ལ་དེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་སྦྱིན་པ་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་ན། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དད་པས་མི་འགྲོ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བདག་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལན་འགའ་སྦྱིན་པ་ཅི་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་དག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སེར་སྣང་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མཐའ་ལ་མི་གནས་པར་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་མི་ཟད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མི་ཟད་པ་ལ་མི་གནས་པར་གྱུར་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རབ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྲོག་གཅོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྲོག་ཆགས་
― DTG134_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་བཟློག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སུས་ཀྱང་མ་བྱིན་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལེན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པའོ་ཞེས་སྤྱོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་བརྫུན་པ་དེ་ལ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་ཐམས་ཅད་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུག་པའི་ལོག་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལྟར་ན་ངག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་གནས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྣབ་སེམས་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ལ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་ཐམས་ཅད་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུག་པའི་ལོག་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཟབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདིར་བསྟན་པ་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་གཉེན་པོ་དག་དང་བཅད་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བའོ་ཆོས་རྣམས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །མི་གོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་
― DTG134_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཏེ། གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་གོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ནི་ཟབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བལྟའོ། །དེ་ལྟར་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གནས་དང༌། གཞི་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། བརྒལ་བའི་ལན་དང༌། རྟེན་དང། གྲོགས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་དཔེ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བ་འགོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། རྣམ་པ་འདི་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་འདིར་ཚིགས་སུ་བཅས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །
― DTG134_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་རྟོག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པ་ལྔ་ནི་རྣམ་སྤངས་ཤིང༌། །ཡང་དག་དོན་ལ་བཀྲར་འཛིན་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གནས། །སེམས་མིན་སེམས་ནི་ཁོ་ན་སྟེ། །དོན་ལ་མི་སེམས་རྒྱུས་བྱུང་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གཞི། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་རྗོད་བཅས་པའི། །ཡིད་བྱེད་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད། །བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རྣམ་པ་ནི། །ཤེས་བྱ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ། །མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྦྱོར་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་དེ། །རྣམ་བརྟགས་དེ་ལས་གཞན་དུ་མིན། །ཡི་གེ་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བས་ན། དོན་དེ་སྦྱོར་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། །རྗོད་པ་མེད་པར་བརྗོད་བྱ་ལ། །ཤེས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་བརྗོད་ལ་མིན། །དེ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་རྗེས་ལ། །ཐོབ་པའི་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གྲོགས། །ལམ་གཉིས་སུ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྣམ་སྨིན་ནི། །སངས་རྒྱས་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་སུ་སྟེ། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཐོབ་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ནི། །ཕྱིན་མ་ཕྱིན་མའི་ཚེ་རྣམས་སུ། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་འགྲོ་བར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་འབྱུང་བ་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཐོབ་པ་དང་ནི་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ། །དག་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཕྱིར་དང༌། །དབང་གི་མཆོག་ནི་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །དད་པ་ཙམ་དང་མོས་པ་ཡིས། །སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་དྲག་རྣམས་ཀྱིས། །གོས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །
― DTG134_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། །ཐོད་དང་གྲུབ་དང་ལྡན་པས་ན། །གོས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །གོས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་རྣམ་རྒྱུ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་རྟག་མི་གོས། །ལྐུགས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཇི་ལྟར་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་བ་དང༌། །མ་ལྐུགས་པས་ནི་དོན་མྱོང་ལྟར། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །རྨོངས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཇི་ལྟར་རྨོངས་པས་དོན་རྨོངས་དང༌། མ་རྨོངས་པས་ནི་དོན་རྨོངས་ལྟར། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །ལྔ་པོས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཇི་ལྟར་ལྔ་པོས་དོན་མྱོང་དང༌། །ཡིད་ཀྱིས་དོན་ནི་མྱོང་བ་ལྟར། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་བསྟན་བཅོས་འདོད། །ཆོས་དང་དོན་མྱོང་གོ་རིམས་ལྟར། །སྦྱོར་བ་ལས་ནི་བྱུང་བ་སོགས། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བྱ། །མི་ཞིག་མིག་ནི་བཙུམས་པ་ལྟར། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཤེས་དེ་འདྲ། །དེ་ཉིད་མིག་ནི་ཕྱེ་བ་ལྟར། །དེ་རྗེས་ཐོབ་པའི་ཤེས་དེ་འདྲ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཤེས་དེ་ནི། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་སྣང་བ་ལྟར། །དེ་ཡི་རྗེས་ཐོབ་ཤེས་དེ་འདྲ། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་སིལ་སྙན་དག །རྟོག་པ་མེད་པ་རང་ལས་བྱུང༌། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་རྟོག་མེད་པར། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང༌། །དེ་ལ་མ་ཡིན་གཞན་ལ་མིན། །མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པའང་མིན། །ཤེས་བྱ་དང་ནི་ཁྱད་མེད་པའི། །ཤེས་གང་དེ་ནི་མི་རྟོག་ཉིད། །རྣམ་པར་བརྟག་བྱ་མེད་པས་ན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པར་གང་ཕྱིར་བཞེད། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་དེ་མི་རྟོག་ཉིད། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སྦྱོར་བས་བྱུག་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འཕེན་པ་དང༌། གོམས་པ་ལས་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆོག་ཤེས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རྟོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པ་དང༌། འདྲེས་པ་དང༌། འབྱོར་བ་ལ་དཔྱོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་དག་ནི། ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང༌། །ལྷ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ། །དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་པས། །དོན་རྣམས་གྲུབ་པ་མེད་པར་འདོད། །འདས་སོགས་དེ་བཞིན་རྨི་ལམ་དང༌། །གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ལ། དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ལྔ་པའི་ཕྱིར། །དོན་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་ན་ནི། །ཡེ་ཤེས་རྟོག་པ་མེད་མི་འགྱུར། །དེ་མེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འཐོབ་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་ཐོབ་དང༌། །བསམ་གཏན་པ་ཡིན་མོས་དབང་གིས། །འདི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་དག །དངོས་པོ་དེ་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། །འདི་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་འགྲུབ་པ། །བློ་ལྡན་ཞི་པ་ཐོབ་པ་ཡི། །ཆོས་ཀུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། །དེ་ལྟར་དོན་དུ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་བ་རྟོག་མེད་ལ། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ཕྱིར། །དོན་མེད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །དེ་མེད་པས་ན་རྣམ་རིག་མེད། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ནས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཕུང་པོའི་ཁ་མ་མེད་པའི་མྱ་ངལ་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་ཡོད་
― DTG134_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཟད་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དེའི་གོང་ན་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རྣམ་ལྔ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཡི། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དང་མི་རིང་བརྗོད། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཞིང་ནོར་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བྲེལ་ཕོངས་ཅན་དག་སྣང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེའི་བགེགས་སུ་གྱུར་བའི་ལས་མཐོང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དང༌། །ཀུན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ན་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་ཆེས་མང་བ་དག་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་བྲེལ་ཕོངས་ཅན་དག་སྣང་ངོ༌། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་དང་མངོན་འགྱུར་དང༌། །སོགས་དང་གནོད་བྱེད་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །སེམས་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་མི་འཐོབ་བརྗོད། །དེ་ལྟར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤོང་བ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང་
― DTG134_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་པས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་གནས་ཏེ་གནས་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་འཁོར་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །གནས་ནི་དེ་ཉིད་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱུར་པ་ནི་གང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ནས་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་ལྡོག་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གྱུར་པའོ། །གྱུར་པ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་ནི་མོས་པའི་དབང་གིས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གནས་པ་དང༌། འཛེམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུ་ཙམ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའམ། ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་ནས་གྱུར་པ་ནི་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ས་དྲུག་པའི་བར་དུ་དེ་ཁོ་ན་དང་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་སྣང་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པས་གྱུར་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ས་བཅུའི་བར་དུ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་འགྱུར་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྣང་བ་དང༌། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་པ་དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང༌། འཁོར་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱབ་ཀྱིས་བལྟས་པས་འཁོར་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུར་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ལ་ཞི་བར་མཐོང་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྱུར་པ་དམན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ན་ཉེས་དམིགས་ཅིང་ཡོད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཏེ། ཐེག་པ་དམན་པ་པ་རྣམས་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་མཚུངས་པའི་ཉེས་དམིགས་སུ་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རང་བཞིན་གནས་གྱུར་པའི་གཞིས་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགྲོ་བ་
― DTG134_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་སྟོན་པས་འདུལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་པར་མ་ཐོབ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་འདུལ་ཞིང་འགོད་པ་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅས་པ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་བསྒྲིབས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་སྣད། །དེ་བསྩལ་ཡང་དག་ཐམས་ཅད་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྣང༌། །དོན་མེད་པ་དང་དོན་ཡོད་པ། །མི་སྣང་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །གནས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དེ། །འདོད་དགུར་རྒྱུ་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡིན། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །མཚུངས་པར་ཤེས་པ་ནམ་སྐྱེ་བ། །དེ་ཚེ་དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ནི། །འཁོར་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་འཁོར་བ་ནི། །གཏོང་བ་མ་ཡིན་མི་གཏོང་མིན། །དེ་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡང༌། །ཐོབ་པ་མ་ཡིན་མི་ཐོབ་མིན། །དེ་ལྟར་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མྱོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དེ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། འཕོ་བ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གང་དུ་གཤེགས་པ་དང༌། དཀའ་པ་སྤྱོད་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་འཐོབ་པ་དང༌། །དབང་དང་གནས་དང་ཡོངས་སུ་བསྡུས་དང༌། །དབྱེ་དང་ཡོན་ཏན་ཟབ་པ་དང༌། །དྲན་དང་ཕྲིན་ལས་སངས་རྒྱས་ཉིད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་མཚན་ཉིད་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་གྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་པར་ལོག་ན་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས། དབང་བཅུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཚེ་ལ་དབང་བ་དང༌། སེམས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ལ་དབང་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ལ་དབང་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་བསྡུས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་ཆོས་ལ་དབང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་སུ་སྣང་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུད་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །གནས་ལ་ཐ་དད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། །དེ་ལ་གདགས་པས་ཐ་དད་མེད། །ཐ་དད་རིགས་ཕྱིར་དོན་མེད་ཕྱིར། །ཀུན་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་ལ་ནི། །
― DTG134_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་གཅིག་མིན་མང་པོའང་མིན། །རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་དང༌། བྱ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ད་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པ་དང༌། རྟོག་གེ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་རེག་པས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཐོབ་ཅེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་སྲབ་མོ་གཞིག་པར་དཀའ་བ་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དེའི་འཇུག་ཐོགས་སུ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གིས་གནས་གྱུར་པས་ཐོབ་བོ། །ཡང་དབང་འབྱོར་བ་རྣམ་པ་དུས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དབང་འབྱོར་བ་འཐོབ་ཅེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་ལྔས་འཐོབ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞིང་དང༌། ལུས་དང༌། མཚན་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང༌། དབྱངས་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་དང༌། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བདེ་བར་གནས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡེ་གེའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་བའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པ་དང༌། བསྒྱུར་པ་དང༌། འཁོར་བསྡུ་བ་དང༌། དཀར་པོའི་ཆོས་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གནས་གྱུར་བའི་ཕྱིར། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་འབྱོར་བས་དབང་འབྱོར་བ་འཐོབ་བོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གནས་ངུ་ཞིག་གི་གནས་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་གསུམ་གྱི་གནས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ནི། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རང་གི་དབྱིངས་བརྙེས་ནས། །
― DTG134_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་ལྔ་ཡི་བདག་ཉིད་དགྱེས་བརྙེས་ལ། །དེ་མ་ཐོབ་པས་དགའ་དང་བྲལ་གྱུར་བ། །དེ་ཕྱིར་དེ་འདོད་པས་ན་དེ་ཐོབ་བྱོས། །མཐུ་དང་བྱ་བ་གྲུབ་དང་ཆོས་རོ་དང༌། །དོན་དང་ཡོན་ཏན་འབྱོར་བ་དཔག་མེད་དང༌། །རྟག་ཏུ་མི་ཟད་གཟིགས་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས། །དགྱེས་མཆོག་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་པ་བརྙེས། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ནི། ཕལ་ཆེར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དུ་ཞིག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་བས་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱུར་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པས་ནི་འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ནས་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པས་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་འབྱོར་བ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་སྙད་པས་ནི་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་བརྗོད་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་བྱ་བའི་བསྟན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བ་བས་ནི་གནོད་པ་དང༌། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་མཁྱེན་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དྲུག་གིས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གནས་དང༌། དགོངས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་
― DTG134_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གནས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཚད་མེད་པས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཡོན་ཏན་དུ་ཞིག་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚད་མེད་པ་བཞིན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་ནས་ཤེས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་དང༌། སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང༌། བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་དང༌། བསྙེལ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ཕྲད་དང་བྲལ་བར་དགོངས་པ་ཅན། །མི་འབྲལ་དགོངས་ཤིང་བདེ་དང་ལྡན། །དགོངས་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ། །ཐུབ་པས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཟིལ་མནན། །ཁྱད་ཀྱི་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ཁྱབ། །སེམས་གྲོལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །མ་ལུས་པ་དག་འདུལ་མཛད་པ། །ཉོན་མོངས་སེལ་བ་སྙོན་རྨོངས་པ། །བརྩེར་བཅས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་ཆགས་མི་མངའ། །ཐོགས་པ་མི་མངའ་རྟག་ཏུ་ཡང༌། མཉམ་པར་གཞག་ཅིང་འདྲི་ཀུན་གྱི། །ལན་ལྡོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གནས་དང་གནས་པ་བཤད་བྱ་དང༌། །ཚིག་དང་ཤེས་པ་སྟོན་པ་ལ། །རྟག་ཏུ་བློ་གྲོས་མི་ཐོགས་པ། །སྟོན་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆེད་དུ་བཞུད་དང་དེ་དག་གི །ཚིག་དང་སྤྱོད་མཁྱེན་འོངས་པ་དང༌། །
― DTG134_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་དང་ངེས་འབྱུང་སེམས་ཅན་ལ། །ལེགས་འདོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཁྱོད་མཐོང་ན། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་འགྱུར་བར། །མཛད་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལེན་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་དང༌། །སྤྲུལ་པ་དང་ནི་སྒྱུར་བ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། །མངའ་བརྙེས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐབས་དང་སྐྱབས་དང་དག་པ་དང༌། །ངེས་འབྱུང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་སླུ་བའི། །བདུད་འཇོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་སྤངས་པ་དང༌། །ངེས་འབྱུང་བགེགས་བྱེད་སྟོན་མཛད་པ། །བདག་གཞན་དོན་ལ་མུ་སྟེགས་གཞན། །མི་ཚུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཁོར་དུ་ཚར་གཅད་གསུང་མཛད་པ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉིས་སྤངས་པ། །བསྲུང་བ་མི་མངའ་བསྙེལ་མི་མངའ། །ཚོགས་སྡུད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཤེགས་བཞུགས་ཀུན་ཏུ་རྟག་པར་ཡང༌། །ཀུན་མཁྱེན་མ་ལགས་སྤྱོད་མི་མངའ། །ཁྱོད་ནི་ཡང་དག་དོན་དུ་ན། །ཀུན་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་མཛད་ལ། །ཁྱོད་ནི་དུས་ལས་ཡུལ་མི་གདའ། །རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཡོད་མཛད་པ། །མི་བསྙེལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་གདུགས་ཞག་གཅིག །ལན་དྲུག་ཏུ་ནི་གཟིགས་མཛད་པ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་པོ། །ཕན་འདོགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཤེགས་དང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང༌། །མཁྱེན་པ་དང་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས། ཀུན་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཀུན། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་བརྙེས་གྱུར་པ། །ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དོགས་གཅོད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྲི་བ་མི་མི་མངའ་སྐྱོན་མི་མངའ། །རྙོག་པ་མི་མངའ་བཞུགས་མི་མངའ། །གཡོ་བ་མི་མངའ་ཆོས་ཀུན་ལ། །མི་སྤྲོས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྐུ་ནི། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་ནོ། །གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང་ཕྲིན་ལས་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་
― DTG134_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བླ་ན་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཁྱོད་ནི་དམ་པའི་དོན་གྲུབ་སྟེ། །ས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་འབྱུང་བ་ལགས། །སེམས་ཅན་གྱི་ནི་མཆོག་ཉིད་བརྙེས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམས་འགྲེལ་བ། །མི་བས་མཚུངས་པ་མ་མཆིས་པའི། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དང༌། །འཁོར་ན་གདའ་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །ལྷ་མིས་མཐོང་བ་ཡང་མ་ལགས། །ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི། ཟབ་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་སྟེ། དེའི་ཟབ་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྐྱེ་མེད་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བ་སྟེ། །མི་གནས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཐམས་ཅད་མཛད། །ཟས་བཞི་པོ་ནི་གསོལ་བ་ལགས། །ཐ་དད་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད། །ཕྲིན་ལས་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གཅིག །མི་བརྟན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྐུ་གསུམ་ལྡན། །གང་ཡང་མངོན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་མེད། །ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་མིན། །སྐད་ཅིག་རེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད། །དངོས་པོའི་དངོས་མེད་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཆགས་པ་མ་ཡིན་མི་ཆགས་མིན། །འདོད་ཆགས་ཉིད་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན། །འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་མིན་མཁྱེན་ནས། །འདོད་ཆགས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་ཞུགས། །སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་འདས། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལའང་རྣམ་པར་ཞུགས། །དེ་ལས་གཞན་མིན་གཞན་མིན་མིན། །དེ་མ་བཏང་བས་ལེགས་པར་འདས། །ཀུན་ཀྱང་འདྲེས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན། །རྒྱ་མཚོར་ཆུ་འདྲ་རྒྱལ་བ་རྣམས། །བྱས་སོ་བྱེད་དོ་བྱའོ་ཞེས། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་དགོངས་པ་མེད། །སེམས་ཅན་ཉེས་པས་མི་སྣང་སྟེ། །སྣོད་ཆག་པ་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉི་བཞིན་དུ། །དེ་དག་ཆོས་འོད་ཁྱབ་པར་མཛད། །ལ་ལར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟོན། །ལ་ལར་མེ་བཞིན་མྱ་ངན་འདས། །ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ། །སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་མིན་ཆོས་རྣམས་དང༌། །མི་དང་ངན་སོང་པ་རྣམས་དང༌། །ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་ཆོས་རྣམས་ལ། །བདག་ཉིད་དང་ནི་བཞུགས་པ་མཆོག །དེ་དག་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་དཔྱོད། །གང་དུའང་རྣམ་པར་དཔྱོད་མི་མངའ། །གནས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་མཐོང་མོད་ཀྱི། །དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །
― DTG134_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་ཐུལ་ལ་སྤངས་པ་མེད། །སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་དང་འདྲ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་ལས། །ཉོན་མོངས་ཟད་པ་ཀུན་མཁྱེན་བརྙེས། །ཐབས་ཆེན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ལ། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འགྱུར། །འཁོར་བའང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་བསམ་ཡས། །འདི་དག་ནི་ཟབ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་དང༌། གནས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་གནས་པ་དང༌། གྲངས་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། མཐོང་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཉིད་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། བཞུགས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། སྐུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ན། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དུ་ཞིག་གིས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་ངང་ཅན་ནོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་མོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བསྒྲིབས་ཤིང་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལ། །ངེས་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཁམས་ལ་ཀུན་ཏུ་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མངའ་དབང་བྱེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྒྱུད་
― DTG134_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གོས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དོན་ཆེན་པོའི་ཞེས་བྱ་བར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་མོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་དང༌། །རྟག་དང་དགེ་ལྡན་བསྩལ་མི་དགོས། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་རྣམས། །རྗེས་སུ་སྦྱིན་མཛད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དབང་དུ་མ་གྱུར་རབ་ཏུ་རྒྱུ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོར་དེ་འདོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་འདི་དག་ཀུན། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་དྲན་བྱ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་བའི་མདོ་སྡེའི་གླེང་གཞི་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་བཀོད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བ། གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་པར་གཞག་པ། དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ། ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེའི་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བར་དབང་སྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྟེན། ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ། ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བརྟན་པ།
― DTG134_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པས་ཉེས་བར་གནས་པ། །ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདོག་པ་ལས་ལྷག་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བཀོད་པ། །དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང༌། རྟོག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ནས་འཇུག་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པ། རིན་པོ་ཆེའི་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ན་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདིའི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྟན་ལ། དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞ་འབྲིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བཞོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཤིན་ཏུ་དག་པ། །ཤིན་ཏུ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་དབང་སྒྱུར་བའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྲིན་ལས་ལྔ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལོང་བ་དང༌། འོན་པ་དང༌། སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནོད་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་དང༌། མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བླངས་ཏེ། དགེ་བའི་གནས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐབས་མ་ཡིན་པས་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་འདུན་པ་བཟློག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པའི་ཕྱིར་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོད་བའི་ཕྲིན་
― DTG134_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཅན་དང༌། ཁམས་གསུམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ལམ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་དང༌། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་གཞན་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྲིན་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་ཕྲིན་ལས་མཚུངས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྒྱུ་དང་གནས་དང་བྱ་བ་དང་ནི་བསམ་པ་དང༌། །འདུ་བྱེད་ཐ་དད་ཕྱིར་ན་དེ་ཡི་དབང་གིས་ན། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་ཐ་དད་གྱུར་པར་འདོད། །དེ་མེད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་དེ་ལྟ་མིན། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། དགོངས་པ་གང་གིས་ཐེག་པ་གཅིག་བསྟན་ཅེ་ན། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང༌། །གཞན་ཡང་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །མ་ངེས་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་གཅིག་བསྟན། །ཆོས་དང་བདག་མེད་གྲོལ་མཐུན་ཕྱིར། །རིགས་ནི་ཐ་དད་གྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསམ་གཉིས་བརྙེས་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར། །མཐར་ཕྱིན་པས་ན་ཐེག་པ་གཅིག །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཐུན་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་མང་པོར་བལྟ་ཞེ་ན། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཁམས་གཅིག་ན་ནི་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །དཔག་མེད་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་བསགས་ཕྱིར། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་མང་པོར་རབ་ཏུ་གྲགས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་གྲོལ་ཕྱིར། །མཛད་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་རྫོགས་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་གཏན་དུ་མྱ་ངན་འདས། །མྱ་ངན་འདས་པའང་མང་བར་འདོད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཅིའི་ཕྱིར། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་དྲུག་གི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་དག་ན་ཐ་དད་པར་སྣང་
― DTG134_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་དུ་སྣང་བས། གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། ལྷག་ལ་སོགས་པ་འཁོར་སྣ་ཚོགས་དང༌། འདྲེས་པས་འདྲེས་པར་སྣང་བ་དང། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་གནས་གྱུར་པས་མི་རིགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུར་མི་རིགས་སོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མི་ཉམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་དགའ་ལྡན་དང་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སོ། །སྐྱེ་བ་དྲན་པ་རྣམས་ཡི་གེ་དང༌། རྩིས་དང༌། གྲངས་དང༌། ལག་རྩིས་དང༌། བཟོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་དང༌། འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་མི་མཁྱེན་པ་མི་རིགས་སོ། །ཉེས་པར་བཤད་པ་དང༌། ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་མི་མཁྱེན་པ་རྣམས། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གན་དུ་བཞུད་པ་མི་རིགས་སོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱི་ཆོས་བཟང་པོ་མཁྱེན་པ་རྣམས་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་མི་རིགས་སོ། །འཛམ་བུ་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བོར་ཏེ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བསྟན་པའི་ཐབས་མེད་པར་ཡང་ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དགའ་ལྡན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ལ། འཛམ་བུ་གླིང་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་མངོན་ཞེ་ན། མི་མངོན་པ་ལས་ན་ལུང་དང་རིགས་པ་མེད་དོ། །སྤྲུལ་པ་མང་དུ་བྱུང་ན། འཇིག་རྟེན་ནི་གླིང་བཞི་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བའི་མདོ་དང་འགལ་བ་མེད་དེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅས་པ། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་ཕྲ་བ་ནི། །རྣམ་ཀུན་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་པ། །ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར། །མཚུངས་པར་མང་པོ་མངལ་དུ་ཞུགས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
― DTG134_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མི་རུང་སྟེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ཡང་དང་ཡང་སྟོན་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་བདེ་བར་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་དྲུག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་གཏན་དུ་མི་བཞུགས་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་པར་གྲོལ་བར་མཛད་པས། མཛད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པར་འདོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདུན་པ་མེད་པ་བཟློག་པ་དང༌། ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པ་བཟློག་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་མཐོང་ན་ཁྱོད་དུ་བསད་པས་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་མི་དམིགས་པས་སོ་སོ་རང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། སོ་སོ་རང་བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་བས་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མཛད་པ་རྫོགས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞི་བ་མི་འདོད་བཟློག་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་བརྙེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། །སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སོ་སོ་རང་བརྩོན་བརྩམ་བྱའི་ཕྱིར། །མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས། །གཏན་དུ་བཞུགས་པར་མི་བཞེད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེའི་ཕྱིར་འབད་པར་མི་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བརྙེས་པ་ཁྱད་མེད་དཔག་མེད་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེར་འབད་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། །བརྙེས་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུ་མེད་ཉིད་དུ་གྱུར་པའམ། །རྒྱུ་ཡི་རྒྱུན་གཅོད་པ་ནི་རིགས་པའི་ཚུལ་མ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །པཎྜི་ཏ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང་བ་ན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་བའོ། །
ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ།
ཐོགས་མེད།
― DTG134_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་བཞུགས་སོ། །
― DTG134_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་བྷི་དྷ་རྨ་ས་མུ་ཙྪ་ཡ། བོད་སྐད་དུ། །ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ། །བམ་པོ་དང་པོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྡོམ་ནི། དུ་དང་ཅི་ཕྱིར་ཉེར་ལེན་དང༌། །མཚན་ཉིད་དེ་ཡི་རྣམ་གཞག་དང། །གོ་རིམས་དོན་དང་དཔེ་དབྱེ་དང༌། །བསྡུས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི། །བསྡུས་དང་མཚུངས་ལྡན་ལྡན་པ་དང༌། །རྣམ་པར་ངེས་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། །བདེན་དང་ཆོས་འཐོབ་འབྲེལ་གཏམ་ནི། །རྣམ་པར་ངེས་པའི་དབྱེ་བ་སྟེ། །ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་སྤྱི་སྡོམ་ཡིན། །ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་དུ། །ཁམས་རྣམས་ནི་དུ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཁམས་རྣམས་ནི་བཅྭ་བརྒྱད་དེ། མིག་གི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། མིག་གི་རྣམས་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། རྣ་བའི་ཁམས་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་དང༌། རྣ་བའི་རྣམས་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་ཁམས་དང༌། དྲིའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་ཁམས་དང༌། རོའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་བཅུ་གཉིས་ཏེ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། དྲིའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རོའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ལྔ་ཁོ་ན་ཞེ་ན། བདག་གི་གཞི་རྣམ་པ་ལྔ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་གི་གཞི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་བཅས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། བདག་གི་གཞི་ལོངས་
― DTG134_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་བརྗོད་པ་དང༌། བདག་གི་གཞི་ཐ་སྙད་བརྗོད་པ་དང༌། བདག་གི་གཞི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་དང༌། བདག་གི་གཞི་དེ་དག་གི་གནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་བཅྭ་བརྒྱད་ཁོ་ན་ཞེ་ན། ལུས་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་གཉིས་ཀྱིས། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བཅུ་གཉིས་ཁོ་ན་ཞེ་ན། ལུས་དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་གཉིས་ཉིད། མ་འོངས་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ལྡན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདིར་འདུན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཕུང་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་འོངས་པ་ལ་འདོད་པ་དང༌། ད་ལྟར་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། རེག་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། ཡུལ་དཔྱད་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའོ། །རེག་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། ལག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་རེག་ན་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང༌། བོང་བའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང༌། དབྱིག་པའི་འདུས་རེ་རེག་པ་དང༌། མཚོན་ཆའི་འདུས་རེ་རེག་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། སྤྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྤྲང་དང༌། རླུང་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྡིག་སྤྲུལ་གྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་རེག་ན་གཟུགས་སུ་རུང་བའོ། །ཡུལ་དཔྱད་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡུལ་ལ་གཟུགས་འདི་དང་འདིའོ། །གཟུགས་འདི་ལྟ་
― DTG134_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་དང་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མཉམ་པར་གཞག་པའམ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཡིད་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་བཀྲ་བར་འཛིན་པའོ། །ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །མྱོངས་བའི་ངོ་བོ་གང་གིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། འདུས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། བཀྲ་བར་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་གང་གིས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གང་གིས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། གནས་སྐབས་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་སེམས་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གང་གིས། གཟུགས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མིག་གི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མིག་གང་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། དེའི་ས་བོན་བསགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མིག་གི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །མིག་གི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མིག་གང་གིས་གཟུགས་གང་དག་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དང༌། མཐོང་བ་རྣམས་དང༌། དེ་ལ་མིག་གི་ཁམས་དབང་བྱེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། སྒྲ་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG134_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རྟེན་མིག་དང་དམིགས་པ་གཟུགས་ཀྱིས། གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ས་བོན་བསགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཁམས་བཞིན་དུ་བལྟ་སྟེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་གང་ཞེ་ན། སའི་ཁམས་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང༌། མེའི་ཁམས་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་སོ། །སའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། སྲ་བ་ཉིད་དོ། །ཆུའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། གཤེར་བ་ཉིད་དོ། །མེའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། ཚ་བ་ཉིད་དོ། །རླུང་གི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། རྣ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྣའི་དབང་པོ་དང༌། ལྕེའི་དབང་པོ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་གཟུགས་སོ། །མིག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་བའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་པའོ། །སྣའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་པའོ། །ལྕེའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་
― DTG134_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་པའོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་པའོ། །གཟུགས་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། མིག་གི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང༌། རགས་པ་དང༌། ཕྱལ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱལ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། ནམ་མཁའ་ཁ་དོག་གཅིག་པའོ། །དེ་ཡང་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང༌། ཁ་དོག་ངན་པ་དང། དེ་གཉི་གའི་བར་མར་གནས་པ་དང༌། ཁ་དོག་དང་འདྲ་བའོ། །སྒྲ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། རྣ་བའི་དབང་པོའི་གཟུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཟིན་པ་མ་ཡིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དེ་གཉི་ག་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་དང༌། གྲུབ་པས་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། འཕགས་པས་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དང༌། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐ་སྙད་བཏགས་པའོ། །དྲི་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། སྣའི་དབང་པོའི་གཟུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། དྲིང་བ་དང༌། དྲི་མཉམ་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རོ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། ལྕེའི་དབང་པོའི་གཟུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁ་བ་དང༌། སྒྱུར་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བསྐ་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་དང༌། མངར་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མ་འོང་བ་དང༌། དེ་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་དང༌།
― DTG134_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། གྱུར་བ་ལས་འབྱུང་བའོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འཇམ་པ་ཉིད་དང༌། རྩུབ་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་བ་ཉིད་དང༌། ལྕི་བ་ཉིད་དང༌། མཉེན་པ་ཉིད་དང༌། ལྷོད་པ་ཉིད་དང༌། ལྷོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། ཚིམ་པ་དང༌། ཉམ་ཡོད་པ་དང༌། ཉམ་ཆུང་བ་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། གཡའ་བ་དང༌། འགྲེད་པ་དང༌། ན་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། ངལ་བ་དང༌། ངལ་སོས་པ་དང༌། སྤུངས་ཆེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བལྟ་སྟེ། བསྡུས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། དབང་འབྱོར་པའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང་བ་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང་བ་སྟེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱི་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ལུས་ཀྱི་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལུས་ཀྱི་ཡང་རུང༌། བདེ་བ་སེམས་ཀྱི་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཀྱི་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སེམས་ཀྱི་ཡང་རུང༌། བདེ་བ་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཡང་རུང༌། བདེ་བ་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡང་རུང༌། བདེ་བཞིན་པ་རྟེན་པ་ཡང་རུང༌།
― DTG134_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེན་པ་རྟེན་པ་ཡང་རུང༌། བདེ་བ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པ་ཡང་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པ་ཡང་རུང་བའོ། །ལུས་ཀྱི་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཀྱི་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སྲེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་སྲེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཞེན་པ་རྟེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྲེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། གང་གིས་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་ཤིང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། ཆུང་དུ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་འདུ་ཤེས་མ་གཏོགས་པ་གང་དེ་ལས་གཞན་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་གང་མ་གཏོགས་པའོ། །ཆུང་ངུའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཤེས་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཤེས་པའོ། །ཚད་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་
― DTG134_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་པ་སྟེ། གང་གིས་དགེ་བའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་པར་བྱེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་པར་བྱེད། གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ཡང་སེམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་པ་འདི་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སེམས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། དད་པ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། བག་ཡོད་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། འཆབ་པ་དང༌། འཚིག་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། སྒྱུ་དང༌། གཡོ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། མ་དད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། བརྗེད་ངེས་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། གཉིད་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའོ། །སེམས་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དགེ་བ་
― DTG134_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རེག་པ་གང་ཞེ་ན། གསུམ་འདུས་ནས་དབང་པོའི་འགྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ། ཚོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདུན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལ། དེ་དང་དེ་ལྡན་པར་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མོས་པ་གང་ཞེ་ན། ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཅན་ནོ། །དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་ཀྱི་བརྗེད་པ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། བརྟག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། ཤེས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། བརྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པ་འབྱེད་པ་སྟེ། སོམ་ཉི་བཟློག་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དད་པ་གང་ཞེ་ན། ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་ཅན་དང༌། ནུས་པ་རྣམ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། དང་པ་དང་འདོད་པ་སྟེ། འདུན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལེགས་པར་སྡོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པ་སྟེ། དེའི་ལས་ཅན་ཉིད་དོ། །མ་ཆགས་པ་གང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཏི་མུག་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སམ། ལུང་ལས་སམ། བསམ་པ་ལས་སམ། རྟོགས་པ་ལས་ཤེས་ཤིང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། ཉེས་བར་སྤྱོད་པ་ལ་
― DTG134_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞེ་ན། གོ་ཆ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མི་འགོད་པ་དང༌། མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་གང་ཞེ་ན། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་གཅོད་པའི་ཕྱིར། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །བག་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་བརྩོན་འགྲུས་དང་བཅས་པ་ལ་གནས་ནས། གང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་སྲུང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་གང་ཞེ་ན། མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་བརྩོན་འགྲུས་དང་བཅས་པ་ལ་གནས་ནས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གནས་པ་དང་མི་མཐུན་པ། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་རྣལ་དུ་འདུག་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པ་ཉིད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་མི་འབྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ཆར་གཏོགས་པ། སྙིང་རྗེ་བའི་སེམས་ཉིད་དེ། ཐོ་མི་འཚམ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདོད་ཆགས་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། རེག་པར་མི་གནས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་སྟེ་མི་གུས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན།
― DTG134_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ལོག་པར་ངེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཐེག་ཚོམ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་རྟག་པའམ་ཆད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བའི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མཆོག་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། དམ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འདག་པ་དང༌། གྲོལ་བས་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུའམ། འབྲས་བུའམ། བྱེད་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། ཡོད་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་པ་སྟེ། ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་དང༌།
― DTG134_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དམ་དུ་འཛིན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ལས་ཅན་དང༌། དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལྟ་བ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལས་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་ནི་དུ། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་ནི་དུ་ཞེ་ན། བཞི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་མཆོག་དང་འདག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ནི་ཕལ་ཆེར་ལ་སྐུར་པ་འདེགས་པའི་ལྟ་བའོ། །སྔོན་གྱི་མཐར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལྟ་བ་དུ་ཞིག་ལས་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཉིས་སམ། ཐམས་ཅད་ལས་སོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལྟ་བ་དུ་ཞིག་ལས་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཉིས་སམ། ཐམས་ཅད་ལས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེས་པ་གང་གཟིགས་ནས། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་བདག་བསལ་བ་མཛད་ཅེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཉེས་པ་ལྔ་གཟིགས་ནས་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཉེས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་དང༌། རང་དབང་མེད་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ལུས་མེད་པའི་ཉེས་པ་དང༌། བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ཐར་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པའོ། །གང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་མཐའ་ཉི་ཤུ་པོ། གཟུགས་བདག་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དང། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་བདག་གི་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་བདག་གནས་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་གི་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་དུ། བདག་གིར་ལྟ་བ་ནི་དུ་ཞེ་ན། ལྔ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་ནི་བདག་གིར་ལྟ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྔ་བདག་གིར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འབྲེལ་བས་བདག་གིར་
― DTG134_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་དང༌། དབང་སྒྱུར་བས་བདག་གིར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པས་བདག་གིར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དཔྱད་པའི་གཞི་ཅན་ཞེས་བྱའམ། མ་དཔྱད་པའི་གཞི་ཅན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མ་དཔྱད་པའི་གཞི་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་བློ་བཞིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་གནས་ན། ཁོང་ཁོར་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། མཚོན་ཆ་ལེན་པ་དང༌། ཆད་པས་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གནོད་པ་ཤོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་འོག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས། ཤར་གཉེར་བའི་བསམ་པ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། མི་བཟོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འཆབ་པ་གང་ཞེ་ན། ལེགས་པར་བསྐུལ་བ་ལ་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཁྱུད་པ་སྟེ། འགྱོད་པ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འཚིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། ཚིག་རྩུབ་པོ་བླང་ཞིང་དྲག་པོའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འཕེལ་བའི་ལས་ཅན་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཕྲག་དོག་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ནས་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མི་བཟོད་པར་གྱུར་བ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པ་ཞེ་སྡང་གི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སེར་སྣ་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ནས། ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། ཡོ་བྱད་མ་བསྙུངས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སྒྱུ་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ནས། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། ལོག་པས་འཚོ་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཡོ་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ནས། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་
― DTG134_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཉེས་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱོང་བ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་རྙེད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྒྱགས་པ་གང་ཞེ་ན། ནད་མེད་པ་དང་ལང་ཚོལ་བབ་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཚེ་རིང་བའི་མཚན་མ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་མཐོང་ནས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ། སྙིང་བརྩེ་བ་མེད་པ་དང། སྙིང་རྗེ་བ་མེད་པ་དང༌། བརྩེ་བ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐོ་འཚམ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་བདག་ལས་མི་འཛེམ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲེལ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེས་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་གཞན་ལས་མི་འཛེམ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྨུགས་པ་གང་ཞེ་ན། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྒོད་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་པའི་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་སྟེ། ཞི་གནས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མ་དད་པ་གང་ཞེ་ན། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་ཡིད་མི་ཆེས་པ་དང༌། མ་དང་པ་དང༌། མི་འདོད་པ་སྟེ། ལེ་ལོའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལེ་ལོ་གང་ཞེ་ན། ཉལ་བ་དང༌། སྙེས་པ་དང༌། འཕྲེས་པའི་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་མི་སྤྲོ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བག་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལེ་ལོ་དང་བཅས་པ་ལ་
― DTG134_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ནས། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་བསྒོམ་ཞིང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་མི་སྲུང་བ་སྟེ། མི་དགེ་བ་འཕེལ་བ་དང༌། དགེ་བ་འགྲིབ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བརྗོད་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དྲན་པ་སྟེ། གཡེང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་ལུས་དང༌། ངག་དང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། ལྟུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེང་བ་དང༌། ཕྱི་རོལ་ཏུ་གཡེང་བ་དང༌། ནང་གི་གཡེང་བ་དང༌། མཚན་མའི་གཡེང་བ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཡེང་བ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་རྣམ་པར་འཕྲོ་བའོ། །ནང་གི་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང༌། རོ་མྱང་བར་བྱེད་པའོ། །མཚན་མའི་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས། དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚོར་བ་བྱུང་བ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལང་ཞེའམ། ང་ཡི་ཞེའམ། ངའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་དང༌། འདྲེས་པ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཞན་ནམ། ཐེག་པ་གཞན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། གནས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་འབྲེལ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཉིད་གང་ཞེ་ན། གཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་དང༌། རིགས་
― DTG134_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། མི་རིགས་པ་ལ་སེམས་སྡུད་པ་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། བྱ་བ་ཤོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འགྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། བསམས་པ་དང༌། མ་བསམས་པའི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། དུས་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། མི་རིགས་པ་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། སེམས་གནས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའམ། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་རྩིང་བའོ། །དཔྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའམ། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཞིབ་པའོ། །རེག་པར་གནས་པ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དག་གོ །ཡང་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་རང་གི་གཉེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འཐོབ་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང༌། རིས་མཐུན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། སོ་སོར་ངེས་པ་དང༌། འབྱོར་འབྲེལ་པ་དང༌། མགྱོགས་པ་དང༌། གོ་རིམས་དང༌། དུས་དང༌། ཡུལ་དང༌། གྲངས་དང་ཚོགས་པའོ། །འཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང༌། འགྲིབ་པ་ལ་འཐོབ་པ་དང་རྙེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། སྟེང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་
― DTG134_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འགོག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པའི་ཞི་བར་གནས་པའི་འདུས་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང༌། བརྟན་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འགོག་པ་ལ། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འགོག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །སྲོག་གི་དབང་གི་པོ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་གནས་པའི་འདུས་ངེས་པ་ལ། ཚེ་ཞེས་གདགས་སོ། །རིས་མཐུན་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དེ་དང་དེར་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གི་ལུས་འདྲ་བ་ལ་རིས་མཐུན་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་འདུ་བྱད་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་གདགས་སོ། །རྒ་བ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལ་རྒ་བ་ཞེས་གདགས་སོ། །གནས་པ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འཇིག་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་འཇིག་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་གདགས་སོ། །མིང་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ལ་མིང་གི་ཚོགས་ཞེས་གདགས་སོ། །ཚིག་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་ལ་ཚིག་གི་ཚོགས་ཞེས་གདགས་སོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། དེ་གཉིད་གའི་གནས་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཞེས་གདགས་ཏེ། དེ་གཉི་ག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗོད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་
― DTG134_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏོགས་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོ་བ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་གདགས་སོ། །འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །སོ་སོར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །འབྱོར་འབྲེལ་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་འབྱོར་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །མགྱོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མྱུར་བར་བྱུང་བ་ལ་མགྱོགས་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །གོ་རིམས་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རེ་རེ་ནས་འབྱུང་བ་ལ་གོ་རིམས་ཞེས་གདགས་སོ། །དུས་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་དུས་ཞེས་གདགས་སོ། །ཡུལ་གང་ཞེ་ན། ཤར་དང༌། ལྷོ་དང༌། ནུབ་དང༌། བྱང་དང༌། འོག་དང༌། སྟེང་དང༌། ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཡུལ་ཞེས་གདགས་སོ། །གྲངས་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ལ་གྲངས་ཞེས་གདགས་སོ། །ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྐྱེན་འདུས་པ་ལ་ཚོགས་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་དང་ཡིད་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་བག་ཆགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་གང་ཞེ་ན། གང་དུས་རྟག་ཏུ་རློམ་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལམ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ས་མ་གཏོགས་པར་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་
― DTG134_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་འགྲོ་བ་དང༌། གང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་འགགས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མིག་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟུགས་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣ་བ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྒྲ་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྣ་ལ་བརྟེན་ཅིང་དྲི་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལྕེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་རོ་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ལ་བརྟེན་ཅིང་རེ་བྱ་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་བཅུ་སྟེ། མིག་གི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རྣ་བའི་ཁམས་དང། སྒྲའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་ཁམས་དང༌། དྲིའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་ཁམས་དང༌། རོའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང་ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ཁམས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་མ་བསྡུས་ཤེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཡོད་པའི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་དེ། ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མི་དགེ་བ་དང༌།
― DTG134_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའོ། །ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་དོན་དམ་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་མ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་ཅིང་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འགོག་པ་ལ་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འགོག་ལ་དེ་ནི་བྲལ་བའོ། །མི་གཡོ་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ་གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པ་ཞི་བར་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བརྟན་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འགོག་པའོ། །གཟུགས་རྣམ་པ་ལྔ་གང་ཡིན་པ་
― DTG134_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་བཅུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཆོས་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །མིག་ཅེས་ཀྱང་བྱ། མིག་གི་ཁམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ན། མིག་གང་ཡིན་པ་མིག་གི་ཁམས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ན། མིག་གི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་མིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མིག་ཡིན་ལ་མིག་གི་ཁམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐ་མའི་མིག་གོ །མིག་གི་ཁམས་ཡིན་ལ་མིག་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། སྒོ་ངའི་ནང་ན་འདུག་པ་དང༌། ནུར་ནུར་པོར་གྱུར་པ་དང༌། མེར་མེར་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ནར་ནར་པོར་གྱུར་པ་དང༌། མའི་མངལ་ན་གནས་པ་མིག་མ་དོད་པ་དང༌། མིག་ཞར་བ་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་མིག་གི་རྒྱུའོ། །མིག་ཀྱང་ཡིན་ལ་མིག་གི་ཁམས་ཀྱང་ཡིན་པའང་ཡོད་དེ། དེ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་རྣམས་སོ། །མིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་མིག་གི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའང་ཡོད་དེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པའིའོ། །མིག་དང་མིག་གི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཡིད་གང་ཡིན་པ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནམ། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་ཡིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཡིད་ཡིན་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐ་མའི་ཡིད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་ལ་ཡིད་མ་ཡིན་པའང་
― DTG134_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་དེ། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ཡིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་ཡིན་པའང་ཡོད་དེ། དེ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་རྣམས་སོ། །ཡིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའང་ཡོད་དེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའིའོ། །གང་དུ་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ས་པ་ཉིད་ཀྱི་མིག་གིས་དེའི་ས་པའི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན། དེའི་ས་པའི་མིག་གིས་དེའི་ས་པའི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བའང་ཡོད། གཞན་གྱི་ས་པས་མཐོང་བའང་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མིག་གིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ས་གོང་མ་པས་ས་འོག་མ་པ་རྣམས་མཐོང་བའོ། །མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རྣ་བས་སྒྲ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྣ་དང་ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་དྲི་རྣམས་སྣོམ་མོ། །རོ་རྣམས་མྱང་ངོ༌། །རེག་བྱ་རྣམས་རེག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལུས་ཀྱིས། རང་གི་ས་པ་ཉིད་ཀྱི་རེག་བྱ་རྣམས་ལ་རེག་གོ །དེ་ན་དྲི་དང་རོ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ཀྱིས། ཁམས་གསུམ་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་བཞིན་དུ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཡང་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ནི། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ཀྱིས། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རང་གི་ས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ནི། ཁམས་
― DTG134_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་གོ་རིམས་སུ་བླགས་ཤེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་བཞི་དང་གནས་བཞིན་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡང་སྣ་མ་ནི་ཕྱིན་མའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མྱོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཚོར་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་དང་དེར་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། མྱོང་བ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལྟའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་གོ་རིམས་སུ་བླགས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟའོ། །བལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ཏུ་སྨྲའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཁྲུས་དང་བྱུང་བ་དང༌། ཕྲེང་བ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཟང་བ་དང་བཏུང་བ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མལ་དང་གདིང་བ་དང༌། བུད་མེད་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ནང་གི་ཁམས་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་ནས་ཕྱིའི་ཁམས་རྣམས་གོ་རིམས་སུ་བླགས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྣམས་སོ། །ཁམས་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་འང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོའི་དོན་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ། ཕྱིའིའམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། ངན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། རྒྱང་རིང་བ་གང་ཡིན་པའམ། ཐག་ཉེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་སྤུངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་
― DTG134_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའི་བར་དུའང་དེ་བཞིན་ཏེ། ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་བཞིན་ནོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཤིང་གི་ཕུང་པོ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཁུར་ཁྱེར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྲག་ཁུར་ཁྱེར་བ་བཞིན་ནོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་འཛིན་པའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚོར་བ་ནི་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་དབུ་བ་རྔོས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཞེ་ན། བདག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གཙང་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རོ་བྲོ་བ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། མི་བརྟན་ཞིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། སྡོམ་དུ་ན། རྫས་ཡོད་ཤེས་བྱ་བ་གཟུགས་ཅན་སོགས། ཟག་བཅས་བྱུང་ལ་སོགས་པ་དང༌། །འདས་དང་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས། །ཇི་ལྟར་དུ་ཞིག་ཅི་ཡི་ཕྱིར། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས། ཇི་ལྟར་ན་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། རྫས་སུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བརྗོད་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྫས་སུ་ཡོད་པའོ། །བདག་ལ་རྫས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བརྟག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཡིན། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བརྗོད་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་
― DTG134_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བཏགས་པའི་ཡོད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཏགས་པའི་ཡོད་པའོ། །བདག་ལ་བཏགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་བརྟག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་དམིགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའོ། །བདག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་དམིགས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །བདག་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན། ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཏེ། གང་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། གང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། དེའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་དག་གོ །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་པའི་གཟུགས་སོ། །སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌།
― DTG134_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །ཡང་ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་ནི། མོས་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། རིགས་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། སོ་སོ་རང་གིས་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། འོག་མ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། གོང་མ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཀུན་ནས་མི་ལྡང་བ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཤེས་པ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། མཐར་ཐུག་པ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། དོན་ཆེན་པོ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་ཡང་ངོ༌། །བདག་ལ་ཤེས་པ་པོ་དང༌། མཐོང་བ་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དང༌། རྒྱུ་མཚན་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མི་མཐུན་པ་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། ཕྲ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དག་གོ །བདག་ལ་མཐོང་བ་པོ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན། མངོན་པར་ཤེས་པ་བྱ་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཐོས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། འོང་བས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དག་གོ ། བདག་ལ་མཐུ་དང་བཅས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཅན་ཡིན། གཟུགས་ཅན་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། གཟུགས་དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། འབྱུང་བ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། དགའ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ཕྱོགས་དང་བཅས་
― DTG134_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པ་དང༌། ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་དུ་རུང་བ་དང༌། ཡུལ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། གཉིས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མཚུངས་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོག་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང༌། གོ་བར་བྱེད་པ་དག །བསགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པ་དང༌། ནང་དུ་བལྟས་པ་དང༌། རྒྱུན་རིང་བ་དང༌། དུས་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དང༌། དེའི་དུས་དང༌། ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གཟུགས་ཅན་དུ་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུགས་ཅན་དག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བདག་ལ་གཟུགས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། གཟུགས་ཅན་ལས་བཟློག་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་གོ །ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བདག་ལ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་ཡོད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། མིག་གི་ཡུལ་ནི་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ། །ལྷག་མའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བདག་མིག་གི་ཡུལ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡིན། བསྟན་དུ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་མེད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྟན་དུ་མེད་པ་དག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བདག་མིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་གང་ཡི་པ་དེ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པར་བལྟ་སྟེ། རིགས་དང༌། ཉེ་བར་བསགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པས་
― DTG134_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ལ་རིགས་ནི་གང་ཕན་ཚུན་དུ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསྒྲིབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་བསགས་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་གོང་བུར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པ་ནི་གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་མ་བསྒྱུར་བའི་གཟུགས་སོ། །ཡང་རབ་ཏུ་འཁྲུག་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པས་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བདག་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན། ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བདག་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཟག་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་དང་འབྲེལ་བ་དང༌། ཟག་པས་བཅིངས་པ་དང༌། ཟག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། ཟག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། ཟག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པར་བལྟའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅྭ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །བདག་ཟག་པ་དང་བཅས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པར་བལྟའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ཟག་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ངོ་བོ་གང་
― DTG134_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བརྟེན་ནས། མཚོན་ཆ་ལེན་པ་དང༌། ཆད་པས་གཅོད་པ་དང༌། འཐབ་རྩོད་དང༌། མཚང་འབྲུ་བ་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། འགྱེད་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། དེས་བཅིངས་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་དང་བཅས་པར་བལྟའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཇི་སྙེད་པ་འཐབ་པ་དང་བཅས་པའང་དེ་སྙེད་དོ། །བདག་འཐབ་པ་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཐབ་པ་མེད་པ་ཡིན། འཐབ་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་མེད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འཐབ་པ་དང༌། བཅས་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འཐབ་པ་མེད་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཇི་སྙེད་པར་འཐབ་པ་མེད་པའང་དེ་སྙེད་དོ། །བདག་འཐབ་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཡིན། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ངོ་བོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས། ཡང་སྲིད་པའི་ལུས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། དེས་བཅིངས་པ་དང། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པར་བལྟའོ། །འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཇི་སྙེད་པར་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཡང་དེ་སྙེད་དོ། །བདག་ཟང་ཟིང་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན། ཟང་ཟིང་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་མེད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །འཐབ་པ་མེད་པ་ཇི་སྙེད་པར་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡང་དེ་སྙེད་དོ། །བདག་ཟང་ཟིང་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞིན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཞེན་པ་རྟེན་པ་ཡིན། ཞེན་པ་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན་པ་རྟེན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ངོ་བོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དང༌།
― DTG134_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། དེས་བཅིངས་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེན་པ་བརྟེན་པར་བལྟའོ། །ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཇི་སྙེད་པར་ཞེན་པ་རྟེན་པའང་དེ་སྙེད་དོ། །བདག་ཞེན་པ་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པ་ཡིན། མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཞེན་པ་རྟེན་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཇི་སྙེད་པར་མངོན་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་པའང་དེ་སྙེད་དོ། །བདག་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུས་བྱས་ཡིན། འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སུ་བརྟག་ཅེ་ན། གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྣང་བ་དེ་འདུས་བྱས་སུ་བལྟའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་བྱས་དག་གོ །བདག་མི་རྟག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་སུ་བརྟག་ཅེ་ན། འདུས་བྱས་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་རྟག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའམ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང༌། རྒྱབ་ཀྱིས་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉིས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་གང་གིས་འདུས་བྱས་སུ་གྱུར་པའི་དོན་དེས་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གང་གིས་འདུས་མ་བྱས་སུ་གྱུར་པའི་དོན་དེ་ཉིད་
― DTG134_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་འདི་ནི་འདི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཁམས་གསུམ་པར་གཏོགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཁམས་བཅོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་སུ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འབའ་ཞིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱུང་བ་ཡིན། བྱུང་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བྱུང་བར་བརྟག་ཅེ་ན། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་བྱུང་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སྟེ། དང་པོ་བྱུང་བ་དང༌། རྒྱུན་གྱིས་བྱུང་བ་དང༌། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྟེན་བྱུང་བ་དང༌། འགྱུར་བར་བྱུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བྱུང་བ་དང༌། ཉམས་པར་བྱུང་བ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བྱུང་བ་དང༌། འོད་གསལ་བར་བྱུང་བ་དང༌། འོད་གསལ་བ་མ་ཡིན་པར་བྱུང་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བས་བྱུང་བ་དང༌། ས་བོན་དང་བཅས་པར་བྱུང་བ་དང༌། ས་བོན་མ་ཡིན་པར་བྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང་དབང་འབྱོར་བ་དང་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱུང་བ་དང༌། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། སྐད་ཅིག་ཞིག་ནས་བྱུང་བ་དང༌། ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བས་བྱུང་བ་དང༌། གནས་སྐབས་གཞན་དུ་
― DTG134_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བས་བྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང་འཆགས་པས་བྱུང་བ་དང༌། སྔོན་གྱི་དུས་ན་བྱུང་བ་དང༌། འཆི་བའི་དུས་ན་བྱུང་བ་དང༌། བར་དུ་བྱུང་བ་དང༌། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་བྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མ་བྱུང་བ་ཡིན། མ་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མ་བྱུང་བར་བརྟག་ཅེ་ན། མ་འོངས་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་མ་བྱུང་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཐེར་ཟུག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བྱུང་བ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མ་བྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཛིན་པ་ཡིན། འཛིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འཛིན་པར་བལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་གསུམ་དང༌། གཟུགས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཁམས་བཅུ་གཉིས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཟ་བ་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མ་ཕྲད་པ་དང་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་འཛིན་པ་དང༌། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུས་ཐམས་ཅད་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་ཡང་འཛིན་པར་བལྟའོ། །ཚོགས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་ཅན་ཡང་འཛིན་པར་སྨྲའོ་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུང་བ་ཡིན། གཟུང་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བརྟག་ཅེ་ན། འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་གཟུང་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བ་ཡིན་ལ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དོ། །བདག་ལ་ཡུལ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབས་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པའོ། །ཁམས་བཞི་དང༌།
― DTG134_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ནང་དུ་བལྟས་པ་ཡིན། ནང་དུ་བལྟས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ནང་དུ་བལྟས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ནང་དུ་བལྟས་པའོ། །ཁམས་བཞི་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། མི་དགེ་བ་དང༌། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འཇིག་ཚོགས་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། དགེ་བ་དང་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཁམས་བརྒྱད་དང་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདས་པ་ཡིན། འདས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འདས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། བྱུང་ལ་འགགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྤྱད་ཟིན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དང༌། རྒྱུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཞིག་པ་དང༌། འབྲས་བུ་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། དྲན་པའི་ཀུན་ཏུ་
― DTG134_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པའི་མཚན་མ་དང༌། ལྟོས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་མ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་འདས་པར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་མ་འོངས་པ་ཡིན། མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་མ་བྱུང་བ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་མི་གནས་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་མ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་མ་འོངས་པར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བར་བརྟག་ཅེ་ན། བྱུང་ལམ་འགགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྤྱད་ཟིན་པ་དང༌། སྤྱད་མ་ཟིན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པར་རབ་ཏུ་གཞག་པའི་རྒྱུ་དང༌། བྱེད་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་ཀྱང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་གཏམ་གྱི་གཞི་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བ་ཡིན། དགེ་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། འབྲེལ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང༌། སློང་བ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མདུན་དུ་བྱ་བ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པས་ཀྱང་
― DTG134_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བར་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ཆོས་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དད་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བཅུ་གཅིག་གོ །འབྲེལ་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པའོ། །སློང་བས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །དོན་དམ་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བས་འཐོབ་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་འདི་དག་ཉིད་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེས་དེ་དག་ཉིད་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་འདོད་པ་ཀུན་ཏུ་གནས་པའོ། །སྦྱོར་བས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བ་བསྒོམ་པའོ། །མདུན་དུ་བྱ་བས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། མཆོད་རྟེན་ནམ། གཟུགས་སུ་བྱས་པའམ། རི་མོར་བྲིས་པ་མདུན་དུ་བྱས་སམ། ཆོས་སམ་ཆོས་ཀྱི་གཞི་གླེགས་བམ་མདུན་དུ་བྱས་ཏེ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་པའོ། །ཕན་འདོགས་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའམ། ཕྱུག་པོ་དང་རིགས་མཐོན་པོར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །གཉེན་པོས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་གཉེན་པོ་དང༌། སྤོང་བ་གཉེན་པོ་དང༌། གཞི་གཉེན་པོ་དང༌། ཐག་སྲིང་བ་གཉེན་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གནོན་པ་གཉེན་པོ་དང༌། བྲལ་བ་གཉེན་པོ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་
― DTG134_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་འདོད་ཆགས་མཐའ་དག་སྤོང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་མཐའ་དག་སྤོང་བ་དང༌། གཏི་མུག་མཐའ་དག་སྤོང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་སྤོང་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་དང༌། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པས་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ཞི་བ་ཐོབ་པ་དེའི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་མི་དགེ་བ་ཡིན། མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། སློང་བ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མདུན་དུ་བྱ་བ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། བར་དུ་གཅོད་པས་ཀྱང་མི་དགེ་བར་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །འབྲེལ་བས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྗེས་སུ་འབྲེལ་བས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་སོ། །སློང་བས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །དོན་དམ་པར་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །སྐྱེ་བས་འཐོབ་པས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་དགེ་བ་གོམས་པར་བྱས་པས་དེའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེས་
― DTG134_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དགེ་བ་ཉིད་ལ་འདོད་པ་ཀུན་ཏུ་གནས་པའོ། །སྦྱོར་བས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའོ། །མདུན་དུ་བྱ་བས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་རིས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་མདུན་དུ་བྱས་ནས། འཚེ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བའམ། ལྟ་བ་ངན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ལྷ་རྟེན་བྱེད་པ་དང༌། གང་དུ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པས་སྦྱོར་བ་དེར་མཆོད་པའི་ལས་ལ་སྦྱོར་བའོ། །གནོད་པར་བྱེད་པས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ལོག་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའམ། ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པས་ངན་འགྲོའམ་བདེ་འགྲོར་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པའི་འཕེལ་པའམ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་འཛིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། གཉེན་པོའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པས་མི་དགེ་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། སློང་བ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མདུན་དུ་བྱ་བ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པས་ཀྱང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་བལྟའོ། །ཁམས་བརྒྱད་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་བརྒྱད་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང༌། རིས་མཐུན་པ་དང༌། མིང་གི་
― DTG134_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་སོ། །འབྲེལ་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། སྡང་བ་ཡང་མ་ཡིན། དང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་པའི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་སོ། །སློང་བས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །དོན་དམ་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །སྐྱེ་བས་འཐོབ་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སྦྱོར་བས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང་བཟོའི་གནས་སོ། །མདུན་དུ་བྱ་བས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་རིས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་མདུན་དུ་བྱས་ནས། འཚེ་བའམ་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ལྷ་རྟེན་བྱེད་པ་དང༌། གང་དུ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་བསོད་ནམས་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའང་མི་བསྐྱེད་པར་ལྷ་རྟེན་འཛུགས་པའོ། །ཕན་འདོགས་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྲན་དང༌། གླ་མི་དང༌། ལས་བྱེད་པ་རྣམས་དང༌། བུ་དང་ཆུང་མ་རྣམས་ལ་སྡང་བ་ཡང་མ་ཡིན། དང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའོ། །ཉེ་བར་སྤྱད་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་དམས་སྤྱད་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བཟོའི་གནས་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་ན་དེའི་ངོ་བོའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མྱུར་བར་མྱུར་བར་བཟོའི་གནས་དེ་དག་ལ་བསླབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་པའོ། །གཉེན་པོས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།
― DTG134_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་སྨན་བསྟེན་པའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཐུན་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། སྤྲུལ་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །ཡང་བསྟན་པས་ཀྱང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་བལྟ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ན་དེ་དག་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན། འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་བལྟའོ། །ཁམས་བཞི་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན། གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། །གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པར་བལྟའོ། །ཁམས་བཞི་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་བཞི་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང་
― DTG134_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱང༌། ཕྱོགས་གཅིག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། མཐའ་དག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང། རྟོགས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། གནོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། ལེགས་པར་བཏོན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་བཅུ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། གནོད་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། ཉེ་བར་བརྟན་པས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། རྨོངས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། སྤད་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། གོང་མ་དང་བཅས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དང༌། གོང་ན་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་གང་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །གནོད་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཁྲིག་པ་ལ་ཞུགས་པ་གདུང་བ་དང་བྲལ་ནས་གང་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །ཉེ་བར་བརྟན་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འབྲངས་པར་བཟོས་པ་ཟས་ཞིམ་པོ་ལ་ཡང་གང་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཐབས་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ། ཐབས་དམའ་བ་ལ་གང་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། རྨོངས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། བྱིས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གང་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །གཉེན་པོས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་དང་
― DTG134_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པ། ཁམས་གསུམ་པ་ལ་གང་མི་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །སྤོང་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ས་དང་སར་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་བའི་མི་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །གོང་མ་དང་བཅས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །གོང་ན་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སློབ་པ་ཡིན། སློབ་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིབ། །ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཐར་པ་ལ་བརྩོན་པའི་དགེ་བ་ནི་སློབ་པར་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་ཐར་པ་ལ་བརྩོན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་མི་སློབ་པ་ཡིན། མི་སློབ་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པར་བརྟག་ཅེ་ན། བསླབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དགེ་བ་ནི་མི་སློབ་པར་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་གྲོལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། སློབ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ནི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ཁམས་བརྒྱད་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་གྲུལ་བ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཐོང་བ་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་
― DTG134_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་རྣམས་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་ལྟ་བའི་གནས་དང་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དག་དང༌། གང་ཡང་ལྟ་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང༌། དག་གི་ལས་དང༌། ངན་སོང་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོང་བ་སྤང་བར་བྱ་བར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་མཐོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བར་བརྟག་ཅེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པ་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་སྒོམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན། སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མ་གཏོགས་པར་ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །བདག་གྲུབ་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་བརྟག་ཅེ་ན། མཚན་ཉིད་དང༌། ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། ཡན་ལག་མདོར་བསྡུ་པ་དང༌། ཡན་ལག་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཡན་ལག་གི་ལས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཡན་ལག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བསྡུ་བ་དང༌། དོན་དང༌། ཟབ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་བལྟའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ།
― DTG134_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་དང་ཆོས་རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཡོ་བ་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟར་བུ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི། མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། སྲེད་པ་དག །ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤིའོ། །ཡན་ལག་མདོར་བསྡུ་བས་ཇི་ལྟར་བུ་ཞེ་ན། འཕེན་པའི་ཡན་ལག་དང༌། འཕགས་པའི་ཡན་ལག་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང༌། མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཡན་ལག་གོ །འཕེན་པའི་ཡན་ལག་གང་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འཕགས་པའི་ཡན་ལག་གང་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བའོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གང་ཞེ་ན། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པའོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཡན་ལག་གང་ཞེན། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤིའོ། །ཡན་ལག་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པས་ཇི་ལྟར་བུ་ཞེ་ན། བག་ཆགས་དང༌། ཤུགས་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་ཀྱང་ཡན་ལག་རྣམས་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཡན་ལག་གི་ལས་རྣམ་པར་གཞན་པས་ཇི་ལྟར་བུ་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། སྲིད་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་དག་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེས་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་འཆིང་བ་འཛིན་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་
― DTG134_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། རེག་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རེག་པ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། ཡུལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛུད་པ་དང༌། ཚོར་བའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛུད་པ་དང༌། སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདྲེན་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ལེན་པ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། ཡང་སྲིད་པ་ལེན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། ཡང་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རིག་པ་དང༌། ཚོར་བའི་རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྒ་ཤིའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རྒ་ཤི་ཅིའི་ལས་ཅན་ཞེ་ན། ཡང་དང་ཡང་ན་ཚོད་འགྱུར་བ་དང༌། སྲོག་འགྱུར་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱོར་བའོ། །ཡན་ལག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བསྡུ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྲེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བསྡུའོ། །འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྲིད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྡུའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བསྡུའོ། །དོན་གྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དང༌། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་དང༌། སེམས་ཅན་མེད་པའི་དོན་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་དོན་དང༌། གཡོ་བ་མེད་པའི་དོན་དང༌། མི་རྟག་པའི་དོན་དང༌། སྐད་ཅིག་པའི་དོན་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུད་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་
― DTG134_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་པའི་དོན་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །ཟབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྒྱུས་ཟབ་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པ་དང༌། སྐྱེ་བས་ཟབ་པ་དང༌། གནས་པས་ཟབ་པ་དང༌། འབྱུང་བས་ཟབ་པས་ཀྱང་ཟབ་པར་བལྟའོ། །ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐད་ཅིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། གནས་པར་ཡང་དམིགས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཡོ་བ་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བའང་ཡིན་ལ། ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་ཡང་དམིགས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སེམས་ཅན་དུ་ཡང་དམིགས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད་ལ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་བར་ཡང་དམིགས་ཤིང་བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མ་ཡིན་གཉི་ག་ལས་མ་ཡིན། རང་གི་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཕྱིའི་ལོ་ཏོག་འབྱུང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང་ཆགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཟས་ཀྱིས་བརྟན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མཐུ་སྟོབས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བལྟའོ། །ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པས་ཀྱང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་བསྟན་པར་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྐྱེན་ཡིན། རྐྱེན་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། རྒྱུ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་བདག་པོས་ཀྱང་རྐྱེན་དུ་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྐྱེན་དུ་བལྟའོ། །ཆོས་བདག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་གང་ཞེ་ན་
― DTG134_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དགེ་བའི་བག་ཆགས་སོ། །ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། གྲོགས་དང༌། མཐུན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། རྒྱས་པ་དང༌། བར་དུ་གཅོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཀྱང་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་བལྟའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱེད་རྒྱུ་སྟེ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་བྱུང་བ་རྣམས་དང་འབྱུང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་ལྟ་བུའོ། །རྟེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་བུའོ། །གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ལྟ་བུའོ། །འགྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་ཤིང་གི་མེ་ལྟ་བུའོ། །འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་རྔ་བར་བྱེད་པའི་ཟོར་བ་ལྟ་བུའོ། །བསྒྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་གསེར་ལ་སོགས་པའི་བཟོའི་གནས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་མེའི་དུ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་བསྒྲུབ་པའི་དམ་བཅའ་བ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །འཐོབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། དཔེར་ན་མིང་དང་མཚན་མ་དང༌། མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །ལྟོས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་དོན་དུ་གཉེར་བ་འབྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་བཀྲེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཟས་ལྟ་བུའོ། །འཕེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། རྒྱང་རིང་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒ་ཤིའི་མ་རིག་པ་ལྟ་བུའོ། །མངོན་པ་འགྲུབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཉེ་བའི་རྐྱེན་ཏེ། དཔེར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྐྱེན་ཏེ། དཔེར་ན་ལོ་ཏོག་འབྱུང་བའི་ཞིང་དང་ཆུ་དང་ལུད་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆུད་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་མཉེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་ལེགས་པར་བརྟེན་པ་ལྟ་བུའོ། །སོ་སོར་ངེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་གི་འགྲོ་བ་ལྔའི་རྐྱེན་ལྟ་བུའོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་
― DTG134_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་རྒྱུ་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ཚོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་པོ་མ་མ་ཉམས་པ་དང༌། ཡུལ་ཡང་སྣང་བ་དང༌། དེ་སྐྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་ལྟ་བུའོ། །མི་མཐུན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བར་ཆད་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལོ་ཏོག་ལ་སེར་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བར་ཆད་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བར་ཆད་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །གྲོགས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་གང་དག་གྲོགས་ཡོད་ན་འབྱུང་གི་གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་ན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་རྣམས་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའོ། །མཐུན་པར་རྟོགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་གང་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དམིགས་པ་མཐུན་པར་རྟོགས་ཀྱི། གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་ན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །རྒྱས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྔོན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་བསྒོམས་པ་རྣམས་ཕྱི་མའི་མཐར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བར་དུ་གཅོད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུད་ཐག་བསྲིང་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་རྒྱུན་རྒྱས་པར་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་དང༌། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་མ་ཐག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་བའི་དེ་མ་ཐག་པས་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་བལྟའོ། །དམིགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་བ་མེད་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་དང༌། དངོས་པོ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་གྱི་དམིགས་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་གྱི་དམིགས་པ་དང༌། དངོས་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དམིགས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དམིགས་
― DTG134_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་དམིགས་པས་ཀྱང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་བལྟའོ། །བདག་པོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྟེན་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། འཕེན་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བར་དབང་བྱེད་པ་དང༌། གནས་པར་དབང་བྱེད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་དབང་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་ཀྱང་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མ་བྲལ་ཞིང་དེ་དང་འདྲ་བའི་དབང་པོ་ཡུལ་ལ་རྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་དང་འདྲ་བ་རྒྱུན་ཏུ་འབྱུང་བས་ཀྱང་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པར་བལྟའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལྔའོ། །བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་མེ་ལྡན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཟིན་པ་ཡིན། ཟིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཟིན་པར་བརྟག་ཅེ་ན། ཚོར་བ་འབྱུང་བའི་གནས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཟིན་པར་བལྟའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་བཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ལུས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དབང་པོ་ཡིན། དབང་པོ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་དབང་པོར་བརྟག་ཅེ་ན། ཡུལ་ལ་འཛིན་པར་དབང་བྱེད་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། རིས་མཐུན་པར་གནས་པར་དབང་བྱེད་པ་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་དབང་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པས་ཀྱང་དབང་པོར་
― DTG134_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བལྟའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཁམས་བཅུ་གཉིས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་དབང་བྱེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་སྡུག་བསྔལ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག ། ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། བདེ་བའི་ཚོར་བ་འགྱུར་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་འགྱུར་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་སེམས་འགྱུར་བས་ཀྱང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་བདེ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བའི་ཚོར་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེ་གཉི་གའི་གནས་ངན་ལེན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། དེ་གཉི་ག་ལས་མ་ཐར་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཅིངས་པས་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་དོ། །བདག་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་
― DTG134_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། མི་དགེ་བ་དང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པར་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཕུང་པོ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་བལྟའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཟས་ཡིན། ཟས་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་ཟས་སུ་བརྟག་ཅེ་ན། འཇུག་པས་ཀྱང་འཇུ་བས་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ཡུལ་གྱིས་ཀྱང་ཡུལ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། རེ་བས་ཀྱང་རེ་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ལེན་པས་ཀྱང་ལེན་པ་ལས་གྱུར་བ་ཉིད་ནི་ཟས་སུ་བལྟའོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་དང༌། ཁམས་བཅུ་གཅིག་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལྔའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་ཟས་ཀྱིས་གནས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཟས་ནི་མ་དག་པའི་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མ་དག་པ་དང་དག་པའི་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དག་པའི་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གནས་པར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པར་ཡང་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གོང་མ་དང་བཅས་པ་ཡིན། གོང་མ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གོང་མ་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཀྱང་གོང་མ་དང་བཅས་པར་བལྟའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་དོ། །བདག་རྫས་ངན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་གོང་ན་མེད་པ་ཡིན། གོང་ན་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་གོང་ན་མེད་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་གོང་ན་མེད་པར་བལྟའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །བདག་རྫས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་འདིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་ཚད་མེད་དོ། །ཡང་མདོར་བསྡུ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་
― DTG134_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བདག་ཅེའམ། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། སྐྱེ་བ་པོ་དང༌། གསོ་བ་དང༌། གང་ཟག་དང༌། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང༌། ཤེད་བུ་ཞེས་གང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རང་རུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ཉིད་ལ་བདག་མེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། སྐྱེ་བ་པོ་དང༌། གསོ་བ་དང༌། གང་ཟག་དང༌། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང༌། ཤེད་བུ་མེད་ལ། བདག་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྒྱུན་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །རྣམ་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་དག །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དང༌། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའི་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ལུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཇི་སྙེད་པར་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དོ། །རྒྱུན་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་འབྱུང་བའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། བདག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པས་
― DTG134_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། རིལ་པོའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ལུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང༌། བྱས་པ་ཆུད་ཟ་བའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། རྒྱུན་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། བརྟན་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཡང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ནང་དུ་བལྟས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྒྱུན་རིང་བའི་དུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། དུས་ཡོངས་སུ་ཆད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། དེའི་དུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཕལ་ཆེར་འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ནང་དུ་བལྟས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །རྒྱུན་རིང་བའི་དུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དུས་ཡོངས་སུ་ཆད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མ་གཏོགས་པའོ། །དེའི་དུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའོ། །བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དག །རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང། གྲོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བསྡུས་པ་དང༌། མཐའ་དག་གིས་བསྡུས་པ་དང༌། གཅིག་གིས་གཅིག་བསྡུས་པ་དང༌། དོན་དམ་པས་བསྡུས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་
― DTG134_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་བསྡུས་པར་བལྟའོ། །ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། དེ་དག་གི་ཁམས་བསྡུས་པའོ། །རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་ཀྱང་ཕུང་པོའི་དོན་བརྩན་པར་བྱས་ཤིང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་བརྩན་པར་བྱས་ནས་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་གྱིས་བསྡུས་པ་དག་གོ །གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། བདེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །གྲོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོའི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གྲོགས་ཀྱི་བསྡུ་བས་བསྡུས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་གཞན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། འདས་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་གང་ཡང་རུང་བས་བསྡུས་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐའ་དག་གིས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་མ་ལུས་པར་བསྡུས་པ་ནི་མཐའ་དག་གིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཅིག་
― DTG134_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་གཅིག་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁམས་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཁམས་བཅུ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཀྱང་བསྡུས་སོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཁམས་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བསྡུས་སོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཁམས་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཁམས་བདུན་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གིས་བསྡུས་སོ། །མིག་གི་ཁམས་ཕུང་པོ་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གིས་སོ། །མིག་གི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བར་རྣ་བའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཕུང་པོ་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གིས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཇི་ལྟར་བར་སྒྲའི་ཁམས་དང་དྲིའི་ཁམས་དང་རོའི་ཁམས་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཕུང་པོ་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་སོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བར་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང་ལྕེ་དང༌། ལུས་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཕུང་པོ་དུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཕུང་པོ་གསུམ་དང༌། གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གིས་བསྡུས་སོ། །མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཕུང་པོ་དུ་དང་ཁམས་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཁམས་གཅིག་གིས་བསྡུས་སོ། །མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཇི་ལྟ་བར་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང་ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང་རོ་དང༌། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །
― DTG134_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཕུང་པོ་དུ་དང་ཁམས་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཕུང་པོ་གཅིག་དང་ཁམས་བདུན་གྱིས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཕུང་པོ་དུ་དང་ཁམས་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཕུང་པོ་གསུམ་དང་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཁམས་གཅིག་གིས་བསྡུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཕུང་པོ་བསྟན་པ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་གང་དེ་བཞིན་དུ་མ་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དང༌། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པས་བསྡུས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་བསྡུས་པ་ལ་མཁས་པས་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། དམིགས་པ་མངོན་པར་སྡུད་པའི་ཕན་ཡོན་འཐོབ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་མངོན་པར་སྡུད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འཕེལ་ལོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བལྟ་སྟེ། ཐ་དད་པ་མེད་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། འདྲེས་པར་འགྱུར་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཕྲད་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། བྱ་བ་བསྒྲུབས་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། མཐུན་པར་རྟོགས་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཕྱོགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་པའོ། །འདྲེས་པར་གྱུར་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་གོང་མ་ཕྱོགས་ཅན་རྣམས་འདྲེས་པར་གྱུར་པའོ། །ཕྲད་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཅན་འདུས་པ་རྣམས་ཉིད་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་མཚུངས་
― DTG134_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡིན་པ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་འཁོད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། གནས་པའི་ངང་གཅིག་པ་དང༌། འགག་པ་གཅིག་པ་རྣམས་སོ། །བྱ་བ་བསྒྲུབས་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་གཉིས་རྩོད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མཚུངས་པར་ཞུགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐུན་པར་རྟོགས་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་མཐུན་པར་རྟོགས་པའོ། །མཐུན་པར་རྟོགས་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དངོས་པོས་ཡིན་གྱི་བདག་གི་དངོས་པོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པ་གཉིས་ཡིན་གྱི་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་འདྲ་བ་གཉིས་ཡིན་གྱི་དུས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཁམས་དང༌། ས་པ་གཉིས་ཡིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཁམས་དང༌། ས་པ་གཉིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་དང་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཡིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སོ། །རེས་འགའ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་རྣམས་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །གནས་སྐབས་ལས་གྱུར་བའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའིའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ལུས་སེམས་དང་བཅས་པའི་དུས་ནའོ། །རྒྱུན་ཆད་པའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བར་དུ་ཆོད་པའིའོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལས་ཕལ་ཆེར་རོ། །ནང་དུ་བལྟས་པའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་བ་རྣམས་
― DTG134_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལས་ཕལ་ཆེར་རོ། །འདྲིས་པའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་གིའོ། །མ་འདྲིས་པའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་དང་དེའི་འོག་མ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་མཁས་པས་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། སེམས་ཙམ་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་སོ། །དེ་ཤེས་ན་བདག་ཚོར་བར་བྱེད་དོ། །འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དོ། །སེམས་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པར་བྱེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་ངོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་ཞིང་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ །ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་དང༌། དབང་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའོ། །ས་བོན་དང་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པའི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་པ་ནི། འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པའི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པའོ། །གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ནི། །འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་
― DTG134_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པའི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་ནི། རྣམ་པ་གང་དང་གང་གི་གཉེན་པོ་བྱུང་བ་དེ་དང་དེའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་གི་གཉེན་པོ་མ་བྱུང་བ་དེའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པའོ། །དབང་དང་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་དབང་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པའོ། །ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་བསྟན་པའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་རུང་ཆོས་གང་དང་གང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དང་དེའི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པས་ལྡན་པ་དང༌། ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་གཏན་དུ་ལྡན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཐར་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་སྟེ། རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ལྡན་པ་ལ་མཁས་པས་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཤེས་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའམ། རྒུད་པ་གང་ལ་ཡང་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འདུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་གྱི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། མཚན་ཉིད་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང་པོའོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། འཐོབ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །བདེན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང༌། དུད་འགྲོ་རྣམས་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་དང༌། མི་རྣམས་དང༌། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་དང༌། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་དང༌། འཛམ་བུ་གླིང་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང༌། ཚངས་རིས་དང༌། ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་དང༌། ཚངས་ཆེན་དང༌། འོད་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་འོད་དང༌། འོད་གསལ་དང༌། དགེ་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་དགེ་དང༌། དགེ་རྒྱས་དང༌། སྤྲིན་མེད་དང༌། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང། མི་ཆེ་བ་དང༌། མི་གསུང་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་དང༌། འོག་མིན་དང༌། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་གང་ཞེ་ན། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ནི་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་བརྟེན་ཏོ། །ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ནི་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ནི་རི་རབ་དང་གསེར་གྱི་རི་བདུན་དང༌། གླིང་བཞི་དང༌། བར་གྱི་གླིང་བརྒྱད་དང༌། ནང་གི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། རི་རབ་ཀྱི་བང་རིམ་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་གཞན་རྣམས་དང༌། ཁོར་ཡུག་གི་རི་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་
― DTG134_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་གཞན་དག་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་གཞན་དག་དང༌། ཚ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང༌། གྲང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང༌། ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དེ་དག་ཁ་ཅིག་གི་གནས་གཞན་རྣམས་དང༌། ཉི་མ་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་ཕྱོགས་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ནི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ན། ཟླ་བ་སྟོང་དང༌། ཉི་མ་སྟོང་དང༌། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་སྟོང་དང༌། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་སྟོང་དང༌། འཛམ་བུ་གླིང་སྟོང་དང༌། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་སྟོང་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་སྟོང་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ཁ་རྣམས་ཀྱི་གནས་གཞན་སྟོང་དང༌། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་གཞན་སྟོང་པོ་འདི་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོས་ཀུན་ཏུ་བསྐོར་ཏོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནི་མཉམ་དུ་འཇིག་ཅིང་འཆགས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཆར་གྱི་རྒྱུན་གཉའ་ཤིང་ཙམ་འབབ་ན། བར་སྣང་ལ་ཆར་གྱི་རྒྱུན་འབབ་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་དང༌། མཚམས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་དང༌། མཚམས་མེད་དེ་གཞན་དག་ནི་འཇིག་གོ །གཞན་དག་ནི་ཞིག་ནས་འདུག་གོ །གཞན་དག་ནི་འཆགས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཆགས་ནས་འདུག་གོ །ཤར་ཕྱོགས་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གང་
― DTG134_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གང་ཡིན་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བསྐྱེད་པ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་འདི་མཐའ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་བལྟ་སྟེ། དེ་དག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། །སྨོན་ལམ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དག་གོ །དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ན། རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཡང་སྐྱེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ན་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འཆི་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། ན་ཚོད་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། ཁམས་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཆི་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། སྲོག་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། ཕྲད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། བྲལ་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། རེ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་བརྒྱད་ཡིན་ཡང་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དྲུག་ཡིན་ཡང་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དོགས་པའི་
― DTG134_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རེ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གང་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་གསུངས་ན། ཅི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྡུས་སམ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་བསྡུས་ཤེ་ན། གཅིག་གིས་གཅིག་བསྡུས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་གསུངས་པ་འདིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་འདིས་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་འདིས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བཞེས་གང་གསུངས་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་གང་ཡིན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནས་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྟོང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྐད་ཅིག་གི་
