Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་སོ་བརྒྱད་པ།


   
སུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་བཤད།  འདུལ་བའི་ལྷ།
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   


 
no previousསུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་བཤད། འདུལ་བའི་ལྷ།next

སུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་བཤད།
འདུལ་བའི་ལྷ།


DTG138_Page_0002
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཏྲིང་ཤི་ཀ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། སུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་བཤད། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་བདག་མེད་པར། །ཡང་དག་མཁྱེན་གྱུར་ཐུབ་པ་གང༌། །ཉེས་པ་མ་ལུས་སྤངས་པ་ཡི། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་གཞན་དོན་རྟག་ཏུ་བརྩོན། །རང་དོན་ཞར་ལ་བསྒྲུབས་པ་གང༌། །འགྲོ་གཉེར་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །སུམ་ཅུ་པ་ནི་གསལ་བཤད་བྱ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་དང་པོ་འདིས་ནི་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དག་བཞག་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་དགོས་པ་རྣམས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོག་མར་བརྗོད་དགོས་སོ། །གཞན་དུ་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་དགོས་པ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཉན་པ་པོ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཉན་


DTG138_Page_0003
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་འདི་གསུམ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་བརྗོད་དོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མ་ལོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དགོས་པ་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སུམ་ཅུ་པ་བརྩམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འབྲེལ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་མ་ལོག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་རྟོགས་པ་ནི་དགོས་པའོ། །དགོས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་བྱེད་པས་ན། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་དགོས་པ་འདིའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་དགོས་པ་གཉིས་ནི། ཐབས་དང་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་ཏོ། །གང་དག་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་མ་ལོག་པར་བསྟན་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དོགས་པ་ལ། མ་རྟོགས་པ་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཞིག་མ་རྟོགས་ཤིང་ལོག་པར་རྟོགས་སྙམ་པའི་དོགས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར།


DTG138_Page_0004
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་བསྡུས་པའི་དོན་ཏེ། ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་སོ། །གང་ཞིང་ཟག་པས་ན་གང་ཟག་སྟེ། དེ་ནི་སྔོན་མེད་པའི་ལས་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་གང་བའོ། །སྔོན་བྱས་པའི་ལས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པས་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པའོ། །ཡང་དང་ཡང་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེར་འགྲོ་བས་ན་ཡང་གང་ཟག་གོ །ཡང་ན་གང་ངམ་བརྟས་ནས་འཕེན་པ་དང་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བར་འགྲོ་བས་ན་གང་ཟག་གོ །རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པས་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདི་ལྟར་བདག་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་བདག་མེད་དེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །བདག་མེད་པ་དང་བདག་མེད་པ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དག་གོ །མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཞེས་ཚིག་སྡུད་པའོ། །མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་གིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མ་རིག་པའོ། །ལོག་པར་རྟོགས་པ་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། གང་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་དག་གོ །ཁ་ཅིག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྟོགས་ཏེ། གང་གིས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །དེའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་བློ་ཅན་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཚིག་སྡུད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བ་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་བདག་མེད་པར་འདོད་ཀྱི་གང་ཟག་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ལ་བདག་


DTG138_Page_0005
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དབུ་མ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ནི་མི་འདོད་དེ། བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་ནི་མི་འདོད་དོ་ཞེས་གྲག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སུམ་ཅུ་པ་བརྩམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སུམ་ཅུ་ཡང་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་ཡོད་པས་འདི་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའོ། །དེ་བརྩམས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སུམ་ཅུ་པ་བརྩམས་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གང་དག་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མི་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། གང་དག་དོགས་པ་རྣམས་དང༌། གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སུམ་ཅུ་པ་བརྩམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པ་མཛད་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡང༌། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཡང་འདིར་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་སྤང་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྤང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་སྡུད་པའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་


DTG138_Page_0006
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་ང་ཞེའམ། ངའི་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང་མཐུན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེའོ། །བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། སྟེའུ་དང་ཙནྡན་དུ་འདྲ་བ་རྣམས་ནི་གང་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ན་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེའི་དངོས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་སྤངས་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་ཇི་ལྟར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་སྙམ་པ་ལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྤངས་ན་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཞེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །དེ་སྤངས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་


DTG138_Page_0007
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པར་འདོད་དོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་སྤངས་པར་གྱུར་ན་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱའོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་རེས་འགའ་འཇུག་ལ་རེས་འགའ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལ་ལར་འཇུག་ལ་ལར་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཅིག་གོ །ཡང་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ན་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལའང་རྫས་སུ་མངོན་པར་ཞེན། ཁ་ཅིག་ནི་གང་ཟག་ལའང་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། གང་དག་དེ་ལྟར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་འདི་ལྟར་སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་མཐར་གྱིས་འཇུག་པར་བྱ་བ་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་


DTG138_Page_0008
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་བྱེད་པ་བརྩམས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཐར་གྱིས་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མར་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སུམ་ཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཏོ། །ཐོས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པས་སེམས་སོ། །བསམས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཐོག་མར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བཟོད་པའི་བར་དུ་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གཟུང་བ་རྣམ་པར་བཤིག་ནས་གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་དུས་ན་འཛིན་པ་ཡང་རྣམ་པར་འཇིག་གོ །རྣལ་འབྱོར་པས་དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྒྲིབ་པ་རེ་རེ་བྲལ་བས་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་མཐར་གྱིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱ་ཡང་རྫས་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས། དབུ་མ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་བྱ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་དགག་པར་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྩམས་སོ། །མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྩམས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་དོ།། །།འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེར་འདོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG138_Page_0009
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་གང་འབྱུང་བ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་ཚིག་ཁོང་ནས་དབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་གང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གང་དང་སྦྱར་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་ནི་ཚིག་གི་དོན་འདི་འབྱུང་སྟེ། བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་རྣམ་པ་དུ་མ་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བའི་ཆ་ཉིད་ལ་འབྱུང་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་གམ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཡན་ལག་གི་དོན་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གིས་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གིས་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པའོ། །ཉེ་བར་འདོགས་པའི་སྒྲའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་སྒྲ་ནི་བདག་ཏུ་བཏགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་སྒྲ་ཡང་ཆོས་སུ་བཏགས་པའོ། །ཉེ་བར་འདོགས་པ་དང་བཏགས་པ་དང་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་བདག་ཅེས་ཐ་


DTG138_Page_0010
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙད་འདོགས་པ་ནས་ཁ་ཅིག་ཤེད་བུ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མའོ། །ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱིས་སླར་བརྒལ་བའི་ཚིག །ཉེ་བར་འདོགས་པ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཉེ་བར་འདོགས་པ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བའི་ཆ་ཉིད་དེ། བདག་གམ་ཆོས་རྣམས་དངོས་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ། དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའོ། །བདག་ལ་སོགས་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དངོས་སུ་ཡུལ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་དང་བདག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་འདིའི་དངོས་སུ་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་གྱི་འགྱུར་བ་ཡིན་དུ་དོགས་ནས་དྲི་བའི་ཕྱིར། གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཅི་གང་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གནས་པའི་རྫས་ཀྱི་ཆོས་གཞན་ལོག་ན་གཞན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་འགྱུར་བ་དེ་འདིར་འགྱུར་བར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པས། གྱུར་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གྱུར་པའི་སྒྲ་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་བྱའི། གྲངས་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཚེ་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་འགགས་ལ། དེ་འགགས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་དང་མི་འདྲ་བ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གྱུར་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལ་གྱུར་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ལས་ཇི་ལྟར་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བདག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བརྟས་ཤིང༌། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །


DTG138_Page_0011
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བག་ཆགས་གང་སྐྱེད་པ་དེ་དག་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བདག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །བདག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཟུང་བའི་ཆ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ནས། །ཕྱི་རོལ་ན་བདག་མེད་པ་ཡང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བདག་ལ་སོགས་པར་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བག་ཆགས་གང་སྐྱེད་པ་དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཟུང་བའི་ཆ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ན། ཕྱི་རོལ་ན་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཇུག་གོ །བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་ནུས་པ་ལ་བྱའོ། །སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་བྱའོ། །འདིར་དཔེ་སྨོས་པ། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པར་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཟུང་པའི་ཆ་ལ་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་སོ། །སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པའི་སྒྲ་ནི་སྐྲའི་ཚོགས་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུང་བའི་ཆ་ཉིད་དངོས་སུ་བདག་དང་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་དངོས་སུ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་སུ་དོགས་ནས། ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་ཉེ་བར་འདོགས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བདག་དང་ཆོས་རྣམས་ནི་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་དེ་ན་དངོས་སུ་ཡོད་དུ་ཟིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འདོགས། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་དཔེར་ན་མི་བླུན་པོ་ལ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། བ་ལང་མ་ཡིན་ཡང་མི་བླུན་པོ་ལ་བ་ལང་ཞེས་ཉེ་བར་


DTG138_Page_0012
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་སུ་དངོས་པོ་ཡུལ་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟར་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་དངོས་ཀྱི་ཡུལ་བཀག་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བའི་ཆ་དང་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་དངོས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་དེ་དག་གང་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་འདི་ཤེས་བྱ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་རྫས་ཉིད་དོ་ཞེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདི་ཁས་མི་བླང་ངོ༌། །མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཅིག་ཤོས་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་འདི་ལྟར་གཞི་མོད་པར་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བས་ན་གང་ལ་བདག་དང་ཆོས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་པ་རྫས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ཁས་བླང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཤེས་བྱ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དེ། །དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་དེ་རིགས་པ་ལ་མི་མཇེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིགས་པ་མི་བཟོད་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུའང་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། རྟེན་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་རྟེན་མེད་པར་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་འགའ་ཞིག་གདགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་ངེས་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་གདགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐལ་ཆེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཞི་ཅི་ཞིག་ཅིག་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་གཞི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྫས་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་ངོ༌། །རྟེན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གོང་དུ་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་བཏང་ངོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་


DTG138_Page_0013
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཕྱོགས་འདི་ལྟ་བུ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་རིགས་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་རིགས་པ་མེད་པས་གཏང་བར་བྱ་བར་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་རང་མ་གཏོགས་པར་གསང་ནས་སློབ་དཔོན་རྣམས་ལ་ཁུངས་ཕྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་བཀག་ནས་རང་གི་ཕྱོགས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཤེས་བྱ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། ཕྱི་རོལ་ན་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་ལ་རྟེན་མེད་པར་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མི་རུང་བས་དེ་བས་ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྟེན་མེད་པར་ཀུན་རྫོབ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་རྫས་སུ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་གྱུར་པའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་བ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་ནི་གྱུར་བའོ། །ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་དངོས་སུ་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་བཀག་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བས་ཕྱིར་བརྒལ་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་རུང་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གང་གི་ཚེ་བདག་གི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་འདོད་ཀྱི། བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་གྱིས་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌།


DTG138_Page_0014
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་པོའི་རྐྱེན་དང༌། བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །གལ་ཏེ་འདི་ཡང་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་ལ་བྱེད་རྒྱུ་ཁོ་ན་དང་རང་གི་རྣམ་པ་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་གཉེས་དང་ལྡན་པ་ཡུལ་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཡུལ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཉིད་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདིས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་བསགས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་བསགས་པ་ལ་དམིགས་པར་གཞན་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་བསགས་པའི་རྣམ་པ་དག་རིག་པར་བྱའོ། །བསགས་པའི་སྒྲ་ནི་འདུས་པ་ལ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་རིགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བསགས་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་ན་ཅི་ཉེས་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བསགས་པ་ནི་ཆ་ཤས་འདུས་པ་ཙམ་ལས་གུད་ན་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཆ་ཤས་བསགས་པ་རྣམས་འདུས་པ་ཙམ་ལས་བསགས་པ་གུད་ན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མེད་ཅེ་ན། ཆ་ཤས་དེ་དག་བསལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ནས་བསལ་ན་བསགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་ན་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ནས་བསལ་ན་ཡང་འདུས་པའི་རྣམ་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་ཞིག་ན། ཆ་ཤས་ཅན་གྱི་རྫས་ཡོད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་དགག་པ་མང་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་འདུས་པའི་རྫས་ཡོད་པ་བཀག་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསགས་པའི་རྣམ་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བསགས་པ་ནི་ཆ་ཤས་འདུས་པ་ཙམ་ལས་གུད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་བསགས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་མྱོང་སྟེ། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་བསགས་པའི་དོན་མེད་པར་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་


DTG138_Page_0015
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསགས་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བར་གྲུབ་བོ། །འདུས་པའི་རྫས་མེད་པ་དམིགས་པར་མི་རུང་དུ་ཟིན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་འདུས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་ཡང་དེའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་དག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ནི་དེའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་འདི་ཤེས་པ་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་རྣམ་པ་དེ་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་དེའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་ཡང་འདུས་པ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མ་བསགས་པའི་དུས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མ་བསགས་པའི་དུས་ན་རགས་པའི་རྣམ་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བསགས་པའི་དུས་ན་ཡང་རགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་འདུས་པ་བཞིན་དུ་འདུས་པ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་དེ་དག་མ་འདུས་ན་རགས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དམིགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐ་དད་དམ་འདུས་ཀྱང་རུང་ཟླུམ་རིལ་མི་འདོར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ལ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ལུགས་བསྟན་པར་གཞན་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ཚེ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བར་སེམས་ཞེས་གྲག་སྟེ། ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །ཕྱོགས་འདི་ཡང་རིགས་པ་བཟོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ཡང་


DTG138_Page_0016
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་གཞུང་ལྟར་ན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉམས་སུ་འོང་ཞེས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་དང་མི་ལྟོས་པའི་དུས་ན་ཡང་རགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པས་ཡང་ན་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དབང་པོས་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་ནམས་ཀྱང་དབང་པོས་མི་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི། དེ་ལྟར་ན་བུམ་པ་དང་ཟངས་བུམ་དང་རྫ་མ་དང་ཁམ་ཕོར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཉིད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཡང་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བུམ་པ་དང་རྫ་མ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས། ཕྲ་མོའི་རྣམ་པ་ནི་རགས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་རུང་སྟེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྦྲང་བུ་ཡང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་རེ་ཞིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ཡོད་པས་ཁས་བླངས་ཏེ། དམིགས་པར་བཀག་གོ །དེ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་མི་འཐད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཕྲ་རབ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་དང་དཔུང་གི་ཆ་ཡོད་པས་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟགས་པར་ཡོད་པའོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་སོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ཅེས་ཟེར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་དང་དཔུང་གི་ཆ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་ལྟོས་ནས་འདི་ནི་


