Nitartha Digital Library
Tibetan
 
previousཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། next

ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ།


DTG147_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སཱ་ར་ས་མུཙྪ་ཡ་ནཱ་མ་ཨ་བྷི་དྷརྨྨ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་དང་པོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་མངོན་པའི་འབྲེལ་པ་དང༌། དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འབྲེལ་པ་གང་གི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམས། རྩོམ་པ་འདིའི་དགོས་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་ནི་འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པས་མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པས་ཀྱང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་འདིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམས་སོ། །འབྲེལ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དགོས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཞན་པ་དང༌། ཡིད་མི་གཞུངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཅི་ནས་ཚིག་གི་ཚོགས་ཉུང་ཞིང་གསལ་བས་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་བྱ་བ་ཡང་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། བགེགས་ཞི་བར་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་གནས་པ་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་དཔྱད་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་གང་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། སྙིང་གི་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྤྱིར་སྙིང་ཞེས་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མཐའ་དག་སེམས་ལ་གནས་པས་གནས་པ་རྣམས་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཉིད་ལ་སྙིང་ཞེས་བྱ་བར་འདོགས་སོ། །དེ་ལ་ཡོད་པས་སྙིང་གི་སྟེ། དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་ལ་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་ཤེས་པ་ལ་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་མུན་པ་ནི་མ་ནོར་


DTG147_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་མཐོང་བ་ལ་ཕྱིར་འཇིལ་བའོ། །མི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མུན་ང་ཅི་འདྲ་བ་ལ་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངན་སོང་རྩ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངན་པར་འགྲོ་བས་ངན་སོང་སྟེ། ངན་སོང་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ངང་དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དགས་ལ་སོགས་པའོ།། མི་འདོད་པའི་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་དག་གི་རྩ་བ་ནི་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ་རྒྱུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཏུ་གང་འགྲོ་བ་དེ་ནི་ངན་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ངན་པར་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ན་འདིར་འཕགས་པའི་ལམ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ངན་སོང་གི་རྩ་བའོ། །འདིས་དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མུན་པ་དང་མཚུངས་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པར་རྡེག་འཆའ་བ་ལ་སོགས་པ་ངན་པར་སོང་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུང་ཉིད་འོད་ཟེར་ཡིན་པས་གསུང་གི་འོད་ཟེར་ཏེ། མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འོད་ཟེར་དང་འདྲ་བས་འོད་ཟེར་དག་གོ ། གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་བྱ་བ་དང་ཡོན་ཏན་དང་དུས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་སྒྲ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཚིག་ནི་ཡན་ལག་མེད་པ་དོན་གོ་བར་བྱེད་ནུས་པའོ། །སྒྲ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡན་ལག་མེད་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུང་གི་འོད་ཟེར་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛད་པ་པོའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཛད་པ་པོ་གང་གིས་གསུང་གི་འོད་ཟེར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མུན་པ་བཅོམ་སྟེ་བཅད་པའོ། །སུ་ངག་གི་ཞེ་ན། ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཆི་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཕལ་ཆེར་གཞན་གྱི་གནོད་པའི་རྒྱུས་འཆི་བ་མེད་པས་མི་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཆི་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་ནུས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཚིགས་


DTG147_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་པོ་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བརྗོད་དོ། །ཕྱེད་འོག་མས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་སུ་ཡང་སྟོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་ནི་གཞན་གྱི་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་མང་པོ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བསགས་པ་དབྲལ་བར་དཀའ་བསེལ་བར་མི་ནུས་སོ། །མི་ཤེས་པའི་གཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་སད་པ་དང་འདྲ་བས་སངས་རྒྱས་སོ། །ཡང་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་དུས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སོ། །མུན་པ་སེལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཉི་མ་དང་འདྲ་བས་ཉི་མའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཉི་མ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཕྱག་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་བཏུད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐྱེད་ཀྱི་རོག་ཏུ་དེས་གསུངས་པའི་གསུང་གི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སློབ་མ་དམ་པ་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང༌། དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་རི་མོ་བྱེད་པར་འདོད་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན། གང་དག་ཆོས་མངོན་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཤེས་རབ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པའོ། །དེའི་ཚུལ་


DTG147_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ལམ་མོ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རང་དང་སྤྱི་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཉིད་ཚུལ་ཡིན་པས་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་ཏེ་ཆོས་མངོན་པའི་ལུགས་སོ། །ཚུལ་དང་ལུགས་དང་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །རྨོངས་པ་ནི་མགོ་མྱོས་པ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་དེ་གང་དག་གིས་དང་གང་གི་ཡིན་པ་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་ཞིང་བཏོན་པ་དེ་དག་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། རབ་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །མགོ་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་བོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའ་ཡི་གནས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་སྟོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། དེའི་བཀའ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའོ། །གནས་ནི་གཞིའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའི་གནས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའི་རྟེན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་མངོན་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཕྱག་བྱ་བ་སྔར་བྱ་སྟེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་བརྗོད་ནས། རང་གི་བླ་མ་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་བྱ་བར་འདོད་པས། བློ་ཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྩོམ་མོ། །བློ་ཞན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བློ་ཞན་པ་རྣམས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཞན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་ཞན་པ་དེ་དག་གིས་བཤད་མ་ལེགས་པ་ནི་མ་ལེགས་བཤད་པའོ། །མ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཉིད་མུན་པ་ཡིན་པས་མ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་མུན་པའོ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ཐུབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ངོ༌། །མ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་མུན་པས་ཁེབས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་པའི་མུན་པས་ཁེབས་པ་སྟེ། བསྒྲིབས་པའོ། གང་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་སྒྲོན་མས་སྣང་བར་མཛད་པ་ནི་གསལ་བར་མཛད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པའོ། །བསྟན་བཅོས་གང་གིས་མི་ཤེས་པ་བསལ་བ་དང༌། བདེན་པ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་


DTG147_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོས་ལ་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཆོས་མངོན་པའི་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་ལ་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲོན་མ་མཛད་པས་སྒྲོན་མ་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེས་ལོག་པར་བཤད་པའི་མུན་པ་བསལ་བས་སྒྲོན་མ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ནོར་བར་བསྟན་པ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་གྱུར་ནས་བསྟོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ལ་ལ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་མོ། །བློ་ཆུང་བ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མིང་མ་སྨོས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ནི་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱ་དབང་པོ་ཡིན་པས་ཐུབ་པའི་དབང་པོའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཐུབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྗེ་དང་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཐུབ་པ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་བསྟན་ཀྱང་གང་གིས་ཐུབ་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདིར་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་བྱའོ། །འདི་ནི་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་ཡིན་པས་ཐུབ་པའི་དབང་པོའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། གསུང་རབ་སྟེ་གསུང་རབ་ཏུ་གཏོགས་པ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །མཐའ་དག་ནི་མ་ལུས་པའོ། །དོན་དང་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གོང་མས་ནི་བཤད་པ་བཟུང་བ་སྟོན་ཏོ། །འོག་མས་ནི་ཡི་གེའོ། །ཡང་ན་དོན་གྱིས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །ཚིག་གིས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །སྐལ་པ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པར་སྟོན་ཏོ། །སྐལ་བ་ཉིད་སྐལ་པ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྟེ་ཚུལ་བཟང་པོ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་དག་གོ །ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་པའོ། །ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་གྱི་སྤྱོད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་པོས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་


DTG147_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་རྒྱུ་གཉིས་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་ནང་དུ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐལ་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་རྒྱུའོ། །ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་མན་ངག་གོ །གང་ལ་ཞེ་ན་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་ལའོ། །དེ་ལྟར་ནུས་པ་ཐོབ་པ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱ་བས་བྲེལ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པའི་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཉམས་པ་ནི་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ནུས་པ་ལ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཐོབ་པ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དག་སྟེ། ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་ཞན་པ་ལ་ལ་དག་ནི་བློ་ཞན་པ་ལ་དག་གོ །ཚིག་དང་དོན་དཀའ་སྟེ་ཐིབས་པོ་དང་འདྲ་བས་གླག་གླག་པ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པ་ཉིད་གླག་གླག་པས་ཆོས་མངོན་པ་གླག་གླག་པའོ། །གླག་གླག་པ་དང་སྟུག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏགས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་གླག་གླག་པ་མིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྲག་པ་ནི་སྒྱིད་ལུག་པ་དང་ཁོང་དངངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་པས་རྒྱ་མཚོ་སྐེམས་པ་དང་འདྲའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་འདོད་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གཉིས་ཀ་དང་སྦྱར་ཏེ་སྐལ་པ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང༌། སྐལ་པ་མེད་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་དོན་ནི་དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནི། ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཉིད་རྒྱ་མཚོའོ། །འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པར་


DTG147_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའོ། །ཙམ་ནི་དེ་ཙམ་མོ། །གོང་དུ་བཤད་པའི་སློབ་མ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་འདིའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བློ་ལ་གཞག་པས་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་བར་སྟོན་ཏེ། །བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་དེ་ཁོ་ནའོ། །བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་དེ་ལོ་ནའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཡིན་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདི་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གྲངས་དང་མིང་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་དངོས་པོ་བརྒྱད་བཀོད་དེ། དེ་ལ་གྲངས་ནི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བའོ། །མིང་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་དེ་ལ་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཧ་ཅང་མདོར་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ལ་མི་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པའི་དངོས་པོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་མདོར་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅེས་གྲངས་བསྟན་ཏོ། །གྲངས་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་བགྲང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །མིང་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཅན་དག་གི་ཚད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཚིག་ཉེ་བར་དགོད་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་དགར་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུའི་གཟུགས་ཏེ་གནས་ཀྱི་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཏེ་གནས་པའི་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་དག་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ངེས་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་


DTG147_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་རང་ཡང་ཡིན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ནི་སྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་མང་པོ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུའི་དོན་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཏེ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་ཚ་བ་དང་གཡོ་བ་ཉིད་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉིད་ནི་དེའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་སྲ་བ་ཉིད་ནི་བརྟན་པ་དང༌། མཁྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །གཤེར་བ་ཉིད་ནི་འཛེག་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚ་བ་ཉིད་ནི་བསྲེག་པ་ཚིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཡོ་བ་ཉིད་ནི་འགྲོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལས་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཛིན་པ་ནི་སའི་ལས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་ཆུའི་ལས་སོ། །སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མེའི་ལས་སོ། །བསྐྱོད་པ་ནི་རླུང་གི་ལས་སོ། །དེ་ལ་བསྐྱོད་པ་ནི་འཕེལ་བ་དང་འགྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་འདིར་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེད་པ་དང་རྟེན་པ་དང་གནས་པ་དང་རྟོན་པ་དང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །དེ་དག་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནམ་མཁའ་ལ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ནི་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གི་ལྟ་བ་ལས་གང་ཁོང་སྟོང་དེ་ནི་ནམ་མཁའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནམ་མཁའི་ཁམས་མི་ཤེས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡུལ་ལ་མི་གནས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་


DTG147_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །འདི་དག་ནི་ཆེ་བ་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ཡང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཤས་ཆེ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོས་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆུ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཆུ་ནི་རླུང་ལའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེན་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་ཚིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེན་འོད་གསལ་མན་ཆད་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེན་དགེ་རྒྱས་མན་ཆད་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གསུངས་པ། སའི་ཁམས་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་ན་རྒྱུན་རྣམས་འགག་གོ །རྒྱུན་རྣམས་འགག་ན་རླུང་མི་རྒྱུའོ། །རླུང་དེ་དག་མི་རྒྱུན་གནས་རྣམས་སྐམ་མོ། །སྐམ་པ་དང་ཆུས་རུལ་བར་བྱེད་དོ། །མེས་ཚིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ཁྱབ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །མི་དགོས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བཞི་ཁོ་ན་ཏེ་ཁྲིའི་རྐང་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔར་ནི་མི་དགོས་སོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཁྲིའི་རྐང་པ་སྨོས་པ་ནི་གོ་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འདུས་ན་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དང་དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་སྨོས་པ་ནི་ཚོགས་ནས་བྱ་བ་བྱེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འདུས་ན་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འདུས་ནས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། རེ་རེ་ཡང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གཞན་གསུམ་པོ་དག་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆ་འདྲ་བའི་རྫས་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་ཆ་འདྲ་བའི་རྫས་ལ་མི་ལྟོས་པའོ་ཞེའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ཚོགས་


DTG147_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མེ་འབྲལ་བ་དག་གོ །ཅི་མངོན་ཞེ་ན། མདོ་ལས་མངོན་ཏེ། མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། དགའ་བོ་དེ་ལ་ཕ་མའི་མི་གཙང་བ་ལས་མེར་མེར་པོར་གྱུར་པའི་ལུས་ལ་སྲ་བ་ཉིད་ནི་སའི་ཁམས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཤེར་བ་ཉིད་ནི་ཆུའི་ཁམས་སོ། །ཚ་བ་ཉིད་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་ཉིད་ནི་རླུང་གི་ཁམས་སོ། །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་ཡོད་ལ་ཆུའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་སྐམ་པའམ་འགྱེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་དཔེར་ན་ཕྱེ་འམ་ཐལ་བ་བཅངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དགའ་བོ་དེ་ནི་ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་གཟུང་བས་མི་འགྱེས་སོ། །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་སའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་སླ་བས་ཟགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་དཔེར་ན་འབྲུ་མར་རམ་ཆུ་ལྟ་བུའོ། །དགའ་བོ་དེ་ལྟར་ན་ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་སའི་ཁམས་བཟུང་ན་མི་འགྱེས་སོ། །སའི་ཁམས་ཀྱིས་ཆུའི་ཁམས་གཟུང་ན་མི་འཛག་གོ །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་མེའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་འདྲུལ་ཞིང་འཇིག་ལ་འདག་པར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་དཔེར་ན་དབྱར་གྱི་དུས་ན་ཤ་རྣག་ཏུ་འདྲུལ་ཞིང་འཇིག་ལ་འདག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་མེའི་ཁམས་མེད་ན་འདྲུལ་ཞིང་འཇིག་ལ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་དང་མེའི་ཁམས་ཡོད་ལ་རླུང་གི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་ཙམ་དུ་འདུག་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ནང་གི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་པ་ལྡན་བ་ཟིན་པ་འདི་དག་སའི་ཁམས་ཀྱིས་བརྟན། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས། མེའི་ཁམས་ཀྱིས་སྨིན་པར་བྱས། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱིས་བསྐྱོད་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་འདུས་པ་ཚོགས་པ་མི་འབྲལ་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འབྱུང་བའི་གཟུགས་ཇི་བཤད་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བརྗོད་དོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །རེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རེག་བྱའོ། །དེ་ནི་


DTG147_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅུ་གཅིག་སྟེ། རྫས་སུ་བཅུ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འཇམ་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་ནོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་བཤད་པ་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཏོན་ཏེ་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་གོ །འབྱུང་བ་དག་ལས་བྱུང་བས་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའི་དངོས་པོར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགར་བའི་དོན་ཏོ། །མིག་ནི་འདིར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་མངོན་སུ་མ་ཉིད་དོ། །སྔོན་མ་བྱུང་བ་དང་ལྷ་དང་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣ་བའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྔར་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་རྒྱང་རིང་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤ་དང་ལྷའི་དང་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དང་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་དང་འདྲ་བས་རྟེན་ལྟ་བུའོ། །དོན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྟེན་བྱེད་པས་ནང་གི་ཡན་ལག་གི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་འདིར་མིག་གི་འགྱུར་བ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་འགྱུར་བས་གྲིབ་མ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་དག་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་སྟེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་གཉིས་ལ་རག་ལས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པས་བསྟན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྔའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྔ་པ་ཊ་ཧ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་རྔ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རྔ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྔའི་སྒྲའོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐུན་མོང་


DTG147_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུས་རྒྱུ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པས་མིག་དང་ལྡན་པས་མཐོང་བ་དང༌། ལོང་བས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་གཟུགས་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱ་བ་ནི་ལས་སོ། །གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་སྟེ། ལས་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་ནོ། །གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་བ་ནི་གཟུགས་དང་བ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བསགས་པའོ། །མིག་ནི་སྨྲ་བས་ན་མིག་སྟེ་ཡུལ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མིག་གི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་གནག་བཀྲ་དང་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡུལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཤེལ་ལྟར་དང་བ་གཟུགས་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་སྟེ་སྣོད་ཆུས་གང་བའི་ནང་དུ་ཕྱེ་གཏོར་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འཛེར་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གོ་སྙོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལྟར་གནས་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མདོག་གསལ་བས་ཁེབས་པའི་ཕྱིར་མི་འགྱེས་ཤེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགོངས་པ་ལྟར་གནས་ལ་དང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་གིས་མི་སྒྲིབ་སྟེ་སྟོན་ཀའི་ཆུ་དང་བ་འདུས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདིས་སྒྲ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཉན་པས་རྣ་བའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཤེལ་ལྟར་དང་བ་སྒྲ་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་གྲོ་གའི་འཛེར་བུ་ལྟར་གནས་པ་དག་གོ །འདིས་དྲི་བསུང་རྣམ་པ་མང་པོ་སྣོམ་པས་སྣ་སྟེ་སྣོམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྣའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཤེལ་ལྟར་དང་བའོ། །རོ་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་འཚོ་བྱེད་འབོད་པས་ལྕེའོ། །ལྕེའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཤེལ་ལྟར་དང་པོ་རོ་མྱང་བར་ནུས་པ་ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟར་གནས་པ་དག་སྟེ། ལྕེའི་དབུས་ནི་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཁྱོན་ཙམ་ཞིག་ལ་ལྕེའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་གིས་མ་ཁྱབ་སྟེ་མཐའ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཁྱབ་པོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གླད་པ་འཛག་པའི་རོ་མྱང་བར་འགྱུར་རོ། །བསགས་པ་དང་སོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་སོགས་པས་ན་ལུས་ཏེ། བཅོས་མ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །བསྟན་བཅོས་


DTG147_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྨད་པ་ཡིན་པས་ན་ལུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ས་བོན་དང་གནས་དང་རྟོན་པ་དང་འཛག་པ་དང་འཆི་བ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཙང་བའི་རྫས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣག་གི་ཚོགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འཛེར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་གྲུབ་པས་ལུས་བཞིན་དུ་གནས་པ་དག་གོ །མོའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རྔའི་ཁོག་པའི་སྒྲུབས་ལྟར་གནས་པ་དག་གོ །ཕོའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་མཐེ་བོ་ངོས་ཀྱི་ཚུལ་ལྟར་གནས་པ་དག་གོ །ཡུལ་རེག་བྱ་ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་གནས་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་གོང་མ་གསུམ་ནི་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་བཞིན་དུ་གནས་པ་དག་གོ །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཡིན་ལ་གཟུགས་དང་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དོ། །གཟུགས་དང་བ་ཡིན་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དགག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དགག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གཟུགས་སྨོས་པས་ནི་དད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སེལ་ཏོ། །དང་བ་སྨོས་པས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་སེལ་ཏོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་གཟུགས་དང་བ་དེ་ནི་མིག་གི་དབང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོའི་དོན་གང་ཞེ་ན། །དབང་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དབང་པོའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་རང་གི་དོན་ལ་ལྷག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དབང་པོ་དག་བསྟན་ནས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གཉིས་སོ། །ཁ་དོག་གི་བདག་ཉིད་ནི་ཁ་དོག་གི་རང་བཞིན་ནོ། །དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཉིས་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མར་གྱུར་བའི་ལུང་གིས་ཐ་དད་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་སྟེ། ཁ་དོག་ངན་པ་དང་དབྱིབས་ངན་


