སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་ཞེ་བདུན་པ།མངོན་པ། ཉུ༽མཛད་པ་པོ། ཞི་གནས་ལྷ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ། གང་བ་སྤེལ།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བ།
ཞི་གནས་ལྷ།
― DTG147_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །ཡན་ལག་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་འོས་ཤིང་རྒྱལ་པོ་ལ་རིགས་པ་རྒྱལ་པོའི་ཡན་ལག་གི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ནད་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ནད་ཀུན་ནས་སྤང་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ནད་བྱུང་བ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པའོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་འདི་ནི་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ནད་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ། ནད་ཀུན་ནས་སློང་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་
― DTG147_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནད་འདི་ནི་རླུང་གིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ། ནད་འདི་ནི་མཁྲིས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ། ནད་འདི་ནི་བད་ཀན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ། ནད་འདི་ནི་འདུས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ། འདི་ནི་གློ་བུར་བ། འདི་ནི་དུས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེས་ནད་ཀུན་ནས་སློང་བ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་བྱང་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་འདི་ནི་མིག་སྨན་གྱིས། འདི་ནི་མིག་སྨན་སོ་སོས། འདི་ནི་སྐྱུག་པས། འདི་ནི་འཁྲུ་བས། འདི་ནི་སྟོད་སྦྱངས་ཀྱིས། འདི་ནི་སྨད་སྦྱངས་ཀྱིས། འདི་ནི་སྣ་སྦྱངས་གྱིས། འདི་ནི་དུ་བ་བཏུང་བས། འདི་ནི་རྡུལ་གདོན་པས་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནད་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་བྱ་བ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་སྤོང་བ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་བྱང་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་སྨན་པ་
― DTG147_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་འདི་ནི་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་ཞིང་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ནད་བྱང་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅིང། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་སྤོང་བའི་སྨན་དག་མི་ཤེས་ལ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་སྤོང་བའི་སྨན་དག་མི་ཤེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་སྤོང་བའི་སྨན་མཁྱེན་ཅིང་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་སྤོང་བའི་སྨན་དག་མཁྱེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྨན་པ་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་གིས་ངས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་གཟུང་ངམ། དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་
― DTG147_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་བདག་གིས་བཟུང་ལགས་སོ། །དགེ་སློང་ཁྱོད་ཀྱིས་ངས་བསྟན་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་བཟུང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བདག་གིས་བཟུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་བ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བདག་གིས་བཟུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་བ་བཞི་རྣམས་བདག་གིས་དེ་ལྟར་བཟུང་ངོ༌། །དགེ་སློང་ངས་བསྟན་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བཟུང་བ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ངས་བསྟན་པ་དགེ་སློང་འདིས་རབ་ཏུ་བཟུང་ཞིང་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་དགེ་སློང་འདིས་རབ་ཏུ་བཟུང་ཞིང་དེ་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་སྔོན་མངོན་བར་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་བ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་འདུན་པ་དྲག་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། འབད་པ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། མི་གཏོང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འབད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པས་བདེ་བར་གང་གསུངས་པ། །དེ་ནི་གཞན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་རིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་
― DTG147_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློང་དག་ལྷ་དང་མི་རྣམས་གཟུགས་ལ་དགའ་ཞིང་གནས་ཏེ། གཟུགས་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགགས་ན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་སོ། །སྒྲ་ལ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་ལ་དགའ་བ་དང༌། རོ་ལ་དགའ་བ་དང༌། རེག་བྱ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགགས་ན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་སོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་གཟུགས་ལ་དགའ་ཞིང་གནས་ཏེ། གཟུགས་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་མངོན་བར་དགའ་བ་མེད་ཅིང་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་འགགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་གནས་སོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་མི་གནས་ཏེ། ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་མངོན་བར་དགའ་བ་མེད་ཅིང་ཆོས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་འགགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
― DTG147_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་དང༌། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེས་ཚོར་བ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། དེས་ཚོར་བ་འདི་དག་གི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་གཟུགས་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ཟད་ཅིང་གཞན་གྱིས་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་དག་ཟད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དགེ་སློང་དག་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་དང༌། རེག་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཚོར་བ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཚོར་བ་འདི་དག་གི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ཟད་ཅིང་གཞན་གྱིས་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་དག་ཟད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སྟོན་པས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཟུགས་དར་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ། །རེག་དང་ཆོས་རྣམས་འབའ་ཞིག་ལ། །ལྷ་མིར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས། །འདོད་དང་སྡུག་དང་ཡིད་འོང་དང༌། །ཇི་སྲིད་ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང༌། །དེ་ལ་བདེ་བ་ཉིད་དུ་རིག །གང་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་བྲལ་འགགས་ན། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་རིག །འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་འགགས་པ་ནི། །གཞན་གྱིས་བདེ་བ་མཐོང་བ་ཡིན། །རྐྱེན་ལས་འདི་དག་བྱུང་བ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱིས་མཐོང་མ་ཡིན། །འཕགས་པས་བདེ་བར་གང་གསུངས་པ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་རིག །གཞན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གང་སྨྲས་པ། །དེ་ནི་འཕགས་པས་བདེ་བར་མཁྱེན། །
― DTG147_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ལས་བྱིས་པ་རྨོངས་གྱུར་པ། །མུན་པས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བ་དང༌། །མུན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡི། །རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལྟོས། །སྒྲོན་མ་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་དག་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཁ་ཅིག་རྣམ་པར་མི་ཤེས་མི། །ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིག་པར་འགྱུར། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་མཐར་ཕྱིན་པ། །ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་རིག་པར་འགྱུར། །གང་ཡང་འདི་དག་འཕགས་པ་ལས། །གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་རིགས་མ་ཡིན། །གོ་འཕང་གང་ཞིག་ཡོངས་ཤེས་ན། །ཡང་སྲིད་དག་ཏུ་འགྲོ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་ན་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པའི་མཐར་དགེ་སློང་མ་ཆོས་སྦྱིན་གྱི་མདོ་ལས་འདོན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་འགགས་པ་ན་བདེ་ཞེས་མདོ་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་གཟུགས་མི་རྟག་པ་སྟེ་གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ། དེ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། གང་བདག་མེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདི་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་བ་དག་གཟུགས་ལ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱོ་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གྲོལ་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་མདོ་ལྔ་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་རྣམས་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སུ་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་འདོན་ཏོ།། །།གང་ཅུང་ཟད་ཚོར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་གསུམ་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG147_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལྔ་པར་ལྔ་པ་དང་ཡན་ལག་ལྔར་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་གནས་བརྟན་འཆར་བྱེད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདག་དོན་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འདྲི་སྟེ། བཙུན་བ་ཚོར་བ་རྣམས་དུ་ཞིག་མཆིས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་གཉིས་སུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་གསུམ་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་བཞིར་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་ལྔར་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཚོར་བ་ཚད་མེད་པར་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། གང་ཅུང་ཟད་ཚོར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། འཆར་བྱེད་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ངས་ཚོར་བ་གཅིག་ཏུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་གཉིས་སུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱི་སྟེ། འཆར་བྱེད་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ངས་ཚོར་བ་གཉིས་སུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་གསུམ་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བ་སྟེ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་གསུམ་དུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་བཞིར་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་བ་སྟེ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་བཞིར་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་ལྔར་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བའི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་སྟེ། འཆར་བྱེད་ངས་
― DTG147_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་ལྔར་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་སྟེ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་དྲུག་ཏུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཡིད་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡམས་ན་ཚོར་བ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཡིད་བདེ་བ་ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དྲུག་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་དྲུག་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བཞིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དྲུག་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་དྲུག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དྲུག་དང༌། བཏང་སྙོམས་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་དྲུག་སྟེ། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཚོར་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཚོར་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་བཤད་ཅེ་ན། འདས་པའི་དུས་སུ་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཚོར་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་ཚོར་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་ངས་ཚོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཚོར་ཡང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། འཆར་བྱེད་ངས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཚོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བཤད་དོ། །འཆར་བྱེད་གང་འབའ་ཞིག་ངས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་ན། དེ་དག་འཐབ་པ་དང༌། མཚང་འདྲུ་བ་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨྲ་བ་དང༌། རྩོད་པར་སྐྱེ་ཞིང་བྱུང་བ་དག་སྟོན་པའི་ཆོས་འདུལ་བས་ཉེ་བར་མ་ཞི་
― DTG147_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གནས་སོ་ཞེས་རེ་བར་བྱའོ། །འཆར་བྱེད་གང་འགའ་ཞིག་ངས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བཤད་བའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་ཤེས་ན། དེ་དག་འཐབ་པ་དང༌། མཚང་འདྲུ་བ་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨྲ་བ་དང། རྩོད་པ་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་དག་སྟོན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རེ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།ངས་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གཅིག་བུ་དབེན་པ་ན་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་གསུམ་དུ་ཡང་གསུངས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ནས་ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་བ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ན་བདག་གཅིག་པུ་དབེན་པར་གྱུར་པ་ན་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚོར་བ་འདི་གསུམ་དུ་ཡང་གསུངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ངས་འདུ་བྱེད་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་འོན་ཀྱང་འདུ་བྱེད་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང་རིམ་པ་
― DTG147_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་བ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ངག་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་དགའ་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་དབུགས་འབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་འདུ་བྱེད་དང་ཚོར་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ན། བཙུན་པ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་རབ་ཏུ་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ངག་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟར་ན་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་སོར་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་སོ་སོར་འགག་པ་དེ་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སོ་སོར་འགག་པ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སོ་སོར་འགག་པ། བླ་ན་མེད་པའི་སོ་སོར་འགག་པ། གོང་ན་མེད་པའི་སོ་སོར་འགག་པ། སོ་སོར་འགག་པ་གཞན་ལས་སོ་སོར་འགག་པ། བླ་ན་མེད་པར་འཇུག་པ། འདས་པར་འཇུག་པ། གྱ་ནོམ་པར་འཇུག་པ་དྲུག་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཀུན་དགའ་བོ་སོ་སོར་འགག་པ་དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སོ་སོར་འགག་པ་གཞན་ལས་སོ་སོར་འགག་པ། བླ་ན་མེད་པར་འཇུག་པ། འདས་པར་འཇུག་པ། གྱ་ནོམ་པར་འཇུག་པ་དྲུག་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ན་དགེ་སློང་སེམས་
― DTG147_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ནི་སོ་སོར་འགག་པ་དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སོ་སོར་འགག་པ་གཞན་ལས་སོ་སོར་འགག་པ། བླ་ན་མེད་པར་འཇུག་པ། འདས་པར་འཇུག་པ། གྱ་ནོམ་པར་འཇུག་པ་དྲུག་པའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་མཁྱེན་པས། །འདུ་བྱེད་མི་རྟག་ཉིད་དང་ནི། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མཁྱེན་ནས། །ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཡང་དགེ་སློང་བརྩོན་ལྡན་ཞིང༌། །ཤེས་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ། །དེ་ཡིས་ཚོར་བ་འདི་དག་ཀུན། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་མཁས་པའོ། །དེ་ཡིས་ཚོར་བ་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཟག་པ་མེད། །ཕུང་པོ་ཞིག་པར་གྱུར་པ་ན། །ཤེས་རབ་མྱ་ངན་འདས་གྲངས་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་སོ།། །།བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཚོར་བ་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། བདེ་བའི་ཚོར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་ཟུག་རྔུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བའི་ཚོར་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་དགེ་སློང་གང་ཞིག་བདེ་བའི་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་འབྲས་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་མཐོང་ན། དགེ་སློང་འདིས་ཡང་དག་པ་ལེགས་པར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོན་པས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་གིས་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང༌། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཟུག་རྔུ་དང༌། །བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ལ། །མི་རྟག་ཉིད་དུ་མཐོང་གྱུར་པ། །དགེ་སློང་དེ་ཡིས་ཡང་དག་མཐོང༌། །ཞི་ཞིང་ཞི་བའི་གོ་འཕང་རེག །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཅོམ་ནས་ནི། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར། །
― DTG147_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་གསུངས་སོ།། །།གང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེའོ་ཞེས་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མུ་བཞི་པའི་ཚོམས་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པའི་མདོ་གཉིས་པ་ལས་འབྱུང་བ། མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མདོ་ལས་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དབང་པོ་ནི་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྟེ། བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་བོ་དང༌། ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །དེ་ལ་བདེ་བའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་བདེ་བའི་ཚོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་གང་ཡིན་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གིས་དབང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ན་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པ་མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །། མིང་ཆེན་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་ན་སྤྲེའུའི་རྫིང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་བར་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་འདི་སྙམ་དུ་བདག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་ན། རེ་ཞིག་ནམ་ནངས་ཀྱི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་མ་བཞེངས་ཤིང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་མ་ལངས་པས་བདག་འཚོ་བ་པའི་ཨ་མྲ་བདུན་པ་དག་
― DTG147_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ནང་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་འཚོ་བ་པའི་ཨ་མྲ་བདུན་པའི་ཀུན་དགའ་རབ་གང་ན་བ་དེར་སོང་ངོ༌། །དེའི་ཚོ་ན་འཚོ་བ་པའི་ཨ་མྲ་བདུན་པའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དགེ་འདུན་གྱི་གྲངས་ཀྱིས་བགྲང་ཞིང་འཕགས་པ་ལྟར་བཅོས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དང་ཆེན་པོར་བགྲང་པ་དག་གིས་མདུན་དུ་བྱས་ཏེ། འཚོ་བ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱིས་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་འཁོར་རྣམས་ཀུ་ཅོ་དང་ཅ་ཅོ་དང་སྒྲ་གསང་ཆེན་པོ་དང༌། སྒྲ་གསང་མཐོན་པོ་དག་གིས་སོ་སོ་ནས་སྨྲ་སྟེ། དུད་འགྲོའི་གཏམ་བརྗོད་ཅིང་འདུས་པར་གྱུར་ཅིང་འདུག་པས་འོང་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ཀྱིས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་འོངས་པར་གྱུར་པ་དག་ཐག་རིང་པོ་ནས་སྔར་མཐོང་ནས་རང་གི་འཁོར་རྣམས་ལ་སྒྲ་ཆུང་དུར་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ། ཁྱེད་ཅག་རེ་ཞིག་སྒྲ་ཆུང་ངུར་གྱིས་ཤིག །ཁྱེད་ཅག་ཁ་རོག་འདུག་ཅིག །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མའི་ཉན་ཐོས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་འོང་ཞིང་འདུག་གི །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མའི་ཉན་ཐོས་ཡངས་པ་ཅན་ན་གནས་པ་ཁྱིམ་པ་གོས་དཀར་པོ་གྱོན་པ་དེ་དག་ལས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། སྒྲ་ཆུང་བར་འདོད་པ། སྒྲ་ཆུང་བ་ལ་དགའ་པ། སྒྲ་ཆུང་བས་འདུལ་བ། སྒྲ་ཆུང་བའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ། འཁོར་སྒྲ་ཆུང་བར་རིག་ནས་འོང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། འཁོར་རྣམས་ཁ་རོག་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ། ཉེ་བར་འོངས་ནས་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དང་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་བདེ་པར་འགྱུར་བའི་གཏམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་གྱིས་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འོད་སྲུངས་ཁྱེད་འོད་སྲུང་བ་དག་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པར་རྣམ་པར་བྱང་ངོ་ཞེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཐོས་ནས། འོད་སྲུངས་གང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་སྨྲ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་ལུང་སྟོན་ན་ཁྱེད་ཅག་འོད་སྲུང་བ་དག་སྨོད་པར་བྱེད་
― DTG147_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ། མི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ཁྱེད་ཅག་འོད་སྲུང་བའི་ཆོས་སྨྲ་བ་དང༌། ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་འོངས་ཏེ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་རྗེས་སུ་སྨྲ་ན་ཆོས་སྨད་པའི་གནས་སུ་མི་བྱེད་དམ། མིང་ཆེན་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལུང་སྟོན་པ་བདེན་ཏེ། སྨོད་པར་མི་བྱེད་ལ། མི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ལ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་ལས་འགའ་ཞིག་འོངས་ཏེ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་རྗེས་སུ་སྨྲ་ན་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་སྨད་པའི་གནས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིང་ཆེན་ང་ཡང་འདི་ལྟར་ལྟ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པར་རྣམ་པར་བྱང་ངོ༌། །དེ་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ཀྱིས་བཤད་པ་ལ་ཁྲོ་བར་ཡང་མི་བྱེད། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་ཡང་མི་བྱེད་པར་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དང་ལྷན་ཅིག་གཏམ་གཞན་བརྗོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མིང་ཆེན་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ནི་མ་དཔྱད་པར་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་བ་དང༌། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་བྱིས་པ་རྨོངས་པ་མི་གསལ་བ་མི་མཁས་པ་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པར་རྣམ་པར་བྱང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིང་ཆེན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་
― DTG147_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་པར་རྣམ་པར་བྱང་ངོ༌། །མིང་ཆེན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་པར་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཞེ་ན། མིང་ཆེན་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུགས་ལ་ཆགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང༌། བདེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། བདེ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ལས་འདས་ཏེ། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མིང་ཆེན་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ལས་འདས་ཏེ་བདེ་བར་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་ཅན་རྣམས་གཟུགས་ལ་ཡང་དག་པར་ཆགས་ཤིང་ཆགས་ནས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། མིང་ཆེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཆགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང༌། བདེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། བདེ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ཆུང་དུ་ལས་འདས་ཏེ། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མིང་ཆེན་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ཞིང་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ཆུང་དུ་ལས་འདས་ཏེ། བདེ་བར་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཆགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ཆགས་པས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་ཆེན་རྒྱུ་འདི་དང་རྐྱེན་འདིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་གི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་སོ། །མིང་ཆེན་སེམས་ཅན་
― DTG147_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་པར་རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཞེ་ན། མིང་ཆེན་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ལས་འདས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་པ་ཞིག་ན། མིང་ཆེན་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཆུང་དུ་ལས་འདས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུགས་ལ་ཡང་དག་པར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། མིང་ཆེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་བ་དང། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ལས་འདས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མིང་ཆེན་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ལས་འདས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་བར་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། མིང་ཆེན་རྒྱུ་འདི་དང་རྐྱེན་འདིས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་བྱང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱུ་འདི་དག་གིས་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་སོ། །དེ་ནས་ལིཙྪ་བཱི་མིང་ཆེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་སུ་སྤྱི་བོས།
― DTG147_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱག་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།མདོ་ལས་སྲེད་པ་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མཛའ་བ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མི་མཛའ་བ་དང་ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སྲེད་པ་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡང་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སྲེད་པ་ཡང་སྲིད་པར་བྱུང་བ་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ། སོ་སོར་འགགས་པ། ཟད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགགས་པར་ཉེ་བར་ཞི་བར་ནུབ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། ལས་དང་སྲེད་པ་དང་ནི་མ་རིག་པ། །ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་
― DTG147_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅད་པ་གསུམ་པའི་མདོ་བཅུ་གཅིག་པ་མིའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པ་འདི་ཉིད་དུ། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་དུ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བའི་ས་བོན་དང༌། སྡོང་བུའི་ས་བོན་དང༌། མདོའི་ས་བོན་དང༌། གཤེགས་པའི་ས་བོན་དང༌། ས་བོན་གྱིས་བོན་རྣམས་སོ། །དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་ས་བོན་དེ་དག་མ་ཆག་ཅིང་མ་གྲུགས་ལ། མ་རུལ་ཞིང་རླུང་དང་ཚད་པ་དག་གིས་མ་ཉམས་ལ། སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཚགས་བྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་སའི་ཁམས་ཡོད་ལ་ཆུའི་ཁམས་མེད་ན་ས་བོན་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་ས་བོན་དེ་དག་མ་ཆག་ཅིང་མ་གྲུགས་ལ་མ་རུལ་ཞིང་རླུང་དང་ཚད་པ་དག་གིས་མ་ཉམས་ལ་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ཚགས་བྱས་པ་དང་ལྡན་ཡང་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་སའི་ཁམས་མེད་ན་ས་བོན་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཡང་ས་བོན་དེ་དག་མ་ཆག་ཅིང་མ་གྲུགས་ལ་མ་རུལ་ཞིང་རླུང་དང་ཚད་པ་དག་གིས་མ་ཉམས་ལ་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ཚགས་བྱས་པ་དང་ལྡན་ཡང་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཀྱང་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ས་བོན་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེར་བྱས་པ་སྟེ། དོན་ནི་གཞན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བཞིའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཆུའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ནི་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ། གཟུགས་ལ་བརྟེན། གཟུགས་ལ་གནས། གཟུགས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་བ་སྟེན་ནས་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་
― DTG147_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། དགེ་སློང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུ་བྱེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ། འདུ་བྱེད་ལ་བརྟེན། འདུ་བྱེད་ལ་གནས། འདུ་བྱེད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་བསྟེན་ནས་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང༌། ཡངས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་འམ། འོང་བ་འམ། གནས་པའམ། འཆི་འཕོ་བ་འམ། སྐྱེ་བ་འམ། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་མི་འགྱུར་བ་མི་གདགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་གཟུགས་ལས་གཞན་དང༌། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་འམ་འོང་བ་འམ་གནས་པའམ། འཆི་འཕོ་བ་འམ། སྐྱེ་བ་འམ། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང༌། ཡངས་པར་འགྱུར་བ་གདགས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་དེའི་ཚིག་ཙམ་དང་དྲིས་པའི་ལན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཤིང་ལན་ལ་མགོ་རྨོངས་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་པའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འཆིང་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་འཆིང་བ་སྤངས་ན་དམིགས་པ་ཆད་པར་འགྱུར་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བའི་ཁམས་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དང། དགེ་སློང་དག་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་འདུ་བྱེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འཆིང་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། འདུ་བྱེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འཆིང་བ་སྤོངས་ན་དམིགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང༌། ཡངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་པ་འཕེལ་ཞིང༌། མངོན་པར་མ་རྒྱས་ན་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་ལ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེར་གནས་སོ། །དེར་གནས་པའི་
― DTG147_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་འཇིག་རྟེན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏོ། །ཉེ་བར་མ་བླངས་ན་གདུང་བ་མེད་དོ། །གང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་དེ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སོང་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་དང༌། ནུབ་ཕྱོགས་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་དང༌། སྟེང་དང༌། འོག་གི་ཕྱོགས་དང༌། ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གྲིབ་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཤིང༌། ཞི་ཞིང་བསིལ་བར་གྱུར་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།མདོ་ལས་ཀྱང་རྒྱུར་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཆགས་པའི་རྒྱུ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡང་བའི་རྒྱུ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྨོངས་པའི་རྒྱུ་སྟེ། མ་རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་སྡང་བའི་རྒྱུ། ཡང་དག་པར་རྨོངས་པའི་རྒྱུའོ། །དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཕྱིར་ལས་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདིར་བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་བྱས་ན། དེར་སྐྱེས་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དག་གི་ལས་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་གཞི་དང་བཅས་པའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པར་འདས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྡུས་པ་དང༌། སྔར་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་མ་རིག་པའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་བཤད་པ་ལས། མདོ་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་
― DTG147_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རིགས་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་རིགས་སྔོན་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དགེ་སློང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་དགེ་སློང་ཆོས་གོས་གང་ཡང་རུང་བས་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཆོས་གོས་གང་ཡང་རུང་བས་དགའ་བའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ལ་དེ་ཆོས་གོས་ཀྱི་རྒྱུས་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་མི་ཚོལ་ལོ། །དེ་རྙེད་པའི་ཆོས་གོས་ཀྱིས་མི་སྙེམས་ཤིང་ཆོས་གོས་རྙེད་པ་དག་ལ་མ་ཆགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་དེ་ཆགས་པ་དང་ཞེན་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། བརྒྱལ་བ་དང༌། ཞེན་པ་དང༌། ལྷག་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ཞིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་མཁས་ཤིང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དགེ་སློང་སྔོན་གྱི་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་གཉིས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་གོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང་སྟན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དགེ་སློང་སྤོང་བ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྤོང་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། སྤོང་བ་ལ་དགའ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་དང༌། སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བར་གྱུར་ཅིང་སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་སྤོང་བ་དང་སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བས་བསྙེམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་དགེ་སློང་སྔོན་གྱི་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཉེ་བར་བརྟེན་ཅིང་གནས་པ་ན་མི་དགའ་བ་མི་གནོད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་མི་དགའ་བ་ལ་གནོད་དོ། །དེ་གལ་ཏེ་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་ཕྱོགས་སུ་བརྟེན་ཅིང་ཉེ་བར་གནས་པ་ན་ཡང་མི་དགའ་བས་མི་གནོད་དེ། དེས་མི་དགའ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གནང་བ་བཟོད་
― DTG147_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི། མི་དགའ་བ་ནི་བཟོད་དོ། །བརྟན་རྣམས་མི་དགའ་མི་བཟོད་དོ། །བརྟན་རྣམས་དགའ་བ་བཟོད་པ་ཡིན། །དེ་ཡིས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀུན། །སྤོང་བ་གང་གིས་བཟློག་པར་ནུས། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་འོད་ལྟར། །དེ་ལ་གང་གིས་སྨད་པར་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ།། །།སྲེད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་གོས་ཀྱི་རྒྱུས་སྲེད་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་སྐྱེའོ། །གནས་པ་ན་གནས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ན་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བསོད་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང༌། མལ་ཆ་དང་སྟན་གྱི་རྒྱུ་དང། སྲིད་པ་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུས་སྲེད་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་དག་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་དགེ་སློང་དག་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་བརྟུན་པ་ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་ཅན་འཇིག་རྟེན་ཀྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསལ་ཅིང་གནས་སོ། །ཕྱིའི་ལུས་དང་ཕྱི་དང་ནང་གི་ལུས་དང༌། ནང་གི་ཚོར་བ་དང༌། ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་ཚོར་བ་དང༌། ནང་གི་སེམས་དང༌། ཕྱིའི་སེམས་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་སེམས་དང༌། ནང་གི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་བརྟུན་པ་ཤེས་བཞིན་ཅན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསལ་ཏེ་གནས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་
― DTG147_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་གོམས་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་གོམས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པར་མ་འགགས་པས་ཇི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པ་གནས་བཅས་ན་ཚེར་མ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་ཚལ་ན་བརྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་བརྒ་ན་རི་བོང་གསོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་འཇིགས་པའི་སྒྲ་ཅན་གྱི་ནགས་ན་རྟེན་ཅིང་ཉེ་བར་གནས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པ་གཅིག་པུ་དབེན་པར་གྱུར་པ་ན་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཅིང་མྱ་ངན་དང་ཡོངས་སུ་འཚོ་བ་ལས་འདའ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་ནུབ་ནས་རིགས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གང་འགའ་ཞིག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་ཚུལ་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན་ལ། གང་འཕགས་པའི་ཚུལ་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན་ལ། གང་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་ཐར་པ་ལ་མི་དགའ་ལ། གང་ཐར་པ་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུགས་པ་ལས་མ་གྲོལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །གང་འགའ་ཞིག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་ཚུལ་ལ་དགའ་ལ། །འཕགས་པའི་ཚུལ་ལ་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་དགའ་ཞིང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ལ་དགའ་བ་དེ་དག་ནི་ཐར་པ་ལ་དགའ་ལ། ཐར་པ་ལ་
― DTG147_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགའ་བ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུགས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ།། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པའི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས། དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལག་པ་བརྐྱང་བ་ལས་བསྐུམ་པ་འམ། བསྐུམ་པ་ལས་བརྐྱང་བ་ཙམ་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་བརྒ་རི་བོང་གསོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགས་ཀྱི་ནགས་འཇིགས་པ་ཅན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཚེར་མ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་ཚལ་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པའི་མདུན་དུ་འདུག་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པ་ཁྱོད་གཅིག་པུ་དབེན་པར་གྱུར་པ་ན་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་མ་སྐྱེས་སམ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཅིང༌། མྱ་ངང་དང་ཡོངས་སུ་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདའ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་ནུབ་ནས་རིགས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱས་པར་སྡུག་བསྔལ་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་དགེ་སློང་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། དེའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ན་ལུས་ལ་དམིགས་ཏེ་དྲན་པ་གནས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། ལེགས་པར་གནས་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། དུལ་བ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་གནས་སོ། །ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། དེ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་
― DTG147_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གནས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་དྲན་པ་གནས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། ལེགས་པར་གནས་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། དུལ་བ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་གནས་སོ། །འཕགས་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་འདི་ཙམ་གྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་ལ་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཚེར་མ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ནས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་བརྒ་བའི་རི་བོང་གསོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་འཇིགས་སྐྲག་ན་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བཤད་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས། དགེ་སློང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བཤད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ་བདུན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དགེ་སློང་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཐོབ་བ་དང་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུས་སྐྱེ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཐོབ་པ་དང་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་
― DTG147_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློང་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཀུན་དུ་མི་རྨོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་ན་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ལ་དེའི་ཚེ་ན་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་དང་ཆོས་དེ་སེམས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་སེམས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དེའི་ཚེ་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དེའི་ཚེ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ལ། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དེའི་ཚེ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཆོས་དེ་དག་ལ་སེམས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལ་མ་ཞུམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་དགའ་བ་ལ་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང། དེའི་ཚེ་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ན་བདེ་བ་མྱོང་ཞིང་དེའི་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་
― DTG147_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འཇོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང༌། །དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོང་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་དགེ་སློང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་དེའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཀུན་ཏུ་མི་རྨོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱས་པར་དེའི་ཚེ་ན་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རྗེས་སུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་གོ་རིམས་འདིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ནུབ་པ་དག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ནུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་ཟས་ཀུན་འབྱུང་བས་ལུས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཟས་འགགས་པས་ལུས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ལུས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ལུས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་
― DTG147_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། མི་རྟེན་ཅིང་གནས་ན་འཇིག་རྟེན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་རེག་པར་ཀུན་འབྱུང་བས་ཚོར་བ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། རེག་པ་འགགས་པས་ཚོར་བ་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང། ཚོར་བ་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ཚོར་བ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། མི་རྟེན་ཅིང་གནས་ན་འཇིག་རྟེན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་མིང་དང་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བས་སེམས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། མིང་དང་གཟུགས་འགགས་པས་སེམས་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། སེམས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། སེམས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། མི་རྟེན་ཅིང་གནས་ན་འཇིག་རྟེན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡིད་པ་བྱེད་པ་ཀུན་འབྱུང་བས་ཆོས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞིང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འགགས་པས་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ཆོས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ཆོས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། མི་རྟེན་ཅིང་གནས་ན་འཇིག་རྟེན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ནུབ་པ་རྣམས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ནུབ་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཡང་དག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལམ་གྱི་ཚོགས་དང་ལམ་གྱི་ཡང་ལག་གི་སྒོ་ལས་ཏེ། ལོག་པའི་ཡན་ལག་གི་ལམ་དམྱལ་བ་ལ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚམས་མེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །མདོ་འདི་ཡང་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར།
― DTG147_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་དང་མཚམས་མེད་བྱེད་པ་དག །ཡང་དག་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་བྲིས་ཟིན་ཏོ།། །།ཀུན་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱ་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤོང་བ་དང༌། མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཡང་དགེ་སློང་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས། སྤངས་ལ། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་བསྒོམས་པ་ནི་དགེ་སློང་སྲིད་པ་ཆད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཡང་དག་པའི་ལམ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ལམ་གྱི་ཚོམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་སྒོའི་སྔོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པ་ལས། ཡང་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་བྱུང་བ། མཛོད་ཀྱི་གནས་བཞི་པར། སྤོང་བ་དག་ནི་ཆུ་ལོན་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་བྲིས་ཏེ། དེ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ། སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་
― DTG147_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འམ། ཀུན་འབྱུང་ལ་ཀུན་འབྱུང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འམ། འགོག་པ་ལ་འགོག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འམ། ལམ་ལ་ལམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། མཚོན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་མཚོན་པ་དང༌། ཉེ་བར་མཚོན་པ་དང༌། བསྟེན་པ་དང༌། སོ་སོར་རིག་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། བློ་དང༌། རིག་པ་དང༌། རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་འཕགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པའོ། །ཁྱིམ་བདག་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་ཅིག་ཅར། ཁྱིམ་བདག་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྟོགས། ཅིག་ཅར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་བར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང༌། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱིམ་བདག་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་
― DTG147_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཤིང་རྟ་འམ། ཤིང་རྟའི་ཁང་པ་དག་གི་རྨང་མ་བརྩིགས་པ་རྩིག་པ་དག་བརྩིག་པར་བྱ་ཞིང༌། རྩིག་པ་མ་བརྩིགས་པར་ཁོང་ཐོག་དང་ཤིང་སྦྲ་དག་བརྩིག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། ཤིང་རྟ་འམ་ཤིང་རྟའི་ཁང་པ་དག་གི་རྨང་མ་བརྩིགས་པར་རྩིག་པ་བརྩིགས་པ་དང༌། རྩིག་པ་མ་བརྩིགས་པར་ཁང་ཐོག་དང༌། ཤིང་སྦྲ་རྩིག་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང༌། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང༌། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ། གང་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ལམ་འཕགས་
― DTG147_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་འདི་ལྟ་སྟེ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཤིང་རྟ་འམ་ཤིང་རྟའི་ཁང་པ་དག་གིར་མང་བརྩིགས་ཏེ་རྩིག་པ་བརྩིག་པར་བྱའོ། །རྩིག་པ་བརྩིགས་ནས་ཁང་ཐོག་དང་ཤིང་སྦྲ་དག་བརྩིག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་འོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ། ཤིང་རྟའམ་ཤིང་རྟའི་ཁང་པ་དག་གི་རྨང་བརྩིགས་ཏེ། རྩིག་པ་བརྩིགས་པ་དང༌། རྩིག་པ་བརྩིགས་ནས་ཁོང་ཐོག་དང་ཤིང་སྦྲ་དག་བརྩིགས་པ་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དྲག་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སྤོང་བ་དང་རབ་ཏུ་སྤོང་བ་དང་མི་གཏོང་བར་བྱ་ཞིང༌། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་དྲིས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེའི་ཁྱད་པར་དྲིས་པ་དང༌། དགེ་སློང་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་བང་རིམ་རིམ་པ་བཞི་པའི་བང་རིམ་དང་པོ་ལ་མ་འཛེགས་པར་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་ནས་ཁང་ཐོག་གི་བར་དུ་འཛེག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། །དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ཞིག་བང་རིམ་རིམ་པ་བཞི་པོའི་རིམ་པ་དང་པོ་ལས་མ་འཛེགས་པར་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནས་ཁང་ཐོག་གི་བར་དུ་འཛེག་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྡུག་བསྔལ་
― DTG147_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་གང་གིས་འདི་སྐད་དུ་ངས་བང་རིམ་རིམ་པ་བཞི་པའི་ཐེམ་པ་དང་པོ་ལ་འཛེགས་ནས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནས། ཁང་ཐོག་གི་བར་དུ་འཛེག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ། གང་ཞིག་བང་རིམ་རིམ་པ་བཞི་པའི་ཐེམ་པ་དང་པོ་ལ་འཛེགས་ནས་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནས་ཁོང་ཐོག་གི་བར་དུ་འཛེག་པ་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་ཕར་རྟོགས་ནས། ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་གཞན་བཞིན་དུ་ཆོ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དཔེའི་ཁྱད་པར་དྲིས་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཐེམ་སྐས་རིམ་པ་བཞི་པ་ཅན་གྱི་སྐས་ཐེམ་དང་པོ་ལ་མ་འཛེགས་པར་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ལ་འཛེག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །ཐེམ་སྐས་རིམ་པ་བཞི་པ་ཅན་གྱི་སྐས་ཐེམ་དང་པོ་ལ་མ་འཛེགས་པར་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ལ་འཛེག་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་བང་རིམ་བཞི་པའི་ཐེམ་སྐས་ཐེམ་པ་དང་པོ་ལ་འཛེགས་ནས། གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའི་བར་དུ་འཛེག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ་བང་རིམ་བཞི་པའི་ཐེམ་སྐས་དང་པོ་ལ་འཛེག་ནས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའི་
― DTG147_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་དུ་འཛེག་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་མདོ་ལས་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་ནེ་མ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོ་དེ་ནི་བདག་གིས་མ་རྙེད་དོ། །གླེང་གཞི་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་སྒོའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པའི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །གང་འགའ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་ན་མེ་ནུར་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞིང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་དང་བཅས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་
― DTG147_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགའ་ཞིག་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གནས་བདུན་ལ་མཁས་པ་དང་འདབ་མ་བདུན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་གནས་བདུན་ལ་མཁས་ཤིང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དགེ་སློང་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་མྱུར་དུ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཐེ་ཚོམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་གནས་བདུན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་དགེ་སློང་གཟུགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་འགོག་པ་དང་གཟུགས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་འདིའོ། །གཟུགས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགའ་བ་ཀུན་འབྱུང་བས་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ།།
― DTG147_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་འགོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགའ་བ་འགགས་པས་གཟུགས་འགག་པ་སྟེ། གཟུགས་འགོག་པ་ནི་འདི་དང༌། གཟུགས་འགོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་གཟུགས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཞིང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་འོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་སྟེ། ཚོར་བ་ནི་འདིའོ། །
― DTG147_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོར་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་སྟེ། ཚོར་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བ་འགོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟར་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་པ་འགགས་པས་ཚོར་བ་འགག་པ་སྟེ། ཚོར་བ་འགོག་པ་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བ་འགོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུའོ། །ཚོར་བ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེད་དེ། ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་ཚོར་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། ཚོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཚོར་བ་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཞིང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་བ་དང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཚོར་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །ཚོར་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་
― DTG147_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ་འདུ་ཤེས་ནི་འདིའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་པ་ཀུན་འབྱུང་བས་འདུ་ཤེས་ཀུན་འབྱུང་བ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་པ་འགགས་པས་འདུ་ཤེས་འགག་སྟེ། འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ནི་འདིའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་འགོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་སྟེ། འདུ་ཤེས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདིའོ། །འདུ་ཤེས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདིའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདིའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འདུ་ཤེས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཤིང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །འདུ་
― DTG147_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་བའི་སེམས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་པ་རྣམས་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་པ་ཀུན་འབྱུང་བས་འདུ་བྱེད་ཀུན་འབྱུང་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་པ་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་པར་འགྲོ་པའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནས་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་
― DTG147_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཞིང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འགོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་འགགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འགོག་པ་ནི་འདིའོ།། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འགོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནས་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རོ་མྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་
― DTG147_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རོ་མྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཞིང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་གནས་བདུན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་སློང་དགོན་པ་འམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། ཁང་པ་སྟོང་པར་སོང་ནས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་གནས་བདུན་ལ་མཁས་པ་དང༌། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དགེ་སློང་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་མྱུར་དུ་ཟག་པ་ཟད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་གང་ཟག་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁམས་མང་པོ་པའི་མདོའི་རྣམ་པར་བཤད། པ་བསྟན་པ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ཟག་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་དང་ཕ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་སྲོག་དང་ཕྲལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེ་ན་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་འབྱིན་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་
― DTG147_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །གང་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ཟག་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསམས་བཞིན་དུ་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་སྲོག་དང་ཕྲལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བསམས་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་དང༌། བསླབ་པ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་སྟོན་པ་བསྟེན་པ་དང༌། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་ཡོན་གནས་སུ་བྱེད་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་འདི་དག་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ། བལྟ་བར་བྱ་བ་མཐོང་བའོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དག་གི་ངོར་ལྟ་ཞིང་ངོར་རྟོག་པ་དང༌། དགེ་མཚན་དང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་དག་པར་འཛིན་པ་དང༌། སྲིད་བ་བརྒྱད་པ་མངོན་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་གནས་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་གང་མདོ་ལས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་བདུན་ཞེས་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མའི་བདུན་པའི་མདོ་ལྔ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་བར་མའི་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་མདོ་ལས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་བ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་ཞེ་ན། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་བའི་དྲན་པ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་བ་སྟེ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་བ་ནས། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་
― DTG147_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབྱངས་དང་བཅས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པའི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲིས་པའི་མདོ་ལས་ཏེ། བཙུན་པ་དེ་ལ་བདག་འདི་སྙམ་དུ་ཀྱེ་མ་བདག་འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། མི་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་གང་ཡང་བདག་ཕྱུག་ཅིང་ནོར་མངལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང༌། རྫས་དང་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་མང་བ་དང༌། རང་དབང་བ་མང་བ་དང༌། ནོར་དང་འབྲུ་དང་གསེར་དང་ས་ལེ་སྦྲམ་དང་བང་བ་དང་མཛོད་ཀྱི་ཚོགས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང༌། བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་དང་ལས་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མང་པོ་དང༌། གྲོགས་པོ་དང་མཛའ་བོ་དང་ཉེ་དུ་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་ཞིང༌། དེར་ཡང་བདག་ཆེར་སྐྱེས་ཤིང་དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་སྦྱིན་བ་དག་བྱིན་བསོད་ནམས་དག་བྱས་ནས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཤིང་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས་དད་པས་ཡང་དག་པ་ཁོ་ནར་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། བཙུན་པ་བདག་རིགས་པར་གནས་ཤིང་གལ་ཏེ་ཀུན་ཤེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་འབྱུང་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་རིགས་བར་གནས་པར་གྱུར་ཅིག །གལ་ཏེ་ཀུན་ཤེས་པར་མ་གྱུར་ཅིང་བདག་ཐ་མར་རྣམ་པར་ཉམས་ན་ལྷ་གཟུགས་ཅན་ཡིད་ལས་བྱུང་བ། དབང་པོ་ཚང་ཞིང་མ་ཉམས་པ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་བ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་མཛེས་པ། རང་གི་འོད་ཅན་ནམ་མཁའ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ། དགའ་བ་ཟ་ཞིང་དགའ་བའི་ཟས་ཅན། ཚེ་རིང་ཞིང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་དེར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག །བདག་ནི་རིགས་ནས་གལ་ཏེ་ཀུན་ཤེས་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །ཀུན་ཤེས་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་མཐར། །བདག་ནི་རིགས་གནས་གལ་ཏེ་ཀུན་ཤེས་མ་གྱུར་ཅིང༌། བདག་ནི་ཐ་མར་ཉམས་ན་ལྟ་གང་འོག་མིན་ཞེས། །རྣམ་པར་གྲགས་པ་དེར་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཤོག །བཅོམ་ལྡན་བདག་ནི་རྒྱུན་ཞུགས་བདེ་གཤེགས་རྒྱུན་ཞུགས་ཏེ། །མ་ཐོབ་པར་གནས་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བདག་འདོད་