DTG138_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤར་ཕྱོགས། །འདི་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཤར་དང་བྱང་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཆར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་མེད་པ་དང༌། ཡུལ་ན་མི་གནས་པ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བཀག་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་དེ་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མི་འཐད་དེ། །དེ་བས་ན་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་བཀག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡང་དགག་པའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་དག་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དེ་དག་ནི་རང་གི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་རྣམས་ནི་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགགས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་དག་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་དག་ཀྱང་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ་།ད་ལྟར་གྱི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ན་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ན་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རམ། སྐྱེས་པའི་ཚེ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་གཉིས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ན་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་


DTG138_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གང་གི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་དེ་དག་ནི་དེའི་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ཡང་ཅི་ཡང་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུང་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་དག་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་དོན་མེད་དེ་ལུས་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་མི་འདོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་ནུས་ཏེ། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ཞེས་བྱར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཡང་གྲུབ་པོ། །དེ་ནི་སློབ་དཔོན་སྔ་མ་དག་གིས་ཀྱང་མང་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིར་མངོན་དུ་མ་བཤད་དོ། །འདིར་བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་ལ་སོགས་པས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་སྟོན་ཏེ། གཞན་དག་ན་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་བདག་དང་ཆོས་དངོས་སུ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་དེ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་གསུམ་ཡོད་ན་འགྱུར་གྱི་གསུམ་པོ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་ན་མི་འགྱུར་རོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། དོན་གྱི་དངོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་གྱི་དངོས་ཡོད་པ་དང༌། གལ་ཏེ་དངོས་དང་འདྲ་བ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་དང༌། དངོས་དང་དེ་དང་འདྲ་བ་གཉི་ག་དང་འདྲ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། །གལ་ཏེ་འདྲ་བ་ཅི་ཡང་རུང་བ་


DTG138_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་དཔེར་སྨོས་པ་དཔེར་ན་དངོས་མེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་མེད་ཡོད་ལ་མེ་དང་འདྲ་བ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དང་མེ་དང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་གཉི་གའི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ཡང་ན་སེར་བ་ཉིད་དམ། ཡང་ན་རྣོ་བ་ཉིད་ཡོད་ན་འཇིག་རྟེན་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེར་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་བ་ལ་བདག་དང་ཆོས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་ན། ཡང་དེའི་ཚེ་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་དངོས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ནི་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དཔེ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་འདི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེ་ཞེས་དཔེར་གཞག་པ་འདི་ལ་རིགས་མེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་མེའི་རྫས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཅི་འདི་ལ་མེའི་སྤྱིའམ་འོན་ཏེ་མེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་འདོགས་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་འདོགས་པ་གཉི་ག་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉི་ག་ཡང་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཐུན་མོང་སེར་བ་ཉིད་དམ། རྣོ་བ་ཉིད་ནི་རིགས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དང་ཐུན་མོང་བ་སེར་བ་ཉིད་དམ་རྣོ་བ་ཉིད་ནི་རིགས་མེ་ཉིད་ལ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གཞན་དག་རིགས་ནི་སེར་བའམ་རྣོ་བར་མི་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་རྫས་ཀྱི་ཡིན་གྱི་རིགས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མེད་ཀྱང་རིགས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེན། དེའི་ཕྱིར། ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མེད་པ་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་རིགས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་རུང་སྙམ་པ་ལ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མེད་པར་ཡང་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐམས་


DTG138_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འདོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། འདྲ་བ་ནི་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདྲ་བ་མེད་པར་ཡང་ཉེ་འདོགས་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་གཞི་གཞན་སྨྲ་བ་དོགས་ནས། རིགས་ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རིགས་ནི་རྣོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྣོ་བ་ཉིད་དུ་སེར་བ་ཉིད་ནི་རིགས་མེ་ཉིད་མེད་ན་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་རིགས་མེད་ན་མེད་པས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་རིགས་མེ་ཉིད་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་ན་མེ་མི་འབྱུང་བ་ནི་འདིར་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་དེ་གཉིས་ནི་ཆོས་སོ། །རིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་དེ་གཉིས་དན་ལྡན་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་ལ་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་ཡང་འདིར་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་མེད་པ་ཡང་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་ནི་རིགས་མེ་ཉིད་མེད་པར་ཡང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་སྣང་སྟེ། དེ་བས་ན་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་དེ་གཉིས་ཀྱང་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་རིགས་མེ་ཉིད་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེད་ལ་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་ནི་དེ་ལ་ཡོད་ན། དེ་གཉིས་རིགས་མེ་ཉིད་མེད་པར་མི་འབྱུང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །བརྒྱ་ལ་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་ནས་གཞན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་ཡང་རིགས་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་དེ་གཉིས་ཡོད་པར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། །མེད་པར་མེ་འབྱུང་བ་ནི་ཉེ་བར་འདོགས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའི་ལ་ཡང་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་


DTG138_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་རིགས་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པར་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་རིགས་ཉེ་བར་གདགས་པར་མི་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མེ་ལ་རིགས་མེ་ཉིད་དངོས་སུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་ཡང་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གདགས་ཅི་དགོས། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་ཡང་རྣོ་བ་ཉིད་དང་སེར་བ་ཉིད་རིགས་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པར་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པས་ཉེ་བར་གདགས་ཅི་དགོས་ཏེ། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་གཞི་བསལ་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་རིགས་ཉེ་བར་གདགས་སུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་གདགས་པའི་གཞི་དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་རིགས་ལ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་རིགས་ཉེ་བར་འདོགས་པ་མི་སྲིད་པར་གནས་སོ། །རིགས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྫས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྫས་ཀྱང་ཉེ་བར་གདགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མེའི་རྫས་ཀྱང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་མི་སྲིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྤྱིའི་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་དང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཡོན་ཏན་རྣོ་བ་དང་སེར་བ་ཐུན་མོང་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མེད་ཅེས་སྨྲ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མེའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡོན་ཏན་རྣོ་བ་དང་སེར་བ་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཡིན་པར་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་ནི་མེའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བ་དང་སེར་བ་ལས་གཞན་ནོ། །དེ་དེ་ལས་གཞན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ནི་རང་གི་གནས་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། རང་རང་གི་གནས་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་གྱི། གནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་


DTG138_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ནི་ཤིང་བསྲེགས་པར་ནུས་པས་རྣོ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནི་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་གཡེར་བས་རྣོ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་སེར་བ་ཡང་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེར་ཉེ་བར་འདོགས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མེའི་ཡོན་ཏན་མེད་པར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེ་ཉེ་བར་གདགས་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེའི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེར་ཉེ་བར་གདགས་པར་རུང༌། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་གྱིས་དེ་གཉིས་ཀྱི་འདྲ་བ་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་དོགས་པས། གལ་ཏེ་མེའི་ཡོན་ཏན་དང་འདྲ་བས་རིགས་སོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་ཉིད་གཉིས་རང་གི་གནས་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེར་ཉེ་བར་གདགས་སུ་མི་རུང་ཡང་མེའི་ཡོན་ཏན་དང་འདྲ་བས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མེའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བའམ་སེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འདྲ་བ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེར་ཉེ་བར་འདོགས་པས་འགལ་པ་མེད་དོ། །མེའི་ཡོན་ཏན་དང་འདྲ་བས་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་དང་འདྲ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་སུ་འདོད་དོ། །འདྲ་བ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་སྐབས་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་འདྲ་བ་དེ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་དག་ཡོན་ཏན་འདྲ་བའི་ཕྱིར། མེའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བ་ཉིད་དམ་སེར་བ་ཉིད་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའི་ཡོན་ཏན་རྣོ་བ་ཉིད་དམ་སེར་བ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་གདགས་སུ་ནི་རུང་གི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེ་ཉེ་བར་གདགས་སུ་ནི་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་མེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན་གྱི། རྫས་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྫས་ཉེ་བར་གདགས་པ་བཀག་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་འདི་རྫས་ལ་


DTG138_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེའི་རྫས་ཉེ་བར་གདགས་སུ་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་དཔེ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་བཀག་ནས། དོན་གྱི་དངོས་དགག་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་དངོས་ཀྱང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དངོས་ཡོད་ན་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་གྱི་དངོས་ཉིད་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མེད་སྙམ་པ་ལ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདས་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་གཙོ་བོ་ལ་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟག་ཏུ་འཇུག་པར་ཟད་དེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་རེག་གོ །འདི་ལྟར་གཙོ་བོ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ན་རྟོགས་ཀྱི། །རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་འདི་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །གཙོ་བོའི་སྒྲ་ནི་འདིར་བྱེ་བྲག་གི་གཞིར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏ་རྫས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རེག་གོ་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་ཡོན་ཏན་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ཤེས་པ་དང༌། བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རེག་པར་ནུས་ན། དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡོངས་སུ་བརྟག །གལ་ཏེ་གཙོ་བོ་ལ་ཤེས་པ་དང༌། བརྗོད་པ་གཉིས་དངོས་སུ་འཇུག་པ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཙོ་བོ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ཤེས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཅི་དགོས། །དེ་ལ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པ་ནི་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཏེ་ཅིས་ཀྱང་ཐབས་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་མ་


DTG138_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བློ་དང་སྒྲ་མ་གཏོགས་པར་གང་གི་གཙོ་བོ་དེ་ཤེས་པའི་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཐབས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཐབས་མེད་པར་བསྟན་ནས་མཇུག་བསྡུ་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་གཙོ་བོ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཐབས་གཞན་ནི་གང་ཡང་མེད་ལ། ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་ནི་དེ་ལ་མི་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་དངོས་མེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །མེའི་རྫས་ལ་བློ་དང་སྒྲ་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པ་མེད་པས། དེ་དངོས་ཉིད་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ལ་བློ་དང་སྒྲ་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དངོས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཀྱེ་དེ་ཡང་རྫས་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡང་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོས་བསྒྱུར་ནས་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་ཀྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མི་ཤེས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྒྲ་ལ་བློ་དང་སྒྲ་གཉིས་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་དེ་ཉིད་དངོས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ།། ཇི་ལྟར་རྫས་དང་རིགས་ལ་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྒྲ་ལ་ཡང་དེ་གཉིས་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བརྗོད་པ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བརྗོད་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ནི་འབྲེལ་པའི་གནས་ཡིན་ན་ནི། ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེ་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། གཞན་དག་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པར་གང་དུ་ཡང་བརྗོད་པ་མི་འཇུག་སྟེ། གང་དུ་བརྗོད་པ་འཇུག་པ་མེད་པ་དེར་ཤེས་པས་ཡང་མི་འཇུག་པར་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་གཞན་དག་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འདོད་པས། དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འཇུག །རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང༌། བྱེད་པ་ཡང་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཤེས་པས་མི་འཛིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཞན་ལ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་


DTG138_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པར་བསྟན་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང༌། བརྗོད་པ་གང་དུ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པས་དོན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་དངོས་ཉིད་བཀག་ནས་བཏགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བཏགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཁྱེད་ཀྱི་གཞུང་ལྟར་ན་དངོས་པོ་གང་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བཏགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། དངོས་ནི་མེད་དེ་འདི་ལྟར་གང་ན་གང་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པ་དེ་ནི་བཏགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་ནི་གཙོ་བོ་མེད་པར་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དེས་དེ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཙོ་བོ་ནི་བཏགས་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ནས་སྒྲས་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། དེ་དངོས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བདག་དང་ཆོས་དངོས་སུ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱི་གཞུང་ལྟར་ན་དངོས་པོ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་བདག་དང་ཆོས་དངོས་སུ་མེད་ན་ཉེ་བར་འདོགས་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་སོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ལྟར་སྐབས་སུ་བཤད་པ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་དཀྱུས་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གོང་དུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྟོན་ཏོ། །ཚིག་གང་གིས་བསྟན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གང་ལ་བདག་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དང་ཆོས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་དངོས་པོ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཁོ་ན་དང་འབྲས་བུ་ཁོ་ནས་ཐ་དད་དེ། རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །


DTG138_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་པོ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་རྒྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་སྐྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར། གཞན་དག་ན་རེ་བག་ཆགས་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་བྱེད་པར་ཟད་དེ་ཡོངས་སུ་བརྟས་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ནུས་སོ་ཞེས་ཟེར། གཞན་དག་ནི་སྔ་མ་ནས་ཡོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་བྱེད་ལ་སྔོན་མེད་པ་དང་ཀྱང་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འདི་ནི་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཕྱོགས་པར་མ་གཞག་གོ །གྱུར་པ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གྱུར་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རིས་མཐུན་པ་གང་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕངས་པར་གྱུར་པ་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་འབྱུང་བ་རྙེད་ནས་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་འབྱུང་བ་རྙེད་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་གྱུར་པའོ། །འབྱུང་བ་རྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ནུས་པ་ལ་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་གང་ཞིག་གིས་བག་ཆགས་གང་སྐྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་


DTG138_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་སྐྱེད་དེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚེ་འདི་ཉིད་དང་གཞན་ན་དེའི་རིགས་ཀྱི་སེམས་འབྱུང་ངོ༌། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་གཉིས་ནི་རང་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་ཉིད་སྐྱེད་དོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་གཞི་གདིང་པའི་ཕྱིར། གྱུར་པ་རྣམ་གསུམ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གྲངས་ཙམ་བསྟན་པས་བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་ཏེ། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རང་གི་མིང་གིས་གྱུར་པ་གསུམ་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་དང་ངར་སེམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་པའི་ཕྱིར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ངར་སེམས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ངར་སེམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྟར་སོ་སོར་སྣང་བས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རིག་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྟར་སོ་སོར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་གཞི་གདིང་བའི་ཕྱིར། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཤད་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་རྒྱ་ཆེར་མ་བཤད་པ་དེ་ཙམ་དུ་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་


DTG138_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལ་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་དང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ནི། རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའོ། །འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་བ་དང་འདྲེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའོ། །འཇུག་པའི་དོན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འོ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང༌། རིགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་དང༌། འགྲོ་བ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་གནས་པ་ཞི་དང༌། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་


DTG138_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའོ། །འདིར་མདོ་སྡེ་པས་ཕྱིར་བརྒལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མི་རིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་དམིགས་པ་ཡང་བརྗོད་དགོས། རྣམ་པ་ཡང་བརྗོད་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་དམིགས་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་མེད་པར་ནི་ཁོ་བོ་ཡང་མི་འདོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ཡོད་པར་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པར་མི་སྲིད་པས། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པར་སྣང་བ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བ་སྣོད་དུ་སྣང་བ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ་།ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དང༌། གནས་དང་བཅས་པའི་དབང་པོའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དང༌། མིང་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བག་ཆགས་གང་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །གནས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་ནི་ལུས་ལ་བྱའོ། །མིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་