DTG147_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨོས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །དེས་དྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དྲངས་པ་སྟེ། དྲངས་པ་ནི་འདིར་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་གནས་པའོ། །སྒྲ་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྒྲར་འབྱིན་ཅིང་འདིས་དངོས་པོ་འབོད་པས་ན་སྒྲའོ། །ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་འདིས་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ཟིན་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཤ་དང་ཁྲག་དང་ཚིལ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དབང་པོ་དང་མ་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཟིན་པའོ། །དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ནི་མ་ཟིན་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་འདིར་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བར་གདགས་སོ། །ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་སུ་གྱུར་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཟིན་པ་དག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བའི་དོན་དུ་ཆེད་དུ་བཟུང་བས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་སྔ་མས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་ནི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲའོ། །ཕྱི་མ་སྟེ་མ་ཟིན་པས་གང་སྐྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་འབབ་ཆུའི་སྒྲའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །སེམས་ཅན་ནི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཏེ། དེ་སྟོན་པ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་གང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་སྟེ། ཇི་ལྟར་གང་ལ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེའི་འབྲུ་གསལ་བ་


DTG147_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོད་པ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གང་སེམས་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་རྟ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་འབྱིན་པའི་སྒྲ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་སེམས་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་ལག་པའི་སྒྲ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དྲི་བ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གང་སེམས་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པ་དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྨྲ་བའི་སྒྲས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ལག་པའི་སྒྲས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བའོ། །བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་གི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཁ་བཞིན་དེ་ནི་ཨུཏྤལ་འདབ་འདྲ་ཡི། །མིག་དང་དེ་ཡི་རྔུལ་དང་འདྲ་བའི་བསུང་དང་ལྡན། །ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་གྱི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་བདག་ཉིད་དེ། གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་གཟུགས་དང་རེག་བྱའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ན་དྲི་དང་རོ་གཉིས་མེད་དེ་ཁམས་ཀྱི་ཟ་བའི་ཟས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅང་མི་གསུང་ཡང་ཆོས་སྟོན་པར་ནུས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟེ། །ཇི་སྐད་དུ། གཅིག་པོ་སྨྲ་ན་སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་གསུང་སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སྨྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིད་དང་མཐུན་པ་ན་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །ཡིད་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ཕར་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་དང་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་


DTG147_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དྲི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། དྲི་ང་བ་དང༌། དྲི་མཉམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསུང་ཞིམ་པ་ནི་དྲི་ཞིམ་པའོ། །སྨད་པའི་དྲི་ནི་དྲི་ང་བའོ། །ངན་པ་ནི་སྡིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་དྲི་མཉམ་པ་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ་དང་དྲི་ང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ནི་དྲི་མཉམ་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་གཞུང་གིས་སྟོན་ཏེ། དྲི་ཞིམ་པ་ནི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་དྲིང་བའོ། །ཕན་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དྲི་མཉམ་པའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །རོ་ནི་མངར་བ་དང། སྐྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཁ་བ་དང༌། བསྐ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རོ་ནི་མྱང་བར་བྱ་བ་མྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་མངར་བ་ནི་བུ་རམ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚ་བ་ནི་བཅའ་སྒ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱུར་བ་ནི་བི་ཙ་པུར་ཎ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་བ་ནི་ནིམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ཚྭ་ནི་ལྕེ་ཚ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐ་བ་ནི་ཨ་རུར་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེས་དྲངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། འཇམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་དེ་ཐ་མི་དད་པའི་དངོས་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་དངོས་པོར་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྩུབ་ཅེས་བྱ་བ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་རྩུབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་ལ་ཉལ་བ་ལ་རི་ཉལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་རྩུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་སྟོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པ་གཞན་ལ་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་ལོ་མ་བདུན་པ་དང༌། གོམ་པ་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་དངོས་


DTG147_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ནི་རྩུབ་པ་ཉིད་དོ། །ལྕི་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་པ་ཉིད་དང་གྲང་བ་རྣམས་ནི་གཞུང་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །འབྱུང་བ་འདུས་པ་ལ་ཆུ་དང་མེའི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་འཇམ་པའོ། །ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྷག་པ་ལ་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཞུང་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་མེད་དོ། །གྲང་བ་ཡང་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་ཀྱི་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོད་དོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གཏོགས་པར་ཕན་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒོལ་ལོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གཏོགས་པར་ཕན་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་མེད་ཁང་དགོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རླུང་གི་རྒྱུན་དེས་ལུས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཟད་དོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་དམ་ཅིའི་ཕྱིར་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་མེད་ཅེ་ན། ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་ཟས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་འདོད་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ནི་བཀྲེས་པའོ། །རྒྱུའི་སྒྲ་ནི་མི་མངོན་པར་བྱས་ཏེ། དཔེར་ན་ཚོད་མ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཚོད་མའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་དེས་ན་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྟོ་ཀུན་དུ་རླུང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱིས་རེག་ན་བཀྲེས་པར་འགྱུར་རོ། །མེས་རེག་ན་སྐོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་གྱི་རྫས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རེག་བྱ་ཡང་ངེས་པར་ལྔར་འབྱུང་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། འཇམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་གང་ཡང་རུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང༌། ནོར་བུའི་ཁ་དོག་དང་རྟགས་དང་དབྱིབས་དུ་མར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་སྦྱར་བར་


DTG147_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ། །དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་དག་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ལ་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་འབྱུང་བ་མེད་པར་རིག་བྱེད་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་མང་པོས་བསླད་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནང་དུ་སྦས་པའི་སེམས་ཀྱང་འཁྲུགས་པ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་གཞན་དག་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལྔ་ལ་འཇུག་པར་སྣང་སྟེ། མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པའོ། །འགལ་བ་ནི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་དང་དོན་མེད་པའོ། །སྨད་པ་ནི་བྲམ་ཟེར་མི་རུང་བ་སྟེ། གང་འགྲེང་ཞིང་གཅིན་གཅི་ལ་འགྲོ་ཞིང་ཟ་བའོ། །གཞན་ལ་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་བོད་པའོ། །འདྲ་བ་ནི་འདིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པ་དང་སྨད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་གཟུང་གི །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་


DTG147_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འདི་དང་འདྲ་བ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉིད་དེ། དེས་ན་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་ནི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །ཡང་ན་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ལ་འདྲ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་ལས་གཞན་པ་སྔ་མའི་དངོས་པོའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུད་དུ་འབྲང་བ་དག་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཟིན་པ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པ་དག་གོ །ཟས་དང་ཉལ་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་དག་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར་པ་དག་གོ །དེ་དག་གི་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་ཟིན་པ་ཡང་ཡིན་པས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཟིན་པ་དག་སྟེ། འདིས་ནི་ཁ་ཟས་དང་ཉལ་བའི་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་སེལ་ཏོ། །འཕངས་པ་དང་རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་འཕངས་པ་ནི་འཕངས་པར་བྱས་པ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལས་འབྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ངག་གི་ནི་སྒྲའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་དུ་སློང་བ་ལས་གང་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གནས་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་བཀག་གོ །དགེ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་


DTG147_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །གཟུགས་སྨོས་པ་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུན་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དེ་བས་ན་འབྲས་བུས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་བོ། །དེ་སྐད་དུ་འོག་ནས་ཀྱང་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རིགས་པས་ཡོད་པར་བསྟན་ནས་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྫས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་བཏང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ལ་རྫས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྫས་ལས་བྱུང་བ་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་སོ། །བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་བྱའོ། །བསོད་ནམས་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་གནས་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞིའོ། །དེ་དག་ལ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་པ་ནི་ཉི་མ་རེ་རེའོ། །རྒྱུན་དུ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་དགེ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གཟུང་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གཉིས་ཀ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་ཚུལ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཕྱོགས་སོ། །དགེ་སློབ་མ་ནི་གང་དགེ་ཚུལ་མའི་སྡོམ་པ་ལས་ཆོས་དྲུག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲུག་སྤོང་བའི་ངོ་བོས་ལྷག་པའི་སྡོམ་པ་དེ་ནི་དགེ་སློང་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་དྲུག་གང་ཞེ་ན། གཅིག་པུ་གྲོད་དུ་འགྲོ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། འབབ་ཆུ་རྒལ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་ལ་རེག་པར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་པར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྤྱན་མི་བྱ་བ་དང༌། སྡིག་པ་བཅབ་པར་མི་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲུག་གང་ཞེ་ན། གསེར་མི་བཟུང་བ་དང༌། གསང་བའི་སྤུ་བྲེག་པར་མི་བྱ་བ་དང༌། ས་བརྐོ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྔོན་པོ་མ་རུང་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། བྱིན་ལེན་མ་བྱས་པར་མི་ཟ་བ་དང༌། བཞག་པའི་


DTG147_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟས་མི་བཟའ་བའོ། །དེ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའོ། །གཏོགས་པ་ནི་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པས་བདག་གིར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་གོ །རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གནས་པ་དང་འགོག་པ་གཅིག་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །གཟུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཏེ། རྣམ་པ་བདུན་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང་མཇུག་སྤངས་པ་དང༌། །དངོས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཏུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་གཟུགས་སོ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་ནས་བཟུང་སྟེ་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །འདི་ནི་ཁམས་སུ་ལྟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བཏང་བས་བཏང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་ནི་སྲིད་པས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ། །མི་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བདག་གིར་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བཤད་པ་དེས་ན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་སྨོས་པས་ན་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པས་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན་སྨྲས་པ།


DTG147_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་གང་འདི་སྐད་དུ་བདག་ལ་དགེ་བསྙེན་དུ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་ལ་བསྙེན་ཏེ་གནས་པར་ཟུང་ཤིག་ཅེས་ཁས་བླངས་པ་ནའོ། །འདི་ནི་དཔེར་སྨོས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དཔེར་ན་གདུགས་ཅན་འགྲོའོ། །རྒྱལ་མཚན་ཅན་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་འཆར་བ་བཟང་པོའི་ནི་ཞུ་བས་མཉེས་པར་བྱས་པས་སོ། །ཆོས་སྦྱིན་མ་ཡིས་ནི་ཕོ་ཉས་སོ། །འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ནི་སྟོན་པར་ཁས་བླངས་པས་སོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགེ་སློང་ཚུར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བས་སོ། །ལྔ་སྡེ་དག་ནི་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པས་སོ། །དབུས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་བཅུ་འདུས་པས་སོ། །མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ནི་འདུལ་བ་འཛིན་པ་དང་ལྔས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རང་བྱུང་བས་སོ། །ཐར་པའི་བསམ་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བསྒོས་ན་འགྱུར་རོ། །བདུན་གྱི་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུའོ། །བརྒྱད་པའི་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་པའོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྐྱབས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་བསྐྱང་པའི་དོན་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་ནི་མཚམས་ལས་མི་འདའ་བར་བྱ་བའོ། །མཚམས་ནི་བསླབ་པ་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །གཟུགས་སྐུ་ནི་སྔ་ཕྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་གཅིག་པུ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའམ། འོན་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྤྱིར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་དང་ཚེ་དང་ཚད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐ་དད་དོ། །བདུན་པོའི་བཏང་བ་ནི་བསླབ་པ་ཕུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པའི་མི་ལ་སངས་རྒྱས་འབུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐ་ན་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་


DTG147_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲོགས་པས་ཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤི་འཕོས་པ་ནི་ཤི་བའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་ནི། དེ་ལ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཐོབ་པ་ཆད་ན་སྡོམ་པ་བཏང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔར་སྡོམ་པ་བཏང་བས་དེའི་འོག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཐོབ་པ་འཆད་ཅེས་ཟེར་རོ། །མཚན་གཉིས་སྐྱེས་པ་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཅིག་ཅར་བྱུང་བ་སྟེ། བ་ཚྭ་ཅན་གྱིས་ལྟར་ཞིང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པའི་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་དང་མཚན་མོ་འདས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་འཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བའི་སེམས་ནི་དངོས་གཞིའམ་ཉེར་བསྡོགས་སོ། །དེ་ཉིད་བཏང་བས་དེ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ད་ལྟར་གྱི་དང་ལྡན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་གོང་མར་སྐྱེས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཏང་བའི་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱེད་པ་དང་ཁས་བླངས་པས་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བྱེད་པས་འཐོབ་པ་ནི་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཁས་བླངས་པས་འཐོབ་པ་ནི་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཆོས་ཉིད་འཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཉིད་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་རྙེད་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པའོ། །འདི་ལ་ཚེ་ཀའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་དཔེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་རི་དགས་ཤོར་ཞིང་འཚོ་བར་བྱེད་པའོ། །རེ་ཞིག་ཅིག་ན་དེ་དག་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་ནས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་བཀོད་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་དག་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་སྡོམ་


DTG147_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུན་ཆད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུན་འཆད་པ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སེང་གེ་གནས་པའི་ཕུག་ཏུ་སྲོག་ཆགས་རི་དགས་ཕྲ་མོ་གནས་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་གཉིས་སྐྱེས་པ་ནི་ཞིང་གི་དངོས་པོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤི་བ་ནི་རིས་མཐུན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མན་ངག་མེད་པར་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་དེ། །དེའི་དུས་ན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་གཏོང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་མ་ཐོབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲག་པོའི་སྒྲ་ནི་སོ་སོར་སྦྱར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡི་དམ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲག་པོ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏོ། །གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྫས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་སློབ་པར་བྱེད་དེ་དེ་དག་ཉིད་བཏང་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་བཏང་སྟེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་མཐུན་པ་ནི་རང་གི་སྤྱིའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་དང་མཐུན་པ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱིའོ། །ཟད་པར་དང་མཐུན་པ་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྤྱིའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །ཟད་པར་གྱི་སྤྱི་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཐ་མ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གཟུགས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་པས་གཟུགས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིས་གཟུགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལག་པའི་ཀུན་དུ་རེག་


DTG147_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་རེག་ན་གཟུགས་སོ། །བོང་བའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་དང༌། དབྱིག་པའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་དང༌། མཚོན་ཆའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། རླུང་དང༌། ཉི་མ་དང༌། གདུག་པའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རེག་ན་གཟུགས་པས་གཟུགས་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་པར་འགྱུར། སྣང་པར་འགྱུར་ཏེ། ལག་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གནོད་པ་ནི་གང༌། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། གང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་གནོད་པ་དང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་འདི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་རྗེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་སུ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཞེས་བྱ། དེ་ཡང་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ནི་ད་ལྟར་གཟུགས་སུ་མེད་ཀྱང་དེ་གཟུགས་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བའོ། །མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་དེའི་རིགས་ཡིན་པས་གཟུགས་ཏེ། བསྲེག་པར་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་མ་ཚིག་པ་ཡང་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིང་ལ་སོགས་པ་བསྲེག་པར་བྱ་བའི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གཟུགས་ནི་གཅིག་པུ་སོ་སོ་ནས་མི་འབྱུང་གི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་བསགས་པར་གནས་པ་ལ་གཟུགས་པར་འགྱུར། ཐོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པར་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་གཟུགས་སོ། །ཐོགས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་སུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་སྐྱེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་བཙུགས་པས་དེ་ལ་ཡང་བཙུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་འགུལ་ན་གྲིབ་


DTG147_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་འགུལ་བ་བཞིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བཙུགས་པས་བཙུགས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གནས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དང་རྟག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཆ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ཀྱང་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་དབང་པོ་གཉིས་ཀ་གནས་སུ་གྱུར་པས་དེ་དག་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱས་པའོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་གཉིས་པ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། རེག་པའི་སྐྱེ་གནས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། རེག་པ་ནི་སེམས་ཡུལ་ལ་རེག་པའོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པའོ། །བདེ་བར་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བདེ་བར་ཚོར་བ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་མི་འདོད་པ་དང་གཉིས་ཀ་ལས་བཟློག་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་གནས་དེ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཚོར་བ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་རེག་པའི་སྐྱེ་གནས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་སྔ་མ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དོན་དེ་ནི་སིམ་པ་དང༌། གདུང་བ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །སིམ་པ་ནི་བདེ་བའོ། །གདུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་


DTG147_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་མོད་ཀྱི་གནས་དང་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་དུ་འདུས་ནས་རེག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཀྱི་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིའོ། །ལུས་ནི་བསགས་པ་སྟེ་འདུས་པའོ། །དེས་མིག་ལ་སོགས་པ་སྤྱིར་ཡོངས་སུ་བསྡུས་སོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་སེམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བདེ་བའོ། །དེ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོར་མིག་དང་རྣ་བ་དང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་ལ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉིད་དོ། །ལུས་ཀྱི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་ནའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། སིམ་པ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ་ཞེས་བཤད་པས། དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། གང་ཡིད་ཀྱི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །དེ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་ནའོ། །ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྟེ། དེ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །དེ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཡེང་བར་བྱེད་དེ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་ས་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །ལུས་ཀྱི་བདེ་བའི་ཚོར་པ་ནི་དཔྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཚན་མ་དང་མིང་དང་དོན་གྱི་བརྡ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། མཚན་མ་དང་མངོན་བརྟགས་དང་མཚན་ཉིད་


DTG147_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །མིང་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སོ། །བརྡའ་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་གནས་སོ། །ཀུན་དུ་ཤེས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདིའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་དམིགས་པར་སྟོན་ཏོ། །དུང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྒྲ་ལ་དམིགས་པའོ། །པདྨའི་དྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་ལ་དམིགས་པའོ། །ཁ་བ་དང་ལན་ཚྭ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོ་ལ་དམིགས་པའོ། །འཇམ་པ་དང་རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་བྱ་ལ་དམིགས་པའོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱེད་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཡོད་དེ། དེའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་སྔོན་པོར་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་སྔོན་པོར་ཤེས་ལ། སྔོན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་མེད་པས་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ།། རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་ངུ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་རི་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་དང༌། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང༌། རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་དེ། མཚུངས་པ་ལྔ་དག་གིས་སེམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སོ་སོར་སྦྱར་ཏེ་གནས་མཚུངས་པ་ནས་རྫས་མཚུངས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་གནས་མཚུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ནི་མིག་གོ །གཟུགས་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གནས་དང་དམིགས་པ་མཚུངས་པའོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་


DTG147_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེ། དེ་དང་འགྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མཚུངས་པ་ནི་སེམས་གཅིག་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྫས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གིས་མཉམ་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། ཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་སྨོས་པ་ནི་གནས་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་མང་པོ་བསྡུས་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །འདུ་བྱེད་སྨོས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མང་ཞིང་སྙིང་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོའི་དཔེས་ཆོས་མང་པོ་དུ་མར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་པ་བསྙད་དོ། །སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། མངོན་དུ་འདུ་བྱེད་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །སེམས་བྱེད་པ་མེད་པ་ལས་སེམས་པའི་དབང་གིས་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀུན་དུ་གཡོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་ལས་སུ་རུང་བར་བྱེད་པ་དེ་སེམས་པ་སྟེ། སེམས་པའི་དབང་གིས་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཡོ་བར་འགྱུར་བས་ཁབ་ལོང་གི་དབང་གིས་ལྕགས་གཡོ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་ལུས་ཀྱི་འཇུག་པ་ལ་ལུས་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་དང་ལྡན་པའི་ལས་ལ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དགེ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་དབང་