― DTG147_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །ལེགས་སོ་བརྒྱ་བྱིན་བག་ཡོད་པར་ནི་གནས་པར་གྱིས། །གང་གིས་རྒྱུན་ཞུགས་ངེས་པར་རང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །རྒྱུ་མཚན་གང་ལས་ཁྱད་པར་དང་པོ་རྒྱ་ཆེན་རྟོགས། །བཅོམ་ལྡན་ཉིད་ལས་གཞན་མིན་སྟོན་པ་གཞན་མིན་ཞེས། །གཞན་དང་མི་མཚུངས་ཁྱད་པར་བདག་གིས་མངོན་པར་ཤེས། །དྲང་སྲོང་དག་ནི་ལྷར་གྱུར་འདི་ན་འདུག་བཞིན་དུ། །སླར་ཡང་སྲོག་རྙེད་ལྟ་བུར་བློ་ལྡན་བདག་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འགོག་པ་ཐོབ་པ་ཕྱིར་མི་འོངས། །ལུས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེར་སྐྱའི་གཞི་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་སེར་སྐྱའི་ཡུལ་མི་ཤཱཀྱ་རབ་ཏུ་མང་པོ་རྣམས་འདུན་མ་འདུས་ཤིང་ཚོགས་ནས་འདུག་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་གཏམ་གཞན་བརྗོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་གླེང་ལགས་ཏེ། མིང་ཆེན་ད་ལྟར་འདི་ན་གང་གང་གིས་ན་ད་ལྟར་འདི་ན་ཤཱཀྱ་མདའ་ལག་འཆི་པའི་དུས་ན་མྱོས་པར་གྱུར་པ་འཐུངས་ཤིང་བསླབ་པ་དྲལ་བ། དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པ་ཐ་མར་འགྱུར་ཏེ། སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ལན་བདུན་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེས་མིང་ཆེན་ཁྱོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དོན་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་དྲིས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཟུང་ཤིག །དེ་ནས་ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་ཉེ་བར་སོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བདག་ཅག་སེར་སྐྱའི་གཞིའི་ཡུལ་མི་ཤཱཀྱ་རབ་ཏུ་མང་པོ་རྣམས་འདུན་མ་འདུས་ཤིང་ཚོགས་ཏེ་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གཏམ་གཞན་བརྗོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་གླེང་ལགས་ཏེ། མིང་ཆེན་ད་ལྟར་འདི་ན་གང་གང་གིས་ཐ་མར་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟ་འདི་ན་ཤཱཀྱ་མདའ་ལག་འཆི་བའི་དུས་ན་མྱོས་པར་འགྱུར་བ་འཐུངས་ཤིང་བསླབ་པ་དྲལ་བ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG147_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ལན་བདུན་ཉིད་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །བཙུན་པ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདག་དོགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འདྲིའོ། །མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ནི་སྟོན་པ་སྟེ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ནི་སྟོན་པ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞིང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། དྲང་པོའི་ལྟ་བ་ཅན་དང༌། ལྟ་བ་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་འདི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དྲང་པོ་ཅན་དང༌། ལྟ་བ་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་ལེགས་པར་ཞུགས་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞིང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དྲང་པོ་ཅན་དང༌། ལྟ་བ་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་ཆེན་འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་མྱུར་བ་དང༌། ཤེས་རབ་རྣོ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། སྐྱོ་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་གནས་ཤིང་འདིའི་ཤེས་རབ་ཟག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་སྟེ། མིང་ཆེན་འདི་ནི་འཕགས་བ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་བ་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོར་མི་འགྲོ་བ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་པར་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལུས་ཀྱིས་
― DTG147_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་གནས་ཤིང་འདིའི་ཤེས་རབ་ཟག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་སྟེ། མིང་ཆེན་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པའོ།། གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་གནས་ཤིང་འདིའི་ཤེས་རབ་ཟག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་སྟེ། མིང་ཆེན་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་སྟེ། མིང་ཆེན་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་བར་མདོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། གང་དུ་འཕོ་བ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་པོ་སྤངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་སྲབ་པ་སྟེ། མིང་ཆེན་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་
― DTG147_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བར་ཆད་གཅིག་པ་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང་ལྡན་ཞིང༌། མགྱོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། མྱུར་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། རྣོ་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། སྐྱོ་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་ཞིང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོར་མི་འགྲོ་བ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བ་སྟེ། གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བཟོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་པོ། །འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་ལྟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཆེན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་ཅིང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང་ཆོས་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཆུང་དུས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་བཟོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་པོ། །མིང་ཆེན་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་ཞིང༌། ཡི་དགས་སུ་མི་འགྲོ་བ། དུད་འགྲོར་མི་འགྲོ་བ། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བརྗོད་
― DTG147_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །མིང་ཆེན་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། ཤིང་སཱ་ལས་ངས་བཤད་པའི་དོན་འདི་ལྟ་བུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་པའོ། །འོན་ཀྱང་གནས་ངེས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བཟུང་སྟེ་བཤད་པར་བྱའོ། །མིང་ཆེན་སཱ་ལ་འདིས་ངས་བཤད་པའི་དོན་ནི་མི་ཤེས་པས་ང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངས་ཤཱཀྱ་མདའ་ལག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་ལུང་བསྟན་ཅེ་ན། མིང་ཆེན་ཤཱཀྱ་མདའ་ལག་འཚོ་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་མྱོས་པར་འགྱུར་བ་འཐུང་བ་སྤངས་ཤིང་བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། དེས་ན་ངས་འཆི་བའི་དུས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པ། མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་ལ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པ་ཞེས་ངས་ལུད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཤཱཀྱ་མིང་ཆེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་པོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྒྱད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྟེ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མིང་གཉིས་པ་ལ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མདོ་གང་ལས་འགོག་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའི་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གཞན་ཡང་ཉེ་བར་བསྡུས་སོ།། །།མདོ་ལས་སློབ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས། ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡོན་གནས་སུ་དུ་ཞིག་མཆིས། ཁྱིམ་བདག་གཉིས་ཏེ་
― DTG147_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའོ། །ཁྱིམ་བདག་དེ་ལ་སློབ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། མི་སློབ་པ་དགུའོ། །སློབ་པ་བཅོ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། དད་པས་མོས་པ་དང༌། མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང༌། རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། བར་ཆད་གཅིག་པ་ཅན་དང༌། བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་བཅས་བར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་བར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། གང་དུ་འཕོ་བ་སྟེ། འདི་ནི་སློབ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །མི་སློབ་པ་དགུ་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། གནས་པ་ལས་མི་སྐྱོ་བ་དང༌། རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་མི་སློབ་པའི་གང་ཟག་དགུ་ཞེས་བྱའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྦྱིན་པ་དང་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་འོས་སུ་གྱུར་པའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་དེ་བཞིན་དུ། །ཡིད་ཀྱི་དྲང་པོར་གྱུར་པ་ན། །གང་ལ་བྱིན་ན་འབྲས་ཆེ་བ། །མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བའི་ཞིང་བཟང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་
― DTG147_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་བར་གནས་ཤིང་སོ་སོར་ཐར་པས་བསྡམས་ན་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་ཞིང༌། བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་སློང་འདོད་པ་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་ཉེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ནི་ལྷག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་སློང་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། བདེ་བར་གཤེགས་པས་དེ་སྐད་གསུངས་ནས། སྟོན་པས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །སེམས་དང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི། །བསླབ་པ་གསུམ་པོ་ཕུན་ཚོགས་པའི། །དགེ་སློང་གང་དེར་སྤྱོད་པར་བྱེད། །སྟོབས་ལྡན་བརྟན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན། །ཉིན་མོ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་མཚན། །མཚན་མོ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིན། །སྔ་མ་ཇི་བཞིན་དེ་བཞིན་ཕྱིས། །ཕྱི་མ་ཇི་བཞིན་དེ་བཞིན་སྔར། །ཇི་ལྟར་འོག་ཏུ་དེ་ལྟར་སྟེང༌། །སྟེང་དུ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་འོག །རྟག་ཏུ་དབང་པོ་བསྡམས་ཤིང་སྤྱོད། །ཚད་མེད་པ་ཡི་ཏིང་འཛིན་གྱིས། །ཕྱོགས་ཀུན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བསློབ་ལམ་ཡང་དག་པའི། །དབང་པོ་སློབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡིས་སེམས་ནི་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །རྣམ་པར་ཤེས་ན་སྟོང་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བསྟན་པ་ལམ་རྗེས་འགྲོ། །འཇིག་རྟེན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད། །རྨོངས་པ་མེད་པར་རབ་གནས་ཤིང༌། །རིག་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་དང༌། །
― DTG147_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆི་བའི་འོག་ཏུ་སྲེད་ཟད་ཅིང༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མར་མེ་ཤི་བར་གྱུར་པ་ལྟར། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་ལས་ཞི་བྱེད་བསླབ་པ་ལ་སློབ་ཅིང་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་གྱི་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེས་ན་ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞི་བྱེད་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞི་བྱེད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་སློབ་པ་སློབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ། ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་པ་སློབ་པ་ཞེས་བརྗོད། ཞི་བྱེད་བསླབ་པ་ལ་སློབ་ཅིང་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པས་དེའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཽ་ཏ་མ་བསླབ་པ་གང་ལ་སློབ། དུས་དང་དུས་སུ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་བ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཞི་བྱེད་དེའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་ལ་སློབ་ཅིང་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཽ་ཏ་མ་གང་ཡང་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པར་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། དེའི་ཚེ་ན་བསླབ་པ་གང་ཞིག་ལ་སློབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཞི་བྱེད་གང་ཡང་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ། ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་མ་ལུས་པར་ཟད་པ་སོ་སོར་མྱོང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་ཟད་པ་དང༌། གཏི་མུག་ཟད་པ་སོ་སོར་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་འདོད་ཆགས་ཡང་དག་པར་ཟད་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་དང༌། གཏི་མུག་ཡང་དག་པར་ཟད་པས་གང་ཡང་སྡིག་བར་འགྱུར་བ་དེ་མི་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་དེ། ཞི་བྱེད་བསླབ་པ་ལ་སློབ་ཅིང༌།
― DTG147_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསླབ་པ་ལ་སློབ་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་སློབ་པའི་སློབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞི་བྱེད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞི་བྱེད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང༌། གཞན་ཡང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་མོད་ལས་འདིས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མའི་མདོ་དང་པོའི་མཐར་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དགེ་སྦྱོང་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན། ནད་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ཞི་བར་བྱས་པ་སྟེ་འདི་ལྟར་ན་དགེ་སྦྱོང་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནད་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིར་ཕྱོགས་བར་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བ་ཅན་ནད་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཁྲུས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནད་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་དག་པར་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་ཁྲུས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཁ་བསྐང་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དགེ་སྦྱོང་དང་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དག་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་བཤད་པར་བྱའོ། །དགེ་སྦྱོང་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནས། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
― DTG147_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་བར་དུའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་ཤིང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་སྲབ་མོར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་གཏན་སྤངས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་གཏན་སྤངས་པ་དང༌། གཏི་མུག་གཏན་སྤངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་དགེ་སྦྱོང་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དག་གི་འབྲས་བུ་དག་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཚངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མདོའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་བཤད་པ་ལས་ཏེ། དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། གྲོགས་པོ་ངག་གང་ཡང་བདག་ཅག་ཆོས་བཟང་ལྷའི་འདུན་ས་ན་འདུས་ཤིང་ཚོགས་ཏེ་འདུག་པ་དེ་དག་ཚངས་པ་ལ་ལན་གསུམ་དུ་འདུད་པ་བྱས་ཏེ། བདག་ཅག་ཚངས་པ་ལ་ལན་གསུམ་དུ་འདུད་པ་བྱས་པ་དེ་སྡུན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཚངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཞི་བ་དང་བསིལ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ལ་དེ་སྐྱེས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཝཱ་རཱཎ་སཱི་ན་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་
― DTG147_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགས་ཀྱི་ནགས་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་ངག་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་དགེ་སློང་དག་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང། རིག་པ་དང༌། བློ་སྐྱེས་སོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང། རིག་པ་དང༌། བློ་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང༌། བློ་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བློ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བློ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བློ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཤེས་སོ་ཞེས་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང༌། བློ་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་སོ་ཞེས་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང༌། བློ་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་
― DTG147_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བློ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་མངོན་པར་ཤེས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང༌། བློ་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ངལ་ཅི་སྲིད་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་བ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ལ་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་པ་དང་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་མ་བསྐོར་བར་མིག་མ་སྐྱེས་ཤིང༌། ཤེས་པ་དང༌། རིག་པ་དང༌། བློ་མ་སྐྱེས་ལ། དེ་སྲིད་དུ་ལྟ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མི་ལས་མ་གྲོལ་ཞིང་ལྡན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མ་བྲལ་བར་ལན་མང་དུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ་ཞེས་ངས་མངོན་པར་མཁྱེན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ང་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ལ་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བ་ན་མིག་སྐྱེས་ཤིང་ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་བློ་སྐྱེས་ཏེ་དེ་ནས་བདག་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མི་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་མི་ལྡན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་མི་ལྡན་པ་དང༌། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བྲལ་ཞིང་ལན་མང་དུ་གནས་སོ། །དེ་ནས་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ངས་མངོན་པར་མཁྱེན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་ཀཽ་ཎྜིནྱ་དང་ལྷ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དག་ལ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྟུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀཽ་ཎྜིནྱ་ལ་བོས་ཏོ། ཀཽ་ཎྜིནྱ་ཆོས་ཀུན་ཤེས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཚལ་ལགས་སོ། །ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ཆོས་ཀུན་ཤེས་སམ། བདེ་བར་གཤེགས་
― DTG147_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འཚལ་ལགས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀཽ་ཎྜི་ནྱས་ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ཤེས་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ཞེས་བཏགས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀཽ་ཎྜི་ནྱས་ཆོས་ཀུན་ཤེས་སོ་ཞེས་ས་བླ་བའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་སྒྲ་བརྗོད་ཅིང་དབྱངས་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དེ། གྲོགས་པོ་དག་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་མ་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་བསྐོར་རོ་ཞེས་དབྱངས་སྒྲོགས་སོ། །ས་བླ་པའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ལས་བར་སྣང་ལ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང་ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་སྒྲ་གྲགས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སྒྲ་བརྗོད་ཅིང་དབྱངས་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དེ། གྲོགས་པོ་དག་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྐོར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བཏགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་གནས་བདུན་ལ་མཁས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉིས་བསྟན་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་ལས་བྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པར་གཉིས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ལ། མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར། །རེ་དྲུག་འདུས་ཏེ་བྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །གནས་བདུན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་གནས་འདི་ཉིད་དུ་ཤིང་འདབ་མ་བདུན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་ཟིན་པས་ཡང་མི་འཆད་དོ། །ལུང་ཡང་བར་མདོར་ཡོངས་སུ་
― DTG147_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ན་གོང་དུ་འཕོ་བའི་བར་གང་ཟག་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅུ་ཚན་བཅུ་པའི་ལས་རྒྱལ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་ལས་ཏེ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །གང་ཟག་ནི་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་ལན་བདུན་པ་དང༌། བར་ཆད་གཅིག་པ་ཅན་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། གང་དུ་འཕོ་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་སྟེ། གང་ཟག་བཅུ་པོ་འདི་དག་ལས་གང་ཟག་ལྔ་ནི་འདིར་རྩོམ་ཞིང་འདིར་མཐར་འབྱིན་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཟག་ལྔ་ནི་འདིར་རྩོམ་ཞིང་དེར་མཐར་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་ལས་འདིར་རྩོམ་ཞིང་འདིར་མཐར་འབྱིན་པ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ནས། དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཟག་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་འདིར་རྩོམ་ཞིང་འདིར་མཐར་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་ལས་འདིར་རྩོམ་ཞིང་དེར་མཐར་འབྱིན་པ་གང་ཞེ་ན། བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནས་གོང་དུ་འཕོ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཟག་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་འདིར་རྩོམ་ཞིང་དེར་མཐར་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་དྲུག་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་བ་དང༌། རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་སྲིད་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དད་པ་ཡོད་པ་དེ་
― DTG147_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིད་དུ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དད་པ་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་མ་དད་པས་སེམས་གཏུགས་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །ཤེས་རབ་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་གཏུགས་པ་ན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དགེ་སློང་དག་དང་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤངས་པ་ན་དེ་ཉིད་འདིའི་དགེ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤོངས་པ་དེ་ཉིད་འདིའི་དགེ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་གང་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤངས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་པ་ལ་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ནི་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲ་ཞིང༌། དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ལ་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་ལ་བག་ཡོང་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ཞེ་ན། གང་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་སློང་ལ་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་བག་མེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་
― DTG147_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟིགས་ནས་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ། །དགེ་སློང་ཇི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་སློང་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ང་སྨྲ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་དགེ་སློང་སློབ་པ་ཡང་དག་པར་ཐོབ་ཅིང༌། ཕྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ལན་མང་དུ་གནས་པ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་སློང་ལ་བག་ཡོད་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ང་སྨྲ་སྟེ། །ད་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཉེ་བར་བསྟེན་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བ་དང༌། རིམ་གྲོར་བྱེད་པས་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ཟག་པ་ཟད་ཅིང་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་འདོད་པ་སྡུག་པ་དགའ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་འདོད་པ་སྡུད་པར་བྱེད་པ། དགའ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་མཐོང་ནས་མངོན་པར་མི་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་མི་བརྗོད་ལ་མི་ཞེན་ཅིང་ལྷག་པར་མི་ཞེན་ཅིང་གནས་ཏེ། དེ་དེ་ལ་མི་དགའ་མངོན་པར་མི་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་མི་བརྗོད་ལ་མི་ཞེན་ཅིང་ལྷག་པར་མི་ཞེན་ཅིང་གནས་པ་ན་མ་ཞུམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་འགྱུར་ཞིང་ལུས་ལས་སུ་རུང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། མ་རྨོངས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྩེ་གཅིག་པར་འགྱུར་ལ། དག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་ཚད་མེད་པ་ལེགས་པར་བསྒོམ་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ན་འདིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་པོ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་སྤངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འདོད་པ་སྡུག་པ་དགའ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་འདོད་པ་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དགའ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་
― DTG147_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཤེས་ནས་མངོན་པར་མི་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་མི་བརྗོད་ལ་མི་ཞེན་ཅིང་ལྷག་པར་མི་ཞེན་ཅིང་གནས་ཏེ། དེ་དེ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་མི་བརྗོད་ལ་མི་ཞེན་ཅིང་ལྷག་པར་མི་ཞེན་པར་གནས་པ་ན་མ་ཞུམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་འགྱུར་ཞིང་ལུས་ལས་སུ་རུང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང། མ་རྨོངས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞང་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྩེ་གཅིག་པར་འགྱུར་ལ། དགའ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་ཚད་མེད་པ་ལེགས་པར་བསྒོམ་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་འདིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ང་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བོས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ང་སྨྲའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་སྐད་གསུངས། ཀུན་དགའ་བོ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ང་སྨྲའོ། །མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པ་དང། མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལྷག་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞི་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་རྟོགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་ང་སྨྲའོ། །གང་ཡང་འདིས་གཅིག་པུ་དབེན་པར་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་བག་ཡོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གནས་ཏེ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་གཡོ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ནི་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ང་མི་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། གང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བྱུང་བ་དག་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཏེ་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅོམ་
― DTG147_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་རི་བོ་ཆ་ཅན་གྱི་ངོས་ཤིང་འདབ་མ་བདུན་པ་ཅན་གྱི་ཕུག་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་རྡོ་ནག་པོ་ཅན་གྱི་རི་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་གཅིག་པུ་དབེན་པས་བདག་ལ་ཕན་པའི་བག་ཡོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གནས་པ་ན་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེ་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ། ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་ལན་དྲུག་ཏུ་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེ་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གཅིག་པུ་དབེན་པས་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གནས་པ་ན་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །བདག་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ། ལན་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་དྲུག་ཏུ་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང་བདག་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ། གང་བདག་གིས་ལན་བདུན་པ་ལ་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མཚོན་ཆ་དག་འཆང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་རི་བོ་ཆ་ཅན་གྱི་ངོས་ཤིང་འདབ་མ་བདུན་པ་ཅན་གྱི་ཕུགས་ན་གནས་ལ། དེའི་ཉན་ཐོས་དགེ་སློང་གནག་ཚོགས་ཅན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་རྡོ་ནག་པོ་ཅན་གྱི་རི་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །དེ་གཅིག་པུ་དབེན་པས་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གནས་པ་ན་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ། ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་དྲུག་ཏུ་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེ་དེ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། དེ་
― DTG147_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་སྙམ་དུ་བདག་གཅིག་བུ་དབེན་པས་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གནས་བ་ན་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །བདག་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ། ལན་གཉིས་དང་ལན་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་དྲུག་ཏུ་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་བདག་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ་གང་བདག་གིས་ལན་བདུན་པ་ལ་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མཚོན་ཆ་དག་འཆང་བར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་གནག་ཚོགས་ཅན་དེ་མཚོན་ཆ་འཆང་ཞིང་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་ངའི་ཡུལ་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གང་ཡང་བདག་སོང་སྟེ་སྟོན་བ་ལ་སྨྲ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་བཻ་ཌཱུཪྻའི་དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མངས་ཞིག་མཆན་ཁུང་དུ་ཐོགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ། བཻ་ཌཱུཪྻའི་དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་མངས་བརྡུངས་ཤིང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། དབའ་ཆེན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་པ། །མཐུ་ཆེན་དབང་དང་གཟི་བརྗིད་འབར། །ཁོན་དང་འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་འདས། །སྤྱན་ལྡན་ཁྱོད་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །དཔའ་ཆེན་འཆི་བ་ཟིལ་གནོན་པ། །ཉན་ཐོས་འཆི་བར་འདོད་པ་དག །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་མཁྱེན་ནས་ནི།། དེ་དག་བཟློག་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་ནམ་ཞིག་ཉན་ཐོས་དག །བསྟན་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །སློབ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ན། །མི་མཆོག་དུས་ནི་བྱེད་པར་འགྱུར། །བདུད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་དང༌། །སྟོན་པས་མ་གྲོལ་བདུད་ལས་གསུངས། །བག་མེད་ལྡན་པའི་སྡིག་ཅན་ཁྱོད། །རང་གི་དོན་ཕྱིར་འོངས་པ་སྟེ། །བརྟན་ཞིང་བརྟན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཤིང༌། །བསམ་གཏན་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ལ། །ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་རྗེས་སྦྱོར་བ། །འཚོ་བ་དག་ལ་ལྟོས་པ་མེད། །སྲིད་པ་འཇིགས་བཅས་ཤེས་ནས་ནི། །སྲིད་པ་ཟད་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར།།
― DTG147_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་གྲོལ་བ་ལས་རྒྱལ་ནས་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་མྱ་ངན་རབ་གདུང་བས། །འཕྱེན་ན་ཕྱི་མར་ལྟུང་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་དེ་ཡིད་མི་བདེ་བས། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་མི་སྣང་གྱུར། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་རྡོ་ནག་བོ་ཅན་གྱི་རི་ལ་མཚོན་ཆ་འཆང་ཞིང་དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། འཆི་བའི་དུས་ན་དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་དང་ཞིང༌། བཞིན་གྱི་མདོག་ཡོངས་སུ་དག་ནས། པགས་པའི་མདོག་ཀུན་དུ་དཀར་པོར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་པོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་བདག་ཅག་གང་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་གནག་ཚོགས་ཅན་མཚོན་གྱིས་བཏབ་པ་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་རྡོ་ནག་པོ་ཅན་གྱི་རི་གང་ན་བ་དེར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་དྲང་སྲོང་གི་རི་བོའི་ངོས་རྡོ་ནག་པོ་ཅན་གྱི་རི་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་གཤེགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་ལུས་ཕུང་པོས་རྣམ་པར་དབེན་པ་ས་ལ་ལྷུང་སྟེ་འདུག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་ལུས་ཕུང་པོས་རྣམ་པར་དབེན་བ་ས་ལ་ལྷུང་སྟེ་འདུག་པ་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་གིས་རིགས་ཀྱི་བུ་གནག་ཚོགས་ཅན་ཕུང་པོས་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ལུས་ས་ལ་བསྐྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དག་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་གིས་རིགས་ཀྱི་བུ་གནག་ཚོགས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་དུ་བ་འཐུལ་ཞིང་རབ་རིབ་དང་མུན་པ་ལྟ་བུར་ཤར་ཕྱོགས་དང༌། ལྷོ་དང༌། ནུབ་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཁྱབ་ཅིང་འཕྲོས་པ་དག་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་གནག་ཚོགས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་འཚལ་བའོ། །དགེ་སློང་དག་རིགས་ཀྱི་བུ་གནག་ཚོགས་ཅན་མཚོན་ཆས་བཏབ་སྟེ་འཆི་བའི་ཚེ་དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་དང་ཞིང་བཞིན་གྱི་མདོག་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལས་པགས་པའི་མདོག་ཀུན་དུ་དཀར་པོར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་མེད་
― DTG147_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནག་ཚོགས་ཅན་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྟེང་དང་འོག་དང་ལོགས་དང་ནི། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་འཚམས་རྣམས་སུ་ཡང༌། །གནག་ཚོགས་གང་དུ་སོང་བ་ངག །བདག་གིས་བཙལ་ཀྱང་མ་རྙེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཕྱིར་བརྟན་རྣམས་ཅུང་ཟད་ཙམ། །འདོད་པ་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་པ། །སྲེད་བ་རྩད་ནས་བཏོན་ནས་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་སྡིག་ཅན་ཡིད་མི་བདེ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡིད་ལ་གཅགས་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅུ་ལས་འཕྲོས་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་དྲུག་གི་ཆོགས་ཀྱི་བཅུ་ལས་འཕྲོས་པའི་མདོ་དང་པོ་ལས་འདི་སྐད་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་མང་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བག་ཡོད་པའོ། །བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། ལུས་སུ་གཏོགས་པཱ་དྲན་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རིག་པའོ། །སྤང་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བའོ། །ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་བར་དགའ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དུས་དང་སྦྱོར་བ་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །མི་འགྱུར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད། དབེན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བ་ལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་
― DTG147_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ནི་གང་ལས་འདི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང་འདིས་འདོད་པ་རྣམས་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང་འདིས་འདོད་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་མཐོང་བ་ན་འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་བར་བྱིང་བ་དང༌། འདོད་པར་ངེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། དེ་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཤིང་མི་གནས་ཏེ། སྤྱོད་ལམ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དེ་ལྟར་རྒྱུ་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་ན་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་ཟག་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་འདི་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་
― DTG147_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞིང་འདིས་འདོད་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ཤིང་འདོད་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པ་ལ་བྱིང་བ་དང༌། འདོད་པར་ངེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། དེ་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཤིང་མི་གནས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཐག་མི་རིང་བ་ན་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་དུ་བ་དང་མེ་ལྕེ་དང་བྲལ་བའི་སོལ་བའི་ཕུང་པོས་གང་བར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་བ། ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ། རང་དབང་ཐོབ་པ། བདེ་བ་འདོད་པ། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ། གསོན་པར་འདོད་པ། འཆི་བར་མི་འདོད་པ། འཆི་བ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་འགའ་ཞིག་འོངས་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། དུ་བ་དང་མེ་ལྕེ་དང་བྲལ་བའི་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་འདིའི་ནང་དུ་བདག་ལྟུང་བར་གྱུར་ན། གཞི་དེ་ལས་འཆི་བ་འམ་འཆི་བ་ལ་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། དེ་དེ་ལས་ཐག་རིང་དུ་བྱེད་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། སྨོན་པ་དག་ཐག་རིང་དུ་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདོད་ཕ་རྣམས་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞིང་འདིས་འདོད་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ན་འདོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ཤིང་འདོད་བ་རྣམས་མཐོང་བ་ན། འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པར་བྱིང་བ་དང༌། འདོད་པར་ངེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། དེ་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཤིང་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་
― DTG147_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལ་སེམས་ཟག་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིས་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཐག་མི་རིང་བ་ཞིག་ན་ཚེར་མ་མང་པོས་གང་བར་གྱུར་ལ། སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་གི་ཕྱིར་དེར་ཞུགས་པ་དང༌། མདུན་ན་ཡང་ཚེར་མ། རྒྱབ་ན་ཡང་ཚེར་མ། ལོགས་དང༌། སྟེང་དང༌། འོག་དང༌། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཚེར་མས་གང་བར་གྱུར་ན་དེ་དེ་ན་དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་འོང་བ་དང། རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་སྐུམ་བ་དང་རྐྱོང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཚེར་མ་ཟུག་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་དག་ན་བརྟེན་ཅིང་ཉེ་བར་གནས་པ། སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ན་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་བར་བསྲུངས་པ་དང༌། དབང་པོས་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་དེ་ན་དྲན་བཞིན་དུ་འོང་བ་དང༌། དྲན་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དྲན་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བས་དྲན་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་དང༌། དྲན་བཞིན་དུ་སྐུམ་པ་དང༌། དྲན་བཞིན་དུ་རྐྱོང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཚེར་མ་མ་ཟུག་ཅིག་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་ཚེར་མ་ཞེས་གང་ལ་བརྗོད་ཅེ་ན། གང་འཇིག་རྟེན་ན་དགའ་བའི་རང་བཞིན་དང་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་ཚེར་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགའ་བའི་རང་བཞིན་དང༌། ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་ཚེར་མ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་མིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་འདོད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། འདོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་དང༌། དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྣ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སྒྲ་དང༌། རྣས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་འདྲི་
― DTG147_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ལྕེས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རོ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རེག་བྱ་འདོད་པ་དང༌། སྡུག་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། འདོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་དང༌། དགའ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་དགའ་བའི་རང་བཞིན་དང་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་ཚེར་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་ཟག་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལྟར་གནས་པ་དེ་ལ་བརྒྱ་ལ་རེས་འགའ་ཞིག་དྲན་པ་ཉམས་པ་ལས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདོད་ཆགས་ཉེ་བར་སྡུད་པ་འམ། ཞེ་སྡང་ཉེ་བར་སྡུད་པ་འམ། གཏི་མུག་ཉེ་བར་སྡུད་པ་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པ་ཆུང་དུ་བྱུང་ཡང་དེ་ཡང་དེ་མྱུར་དུ་ཟད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་གྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུ་འམ། ལྕགས་ཀྱི་ཚ་ཚ་འབར་ཞིང་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་དག་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་ཆུའི་ཐིགས་པ་ཆུང་ངུ་གཉིས་གསུམ་གཏོར་ན། དགེ་སློང་དག་ཆུའི་ཐིགས་པ་ཆུང་ངུ་ལྟུང་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཉམས་བ་ཆུང་ངུ་བྱུང་ཡང་དེ་ཡང་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་གཏུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལྟར་གནས་པ་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་རྣམས་འོངས་ཏེ། སྐྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ཁྱེད་ཅིའི་ཕྱིར་མགོ་བྲེགས་ཤིང་ལག་ན་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་རྣམས་སུ་རྒྱུ་ཞིང་གོས་ངུར་སྨིག་གྲང་མོ་འདིས་ལུས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་བྱེད། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སྤྱོད་བཞིན་དུ་འདུག་ལ་སྦྱིན་བ་དག་བྱིན།
― DTG147_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསོད་ནམས་དག་གྱིས་ཤིག་ཅེས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་བོས་པ་ན་དེ་བསླབ་པ་གཏོང་ཞིང་ཉམས་པར་བྱེད་དམ། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་པ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང༌། འདིས་འདོད་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་མཐོང་བ་ན། འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང། འདོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པར་བྱིང་བ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ངེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། དེ་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཤིང་མི་གནས་པ་སྟེ། སྤྱོད་ལམ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ལ། འདི་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ན། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང་གནས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་ཟག་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དག་རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བོས་པ་ན་བསླབ་པ་སོ་སོར་བཏང་ཞིང་ཉམས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་སེམས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དབེན་པ་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། དབེན་བ་ལ་བབ་པ། དབེན་པ་ལ་འབབ་པ། ཐར་པ་ལ་གཞོལ་བ། ཐར་པ་ལ་བབ་པ། ཐར་པ་ལ་འབབ་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བབ་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབབ་པ། ཞི་བ། ཐག་བསྲིངས་པ། ཐར་པ། ཟག་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཞི་བར་གྱུར་པ། བསིལ་བར་གྱུར་པ། ཚངས་པར་གྱུར་པ་དེ་
― DTG147_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་བོས་པ་ན་བསླབ་པ་སོ་སོར་བཏང་ནས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་རྣམས་དུས་ཕྱིས་ཕོངས་ཤིང་དུབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་ཆུ་ཡུན་རིང་པོར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གཞོལ་བ། ཤར་དུ་བབ་པ། ཤར་དུ་འབབ་པར་གྱུར་བ་ལ། དེ་ནས་ལག་ཏུ་འཇོར་དང་བསྩེལ་པོ་ཐོགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོ་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་ཆུ་ཡུན་རིང་པོ་ཤར་དུ་གཞོལ་བ། ཤར་དུ་བབ་པ། ཤར་དུ་འབབ་པ་འདི་བདག་ཅག་གིས་ནུབ་ཏུ་གཞོལ་ཞིང་ནུབ་ཏུ་བབ་པ་དང༌། ནུབ་ཏུ་འབབ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དགེ་སློང་དག་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་ཆུ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཤར་དུ་གཞོལ་བ། ཤར་དུ་བབ་པ། ཤར་དུ་འབབ་པར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོ་དེ་དག་གིས་ནུབ་ཏུ་གཞོལ་བ་དང༌། ནུབ་ཏུ་བབ་པ་དང༌། ནུབ་ཏུ་འབབ་པར་བྱ་བར་ནུས་སམ། བཙུན་པ་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཙུན་པ་འདི་ལྟར་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་ཆུ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཤར་དུ་གཞོལ་བ། ཤར་དུ་བབ་པ། ཤར་དུ་འབབ་པ་འདི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོ་དེ་དག་གིས་ནུབ་ཏུ་གཞོལ་བ་དང༌། ནུབ་ཏུ་བབ་པ་དང༌། ནུབ་ཏུ་འབབ་པར་བྱ་བ་སླ་བ་མ་ལགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོ་དེ་དག་ཕོངས་ཤིང་དུ་བ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་སེམས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དབེན་པ་ལ་གཞོལ་བ། དབེན་པ་ལ་བབ་པ། དབེན་པ་འབབ་པ། ཐར་པ་ལ་གཞོལ་བ། ཐར་པ་ལ་བབ་པ། ཐར་བ་ལ་འབབ་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བབ་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབབ་པ། ཞི་བ། ཐག་བསྲིངས་པ། ཐར་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཟག་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཞི་ཞིང་བསིལ་བར་གྱུར་བ་ཚངས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བོས་པ་ན། བསླབ་པ་བཏང་ནས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་རྒྱལ་པོ་འམ་གཉེན་དེ་དག་ཕོངས་ཤིང་
― DTG147_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་གཞན་ལས། དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་སྟོབས་ཡིན་པར་ཡང་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་དགེ་སླང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་སྟོབས་དུ་ཞིག་མཆིས། ཤཱ་རིའི་བུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་དེའི་སེམས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དབེན་པ་ལ་གཞོལ་བ། དབེན་པ་ལ་བབ་པ། དབེན་པ་ལ་འབབ་པ་ཡིན། ཐར་པ་ལ་གཞོལ་བ། ཐར་པ་ལ་བབ་པ། ཐར་པ་ལ་འབབ་པ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བབ་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་རྣམས་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། འདིས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ཤིང་འདོད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ནས། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ངེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། དེ་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཏེ་མི་གནས་པ་ཡིན། འདིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་ཡིན། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་ཡིན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང༌། དབང་པོ་ལྔ་དང༌། སྟོབས་ལྔ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྒོམས་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་ལས་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནས་གོ་རིམས་ལས་བཟློག་སྟེ་བརྩིས་པའི་ལྔ་
― DTG147_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་གོ་རིམས་ལས་བཟློག་སྟེ་བགྲངས་པའི་གསུམ་པ་ལས་འབྱུང་བ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལ་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དང༌། རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དང༌། བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་གང་ཟག་དང༌། བརྒལ་ཞིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གང་ཟག་གོ །རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་འདོད་པ་ལ་བརྟེན་ཞིང་སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་འདོད་པ་ལ་བརྟེན་ཀྱང་སྡིག་པའི་ལས་མི་བྱེད་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་འགའ་ཞིག་འདི་ན་དགོན་པ་འམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། ཁང་པ་སྟོང་བར་སོང་ནས་འབད་པ་དང༌། སྤངས་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། ལན་མང་དུ་བྱས་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་ཤིང་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་བ་ལ་རེག་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་མི་འོང་བ་འདི་ནི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱའོ། །བརྒལ་ཞིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གང་ཟག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་གང་ཟག་དགོན་པ་འམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། ཁང་པ་སྟོང་པར་སོང་ནས་འབད་པ་དང༌། སྤངས་པ་དང༌། ལན་མང་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱས་པའི་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཟག་པ་ཟད་ཅིང་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །བྱེད་པ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་
― DTG147_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་སོ་ཞེས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་བ་ལ་རེག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ནི་འགྲོ་ཞིང་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱའོ། །སྟོན་པས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདོད་ཁམས་འདི་ན་གང་དག་འགའ་ཞིག་ནི། །འདོད་པས་གཡེངས་ཤིང་འདོད་ལ་ཆགས་མ་བྲལ། །སྲིད་པར་བྱ་ཞིང་ཡང་ཡང་སྐྱེ་བ་དང༌། །དགའ་བར་འགྱུར་བ་རྒྱུན་ཕྱོགས་འགྲོ་བ་ཡིན། །དེ་ཉིད་འདོད་དང་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པ་ནི། །རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་བརྗོད། །འདི་ན་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་ལྔ་སྤངས་ཏེ། །མི་འཕྲོགས་ཆོས་ལྡན་སློབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་དབང་པོ་མཉམ་གཞག་པ། །ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཆོག་དང་མཆོག་མིན་མཉམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །མེད་དང་མི་སྣང་སྐྱོན་བཅས་རིག་གྱུར་ཅིང༌། །ཐམས་ཅད་ཀུན་ལས་དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ། །འཇིག་རྟེན་མཐར་བྱས་ཕ་རོལ་འགྲོ་ཞེས་བརྗོད། །དེ་ཕྱིར་དགེ་སློང་དྲན་པ་ལེགས་བཞག་སྟེ། །འདོད་དང་སྡུག་བསྔལ་བསྟེན་པ་སྤོང་བར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ལམ་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ལམ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་སླ་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་སླ་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་ཁ་ཅིག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་འཛེམ་ཞིང་གནོད་ལ། རིང་དུ་བྱེད་ཅིང་སྨོད་པར་བྱེད་དེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་འཛེམ་ཞིང་གནོད་ལ། རིང་དུ་བྱེད་ཅིང་སྨོད་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གཞོན་ནུ་ལེགས་པར་ཁྲུས་བྱས་ཤིང་ལེགས་པར་བྱུགས་ཤིང་བསྐུས་པ་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བཅོས་ཤིང་གོས་དཀར་པོ་གོན་པ་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་རོ་འམ། ཁྱིམ་བྱའི་རོ་འམ། མིའི་རོའི་ཁ་འམ།
― DTG147_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མགོ་བོ་ལ་རེག་ན་ཤིན་ཏུ་འཛེམ་ཞིང་གནོད་ལ་ཐག་རིང་དུ་བྱེད་ཅིང་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་འཛེམ་ཞིང་གནོད་པ་དང༌། རིང་དུ་བྱེད་ཅིང་སྨོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་ཤིང་སྙོན་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁུར་ལྕི་བས་མནན་ནོ་སྙམ་ཞིང༌། ད་ལྟར་བདག་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་རིག་ནས། དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་འཛེམ་ཞིང་སྨོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མི་མཐུན་ཏེ་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་འཛེམ་ཞིང་གནས་པ་དང༌། སྨོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་འདི་ནི་དེའི་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་པོ་ལྔ་བུལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ལ། ཆུང་ངུ་དང་བུལ་བར་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་དབང་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་བུལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིང་ཆུང་ངུ་དང་བུལ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཆེས་བུལ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་ཁ་ཅིག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་འཛེམ་ཞིང་གནོད་ལ་རིང་དུ་བྱེད་ཅིང་སྨོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པར་བྱས་པ་དང༌། ཁུར་ལྕི་བས་མནན་པ་དང༌། བདག་ད་ལྟར་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བྱས་སོ་སྙམ་དུ་རི་གནས། དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་འཛེམ་ཞིང་སྨོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་ཏེ། དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་འཛེམ་ཞིང་སྨོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་འདི་ནི་དེའི་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་པོ་ལྔ་རྣོན་པོར་གྱུར་ཅིང་མགྱོགས་པར་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་དབང་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་རྣོན་པོར་གྱུར་ཅིང་མྱུར་དུ་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཆེས་མྱུར་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་སླ་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་
― DTG147_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སློང་འདོད་པ་ལས་དབེན་པ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་དེའི་ཚེ་ན་རང་ལ་གནོད་པར་བྱ་བར་མི་སེམས། གཞན་ལ་གནོད་པ་དང༌། གཉི་ག་ལ་གནོད་པར་བྱ་བར་མི་སེམས་ཀྱི། བདག་ལ་ཕན་པར་སེམས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་འདི་ནི་འདིར་སླ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་བུལ་བར་གྱུར་ཅིང་ཆུང་ངུ་དང་བུལ་བར་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་དབང་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་བུལ་བར་གྱུར་ཅིང་ཆུང་ངུ་དང་བུལ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཆེས་བུལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་སླ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་སླ་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་འདོད་པ་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཞིང་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟར་སླ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་རྣོན་པོར་གྱུར་ཅིང་མྱུར་དུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་དབང་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་མྱུར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་བའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཆེས་མྱུར་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་སླ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང༌། ལུས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གླེང་
― DTG147_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ནི་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་ཅིང་འབད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་བ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་ཅིང་འབད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་ཅིང་འབད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་བརྗེད་ཅིང་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང༌། ཡོངས་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་ཅིང་འབད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དབང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དད་པའི་དབང་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །སྟོབས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དད་པའི་སྟོབས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། དྲན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་བདུན་ཏེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན།
― DTG147_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་བའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ངས་ཁྱེད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ངས་ཁྱེད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་བཤད། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མང་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མང་པོར་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང༌། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། རྩིག་པ་ལ་མི་ཐོགས་པ་དང༌། རྡོ་བ་དང༌། ར་བ་ལ་ལུས་ཀྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ས་ལ་ཡང་བྱིའུ་ཟུལ་དུ་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ལ་ཡང་མི་འབྱིང་བར་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཤིང་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་བྱ་བཞིན་ནོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བ་འདི་དག་ལ་ལག་པས་ནམ་ཞིང་ཉུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆ་གས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དག་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
― DTG147_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ངས་ཁྱེད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་བཤད་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལུང་བར་མའི་གོང་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་དུལ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་འདོན་ཏེ། གང་ཡང་གནས་འདི་ནི་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེ་དག་དུས་ཕྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ཚུར་ཤོག་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་མ་ཞེན་ཅིང་རྣམ་པར་དབེན་པ་དང༌། དགོན་པ་འམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། ཁང་པ་སྟོང་བར་སོང་ལ། ཁྱོད་དགོན་པའམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། ཁོང་པ་སྟོང་པར་འདུག་སྟེ། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་ལུས་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་དྲན་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་གཞག་པར་གྱིས་ཤིག །ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་སྤངས་ཤིང་འབྲལ་བར་གྱིས་ཤིག །བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ལན་མང་དུ་མི་གནས་པ་དང༌། བརྣབ་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱིས་ཤིག །གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང༌། སོམ་ཉི་སྤོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ལས་སེམས་དག་པར་གྱིས་ཤིག །སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ། ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་པ་གེགས་ཀྱི་ཕྱོགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་པ་སྤངས་ཤིང༌། བརྟུན་
― DTG147_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཤེས་བཞིན་ཅན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསལ་ཏེ། ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང༌། བརྟུན་པ་ཤེས་བཞིན་ཅན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ཏེ། ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་དང༌། ནང་གི་ཚོར་བ་དང༌། ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང༌། ནང་གི་སེམས་དང༌། ཕྱིའི་སེམས་དང༌། ནང་དང་ཕྱིའི་སེམས་དང༌། བརྟུན་པ་ཤེས་བཞིན་ཅན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ནང་གི་ཆོས་དང། ཕྱིའི་ཆོས་དང༌། ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དེའི་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མངོན་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རིམས་ནད་དང༌། ངལ་བ་དང་འབད་པ་རྣམས་སོ་སོར་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་སྲུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་གླང་པོ་མ་དུལ་བ་འདུལ་མཁན་གྱིས་ཤིང་སྡོང་པོ་ཆེན་པོ་རྩ་བ་ས་ལ་བསྣུབས་ཏེ། དགོན་པའི་གླང་པོ་ཆེ་དགོན་པའི་རང་བཞིན་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགོན་པ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགོན་པའི་ནད་དང་ངལ་བ་དང་འཁྲུག་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གྲོང་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་མི་ལ་དགའ་བའི་ངང་ཚུལ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གྲེ་བ་ལེགས་པར་འཆིང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དེའི་སེམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འདོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མངོན་པར་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་དྲན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རིམས་ནད་དང་ངལ་བ་དང་འཁྲུག་པ་རྣམས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དེའི་
― DTG147_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་ལས་འདོན་ཏེ། །དགའ་དང་དགའ་བོ་ལ་གདམས་དང༌། །སྡོམ་དང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཅན། །དབང་པོ་མཐའ་དང་ཐོགས་པ་དང༌། །མཽད་གལ་ཡ་ན་ཕྱི་མ་སྟེ། །དྲུག་ཚན་དྲུག་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །མི་ཉིད་དགའ་བ་ཐ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་དུ་བསྟན་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བཞི་པ་འདི་ཉིད་དུ། རྣམ་གསུམ་དྲི་མེད་གཟུགས་གསུངས་དང༌། །འཕེལ་དང་མ་བྱས་ལམ་སོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏེ། འོ་ན་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་འདི་ལྟར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་དགེ་སློང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཚིག་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གཅིག་པུ་དབེན་པར་གྱུར་པ་ན། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ཏེ། དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་དེས་དགེ་སློང་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་འདི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དགེ་སློང་དེའི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་མ་མགུ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་དེས་དགེ་སློང་གཞན་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་ཁམས་དྲུག་པོ་རྣམས་