DTG138_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་བཞི་པོ་རྣམས་སོ། །དམིགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཤད་ནས་མི་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དམིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་གང་བཤད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལེན་པ་མི་རིགས་པ་དང༌། གནས་སུ་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིགས་པར་འདོད་དོ། །འགྲེལ་པའི་ཚིག་རྣམས་ནི་ཚིག་སྡུད་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བས། ཚིག་སྡུད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིགས་པ་དང༌། གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིགས་པ་ཡོད་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལེན་པ་དང་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིགས་པར་འདོད་དོ། །གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གནས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། གནས་སུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ལེན་པ་དེ་ནི་ལེན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལེན་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བདག་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བདག་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་རྣམས་ཀྱིས་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་དེ་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་བག་ཆགས་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བདག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྲས་བུ་ལེན་པས་དེའི་ཕྱིར་བདག་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་བག་ཆགས་དེ་ནི་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ཚིག་གི་དོན་འདི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་ལེན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བག་ཆགས་ལ་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལེན་པ་བཤད་ནས་


DTG138_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལེན་པ་མི་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདི་ལ་འདིའོ་ཞེས་ཚོར་བའི་རྣམ་པར་མི་རིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལེན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འདི་ལ་འདིའོ་ཞེས་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་རྣམ་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལེན་པ་མི་རིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལེན་པ་གཉིས་པའི་དོན་ལེན་པ་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པས་ལེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པས་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གནས་ནི་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ལུས་ཉིད་གནས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གནས་དེ་ཡང་གནས་དང་བཅས་པའི་དབང་པོའི་གཟུགས་དང་མིང་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་དག་ནི་གནས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་གནས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གནས་དེའི་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་ལེན་པའོ། །ལེན་པ་ནི་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལས་ཚིག་གི་དོན་འདི་འབྱུང་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་ལེན་ཏེ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང་འབྱུང་བའོ། །ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་གཉི་ག་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་མིང་དང་གཟུགས་གཉི་ག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པས་ཉེ་བར་འགྲོ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ན་མིང་དང་གཟུགས་མདུང་ཁྱིམ་ལྟ་བུར་ཕན་ཚུན་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་ངོ༌། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་བཞི་པོ་དག་ཕན་ཚུན་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་གཅིག་པས་ཉེ་བར་འགྲོའོ། །དེ་ན་གཟུགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་བག་ཆགས་


DTG138_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དུས་ཉིད་དེ་གཟུགས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཤད་ནས་དེའི་མི་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེན་པ་དེ་ལ་འདིའོ་ཞེས་རིག་པར་མི་ནུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་ལ་འདིའོ་ཞེས་རིག་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་རིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ལ་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལེན་པ་མི་རིགས་པ་བཤད་ནས། གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར། །གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་མི་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདི་ལྟར་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པར་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མི་རིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་མདོ་སྡེ་པས་ཕྱིར་བརྒལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སུ་ཞིག་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པའི་ངོ་བོར་འབྱུང་བས་དེ་ནི་རང་རིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ན་དེའི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པར་འགྱུར། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཉེས་པ་མཚུངས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་གཞན་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཉིད་འདོད་ཀྱི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་འདོད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་གཞན་མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་དང༌། རྒོལ་བ་འདི་མཚུངས་ཏེ། འགོག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཇི་སྟེ་གཞན་དག་ན་རེ། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་ལྟན།


DTG138_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་ནུས་སྙམ་པ་ལ། དམིགས་པ་དང་འགལ་བ་དང་མདོ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་དུས་དེ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པ་ན་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར། ས་བོན་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་མེད་པར་འབྱུང་བ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ནི་རིགས་པའོ། །ཆོས་བྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་དང་ཡང་འགལ་ཏེ་དེ་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་གཞི་གདིང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་གྲངས་དྲིས་པ་དང༌། དུས་དྲིས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་རེག་དང་ཡིད་བྱེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་དང་མཚུངས་པ་ལྡན་ནོ། །རིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི། རེག་པ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །རེག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྲ་ནི་འདིར་ཚོར་བ་ལས་བྱ་བར་བསྟན་པ་དགོངས་པའོ། །རེག་པ་ཞེས་པ་འདི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་རེག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་འདུས་པར་གྱུར་ནས་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཚོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རེག་པ་ནི་ཚོར་བའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་འདིའི་ལས་སོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཉིད་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །འདུས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་


DTG138_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྙམ་དུ་གནས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་སྙམ་པར་གནས་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསུམ་འདུས་པའོ། །རེག་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གསུམ་འདུས་པ་དེ་ཡོད་ན། དེ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཉིད་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་གྱི་འགྱུར་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རེག་པའོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབང་པོའི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དབང་པོ་ཡང་བྱེ་བྲག་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དབང་པོ་བྱེ་བྲག་གང་དང་ལྡན་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རེག་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རེག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རེག་པ་འདི་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་དབང་པོ་ལ་རེག་པའམ། དབང་པོ་དེ་དང་འདྲ་བའི་འགྱུར་བས་རེག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོའི་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་དབང་པོ་ལ་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་དེ་བཞིན་དུ། རེག་པ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་ཕན་ཚུན་རེག་པ་དང་མཚུངས་སོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་འགྱུར་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་སྙམ་ན། རེག་པ་དེ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་གྱི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་དབང་པོ་ལ་རེག་པའམ། དེས་རེག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡུལ་གྱི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་


DTG138_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རེག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་ནས། བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིའི་ལས་ནི་ཚོར་བའི་རྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ལས་དེ་ཡང་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་དུ་མདོ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མདོ་ལས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་ནི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིའི་ལས་ནི་ཚོར་བའི་རྟེན་ཉིད་དོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་འདི་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་ལས་བརྗོད་ན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་ནུས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་པ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱེད་པས་འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འཇུག་པར་བྱེད་པས་ན་འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་པ་ལ་གང་གིས་སེམས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཛིན་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་གང་གིས་སེམས་གཏོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།། དེའི་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའི་ལས་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཛིན་སྙམ་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཡང་དང་ཡང་གཏོད་པ་ནི་འཛིན་པའོ། །དེ་ཅི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་སམ། འོན་ཏེ་འགའ་ཞིག་གི་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ལས་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ལས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་ཀྱི། དེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཉིད་ལ་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG138_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། གང་གིས་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཡུལ་སིམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་ཡུལ་སིམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། གདུང་བར་བྱེད་པ་དང་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་ལས་དབེན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་ལྟར་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདིས་མྱོང་བར་བྱེད་པས་དེ་བས་ན་མྱོང་བའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ལས་གང་གིས་ན་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་ལས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལས་དགེ་མི་དགེ་གཉི་གའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཆུང་བ་ལ་སྟེ། གང་དག་ལས་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཆུང་བ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་གཞུང་ལྟར་ན་གཉིས་ཀའི་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚོར་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །ད་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་


DTG138_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་དོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚོར་བ་གང་བྱུང་ན་བྲལ་བར་མངོན་དུ་འདོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་འདི་དང་ནམ་ཡང་བྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། གང་འགགས་ན་འཕྲད་པར་མངོན་དུ་འདོད་པ་སྐྱེ་སྟེ། བདག་གི་འདིའི་ཡང་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་མྱོང་བ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་བྱུང་ངམ་འགགས་ཀྱང་རུང༌། འབྲལ་བ་དང་འཕྲད་པར་མངོན་དུ་འདོད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞི་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུ་ཤེས་ནི་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་ནི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཡུལ་དེའི་བྱེ་བྲག་ནི་མཚན་མའི་སྒྲར་བསྟན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བྱེད་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་སྔོན་པོ་ཉིད་དེ་སེར་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་ལ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་གང་གིས་འཛིན་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལྔ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་པ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སེམས་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །གཡོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྱོད་པ་དང༌། བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དཔེར་ན་ཁབ་ལོང་གི་དབང་གིས་ལྕགས་གཡོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གང་ཡོད་ན་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཡོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སེམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགུལ་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་


DTG138_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་གིས་ཡུལ་ལ་འཛིན་པར་སེམས་ཀྱི་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་དེ་སེམས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཚོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གསུང་རབ་ལས་ནི་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་ན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱིར་བཤད། དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་ཡང་མི་ཤེས། དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་རབ་ལས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་ན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གང་འདུ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ་དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་འབའ་ཞིག་སྟེ། བདེ་བ་ཡང་མེད། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ངག་གི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ནི་གསལ་བ་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གསལ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར། སུ་དག་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་བག་ལ་ཉལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་འབྲེལ་བ་མེད་པར་འདོད་པའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པས། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་བག་ལ་ཉལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་བག་ལ་ཉལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། །ད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་བསྒྲིབས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་


DTG138_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་གཉིས་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མ་བསྒྲིབས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མ་བསྒྲིབས་པ་སྨོས་པས་ནི། བསྒྲིབས་པ་ལས་རྣམ་པར་བྱེད་དོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྨོས་པས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་མི་དགེ་བར་ཡང་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མ་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བསྒྲིབས་སྙམ་པ་ལ། ཡིད་ཀྱིས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མ་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙོག་པ་ཅན་དུ་མ་བྱས་པའམ། མ་གཡོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་སྨོས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དཔྱད་པ་བྱས་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེག་པ་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པ་ཟད་དོ། །རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཡང་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་


DTG138_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་མི་སྲིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཡང་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གཞན་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལྡན་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ཚོར་བ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟག་གམ་མི་རྟག་པ་ལ་རྨོངས་ནས། །ལ་ལ་ཅི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདྲི་སྟེ། ཀྱེ་ཅི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཅིག་པུ་ཞིག་འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་མི་འཇིག་པར་འཇུག་གམ། འོན་ཏེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུན་གྱིས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞིག་ཅེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་གཅིག་པུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཅིག་པུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཇི་སྲིད་འཁོར་གྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །གཅིག་པུ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་འདྲེ་བ་ལ་ཡང་བསྙེགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཅིག་པུའི་སྒྲ་ཡང་དོན་གཞན་གྱི་ཚིག་ཏུ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་མི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་འཇུག་གོ་ཞེས། དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཇུག་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་རྒྱུན་འབབ་ཆུ་བོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་འབབ་པའོ། །དངོས་པོ་གཅིག་པུ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར།


DTG138_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྒྱུན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྒྱུན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བར་ཆད་མེད་པར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུན་ཞེས་བྱའོ། །ཆུ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་བོའི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཆུ་བོའི་ཚོགས་ཀྱི་སྔ་ཕྱིའི་ཆུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆུ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་བཤད་ནས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆུ་བོ་རྩྭ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་བོ་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་དེད་ཅིང་འབབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ནས། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ངོ༌།། ཡང་གཞན་དེ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདྲི་སྟེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་གང་གི་དུས་ན་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་བརྗོད་དགོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ན་དེ་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྨྲས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་དུས་ན་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཅི་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲིའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གང་དང་ལྡན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཆོས་གང་དང་ལྡན་ན་སྲོག་ཆགས་འདི་དགྲ་བཅོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་གྱིས་ཆོས་དེ་ཡང་མ་ཤེས་ནས། ཅི་དང་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདྲི་སྟེ། ཆོས་གང་དང་ལྡན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པའི་དུས་དེ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་


DTG138_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་ངན་ལེན་གང་ཅི་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གྱི་གཞི་ཉིད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་དུས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུའམ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེར་རོ། །གྱུར་པ་གཉིས་པ་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ངར་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་གྱུར་པ་གཉིས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་གནས་དེ་རབ་འབྱུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་འདིར་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་དང་དམིགས་པ་གྲགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་དེ་གཉིས་མ་གྲགས་ཏེ། གནས་དང་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འཇུག་པ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་དེའི་གནས་དང་དམིགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གནས་ཏེ་རབ་འབྱུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དེ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་དམིགས་ནས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ངར་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡིད་ཅེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གནས་ཏེ་རབ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་གནས་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་བདག་ཆགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་བག་ཆགས་གང་


DTG138_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པ་དེའི་གནས་ནི་ཀུན་བཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་བཅས་ནས་འབྱུང་ཞེས་བྱའོ། །འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བཤད་པ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཁམས་སམ་ས་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་གང་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པས་གང་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་པ་དེར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཐོབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁམས་དེ་དང༌། ས་དེ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་ན་དེ་ལ་གནས་ཏེ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་དམིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ང་དང་ངའི་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་སོ། །གནས་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་མི་དོ་ཞེས་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་ཏེ། གནས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་གང་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བྱུང་བ་དེ་ཉིད། དེའི་དམིགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དམིགས་པའི་དོན་ཡང་གཞན་ལ་གནས་ཀྱི་དོན་ཡང་གཞན་ཡིན་ན་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རུང༌། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མཚུངས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་དེ་མི་འདོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་དག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མི་འདོད་པ་དེ་དག་གི་གཞུང་ལྟར་ན་ཡང༌། ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་འགགས་མ་ཐག་ཏུ་རང་གི་སེམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་དུས་ན་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་གང་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་སེམས་དེ་ཉིད་དམིགས་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་


DTG138_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་དེ་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རང་གི་གནས་ལ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱང་རང་གི་གནས་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་རང་གི་གནས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤས་པ་དེ་མིང་ཅི་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་བཤད་ནས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །དམིགས་པ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡིད་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འདིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དྲི་བའི་ཕྱིར། ཡང་དེའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ངར་སེམས་བདག་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངའོ་སྙམ་པ་དང་ངའི་སྙམ་དུ་རྟག་ཏུ་རློམ་སེམས་པ་སྟེ། དེའི་དེ་ནི་ངར་སེམས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདིའི་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ངར་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ངར་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་རིགས་པས་སོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། གྲངས་དང་དུས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི། །ཉོན་མོངས་གཞི་དང་རྟག་ཏུ་འགྲོགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། དུས་


DTG138_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་སྨོས་པའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའང་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཡང་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འགྲོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དགའ་བ་ལ་ཡང་བྱའོ་སྙམ་པ་ལ། འགྲོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྨོས་པའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཡང་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་སྙམ་པ་ལ། བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་མི་དགེ་བར་མཚུངས་པར་ལྡན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་བསྒྲིབས་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བསྒྲིབས་པ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཉིད་དང་མི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་དུས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་དག་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། སྤྱིར་བསྟན་པས་ཁྱད་པར་མི་ཤེས་ནས་ཁྱད་པར་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པས། གཞི་གང་ལ་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་ཏེ།