― DTG134_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ནང་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སེམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒུད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྣོད་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བདག་དང༌། བདག་གི་དུས་རྟག་ཏུ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་འདུ་བྱེད་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཇིག་པའོ། །འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །འབྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཉམས་པ་དང༌། གཞན་དག་གིས་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནོན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ཉིད་འབྱུང་བ་རྒྱུས་འབྲེལ་པའོ། །སྐད་ཅིག་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལས་ཕན་ཆད་དུ་མི་གནས་པའོ། །རྒྱུན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ནད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཁམས་དང༌། ན་ཚོད་དང༌། སྲོག་རྣམས་འགྱུར་བའོ། །སེམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རེས་འགའ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང༌། རེས་འགའ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང༌། བསྡུས་པ་དང༌། གཡེངས་པ་དང༌། བྱིང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་གཟུང་བ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། མི་རྒོད་པ་དང༌། ཉེ་བར་མ་ཞི་བ་དང༌། ཉེ་བར་མ་ཞི་བ་དང༌། ཉེ་བར་ཞིག་བ་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སེམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་བ་རྒུད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྒུད་པ་ཉིད་དོ། །སྣོད་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇིག་པར་བྱེད་པ་གསུམ་སྟེ། མེ་དང༌།
― DTG134_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུ་དང༌། རླུང་ངོ༌། །འཇིག་པ་ན་བསྡུས་པ་གསུམ་སྟེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ནི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འགགས་པས་འཇིག་ཅིང་འཆགས་སོ། །བསྐལ་པ་བར་མ་གསུམ་སྟེ། མུ་གེའི་བསྐལ་པ་བར་མ་དང༌། ནད་ཀྱི་བསྐལ་པ་བར་མ་དང༌། མཚོན་ཆའི་བསྐལ་པ་བར་མ་སྟེ། དེ་དག་གིས་བསྐལ་པ་ཚར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །མར་འབྲི་བ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་དང༌། ཡར་འཕེལ་བ་དང་མར་འབྲི་བ་བཅྭ་བརྒྱད་དང༌། ཡར་སྐྱེ་བ་གཅིག་སྟེ། བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་འཇིག་རྟེན་འཇིག་གོ །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་འཇིག་རྟེན་ཞིག་པར་འདུག་གོ །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་འཇིག་རྟེན་འཆགས་སོ། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་འཇིག་རྟེན་ཆགས་ནས་འདུག་གོ །དེ་དག་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ། དེ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོའོ། །བསྐལ་པ་བགྲང་བའི་ཚུལ་དེས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་དོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཚེ་ཟད་ཅིང་བསོད་ནམས་ཟད་ལ་ལས་ཀྱང་ཟད་ནས། གནས་དེ་ནས་ཤི་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་ཟད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པའོ། །བསོད་ནམས་ཟད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱང་བས་བསོད་ནམས་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དུས་ལ་མ་བབ་ཀྱང་འཆིའོ། །ལས་ཟད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེར་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉི་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་གསུངས་ཤེ་ན། མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་དང༌། འཇིག་པའི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་
― DTG134_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇིག་པའི་ཆར་གཏོགས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་དགོངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངས་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང༌། འདི་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་མངོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ན་ཅི་ཞིག་མེད་ཅེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་བརྟན་པ་དང་ཐེར་ཟུག་པ་དང་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དང་བདག་དང་བདག་གི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་དེས་སྟོང་ངོ༌། །དེ་ལ་ལྷག་མ་ཡོད་པ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གང་བདག་མེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་བདག་ནི་མེད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་ཡོད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ལས་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་པར། མེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་པ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དང་པོ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུང་བར་བལྟའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུང་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུང་བར་བལྟའོ། །བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེས། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་
― DTG134_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ངའི་བ་མེད་དོ། །འདི་ནི་ང་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་ནི་ངའི་བདག་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདིའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཕྱིའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་བདག་གི་མ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་ནི་ང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ངའི་བདག་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་བདག་གི་རྣམ་པར་དང༌། ནང་ལ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་རྣམ་པར་བཀག་གོ །སྐད་ཅིག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པར་བལྟ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་སེམས་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། སེམས་འགྱུར་ན་དེ་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དང༌། སེམས་དབང་སྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མཐར་འགྱུར་བར་དམིགས་པ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་རྣམས་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་ཤེ་ན། སྲིད་པ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་སོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་དངོས་པོའི་དོན་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་དོན་ཏེ། འདུས་པ་གང་ལས་འབྱུང་བ་གང་དམིགས་པ་དེ་ནི་དེ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འབྱུང་བ་གཅིག་ལས་གྱུར་པའི་འདུས་པ་ཡང་ཡོད། འབྱུང་བ་གཉིས་ལས་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ནས། འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་གྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ལ་ཡང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གང་འདུས་པ་གང་ལ་དམིགས་པ་དེ་ནི་
― DTG134_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ན་ཡོད་པའོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་ནི་གཟུགས་འདུས་པའོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལུས་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བློས་མཐར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རིལ་པོའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་པར་གཞིག་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་རྫས་སུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ལ་མ་བསྲབས་པ་དང༌། བསྲབས་པ་དང༌། བསྲབས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མ་བསྲབས་པའང་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད། བར་མ་མ་བསྲབས་པ་ཡང་ཡོད། བསྲབས་ལམ་བསྲབས་པ་ཡང་ཡོད། ཆེས་བསྲབས་ལ་བསྲབས་པ་ཡང་ཡོད། ཤིན་ཏུ་ཆེས་བསྲབས་ལ་བསྲབས་པ་ཡང་ཡོད། སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་སྣང་ཞིང་བསྲབས་པ་ཆེན་པོར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ལ་མ་བསྲབས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བསྲབས་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བསྲབས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་བསྲབས་པ་ཡང་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བ་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བར་མ་མ་བསྲབས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བསྲབས་ལ་མ་བསྲབས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པར་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་པར་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཆེས་བསྲབས་ལ་བསྲབས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཤིན་ཏུ་ཆེས་བསྲབས་ལ་བསྲབས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གི་དབང་པོའི་རྐྱེན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་སྣང་ཞིང་བསྲབས་པ་ཆེན་པོར་ཉེ་བར་གནས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ་འཆི་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཡོད་པ་
― DTG134_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་སམ། གཞན་གྱིས་བསྒྲུབས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་གསལ་བ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པའི་འཆི་བར་བལྟའོ། །རང་གི་མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་སམ། གཞན་གྱིས་བསྒྲུབས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་རྒྱུ་བ་གསལ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པའི་འཆི་བར་བལྟའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་གསལ་ཡང་རུང་མི་གསལ་ཡང་རུང་རྐྱེན་དེ་གཉི་ག་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མི་ནུས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཡོད་པའི་འཆི་བར་བལྟའོ། །དགེ་བ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་ཐོབ་མ་ཉིད་སྨད་གྲང་བར་འགྱུར། མི་དགེ་བ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་སྟོད་གྲང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བ་བྱེད་པའི་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི། དཔེར་ན་ཕྱར་བ་ནག་པོའམ། མཚན་མོ་མུན་པ་མུན་ནག་ཏུ་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །དགེ་བ་བྱེད་པ་ནི་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་དཀར་པོའམ། ཟླ་བའི་འོད་དང་བཅས་པའི་མཚན་མོར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ནའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ནས་ནི་འཆི་འཕོ་བ་ནའོ། །དེ་ནི་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་དང་དྲི་ཟ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐོགས་ན་ཞིག་བདུན་གནས་ཏེ། དེ་ཚུན་ཆད་ཀྱིས་འཆི་འཕོའོ། །ཇི་སྟེ་ན་ལྡོག་གོ །དེ་ན་གནས་པ་ཡང་ལས་སོག་གོ །སྐལ་པ་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མཐོང་ངོ༌། །གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བྱད་གཟུགས་སོ། །འགྲོ་བ་ལ་ཐགས་ཐོགས་མེད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་མྱུར་དུ་འགྲོ་ཞིང་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཐོགས་སོ། །སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་གྱི་ཚུལ་དུ་འཆི་འཕོ་ཞིང་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་རོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་ན་གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་དེ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པར་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་འགག་ཅིང་ནུར་ནུར་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན། སྐྱེ་གནས་བཞི་པོ་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་
― DTG134_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་དང༌། བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་དབང་པོ་མགོན་པར་འགྲུབ་བོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ལས་སོ། །གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲེད་པ་ཡང་འབྱུང་བ་ཅན་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལན་པ་དེ་དང་དེར་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་བསྟན་པས་བསྟན་ཏོ། །གཙོ་བོའི་དོན་གང་ཞེ་ན། གང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྲེད་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་གང་ཞེ་ན། གྲངས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་གྲངས་དང༌། ལོག་པར་ཞུགས་པ་དང༌། ཁམས་དང༌། རིས་དང༌། སྤོང་བས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་བལྟའོ། །གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་གམ་བཅུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ལྟ་བའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལྟ་བ་རྣམས་པ་ལྔའི་བྱེ་བྲག་གིས་བཅུར་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གང་འབྱུང་བ་ན་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བྱུང་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་འབྱུང་བ་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམིགས་པར་བལྟའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་ཡང་དམིགས་པའོ། །མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མ་གཏོགས་པར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ས་གོང་མ་ལ་མི་དམིགས་སོ། །ས་གོང་མ་པའི་ཉོན་
― DTG134_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་ནི་ས་འོག་མ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་དེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །གཞི་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་གཞི་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཇི་ལྟ་བར་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་ཁོར་བ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པའོ། །ལྟ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ནི་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། མ་དད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། བག་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། ཆུ་བོ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། མདུད་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང༌། ཐ་བ་དང༌། དྲི་མ་དང༌། སྡིག་པ་དང༌། ཟུག་རྡུ་དང༌། ཅི་ཡང་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་དང༌། ཕོངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གདུང་པ་དང༌། འཁྲུག་པ་དང༌། འཐབ་པ་དང༌། རིམས་ནད་དང༌། ནགས་སྦྱོར་དང༌། གགས་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག །ཇི་ལྟར་གང་དུ་སྦྱོར་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་
― DTG134_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དགུ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་ཀུན་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། སེར་སྣའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྡན་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་མི་འབྱུང་བས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་ལས་སེམས་ཡལ་བར་མི་འདོར་ཏེ། དེས་ན་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ང་རྒྱལ་བདུན་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང༌། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཆུང་ངུ་བས་བདག་ཆེ་བའམ། མཚུངས་པ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། མཚུངས་པ་བས་བདག་ཆེ་བའམ། ཆེ་བ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཆེ་བ་བས་ཀྱང་བདག་ཆེས་ཆེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་
― DTG134_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞེ་ན། ཆེས་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་གཅིག་གིས་ཆུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ། བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དེ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །མ་རིག་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །མ་རིག་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་སོ། །དེ་དག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དོ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །ལྷ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལྟ་བ་གསུམ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལོག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ལོག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དེ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལོག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དོ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་ཞིང༌། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བའོ། །དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བས་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
― DTG134_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་མི་བསྒྲུབ་པས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དེ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སངས་རྒྱས་དང་སྦྱོར་རོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་ཕ་རོལ་གྱི་ཕུང་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་བཟོད་པར་བྱས་པའི་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པའོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་གཅེས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི་ཆོས་གཅེས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་གཅེས་སུ་འཛིན་པས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དེ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །སེར་སྣའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཉིད་ཡོད་བྱེད་རྣམས་ལ་སེམས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའོ། །སེར་སྣའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་སོགས་པ་གཅེས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི་ཡོ་བྱེད་བསྙུངས་པ་གཅེས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སོགས་པ་གཅེས་སུ་འཛིན་པས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་དེ། དེས་ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་རོ། །འཆིང་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཆིང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་གི་འཆིང་བ་དང། གཏི་མུག་གི་འཆིང་བའོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཆིང་བས་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་འཆིང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་སྡང་གི་འཆིང་བས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་འཆིང་བར་འགྱུར་རོ། །གཏིང་མུག་གི་འཆིང་བས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་འཆིང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་བརྟེན་ནས། དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ན་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་ནི་འཆིང་བ་རྣམས་སོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི་བདུན་ཏེ། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་བག་ལ་ཉལ་དང། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ལྟ་བའི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་ལོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་
― DTG134_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་ཏོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་བག་ལ་ཉལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་ནི་མ་རིག་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ལྟ་བའི་བག་ལ་ཉལ་ནི་ལྟ་བའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །འདོད་པ་ཚོལ་བ་མ་སྤངས་པས་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་བག་ལ་ཉལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བ་མ་སྤངས་པས་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བམ་སྤངས་པས་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ལྟ་བའི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་གཉེན་པོ་ཆུང་དུ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཁེངས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པས་ཐར་པ་དང་ཐར་པའི་ཐབས་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་སོམ་ཉི་ཟའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །ཡང་འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དེས་སེམས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར། གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྒྲིབ་པ་དེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། སེམས་འདི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་
― DTG134_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་བརྒྱད་དེ་རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པའོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དུས་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དུས་དང༌། དེ་དག་གི་གཞི་དང་པོ་རྣམ་པར་དག་པའི་དུས་ན། ཡང་དང་ཡང་ཤས་ཆེར་སེམས་ལ་ཀུན་ནས་འཁྲི་བར་བྱེད་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དག་གོ །ཆུ་བོ་ནི་བཞི་སྟེ་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོའོ། །རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་བོ་དག་གོ །འདོད་པ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ནི་དང་པོའོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ནི་གཉིས་པའོ། །ལོག་བས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ནི་ཐ་མ་གཉིས་ཏེ། གནས་པ་དང་གནས་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བའོ། །འབྲལ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །རྩོད་པའི་རྩ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་སྲིད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་སོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང༌། ལྟག་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཅིངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང༌། ཁྱིམ་པ་རྣམས་སུ་རྩོད་དོ། །རྩོད་པ་དེའི་རྩ་བ་ནི་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་དང༌། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཅིངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་སུ་རྩོད་དེ། རྩོད་པ་དེའི་རྩ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་གསུམ་པོ་དག་སྟེ། ལྟ་བར་གྱུར་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་ལྟ་བའི་ཉེ་བར་
― DTG134_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་པའོ། །ཕལ་ཆེར་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །དེ་དག་གི་གནས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །ལྟ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ནང་ཕན་ཚུན་རྩོད་དོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དང་ཆོས་འདི་པ་རྣམས་སུ་རྩོད་དོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་རྩོད་པའི་རྩ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྲིད་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཏོ། །དེས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །མདུད་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བརྣབ་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། འདི་བདེན་ནོ་ཞེས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་མདུད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ནི་བཞི་སྟེ། ཟང་ཟིང་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་རྒྱུས་སེམས་གཡེང་བ་དང༌། རྩོད་པ་ལ་ལེགས་པར་མི་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དྲག་པོས་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱ་ལ་རྟོག་པའི་རྒྱུས་སེམས་གཡེང་བར་བྱེད་དོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ལྔ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་འདུན་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་དུས་དང༌། བསྐུལ་བ་ན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པའི་དུས་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དུས་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དུས་ན་དགེ་བའི་ཕྱོགས་མི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སོ། །ཐ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཐ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཐ་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། སྔོན་གོམས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱོད་པ་དེ་མ་སྤངས་པས་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་དང༌། དཔྲལ་དཀའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ཐ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །
― DTG134_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲི་མ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་དྲི་མའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་ངོ་བོའི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷག་པར་སྤྱོད་དེ། གྲོང་ན་འདུག་ཀྱང་རུང་དགོན་པ་ན་འདུག་ཀྱང་རུང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། མི་གཙང་བ་གྲོང་གི་ཚེར་མའོ། །ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་དྲི་མ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །སྡིག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྡིག་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་སྡིག་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་རིང་པོར་སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་སྡིག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཟུག་རྡུ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཟུག་རྡུ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཟུག་རྡུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་འདོད་པ་སྐྱེས་ཤིང་གནས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་དག་ནི་ཟུག་རྡུ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ཡང་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཅི་ཡང་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཅི་ཡང་ངོ༌། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་དང་བཅས་ཤིང་གཡེང་བ་མང་བར་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཅི་ཡང་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཟང་ཟིང་ངན་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་དང༌། གནོད་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཆོས་ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་རྩ་བ་རྣམས་
― DTG134_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །སེམས་རྣམ་པར་འཕྲོ་བར་ཟག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་ཏེ་ཟག་པའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཟག་པའོ། །ནང་དུ་བལྟས་ཏེ་ཟག་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ཟག་པའོ། །ཟག་པ་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །ཕོངས་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་ཕོངས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་འདོད་པའི་ཕོངས་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཕོངས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཡོངས་སུ་གདུང་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེས་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་མངོན་པར་རྟགས་སུ་འཛིན་པ་དེས་ལུས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འཁྲུག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཁྲུག་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་འཁྲུག་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། གང་དུ་དགའ་བ་དང་ལྷག་པར་ཆགས་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་པར་གྱུར་ཅིང་གཞན་དུ་གྱུར་ན་མྱ་ངན་དང༌། སྒྲ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རེག་པར་འགྱུར་པ་དེ་དག་ནི་འཁྲུག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འཐབ་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཐབ་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་འཐབ་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། ཆད་པས་གཅོད་པ་དང༌། མཚོན་ཆ་ལེན་པ་དང༌། དབྱུག་པ་ལེན་པ་དང༌། འཐབ་པ་དང༌། མཚང་འདྲུ་བ་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། འགྱེད་པ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་འཐབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །རིམས་ནད་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིམས་ནད་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་རིམས་ནད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་
― DTG134_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མི་མཐུན་པས་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་ལོག་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་རིམས་ནད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ནགས་སྦྱོར་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ནགས་སྦྱོར་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ནགས་སྦྱོར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། སྐྱེ་བའི་རྩ་བ་ཅན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཆགས་ཏེ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་ལུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ནགས་སྦྱོར་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །གགས་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་གགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་གགས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། ལུས་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པས་དགེ་བ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། བློ་མ་བྱང་བ་དང༌། འདྲེ་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པས་དགེ་བ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ནི་གགས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ལོག་པར་ཞུགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི་ཡུལ་དང་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ཇི་ལྟ་བར་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་གཉེན་པོ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །མ་རིག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་དེའི་རྒྱུ་དང་གཞིའི་གནས་ཀྱིས་ཀྱང་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་དེ་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེད་པས་ལོག་པར་ཞུགས་པའོ། །ཁམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁོང་ཁྲོ་བ་མ་གཏོགས་པར་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་འདོད་
― DTG134_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་ལྡན་པའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ཇི་ལྟར་བར་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ན་ནི་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་བཏང་སྙོམས་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ལ་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཚོར་བ་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཚོར་བ་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པས་གང་ན་ཚོར་བ་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་དེར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་ནི་ཚོར་བ་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞེ་ན། ཐ་མལ་པར་འདུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་དང་
― DTG134_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ཇི་ལྟ་བར་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་མ་རིག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བཞིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ཇི་ལྟ་བར་མ་རིག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་དངོས་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འཇུག་གོ །འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཇི་ལྟར་བར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་འཇུག་གོ །རིས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་རིས་གཉིས་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ནི་བཅུའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ནི་དགུའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཇི་ལྟ་བར་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་མདོར་བསྡུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རིས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དྲུག་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཁོང་ཁྲོ་བ་མ་གཏོགས་པར་ལྔའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཇི་ལྟ་བར་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་མདོར་བསྡུ་ན་བཅུ་དྲུག་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རིས་སོ། །སྤོང་བས་ཇི་ལྟར་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྤོང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དང༌།
― DTG134_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞིག་གང་ལས་སྤོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་སྤོང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། གཉེན་པོ་རྙེད་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཉེས་དམིགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་དུ་མི་ལེན་པའོ། །གཉེན་པོ་རྙེད་པ་གང་ཞེ་ན། མ་སྐྱེས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ལམ་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཅི་འདྲ་བས་སྤོང་ཞེ་ན། འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པས་སྤོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །གང་ཞིག་གང་ལས་སྤོང་ཞེ་ན། འདས་པ་ནི་འགགས་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་ནི་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་ལམ་དང་མཉམ་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལས་སྤོང་ངོ༌། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པ་གང་གི་གཉེན་པོ་གང་བྱུང་བ་གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་དེ་འབྱུང་བ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་འགོག་པ་ནི་མཉམ་པས་མཉམ་སྟེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པ་དང༌། བྲལ་བས་མ་འོངས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གནས་པ་དེ་ནི་སྤོང་བའོ། །ལས་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའི་ལས་དང་བསམས་པའི་ལས་ཏེ། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ཡང་ལས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དམིགས་པའི་ལས་དང༌། བྱེད་པའི་ལས་དང༌། རྩོལ་བའི་ལས་དང༌། བསྒྱུར་བའི་ལས་དང༌། འཐོབ་པའི་ལས་སོ། །སྐབས་འདིར་ཕལ་ཆེར་རྩོལ་བའི་ལས་སུ་འདོད་དོ། །སེམས་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའོ། །བསམས་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་དང༌། ངག་གི་ལས་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །ལུས་ཀྱི་ལས་དང༌། ངག་གི་ལས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའོ། །
― DTG134_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དགེ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྲ་མ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་དང༌། ཚིག་ཀྱལ་བ་དང༌། བརྣབ་སེམས་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །དགེ་བ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནས་ཚིག་ཀྱལ་བའི་བར་དུ་སྤོང་བ་དང༌། བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ལྟ་བའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཞི་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཟིན་པར་བྱས་པས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ལས་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་ལ་སེམས་པ་ལས་གྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་བསྒོ་བ་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། མི་ཤེས་པའི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། རྩ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་བའོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་ལས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ལས་བྱས་ཤིང་བསགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའོ། །བསགས་པ་ནི་བག་ཆགས་འཕེལ་བའོ། །མྱོང་བར་ངེས་པའི་ལས་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་ལས་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་ངེས་པ་དང་དུས་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ངན་སོང་རྣམས་སུའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སོ་སོ་དང་མཐུན་པར་མིའི་ལུས་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུངས་བ་མི་འབྱོར་བའོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་སོ་སོ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མི་འབྱོར་བའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དུ་སོ་སོ་དང་མཐུན་པར་ལུས་དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །
― DTG134_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དུ་སོ་སོ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བ་འཕེན་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཕེན་པ་ནི་གང་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཕེན་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གིས་སྐྱེས་པ་ན་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་མྱོང་བའོ། །ལས་གཅིག་གིས་ལུས་གཅིག་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱང་ཡོད། ལས་གཅིག་གིས་ལུས་དུ་མ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱང་ཡོད། ལས་དུ་མས་ལུས་གཅིག་འཕེན་པའི་ལས་ཀྱང་ཡོད། ལས་དུ་མས་ལུས་དུ་མ་འཕེན་པའི་ལས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །ལས་མང་པོ་དང་པོ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟར་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་གང་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བར་གྱུར་པ་དེ་ཐོག་མར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་འཆི་བའི་དུས་ན་གང་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་གང་གོམས་པར་གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་གང་ཐོག་མར་སྤྱད་པ་དེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ལས་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་ལ། བསོད་ནམས་གང་ཞེ་ན། གང་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་དགེ་བའོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་མི་དགེ་བའོ། །མི་གཡོ་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་དགེ་བའོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ། ཇི་ལྟར་ན་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྨོངས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམས་པར་སྨིན་པ་ལ་རྨོངས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་རྨོངས་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམས་པར་སྨིན་པ་ལ་རྨོངས་པའི་ནི་མི་དགེ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་རྨོངས་པའི་ནི་བསོད་ནམས་དང་མི་གཡོ་བ་རྣམས་སོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་ནི་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་སྦྱོར་ཏེ། ཞེས་སྡང་གིས་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བར་ངག་རྩུབ་པོ་དང་གནོད་སེམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་ནི་
― DTG134_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་སྦྱོར་ཏེ། ཆགས་པས་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང༌། བརྣབ་སེམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ནི་ཆགས་པ་དང་ཞེས་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་སྦྱོར་ཏེ། གསུམ་པོ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བས་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་ཕྲ་མ་དང་ཚིག་ཀྱལ་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ནི་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་སྦྱོར་ཏེ། གཏི་མུག་གིས་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ལས་ཐུན་མོང་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང༌། ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང༌། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང༌། མཐུ་ཆུང་བ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ལ། ཐུན་མོང་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་པར་འབྱེད་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཡང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་འབྱུང་བའི་ལས་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་གང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང་ཕན་ཚུན་དུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི་མོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཅན་གྱི་གང་ཟག་གི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ལས་མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས། གང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའམ། གང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཉེན་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་དང་སེམས་པ་ལས་གྱུར་བའི་དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ལས་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སེམས་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་ཚད་མེད་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ། གང་ཚད་དུ་བྱས་པའི་ལས་ངེས་དེ་ཁྲིད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་དེ་དག་གནས་པར་མི་བྱའོ། །དེས་དེ་བགྲང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉེན་པོའི་མཐུ་ཆུང་བའི་གང་ཟག་གི་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ལས་མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང༌། གང་ཡང་སེམས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་
― DTG134_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ངེས་པ་དེ་མ་སྤངས་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདིར་དགོངས་པའོ། །ཡང་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་དང༌། གནས་ལ་གནས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་ད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་དང་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཀྱང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་དགུས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཞིང་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞི་བོ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། གྲོགས་དང༌། ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་ཀྱང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྟོབས་དང་མི་ལྡན་པའི་ལས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སུ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་འདི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ལས་བྱེད་ཅིང་སོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡང་དག་པར་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མཐར་དབྱུང་བའི་སྐབས་ཀྱང་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་སུ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་འདི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱེད་ཅིང་སོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཡང་དག་པར་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འགྱུར་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མཐར་དབྱུང་བའི་སྐབས་ཀྱང་སྣང་ངོ༌། ཞེས་ཟེར་ཞེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ་དགོངས་པ་གང་ཞེ་ན། འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་བཀག་གོ །སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་བདེ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་བདེ་བ་མྱོང་བ་བར་འགྱུར་བའི་རྣམས་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ནི་གནང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་
― DTG134_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ནི་གནང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ནི་གནང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་དགོངས་པའོ། །ལས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། སྡོམ་པའི་ལས་དང༌། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལས་དང༌། སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལས་སོ། །སྡོམ་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་བས་བསྡུས་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། རིས་བརྒྱད་དེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་ཚུལ་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་བསྙེན་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། བསྙེན་གནས་པའི་སྡོམ་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་སྡོམ་པ་གང་ཟག་ཇི་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བདེན་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། འདོད་པ་ལས་བདེན་པར་སྤྱོད་པའོ། །དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མའི་སྡོམ་པ་གང་ཟག་ཇི་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བདེན་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི་འདོད་པ་ལས་བདེན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྙེན་གནས་པའི་སྡོམ་པ་གང་ཟག་ཇི་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བདེན་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། འདོད་པ་ལས་བདེན་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དགེ་བསྙེན་བསླབ་པའི་གཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སློབ་ན་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའམ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ལྡན་པ་
― DTG134_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཟ་མ་དང་མ་ནིང་རྣམས་ལས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཀག་གམ། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་མ་བཀག་ཅེ་ན། དགེ་བསྙེན་ཉིད་ནི་བཀག་སྟེ། དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མའི་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ནིང་ནི་ལྔ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་མ་ནིང་དུ་གྱུར་པ་དང༌། མ་ནིང་ཕྲག་དོག་ཅན་དང༌། མ་ནིང་ཟླ་ཕྱེད་པ་དང༌། རླུགས་པའི་མ་ནིང་དང༌། ཉམས་པའི་མ་ནིང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་གང་ཞེ་ན། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་འཇོམས་པའི་དུས་ན་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཤན་པ་དང༌། བྱ་གག་གསོད་པ་དང༌། ཕག་གིས་འཚོ་བ་དང། ཉ་པ་དང༌། རི་དགས་ཀྱི་རྔོན་པ་དང༌། བྱ་པ་དང༌། བོང་རྒྱས་འཚོར་བ་དང༌། ཚོམ་རྐུན་པ་དང༌། གཤེད་མ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་འཛིན་པ་དང༌། སྦྲུལ་གྱིས་འཚོ་བ་དང༌། བཙོན་སྲུང་དང༌། ཉན་རྣ་བྱེད་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་རིགས་ལས་སྐྱེས་པས་སམ། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ལས་སྤྱད་པར་ངེས་པར་བྱས་པའོ། །སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལས་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་གསུམ་པོ་དག་གི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་མི་དགེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན།
― DTG134_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་གོང་མའི་དགེ་བའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་རྣམས་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཇི་ལྟ་བར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ལངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་གང་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོས་སྦྱོར་བས་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་པའོ། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམས་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཞན་ཡང་ཡིན་ནོ། །ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་དེ་ཕན་ཆད་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའོ། །གནག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནག་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་མི་དགེ་བའོ། །དཀར་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པའི་དགེ་བའོ། །དཀར་གནག་ཏུ་གྱུར་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་གནག་ཏུ་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་འདྲེན་མ་སྟེ། བསམ་པས་གནག་ལ་སྦྱོར་བས་དཀར་བའམ། སྦྱོར་བས་གནག་ལ་བསམ་པས་དཀར་བའོ། །མི་གནག་ཅིང་དཀར་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ལས་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་དང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། དེའི་གཞི་དང༌། ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཞི་ནི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པའོ། །ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་སེམས་པའོ། །དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཏོང་བ་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་
― DTG134_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱིར་ཞིང་སྦྱིན་པ་དང༌། ཕྱོགས་མི་འབྱེད་པར་སྦྱིན་པ་དང༌། འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་སྦྱིན་པ་དང༌། དགའ་བས་སྦྱིན་པ་དང༌། ཕྱིར་ཞིང་སྦྱིན་པ་དང༌། སྣོད་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། འཁོར་དང་གློ་བུར་དུ་འོངས་པ་ལ་ལེགས་པར་བགོས་ཏེ་སྦྱིན་པས་སྦྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རིག་པར་བ་ཞེ་ན། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གནོད་པས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ཕྲོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མ་རུལ་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རུང་བ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཆོས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡོམས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་སྨད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆུང་ངུ་ཙམ་རྣམས་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་གུས་པར་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་སློབ་ཅེ་ན། བསླབ་པའི་གཞིའི་གནས་རྣམས་ལ་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གིས་བསྡམས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྟུང་བ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དགེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨོན་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་
― DTG134_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ལ་བརྙས་ཐབས་མི་བྱེད་ཅིང་འགྲོགས་ན་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་འབྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བ་མི་སྤྱོམས་པ་དང་སྡིག་པ་མི་འཆབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་འཚམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བླ་མ་རྣམས་དང་བླ་མ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ལ་ང་རྒྱལ་བཅག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གདམས་ངག་ལ་མཐུན་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གདུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་དང་ངན་དོན་ལ་མོས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཕྱིས་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་སྤངས་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ལས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་དག་སྟེ། ལས་ནི་སེམས་ཅན་མཐོན་པོ་དང་དམའ་བ་དང་ངན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ལ། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་གིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གིས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་སོ་སོའི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ལས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ལས་སེམས་ཅན་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལས་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལས་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ལས་
― DTG134_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོའི་ལས་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་མཐོན་པོ་དང་དམའ་བ་གང་ཞེ་ན། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོར་ལུས་ཐོབ་པའོ། །ངན་པ་དང་གྱ་ནོན་པ་གང་ཞེ་ན། །དེ་དག་ཉིད་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལས་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདོད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་ཁྱབ་པའོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་རྣམས་སུ་མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་ཁྱབ་པའོ། །ལས་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དེ་ཉིད་གནས་དང་དངོས་པོ་དང་རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །ནོར་བུ་དང་སྔགས་དང་སྨན་དང་མཁྱུད་དཔྱད་དང་ལྡན་པའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དབང་གི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་ལ་དབང་བ་དང༌། སེམས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང༌། ལས་ལ་དབང་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང༌། མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །དེ་དག་མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཡང་སྲིད་པའི་བག་ཆགས་འཇོག་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་མཚན་
― DTG134_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་བག་ཆགས་བསགས་པ་དེ་དང་དེ་དག་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེར་ཀུན་འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་རང་དང་རྣམས་དང་མཆོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གཞན་དང་གཞན་འཐོབ་པ་དང༌། འདའ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། འགོག་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་དང༌། ཟབ་པ་དང༌། བརྡ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། རྒྱན་མེད་པ་དང༌། རྒྱན་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀྱང་འགོག་པའི་བདེན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ལམ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། གང་དུ་འགོག་པ་དང༌། གང་གིས་འགོག་པ་དང༌། གང་འགོག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐད་དུ། གང་དུ་མིག་དང་རྣ་བ་དག །དེ་བཞིན་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས། །ཡིད་དང་དེ་བཞིན་མིང་དང་གཟུགས། །མ་ལུས་པར་ནི་འགོག་འགྱུར་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་གསུངས་པ། གང་དུ་མིག་འགག་པ་དང༌། ཁ་དོག་གི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་འགག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་གང་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་འགག་པ་དེ་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཟབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་དེ་དག་གི་འཇིག་པ་ལས་འགོག་པ་དེ་གཞན་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ། གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ། གཞན་པའང་མ་ཡིན་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་ནི་སྐབས་འདིར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ།
― DTG134_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་ཟད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞིག་པ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། ནུབ་པ་ལས་གཞན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྤྲོས་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་མེད་དོ་ཞེའམ། ཡོད་ཀྱང་ཡོང་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེའམ། གཞན་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡང་སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྤྲོས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྤྲོས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགགས་པས་སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྡས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ས་བོན་ཉམས་སྨད་པས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་གྲངས་སུ་དེའི་ཡན་ལག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ས་བོན་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པའམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པའམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པའང་རུང་སྟེ། སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱན་མེད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱན་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རིག་པ་གསུམ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷག་མ་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷག་མ་མེད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བསྡུས་པའི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
― DTG134_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དང༌། ངེས་པར་སྤངས་པ་དང༌། བྱང་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང༌། ནུབ་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་བོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བག་ལ་ཉལ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཉེན་པོ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཕི་མ་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་རྣམ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བལྟ་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཤ་དང་ལྷའི་མིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འགྲོ་བར་འཕོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདུད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྲེད་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཆི་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཕུང་པོའི་བདུད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་དགའ་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གླིང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མགོན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེར་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དཔུང་གཉེན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་མཆོག་ཉིད་དུ་
― DTG134_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཆི་འཕོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིམས་ནད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདོད་པས་ཕོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་བསྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཇིག་པ་མེད་པར་གནས་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཕན་པའི་དངོས་པོའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བདེ་གཞི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་བདེ་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་བདེ་བ་འཐོབ་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་མ་མེད་ཅིང་ཞིང་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འཕེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་འདུ་མི་བྱེད་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་རྒྱུད་འབྱུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འགོག་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གྱ་ནོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། གཙང་བ་དང་བདེ་བའི་
― DTG134_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རྟག་པ་དང་ཕན་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ལམ་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤོང་བ་དང༌། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། ལམ་བསྒོམ་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ཡང་ལམ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང༌། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་མོ། །ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པ་དང༌། ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ་དང༌། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང༌། ནམ་གྱི་ཆད་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པར་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཡང་གང་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་གཞན་དང༌། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་སྟེ། དེ་བསྒོམས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པར་འགྱུར་བའི་གནས་ཀྱི་སྣོད་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། ཚོགས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་སྦྱོར་བའི་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཚོགས་བསགས་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ནི་དྲོ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་སོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །རྩེ་མོ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་རང་གི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་དང་རྗེས་སུ་སོང་བའི་རིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་དེ་མ་ཐག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །མཐོང་
― DTG134_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་མི་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་རང་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་བརྡ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བརྡ་བསལ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་གཉི་གའི་བརྡ་བསལ་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བླ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པའོ། །བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། སྔར་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སོ་སོ་རང་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གང་གིས་བཟོད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་
― DTG134_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་འདི་གཉིས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའོ་ཞེས་སོ་སོ་རང་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་བོ། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གང་གིས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དེ་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམས་ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཟུང་བ་རྟོགས་སོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཛིན་པ་རྟོགས་སོ། །བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྡུལ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤངས་པ་ལས་ཀྱང་ལམ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མཐོང་བ། ཆོས་ཐོབ་པ། ཆོས་རིག་པ། ཆོས་རྟོགས་པ། སོམ་ཉི་ལས་རྒལ་བ། ཐེ་ཚོམ་ལས་རྒལ་བ། གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པ། སྟོན་པའི་བསྟན་པའི་བསྟན་པ་ལས་གཞན་གྱིས་མི་བཀྲི་བ། ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐོབ་བོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་རིག་གོ །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་རྟོགས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་གིས་ཐོབ་པ་ལ་སོམ་ཉི་ལས་རྒལ་ཏོ། །གཞན་གྱིས་ཐོབ་པ་ལས་ཐེ་ཚོམ་ལས་རྒལ་ཏོ། །ལམ་སྒོམ་པ་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་གོ །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་གཞན་གྱིས་མི་
― DTG134_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཀྲིའོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དྲི་བའི་ཆོས་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་འདིར་ཆོས་སུ་འདོད་དེ། སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་བོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ལས་གོང་དུ་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དང༌། ལམ་ཆུང་ངུ་དང༌། ལམ་འབྲིང་དང༌། ལམ་ཆེན་པོ་དང༌། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དེ། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པས་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་བཞི་པོ། སྲེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པའོ། །སྲེད་པས་ནི་རོ་མྱོང་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །ལྟ་བས་ནི་ལྟ་བ་ཤས་ཆེས་བའི་བསམ་གཏན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །མ་རིག་པས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་བྱང་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དག་པ་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་དགེ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཚད་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མིང་དུ་གདགས་པ་རྣམས་པར་གཞག་པས་སོ། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། ཡན་ལག་ལྔ་
― DTG134_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། ཡན་ལག་བཞི་ནི་ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། ཡལ་ལག་ལྔ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། ཡན་ལག་བཞི་ནི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་དང་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ན་ནི་ཞི་གནས་སུ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བདུན་གྱིས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བདུན་གང་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དགའ་བ་སྡུད་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། སྦྱོར་བའི་མཐའ་དང༌། སྦྱོར་བའི་མཐའི་འབྲས་བུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཚད་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཆུང་ངུར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་བསམ་གཏན་ལྷག་མ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆེར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་མོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་བསམ་གཏན་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་མོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་ནི་གནས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ན་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པས་
― DTG134_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ངན་པ་དང༌། བཟང་པོར་མངོན་ནོ། །མིང་དུ་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོས་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་སྙེད་ལ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་པོས་བསྡུས་པ་ཇི་ལྟ་བར་བསམ་གཏན་ལྷག་མ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རབ་ཀྱི་མཐའི་ཆ་ལས་བྱུང་བ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཀུན་ཤེས་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མངོན་པར་གྲུབ་ནས། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའམ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམས་སུ་ནི་འདི་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གནས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལ་འབད་པའི་རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཆུང་ངུ་གང་ཞེ་ན། ཆུང་ངུའི་དང༌། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་སྟེ། གང་གིས་ས་དང་ས་ན་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་
― DTG134_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་སྤོང་བའོ། །ལམ་འབྲིང་པོ་གང་ཞེ་ན། འབྲིང་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་པོའི་འབྲིང་པོ་དང༌། འབྲིང་པོའི་ཆེན་པོ་སྟེ། གང་གིས་ས་དང་ས་ན་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་འབྲིང་པོའི་ཆེན་པོ་དང། འབྲིང་པོའི་འབྲིང་པོ་དང༌། འབྲིང་པོའི་ཆུང་དུ་སྤོང་པའོ། །ལམ་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་སྟེ། གང་གིས་ས་དང་ས་ན་ཁམས་སུ་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་དང༌། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་སྤོང་བའོ། །སྦྱོར་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་འོག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོངས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་སྦྱོར་བ་བསལ་ནས། ཆོས་སེམས་པའམ། ཞུགས་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པའམ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའམ། གནས་པའི་ལམ་གང་ཡིན་པའོ། །ལམ་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དང༌། བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་དང༌། བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དང༌། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའོ། །བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་ཉམས་པ་དང༌། ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་བ་དང༌། ཡངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་བསྒོམ་པའོ། །བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་གང་བསྒོམ་པའོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གང་
― DTG134_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པའོ། །ཡང་ལམ་སྐྱེ་བ་ན་རང་གི་བག་ཆགས་འཇོག་པ་དེ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པའོ། །རང་གི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་དེ་ནི་བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་ཀྱང་ཕྱི་མ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འཇོག་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་གཉེན་པོ་དང༌། སྤོང་བ་གཉེན་པོ་དང༌། རྟེན་གཉེན་པོ་དང༌། ཐག་བསྲིང་བ་གཉེན་པོ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་བལྟ་བའོ། །སྤོང་བ་གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་དང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མོ། །རྟེན་གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མོ། །ཐག་བསྲིང་བ་གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། དེའི་གོང་མའི་ལམ་མོ། །ཡང་དངོས་པོ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ལམ་དང༌། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ལམ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། འབྲེལ་བའི་ལམ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པར་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་དང༌། གནས་དང་དབང་པོས་ཐ་དད་པའི་ལམ་དང༌། བསླབ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ལམ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་དང༌། ལམ་སྡུད་པའི་ལམ་ནི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། ལམ་བཞི་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་བཞི་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། དབང་པོ་གསུམ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དྲན་པ་གཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ནི། དམིགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གྲོགས་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་སོ། །ཡང་བདག་གི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང༌། བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་གཞི་དང༌། བདག་གི་དངོས་པོ་དང༌། བདག་
― DTG134_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དངོས་པོའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའོ། །གྲོགས་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། ནང་གི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའོ། །ནང་ལ་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱི་དང༌། ནང་དང་ཕྱི་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ནང་གི་ལུས་གང་ཞེ་ན། ལུས་གང་ལ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་དག་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྱིའི་ལུས་གང་ཞེ་ན། ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་རྣམས་སོ། །ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་གང་ཞེ་ན། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འབྲེལ་བའི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དབང་པོའི་གནས་རྣམས་དང༌། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་རྣམས་སོ། །ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ལུས་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ནང་གི་ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན། ནང་གི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཚོར་བའོ། །ཕྱིའི་ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན། ཕྱིའི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཚོར་བའོ། །ནང་དང་ཕྱིའི་ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན། ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཚོར་བའོ། །ཚོར་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་སེམས་དང་ཆོས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་བསྒོམ་པ་ནི་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། རྩོལ་བ་དང། སྤྲོ་བ་དང༌། མ་ཐན་པ་དང༌། ཕྱིར་ནུར་བ་མེད་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བག་ཡོད་པའོ། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་འདུན་པ་བསྒོམ་མོ། །ལེ་ལོ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་རྩོལ་བ་བསྒོམ་མོ། །སེམས་ཞུམ་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་སྤྲོ་བ་བསྒོམ་མོ། །གནོད་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་མ་ཐན་པ་བསྒོམ་མོ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་
― DTG134_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ནུར་པ་མེད་པ་བསྒོམ་མོ། །གདམས་ངག་བརྗེད་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་དྲན་པ་བསྒོམ་མོ། །ལྟུང་བས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་ཤེས་བཞིན་བསྒོམ་མོ། །བརྩོན་པ་འདོར་བ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་བག་ཡོད་པ་བསྒོམ་མོ། །བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བ་དང༌། བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གྲོགས་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བསྒོམ་པ་གནས་དང་བཅས་པའོ། །གནས་ནི་འདུན་པའོ། །འབད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །ཞི་གནས་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བྱིང་བ་དང། རྒོད་པ་སེལ་བ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འཇོག་པ་སྨོས་སོ། །འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་ཉམས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་དང་འཕེལ་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གྲོགས་གང་ཞེ་ན། འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། གང་གུས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། གང་རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་
― DTG134_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན། གང་སྔོན་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། གང་གཞན་གྱིས་བསྟན་ནས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམས་པར་འབྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །ཡང་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་འདུན་པ་བསྐྱེད་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་འབད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ན། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་སེམས་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་ན། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ན། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ནི། འདུན་པ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། སེམས་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །འདི་དག་བརྒྱད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། འབད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་འདོགས་པ་དང༌། གཉེན་པོའོ། །ཡང་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌། དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུད་པ་དང༌། གཡེང་བ་གཞི་དང་བཅས་པར་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། ཞུམ་པ་མེད་པ་དང༌། གཡེང་བ་མེད་པ་དང༌། དེ་གཉི་གའི་གནས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་མོ། །འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱང་བ་བྱས་ན། ཆོས་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་དང་གང་མངོན་དུ་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་སེམས་མངོན་པར་གཏོད་པ་དེ་རང་རང་གི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་པོ། །གྲོགས་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དད་པའི་དབང་
― DTG134_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པའི་དྲན་པ་མི་བརྗེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་བསྒྲུབ་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བར་སྟོབས་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ངེས་པར་བསྲབས་པས། མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་གི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །དྲན་པ་ནི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་གོ །དགའ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། གང་གིས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉིན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། གང་དུ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉིན་མོངས་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ། །གྲོགས་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག །དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་
― DTG134_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་བསྒོམ་པའོ། །དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཇི་ལྟ་བར་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པའོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་འོག་ཏུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་གོ །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གོ །ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་ནི་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་ཉིན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཡན་ལག་གོ །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཉིན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་ཡན་ལག་གོ །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཡན་ལག་གོ །གྲོགས་གང་ཞེ་ན། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང༌། གཞན་གོ་བར་བྱེད་པ་དང། གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ལམ་བཞི་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་
― DTG134_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་སླ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་སླ་བ་སྟེ། དང་པོ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་མ་ཐོབ་པའིའོ། །གཉིས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་མ་ཐོབ་པའིའོ། །གསུམ་པ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པའིའོ། །བཞི་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པའིའོ། །ཆོས་ཀྱི་གནས་བཞི་གང་ཞེ་ན། བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམས་པར་སྦྱོང་བའོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །ཞི་གནས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་ཉིད་ལ་སེམས་འཇོག་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་དང༌། བླན་ཏེ་འཇོག་པ་དང༌། ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང༌། འདུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། མཉམ་པར་འཇོག་པའོ། །ལྷག་མཐོང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གནས་ངན་ལེན་དང༌། མཚན་མའི་གཉེན་པོ་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་འབྱིན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ལ་ལ་ནི་ཞི་གནས་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། ལྷག་མཐོང་ནི་མ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི་ཞི་གནས་ནི་མ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ལ་ལྷག་མཐོང་ཡང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཆོས་ལ་རྒོད་པ་མངོན་པར་ཚར་བཅད་པའི་སེམས་ཀྱིས་
― DTG134_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉི་ག་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཡན་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཡང་འདྲེས་པར་གྱུར་ནས་མཉམ་པར་ཟུང་དུ་འཇུག་གོ །དབང་པོ་ནི་གསུམ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོའོ། །མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་ལ་གང་དབང་བྱེད་པའོ། །ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་གང་དབང་བྱེད་པའོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་གང་དབང་བྱེད་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ན་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་ན་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་མ་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་ན། ས་འོག་མ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་གཅོད་པ་དང༌། འཕྲད་པའི་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༌། བྲལ་བའི་འཐོབ་པ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གནས་མ་ལུས་པར་གྱུར་ཏེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནས། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའོ། །གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཚོར་བའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། ཉིན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། ལས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་གནས་ངན་
― DTG134_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ལེན་དང༌། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ལེན་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ལེན་དང༌། གྲིབ་པའི་གནས་ལེན་དང༌། རྟོག་པའི་གནས་ལེན་དང༌། ཟས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། འཁྲིག་པའི་གནས་ལེན་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། ནད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། རྒ་བའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། འཆི་བའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། ཡོངས་སུ་ངལ་བའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། གནས་ངན་ལེན་བརྟན་པ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་ཆེན་པོ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་འབྲིང་པོ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་ཆུང་ངུ་དང༌། ཉིན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །འཕྲད་པའི་འཐོབ་པ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་བསགས་པ་ལ་འཐོབ་པས་ཞེས་གདགས་སོ། །འབྲས་བའི་འཐོབ་པ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་ཟད་པ་ལ་བྲལ་བའི་འཐོབ་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཕན་ཆད་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་ཅིང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིགས་པའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ནི་གང་གི་འོག་ཏུ་ཟད་པར་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་བར་མེད་པ་བརྟན་པ། སྲ་བ། རོ་གཅིག་པ། ཁྱབ་པའོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དཔེར་ན། བྲག་ཆེན་པོ་མ་གྲུབ་པ། སེར་ཀ་མེད་པ། ཁོང་སྟོང་མ་ཡིན་པ། གཅིག་འདུས་པ། ཤིན་ཏུ་མཁྲེགས་པ་དེ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རླུང་གིས་ཀྱང་མི་སྒུལ་ཅིང་མི་གཡོས་སོ། །ཤར་ཕྱོགས་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གནས་མ་ལུས་པར་གྱུར་པ་གང་ཞེ་ན། གང་མི་སློབ་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་གྱུར་པ་དང༌། ལམ་གྱི་གནས་གྱུར་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་
― DTG134_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་གནས་གྱུར་པའོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཟད་ནས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའམ། ཟད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་སྤངས་ནས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའམ། འབྲས་བུ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་དམིགས་པའོ། །མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རྟག་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་བཅུ་དྲུག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡོད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་བྱེད་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཤེས་བྱ་ལ་ལེགས་པར་མ་ཞུགས་པ་དང༌། ལེགས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང༌། བཅས་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་མི་རྟག་པའི་དོན་མཐོང་གི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བདེན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པ་གཉིས་པའོ།། །།ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་
― DTG134_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡེ་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང༌། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། གླེང་གཞིའི་སྡེ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་སྡེ་དང༌། སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང༌། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་དང༌། གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེའོ། །མདོའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་སྨོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྐྱང་པར་གསུངས་པ་སྟེ། ཕན་ཡོན་བཅུ་གཟིགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མདོར་སྨོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་གཞག་པར་སླ་བ་དང༌། བཤད་སླ་བ་དང༌། གཟུང་སླ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་གུས་པས་མྱུར་དུ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མྱུར་དུ་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་ལ་རེག་པ་དང༌། འབྲེལ་བའི་གཏམ་གྱིས་གཏན་ལ་འབེབས་པས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་མགུ་བར་བྱེད་དེ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། མདོའི་སྡེ་དེ་ཉིད་དུ་དབུས་དང་མཐའ་མར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའོ། །ཡང་དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའོ། །ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། །གང་ལས་ཉན་ཐོས་འདས་ཏེ་ཤི་བའི་འདུས་བྱས་པ་དང་འབྱུང་བ་ལུང་སྟོན་པའོ། །ཡང་ངེས་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། ཚིགས་སུ་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྩ་བ་གཉིས་པ་དང༌། རྩ་བ་གསུམ་པ་དང༌། རྩ་བ་བཞི་པ་དང༌། རྩ་བ་ལྔ་པ་དང༌། རྩ་བ་དྲུག་པའོ། །ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡིན་རངས་ནས་བརྗོད་པའོ། །གླེང་གཞིའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་དང༌། བྱུང་བ་དང་བཅས་པའི་བསླབ་པ་བཅས་པ་གསུངས་པའོ། །རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། དཔེ་དང་བཅས་པར་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་
― DTG134_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དང་ལྡན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཐག་པ་དང་མཚུངས་བྲལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཟབ་བའི་རྣམ་པར་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཐག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཐག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཚུངས་བྲལ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་ལས་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང༌། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །གླེང་གཞིའི་སྡེ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། ད་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་སྡེ་དང༌། སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་འདི་ནི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང༌། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེ་ནི་གཉི་གའི་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་
― DTG134_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་བསླབ་པ་གསུམ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་ཆོས་དང་དོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པ་ཅིའི་ཕྱིར་གཞག་གོ །ཆོས་དང་དོན་མངོན་དུ་བྱ་བའི་གཞིའི་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འབེལ་བའི་གཏམ་གྱིས་གཏན་ལ་འབེབས་པས་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པས་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཆོས་འདི་དག་གང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། གནས་དང་བཅས་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་ནང་ནས་དེ་དག་གི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་རྣམས་སོ། །གནས་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལས་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། བག་ཆགས་སོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། གཅིག་གི་གྲོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པས་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཁྱབ་པའི་དམིགས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་རྣམས་པར་སྦྱོང་བའི་དམིགས་པ་དང༌། མཁས་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་དམིགས་པའོ། །ཁྱབ་པའི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང༌། རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང༌། དངོས་པོའི་མཐའ་དང༌། དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཞེ་ན། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གང་ཞེ་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གང་ཞེ་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པའོ། །དངོས་པོའི་མཐའ་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པའོ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ནི། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ནི། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང༌། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའོ། །དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། གནས་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གི་ནང་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དུ་ཞེ་ན། གཉིས་སོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དུ་ཞེ་ན། དྲུག་གོ །མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དུ་ཞེ་ན། བརྒྱད་དོ། །སྤྱོད་པ་རྣམས་པར་སྦྱོང་བའི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་སྡུག་པའོ། །ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྱམས་པའོ། །གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྐྱེན་འདི་ལས་བྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དབུགས་འབྱུང་བ་དང༌། རྔུབ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །མཁས་པའི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཁམས་ལ་མཁས་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ལས་བལྟའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་
― DTG134_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁས་པ་དང༌། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཆོས་རྣམས་ལས་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པའོ། །རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་དམིགས་པ་གང་ཞེ་ན། ས་འོག་མ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རགས་པ་ཉིད་དོ། །ས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ན་རིགས་པ་དུ་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་ཅེ་ན། བཞིས་དཔྱོད་དེ། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང༌། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པའོ། །ལྟོས་པའི་རིགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་བ་ན་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའོ། །བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོ་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་བསྒྲུབ་པའི་དོན་ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བར་སྟོན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲགས་པའོ། །ཆོས་ལ་རིགས་པས་དཔྱོད་པ་ལ་བརྩོན་པའི་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་བཞི་སྟེ། མིང་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་དང༌། དངོས་པོ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་འདོགས་པ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའོ། །མིང་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་རྟོག་པའོ། །དངོས་པོ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་རྟོག་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་
― DTG134_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞེ་ན། གང་བརྗོད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཙམ་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པ་ཙམ་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའོ། །ཆོས་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པའི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་སྟེ། མིང་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པ་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །མིང་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མིང་མི་དམིགས་པར་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོ་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པར་ཤེས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་རྫས་སུ་མི་དམིགས་པར་ཤེས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པ་ཚོལ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་རྫས་སུ་མི་དམིགས་པར་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་པར་བརྩོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བལྟ་སྟེ། གཞི་དང་སྐྱེད་པ་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། གནས་སོ། གཞི་གང་ཞེ་ན། ཚོགས་བསགས་པའི་བདེན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་མང་དུ་ཐོས་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚན་མ་དང་བཅས་པའོ། །སྣང་བ་གང་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པར་ཤེས་པའོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས།
― DTG134_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་གཞག་པ། །ཡིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བས་ན། །དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་ལྡོག་དེ་ནས། །རང་གི་འདུ་ཤེས་ངེས་པར་གཟུངས། །དེ་ལྟར་རང་གི་སེམས་གནས་ནས། །གཟུང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་འཛིན་མེད་པར། །དེ་ནས་མི་དམིགས་རེག་པར་བྱ། །ཞེས་ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གནས་གང་ཞེ་ན། གནས་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མང་དུ་ཐོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་མངོན་པ་དང་འདུལ་བ་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡི་གེ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོའི་ཡི་གེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་གོ་བདག་གོ་ཞེས་ཡུལ་མིའི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་འབྲེལ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་མཐར་གཟུང་བས་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། བསྒོམ་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཐོས་པ་དང༌། སེམས་པའི་སྦྱོར་བ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཟོས་པ་དང་སེམས་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཉི་ག་ལ་གནས་ན། ཆོས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང༌། བཤད་པས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཆུད་པ་དང༌། གུས་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་ལོག་པར་སྦྱོར་བར་བལྟའོ། །ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ནི་རོ་མི་མྱང་བ་དང༌། གོང་དུ་ཞིག་གནས་ལ་སྦྱོར་བར་བལྟའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་
― DTG134_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣོད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་བསྟན་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། གོ་རིམས་བསྟན་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༌། བསྡུས་པ་བསྟན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། གཅིག་ལ་གཅིག་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཟབ་པར་བསྟན་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཟབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟབ་པར་མི་མོས་ཤིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤུན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་མོས་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོག་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ། ལྟ་བ་ངན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་འབྱུང་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པ་ཉིད་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བོ་དག་གང་ཞེ་ན། མཚན་མར་ལྟ་བ་དང༌། བཏགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། བསྒྱུར་བའི་ལྟ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ལྟ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བ་དང༌། དཔའ་ཟ་བའི་ལྟ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འཁྲུག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། འཕེལ་བའི་ལྟ་བ་དང༌། ཁས་མི་ལེན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ངན་གཡོའི་ལྟ་བ་དང༌། བཀུར་སྟིའི་ལྟ་བ་དང༌། རྨོངས་པ་བརྟེན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། རྩ་བའི་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་སེལ་བའི་ལྟ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། །སྒྲིབ་པ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་
― DTG134_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འཕེལ་བའི་ལྟ་བ་དང༌། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཆད་པས་བཅས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། བསྙད་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལྟ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ་དགོངས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་འབྱུང་བ་དང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། བྱིས་པས་གཟུང་བ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་མ་འགགས་པ་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་དགོངས་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལྟར་མ་སྐྱེས་སོ། །ཇི་ལྟར་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ལྟར་མ་འགགས་སོ། །ཇི་ལྟར་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་འགགས་པ་དེ་ལྟར་གཟོད་མ་ནས་ཞིའོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །ཡང་གང་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དགོངས་པ་བཞི་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་དང༌། དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་དང༌། དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་དང༌། གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །གང་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཞི་སྟེ། གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལ་ཏིག་ངེ་འཛིན་དུ་མཁས་པར་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགའ་བ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གོང་མ་བས་ཀྱང་ཆོས་གོང་མའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལ་བདུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་འོས་ཀྱི། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པ་གསུམ་པའོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། །འཐོབ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བལྟའོ། །གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཉེ་བར་བརྟན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། སྤྱོད་བས་རབ་ཏུ་བདེ་བ་དང༌། འབྲས་བུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག །ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། སྤྱད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཀྱང་གང་ཞག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བལྟའོ། །སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཆ་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བའི་གང་ཟག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པའི་གང་ཟག་གོ །ཉེ་བར་བརྟན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཚོགས་མ་བསགས་པ་དང༌། ཚོགས་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། ཚོགས་བསགས་པའི་གང་ཟག་གོ །སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་གོ །འབྲས་བུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་
― DTG134_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དད་པས་མོས་པ་དང༌། མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རེ་ལྟར་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དང༌། རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། བར་ཆད་གཅིག་པ་དང༌། བར་མདོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། གོང་དུ་འཕོ་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། བདག་གཅོད་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། གནས་པ་ལས་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་གང་ཟག་གོ །ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བར་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གང་ཟག་གོ །སྤྱད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཅན་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པས་སྤྱོད་པ་ཅན་དང༌། མཚན་མ་དང་བཅས་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་དང༌། མཚན་མ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གང་ཟག་གོ །འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་
― DTG134_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ཞིང་རྒྱུན་རིང་བའི་གང་ཟག་གོ །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤས་ཆེ་ཞིང་རྒྱུན་རིང་པའོ། །ཆ་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་སྲབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ངེས་པའམ། མ་ངེས་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང༌། བདག་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། ཡིད་བྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བསམ་པ་ཅན་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལ་དམིགས་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཅིང༌། གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་གང་ཞེ་ན། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ངེས་པའམ། མ་ངེས་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་འབྲིང་དང༌། བདག་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། ཡིད་བྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཅན་དང༌། བདག་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཅན་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྔོན་མ་བསྐྱེད་པའམ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྔོན་བསྐྱེད་པ། སྔོན་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པའམ། སྔོན་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའམ། གང་ཡང་རུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས། བསེ་རུ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ། གཅིག་པུ་གནས་པའམ། རང་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏེ། ཚོགས་དང་སྤྱོད་པ་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ངེས་པའམ། མ་ངེས་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་རྣོ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། མི་གནས་པའི་
― DTG134_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བསམ་པ་ཅན་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཡང་ཐོབ་ཅིང༌། གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །ཚོགས་མ་བསགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་མོས་པ་དང་དད་པ་ཆུང་བའི་གང་ཟག་སྟེ། དེ་ཡང་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཆུང་ཞིང་ཚེ་རབས་ཀྱི་དུས་ངེས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཚོགས་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚོགས་མ་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་མོས་པ་དང་དང་དད་པ་བར་མའི་གང་ཟག་སྟེ། དེ་ཡང་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འབྲིང༌། ཚེ་རབས་ངེས་པའི་དུས་དང་ལྡན་པའོ། །ཚོགས་བསགས་པའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། གང་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་མོས་པ་དང་དད་པ་ཆེན་པོའི་གང་ཟག་སྟེ། དེ་ཡང་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཆེན་པོ་ཚེ་རབས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཅན་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ཚོགས་མ་བསགས་པ་ནི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཆུང་ངུ་ཚེ་རབས་ཀྱིས་དུས་ངེས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཚོགས་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་པ་ནི་གང་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་འབྲིང་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འབྲིང་ཚེ་རབས་ཀྱི་དུས་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཚོགས་བསགས་པ་ནི་གང་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་མ་གཏོགས་
― DTG134_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཆེན་པོ་ཚེ་རབས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཅན་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། ཚེ་རབས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཅན་ཁོ་ནའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་ཟད་ཀྱི། བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། གང་ཚོགས་བསགས་པ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཕ་རོལ་གྱིས་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཚོགས་བསགས་པ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའོ། དད་པས་སྨོས་པ་གང་ཞེ་ན། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་གང་འབྲས་བུ་བའི་དུས་ནའོ། །མཐོང་བས་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་གང་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །ལུས་ཀྱི་མངོན་དུ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྒོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པའི་གང་ཟག་གོ ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་པ་ཟད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་གང་ཟག་གོ །གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་བཟང་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་ཡང་བསམ་གཏན་པའི་གང་ཟག་གོ །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ ། མཐོང་བའི་ལམ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གྱུར་བ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་གང་ཟག་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་ནས། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG134_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕལ་ཆེར་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཕྱིར་མི་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པར་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་ནས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་ན། གཙོ་བོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མི་འཕགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། འཕགས་ཀྱང་ལོག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་དག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཤེས་བྱ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུན་ཡིན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་པ་སྤངས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་བདུན་པ་དང༌། བརྒྱད་པ་སྤངས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། གང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དགུ་པ་སྤངས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །གང་གི་ཚེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཙོ་བོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཞེས་
― DTG134_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་ཐ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ཁམས་ཐ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །དགྲ་བཅོམ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དགུ་པ་སྤངས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །གང་གི་ཚེ་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཙོ་བོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གོང་མ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། གོང་མ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ལྟར་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་ཉིད་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ལན་བདུན་ཡན་མན་དུ་སྲིད་པར་འཁོར་བར་བྱས་ནས་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སོང་ན་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོ་བ་པའོ། །བར་ཆད་གཅིག་པ་གང་ཞེ་ན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ཉིད་དུ་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །བར་མདོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་སྤངས་ལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་སྤངས་པ་སྟེ། བར་མ་དོར་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ན། གང་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པ་དང༌། བར་མ་དོར་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པར་འགྲོ་བར་མི་སེམས་པ་ཉིད་ན་གང་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པ་དང༌། མངོན་པར་བསམས་ནས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་མངོན་པར་འཇུག་པ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ན་གང་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་
― DTG134_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཞེ་ན། གཉི་གར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མ་སྤངས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་སྐྱེས་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་སྐྱེས་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །གོང་དུ་འཕོ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ས་ནས་སར་སྐྱེ་ཞིང་འོང་མིན་གྱི་བར་དུ་ཞུགས་ནས། དེར་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་སོང་ནས་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མ་ཐོབ་པའོ། །སྤེལ་མར་བསྒོམས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཆུང་ངུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་དང༌། འབྲིང་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་དང༌། ཆེར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་དང༌། ཆེས་ཆར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཆེར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པས་གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། །མ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། གསོད་ཀྱང་རུང༌། མི་གསོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། གང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་སྐལ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །བདག་གསོད་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཉིད་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མི་གསོད་ན། གང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་པའི་སྐལ་པ་ཅན་ཡིན་ལ། གསོད་ན་སྐལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཞེ་ན། གང་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཉིད་མྱོས་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་ལ།
― DTG134_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་མྱོས་ན་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ལ། དབང་པོ་རྣམས་སྤྱོད་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པའི་གང་ཟག་གོ །རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་མྱོས་ཀྱང་ཏུ་རུང༌། མ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ། དབང་པོ་རྣམས་སྦྱོང་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ནི་ཡིན་པའི་གང་ཟག་གོ །མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་རྣོན་པོ་སྟེ། མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མ་མྱོས་ཀྱང་རུང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཞེ་ན། གང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་གོ །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སློབ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་ལ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་གང་ཟག་གོ །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མི་སློབ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་གང་ཟག་གོ །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གསུམ་ཇི་ལྟ་བར་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གསུམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་ལ། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བས་གནས་ཤིང་འདོད་པའི་ཁམས་སམ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་གང་ཟག་གོ །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རང་སངས་རྒྱས་གང་ཞེ་ན། གང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་
― DTG134_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། རང་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་གང་ཟག་གོ །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་གནས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྟོན་པའི་གང་ཟག་གོ །མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཞེ་ན། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གང་ཡིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པས་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །མཚན་མ་དང་བཅས་པས་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །མཚན་མ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རིང་དུ་སོང་བ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་ཅེས་གང་གསུངས་པ་ལ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། རིམ་གྱིས་པ་དང༌། ཅིག་ཅར་ངེས་པར་འབྱིན་པའོ། །རིམ་གྱི་པ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ནི་གང་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྣམ་པས་ཅིག་ཅར་སྤོང་སྟེ། འདི་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་
― DTG134_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་གདགས་སོ། །ཕལ་ཆེར་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་སམ་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཀུན་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་བྱེད་ན་ཡང་དེ་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་ཡིན་ཏེ། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་དུ་སྐྱེ་སྟེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་ན་རང་རྒྱལ་བར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་རྟོགས་པ་བཅུ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། རྗེས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མོས་པ་དང༌། དད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ། །དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་ལ། བདེན་པ་ལ་ཆོས་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་སྟེ། བཟོད་པ་དེ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆེན་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་པོ་དག་ཐོབ་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་བདེན་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་འཐོབ་སྟེ། མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །རྗེས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། བསྒོམ་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དོ། །དཀོན་མཆོག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་
― DTG134_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་པ་དང༌། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པའོ། །ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་གང་ཐོབ་པས་སློབ་པ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཟད་དོ། །དུད་འགྲོ་ཟད་དོ། །ཡི་དགས་ཟད་དོ། །ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཟད་དོ། །བདག་ཡང་ངན་སོང་བའི་ལས་བྱས་ནས་ངན་སོང་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་སྐལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་པའོ། །མཐར་ཐུག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཉིད་མདོར་བསྡུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཉིད་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཐོབ་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡངས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཉེ་བར་རྟོན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཁས་ལེན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། གནས་དང་གཡོག་འཁོར་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། བཙུན་པར་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རོ། །འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་གནས་གྱུར་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཡོན་
― DTG134_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། རྣམ་པ་ལྔའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྐུ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། འདྲེས་ཤིང་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང། འདྲེས་པ་དང་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། རྗེས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པས་བསྡུས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམས་ནས་ཤེས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་དང༌། སྟོབས་རྣམས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང༌། བསྲུང་བ་མེད་པ་རྣམས་དང༌། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། བག་ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །བྱམས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་ཕྲད་པར་ཤོག་ཤིག་པར་བསམ་པའི་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །སྙིང་རྗེ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་ཤོག་ཤིག་པར་བསམ་པའི་གནས་པ་ཡང་
― DTG134_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དགའ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་ཤོག་ཤིག་པར་བསམ་པའི་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟན་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བསམ་པའི་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྲུལ་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ཏེ། ལྟ་བ་པོ་བདག་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་མ་བྲལ་བའམ། གཞག་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྣང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལྟ་བ་པོ་བདག་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའམ། གཟུགས་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གཞག་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྣང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གིས་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཕན་ཚུན་རོ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་ནས་དེ་ལ་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གང་ཞེ་ན། ཐར་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཇི་ལྟ་བར་
― DTG134_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་ཐར་པ་དང་མཐུན་པར་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་གང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འགོག་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཅིག་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པ་ལ་མོས་པར་བྱད་དོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་གཏོགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་ནི་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མིའི་དང་ལྷའི་རྣམས་ནི་ངན་པ་དང་བཟང་པོ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ཟད་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་པར་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་ལ་སོགས་པ་ཟད་པར་གདགས་ཤེ་ན། གནས་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་འབྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱོར་རོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་
― DTG134_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བར་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བསམས་ནས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ཏེ་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ནས་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་དང་དགོངས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་མིའི་སྐད་དང་ཆོས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྒྲ་སྣ་ཚོགས་ཉན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གཞན་དག་གི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །གནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་གནས་ལེན་པ་དང༌། བཞུགས་པ་དང། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་སྤྲུལ་པ་དང༌། སྒྱུར་བ་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པར་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་གང་ཞེ་ན།
― DTG134_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྟོབས་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་མཐུན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་འཇོག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་གང་ཞེ་ན། རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཟག་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་འཇོག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་ལ་མི་འཇིགས་པ་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་འཇོག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་ལ་མི་འཇིགས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་འཇོག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་གདམས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཛད་པ་དང༌། གསུངས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བག་
― DTG134_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པ་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྱུར་པས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་གཡོ་བ་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ལ་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོ་གནས་དང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་རྣམས་མ་ཐོབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ཅེ་ན། ཕྱི་རོལ་པའམ། ཉན་ཐོས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རུང་སྟེ། དག་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས། ཚད་མེད་པ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཉན་ཐོས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའམ། དེ་བཞིན་གཤེས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཞིན་དུ་ལན་མང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། གནས་
― DTG134_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལས་གྱུར་བའོ། །རང་གི་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །གནས་པ་ལས་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་ངོ༌། །ཐུགས་བརྩེ་བར་གནས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ལ་མི་སྐྱེའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། སྤྲུལ་པའི་ལས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །དགེ་བ་སྤྲུལ་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ལ་མི་ཆགས་སོ། །མོས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་གནས་པ་མཆོག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་གནས་པས་གནས་སོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པོ་དག་གི་དམིགས་པ་ལ་དབང་སྒྱུར་བར་མཛད་དོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། ཟད་པར་རྒྱས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། གཟུང་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བསམས་ནས་ཤེས་པས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་ལུང་སྟོན་པ་དང༌། འཇི་རྟེན་ན་མང་པོས་བཀུར་བར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། བཤད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་མཛད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་འདུན་པར་མཛད་དོ། །ངག་གི་ལས་ཀྱིས་འདུན་པར་མཛད་དོ། །སེམས་ཀུན་བརྗོད་པས་ཀྱང་འདུན་པར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། འོང་བ་དང༌། འགྲོ་བ་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་
― DTG134_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདོམས་སོ། །མཚན་ཉིད་དཔེ་བྱེད་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཅེས་པར་མཛད་དོ། །སེམས་ཀྱང་མངོན་པར་དང་བར་མཛད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བཞེད་ནས་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བཞུགས་སོ། །ཚེའི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་འདོར་རོ། །ཆོས་ལ་དབང་སྒྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་སྒྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དང༌། མ་བྱས་པ་དང༌། ཕྲད་པར་སྨྲ་བ་བསལ་ནས་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། བཤད་པའི་སྣོད་དང། བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། ཚོགས་དང༌། འོས་སུ་འགྱུར་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་རྗེས་སུ་རྟོགས་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་སྟོན་ཏོ། །བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚར་གཅོད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་དྲི་བ་དྲིས་པ་ཡང་ལུང་སྟོན་ཏོ། །མི་འཇིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བདག་སྟོན་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །རྒོལ་བ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཚར་གཅོད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཚོགས་ལ་འདོམས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །བསྙེལ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མི་འདོར་རོ། །བག་ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་མི་སྟོན་ཏོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། ཉིན་མཚན་ལན་དྲུག་ཏུ་འཇིག་
― DTG134_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། འཐོབ་པ་དང༌། གཤེགས་པ་དང༌། བཞུགས་པས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལས་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་འཇོག་གོ །དེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ནི་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད་དོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་དག་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་ན་ལམ་སྔ་མ་དམན་པ་ནི་འདོར་རོ། །བསྡོམས་ཏེ་སྤོང་བ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཉན་ཐོས་ནི་ལམ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཡང་དག་པར་གཅོད་པའི་རྣམ་པར་འདོར་བས་རྣམས་པར་སྤོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མི་ཟད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་མི་ཟད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་དངོས་པོ་གང་དག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འདྲི་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སེམས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་ན། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུན་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཤིང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG134_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་རྣམས་ནི་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས། ས་བཅུ་རྣམས་སུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའི་ལམ་སྒོམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཅིག་ཅར་སྤོང་ངོ༌། །ཅིག་ཅར་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། སྔགས་དང་སྨན་གྱིས་སོང་བའི་དུག་ལྟ་བུ་དང་དཔེར་ན་སྤངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྟར་ས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་བྱ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཐམས་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །དུས་དུས་སུ་དབང་པོ་རྣམས་སྦྱང་བར་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བལྟ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་དང༌། འཁྲུལ་པའི་གནས་དང༌། མ་འཁྲུལ་པའི་གནས་དང༌། འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། མ་འཁྲུལ་པ་དང༌། ན་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ལམ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་མཁས་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མར་སྣང་བ་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་
― DTG134_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རྟོག་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དོན་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོག་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་འདས་པས་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཞི་བས་མ་ཡིན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན། དམིགས་པ་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་མ་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དམིགས་པ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་བལྟའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་རྣམས་སྦྱོང་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཆུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྣོན་པོ་འབྲིང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་འབྲིང་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྣོན་པོའི་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། །འཐོབ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པ་བཞི་པའོ།། །།འབྲེལ་པའི་གཏམ་གྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། དོན་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་དྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། བསྡུ་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། སྨྲ་བ་རྣམས་པར་ངེས་པ་དང༌། ལྡེམ་པོ་རུང་དགོངས་པ་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །དོན་རྣམ་པར་ངེས་པ་
― DTG134_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞེ་ན། དོན་དྲུག་ལས་བརྩམས་ནས་གང་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །དོན་དྲུག་གང་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། རྒྱུའི་དོན་དང༌། འབྲས་བུའི་དོན་དང༌། ལས་ཀྱི་དོན་དང༌། ལྡན་པའི་དོན་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །རྒྱུའི་དོན་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། འགྲུབ་པའི་རྒྱུའོ། །འབྲས་བུའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང༌། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །ལས་ཀྱི་དོན་ནི་དམིགས་པའི་ལས་དང༌། བྱེད་པའི་ལས་དང༌། འབད་པའི་ལས་དང༌། སྒྱུར་བའི་ལས་དང༌། འཐོབ་པའི་ལས་སོ། །ལྡན་པའི་དོན་ནི་མང་པོ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འཆིང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། གནས་སྐབས་ལས་གྱུར་པ་དང༌། འགྱུར་བ་ལས་གྱུར་པའི་ལྡན་པའོ། །འཇུག་པའི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་དང༌། རྟེན་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འཇུག་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་འཇུག་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་མདོ་སྡེ་རྣམས་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། དེ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྒོ་བཅུ་བཞི་སྟེ། བཅུ་བཞི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་བསྡུ་བའི་སྒོ་དང༌། དངོས་པོ་བསྡུ་བའི་སྒོ་དང༌། ཡན་ལག་དང་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གི་སྒོ་དང༌། གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་དང༌། སྤོང་བའི་སྒོ་དང༌། ཡི་གེ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་སྒོ་དང༌། ཆུད་ཟ་བ་དང་ཆུད་མི་ཟ་བའི་སྒོ་དང༌། གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་དང༌། ཚུལ་གྱི་སྒོ་
― DTG134_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་དང༌། སྟོབས་དང་སྟོབས་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་དང༌། བཟློས་ཏེ་བརྗོད་པའི་སྒོ་དང༌། མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོའོ། །རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་ཏེ། གཅིག་ནས་རྟོགས་པ་དང༌། ཚིག་གོང་མ་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། ཚིག་འོག་མ་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། མུ་གཉིས་པ་དང༌། མུ་གསུམ་པ་དང༌། མུ་བཞི་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྤོང་བའོ། །ཡང་དག་པར་འདྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བརྒྱད་དེ། ཅི་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་འདྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། ཅི་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་གང་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ལམ་བཞི་སྟེ། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །བསྡུ་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། གནས་བཅུས་རྣམ་པར་ངེས་པ་བསྡུས་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་བཅུ་གང་ཞེ་ན། བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། འཇུག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། མོས་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། རིགས་པས་རྣམ་པར་ངེས་པས་དང༌། འཕེལ་བའི་གཏམ་གྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོག་པས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །སྨྲ་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྨྲ་བ་དང༌། སྨྲ་བའི་ཞལ་ཆེ་བ་དང༌། སྨྲ་བའི་གཞི་དང༌། སྨྲ་བའི་རྒྱན་དང༌། སྨྲ་བ་ཆད་པས་བཅད་པ་དང༌། སྨྲ་བ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། སྨྲ་བ་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །སྨྲ་བ་གང་ཞེ་ན། སྨྲ་བ་དང༌། རྨད་ཁྱེར་བ་སྨྲ་བ་དང༌། རྩོད་པ་སྨྲ་བ་དང༌། ཚིག་ངན་སྨྲ་བ་དང༌། མཐུན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། གདམས་པ་སྨྲ་བའོ། །སྨྲ་བ་ནི་ཚིག་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །
― DTG134_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྨད་ཁྱེར་བ་སྨྲ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའོ། །རྩོད་པ་སྨྲ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པར་གནས་པའོ། །ཚིག་ངན་སྨྲ་བ་ནི་ཕན་ཚུལ་ཚིག་རླུང་པོས་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །མཐུན་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་མཐུན་པའི་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །གདམས་པ་སྨྲ་བ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མཉམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའོ། །སྨྲ་བའི་ཞལ་ཆེ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞུགས་པ་དང༌། བསྐོས་པ་འདུ་བའི་ས་དང༌། འདུས་པ་དང། ཚད་མར་རུང་བའི་ཟླ་གྲོགས་རྣམས་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཆོས་དང་དོན་ལ་མཁས་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲ་བའི་གཞི་ནི་བསྒྲུབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པའོ། །བསྒྲུབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དམ་བཅའ་བ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང༌། དཔེ་དང༌། ཉེ་བར་སྦྱར་བ་དང༌། མཇུག་སྡུད་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ངོ༌། །ངོ་བོ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་ནི་བདག་གི་ཁྱད་པར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དམ་བཅའ་བ་ནི་བདག་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་གཞན་ལ་གོ་བར་སྟོན་པའོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མ་གྲགས་པའི་དོན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་དང༌། མི་དམིགས་པ་བསྙད་པའོ། །དཔེ་ནི་མཐའ་མཐོང་བ་དང༌། མཐའ་མ་མཐོང་བ་མཚུངས་པར་སྦྱར་ཞིང་བསྙད་པའོ། །ཉེ་བར་སྦྱར་བ་ནི་དེའི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལྷག་མ་དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་དེའི་ཆོས་སྦྱར་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཐུན་པར་བསྙད་པའོ། །མཇུག་སྡུད་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་བསྙད་པའོ། །མངོན་སུམ་ནི་རང་གི་དོན་ཡོད་ཅིང་སྣང་ལ་མ་ནོར་བའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལྷག་མ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ནི་དེ་གཉི་ག་དང་མི་འགལ་བར་སྟོན་པའོ། །སྨྲ་བའི་རྒྱན་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཤེས་པ་དང༌། ཚིག་
― DTG134_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟུར་ཕྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། མཐུན་པར་བྱེད་པའོ། །སྨྲ་བ་ཆད་པས་གཅད་པ་ནི་གཏམ་རྗེས་གཅད་པ་དང༌། གཏམ་འཕྲོ་ལུས་དང༌། གཏམ་གྱི་ཉེས་པའོ། །གཏམ་རྗེས་གཅད་པ་ནི་རང་གི་སྨྲ་བའི་སྐྱོན་ཁས་བླང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་སྨྲ་བའི་ཡོན་ཏན་ཁས་བླང་བའོ། །གཏམ་འཕྲོ་ལུས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་ནས་གཞན་དུ་བརྒྱུད་པའམ། གཏམ་གཞན་སྨྲ་བ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཏམ་གྱི་ཉེས་པ་ནི་ཅལ་ཅོལ་དང༌། འཁྲུགས་པ་དང༌། བརྡ་ཕྲད་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། རན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དུས་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། མི་བརྟན་པ་དང༌། མི་བསལ་བ་དང༌། ཚིག་རྒྱུན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །སྨྲ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་སྣོད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཁོར་ཡོན་ཏན་མེད་པ་དང༌། བདག་ཀྱང་མི་མཁས་པར་རིག་ནས་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། ཕྱིར་རྒོལ་བ་སྣོད་དུ་གྱུར་བ་ཞིག་གམ། འཁོར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནམ། བདག་ཀྱང་མཁས་པར་རིག་ནས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །སྨྲ་བ་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དེས་ཐམས་ཅད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་གང་གིས་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །སྤོབས་པ་ནི་གང་གིས་ཐམས་ཅད་དུ་ལན་གདབ་པ་ཤེས་པའོ། །ཡང་དག་ལེགས་སུ་འདོད་པས་སྨྲ་བའི་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱའི་བརྩད་ཅིང་སྨྲ་བར་ནི་མི་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་བཅུ་གཉིས་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བརྩོན་པ་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་སེམས་ཅན་སྡུད་པ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས། གཞན་དག་དང་རྩོད་པས་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། དམ་
― DTG134_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་བཤད་པ་ཀུན་ཤེས་པ་དཀོན་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་དང༌། ཚོགས་པ་མཁས་པ་དང་རྟོགས་པ་དང༌། ལྡན་པ་རྣམས་དཀོན་པ་དང༌། ཕྱོགས་ངན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ངན་གཡོ་སྨྲ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་གཏམ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། གཏམ་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ཚིག་བརླང་པོའི་ཉེས་པ་དང༌། ཡིད་འཁྲུགས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། གང་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྤངས་ཏེ་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་དང༌། འཁྲུགས་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་བསྲུང་ཞིང་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྗེས་སུ་བསྲུང་ཞིང་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་དང༌། རྒྱལ་བའམ་ཕམ་པའི་སེམས་མེད་པར་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་དང༌། རྒྱལ་བའམ་ཕམ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དཀོན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་རེག་པར་གནས་པ་དཀོན་པ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྒྱུན་དུ་བསྒོམ་པ་དཀོན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་རྒྱུན་དུ་མི་བསྒོམ་པ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དཀོན་པའོ་ཞེའོ། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཞན་དུ་བརྗོད་ལ་དོན་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཕ་དང་མ་ནི་བསད་བྱས་ཤིང༌། །རྒྱལ་པོ་གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་དང༌། །ཡུལ་འཁོར་འཁོར་དང་བཅས་བཅོམ་ནས། །མི་དེ་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཡིད་མི་ཆེས་དང་བྱས་མི་གཟོ། །མི་གང་ཁྱིམ་འབིགས་བྱེད་པ་དང༌། །གོ་སྐབས་བཅོམ་དང་སྐྱུགས་པ་ཟ། །དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་སྙོན་
― DTG134_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། སེར་སྣའི་ཆོས་ཉིད་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང༌། སློང་བ་ལ་ཚིག་པ་ཟ་བ་དང༌། རེས་འགའ་ཅི་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞིང༌། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འཁྲིག་པ་ལས་གཞན་དུ་འཁྲིག་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མི་ཚོལ་བ་དང༌། འཁྲིག་པ་སྤང་བ་ལ་གཡེལ་བ་དང༌། འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་པ་དང༌། དུ་ལེན་པ་དང༌། འཁྲིག་པའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐྲག་པ་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྦྱོར་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལྔ་པའོ།། །།བསྟན་བཅོས་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྟོགས་ནས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་མཐོ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །། །།
― DTG134_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
― DTG134_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ།
དབྱིག་གཉེན།
― DTG134_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སང་གྲ་ཧ་བྷཱ་ཥྱཾ། །བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མུན་པ་རབ་རིབ་དག་གིས་ཇི་སྙེད་ཇི་ལྟ་བར། །ཡོད་པ་དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་གང་གཟུགས་བརྙན་གཞན་དུ་སྣང་གྱུར་བའི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པ་བཞིན་དུ་དྲི་མེད་ཐར་པའི་ཐབས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་བཅས་པར་བཅོམ་པའི་དྲི་མེད་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་རྟོགས་པ། །རྣམ་རྟོག་དྲ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཟེར་གྱིས་ཐོབ་གྱུར་ནས། །གང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་འཁོར་བ་ལ། །དེར་མི་རྟོག་བས་གནས་པ་མེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་མྱ་ངན་འདས་ལ་མི་གནས་གང༌། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་བདག་གཞན་དོན་གྱི་མཐར་བྱོན་དང༌། །གང་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་གང་བཅོམ་ལྡན་དེ་ཡིས་ཡང་དག་རྟོགས་ནས་ལེགས་བསྟན་པ། །གང་འདི་ལེགས་པར་སྒྲུབ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡིས་བདུད་རྩིའི་གོ་འཕང་ཞི་བ་འཐོབ། །གང་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོར་ཡུན་རིང་ཤིན་ཏུ་འབྱིང། །སློབ་དང་མི་སློབ་འབྲས་བུ་ལ་གནས་ལམ་དེ་ནས་སོང་དགེ་འདུན་གཞན་གྱི་མཆོག །གང་ཞིག་བདེ་གཤེགས་དགེ་འདུན་ཡོན་ཏན་དྲི་མེད་རིག་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ། །བླ་ན་མེད་བསོད་ནམས་ཞིང་ལ་དགེ་བ་ཅུང་ཟད་ཕྲ་མོ་དག་ཀྱང་འདིར་བྱས་ན། །ས་དང་ནམ་མཁའ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལྟར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དེ་དག་ལ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་ལན་ཅིག་མིན་པར་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཁས་པར་རློམ་པར་རང་གི་རྟོག་ལ་བརྟེན་པས་ལུང་དང་རྟོགས་པ་དཀྲུགས་གྱུར་ཅིང༌། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་དམ་ཆོས་ཚུལ་དཀྲུགས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྣང་མཛད་པའི། །ཏིང་འཛིན་མི་གཡོ་འཇིག་རྟེན་འདས་ལ་བརྟེན་ནས་འཕགས་པ་བྱམས་བ་ལ་བརྙེས་པས། །སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་ཡི་དམ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་ཕྱོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དྲ་བ་འགྱེད་པ་ལྟར། །གང་གིས་ལེགས་པའི་གྲངས་པ་གཞུང་གི་འོད་ཟེར་དྲི་མེད་རྣམ་
― DTG134_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྤྲོ་བྱེད་དེ། །ཟབ་ཅིང་དོན་ཆེ་བཟང་ལ་སྣ་ཚོགས་ཚིག་བཟང་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་ལས་བྱུང༌། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་རང་དགའ་མེད་པ་དྲང་བ་མཉེན་ཞིང་གུས་པར་བྱེད། །ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ལའང་གང་གི་བློ་ནི་ཐོགས་མེད་ལ། །རྙེད་དང་གྲགས་པ་དང་ནི་བསྟོད་དང་བདེ་བ་རྣམས་ལའང་ཆགས་པ་རྟག་མེད་པའི། །གང་གིས་མིང་ཡང་ཡོན་ཏན་རྗེས་མཐུན་ངེས་པ་མཁས་པ་དག་གིས་བརྟག་བརྗོད་དེ། །གང་ཞིག་ཐོགས་མེད་ཅེས་ནི་མི་དང་ལྷ་ཡིས་གྲགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྗོད་བྱེད་པ། །མི་ཟད་བློ་ལས་དམ་ཆོས་ཚིག་དོན་བདུད་རྩིའི་ཆར་འབབ་པ་ལས་ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད། །ཐོས་ཏེ་བྱིའུ་ལྟ་བུར་རང་གི་ནུས་པ་ཅུང་ཞིག་གང་ཡང་ཅི་བཟུང་དང༌། །བསྡུ་བ་གཏན་ལ་དབབ་པར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བསྟན་ལས་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ། །དེས་ཀྱང་ལ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་གཞུང་གི་རྒྱ་མཚོས་སྐྲག་པའི་དོན་བྱེད་སྲིད། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཅི་ལས་བརྩམས་ནས་རྒྱུ་གང་གིས་བརྗོད་ན། ཤིན་ཏུ་ཡངས་པའི་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུས་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་ག་ལ་ནུས། ཡང་གང་གིས་ན་བསྟན་བཅོས་འདི་རིམ་པ་འདི་ལྟར་བསྟན་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་སྨོས་པ་མེད་ན་འདི་གཙུག་ལག་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པ་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་དང༌། མདོའི་མིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བཅུ་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གཙུག་ལག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་མདོ་བརྩམས་པའི་དགོས་པ་ནི་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་སྨོས་པ་ནི་འདིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། མདོའི་མིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྨོས་པ་ནི་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པ་བརྩལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་གཙུག་ལག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་རང་གི་རྟོག་པའི་བློ་དག་གིས་ཆོས་མངོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པར་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་
― DTG134_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང༌། མཁས་པ་དག་གིས་བྱས་པར་འདོད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་མངོན་པ་སྨོས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་གཟུང་ངོ༌། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་གཟུང་བས་ནི་རང་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བར་ཡང་དག་པར་སྣང་ངོ༌། །གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མངོན་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ནི་མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། མངོན་པའོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཐེག་པ་དམན་པ་དང༌། ཐེག་པ་མཆོག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །ཡང་དེ་ནི་གསུམ་ཡང་རུང་གཉིས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་ན། བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྒྱུ་གང་གིས་གསུམ་ཡིན་ན་རྒྱུ་དགུ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ན་མདོ་སྡེ་སྟེ། གང་དོན་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་དོན་དེ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་གཉིས་སུ་སྦྱོར་བའི་གཉེན་པོས་ན་འདུལ་བ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོབ་དང་བཅས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་བཀག་པས་འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་ལ་སྦྱོར་བའི་མཐའ་སྤོང་བ་ཉིད་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྗེས་སུ་གནང་བས་བདག་ཉིད་ངལ་བའི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་བ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོས་ན་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བསླབ་པ་གསུམ་སྟོན་པས་ན་མདོ་སྡེའོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པས་འདུལ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་འགྱོད་པ་ལས་རབ་ཏུ་འདའ་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པས་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཆོས་དང་དོན་རྟོགས་པས་མདོ་སྡེའོ། ཆོས་དང་དོན་སྒྲུབ་པས་འདུལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་རྟོགས་པ་ལས་སོ། །ཆོས་དང་དོན་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་
― DTG134_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་མཁས་པས་ན་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། རྒྱུ་དགུ་པོ་དེ་དག་གིས་ན་སྡེ་སྣོད་ནི་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་གྲལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། བསྒོ་བ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། འཇིལ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱེད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཐོས་པས་ནི་སེམས་ལ་བསྒོ་བ་ཉིད་དོ། །བསམ་པས་ནི་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །ཞི་བའི་དོན་ཏུ་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་འཇིལ་བ་ཉིད་དོ། །ལྷག་མཐོང་གིས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཉིད་དོ། །མདོར་བསྡུ་ན་མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་དེ་དག་སོ་སོ་ཞེང་དོན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་རྟོགས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་དོན་ཤེས་པས་ཀྱང་ཟག་པ་ཟད་པ་འཐོབ་བོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོ་ཞིང་དོན་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་དང་དོན་མདོར་སྟོན་པས་ན། མདོ་སྡེའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་ཡུལ་གང་དུ་གང་གིས་གང་ལ་བསྟན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་དང༌། བསམ་གཏན་དང། ཚད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ནི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་མངོན་པའོ། །བདེན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དད་ཡང་དུ་སྟོན་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། ཆོས་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མང་པོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་ན་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བར་འདོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཉིད་དོ། །མདོ་
― DTG134_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡེའི་དོན་འདིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ན་ཡང་ཆོས་མངོན་པའོ། །ཡང་འདུལ་བ་ནི་ལྟུང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་དང༌། ལྡང་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྟུང་བ་ནི་ལྟུང་བའི་རིས་ལྔའོ། །ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ནི་ལྟུང་བ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། བག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་དང༌། མ་གུས་པ་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྡོམ་པ་འཛིན་པའི་བསམ་པས་ཡིན་གྱི། ཆད་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། སོ་སོར་ཆགས་པ་དང༌། ལྟུང་བར་མཐོང་བ་དང༌། བསླབ་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆད་པའི་ལས་དང། ནང་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཏེ། བསླབ་པའི་གནས་བཅས་པ་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་འདུན་བློ་མཐུན་པས་རབ་ཏུ་བཅས་པའི་བསླབ་པའི་གཞི་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཉིད་དང༌། རྟེན་གནས་གྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་བུད་མེད་པ་དང་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་མཚན་གྱུར་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་དག་གོ །ལྟུང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་རྣམ་པས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟུང་བ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་དོན་རྣམ་པར་བཞིས་ན་འདུལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཟག་ཉིད་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བསླབ་པ་བཅས་པའོ། །གང་ཟག་གི་ཉེས་པ་གང་གིས་ཞུས་པ་ན། དེའི་དབང་གིས་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་འདུས་ནས་བསླབ་པས་བཅས་པས་ན་བཅས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་དེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །ངེས་པར་གཟུང་བ་ནི་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟུང་བ་དང༌། ལྟུང་བ་མེད་པར་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །ད་ནི་རྩ་བའི་གཞུང་བརྩམ་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པ་དང་གུས་པར་བཅས་པས་ཚིག་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུངས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཐོབ་པས་ཀྱང་དོན་དང་ཚིག་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་འདིས་བསྟན་པའམ། དེ་ལྟ་བུའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་ན། ཐེག་པ་ཆེན་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་བརྗོད་པ་
― DTG134_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་གང་ལ་མངའ་བ་དེ་ནི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །གང་གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྒྲའི་དོན་ནི་མཆོག་གི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པར་བྱ་བས་ན་ཤེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །དེའི་གནས་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །འདི་ནི་ལས་འཛིན་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའམ། གང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་མོ། །དེར་འཇུག་པ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པའོ། །འཇུག་པ་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་སུ་ནི་རྒྱུའོ། །དེ་དག་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྒོམ་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའོ། །དེའི་སྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྒོམ་པ་གོམས་པ་སྟེ། དེའི་གོམས་པ་ནི་སའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའོ། །སྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། བསླབ་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་པ་གང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མི་བྱེད་པའི་སེམས་སོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནང་གི་སེམས་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་སོ། །སེམས་ཉིད་
― DTG134_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་བམ། ཤེས་རབ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སམ། སོ་སོ་རང་གི་རིག་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སར་ཆུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ཉིད་དག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་གུར་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་དག་ནི་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་དང༌། དེའི་སྤངས་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་ཉིད་དེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་དང་ཡེ་ཤེས་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་
― DTG134_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་བཞིན་ནོ། །དེ་མེད་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ། འདིར་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་མཚུངས་པའི་ཆོས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་མེད་པར་ས་ཆེན་པོར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པར་ཡང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། གཟུགས་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །སྤྲུལ་པར་ཡང་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་དམན་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དང་བའི་ཚོལ་བ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་ངེས་པར་སྐུ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་མ་བསྟན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་མཐུན་པ་འགལ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་བརྟགས་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་བཅུ་པོའོ། །མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གནས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལམ་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །འགལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་རྣམས་ལ་མི་མཐུན་པའི་གནོད་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ལམ་ལ་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་བཞིན་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་མི་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་འདི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རེས་ཞིག་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཞེས་བྱས་བ་ནས་བརྩམས་ནས། འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུ་འདི་ལས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒུའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་ནས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་
― DTG134_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་གི །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ནི་གང་རྒྱུ་གང་ཉིད་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ལ་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ན་ཡོད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པར་འགྱུར་བས་མཐའ་དེ་དག་གཉི་གའི་སྐྱོན་སྤངས་པ་ནི་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བཟུང་ཞིང་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འདུག་པ་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་དག་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསམ་པས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་ནི་ས་བཅུ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་གོམས་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོས་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེ་དག་ཉིད་ལ་བསྒོམས་པས་བསླབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ལྷག་པའི་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྐུ་གསུམ་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་ཏེ། འདི་དག་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །དེས་ན་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ནི་ས་དག་གོ །ས་དག་ནི་བསླབ་པའོ། །བསླབ་པ་ལས་ནི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་གོ་རིམས་ནི་འདི་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་
― DTG134_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲེན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ནི་རིགས་པའི་ཚད་མ་གསུམ་དང་མི་འགལ་ལོ། །མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་ལ། ཕྱིས་འགལ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། །གནོད་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ལ། །དཀར་ནག་ངོ་བོར་མི་ལྟ་བའི། །དང་པོའི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་དོན་བཞིན་ཡང་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་མཐུན་པ་འགལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ནི་མཐུན་པ་འགལ་བ་མེད་པར་གནས་པས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པ་དེ་ཉིད་ལས་དང་པོར་བསྟན་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་ཏེ། དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡོད་པས་དེ་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡོད་ན་འགྲོ་ཀུན་ཏེ། གང་སུ་འཁོར་བ་ན་ཡོད་པའི་འགྲོ་བའོ། །འགྲོ་བ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་བའང་སྟེ། དེ་ཡོད་པས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ངོ༌། །ལུང་གཞན་ཡང༌། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །རྣམ་ཤེས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྐང་པ་དང་པོ་ནི་རྐང་པ་གཉིས་པས་བཤད་དོ། །དམ་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དག་སྐྱེས་པའི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་འདིའི་ལུང་ནི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་དེ་ལས་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་འཁོར་བ་འདི་ན་སེམས་ཅན་གང་དང་གང་དག་
― DTG134_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་གྱི་རིས་གང་དང་གང་དུ་ཡང་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་སམ། ཡང་ན་མངལ་ལས་སྐྱེ་བའམ། ཡང་ན་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བའམ། ཡང་ན་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་པའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་དང་པོར་འདི་ལྟར་ལེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྟེན་པ་དང་བཅས་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་དང༌། ལེན་པ་དང༌། མཚན་མ་དང༌། མིང་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ལེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་སེམས་རྣམ་པར་སྨིན་ཅིང་འཇུག་ལ་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང་ཡངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ནི་ལེན་པ་གཉི་ག་ཡོད་ལ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཁམས་ན་ནི་ལེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཡང་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་དེས་ལུས་འདི་གཟུང་ཞིང་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལུས་འདི་ལ་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་གཅིག་པའི་དོན་གྱིས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བསགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་བསགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་དུས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་མཚུངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ལན་ཅིག་འབྱུང་ན་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་མཚུངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་ཙམ་ལན་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། བཞི་ལྷན་ཅིག་གམ་།ལྔ་ཆར་ལྷན་ཅིག་བྱུང་ན་ཡང་དེར་རྣམ་
― DTG134_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་མཚུངས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་ལན་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །དཔེའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཆུའི་ཀླུང་ཆེན་པོ་འབབ་པ་ལས་གལ་ཏེ་རླབས་གཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་རླབས་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རླབས་གཉིས་སམ། གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་རླབས་མང་པོ་དག་འབྱུང་ཞིང་ཆུའི་ཀླུང་དེ་རང་གི་རྒྱུན་འཆད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཡོངས་སུ་ཟད་པར་ཡང་ཟད་མི་འགྱུར་རོ། །མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་གཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་གཟུགས་བརྙན་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་གཉིས་སམ། གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་གཟུགས་བརྙན་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་འབྱུང་ཞིང། མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བར་ཡང་མི་མངོན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ཀླུང་ལྟ་བུ་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས་གལ་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ལན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་ལན་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཆར་གྱི་བར་དག་ལན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཆར་ལན་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཤེས་པ་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང༌། ཡིད་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པར་འདོགས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འདོགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནང་གི་སོ་སོ་རང་གི་ལེན་པ་མི་མཐོང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང་ལ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
― DTG134_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་ཡང་མི་མཐོང༌། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། བསགས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། སེམས་ཀྱང་མི་མཐོང༌། མིག་ཀྱང་མི་མཐོང༌། གཟུགས་ཀྱང་མི་མཐོང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། རྣ་བ་ཡང་མི་མཐོང༌། སྒྲ་ཡང་མི་མཐོང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། སྣ་ཡང་མི་མཐོང༌། དྲི་ཡང་མི་མཐོང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། ལྕེ་ཡང་མི་མཐོང༌། རོ་ཡང་མི་མཐོང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། ལུས་ཀྱང་མི་མཐོང༌། རེག་བྱ་ཡང་མི་མཐོང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང་ཞིང༌། བློ་གྲོས་ཡངས་པ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནང་གི་སོ་སོ་རང་གི་ཡིད་ཀྱང་མི་མཐོང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་མཐོང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང་ལ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིན་ན། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་འདོགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པར་འདོགས་ན་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དོན་འདི་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མའི་རིམ་གྱིས་འཇུག་པས་སོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་གོ །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པར་མ་བྱེད་ཅིག་པའོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་གི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་བཟུང་ན་ཤི་བའི་ལུས་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བས་གང་ཡང་ཤི་བའི་དུས་ན་དེ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བ་ན་འདི་དག་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དེས་བཟུང་བའི་བར་དུ་ཚེ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ལེན་པ་སྟེ། འདིའི་བཤད་པ་ནི། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བ་ན་ཡང་དེ་དག་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་ཉེ་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེས་ན་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་བ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ལུས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུངས་བ་བྱས་པས་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀུན་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་མངོན་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཉེ་བར་འཛིན་པ་ནི་དེ་དག་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཏེ། དེའི་ཉེ་བར་འཛིན་པ་ཡང་དག་གི་དངོས་པོ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དོན་འདིས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ནི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ཉིད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ལྟར་འདིའི་དོན་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དེ་མ་ཐག་པར་འགགས་པ་ཉིད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་ཡིད་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ། དེ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། གང་གི་དབང་གི་ངའོ་སྙམ་དུ་ང་རྒྱལ་ཏེ། བདག་ཉིད་མཐོའོ་ཞེས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ལ་མི་བདེན་པའི་བདག་ལ་སྲེད་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་སྟེ། མ་རིག་པ་མི་ཤེས་པའོ། །གང་གནས་གཅིག་པོས་ནི་བསྐྱེད་པ།
― DTG134_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་པོས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འགགས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིད་ཅེས་བརྗོད་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྐབས་སྦྱིན་པས་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཕྱིར་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ཡང་བདག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྟེན་བྱེད་པ་དང༌། ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པའི་དོན་གྱིས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐབས་སྟེར་བའི་དོན་གྱིས་ནི་ཡིད་གཅིག་གོ །བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དོན་གྱིས་ན་གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །གཞན་ཡང་གང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་མེད་ན། གང་གི་རྒྱུ་ཅན་ཡིད་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པས་ཡིད་ཀྱི་གཉིས་པ་ཡང་སྨོས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་གང་གིས་ཡིད་གང་འགགས་པ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཅེས་བརྗོད་ན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདིའི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱིས་གང་ཞིང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གང་ཞིང་བསགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་ཀུན་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཕྲ་མོ་ཡང་ཡིན་ལ་ཤེས་བྱ་ཡང་ཡིན་པས་ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའམ། རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དོན་དུ་སྤྲོ་བ་མེད་ཀྱི། བདག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་གི་རྒྱུར་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རགས་པ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པས་སྤོང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཡང་དེ་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་ནི་ལྡན་པ་
― DTG134_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པ་ལ་མི་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་གང་ན་གཉེན་པོ་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟ་ན་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་ལེན་ན་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་སེམས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལས་ཏེ། ཡང་གང་དགེ་བ་དང་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཡིད་ཡོད་པས་དེ་ལ་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ནི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་འདྲེན་པར་མི་རིགས་སོ། །ཡང་གང་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་གྱི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་ན། དེ་དང་དེས་དྲངས་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྐྱེས་པ་ན་ཅིག་ཤོས་འགག་པ་ཡིན་པས་འདི་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །ལྔ་པོ་དག་དང་ཆོས་མཚུངས་དང་སྟེ། ཇི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་རྟེན་མཚུངས་པར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་རྟེན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང་སྟེ། གང་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པས་སོ། །གཞན་ལ་ནི་དེ་མེད་དེ། དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་གཉི་ག་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་ན་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ངེ་ཚིག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། གང་འདི་སྐད་དུ་ངར་འཛིན་པས་ན་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པའི་གཞི་གང་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་འགགས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་འདི་ལྟར་མི་བརྗོད་དེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཐོབ་པ་ན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་དུས་སྐབས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འཕགས་པས་
― DTG134_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་སྨད་པར་མི་འགྱུར་ན་དེ་ནི་སྨད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེས་ན་དེ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པར་ནི་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་རིག་པ་མེད་པར་མི་རིགས་ལ། མ་རིག་པ་ཡང་རྟེན་མེད་པར་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྟེན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་གཞན་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འབད་པས་དེ་དག་གི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་དགུ་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་གོ །ད་ལྟར་དང་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་གསུམ་གྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཤད་དོ། །དོན་གཞན་ཡང་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །ཀུན་གཞི་ལ་དགའ་བ་ནི་འདས་པའི་དུས་སུ་སྟེ། གང་སྔར་ཀུན་གཞི་ལ་དགའ་བ་ལས་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཀུན་གཞི་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཀུན་གཞི་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་མན་ངག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་དེ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྩ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་དེ་ལ་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བ་མེད་ན་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལ་ལར་ཏེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་སོ། །རེས་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཁ་ཅིག་གི་གནས་སྐབས་སུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེའི་ས་བོན་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ལས་ཡང་སྲིད་པའི་གཟུགས་དང་སེམས་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་ལམ་པོ་ཆེ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་མ་རྨོངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ་དག་ལ་དེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་ཉིད་དུ་ཆེས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་ངན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་དང༌། དམྱལ་བ་ནི་ངན་འགྲོའོ། །ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་མི་འདོད་པ་ཅན་གྱི་ངན་འགྲོ་རྣམས་ཏེ། གང་ཡང་དེར་རེས་འགའ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ནི་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ནའོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡང་ཆད་གོང་མ་ལ་མེད་དེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གོང་མ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་གོང་མ་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་སྐྱེས་པ་ཞེས་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནང་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་དེ་རྣམ་པར་ཞིག་པོར་འདོད་པ་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ། དེ་ལ་ནང་གི་བདག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པ་སྨོས་པ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཁས་བླངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་འདོད་པ་ནི་ཚོར་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གོ་ཞེས་ཁས་བླངས་ནས་སྲེད་པས་བཅིངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ཙམ་གྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
― DTG134_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་པས་དེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་སྟོན་པ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དེ་རྣམས་ཉིད་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་གོམས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་ནི་དེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་ལྡན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བསྒོ་ཞིང་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུབས་པ་གང་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནས་བརྩམས་ནས། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ། ཆོས་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཐོབ་པ་ནི་གང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་དག་ཐ་དད་དམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར་དེ་དང་ཐ་དད་ན་ནི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མས་ཀྱང་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བདག་གི་བག་ཆགས་ཡོད་པ་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་འདོད་དོ། །ཐ་མི་དད་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་མང་པོ་ཡིན་དེས་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ལྟར་
― DTG134_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་དང་རྫས་སུ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ་དེ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སྔར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་སྤངས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་འབྱུང་བའོ། །དེ་འབྱུང་བའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བའི་ཆོས་དེ་དག་རྣམས་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དང༌། ལྡན་པ་ཡངས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དོན་འདིའི་དཔེ་ནི་ཇི་ལྟར་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དུས་རིང་པོར་བཞག་པའམ། མེ་ཡིས་ཉམས་པའི་ནས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་ནི་ནུས་པ་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ན་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མཐུ་ཉམས་པར་གྱུར་པས་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེས་བསྟན་ཏེ་ཇི་ལྟར་མར་མེའི་མེ་ལྕེ་བྱུང་བ་དང་སྙིང་པོ་ཚིག་པ་ཕན་ཚུན་དུས་མཉམ་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཉིད་ལ་སྙིང་པོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དེར་བྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུའོ། །འབར་བ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བསྲེགས་པས་དེ་ཡང་དེའི་སྲེག་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྲུབ་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདིས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གི་རྒྱུར་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་རུང་བ་དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གོས་
― DTG134_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐུད་པ་མང་པོས་བཅིངས་ན་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་མི་མཐོང་ལ། ཚོན་གྱི་སྣོད་དུ་བཅུག་པ་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་མཐོང་བ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གོས་ཀྱི་གནས་ལྟ་བུའོ། །འབྲས་བུ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཚོན་གྱི་སྣོད་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཚོན་གྱི་སྣོད་དེ། དེར་བཅུག་པ་ནི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་དུས་ན་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་ཡང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་རྣམ་པ་དུ་མའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་མཐོང་སྟེ་བཅོས་པའི་གོས་བཞིན་ནོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཕྲ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བློས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་གཉིས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟབ་པོར་རྟོག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ། དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་དང༌། སྡུག་པ་དང༌། མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མིང་བསྟན་ཏོ། །གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཅན་དེ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའམ། བདག་གི་ངོ་བོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་བྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །འདི་ནི་དམུས་ལོང་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །མ་རིག་པས་དམུས་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པས་དམུས་ལོང་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་སོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྔར་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་མི་ཤེས་པ་སྟེ་མ་རིག་པའི་
― DTG134_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་སེམས་སོ། །གཉིས་པ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མི་ཤེས་པས་བདག་ཉིད་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཟབ་པོར་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བག་ཆགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡང་དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སོ་སོར་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ནི་དེས་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཐམས་ཅད་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་ལྔའོ། །འགྲོ་བ་དེ་དང་དེའི་རིས་མཐུན་པ་དང་རིས་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ལུས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་བུ་བསྟན་པ་དེས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་གསལ་བར་བྱ་བར་འདོད་ནས། ཕྱི་དང་ནང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཕྱི་དང་ནས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མི་གསལ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཏེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བའོ། །དོན་གཞན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་རོལ་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དེའི་ས་བོན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་དག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་དོན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ཡང་དེ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ཐ་དད་དུ་མ་ཡིན་པར་ས་བོན་གྱི་དུས་ན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའོ། །དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་འབྱུང་བར་འདོད། དེ་ནི་རྟེན་ཀུན་གཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཇི་སྲིད་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཕྱིར་རོལ་གྱི་ཡང་ཇི་སྲིད་རྩ་བ་ཡོད་པ་དང༌། ཇི་སྲིད་
― DTG134_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨིན་པ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེས་དང་སྟེ་གང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དེ། སོ་སོར་ངེས་པ་དེའི་ས་བོན་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། ས་བོན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ། རྐྱེན་གང་ཐོབ་པ་ན་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་འབྲས་བུས་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་ས་བོན་ལས་རང་གི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། འབྲུ་ལས་འབྲུ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ༌། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི། བརྟན་པ་ལ་བསྒོ་བར་བྱའོ། །གཡོ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རླུང་བཞིན་ནོ། །རླུང་གིས་ནི་བསྒོ་བ་མི་འཛིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱང་གྲགས་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་ལ་བསྒོས་པ་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་གོ །ཙམ་གྱི་བར་གྱིས་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱའི་བར་དུ་ཡང་དྲི་རྗེས་སུ་འབྱུང་ངོ༌། །ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་དྲི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དྲི་མི་ཞིམ་པ་སྒོག་སྐྱ་དང་དེ་བཞིན་དུ་དྲི་ཞིམ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་དོ། །བསྒོ་བར་འོས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་ཀྱི་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྡོ་བ་དང་དངུལ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་བསྒོའོ། །གང་བསྒོ་བ་འཛིན་པ་དེ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པས་བསྒོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒོ་བར་འོས་པ་ལའོ། །འབྲེལ་པ་ལ་སྒོ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བར་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཉིད་དེ། དེ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་གྲོལ་བ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པ་ལ་མི་བསྒོའོ། །སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་ཀྱི། དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་སྐྱེས་པའི་བར་ལ་མི་འཇུག་པའམ། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་བར་དུ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་ཡི་གཡོ་བ་འདུ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འགྲོ་བར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་དེན་བསྒོ་
― DTG134_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དྲུག་པོ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཡོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟེན་གཞན་དང་གཞན་ལ་རེ་རེ་ཞིག །དམིགས་པ་གཞན་དང་གཞན་ལ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་གྱི་དོན་གཞན་ལ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ལས་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་དཔེས་བསྟན་པ་དེ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་དག་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་མེད་དེ། གང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ཡོད་ན་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རིགས་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དང་མཐུན་པའི་རིགས་གང་ཡིན་པ་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་ཀྱང་སྒོ་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་འདོད་ན། རིགས་ལ་བྱ་ན་གཞན་དུ་ཐལ་ཏེ། རིགས་གཞན་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཟུགས་དང་བ་ཉིད་དུ་རིགས་མཐུན་པས་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་བསྒོ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་ས་བོན་གཉིས་པོ་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེད་པ་དང་ནི་འཕེན་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ལས། དེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་འགྱུར་གྱི་བར་དུའོ། །ནང་གི་ས་བོན་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འཕེན་པར་བྱེད་པ་མ་བཏབ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱིའོ། །ཤི་བ་ནི་ནང་གི་སྟེ། ལུས་ནི་འདི་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འགྱེས་པར་འཕངས་ནས་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ན། གང་གིས་ན་དེ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཕྱིས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། སྐད་ཅིག་སྔ་མ་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མའི་རྒྱུར་གྱུར་ན་ནི་དེས་ན་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་བས་ན་ངེས་པར་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་དེ་དག་ཀྱང་མདའ་ལྟོང་སྦྱོར་བ་དང་འདོམ་རྫོགས་པ་གཉིས་མདའ་འགྲོ་བ་དང་ཕོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་
― DTG134_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དོན་དེ་ཉིད་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་མངོན་པའི་ལུང་གིས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་བ་དེ་དག་ཉིད་གཅིག་གི་རྐྱེན་གཅིག་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་དངོས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དེ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུའོ། །འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ན་དེའི་ཚེ་དེ་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། །གང་གི་ཚེ་དེ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་པར་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འཁོར་བ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་འགྲོ་བ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ལ་རྐྱེན་རྣམ་པར་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ལ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་སོ། གཉིས་པ་ལ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྐྱེན་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མིག་གོ། དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་གཟུགས་སོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་གང་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འབྱུང་བས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དེས་སྐབས་མ་བྱིན་ན་གང་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བསྟན་ནས། ད་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཉི་ག་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རུང་གི །གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རིག་པས་ངེས་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་འགགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་དག་གི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོར་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལ་དེ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལའོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG134_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་གིའོ། །ས་བོན་གྱི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རོ། །གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པར་འབྱུང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་པ་དང་བཅས་པར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདས་པའི་རྒྱུ་ལས་ནི་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་མི་རུང་བར་བཞིན་དུ་དེའི་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་པས་དེ་ནས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན། ཆོས་གང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བག་ཆག་མེད་པས་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རེ་ཞིག་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ཡང་བག་ཆགས་མི་རུང་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་བག་ཆགས་ཇི་ལྟར་རིགས། རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ཞི་མིག །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ནི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེས་ན་བསྐལ་པའི་གནས་ཉིད་ཡིན་པས་གཞན་དག་ལ་གཞན་དག་གི་བག་ཆགས་
― DTG134_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རིགས་སོ། །རང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དེ། གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པས་ན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་མི་རུང་ལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དང་པོར་རོ། །དེ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་སྐྱེ་བའོ། །བག་ཆགས་དེ་གནས་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ན་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འགགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་འགགས་པ་ནའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་བཅས་པར་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཅན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རྟིང་ལའོ། །བག་ཆགས་དེ་གནས་དང་བཅས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་དང་བཅས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའོ། །བག་ཆགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །ས་བོན་མེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སོ། །སྐྱེ་བར་ནི་འབྱུང་བར་རོ། །འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གང་གིས་མི་རུང་བ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
― DTG134_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ན་གང་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གིས་བག་ཆགས་མི་འཛིན་པ་ནི་སྔར་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ནའོ། །ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལེན་པའི་དབང་གིས་བག་ཆགས་རྒྱས་པས་སྲིད་པ་འབྱུང་བས་སོ། །དེ་ལ་ལས་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། ལས་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་གི་དངོས་པོ་འཐོབ་པ་ཡང་མི་རིགས་པའོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་སོ། །ཤི་འཕོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་ནས་བར་མདོའི་སྲིད་པ་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱལ་བ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་གཅིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཉིད་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་གནས་ཏེ། འབྱུང་བའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འདིའི་གནས་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གནས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལུང་དུ་མ་
― DTG134_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་གནས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་སོ། །བརྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་དམིགས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་ལུས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ནས་གཞན་ཞེས་བྱུང་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་པ་སྟེ། གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ནི་གནས་སོ་སོར་ངེས་པ་དང་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་རང་རང་གི་གནས་བླངས་པར་གྱུར་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་འགགས་པར་གྱུར་པ་ན་ཐོབ་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རུལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་མདུང་ཁྱིམ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་མི་རུང་བ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་ནི་ནུར་ནུར་པོའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་གང་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རྒྱན་མི་འཆད་པར་འཇུག་གོ ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་ཟས་སུ་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཟས་ནི་བཞིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་ཀྱི་ཟས་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའིའོ། །དེ་ལ་ཁམ་གྱི་ཟས་ནི་ཞུ་བར་གྱུར་པ་ན་སྟེ། ཞུ་བར་གྱུར་པ་ན་གང་གི་
― DTG134_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རྟེན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའོ། །རེག་པའི་ཟས་ནི་ཡུལ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྐྱེད་པའོ། །ཡིད་ལ་སེམས་པའི་ཟས་ནི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསམ་པས་རྟེན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། སྐོམ་པས་གདུངས་པ་ཆུ་མཐོང་བས་མ་ཤི་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་གིས་དེ་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་དུ་ན་ཤི་བའི་རོ་བཞིན་དུ་རུལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟེན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ཉིད་ནི་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེག་པའི་ཟས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གང་ཡིན་པའིའོ། །ཡིད་ལ་སེམས་པའི་ཟས་ནི་ཡིད་ཀྱིས་བསམས་པའིའོ། །གཞན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་སེམས་མེད་པའི་གཉིད་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་འགག་པར་འགྱུར་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ལུས་བླངས་པ་མི་འདྲུལ་པར་བྱེད་པ་གཞན་གང་ཡིན། དེ་ལྟར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་འབྲེལ་པ་བསྟན་ཏོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་རུང་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་ཏེ། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ། དེའི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པ་ཉིད་ཀྱི་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་སོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་འདི་ནས་ཤི་འཕོས་པ་ན་ཤི་འཕོས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དེའི་ས་པ་དང་ཕྲད་པར་གང་གིས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ས་དེའི་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཡོད་དེ། བག་ཆགས་གང་ལས་སེམས་དེ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་དེས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་
― DTG134_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་གྲོལ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་དང་དགེ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་ཉིད་དོ། །ས་བོན་མེད་ཅིང་གཞི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང་རྐྱེན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དོན་གཞན་ཡང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། གཞི་མེད་ན་གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་སེམས་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་རང་གི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྟེ། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་མེད་པར་འགྱུར་པས་དེའི་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དེ་ནི་གསལ་པོར་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ནི་མི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གསལ་བར་འཇུག་པའི་སེམས་ལ་གནས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་གཅིག་པུ་དེའི་གཞིར་འགྲོ་བ་གཉིས་མི་རུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་པའི་ས་དེ་དག་ནི་ས་གཞན་དུ་སྐྱེས་པའི་ས་གཞན་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འགྲོ་བ་གཉི་གའི་རྟེན་དུ་མི་རིགས་ལ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གཞིར་ཡང་སེམས་དེ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གཞིའི་ངོ་བོར་མི་རིགས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སེམས་དེ་གང་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དེ་ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའམ། ཉེས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་འཆི་འཕོ་བ་ན་ལུས་སྨད་དམ་སྟོད་ནས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་བའང་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་སྨད་དང་སྟོད་ནས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་སྨད་ནས་སོ། །ཉེས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་སྟོད་ནས་སོ། །དེ་ནས་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་
― DTG134_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་འདོད་ན། ལུས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེས་གཟུང་བས་ནི་ལུས་འདོར་བར་བྱེད་པ་ན་སྨད་དམ་སྟོད་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མི་རུང་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་དེ་ཡང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེས་བསྒོས་པ་མེད་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་དེ་ས་བོན་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་འདས་པ་ཚེ་རབས་དུ་མར་སེམས་གཞན་གྱིས་བར་དུ་བཅད་པ་དེ་ཡང་འདས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་དེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་དེའི་ས་བོན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་རང་གི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ནི་ནུས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་དེའི་ནུས་པ་ཡིན་པས་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བདག་པོའི་རྐྱེན་ལས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་རུང་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སོ་སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའམ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བས་བར་དུ་ཆོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་བག་ཆགས་བསྒོས་པ་དེས་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་འགགས་ཤིང་འདས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐོས་པས་བསྒོས་པ་དེ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་དུས་རིང་དུ་ཤིན་ཏུ་འགགས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་འདས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཕྱིས་དེའི་རྒྱུ་ཅན་དག་ཡང་གང་
― DTG134_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལའོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བརྟགས་པའོ། །དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་པ་དེས་ན་དེ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ཇི་ལྟར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། དེའི་གཉེན་པོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ནི་མ་འདྲེས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ནི་སྔར་མ་སྐྱེས་པས་དེའི་གང་དེའི་བག་ཆགས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དེའི་བག་ཆགས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སྤང་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མདོས་དེ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའོ། །དེ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །ཡང་ན་ཐོས་པ་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་ནི་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། དེའི་བག་ཆགས་གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་དེ་ལས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་
― DTG134_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིར་འགྱུར། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། དེ་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་ཉིད་དུ་འགྱུར། འོན་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་དེའི་གཞི་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཉིད་དོ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་རྒུད་ལས་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་འདུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆུ་དང་འོ་མ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་ཡང་དེ་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་དང། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པ་གསུམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དོན་གཞན་ཡང་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཆུང་ངུའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཆེན་པོའོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལན་མང་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆུང་དུན་གྱི་རྒྱུ་ལས་འབྲིང་དང༌། འབྲིང་ལས་ཆེན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་འཇུག་པའི་གཉེན་པོའོ། །གང་གིས་དེ་སྤོང་བ་དེ་ནི་ངན་འགྲོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་རྣམ་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གང་གིས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང༌། ངེས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མདོར་བསྡུ་ན་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །མ་འོངས་པ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དད་པ་དང༌། ཕྲད་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལས་དང་པོ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་
― DTG134_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་བ་སྟེ། གང་ལས་དེ་འབའ་ཞིག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མི་ཐོབ་བོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རིག་པར་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འབྲེལ་པའི་ཞེས་གསུངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་མི་རུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་བས་དེ་ལས་དགོངས་ནས་མ་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་ལས་ལངས་པ་ན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་བ་དེ་གང་གི་ཕྱིར་མེད་ན་འབྱུང་བའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མི་འགྱུར་རོ། གང་ཡང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པས་སེམས་དང་བཅས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་སེམས་ནི་མི་རུང་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་པོར་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སེམས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་དག་ནི་འདིར་འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དེ་ནི་འགོག་པའི་ཡོད་པས་དེ་དང་དེ་འགོག་པས་རབ་ཏུ་བསྒོས་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི་སྐྱོན་དེ་མེད་དེ། དེ་ལ་གནས་པར་འདོད་པའི་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་ལས་གཞན་
― DTG134_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེའི་གཉེན་པོ་འབྱུང་གི་རྣམ་པར་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ནི་སེམས་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུན་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་དག་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལས་ནི་རྐྱེན་འདི་དག་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྟེན་ཉེ་བར་གཟུང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་རེ་ཞིག་དགེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་འགལ་ལོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་མ་བྲལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །སྙམ་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དགེ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མི་འདོད་པའི་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་ནི་མི་འདོད་དེ། དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་མེད་པས་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དུས་ཉིད་ན་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་དེས་ན་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པར་དགེ་བ་ཉིད་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ལ་སྤྱོད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་རིགས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ན་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་
― DTG134_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་སྤྱོད་པ་ན་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་ལས་སེམས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་སེམས་གཞན་ཡོད་ན། རེག་པ་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། དགེ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན། དེས་ན་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚོར་བ་བདེ་བའམ། ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བའི་རེག་པ་འདོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྐྱེན་དེ་དག་ལས་བདེ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཚོར་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་མཐུས་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་པ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཚོར་བ་དེ་དག་འབྱུང་བའི་མཐུ་ཡོད་པ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་འགྱུར་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་དེ། འདུ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། རེག་པའི་སྟོར་བ་ཁས་ལེན་པས་དེ་ལ་ནི་འདུ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་མི་འདོད་དེ། གཉི་ག་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པར་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་ཡོད་ན་སེམས་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་འབྱུང་བས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པ་ཡང་ཡོད་དེ་ཞེས་གསུངས་པས་སེམས་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་ན་དགེ་བའི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ལྟར་ནི་མི་འདོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འགལ་བ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། དེས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞག་ནས་སེམས་ཙམ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྟེན་ལས་བརྟེན་པ་དབྱེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟེན་ནི་སེམས་ཙམ་མོ། །བརྟེན་པ་ན་སེམས་ལས་བྱུང་
― DTG134_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྟེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཕན་ཚུན་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དག་འབད་པ་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་དབྱེར་མི་ནུས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཔེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་རྟེན་པ་དེ་ནི་རྟེན་ལས་དབྱེར་རུང་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་ཚུན་མེད་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་ལས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་དབྱེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་རྟེན་པས་བརྟེན་པ་དབྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་དག་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་བས་རྣམ་པར་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཤེ་ན། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ལས་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་པ་དེ་ལ་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ན་མི་འདོད་དེ། མཐོང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་བཅས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བརྟག་པ་རྫོགས་སོ།། །།ད་ནི་གང་ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་དེའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་གང་དག་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སེམས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཡང་དེ་དག་གི་སེམས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་དགེ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་རེ་ཞིག་མི་དགེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྤྱོད་ལམ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་དང༌། སྤྲུལ་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་སྤྲུལ་པ་དང་མེད་པ་པོ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལྔ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་སེམས་དེ་དགེ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གནས་གྱུར་པས་དགེ་བར་གྱུར་བའི་
― DTG134_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་སྐབས་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་དམིགས་ནས་གསུམ་འདུས་པའི་རེག་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། རེག་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལ་ལ་དག་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བདེ་བ་སྐྱེད་པས་དགེ་བ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་དགེ་བ་ཡིན་ན་ཡང་བག་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་འདུས་པ་ནི་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སོ། །དེས་ན་དེ་ནི་དགེ་བ་ཡིན་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གསུམ་འདུས་པའི་མཐུ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་ན། དེ་ཅི་ཡང་གང་དང་གང་སྦྱོར་བའི་སེམས་དགེ་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། དེས་འཕངས་པ་ཡང་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བའམ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་དང་འགལ་བར་གནས་པའི་བག་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གང་གི་ཕྱིར་མི་འཇུག་ལ་དགེ་བ་ནི་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་ཟེར་ན། གང་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སུས་ཀྱང་མི་འདོད་དེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ན། ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མེད་ཅིང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་འོ་མ་དང་ཆུ་མཉམ་པར་བསྲེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་རྒྱས་པར་རྟེན་གནས་གྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་སོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG134_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་འདིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལས་མ་འདས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་མི་འཐད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་པས་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ཞི་བར་མཐོང་བས་སོ། །ཡང་གང་ལ་ལ་ལངས་པ་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དགོངས་ནས་མ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་བ་གང་རྒྱུན་ཆད་ཅེ་མེད་ན། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་རིགས་པར་མི་འགྱུར་བས་ལངས་པ་ན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སེམས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་ན་ཡང་མི་འཐད་དེ། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ནི་དབུགས་འབྱུང་བར་དང་རྔུབ་པའོ། །ངག་གི་འདུ་བྱེད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ནི་སེམས་པ་དང་འདུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འགག་པར་གྱུར་ན་ངག་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགག་པར་གྱུར་ན་ཡིད་འཇུག་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ན་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ན་ཡང་ལུས་གནས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཡིད་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་ན། དེ་ལྟར་བུ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། གང་ལུས་གནས་པ་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཟས་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། གང་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་མེད་ན་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཡིད་ལ་ནི་འདུ་བྱེད་པ་ཉིད་གཞན་མེད་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་མེད་ན། སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་
― DTG134_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲར་གསུངས་པ་འདོད་པས། དེས་ན་ཡང་ལངས་པ་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ལ་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ། །གང་ཡང་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་པའི་གཟུགས་ནའི་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པར་གྱུར་ན་ཡང་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གཟུགས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པའི་ཚེ་ཡང་དེའི་སེམས་ནི་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པར་གྱུར་ན་སེམས་འབྱུང་བ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སེམས་དེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྒྱུ་གཟུགས་དང་སེམས་དག་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་འདས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱི་དང་པོའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལས་ནི་གཟུགས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་བལྟ་བར་བྱའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་བོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟེན་གནས་པར་གྱུར་པར་མི་རིགས་པ་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟང་པོའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉེན་པོ་དགེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་པའོ། །བསལ་བ་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་པ་ལ་སྟེ། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་མི་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དོན་དུ་བཟང་པོ་ཞེས་སྨོས་བཞིན་དུ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཞེས་སྨོས་སོ། །སེམས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་
― DTG134_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ས་བོན་ཅན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉེན་པོ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པ་མིན་ཕྱིར་མི་རུང་ངོ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ལས་འགྱུར་གྱི། འདི་ལྟར་གཉེན་པོ་ནི་སྤངས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྤངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཡང་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དག་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་གཉེན་པོ་ནི་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་བྲལ་བའམ། །དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་འདོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ས་བོན་མེད་པར་བྱས་པའམ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་ན། དེ་མེད་པ་ན་གཉིས་མེད་པའོ། །འགྱུར་བ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཉེ་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པས་ན་ས་བོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རམ། དངོས་པོ་མེད་པར་བྱས་པས་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་རིང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་ས་བོན་དང་བྲལ་བའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་བྱ་བར་ནུས་སོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ཅེས་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ནི་མིག་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། མིག་གང་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་མིག་ཅེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ལས་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་བྱེ་བྲག་གོ །
― DTG134_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བདག་ཅེས་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་དེ། གང་གིས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་འདིར་འགྱུར་བར་བྱེད་དོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཕགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་པོར་བྱུང་བའི་བག་ཆགས་དེ་སྟེ། བྱེ་བྲག་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདུ་བྱེད་འབྱུང་བ་དང་འགགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལེན་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་འབྱུང་བའི་སྲིད་པ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པས་བྱས་པའི་སྲིད་པ་མི་རུང་ངོ༌། །སྲིད་པ་སྟེ། འདི་ལས་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་གྲུབ་པས་ན་སྲིད་པའོ། །འདི་ནི་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་གོམས་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདུ་བྱེད་དང༌། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕངས་པའི་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྒྱུ་མེད་པས་ཡང་སྲིད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གཟུགས་ཅན་གྱི་དབང་པོར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡིད་རྟེན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་བལྟ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མེད་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་ཡིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་བང་བ་དེའི་དམིགས་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་རྣམ་པ་མང་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་ཐུན་མོང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཚོར་བ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གྱི་
― DTG134_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དང༌། ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན། ཚོར་བ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ནོ། །གང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོ་རང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཀུན་ཤེས་པ་མེད་ན་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་པ་མེད་ན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཡོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཤིང་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྟེན་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །སྤྱད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་གང་གིས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡོད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །མ་སྤྱད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྤྲོས་པ་འབྱུང་བས་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་མེད་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །རྙིང་རྣམས་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྔ་ན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། གང་འཇིག་རྟེན་ན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཅི་སྒྱུ་མ་སྒྱུ་མ་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པས་འཁྲུལ་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དཔེའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ས་བོན་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་རྒྱུ་མཚན་
― DTG134_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དགེ་བ་ལས་དགེ་བ་དང༌། དགེ་བ་ལས་མི་དགེ་བར་འབྱུང་བས་འདུས་བྱས་ལ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་དེ། དེས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ལ་དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །ལུས་དང༌། ལུས་ཅན་དང༌། ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ལུས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ལྔའོ། །ལུས་ཅན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །ཟ་བ་པོ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དྲུག་གོ །དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ཁམས་སོ། །དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་བགྲང་བའོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་རྣམ་པ་བཞིའོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དག་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྟེན་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ནོ། །གང་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་
― DTG134_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དག་གོ །ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་དང་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་འགྲོ་བ་རྣམས་པ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་གནས་རྣམ་པ་བཞི་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་བདག་ཉིད་དེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ནོར་པའི་དོན་སྣང་བའི་གནས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ནོར་བའི་དོན་སྣང་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་གི་ངོ་བོ་དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་བཟུང་ནས་དེ་ཉིད་ལ་བདག་མེད་པར་བདག་ཅེས་སྣང་བ་སྟེ། དེའི་གནས་ནི་སྣང་བའི་གནས་ཏེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་དོན་མེད་ཀྱང་འདི་ལྟར་བདེན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་སྟེ་དོན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་སྣང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྣང་བ་ཙམ་དེའི་སྣང་བའོ། །དོན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་མེད་པ་དེ་བདག་ཏུ་སྣང་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་བདེན་པ་སྣང་བའི་རྒྱུ་དོན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་གཏན་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་སྣང་བ་གཏན་མེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་བདག་མེད་པ་ཙམ་ཡོད་པར་གྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ས་བཅུ་པ་ལས་གསུངས་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་ནོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེས་ན་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་
― DTG134_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པ་དེས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྐྱེས་པའོ། །དེས་ན་དོན་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལས་ཞེས་བྱས་བས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་སོ། །དོན་ཐ་དད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དྲན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མདུན་དུ་བྱས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པས་དྲན་པའི་དོན་ནི་མི་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། མདུན་ན་གནས་པ་འདི་ནི་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང། གོམས་པར་བྱས་པ་དེ་ནི་རིང་དུ་འདས་པར་གྱུར་ན་ཡང༌། ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ནི་འདས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་རང་བཞིན་ནི་འདས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་གྱུར་བ་ཡིན་པས་དེས་ན་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འཐད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རིགས་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ལུང་དང་རིགས་པས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །མཚུངས་ལ་བརྟན་པར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མཚུངས་པ་ནི་འདྲ་བའོ། །བརྟན་པ་ནི་དུས་གཞན་དུ་གནས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དག་གོ །གཞིའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོའོ་འདི་དག་ཉིད་གཞན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་དོན་མ་ཡིན་པ་ལ་དོན་ཡིན་
― DTG134_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ་ཞེས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དོན་འདི་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ནི། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། རྣམ་རིག་གཟུགས་ཅན་མིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། རྒྱུར་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་ན་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་མི་འབྱུང་བས་ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟབ་པོར་རྣམ་པར་རིག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་རིག་པ་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། རྐྱང་པས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་རྐྱང་པ་ནི་ཙམ་དུ་ཟས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་རྙེད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་པ་ཡིན་གྱི་དོན་ནི་མེད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གཅིག་པོ་དེའི་ཆ་གཅིག་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་ལྟ་བར་འགྱུར་ན། དེས་ན་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཉིས་ཉིད་དེ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པས་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཆ་གཅིག་ནི་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། གཉིས་པས་ནི་འདི་ལྟར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཆོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བསྟན་ཏེ་སོ་སོར་ངེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་
― DTG134_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་དེ་ནི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཙམ་སྟེ། དོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཙམ་གཉིས་དང་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ། །སྣ་ཚོགས་ཉིད་འཇུག་པ་སྟེ། གང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའིའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་འདི་ལྟར་འདོད་པའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཞུགས་གྱུར་པ། །དེ་དང་བྲལ་ན་དེ་ཕྱིར་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་སེམས་ཙམ་ལ་ཞུགས་པས་དོན་མེད་པ་བྲལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་དོན་མེད་ན་སེམས་ཀྱིས་གང་ལ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་ཉིད་དང༌། གཉིས་ཉིད་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཉིད་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་ན། རྒྱུ་ཙམ་དུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གཞན་དང་མཚུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །གང་ཡང་དེའི་རིམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་པ་ལ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་སེམས་པ་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངག་གི་སྒོ་ནས་ནི་ངག་གི་ལས་ཞེས་བྱ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་ན་ཡང་མིག་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ན་དེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མིང་འཐོབ་ཀྱི། ཡང་དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ན་གང་གི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བས་བྱུང་སྟེ། དེ་དོན་ཙམ་དུ་སྣང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་གིས་ཡོངས་སུ་སྤོངས་ངོ༌། །དེ་ལ་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུའོ། །
― DTG134_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དོན་ཙམ་དུ་སྣང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་གཅིག་ནི་དོན་ཙམ་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དེ་གཉིས་པ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་འབྱུང་སྟེ། དེས་ན་སྔར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ཡོད་ན་ཐམས་ཅད་དུ་རེག་བྱའི་སྣང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ལ། ནང་གི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལུས་ལ་གནས་པ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་གནས་པའི་དབང་པོ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམས་ལུས་དེ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་རང་གི་གནས་ཉིད་དེ་ལ་དེས་བྱས་པའི་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ལུས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་འགྱུར་བར་བྱེད་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །དོན་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ན་ཕྱིར་རོལ་གྱི་རྐྱེན་རེག་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་ཡང་རེག་བྱའི་སྣང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ན་རང་གི་རྟེན་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པའམ། གནོད་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེག་བྱའི་སྣང་བ་བྱུང་ནས་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། གནོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་གི་ལུས་ནི་གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ལ། རིང་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཅིག་པུ་རྒྱུ་བ་ནི་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་བྲལ་
― DTG134_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཉིད་དོ། །ཕུག་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཕུག་གི་ནང་ན་གནས་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་འདུལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་བྱེད་པའོ། །གདུལ་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་དཀའ་བའོ། །ཡང་ལུང་ནི་འདི་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བསྟན་པའི་ཡུལ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་རེ་རེ་ཞིང་སོ་སོ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ཡིད་ནི་འདི་དག་གི་རྟེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་གཡེང་བར་གྱུར་ན་དེ་དག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བས་དབང་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལུང་གིས་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་སྒྲས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡིད་འབའ་ཞིག་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །མཚན་མའི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ལྟ་བའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རེག་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ལྟ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལྟ་བ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་ལྟ་བའོ། །དེ་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྟ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཤེས་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པར་བྱེད་པས་ན་ཤེས་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ནི་ལྟ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ལྟར་ཤེས་པའོ། །
― DTG134_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཤེས་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་ནི་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་མེད་པར་ཡང་གཉེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ལྟར་ཤེས་པའོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དེ་ཤེས་པས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམ་གཏན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཐོབ་པའོ། །མོས་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་དོན་དེ་དག་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་སའི་རང་བཞིན་དུ་མོས་ནས་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དོན་དེ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །ཞི་གནས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའོ། །ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་སོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་དོན་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་ལ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་མང་པོ་སྣང་བའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲུག་པོ་ལ་སྣང་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་དུས་ན་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དོན་སྣང་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་ཉིད་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ལ། གཞན་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞིང་བྱུང་བ་ཉིད་ན་གནས་པར་མི་རུང་བ་དང༌། རང་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞན་དབང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའོ། །དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དུ་དམིགས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་
― DTG134_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟ་བུའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ལུས་མེད་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གཏན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སླུ་བ་མེད་པའི་འཁོར་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གནས་བཞིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གང་གིས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མིང་གིས་དམིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེར་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་མཚན་མར་འཛིན་པས་གང་གི་ཕྱིར་མཚན་མ་བཟུང་ནས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ །ལྟ་བས་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མཚན་མས་མཚན་མ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་ཞེན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངག་ཀུན་ནས་སློང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པས་མི་གནོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་གྱིས་ང་ཀུན་ནས་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་བཞི་པོ་དག་གིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་རྣམ་པ་བཞིས་གཞན་དང་
― DTG134_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའོ། །མེད་པའི་དོན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་དོན་ལ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་མར་བཟུང་ནས་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྐྱེའོ། །དེས་ཀུན་ནས་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་མས་བཟུང་ནས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་པས་དོན་དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་གཏན་མེད་པས་འདི་ལྟར་དོན་དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་དབང་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཉི་གའི་སྒྲ་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མིག་གི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བྱང་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ཤེས་པའོ། །ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཡི་གེར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་
― DTG134_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟག་པར་བྱ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །མཚན་མར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་དབྱེ་བ་བྱེས་ཏེ། དེ་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟེན་དང་བཅས་པའོ། མཚན་མར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མཚན་མའི་འགྱུར་བ་ལ་མཚན་མར་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ངེས་ཤིང་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མཚན་མར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ནད་དང༌། འཆི་བ་དག་བསྡུའོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ལུས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བསྡུའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཞེས་སྡང་དང་གཏི་མུག་བསྡུའོ། །གནོད་པ་དང་དུས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལ་དམིགས་ནས་འབྱུང་བའོ། །གནོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡེག་པ་དང། འཆིང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའོ། །དམྱལ་བ་བའི་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། སྩོགས་པས་ནི་དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་བསྡུའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁས་བསྡུའོ། །མཚན་མར་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཚན་མར་སྣང་བར་གང་འགྱུར་བ་སྟེ། མཚན་མར་སྣང་
― DTG134_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་གི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་དེ་དང་དེའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་ཉན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དགེ་བ་རྣམས་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བསྡུ་བར་བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་བྱུང་བའོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པ་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་གཏོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཅུ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་མཚན་མ་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱས་ན་སོ། །ཡང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཡོད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོད་ཅེས་སྨོས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའོ། །འདི་ལྟར་བསྟན་ཏེ། གང་ལས་བསྟན་པ་ཉིད་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དངོས་པོའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་མཚན་མ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་གཞུང་དེ་ཉིད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་
― DTG134_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་གཉེན་པོར་ནི་ཡང་གཞུང་དེ་ཉིད་ལས། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐུར་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་གཉེན་པོ་འདི་ཡང་གཞུང་དེ་ཉིད་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཉེན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་གཉེན་པོའི་གཞུང་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་གཅིག་ཡིན་ན་དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་རྣམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བས་ལ། དེའི་གཉེན་པོའི་གཞུང་ནི་གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་གཟུགས་ཉིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་གཉེན་པོའི་གཞུང་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འགག་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་མི་སྐྱེ་མི་འགག །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་
― DTG134_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྐང་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མིང་བཅོས་མ་ལ་ཆོས་དེ་དག་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་མིང་གིས་སོ་སོར་རོ། །དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་གློ་བུར་མིང་གིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མིང་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་གཉེན་པོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ཏེ། ཡང་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ལས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་རྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པ་ནི་མིང་གི་སྔོ་རོལ་ན་བློ་མེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་མིང་ལ་མ་ལྟོས་པར་བློ་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བུམ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་མེད་པར་ནི་བུམ་པའི་དོན་ལ་བུམ་པའི་བློ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དང་བུམ་པ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་མིང་དང་དོན་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདིར་ནི་མིང་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ལ། དོན་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མིང་གཞན་གྱི་དབང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གཅིག་ལ་ཡང་མིང་མང་པོ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་སྟེ། གལ་ཏེ་མིང་དང་དོན་དག་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེས་ན་མིང་བཞིན་དུ་དོན་ཡང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དོན་ཡང་མང་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དོན་གཅིག་མང་པོའི་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན་འགལ་བ་གཉིས་པ་འདིར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གོའི་སྒྲ་
― DTG134_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུས་མིང་ལ་ནི་ངེས་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གལ་ཏེ་མིང་དང་དོན་དག་གཅིག་པ་ཉིད་འདོད་ན་ནི་དོན་དེ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འདོད་ན་སྐྱོན་གསུམ་ལ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མིང་གི་དོན་རྣམས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དོན་འདི་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ལ། གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པའོ། །ཆོས་རྣམས་མེད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དག་གིས་སློབ་མ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་མས་འགལ་བ་གཉིས་དྲིས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་མེད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་མེད་པར་དག་པ་འགལ་ལོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་དཔེས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དམིགས་སུ་རུང་ངོ་ཞེས་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་དག་མེད་པ་ཙམ་ལ་དང་བཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་གློ་བུར་བའི་དྲི་མས་སྒྲིབ་གཡོགས་སུ་སྣང་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡང་རྣམ་པར་དག་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞིན་མེད་དུ་ཟིན་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། དེ་མེད་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེས་ན་དེ་དག་གཉི་ག་མེད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་བས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་དག་གཉི་ག་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་པ་དེས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་
― DTG134_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་པ་བཏབ་པར་འགྱུར་རོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གང་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་པས་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སུ་གཏོགས་པའི་བསྟན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ན་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་དག་གཉི་ག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་མི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་དུ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བསྟན་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གཉིས་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་མས་བསྟན་ཏོ། །བྱུང་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་འབྱུང་བར་བསམ་པའོ། །དེ་ཡང་གང་དུ་ཆོས་
― DTG134_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བརྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བསྟན་པ་དེར་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པས་དེ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་དེ་ལ་ནོར་པ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། ནོར་པ་ཉིད་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སྒྱུ་མའི་དཔེས་སྟོན། པར་མཛད་དེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་དང༌། རྟ་དོན་དུ་མེད་ན་ཡང་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེའི་སོམ་ཉི་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དོན་མེད་པ་རྣམས་དམིགས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་གཉེན་པོར་སྨིག་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ལ་སྨིག་རྒྱུའི་གནས་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ། །ཆུའི་གནས་ལྟ་བུ་ནི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་རྒྱུ་བར་གྱུར་པ་ན་ཆུའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཆུའི་དོན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་བར་གྱུར་པ་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་བློ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་བྱིས་བ་རྣམས་ཇི་ལྟར་དོན་མེད་ན་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་སོམ་ཉི་ཟ་བ་དེ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཉིད་དེ། རྨི་ལམ་ན་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མེད་ན་ཡང་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཐོབ་པ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དོན་མེད་ན་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འགྱུར་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེས་ཆོས་མཐུན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ལ་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་བློ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ཡང་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་དམིགས་པ་ཉིད་
― DTG134_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སོ་མ་ཉི་ཟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མིག་ཡོར་གྱི་དཔེས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གྲིབ་མའི་རྩེད་མོ་འདོད་པའི་དབང་གིས་རྣམ་ཕ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་ན་དེ་ན་མིག་ཡོར་གྱི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མེད་ན་ཡང་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་བརྗོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ་ཞེས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་བྲག་ཅ་གྲག་པ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་བརྗོད་པ་སྣ་ཚོགས་མེད་བཞིན་དུ་དེ་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ངོ་ཞེས་འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་སོམ་ཉི་ཟ་བས་དེའི་གཉེན་པོར་ཆོས་མཐུན་པ་ཆུ་ཟླའི་དཔེས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་ལ་ཟླ་བའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་རླན་པ་ཉིད་དང༌། དང་བའི་ཕྱིར་ཆུ་ལ་དེ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ལ་དམིགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་དེ་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིར་ཡང་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་ནི་རླན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་མེད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་བདག་གི་ལུས་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་སོམ་ཉི་ཟ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་སྤྲུལ་པའི་དབང་གིས་དགོས་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་སྤྲུལ་པའི་དོན་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་གི་ལུས་ལེན་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་པོའི་བདག་གི་ལུས་ལེན་པའི་དོན་ཉེ་བར་དམིགས་པར་བལྟ་བར་
― DTG134_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་བརྒྱད་བསྟན་ཅེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྒྱུ་མའི་དཔེ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྨིག་རྒྱུའི་དཔེས་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་གདུངས་པའི་དབང་གིས་ཆུར་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེས་ཏེ། དེས་ན་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེ་འདྲ་བར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ངག་གི་ལས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་བྲག་ཅ་དཔེ་བསྟན་ཏེ། དག་གི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་དེས་བསྟན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པ་དང༌། ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། དེ་ལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་གང་ཡིན་པའི་གཉེན་པོར་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ཉིད་ཅེས་བསྟན་ཏེ། དེས་ནི་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་ཆུ་ཟླའི་དཔེ་སྟེ། དེས་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པས་ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་ཆུའི་ཟླ་བ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་སྤྲུལ་པའི་དཔེ་སྟེ། དེ་ལ་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཐོས་བ་དང་བསམ་པས་བསྒོས་པའོ། །དེས་ནི་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ད་ནི་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚངས་པས་ཞུས་པ་
― DTG134_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཁོར་བ་ཡང་མ་དམིགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་དམིགས་ཞེས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་གང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལས་དགོངས་ནས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་འཁོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ནི་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པར་གཟིགས་ནས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་འཁོར་བ་ཡང་མི་དམིགས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་དགོངས་ནས་དེར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་དེ་དག་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་དགོངས་ནས་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཆོས་ནི་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་དང༌། དེ་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གསེར་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་སའི་དཔེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་ས་ཁོང་ན་གསེར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་གྱི་ས་བོན་ནོ། །སའི་ཁམས་ནི་སྲ་བ་ཉིད་དོ། །ས་ནི་ཉེ་བར་རྟེན་པའི་གཟུགས་སའི་ཁ་དོག་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསེར་ནི་ས་ཉིད་དུ་སྣང་བའོ། །དེའི་གསེར་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མེ་དང་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་ན། གསེར་ཉིད་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེས་ན་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། རྒྱུ་གང་གིས་གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་དེས་ན་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་དེས་ན་ཆོས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན། དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་མིན། །གཉིས་སུ་མེད་པ་གཉིས་སུ་བསྟན། །ཆ་རེས་
― DTG134_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཐའ་གཅིག་གིས་སོ། །མེད་པ་དང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །རབ་ཏུ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའོ། །གཉི་གའི་ཆ་ནི་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པའང་མིན་ཞེས་བརྗོད་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་དང་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཕྱིར་མེད་ཅེས་བརྗོད་པར་མཛད། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྣང་གྱུར་པ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་པས། དེ་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གང་ལས་དགོངས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་རང་ཉིད་རྐྱེན་མེད་པར་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རེ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་འགགས་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། རང་གི་དངོས་ལ་མི་གནས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་བ་ཙམ་ཉིད་ན་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མར་མི་གནས་པ་སྟེ། གནས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རེ་ཞིག་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཟུང་བ་བཞིན་དུ་དེ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པས་དེ་ལས་དགོངས་ནས་ཐེག་བ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མ་འགགས་པའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་མ་འགགས་པ་དེ་ནི་གདོད་མ་ནས་ཞི་བའོ། །གང་གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྟེན་བྱས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་
― DTG134_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམས་ནས་དེ་གང་ཡིན་པ་ནི་བདག་ཡིན་ལ་བདག་གང་ཡིན་པ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཚུངས་པ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས། ངག་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་གཟིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ།།དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་སྙོམ་ལས་མང་བ་རྣམས་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་འདི་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་མང་གི་མཚན་བཟུང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་དེ་དག་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཙམ་ལ་དགོངས་ནས་ཡིན་གྱི་མཚན་བཟུང་བ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་པཎ་གཅིག་པཎ་སྟོང་དུ་སྒྱུར་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཉི་མ་གཅིག་གིས་སམ། དུས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། པཎ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་པཎ་སྟོང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་རང་གི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞེད་པ་ཡིན་ན་ནི་འདི་ལྟར་བྱས་པས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་དེས་ན་དགོངས་པ་འདིའི་དོན་འདི་ནི། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་གྱུར་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ལ་སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ་གསུངས་ལ། ཡང་དེ་ཉིད་ནི་མི་བསྔགས་པར་ཡང་མཛད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་གང་སེར་སྣ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་བསྔགས་པར་མཛད་ལ། གང་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་ཉིད་བསྔགས་པར་མི་མཛད་དེ། དེས་ན་དགོངས་པ་འདི་མེད་ན་སྦྱིན་པ་ལ་བསྔགས་པ་དང་མ་བསྔགས་པ་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་བསྔགས་པ་དང་མི་བསྔགས་པ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་
― DTG134_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྒོམ་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམ་པའོ། །དགོངས་པ་དང་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐུགས་ལ་བཞག་བ་སྟོན་པར་མཛད་པ་དེ་ནི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དེ་ནི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཞུགས་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་གང་དུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ལ་ནི་བཞུགས་པ་ལ་ལྡམ་པོར་དགོངས་པ་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟོན་པའོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་གང་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱ་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ལ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་གང་དུ་ཚིག་གི་དོན་གཞན་དུ་བརྗོད་ལ། དོན་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་ཉོན་མོངས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འཕྲོ་བ་མེད་པ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། དེ་ལ་བླ་མའི་བློ་འབྱུང་བ་ནི་སྙིང་པོར་ཤེས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མི་རྟག་བ་ལ་རྟག་པའོ་ཞེས་གང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ལས་བཟློག་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ངལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཀྱང་དུས་རིང་པོར་འཁོར་བ་ན་འདི་ལྟར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཕྱི་རོལ་
― DTG134_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་གནས་པའོ། །བག་ཆགས་དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ། གང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་བདག་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་བསྟན་ཏོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ནི། རྒྱུ་མཚན་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས། ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་འདི་ལྟར་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་བ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ལྟ་དང་བཅས་པ་ལས། དེ་དག་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་བྱ། །ཞེས་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མི་དམིགས་པའམ། དམིགས་པའམ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་དང་མཐོང་བ་དག་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་གཉི་ག་ཙམ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཅིག་ནི་མེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་དག་གཉི་ག་མེད་པ་དང་ཡོད་པར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ལ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་བ་ཉེ་བར་དམིགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དུས་དེ་ཉིད་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་མི་དམིགས་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དེ་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་གཉི་ག་མཉམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་ཏུའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ལའོ། །གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་དང༌། མ་མཐོང་བ་དག་གོ །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ་འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་
― DTG134_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་མེད་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིས་པ་ཕྱིར་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སྡར་བསྟན་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཚིག་གི་ལྷག་མས་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་མི་མངའ་བས་དེ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་མི་མངའ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་འདི་ལ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པས་སོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་གི་མཚར་ཉིད་ལ་གནས་པས་སོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་རྟོགས་པས་ན་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་གཤེགས་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཆོག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་ན་མཆོག་ཏུ་གཤེགས་པར་མཛད་པ་སྟེ། གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་དམིགས་ནས་གནས་པ་སྟེ། དེས་རྣམ་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འདི་ལྟར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒོམ་པའི་བློའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་མི་གོས་པའོ། །ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བ་ཉིད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བྱིས་བས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་རྣམས་མཁྱེན་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་འདི་དག་ནི་ཚིགས་སོ་སོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་འབྱུང་བ་མཁྱེན་པའི་
― DTG134_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་ན་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་པ་སྟེ། དེས་སངས་རྒྱས་ལས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་འཐོབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་མནོས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་མཛད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་ལ་མོས་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིར་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་མོས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡུལ་ནི་འདི་དག་གོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་སྙེད་དོ་ཞེས་བཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདིར་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱངས་དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཡང་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་དོན་འདི་ནི་ལས་ཀྱི་ཚིག་ལྷག་མ་བཅུ་དྲུག་གིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ལས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པར་གྱུར་པས་དེས་ཀྱང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་སྦྱོར་བས་མར་མེ་
― DTG134_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ལས་མར་མེད་སྟོང་དུ་གྱུར་པ་ལྟར་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདག་ཅི་རི་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོད་ལ། ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་ཡོད་ན་ནི་འདི་ལྟར་ལ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མྱོས་པར་འགྱུར་བའི་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེས་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ན། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་ཕན་བཏགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་སྡོད་པ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ལ་སེམས་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྲོས་པས་ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མི་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅོས་མ་མ་ཡིན་པར་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྙེད་པའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་མི་བྱེད་པ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དང་མཐུན་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ངག་སྟེ། དེ་ལ་ཚིག་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་སྔོན་དུ་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ནི་ངག་གི་ལས་སོ། །འདིར་བདེ་བ་ཉིད་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། བཞིན་འཛུམ་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་ལ་ཚིག་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བྱེད་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བ་རྣམས་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མི་ཞུམ་པའི་ལས་ནི་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་ག་ལ་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་
― DTG134_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་བདག་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་པའོ། །ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཐོས་པ་དང་དོན་གྱིས་ངོམས་མི་མྱོངས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཐོས་པ་མང་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་བཏང་སྙོམས་དང་བཅས་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་སྤྱོད་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྦྱོར་བའི་ལས་དྲུག་པོ་འདི་དག་མང་དུ་བྱས་པས་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་དགོན་པ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གནས་པ་ན་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་གང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲུབ་པར་སྦྱོར་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་རྟགས་སོ། །མཐུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་འཇོག་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་གང་གིས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་འགོག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དགེ་བ་ལས་བསླངས་ནས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཆ་གཅིག་གིས་གདམས་ངག་བྱས་པ་དེ་ལ་ཡང་བདག་གིས་ཁྱོད་ལ་བསྟན་པ་དེ་ལ་བདག་གིས་ལེགས་པར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ན་དེའི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གིས་སྡུད་པ་ཡང་གང་བདེན་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་
― DTG134_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དོན་འདི་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅས་པས། དང་པོའི་ཚིག་ནི་ཉེར་བཟུང་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཤེས་བྱ་དང༌། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱ་དང་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྒྱུའི་སྟོབས་དང༌། དགེ་བའི་བ་ཤེས་གཉེན་གྱི་སྟོབས་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྟོབས་དང༌། ཉེ་བར་སྟོན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྟོབས་གཉིས་ལ་གྲངས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་གཅིག་ཏུ་མོས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་གཅིག་བུ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཡོད་ན་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འཇུག་གོ །སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉེ་བར་སོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་སོགས་པར་འགྱུར་བས་གོ་རིམས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པ་ནི་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་འཇུག་ཅེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བ་དང༌། བག་ཡོད་པས་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་སྐྱེད་པ་ནི་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚིག་བརྒྱད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞུམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་