― DTG147_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དགེ་སློང་དེའི་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པས་མ་མགུ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དགེ་སློང་དེའི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་ཀྱང་མ་མགུ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་ནང་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང༌། འབྲས་དང༌། ཟུག་རྔུ་དང༌། གནོད་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པར་མཐོང་བར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དགེ་སློང་དེའི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་ཀྱང་མ་མགུ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་འདི་ན་གཅིག་བུ་དབེན་པར་གྱུར་པ་ན་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། བདག་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་ཉེ་བར་སོང་ནས་བདག་གིས་དགེ་སློང་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་
― DTG147_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར། དེས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡང་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་དགེ་སློང་དེའི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་བདག་མ་མགུ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་འོངས་ཤིང་ཉེ་བར་འོངས་ནས། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདག་དོན་འདི་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདྲི་སྟེ། བཙུན་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དགེ་སློང་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། དགེ་སློང་སྔོན་བྱུང་བ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་སྔོན་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་མྱ་ངན་འཚང་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མྱ་ངན་འཚང་ཤེས་སམ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་བདག་གིས་མྱ་ངན་འཚང་ཤེས་སོ། །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མྱ་ངན་འཚང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚོང་ནི་སོལ་བ་ལྟར་ཁ་དོག་ནག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཀ་བ་ཚིག་པ་ལྟ་བུའོ། །དགེ་སློང་དེའི་ཚེ་ན་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་སོལ་བ་ལྟར་ཁ་དོག་གནག་ཅིང་ཀ་བ་ཚིག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་སྐྱེས་བུ་དེའི་མྱ་ངན་འཚང་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་མ་མགུ་ནས། ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་ནི་དམར་ཞིང་ཁ་དོག་དམར་བའི་ཡལ་ག་འཕྱང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤའི་གོང་བུ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་སྐྱེས་བུ་དེའི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་མ་མགུ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་ནི་སེར་ཞིང་སེར་བའི་འདབ་མ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤི་རི་ཤ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་སེར་ཞིང་སེར་བའི་འདབ་མ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤི་རི་ཤ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་སྐྱེས་བུ་དེའི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་ཀྱང་མ་མགུ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མྱ་ངན་འཚང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་ནི་འདབ་མ་སྐྱེས་པ་དག་འདབ་མ་དཀར་པོ་དང༌། འདབ་མ་མཉེན་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་
― DTG147_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དཔེར་ན་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དེའི་ཚེ་ན་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་འདབ་མ་སྐྱེས་པ་དག་འདབ་མ་དཀར་པོ་དང་འདབ་མ་མཉེན་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་སྐྱེས་བུ་དེའི་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པས་ཀྱང་མ་མགུ་ནས་གང་ན་ཤིང་མྱ་ངན་འཚང་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེར་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་གིས་གཅིག་པུ་དབེན་པ་བག་ཡོད་པས་གཏུགས་པས་བདག་ལ་ཕན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ལུང་བསྟན་པར་བྱས་སོ། །དེས་ན་དགེ་སློང་དཔེ་ཉོན་ཅིག་དང༌། སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དཔེས་རྣམ་པར་བཤད་ན་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དཔེར་ན་འདི་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གྲོང་ཁྱེར་རྩིག་པ་དང༌། ར་བ་བརྟན་པོས་བསྐོར་བ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྲང་བཞི་དང་ལྡན་པ། སྒོ་བཞིར་སྒོ་སྲུང་གི་སྐྱེས་བུ་མཁས་ཤིང་གསལ་བ་དེར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ། ངོ་ཤེས་པ་གཏོང་ཞིང་ངོ་མི་ཤེས་པ་འགེགས་པར་བྱེད་པ་དག་གནས་པར་གྱུར་ཅིང༌། སྲང་གི་དབུས་ན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་གནས་པར་གྱུར་ལ། ཤར་ཕྱོགས་ནས་ཕོ་ཉ་གཉིས་ཤིག་འོངས་ཏེ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་སྲུང་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་ཉེ་བར་སོང་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་སྲུང་གི་སྐྱེས་བུ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་གང་ན་འདུག །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་སྲང་གི་དབུས་འདི་ན་འདུག་གོ །དེ་ནས་ཕོ་ཉ་གཉིས་པ་དེ་དག་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཚིག་བརྗོད་ཅིང༌། ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱིས་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་ཕྱོགས་ནས་ཕོ་ཉ་གཉིས་ཤིག་འོངས་ཏེ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་སྲུང་གི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་སྲུང་གི་སྐྱེས་བུ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་གང་ན་འདུག །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་སྲང་གི་དབུས་འདི་ན་འདུག་གོ །དེ་ནས་ཕོ་ཉ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གྲོང་ཁྱེར་
― DTG147_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་བདག་པོ་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཚིག་བརྗོད་ཅིང་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱིས་འཇུག་གོ །དགེ་སློང་འདི་ནི་དཔེར་བྱས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེར་བྱས་པ་ཡིན་ལ་དོན་ནི་འདི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཟུགས་ཅན་རགས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཕ་དང་མའི་མི་གཙང་བ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་འབྲས་ཆན་དང་ཟན་དྲོན་གྱིས་གསོས་པའི་ལུས་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། རྟག་ཏུ་བཀྲུ་བ་དང་ཕྱི་བ་དང་ཡོངས་སུ་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །རྩིག་པ་དང་ར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྲང་བཞི་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སྒོ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བཞིའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སྒོ་སྲུང་གི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཕོ་ཉ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཚིག་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱིས་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དགེ་སློང་གང་ཡང་སྟོན་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། དོན་དུ་འདོད་པ་དང༌། ཕན་པར་འདོད་པ་དང༌། སྟོན་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་དེས་ངས་བྱས་ཟིན་གྱི། ད་ནི་ཁྱེད་ཅག་གི་བྱ་བ་དགོན་བ་དང༌། ཤིང་དྲུང་དང༌། ཁང་པ་སྟོང་པ་དང༌། རིའི་ཚང་ཚིང་དང༌། རིའི་ཕུག་དང༌། རྩྭ་དང༌། ལོ་མའི་སྤྱིལ་བུ་དང༌། བླ་གབ་མེད་པ་དང༌། དུར་ཁྲོད་དུ་བས་མཐའི་གནས་མལ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་སློང་བག་མེད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཕྱིས་འགྱོད་པར་གྱུར་ཏ་རེ། འདི་ནི་དའི་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་པ་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG147_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀོ་རུ་བ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཅིང་མྱ་ངན་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ནུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་དང་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བདུན་པོ་འདི་རྣམ་སྐྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཞིག་མེད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོ་མེད་དོ། །ལེན་པ་པོ་མེད་དོ། །མཆོད་སྦྱིན་མེད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ། །ཕ་མེད་དོ། །མ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྟོབས་མཆོག་དང་ལྡན་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །བྱེད་པ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མཐོང་བའི་ཆོས་འདི་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་གནས་པ་དེ་དག་མེད་དོ། །
― DTG147_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་སྨྲ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡང་སྦྱིན་པ་ཡོད་དོ། །ལེན་པ་ཡོད་དོ། །མཆོད་སྦྱིན་ཡོད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཡོད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཡོད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་དོ། །ཕ་ཡོད་དོ། །མ་ཡོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྟོབས་མཆོག་དང་ལྡན་པ། བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །བྱེད་པ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མཐོང་བའི་ཆོས་འདི་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་གནས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ལྟ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྩོལ་བར་བྱའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤང་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྒོམ་པ་ལ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པའི་རྟོག་པ་ལ་ལོག་པའི་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་
― DTG147_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། འདི་ནི་ལོག་པའི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། ཐར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། བརྣབ་སེམས་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལོག་པར་རྟོག་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ་ཞེས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤང་བ་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྒོམ་པ་ལ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་བའོ། །དགེ་སློང་དག་དེའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པའི་ངག་ལ་ལོག་པའི་ངག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་ངག་ལ་ཡང་དག་པའི་ངག་གོ་ཞེས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པའི་ངག་གང་ཞེ་ན། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྲ་མ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང༌། ཚིག་འཁྱལ་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ལོག་པའི་ངག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་གང་ཞེ་ན། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་དང༌། ཕྲ་མ་དང། ཚིག་རྩུབ་མོ་སྤོང་བ་དང༌། ཚིག་འཁྱལ་པ་སྤོང་བའོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལོག་པའི་ངག་ལ་ལོག་པའི་ངག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པའི་ངག་ལ་ཡང་དག་པའི་ངག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ལོག་པའི་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་བྱེད་དེ། དེ་དྲན་བ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་ལོག་པའི་ངག་སྤང་ཞིང་ཡང་དག་པའི་ངག་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་
― DTG147_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤོང་བ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའོ་ཞེས་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་འདབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་བྱེད་ལ། དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་སྤོང་ཞིང་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་འཚོ་བ་ལ་ལོག་པའི་འཚོ་བའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་འཚོ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་
― DTG147_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ན་མི་རིགས་པ་ཆོས་མ་ཡིན་པས་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་ཀྱིས་མ་ཡིན་བ་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པས་བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང༌། ན་བའི་རྐྱེན་སྨན་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་དག་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་ན་རིགས་ཤིང་ཆོས་ཀྱིས་ཆོས་གོས་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་མ་ཡིན་པས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང༌། ན་བའི་རྐྱེན་སྨན་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་དག་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་མ་ཡིན་པས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ལ་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའོ་ཞེས་མཐོང་བ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ལོག་པའི་འཚོ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་བྱེད་ཅིང༌། དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་ལོག་པའི་འཚོ་བ་སྤོང་ཞིང་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་བསྒོམ་པ་འདི་ནི་འདིའི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་གང་ཞེ་ན། འདུན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། མི་འདའ་བ་དང༌། ཕ་རོལ་གནོན་པ་དང༌། སྤོང་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དང༌། མི་འགོང་བ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡང་དྲན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང། སོ་སོར་དྲན་པ་དང༌། མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང༌། མི་བརྗེད་པ་དང༌། མི་རྨོངས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་མ་རྨོངས་པ་དང༌། མ་རྨོངས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། གང་
― DTG147_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སེམས་གནས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་གནས་པ་དང༌། མངོན་པར་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང༌། མི་གཡེང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལས་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་སེམས་ཡང་དག་པར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལས་སེམས་ཡང་དག་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །བྱེད་པ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་སློབ་པའི་ལམ་ནི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་བསྟན་པའི་མི་སློབ་པ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་ནོ། །ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སློབ་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། སློབ་པ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་པ་དང་ལྡན་བ་དང༌། སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ། སློབ་པའི་ལམ་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་ནོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་མི་སློབ་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌།
― DTG147_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་མི་སློབ་པའི་ལམ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་པོ་འདི་དག་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ལོག་པའི་ལྟ་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་ལོག་པའི་ལྟ་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་གང་ཡང་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉི་ཤུ་དང༌། གང་ཡང་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉི་ཤུ་པོ་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡམས་ནས་བཞི་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསྐོར་བའི་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཁ་ཅིག་འདི་ལྟར་ངས་བཞི་བཅུ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལ་ཕྱིར་བཟློག་ཅིང་ཁྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལ་གཞན་གྱིས་ཆོས་ཀྱིས་སྨྲ་ཞིང་རྗེས་སུ་སྨྲ་བའི་སྨད་པའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྨད་ཅིང་ལོག་པའི་ལྟ་བ་རྗེས་སུ་བསྔགས་ལ་གང་ཡང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལོག་པར་ལྟ་ཞིང་ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་ཁྱེད་ཀྱིས་
― DTG147_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔགས་སོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་ཆོས་སྨྲ་ཞིང་རྗེས་སུ་སྨྲ་བའི་སྨད་པའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དང་པོ་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྨད་ཅིང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་རྗེས་སུ་བསྔགས་པ་གང་ཡང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལོག་པར་ཤེས་ཤིང་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་ཁྱེད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་སོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་ཆོས་ཀྱིས་སྨྲ་ཞིང་རྗེས་སུ་སྨྲ་བའི་སྨད་པའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་བཅུ་པ་འོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཡང་རེ་ཞིག་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དུས་དང་ལོ་བགྲང་བ་མེད་པར་སྨྲ་ཞིང་རྟོག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་བྱས་ཤིང་བྱས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ཆད་པ་དང༌། འཇིག་པ་དང་ཉམས་པར་དོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་བཞི་བཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལ་ཞེ་སྡང་དང་འཇིགས་པ་ལ་གཏོགས་པར་ཕྱིར་བཟློག་པ་དང་ཁྲོ་བར་བྱ་བ་མཉམ་དུ་མི་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་གྲོལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་དང་བྱིས་པ་ཐོག་དང་ནི། །རིགས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཕ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇོམས་པ་དང༌། །ལོག་པ་ཉིད་ནི་བརྒྱད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཕ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་བསྟན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་མདོ་ལས་སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཀྲོན་དྷི་ནས་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་རོ་ཅན་པར་ཕྱིན་ཏོ། །རོ་ཅན་གྱི་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤིང་ཤ་པའི་ཚལ་ན་གནས་སོ། །དེ་ནས་རོ་ཅན་པ་དང་ཀྲོན་དྷི་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཀྲོན་དྷི་ནས་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་རོ་ཅན་དུ་ཕྱིན་ཏོ། །རོ་ཅན་གྱི་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤིང་ཤ་པའི་ཚལ་ན་གནས་སོ་ཞེས་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་འདུས་ཤིང་ཉེ་བར་འདུས། ཚོགས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཚོགས་ཏེ་རབ་ཏུ་ཚོགས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་འཕགས་པ་
― DTG147_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་དགའ་བོའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་རོ་ཅན་པ་དང་ཀྲོན་དྷི་པ་རྣམས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་དེས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་བཞི་གསུངས་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་དང༌། ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོའོ། །སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ། ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཁ་ན་མཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ། བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དག་ལ་སློབ་ཅིང་གནས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། འབད་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་དང༌། རྩོམ་པ་དང༌། མི་གཏོང་པར་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དག་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་བ་འདོད་པ་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དག་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྟོན་པ་འམ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བླ་མའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་འམ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བླ་མའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་
― DTG147_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌།། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་ཆོས་རྣམས་ལ་དོན་གྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་རབ་ཏུ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྟོན་པ་འམ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བླ་མའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་ཆོས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྒྱས་པར་དབྱངས་ཀྱིས་ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྒྱས་པར་དབྱངས་ཀྱི་ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་དོན་གྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་རབ་ཏུ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྟོན་པ་འམ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བླ་མའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་ཆོས་སྟོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱས་པར་ཁ་ཏོན་དུ་ཡང་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱས་པར་གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱས་པར་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་
― DTG147_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་དོན་གྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་ལ་རབ་ཏུ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་སྟོན་པ་འམ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བླ་མའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་ཆོས་སྟོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱས་པར་ཁ་ཏོན་དུ་ཡང་མི་བྱེད་ལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྒྱས་པར་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་གསལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་སྟེ། དོན་སེམས་ཤིང་འཇལ་བ་དང་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་སྟེ། དོན་སེམས་ཤིང་འཇལ་བ་དང་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པར་རིག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་དོན་གྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྙེད་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། སྐྱེས་པ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང༌། ཡངས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ལྟ་བའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་ཅིང་རྩོལ་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སྤྲོ་བ་དང༌། རྩོམ་པ་དང༌། མི་གཏོང་བ་དང༌། སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདོད་ཆགས་ལས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་རྣམ་པར་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན། ཞེ་
― DTG147_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡང་ལས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་རྣམ་པར་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན། གཏི་མུག་ལས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་རྣམ་བར་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན། འདི་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་རོ་ཅན་པ་ཀྲོན་དྷི་པ་དག་ཚེ་དང་ལྡན་བ་ཀུན་དགའ་བོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ལས་གནས་དྲུག་པ་ཕལ་ཆེར་མདོ་དང་སྦྱར་བ་རྫོགས་སྷོ།། །།འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་མང་པོ་ལས་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་རེ་ཞིག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་བསྒོམ་པ་ལས་འདི་ན་དགེ་སློང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བསྡུས་པ་དང༌། ཞུམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟུང་བ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། རྒོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མ་བསྒོམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་ལས་ཇི་ལྟར་སེམས་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་
― DTG147_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་བདག་གི་འདུན་པ་ཞུམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟུང་བ་དང༌། ནང་དུ་བསྡུས་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་འདུ་ཤེས་དང༌། འོག་མས་སྟེང་འོག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ཅིག །འདུན་པ་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་མ་གཡོགས་ལ་འདུན་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་དང༌། འདི་ལྟར་བདག་གི་འདུན་པ་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་བ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུན་པ་ཞུམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལེ་ལོ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདུན་པ་ཞུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུན་པ་རབ་ཏུ་བཟུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུན་པ་གང་རྒོད་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདུན་པ་རབ་ཏུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུན་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུན་པ་གང་རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་ཅིང་ནང་དུ་ཀུན་འགོག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་ལ་ལྷག་མཐོང་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུན་པ་གང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་གཡེངས་ཤིང་རྣམ་པར་འཕྲོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུན་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བཟུང་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟེན་ཅིང་སོ་སོར་རིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུག་ཅིང་གནས་པ་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་དང༌། འདུག་ཅིང་གཉིད་ལོག་པ་དང༌། མདུན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཕྱི་ནས་འགྲོ་བ་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བཟུང་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟེན་ཅིང་སོ་སོར་རིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་དགེ་སློང་ལུས་འདི་ལ་སྤྱི་བོ་ནས་རྐང་མཐིལ་གྱི་བར་དུ་སྐྲ་དང༌། ཀླད་པ་དང༌། པགས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་ཇི་
― DTG147_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་གནས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་མི་གཙང་བའི་རྫས་རྣམ་པ་དུ་མས་ཡོངས་སུ་གང་བར་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ལུས་འདི་ལ་སྐྲ་ཡང་ཡོད། བ་སྤུ་དང༌། ཁ་དང༌། སོ་དང༌། རྡུལ་དང༌། དྲི་མ་དང༌། པགས་པ་དང༌། ཤ་དང༌། རུས་པ་དང༌། ཆུ་བ་དང༌། རྩ་དང༌། མཆིན་པ་དང༌། གླ་བ་དང༌། རྒྱུ་མ་དང༌། གཉེ་མ་དང༌། ཕོ་བ་དང༌། ལོང་ཀ་དང༌། ལྟོ་བ་དང༌། མཆེར་པ་དང༌། རྡུལ་དང༌། མཆི་མ་དང༌། མཆིལ་མ་དང༌། སྣབས་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་དང༌། རྣག་དང༌། ཁུ་བ་དང༌། ཀླད་པ་དང༌། ཀླད་རྒྱས་དག་འཛག་པའོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་ན་སྟེང་དང་འོག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་སེམས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་མ་གཡོགས་ལ་སེམས་སྣང་བ་དང་བཅས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བདག་གི་སེམས་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བཟུང་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་དེ་སྟོན་ཅིང་སོ་སོར་རིག་པ་སྟེ། ཉིན་མོ་ཇི་ལྟ་བར་མཚན་མོ་དེ་བཞིན། མཚན་མོ་ཇི་ལྟ་བར་ཉིན་མོ་དེ་བཞིན། སྔོན་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་དེ་བཞི་ན། ཕྱིས་ཇི་ལྟ་བར་སྔོན་དེ་བཞིན། སྟེང་དུ་ཇི་ལྟ་བར་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན། འོག་ཏུ་ཇི་ལྟ་བར་སྟེང་དུ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བདག་གི་སེམས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་མ་གཡོགས་ལ་སེམས་སྣང་བ་དང་བཅས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་དང༌། འདི་ལྟར་བདག་གི་སེམས་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་བདག་གི་སེམས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་མ་གཡོགས་ལ་སེམས་སྣང་བ་དང་བཅས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་དང༌། འདི་ལྟར་བདག་གི་སེམས་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་དགེ་སློང་བདག་གི་དཔྱོད་པ་ཞུམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟུང་བ་དང༌། ནང་དུ་བསྡུས་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་འདུ་ཤེས་དང༌། སྟེང་དང་འོག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ཅིང༌། བདག་གི་སེམས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་མ་གཡོགས་ལ་སེམས་སྣང་བ་དང་བཅས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་བར་གྱུར་པ་དང༌། འདི་ལྟར་བདག་གི་སེམས་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
― DTG147_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ། རྣམ་པར་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དག་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དཔྱོད་པ་ཞུམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔྱོད་པ་གང་ལེ་ལོ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དཔྱོད་པ་ཞུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་དཔྱོད་པ་རབ་ཏུ་བཟུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔྱོད་པ་གང་རྒོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དཔྱོད་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔྱོད་པ་གང་རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་ཅིང་ནང་དུ་ཀུན་དུ་འགོག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་ལ་ལྷག་མཐོང་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ན་དཔྱོད་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དཔྱོད་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔྱོད་པ་གང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་གཡེངས་ཤིང་རྣམ་པར་འཕྲོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ན་དཔྱོད་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་བདག་སེམས་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་དག་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞུམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟུང་བ་དང༌། ནང་དུ་བསྡུས་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་གོ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་ལས་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་སེམས་ཞུམ་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་མཉན་ཡོད་དུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་རེ་
― DTG147_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་ནམ་མ་ནངས་ཀྱི། བདག་ཅག་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དེ་དག་གི་ཀུན་དགའ་ར་བར་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དེ་དག་གིས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱེད་ཅག་གི་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་ཚུར་ཤོག །སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ། ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་པ། གནོད་པའི་ཕྱོགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འཇུག་པ་དག་སྤོངས་ལ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ལེགས་པར་གཞག་ཅིང་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་བསྒོམ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ཐོས་ནས་བདག་ཅག་འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ཚུར་ཤོག །སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ། ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་པ། གནོད་པའི་ཕྱོགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འཇུག་པ་དག་སྤོངས་ལ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་སེམས་ལེགས་པར་གཞག་ཅིང་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ན། འདི་ལྟར་ན་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ཆོས་བསྟན་པ་དང་བདག་ཅག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་ཁྱད་པར་དང༌། བསམ་པ་དང༌། ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་དུ་རྒྱུད་དེ་དག་གིས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ཁྲོ་བར་ཡང་མི་བྱེད་པར་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་སྤྱད་ཅིང་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ནས་ཟོས་པའི་འོག་ཏུ་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་མཐའ་ཅིག་ཏུ་བཞག་སྟེ། རྐང་པ་བཀྲུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་གིས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཇི་སྲིད་དུ་གཏམ་གཞན་བརྗོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་
― DTG147_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང༌། དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་བྱིང་བ་དང༌། བྱིང་བར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གང་ཞིག་བསྒོམ་པའི་དུས་ཡིན། གང་ཞིག་བསྒོམ་པའི་དུས་མ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་རྒོད་པ་དང༌། རྒོད་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གང་ཞིག་བསྒོམ་པའི་དུས་ཡིན། གང་ཞིག་བསྒོམ་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཞེས་དགེ་སློང་དག་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་དྲིས་པ་ན། ཕན་ཚུན་འདྲི་བར་འགྱུར། གཏམ་གཞན་ཉེ་བར་འགོད་པར་འགྱུར། ཁྲོ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། འཚིག་པ་དང༌། གནོད་པ་དང༌། མི་བཟོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། ཁ་རོག་པར་གནས་པར་འགྱུར། ཡི་མུག་པར་འགྱུར། ཕྲག་པ་བཅུམ་པ་དང༌། ཁ་འོག་ཏུ་བལྟས་པ་དང༌། སྤོབས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཤིང་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་ངས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུ་ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་དྲིས་པ་ལུང་སྟོན་པར་སེམས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ཉོན་ཅིག་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཞུམ་པ་དང༌། ཞུམ་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་སེམས་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་ཞུམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་མེ་ཆུང་ངུ་ཆེར་འབར་ཞིང་འབར་བར་འདོད་པ་འགའ་ཞིག་ཤིང་རློན་པ་དང༌། རྩྭ་རློན་པ་དང༌། ལྕི་བ་རློན་པ་དག་བཅུག་ན་དགེ་སློང་དག་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་དག་གིས་མི་དེ་ཕལ་ཆེར་གསོད་པར་འགྱུར་རམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་
― DTG147_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དག་བསྒོམ་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་འདི་དག་གིས་ཞུམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྒོམ་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་ཕལ་ཆེར་རྒོད་པ་ཉིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་དགའ་ཞིག་མེ་འབར་བར་གྱུར་པ་དག་གསད་པར་འདོད་ནས་ཤིང་སྐམ་པོ་དང༌། རྩྭ་སྐམ་པོ་དང༌། ལྕི་བ་སྐམ་པོ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་ན། དགེ་སློང་དག་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེའི་རྒྱུས་མེ་དེ་ཆེར་འབར་བར་འགྱུར་རམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་སེམས་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་རྒོད་པ་ཉིད་མང་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྒོམ་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་སེམས་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་མཐོང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་མེ་ཆུང་ངུ་ཆེར་འཕེལ་ཞིང་འབར་བར་འདོད་ནས་ཤིང་སྐམ་པོ་དང༌། རྩྭ་སྐམ་པོ་དང༌། ལྕི་བ་སྐམ་པོ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་ན། དགེ་སློང་དག་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྒྱུ་དེས་མེ་འབར་བར་འགྱུར་རམ། བཙུན་
― DTG147_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྒོམ་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་ཞུམ་པ་དང་ཞུམ་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་མཐོང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྒོམ་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་ནང་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་བྱིད་ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་མེ་འབར་བ་གསད་པར་འདོད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཤིང་རློན་པ་དང༌། རྩྭ་རློན་པ་དང༌། ལྕི་བ་རློན་པ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྒྱུ་དེ་ལས་མེ་དེ་འཆི་བར་འགྱུར་རམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་ན་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྒོམ་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་རྒོད་པ་དང་རྒོད་པར་དོགས་པ་ན་ཆོས་འདི་དག་གིས་ནང་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ལས་འདིའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་ཕྱོགས་པའི་དགེ་སློང་ཟླ་བ་མའི་བུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་ན་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་
― DTG147_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་ཕྱོགས་པ་དགེ་སློང་ཟླ་བ་མའི་བུ་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཟླ་བ་མའི་བུ་ལྷ་སྦྱིན་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དག་སྟོན་པར་བྱེད་དམ། །སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཟླ་བ་མའི་བུ་ལྷ་སྦྱིན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་པར་བྱེད། དགེ་སློང་དག་གཏམ་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་སེམས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྱུར་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྔ་པོ་དག་ལས་བདག་གི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་ལྟར་ལྷ་སྦྱིན་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཟླ་བ་མའི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་སེམས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏེ། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིང་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྨོངས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་ཆགས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མི་སྡང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མ་རྨོངས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། འདོད་པའི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་དེས་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །བྱེད་པ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་ལུང་སྟོན་ན་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལྷ་སྦྱིན་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་སེམས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཞིང་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྨོངས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་ཆགས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མི་སྡང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མ་རྨོངས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། འདོད་པའི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཅན་དགེ་སློང་དེས་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །བྱེད་པ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་ལུང་སྟོན་ན་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡོད་ཅེས་པ་བསྟན་བཅོས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཏེ། དེ་ལས་མི་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌།
― DTG147_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དབུགས་འབྱུང་བ་དྲུག་པ་ལས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་འདོན་ཏོ། །མདོ་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་བདུན་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་རི་དགས་ཀྱི་མའི་གནས་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་བཞེངས་ཏེ། བསིལ་ཁོང་ནས་བབས་ཏེ། བསིལ་ཁང་གི་གྲིབ་མ་ལ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་མདུན་དུ་བྱས་ཏེ། གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །བཞུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དགེ་སློང་དག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བ་དེར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་ཕྱག་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བཙུན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེས་ན་དགེ་སློང་འདུག་ཤིག་དང༌། འདུག་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དྲིས་ཤིག །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །དགེ་སློང་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དགེ་སློང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་
― DTG147_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དྲི་བ་དྲིས་པ། བཙུན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འདི་དག་གི་རྩ་བ་ནི་གང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་གང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ནི་གང༌། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་གང་ཞིག་ལགས། དགེ་སློང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་འདུན་པའི་རྩ་བ་ཅན། འདུན་པ་ལས་ཀུན་འབྱུང་བ། འདུན་པ་དང་འདྲ་བ། འདུན་པ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་དྲིས་པ། བཙུན་པ་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཕུང་པོ་དག་ལས་གཞན་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཕུང་པོ་དག་དང་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ། འདི་ཙམ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་བར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་དྲིས་པ། བཙུན་པ་ཕུང་པོ་དག་ལས་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་གདགས་པ་རྙེད་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་རྙེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་བདག་གཟུགས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང༌། བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཚོར་བ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པ་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་གདགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས། སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་དྲིས་པ། བཙུན་པ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་ཕུང་པོ་ཕུང་པོ་ཞེས་ཚིགས་བླ་དགས་སུ་གྱུར་ཅེ་ན། དགེ་སློང་འདི་ན་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། དམན་
― DTG147_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། གང་ཐག་རིང་བའམ། ཐག་ཉེ་བ་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་འམ། ནང་གི་འམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བ་འམ། དམན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། ཐག་རིང་བའམ། ཐག་ཉེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་ཙམ་གྱིས་ན་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་བླ་དགས་སུ་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་དྲིས་པ། བཙུན་པ་རྒྱུ་གང་དག་དང་རྐྱེན་གང་དག་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་གདགས། བཙུན་པ་རྒྱུ་གང་དག་དང་རྐྱེན་གང་དག་གིས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་གདགས། དགེ་སློང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྒྱུ་དག་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྐྱེན་གྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་གདགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །རེག་པའི་རྒྱུ་དང་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་གདགས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རེག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ནོ། །དགེ་སློང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་གདགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་ནོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུའོ། །བཙུན་པ་གཟུགས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་གང༌། ཉེས་དམིགས་ནི་གང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་གང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རོ་མྱང་བ་ནི་གང༌། ཉེས་དམིགས་ནི་གང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་
― DTG147_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་གང། དགེ་སློང་གང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་བ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་སོ། །གང་ཡང་གཟུགས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཞིང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །གང་ཡང་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། གང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རོ་མྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས་སོ། །གང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་འདུལ་ཞིང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང༌། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་ཅི་ཙམ་གྱིས་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར། དགེ་སློང་བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་གཟུགས་ལ་བདག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། བདག་ལ་གཟུགས་ཡོད་གཟུགས་ལ་བདག་ཡོད་དེ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ༌། །ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཡིན་ནོ། །བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བདག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་ཙམ་གྱིས་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་གཟུགས་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། བདག་ལ་གཟུགས་ཡོད་གཟུགས་ལ་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་
― DTG147_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཡིན་ནོ། །བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བདག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་ཙམ་གྱིས་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར། དགེ་སློང་འདི་ན་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པ་འམ། མ་འོངས་པ་འམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་འམ། ནང་གི་འམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པ་འམ། ཕྲ་བ་འམ། དམན་པ་འམ། གྱ་ནོམ་པ་འམ། གང་ཐག་རིང་བ་འམ། ཐག་ཉེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་བདག་གི་མ་ཡིན་ལ། བདག་ཀྱང་དེ་དག་གི་མ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང༌། དགེ་སློང་འདི་ན་ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་འདས་པ་འམ། མ་འོངས་པ་འམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་འམ། ནང་གི་འམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པ་འམ། ཕྲ་བ་འམ། དམན་པ་འམ། གྱ་ནོམ་པའམ། གང་ཐག་ཉེ་བ་འམ་ཐག་རིང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གི་མ་ཡིན་ལ། བདག་ཀྱང་དེ་དག་གི་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་འདི་ལྟར་མཐོང་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་མི་མཁས་པ་མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ། མིག་ཉམས་པ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་སྤངས་པ་ཞིག་འཁོར་དེ་ན་འདུས་པར་གྱུར་ཅིང་ཚོགས་ཏེ་འདུག་པ་དེ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་སྐྱེས་ཏེ། གཟུགས་བདག་མ་ཡིན། ཚོར་བ་བདག་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་བདག་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་བདག་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མ་ཡིན་ན། བདག་མེད་པས་བྱས་པ་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་མྱོང་བར་འགྱུར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེའི་སེམས་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་རྨོངས་པ་མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྡུབས་སུ་ནུབ་ཅིང་མིག་ཉམས་པ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་སྤངས་པས་འཁོར་འདིར་འདུས་ཤིང་ཚོགས་ཏེ་འདུག་པ་འགའ་ཞིག་ལ་གཟུགས་
― DTG147_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་མ་ཡིན། ཚོར་བ་བདག་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་བདག་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་བདག་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མ་ཡིན་ན། བདག་མེད་པས་བྱས་པའི་ལས་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའི་གནས་ཡོད་ཀྱིས། དགེ་སློང་དག་ངས་ཁྱེད་ཅག་འདུལ་བར་བྱ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་རྟག་པ་ཞིག་གམ་མི་རྟག་པ་ཞིག །བཙུན་པ་མི་རྟག་པའོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའམ། སྡུག་བསྔལ་བ་མ་ཡིན། བཙུན་པ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གང་མི་རྟག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། འདི་དག་བདག་གི །བདག་ཀྱང་འདི་དག་གི །དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་འགྲོ་འམ། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟག་པ་ཞིག་གམ། མི་རྟག་པ་ཞིག །བཙུན་པ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་འམ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པ་འམ། མ་འོངས་པ་འམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་འམ། ནང་གི་འམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། དམན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། ཐག་རིང་བའམ། ཐག་ཉེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་བདག་གི་མ་ཡིན་ལ། བདག་ཀྱང་དེ་དག་གི་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་བདག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གི་འམ། ཕྱིའི་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་གཟུགས་ལས་གྲོལ་ཞིང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌།
― DTG147_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ལས་གྲོལ་ཞིང་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུགས་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཟག་པ་དག་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྲེད་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་པའི་མདོ་ལྔ་པ་ལས་འབྱུང་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པར། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་སྲེད་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་འདུ་བྱེད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱལ་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཚོགས་ལས་དྲུག་པ་རལ་པ་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདུ་བྱེད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ། །རྒྱུ་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འགགས་བ་དང༌། ཆད་པ་དང༌། མི་འཇུག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གཞན་དང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་འགགས་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། བསིལ་བར་གྱུར་པ་དང༌། ནུབ་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཞི་བའི་གནས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྤངས་པ་སྲེད་པ་ཟད་པ་ནད་མེད་པ་འགོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།ཇི་སྐད་དུ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་ལམ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར། །གང་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ། །དེ་ནས་ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་སྟེ། །ལམ་འདི་སྡུག་བསྔལ་དག་ཕྱིར་ཡིན། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བར། །གང་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ། །དེ་ནས་ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་སྟེ། །ལམ་འདི་སྡུག་བསྔལ་དག་ཕྱིར་ཡིན། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ནི། །གང་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ། །དེ་ནས་ཡིད་
― DTG147_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་འབྱུང་བ་སྟེ། །ལམ་འདི་སྡུག་བསྔལ་དག་ཕྱིར་ཡིན། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར། །གང་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ། །དེ་ནས་ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་སྟེ། །ལམ་འདི་སྡུག་བསྔལ་དག་ཕྱིར་ཡིན། །སྲེད་པའི་ཟུག་རྔུ་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། །ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་ལམ་བཤད་དེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཆད་པ་པོ། །ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །སྲེད་པའི་ཟུག་རྔུ་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། །ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་ལམ་བསྟན་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་པ་པོ། །ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །འདི་ཉིད་ལམ་ཡིན་གཞན་མེད་དེ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བསམ་གཏན་ཅན། །བདུད་ཀྱི་འཆིང་བ་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་འདུལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་མ་དུལ་བ་དང༌། མ་སྦས་པ་དང༌། མ་བསྲུངས་པ་དང༌། མ་བསྡམས་པ་དང༌། མ་བསྒོམས་ན་མ་འོངས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་དབང་པོ་མ་དུལ་བ་དང༌། མ་སྦས་པ་དང༌། མ་བསྲུངས་པ་དང༌། མ་བསྡམས་པ་དང༌། མ་བསྒོམས་ན་མ་འོངས་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྣའི་དབང་པོ་དང༌། ལྕེའི་དབང་པོ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དགེ་སློང་དག་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་མ་དུལ་བ་དང༌། མ་སྦས་པ་དང༌། མ་བསྲུངས་པ་དང༌། མ་བསྡམས་པ་དང། མ་བསྒོམས་ན་མ་འོངས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་མ་དུལ་བ་ནས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་བར་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་མིག་གིས་གཟུགས་དག་མཐོང་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་ལ། དེའི་རྒྱུས་སེམས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཅིང་དེ་དག་མ་བསྡམས་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་མ་བསྲུངས་ན་མིག་གི་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣ་བས་སྒྲ་དང༌། སྣས་དྲི་དང༌། ལྕེས་རོ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་མ་དུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་དང༌།
― DTG147_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་སྦས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་ན་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་མིག་གི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་ན་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་དབང་པོ་དྲུག་པོའི་འདི་དག་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་བར་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ནས་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་མི་འཛིན་ལ། དེའི་རྒྱུས་སེམས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྗེས་སུ་མི་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱས་པར་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་སྡོམ་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་ན་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ལེགས་པར་དུལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་འདི་ལ་སྐྲ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རེ་ཞིག་མཛོད་ཀྱི་གནས་འདི་ཉིད་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་པ་བསྒོམ་པའི་མདོ་ལས་ཇི་ལྟར་ན་སྟེང་དང་འོག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཞེས་དེ་དང་དེ་ལས་འདོན་པ་བལྟ་བར་བྱའོ།། །།སྟོབས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅུ་ལས་འཕྲོས་པ་དང༌། ལམ་གྱི་ཚོགས་དང༌། སྟོབས་ཀྱི་སྒོའི་མཐའི་མདོ་ལས་འདོན་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་བསྒོམ་པར་དགེ་སློང་དག་ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནང་བསྡམས་ན་ནུབ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོར་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ།། །།མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། གང་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང༌། ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་དང༌། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དག་སྟེ། །
― DTG147_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞི་གང་ཞེ་ན། ཀྱེ་མ་བདག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཆོས་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གང་སུ་དག་ཡང་རུང་བ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྒོལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་པས་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་གནས་ཏེ་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཞིང་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ། །ཀྱེ་མ་བདག་ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་ཟག་པ་འདི་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་དོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་གང་སུ་ཡང་རུང་བ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྒོལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་པས་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་གནས་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཞིང་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ། །གང་ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གསུངས་པ་དེ་དག་བསྟན་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གང་སུ་ཡང་རུང་བ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྒོལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་པས་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་འཇིགས་པ་མེད་པར་གནས་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཞིང་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ། །གང་ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་ནི་ངེས་ཤིང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་དང༌། གང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གང་སུ་ཡང་རུང་བ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྒོལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་མ་གཟིགས་ཏེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་པས་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་
― DTG147_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་གནས་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་དང༌། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་གཉིས་པ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་གང་འཕགས་པས་བསྟེན་ཅིང་འཕགས་པས་བསྟེན་པར་རིགས་ལ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་སྟེ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་ཅུང་ཟད་བཤད་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ན་སྟོན་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང༌། ཐུགས་བརྩེ་བ་དང༌། དོན་དུ་བཞེད་པ་དང༌། ཕན་པར་བཞེད་པ་དང༌། བརྩེ་བས་འདི་ནི་ཕན་པ་འདི་ནི་བདེ་བ། འདི་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན། ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ཉན་པར་མི་བྱེད། རྣ་བླགས་ཏེ་ཉན་པར་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་མི་བྱེད། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྟོགས་པར་མི་བྱེད། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་འདས་ཏེ་འཇུག་ཀྱང་དེས་ད་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར། མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར། འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་མངོན་པར་མི་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་དྲན་པ་གང་འཕགས་པས་བསྟེན་ཅིང་འཕགས་པས་བསྟེན་པར་རིགས་ཤིང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང༌། ཐུགས་བརྩེ་བ་དང༌། དོན་དུ་བཞེད་པ་དང༌། ཕན་པར་བཞེད་པ་དང༌། བརྩེ་བས་འདི་ནི་ཕན་པ་འདི་ནི་བདེ་བ། འདི་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ཉན་པར་བྱེད། རྣ་བླགས་ཏེ་ཉན་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྟོགས་པར་བྱེད། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་མི་འདའ་བར་འཇུག་ཀྱང་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐུགས་ཡེང་ཡེང་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་བཏང་སྙོམས་
― DTG147_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་གང་འཕགས་པས་བསྟེན་ཅིང་འཕགས་པས་བསྟེན་པར་རིགས་ཤིང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གཉིས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང༌། ཐུགས་བརྩེ་བ་དང༌། དོན་དུ་བཞེད་པ་དང༌། ཕན་པར་བཞེད་པ་དང། བརྩེ་བས་འདི་ནི་ཕན་པ་འདི་ནི་བདེ་བ། འདི་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ཉན་པར་ཡང་མི་བྱེད། རྣ་བླགས་ཏེ་ཉན་པར་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་མི་བྱེད། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྟོགས་པར་མི་བྱེད། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་འདའ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ཉན་པར་བྱེད། རྣ་བླགས་ཏེ་ཉན་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་མི་འདའ་བར་བྱེད་ཀྱང་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གནོད་པར་མི་འགྱུར། །མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར། འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་མངོན་པར་མི་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཐུགས་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་ཡེང་ཡེང་པོར་མི་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་འཕགས་པས་བསྟེན་ཅིང་འཕགས་པས་བསྟེན་པར་རིགས་ཤིང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་གང་འཕགས་པས་བསྟེན་ཅིང་འཕགས་པས་བསྟེན་པར་རིགས་པ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ། །སྐུ་ཚེ་དང༌། རིགས་དང༌། སྐུ་བོང་ཚད་ཀྱིས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱི་ལྔ་པ་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནས་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གི་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་དང༌། དགེ་སློང་དག་གང་ཡང་འདི་ནས་བསྐལ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་གི་གོང་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ལ། དགེ་སློང་དག་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཞི་འཇིག་རྟེན་
