Nitartha Digital Library
Tibetan
 
previousཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།next

ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར།
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།


DTG134_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སི་གྲ་ཧ་ཨུ་པ་ནི་བནྡྷ་ནཾ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སློབ་དཔོན་སྔ་མས་རིགས་ཚུལ་དུ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་བློ་ཞེན་རྣམས། །མི་རྟོགས་པས་ན་ཚིགས་ཏེ་ནས། །བསྡུས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ། །དོན་བཅུས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་གོན་དུ་བསྡུ་བར་འདོད་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོན་བཅུ་པོ་དེ་དག་གཙུག་ལག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གླེང་སློང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་གམ་བཏགས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཏེ། འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའམ། དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་གཟུངས་དང་སྤོབས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་འཛིན་པ་དང་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་ནུས་པ་དེས་སམ། མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བས་གསུངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་འདིར་སྲོག་ཆགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པས་ཀྱང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བར་སྣང་སྟེ། དཔེར་ན་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་སྡུག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། ངན་པར་བྱས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྲན་ཐུབ་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའོ། །བདག་གི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་ཚ་བའི་བདག་ཉིད། དུག་ནི་འཆི་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། འདི་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཆེ་བ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་རང་གིས་མི་ཤེས་པས་དེ་རབ་ཏུ་བཤད་པའོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་


DTG134_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་ནི་དགོངས་པ་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བས་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། སྟོན་པ་དང་ཉེ་ན་གཞན་དུ་མི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བཅུ་ཉེ་བར་འདོད་པར་འགོད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆེད་དུའམ། དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། འཇིག་རྟེན་པ་ལས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྨོས་པ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ལས་བརྩམས་ཀྱི་གཞན་ལས་བརྩམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་བརྩམས་ནས། བདེན་པར་སྨྲ་བྱ་ཁྲོ་མི་བྱ། །སློང་ལ་ཆུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་དག་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྟག་པ་མེད། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པར་བྱ་བར་རིགས་སོ། །ཆོས་མངོན་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྒྱུའམ། གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པར་མིང་བཏགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་གསུངས་ཀྱི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པའམ། ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དང༌། བགྲོད་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །རྒྱས་པར་བྱན་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང༌། བསླབ་པ་རྣམས་དང༌། གཞི་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེའི་


DTG134_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་ནི་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐྱང་པ་དང་ཚིག་ཏུ་སྦྱར་བའི་སྒྲར་སྣང་བ་འདོད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ཇི་ལྟར་བཤད་དེ། ཉན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དེས་མ་བཤད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྨི་ལམ་ན་བསྟན་བཅོས་དང་སྔགས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རེ་ཞིག་ངག་གི་རང་བཞིན་ནི་མདོར་མི་འཐད་དེ། ཡི་གེ་རེ་རེ་ནི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚོགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་མ་ཐོབ་པའི་ངག་ནི་མིང་ལ་འཇུག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་བྱུང་བ་ཡང་མིང་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གསལ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡང་མདོར་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉིད་མདོར་རིགས་ཏེ། ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དེ་ལས་སོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བས་ན་ཁྱད་པར་རམ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། ལྷག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་བགྲང་བར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །འདི་དག་གི་གསུང་ནི་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་རྣམ་པ་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གཏི་མུག་གི་གཉིད་གཉིས་ཟད་པ་དང༌། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་པ་བཞིན་ནོ། །མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ཏ་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ནི་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་སྒྲས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་


DTG134_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཀྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་གནས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཤེས་བྱ་ཉིད་ཤེས་བྱའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འགལ་ལོ། །ཤེས་བྱའི་གནས་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་པས། ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་དུ་རྣལ་མ་དང་སྦྱར་རོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འདྲ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སའི་ཁམས་སྲ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་གཞན་མ་ཡིན་ཡང་སྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང༌། མདོ་སྡེ་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ནི་ཤེས་བྱའང་ཡིན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའམ་ཡང་ན་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །འདིས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའམ། འདི་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་


DTG134_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །འཇུག་པ་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་དག་པ་རྣམས་སོ། །འབྲས་བུ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་དེ་དག་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་དེས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དེ་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། ས་བཅུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ས་དེ་དག་ཉིད་ལ་དེ་ཉེ་བར་འཛིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་ན་དེ་ལ་སློབ་པ་ཡིན་པས་བསླབ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། ས་དེ་དག་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་སྤོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དང༌། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །གདུལ་བ་སྲབ་ཀྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བཞིན་དུ་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་འདིས་སྡོམ་པས་ན་སྡོམ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསླབ་པ་ཉིད་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་ནམ་མཁའི་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་བཟང་སྐྱོང་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་


DTG134_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་སེམས་སུ་སྟོན་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་བྲིས་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་བའི་དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས། དེའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་འདི་དག་ནི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ལ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཤེས་པ་ནི་ཆགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་འདི་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བསླབ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་འདི་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་གཉེན་པོ་སྟེ་བྱ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་བྱ་བ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་དེའི་དབང་གིས་ཐོབ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སོ་སོར་མྱོང་ངོ༌། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་དང༌། ཚོགས་ལྷག་མ་


DTG134_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེས་དེ་ཁོ་ན་ལས་རབ་ཏུ་མི་ཉམས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་མི་གཏོང་བས་ལས་དང་པོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་སྒྲུབ་བོ། །མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་དཔེ་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་མེད་ན་དེ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། དེས་དེ་དག་གི་གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མཐའ་དག་གནས་པས་གནས་ཏེ། གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེད་དུ་བཤད་པ་དག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དག་གོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དེས་གནང་ནས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཆོག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་བཅུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སྲིད་དུ་དོགས་ནས་སྨྲས་པའོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པར་མི་དམིགས་ལ། བྱེ་བྲག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དེ་དམིགས་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་བྱེ་བྲག་ཡི་སོགས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གཞན་གྱི་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིད་ལ་བཞག་ནས། གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲོས་སོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོའང་ཡིན་པའམ། ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག །སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་སྤངས་པས། །དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཀུན་


DTG134_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གནས་བཅུ་པོ་དག་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་དྲུག་གམ། གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འོག་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་སོ། །མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འགལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྐྱོན་དང་བཅས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་ལྟར་གནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་དང་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་སྟོན་པའོ། །འདི་ལྟར་གཞན་ལ་མ་མཐོང་ལ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། གྲངས་དང་གོ་རིམས་ཀྱི་དགོས་པ་འཐད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རེ་ཞིག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་འདི་ལས་འབྲས་བུ་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །འབྲས་བུ་འདིའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་མི་ཤེས་སོ། །རྒྱུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་སྤངས་ནས་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། མེད་པ་དང་ཡོད་པ་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཏུ་འདོགས་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་ཅིང་སེལ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བའི་མཐའ་འདི་གཉིས་ནི་གཡང་ས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །འདི་གཉིས་ལ་གནས་ན་དབུ་མའི་ལམ་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་སྤངས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་ཤིང་མི་སྐུར་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་


DTG134_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་བྱེད་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུར་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐུར་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་འདིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པའི་མཐའ་སྤངས་པ་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་གང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པས་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་པས་སྐུར་པར་མི་བྱེད་པའོ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ། འཇུག་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་གང་གིས་རྟོགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཇུག་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་དང་མཐུན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་དོན་དམ་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་བྱའོ། །འདུན་པ་དང་མོས་པ་ནི་བསམ་པ་སྟེ། ཤེས་ནས་དད་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་ལྷག་པར་ཆེའོ། །འཇུག་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །ས་བཅུ་དག་ཏུ་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་བསླབ་ཅིང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་བྱའོ། དེ་ལྟར་ན་གོ་རིམས་དང་གྲངས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་མཐུན་པ་ཡང་དངོས་དང་ཞར་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་གྲངས་ཀྱང་བཅུ་ཁོ་ན་སྟེ། མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །འབྲས་བུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་གང་དུ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ཉན་ཐོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མ་འཕགས་པར་ཡང་མི་འདོད་དེ། སྟོན་པ་དང་སློབ་མར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ལམ་


DTG134_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འགའ་ཞིག་བཤད་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་དུ་མངོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པས་བཤད་པར་མི་ནུས་སོ། །བསྟན་པ་འདིར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་སྟེ། ཇི་སྙེད་དང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དང་པོའི་མུ་མེད་པས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སོ། །དབྱིངས་ནི་རྒྱུ་སྟེ་ས་བོན་ནོ། །གང་དག་གི་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འོག་ནས་མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པའི་གནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡོད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་དོན་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་ཏེ། རྒྱུའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་པས་གནས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཏན་ལ་དབབ་པའི་གནས་སུ་འོག་ནས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཐོབ་པ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ཞལ་ནས་གསུངས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཀུན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་


DTG134_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞི་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བང་བ་དང་མཛོད་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མི་རུང་ངོ༌། །གང་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གནས་ནི་ཡིན་ནོ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་དོན་ནི་ཀུན་གཞིའི་དོན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་དོན་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་ཏེ། སྨན་ནད་མེད་ཀྱི་ཐིགས་པ་དུག་གི་བུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་དུག་གི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྟོན་ཏེ། བག་ཆགས་ཙམ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་དང་བཅས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞན་དག་གི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་དུ་ཁྱད་པར་བག་ཆགས་བསྒོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་སེམས་ཅན་དག་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་དག་གཙོ་བོ་ལ་མི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་དུ་སྦྱོར་ཏེ། གཙོ་བོ་ཉིད་གསལ་བའང་ཡིན་ལ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འགལ་ལོ། །དམ་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་པ་སྟེ། འོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོས་མ་ཡིན་པས་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གཞན་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་གྲགས་


DTG134_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟོན་ཏོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཟབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་མཁས་པའི་བློས་ཀྱང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཤེས་བྱ་ཕྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་སྐབས་མ་ཡིན་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མ་བཤད་དོ། །ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་རྒྱུད་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆུའི་ཆུ་བོ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་འཁོར་གྱི་བར་དུ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་འདི་ལ་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སེམས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས་བྱིས་པ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་དག་ལ་མ་བསྟན་ཏོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་སྟོན་ཏོ། །འདིས་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་གི་བར་དུ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལེན་པས་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཤི་བའི་རོ་བཞིན་དུ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཀུན་ཏེ། ལུས་ཏེ། ལུས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་མ་བྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་ཡང་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །དེ་སྤྲེལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཉེ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་གི་ནང་དུ་བརྒྱལ་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ལུས་མཐའ་དག་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་མཐའ་དག་གི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དུ་ལུང་གཞན་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེའི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། ངའོ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཁེངས་སོ། །དེ་གཉིས་ཡོད་ན་བདག་ལ་ཆགས་པ་འབྱུང་སྟེ། བདག་ལ་དགའོ། །དེ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་


DTG134_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུའམ། འགལ་བ་མེད་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གནས་གཅིག་པོས་ནི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །གཉིས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲར་གྲུབ་བོ། །དེ་མ་ཐག་པ་དང་ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ནི་རྣམ་པར་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། ཡིད་གེ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲའི་དོན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཐད་པ་མེད་པར་གཞན་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་སྒྲུབ་པ་ལ་རིགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇོག་གོ །མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་མེད་ན་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་པའི་གགས་བྱེད་པ་གཏི་མུག་གོ་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་དོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། གང་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉེན་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མ་འདྲེས་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་དམ་བཅའ་ན་ནི་གཏན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་


DTG134_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དགེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་དགེ་བའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་དེ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ཡོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་དེས་དྲངས་པའི་གཉེན་པོ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགགས་ཏེ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ནའང་འདི་ལས་གཞན་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པར་མི་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། མི་མཐུན་པར་བཞག་པ་སྟེ། ང་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཇི་ཞེ་ན། གཞན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་བཞིན་ནོ། །མ་འདྲེས་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པ་དེ། སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁས་ལེན་པ་དེས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐུན་པར་ཁས་བླངས་པ་དེ་འགལ་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་གཞུང་ལ་ནི་གང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ངས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བརྗོད་པས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །གང་དག་སྙིང་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་གནས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་དེ་


DTG134_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །གང་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དེ་ཡོད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཐད་དོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་གཉི་གར་ཡང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་པ་བཞི་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ས་ཐ་དད་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཞི་བར་གནས་པར་འདོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་གར་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པར་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད། འདི་ནི་མདོ་སྡེ་པ་དང་གཏན་ལ་དབབ་པ་སྟེ། དེ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མི་ལྡན་པ་རྣམས་རྫས་སུ་ཡོད་པར་མི་འདོད་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྫས་ཐ་དད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ངེས་ཚིག་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་ཇི་ལ་གནས་པར་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན། །ངར་འཛིན་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགགས་པའོ། །དེར་སྐྱེ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྤྲེལ་བའོ། །དེའི་རྒྱུན་ནི་དེ་ཕན་ཆད་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །གལ་ཏེ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མི་འདོད་ན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་


DTG134_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ནི་ངར་འཛིན་པ་མེད་པར་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་འཕགས་པས་སྨྲས་པའི་འོས་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཅན་ངར་འཛིན་པའི་འཕེན་པས་ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྗོད་བྱེད་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་ཏེ་འགགས་པ་དང༌། རྗོད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐད་ཅིག་ཕན་ཆད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ངར་འཛིན་པ་མེད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་རིགས་སོ། །གང་ལ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་སེམས་ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པར་ནི། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་ཏེ། ངར་སྦྱིན་པ་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་ངར་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་རིག་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །མ་རིག་པ་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་གནས་མེད་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཡིད་མ་གཏོགས་པར་གནས་གཞན་མེད་དོ། །དགེ་བའི་སེམས་ནི་མ་རིག་པའི་གནས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་དང༌། ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བའོ། །གསུམ་པོ་འགལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། ངར་འཛིན་པ་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་མོ། །མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་སྔར་བསྟན་པ་དེ་བཤད་དེ། །ཡང་དག་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཡི། །སེམས་ཀྱི་གེགས་སུ་རྟག་གྱུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བའི་གགས་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་དེ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་


DTG134_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཀྱི་ལུས་གསུམ་པ་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་ལུས་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲའི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཡིན་པ་ལྟར་སེམས་ཞེས་བྱའི་སྒྲའི་ལུས་གཞན་ནི་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་སོ། །བརྗོད་པ་འདིའི་ལུས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། འདིར་སྒྲའི་ལུས་སུ་འདོད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བསགས་ཤིང་གང་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྒོར་བྱས་ཤིང་བསྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ཁས་བླངས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མ་བཤད་དེ། དེ་དག་ནི་ཤེས་བྱ་རགས་པ་བསྡུ་བས་གདུལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཕྲ་མོ་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤས་པ་ལ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། གཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བསྟན་ཀྱང་ཤེས་བྱ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རགས་པ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དག་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་གནས་སོ། །རགས་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ནི་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དང༌། རྒྱུ་རགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་


DTG134_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕྲ་བའོ། །ཆོས་གཅིག་མངོན་པར་མ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་འབྱིན་པར་ངས་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་དགོངས་པའོ། །མ་སྤངས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གི་སྒྲ་དང་གཞི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྙེགས་ཀྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་མ་བཟུང་བས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་མཐུས་ནུས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། གཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱ་བར་གཏོགས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཁམས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང༌། མཆོག་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྐལ་པ་ཡོད་པ་དང༌། སྐལ་བ་མེད་པ་དང༌། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་གྱིས་དོན་མཐའ་དག་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་དོ། །དེ་ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པར་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་སྤངས་ན་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་མ་བྱ་བའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་གཅིག་ལས་གཅིག་བཟློག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་ན་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་དབང་གིས་དོན་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། བདག་


DTG134_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བར་འབྱུང་བར་ཤེས་ན་དེའི་ཚེ་གཟུང་བའི་དོན་མེད་པར་རྟོགས་ནས་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་རིགས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་གོམས་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པར་ཤེས་ཏེ། མཐའ་ཡས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་སླ་བ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དག་པ་ལ་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པ་དག་པའི་ཐབས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སྨྲས་པ། བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་རྟོག་པ། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་སྤངས་ན། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་བསྟན། །ཞེའོ། །ལུང་གི་ཚུལ་འདི་མི་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་དག་ནི། དཔེར་ན་རྒྱུན་གྱིས་ནུས་པའི་ཕྱིར། །མེས་ནི་ཐམས་ཅད་སྲེག་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་འདོད་ཀྱི། །ཅིག་ཅར་ཐམས་ཅད་རིག་ཕྱིར་མིན། །ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མ་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་བསླབ་དང་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གཙོ་བོ་ཁོ་ནར་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པ་གཞན་ལ་གྲགས་པར་ཉེ་བར་འགོད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལམ་པོ་ཆེ་བཏོད་པ་ཉིད་དུ་མཇུག་སྡུད་པར་སྐབས་སྦྱོར་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ན་ཕན་ཡོན་བཞི་ཡོད་དོ་ཞེས་མདོ་གང་ལས་གསུངས་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞིའི་མདོ་དེ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་དགུ་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བས་དེ་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་དུས་ཏེ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG134_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་ཡང་འདི་ནི་མ་འོངས་པ་ན་མངོན་པར་དགའ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། དེ་འདོད་པ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་གཞི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་པར་འདོད་པའོ། །རྣམ་པར་གཏོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཉན་པའོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་སོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཏེ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྒྲུབ་པ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེའི་ལུང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱས་བ་འདིས་ཀྱང་ལམ་པོ་ཆེ་བཏོད་པར་སྒྲུབ་བོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ནི་སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་སྟོན་སྡེའི་ལུང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་ལུང་གི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྐད་ཅིག་པ་ནི་གང་དག་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའོ། །དེའི་ཚེ་རབས་པ་ནི་གང་དག་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་པར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པ་ནི་གང་དག་རྡོ་རྗེས་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མི་སྲིད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་མིང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཇི་སྲིད་འཁོར་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལ་ལར་རེས་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞི་དང་དུས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པར་ནི་གཟུངས་རྒྱུན་ཆད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། དེའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུ་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །འཕགས་པ་གནས་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་ལས་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་སྒྲར་གསུངས་ཏེ། སྲིད་


DTG134_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའི་ལུང་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། ཡིད་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །གང་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་དང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྲེང་བ་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ནས་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེའི་ལན་རིགས་པ་ཐིགས་པའི་ནང་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལམ་བོ་ཆེ་བཏོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་པ་གཞན་གྱི་ལུང་དུ་མ་ལས་གྲགས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལམ་དུ་དོང་བ་དང་རྗེས་སུ་དོང་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་སྟོན་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དོན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྒྲ་གཉིས་དང་དོན་གཉིས་ཐ་དང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་འདས་མ་ཐག་པ་ནི་ཡིད་དོ། །ཡུལ་སོ་སོར་རྣ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་ཐ་དད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་བྱའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་གཞན་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་སྨྲས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་གཞིའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེས་དེ་དག་ལ་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དག་བཅས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་ཚོར་བ་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་སྤྱི་ནི་ཀུན་གཞི་ཉིད་དེ། འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སོ་སོ་ལ་བྱ་སྟེ། ཆགས་པ་དང་དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལུང་དང་རྟོགས་པས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྟན་པ་


DTG134_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ཉེས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་མེད་པ་དང༌། རང་གིས་ཀྱང་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་དུ་ན་ཡང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་མི་རུང་བ་མེད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པ་སྟེ། རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཆེས་བཟང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པར་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། དེའི་བཤད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངན་འགྲོ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། དེ་དག་ལ་རེས་འགའ་ཡང་བདེ་བ་མེད་དོ། །མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདོད་པའོ། །འདོད་པ་མེད་པའི་དོན་ལ་ནི་སུ་ཡང་མི་སྦྱོར་ཏེ། སྦྱོར་བའི་དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དེ་དང་འབྲལ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་སྟོན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བྲལ་བར་འདོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་དང་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་མི་རུང་སྟེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གོང་མ་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེར་ཡང་དེ་ལ་དེ་དག་སྦྱོར་བར་མི་རིགས་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡང་ཆོས་འདི་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་དག་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་སྨོས་པ་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དེ་དག་སྦྱོར་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བར་འདོད་པ་དང༌། སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་


DTG134_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་གྱི་ལུགས་རྣམས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ནས་དེ་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་གསལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནང་གི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཁྱད་པར་བཟློག་པའི་དོན་ཏེ། ནང་དུ་བདག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པ་ནི་ནང་གི་བདག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་འདོད་པ་ལ་གཞོལ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པ་རྣམས་དེ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་འདོད་པར་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕུང་པོ་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་སྨོན་གྱི་བདག་མེད་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་དེ་དག་གི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་གྱི། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་ཆགས་པར་ནི་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་ངན་འགྲོར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་ཡང་དེ་ལ་འདོད་པར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་བཅིངས་པ་ནི་བདག་ཏུ་ཆགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཉེན་པོ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་འཇུག་གི །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སུ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོར་བ་མེད་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་


DTG134_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟིན་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། གློ་བུར་དུ་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་དེ་ཕུང་པོ་དག་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་དེ་འབྱུང་བ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་བཞི་པོ་དེ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དག་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། དེ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པས་ནི་དེ་སྤངས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ནི་དེ་ལོག་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་ཉིད་དུ་ཆེས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །ཆོས་ལེགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་བཞག་ནས་མིང་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱེ་བས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ཡང་དང་ཡང་མྱོང་ནས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་གང་སྐྱེ་བ་ཅན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་


DTG134_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་འགག་པ་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་རུང་ངོ༌། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་གི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྒྱུའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ནི་ས་བོན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པས་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མ་བྱུང་བ་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མཚན་ཙམ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་ཉིད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། གང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་གིས་བག་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་ནས་ཀྱང༌། ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །བྱུང་སྟེ་དེ་དག་ཉིད་ལས་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་འདྲི་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡུན་རིང་དུ་རྙེད་ནས་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་མ་གྱུར་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ནི་


DTG134_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ལས་བག་ཆགས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱུང་བ་ལྟ་བུར་དངོས་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཏིལ་དག་ལ་མེ་ཏོག་གིས་བསྒོས་ན་ཏིལ་དང་མེ་ཏོག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞིང་འགགས་ཀྱང་ཏིལ་རྣམས་དེའི་དྲི་གཞན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་པའི་དཔེ་དཔེར་བརྗོད་པའོ། །དཔེར་ན་ཏིལ་རྣམས་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡུན་རིང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ནས་མེ་ཏོག་བསལ་ཀྱང་དེའི་དྲི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་འགག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མང་དུ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཐོས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེས་ཆོས་འཛིན་པའི་བློ་དང་སྒྲ་དག་བྱས་པ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ལ་གྲགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་བརྗོད་པ་མང་པོ་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། ཕྱི་དང་ནང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ས་བོན་དེ་དག་གི་རྫས་དེ་དག་ཐ་དད་དམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིས་འགེག་ཏུ་གཞུག་པར་རྟོགས་པ་སྙིང་ལ་བཞག་སྟེ། གཉི་ག་ལ་སྐྱོན་གདགས་པར་འདོད་ནས་དྲི་བའོ། །གལ་ཏེ་སོ་སོ་ན་ནི་དེས་ན་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུམ་བསྟན་པ་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་འཐད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དང་རྫས་སུ་ན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་རྣམས་གནས་


DTG134_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བརྗོད་དེ། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ནུས་པ་ཡང་ནུས་པ་ཅན་དང་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དམ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ནུས་པ་ཅན་རྒྱུར་བྱས་ནས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པའི་ལྟར་ན་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་བློ་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསམ་པའི་སྐབས་མི་རྙེད་དེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཤིང་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་དེ་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ་རྣམ་པ་ནི་མང་སྟེ། རྣམ་པར་རྣམས་རེ་ཞིག་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མང་པོ་ཉིད་དུ་རང་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་ཤེས་བ་དུ་མ་མི་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དང་དུས་མཉམ་དུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཅིག་འགྱུར་བས་ཇི་ལྟར་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མར་མེ་འབར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ཤིང་ཚིག་ན་མེ་ལྕེ་འབྱུང་སྟེ་དེའི་ཡན་ལག་ཚིག་པ་མེད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་སྙིང་པོ་ཚིག་པ་དང་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་དུས་གཅིག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་དུས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔར་ཚིག་ལ་ཕྱིས་མེ་ལྕེ་འབྱུང་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཚིག་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེ་ལྕེ་ཡང་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཇི་སྟེ་སྔར་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་ཕྱིས་ཚིག་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་མེ་ལྕེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཚིག་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་སྟེ་གཉི་ག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་མར་མེའི་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བ་དང༌། སྙིང་པོ་ཚིག་པ་དག་དུས་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་ཕན་ཚུན་གཅིག་