― DTG134_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོར་སེམས་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཐོས་པ་ན་ཞུམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་དང་པོའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཆོག་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཞུམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་སེམས་སྦྱོང་བ་གཉིས་པ་བསྟན་ཏེ། བསམ་པ་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བསམ་པ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པའོ། །ཡོད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ནུས་པ་ཉིད་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཉིད་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དད་པའོ། །དད་པས་བསྐྱེད་པའི་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ནི་འདུན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དད་པ་དང་འདུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚིགས་ཅུང་ངུ་ཉིད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པར་གནས་པ་ན་འདི་ལྟར་སེམས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའོ་ཞེས་ཞུམ་པར་འགྱུར་བས་དེའི་གཉེན་པོར་སེམས་སྦྱོང་བ་གསུམ་པ་བདག་དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་གནས་ངན་ལེན་བསྲབས་པར་བྱེད་ཅིང་དབྲལ་བར་དཀའ་བའི་སྒྲིབ་པ་འབྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་མཚམས་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་དེའི་རྟེན་གནས་གྱུར་པ་དེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤི་བ་ཙམ་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་པར་བྲལ་བ་ཉིད་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གང་
― DTG134_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བརྩམས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟོན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ་མ་འགགས་པ། གདོད་མ་ནས་ཞི་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་གཟུང་བར་བྱའོ། །སྒྱུར་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། མིག་ཡོར་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང༌། ཆུ་ཟླ་དང༌། སྤྲུལ་པ་བསྟན་པས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཉིད་དེ། འདི་ལ་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སོམ་ཉི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་ཆོས་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིད་འཛིན་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཙམ་སྤང་བར་བཞེད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་མདུན་གནས་པ་དང་བཞག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ལྟར་རྟག་ཏུ་གུས་པ་དང་བཅས་པས་བག་ཡོད་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་རྣོན་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དོན་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་འབྱུང་བྱའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ཆོས་དང་གང་ཟག་ཆོས་དང་དོན། །བསྡུས་པ་དང་ནི་རྒྱས་དང་རིགས། །མ་དག་པ་དང་དག་དང་མཐའ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་མིང་གི་ཡུལ། །མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཟག་གི་
― DTG134_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་ནི་བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དོན་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །མིང་བསྡུས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིང་རྒྱས་པ་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་མིང་ནི་དང་པོ་ཡི་གེ་ཨ་ནས་ཧའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་རོ། །མ་དག་པའི་མིང་ནི་དོན་དང་བཅས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བའོ། །དག་པའི་མིང་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །མཐར་ཐུག་པའི་མིང་ནི་གང་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་བདག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འདོད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱོར་བའི་བསམ་པ་མཉམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་དག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐ་མི་དག་པར་མཐོང་བའོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་བཞི་པོ་དག་གི་བསྲབས་པས་དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་ཚེ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྲབས་པ་ནི་དོན་མེད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དོན་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མཐོང་བའོ། །དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་བཟོད་པ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པའོ། །སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་མེད་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྣང་བ་མཆེད་བཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་དོན་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་
― DTG134_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་ངེས་པར་བསྟན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲས་ནི་དོན་མེད་པར་ངེས་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་བདག་མེད་པ་ནི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་བ་གང་ཡིན་པའི་བཟོད་པ་ནི་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་ཤེ་ན། གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་ན་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཞན་ཡང༌། མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པའི་གནས། ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཆོས་དང་དོན་གྱིས་རྣམ་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཅན་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་སུ་ཞིག་འཇུག་བ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྨོས་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་སྤང་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཚད་མེད་པ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱ་བ་གང་གིས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཅིག་ཏུ་མོས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་མོས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ། འདས་མ་ཐག་པར་བཤད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་
― DTG134_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བསགས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་གནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་གང་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་བྱེ་བྲག་གང་གིས་དག་འཇུག་པ་དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲོགས་པ་ལ་མོས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་དེ་དག་ནི་དེར་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་མེད་པ། དོན་མེད་པ། གཟུང་བ་མེད་པ། འཛིན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒོམ་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་གང་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པའོ། །གང་གིས་འཇུག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་སྐྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་གཟེངས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་སྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་འགོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་སྦྱོང་བས་ཀྱང་སེམས་གཟེངས་པ་བསྟོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཉིས་པ་གང་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་འཆིང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་དོན་ལ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། བག་ཡོད་པ་
― DTG134_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བ་ནི་བླ་མར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གང་དུ་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །གསུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ་དེ་ལ་དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་སྟོན་པ། དེའི་ཕྱིར་ཞུམ་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཞུམ་པ་ཉིད་དུ་སེམས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་བདག་གི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་ཞེས་དོན་དེ་ལྟ་བུར་བྱུང་བའོ། །ལེགས་ཡིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་སེམས་ཁ་ཅིག་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་བསམ་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཆོག་ཐོབ་པ་ནི་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་དེའི་བསམ་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཅིག་ཐོབ་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་དེའི་མིང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་སྤངས་པའི་སེམས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྟན་རྣམས་ཀྱི། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །འདོད་བཞིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལུས་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་འཐོབ་པ་སྟེ། འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་བཞི་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཞེས་པ་
― DTG134_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉི་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉི་སྤངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ནི་བློ་ངན་པའམ་དེ་བཞིན་དུ་གཡོ་བའོ། །སོམ་ཉི་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྙེད་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཡོད་ཀྱི་བར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མདུན་ན་གནས་པ་དང༌། གང་ཡང་མཉམ་པར་བཞག་པས་རུས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། །གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་ན་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མདུན་བཞག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་བའི་དོན་ཕྱི་མ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །གང་དུ་འཇུག་པའི་གནས་སྔར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བག་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསྡུས་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚོལ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མིང་དང་དོན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མདོར་སྟོན་ཏེ་མིང་དང༌། དོན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་བཏགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པའོ། །མིང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་མིང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མིང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེས་ན་མིང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་འཛིན་པའོ། །གང་ཡང་དག་པར་དཔྱོད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །གང་མི་དམིགས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་
― DTG134_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །འཇུག་ཅེས་ནི་ཇི་སྐད་བྱ། ཅི་འདྲ་བར་འཇུག་ཅེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དྲིས་པའོ། །དེ་ལ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་ཏེ། རྒྱུད་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ་དེ་ལྟ་བུའོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱུང་བ་སྟེ། མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བརྒྱུད་མར་འབྱུང་བས་སོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དཔེ་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་རྣམ་པར་གསལ་བ་ཙམ་ནི་རྣམ་པར་གསལ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་སྣང་བའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་རྣམ་པར་ཡང་མི་འབྱུང་ན་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་འབྱུང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་བརྟགས་ན་ཡང་དོན་དུ་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་དེ་ནི་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་དམིགས་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ཉིད་དུ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་མེད་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་
― DTG134_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མིང་ཅི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་ལས་དེའི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཟག་གི་མིང་ནི་སངས་རྒྱས་བཤེས་གཉེན་དང༌། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་གྱི་མིང་ནི་ཆོས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་ཏོ། །བསྡུས་པའི་མིང་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱས་པའི་མིང་ནི་དེ་དག་ཉིད་རེ་རེ་ནས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །རིགས་ཀྱི་མིང་ནི་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་རྣམས་སོ། །མ་དག་པའི་མིང་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དག་པའི་མིང་ནི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ནི་གང་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ས་བཅུ་པ་ལ་བུའོ། །དེ་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་གི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་གྱུར་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ་ཞེས་སེམས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་དེས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་བའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིག་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཤེས་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཅན་ནོ། །ཡང་རྒྱུ་མཚན་སྨོས་པ་ནི་དེའི་
― DTG134_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་བོན་དེ་དག་གི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ས་བོན་དེ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་སྤངས་པ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་དེས་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་ལ་ཐོབ་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རྟེན་པ་ཡིན་པ་དང༌། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དེ། རྣམ་པར་རིག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་བ་ལས་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་བཞིན་དུ་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འབྱུང་བས་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་ཉེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྒྱུ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ས་བཅུ་པར་སའི་རྣམ་པར་གནས་པ་བསྟན་པའོ། །འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པས་དམིགས་པའི་གནས་ལ་དམིགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་རེག་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་བས་ན་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པར་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གནས་གྱུར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG134_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། མིང་དང་དངོས་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ། །གློ་བུར་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་དོན་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ལ། དོན་ནི་མིང་ལ་གློ་བུར་བ་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བཙལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པས་བལྟ་བར་བྱའོ། །བཏགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ལ། །དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་བཙལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པ་བཏགས་པའི་དོན་དང༌། བཏགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཙམ་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཚོལ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་མེད་པར་ནི་རྟོག་པ་གསུམ་དང༌། མཐོང་བ་གསུམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་མེད་པར་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མཐོང་བ་སྟེ། མིང་དུ་བརྟགས་པ་དང༌། ངོ་བོར་བརྟགས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པའོ། །དོན་མེད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མཐོང་བ་གསུམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་ན་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་གྱུར་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པར་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་མིང་དང་དོན་གཉིས་ཕན་ཚུན་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྟགས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་བ་ན་གཞན་གྱི་
― DTG134_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྟགས་པ་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་དོན་གྱི་མན་ངག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་དོན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གཟུགས་བརྙན་ཡིད་དུ་མཐོང་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་དང་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཡིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཐོང་བའོ། །གང་གིས་མཐོང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །གང་གི་དུས་ན་ཞེ་ན། མཉམ་གཞག་པས་སོ། །དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བཟློག་ནས་སུ། །རང་གི་འདུ་ཤེས་ངེས་པར་གཟུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དུས་ན་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བོར་ནས་རང་གི་སེམས་ཉིད་ཆོས་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡིན་པར་གཟུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ནང་དུ་སེམས་གནས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ན་གང་གི་སེམས་འདི་ལྟར་གནས་པར་གྱུར་བ་སྟེ། དོན་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སེམས་ལ་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུང་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་རྟོགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དམིགས་པ་མེད་པ་རེག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རེག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཞན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་བསྟན་པ་ལས་གང་དེ་ལས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱས་པ། མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་རིང་པས་ཇི་ལྟར་ཚིག་ལ་མཐའ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་མཐའ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་མང་པོ་ཉིད་ལ་མཐའ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་འཐོབ་སྟེ། འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཅིའི་ཚོགས་རྣམས་ཤེ་ན། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཉི་ག་སྟེ། དེའི་དོན་གྱི་ཐབས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་གང་ཡང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་བསོད་ནམས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་བདག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ལེགས་པར་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་ལ་ཆོས་རྣམས་སེམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལགས་པར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུས་བྱུང་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་འདྲ་བའི་སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པའོ། །དེ་བས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྲལ་བ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གཞན་པའི་དེ་གཞན་ཉིད་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ལ་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རྟོགས་ནས། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ལ་དེ་མེད་པས་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་མེད་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟོགས་ནས། དེ་དང་མི་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་དེ་དག་དང་སེམས་བྲལ་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟོག་མེད་ཤེས་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་སོ། །མཉམ་པའི་རྗེས་སོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའོ། །ཀུན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་དུས་རྟག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་རྟག་པར་ཡང་ངོ༌། །དེའི་གནས་ཐིབས་པོ་ཉེས་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེའི་གནས་ཏེ་རྒྱུའོ། །ཐིབས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །
― DTG134_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེས་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ལེགས་ཆོས་གཞག་པ། རྩ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དེ་བླ་བཞག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྩ་བ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་གང་ལ་བློ་ངེས་པར་བཞག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་ནི་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ལུས་པའི་སྟོན་པ་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དྲན་པའི་རྒྱུད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་རྩ་བའི་སེམས་ལ་གནས་པ་སྟེ། བསྟན་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དོན་ཏེ། འདས་པ་དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་ནི་དྲན་པའི་རྒྱུད་དེ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དེ་དག་གཉི་གས་ཀྱང༌། ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུའོ། །བརྟན་མྱུར་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་དང་པོས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་མོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མོ། །ཕྱེད་ཕྱི་མ་དང་གསུམ་པས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །བཞི་པས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །ལྔ་པས་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་མོ། །གང་གི་ཚེ་ཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱོར་བའོ། །བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་རོ་མྱང་བའོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་མཆོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་ངེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །རེ་ཞིག་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན། གང་གིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་རྗེས་ཐོགས་སུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གིས་དེའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཚོགས་ལེགས་
― DTG134_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བསགས་པ་དང༌། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །བཟོད་རྣོན་ཐོབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པ་རྣམས་པ་གསུམ་ལས་བཟོད་པའི་མཆོག་པ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་ལ་དམིགས་ནས་དག་པར་འགྱུར་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐེག་ཆེན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་དུ་ཞེ་ན། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བསྟན་པ་ལའོ། །དེ་ཉིད་ནི་རང་གི་ཐེག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་བཟོད་པ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་པ་དང་ནི་མོས་པ་དག །དག་པ་བསམ་པ་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །མོས་པ་ནི་དད་པའོ། །དེའི་རྟགས་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྔ་ལ་སོགས་སུ་ནི་ཐོག་མར་བསམ་པ་དག་པའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བམ་པ་དག་པ་དེར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྟགས་སོ། །ཆོས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་དུས་སོ། །དེའི་ཕན་ཡོན་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོགས་གྱུར་ནས་ཏེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་རྙེད་པས་ཚེགས་མེད་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་པའོ། །བསམ་པ་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུ་ཅི་འདྲ་བ་དང༌། ཇི་ལྟ་བུའི་བཟོད་པ་དང༌། དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བུའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རྟགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་གིས་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ཀྱང་དེ་ཆུད་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མའི་དོན་ནི་གོ་སླ་བའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོས་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་གཞིའི་གནས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོས་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལས་ལྷག་པ་
― DTG134_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་དག་གི་དོན་ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ལྟར་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སེམས་མཉམ་པ་རྣམས་མཉམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་སོ། །གདམས་པར་བྱ་བ་རྣམས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མཚན་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་ཅེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་དེས་ན་འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ངེས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་མཐའ་དག་ཀུན་དུ་སྦྱོང་བ་ནི་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདིར་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཆེད་དུ་བྱེད་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ། སྦྱིན་པར་བྱ་བར་ཡང་མ་ཡིན། སྦྱིན་པ་པོར་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ལེན་པ་པོར་ཡང་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་གྱུར་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་
― DTG134_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཚེ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་གྱུར་པའོ། །སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པའི་ཕྱོགས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་བྲལ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡིན་ལ་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་སྦྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པས་དེས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སོ་སོའི་ནི་རྒྱུའི་དུས་ན་སེར་སྣ་མ་བཅོམ་པར་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུའི་དུས་ན་ནི་དབུལ་བ་ལུས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་སྦྱིན་པའོ། །རྒྱུའི་དུས་ན་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་དུས་ན་ངན་འགྲོ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་དག་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ཉིད་ངན་འགྲོ་དང༌། ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། ཕ་རོལ་དག་ཀྱང་བདེ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་ལྔར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་
― DTG134_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བསྒོམ་པའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་འབད་པ་མེད་པ་མངའ་བས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་རེ་ཞིག་བསྒོམ་པའོ། །དེ་སྙེད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་དེ་ལྟ་བུའི་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐད་ཅིག་མས་ཇི་སྲིད་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་དུས་སུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་བདག་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྩ་བའི་གཞུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་གོ་སླའོ། །རིམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་གཅིག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་བྱེད་ཅིང་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིས་ནི་གནས་མེད་ཅིང་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ངེས་པར་བྱས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཤིག་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བཤིག་པ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་ནུས་པར་འདོད་པའོ། །ཡང་ནང་ན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་མི་ངོམས་པའི་བསམ་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ཉིད་རྒྱུན་རིང་པོར་ཡང་མི་འདོར་བའི་བསམ་པ་དེ་ཡོད་པས་ན་རྒྱུན་རིང་པོའི་བསམ་པ་སྟེ། རྒྱུན་རིང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རིང་དུའོ། །དོན་ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉེ་བར་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ན་འདིའི་ལུས་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བརྟན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དེས་ན་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ལྷག་མ་གཉིས་པོ་དག་གི་དོན་གྱི་
― DTG134_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་རྟེན་དུ་གྱུར་པའོ། །བཟོད་པ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བར་རབ་ཏུ་སྤོང་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་པའོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ངེས་པར་བརྟག་པ་དེ་ལ་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བཤད་མ་ཐག་པའི་བཟོད་པ་གཉིས་པོ་དག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལུས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས། བརྟན་པ་དང་ལྡན་པ་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་ཅན་དང༌། ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་དང༌། བླངས་པ་མི་འདོར་ཞིང་ཞེས་གསུངས་པའི་ཚིག་དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། དེ་ལ་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དང་པོར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བའི་དུས་སུ་མི་ཞུམ་པ་དང༌། མི་འཁྲུགས་པ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་དག་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤྲོ་བ་ཅན་དང༌། ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་དང༌། བླངས་པ་མི་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་དག་དང་པོར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་བརྟན་པ་དང་ཡང་ལྡན་ལ། སྦྱོར་བའི་དུས་སུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཞུམ་པར་གྱུར་ན་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་གཉེན་པོར་སྤྲོ་བ་ཅན་ཏེ། གང་སེམས་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཞུམ་པ་ནི་འདིར་སེམས་འགོང་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །སེམས་ཞུམ་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བས་དེས་ན་དེའི་གཉེན་པོར་མི་འཁྲུགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཕ་
― DTG134_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་ཉུང་ཟད་ཀྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་ན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བསྟན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཆོག་པར་མི་གཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་བླངས་པ་མི་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏེ། དོན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གནས་པའི་བསམ་གཏན་ནི་གང་གིས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པས་གནས་པའོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་གང་གིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །བསམ་གཏན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དོན་ནི་དེ་དག་ཉིད་དོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་གསུམ་གྱི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །འདི་དག་བསྡུས་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟར་བསྡུ་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཏུ་འདི་དག་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཏུ་ཡང་དེ་དག་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་འདོད་དོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཏོ། །དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གཞན་དག་གི་ཡང་རྒྱུར་མཐུན་པར་གྱུར་བའོ། །དེ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དང་མཐུན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བསྡུས་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་འདོད་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །དེའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་སྟེ། ཇི་ལྟར་སེར་སྣའི་གཞི་དང༌། མ་དད་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་ལོག་པ་ལ་སོགས་
― DTG134_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སེར་སྣ་དང༌། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བས་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོབ་པ་མེད་པར་མངོན་པར་མཐོ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཕྱིར་རོལ་པའི་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་གི་མངོན་པར་མཐོན་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོབ་པ་དང་བཅས་པས་དམན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་བདག་འབའ་ཞིག་གི་དོན་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སུམ་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཅིག་བསྟན་པར་བྱས་པ་དེར་གང་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དགོངས་པར་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཅིག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་བསྡམས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེད་པ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱེད་བྲག་ལས་བརྩམས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང༌། གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བའི་དོན་གྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་ལུས་དང་ས་ལ་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་རེ་རེ་སྟེ། དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོར་ས་བཅུ་པའོ། །ཡང་ན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་བཅུ་ལས་ས་བཅུར་གཞག་སྟེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། བདེན་པ་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་དང་དབུལ་བ་ཉིད་དོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་བ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་
― DTG134_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡང་ཆུང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་རིང་དུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་ཕྲ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་དམན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མཚན་མ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང། མཚན་མ་ཕྲ་མོ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གཙོ་བོར་བྱ་བ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལས་བརྩམས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་གང་ཡང་བདག་མེད་པའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །མཆོག་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་ནི་ས་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་དོན་གྱི་མཆོག་ནི་གོང་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་གསུམ་པར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གང་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་ཅན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་བུའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐོབ་པར་གྱུར་བ་ནི་གང་ལ་ཡང་བདག་གིར་འཛིན་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བཞིན་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡི་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལྔ་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡི་པ་སྟེ་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དྲུག་པའོ། །མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་བདུན་པའོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་བྲི་བ་མེད་ཅིང་སྦེལ་བས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་འཕེལ་མེད་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་ལ་དབང་བའི་གནས་དང༌། ཞིང་ལ་དབང་བའི་གནས་ཤེས་པ་དེ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་ལ་དབང་བ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་འདོད་པར་གྱུར་ན་མཚན་མ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཞིང་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སྒྱུར་བར་འདོད་ན་ཡང་དེར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་དབང་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ནི་དགུ་པའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་
― DTG134_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བཅུ་པའོ། །གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་བཅུ་པ་སྟེ། མ་རིག་པ་འདི་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ས་ལ་མི་འཇུག་པས་སོ། །དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་གྱུར་ན། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་རིམ་པ་གཞག་པར་བྱེད་ཅེས་རྒོལ་བ་ལ་དེས་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་གནས་པའི་གནས་པ་དེའི་དབང་གིས་ས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་དང་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ནི་བདག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ནི་ཐོབ་ཀྱི། དེ་དག་གིས་གཞན་གྱི་དོན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བུ་དེ་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་དེ་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དང་པོ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ཐར་འཚལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་རིང་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་གསུམ་པ་ལ་འོད་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་ཞེས་ན་འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་ལས་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཉམས་པ་མེད་པ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཞི་བ་ལ་འོད་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཡས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ལ་གནས་པར་གྱུར་བ་ན། དེ་ལ་གནས་པར་གྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་ལྔ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཞེ་ན། གང་གིས་དེ་བདེན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོ་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་དེ་དག་འགལ་བས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་དང༌། དེ་གཉིས་འགལ་བ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་བས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་གང་གི་ཕྱིར་དྲུག་པ་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ལ་
― DTG134_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པར་གྱུར་པ་ན། །དེ་ནས་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ན་ཡིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། བདུན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པས་སོ། ཅིའི་ཕྱིར་ས་བདུན་པ་ལ་རིང་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་དེའི་མཐར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་བས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བརྒྱད་པ་ལ་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེ་ན། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ། རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་དགུ་པ་ལ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ལེགས་པའི་བློ་ནི་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཏེ། འདིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་འདིར་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྒྲས་བསྟན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་འདིར་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ནི་སྤྲིན་ལྟ་བུའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ནི་ཆར་གྱི་ཆུ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་དེའི་ཁོང་ན་གནས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་གྱིས་ཁེབས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་ལྟར་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་མི་མངོན་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟེན་ལ་རྒྱས་པར་འགེངས་སོ། །འདིར་འགེངས་པ་ནི་སྤྲོས་པའོ། །འགྲུབ་པས་ཐོབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ས་འདི་རྣམས་བསྒོམ་པ་ལས་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ས་འདི་དག་རེ་རེ་ཞིང་བསྒོམ་པར་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་ས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཡང་དེ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་བསྒོམ་པ་ན་དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་བསྒོམས་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་
― DTG134_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་གྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་དེའི་ཚོགས་དེ་ནི་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྟོབས་ཆུང་བར་བྱེད་པའམ། ཚོགས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ནི་འདིར་འཇིག་པར་བྱེད་པར་བཞེད་དོ། །ཡང་སྟོབས་ཆུང་བར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་པར་བྱེད་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། གཞུང་བ་ཏོན་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་འདིའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། འདིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ས་བཅུ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་བཅུ་གཅིག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྒྱུ་དེ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སའི་བར་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའོ། །གཙོར་ནི་ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་ས་བཅུ་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་སྟེ། དང་པོ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་འཇུག་པ་ནས་ཇི་སྲིད་བཅུ་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་གཙོ་བོར་འཇུག་པས་ན་བཅུ་པོ་དག་ཏུ་བཅུ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལྟར་ཡངས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་ཏུ་ནི་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕྱི་ནས་བསྟན་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྔོན་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་བཞི་ནི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བ་བཞི་པའོ། །གོང་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པ་བསྟན་པ་དེར་ཐབས་ལ་
― DTG134_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དག་ཀྱང་འདུས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བཅུར་བསྟན་པ་དེར་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པས་བསྡུས་པ་ཉིད་པས་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་འདི་དག་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཐུན་མོང་ཉིད་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའོ། །དེས་ན་གང་སུ་དག་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་སྙིང་རྗེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ། དེར་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །གང་སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུའི་དབང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྐྱེན་སྡུད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལས་ཡིན་ཏེ། སྨོན་ལམ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཕྱིན་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཕྱི་མ་སྟེ་འདི་ནི་རྒྱུ་མཚན་བདུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་བསྒོམ་པས་དེས་ནི་ཕྱི་མ་ལ་འདི་དག་རྣམས་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྐྱེན་སྡུད་པ་འཐོབ་བོ། །མདོ་གཞན་ལས་སྟོབས་གཉིས་བསྟན་པ་ནི་
― DTG134_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་དང༌། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་སོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་མེད་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ནི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། གང་གིས་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་དོན་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །ས་བཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་ཕྱིར་ན་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་འདི་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ནི་ཡུལ་གྱི་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་ལ་དང་པོར་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཡུལ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཉེ་བ་ན་གནས་པའི་ཡུལ་གཞན་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ལྔ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མོས་པས་སྤྱོད་པས་ན་མོས་པས་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཅིག་གིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སོ་སོར་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ཡང་ས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ཡང་ས་དྲུག་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་དང་
― DTG134_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་པར་སྤྱོད་དོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་སྤྱོད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ནི་དགུ་པ་དང་བཅུ་པ་ལ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་དེའི་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་གང་ཟག་གཅིག་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་རྣམ་པར་ལྔར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྒོམ་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱིན་པས་ཀྱང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པས་གང་དེ་ལྟ་བུའི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དང་པོ་གང་ནས་བརྩམས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བཟང་དང་སྨོན་པའི་སྟོབས་ཅན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཅན་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སེམས་བརྟན་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྟན་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྟན་པ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དང་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དགེ་བ་རྣམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཅིག་པུ་ཡོད་ཀྱི་དགེ་
― DTG134_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་གིའོ། །ས་བརྐོ་བ་དང་རྩྭ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གང་ཡང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་བསླབ་པ་ཕྱི་མ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྟུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དབྱར་གྱི་ནང་དུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོང་བར་གྱུར་ན་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་ལ་མ་སོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྟུང་བ་ཡིན་ལ། སོང་ན་ནི་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་ཁྱེར་ལ་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་བས་ན་དེ་དང་འདྲ་བའི་དོན་གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདོད་བ་དང་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྟུང་བ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསླབ་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། བསམ་གཏན་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་དང་ཚད་མེད་པའི་བསླབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་ཚད་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་དགོངས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་བསོད་ནམས་
― DTG134_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཕན་པ་ལ་འགོད་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པའོ། །གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་ཅི་ཡོད་པ་དེ་གང་ཟག་འདིས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བའི་བསམ་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། ཟབ་པ་ཉིད་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རྣམ་པའི་ནུས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་འདི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། གང་ཟག་འདི་ནི་འདིར་མི་དགེ་བ་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་བྱའོ་ཞེས་གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པར་གྱུར་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཐབས་གཞན་མེད་ན། འདི་ངེས་པར་འདི་ལྟར་བསད་ན་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ལ། ངེས་པར་ལས་འདི་བྱས་ན་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བར་ཤེས་ཤིང་དེ་ལྟ་བུར་རིག་པར་གྱུར་ན། གང་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་བདག་གིས་ལས་འདི་བྱས་པས་བདག་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་འདོད་ཀྱི། འདི་ད་ལྟར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཅུང་ཟད་ལ་སྦྱར་བས་མ་འོངས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་དེས་འདི་ལྟར་སྨན་པ་དང་འདྲ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བསད་པར་གྱུར་ཀྱང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མེད་ཀྱི། བསོད་ནམས་ཉིད་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་བསོད་ནམས་ཉིད་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེས་ན་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའོ། །གང་ཡང་སྤྲུལ་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཟབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་གཙེ་བ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ལ་འགོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཡང་སྤྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་མེ་ཡིས་གཞོན་ནུ་ནོར་བཟངས་ལ་ཇི་
― DTG134_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་གྱི་སྐྱེས་པའི་རབས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྲམ་ཟེ་ལ་བུ་སྦྱིན་པར་གཏོང་བ་དེ་ནི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ན་ཡང༌། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ནི་ཡང་འདུལ་བ་བསྒྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མར་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ལས་བརྩམས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ཀྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་དང༌། བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྨོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་ལས་གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་གཅིག་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཁྱེའུ་རགས་པ་ནི་ཕྲ་མོས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་རགས་པ་ནི་གཉེན་པོ་ཕར་མོས་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་བསམ་གཏན་གང་ལ་བདེ་བར་གནས་ན་གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བ་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེར་ཡང་བསམ་གཏན་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསམ་གཏན་གྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ལས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཡོ་བར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་གཡོ་བར་བྱེད་པའོ་འབར་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་འབར་བར་བྱེད་པའོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་བལྟ་
― DTG134_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱའོ། །སྟོན་པ་ནི་གང་གཞན་གྱིས་མི་ནུས་པ་དེའི་འོད་ཀྱིས་གཞན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བར་བྱེད་པའོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོར་བསྒྱུར་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཆུ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འགྲོ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མར་འགྲོ་བའོ། །འོང་བ་ཉིད་ནི་དེ་དག་ཉིད་ནས་སོ། །སྡུད་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མ་ཆུད་པར་བྱས་ན་ཡང་དེ་ལ་འཕེལ་བ་མེད་པའོ། །རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་འགེངས་པར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལུས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་དུ་མ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པས་འགྲོ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ལ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དག་དེ་དང་མཐུན་པས་མཉམ་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་རོ། །སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་མི་སྣང་བའོ། །དབང་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བདུད་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྤོབས་པ་སྦྱིན་པ་ནི་འདྲི་བ་ཉིད་ལའོ། །དྲན་པ་སྦྱིན་པ་དང༌། བདེ་བ་སྦྱིན་པ་ནི་ཉན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྦྱིན་པའོ། །འོད་ཟེར་གཏོང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྡུད་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཏེ། བསྟན་མ་ཐག་པ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་འབྱེད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འབྱེད་པ་ནི་འདིར་མ་ཐར་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཐར་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འཁོར་བ་ལས་ཀྱང་མ་གྲོལ་ལ། དེ་ཉིད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ལྷག་མ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དགུ་ནི་དོན་གོ་སླའོ། །དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་
― DTG134_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་ཕོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ལྟ་བུར་རྟོགས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདི་ལྟར་འདོད་པ་མེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ཉིད་ལ་འདོད་པར་བྱེད་པས་རོ་མྱང་བ་མེད་པའི་དོན་ཏེ། རོ་མྱང་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་བཞེད་དོ། །དེས་ན་རོ་མི་མྱང་བ་ནི་རོ་མྱང་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། གང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྦྱིན་པ་གཏོང་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འཇུག་པར་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེར་སྣ་ཤིན་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞན་དག་བཞུགས་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རེས་འགའ་ཞིག་འགའ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་རྟག་ཏུ་ཅི་བདོག་པ་སྦྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིང་པོ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པས་སྦྱིན་ཞིང་གཡེང་བ་མེད་པས་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་དག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྱུང་བ་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པ་སྟེ། སེར་སྣ་རྩ་བ་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སེར་སྣ་རྒྱས་པར་གྱུར་ན་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཉེ་བར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ། ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་གནས་པར་མ་གྱུར་ནའོ། །འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་དག་གི་དབང་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་མི་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟད་པ་མེད་པ་ནི་འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་དེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་
― DTG134_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་མདོ་སྡེ་ལས་དགེ་སློང་དག་ང་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་གང་གིས་གསུངས་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་འདོད་པས་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་འདི་དག་ནི་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའོ། །ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བྱས་ནས་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལས་ལོག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ནི་གོ་སླའོ། །ཡང་མདོ་གཞན་ལས་གསུངས་པའི་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ། མི་གོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའི་བར་ལ་དེ་དག་ལ་དགོངས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་དེ་ནི་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཇི་སྙེད་པ་དག་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་དེས་ན་དེ་ནི་ཆད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དམིགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཆོས་དེ་ནི་དམིགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་ནི་མི་གོས་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མ་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
― DTG134_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་འདུན་པར་བྱས་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དེ། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དེ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ལས་ནི་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དུས་ལ་བབ་པས་དེ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྦྱོར་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དངོས་གཞི་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང་པོའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་གཉིས་པའོ། །གང་གནས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་དེ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་བསྒྲུབས་ན་གཉི་ག་ཡང་བསྒྲུབ་པ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོར་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པ་ལྔ་ནི་རྣམ་སྤངས་ཤིང༌། །ཡང་དག་དོན་ལ་བཀྲར་འཛིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བར་སྦྱོར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཙམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཡིན་ན་གཉིད་ལོག་པ་དང༌། ར་རོ་བ་དང༌། བག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཐོབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གང་དུ་སེམས་དང་སེམས་
― DTG134_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་བྱུང་བ་མི་འཇུག་པ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འདོད་ན་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ན་ཡང་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཟུགས་བེམས་པོ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་བེམས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པར་ཞུགས་པ་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་འདི་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་གལ་ཏེ་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་འདིའོ་ཞེས་དེ་འོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་ཡང་བསྟན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ནས་གནས་གང་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་གནས་ནི་སེམས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་གནས་སེམས་ཡིན་ན་སེམས་ནི་སེམས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་སེམས་ཀྱི་གནས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །ཡང་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ནི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་གཉི་ག་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེའི་གནས་ནི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་མི་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེའི་གནས་སེམས་ཀྱི་འཕེན་པའི་གནས་སྐབས་ལས་དེ་འབྱུང་བར་གྱུར་པས་ན་དེ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཁོ་ན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་
― DTG134_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གཞི། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བརྗོད་བཅས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ཐོས་པ་ལ་བག་ཆགས་སོ། །གང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཡེ་ཤེས་དེའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་གང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དེའི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ། །ད་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ཆད་པར་ལྟ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་པའོ། །ཡང་དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རྣམ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ། །མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་མཉམ་པར་འབྱུང་བས་མཚན་མ་མེད་པ་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་འཛིན་པ་ན་དེ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། གཟུགས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །ཡང་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། དོན་དུ། རྣམ་བརྟགས་དེ་ལས་གཞན་དུ་མིན། །དེ་བས་ན་དེ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བས་ན། དོན་དེ་སྦྱོར་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་གཞན་དང་གཞན་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བརྗོད་པའི་དོན་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དོ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་
― DTG134_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པའི་དོན་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱོར་བ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་གང་གིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། བརྗོད་པ་མེད་པར་བརྗོད་ཅེས་ལ། །ཤེས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མ་བྱང་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་ཡང་དེའི་བློར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་བློ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་བརྗོད་ལ་མིན་ཏེ། རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མཚན་ཉིད་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དག །དེ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དག་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གང་གི་རྟེན་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་རྗེས་ལ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། །གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེའི་གྲོགས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གྲོགས། །ལམ་གཉིས་སུ་ནི་བརྗོད་པ་དེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ལམ་གཉིས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང༌། །རྟེན་གྱི་ལམ་མོ། །དེ་ལ་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྟེན་གྱི་ལམ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔར་བསྟན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་
― DTG134_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་སྨིན་ནི། སངས་རྒྱས་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་སུ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་ཐོབ་པ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི། སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཐོབ་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་གང་ཡིན་ཞེས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ནི། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཚེ་རྣམས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་པོ་དག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས། ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྲོ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ངེས་འབྱུང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐོབ་པ་དང་ནི་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡེ་ཤེས་དེ་དང་པོ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ན་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་པོ་ནས་བརྩམས་ནས་རིམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཐོབ་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དུས་ཕྱིས་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྲིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཐར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ། །དག་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དག་པ་སྨོས་པ་ནི་འདིར་འདི་ལྟར་སྐུ་གསུམ་པོ་ས་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ།
― DTG134_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་པ་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་གི་མཐོང་ནི་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པའི་སྐུ་གསུམ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པས་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཡང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་དབང་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐོབ་པས་ཀྱང་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཕན་ཡོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་གསུམ་སྟེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྩ་བས་ཏེ། གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལས་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་དང་པོར་ཕ་རོལ་པོ་ལས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཐོབ་པ་ལ་དེ་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་པས་དཔྱད་ནས་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ལྷག་པར་མོས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ངེས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བས། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་ཕན་ཡོན་གང་ཞེ་ན། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །གོས་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་བཞིན། །གང་གིས་མ་གོས་ཤེ་ན། དེ་བསྟན་པ། སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་དྲག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རྒྱུ་གང་གིས་མ་གོས་པ་དེ་བསྟན་པ། དད་པ་ཙམ་དང་མོས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དད་པ་ཙམ་དང༌། གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དེ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པར་གྱུར་བས་མི་གོས་པའོ། །རྩ་བ་རྣམས་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕན་ཡོན་ཡང༌། གོས་པ་མེད་དེ་ན་མ་མཁའ་བཞིན། གང་ཞེ་ན། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །གང་གིས་ཤེ་ན། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐོབ་པ་དང་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ས་རྣམས་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྒྲིབ་པ་དེའི་གཉེན་པོ་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །གོས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་རྣམ་རྒྱུ་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་རྟག་མི་གོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་ནས་སྲིད་པ་དག་ཏུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
― DTG134_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། དེ་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་མི་གོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ནི་རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་དང༌། གྲགས་པ་དང༌། མ་གྲགས་པ་དང༌། བསྟོད་པ་དང༌། སྨད་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་དེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡེ་ཤེས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་དག་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ལྐུགས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་ལྟར་ཏེ། བརྗོད་པ་མེད་པ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་དང་སྟེ་བརྗོད་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་དངོས་གཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །མ་ལྐུགས་པས་ནི་དོན་མྱོང་ལྟར་ཏེ། བརྗོད་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིར་བརྗོད་པ་ནི་ཡི་གེ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །རྨོངས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བ་ནི་རྨོངས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །རྨོངས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དང་དཔེ་ཡང་ལྐུགས་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལྔ་པོས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྔ་སྨོས་པས་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བསྡུས་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་འདོད་པ་དང་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལྐུགས་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དང་སྦྱར་བའོ། །ཡིད་ཀྱིས་དོན་ནི་མྱོང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཡིད་ཀྱིས་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལྟར་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟན་བཅོས་མ་ཤེས་པས་བསྟན་བཅོས་འདོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་དེའི་ཆོས་དང་དོན་མྱོང་བ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །འདིར་ཆོས་ནི་ཡི་གེ་ཙམ་དུ་བཞེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པས་ཆོས་དང་དོན་མྱོང་བ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གོ་རིམས་སྨོས་པ་ནི་འདིར་ཆོས་དང་དོན་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཞིག་མིག་ནི་བཙུམས་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་
― DTG134_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ཏོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པ་དང༌། མ་གོས་བ་དང༌། མི་རྟོག་པ་དང༌། བརྟག་པ་དང༌། བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རོ་གཅིག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་གོས་པས་ན་གོས་པ་མེད་པའོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །གཞན་གྱིས་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་སྣང་བ་ལྟར། །དེ་ཡི་རྗེས་ཐོབ་ཤེས་དེ་འདྲ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒོས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་གྱི་དཔེས་བསྟན་པ། ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་སིལ་སྙན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དོན་གྱི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ལྷ་རྫས་ཀྱི་སིལ་སྙན་རྣམས་མ་བརྡུངས་པར་ཡང་དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བ་ལྟ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བཞིན་དུ་ཡང་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཟབ་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་གམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ལ་དམིགས་དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་ནི་ན་དེའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་ལ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ན། དེའི་དམིགས་པ་གཞན་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ལ་མ་ཡིན་གཞན་ལ་མིན། །ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་
― DTG134_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་དེ་དག་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞེན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པའམ། གཞན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་མ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་མེད་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་མི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཤེས་དང་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། རེ་ཞིག་དེ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྟར་མི་འཇུག་པས་སོ། །དེ་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུར་གྱུར་བ་ལས་དེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མ་ཡིན་གཞན་ལ་མིན། །ཤེས་དང་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཞན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་དེ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྔ་མ་ཕྱི་མས་བཤད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་དང་ནི་ཁྱད་མེད་པའི། །ཤེས་གང་དེ་ནི་མི་རྟོག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཡང་གཟུང་བ་དང་ཤེས་བྱ་ཐ་མི་དད་པར་འཇུག་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
― DTG134_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བརྟག་བྱ་མེད་པས་ན། །ཞེས་བྱས་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པས་སོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མེད་པས་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གང་གི་ཕྱིར་ཐར་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། ཤེས་གང་དེ་ནི་མི་རྟོག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཐར་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་གང་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང༌། གལ་ཏེ་དེར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་དེས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འཕེན་པ་དང༌། གོམས་པ་ལས་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས། ཁ་ཅིག་ནི་འཕེན་པའི་སྟོབས་ལས། ཁ་ཅིག་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་ནི་དེར་རྒྱུ་གྱུར་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་འཕེན་པའི་སྟོབས་ལས་ནི་དེ་སྐྱེས་པ་སྔ་མ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་ད་ལྟར་གྱི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ལ་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཆོག་ཤེས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོག་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཆོག་ཤེས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཐོས་པའམ་བསམས་པ་གང་གིས་བློ་གང་གི་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོག་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་
― DTG134_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དེ་ནི་རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱས་པའི་དོན་འདིས་ཆོག་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དོན་གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོག་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བལྟ་བས་དེའི་ཕ་རོལ་ན་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་ཆོག་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཀོ་ན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་དེ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྤྲོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་སྤྲོས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་གིས་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྣམ་པ་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རྟོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། འདྲེས་པ་དང༌། འབྱོར་བ་ལ་དཔྱོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡང་རྟོགས་པ་ལ་དཔྱོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་དཔྱོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་དང༌། འདྲེས་པ་ལ་དཔྱོད་པ་དང༌། འབྱོར་བ་ལ་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། དེ་ལ་རྟོག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི། གང་རྟོགས་པའི་དུས་ཉིད་ན་བདག་གིས་དི་ལྟར་རྟོགས་སོ་ཞེས་དཔྱོད་པ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་འདིར་དཔྱོད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་གང་ལངས་པ་ན་བདག་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྟོགས་སོ་ཞེས་དྲན་པའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ལ་བདག་གིས་རྟོགས་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །
― DTG134_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲེས་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་ཤིང་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟེན་གནས་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་གནས་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ལས་ནི་འགྱུར་བ་ལ་དཔྱོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཅི་བསམས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འབྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་གཞན་གསེར་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་བརྟགས་པས་འབྱོར་བར་འགྱུར་བས་ན་འབྱོར་བ་ལ་དཔྱོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དཔྱོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྱོར་བར་འགྱུར་བའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་བསྟན་པས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ཡིད་དགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང༌། །ཁ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་ལ། ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཐང་དུ་དང༌། མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་ཕག་ལ་སོགས་པས་གཙང་བར་མཐོང་བ་དང༌། མི་རྣམས་ལ་ཟས་དེ་དག་གཙང་བ་ལ། ལྷ་རྣམས་ལ་དེ་དག་མི་གཙང་བ་དེ་ལྟར་བྱས་ནས། དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་པར་མཐོང་བས་ན་དོན་རྣམས་གྲུབ་པ་མེད་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་དོན་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་དམིགས་པ་ནི་རྨི་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་དེ་དམིགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པ་ནི། འདས་སོགས་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལམ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཕྱེ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་དང་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་ནི། དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། རང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དོན་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་ན་ནི། །ཡེ་ཤེས་རྟོག་པ་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱས་བ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་ནི་ངེས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
― DTG134_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་མེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ངེས་པར་འདི་ལྟར་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་ཐོབ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མོས་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་དག་འདི་ལྟར་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསམ་གཏན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཡང་ངོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་གྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཞི་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིའོ། །ཆོས་ཀུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། །དེ་ལྟར་དོན་དུ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟར་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་དེ་ལ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཆོས་དེ་དང་དེ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་བ་རྟོག་མེད་ལ། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་འཇུག་པ་ལ་འདི་ལྟར་དོན་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དོན་མེད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་གལ་ཏེ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དོན་མེད་པས་ན་རྣམ་རིག་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་རིགས་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དོན་འདི་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དུ་གོ་སླ་བར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་བྱ་བར་འདོད་ནས་གཞུང་
― DTG134_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་གིས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཤེས་རབ་ལ་གནས་ནས་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ནི་ཤེས་རབ་ལ་གནས་པ། བདག་གི་ཤེས་རབ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གནས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེས་ན་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མི་གནས་པས་གནས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་དགོངས་པ་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཕུང་པོ་དག་པ་དང་མ་དག་པ་ནི་རྟེན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་པོར་བ་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་གསུམ་གྱིས་དེའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་
― DTG134_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྟེན་ཡང་དག་པ་རྣམས་འདི་ལྟར་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པར་སྟོན་པ་ཡང་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གནས་པ་ལྟར་སྟོན་པའི་ཟས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་བཞི་པའོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེས་སྟོན་པ་ལྟར་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་སྦྱིན་པ་པོ་རྣམས་དེས་རབ་ཏུ་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསོད་ནམས་བསགས་པའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་ཡང་དེ་དག་གི་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་མཛད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཟས་དེ་དག་བཞེས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ལས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བླངས་ནས་གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་དེས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟབ་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམ་པར་སེལ་བ་ཉིད་དང༌། ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་སེལ་བ་ཉིད་དང༌། ལེན་པ་ལ་རང་དབང་ཉིད་དང༌། གནས་པ་ལ་རང་དབང་ཉིད་དང༌། གཏོང་པ་ལ་རང་དབང་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྣང་བ་ཙམ་ཉིད་དང༌། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང༌། མི་གནས་པར་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དང༌། དོན་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་བཅུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལགས་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ལེགས་པར་སྤངས་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། མི་དམིགས་ཤིང་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་སོ་སོར་ཐོབ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུས་འགྲུབ་སྟེ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཉིད་དང༌། བྱ་བ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། བྱེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། ཡོད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། སྔ་མ་ལས་ཁྱད་པ་ཉིད་དང༌། བྱ་བ་
― DTG134_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐར་ཕྱིན་པ་ཉིད་དང༌། བྱ་བ་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་བཅུས་ན་སངས་རྒྱས་ཟས་ཀྱིས་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་མཛད་ཀྱང་སྐུ་ཟས་ཀྱིས་གནས་པར་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རིགས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱད་པར་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆགས་པ་མེད་པ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོད་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་ཆགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལས་ལ་གུས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྨོན་ལམ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་འོག་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་དང༌། གྲངས་དང་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ། ཐ་དད་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གནས་པ་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་རྟེན་དུ་མ་ལས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པས་སོ། །ཕྲིན་ལས་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཟབ་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཕྲིན་ལས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མི་བརྟན་བརྟན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྐུ་གསུམ་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་སྐུ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ལ། སྤྲུལ་པའི་ཕྲིན་ལས་ནི་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ནི། གང་ཡང་མངོན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དང་ཆོས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དི་ལྟར་གདགས་པ་ནི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མངོན་བར་རྫོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་རེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དངོས་པོའི་དངོས་མེད་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །
― DTG134_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆགས་པ་མ་ཡིན་མི་ཆགས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདོད་ཆགས་མེད་པས་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཆགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡང་མི་ཆགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆགས་པ་ཡོད་ན་མི་ཆགས་པ་ཡང་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ཉིད་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སྤངས་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དག་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་གང་འདི་མ་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེས་ན་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་མིན་མཁྱེན་ནས། །འདོད་ཆགས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་ཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་འདོད་ཆགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕུང་པོ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་འདས། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལའང་རྣམ་པར་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་དེ་དག་མི་དམིགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་མིན་གཞན་མིན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་སྤངས་པ་ལས་དེ་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་བཏང་བས་ལེགས་པར་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕུང་པོ་མ་བཏང་བས་ལེགས་པར་འདས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ཀུན་ཀྱང་འདྲེས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། རྒྱ་མཚོར་ཆུ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྒྱ་
― DTG134_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོར་འཇུག་པའི་ཆུ་རྣམས་ནི་ཉ་དང༌། རུས་སྦལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཉེ་བར་འབྱུང་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བྱས་སོ་བྱེད་དོ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་ལ་དགོངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཐོང་བ་ཟབ་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང༌། སངས་རྒྱས་རྟག་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་རྟག་པའི་སྐུ་ཉིད་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་མཐོང་བ་དེ་རྒྱུ་གང་གིས་མི་མཐོང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཉེས་པས་མི་སྣང་སྟེ། །སྣོད་ཆག་པ་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྣོད་ཆག་པའི་ནང་དུ་ཆུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་ན་ཡང་དེར་ཟླ་བ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་ཀྱི་རླན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཟླ་བ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདིར་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ཏེ། རླན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉི་བཞིན་དུ། །དེ་དག་ཆོས་འོད་ཁྱབ་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་འོད་ཟེར་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལ་སྣང་བར་མཛད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ལ་ལར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟོན། །ལ་ལར་མེ་བཞིན་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལ་ལར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ལ་ལར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པ་ནི་མེ་བཞིན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མེ་ནི་ལ་ལ་ན་འབར། ལ་ལ་ན་ཞི་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྟོན་ལ། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་སྟོན་ཏེ། མེར་ཐ་མི་དད་པ་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྷག་མའི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །བཞུགས་པ་ཟབ་པ་
― DTG134_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་འཕགས་མིན་ཆོས་རྣམས་དང༌། །མི་དང་ངན་སོང་བ་རྣམས་དང༌། །ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་ཆོས་རྣམས་ལས། །བདག་ཉིད་དང་ནི་བཞུགས་པ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ཉིད་མཆོག་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་སྟེ། འཕགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བཞུགས་པས་བཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་བཞུགས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཞུགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷའི་བཞུགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་བཞུགས་པའོ། །ཚངས་པའི་བཞུགས་པ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་འཕགས་མིན་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་སྟེ། དེས་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཞུགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འཕགས་པའི་བཞུགས་པའོ། །གང་མི་དང་ངན་སོང་བ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་དེ་ནི་ལྷའི་བཞུགས་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་འདི་ནི་བདག་ཉིད་མཆོག་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཞུགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྐུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། དེ་དག་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་དཔྱོད། །གང་དུའང་རྣམ་པར་དཔྱོད་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་བློ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པས་དེ་དག་ཡོང་སུ་དཔྱོད་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ནི་གང་ལ་ཡང་དཔྱོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དོན་གཞན་གཉིས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་དཔྱོད་པར་བྱེད་ལ། སྐུ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་རྣམས་ཀུན་ནའང་མཐོང་མོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་ལུས་དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པས་མཐོང་བའི་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་དེར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། དེ་དག་ཉིད་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དམྱལ་བ་དེ་དག་གིས་དེ་མཐོང་བ་ན་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པས་ཡང་དམྱལ་བ་དེ་དག་གིས་དེ་དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཉོན་མོངས་ཐུལ་ལ་སྤངས་པ་
― DTG134_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད། །སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐུལ་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བག་ལ་ཉལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར། སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་གིས་ནི་འཆི་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་ལས། །ཉོན་མོངས་ཟད་པ་ཀུན་མཁྱེན་བརྙེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་བཟུང་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་དང་བཅས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བརྙེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར། ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །འཁོར་བའང་ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་རྗེས་སུ་དྲན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་གིས་དེ་བསྒོམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཅན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཡིན་ན་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་མི་ནུས་པ་ནི། བསྒྲུབས་ཤིང་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བསྒྲིབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་ལས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པ་
― DTG134_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་མང་པོས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་མི་ནུས་སོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་ནུས་པ་མི་མངའ་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོང་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་འདིར་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པར་འདོད་དེ། གང་ལ་དེའི་རིགས་མེད་པའོ། །ངེས་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངེས་པ་གཉིས་ནི་ལས་བྱས་པར་ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བར་ངེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངེས་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནུས་པ་མི་མངའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ལྐུགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བ་ནི་ཡང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་ངེས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་གོ །སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་སྐུ་རྟག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་མཛད་པ་དང༌། མ་སྨིན་པ་རྣམས་སྨིན་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི། རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོར་རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་པའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྟག་དང་དགེ་ལྡན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །བཙལ་མི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷུན་གྱིས་
― DTG134_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་དུ་མ་གྱུར་རབ་ཏུ་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་ནི་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། སྐྱེ་བོ་མང་པོར་དེ་འདོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་དོན་འདོད་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་ཡང་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པའི་མདོ་སྡེའི་གླེང་གཞི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚིག་འདི་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། རེ་ཞིག་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ཏེ། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དང༌། མུ་ས་ལ་གར་བ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། དེ་སྨོས་པས་མ་རྒད་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུང་བར་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོ་སྟེ། དེ་ཡང་སྲོག་ཆགས་དམར་པོ་ཞིག་གི་ནང་ནས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོས་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་དེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ལས་ཀུན་ཏུ་བྱུང་བས་སོ། །ཚིག་གཅིག་གིས་ནི་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཚིག་གཅིག་གིས་ནི་ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཚིག་གཅིག་གིས་ནི་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་ལས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། དེའི་བླ་མ་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དང༌། དེ་དག་གཉི་གའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་སོ། །འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རིགས་ལ་གང་དབང་སྒྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་ཚིག་གཅིག་གིས་སོ། །ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཚིག་གཅིག་གིས་སོ། །ཞམ་རིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཀླུ་སྨོས་པས་ནི་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། སྤྲུལ་ཆེན་པོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་
― DTG134_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་བརྗོད་ནས་ཕྲིན་ལས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པ་སྟེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་སོ། །ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེར་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་འབྱུང་བའོ། །གང་ལ་དགྲ་མེད་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བདུན་བཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཕུང་པོའི་བདུད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ལྷའི་བུའི་བདུད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ལམ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེར་དེ་འཇུག་དེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཏེ། དྲན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །བཞོན་པ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྟེ། དེས་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །སྒོ་གང་ནས་དེར་འཇུག་ཅེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ས་གཞི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་ཅིང་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཤེས་ན། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་གཙང་བ་ཉིད་ནི་དེ་ན་ཕྱི་ས་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ནི་གང་ཚོར་བ་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མེད་ཅིང་
― DTG134_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏང་སྙོམས་ཀྱང་མེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་དེ་ནི་མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་དབང་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེས་རང་གི་སེམས་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་རྐྱེན་གཞན་ལ་ནི་མི་ལྟོས་པའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཡང་ཕྲིན་ལས་ལྔ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཁམས་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ་འཇིག་རྟེན་ལ་སྟོན་པའོ། །ཁམས་གསུམ་ནི་འདིར་འཇིག་ཚོགས་སྨོས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཕྲིན་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ཕྲིན་ལས་མཉམ་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིར་དོན་འདི་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། རྒྱུ་དང་གནས་དང་བྱ་བ་དང་ནི་བསམ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་རྒྱུ་གང་གིས་ཡིན་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ལས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དམྱལ་བ་ཡང་རྒྱུ་གཞན་ལས། མི་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་གཞན་ལས་དེ་བཞིན་དུ་ཡི་དགས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་དེས་ན། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་ཐ་དད་གྱུར་པར་འདོད། གནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟར་འདི་དག་གིས་གནས་ཐ་དད་པ་སྟེ་ལུས་སོ། །དེས་ན་ལས་ཀྱང་ཐ་དད་དོ། །བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཞན་དག་ནི་ཚོང་བྱེད། གཞན་དག་ནི་གར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐ་དད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམ་པ་ནི་འདིར་མོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཐ་དད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། གང་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གི་ཞེས་ན། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཛད་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་
― DTG134_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ལས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དགོངས་པ་ཅན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་པར་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་རིགས་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དྲང་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྟེ། མ་ངེས་པ་དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཅི་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བོར་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བས་སོ། །དོན་དེ་དག་གི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །ཆོས་དང་བདག་མེད་གྲོལ་མཐུན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལ། འདིར་ཡང་དགོངས་པའི་དབང་གིས་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་གཅིག་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་འདིའི་དགོངས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་མེད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་གྲོལ་བ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་རེ་ཞིག་འདིར་ཆོས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་མཐུན་པ་ཉིད་དེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་འདིར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །བདག་མེད་པ་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གང་ཟག་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་འདི་ལ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་བདག་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །གྲོལ་བ་མཐུན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བ་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཀྱང་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།བམ་པོ་བརྒྱད་པའོ། །རིགས་ནི་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་སྟེ། རིགས་མ་ངེས་པའི་
― DTG134_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉན་ཐོས་དག་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་དགོངས་ནས་ཀྱང་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། བསམ་གཉིས་རྙེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཅིག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་སྟེ། གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གང་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་བདག་ཡིན་ལ། བདག་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འཛིན་པས་ཀྱང་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་བས་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །ཡང་བསམ་པ་གཉིས་པ་ནི་གང་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས་ཉན་ཐོས་ལུང་བསྟན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་དང༌། མཐུན་པའི་བསམ་པ་ཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེ་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་པས་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ། ད་ཉིད་ལན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐར་ཕྱིན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཐེག་པ་འདིས་མཐར་ཕྱིན་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཐེག་པ་གཞན་ནི་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལས་དགོངས་ནས་ཀྱང་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཡང་རྒྱུ་གང་གིས་གཅིག་ཉིད་དམ་མང་པོ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཅིག་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གཅིག་ཉིད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་དུས་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་འབྱུང་
― DTG134_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་མི་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་མང་པོ་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པ་ནི། ཁམས་གཅིག་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། ཁམས་གཅིག་ན་ནི་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་ཏེ། གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་འབྱུང་བ་ནི་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མས་ནི་མང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དཔག་མེད་ཅིག་ཅར་ཚོགས་བསགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་རྣམས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསགས་པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ན་ཚོགས་བསགས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྲུབ་པས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། གལ་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་གཞེས་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དག་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང། སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་སྡེ་པ་གཞན་དག་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གཉི་གའི་དགོངས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པ་ནི། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་གྲོལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་
― DTG134_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གང་གི་ཕྱིར་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་སྟེ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྨིན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལ་དགོངས་ནས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན་ན། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན་ན་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་གང་ལས་དགོངས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་གཟུགས་སུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་དག་ན་ཐ་དད་པར་སྣང་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ནོ། །མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་མཐོང་བས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་མདོ་ལས། ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་དོག་སེར་པོ། ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དེ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་དང་གཞན་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དེ་ཉིད་ཁོ་ན་དེ་ལས་ཀྱང་གཞན་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་གཡོ་བའི་ངོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལོང་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དེ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་དང་རྟག་ཏུ་འདྲེས་ཤིང་བསྐོར་ནས་གནས་པ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདྲེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཡང་ཡིན་པས་འཇུག་པ་རྣམས་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་སྐུ་གང་མངོན་
― DTG134_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་མི་རིགས་པ་དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསྐལ་པ་དུ་མར་ཡང་མི་མཉམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་པ་དྲན་པ་རྣམས་ནི་ཡི་གེ་དང༌། རྩིས་དང༌། གྲངས་ལ་སོགས་པ་མི་མཁྱེན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་སྤྲུལ་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་གདུལ་བའི་དོན་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཉེས་པར་བཤད་པ་དང༌། ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་དེ་དག་རྣམས་པར་མ་མཁྱེན་ན་ཡང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་ན་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་སྤྲུལ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བོར་ཏེ། གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མི་རིགས་པས། སྤྲུལ་པ་ཡིན་པར་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་མཐོང་བར་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ནས་གཞན་དག་ཏུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་དགའ་ལྡན་ཉིད་ན་གནས་བཞིན་དུ། གླིང་བཞི་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྲུལ་པ་འགྱེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། ཡང་ལ་ལ་འདི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གཏོགས་པའི་གླིང་བཞི་པ་ལ་ལ་ནས་སངས་རྒྱས་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ན། གླིང་བཞི་པ་ཐམས་ཅད་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་ཡང་ལུང་དང་རིགས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མདོ་དང་འགལ་ཏེ། མདོ་ལས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་གཉིས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མི་འབྱུང་
― DTG134_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཞེས་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ནི། གླིང་བཞི་པ་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་ཡང་གླིང་བཞི་པ་གཅིག་ཏུ་མི་རིགས་ཀྱི། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་ནི་འདོད་དོ། །ད་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། དོན་ནི་དུས་གང་གི་ཚེ་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་པ་ལས། སངས་རྒྱས་མངལ་དུ་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ན། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་འདི་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་བཞུགས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ད་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མི་རིགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པར་བྱས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་བྱས་པ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་བྱས་པའོ། །གལ་ཏེ་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ན་གང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དག་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྟག་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་དག་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྟག་པའི་སྐུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པའི་སྐུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་ལ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པ་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟོན་པའི་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པས་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་
― DTG134_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་གང་དག་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་སློང་མོ་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། ཡང་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ཞིག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། འོན་ཀྱང་རྟག་ཏུ་སླད་མོ་སྦྱིན་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལྟར་རྟག་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདིར་རྒོལ་བར་བྱེད་དོ། ཡང་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འབད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལན་ཚིགས་སུ་བཅས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བརྙེས་པ་ཁྱད་པར་མེད་དཔག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འབད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་ཐར་བར་འགྱུར་བ་ཐོབ་པའམ། ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའམ། རྒྱུ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་སྙིང་རྗེས་རྒྱུད་བསྒོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་བརྩེ་བ་འབྱུང་བས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གཞན་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི་ཞེའམ། གཞན་བྱེད་ཀྱང་རུང༌། མི་བྱེད་ཀྱང་རུང༌། བདག་གིས་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། བསྟན་བཅོས་ཕུན་དུ་བྱུང་བ་དུ་བྱུང་མ་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་དཱཾ་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ན་དང༌། ལོ་ཙྪ་བ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས། ཡུལ་བྲག་དམར་ལྷ་སྡིངས། རི་ཁས་པོ་རིའི་རྩ། ཆུ་བོ་ལོ་ཧི་ཏའི་འགྲམ། དཔལ་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས། དབྱིག་འདུལ་པེ་ཀར་གླིང་དུ་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འདི་ལ་ཤཱོ་ཀ་ཉིས་སྟོང་ཚིག་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་དེ། བམ་པོ་ནི་བརྒྱད་དུ་བྱས་སོ།། །།
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར།
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།
― DTG134_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སི་གྲ་ཧ་ཨུ་པ་ནི་བནྡྷ་ནཾ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སློབ་དཔོན་སྔ་མས་རིགས་ཚུལ་དུ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་བློ་ཞེན་རྣམས། །མི་རྟོགས་པས་ན་ཚིགས་ཏེ་ནས། །བསྡུས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ། །དོན་བཅུས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་གོན་དུ་བསྡུ་བར་འདོད་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོན་བཅུ་པོ་དེ་དག་གཙུག་ལག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གླེང་སློང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་གམ་བཏགས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཏེ། འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའམ། དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་གཟུངས་དང་སྤོབས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་འཛིན་པ་དང་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་ནུས་པ་དེས་སམ། མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་འདིར་སྲོག་ཆགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པས་ཀྱང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བར་སྣང་སྟེ། དཔེར་ན་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་སྡུག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། ངན་པར་བྱས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྲན་ཐུབ་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའོ། །བདག་གི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་ཚ་བའི་བདག་ཉིད། དུག་ནི་འཆི་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། འདི་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཆེ་བ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་རང་གིས་མི་ཤེས་པས་དེ་རབ་ཏུ་བཤད་པའོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
― DTG134_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་ནི་དགོངས་པ་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བས་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། སྟོན་པ་དང་ཉེ་ན་གཞན་དུ་མི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བཅུ་ཉེ་བར་འདོད་པར་འགོད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆེད་དུའམ། དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། འཇིག་རྟེན་པ་ལས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྨོས་པ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ལས་བརྩམས་ཀྱི་གཞན་ལས་བརྩམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་བརྩམས་ནས། བདེན་པར་སྨྲ་བྱ་ཁྲོ་མི་བྱ། །སློང་ལ་ཆུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་དག་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྟག་པ་མེད། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པར་བྱ་བར་རིགས་སོ། །ཆོས་མངོན་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྒྱུའམ། གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པར་མིང་བཏགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་གསུངས་ཀྱི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པའམ། ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དང༌། བགྲོད་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །རྒྱས་པར་བྱན་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང༌། བསླབ་པ་རྣམས་དང༌། གཞི་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེའི་
― DTG134_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོ་ནི་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐྱང་པ་དང་ཚིག་ཏུ་སྦྱར་བའི་སྒྲར་སྣང་བ་འདོད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ཇི་ལྟར་བཤད་དེ། ཉན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དེས་མ་བཤད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྨི་ལམ་ན་བསྟན་བཅོས་དང་སྔགས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རེ་ཞིག་ངག་གི་རང་བཞིན་ནི་མདོར་མི་འཐད་དེ། ཡི་གེ་རེ་རེ་ནི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚོགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་མ་ཐོབ་པའི་ངག་ནི་མིང་ལ་འཇུག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་བྱུང་བ་ཡང་མིང་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གསལ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡང་མདོར་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉིད་མདོར་རིགས་ཏེ། ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དེ་ལས་སོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བས་ན་ཁྱད་པར་རམ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། ལྷག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་བགྲང་བར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །འདི་དག་གི་གསུང་ནི་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གཏི་མུག་གི་གཉིད་གཉིས་ཟད་པ་དང༌། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་པ་བཞིན་ནོ། །མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏ་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ནི་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་སྒྲས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་
― DTG134_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཀྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་གནས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཤེས་བྱ་ཉིད་ཤེས་བྱའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འགལ་ལོ། །ཤེས་བྱའི་གནས་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་པས། ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་དུ་རྣལ་མ་དང་སྦྱར་རོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འདྲ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སའི་ཁམས་སྲ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་གཞན་མ་ཡིན་ཡང་སྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང༌། མདོ་སྡེ་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ནི་ཤེས་བྱའང་ཡིན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའམ་ཡང་ན་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །འདིས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའམ། འདི་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་
― DTG134_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །འཇུག་པ་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་དག་པ་རྣམས་སོ། །འབྲས་བུ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་དེ་དག་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་དེས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དེ་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། ས་བཅུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ས་དེ་དག་ཉིད་ལ་དེ་ཉེ་བར་འཛིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་ན་དེ་ལ་སློབ་པ་ཡིན་པས་བསླབ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། ས་དེ་དག་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་སྤོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དང༌། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །གདུལ་བ་སྲབ་ཀྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བཞིན་དུ་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་འདིས་སྡོམ་པས་ན་སྡོམ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསླབ་པ་ཉིད་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་ནམ་མཁའི་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་བཟང་སྐྱོང་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་
― DTG134_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་སེམས་སུ་སྟོན་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་བྲིས་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་བའི་དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས། དེའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་འདི་དག་ནི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ལ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཤེས་པ་ནི་ཆགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བསླབ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་འདི་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་གཉེན་པོ་སྟེ་བྱ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་བྱ་བ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་དེའི་དབང་གིས་ཐོབ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སོ་སོར་མྱོང་ངོ༌། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་དང༌། ཚོགས་ལྷག་མ་
― DTG134_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེས་དེ་ཁོ་ན་ལས་རབ་ཏུ་མི་ཉམས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་མི་གཏོང་བས་ལས་དང་པོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་སྒྲུབ་བོ། །མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་དཔེ་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་མེད་ན་དེ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་དེ་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མཐའ་དག་གནས་པས་གནས་ཏེ། གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེད་དུ་བཤད་པ་དག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དག་གོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དེས་གནང་ནས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཆོག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སྲིད་དུ་དོགས་ནས་སྨྲས་པའོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པར་མི་དམིགས་ལ། བྱེ་བྲག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དེ་དམིགས་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་བྱེ་བྲག་ཡི་སོགས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གཞན་གྱི་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིད་ལ་བཞག་ནས། གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲོས་སོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོའང་ཡིན་པའམ། ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག །སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་སྤངས་པས། །དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཀུན་
― DTG134_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གནས་བཅུ་པོ་དག་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་དྲུག་གམ། གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འོག་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་སོ། །མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འགལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྐྱོན་དང་བཅས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་ལྟར་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་དང་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་སྟོན་པའོ། །འདི་ལྟར་གཞན་ལ་མ་མཐོང་ལ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། གྲངས་དང་གོ་རིམས་ཀྱི་དགོས་པ་འཐད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རེ་ཞིག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་འདི་ལས་འབྲས་བུ་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །འབྲས་བུ་འདིའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་མི་ཤེས་སོ། །རྒྱུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་སྤངས་ནས་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། མེད་པ་དང་ཡོད་པ་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཏུ་འདོགས་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་ཅིང་སེལ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བའི་མཐའ་འདི་གཉིས་ནི་གཡང་ས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །འདི་གཉིས་ལ་གནས་ན་དབུ་མའི་ལམ་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་སྤངས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་ཤིང་མི་སྐུར་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་
― DTG134_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བྱེད་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུར་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐུར་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་འདིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པའི་མཐའ་སྤངས་པ་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་གང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པས་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་པས་སྐུར་པར་མི་བྱེད་པའོ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ། འཇུག་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་གང་གིས་རྟོགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཇུག་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་དང་མཐུན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་དོན་དམ་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་བྱའོ། །འདུན་པ་དང་མོས་པ་ནི་བསམ་པ་སྟེ། ཤེས་ནས་དད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་ལྷག་པར་ཆེའོ། །འཇུག་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །ས་བཅུ་དག་ཏུ་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་བསླབ་ཅིང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་བྱའོ། དེ་ལྟར་ན་གོ་རིམས་དང་གྲངས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་མཐུན་པ་ཡང་དངོས་དང་ཞར་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་གྲངས་ཀྱང་བཅུ་ཁོ་ན་སྟེ། མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །འབྲས་བུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་གང་དུ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ཉན་ཐོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མ་འཕགས་པར་ཡང་མི་འདོད་དེ། སྟོན་པ་དང་སློབ་མར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ལམ་
― DTG134_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འགའ་ཞིག་བཤད་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་དུ་མངོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པས་བཤད་པར་མི་ནུས་སོ། །བསྟན་པ་འདིར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་སྟེ། ཇི་སྙེད་དང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དང་པོའི་མུ་མེད་པས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སོ། །དབྱིངས་ནི་རྒྱུ་སྟེ་ས་བོན་ནོ། །གང་དག་གི་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འོག་ནས་མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པའི་གནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡོད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་དོན་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་ཏེ། རྒྱུའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་པས་གནས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཏན་ལ་དབབ་པའི་གནས་སུ་འོག་ནས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཐོབ་པ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ཞལ་ནས་གསུངས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཀུན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་
― DTG134_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞི་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བང་བ་དང་མཛོད་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མི་རུང་ངོ༌། །གང་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གནས་ནི་ཡིན་ནོ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་དོན་ནི་ཀུན་གཞིའི་དོན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་དོན་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་ཏེ། སྨན་ནད་མེད་ཀྱི་ཐིགས་པ་དུག་གི་བུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་དུག་གི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྟོན་ཏེ། བག་ཆགས་ཙམ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་དང་བཅས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞན་དག་གི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་དུ་ཁྱད་པར་བག་ཆགས་བསྒོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་སེམས་ཅན་དག་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་དག་གཙོ་བོ་ལ་མི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་དུ་སྦྱོར་ཏེ། གཙོ་བོ་ཉིད་གསལ་བའང་ཡིན་ལ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འགལ་ལོ། །དམ་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་པ་སྟེ། འོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོས་མ་ཡིན་པས་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གཞན་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་གྲགས་
― DTG134_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟོན་ཏོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཟབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་མཁས་པའི་བློས་ཀྱང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཤེས་བྱ་ཕྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་སྐབས་མ་ཡིན་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མ་བཤད་དོ། །ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་རྒྱུད་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆུའི་ཆུ་བོ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་འཁོར་གྱི་བར་དུ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་འདི་ལ་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སེམས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས་བྱིས་པ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་དག་ལ་མ་བསྟན་ཏོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་སྟོན་ཏོ། །འདིས་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་གི་བར་དུ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལེན་པས་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཤི་བའི་རོ་བཞིན་དུ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཀུན་ཏེ། ལུས་ཏེ། ལུས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་མ་བྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་ཡང་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །དེ་སྤྲེལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཉེ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་གི་ནང་དུ་བརྒྱལ་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ལུས་མཐའ་དག་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་མཐའ་དག་གི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དུ་ལུང་གཞན་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེའི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། ངའོ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཁེངས་སོ། །དེ་གཉིས་ཡོད་ན་བདག་ལ་ཆགས་པ་འབྱུང་སྟེ། བདག་ལ་དགའོ། །དེ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG134_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུའམ། འགལ་བ་མེད་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གནས་གཅིག་པོས་ནི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །གཉིས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲར་གྲུབ་བོ། །དེ་མ་ཐག་པ་དང་ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ནི་རྣམ་པར་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། ཡིད་གེ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲའི་དོན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཐད་པ་མེད་པར་གཞན་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་སྒྲུབ་པ་ལ་རིགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇོག་གོ །མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་མེད་ན་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་པའི་གགས་བྱེད་པ་གཏི་མུག་གོ་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་དོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། གང་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉེན་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མ་འདྲེས་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་དམ་བཅའ་ན་ནི་གཏན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་
― DTG134_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དགེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་དགེ་བའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་དེ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་དེས་དྲངས་པའི་གཉེན་པོ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགགས་ཏེ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ནའང་འདི་ལས་གཞན་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པར་མི་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། མི་མཐུན་པར་བཞག་པ་སྟེ། ང་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཇི་ཞེ་ན། གཞན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་བཞིན་ནོ། །མ་འདྲེས་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པ་དེ། སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁས་ལེན་པ་དེས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐུན་པར་ཁས་བླངས་པ་དེ་འགལ་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་གཞུང་ལ་ནི་གང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ངས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བརྗོད་པས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །གང་དག་སྙིང་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་གནས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་དེ་