― DTG147_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བྱུང་སྟེ། འཁོར་བ་འཇིག་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་དང༌། ད་ལྟར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ང་དག་གོ །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ད་ལྟར་ངའི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་བརྒྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བདེ་བ་དང་བཅས་ན་ཅུང་ཟད་ལྷག་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ནི་རྒྱལ་རིགས་སུ་འཁྲུངས་པར་གྱུར་ལ། དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། འཁོར་བ་འཇིག་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་བར་གྱུར་ཅིང༌། ད་ལྟར་ང་ནི་རྒྱལ་རིགས་སུ་འཁྲུངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་གདུང་ནི་ཀོ་ཏི་བྱིར་གྱུར་ལ། དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། འཁོར་བ་འཇིག་དང༌། འོད་སྲུངས་དང༌། གསེར་ཐུབ་རྣམས་ཀྱི་གདུང་ནི་འོད་སྲུངས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ད་ལྟར་ངའི་གདུང་ནི་གཽ་ཏ་མར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་ཐ་དད་དོ།། །།གང་དག་རྒྱལ་བ་རྣམ་འདྲེན་ཅིང༌། །བྱ་བ་ཆུང་ངུ་བྱེད་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་མང་པོའི་བྱེད་པ་ལས་འདོན་ཏོ། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་ལ། །སྐྱབས་སོང་སྐྱེས་བུ་དེ་མཆོག་སྟེ། །སངས་རྒྱས་བྱ་བ་བྱས་སྐྱེ་བོ། །མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གད་ཞིག་རྒྱལ་བ་རྣམ་འདྲེན་ལ། །བྱ་བ་ཅུང་ཟད་བྱེད་གྱུར་པ། །དེ་དག་མཐོ་
― DTG147_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིས་སྣ་ཚོགས་དག །བགྲོད་ནས་བདུད་རྩི་གོ་འཕང་ཐོབ། །འདི་ལྟར་ཇི་བཞིན་ཐོས་ནས་ནི། །ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། །སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོར་འཁྱམ་འགྱུར་ཞེས། །དགེ་བ་མང་པོ་རབ་ཏུ་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་བཞུགས་པ་ན་བྲམ་ཟེ་སྦས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་བུ་ཞིག་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་ཕའི་སྲིད་སྲུང་གི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དག་བོར་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་དེ་ན་ཡང་ཁྲོ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏེ། བྱ་དང་རི་དགས་དག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ན། ནགས་ཚལ་ལ་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དེ་ན་གནས་སུ་མི་སྟེར་ཏེ། ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་དང་བར་བྱེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ནགས་ཚལ་ལ་གནས་པའི་ལྷ་དེ་དག་མངོན་པར་དང་སྟེ། སྙིང་རྗེས་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་བྱུང་གི །ཁྱོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་སོང་ཤིག་ཅེས་ཇི་སྲིད་དུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་ཁྲིད་པའི་བར་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དད་པར་བྱེད་པའི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཀྱེ་སྟེ། ཇི་ཙམ་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བར་དུ་སྟེ། བྱམས་པ་གོམས་པར་བྱས་ནས་དགྲ་། བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཞེས་མིང་གྲགས་པར་གྱུར་པའོ། །གྲང་དང༌། ཡུལ་དང༌། ལྗོངས་གང་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ན་བདག་ལ་སུ་ཡང་སེམས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བལྟས་ཏེ། ཕྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ན་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་ཟན་གཅོད་པའི་བར་དུ་ཡང་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་དེས་བསམ་པ་ན་བདག་ཉིད་ཀླུ་ལས་ཤི་འཕོས་པ་དང༌། གཉེན་རྣམས་གདུལ་བྱར་གྱུར་པ་མཐོང་སྟེ། ཇི་ཙམ་ན་ཀླུའི་ཁང་པར་ཕྱིན་ཏེ། ཀླུའི་རིགས་ལྔ་བརྒྱ་འོངས་པ་དག་བཏུལ་ཏེ། དེ་དག་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཀོད་དེ་ཤིང་ཤལ་མ་ལིའི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གནོད་པ་མེད་པར་བྱས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་གནས་བརྟན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལྡིང་རྣམས་གདུལ་པའི་ཕྱིར་ཀླུའི་རིགས་ལྔ་བརྒྱ་ཤིང་ཤལ་མ་ལིའི་སྟེང་དུ་བཏེག་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཏུལ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG147_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ངའི་ཉན་ཐོས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མཆོག་ནི་དགེ་སློང་རབ་འབྱོར་འདི་ཡིན་ཏེ། ལས་གང་གིས་ཀླུར་སྐྱེས་ཤེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། དེའི་མཁན་པོ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་ཏེ། དེས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་དད་པ་ཐོབ་པོ། །དེས་གཞོན་དུ་རྣམས་ཀྱིས་རྒོད་པ་དང༌། བཟློག་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་བྱམས་པ་བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ཁྲོས་ནས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཁྱེད་ཅག་ནི་སྦྲུལ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན་འོ། །དགེ་སློང་དག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌།། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཏགས་པའི་མིང་དང་གཟུགས་བཏགས་པ་ལས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་འདི་དག་བཤད་དོ། །མངོན་ཤེས་རྣམ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་ཤེས་པ་དང༌། ལྷའི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་རྐང་པའི་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་དགེ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །མི་སློབ་པའི་རིག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། མི་སློབ་པའི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་རིག་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་རིག་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་རིག་པའོ། །སྔོན་གྱི་
― DTG147_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་རྣམས་རིག་པ་ཡིས། །མཐོ་རིས་ངན་སོང་གཟིགས་ནས་ནི། །དེ་ནས་མངོན་ཤེས་ངེས་པ་ཡིས། །ཐུབ་པ་སྐྱེ་བ་ཟད་པར་འགྱུར། །ཀུན་ལས་འདོད་ཆགས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་གྲོལ་ཞེས་འགྱུར། །རིག་པ་གསུམ་པོ་ཕུན་ཚོགས་པས། །དེ་ཕྱིར་གསུམ་རིག་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། མདོ་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱི་བཞི་པ་རེག་པའི་མདོ་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རལ་པ་ཅན་སྟོང་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པར་ཉེ་བར་གནས་བར་བྱ་སྟེ། ག་ཡ་མགོ་གང་ན་བ་དེར་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ཏེ། རིམ་གྱིས་ག་ཡ་མགོར་གཤེགས་ཏེ། ག་ཡ་མགོའི་ཨ་ཤིར་ཤའི་མཆོད་རྟེན་ན་དགེ་སློང་སྟོང་ཐམ་པ་དང༌། ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་སྟོང་རྣམས་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་གདམས་པར་མཛད་དེ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཐུགས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་རང་གི་གདན་ལས་མི་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཤར་ཕྱོགས་སུ་འཕོས་ཏེ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་སྟོན་པར་མཛད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཤེགས་པ་དང༌། བཞུགས་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། གཟིམས་པ་དང༌། སྟོན་པར་མཛད་དོ། །མེའི་ཁམས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་མེའི་ཁམས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལས་རྣམ་པ་དུ་མའི་འོད་དག་འཕྲོས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ལྗང་གུ་དང༌། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དག་འབྱུང་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་དག་སྟོན་ཅིང༌། ལུས་ཀྱི་སྟོད་ནས་ཆུ་གྲང་མོའི་རྒྱུན་འབྱུང་ཞིང་ལུས་ཀྱི་སྨད་ནས་འབར་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་སྨད་ནས་ཆུ་གྲང་མོའི་རྒྱུན་འབྱུང་ཞིང་ལུས་ཀྱི་སྟོད་ནས་འབར་བར་བྱེད་དེ། ཤར་ཕྱོགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནུབ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཕྱོགས་བཞིར་སྟེང་དང་འོག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན་པར་མཛད་ནས། དེ་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་སླར་བཏུལ་
― DTG147_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་པ་ཉིད་ལ་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟ་བུར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་སྤངས་པའོ། །འདི་ནི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་དུ་འབར་བའོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་འབར་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་མིག་ནི་ཀུན་དུ་འབར་བའོ། །གཟུགས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང༌། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་འམ། སྡུག་བསྔལ་བ་འམ། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཀུན་དུ་འབར་བའོ། །གང་གིས་ཀུན་དུ་འབར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེ་འབར་བ་དང། ཞེ་སྡང་གི་མེ་དང༌། གཏི་མུག་གི་མེ་ཀུན་ཏུ་འབར་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་དུ་འབར་བའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དགེ་སློང་དག་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ནི་ཀུན་དུ་འབར་བ་སྟེ། ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་འམ། སྡུག་བསྔལ་བ་འམ། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ཡང་ཀུན་དུ་འབར་བ་སྟེ། གང་གིས་ཀུན་དུ་འབར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེ་འབར་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་གི་མེ་དང༌། གཏི་མུག་གི་མེ་ཀུན་དུ་འབར་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་
― DTG147_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་དུ་འབར་བའོ་ཞེས་ང་སྨྲ་སྟེ། འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་སྔོན་རལ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་དགེ་སློང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།བསྟན་པ་མཆོག །མི་འཁྲུལ་ཕྱིར་དང་ཕན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནཱ་ལེན་དྲ་ཨ་མྲས་ཀུན་དུ་བསྐོར་བའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་ཉ་པའི་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཁྱིམ་བདག་ཉ་པའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ནཱ་ལེན་དྲ་འབྱོར་བརྒྱས་པ་བདེ་བ་ལོ་ལེགས་པ་སྐྱེ་བོ་དང་མི་མང་པོས་གང་བ་འདི་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དད་པ་མང་དུ་མཆིས་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་འགའ་ཞིག་མིའི་ཆོས་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་དག་བསྟན་དུ་བཅུག་ན་ལེགས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དག་གིས་མཐོང་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ནཱ་ལེན་དྲ་ཕལ་ཆེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་ང་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་འོང་བ་རྣམས་ལ་མིའི་ཆོས་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་དག་སྟོན་ཅིག་ཅེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་མི་སྟོན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་དགེ་བ་ནི་གསང་བར་བྱ་ཞིང་སྡིག་པ་ནི་མཐོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིའི་ཆོས་བླ་མར་གྱུར་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་ཉེས་དམིགས་ཅི་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟིགས་ན་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་དགེ་བ་ནི་གསང་བར་བྱ་ཞིང་སྡིག་པ་ནི་མཐོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གང་ཞེ་ན། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་འདི་ན་དགེ་
― DTG147_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་དུམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མང་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མང་པོར་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང༌། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བར་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྩིག་པ་དང༌། ར་བ་དང༌། རྡོ་བ་དང༌། རི་ལ་ལུས་ཀྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ས་ལ་ཡང་བྱིའུ་ཟུལ་དུ་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆུ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ལ་ཡང་འབྱིང་བ་མེད་པར་འགྲོ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་བྱ་བཞིན་ནོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བ་འདི་དག་ལག་པས་ནོམ་ཞིང་ཉུག་པ་དང༌། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་བར་བྱེད་དེ། དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལག་པས་ནོམ་ཞིང་ཉུག་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་དག་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་མཐོང་སྟེ། མཐོང་ནས་མ་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །འདི་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་དུ་མ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མང་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལག་པས་ནོམ་ཞིང་ཉུག་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་དག་ངས་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལ་ནོམ་ཞིང་ཉུག་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་མཐོང་བ་དེ་ལ་ངོ་མཚར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གན་དྷ་ར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་སྔགས་ཡོད་དོ། །དེ་འགའ་ཞིག་གིས་བཟུང་ཞིང་བཅངས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལ་ནོམ་ཞིང་ཉུག་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གནས་དང་པོ་འདི་ལ་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དག་མ་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུའི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཉན་སྙམ་སེམས་སམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་མིའི་ཆོས་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་ཉེས་དམིགས་འདི་ལྟ་བུ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟིགས་ནས་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་
― DTG147_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལ། དགེ་སློང་དག་དགེ་བ་ནི་གསང་བར་བྱ་ཞིང་སྡིག་པ་ནི་མཐོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གང་ཞེ་ན། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་འདི་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུ་མཚན་ནམ། ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་ཀུན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ནི་གཞན་དུའོ། །སྔ་བར་བྱས་པ་དང༌། སྔ་བར་བརྗོད་པ་ཡང་ཀུན་བརྗོད་ལ། གསང་བར་བྱས་པ་དང༌། གསང་བར་བརྗོད་པ་ཀུན་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་ལ། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཀུན་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཐག་རིང་པོ་ཡང་ཀུན་བརྗོད་ལ། ཐག་ཉེ་བར་ཡང་ཀུན་བརྗོད་ཅིང༌། སེམས་ཀྱང་ཀུན་བརྗོད་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། གང་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་ནམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ཀུན་རྗོད་པར་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལས་ཐོས་ནས་ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ཀུན་རྗོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལས་ཐོས་ནས་ཀུན་རྗོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་རྒྱུ་མཚན་ནམ། ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དག་གིས་མཐོང་སྟེ། མཐོང་ནས་མ་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །འདི་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་རྒྱུ་མཚན་ནམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཀུན་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ཡང་མ་
― DTG147_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་ངས་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་རྒྱུ་མཚན་ནམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཀུན་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བ་ལ་ངོ་མཚར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་རྟོག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་རིག་སྔགས་ཡོད་དེ་གང་ཞིག་གིས་བཟུང་ཞིང་བཅངས་ནས་རྒྱུ་མཚན་ནམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ཡིད་ནི་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གནས་གཉིས་པ་འདི་ལ་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེ་དག་མ་དད་པའི་ཁྱིམ་བདག་གམ། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེ་དག་གི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཉན་སྙམ་སེམས་སམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་མིའི་ཆོས་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་ཉེས་དམིགས་འདི་ལྟ་བུ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟིགས་ནས། དགེ་སློང་དག་དགེ་བ་ནི་གསང་བར་བྱ་ཞིང་སྡིག་པ་ནི་མཐོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གང་ཞེ་ན། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་གནས་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམས་ལ་སྟོན་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཙལ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེའི་དཔེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་བསམ་གཏན་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མདོ་ལྔ་བའི་སྟོད་ཀྱི་ཆ་ལས་འབྱུང་ལ། སྨད་ཀྱི་ཆ་ནི་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པར་ཚངས་པའི་བར་དུ་གཡོ་སྒྱུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །སྟོན་པ་ལ། ཡིད་མགྱོགས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤར་ཤ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཙན་དན་གྱི་ཁང་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་དང༌། གཽ་ཏ་མ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་གནས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤར་ཤ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཆོས་སྟོན་གྱིས་ཉན་པའི་ཕྱིར་འགྲོའོ་ཞེས་གནས་ཏེ། དེ་ནས་ཀླུ་ལྔ་བརྒྱའི་འཁོར་དང༌། ཆུ་བོ་ལྔ་བརྒྱ་ནས་བྱུང་སྟེ་ཤར་ཤ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འོང་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG147_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་དང༌། གཽ་ཏ་མ་གཉིས་ཤར་ཤ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འོངས་ན་གྲོང་ཁྱེར་གཞིག་ཅིང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་གཟིགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བོས་ཏེ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གློ་བུར་བའི་བསོད་སྙོམས་དག་ཟུང་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་གློ་བུར་གྱི་བསོད་སྙོམས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གློ་བུར་དུ་ལྷགས་པ་དང༌། མགྲོན་པོ་དང༌། ནད་པ་དང༌། ནད་གཡོག་དང༌། ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདོན་འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་དང༌། གཽ་ཏ་མ་གཉིས་གང་ན་བ་དེར་གཤེགས་ཤིང་ཉེ་བར་གཤེགས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་དབང་པོ་དག་ཤུར་པ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསམ་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་དད་པའི་ཤུགས་དེ་འདྲ་བས་བདག་ཅག་དེར་འོངས་ན་གང་ཡང་བདག་སྲོག་ཆགས་གྲོག་སྦུར་ཡན་ཆད་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་ནུས་ན། ཤུར་ཤ་པ་ན་གནས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདུགས་ཚོད་གསོལ་བར་རྩོམ་པ་ན། ཀླུ་དེ་དག་སོ་སོ་ནས་འདི་སྙམ་དུ་ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་ཆུ་གསོལ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ། གལ་ཏེ་གཅིག་གི་ཆུ་འཐུངས་ན་གཞན་དག་མི་དགའ་བར་འགྱུར་གྱིས་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བོས་ཏེ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆུ་ལྔ་བརྒྱ་གང་དུ་འདུས་པ་དེ་ལས་ཆུ་ལྷུང་བཟེད་གང་ཁྱེར་ལ་ཤོག་ཤིག །བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མཉན་ཏེ། ཆུ་བོ་ལྔ་བརྒྱ་གང་དུ་འདུས་པ་དེ་ལས་ཆུ་ལྷུང་བཟེད་གང་བླངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆུ་ལྷུང་བཟེད་བཀང་ནས་ཕུལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླངས་ཏེ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་
― DTG147_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་བུ་ཆེན་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་ཕ་དང༌། མ་དག་ནི་བུ་ལ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། གསོས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་འཛམ་བུའི་གླིང་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་སྟེ། ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་ཕ། ཕྲག་པ་གཉིས་པ་ལ་མ་ཁྱེར་ཏེ། ལོ་འཁོར་བ་བརྒྱར་གནས་པ་དང༌། གང་ཡང་ས་ཆེན་པོ་འདིའི་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། དུང་དང༌། ཤེལ་དང༌། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ས་ལེ་སྦྲམ་དང༌། ཨསྨ་གརྦྷ་དང༌། མུ་ས་ལ་གརྦྷ་དང༌། ལོ་ཧེ་ཏ་རཱ་ག་དང༌། དུང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱུག་པར་བྱས་ཀྱང་བུས་ཕ་དང་མ་ལ་ཕན་པ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཕ་དང་མ་མ་དད་པ་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་ཅིང་འདུལ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སེར་སྣ་ཅན་གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་ཅིང་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་ན། འདི་ཙམ་གྱིས་བུས་ཕ་དང་མ་ལ་ཕན་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་གིས་མ་ལ་ཕན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱས་ཀྱིས་ད་བདག་གིས་མ་གང་དུ་སྐྱེས་པ་བསམ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེས་བསམས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འོད་ཟེར་ཅན་དུ་སྐྱེས་པར་མཐོང་ཞིང༌། གང་གིས་འདུལ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུལ་བར་མཐོང་ནས། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཐག་རིང་པོ་ནས་འོངས་པར་གྱུར་ལ་བདག་གིས་དོན་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པར་བྱའོ་ཞེས། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་དགེ་སློང་དག་ཕ་དང་མ་བུ་ལ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ན། བདག་གི་མ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འོད་ཟེར་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བར་འོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་དེ་གདུལ་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་གང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་
― DTG147_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་འགྲོ་བར་བྱ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་འོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཞབས་འཇོག་ཅིང་གཤེགས་ཏེ། ཞག་བདུན་གྱིས་འོད་ཟེར་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཕྱིན་ཏོ། །མཽད་གལ་གྱི་དུ་ཆེན་པོ་ཐག་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་བུ་མོ་བཟང་མོས་མཐོང་སྟེ། མཐོང་ནས་རིངས་པར་དེའི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ་སྨྲས་པ། ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ན་བུ་མཐོང་ངོ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ན་བུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ན་སྐྱེ་བོ་མང་བོའི་ཚོགས་དག་འདི་སྐད་དུ་གཞོན་ནུ་མ་འདི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྒན་པོ་འདིའི་མར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་འཕགས་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་བདག་གི་ཕུང་པོ་འདི་གསོས་ཤིང་བསྐྱེད་པ་དེས་ན་འདི་མ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞོན་ནུ་མ་བཟང་མོའི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང་ཁམས་དང་རང་བཞིན་མཁྱེན་པར་མཛད་ནས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་བསྟན་པར་མཛད་དེ། གཞོན་ནུ་མ་བཟང་མོས་ཐོས་ནས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་མཐོ་བ་ཉི་ཤུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་བདེན་པ་མཐོང་ནས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ལན་གསུམ་དུ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལྷ་དང་མི་ལ་བཀོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་རྐྱེན་མང་ལྡན་པའི་ངན་སོང་ངམ། །འཇིགས་སུ་རུང་ལས་ཁྱེད་ཀྱི་མཐུ་ཡིས་བསྒྲལ། །མཐོ་རིས་འགྲོ་བའི་བསོད་ནམས་སྒོ་ཕྱེ་ཞིང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ་ནི་བདག་གིས་ཐོབ། །ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་སྐྱོན་རྣམ་དག་ཅིང༌། །བདག་གི་མིག་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གྱུར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གྱུར་ཅིང༌། །འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཞི་བའི་གནས་ཐོབ་བོ། །སྐྱེ་རྒ་འཆི་བའི་འཁྲུག་དང་བྲལ་གྱུར་ཅིང༌། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་མི་ཡི་འགྲོ་བས་མཆོད། །སྐྱེ་བ་སྟོང་དུ་མཐོང་བ་རྙེད་དཀའ་བ། །ཐུབ་པ་མཐོང་བ་འབྲས་བུ་བཅས་པར་གྱུར། །བཙུན་པ་བདག་ནི་མངོན་པར་འཕགས་སོ། །མངོན་པར་འཕགས་སོ། །དེད་ནས་བཟུང་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བདག་དགེ་བསྙེན་དུ་གཟུང་དུ་གསོལ།
― DTG147_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་སྲོག་དང་བསྔོ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་མངོན་པར་དང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བསོད་སྙོམས་བཞེས་པར་གནང་བར་མཛོད་ཅིག །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་སྟེ། གཞོན་ནུ་མ་བཟང་མོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་བདེ་བར་བཞུགས་པར་རིག་ནས། གཙང་ཞིང་བསོད་པའི་བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་དག་གིས་རང་གི་ལག་ནས་འདྲིམ་པར་བྱེད། སྟོབས་པར་བྱེད་དེ། ལན་དུ་མར་བསོད་པའོ། །བཟའ་བ་དང་བཅའ་པ་དག་གིས་བྲིམས་ཤིང་བསྟབས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསོལ་བར་རིག་ནས་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་གྱུ་སྟེ། སྟན་དམའ་བ་ཅིག་བླངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྷུང་བཟེད་བླངས་ནས་བཀྲུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་ཤིག །གང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིའོ། །གང་ཡང་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་མཛད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིན་ཏམ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ངོ་མཚར་སྐྱེས་ཏེ་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྫུ་འཕྲུལ་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཡིད་མགྱོགས་པའོ། །བཙུན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལྟར་ཟབ་པ་བདག་གིས་རྣམ་པར་མི་ཤེས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མ་གྱུར་ན་ཡང་བདག་གི་ལུས་ཏིལ་གྱི་ཕྱེ་མ་ཙམ་དུ་གྱུར་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཟློག་པར་མི་བྱའོ། །ད་བདག་གིས་ཅི་བྱ་སྟེ་བུད་ཤིང་ཚིག་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཞི་ལས་འཕྲོས་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པ་འདི་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་དགུའི་སྐབས་སུ་བྲིས་ཤིང༌། མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར་
― DTG147_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིད་པ་བར་མ་བསམ་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་བཤད་དོ། །སྟོན་མིན་སྤྲུལ་པ་པོ་དང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལས་དོན་གྱི་སྡེ་ཚན་བཅུ་པ་ལས་མདོ་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དེ་ནས་མཉན་ཡོད་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་སུ་རྩོད་ཅིང་འཐབ་པ་དང་མཚང་འབྲུ་བ་དང་ཆད་པས་གཅོད་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པས་འདྲི་བའི་ནུས་པ་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དེ་དག་གི་སེམས་ཐུགས་ཀྱིས་མངོན་པར་མཁྱེན་ནས། མགོ་བྲེགས་ཤིང་ཆོས་གོས་བགོས་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་སྤྲུལ་པ་ཞིག་སྤྲུལ་པར་མཛད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས། ཉན་ཐོས་རྣམས་སྨྲ་ན་སྤྲུལ་པ་ཡང་སྨྲ་བར་བྱེད་ལ། ཉན་ཐོས་རྣམས་མི་སྨྲ་ན་སྤྲུལ་པ་ཡང་མི་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། སྤྲུལ་པ་གཅིག་སྨྲ་ན། ཐམས་ཅད་སྨྲ་ཞིང༌། གཅིག་མི་སྨྲ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པར་མཛད་པ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲི་བར་མཛད་པ་ན་སྤྲུལ་པ་ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་ལ། སྤྲུལ་པ་དྲི་བར་མཛད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་སྤྲུལ་པ་དེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་ཕྱག་བྱས་ནས། དེའི་ཚེ་དོན་གྱི་སྡེ་ཚན་འདི་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཞུ་བ་ཞུས་པ། ཕྲག་དོག་ལྷན་ཅིག་མྱ་ངན་སྨྲེ་སྔགས་འདོན། །འཐབ་རྩོད་འདི་དག་གང་གིས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད། །ཕྲ་མ་དང་བཅས་ང་རྒྱལ་ལྷག་ང་རྒྱལ། །འདི་དག་གང་གིས་བསྐྱེད་པ་བདག་འདྲིའོ། །ཕྲག་དོག་ལྷན་ཅིག་མྱ་ངན་སྨྲེ་སྔགས་འདོན། །འཐབ་དང་རྩོད་པ་འདི་དག་དགའ་བས་བསྐྱེད། །ཕྲ་མ་དང་བཅས་ང་རྒྱལ་ལྷག་ང་རྒྱལ། །འདི་དག་དགའ་བས་རབ་ཏུ་
― DTG147_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱུང་ངོ༌། །གཅིག་ཅིག་སྨྲ་བར་གྱུར་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དཔེ་ནི་ལུང་རིང་པོའི་མདོ་ལས་ཚངས་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ལྷའི་དབང་པོའི་ཕང་པར་འདུག་སྟེ་སོ་སོ་ནས་གཏམ་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌།། །།འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་གཏད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་གསུང་རབ་བསྡུ་བ་བྱས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་གཏད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱ་བ་མ་ལུས་པར་བྱས་ཏེ། རི་བྱ་རྐང་མོའི་སྟེང་དུ་འཛེགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་ན་བཟས་ལུས་དང་བསིལ་བྱེད་དང་ལྷུང་བཟེད་གཏུམས་ཏེ། རི་གསུམ་གྱིས་བསྒྲིབས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་བར་དུ་ཉམས་པར་མ་གྱུར་ཅིང་དེས་རང་གི་འཁོར་རྣམས་ལ་རིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་ལྷན་ཅིག་ས་ཕྱོགས་དེར་གཤེགས་ཏེ་རི་གསུམ་པོ་དག་རྣམ་པར་བསལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པའི་ཕྱག་གིས་རུས་པའི་ཚོགས་བསྣམས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་སྟོན་བ་ཐོས་ནས་ཉན་ཐོས་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཕྲེན་ཚེགས་ལས། དབྱངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྨན་གྱི་གཞིའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པ་ལས་རྒྱས་པར་འདོན་ཏོ། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་མཛོད་ཀྱི་གནས་བདུན་པ་ཕལ་ཆེར་མདོ་དང་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།འདི་ལྟར་མདོ་ལས་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་བསླབ་པའི་སྒོའི་མདོ་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པ་འདི་ཉིད་དུ། དེའི་ཚེ་དེ་མི་སློབ་དགྲ་བཅོམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ།
― DTG147_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང༌། ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེས་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྟག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བུ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཐ་མ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་མི་དགེ་བ་དག་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚངས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་མཽད་གལ་གྱི་བུ་དང་སྦས་པའི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་སྡེ་དཔོན་ཉེ་དགའ་འཁོར་དེར་འདུས་པར་གྱུར་ཅིང་ཚོགས་ཏེ་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་སྡེ་དཔོན་ཉེ་དགས་ཆེན་པོར་གྲགས་པའི་བྲམ་ཟེ་འཆར་བྱེད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཆར་བྱེད་ཁྱེད་ཅག་འོང་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་དང་བསམ་གཏན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་པར་དགའ་བ་བདེན་ནམ། སྡེ་དཔོན་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་བསམ་གཏན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྡོམ་པར་བྱེད་དོ། །དུས་གཅིག་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཽ་ཏ་མ་ཆུ་བོ་ཅན་བྱི་ཀུན་ཛེ་ཀའི་སྤྱིལ་བུ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཽ་ཏ་མ་དེས་བདག་ལ་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ནི་བསྔགས་ཤིང་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་གསུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཆེན་པོར་གྲགས་པའི་བྲམ་ཟེ་འཆར་བྱེད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཆར་བྱེད་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཽ་ཏ་མ་དེས་བདག་ལ་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་བསྔགས་ཤིང་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་གསུང་ངོ་ཞེས་མ་སྨྲ་ཤིག །འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བསྔགས་པར་མི་འོས་པ་དེ་དག་གི་བསྔགས་པ་མི་གསུང་གི །བསྔགས་པར་འོས་པ་དག་གི་བསྔགས་པ་མི་གསུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཽ་ཏ་མ་གང་བསྔགས་པར་མི་འོས་པ་དག་གི་བསྔགས་པ་མི་གསུང་ཞེ་ན། འཆར་བྱེད་འདི་ན་ཁ་ཅིག་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་སེམས་ལ་ལན་མང་དུ་གནས་ཤིང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་
― DTG147_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིས་ངེས་པ་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་བར་དུ་བཅད་ཅིང་སྒོམ་པར་བྱེད་རབ་ཏུ་བསྒོམ་ཞིང་བསྒོམ་སྟེ། གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང་རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་སེམས་ལ་ལན་མང་དུ་གནས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལས། ཕྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་རབ་ཏུ་བཅད་ཅིང་སྒོམ་པར་བྱེད། རབ་ཏུ་བསྒོམ་ཞིང་བསྒོམ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་བསྔགས་པར་མ་འོས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་བསྔགས་པ་མི་གསུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ན་བསྔགས་པར་འོས་པའི་བསྔགས་པ་གསུང་ཞེ་ན། འཆར་བྱེད་འདི་ན་དགེ་སློང་འདོད་པ་ལས་དབེན་པ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ལས་དབེན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་བསྔགས་པར་འོས་པ་བསྔགས་སོ། །ཀུན་དགའ་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཽ་ཏ་མས་བསྔགས་པར་མི་འོས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་བསྔགས་པ་མི་གསུང་ཞིང༌། བསྔགས་པར་འོས་པའི་བསྔགས་པ་གསུང་ངམ། ཀུན་དགའ་བོ་བདག་ལ་ཡང་བྱ་བ་མང་པོ་དང་བྱ་བ་མང་དུ་མཆིས་ཀྱིས་འགྲོ་བར་བྱའོ། །འཆར་བྱེད་དེ་ལྟར་དེའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ན་སོང་ཤིག །དེ་ནས་ཆེན་པོར་གྲགས་པའི་མ་ག་དྷཱའི་བྲམ་ཟེ་འཆར་བྱེད་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚེ་དང་དྲོད་གཉིས་འདྲེས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པའི་མཐར་གསུས་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས་བྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དྲུག །ལྔ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ་སེམས་ཀྱི་གཞན། །ཞེས་བྱ་བར་ཚེ་དང་དྲོད་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཅིང་འདྲེས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ངེས་པར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ།། །།འདམ་བུའི་ཤོག་གཉིས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་
― DTG147_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་གཉིས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བརྟེན་ཏེ་གནས་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དགོངས་ཀ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་ངང་ཡང་དག་པར་བདེ་བའི་གཏམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐབས་སུ་འབྱེད་ན་བདག་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོངས་སུ་འདྲིའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དྲིས་ཤིག་དང་ཐོས་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རྒ་བ་ཡོད་དམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡོད་དོ། །འཆི་བ་ཡོད་དམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཅི་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དག་རང་གིས་བྱས་སམ། གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དག་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པར་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དག་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་གི །འོན་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་བྱུང་ངོ༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཅི་སྐྱེ་བ་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དག་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སྲིད་པའི་
― DTG147_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཅི་སྲིད་པ་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་སྲིད་པ་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྲིད་པ་ནི་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སྲིད་པ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཅི་ལེན་པ་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་ལེན་པ་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལེན་པ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ལེན་པ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་སྲིད་པ་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་སྲེད་པ་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྲེད་པ་ནི་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སྲེད་པ་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཚོར་བ་རང་གིས་བྱས་སམ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་ཚོར་བ་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཚོར་བ་ནི་རང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཚོར་བ་རང་གིས་མ་བྱས་
― DTG147_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རེག་པ་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རེག་པ་དང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རེག་པ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རེག་པ་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང༌། གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་མིང་དང་གཟུགས་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། མིང་དང་གཟུགས་རང་གིས་མ་བྱས། གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མིང་དང་གཟུགས་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མིང་དང་གཟུགས་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གིས་ཀྱང་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་
― DTG147_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ངོ༌། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་དང༌། ཕྱི་མས་སྔ་མ་འདི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེས་འདི་སྐད་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མིང་དང་གཟུགས་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་ལ། རང་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མིང་དང་གཟུགས་རང་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་བྱུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ། ད་ལྟར་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ངོ་ཞེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེས་བཤད་པའི་དོན་མི་ཤེས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེས་བཤད་པའི་དོན་འདི་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ། དེའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་དཔེས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་རེ་ཞིག་དཔེ་ཉོན་ཅིག །དཔེར་ན་འདམ་བུའི་ཤོག་གཉིས་བླང་བ་དག་ཕན་ཚུན་བསྟེན་ཅིང་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་དང༌། ཕན་ཚུན་བསྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ། དེ་ལས་འགའ་ཞིག་གིས་གཅིག་བླངས་ནས་གཉིས་པ་ལྷུང་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆེས་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ། ཕན་ཚུན་བསྟེན་ཅིང་གནས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཡིན་ཞིང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པའི་ཀན་ཐོས་མཁས་པ་གསལ་བ་དུལ་བ་འཇིགས་པ་མེད་པ་འཆི་བ་མེད་པ་དང༌། འཆི་བ་མེད་པའི་ཁམས་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་བྱས་ཤིང་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་དག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་དྲིས་པ་དག་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་ལུང་བསྟན་པ་
― DTG147_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་དག་གིས་སྤྱི་བོ་ལ་ཐོད་བཞིན་དུ་ཐོགས་ཏེ། བལྟ་བའི་ཕྱིར་འགྲོས་རྙེད་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བ་དེ་དག་ནི་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་པའོ། །བདག་ཅག་ཀྱང་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དེ། བདག་ཅག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་རྙེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་བདག་ཅག་སུམ་ཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ལ་བདག་མངོན་པར་སྤྲོ་ཞིང་བསྟོད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་དགེ་སློང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། རེག་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྐྱོ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགག་པ་རྟོགས་ན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་འགོག་པ་དག་རྟོགས་པར་གྱུར་ན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་དགེ་སློང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་འགོག་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་སྐྱེ་བ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། རེག་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྟོན་པའི་ཉན་ཐོས་
― DTG147_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁས་པ་གསལ་བ་དུལ་བ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མདོ་དེ་དང༌། དེ་ལས་འདོན་ཏེ། གང་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པའི་མངོན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་མདོའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མདོ་གསུམ་པར་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་གསུམ་པ་ལས་བྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པ་འདི་ཉིད་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བསམ་པར་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཟས་བཞི་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་དང་པོ་ལས་བུའི་ཤའི་དཔེས་བསྟན་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ། འགྲོ་བ་ཟས་ཀྱི་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བར་ཟས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། བཤད་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཁམ་དུ་བྱེད་པའི་ཟས་ཟ་བའི་ལྷ་རྣམས་ལས་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མའི་བདུན་པ་ལས་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐ་མ་ལས་འཆར་བྱེད་ཀྱི་མདོ་ལས་འདོན་ཏེ། དེའི་མདོའི་དུམ་བུ་ཡང་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པའི། འགོག་པ་དང་པོ་མི་ནང་དུ། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་འཆར་བྱེད་ཀྱི་མདོ་ལས་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དགའ་བའི་ཟས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་རེ་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲིས་པའི་མདོ་ལས་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པ་འདི་ཉིད་དུ། འདོད་པར་ཚེ་ཡོངས་གྱུར་པའི་འཕགས། །ཁམས་གཞན་དུ་ནི་འགྲོ་མི་བྱེད། །ཅེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ།
― DTG147_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཁམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་རྣམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཅུང་ཟད་མངོན་པར་སེམས་ཤིང་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དེ་དག་འགགས་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞི་བ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པའི་ཕྱི་མ་ལས་བ་ལང་སྐྱོང་གི་མདོ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་མདོ་དགུ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པ་འདི་ཉིད་དུ་དབང་པོའི་རྣ་བ་བཤད་པར་གཟུགས་ན་དྲུག་གོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་བདུན་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་གནས་དགུ་བསྟན་པའི་མདོ་སེམས་ཅན་ལུས་ཐ་དད་ཅིང་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་ནི་གནས་དགུར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་དག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཉི་ཤུ་པ་ལས་བྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་འདི་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་བར་མའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཀོད་པར་མདོ་རྒྱས་པར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ནི་ནད་དོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འབྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་འབྲས་དང་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིས་ཤེས་པར་གྱུར་ན། འདི་ནི་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཤེས་པ། འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཚོར་བའི་ཤེས་པའོ་ཞེས་འདི་ལྟར་ལྟ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་ནི་ཐམས་ཅད་མ་རིག་པ་ལ་ཐམས་ཅད་
― DTG147_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། ཐམས་ཅད་མ་ཚོར་བ་ལ་ཐམས་ཅད་ཚོར་བའི་ང་རྒྱལ་ཅན་འབྲས་དང་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མ་བསལ་བ་ལ་འབྲས་དང་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་ནི་འདི་ལྟར་ལྟ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ནི་ནད་དོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འབྲས་སོ། །འདུ་ཤེས་ནི་ཟུག་རྔུའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཞིབ། འདི་ནི་གྱ་ནོམ་པའོ་ཞེས་དེ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལམ་བསྒོམས་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་དག་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཅན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་བཅིངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ་བ། འཇིག་ཚོགས་ཅན་ཏེ། དེ་གནས་དེ་ནས་འཆི་འཕོས་ནས་འདི་ལྟ་བུ་འོང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་གནས་དམན་པ་བྱི་ལའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་གང་ཞིག་འབྲས་དང་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་ན། འདི་ནི་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཤེས་པ། འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཚོར་བའི་ཤེས་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་ཡང་དག་པར་སྨྲས་པས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་དང་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིས་ཤེས་པར་གྱུར་ན་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཚོར་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་སློང་རིག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་རིག་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ཚོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་ཚོར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ཚོར་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འབྲས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་
― DTG147_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་གཟུགས་ཅན་རགས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིས་བསྐྱེད་ཅིང་ཕ་དང་མའི་མི་གཙང་བ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ཟན་དྲོན་དང་འབྲས་ཆན་གྱིས་གསོས་ཤིང༌། རྟག་ཏུ་ཁྲུས་དང་བྱུག་པ་བྱས་ཀྱང་འཇིག་ཅིང་གྱེས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིག་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་འཛག་ཅིང༌། རྣ་བ་ནི་སྒྲ། སྣ་ནི་དྲི། ལྕེ་ནི་རོ། །ལུས་ནི་རེག་བྱ་དང༌། ཡིད་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བའི་ཆོས་ལ་འཛག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་དང་སྲིད་པའི་སྲེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་མ་རིག་པ་དང་སྲིད་པའི་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཤིང་ཏ་ལ་མགོ་བཅད་པ་ལྟར་དྲུངས་ཕྱུང་ཞིང་མི་སྣང་ཞིང་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་པ་འདི་ནི་འབྲས་དང་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསལ་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་སེམས་གནས་པ་དང་ཡང་དག་མར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དང་དེ་ལས་འདོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རེ་ཞིག་ལམ་གྱི་ཚོམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་སྒོའི་ལོག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པའི་མདོ་གསུམ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བཞི་པར། རྣམ་གསུམ་དྲི་མེད་གཟུགས་གསུངས་དང༌། །འཕེལ་དང་མ་བྱས་ལམ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ། སྤོང་བ་དག་ནི་ཆུ་ལོན་དུ་གསུངས་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོ་ན་མདོ་ལས་བདེ་བའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལམ་གྱི་ཚོམས་གྱི་དབང་པོའི་སྒོའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་མཐའི་ཆ་ལས་འབྱུང་བ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པར། ལུས་ཚོར་སིམ་པ་མ་ཡིན་གང༌། །སྡུག་བསྔལ་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་རྣམ་པར་བྱེད་པ་དེ་དང་དེ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དེ་དགའ་བ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཏེ། དྲན་པ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཞིང་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་བ་གང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་
― DTG147_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་དབྱར་གནས་པའི་ཕྱིར་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་མཛད། ཡང་དག་པར་བསྐུལ། ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་མཛད་དེ། ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་གྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཡང་དག་པར་བསྟན། ཡང་དག་པར་བསྐུལ། ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་མཛད་ནས་ཅང་མི་གསུང་པར་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང༌། ན་བའི་རྐྱེན་སྨན་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་བཞེས་པར་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་ཅད་མི་གསུང་བར་གནང་བར་མཛད་དོ། དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བར་གནང་བར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང༌། ན་བའི་རྐྱེན་སྨན་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོད་བྱད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་
― DTG147_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཏུ་འདུག་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཁྱིམ་བདག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང༌། ན་བའི་རྐྱེན་སྨན་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱས་ཀྱི། ཁྱིམ་བདག་མ་འོངས་པ་ན་མཐོ་རིས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྐལ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཅན་གོང་མར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱིམ་བདག་འདི་ཙམ་ཀྱིས་དགའ་བར་མི་བྱ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དུས་དང་དུས་སུ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ། གནས་པ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ངོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འཁོར་འདུས་པ་དེ་ན་ཚོགས་ཤིང་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ནས་རིང་དུ་ལོན་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ངོ་མཚར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་ཆོས་ལྔ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡང་འདོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཡིད་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། གང་འདོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། གང་ཡང་མི་དགེ་བ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཡིད་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། གང་མི་དགེ་བ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། གང་མི་དགེ་བ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་
― DTG147_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་གང་ཞེ་ན། དགའ་བ་དང༌། རངས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་དགའ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལམ་གྱི་ཚོམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་སྒོའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་མདོ་དང་པོ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པར། དད་དང་བག་ཡོད་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང༌། མདོ་ལས་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡོམ་དང་པོའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཐ་མ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོར། ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་ཆོས་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྒྱུར་བའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོའི་སྒོའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར། ནང་གི་སྐྱོན་དང་ཆོས་མཚུངས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཅིང༌། འདིར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དབང་པོ་འགགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྒྱུར་བའི་མདོ་ལས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་བདེ་བའི་དབང་པོ་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མདོ་དེ་དང་དེ་ལས་འདོན་པ་སྟེ། དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྔ་ནས་ཀྱང་ནུབ་པས་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་འབྱུང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གསུམ་ནི་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བ་དང་བཅས་པར་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་བར་མའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་
― DTG147_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་དང་པོའི་མདོ་ལས་ཏེ། མདོ་དུམ་བུ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར། བཞི་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །མདོ་ལས་རླུང་མེད་པའི་མར་མེ་དཔེར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོ་ལས། དབྱུ་གུ་གསུམ་དང་གོང་བུ་གསུམ། །ལུ་ཧི་ཏ་ཡི་རྣམ་བཤད་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བའི་ལུ་ཧི་ཏའི་མདོ་དང་པོ་ལ་རླུང་མེད་པའི་མར་མེའི་དཔེ་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། ལུ་ཧི་ཏ་གང་གི་ཚེ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཤིང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་མཐོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་དམའ་བར་མི་འགྱུར་བར་མངོན་པར་གནས་ཤིང་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁང་པའམ་ཁང་པའི་ཁྱམས་སུ་མར་མེ་བཞག་པ་དུད་འགྲོའམ་བྱའམ་མིས་མ་བསྐུལ་ཞིང་མ་བསྐྱོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་མི་མཐོ་མི་དམའ་བར་མི་འགྱུར་བར་མངོན་པར་གནས་ཤིང་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་པོ། །ལུ་ཧི་ཏ་གང་གི་ཚེ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་ཅན་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་དེའི་སེམས་ཀྱང་དེའི་ཚེ་མཐོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་དམའ་བར་མི་འགྱུར་བར་མངོན་པར་གནས་ཤིང་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མ་ཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཅམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལམ་ཡང་གཟིངས་ལྟ་བུར་གདོན་མི་ཟ་བར་དོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆུ་བོ་གངྒཱ་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་ཞིང་རྒྱས་ཏེ་བྱ་རོག་བཏུང་དུ་རུང་བ་ཙམ་དུ་གྱུར་ལ་གྲུ་འམ་གཟིངས་མེད་པར་རྒྱུན་ཕྱོགས་དང་བཟློག་ཕྱོགས་དང་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་བརྒལ་བར་མི་ནུས་པས། གང་བདག་གིས་རྩ་
― DTG147_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཤིང་དང༌། འདབ་མ་དང༌། ལོ་མ་མང་པོ་དག་བསྡུས་ཏེ། གཟིངས་བྱས་པ། གཟིངས་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟིངས་ལ་གནས་ཏེ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོལ་པས་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་རྩྭ་དང༌། ཤིང་དང༌། འདབ་མ་དང༌། ལོ་མ་མང་པོ་དག་བསྡུས་ཏེ་གཟིངས་བྱས་ནས། གཟིངས་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟིངས་ལ་གནས་ཏེ། རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་སུ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོལ་བས་བདེ་བར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་གཟིངས་འདི་ནི་བདག་ལ་ཕན་པ་མང་པོ་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་གཟིངས་འདི་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟིངས་ལ་གནས་ནས་རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་སུ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོལ་བས་བདེ་བར་ཕ་རོལ་ཏུ་བརྒལ་ཏེ། གང་བདག་གིས་གཟིངས་འདི་ནི་མགོ་བོའམ་ཕྲག་པ་ལ་ཁུར་ཏེ་གང་དུ་འདོད་པ་དེར་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས། དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་བུ་དེས་ཕན་པ་མང་པོ་བྱེད་བ་སྐྱེས་བུ་དེ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྟོག་བཞིན་དུ་གཟིངས་དེ་མགོ་བོ་འམ་ཕྲག་པ་ལ་ཁུར་ཏེ། གང་དུ་འདོད་པ་དེར་འགྲོའམ། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་གཟིངས་འདིས་ཅུང་ཟད་ཕན་པ་མང་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གཟིངས་འདི་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟིངས་ལ་གནས་ཏེ་རྒྱུན་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་སུ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོལ་བས་བདེ་བར་ཕ་རོལ་གྱི་ངོས་སུ་བརྒལ་བར་བྱས་ཀྱང་བདག་གིས་གཟིངས་འདི་ཐང་ལས་བསྐྱུར་བ་འམ་ཆུའི་རྒྱུན་ལ་བསྐྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་དེས་གཟིངས་དེ་ཐང་ལ་བསྐྱུར་བ་འམ་ཆུའི་རྒྱུན་དུ་བསྐྱུར་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་ན། དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་བུ་དེ་གཟིངས་དེ་ལ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་དུ་ངས་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་ངས་གཟིངས་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་དག་ཤེས་ནས་སྔར་ཆོས་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་ལུང་བར་མའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་བཀྲ་ཤིས་པའི་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དྲི་མེད་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་
― DTG147_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་ལུས་འདི་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བས་མངོན་པར་གང་ཞིང་རྒྱས་ལ་ཁྱབ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་ལུས་འདི་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཆ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་ཁྱབ་པར་གནས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁྲུས་མཁན་ནམ་ཁྲུས་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པས་འདག་ཆལ་གྱི་ཕྱེ་མ་ཞིབ་མོ་དག་ཟངས་གཞོང་ངམ་འཁར་གཞོང་ངམ་ཉ་ཕྱིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུ་དང་བཅུག་ནས་སྤངས་ན་གོང་དུ་དེ་རླན་པ་དང་རླན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཕྱི་དང་ནང་དག་རླན་པས་ཁྱབ་ཅིང་སླ་བ་དང་འཐོར་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ན་དགེ་སློང་ལུས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ།།
― DTG147_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བཟུང་ཞིང་ལེགས་པར་ཡིད་ལ་བྱས་ལེགས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅིང་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཉིན་མོ་ཇི་ལྟ་བར་མཚན་མོ་དེ་བཞིན། མཚན་མོ་ཇི་ལྟ་བར་ཉིན་མོ་དེ་བཞིན། སྔ་མ་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་དེ་བཞིན། ཕྱིས་ཇི་ལྟ་བར་སྔར་དེ་བཞིན། སྟེང་དུ་ཇི་ལྟ་བར་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན། འོག་ཏུ་ཇི་ལྟ་བར་སྟེང་དུ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདི་ལྟར་བདག་གི་སེམས་མུན་པའི་རྣམ་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་མ་བསྒྲིམས་ཤིང་སྣང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སེམས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་མཐོང་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སློང་ཚོར་བའི་སྐྱེ་བ་རིག་ཅིང་ཚོར་བའི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་རིག་ལ། ཚོར་བའི་གནས་པ་རིག་ཅིང་ཚོར་བའི་གནས་པ་རྣམ་པར་རིག་ལ། མི་སྣང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་རྣམ་པར་རིག་གོ །དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་གནས་པ་རྣམ་པར་རིག་ལ། མི་སྣང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་རྣམ་པར་རིག་སྟེ། དེ་ཡང་དྲན་པ་དང་ལྡན་བཞིན་དུ་སྟེ་དྲན་པ་དང་མི་ལྡན་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་སློང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀུན་འབྱུང་བ། འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མི་སྣང་བ། འདི་ནི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མི་སྣང་བའོ་ཞེས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་