DTG134_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་གཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །མདུང་ཁྱིམ་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་དེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དག་གིས་རྒྱུ་ལྔ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་སྨྲའོ། །བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་མེད་པར་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་འདས་པ་རྣམས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲོན་པོའི་དཔེས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ནུས་པ་ཡོད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ས་བོན་མེད་པར་ནི་ནུས་པ་མི་འཐད་དོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་བཏགས་པ་པ་སྟེ། དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པར་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཞན་མི་དམིགས་སོ། །བག་ཆགས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིག་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་དག་གི་རྒྱུར་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མེད་པར་རྒོལ་བའོ། །དཔེར་ན་ཚི་གུའི་རྩི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པར་སྨྲས་པའོ། །ཚི་གུའི་རྩི་ནི་ཚོན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། སྣ་ཚོགས་སུ་མི་སྣང་བ་དག་གོ །འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཚོན་གྱི་སྣོད་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཚོན་གྱི་སྣོད་དོ། །དེར་བཅུག་པ་ནི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རས་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཚོན་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG134_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ནུས་པའམ། རྣམ་པར་འབྱེད་པར་དགོས་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་ལུས་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་པ་ལ་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ན་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་བྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་མ་རིག་པས་ལྡོངས་པས་དམུས་ལོང་དཔེར་བྱས་སོ། །སྣ་ལ་རེག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ལ་རེག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོར་བསྡུ་ན་སྔོན་གྱི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་དངོས་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ཁམས་གསུམ་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དེ། ལྷ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་


DTG134_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ཁ་ཅིག་དང༌། རེས་འགའི་དུས་སུ་རྒྱུན་ཆད་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉེན་པོ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ས་བོན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་དང་ནང་དང་མི་གསལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔས་ནི་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་སྟོན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་ནི་ནས་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་གི་ས་བོན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མི་གསལ་བ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གིའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཉིས་སོ། །དེ་ལས་རྒྱུ་དང་གཞིའི་དངོས་པོས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གཉིས་དག་ཅེས་འདོན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཅེས་བཤད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དོན་དམ་པའི་ས་བོན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་དེ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་རྟག་པ་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་པ་ཡང་འགགས་ཟིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བྱ་ཤི་བའི་སྐད་བཞིན་དུ་འགགས་ནས་འབྲས་བུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུའི་དུས་དང་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བོན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འདོད་དེ་ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡང་གློག་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་ཡུན་རིང་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆགས་


DTG134_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། རྩ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ནི་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཕན་གནོད་དུ་འགྱུར་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ན་བཏགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ས་བོན་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན་ལན་བཏབ་པ། ངེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཞེ་ན་ལན་བཏབ་པ། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ས་བོན་དེའི་ས་བོན་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་འབྲས་བུས་བསྒྲུབས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་དང་ས་བོན་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ས་བོན་གྱི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཉིད་སེལ་ཏོ། །ས་བོན་དང་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དཔྱོད་དོ། །བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུད་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རླུང་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རླུང་ཡང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་བསྒོས་པའི་ཏིལ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རྫས་གཞན་གྱི་དྲི་བཞིན་དུ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་དྲི་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དྲི་མཉམ་པ་དེ་ལ་བསྒོ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲི་ཞིམ་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གླ་རྩི་བཞིན་ནོ། །དྲི་ང་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྒོག་པ་བཞིན་ནོ། །བསྒོ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བསྒོ་བར་ནུས་པའམ་བསྒོ་བར་བྱ་བ་སྟེ། ཕན་ཚུན་གྱི་ཆ་ཤེས་འདྲེ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བསྒོ་བར་བྱའོ། །སྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འདྲེ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་དེ་སོ་སོར་གནས་ཤིང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་


DTG134_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉེན་པོར་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བས་རྟག་པའོ། །གཞན་ནི་རེས་འགའ་རྒྱུན་ཆད་པས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་འོས་པ་དང་བསྒོ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲུག་པོ་དག་ལ་འབྲེལ་མེད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་གནས་དང༌། དམིགས་པ་དང། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་ས་སོ་སོ་རང་གི་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུམ་ཐ་དད་པར་འགལ་བར་མེད་དེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དྲུག་པོ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཅིག་ཅར་མེ་འབྱུང་ན་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་མེད་དོ། །འབྲེལ་བ་མེད་ན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ག་ལ་འགྱུར། ཇི་སྟེ་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་ཕྱི་མ་ལ་བསྒོ་བར་འདོད་ན་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་མེད་ན་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྒོ་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྟེ་རིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅར་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིགས་གཅིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་གམ་སྐད་ཅིག་འགའ་ཞིག་ལ་བསྒོས་ན། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བསྒོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའང་མི་རུང་སྟེ། རིགས་ལ་བྱ་ན་གཞན་དུ་ཐལ། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ལས་མ་འདས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མིག་ལ་


DTG134_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པའི་དབང་པོ་དབང་པོའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་དབང་པོ་ཉིད་ཐུན་མོང་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བསྒོ་བར་བྱ་ན་ཡང་བསྒོ་བ་ནི་འདིར་ཟད་དེ། ཡང་ན་ཕན་ཚུན་དུའམ་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ལའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ལ་བསྒོ་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་ས་བོན་འདི་གཉི་ག་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་འཕེན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕྱིར་རོལ་གྱི་ས་བོན་ནི་མྱུ་གུ་མངོན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྒྱུད་ནས་སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་འཕེན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མིང་དང་གཟུགས་མངོན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྒྱུད་ནས་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡིན་གྲང་ན་འཕེན་པར་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་བཏབ་ཤི་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། འཕེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་ས་བོན་དུ་མ་བཏབ་པ་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ནས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡུན་རིང་པོར་རྗེས་སུ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤི་བའི་རོ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་གྱི་ཤི་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མདའ་ནི་བར་དུ་མི་ལྟུང་བཞིན། དཔེར་ན་མངའ་ནི་སྔར་བཀང་ལ་འཕངས་ན་འགྲོ་བ་དེ་ལ་འགྲོ་བ་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བཀང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུ་རོལ་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བར་ཡང་འགྲོ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་བཀང་བ་ནི་དེ་ལ་འཕེན་པ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །གང་དག་རང་གི་ངང་གིས་མཐར་འཇིག་ཕྱིར། །ཞེས་འདོན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་འདི་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་གྱི་དཔེ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྙིང་པོ་དང་མ་ཟད་པའི་མར་མེ་འཆི་བའི་ཚུལ་དུ་མཐའ་འགྱུར་བའི་རྒྱུན་འཆད་པའི་བདག་ཉིད་ཕྱིར་རོལ་གྱི་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་


DTG134_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གང་གིས་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྔོན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ན་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་པས་ངེས་པར་འཕེན་པས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ལྟར་ནང་གི་དང་ཕྱིའི་ས་བོན་གཉིས་མཚུངས་པར་བསྟན་ནས། ཕྱི་རོལ་ས་བོན་མ་བཏབ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་མཚུངས་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་ནི་བཏབ་ཀྱང་རུང་སྟེ་ས་བོན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ་དཔེར་ན་སོལ་བ་དང་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང༌། ལུག་གི་བལ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཏིལ་དང༌། ཨུཏྤལའི་རྩ་བ་དང༌། རྩྭ་ཌཱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཏིལ་ལ་སོགས་པ་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་བཏབ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལས་སྐྱེའོ། །འབྲས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་བཏབ་པ་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ས་བོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ཉིད་དེ་ནི་ནང་གི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་བཏབ་པ་ཉིད་ས་བོན་དུ་རུང་གི་མ་བཏབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་མེད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྲས་བུ་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཏབ་ཀྱང་རེས་འགའ་ཆུད་ཟོས་ལ་སྲེད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་བཏབ་ཀྱང་རུང་སྟེ་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་ནང་གི་ས་བོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ཆུད་ཟ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཕྱི་རོལ་དང་མི་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་ནང་གི་ས་བོན་ལས་ཕྱིའི་ས་བོན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་དུ་སྔ་བཤད་པ་ལ་གནོད་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ལན་བཏབ་པ། ནང་ནི་ཕྱིར་རོལ་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བག་ཆགས་རྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །འདི་ལྟར་འབྲས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ནི་དེ་ལ་ཟ་བའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེར་སྣང་བར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །ཡང་སྨྲས་པ། ནམ་མཁའ་ས་རླུང་ཉི་མ་དང༌། །ཕྱོགས་དང་རྒྱ་མཚོ་འབབ་ཆུ་རྣམས། །ནང་གི་བྱེད་པ་ཡང་དག་གི །ཆ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་འདྲ་བར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG134_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་བལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་ནུས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཉེ་བར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་སྤྱོད་དང༌། །དེ་ཡི་འཇུག་བྱེད་སེམས་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་གཞུང་ཉེ་བར་བཀོད་པས་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་གཞུང་ལུགས་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་གཅིག་གི་རྐྱེན་གཅིག་ཡིན་པར་ལུང་གིས་བརྟན་པོར་བྱེད་དེ། མ་ལ་བུ་རྣམས་བདག་ཅག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་དེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ངའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་ལ་གཅིག་འབྱུང་བས་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ལ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ལའོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་ན་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་མཐུས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་རྐྱེན་གསུམ་གྱིས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོ་དང་དམིགས་པ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཏོ། །འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏེ་གོ་སྐབས་འབྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་གསུམ་གྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལྟར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ་སྔ་མ་དང་དོན་མཐུན་པར་རང་རང་གི་གསུམ་གསུམ་པོ་དག་གིས་འབྱུང་བར་མཚུངས་པར་བཤད་དོ། །འཁོར་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྐྱེན་གསུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་


DTG134_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་དག་གི་རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཅིག་ལ་ཡང་བཞི་ཆར་ནི་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ལུང་དག་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབས་ནས་ལྡན་པའི་རིགས་ལས་གྲུབ་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། རིགས་པ་དང་ལུང་སོ་སོས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དད་པས་ནི་ངའི་ཕྱིར་མ་འགྲོ་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་ཀྱི་དེ་དག་དེ་ལ་ཡོད་དེ་ངའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ་དག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པ་དང༌། ལས་ཀྱིས་བྱས་པ་དང་སྐྱེ་བས་བྱས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་རེ་ཞིག་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་གཏན་དུ་བ་སྟེ། ལམ་གྱི་བདེན་པས་བག་ལ་ཉལ་ལེགས་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་གནས་པ་དང་བཅས་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདས་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། འདས་པའི་ལས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་


DTG134_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་འདས་པའི་ལས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱ་བ་མེད་པས་མདོ་སྡེ་པ་དག་མི་འདོད་པ་དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཡང་འདས་པ་མེད་པས་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་འབྱུང་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཁས་བླངས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་བ་དེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་དུ་མི་རུང་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་བག་ཆགས་མི་འཐད་པར་དཔྱོད་དེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རེ་ཞིག་སྒྲ་ནི་རིམ་གྱི་དོན་ཏ། །འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །གནས་པས་གནས་ལ་བསྒོ་བ་ནི་རིགས་པའི་ཚུལ་ཡིན་གྱི་གནས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ལ་བསྒོ་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཅིག་མི་འདོན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་ལ་གནས་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཏེ་ཐ་དད་དོ། །དེས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་གི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔར་ཐ་དད་གསུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྒོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བག་ཆགས་མི་བསྒོ་སྟེ། བསྒོ་བར་བྱ་བ་དང་སྤོ་


DTG134_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་པ་ལས་དང་བྱེད་པ་དག་འཆོལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྒོས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པས་གཞན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བག་ཆགས་བསྒོར་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ནི་འདི་ཙམ་དག་ཏུ་ཟད་དེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་དང་དོན་མཚུངས་པར་བཤད་དོ། །གང་ཡངས་གོང་མ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ནའོ། །གནས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །མདོ་སྡེ་པ་དང་གཏན་ལ་དབབ་པའི་སྐབས་སྟོན་ཏེ་དེའི་གཞུང་ལྟར་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་གང་གི་ཚེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ལ་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འགགས་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར། གཉེན་པོ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་བོན་དང་འབྲེལ་པར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ཏེ། ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལའོ། །འདས་ནས་ཡུན་རིང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བྱེ་བྲག་


DTG134_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་སྨྲ་བའི་ཐོབ་པའི་ཕྱོགས་ནི་མདོ་སྡེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་ཟིན་ཏེ་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཉེ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་པ་དང་དཔྱད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་མེད་པའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་མི་སྲིད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངེས་པར་བྱས་ཏེ་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་འདོད་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཉེས་པ་མང་དུ་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པ་འདིས་འཇིགས་ནས་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དུས་ན་བསོད་ནམས་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགགས་པ་རྣམས་ལས་ནི་དེ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུ་བྱེད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སྐྱེད་ན་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་མེད་ན་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཡང་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་བའམ། འཇུག་པ་རྙེད་པ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཐད་ན་སྐྱེ་བའི་འབྲས་


DTG134_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་འབྱིན་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པ་ན་ལས་དེ་གང་དུ་གནས་ཏེ་སྲིད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ད་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྦྲེལ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་སོ། །ཤི་འཕོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་བའོ། །ཡིད་བར་མདོའི་སྲིད་པ་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་བ་དང་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་སྲིད་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དེའི་ཚེ་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་འབྲེལ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་འདྲེས་པར་གྱུར་ནས་ནུར་ནུར་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པར་འགག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ན་དེ་མ་འགགས་ན་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མའི་མངལ་དུ་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་བརྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་འགག་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་འདྲེས་པར་གྱུར་ནས་ནུར་ནུར་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་པོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མངལ་དུ་མ་ཞུགས་ན་ནུར་ནུར་པོ་ཡང་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་དུ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་བརྒྱལ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །བརྒྱལ་བཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དད་པ་དང་ཆགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་རྣམས་སུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་


DTG134_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྩ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ། བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་དང་གང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཅན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མདོ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་མི་འདོད་དོ། །ཁྱེད་ནི་འདི་སྐད་འདོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞེས་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྒྱུན་ཆད་ན་ནི་སྲོག་གི་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ན་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དུས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་གནས་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་སྐྱོན་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བཟློག་པ་སྟོན་ཏོ། །གང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་གཉི་ག་ལ་ངེས་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དུས་ཕྱི་མ་ལ་འབྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་གནས་ཡིན་ཏེ། བར་མ་དོའི་སྲིད་པས་བསྡུས་པའི་གནས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་རྟག་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་ཡང་འདོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱང་བཀག་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་


DTG134_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོན་ནོ། །གང་བདག་ཅག་གཉི་ག་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ངེས་པ་དེ་ནི་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ། དཔེར་ན་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་གཞན་ན་འབྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ཕྱིར་བརྒལ་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་ནི་དམིགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་ཆོས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཡོད་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་མ་གཏོགས་པའོ། །འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་དག་གོ །འདིས་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་གཅིག་པུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ནི་མིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱ་གནས་ཀྱང་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་གནས་གང་


DTG134_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ༌། །མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡུད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་ལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པར་འཚོལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤི་བའི་ལུས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བཏང་བ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་ཁོག་པ་ཟིན་ཏེ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་མ་ཟིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛིན་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་འཆི་བར་འགྱུར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་རིགས་ན། ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །འདི་དག་གང་ཚེ་ལུས་འདོར་ཞིང༌། །བོར་ནས་དེ་ཚེ་འདུག་པ་ནི། །དཔེར་ན་ཤིང་ལ་སེམས་མེད་བཞིན། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལུས་ཀྱེ་དབང་པོ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་མདུང་ཁམ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །གཟུགས་ནི་ནུར་ནུར་པོའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་གནས་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་སྨོས་པས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟུང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པས་ཅི་ཞིག་གཙོ་བོར་བསྟན་པར་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནི་བདག་གི་ཡིད་བཟློག་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེས་ལུས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གཞོན་ནུའམ་


DTG134_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞོན་ནུ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གལ་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་ཅིང་འགགས་ཀྱང་མིང་དང་གཟུགས་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་འཐད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་སེམས་ཅན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་དང་འདུ་ཤེས་པ་ན་མེད་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་མེད་པར་ནི་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་མེད་དོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་ནི་ཟས་སུ་མདོ་ལས་མ་གསུངས་ཏེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤྲེལ་བ་མི་རུང་བའི་འཐད་པ་བསྟན་ནས། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སར་སྐྱེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཡང་དེ་མི་རིགས་པའི་འཐད་པ་སྟོན་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཤི་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ས་བོན་དང་ལྡན་པ་གཞན་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ནི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱང་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ས་བོན་དང་ས་བོན་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཚེ་རབས་གཞན་ན་ཐོབ་པ་ཡང་ས་བོན་དུ་མི་རུང་སྟེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་ས་བོན་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་དེའི་ས་པའི་སེམས་གང་ལ་བག་ཆགས་གནས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ངེས་པར་གནས་བཅའ་པར་བྱའོ། །ཡང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་


DTG134_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱང་གཞི་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཚེ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་གཞི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་དེ་དེ་སྐྱེས་པ་ན་གང་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་འཇིག་རྟེན་པ་འབྱུང་བ་ནི་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འགགས་པ་ན་འགྲོ་བས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པས་འགྲོ་བ་དེ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་དག་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་པར་སྤང་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ས་པའི་ལམ་མེད་པས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གསལ་བ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་གཉི་ག་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་གཉི་ག་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་འགྲོ་བར་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་ཡང་གནས་སུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་པ་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བའི་ལུས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ནི་བརྟེན་པ་ལ་དེར་འགྲོ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ལེགས་པར་བྱེད་པའམ་ཉེས་པར་


DTG134_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པ་འཆི་འཕོ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ལུས་ཀྱི་སྨད་ནས་རིམ་གྱིས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ལུས་ཀྱི་སྟོད་ནས་དྲོད་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཚེ་གང་ན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་གསུམ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་འདས་པ་ཚེ་རབས་དུ་མར་སེམས་གཞན་གྱིས་བར་དུ་བཅད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་ཚེ་རབས་གཞན་ན་ཐོབ་པའི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཚེ་རབས་དུ་མར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་དུ་མས་བར་དུ་ཆོད་པས་མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་ལྟར་ན་མེད་དེ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་སྦྱར་བའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གང་རིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་དེའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་དེ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་འདིར་ལུས་པ་དག་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འགྱུར་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་མཇུག་བསྡུས་བསྔལ་ནས་དེ་ནི་རྒྱུའི་ཅན་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་མཐུ་ལྷག་མའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་སོ་


DTG134_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ནི་དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གོང་དུ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ས་བོན་དུ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མི་སྲིད་པའི་གནོད་པར་དྲི་བ་སྟེ། ནད་ལས་ནད་མེད་པ་ནི་ནམ་ཡང་མ་མཐོང་ན་ནད་ལྟ་བུའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ནད་མེད་པ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ས་བོན་པ་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་གཞན་སྟོན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེའི་ས་བོན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ན་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མཉན་པ་ནི་ཐོས་པའོ། །དེའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེའི་གནས་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་བལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གནས་གཞན་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་མདོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་གནས་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུད་གང་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་ཏེ། འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་འདོད་ཀྱི། དེ་ས་བོན་ཉིད་དུ་ནི་མི་འདོད་དོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་


DTG134_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་ཁོང་དུ་ནད་དུ་མ་ཞུགས་སམ་དུག་སྣ་ཚོགས་འཐུངས་པས་ན་ཡང་རུང༌། སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་དང་དུག་སྨན་འཐུངས་ན་ནད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་འདུག་ཀྱང་དུག་གི་ས་བོན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བག་ཆགས་ཆུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་གསལ་བས་བརྡ་ཕྲད་པར་སླའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ས་བོན་དུ་བལྟ་སྟེ་ཞེས་བསྟན་ནས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཡོན་དེ་ནི་འཇུག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མ་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉེན་པོ་ཡོད་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་པས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་སུ་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཚེར་རབས་སྟོང་དུ་ཡང༌། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན། སྔོན་བྱས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱང་པ་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དེངས་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐོག་པ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཉེས་པར་བྱས་པ་དེངས་


DTG134_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་པ་ནི་མཐུ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྡུས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དཔེར་ན་གྲོང་མི་ཞིག་ལྕགས་སྒྲོག་ལ་སོགས་པའི་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལོག་པའི་འབྲས་བུ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེ་ལས་ལྷག་པའི་དབང་ཕྱུག་གི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་གྱི་ཡོན་ཏན་དུ་མས་བརྒྱན་པ་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པས་རང་དབང་མཆོག་ཐོབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་བུ་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་ཀྱང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་བཏང་ནས་རྒྱས་པར་གྱུར་ན་ནད་མེད་པར་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་འདིའི་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ངང་པས་ཆུ་ལ་འོ་མ་འཐུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ན་མཉམ་པར་བཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ས་བའི་བག་ཆགས་འགྲིབས་ཏེ། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པའི་བག་ཆགས་འཕེལ་ནས་གནས་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མི་འཐད་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབས་ནས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པར་སྒྲུབ་པོ། །སངས་རྒྱས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་


DTG134_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གཞན་རྣམས་ཤི་བ་ལས་བྱེ་བྲག་སྟོན་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གཉེན་པོར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་ལས་མི་གསལ་བ་ནི་མ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པས་གཉེན་པོ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པ་དེ་ནི་འགོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་ཆད་པས་མ་ཞི་བ་དེའི་གཉེན་པོར་སྐྱེ་སྟེ། དེ་འགག་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྟེ་འགགས་ཀྱང་དེས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལས་ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་དམིགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དེ་ནི་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ལ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། དགེ་བ་ཉིད་དེ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མེད་དེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དེ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་


DTG134_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། རེག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་ཏེ། །ཚོར་བ་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་གཉིས་ལ་འབྲས་དང་ཟུག་རྡུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པར་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པས་འགོག་པའི་སྙོམ་པར་འཇུག་པ་ལ་འགག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་མཐུས་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ལན་འདེབས་སོ། །རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པས་ནི་མཉམ་པར་འཇོག་པར་ནུས་ཀྱི། དེ་འགོག་པར་ནི་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཉམ་པར་འཇོག་པའི་གཞན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་རྣམ་པར་སུན་ཕྱུང་བ་དེ་འགོག་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་སུན་ཕྱུང་བས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་ཙམ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གནས་འགོག་པ་མེད་པར་གནས་པ་འགོག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེར་སེམས་ཀྱང་འགོག་པར་གྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སེམས་ཀྱང་འགག་པར་འགྱུར་གྱི་གནས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཡོད་པ་ལ་གནས་པ་བསལ་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དཔེ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དབྱེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་གཉི་ག་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡང་དཔེ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སར་ངེས་ཏེ། གང་དག་ཐམས་དད་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འབྱུང་བར་རིགས་སོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ནི་ས་མང་པོ་པ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་འདི་གཉིས་མེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ལས། དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་


DTG134_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའམ། གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གོང་དུ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དགེ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་དག་ཀྱང་རེག་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འབྱུང༌། དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སུ་ཞིག་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཕངས་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་དགེ་བ་ཡིན་གྱི། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེའི་རྟོགས་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དེ་དང་ལྡན་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བའི་སེམས་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡིན་གྱི། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་སུས་བྱས། དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐར་པ་ཉིད་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཐུ་འདུས་པ་ནི་འདུས་པ་སྟེ། རེག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་རྣམ་པར་སུན་ཕུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཚོར་བ་སྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེར་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གི་འདུ་བྱེད་འགགས་པས་ངག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ན་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ཀྱང་ཡིད་འབྱུང་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ཀྱང་ལུས་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགགས་ཀྱང་ཡིད་གནས་སོ་ཞེས་སླར་གཞིལ་དུ་


DTG134_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་གནས་པའི་རྒྱུ་གཞན་དག་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དུ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཟས་དང་སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དབུགས་རྒྱུ་བ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་གིས་ལུས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་པ་དང་འདུ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་གཞན་དག་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་གཉིས་མེད་པར་དེ་གནས་པར་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞར་ལ་བྱུང་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་གོ །མི་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡང་མི་དགེ་བར་མི་འདོད་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་བཟོའི་གནས་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བར་དམ་འཆའ་ན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྲུབ་བོ། །གང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལྔ་པ་གཞན་དག་གིས་བརྟགས་པ་དེ་ནི་ལུང་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། མདོ་དང་ཆོས་མངོན་པ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་འགྲོ་བ་དེ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་དེའི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གང་ཡང་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མདོ་སྡེ་པ་རྟོག་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་འབྱུང་ལ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཡང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ཕྱི་མ་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུར་བརྟག་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་གོང་མ་བཞིན་དུ་མི་འཐད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཞེས་བྱ་བས་སེལ་ཏོ། །གཟུགས་དང་སེམས་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་རེས་འགའ་རྒྱུན་ཆད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་དེའི་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པ་ནས་ཤི་བའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་མི་འབྱུང་