DTG147_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པ་ཡིན་མེད་ཀྱི་འདི་དབང་པོ་ཞེས་ནི་མི་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྩོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཡོད་ན་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་སེམས་ཡིན་ལ། སེམས་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཉེ་བར་གནས་པའི་དབང་གིས་ཤེལ་གཞན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཤེལ་གྱི་ཉེ་བར་གནས་པ་བསྒྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་གཉིས་ནི་རིགས་ཏེ། ཉེ་བར་གནས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ན་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལོགས་ཤིག་ན་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས། ཚོགས་གཞན་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དོན་དམ་པ་དང༌། རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་པའི་དགེ་བ་སྟེ། དགེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་དགེ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་མི་དགེ་བ་ནི་འཁོར་བའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ལྡན་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །འདིས་ནི་མི་དགེ་བ་ཡང་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཉིས་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསུམ་དུ་དམིགས་ཀྱི། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ལྡན་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་ལམ་དང༌། བཟོའི་གནས་དང༌། སྤྲུལ་པ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རེག་པའོ། །གང་གིས་སེམས་དེ་ཡུལ་ལ་རེག་པ་དང་འདྲ་བ་སེམས་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཏེ། སེམས་ལས་དོན་


DTG147_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་འདུས་པའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་གཅིག་པའི་དོན་ནི་འདུས་པའི་དོན་ཏོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ།། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རེག་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ཞེས་བཤད་པས་རེག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའོ། །སེམས་པའོ། །འདུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བདེ་བ་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་གཏོད་པ་སྟེ། དོན་དེ་ནི་གང་སེམས་ཡུལ་རྣམས་ལ་གཏོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་སྟེ། གང་སེམས་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔོན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདས་པའི་དུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་མྱོང་བ་དང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའོ། །སེམས་པར་བྱེད་པས་སེམས་པ་སྟེ། སྔོན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡུལ་གཞན་ལ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཡུལ་གཞན་ལ་གཏོད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལས་སོ། །གཏད་ནས་ཡུལ་འཛིན་པར་གཞོལ་བ་ནི་སེམས་པའི་ལས་སོ། །གཞོལ་ནས་ཉེ་བར་འདྲེ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལས་སོ། །ཉེ་བར་འདྲེས་ནས་མི་འཕྱར་བར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལས་སོ། །དབང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་སྙམ་པ་གང་ལས་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པ་ནི་སེམས་


DTG147_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལ་འདི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ལམ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡུལ་ལ་སེམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་མོས་པ་སྟེ། ལྷག་པར་མོས་ཤིང་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞུགས་པའོ། །དོན་དེ་ནི་ཡུལ་ལ་མ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །མོས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མོས་པ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་པས་རྟ་སྲབ་ཕུད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཡུལ་ལ་མ་ཞུམ་པར་རྒྱུག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་མོས་པའོ། །དད་པའི་སེམས་དང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། དེ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དགའ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །དད་པ་ནི་སེམས་དང་བའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་དེ་སེལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དཔེ་དེ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་སླུ་བ་མེད་པ་སྟེ། འགྲོ་བའི་བླ་མས་ཇི་སྐད་དུ། ངས་ཁྱེད་ལ་གང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་བཤད་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོད་པའོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་བྱེད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པས་ནི་ངེས་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་མངོན་


DTG147_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་དད་ཅིང་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་རྩ་བ་མེད་པའི་དད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་གང་ཡང་གསུངས་པ་ལ། རྩ་བ་མེད་པའི་དད་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འོ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡང་རྩ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཁྱད་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པར་བསྟེན་པ་ཉིད་རྩ་བ་མེད་པའོ། །དད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་ནི་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཤིང་མཐོར་འགྲོ་བར་རྩོལ་བ་ནི་སྤྲོ་བའོ། །འདིར་དགེ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་དང་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་དང་འགོག་པར་བྱེད་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལྟ་འོ། །འཁོར་བའི་འདམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་བྱེད་པས་འཁོར་བ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་བ་ཉིད་འདམ་ཡིན་པས་འཁོར་བའི་འདམ་མོ། །འཁོར་བའི་འདམ་ནི་འཁོར་བ་ལས་འབྱུང་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་འདམ་མོ། །དེར་བྱིང་བའི་སེམས་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱིན་པའོ། །དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུད་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པས་དྲན་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་གསལ་བ་ཉིད་དེ་གསལ་བའི་དངོས་པོ་ནི་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དེ་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་བརྗེད་པ་ལ་གསལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མྱོང་བའི་དོན་དྲན་པས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། སལ་སལ་པོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མྱོང་བའི་ཡུལ་དྲན་པ་དྲན་པ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །བྱས་པ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་ཡུལ་དེ་དག་ཀྱང་དྲན་མོད་ཀྱི་ཕལ་ཆེར་འདས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པས་འདས་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་


DTG147_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྤྲེའུ་དང་འདྲ་བས་ན་སྤྲེའུ་སྨོས་ཏེ། རྒོད་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་སྨོས་ཀྱི། འདྲ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་མྱུར་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་གཅིག་ལས་ངས་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཅིག་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཡུལ་གཅིག་ལ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་སྤྲུལ་རང་བཞིན་གྱིས་གྱ་གྱུར་འགྲོ་བ་འོད་མའི་སྦུབས་སུ་བཅུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་གྱ་གྱུ་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་དེ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་གནས་སོ། །གང་དག་གི་ལྟ་བ་ལས་དགེ་སློང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དང་བ་ཡིན་ན། དེ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་ནི་ཐོག་མ་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྙོམས་པར་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་སེམས་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདིར་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མཐའ་དག་ལ་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྩེ་གཅིག་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྩེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པས་ན་ཤེས་རབ་བོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་སྟེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །རབ་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆུང་ངུ་རྟོགས་པ་ནི་འབྱེད་པའོ། །འབྲིང་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཆེར་རྟོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྒྱུར་བ་གཉི་ག་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རབ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་


DTG147_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཆོས་རྣམས་ནས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་ཐུག་པ་དག་གོ །ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གང་འཐད་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སྡུད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སྡུད་པར་བྱེད་པས་སྡུད་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ས་ནི་སྲ་བས་བསྡུས་པ་སྟེ། སྲ་བའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་གཞན་གྱིས་སར་མཐོང་བ་མེད་དམ། དཔེར་ན་སྐུད་པས་གོས་ཀྱི་གཟུངས་བྱས་པ་དང་གདུང་རྟེན་གྱིས་གདུང་གི་གཟུངས་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་རེས་འགའ་ཙམ་དང་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྡུད་པ་སྟེ་བརྡ་ཅན་ནོ། །གང་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུད་པ་དེ་ན་ཇི་སྲིད་དུ་རྫས་མེད་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་སྡུད་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཉེ་གནས་བཞིན་དུ་དངོས་པོས་རང་བཞིན་གྱིས་བཟུང་ནས་འཁྱུད་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། ས་ནི་རྫས་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་བཀག་པའི་ངོ་བོས་སྲ་བ་བཟུང་ནས་གནས་པའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལྡན་པ་རྣམས་ཐོབ་པ་ལ་བྱའོ། །རྒྱུ་ནི་དྲུག་སྟེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་ནི་རྒྱུ་དང༌། དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གཞིའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ལྔ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། བདག་པོ་དང༌། བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་འོག་ཏུ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །རང་དང་སྤྱི་ནི་རང་དང་སྤྱི་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། དཔེར་ན་མེའི་ཚ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་རྟོག་པར་བྱེད་པས་རྟོག་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་བོ། །རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སོ་སོར་སྦྱར་ཏེ། སྡུད་པ་ལ་རྟོག་པ་དང༌།


DTG147_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དཔྱོད་དེ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟོག་པ་ནི་སེམས་རྩིང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྩིང་བ་ནི་སེམས་རྩིང་བའོ། །དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་རྩིང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་གི་དབང་གིས་སེམས་རྩིང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་སམ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་དག་གིས་རྩིང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྩིང་བ་ནི་གསལ་བར་རྒྱུ་བ་ཉིད་དེ་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གཟུགས་མེད་པ་ལ་བློ་རྩིང་ངོ༌། །བློ་ཞིབ་པོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་སྣང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩིང་ངོ༌། །ཞིབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཉིས་སུ་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །འདུ་ཤེས་ཉིད་རླུང་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་འཇུག་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཏང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་ཡུལ་ལ་གཏོང་བར་ནུས་སོ། །ཚོགས་ནི་འདུས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ཚོགས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྩིང་བ་ཡང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཡང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩིང་བའི་ཚོགས་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུའོ། །དེ་དང་ལྡན་ན་དེ་དག་རྩིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ།། སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཞིབ་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཞིབ་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ཀྱི་ཞིབ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །དེ་ལ་ཞིབ་པ་ཉིད་ནི་མི་གསལ་བ་མི་རྣོ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཇུག་པ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཇུག་པ་མཐུན་པའོ། །མཐུན་པ་ནི་མི་འགལ་བ་སྟེ། གགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་དཔྱོད་དོ། །བག་མེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཡོད་


DTG147_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་པས་བག་མེད་པ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བདག་ལ་ཕན་པ་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་ཞིང་ཡལ་བར་འདོར་བ་ནི་བག་མེད་པ་སྟེ། རང་ལ་ཕན་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་ནི་དེ་ལ་མི་གཞོལ་བ་སྟེ་ཡལ་བར་འདོར་བའོ། །གང་ཡོད་ན་དེ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་བག་མེད་པའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདི་ཡོད་ན་བག་མེད་པར་མི་བྱེད་པས་བག་ཡོད་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ནོར་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་གང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བག་ཡོད་པའོ། །བག་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱོ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ལ་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྒ་ཤི་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རྟོག་པ་ནི་འབྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་གང་སྐྱོ་བ་དེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་མཐུན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་བྱུང་ན་མི་ཆགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་བྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་འབྲེལ་པས་སོ། །ཡིད་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་མགུ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་སེམས་ལ་གནོད་པ་ལས་བྱུང་བར་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནོ། །དེ་རྙེད་ནས་དེ་ལ་ཡིད་ཚིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདོར་བའོ། །འབྱུང་བའི་གཉེན་པོ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། འདོར་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ལམ་མོ། །གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་གྱི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནོ། །གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་དེས་དེ་རྙེད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་རྙེད་པ་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ། ལམ་དེ་རྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ལམ་དེ་


DTG147_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྙེད་ནས་ཡིད་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ་དེ་དང་ལྡན་པས་ཡིད་བདེ་བ་དང་བྲལ་བ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་མགུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་མགུ་བ་དང་རངས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལས་དང་མཐུན་པ་ནི་ལས་སུ་རུང་བའོ། །ལས་སུ་རུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཀྱི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ། སེམས་འོས་སུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གསེར་དུལ་མ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་གསེར་དུལ་མ་ནི་ཅི་དང་ཅིར་བརྡུང་བ་དེ་དང་དེར་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་དབང་གིས་མ་ཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་དུ་སེམས་སྦྱོར་བ་དེ་དང་དེར་དགོས་པ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ལས་སུ་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་སེམས་བཟང་པོ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་དང་མི་མཐུན་པའོ། །གང་གི་དབང་གིས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་མི་བྱེད་མི་མཐུན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་འབྱུང་བར་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནི་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་བཟང་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པའོ། །རིགས་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་དེར་གཞོལ་བ་སྟེ། དེར་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བས་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །བདག་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་བདག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་


DTG147_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མི་དགེ་བ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་སྒོམ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བདག་གི་ཆོས་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གི་ཆོས་ལས་བྱུང་བ་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ནི་རིགས་ཀྱི་བུར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་ཕྱོགས་པ་ནི་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་དེ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་དབང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །དེའི་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ནི་སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པས་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་གོམས་པར་གང་བྱེད་པ་ནི། ཡོན་ཏན་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའོ། །གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་ཁྲེལ་མེད་པ་སྟེ། རྨོངས་པར་གྱུར་ན་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་པས་ཁྲེལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དགྲར་གྱུར་པས་ཆོས་ངན་པ་ལ་སྨོད་དེ། ཆོས་ངན་པ་དག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་བཤུང་བའོ། །གང་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་སྐྱེས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ་སྡིག་པ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་མི་རིགས་པ་ཡང་མི་སེལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རིགས་པ་སེལ་བ་དང་རིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་རིགས་པ་སེལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བྱེད་པའོ། །རིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་


DTG147_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པས་སེམས་དེ་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཚད་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་ནི་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པའོ། །དགའ་བ་ནི་དགའ་བར་གྱུར་ཅིག་པའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པའོ། །ཚོར་བའི་བཏང་སྙོམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའོ། །འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། དེ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡོད་པས་མི་རིགས་པ་ཡང་མི་སེལ་རིགས་པ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ལས་སྟོན་ཏོ། །སྲང་འཛིན་པའི་རིགས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྲང་འཛིན་པས་སྲང་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་སྟེ། སྲང་དྲང་པོར་གྱུར་པ་ནི་རྫས་སྣོན་པ་དང་འབྲི་བ་མི་བྱེད་ཀྱི། བཏང་སྙོམས་འབའ་ཞིག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་བ་ལང་རྫིས་བ་ལངས་ནར་མི་བདེ་བ་ལས་བླན་ཏེ་ས་ནར་བདེ་བར་རྒྱུ་ཞིང་དོང་བ་ལ་ཡལ་བར་འཇོག་པ་ལྟར་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྡིག་པ་ལས་སེམས་བླན་ནས་རིགས་པ་ལ་རྒྱུ་བ་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ། མཐུན་པ་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུ་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ལ་ནི་དེ་འཛིན་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་འཛིན་པ་ནི་དགེ་བའོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ཡོ་བྱད་དང་ལུས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པའོ། །མ་རིག་པ་དང་མི་མཛའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཙམ་ནི་མ་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ཏེ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྩ་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའོ། །བདེ་བའི་དོན་ནི་དགེ་བའི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་དགེ་བར་འོངས་པ་ལ་བདེ་བར་འོངས་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་དེ་ཡང་སྲིད་པའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཐར་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ།།


DTG147_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲིད་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བའོ། །ཐར་པའི་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འཕངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཕངས་པ་དེའི་རྟགས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་མཆི་མ་འབྱུང་བ་དང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་བྱང་བ་ལ་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འགྲུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་བཟང་པོ་ནི་མཛེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཟོད་པས་མཛེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སྲིད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤོང་བར་བྱ་བའི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་འོག་ནས་འབྱུང་བ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་ལས་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའི་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མ་རིག་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གོ །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་སྲེད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་ན་འབྱུང་བ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ནི་འོག་ནས་འཆད་པའོ། །དེར་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །འདིར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ན་ཡོད་པ་སྟེ། འདོད་པར་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐོ་བར་འགྲོ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་ཡིན་ལ། རྩ་བ་ནི་བརྟན་པ་དང་ཐུར་དུ་ཟུག་པ་ཡིན་ན་རྩ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས། བསམ་གཏན་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་པ་གསུམ་ནི། སྲེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་


DTG147_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྲེད་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་དག་ནི་སྲེད་པ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་སྟེ། སྲེད་པ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བ་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བྱེ་བྲག་དེ་དང་དེ་དག་དང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཡུལ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་འབྱར་ཀུན་དུ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ། གནས་དང་དམིགས་པས་སོ། །རྒྱ་སྐྱེགས་ཞུ་བ་འབྱར་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་སྐྱེགས་ཞུབ་ལྟར་འབྱར་ཞིང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཏེ། དེ་དག་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་སེམས་མི་ཆོག་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །དེ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །འདིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་འམ། །འདི་ཡོད་པས་ན་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །ཚ་བའི་ས་བོན་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཚ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ས་བོན་ཡང་ཡིན་པས་ཚ་བའི་ས་བོན་ཏེ། གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དང་འདྲའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་དམིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་གཏི་མུག་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་གནས་པ་སྔོན་ལ་བཏང་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །སྐྱེས་བུ་རེངས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རླུང་ལ་སོགས་པས་རེངས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེས་བུས་སྒུ་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་བླ་མ་རྣམས་ལ་མི་འདུད་པའོ། །དེ་ཡང་ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རྗེས་ལས་


DTG147_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་སྟེ། བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སེམས་ཁེངས་པའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་ཡུལ་གཅིག་སྟེ། གཉི་གའི་ཡུལ་ཡང་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྡུ་བའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་གོང་མའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་འཐོབ་པ་ནི་རྙེད་པའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་འདིར་བཟོ་དང་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་པའོ། །ཁྱད་པར་ཆེས་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །བྱེ་བྲག་ཆེར་ཞུགས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ལྟའི་ཇི་ལྟར་ཆུང་བ་དེ་ལྟར་བདག་ལ་མི་ལྟ་སྟེ་དེ་བས་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ལྟའོ། །ཆུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཇི་ལྟར་ཁེངས་པའི་གནས་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་འདོད་པ་མཆོག་རྣམས་པས་རྣམ་པར་ཆུང་ཡང་ཆེས་མང་དུ་རློམ་སེམས་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་དགྲར་གྱུར་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཏེ། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་སུ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དེས་ཁེངས་པ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བདག་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་འདྲ་བའི་བག་གིས་ཁེངས་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མེད་པར་ཡོན་ཏན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེས་ཁེངས་པ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་


DTG147_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། ཁམས་གསུམ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་སོགས་པ་ཁམས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཡིན་ན། ཡུལ་དེ་མི་ཤེས་པ་ནི་འདིར་གཟུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །མི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་མ་ཕྱོགས་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བའི་གགས་བྱེད་པའི་ཆོས་སོ། །ལོང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ལོང་བ་ལ་ས་ནར་བདེ་བ་དང་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་མཐུ་མེད་པ་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དགག་པའི་གཉེན་པོ་ལ་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིག་པ་མེད་པ་ལ་མ་རིག་ཅེས་བྱ་ན་ནི་རྫས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྨད་པའི་རིག་པ་ལ་མ་རིག་ཅེས་བྱ་ན་ནི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བྱ་ན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། རིག་པ་ལ་ཕྱིར་འཇིལ་བ་སྟེ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་མཛའ་བ་དང་དགོས་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་དགག་པ་འདི་ནི་མི་མཐུན་པ་ལ་སྙེགས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་སེལ་ཏོ། །བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །བདག་གི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གཞན་གྱི་ཡོ་བྱད་དུ་མ་གྱུར་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའི་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ། །ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་ཏེ། འཇིག་པ་ནི་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཚོགས་ནི་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་


DTG147_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིག་གོ །ཡང་ན་ཡོད་པ་སྟེ་དུ་མ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་ལ་དེ་ནི་མེད་པས་དེའི་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་ཏེ་དེའི་དོན་དུ་ཡོད་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡུལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་བདག་ཡོད་པར་གྲུབ་པོ་སྙམ་པ་དེ་བསལ་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་སོ་སོ་ལ་བདག་རེ་རེ་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་དང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་ཡོད་པར་རྟོགས་པས་དེ་ནི་ཚོགས་མ་ཡིན་ནོ། །ཆད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་བདག་ཅེས་བྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་ཕན་ཆད་བདག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཆད་པའི་མཐའོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེར་ཟུག་སྟེ། བདག་དེ་འཆི་བ་མེད་ཀྱི་དེའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་དང་འདྲ་བས་དེས་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་མཐར་འཛིན་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ལ་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་རྣམ་པའི་བློའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ནི་ཐར་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་འདི་ནི། ཕྱི་རོལ་པའི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཐའ་གཉིས་ནི་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་མཐའོ། །ལས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་དག་པ་ཆུད་གཟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་ཡོད་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོད་ཡང་དག་པར་ཆུད་གཟོན་པའོ། །ལྟ་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་