― DTG147_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འཇིག་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་ཟག་པ་ཟད་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ངས་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་དག་གིས་དྲིས་པ་ལ་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་མི་བདེ། །གཉི་ག་རབ་ཏུ་སྤང་བར་བྱ། །རྨུགས་དང་གཉིད་དག་སྤང་བྱ་སྟེ། །རྒོད་དང་འགྱོད་པ་སྤང་བར་བྱ། །ཆོས་ལ་རྟོག་པ་སྔོན་འགྲོ་བས། །བཏང་སྙོམས་ཡོངས་དག་དྲན་པ་ཅན། །ཀུན་ཤེས་མ་རིག་རབ་སྤངས་ཤིང༌། །རྣམ་ཐར་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གནོད་སེམས་ལ་སོགས་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། དགེ་སློང་དག་བྱམས་པ་བསྒོམས་ཤིང་བྱམས་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་བྱམས་པ་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་གནོད་སེམས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་སྙིང་རྗེ་ཀུན་དུ་བསྟེན་སྙིང་རྗེ་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་རྣམ་པར་འཚེ་བ་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་དགའ་བ་བསྒོམས་ཤིང་དགའ་བ་ཀུན་དུ་བསྟེན་དགའ་བ་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་མི་དགའ་བ་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་བཏང་སྙོམས་བསྒོམས་ཤིང་བཏང་སྙོམས་ཀུན་དུ་བསྟེན་བཏང་སྙོམས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་གནོད་སེམས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ནས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསུམ་ཚན་གསུམ་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གསུམ་གྱི་མདོ་དེ་དང་དེ་ལས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བཞི་པར་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་སྐབས་སུ་བྲིས་ཏེ། དེ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། འདི་ན་ཁ་ཅིག་བྱམས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཁོ་ན་མེད་པ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་གནོད་པ་མེད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཚད་མེད་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ།
― DTG147_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མོས་ཤིང་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་བསྒྲུབས་ནས་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གསུམ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བཞི་པ་དང༌། སྟེང་དང་འོག་དང་ལོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བྱམས་པ་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཁོན་མེད་པ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་གནོད་པ་མེད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཚད་མེད་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མོས་ཤིང་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་བསྒྲུབས་ནས་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་གྱིས་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ནུབ་བར་གྱུར་ཅིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་ཉེ་བར་གནས་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཏེ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞི་བའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ལྔ་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དྲུག་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཤིང་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་
― DTG147_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བདུན་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་གནས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། བརྒྱད་ལས་འཕྲོས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་པའི་མདོ་བཞི་པ་ལས་འབྱུང་བ། མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོ་འདི་ཉིད་དུ། དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ཅི་རིགས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །ཅེས་བྱ་བར་བྲིས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཅུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅུ་ལས་འཕྲོས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མདོ་བཅུ་པའི་ཐ་མ་ལས་འབྱུང་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོར་བསྡུས་པའི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་དུ་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས། གནས་བརྒྱད་པ་ཕལ་ཆེར་མདོ་དང་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ལྟར་མོད་ཀྱི་ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་བདག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་གཟུགས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་བདག་མ་ཡིན་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་འགྱུར་ཞིང་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གཟུགས་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་བདག་མ་ཡིན་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་འགྱུར་ཞིང༌། མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་ལ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གཟུགས་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་
― DTG147_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ལས་འདོན་ཏེ། དེ་ཡང་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་བསམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་ལ། མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་རེག་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྲིས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག་མིག་གི་རྒྱུ་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ། བཙུན་པ་རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དགེ་སློང་མིག་གི་རྒྱུ་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བའོ། །རྣ་བའི་རྒྱུ་དང་སྒྲའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣ་བ་དང་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའོ། །དགེ་སློང་དག་སྣའི་རྒྱུ་དང་དྲིའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྣ་དང་དྲི་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའོ། །ལྕེའི་རྒྱུ་དང་རོའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ལྕེ་དང་རོ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའོ། །ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རེག་བྱའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་དང་རེག་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་ཆོས་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཅི་ཡང་
― DTG147_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལས་འདོན་ཏེ། འདས་པ་ཡིས་ནི་བཞི་དག་དང༌། །སྐྱོ་དང་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བ་དང༌། །རྒྱུ་ཡིས་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་ཅིང༌། །གཉིས་པོ་གཞན་ནི་རོ་མྱང་བས། །ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་མདོ་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པ་ལས་འབྱུང་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པར། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད། །ཅེས་བྱ་བར་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔའ་བོའི་སྡེ་ནས་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ཏེ་ཏ་ལར་གཤེགས་ནས། ཏ་ལའི་ནགས་ཁྲོད་ན་བཞུགས་སོ། །ཏ་ལའི་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོས་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་དཔའ་བོའི་སྡེ་ནས་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ཏེ། ཏ་ལར་གཤེགས་ནས་ཏ་ལའི་ནགས་ཁྲོད་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དཀར་བའི་རྒོད་མའི་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ཏེ། གསེར་གྱི་དབྱུག་པ་དང་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་དག་ཐོགས་ནས། གཞོན་ནུའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང༌། གཞོན་ནུའི་ཚོགས་ཀྱིས་མདུན་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བའི་ཕྱིར་ཏ་ལའི་ནགས་ནས་བྱུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཤིང་རྟས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཤིང་རྟས་སོང་ཞིང་ཤིང་རྟས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ན་རྐང་གིས་ཀུན་དགའ་ར་བར་ཞུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་གཏམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཏ་ལའི་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐབས་འབྱེད་ན་བདག་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་དྲིའོ། །བྲམ་ཟེ་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་དུ་དྲིས་ཤིག །གཽ་ཏ་མ་དབང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པ། ཡུལ་ཐ་དད་པ། རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང༌། གཞན་དང་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མི་མྱོང་བ་སྟེ། མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། རྣ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྣའི་དབང་པོ་དང༌། ལྕེའི་
― DTG147_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་པོ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །འདི་དག་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅི་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་འདི་དག་ཅི་ཞིག་ལ་བརྟེན་པ་ལགས། བྲམ་ཟེ་དབང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པ། ཡུལ་ཐ་དད་པ། རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང༌། གཞན་དང་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། རྣ་བའི་དབང་པོ་དང༌། སྣའི་དབང་པོ་དང༌། ལྕེའི་དབང་པོ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །འདི་དག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང༌། འདི་དག་ནི་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའོ། །གཽ་ཏ་མ་ཡིད་གང་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་ཡིད་ནི་དྲན་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །གཽ་ཏ་མ་དྲན་བ་གང་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་གང་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་དྲན་བ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གང་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་ཏེ། དྲིས་པའི་མཐའ་བསྡུ་བར་མི་ནུས་སོ། །དའི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་ཞིང༌། མཐར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཏ་ལའི་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ངོ༌། །སྲོག་ཆགས་དྲུག་པ་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་མཛེ་ཅན་ལུས་ཉམས་པ་ལུས་སྨིན་པ་དབང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་དག་སྨྱིག་མའི་ནགས་སུ་ཞུགས་ན། སྨྱིག་མའི་ལོ་མ་དང་ཚེར་མ་དག་ལུས་ལ་ཟུག་ཅིང༌། རྩྭ་དང་ཤིང་དང་རྐང་པ་ལ་ཟུག་ཅིང༌། དེའི་རྒྱུས་སྡུག་བསྔལ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དྲག་པ་ཚ་བ་རྩུབ་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཉིད་སོ་
― DTG147_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ན་ཁ་ཅིག་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དྲག་པ་ཚ་བ་རྩུབ་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དྲུག་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། དྲག་པ་ཚ་བ་རྩུབ་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་སྡུག་བསྔལ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། དྲག་པ་ཚ་བ་རྩུབ་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཉིད་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། གདུག་པ་ཅན་ལ་ཤིང་ངམ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་དག་གིས་སྣད་ན་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ནད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཆུ་སེར་དང༌། རྣག་འཛག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ན་སྐྱེས་བུ་ཁ་ཅིག་གཏུམ་ཞིང་ངོར་སྨྲ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་ན། དེ་ཆུང་ངུ་དང་མི་དགའ་བ་ཆུང་དུས་ཀྱང་ཁྲོ་བ་དང་གནོད་སེམས་སྐྱེད་ཅིང་ཡི་མུག་ཅིང་གནས་ཏེ། ཁྲོ་བར་ཡང་དག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་སྐྱེས་བུ་དེའི་སེམས་ནི་མཛེ་ཅན་ལྟ་བུའོ། །དགེ་སློང་དག་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྡོམ་པ་དག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དག་མིག་གིས་གཟུགས་དག་མཐོང་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་ལ་ཕྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་ལན་མང་དུ་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔྱོད་པར་བྱེད་དོ། །ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་ཞིང་ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་བས་ལུས་ཀྱིས་ཐག་སྲིང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དག་རྣ་བས་སྒྲ་དང༌། སྣས་དྲི་དང༌། ལྕེས་རོ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་ལ་ཕྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་ལན་མང་དུ་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔྱོད་པར་བྱེད་དེ། ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་ཞིང་ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་བས་ལུས་ཀྱིས་ཐག་སྲིང་བར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་
― DTG147_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ནས་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་མི་འཛིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལུས་ཀྱིས་ཐག་བསྲིངས་ནས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ནི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྡོམ་པ་དག་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ། །དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཞིག་དགོན་པའི་ཨ་མྲའི་ནགས་སུ་སོང་བ་ན་སྲོག་ཆགས་དྲུག་རྙེད་དེ། ཁྱི་རྙེད་དེ་ཁྱི་བཟུང་ནས་སྐྲའི་ཐག་པའི་འཆིང་བས་ལེགས་པར་བརྟན་པར་བཅིངས་ཤིང༌། བྱ་རྙེད་པ་དང་བྱ་བཟུང་ནས་སྐྲའི་ཐག་པའི་འཆིང་པས་ལེགས་བར་བཅིངས་ཤིང༌། ཅེ་སྤྱང་རྙེད་པ་དང་ཅེ་སྤྱང་བཟུང་ནས་སྐྲའི་ཐག་པའི་འཆིང་བས་ལེགས་པར་བརྟེན་པར་བཅིངས་ཤིང༌། ཆུ་སྲིན་བྱིས་པ་གསོད་རྙེད་པ་དང་ཆུ་སྲིན་བྱིས་པ་གསོད་བཟུང་ནས་སྐྲའི་ཐག་པའི་འཆིང་བས་ལེགས་པར་བརྟན་པར་བཅིངས་ཤིང༌། སྤྲུལ་རྙེད་པ་དང་སྤྲུལ་བཟུང་ནས་སྐྲའི་ཐག་པའི་འཆིང་བས་ལེགས་པར་བརྟེན་པར་བཅིངས་ཤིང༌། སྤྲེའུ་རྙེད་པ་དང་སྤྲེའུ་བཟུང་ནས་སྐྲའི་ཐག་པའི་འཆིང་བས་ལེགས་པར་བརྟན་པར་བཅིངས་ཏེ། དེ་དག་བར་དུ་ཐག་པ་གཅིག་གིས་བཅིངས་ཏེ་བཏང་ན་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་འདོད་ཅིང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་མི་འདོད་དེ། ཁྱི་ནི་གྲོང་གི་མཐར་འཇུག་པར་འདོད་ཅིང༌། བྱ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་བར་འདོད་ལ། ཅེ་སྤྱང་ནི་དུར་ཁྲོད་དུ་འཇུག་པར་འདོད་དེ། ཆུ་སྲིན་བྱིས་པ་གསོད་ནི་ཆུའི་ནང་དུ་འཇུག་པར་འདོད་ཅིང༌། སྦྲུལ་ནི་ཁུང་དུ་འཇུག་པར་འདོད་ལ་སྤྲེའུ་ནི་རིགས་སུ་འཇུག་པར་འདོད་དེ། དགེ་སློང་དག་འོན་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་ཅིང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་སྲོག་ཆགས་དྲུག་པོ་རྣམས་རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་འདོད་ཅིང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་མི་འདོད་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་གང་སྤུངས་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་དེའི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་རང་རང་གི་ཡུལ་འདོད་ཅིང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་ཡུལ་མི་འདོད་དེ། མིག་གིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་བལྟ་བར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་
― DTG147_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །རྣ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་མཉན་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །སྣ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དྲི་མནམ་བར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་དྲི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྕེ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རོ་མྱོང་བར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རོ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རེག་བྱ་རེག་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རེག་བྱ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དང༌། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་འདོད་ཅིང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་མི་འདོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་དེའི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེས་སྲོག་ཆགས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀ་བའམ་ཕུར་པ་ལ་ལེགས་པར་བཅིངས་ཏེ་བཞག་ན་ཕ་རོལ་རིང་དུ་སོང་ཡང་ལུས་ངལ་བ་དང༌། ལུས་དུབ་པ་དང༌། ལུས་ལྕི་བས་ཀ་བ་འམ་ཕུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དྲུང་དུ་འཁོར་ཞིང་འདུག་ལ་མངོན་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ངས་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་གཞན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་སྲོག་ཆགས་དྲུག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དབང་པོ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཀ་བ་འམ་ཕུར་པ་ལེགས་པར་བཅིངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་ན་མིག་གིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་བལྟ་བར་འདོད་པ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣ་བས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་མཉན་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །སྣས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དྲི་བསྣམ་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་དྲི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལྕེས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རོ་མྱོང་བར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རོ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཀྱིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རེག་བྱ་རེག་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་
― DTG147_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོང་བའི་རེག་བྱ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདོད་ཅིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཆོས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་ཀུན་དུ་སྟེན་པ་དང༌། གོམས་པར་བྱེད་པ་དང་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དག་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཆོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་པའི་མདོ་ལྔ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོར། འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན། །ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་གཅིག་མངོན་པར་མ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཞེས་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་ཡུལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མ་ལས་འབྱུང་བས་སྔར་གནས་པར་བཤད་ཅིང་བསྟན་ལ། གསུས་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཤེས་རབ་ཤེས་རབ་ཅེས་བརྗོད་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ཅི་ཞིག་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ཁ་ན་མ་ཐོབ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ནག་པོ་དང། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་ཤེ་ན། གཟུགས་རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང་
― DTG147_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་གཉིས་འདྲེས་པ་ཞིག་གམ་མ་འདྲེས་པ་ཞིག །གང་ཡང་ཆོས་འདི་གཉིས་སོ་སོ་སོ་སོར་ཁྱད་པར་རམ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་གདགས་པ་རྙེད་དམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་འདྲེས་པ་སྟེ། མ་འདྲེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གང་ཡང་ཆོས་འདི་གཉིས་སོ་སོ་སོ་སོར་ཁྱད་པར་རམ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་གདགས་པ་མི་རྙེད་དེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་གང་ཡང་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་ཡང་དག་པར་འདྲེས་པ་སྟེ། ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་སོ་སོ་སོ་སོར་ཁྱད་པར་རམ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་གདགས་པ་མི་རྙེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་ཡང་དག་པར་འདྲེས་པ་སྟེ་མ་འདྲེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གང་ཡང་ཆོས་འདི་གཉིས་སོ་སོ་སོ་སོར་ཁྱད་པར་རམ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་གདགས་པ་མི་རྙེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ལས་འབྱུང་བ་གནས་དྲུག་པ་འདི་ཉིད་དུ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་དང་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པར་བསྟན་ཅིང༌། མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པར། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བྲིས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་ལས། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས། །བྲམ་ཟེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དྲིས། །ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མདོ་གཉིས་པ་ལས་འབྱུང་བ་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་བསམ་པར་ཇི་ལྟར་མདོ་ལས་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལྟར་ལེགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱལ་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་
― DTG147_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོམས་ལ་འབྱུང་བ་དྲུག་པ་དང༌། མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་དགེ་སློང་དག་བདག་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་མ་བྲག་གིས་བདུད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་བ་ནའོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་བྲག་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དགེ་སློང་མའི་དབྱར་ཁང་ན་གནས་ཏེ། དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་བྲག་སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་སྤྱད་ནས་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཏེ་ཟོས་པའི་འོག་ཏུ་ལྷུང་བཟེད་བྑྲུས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཞག་ནས། འདུག་པའི་སྟན་ཁྱེར་ནས། ལོང་བ་ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་ལོང་བ་ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་དུ་ཞུགས་ཏེ། ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉན་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་ཅིང་འདུག་གོ །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་གང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ནི་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ལ། དེའི་ཉན་ཐོས་དགེ་སློང་མ་བྲག་ནི་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དགེ་སློང་མའི་དབྱར་ཁང་ན་འདུག་སྟེ། སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉིན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཡང་བདག་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུ་ལང་ཚོ་ལ་བབ་པའི་གཟུགས་སུ་བདག་ཉིད་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས། དགེ་སློང་མ་བྲག་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་དགེ་སློང་མ་བྲག་གི་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་འདི་དག་གང་གིས་བྱས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་གང༌། །སེམས་ཅན་གང་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེས། །སེམས་ཅན་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །བདུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་སྙམ་སེམས་ནས། །འདི་ནི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་འདི་སྟོང་སྟེ། །འདི་ལ་སེམས་ཅན་རྙེད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཚོགས་ལ་ནི། །ཤིང་རྟའི་འདུ་ཤེས་དྲན་པ་འབྱུང༌། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོའི་ཉེར་ལེན་ལས། །
― DTG147_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་སེམས་ཅན་བརྗོད། །འདི་དག་སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་འགག་འགྱུར་ཞིང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཚོགས་ལས་གཞན་དུ་མིན། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་སློང་མ་བྲག་གི་སེམས་ཀྱིས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་ཡིད་མི་བདེ་སྟེ། ཡིད་ལ་གཅགས་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ལས་བྲམ་ཟེ་རྒྱ་ཤུག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བ་ད་རའི། །སེམས་ནི་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་མཛད་ནས། །རྫོགས་སངས་སྟེང་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས། །གཤེགས་ནས་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་བཞུགས། །དེ་ནས་མཚན་གྱིས་ཡོངས་བརྒྱན་ཏེ། །སྐྱོ་བཅས་རྒྱ་ཤུག་གིས་མཐོང་ནས། །སྟན་ལས་རབ་ཏུ་ལངས་ནས་ནི། །ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། །གྲོགས་པོ་འདི་ན་སྟོན་པ་ནི། །གཞོན་ནུ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་ནི། །ཕ་རོལ་རབ་ཏུ་རྒལ་གྱུར་ཅིང༌། སྐམ་སར་གནས་པའི་ཆོས་སྟོན་བྱེད། །དེ་ནས་པིང་གོ་སྟན་ལས་ལངས། །བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་བྱས་ཤིང༌། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ནི། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས། །འདི་ནི་བྲམ་ཟེ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་འཛིན། །འདི་ཡིས་འདོད་པ་རབ་འདུལ་ཞིང༌། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་མཛད་པ་འདི། །འདི་ཡིས་འདོད་པ་རབ་འདུལ་བས། །མཁན་པོ་ཁྱེད་ནི་དགྱེས་པར་མཛོད། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉི་མ་སྟེ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་སྒྲོལ་མ་ཡིན། །འདི་ཡིས་ཉོན་མོངས་རབ་སྤོང་བའི། །ཐུབ་པས་ཆོས་ནི་བསྟན་པར་མཛད། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཆོག་གྱུར་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྲོལ་མཛད་འདི་ཡིན་ཏེ། །སེམས་ཅན་གསོ་བར་མཛད་པ་འདི། །འདི་ཡིས་ལས་རབ་གསལ་མཛད་ནས། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་མཛད། །འདི་ཡི་རིགས་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་ཉི་མའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས། །མཚན་མཆོག་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས། །འདི་ཡི་མཚན་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །འདི་དང་མཉམ་པ་གཞན་མེད་ཅིང༌། །བླ་མ་དག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ཡིས་ཡེ་ཤེས་
― DTG147_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་བཞི་མི་གཡོ། །གཟི་བརྗིད་དྲག་ཅིང་མཐུ་ཆེ་བ། །དགེ་སློང་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐུགས་བརྩེ་ཅན། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་སྨན་པ་ཡིན། འདི་ཡིས་རྒོལ་བར་བ་འཇོམས་ཤིང༌། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ལྡན་བྱེད། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་བླ་མེད་དེ། །འདི་ནི་རྐང་གཉིས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་ཏེ། །སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཡི། །ཆུ་བོ་འཇིགས་ཆེན་ལས་སྒྲོལ་འདི། །སྟོན་པ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཅིང་རྒལ། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་སྐམ་སར་གནས། །ཁྱེད་ནི་ཉེར་སོང་དྲི་བྱས་ན། །དོགས་པ་དེ་ཡིས་སེལ་བར་འགྱུར། །རྐང་གཉིས་མཆོག་གྱུར་མཐོང་ནས་ནི། །རྒྱ་ཤུག་གཟི་བརྗིད་ལྡན་གྱུར་ནས། །ཐལ་མོ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བྱས་ནས། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཚིག་གསོལ་ཏོ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡི། །ནང་ན་གནས་པ་བདག་ལ་ནི། །ཐུགས་བརྩེ་བསྐྱེད་པ་མཛད་ནས་ནི། །མི་མཆོག་བདག་ཅག་རྒལ་བར་མཛོད། །དེ་ནས་སྟོན་པ་ཐུགས་བརྩེ་བ། །ཐུབ་པ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཕན་མཛད། །རྐང་གཉིས་གཙོ་བོ་སེམས་ཅན་མཆོག །རྒྱ་ཤུག་ལ་ནི་བཀའ་སྩལ་པ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་ཀུན་ཉོན་མོངས། །དེ་བཞིན་སེམས་ནི་རྣམ་པར་བྱང༌། །མདུད་པ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བྱེད་པའི། །ཆོས་ནི་རྒྱ་ཤུག་ཁྱོད་ཉོན་ཅིག །འདི་ན་བདག་ལ་བདག་མེད་དེ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས། །བདག་གམ་སེམས་ཅན་མེད་པ་སྟེ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང༌། །ཕུང་པོ་དང་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསམ་བྱས་ན། །གང་ཟག་རབ་ཏུ་མི་དམིགས་སོ། །ནང་སྟོང་ཉིད་དུ་མཐོང་གྱུར་ཅིང༌། །ཕྱི་སྟོང་ཉིད་དུ་མཐོང་གྱུར་ན། །དེ་ཡིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་རྙེད། །སྒོམ་པ་པོ་ཡང་སྟོང་པ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚོ་བ། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་གྱིས། །མྱ་ངན་འདས་པ་གནས་པར་སྐྱབས། །འདི་ཡི་ལམ་ནི་ཉེར་བསྟན་བྱ། །རྒྱ་ཤུག་སེམས་ཅན་བསམ་བྱས་ཏེ། །སྟན་དེ་ཉིད་ལ་གནས་བཞིན་དུ། །འདོད་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་གྱུར་པའི། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ། །བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ནི། །རྒྱ་ཤུག་ཡིད་རབ་དགའ་བ་ཡིས།།
― DTG147_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐལ་མོ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བྱས་ནས། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱའི་ཚིག་གསོལ་ཏོ། །གང་ཚེ་མ་ལས་བདག་སྐྱེས་ནས། །བདག་གིས་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལོན། །བྲམ་ཟེ་བློན་པོ་རྣམས་ལས་བདག །ཀུན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་གྱུར། །ལོ་འདི་རྣམས་སུ་ཁྱད་པར་འཕགས། །བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་རྟོགས། །ཆོས་ཅན་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིས། །བདག་གིས་གྲོལ་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ། །བདག་གིས་མཐོང་བ་དྲི་མེད་ཅིང༌། །བདག་གིས་བློ་མིག་ཡོངས་དག་གྱུར། །གྲོལ་བ་སྤྱི་བོས་བཀུར་བྱ་ཞེས། །བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ལྷ་རྣམས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་ཉེས་དམིགས་ལྔ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོ་ལྔ་བར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྲིས་ཟིན་པས་ཡང་མི་འབྲིའོ། །ཅི་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ཡང་མེད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་སློང་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སློབ་དཔོན་སྣ་ཚོགས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་ཅིང༌། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཞི་བ་ཞེས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་གསུམ། །རྒོལ་བ་ཀུན་གྱིས་མི་རྟོགས་ཤིང༌། །གཞིག་པར་མི་ནུས་རྣམ་པར་གནས། །འཇིག་རྟེན་མང་དུ་སྨྲ་བྱེད་ཀྱང༌། །གང་གིས་རང་བཞིན་བཟློག་པར་ནུས། །ཞེས་གསུངས་ལ། ཆོས་ཀུན་དེ་བཞིན་བདག་མེད་ཅེས། །གང་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ། །དེ་ནས་ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་སྟེ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དག་པའི་ལམ། །ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། བདག་ནི་མེད་པ་སྟེ་གཞན་ནི་ཕྱི་ཅི་ལོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་བཞི་ལས་འཕྲོས་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པ་ལས་འབྱུང་བ་གཉིས་པ་དང་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མདོར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་སུ་ཞིག་བདག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོ་ལས། བདག་མེད་ཆ་མེད་ས་བོན་དང༌། །ཉེ་བར་འགྲོ་དང་བདུན་དང་ལྔ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་
― DTG147_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་བྱེད་ཅིང༌། །ཟས་ཀྱི་དཔེ་ཡིས་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་གོ་རིམས་ལས་བཟློག་སྟེ་བགྲང་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པའི་མདོ་དགུ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ། བདག་དང་བདག་གི་ཆད་རྟག་དང༌། །མེད་དང་དམན་ལ་མཆོག་ལྟ་དང༌། །ཞེས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་སྒྲིབ་པར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །གང་ཅུང་ཟད་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ཉིད་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའི་གཟུགས་འདི་དག་ཅི་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གཟུགས་སུ་རུང་ཞིང་གཟུགས་སུ་རུང་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མ་གསུངས་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་ན་ཆུ་པོ་ནཻ་རཉྫནའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་གཅིག་པུ་དབེན་པ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་བཞུགས་པ་ན། འདི་ལྟ་བུའི་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ཏེ། གུས་པ་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། བདག་པོ་མེད་ཅིང་འཇིགས་བར་དབང་སྒྱུར་བ་མེད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གུས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། བདག་པོ་དང་བཅས་ཤིང་འཇིགས་པ་དབང་སྒྱུར་བ་དང་བཅས་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དག་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འམ། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང་བདུད་དང་བཅས་པ་དང་ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་
― DTG147_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དག་གིས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རྗེད་པར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྟེན་ཅིང་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ། གང་ཡང་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བདག་བདག་གིས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རྗེད་པར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྟེན་ཅིང་གནས་པར་བྱ་བ་གང་བདག་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་འགའ་ཡང་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་ངས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པར་མཁྱེན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་གང་ཡང་བདག་གིས་ཆོས་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དག། བདག་གིས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རྗེད་པར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ནས་བསྟེན་ཅིང་ལན་མང་དུ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་སྟོང་གི་བདག་པོའི་སེམས་ཀྱིས་ངའི་ཐུགས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལག་པ་བརྐྱང་བ་ལས་བསྐུམ་པའམ་བསྐུམས་པ་ལས་བརྐྱང་བ་ཙམ་གྱིས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་ངའི་མདུན་དུ་འདུག་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གུས་པ་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། བདག་པོ་མེད་ཅིང་འཇིགས་པར་དབང་སྒྱུར་བ་མེད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གུས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་བདག་པོ་དང་བཅས་ཤིང་འཇིགས་པར་དབང་སྒྱུར་བ་དང་བཅས་པའི་དོན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་
― DTG147_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རྗེད་པར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྟེན་ཅིང་ལན་མང་དུ་གནས་པར་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པུར་དུ་འཕགས་པའམ། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང་བདུད་དང་བཅས་པ་དང་ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པར་མཁྱེན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་བཀུར་སྟིར་མཛད་ཅིང་བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་མཛད་ནས་བརྟེན་ཅིང་ལན་མང་དུ་གནས་པར་མཛོད་ཅིག །བཙུན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཡང་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བར་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དག་གིས་ཆོས་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རྗེད་པར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ནས་ཉེ་བར་བསྟེན་ཅིང་བཞུགས་སོ། །གང་ཡང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དག་གིས་བཀུར་སྟིར་མཛད་པ་དང༌། བླ་མར་མཛད་པ་དང༌། རྗེད་པར་མཛད་པ་དང༌། མཆོད་པར་མཛད་ཅིང་བསྟེན་ཅིང་གནས་པར་
― DTG147_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རྗེད་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དག་གིས་བཀུར་སྟིར་མཛད་ཅིང་བླ་མར་མཛད་པ་དང༌། རྗེད་པར་མཛད་པ་དང༌། མཆོད་པར་མཛད་ནས་བསྟེན་ཅིང་ལན་མང་དུ་བཞུགས་པར་མཛོད་ཅིག །དེ་ནས་ཚངས་པ་སྟོང་གི་བདག་པོས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གང་ཡང་འདས་པའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །གང་ཡང་མ་བྱོན་སངས་རྒྱས་དང༌། །མྱ་ངན་མང་པོ་འཇིག་བྱེད་པའི། །གང་ཡང་ད་ལྟར་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་དམ་ཆོས་ལ། །བཀུར་སྟིར་མཛད་ཅིང་ཉེ་བར་བཞུགས། །གཞན་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །འདི་ནི་རྫོགས་སངས་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་འདོད་ཁམས་འདི་ན་ནི། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་འདོད་པ་རྣམས།། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རྗེས་དྲན་ནས། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་སྟོང་གི་བདག་པོ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་དེ་ངའི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ཁུར་དང་ཁུར་ལེན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཁུར་དང༌། ཁུར་ལེན་པ་དང༌། ཁུར་སྤོང་བ་དང༌། ཁུར་ཁྱེར་བ་དག་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །ཁུར་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཁུར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སྲེད་པ་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་འབྱུང་བ་དེ་དང་དེ་ལས་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཁུར་སྤོང་བ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་སྲེད་པ་ཡང་སྲིད་པར་ཀུན་འབྱུང་བ་དེ་དང་དེ་ལས་མངོན་པར་དགའ་བ་འདི་ཉིད་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཤིང་སོ་སོར་འགགས་པ་དང༌། ནུབ་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགགས་པ་དང༌།
― DTG147_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། མི་སྣང་བའོ། །ཁུར་ཁྱེར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མིང་ནི་འདི་ལྟ་བུ། རུས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། རིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་དག་མྱོང་ཞིང་ཚེ་རིང་པོ་འམ་ཐུང་ངུ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། ཚེའི་མཐའ་འདི་ཙམ་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དགེ་སློང་དག་ཁུར་དང་ཁུར་ལེན་པ་དང་ཁུར་སྤོང་བ་དང་ཁུར་ཁྱེར་བ་དག་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཅིང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པས་དེ་སྐད་གསུངས་ནས། སྟོན་པས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་ཁུར་སྤངས་ནས། །སླར་ཡང་ཁུར་དག་ལེན་མི་འགྱུར། །ཁུར་ལེན་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །ཁུར་སྤངས་པ་ནི་བདེ་བ་ཡིན། །སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་ཤིང༌། །ཀུན་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཡི། །བླང་བྱ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། །ཡང་སྲིད་དག་ཏུ་འགྲོ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རེ་ཞིག་ལུང་བར་མའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དད་དེ་ལས་བཞི་བཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པ་འདི་ཉིད་དུ་སློབ་པའི་ལམ་ནི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཏེ། དེ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏོ། །ལོག་པའི་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བ་གང་ཞིག་མེད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། སྦྱིན་པ་མེད་དོ། །ལེན་པ་མེད་དོ། །མཆོད་སྦྱིན་མེད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ། །ཕ་མེད་དོ། །མ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་སྐྱེ་བ་ཟད་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་
― DTG147_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་གང་ཟག་གཅིག་སྐྱེ་བ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་གང་ཟག་གཅིག་སྐྱེ་བ་ན་སྐྱེ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་བ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་གང་ཟག་གཅིག་སྐྱེ་བ་ན་སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་བྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཤིང་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཞིང་དགེ་སློང་ཤཱ་རིའི་བུས་དེའི་རྗེས་སུ་བསྐོར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ངས་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་རྗེས་སུ་བསྐོར་བ་གཞན་སུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་དགེ་སློང་ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ངས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་དགེ་སློང་ཤཱ་རིའི་བུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྡོམ་གཉིས་པ་ལས། འདས་པ་ཡིས་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་བསམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་ཅིང༌། གསུམ་པ་ལས་ཀྱང༌། བདག་མེད་ཕུང་པོ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་དབོ་ལས་སྐྱེས་ཀྱི་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ནའོ། །དགེ་སློང་དག་ཟས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་བྱུང་བ་རྣམས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་སྲིད་པ་ཚོལ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་ཁམ་གྱི་ཟས་དང༌།
― DTG147_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་པ་རེག་པའི་ཟས་དང༌། གསུམ་པ་ཡིད་ལ་སེམས་པའི་ཟས་དང༌། བཞི་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབོ་ལས་སྐྱེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྒྱབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསིལ་ཡབ་གཡོབ་ཅིང་འདུག་སྟེ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབོ་ལས་སྐྱེས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟས་སུ་ཟའམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟས་སུ་ཟའོ་ཞེས་ང་སྨྲ་ན། དྲི་བདེ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དབོ་ལས་སྐྱེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟས་སུ་ཟའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ། །བཙུན་པ་ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟས་སུ་ཟའོ་ཞེས་མི་གསུང་ངམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ཏེ། ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་ངའི་དྲུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ། གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་ཞེས་འདི་ལྟར་འདྲི་བ་དེ་ལ་ངས་འདི་སྐད་དུ་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅིང་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་བར་དུ་སྟེ། བྱུང་བར་གྱུར་ཅིང་ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་རེག་པའོ། །བཙུན་པ་རེག་གོ་རེག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག །དབོ་ལས་སྐྱེས་རེག་གོ་རེག་གོ་ཞེས་ངས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་ན་དྲི་བ་དེ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །བཙུན་པ་རེག་པ་ཞེས་མི་གསུང་ངམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་བདེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་ངའི་དྲུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ། གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་བྱུང་ཞེས་འདི་སྐད་དུ་འདྲིན་དྲི་བདེ་ལངས་འདི་སྐད་དུ་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་རེག་པ་མིན་ལ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའོ། །བཙུན་པ་ཚོར་བ་པོ་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག །དབོ་ལས་སྐྱེས་ཚོར་བ་པོ་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་སྐད་དུ་དྲི་བ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །བཙུན་པ་ཅི་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་མི་གསུང་ངམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ཏེ། ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་ངའི་དྲུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ། གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་བྱུང་ཞེས་འདི་ལྟར་འདྲི་ན་དེ་ལངས་འདི་སྐད་དུ་ལུད་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་བྱུང་ཞིང་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པའོ། །བཙུན་པ་སྲེད་པ་པོ་སྲེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག །དབོ་ལས་
― DTG147_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་སྲེད་པ་པོ་སྲེད་པ་པོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དྲི་བ་དེ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །བཙུན་པ་སྲེད་པ་པོ་ཞེས་མི་གསུང་ངམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ཏེ། ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་ངའི་དྲུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ་གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་བྱུང་ཞེས་འདི་ལྟར་འདྲིན་དྲི་བ་དེ་ལ་ངས་འདི་སྐད་དུ་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་བྱུང་ཞིང་སྲེད་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པའོ། །བཙུན་པ་ལེན་པ་པོ་ལེན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག །ལེན་པ་པོ་ལེན་པོ་པོ་ཞེས་ང་སྨྲ་ན་འདྲི་བ་དེ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །བཙུན་པ་ལེན་པ་པོ་ཞེས་མི་གསུང་ངམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་ངའི་དྲུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ་གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་བྱུང་ཞེས་འདི་ལྟར་འདྲི་ན་དེ་ལ་ངས་འདི་སྐད་དུ་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་བྱུང་ཞིང་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པའོ། །བཙུན་པ་སྲིད་པ་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག །དབོ་ལས་སྐྱེས་སྲིད་པ་སྲིད་པ་ཞེས་ང་སྨྲ་ན་དྲི་བ་དེ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །བཙུན་པ་སྲིད་པ་སྲིད་པ་ཞེས་མི་གསུང་ངམ། དབོ་ལས་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ཏེ། ང་དེ་སྐད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་ངའི་དྲུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ། གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་བྱུང་ཞེས་འདི་ལྟར་འདྲི་ན་དེ་ལ་ངས་འདི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྲིད་པ་འདི་ནི་མ་འོངས་པའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བར་དུ་སྟེ། བྱུང་བར་གྱུར་ཅིང་ཡོད་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་ལས་སྲོག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་སོ། །
― DTG147_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཚེ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་ལུས་དེ་ཉིད་སྲོག་ཡིན་ནམ། བེ་འུ་ལུས་དེ་ཉིད་སྲོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་ལུས་ལས་གཞན་ཞིག་སྲོག་ཡིན། བེའུ་ལུས་ལས་སྲོག་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ལུས་དེ་ཉིད་སྲོག་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་བ་ན་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང༌། ཅི་ལུས་ལས་གཞན་ཞིག་སྲོག་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ན་ཡང་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་འདས་པའི་དུས་ན་དུས་ལས་འདས་པ་དག་གནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ། །གཞན་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་ལུང་སྟོན་པ་ནི་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བེའུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་དུས་ལས་འདས་པ་དག་གནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་གནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་ལུང་བསྟན་པ་ནི་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཽ་ཏ་མ་གང་གི་ཚེ་ལུས་འདི་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་གྱུར་ཅིང་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཞན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ལུས་དང་སྲོག་གཞན་དུ་གྱུར་ཏོ། །བེའུ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པར་ང་སྨྲའི། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཽ་ཏ་མ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲའི། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་ཞེ་ན། བེའུ་དཔེར་ན་མེ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་ན་འབར་གྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། གཽ་ཏ་མ་མེ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་འབར་བ་མཐོང་ངོ༌། །བེའུ་ཇི་ལྟར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་མེ་འབར། གཽ་ཏ་མ་དཔེར་ན་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་ཀུན་དུ་འབར་ལ་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འབར་བ་འབར་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང༌། འབར་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ལས་རླུང་གི་མེ་ལྕེ་ཐག་རིང་པོར་འཕངས་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་འབར་ཞིང་མེ་ལྕེ་འབར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཁྱབ་ཅིང་འབར་རོ། །བེའུ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པར་ང་སྨྲའི། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཽ་ཏ་མ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པར་གདགས། བེའུ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་
― DTG147_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རླུང་ཡིན་པར་གདགས་ཏེ། རླུང་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པས་མེ་འབར་ཞིང་རླུང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པས་མེ་ལྕེ་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་གང་གི་ཚེ་ལུས་འདི་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་གྱུར་ཅིང་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་སེམས་ཅན་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་ཉེ་བར་གདགས། བེའུ་དེའི་ཚེ་སྲེད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་སྨྲ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་སེམས་ཅན་གནས་ཞིང་སྲེད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཽ་ཏ་མ་ལེན་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ལེན་པས་འབགས་པ་དང༌། ལེན་པ་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེ་དགུ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །གཽ་ཏ་མ་བདག་ཅག་ལ་བྱ་བ་དང་བགྱི་བ་མང་དུ་མཆིས་ཀྱིས་མཆིའོ། །བེའུ་དེའི་དུས་ལ་བབ་བར་ཤེས་ན་སོང་ཤིག་།དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ལ་བདག་ཡོད་ཅེས་ལུང་བསྟན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླེང་གཞི་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནའོ། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བདེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དང་ཡང་དག་པར་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་གཏམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་བདག་ཡོད་དམ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་པར་བཞུགས་སོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་བདག་མེད་དམ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་བདག་ཡོད་དམ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་བདག་མེད་དམ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་
― DTG147_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ལ་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་དྲིས་ཀྱང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་རིག་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་རླུང་ཡབ་ཐོགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྒྱབ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རླུང་ཡབ་གཡོབ་ཅིང་འདུག་གོ །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་སོང་ནས་རིང་ཞིག་ལོན་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ཀྱིས་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་དྲིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན། ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ལ་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་མང་དུ་རྙེད་པར་འགྱུར་བས་ང་ལ་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་དྲིས་ཀྱང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ཀྱིས་དྲིས་པ་ལ་བདག་ཡོང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་ཀྱིས་དྲིས་པ་ལ་བདག་མེད་དོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ན་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བེའུའི་རིགས་སྔར་བདག་མེད་པ་ལས་ད་ལྟར་བདག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྔར་ཡང་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ཆེས་མང་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བདག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཐའ་གཉིས་པོ་དེ་དག་སྤངས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱས་པར་ཀུན་དུ་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་རྟག་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པ་བཅུ་བཞི་ལུང་རིང་པོའི་མདོ་དགུ་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པ་འདི་ཉིད་དུ། མགོ་གཅིག་དང་ནི་རྣམ་ཕྱེ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པར་བྲིས་ཟིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་སྨྲ་བ་
― DTG147_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་སྨྲ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བདེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཅི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་བཅས་སམ། སྨྲས་པ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་བཅས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངས་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་དམ། མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག །སྨྲ་བ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་པ་དང༌། མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན། མཐའ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངས་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་བཅས་པས་ཞེས་དྲིས་པ་ན་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་པ་དང༌། མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན། མཐའ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཅེས་དྲིས་པ་ན་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་ན། གཞན་ཅི་ཞིག་ལུང་སྟོན། སྨྲ་བ་ངས་མངོན་པར་མཁྱེན་ཅིང་མངོན་པར་མཁྱེན་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ལམ་འཆད་པར་མཛད་དོ། །གཽ་ཏ་མ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཁྱེན་ཅིང་མངོན་པར་མཁྱེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ལམ་འཆད་པར་མཛད་ན། ཅི་ལམ་འདིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱིན་ཏམ། འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་གཅིག །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅད་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་སྨྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏ་མ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཁྱེན་ཅིང་མངོན་པར་མཁྱེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ལམ་འཆད་པ་མཛད་ན། ཅི་ལམ་འདིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱིན་ཏམ།
― DTG147_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་གཅིག །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྒྱ་བ་ན་རླུང་ཡབ་ཐོགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཡོབ་ཅིང་འདུག་པས་སྨྲས་པ། སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་པོར་དྲི་བ་དྲིས་པ་དེ་ཉིད་ད་ལྟར་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་དྲིས་ཏེ། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྨྲ་བ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དཔེས་རྣམ་པར་བཤད་ན་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་ཉོན་ཅིག་།སྨྲ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ནི་རྒྱལ་པོའི་མཐའི་གྲོང་ཁྱེར་རྩིག་པ་དང་རབ་བརྟན་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་སྒོ་གཅིག་པ་སྒོ་སྲུང་བའི་སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་གསལ་བ་བློ་དང་ལྡན་པ་དེར་འོང་བ་དག་དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་རག་བཞག་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་མཐའ་ཀུན་དུ་བསྐོར་ཞིང་བཙལ་ཀྱང་དེས་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ལ་སྒོ་གཉིས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཀུན་དུ་བསྐོར་ཞིང་བཙལ་ཀྱང་བྱི་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་གྱི་སྒོ་གཉིས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། སྨྲ་བ་གཞན་ཡང་སྒོ་སྲུང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་ཤེས་རབ་འདི་ལྟ་བུ་སྲོག་ཆགས་འདི་ཙམ་ཞིག་ནི་ངའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་སོ། །འདི་ཙམ་ཞིག་ནི་བྱུང་ངོ་ཞེས་མཐོང་བ་ནི་མ་སྐྱེས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སྒོ་སྲུང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་འདི་ལྟ་བུ་གང་ཅུང་ཟད་སྲོག་ཆགས་རགས་པ་རགས་པ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་དང་འབྱུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒོ་འདི་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅི་ལམ་འདིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་དམ་འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་འདི་ལྟར་ཐུགས་ལ་རྟོག་པ་མི་མངའ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལྟ་བུ་གང་ཅུང་ཟད་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་པ་དང༌། བྱེད་པ་དང༌། བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ལམ་འདིས་བྱེད་དེ། གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་སྨྲ་བ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་
― DTG147_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱལ་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཚོམས་ཀྱི་བཅུ་པ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་གནས་བརྟེན་མ་འགགས་པས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བཤད་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བཞི་པ་འདི་ཉིད་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་གཅིག་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་པ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལས་བརྩམས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཐུབ་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། བླ་ན་མེད་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་ཞིང་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལྷ་འདང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ང་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལྟར་ང་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མེ་ཤེས་སོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་མཁྱེན་པར་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཐོག་མར་
― DTG147_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་དག་པར་གསལ་བ་འབྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་ང་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཚོངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་དག་པར་གསལ་བར་བྱེད་བའི་ཆོས་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཤཱཀྱའི་བུ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྡུད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ངའི་ཚེགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་པ་འཁོར་འདུས་པ་དེའི་ནང་ན་འདུས་ཤིང་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་པ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་ཕྱག་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བདག་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཐུབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། །ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བདག་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་ནི་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་མཁྱེན་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌།
― DTG147_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་དག་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་དག་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་གི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཤཱཀྱའི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྡུད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚོགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱམས་པ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བར་བྱའོ་ཞེས་སེམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་ལེགས་ཏེ། བྱམས་པ་འདི་ཁོ་ན་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཐུབ་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་བ། བླ་ན་མེད་པ་སྐྱེས་བུ་འདུལ་ཞིང་ཁ་ལོ་སྒྱུར་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་
― DTG147_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། བླ་ན་མེད་པ་སྐྱེས་བུ་འདུལ་ཞིང་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ང་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུ་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་ང་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང༌། བདུད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་མཁྱེན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡང་དག་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་ང་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། །མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡང་དག་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཤཱཀྱའི་བུ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྡུད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་ངའི་ཚོགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཉན་ཐོས་འདས་པའི་དུས་ན་དུས་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ལུང་བསྟན་ཞེས་བྱ་