DTG138_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བདག་ཏུ་རྨོངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ང་གྱལ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་ཏོ། །རྨོངས་པ་ནི་མི་ཤེས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །བདག་གི་ཡུལ་ལ་རྨོངས་པ་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པའོ། །བདག་ལ་ང་རྒྱལ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་ཏོ། །བདག་ལ་ཆགས་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ལ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་ཏོ། །འདི་དག་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དམིགས་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྨོངས་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་འདི་ནི་ངའི་བདག་གོ་སྙམ་དུ་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་ཏུ་རྨོངས་པའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཁེངས་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཡོད་ན། དེའི་འོག་ཏུ་བདག་ཏུ་བསམ་པའི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་སྡུད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ་ཡང་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངར་སེམས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་


DTG138_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འོག་མས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པར་རིགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་བྱེད་པའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་གི་རྒྱུ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། །སེམས་དགེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཚེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་དུས་ན་ངར་འཛིན་པའི་དུས་ནི་ང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཀྱི་དུས་ན་ངར་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ནི་ང་གླེགས་བམ་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་དོ་སྙམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མ་ཡིན་པ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ས་དགུ་ནི་འདིར་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཐེ་ཚོམ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་གང་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁམས་གང་དང་ས་གང་དུ་སྲོག་ཆགས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ཁམས་དེ་པ་དང༌། ས་ད་པ་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། ཁམས་གཞན་དང་ས་གཞན་གྱི་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཅི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །བཤད་པ་བྱེད་པས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། གཞན་རེག་སོགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། །ཀྱང་གི་སྒྲའི་དོན་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་


DTG138_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཚེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་གྱི། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་དང་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རེག་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། །རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ངང་མཚུངས་པར་ལྡན་སྙམ་པ་ལ། ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདི་དག་གི་ཁམས་དང་ས་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །འདིར་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། གཞན་རེག་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་འདོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ནི་ཡིད་བཞིན་དུ་བསྒྲིབས་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །མདོར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འཇུག་ན་ནི་འོ་ན་དེ་ལྡོག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་མི་ལྡོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཐར་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་བས་ན་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཐར་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཐར་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་དོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ན་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ན་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་དེ་མེད་དོ་སྙམ་པ་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG138_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམ་པ་དགུ་པ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ན་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བས་སྤོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་ཡང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་པ་ན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་མེད་དོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་སྙམ་པ་ལ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འགོགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལན་བཞིན་དུ་དེ་ན་ཡང་དུས་དེ་ཙམ་དུ་མེད་དོ། །འོ་ན་ལངས་ན་དེ་གང་ལས་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། འགོག་པ་ལས་ལངས་ནས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཚེ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡང༌། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེའི་བག་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ལ་དེ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ལམ་ནའང་མེད།། ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལམ་ཞེས་བརྗོད་པས་མི་ཆོག་གམ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྨོས་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྨོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམ་པར་བཅད་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་འབྱུང་བར་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་


DTG138_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལམ་ན་མི་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་འབྱུང་མི་ནུས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་བས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ན་དུས་དེ་ཙམ་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལས་ལངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་གྱུར་པ་གཉིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། གྱུར་པ་གསུམ་པ་དང་སྦྱར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གྱུར་པ་གཉིས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གསུམ་པ་ཡུལ་རྣམ་དྲུག་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡུལ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གསུམ་པའོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། གྱུར་པ་གསུམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པའི་སྒྲ་ཁོང་ནས་དབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ངག་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདྲི་བ་སྟེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་དང་མི་དགེ་གཉི་ག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་སྨོས་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དགེ་བ་


DTG138_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཡང་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་དེའི་གྲངས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ནས། དེ་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཅི་འདྲ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདྲི་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་གཉིས་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ནས་དྲི་བའི་ཕྱིར། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དང་པོའི་རིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དག་དང་པོར་བརྗོད་སྙམ་པ་ལ། ཐོག་མར་བཤད་པས་དང་པོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སྔར་འདས་མ་ཐག་པ་ལས། ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དང་པོ་ཞེས་འཆད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་བ་མེད་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འདས་མ་ཐག་ལས་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཐོག་མར་བསྟན་གྱི། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་དང་པོ་ནི་རེག་པ་གང་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ་འདི་


DTG138_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་དེ་དག་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་གྲུབ་པོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་སྦྱར་བ་བསྟན་ཏོ། །འདུན་མོས་དྲན་དང་བཅས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པར་སྟོན་ཏེ། །འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པའོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བྱེ་བྲག་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་བྱེ་བྲག་ཅན་ལ་ངེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་གི་ཡུལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཅན་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བསམ་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུན་པའོ། །བསམ་པ་སྨོས་པས་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་བསམས་པ་ལ་འདུན་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བསམས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདུན་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པར་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུན་པ་དང་འདོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མོས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མོས་པ་ནི་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚད་མས་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་པ་སྨོས་སྙམ་པ་ལ། ངེས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ།


DTG138_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རིགས་པའམ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའམ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཇི་ལྟར་འདིའི་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མོས་པ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་མོས་པ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཕྲོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལས་ཅན་ནོ། །དྲན་པ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དྲན་པ་ནི་འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་མ་བརྗེད་པར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སྔོན་མྱོང་བའི་དངོས་པོ་ལས་སེམས་མི་ཉམས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དྲན་པའོ། །འདྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། །འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྔོན་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ལ་མ་བརྗེད་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དམིགས་པ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་ལ་འཛིན་པ་སྔོན་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ། ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ནི་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མ་བརྗེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བརྗེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མ་བརྗེད་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྔོན་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་དྲན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་


DTG138_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །རང་གི་དོན་ལ་དངོས་པོའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདིའི་ལས་ནི་དམིགས་པ་ལས་མི་གཡེང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དམིགས་པ་གཞན་ནམ་རྣམ་པ་གཞན་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པའི་ལས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དཔྱད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། །བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོན་ཏན་དུའམ་ཉེས་པར་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཡོན་ཏན་དུའམ་ཉེས་པར་བརྟག་པར་བྱའོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ནི་ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡོན་ཏན་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉེས་པར་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ་འདིའི་ལས་ནི་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་སྟེ། །འདི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བློ་ནི་ཤེས་རབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་དང༌། གཞན་པའི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་བོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་


DTG138_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲེས་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འདྲེས་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའམ། ལོག་པ་སོ་སོར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྙམ་པ་ལ། །པ་ནི་གཤའ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རིགས་པ་ནི་གཤའ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །བསྐྱེད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་གསུང་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡིད་ཆེས་པ་ཚད་མར་བྱེད་པའི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་པས་རྟོགས་པའི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པར་སེམས་པ་ནི་སྤྱོད་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བཅུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། །ལོག་པར་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གློ་སླ་བས་མ་བཤད་དོད། །བསྐྱེད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཉོ་བ་དང༌། འཚོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོང་


DTG138_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེས་ནས་འཐོབ་པས་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་སྐྱེས་པས་འཐོབ་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྲུན་པ་དང༌། བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདིའི་ལས་ནི་ཐེ་ཚོམ་བཟློག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ངེས་པ་འཐོབ་བོ། །ངེས་པ་ཐོབ་ནས་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་གོ །ཅི་འདི་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་རེ་རེ་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དུ་གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་གང་ལ་སེམས་མོས་པ་དེར་གཞན་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བསམས་པ་དང༌། ངེས་པ་དང༌། འདྲིས་པ་དང༌། བརྟག་པ་སྨོས་པས་ནི་འདི་དག་གི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་བསམས་པ་ལ་འདུན་པ་མེད་དོ། །ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མོས་པ་མེད་དོ། །མ་འདྲིས་པ་ལ་དྲན་པ་མེད་དོ། །བརྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཚིག་འདི་གཞན་དུ་འདོད་དེ། ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་གང་དུ་མོས་པ་དེར་གཞན་དག་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ལོག་པར་འདུན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་དྲན་པ་མེད་དེ། དེའི་ཡུལ་ནི་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བརྟག་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་དེ། དེའི་ཡུལ་ནི་བརྟག་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། དེ་ལ་མོས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཡུལ་ནི་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་


DTG138_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚུན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ནས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དགེ་བ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དད་དང་ངོ་ཚ་ཁྲོ་ལ་ཡོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་དག་གི་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་ཆོས་བཅུ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་དང༌། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཆེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཅན་ནམ་ཡོན་ཏན་ཅན་མ་ཡིན་པའང་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པའི་དད་པ་དང༌། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དད་པའི་རྣམ་པ་དང༌། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་ཐོབ་པར་བྱེད་དམ། སྐྱེད་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདོད་པའི་རྣམ་པའོ། །དང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་དང་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་མའི་རྙོག་པ་མེད་པས། སེམས་དད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་དང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་དང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་རྙོག་པའི་སྒྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ལ་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་འདུན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG138_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་སོ། །འདི་ནི་འཇུག་པར་འདོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ཅིང༌། ནུས་པའི་དངོས་པོ་འདོད་པ་སྐྱེས་ནས་འཇུག་པ་ལ་འདུན་པར་བྱེད་དོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། །བདག་དང་ཆོས་ལ་ལྟོས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱས་ཀྱང་རུང་མ་བྱས་ཀྱང་རུང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེས་སེམས་ཞུམ་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཟློག་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྲེལ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་འདི་ནི་སྨད་པ་སྟེ། བདག་ལས་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་པར་རིགས་ན་འཇིག་རྟེན་སྨད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྙན་པའི་འཇིགས་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཛེམ་མོ། །སྨད་པ་ནི་བཤུང་བའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྙན་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །མ་ཆགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཆགས་པའོ། །ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འཁོར་བ་དང༌། འཁོར་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སྨོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆགས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མ་ཆགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་དེའི་ཡོ་བྱད་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང༌། མི་ཕྱོགས་པ་དང་མི་


DTG138_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པ་དང་མི་སྨོན་པ་ནི་མ་ཆགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞེ་སྡང་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་བའི་ཆོས་བྱམས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཞེ་སྡང་མེད་པའོ། །ཞེ་སྡང་ཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཞེ་སྡང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དུག་དང༌། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་ནི་ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོར་བལྟའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཏི་མུག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཏི་མུག་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་གཏི་མུག་མེད་པའོ། །གཏི་མུག་ཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཏི་མུག་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལས་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གོ །གཏི་མུག་མེད་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས། བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལས་སྟོན་ཏེ། དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དགེ་བའི་ལས་ལ་སེམས་སྤྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལས་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལས་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་སྨད་པའི་ཕྱིར། ལེ་ལོ་ཉིད་ཡིན་གྱི། བརྩོན་འགྲུས་མ་ཡིན་ནོ། །སྨད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ལེ་ལོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྙོམ་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སྤྲོ་བའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་


DTG138_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །གནས་ངན་ལེན་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། གནས་ངན་ལེན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ་དེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་མེད་པར་གྱུར་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ལུས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ལུས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལུས་རང་གི་དགོས་པ་རྣམས་ལ་ལྡང་བ་ཡང་བ་གང་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལུས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ལྡང་བ་ཡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེ་བའོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེའི་སིམ་པ་དང་ཡང་བའི་རྒྱུ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །སིམ་པ་ནི་བདེ་བའོ། །ཡང་བ་ནི་གསལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ་དེ་དང་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དང་ལྡན་ན་དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡིན་ན། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ཉིད་འགའ་ཞིག་དགའ་བས་ཟིན་པ་ལ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ་ཡིད་དགའ་ན་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG138_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཡིད་དགའ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་དབང་གིས་གནས་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སེལ་བའོ། །བག་ཡོད་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། བག་ཡོད་བཅས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པས། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲིའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་བཏང་སྙོམས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། བཏང་སྙོམས་ནི་འདིར་བག་ཡོད་པ་དང་བཅས་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་འདྲི་བའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་བཏང་སྙོམས་ནི་གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་དང༌། འདིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང། དད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདིར་དངོས་སུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་ལས་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་གཞན་མི་སྲིད་པས། དེའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་ལུས་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་དེ། བག་ཡོད་པ་དང་བཅས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཡོང་ནི་བཏང་སྙོམས་གཏོགས་པ་དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་ན། དེ་ལ་བཅུ་ནི་རྭ་ནས་བཟུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་ཟིན་ལ། བཏང་སྙོམས་ནི་འདིར་རང་གི་མིང་གིས་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདིར་བག་ཡོད་པ་དང་བཅས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བག་ཡོད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེ་ལ་བག་ཡོད་པ་ནི་བག་མེད་པའི་གཉེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་མ་ཆགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་ནི་བག་ཡོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་


DTG138_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་གནས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྒོམ་པ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་བག་ཡོད་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་བག་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བག་མེད་པ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་འདིའི་བཟློག་པ་བརྗོད་དོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །བཏང་སྙོམས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བཏང་སྙོམས་ནི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་བྲལ་ནས་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང༌། བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སེམས་རང་གི་དང་གིས་རྣལ་དུ་འདུག་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྐྱོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ལ་རྩོལ་བ་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཏང་སྙོམས་སོ། །ཚིག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཅི་དགོས་སྙམ་པ་ལ། ཚིག་འདི་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་སེམས་མི་མཉམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་བྱིང་བའམ་རྒོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མེད་དེ་ཐོག་མར་སེམས་བྱིང་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྒོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་རྣལ་དུ་འདུག་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་རྣལ་དུ་འདུག་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་དུས་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མི་མཉམ་པའི་ཉེས་པའི་བདག་ཉིད་


DTG138_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་གྲང་སྙམ་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་དོགས་པ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ནི་གདོད་ཐོབ་མ་ཐག་སྟེ། རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་དོགས་པ་ཡོད་པ་སྲིད་དོ། །སེམས་ཀྱི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་སྒོམ་པ་ཁྱད་ཞུགས་པར་གྱུར་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་གང་གི་ཚེ་སྒོམ་པ་ཁྱད་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ཐག་རིང་དུ་གྱུར་པས་མི་མཉམ་པའི་དོགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོའི་རྒྱུ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྐྱོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྩོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྩོལ་བར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ།། འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་མི་འབྱེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཐོ་མི་འཚམས་པས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བའོ། །འདི་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསོད་ཉམས་སེལ་བས་སྙིང་རྗེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །བསོད་ཉམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་བདེ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་སེལ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ། སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ཅན་གང་ཡིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེས་བདེ་བ་སེལ་ཏོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐོ་མི་