DTG147_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །གཞན་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཤིན་ཏུ་ལོག་པར་ཞུགས་པས་གདོལ་པ་སྡིག་ཅན་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་དངོས་པོ་ངན་པ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ལྟ་བའི་གནས་སོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཞིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བསྡུ་བར་བལྟའོ། །དེ་བས་ན་ལྟ་བ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཆོག་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློའི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྒྱུའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ལམ་མོ། །དེས་ན་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དབང་ཕྱུག་དང་སྐྱེས་བུ་དང༌། གཙོ་བོ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བའོ། །ལམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་མཐོ་བའི་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའོ། །དེ་ལ་མེ་དང་ཆུའི་ནང་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ལམ་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐར་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ལམ་དུ་མཐོང་བས་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་ལྟའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བྲམ་ཟེ་ཆོ་ག་ཅན་གཙང་སྦྲ་འདོད་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་ཆོ་ག་ཅན་གཙང་སྦྲ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ་དག་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དག་པར་སེམས་པ་


DTG147_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ཆོས་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལྟ་བ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་ནི་ལྟ་བ་གསུམ་མོ། །འཛིན་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་དག་པར་འཛིན་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ངེས་པར་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་རབ་མེད་པར་ནི་ཐར་པ་མེད་དེ། དེ་ནི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ནི་གློག་ལྟ་བུའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇིག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཞེས་བྱ་བ་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་ནི་བློ་གྲོས་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་བས་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བདེན་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་ཡིན་གྱི་ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྡོང་དུམ་ལ་མི་ལ་སོགས་པར་སོམ་ཉི་ཟ་བས་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གསོ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་དེ། གསོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ལམ་ཁ་བྲག་དང་རྩྭ་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལམ་ཁ་བྲག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་ལམ་འདིར་འགྲོ་འམ། འོན་ཏེ་ལམ་འདིར་འགྲོ་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྩྭ་མི་རྒྱང་རིང་བ་དང་མུན་པའི་ནང་ན་མཐོང་བ་ལ་གཞག་སྟེ། འདི་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྲོ་བ་ལས་ཆོས་གཞན་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་ལ་མི་གཏོང་ངོ་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་རིགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མཁས་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་ལ། སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་སེར་སྣའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་དོན་ནི་འཆིང་བའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་འདྲེ་བར་བྱེད་པས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །མིག་གཟུགས་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་མི་སྦྱོར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆིང་ཞེས་བྱ་


DTG147_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུན་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །དཀར་པོ་ཡང་ནག་པོ་ལ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གང་དེ་ན་འབྲེང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདུལ་བའི་དབང་གི་ཕྱིར་མདོ་ལས་འཆིང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདི་དག་གིས་སྲིད་པའི་བཙོན་རར་བཅིངས་པས་འཆིང་བ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་གགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་འཆིང་བ་གསུམ་བསྟན་པས་ནི་དགའ་བ་དང་དམའ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པར་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དགའ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དམའ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཞེ་སྡང་གིས་སྟོན་ཏོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཏི་མུག་གིས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པས་འདོད་ཆགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡུལ་ལམ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བའོ། །དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྤོང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུད་ལས་སེལ་བ་སྟེ། རྙེད་པའི་རྒྱུན་གཅོད་པ་དང༌། དེ་ལ་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་བསྐྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བར་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་ངེས་ཤིང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་འདོད་ཆགས་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱའོ།། ནང་དུ་བལྟས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པས་ཕྱིར་བལྟས་པར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡུལ་ཡིན་པས་ནང་དུ་བལྟས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་


DTG147_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བ་མ་སྨོས་པ་ནི་བདེན་པ་གཞན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པར་འདུ་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པར་འདུ་ཤེས་པ་དོར་བའི་ཕྱིར་ཁམས་གཉིས་ནས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པས་སོ། །ཁམས་དང་རྣམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པར་ཚུལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཕྲ་བའི་དོན་ཡིན་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཡོད་པ་དང༌། འཁྲུལ་པ་ཡོད་པས་བྱེ་བྲག་དང་བྱེ་བྲག་གི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་འབྲས་བུས་ཆེ་བར་མངོན་པར་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཆགས་པར་གྱུར་ན་མིག་རྒོད་པ་དང༌། སྐད་ཀྱི་གདངས་ཤྭ་ཤྭ་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མི་ཞིག་ཁྲོས་པར་གྱུར་ན། མིག་ཚུགས་མེད་པ་དང༌། སྒྲ་གྲག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཀྱང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་བདག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཅིག་ལོན་གྱི་བར་དུ་སྔོན་འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་བྱུང་བར་མ་དྲན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་སྦྱོར་བ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ལ་སྦྱར་བས་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ཅར་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་བཅོས་མ་ཅན་ལ་ཚར་གཅད་པ་ཞེ་སྡང་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདིས་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ཅར་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེས་ན་ཕྲ་བའི་དོན་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་རྗེས་སུ་སྙེགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་དབང་པོ་གཞན་རྣམ་པར་བཟློག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་སྙེགས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཤས་ཆེ་བའོ། །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་ལུས་རྣམ་པར་སྒྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཞེ་སྡང་ཤས་ཆེ་བའོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པར་གསུངས་སོ། །ཆུ་ན་རྒྱུ་བས་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་གྲིབ་མ་ལ་སྙེགས་པ་


DTG147_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་བུའི་ཕྱིར་བག་ལ་ཉལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་སྟོན་ཏོ། །མཁའ་ལ་རྒྱུ་བས་ན་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་སྟེ་འདབ་ཆགས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་ཟས་ལ་ཆགས་པས་ཆུ་ན་རྒྱུ་ཞིང་གྲིབ་མ་ལ་སྙེགས་ཏེ། འདི་ལྷུང་མ་ཐག་ཏུ་བཟའོ་སྙམ་ནས་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟར་བག་ལ་ཉལ་བ་འདི་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་རྙེད་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྗེས་སྙེགས་པ་སྟེ་མི་གཏོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏིལ་རྣམས་ལ་ཏིལ་མར་ལྟ་བུར་གནས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་བག་ལ་ཉལ་ལོ། །དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་སེམས་གང་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའོ། །འདོད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་གཞན་དག་གིས་བདག་ཏུ་བརྟགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བར་བཤད་པ་སྙམ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན། འདིར་སྨྲས་པ། གང་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེས་བྱས་པར་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་གཞན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །བསྒོམ་པས་སྡང་བར་བྱ་བ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་བསྟན་པ་དག་ལས་ལྟ་བ་རྣམས་དང་ཐེ་ཚོམ་སྟོན་ན་བཞིར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་


DTG147_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅུ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཁམས་ཁམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་འོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྡང་བར་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལྔ་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་གཉིས་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབའ་ཞིག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་དམིགས་ནས་འགྲོ་ཞིང་འབྱུང་བ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་གང་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དེ་ལྡན་བས་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ནི་ལྡན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པས་མ་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བདག་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྡོ་བསྲེགས་པ་ལ་རྐང་མཐིལ་བཞག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ནས་ལམ་གྱི་བར་དག་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་མི་ཁ་ཟས་ངན་པས་སྤོས་ནས་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་ལ་ཡང་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་བྱིས་པ་མ་རིག་པས་སྤོས་པ་ཡང་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མི་འདོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྙེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG147_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་དང་ཡུལ་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུའི་སྟོབས་ནི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ནི་ཡུལ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་གང་ཉོན་མོངས་པ་གང་ལྡན་པ་དེ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་དང་ས་གསུམ་པོ་དག་ན་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པར་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །གོང་མ་རྣམས་སུ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ས་གསུམ་པོ་དག་ན་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པར་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །གོང་མ་རྣམས་སུ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །བསོད་ནམས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའི་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །ས་ལྷག་མ་རྣམས་ན་ནི་ཚོར་བའི་རྫས་གང་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་པ་ན་བཏང་སྙོམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་གང་རྣམས་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགལ་ཉལ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་བཞེས་བྱ་བ་ནི་བགལ་ཉལ་བ་རྣམས་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་


DTG147_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ལ་སླུ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐོབ་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པས་གཞན་ལ་འདྲིད་པ་སྟེ་སྒྱུའོ། །གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཁེངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་སེམས་ཁེངས་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་བསམ་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ཉིད་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་བརྫུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་དམ་དུ་འཛིན་པའོ། །བསྒོ་བ་ནི་བསྙད་པ་སྟེ་རིགས་པ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མང་དུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་མི་མཛའ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ་ཞེས་རྐྱེན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བསམ་པ་མི་འདོར་བ་ནི་མང་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་འདུད་པར་འཛིན་པས་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེས་དེ་དཀྲིས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །སེམས་གྱ་གྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མི་དྲང་བ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་སྦས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་བརྗོད་དོ། །གྱ་གྱུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །མི་རྟག་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་ཆོས་ཀུན་ནོ། །དྲང་པོ་གང་ཡིན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གྱ་གྱུ་གང་ཡིན་སྡིག་ཅན་ལྟ་བའོ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་འབྱུང་བའོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། །བམ་པོ་གསུམ་པ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྲིད་པའི་བཙོན་ར་ན་འདུག་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་བ་རྣམས་སོ། །རྨུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དགེ་བའི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་རྨུགས་པར་བྱེད་པས་རྨུགས་པ་སྟེ། ཞུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡུར་བ་དང་མི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལུས་དང་སེམས་ལྕི་བར་གྱུར་པ་ནི་རྨུགས་པ་སྟེ། དེས་ནོན་ན་ལུས་དང་སེམས་


DTG147_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞུམ་ཞིང་བླུན་པོའི་དངོས་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ལས་སུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིད་ནི་ལུས་དང་སེམས་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ་དང་སྡུད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་འཛིན་མི་ནུས་པ་ནི་རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་འཛིན་མི་ནུས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་སྡུད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་སྡུད་པའོ། །དེ་ནི་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའོ། །སེམས་མ་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་སྟོབས་དང་རིགས་དང་ལང་ཚོ་དང་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱགས་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་སེམས་མ་ཞི་བའི་རྒྱུ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཞི་བ་དང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་ནི་རྒོད་པའོ། །ངན་པ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ནི་འགྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྨད་པ་བྱས་པ་ནི་ངན་པ་བྱས་པ་སྟེ་བྱ་བ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པས་གང་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་དེ་ནི་འགྱོད་པ་དགེ་བའོ། །གང་སྦྱིན་བ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ལ། དགྲ་གསད་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པ་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྱོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འགྱོད་པ་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་འགྱོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གནས་ཀྱིས་གནས་པ་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་གནས་ལྟ་བུ་ནི་འགྱོད་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཇིགས་པར་མི་ལྟ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཡིད་འཕྲིག་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཞེ་སྡང་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མ་གཏོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཞེ་སྡང་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ལ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། འདིས་བདག་ལ་འདི་བྱས་སོ། །མི་ཕན་པ་བྱས་སོ་ཞེས་རྟོག་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཅན་མ་


DTG147_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའི་སེམས་འཁྲུགས་པ་དེ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཁྱུད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དགེ་བ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཆོ་ག་དང་འཚོ་བ་དང་ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་སྦེད་ཅིང་མཁྱུད་པའི་རྒྱུ་ནི་འཆབ་པ་སྟེ། སྡིག་པ་ནང་དུ་སྦེད་ཅིང་ཕྱི་རོལ་ལ་གཙང་བ་ལྟར་སྟོན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཕྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྲ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་དཀའ་སྟེ་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་འབབ་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བའོ། །རྒྱུན་དུ་འབབ་པ་རྒྱུན་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ན་སྐད་ཅིག་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། སྐད་ཅིག་གི་ཚད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། པདྨའི་རྩ་བའི་རྩ་བྲན་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ་གཤིབས་པ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་ཆད་པ་ལ་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་ལ་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ་འདའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་དག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་དྲུག་ལ་སྙེགས་ཏེ། དབང་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དང༌། །གཟུགས་བཟང་བ་དང་གྲགས་པ་དང༌། །དཔལ་དང་ཡེ་ཤེས་ནན་ཏན་དང༌། །དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་ལེགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མངའ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་དག་གོ །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་ཉིད་དོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། དེའི་བྱེ་བྲག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་གཡེངས་པ་ནི་གླུ་ལེན། ཁྲོས་པ་ནི་ཚིག་རྩུབ་མི་སྒྲ། སྒྱུ་དང་


DTG147_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པ་ནི་གཞན་ལ་འདྲིད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པ་འདིས་ནི་རིགས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་རྫས་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་ངོ་ཞེས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལེགས་པར་གཤེགས་པས་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་འཆད་པའི་སློབ་དཔོན་དེ་དག་ལ་གང་དག་གིས་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་དེ་དག་འཁྲུལ་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་དག་སྟེ། རིགས་གཞན་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་མི་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཟག་པ་ལ་སོགས་པས་མིང་ཐ་དད་པར་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་དོ། །རྫས་ལྔ་བཅུ་རྩ་བཞི་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྨུགས་པ་དང་རྒོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་ཤེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དབང་ནི་རང་གཙོ་བོའོ། །དེ་གཉིས་ནི་དེར་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་རང་དབང་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་ཡིན་པས། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་སོ། །འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞོག་པའོ། །ཟག་པ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་མ་ཡིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །རྫས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་བཅོ་ལྔ་དང་བྲལ་བ་བག་ལ་ཉལ་བ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ནི་རྫས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱང་ཚུལ་འདི་དང་འདྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་འཁྲི་བའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དར་གྱི་སྲིན་བུས་བདག་གིས་བདག་དཀྲིས་ནས་འཆི་བར་གཏོད་པ་དེ་


DTG147_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཀྱང་རང་གི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དཀྲིས་ནས་ངན་སོང་རྣམས་སུ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་དྲུག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ཁམས་གསུམ་པའི་རྨུགས་པ་དང་རྒོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་རྣམས་གཟུང་ངམ། འོན་ཏེ་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་གིས་མི་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །མི་དགེ་བའི་སྒྲ་བསྟན་པས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་གཟུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཅེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་གཉིས་ལ་སྒྲིབ་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད། སྨྲས་པ། བྱ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཞུམ་པར་བྱེད་དོ། །རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པས་ནི་སེམས་མ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་གོ །འཕགས་པའི་ལམ་དང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་དེའི་གནས་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་སྟེ། མི་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། བཟོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། བཟོད་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དྲོ་བར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དྲུག་གོ །དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བས་དྲོ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དེ་དག་ཆེ་བའི་དུས་ན་ནི་རྩེ་མོའོ། །ཡང་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་


DTG147_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དང་དེ་ནས་ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། སའི་བྱེ་བྲག་བཤད་པའི་ཁམས་དེ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁམས་གསུམ་མོ། །གནས་གཞན་དག་བསྟན་པ་ལ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །འདོད་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དག་སྟེ། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་དག་ནི་གཟུགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་མེད་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་གནས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ན་ཆགས་སུ་རུང་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཡང་འཚོལ་སོགས་པའོ།། སེམས་ཅན་གང་དག་དེར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་གནོད་པ་བྱས་ནས་བརྒྱལ་ཏེ་འཁོད་པ་དང་དེ་དག་ལ་བསིལ་བའི་རླུང་ལངས་ཤིང་ཀྭའི་སེམས་ཅན་དག་ཡང་སོས་ཤིག་ཅེས་སྒྲ་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་དེར་བསད་ཅིང་དེར་ཡང་འཚོ་བས་ཡང་འཚོའོ། །ཐིག་ནག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐིག་སྐུད་ནག་པོས་བཏབ་ཏེ། ཤིང་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ཐིག་ནག་གོ །བསྡུས་འཇོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མང་དུ་བསྡུས་ནས་ཁང་པ་ལ་སོགས་པར་འཇོམས་པས་བསྡུས་འཇོམས་སོ། །ངུ་འབོད་ནི་སེམས་ཅན་དག་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་རུངས་པས་གཙེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་ནས་ཀུ་ཅོ་འདོན་པས་ངུ་འབོད་དོ། །ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ནི་གང་ན་དེ་འདྲ་བའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ངུ་འབོད་ཆེན་པོའོ། །ཚ་བ་ནི་མེ་ལྕེ་མང་པོས་བསྐོར་ཏེ་ལུས་ཀུན་དུ་གདུངས་པའི་ཕྱིར་ཚ་བའོ། །རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནི་ལུས་ཆེན་པོར་མངོན་པར་གྲུབ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ལུས་དང་སེམས་ཀུན་དུ་གདུང་བ་ཆེན་པོ་མྱོང་བས་རབ་ཏུ་ཚ་བའོ། །རབ་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡུན་རིང་བ་དང་མི་བཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པོ་དེ་དག་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདེ་བ་ནི་མེད་མོད་ཀྱི་བསིལ་བའི་རླུང་ལ་སོགས་པས་རེག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བདེ་བ་ནི་ཡོད་དོ། །གང་ན་དེའི་སྐབས་ཀྱང་མེད་པ་དེ་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་མནར་མེད་པའོ། །


DTG147_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་བར་སྐབས་མེད་པས་མནར་མེད་པ་སྟེ། བར་ཆད་མེད་ཅིང་སྐབས་མེད་པར་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་མོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་དེ་ན་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་མེ་ལྕེ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་འབར་ཞིང་ཤི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་མེ་ཡང་རྟག་པར་ཡོད་དོ། །དེའི་ངོས་རེ་རེ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ཉི་ཁྲི་ཡོད་དོ། །འདིའི་འོག་ན་ཡོད་དེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་འོག་ཏུ་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ན་དེའི་སྟེང་གི་ངོས་ལ་ཐུག་གོ །འཛམ་བུའི་གླིང་ནི་འོག་ཡངས་ཏེ་འབྲུའི་ཕུང་པོ་ལྟར་གནས་སོ། །དེ་བས་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་བགས་ཀྱིས་གཞོལ་ལོ། །དུད་འགྲོ་ནི་དུད་དེ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཀླུ་རྣམས་ནི་བསྐལ་པར་གནས་ཤིང་ཁ་ཅིག་ས་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཡི་དགས་ནི་སྐོམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཡི་དགས་ཏེ་ཁ་ཅིག་ནི་མཐུ་ཆེ་འོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཐུ་ཆུང་ངོ༌། །འཛམ་བུའི་གླིང་ནི་སོག་ཁ་སྟེ་བྱང་ཕྱོགས་ཁ་ཚོན་ཆེའོ། །དེའི་ངོས་རིང་པོ་གསུམ་གྱི་ངོས་རེ་རེ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་ཡོད་དོ། །ངོས་ཐུང་ངུ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མི་ལྡན་པས་ཉི་མ་གཅིག་གཅིག་གིས་ངོས་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པ་དེ་ལ་དེའི་ཚད་ཀྱིས་ལན་བཏབ་པོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ནི་ཟླ་བ་ཁམ་པ་འདྲའོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ནི་ཟླ་བ་ཉ་བ་དང་འདྲའོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ནི་རྫིང་བུ་འདྲའོ། །དེ་ལ་གླིང་གི་དབྱིབས་ཅི་འདྲ་བར་མི་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་གྱི་དབྱིབས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ནི་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་ལོ་བཅུ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ན་ནི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྦྱོང་ན་ནི་ལྔ་བརྒྱའོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ན་ནི་ལོ་སྟོང་སྟེ། བར་མ་དོར་འཆི་བ་མེད་དོ། །གཞན་ན་ནི་བར་མ་དོར་འཆི་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ངའི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དྲུག་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་