DTG134_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཤི་བ་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པའི་སེམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། འགགས་ནས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་གཞན་གྱི་ས་བོན་ཅན་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེས་ན་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཐ་མའི་སེམས་མི་རུང་སྟེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོས་སེམས་གཞན་གྱི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མང་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་ལྷུར་བྱེད་པས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ལྡན་པའི་རིགས་པའོ། །འདི་ལ་བྲལ་བའི་རིགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་བཟློག་པའི་རྒྱུས་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདྲི་སྟེ་ཚིགས་སུ་སྦྱར་བ་བསྡེབས་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟང་པོའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བསྩལ་བ་མེད་པ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྩལ་


DTG134_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བསྩལ་བ་དེ་ལས་གཞན་པའོ། །གཉེན་པོ་ཉིད་ལ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་ཉིད་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། སྤངས་པ་མིན་ཕྱིར་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉེན་པོ་ནི་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྤངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གྱུར་པ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་ཉིད་སྤངས་པ་ཡིན་པར་འདོད་ན། རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར། །སྤངས་པའི་རྒྱུ་གཉེན་པོ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་བྲལ་བའམ། །དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་འདོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྣམ་པ་མང་པོ་བསགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་ས་བོན་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་མེད་པར་ནི་གཉིས་མེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ན་ས་བོན་དང་བྲལ་བའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་དག་མེད་ན་ས་བོན་དང་བྲལ་བའམ། ཆད་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་དགོས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདྲི་བའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་དང་རྣམ་པ་བཞིར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་དང༌། བྱ་བར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་རྣམས་ཏེ། ལྷ་དང་མི་དང་མིག་དང༌། གཟུགས་དང༌། འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ལས་བདག་དང༌། ཆོས་དང༌། བྱ་བའི་མངོན་པར་བརྗོད་པར་འབྱུང་བའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཡིད་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་


DTG134_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབང་གིས་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པ་བཞིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་འབྱུང་བ་བརྗོད་པས་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ། དེ་འཕེན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དེས་སྐྱེ་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ལ་ལྟོས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདུ་བྱེད་དང༌། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཕངས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་པས་ཡང་འབྱུང་བའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། རྩ་བ་མེད་པར་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དབང་གིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐུན་མོང་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་དུ་མའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུའོ། །ཐུན་མོང་བ་ནི་རང་གི་ལས་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་སོ་སོ་རང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་རང་ལ་ཡོད་པ་ནི་སོ་སོ་རང་རང་གི་


DTG134_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་མེད་དོ། །གཉེན་པོ་བྱུང་སྟེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྐྱེས་པ་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ས་བོན་འགགས་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་བ་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ་ནི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐུན་མོང་བ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཟིན་པས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་བས་ཆུས་ཀྱང་མི་འཁྲུའོ། །སས་ཀྱང་མི་འཛིན་ཏོ། །མེས་ཀྱང་མི་ཚིག་གོ །རླུང་གིས་ཀྱང་མི་བསྒུལ་ཏོ། །དོན་ཡོད་པ་ལ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀའི་སྐབས་རིག་ནས། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མོས་པ་གང་དང་གང་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དམིགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དམིགས་པ་སྣ་ཚོགས་སོ། །ཐུན་མོང་འཆིང་བ་སྤང་དཀའ་དང༌། །ཡོངས་ཤེས་བྱ་བར་དཀའ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐུན་མོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པའོ། །སྤངས་པར་དཀའ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཞེས་པར་བྱ་བ་དཀའ་བས་ན་སྤང་དཀའ་དང་ཡོངས་ཤེས་བྱ་བར་དཀའ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་མཚན་མ་ཆེན་པོ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ཆེན་པོ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐ་དད་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ནི་འགགས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མ་འགགས་པའོ། །


DTG134_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་གཟིགས་པ་རྣམ་དག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་སྤངས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་གང་དག་འདམ་རྫབ་དང༌། རྡོ་དང་བ་ཚ་ཅན་དང༌། མི་མཉམ་པ་དང༌། སྡོང་དུམ་དང༌། ཚེར་མ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། ལྡན་པར་མཐོང་བ་དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གཟིགས་ཏེ། མྱ་ངན་ལ་ཤིང་དུ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ས་བོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འདི་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འདི་ནི་བདེ་བས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ངན་པ་ནི་སྡིག་པའོ། །དེ་ལེན་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ནོ། །གནས་ངན་ལེན་ནི་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དང་ཡང་བ་དང༌། ཟོ་མདོག་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པ་ཡང་སྨིན་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་ནས་ཡང་བསྐྱེད་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མ་སྤྱད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ས་བོན་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཐོག་མའི་མཐའ་མེད་པའི་སྤྲོས་པ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སྟེ། རེ་ཞིག་སྤྱོད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་ན་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG134_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་བྱིན་པས་སྤྱད་ཟིན་པ་འཇིག་པ་དེ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་བྱིན་ནས་ཡང་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་སྤྱད་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་གསར་དུ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྔོན་གྱི་རྙིང་བར་མ་གྱུར་པ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ལ་ད་ལྟར་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གང་མེད་དོ། །དཔེ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དཔེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་བསྟུན་པར་བྱ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་གང་ཡིན་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་བསྟུན་པར་བྱ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཡང་དག་པ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་རྣམ་གྲངས་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་བཤད་ཟིན་ཏེ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དྲི་བ་བརྩམས་ནས་བརྗོད་པ་འདོད་པ་བརྗོད་དེ། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་རོ། །ཕན་ཚུན་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །ཤེས་བྱའི་གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་བཤད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་གིས་དབང་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་


DTG134_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་ལྟར་མཚན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བ་གཟུང་བས་དང་འཛིན་པ་དང༌། གང་ཟག་དང་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ན་མི་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་ཤེས་པ་མེད་དེ། ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་མཚན་གཞིར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཅི་ཙམ་དུ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་མ་གསུངས་སམ། ཀུན་བརྟགས་པ་གཟུང་བའམ། འཛིན་པའམ། བདག་གམ་ཆོས་ཀྱི་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚད་མའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྣང་བའི་སྒྲ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལུས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཡིད་དོ། །ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི། །དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གོ །དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་སྣང་བའོ། །གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པར་བགྲང་བར་སྣང་བའོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གྲོང་དང་ཀུན་དགའ་ར་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་


DTG134_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པར་ཆད་པ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། ངའོ་ངའིའོ། །འདི་ནི་ངའི་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། འཆི་བར་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ནོར་བའི་དོན་སྣང་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནོར་བར་སྣང་བ་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཟློས་ཏེ་སྟོན་པའོ། །གང་དོན་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཆ་ལ་དངོས་པོར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་རང་གི་རྒྱུད་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། ཆུར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ལོག་པར་


DTG134_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །ཆུར་སྣང་བ་ལ་དངོས་པོར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་དོན། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང༌། །དེ་ཡི་སྟོང་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ནས་དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་དོན་མེད་པའི་དཔེར་རྨི་ལམ་སྨོས་ཏེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལུང་དང་རིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་ནི་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་གང་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་བསྟན་པ་དེ་ས་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདུས་པ་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་དབང་གིས་ཉན་པ་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། དེ་བརྗོད་པ་ཡིད་ཆེས་པར་རུང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །ཙམ་གྱི་སྒྲས་ནི་དོན་སེལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་མེད་པས་འཛིན་པ་ཡང་སེལ་ཏེ། བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་མི་དགག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མེད་པར་སེམས་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སེམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཕྱོགས་ཅན་ལ་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་དེ་ན་སེམས་གང་ཡོད་པ་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་ཡོད་དོ། །གང་མེད་པ་དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་སུ་མེད་དེ། ཁམས་གསུམ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་སྨོས་པས་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁམས་གསུམ་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་


DTG134_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་དམིགས་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གིར་མ་བྱས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང༌། མ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཁམས་གཉིས་པ་ཞེས་མི་བྱའམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ནོར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་འབའ་ཞིག་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མེད་པས་སོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནོར་བར་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཡང་ས་བཅུ་པ་བཞིན་དུའམ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོར་བསྡུས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཡུལ་ལོ། །གཟུགས་བརྙན་ནི་གཟུགས་དངོས་ལྟར་སྣང་བའོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བར་སྟོན་པའོ། །བྱམས་པ་ཆོས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱེད་པ་མེད་པས་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ཚུལ་བརྗོད་པའོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་པོ་རང་གི་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་དེ་ཉིད་སྣང་ཡང་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་སེམས་ཏེ། མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་མཐུས་དོན་གཞན་དུ་མེད་ཀྱང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་


DTG134_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲན་པ་དང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མཐུས་གང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་སོ། །ལུང་དེ་ནི་ཚད་མ་དང་བཅས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པོ། །འདི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རིགས་པ་གཞན་ཉེ་བར་འགོད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འབྱོར་པའི་རྨི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྨིས་པ་བཞིན་ནོ། །དྲན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྨོས་པ་སྟེ། སུ་འདི་སྙམ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པ་ན་མཐོང་བའི་ཀེང་རུས་མོང་པོ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་དྲན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ། འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེལ་ཏོ། །དམིགས་པ་དེ་མདུན་དུ་གཞག་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་དྲན་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ན་མཐོང་བ་དེའི་ཡུལ་ངེས་པར་འདི་ཇི་ལྟར་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་དྲན་པའི་རིགས་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འབྱུང་བ་དེ་དྲན་པ་ཡིན་པས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཐ་དད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དེར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པར་བྱས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་མདུན་དུ་ཀེང་རུས་དམིགས་པ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་མི་འབད་དོ། །གང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ལུས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལས་


DTG134_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བསྡུའོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བསྡུའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་པས་མི་སྲིད་པ་འཛིན་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུང་ནི་ས་བཅུ་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་གསུངས་པའོ། །རིགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པར་སྦྱར་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་ལ། བརྟན་པར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་ལ་མཚུངས་པ་ནི་འདྲ་བའོ། །བརྟན་པ་ནི་བར་མ་དོར་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་མཐོང་བའོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུན་ཏེ་རྒྱུན་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བ་བསྡུའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རེག་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་གནས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་འདྲི་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ལན་བཏབ་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་མཚུངས་པ་དང༌། བརྟན་པར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་མི་འབྱུང་ན་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྡོག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་


DTG134_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟར་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དགོས་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྒྱུའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་མ་ལེན་ནམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དྲིས་བ་བཞིན་ལན་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་གྱིས་ནི་དགོས་པ་དྲིས་ཀྱི། ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ནི་མ་དྲིས་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པར་ཤེས་པས་མ་དྲིས་སོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད་དོ། །འཁྲུལ་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འཁྲུལ་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མངོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་ན་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་མཐའ་དག་མངོན་ཏེ། ཡན་ལག་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཚང་ན་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདྲི་བ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་གྲངས་དང༌། ཡུལ་དང༌། ཐ་སྙད་དང༌། བདག་དང༌། གཞན་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དྲུག་བསྡུའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་འཁོར་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་མྱོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་དགོས་པ་དྲུག་པོ་དག་གིས་དུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཐུག་པ་དག་འབྱུང་བར་སྟོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རིགས་པའི་སྐབས་ཀྱིས་འཐད་པ་གཞན་དང་སྒྲུབ་པ་འདྲི་བའོ། །དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཞེས་


DTG134_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཙམ་སྨོས་པས་ནི་དོན་དགག་པའི་དོན་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པ་དེ་ལྟར་ལུང་གིས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་བཤད་ཟིན་ཁ་ཅིག་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དག་གོ །དེ་གཉིས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བའི་ལྟ་བས་ནི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་ན་གཟུང་བའི་ཆ་ནི་རྒྱུ་མཚན། འཛིན་པའི་ཆ་ནི་ལྟ་བ་སྟེ་གཉིས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་མོའི་གདིང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཆ་གཅིག་ནི་གཟུང་བ་དང༌། ཆ་གཅིག་ནི་འཛིན་པར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ངོ༌། །གང་དག་དེའི་སྐྱེ་བ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཉིན་གཅིག་ཏུ་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བློ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབང་བྱེད་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་ནི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་འདིར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་


DTG134_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བས་ནི་དེ་ཙམ་ཉིད་དང་གཉིས་དང་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས། དེ་ཙམ་གཉིས་དང་སྣ་ཚོགས་ཉིད། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འདོད་དོ། །དེ་དང་བྲལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྲལ་བར་གྱུར་པས་བྲལ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པ་དེ་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མི་རུང་སྟེ། རྒྱུ་ཡུལ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་འཕགས་པའི་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པ་བེམས་པོ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་གནས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལྟ་བའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དེ་དང་དེ་ནས་སྐྱེ་བ་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་དང་དེའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། རིགས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་སེམས་སོ། །ཅི་དང་འདྲ་ཞེ་ན་སེམས་པ་དཔེར་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་སེམས་པ་གཅིག་ལུས་ལ་གནས་ཏེ། ལུས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ། ངག་ལ་གནས་ཏེ་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ན་ངག་གི་ལས་ཞེས་བྱ། ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་གནས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྣ་


DTG134_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་གཉིས་སུ་སྣང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་ལས་ཆ་གཅིག་ནི་དོན་ཙམ་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། དེའི་ཆ་གཅིག་ནི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལུས་ལ་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་བྱས་པའི་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེས་བྱས་པའི་མྱོང་བ་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རེག་བྱ་ལ་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཁོང་ལྕི་བ་དང༌། ཡང་ན་མྱོང་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་བུར་སྨྲ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་སྨོས་པ། གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུག་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཁུངས་ཏེ། གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམུ་རྒོད་དོ། །འདུལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་བྱེད་པའོ། །ལུང་གཉིས་པ་ཡང་དབང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མྱོང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིད་ཀྱ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ནི་འདི་དག་གི་རྟོན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དབང་གིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁུངས་གསུམ་པ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དུ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཞེས་


DTG134_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་གཞན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་སྐྱེད་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ལྟ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དག་དོན་ལྟར་སྣང་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ལྟ་བ་དེ་དང༌། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །ཡང་དོན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལུང་གཞན་དང་རིགས་པ་གཞན་བརྗོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་འགལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་པས་ནི་དོན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡི་དགས་དང༌། དུང་འགྲོ་དང་མི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆུ་ཀླུང་གང་ལ་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་རྣག་ལ་སོགས་པས་གང་བར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་དུད་འགྲོ་ཉ་ལ་སོགས་པས་བཏུང་བ་དང་གནས་ཡིན་པའི་བློས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །མི་རྣམས་ནི་དངར་བ་དང་དད་བ་དང་བསིལ་བའི་ཆུར་རྟོག་ཅིང་ཁྲུས་བྱེད་དོ། །འཐུང་ངོ༌། །འཇུག་གོ །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ནམ་མཁར་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རུང་བ་སྟེ། ཆུ་ཀླུང་དེ་ཉིད་རྣག་དང་གཅིན་དང་ཕྱི་ས་ས་གང་བ་དང༌། དབྱུག་པ་དང་རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་མིས་བསྲུངས་པ་ཡིན་པ་དྲི་ཞིམ་པ་དང་བསིལ་བའི་ཆུ་དང༌། གནས་དང༌།


DTG134_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་འོས་དང་ནམ་མཁའི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ། །བརྟགས་པས་དེར་སྣང་བར་ནི་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །བུད་མེད་ལུས་ནི་གཅིག་པུ་ལ། །རོ་དང་འདོད་བྱ་ཟ་བ་ཞེས། །ཀུན་རྒྱུ་འདོད་ཅན་ཁྱི་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་གསུམ་མོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །རྨི་ལམ་ཡང་གྲགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏེ། མདུན་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དྲན་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་ཁོ་བོས་འབད་པ་མ་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་བཞིན། །དོན་རྣམས་ཡང་དག་ཉིད་རྟོགས་ན། །ཡང་དག་མཐོང་བས་ལུས་ཅན་རྣམས། །འབད་པ་མེད་པར་དགྲོལ་བར་འགྱུར། །བསམ་གཏན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། བསམ་གཏན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དགེ་བའོ། །འདི་དག་ལ་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་པའོ། །སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །མོས་པ་ནི་མོ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པའོ། དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུས་ལ་སོགས་པ་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དོན་གཅིག་གོ །འདིས་སེམས་གཡེངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཞི་གནས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། དེ་སུ་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །དེ་དག་གི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་མེད་པ་


DTG134_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་སོ། །མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་བྱེད་པ་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང་ངོ༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །དོན་དེ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་དོན་ཡང་དག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱུང་ཡང་དེ་མི་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྨོས་མ་ཐག་པ་དང་རྒྱུད་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་མེད་དོ་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་རང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་པོ་ལ་ཡང་དྲི་བ་གཉིས་གཉིས་སོ། །དྲི་བ་དེ་དག་གི་ལན་ཀྱང་གཉིས་གཉིས་སོ། །རང་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་སུ་བསྟན་ཏེ། རང་གི་ས་བོན་དེས་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། བདག་རང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་བརྗོད་དོ། །ས་བོན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་པའོ། །དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་མེད་ན་དོན་ཞེས་ཇི་སྐད་བྱ་ཞེ་ན། ལེན་འདེབས་ཏེ། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ས་བོན་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་དོན་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེས་ན་དོན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་གསལ་བ་དང་མངོན་པ་དང་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་


DTG134_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དོན་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་ཆོས་དག་མེད་པ་ལ་རྟོག་པའི་དེའི་རྣམ་པར་སྣང་བས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཡོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་དཔྱོད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེའི་བག་ཆགས་ནི་འདིའི་ས་བོན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེར་སྣང་བར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྱུང་བའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པ་གང་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པས་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲིས་ནས། ཀུན་བརྟགས་པའི་རབ་


DTG134_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །མིང་གིས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཐོས་ནས་དོན་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་མིང་མ་ཐོས་པར་ནི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དེར་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚན་མར་འཛིན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མར་བྱས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བས་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་དོན་ལས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པར་འདོད་པ་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གིས་ངག་ཀུན་ནས་སློང་སྟེ། མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ཚིག་མི་སྨྲའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་བཞི་པོ་དག་གིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་གྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་ན་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་མཚན་མ་ཀྱག་ཀྱོག་ལ་སོགས་པ་མཚན་མར་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་གཞན་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་དང་མཚུངས་སོ། །ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དགོངས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འདི་དག་གཅིག་པར་ཡང་འགྱུར། དུ་མར་ཡང་འགྱུར་བས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པར་བསྟན་ཏེ།


DTG134_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དང་དེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཀུན་དུ་རྟོག་སྟེ། དགོངས་པ་དེས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་གཏན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཚེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་རག་ལུས་ལས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་ཚུལ་ནི་ལྟོས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་གང་གིས་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། དེས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ལ། ལྟོས་པ་གང་གིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་གཏན་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྣམ་པར་གཉིས་ཡིན་པ་ལྟ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཙམ་ཉེ་བར་འཛིན་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་རྟོག་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་རང་གི་བསམ་པ་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །མ་བྱང་བ་མི་བཟློག་པ་སྟེ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པ་


DTG134_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཀྱིའོ། །མིང་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ན་ལི་ཀེ་རའི་གླིང་ན་གནས་པས་བ་ལང་གི་སྒྲ་ཐོས་ནས་དེའི་དོན་མ་རྟོགས་ནས་བ་ལང་གི་སྒྲའི་མིང་གིས་མིང་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །མིང་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་བར་མ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བ་ལང་གི་ལུས་མཐོང་ནས་ཕྱིར་ཞིང་དོན་ལ་རྟོག་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པ་ནི་བརྡ་ཤེས་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོག་པའོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གི་རྩ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། རང་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ན་རྩ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིའོ་ཞེས་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟེན་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒས་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པ་སོགས་པས་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་བསྡུ་སྟེ། བདེ་བའི་མིང་དང་བཞིན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྲོས་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོག་མི་སྡུག་ཅེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནོད་པ་དང་དུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསད་པ་དང་བཅིང་བ་ལ་སོགས་པས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལ། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཆར་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཕྱི་དང་ནང་གི་ལུས་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གྲང་བའི་ཚེ་གྲང་བས་ཉེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ངན་འགྲོ་ཐམས་


DTG134_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་བསྡུས་ཏེ། དེ་དག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་བ་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བསྡུས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་ན་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནོར་བུའི་འོད་ལྟར་དང་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་སྣང་བ་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མར་སྣང་བ་རྣམས་ཏེ། རྟེན་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་ཏེ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པ་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གིས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པ་ཉིད་དང༌། རྟུལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། གནས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གནས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བར་གྱུར་བའི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་བའི་སེམས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བསད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་གནས་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱོར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དང༌། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འདི་ཉིད་ཕྱིར་རོལ་པ་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་འདི་བས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པའི་


DTG134_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་པས་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བར་སོང་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་དང༌། ཕྱི་མ་དང༌། དབུས་ལ་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། །ཚངས་པའི་དྲན་བའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གང་ལས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་སོ། །ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ཞེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིས་ལྷུར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུས་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། དངོས་ཀྱི་སྟོན་ནས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའམ། བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་ཞེས་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། གཟུགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མིང་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ།


DTG134_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་མི་འགག །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་བཅོས་མ་ཡིན་ལ་ཆོས་དེ་དག་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་གློ་བུར་གྱི་མིང་གིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟར་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་མཚན་མར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ། འདི་ལྟར་མིང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་སྟེ། བརྟགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བཀའ་སྩལ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དག་པ་དང་མ་དག་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡང་


DTG134_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། མིང་བཅོས་མ་ལ་ཆོས་དེ་དག་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་མིང་གློ་བུར་གྱིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་བའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེས་ཀུན་བརྟགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་བརྟགས་པ་པའི་ཆར་སྣང་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མིང་གི་སྔོ་རོལ་ན་བློ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་མིང་སྨོས་པ་མེད་པར་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་བློ་འབྱུང་བའི་རིགས་སོ། །གང་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ཡོད་པས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་མིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་བློ་འབྱུང་བ་ཞི་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགལ་ལོ། །མིང་མང་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་དབང་གིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་ཉིད་དུ་རྟོག་སྟེ། དོན་གཅིག་ལ་མིང་མང་པོ་ཡོད་པ་ནི་སྒྲ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལས་རྣམ་གྲངས་འབྱུང་བ། འགྲོ་བ་དང་བཟོད་པ་དང་ས་དང་སྲ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཅིག་ལ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་འགལ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་


DTG134_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ། །མིང་ངེས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགྲོ་ལྡིང་བ་རྣམས་རྣ་བ་ལ་མིང་ཅེས་ཟེར་བ་དང༌། འབྲས་ཆན་ལ་ཚོམ་རྐུན་ཞེས་ཟེར་བ་དང༌། མཆུ་ལ་ཐ་དད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མིང་དང་དོན་གཉིས་གཅིག་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མེད་པས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་དོ། །དོན་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཚིག་ཏུ་སྦྱར་བས་སྡུད་དེ། བདེ་བླག་ཏུ་བླང་བ་དང་ཟིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་མེད་པའང་ཡིན་ལ་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་མེད་ལ་དམིགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་ཀྱང་དོན་དུ་སྣང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པས་སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་དེ་དང་བྲལ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བའི་གནས་དང༌། རྩ་ནས་བཏོན་པས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་གཉི་མེད་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འགྲུབ་ཀྱི། དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བཱ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཞེན་པོ་བསྟན་པ་ལ་སྦྱོར་བས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཐ་དང་པ་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་རབ་ལས་


DTG134_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་ངོ༌། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་མུར་ཐུག་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྒྱུའི་ཚིག་སྟེ། གསེར་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་བཞིན་ནོ། །དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལམ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ། རྫས་སུ་བཅུ་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དང་སྦྱར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་དང་བཅས་ཏེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ནོར་བ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བ་ཉིད་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་སོམ་ཉི་དེ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་མེད་ཀྱང་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་སྨིག་རྒྱུ་གཡོ་བ་ན་ཆུ་མེད་ཀྱང་དེའི་བློ་འབྱུང་བ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྨི་ལམ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་བསྡུས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ནི་གོས་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་པར་ཡང་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལྟར་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་


DTG134_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་གི །གཟུགས་བརྙན་མེད་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་པ་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའོ། །མིག་ཡོར་ནི་བག་འདྲ་བའི་རྩེད་མོ་སྟེ། དེ་དང་འདྲེ་བ་ཉིད་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་དེ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དོན་མེད་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་མེད་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་ཡུལ་མང་པོར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངག་གི་ལས་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་སོ། །ཆུ་ཟླ་ནི་ཆུའི་ནང་གི་ཟླ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་གཤེར་བ་དང༌། དང་བའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་དེའི་ནང་ན་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པའི་རླན་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱང་དམིགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་འཇུག་གོ །འདི་གཟུགས་བརྙན་དང་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བཞིན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཆུ་དང་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་འཛིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྲོན་པའི་ནང་ལྟར་བཞིན་དང་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་མེ་ལོང་དང་ཆུ་དང་ཐ་དད་པར་དམིགས་པ་ལྟར་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་མི་འདྲའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་གཞུང་ལ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཆོས་ཅན་མི་འགྲུབ་བོ། །སྤྲུལ་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་ལ་ནོར་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འབད་པ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་བརྟགས་པའི་དོན་མེད་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བར་འདོད་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་ཙམ་དུ་