― DTG147_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆུ་བོ་ཅན་ན་མུ་ཛེ་ཀའི་སྤྱིལ་བུ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཆུ་བོ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏེ། དགེ་བསྙེན་ཀད་ཀ་ཊ་དུས་ལས་འདས་ཤིང༌། ཀ་ཊ་མ་ཀ་ཊ་དང༌། ཀད་ཀ་ཤ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེར་སྤྱོད་དང༌། ལྟས་ཅན་དང༌། ཉེ་ལྟས་ཅན་དང༌། བཟང་པོ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། གྲགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་གྲགས་པ་དང༌། གྲགས་སྦྱིན་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྲགས་པའི་ལྷ་དག་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་ཆུ་བོ་ཅན་དུ། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་ཆུ་བོ་ཅན་ན་བསོད་སྙོམས་སྤྱོད་པ་ན། ཆུ་བོ་ཅན་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏེ། དགེ་བསྙེན་ཀད་ཊ་ཀ་དུས་ལས་འདས་ཤིང༌། ཀ་ཊ་མ་ཀ་ཊ་དང༌། ཀད་ཀ་ཤ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེར་སྤྱོད་དང༌། ལྟས་ཅན་དང༌། ཉེ་ལྟས་ཅན་དང༌། བཟང་པོ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། གྲགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་གྲགས་པ་དང༌། གྲགས་སྦྱིན་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྲགས་པའི་བླ་མ་དག་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་བསོད་སྙོམས་སྤྱད་དེ་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཤིང་ཟོས་པའི་འོག་ཏུ་ལྟུང་བཟེད་བཀྲུས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཞག་སྟེ། རྐང་པ་བཀྲུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་དགེ་བསྙེན་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་འདི་ན་བདག་ཅག་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་ཆུ་བོ་ཅན་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། བཙུན་པ་བདག་ཅག་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཆུ་བོ་ཅན་ན་བསོད་སྙོམས་སྤྱོད་པ་ན་ཆུ་བོ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏེ། དགེ་བསྙེན་ཀད་ཀ་ཊ་དུས་ལས་འདས་ཤིང༌། ཀ་ཊ་མ་ཀ་ཊ་དང༌། ཀད་ཀ་ཤ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེར་སྤྱོད་དང༌། ལྟས་ཅན་དང༌། ཉེ་ལྟས་ཅན་དང༌། བཟང་པོ་
― DTG147_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རབ་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། གྲགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་གྲགས་པ་དང༌། གྲགས་སྦྱིན་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྲགས་པའི་བླ་མ་དག་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཐོས་ན། བཙུན་པ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་ནི་གང༌། སྐྱེ་བ་ནི་གང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། དགེ་སློང་དག་དགེ་བསྙེན་ཀད་ཀ་ཊ་ནི་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕྱིར་མི་འོང་པའི་ཆོས་ཅན་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དགེ་སློང་དག་དགེ་བསྙེན་ཀ་ཊ་མ་ཀ་ཊ་དང༌། ཀད་ཀ་ཤ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེར་སྤྱོད་དང༌། བཟང་པོ་དང༌། རབ་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། གྲགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་གྲགས་པ་དང༌། གྲགས་སྦྱིན་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྲགས་པའི་བླ་མ་དག་ཀྱང་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཅན་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དགེ་སློང་དག་ཆུ་བོ་ཅན་དུ་དགེ་སློང་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ཅིག་དུས་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཅན་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་མི་འོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཆུ་བོ་ཅན་དུ་དགེ་སློང་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ཅིག་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པ་གསུམ་སྤངས་ཤིང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གསུམ་བསྲབས་པར་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་འདིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཆུ་བོ་ཅན་དུ་དགེ་བསྙེན་ལྔ་བརྒྱ་ལྷག་ཅིག་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་ཤིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་ཤིང་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་ནས། སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དུས་ལས་འདས་ཤིང༌། དུས་ལས་འདས་པ་དག་གི་དྲི་བ་འདྲི་འམ། བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
― DTG147_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རེག་པར་མི་གནས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པར་གྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྐྱེས་པ་དག་འཆི་ཞིང་དུས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་ངོ་མཚར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་གནས་པ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཁྱེན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་རབ་ཏུ་འདོགས་པར་མཛད་ཅིང་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་མཛད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འགྲེལ་བ་དང། རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་དེ། འདི་ལྟར་འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་དང༌། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང༌། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་དང༌། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་མེད་པས་འདི་མི་འབྱུང་འདི་འགགས་པས་འདི་འགག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། འདུ་བྱེད་འགགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པས་མིང་དང་གཟུགས་འགག །མིང་དང་གཟུགས་འགགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགགས་པས་རེག་པ་འགག །རེག་པ་འགགས་པས་ཚོར་བ་འགག །ཚོར་བ་འགགས་པས་སྲེད་པ་འགག །སྲེད་པ་འགགས་པས་ལེན་པ་འགག །ལེན་པ་འགགས་པས་སྲིད་པ་འགག །སྲིད་པ་འགགས་པས་སྐྱེ་བ་
― DTG147_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགག །སྐྱེ་བ་འགགས་པས་རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་འགག་ཅིང༌། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང༌། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང༌། འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདེན་པར་གནས་པའི་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་གནས་སུ་གསུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མ་བདུན་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་ལས་ཟག་པ་བསྟན་ཅིང་བཤད་པའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ། མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པ་འདི་ཉིད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསམ་པར། བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བདག་པོར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བར་མི་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བར་བྲིས་ཟིན་ཏེ། དེ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དེ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་ལྟ་བའི་གནས་དྲུག་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདེན་པར་གནས་པའི་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བའི་གནས་དང་པོ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བདེན་པར་གནས་པའི་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བའི་གནས་གཉིས་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་གིས་བདག་མཐོང་ངོ་ཞེས་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བའི་གནས་གསུམ་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་གིས་བདག་མེད་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བའི་གནས་བཞི་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་མེད་པས་བདག་མཐོང་ངོ་ཞེས་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བའི་གནས་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འདི་ནི་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། སྐྱེ་བའམ། གསོ་བའམ། གང་ཟག་གམ། ཤེད་ལས་སྐྱེས་པའམ། ཤེད་བུའམ། བྱེད་པ་པོའམ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོའམ།
― DTG147_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེད་པ་པོའམ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པ་པོའམ། སློང་བ་པོའམ་ཀུན་ནས་སློང་བ་པོའམ། ཚོར་བ་པོའམ་རབ་ཏུ་ཚོར་བ་པོའམ། སྐྱེད་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་དེ་དང་དེ་དག་བྱས་ཤིང་བྱས་ནས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་གང་ཡང་ཕུང་པོ་འདི་རབ་ཏུ་སྤོང་ཞིང་མ་འོངས་པའི་ཕུང་པོ་གཞན་ལེན་པར་བྱེད་པ། ད་ལྟར་དེ་མེད་ཅིང་མ་བྱུང་འབྱུང་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལྟར་མེད་དོ་ཞེས་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བའི་གནས་དྲུག་པ་སྐྱེ་ཞིང་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕུང་པོ་ལས་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་སེམས་ཅན་མ་རིག་པས་ཀུན་དུ་བསྒྲིབས་ཤིང་སྲིད་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། སྲིད་པའི་སྲད་བུས་བཅིངས་ཤིང་འཁོར་བར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྔོན་གྱི་མཐར་གདགས་པ་མེད་ཅིང་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་མིག་བཟངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོན་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུང་བར་མ་བདུན་པའི་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་མདོ་བརྒྱད་པ་ཉི་མ་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པར། འཇིག་པའི་བསྐལ་པའི་དམྱལ་བ་ཡི། །སྲིད་པ་མེད་ནས་སྣོང་ཟད་པར། །ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བྲིས་ཟིན་ཏོ།། མདོ་ལས་བདག་ཡོད་ན་བདག་གིར་ལྟ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བར་མ་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་མདོ་ཉི་ཤུ་བ་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་གིས་མཐོང་ངམ། གང་གི་ཚེ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་རྟག་པ་དང་བརྟན་པ་དང་གཡུང་དྲུང་དང་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དག་ཡང་དག་པར་གནས་སམ། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བདག་ཡོད་ན་བདག་གི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། བདག་གི་ཡོད་ན་བདག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ། བཙུན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བདག་ཡོད་ན་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་གནས་ཏེ། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རྟག་པ། བརྟན་པ་དང༌། གཡུང་དྲུང་དང༌། མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་དག་པར་གནས་པ་འདི་ནི་མི་སྲིད་དོ། །བཙུན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གི་འམ། ཕྱིའི་འམ།
― DTG147_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རགས་པའམ། ཕྲ་པའམ། དམན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། གང་ཐག་རིང་བའམ། གང་ཐག་ཉེ་བའམ། དེ་ཐམས་ཅད་བདག་མ་ཡིན་བདག་ཀྱང་དེ་དག་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་བདག་གི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དང་གང་ཡང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ཡིད་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔྱོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བདག་མ་ཡིན་ལ་བདག་ཀྱང་དེ་དག་མ་ཡིན་ཞིང་འདི་དག་བདག་གིས་བདག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྔ་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་མདོ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་རེ་ཞིག་མཛོད་ཀྱི་གནས་དགུ་པ་འདི་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་ཡུལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དེ་དང་དེར་བྲིས་པ་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཊཱི་ཀ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་གནས་དགུ་པ་ཕལ་ཆེར་མདོ་དང་སྦྱར་བའོ། །མདོ་སོགས་ལུང་དང་བྲལ་ཞིང་རྒྱན་མེད་གྱུར་པའི་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། །གང་ཕྱིར་དྲི་མེད་གྱུར་ཀྱང་ཟླ་བས་སྟོང་པའི་མཚན་བཞིན་ཡིད་འཕྲོག་བྱེད་པ་མིན། །དེ་ཕྱིར་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་ལུང་གིས་རྣམ་པར་བཤད་པ་རབ་ཏུ་བརྒྱན་བྱས་ལས། །དག་པ་གང་ཡོད་དེ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་དྲི་མེད་བློ་ཡིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་གྱུར་ཅིག །བལ་པོའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་ནས་ལྷ་ཡིས་ནི། །ཇི་ལྟར་དྲན་པ་བཞིན་དུ་མཛོད་ལ་མཁོ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཡང་དག་བསྡུས། །མདོ་གཞན་གང་ཡང་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མ་དྲན་འདི་ནི་ཡང་དག་མ་བསྡུས་པ། །དེ་དག་གང་ཞིག་དྲན་པས་ཡང་དག་བསྡུ་བར་མཛོད་ཅེས་གསོལ་བ་བདག་འདེབས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཊཱི་ཀ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་སློང་ཞི་གནས་ལྷས་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་སྟོང་གི་མདོ་ཁུངས་ཀྱི། །ཆོས་མངོན་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱན་པ་འདི། །ཁམས་པ་སྟོན་པས་དད་པས་རབ་བསྒྱུར་ལས།། འགྲོ་ཀུན་མངོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ཤོག །ཁ་ཆེའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དཔེ་མེད་ཀྱི་དབུས་ཛ་ར་མེའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་བསིལ་ཁང་དུ། རྒྱ་གར་ཀྱི་མཁན་པོ་ཛཱ་ཡ་ཤྲཱི་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཁམས་པ་དགེ་སློང་ཤེས་རབ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྒྱུར་བའོ།། །།
ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་གནད་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ།
ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ།
― DTG147_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨབྷི་དྷརྨ་མརྨ་པྲ་དཱི་པ་ནཱ་མ་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པའི་འགྲེལ་པ་གནད་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཀུན་ལ་མུན་པ་གཏན་བཅོམ་ཞིང༌། །འཁོར་བའི་འདམ་ལས་འགྲོ་བ་དྲངས་མཛད་པ། །དོན་བཞིན་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཆོས་མངོན་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རབ་བཤད་བྱ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པར་འདོད་པས་རང་གི་སྟོན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་སྟེ། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའོ། །འདིའིའམ་འདིས་མུན་པ་བཅོམ་པས་མུན་པ་བཅོམ་པའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་མུན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་པས་ཀུན་ལ་མུན་པ་གཏན་བཅོམ་པའོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བ་ལ་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མུན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཉེན་པོ་བརྙེས་ནས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཏན་ནས་ཡེ་བཅོམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ལ་མུན་པ་གཏན་བཅོམ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉོན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ལ་མུན་པ་བཅོམ་པར་ནི་འདོད་མོད་ཀྱི་གཏན་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བའི་འདམ་ལས་འགྲོ་བ་དྲངས་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པས་བསྟོད་པའོ། །འཁོར་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒལ་བར་དཀའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདམ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་དེར་བྱིང་བ་དྲངས་སོ། །དོན་བཞིན་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་འདིའི་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་སྟོན་པ་ན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་འཁོར་བའི་འདམ་ལས་འགྲོ་བ་དྲངས་ཀྱི། རྫུ་འཕྲུལ་དང་དམ་པ་སྦྱིན་པའི་མཐུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དང་པོར་བྱ་བ་བརྗོད་ནས་བསྟན་བཅོས་རབ་བཤད་བྱ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་མངོན་ཤེས་རབ་དྲི་མེད་རྗེས་འབྲང་བཅས། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་
― DTG147_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱེད་པའོ། །དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །རྗེས་འབྲང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པའོ། །བརྡར་བཏགས་པ་ཡང༌། དེ་ཐོབ་བྱ་ཕྱིར་གང་དང་བསྟན་བཅོས་གང༌། །གང་དང་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དེའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པས་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པའོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་དེ་དོན་དུ་ཡང་དག་ཆུང་ཕྱིར་རམ། །འདི་ཡི་གནས་དེ་ཡིན་པས་ཆོས་མངོན་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་དེའི་མཛོད་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་ལས་འདི་ཕྱུང་བས་ཆོས་མངོན་པ་དེ་བསྟན་བཅོས་འདིའི་གནས་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་དེ་ཉིད་འདིའི་མཛོད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་པའམ་འདི་དང་པོ་ཉིད་དུ་སུས་བསྟན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་མེད་པར་ཉོན་མོངས་རྣམས། །གང་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཐབས་མེད་ལ། །ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་སྲིད་མཚོ་འདིར་འཁྱམས་ཏེ། །དེ་བས་དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་སྟོན་པས་གསུངས་སོ་ལོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཐབས་མེད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བར་འཁྱམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེའི་དོན་དུ་སྟོན་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པ་གསུངས་སོ་ལོ། །ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་སློབ་མས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་ཆོས་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཆོས་
― DTG147_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། ལམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས། །ཟག་བཅས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་མ་གཏོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གཞན་རྣམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ། ཟས་རྣམས་ཀུན་དུ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་རྣམས་ལ་ཟག་པ་རྣམས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱས་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། །འདུས་མ་བྱས་རྣམ་གསུམ་ཡང་སྟེ། །རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་དང་ནི་འགོག་པ་གཉིས། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཐག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཟག་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་པ་བསྟན་པ། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའ་མི་སྒྲིབ་པ། །ནམ་མཁའ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། །གང་ན་གཟུགས་ཀྱི་གོ་ཡོད་པའོ།། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གང༌། །བྲལ་བའོ་སོ་སོ་སོ་སོ་ཡིན། །གང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་བློ་ཡི་བྱེ་བྲག་གོ །དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འགོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ཡང་འདི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་སོར་ཏེ། ལྡན་པའི་རྫས་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ། །བྲལ་བའི་རྫས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དོ། །འགོག་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྤོངས་ན་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་བས་ལྷག་མའི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པ། །འགོག་གཞན་སོ་སོར་བརྟགས་མིན་པས། །ཆོས་མ་འོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་བྲལ་བ་ལས་
― DTG147_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་པའི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་སྟེ། འདི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ལས་ཐོབ་བའོ། །ཡང༌། ལམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས། །ཟག་བཅས་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་ཡུལ་འདུས་བྱས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ཀྱང༌། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྐྱེན་རྣམས་འདུས་ཤིང་ཕྲད་ནས་བྱས་པ་དག་གི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་དུས་གཏམ་གཞི་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་གཞི་དང་བཅས། །དེ་ལ་སོང་བ་དང་འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རམ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟ་བའི་ཕྱིར་དུས་རྣམས་སོ། །གཏམ་ནི་དག་གོ །དེའི་གཞི་ནི་མིང་སྟེ། དོན་དང་བཅས་པའི་གཞི་བཟུང་བས་ན་འདུས་བྱས་ནི་གཏམ་གྱི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་འདི་དག་ལ་ཡོད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་དག་གོ །རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་གཞི་དང་བཅས་པ་དག་གོ །ཡང་འདུས་བྱས་དེ་དག་ཉིད། གང་དག་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་པའི། །ཕུང་པོའང་དེ་དག །དེ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ། དཔེར་ན་རྩྭ་དང་སྦུན་པའི་མེ་བཞིན་ནམ། དེ་དག་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོའི་མི་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་འབྱུང་བས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད། འཐབ་བཅས་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཐད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་རྒྱས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཐབ་བཅས་དག་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་བཞིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་དང༌། །ལྷ་གནས་སྲིད་པའང་དེ་དག་ཡིན། །འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་
― DTG147_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བས་ན་ཀུན་འབྱུང་ངོ༌། །སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འདི་ལ་ལྟ་བརྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་གནས་པས་ན་ལྟ་བའི་གནས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དོན་དང་མཐུན་པ་དག་གོ །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ། གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན། །ལྔ་དང་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཉིད། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་དང༌། དོན་ལྔ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་གང་དག་ཡིན་པ་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་སྙེད་ཅིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་འདི་དག་སྨོས་པ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་རྟེན། །མིག་ལ་སོགས་གཟུགས་དང་རྣམས། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ལྔ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ངག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་ལྔ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་ལྔ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་རྣམ་གཉིས་དང༌། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སོ། །ཡང་དེ་ཉིད། རྣམ་ཉི་ཤུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་ངུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱ་ལེ་བ་ནི་དབྱིབས་མཉམ་བའོ། །ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་དབྱིབས་མི་མཉམ་པའོ།། ཁུག་རྣ་ནི་ལྷོ་བུར་རོ། །ཉི་མ་ནི་ཉི་མའི་འོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་ཟླ་བ་དང་སྐར་མ་དང༌། མེ་དང་སྨན་དང་ནོར་བུ་རྣམས་ཀྱི་འོད་དག་གོ །གྲིབ་མ་ནི་གང་ན་གཟུགས་རྣམས་སྣང་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་མུན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་སླ་བས་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་
― DTG147_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་དེ། ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཏེ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲའོ། །མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་ཆུ་བོའི་སྒྲའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ནི་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲའོ། །གཞན་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་དུ་ཡང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་གཉིས་གཉིས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་རུ་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རོ་ནི་རྣམ་དྲུག །མངར་བ་དང༌། སྐྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཁ་བ་དང༌། བསྐ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དྲི་རྣམ་བཞི། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། དྲི་ང་བ་གཉིས་ལ། མཉམ་པ་དང༌། མི་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་བྱ་བཅུ་གཅིག་བདག་ཉིད་དོ། །འབྱུང་བ་བཞི་དག་དང༌། འཇམ་པ་ཉིད་དང༌། རྩུབ་པ་ཉིད་དང༌། ལྕི་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་བ་ཉིད་དང༌། གྲང་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་འོག་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །འཇམ་པ་ཉིད་ནི་མཉན་པའོ། །རྩུབ་པ་ཉིད་ནི་ཧྲུད་ཧྲུད་པོའོ། །ལྕི་བ་ཉིད་ནི་གང་གིས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་འཇལ་བར་བྱེད་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་ཡང་བ་ཉིད་དོ། །གྲང་བ་ནི་དྲོ་བ་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །བཀྲེས་པ་ནི་ཟས་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐོམ་པའི་བཏུད་པ་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ།། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། གཡེངས་དང་སེམས་མེད་པ་ཡི་ཡང༌། །དགེ་དང་མི་དགེ་རྗེས་འབྲེལ་གང༌། །འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་བརྗོད། །སེམས་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་པའི་ཡང་ཡིན་པའོ། །སེམས་མེད་པའི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཡང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མ་ཡེངས་པ་དང་སེམས་དང་བཅས་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མངོན་ནོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་ལེགས་དང་དགེ་ལེགས་མ་
― DTG147_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའོ། །རྗེས་འབྲེལ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་ཏོ། །ཐོབ་པའི་རྒྱུན་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེའི་མིང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་ཡིན་པར་སྟོན་པའོ། །མདོར་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་དག་ནི་ས་ཁམས་དང༌། །ཆུ་ཁམས་མེ་ཁམས་རླུང་ཁམས་རྣམས། །དེ་དག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་དག་གོ །འདི་དག་གཟུགས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་རགས་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང་རླུང་གི་ཕུང་པོ་དེ་དག་བྱ་བ་ལ་ཤས་ཆེ་བ་དག་ལ་དེ་རྣམས་ཆེན་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁམས་དེ་དག་གི་ལས་གང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ། རང་བཞིན་དག་ནི་ཅི་ཞེ་ན། འཛིན་པ་ལ་སོགས་ལས་སུ་འགྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། སྡུད་པ་དང༌། སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པོ། །རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡང་འཕེལ་བ་དང༌། རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། སྲ་གཤེར་དྲོ་ཉིད་གཡོ་རྣམས་ཏེ། །སྲ་བ་ནི་སའི་ཁམས་སོ། །གཤེར་བ་ནི་ཆུའི་ཁམས་སོ། །དྲོ་བ་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །གཡོ་བ་ནི་རླུང་གི་ཁམས་སོ། །འདིས་འབྱུང་བའི་ཡུལ་གཞན་དུ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བར་བྱེད་དེ། སྒྲོན་མ་གཡོ་བ་བཞིན་དུ་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ས་ལ་སོགས་པ་དང་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་ཐ་སྙད་དུ། །ཁ་དོག་དབྱིབས་ལས་ཞེས་བརྗོད། །འདི་ལྟར་ས་སྟོན་པ་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་
― DTG147_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཆུ་མེ་ཡང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཉིད་ལ་བརྗོད་དོ། །རླུང་ཚོགས་ཁམས་ཉིད་ཡིན། །རླུང་གི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་རླུང་ཞེས་འདོགས་སོ། །དེ་དང་འདྲ་བའང་ཡིན། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་རླུང་ཚོགས་སྔོན་པོ་རླུང་ཚོགས་ཟླུམ་པོ་ཞེས་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང་གཟུགས་སུ་རུང་བས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་སུ་རུང་བ་ནི་གནོད་པའོ། །ཐོགས་པའོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ། དབང་དོན་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ནི་ཁམས་བཅུར་འདོད། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་སྟེ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནས། ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་ཡིན་ནོ། །ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་བཅུ་སྟེ། མིག་གི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནས་ལུས་ཀྱི་དང་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་བར་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་མྱོང་བ། མྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་དབྱེ་ན་ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་བར་རོ། །འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གང་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་ངུ་དང༌། ཕོ་དང༌། མོ་དང༌། མཛའ་བཤེས་དང༌། མཛའ་བཤེས་མ་ཡིན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ཡང་དབྱེ་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ་ཚོར་བ་བཞིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན། །གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་གསུམ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་
― DTG147_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་བཅས་པ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟར་རྫས་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་ཤེས་སོ་སོར་རྣམ་རིག་པ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ལས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་དེ་ཡིན། ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། ཁམས་བདུན་དག་ཏུ་འོད་འདོད་པ་སྟེ། །བདུན་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ཡིད། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ཁམས་བཅུ་དག་གོ །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། གཞན་ནི་གང་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད། དྲུག་པོ་འདས་མ་ཐག་པ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འགགས་མ་ཐག་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་བུ་ཉིད་ཕར་འགྱུར་བ་དང༌། འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ས་བོན་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཅིག་འདུས་པའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ན་ཁམས་བཅུ་བདུན་ནམ་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་འང་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང༌། དྲུག་པའི་
― DTG147_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ནི་རབ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཏུ་འདོད། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་པོ་དག་གི་རྟེན་ལྔ་ནི་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན་དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་གཞན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་དམིགས་པ་དྲུག་ཚན་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་དེ་དག་གིས་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དག་གིས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན། ཕུང་པོ་དང་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། །ཁམས་གཅིག་གིས་ནི་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ།། བསྡུ་བ་དེ་དག་ནི་གང་དང་གང་ནས་འབྱུང་ཡང་རུང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། གཞན་གྱི་དངོས་པོས་ནི་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དངོས་དང་མི་ལྡན་ཕྱིར། །ཆོས་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །མིག་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དག་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁམས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་མོད་ཀྱི། །རིགས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས། །འདྲ་བའི་ཕྱིར་ན་ཁམས་གཅིག་ཉིད། །དེ་ལ་རིགས་འདྲ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་མིག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་ཡུལ་འདྲ་བ་ནི་གཉིས་ཀའི་ཡུལ་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་གི་ཁམས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དག་ལ་ཡང་སྦྱོར་བར་བྱའོ། །མཛེས་བྱའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་བྱུང་ངོ༌། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རྟེན་མཛེས་པར་བྱ་པའི་ཕྱིར་གཉིས་བྱུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་
― DTG147_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆེད་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྤུངས་དང་སྐྱེ་སྒོ་རིགས་ཀྱི་དོན། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཡིན། །སྤུངས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོའི་དོན་ཏོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་དོན་ནི་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཏོ།། རིགས་ཀྱང་འབྱུང་གནས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྩོམ་པར་མཛད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི། རྨོངས་དབང་འདོད་རྣམས་གསུམ་གྱི་ཕྱིར། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྨོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཁ་ཅིག་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་རིལ་པོའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་རྨོངས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཟུགས་ཁོ་ན་ལའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཟུགས་དང་སེམས་དག་ལའོ། །དབང་པོ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། རྟུལ་པོའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྡུས་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་གསུམ་བསྟན་ཏེ་ཞེས་གྲག་གོ །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ལ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་དག་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕུང་པོར་བྱས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་དང༌། །འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཕྱིར་རིམ་རྒྱུའི་ཕྱིར། སེམས་བྱུང་རྣམས་ལས་ཚོར་བ་དང༌། །འདུ་ཤེས་ལོགས་ཤིག་ཕུང་པོར་གཞག །རྩོད་པའི་རྩ་བདག་ནི་གཉིས་ཏེ་འདོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དག་སྟེ། ཚོར་བའི་རོ་མྱངས་པའི་དབང་གིས་ནི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ལ། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་ནི་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་ཞེན་ཅིང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་འཁོར་རོ། །གང་ཡང་ཕུང་པོའི་གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུ་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་གཉིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕུང་པོར་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
― DTG147_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དག་ཏུ་ནི་འདུས་མ་བྱས་བཤད་ལ། ཕུང་བོ་དག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དག་ཏུ་འདུས་མ་བྱས། །དོན་དུ་མི་རུང་ཕྱིར་མ་བཤད། །དེ་ནི་ཕུང་པོ་དག་གི་ནང་དུ་བརྗོད་པ་ན་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དོན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུ་བར་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཕུང་པོ་དྲུག་པར་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤུངས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་ན་འདུས་མ་བྱས་ནི་གཟུགས་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིམ་ནི་རགས་དང་ཀུན་ཉོན་མོངས། །གནོད་སོགས་དོན་ཁམས་ཇི་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་ཕྱིར་རགས་སོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནད་ན་ཡང་ཚོར་བའི་རྒྱུ་བ་རགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ངའི་ལག་པ་ལ་ཚོར་རོ། །དེའི་རྐང་པ་ལ་ཚོར་རོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་པས་ཆེས་རགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བས་ནི་འདུ་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཆེས་རགས་པ་དེ་སྔར་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་འཁོར་བ་ན་ཕོ་དང་མོ་དག་ཕན་ཚུན་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་སོ། །སེམས་ཀྱང་དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྣོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་སྣོད་དང༌། ཟས་དང༌། ཚོད་མ་དང༌། བྱན་པོ་དང༌། ཟ་བ་པོ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཁམས་ཀྱིས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གཟུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །ཚོར་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་སོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་མོ། །འདུ་བྱེད་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་སྟེ། འདི་དག་ནི་རྣམ་
― DTG147_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པའི་གནས་པ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་སོ་ཞེས་ཕུང་པོའི་གོ་རིམས་ཞིང་དང་ས་བོན་གྱི་གོ་རིམས་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ལྔ་སྟེ་མི་ཉུང་མི་མང་ངོ༌། །རིམ་པའི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕུང་པོར་བྱས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་ཆེས་རགས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གོ་རིམས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེའི་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པའོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། ད་ལྟའི་དོན་ཕྱིར་དང་པེ་ལྔ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔའི་ཡུལ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔར་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་དོན་ཕྱིར་བཞི། །དང་པོར་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །ལྔ་པོ་རྣམས་ལས་ཀྱང་བཞི་སྔར་སྨོས་པ་ནི་ཡུལ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། རེས་འགའ་ནི་འབྱུང་བ་དག་ཡིན་ལ། རེས་འགའ་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བདག་ཡིན་ནོ། །རེས་འགའ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་ཆེས་རིང་མྱུར་འཇུག་ཕྱིར། །ལྷག་མ་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཆེས་རྒྱང་རིང་བ་དང༌། མྱུར་བར་འཇུག་པས་གཞན་པས་སྔར་སྨོས་ཏེ། མིག་དང་རྣ་བ་ནི་ཡུལ་རྒྱང་རིང་བའི་ཕྱིར་གཉིས་པས་དེ་དག་སྔར་སྨོས་སོ། །དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང་མིག་ནི་ཆེས་རྒྱང་རིང་པོ་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྔར་སྨོས་སོ། །སྣ་དང་ལྕེ་ནི་རྒྱང་རིང་པོ་ལ་འཇུག་པ་མེད་མོད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ལས་ཀྱང་སྣ་ནི་ཆེས་མྱུར་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྔར་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་གནས་རིམ་བཞིན། །ཡང་ན་ལུས་འདི་ལ་མིག་གི་རྟེན་ནི་སྟེང་ན་གནས་སོ། །དེའི་འོག་ན་ནི་རྣ་བའིའོ། །དེའི་འོག་ན་ནི་སྣའིའོ། །དེ་ནས་ནི་ལྕེའིའོ། །ལུས་ཀྱི་ནི་ཕལ་ཆེར་དེའི་འོག་ནའོ། །ཡིད་ནི་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང་ཡུལ་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྡུས་པའི་སྐྱེ་མ་ཆེད་བཅུ་པོ་དག་ལས་གཅིག་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བརྗོད་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། གཅིག་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བྱེ་བྲག་དོན་དང་གཙོ་བོའི་ཕྱིར། །ཆོས་མང་བ་དང་མཆོག་བསྡུས་ཕྱིར། །
― DTG147_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། །གཅིག་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད། །བྱེ་བྲག་གི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཅི་ནས་ཀྱང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ནས་བཅུ་པོ་འདི་དག་སོ་སོར་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྤྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་དག་གིས་ནི་གང་མིག་ལ་སོགས་པར་ནི་མིང་མ་བཏགས་ལ། གཟུགས་ནི་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཤེས་པར་རུང་བས་འདིའི་མིང་གཞན་མ་བརྗོད་དོ། །ཡང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དག་གིས་རེག་ན་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང༌། བསྟན་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ནའོ་ཞེས་བརྟག་ཏུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་གི་དོན་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བཤད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདིར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་མང་པོ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་སྤྱིར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་འདིར་བསྡུས་ཏེ་གཞན་དག་ཏུ་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་དག་ལས། ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཞན་དག་ཀྱང་དམིགས་ན། ཅི་དེ་རྣམས་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་སམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག །གང་རྣམས་ཐུབ་པས་གསུངས་དེ་དག །ཚིག་གམ་མིང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་དག་ཏུ་འདུས། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་སོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་སོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད་ནི་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་ཚད་ཅེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་མངོན་པའི་ཚད་ཙམ་མོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནི་ཤློ་ཀ་དྲུག་སྟོང་ངོ༌། །ཡང་གཞན་དག་ན་རེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཏམ་རེ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
― DTG147_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་རེ་རེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐུན་པར་གསུངས། །འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་གསུངས་སོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་ཕུང་པོ་འདི་དག་ཉིད་དུ་བསྡུས་པ། དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ཅི་རིགས་པར། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ནི། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལེགས་དཔྱད་དེ། །ཇི་སྐད་བཤད་པར་བསྡུ་བར་བྱ། །མདོ་གཞན་དག་ལས། ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་གཞན་གང་དག་གསུངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དེ་དག་གི་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་དཔྱད་ནས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྐད་བཤད་པ་འདི་དག་ཉིད་དུ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དག་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་སོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་པོ་དག་ལས་བརྒྱད་ནི་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །འཁོར་རྣམས་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་གིས་བསྡུས་ཏེ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཟད་པར་ནམ་མཁའ་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དག་དང༌། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དག་ནི་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་གིས་བསྡུས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །འཁོར་རྣམས་དང་བཅས་ན་ནི་སྒྲ་དང་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ལས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ནི་དྲི་དང་རོའི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་པོ་
― DTG147_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་གིས་བསྡུས་སོ། །ཁམས་མང་པོ་པ་ལས་གང་དག་སའི་ཁམས་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང༌། མེའི་ཁམས་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་བསྟན་པ་ལ། དེ་དག་ལས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་བཤད་ན་དེ་ཅི་ནམ་མཁའི་ཉིད་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཡིན་པའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྒོ་དང༌། སྐར་ཁུང་དང༌། ཁ་དང་སྣ་ལ་སོགས་པའི་བུ་ག་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཞེས་བྱ། བུ་ག་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྣང་དག་མུན་པ་དག་ཡིན་ལོ། །བུ་ག་ནི་སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དག་ལས་གཞན་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གྲག་གོ །ཟག་དང་བཅས་པའི་རྣམ་ཤེས་ནི། །རྣམ་ཤེས་ཁམས་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་མི་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཁམས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི། སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་དག་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནས་འཆི་བའི་སེམས་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བའི་གཞིར་གྱུར་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ལས་ཁམས་བཞི་ནི་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །ལྔ་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །དྲུག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་པོ་དག་ཏུ་འདུས་སོ། །གང་དག་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་བསྟན་པ་དེ་དག་ལས་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ། བསྟན་དུ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། བསྟན་ཡོད་འདིར་ནི་གཟུགས་གཅིག་པུ། །དེ་ནི་འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་ནུས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ། ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། ཐོགས་དང་བཅས་པ་གཟུགས་ཅན་བཅུ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པའི་ཁམས་བཅུ་གང་དག་བཤད་
― DTG147_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་དག་ནི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཐོགས་པས་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ལུང་མ་བསྟན་བརྒྱད་དེ་དག་ཉིད། །གཟུགས་སྒྲ་མ་གཏོགས་དབང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་རྣམས་ཏེ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ངོ་བོར་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་དག་གོ །གཞན་རྣམ་གསུམ། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་ནི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་ནི་མི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་བ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་དགེ་བའོ། །ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །གཞན་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་སྒྲའི་ཁམས་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་དག་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་གོ །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་དག་ནི་དུ་ཞེ་ན། འདོད་ཁམས་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །གཏོགས་པ་ནི་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་བཅུ་བཞི་སྟེ། །དྲི་དང་རོ་དང་སྣ་དང་ནི། །ལྕེ་ཡི་རྣམ་ཤེས་ཁམས་མ་གཏོགས། །དེ་ན་དྲི་དང་རོ་དག་མེད་དེ། གཉིས་ནི་ཁམས་ཀྱི་ཟས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣ་དང་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་མེད་དོ། །གཟུགས་མེད་རྟོགས་པ་ཡིད་དང་ནི། །ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁམས། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་དེར་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཁམས་བཅུ་དང༌། དེ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམིགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་ཡང་མེད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། །ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG147_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཆོས་གང་དག་བཤད་པ། དེ་གསུམ་ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད། །གང་དག་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དེ་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་དག་ནི་ཟག་བཅས་སོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དག་ནི་དུ། རྟོག་པ་ཡང་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་བཅས་པ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་ཡིན། །འདི་དག་ནི་ཁམས་རྟག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་གསུམ་ནི་རྣམ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་ལས་གཞན་པ་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ན་ནི་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཙམ་དག་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་གྱི་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དཔྱོད་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དཔྱོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀ་སྤངས། །ལྷག་མ་ནི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་པོ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་རྣམས་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དག་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། ངེས་པར་རྟོག་དང་རྗེས་དྲན་པའི། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་མི་རྟོག །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་གྲག་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་རེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་པ་ནི་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་རྟ་རྐང་པ་གཅིག་པ་ལ་རྐང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་
― DTG147_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྟོག་པ་དག །དེ་དག་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་གཡེང༌། །ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ཉིད། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉིད་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ། དམིགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། དམིགས་བཅས་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་ཀྱང༌། གང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དེ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །ལྷག་མ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་པོ་དག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཟིན་པ་རྣམས་ནི་དུ། མ་ཟིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། མ་ཟིན་དགུ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་རྣམས་དང་སྒྲ། །སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་རྣམས་ནི་མ་ཟིན་པའོ། །དགུ་པོ་གཞན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། །ཟིན་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་མ་ཟིན་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དབང་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་མ་ཟིན་པ་རྣམས་སོ། །ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་གིས་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་བཟུང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་དུ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དུ་ཡིན་ཞེ་ན། རེག་བྱ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་དག་ནི་བཞིའོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དག་
― DTG147_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་གཟུགས་ཅན་དགུ་པོ་ནི་འབྱུང་གྱུར་ཏེ། དབང་པོ་ལྔའི་ཁམས་དག་དང་ཡུལ་བཞིའོ། །ཆོས་ཁམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའོ། །བསགས་པ་རྣམས་ནི་དུ། བསགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་བཅུ་ནི་བསགས་པའོ། །དབང་པོའི་ཁམས་ལྔ་དང་ཡུལ་ལྔ་དག་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསགས་པ་དག་གོ །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ལས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གཅད་པར་བྱ་བ་ནི་གང༌། སྲེག་པར་བྱེད་པ་ནི་གང༌། བསྲེག་པར་བྱ་བ་ནི་གང༌། འཇལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང༌། གཞལ་བར་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། གཅོད་བྱེད་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་ཁམས་བཞི་ཡིན། །གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དགྲ་སྟ་དང༌། ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བའོ། །གཅོད་པ་ཡང་འདུས་པའི་རྒྱུན་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཅན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྐྱེད་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་གཅད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ནོར་བུའི་འོད་བཞིན་དུ་དང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཅོད་བྱེད་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་བཞི་ཡིན་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་བསྲེག་བྱ་འཇལ་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཉིད་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲེག་དང་གཞལ་ལ་མི་མཐུན་སྨྲ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཁམས་བཞི་པོ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཁམས་ནི་དུ། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་དུ། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་དུ། རྫས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དུ། སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། །རྒྱས་ལས་བྱུང་བ་ནང་གི་ལྔ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཐུན་
― DTG147_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱུང་བ་ལས་ནི་མེད་དེ། དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཟས་དང་ལེགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་དག་གིས་རྒྱས་པར་བྱས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དག་གོ །སྒྲ་ནི་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་ཀྱི། སྒྲ་ནི་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་མིན། །རང་གི་འདོད་དགུར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས། །ཐོགས་པ་མེད་པ་བརྒྱད། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་པོ་དག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ་སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དག་གོ །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་གོ །གཞན་རྣམ་གསུམ། ལྷག་མ་གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རྫས་དང་ལྷན་ཅིག་འདུས་མ་བྱས་ནི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རྫས་སོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཡོད་པས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་པུ་རྫས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་གསུམ། སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། ཐ་མ་དེ་དག་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ཚོགས་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ་གང་མིག་གི་ཁམས་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་དེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡང་ཡིན་ནམ། གང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡིན་པ་དེ་མིག་གི་ཁམས་དང་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མིག་དང་ནི། རྣམ་ཤེས་ཁམས་དག་སོ་སོ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡོད། །རེ་ཞིག་སོ་སོ་ནི་མིག་གི་ཁམས་དང་ཡིན་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་
― DTG147_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་རིམ་གྱིས་མིག་གི་དབང་པོ་ཐོབ་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཡིན་ལ། མིག་གི་ཁམས་དང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པས་གཟུགས་ལྟ་ཞིང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནའོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་ནི་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པ་འཐོབ་པ་ཡང་ཡོད་དེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་ནའོ། །གཉིས་ཀ་དང་མ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །ནང་གི་ཁམས་དག་ནི་དུ། ཕྱིའི་དག་ནི་དུ་ཞེ་ན། ནང་གི་བཅུ་གཉིས་གཟུགས་ལ་སོགས་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་རྟེན་དྲུག་གོ །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནང་གིའོ། །སེམས་ནི་ངར་འཛིན་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པའོ།། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་ཁམས་དྲུག་པོ་དག་ནི་ཕྱིའི་ཡིན་ནོ། །རྟེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཁམས་རྣམས་ནི་དུ། དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་མཐའ་གཅིག་ཏུ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་པ་དང་བཅས། རྟེན་དང་བརྟེན་པར་དམིགས་པ་གང་རང་གི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྟེན་པ་དང་བཅས་པའོ། །གང་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པ་མ་སྐྱེས་པའམ། སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྟག་ཏུ་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དེ་དག་མཚུངས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ཞིག་རང་གི་ལས་མི་བྱེད། །གང་རང་གི་ལས་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་གང་གཅིག་གི་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་གང་ཁོ་ནའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ཁོ་ནའི་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་དངོས་པོའི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། དེ་འདི་དག་ལ་ཡོད་པས་བརྟེན་པ་དང་
― DTG147_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅས་པ་རྣམས་སམ། འབྲས་བུ་ལ་རེག་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །ཡང་གང་དག་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པས་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་མཐུན་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་མཚུངས་པ་དག་གོ །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཁམས་རྣམས་ནི་དུ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཁམས་རྣམས་ནི་དུ། སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གཟུགས་ཅན་བཅུ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཡིན། ལྔ་ཡང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་པོ་དག་གོ །ཐ་མ་གསུམ་རྣམ་གསུམ། ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། །དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང། དེ་དག་གི་ཐོབ་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལྷག་མ་དག་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། ངན་སོང་བའི་ལུས་དང༌། ངག་གི་ལས་དག་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་མཐོང་སྤང་མིན། །གཟུགས་མིན་དྲུག་པ་མིན་སྐྱེས་མིན། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་ཆད་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་དག་ལ་ལོག་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་མེད་དོ། །ལྟ་བ་ནི་དུ། ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་དུ་ཞེ་ན། མིག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཕྱོགས་ནི། ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་པ་བརྒྱད། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ལྔ་པོ་དག་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། སློབ་པའི་ལྟ་བ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་རྣམ་པ་
― DTG147_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སློབ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལྟ་བ་ནི་སློབ་པའིའོ། །མི་སློབ་པའི་ནི་མི་སློབ་པའིའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། རྣམ་ཤེས་ལྔ་དང་མཚུངས་སྐྱེས་བློ། །ངེས་རྟོགས་མེད་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཡིན། །རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ཡིན་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནམ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཡང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མིག་ཀྱང་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་དོན་གྱིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང༌། གལ་ཏེ་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བར་གྱུར་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མིག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟེན་བཅས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་མིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ནས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་མིན། །མཐོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ནུས་པ་ནི་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡི། །གཟུགས་ནི་མཐོང་བ་མིན་ཕྱིར་ལོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་གཟུགས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གྲག་གོ །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མཐོང་བར་གྱུར་ན་དེ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པས་གཟུགས་བསྒྲིབས་པ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཡང་མིག་གིས་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བས་ཐོས་སོ། །སྣས་ཚོར་རོ། །ལྕེས་
― DTG147_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱོང་ངོ༌། །ལུས་ཀྱིས་རེག་གོ །ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །ཅི་མིག་གཅིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ངམ། འོན་ཏེ་གཉིས་ཀས་ཤེ་ན། འདི་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། མིག་ནི་གཉིས་ཀ་དག་གིས་ཀྱང༌། །མཐོང་སྟེ་གསལ་བར་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །མིག་ནི་གཉིས་ཀས་ཀྱང་མཐོང་སྟེ། གཉིས་ཕྱེ་ན་གསལ་བ་རབ་ཏུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་རྣམ་པར་ཆད་པས་རྣམ་པར་ཆད་པ་མཐོང་བ་ཡང་མེད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཕྲད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། །མིག་དང་ཡིད་དང་རྣ་བ་ནི། །ཡུལ་དང་མ་ཕྲད། འདི་ལྟར་གཟུགས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ཞིང་མིག་དང་ཕྲད་པའི་མིག་སྨན་མི་མཐོང་ངོ༌། །སྒྲ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཐོས་སོ། །ཡིད་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་ཉིད་དུ་མི་ནུས་སོ། །ལྷག་མ་སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཞེས་བྱ་བ། གསུམ་གཞན་དུ། ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཅི་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚད་དང་མཉམ་པའི་དོན་ལ་འཛིན་ཏམ། འོན་ཏེ་མཉམ་པའམ་མི་མཉམ་པ་ཞིག་ལ་འཛིན་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་གང་དག་ཡུལ་དང་ཕྲད་པར་བཤད་པ། སྣ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཡུལ་ནི་མཉམ་པར་འཛིན་པར་འདོད། །དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དང་ཕྲད་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དོ། །མིག་དང་རྣ་བ་དག་གིས་ནི་མ་ངེས་སོ། །ཡིད་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཚད་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པས་མི་དཔྱོད་དོ། །ད་ནི་གང་འདི་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་ཡུལ་ད་ལྟར་བ་དང་དུས་གསུམ་ཡིན་པ་ལྟར་རྟེན་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མའི་རྟེན་འདས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དོ། །ལྔ་རྣམས་ནི། དེ་དག་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའང་ཡིན། །དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ནི་མིག་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་ལུས་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་འདས་པའི་རྟེན་ཡིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་རག་ལུས་ཏེ་སྐྱེ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་