DTG147_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་སྟེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དེ་དག་གི་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉ་བའི་དབང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་བརྒྱ་བྱིན་ཡོད་པས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །འཐབ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། འཐབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདས་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཐབ་བྲལ་ལོ། །དགའ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པར་གནས་པས་དགའ་ལྡན་ནོ། །འཕྲུལ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དག་རང་གིས་སྤྲུལ་ཏེ། སྤྱོད་པས་འཕྲུལ་དགའོ། །གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང་དབང་སྒྱུར་བས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གྲང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མ་སྨོས་པ་ནི་ཚ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་ཤས་ཆེ་བ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། མེ་མ་མུར་དང༌། རྟུག་ས་དང༌། སྦུ་གྲིའི་སོས་གང་བའི་ལམ་པོ་ཆེ་དང༌། རལ་གྲིའི་སོའི་ལོ་མ་ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་དང་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་ནགས་ཚལ་རྣམས་ནི་སྤྱིར་ན་མཚོན་ཆར་འདྲ་བས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་དང༌། ཆུ་ཀླུང་རྒལ་དཀའ་བ་སྟ་རྫས་སུ་ནི་བཞི་སྒོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བཅུ་དྲུག་གོ །གནོད་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གླིང་དེ་དག་གི་གླིང་ཕྲན་ལ་གཡག་རྔ་དང་གཡག་རྔ་གཞན་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་འཁོར་ཏོ། །ལུས་དང་ལུས་འཕགས་ནི་ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་འཁོར་ཏོ། །གཡོ་ལྡན་དང་ལམ་མཆོག་འགྲོ་ནི་ནུབ་གྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ཏོ། །སྒྲ་ངན་དང་སྒྲ་ངན་ཅན་ནི་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་འཁོར་ཏོ། །གཡག་རྔ་དང་གཡག་རྔ་གཞན་དེ་གཅིག་ན་སྲིན་པོ་དག་གནས་སོ། །དེ་ལ་རི་རབ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཏེ། གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻ་དང་ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ངོས་གང་རིན་པོ་ཆེ་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་ནམ་མཁའ་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནི་རིམ་པས་མཐོ་སྟེ། གྲུ་བཞི་ལྷམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་བཤད་པའི་འཐད་པ་ནི་འདུལ་བའི་གཞུང་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཉེ་སྦྱོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་བཙུན་པ་མཆོད་རྟེན་ཇི་ལྟར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ན། རི་རབ་ཀྱི་ཚུལ་


DTG147_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་འཁོར་རི་བོ་བདུན་ཏེ། གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང༌། གཤོལ་མདའ་འཛིན་དང༌། སེང་ལྡེང་ཅན་དང༌། ལྟ་ན་སྡུག་དང༌། རྟ་རྣ་དང༌། རྣམ་པར་འདུད་དང༌། མུ་ཁྱུད་འཛིན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་གསེར་གྱི་རི་སྟེ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཀྱིས་དམའ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་གང་ལུས་ཆེ་བ་དེའི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཁྲུ་བཞི་སྟེ། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པའོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་པོ་དག་ནི་དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཆེའོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་རོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ནི་ཁྲུ་ལྔ་བརྒྱའོ། །ཁྲུའི་ཚུལ་གྱིས་ལོ་གྲངས་ཀྱང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ནི་མིའི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ་ཞག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་པོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཁྲུ་སྟོང་ངོ༌། །ཚེའི་ཚད་ནི་མིའི་ལོ་བརྒྱ་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལོ་སྟོང་ཐུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ཏེ་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་དྲུག་སྟོང་གི་བར་དུ་སྦྱར་རོ། །ལུས་ཀྱི་ཚད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གནས་ཉི་ཤུ་སྟེ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ནས་མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྣོད་དང་བཅས་པ་སྨོས་པས་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ཡན་ཆད་གནས་བཅུ་བདུན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་སོ་སོར་ས་གསུམ་གསུམ་པ་དག་གོ །བཞི་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་ཚངས་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་རིས་ན་ཡོད་པས་ཚངས་རིས་སོ། །གཞན་ནི་ཚངས་འཁོར་ཏེ། ཚངས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེན་པོ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཚངས་ཆེན་ནོ། །འདི་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚངས་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཚངས་ཆེན་ནོ། །དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་དང༌། སྔར་སྐྱེས་ལ་ཕྱིས་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། མཐུའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་


DTG147_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རིས་བཤད་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཚངས་རིས་རྣམས་སོ། །རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གནས་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་མདུན་ན་གནས་པས་ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདུག་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་ལངས་པ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་མདུན་ན་འདུག་པའོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལྔ་ལ་དེའི་འོག་ཏུ་སྨོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོད་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གོང་མ་དག་ལ་ལྟོས་ན་དེ་དག་གི་འོད་ཆུང་བས་འོད་ཆུང་ངོ༌། །ཚད་མེད་འོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་འོད་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་པས་ཚད་མེད་འོད་དོ། །འོད་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མ་ལུས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འོད་གསལ་ལོ། །དགེ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ས་པའི་དགེ་བ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་དེས་གོང་མ་ལ་ལྟོས་ན་ཆུང་བས་དགེ་ཆུང་ངོ༌། །ཚད་མེད་དགེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དགེ་བ་ཚད་མེད་པས་ཚད་མེད་དགེའོ། །དགེ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དགེ་བ་རྒྱས་པས་དགེ་རྒྱས་ཏེ། དེ་བས་གཞན་བདེ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྤྲིན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གོང་ནས་གཞན་གྱིས་ཆོད་པ་མེད་པས་སྤྲིན་མེད་དོ། །ས་གོང་མ་གོང་མ་དང་འབྲེལ་པའི་ནི་སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལས་སོ་སོའི་བསོད་ནམས་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱིས་འགྲོ་བའི་གནས་ཡོད་པས་བསོད་ནམས་འཕེལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་བསོད་ནམས་འཕེལ་བས་ཀུན་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གནས་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བས་འབྲས་བུ་ཆེའོ། །གནས་གཙང་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཆུས་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་བཀྲུས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་དག་པ་རྣམས་གནས་པས་གནས་གཙང་མའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་གི་འཁོར་བ་ན་གནས་པ་དག་པས་བུ་ལོན་འཁོར་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དག་པ་ཤེ་དག་གནས་པས་གནས་གཙང་མ་སྟེ། དེ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གཙང་མ་བས་མཆོག་ཏུ་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་ཆེ་བས་མི་ཆེ་བའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་མེད་པར་འཇུག་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་


DTG147_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །མི་གདུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དགེ་བའི་ཕྱིར་འོག་མར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་མི་གདུང་བའོ། །ཡང་ན་བསམ་གཏན་མཆོག་གི་འབྲས་བུའི་ཚེ་མ་ཐོབ་ཀྱང་གདུང་བ་མེད་པས་མི་གདུང་བའོ། །གྱ་ནོམ་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་ཏེ་བདེ་བར་སྣང་བས་གྱ་ནོམ་སྣང་ངོ༌། །ཤིན་ཏུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤེལ་མར་བསྒོམ་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ལྷག་མ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལས་སུ་ཟད་དེ། དེ་དག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་མཐོང་ངོ༌། །འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གོང་ན་རང་གི་ཁམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གནས་གཞན་མེད་པས་འོག་མིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བསགས་པར་གནས་པ་ནི་གཟུགས་ཏེ་ཕུང་པོའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་མཐར་ཕྱིན་པས་ཕུང་པོའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཨ་གྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་སྟེ་དེའི་མཐར་ཕྱིན་པས་སྡིག་མེད་མཐའོ། །གནས་བཅུ་བདུན་པོ་དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ནི་གཉིས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལྷག་པར་བྱས་ཏེ་གནས་བཅུ་བདུན་པོ་གཞན་དུ་སྨྲའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚེ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྷའི་རིས་སུ་མི་འཐད་དེ། གཅིག་པུ་ནི་རིས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་གནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དག་དང་ཚེ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པས་དེའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བཞི་པའི་གསུམ་པ་ལས་གནས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ་ཞེས་ཁ་ཆེ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་བས་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བཞིན་དུས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྐྱེ་གནས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདྲེན་པར་གྱུར་ཏེ་འབྱུང་བ་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་གནས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་མི་དང༌། བ་ལང་དང༌། རྟ་དང༌། རྔ་མོ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་རོ། །མི་


DTG147_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་དུད་འགྲོ་དག་གི་ནང་ནས་ཁྲུང་ཁྲུང་མོ་ལས་བྱུང་བ། རི་དང༌། ཉ་རི་ལྟ་བུ་དང༌། ལྔ་ལེན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ལྟ་བུའོ། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ང་ལས་ནུ་ལ་སོགས་པའོ། །རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་ནི་བསྐལ་པ་དང་པོ་པ་རྣམས་སོ། །ཀླུ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་གདགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་ཀླུ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་འབྱིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫུས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་ཀླུ་འབྱིན་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་ལུས་ཤིན་ཏུ་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཏིལ་མར་གྱི་མར་མེ་ཟད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནམ། མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འབྱིན་གྱི་བཟར་ནི་མེད་དོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ནི་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་དག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཡི་དགས་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཅག་ནི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་གནས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བཅུ་བརྙེས་པ་མངལ་ནས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་གནས་ལ་བརྟེན་ཅེ་ན། ཤཱཀྱའི་རིགས་ཆེན་པོ་གཉེན་གྱི་འབྲེལ་པས་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིར་གྱུར་ཀྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་གདུལ་བ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ནི་བཅུ་གཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དེ། དབང་པོ་སྦྱངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འོང་བར་བྱ་བ་ནི་འོང་བར་བྱ་བའོ། །འོང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་འོང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་པའི་ཕྱི་མ་ལྟར་ཡན་ལག་ལྔ་པའི་བསམ་གཏན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་


DTG147_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བའོ། །དེ་ཡང་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་དེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དག་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ལྷག་པར་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་ཉེས་པ་བརྒྱད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། ཉེས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། དབུགས་རྔུབ་པ་དང། འབྱིན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཉེས་པས་ནི་མེས་འཇིག་པའོ། །དགའ་བའི་ཉེས་པས་ནི་ཆུས་འཇིག་པའོ། །དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱིན་པའི་ཉེས་པས་ནི་རླུང་གིས་འཇིག་པའོ། །དེ་ལ་མེས་འཇིག་པ་ལན་བདུན་འདས་པ་དང་ཆུས་འཇིག་གོ །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འོད་གསལ་གྱི་ལྟ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཐུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མེས་འཇིག་པ་ནི་ལན་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུའོ། །ཆུས་འཇིག་པ་ནི་ལན་བདུན་ཏེ་འཇིག་པ་དེ་དག་ནི་ལན་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མེས་ལན་བདུན་འཇིག་གོ །དེའི་འོག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་གདགས་པ་བཤད་པ་ལས་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཐུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཕུང་པོ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་


DTG147_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པར་རུང་ན། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དེར་སྐྱེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ༌། །སྡེ་པ་གཞན་གང་དག་ན་རེ། མགོ་མཉམ་ཞེས་བྱ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། རས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མེ་ཞེན་ནས་ཚིག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ནི། དགེ་སློང་དག་ཇི་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཀུན་ཤེས་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །གང་ཡང་འདི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལྷག་མ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་དེ་ལ་ནི་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་ལངས་ནས་རབ་ཏུ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འགལ་ལོ། སྐབས་སུ་བཤད་པ་རྫོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ནས་བྱུང་བ་ལ་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྫོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་དུ་ཉེ་བར་བསྡོགས་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་བདེ་བའོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་རྣམས་པས་ཤེས་པ་རྣམས་སྔར་བསྟན་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྫས་སུ་ན་ཤེས་པ་གཉིས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ན་བཅུར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །གཉེན་པོས་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་མཐའ་དག་གི་གཉེན་པོའོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་


DTG147_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དང་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སྦྱོར་བས་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བས་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསགས་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་སྔར་བཤད་ཅེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྔར་སྤོང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟིན་པ་མངོན་སུམ་དང་རྫས་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །ཁམས་གཞན་གྱི་ནི་རྫས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡང་འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཅར་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཁམས་གསུམ་ཅར་གྱི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཡིད་འབྱུང་ལ་གཞན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འབྲས་བུར་གྱུར་བ་ཉེ་བར་ལན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །དེ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྗོད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དེ། གཙོ་བོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་གཤེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་སོ། །སྔར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །ད་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་དུ་བཤད་དེ། སྦྱོར་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའོ། དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་ལམ་ནི་གང་གི་འོག་ཏུ་སྤོང་བའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་


DTG147_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ནི་གང་གིས་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་སྐྱེད་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ནི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ལམ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གིས་དབང་པོ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དྲུག་ཏུ་སྟོན་ཏེ་དེ་ནི་ཆོས་ཤེས་པའོ། །གང་དག་འདུ་བྱེད་སྨོས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་བརྩལ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དོན་འདི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་མཐུན་པའི་མིང་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །བདག་གི་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲི་དེས་ཟིན་པ་ནི་བཟུང་བའོ། །དེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུའོ། །ཆོས་ཙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཙམ་གྱི་སྒྲ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་དགག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཤེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་རྟོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་ལས་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་སྟེ་ཕྱི་ནས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གོང་དུ་ཡར་ལྟ་བ་ཐུར་དུ་མི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསྒོམས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་སའི་སྣོད་ལྟ་བུའོ། །བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པ་ནི་སྔོན་ཐོབ་ཀྱང་དེ་བསྒོམ་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །ཡང་ན་བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། རྟོག་གེའི་རིགས་པས་


DTG147_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐྱེད་པ་དགག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སྨོས་པ་ནི་གཉི་གའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་སྨོས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་གསུམ་པོ་དག་གི་སྐབས་ཀྱིས་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་བསྙད་ནས་ལས་སྟོན་ཏོ། །གང་གིས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་སྨོས་པས་ནི་རང་གི་སེམས་མ་གཏོགས་པར་སྟོན་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ས་ནི་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་ལས་སྟོན་ཏོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པའོ། །མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་ཤེས་གཟུགས་ཀྱི་འབབ་སྟེགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྨོས་པས་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་སེལ་ཏོ། །ཡང་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་བསྒོམས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟས་ལས་བྱུང་བའི་སྲོག་དང་རྩ་ལས་གྱུར་པའི་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བསམ་གཏན་ལས་སམ་ཉེར་བསྡོགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དགུ་པའི་ལམ་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དབང་པོ་འཕོ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །ཤེས་པ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཤེས་ལ། ཟག་པ་མེད་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སེམས་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་བསྒོ་ནས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་རེ་རེ་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་


DTG147_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སེམས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང༌། འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་རྙེད་པའི་འབྲེལ་པའོ། །འདི་ནི་འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་བཟུང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གོས་དང་དྲི་མ་ཅིག་ཅར་མི་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་དམིགས་པ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཆགས་པར་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ལ་ཆགས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པར་རོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བསྒོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པས་ནི་ས་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པས་ནི་ས་ལྔའི་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པ་ས་འོག་མ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ས་གོང་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་མི་ཤེས་པ་ནི་རིགས་ན། ཟག་པ་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཤེས་ཤེ་ན། ཟག་པ་མེད་པ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བའི་དངོས་པོའོ། །གཟུགས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་དཔའ་དུས་མ་བྱས་མི་ཤེས་ཏེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པས་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་མི་ཤེས་སོ། །དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་ས་མཚུངས་ཀྱང་དབང་པོ་རྟུལ་པོས་དབང་པོ་རྣོན་


DTG147_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོའི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་མི་ཤེས་སོ། །གང་ཟག་མཆོག་གི་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་མི་ཤེས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུད་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་དོན་ནི་དབང་པོ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་གོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ་དབང་པོ་ནི་རང་གི་སར་གཏོགས་པ་རྣམས་དང་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གང་ཟག་སྨོས་པ་ནི་སར་མ་གཏོགས་པ་དང༌། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལས་སྐད་ཅིག་གཉིས་ཤེས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ཤིན་དུ་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ཙམ་དུ་དུས་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་རྩོམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་དེའི་སྐད་ཅིག་དེ་རྙེད་འདའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་སྐད་ཅིག་གསུམ་ཤེས་ཏེ། གསུམ་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་མ་མཛད་པར་ཡང་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་སྤྲོས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་མདོའི་ཚིག་འདི་ཇི་ལྟར་སྦྱར། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱས་སོ་ཞེའོ། །འོ་ན་གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ལ་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་བྱིན་པ་ལ་ཟས་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལན་བཏབ་པ། ཤེས་རབ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པའོ། །མ་རིག་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རང་བཞིན་དང་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ནི་ཐ་སྙད་དེ་དེར་ལྟུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །གཞན་ན་རེ་རྒྱུན་གྱི་ཤེས་པའོ་ཞེའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་ཕལ་ཆེར་བུམ་


DTG147_Page_0544
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ལྷག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་འདི་རེས་འགའ་ནི་དོན་དམ་པ་ལའང་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དེ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་ནི་མི་ཤེས་ཏེ་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་མར་མེའི་དཔེས་རང་མྱོང་བ་བརྗོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་མར་མེ་ནི་སྣང་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རས་དང་མར་མེ་མ་གཏོགས་པར་སྣང་བར་བྱ་བ་རྫས་གཞན་ནི་མེད་དོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཤེས་ཏེ་ཧ་ཅང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དམིགས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར། གར་མཁན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བསླབས་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་རོལ་པ་དང་འདྲ་བར་མི་ནུས་པ་ལྟར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །ལྟ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ནི་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱིས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་


DTG147_Page_0545
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །དེ་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་གཞག་པའོ། །མཉམ་པར་མ་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་མིང་ལ་དམིགས་པའོ། །བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མིང་དང་དོན་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྐྱལ་མ་བསླབས་པ་དང༌། ཅུང་ཟད་བསླབས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་པས་ཐོབ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཆར་ནའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ནའོ། །གོང་མ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་མེད་དོ། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མི་དག་གོ །བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་ནའོ། །དེ་དག་ནི་གང་གི་ཚེ་བསམ་པར་རྩོམ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་བསྒོམ་པ་འགྲུབ་བོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའོ། །གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མཐུན་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་དང་མཐུན་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གནས་འདིར་བརྗོད་ཅེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་བདེན་པ་གསུམ་གྱི་མཐའ་ལས་རྙེད་པ་སྟེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ནི་མེད་དེ་མཐའ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ལའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཁ་ན་ལས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་


DTG147_Page_0546
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་མི་ལ་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་མཉམ་པར་མ་གཞག་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཁ་ན་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འཕངས་པའི་ལས་དེའི་ཁ་ན་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡོད་པས་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པ་དེས་ན་དེ་ལས་བྱུང་བར་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱིས་པའི་ལུས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པ་ལྟར་མཁས་པའི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཡོད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་མཐོང་ངོ༌། །གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནའོ། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རང་གི་ཁམས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པར་མཐོང་ངོ༌། །བདག་གི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་འཛེར་ཏེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ནི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་ལོ། །ཀུན་དགའ་བོ་རི་དགས་འཛིན་གྱི་མའི་ཁང་བཟངས་འདི་ནི་གླང་པོ་དང་རྟ་དང་བ་ལང་དང་ལུག་དང་ཕག་གིས་སྟོང་ངོ༌། །འདི་ནི་མི་སྟོང་བ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་ངོ༌། །གང་འདི་ནི་ལྷག་མ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཅེ་ན། དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་