DTG134_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའིའོ། །དེའི་དབྱེ་བ་ནི་ཉེ་བ་སྤྱོད་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་དང༌། ནོར་བ་མེད་པའོ། །དོན་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གི་དཔེ་བརྒྱད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེས་དུ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་དཔེས་བཤད་པའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། འདི་ལས་དགོངས་ནས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་གཉིས་ཀའི་ཚིག་ཀྱང་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་ལུས་པར་རྣམ་པར་བཤིག་པས་འཁོར་བ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་མི་དམིགས་ན་གང་གི་འགོག་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ལྟ། གཞན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི་འདིར་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཉིད་དེ། བྱིས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཁྱད་པར་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་དོན་གྱི་མཆོག་གོ །དཔེར་ན་ས་ཁོང་ན་གསེར་ཡོད་པ་ལ་ནི་སའི་ཁམས་དང༌། ས་དང་གསེར་དང་གསུམ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སའི་ཁམས་ནི་སྲ་བ་ཉིད་དོ། །ས་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཏེ། འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གསེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་གྱི་ས་བོན་ནོ། །སར་སྣང་བ་ན་ལོག་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་དུ་སྣང་བ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སའི་ཁམས་ནི་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་གསེར་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེའོ། །ས་དང་གསེར་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དཔེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དང་བསྟུན་པར་བྱ་བ་ལ་དཔེ་གཏོད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། བརྟགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་


DTG134_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་རེག་པ་ན་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལ་ལར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེས་དེ་རླུག་གོ ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆས་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་མེད་པ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །གཉི་གའི་ཆས་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་བདེ་བ་དག་གོ །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆས་སྡུག་བསྔལ་དག་གོ །གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆས་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་དང༌། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དག་དང༌། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དག་དང༌། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་དག་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དག་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དག་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་དང༌། འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དག་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་དག་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདེ་བླག་ཏུ་བླང་བར་བྱ་བ་དང་ཟིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྐྱང་པ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བ་དག་གིས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བས་ན་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཆོས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆ་རེས་དེ་དག་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་མེད་པ་དང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་གའི་ཆས་ནི་ཆས་ནི་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པའང་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། །སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་སམ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྣང་གྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་ལ་སོགས་པ་མེད་


DTG134_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་གཅེར་བུ་པའི་སྨྲ་བ་ལྟར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་དག་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཚོགས་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པུ་འགལ་བ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་དོ། །འདིར་ནི་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་སྣང་བས་བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་གཉིས་སུ་བརྗོད་པས་མི་མཐུན་ནོ། །རང་དང་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་མེད་པ་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ནི་སྔར་འགགས་པའི་སྐད་ཅིག་རྙིང་པ་མེད་པ་དང་གསར་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དངོས་ལ་མི་གནས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་གི་འོག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་བདག་ཉིད་མེད་པའོ། །གཟུང་བ་བཞིན་དུ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་མེད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་འདོད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་འདིས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་གྲུབ་བོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བརྟེན་བྱས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་འགགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་འགགས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཚིག་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་ནི་ཡིད་ལ་གཞག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཕ་རོལ་


DTG134_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟོས་པར་ནི་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་གཟུད་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོད་མཉམ་པའི་ཕྱིར། ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་མཚུངས་པ་ཡིད་ལ་བསམས་ནས་འདི་གང་ཡིན་པ་དེ་ངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་གཟིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་མང་གི་མཚན་བཟུང་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཙམ་གྱིས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་པ་ནི་གཅིག་གིས་སྟོང་བསྒྲུབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལས་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་དོན་གཞན་ཏེ། དེ་ལ་དགོངས་ནས་སངས་རྒྱས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདི་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཉིད་བསྩལ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྔགས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་བསྔགས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའིའོ། །གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གཞུང་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆད་པར་འགྱུར་གྱིས་འཇིགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་དབང་གིས་སོ། །མཚན་ཉིད་ལ་


DTG134_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགལ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཡི་གེའི་དོན་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕྲོ་བར་བྱེད་པས་འཕྲོ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །མི་འཕྲོ་བས་ན་འཕྲོ་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་སྙིང་པོར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་བརྟན་པའོ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཤིན་དུ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ཏེ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཐང་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དུབ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ། །ཐུགས་རྗེའི་ཕྱིར་མི་འབའ་ཞིག་གིས། །འཁོར་བར་ཡུན་རིང་ཁྱོད་འོ་བརྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །།བམ་པོ་བཞི་པ། འཆད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བཤད་པའི་རིགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ནི་སྦྱོར་བས་ཡང་ཀུན་གཞི་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་དང༌། ཕུན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་དང་


DTG134_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དག་སྟེ། དེ་ནི་གཉི་གའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གཉིས་དེར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། །རྒྱུ་མཚན་ལྟ་དང་བཅས་པ་ལས། །དེ་དག་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་པ་དང༌། མཐོང་བས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མེད་པར་མཐོང་ལ། ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཡོད་པར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བས་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པར་དམིགས་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པར་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། །གཞན་དབང་ལ་ནི་བརྟགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་དེ་ལ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་མཐོང་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཡོད་པ་ལ་མེད་པར་འཛིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དམིགས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་སྟེ། གང་མེད་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་དང༌། གང་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་གཉི་ག་ཡང༌། །མི་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་འཆད་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་བཤད་པ་ནི་འཆད་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པའི་ངོར་བྱ་བའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བའམ་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསམ་པ་དང༌། དོན་གྱི་བསམ་པས་སོ། །བཟླས་


DTG134_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤིང་བྱ་བ་ཡིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ། གང་བདག་ལ་ལེགས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བཞིན་དུ་གོམས་པར་བྱ་བའོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གདོན་མི་ཟ་བར་གོམས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་པོ་འདི་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་པར་དགྲོལ་བས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་མང་པོས་ཡོན་ཏན་གཅིག་བཤད་ན། །དེ་ལྟ་ན་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཤིན་དུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲེལ་ཏེ། དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཤིན་དུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྒྲིབ་པ་དག་བཅས་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདིའིའམ་འདི་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བའོ། །དེས་ན་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་པར་མཛད་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེའི་འགྲེལ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རིགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཤེས་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་རང་གིས་ཀྱང་ཐུགས་སུ་ཆུད་ལ། གཞན་དག་ལ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པས་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེས་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ།


DTG134_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་ལ་གཞན་ཡང་རྣམ་པར་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕགས་པ་དང་ལྷ་དང༌། ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལྟར་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་བསྒྲུབས་ནས་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུལ་གནས་དང་དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཐ་ཆོས་གཉིས་གཞན་དག་གིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བསམ་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྟག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འཕགས་པའི་ལམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་དབང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གོམས་པར་མཛད་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་པའི་རྟོགས་པ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ། བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱིར་མི་བཟློག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྟན་པ་དང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་གཉིས་གཞན་དག་གིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་


DTG134_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ལ་སུ་སྤྱོད་པ་དེ་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བས་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བས་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་འཕྲོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གང་ཞིག་ས་ལ་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་རླུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། མདོ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དང་དེའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱིས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། ལུང་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུས་གསུམ་པོ་དག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པའམ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའོ། །ད་ལྟར་གྱི་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་དོན་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྐུལ་པའི་སྐུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུ་གཉིས་གདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཙོམ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་ཐེ་ཙོམ་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG134_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཉིད་ལ་ངེས་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ངེས་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པར་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་མེད་དོ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རིགས་དང་གནས་སྤྱོད་དང་ཡང་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་སྐལ་པ་ཡོད་པ་རྣམས་འཛུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐལ་པ་མཉམ་པའི་གང་དུ་འགྲོ་བའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་གང་དང་གང་གིས་སུ། །ལུས་ཅན་དག་ནི་འདུལ་འགྱུར་བ། །ཐུགས་རྗེས་ནོན་ནས་དེ་དང་དེ། །ཐུགས་བརྩེ་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་མཛད། །ཅེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །ཆོས་མཁྱེན་པ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་འབྱུང་བ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལ་འདི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་འབྱུང་བ་མཁྱེན་ཏེ། ཚེ་རབས་གཞན་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་བ་ཕྲ་མོ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་ཡང་སྐུལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། སྐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་སྤྱོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་ཆོས་མཉན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕན་གདགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཏད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་


DTG134_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་བྱས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མཉམ་པ་ནི་ལྷག་ཆད་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་སྟེ། ས་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་དེ་ལ་ནི་ལྷག་ཆད་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མ་འདྲེས་པ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབྱེར་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མཁྱེན་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མོས་པར་མཛད་ནས་མ་འདྲེས་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་མ་འདྲེས་པའི་མོས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་མོས་པར་བཤད་དོ། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཐའ་མེད་ཅིང་དབུས་མེད་པ་རྣམས་སུའམ། ཡང་ན་ས་ནི་འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡུལ་ལོ། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་གཤེགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སེམས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་


DTG134_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་དག་པ་རྣམས་སུ་མཉམ་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་ཙམ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིའི་དེས་ཀླས་པ་ན་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་སོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་རྫས་རྣམས་ལ་མི་སྒྲིབ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཁམས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུང་བུ་དང་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་ཅིང་ཟད་པ་མེད་པ་ལ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྟག་ཏུ་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐབས་འབྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །བློ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དེས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བློ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་གཉིས་ཀུན་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་མེད་པའི་


DTG134_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སོ། །སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐབས་གང་གིས་བརྙེས་ཤེས་ན། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་བག་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་གནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་གཞན་དག་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུལ་འདྲེས་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བར་རྟོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་བདུད་ལ་སོགས་པས་དེ་ལས་ཕྱིར་མི་ཟློགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིར་མི་ཟློགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་གི་དོན་མཛད་པ་ན་དེ་དག་གི་སྤྱོད་པས་མཐོན་དམན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པའོ། །ཐབས་གང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོའི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྨོས་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པར་མཐུན་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་རིམ་གྱིས་མཛད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་སྟེ། འཇིག་


DTG134_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་དེར་ཐེ་ཙོམ་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པ་རྣམས་གཅོད་པའི་མཐུ་མངའ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེག་ཙོམ་མི་མངའ་བའི་མཁྱེན་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་ཐེག་པ་ལ་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གདུལ་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྐལ་པ་ཡོད་པའམ། སྐལ་པ་མེད་པ་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལ་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བའི་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པ་དང༌། ལོག་པ་དང༌། དེ་གཉི་ག་སྒྲུབ་པ་དག་ལྡན་པའི་གདུལ་བ་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དྲང་བ་དང༌། ཡང་དག་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྔགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པ་ལ་འདུལ་བ་རྣམས་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བའི་སྐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་མཚན་ཉིད་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡིན་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་


DTG134_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་དག་པ་སྟེ། སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅེ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དག་ནི། ལས་བཅུ་དྲུག་གིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལས་ཉིད་ནི་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ཚངས་བར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དགའ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་པ་ཅན་རྣམས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ནི་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་ན་དགའ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ཆུང་ངུའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་ན་ལུས་ཅན་རྣམས་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་དུ་དད་པ་དང་འདུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ལས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། མར་མེ་ལས་མར་མེ་སྟོང་དུ་མཆེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ལས་ཀྱིས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་འོག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་བཤད་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པས། བདག་ཅི་རི་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ལས་བསྟན་ཏེ། བདག་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚུངས་པ་མེད། བདག་མི་ཤེས་པའི་དྲི་མ་མཚུངས་པ་མེད། ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་འགྲོ་བ་འདི། ཆ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱད་ཅིང་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་སྐད་དུ། བདག་ཤེས་པ་ནི་སྙིང་གི་རྩ་ལག་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བཤད་དོ། །ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།


DTG134_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་གྱིས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པར་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བའི་ལས་ཀྱིས་བཤད་དེ། གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་མི་སྡོད་པར་ཆོས་སྟོན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཁྲུགས་པའི་ལས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་སྐྱོ་བར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མ་ཡིན་པར་བྱམས་པ་དང༌། མཛའ་བ་དང༌། མི་མཛའ་བ་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་བར་དུ་གཏན་དུ་མཛའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འཆད་དེ། དེ་ལ་ཟང་ཟིང་དང་མ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟང་ཟིང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དེ་ནི་བཅོས་པ་སྟེ། །རྙེད་པ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་བྱམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པར་བྱམས་པ་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སུ་གང་ཟང་ཟིང་ལ་རག་ལུས་ཏེ་མཛའ་བ་ནི་མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་ཏེ། སེམས་སྙོམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་སེམས་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཟང་ཟིང་གིས་བྱས་པའི་མཛའ་བ་ལ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཏན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པར་བྱམས་པ་སྟེ། ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་གཏན་དུ་བྱམས་སོ། །ཚིགས་རན་པ་དང་འཛུམ་པའི་བཞིན་གྱིས་གསོད་པོར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ངག་དང་ལུས་ཀྱིས་ལས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བཤད་དེ། སུ་དག་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་འཇུག་གི །བདེ་བ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ལས་ནི་མ་སྙོམས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང༌། སེམས་ཅན་དུ་བསྡུས་པ་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་


DTG134_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྔལ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་དེ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་སྙིང་རྗེ་བའི་ཕྱིར་ལས་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁུར་བླངས་པ་རྣམས་ལ་སྒྱིད་ལུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཞུམ་པའི་ལས་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བའི་བུར་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་པའི་རྩོལ་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བཟློག་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། སེམས་ཅན་ལོག་པ་བསྒྲུབས་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ལས་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་དང་དོན་གྱིས་ངོམས་མི་མྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །མཉན་པ་ཡིན་པས་ཐོས་པ་སྟེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་གྱི་མཉན་པར་བྱ་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །ཐོས་པ་དང༌། དོན་གཉིས་ལ་ངོམས་མི་མྱོང་བ་ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་ཏེ། ཐོས་པ་དང་དོན་གྱིས་མི་ངོམས་པ་ནི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་ཡི་གེ་འབྲེལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་གི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་མི་གཤེ་བར་བསྒོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འདོད་ཆགས་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པ་ནི་ཕྱིར་བཟློག་པ་སྟེ། བདག་གི་འཁྲུལ་པའི་སྐྱོན་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་དེ་ལས་ལྡོག་གོ །ལེགས་པ་བསྡམས་པས་ཀྱང་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པས་གཞན་དག་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བདག་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང༌། །རང་གི་ཉེས་ལ་ཉེས་ཤེས་ན། །དུས་ཞིག་ན་ནི་འབྲལ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་འཛིན་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་ཅན་ལ་འབྲལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །སུ་ཞིག་ལྟུང་


DTG134_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་འབྱུང་བ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། ཁྲོས་ཏེ་གླེང་ན་དེའི་ཚིག་དེ་ཡང་གཟུང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པས་ཇེ་མི་མཐུན་ཞིང་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། བུ་གཅིག་པ་དང་འདྲ་བར་བྱམས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ལྷུང་བ་ཡང་གླེང་བར་བྱེད་ལ། ཕྱིན་ཅད་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་ཡང་འཛིན་ཏུ་འཇུག་གོ །སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱིས་དེ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། འདུག་པ་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་བདུན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཟིན་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་སའི་གནས་སྐབས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་བསལ་བ་རྣམས་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་འཕེལ་བ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ལས་ནི་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། གང་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་གང་ཡིན་པ་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པ་བསལ་བ་སྟེ། སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ལ་མཁས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ནི་ཤེས་རབ་ཐུགས་རྗེ་ཟུང་འབྲེལ་བས། །ཟིན་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པ་མཛད་པར་གྱུར། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་བགྲོད་པ་


DTG134_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་པུའི་ལམ་ལགས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་མཐུན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་འཛུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པ་ལེན་དུ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མཐུན་པ་ནི་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྦྱིན་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་བྱེད་དོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བས་ནི་ཆོས་ལ་མོས་པར་བྱེད་དོ། །དོན་སྤྱོད་པས་ནི་ཆོས་ལ་མོས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དོན་མཐུན་པས་ནི་ཞུགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀྲ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ཐབས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་དྲུག་གིས་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ནི་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བའོ། །གང་གིས་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ལས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་མདོའི་ཚིག་བརྒྱད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཚིག་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྡིག་པ་ཅན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་པ་ན་ཆོས་ལ་གུས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོར་འདུ་ཤེས་ནས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཐ་ཤལ་ཞེས་བརྙས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། །མཁས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་ཡང་མི་དམན་ཞིང༌། །ཕན་པར་སྨྲ་ལ་གསལ་བར་སྨྲ་བ་ལ། །བླ་མ་ཅི་འདྲ་དེ་བཞིན་གུས་པར་བྱེད། །དེ་ཡིས་ལེགས་པར་སྨྲ་ལ་བྱམས་དེ་འདྲ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དོན་རྣམ་པ་བཅུ་


DTG134_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲུག་གིས་ཆོས་མཉན་པར་བྱའོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་ནས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཕན་ཆད་ནི་དགོན་པའོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གུས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གར་བྱེད་པ་དང༌། གར་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། གླུ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣ་ཚོགས་ལ་མི་དགའ་བས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདོད་པ་འདོར་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའོ། །གསུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་རྟགས་སོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཚད་མེད་པ་དང༌། མཐུ་དང༌། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་བཤད་དོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པའོ། །དེ་དག་ནི་གྲུབ་པ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་བག་ལ་ཞ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་འཐོབ་བོ། །མཐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་སྟོབས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་མཐུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐབས་ཡིན་པས་དེ་མ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་གྲུབ་པའི་རྟགས་སོ། །རྟོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་དབང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། རྟོན་པ་ནི་ཕུག་སྟེ་ཚད་མར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་ཙམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཞི་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་བཞིས་དེས་འཇོག་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་བ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེས་འཇོག་པ་ནི་དེས་འཇོག་པའོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང་


DTG134_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྫོགས་པའི་བར་རོ། །འདི་དག་གི་བཤད་པ་ནི། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཐ་མར་ཐུག་གི་བར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་མི་དགེ་བའི་གནས་ལས་བསྐྱོད་དེ། དགེ་བ་ལ་འཇོག་གི །ཕྱུག་བར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །ཚིག་གཅིག་ཏུ་ཆད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་པའི་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་ཚིག་ནི་གཟུང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བས་འཆད་དེ་བསྒོ་བ་དང༌། གང་ཡང་རུང་བ་དང༌། གཉི་ག་ལས་ཡང་དག་པར་བགོ་བཤའ་བྱ་བར་དམ་བཅས་ནས་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ལས་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱེད་དེ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚེ་འདིའི་འབྲས་བུ་ལ་ཆགས་པར་མི་སེམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བར་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲད་པར་ཟད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དང་དོན་མང་དུ་ཐོས་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུད་བསྒོས་པ་ཡིན་ཏེ། མང་དུ་མ་ཐོས་པ་ལ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཕགས་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། གདམས་སུ་གསོལ། བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་གཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་པ་བཟུང་ངམ། དེས་གསོལ་པ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བཟུང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་དེ་ལྟ་བས་ན་ཕུང་པོ་བ་ཉིད་ཇེ་ཟུང་ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་


DTG134_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། །འགལ་བའི་ཕྱིར་དེས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་ས་བོན་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་འདི་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་དཔེ་དང་བསྟུན་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དེར་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ནོ། །གཟུང་བའི་དངོས་པོའི་གནས་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་ལྟ་བའི་ཆ་དང་བཅས་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཏེ། ཇི་སྐད་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཇུག་པ་སུ་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་དཔྱོད་པས་འདྲི་བ་གླེང་སློང་ངོ༌། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་མང་དུ་ཐོས་པས་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཚད་མེད་པ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་དེ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཚད་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཅིག་ཏུ་མོས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། བཤེས་གཉེན་ངན་པ་གང་གིས་ཀྱང་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གྱིས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལེགས་པར་བསགས་པའི་ཕྱིར་བསོད་རྣམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གང་དུ་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ལྷུར་ལེན་པས་འདྲི་བའོ། །ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཞེས་


DTG134_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་འཇུག་པ་པོའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པས་གཞི་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཁ་ཅིག་ནི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་འཇུག་སྟེ། ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། ཆོས་མེད་པ་དང༌། གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། འཛིན་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་སྟེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གང་གིས་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་སྟེ། ཐབ་གང་གིས་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་རྩ་པའི་སྟོབས་ཅན་དུ་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཞུམ་པ་ཡང་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་སྦྱོང་བ་དང་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །བསམ་པ་དེ་བདག་གིས་ཐོབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་དེ་སེར་སྣ་མེད་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་མེད་པ་དང༌། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་མེད་པ་དང༌། །མ་རིག་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཚེགས་ཆུང་དུས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་གཉིས་པ་སྟེ། བསམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་


DTG134_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོ། །དགེ་བ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའོ། །བདག་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་དགེ་བས་དགེ་བ་ཅན་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་སྟེ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཅིང་རྣོན་པོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་དེ། །གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་མེད་པ། །མིར་འགྱུར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གང་བའོ། །དེ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་བདག་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་བསམ་པར་མི་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་དག་ཁ་ཅིག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཡང་ཤིན་དུ་དམན་པའི་གནས་སྐབས་དེར་ནི་ལྷུང་བར་གྱུར། །ཁྱོད་ནི་ཉམ་ངར་ལྟུང་ཡང་བདག་ལ་སྨད་པར་མཛད་མ་གྱུར། །བདག་སྨོད་རོ་ཡིན་སྐྱེས་བུ་སྐྱིད་པ་འཇིག་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆགས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་ཡིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དེ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་བསམ་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒོམ་པ་དེ་ཐོབ་པའོ། །བརྟན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། སྦྱིན་


DTG134_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་བྱས་བས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་འཇུག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཤི་མ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བས་དགེ་བ་ཅན་ཤི་བའོ། །འདོད་བཞིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལུས་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤངས་པ་དགེ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་དགེ་བས་དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །གནས་བཞི་སྤོང་བ་ཞེས་གང་སྨོས་པའི་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་སྟོན་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉི་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཟབ་པ་ཉིད་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ལ་ཡིད་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཐེག་ཙོམ་མེད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ངས་ཉན་ཏོ། །ངས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ངའི་ཐོས་པའོ། །ངའི་དོན་ཏོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མདུན་ན་བསྩལ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གནས་པ་དང༌། གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདོད་པས་བསྒྲིམས་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་བའི་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་བཞག་པ་དམིགས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྤོང་བའམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་མའི་བར་ལ། དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་དང་འདི་ལྟར་བྱ་བ་འདྲི་བའོ། །འདི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་པོ་ལས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ན། བྱེད་པ་པོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་དགོས་


DTG134_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་གཉི་ག་སྟོན་ཏོ། །ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱེད་པ་སྟོན་ཏོ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པའི་ལྟ་བ་དམིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །མིང་དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལས་གུད་ན་མེད་པས་བརྟགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རིགས་དང་རིགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཐ་དད་ན་དེ་དང་ལྡན་པའི་བརྗོད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་གི་དངོས་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་མིང་ལ་བརྟེན་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་ལས་ཟློག་ཅིང༌། ནང་གི་ཡན་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ཡང་ཡང་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཟག་བརྟགས་པ་ལྟར་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གདགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་བཅས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་གཉིས་དང་བཅས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཉིས་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་མི་དམིགས་པར་ངེས་པར་སེམས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དོ། །དེ་དག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG134_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིང་ལ་སོགས་པར་མི་དམིགས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་རྟོག་པའི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། མིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མིང་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་གདགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་ལ་འཇུག་ཅེས་ཇི་སྐད་བྱ་ཞེས་བྱ་བས་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་འདིའི་དོན་ཡིན་པར་བསམས་པའོ། །དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་གྱིས་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་ཏེ། དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་དོན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་འགྲུབ་ལ། རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བ་ཡང་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཏགས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། ཅི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་རིགས་གཞན་དུ་གྱུར་བ་ཉིད་ཅེས་འཇུག་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ་ཞེས་འཇུག་གོ །སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་རྣམ་པ་མང་པོར་རང་གིས་རིག་གོ །རྟོག་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་སྐབས་ཀྱིས་མིང་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བར་ནི་འཇུག་ཅེས་གང་སྨོས་པ་དེའི་དཔེར། མུན་ཁུང་ན་སྤྲུལ་དུ་སྣང་བའི་ཐག་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟོགས་པར་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་ནི་ནོར་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མིང་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཡི་གེ་དང་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཡིད་ཀྱི་