DTG138_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚམས་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ནི། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཚིག་སྡུད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྨོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ནི་ལྷག་པར་ཆགས་སོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྨོན་ཏོ།། འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་སྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ནི་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྡུག་བསྔལ་བར་འདོད་དོ། །འདིས་སྲིད་པ་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བའམ། ཡང་སྲིད་པའི་ལས་འབྱུང་བར་བྱེད་པས། སྲིད་པ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དེས་ནི་སྐྱེད་པའམ། དེ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའམ། དེ་དག་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་འདི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཕུང་པོ་དེ་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པའི་དབང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པས། དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་སྐྱེད་པར་བཤད་དོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་རྩུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་གིས་ནོན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསད་པ་དད་བཅིང་བ་ལ་སོགས་


DTG138_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་གནོད་པ་བྱ་བར་སེམས་པ་དེ་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་རེག་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་སྙམ་པ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྡང་བའི་སེམས་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཀུན་ཏུ་བྱུང་ན་སེམས་ལ་གདུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ལ་གདུང་བར་གྱུར་ན་དེའི་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡང་གདུང་བར་འགྱུར་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་ཤིང་ཕོངས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་འགྲས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གང་དང་ཡང་རིང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ལས་སུ་བཤད་དོ། །གཏི་མུག་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཏི་མུག་ནི་ངན་སོང་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གོ །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་བདག་ཉིད་རྙེད་པར་དེ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །དེ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྨོངས་པར་གྱུར་ན་ལོག་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་གི་རྨོངས་པར་མ་གྱུར་ན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། །ང་རྒྱལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་


DTG138_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སེམས་ཁེངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་ང་རྒྱལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འདི་ནི་ང་སྟེ་འདི་ལྟར་མཁས་སོ། །འདི་ནི་ངའི་སྟེ་འདི་ལྟར་ཕྱུག་གོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བདག་ཁེངས་ཤིང་གཞན་དག་ལས་ལྷག་པར་རློམ་སེམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་གནས་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མི་གུས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་མི་གུས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའོ།། མི་གུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། མི་གུས་པ་ནི་བླ་མ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། །སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་བླ་མ་རྣམས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་གང་ཟག་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་འགྱེད་ཞིང༌། ལུས་དང་ངག་གིས་སྲིད་ཞུ་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་གུས་པའོ། །འགྱིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདུད་པའོ། །སྲིད་ཞུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་མི་ལྡང་བ་དང༌། ཚིག་གིས་ལེགས་པར་འོངས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟེར་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ཞས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་སྙམ་ལ། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚེ་གཞན་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སེམས་ཁེངས་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཁེངས་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང༌། དེའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཐ་དད་དེ། ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་པ་ལ། རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་དམའ་བ་བས་


DTG138_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པས་དམའ་བ་བས་བདག་ཆེའི་སྙམ་པའམ། རིགས་ལ་སོགས་པས་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །རིགས་ལ་སོགས་པས་མཚུངས་པ་བས། གཏོང་བའམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པས་བདག་ཆེའོ་སྙམ་པའམ། རིགས་ལ་སོགས་པས་ཆེ་བ་ལ་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པ་བདག་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །རིགས་ལ་སོགས་པས་ཆེ་བ་བས་ཀྱང༌། ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་བདག་ཆེའོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་རྣམས་ལས་འབྱུང་ངེ༌། །གཞན་དུ་ན་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ནི་ཆུང་དུ་ལས་ལྟོས། གཉིས་པ་ནི་མཚུངས་པ་ལས་ལྟོས། གསུམ་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་ལྟོས་ནས། བདག་ཁྱད་ཞུགས་པར་སེམས་པ་སྟེ། བྱེ་བྲག་གོ །ཤེས་རྒྱ་ནི་འདིར་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ལ་བྱའོ།། ནོར་གྱི་སྒྲ་ནི་རྫས་ལ་བྱའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ངའི་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན། བདག་དང་བདག་གི་མེད་པ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་ནས། སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངའི་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་མིའི་ཆོས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་གང་བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མིའི་ཆོས་དེ་དག་ལས་བླ་མར་གྱུར་པ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁྱད་པར་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པའི་


DTG138_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ཆུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཆུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པ་བས་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་བདག་ཆུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ལ། བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སུ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པ་འདིས་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང༌། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ལྟོས་ནས། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཞི་མེད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྔ་མ་ཁོ་ན་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལྔ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིར་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའམ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མི་གཟུང་ངོ༌།། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་བྱེ་བྲག་འདི་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་རྟོག་པའི་ཚུལ་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་རྟོག་པའི་ཚུལ་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་


DTG138_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བྷ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ། བདག་གི་རྣམ་པ་དང༌། བདག་གི་རྣམ་པ་དང༌། བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ། བདག་དང་བདག་གིར་སྔར་བཟུང་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིས་ཆད་པའི་རྣམ་པའམ། རྟག་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ། །འཛིན་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་ལྟ་བ་ནི་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བས་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་གཏང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།། མཐའ་གཉིས་པར་ལྟ་བ་ནི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལྟ་བ་གང་གི་སྦྱིན་པ་དང་མཆོད་སྦྱིན་དང༌། སྦྱིན་སྲེག་དང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཇིག་རྟེན་འདི་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། ཕ་མའི་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། ལྟ་བ་གང་ཡིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་པ་དེ་ནི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་པས་ཆེས་སྡིག་པའི་ཕྱིར་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མཆོག་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། གཙོ་བོ་དང་དམ་པའི་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཕུང་དུ་ཕྱིན་པས་མཆོག་གོ །གཞན་དག་ལས་ཀྱང་ཁྱད་ཞུགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །ལྷག་མ་མེད་པས་གཙོ་བོའོ། །མཚུངས་པ་མེད་པས་དམ་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་


DTG138_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འདག་པ་དང་འགྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྣམ་པར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། སྡིག་པའི་དྲི་མ་འཁྲུ་བས་འདག་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་དང་འབྲལ་བས་འགྲོལ་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ངེས་པར་འབྱིན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཐེ་ཚོམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལས་རྣམས་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་དང༌། བདེན་པ་རྣམས་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐེ་ཚོམ་མོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བློ་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་བློ་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱེད་པ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས་རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ལས་དོན་གཞན་ནོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གཉིས་རྣམ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་གཉིས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞི་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོར་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ཁྲོ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འཕྲལ་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྲོ་བའོ། །ཁྲོ་བ་འདི་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཁོང་ཁྲོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ལ་གདགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་དེ་ཉིད་དེ་གུད་ན་མེད་དོ།།


DTG138_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ལ་གདགས་སྙམ་པ་ལ། འཕྲལ་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཇི་སྲིད་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་ལྡོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་སེམས་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྲོ་བ་ཞེས་གདགས་སོ། །དེའི་ལས་ནི་ཆད་པས་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་སྲོག་ཆགས་དང༌། ཡུལ་དུག་དང༌། མཚོན་ཆ་དང༌། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆད་པས་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་འབུལ་དུ་འཇུག་པ་ལ་བྱའོ། །སོགས་པ་བྱ་བ་ནི་གསོད་པ་དང༌། འཆིང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཁྲོས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁྲོས་པ་ཞི་ནས་བདག་ནི་མི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་ཀྱི་གལ་ཏེ་བདག་གིས་འདི་ལ་ཤ་མ་བླན་ན་གསོན་པའི་མི་གྲངས་ཏེ། མིར་ཡང་མི་བརྩིའོ་སྙམ་དུ་སེམས་མདུད་པར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཤར་གཉེར་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་མི་གཏོང་བར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་མི་བཟོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་མི་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །མི་བཟོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་འདོད་པ་ནི་མི་བཟོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཡང་ཁྲོ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འཆབ་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འཆབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདུན་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྩལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གླེང་བ་པོ་གང་འདུན་པ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་


DTG138_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲོ་བ་གླེང་བར་བྱ་བ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་གླེང་བ་པོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེས་གླེང་བའི་དུས་ཤེས་ནས་ཁྱོད་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་སྨྲས་ཤིང༌། གླེངས་ན་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མཁྱུད་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཆབ་པ་ཞེས་བྱའོ།། འདི་ཇི་ལྟར་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་སྙམ་པ་ལ། འཆབ་པ་ནི་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་འཆབ་པ་ནི་མཁྱུད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་འགྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ནི་སྐྱེ་བོའམ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྡིག་པ་མཁྱུད་བའི་མི་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེའོ། །འགྱོད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་རེག་པར་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །འཚིག་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འཚིག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཚིག་བརླང་པོ་ཞེར་འདེབས་པ་ནི་འཚིག་པའོ། །ཚིག་བརླང་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིག་བརླང་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མཚང་འབྲུ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེ་གཅོད་བ་དང་དྲག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚིག་བརླང་བའོ། །དྲག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇེབས་པའོ། །ཞེར་འདེབས་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞེར་འདེབས་པར་བྱེད་པའི་དང་ཚུལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདི་ནི་ཞེར་འདེབས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེར་འདེབས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཞེར་འདེབས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཚིག་བརླང་པོ་ཟ་བ་དང་འདྲ་བས་ཚིག་བརླང་པོས་ཞེར་འདེབས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །འདི་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཡང་ཁྲོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་


DTG138_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ལས་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དང་འགྲོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་གང་ཟག་གང་ཞེར་འདེབས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་དཀའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེར་འདེབས་པ་ནི་རེག་པར་མི་གནས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཕྲག་དོག་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཕྲག་དོག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་འཐོབ་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རང་གི་འཐོབ་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་གཞན་དག་གི་འཐོབ་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང་རིགས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དམིགས་ནས། ཞེ་སྡང་གི་ཆར་གཏོགས་པ་མི་བཟོད་པར་བྱས་པའི་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕྲག་དོག་གོ །རྣམ་པ་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་གནས་ལ་ཁྱབ་པར་འཁྲུགས་པས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་རེག་པར་མི་གནས་པས། དེའི་ཕྱིར་ན་གཉི་གའི་ལས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སེར་སྣ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། སེར་སྣ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེར་སྣའོ། །སྦྱིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟིན་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མཁས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བདག་གིར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་རྣམས་སེམས་གང་གིས་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རམ། ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཡོད་ན་སྦྱིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །


DTG138_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་སེར་སྣ་ཡོད་ན་སྦྱིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའམ་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སེར་སྣའོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཡོ་བྱད་མ་བསྙུངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མི་མཁོ་བའི་ཡོ་བྱད་ལྷག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སེར་སྣས་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོ་བྱད་མ་བསྙུངས་པའོ། །སྒྱུ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། སྒྱུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྙེད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་གཞན་དག་སླུའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གནས་ལ། གཞན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྒྱུ་སྟེ། སླུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་འདུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་འདུས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་འདུས་པ་ལ་གདགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་ཀྱི་རྫས་སུ་ནི་མེད་དོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོག་པས་འཚོ་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདིའི་ལས་ནི་ལོག་པས་འཚོ་བའི་སྒྱུ་ཉིད་དོ། །གཡོ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཡོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རང་གི་ཉེས་པ་རྣམས་མཁྱུད་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེར་གཏོགས་པའི་སེམས་གྱ་གྱུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཡོའོ། །ཐབས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རང་གི་ཉེས་པ་བཅབ་པའི་ཐབས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྣམ་པ་གང་གིས་གཞན་མགོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དེ་རང་གི་ཉེས་པ་མཁྱུད་པའི་ཐབས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་


DTG138_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མགོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཡང་གཞན་ནས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཞན་ནས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། གཏམ་རླུང་བསྐུར་བ་དང༌། གསལ་བར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་མགོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ནས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་ན་གཞན་གྱིས་ལན་འདེབས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཏམ་རླུང་བསྐུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏམ་དེ་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའོ། །གསལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངས་བྱས་སོ་ཞེས་ནོག་ནོག་པོའི་ཚུལ་དུ་སྨྲ་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཅི་དྲིས་ཀྱང་བདག་གི་ཉེས་པ་མི་སྨྲ་བ་དང༌། གསལ་པོར་མི་སྨྲ་བའི་ཚུལ་དུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འཆབ་པ་དང་འདིའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཡོ་ནི་གཏམ་རླུང་བསྐུར་བ་དང༌། གསལ་བར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། གཅིག་ཏུ་འཆབ་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཆབ་པ་དང་ཐ་དད་དོ། །འཆབ་པ་ནི་འདི་ལྟར་གསལ་པོར་མཁྱུད་པར་བྱེད་ཀྱི། ཐབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟུར་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།། འདིའི་བརྟགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ནས་ཆགས་པ་དང་གཏི་མུག་དེ་གཉིས་ཀྱི་རང་གི་ཉེས་པ་མཁྱུད་པའི་ཕྱིར། གཞན་མགོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པས་དེ་གཉིས་འདུས་པ་ཉིད་ལ་གདགས་སོ། །འདིའི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཡོ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་རྙེད་པ་དེ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་གཡོ་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དེ་ཐོབ་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པར་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་དག་གཡོ་མེད་པ་དེ་དག་བླ་མ་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ལུང་འབོགས་སོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། རྒྱགས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་རྒྱགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་


DTG138_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། བདག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སེམས་བདག་གི་དབང་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱགས་པའོ། །བདག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རིགས་དང་ནད་མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་གང་གིས་སེམས་རང་གི་དབང་དུ་བྱེད་ཅིང༌། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་མི་རྙེད་པའི་དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སེམས་དེ་བདག་གི་དབང་དུ་བྱེད་པས། ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདིའི་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱགས་པ་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་བསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང་བརྡེག་པ་དང་བསྡིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བསད་པ་དང་བཅིང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བས་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །རྣམ་པར་ཐོ་འཚེམས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། འདིས་བསད་པ་དང་བཅིངས་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདི་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་དང༌། སེམས་རྩུབ་པ་འདི་གཉིས་ནི་དེའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ལས་