DTG147_Page_0547
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྔ་ཕྱི་འགལ་ལོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔལ་འཛིན་གྱིས་བདེ་བར་ཚོར་བ་མེད་དེ། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་བར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནི་ངས་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་དང༌། འགྱུར་བ་མི་རྟག་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་འགྱུར་བ་དག །མི་རྟག་པར་ནི་མཁྱེན་ནས་སུ། །རབ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ནི། ཉེ་བར་ལན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་དེ་དག་ཉིད་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ལས་སྲིད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཤུན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལས་ནི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན་འབྲས་ཤུན་པ་དང་ལྡན་ན་མྱུ་གུ་འབྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་སྲིད་པའི་མྱུ་གུ་འབྱིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མེད་པ་པ་རྣམས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ལ་ལ་རྒྱུ་ཡོད་ལ། ལ་ལ་མེད་པར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའོ། །གང་དེས་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལ་ལ་ནི་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ། ལ་ལ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དབང་ཕྱུག་ནི་སྡིག་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་སྡིག་པ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པའོ། །ཡང་ན་གང་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་འགོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྙམ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འགོག་པ་ལ་འགོག་པའོ། །དབང་པོ་གཅིག་འགག་ན་ཡང་


DTG147_Page_0548
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་ན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་འགག་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་སྙམ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཞི་བ་སྟེ། མེ་གསུམ་ཤི་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཕྱིར་གྱ་ནོམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟེང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ནི་ལམ་ཡང་གཟིངས་དང་འདྲ་བར་འདོར་རོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་ལམ་མེད་དོ་སྙམ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ལམ་ལ་ལམ་མོ། །ལམ་ན་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་གཙང་བ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ལམ་གྱིས་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་སྤྱད་གང་གིས་རྨ་དྲལ་བ་དེ་ཡང་མི་གཙང་བས་སྦགས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་པའི་གཉེན་པོར་རིགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ལམ་སྐྱེ་བར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་རྙེད་པ་འགག་པར་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བྱུང་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་མུན་པ་འགག་པར་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མུན་པ་དང་མར་མེ་གཉིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གི་བར་དུ་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་གྱུར་ན་ནི་སྐད་ཅིག་བརྒྱར་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་མ་ཡིན་ཏེ་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །གང་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གང་ཟག་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། བསླབ་པ་ལས་འདའ་བ་དང༌། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། མ་ནིང་དུ་འགྱུར་བ་ནས་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་བར་དུ་གནས་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། འདིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ངེས་པར་འབྱིན་པ་སྟེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་རྟོག་པ་དང༌། བརྟག་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་གཞན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡུལ་ལ་འཛིན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མུན་པ་དང་མཚུངས་


DTG147_Page_0549
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པར་རོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་སོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟད་པ་ལ་ཟད་པར་ཤེས་པས་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ། ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཤེས་པ་འདི་དག་ཉིད་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ཡིན་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །ལྟ་བ་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཤེས་རབ་བདུན་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། ལྟ་བ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །ལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཟད་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་དག་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་པོ་དག་ན་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་དཀའ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་


DTG147_Page_0550
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུལ་བའི་ལམ་མོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་ནི་དཀའ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་ལམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ལ་ཞི་གནས་ཆུང་ངོ༌། །གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ལ་ཤེས་རབ་ཆུང་ངོ༌། །དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་སླ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་བའི་ལམ་མོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་སླ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་ལམ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལམ་ནི་སླ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །དབང་པོ་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བུལ་བ་དང་མགྱོགས་པའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་འཁོར་བའི་མཐར་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཆོས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ལ་དམིགས་པའོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། འགོག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གཉིས་ལ་དམིགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དམིགས་པ་ལ་བྱའོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་གཉི་གའོ། །སོ་སོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་བཞི་པ། བཟོད་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། བདེན་པ་བཞི་ལ་ཆེར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་


DTG147_Page_0551
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་དུ་དེ་ཟག་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་བཟོད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ངེས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པ་བརྒྱད་དེ། ཆོས་ཤེས་པ་བཞི་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ །སྐལ་བ་འདྲ་བའི་རྒྱུར་གནས་པ་དང༌། གནས་ཡིན་པ་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྐྱེད་པ་སྟེ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་ལྟ་བ་ཉིད་དོ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཚོལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་ནི་ངེས་པར་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ལས་ནི་གསུམ་དུ་བརྗོད་དེ། ཁམས་གསུམ་པའི་རྙེད་པ་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་སྤོང་ངོ༌། །ལོག་པ་ཉིད་སྤོང་སྟེ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། ལས་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །མི་འགྲོ་བ་དང༌། མི་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གསུམ་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱང་བསྲིང་མི་ཟིན་ཏམ། དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་གནས་གསལ་བས་ཤིན་ཏུ་རྒྱང་རིང་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སྤོང་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བར་དག་དང༌། སྐལ་བ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །འགག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །མི་རྟག་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སྐྱེའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང་ལྟ་བ་སྤྱོད་པའོ། །འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་པ་དང༌། ལེ་ལོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ལྟ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་དང༌། བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ལ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་ངོ༌། །ལེ་ལོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་ངོ༌། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་བདག་མེད་པས་སོ། །བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་


DTG147_Page_0552
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེན་པ་ནི་སྟོང་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྣམ་པ་ནི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། ཐོབ་པ་དང་ངེས་པར་རྟེན་པའི་བསྒོམ་པས་སོ། །མ་འོངས་པའི་བཞི་ནི་ཐོབ་པ་བསྒོམ་པ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐལ་བ་འདྲ་སྟེ། རིགས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྙེད་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བཟོད་པ་ནི་འདིར་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཟོད་པ་དག་གིས་སྤོང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རིས་དགུ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་གཉིས་གཉིས་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ན་བསྟན་བཅོས་དང་མི་འགལ་ལམ། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དམག་མིས་རྒྱལ་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་རྒྱལ་པོ་ལ་འདོགས་པ་དང་འདྲའོ། །དོན་དེ་དཔེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་གཅིག་གིས་རྐུན་པོ་བཟུང་ནས་ཕྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་རྐུན་པོ་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགོག་གོ །དཔེར་ན་མི་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་སྒོ་བཅད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ཡང་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ཐོབ་པས་སྤངས་པ་རྣམས་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཏན་པ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ནས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གོང་མའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གཅིག་པུས་སེལ་བ་ལྟར་


DTG147_Page_0553
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པོའི་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་གཅིག་གཉིས་ཀྱིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་ཁམས་གོང་མ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །མངོན་པར་མངོན་དུའོ། །རྟོགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་པའི་དོན་དུ་གྲགས་སོ། །དེས་ནི་འདིའི་སྤྱིའི་དོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་གྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་གི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ན་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་གྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བ་ན་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཆོས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་བཞི་ནི་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་


DTG147_Page_0554
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལ་རིམ་གྱིས་བསྒྲེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་བདུན་ཏེ། ལྷའི་ནང་དུ་ལན་བདུན། མིའི་ནང་དུ་ལན་བདུན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་ན་རང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་སྤངས་ན་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་མ་ཐག་ཏུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལམ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལམ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་བདེན་པར་མངོན་པར་རྟོགས་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །གང་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་པུར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་བསམ་པ་བཙལ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་བསམས་ནས་སྨྲས་ན་ནི་རིགས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། གང་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ནས་རྙེད་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་སྤངས་པའོ། །བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ལམ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པའོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཇི་སྟེ་མཐོང་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་བྱ་ན་ནི་མི་རིགས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཁྱིམ་བདག་བདེན་པ་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེམ་སྐས་ཀྱི་ཐེམ་པའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་ནི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མུ་ཁྱུད་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པ་འདྲེན་པ་ནི་རྩིབས་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་འདིའི་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ནི་ཡུལ་གཞན་འདོར་ཞིང་གཞན་གནོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གཞན་འདོར་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་གནོན་ཏོ། །བདེན་


DTG147_Page_0555
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་དམིགས་པ་གཞན་འདོར་ཞིང་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རྒྱལ་བ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱལ་བ་ལས་གནས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲའོ། །དཔེར་ན་དེ་ནི་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་མ་རྒྱལ་བ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱལ་ལ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལས་མ་རྒྱལ་བ་ལས་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་རྒྱལ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་རྙེད་པ་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་བ་ལ་ནི་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕར་བ་དང་འབབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འཕར། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འབབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་གྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བས་འཕར་བའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བས་འབབ་པའོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་ལ་སོགས་པར་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཕར་བ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འབབ་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་འདི་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྡོ་གཤགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ༌། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གིས་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཅན་དག་དོང་ངོ༌། །རྒྱལ་མཚན་ཅན་དག་དོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་སྟེ། གཞུང་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་བཞི་འདམ་དུ་སྦགས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྡུས་ནས་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་རོ། །


DTG147_Page_0556
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ནི་ཤེས་པ་བཞི་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཡང་རུང་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །གང་གིས་སྤོང་བ་དེ་ཉིད་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་མམ་བཞི་སྤངས་པ་ནི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཚེའི་ལྷག་མ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་པ་སྤངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲིང་པོའི་ཆུང་ངུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་སྤངས་པ་ནི་བར་ཆད་གཅིག་པའོ། །རྣམ་པ་དགུ་པ་སྟེ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་སྟེ། ཡང་འཇིག་རྟེན་འདིར་མི་འོང་བར་དེ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ས་དང་སར་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དགུ་རིམ་གྱིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སའི་བར་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་བ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་མཚུངས་ཤིང་འདྲའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་སྟེ། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དག་ནས་བྱེ་བྲག་གིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལམ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ནས་བདུན་གྱི་ལམ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་ལྷག་པར་བསྣན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱད་ཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་དེ་ནི་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་སྤངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་རོ། །


DTG147_Page_0557
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་འོས་པའོ། །ཡང་ན་དགྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་འདིས་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་བཞི་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བཞི་པོ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུར་འགྱུར། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་དག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔས་ན་རྣམ་པ་བཞིར་བཞག་སྟེ། ཞུགས་པའི་ལམ་བོར་བ་དང༌། འབྲས་བུའི་ལམ་ཐོབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པར་རོ་གཅིག་ཏུ་ཡང་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་བཞི་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞི་སྟེ། ཤེས་པ་བརྒྱད་ཐོབ་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཡང་བསྒོམ་པ་ལ་ལ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་འཐོབ་པ་ཡོད་པས་རྣམ་པ་འདིས་ན་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འབྲས་བུ་དེ་དག་གི་བར་གྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་ཉོན་མོངས་པ་མ་བཅོམ་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དག་ལས་རྣམ་པ་ལྔའི་བར་དག་སྤངས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། བཞི་ནི་ཞུགས་པའོ། །བཞི་ནི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང་རྣོན་པོའི་རིགས་ཅན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་རྣམས་ལ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ནི་དེ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་


DTG147_Page_0558
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་དེ་ལ་ཡོད་པས་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་མན་ངག་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ནི་དེ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ཏེ། རང་གི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་དད་པས་མོས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མོས་པ་ནི་ལྟ་བས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ནི་ཕལ་ཆེ་སྟེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ནི་ལྔའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་དགུ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་གསུམ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ཞིང་ལམ་ཆེ་བ་ལ་ལ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་གང་བསྒྲིམས་མི་དགོས་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ༌། །གྱེན་དུ་འཕོ་བ་ནི་འཕར་བ་དང༌། ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལ་འཕར་བ་ནི་གང་བསམ་གཏན་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་ལས་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་བསམ་གཏན་རྣམས་འདྲེན་པར་བྱེད་ཏེ་འོག་མིན་ཏུ་སྐྱེའོ། །ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་ནི་གང་གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་ནས་གནས་གཞན་བར་དུ་བོར་ཏེ་འོག་མིན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་འགྲོ་བ་དང༌། འོག་མིན་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་ལྷག་མཐོང་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་འོག་མིན་དུ་སོང་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ཞི་གནས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སོང་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་ལ་ལ་ནི་འགྲུབ་པ་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཐོབ་པ་ན་སྟེ། མདོ་ལས་མེ་སྟག་ལ་སོགས་པ་དཔེ་གསུམ་བརྗོད་པ་


DTG147_Page_0559
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་གཏོགས་པར་གང་ཟག་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ནས་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། གནས་པ་ལ་མི་གཡོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི། གུས་པར་བྱེད་པ་དང་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་གཉིས་དང་ལྡན་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ནི་དབང་པོ་རྣོ་ལ་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བའོ། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ལྔའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དུས་དང་སྦྱོར་བ་དང་འདོད་པའོ། །དྲུག་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མི་གཡོ་བའི། །དེ་ལ་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་རྣམ་པ་དྲུག་པ་སྤངས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་ལྟར་ན་སྔར་ནི་གསུམ་སྤངས་ལ་ཕྱིས་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་སོ། །ཇི་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ་སྔར་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ན་ནི། སྔར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་སྤངས་ཏེ། ཕྱིས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་ནི་ལྕགས་སྒྲོག་ལྟ་བུ་སྟེ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ།།


DTG147_Page_0560
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་གོ །དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ངན་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཆ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་དུ་བགྲངས་ནས་ཆའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དང་མཐུན་པ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །དེའི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་ཚད་མར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་པ་ངན་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་སྲིད་པ་ལའོ་ཞེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བགྲང་ཞེ་ན། སྤོང་བའི་གྲངས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་པར་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་སྒོ་གཅིག་དང༌། སྒོ་གཉིས་དང༌། སྒོ་བཞི་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྩ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཉིད་ཐར་པ་ལ་རབ་ཏུ་བར་ཆད་བྱེད་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་ནི་འགྲོ་མི་འདོད་པར་འགྱུར་ཏེ། བར་ཆད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ལམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དག་པར་འགྱུར་དུ་རེ་བས་ལམ་ནོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ནི་ཡིད་གཉིས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་བར་ཆད་གསུམ་ཡོད་དེ། ལེ་ལོ་དང༌། ནོར་པ་དང༌། ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་རྒྱུན་ལ་ཡོད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པའོ། །མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་


DTG147_Page_0561
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་བབ་པོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཆོས་འདིའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་འདིས་ནི་དེའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། དེས་ངེས་པར་བསྙད་པ་ལའོ། །བསྙད་པར་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་བསྙད་པ་སྟེ། འདིས་བསྙད་པར་འགྱུར་བས་བསྙད་པ་སྟེ། བསྙད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཐོབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་སྟེ་དེ་ནི་འགྲེལ་པ་ལས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ནའོ། །གདོན་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གསུམ་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གོར་མ་ཆག་ཅེས་བྱ་བ་སྙེགས་སོ། །གསུམ་པོ་དག་གང་ལ་གོར་མ་ཆག་པ་སྲིད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཉིད་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མེད་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །དེས་ན་རང་གི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་པ་རྣམས་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་འཐོབ་པ་དང་འཐོབ་པ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་གཉི་ག་མེད་པར་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །མི་དགེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིས་ནི་སྔར་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གང་ཟག་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ་དགེ་བ་སྨོས་པས་ཟག་པ་རྣམས་ལས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་གང་ཟག་རྣམས་སོ། །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་


DTG147_Page_0562
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏན་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པའི་ངེས་པར་བསྙད་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་ནི་ཐོབ་པ་དང་འཐོབ་པ་དང་རྙེད་པའོ། །སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ལྡན་པ་དང་རྙེད་པའོ། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལས་ཀྱང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་ཉིད་ལ་ཡིན་ལ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ་ཐོག་མའི་ཐོབ་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐོབ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཐོབ་པ་མེད་ན་འདི་ལྟར་ས་བོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་གང་དག་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རེ་རེ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་བའོ། །བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཏེ། དགེ་བའི་སེམས་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདྲ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། འདྲ་བ་སྨོས་པ་ནི་འཕགས་པ་དང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སྦྱར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པ་དེའི་མངོན་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་གཞན་དགོས་སོ། །ས་བོན་ནི་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ།།


DTG147_Page_0563
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པའོ། །ཐར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པས་འཐོབ་པ་བསྟན་ནས་ད་ནི་ལུང་གཞན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་མདའ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེའོ། །མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་སྤངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཆགས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པ་བདུན་སྤངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། ཆགས་པའི་ཆོས་སྦྱང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ལྟ་ལྡན་གྱི། །ཁྱིམ་པས་ལྟ་བ་སྦང་བར་དཀའ། །གཞན་ལ་རག་ལས་འཚོ་བ་ཡི། །དགེ་སློང་གིས་ནི་འཚོ་སྦྱང་དཀའ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདུས་བྱས་ནི་མོས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདིར་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སློབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྐྱེད་པ་དང་འཐོབ་བྱེད་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་དག་གིས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །ཡན་ལག་ལྔ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་


DTG147_Page_0564
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་ནི་ཁམས་གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་དོ། །ཡང་གང་ཟག་འདི་ནི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་དགེ་བའི་ཐོབ་པ་བསགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གཟིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་དང་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་དང་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ནི་ཐོབ་པ་གསུམ་དང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་རྫས་ཐ་དད་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་སྐྱེའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་མ་རྙེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཐོབ་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པ་ནི་སྔོན་བཏང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས་ཡང་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དག་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་རྙེད་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཐོབ་པ་མེད་པ་སྟེ་སྔ་ནས་མེད་པའི་རྙེད་པ་མེད་ཅིང་ཉམས་པའི་རྙེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ཅི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་སྤྱིར་བཏང་བ་བྱས་ནས་དམིགས་རྩོམ་སྟེ། སོ་སོར་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟགས་པ་དང་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་རྒྱུ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་


DTG147_Page_0565
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་དང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་མི་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པ་མེད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །གང་དང་ཞེ་ན། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང་ངོ༌། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁ་ཅིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཡང་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་སྒྲ་ནི་དབང་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། ཁྱུ་མཆོག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། བེའུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དང་པོ་གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་སྔར་དང་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོང་མའི་སྒྲ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། གང་ཤི་འཕོས་པ་དེ་ཉིད་དུ་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ས་བོན་བཏབ་པ་དེ་ཉིད་དུ་མྱུ་གུ་སྐྱེའོ། །མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དཔེར་ན་ཁྱུ་མཆོག་ནི་བའི་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་འགྲོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པ་རྣམས་སྔར་སྐྱེའོ། །གསུམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་


DTG147_Page_0566
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེའོ། །མིང་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གོ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མིང་དང་དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཆེད་འགའ་ནི་ཡི་གེས་དོན་འདྲེན་ཏོ། །ཆེད་འགའ་ནི་དོན་གྱིས་ཡི་གེ་འདྲེན་ཏོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་མི་ལྟོས་པར་དོན་ལ་འཇུག་གོ །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཀོལ་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བེའུ་མའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་རྣམས་ལའོ། །མདོར་བསྟན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བཤད་པའོ། །འདོད་པ་སྨོས་པས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྨོས་པས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱུང་བའོ། །ཕྱི་ནས་སྐྱེས་པ་ནི་འདས་པའི་སྟེ། མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ཕྱི་མས་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། ཚེ་ཕྱི་མ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཞན་གྱི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་སེམས་དང་སྤྲུལ་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། ལྷའི་མིག་དང་ལྷའི་རྣ་བའོ།། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་དེ་དག་ཀྱང་བཅུ་བཞི་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་གཉིས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་པ་ལ་གསུམ་མོ། །བསམ་གཏན་