― DTG134_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །གང་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དེ་ཡོད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཐད་དོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་གཉི་གར་ཡང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་པ་བཞི་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ས་ཐ་དད་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཞི་བར་གནས་པར་འདོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་གར་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པར་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད། འདི་ནི་མདོ་སྡེ་པ་དང་གཏན་ལ་དབབ་པ་སྟེ། དེ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མི་ལྡན་པ་རྣམས་རྫས་སུ་ཡོད་པར་མི་འདོད་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྫས་ཐ་དད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ངེས་ཚིག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་ཇི་ལ་གནས་པར་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན། །ངར་འཛིན་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགགས་པའོ། །དེར་སྐྱེ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་བའོ། །དེའི་རྒྱུན་ནི་དེ་ཕན་ཆད་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །གལ་ཏེ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མི་འདོད་ན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་
― DTG134_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ནི་ངར་འཛིན་པ་མེད་པར་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་འཕགས་པས་སྨྲས་པའི་འོས་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཅན་ངར་འཛིན་པའི་འཕེན་པས་ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྗོད་བྱེད་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་ཏེ་འགགས་པ་དང༌། རྗོད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐད་ཅིག་ཕན་ཆད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་རིགས་སོ། །གང་ལ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་སེམས་ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པར་ནི། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་ཏེ། ངར་སྦྱིན་པ་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་རིག་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །མ་རིག་པ་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་གནས་མེད་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཡིད་མ་གཏོགས་པར་གནས་གཞན་མེད་དོ། །དགེ་བའི་སེམས་ནི་མ་རིག་པའི་གནས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་དང༌། ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བའོ། །གསུམ་པོ་འགལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། ངར་འཛིན་པ་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་མོ། །མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་སྔར་བསྟན་པ་དེ་བཤད་དེ། །ཡང་དག་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཡི། །སེམས་ཀྱི་གེགས་སུ་རྟག་གྱུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བའི་གགས་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་དེ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་
― DTG134_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཀྱི་ལུས་གསུམ་པ་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་ལུས་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲའི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཡིན་པ་ལྟར་སེམས་ཞེས་བྱའི་སྒྲའི་ལུས་གཞན་ནི་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་སོ། །བརྗོད་པ་འདིའི་ལུས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། འདིར་སྒྲའི་ལུས་སུ་འདོད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བསགས་ཤིང་གང་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྒོར་བྱས་ཤིང་བསྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ཁས་བླངས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མ་བཤད་དེ། དེ་དག་ནི་ཤེས་བྱ་རགས་པ་བསྡུ་བས་གདུལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤས་པ་ལ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། གཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བསྟན་ཀྱང་ཤེས་བྱ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རགས་པ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དག་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་གནས་སོ། །རགས་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ནི་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དང༌། རྒྱུ་རགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་
― DTG134_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕྲ་བའོ། །ཆོས་གཅིག་མངོན་པར་མ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་འབྱིན་པར་ངས་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་དགོངས་པའོ། །མ་སྤངས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གི་སྒྲ་དང་གཞི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྙེགས་ཀྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་མ་བཟུང་བས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་མཐུས་ནུས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། གཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱ་བར་གཏོགས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཁམས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང༌། མཆོག་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྐལ་པ་ཡོད་པ་དང༌། སྐལ་བ་མེད་པ་དང༌། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་གྱིས་དོན་མཐའ་དག་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་དོ། །དེ་ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པར་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་སྤངས་ན་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་མ་བྱ་བའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་གཅིག་ལས་གཅིག་བཟློག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་ན་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་དབང་གིས་དོན་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། བདག་
― DTG134_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བར་འབྱུང་བར་ཤེས་ན་དེའི་ཚེ་གཟུང་བའི་དོན་མེད་པར་རྟོགས་ནས་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་རིགས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་གོམས་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པར་ཤེས་ཏེ། མཐའ་ཡས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དག་པ་ལ་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པ་དག་པའི་ཐབས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སྨྲས་པ། བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་རྟོག་པ། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་སྤངས་ན། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་བསྟན། །ཞེའོ། །ལུང་གི་ཚུལ་འདི་མི་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་དག་ནི། དཔེར་ན་རྒྱུན་གྱིས་ནུས་པའི་ཕྱིར། །མེས་ནི་ཐམས་ཅད་སྲེག་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་འདོད་ཀྱི། །ཅིག་ཅར་ཐམས་ཅད་རིག་ཕྱིར་མིན། །ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མ་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་བསླབ་དང་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གཙོ་བོ་ཁོ་ནར་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པ་གཞན་ལ་གྲགས་པར་ཉེ་བར་འགོད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལམ་པོ་ཆེ་བཏོད་པ་ཉིད་དུ་མཇུག་སྡུད་པར་སྐབས་སྦྱོར་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ན་ཕན་ཡོན་བཞི་ཡོད་དོ་ཞེས་མདོ་གང་ལས་གསུངས་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞིའི་མདོ་དེ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་དགུ་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བས་དེ་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་དུས་ཏེ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG134_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་ཡང་འདི་ནི་མ་འོངས་པ་ན་མངོན་པར་དགའ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། དེ་འདོད་པ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་གཞི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་པར་འདོད་པའོ། །རྣམ་པར་གཏོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཉན་པའོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་སོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཏེ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྒྲུབ་པ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེའི་ལུང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱས་བ་འདིས་ཀྱང་ལམ་པོ་ཆེ་བཏོད་པར་སྒྲུབ་བོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ནི་སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་སྟོན་སྡེའི་ལུང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་ལུང་གི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྐད་ཅིག་པ་ནི་གང་དག་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའོ། །དེའི་ཚེ་རབས་པ་ནི་གང་དག་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་པར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པ་ནི་གང་དག་རྡོ་རྗེས་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མི་སྲིད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་མིང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཇི་སྲིད་འཁོར་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལ་ལར་རེས་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞི་དང་དུས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པར་ནི་གཟུངས་རྒྱུན་ཆད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། དེའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུ་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །འཕགས་པ་གནས་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་ལས་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་སྒྲར་གསུངས་ཏེ། སྲིད་
― DTG134_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའི་ལུང་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། ཡིད་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །གང་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་དང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྲེང་བ་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ནས་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེའི་ལན་རིགས་པ་ཐིགས་པའི་ནང་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལམ་བོ་ཆེ་བཏོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པ་གཞན་གྱི་ལུང་དུ་མ་ལས་གྲགས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལམ་དུ་དོང་བ་དང་རྗེས་སུ་དོང་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་སྟོན་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དོན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྒྲ་གཉིས་དང་དོན་གཉིས་ཐ་དང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་འདས་མ་ཐག་པ་ནི་ཡིད་དོ། །ཡུལ་སོ་སོར་རྣ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་ཐ་དད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་བྱའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་གཞན་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་སྨྲས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་གཞིའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེས་དེ་དག་ལ་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དག་བཅས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་ཚོར་བ་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་སྤྱི་ནི་ཀུན་གཞི་ཉིད་དེ། འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སོ་སོ་ལ་བྱ་སྟེ། ཆགས་པ་དང་དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལུང་དང་རྟོགས་པས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྟན་པ་
― DTG134_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཉེས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་མེད་པ་དང༌། རང་གིས་ཀྱང་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་དུ་ན་ཡང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་མི་རུང་བ་མེད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པ་སྟེ། རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཆེས་བཟང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པར་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། དེའི་བཤད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངན་འགྲོ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། དེ་དག་ལ་རེས་འགའ་ཡང་བདེ་བ་མེད་དོ། །མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདོད་པའོ། །འདོད་པ་མེད་པའི་དོན་ལ་ནི་སུ་ཡང་མི་སྦྱོར་ཏེ། སྦྱོར་བའི་དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དེ་དང་འབྲལ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་སྟོན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བྲལ་བར་འདོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་དང་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་མི་རུང་སྟེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གོང་མ་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེར་ཡང་དེ་ལ་དེ་དག་སྦྱོར་བར་མི་རིགས་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡང་ཆོས་འདི་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་སྨོས་པ་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དེ་དག་སྦྱོར་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བར་འདོད་པ་དང༌། སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་
― DTG134_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་ལུགས་རྣམས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ནས་དེ་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་གསལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནང་གི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཁྱད་པར་བཟློག་པའི་དོན་ཏེ། ནང་དུ་བདག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པ་ནི་ནང་གི་བདག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་འདོད་པ་ལ་གཞོལ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པ་རྣམས་དེ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་འདོད་པར་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕུང་པོ་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་སྨོན་གྱི་བདག་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་དེ་དག་གི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་གྱི། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་ཆགས་པར་ནི་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་ངན་འགྲོར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་ཡང་དེ་ལ་འདོད་པར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་བཅིངས་པ་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཉེན་པོ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་འཇུག་གི །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སུ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོར་བ་མེད་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་
― DTG134_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟིན་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། གློ་བུར་དུ་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་དེ་ཕུང་པོ་དག་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་དེ་འབྱུང་བ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་བཞི་པོ་དེ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དག་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། དེ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པས་ནི་དེ་སྤངས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ནི་དེ་ལོག་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་ཉིད་དུ་ཆེས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །ཆོས་ལེགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་བཞག་ནས་མིང་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱེ་བས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ཡང་དང་ཡང་མྱོང་ནས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་གང་སྐྱེ་བ་ཅན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་
― DTG134_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་འགག་པ་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་རུང་ངོ༌། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་གི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྒྱུའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ནི་ས་བོན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པས་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མ་བྱུང་བ་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མཚན་ཙམ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་ཉིད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། གང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་གིས་བག་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་ནས་ཀྱང༌། ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །བྱུང་སྟེ་དེ་དག་ཉིད་ལས་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་འདྲི་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡུན་རིང་དུ་རྙེད་ནས་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་མ་གྱུར་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ནི་
― DTG134_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ལས་བག་ཆགས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱུང་བ་ལྟ་བུར་དངོས་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཏིལ་དག་ལ་མེ་ཏོག་གིས་བསྒོས་ན་ཏིལ་དང་མེ་ཏོག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་འགགས་ཀྱང་ཏིལ་རྣམས་དེའི་དྲི་གཞན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་པའི་དཔེ་དཔེར་བརྗོད་པའོ། །དཔེར་ན་ཏིལ་རྣམས་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡུན་རིང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ནས་མེ་ཏོག་བསལ་ཀྱང་དེའི་དྲི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་འགག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མང་དུ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཐོས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེས་ཆོས་འཛིན་པའི་བློ་དང་སྒྲ་དག་བྱས་པ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ལ་གྲགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་བརྗོད་པ་མང་པོ་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། ཕྱི་དང་ནང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ས་བོན་དེ་དག་གི་རྫས་དེ་དག་ཐ་དད་དམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིས་འགེག་ཏུ་གཞུག་པར་རྟོགས་པ་སྙིང་ལ་བཞག་སྟེ། གཉི་ག་ལ་སྐྱོན་གདགས་པར་འདོད་ནས་དྲི་བའོ། །གལ་ཏེ་སོ་སོ་ན་ནི་དེས་ན་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུམ་བསྟན་པ་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་འཐད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དང་རྫས་སུ་ན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་རྣམས་གནས་
― DTG134_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བརྗོད་དེ། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ནུས་པ་ཡང་ནུས་པ་ཅན་དང་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དམ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ནུས་པ་ཅན་རྒྱུར་བྱས་ནས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པའི་ལྟར་ན་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་བློ་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསམ་པའི་སྐབས་མི་རྙེད་དེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཤིང་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་དེ་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ་རྣམ་པ་ནི་མང་སྟེ། རྣམ་པར་རྣམས་རེ་ཞིག་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མང་པོ་ཉིད་དུ་རང་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་ཤེས་བ་དུ་མ་མི་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དང་དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བས་ཇི་ལྟར་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མར་མེ་འབར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ཤིང་ཚིག་ན་མེ་ལྕེ་འབྱུང་སྟེ་དེའི་ཡན་ལག་ཚིག་པ་མེད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་སྙིང་པོ་ཚིག་པ་དང་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་དུས་གཅིག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་དུས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔར་ཚིག་ལ་ཕྱིས་མེ་ལྕེ་འབྱུང་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཚིག་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེ་ལྕེ་ཡང་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཇི་སྟེ་སྔར་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་ཕྱིས་ཚིག་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་མེ་ལྕེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཚིག་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་སྟེ་གཉི་ག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་མར་མེའི་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་དང༌། སྙིང་པོ་ཚིག་པ་དག་དུས་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་ཕན་ཚུན་གཅིག་
― DTG134_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །མདུང་ཁྱིམ་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་དེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དག་གིས་རྒྱུ་ལྔ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་སྨྲའོ། །བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་མེད་པར་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་འདས་པ་རྣམས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲོན་པོའི་དཔེས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ནུས་པ་ཡོད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ས་བོན་མེད་པར་ནི་ནུས་པ་མི་འཐད་དོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་བཏགས་པ་པ་སྟེ། དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པར་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་སོ། །བག་ཆགས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིག་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གི་རྒྱུར་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མེད་པར་རྒོལ་བའོ། །དཔེར་ན་ཚི་གུའི་རྩི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པར་སྨྲས་པའོ། །ཚི་གུའི་རྩི་ནི་ཚོན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། སྣ་ཚོགས་སུ་མི་སྣང་བ་དག་གོ །འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཚོན་གྱི་སྣོད་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཚོན་གྱི་སྣོད་དོ། །དེར་བཅུག་པ་ནི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རས་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཚོན་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG134_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ནུས་པའམ། རྣམ་པར་འབྱེད་པར་དགོས་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་ལུས་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་པ་ལ་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ན་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་བྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་མ་རིག་པས་ལྡོངས་པས་དམུས་ལོང་དཔེར་བྱས་སོ། །སྣ་ལ་རེག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ལ་རེག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་སྔོན་གྱི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་དངོས་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ཁམས་གསུམ་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དེ། ལྷ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་
― DTG134_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ཁ་ཅིག་དང༌། རེས་འགའི་དུས་སུ་རྒྱུན་ཆད་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉེན་པོ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ས་བོན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་དང་ནང་དང་མི་གསལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔས་ནི་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་སྟོན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་ནི་ནས་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་གི་ས་བོན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མི་གསལ་བ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གིའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཉིས་སོ། །དེ་ལས་རྒྱུ་དང་གཞིའི་དངོས་པོས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གཉིས་དག་ཅེས་འདོན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཅེས་བཤད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དོན་དམ་པའི་ས་བོན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་དེ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་རྟག་པ་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་པ་ཡང་འགགས་ཟིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བྱ་ཤི་བའི་སྐད་བཞིན་དུ་འགགས་ནས་འབྲས་བུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུའི་དུས་དང་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བོན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འདོད་དེ་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡང་གློག་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་ཡུན་རིང་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆགས་
― DTG134_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། རྩ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ནི་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཕན་གནོད་དུ་འགྱུར་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ན་བཏགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ས་བོན་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན་ལན་བཏབ་པ། ངེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཞེ་ན་ལན་བཏབ་པ། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ས་བོན་དེའི་ས་བོན་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་འབྲས་བུས་བསྒྲུབས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་དང་ས་བོན་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ས་བོན་གྱི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཉིད་སེལ་ཏོ། །ས་བོན་དང་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དཔྱོད་དོ། །བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུད་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རླུང་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རླུང་ཡང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་བསྒོས་པའི་ཏིལ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རྫས་གཞན་གྱི་དྲི་བཞིན་དུ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་དྲི་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དྲི་མཉམ་པ་དེ་ལ་བསྒོ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲི་ཞིམ་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གླ་རྩི་བཞིན་ནོ། །དྲི་ང་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྒོག་པ་བཞིན་ནོ། །བསྒོ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བསྒོ་བར་ནུས་པའམ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་སྟེ། ཕན་ཚུན་གྱི་ཆ་ཤེས་འདྲེ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བསྒོ་བར་བྱའོ། །སྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འདྲེ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་དེ་སོ་སོར་གནས་ཤིང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་
― DTG134_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉེན་པོར་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བས་རྟག་པའོ། །གཞན་ནི་རེས་འགའ་རྒྱུན་ཆད་པས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་འོས་པ་དང་བསྒོ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲུག་པོ་དག་ལ་འབྲེལ་མེད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་གནས་དང༌། དམིགས་པ་དང། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་ས་སོ་སོ་རང་གི་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུམ་ཐ་དད་པར་འགལ་བར་མེད་དེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དྲུག་པོ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཅིག་ཅར་མེ་འབྱུང་ན་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་མེད་དོ། །འབྲེལ་བ་མེད་ན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ག་ལ་འགྱུར། ཇི་སྟེ་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་ཕྱི་མ་ལ་བསྒོ་བར་འདོད་ན་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་མེད་ན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྟེ་རིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅར་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིགས་གཅིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་གམ་སྐད་ཅིག་འགའ་ཞིག་ལ་བསྒོས་ན། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བསྒོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའང་མི་རུང་སྟེ། རིགས་ལ་བྱ་ན་གཞན་དུ་ཐལ། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ལས་མ་འདས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མིག་ལ་
― DTG134_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་དབང་པོ་དབང་པོའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་དབང་པོ་ཉིད་ཐུན་མོང་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བསྒོ་བར་བྱ་ན་ཡང་བསྒོ་བ་ནི་འདིར་ཟད་དེ། ཡང་ན་ཕན་ཚུན་དུའམ་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ལའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ལ་བསྒོ་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་འདི་གཉི་ག་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་འཕེན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕྱིར་རོལ་གྱི་ས་བོན་ནི་མྱུ་གུ་མངོན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྒྱུད་ནས་སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་འཕེན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མིང་དང་གཟུགས་མངོན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྒྱུད་ནས་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡིན་གྲང་ན་འཕེན་པར་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་བཏབ་ཤི་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། འཕེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་ས་བོན་དུ་མ་བཏབ་པ་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ནས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡུན་རིང་པོར་རྗེས་སུ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤི་བའི་རོ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་གྱི་ཤི་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མདའ་ནི་བར་དུ་མི་ལྟུང་བཞིན། དཔེར་ན་མངའ་ནི་སྔར་བཀང་ལ་འཕངས་ན་འགྲོ་བ་དེ་ལ་འགྲོ་བ་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བཀང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུ་རོལ་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བར་ཡང་འགྲོ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་བཀང་བ་ནི་དེ་ལ་འཕེན་པ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །གང་དག་རང་གི་ངང་གིས་མཐར་འཇིག་ཕྱིར། །ཞེས་འདོན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་འདི་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་གྱི་དཔེ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྙིང་པོ་དང་མ་ཟད་པའི་མར་མེ་འཆི་བའི་ཚུལ་དུ་མཐའ་འགྱུར་བའི་རྒྱུན་འཆད་པའི་བདག་ཉིད་ཕྱིར་རོལ་གྱི་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་
― DTG134_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གང་གིས་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྔོན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ན་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་པས་ངེས་པར་འཕེན་པས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ལྟར་ནང་གི་དང་ཕྱིའི་ས་བོན་གཉིས་མཚུངས་པར་བསྟན་ནས། ཕྱི་རོལ་ས་བོན་མ་བཏབ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་མཚུངས་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་ནི་བཏབ་ཀྱང་རུང་སྟེ་ས་བོན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ་དཔེར་ན་སོལ་བ་དང་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང༌། ལུག་གི་བལ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཏིལ་དང༌། ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་དང༌། རྩྭ་ཌཱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཏིལ་ལ་སོགས་པ་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་བཏབ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལས་སྐྱེའོ། །འབྲས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་བཏབ་པ་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ས་བོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ཉིད་དེ་ནི་ནང་གི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་བཏབ་པ་ཉིད་ས་བོན་དུ་རུང་གི་མ་བཏབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་མེད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྲས་བུ་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཏབ་ཀྱང་རེས་འགའ་ཆུད་ཟོས་ལ་སྲེད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་བཏབ་ཀྱང་རུང་སྟེ་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་ནང་གི་ས་བོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ཆུད་ཟ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཕྱི་རོལ་དང་མི་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་ནང་གི་ས་བོན་ལས་ཕྱིའི་ས་བོན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་དུ་སྔ་བཤད་པ་ལ་གནོད་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ལན་བཏབ་པ། ནང་ནི་ཕྱིར་རོལ་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བག་ཆགས་རྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །འདི་ལྟར་འབྲས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ནི་དེ་ལ་ཟ་བའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེར་སྣང་བར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །ཡང་སྨྲས་པ། ནམ་མཁའ་ས་རླུང་ཉི་མ་དང༌། །ཕྱོགས་དང་རྒྱ་མཚོ་འབབ་ཆུ་རྣམས། །ནང་གི་བྱེད་པ་ཡང་དག་གི །ཆ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་འདྲ་བར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
― DTG134_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་བལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་ནུས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཉེ་བར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་སྤྱོད་དང༌། །དེ་ཡི་འཇུག་བྱེད་སེམས་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་གཞུང་ཉེ་བར་བཀོད་པས་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་གཞུང་ལུགས་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་གཅིག་གི་རྐྱེན་གཅིག་ཡིན་པར་ལུང་གིས་བརྟན་པོར་བྱེད་དེ། མ་ལ་བུ་རྣམས་བདག་ཅག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་དེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ངའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་ལ་གཅིག་འབྱུང་བས་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ལ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ལའོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་ན་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་མཐུས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་རྐྱེན་གསུམ་གྱིས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོ་དང་དམིགས་པ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཏོ། །འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏེ་གོ་སྐབས་འབྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་གསུམ་གྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལྟར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ་སྔ་མ་དང་དོན་མཐུན་པར་རང་རང་གི་གསུམ་གསུམ་པོ་དག་གིས་འབྱུང་བར་མཚུངས་པར་བཤད་དོ། །འཁོར་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྐྱེན་གསུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་
― DTG134_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་དག་གི་རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཅིག་ལ་ཡང་བཞི་ཆར་ནི་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ལུང་དག་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབས་ནས་ལྡན་པའི་རིགས་ལས་གྲུབ་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། རིགས་པ་དང་ལུང་སོ་སོས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དད་པས་ནི་ངའི་ཕྱིར་མ་འགྲོ་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་ཀྱི་དེ་དག་དེ་ལ་ཡོད་དེ་ངའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ་དག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པ་དང༌། ལས་ཀྱིས་བྱས་པ་དང་སྐྱེ་བས་བྱས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་རེ་ཞིག་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་གཏན་དུ་བ་སྟེ། ལམ་གྱི་བདེན་པས་བག་ལ་ཉལ་ལེགས་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་གནས་པ་དང་བཅས་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདས་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། འདས་པའི་ལས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་
― DTG134_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་འདས་པའི་ལས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱ་བ་མེད་པས་མདོ་སྡེ་པ་དག་མི་འདོད་པ་དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཡང་འདས་པ་མེད་པས་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་འབྱུང་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཁས་བླངས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་བ་དེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་དུ་མི་རུང་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་བག་ཆགས་མི་འཐད་པར་དཔྱོད་དེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རེ་ཞིག་སྒྲ་ནི་རིམ་གྱི་དོན་ཏ། །འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །གནས་པས་གནས་ལ་བསྒོ་བ་ནི་རིགས་པའི་ཚུལ་ཡིན་གྱི་གནས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ལ་བསྒོ་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཅིག་མི་འདོན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་ལ་གནས་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཏེ་ཐ་དད་དོ། །དེས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་གི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔར་ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྒོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བག་ཆགས་མི་བསྒོ་སྟེ། བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྤོ་
― DTG134_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་ལས་དང་བྱེད་པ་དག་འཆོལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྒོས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པས་གཞན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བག་ཆགས་བསྒོར་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ནི་འདི་ཙམ་དག་ཏུ་ཟད་དེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་དང་དོན་མཚུངས་པར་བཤད་དོ། །གང་ཡངས་གོང་མ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ནའོ། །གནས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །མདོ་སྡེ་པ་དང་གཏན་ལ་དབབ་པའི་སྐབས་སྟོན་ཏེ་དེའི་གཞུང་ལྟར་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་གང་གི་ཚེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ལ་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འགགས་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར། གཉེན་པོ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་བོན་དང་འབྲེལ་པར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ཏེ། ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལའོ། །འདས་ནས་ཡུན་རིང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བྱེ་བྲག་
― DTG134_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་སྨྲ་བའི་ཐོབ་པའི་ཕྱོགས་ནི་མདོ་སྡེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་ཟིན་ཏེ་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཉེ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་པ་དང་དཔྱད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་མེད་པའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་མི་སྲིད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངེས་པར་བྱས་ཏེ་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་འདོད་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཉེས་པ་མང་དུ་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པ་འདིས་འཇིགས་ནས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དུས་ན་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགགས་པ་རྣམས་ལས་ནི་དེ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུ་བྱེད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སྐྱེད་ན་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་མེད་ན་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཡང་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་བའམ། འཇུག་པ་རྙེད་པ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཐད་ན་སྐྱེ་བའི་འབྲས་
― DTG134_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་འབྱིན་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པ་ན་ལས་དེ་གང་དུ་གནས་ཏེ་སྲིད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ད་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྦྲེལ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་སོ། །ཤི་འཕོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་བའོ། །ཡིད་བར་མདོའི་སྲིད་པ་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་བ་དང་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་སྲིད་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དེའི་ཚེ་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་འབྲེལ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་འདྲེས་པར་གྱུར་ནས་ནུར་ནུར་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པར་འགག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ན་དེ་མ་འགགས་ན་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མའི་མངལ་དུ་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་བརྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་འགག་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་འདྲེས་པར་གྱུར་ནས་ནུར་ནུར་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་པོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མངལ་དུ་མ་ཞུགས་ན་ནུར་ནུར་པོ་ཡང་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་དུ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་བརྒྱལ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །བརྒྱལ་བཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དད་པ་དང་ཆགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་རྣམས་སུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་
― DTG134_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྩ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་དང་གང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཅན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མདོ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་མི་འདོད་དོ། །ཁྱེད་ནི་འདི་སྐད་འདོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞེས་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྒྱུན་ཆད་ན་ནི་སྲོག་གི་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ན་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དུས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་གནས་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་སྐྱོན་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བཟློག་པ་སྟོན་ཏོ། །གང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་གཉི་ག་ལ་ངེས་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དུས་ཕྱི་མ་ལ་འབྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་གནས་ཡིན་ཏེ། བར་མ་དོའི་སྲིད་པས་བསྡུས་པའི་གནས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་རྟག་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་ཡང་འདོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱང་བཀག་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་
― DTG134_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོན་ནོ། །གང་བདག་ཅག་གཉི་ག་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ངེས་པ་དེ་ནི་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ། དཔེར་ན་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་གཞན་ན་འབྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ཕྱིར་བརྒལ་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་ནི་དམིགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་ཆོས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཡོད་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་མ་གཏོགས་པའོ། །འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་དག་གོ །འདིས་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་གཅིག་པུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ནི་མིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱ་གནས་ཀྱང་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་གནས་གང་
― DTG134_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ༌། །མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡུད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་ལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པར་འཚོལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤི་བའི་ལུས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བཏང་བ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་ཁོག་པ་ཟིན་ཏེ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་མ་ཟིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛིན་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་འཆི་བར་འགྱུར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་རིགས་ན། ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །འདི་དག་གང་ཚེ་ལུས་འདོར་ཞིང༌། །བོར་ནས་དེ་ཚེ་འདུག་པ་ནི། །དཔེར་ན་ཤིང་ལ་སེམས་མེད་བཞིན། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལུས་ཀྱེ་དབང་པོ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་མདུང་ཁམ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །གཟུགས་ནི་ནུར་ནུར་པོའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་གནས་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་སྨོས་པས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟུང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པས་ཅི་ཞིག་གཙོ་བོར་བསྟན་པར་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནི་བདག་གི་ཡིད་བཟློག་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེས་ལུས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གཞོན་ནུའམ་
― DTG134_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞོན་ནུ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གལ་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་ཅིང་འགགས་ཀྱང་མིང་དང་གཟུགས་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་འཐད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་སེམས་ཅན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་དང་འདུ་ཤེས་པ་ན་མེད་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་མེད་པར་ནི་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་མེད་དོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་ནི་ཟས་སུ་མདོ་ལས་མ་གསུངས་ཏེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བ་མི་རུང་བའི་འཐད་པ་བསྟན་ནས། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སར་སྐྱེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཡང་དེ་མི་རིགས་པའི་འཐད་པ་སྟོན་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཤི་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ས་བོན་དང་ལྡན་པ་གཞན་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ནི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱང་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ས་བོན་དང་ས་བོན་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཚེ་རབས་གཞན་ན་ཐོབ་པ་ཡང་ས་བོན་དུ་མི་རུང་སྟེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་ས་བོན་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་དེའི་ས་པའི་སེམས་གང་ལ་བག་ཆགས་གནས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ངེས་པར་གནས་བཅའ་པར་བྱའོ། །ཡང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་
― DTG134_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱང་གཞི་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཚེ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་གཞི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་དེ་དེ་སྐྱེས་པ་ན་གང་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་འཇིག་རྟེན་པ་འབྱུང་བ་ནི་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འགགས་པ་ན་འགྲོ་བས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པས་འགྲོ་བ་དེ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་དག་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་པར་སྤང་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ས་པའི་ལམ་མེད་པས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གསལ་བ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་གཉི་ག་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་གཉི་ག་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་འགྲོ་བར་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་ཡང་གནས་སུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་པ་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བའི་ལུས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ནི་བརྟེན་པ་ལ་དེར་འགྲོ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ལེགས་པར་བྱེད་པའམ་ཉེས་པར་
― DTG134_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་འཆི་འཕོ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ལུས་ཀྱི་སྨད་ནས་རིམ་གྱིས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ལུས་ཀྱི་སྟོད་ནས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཚེ་གང་ན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་གསུམ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་འདས་པ་ཚེ་རབས་དུ་མར་སེམས་གཞན་གྱིས་བར་དུ་བཅད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་ཚེ་རབས་གཞན་ན་ཐོབ་པའི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཚེ་རབས་དུ་མར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་དུ་མས་བར་དུ་ཆོད་པས་མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་ལྟར་ན་མེད་དེ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་སྦྱར་བའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གང་རིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་དེའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་དེ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་འདིར་ལུས་པ་དག་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འགྱུར་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་མཇུག་བསྡུས་བསྔལ་ནས་དེ་ནི་རྒྱུའི་ཅན་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་མཐུ་ལྷག་མའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་སོ་
― DTG134_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ནི་དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གོང་དུ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ས་བོན་དུ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མི་སྲིད་པའི་གནོད་པར་དྲི་བ་སྟེ། ནད་ལས་ནད་མེད་པ་ནི་ནམ་ཡང་མ་མཐོང་ན་ནད་ལྟ་བུའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནད་མེད་པ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ས་བོན་པ་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་གཞན་སྟོན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེའི་ས་བོན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ན་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མཉན་པ་ནི་ཐོས་པའོ། །དེའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེའི་གནས་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་བལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གནས་གཞན་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་མདོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་གནས་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུད་གང་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་ཏེ། འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་འདོད་ཀྱི། དེ་ས་བོན་ཉིད་དུ་ནི་མི་འདོད་དོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་
― DTG134_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་ཁོང་དུ་ནད་དུ་མ་ཞུགས་སམ་དུག་སྣ་ཚོགས་འཐུངས་པས་ན་ཡང་རུང༌། སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་དང་དུག་སྨན་འཐུངས་ན་ནད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་འདུག་ཀྱང་དུག་གི་ས་བོན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བག་ཆགས་ཆུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་གསལ་བས་བརྡ་ཕྲད་པར་སླའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ས་བོན་དུ་བལྟ་སྟེ་ཞེས་བསྟན་ནས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཡོན་དེ་ནི་འཇུག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མ་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉེན་པོ་ཡོད་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་པས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་སུ་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཚེར་རབས་སྟོང་དུ་ཡང༌། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན། སྔོན་བྱས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱང་པ་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དེངས་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐོག་པ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཉེས་པར་བྱས་པ་དེངས་
― DTG134_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་ནི་མཐུ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྡུས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དཔེར་ན་གྲོང་མི་ཞིག་ལྕགས་སྒྲོག་ལ་སོགས་པའི་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལོག་པའི་འབྲས་བུ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེ་ལས་ལྷག་པའི་དབང་ཕྱུག་གི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་གྱི་ཡོན་ཏན་དུ་མས་བརྒྱན་པ་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པས་རང་དབང་མཆོག་ཐོབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་བུ་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་ཀྱང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་བཏང་ནས་རྒྱས་པར་གྱུར་ན་ནད་མེད་པར་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་འདིའི་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ངང་པས་ཆུ་ལ་འོ་མ་འཐུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ན་མཉམ་པར་བཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ས་བའི་བག་ཆགས་འགྲིབས་ཏེ། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་བག་ཆགས་འཕེལ་ནས་གནས་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མི་འཐད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབས་ནས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པར་སྒྲུབ་པོ། །སངས་རྒྱས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་
― DTG134_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཞན་རྣམས་ཤི་བ་ལས་བྱེ་བྲག་སྟོན་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གཉེན་པོར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་ལས་མི་གསལ་བ་ནི་མ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པས་གཉེན་པོ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པ་དེ་ནི་འགོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་ཆད་པས་མ་ཞི་བ་དེའི་གཉེན་པོར་སྐྱེ་སྟེ། དེ་འགག་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྟེ་འགགས་ཀྱང་དེས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལས་ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་དམིགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དེ་ནི་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ལ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། དགེ་བ་ཉིད་དེ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མེད་དེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དེ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་
― DTG134_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། རེག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་ཏེ། །ཚོར་བ་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་གཉིས་ལ་འབྲས་དང་ཟུག་རྡུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པར་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པས་འགོག་པའི་སྙོམ་པར་འཇུག་པ་ལ་འགག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་མཐུས་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ལན་འདེབས་སོ། །རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པས་ནི་མཉམ་པར་འཇོག་པར་ནུས་ཀྱི། དེ་འགོག་པར་ནི་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཉམ་པར་འཇོག་པའི་གཞན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་རྣམ་པར་སུན་ཕྱུང་བ་དེ་འགོག་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་སུན་ཕྱུང་བས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་ཙམ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གནས་འགོག་པ་མེད་པར་གནས་པ་འགོག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེར་སེམས་ཀྱང་འགོག་པར་གྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སེམས་ཀྱང་འགག་པར་འགྱུར་གྱི་གནས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཡོད་པ་ལ་གནས་པ་བསལ་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དཔེ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དབྱེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་གཉི་ག་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡང་དཔེ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སར་ངེས་ཏེ། གང་དག་ཐམས་དད་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འབྱུང་བར་རིགས་སོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ནི་ས་མང་པོ་པ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་འདི་གཉིས་མེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ལས། དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་
― DTG134_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའམ། གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གོང་དུ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དགེ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་དག་ཀྱང་རེག་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འབྱུང༌། དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སུ་ཞིག་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཕངས་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དགེ་བ་ཡིན་གྱི། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེའི་རྟོགས་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དེ་དང་ལྡན་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡིན་གྱི། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་སུས་བྱས། དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐར་པ་ཉིད་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཐུ་འདུས་པ་ནི་འདུས་པ་སྟེ། རེག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་རྣམ་པར་སུན་ཕུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཚོར་བ་སྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེར་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གི་འདུ་བྱེད་འགགས་པས་ངག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ན་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ཀྱང་ཡིད་འབྱུང་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ཀྱང་ལུས་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ཀྱང་ཡིད་གནས་སོ་ཞེས་སླར་གཞིལ་དུ་
― DTG134_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་གནས་པའི་རྒྱུ་གཞན་དག་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དུ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཟས་དང་སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དབུགས་རྒྱུ་བ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་གིས་ལུས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་པ་དང་འདུ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་གཞན་དག་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་གཉིས་མེད་པར་དེ་གནས་པར་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞར་ལ་བྱུང་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་གོ །མི་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡང་མི་དགེ་བར་མི་འདོད་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་བཟོའི་གནས་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བར་དམ་འཆའ་ན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྲུབ་བོ། །གང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལྔ་པ་གཞན་དག་གིས་བརྟགས་པ་དེ་ནི་ལུང་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། མདོ་དང་ཆོས་མངོན་པ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་འགྲོ་བ་དེ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་དེའི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གང་ཡང་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མདོ་སྡེ་པ་རྟོག་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་འབྱུང་ལ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཡང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ཕྱི་མ་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུར་བརྟག་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་གོང་མ་བཞིན་དུ་མི་འཐད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཞེས་བྱ་བས་སེལ་ཏོ། །གཟུགས་དང་སེམས་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་རེས་འགའ་རྒྱུན་ཆད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་དེའི་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པ་ནས་ཤི་བའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་མི་འབྱུང་
― DTG134_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཤི་བ་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པའི་སེམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་གཞན་གྱི་ས་བོན་ཅན་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེས་ན་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཐ་མའི་སེམས་མི་རུང་སྟེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོས་སེམས་གཞན་གྱི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མང་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་ལྷུར་བྱེད་པས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ལྡན་པའི་རིགས་པའོ། །འདི་ལ་བྲལ་བའི་རིགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་བཟློག་པའི་རྒྱུས་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདྲི་སྟེ་ཚིགས་སུ་སྦྱར་བ་བསྡེབས་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟང་པོའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བསྩལ་བ་མེད་པ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྩལ་
― DTG134_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བསྩལ་བ་དེ་ལས་གཞན་པའོ། །གཉེན་པོ་ཉིད་ལ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་ཉིད་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། སྤངས་པ་མིན་ཕྱིར་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉེན་པོ་ནི་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྤངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གྱུར་པ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་ཉིད་སྤངས་པ་ཡིན་པར་འདོད་ན། རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར། །སྤངས་པའི་རྒྱུ་གཉེན་པོ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་བྲལ་བའམ། །དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་འདོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྣམ་པ་མང་པོ་བསགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་ས་བོན་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་མེད་པར་ནི་གཉིས་མེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ན་ས་བོན་དང་བྲལ་བའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་དག་མེད་ན་ས་བོན་དང་བྲལ་བའམ། ཆད་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་དགོས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདྲི་བའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་དང་རྣམ་པ་བཞིར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་དང༌། བྱ་བར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་རྣམས་ཏེ། ལྷ་དང་མི་དང་མིག་དང༌། གཟུགས་དང༌། འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ལས་བདག་དང༌། ཆོས་དང༌། བྱ་བའི་མངོན་པར་བརྗོད་པར་འབྱུང་བའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཡིད་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་
― DTG134_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོ །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབང་གིས་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པ་བཞིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་འབྱུང་བ་བརྗོད་པས་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ། དེ་འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དེས་སྐྱེ་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ལ་ལྟོས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདུ་བྱེད་དང༌། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཕངས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་པས་ཡང་འབྱུང་བའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། རྩ་བ་མེད་པར་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དབང་གིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐུན་མོང་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་དུ་མའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུའོ། །ཐུན་མོང་བ་ནི་རང་གི་ལས་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་སོ་སོ་རང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་རང་ལ་ཡོད་པ་ནི་སོ་སོ་རང་རང་གི་
― DTG134_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་མེད་དོ། །གཉེན་པོ་བྱུང་སྟེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྐྱེས་པ་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ས་བོན་འགགས་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་བ་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ་ནི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐུན་མོང་བ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཟིན་པས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་བས་ཆུས་ཀྱང་མི་འཁྲུའོ། །སས་ཀྱང་མི་འཛིན་ཏོ། །མེས་ཀྱང་མི་ཚིག་གོ །རླུང་གིས་ཀྱང་མི་བསྒུལ་ཏོ། །དོན་ཡོད་པ་ལ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀའི་སྐབས་རིག་ནས། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མོས་པ་གང་དང་གང་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དམིགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དམིགས་པ་སྣ་ཚོགས་སོ། །ཐུན་མོང་འཆིང་བ་སྤང་དཀའ་དང༌། །ཡོངས་ཤེས་བྱ་བར་དཀའ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐུན་མོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པའོ། །སྤངས་པར་དཀའ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཞེས་པར་བྱ་བ་དཀའ་བས་ན་སྤང་དཀའ་དང་ཡོངས་ཤེས་བྱ་བར་དཀའ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་མཚན་མ་ཆེན་པོ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ཆེན་པོ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐ་དད་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ནི་འགགས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མ་འགགས་པའོ། །
― DTG134_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་གཟིགས་པ་རྣམ་དག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་སྤངས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་གང་དག་འདམ་རྫབ་དང༌། རྡོ་དང་བ་ཚ་ཅན་དང༌། མི་མཉམ་པ་དང༌། སྡོང་དུམ་དང༌། ཚེར་མ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། ལྡན་པར་མཐོང་བ་དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གཟིགས་ཏེ། མྱ་ངན་ལ་ཤིང་དུ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འདི་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འདི་ནི་བདེ་བས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ངན་པ་ནི་སྡིག་པའོ། །དེ་ལེན་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ནོ། །གནས་ངན་ལེན་ནི་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དང་ཡང་བ་དང༌། ཟོ་མདོག་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པ་ཡང་སྨིན་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་ནས་ཡང་བསྐྱེད་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མ་སྤྱད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ས་བོན་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཐོག་མའི་མཐའ་མེད་པའི་སྤྲོས་པ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སྟེ། རེ་ཞིག་སྤྱོད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་ན་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
― DTG134_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་བྱིན་པས་སྤྱད་ཟིན་པ་འཇིག་པ་དེ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་བྱིན་ནས་ཡང་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་སྤྱད་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྔོན་གྱི་རྙིང་བར་མ་གྱུར་པ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ལ་ད་ལྟར་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གང་མེད་དོ། །དཔེ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དཔེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་བསྟུན་པར་བྱ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་གང་ཡིན་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་བསྟུན་པར་བྱ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཡང་དག་པ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་རྣམ་གྲངས་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་བཤད་ཟིན་ཏེ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དྲི་བ་བརྩམས་ནས་བརྗོད་པ་འདོད་པ་བརྗོད་དེ། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་རོ། །ཕན་ཚུན་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །ཤེས་བྱའི་གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་བཤད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་གིས་དབང་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་
― DTG134_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་ལྟར་མཚན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བ་གཟུང་བས་དང་འཛིན་པ་དང༌། གང་ཟག་དང་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ན་མི་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་ཤེས་པ་མེད་དེ། ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་མཚན་གཞིར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཅི་ཙམ་དུ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་མ་གསུངས་སམ། ཀུན་བརྟགས་པ་གཟུང་བའམ། འཛིན་པའམ། བདག་གམ་ཆོས་ཀྱི་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚད་མའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྣང་བའི་སྒྲ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལུས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཡིད་དོ། །ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི། །དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གོ །དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་སྣང་བའོ། །གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པར་བགྲང་བར་སྣང་བའོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གྲོང་དང་ཀུན་དགའ་ར་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་
― DTG134_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པར་ཆད་པ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། ངའོ་ངའིའོ། །འདི་ནི་ངའི་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་བར་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ནོར་བའི་དོན་སྣང་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནོར་བར་སྣང་བ་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཟློས་ཏེ་སྟོན་པའོ། །གང་དོན་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཆ་ལ་དངོས་པོར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་རང་གི་རྒྱུད་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། ཆུར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ལོག་པར་
― DTG134_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །ཆུར་སྣང་བ་ལ་དངོས་པོར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་དོན། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང༌། །དེ་ཡི་སྟོང་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ནས་དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་དོན་མེད་པའི་དཔེར་རྨི་ལམ་སྨོས་ཏེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལུང་དང་རིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་ནི་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་གང་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་བསྟན་པ་དེ་ས་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདུས་པ་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་དབང་གིས་ཉན་པ་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། དེ་བརྗོད་པ་ཡིད་ཆེས་པར་རུང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །ཙམ་གྱི་སྒྲས་ནི་དོན་སེལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་མེད་པས་འཛིན་པ་ཡང་སེལ་ཏེ། བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་མི་དགག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མེད་པར་སེམས་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སེམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཕྱོགས་ཅན་ལ་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་དེ་ན་སེམས་གང་ཡོད་པ་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་ཡོད་དོ། །གང་མེད་པ་དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་སུ་མེད་དེ། ཁམས་གསུམ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་སྨོས་པས་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁམས་གསུམ་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་
― DTG134_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་དམིགས་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གིར་མ་བྱས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང༌། མ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཁམས་གཉིས་པ་ཞེས་མི་བྱའམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ནོར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་འབའ་ཞིག་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མེད་པས་སོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནོར་བར་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཡང་ས་བཅུ་པ་བཞིན་དུའམ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོར་བསྡུས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཡུལ་ལོ། །གཟུགས་བརྙན་ནི་གཟུགས་དངོས་ལྟར་སྣང་བའོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བར་སྟོན་པའོ། །བྱམས་པ་ཆོས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱེད་པ་མེད་པས་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ཚུལ་བརྗོད་པའོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་པོ་རང་གི་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་དེ་ཉིད་སྣང་ཡང་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་སེམས་ཏེ། མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་མཐུས་དོན་གཞན་དུ་མེད་ཀྱང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་
― DTG134_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲན་པ་དང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མཐུས་གང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་སོ། །ལུང་དེ་ནི་ཚད་མ་དང་བཅས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པོ། །འདི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རིགས་པ་གཞན་ཉེ་བར་འགོད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འབྱོར་པའི་རྨི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྨིས་པ་བཞིན་ནོ། །དྲན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྨོས་པ་སྟེ། སུ་འདི་སྙམ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པ་ན་མཐོང་བའི་ཀེང་རུས་མོང་པོ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་དྲན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ། འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེལ་ཏོ། །དམིགས་པ་དེ་མདུན་དུ་གཞག་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་དྲན་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ན་མཐོང་བ་དེའི་ཡུལ་ངེས་པར་འདི་ཇི་ལྟར་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་དྲན་པའི་རིགས་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འབྱུང་བ་དེ་དྲན་པ་ཡིན་པས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཐ་དད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དེར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པར་བྱས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་མདུན་དུ་ཀེང་རུས་དམིགས་པ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་མི་འབད་དོ། །གང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ལུས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལས་
― DTG134_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བསྡུའོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བསྡུའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་པས་མི་སྲིད་པ་འཛིན་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུང་ནི་ས་བཅུ་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་གསུངས་པའོ། །རིགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པར་སྦྱར་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་ལ། བརྟན་པར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་ལ་མཚུངས་པ་ནི་འདྲ་བའོ། །བརྟན་པ་ནི་བར་མ་དོར་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་མཐོང་བའོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུན་ཏེ་རྒྱུན་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བ་བསྡུའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རེག་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་གནས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་འདྲི་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ལན་བཏབ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་མཚུངས་པ་དང༌། བརྟན་པར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་མི་འབྱུང་ན་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྡོག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟར་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དགོས་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྒྱུའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་མ་ལེན་ནམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དྲིས་བ་བཞིན་ལན་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་གྱིས་ནི་དགོས་པ་དྲིས་ཀྱི། ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ནི་མ་དྲིས་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པར་ཤེས་པས་མ་དྲིས་སོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད་དོ། །འཁྲུལ་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འཁྲུལ་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མངོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་ན་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་མཐའ་དག་མངོན་ཏེ། ཡན་ལག་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཚང་ན་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདྲི་བ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་གྲངས་དང༌། ཡུལ་དང༌། ཐ་སྙད་དང༌། བདག་དང༌། གཞན་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དྲུག་བསྡུའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་འཁོར་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་མྱོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་དགོས་པ་དྲུག་པོ་དག་གིས་དུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཐུག་པ་དག་འབྱུང་བར་སྟོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རིགས་པའི་སྐབས་ཀྱིས་འཐད་པ་གཞན་དང་སྒྲུབ་པ་འདྲི་བའོ། །དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཞེས་
― DTG134_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཙམ་སྨོས་པས་ནི་དོན་དགག་པའི་དོན་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པ་དེ་ལྟར་ལུང་གིས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་བཤད་ཟིན་ཁ་ཅིག་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དག་གོ །དེ་གཉིས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བའི་ལྟ་བས་ནི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་ན་གཟུང་བའི་ཆ་ནི་རྒྱུ་མཚན། འཛིན་པའི་ཆ་ནི་ལྟ་བ་སྟེ་གཉིས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་མོའི་གདིང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཆ་གཅིག་ནི་གཟུང་བ་དང༌། ཆ་གཅིག་ནི་འཛིན་པར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ངོ༌། །གང་དག་དེའི་སྐྱེ་བ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཉིན་གཅིག་ཏུ་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བློ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབང་བྱེད་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་ནི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་འདིར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་
― DTG134_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བས་ནི་དེ་ཙམ་ཉིད་དང་གཉིས་དང་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས། དེ་ཙམ་གཉིས་དང་སྣ་ཚོགས་ཉིད། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འདོད་དོ། །དེ་དང་བྲལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྲལ་བར་གྱུར་པས་བྲལ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པ་དེ་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མི་རུང་སྟེ། རྒྱུ་ཡུལ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་འཕགས་པའི་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པ་བེམས་པོ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་གནས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལྟ་བའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དེ་དང་དེ་ནས་སྐྱེ་བ་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་དང་དེའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། རིགས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་སེམས་སོ། །ཅི་དང་འདྲ་ཞེ་ན་སེམས་པ་དཔེར་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་སེམས་པ་གཅིག་ལུས་ལ་གནས་ཏེ། ལུས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ། ངག་ལ་གནས་ཏེ་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ན་ངག་གི་ལས་ཞེས་བྱ། ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་གནས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྣ་
― DTG134_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་གཉིས་སུ་སྣང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་ལས་ཆ་གཅིག་ནི་དོན་ཙམ་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། དེའི་ཆ་གཅིག་ནི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལུས་ལ་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་བྱས་པའི་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེས་བྱས་པའི་མྱོང་བ་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རེག་བྱ་ལ་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཁོང་ལྕི་བ་དང༌། ཡང་ན་མྱོང་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་བུར་སྨྲ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་སྨོས་པ། གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུག་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཁུངས་ཏེ། གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམུ་རྒོད་དོ། །འདུལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་བྱེད་པའོ། །ལུང་གཉིས་པ་ཡང་དབང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མྱོང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིད་ཀྱ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ནི་འདི་དག་གི་རྟོན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དབང་གིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁུངས་གསུམ་པ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དུ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཞེས་
― DTG134_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་གཞན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་སྐྱེད་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ལྟ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དག་དོན་ལྟར་སྣང་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ལྟ་བ་དེ་དང༌། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །ཡང་དོན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལུང་གཞན་དང་རིགས་པ་གཞན་བརྗོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་འགལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་པས་ནི་དོན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡི་དགས་དང༌། དུང་འགྲོ་དང་མི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆུ་ཀླུང་གང་ལ་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་རྣག་ལ་སོགས་པས་གང་བར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་དུད་འགྲོ་ཉ་ལ་སོགས་པས་བཏུང་བ་དང་གནས་ཡིན་པའི་བློས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །མི་རྣམས་ནི་དངར་བ་དང་དད་བ་དང་བསིལ་བའི་ཆུར་རྟོག་ཅིང་ཁྲུས་བྱེད་དོ། །འཐུང་ངོ༌། །འཇུག་གོ །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ནམ་མཁར་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རུང་བ་སྟེ། ཆུ་ཀླུང་དེ་ཉིད་རྣག་དང་གཅིན་དང་ཕྱི་ས་ས་གང་བ་དང༌། དབྱུག་པ་དང་རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་མིས་བསྲུངས་པ་ཡིན་པ་དྲི་ཞིམ་པ་དང་བསིལ་བའི་ཆུ་དང༌། གནས་དང༌།
― DTG134_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་འོས་དང་ནམ་མཁའི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ། །བརྟགས་པས་དེར་སྣང་བར་ནི་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །བུད་མེད་ལུས་ནི་གཅིག་པུ་ལ། །རོ་དང་འདོད་བྱ་ཟ་བ་ཞེས། །ཀུན་རྒྱུ་འདོད་ཅན་ཁྱི་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་གསུམ་མོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །རྨི་ལམ་ཡང་གྲགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏེ། མདུན་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དྲན་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་ཁོ་བོས་འབད་པ་མ་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་བཞིན། །དོན་རྣམས་ཡང་དག་ཉིད་རྟོགས་ན། །ཡང་དག་མཐོང་བས་ལུས་ཅན་རྣམས། །འབད་པ་མེད་པར་དགྲོལ་བར་འགྱུར། །བསམ་གཏན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། བསམ་གཏན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དགེ་བའོ། །འདི་དག་ལ་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་པའོ། །སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །མོས་པ་ནི་མོ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པའོ། དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུས་ལ་སོགས་པ་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དོན་གཅིག་གོ །འདིས་སེམས་གཡེངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཞི་གནས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། དེ་སུ་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །དེ་དག་གི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་མེད་པ་
― DTG134_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་སོ། །མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་བྱེད་པ་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང་ངོ༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །དོན་དེ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་དོན་ཡང་དག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱུང་ཡང་དེ་མི་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྨོས་མ་ཐག་པ་དང་རྒྱུད་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་མེད་དོ་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་རང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་པོ་ལ་ཡང་དྲི་བ་གཉིས་གཉིས་སོ། །དྲི་བ་དེ་དག་གི་ལན་ཀྱང་གཉིས་གཉིས་སོ། །རང་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་སུ་བསྟན་ཏེ། རང་གི་ས་བོན་དེས་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། བདག་རང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་བརྗོད་དོ། །ས་བོན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་པའོ། །དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་མེད་ན་དོན་ཞེས་ཇི་སྐད་བྱ་ཞེ་ན། ལེན་འདེབས་ཏེ། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ས་བོན་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་དོན་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེས་ན་དོན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་གསལ་བ་དང་མངོན་པ་དང་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་
― DTG134_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དོན་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་ཆོས་དག་མེད་པ་ལ་རྟོག་པའི་དེའི་རྣམ་པར་སྣང་བས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཡོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་དཔྱོད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེའི་བག་ཆགས་ནི་འདིའི་ས་བོན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེར་སྣང་བར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྱུང་བའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པ་གང་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པས་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲིས་ནས། ཀུན་བརྟགས་པའི་རབ་
― DTG134_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །མིང་གིས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཐོས་ནས་དོན་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་མིང་མ་ཐོས་པར་ནི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དེར་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚན་མར་འཛིན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མར་བྱས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བས་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་དོན་ལས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པར་འདོད་པ་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གིས་ངག་ཀུན་ནས་སློང་སྟེ། མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ཚིག་མི་སྨྲའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་བཞི་པོ་དག་གིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་གྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་ན་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་མཚན་མ་ཀྱག་ཀྱོག་ལ་སོགས་པ་མཚན་མར་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་གཞན་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་དང་མཚུངས་སོ། །ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དགོངས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འདི་དག་གཅིག་པར་ཡང་འགྱུར། དུ་མར་ཡང་འགྱུར་བས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པར་བསྟན་ཏེ།
― DTG134_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དང་དེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཀུན་དུ་རྟོག་སྟེ། དགོངས་པ་དེས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་གཏན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཚེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་རག་ལུས་ལས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་ཚུལ་ནི་ལྟོས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་གང་གིས་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། དེས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ལ། ལྟོས་པ་གང་གིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་གཏན་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པར་གཉིས་ཡིན་པ་ལྟ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཙམ་ཉེ་བར་འཛིན་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་རྟོག་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་རང་གི་བསམ་པ་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །མ་བྱང་བ་མི་བཟློག་པ་སྟེ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པ་
― DTG134_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱིའོ། །མིང་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ན་ལི་ཀེ་རའི་གླིང་ན་གནས་པས་བ་ལང་གི་སྒྲ་ཐོས་ནས་དེའི་དོན་མ་རྟོགས་ནས་བ་ལང་གི་སྒྲའི་མིང་གིས་མིང་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །མིང་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་བར་མ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བ་ལང་གི་ལུས་མཐོང་ནས་ཕྱིར་ཞིང་དོན་ལ་རྟོག་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པ་ནི་བརྡ་ཤེས་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོག་པའོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གི་རྩ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། རང་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ན་རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིའོ་ཞེས་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟེན་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒས་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པ་སོགས་པས་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་བསྡུ་སྟེ། བདེ་བའི་མིང་དང་བཞིན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྲོས་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོག་མི་སྡུག་ཅེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནོད་པ་དང་དུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསད་པ་དང་བཅིང་བ་ལ་སོགས་པས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལ། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཆར་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཕྱི་དང་ནང་གི་ལུས་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གྲང་བའི་ཚེ་གྲང་བས་ཉེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ངན་འགྲོ་ཐམས་
― DTG134_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་བསྡུས་ཏེ། དེ་དག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་བ་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བསྡུས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་ན་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནོར་བུའི་འོད་ལྟར་དང་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་སྣང་བ་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མར་སྣང་བ་རྣམས་ཏེ། རྟེན་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་ཏེ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པ་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གིས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པ་ཉིད་དང༌། རྟུལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། གནས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གནས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བར་གྱུར་བའི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་བའི་སེམས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བསད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་གནས་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱོར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དང༌། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འདི་ཉིད་ཕྱིར་རོལ་པ་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་འདི་བས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པའི་
― DTG134_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་པས་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བར་སོང་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་དང༌། ཕྱི་མ་དང༌། དབུས་ལ་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། །ཚངས་པའི་དྲན་བའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གང་ལས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་སོ། །ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ཞེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིས་ལྷུར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུས་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། དངོས་ཀྱི་སྟོན་ནས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའམ། བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་ཞེས་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། གཟུགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མིང་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ།
― DTG134_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་མི་འགག །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་བཅོས་མ་ཡིན་ལ་ཆོས་དེ་དག་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་གློ་བུར་གྱི་མིང་གིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟར་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་མཚན་མར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ། འདི་ལྟར་མིང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་སྟེ། བརྟགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དག་པ་དང་མ་དག་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡང་
― DTG134_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། མིང་བཅོས་མ་ལ་ཆོས་དེ་དག་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་མིང་གློ་བུར་གྱིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་བའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེས་ཀུན་བརྟགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་བརྟགས་པ་པའི་ཆར་སྣང་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མིང་གི་སྔོ་རོལ་ན་བློ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་མིང་སྨོས་པ་མེད་པར་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་བློ་འབྱུང་བའི་རིགས་སོ། །གང་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ཡོད་པས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་མིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་བློ་འབྱུང་བ་ཞི་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགལ་ལོ། །མིང་མང་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་དབང་གིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་ཉིད་དུ་རྟོག་སྟེ། དོན་གཅིག་ལ་མིང་མང་པོ་ཡོད་པ་ནི་སྒྲ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལས་རྣམ་གྲངས་འབྱུང་བ། འགྲོ་བ་དང་བཟོད་པ་དང་ས་དང་སྲ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཅིག་ལ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་འགལ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་
― DTG134_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ། །མིང་ངེས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགྲོ་ལྡིང་བ་རྣམས་རྣ་བ་ལ་མིང་ཅེས་ཟེར་བ་དང༌། འབྲས་ཆན་ལ་ཚོམ་རྐུན་ཞེས་ཟེར་བ་དང༌། མཆུ་ལ་ཐ་དད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མིང་དང་དོན་གཉིས་གཅིག་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མེད་པས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་དོ། །དོན་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཚིག་ཏུ་སྦྱར་བས་སྡུད་དེ། བདེ་བླག་ཏུ་བླང་བ་དང་ཟིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་མེད་པའང་ཡིན་ལ་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་མེད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་ཀྱང་དོན་དུ་སྣང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པས་སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་དེ་དང་བྲལ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བའི་གནས་དང༌། རྩ་ནས་བཏོན་པས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་གཉི་མེད་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འགྲུབ་ཀྱི། དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བཱ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཞེན་པོ་བསྟན་པ་ལ་སྦྱོར་བས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཐ་དང་པ་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་རབ་ལས་
― DTG134_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་ངོ༌། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་མུར་ཐུག་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྒྱུའི་ཚིག་སྟེ། གསེར་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་བཞིན་ནོ། །དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལམ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ། རྫས་སུ་བཅུ་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དང་སྦྱར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་དང་བཅས་ཏེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ནོར་བ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་སོམ་ཉི་དེ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་མེད་ཀྱང་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་སྨིག་རྒྱུ་གཡོ་བ་ན་ཆུ་མེད་ཀྱང་དེའི་བློ་འབྱུང་བ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྨི་ལམ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་བསྡུས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ནི་གོས་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་པར་ཡང་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལྟར་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་
― DTG134_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་གི །གཟུགས་བརྙན་མེད་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་པ་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའོ། །མིག་ཡོར་ནི་བག་འདྲ་བའི་རྩེད་མོ་སྟེ། དེ་དང་འདྲེ་བ་ཉིད་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་དེ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དོན་མེད་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་མེད་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་ཡུལ་མང་པོར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངག་གི་ལས་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་སོ། །ཆུ་ཟླ་ནི་ཆུའི་ནང་གི་ཟླ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་གཤེར་བ་དང༌། དང་བའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་དེའི་ནང་ན་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པའི་རླན་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱང་དམིགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་འཇུག་གོ །འདི་གཟུགས་བརྙན་དང་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བཞིན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཆུ་དང་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་འཛིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྲོན་པའི་ནང་ལྟར་བཞིན་དང་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་མེ་ལོང་དང་ཆུ་དང་ཐ་དད་པར་དམིགས་པ་ལྟར་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་མི་འདྲའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་གཞུང་ལ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཆོས་ཅན་མི་འགྲུབ་བོ། །སྤྲུལ་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་ལ་ནོར་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འབད་པ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་བརྟགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བར་འདོད་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་ཙམ་དུ་
― DTG134_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའིའོ། །དེའི་དབྱེ་བ་ནི་ཉེ་བ་སྤྱོད་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་དང༌། ནོར་བ་མེད་པའོ། །དོན་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གི་དཔེ་བརྒྱད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེས་དུ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་དཔེས་བཤད་པའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། འདི་ལས་དགོངས་ནས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་གཉིས་ཀའི་ཚིག་ཀྱང་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་ལུས་པར་རྣམ་པར་བཤིག་པས་འཁོར་བ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་མི་དམིགས་ན་གང་གི་འགོག་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ལྟ། གཞན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི་འདིར་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཉིད་དེ། བྱིས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཁྱད་པར་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་དོན་གྱི་མཆོག་གོ །དཔེར་ན་ས་ཁོང་ན་གསེར་ཡོད་པ་ལ་ནི་སའི་ཁམས་དང༌། ས་དང་གསེར་དང་གསུམ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སའི་ཁམས་ནི་སྲ་བ་ཉིད་དོ། །ས་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཏེ། འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གསེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་གྱི་ས་བོན་ནོ། །སར་སྣང་བ་ན་ལོག་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་དུ་སྣང་བ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སའི་ཁམས་ནི་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་གསེར་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེའོ། །ས་དང་གསེར་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དཔེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དང་བསྟུན་པར་བྱ་བ་ལ་དཔེ་གཏོད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
― DTG134_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་རེག་པ་ན་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལ་ལར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེས་དེ་རླུག་གོ ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆས་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་མེད་པ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །གཉི་གའི་ཆས་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་བདེ་བ་དག་གོ །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆས་སྡུག་བསྔལ་དག་གོ །གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆས་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་དང༌། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དག་དང༌། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དག་དང༌། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་དག་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དག་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དག་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་དང༌། འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དག་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་དག་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདེ་བླག་ཏུ་བླང་བར་བྱ་བ་དང་ཟིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྐྱང་པ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བ་དག་གིས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བས་ན་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཆོས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆ་རེས་དེ་དག་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་མེད་པ་དང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་གའི་ཆས་ནི་ཆས་ནི་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པའང་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། །སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་སམ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྣང་གྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་ལ་སོགས་པ་མེད་
― DTG134_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་གཅེར་བུ་པའི་སྨྲ་བ་ལྟར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་དག་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཚོགས་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པུ་འགལ་བ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་དོ། །འདིར་ནི་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་སྣང་བས་བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་གཉིས་སུ་བརྗོད་པས་མི་མཐུན་ནོ། །རང་དང་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་མེད་པ་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ནི་སྔར་འགགས་པའི་སྐད་ཅིག་རྙིང་པ་མེད་པ་དང་གསར་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དངོས་ལ་མི་གནས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་གི་འོག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་བདག་ཉིད་མེད་པའོ། །གཟུང་བ་བཞིན་དུ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་མེད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་འདོད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་འདིས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་གྲུབ་བོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བརྟེན་བྱས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་འགགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་འགགས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཚིག་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་ནི་ཡིད་ལ་གཞག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཕ་རོལ་
― DTG134_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟོས་པར་ནི་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་གཟུད་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོད་མཉམ་པའི་ཕྱིར། ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་མཚུངས་པ་ཡིད་ལ་བསམས་ནས་འདི་གང་ཡིན་པ་དེ་ངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་གཟིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་མང་གི་མཚན་བཟུང་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཙམ་གྱིས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་པ་ནི་གཅིག་གིས་སྟོང་བསྒྲུབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལས་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་དོན་གཞན་ཏེ། དེ་ལ་དགོངས་ནས་སངས་རྒྱས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདི་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཉིད་བསྩལ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྔགས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་བསྔགས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའིའོ། །གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གཞུང་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆད་པར་འགྱུར་གྱིས་འཇིགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་དབང་གིས་སོ། །མཚན་ཉིད་ལ་
― DTG134_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགལ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཡི་གེའི་དོན་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕྲོ་བར་བྱེད་པས་འཕྲོ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །མི་འཕྲོ་བས་ན་འཕྲོ་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་སྙིང་པོར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་བརྟན་པའོ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཤིན་དུ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ཏེ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཐང་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དུབ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ། །ཐུགས་རྗེའི་ཕྱིར་མི་འབའ་ཞིག་གིས། །འཁོར་བར་ཡུན་རིང་ཁྱོད་འོ་བརྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །།བམ་པོ་བཞི་པ། འཆད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བཤད་པའི་རིགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ནི་སྦྱོར་བས་ཡང་ཀུན་གཞི་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་དང༌། ཕུན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་དང་
― DTG134_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དག་སྟེ། དེ་ནི་གཉི་གའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གཉིས་དེར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། །རྒྱུ་མཚན་ལྟ་དང་བཅས་པ་ལས། །དེ་དག་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་པ་དང༌། མཐོང་བས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མེད་པར་མཐོང་ལ། ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཡོད་པར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བས་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པར་དམིགས་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པར་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་དེ་ལ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་མཐོང་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཡོད་པ་ལ་མེད་པར་འཛིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དམིགས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་སྟེ། གང་མེད་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་དང༌། གང་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་གཉི་ག་ཡང༌། །མི་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་འཆད་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་བཤད་པ་ནི་འཆད་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པའི་ངོར་བྱ་བའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བའམ་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསམ་པ་དང༌། དོན་གྱི་བསམ་པས་སོ། །བཟླས་
― DTG134_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིང་བྱ་བ་ཡིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ། གང་བདག་ལ་ལེགས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བཞིན་དུ་གོམས་པར་བྱ་བའོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གདོན་མི་ཟ་བར་གོམས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་པོ་འདི་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་པར་དགྲོལ་བས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་མང་པོས་ཡོན་ཏན་གཅིག་བཤད་ན། །དེ་ལྟ་ན་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཤིན་དུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲེལ་ཏེ། དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཤིན་དུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྒྲིབ་པ་དག་བཅས་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདིའིའམ་འདི་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བའོ། །དེས་ན་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་པར་མཛད་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེའི་འགྲེལ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རིགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཤེས་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་རང་གིས་ཀྱང་ཐུགས་སུ་ཆུད་ལ། གཞན་དག་ལ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པས་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེས་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ།
― DTG134_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་ལ་གཞན་ཡང་རྣམ་པར་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕགས་པ་དང་ལྷ་དང༌། ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལྟར་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་བསྒྲུབས་ནས་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུལ་གནས་དང་དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཐ་ཆོས་གཉིས་གཞན་དག་གིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བསམ་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྟག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འཕགས་པའི་ལམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་དབང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གོམས་པར་མཛད་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་པའི་རྟོགས་པ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ། བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱིར་མི་བཟློག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྟན་པ་དང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་གཉིས་གཞན་དག་གིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་
― DTG134_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ལ་སུ་སྤྱོད་པ་དེ་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བས་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བས་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་འཕྲོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གང་ཞིག་ས་ལ་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་རླུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། མདོ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དང་དེའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱིས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། ལུང་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུས་གསུམ་པོ་དག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པའམ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའོ། །ད་ལྟར་གྱི་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་དོན་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྐུལ་པའི་སྐུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུ་གཉིས་གདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཙོམ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་ཐེ་ཙོམ་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG134_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཉིད་ལ་ངེས་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ངེས་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པར་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་མེད་དོ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རིགས་དང་གནས་སྤྱོད་དང་ཡང་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་སྐལ་པ་ཡོད་པ་རྣམས་འཛུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐལ་པ་མཉམ་པའི་གང་དུ་འགྲོ་བའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་གང་དང་གང་གིས་སུ། །ལུས་ཅན་དག་ནི་འདུལ་འགྱུར་བ། །ཐུགས་རྗེས་ནོན་ནས་དེ་དང་དེ། །ཐུགས་བརྩེ་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་མཛད། །ཅེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །ཆོས་མཁྱེན་པ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་འབྱུང་བ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལ་འདི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་འབྱུང་བ་མཁྱེན་ཏེ། ཚེ་རབས་གཞན་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་བ་ཕྲ་མོ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་ཡང་སྐུལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། སྐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་སྤྱོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་ཆོས་མཉན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕན་གདགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཏད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་
― DTG134_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་བྱས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མཉམ་པ་ནི་ལྷག་ཆད་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་སྟེ། ས་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་དེ་ལ་ནི་ལྷག་ཆད་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མ་འདྲེས་པ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབྱེར་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མཁྱེན་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མོས་པར་མཛད་ནས་མ་འདྲེས་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་མ་འདྲེས་པའི་མོས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་མོས་པར་བཤད་དོ། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཐའ་མེད་ཅིང་དབུས་མེད་པ་རྣམས་སུའམ། ཡང་ན་ས་ནི་འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡུལ་ལོ། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་གཤེགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སེམས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་
― DTG134_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་དག་པ་རྣམས་སུ་མཉམ་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་ཙམ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིའི་དེས་ཀླས་པ་ན་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་སོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་རྫས་རྣམས་ལ་མི་སྒྲིབ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཁམས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུང་བུ་དང་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་ཅིང་ཟད་པ་མེད་པ་ལ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྟག་ཏུ་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐབས་འབྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །བློ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དེས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བློ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་གཉིས་ཀུན་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་མེད་པའི་
― DTG134_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སོ། །སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐབས་གང་གིས་བརྙེས་ཤེས་ན། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་བག་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་གནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་གཞན་དག་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུལ་འདྲེས་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བར་རྟོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་བདུད་ལ་སོགས་པས་དེ་ལས་ཕྱིར་མི་ཟློགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིར་མི་ཟློགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་གི་དོན་མཛད་པ་ན་དེ་དག་གི་སྤྱོད་པས་མཐོན་དམན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པའོ། །ཐབས་གང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོའི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྨོས་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པར་མཐུན་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་རིམ་གྱིས་མཛད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་སྟེ། འཇིག་
― DTG134_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་དེར་ཐེ་ཙོམ་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པ་རྣམས་གཅོད་པའི་མཐུ་མངའ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེག་ཙོམ་མི་མངའ་བའི་མཁྱེན་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་ཐེག་པ་ལ་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གདུལ་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྐལ་པ་ཡོད་པའམ། སྐལ་པ་མེད་པ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལ་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བའི་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པ་དང༌། ལོག་པ་དང༌། དེ་གཉི་ག་སྒྲུབ་པ་དག་ལྡན་པའི་གདུལ་བ་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དྲང་བ་དང༌། ཡང་དག་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྔགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པ་ལ་འདུལ་བ་རྣམས་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བའི་སྐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་མཚན་ཉིད་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡིན་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་
― DTG134_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་དག་པ་སྟེ། སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅེ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དག་ནི། ལས་བཅུ་དྲུག་གིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལས་ཉིད་ནི་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ཚངས་བར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དགའ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་པ་ཅན་རྣམས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ནི་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་ན་དགའ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ཆུང་ངུའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་ན་ལུས་ཅན་རྣམས་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་དུ་དད་པ་དང་འདུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ལས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། མར་མེ་ལས་མར་མེ་སྟོང་དུ་མཆེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ལས་ཀྱིས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་འོག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་བཤད་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པས། བདག་ཅི་རི་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ལས་བསྟན་ཏེ། བདག་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚུངས་པ་མེད། བདག་མི་ཤེས་པའི་དྲི་མ་མཚུངས་པ་མེད། ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་འགྲོ་བ་འདི། ཆ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱད་ཅིང་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་སྐད་དུ། བདག་ཤེས་པ་ནི་སྙིང་གི་རྩ་ལག་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བཤད་དོ། །ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG134_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱིས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པར་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བའི་ལས་ཀྱིས་བཤད་དེ། གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་མི་སྡོད་པར་ཆོས་སྟོན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཁྲུགས་པའི་ལས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་སྐྱོ་བར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མ་ཡིན་པར་བྱམས་པ་དང༌། མཛའ་བ་དང༌། མི་མཛའ་བ་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་བར་དུ་གཏན་དུ་མཛའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འཆད་དེ། དེ་ལ་ཟང་ཟིང་དང་མ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟང་ཟིང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དེ་ནི་བཅོས་པ་སྟེ། །རྙེད་པ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་བྱམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པར་བྱམས་པ་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སུ་གང་ཟང་ཟིང་ལ་རག་ལུས་ཏེ་མཛའ་བ་ནི་མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་ཏེ། སེམས་སྙོམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་སེམས་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཟང་ཟིང་གིས་བྱས་པའི་མཛའ་བ་ལ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཏན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པར་བྱམས་པ་སྟེ། ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་གཏན་དུ་བྱམས་སོ། །ཚིགས་རན་པ་དང་འཛུམ་པའི་བཞིན་གྱིས་གསོད་པོར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ངག་དང་ལུས་ཀྱིས་ལས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བཤད་དེ། སུ་དག་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་འཇུག་གི །བདེ་བ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ལས་ནི་མ་སྙོམས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང༌། སེམས་ཅན་དུ་བསྡུས་པ་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་
― DTG134_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་དེ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་སྙིང་རྗེ་བའི་ཕྱིར་ལས་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁུར་བླངས་པ་རྣམས་ལ་སྒྱིད་ལུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཞུམ་པའི་ལས་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བའི་བུར་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་པའི་རྩོལ་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བཟློག་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། སེམས་ཅན་ལོག་པ་བསྒྲུབས་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ལས་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་དང་དོན་གྱིས་ངོམས་མི་མྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །མཉན་པ་ཡིན་པས་ཐོས་པ་སྟེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་གྱི་མཉན་པར་བྱ་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །ཐོས་པ་དང༌། དོན་གཉིས་ལ་ངོམས་མི་མྱོང་བ་ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་ཏེ། ཐོས་པ་དང་དོན་གྱིས་མི་ངོམས་པ་ནི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་ཡི་གེ་འབྲེལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་གི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་མི་གཤེ་བར་བསྒོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འདོད་ཆགས་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པ་ནི་ཕྱིར་བཟློག་པ་སྟེ། བདག་གི་འཁྲུལ་པའི་སྐྱོན་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་དེ་ལས་ལྡོག་གོ །ལེགས་པ་བསྡམས་པས་ཀྱང་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པས་གཞན་དག་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བདག་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང༌། །རང་གི་ཉེས་ལ་ཉེས་ཤེས་ན། །དུས་ཞིག་ན་ནི་འབྲལ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་འཛིན་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་ཅན་ལ་འབྲལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །སུ་ཞིག་ལྟུང་
― DTG134_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་འབྱུང་བ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། ཁྲོས་ཏེ་གླེང་ན་དེའི་ཚིག་དེ་ཡང་གཟུང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པས་ཇེ་མི་མཐུན་ཞིང་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། བུ་གཅིག་པ་དང་འདྲ་བར་བྱམས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ལྷུང་བ་ཡང་གླེང་བར་བྱེད་ལ། ཕྱིན་ཅད་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་ཡང་འཛིན་ཏུ་འཇུག་གོ །སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱིས་དེ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། འདུག་པ་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་བདུན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཟིན་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་སའི་གནས་སྐབས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་བསལ་བ་རྣམས་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་འཕེལ་བ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ལས་ནི་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། གང་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་གང་ཡིན་པ་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པ་བསལ་བ་སྟེ། སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ལ་མཁས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ནི་ཤེས་རབ་ཐུགས་རྗེ་ཟུང་འབྲེལ་བས། །ཟིན་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པ་མཛད་པར་གྱུར། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་བགྲོད་པ་