DTG134_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་པ་གཞན་གྱི་དབར་ལ་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ནོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཐག་པའི་བློ་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་གྱི་བློ་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་མིང་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གི་བློ་རྣམ་པར་ལྡོག་གོ །ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆ་ཤས་སུ་བཤིག་ན་ཐག་པའི་བློ་ཡང་ལྡོག་སྟེ། དེ་སྐད་དུ། །ཐག་པ་སྤྲུལ་དུ་ཤེས་པ་ལས། །ཐག་པར་མཐོང་ནས་དོན་མེད་དོ། །དེ་ཡི་ཆ་མཐོང་དེ་ལ་ཡང༌། །ཤེས་པ་སྤྲུལ་ལྟར་རྣམ་པར་འཁྲུལ། །ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྩལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྩལ་བ་ནི་ཕྲལ་བ་སྟེ། །མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དབང་འཁྲུལ་པ་ཡང་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྩལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་སྣང་བའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་འདི་དོན་དུ་སྣང་གི །ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མེད་དོ། །ཞེས་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འདི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་ཏེ་དོན་མེད་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཇུག་གོ །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཀྱི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྩལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་གིས་ཀྱང་སྐྱེད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དོན་དུ་བྱས་ནས་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མིང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་མ་འབགས་པ་ལ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་མེད། །མིང་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་རིག་ལ། །


DTG134_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིང་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་གནས་ཀྱི་མོས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་བྱེད་པ་པོའི་སྤྱོད་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་མཐར་ཐུག་པ་སྟོན་ཏོ། །བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་པས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་འཇུག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པའི་མིང་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྗུགྶ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་དང༌། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། །ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱས་ཤིང༌། །རྒྱལ་པོ་གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་དང༌། །ཡུལ་འཁོར་འཁོར་དང་བཅས་བཅོམ་ནས། །མི་ནི་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེའི་འབྲུ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚིག་དང་ངག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་རྣམས་ཏེ། དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མངོན་སུམ་དུ་


DTG134_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྟོགས་པ་དང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་གྱུར་པ་དང་གནས་གཞན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕལ་པ་རིགས་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བཅུ་ལ་གནས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཏེ་སྤོབས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བསྟོད་པ་ལས། །གང་ཕྱིར་ཁྱེད་ནི་ད་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱིས། །དེ་དག་བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་བོར་གནས། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཉིད་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡི། །སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་མཉམ་པར་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་ཀྱང་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ་དེ་ནི་དེའི་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ལ་འཇུག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པ་འདྲི་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་ལས་དེའི་གོ་རིམས་སྨོས་པ་ནི་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་གདུལ་བའི་ཚོགས་སྐལ་བ་ཡོད་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་དམིགས་པའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་དུས་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་མི་


DTG134_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བླ་ན་ཡོད་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་བག་ཆགས་སྒོ་བར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པའི་ས་བོན་རྣམས་སྤངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་རིག་པའི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མང་དུ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་སྔོན་དུ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོག་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པར་འབྱུང་བའམ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་ཏེ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ནོར་བ་མེད་པར་རྟོག་གོ །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུར་མའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ལངས་པ་ན་ཡང་


DTG134_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་ལ་དག་པས་དག་པ་སྟོན་པའི་དུས་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟོན་པ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གནས་སོ། །ཉན་པ་པོ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བསྒོས་ཏེ། དེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཁད་ཀྱིས་ཁད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བསྟན་པའི་གནས་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྗེས་དང་དངོས་དང་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་དོན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་པ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའོ། །སྣང་བ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། དོན་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་སྟེ། དེས་ན་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྣང་བ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟེ། གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལས་མེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པའི་མེའི་སྔ་རོལ་གྱི་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གནས་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་འབྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཆ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པར་བཟོད་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་པ་དག་ནི་དེའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་གོ །རྩེ་མོ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་པོ་མིང་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པར་ངེས་པ་གོང་དུ་སྨོས་པ་རྣམས་ལ་གནས་པ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དོན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གཟུང་བ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོ་འགོག་པའི་


DTG134_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དོན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་གཟུང་བ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟགས་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་གང་དང་གང་གིས་ས་བཅུ་པར་ས་རྣམས་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་འདྲེས་པའི་ཆོས་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ནི་འདྲེས་པར་བྱས་ནས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཚོགས་བསགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་རྣམས་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་ལ་དག་པས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་དེ་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་ནས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་དོ། །ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་ནས་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་དམིགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཆོས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བར་བསགས་པ་དག་གིས་བསྟན་ནས་ཁྱད་སར་དེས་བྱང་ཆུབ་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཉན་ཐོས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །མྱ་ངན་


DTG134_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེས་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་སོ། །སའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ས་བཅུ་པོ་དག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤོང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤོང་བ་ཡང་མེད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་མེད་དོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་གཡོ་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བདག་སེམས་མཉམ་པར་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནི་བདག་དང་གཞན་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བས་བདག་གི་དོན་ཉིད་ལ་སྦྱོར་གྱི། གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་སྦྱོར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་གཞོན་ནུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རབས་ཀྱི་རིགས་བྲན་ཁོལ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་པདྨའི་སྙིང་པོ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་པར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །ཉན་ཐོས་ནི་མའི་མངལ་དུ་སྐྱེས་ཏེ་ཕལ་པ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འབྲས་བུ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཆོས་ཀྱི་


DTG134_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐུ་ཐོབ་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་དོ། །མིང་དང་དངོས་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ། །གློ་བུར་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ལ་དངོས་པོ་གློ་བུར་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལའང་མིང་གློ་བུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་སྒྲ་དང་དོན་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སེམས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་བཙལ་བར་བྱ། ཡུལ་གང་དུ་ཞེ་ན། བཏགས་པ་རྣམས་པ་གཉིས་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་སྟེ་ཐ་སྙད་བཏགས་པར་ཟད་ཀྱི་འདི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་པས། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་པོ་འདིས་སོ། །དོན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་བྲལ་བའོ། །རྟོག་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དུ་རྟོག་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཏགས་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་མེད་ཕྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པར་མཐོང་བའོ། །གསུམ་ལ་འཇུག་པར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་མིང་དང་དངོས་པོ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་གློ་བུར་ཡིན་པར་མཐོང་ནས་ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་ཕྱེད་འོག་མས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པ་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་རངས་པས་ནི་རྟོག་པར་ཟད་ཀྱི། དངོས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་འཇུག་གོ ། གཞན་དུ་ན་ནི་དག་པ་དང་མ་དག་པ་མེད་པས་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །སུ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་སུ་ལ་དེ་སྐད་བསྟན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་གཞག་པས། །གཟུགས་བརྙན་ཡིད་དུ་མཐོང་བ་ནི། །


DTG134_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་དང་དོན་དུ་སྣང་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་མཐོང་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཅན་ནོ། ཞེས་ངས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སུས་མཐོང་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་སོ། །དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བཟློག་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ལས་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསལ་ནས་སོ། །རང་གི་འདུ་ཤེས་ངེས་པར་གཟུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་འདི་ཉིད་ཆོས་དང་དོན་ལྟ་བུར་སོ་སོར་སྣང་ངོ་སྙམ་དུའོ། །དེ་ལྟར་ནང་དུ་སེམས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་སེམས་ཉིད་ལ་སེམས་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུང་བ་མེད་པར་རབ་རྟོགས་བྱོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་རྟོགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མ་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དམིགས་པ་མེད་ལ་རེག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་མོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་།བརྩོན་འགྲུས་ནི་གཉི་གར་གཏོགས་སོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །གཞན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་ཤིང་ཕ་རོལ་མེད་པ་སྟེ། མང་བ་དང་རྒྱང་རིང་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །གླུ་དབྱངས་དང་སིལ་སྙན་མཐའ་ཡས་པ་དང་འདྲའོ། །རྒྱ་མཚོ་ཕ་མཐའ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །བསགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ལེགས་པར་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་ལ་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྟོག་པ་དེ་ཡིས་བསྒོས་པ་ཡིས། །རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་དེའི་གནས་ནི། །ཞེས་


DTG134_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་བཤད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་འདྲ་བའི་སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་འདི་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་བས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྲལ་བ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པར་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཙམ་ལ་གནས་ནས་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏེ། སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རྟོགས་ནས། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་གཞན་པ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་དེ། དེ་མེད་པས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་མེད་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་དང་མི་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །རྟོགས་མེད་ཤེས་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐུས་སོ། །མཉམ་པའི་རྗེས་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་ནས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་ནས་སོ། །རྟག་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དེའི་གནས་ཐིབས་པོ་ཉེས་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རྒྱུའོ། །ཐིབས་པོ་ནི་ཤེས་པར་དཀའ་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཛོད་ཀུན་གཞིའོ། །རྩི་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་ནི་སེལ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་སླ་བསམ་བཤད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །


DTG134_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ལེགས་ཆོས་ལེགས་གཞག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་བཟང་པོ་མཛེས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །རྩ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་མོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་གང་དག་ལ་དེ་འཇུག་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་གི་དབྱིངས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དྲན་པ་གཞག་སྟེའོ། །དྲན་པའི་རྒྱུད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའི་རྒྱུད་ནི་རྩ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་ནི་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཚེ་ཆོས་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིགས་ཏེ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དྲན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དྲན་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་གོ་རིམས་འདིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས། ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་བརྟན་མྱུར་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་དུས་ན་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་དེ་དག་ཅིག་ཅར་དུ། །བྱ་རྣམས་གནས་འཆའ་སླད་དུ་ཤིང་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ཞིག་ལྟར་བརྙེས་གྱུར། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དེ་གཉིད་ག་འཛིན་པའོ། །དེ་སུ་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེན་པར་རོ། །བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་དུས་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་མྱུར་དུ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་བརྟག་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། །རྨི་ལམ་ན་ནི་ལོ་གཅིག་ཀུན། །ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དམིགས་པ་སྟེ། །དེས་ན་དཔག་མེད་དུས་དག་ཀྱང། །སྐད་ཅིག་ཉིད་དུ་འདུ་བར་འགྱུར། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྩོན་འགྲུས་སྦྱངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། །ཇི་སྐད་དུ། ལེགས་ཕྱིར་དུས་ཐུང་བ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ལྷོད་པ་རྣམས་ལ་རིང་དུ་སྣང༌། །རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཁྱོད་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དུས་ཀྱང་ཐུང་ངུར་འདས། །ཞེས་


DTG134_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ། དེ་དག་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ནི་གཏོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །འོག་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ལྟུང་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལ་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཁྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་པའི་རྒྱུ་འདི་དག་ལ་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་དག་ལ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ནས་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ །ཞུགས་པས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དག་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདིའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་ཀྱང་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཚུལ་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྦྱོར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཙམ་དུ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མི་སྦྱོར་ན་ནི་སྐྱོན་འདི་འབྱུང་ན། རབ་ཙམ་དུ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་


DTG134_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་བསྟན་པ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་ཡང་དད་པའོ། །རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་གནས་པའམ། བདག་ལ་གནས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་གཞན་ནམ་བདག་གི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་སྨོན་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ནི་ཚོགས་དང་བཟོད་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། གཉེན་པོ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང། རྟགས་དང་ཕན་ཡོན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་ཚོགས་ལེགས་པར་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་རྫོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་ཀྱིས་སོ། །བཟོད་རྣོན་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་པོ་བསལ་ནས་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། བཟོད་པས་སོ། །རང་གི་ཐེག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། ཟབ་པ་ནི་ཕྲ་བའི་དོན་ཉིད་དེ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །རྟོག་པ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོས་སོ། །འདོད་པ་དང་ནི་མོས་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དད་པ་དང་འདུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་ལོགས་སུ་ཡང་ཆོས་རྒྱུན་དེར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་ཀྱིས་སོ། །གང་གི་སྔ་ལོགས་སུ་ཞེ་ན། དག་པའི་སྔ་རོལ་དུའོ། །ཆོས་རྒྱུན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ༌། །དེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བར་རྟོགས་སོ། །ཉེ་བར་རྟོགས་ཀྱང་ཚེགས་ཆེན་པོས་འཐོབ་པའམ་སྙམ་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། ཚེགས་མེད་པར་ནི་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེའི་གནས་སྐབས་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་རྙེད་པས་བྱང་ཆུབ་


DTG134_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཉེ་བར་ཡང་མཐོང་ལ། ཚོགས་གོམས་པར་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཤུགས་ཀྱི་མཐུས་ཚེགས་མེད་པར་ཡང་འཐོབ་བོ། །དེ་བས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བཤད་དོ། །དེ་དག་གྲངས་དང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་དང༌། །གོ་རིམས་ངེས་ཚིག་གོམས་བྱ་ཡོན་ཏན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་གླེང་སློང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཉིད་དེ་མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། མི་འཕགས་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྤགས་ནས་མི་ལྡོག་པའི་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྨད་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་ནི་ཆུད་ཟ་བ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་སླ་སྟེ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་གཞིའི་གནས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་གཉིས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཉིད་དེ་མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་རྒྱུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་གཅིག་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་


DTG134_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་བདེ་བ་སྐྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེད་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་གནོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་ནི་མི་མཇེད་པ་སྟེ། མི་མཇེད་ན་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །གདམས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས། དམ་པ་དྲུག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གནས་དམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་རེ་ལ་ཡང་དམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བས་གོ་བར་བླའོ། །དེས་ན་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་རྣམ་པར་དགྲོལ་ལོ། །མཐའ་དག་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལེན་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་འང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་བྲལ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་


DTG134_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པ་འང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་མུ་བཞི་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་ནི། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་དྲུག་མིང་ཡང་མེད། །བཅོམ་ལྡན་ཉག་གཅིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན། །དྲུག་གི་སྤྱི་ལ་བཞུགས་པ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ནུས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་བཟོད་དོ། །བཟོད་ན་མི་མཐུན་པ་ལ་མི་མཇེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ན་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། གོ་རིམས་ཀྱི་དགོས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གི་སྤྱིའི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། འདིར་ཕུལ་གྱི་ཚིག་གི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་ལ་བྱའོ། །སེར་སྣ་དང་དབུལ་བ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ལ་སེར་སྣ་དང་དབུལ་བ་འཇོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དུས་ནའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ངན་འགྲོ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དུས་ནའོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པར་བྱེད་བཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་མངོན་དུ་གྱུར་བ་སྟེ། འཕྲལ་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་གཞིའོ། །འཁོན་པ་ནི་མདུད་པར་འཛིན་པ་སྟེ། །ཞེས་སྡང་མི་འདོར་བའོ། །དེ་གཉི་ག་ཟད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུའི་དུས་ནའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ནའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །


DTG134_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒོམ་པ་ནི་གོམས་པར་བྱ་བ་སྟེ་ལྷུར་ལེན་པའོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེགས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དད་སོགས་སྦྱིན་ཕོད་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བསྟི་སྟང་བྱས་ནས་དུས་སུ་ལག་དར་ཏེ། །སྦྱིན་ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ནུས་པ་ཆུང་ཡང་གཞན་ཕན་སྦྱོར། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་གཏང་མི་བྱ། །གནས་སྐབས་ཀུན་དུ་ནུས་མཐུན་པར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མོས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དད་པ་དང་འདོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ཕན་ལས་ལ་མཐུ་མེད་ཀྱང༌། །དེ་ཡི་བསམ་པ་རྟག་ཏུ་བྱ། །གང་ལ་བསམ་པ་དེ་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལ་དོན་གྱིས་ཞུགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ནི་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སྔོན་གྱི་འཕེན་པས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་ནན་ཏན་དུ་མཛད་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པའམ། དེའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་ཏོ། །བསམ་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ངོམས་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་མོད་ཀྱི། འགའ་ཞིག་ཅུང་ཟད་བཤད་པར་བྱའོ། །མི་ངོམས་པ་ནི་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའོ། །དེ་རྙེད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་ཚད་ཀྱི་དུས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ལ། དེ་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་གི་དུས་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དུས་སུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཞེས་


DTG134_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་བཅོས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ཡོ་བྱད་དང་བཅས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཕྱིར་བཅོས་པར་རྩོམ་པའོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་སྨོས་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། གནས་དང་ཡོ་བྱད་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་སྤྱོད་ལམ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་རིང་པོ་ཉིད་ནི་དུས་རིང་པོར་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པས་སློང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པའོ། །སུ་ཞིག་བདག་འབྱོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་བསམ་པ་ནི་བདག་འཚོ་བའི་ཕྱིར་ཆུང་བའོ། །སུ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསམ་པ་དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། དག་པ་དང༌། བཀྲ་ཤིས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །སུ་ཞིག་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་བསམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དོན་དུ་གཉེར་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །སུ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་བསམ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའོ། །བསམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །བཤིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ངན་འགྲོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་གསུམ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་སྦྱིན་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དུ། །མདོ་


DTG134_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྟོན། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་བས་མགྲོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་ལུས་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སེམས་རྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་ལས་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་སྟེ། འདིས་ལུས་དང༌། ངག་སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་ལས་སྡོམ་པས་ན་སྡོམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འོག་མ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཏོ། །སྡོམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འགེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལས་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུའོ། །གཉིས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཟློགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་བཟོད་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཏེ། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་ཞེས་ཐོག་མར་བརྩོན་པ་སྟེ། མཐུ་དང་ལྡན་བར་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདིས་བསྟན་ཏོ། །སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་བརྩོན་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདིས་བསྟན་ཏོ། །མི་ཞུམ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་ལ་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །བདག་ཉིད་སྐྱོ་བས་སྤྲོ་བ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་ཞུམ་པའོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཟློགས་པ་ནི་མི་འཁྲུགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་


DTG134_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ནི་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་དང༌། རྟུལ་བ་དང༌། བརྩོན་པ་མི་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་འགྲེལ་བའོ། །གནས་པའི་བསམ་གཏན་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང༌། ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་དག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གཏན་བྱས་ན་མུ་གེ་དང་ནད་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེའི་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་དངོས་གཞིའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཆོས་སྟོན་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །འདི་དག་བསྡུས་པར་ཇི་ལྟར་བ་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བརྗོད་པ། འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བསྟན་པ་བཞིན་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་གིས་དགེ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན་དོན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་དག་བསྡུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གསུམ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོབས་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་སེམས་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པས་བསྡུས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་


DTG134_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་དང༌། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཁྲོ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱིས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བསྡུས་པར་བལྟ་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དེ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ཏེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དབང་ཕྱུག་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཕན་ཡོན་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཆེན་པོར་སྐྱེ་བ་བསྡུས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་དང་གཡོག་འཁོར་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ནི་ཉེ་དུའི་ཚོགས་སོ། །གཡོག་འཁོར་ནི་བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་འགྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆེན་པོའི་མཐའ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རབ་ཏུ་འབད་པའོ། །དེ་འགྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པ་མེད་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱིས་དེའི་མཐུ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོ་དང་བསྟན་བཅོས་དང་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མངོན་པར་མ་ཐོ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་བའི་མངོན་པར་མ་ཐོ་བ་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དུས་ཡོངས་


DTG134_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་ཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ལ་ཡང་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །ལ་ལར་ནི་སྦྱིན་པའི་སྒྲར་བསྟན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་དག་ལས་གཅིག་བསྟན་གྱི། ཐམས་ཅད་མ་བསྟན་པ་དེ་ཅི་ལས་དགོངས་ཞེས་ལྡེ་མ་པོར་དགོངས་འདྲི་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འགྲོ་བ་ལས་ལྡེ་མ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔོ་མ་པ་དང༌། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དང༌། ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་པ་ལ་འཇིག་གི །གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེར་སྣ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འཇུག་གི །གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། སྦྱིན་འདོད་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པ་སེལ་བར་བྱེད། བྱམས་པས་ཞེ་སྡང་གུས་བྱིན་ང་རྒྱལ་ཏེ། །ཕྲག་དོག་ལྡན་པ་སློང་ལ་བདེ་འདོད་པས། མེད་ཅན་བྱིན་པ་ཡོད་པར་ལྟ་བས་སེལ། །ཞེའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་མི་འཇིགས་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་སྦྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་བསྟན་པ་བཤད་ཟིན་ཏེ། །ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་ཅི་རིགས་སུ་མཐོང་བ་དང༌། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་གཏི་མུག་སྤང་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པར་བྱ་བས་ན་དེ་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱེད་དོ། །ས་བཅུ་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་དང༌། བདེན་པ་ལ་ལྟ་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོ་རྟོག་པ་


DTG134_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། རྩོལ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། དབང་བསྐུར་བའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཏུ་སེལ་བས་ནས་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ཉིད་དེ། དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་བཅུའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ས་བཅུ་དག་ལ་འཇུག་སྟེ། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ས་རྣམས་སོ། །ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་གང་མི་སྟོང་པའི་ཆོས་དེ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཆོག་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་གཉིས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་འདིའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་མཆོག་གོ་ཞེས་གསུམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལེགས་པར་གསུངས་པ་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཡོངས་བཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་གམ་གཞན་གང་གི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་གི་མེད་པས་བཞི་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་ལྟར་འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྔ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དྲུག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་འདི་དག་སྣ་ཚོགས་པ་ལྟར་འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་


DTG134_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ་ཞེས་བདུན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད་ཅིང་ལྷག་པ་མེད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྲི་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྲི་བ་ན་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་འཕེལ་བན་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །མཚན་མ་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཞིང་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བརྒྱད་པ་ཉིད་ལ་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཐོབ་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་གང་འདོད་པ་འཐོབ་བོ། །དེ་ཐོབ་པ་ནི་ཞིང་གསེར་ལས་གྲུབ་པ་པའམ་གཞན་ཇི་ལྟ་བུར་མོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ༌། །ས་གོང་མ་རྣམས་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་བསྒྲིམས་ཏེ་བསྒྲུབས་པ་ཡོད་དོ། །ས་བརྒྱད་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཐོབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པར་དགོངས་པའི་དོན་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་སོ་སོར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དགུ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དང༌། གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བའི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་དང༌། དག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐོབ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་རང་རང་གི་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་ནི་གང་གི་ཚིག་དང་དོན་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའོ། །དབང་ནི་དེ་ལ་དབང་བའམ་དེས་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དབང་འདི་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དོན་དུས་བཅུ་པ་


DTG134_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །མ་རིག་པ་འདི་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་སྤོང་བ་ནི་དེའི་གཉེན་པོའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བགེགས་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤོང་བ་ནི་དེའི་གཉེན་པོའི་ས་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐོབ་ནས་གནས་པའི་རྣམ་པའི་དག་གིས་གནས་ཏེ། ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་པར་འཛིན་ཅིང་གི་ན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་གནས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་གའི་དོན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་ཙམ་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ས་དང་པོ་མི་རིགས་པས་ས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟེ། དེ་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་གནས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་སོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པའོ། །ཡང་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །མི་ཉམས་པས་ན་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོའི་གནས་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མ་བྲལ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་


DTG134_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོའི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྣང་བ་འཐོབ་བོ། །དེའི་གནས་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འོད་འཕྲོ་བ་ཡོད་བས་ན་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ཏེ། དེ་ཅི་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་འོད་འཕྲོ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཐལ་པར་རློག་གོ །ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བར་བྱ་དཀའ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་སྟེ། ས་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་བདེན་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་གེ་དང༌། ལག་རྩིས་དང༌། བཟོ་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་བྱེ་བྲག་མི་འབྱེད་དོ། །རིང་དུ་སོང་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པའི་མཐར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གིས་ས་དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་རྩོལ་བ་དང་ལྡན་པར་འབད་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་གཡོ་བ་ཉིད་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ས་དེ་ལ་གཡོས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བདུན་པ་ལ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གཡོས་པར་འདོད་མོད་ཀྱི། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་མ་ཡིན་ལ། བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེའི་བློ་གྲོས་ལེགས་པ་ཡིན་པས། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཏེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དང་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་


DTG134_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཤེས་པ་དང་པོའོ། །ཤེས་པ་ནི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་སྟེ། ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དར་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །འདི་དག་ཐོབ་པས། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཀུན་མངོན་པར་མཁྱེན། །དོན་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཚུལ་ལ་མཁས། །སྐད་ཀུན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མཁྱེན། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་སྤོབས་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ནི་ཐོག་མ་སྟེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་སྔོན་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྤྲིན་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཁོར་ན་ནི་སྤྲིན་ལ་ཆུ་ཇི་ལྟ་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཆུ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་དེ། དེ་དག་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ཁབས་པར་བྱད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་མུ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་སེལ་བར་བྱེད་དེ། །སྤོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ཆུས་ཀུན་དུ་འགེངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་དེས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་བཞིས་བལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མོས་པ་ཐོབ་པ་ནི་སའི་དབང་དུ་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་འདི་ནི་དེ་ཞིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་བཅུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་བཅུ་ནི། ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཉན་དང་ཀློག་དང་འཛིན་པ་དང༌། །འཆད་དང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང༌། དེ་སེམས་པ་དང་སྒོམ་པའོ། །རྟོགས་པ་ཐོབ་པས་