DTG138_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའི་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་བདག་ལ་མི་མཛེམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ལས་དེ་དག་གི་ཆ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་བཞིན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྡིག་པའི་ལས་གང་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་མི་འོས་ཤིང་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ལ། །ཤེས་བཞིན་དུ་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེས་མི་འཛེམ་པ་གང་ཡིན་པ་ངོ་ཚ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཤེས་བཞིན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བཞིན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྲེལ་མེད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཁྲེལ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་དང་མི་མཐུན་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བདག་ལས་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་ཤེས་བཞིན་དུ་ཡང་སྡིག་པ་བྱེད་པ་དེས་མི་འཛེམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྲེལ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའོ། །བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་འདི་གཉིས་གདགས་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ནི་ཅིག་ཅར་འབྱུང་མི་སྲིད་པས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་གདགས་ཞེས་བསྟན་པའོ།། །། རྨུགས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་རྨུགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བློང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་རྨུགས་པའོ། །བློང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བློང་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བློང་བའི་དངོས་པོ་ནི་བློང་བ་ཉིད་


DTG138_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ། འདི་ལྟར་དེ་དང་ལྡན་ན་སེམས་བླུན་པའི་ཕྱིར་བློང་བར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པ་དང་ཕྱིར་བློང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །འདི་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཏི་མུག་གི་ཆ་ལ་བཏགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྒོད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྒོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒོད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ་རྣམ་པར་ཞི་བ་ནི་ཞི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཞི་བའི་སྒྲ་ནི་ཞི་གནས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མ་ཞི་བའོ། །དེ་ནི་འདོད་ཆགས་མཐུན་པ་སྔོན་དགོད་དགོད་པ་དང་དགའ་དགའ་བ་དང་རྩེ་རྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བའི་རྒྱུའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་ཞི་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་ལ་རྒོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞི་གནས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །མ་དད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ཤིང་དད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ནི་མ་དད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །མ་དད་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེ་ལོའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། མ་དད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ལ་འདུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། འདོད་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྦྱོར་བ་ལ་འདུན་པ་ཉིད་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ལས་ནི་ལེ་ལོའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ལེ་ལོ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ལེ་ལོ་ནི་དགེ་བ་


DTG138_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སེམས་མངོན་པར་མི་སྤྲོ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཉལ་བ་དང༌། སྙེས་པ་དང་འཕྲེས་པའི་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཉལ་བའི་བདེ་བ་དང༌། སྙེས་པ་དང༌། འཕྲེས་པའི་པའི་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལེ་ལོའི། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །བདག་མེད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བག་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དག་གིས་ཟིན་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སེམས་མི་ལྡོག་ཅིང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དགེ་བ་ལ་གོམས་པར་མི་བྱེད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་ལེ་ལོ་དག་ལ་བག་མེད་པ་བཏགས་སོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མི་དགེ་བ་འཕེལ་བ་དང་དགེ་བ་འགྲིབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །བརྗེད་ངས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བརྗེད་ངས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྗེད་ངས་པའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདིས་སེམས་སྣ་ཚོགས་སུ་གཡེང་བར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདིས་རྣམ་པ་མང་པོ་དག་གིས་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །བཏགས་པའི་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལས་


DTG138_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཁྲིད་པ་དེ་དག་ལ། ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གདགས་པར་བྱའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་ལ་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཤེས་རབ་གང་གིས་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཤེས་བཞིན་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི། བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ལས་ནི་ལྟུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །འགྱོད་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འགྱོད་པ་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ།། དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། སྨད་པ་བྱས་པས་འགྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དངོས་པོ་གང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཉེས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་སྨད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་འགྱོད་པའོ། །འདིར་ངན་པར་བྱས་པའི་དངོས་པའི་ཡུལ་ལ་སེམས་མི་དགའ་བ་དང་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགྱོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སེམས་གནས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །གཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་གཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འཇུག་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་དབང་གིས་དམིགས་པ་ལ། སེམས་རང་དབང་མེད་པར་འཇུག་


DTG138_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་གཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལུས་འཛིན་མི་ནུས་པའི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་གང་གིས་ལུས་འཛིན་པ་དེ་རང་དབང་མེད་པར་གང་ལས་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་དོ། །སྡུད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་སྡུད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་སྡུད་པའོ། །འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པ་སྨོས་པས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །སྡུད་པ་སྨོས་པས་ནི་རྨུགས་པ་ལས་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་གཏི་མུག་གི་ཆ་ལ་གདགས་པས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ཤོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཉལ་བ་ནི་བྱ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །རྟོག་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྟོག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ཅི་ཡིན་ཏེ་ལྟར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཤེས་རབ་དང་སེམས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟོག་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ལ་བརྗོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །བརྗོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པ་ནི་དོན་བསྟན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་པ་ནི་སེམས་ཀུན་ཏུ་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ལ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་འཇུག་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བར་འགའ་ནི་སེམས་དང་སེམས་པ་གཉིས་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་གདགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཅི་ཡང་མངོན་པར་མི་རྟོགས་པའོ། །བར་འགའ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སེམས་གཉིས་ལ་གདགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་སེམས་པ་དང་ཤེས་


DTG138_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་གཉིས་ཁོ་ན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡང་ན་སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཁོ་ན་ལ་རྟོག་པ་གདགས་པར་བྱའི། སེམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་སེམས་པའི་དབང་གིས་སེམས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། མངོན་པར་མི་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་སེམས་རྩིང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྩིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྩིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེ་ལོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ལོང་ནི་རྩིང་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཙམ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ཡིན་གྱི། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་འདི་གཞན་ལ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔྱོད་པ་ཡང་སེམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་དཔྱོད་པ་ཡང་ཤེས་རབ་དང་སེམས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་སྔར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་ལ་འདིའོ་ཞེས་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་དཔྱོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དཔྱོད་པ་སེམས་ཞིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་གཉིས་ནི་རེག་པར་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རེག་པར་གནས་པའི་རྒྱུ་དག་གོ །འདོད་པ་ལ་རྟོག་པ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི་རེག་པར་མི་གནས་པའི་རྒྱུ་དག་གོ །གལ་ཏེ་འདི་གཉི་ག་ཡང་ཤེས་རབ་དང་སེམས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་དད་དུ་བཤད་ཅེ་ན། འདི་གཉིས་ནི་རྩིང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་འདི་གཉིས་ནི་རྩིང་བ་དང་ཞིབ་པར་དབྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་དུ་བཤད་དོ། །གཉིས་རྣམ་གཉིས་ཞེས་གང་སྨོས་པ་འདིའི་དོན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཉིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་གཉིས་


DTG138_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། གཉིས་པ་རྣམ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉིས་དེ་དག་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འགྱོད་པ་དང་གཉིད་ནི་གཉིས་པ་གཅིག་གོ །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་གཉིས་པ་གཅིག་གོ །འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དེ་བཞི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་མི་དགེ་བ་མ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སྲོག་ཆགས་དེ་མ་བསད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་བདག་གིས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་བྱས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྱོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འགྱོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའམ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་འཕངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་ཡང་འདོད་པ་ལ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་སོ། །གང་དག་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཔྱོད་པ་ཡང་བདག་གིས་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་དཔྱོད་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །གང་གིས་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཐབས་དཔྱོད་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་ནང་ན་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འགྱོད་པ་དང་གཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་མཐའ་དག་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང་དམིགས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡིད་བདེ་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྗེས་སུ་མཐུན་


DTG138_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའམ་རྒྱུ་ལ་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གོང་དུ་སྨོས་པའི་དོན་གྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་འདི་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་དྲན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཟིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐབས་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་སྐབས་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་འདི་བསམ་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཚེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་ཅིག་ཅར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ཀྱང་དེའི་ཚེ། ཅི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། གཉིས་དང་མང་པོ་ནི་མི་འབྱུང་ངམ་སྙམ་པ་ལ། ཕྱོགས་འདི་ཡོད་པའི་དབང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། །མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དང༌། མང་པོ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་དུ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་མང་པོ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ངེས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་རྐྱེན་གཅིག་དང་ཕྲད་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་ལ། གལ་ཏེ་གཉིས་དང་མང་པོ་དག་གི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ཡང༌། དེའི་ཚེ་གཉིས་དང་མང་པོ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ལྔ་རྣམས་རྩ་བའི་རྣམ་ཤེས་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རེས་འགའ་ནི་ཅིག་ཅར་རེས་འགའ་ནི་རིམ་གྱིས་སོ། །དཔེར་ན་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆུ་ལ་རླབས་རྣམས་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ནི་དེ་དག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྔ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་


DTG138_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བོན་གྱི་གནས་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ས་བོན་གྱི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། འདི་ལྟར་ཡང་དེ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་སྐྱེ་བས་ན་དེ་ནི་ས་བོན་གྱི་གནས་ཉིད་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟའི་རྐྱེན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །བདག་ཐོབ་པའི་སྒྲས་ནི་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ལྷན་ཅིག་གམ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཅིག་ཅར་དང་རིམ་གྱིས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཅིག་ཅར་དང་རིམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། ཆུ་ལ་རླབས་རྣམས་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དཔེ་འདི་གང་ནས་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། ཇི་སྐད་དུ་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བོས་ནས་དཔེ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་ནི་འབབ་པའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཆད་པ་ནི་རྒྱུན་ཆད་པའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ནི་ཟད་པའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །མདོར་བྱས་པའི་དོན་ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆུ་བོ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁུངས་གཉིས་པ་འདི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟབ་ཅིང་ཕྲ་བ་སྟེ། ཆུ་པོ་ལྟ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་གོ །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ངས་དེ་མ་བསྟན་ཏོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ཟབ་པའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཕྲ་བའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལུང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མང་པོ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་བསྟན་ནས། རིགས་ལས་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར།


DTG138_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་སོ་སོར་ངེས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་སོ་སོར་ངེས་པ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུགས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་སོ་སོར་ངེས་པར་མི་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དྲུག་པོ་དག་ནི་རིམ་གྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་ཁས་ལེན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གཅིག་པུ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དང་མང་པོ་འབྱུང་སྟེ། འགལ་བ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་ངེས་པ་མེད་ལ། ལྔ་པོ་དག་གི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཅིག་ཅར་ཕྲད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་གི །ལྔ་ཆར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཏན་ཚིག་ཅི་ཡོད་བརྗོད་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་འདི་ལ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྣང་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་དམིགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཡང་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཆར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་གཅིག་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྐབས་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ད་ནི་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ནི་འདྲི་པའི་དོན་ཏེ། དོན་དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འབྱུང་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གང་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འདོད་པ་དེར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྤྱིར་བཏང་བ་འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུས་ཐམས་


DTG138_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་དུ་འབྱུང་བར་ཁས་བླངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་མ་གཏོགས། འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་མ་གཏོགས། སེམས་མེད་པའི་གཉིད་དང༌། སེམས་མེད་པའི་བརྒྱལ་བ་མ་གཏོགས་པར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འདོད་དོ། །སྤྱིར་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་བཏང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་བསྩལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པའི་སེམས་ཅན་དག་ནི་ལྷ་རྣམས་ལས་ཁ་ཅིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སུས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ། །སུས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ནི་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་ཏེ། དོན་མེད་པར་གནས་སོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ་གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཐར་པའི་ལམ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། གསུང་རབ་འདི་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིས་འགོག་པར་འགྱུར་བས་འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་འདྲ་བ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་


DTG138_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པར་འབྱུང་བ་གང་གིས་འགོག་པ་དེ་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ཡིན་གྱི། །ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ལྟར་རྫས་ནི་མེད་དོ། །དགེ་བ་ལས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་མི་བྱའམ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་གཞན་འབྱུང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་གནས་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་དེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཞི་བར་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞི་བར་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་འདི་ནི་ཞི་བའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བློ་སྔོན་དུ་བྱས་ནས། ཕྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཡང་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཡང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གནས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་གདགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་དེ་ལ་གདགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་མེད་བའི་གཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། །སེམས་མེད་པའི་གཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་གནས་གཉིད་སྟུག་པོས་ནོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དུས་དེ་སྲིད་ཅིག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ།།


DTG138_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་མེད་པའི་བརྒྱལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གང་ལ་རྣམ་པར་གཞག་སྙམ་པ་ལ། སེམས་མེད་པའི་བརྒྱ་ལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གློ་བུར་དུ་བརྣང་བ་དང༌། ཡང་ན་ཁམས་ཤེས་མ་མཉམ་པས་དུས་དེ་སྲིད་ཅིག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ལུས་མ་སྙོམས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའི་གནས་མི་མཉམ་པ་དེ་ལ་སེམས་མེད་པའི་བརྒྱལ་བ་ཉེ་བར་འདོགས་སོ། །མཇུག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་ལྔ་པོ་དག་མ་གཏོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་འདྲི་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཚེ། གང་གི་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་ཐལ་བྱུང་དུ་འཆི་པའི་དུས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གང་ལས་འབྱུང་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ད་ནི་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་དོ་ཞེས་གང་དམ་བཅས་པ་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེས་དངོས་པོ་གང་ཅི་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་འགྲོ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་


DTG138_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གྱིས་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལས་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །འདིར་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཁུངས་སུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལས་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་སྣོད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེའི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིད་མ་ཆེས་ནས། དེའི་དམིགས་པ་དེ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན་ཞེས་འདྲི་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གང་གི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་རྒྱུར་གང་འདོད་པ་དེ་ཚོགས་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་མེད་ན། དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་གནས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དོན་གྱི་ཁར་མ་ལས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བས་ཁོ་བོས་ཤེས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དམིགས་པའི་ཁར་ལས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་དོན་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་


DTG138_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་སྔ་མ་འགགས་པ་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱིའི་དོན་གྱི་ཁར་རག་ལས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྔ་མ་འགགས་པ་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་གི །ཕྱིའི་དོན་ལས་ནི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་མེད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མ་ཚང་བ་བསྟན་ནས། འགའ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་རྟོག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཡང་རྟོག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ལ་རོ་དང་འདོད་པ་ཅན་དང༌། བཟའ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པར་སྣང་ངོ༌། །འདི་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་དུ་མའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་མེད་པའི་ཚིག་གིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་མཐའ་སྤངས་སོ། །དེ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤང་བར་འདོད་ནས། དེས་ན་འདི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ།། དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བདག་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གང་རྣམ་པར་བཏགས་པ་དེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་ནི་མེད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །


DTG138_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཙམ་གྱི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་ལྷག་པའི་ཡུལ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཆུང་ངུ་དང་ཐུང་དུ་དང་སྣང་བ་དང་བསྔགས་པའི་དོན་མ་ཡིན་གྱི། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྩ་བ་ཁ་བསྐང་བའི་དོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་གྱི་ཚིག་གི་གླགས་སུ་འགྱུར་དུ་དོགས་ནས་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ལས་བྱེད་པ་པོའམ་བྱེད་པ་གཞན་མེད་ན། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པ་ལས་བྱེད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བརྗོད་དགོས་སོ་སྙམ་པ་ལ། འདིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བར་འགྲོ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དང་དེ་དག་སྐྱེའོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་ནུས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་ནུས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་གཉི་ག་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་འདི་བྱས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པར་ཁ་ཅིག་ཀུན་ཏུ་རྟོག་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཚིག་གཅིག་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་


DTG138_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །དཔེར་ན་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་ཚིག་གཉི་ག་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པས་བྱེ་བྲག་དང་བྱེ་བྲག་གི་གཞིའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ལ་ལར་ནི་ཚིག་གཅིག་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་དང་བྱེ་བྲག་གི་གཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སའི་རྫས་དང་ཆུའི་རྫས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཆུ་ལ་ནི་རྫས་སུ་འཁྲུལ་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱེ་བྲག་རྫས་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འཁྲུལ་པ་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེའོ། །ཡན་ལག་གཞན་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བར་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སྔ་མའི་གནས་སྐབས་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དང་དེའི་འོག་མ་སྐྱེད་ནུས་པའི་གནས་སྐབས་འཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཕན་ཚུན་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྗོད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གི་ཚེ་རང་གི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་གསོ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཉི་ག་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སུས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུ་མ་དེ་དང་དེ་སྐྱེ་བར་གནས་སོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལས་མ་འོངས་པའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་


DTG138_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྔོན་གྱི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་འཕངས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཟད་ནས། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྐྱེད་དོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འགྲེལ་བ་བྱེད་པས་ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་སོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་དེས་མ་འོངས་པའི་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནུས་པ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཛིན་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཟུང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེ་ན་པ་དེ་ནི་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་སོ་སོར་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གུད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་རང་ཡོད་པས་གནས་པའི་གཟུང་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་ལྷག་པར་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུང་བར་འཛིན་པའོ། །གཟུང་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཛིན་པར་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཛིན་པར་འཛིན་པའོ། །དེའི་བག་ཆགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བྱུང་བའི་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྔོན་བྱུང་བའི་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཏབ་པ་མ་འོངས་པའི་དེའི་རིགས་ཀྱི་འཛིན་པ་གཉིས་འབྱུང་བའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་སོ། །དེ་ལྟར་བག་ཆགས་དག་བཤད་ནས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་མི་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་ཐ་དད་པར་ལུས་ཐ་དད་པར་འགྱུར། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་ཐ་དད་པར་ལུས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་


DTG138_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དཔེར་ན་འབྲས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཐ་དད་པས་མྱུ་གུ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཇི་ལྟར་རང་གིས་འཕངས་པའི་ལུས་སྐྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་གྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ན་ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འཕེན་པར་བྱེད་པ་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཚིག་གི་དོན་འདི་འབྱུང་སྟེ། འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་མེད་པར་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འབའ་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྐྱེད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཡན་ལག་གཞན་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྔ་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཟད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་དག་ན་བསགས་པའི་ལས་གང་ཡིན་པའི་ལས་དེས་ཚེ་འདི་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྒྲུབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཕངས་པའི་དུས་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ་ན་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། དེའི་ཚེ་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་གྱིས་མཇུག་བསྡུ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཟད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འདིར་མདོ་སྡེ་པས་ཕྱིར་བརྒལ་བའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དེ། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་ན་ནི་རིགས་པ་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེས་


DTG138_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གཉི་ག་ཡང་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ལུང་དང་རིགས་པས་ཡོད་པར་མངོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཏེ་དེ་ཡོད་ན། འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་དེ། དེ་ཡོད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དེ་དེ་ཡང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པར་གྲུབ་བོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གང་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དབྱིངས་ནི་འདིར་རྒྱུའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རིགས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་པའོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁོར་བ་དེ་ལྡོག་པའོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་ལྷན་ཅིག་པའོ། །འདི་ལྟར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །ཕུང་པོའི་སྒྲ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བྱའོ། །ལྷག་མའི་སྒྲ་ནི་ཆ་ལ་བྱའོ། །ཆ་ནི་གཉིས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་དང༌། ཕུང་པོའི་ཆའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ཆ་ཡོད་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། བཅས་པའི་སྒྲ་ནི་ཡོད་པ་ལ་བྱ་བར་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བོང་མོ་བོང་ཕྲུག་བཅུ་དང་བཅས་པ་ལྷན་ཅིག་ཁལ་ཁྱེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཇུག་པ་མེད་པར་


DTG138_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་མི་སྲིད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་འཇུག་པ་མི་འཐད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རུང་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། །གང་དག་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་ཁས་མི་ལེན་པ་དེ་དག་ཉིད་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་རྟོག་སྟེ། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཏགས་པ་ལྟ་བུའམ། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྲང་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། དེ་དག་ནི་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་མིང་དང་གཟུགས་མཐའ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ། འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་གྱི། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིགས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བརྒྱལ་གཞན་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན།


DTG138_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གླགས་སུ་གྱུར་དུ་དོགས་ནས། གལ་ཏེ་དུས་ཕྱི་མ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་པའི་འོག་གི་དུས་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མིང་དང་གཟུགས་ལས་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དུས་ཕྱི་མའི་མིང་དང་གཟུགས་དེ་དང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མིང་དང་གཟུགས་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ན། ཁྱོད་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་མིང་དང་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་འདོད་ལ། སྔ་མ་ནི་མ་ཡིན། སྔ་མ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་འདོད་ལ། ཕྱི་མ་ནི་མ་ཡིན། མཇུག་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་དུ་གྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་གཞན་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཅི་དགོས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྔ་མ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །མདོ་སྡེ་པ་ཡིད་མ་ཆེས་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་པ་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་སམ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་སྐྱེད་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་


DTG138_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གཉིས་མི་སྐྱེད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་ན་དེ་མ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བྱུང་བ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བ་དེ་ལ་ཡང་མི་སྐྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔ་མ་བག་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་འགགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དུ་བག་ཆགས་སྐྱེད་པར་འགྱུར། །འདི་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་མེད་པའི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སེམས་འབྱུང་མི་སྲིད་དེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་དང་གཟུགས་མེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སོགས་པ་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་བཀག་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་རང་གི་ཕྱོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ལ་འཁོར་བར་འཇུག་པ་མི་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་འདུ་བྱེད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ། མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ལྡོག་པ་མི་འཐད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་ལྡོག་པ་


DTG138_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ལྡོག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་རུང་སྙམ་པ་ལ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུའི་གཙོ་བོའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གཙོ་བོ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལས་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་ནུས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལས་གང་གི་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་འགྱུར་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་སྤངས་ན་འཁོར་བའང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ལྡོག་པ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་དེས་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཡིད་མ་ཆེས་ནས་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲི་བ་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྤོང་ངོ་ཞེ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་ལམ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མངོན་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་སྤོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་ཚེ་ཡང་མི་སྤོང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཚེ་ན་ནི་གཉེན་པོ་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་


DTG138_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་བོན་གནས་པ་དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོས་སྤོང་ན། ཁྱེད་ནི་དེའི་ཚེ་གཉེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་ཅི་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གླགས་སུ་འགྱུར་དུ་དོགས་ནས། ཅི་སྟེ་གཉེན་པོའི་སེམས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གཉེན་པོའི་སེམས་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པར་འདོད་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དྲི་མས་དྲི་མ་བཀྲུར་མི་རུང་བ་དང་འདྲའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་མ་སྤངས་ན་དེས་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་མ་སྤངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཁོར་བ་ལྡོག་མི་སྲིད་དོ། །མཇུག་བསྡུ་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རང་གི་ཕྱོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ས་བོན་གྱི་གཞི་གང་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོ་བའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཁས་བླངས་ན་དེས་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བག་ཆགས་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་དེ་རྙེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གང་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བག་ཆགས་བསྒོས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་འཇུག་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་རྙེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་འབྱུང་བ་དག་གིས་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོས་སེལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་


DTG138_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བསལ་ན་གནས་དེས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཐོབ་པོ། །དེ་ཐོབ་ནས་གང་གི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཚེ་ཟད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། གཞན་དང་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པས། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་འཐོབ་བོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། ལས་ཡོད་ན་དེ་སྐྱེ་བ་གཞན་དང་ཉིད་འཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ལས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ལས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པས། ཡང་འབྱུང་བའི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཐུ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་གཞན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན། འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གུད་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པར་འདོད་པར་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་པར་བྱའོ། །རྒྱ་ཆེར་དཔྱད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོའི་བཤད་སྦྱར་གནས་བརྟན་བློ་བརྟན་གྱིས་བྱས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ་སྟེ་ཐ་མ། འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པས་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་མདོ་དང་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཅིག་ལ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིད་མ་ཆེས་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་


DTG138_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་གང་གིས། དངོས་ཅི་ཡང་རུང་བ་གང་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོར་བརྟག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཁ་ཅིག་ནི་ནང་གི་ཡིན་ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་མཐའ་ཡས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་གྱིས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གང་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །གཉིས་པའི་ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གང་གང་རྣམ་བརྟགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ནང་གི་དངོས་པོའམ། འོན་ཏེ་ཕྱིའི་དངོས་པོའམ། ཐ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བརྒྱ་ལ་འགའ་ཞིག་ཡིད་མ་ཆེས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་འདི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་ཏེ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་བརྟག་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་རོ་དང་འདོད་པ་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་འབྱུང་བར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་སྟག་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་སྟག་འོངས་སོ་ཞེས་ཐོས་ནས། དཔའ་བོ་དང་སྔར་མ་ལ་སོགས་པ་རྒོལ་འདོད་པ་དང༌། འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གཅིག་པའི་མེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ནི་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་རུང་ངོ༌། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །དེ་བས་ན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་


DTG138_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཁུངས་སྨྲས་པ། མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ།། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གཉིས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་སྟོན་སྙམ་པ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ལ་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒྲས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བརྗོད་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྟོག་པ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ཀུན་རྟོག་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐ་དད་པ་དག་ནི་ཀུན་རྟོག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །འདིར་ཁུངས་སྨོས་པ་ཇི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང༌། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཞེས་བཤད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་དག་གིས་དབང་བྱས་པས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པ་དང་བསྐྲུན་


DTG138_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདག་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གྲུབ་པ་ནི་དེ་ལ་སྔ་མ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དང་སྦྱར་རོ། །སྔ་མ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་སྦྱར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་བརྟགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་མེད་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་ནས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གཏན་དུ་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་དེ་གཉིས་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཅི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་གཞན་གྱི་དབང་ལས་གཞན་ནམ་འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཞན་དབང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG138_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཉིད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་རྟག་ཏུ་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་དོ། །བྲལ་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ཡང་དཔྱད་ན་གཞན་དུ་ཡང་མི་རུང་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཞན་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ལས་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་གོ་ཀུན་བརྟགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་སྟོང་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་བསྡུ་བར་བྱ་ཆོས་ཉིད་ནི་བསྡུ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་བསྡུ་བར་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་ནས་ཉན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཏུ་མི་འགྱུར་ན་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་འདྲའོ། །ལམ་ནི་འདིར་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་མི་བརྗོད་པའི་དཔེ་སྨོས་པ། མི་རྟག་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །མི་རྟག་པ་འདི་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་གོ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་དེ་བསྡུ་བར་མི་བྱ་


DTG138_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞིག་ནས་མེད་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་འདྲའོ། །རིགས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཕྱོགས་ནི་དེའོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་མཚམས་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་གང་གིས་འཛིན། མི་འཛིན་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་མ་མཐོང་བར་དེ་མི་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་མཐོང་བ་དེ་སྲིད་དུ་གཞན་གྱི་དབང་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མ་མཐོང་བར་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་མ་མཐོང་བར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་མ་མཐོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་མཐོང་བར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཐོང་བ་དེ་སྲིད་དུ། ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དབང་མི་འཛིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་མ་མཐོང་བ་ནི་དེ་མ་རྟོགས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་མཐོང་བ་ནི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་མ་མཐོང་བའོ། །མ་རྟོགས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐུར་མས་མ་ཕིགས་པའོ། །མངོན་


DTG138_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པའོ། །ཡང་ན་ཕྱི་མས་སྔ་མ་བཤད་དོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པས་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱའོ། །རྗེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ལ་བྱའོ། །འདི་ནི་དག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་པས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྙེད་པའི་ཕྱིར་དག་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བས་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དེ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་སྡུད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་རྙེད་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གཞན་གྱི་དབང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ན། དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་འཆད་དེ། བརྒྱལ་ལ་ལ་ཞིག་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་ཉིད་ཐ་མ་ལ་པ་ཕལ་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཐ་མལ་པ་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མཇུག་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་མཐོང་བར་དེ་མི་མཐོང་གི །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཁུངས་སྨོས་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འཇུག་པའི་གཟུངས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་ནི་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་


DTG138_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུའི་རྣམ་པ་དང༌། བྲག་ཅ་ལ་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང༌། ཆུ་ཟླ་ལ་ཟླ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་དེས་མེད་པར་རྟོག་པ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་རྣམས་རྣམ་པ་དེ་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་སོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་གྱི་དབང་ཡང་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་མཚུངས་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེས་གཞན་གྱི་དབང་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གཟུངས་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུས་པ་རྣམས་སུ་བཞེད་དེ། འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པར་གང་ཇི་སྙེད་བཤད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་རོ་གཅིག་པའོ། །དེར་ཡེ་ཤེས་རོ་གཅིག་པས་ཡེ་ཤེས་རོ་གཅིག་པའོ། །རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཅིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡི་གེ་ཁ་ཅིག་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་རོ་གཅིག་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་རོ་གཅིག་པ་སྟེ་རྣམ་པ་གཅིག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེར་རོ་གཅིག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གཅིག་ཞེས་བྱའོ། །བཤད་པ་འདི་ལ་ནི་ཚུལ་གྱིས་སྔར་སྨོས་པ་ཉིད་


DTG138_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དོན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཁུངས་སྨོས་པ། ཇི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ངོ་ཞེས་གཟུངས་དེ་ཉིད་ལས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དག་དེ་ལྟར་མཐོང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་ཞིག་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་སྣ་ཚོགས་མེད་དོ། །ཡང་མདོ་དང་འགལ་བ་གཞན་གྱི་ལན་གདབ་པར་འདོད་ནས་ཕྱོགས་སྔ་མ་གཞག་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་རྫས་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་རྫས་སུ་འདོད་ན། མདོ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་ཞེས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་སྙམ་པ་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འགལ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མེད་ཅེ་ན་འདི་ལྟར། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་གྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་གསུམ་ལ་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་གསུམ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིགས་གྲང་ན། གཞན་གཉིས་ཇི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གང་བསྟན་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བས། ཡོད་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པོ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་