― DTG134_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་པུའི་ལམ་ལགས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་མཐུན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་འཛུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པ་ལེན་དུ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མཐུན་པ་ནི་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྦྱིན་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་བྱེད་དོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བས་ནི་ཆོས་ལ་མོས་པར་བྱེད་དོ། །དོན་སྤྱོད་པས་ནི་ཆོས་ལ་མོས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དོན་མཐུན་པས་ནི་ཞུགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀྲ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ཐབས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་དྲུག་གིས་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ནི་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བའོ། །གང་གིས་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ལས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་མདོའི་ཚིག་བརྒྱད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཚིག་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྡིག་པ་ཅན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་པ་ན་ཆོས་ལ་གུས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོར་འདུ་ཤེས་ནས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཐ་ཤལ་ཞེས་བརྙས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། །མཁས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་ཡང་མི་དམན་ཞིང༌། །ཕན་པར་སྨྲ་ལ་གསལ་བར་སྨྲ་བ་ལ། །བླ་མ་ཅི་འདྲ་དེ་བཞིན་གུས་པར་བྱེད། །དེ་ཡིས་ལེགས་པར་སྨྲ་ལ་བྱམས་དེ་འདྲ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དོན་རྣམ་པ་བཅུ་
― DTG134_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲུག་གིས་ཆོས་མཉན་པར་བྱའོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་ནས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཕན་ཆད་ནི་དགོན་པའོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གུས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གར་བྱེད་པ་དང༌། གར་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། གླུ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣ་ཚོགས་ལ་མི་དགའ་བས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདོད་པ་འདོར་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའོ། །གསུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་རྟགས་སོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཚད་མེད་པ་དང༌། མཐུ་དང༌། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་བཤད་དོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པའོ། །དེ་དག་ནི་གྲུབ་པ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་བག་ལ་ཞ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་འཐོབ་བོ། །མཐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་སྟོབས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་མཐུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐབས་ཡིན་པས་དེ་མ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་གྲུབ་པའི་རྟགས་སོ། །རྟོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་དབང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། རྟོན་པ་ནི་ཕུག་སྟེ་ཚད་མར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་ཙམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཞི་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་བཞིས་དེས་འཇོག་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་བ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེས་འཇོག་པ་ནི་དེས་འཇོག་པའོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང་
― DTG134_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྫོགས་པའི་བར་རོ། །འདི་དག་གི་བཤད་པ་ནི། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཐ་མར་ཐུག་གི་བར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་མི་དགེ་བའི་གནས་ལས་བསྐྱོད་དེ། དགེ་བ་ལ་འཇོག་གི །ཕྱུག་བར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །ཚིག་གཅིག་ཏུ་ཆད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་པའི་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་ཚིག་ནི་གཟུང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བས་འཆད་དེ་བསྒོ་བ་དང༌། གང་ཡང་རུང་བ་དང༌། གཉི་ག་ལས་ཡང་དག་པར་བགོ་བཤའ་བྱ་བར་དམ་བཅས་ནས་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ལས་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱེད་དེ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚེ་འདིའི་འབྲས་བུ་ལ་ཆགས་པར་མི་སེམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བར་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲད་པར་ཟད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དང་དོན་མང་དུ་ཐོས་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུད་བསྒོས་པ་ཡིན་ཏེ། མང་དུ་མ་ཐོས་པ་ལ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཕགས་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། གདམས་སུ་གསོལ། བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་པ་བཟུང་ངམ། དེས་གསོལ་པ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བཟུང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་དེ་ལྟ་བས་ན་ཕུང་པོ་བ་ཉིད་ཇེ་ཟུང་ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་
― DTG134_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། །འགལ་བའི་ཕྱིར་དེས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་ས་བོན་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་འདི་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་དཔེ་དང་བསྟུན་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དེར་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ནོ། །གཟུང་བའི་དངོས་པོའི་གནས་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་ལྟ་བའི་ཆ་དང་བཅས་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཏེ། ཇི་སྐད་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཇུག་པ་སུ་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་དཔྱོད་པས་འདྲི་བ་གླེང་སློང་ངོ༌། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཚད་མེད་པ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་དེ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཚད་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཅིག་ཏུ་མོས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། བཤེས་གཉེན་ངན་པ་གང་གིས་ཀྱང་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གྱིས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལེགས་པར་བསགས་པའི་ཕྱིར་བསོད་རྣམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གང་དུ་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ལྷུར་ལེན་པས་འདྲི་བའོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཞེས་
― DTG134_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་འཇུག་པ་པོའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པས་གཞི་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཁ་ཅིག་ནི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་འཇུག་སྟེ། ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། ཆོས་མེད་པ་དང༌། གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། འཛིན་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གང་གིས་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་སྟེ། ཐབ་གང་གིས་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་རྩ་པའི་སྟོབས་ཅན་དུ་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཞུམ་པ་ཡང་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་སྦྱོང་བ་དང་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །བསམ་པ་དེ་བདག་གིས་ཐོབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེར་སྣ་མེད་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་མེད་པ་དང༌། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་མེད་པ་དང༌། །མ་རིག་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཚེགས་ཆུང་དུས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་གཉིས་པ་སྟེ། བསམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའོ། །བདག་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་དགེ་བས་དགེ་བ་ཅན་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་སྟེ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཅིང་རྣོན་པོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་དེ། །གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་མེད་པ། །མིར་འགྱུར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གང་བའོ། །དེ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་བདག་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་བསམ་པར་མི་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་དག་ཁ་ཅིག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཡང་ཤིན་དུ་དམན་པའི་གནས་སྐབས་དེར་ནི་ལྷུང་བར་གྱུར། །ཁྱོད་ནི་ཉམ་ངར་ལྟུང་ཡང་བདག་ལ་སྨད་པར་མཛད་མ་གྱུར། །བདག་སྨོད་རོ་ཡིན་སྐྱེས་བུ་སྐྱིད་པ་འཇིག་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆགས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་ཡིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དེ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་བསམ་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒོམ་པ་དེ་ཐོབ་པའོ། །བརྟན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། སྦྱིན་
― DTG134_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་བྱས་བས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་འཇུག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཤི་མ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བས་དགེ་བ་ཅན་ཤི་བའོ། །འདོད་བཞིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལུས་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤངས་པ་དགེ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་དགེ་བས་དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །གནས་བཞི་སྤོང་བ་ཞེས་གང་སྨོས་པའི་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་སྟོན་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉི་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཟབ་པ་ཉིད་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ལ་ཡིད་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཐེག་ཙོམ་མེད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ངས་ཉན་ཏོ། །ངས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ངའི་ཐོས་པའོ། །ངའི་དོན་ཏོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མདུན་ན་བསྩལ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གནས་པ་དང༌། གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདོད་པས་བསྒྲིམས་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་བའི་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་བཞག་པ་དམིགས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྤོང་བའམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་མའི་བར་ལ། དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་དང་འདི་ལྟར་བྱ་བ་འདྲི་བའོ། །འདི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་པོ་ལས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ན། བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་དགོས་
― DTG134_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་གཉི་ག་སྟོན་ཏོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱེད་པ་སྟོན་ཏོ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པའི་ལྟ་བ་དམིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །མིང་དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལས་གུད་ན་མེད་པས་བརྟགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རིགས་དང་རིགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཐ་དད་ན་དེ་དང་ལྡན་པའི་བརྗོད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་གི་དངོས་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་མིང་ལ་བརྟེན་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་ལས་ཟློག་ཅིང༌། ནང་གི་ཡན་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ཡང་ཡང་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཟག་བརྟགས་པ་ལྟར་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གདགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་བཅས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་གཉིས་དང་བཅས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཉིས་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་མི་དམིགས་པར་ངེས་པར་སེམས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དོ། །དེ་དག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG134_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་ལ་སོགས་པར་མི་དམིགས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་རྟོག་པའི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། མིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མིང་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་གདགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་ལ་འཇུག་ཅེས་ཇི་སྐད་བྱ་ཞེས་བྱ་བས་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་འདིའི་དོན་ཡིན་པར་བསམས་པའོ། །དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་གྱིས་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་ཏེ། དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དོན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་འགྲུབ་ལ། རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བ་ཡང་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཏགས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། ཅི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་རིགས་གཞན་དུ་གྱུར་བ་ཉིད་ཅེས་འཇུག་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ་ཞེས་འཇུག་གོ །སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་རྣམ་པ་མང་པོར་རང་གིས་རིག་གོ །རྟོག་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་སྐབས་ཀྱིས་མིང་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བར་ནི་འཇུག་ཅེས་གང་སྨོས་པ་དེའི་དཔེར། མུན་ཁུང་ན་སྤྲུལ་དུ་སྣང་བའི་ཐག་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟོགས་པར་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་ནི་ནོར་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མིང་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཡི་གེ་དང་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་
― DTG134_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པ་གཞན་གྱི་དབར་ལ་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ནོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཐག་པའི་བློ་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་གྱི་བློ་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་མིང་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གི་བློ་རྣམ་པར་ལྡོག་གོ །ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆ་ཤས་སུ་བཤིག་ན་ཐག་པའི་བློ་ཡང་ལྡོག་སྟེ། དེ་སྐད་དུ། །ཐག་པ་སྤྲུལ་དུ་ཤེས་པ་ལས། །ཐག་པར་མཐོང་ནས་དོན་མེད་དོ། །དེ་ཡི་ཆ་མཐོང་དེ་ལ་ཡང༌། །ཤེས་པ་སྤྲུལ་ལྟར་རྣམ་པར་འཁྲུལ། །ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྩལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྩལ་བ་ནི་ཕྲལ་བ་སྟེ། །མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དབང་འཁྲུལ་པ་ཡང་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྩལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་སྣང་བའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་འདི་དོན་དུ་སྣང་གི །ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མེད་དོ། །ཞེས་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འདི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་ཏེ་དོན་མེད་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཇུག་གོ །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཀྱི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྩལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་གིས་ཀྱང་སྐྱེད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དོན་དུ་བྱས་ནས་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མིང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་མ་འབགས་པ་ལ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་མེད། །མིང་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་རིག་ལ། །
― DTG134_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་གནས་ཀྱི་མོས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་བྱེད་པ་པོའི་སྤྱོད་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་མཐར་ཐུག་པ་སྟོན་ཏོ། །བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་པས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་འཇུག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པའི་མིང་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྗུགྶ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་དང༌། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། །ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱས་ཤིང༌། །རྒྱལ་པོ་གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་དང༌། །ཡུལ་འཁོར་འཁོར་དང་བཅས་བཅོམ་ནས། །མི་ནི་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེའི་འབྲུ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚིག་དང་ངག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་རྣམས་ཏེ། དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མངོན་སུམ་དུ་
― DTG134_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྟོགས་པ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་གྱུར་པ་དང་གནས་གཞན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕལ་པ་རིགས་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བཅུ་ལ་གནས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཏེ་སྤོབས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བསྟོད་པ་ལས། །གང་ཕྱིར་ཁྱེད་ནི་ད་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱིས། །དེ་དག་བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་བོར་གནས། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཉིད་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡི། །སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་མཉམ་པར་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་ཀྱང་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ་དེ་ནི་དེའི་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ལ་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པ་འདྲི་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་ལས་དེའི་གོ་རིམས་སྨོས་པ་ནི་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་གདུལ་བའི་ཚོགས་སྐལ་བ་ཡོད་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་དམིགས་པའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དུས་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་མི་
― DTG134_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བླ་ན་ཡོད་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པའི་ས་བོན་རྣམས་སྤངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་རིག་པའི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མང་དུ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་སྔོན་དུ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོག་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པར་འབྱུང་བའམ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་ཏེ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ནོར་བ་མེད་པར་རྟོག་གོ །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུར་མའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ལངས་པ་ན་ཡང་
― DTG134_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་ལ་དག་པས་དག་པ་སྟོན་པའི་དུས་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟོན་པ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གནས་སོ། །ཉན་པ་པོ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བསྒོས་ཏེ། དེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཁད་ཀྱིས་ཁད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བསྟན་པའི་གནས་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྗེས་དང་དངོས་དང་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་དོན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའོ། །སྣང་བ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། དོན་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་སྟེ། དེས་ན་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྣང་བ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟེ། གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལས་མེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པའི་མེའི་སྔ་རོལ་གྱི་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གནས་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་འབྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཆ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པར་བཟོད་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་པ་དག་ནི་དེའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་གོ །རྩེ་མོ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་པོ་མིང་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པར་ངེས་པ་གོང་དུ་སྨོས་པ་རྣམས་ལ་གནས་པ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དོན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གཟུང་བ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོ་འགོག་པའི་
― DTG134_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དོན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་གཟུང་བ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟགས་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་གང་དང་གང་གིས་ས་བཅུ་པར་ས་རྣམས་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་འདྲེས་པའི་ཆོས་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ནི་འདྲེས་པར་བྱས་ནས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཚོགས་བསགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་རྣམས་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་ལ་དག་པས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་དེ་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་ནས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་དོ། །ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་ནས་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་དམིགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཆོས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བར་བསགས་པ་དག་གིས་བསྟན་ནས་ཁྱད་སར་དེས་བྱང་ཆུབ་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཉན་ཐོས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །མྱ་ངན་
― DTG134_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེས་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་སོ། །སའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ས་བཅུ་པོ་དག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤོང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤོང་བ་ཡང་མེད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་མེད་དོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་གཡོ་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བདག་སེམས་མཉམ་པར་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནི་བདག་དང་གཞན་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བས་བདག་གི་དོན་ཉིད་ལ་སྦྱོར་གྱི། གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་སྦྱོར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་གཞོན་ནུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རབས་ཀྱི་རིགས་བྲན་ཁོལ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་པདྨའི་སྙིང་པོ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་པར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །ཉན་ཐོས་ནི་མའི་མངལ་དུ་སྐྱེས་ཏེ་ཕལ་པ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འབྲས་བུ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཆོས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐུ་ཐོབ་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་དོ། །མིང་དང་དངོས་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ། །གློ་བུར་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ལ་དངོས་པོ་གློ་བུར་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལའང་མིང་གློ་བུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་སྒྲ་དང་དོན་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སེམས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་བཙལ་བར་བྱ། ཡུལ་གང་དུ་ཞེ་ན། བཏགས་པ་རྣམས་པ་གཉིས་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་སྟེ་ཐ་སྙད་བཏགས་པར་ཟད་ཀྱི་འདི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་པས། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་འདིས་སོ། །དོན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་བྲལ་བའོ། །རྟོག་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དུ་རྟོག་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཏགས་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་མེད་ཕྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པར་མཐོང་བའོ། །གསུམ་ལ་འཇུག་པར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་མིང་དང་དངོས་པོ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་གློ་བུར་ཡིན་པར་མཐོང་ནས་ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་ཕྱེད་འོག་མས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་རངས་པས་ནི་རྟོག་པར་ཟད་ཀྱི། དངོས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་འཇུག་གོ ། གཞན་དུ་ན་ནི་དག་པ་དང་མ་དག་པ་མེད་པས་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །སུ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་སུ་ལ་དེ་སྐད་བསྟན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་གཞག་པས། །གཟུགས་བརྙན་ཡིད་དུ་མཐོང་བ་ནི། །
― DTG134_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་དང་དོན་དུ་སྣང་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་མཐོང་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་ནོ། ཞེས་ངས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སུས་མཐོང་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་སོ། །དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བཟློག་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ལས་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསལ་ནས་སོ། །རང་གི་འདུ་ཤེས་ངེས་པར་གཟུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་འདི་ཉིད་ཆོས་དང་དོན་ལྟ་བུར་སོ་སོར་སྣང་ངོ་སྙམ་དུའོ། །དེ་ལྟར་ནང་དུ་སེམས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་སེམས་ཉིད་ལ་སེམས་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུང་བ་མེད་པར་རབ་རྟོགས་བྱོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་རྟོགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མ་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དམིགས་པ་མེད་ལ་རེག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་མོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་།བརྩོན་འགྲུས་ནི་གཉི་གར་གཏོགས་སོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །གཞན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་ཤིང་ཕ་རོལ་མེད་པ་སྟེ། མང་བ་དང་རྒྱང་རིང་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གླུ་དབྱངས་དང་སིལ་སྙན་མཐའ་ཡས་པ་དང་འདྲའོ། །རྒྱ་མཚོ་ཕ་མཐའ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །བསགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ལེགས་པར་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་ལ་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྟོག་པ་དེ་ཡིས་བསྒོས་པ་ཡིས། །རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་དེའི་གནས་ནི། །ཞེས་
― DTG134_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་བཤད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་འདྲ་བའི་སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་འདི་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་བས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྲལ་བ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཙམ་ལ་གནས་ནས་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏེ། སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རྟོགས་ནས། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་གཞན་པ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་དེ། དེ་མེད་པས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་མེད་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་དང་མི་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །རྟོགས་མེད་ཤེས་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐུས་སོ། །མཉམ་པའི་རྗེས་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་ནས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་ནས་སོ། །རྟག་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དེའི་གནས་ཐིབས་པོ་ཉེས་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རྒྱུའོ། །ཐིབས་པོ་ནི་ཤེས་པར་དཀའ་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཛོད་ཀུན་གཞིའོ། །རྩི་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་ནི་སེལ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་སླ་བསམ་བཤད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །
― DTG134_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ལེགས་ཆོས་ལེགས་གཞག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་བཟང་པོ་མཛེས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །རྩ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་མོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་གང་དག་ལ་དེ་འཇུག་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་གི་དབྱིངས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དྲན་པ་གཞག་སྟེའོ། །དྲན་པའི་རྒྱུད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའི་རྒྱུད་ནི་རྩ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་ནི་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཚེ་ཆོས་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིགས་ཏེ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དྲན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དྲན་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་གོ་རིམས་འདིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས། ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་བརྟན་མྱུར་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་དུས་ན་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་དེ་དག་ཅིག་ཅར་དུ། །བྱ་རྣམས་གནས་འཆའ་སླད་དུ་ཤིང་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ཞིག་ལྟར་བརྙེས་གྱུར། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དེ་གཉིད་ག་འཛིན་པའོ། །དེ་སུ་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེན་པར་རོ། །བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་དུས་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་མྱུར་དུ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་བརྟག་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། །རྨི་ལམ་ན་ནི་ལོ་གཅིག་ཀུན། །ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དམིགས་པ་སྟེ། །དེས་ན་དཔག་མེད་དུས་དག་ཀྱང། །སྐད་ཅིག་ཉིད་དུ་འདུ་བར་འགྱུར། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྩོན་འགྲུས་སྦྱངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། །ཇི་སྐད་དུ། ལེགས་ཕྱིར་དུས་ཐུང་བ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ལྷོད་པ་རྣམས་ལ་རིང་དུ་སྣང༌། །རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཁྱོད་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དུས་ཀྱང་ཐུང་ངུར་འདས། །ཞེས་
― DTG134_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ། དེ་དག་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ནི་གཏོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །འོག་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ལྟུང་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལ་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཁྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་པའི་རྒྱུ་འདི་དག་ལ་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་དག་ལ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ནས་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ །ཞུགས་པས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དག་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདིའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་ཀྱང་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཚུལ་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྦྱོར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཙམ་དུ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མི་སྦྱོར་ན་ནི་སྐྱོན་འདི་འབྱུང་ན། རབ་ཙམ་དུ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་
― DTG134_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་བསྟན་པ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་ཡང་དད་པའོ། །རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་གནས་པའམ། བདག་ལ་གནས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་གཞན་ནམ་བདག་གི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་སྨོན་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ནི་ཚོགས་དང་བཟོད་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། གཉེན་པོ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང། རྟགས་དང་ཕན་ཡོན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་རྫོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་ཀྱིས་སོ། །བཟོད་རྣོན་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་པོ་བསལ་ནས་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། བཟོད་པས་སོ། །རང་གི་ཐེག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། ཟབ་པ་ནི་ཕྲ་བའི་དོན་ཉིད་དེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །རྟོག་པ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོས་སོ། །འདོད་པ་དང་ནི་མོས་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དད་པ་དང་འདུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་ལོགས་སུ་ཡང་ཆོས་རྒྱུན་དེར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་ཀྱིས་སོ། །གང་གི་སྔ་ལོགས་སུ་ཞེ་ན། དག་པའི་སྔ་རོལ་དུའོ། །ཆོས་རྒྱུན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ༌། །དེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བར་རྟོགས་སོ། །ཉེ་བར་རྟོགས་ཀྱང་ཚེགས་ཆེན་པོས་འཐོབ་པའམ་སྙམ་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། ཚེགས་མེད་པར་ནི་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེའི་གནས་སྐབས་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་རྙེད་པས་བྱང་ཆུབ་
― DTG134_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཉེ་བར་ཡང་མཐོང་ལ། ཚོགས་གོམས་པར་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཤུགས་ཀྱི་མཐུས་ཚེགས་མེད་པར་ཡང་འཐོབ་བོ། །དེ་བས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བཤད་དོ། །དེ་དག་གྲངས་དང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་དང༌། །གོ་རིམས་ངེས་ཚིག་གོམས་བྱ་ཡོན་ཏན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་གླེང་སློང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཉིད་དེ་མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། མི་འཕགས་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྤགས་ནས་མི་ལྡོག་པའི་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྨད་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་ནི་ཆུད་ཟ་བ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་སླ་སྟེ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་གཞིའི་གནས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་གཉིས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཉིད་དེ་མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་རྒྱུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་གཅིག་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་
― DTG134_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་བདེ་བ་སྐྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེད་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་གནོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་ནི་མི་མཇེད་པ་སྟེ། མི་མཇེད་ན་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །གདམས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས། དམ་པ་དྲུག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གནས་དམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་རེ་ལ་ཡང་དམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བས་གོ་བར་བླའོ། །དེས་ན་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་རྣམ་པར་དགྲོལ་ལོ། །མཐའ་དག་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལེན་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་འང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་བྲལ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་
― DTG134_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པ་འང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་མུ་བཞི་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་ནི། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་དྲུག་མིང་ཡང་མེད། །བཅོམ་ལྡན་ཉག་གཅིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན། །དྲུག་གི་སྤྱི་ལ་བཞུགས་པ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ནུས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་བཟོད་དོ། །བཟོད་ན་མི་མཐུན་པ་ལ་མི་མཇེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ན་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། གོ་རིམས་ཀྱི་དགོས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གི་སྤྱིའི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། འདིར་ཕུལ་གྱི་ཚིག་གི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་ལ་བྱའོ། །སེར་སྣ་དང་དབུལ་བ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ལ་སེར་སྣ་དང་དབུལ་བ་འཇོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དུས་ནའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ངན་འགྲོ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དུས་ནའོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པར་བྱེད་བཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་མངོན་དུ་གྱུར་བ་སྟེ། འཕྲལ་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་གཞིའོ། །འཁོན་པ་ནི་མདུད་པར་འཛིན་པ་སྟེ། །ཞེས་སྡང་མི་འདོར་བའོ། །དེ་གཉི་ག་ཟད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུའི་དུས་ནའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །
― DTG134_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་ནི་གོམས་པར་བྱ་བ་སྟེ་ལྷུར་ལེན་པའོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེགས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དད་སོགས་སྦྱིན་ཕོད་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བསྟི་སྟང་བྱས་ནས་དུས་སུ་ལག་དར་ཏེ། །སྦྱིན་ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ནུས་པ་ཆུང་ཡང་གཞན་ཕན་སྦྱོར། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་གཏང་མི་བྱ། །གནས་སྐབས་ཀུན་དུ་ནུས་མཐུན་པར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མོས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དད་པ་དང་འདོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ཕན་ལས་ལ་མཐུ་མེད་ཀྱང༌། །དེ་ཡི་བསམ་པ་རྟག་ཏུ་བྱ། །གང་ལ་བསམ་པ་དེ་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལ་དོན་གྱིས་ཞུགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ནི་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སྔོན་གྱི་འཕེན་པས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་ནན་ཏན་དུ་མཛད་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པའམ། དེའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་ཏོ། །བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ངོམས་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་མོད་ཀྱི། འགའ་ཞིག་ཅུང་ཟད་བཤད་པར་བྱའོ། །མི་ངོམས་པ་ནི་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའོ། །དེ་རྙེད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་ཚད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ལ། དེ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་གི་དུས་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དུས་སུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཞེས་
― DTG134_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་བཅོས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ཡོ་བྱད་དང་བཅས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཕྱིར་བཅོས་པར་རྩོམ་པའོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་སྨོས་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། གནས་དང་ཡོ་བྱད་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་སྤྱོད་ལམ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་རིང་པོ་ཉིད་ནི་དུས་རིང་པོར་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པས་སློང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པའོ། །སུ་ཞིག་བདག་འབྱོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་བསམ་པ་ནི་བདག་འཚོ་བའི་ཕྱིར་ཆུང་བའོ། །སུ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསམ་པ་དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། དག་པ་དང༌། བཀྲ་ཤིས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །སུ་ཞིག་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་བསམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དོན་དུ་གཉེར་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །སུ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་བསམ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའོ། །བསམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །བཤིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ངན་འགྲོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་གསུམ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་སྦྱིན་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དུ། །མདོ་
― DTG134_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྟོན། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་བས་མགྲོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་ལུས་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སེམས་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་ལས་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་སྟེ། འདིས་ལུས་དང༌། ངག་སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་ལས་སྡོམ་པས་ན་སྡོམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འོག་མ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཏོ། །སྡོམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འགེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལས་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུའོ། །གཉིས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཟློགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་བཟོད་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཏེ། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་ཞེས་ཐོག་མར་བརྩོན་པ་སྟེ། མཐུ་དང་ལྡན་བར་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདིས་བསྟན་ཏོ། །སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་བརྩོན་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདིས་བསྟན་ཏོ། །མི་ཞུམ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་ལ་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །བདག་ཉིད་སྐྱོ་བས་སྤྲོ་བ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་ཞུམ་པའོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཟློགས་པ་ནི་མི་འཁྲུགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་
― DTG134_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ནི་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་དང༌། རྟུལ་བ་དང༌། བརྩོན་པ་མི་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་འགྲེལ་བའོ། །གནས་པའི་བསམ་གཏན་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང༌། ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་དག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གཏན་བྱས་ན་མུ་གེ་དང་ནད་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེའི་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་དངོས་གཞིའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཆོས་སྟོན་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །འདི་དག་བསྡུས་པར་ཇི་ལྟར་བ་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བརྗོད་པ། འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བསྟན་པ་བཞིན་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་གིས་དགེ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན་དོན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་དག་བསྡུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གསུམ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོབས་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་སེམས་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པས་བསྡུས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་དང༌། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཁྲོ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱིས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བསྡུས་པར་བལྟ་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དེ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ཏེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དབང་ཕྱུག་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཕན་ཡོན་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཆེན་པོར་སྐྱེ་བ་བསྡུས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་དང་གཡོག་འཁོར་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ནི་ཉེ་དུའི་ཚོགས་སོ། །གཡོག་འཁོར་ནི་བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་འགྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆེན་པོའི་མཐའ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རབ་ཏུ་འབད་པའོ། །དེ་འགྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པ་མེད་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱིས་དེའི་མཐུ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོ་དང་བསྟན་བཅོས་དང་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མངོན་པར་མ་ཐོ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་བའི་མངོན་པར་མ་ཐོ་བ་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དུས་ཡོངས་
― DTG134_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་ཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ལ་ཡང་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །ལ་ལར་ནི་སྦྱིན་པའི་སྒྲར་བསྟན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་དག་ལས་གཅིག་བསྟན་གྱི། ཐམས་ཅད་མ་བསྟན་པ་དེ་ཅི་ལས་དགོངས་ཞེས་ལྡེ་མ་པོར་དགོངས་འདྲི་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འགྲོ་བ་ལས་ལྡེ་མ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔོ་མ་པ་དང༌། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དང༌། ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་པ་ལ་འཇིག་གི །གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེར་སྣ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འཇུག་གི །གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། སྦྱིན་འདོད་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པ་སེལ་བར་བྱེད། བྱམས་པས་ཞེ་སྡང་གུས་བྱིན་ང་རྒྱལ་ཏེ། །ཕྲག་དོག་ལྡན་པ་སློང་ལ་བདེ་འདོད་པས། མེད་ཅན་བྱིན་པ་ཡོད་པར་ལྟ་བས་སེལ། །ཞེའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་མི་འཇིགས་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་སྦྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་བསྟན་པ་བཤད་ཟིན་ཏེ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་ཅི་རིགས་སུ་མཐོང་བ་དང༌། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་གཏི་མུག་སྤང་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པར་བྱ་བས་ན་དེ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱེད་དོ། །ས་བཅུ་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་དང༌། བདེན་པ་ལ་ལྟ་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོ་རྟོག་པ་
― DTG134_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རྩོལ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། དབང་བསྐུར་བའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཏུ་སེལ་བས་ནས་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ཉིད་དེ། དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་བཅུའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ས་བཅུ་དག་ལ་འཇུག་སྟེ། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ས་རྣམས་སོ། །ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་གང་མི་སྟོང་པའི་ཆོས་དེ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཆོག་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་གཉིས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་འདིའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་མཆོག་གོ་ཞེས་གསུམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལེགས་པར་གསུངས་པ་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཡོངས་བཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་གམ་གཞན་གང་གི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་གི་མེད་པས་བཞི་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་ལྟར་འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྔ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དྲུག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་འདི་དག་སྣ་ཚོགས་པ་ལྟར་འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་
― DTG134_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ་ཞེས་བདུན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད་ཅིང་ལྷག་པ་མེད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྲི་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྲི་བ་ན་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་འཕེལ་བན་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །མཚན་མ་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཞིང་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བརྒྱད་པ་ཉིད་ལ་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཐོབ་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་གང་འདོད་པ་འཐོབ་བོ། །དེ་ཐོབ་པ་ནི་ཞིང་གསེར་ལས་གྲུབ་པ་པའམ་གཞན་ཇི་ལྟ་བུར་མོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ༌། །ས་གོང་མ་རྣམས་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་བསྒྲིམས་ཏེ་བསྒྲུབས་པ་ཡོད་དོ། །ས་བརྒྱད་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཐོབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པར་དགོངས་པའི་དོན་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་སོ་སོར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དགུ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དང༌། གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་དང༌། དག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐོབ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་རང་རང་གི་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་ནི་གང་གི་ཚིག་དང་དོན་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའོ། །དབང་ནི་དེ་ལ་དབང་བའམ་དེས་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དབང་འདི་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དོན་དུས་བཅུ་པ་
― DTG134_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །མ་རིག་པ་འདི་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་སྤོང་བ་ནི་དེའི་གཉེན་པོའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བགེགས་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤོང་བ་ནི་དེའི་གཉེན་པོའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐོབ་ནས་གནས་པའི་རྣམ་པའི་དག་གིས་གནས་ཏེ། ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་པར་འཛིན་ཅིང་གི་ན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་གནས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་གའི་དོན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་ཙམ་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ས་དང་པོ་མི་རིགས་པས་ས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟེ། དེ་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་གནས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་སོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པའོ། །ཡང་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །མི་ཉམས་པས་ན་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོའི་གནས་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མ་བྲལ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་
― DTG134_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྣང་བ་འཐོབ་བོ། །དེའི་གནས་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འོད་འཕྲོ་བ་ཡོད་བས་ན་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ཏེ། དེ་ཅི་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་འོད་འཕྲོ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཐལ་པར་རློག་གོ །ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བར་བྱ་དཀའ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་སྟེ། ས་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་བདེན་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་གེ་དང༌། ལག་རྩིས་དང༌། བཟོ་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་བྱེ་བྲག་མི་འབྱེད་དོ། །རིང་དུ་སོང་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པའི་མཐར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གིས་ས་དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་རྩོལ་བ་དང་ལྡན་པར་འབད་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་གཡོ་བ་ཉིད་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ས་དེ་ལ་གཡོས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བདུན་པ་ལ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གཡོས་པར་འདོད་མོད་ཀྱི། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་མ་ཡིན་ལ། བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེའི་བློ་གྲོས་ལེགས་པ་ཡིན་པས། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཏེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དང་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
― DTG134_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཤེས་པ་དང་པོའོ། །ཤེས་པ་ནི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་སྟེ། ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དར་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །འདི་དག་ཐོབ་པས། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཀུན་མངོན་པར་མཁྱེན། །དོན་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཚུལ་ལ་མཁས། །སྐད་ཀུན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མཁྱེན། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་སྤོབས་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ནི་ཐོག་མ་སྟེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་སྔོན་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྤྲིན་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཁོར་ན་ནི་སྤྲིན་ལ་ཆུ་ཇི་ལྟ་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཆུ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་དེ། དེ་དག་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ཁབས་པར་བྱད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་མུ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་སེལ་བར་བྱེད་དེ། །སྤོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ཆུས་ཀུན་དུ་འགེངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་དེས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་བཞིས་བལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མོས་པ་ཐོབ་པ་ནི་སའི་དབང་དུ་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་འདི་ནི་དེ་ཞིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་བཅུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་བཅུ་ནི། ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཉན་དང་ཀློག་དང་འཛིན་པ་དང༌། །འཆད་དང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང༌། དེ་སེམས་པ་དང་སྒོམ་པའོ། །རྟོགས་པ་ཐོབ་པས་
― DTG134_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་རིགས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་སྨྱུག་ཚིགས་དང་པོ་པ། བཀས་པའི་ཚུལ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །དེ་ལྟར་མྱུར་དུ་འགས་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ནས་གཅིག །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འགྲུབ་པ་ཐོབ་པས་ནི་བསྒོམ་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་རེ་རེ་ལ་སྟེ་ཟློས་པའོ། །ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་སྟེ་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་གཉིས་སྒོམ་པ་ནི་སོ་སོ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔས་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །འདྲེས་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདྲེས་པ་ནི་བསྡུས་པ་སྟེ། ས་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཐམས་ཅད་ངོན་པར་བསྡུས་ཏེ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒོམ་པ་ན་དམིགས་པ་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་འདེས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པར་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེར་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་སྒོམ་པ་ཡང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་ཤིང་འབད་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྒོམ་པ་ཡང་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། །འབར་བར་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབར་བ་དང་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །ལ་ལ་འབར་བར་བསྒོམ་པ་ཐོབ་ནས་འདིས་ཐམས་ཅད་བྱས་ཟིན་ན་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཆོག་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར་སྒོམ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །མཚན་མ་མེད་པ་འབར་བར་བསྒོམས་སོ་ཞེས་མི་སྦྱོར་བར་མི་བྱའི། །ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་
― DTG134_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཚོགས་སུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ཚོགས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་གྱིས་ནད་ཀྱི་ཚོགས་བཟློག་པ་བཞིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོག་དང་སངས་རྒྱས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཀུན་ནས་དགའ་བས་ན་ཀུན་དགའ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀུན་དགའ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའོ། །ཆོས་ནི་འདིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེར་དགའ་བ་ནི་ཚིམ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡུལ་ཅན་ནམ་ཐུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཕྱིར་རོལ་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བའམ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལམ་ནགས་སུ་དགའ་བ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཙམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་བཅུར་འདིར་ཙམ་ཞེས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་ཤེས་ཚེ། གཞུང་གོམས་པ་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཆ་ལ་ཕན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་མ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། གདུགས་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་གཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལའོ། །དེ་ཉིད་གྲུབ་པ་ནི་ས་བཅུ་གཅིག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལ་ལའོ། །གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་རྒྱུ་མཛེས་པ་ཉིད་དེ། རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་འདི་ལྔ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྗོད་ནས་གཙོར་ནས་བཅུ་དག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིར་པ་བཅུ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ངེས་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །ས་སོ་སོ་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཆར་སྒོམ་པར་མི་འགྱུར་རམ། ས་འདི་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་སྒོམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། །གཙོར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ཉེས་པ་མེད་དེ། གང་ལ་གཙོར་གང་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དེ་ལ་སྟོན་
― DTG134_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི། དེར་གཞན་ཡང་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་དགག་པ་ནི་མེད་དེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ས་རབ་དུ་དགའ་བ་དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་ཏུ་ནི་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱི་མ་བཞིར་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིད་དུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐབས་ལ་སོགས་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་སྙམ་ནས་སེམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱེད་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ༌། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །སྙམ་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་སྡུད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་སྨོན་པའི་དོན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་ཤིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་གསོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡོད་པ་དེར་སྐྱེའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱི་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ནི་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་མེད་པའི་དུས་ནའོ། །ཡོད་པའི་དུས་ན་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་དེ། སྟོབས་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་དེ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས། ཆོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་མྱོང་ངོ༌། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་ནི་བཟོད་པ་སྟེ།
― DTG134_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཆོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདིར་ནི་ཐབས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱི་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དག་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྡེ་སྣོད་ནི་ཐག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོ་ཐམས་ཅད་དེ། དེས་ས་བཅུ་པ་འདི་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་མི་འགྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ཁུངས་བརྗོད་དོ། །གང་ཟག་ལྔ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གཅིག་ཉིད་ལ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པོ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་ས་དང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ལ་སྤྱོད་པས་དྲུག་པོ་དག་ཏུ་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། བདུན་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པས་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་པ་ལ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བོ། །དགུ་པ་དང་བཅུ་པ་ལ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དོ། །
― DTG134_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཟག་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་གནས་སྐབས་གཞན་དང་ལྡན་པས་ཐ་དད་དེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ལ་གང་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་རྩོམ་པ་བགྲང་ཞེས་དྲི་བ་ཁོང་དུ་བཞག་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །བཟང་དང་སྨོན་པའི་སྟོབས་ཅན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཟང་པོ་ནི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་བཟང་པོའི་སྟོབས་ཅན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་ནི་འདིར་སྨོན་ལམ་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་པས་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཅན་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བརྟན་པ་ཉིད་ནི་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོས་མོས་པ་བཟློག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་དང༌། སེམས་བརྟན་ཏེ་བར་མདོར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲངས་མེད་པ་གསུམ་བརྩམ་མོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེར་ཇི་སྐད་བཤད་སྙམ་པ་ལ། མདོར་བསྡུ་ན་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་སྡོམ་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྡུད་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དགེ་བ་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་མི་ལྟ་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་
― DTG134_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་བྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྡམས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཀྱང་ནུས་ལ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འཛུད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བསླབ་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བསླབ་པ་ཐུན་མོང་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། བཀག་པ་བཅས་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་གས་མི་བྱ་བར་ངེས་པར་མཐུན་པའོ། །བསླབ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་བཅད་པས་བཀག་པ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་ཕྱི་མ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལའོ། །གང་དུ་དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་སོང་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྟུང་བར་འགྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་དབྱར་བཅད་ཀྱང་གདུལ་བ་ལ་ལྟ་བས་ཡུལ་གཞན་རུ་འགྲོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དེ། གཞན་གྱི་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱར་ཡོད་ཀྱང་དབྱར་ཆད་པས་འཇིགས་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སེམས་ཀྱི་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟར་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདུན་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་ཀྱི་དང་ངག་གི་ཡིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG134_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོར་བསྡུ་ན་གང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཇི་ལྟར་བ་གྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྨོས་སོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པ་གསུམ་མོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་སམ། ཅིའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་གྱི་ངོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་ཕྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་ནས་བརྟེན་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་དང་ཚད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་བསླབ་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ལམ་བདེ་པས་སྦྱོར་བ་ནི་བདེ་པའི་བསམ་པའོ། །ཡང་ན་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བར་སྨོན་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་འདི་ཐམས་ཅད་མེད་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གང་གི་གནས་སྐབས་སུ་སྤྱོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་གཞན་མི་དགེ་
― DTG134_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལས་ལ་འཇུག་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་ཤེས་ཤིང་དེའི་སེམས་ཀྱང་རིག་པར་གྱུར་ལ། དེ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མི་ཟློགས་པ་དང༌། ངན་སོང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་བསད་ན་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ཡང་མཐོང་ནས་བདག་ལས་འདིས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་བླའི། འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པས་མི་གཏོང་ཞིང་སྨན་པ་ལྟ་བུར་ཕན་པར་འདོད་པས་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་བྱེད་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡང་སྐྱེད་ཅིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་པ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ནི་དེས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་མེའི་སྤྱོད་པ་གཤེད་མ་དང་གནོད་པ་དང་གསོད་པར་བསྒོ་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ལྟ་བུ་དང༌། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་སྡིག་པའི་ལས་ལས་སེམས་ཅན་མི་ཟློགས་སོ། །སེམས་ཅན་གདུལ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་གཙེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། དཔེར་ན་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལས་བྲམ་ཟེ་ལ་བུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བྱིན་པ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གནོད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མི་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྤྲུལ་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལེན་པ་པོ་ལ་སྤྲུལ་པ་དང༌། མ་སྤྲུལ་པས་ཕན་བཏགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་ལེན་པ་པོ་ཡང་སྤྲུལ་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འགྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ཅན་སེམས་དང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡོངས་སུ་
― DTG134_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སོ། །བསླབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་བསྙད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཁྱད་པར་བཞི་པོ་འདི་དག་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པར་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མདོར་བསྡུ་ན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་གིས་རབ་ཏུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བརྗོད་དེ། སེམས་ཀྱིས་བྲིས་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་སེལ་ཏོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་སྣང་བ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གང་དུ་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསགས་ཏེ། བདག་གིར་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཟང་སྐྱོང་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། གང་ཡོད་ན་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། དམག་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམག་དཔོན་དཔའ་བོ་བཞིན་དུ་བདུད་ཀྱི་ཚོགས་འཇོམས་པར་ནུས་པའོ། །གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེའུས་ཁྱེའུ་དབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེའུ་སྔ་མ་ཁྱེའུ་ཕྱི་མས་དབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་ཁྱེའུ་ཕྲ་མོས་ཁྱེའུ་སྦོམ་པོ་འབྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་
― DTG134_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་བག་ཆགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རགས་པ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་གཉེན་པོའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕྲ་མོས་འབྱིན་ཏོ། །ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་དེ་བ་དག་གིས་གནས་ནས་བསམ་གཏན་ལས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བ་དེར་སྐྱེ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་འདྲ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་མེད་དོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འབྱུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་འགུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འབར་པར་བྱེད་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་བར་མི་ནུས་པ་མཐའ་ཡས་པ་གཞན་དག་གམ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་པ་ཡང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་གཞན་དུ་སྒྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མར་འགྲོའོ། །འོང་ངོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མང་པོ་སྡུད་ཀྱང་ཆེར་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་རྡུལ་གཅིག་གིས་རྒྱས་པར་བྱེད་དེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་ལུས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཐམས་ཅད་འཇུག་གོ །གདུལ་པའི་ཕྱིར་གང་གི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེའི་གན་དུ་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོའོ། །སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །དབང་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་བདུད་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་སྒྱུར་བའོ། །གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །སྤོབས་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྤོབས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བརྗེད་ངས་པ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འགུག་པར་འགྱུར་བ་ཕོ་ཉ་ལྟ་བུའི་འོད་ཟེར་གཏོང་སྟེ། གང་དག་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འདི་དག་
― DTG134_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །གང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་པ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་སྟོན་ཏོ། །ཁས་བླང་བར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཀའ་པ་ནི་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ལྟ་བར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་དམ་འཆའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྡོག་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྲང་བ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པས་མི་ཟློགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ཕྱོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་དཀའ་བ་ལས་ཕྱིར་མི་ཕྱོགས་པ་སྟེ། གང་དག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། བརྩེ་བའི་ཕྱིར་མི་དགོས་པར་ཡང་མིག་བསླངས་ནས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདྲིལ་བ་དེའི་དོན་བྱ་དཀའ་བའོ། །མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་དཀའ་པ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་བྱ་དཀའ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་ནི་དཀའ་བའོ། །རྟོགས་པ་མེད་པར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཕྲ་ཞིང་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མོས་ཤིང་དད་པར་དཀའ་བའོ། །རྟོགས་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་དགག་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་དཀའ་བའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའོ། །དཀའ་བ་ནི་ཐོས་པའི་དོན་བཏང་སྟེ། མ་ཐོས་པའི་དོན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་དེའི་ཉེས་པས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་མི་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བར་དཀའ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྤངས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཅུང་ཟད་མི་སྦྱིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གིར་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་
― DTG134_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་པར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀག་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཉེ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། བདག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང༌། བདག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་གི་སྔ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་པས་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ལ་འདོད་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དད་པས་མི་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་རང་གི་རྟོགས་པས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་བདག་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བདག་ཉིད་འཇུག་མི་དགོས་པའོ། །གཞན་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་གལ་ཏེ་ལན་འགའ་སྦྱིན་པ་ཅི་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་འཕྲོ་བ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། །དེས་སེམས་རྣམ་པར་མི་འཕྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སེར་སྣ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩ་ནས་འབྱིན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མཐའ་ལ་མི་གནས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་བར་བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་ལ་ཉན་ཐོས་ལྟར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མི་ཟད་པ་ལ་མི་གནས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཐར་ཐུག་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་གནས་ཀྱི། སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆུང་ཟད་མི་སྲུང་
― DTG134_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་མ་ཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ། །མདོ་གང་ལས། དགེ་སློང་དག་ང་ནི་སྲོག་གཅོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེར་དགོངས་པ་སྟོན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཟློ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདའ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སུས་ཀྱང་མ་བྱིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྤྲུལ་པར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པའོ་ཞེས་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་རྣམས་དང་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་འདོད་པ་རྣམས་འཁྲུལ་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ནི། །ཀུན་དུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་ཞེས་བརྗོད། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ལོག་པ་ལས། །བརྟེན་ནས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ལོག་པ་ལས། །བརྟེན་ནས་གང་དག་འབྱུང་བ་ནི། །དེ་ཅག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད། །དེ་བས་འདོད་པ་ཡང་དག་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་བརྫུན་པ་དེ་ལ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སླུ་ཆོས་ཞེས། །གང་གསུངས་དེ་ནི་བརྫུན་པ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བསླུ་བའི་ཆོས། དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་མཆོག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་ལོ། །ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་དུ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། སང་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བའི་བསམ་གཏན་ནི་བླ་ན་མེད་པའོ། །སེམས་ལ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀག་པ་སྟེ། སྤོང་དུ་བཅུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ཅད་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུག་པའི་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ནོར་བ་
― DTG134_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་མཐོང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཟབ་བོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། གང་མདོ་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་དགོངས་པ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྟག་པ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྟག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་རེ་རེ་ལ་ཡང་གྲངས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྣམས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་ཟིན་ཏོ། །མི་གོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོན་པ་པོས་གཞག་བླ་པ་སྟེ། དོན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་བཤད་བླ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉན་པ་པོས་གཟུང་སླའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་པ་བཟུང་བས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བླ་བའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བདེ་བར་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་དགེ་བདུན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་ཀྱང་འཐོབ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབེལ་པའི་གཏམ་གཏན་ལ་འབེབས་པས་མཁས་པ་རྣམས་
― DTG134_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་མདུན་ན་མཁས་པ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དགོངས་ནས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང༌། ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་འདུན་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛུད་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པར་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་བཞིན་ནོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འོག་ཏུ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བསླབ་པ་ནི་རིག་པ་འཛིན་པ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་དང་བསླབ་པ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་བསླབ་པའོ་ཞེས་གཞི་མཐུན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དབང་དུ་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་མེད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཅིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ། ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས། སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསླབ་པ་ཤེས་རབ་གཞན་ཡོད་པ་ལྟར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དངོས་གཞི་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། །གཉི་ག་ཡང་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་གིས་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བཟློག་
― DTG134_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྒོ་ནས་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དམུས་ལོང་ལ་གཟུགས་བསྙད་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྩལ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་ཏུ་རུང་གི་གཞན་དུ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་སྨོས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དང་ར་རོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གལ་ཏེ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་རྣམ་པར་ཞི་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་མེད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སེམས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགལ་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པར་ནི། །སེམས་ནི་ནམས་ཀྱང་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཉི་མ་དང་ནི་འོད་ཟེར་བཞིན། །དེ་དག་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང༌། །ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཀྲ་བར་འཛིན་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
― DTG134_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་གསུམ་གྱིས་བཀག་ནས་རྩ་བ་བཞི་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་དོན་ལ་བཀྲར་འཛིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཀྲ་བར་མི་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གནས་བརྟན་པར་འདོད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅས་པས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་སེམས་ནི་གནས་སུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གནས་ཡིན་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་སེམས་དཔའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་སེམས་མེད་པ་གནས་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉིས་འགེག་གི་ཐག་པ་འདི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་ལན་འདེབས་སོ། །དོན་ལ་མི་སེམས་རྒྱུས་བྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་གནས་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་ལ་མི་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མེད་པ་ཡང་དེའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། བསྒོམས་པའི་དབང་གིས་གང་ན་སེམས་དང་སེམས་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་གནས་ཞེས་བརྗོད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་འཐོབ་བོ། །གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། བྱེད་རྒྱུའོ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བརྗོད་བཅས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ལས་སྒྲ་ཐོས་པ་དེ་ནི་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་སྟེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་བག་ཆགས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པ་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །
― DTG134_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དེ། བརྗོད་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བརྗོད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེའི་འབྲུ་ཕན་ཚུན་དུ་སྦྱོར་བས་རྟ་ལྕག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བརྗོད་པ་བརྡ་ལ་འདྲིས་པ་ལ། ལྟོས་ནས་དོན་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་མེད་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་འཐད་པ་སྨོས་པ། རྗོད་པ་མེད་པར་བརྗོད་བྱ་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་རྗོད་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་ཤེས་པར་འགྱུར་པའི་རིགས་ན་བརྗོད་པ་ལ་མ་བྱང་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་ཀྱང་དེའི་བློ་མི་འབྱུང་བས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པར་ངེས་སོ། །ཇི་སྟེ་རྗོད་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་བློ་འབྱུང་ངོ་སྙམ་ན། དེ་སྤང་བའི་དོན་འགལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་ལ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བ་ཡིན་པས་རྗོད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་རུང༌། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌།
― DTG134_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉི་ག་སྨོས་པས་མཇུག་སྡུད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གང་གི་རྟེན་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་རྗེས་ལ། །ཐོབ་པ་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཐོབ་པ་དེའི་རྟེན་ཏེ་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟེན་གྱི་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་པུས་ནི་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེའི་གྲོགས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གྲོགས། །ལམ་གཉིས་སུ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང༌། རྟེན་གྱི་ལམ་མོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་མོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྟེན་གྱི་ལམ་མོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་སྔར་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དགེ་བས་བརྟན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་གང་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྣམ་སྨིན་ནི། སངས་རྒྱས་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་སུ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། །སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཐོབ་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དོན་བརྗོད་ཀྱི། འདི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་པོའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་དབང་གིས་སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེའོ། །ཇི་སྟེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེའོ། །ཡེ་ཤེས་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ནི། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཚེ་རྣམས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་དུ་ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཁྱད་ཞུགས་པར་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་སྐྱེས་པའི་
― DTG134_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ངེས་འབྱུང་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཐོབ་པ་དང་ནི་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་ན་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དག་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དག་པ་སྨོས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ཉིད་ལ་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཅིང་ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གང་གི་ཚེ་དག་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། སྐུ་གསུམ་ཙམ་དུ་མི་ཟད་ལ་དེ་ཐོབ་པས་ཀྱང་དབང་དམ་པ་བཅུ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། དག་པའི་སྐུ་གསུམ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་དེ། གང་དག་གིས་ཅི་འདྲ་བར་གང་གིས་གོས་པ་མེད་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །དད་པ་ཙམ་དང་མོས་པ་ཡིས། །སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་དྲག་རྣམས་ཀྱིས། །གོས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་དག་གིས་ཤེས་པ་གང་སྨོས་པ་ནི་སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་དྲག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཅི་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་གང་སྨོས་པ་ནི། །དད་པ་ཙམ་དང་མོས་པས་ནི། །དད་པ་ཙམ་གྱི་ཤེས་རབ་དང༌། །མོས་པའི་རྒྱུས་མི་གོས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་དང་གྲུབ་དང་ལྡན་པས་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་གྲུབ་པོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་རྣམ་རྒྱུ་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་རྟག་མི་གོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་སྟོན་ཀྱང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་དང་མི་འདྲེ་བས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། པདྨ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྐུགས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་བར་འདོད་
― DTG134_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་རེ་ཞིག་མི་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །དཔེར་ན་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་ཡང་མི་རྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་བཞི་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་མ་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་ཞིང་སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པར་བལྟའོ། །རྨོངས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའང་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མྱོང་བར་མོས་ཤིང་དོན་མྱོང་བར་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་དོན་མྱོང་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་གཞིའོ། །དཔེར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགོས་པ་གཉི་ག་ཅན་གྱིས་ནི་དོན་མྱོང་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུར་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་པ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པར་འདོད་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་བརྗོད་པ་ན་ཚིག་འབྲུ་མྱོང་བ་དང༌། དེ་ཉིད་ཉན་པས་ཆོས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེ་གསུམ་པོ་དག་གིས་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དཔེ་དང་བསྟུན་ཏོ། །མི་ཞིག་མིག་ནི་བཙུམས་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དཔེ་སྟེ། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཤེས་དེ་ནི། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་སྣང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཇི་ལྟར་མཛད་ཅེ་ན། ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཛད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་སིལ་སྙན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་སྙམ་དུ་བདག་
― DTG134_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅག་གིས་འབར་བར་བྱའོ། །སྒྲ་འབྱུང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རྣམས་དང་ལྷའི་སིལ་སྙན་མ་དཀྲོལ་བ་རྣམས་དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་འབར་རོ། །སྒྲ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བར་གདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཟབ་པར་བརྗོད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་གམ། དེ་ལས་གཞན་པའམ། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཞིག་གམ། མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཅེ་ན། འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར། ཇི་སྟེ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཅེས་བྱར་ནི་དེ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ན་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། ཇི་སྟེ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་ཤེས་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་མ་ཡིན་གཞན་ལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ལན་འདེབས་སོ། །རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བར་ནི་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ལྟར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་དང་ནི་ཁྱད་མེད་པའི། །ཤེས་གང་དེ་ཉིད་མི་རྟོག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་ཤེས་བྱའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ། གང་ཤེས་བྱ་དང་ཐ་དད་པ་
― DTG134_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་བརྟག་བྱ་མེད་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་མདོའི་སྡེ་གཞན་དག་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཆེད་དུ་འབད་མི་དགོས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་མ་གྲོལ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཆོས་དེ་དག་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་གྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འཕེན་པ་དང་གོམས་པས་ལས་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྦྱོར་བས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྟོན་ཏོ། །ལ་ལའི་རིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རྐྱེན་རྙེད་ནས་མྱུར་དུ་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བ་དེའི་རིགས་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །རིགས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བྱེ་བྲག་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའོ། །སུ་ལ་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པའི་འཕེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚེ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཆོག་ཤེས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དོན་ཉུང་ངུས་ཆོག་པར་བཟུང་ནས་གོང་མའི་ཁྱད་པར་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་དད་པར་བྱས་སམ། ངེས་པར་བྱས་སམ། བསྒོམས་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་ཐོབ་ནས་ལྡོག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་ཐར་པ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལ་མོག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་
― DTG134_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཞིས་དམིགས་ཀྱི། དེ་ཕན་ཆད་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །སྤྲོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡང་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དག་གི་ལམ་ལས་འདས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་སྐྲ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟོག་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པས་འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ་སོ་རང་རང་གི་དཔྱོད་པའོ། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་དེའི་འོག་ཏུ་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་ལངས་ནས་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེས་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཟླུམས་ནས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གིས་གནས་འགྱུར་བའོ། །གནས་གྱུར་ནས། འབྱོར་བར་བྱ་བའི་དཔྱོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཅན་གྱིས་གང་བསམས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འབྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསེར་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དཔྱད་པ་ནི་འདིར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་རྟག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་མེད་ཅེ་ན། དེ་མེད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་སྟེ། ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་མི་རྣམས་ཆུའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཐང་བུར་མཐོང་ངོ༌། །གང་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ཟས་ཀྱི་བློ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ལ་ཡི་དགས་རྣམས་དང་དུད་འགྲོ་རྣམས་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་མི་རྣམས་མི་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ལ་མི་རྣམས་ཁ་ཟས་ཀྱི་བློ་
― DTG134_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་བར་མཐོང་སྟེ། འགལ་བ་རྣམས་ནི་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མེད་ན་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་འབྱུང་ཞེ་ན། འདི་ལ་དྲི་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མདོ་སྡེ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འཇུག །རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་ངན་བ་ཆུང་ངུའི་ནང་ན་ཉལ་བའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་དང་ཆུ་ཀླུང་དང་གླང་པོ་ཆེ་པོའི་ཤེས་པ་དང༌། རང་གི་མགོ་གཅོད་པར་མཐོང་པ་ཡང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྟེ། རང་གི་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་ན་ནི། །ཡེ་ཤེས་རྟོག་པ་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་འགྲུབ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩ་བ་ལ་གནོད་པའི་སྐྱོན་ནོམ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པར་དོན་མི་འགྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དོན་མེད་དེ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་ཐོབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དབང་རྙེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསམ་གཏན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་པའོ། །མོས་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའི་དབང་གིས་སོ། །འདི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་དག །དངོས་པོ་དེ་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་གྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་བློ་ལྡན་ནོ། །ཞི་བ་ཐོབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའོ། །
― DTG134_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཀུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལྟར་དོན་དུ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་དོན་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི། ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་གང་ཡང་མེད་པར་མངོན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་བ་རྟོག་མེད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དོན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་མེད་པས་ན་རྣམ་རིག་མེད། །ཆེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཉིད་དུ་སྔར་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ལས་ཀྱང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ནས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱོང་ངོ༌། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་ལྔ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་གཞས་པས་གནས་ཏེ་བདག་ཆག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཅག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ངར་འཛིན་པ་ལ་གནས་སོ། །གནས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། ང་དང་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ལ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ཤེས་རབ་
― DTG134_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། །ཁྱོད་ཉིད་མཐོང་བ་འཆིང་བ་སྟེ། མ་མཐོང་བ་ཡང་འཆིང་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཉིད་མཐོང་བ་གྲོལ་བ་སྟེ། མ་མཐོང་བ་ཡང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འཁོར་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མཐའ་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་བྱས་པར་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བར་ཆད་བྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་བྱང་ཆུབ་ལ། གཏན་དུ་བགེགས་བྱེད་མ་ཡིན་གྱི། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དང་ནི། །ཉན་ཐོས་ས་དག་བགེགས་བྱེད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་ཏེ། ཤིང་ཚིག་པའི་མེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་བོར་བས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
― DTG134_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉི་ག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །ཤེས་བྱའི་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཙམ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་བདག་གི་དོན་དུ་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྦྱོར་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉིས་ཀྱི་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །མི་གནས་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་པས་མི་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །གཏན་དུ་བའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མར་མེའི་འོད་བཞིན་དུ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས་གཟུགས་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་གནས་སོ། །གོང་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གོང་ན་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གོང་ན་ནི་ཐེག་པ་གཞན་མེད་པས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྡུད་དེ། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རྣམ་ལྡན་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་
― DTG134_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལྔ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེའི་བགེགས་སུ་གྱུར་བའི་ལས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མཐུ་མངའ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ནོར་ལ་སོགས་པ་མི་སྒྲུབ་པ་དེ་བརྗོད་དེ། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་དང་སྦྱར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་མཐོང་ནས་སྤྱད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་དེ་དག་ལ་མི་སྦྱིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་མི་ནུས་པས་འདི་བསྒྲུབས་ཀྱང་ཅི་ཕན་སྙམ་མོ། །དཔེར་ན། མ་ནི་བྱིས་པའི་བུ་རྣམས་ལ། ནུ་ཞོ་བླུད་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། །ཁ་ཡི་བུག་ཟུམས་པ་ཡི། །བུ་ལ་མས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱ། ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ལས་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་དེ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་བག་མེད་པས་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་མཐོང་ན་མི་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་དབུལ་པོར་གྱུར་པ་ནི་བླའི། འདི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་མི་སྒྲུབ་པོ། །འདི་ལྟ་བུས་ཀྱང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ནི་དབུལ་པོའོ་ཞེས་གང་ཞིག་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཡང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་པས་བདེ་བར་གྱུར་ན་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེས་རྒྱགས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་དེ་ལ་ཡང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་རྣམས་ལ་ནོར་མེད་དགེར་
― DTG134_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། །ཉིས་ན་དབུལ་བར་གྱུར་ཉིད་བླ་ཡི་སྡིག་སྤྱོད་དེ་ལྟ་མིན། མ་རབས་སེམས་རྒྱགས་གྱུར་ན་དབང་པོའི་རྟ་འཁྲུལ་ཏེ། །རིགས་པ་མིན་དང་ཕོངས་པ་ཀུན་གྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་ཆེས་མང་བ་དག་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུ་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་གཅིག་པུ་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ནི་བླའི། འདིས་གཞན་མང་པོ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅས་པས་སྡུད་དེ། ལས་དང་སྒྲིབ་དང་མངོན་གྱུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་འོག་ཏུ་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལྟར་འཁར་བ་དང་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེའི་མཐུ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་པའི་གནས་ཏེ། གནས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པ་དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱང་མི་འབྱེད་ལ། སྙིང་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ཡང་མི་འདོར་རོ། །གནས་ནི་གང་དེའི་གྱུར་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་བ་ནི་འཁྲུལ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་དབྱངས་ཐག་ལ་འཕྱང་མོ་ཉུག་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཅར་གཏོགས་པའོ། །གནས་ནི་དེ་ཉིད་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །གང་གི་གནས་ཤེ་ན། གྱུར་བའི་སྟེ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྱུར་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་
― DTG134_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་ནི་འགྱུར་གྱུར་པ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་འཁྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་དེའི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ནའོ། །ཀུན་ནན་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་ལྡོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཆ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དེ། ལྡོག་པ་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་དངོས་པོར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། མོས་པའི་དབང་གིས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །མོས་པ་དང་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གནས་པས་འཛེམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་ནས་གྱུར་པ་ནི་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་དང་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་སྣང་བ་སྟེ། བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རེས་འགའ་ནི་དེ་ཁོ་ན་སྣང༌། རེས་འགའ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་སྣང་སྟེ། ལངས་པའི་འོག་ཏུ་སྟེ་ས་དྲུག་པའི་བར་དུའོ། །བསྒོམས་པས་གྱུར་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྣང་བར་གནས་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟེ། ས་བཅུ་པའི་བར་དུའོ། །འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་
― DTG134_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དེ་ཁོ་ན་སྣང་བ་དང་མཚན་མེད་དག་ཉིད་ལ་དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་མ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །གྱུར་པ་དམ་པ་ནི་གོ་བླ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞིང་དེ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ནི་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་ཞི་བར་མཐོང་བས་སོ། །གྱུར་པ་དམན་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི་གོ་བླ་བསམ་བཤད་དོ། །གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་ནས་དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་བར་མ་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གདུལ་བ་ལ་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཞུན་འགོད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་བའི་སྐབས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་བསྒྲིབས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་དུ་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་རིག་པ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མི་སྣང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲིབས་ནས་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྣང་སྟེ། རིག་པས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དོན་མེད་པ་དང་དོན་ཡོད་པ། །མི་སྣང་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་སྣང་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །སྣང་བ་ནི་དོན་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གདུལ་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་མི་སྣང་བ་དང་དེ་ཁོ་ན་སྣང་བ་འདི་ནི་གནས་གྱུར་པའོ། །འདོད་དགུར་སྒྱུར་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཐར་པ་སྟེ། རང་དབང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་འདོད་དགུར་སྒྱུར་བ་འཐོབ་པ་ནི་འདོད་པ་བཞིན་
― DTG134_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པས་གྲོལ་ང་ཞེས་བྱའོ། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་ལགས། །མཚུངས་པར་ཤེས་པ་ནམ་སྐྱེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཉིད་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་གཏོང་མིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡང་འཁོར་བ་ལ་འཁོར་བའི་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་གོ །ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ལས་གུད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་རྙེད་དོ། །མི་འཐོབ་མིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སྤོང་བའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའོ། །སྤོང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པས་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་ན་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་འོག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་ནི་བསྩགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གནས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ལ་གནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡོད་ན་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མྱོངས་ཏེ། དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དང་ཆོས་མྱོང་བར་མཛད་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེན་པའི་མཐུས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པས་ས་ཆེན་པོར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱེའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་
― DTG134_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེའི་མཐུས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཞན་དག་ལ་མིང་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་སྔོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡོམས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་སྡོམ་མོ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ལོག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་ལོག་པར་གྱུར་ན་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གྱུར་པའོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་གྱུར་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་གང་ཡང་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟག་ལ་ཡོད། དབང་བཅུ་སྟོན་ཏེ། ཚེ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལ་དབང་བ་ནི་གང་འཁོར་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། གཞན་དག་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོ་བྱད་ཀྱང་སྒྲུབ་ཅིང་དེ་ལ་དེ་དག་གི་སེམས་གཏོང་པའོ། །ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་ནི་ཟས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོ་བྱད་ནི་འཚོག་ཆས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་སྟེ། བསམ་པ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོ་བྱད་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་
― DTG134_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆར་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ལ་དབང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་འཛུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། །ཇི་སྐད་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་སྨོན་པ་འགྲུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མོས་པ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་ས་ལ་སོགས་པ་གསེར་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བས་དེའི་མོས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། ཇི་ལྟར་སྔོན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་མོས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་དོན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མ་བཏང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་བསྡུས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་དབང་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདུས་བྱས་སུ་སྣང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་
― DTG134_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་ནས་དེ་དག་ལ་ཡང་དང་ཡང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །རྟོགས་པར་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་དེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་འདི་ནི་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ལ། གང་ལ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡང་མེད་པས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་སྙམ་པ་ལ། སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། དེ་ལ་གདགས་པ་ཐ་དད་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་འདི་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་རིགས་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་གཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེ་ནི་ཐ་དད་དེ། རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐ་དད་པས་སྦྱོར་བ་ཡང་ཐ་དད་དེ། དེ་ལས་སངས་རྒྱས་ནི་གཅིག་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །དོན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཟད་ན་ནི་སོ་སོའི་ཚོགས་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་ལ་ནན་ཏན་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ནི་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇོག་པར་མི་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་དག་མཛད་པར་མ་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་
― DTG134_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཡང་ཐོག་མའི་མཐའ་མེད་པར་འདོད་དེ། སངས་རྒྱས་གཞན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་ནི་འདིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འདོད་དེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གློ་བུར་དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེར་ཟུག་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་སྔོན་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཇི་སྲིད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། རྟོག་གེར་རྟོགས་པ་དཔེར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་རྟོག་གེའི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མོས་པ་དང་ཆོས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འཐོབ་པས་ན་རེག་པས་འཐོབ་ཅེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཏེ། འཐོབ་པས་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ། །རྣམ་པ་ལྔ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་ལྔ་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་
― DTG134_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མའི་རྒྱུ་ཡངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྲབ་མོ་གཞིག་པར་དཀའ་བ་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་རྡོ་རྗེས་ནི་ཤིན་ཏུ་སྲ་བ་གཞིག་པར་དཀའ་བའི་རྡོ་རྗེ་ཡང་ཕིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞིག་པར་དཀའ་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་སྲ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་ལམ་ཡིན་པས་རྡོ་རྗེ་དང་བསྟུན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་གནས་གྱུར་པས་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་བོ། །འབྱོར་པ་རྣམ་པ་ལྔས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་གྱུར་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་མཛེ་ཅན་ལུས་འདོར་བ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་གཅོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་མཛེ་ཅན་སྒྲིན་པོ་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་ལ་བརྟན་པ་བཞིན་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྱུར་རོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་བསྟན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་འགྱུར་བ་དང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། མཚན་དེ་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དེ་དང་དེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དབྱངས་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ལ་ཡང་དབང་འབྱོར་ཏོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་ལ། རྒྱ་ཆེ་བའི་བདེ་བར་གནས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་བདེ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མིང་གི་ཆོགས་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བ་དང༌། འཁོར་བ་བསྡུ་བ་དང༌། དཀར་པོའི་ཆོས་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་བསྒྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་འགུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀའ་པོའི་ཆོས་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དམིགས་པ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་བསྙེལ་པ་མི་མངའ་བའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་གཟིགས་པ་གང་ལས་བྱུང་བའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང༌། ཤེས་བྱ་གཞན་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་གིས་དགའ་ལྡན་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་དེ་དག་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །ཆོས་ཇི་སྙེད་ཅིག་གི་གནས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བར་སྨྲས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གསུམ་གྱིས་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བྱ་ན་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ནི་གསུམ་གྱི་གནས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལྷ་དང་
― DTG134_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པ་དང་ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་སོ། །དེ་ལ་ལྷའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལན་མང་དུ་གནས་པ་མཛད་དོ། །འཕགས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་སོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་སོ། །སྣ་ཚོགས་འདི་དག་གིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རང་གིས་དབྱིངས་བརྙེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རང་གི་དབྱིངས་བརྙེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྙེས་པའོ། །དགའ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་མ་རྙེད་པས་རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགའ་བ་དང་བྲལ་ཏེ། མགོ་བཅད་པ་དང་འདྲ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་དགའ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་འདོད་པས་ནི་དེ་ཐོབ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགའ་བ་དེ་གང་ཞེ་ན། མཐུ་དང་བྱ་བ་གྲུབ་དང་ཆོས་རོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགའ་བའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དེའི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་དུ་མའི་བྱེ་མ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་རྙེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ལ་མཐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངའ་བ་དེ་དག་ལ་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཏེ། སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའོ། །དེ་གྲུབ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དུས་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་བྱ་བ་གྲུབ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་དགྱེས་པ་སྐྱེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རོ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་
― DTG134_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱའོ། །དེའི་འབྱོར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། དོན་འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཞེའོ། །རྟག་ཏུ་མི་ཟད་གཟིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་ལ་སོགས་པ་བདག་ལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རོ་གཅིག་པ་དེ་དག་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད་པར་གཟིགས་ནས་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །མཆོག་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་གནས་ཉིད་དེ་དེ་ཡོད་ན་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཉི་མ་དང་འོད་ཟེར་གྱི་ཚུལ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་དེ་ཉིད་གནས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དམན་པ་ལ་མོས་པ་སྟེ། དེ་དག་དང་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ས་ཆེན་པོར་ཆུད་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྡུས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་དག་པའམ། གང་ཞིག་གྱུར་པས་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཅན་དེ་གཉེན་པོས་བསྩལ་ན་ཡོན་ཏན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་སྨན་ནང་མེད་ཀྱིས་དུག་བསལ་ན་སྨན་ནད་མེད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་བརྗོད་
― DTG134_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྱུར་པ་ཡང་སྔོན་བྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། སྔོན་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བོ། །གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །དེ་གྱུར་པས་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པས་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་སོ། །དབང་འབྱོར་བས་ས་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཞིང་ལས་དང་ཆོད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །ཐ་སྙད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གྱུར་ནས་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བོ། །སེལ་བབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འཇིག་རྟེན་ན་མཛའ་བོ་དང་ནོར་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བྱུང་བའི་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་འཐོབ་བོ། །གནས་དང་དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེར་མེད་དོ། །གནས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་
― DTG134_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་སྟོན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལུས་གཞན་དང་གཞན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །གནས་པ་ཐ་དད་ཡོད་མ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། །དེ་ལ་གདགས་པས་ཐ་དད་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ལ། དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །ཐ་དད་པ་འདི་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདི་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སློབ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བརྗོད་དེ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་རྣམས་སོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཁའི་རྣ་བ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ནི་སེན་མོ་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མོད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་དེ་དག་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌།
― DTG134_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །སྟོབས་བཅུ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་ནི་ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ང་ལ་ཆོས་འདི་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་དང་པོའོ། །ང་ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་ང་ཟག་པ་འདི་དག་མ་ཟད་དོ་ཞེས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་གཉིས་པའོ། །ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་བཤད་པ་དེ་ནི་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་གསུམ་པའོ། །ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གང་དག་བཤད་པ་དེ་དག་བསྟན་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདི་རང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་པའི། །མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་ནས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཀུན་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་འདུན་པ་སྟེ་ཐ་མ། བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྦྱོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཅས་པར་བྱ་བ་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མེད་པ་འདི་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་དང་པོའོ། །སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་
― DTG134_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ཁ་ཅིག་གུས་པར་ཉན་ཅིང་རྣ་བ་གཏོད་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཀྱང་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར། ཡིད་བདེ་བར་མི་འགྱུར། ཐུགས་ཡ་ཡ་པོར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། བཟློག་སྟེ་ཁ་ཅིག་གུས་པར་མི་ཉན་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྦྱར་ཏེ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་སུ་མི་འགྱུར། མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་མི་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་གུས་པར་མི་ཉན་ཀྱང་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པ་དང་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་གཉེ་གར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་མཁྱེན་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་ཅན་དུ་བཞུགས་སོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་བག་ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཏེ། འོག་ནས་འཆད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་མ་འདྲེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོང་རྒྱུ་བ་ན་རེས་འགའ་གླང་པོ་ཆེ་གཏུམ་པོ་དང༌། རྟ་གཏུམ་པོ་དང༌། བ་རྡུང་ཁུས་མ་དང༌། ཁྱི་ཟ་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བ་དང༌། ཚང་ཚེང་མས་འཛིངས་པར་འགྲོ་བ་དང༌། སྦྲུལ་ལ་རྐང་པ་གཉིས་ཀས་བརྫིས་པ་དང༌། གང་དུ་བུད་མེད་མི་རིགས་པ་སྐྱེས་པས་བོས་པའི་ཁྱིམ་དེ་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་དང༌། དགོན་པར་ལམ་ནོར་ནས་ལམ་ལོག་པར་འགྲོ་བ་དང་ཆོས་རྐུན་རྣམས་དང༌། རྐུན་པོ་རྣམས་དང༌། སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། སྦྱང་ཀི་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བ་དང། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འཁྲུལ་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་རེས་འགའ་དགོན་པ་ན་ནགས་ཁྲོད་ཆེན་པོར་རྒྱུ་བ་ན་ལམ་ནོར་ཏེ་གྲོང་སྟོང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྒྲ་འབྱིན་པ་དང༌། སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང༌། ཀུ་
― DTG134_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅོ་ཆེར་འདོན་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་ཉེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གད་མོ་རྟ་གད་མོ་སྣང་བར་དགོད་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཅ་ཅོ་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མཛད་པ་དང་གསུངས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་གྱི། ལངས་ན་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཕུང་པོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡལ་བར་འདོར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་དེ་ལྟ་བུ་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། འདུན་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཐོབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རེས་འགའ་ལུས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ལ་འཇུག །རེས་འགའ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་གོ །ལུས་ཀྱི་ལས་ཇི་ལྟ་བར་ངག་གི་ལས་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་གསུམ་པོ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལས་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་དེའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པར་གྱུར་རོ། །ཐམས་
― DTG134_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་རྟོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དེའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་སྔས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ལུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་འདིར་བསྟོད་པའི་སྒོ་མས་ཚིགས་སུ་སྦྱར་བ་བྱས་ཏེ། དེས་ཡོན་ཏན་འདི་དག་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་བོ་དག་སྙིང་བརྩེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དུས་ན་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའི་བསམ་པ་ནི་བྱམས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དུས་ན་དེ་དང་བྲལ་བར་ཤོག་ཅིག་པའི་བསམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །བདེ་བའི་དུས་ན་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་ཤོག་ཅིག་པའི་བསམ་པ་ནི་དགའ་བའོ། །དགོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །བདེ་བ་དང་ཕན་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་བཏང་སྙོམས་ཏེ། བཏང་སྙོམས་ནི་བརྟུལ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བསམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་ཕྱག་འཚལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཁྱད་པ་བསྟན་པའོ། །ཐུབ་པས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཟིལ་མན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ཁྱབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། ཟད་བར་གྱི་སྐྱེ་བ་ཆེད་བཅུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་གཞག་པ་འདིར་ནི་རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་གྲོང་ངམ་འབྲོག་གང་སུ་སོང་ན་སེམས་ཅན་གཅིག་འགའ་ལ་འཐབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་འབྱུང་བ་དེར་ཡང་མི་འཇུག་གོ །སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ཡང་སྐལ་པ་ཡོད་པ་རྣམས་འདུལ་བར་གཟིགས། གཤེགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་ཏེ། དེ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །མ་ལུས་པ་དག་འདུལ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བས་འབྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་གཞན་དག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཙམ་སྤོང་བ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་འདུལ་གྱི་གཞན་ནི་མི་འདུལ་བ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་སེལ་བ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྤོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གདོན་གྱིས་ཟིན་ལ་གནོད་གསལ་ཕྱིར་ནི་སྨན་པ་བརྡེག་པ་དང༌། །ཚིགས་རྩུབ་སྨྲ་བ་སྤྱོད་བྱེད་ཟིན་པ་བརྡེག་པར་མི་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་འཇུག་པ་མི་མངའ་ཞིང༌། །ཉོན་མོངས་ཟིན་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་ནི་བཞུགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང༌། ཆགས་པ་མི་མཛའ་བ་དང༌། ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཤེས་པ་གང་ལ་སྨོན་ནས་མཉམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་ཀྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཁྱེན་པས་ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་བཞིན་ནོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་མཁྱེན་པར་གྱུར་ཟིན་པས་མཁྱེན་པ་ལ་ཆགས་པ་མི་མངའ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱའི་