DTG147_Page_0567
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་པའི་ས་པ་ལ་བཞིའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ་ལ་ལྔའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཐོབ་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོའི་གནས་ལས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཡིན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་བུ་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ཤེས་ལྡན་ནོ། །སྤྱོད་ལམ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྟ་ཐུལ་ལོ། །དེའི་ཐོབ་པ་ནི་འདས་པ་དང་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་དུས་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་དང༌། བཟོའི་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ནི་བསྒྲིབ་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ཏེ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྟ་ཐུལ་གྱིས་དྲིས་ན་མ་ཤེས་ལ། དེ་འཁོར་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བྱས་ཏེ་ལག་པ་གཉིས་ནས་བཟུང་ནས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེའི་གཡོ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་མཐུ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཐུ་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན་སྦྱོར་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་ན་བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་མེད་ཅེ་ན། ཀུན་ནས་སློང་བ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བ་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་གཉིས་ནང་དུ་བལྟས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བསྐྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་ལོག་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ལོག་པར་རྟོག་པས་ལོག་པའི་ཚིག་སྨྲའོ། །ལོག་པའི་ཚིག་ལས་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའོ། །ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལས་ལོག་པའི་འཚོ་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདི་ཇི་ལྟར་སྦྱར། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། རྒྱུ་འབྱུང་བ་


DTG147_Page_0568
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་འབྱུང་བ་དང་དེའི་སྐད་ཅིག་ལ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སེམས་ནི་རྒྱུ་ཀུན་ནས་སློང་བ་སྟེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སློང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། དེའི་སྐད་ཅིག་ལ་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་གང་ཞེ་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་དུས་གསུམ་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྙེད་པ་ནི་དགེ་བའོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་ཐོབ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །འདིའི་ནི་འདི་ལྟར་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་བོ། །རྐྱེན་མེད་པས་དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་ཅར་ན་སྲིད་དོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་འཐོབ་པའི་ནི་དེར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་ཐོབ་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །གོང་མ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཁམས་གསུམ་པའོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་མདོར་བསྡུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སློབ་པའོ། །མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་སློབ་པའོ། །སློབ་པ་ཡང་


DTG147_Page_0569
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་མི་སློབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། མི་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཐོབ་པའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་འཐོབ་པ་ནི་རིགས་ན། མི་སློབ་པས་གོ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ། དེས་ཀྱང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་འཐོབ་སྟེ། དུས་བཞི་པོ་དག་ན་བྲལ་བའི་ཐོབ་པའི་རྙེད་པ་ཐོབ་པ་རྙེད་དེ། དེ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པའི་རྙེད་པ་ནི་དུས་བཞི་པོ་དག་ནའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དུས་གསུམ་པོ་དག་ནའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པའི་དུས་ནའོ། །གང་བར་མ་དོའི་སྤོང་བ་དེ་ནི་འབྲས་བུའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། དེ་དང་ལྡན་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཐོབ་པའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་དག་དང་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སེམས་དང༌། གང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་


DTG147_Page_0570
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བྱ་བའི་ཐོབ་པའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ནི་བསྡུས་ཏེ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ནི་འཐོབ་པ་མེད་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་མང་དུ་མེད་དེ་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱི་དུས་ལས་རབ་ཏུ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚོགས་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱིན་གྱི་རྫས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདས་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་དུས་གསུམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་མ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དུས་གསུམ་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དུས་གཉིས་པ་སྟེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའོ། །དེ་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་ཁམས་གསུམ་པའོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་དེ་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་མ་ཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་


DTG147_Page_0571
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་གང་ཟག་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡང་དབང་པོ་རྣོན་པོས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ན་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་ཁམས་གསུམ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཐོབ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ལྟ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འཕགས་པའི་ཆོས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནས་བཟུང་ནས་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བར་དག་སྟེ། དེ་དག་མ་ཐོབ་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིགས་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུན་དང་མི་ལྡན་པས་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་འགྱུར་བ། དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། དེ་ནི་ཐོབ་པ་མེད་པས་གང་མ་ཐོབ་པའོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བརྗོད་དགོས་སོ། །མི་དགོས་ཏེ་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྣན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ཟ་རླུང་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་རྒྱུན་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རྒྱུན་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལས་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གཞན་མེད་དེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མ་སྐྱེས་པ་ཙམ་རྫས་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་གོ་མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་སྡིག་པའི་ལས་མི་བྱེད་པ་


DTG147_Page_0572
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་ལོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ་ཞེས་མ་ཡིན་ནམ་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན་སེང་གེ་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕུག་ཏུ་གནས་ཏེ། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ་སྡིག་པ་དག་རྩོམ་མོ། །ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་གང་གིས་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེའི་དེ་རྙེད་ནས་རྣམ་པར་ཉམས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་ནས་རྣམ་པར་ཉམས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ལམ་གྱིས་ནི་གོང་དུ་སྐྱེས་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ཉམས་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལས་ཀྱང་འཕགས་པ་ནི་སྔར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ཉམས་ལ་ཕྱིས་སྤོང་ངོ༌། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་སྔར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་སྤངས་ལ་ཕྱིས་རྣམ་པར་ཉམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་བཅད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཉམས་པའོ། །ཆོས་བཅད་པ་ནི་སྤངས་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པས་ན་འདི་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བས་བསྡུས་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་ཏེ་དེ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ཟད་པས་འཇིག་པའམ་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲང་ན། རྒྱུ་ཟད་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཆུང་


DTG147_Page_0573
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའམ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཏུ་འབྱུང་གྲང་ན་ཆུང་བ་ནི་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ནི་རིགས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མི་སྐྱེད་དེ། དཔེར་ན་མེ་ལྕེ་བདག་ཉིད་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འགལ་བའི་ཆོས་གཞན་གང་གིས་དུས་གཞན་ན་མི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཅེ་ན། འདུ་ཤེས་གཞིག་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ནི་ནད་ལྟ་བུའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འབྲས་ལྟ་བུའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་གསལ་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་ནི་ཞི་བའོ། །དེ་ནི་གྱ་ནོམ་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔེས་སྟོན་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མེད་པ་ནི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་བཞི་པས་བསྡུས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་རྒྱུད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཐད་པ་གཞན་བརྗོད་དེ། བྱིས་པ་ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དག་དེ་སྐྱེད་དེ། འཕགས་པ་དག་ནི་སྲིད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྲིད་པས་སྲིད་པ་ལས་མི་འབྱུང་བ་དང་ཐར་པ་དང་ཐར་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་ངན་སོང་གི་གནས་ལྟ་བུར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཐོབ་པ་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ །དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མྱོང་བར་ངེས་པས་འདི་ནི་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་ངེས་པ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདིའི་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྤོང་ངོ༌། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ་དུས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་འཕེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་


DTG147_Page_0574
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་མྱོང་བ་དེ་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདིས་ནི་འདིའི་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྤོང་ངོ༌། །འདི་ནི་འབད་པས་འཐོབ་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པས་ན་འགོག་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དགག་པར་བྱ་བའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ཏེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་དེས་མ་འོངས་པའི་དུས་གཞན་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགག་སྟེ། འབྱུང་བ་མི་རྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། །སྨྲས་པ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་སོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་གཅིག་ཏུ་མཁྲེགས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་ཤིགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཇེ་ཕྲ་ཇེ་ཕྲ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་རྙེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པ་སྟེ་དགེ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་པ་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱོང་བར་འགྱུར་བར་མ་ངེས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བ་དང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་བ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱིའོ། །ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་བས་སྐྱོ་ནས་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇུག་སྟེ། བདེ་བ་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་སྙོམས་པར་


DTG147_Page_0575
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་གོ །དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འགོག་པ་ལ་བྱིས་པ་དག་ཆད་པར་སེམས་ཏེ་སྐྲག་གོ །ཆོས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་ཙམ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པར་མི་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་ཐོག་མའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད་ལ་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་དུས་ལས་གཞན་གྱི་དུས་ནའོ། །ཡུན་རིང་དུ་གཉིད་ཀྱི་ས་ལོག་པ་ལས་ལངས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལས་ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་གསལ་བར་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལན་གྲངས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་ཡིན་པས་ལན་གྲངས་གཞན་ནོ། །དེ་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལན་གྲངས་གཞན་ན་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་པས་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཚེ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ན་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཕེན་པའི་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པའི་ཚེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁམས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །


DTG147_Page_0576
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མྱུར་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ནི་ལྷའི་བུ་འགྲོ་བའི་སྙིང་པོ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤུགས་པས་ཀྱང་ཆེས་མྱུར་དུ་འགག་གོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དག་ན་ལས་གང་བྱས་པ་དེས་འཕགས་པ་ནི་བསྐྱོད་དེ་བཏང་བའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་ནི་རབ་ཏུ་འབབ་པ་སྟེ་རྒྱུད་དོ། །རིས་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་འདྲ་བའི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་འབྲེལ་པས་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །དེའི་གནས་པ་ནི་འབྲེལ་པས་བསྡུས་པ་རབ་ཏུ་འབབ་པ་གནས་པའོ། །དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་བྱེད་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གདགས་པ་ནི་འགྲོ་བར་གདགས་པའོ། །འདོགས་པའི་ཕྱིར་འདོགས་པ་དང༌། གདགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་གདགས་པ་སྟེ་འགྲོ་བ་བསྟན་པའོ། །གང་དང་ལྡན་ན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་སྐད་ཅིག་ལ་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་འཐོབ་པ་དེ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྒྱུན་འབྲེལ་པ་གནས་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི། ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་གྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོར་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པས་སྲོག་གི་དབང་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྲོག་གི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ན་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚེའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལའང་ཁྱབ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་རྒྱུན་མི་


DTG147_Page_0577
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་པོ་གཞན་དག་ལས་དོན་གཞན་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ལ་དགེ་བའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒྲིབས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ས་འོག་མ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ཉིད་འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ཏེ་སྲོག་གི་དབང་པོའོ། །མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྲོག་གི་དབང་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུན་འཆད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་འཕོ་བ་བརྟག་པར་ནུས་ལ། གཟུགས་མེད་པ་ན་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་བརྗོད་དོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་ལྔ་པ་སྟེ་ཐ་མ། སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྩ་ལ་སོགས་པ་སེལ་ཏོ། །དེ་ནི་དོན་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་པས་དོན་གཅིག་སྟེ། དེ་ནི་བདག་ལ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །འདོད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པ་མཐུན་པ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་སྟེ་སྤྱོད་པ་མཐུན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་དབང་པོ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་འགྲོ་བ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་དབྱིབས་དང་སྤྱོད་པ་དང་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ཕན་ཚུན་མངོན་པར་དགའ་བ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་སྲེད་པའོ། །ཁ་ཟས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁམ་གྱིས་ཟ་བ་དེ་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའོ། །རགས་པ་ནི་ཁམ་དུ་བྱས་ནས་ཟ་བའོ། །ཕྲ་བ་ནི་བཀྲུ་བ་དང་བསྐུ་བ་དང་གཏོར་པ་ལ་སོགས་


DTG147_Page_0578
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། དེ་ནི་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རེག་པའོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། གདགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་སྒོ་ང་གང་དག་མ་ལ་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པ་དེ་དག་རུལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཁམ་གྱིས་ཟ་བ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །རེག་པ་ནི་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་བཙས་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སེམས་པ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་པའོ། །དེ་ལྟར་འཕངས་པར་ཟད་ལ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་ལ་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྲིད་པར་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་སྐྱེས་པའི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཁ་ཟས་འདོད་པར་སེམས་ཅན་སོ་སོར་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་སྡུད་དོ། །སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཚིག་སྟེ། སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་སོ་སོར་གནས་པའོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་འདྲེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་པ་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྟོན་པའོ། །དགེ་སློང་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཐ་དད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟོན་ཏོ། །དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་ག་འདོད་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ནི་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་འཕགས་པའི་གྲངས་སུ་མི་ཆུད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་


DTG147_Page_0579
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐུན་པའི་བྱེད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ནའོ། །འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཕགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཏེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རིང་དུ་སོང་བས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་གནས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་འདྲེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཆི་འཕོ་ཞིང་སྐྱེ་ལ། དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་མི་འདོར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། གང་དུ་ཤི་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བའོ། །འཆི་འཕོ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ལ། དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་མི་འདོར་བ་ཡང་ཡོད་དེ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བོར་ཏེ། འཕགས་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །འཆི་འཕོ་ཞིང་སྐྱེ་ལ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་འདོར་བ་ནི་མིའི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བའོ། །འཆི་འཕོ་ཡང་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ལ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོར་ཞིང༌། འཐོབ་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་འདོར་ཞིང་འཕགས་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་སོ། །འདོད་པ་མཐུན་པ་ནི་འདོད་པ་འདྲ་བ་སྟེ། སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་གལ་ཏེ་འདིར་འོང་ན་ནི་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་


DTG147_Page_0580
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོང་བ་སྟེ། ལྷའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བོར་ནས་ལྷའི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་མིའི་སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །དེ་ལྟར་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་ཅིང་འདོར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་གཞན་ཐོབ་པའམ། ཐོབ་པ་འདོར་བ་འམ། མ་ཐོབ་པ་འཐོབ་པ་མེད་དེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་བཏང་བས་གཏང་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཆེར་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། །།མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བའང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཆོས་སྐྱེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ནི་རང་ཡང་ཡིན་ལ་ནུས་པ་ཡང་ཡིན་པས་རང་གི་ནུས་པ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་སྐྱེད་ནུས་པའོ། །རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པ་ནི་རང་རང་གི་ནུས་པ་རྙེད་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གནས་སུ་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ནང་གི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ་རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ། རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ། ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཕྱིའི་ཡན་ལག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཏེ་འོག་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ནི་ཕྱིའི་ཡན་ལག་རྒྱུའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་བས་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་དུ་འདྲ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །གནས་པའི་


DTG147_Page_0581
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་འདི་ལས་འབྲས་བུ་གཞན་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་ནོ། །འབྲས་བུ་གཞན་གྱི་འཕེན་པ་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའོ། །འཕེན་པར་བྱེད་པས་འཕེན་པ་སྟེ། ཆོས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ།། དེའི་དབང་གིས་ཆོས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་སུ་མ་གྱུར་པའོ། །འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་དེའི་གནས་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཏེ་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་ནུས་པར་གྱུར་པའོ། །གནས་པར་མ་གྱུར་ན་འབྲས་བུ་འཕེན་མི་ནུས་སོ། །གནས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་མཐུས་སོ། །རྒ་བའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་དེ་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་འཕེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྲས་བུ་གཉིས་པ་འཕེན་ནུས་པ་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ་རྒ་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་སྐད་ཅིག་དུ་མར་ཡང་འདུག་པའོ། །རྒ་བའི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་གཅིག་འཕེན་པའི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་སུ་གནས་པ་མི་ཐོབ་བོ། །མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་ནས། གནོད་པ་བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ། རྒ་བས་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕེན་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ནུས། ཆོས་འདས་པའི་དུས་སུ་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་འདུས་ཏེ་ཚོགས་ནས་བྱས་པས་འདུས་བྱས་སོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྟེ་གང་དག་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ལ་ཁུངས་སུ་མདོ་སྡེ་འབྱིན་ཏེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་གནས་པ་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ་རྒ་བའོ། །གནས་པ་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གནས་པ་ནི་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒ་བས་གནས་པ་ཟིན་ན་དེ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དཔལ་ཅན་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣ་ནག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྒུད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐད་


DTG147_Page_0582
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྒུད་པ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བའི་ཉེས་པ་བརྗོད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཅིག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་རྒ་བ་དང་གནས་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་མ་མཐོང་སྟེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ཆོས་སྐྱེ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་སྐྱེ་བས་ནི་ཆོས་སྐྱེད། གནས་པས་ནི་གནས་པར་བྱེད། རྒ་བས་ནི་རྒ་བར་བྱེད། མི་རྟག་པས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་བྱེད། དེའི་ཚེ་འདི་སྐྱེ་འམ། གནས་སམ། རྒ་འམ། རྣམ་པར་འཇིག་གམ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །སྨྲས་པ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བས་བྱ་བ་བྱེད་དེ། བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་གསུམ་ནི་མ་འོངས་པའི་བྱ་བར་འདོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་མར་མེ་དང་སྐྱེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤོང་ངོ༌། །སྐྱེས་པའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་སྤངས་སོ། །མར་མེ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མུན་པ་སེལ་ཏོ། །སྐྱེས་པའི་ཚེ་ནི་བསལ་ཏོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་དངོས་པོས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སྐྱེད་དོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ནི་སྐྱེས་སོ། །སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་དོ། །གནས་པའི་དབང་གིས་ནི་གནས་སོ། །གནས་པའི་དབང་གིས་གནས་པ་ན་རྒ་བས་ནི་རྒ་བར་བྱེད། མི་རྟག་པས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་གི །རྒས་ནས་མ་ཡིན་རྣམ་པར་ཞིག་ནས་མ་ཡིན་ཏེ་རྒའོ། །འཇིག་གོ ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བར་འགལ་བ་མེད་དེ། གནས་པ་ནི་རྒ་བས་རྒ་བར་བྱེད། མི་རྟག་པས་རྣམ་པར་འཇིག་གོ །མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའོ། །སོགས་པ་གང་དག་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་སྐྱེ་


DTG147_Page_0583
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་གནས་པའི་གནས་པ་དང༌། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒ་བ་ལ་ཡང་རྒ་བ་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དེའི་ཡང་གཞན་ཏེ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་རྩ་བའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་གནས་སོ། །རྩ་བའི་ཆོས་དང་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་རྣམས་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་འཇུག་གོ །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རྩ་བའི་ཆོས་ལ་གནས་སོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་གནས་སོ། །འདི་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་པས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་རིགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་དེ། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །མི་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དོན་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲ་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེའི་འབྲུ་འམ་ཚིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྒྲ་དོན་གོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དཔེར་ན་གཽ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་དོན་དགུ་ལ་འཇུག་སྟེ་ཚིག་དང༌། ཕྱོགས་དང༌། ས་དང༌། འོད་ཟེར་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། མིག་དང༌། ཕྱུགས་དང༌། མཐོ་རིས་དང་ཆུ་རྣམས་དོན་དགུ་ལ་འཇུག་སྟེ། གཽ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཁས་པས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡི་གེའི་འབྲུ་ནི་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡི་གེའི་འབྲུ་སོ་སོ་ལ་དོན་མེད་པ་དང༌། ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྒྲ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ཚིག་གི་སྒྲ་གཞན་བརྗོད་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་སྒྲ་གཞན་བརྗོད་པ་འབྱུང་བས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཚིག་གིས་