DTG134_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་རིགས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་སྨྱུག་ཚིགས་དང་པོ་པ། བཀས་པའི་ཚུལ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །དེ་ལྟར་མྱུར་དུ་འགས་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ནས་གཅིག །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འགྲུབ་པ་ཐོབ་པས་ནི་བསྒོམ་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་རེ་རེ་ལ་སྟེ་ཟློས་པའོ། །ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་སྟེ་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་གཉིས་སྒོམ་པ་ནི་སོ་སོ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔས་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །འདྲེས་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདྲེས་པ་ནི་བསྡུས་པ་སྟེ། ས་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཐམས་ཅད་ངོན་པར་བསྡུས་ཏེ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒོམ་པ་ན་དམིགས་པ་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་འདེས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པར་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེར་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་སྒོམ་པ་ཡང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་ཤིང་འབད་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྒོམ་པ་ཡང་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། །འབར་བར་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབར་བ་དང་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །ལ་ལ་འབར་བར་བསྒོམ་པ་ཐོབ་ནས་འདིས་ཐམས་ཅད་བྱས་ཟིན་ན་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཆོག་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར་སྒོམ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །མཚན་མ་མེད་པ་འབར་བར་བསྒོམས་སོ་ཞེས་མི་སྦྱོར་བར་མི་བྱའི། །ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་


DTG134_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཚོགས་སུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ཚོགས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་གྱིས་ནད་ཀྱི་ཚོགས་བཟློག་པ་བཞིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་ཆོག་དང་སངས་རྒྱས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཀུན་ནས་དགའ་བས་ན་ཀུན་དགའ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀུན་དགའ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའོ། །ཆོས་ནི་འདིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེར་དགའ་བ་ནི་ཚིམ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡུལ་ཅན་ནམ་ཐུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཕྱིར་རོལ་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བའམ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལམ་ནགས་སུ་དགའ་བ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཙམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་བཅུར་འདིར་ཙམ་ཞེས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་ཤེས་ཚེ། གཞུང་གོམས་པ་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཆ་ལ་ཕན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་མ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། གདུགས་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་གཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལའོ། །དེ་ཉིད་གྲུབ་པ་ནི་ས་བཅུ་གཅིག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལ་ལའོ། །གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་རྒྱུ་མཛེས་པ་ཉིད་དེ། རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་འདི་ལྔ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྗོད་ནས་གཙོར་ནས་བཅུ་དག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིར་པ་བཅུ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ངེས་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །ས་སོ་སོ་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཆར་སྒོམ་པར་མི་འགྱུར་རམ། ས་འདི་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་སྒོམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། །གཙོར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ཉེས་པ་མེད་དེ། གང་ལ་གཙོར་གང་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དེ་ལ་སྟོན་


DTG134_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི། དེར་གཞན་ཡང་སྒོམ་པར་འགྱུར་བ་དགག་པ་ནི་མེད་དེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ས་རབ་དུ་དགའ་བ་དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་ཏུ་ནི་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱི་མ་བཞིར་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིད་དུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐབས་ལ་སོགས་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་སྙམ་ནས་སེམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱེད་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ༌། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །སྙམ་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་སྡུད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་སྨོན་པའི་དོན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་ཤིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་གསོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡོད་པ་དེར་སྐྱེའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱི་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ནི་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་མེད་པའི་དུས་ནའོ། །ཡོད་པའི་དུས་ན་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་དེ། སྟོབས་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་དེ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས། ཆོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་མྱོང་ངོ༌། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་ནི་བཟོད་པ་སྟེ།


DTG134_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཆོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདིར་ནི་ཐབས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱི་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དག་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྡེ་སྣོད་ནི་ཐག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོ་ཐམས་ཅད་དེ། དེས་ས་བཅུ་པ་འདི་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་མི་འགྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ཁུངས་བརྗོད་དོ། །གང་ཟག་ལྔ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གཅིག་ཉིད་ལ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པོ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་ས་དང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ལ་སྤྱོད་པས་དྲུག་པོ་དག་ཏུ་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། བདུན་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པས་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་པ་ལ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བོ། །དགུ་པ་དང་བཅུ་པ་ལ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དོ། །


DTG134_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ཟག་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་གནས་སྐབས་གཞན་དང་ལྡན་པས་ཐ་དད་དེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ལ་གང་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་རྩོམ་པ་བགྲང་ཞེས་དྲི་བ་ཁོང་དུ་བཞག་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །བཟང་དང་སྨོན་པའི་སྟོབས་ཅན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཟང་པོ་ནི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་བཟང་པོའི་སྟོབས་ཅན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་ནི་འདིར་སྨོན་ལམ་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་པས་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཅན་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བརྟན་པ་ཉིད་ནི་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོས་མོས་པ་བཟློག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་དང༌། སེམས་བརྟན་ཏེ་བར་མདོར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲངས་མེད་པ་གསུམ་བརྩམ་མོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བསླབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེར་ཇི་སྐད་བཤད་སྙམ་པ་ལ། མདོར་བསྡུ་ན་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་སྡོམ་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྡུད་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དགེ་བ་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་མི་ལྟ་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་


DTG134_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་བྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྡམས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཀྱང་ནུས་ལ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འཛུད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བསླབ་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བསླབ་པ་ཐུན་མོང་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། བཀག་པ་བཅས་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་གས་མི་བྱ་བར་ངེས་པར་མཐུན་པའོ། །བསླབ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་བཅད་པས་བཀག་པ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པ་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་ཕྱི་མ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལའོ། །གང་དུ་དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་སོང་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྟུང་བར་འགྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་དབྱར་བཅད་ཀྱང་གདུལ་བ་ལ་ལྟ་བས་ཡུལ་གཞན་རུ་འགྲོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དེ། གཞན་གྱི་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱར་ཡོད་ཀྱང་དབྱར་ཆད་པས་འཇིགས་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སེམས་ཀྱི་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟར་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདུན་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་ཀྱི་དང་ངག་གི་ཡིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །


DTG134_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོར་བསྡུ་ན་གང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཇི་ལྟར་བ་གྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྨོས་སོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པ་གསུམ་མོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་སམ། ཅིའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་གྱི་ངོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་ཕྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་ནས་བརྟེན་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་དང་ཚད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་བསླབ་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ལམ་བདེ་པས་སྦྱོར་བ་ནི་བདེ་པའི་བསམ་པའོ། །ཡང་ན་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བར་སྨོན་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་འདི་ཐམས་ཅད་མེད་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གང་གི་གནས་སྐབས་སུ་སྤྱོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་གཞན་མི་དགེ་


DTG134_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལས་ལ་འཇུག་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་ཤེས་ཤིང་དེའི་སེམས་ཀྱང་རིག་པར་གྱུར་ལ། དེ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མི་ཟློགས་པ་དང༌། ངན་སོང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་བསད་ན་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ཡང་མཐོང་ནས་བདག་ལས་འདིས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་བླའི། འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པས་མི་གཏོང་ཞིང་སྨན་པ་ལྟ་བུར་ཕན་པར་འདོད་པས་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་བྱེད་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཡང་སྐྱེད་ཅིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་པ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ནི་དེས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་མེའི་སྤྱོད་པ་གཤེད་མ་དང་གནོད་པ་དང་གསོད་པར་བསྒོ་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ལྟ་བུ་དང༌། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་སྡིག་པའི་ལས་ལས་སེམས་ཅན་མི་ཟློགས་སོ། །སེམས་ཅན་གདུལ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་གཙེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། དཔེར་ན་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལས་བྲམ་ཟེ་ལ་བུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བྱིན་པ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གནོད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མི་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྤྲུལ་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལེན་པ་པོ་ལ་སྤྲུལ་པ་དང༌། མ་སྤྲུལ་པས་ཕན་བཏགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་ལེན་པ་པོ་ཡང་སྤྲུལ་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འགྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ཅན་སེམས་དང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡོངས་སུ་


DTG134_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སོ། །བསླབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་བསྙད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཁྱད་པར་བཞི་པོ་འདི་དག་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པར་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མདོར་བསྡུ་ན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་གིས་རབ་ཏུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བརྗོད་དེ། སེམས་ཀྱིས་བྲིས་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་སེལ་ཏོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་སྣང་བ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གང་དུ་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསགས་ཏེ། བདག་གིར་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཟང་སྐྱོང་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། གང་ཡོད་ན་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། དམག་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམག་དཔོན་དཔའ་བོ་བཞིན་དུ་བདུད་ཀྱི་ཚོགས་འཇོམས་པར་ནུས་པའོ། །གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེའུས་ཁྱེའུ་དབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེའུ་སྔ་མ་ཁྱེའུ་ཕྱི་མས་དབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་ཁྱེའུ་ཕྲ་མོས་ཁྱེའུ་སྦོམ་པོ་འབྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་


DTG134_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་བག་ཆགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རགས་པ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་གཉེན་པོའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕྲ་མོས་འབྱིན་ཏོ། །ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་དེ་བ་དག་གིས་གནས་ནས་བསམ་གཏན་ལས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བ་དེར་སྐྱེ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་འདྲ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་མེད་དོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འབྱུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་འགུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འབར་པར་བྱེད་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་བར་མི་ནུས་པ་མཐའ་ཡས་པ་གཞན་དག་གམ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་པ་ཡང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་གཞན་དུ་སྒྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མར་འགྲོའོ། །འོང་ངོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མང་པོ་སྡུད་ཀྱང་ཆེར་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་རྡུལ་གཅིག་གིས་རྒྱས་པར་བྱེད་དེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་ལུས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཐམས་ཅད་འཇུག་གོ །གདུལ་པའི་ཕྱིར་གང་གི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེའི་གན་དུ་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོའོ། །སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །དབང་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་བདུད་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་སྒྱུར་བའོ། །གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །སྤོབས་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྤོབས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བརྗེད་ངས་པ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འགུག་པར་འགྱུར་བ་ཕོ་ཉ་ལྟ་བུའི་འོད་ཟེར་གཏོང་སྟེ། གང་དག་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འདི་དག་


DTG134_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །གང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་པ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་སྟོན་ཏོ། །ཁས་བླང་བར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཀའ་པ་ནི་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ལྟ་བར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་དམ་འཆའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྡོག་པར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྲང་བ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པས་མི་ཟློགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ཕྱོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་དཀའ་བ་ལས་ཕྱིར་མི་ཕྱོགས་པ་སྟེ། གང་དག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། བརྩེ་བའི་ཕྱིར་མི་དགོས་པར་ཡང་མིག་བསླངས་ནས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདྲིལ་བ་དེའི་དོན་བྱ་དཀའ་བའོ། །མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་དཀའ་པ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་བྱ་དཀའ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་ནི་དཀའ་བའོ། །རྟོགས་པ་མེད་པར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཕྲ་ཞིང་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མོས་ཤིང་དད་པར་དཀའ་བའོ། །རྟོགས་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་དགག་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་དཀའ་བའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའོ། །དཀའ་བ་ནི་ཐོས་པའི་དོན་བཏང་སྟེ། མ་ཐོས་པའི་དོན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་དེའི་ཉེས་པས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་མི་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བར་དཀའ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྤངས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཅུང་ཟད་མི་སྦྱིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གིར་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་


DTG134_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་པར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀག་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཉེ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། བདག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང༌། བདག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་གི་སྔ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་པས་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ལ་འདོད་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དད་པས་མི་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་རང་གི་རྟོགས་པས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་བདག་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བདག་ཉིད་འཇུག་མི་དགོས་པའོ། །གཞན་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་གལ་ཏེ་ལན་འགའ་སྦྱིན་པ་ཅི་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་འཕྲོ་བ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། །དེས་སེམས་རྣམ་པར་མི་འཕྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སེར་སྣ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩ་ནས་འབྱིན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མཐའ་ལ་མི་གནས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་བར་བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་ལ་ཉན་ཐོས་ལྟར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མི་ཟད་པ་ལ་མི་གནས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཐར་ཐུག་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་གནས་ཀྱི། སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆུང་ཟད་མི་སྲུང་


DTG134_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་མ་ཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ། །མདོ་གང་ལས། དགེ་སློང་དག་ང་ནི་སྲོག་གཅོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེར་དགོངས་པ་སྟོན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཟློ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདའ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སུས་ཀྱང་མ་བྱིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྤྲུལ་པར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པའོ་ཞེས་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་རྣམས་དང་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་འདོད་པ་རྣམས་འཁྲུལ་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ནི། །ཀུན་དུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་ཞེས་བརྗོད། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ལོག་པ་ལས། །བརྟེན་ནས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ལོག་པ་ལས། །བརྟེན་ནས་གང་དག་འབྱུང་བ་ནི། །དེ་ཅག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད། །དེ་བས་འདོད་པ་ཡང་དག་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་བརྫུན་པ་དེ་ལ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སླུ་ཆོས་ཞེས། །གང་གསུངས་དེ་ནི་བརྫུན་པ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བསླུ་བའི་ཆོས། དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་མཆོག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་ལོ། །ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་དུ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། སང་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བའི་བསམ་གཏན་ནི་བླ་ན་མེད་པའོ། །སེམས་ལ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀག་པ་སྟེ། སྤོང་དུ་བཅུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ཅད་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུག་པའི་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ནོར་བ་


DTG134_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དུ་མཐོང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཟབ་བོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། གང་མདོ་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་དགོངས་པ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྟག་པ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྟག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་རེ་རེ་ལ་ཡང་གྲངས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྣམས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་ཟིན་ཏོ། །མི་གོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོན་པ་པོས་གཞག་བླ་པ་སྟེ། དོན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་བཤད་བླ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉན་པ་པོས་གཟུང་སླའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་པ་བཟུང་བས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བླ་བའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བདེ་བར་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་དགེ་བདུན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་ཀྱང་འཐོབ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབེལ་པའི་གཏམ་གཏན་ལ་འབེབས་པས་མཁས་པ་རྣམས་


DTG134_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་མདུན་ན་མཁས་པ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དགོངས་ནས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང༌། ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་འདུན་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛུད་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པར་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་བཞིན་ནོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འོག་ཏུ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བསླབ་པ་ནི་རིག་པ་འཛིན་པ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་དང་བསླབ་པ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་བསླབ་པའོ་ཞེས་གཞི་མཐུན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དབང་དུ་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་མེད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཅིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ། ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས། སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསླབ་པ་ཤེས་རབ་གཞན་ཡོད་པ་ལྟར་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དངོས་གཞི་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། །གཉི་ག་ཡང་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་གིས་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བཟློག་


DTG134_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སྒོ་ནས་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དམུས་ལོང་ལ་གཟུགས་བསྙད་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྩལ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་ཏུ་རུང་གི་གཞན་དུ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་སྨོས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དང་ར་རོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གལ་ཏེ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་རྣམ་པར་ཞི་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་མེད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སེམས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགལ་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པར་ནི། །སེམས་ནི་ནམས་ཀྱང་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཉི་མ་དང་ནི་འོད་ཟེར་བཞིན། །དེ་དག་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང༌། །ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཀྲ་བར་འཛིན་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་


DTG134_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩ་བ་གསུམ་གྱིས་བཀག་ནས་རྩ་བ་བཞི་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་དོན་ལ་བཀྲར་འཛིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཀྲ་བར་མི་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གནས་བརྟན་པར་འདོད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅས་པས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་སེམས་ནི་གནས་སུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གནས་ཡིན་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་སེམས་དཔའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་སེམས་མེད་པ་གནས་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉིས་འགེག་གི་ཐག་པ་འདི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་ལན་འདེབས་སོ། །དོན་ལ་མི་སེམས་རྒྱུས་བྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་གནས་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་ལ་མི་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མེད་པ་ཡང་དེའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། བསྒོམས་པའི་དབང་གིས་གང་ན་སེམས་དང་སེམས་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་གནས་ཞེས་བརྗོད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་འཐོབ་བོ། །གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། བྱེད་རྒྱུའོ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བརྗོད་བཅས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ལས་སྒྲ་ཐོས་པ་དེ་ནི་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་སྟེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་བག་ཆགས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པ་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །


DTG134_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དེ། བརྗོད་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བརྗོད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེའི་འབྲུ་ཕན་ཚུན་དུ་སྦྱོར་བས་རྟ་ལྕག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བརྗོད་པ་བརྡ་ལ་འདྲིས་པ་ལ། ལྟོས་ནས་དོན་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་མེད་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་འཐད་པ་སྨོས་པ། རྗོད་པ་མེད་པར་བརྗོད་བྱ་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་རྗོད་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་ཤེས་པར་འགྱུར་པའི་རིགས་ན་བརྗོད་པ་ལ་མ་བྱང་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་ཀྱང་དེའི་བློ་མི་འབྱུང་བས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པར་ངེས་སོ། །ཇི་སྟེ་རྗོད་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་བློ་འབྱུང་ངོ་སྙམ་ན། དེ་སྤང་བའི་དོན་འགལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་ལ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བ་ཡིན་པས་རྗོད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་རུང༌། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌།


DTG134_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉི་ག་སྨོས་པས་མཇུག་སྡུད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གང་གི་རྟེན་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་རྗེས་ལ། །ཐོབ་པ་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཐོབ་པ་དེའི་རྟེན་ཏེ་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟེན་གྱི་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་པུས་ནི་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེའི་གྲོགས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གྲོགས། །ལམ་གཉིས་སུ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང༌། རྟེན་གྱི་ལམ་མོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་མོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྟེན་གྱི་ལམ་མོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་སྔར་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དགེ་བས་བརྟན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་གང་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྣམ་སྨིན་ནི། སངས་རྒྱས་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་སུ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། །སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་ཐོབ་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དོན་བརྗོད་ཀྱི། འདི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་པོའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་དབང་གིས་སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེའོ། །ཇི་སྟེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེའོ། །ཡེ་ཤེས་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ནི། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཚེ་རྣམས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་དུ་ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཁྱད་ཞུགས་པར་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་སྐྱེས་པའི་


DTG134_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ངེས་འབྱུང་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཐོབ་པ་དང་ནི་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་ན་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དག་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དག་པ་སྨོས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ཉིད་ལ་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཅིང་ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གང་གི་ཚེ་དག་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། སྐུ་གསུམ་ཙམ་དུ་མི་ཟད་ལ་དེ་ཐོབ་པས་ཀྱང་དབང་དམ་པ་བཅུ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། དག་པའི་སྐུ་གསུམ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་དེ། གང་དག་གིས་ཅི་འདྲ་བར་གང་གིས་གོས་པ་མེད་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །དད་པ་ཙམ་དང་མོས་པ་ཡིས། །སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་དྲག་རྣམས་ཀྱིས། །གོས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་དག་གིས་ཤེས་པ་གང་སྨོས་པ་ནི་སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་དྲག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཅི་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་གང་སྨོས་པ་ནི། །དད་པ་ཙམ་དང་མོས་པས་ནི། །དད་པ་ཙམ་གྱི་ཤེས་རབ་དང༌། །མོས་པའི་རྒྱུས་མི་གོས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་དང་གྲུབ་དང་ལྡན་པས་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་གྲུབ་པོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་རྣམ་རྒྱུ་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་རྟག་མི་གོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་སྟོན་ཀྱང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་དང་མི་འདྲེ་བས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། པདྨ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྐུགས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་བར་འདོད་


DTG134_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་རེ་ཞིག་མི་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །དཔེར་ན་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་ཡང་མི་རྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་བཞི་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་མ་ལྐུགས་པས་དོན་མྱོང་ཞིང་སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པར་བལྟའོ། །རྨོངས་པས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའང་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོས་དོན་ནི་མྱོང་འདོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མྱོང་བར་མོས་ཤིང་དོན་མྱོང་བར་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་དོན་མྱོང་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་གཞིའོ། །དཔེར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགོས་པ་གཉི་ག་ཅན་གྱིས་ནི་དོན་མྱོང་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུར་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་པ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པར་འདོད་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་བརྗོད་པ་ན་ཚིག་འབྲུ་མྱོང་བ་དང༌། དེ་ཉིད་ཉན་པས་ཆོས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེ་གསུམ་པོ་དག་གིས་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དཔེ་དང་བསྟུན་ཏོ། །མི་ཞིག་མིག་ནི་བཙུམས་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དཔེ་སྟེ། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཤེས་དེ་ནི། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་སྣང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཇི་ལྟར་མཛད་ཅེ་ན། ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཛད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་སིལ་སྙན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་སྙམ་དུ་བདག་


DTG134_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅག་གིས་འབར་བར་བྱའོ། །སྒྲ་འབྱུང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རྣམས་དང་ལྷའི་སིལ་སྙན་མ་དཀྲོལ་བ་རྣམས་དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་འབར་རོ། །སྒྲ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བར་གདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཟབ་པར་བརྗོད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་གམ། དེ་ལས་གཞན་པའམ། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཞིག་གམ། མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཅེ་ན། འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར། ཇི་སྟེ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཅེས་བྱར་ནི་དེ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ན་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། ཇི་སྟེ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་ཤེས་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་མ་ཡིན་གཞན་ལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ལན་འདེབས་སོ། །རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བར་ནི་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ལྟར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་དང་ནི་ཁྱད་མེད་པའི། །ཤེས་གང་དེ་ཉིད་མི་རྟོག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་ཤེས་བྱའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ། གང་ཤེས་བྱ་དང་ཐ་དད་པ་


DTG134_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་བརྟག་བྱ་མེད་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་མདོའི་སྡེ་གཞན་དག་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་གང་འབྱུང་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཆེད་དུ་འབད་མི་དགོས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་མ་གྲོལ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཆོས་དེ་དག་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་གྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འཕེན་པ་དང་གོམས་པས་ལས་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྦྱོར་བས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྟོན་ཏོ། །ལ་ལའི་རིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རྐྱེན་རྙེད་ནས་མྱུར་དུ་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བ་དེའི་རིགས་ལས་དེ་འབྱུང་ངོ༌། །རིགས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བྱེ་བྲག་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའོ། །སུ་ལ་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པའི་འཕེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚེ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཆོག་ཤེས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དོན་ཉུང་ངུས་ཆོག་པར་བཟུང་ནས་གོང་མའི་ཁྱད་པར་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་དད་པར་བྱས་སམ། ངེས་པར་བྱས་སམ། བསྒོམས་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་ཐོབ་ནས་ལྡོག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་ཐར་པ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལ་མོག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་


DTG134_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཞིས་དམིགས་ཀྱི། དེ་ཕན་ཆད་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །སྤྲོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡང་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དག་གི་ལམ་ལས་འདས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་སྐྲ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟོག་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པས་འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ་སོ་རང་རང་གི་དཔྱོད་པའོ། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་དེའི་འོག་ཏུ་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་ལངས་ནས་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེས་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཟླུམས་ནས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གིས་གནས་འགྱུར་བའོ། །གནས་གྱུར་ནས། འབྱོར་བར་བྱ་བའི་དཔྱོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཅན་གྱིས་གང་བསམས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འབྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསེར་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དཔྱད་པ་ནི་འདིར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་རྟག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་མེད་ཅེ་ན། དེ་མེད་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་སྟེ། ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་མི་རྣམས་ཆུའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཐང་བུར་མཐོང་ངོ༌། །གང་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ཟས་ཀྱི་བློ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ལ་ཡི་དགས་རྣམས་དང་དུད་འགྲོ་རྣམས་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་མི་རྣམས་མི་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ལ་མི་རྣམས་ཁ་ཟས་ཀྱི་བློ་


DTG134_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བ་དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཙང་བར་མཐོང་སྟེ། འགལ་བ་རྣམས་ནི་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དོན་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མེད་ན་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་འབྱུང་ཞེ་ན། འདི་ལ་དྲི་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མདོ་སྡེ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འཇུག །རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་ངན་བ་ཆུང་ངུའི་ནང་ན་ཉལ་བའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་དང་ཆུ་ཀླུང་དང་གླང་པོ་ཆེ་པོའི་ཤེས་པ་དང༌། རང་གི་མགོ་གཅོད་པར་མཐོང་པ་ཡང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྟེ། རང་གི་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་ན་ནི། །ཡེ་ཤེས་རྟོག་པ་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་འགྲུབ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩ་བ་ལ་གནོད་པའི་སྐྱོན་ནོམ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པར་དོན་མི་འགྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དོན་མེད་དེ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་ཐོབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དབང་རྙེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསམ་གཏན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་པའོ། །མོས་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའི་དབང་གིས་སོ། །འདི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་དག །དངོས་པོ་དེ་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་གྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་བློ་ལྡན་ནོ། །ཞི་བ་ཐོབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའོ། །