― DTG147_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པས་འགྱུར་ཉིད་ཕྱིར། །བརྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན། །མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གྱུར་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དང༌། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གྱུར་པས་དེ་དག་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་དག་གིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ། དེ་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་དག་གིས་ནི་རྣམ་ཤེས་བསྟན། །མིག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བར་མི་ནུས་ལ། གཟུགས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་དང༌། ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ལུས་གང་ལ་གནས་ཏེ་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ན། ཅི་ལུས་དང་མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ས་གཅིག་པ་ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་པ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་འོག་གི་མིག་མ་ཡིན། །ལས་དང་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ས་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་དང་ས་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གང་སའི་ལུས་ཡིན་པའི་ས་དེ་བའམ། ས་གོང་མའི་ཡིན་གྱི་ས་འོག་མའི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་མིག་གི་ཡུལ་ནི་དེའི་ས་པ་འམ་ས་འོག་མའི་གཟུགས་ཡིན་གྱི། མིག་གི་གོང་མའི་གཟུགས་མ་ཡིན། ས་གོང་མའི་གཟུགས་ས་འོག་མའི་མིག་གིས་མཐོང་བར་ནི་ནམ་ཡང་མི་ནུས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའང༌། ས་གོང་མའི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡི་
― DTG147_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས། ལུས་ཀྱིའང་གཉིས་ཀ་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་མ་ཐག་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ནི་གོང་མ་དང་འོག་མ་དང་རང་གིས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིན་ལ། ལུས་ཀྱིའང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིག་འདི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལྟར། རྣ་བའང་དེ་བཞིན། ལུས་ལ་གོང་མའི་རྣ་བ་མིན། །རྣ་བས་གོང་མའི་སྒྲ་མ་ཡིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པའང་སྒྲ་ནི་འདིའི། །ལུས་ཀྱིའང་གཉིས་ཀ་ཐམས་ཅད་དུ། །གསུམ་དག་ནི། ཐམས་ཅད་རང་གི་ས་པ་ཉིད། །སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལུས་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རང་གིས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བསྟན་ནས་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་གསུངས་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འོག་དང་ནི། །རང་གི་ས་པ་ལུས་དང་ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང་རེག་བྱ་ནི་རྟག་ཏུ་རང་གི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་གི་རང་གི་ས་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ས་འོག་མ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་མ་ངེས་ཏེ། རེས་འགའ་ནི་ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་དག་དང་མཚུངས་པའི་ས་པའི་ཡིད་ཡིན་ལ། རེས་འགའ་ནི་ས་གོང་མ་དང་འོག་མ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་ལྔ་པའི་ལུས་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཡིད་ལ་སོགས་པའི་ས་ཐམས་ཅད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ལས་གང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་ཡི་ལྔ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །ལྷག་མ་ཁམས་བཅུ་གསུམ་དག་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་རྟག་པ་རྣམས་ནི་དུ། མི་རྟག་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྟག་པའོ། །དེས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྟག་ལ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་དུ།
― DTG147_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་དང་གང་དག་ནི། །བཅུ་གཉིས་ནང་གིར་བཤད་དབང་པོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱེད་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་དང༌། མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་ཆ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་བཅུ་གཉིས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རང་གི་མིང་གིས་སྨོས་པ་ལྔ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནོ། །ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །ལྷག་མ་ཁམས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་དབང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོའོ།། །།དབང་པོ་རྣམས་བཤད་པ་ལ། དབང་པོའི་དོན་ནི་དབང་ཕྱུག་དམ་པའོ། །འདི་དག་ལས་གང་ཞིག་གང་ལ་དབང་བྱེད་ཅེ་ན། ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་དོན་བཞི་ལ་དབང་བྱེད། རེ་ཞིག་མིག་དང་རྣ་བ་དག་རེ་རེ་ཞིང་དོན་བཞི་བཞི་ལ་དབང་བྱེད་པ་ནི་ལོང་བ་དང་འོན་པ་དག་ནི་མི་མཛེས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་མཛེས་པར་བྱ་བ་དང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་ནས་ཡང་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ལུས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་དང༌། མིག་དང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དག་བསྐྱེད་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་དང་སྒྲ་ཉན་པ་དག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལུས་མཛེས་པར་བྱ་བ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། རང་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དང༌། རང་གི་ལུས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སྔར་བཞིན་དུ་དབང་བྱེད་པའོ། །བཞི་རྣམས་གཉིས་ལའོ། །རེ་ཞིག་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་དག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། ཁྱད་པར་དག་ལ་དབང་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་མོ་དང་ཕོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ནུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་དང་ང་རོ་དང་སྤྱོད་པ་གཞན་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བདག་ལ་དབང་བྱེད་དེ། དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་ནི་རིས་མཐུན་པར་མཚམས་སྦྱོར་
― DTG147_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང༌། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དག་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་ཡང་སྲིད་པར་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་གང་ཡིན་པ། ལྔ་དང་བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང༌། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དབང་བྱེད་དེ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ། རང་གི་དོན་དང་ཐམས་ཅད་ལ། །དམིགས་པར་དབང་བྱེད་ཕྱིར་དབང་དྲུག །མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་རང་རང་གི་དོན་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །སྒྲ་ཐོས་པ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་སོ་སོར་དབང་པོའོ། །མོ་ཉིད་ཕོ་ཉིད་ལ་དབང་ཕྱིར། །ལུས་ལས་མོ་དང་ཕོ་དབང་དག །རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། དོན་ཐ་དད་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མོའི་ངོ་བོ་ནི་མོ་ཉིད་དོ། །ཕོའི་ངོ་བོ་ནི་ཕོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཕོ་དང་མོ་དག་གི་ང་རོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་པའོ། །རིས་གནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང༌། །རྣམ་པར་བྱང་ལ་དབང་བྱེད་ཕྱིར། །སྲོག་དང་ཚོར་བ་རྣམས་དང་ནི། །དད་སོགས་ལྔ་ཡང་དབང་པོར་འདོད། །སྲོག་གི་དབང་པོ་ནི་རིས་མཐུན་པར་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚོར་བ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གནོན་ལ་ལམ་ཡང་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ། །མྱ་ངན་འདས་སོགས་གོང་ནས་གོང༌། །ཐོབ་པ་ལ་ནི་དབང་བྱེད་ཕྱིར། །ཀུན་ཤེས་བྱེད་དང་ཀུན་ཤེས་དང༌། །དེ་བཞིན་ཀུན་ཤེས་ལྡན་དབང་པོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཤེས་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །
― DTG147_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་གསུམ་དག་གོ །དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་གོ །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་བསྐང་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འདི་ནི་སེམས་ཀྱི་བརྟེན་དང་དེའི་བྱེ་བྲག །གནས་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཉིད། །ཚོགས་དང་རྣམ་བྱང་ཇི་སྙེད་པ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དུ། །འདོད་དེ། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་དབང་པོ་དྲུག་དག་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ནོ། །མོ་དང་ཕོའི་དབང་པོ་དག་གིས་ནི་དེ་མོ་དང་ཕོར་བྱེ་བྲག་ཏུ་འབྱེད་དོ། །སྲོག་གི་དབང་པོས་ནི་གནས་པར་བྱེད་དོ། །ཚོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོགས་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །ཡང་ན་འཇུག་པའི་རྟེན་དང་ནི། །སྐྱེ་དང་གནས་དང་ཉེར་སྤྱོད་ལས། །བཅུ་བཞི་དེ་བཞིན་ལྡོག་པ་ལ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་རྟེན་ནི་དབང་པོ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ནི་མོ་དང་པོའི་དབང་པོ་དག་ལས་ཏེ། དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་སྟེ། དེས་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དབང་པོ་བཅུ་བཞི་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དག་ནི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་རྟེན་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོས་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དག་ནི་དེ་སྙེད་ཅིག་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་གང་དག་གཞན་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་དག་བསྟན་ཏེ། ལུས་ཚོར་སིམ་པ་མ་ཡིན་གང༌། །སྡུག་བསྔལ་དབང་པོའོ། །སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །སིམ་པ་ནི་བདེ་བའོ། །ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །སིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ།
― DTG147_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན། སེམས་ཀྱི་དེ་ནི་བདེ་དབང་པོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་དེ་ཉིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །གཞན་ན་དེ་ཡིད་བདེ་བ་ཡིན། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་གཞན་པ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ན་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་ཚིམ་པ་མ་ཡིན་པ། །ཡིད་མི་བདེ་བའོ་བཏང་སྙོམས་ནི། །བར་མའོ། །སེམས་པ་ཡང་མ་ཡིན་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་བར་མ་ཞེས་བརྗོད་དེ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །ཅི་ལུས་ཀྱིའམ་སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཉིས་གའི་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་བསྡུས་ནས་དབང་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཤེ་ན། མི་རྟོག་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེའི་ལུས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དབང་པོ་ཉིད་དུ་ཐ་དད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཁོ་ནར་རང་གི་ངང་གིས་སྐྱེ་བས་ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་དབང་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱས་སོ། །མཐོང་བསྒོམ་མི་སློབ་ལམ་ལ་དགུ། །གསུམ་ཡིན། ཡིད་དང་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་རྣམས་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། དབང་པོ་དགུ་པོ་དེ་དག་ནི་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལམ་དག་ལ་དབང་པོ་གསུམ་དུ་བརྗོད་དོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྲ་རྒྱས་ལྷག་མ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངང་ཚུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དེ་དག་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་དུ། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། གསུམ་ནི་དྲི་མ་མེད། ཀུན་ཤེས་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་རྣམས་ནི་ཟག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཅན་སྲོག་དང་སྡུག་བསྔལ་དག །ཟག་པ་དང་བཅས། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་བདུན་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་
― DTG147_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་རྣམ་གཉིས། ཡིད་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དག་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། དབང་པོ་དགུ་པོ་དེ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དག་གོ །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ། མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། རི་ཞིག་གཅིག་ཏུ། སྲོག་ནི་རྣམ་སྨིན་བཅུ་གཉིས་གཉིས། །བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཐ་མ་བརྒྱད་དང་ཡིད་མི་བདེ། མ་གཏོགས་པ་སྟེ། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མ་བརྒྱད་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་མ་གཏོགས་པ་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལས་གཞན་བཅུ་གཉིས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་བདུན་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །ཡིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་དུ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན། གང་འདི་ཡིད་མི་བདེ་བར་བཤད་མ་ཐག་པ། དེ་གཅིག་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་བཅས། དེ་གཅིག་པུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དང༌། རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཅུ་རྣམ་གཉིས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་དང་ཚོར་གཞན་དད་ལ་སོགས། །ཚོར་གཞན་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལས་གཞན་པའི་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡིད་དང་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་མི་དགེ་བ་དང། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་
― DTG147_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བ་ལ། དགེ་བ་བརྒྱད། དད་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ། རྣམ་གཉིས། དགེ་བ་ཡང་ཡིན། མི་དགེ་བ་ཡང་ངོ༌། །ཡིད་དང་ཚོར་གཞན་ནི། རྣམ་གསུམ། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་གོ །གཞན་ནི་རྣམ་པ་གཅིག །བརྒྱད་པོ་དག་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཁམས་ཀྱི་དྲི་བ་ལ། དྲི་མེད་མ་གཏོགས་འདོད་པར་གཏོགས། །གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་མེད་པ་མ་གཏོགས་པའི་ལྷག་མ་ནི་སྲིད་པས་འདོད་པར་གཏོགས་པའོ། །ཕོ་མོའི་དབང་དང་སྡུག་བསྔལ་དག །མ་གཏོགས་གཟུགས་གཏོགས། དྲི་མ་མེད་པ་ཡང་མ་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དག་གོ །གཟུགས་ཅན་དང༌། བདེ་བའང་མ་གཏོགས་གཟུགས་མེད་གཏོགས། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་མ་གཏོགས་པའི་ལྷག་མ་ཅི་ཞེ་ན། ཡིད་དང༌། སྲོག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་ཡང་ངོ༌། །སྤོང་བའི་དྲི་བ་ལ། ཡིད་དང་ཚོར་བ་གསུམ་རྣམ་གསུམ། །ཚོར་བ་གསུམ་ནི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་རྣམས་སོ། །གཉིས་ཀྱིས་སྤང་བྱ་ཡིད་མི་བདེ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དགུ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་ཞེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་དང་བརྒྱད་པ་སྲོག་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པོ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་མ་ཡིན་པ་ཡང་ངོ༌། །གསུམ་མིན་གཞན་གསུམ་ནི་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་བཤད་ཟིན་ནས་རྙེད་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་པར་དང་པོ་རྣམ་སྨིན་གཉིས། །རྙེད་དེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོའོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། རྫུས་ཏེ་
― DTG147_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བས་མིན། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་བ་དག་གིས་རྙེད་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་དང་བཏང་སྙོམས་དག་ཀྱང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དག་གིས་དུ་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། དེ་ཡིས་དྲུག་གམ། གལ་ཏེ་མཚན་མ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་དང་པོ་པ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གིས་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་རྣམས་འཐོབ་བོ། །བདུན་ནམ་ནི། གལ་ཏེ་མཚན་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ལྟ་ལ་སོགས་པ་དག་ནའོ། །བརྒྱད་ནི་གལ་ཏེ་མཚན་གཉིས་པ་ཞིག་ཡིན་ནའོ། །ཇི་ལྟར་ངན་སོང་དག་ནའོ། །རེ་ཞིག་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ན་དྲུག་གོ །འདོད་པའི་ཁམས་ན་མཚན་མ་མེད་པ་དག་གིས་རྙེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གོང་མར་གཅིག །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་དང་པོ་ཉིད་དུ་སྲོག་གི་དབང་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་བོ། །རྙེད་པ་བཤད་ཟིན་ནས་གཏོང་བ་བརྗོད་པ། གཟུགས་མེད་དག་ཏུ་འཆི་བ་ནི། །སྲོག་དང་ཡིད་དང་བཏང་སྙོམས་ཉིད། །འགག་པར་འགྱུར་རོ་གཟུགས་ན་བརྒྱད། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འཆི་བ་ན་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་དབང་པོ་བརྒྱད་འགག་གོ །འདོད་པར་བཅུའམ་དགུའམ་བརྒྱད། །མཚན་གཉིས་པའི་ནི་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་དང་བཅུ་འགག་གོ །མཚན་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དགུའོ། །མཚན་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བརྒྱད་དོ། །རིམ་གྱིས་འཆི་བ་དག་ལ་བཞི། རིམ་གྱིས་འཆི་ན་ལུས་དང་སྲོག་དང་ཡིད་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་འགག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཀྱིས་འཆི་བ་ལ་ནི་ཚུལ་དེའོ། །དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དགེ་ལ་ཐམས་ཅད་དག་ཏུ་ལྔ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དབང་པོ་རྣམས་དང་ལྷག་པར་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཆི་བ་ལ་རིག་བར་བྱའོ། །དབང་པོའི་སྐབས་སུ་དབང་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་དབང་པོ་དུ་དག་གིས་འཐོབ་ཅེ་ན། འབྲས་བུ་
― DTG147_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་མ་གཉིས་དགུས་འཐོབ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དག་ནི་དབང་པོ་དགུས་ཐོབ་བོ། །དེ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པ་དང༌། ཡིད་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་དང་དགུས་འཐོབ་པོ། །ཟག་པ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་བྲལ་བས་ཐོབ་པ་འདྲེན་པ་དང་གནས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་བྱེད་པའི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པ་དག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་དང༌། དགུས་འཐོབ་བོ། །གཉིས་ནི་བདུན་དང་བརྒྱད་དང་དགུས། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མཐར་གྱིས་ཐོབ་ལ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་ན་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་དབང་པོ་བདུན་དག་གིས་འཐོབ་པོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་བརྒྱད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཕལ་ཆེར་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་གིས་འཐོབ་ན་ནི་དེ་དགུས་འཐོབ་སྟེ། དེ་གང་དག་ཁོ་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མཐར་གྱིས་ཐོབ་ལ། དེ་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་གིས་ཐོབ་ན་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་བདུན་དང་བརྒྱད་ཀྱིས་འཐོབ་བོ། །ཅི་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་གིས་ཐོབ་ན་ནི་དེ་དགུས་འཐོབ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་འདིར་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ལས་དབང་པོ་དུ་ཞིག་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་འཐོབ་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བཅུ་གཅིག་གིས་ཞེས་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་དགུ་དག་གིས་ཤེ་ན། དེ་ནི་དགུ་ཁོ་ནས་འཐོབ་སྟེ། བཅུ་གཅིག་དག་གིས་དགྲ་བཅོམ་ཉིད། །འགའ་ཞིག་སྲིད་ཕྱིར་བཤད་པ་ཡིན། །གང་ཟག་འགའ་ཞིག་གིས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་
― DTG147_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་སྲིད་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བཅུ་གཅིག་དག་གིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དབང་པོ་གང་ཞིག་དང་ལྡན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་དབང་པོ་དུ་དག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ། བཏང་སྙོམས་དང་ནི་སྲོག་དང་ནི། །ཡིད་དང་ལྡན་ལ་ངེས་གསུམ་ལྡན། །དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གསུམ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་ན་མི་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་ལྷག་མ་རྣམས་དང་ནི་མ་ངེས་ཏེ། ལྡན་པ་ཡང་ཡོད། མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །བདེ་ལུས་ལྡན་ལ་བཞི་དག་དང༌། །གང་བདེ་བ་དང་ལུས་དག་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་བཞི་སྟེ། དེ་གསུམ་དང་འདི་དག་གི་གཅིག་ལྷག་པས་སོ། །མིག་སོགས་ལྡན་པ་ལྔ་དང་ལྡན། །གང་ཞིག་མིག་གི་དབང་པོ་ལྡན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བཏང་སྙོམས་དང༌། སྲོག་དང༌། ཡིད་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་དང་དེ་དང་དབང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་ཏེ། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེའི་དབང་པོ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་བདེ་ལྡན་ཡང༌། གང་ཞིག་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བཏང་སྙོམས་དང༌། སྲོག་དང༌། ཡིད་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། དབང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལྡན། བདུན་དང༌། གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ལུས་དང༌། སྲོག་དང༌། ཡིད་དག་དང༌། ཚོར་བའི་དབང་པོ་བཞི་དང་བདུན་དང་ལྡན་ནོ། །མོའི་དབང་སོགས་ལྡན། བརྒྱད་དང༌། གང་ཞིག་མོའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བདུན་པོ་དེ་དག་དང་མོའི་དང་བརྒྱད་དང་ལྡན་ནོ། །སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་སྟེ། དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། བདུན་པོ་དེ་དག་དང༌། ཕོའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། སྲོག་དང༌། ཡིད་དང་ལྡན་ནོ། །ཀུན་ཤེས་ལྡན་པ་ཡི། །དབང་པོ་ལྡན་ལ་བཅུ་གཅིག་ལྡན། །གང་ཞིག་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། སྲོག་དང༌། ཡིད་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་དང༌། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང༌། བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་
― DTG147_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡང་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དང་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །ཀུན་ཤེས་བྱེད་པའི་དབང་ལྡན་ལ། །བཅུ་གསུམ་ངག་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །ཡིད་དང༌། སྲོག་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་དང༌། ཚོར་བའི་དབང་པོ་བཞི་དག་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །གང་ཞིག་ནང་ན་ཉུང་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དབང་པོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་དང་ལྡན་ཞེ་ན། དགེ་མེད་ནང་ན་ཉུང་ལྡན་པ། །ལུས་ཚོར་སྲོག་ཡིད་བརྒྱད་དང་ལྡན། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་ཆད་པ་སྟེ། དེ་ནང་ན་ཉུང་བ་དག་དང་ལྡན་ན་ཚོར་བ་ལྔ་དག་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་དང༌། སྲོག་དང༌། དབང་པོ་བརྒྱད་དང་ལྡན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་བ་མེད་པ་ལྟར། །གཟུགས་མེད་བྱིས་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བཏང་སྙོམས་སྲོག་ཡིད་དགེ་རྣམས་དང༌། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བཏང་སྙོམས་དང༌། །སྲོག་དང༌། ཡིད་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་ནོ། །ཡང་གང་ཞིག་ནང་ན་དབང་པོ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཇི་སྙེད་ཅིག་དང་ལྡན་ཞེ་ན། མང་པོར་ལྡན་ན་བཅུ་དགུ་སྟེ། །དྲི་མ་མེད་རྣམས་མ་གཏོགས་སོ། །མཚན་གཉིས། ཟག་པ་མེད་པ་གསུམ་མ་གཏོགས་པ་མཚན་གཉིས་པ་ནི་བཅུ་དགུ་དང་ལྡན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། འཕགས་པ་ཆགས་བཅས་ཏེ། མཚན་གཅིག་དྲི་མེད་གཉིས་མ་གཏོགས། །སློབ་པ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་མཚན་གཅིག་པ་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་དང་གཉིས་པོ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་དང་ལྡན་པ་མ་གཏོགས་པ་བཅུ་དགུ་དང་ལྡན་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་ཟིན་ནས། འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཀྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་སྐྱེ་བ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཁ་ཅིག་ངེས་པར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོད་དེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དག་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་དང་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདོད་ན་དབང་པོ་མེད་པ་དང༌། སྒྲ་མེད་ཕྲ་རབ་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད། །ཐམས་ཅད་ལས་ཕྲ་བའི་གཟུགས་ནི་བསགས་
― DTG147_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྒྲ་ཡང་མེད་དབང་པོ་ཡང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་རྫས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་སོ། །ལུས་དབང་ལྡན་ལ་རྫས་དགུའོ། །གང་རྫས་བརྒྱད་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དང་དགུའོ། །དབང་པོ་གཞན་ལྡན་རྫས་བཅུའོ། །གང་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་བཅུ་པའོ། །དེ་དག་སྒྲ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་ན་ཡང་རྫས་དགུ་དང༌། བཅུ་དང༌། བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ནོ། །རྫས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་འདིར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་འབྱུང་བ་བཞི་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྫས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཅན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པར་གྲུབ་བོ། །གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་བཤད་ཟིན་ནས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ངེས་ལྷན་ཅིག །ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་དང༌། །ཐོབ་པའམ། ཐོབ་པ་དང་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེའི་གཞན་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཞེས་བརྗོད་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། སེམས་བྱུང་རྣམ་ལྔ་སྟེ། ས་མང་ལ་སོགས་ཐ་དད་ཕྱིར། །འདི་ལྟ་སྟེ། ས་མང་པོ་དག་དང༌། དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང༌། མི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ས་པ་རྣམས་སོ། །ཚོར་དང་སེམས་པ་འདུ་ཤེས་དང༌།། འདུན་དང་རེག་དང་བློ་གྲོས་དྲན། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་མོས་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སེམས་པ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །འདུན་པ་ནི་བྱེད་འདོད་པའོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རེག་པའོ། །བློ་གྲོས་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའོ། །མོས་པ་ནི་འདོད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །དད་དང་
― DTG147_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བག་ཡོད་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས། །བཏང་སྙོམས་ངོ་ཚ་ཤེས་ཁྲེལ་ཡོད། །རྩ་བ་གཉིས་རྣམ་མི་འཚེ་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་རྟག་ཏུ་དགེ་ལ་འབྱུང༌། །དེ་ལ་དད་པ་ནི་སེམས་དང་བའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་གཅེས་སུ་འཛིན་པས་ཀུན་དུ་སྲུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྩ་བ་གཉིས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དག་གོ །གཏི་མུག་མེད་པ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ཡང་ཤེས་རབ་སྟེ། ས་མང་པོ་པར་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བའོ། །འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བའོ། །རྨོངས་དང་བག་མེད་ལེ་ལོ་དང༌། །མ་དད་པ་དང་རྨུགས་དང་རྒོད། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་རྟག་ཏུ་འབྱུང༌། །དེ་ལ་རྨོངས་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་དང་མི་གསལ་བའོ། །བག་མེད་པ་ནི་བག་ཡོད་བའི་མི་མཐུན་པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་བའི་ཕྱོགས་སོ། །མ་དད་པ་ནི་དད་པའི་མི་མཐུན་པའོ། །རྨུགས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །རྒོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །མི་དགེ་ལ་ནི་ཁྲེལ་མེད་དང༌། །ངོ་ཚ་མེད་པའོ། །དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་དང་གཡོ་དང་ནི། །ཕྲག་དོག་འཚིག་འཆབ་སེར་སྣ་དང༌། །སྒྱུ་དང་རྒྱགས་དང་རྣམ་འཚེ་ནི། །ཉོན་མོངས་ཆུང་ངུའི་ས་པ་རྣམས། འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་ཙམ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ས་པར་བརྗོད་དོ། །འདི་དག་གི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་ཕྱིས་འཆད་དོ། །སེམས་གང་ཞིག་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དུ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ། འདོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ནི། །རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉི་ཤུ་གཉིས། །ས་མང་པོ་པ་
― DTG147_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་དང༌། དགེ་བའི་མང་པོ་པ་བཅུ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དག་གོ །ལ་ལ་དག་ཏུ་འགྱོད་པ་བསྣན། །དེ་ལ་གང་དགེ་བ་མ་བྱས་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་བྱས་ནས་གདུང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་དགེ་བ་བྱས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་དགེ་བ་ལ་འགྱོད་པའོ། །དེ་ནི་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་འབྱུང་ངོ༌། །མི་དགེ་ལ་ནི་མ་འདྲེས་དང༌། །ལྟ་དང་ལྡན་པའང་ཉི་ཤུ་འབྱུང༌། །མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གང་ལམ་རིག་པ་འབའ་ཞིག་པ་སྟེ། དེ་ལ་ས་མང་པོ་པ་བཅུ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་དྲུག་དང༌། མི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་གཉིས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པའོ། །མི་དགེ་བའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཉི་ཤུ་འབྱུང་སྟེ། གང་ཁོ་ན་མ་འདྲེས་པ་ལའོ། །ལྟ་བ་ཡང་མི་དགེ་བ་འཇིག་ཚོགས་དང༌། མཐར་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་བསྣན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་བཞི་དང་ཁྲོ་སོགས་དང༌། །འགྱོད་པ་དང་ནི་ཉི་ཤུ་གཅིག །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འགྱོད་པ་ནི་མི་དགེ་བ་སྟེ་དགེ་བ་ལས་བཟློག་པས་སོ། །འདི་དག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ཁོ་ན་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་ལྷག་པར་བྱས་ནས་སོ། །བསྒྲིབས་ལ་བཅོ་བརྒྱད། འདོད་པའི་ཁམས་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ནི་བསྒྲིབས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཅོ་བརྒྱད་འབྱུང་སྟེ། ས་མང་པོ་པ་བཅུ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་དྲུག་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པའོ། །ལུང་མ་བསྟན། གཞག་ལ་བཅུ་གཉིས་དག་ཏུ་འདོད། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ལ་ས་མང་པོ་པ་བཅུ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་གཉིས་སོ། །གཉིད་ནི་ཀུན་ལ་མི་འགལ་ཕྱིར། །གང་ལ་ཡོད་པ་དེས་བསྣན་ཏོ། །གཉིད་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་དང་མི་འགལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེས་བསྣན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སེམས་བྱུང་ངེས་པར་བཤད་པ། དེ་ལས་འགྱོད་གཉིད་མི་དགེ་རྣམས། །བསམ་གཏན་དང་པོ་དག་ན་མེད། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ནི་
― DTG147_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་ལས་འགྱོད་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། གང་ཡང་ཅུང་ཟད་མི་དགེ་བ་གཡོབ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དེ། གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་མེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་དང༌། རྟོག་པའང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན། །དེའི་གང་ན་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་དེ་ལྷག་མ་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །ད་ནི་གཞུང་ལས་བྱུང་བ་ཁ་ཅིག་གི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་འབྱུང་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། མ་གུས་ངོ་ཚ་མེད། ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་མ་གུས་པ་ཉིད་ནི་བཀུར་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ངོ་ཚ་མེད་པའོ། །ཁྲེལ་མེད། ཁ་ན་མ་ཐོ་འཇིགས་མི་ལྟ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཇིག་པར་མི་ལྟ་བ་ནི་ཁྲེལ་མེད་པའོ། །འདིར་འཇིགས་པ་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། འདི་ལས་འཇིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟློག་པ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགའ་བ་དང་གུས་པ་ལ་ཐ་དང་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དགའ་དང༌། དགའ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་སྲེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྟོན་པ་དང་བླ་མ་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །གུས་ཉིད་ངོ་ཚ་ཤེས། གུས་པ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་གཉིས་འདོད་དང་གཟུགས་དག་ན། །གཟུགས་མེད་པ་ཡི་ཁམས་ན་ནི། །གང་ཟག་ལ་དམིགས་པའི་དགའ་བ་དང་གུས་པ་དག་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དག་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྟོག་དང་དཔྱོད་པ་རྩིང་ཞིབ་ཉིད། །སེམས་ཀྱིའོ་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་དེ། རྟོག་པ་ནི་སེམས་རྩིང་བའོ། །དཔྱོད་པ་ནི་སེམས་ཞིབ་པའོ། །ང་རྒྱལ་དང་རྒྱགས་པ་དག་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ང་རྒྱལ་ཁེངས་པ་རྒྱགས་པ་ནི། །རང་གི་ཆོས་ལ་ཆགས་པ་ཡི། །སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའོ། །ཕ་རོལ་པོ་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་ཁྱད་པར་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏགས་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །རྒྱགས་པ་ནི་རང་གི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་
― DTG147_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སེམས་དང་བཅས་ཏེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གསུང་རབ་ལས་འདི་དག་གི་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མིང་འདི་དག་བརྗོད་དེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་ནི། །དོན་གཅིག་འབྱེད་པས་ན་སེམས་སོ། །གོ་བས་ན་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དང༌། རྟེན་དང་དམིགས་དང་རྣམ་བཅས་དང༌། །མཚུངས་པར་ལྡན་པའང་དོན་གཅིག་སྟེ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་དང་བཅས་པ་དག་ཅེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་རྣམ་པ་རེ་རེ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །མཉམ་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་གོ །རྣམ་པ་གང་དག་གིས་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། རྣམ་པ་ལྔ། མཚུངས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་རྟེན་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང༌། རྫས་མཚུངས་པ་དག་གིས་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །རྫས་མཚུངས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་སེམས་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་ཡིན་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་ལྡན་པ་ཡི་འདུ་བྱེད་རྣམས། །ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་སྐལ་མཉམ་དང༌། །འདུ་ཤེས་མེད་སྙོམས་འཇུག་དག་དང༌། །སྲོག་དང་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ནི། །མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། །འདུ་བྱེད་འདི་དག་ནི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་པས་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག །ཐོབ་པ་རྙེད་དང་ལྡན་པའོ། །ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མ་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཉམས་པ་ལས་རྙེད་པ་དང༌། ཐོབ་ནས་ལྡན་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདི་དག་ཀྱང་གང་གི་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་རང་རྒྱུད་དུ། །གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་དང་ནི་འགའ་ཡང་ལྡན་པ་མེད་དོ། །རྒྱུད་དུ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་མི་བགྲང་བདག་ནི་འགའ་ཡང་ལྡན་པ་མེད་དོ། །སླར་ཡང་ཐོབ་པ་དང་མ་
― DTG147_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོབ་པ་དག་ནི། འགོག་གཉིས་ཀྱི། སོ་སོར་བརྟགས་ཕ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་ནི་འགའ་ཞིག་གོ །ཐོབ་པ་དེ་ཡང་ནི། དུས་གསུམ་པ་ཡི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཆོས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་འདས་པ་ཡང་ཡོད། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དགེ་ལ་སོགས་ཀྱི་དགེ་ལ་སོགས། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེར་གཏོགས་རྣམས་ཀྱི་རང་ཁམས་པ། །འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་རང་གི་ཁམས་པ་ཁོ་ནའོ། །མ་གཏོགས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞི། །ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའང་ཡིན་ལ། ཟག་པ་མེད་པའང་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་དབང་གིས་སོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པའི་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དབང་གིས་སོ། །དེ་ནི་བསྡུས་ནས་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་ཐོབ་པའི་སློབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་མི་སློབ་པ་ཉིད་དོ། །སློབ་དང་མི་སློབ་མིན་གྱི་གསུམ། །དེ་དག་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་དང༌། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐོབ་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ཐོབ་པ་ནི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སློབ་པས་ཐོབ་པ་ནི་སློབ་པའོ། །མི་སློབ་པས་ཐོབ་བ་ནི་མི་སློབ་པའོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་དེའི་རིགས་དག་ཁོ་ནས་སོ། །སྤང་བྱ་མིན་པའི་རྣམ་གཉིས་འདོད། །ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐོབ་བ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་
― DTG147_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགོག་པའི་ཐོབ་པ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པའི་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དུས་གསུམ་པ་ཡི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དམིགས་ཀྱིས་གསལ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ལུང་བསྟན་མིན་ཐོབ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནའོ། །མངོན་ཤེས་སྤྲུལ་པ་མ་གཏོགས་པ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཉིས་དང་སྤྲུལ་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འགྲུབ་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྔར་དང་ཕྱིས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཅི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ནའི་ཐོབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་བསྒྲིབས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནའོ།། ཆེན་པོས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མི་སློང་བས་སྟོབས་ཆུང་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་གསུམ་པ་ཡི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཞེས་བྱ་བའི་དམིགས་བསལ་ནི། འདོད་པ་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྔར་ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང༌། དུས་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་དོ། །ཐོབ་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མ་ཐོབ་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན། །མ་ཐོབ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདས་མ་སྐྱེས་ཀྱི་དེ་རྣམ་གསུམ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མེད་དེ། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དག་ནི་དུས་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་སོགས་གཏོགས་དང་དྲི་མེད་ཀྱིའང༌། །རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། འདོད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཡིན་ཏེ། རིགས་པའི་དབང་གིས་སོ། །གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །མ་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར། ལམ་མ་ཐོབ་པ་སོ་སོ་ཡི། །སྐྱེ་བོར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་མི་འོས་སོ། །ཡང་མ་ཐོབ་པ་ནི་ཇི་
― DTG147_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ཉམས་ཤེ་ན། ཆོས་གང་གི་མ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་ཐོབ་པ་དང༌། ས་འཕོས་ནས་ནི་རྣམ་ཉམས་འགྱུར། །རེ་ཞིག་འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མ་རྙེད་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་རྙེད་པ་དང༌། ས་འཕོས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དག་གི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་སྐལ་བ་མཉམ་པ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། སྐལ་མཉམ་སེམས་ཅན་འདྲ་བའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་སྟེ། དེ་དག་ཁོ་ནའི་ས་དང༌། ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །ཡང་འདུ་ཤེས་མེད་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་འདུ་ཤེས། །མེད་པར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །འགོག་པའོ། །གང་གིས་མ་འོངས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་སོ། །དེ་ཡང་གཅིག་ཏུ་རྣམ་སྨིན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའིའོ། །གང་དག་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དེ་འབྲས་ཆེ། ལྷ་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་བཞིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པར་བཤད་པ། དེ་བཞིན་འདུ་ཤེས་མེད་སྙོམས་འཇུག །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་འདྲེན་ཏོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི། བསམ་གཏན་ཐ་མར། འདི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི། འབྱུང་འདོད་པས། འདི་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་འདོད་ཅིང་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འདི་ནི་དགེ་བའོ། །དགེ་བ་ཡིན་ཡང༌། སྐྱེས་ནས་མྱོང་གྱུར་ཉིད། མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི། འཕགས་
― DTG147_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་མ་ཡིན། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འདི་ལ་ལྟུང་བའི་གནས་ལྟ་བུར་གཟིགས་པས་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་གོ །འདི་ནི་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུས་གཅིག་ཐོབ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཁོ་ན་ཐོབ་པོ། །སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཐོབ་པ་འདས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཇི་ལྟ་བར། འགོག་པ་ཞེས་པའང་དེ་བཞིན་ཉིད། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་དུ། འདི་གནས་དོན་དུ། ཞི་བར་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་མངོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཡང་དེ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་བའི་ས་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་སྲིད་རྩེར་སྐྱེས། འདི་ནི་དགེ་བའོ། །དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ཡིན་ཡང༌། གཉིས་སུ་མྱོང་འགྱུར་དང༌། མ་ངེས། སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལས་མྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དུས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཕགས་པའི། འཕགས་པའི་ཡང་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྦྱོར་བས་འཐོབ། འདི་ནི་སྦྱོར་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་འདས་པ་ཡང་མི་ཐོབ་ལ་མ་འོངས་པ་ཡང་མི་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡང་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་མ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང༌། ཐུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཐོབ་བྱ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འདི་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། དུས་མཉམ་དུ་བརྙེས་སོ། །ནུབ་ཕྱོགས་པ་དག་ན་རེ་དེ་ནི་དང་པོ་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་ན་རེ། དང་པོར་མ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ། སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིས་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིས་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་སྟེ། བདེན་པ་མངོན་པར་
― DTG147_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་པ་ན་བཅུ་དྲུག་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དགུ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དགུ་དགུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བཅོ་བརྒྱད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བར་སྐབས་འདིར་མི་འདྲ་བའི་སེམས་མི་སྲིད་པས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་རུང་ངོ༌། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་མོད་ཀྱི། གཉིས་ཀ་འདོད་དང་གཟུགས་རྟེན་ཅན། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་བསྐྱེད་དོ། །ཡང༌། འགོག་པ་དང་པོར་མིའི་ནང་དུ། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་དང་པོར་མི་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེད་དོ། །ཕྱིས་ནི་སྔར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དེ་དག་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ཡང་སྐྱེད་དོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྲོག་ནི་ཚེ་ཡིན། ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་ཤེས་པས། དྲོད་དང་ནི། རྣམ་ཤེས་རྟེན་གང་ཡིན་པའོ། །གང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་གནས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚེ་ཡིན་ནོ། །སྲོག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། །རྒ་དང་གནས་དང་མི་རྟག་ཉིད། །བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་འདི་དག་ཡོད་པའི་ཆོས་དེ་ནི་འདུས་བྱས་སུ་མངོན་ནོ། །བཟློག་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་ལ་སོགས། །དེ་དག་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང༌། གནས་པའི་གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་ཡོད་དོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་བཞི་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། དེ་ཆོས་བརྒྱད་དང་གཅིག་ལ་འཇུག །ཆོས་བདག་ཉིད་གཏོགས་པར་མཚན་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དགུ་སྐྱེ་ལ། དེ་ལ་སྐྱེ་བས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་གཞན་བརྒྱད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་སོགས་པས་གནས་པ་དང༌། སྐྱེད་
― DTG147_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན། མ་འོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་མེད་པར་ནི། སྐྱེ་བ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་མིན། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་མེད་པར་ནི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་དག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ནི། །མིང་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་མིང་བྱེད་པས་ནི་མིང་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ངག་ནི་ཚིག་སྟེ་ཇི་ཙམ་གྱིས་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཡི་གེ་ནི་ཡི་གེ་སྟེ། མིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ཚོགས་ནི་མིང་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དག་ཡིན་ཏེ། མང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཅི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལྡན་པའམ། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའམ། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པའམ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའམ། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བའམ། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་འམ། དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཅིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདོད་དང་གཟུགས་གཏོགས་སེམས་ཅན་སྟོན།། རྒྱུ་མཐུན་ལུང་བསྟན་མིན། འདོད་པར་གཏོགས་པ་དང༌། གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་འདི་དག་ནི་སྟོན་པའོ། །གང་ཞིག་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐལ་མཉམ། དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་སྨིན་པའང་ཡིན། ཁམས་གསུམ་པ་སྟེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡིན་ན། །ཐོབ་རྣམ་གཉིས། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱང༌། རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །སྙོམས་འཇུག་དང༌། མི་ལྡན་པ་དག་རྒྱུ་མཐུན་པ། །སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་
― DTG147_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། འདི་དག་ནི་ལྷག་མ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་མེད་པར་ནི། །སྐྱེ་བ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་མིན། །ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་གང་ཞེ་ན། བྱེད་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། སྐལ་མཉམ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། །ཀུན་དུ་འགྲོ་དང་རྣམ་སྨིན་དང༌། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །དེ་ལ་རང་ལས་གཞན་པ་བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུ། རང་གི་ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་གང་ཕན་ཚུན་འབྲས། །ཆོས་གང་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འབྱུང་བཞིན་སེམས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་དང༌། །སེམས་དང་མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་བཞིན། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དེའིའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་མཚན་གཞིའི་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་དེ་དག་གི་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་དང་སྡོམ་གཉིས་དང༌། །སེམས་དང་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་དང༌། དེ་དག་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ།། དེ་དག་ཇི་ལྟར་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན། དུས་དང་ནི། འབྲས་སོགས་དགེ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རེ་ཞིག་དུས་ལས་ནི། སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང༌། །གནས་པ་དང༌། འགག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། དུས་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པས་ནི། འབྲས་བུ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ལ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐལ་མཉམ་རྒྱུ་ནི་འདྲ་བའོ། །ཆོས་འདྲ་བ་རྣམས་ནི་
― DTG147_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་གོ །ཅི་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིས་ས་པའོ། །རིས་ནི་ལྔ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནས་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བར་རོ། །ས་ནི་དགུ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་བརྒྱད་དོ། །འདི་དག་ནི་རང་གི་རིས་དག་དང་རང་གི་ས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རིས་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང༌། སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། །མ་འོངས་པ་ཁོ་ན་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་ས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ངེས་སམ་ཞེ་ན། དེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ངེས་སོ། །ས་དགུའི་ལམ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ། སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྐབས་དང་སྦྱར་ཏེ། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་དག་གི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ས་དེ་དག་ཏུ་གློ་བུར་དུ་འོངས་པ་ཡིན་ལ་ཁམས་དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང༌། མཉམ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡིན། །ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལམ་ཁོ་ན་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དག་གི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དག་ཀྱང༌། སྦྱོར་བྱུང་དེ་གཉིས་ཁོ་ནའི་ཡིན། །ཐོས་དང་བསམས་བྱུང་ལ་སོགས་པ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཀྱང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཚུངས་ལྡན་རྒྱུ་ནི་སེམས་དག་དང༌། །སེམས་བྱུང་རྟེན་མཚུངས་ཅན་རྣམས་སོ། །གང་དག་ལ་རྟེན་མཚུངས་པ་ཐ་མི་དད་པར་ཡོད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མཚུངས་པར་
― DTG147_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་ཉོན་མོངས་ཅན། །རྣམས་ཀྱི་རང་སར་ཀུན་འགྲོ་ལྔ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་འོག་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཉོན་མོངས་བ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན། སྐལ་བ་མ་ཉམ་པའི་རྒྱུ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རིས་གཞན་དག་གི་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་ནི་མི་དགེ་དང༌། །དགེ་བ་ཟག་བཅས་རྣམས་ཁོ་ན། །ལུང་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་རུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲེད་པས་མངོན་པར་མ་བརླན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མ་བརླན་པའི་ས་བོན་དྲུང་པོ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དུས་ངེས་པ་མ་བཤད་པས་དེ་བརྗོད་པ། ཀུན་འགྲོ་སྐལ་མཉམ་དུས་གཉིས་པ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །གསུམ་པོ་དག་ནི་དུས་གསུམ་པ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་དག་ནི་དུས་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེ་དག་གང་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་བྲལ་བཅས་འབྲས་བུ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་འདུས་མ་བྱས་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདུས་བྱས་ཁོ་ན་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་ཀྱི། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད། །རྒྱུ་རྣམ་པ་དྲུག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ལྔ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འབྲས་བུ་འདི་དག་ལས་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་རྒྱུ་གང་གི་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་སྨིན་འབྲས་བུ་ཐ་མའི་ཡིན། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང་པོའི་ཡིན། །བྱེད་རྒྱུའི་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུ་མཐུན་སྐལ་མཉམ་ཀུན་འགྲོ་བའི། །འདི་གཉིས་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་ཡིན། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དག་གི་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་
― DTG147_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ཅི་ཡིན། བདག་པོའི་འབྲས་བུའི་བར་དུ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་སྨིན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཆོས། །སེམས་ཅན་བརྗོད་ལུང་བསྟན་ཕྱིས་འབྱུང༌། །ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་རོ།། ལུང་བསྟན་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལས་འབྱུང་བའོ། །རྒྱུ་མཐུན་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའོ། །རྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའོ། །བྲལ་བ་བློ་ཡིས་ཟད་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་སྐྱེ་བའི། །འབྲས་དེ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་ལས་སྐྱེས། །དཔེར་ན་ས་འོག་མའི་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཀྱིས་ས་གོང་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའམ། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔོན་བྱུང་མ་ཡིན་འདུས་བྱས་ནི། །འདུས་བྱས་ཁོ་ནའི་བདག་པོའི་འབྲས། །སྔར་བྱུང་བ་ལས་གཞན་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྒྱུ་འདི་དག་ལས་གང་ཞིག་དུས་གང་དུ་འབྲས་བུ་འཛིན་ཏམ་འབྱིན་ཅེ་ན། ལྔ་པོ་ད་ལྟ་འབྲས་བུ་འཛིན། །ཡོངས་སུ་བཟུང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱིན་པར་བྱེད། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དག་ནི་ད་ལྟར་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་དང་འདས་པ་དག །གཉིས་ཁོ་ན་སྐལ་པ་མ་ཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དག་གོ །ད་ལྟར་བདག་ཀྱང་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ཕྱིས་འདས་པ་དག་གོ །གཅིག་ནི་འདས་པས་འབྱིན་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་གམ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་གང་ཞིག་རྒྱུ་དུས་དག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། མདོར་བསྡུ་ན། ཆོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དག་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དང་པོ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གི་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ལུང་དུ་མ་
― DTG147_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་མ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི། ཉོན་མོངས་ཅན་དང་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས། །ལྷག་དང་དང་པོ་འཕགས་རིམ་བཞིན། །རྣམ་སྨིན་ཀུན་འགྲོ་དེ་གཉིས་དང༌། །སྐལ་མཉམ་མ་གཏོགས་ལྷག་ལས་སྐྱེས། །ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལས་སྐྱེའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལས་སོ། །ཆོས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་དེ་དག་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལས་སྐྱེའོ། །ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་གང་ཡིན་སྙོམ་པ་ལ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། །འོ་ན་གང་དག་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཚུངས་ལྡན་མ་གཏོགས་གཞན་དེ་བཞིན། །མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་གཅིག་པུ་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐྱེ་སྟེ། རྒྱུ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། རྐྱེན་རྣམས་གང་ཞེ་ན། རྐྱེན་ནི་བཞི་པོ་དག་ཏུ་གསུངས། །གང་ནས་གསུངས་ཤེ་ན། མདོ་ལས་རྐྱེན་ཉིད་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ལྔ་ཡིན། །བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་ལྔ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྐྱེས་པ་རྣམས། །ཐ་མ་མིན་མཚུངས་དེ་མ་ཐག །དགྲ་བཅོམ་པའི་ཐ་མ་མ་གཏོགས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཅི་རིགས་པར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ།། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བདག་པོར་བཤད། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྐྱེན་འདི་དག་བྱ་བ་བྱེད་པས་ན་གནས་སྐབས་གང་གི་ཆོས་ལ་བྱེད་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་རྒྱུའི་རྐྱེན་རྣམ་པ་ལྔར་བཤད་པ་དེ་ལས།
― DTG147_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་གཉིས་པོ་དག་འགག་པ་ལ། བྱ་བ་བྱེད་དོ། །འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་ཡིན་ཏེ། འགག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དག་བྱ་བ་བྱེད་དེ། དེ་གཉིས་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པོ་ནི་སྐྱེ་བ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་རྣམས་བྱ་བ་བྱེད་དེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་དེ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཡི། །རྐྱེན་དག་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་སྐབས་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་ད་ལྟར་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྒྲིབ་པའི་ངོ་བོར་གནས་པས་འདིའི་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་རྣམས་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་གང་ཞིག་རྐྱེན་དུ་ཞིག་གིས་བསྐྱེད་ཅེ་ན། བཞི་ཡིས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པར་རྐྱེན་བཞི་པོས་སྐྱེད་དོ། །གསུམ་གྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་མ་གཏོགས་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཅན་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་གཉིས་པོ་དག་ལས་སྐྱེ། །ཆོས་གཞན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་དག་ལས་སྐྱེའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ཁོ་ན་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེའོ། །དབང་ཕྱུག་སོགས་མིན་རིམ་སོགས་ཕྱིར། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་ཡང་སྣང་ངོ༌། །དབང་ཕྱུག་དག་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པས་ཀྱང་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པས་འབྱིན་པ་ཐོག་མ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྱིན་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་ནི་གཉིས་
― DTG147_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དག་ལས་སྐྱེ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས། །འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དག་གིས་སོ། །འབྱུང་ལས་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ལྔ། །འབྱུང་བ་རྣམས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོན་པའི་རྒྱུན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱེད་རྒྱུ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་ལྔ་རུ་ཕྱེ་བའོ། །འབྱུང་གྱུར་རྣམ་གསུམ་ཕན་ཚུན་དུ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་དག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཕན་ཚུན་དུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐལ་པ་མཉམ་པའིའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གང་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་རྣམས་གཅིག །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གང་གིས་འབྱུང་བ་རྣམས་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་བྱེ་བྲག་མེད་པར་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་བཤད་ཀྱི་སེམས་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གང་འབྱུང་བ་མ་བཤད་པས་དེ་བརྗོད་པ། མདོར་བསྡུ་ན་སེམས་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཡིད་དགེ་དང་མི་དགེ་དང༌། །བསྒྲིབས་པ་དང་ནི་མ་བསྒྲིབས་པ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་སེམས་བཞི་སྟེ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ན། །མི་དགེ་ལས་གཞན། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །ཟག་མེད་གཉིས། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་