― DTG134_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞན་པ་སྟེ། སྐྱོན་མེད་བཞུད་ཀྱང་མཉམ་པར་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་རྟག་ཏུ་འདྲི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་ལྡོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་འགྲེལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། གནས་དང་གནས་པ་བཤད་བྱ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཏེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་ནི་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྟོན་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་དང༌། ཤེས་པ་སྟེ། ངག་ཀུན་དུ་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་བློ་གྲོས་མི་ཐོགས་པ་ནི་མཁྱེན་པ་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཞན་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་སྐད་ཐ་དད་པར་རང་རང་དང་ཕན་ཚུན་མིང་གཞན་གྱིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཤེས་པ་ལ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་ནི། ཆེད་དུ་བཞུད་དང་དེ་དག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལེགས་འདོམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་ནི་མཛེས་པར་འདོམས་པ་ཡི་པས་ལེགས་པར་འདོམས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི་འདོམས་པའོ། །ཆེད་དུ་བཞུད་ནས་ལེགས་པར་འདོམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཞུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་འདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་རྣ་བའི་
― DTG134_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་ཤེས་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་པའི་འདུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་སྒྲ་དོན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱང་རིང་པོ་ཡང་གནས་ནས་ཇི་ལྟར་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་མཁྱེན་ནས་ལེགས་པར་འདོམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོངས་པ་ལ་ལེགས་པར་འདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་འོངས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་ལ་ལེགས་པར་འདོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་འགྲོ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ལེགས་པར་འདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་གནས་ཡིན་པས་དེ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཁྱོད་མཐོང་ན། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་མཐོང་ན་ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེས་པོའོ་ཞེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞིའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་བསྟོད་པ་ནི། ལེན་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་དང༌། སྤྲུལ་པ་དང་ནི་བསྒྱུར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་དང༌། ཇི་སྲིད་དུ་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་སྐུ་ལུས་ལེན་པ་དང༌། བཞུགས་པ་དང་འདོར་བ་ལ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་སྔོན་མེད་པའི་གཟུགས་སྤྲུལ་པ་དང༌། སྔོན་བྱུང་བའི་གཟུགས་གསེར་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་བསྒྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཀུན་དུ་འཛིན་
― DTG134_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའོ། །སྟོབས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་བསྟོད་པ་ནི། ཐབས་དང་སྐྱབས་དང་དག་པར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་ལས་དང་དག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། དོན་བཞི་པོ་དག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སླུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་སྟོབས་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་ལས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་བདེ་འགྲོའི་ཐབས་སོ། །མི་དགེ་བ་ནི་ངན་འགྲོའི་ཐབས་སོ་ཞེས་དེ་སྟོན་པ་ལ་བསླུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ལོག་པ་སྟེ། མི་དགེ་བ་ལས་བདེ་འགྲོའོ། །བདེ་བ་ལས་ནི་ངན་འགྲོ་ཞེའམ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་འམ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་གི །རིམ་ལ་སོགས་པས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇོམས་ཏེ། གནས་དང་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ ། སྐྱབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཡང་སླུ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཐོགས་པ་མེད་པ་སེམས་ཅན་ནི་ལས་ཀྱིས་མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ངན་པ་དང༌། བཟང་པོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འཇོམས་སོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་དག་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་དག་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་པ་དང་གཏན་
― DTG134_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བའོ། །འདི་ལ་ཡང་སླུ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེར་ཡང་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇོམས་སོ། །ངེས་འབྱུང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ལྷག་མའི་ལས་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་ན་སླུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཉེ་བར་འདུག་སྟེ། བླ་ན་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བས། ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་ཡང་བླའོ་ཞེས་ཟེར་པ་དེ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་འཇོམས་སོ། །མི་འཇིགས་བ་རྣམས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས། ཡེ་ཤེས་དང་ནི་སྤངས་པ་དང༌། ངེས་འབྱུང་བགེགས་བྱེད་སྟོན་མཛད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཟག་པ་འདི་དག་སྤངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱའོ། །ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་གང་དག་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གང་དག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་བྱེད་པ་སྟེ། བར་དུ་གཅོད་པ་དང་བགེགས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །འདི་གཉིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། བདག་གཞན་དོན་ལ་བུ་སྟེགས་གཞན། །མི་ཚུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་མི་ཚུགས་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་སྟོན་ཏོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་དང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་བསྟོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅུད་པ། འཁོར་དུ་ཚར་བཅད་གསུང་མཛད་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་རྣམས་སྟོན་ཏེ། སུ་ལ་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་སྦ་བར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེས་ནི་སྤྱོད་ལམ་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཚར་བཅད་ནས་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉིས་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་ཉན་པ་དང༌། གུས་པར་མི་ཉན་པ་དང༌། གཉི་ག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་
― DTG134_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མའི་ཚོགས་སྡུད་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བོད་པའི་ཚིག་གོ །བག་ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བསྟོད་པ། གཤེགས་བཞུགས་ཀུན་དུ་རྟག་པར་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་གང་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་གཤེགས་པའོ། །བཞུགས་པ་ནི་ཤིང་དྲུང་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་པོ་དག་གིས་བཞུགས་པའོ། །ཀུན་མཁྱེན་མ་ལེགས་སྤྱོད་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཀྱང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བཅིང་བས་བྱས་པའི་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གནས་བརྟན་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་སྤྲེའུར་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཆིང་བ་ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་སྤྲེའུ་ལྟར་མཆོད་ཞིང་འགྲོའོ་ཞེས་གྲགས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཚེ་རབས་མང་པོར་སྨད་འཚོང་པར་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ལྷག་མས་བདག་ཆ་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མངའ་བས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད། །ཁྱེད་ནི་ཡང་དག་དོན་དུ་ན། །ཀུན་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལྟར་འཆོས་པ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་སོ་སོར་བོད་པའི་ཚིག་གོ །བསྙེལ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟོད་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་མཛད་ལ། །ཁྱོད་ནི་དུས་ལས་ཡོལ་མི་གདའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་གང་གི་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉེ་པར་བཞུགས་ཤིང་དུས་ལས་ཡོལ་བར་མི་མཛད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆུ་སྲིན་གནས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ནི། །དུས་ལས་ཡོལ་བར་འགྱུར་ཡང་སྲིད། །བེའུ་ལྟ་བུའི་འདུལ་བ་ལ། །སངས་རྒྱས་དུས་ལས་ཡོལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཡོད་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མཛད་པ་འབྲས་
― DTG134_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ཡོད་པར་མཛད་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་སྟེ། མཛད་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བས་མི་བསྙེལ་ལོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བསྟོད་པ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གདུགས་ཞག་གཅིག །ཆེས་བྱའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཁྱེན་པ་སྟེ། དེས་སུ་ནི་འཕེལ་སུ་ནི་འགྲིབ། སུ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡིན། སུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་མཚན་ལན་དྲུག་འཇིག་རྟེན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་གོ །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ལས་ཅན་དང༌། ཕན་པར་བྱ་བ་བསམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་མས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་གིས་བསྟོད་པ། གཤེགས་དང་ཐུགས་སུ་ཆད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཆོས་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དྲུག་སྟོན་ཏོ། །མཁྱེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དུས་གསུམ་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་གསུམ་བསྟན་ཏེ། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས། །ཀུན་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟོད་པ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཀུན། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་བརྙེས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ།
― DTG134_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །སྐུ་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྙེས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་མཁྱེན་པར་མ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དེ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་སྟེ། སོམ་ཉི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདུད་པ་འགྲེལ་པ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བྱེ་བྲག་དུ་བྱས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པ། སྲི་པ་མི་མངའ་སྐྱོན་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྲི་པ་མི་མངའ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྐྱོན་མི་མངའ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྙོག་པ་མི་མངའ་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། རྙོག་པའི་རྒྱུ་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དེ་མེད་པས་རྙོག་པ་མེད་པའོ། །བཞུགས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་སྔོན་དུ་དྲངས་པའི་སྦྱོར་བས་བསྐྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མི་བཞུགས་པའོ། །གཡོ་བ་མི་མངའ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་མཉམ་པར་གཞག་པས་མ་གཡེངས་པ་ནི་མི་གཡོ་བའོ། །ཆོས་ཀུན་ལ་མ་སྤྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཡང་ཆུང་ཟད་ཀྱང་སྤྲོས་པ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་འཆད་དོ། །ཁྱོད་ནི་དམ་པའི་དོན་གྲུབ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ།
― DTG134_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔེར་ན་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་མེའི་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ས་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཉིད་བརྙེས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་འགྲེལ་བ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལས་སྟོན་ཏོ། །མི་པས་མཚུངས་པ་མ་མཆིས་པའི། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་དང༌། འཁོར་མ་གདའ་ལ་རྣམ་ཀུན་དུ། །ལྷ་མིས་མཐོང་བས་ཡང་མ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་མཐོང་བ་སྡུད་དོ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གིས་ནི་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་འདི་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཟབ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་དེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེ་མེད་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་གཞན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས་སྐྱེ་མེད་སྐྱེ་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། མི་གནས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཐམས་ཅད་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབད་པ་ཡང་མེད་ལ་སེམས་ཅན་
― DTG134_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་དོན་ཡང་མཛད་དོ། །གནས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ཟས་བཞི་པོ་ནི་གསོལ་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་མ་དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཅན་མཐའ་དག་གནས་པར་འགྱུར་བའོ། །དག་པ་དང་མ་དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ལུས་དག་པ་དང་མ་དག་པ་སྟེ། སློབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་གྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ལྟར་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟས་ཀྱང་ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་དེ་དག་མི་གསོལ་ལ། དེ་དག་གིས་དེ་དག་གནས་པའང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་དེ་ལྟར་སྟོན་ཅིང་གནས་པར་ཡང་མཛད་དོ། །ཐ་དད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཟབ་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། སྐུ་མང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཕྲིན་ལས་གཅིག་པ་དག་པ་སྟེ། སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། མི་བརྟན་པ་བརྟན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་མི་བརྟན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བརྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་གཞན་ནོ། །གང་ཡང་མངོན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་ཅེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་རེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་
― DTG134_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་གྲངས་ལས་འདས་པ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་དངོས་མེད་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པར་བྱས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། །ཆགས་པ་མ་ཡིན་མི་ཆགས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་དེས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་སྤངས་ལ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་མི་སེལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོ་བྱད་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ། །གལ་ཏེ་བག་ལ་ཉལ་སེལ་ན་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་མིན་མཁྱེན་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ནས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྟེ། དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །ཕུང་པོ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། །སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ཀུན་མ་བརྟགས་པས་འདས་ཏེ། དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལའང་རྣམ་པར་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལའོ། །དེ་ལས་གཞན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མིན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་གྲོལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་བཏང་བས་ལེགས་པར་འདས། །
― DTG134_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་ཤིས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། །ཀུན་ཀྱང་འདྲེས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་དུ་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོར་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་འདྲེས་པ་དང་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་དག་གོ །ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། རྒྱ་མཚོར་ཆུ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་བབ་པའི་ཀླུང་གི་ཆུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཉ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱས་སོ་བྱེད་དོ་བྱའོ་ཞེས། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་དགོངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་མཛད་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་མི་སྣང་སྙམ་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཉེས་པས་མི་སྣང་སྟེ། སྣོད་ཆག་པའི་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་སྣོད་ཆག་པའི་ནང་དུ་ཟླ་བ་མི་སྣང་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་ཉེས་པས་ཆུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་ཀྱི་རླན་མེད་པ་དག་གི་རྒྱུད་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་མི་སྣང་སྟེ། རྒྱུད་ཀྱི་ཉེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་ལྟ་བུ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། མཉེན་པའི་བདག་ཉིད་ཡི་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསུངས་པས་སོ། །གང་དག་སྐལ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་ནི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་དག་མི་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྲིན་ལས་རྣམས་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉི་བཞིན་དུ། །དེ་དག་ཆོས་འདོད་ཁྱབ་པར་མཛད། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་དག་གི་རང་བཞིན་གྱི་འོད་ཟེར་སྟོང་གི་ཕྲེད་པ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་རྣམས་ནི་བཤད་པས་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་ཁྱབ་པར་མཛད་ནས། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཉིད་དོ། །རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ལ་ལར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟོན། །ལ་ལར་མེ་བཞིན་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་ཁ་ཅིག་ཏུ་འབར་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་འཆི་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ཁ་ཅིག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་མཛད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཟུགས་པ་ལ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། སངས་རྒྱས་འཕགས་མིན་ཆོས་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་མཆོག་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྨིན་པ་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་པས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དང་ངན་སོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྷའི་གནས་པས་དེ་ལ་དམིགས་ནས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཚད་མེད་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚངས་པའི་གནས་པས་དེ་ལ་དམིགས་ནས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཆོག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་པའོ། །སྐུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། དེ་དག་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནི་འདིར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཐ་དད་པ་ལ་ལོ། །གང་དུའང་རྣམ་པར་དཔྱོད་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་རྣམས་ཀུན་དུའང་སྣང་མོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྐལ་པ་མཉམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ཉོན་མོངས་ཐུལ་ལ་སྤངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐུལ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་
― DTG134_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར། སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་དང་འདྲ། །དཔེར་ན་སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་ནི་ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དུ་འགྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མེད་ཅིང་བག་ལ་ཉལ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བག་ལ་ཉལ་ལྷག་མ་འཇོག་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དྲན་དང་ཤེས་པས་ཟིན་པའི་ཉོན་མོངས་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་འགྲུབ་པས། །ཡང་པར་གྱུར་པ་ཁྱོད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡོ་བྱད་རྣམས་སུ་འགྱུར་པ་ལགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ན། དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་འཁོར་བ་ཡང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་རིགས་པས་ནམ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་བསམ་པར་མི་ནུས་པའོ། །ཟབ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཟབ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་དང་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དབང་སྒྱུར་པའི་དང་ཅན་ཏེ། བཞེད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པར་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་ཟློ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་པ་སྤྱིར་གཏང་བ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏེ། བསྒྲིབས་ཤིང་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བསྒྲིབས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན། །མཚམས་མེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན། བླུན་ཞིང་ལྐུགས་པ་ཡིན་
― DTG134_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་རིགས་ཅན་ཏེ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །ངེས་པ་གཉིས་ནི་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་ངེས་པའོ། །ཡུལ་འདི་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མངའ་དབང་མི་མངའོ། །དེ་ལ་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཕ་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར་པས་ཏེ། དཔེར་ན་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་འཕགས་སྐྱེས་པོས་གནོད་པ་བྱས་ཏེ་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་པའི་ངང་ཅན་ཞེས་སྤྱིར་བཏང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་པའི་ཡུལ་འདི་བྱས་ཏེ། མཚམས་མེད་པ་ཡི་ལས་རྣམས་དང༌། །ཉོན་མོངས་དྲག་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། །མི་སྙན་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་མེད། །སྒྲིབ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་པས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ། རྣམ་པ་ནི་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་རྒྱན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པའི་དོན་ཡང་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ་པདྨ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དོན་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། རྣ་པར་གྲོལ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་
― DTG134_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏེ། རྟག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་ལྡན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའ་བ་སྟོན་ཏོ། །བརྩལ་མི་དགོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་རྣམས། །རྗེས་སུ་སྦྱིན་མཛད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏོ། །དབང་དུ་མ་གྱུར་རབ་ཏུ་རྒྱུ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོར་འདིར་འདོད་པ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་འདི་དག་ཀུན། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། བསམ་པར་བྱ། རྗོད་པར་བྱ་ཞིང༌། བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀོད་པ་སྟེ་སྤྲས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཡང་ན་བཀོད་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གིས་མཆོག་ཏུ་འབར་བའོ། །དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ནི་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དང༌། ཤེལ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོའོ། །རྡོའི་སྙིང་པོ་ནི་ཨིནྡྲ་རྙི་ལ་དང༌། མཐོན་ཁ་དང༌། མཐོན་ཁ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །མུ་ཏིག་དམར་པོ་ནི་སྲོག་ཆགས་དམར་པོ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་ཀྱི་སྟེ། དེའི་ཁོང་ནས་བྱུང་བའི་མུ་ཏིག་ནི་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་དེ་ནི་གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
― DTG134_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་རྒྱས་པར་འགེངས་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རྒྱས་པར་འགངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་དག་སྟེ། དེ་ན་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པས། གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ཆ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའམ། ཡང་ན་གང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་ཆད་པའོ་དེ་ན་སྟེ། འདིས་ནི་ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་གནས་སམ་ཡུལ་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས། ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེའི་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེའི་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའམ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དབང་སྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དབང་སྒྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་
― DTG134_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཡིད་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་གཞན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་དེ་ལྟར་སྣང་སྟེ། འདིས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། བདག་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གནས་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེར་ནི་ཆེན་པོར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕྱོགས་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་མིའམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཞབས་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏེ། དེར་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཞབས་འབྲིང་བ་ཡིན་གྱི། གང་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྲུལ་ལོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བླ་བསམ་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བརྟན་པ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །བརྟན་པ་ནི་ཟས་ཏེ་འདིས་ནི་དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྱུར་བའི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འཆི་བདག་དང་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཀྱི་དགྲའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པ་ལས་ལྷག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་པས་ལྷག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེར་བཀོད་པ་
― DTG134_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། འདིས་ནི་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་དང་བློ་གོས་དང་རྟོགས་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དྲན་པ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་པོ། །རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་རི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། འདིས་ནི་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལམ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ནས་གང་ལ་ཞོན་ཏེ་འགྲོ་བ་དེ་ཐེག་པ་སྟེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ཉི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་བཞོན་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ནས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །སྒོ་ནི་སྒོ་མོ་དང་དོན་གཅིག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་དག་ནས་དེར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པ་རིན་པོ་ཆེ་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའི་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ནས་ནི་རུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པ་ཡང་པདྨ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་བཀོད་པ་ནི་པདྨ་གཞན་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་པདྨ་བཀོད་པའི་བརྟེན་པ་དེ་ལ་དུས་དང་མཐུན་པར་བཞུགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཤིན་ཏུ་དག་པ་སྟེ། བཤད་གཅི་དང་བྲལ་བས་མི་གཙང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཚོར་བ་བར་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པ་སྟེ། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་དབང་སྒྱུར་བ་ཅན་ཏེ།
― DTG134_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་བསྐྱེད་པ་ཚམ་ལ་རག་ལས་པས་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཕྲིན་ལས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནོད་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནོད་པ་ནི་སྨོས་པ་དང་འོན་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བས་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མིག་རྙེད། འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣ་བས་ཐོས། སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དྲན་པ་རྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ལོང་བའམ་གཞན་དག་གིས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་ཞེས་མི་སྨྲའི། འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་འཇུག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ལོང་བ་ལ་སོགས་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཏེ། ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱི་མཐུས་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བཞིན་ནོ། །ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བསླང་སྟེ། དགེ་བའི་གནས་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱིས་ན་ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཀྲོལ་ཟིན་ཏོ། །འཇིག་ཚོགས་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་གང་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་འཇུག་པ་དེ་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཆོས་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་བོ། །ཐེག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇོག་པ་ནི་ཕྲིན་ལས་ལྔ་པའོ། །ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཕྲིན་ལས་མཚུངས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་གནས་དང་བྱ་བ་དང་ནི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་པའོ། །རྒྱུ་ཐ་དད་པས་འཇིག་རྟེན་ན་
― DTG134_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུ་གཞན་གྱིས་ལྷར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱིས་མིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཐ་དད་པས་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐ་དད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །གནས་ནི་ལུས་ཏེ་ཁོག་པའོ། །དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་སྤྱིན་གྱི་ལུས་ཀྱང་གཞན། མཆོད་སྤྱིན་གྱི་ལུས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། དགོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །དེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ལས་ཐ་དད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་གཞན། ཞིང་རྨེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་གཞན། རྒྱལ་པོའི་ཞབས་འབྲིང་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བའི་དོན་སྤྱོད་པའི་མཛད་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ནི་སེམས་པ་སྟེ། དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕན་པའི་བསམ་པའི་ལས་ཀྱང་གཞན། ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པའི་ལས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ནི་རྩོལ་བ་སྟེ། དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྩོལ་བ་ཆུང་ངུའི་ལས་ནི་ཆུང་བ་དང༌། རྩོལ་བ་ཆེན་པོའི་ལས་ནི་ཆེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ལྔ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པོ་དག་ལས་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གཅིག་བསྟན་པའི་དགོངས་པ། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཐར་པར་མི་འགྱུར་བར་རྟོགས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བ་དང༌། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཡང་ཀུན་དུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་སྤྲོ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཐེག་པ་གཅིག་ཐོས་པར་བྱས་པས་ཀུན་དུ་བཟུང་ན་ཉན་
― DTG134_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་ཐུན་མོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ལས་སུ་སྒྲུབ་པར་ཐེག་པའི་སྒྲ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་གོ །བདག་མེད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་གི་རྫས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གྲོལ་བ་མཐུན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲལ་བ་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དགོངས་པ་དེས་ན་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཉིད་དོ། །རིགས་ནི་ཐ་དད་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རིགས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་པ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །བསམ་གཉིས་བརྙེས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གོ་ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གི་སྐུར་དགོངས་པ་བརྙེས་སོ། །དེས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེས་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་བསམ་པ་བརྙེས་པ་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། བདག་ཅག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འཛིན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་དེར་དེ་སྐད་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་པར་ཐོབ་པའི་བསམ་པ་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་དང༌།
― DTG134_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྤྲུལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་དག་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ལུས་དེ་དང་དེར་སྤྲུལ་ནས་ངས་དགོས་པ་བྱས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ཏོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏོ། །མཐར་ཕྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་ཐེག་པ་གཅིག་ཅེས་གསུངས་ཀྱི་གཞན་དག་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་གོང་ན་ཐེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་སྟེ་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གཞན་དག་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བཅས་པའོ། །ཁམས་གཅིག་ན་ནི་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་སངས་རྒྱས་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། དཔག་མེད་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་བསགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཀྱང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བསམ་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བསམ་པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་རགས་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ནན་ལས་འདས་སོ། །དགོངས་པ་འགས་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ། །
― DTG134_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་གྲོལ་ཕྱིར། །གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །མཛད་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལ་བོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་དག་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཐ་དད་པ་སྣང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྒྲེས་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་གིས་གཞོན་ནུར་མཐོང༌། ཁ་ཅིག་གིས་དང་ལ་བབ་བར་མཐོང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་མ་ངེས་པ་མེད་དོ། །གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་པོ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དེ། རེས་འགའ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མཐོང་ཡང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་གཡོ་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྟག་ཏུ་འདྲེས་པ་ཡིན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་འདྲེས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གནས་གྱུར་པ་མི་རིགས་པར་སྣང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །མི་རིགས་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མི་ཉམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ་རྣམས་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་དང་མིའི་ནང་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ཏེ། སྐལ་པ་མི་རུང་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མི་ཉམས་བའི་འབྲས་བུ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །སྐྱེ་བ་དྲན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་རི་བར་ནི་འགྲེལ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བོར་ཏེ། གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་
― DTG134_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པ་ནི་རིགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་སྟེ་འཛམ་བུ་གླིང་གཞན་རྣམས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་འཛམ་བུའི་གླིང་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པར་འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་དགའ་ལྡན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་འཛམ་བུ་གླིང་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པར་རུང་ན། དེའི་ཕྱིར་དགའ་ལྡན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ལ། དེ་ཉིད་ན་བཞུགས་བཞིན་དུ་གླིང་བཞི་བའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རུང་སྟེ། གླིང་བཞི་བའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་གང་དུ་ཡང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མི་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ལུང་ཡང་མེད་ལ། རིགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི། གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་མདོ་དང་མི་འགལ་བམ། འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཅིག་ཅར་བྱུང་བར་གྱུར་ན་དེ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། མདོ་འདིར་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གླིང་བཞི་བར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་གྱི། སྟོང་གསུམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་ལ། དེ་དག་ནི་གླིང་བཞི་བ་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་གི་སྟོང་གསུམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དེ། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་ཕྲ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པའི། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཡུམ་གྱི་
― DTG134_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷུམས་སུ་མང་ལ་དུ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཞབས་འབྲིང་བ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་མང་པོ་དག་ཀྱང༌། རང་རང་གི་སྤྲུལ་པས། རང་རང་གི་ཇི་ལྟ་བར་བཞིན་མའི་མངལ་དུ་ཞུགས་སོ། །མཚུངས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཇི་ལྟར་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལྟར་མི་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་སྐམ་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཅིང་སྒྲུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཉིད་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ་ན། དེ་གཉིས་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འཐད་པའི་རྒྱུ་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྟག་པའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་མི་རྟག་ན་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ཀྱང་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་གི་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སྐུ་གཞན་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས། དེ་དག་གི་སྐུ་མི་རྟག་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་ཚིགས་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་རྒྱུ་ན་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་ཅིང་རྒྱུན་དུ་འཇུག་པས་རྟག་པའོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་བ་སྤྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་དཔེར་ན་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བདེ་བ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་འདི་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡང་གཏན་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དང་དེར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་ཡང་དག་ཡང་སྟོན་པའི་དགོས་པས་རྟག་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་
― DTG134_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་ཡང་དུ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རྙེད་སླ་བ་ལ་དགོངས་ནས། རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པས་རྟག་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་ཡང་སྟོན་ཏོ། །རྙེད་སླ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ལ་འདུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པར་རིག་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པ་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བསྟན་ན་དེ་ལ་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཞུགས་ན་འདི་རྟག་གོ །ཞེས་ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ཁོང་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཀྱང་དུས་ཤིག་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྲང་སྙམ་མོ། །ཡང་དང་ཡང་འདྲི་འམ་འཛིན་ན་བརྙས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདག་གིས་ལོག་པར་ཟིན་ན། དེ་ལ་འདིས་དེ་སྐད་བཤད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་བཞུགས་ན་ནི་བརྙས་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །དེའི་དགོངས་པ་བདག་ཅག་གིས་མ་ཟིན་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ན། བདག་ཅག་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སུ་ཡོད་ཅེས་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོན་པ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གནས་ཏེ། སྟོན་པ་མེད་པའི་འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ་སྙམ་མོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོན་པ་འགྲོ་བའི་མགོན་མཛད་དོ་ཞེས་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་རང་བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་འདོར་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རྒྱུ་དྲུག་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། མཛད་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་སངས་རྒྱས་
― DTG134_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏན་དུ་དཔག་ཏུ་མེད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཀྱི། དེའི་དོན་དུ་འབད་ཅི་དགོས་ཞེས་རྒོལ་བའི་སྐབས་རིག་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་གཅིག་པོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པར་སྤྱོད་ཀྱིས། དེ་ནི་དོན་ལ་འབད་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་བློ་བསལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བརྙེས་པ་ཁྱད་མེད་དཔག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འབད་པ་ལྡོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་རྟག་ཏུ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་བས། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཀྱང་བསྒྲིམ་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འདོད་ན། རྒྱུའི་རྒྱུན་གཅོད་པ་ནི་རིགས་པའི་ཚུལ་མ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི། འབད་པ་ཉམས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་འདི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་སྨོན་བྱས་ཤིང༌། །ལུང་རིགས་དག་པས་དག་པའི་བློར། །སྙིང་རྗེར་བརྟུལ་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བྱས། །ཐེག་ཆེན་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ནི། །སེམས་ནི་མཉམ་གཞག་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ད་ལྟར་གྱི་ནི་ཆ་མཐོང་བའོ། །བདག་འདྲའི་རྟོག་པ་ཅི་ཞིག་འདྲ། །འོན་ཀྱང་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས། །དགེ་བ་གོམས་པ་སྔོན་འགྲོ་བའི། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས། །རྣམ་ཀུན་མཆོག་མཁྱེན་ཐོབ་པར་ཤོག །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར་སློབ་དཔོན་དགེ་བསྙེན་བཙུན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་པན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། དགེ་སློང་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འདི་ལ་ཤླཱོ་ཀ་ནི་ཉིས་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད།། །།བམ་པོ་བདུན་དུ་བྱས་སོ།། །།
དོན་གསང་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ།
དབྱིག་གཉེན།
― DTG134_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བི་བྲྀ་ཏྟི་གུ་ཧྱཱ་རྠ་པིནྜ་བྱཱ་ཁྱཱ། བོད་སྐད་དུ། དོན་གསང་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ནི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡང་དབང་དུ་མཛད་ནས་མཛད་དོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གི་དོན་བཅུས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་བསྡུ་བར་བཞེད་ནས་བརྩམས་ཏེ། གཞི་གཅིག་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན། བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན། དུས་གསུམ་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་བཞིས་ཀྱང་མ་ཡིན། མིང་ལ་སོགས་པ་ལྔས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྟགས་པའམ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་དེར་འགྲོ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་ཞུགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ཉིད་ལའོ། །ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པ་ལ་ཡིན་ནོ། །རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མི་བཟུང་སྟེ། མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ཡང་དེ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཞུགས་པ་ཁོ་ནས་དེ་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་ཀྱང་དེ་རྟོགས་པ་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡང་གཞན་དུ་མི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཡང་བརྒྱ་བྱིན་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ཡང་སྨྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས། མཇུག་ཏུ་བདག་ནི་ཉམས་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་རྫས་གཅིག་བསྟན་པ་མཛད་ན་ནི་དེ་འབའ་ཞིག་བཅུ་པ་སྟོན་ནུས་པར་ཡིད་ཅེས་ཀྱིས། ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བརྗོད་ན་ནི་དེ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG134_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པས་ན་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་ཏེ། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པ་སྟེ། སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བསམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྨོས་པ་ནི། རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའི་ཚིག་ཏུ་གྲགས་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་ཚ་བའི་བདག་ཉིད། དུག་ནི་གསོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། སྟོན་པ་དང་ཉེན་གཞན་དུ་མི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་དང་མི་ཉེ་བ་ནི་སྒྲིབ་པའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལོག་པར་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཚིག་གི་དོན་བཅུ་པོ་ཉེ་བར་དགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི། བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་ཆེན་པོ་ལ་བསྙག་སྟེ། འཆད་པར་འགྱུར་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཐ་དད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཡིན་པས། དེ་བས་ན་འདིར་ནི་ཚིག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཤེ་ན། ཚིག་གི་དོན་བཅུས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་བསྡུ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་མཚུངས་པས་འོན་ཀྱང་སྨོས་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་བཅུ་པ་ཡང་དེ་སྡུད་པ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སེམས་སོ། །འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡོད་ལ་དེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་འཛིན་པས། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་
― DTG134_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དེའི་དོན་དུ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བསྡུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཚིག་གི་དོན་བཅུ་པོ་ལུང་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞིའི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གསུང་རབ་ལས་མདོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་དུ་གྲགས་ལ། ཆོས་མངོན་པ་ཡང་སྨོས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་མདོ་ཞེས་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་ཆོག་མོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་རྣམས་ནི་དྲང་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཡང་ཡིན་པས་ཚིག་གི་དོན་བཅུ་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གདུལ་བའི་དབང་གིས་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པས་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ནི་སྨོས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་ཆོག་མོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཙུག་ལག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ནི་ཕྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཕྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མདོ་ཡིན་ཏེ། གདུལ་པའི་དབང་གིས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཙོ་བོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ནི་གཉི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དང་འབྲེལ་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡང་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཙོ་བོར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། བསླབ་པ་གཞན་གཉིས་ནི། གཙོར་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་ཆར་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གདུལ་པའི་དབང་གིས་གསུམ་ཆར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་དང་མདོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉི་གས་ཐ་སྙད་གདགས་ཀྱི་འདུལ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གཅིག་
― DTG134_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་རང་གི་དངོས་སུ་ཡིན་ལ། མཉམ་པར་གཞག་པས་ནི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཡིན་གྱི་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རབ་ཏུ་ཕྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་དང་འབྲེལ་གྱི། འདུལ་པའི་སྡེ་སྣོད་དང་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འཆད་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ངོ༌། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་བརྗོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་བྱའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །ཤེས་བྱ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའོ། །རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཆོས་ཅན་དུ་འདྲ་ཡང་བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་གནས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གི །མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུག་གཏན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ། འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གནས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱང་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཡང་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྟན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའོ། །
― DTG134_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པ་ཤེས་པས་བསྡུས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དག་ཡིན་ཡང་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བརྟན་པའི་ཕྱིར། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་གནས་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ས་བོན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དེ་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གནས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་ཕྱི་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་གནས་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཡུལ་ལ་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པས་དེ་དག་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁོ་ནས་དེ་ལ་བསྒོ་པར་བྱེད་ཀྱི། དེས་ནི་དེ་དག་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་གཞི་ཅན་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཞི་གང་ལ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་དངོས་སུ་དེའི་གནས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གཞི་ཅན་གྱི་གནས་སུ་ཡང་བརྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདིར་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འཇུག་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དང་དེ་དག་བསྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། བསླབ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡི་དམིགས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་དང་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཤེས་པར་
― DTG134_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་སུ་རང་གི་ངོ་བོས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱའི་གནས་ནི་དེའི་གནས་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་དག་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་མར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དོན་དམ་པ་དང་རང་རིག་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པས་ཀྱང་རང་རིག་པའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་མ་མཐོང་བར་གཞན་གྱི་དབང་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་གཞན་གྱི་དང་མ་ལུས་པར་མངོན་སུམ་པ་དགག་པ་ལྷུར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཀུན་བརྟགས་པས་དཔེན་པར་ངེས་པར་མི་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་རང་རིག་པ་ཡོད་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་མ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུས་པ་ལས། བརྟགས་པ་ནི་ཤེས་པ་གང་གི་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི། མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གི་རྟེན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་གྱི། སྒྲོ་བརྟགས་པར་ཡང་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ལས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པའི་དམིགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་མ་ཡིན་ནམ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐབས་སུ་ཅི་འབབ་ཅེ་ན། ཞར་ལ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་
― DTG134_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ལངས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ན་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་སྐབས་སུ་འབབ་སྟེ་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པར་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ལ། བརྟགས་པ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གི་ཚེ་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་བཟུང་བའི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་གྱི། ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་ནི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་གང་ཟག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་བསྒྲུབ་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རིམ་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་དོ། །གང་ཟག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རིམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འཇུག་པ་དང་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དང་བསྒོམ་པའི་བར་དུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ལ་གསུམ་པ་ནི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་ཞུགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བཅུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པའི་རིམ་པ་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བསྒྲུབ་པའི་རིམ་པ་འདིས་ནི་གང་ཟག་གི་གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་འདི་དག་རབ་ཏུ་འབྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་འཇུག་པ་དང་པོ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་ཡང་གང་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་བཟོད་པ་འབྲིང་གི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་པོ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་སོ། །ཆེན་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་དག་ན་ནི་འཛིན་པའོ། །དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ནི་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། མོས་པས་
― DTG134_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་རྒྱུའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཁོ་ནའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཛད་དོ། །ཞར་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་རྒྱུའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མཛད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་གསུམ་སྨོས་སོ། །ཞར་ལ་ནི་གཞན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱང་སྨོས་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དངོས་ཁོ་ནར་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ས་དང་པོ་གསུམ་ལ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ས་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་དག་ལ་ནི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དགུ་པ་དང་བརྒྱད་པ་ལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཟང་སྐྱོང་ངོ༌། །བཅུ་པ་ལ་ནི་དཔའ་པར་འགྲོ་བ་དང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་གཞི་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་པོ་དང་རྗེས་ཀྱི་དག་ནི་ཕྱིས་སྟོན་ཏོ། །སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་བཅས་པ་དང་ཕུང་པོ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་ནི་གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་གཟུང་གི །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་ངོ༌། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་སྐུ་སྟེ་རྟེན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་རྟེན་དུ་གྲགས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ཏེ། བསགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་
― DTG134_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྐུ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སོ། །འདི་ནི་སྐུ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་གྲགས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལུས་བཞིན་ཏེ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བསགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ལ་ཁྱབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་དགོས་པའི་ཕྱིར་ལོང་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ལ་སོ་སོར་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་སྐུ་ནི་ཡུན་ཐུང་ངུར་གནས་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་བཞེད་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གང་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་བཞིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་
― DTG134_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི། ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་བསྟན་ལ། འདི་ལས་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཅུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་སྤོག་པ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཇི་ལྟར་མཆོག་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་པས་སོ། །འདིས་ནི་གདུལ་བ་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གདུལ་བའི་དབང་གིས་ཀྱང་བསྟན་པ་དམན་པ་དང་མཆོག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོང་པ་ག་གོན་དང་མཛེས་ལྡན་དག་གི་ཆེད་དུ་ནི་དམན་པ་བསྟན། འཕགས་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་ལྔ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི་འབྲིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་ཏེ། བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་དགག་པའི་སྒོ་ནས་མཆོག་གོ །རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སུམ་བརྒྱ་པ་དང༌། ལྔ་བརྒྱ་བ་དང༌། བདུན་བརྒྱ་པ་དང༌། ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང༌། བརྒྱད་སྟོང་པ་དང༌། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པ་དང༌། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང༌། འབུམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལས་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་བསྟན་པས་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལས་འདྲེན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཀྱི་ཕུལ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་བཞུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པར་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཀྱི་ཕུལ་གྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་ཕྱོགས་བཅུ་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ལ་ལན་ཅིག་
― DTG134_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །གོང་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་པ་ཉིད་དགག་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཀྱང་ཀུན་དུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་བྱའི་གནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལས་སེམས་ཅན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེའི་དེ་བ་ལས་སའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པ་གསུམ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཟད་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མི་སློབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མཛད་པ་དང༌། དེས་སྐྱེ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐུ་གསུམ་ཡང་བསྟན་ཏོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ན་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་བཅུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱང་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། དམིགས་པ་བསྟན་པ་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བསམ་བསྟན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་
― DTG134_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་མེད་པས་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་བསྟན་ཏོ། །དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེ་རྣམས་ལ་སའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་རྟོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཇི་སྐད་འཆད་པར་འགྱུར་པ་དང༌། སྐུ་གསུམ་ཡང་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལ་གྲགས་པ་སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་འབྱུང་བ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་སྟོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་སྐུ་གསུམ་པོ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུད་གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རིམ་གྱིས་སོ། །ཡོང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚིག་ཕྱེ་ནས་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་
― DTG134_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཤིན་དུ་འཐད་པ་ནི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་ཤེས་བྱའི་གནས་དང༌། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུན་པ་ནི་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། འབྲས་བུའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ། རྒྱུ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་མེད་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་ཆར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་འཐད་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པའོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་འཐད་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པའོ། །འགལ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་བདེན་པ་གསུམ་གྱི་སྐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤིན་ཏུ་འཐད་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐུན་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འགལ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་བསྡུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་སྟེ། ས་གོང་མ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པས་བསྡུས་པ་ནི་མཐུན་པ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པས་བསྡུས་པ་ནི་འགལ་བ་མེད་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཐད་པའོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་མཐུན་པའོ། །འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་འགལ་བ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་སོ། །སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ཀྱང་ཕྱིས་སོ། །དམིགས་པ་དག་ལ་ཡང་སྔ་ཕྱི་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ལ་ཡང་གསུམ་ཚན་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་ཟག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ཚན་གཉིས་པ་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ཚན་དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དང་པོ་གཉིས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་སོ། །རྣམ་པ་དང་པོ་གཉིས་ལ་ཡང་ཤེས་བྱ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་སོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཇི་ལྟར་རགས་པ་བཞིན་གོ་རིམས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བརྟག་སླ་བའི་ཕྱིར་ཆེས་རགས་པས། དེའི་གཉེན་པོར་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་སོགས་པ་རགས་པ་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ས་བོན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་ཕྲ་བས་དེའི་གཉེན་པོར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སའི་རིམ་པས་གོ་རིམས་སུ་བསླབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་གཉིས་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གསུམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསླབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་བས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དག་ཀྱང་བདེན་པ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་གོ་རིམས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡེ་ཤེས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་སྤངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་ནི་གོ་རིམས་གཞན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་མཁས་པའོ། །དེའི་ཆེད་དུ་ཤེས་བྱའི་གནས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་ཡང་གཞན་ལ་མཁས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་ཕྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་ནུས་པས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པའི་མཐའི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་གདགས་པའི་གཞི་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡང་ཁ་
― DTG134_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་ཏུ་མེད་པར་རྟོགས་པའམ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་གཅིག་ཏུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྫས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ནི་བཏགས་པའི་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་བཏགས་པས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཡིན་ལ། རྫས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བརྟགས་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བའི་ཉེས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་སྦྱར་ཏེ་དེ་ལ་བརྟགས་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཉིད་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོ་ནར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་རིགས་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་བསྒྲུབ་པར་ནི་མི་ནུས་ཀྱི། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གཞི་མེད་པར་མ་བརྟགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །གཟུགས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལས་གུད་ན་ཡོད་པར་བརྟགས་ཏེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་བརྟགས་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་ལོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་སྦྱར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་འཆད་དེ། ཇི་ལྟར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་
― DTG134_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཡིན་གྱི། ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་དབེན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བས་འདིར་བརྒལ་བ། གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དག་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ན་བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་ལ་མཁས་པ་གོ་སྐབས་སུ་ཅི་འབབ་སྟེ། གཅིག་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཅིག་ཤོས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བཤད་པ་མཚན་ཉིད་ནི། འདིས་མཚོན་པས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་མ་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མཚོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་རང་ཉིད་ནི་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་མཚན་ཉིད་དེ་དེ་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བཞི་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་བརྟགས་པ་ལ་སྒྲོ་ཡང་མི་འདོགས་སྐུར་པ་ཡང་མི་འདེབས་སོ། །རིགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་ཡང་མི་འདོགས་སྐུར་བ་ཡང་མི་འདེབས་སོ། །རྟོགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་བདེན་པའི་ལུགས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོ་ཡང་མི་འདོགས་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་མཐུན་པ་མེད་པར་སྐུར་པ་ཡང་མི་འདེབས་སོ། །དོན་དམ་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ། སྒྲོ་ཡང་མི་འདོགས་སྐུར་པ་ཡང་མི་འདེབས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་དམ་པ་དང་རིགས་པའི་དོན་དམ་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་དོན་དམ་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་དོན་དམ་པས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་རྨོངས་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །
― DTG134_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་སྦྱོར་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཁས་པ་དང་པོ་ལ་ནི་ཕན་ཡོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ལ་ཡང་མཐའ་གཉིས་སྤང་བ་ལ་མཁས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཁས་པ་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཁས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་ལ། རྟོགས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་ལ་དྲོ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་སྤོང་བས་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩེ་མོ་དང་བཟོད་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ན་ནི། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་དེ་གཉི་གའི་ས་བོན་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རིམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་འཇོམས་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་ནི་ས་བཞི་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མནན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མནན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྣམ་པར་མནན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་དང་ཉོན་མོངས་པས་འཕངས་པའི་བག་ཆགས་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཅིག་ཅར་ཀུན་ནས་འཇོམས་སོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་བཅུ་པ་ལས་བསྟན་པ་དྲང་པོའི་བསམ་པ་ཉིད་ལ་
― DTG134_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པས་སོ། །སྔར་སྦྱོར་བ་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྒྱུན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བརྗོད་དེ། རྒྱུར་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་བཅོམ་པ་དང༌། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གགས་མེད་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ས་བཅུའི་མཚན་ཉིད་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་པས་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཡོང་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གསུམ་ཉིད་ནི་དེར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་པས་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་བསླབ་པ་གསུམ་སྟེ། འདི་དག་གི་ནང་གོ་རིམས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མའི་གོ་རིམས་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཅི་སྐད་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །འདི་ནི་བཅུ་པོ་མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། །རྒྱས་པར་ནི་འདི་མན་ཆད་ནས་སྟོན་ཏོ། །དེར་ཡང་རྣམ་གྲངས་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རིགས་པ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་པོར་རྣམ་གྲངས་ཙམ་ཞིག་བསྙད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་རྒྱས་པའོ། །རིགས་པས་བསྒྲུབས་པ་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐུན་མོང་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་བརྩད་པའོ། །དེ་ལ་བརྩད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཅི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་དེ་དང་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་
― DTG134_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེ་ཞིག་རྣམ་གྲངས་དང་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྟན་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ནི་འདྲི་བའི་ལན་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་སྦྱར་ན་འདྲི་བ་འདི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་མི་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་མངོན་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲིས་པའི་དོན་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་གཏོགས་པའི་མདོ་བརྗོད་པས་གཏན་ལ་དབབ་པ་མཛད་དོ། །འོན་ཏེ་སྡེ་པ་ཞིག་འདྲིན་འོན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ལྟར་ཚད་མས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་དུ་བཅུག་པས་སོ། །ཡང་ན་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བལྟས་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དྲིས་ནས་ལན་གདབ་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། འདིར་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྲིས་ན་ཤེས་བྱའི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཆོས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་མཛད་དེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲིས་ན། དེ་ཡང་དྲི་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྐབས་སུ་མ་བབ་པ་མ་ཡིན་གྱི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལན་གདབ་པར་མཛད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཅི་ལྟར་སྔར་ཤེས་བྱའི་གནས་བསྟན་ནས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དཔྱད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲ་དཔྱོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དོན་གྱི་སྐབས་ལ་ཅི་འབབ་ཅེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་ལྟར་མ་ཡིན་པ་ནི་འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་འདྲི་བའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་རེ་ཞིག་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གནས་ཤིག་ཡིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ལྷན་ཅིག་པའམ། དེ་མ་ཐག་པ་ནི་མེད་པས་གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་དེ་བྱུང་བ་ན་ལས་དེ་འདས་སོ། །འདས་པ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་ཏེ་བྱེད་པ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །
― DTG134_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང་སྲོག་གི་དབང་པོ་དག་ཀྱང་གནས་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་ཡང་ཚད་ཡོད་པ་ཞིག་གི་གནས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །བགེགས་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་གྱི་གནས་སོ་ཞེས་བརྟགས་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་གནས་མེད་པ་ཡང་གནས་ཉིད་དུ་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་སྡེ་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་གཞན་ཡང་གནས་ཡིན་པ་ཉིད་དགག་པ་དང༌། ཤུགས་ཀྱིས་ཆོས་ཀུན་གྱི་གནས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་གང་གི་གནས་ཡིན་པའི་ཀུན་དེ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགྲོ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྨྲ་བ་གང་དག་ཁ་ཅིག་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདྲ་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འབྲས་བུ་དག་དང་འདྲ་ན་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དང་འདྲ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་གང་ཁ་ཅིག་རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ལ། རྒྱུ་ནི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་པ་དག་ལྟ་བུའོ། །དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱེད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དེ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཤེས། གཉི་གར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་རིག་པས་བྱ་སྟེ། གང་དག་རྒྱུ་རྟག་པ་ཡིན་ལ་བདག་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དང་གཞན་གཙོ་བོ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བ་དང་བོས་བསལ་ཏོ། །གང་དག་ཡོད་པ་ཙམ་དང་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་གཉིས་པས་སོ། །ཡང་
― DTG134_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ་འདིར་གང་གི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཐ་སྙད་གདགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཕྱོགས་དེ་ལ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཉིད་ཀྱིས་དབྱིངས་ཡིན་པར་དགོངས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ལྟོས་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཏེ། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ལ་ཡང་ལྟོས་རྣམ་པར་བྱང་བ་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཐ་སྙད་གདགས་ཏེ། དཔལ་ཕྲེང་སེང་གེའི་ང་རོའི་མདོ་ལས། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ས་བོན་ལ་ལྟོས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་བསྡུས་སོ་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པ་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་བྱ་བ་གཉི་གའི་ས་བོན་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཐ་སྙད་གདགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཡང་བདེ་འགྲོར་འགྱུར་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ས་བོན་འཕེལ་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཡང་བསལ་པར་བྱས་ནས། སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་གཉིས་འདུས་པས་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་བདག་གི་ངོ་བོ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ས་བོན་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ས་བོན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །
― DTG134_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ས་བོན་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བ་ཉིད་དུ། དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་རྟག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ལ་དེ་རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས། ཐོག་མ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་བྱས་པའི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ཁས་ལེན་ལ་རང་གི་སྡེ་པ་ཉིད་དག་ལ་ཡང་ཁ་ཅིག་རྒྱུ་ནི་སྔ་ལ་འབྲས་བུ་ནི་འཕྱི་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། འདི་གཉི་གའང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་སྔ་ཕྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་དེ་དག་བསལ་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་འདྲ་བའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དུས་མཉམ་པའི་གནས་ནི་འདྲ་བའི་གནས་ཏེ། འབྲས་བུ་དང་དུས་མཉམ་དུ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡང་ངེས་པར་མི་ཟིན་ཏེ། ལ་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དུས་ཐ་དད་པར་ཡང་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་པར་སྨྲ་བ་གང་དག་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ། འདི་ཉིད་དུ་བདག་འདི་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡོད་པས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡོད་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པར་སྨྲ་བ་གང་དག་ཁ་ཅིག་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་བའི་བདག་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཤེས་བྱའི་གནས་དཔྱད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲ་དཔྱོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ཤེས་བྱའི་གནས་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གནས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་འདྲ་བའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་དབང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་
― DTG134_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའོ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་འཆད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རྟེན་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་འཆད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀུན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་གྲགས་པ་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པ་མི་འབྱུང་བ་སྔར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲིས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེ་ལས་གྲགས་པ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་སྨོས་པ་མི་འབྱུང་ལ་སྔར་ནི་ཀུན་གཞི་དྲིས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ལས་གཉི་ག་འབྱུང་བ་དེ་ཁོ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོངས་མ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །གྲངས་ཅན་གྱིས་བརྟགས་པ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་དེ་དག་གི་གནས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་འདིའི་དམིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ས་བོན་དང་མིགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ས་བོན་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟེན་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའོ། །ས་བོན་རྣམ་པ་དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་ཁམས་གསུམ་ན་འདིའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཁོ་ནའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་པ་གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་
― DTG134_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་པའི་ལས་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་དང༌། མིག་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ལུས་ལུས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་སུ་སྔོན་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་ལྟར་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་བྱད་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ས་བོན་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བ་ལ་མིག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ལྡོག་པས་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་པའི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་མིག་གིས་ས་བོན་ལ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ངོ་བོར་བྱེད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མིག་མིག་ཅེས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུན་ལས་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་མིག་མིག་ཅེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་མིག་གིས་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་དང༌། གཟུགས་གཟུགས་ཞེས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ལས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། གཟུང་བ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བསམ་པ་འདི་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཅི་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ན་དམིགས་སམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་དག་ལ་ཡང་དམིགས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་ནི་དབང་པོ་ལྔར་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་ཡང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རང་གི་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། གཞན་
― DTG134_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་པའི་ལས་ཀྱིས་གང་གིས་ན་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པའི་རྒྱུད་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཆན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཉིད་འབའ་ཞིག་དམིགས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནས་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ལ་དམིགས་ཀྱང་དེ་དག་དང་ཐ་མི་དད་པར་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དམིགས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ནུས་པས་རབ་ཏུ་བྱ་བ་ཡིན་ན་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུད་ལས་གཞན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པར་བྱས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་ལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡང་དཔེར་ན་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པར་སྣང་བའི་དམིགས་པ་ལ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་ལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ནུས་པའི་རྟེན་ཉིད་ཀྱང་གཞན་དུ་ཡིན་ལ་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གཞན་དུ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་འདི་ལ་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རེག་པ་མ་འོངས་པ་ཁོ་ན་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་པ་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱུང་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ཏོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ལ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རེག་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་རེག་པ་དབང་པོ་འགྱུར་བ་
― DTG134_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དང༌། བར་མར་གནས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བ་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ལ། རང་རིག་པ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་ཕན་པ་དང༌། གནོད་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རེག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་རེག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་དམིགས་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་མི་དམིགས་ཏེ། དམིགས་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚོར་བ་ནི་རེག་པས་ཡོངས་སུ་བཅས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་རང་གིར་བྱེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རེག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། དེ་ཡང་རང་གིར་བྱེད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །འདུ་ཤེས་ནི་གཞན་སེལ་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ། རང་གི་ཡུལ་ལ་ཡུལ་གཞན་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །ཡུལ་གཞན་སེལ་པ་ཡང་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཞི་ཚན་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་གཞན་དང་ཕྲལ་ནས་ཡུལ་གཞན་ལ་གཏོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་ཞིག་བྱེད་པར་ཟད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཡང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་སྣང་བ་ལ་གཏོད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་འདིས་ན་སེམས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་འདི་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བས་
― DTG134_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་པ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །ལུང་ཡང་ཡོད་དེ་གསུམ་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་འདུ་ཤེས་ཡིན་པས་དབང་པོ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་གཞན་སྔར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། ཡུལ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་འདུན་པ་ནི་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དེ་ཡུལ་ལ་གཏོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་མི་བཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསམས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་པ་ནི་འདུན་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་མི་འདོད་པ་དང་བར་མར་གནས་པའི་དམིགས་པ་དག་ལ་མི་འབྱུང་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མོས་པ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་སྟེ། ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཐེག་ཚོམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། ཡུལ་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མོས་པ་ན་མོས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ལོག་པ་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གནས་པ་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་པར་མ་བཟུང་སྟེ། སེམས་ལ་རང་གིས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡུལ་སོ་སོ་ལ་གྱེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་ཡུལ་གཅིག་ལ་སྡུད་ཅིང་འཇོག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་མི་གཟུང་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཁོ་ནས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཁོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་དང༌། གཉིས་དང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་རྩེ་གཅིག་
― DTG134_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་ལ། དེ་ཡང་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་རྒྱུན་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་མི་འབྱུང་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ངན་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་ཡུལ་གསལ་བར་བྱེད་པའམ། མཚན་མར་འཛིན་པ་གཅིག་ཡིན་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་ཤེས་རབ་དང་འདུ་ཤེས་དག་གི་དོན་གྲགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དྲན་པ་ནི་ཡུལ་འདྲིས་པ་ལ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མ་འདྲིས་པ་ལ་མེད་པས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་སྔོན་ཉམས་སུམ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཡོད་དོ། །དེའི་ཚེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་དོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ཞེས་བཤད་པ་ནི་རྒྱུན་ལས་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་མ་ནི་མ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ཡང་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མི་འགལ་ལོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཡང་གལ་ཏེ་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ནི་ཤེས་རབ་ནི་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལ་རིགས་པ་དང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་མི་སྲིད་དེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཕངས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་དོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསལ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གསལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ནོ། །འཕེན་པར་བྱེད་
― DTG134_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་དད་པ་ལ་སོགས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ། །གཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པ་གཞན་བཞི་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ཏེ། རེ་ཞིག་གཉིད་ན་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གི་ཁྱད་པར་འགའ་ཁོ་ན་ལ་གདགས་ཏེ། མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་མ་ངེས་པ་གཉི་གའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བ་ལ་གདགས་ཏེ། མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་གསལ་བ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱོད་པ་ཡང་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ལ་གདགས་སོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་ཀྱང་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ལ་གདགས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་མ་རིག་པ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་སེམས་པ་ལ་གདགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལམ་ཡིན་གྱི། ཚོལ་ཞིང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་ཡིན་ན་སེམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་གསལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་བཏང་ལ་དེ་དཀྱུས་མ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུའི་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཀུན་གཞི་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་མ་སྨིན་པའི་དབང་མཛད་ནས། ས་ཁོ་ན་ཀུན་བའི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཉི་གའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དམིགས་པར་གྱུར་བ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་སོ་སོར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་
― DTG134_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་ཡིན་ནོ། །རང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་ལ་རག་ལས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་དེར་སྦྱོར་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བརྗོད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མི་སློབ་པ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་དེ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་དང་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཀུན་གཞི་ཉིད་དུ་ནི་མི་འདོད་དེ། གནས་སྐབས་དེ་ན་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་བཏགས་པར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་གཞན་དག་དེར་སྦྱོར་རོ་ཞེའམ། དེ་གཞན་དུ་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱས་ཀྱང་རུང༌། གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་ཀུན་གཞི་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་བྱས་པ་ཐ་སྙད་པར་ཟད་དོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་དག་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ནི་རྐྱེན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་སྟེ། སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཡིས། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་བདག་ཅེས་ཉེ་
― DTG134_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་མི་འདོགས་ཏེ། སྐབས་སྐབས་སུ་རྒྱུན་འཆད་པས་བདག་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཅིག་ཏུ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གང་དུ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་དུ་སྟེ། བདག་གི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བདག་ཏུ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་གཞི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕལ་ཆེར་དམིགས་པ་ལ་ཀུན་གཞིར་དགོངས་པ་ཡིན་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་ཕལ་ཆེར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དམིགས་ཤེ་ན། དེའི་དབང་གིས་བདག་གི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་འཇོག་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདིར་གང་དག་འདི་སྐད་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་སྲོག་གི་དབང་པོས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྲགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགོངས་པ་ནི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་མ་བཀྲོལ་ལོ། །གང་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་པ་དེ་ཡང༌། འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དགག་པ་ལྷུར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་མ་བཀྲོལ་ལོ། །འདི་ལས་ནི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཀྲོལ་བས་ན་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་ནི་རྣམ་
― DTG134_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཏིང་དཔག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་བ་ནི་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྫས་སུ་མེད་པས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་ཤེས་པ་དག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། གྲངས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བ་སེལ་ཏེ། ས་བོན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ས་བོན་བཟུང་བ་བྱས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི། གཙོ་བོ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རླུང་གི་རྒྱུན་ཤུགས་དྲག་པོ་ཆུའི་རླབས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཆུ་བོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་པ་བྲེང་ཆགས་པའི་རྒྱུན་ཡང་རིམ་དང་རིག་ཅར་དག་ཏུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་རླབས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཆུ་བོའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་སེམས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཆུ་བོ་བཞིན་དུ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཀླུང་གི་ཆུ་བོ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རླབས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཀྱང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རླབས་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་དུ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གྲངས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པ་ནི་འདིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་གང་དག་དེའི་དུས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐལ་པ་མེད་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་བསྟན་པའི་དོན་ལ་ལོག་པར་བརྟགས་པས་མ་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་འབྲས་བུ་ལས་ཡོང་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་པ་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་འོག་རོལ་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཚེ་ཇི་སྲིད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟོན་ཏེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིག་གིས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་འདིར་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་དང༌། དེ་དག་དང་ཐ་མི་དད་པར་འདུག་པ་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ལུས་སྐྱེ་བ་རིལ་དང་འབྲེལ་པ་མིག་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བར་དུ་དེས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཚིག་དང་པོའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། འཇིག་པའི་གགས་སུ་བདག་གིར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་བདག་གིར་བྱས་ཤེ་ན། ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་གིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིར་མ་བྱས་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཞིན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང། ཤི་བའི་རོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ལུས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟིན་པའོ་ཞེས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུར་གྲགས་ལ། ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཟིན་པའོ་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་ཚུལ་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ཚིག་གཉིས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་སྐྱེ་བ་རིལ་དང་འབྲེལ་པའི་ལུས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་གཏོགས་པ་སྟེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་
― DTG134_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒོ་ནས་ལུས་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཉིས་སྟོན་ཅེ་ན། རྩོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན། ཆང་དང་མཚམས་སྦྱོར་འདོད་ཆགས་བྲལ། །ཉམས་དང་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནར་འདོད། །ཅེས་འབྱུང་བས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་འོག་རོལ་ཏུ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་གྲགས་ལ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་ན་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་གྲགས་སོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤྱོད་པ་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོར་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དག་ཏུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ནི་སྲིད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཞལ་མེད་ཁང་དག་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ཆོས་མཉན་པ་དང་ལྟ་བ་དང༌། རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འོང་བར་མདོ་གཞན་དག་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེ་ན། ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་བསམས་ཏེ་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཡང་ལྷའི་མིག་དང་རྣ་བ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མ་ཟིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ནི། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལས་བསམས་ཏེ་སྨྲས་པས་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་ན་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་སོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་ན་ལུས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཁམས་གསུམ་ཆར་ན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་སྡེ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཆར་ན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ལོག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཐུན་མོང་གི་དབང་དུ་མཛད་
― DTG134_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། དེ་ནི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡོད་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་རེ་འགའ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་ཚོགས་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྦྱོར་ལ། རེས་འགའ་ནི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཙོར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ། ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་སྒྲ་འདི་གསུམ་ཆར་ཡང་གཙོར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་འདི་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་དབྱེ་བ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། སོགས་པས་ན་སེམས་སོ། །རྟོགས་པས་ནི་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་ན་རྣམ་པ་ཤེས་པའོ། །ཡང་ན་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ་མ་འོངས་པ་ནི་སེམས་སོ། །འདས་པ་ནི་ཡིད་དོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡང་ན་བྱེད་པའི་བྱེད་བྲག་ཡིན་ཏེ། རིང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སེམས་སོ། །སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཡིད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། ཁམས་བསྟན་པར་ནི་སེམས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པར་ནི་ཡིད་དེ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་བསྟན་པར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྒྲ་ཙམ་ཞིག་ཐ་དད་པར་ཟད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སོགས་པས་ན་སེམས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ། གལ་ཏེ་རང་གི་ནུས་པ་སྩོགས་པ་ཡིན་ན་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་གཟུགས་ལ་ཡང་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་སྩོགས་པས་སོ་ཞེ་ན། ལས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ལས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་མི་སོགས་སོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ན་ནི་སྒྲ་ཙམ་ཞིག་ཐ་དད་པར་འགྱུར་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ལ་
― DTG134_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ་ཞེན་དེ་ཡང་མ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གྲེ་སྐྱེས་ཀྱི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ནི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚིགས་བསགས་ནས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འོང་བས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྣར་མི་འོང་སྟེ་མ་འོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཡིན། གལ་ཏེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོས་འབྲས་བུ་འབྱིན་བ་དང་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ཁས་ལེན་ན་ཁྱིམ་བྱ་ཤི་བ་ཡང་སྐད་འབྱིན་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་རྣར་མི་འོང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་ཡང་ཐག་རིང་པོ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཡིན་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་གང་ན་ལས་བྱེད་པ་དེའི་སྔོན་རོལ་ན་དངོས་སུ་ཡིད་མ་ཡིན་ཏེ་འདས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་སྲིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་སྲིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སེམས་ཀྱི་སྒྲ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྟག་མི་བཟོད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པར་ཡང་ཡིད་ཀྱི་སྒྲ་སྐྱེ་མཆེད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་འདས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་བསྟན་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབྱུང་བར་བརྗོད་དེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཟག་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། གདགས་པའི་རྒྱུར་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རུང་ངོ་ཞེས་འདོན་ཏོ། །དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པས་ཐ་དད་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བ་འགའ་ཞིག་ལ་རྣམ་གྲངས་འགའ་ཞིག་གིས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མིང་གི་སྒྲ་ཙམ་ཞིག་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་པ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ཡིན་པ་ནི་མ་སྒྲས་པས་དེ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཅི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ན་བཟང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
― DTG134_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱད་ཅར་གྱི་ཚོགས་ལ་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སོགས་པས་ན་སེམས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་དོན་སེམས་པས་ན་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ཚོགས་ནི་སྣ་ཚོགས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་ཅར་ཡང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་དོན་ཏམ། རྟོགས་པའི་དོན་གྱིས་གདགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་ཅར་ཡང་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གཙོར་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་དང་དོན་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སེམས་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་གསུམ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་རྟག་ཏུ་གསལ་བའི་རྣམ་པར་རློམ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཁོ་ན་ཡིད་ཡིན་གྱི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་སྣ་ཚོགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཙོར་སེམས་ལ་བརྟེན་ན་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་ན་ཡང་ཁུངས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་གཙོར་ནི་སེམས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པས་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞར་ལ་སྤྱིར་ཡིད་ཀུན་རྫོབ་པ་དེ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་དྲུག་པོ་ཁོ་ན་ལས་འདས་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུང་གི་ཕན་ཚུན་དག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །དངོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །བདག་ཉིད་དུ་གཟུང་བ་
― DTG134_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པ་དེས་ཁེངས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གང་གིས་ཁེངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཆགས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་རིག་པ་ལས་འགྱུར་བས་མ་རིག་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅར་གྱི་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ན་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་དེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཉིད་དང་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཇི་ལྟར་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ཚོགས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཟག་པ་དག་ཁོ་ན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ན། གང་གི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གོ་ཇི་ལྟར་ཡིན། ཟག་པའི་ས་བོན་དང་འབྲེལ་པའི་གནས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཡང་ཐལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཟག་པ་དག་ཁོ་ན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་འགོག་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཟག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་སྔར་བསྟན་པའི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་དགུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོམ། །ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་
― DTG134_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་རེ་ཞིག་འདུན་པ་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུན་པ་དང༌། འཕྲད་པའི་འདུན་པའོ། །རེ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྲལ་བར་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འཕྲད་པའི་འདུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་འཕྲད་པའི་འདུན་བ་ནི་དངོས་པོ་ཐག་རིང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །མི་འབྲལ་བའི་འདུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྲལ་གྱིས་དོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མོས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པར་ཆད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཡིད་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མི་སྲིད་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ཡང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྔོན་མེད་པའི་རྫས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཏེ་འདི་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། འདི་ལ་ཡང་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་དེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡོད་པ་ལས་སེམས་ཀྱིས་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་དེ་ལྟ་བུར་མཉམ་པར་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དམིགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཞིང་སྔོན་མེད་པའི་རྫས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་མ་གཏོགས་པ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་གང་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ཡོད་དེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་རུང་སྟེ། དེའི་བྱེད་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་ཁས་བླངས་དགོས་པ་ཉིད་དེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོའི་ནང་ནས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་དང་ནི་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ཏེ། ཤེས་རབ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་གསུམ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ཏེ་ཡིད་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མཐར་འཛིན་པ་དང་ཡང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ཀྱང་བདག་གིའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་མི་སྲིད་དེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་སྡང་ནི་མི་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཡིད་ནི་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཡང་སེམས་པའི་ཚོར་བ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེའིའོ་གཞན་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྐབས་སུ་བབ་པ་དག་ཁོ་ན་བསྒྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཚོར་བ་གཞན་ཡང་ཡོད་ན་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་རུང་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་བདེ་བ་དང་མི་ལྡན་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་མེད་དོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བཏང་སྙོམས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ཡང་དངོས་པོ་གཉིས་སུ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ན། དེ་དང་ཡང་མི་ལྡན་ཏེ། ཡིད་ནི་རིགས་
― DTG134_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་གཅིག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རེ་ཞིག་མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་མི་རུང་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་དུ་གོ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་སྡེ་པའི་གསུངས་རབ་ཀྱི་ལུགས་ལྟ་བུར་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འདིར་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་འགལ་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཞལ་གྱིས་བ་ཞེས་སོ། །རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ཡང་རྩ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། འཚིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མི་དགའ་བའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ནོ། །རྒྱགས་པ་དང་སྒྱུ་དང་གཡོ་དང་འཆབ་པ་དང་སེར་སྣ་དག་ནི། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ངར་འཛིན་ཅིང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཡེང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །བག་མེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་རྨུགས་པ་རྣམས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ཉིད་དེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་གསལ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་རྗེས་ལ་ཤས་ཀྱིས་བྲི་བར་ཞུགས་པ་ན་ཉེ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞེས་གདགས་ན། །ཡིད་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མི་སྲིད་དེ། ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗེད་ངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདྲེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་འགལ་བའི་
― DTG134_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །འགྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཚོལ་བ་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་འདི་ནི་ལུང་སིལ་བུའི་མདོ་ལས་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་པར་མ་གྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གྲུབ་པོ། །རིགས་པས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་མི་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་རང་དབང་ཅན་ཡིན་གྱི། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པས་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པར་ཐལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་ལས་ཡང་རྫས་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རང་དབང་ཅན་ནི་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་གྱི། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས། དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །འདི་ནི་སྡེ་པ་དག་གི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་བདེན་པ་མཐོང་བའི་གགས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལྟར་ན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་དུས་ངེས་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྒྲུབ་པས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁྱད་པར་དུ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་ན་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ཡང་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན།
― DTG134_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་འདི་ནི་མ་བསླབས་པ་སྡེ་པ་དག་གིས་ཁས་བླངས་པ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ལ་ཡང་མ་འདྲེས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་ན། དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ལ་ནི་ལམ་མེད་དེ་དེ་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡུལ་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ལ་གཉེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་དེའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡོད་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ལྟ་བས་ཀྱང་ཚིག་འདི་ལ་འདི་ལྟར་དྲང་སྟེ། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཉིད་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་པའི་གགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་དང་ཡང་སྦྱར་ཏེ། གནས་སྐབས་གང་ན་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ན་སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འགག་པ་ཡིན་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ལ་མི་སྲིད་དེ། གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་ཆོས་གཉིས་རང་དབང་ཅན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རང་དབང་ཅན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན། ཆེ་ཆུང་གི་རིམ་པས་སྦྱོར་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་གང་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་བདུན་པ་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་མ་རིག་པ་དང་རང་དབང་ཅན་ཡོད་དེ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དང་
― DTG134_Page_0636 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚུངས་པར་ལྡན་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དྲངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ནི། སྔར་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྔར་སྤྱད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་ལྡན་ན་རེས་འགའ་རང་དབང་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་ཞིག་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ནི་གཟུགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྟེན་ནི་ཡིད་འདས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ནི་ཡིད་འདས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ནི་དུས་གསུམ་དང་དུས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ནི་སྙིང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་བུ་ག་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་ནས་བུ་ག་དགུའི་བར་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་རྟེན་ནི་ཚུལ་དེ་དང་འདྲའོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་རྟེན་གཞན་ནི་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ས་སྟོན་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བཏང་སྟེ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ལ་དབང་པོ་དང་དོན་དག་ནི་སྔ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཕྱི་སྟེ་མི་གསལ་བས་དེ་དག་ག་དབང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ནི་ཡིད་འདས་མ་ཐག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའི་ངེས་པ་ནི་མེད་དོ། །དམིགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཅར་གྱི་ཡང་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་
― DTG134_Page_0637 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་དང༌། སེམས་ལ་ཡོད་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དེ་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དག་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་འདྲའོ། །ས་བོན་གྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་དམིགས་པ་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །ཡིད་འདས་མ་ཐག་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པའི་རྟེན་འདས་མ་ཐག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། རྟེན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པ་ནི་རྟེན་འདས་པ་ཅན་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་དོ། །དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེ་རྣམས་དང་ས་སྟོན་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཆར་གྱི་ཐ་མི་དང་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟེན་ཐུན་མོང་ཅན་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བཞིན་ནོ། །གང་དག་གི་སྙིང་གི་ཕྱོགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལུས་ཀྱི་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་འགལ་ཏེ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་མ་ཐག་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་མ་ཐག་པ་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཡང་
― DTG134_Page_0638 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ནི་བྱ་དགོངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ལྷན་ཅིག་སྒྱེ་བ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡང་བའི་ཚེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྟེན་རང་གི་མིང་གིས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སྐྱེ་མཆོད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་དྲུག་ཅར་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་ལ་དཔེ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་རྟེན་སྨོས་ན་ནི། དེར་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྨོས་པ་ནི། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྟེན་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དག་གིས་ས་བོན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཅར་གྱི་ཡང་ཐུན་མོང་གི་རྟེན་ཉིད་དུ་བརྟགས་སོ། །རང་གི་མིང་གིས་ཉེ་བར་མཚོན་པར་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་གནས་བརྟན་པས་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་སྙིང་གི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མིང་གིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་མེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་སྨོས་པས་དེ་རྣམ་པར་དཔྱད་དོ། །དེ་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། དགེ་སློང་ཡིད་ནི་མང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལུང་གིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁོང་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་ནས། ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་པས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་གྲགས་པ་དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་རྒོལ་བ་ལ་
― DTG134_Page_0639 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་འགྲུབ་པ་དང་འགལ་བ་ཁམས་གཞན་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་གསུམ་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཁམས་གཞན་དུ་གཏོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པས་འགྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་གསུམ་པས་བསྡུས་པ་དག་ཁོ་ནས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འདས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་རང་ལ་རྟེན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ན་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རེག་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པའི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡང་ཡིད་གྱུར་པ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི། རེས་འགའ་ནི་གཅིག་དང་སྟེ་གང་གི་ཚེ་ཡིད་དང་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །རེས་འགའ་ནི་གཉིས་དང་སྟེ། ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་ཚེ་གྱུར་པ་ཡང་ཡིད་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་ནི་འདི་ཡང་ཡིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། འདི་སྐད་དུ་རེས་འགའ་ནི་གཅིག་དང་སྟེ་གང་གི་ཚེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཞེས་ཀྱང་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བརྒྱ་ལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཡུལ་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་དེ་མི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུན་འཆང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ན། ཡིད་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རིགས་གཅིག་པ་དང་དམིགས་པ་ཉེ་བ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་བ་གོ་ཇི་ལྟར་རྒྱུན་འཆང༌། ཡིད་དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་གནས་སྐབས་དེ་ན་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་རྒྱུན་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བས་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་པར་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་རང་གི་རིགས་ལས་
― DTG134_Page_0640 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་ལས་ལངས་པ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ས་བོན་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ནུས་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་པོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཅིག་ཅར་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་མཐོང་བའི་གགས་སུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐག་པའི་སྲིད་ཀྱི་དབྱིབས་ལ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྤྲུལ་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ལྟ་བ་ཅིག་ཅར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཏུ་རབ་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་པར་འབྱུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྐྱེས་ན་ནི། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པར་ཡིད་དེ་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་གསལ་བ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཏི་མུག་དང་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་གགས་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། གཞན་ཡང་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་སྤྱོད་ལམ་པ་དང་སྤྲུལ་པ་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ཟག་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པས་རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་ང་རྒྱལ་དག་དང་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་བུའི་སྤྱོད་པ་སྣང་སྟེ། དེ་ནི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །
― DTG134_Page_0641 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའམ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། གནས་སྐབས་དེ་ན་བདག་མེད་པ་གཉིས་མངོན་སུམ་པའི་ཟག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ༌། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལྟར་ན་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཅིག་ཅར་ཡིན་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་པའི་ཕྱོགས་ལྟར་ན་ནི། །དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ་བྱམས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཅིག་ཅར་རམ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་རུང་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལྟར། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པའི་ཚིག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མི་རུང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ནི་རུང་སྟེ་དེ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་གོ །ཁ་ཅིག་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟེན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་འགོག་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། འགག་པ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པས་དྲངས་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། ལངས་པ་ཡང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་བསལ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་སྤངས་སོ། །རྟོག་པ་གཞན་གཉིས་ལས་ཀྱང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ངར་འཛིན་པའི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མ་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་
― DTG134_Page_0642 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་འདོད་དེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཡང་ས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉི་ག་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདིར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་ངར་འཛིན་པ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མ་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདི་གཉིས་ལ་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེ་བའི་གནས་ཉིད་ཀྱིས་སྤོང་བར་མཛད། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཙམ་ནི་མི་ཁོམ་པའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་ན་ནི་ངར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་གནས་དགོས་པས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །ང་སྲོག་ཆགས་གསོད་དོ། །ང་རི་མོ་འདྲིའོ་ཞེས་ངར་འཛིན་པ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དུས་ན་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་གྲགས་སོ། །ངར་འཛིན་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པ་ལས་དུས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཆ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དང་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་ཟད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ངར་འཛིན་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན། རེ་ཞིག་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཟག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་དག་འདས་པ་ཉིད་
― DTG134_Page_0643 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། མ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་ཟག་པ་རྣམས་རྒྱས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཟག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱིའི་དམིགས་པ་བཙལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་པོ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་ན་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ན་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བའི་ཉེས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་ན་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་བོ། །གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལྟར་ན་ངར་འཛིན་པ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང༌། མདོ་སྡེ་པའི་ཕྱོགས་དང་རང་གི་ཕྱོགས་ལྟར་ན་ངར་འཛིན་པ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དག་བསྒྲིབས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དགེ་བ་ནི་འདིར་དགེ་བའི་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲིབས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ཅན་ཡིན་པར་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལྟ་བུར་ངར་འཛིན་པ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དུ་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ལྟར་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་ཏེ། མི་དགེ་བའི་སེམས་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་བས་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ངར་འཛིན་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་འདི་དག་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ངར་འཛིན་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཉེས་པའོ། །གཞན་དག་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ། ཚིག་དེ་གཉིས་ནི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ཅར་གྱི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་