DTG134_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཀུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལྟར་དོན་དུ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་དོན་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི། ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་གང་ཡང་མེད་པར་མངོན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་བ་རྟོག་མེད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དོན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་མེད་པས་ན་རྣམ་རིག་མེད། །ཆེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཉིད་དུ་སྔར་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ལས་ཀྱང། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ནས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱོང་ངོ༌། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་ལྔ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་གཞས་པས་གནས་ཏེ་བདག་ཆག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཅག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ངར་འཛིན་པ་ལ་གནས་སོ། །གནས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། ང་དང་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ལ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ཤེས་རབ་


DTG134_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། །ཁྱོད་ཉིད་མཐོང་བ་འཆིང་བ་སྟེ། མ་མཐོང་བ་ཡང་འཆིང་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཉིད་མཐོང་བ་གྲོལ་བ་སྟེ། མ་མཐོང་བ་ཡང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འཁོར་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མཐའ་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་བྱས་པར་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བར་ཆད་བྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། །དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་བྱང་ཆུབ་ལ། གཏན་དུ་བགེགས་བྱེད་མ་ཡིན་གྱི། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དང་ནི། །ཉན་ཐོས་ས་དག་བགེགས་བྱེད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་ཏེ། ཤིང་ཚིག་པའི་མེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་བོར་བས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་


DTG134_Page_0544
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉི་ག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །ཤེས་བྱའི་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཙམ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་བདག་གི་དོན་དུ་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྦྱོར་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉིས་ཀྱི་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །མི་གནས་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་པས་མི་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །གཏན་དུ་བའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མར་མེའི་འོད་བཞིན་དུ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས་གཟུགས་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་གནས་སོ། །གོང་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གོང་ན་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གོང་ན་ནི་ཐེག་པ་གཞན་མེད་པས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྡུད་དེ། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རྣམ་ལྡན་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་


DTG134_Page_0545
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལྔ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེའི་བགེགས་སུ་གྱུར་བའི་ལས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མཐུ་མངའ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ནོར་ལ་སོགས་པ་མི་སྒྲུབ་པ་དེ་བརྗོད་དེ། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་དང་སྦྱར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་མཐོང་ནས་སྤྱད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་དེ་དག་ལ་མི་སྦྱིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་མི་ནུས་པས་འདི་བསྒྲུབས་ཀྱང་ཅི་ཕན་སྙམ་མོ། །དཔེར་ན། མ་ནི་བྱིས་པའི་བུ་རྣམས་ལ། ནུ་ཞོ་བླུད་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། །ཁ་ཡི་བུག་ཟུམས་པ་ཡི། །བུ་ལ་མས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱ། ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ལས་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་དེ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་བག་མེད་པས་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་མཐོང་ན་མི་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་དབུལ་པོར་གྱུར་པ་ནི་བླའི། འདི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་མི་སྒྲུབ་པོ། །འདི་ལྟ་བུས་ཀྱང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ནི་དབུལ་པོའོ་ཞེས་གང་ཞིག་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཡང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་པས་བདེ་བར་གྱུར་ན་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེས་རྒྱགས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་དེ་ལ་ཡང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་རྣམས་ལ་ནོར་མེད་དགེར་


DTG134_Page_0546
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་ཏེ། །ཉིས་ན་དབུལ་བར་གྱུར་ཉིད་བླ་ཡི་སྡིག་སྤྱོད་དེ་ལྟ་མིན། མ་རབས་སེམས་རྒྱགས་གྱུར་ན་དབང་པོའི་རྟ་འཁྲུལ་ཏེ། །རིགས་པ་མིན་དང་ཕོངས་པ་ཀུན་གྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་ཆེས་མང་བ་དག་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུ་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་མི་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་གཅིག་པུ་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ནི་བླའི། འདིས་གཞན་མང་པོ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅས་པས་སྡུད་དེ། ལས་དང་སྒྲིབ་དང་མངོན་གྱུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་འོག་ཏུ་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལྟར་འཁར་བ་དང་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེའི་མཐུ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་པའི་གནས་ཏེ། གནས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པ་དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱང་མི་འབྱེད་ལ། སྙིང་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ཡང་མི་འདོར་རོ། །གནས་ནི་གང་དེའི་གྱུར་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་བ་ནི་འཁྲུལ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་དབྱངས་ཐག་ལ་འཕྱང་མོ་ཉུག་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཅར་གཏོགས་པའོ། །གནས་ནི་དེ་ཉིད་གཉི་གའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ངོ༌། །གང་གི་གནས་ཤེ་ན། གྱུར་བའི་སྟེ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྱུར་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་


DTG134_Page_0547
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་ནི་འགྱུར་གྱུར་པ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་འཁྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་དེའི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ནའོ། །ཀུན་ནན་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་ལྡོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཆ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དེ། ལྡོག་པ་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་དངོས་པོར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། མོས་པའི་དབང་གིས་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །མོས་པ་དང་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་གནས་པས་འཛེམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་ནས་གྱུར་པ་ནི་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་དང་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་སྣང་བ་སྟེ། བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རེས་འགའ་ནི་དེ་ཁོ་ན་སྣང༌། རེས་འགའ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་སྣང་སྟེ། ལངས་པའི་འོག་ཏུ་སྟེ་ས་དྲུག་པའི་བར་དུའོ། །བསྒོམས་པས་གྱུར་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྣང་བར་གནས་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟེ། ས་བཅུ་པའི་བར་དུའོ། །འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་


DTG134_Page_0548
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དེ་ཁོ་ན་སྣང་བ་དང་མཚན་མེད་དག་ཉིད་ལ་དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་མ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །གྱུར་པ་དམ་པ་ནི་གོ་བླ་སྟེ། བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞིང་དེ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ནི་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་ཞི་བར་མཐོང་བས་སོ། །གྱུར་པ་དམན་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི་གོ་བླ་བསམ་བཤད་དོ། །གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་ནས་དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་བར་མ་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གདུལ་བ་ལ་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཞུན་འགོད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་བའི་སྐབས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་བསྒྲིབས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་དུ་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་རིག་པ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མི་སྣང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲིབས་ནས་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྣང་སྟེ། རིག་པས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དོན་མེད་པ་དང་དོན་ཡོད་པ། །མི་སྣང་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་སྣང་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །སྣང་བ་ནི་དོན་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གདུལ་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་མི་སྣང་བ་དང་དེ་ཁོ་ན་སྣང་བ་འདི་ནི་གནས་གྱུར་པའོ། །འདོད་དགུར་སྒྱུར་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཐར་པ་སྟེ། རང་དབང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་འདོད་དགུར་སྒྱུར་བ་འཐོབ་པ་ནི་འདོད་པ་བཞིན་


DTG134_Page_0549
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱོད་པས་གྲོལ་ང་ཞེས་བྱའོ། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་ལགས། །མཚུངས་པར་ཤེས་པ་ནམ་སྐྱེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཉིད་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་གཏོང་མིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡང་འཁོར་བ་ལ་འཁོར་བའི་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་གོ །ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ལས་གུད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་རྙེད་དོ། །མི་འཐོབ་མིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སྤོང་བའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའོ། །སྤོང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པས་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་ན་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་འོག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་ནི་བསྩགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གནས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ལ་གནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡོད་ན་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མྱོངས་ཏེ། དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དང་ཆོས་མྱོང་བར་མཛད་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེན་པའི་མཐུས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པས་ས་ཆེན་པོར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱེའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་


DTG134_Page_0550
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེའི་མཐུས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཞན་དག་ལ་མིང་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་སྔོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡོམས་པའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་སྡོམ་མོ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ལོག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་ལོག་པར་གྱུར་ན་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གྱུར་པའོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་གྱུར་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་གང་ཡང་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟག་ལ་ཡོད། དབང་བཅུ་སྟོན་ཏེ། ཚེ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལ་དབང་བ་ནི་གང་འཁོར་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། གཞན་དག་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོ་བྱད་ཀྱང་སྒྲུབ་ཅིང་དེ་ལ་དེ་དག་གི་སེམས་གཏོང་པའོ། །ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་ནི་ཟས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོ་བྱད་ནི་འཚོག་ཆས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་སྟེ། བསམ་པ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོ་བྱད་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་


DTG134_Page_0551
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆར་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ལ་དབང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་འཛུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། །ཇི་སྐད་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་སྨོན་པ་འགྲུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མོས་པ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་ས་ལ་སོགས་པ་གསེར་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བས་དེའི་མོས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། ཇི་ལྟར་སྔོན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་མོས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་དོན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མ་བཏང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་བསྡུས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་དབང་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདུས་བྱས་སུ་སྣང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་


DTG134_Page_0552
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་ནས་དེ་དག་ལ་ཡང་དང་ཡང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །རྟོགས་པར་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་དེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་འདི་ནི་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ལ། གང་ལ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡང་མེད་པས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་སྙམ་པ་ལ། སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། དེ་ལ་གདགས་པ་ཐ་དད་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་འདི་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་རིགས་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་གཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཏེ། དེ་ནི་ཐ་དད་དེ། རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐ་དད་པས་སྦྱོར་བ་ཡང་ཐ་དད་དེ། དེ་ལས་སངས་རྒྱས་ནི་གཅིག་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །དོན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཟད་ན་ནི་སོ་སོའི་ཚོགས་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་ལ་ནན་ཏན་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ནི་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇོག་པར་མི་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་དག་མཛད་པར་མ་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་


DTG134_Page_0553
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཡང་ཐོག་མའི་མཐའ་མེད་པར་འདོད་དེ། སངས་རྒྱས་གཞན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་ནི་འདིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འདོད་དེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གློ་བུར་དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེར་ཟུག་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་སྔོན་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཇི་སྲིད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། རྟོག་གེར་རྟོགས་པ་དཔེར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་རྟོག་གེའི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མོས་པ་དང་ཆོས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འཐོབ་པས་ན་རེག་པས་འཐོབ་ཅེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཏེ། འཐོབ་པས་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ། །རྣམ་པ་ལྔ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་ལྔ་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་


DTG134_Page_0554
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མའི་རྒྱུ་ཡངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྲབ་མོ་གཞིག་པར་དཀའ་བ་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་རྡོ་རྗེས་ནི་ཤིན་ཏུ་སྲ་བ་གཞིག་པར་དཀའ་བའི་རྡོ་རྗེ་ཡང་ཕིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞིག་པར་དཀའ་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་སྲ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་ལམ་ཡིན་པས་རྡོ་རྗེ་དང་བསྟུན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་གནས་གྱུར་པས་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་བོ། །འབྱོར་པ་རྣམ་པ་ལྔས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་གྱུར་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་མཛེ་ཅན་ལུས་འདོར་བ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་གཅོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་མཛེ་ཅན་སྒྲིན་པོ་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་ལ་བརྟན་པ་བཞིན་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྱུར་རོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་བསྟན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་འགྱུར་བ་དང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། མཚན་དེ་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དེ་དང་དེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དབྱངས་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ལ་ཡང་དབང་འབྱོར་ཏོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་ལ། རྒྱ་ཆེ་བའི་བདེ་བར་གནས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་


DTG134_Page_0555
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་བདེ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མིང་གི་ཆོགས་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བ་དང༌། འཁོར་བ་བསྡུ་བ་དང༌། དཀར་པོའི་ཆོས་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་བསྒྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་འགུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀའ་པོའི་ཆོས་བསྡུ་བ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གྱུར་པས་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དམིགས་པ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་བསྙེལ་པ་མི་མངའ་བའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་གཟིགས་པ་གང་ལས་བྱུང་བའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང༌། ཤེས་བྱ་གཞན་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་གིས་དགའ་ལྡན་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་དེ་དག་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །ཆོས་ཇི་སྙེད་ཅིག་གི་གནས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བར་སྨྲས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གསུམ་གྱིས་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བྱ་ན་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ནི་གསུམ་གྱི་གནས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལྷ་དང་


DTG134_Page_0556
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕགས་པ་དང་ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་སོ། །དེ་ལ་ལྷའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལན་མང་དུ་གནས་པ་མཛད་དོ། །འཕགས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་སོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་སོ། །སྣ་ཚོགས་འདི་དག་གིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རང་གིས་དབྱིངས་བརྙེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རང་གི་དབྱིངས་བརྙེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྙེས་པའོ། །དགའ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་མ་རྙེད་པས་རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགའ་བ་དང་བྲལ་ཏེ། མགོ་བཅད་པ་དང་འདྲ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་དགའ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་འདོད་པས་ནི་དེ་ཐོབ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགའ་བ་དེ་གང་ཞེ་ན། མཐུ་དང་བྱ་བ་གྲུབ་དང་ཆོས་རོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགའ་བའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དེའི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་དུ་མའི་བྱེ་མ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་རྙེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ལ་མཐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངའ་བ་དེ་དག་ལ་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཏེ། སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའོ། །དེ་གྲུབ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དུས་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་བྱ་བ་གྲུབ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་དགྱེས་པ་སྐྱེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རོ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་


DTG134_Page_0557
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱའོ། །དེའི་འབྱོར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། དོན་འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཞེའོ། །རྟག་ཏུ་མི་ཟད་གཟིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་ལ་སོགས་པ་བདག་ལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རོ་གཅིག་པ་དེ་དག་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད་པར་གཟིགས་ནས་དགྱེས་པ་སྐྱེའོ། །མཆོག་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་གནས་ཉིད་དེ་དེ་ཡོད་ན་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཉི་མ་དང་འོད་ཟེར་གྱི་ཚུལ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་དེ་ཉིད་གནས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དམན་པ་ལ་མོས་པ་སྟེ། དེ་དག་དང་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ས་ཆེན་པོར་ཆུད་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྡུས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་དག་པའམ། གང་ཞིག་གྱུར་པས་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཅན་དེ་གཉེན་པོས་བསྩལ་ན་ཡོན་ཏན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་སྨན་ནང་མེད་ཀྱིས་དུག་བསལ་ན་སྨན་ནད་མེད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་བརྗོད་


DTG134_Page_0558
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྱུར་པ་ཡང་སྔོན་བྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། སྔོན་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བོ། །གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །དེ་གྱུར་པས་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པས་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་སོ། །དབང་འབྱོར་བས་ས་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཞིང་ལས་དང་ཆོད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །ཐ་སྙད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གྱུར་ནས་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བོ། །སེལ་བབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འཇིག་རྟེན་ན་མཛའ་བོ་དང་ནོར་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བྱུང་བའི་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་བོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་འཐོབ་བོ། །གནས་དང་དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེར་མེད་དོ། །གནས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་


DTG134_Page_0559
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་པ་སྟོན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལུས་གཞན་དང་གཞན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །གནས་པ་ཐ་དད་ཡོད་མ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། །དེ་ལ་གདགས་པས་ཐ་དད་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ལ། དགོངས་པ་དང་ཕྲིན་ལས་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །ཐ་དད་པ་འདི་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདི་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སློབ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བརྗོད་དེ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་རྣམས་སོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཁའི་རྣ་བ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ནི་སེན་མོ་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མོད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་དེ་དག་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌།


DTG134_Page_0560
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །སྟོབས་བཅུ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་ནི་ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ང་ལ་ཆོས་འདི་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་དང་པོའོ། །ང་ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་ང་ཟག་པ་འདི་དག་མ་ཟད་དོ་ཞེས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་གཉིས་པའོ། །ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་བཤད་པ་དེ་ནི་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་གསུམ་པའོ། །ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གང་དག་བཤད་པ་དེ་དག་བསྟན་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདི་རང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་པའི། །མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་ནས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཀུན་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་འདུན་པ་སྟེ་ཐ་མ། བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྦྱོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཅས་པར་བྱ་བ་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མེད་པ་འདི་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་དང་པོའོ། །སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་


DTG134_Page_0561
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ཁ་ཅིག་གུས་པར་ཉན་ཅིང་རྣ་བ་གཏོད་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཀྱང་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར། ཡིད་བདེ་བར་མི་འགྱུར། ཐུགས་ཡ་ཡ་པོར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། བཟློག་སྟེ་ཁ་ཅིག་གུས་པར་མི་ཉན་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྦྱར་ཏེ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་སུ་མི་འགྱུར། མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་མི་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་གུས་པར་མི་ཉན་ཀྱང་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པ་དང་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་གཉེ་གར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་མཁྱེན་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་ཅན་དུ་བཞུགས་སོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་བག་ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཏེ། འོག་ནས་འཆད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་མ་འདྲེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོང་རྒྱུ་བ་ན་རེས་འགའ་གླང་པོ་ཆེ་གཏུམ་པོ་དང༌། རྟ་གཏུམ་པོ་དང༌། བ་རྡུང་ཁུས་མ་དང༌། ཁྱི་ཟ་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བ་དང༌། ཚང་ཚེང་མས་འཛིངས་པར་འགྲོ་བ་དང༌། སྦྲུལ་ལ་རྐང་པ་གཉིས་ཀས་བརྫིས་པ་དང༌། གང་དུ་བུད་མེད་མི་རིགས་པ་སྐྱེས་པས་བོས་པའི་ཁྱིམ་དེ་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་དང༌། དགོན་པར་ལམ་ནོར་ནས་ལམ་ལོག་པར་འགྲོ་བ་དང་ཆོས་རྐུན་རྣམས་དང༌། རྐུན་པོ་རྣམས་དང༌། སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། སྦྱང་ཀི་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བ་དང། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འཁྲུལ་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་རེས་འགའ་དགོན་པ་ན་ནགས་ཁྲོད་ཆེན་པོར་རྒྱུ་བ་ན་ལམ་ནོར་ཏེ་གྲོང་སྟོང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྒྲ་འབྱིན་པ་དང༌། སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང༌། ཀུ་


DTG134_Page_0562
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅོ་ཆེར་འདོན་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་ཉེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གད་མོ་རྟ་གད་མོ་སྣང་བར་དགོད་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཅ་ཅོ་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མཛད་པ་དང་གསུངས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་གྱི། ལངས་ན་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཕུང་པོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡལ་བར་འདོར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་དེ་ལྟ་བུ་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། འདུན་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཐོབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རེས་འགའ་ལུས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ལ་འཇུག །རེས་འགའ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་གོ །ལུས་ཀྱི་ལས་ཇི་ལྟ་བར་ངག་གི་ལས་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་གསུམ་པོ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལས་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་དེའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པར་གྱུར་རོ། །ཐམས་


DTG134_Page_0563
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་རྟོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དེའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་སྔས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ལུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་འདིར་བསྟོད་པའི་སྒོ་མས་ཚིགས་སུ་སྦྱར་བ་བྱས་ཏེ། དེས་ཡོན་ཏན་འདི་དག་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་བོ་དག་སྙིང་བརྩེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དུས་ན་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའི་བསམ་པ་ནི་བྱམས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དུས་ན་དེ་དང་བྲལ་བར་ཤོག་ཅིག་པའི་བསམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །བདེ་བའི་དུས་ན་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་ཤོག་ཅིག་པའི་བསམ་པ་ནི་དགའ་བའོ། །དགོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །བདེ་བ་དང་ཕན་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་བཏང་སྙོམས་ཏེ། བཏང་སྙོམས་ནི་བརྟུལ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བསམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་ཕྱག་འཚལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཁྱད་པ་བསྟན་པའོ། །ཐུབ་པས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཟིལ་མན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ཁྱབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། ཟད་བར་གྱི་སྐྱེ་བ་ཆེད་བཅུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་གཞག་པ་འདིར་ནི་རྣམ་པར་


DTG134_Page_0564
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་གྲོང་ངམ་འབྲོག་གང་སུ་སོང་ན་སེམས་ཅན་གཅིག་འགའ་ལ་འཐབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་འབྱུང་བ་དེར་ཡང་མི་འཇུག་གོ །སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ཡང་སྐལ་པ་ཡོད་པ་རྣམས་འདུལ་བར་གཟིགས། གཤེགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་ཏེ། དེ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །མ་ལུས་པ་དག་འདུལ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བས་འབྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་གཞན་དག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཙམ་སྤོང་བ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་འདུལ་གྱི་གཞན་ནི་མི་འདུལ་བ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་སེལ་བ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྤོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གདོན་གྱིས་ཟིན་ལ་གནོད་གསལ་ཕྱིར་ནི་སྨན་པ་བརྡེག་པ་དང༌། །ཚིགས་རྩུབ་སྨྲ་བ་སྤྱོད་བྱེད་ཟིན་པ་བརྡེག་པར་མི་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་འཇུག་པ་མི་མངའ་ཞིང༌། །ཉོན་མོངས་ཟིན་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་ནི་བཞུགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང༌། ཆགས་པ་མི་མཛའ་བ་དང༌། ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཤེས་པ་གང་ལ་སྨོན་ནས་མཉམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་ཀྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཁྱེན་པས་ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་བཞིན་ནོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་མཁྱེན་པར་གྱུར་ཟིན་པས་མཁྱེན་པ་ལ་ཆགས་པ་མི་མངའ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱའི་


DTG134_Page_0565
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞན་པ་སྟེ། སྐྱོན་མེད་བཞུད་ཀྱང་མཉམ་པར་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་རྟག་ཏུ་འདྲི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་ལྡོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་འགྲེལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། གནས་དང་གནས་པ་བཤད་བྱ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཏེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་ནི་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྟོན་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་དང༌། ཤེས་པ་སྟེ། ངག་ཀུན་དུ་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་བློ་གྲོས་མི་ཐོགས་པ་ནི་མཁྱེན་པ་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཞན་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་སྐད་ཐ་དད་པར་རང་རང་དང་ཕན་ཚུན་མིང་གཞན་གྱིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཤེས་པ་ལ་བློ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་ནི། ཆེད་དུ་བཞུད་དང་དེ་དག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལེགས་འདོམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་ནི་མཛེས་པར་འདོམས་པ་ཡི་པས་ལེགས་པར་འདོམས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི་འདོམས་པའོ། །ཆེད་དུ་བཞུད་ནས་ལེགས་པར་འདོམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཞུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་འདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་རྣ་བའི་


DTG134_Page_0566
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་ཤེས་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་པའི་འདུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་སྒྲ་དོན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱང་རིང་པོ་ཡང་གནས་ནས་ཇི་ལྟར་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་མཁྱེན་ནས་ལེགས་པར་འདོམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོངས་པ་ལ་ལེགས་པར་འདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་འོངས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་ལ་ལེགས་པར་འདོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་འགྲོ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ལེགས་པར་འདོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་གནས་ཡིན་པས་དེ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཁྱོད་མཐོང་ན། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་མཐོང་ན་ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེས་པོའོ་ཞེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞིའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་བསྟོད་པ་ནི། ལེན་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་དང༌། སྤྲུལ་པ་དང་ནི་བསྒྱུར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་དང༌། ཇི་སྲིད་དུ་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་སྐུ་ལུས་ལེན་པ་དང༌། བཞུགས་པ་དང་འདོར་བ་ལ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་སྔོན་མེད་པའི་གཟུགས་སྤྲུལ་པ་དང༌། སྔོན་བྱུང་བའི་གཟུགས་གསེར་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་བསྒྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཀུན་དུ་འཛིན་


DTG134_Page_0567
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའོ། །སྟོབས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་བསྟོད་པ་ནི། ཐབས་དང་སྐྱབས་དང་དག་པར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་ལས་དང་དག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། དོན་བཞི་པོ་དག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སླུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་སྟོབས་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་ལས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་བདེ་འགྲོའི་ཐབས་སོ། །མི་དགེ་བ་ནི་ངན་འགྲོའི་ཐབས་སོ་ཞེས་དེ་སྟོན་པ་ལ་བསླུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ལོག་པ་སྟེ། མི་དགེ་བ་ལས་བདེ་འགྲོའོ། །བདེ་བ་ལས་ནི་ངན་འགྲོ་ཞེའམ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་འམ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་གི །རིམ་ལ་སོགས་པས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇོམས་ཏེ། གནས་དང་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ ། སྐྱབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཡང་སླུ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཐོགས་པ་མེད་པ་སེམས་ཅན་ནི་ལས་ཀྱིས་མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ངན་པ་དང༌། བཟང་པོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འཇོམས་སོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་དག་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་དག་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་པ་དང་གཏན་


DTG134_Page_0568
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བའོ། །འདི་ལ་ཡང་སླུ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེར་ཡང་བདུད་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇོམས་སོ། །ངེས་འབྱུང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ལྷག་མའི་ལས་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་ན་སླུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཉེ་བར་འདུག་སྟེ། བླ་ན་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བས། ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་ཡང་བླའོ་ཞེས་ཟེར་པ་དེ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་འཇོམས་སོ། །མི་འཇིགས་བ་རྣམས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས། ཡེ་ཤེས་དང་ནི་སྤངས་པ་དང༌། ངེས་འབྱུང་བགེགས་བྱེད་སྟོན་མཛད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཟག་པ་འདི་དག་སྤངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱའོ། །ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་གང་དག་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གང་དག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་བྱེད་པ་སྟེ། བར་དུ་གཅོད་པ་དང་བགེགས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །འདི་གཉིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། བདག་གཞན་དོན་ལ་བུ་སྟེགས་གཞན། །མི་ཚུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་མི་ཚུགས་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་སྟོན་ཏོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་དང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་བསྟོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅུད་པ། འཁོར་དུ་ཚར་བཅད་གསུང་མཛད་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་རྣམས་སྟོན་ཏེ། སུ་ལ་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་སྦ་བར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེས་ནི་སྤྱོད་ལམ་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཚར་བཅད་ནས་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉིས་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་ཉན་པ་དང༌། གུས་པར་མི་ཉན་པ་དང༌། གཉི་ག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་