DTG147_Page_0584
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིང་བརྗོད་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་ཀྱང་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྒྲ་རྣམས་ནི་ཚོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་སུས་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་པོ་དེ་ཐོས་པ་དེས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་སྣང་ངོ༌། །དཔེར་ན་རྭ་ལས་མདའ་རྒྱུ་སྐྱེའི་དེ་ལས་ཙནྡན་མི་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཚོགས་པ་མེད་པས་སུས་གཅིག་པོ་དེ་ཐོས་པ་དེས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་དང་སྒྲས་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མཚུངས་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་དུ་གྱུར་པས་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རྣམས་སོ། །ངག་རྣམས་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ངག་གོ །ངག་དག་ངག་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ནི་ངག་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དག་གོ །རག་ལས་པ་ནི་ཁ་ན་ལས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ངག་ཡོད་ན་འདི་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡུལ་ལོ། །ཚུལ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ནི་ངག་ལ་དོན་གྱི་ཚུལ་འབྱུང་བའོ། །དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་དང་འདྲ་བས་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་དག་སྟེ། དོན་ལྟ་བུར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་མགུལ་གྱེན་དུ་འདུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་བྱ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་རང་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་ཡིན་པས་རང་གི་དོན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ་ངེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། །དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཙམ་ནི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་


DTG147_Page_0585
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཡོད། །གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་བྱེད་དེ། །བྱེད་པའོ་ཞེས་དེ་ལ་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་གཞན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཞན་ཀྱང་ཡིན་པས་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ། མིང་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དག་ནི་འདུ་ཤེས་དང༌། ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དག་གོ །གང་དག་ཅེ་ན་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གྲངས་འདི་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། དེས་ན་མིང་དང་འདུ་ཤེས་ནི་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །ཚིག་ནི་ངག་གོ །ཡི་གེ་ནི་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་སོ། །སྔར་སྨོས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ནི་གཉི་གའི་ཁ་ན་ལས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་མོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྡུད་དོ། །ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ །ངག་གི་སྒྲས་ནི་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངག་ཉིད་སྒྲ་ཡིན་པས་ངག་གི་སྒྲ་སྟེ། ངག་གི་སྒྲ་དེས་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་བསྙད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཚིག་པར་གྱུར་ཏ་རེ། འདི་ལ་ངག་གི་སྒྲ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་མིང་ངོ༌། །དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངག་གི་སྒྲ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྒྲས་དོན་ཕྲད་ནས་འཛིན་ཏམ་མ་ཕྲད་པར་འཛིན། དེ་ལ་


DTG147_Page_0586
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཕྲད་པར་དོན་འཛིན་པར་མི་རུང་སྟེ། སྒྲ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཕྲད་པར་རེག་པ་འཛིན་པའི་མཐུ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྣ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྲད་ནས་དོན་འཛིན་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མེ་དང་ཕྲད་པས་སྒྲ་ཚིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ངག་གིས་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་བར་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་ངག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངག་གི་སྒྲས་ནི་མིང་བརྗོད་དོ། །མིང་གིས་ནི་དོན་གོ་བར་བྱེད་དེ། །དེའི་བློ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིང་གིས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་གཞན་དུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་རྟག་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པའི་སྒྲ་དང༌། བུམ་པའི་མིང་དང༌། བུམ་པའི་དོན་དང་བུམ་པ་ཤེས་པའོ། །ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་དུས་ན་ནི་ངོ་བོ་དུ་མ་ཡང་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང་འདྲ་བར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་ནི་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ། །མིང་གི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མིང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དོན་རྣམས་ལ་ཚིག་གིས་གཞོལ་བར་བྱེད་པས་མིང་སྟེ། དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་གཞོལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ཚིག་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདོད་པའི་དོན་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་དཔེ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ལྷ་སྦྱིན་བ་དཀར་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་དཔེར་བཀོད་པའོ། །ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡོད་ན་དོན་གསལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འདིས་འབྱེད་པར་བྱེད་པས་ན་ཡི་གེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཨ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ཅིག་མིང་སོ་སོ་ན་འདུག་པས་སོ་སོའོ། །ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་


DTG147_Page_0587
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲ་ནི་མང་པོའི་དོན་ཏེ། དེས་ན་མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུང་ལས་འབྱུང་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ནས་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ནས་ཤེས་སོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་འདི་སྙེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གང་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་ཟླ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་གནས་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་ལས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཙམ་ཞེས་བྱ་


DTG147_Page_0588
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་སྨོས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསལ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དོན་དེར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དང་དོན་སོ་སོར་དམིགས་པ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོའོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འདི་ཇི་ལྟར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་འགྲེལ་པ་ལས་སྟོན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་བྱུང་བའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན་འབྱུང་བ་ནི་དཔེར་ན་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་ནུས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ནི། རང་གི་སེམས་ཉིད་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨོས། འདི་ལ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་སྐད་ཅིག་སྐལ་བ་མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་དུས་ན་སྟེ་གཟུགས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ལ་ཡང་སྐལ་བ་མཉམ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཅིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་བ་མ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་སེམས་སོ། །ཤེས་པས་ན་ཡིད་དོ། །སྣ་ཚོགས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལག་པ་དང་འཐོར་བྱེད་དང༌།


DTG147_Page_0589
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཐུང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་གང་འདས་པ་དེ་ནི་ཡིད་དོ། །གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གང་མ་འོངས་པ་དེ་ནི་སེམས་སོ། །དང་པོའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དང་པོའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོག་མའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མང་ལ་དུ་མ་ཞུགས་ན། ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་མེར་མེར་པོར་ཆགས་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་ཉིད་རྫས་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་སོ། །འདོགས་པས་ན་གདགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ནི་བྱེད་རྒྱུའོ། །དང་པོ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ་དང་པོ་ཡང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་དང་པོའི་རྒྱུའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་སུ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མི་ལྡན་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་གིས་བལྟས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་བུང་ཤིང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དེ། རྩྭ་དང་སོག་མའི་མེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གང་ཞེ་ན། སྣ་ཚོགས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །མཚན་ཉིད་བསམ་པའི་སྐབས་སུ་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་བསམ་པའི་སྐབས་སུའོ། །ཅི་སྨོས་ཤེ་ན། ནང་གི་ཡན་ལག་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཕྱིའི་ཡན་ལག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་སོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དེ་དག་ནི་གང༌། རྐྱེན་རྣམས་


DTG147_Page_0590
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་བརྗོད་པ་རྒྱུ་ནི་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོ་ལས། རྐྱེན་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། རྐྱེན་བཞི་ནི་གསུངས་ཀྱི། རྒྱུ་རྣམས་ནི་མ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲུག་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱུའི་མདོ་གསུངས་པ་ལས་དེ་ནི་ནུབ་པར་གྱུར་ཏེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྙད་དོ། །ཡང་ན་མདོ་གཞན་དག་ལས་རྒྱུ་རྣམས་གསུངས་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་མཐོང་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བའི་དད་པ་ནི་རྟོགས་ནས་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་དེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་ཅེས་འབྱུང་བའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་རབ་ཙམ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དེ། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཞན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། དགེ་སློང་ངག་ཁྱེད་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པའི་སེམས་ཅན་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱེ་མའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པའི་སེམས་ཅན་མཐོང་ན། དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ལྷའམ་ལྷ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་མིག་ནི་བདག་པོའོ། །གཟུགས་རྣམས་ནི་དམིགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡིན་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་གོ །མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མཉམ་དུ་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གོ །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉིད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་


DTG147_Page_0591
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུའོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ནི་ཚོར་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དག་གིའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་མཚུངས་བར་ལྡན་པའི་རྒྱུའོ། །བར་དག་གི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །ཆར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུའོ། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་འོད་ཟེར་དང་བྲལ་བར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་དག་ཕན་ཚུན་དུ་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་སྟེ། གཅིག་གི་འབྲས་བུ་གཅིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་འབྱུང་བ་རྣམས་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སའི་ཁམས་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྱུང་ངོ༌། །ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ས་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་གི་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའོ། །མཚན་གྱི་གཞི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་འདྲ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་གཅིག་གོ །དཔེར་ན་འགྲོན་པོ་མང་པོ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་མི་ལྟོས་པར་ལམ་གྱི་དགོན་པ་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེ་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །འགྲོན་པོ་མང་པོ་ནི་ལམ་གྱི་དགོན་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཉིད་གཅིག་ལ་གཅིག་ལམ་བརྒྱགས་ཀྱིས་མཐུད་པའི་ཚུལ་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ལམ་བརྒྱགས་ཀྱིས་མཐུད་པ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་ལའོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུས་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་ལམ་བརྒྱགས་


DTG147_Page_0592
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་མཐུད་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་གཅུགས་པས་ལུས་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་གཅུགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ཅིང་ཕན་འདོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། །འདིར་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཙམ་འབའ་ཞིག་གིས་རྒྱུར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་གང་དག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་གང་དག་སེམས་དེའི་ཡིན་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོང་དུ་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་རྣམས་དང༌། སེམས་དེའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་དག་གི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་གཅིག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། གནས་པ་གཅིག་པ་དང༌། འགག་པ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདས་པའི་སེམས་ནི་འདས་པ་རྣམས་དང་ངོ༌། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་དང་ངོ༌། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་འོངས་པ་རྣམས་དང་སྟེ། དེ་དག་ནི་དུས་གཞན་ན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། དུས་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་དང༌། དུས་གཅིག་ཏུ་འགག་པར་དུས་དང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགག་པ་གཅིག་སྟེ། དེ་དག་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་དུས་དང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགག་པ་གཅིག་པའོ། །འབྲས་བུ་གཅིག་པ་རྣམས་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གིའོ། །དེ་དག་


DTG147_Page_0593
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཀྱིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པ་དག་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མི་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་གང་ཞེ་ན། རང་གི་ས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་ས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་གང་དག་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །རིས་སྨོས་པས་ནི་རིས་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྡུད་དེ། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་ནས་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སླང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འོ། །ཆོས་འདྲ་བ་ནི་དགེ་བ་ཡང་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འབྲས་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལས་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ཉིད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདིས་འདྲ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་ནི་སྐལ་བ་མཚུངས་པ་སྟེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུའོ། །རང་གི་ས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་ནི་དགུ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་དངོས་པོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG147_Page_0594
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་རིས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདི་ནི་རིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །མི་འདྲ་བར་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ་མི་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ཡང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མཐུ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ས་བོན་རུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྲེད་པས་མ་བརླན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བོན་དྲུང་པོ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཆོས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་ནའོ། །རང་བཞིན་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་བདག་ཉིད་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ཉིད་དེའི་སྐྱེད་པ་པོར་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མི་བྱེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པའི་དངོས་པོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བགེགས་ནི་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །བགེགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བགགས་མི་བྱེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ཆོད་པ་སྟེ་འགག་པའོ། །སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་སྒྲིབ་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པས་སྐྱེ་བ་ལ་མི་སྒྲིབ་པའོ། །བགེགས་མེད་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པའི་གནས་སྐབས་དེས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཇི་སྙེད་ཆོས་སྐྱེ་བའི་བགེགས་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་སྒྲར་


DTG147_Page_0595
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་པར་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཁོ་ན་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། དེ་དག་ནི་མིང་གཞན་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །གང་ལ་མིང་གཞན་མེད་པ་དེ་ནི་སྒྲ་དེ་ཉིད་གྱིས་བརྗོད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འབྲས་བུ་དེ་དག་བཤད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཡིན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཉམ་དུ་ལྡན་པའི་རྒྱུའི་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ནའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་གི་སྟོབས་ཀྱི་ནུས་པས་གང་སྐྱེ་བ་དེ་དེའི་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞིང་ལ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མི་འདྲ་བ་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ནི་མི་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་མ་ནོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱེད་པའི་འོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བཟོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བཟོ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེད་པའི་དངོས་པོས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་འབྲས་བུ་གཞན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འབྲལ་བས་ན་བྲལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་གཏན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་


DTG147_Page_0596
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པས་རྐྱེན་ཏེ། རང་གི་དགོས་པའི་སྐྱེ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམས་སོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ནི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་མེད་དོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་པས་དེ་མ་ཐག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གཅིག་ལས་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གཅིག་འབྱུང་གི་དུ་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་གཅིག་པའི་རྫས་ཀྱིས་བར་དུ་གཅོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་ཉིད་རྐྱེན་ཡིན་པས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་སོ། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་ནི་བསགས་པའི་རྫས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསགས་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྫས་ཀྱང་ཡིན་པས་བསགས་པའི་རྫས་སོ། །བསགས་པའི་རྫས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པས་བསགས་པའི་རྫས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་དེའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ནང་ན་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས་ནམ་མཁའོ། །གསལ་བ་ནི་སལ་སལ་པོ་སྟེ། མངོན་ནོ་རབ་ཏུ་གསལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་མཐུས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་ཡུལ་གནོན་པས་གནས་སོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་


DTG147_Page_0597
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ནི་ཉེ་བར་གནས་པའི་དངོས་པོའི་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཀྱང་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུང་ལས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །བྲམ་ཟེ་རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ནམ་མཁའ་ཡོད་པར་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །སྣང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཡོད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པར་གསུངས་སོ། །ནམ་མཁའ་ནི་གནས་མེད་པར་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་གང་རླུང་བརྟེན་པར་བརྟགས་པའི་ནམ་མཁའ་དེ་ཡོད་པར་ཅི་མངོན་སྙམ་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྣང་བ་ཡོད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཏེ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ནི་དེ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་རིམ་པ་ལ་བབ་པ་ལས་གོ་བསྣོར་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་དེ་དགག་པ་རྣམ་པར་སྤྲོ་བ་སླ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་སྔར་བཤད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་འདོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ན་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མདོར་ན་སྐྱེ་བ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། སྲིད་པ་འབྱུང་བའོ། །དེའི་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ་ཡང་དང་ཡང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་འཇུག་པ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་


DTG147_Page_0598
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་བྲལ་བའོ། །སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་ཞེས་མིང་དུ་གདགས་པའོ། །ཆུ་འབབ་པ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་ནི་འདྲ་བའོ། །རླུང་རྒྱུ་བ་ལ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །འདིས་ཐོགས་པར་བྱེད་པས་ཐོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བྲག་ཀྱང་ཡིན་པས་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའི་བྲག་གོ །དཔེར་ན་བྲག་ནི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་འདིས་རྟོགས་པས་བརྟགས་པའོ། །ཐ་དད་དུ་ཡོངས་སུ་བགྲང་པས་བརྟགས་པའོ། །དཔེར་ན་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་འདིས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེ་ན། སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཚིག་གི་བདེན་པ་བཞི་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའོ། བློའི་བྱེ་བྲག་དགེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ནི་ལམ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། ལམ་གྱིས་འདི་འཐོབ་བོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་སོ། །འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པའོ། །དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཞོའི་བུམ་པ་བཞིན་དུ་ཚིག་བར་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའོ། །རྟག་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མཐའ་ཡས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་མཐའ་ཡས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤོང་བའི་རྫས་དེ་ཡང་མཐའ་ཡས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན། སྤང་བར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་མ་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་


DTG147_Page_0599
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཐོབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུད་དོ། །འགོག་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། །སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་ན་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་བསྒོམས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དུ་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། རྫས་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་མ་ལུས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཕྱི་མ་དག་གིས་མ་ལུས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཅུང་ཟད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། །རྟག་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡན་ལག་མེད་པར་འདོད་དོ། །འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །སྤོང་བའི་ཁམས་དང༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་དང༌། འགོག་པའི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་མ་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་ནི་སྤོང་བའི་ཁམས་སོ། །འདོད་ཆགས་སྤོང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་སོ། །སྔར་བཤད་པ་མ་གཏོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་སྤོང་བ་ནི་འགོག་པའི་ཁམས་སོ། །བདེན་པ་གཉིས་པོ་སྤོང་པའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ཕུང་པོ་དང་བཅས་པ་དང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང་ལྡན་ཏེ་ལྷག་མ་ལུས་པ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ཕུང་པོ་ཙམ་ཞིག་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དང་ཕུང་པོ་རྣམས་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་


DTG147_Page_0600
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ནི་ཕུང་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལྷག་མ་ཡང་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་མེད་པའི་ལྷག་མ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་ནི་བྲལ་ལ། དེ་ཙམ་ཞིག་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པས་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། །མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་འགག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འགོག་པའོ། །དེ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ཡང་ཡིན་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྟེ་སྐྱེ་བ་འགོག་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ན་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དུ་མ་ཡིན་ཡང་སྤྱིར་ན་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ཡིན་པས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་རྒ་བ་མི་འབྱུང་བའོ། །འགོག་པ་ནི་ནད་རྣམས་བཅོམ་པའོ། །རྣམ་པར་ཞི་བ་ནི་འཆི་བ་མེད་པའོ། །ནུབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་འདུལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚིག་ཕྱི་མ་ནི་སྔ་མའི་བཤད་པའོ། །དེའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཟད་པ་དང༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉི་ཚེ་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་གྱི། །མདོ་གཞན་ལས་ཇི་སྙེད་བསྟན་པའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཕུང་པོ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞི་པོ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིག་གི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་འདི་ནི་དམ་བཅའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་


DTG147_Page_0601
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བདག་བསལ་བ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པས་འཕངས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་ན་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་བར་གྲུབ་པ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡོད་ན་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་འདོར་ཏེ་གཏོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བསྟན་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། རྟག་པ་གང་ཡིན་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །མི་རྟག་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་ཆོས་ཀུན་ནོ། །དྲང་པོ་གང་ཡིན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གྱ་གྱུ་གང་ཡིན་སྡིག་ཅན་ལྟ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་པར་གྲུབ་བོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་ཤེ་ན། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལས་སོ། །གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའོ། །མ་འོངས་པའི་ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་གཅོད་པར་གྱུར་པའོ། །མ་འོངས་པ་སྨོས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་བསལ་བ་སྟོན་ཏོ། །གཏན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་འགོག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་འགོག་པ་བསལ་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ངེས་པ་རྣམས་ལ་འཐོབ་བོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་དུས་གསུམ་ཆར་ལས་འཐོབ་བོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྐྱེན་མ་ཚང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་


DTG147_Page_0602
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པའོ། །དེ་ནི་དཔེར་བྱས་ཏེ་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་དང་ཡིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞིག་ལ་ཡེངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མིག་དང་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་དེ་ཐོབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཐོབ་ནའོ། །མི་སྐྱེ་བ་སྟེ་དེས་དེ་དག་འགག་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་སུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཚོར་བ་གཉི་ག་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་མི་མཐུན་པས་ཅིག་ཅར་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མི་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ད་ལྟར་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པས་ཚོར་བ་གཉིས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པ་ནི་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བྱུང་ནས་མི་རྟག་པས་རྣམ་པར་འཇིག་གི །མ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་དུས་གསུམ་ཆར་གྱི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགོག་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་གཉིས་མེད་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཉིད་འདིར་གཟུང་བར་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཉི་ཚེ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་འཐོབ་བོ། །ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་འདིའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ཟད་དོ། །དུད་འགྲོ་རྣམས་ཟད་དོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ཟད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཟོད་པ་ཐོབ་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་


DTG147_Page_0603
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་ཀྱི། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་ངན་སོང་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པས་ཟད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཐོབ་པས་ངན་སོང་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པས་ཟད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཐོབ་པས་ངན་སོང་རྣམས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོས་དེ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེར་ངན་སོང་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཟློས་བུར་བསྟན་ཞེ་ན། ངན་སོང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་མི་བྱེད་པའོ། །ངན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལྟ་བ་ལྔ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བའོ། །ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྒྲས་ནི་ཟ་མ་དང༌། མ་ནིང་དང༌། མཚན་གཉིས་པ་དང། བུད་མེད་དང༌། སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མཐའ་བཞི་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་གང་དག་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །གང་དག་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཉིད་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པའི་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་སོ། །གང་དག་གཉི་གར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །གང་དག་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།


previousཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། next