DTG138_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་མེད་པ་རྣམ་གསུམ་གྱི་མིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡན་ལག་བརྗོད་ནས་ད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ་ཅི་འདྲ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དང་པོ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རང་མི་འབྱུང་བས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་བྱས་པས་དེ་དགྲོལ་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཅི་འདྲ་བར་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྟགས་པའོ། །བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མི་ཤེས་པ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའོ། །ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་བྱས་ཀྱི། དེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཕྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་དེ། སྤྱི་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་མཚན་ལ་སོགས་པས་མཚོན་པར་བྱེད་ཀྱང་རྒྱལ་མཚན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ཀྱི། དེ་དག་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །གཞན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་


DTG138_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་གི་དེ་རང་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལས་རང་གི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་སྒྲ་ནི་འདིར་སྐྱེ་བ་ལ་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བས་ནས་ཡང་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་དམ་པ་ཡང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དམ་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ནི་དེའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའོ། །འདིར་དོན་ནི་དམིགས་པ་ལ་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པ་རྣམ་པ་གཅིག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་དང་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་ཅིང་རྣམ་པ་གཅིག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་ཀྱང་ཡིན་པ་དམ་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དག་པ་དང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་ནས་མདོར་བྱས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་


DTG138_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་སྨོས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་དོན་དམ་པའོ། །དེ་གལ་ཏེ་དེ་དག་གི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་གཞན་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དངོས་བོའི་ངོ་བོ་ལ་བྱའོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལྷག་མ་བཤད་པར་འདོད་དེ། མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཅི་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ནི་འདྲི་བའི་དོན་དེ་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ལ་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ནར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བརྗོད་པ་འདི་འབའ་ཞིག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། མི་གཉིས་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། མི་འགག་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དུས་ཐམས་ཅད་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་དག་ན་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་དུས་དག་ན། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་དང་


DTG138_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་དེ་ནི་དེ་དག་གིས་ནམ་ཡང་ཡོང་མི་འདོར་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་ཅིང་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྙོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་དྲི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཅི་དེ་བཞིན་ཉིད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཅི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེའམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནམ་ཞེ་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཞེས་བྱའི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གཏན་ཚིགས་སྨོས་པ། འདི་སྐད་དུ་དེ་ཚེ་དེ་ཙམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། མིང་ལ་སེམས་དེ་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོའི་དུས་དག་ན་གཟུང་བ་རྣམ་པར་བཤིག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། བཟོད་པའི་དུས་ན་མིང་ལ་སེམས་དེ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཚེ་མིང་ཙམ་དུ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ། གཟུང་བ་རྣམ་པར་བཤིག་པར་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་སེམས་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་ཙམ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འབྱུང་གི །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདྲི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་བྱས་ཏེ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་


DTG138_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མིང་ལ་སེམས་གནས་པས་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་དུས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་དམིགས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བ་མི་དམིགས་ན་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་སྒྲ་ནི་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པར་གྱུར་བ་དེའི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་རེག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། དམིགས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྱའོ། །རེག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། བསྒོམས་པའི་རྒྱུ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་བོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཡང་འཐོབ་བོ། །དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་རེག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འདིར་ཁུངས་སོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ།། ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཅི་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ལམ་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་འདི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཤད་པ་འདི་ལ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དོན་གསལ་བར་འཐད་དོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དྲི་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདི་དག །རྣམ་པར་རིག་པ་


DTG138_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཙམ་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་འདི་མཐའ་དག་མིག་ལ་སོགས་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ཏོ་སྙམ་དུ་ལྷག་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཇི་སྲིད་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་མི་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ། དེ་དག་གི་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་མི་ལྡོག་སྟེ། དེ་མ་ལོག་ན་འདིས་འདི་འཛིན་ཏོ་སྙམ་དུ་ལྷག་པར་ཆགས་སོ། །ཡང་ཚིག་ལེའུར་བས་པའི་མཚམས་སྦྱར་བ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཇི་སྲིད་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་སྲིད་དུ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་སྲིད་དུ་རྣལ་འབྱོར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་ཀྱི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་མི་སྤོང་ངོ༌། །འཛིན་པ་གཉིས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འཛིན་པ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཟུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །བག་ལ་ཉལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་བག་ལ་ཉལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མ་འོངས་པའི་འཛིན་པ་གཉིས་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ས་བོན་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བག་ལ་ཉལ་ཏེ། བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་བརྗོད་ནས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྲིད་དུ་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་རྣལ་འབྱོར་པའི་སེམས་གནས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ། འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་མི་སྤོང་ངོ༌། །


DTG138_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། བཤད་པ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིར་ནི་དོན་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཕྱིའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་མ་སྤངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནང་གི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་ཡང་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་དྲི་བའི་ཕྱིར། ད་ནི་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་དོན་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཙམ་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེའི་རྣམ་པ་འབྱུང་བས་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མདུན་དུ་འཇོག་གོ །ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མདུན་དུ་འཇོག་ན་སེམས་ཙམ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དམིགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་བཀག་ནས་སེམས་ཙམ་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ནང་གི་འམ་ཕྱིའི་ཡང་རུང་སྟེ། དམིགས་པ་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ལ་རྟོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཡང་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་མཚམས་སྦྱར་བ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཉེས་པར་བསླབས་པ་གང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྙེམས་ནས་ང་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དག་པ་ལ་གནས་ཏེ། ང་གཟུང་བའམ་འཛིན་པ་ལ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་རྟོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་བས་ལ་བའི་ཕྱིར། །དི་དག་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ཅེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡང་


DTG138_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་བྱ་སྟེ། མདུན་དུ་བཞག་པས་དེ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གཅམ་བུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་པ་གསལ་བ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་སྙམ་པ་ལ། འདི་དག་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ཅེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་དམིགས་པར་ཟད་དོ། །འདིའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འཛིན་པ་མཚན་མར་བྱེད་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། དེའི་རྣམ་པ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མདུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མངོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལ་མངོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇོག་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱིས་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཡིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་བྱས་ནས། མདུན་དུ་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཡན་ལག་གཞན་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་མང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་མང་བས། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱའི་ཆ་ཙམ་ཞིག་དམིགས་པ་བྱས་ཏེ། མདུན་དུ་འཇོག་ན་ཡང་དེ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་འདིར་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་འདོན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་སྐབས་མ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མདུན་དུ་འཇོག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་པས། སྐབས་འདི་ལ་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ན། དེས་དེ་དག་ཉེ་བར་དགོད། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་སྣང་སྟེ། དེ་ནི་འདིར་སྔར་བསྩལ་ཟིན་ཏོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་ཡན་ལག་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཙམ་ལ་མི་གནས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་དམིགས་པ་མ་སྤངས་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་


DTG138_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཙམ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཉིད་དེ། དེའི་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་གཞན་གྱིས་དྲི་བའི་ཕྱིར། ནམ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཛིན་པ་སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཛིན་པ་མ་ལོག་ཅིང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་དེའི་ཚེ། ནམ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཛིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ནམ་ཞིག་ན་ཆོས་ཉིད་ལ་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་བ་བརྗོད་དགོས་སོ་སྙམ་པ་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ནམ་ཞིག་ཤེས་པས་དམིགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་བསལ་ནས་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། སེམས་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པའང་མེད་དོ་ཞེས་བསྡུས་ཏེ་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་བསྟན་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་མཐོང་མི་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་སྟེ་མི་དམིགས་ཀྱང༌། དམུས་ལོང་བཞིན་དུ་མཐུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཛིན་པ་སྤངས་ཤིང༌། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་སེམས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཞེན་པ་ལ་བྱའོ། །འཛིན་པའི་སྒྲ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ན་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་གཏན་ཚིགས་སྨོས་པ། གཟུང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུང་བ་ཡོད་ན་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི། གཟུང་བ་


DTG138_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱི། གཟུང་བ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པས་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་འཐོབ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལྟར་ན་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་མཉམ་པ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་སྤོང་ཞིང༌། རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཉམ་པས་མཉམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་བྱའོ། །འོག་མ་དང་མཚམས་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་དྲི་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་བཤིག་ནས། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་སེམས་གནས་པ་དེའི་ཚེ། སེམས་དེ་ལ་ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་ནི་སེམས་མེད་མི་དམིགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སེམས་མེད་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། གནས་གྱུར་བ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། དགེ་བ་དང༌། བརྟེན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྡུས་ཏེ་མདོར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་


DTG138_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས། གོང་ནས་གོང་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྲོ་བས་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་མེད་པ་དང༌། མི་དམིགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཚེའོ། །གནས་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །སྐུ་གཉིས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སེམས་ཉིད་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་དེ་སེམས་མེད་པ་དང༌། མི་དམིགས་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དེ་ལ་འཛིན་པའི་སེམས་གཞན་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དེས་གཟུང་བ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པས། དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་འདྲིས་པར་མ་བྱས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདྲིས་པར་མ་བྱས་ཏེ། མ་གོམས་པ་དང༌། འདི་ལྟར་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང༌། འདི་ལྟར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་བརྒལ་བའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གནས་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་འོག་ཏུ་གནས་འགྱུར་བས། །དེའི་ཕྱིར་གནས་གྱུར་བའི་སྨྲས་དེ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །གནས་ནི་གང་ཡིན་འགྱུར་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྐབས་འདིར་ནི་གནས་ཀྱི་སྒྲ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་དང་བཅས་པ་ལ་བྱ་བར་བལྟའོ། །གནས་རྣམ་པར་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ངོ་བོ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་དང༌། གཟུང་བ་དང་


DTG138_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ལོག་པར་གྱུར་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལས་སུ་རུང་བའི་ངོ་བོ་དང༌། ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་དང༌། མི་གཉིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་ལོག་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལོག་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལོག་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཏེ། ལས་སུ་མི་རུང་བ་ལ་བྱའོ། །གཉིས་སུ་སྣང་བའི་སྒྲ་ནི་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པར་སྣང་བ་ལ་བྱའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱའོ། །འདི་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གནས་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གནས་གྱུར་པ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་གང་སྤངས་ན་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་བརྗོད་དགོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གནས་ངན་ལེན་གཉིས་སྤངས་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གནས་ངན་ལེན་རྣམ་པ་གཉིས་སྤངས་ན་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ངན་ལེན་ནི་འདིར་གནས་ངན་ལེན་གཉིས་སུ་བཞེད་དོ། །གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། གནས་ངན་ལེན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གནས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་གནས་ངན་ལེན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་ལ་བྱའོ། །འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གནས་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ལ་ཡོད་པའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པས་འཐོབ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡོད་པའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པས་འཐོབ་སྟེ། གང་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །དེ་ཉིད་འདིར་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སྤོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་གནས་


DTG138_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ་བླ་ན་ཡོད་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁུངས་སྨོས་པ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འཆིང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སུའི་འཆིང་བ་སྙམ་པ་ལ། དེར་ནི་གཉིས་ལ་གཉིས་འཆིང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པའི། །མཚན་ཉིད་དེས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉིས་ལ་འཆིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་ས་བོན་ཀུན་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོད་པ་དེ་དེ་སྐད་བརྗོད་དེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཡོད་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཡན་ལག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་འཆིང་བའོ། །སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ས་བོན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཆིང་བའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཀུན་གྱི་ས་བོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤངས་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ནི་དེའི་འཆིང་བའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་ནས། གོང་མའི་སྐབས་ཀྱི་འཕྲོ་ལུས་པ་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཟག་པ་མེད་པ་དང་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གནས་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ཟག་པ་མེད་པ་དང་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གནས་ངན་ལེན་མེད་པས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དབྱིངས་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུའི་དོན་ནི་འདིར་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲར་བཟུང་སྟེ། དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་


DTG138_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་ཁྱབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོག་གེ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདི་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་དང༌། འདི་ལྟར་དེ་ལ་དཔེ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དང༌། འདི་ལྟར་བདེ་བ་དང༌། འདི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། །བརྟན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བརྟན་པ་དང༌། མི་ཟད་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདེ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པ་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བའོ། །འདི་ལྟར་གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །འདི་ནི་རྟག་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བའོ། །གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་གི་གནས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གནས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་སྙམ་པ་ལ། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར། །གནས་གྱུར་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བསྩགས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའི་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་གནས་གྱུར་པ་རྙེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་


DTG138_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་གཏོང་ཞིང༌། འཁོར་བའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཡང་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཐུབ་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པས། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་སྨྲ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་ནའང་སུ་དག་ཚིག་བསྡམས་ཏེ་འདུག་པ་དེ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པས་ནོན་པའི་ཚིག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་གསུང་སྟེ། དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚིག་ལེགས་པར་བསྡམས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོ། །ཐུབ་པའི་མཆོག །ཐུབ་པའི་རྒྱལ་པོ། །ཐུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱའོ། །བདག་གིས་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་ཡིས། །སུམ་ཅུའི་བཤད་པ་རྣམ་ཕྱེ་བས། །དགེ་བ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་དེས། །འགྲོ་བ་སངས་རྒྱས་གྲུབ་གྱུར་ཅིག །མི་ཤེས་དབང་གིས་འདི་དག་ཏུ། །མི་འདྲར་ཅུང་ཟད་གང་སྨྲས་ཏེ། །འདི་ལྟར་བདག་ནི་ཁོང་བླུན་པས། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟོད་པར་མཛོད། །འདི་འདྲའི་བསྟན་བཅོས་ལམ་ལ་ནི། །འཁྲུལ་པ་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་སྟེ། །དཔེར་ན་ལོང་བ་གཅིག་པུ་ཞིག །ཉམ་ངའི་ལམ་ན་རྒྱུག་པ་བཞིན། །བདག་འདྲའི་བློ་ལས་འགའ་ཙམ་ཞིག །ལེགས་པར་སྨྲས་ན་དེ་རབ་མང༌། །དཔེར་ན་ཕུབ་ཁྲོད་སཱ་ལུ་ཡི། །འབྲུ་གཅིག་ན་ཡང་མང་དང་མཚུངས། །སློབ་དཔོན་དུལ་བའི་ལྷས་སུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་བཤད་བྱས་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང༌། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།


no previousསུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་བཤད། འདུལ་བའི་ལྷ།next