DTG134_Page_0569
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའི་ཚོགས་སྡུད་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བོད་པའི་ཚིག་གོ །བག་ཆགས་ལེགས་པར་བཅོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བསྟོད་པ། གཤེགས་བཞུགས་ཀུན་དུ་རྟག་པར་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་གང་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་གཤེགས་པའོ། །བཞུགས་པ་ནི་ཤིང་དྲུང་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་པོ་དག་གིས་བཞུགས་པའོ། །ཀུན་མཁྱེན་མ་ལེགས་སྤྱོད་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཀྱང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བཅིང་བས་བྱས་པའི་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གནས་བརྟན་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་སྤྲེའུར་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཆིང་བ་ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་སྤྲེའུ་ལྟར་མཆོད་ཞིང་འགྲོའོ་ཞེས་གྲགས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཚེ་རབས་མང་པོར་སྨད་འཚོང་པར་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ལྷག་མས་བདག་ཆ་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མངའ་བས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད། །ཁྱེད་ནི་ཡང་དག་དོན་དུ་ན། །ཀུན་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལྟར་འཆོས་པ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་སོ་སོར་བོད་པའི་ཚིག་གོ །བསྙེལ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟོད་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་མཛད་ལ། །ཁྱོད་ནི་དུས་ལས་ཡོལ་མི་གདའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་གང་གི་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉེ་པར་བཞུགས་ཤིང་དུས་ལས་ཡོལ་བར་མི་མཛད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆུ་སྲིན་གནས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ནི། །དུས་ལས་ཡོལ་བར་འགྱུར་ཡང་སྲིད། །བེའུ་ལྟ་བུའི་འདུལ་བ་ལ། །སངས་རྒྱས་དུས་ལས་ཡོལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཡོད་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མཛད་པ་འབྲས་


DTG134_Page_0570
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་ཡོད་པར་མཛད་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་སྟེ། མཛད་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བས་མི་བསྙེལ་ལོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བསྟོད་པ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གདུགས་ཞག་གཅིག །ཆེས་བྱའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཁྱེན་པ་སྟེ། དེས་སུ་ནི་འཕེལ་སུ་ནི་འགྲིབ། སུ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡིན། སུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་མཚན་ལན་དྲུག་འཇིག་རྟེན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་གོ །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ལས་ཅན་དང༌། ཕན་པར་བྱ་བ་བསམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་མས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་གིས་བསྟོད་པ། གཤེགས་དང་ཐུགས་སུ་ཆད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཆོས་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དྲུག་སྟོན་ཏོ། །མཁྱེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དུས་གསུམ་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་གསུམ་བསྟན་ཏེ། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས། །ཀུན་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟོད་པ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཀུན། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་བརྙེས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ།


DTG134_Page_0571
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །སྐུ་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྙེས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་མཁྱེན་པར་མ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དེ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་སྟེ། སོམ་ཉི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདུད་པ་འགྲེལ་པ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བྱེ་བྲག་དུ་བྱས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པ། སྲི་པ་མི་མངའ་སྐྱོན་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྲི་པ་མི་མངའ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྐྱོན་མི་མངའ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྙོག་པ་མི་མངའ་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། རྙོག་པའི་རྒྱུ་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དེ་མེད་པས་རྙོག་པ་མེད་པའོ། །བཞུགས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་སྔོན་དུ་དྲངས་པའི་སྦྱོར་བས་བསྐྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མི་བཞུགས་པའོ། །གཡོ་བ་མི་མངའ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་མཉམ་པར་གཞག་པས་མ་གཡེངས་པ་ནི་མི་གཡོ་བའོ། །ཆོས་ཀུན་ལ་མ་སྤྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཡང་ཆུང་ཟད་ཀྱང་སྤྲོས་པ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་འཆད་དོ། །ཁྱོད་ནི་དམ་པའི་དོན་གྲུབ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ།


DTG134_Page_0572
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་མེའི་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ས་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཉིད་བརྙེས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་འགྲེལ་བ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལས་སྟོན་ཏོ། །མི་པས་མཚུངས་པ་མ་མཆིས་པའི། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་དང༌། འཁོར་མ་གདའ་ལ་རྣམ་ཀུན་དུ། །ལྷ་མིས་མཐོང་བས་ཡང་མ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་མཐོང་བ་སྡུད་དོ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གིས་ནི་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་འདི་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཟབ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་དེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེ་མེད་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་གཞན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས་སྐྱེ་མེད་སྐྱེ་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། མི་གནས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཐམས་ཅད་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབད་པ་ཡང་མེད་ལ་སེམས་ཅན་


DTG134_Page_0573
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་དོན་ཡང་མཛད་དོ། །གནས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ཟས་བཞི་པོ་ནི་གསོལ་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་མ་དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཅན་མཐའ་དག་གནས་པར་འགྱུར་བའོ། །དག་པ་དང་མ་དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ལུས་དག་པ་དང་མ་དག་པ་སྟེ། སློབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་གྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ལྟར་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟས་ཀྱང་ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་དེ་དག་མི་གསོལ་ལ། དེ་དག་གིས་དེ་དག་གནས་པའང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་དེ་ལྟར་སྟོན་ཅིང་གནས་པར་ཡང་མཛད་དོ། །ཐ་དད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཟབ་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། སྐུ་མང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཕྲིན་ལས་གཅིག་པ་དག་པ་སྟེ། སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། མི་བརྟན་པ་བརྟན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་མི་བརྟན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བརྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་གཞན་ནོ། །གང་ཡང་མངོན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་ཅེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་རེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་


DTG134_Page_0574
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་གྲངས་ལས་འདས་པ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་དངོས་མེད་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པར་བྱས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། །ཆགས་པ་མ་ཡིན་མི་ཆགས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་དེས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་སྤངས་ལ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་མི་སེལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོ་བྱད་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ། །གལ་ཏེ་བག་ལ་ཉལ་སེལ་ན་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་མིན་མཁྱེན་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ནས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྟེ། དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །ཕུང་པོ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། །སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ཀུན་མ་བརྟགས་པས་འདས་ཏེ། དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལའང་རྣམ་པར་བཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལའོ། །དེ་ལས་གཞན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མིན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་གྲོལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་བཏང་བས་ལེགས་པར་འདས། །


DTG134_Page_0575
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་ཤིས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། །ཀུན་ཀྱང་འདྲེས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་དུ་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོར་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་འདྲེས་པ་དང་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་དག་གོ །ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། རྒྱ་མཚོར་ཆུ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་བབ་པའི་ཀླུང་གི་ཆུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཉ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱས་སོ་བྱེད་དོ་བྱའོ་ཞེས། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་དགོངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་མཛད་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་མི་སྣང་སྙམ་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཉེས་པས་མི་སྣང་སྟེ། སྣོད་ཆག་པའི་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་སྣོད་ཆག་པའི་ནང་དུ་ཟླ་བ་མི་སྣང་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་ཉེས་པས་ཆུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་ཀྱི་རླན་མེད་པ་དག་གི་རྒྱུད་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་མི་སྣང་སྟེ། རྒྱུད་ཀྱི་ཉེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་ལྟ་བུ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། མཉེན་པའི་བདག་ཉིད་ཡི་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསུངས་པས་སོ། །གང་དག་སྐལ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་ནི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་དག་མི་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྲིན་ལས་རྣམས་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉི་བཞིན་དུ། །དེ་དག་ཆོས་འདོད་ཁྱབ་པར་མཛད། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་དག་གི་རང་བཞིན་གྱི་འོད་ཟེར་སྟོང་གི་ཕྲེད་པ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་རྣམས་ནི་བཤད་པས་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་ཁྱབ་པར་མཛད་ནས། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཉིད་དོ། །རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ལ་ལར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟོན། །ལ་ལར་མེ་བཞིན་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་ཁ་ཅིག་ཏུ་འབར་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་འཆི་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་


DTG134_Page_0576
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ཁ་ཅིག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་མཛད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཟུགས་པ་ལ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། སངས་རྒྱས་འཕགས་མིན་ཆོས་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་མཆོག་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྨིན་པ་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་པས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དང་ངན་སོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྷའི་གནས་པས་དེ་ལ་དམིགས་ནས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་བཞུགས་པ་མཆོག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཚད་མེད་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚངས་པའི་གནས་པས་དེ་ལ་དམིགས་ནས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཆོག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་པའོ། །སྐུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། དེ་དག་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནི་འདིར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཐ་དད་པ་ལ་ལོ། །གང་དུའང་རྣམ་པར་དཔྱོད་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་རྣམས་ཀུན་དུའང་སྣང་མོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྐལ་པ་མཉམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི། ཉོན་མོངས་ཐུལ་ལ་སྤངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐུལ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་


DTG134_Page_0577
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར། སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་དང་འདྲ། །དཔེར་ན་སྔགས་ཀྱིས་བསད་པའི་དུག་ནི་ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དུ་འགྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མེད་ཅིང་བག་ལ་ཉལ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བག་ལ་ཉལ་ལྷག་མ་འཇོག་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དྲན་དང་ཤེས་པས་ཟིན་པའི་ཉོན་མོངས་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་འགྲུབ་པས། །ཡང་པར་གྱུར་པ་ཁྱོད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡོ་བྱད་རྣམས་སུ་འགྱུར་པ་ལགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ན། དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་འཁོར་བ་ཡང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་རིགས་པས་ནམ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་བསམ་པར་མི་ནུས་པའོ། །ཟབ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཟབ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་དང་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དབང་སྒྱུར་པའི་དང་ཅན་ཏེ། བཞེད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པར་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་ཟློ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་པ་སྤྱིར་གཏང་བ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏེ། བསྒྲིབས་ཤིང་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བསྒྲིབས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན། །མཚམས་མེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན། བླུན་ཞིང་ལྐུགས་པ་ཡིན་


DTG134_Page_0578
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་རིགས་ཅན་ཏེ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །ངེས་པ་གཉིས་ནི་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་ངེས་པའོ། །ཡུལ་འདི་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མངའ་དབང་མི་མངའོ། །དེ་ལ་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཕ་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར་པས་ཏེ། དཔེར་ན་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་འཕགས་སྐྱེས་པོས་གནོད་པ་བྱས་ཏེ་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་པའི་ངང་ཅན་ཞེས་སྤྱིར་བཏང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་པའི་ཡུལ་འདི་བྱས་ཏེ། མཚམས་མེད་པ་ཡི་ལས་རྣམས་དང༌། །ཉོན་མོངས་དྲག་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། །མི་སྙན་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་མེད། །སྒྲིབ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་པས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ། རྣམ་པ་ནི་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་རྒྱན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པའི་དོན་ཡང་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ་པདྨ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དོན་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། རྣ་པར་གྲོལ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་


DTG134_Page_0579
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏེ། རྟག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་ལྡན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའ་བ་སྟོན་ཏོ། །བརྩལ་མི་དགོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་རྣམས། །རྗེས་སུ་སྦྱིན་མཛད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཏོ། །དབང་དུ་མ་གྱུར་རབ་ཏུ་རྒྱུ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོར་འདིར་འདོད་པ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་འདི་དག་ཀུན། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། བསམ་པར་བྱ། རྗོད་པར་བྱ་ཞིང༌། བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀོད་པ་སྟེ་སྤྲས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཡང་ན་བཀོད་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གིས་མཆོག་ཏུ་འབར་བའོ། །དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ནི་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དང༌། ཤེལ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོའོ། །རྡོའི་སྙིང་པོ་ནི་ཨིནྡྲ་རྙི་ལ་དང༌། མཐོན་ཁ་དང༌། མཐོན་ཁ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །མུ་ཏིག་དམར་པོ་ནི་སྲོག་ཆགས་དམར་པོ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་ཀྱི་སྟེ། དེའི་ཁོང་ནས་བྱུང་བའི་མུ་ཏིག་ནི་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་དེ་ནི་གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་


DTG134_Page_0580
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་རྒྱས་པར་འགེངས་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རྒྱས་པར་འགངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་དག་སྟེ། དེ་ན་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པས། གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ཆ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའམ། ཡང་ན་གང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་ཆད་པའོ་དེ་ན་སྟེ། འདིས་ནི་ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་གནས་སམ་ཡུལ་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས། ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེའི་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེའི་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའམ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དབང་སྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དབང་སྒྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་


DTG134_Page_0581
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཡིད་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་གཞན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་དེ་ལྟར་སྣང་སྟེ། འདིས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། བདག་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གནས་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེར་ནི་ཆེན་པོར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕྱོགས་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་མིའམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཞབས་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏེ། དེར་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཞབས་འབྲིང་བ་ཡིན་གྱི། གང་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྲུལ་ལོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བླ་བསམ་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བརྟན་པ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །བརྟན་པ་ནི་ཟས་ཏེ་འདིས་ནི་དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་མཛད་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྱུར་བའི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འཆི་བདག་དང་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཀྱི་དགྲའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པ་ལས་ལྷག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་པས་ལྷག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེར་བཀོད་པ་


DTG134_Page_0582
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། འདིས་ནི་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་དང་བློ་གོས་དང་རྟོགས་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དྲན་པ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་པོ། །རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་རི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། འདིས་ནི་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལམ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ནས་གང་ལ་ཞོན་ཏེ་འགྲོ་བ་དེ་ཐེག་པ་སྟེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ཉི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་བཞོན་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ནས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །སྒོ་ནི་སྒོ་མོ་དང་དོན་གཅིག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་དག་ནས་དེར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པ་རིན་པོ་ཆེ་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའི་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ནས་ནི་རུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པ་ཡང་པདྨ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་བཀོད་པ་ནི་པདྨ་གཞན་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་པདྨ་བཀོད་པའི་བརྟེན་པ་དེ་ལ་དུས་དང་མཐུན་པར་བཞུགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཤིན་ཏུ་དག་པ་སྟེ། བཤད་གཅི་དང་བྲལ་བས་མི་གཙང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཚོར་བ་བར་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པ་སྟེ། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་དབང་སྒྱུར་བ་ཅན་ཏེ།


DTG134_Page_0583
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་བསྐྱེད་པ་ཚམ་ལ་རག་ལས་པས་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཕྲིན་ལས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནོད་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནོད་པ་ནི་སྨོས་པ་དང་འོན་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བས་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མིག་རྙེད། འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣ་བས་ཐོས། སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དྲན་པ་རྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དབང་པོ་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ལོང་བའམ་གཞན་དག་གིས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་ཞེས་མི་སྨྲའི། འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་འཇུག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ལོང་བ་ལ་སོགས་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཏེ། ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱི་མཐུས་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བཞིན་ནོ། །ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བསླང་སྟེ། དགེ་བའི་གནས་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱིས་ན་ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཀྲོལ་ཟིན་ཏོ། །འཇིག་ཚོགས་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་གང་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་འཇུག་པ་དེ་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཆོས་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་བོ། །ཐེག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇོག་པ་ནི་ཕྲིན་ལས་ལྔ་པའོ། །ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཕྲིན་ལས་མཚུངས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་གནས་དང་བྱ་བ་དང་ནི་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་པའོ། །རྒྱུ་ཐ་དད་པས་འཇིག་རྟེན་ན་


DTG134_Page_0584
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུ་གཞན་གྱིས་ལྷར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱིས་མིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཐ་དད་པས་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐ་དད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །གནས་ནི་ལུས་ཏེ་ཁོག་པའོ། །དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་སྤྱིན་གྱི་ལུས་ཀྱང་གཞན། མཆོད་སྤྱིན་གྱི་ལུས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། དགོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །དེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ལས་ཐ་དད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་གཞན། ཞིང་རྨེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་གཞན། རྒྱལ་པོའི་ཞབས་འབྲིང་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བའི་དོན་སྤྱོད་པའི་མཛད་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ནི་སེམས་པ་སྟེ། དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕན་པའི་བསམ་པའི་ལས་ཀྱང་གཞན། ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པའི་ལས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ནི་རྩོལ་བ་སྟེ། དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྩོལ་བ་ཆུང་ངུའི་ལས་ནི་ཆུང་བ་དང༌། རྩོལ་བ་ཆེན་པོའི་ལས་ནི་ཆེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ལྔ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པོ་དག་ལས་ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གཅིག་བསྟན་པའི་དགོངས་པ། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཐར་པར་མི་འགྱུར་བར་རྟོགས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བ་དང༌། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཡང་ཀུན་དུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་སྤྲོ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཐེག་པ་གཅིག་ཐོས་པར་བྱས་པས་ཀུན་དུ་བཟུང་ན་ཉན་


DTG134_Page_0585
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་ཐུན་མོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ལས་སུ་སྒྲུབ་པར་ཐེག་པའི་སྒྲ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་གོ །བདག་མེད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་གི་རྫས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གྲོལ་བ་མཐུན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲལ་བ་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དགོངས་པ་དེས་ན་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཉིད་དོ། །རིགས་ནི་ཐ་དད་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རིགས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་པ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །བསམ་གཉིས་བརྙེས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གོ་ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གི་སྐུར་དགོངས་པ་བརྙེས་སོ། །དེས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེས་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་བསམ་པ་བརྙེས་པ་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། བདག་ཅག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འཛིན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་དེར་དེ་སྐད་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་པར་ཐོབ་པའི་བསམ་པ་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་དང༌།


DTG134_Page_0586
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྤྲུལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་དག་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ལུས་དེ་དང་དེར་སྤྲུལ་ནས་ངས་དགོས་པ་བྱས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ཏོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏོ། །མཐར་ཕྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་ཐེག་པ་གཅིག་ཅེས་གསུངས་ཀྱི་གཞན་དག་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་གོང་ན་ཐེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་སྟེ་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གཞན་དག་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བཅས་པའོ། །ཁམས་གཅིག་ན་ནི་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་སངས་རྒྱས་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། དཔག་མེད་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་བསགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཀྱང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བསམ་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བསམ་པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་རགས་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ནན་ལས་འདས་སོ། །དགོངས་པ་འགས་ནི་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ། །


DTG134_Page_0587
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་གྲོལ་ཕྱིར། །གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །མཛད་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལ་བོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་དག་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཐ་དད་པ་སྣང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྒྲེས་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་གིས་གཞོན་ནུར་མཐོང༌། ཁ་ཅིག་གིས་དང་ལ་བབ་བར་མཐོང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་མ་ངེས་པ་མེད་དོ། །གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་པོ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དེ། རེས་འགའ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མཐོང་ཡང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་གཡོ་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྟག་ཏུ་འདྲེས་པ་ཡིན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་འདྲེས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གནས་གྱུར་པ་མི་རིགས་པར་སྣང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །མི་རིགས་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མི་ཉམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ་རྣམས་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་དང་མིའི་ནང་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ཏེ། སྐལ་པ་མི་རུང་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མི་ཉམས་བའི་འབྲས་བུ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །སྐྱེ་བ་དྲན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་རི་བར་ནི་འགྲེལ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བོར་ཏེ། གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་


DTG134_Page_0588
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པ་ནི་རིགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་སྟེ་འཛམ་བུ་གླིང་གཞན་རྣམས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་འཛམ་བུའི་གླིང་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པར་འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་དགའ་ལྡན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་འཛམ་བུ་གླིང་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པར་རུང་ན། དེའི་ཕྱིར་དགའ་ལྡན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ལ། དེ་ཉིད་ན་བཞུགས་བཞིན་དུ་གླིང་བཞི་བའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རུང་སྟེ། གླིང་བཞི་བའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་གང་དུ་ཡང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མི་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ལུང་ཡང་མེད་ལ། རིགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི། གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་མདོ་དང་མི་འགལ་བམ། འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཅིག་ཅར་བྱུང་བར་གྱུར་ན་དེ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། མདོ་འདིར་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གླིང་བཞི་བར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་གྱི། སྟོང་གསུམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་ལ། དེ་དག་ནི་གླིང་བཞི་བ་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་གི་སྟོང་གསུམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དེ། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་ཕྲ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པའི། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཡུམ་གྱི་


DTG134_Page_0589
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷུམས་སུ་མང་ལ་དུ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཞབས་འབྲིང་བ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་མང་པོ་དག་ཀྱང༌། རང་རང་གི་སྤྲུལ་པས། རང་རང་གི་ཇི་ལྟ་བར་བཞིན་མའི་མངལ་དུ་ཞུགས་སོ། །མཚུངས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཇི་ལྟར་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལྟར་མི་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་སྐམ་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཅིང་སྒྲུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཉིད་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ་ན། དེ་གཉིས་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འཐད་པའི་རྒྱུ་བར་དུ་ཆོད་པ་དེ་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྟག་པའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་མི་རྟག་ན་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ཀྱང་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་གི་སྐུ་རྟག་པའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སྐུ་གཞན་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས། དེ་དག་གི་སྐུ་མི་རྟག་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་ཚིགས་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་རྒྱུ་ན་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་ཅིང་རྒྱུན་དུ་འཇུག་པས་རྟག་པའོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་བ་སྤྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་དཔེར་ན་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བདེ་བ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་འདི་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡང་གཏན་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དང་དེར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་ཡང་དག་ཡང་སྟོན་པའི་དགོས་པས་རྟག་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་


DTG134_Page_0590
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་ཡང་དུ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རྙེད་སླ་བ་ལ་དགོངས་ནས། རྟག་ཏུ་ཟས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པས་རྟག་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་ཡང་སྟོན་ཏོ། །རྙེད་སླ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ལ་འདུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པར་རིག་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པ་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བསྟན་ན་དེ་ལ་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཞུགས་ན་འདི་རྟག་གོ །ཞེས་ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ཁོང་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཀྱང་དུས་ཤིག་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྲང་སྙམ་མོ། །ཡང་དང་ཡང་འདྲི་འམ་འཛིན་ན་བརྙས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདག་གིས་ལོག་པར་ཟིན་ན། དེ་ལ་འདིས་དེ་སྐད་བཤད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་བཞུགས་ན་ནི་བརྙས་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །དེའི་དགོངས་པ་བདག་ཅག་གིས་མ་ཟིན་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ན། བདག་ཅག་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སུ་ཡོད་ཅེས་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོན་པ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གནས་ཏེ། སྟོན་པ་མེད་པའི་འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ་སྙམ་མོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོན་པ་འགྲོ་བའི་མགོན་མཛད་དོ་ཞེས་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་རང་བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་འདོར་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རྒྱུ་དྲུག་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། མཛད་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་སངས་རྒྱས་


DTG134_Page_0591
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏན་དུ་དཔག་ཏུ་མེད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཀྱི། དེའི་དོན་དུ་འབད་ཅི་དགོས་ཞེས་རྒོལ་བའི་སྐབས་རིག་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་གཅིག་པོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པར་སྤྱོད་ཀྱིས། དེ་ནི་དོན་ལ་འབད་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་བློ་བསལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བརྙེས་པ་ཁྱད་མེད་དཔག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འབད་པ་ལྡོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་རྟག་ཏུ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་བས། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཀྱང་བསྒྲིམ་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འདོད་ན། རྒྱུའི་རྒྱུན་གཅོད་པ་ནི་རིགས་པའི་ཚུལ་མ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི། འབད་པ་ཉམས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་འདི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་སྨོན་བྱས་ཤིང༌། །ལུང་རིགས་དག་པས་དག་པའི་བློར། །སྙིང་རྗེར་བརྟུལ་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བྱས། །ཐེག་ཆེན་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ནི། །སེམས་ནི་མཉམ་གཞག་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ད་ལྟར་གྱི་ནི་ཆ་མཐོང་བའོ། །བདག་འདྲའི་རྟོག་པ་ཅི་ཞིག་འདྲ། །འོན་ཀྱང་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས། །དགེ་བ་གོམས་པ་སྔོན་འགྲོ་བའི། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས། །རྣམ་ཀུན་མཆོག་མཁྱེན་ཐོབ་པར་ཤོག །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར་སློབ་དཔོན་དགེ་བསྙེན་བཙུན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་པན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། དགེ་སློང་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འདི་ལ་ཤླཱོ་ཀ་ནི་ཉིས་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད།། །།བམ་པོ་བདུན་དུ་བྱས་སོ།། །།


previousཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བཤད་སྦྱར། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།next