― DTG134_Page_0644 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་ཡིད་ཡོད་ན་ནི་ངར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྷན་ཅིག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བཤད་ན་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཡང་འགྱུར་བས་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པར་ཡང་ཡིན་པས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་པའི་དོན་ཉིད་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་དང༌། ལྔ་པོ་དང་འདྲ་བའོ། །གསུམ་པོ་འགལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་དག་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། ངར་འཛིན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་གསུམ་མོ། །མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་ནི་མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་པ་སྟེ། མི་བརྟན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པས་རང་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གོང་དུ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟན་པ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གོང་དུ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་སིལ་བུའི་མདོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འགག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མ་བཀོད་ཅེ་ན། འདི་ལས་མ་རིག་པ་དངོས་སུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དོན་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སེམས་འཇུག་པའོ། །བགེགས་སུ་རྟག་གྱུར་པ་ནི་ཇི་སྲིད་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་དང་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་རེས་འགའ་མངོན་དུ་མི་འགྱུར་ཡང་ཐོབ་པ་དང་ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་
― DTG134_Page_0645 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེའོ། །ཐོབ་པ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་རིགས་ན། ས་བོན་གོ་ཇི་ལྟར་དེ་འདི་ལྟར་དེ་མ་ཉམས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་ཉམས་པ་ནི་དེའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་པ་ལ་ས་བོན་ཉམས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྤྲིན་དང་བཅས་པའི་ཉིན་མོ་གཟུགས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་མཐོང་བ་ཡིན་ལ་མི་སློབ་པའི་ནི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྤྲིན་མེད་པའི་ཉིན་མོ་གཟུགས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་དང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འགགས་ན་ནི་མུན་པ་འགགས་ན་སྣང་བ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་མི་གསལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མུན་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱིའི་མུན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སོ། །ཕྱིའི་མུན་པའི་ས་བོན་ནི་མཐོང་བའི་བགེགས་བྱེད་པར་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ནི་མ་ཉམས་པ་དང་ཉམས་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་ཀྱི། རིགས་གཞན་གྱི་བགེགས་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་མ་བསགས་པ་ཉིད་དང༌། བསགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་སྤྲིན་དང་བཅས་པ་དང༌། སྤྲིན་མེད་པའི་ཉིན་མོ་གཟུགས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལྟ་བ་དག་གིས་ཆོས་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི་ས་བོན་བགེགས་སུ་གྱུར་
― DTG134_Page_0646 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་མི་དགེ་བའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་མ་རྒྱས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པ་མ་མཐོང་བ་དང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་མི་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་པ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་བགེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ནི་བཤད་ཞིན་ཏོ། །བགེགས་བྱེད་པ་མེད་ན་ནི། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་པ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་རྟག་ཏུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་མི་ཤེས་པས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་མི་འགལ་པས་སོ། །དགེ་བ་དང་མི་འགལ་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་གནས་དང་མཐུན་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་དང་འདྲའོ། །ཞར་ལ་འོངས་པར་རྫོགས་སོ།། །།དཀྱུས་མ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སེམས་ཀྱི་ལུས་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གསུམ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བསྒྲུབས་པའི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་འདྲའོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱང་དོན་གཞན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་
― DTG134_Page_0647 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་གྲུབ་པ་དེ་ཅིར་དགོས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་དེ་ལས་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུ་མཚན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །སྣ་ཚོགས་ཉིད་དང་སེམས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མ་བཀོད་དེ། གང་ཚེ་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཐུན་མོང་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྲ་མོ་དང་རགས་པའོ། །ཕྲ་མོ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རགས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རགས་པ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དག་གིས་གོམས་པར་བྱས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ནི་ཞར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་བློ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅན་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་བ་མ་ཡིན་གྱི་རགས་པ་ཁོ་ན་ཤེས་པར་ནུས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འགྲུབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཡང་ཡོད་ལ་དོན་དུ་ཡང་གཉེར་བའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་
― DTG134_Page_0648 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལམ་གྱིས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རགས་པ་དང་ཕྲ་མོ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་རགས་པ་དང་ཕྲ་མོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དགོས་པའི་གཙོ་བོ་མ་ཐོབ་པར་འཁོར་བ་ཉིད་ན་ཡོངས་སུ་རྒྱུའོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དེ་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དག་གིས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཕྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒོས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཞི་ནི་རྣམ་གྲངས་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། གདུལ་བ་འགའ་ཞིག་རྣམ་གྲངས་འགའ་ཞིག་གིས་དོན་གྲགས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། གདུལ་བ་རྣམས་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ས་བོན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེའི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚིག་གསུམ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེའི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ནང་ན་སོང་གི་འགྲོ་བ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་དང༌། ལྷའི་འགྲོ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིག་གསུམ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་དང་རྫོགས་པར་བྱེད་པ། ཡི་དགས་དང་ལྷའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པ་དག་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་ན་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བ་དང་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིག་བཞི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྲེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་དང༌། འཇིགས་པའི་སྲེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སོ། །ཡང་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་བརྩམས་ནས་སོ། །ཉན་འདོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཞི་ནི། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བསམས་
― DTG134_Page_0649 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གསུམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་དེའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཆོས་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་མོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་སློབ་པའི་ལམ་མོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཆོས་ནི་དོན་དམ་པ་མྱ་ངན་ལ་འདས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དོ། །ལུང་རྣམས་ལས་ཞེས་མང་པོའི་ཚིག་སྨོས་པ་ནི། །ལུང་མང་པོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རྟོགས་སོ། །དེ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་གཞན་ཉིད་མི་རུང་བའི་ཕྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་གཞན་བཞིན་ནོ། །རྩ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་འཇུག་སྟེ་དཔེར་ན་སྲོག་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་ཙམ་སྟེ་དཔེར་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་འཇུག་གོ །ལ་ལར་རེས་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང༌། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་སེམས་དག་གི་རྒྱུད་འཆད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དེ་དག་ནི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞིག་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཤེས་བྱའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞར་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོང་
― DTG134_Page_0650 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཐུན་མོང་གི་ཚིག་གསུམ་དང༌། དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་བཤད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པས་ནི་དེ་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དང་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གོང་མ་རྣམས་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སྡེ་བ་གཞན་དག་འདོན་པ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་མང་པོས་བཀུར་བའི་སྡེ་རྣམས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་བསྟན་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་དང༌། གནས་བརྟན་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བསྟན་ནས། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་རིགས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་པོ་ཆེ་བཏང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའི་གཤེགས་ཤུལ་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་ཞིང་མི་ངན་པས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐལ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའམ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཤེགས་པ་ཤུལ་གསེར་གྱི་བྱེ་མས་གཡོགས་པ་དེ་དབང་ཐང་མེད་པ་རྣམས་ལ་མི་སྣང་བ་ལྟར་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བརྩད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདིར་ཚིག་འབྲུ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྔར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ནི་མིང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་ཚིག་འབྲུ་ནི་མིང་གི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དང་རྣམ་པ་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་ཉིད་ཀྱི་འདས་པ་ནི་ཡིད་དེ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡི་པ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དོན་གཞན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་སེམས་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། ངེས་པའི་ཚིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དོན་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྒྲུབས་པའི་ཚད་མའི་ལུགས་
― DTG134_Page_0651 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཙུན་པ་དབྱིག་བཤེས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ལྟ་བ་ལ་གྲགས་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཙུན་པ་མིའུ་ཐུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་འདོད་ཆགས་དང་དུས་མཉམ་པ་སྟེ། ཕྱོགས་འདི་ལ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་བསྡུའོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ཏེ། དོན་དེ་དག་གསུམ་ཆར་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་གིར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རགས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རགས་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་ཀྱི་ཕྲ་མོ་ནི་མ་ཡིན་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཤེས་བྱ་རགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དེ་ཡང་ཤེས་བྱ་རགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་བཟང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་མི་སྲིད་པ་དང༌། རང་གི་ལྟ་བ་ལ་སྲིད་པས་སྒྲུབ་པར་མཛད་དེ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་འཕེན་པར་བྱེད་པ་དང་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་མི་དགེ་བ་ཁོ་ན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ལུས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་སིམ་པ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མེད་དེ། །མནར་མེད་པ་ལ་གཏོགས་པ་ཚ་བ་དང་གྲང་བ་དག་ན་ནི་རླུང་བསིལ་བ་དང་དྲོ་བའི་རེག་པས་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་པ་ཡོད་དོ། །ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་དག་ན་ནི། མི་དགེ་བ་ཁོ་ནས་འཕངས་མོད་ཀྱི་རེས་འགའ་ཞིག་ལ་ལར་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དགེ་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་
― DTG134_Page_0652 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བདེ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མནར་མེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ངན་འགྲོ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན། མནར་མེད་པ་མ་གཏོགས་པ་དམྱལ་བ་དག་ན་ཡང་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་མེད་དེ། རླུང་གི་རེག་པས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི། མི་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་ཁ་ཅིག་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཉི་ག་ལ་གྲགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། དེ་དག་དང་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ལ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་བདེ་བ་ཡོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་ལྟ་བ་དེ་ནི་མཐར་གྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་གོང་མ་ལ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དང་ལྡན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤོངས་པའི་ཕྱིར་ལ། སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་མོད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཆགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ལྟ་བ་ལ་སྲེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ནང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དུའོ། །རྣམ་པར་གཞིག་པར་འདོད་པར་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་
― DTG134_Page_0653 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕུང་པོ་འདི་དག་རྣམ་གྲངས་མེད་པར་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་སེམས་ཀྱི། བདག་ཉིད་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱང་འདི་ལ་སྦྱོར་བས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་བདེ་བའི་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི། གཉི་གའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། མི་དགེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། མི་གསལ་བས་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་སྦྱོར་བ་སྲིད་དོ། །རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ།། །།ད་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྐབས་ལ་བབ་པོ། །འདིར་ཡང་དངོས་པོ་བདུན་ཉེ་བར་བཀོད་དེ། མཚན་ཉིད་དང༌། བག་ཆགས་དང༌། དེའི་དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་ཉིད་དང༌། ཕན་ཚུན་དུ་རྐྱེན་ཉིད་དང༌། སྣ་ཚོགས་དང་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། རྐྱེན་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཞར་ལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དངོས་པོ་དང་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་ནས་འདིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་ནི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་བ་བསྡུ་བ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ་གང་ལ་རྒྱུ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དང༌། ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྨིན་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞན་གྱི་དབང་
― DTG134_Page_0654 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ན་ས་བོན་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་ལྟོས་ན་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་ས་བོན་གྱི་ཆ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆ་བསྡུས་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། འོག་ནས་མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་ནས་དབྱུང་སྟེ། འདིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བཤད་དོ། །དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་གིས་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ས་བོན་གྱི་ཆ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་དང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་སོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱང་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་གཞན་དུ་འབྱེད་
― DTG134_Page_0655 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ས་བོན་གྱི་ཆ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆ་ཡང་གང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པ་གང་གིས་ན་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ། བག་ཆགས་དེ་ནི་ཅི་ཡིན་ཞེས་དྲི་བག་ཉིས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་གྱུར་ནས་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་ནི་བག་ཆགས་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཏིལ་རྣམས་མེ་ཏོག་དང་ཕྲད་ནས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དང་འདྲ་བའི་དྲི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་འམ། དཔེར་ན་བསྟན་བཅོས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་དེ་དག་དང་འདྲ་བ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བ་བག་ཆགས་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་ལ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དགག་པ་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྒྱུན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ལ། རང་གི་ཚོགས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་ཕ་རོལ་བག་ཆགས་ཁས་ལེན་དུ་བཅུག་ལ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་འགགས་ན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་བ་གཉིས་པའི་ལན་ཡིན་ནོ། །སྒོ་བར་བྱེད་པའི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བས་ཤུགས་ཀྱི་ས་ནི་དྲི་བ་དང་པོའི་ལན་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་བག་ཆགས་ནི་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ལ་ནི་མི་ལྟོས་པར་ཆོས་ཉིད་
― DTG134_Page_0656 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གསོ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཏེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བག་ཆགས་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ན། དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པས་རང་གི་བག་ཆགས་སྐྱེད་བར་མི་སྲིད་དེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡང་འདྲིས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱེད་པན་མི་འདྲ་བར་ཡང་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འགལ་ལོ། །གཞན་དག་ནི་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ལ་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་མཐོང་ནས་སྒོ་བར་བྱེད་པས་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། སྒོ་བར་བྱེད་པས་སྔོན་བསྐྱེད་པ་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་ཡང་འདོད་དེ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་པར་འདྲ་བས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་བག་ཆགས་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་སེམས་སོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རིགས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུད་གང་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་སྲབ་པའི་ཕྱིར་སྤང་དུ་རུང་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡིན་ལ། གང་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡིན། གང་ལ་གཉི་གའི་ས་བོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྤང་དུ་མི་རུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རིགས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་དོ། །རྐྱེན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བག་ཆགས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྔོན་མེད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་དུ་མ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བག་ཆགས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྔོན་མེད་པ་བསྐྱེད་པ་
― DTG134_Page_0657 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བག་ཆགས་དུ་མ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་བརྟགས་པ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཡང་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ལ་གླེང་བར་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གསོ་བ་ཙམ་དུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཉིས་པ་ལ་གང་གི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགལ་ལོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མཐུན་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པས་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་རྫས་གཞན་ཉིད་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རྫས་གཞན་གྱི་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མི་འདྲ་བའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གསོས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་པའི་བག་ཆགས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒོག་སྐྱའི་རྔོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེ་ཏོག་དང་ཕྲད་ཀྱང་དེའི་དྲི་མི་འཛིན་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ནས་དྲི་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ནའི། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པར་བག་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་གྲགས་པས་བག་ཆགས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ཙམ་དུ་བྱས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དང་འདྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཁ་ཅིག་གླེང་བ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བག་ཆགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །
― DTG134_Page_0658 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པ་འདྲ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བག་ཆགས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྫས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྫས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི། དེ་དག་ཁོ་ན་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་སྐྱེད་ལ། གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ནི་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་འདྲ་བར་འགྱུར། འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་དང་བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་པ་ནི་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བརྒྱུད་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བརྒྱུད་པའི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་མི་འདྲ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྟོག་པ་འདི་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དེས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་གཞན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་དེ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་དེའི་སོ་ན་འདུག་གོ །གང་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྲབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྡེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་བཞིས་སྐྱེ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཏན་
― DTG134_Page_0659 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ནི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་སྲབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཟག་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཡི་གེ་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་དག་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་དག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་ལ་ས་བོན་གང་དག་དག་སྡེ་པ་དག་ལས་གྲགས་པ་དེ་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ལ། སྡེ་པ་དག་ལས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་གྲགས་སོ། །ཡང་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཀུན་གཞི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་བྱ་བ་ལས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་པ་དེ་བཤད་པ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སོ་སོའི་ཐ་དད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྫས་སུ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཞིག་གམ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཞན་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི། གཟུགས་ནི་བསལ་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་དེ་དག་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་རྟེན་གཅིག་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མང་པོ་ཞིག་འབྱུང་ལ། རྒྱུད་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་འབྱུང་ལ། རྒྱུད་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG134_Page_0660 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་རྣམས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རང་དབང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་དུ་མར་ཐལ་པ་སོ་ན་འདུག་གོ །འོན་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ས་བོན་རྣམས་ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ས་བོན་རྣམས་ཀྱང་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པས་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་འབྱུང་བར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེས་པ་གཉིས་སྣང་བས། དེ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་དང་རྫས་སུ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྲགས་པ་གཞན་ཡང་ཆུད་ཟད་ལྟ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཡོད་དེ་དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ད་ལྟར་གྱི་རྫས་ལ་འབྲས་བུ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་རྫས་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་བྱེད་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ན་ཡང་བྱེད་པ་ཡོད་པས་ད་ལྟར་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །ཡང་དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་པའི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་ན། སེམས་དེ་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བར་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱུད་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་མཐའ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཇུག་སྡུད་ཅིང་ས་བོན་གྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་སྟོན་ཏོ། །འབྱུང་བའི་མཐུ་ཡི་ཁྱད་པར་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་
― DTG134_Page_0661 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་ནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་ས་བོན་གྱི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་བ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཕན་ཚུན་རྐྱེན་གྱི་ལེའུའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་ཀུན་རྟས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་པ་ཡང་འདི་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རྒོལ་ཞིང་རྟོག་སྟེ། དེའི་ལྟར་ན་རྐྱེན་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེ་གལ་ཏེ་དུས་མི་མཉམ་པ་དག་ཁོ་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་ཀྱང་རུང༌། འོན་ཏེ་དུས་མཉམ་པ་དག་འགོག་ཀྱང་རུང་སྟེ། གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་རབ་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེ་ལྕེ་དང་ཚིག་པ་དང་མདུང་ཁྱིམ་དག་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཚིག་པ་སྔ་ལ་མེ་ལྕེ་འཕྱི་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུད་ཤིང་མེས་བྱས་པའི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མེ་ལྕེ་མེད་པར་སྔར་ཚིག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེ་ལྕེ་འཕྱི་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལྕེ་སྔ་ལ་ཚིག་པ་འཕྱི་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབར་བ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་བུད་ཤིང་མ་ཚིག་པ་ཁོ་ནར་མེ་ལྕེའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚིག་པ་དང་མེ་ལྕེ་དག་ནི་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ས་བོན་གྱི་ཆར་བསྡུས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆར་བསྡུས་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བཤད་དོ། །ས་བོན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པ་ལྟར་ན་སྙིང་དང་སྐྱེད་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཁོ་ན་ལས་ས་བོན་སྙིང་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་གསར་སྐྱེད་དེ། གསར་དང་རྙིང་ཉིད་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་སྤྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཡིན་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
― DTG134_Page_0662 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་དག་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་དང་པོའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བོ་ལྟར་ན་ས་བོན་གང་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསོ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདིར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་ཁོ་ནར་དཔེ་དང་པོའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པར་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡིན་ལ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྡུས་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཚེ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མདུང་ཁྱིམ་གྱི་དཔེའོ། །ཇི་ལྟར་མདུང་ཁྱིམ་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པས་མི་འགྱེལ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་མི་འཇིག་གོ །འདི་ཡང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་དུ་འཆད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སྤྱིར་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གང་ཡིན་པ་དེ་ན་ས་བོན་གྱི་ཆ་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དྲང་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་གྱི་ཆའི་རྟེན་ཙམ་གྱིས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་གྱི་ཆ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་མཉམ་པ་དང་དུས་མི་མཉམ་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་མི་མཉམ་པ་ཁོ་ནའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཅེས་བྱ་བ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །དུས་མཉམ་པ་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ད་ལྟར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། འདས་པ་ནི་མེད་པས་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཉིད་
― DTG134_Page_0663 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་ལས། དུས་མི་མཉམ་པ་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་དུ་འབྱུང་བས་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་ས་བོན་བཞིན་དུ་དུས་མི་མཉམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་དྲང་སྟེ། རྒྱུ་ས་བོན་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུད་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ས་བོན་མ་འོངས་པ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ཡིན་པས་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་འདིས་ན་ས་བོན་ནི་རྒྱུན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྒྱུན་འཇུག་པས་ས་བོན་གྱི་ཡིན་པས་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཔེ་གཉིས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་ལས་དུས་མི་མཉམ་པའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་དུས་མཉམ་པ་དང་དུས་མི་མཉམ་པ་གང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ལ་གླེང་པར་བྱ་སྟེ། ས་བོན་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་དུས་མཉམ་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རུང་ངོ༌། །ས་བོན་སྔ་མ་ནི་རྒྱུན་འཇུག་པས་ས་བོན་ཕྱི་མའི་དུས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐལ་པ་མཉམ་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་ལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་རྒྱུན་འཇུག་པས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། བྱས་པ་ཆུད་ཟ་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་
― DTG134_Page_0664 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང་གཞུང་ཡི་གེ་དང་མི་མཐུན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞུང་ནི་ས་བོན་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཁོ་ནར་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ལ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པ་ཁོ་ན་བཟང་སྟེ། དེ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུས་མཉམ་པ་ནི་ས་བོན་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གོ །དུས་མི་མཉམ་པ་ནི་ས་བོན་རྒྱུན་འཇུག་པས་ས་བོན་གྱིའོ། །དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ས་བོན་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རྒྱུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡིན་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། དོན་དམ་པ་བསམ་པ་ལ་ནི་དེ་དེ་ལྟར་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དུས་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལྟ་བུ་དང༌། མར་མེ་དང་འོད་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལ་རག་ལས་པས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྲགས་སོ། །དོན་འདི་ཉིད་མཇུག་བསྡུ་བར་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་རང་གི་བག་ཆགས་འཇོག་པ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དག་གི་བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་གི་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་གཟུང་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པས་མི་གསལ་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་སྐྱེད་མི་ནུས་ཀྱི། ལས་ཀྱི་འཕེན་པའི་དབང་ཁོ་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་མི་འཇོག་སྟེ། འདི་ལྟར་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཁོ་ནས་མ་ཤིའི་བར་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་
― DTG134_Page_0665 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་ཅན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཉི་ག་ཡང་རྫས་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་དག་ལ་གདགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཙོར་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཁོ་ན་ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། དེའི་སྒོ་ནས་ནི་ཁ་ཅིག་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ས་བོན་སྐྱེད་པའི་རིམ་གྱིས་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ཡང་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པ་གཞན་དག་གིས་ཀུན་བརྟགས་པ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ལྔ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིའོ། །ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་ཤེ་ན། རེ་ཞིག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དུས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ལ་རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ས་བོན་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་རེ་ཞིག་ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་པ་རང་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ས་བོན་འཇོག་པ་ནི་མེད་དེ། གཟུགས་ཅན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་འཇོག་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་རང་གི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་ཞིང་རང་གི་ས་བོན་འཇོག་པས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་སོ་ཞེས་ཁང་མི་ལེན་ཏོ། །རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དག་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་
― DTG134_Page_0666 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་འགྱུར་ན། རྫས་འདྲ་བ་དང་ས་བོན་འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་གྲང་ན། རེ་ཞིག་རྫས་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་ནས་རིང་ཞིག་ལོན་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཡང་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་མེད་པར་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འགགས་མ་ཐག་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ས་བོན་གྱི་རྟེན་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ལ་ས་བོན་འཇོག་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་སྲིད་པས་དེ་ཁོ་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དག་ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ནི། འདས་ནས་རིང་ཞིག་ལོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགགས་མ་ཐག་པ་དག་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་བོན་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མས་བསྡུས་པའི་ས་བོན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། ནས་ཀྱི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་ན་རྒྱུ་ཞིག་ནས་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྒྱུ་གང་དང་འབྲས་བུ་དག་སྔ་ཕྱི་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གང་ལ་རྒྱུའི་བྱེད་རྒྱུ་མ་ཞིག་པར་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དུས་ཐ་མི་དད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དཔེར་ན་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འགགས་པར་ཡང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་དུས་
― DTG134_Page_0667 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཉམ་པ་ཁོ་ནར་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་འགལ་ཞེ་ན། དེའི་གགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞིའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་བསྡུས་པའི་ས་བོན་ནི་ས་བོན་ཕྱི་མའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་པས་མི་འགལ་ལོ། །སྣ་ཚོགས་དང་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པའི་ལེའུའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བག་ཆགས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་བག་ཆགས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུར་བྱས་ན་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཕན་ཚུན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོར་མངོན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན། འདི་སྐད་དུ་ནས་ཀྱི་ས་བོན་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ལས་སཱ་ལུ་དང་ནས་དང་གྲོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་པ་དག་སྐྱེ་བ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཚི་གུ་རྩི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚི་གུ་རྩི་ནི་ཚོན་གྱི་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་མི་མངོན་པ་ཞིག་གོ །ཡང་ན་ཏི་གུ་རྩི་ནི་ཐ་གུས་བཅིང་པའི་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་མི་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ན་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་བག་ཆགས་ཀྱི་དུས་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་མངོན་ནོ། །འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཚོན་གྱི་སྣོད་དེ་དེར་བཅུག་པའོ། །རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་གོས་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚོན་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ལེའུའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྲ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་
― DTG134_Page_0668 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གཏེང་དཔོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཕྲ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཏིང་དཔོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཕྲ་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་མཉམ་པར་ཞག་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་གཏིང་དཔོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ཤེས་པར་དཀའ་ཞིང་དཔོགས་པར་དཀའ་བ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་གྱི་ནང་དུ་བསྡུས་ནས་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་པར་འབྱེད་པར་ནུས་པའང་དེར་དགོས་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ནུས་པའང་དེར་དགོས་པ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལས་འབྱུང་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྲོས་པའི་ཅག་ཆགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པས་ན་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས། ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་པ་འདིས་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་ཉིད་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དག་ཏུ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་དང་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ལས་བསྟན་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལས་བསྟན་པའི་
― DTG134_Page_0669 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཟབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ལ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྔོན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་ལ་བསྟན་པ་ནའོ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གླང་པོ་ཆེའི་སྣ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཐོས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པ་བསགས་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་ནས་ལོག་པར་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པས་དེའི་ཞར་ལ་ས་བོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱི་དང་ནང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིའི་ས་བོན་སཱ་ལུ་དང་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པའིའོ། །ནང་གི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པའོ། །མི་གསལ་བ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཉིས་སམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་མི་གསལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བ་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁ་ཅིག་ནི་གཉིས་སུ་ཞེས་འདོན་ཏེ་ས་བོན་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཉིས་སུ་སྤྱད་ནའམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་སུ་དཔྱད་ན་མི་གསལ་ཏེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཕྱིའི་ས་བོན་ནི་ལུང་དུ་བསྟན་པ་སྟེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་ཡང་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱིའི་ས་བོན་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་ཡང་ཆུང་ཟད་ཅིག་མི་གསལ་ཏེ་ནང་གི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་དང་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་སྟེ་ཐ་སྙད་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0670 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་དོན་ནི་ནང་གི་སྟེ། བརྟག་བཟོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ས་བོན་རྣམ་པ་དྲུག་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རྟག་པ་ལས་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་གཉི་ག་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །ཕྱིའི་ཡང་ཆུང་ཟད་ཅིག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་གྲགས་ཏེ་དཔེར་ན་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་དང་ཆུ་ཤེལ་དང་སྒྲོན་མ་དང་གྲིབ་པ་མ་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཕྱིའི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་དུས་མི་མཉམ་པའི་ངོ་བོར་གྲགས་པ་དེར་ཡང་མྱུ་གུའི་གནས་སྐབས་ན་ས་བོན་སཱ་ལུའི་འབྲུའི་རྒྱུན་འཇུག་པས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་དུས་སུ་ཡང་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པས་སོ། །རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པས་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ་མི་འགལ་ལོ། །ཕྱིའི་ས་བོན་ནི་འགལ་བའི་རྒྱུ་དང་མ་ཕྲད་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་ཡང་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མ་བྱུང་གི་བར་དུའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ས་བོན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་གཉེན་པོ་མ་བྱུང་གི་བར་དུའོ། །དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་གི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་བར་དུ་རྒྱུན་འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་ས་བོན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ཡང་གློག་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གམ་གཉིས་སམ་གསུམ་དུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ཅི་སྟེ་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། ངེས་
― DTG134_Page_0671 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཞེས་བྱ་བས་ལན་འདེབས་ཏེ་འབྲས་བུ་འགའ་ཁོ་ན་ལ་རྒྱུ་ལ་ལ་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངེས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ལན་འདེབས་ཏེ། རྐྱེན་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ས་བོན་དེའི་ས་བོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་འབྲས་བུས་བསྒྲུབས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་དང་ས་བོན་ཅན་དག་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདིའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ས་བོན་ནོ། །འདིས་ནི་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་པ་སེལ་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ས་བོན་གྱི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་དང་ས་བོན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་འདིར་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་པས་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དཔྱོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་བརྟན་པ་ནི་མི་འགྱུར་པ་སྟེ། ཏི་ལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་རླུང་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རླུང་ནི་འབྲེལ་པས་དྲི་འཛིན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོས་དྲི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་བཞིན་དུ་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟན་པ་ཡང་གང་ཞིག་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དྲི་མཉམ་པ་ཡིན་གྱི་སྒོག་སྐྱ་དང་ཙན་དན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དྲི་མི་ཞིམ་པ་དང་ཞིམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒོ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་མཉེན་པའི་ཕྱིར་བསྒོ་བར་འོས་པའམ་བསྒོ་བར་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན། ཡན་ལག་སྲ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་ཀྱི་མ་འབྲེལ་པ་སོ་སོ་ན་གནས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་བརྟན་པའི་ཕྱིར་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཆད་པའི་ཕྱིར་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་དུས་དེ་སྲིད་དུ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བའི་
― DTG134_Page_0672 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་བསྒོ་བར་བྱ་བ་གཟུགས་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུན་ནི་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང་བར་ཆད་མེད་པར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཆེ་བས་གཅིག་ཏུ་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་དམ་འོན་ཏེ་སྒོ་བར་མི་བྱེད། གལ་ཏེ་སྒོ་བར་བྱེད་ན་ནི་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དུས་མི་ཐུང་བར་བག་ཆགས་ཅན་དག་པས་ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བག་ཆགས་ཉུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མཐུ་དམན་པར་ཡང་ཐལ་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་བ་བསྒོ་བར་བྱ་བར་ཡང་ཐལ་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒོ་བར་མི་བྱེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་གྱི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྒོ་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁོ་ན་བཟང་ངོ༌། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་དུས་ཉིད་ན་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་ལས་ཡིན་གྱི་སྔོན་མེད་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བག་ཆགས་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལས་བསྒོ་བར་འོས་པའམ་བསྒོ་བར་ནུས་ཀྱི། བརྟན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། རྒྱུད་གཞན་དུ་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་འདི་ཡང་འདིར་བསྒོ་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་ལ། རྟེན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་བརྟེན་པ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྡེ་པ་ལ་མ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0673 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་སྐད་དུ་མ་བསྟན་ཏེ། སྡེ་པ་ལ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲགས་སོ། །བསྒོ་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་ལ་གྲགས་པའི་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དགག་པས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། དགག་པ་རྒྱས་པར་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ནི་བསྒོ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པས་བསྒོ་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་གང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་དབང་པོ་རྟེན་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་དགག་པ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཁོ་ན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་པ་དེ་དག་གི་དགག་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི། དེའི་ཞར་ལ་དྲུག་པོ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དགག་པ་གཞན་བརྩམ་མོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་བག་ཆགས་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་གྱི་ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་ཤེ་ན། ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་པའི་ཕྱིར། །འདི་ལྟར་གསུམ་པོ་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ལ་སོ་སོ་ཐ་དད་པར་མཐོང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་དེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། གང་དང་ཟླ་བ་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་དུ་རྣམ་པར་བྱ་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲད་པའི་འབྲེལ་པ་ནི་མེད་དོ། །དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་འབྲེལ་
― DTG134_Page_0674 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་གཞན་ལ་ཡང་བག་ཆགས་འཇོག་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གཅིག་གིས་བྱས་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གོ་འབྱེད་པ་ཙམ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་གྱི། འབྲས་བུ་རྣམས་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅར་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅར་ཅིག་ཅར་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཅིག་མེད་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཅིག་སྐྱེ་བས་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་གསུམ་འགལ་བའི་ཕྱིར། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སོ་སོར་ཐ་དད་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་འདི་ནི་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་མདུང་ཁྱིམ་བཞིན་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟེན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟེན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔ་མ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་དག་ནི་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐ་དད་པའི་ཏིལ་དང་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་རྒྱུན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་བསྒོ་བར་བྱ་བ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རིགས་ལ་བྱ་ན་གཞན་དུ་ཐལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ཡང་རིགས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་གྱི་དང་པོ་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སེམས་ཀྱི་
― DTG134_Page_0675 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུད་ཁོ་ན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དཔྱད་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་བསྒོ་བར་བྱ་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་སྒོ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་དེ་གཉི་ག་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིའི་ས་བོན་ནི་མྱུ་གུའི་མངོན་སུམ་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱུད་པ་སྦྱང་ན་འདུག་པའི་བར་གྱི་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ནི་མངོན་སུམ་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱུད་པ་རྒ་ཤིའི་བར་གྱི་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡིན་ལ་རེག་ན་ཡང་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། མ་བཏབ་ཤི་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན། ནས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་སྦྱང་ལ་སོགས་པ་ན་འདུག་པ་མ་བཏབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་དུས་རིང་པོར་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་བཏབ་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བཏབ་པ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་འཕངས་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །ཤི་བའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཤི་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ས་བོན་མ་བཏབ་པ་དང་ཤི་བའི་རོ་རང་གི་རྒྱུན་ཁོ་ནས་འཇུག་གི་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རང་གི་ངང་གིས་མཐར་འཇིག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱིའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པར་སྙིང་པོ་དང་སྣུམ་ཟད་པའི་མར་མེ་འཇིག་པའི་ཚུལ་དུ་རང་གི་ངང་གིས་མཐར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་འཇིག་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཟད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་གཞན་རྒྱུན་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ །དེ་ལྟར་ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་དག་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཕྱི་རོལ་ས་བོན་མ་བསྒོས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བསྒོས་པ་ཡང་ཡིན་
― DTG134_Page_0676 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཏེ། བསྒོས་པའི་ས་བོན་ཉིད་ནི་མ་ཏུ་ལུང་གའི་ས་བོན་རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བས་བསྐུས་པ་རྣམས་སོ། །མ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་ཉིད་ནི་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེད་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ལས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་ཡང་རུང་གལ་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒོས་པ་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ནང་ལ་སོགས་པ་རང་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་གསོས་ཤིང་ནུས་པ་བཞག་པ་ཡང་ས་བོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གསོས་པ་ཞེས་ནི་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་ཕྱི་རོལ་ས་བོན་མ་བཏབ་པའམ་ཞེས་བྱ་བར་འདོན་ཏེ། མ་བཏབ་པའི་ས་བོན་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་ཏིལ་དང་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་དང་དཱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོལ་བ་དང༌། བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང༌། ལུག་བལ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བུ་སྟེ། སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཏིལ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་བཏབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཏབ་པའི་ས་བོན་ཉིད་ནི་ནས་ལ་སོགས་པའིའོ། །ཕྱིའི་ས་བོན་འདི་ནི་རྣམ་པར་བཏགས་པའི་ཡིན་ཏེ། ནང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་མེད་པ་བཞག་པས་ས་བོན་བཏབ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་བཏབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གྲགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་ནི་བསྒོས་པ་ཁོ་ནའམ་བཏབ་པ་ཁོ་ན་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན་བཤད་པ། ཐོས་སོགས་བག་ཆགས་མེད་ན་ནི། དེ་འབྲས་ཏེ། འབྲས་བུ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མ་བསྒོས་པར་ཏིལ་དང་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། གློ་བུར་དུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི་གཏོང་བ་ཅན་དབུལ་པོར་འགྱུར་ལ། སེར་སྣ་ཅན་ཡང་དབང་ཕྱུག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་བྱས་དང་མ་བྱས་འཇིག་དང་འཕྲད། །ཉེས་པར་འགྱུར་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱས་པ་སྦྱིན་པའི་ས་བོན་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བྱས་པ་དབུལ་པོ་ཉིད་དང་ཕྲད་ཅིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
― DTG134_Page_0677 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིའི་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། སྔར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞེ་ན། ནང་ནི་ཕྱི་རོལ་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། འདི་ལྟར་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་དེ་དག་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པ་དག་གིས་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཞར་ལ་འོངས་པ་ས་བོན་རྫོགས་སོ།། །།ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཡིན་ཏེ། ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དྲུག་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན་འདི་ལྟར་ལུས་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་ཕྲད་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་གཙོ་བར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་གསལ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་མི་སྲིད་དེ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱང་གསལ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་གཙོར་ལྟ་བ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི་ཚོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་གཙོར་ཚོར་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཁུངས་སོ། །གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་མོད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པ་ལ་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་གཙོར་འཇུག་
― DTG134_Page_0678 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁོ་ནའི་ཚོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ནི་ཡོངས་གཅོད་དོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་དུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ་གཙོར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་འབྱུང་བ་སྲིད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྔར་གཅིག་གི་རྐྱེན་གཅིག་ཡིན་པར་བཤད་པ་དེ་ལུང་གིས་བསྟན་པར་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བཤད་པས་གཞན་རྣམས་ནི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་དེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞར་ལ་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་འདིར་བཀོད་དོ། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྐྱེན་བྱེད་དེ། ས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་དང༌། རྟེན་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ལ་ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཆུང་ཟད་འབྱུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཅན་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཟིན་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི་མ་ཟིན་པ་དག་ལ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང༌། ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། །མེད་ན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱེད་དེ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོ་བ་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་དེ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འཇོག་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་རྒྱས་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་མི་
― DTG134_Page_0679 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བ་ལུང་མ་བསྟན་པ་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རང་གི་རྟེན་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པས་སྒོ་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ཆེས་རྒྱས་པ་དང་ཆེས་སྦྱངས་པ་དང་ཆེས་གསལ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྐྱེན་གྱི་ལེའུའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ས་བོན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་དང་ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོར་ཡང་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་མངོན་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེ་བའི་གགས་བྱེད་པ་ལ་འགགས་ན་སྐྱབས་འབྱེད་པས་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དངོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། མི་སྒྲིབ་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0680 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱེད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྟེན་ཙམ་གྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ཕན་ཚུན་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་དང་ཆོས་མངོན་པར་ལས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པར་བྱས་ནས། གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཉིས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་ཅན་ལའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་འགྲུབ་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡང་མ་འོངས་པའི་མིང་དང་གཟུགས་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ས་བོན་ཡང་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་རེག་པའི་ས་བོན་ཡང་མ་འོངས་པའི་རེག་པའི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་ཚོར་བའི་ས་བོན་མ་འོངས་པའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ན་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་བོན་དེ་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་གསོས་ཀྱང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་ལ་ཕྱི་མ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གང་ཇི་ལྟར་སྨོས་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བརྗོད་དོ། །ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱིས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཚོར་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལ་དམིགས་པའམ་དེ་དང་
― DTG134_Page_0681 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་སྲེད་པ་ཆུང་ངུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གསོས་པ་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའོ། །འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པའི་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིས་མཐུན་པ་གཞན་དུ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པ་སྲིད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ཡོད་ན་སྐྲ་ཉམས་པ་དང་མདོག་མི་སྡུག་པ་དང་པགས་པ་འཁུམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་དང་སྲོག་འཆད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདེན་པ་མཐོང་བ་ལ་འཕེན་པ་མེད་དོ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྲིད་པ་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྨོངས་པ་ནི་འདིར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་མི་གཡོ་བའི་ལས་བསམ་གཏན་སྤེལ་མ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཚེ་རབས་གཞན་མ་འདྲིས་པས་གནས་གཙང་མ་ལྔ་པ་འཕེན་ཅེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ས་བོན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཆེན་པོ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འདྲིས་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་སྐྱེ་བ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་གནས་པ་བསམ་གཏན་སྤེལ་མའི་མཐུས་མི་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་བསྐྱུང་བར་བྱེད་དེ་ཡན་ལག་དེ་ནི་ས་འོག་མའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་གཡོས་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ་སྐྱེ་བ་གཉིས་པ་ལ་
― DTG134_Page_0682 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པས་འགགས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ལྔ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་མི་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པ་ལྔ་སྒྱུར་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དག་ཁོ་ནར་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པས་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་ཀྱང་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་གྱི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དང་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྟེ། བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་དྲུག་གོ །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་དྲུག་པོ་འགགས་མ་ཐག་པའོ། །འདི་དག་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བརྗོད་ཅེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ནི་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་དེ་འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་འདྲིས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་སྐྱེ་བ་ས་བོན་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་པ་ཅན་དུ་འདོད་དེ། དེ་དང་མཐུན་པར་དེ་མ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ལུགས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ནི་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་དང་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ན་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་གསུམ་
― DTG134_Page_0683 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་ཏོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པས། དེའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཡང་བརྗོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་རྒྱུན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཉིད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་བསྟན་གྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ན་ལེགས་སོ། །འདི་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱི་རྐྱེན་རྣམས་མདོར་བསྡུས་ནས་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྔར་ནི་གཙོར་རྐྱེན་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཡོན་ཏན་གཙོ་བོའི་ངོ་བོ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རེ་རེའི་རྐྱེན་གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྐྱེན་བཞི་ལས་སྐྱེ་བར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་སྤྱིར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་གནས་པའི་སྒོ་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་གཞིར་འགྱུར་ཏེ་ས་བོན་གྱི་རྟེན་དང་མི་སྒྲིབ་པ་དང་དམིགས་པ་དང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་འགགས་པས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྟེན་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ཡང་རྐྱེན་གཞི་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་སྟེ་རང་གི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་ཅིང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བདུན་ལས་དེ་དང་འདྲ་པའི་བག་ཆགས་དང་འབྲེལ་པ་སྐྱེ་བ་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་དང་རྟེན་དང་བཅས་པའི་དབང་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། རང་ལས་གཞན་པ་མི་སྒྲིབ་པར་གྱུར་པ་དག་ལས་ཏེ་བདག་པོའི་རྐྱེན་དང༌། རང་གི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་འགགས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་
― DTG134_Page_0684 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་ལས་སོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་འབྲེལ་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་འགགས་པ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་བས་ན་སྲིད་པ་བར་མའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཐ་མ་ཡང་དེའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་ལ་སོག་པ་ཡང་སོ་སོར་རིགས་མི་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་བཞི་ལས་སྐྱེ་བར་ཅི་རིགས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་དང་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་རྐྱེན་བཞི་རིལ་མི་སྲིད་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་དག་རྐྱེན་གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྐྱེན་བཞི་ལས་སྐྱེ་བར་བཤད་པར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ངོ༌། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེའུ་བདུན་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རྣམ་པར་འགོད་པ་ཡིན་ཏེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བསམས་ནས་གཞན་རྒོལ་ཞིང་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་སྲིད་མོད་ཀྱི་འདས་མ་ཐག་པ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་འགྲོ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་འགོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་དག་པ་པའི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྤྱིར་ན་རྣམ་པ་བདུན་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱུང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེ་
― DTG134_Page_0685 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ལས་ལངས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནི་རང་གི་བ་སྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་པོ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའམ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའམ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་གཞན་ལ་བསྒོ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསྒོ་བ་ཉིད་དགག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོར་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་འགྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྨོས་སོ། །འདི་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ནི་རང་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཆེད་ཡིན་ན་དེ་ནི་ལྟ་བ་འདི་ལ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའོ། །བག་ཆགས་མེད་ཅིང་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་རྟེན་དང་བཅས་ཏེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་མེད་པས་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཇུག་
― DTG134_Page_0686 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཟིན་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་དཀའོ་ཞེས་དེ་ནི། ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་འདི་ནི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དེ་དང་དེ་ནས་སྐྱེ་བ་ན་དེ་དང་དེའི་མིང་ཐོབ་པར་ཟད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་ངོ་བོས་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མས་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བག་ཆགས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་གསོ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཆད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་རྟེན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་དཀའ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདིར་བརྒྱལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉོན་མོངས་པ་འདས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་འདས་པ་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདས་པའི་ལས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱུང་ཟིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ན་དཔེར་དགོད་པར་བྱའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་སྐད་ཅིག་མས་བར་དུ་ཆོད་པ་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཏེ། །འདས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱུང་ཟིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་འདས་པའི་ལས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འོད་སྲུངས་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་འདས་པ་ཆུང་ཟད་ཅིག་ནི་ཡོད་དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་འབྲས་མ་ཕྱུང་བའོ། །ཆུང་ཟད་ཅིག་ནི་མེད་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་འབྲས་བུ་ཕུང་ཟིན་པའོ། །དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མདོ་སྡེ་བའི་སྐབས་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་
― DTG134_Page_0687 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དགག་པར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུའི་སྐྱེ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་ལ་བརྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་སེམས་ལ་བྱུང་བ་རྣམས་གང་ལ་བརྟེན་པའི་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་སྒོ་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ནི་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་བས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་པ་ལ་སྒོ་བར་མི་བྱེད་དེ་རྒྱུ་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དང་གློག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དགག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུས་གཞན་གྱི་ལྟ་བས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་དོ། །གང་དག་རྟེན་གཅིག་པ་ཅན་དུ་འཇུག་པ་ཅན་དེ་དག་ནི་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་སེམས་དང་སེམས་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ལྟ་བུའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདས་ནས་རིང་ཞིག་ལོན་པས་ད་ལྟར་ལྟ་བུ་དང་མ་འོངས་པ་ལྟ་བུ་དང་རྒྱུད་གཞན་དུ་གཏོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུས་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་
― DTG134_Page_0688 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ཁོ་ནས་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་པ་དགག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱི་མའི་རང་གི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དངོས་པོ་ཡིན་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མའི་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྫས་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་ནུས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གསོ་བ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བའམ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་གསོ་བ་ཡང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཏིལ་ལ་སོགས་པའི་མེ་ཏོག་གི་དྲིའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེ་ཏོག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པར་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་འགག་པའི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྒོས་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་པ་དགག་པའོ། །དགག་པར་མ་དགག་པ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཇུག་བསྡུ་བ་མ་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ན་དཔྱད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པར་བསྒྲེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་པ་དགག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གང་ཡང་ས་གོང་མ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་
― DTG134_Page_0689 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོང་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དང་ནུས་པ་མེད་པའི་ཚིག་བསྡུ་བ་ཡིན་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་སྐྱེས་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་སྲིད་པ་བར་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་གདོན་མ་ཟ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་དང་པོར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་པོར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་རུང་སྟེ་འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྟེན་བཅས་ཏེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དེ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གཞན་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ལ་གཟུགས་མ་གྲུབ་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གནས་གཞན་ནས་འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱི་ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་དང་པོར་སྐྱེ་བ་དེ་མི་རུང་མོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གླགས་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཁོ་ན་ནས་འཆི་འཕོ་བ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་པ་དགག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །འགགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་འགགས་ན་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་གཏན་ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རུང་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གཞན་དང་མཐུན་པར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་འགག་པ་ཁོ་ན་འཕགས་
― DTG134_Page_0690 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ས་བོན་འཇོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པ་སློབ་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པའོ། །ལ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པ་མི་སློབ་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སློབ་པའི་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་བཞིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དང་འགལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་དང་འགལ་བ་དེ་ནི་དེའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་མུན་པའི་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །འགལ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པར་གྲགས་སོ། །གང་དག་རེས་འགའ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པར་གྲགས་པ་དེ་དག་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲགས་སོ། །དེ་ལྟར་ནི་རིམ་པ་འདིས་ནི་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་ན་ཟག་པ་མེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལས་ལངས་པའོ། །འདས་ནས་ཡུན་རིང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཐོབ་པའི་ཕྱོགས་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་ཟིན་བས་དེ་ནི་སྐབས་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་པའི་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་རིགས་པས་གཏན་ལ་ཕབ་
― DTG134_Page_0691 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁ་ཅིག་གི་ལྟ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གསུམ་པའི་གནས་སྐབས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁས་བླང་བ་ལ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་བཀག་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་བཀག་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་ནས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མདོ་སྡེ་པའི་ལྟ་བས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་བསྟན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་བག་ཆགས་འཇོག་པ་དེ་ཡང་དགག་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་བསྟན་པ་ལས་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྔར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་སྐབས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་མ་བཤད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ས་བོན་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འོངས་པའི་ས་བོན་འདི་གཉི་ག་ཡང་སྤྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་མདོ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཡིན་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེར་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འབྲས་བུས་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ་དཔེར་ན་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་དག་གིས་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ལྟ་བུའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་འཕེན་པར་བྱེད་
― DTG134_Page_0692 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ནའམ། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་མེད་ན་ལས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་གང་ན་གནས་ཤིང་མ་འོངས་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ལེན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་འཆི་འཕོ་བའི་གནས་སྐབས་དང་འཆི་འཕོ་བའི་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པའོ། །འཆི་འཕོ་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པར་གཉིས་ཏེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་སྐབས་དང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་འོག་གནས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་མི་རུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་ཡང་བྱེད་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་སྐད་ཅིག་མས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་བསལ་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་ཁས་བླངས་པ་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ལ་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མའི་མངལ་དུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་དུ་འཆགས་སོ། །དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོ་
― DTG134_Page_0693 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཤུགས་ཀྱིས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ནའོ། །དེ་ལ་ཡང་བཙུན་པ་དཔལ་ལེན་ན་རེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ན་འགག་ལ། །དེ་དག་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་འགགས་ནས་ཡང་མཚམས་སྦྱོར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལས་བར་སྐབས་སུ་ཚེ་གཞན་དུ་བརྗེ་ཞིང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུད་འཆད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མེད་དེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཀག་ལ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་འགགས་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་སུ་ཡང་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་མ་ཤིའི་བར་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུད་འཇུག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ངེས་པར་བྱས་ནས་གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་སྨོས་སོ། །འོ་ན་མངལ་ན་འདུག་པ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་སྤང་བར་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐ་དད་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེའོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། །འདི་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་འོག་མ་ལ་བྱ་སྟེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་ཏུ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG134_Page_0694 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ལས་གཞན་ཞིག་གམ་འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ན་ནི་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པ་ཉམས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མི་གསལ་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བརྟག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་རྫས་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་དོ། །འོན་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གྲགས་པ་མེད་ལ་ཀུན་གཞིའི་ས་བོན་ཡང་དམིགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱོགས་འདིས་རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གཉིས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱས་ནས། དེས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཐལ་པ་འདི་ནི་མངལ་ནས་བྱུང་བ་ལ་ཡང་སྲིད་མོད་ཀྱི་མའི་མངལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་ཐལ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ན་གཞན་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་རིང་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་དང་འགལ་ལོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་མདོ་དེ་ནི་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའི་རིགས་མཐུན་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྐྱེས་པ་མེད་པ་ལ་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དྲང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཡིད་ཀྱི་
― DTG134_Page_0695 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆགས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་གཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟར་ཡང་ཕྱོགས་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དེ་ལྟ་བུར་བརྟེན་ཏེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་འདི་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་འདི་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་འདི་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྟེན་ཅན་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ས་བོན་གྱི་རྟེན་ཡང་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་ལྟ་བ་དགུ་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅན་དུ་ངེས་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འོན་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་ཁོ་ན་འདིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བཟུང་སྟེ་དེ་ཡང་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པར་དམིགས་སོ། །དུས་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡང་དོན་འདི་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་
― DTG134_Page_0696 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་སྦྱོར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། སྐབས་འབྱེད་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་འཕེན་པ་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཡིན་ཞེས་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཕན་ཏེ་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ངེས་པར་འཕང་བར་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དུ་མ་ལ་གྲགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་དུས་རྟག་ཏུ་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་ལུས་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གནས་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགོད་དེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དུས་རྟག་ཏུ་མ་ཤི་བར་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གསལ་བའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་དོ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །འདི་གཞན་ལ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་མདོ་སྡེ་པས་བརྒྱལ་བ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་གང་ཞིག་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་དམིགས་པ་ཅན་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ལན་གདབ་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་
― DTG134_Page_0697 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པར་དང་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །རེ་ཞིག་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་དེ་འདས་པ་ལ་དམིགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྔོན་རོལ་གྱི་ལུས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་མེད་དོ། །མ་འོངས་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དག་གིས་བརྟགས་ནས་མ་འོངས་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ན་མི་སྲིད་དོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ནི་མི་དམིགས་ཏེ་རྟོག་པའི་རྒྱུད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཡང་དབང་པོ་གཟུགས་ལ་ནི་མི་དམིགས་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྟོག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གྱི་གཟུགས་ལ་ཡང་དམིགས་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་ལེན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ན་མེད་དོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ་རེ་ཞིག་ཅིག་ནི་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་དེ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་བརྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་མི་ཙམ་ལ་བརྩད་པས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཅི་བྱ། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྱོད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ས་བོན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་པ་ས་བོན་དེ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བའི་རྟེན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱིས་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་དེ་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ་སྐྱེ་བ་
― DTG134_Page_0698 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་ཁས་ལེན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤུགས་ཀྱིས་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་གང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་པོ་ཙམ་གྱིས་རྟེན་ཅེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒོ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པའི་འོག་གནས་པའི་གནས་སྐབས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལེན་པར་བྱེད་པ་དང། མིང་དང་གཟུགས་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་དང་འབྲས་བུ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཡང་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དག་ན་སྲིད་མོད་ཀྱི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དབང་པོ་ཞེས་སྨོས་པས་དབང་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པར་འདུག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཟིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཟིན་པ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དགུ་རྣམ་གཉིས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འགལ་བའི་
― DTG134_Page_0699 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་ནོ། །དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དགེ་བའི་ཕྱིར་ལམ་བཞིན་ནོ། །མི་དགེ་བ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་དགེ་བ་བཞིན་ནོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཞན་སྤྱོད་ལམ་དང་བཟོ་བའི་གནས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་བས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ལས་གཅིག་གིས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཉིད་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་བསྟན་པས་དབང་པོ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ལྟ་བས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གཞན་གྱི་ལྟ་བས་ནི་ཁས་བླངས་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དམིགས་པའི་དངོས་པོར་རང་གིར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་ཡང་ཟིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་ནི་ཟིན་པར་འགྱུར་གྱི་དབང་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པར་འདུག་པའི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཁོ་ནར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དབང་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པར་འདུག་པའི་གཟུགས་ནི་དབང་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པར་འདུག་པ་ཁོ་ནས་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རིམ་པ་འདིས་ཀྱང་འཛིན་པར་བྱེད་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གནས་རྣམ་པར་བཅད་དེ་རང་གི་གནས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྟེན་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཤི་བའི་ལུས་ཀྱི་བཞིན་དུ་དབང་པོ་གཞན་རྣམ་པར་འཆད་པས་ཡང་རྒྱུད་མེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིའི་གཟུགས་བཞིན་དུ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་གཟུགས་
― DTG134_Page_0700 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གང་གི་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དབང་པོ་གཞན་གྱི་རྟེན་འཛིན་པར་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱད་པ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་མེད་པའི་གཉིད་དང་བརྒྱལ་བ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོ་རྣམས་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པར་ཆད་པའི་ཐལ་བ་སོན་འདུག་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་གཞན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡིན་ཏེ་ལུས་དབང་པོ་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་གཞན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཟིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ལས་ཀྱི་འཕེན་པའི་དབང་ཁོ་ནས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་ཟིན་པ་སོ་ན་འདུག་སྟེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལྟ་བས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་གསལ་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་གཟུགས་འདི་ཐམས་ཅད་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་ལ་གདགས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་དེ་ན་ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པས་གལ་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་འགྱུར། ཡང་ན་དེའི་ཚེག་ཉིད་ལོག་པ་དང་བརྒྱལ་བ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་པོ་ཡོངས་སུ་དག་གཅིག་ཡིན། འོན་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་པ་
― DTG134_Page_0701 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྟེན་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་འདི་ཡང་འདིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གི་ལྟ་བ་ལྟར་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཟིན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །སྐྱོ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་འཐད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མདོ་འདིར་ནི་མིང་ཕུང་པོ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བཟུང་སྟེ་མིང་དང་གཟུགས་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གང་ཞིག་མིང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། རྒྱུན་འཇུག་པས་མིང་སྔ་མ་ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཡང་མིང་ཕྱི་མའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། མདུང་ཁྱིམ་གྱི་དཔེས་མིང་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུས་མཉམ་པ་དག་ཁོན་ཅིག་གི་རྐྱེན་གཅིག་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ལྟ་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་རུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གནས་པའི་གནས་སྐབས་པ་གསུམ་པ་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་སེམས་
― DTG134_Page_0702 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་འབྱུང་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཟས་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་དེ་ལ་ཁམ་གྱི་ཟས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ན་ནའོ། །རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཅན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་མཐའ་དག་ཁྱབ་པ་མི་སྲིད་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་གང་ན་མི་སྲིད་ཅེ་ན། སེམས་མེད་པའི་གཉིད་དང་བརྒྱལ་བ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །རེག་པ་དང་སེམས་པ་དག་ཀྱང་དེ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་ཟས་ཉིད་དུ་མི་རུང་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པ་བྱས་ན་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་དོན་གྱིས་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ན་ཟ་ས་མེད་པར་གནས་པ་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལ་མདོ་སྡེ་པ་ན་རེ་ཡིད་ལ་སེམས་པའི་ཟས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པས་བཟུང་བའོ། །སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་པ་དང་པོ་མི་སྲིད་དུ་ཆུག །གཉིས་པོ་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དགག་པ་བསྒྲུབས་པས་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་ནང་གི་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ལ་གལ་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རིལ་མེད་ན་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལུས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ནུས་པ་དེ་ཅིལ་བརྟེན་པར་འགྱུར། གནས་སྐབས་དེ་ན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་མི་བླང༌། ཡང་ན་སེམས་དང་བཅས་པའི་གནས་སུ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ནི་རྒྱས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིད་ལ་སེམས་པ་ནི་
― DTG134_Page_0703 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟས་ཉིད་དུ་ཡང་རིགས་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གོ་ཇི་ལྟར། གལ་ཏེ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་རེག་པ་དང་རེ་བའི་སེམས་པ་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གགས་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཟས་ཉུང་ངུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཙམ་གྱིས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་དེ་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ལས་གཅིག་གིས་འཕངས་པ་སྟེ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཉིད་གཅིག་པར་གྱུར་ཅིང༌། དེ་ལ་རག་ལས་ཏེ་གནས་པ་ཡིན་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟས་ཉིད་ཡིན་པར་རིགས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁོ་ནས་དོན་གོ་བའི་ཕྱིར་ཟློས་བུར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཟས་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ཉིད་དུ་དགོངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་གཙིགས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མའོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོ་མྱོང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བསམ་གཏན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG134_Page_0704 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པའོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དཔྱད་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ལྟར་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཐ་དད་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཁོ་ནར་སྐབས་སུ་བབ་པར་བྱས་ཟིན་མོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་ཉེ་བར་བཀོད་དེ་འདི་ལྟར་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་དན་འདི་ཐམས་ཅད་འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྤྱོད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྒོ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཁོ་ནས་དོན་གོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མི་འཐད་པས་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེར་ཡང་དེར་ཐལ་བར་བྱ་ལ། ཇི་ལྟར་དེར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཐལ་བར་བྱའོ། །ཡང་དེའི་ས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། སྐྱེ་བའི་ས་པས་གང་ཡིན་པ་ད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ངེས་པར་དེའི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་དུས་སྔ་མའི་སྲིད་པའི་སྲིད་པ་དང༌། ལེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་བར་མའི་སེམས་ཐ་མ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་ངེས་ཏེ་རེས་འགའ་ནི་ས་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་རིག་པས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཁོ་ནའི་འདུ་བྱེད་དག་ཏུ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་ནའོ། །རེས་འགའ་ནི་ས་མི་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་གཏི་མུག་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་པ་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ས་གོང་
― DTG134_Page_0705 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་གང་ཡིན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཁོ་ནས་གོང་དུ་ཡང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བས་ས་མཚུངས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། འོ་ན་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དེ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་པ་དང་བྲལ་བ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་སུ་འཆི་བ་ལ་གང་གིས་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་སྤྱོད་པའི་སྲིད་པར་ཉིང་མཚང་ས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་འཆི་བའི་སེམས་ཐ་མ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་འཆི་བའི་ས་གོང་མ་པ་ཡང་བརྗོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་འཆི་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་ན་དེར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེར་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འཆི་བ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་འཆི་བའི་སེམས་ཐ་མ་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་གང་ཞིག་འཆི་བའི་སེམས་ཐ་མས་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་བརྒྱུད་པས་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པས་གོང་མ་པའི་ལུས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་དེའི་ཚེ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དེ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་མི་འབྱུང་བ་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་བར་དུ་ཆོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ལས་དགོངས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་གང་གི་ཚེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པས་གསུམ་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་ན་འཆི་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་གང་གི་དབང་གིས་ན་འོག་མར་ཉིང་
― DTG134_Page_0706 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་གང་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་འོག་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། ས་གོང་མ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ས་འོག་མ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ན་ཡང་འཆི་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གང་གི་དབང་གིས་ན་འོག་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་འོག་མ་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་འདིས་གཟུགས་མེད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་དོན་གོ་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཉེ་བར་དགོང་པར་མི་བྱའོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གནས་སྐབས་རྣམ་པ་གསུམ་སོ་སོར་བསྟན་ཏེ་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཞར་ལ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གནས་པའི་གནས་སྐབས་པ་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་གཟུགས་མེད་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་གློ་བུར་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དད་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ས་བོན་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ནས་ཉེ་བར་བསྩགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པར་ནི་མི་འཐད་དེ་འདས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་རང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དུས་མཉམ་པ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ས་བོན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་
― DTG134_Page_0707 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་ནི་གང་གིས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོ་པའམ་དད་པ་ལ་སོ་པ་དེའི་ས་བོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་དགེ་བ་དག་གིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པས་བསྒོས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་གཅིག་པའི་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པས་ནས་རྒྱུན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་ཅན་དག་གིས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ས་བོན་དེ་རྣམ་པར་འཆད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་སུ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེར་ནི་གལ་ཏེ་ན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྟེན་དང་བཅས་པ་ལ་ས་བོན་ཉིད་དུ་བརྟེན་པར་སེམས་པས་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱུང་བ་དེ་དག་རྟེན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། ཁམས་གང་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་དགེ་བའི་སེམས་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ནི་མཐོང་ངོ༌། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐབས་སུ་མ་བབ་པར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྐབས་སུ་མ་བབ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉོན་མོངས་བ་ཅན་དང་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་གནས་དང་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེ་བར་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་ཀྱང་འདི་སྟོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འགལ་བར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་
― DTG134_Page_0708 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་དུ་བྱེད་པ། གལ་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆགས་པར་འབྱུང་བ་ཁས་མི་ལེན་ན། དེས་ན་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་འཕགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལམ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལོག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བག་ལ་ཉལ་བའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའམ་ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་ནི་ལྡོག་པར་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་པ་ལ་འགྲོ་བར་ཡོངས་སུ་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྲོག་དང་རིས་སུ་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པས་གསུམ་ན་ནི། རང་གི་ས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡོད་པ་སྲིད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ན་ནི་འདུ་ཤེས་ཞན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་མེད་ད། དེའི་ཕྱིར་ས་གསུམ་དང་མི་མཐུན་པས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་དཔྱད་པར། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་འདི་སྟོན་ཏེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན། རེ་ཞིག་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་འགྲོ་བའི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཡང་འགྲོ་བའི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་རྟེན་མེད་པར་ནི་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་གནས་པར་མ་གྲགས་སོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་ཀྱང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟེན་མ་ཡིན་ཞེ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་
― DTG134_Page_0709 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཁོ་ན་ལ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྲ་རྒྱས་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་གསོན་པོའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་ཡིན་ན་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་པ་ཡི་པས་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཡང་རྟེན་ཡིན་པར་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགྲོ་བར་བསྡུས་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཆི་འཕོའི་གནས་སྐབས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའམ་ཉེས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་འཆི་འཕོ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྨད་དམ་སྟོད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཆི་བ་ན་ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་རྐང་མཐིལ་ནས་བཟུང་སྟེ། རིམ་གྱིས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་ལ། ཉེས་པར་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ནི་སྤྱི་བོ་ནས་བཟུང་སྟེ། རིམ་གྱིས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རིམ་གྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་དཔྱོད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་མ་ཤིའི་བར་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡན་ལགས་གང་དང་གང་གིས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡན་ལག་དེ་དང་དེ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བོར་བའི་ཕྱིར། དབང་པོ་འགགས་ན་དྲོད་ཡལ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རྟེན་ལ་མི་སྐྱེ་བའམ་རང་གི་འབྲས་བུ་མི་བྱེད་ན་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་ན་དེ་གཉི་ག་
― DTG134_Page_0710 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལུས་སུ་ལྷན་ཅིག་མི་སྲིད་དོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ཡིན་ལ། མེད་པས་ནི་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྲོག་ཐ་མ་ཆད་པ་ཚུན་ཆད་རྟག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པས་རིམ་གྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་མེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གང་གིས་ན་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་ལ་ཕྱིས་རིམ་གྱིས་ཞུམ་པའམ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་འགག་པ་ན་རིམ་ཁོ་ནས་རང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་དེ་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་འགྱུར་བ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་ལུས་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའམ་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སེམས་མེད་པའི་གཉིད་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དང་དབང་པོ་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་གནས་ན་འཆི་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་རིམ་གྱིས་ཟད་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་དབང་པོ་རྣམས་འགག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རང་གིར་མ་བྱས་པའི་དབང་པོ་ཁོ་ན་དུས་རེ་ཞིག་ཅིག་གནས་ནས་རང་ཉིད་ལས་ཀྱི་མཐུ་ཟད་ནས་འགག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རང་གིར་བྱས་པ་དུས་རེ་ཞིག་ཅིག་གནས་ནས་ལས་ཀྱི་མཐུ་ཟད་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ན་འགག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་པོ་ཡིན་ན་དེ་ནི་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་སེམས་ཁས་ལེན་པའི་བྱིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་གྲགས་སོ། །ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བོར་བས་དབང་པོ་རྣམས་མི་གནས་པར་གསུངས་སོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་བོར་ན་འགག་པར་འགྱུར་ཞེས་དཔྱད་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་དེ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG134_Page_0711 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། དེ་ལ་ནི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་བརྟེན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་ཕྱོགས་གང་དང་གང་ཞིག་ལས་ཀྱི་འཕན་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་དང་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་བའི་ས་ཕྱོགས་དེ་དང་དེའི་དབང་པོ་འགགས་པས་དྲོད་ཡལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་འདིས་ན་དབང་པོ་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་བོར་བས་ལུས་རིལ་དྲོད་ཡལ་བའི་བར་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་རུང་སྟེ། འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཁས་བླངས་པའི་ཚུལ་ཅན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ནང་གི་ཡིན་པར་ལྟ་བ་ལ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་མཐའ་དག་དུ་སྣང་བར་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཟིན་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ལ་ནི་བདག་ཏུ། ལ་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་བདག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ནི་ཟིན་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དྲོད་ཡལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གནས་པའི་སྐབས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཁོ་ནར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དཔྱད་པ་ཁོ་ནས་ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དགེ་བའི་སེམས་མི་འཐད་པར་ཤུགས་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྐབས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་གལ་ཏེ་ན་ཉེར་བསྡོགས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ལ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་སོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རབ་ཀྱི་ཐ་མ་ལ་གནས་པ་དེ་གང་གིས་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བའོ། །ད་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འདྲིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ས་བོན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཚེ་རབས་དུ་མར་འདོད་པ་ན་
― DTG134_Page_0712 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པའི་སེམས་ཚེ་རབས་དུ་མས་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའམ་བསྐྱེད་པའང་རུང་རྣམ་པར་བར་མ་ཆད་པར་བརྒྱད་དེ་འོངས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ས་བོན་དེ་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བསྒྲིབས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་འགགས་མ་ཐག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འགགས་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་རྩོལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གིས་རིམ་གྱིས་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱེད་པ་ན་མཇུག་ཏུ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་པར་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཅི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་བསྟན་པའོ། །སོ་སོ་རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཚིག་ངེས་པར་བཟུང་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཙོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོའོ། །གཞན་གྱི་སྒྲ་ལས་ཡིད་
― DTG134_Page_0713 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བྱེད་པ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་མེད་པས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཇི་རེ་ཞིག་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སེམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སོ་སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་གམ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་གཉི་ག་འདུས་པ་ལ་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་འགྱུར་གྲང༌། སྔ་མ་གཉིས་ལ་མི་འཐད་ན་གཉི་ག་ཡང་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་བས་སྔ་མ་གཉིས་ཁོ་ན་བསྟན་པར་དེ་ལ་ཆོས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རེ་ཞིག་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པས་སྒོ་བར་བྱེད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རང་གི་རིགས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ནི་དུས་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་མྱུར་དུ་ཐར་པ་དེ་ཡང་ཚེ་གཅིག་ཏུ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་གོམས་པར་བྱས་པས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲ་ལ་དམིགས་པ་དེ་ནི། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་གིས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་བར་དུ་ཆོད་དོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་སྟོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་སེམས་ཡིན་ལ། དེའི་ཡང་ས་བོན་ནི་གཞན་གྱི་ལྟ་བས་སྒྲ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་དེ་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ས་བོན་མེད་པར་ཅི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། བདག་པོའི་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡང་མེད་དེ་དེ་ལྟར་
― DTG134_Page_0714 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེ་ཞིག་བདག་པོའི་རྐྱེན་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རུང་བས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་མ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ས་བོན་མ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་སྒྲ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པ་བརྒྱུད་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ལ་འོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེའི་ཆེད་དུ་ས་བོན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཇི་སྐད་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྒྱུ་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་དག་མ་ཚང་བ་མེད་པར་གཞན་ལ་བསྟན་པར་བྱ་གནས་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུའི་རྐྱེན་དཔྱད་པའི་སྐབས་འདས་མ་ཐག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་འདོད་པའི་ཀླན་ཀ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རེ་ཞིག་རྗེས་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཁོ་ན་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ས་བོན་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པས། དོན་གྱིས་ན་དེའི་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་རང་གི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་དུ་རུང་སྟེ། དུག་ནི་བདུད་རྩིའི་ས་བོན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླན་ཀ་གཞན་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ས་བོན་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པས་དོན་གྱིས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་
― DTG134_Page_0715 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་རུང་བས་དེའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་འདྲིས་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རང་གི་བདག་ཉིད་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་འཇོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་ཀླན་ཀ་གཉི་ག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་ཡིན་པས་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དམིགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁ་ཅིག་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་ལ་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་གྱི་དབང་གིས། ཁ་ཅིག་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དང་ལྡན་ལ་རྣམ་པར་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་གདུལ་བའི་རྒྱུད་དག་པ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གསུངས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་ནི་འདྲ་བས་བརྒྱུད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཐོས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་བཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་བོན་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་དྲོ་བར་གྱུར་པའི་ས་བོན་ཡིན་པ་ནས་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་མ་ཆགས་པར་གྱི་ས་བོན་ཡིན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གིས་གཞག་པའི་ས་བོན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔར་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་བདག་པོའི་རྐྱེན་མེད་པར་བསྟན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་བདག་པོའི་རྐྱེན་རིམ་པ་འདིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ནི་
― DTG134_Page_0716 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་གོ་སྐབས་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་དང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེས་བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་དང་པོ་ནི་རྐྱེན་གསུམ་གྱིས་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ས་བོན་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རིམ་པས་ཡོངས་སུ་གསོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཕྲ་བའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ལྷང་པོར་ནི་མ་བསྟན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་བསྟན་པ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་རྐྱེན་བཞི་ཁོ་ནས་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ས་བོན་ཅན་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་འདི་ཁོ་ན་ལས་དགོངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཟག་པ་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་པར་སྣང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་གི་ས་བོན་ཟག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ནས་རིམ་པ་འདིས་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གིས་བསྡུས་པའི་བར་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་དེས་བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་ལས་འདས་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་སོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ལ་ཐུག་པ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་འདི་རྣམས་ཀྱང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་དང་མཐུན་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གདགས་པའི་སྒོ་ནས་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཀུན་གཞི་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་
― DTG134_Page_0717 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟ་བས་ན་རིམ་པ་འདི་ནི་དངོས་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལྟར་ན་ནི་གཞུང་དང་འགལ་ཏེ་འདི་ལྟར་འདིར་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནར་སྣང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུའི་རྐྱེན་མེད་པར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ལན་ཐེབས་པར་དཀའོ། །ཕྱོགས་པར་མ་དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་རིམ་པ་འདིས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་ས་བོན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གསོས་པ་ཡང་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཀླན་ཀ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་སྤང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་རྒྱུ་རྐྱེན་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པར་དོན་གྱི་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཉིད། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་མི་དགོས་པས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞུང་འདི་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྲུབ་པས། ཇི་ལྟར་དེའི་གཉེན་པོ་ས་བོན་དུ་རུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ནི་གྲུབ་ན། གང་ཞིག་དེའི་རྟེན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་རིམ་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་བྱུང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ་ཆེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གནས་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་གང་ལའོ། །ལྷན་ཅིག་འདུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG134_Page_0718 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པ་ནི་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མེད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་དོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ནི་རྟེན་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དེ། འོ་ན་དང་ཆུ་བཞིན་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ས་བོན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་དང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་དུ་འདུག་ན་འདི་ལ་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉེན་པོའི་ངོ་བོས་དེ་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྟེན་གཅིག་ན་དུག་དང་སྨན་དུག་སེལ་དག་འདུག་པ་ལྟར་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རིམ་པས་གང་གིས་གཉེན་པོ་དེ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་བག་ཆགས་ཆུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཕེལ་བའི་རིམ་པ་སྟོན་ཏོ། །སོ་སོར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལན་མང་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆུང་ངུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་པོ་ནས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོར་འགྱུར་གྱི་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་གྱི་གལ་ཏེ་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་མངོན་པར་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་ཆུང་ངུའི་རྒྱུན་ནས་བག་ཆགས་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་གྱི་བར་དུ་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱས་ན་རིམ་གྱིས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་གྱི་ཆུང་ངུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གནས་སྐབས་དེ་བོར་ནས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གྱུར་ན་ཅིག་ཅར་སྤང་བར་འགྱུར་གྱི་རིམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་
― DTG134_Page_0719 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་པོ་དང༌། ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སྐྱེད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ལྟ་བ་ལྟར་ན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྡུས་པ་ཉིད་འདི་དེའི་གཉེན་པོ་ས་བོན་ཡི་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་ན། དེའི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ན་གཉེན་པོ་འདྲེན་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མ་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་གྲོགས་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བག་མེད་པས་ཀུན་དུ་བྱུང་ནས་ཡང་མྱུར་བར་རྣམ་པར་གནོན་ཏེ། རེ་ཞིག་ཉེ་བར་གཞོམ་པ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་དག་ལ་ཡང་གཉེན་པོ་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ངན་སོང་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཉེ་བར་བཅོམ་པས་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོའོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ཞིག་
― DTG134_Page_0720 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷར་སོང་ན་ཡང་མྱུར་དུ་ཐར་པ་དང༌། དེ་ན་ཡང་སྐྱོ་བ་དང་བཅས་ཤིང་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་གང་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུའང༌། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཉེས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ངས་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་མང་དུ་བྱས་པས་ངན་སོང་པར་འགྱུར་བའི་ལས་སྔོན་བྱས་པ་རྣམས་གང་གིས་ན་རང་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པར་ཉེ་བར་འཇོམས་སོ། །ཇི་སྟེ་བག་མེད་པས་སྡིག་པའི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ན་ཡང་མྱུར་དུ་ཉེ་བར་འཇོམས་སོ། །འོན་ཏེ་ལས་དེས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་ན་ཡང་རིང་མོ་ཞིག་ན་ངན་སོང་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཕྲད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གྲོགས་ཉིད་བསྟན་ཏེ། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་གྲོགས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གང་གིས་ན་དེ་དག་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲལ་བའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྔར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ས་བོན་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་དེ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ས་བོན་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་ཡི་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྡུས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་གྱི་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གང་གི་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཤེས་པ་གང་འབྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་སྐབས་ནའོ། །གནས་ཀྱང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་
― DTG134_Page_0721 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་པས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་འདུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག །ཅེས་ཀྱང་བཤད། མཇུག་ཐོགས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འབྲི་ཞེས་ཀྱང་བཤད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གླེང་སློང་བར་བྱེད་དོ། །ངང་པས་ཆུ་ལས་འོ་མ་མ་ཐུང་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོར་འཇུག་ཀྱང་ལ་ལ་ནི་རིལ་གྱིས་ཟད་ལ། ལ་ལ་ནི་མ་ཉམས་པར་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་རྟེན་གཅིག་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སའི་བག་ཆགས་དང༌། ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོར་འཇུག་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་ཉེ་བར་བཅོམ་པས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པའི་སའི་བག་ཆགས་འཕེལ་བར་བྱས་ནས་གནས་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དག་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བ་དང༌། མ་ལུས་པར་སྤོང་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གནས་གྱུར་པ་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་གྱུར་པ་ཡིན་པར་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་བཅོམ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆོགས་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་ཀྱང་ཆ་དེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་གྱུར་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །ཅི་འགྱུར་པ་རྫོགས་སོ།། །།
| 