― DTG147_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ། འདོད་སེམས་དགེ་བ་ལས་སེམས་དགུ། །མཇུག་ཐོགས་སུ་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་ས་པ་བཞི་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་གཉིས་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཚེ་དགེ་བ་དང༌། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་བསྒྲིབས་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་བསྒྲིབས་པ་ཁོ་ནའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ཞེས་སོ། །དེ་ནི་བརྒྱད་པོ་ཁོ་ན་ལས། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ཡང་ནི་བརྒྱད་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ས་པ་བཞི་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་གཉིས་ལས་ཏེ། ལྡང་བའི་ཚེ་དགེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་གཟིར་བའི་ཚེ་ས་འོག་མའི་དགེ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ་དང༌། ལྡང་བའི་ཚེ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །མི་དགེ་བ་ནི་བཅུ་དག་ལས། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལས་བཞི་སྟེ། རང་གི་ས་པ་དག་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་བཤད་པ། བསྒྲིབས་དེ་བཞིན། མི་དགེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་ལྔ་དག་ལས། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ནི་ལྔ་ལས་ཏེ། རང་གི་ས་པ་བཞི་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ལས་སྤྲུལ་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ལས་མཇུག་ཐོགས་སེམས་བདུན་ནོ། །རང་གི་བཞི་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགེ་བ་དང༌། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །གཟུགས་ན་དགེ་ལས་བཅུ་གཅིག་གོ །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ནི་དགུ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་སོ། །བསྒྲིབས་པ་བརྒྱད་ལས། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་གཉིས་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལས་དྲུག་
― DTG147_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒྲིབས་པ་ལས་རང་གི་ས་པ་གསུམ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་སོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་གསུམ་ལས་སོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་རང་གི་ས་པ་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །དེ་ལས་དྲུག་སྟེ། རང་གི་ས་པ་གསུམ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་ངོ༌། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར། གཟུགས་མེད་པའང་དེའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ན་ཡོད་པའི་ཡང་རང་གི་ས་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་རང་གི་ས་པ་གསུམ་པོ་དང་ས་འོག་མ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང་དྲུག་འབྱུང་ངོ༌། །དགེ་བ་ལས་སེམས་དགུ་དག་གོ །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ལས་ནི་སེམས་དགུ་འབྱུང་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་དང༌། འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་དྲུག་གོ །རང་གི་ས་པ་གསུམ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །བསྒྲིབས་པ་ལ་བདུན། རང་གི་ས་པ་གསུམ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་དང༌། བསྒྲིབས་པ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་སོ། །དེ་དེ་བཞིན། དེ་ཡང་བདུན་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །སློབ་པ་བཞི་ལས། ཁམས་གསུམ་པའི་དགེ་བ་དང་སློབ་པ་ལས་སོ། །དེ་ལས་ལྔ། བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དང༌། མི་སློབ་པའོ། །མི་སློབ་པ་ནི་ལྔ་ལས་སོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་ལྔ་པོ་དེ་ཉིད་ལས་སོ། །དེ་ལས་སེམས་ནི་བཞི་དག་གོ །ཁམས་གསུམ་པའི་དགེ་བ་དག་དང༌། མི་སློབ་པའོ། །སེམས་བཅུ་གཉིས་རྫོགས་སོ།། །།ཡང་བཅུ་གཉིས་དེ་དག་ཉི་ཤུར་ཡང༌། །བཤད་དེ། གསུམ་དུ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དང༌། །སྦྱོར་བྱུང་དགེ་རྣམ་གཉིས་ཕྱེ་ནས། །ཁམས་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེའོ། །རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་དང་སྦྱོར་ལམ་པ། །བཟོ་ཡི་གནས་
― DTG147_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་སྤྲུལ་པ་དང༌། །འདོད་ན་ལུང་བསྟན་མིན་རྣམས་བཞི། །གཟུགས་ན་བཟོ་མ་གཏོགས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་བཟོའི་གནས་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ན་བཟོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉི་ཤུར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སེམས་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་ལས་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གང་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་བརྗོད་དེ། འདོད་ན་སྦྱོར་བའི་སེམས་ལས་བཅུ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ས་པ་བདུན་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །དེ་ཡང་བརྒྱད་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་གི་དགེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །སྐྱེས་ནས་ཐོག་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགུ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ས་པ་བདུན་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་གོ །དེ་ཡང་བཅུ་གཅིག་མཇུག་ཐོགས་སུ། །བཅུ་གཅིག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་རང་གི་ས་པ་བདུན་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་སེམས་གཉིས་ལས་བདུན། །སྔ་བཞིན་རང་གི་དག་ཁོ་ནའོ། །དེ་དག་བཅུ་བཞིའི་སེམས་མཇུག་ཐོགས། །རང་གི་ས་པ་བདུན་དང༌། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་བཞི་དང། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་གསུམ་ལས་སོ། །སྤྱོད་ལམ་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་ཕྱིས་བརྒྱད། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ས་པ་དྲུག་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་གོ །དེ་དག་བདུན་པོ་ཉིད་ལས་སོ། །སྔར་བཞིན་དུ་རང་གི་ས་པ་བདུན་ཁོ་ན་ལས་སོ། །བཟོའི་གནས་ལས་དྲུག །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་རྣམས་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡང༌། བདུན་ལས། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་
― DTG147_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །སྤྲུལ་སེམས་ཕྱི་ནས་གཉིས། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་རང་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ལས་བྱུང༌། དེ་ཁོ་ན་ལས་སོ། །འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་པ། བརྒྱད་པོ་དག་གོ །གཟུགས་གཏོགས་བརྗོད། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་ལས་བཅུ་གཉིས། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་དག་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རང་གི་དྲུག་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་བཅུའི་མཇུག་ཐོགས་སུ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དག་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སྐྱེས་པ་དག་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་མཇུག་ཐོགས་བརྒྱད། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ལྔ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་ལྔ་ལས། མཇུག་ཐོགས་སུ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །བསྒྲིབས་ལས་དགུ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་སྟེ། བཞི་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ལྔའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ནི་བཅུ་གཅིག་ལས། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ལྔ་དང༌། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་གསུམ་ལས་སོ། །རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་དང་སྤྱོད་ལམ་ལས། །བདུན་ནོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་གཞི་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་དག་ལྔ་ཉིད་ལས། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་
― DTG147_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་གི་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །སྤྲུལ་སེམས་ལས་གཉིས། རང་གི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དག་ཁོ་ནའོ། །དེ་གཉིས་ལས། དེ་ཁོ་ན་ལས་སོ། །གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་བཤད་ནས། གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པར་བརྗོད་དོ། གཟུགས་མེད་གཏོགས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་སེམས་བདུན་ནོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རང་གི་བཞི་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །དེ་དྲུག་ལས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་གསུམ་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི། མཇུག་ཐོགས་སུ་ནི་སེམས་བདུན་ཏེ། །རང་གི་བཞི་དང༌། ས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་གོ །དེ་ཡང་བཞི་ལས། རང་གི་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །བསྒྲིབས་ལས་བརྒྱད། རང་གི་བཞི་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་གོ །དེ་ཡང་བཅུ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །རང་གི་བཞི་དང༌། འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་ལས་སོ། །རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་ལས་དྲུག །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་གསུམ་དང༌། འོག་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གསུམ་མོ། །བཞི་ལས། དེ་ཡང་རང་གི་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །སློབ་པའི་མཇུག་ཐོགས་དྲུག །ཁམས་གསུམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །དེ་ཡང་བཞི་ལས། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་དང༌། སློབ་པ་ལས་སོ། །མི་སློབ་པ་ལས་ནི་ལྔ་སྟེ། སློབ་པའི་གཅིག་པུ་མ་གཏོགས་པ་སློབ་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ལྔ་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ།། དེ་ཡང་དེ་གཉིས་ལས། མི་སློབ་པ་ནི་ལྔ་ཁོ་ན་ལས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་པའི་སེམས་དག་
― DTG147_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་ལ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེ་དག་ལས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། །སྟོབས་ཆུང་ཕྱིར་དང་འབད་མེད་ཕྱིར། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་རྗེས་མཐུན་མིན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་མིན། །དེ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྱུང་བའི་སེམས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པས་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དངོས་པོའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་ལས་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལས་མི་མཐུན་ཀྱང༌། །ཉོན་མོངས་ཀུན་འབྱུང་ཡོངས་ཤེས་ཕྱིར།། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་ཀུན་དུ་འབྱུང༌། །མངོན་པར་སྦྱོར་བ་ལ་རིགས་སོ། །དེ་ལ་ཡང༌། སློབ་དང་མི་སློབ་སྦྱོར་བྱུང་དང༌། །གཟུགས་གཏོགས་ལས་ནི་འདོད་སྤྱོད་པ། །དེ་ལས་དེ་ནི་འབད་མེད་མིན། །གཟུགས་མེད་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་ལས། །གཟུགས་སྤྱོད་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་མི་འགྱུར། །གཟུགས་སྤྱོད་ཉོན་མོངས་ཅན་ལས་ནི། །འདོད་གཏོགས་མི་གསལ་གསལ་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འདི་དག་ཀྱང་འགྲེལ་པ་ཁོ་ན་བསྡུས་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཕྱེའོ། །གང་དག་སེམས་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་དེ་དག་ལས། སེམས་གང་ལ་དུ་ཞིག་རྙེད་ཅེ་ན། ཁམས་གསུམ་པ་ཡི་ཉོན་མོངས་ཅན། །དྲུག་དང་དྲུག་དང་གཉིས་རྙེད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་ན་སེམས་དྲུག་རྙེད་དོ། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁམས་སུ་སླར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་སུ་སླར་ལྡོག་པ་དང༌། དངོས་སུ་ཉམས་པ་ལས་མི་དགེ་བ་དང༌། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། སློབ་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཡང་དྲུག་རྙེད་དེ། ཁམས་སུ་སླར་ལྡོག་པ་ལས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་གསུམ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་གཟུགས་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། སློབ་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ནི་གཉིས་རྙེད་དེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དེ་ཉིད་དང༌། སློབ་པའོ། །གཟུགས་སྐྱེས་དགེ་
― DTG147_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གསུམ་དག་གོ །དགེ་བ་དེ་ཉིད་དང༌། འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་གོ །སློབ་པ་ལ་བཞི། སློབ་པ་དེ་ཉིད་དང༌། འདོད་པ་དང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་དགེ་བའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ནའོ། །ལྷག་ལ་དེ། སེམས་གང་ལ་རྙེད་པ་མ་བཤད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་ཉིད་རྙེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། སྐྱེ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང། །འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་ཡོངས་ཉམས་དང༌། །དགེ་བའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ། །སེམས་དེ་ལྡན་པ་མིན་ལས་རྙེད། །ཅེས་བྱའོ། །དབང་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གཉིས་པའོ།། །།ཁམས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་ནས། དེ་ཉིད་མ་བཤད་པས་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དམྱལ་བ་ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་དང༌། །མི་རྣམས་དང་ནི་ལྷ་དྲུག་དག །འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན། འགྲོ་བ་བཞི་དང༌། ལྷའི་རིས་དྲུག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་རྣམས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་དང༌། འཐབ་བྲལ་བ་རྣམས་དང༌། དགའ་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་བ་རྣམས་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དམྱལ་བ་དང༌། གླིང་དབྱེ་བ་ལས་དེ་ཉི་ཤུ། །གནས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྷག་མའོ། །དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དེ། ཡང་སོས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། ངུ་འབོད་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། མནར་མེད་པ་དང༌། གླིང་བཞི་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། དུད་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་འདིའི་གོང་མའི་གནས་དག་བཅུ་བདུན་ནི། གཟུགས་ཁམས་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེར་སོ་སོ་ཡི། བསམ་གཏན་ས་ནི་གསུམ་པ་ཡིན། །བཞི་པས་ནི་བརྒྱད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་བསམ་
― DTG147_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏན་དང་པོ་ན་ནི་ཚངས་རིས་རྣམས་དང༌། ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་རྣམས་དང༌། ཚངས་ཆེན་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ན་ནི་འོད་ཆུང་རྣམས་དང༌། ཚད་མེད་འོད་རྣམས་དང༌། འོད་གསལ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ན་ནི་དགེ་ཆུང་རྣམས་དང༌། ཚད་མེད་དགེ་རྣམས་དང༌། དགེ་རྒྱས་རྣམས་སོ། །བཞི་པ་ན་ནི་སྤྲིན་མེད་འོད་རྣམས་དང༌། བསོད་ནམས་སྐྱེས་རྣམས་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་རྣམས་དང༌། མི་ཆེ་བ་རྣམས་དང༌། མི་གདུང་བ་རྣམས་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་རྣམས་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་རྣམས་དང༌། འོག་མིན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གནས་བཅུ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གནས་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེར་ནི་རིས་དང་སྲོག་ལ་ཡང༌། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རྟེན་ཡིན། ཁམས་གསུམ་པོ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེར་ནི་དམྱལ་སོགས་འགྲོ་བ་ལྔ། །རང་གི་མིང་གིས་བསྟན་དེ་དག །གང་གིས་ན་དེ་དག་ཁམས་གསུམ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་འགྲོ་བ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཁམས་དག་ཅིག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཡོད་དེ། ཁམས་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། སྣོད་དང༌། སྲིད་པ་བར་མ་པའི་རང་བཞིན་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཡང་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་ལུང་བསྟན་མིན། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་མིན། །འགྲོ་བ་ལྔ་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འགྲོ་བ་འཆོལ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཡང་སྲིད་པ་བར་མའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་པའི་ཁམས་གསུམ་འདི་ཉིད་དུ། ལུས་དང་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་དང༌། །ལུས་ཐ་དད་ཅིང་འདུ་ཤེས་གཅིག །བཟློག་དང་ལུས་དང་འདུ་ཤེས་གཅིག །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་གསུམ་པོ་དག །རྣམ་ཤེས་གནས་པ་བདུན། རིམ་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་ལས། སེམས་ཅན་དུས་ཐ་དད་ཅིང་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མི་རྣམས་དང་ལྷ་ཁ་ཅིག་གོ །
― DTG147_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཡང་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་པ་དང་པོར་བྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་ལུས་ཐ་དད་ཅིང་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་གང་དག་དང་པོར་བྱུང་བ་དེ་དག་གོ །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་ཚངས་པ་འདིས་ཕྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། ཚངས་པ་ཡང་འདི་དག་ནི་བདག་གིས་ཕྱུང་ངོ་སྙམ་དུའོ། །སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་ལུས་གཅིག་ཅིང་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །འདིར་ནི་མཐའ་སྨོས་པས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མཐའ་དག་སྨོས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་ལུས་གཅིག་ཅིང་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དག་གོ །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་དགེ་བས་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བས་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་པོ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན། དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་གནས་པ་བདུན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། ལྷག་མ། དེ་འཇོམས་བྱེད་ལྡན། ལྷག་མ་གང་ཞིག་ཅེ་ན། ངན་འགྲོ་རྣམས་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའོ། །འདི་དག་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ངན་སོང་ན་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ན་ནི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བདུན་པོ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་དག་དང༌། སྲིད་རྩེ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །སེམས་ཅན་གྱི་ནི་གནས་དགུར་བཤད། །འདི་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་དགའ་བས་ཀུན་དུ་གནས་སོ། །མི་འདོད་བཞིན་གནས་ཕྱིར་གཞན་མིན། །ངན་སོང་དག་ཏུ་ནི་སེམས་ཅན་
― DTG147_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་སྲིན་པོས་ཀུན་དུ་གནས་སུ་འཇུག་གོ །མདོ་གཞན་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བདུན་ཞེས་གསུངས། གཞན་ལས་ནི། གནས་པ་དག་ནི་ཡང་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། ཚོར་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ། །དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་བཞི། དེ་དག་ཀྱང༌། རང་གི་ས་པ་ཉིད། ས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་ནི་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ན་སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ས་པའི་ཕུང་པོ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲིད་པའི་དབང་གིས་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་མི་བྱ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བདུན་བཞིན་ནོ། །བདུན་ལ་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕུང་པོ་དག་ལས་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་དབྱེ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་ལྟར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བཞི་དག་ཏུ། རྣམ་ཤེས་འབའ་ཞིག་གནས་པར་མ་བཤད་དོ། །ཡང་ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བདུན་གྱིས་བཞི་བསྡུས་སམ། འོན་ཏེ་བཞིས་བདུན་བསྡུས་ཤེ་ན། བདུན་གྱིས་བཞི་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བཞིས་ཀྱང་བདུན་མ་ཡིན་ནོ། །བསྡུ་ན་མུ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བདུན་གྱིས་བསྡུས་ལ་བཞིས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མུ་དང་པོ་ནི་བདུན་དག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ངན་སོང་རྣམས་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྣམས་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་བདུན་དག་ཏུ་ཕུང་པོ་བཞི་རྣམས་སོ། །བཞི་པ་ནི་ངན་སོང་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པའི་ཁམས་གསུམ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེར་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་སོགས། །སེམས་ཅན་སྐྱེ་གནས་བཞི་
― DTG147_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཏུ། །རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་དང༌། མངལ་ལས་སྐྱེས་པའི་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའི་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་གནས་སོ། །འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་འདྲེ་བར་འགྱུར་བས་སྐྱེ་གནས་སོ། །ཡང་འགྲོ་བ་གང་ན་སྐྱེ་གནས་དུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། མི་དང་དུད་འགྲོ་རྣམ་པ་བཞི། །དམྱལ་བ་རྣམས་དང་ལྷ་རྣམས་དང༌། །སྲིད་པ་བར་མ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །མི་དང་དུད་འགྲོ་དག་རྣམ་པ་བཞི་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དམྱལ་བ་དང༌། སྲིད་པ་བར་མ་དང༌། ལྷ་ཐམས་ཅད་རྫུས་ཏེ་སྐྱེའོ། །ཡི་དགས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་འང་ཡིན། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་བར་མ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཞེ་ན། འདིར་གང་སྐྱེ་དང་འཆི་བ་ཡི། །སྲིད་པའི་བར་དུ་འབྱུང་བའོ། །འགྲོ་བའི་བར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་བར་མའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདི་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བགྲོད་པའི་ཡུལ་དུ་མ་ཕྱིན་ཕྱིར། །སྲིད་པ་བར་མ་བྱུང་བ་མིན། །སོན་པ་ནི་བྱུང་བ་ཡིན་ན་འདི་ཡང་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་སོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བའི་སྲིད་པ་ཆད་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གིའོ། །དེ་ཡང༌། འབྲུ་ཡི་རྒྱུན་དང་ཆོས་མཐུན་ཕྱིར། །སྲིད་པ་ཆད་ལས་འབྱུང་བ་མིན། །རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཡུལ་གཞན་དག་ཏུ་འབྱུང་བར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་འབྲུའི་རྒྱུན་ལྟ་བུའོ། །ཆད་ནས་འབྱུང་བ་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ནང་དུ་གཟུགས་ལས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཟུགས་བརྙན་མ་གྲུབ་ཕྱིར་བ་དང༌། །མི་འདྲའི་ཕྱིར་ན་དཔེ་མ་ཡིན། །གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། གྲུབ་ཏུ་ཟིན་ཡང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མ་གྲུབ་ཅེ་ན། གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །ཡུལ་དེ་ཉིད་ན་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་ཀྱང་སྣང་གཟུགས་བརྙན་ཀྱང་སྣང༌། རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་ཐ་དད་པའི་
― DTG147_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་གཟུགས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དེ། རེ་ཞིག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་འདྲ་ཞེ་ན། རྒྱུན་མིན་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཆི་བའི་སྲིད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ལྟ་བུར་གཟུགས་བརྙན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེ་ལོང་གི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་ནི་གཉིས་ལས་འབྱུང་ཕྱིར། གཟུགས་བརྙན་གྱི་གཟུགས་དང་མེ་ལོང་གཉིས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཡང་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དང་གཞན་ལ་ནི་མི་འབྱུང་བས་མི་འདྲའོ། །དེ་བས་ན་སྲིད་པ་བར་མ་ནི་ཡོད་དོ། །མགུར་ནས་གསུངས་ཕྱིར་ཡོད་དོ། །མདོ་ལས་སྲིད་པ་ནི་བདུན་ཏེ། དམྱལ་བའི་སྲིད་པ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྲིད་པ་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང༌། ལྷའི་སྲིད་པ་དང། མི་ཡི་སྲིད་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང༌། སྲིད་པ་བར་མའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲི་ཟ་གནས་གསུམ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་མའི་མངལ་དུ་བུ་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་རུང་ཞིང་ཟླ་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕ་མ་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ཅིང་ཕྲད་པ་དང༌། དྲི་ཟ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ནའོ། །སྲིད་པ་བར་མ་མ་གཏོགས་པ་དྲི་ཟ་གང་ཞིག་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་བར་མའི་སྲིད་པ་ནི་ཡོད་དོ། །ལྔར་གསུངས་པ། བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལྔར་གསུངས་ལ། སྲིད་པ་བར་མ་མེད་ན་ཇི་ལྟ་བུར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འབྱུང༌། འདི་ལས་ཀྱང་འགྲོ་བའི་མདོ་སྡེ་ལས། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་བདུན། །ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་དུས་དང་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དཔེར་ན་ལྕགས་ཀྱི་ཚ་ཚ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཡོད་དོ། །ཡང་འགྲོ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་སྲིད་པ་བར་མའི་ཤ་ཚུགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེ་ནི་འཕེན་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། །སྔོན་དུས་སྲིད་འབྱུང་ཤ་ཚུགས་ཅན། །ལས་གང་གིས་འགྲོ་བ་འཕེན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་བར་མ་ཡང་འཕེན་ཏེ།
― DTG147_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འགྲོ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བ་དེར་དུས་སྔ་མའི་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཤ་ཚུགས་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྲིད་པ་སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་འཆི་བའི་སྔ་རོལ་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་ཕན་ཆད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་ཕན་ཆད་ནས་འཆི་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཏོགས་པ་ནི་སྔ་མའི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་བར་མ་དེ་ཡང༌། རིས་མཐུན་ལྷ་མིག་དག་པས་མཐོང༌། །སྲིད་པ་བར་མ་རིས་མཐུན་པ་དག་ཁོ་ནས་མཐོང་ངོ༌། །གང་དག་ལ་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་འདི་མཐོང་ངོ༌། །ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཤུགས་དང་ལྡན། །རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོའོ། །ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་བྱེད་པས་ན་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ལོ། །དེའི་ཤུགས་ནི་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཤུགས་ཏེ་མགྱོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཤུགས་དང་ལྡན་པའོ། །དབང་པོ་ཀུན་ཚང༌། དབང་པོ་ལྔ་ཆར་ཚང་བའོ། །ཐོགས་མེད་ལྡན། འདི་ལ་གང་དུ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །མི་ཟློགས། སྲིད་པ་བར་མ་དོར་ནས་ལྷའི་སྲིད་པ་བར་མའམ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཁམ་གྱི་ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ཡིན་ཡང་རགས་པ་ནི་མི་ཟ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་དྲི་ཟའོ། །དེ་ནི་དྲི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་འགྲོ་བའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་སྲིད་པ་བར་མ་དེ་ནི། བློ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གྱུར་པས། །རྩེ་དགས་འགྲོ་བའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ། །དེ་ནི་ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་མིག་གིས་རང་གི་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་ན་འདུག་ཀྱང་མཐོང་ངོ༌། །དེས་དེ་ན་ཕ་མ་ཉལ་པོ་བྱེད་པ་དེ་མཐོང་ནས་ཕོ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་མ་ལ་ཕོའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེའོ།། བཟློག་པ་ལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། །དེ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱིན་གྱི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཡུལ་དེར་ཕྱིན་པ་དང༌། དགའ་བ་འདོད་ནས་གནས་སྐབས་དེར་བདག་ཉིད་མོས་སོ། །རེ་ཞིག་སྒོ་ང་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། མངལ་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་སུ་འཇུག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །དྲི་དང་གནས་ལ་མངོན་འདོད་གཞན། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་གཙང་མའམ་མི་གཙང་བའི་དྲི་འདོད་པས་འགྲོའོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི་གནས་འདོད་པས་སོ། །དེ་ལ་ལྷའི་སྲིད་པ་བར་མ་ནི་སྟན་ལས་ལྡང་བ་བཞིན་དུ་གྱེན་དུ་འགྲོའོ། །མི་དང༌། དུད་འགྲོ་
― DTG147_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དམྱལ་བ་ཡི་ནི་སྤྱིའུ་ཚུགས་ཡིན། །ཡང་དག་སྡོམ་དང་དཀའ་ཐུབ་ཅན། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་སྐུར་འདེབས་པ། །རྐང་པ་གྱེན་བསྟན་སྤྱི་ཚུགས་སུ། །དེ་དག་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ལྷུང༌། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས་མངལ་དུ་འཇུག་པ་ནི་བཞི་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་གཅིག་ནི་ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་གོ །གནས་པ་དང་འབྱུང་བ་ནི་ཤེས་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་གནས་པ་ཡང༌། ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་འཇུག་པ་ཡང་ངོ༌། །གཞན་ནི། འབྱུང་བའང༌། ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་དང་གནས་པ་ཡང་ངོ༌། །གཞན་ནི་ཐམས་ཅད་རྨོངས། ལ་ལ་ནི་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་རྟག་ཏུའོ། །སེམས་ཅན་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་འདིར་བསྟན་པ། མངལ་དུ་འཇུག་པ་གསུམ་དག་སྟེ།། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་དང་རང་བྱུང་གཉིས། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དག་སྟེ། འོག་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལས་སམ་ཡེ་ཤེས་སམ་གཉིས་ཀ །རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་ན་གོ་རིམས་བཞིན། །ལས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་མང་པོ་དང་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་དང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མངལ་དུ་འཇུག་པ་ཡོད་ན་བདག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་བདག་མེད། བདག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ཕུང་པོ་འདི་བདག་འདོར་ཞིང་ཕུང་པོ་གཞན་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པའོ། །འོ་ན་བདག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མི་དགག་ཅེ་ན། ཕུང་པོ་ཙམ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ཙམ་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཅེས་འདོགས་ན་དེ་ལ་དགག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ཕུང་པོ་བདག་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འཕོའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མི་འཕོ་སྟེ། ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱིས་མངོན་འདུས་བྱས། །སྲིད་པ་བར་མའི་རྒྱུན་གྱིས་ནི། །མར་མེ་བཞིན་དུ་མངལ་དུ་འགྲོ། །ཕུང་
― DTG147_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་འཕོ་བའི་མཐུ་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕུང་པོ་ཙམ་གྱི་སྲིད་པ་བར་མ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུན་གྱིས་མའི་མངལ་དུ་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང༌། ཇི་ལྟར་འཕངས་བཞིན་རིམ་གྱིས་རྒྱུན། །སྐྱེས་ནས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དག་ཏུ་འགྲོ། །ཚེའི་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཕེན་པར་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ཇི་སྲིད་དུ་འཕངས་པ་དེ་སྲིད་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་ནས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ལས་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བར་སོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལུས་ཞིག་ནས་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་བར་མའི་རྒྱུན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་སྟེ། དེ་ལྟར། སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མ་མེད། །རྣམ་པ་དེས་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དང༌། ཡང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། ཡང་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས་ན་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་གསུམ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡི། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཆ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་ནི་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་རོ། །ཆ་གསུམ་ནི་སྔོན་གྱི་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང༌། བར་མའི་སྐྱེ་བ་དག་གོ །དེ་ཡང༌། སྔོན་དང་ཕྱི་མཐའ་གཉིས་གཉིས་དང༌། །བར་དུ་བརྒྱད། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྔོན་གྱི་མཐར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་ཕྱི་མའི་མཐར་རོ། །ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་བར་དུའོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། ཡོངས་རྫོགས་ལྡན་ལ། འབྱུང་སྟེ། གང་ཞིག་གནས་སྐབས་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་རེག་པ་གང་བར་མ་དོ་ཁོ་ནར་འཆི་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ། མ་རིག་ཉོན་མོངས་སྔོན་གནས་སྐབས། །ཚེ་སྔ་མ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་སྔོན་ལས་ཀྱི། །གནས་སྐབས་
― DTG147_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ཚེ་སྔ་མའི་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལས་གང་གིས་འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །རྣམ་ཤེས་མཚམས་སྦྱོར་ཕུང་པོ་ཡིན། །མའི་མངལ་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་ཕན་ཆད། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དོད་ཚུན་ཆད་དོ། །མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཕན་ཆད་ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་དོད་ཀྱི་བར་སྐབས་དེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་གསུམ་འདུས་ཚུན་ཆད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དོད་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གསུམ་མ་འདུས་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱའོ། །རེག་པ་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཤེས་ནུས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །རེག་པ་ནི་དེ་སྲིད་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་པའི་བར་རོ།། ཡོངས་སུ་གཅོད་ནུས་ནས་ནི། ཚོར་འཁྲིག་ཚུན་ཆད། ཚོར་བའི་གནས་སྐབས་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའི་བར་རོ། །སྲིད་པ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་འཁྲིག་པའི་ཆགས་ཅན་གྱི། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཇི་སྲིད་དུ་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །ཐོབ་པར་བྱ་ཕྱིར་ཡོངས་རྒྱུག་པའི། །གནས་སྐབས་གང་དུ་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུག་པ་དེ་ནི་ལེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྒྱུག་པ་ན། དེ་སྲིད་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཡི། །ལས་བྱེད་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན། །དེ་ཡུལ་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྒྱུག་པ་ན་ཡང་སྲིད་པའི་ལས་སོགས་པ་དེ་ནི་དེའི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་དེས་ཀྱང་འདི་ནས་ཚེ་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ། དེ་ནི། སྐྱེ་བ་ཡིན། འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚེ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕན་ཆད། ཚོར་བའི་བར་ནི་རྒ་ཤི་ཡིན། །སྐྱེ་བ་ཕན་ཆད་ཚོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བར་ནི་རྒ་ཤི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་པོ་མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་
― DTG147_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་གཞན་དག་ཏུ་རྒ་ཤི་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང༌། འདི་ནི་གནས་སྐབས་པར་འདོད་ལོ། །གཙོ་བོའི་ཕྱིར་ན་ཡན་ལག་བསྒྲགས། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཁོ་ནར་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཁོ་ནའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ཆ་གསུམ་གསུངས་པ་ཡང༌། སྔོན་དང་ཕྱི་མཐའ་བར་དག་ལ། །རྨོངས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལས་བར་མ་འབྱུང་བ་དང༌། བར་མ་ལས་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་རྨོངས་པ་འདི་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཆ་གསུམ་པ་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་གསུངས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་འདིར་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང༌། གཞིའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ། ཉོན་མོངས་གསུམ་མོ། །མ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་རྣམས་སོ། །ལས་གཉིས་སོ། །འདུ་བྱེད་དག་དང༌། སྲིད་པའོ། །གཞི་བདུན། ལྷག་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ནི་གཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཞི་ཡིན་པ། དེ་བཞིན་འབྲས་བུ་ཡིན། ཡན་ལག་བདུན་པོ་ཉིད་འབྲས་བུའོ། །ལྷག་མ་ལྔ་ནི་རྒྱུའོ། །བར་མ་ཁོ་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱས་པར་བཤད་དེ། གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་མདོར་བསྡུས་པ། །བར་མའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས། །བར་མ་ཁོ་ན་ལས་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ནུས་བསམ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཁོ་ན་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་ན་གོ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར་ལ། རྒ་ཤིའི་འབྲས་བུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་ནི་གཞན་གྱིས་ཁ་བསྐང་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁ་བསྐང་པར་བྱ་མི་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་དང༌། །བྱ་བ་ཉིད་དོ་དེ་ལས་གཞན། །དེ་ལས་གཞི་དང་
― DTG147_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་སྐྱེ། །འདིར་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ལུགས། །ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་སྟེ། སྲིད་པ་ལས་ལེན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལས་ཏེ། ལེན་པ་ལས་སྲིད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ལས་ལས་གཞི་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྲིད་པ་ལས་སྐྱེ་བའོ། །གཞི་ལས་གཞི་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མིང་དང་གཟུགས་ནས། རེག་པ་ནས་ཚོར་བའི་བར་དང༌། སྐྱེ་བ་ལས་རྒ་ཤིའོ། །གཞི་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཚོར་བ་ལས་སྲིད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་གཞིའམ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། རྒ་ཤི་དང་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པའི་གཞི་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཡང་འདི་ལ་ཁ་བསྐང་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། གཉིས་ཀ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །མདོའི་དགོངས་པ་ནི། འདིར་ནི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །བྱུང་བ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཉིས་ཀར་གྲུབ་བོ། །ཡང་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། རིག་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆོས་གཞན། །མ་རིག་མི་མཛའ་བརྫུན་སོགས་བཞིན། །ཇི་ལྟར་མཛའ་བོ་ལས་བཟློག་ན། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་མི་མཛའ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི། མཛའ་བོ་ལས་གཞན་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མཛའ་བོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་སྟེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དག་ནི་མི་བདེན་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། དོན་
― DTG147_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་ཡང་རིག་པའི་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་སྦྱོར་སོགས་ཚིག་ཕྱིར། མདོ་དག་ལས། མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། མེད་པ་ཙམ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་འོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་དཔེར་ན་ཆུང་མ་ངན་མ་ལ་ཆུང་མ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བུ་ངན་པ་ལ་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གལ་ཏེ། ཤེས་རབ་ངན་པོའི་མིན་ལྟ་ཕྱིར། །སྨད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་མ་རིག་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འོ་ན་ནི་གང་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་དེ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཡིན་པར་མི་འོས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྟ་བ་དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་ཤེས་རབ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་གཉིས་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཀྱང་འགྲུབ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་མི་འགྲོལ་ལོ། །མ་རིག་པས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པར་མི་འདག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་དེའི་ཉེ་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཡང་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མིན་ཕུང་པོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་བཤད་ཟིན་ནས། །ད་ནི་རེག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེག་དྲུག །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་བར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། འདུས་ཏེ་བྱུང་བ་ཡིན། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འདུས་པ་ལས་སྐྱེའོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས། ལྔ་ནི་ཐོགས་པའི་རེག་པ་ཡིན། །དྲུག་པ་བླ་དགས་ཚིག་ཅེས་བྱ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་
― DTG147_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེག་པ་རྣམས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པའི་རེག་པ་རྣམས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནི་ཚིག་བླ་དགས་ཀྱི་རེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིང་བླ་དགས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ཉིད་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། རིག་དང་མ་རིག་དང་གཞན་རེག །དེ་དག་ཀྱང༌། དྲི་མེད་ཉོན་མོངས་ཅན་ལྷག་མ། །རིག་པའི་རེག་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་རེག་པའོ། །མ་རིག་པའི་རེག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རེག་པ་སྟེ། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གཉིས་ཀ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མ་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རེག་པའོ། །དེ་ཡང་ནི་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ཡང་མ་རིག་པའི་རེག་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྨོས་པས། གནོད་སེམས་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་རེག །གནོད་སེམས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན། བདེ་བར་མྱོང་འགྱུར་ལ་སོགས་གསུམ། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་རེག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚོར་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྔར་བཤད་ཟིན་པ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དྲུག་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་བར་རོ། །དེ་དག་ལས། ལྔ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །སེམས་ཀྱི་གཞན། ལུས་ཀྱི་ལྔ་སྟེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་ནི་དྲུག་པ་སྟེ། དེ་སེམས་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡིད་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ལས། །རྣམ་པ་དག་ནི་ཡང་བཅོ་བརྒྱད། །ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཅོ་བརྒྱད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་དབྱེའོ། །དེ་ལ་ཡིད་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་བཅོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་
― DTG147_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་གསུམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གྲག་གོ །གཞན་དག་ན་རེ། ཡུལ་དག་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚོར་བའི་དབང་གིས་ཡིད་ཡུལ་དག་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་འདི་དག་ལས་དུ་ཞིག་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། དེ་དག་ལས་ཀྱང་དུ་ཞིག་གི་དམིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་བར་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། འདོད་ན་ཐམས་ཅད་རང་དམིགས་ཅན། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་ལ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི། སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་ཅན་བཅུ་གཉིས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲི་དང་རོལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་མ་གཏོགས་པའོ། །གོང་མ་གསུམ་གྱི། སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། གཟུགས་མེད་པ་ནི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་གསུམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་ནི། གཉིས་ན་བཅུ་གཉིས། ཡིད་མི་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་རྣམས་མ་གཏོགས་སོ། །བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཀྱང༌། འདོད་འགྲོ་རྣམས། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་དེ་དག་གི་དམིགས་པའོ། །རང་ལ་དམིགས་བརྒྱད། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དེ་ཉིད་ནི་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བརྒྱད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་དང་རོལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཞི་མ་གཏོགས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིའོ། །ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ངག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་ན་དྲུག །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་དག་ནན་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་མེད་དོ། །དེ་དག །དྲུག་གི་དམིགས་པ་ནི། འདོད་པའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ནི་དྲུག་ཅར་གྱི་ཡང་དམིགས་པ་
― DTG147_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །རང་ནི་བཞིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་བཞིའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་དྲི་དང་རོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་གཅིག་གི་དམིགས་པ་ཡིན། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཟུགས་མེད་ཉེ་བར་བསྡོགས་ན་བཞི། །གཟུགས་མེད་པའི་ཉེར་བསྔོགས་ནི། འདིར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཞིའོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། གཟུགས་འགྲོ། དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་གི་ལྟར་ན་དེ་རྣམ་པར་འཆད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གོང་མར་འགྲོ་བ་གཅིག །དེ་ན་གཟུགས་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བའོ། །དངོས་གཞི་ན་གཅིག་གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་གཞི་ན་ནི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཡང༌། རང་ཡུལ་ཅན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། བཅོ་བརྒྱད་ཐམས་ཅད་ཟག་དང་བཅས། །དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་ཡན་ལག་འདིའི་དབྱེ་བ་ནི་དུ་མ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མི་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར། བཤད་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བ་གཞན། །འདིར་ཡན་ལག་ཁ་ཅིག་ནི་བཤད་ཟིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་གཞི་རྣམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ། འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་ས་བོན་བཞིན། །ཀླུ་བཞིན་རྩ་བཞིན་ལྗོན་ཤིང་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཤུན་པ་བཞིན་དུ་འདོད། །དཔེར་ན་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་གཞི་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཀླུ་གནས་པའི་མཚོ་ནི་སྐམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པའི་ཀླུ་གནས་པའི་སྐྱེ་བའི་མཚོ་ཡང་ངོ༌། །དཔེར་ན་ནགས་ཚལ་རྩ་བ་རྣམས་མ་ཕྱུང་བ་རྣམས་ནི་བཅང་ཅིང་བཅད་ཀྱང་སླར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པ་རྩ་བ་ནས་མ་བཏོན་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །
― DTG147_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔེར་ན་ཤིང་ལྗོན་པ་རྣམས་དུས་དུས་སུ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་གཞི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཤུན་པ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་རྣམས་སྐྱེ་བར་ནུས་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུན་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་ས་བོན་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་ནི་ཤུན་བཅས་འབྲས་དང་འདྲ། །དེ་བཞིན་སྨན་དང་མེ་ཏོག་བཞིན། །ཤུན་པ་ལྟ་བུའི་ཉོན་མོངས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཤུན་པ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་བུའི་ལས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་འབྲུ་དང་སྨན་དག་འབྲས་བུ་སྨིན་ན་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །དཔེར་ན་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟར་ལས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞི་ནི་བཟའ་བཏུང་གྲུབ་པ་བཞིན། །དཔེར་ན་བཟའ་བཏུང་དུ་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཡིན་གྱིས་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་དེ་སྲེད་པ་བཞི་ལས་མི་འདའོ། །སྲིད་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས། །སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཉོན་མོངས་ཅན། །ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་ཡིན་གྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཚིག་རྐྱ་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་རྣམས་གསུམ་མོ། །སྲིད་པ་བར་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང༌། གཟུགས་མེད་གསུམ། སྲིད་པ་བར་མ་མ་གཏོགས་སོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་སྲིད་པ་བཞི་པོ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཤད་ཟིན་ནས། གནས་པ་བརྗོད་པ། འགྲོ་བ་ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ཡིན། །དེ་དག་ཀྱང༌། ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །དེ་ལ། ཁམ་གྱི་ཟས་ནི་འདོད་པ་ན། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་ན་ནི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཡང༌།
― DTG147_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁམ་དུ་བྱས་ནས་མིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་དེས། །རང་དབང་གྲོལ་ལ་མི་ཕན་ཕྱིར། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཁམ་དུ་བྱས་ནས་མིད་པ་ཡིན། ཡང་ཁམ་གྱི་ཟས་མ་ཡིན་ཏེ། མིད་པའི་ཚེ་རང་གི་དབང་པོ་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མཐོང་བ་ན་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དེ་ལ་དམིགས་པ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་ཟས་ཡིན་གྱི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །གྲོལ་བ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་དང་སེམས་པ་རྣམ་ཤེས་ནི། །ཟག་བཅས་ཟས་ཡིན་གསུམ་དག་ན། །རེག་པ་དང༌། སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཁོ་ན་ཟས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ཆར་ན་ཡང་ཡོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྲིད་པ་གསོ་བར་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཟས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ན། དེ་དག་ནི་སྲིད་པ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་བྱུང་བ་རྣམས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། འཚོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྲིད་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་ཟས་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་བྱུང་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བར་ཡང་ཤེས་ན། སྲིད་པ་ཚོལ་བ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལས་བྱུང་དང་སྲིད་ཚོལ་དང༌། །དྲི་ཟ་སྲིད་པ་བར་མ་དང༌། །འགྲུབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་པ་བར་མ་ནི་བརྗོད་པ་འདི་དག་གིས་གསུངས་སོ། །ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིད་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་ཚོལ་བའོ། །དྲི་ཟ་བའི་ཕྱིར་ན་དྲི་ཟའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཟས་བཞི་ཁོ་ན་ཡིན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་རྣམས་གསོ་བར་བྱད་པ་དག་མ་ཡིན་
― DTG147_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཙོ་བོར་བཤད་དེ། འདི་ལ་གནས་དང་ནི། བརྟེན་པ་རྒྱས་པའི་དོན་དུ་གཉིས། །སྲིད་གཞན་འཕེན་དང་འགྲུབ་པ་ཡི། །དོན་དུ་གཉིས་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན། །གནས་ནི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་སོ། །དེ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་སོ། །བརྟེན་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་རེག་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་འདི་གཉིས་ནི་འདིར་སྐྱེས་པའི་སྲིད་པ་གསོ་བར་བྱ་བ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་སེམས་པས་ནི་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་བར་བྱེད་དོ། །འཕངས་ཟིན་པ་ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པས་འདི་གཉིས་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་སྲིད་པ་སྐྱེད་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཞིར་གསུངས་སོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་གནས་ཏེ་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཆད་དང་མཚམས་སྦྱོར་འདོད་ཆགས་བྲལ། །ཉམས་དང་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་རྣམས། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་དང༌། དེའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁམས་དང་ས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། ཆོས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །ཚོར་བ་ལས་ཀྱང༌། འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་བཏང་སྙོམས་ལ། །འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང༌། རྩེ་གཅིག་སེམས་མེད་དེ་ལ་མེད། །སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ལ་འཆི་འཕོ་བའམ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །སེམས་མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་དེ། སེམས་མེད་པ་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་བའི་སྲིད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། མྱ་ངན་འདས་ལུང་བསྟན་མིན་གཉིས། །སྤྱོད་ལམ་པའམ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་ལས་ཏེ། །སེམས་འཆད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འཆི་བ་ན་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
― DTG147_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགག་ཅེ་ན། ཅིག་ཅར་འཆི་ན་ནི་ཡིད་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་མོད་ལ་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་འཆི་འཕོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ། འོག་མིན་ལྷར་འགྲོ་མི་སྐྱེ་རྣམས། །རིམ་གྱིས་འཆི་ན་རྐང་པ་དང༌། །ལྟེ་བ་སྙིང་གར་ཡིད་འཆི་འཕོ། །ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ནི་རྐང་པ་དག་ནས་འཆི་འཕོའོ། །མིར་འགྲོ་བ་དག་ནི་ལྟེ་བ་ནས་སོ། །ལྷར་འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སྙིང་གར་རོ། །མི་སྐྱེ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་ཡང་ཐུགས་ཀར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དབུ་ནས་ཞེས་སོ། །གནད་གཅོད་པའི་ཚོར་བས་ཉེན་དེ་པེའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །གནད་གཅོད་པ་ནི་ཆུ་སོགས་ཀྱིས། །དེ་ལྟར་འཆི་བ་ན་ཆུ་དང་མེ་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་རྣམས་བད་ཀན་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། རླུང་གི་རང་བཞིན་དག་གི་ཚོར་བ་མི་ཟད་པ་དག་གིས་གནད་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚོགས་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལ། འཕགས་དང་མཚམས་མེད་བྱེད་པ་དང༌། །ཡང་དག་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས། །གང་དག་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ངེས་པའི་ཚོགས་པ་ལའོ། །གང་མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ངན་སོང་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ལོག་པར་ངེས་པའི་ཚོགས་པ་ལའོ། །གཞན་དག་ནི་མ་ངེས་པའི་ཚོགས་པ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་བཤད་ཟིན་ནས། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །གནས་པར་འདོད་པའི་འོག་དག་གི །རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་རྔམས་སུ་ནི། །ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་གྲངས་མེད་དོ། །འོག་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། དེའི་རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་མོ། །རྒྱར་ནི་གྲངས་མེད་དོ། །དེའི་སྟེང་ན། ཆུ་རྔམས་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང༌། །སྟོང་ཕྲག་དག་ནི་ཉི་ཤུའོ། །རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་དག་གིས་སྤྲིན་རྣམས་འདུས་ནས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་གཉའ་ཤིང་ཙམ་བབ་པ་དེ་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྔམས་སུ་ནི་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང་ཉི་ཁྲིའོ། །ཆུ་དེ་དག་
― DTG147_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་རླུང་དག་གིས་མངོན་པར་དཀྲུགས་པ་ན་སྟེང་མ་གསེར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེའི། ཕྱིས་ནི་རྔམས་སུ་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད། །ལྷག་མ་དག་ན་གསེར་དུ་གྱུར། །ལྷག་མ་གང་ཞིག་ཅེ་ན། འབུམ་ཕྲག་གསུམ་དང་ཉི་ཁྲིའོ། །ཆུ་དང་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྔམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆུ་དང་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །ཐད་ཀར་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང༌། །སྟོང་ཕྲག་གསུམ་དང་བརྒྱ་ཕྲག་ནི། །ཕྱེད་དང་ལྔ་རྣམས་ཁོ་ནའོ། །འདི་གཉིས་ཀ་རྒྱར་མཉམ་མོ། །ཁོར་ཡུག་ཏུ་ནི་སུམ་འགྱུར་རོ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བརྩི་བ་ནི་སུམ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལྷུན་པོ་གཉའ་ཤིང་འཛིན། །གཤོལ་མདའ་འཛིན་དང་སེང་ལྡེང་ཅན། །དེ་བཞིན་བལྟ་ན་སྡུག་རི་དང༌། །རྟ་རྣ་དང་ནི་རྣམ་འདུད་དང༌། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་རིའོ། །འདི་ལྟར་རི་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ནི་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། རི་རབ་ནི་དབུས་ནའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རི་རབ་ལ་བསྐོར་ཏེ་གནས་སོ། །གང་ཕྱིར་རི་མུ་ཁྱུད་འཛིན། དེ་ནས་ནི་གླིང་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱི་རོལ་ན་ནི་གླིང་བཞིའོ། །དེ་དག་གི་ཡང༌། ཕྱི་རོལ་ན་ནི་ཁོར་ཡུག་སྟེ། །དེས་ནི་གླིང་བཞི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བསྐོར་བའོ། །དེ་དག་ལས། བདུན་ནི་གསེར་ཡིན་དེ་ལྕགས་སོ། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་རི་བདུན་ནི་གསེར་གྱིའོ། །ཁོར་ཡུག་ནི་ལྕགས་སོ། །ལྷུན་པོ་རིན་ཆེན་བཞི་ཡི་རང་བཞིན་ཅན། །གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། བཻཌཱུཪྻ་དང༌། ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །རི་དེ་དག་ཀྱང༌། ཆུ་ཡི་ནང་དུ་བརྒྱད་ཁྲི་དག་ནུབ་བོ། །གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཆུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་པ་དེར་ནུབ་བོ། །ཆུའི་སྟེང་དུ་ཡང༌། དཔག་ཚད་དག་ནི་བརྒྱད་ཁྲིའོ། །དེ་ལྟར་ན་རི་རབ་ནི་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་འབུམ་དྲུག་ཁྲིའོ། །བརྒྱད་པོའི་འཕང་དུ་ཕྱེད་ཕྱེད་དབྲི།། རི་རབ་ཆུའི་སྟེང་དུ་ཇི་ཙམ་འཕགས་པ་དེའི་ཕྱེད་ནི་གཉའ་ཤིང་འཛིན་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་རྔམས་སུའང་འཕང་དང་མཉམ། །ད་དག་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་པ་རྔམས་སུ་ཡང་དེ་ཙམ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་བར་བདུན་རོལ་མཚོ་ཡིན། མུ་ཁྱུད་
― DTG147_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་ལ་ཐུག་པའི་རི་དེ་དག་གི་བར་བདུན་ནི་རོལ་མཚོ་བདུན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་དག་ལས། དང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །རྒྱར་རོ་དེ་ནི་ནང་གི་རྒྱ་མཚོ་ཡིན། །དེ་ཡི་ངོས་ལ་སུམ་འགྱུར་རོ། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་འགྲམ་གཅིག་ནས་བརྩིས་ན་དཔག་ཚད་ཉིས་འབུམ་བཞི་ཁྲིའོ། །རོལ་མཚོ་གཞན་ནི་ཕྱེད་ཕྱེད་དབྲི། །དཔག་ཚད་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རོལ་མཚོ་བདུན་ནོ། །དེ་དག་གི་སྲིད་དུ་ནི་ཧ་ཅང་འབྱམ་ཀླས་པའི་ཕྱིར་མ་བགྲངས་སོ། །ལྷག་མ་ཕྱི་ཡི་མཚོ་ཆེན་ཡིན། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནས་ཁོར་ཡུག་གི་བར་ལྷག་མ་དེ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའོ། །ཁ་ཆོན་དུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་གསུམ་དང་སྟོང་ཕྲག་ནི། ཉི་ཤུ་གཉིས་སོ། །དེ་རི་རབ་ཀྱི་ངོས་བཞིར་གླིང་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་སྟེ་ངོས་གསུམ་ལ། །སྟོང་ཕྲག་གཉིས་པོ་ཤིང་རྟའི་དབྱིབས། །དེའི་ངོས་གསུམ་ནི་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་ཡོད་ལ་དབྱིབས་ནི་ཤིང་རྟ་དང་འདྲའོ། །གཅིག་ལ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི། །དེའི་ངོས་གཅིག་ལ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞིའོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཟླ་ཁམ་འདྲ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་ནི་ཟླ་ཁམ་གྱི་དབྱིབས་སོ། །རྒྱར་ནི། ངོས་གསུམ་འདི་དང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་གཉིས་བཞིན་ནོ། །གཅིག་ལ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ངོས་བཞི་པ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །བ་ལང་སྤྱོད་གླིང་ཟླུམ་པོ་སྟེ། སྟོང་ཕྲག་བྱེད་དང་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་དབུས་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་གསུམ་མོ། །སྒྲ་མི་སྙན་བརྒྱད་གྲུ་བཞིར་མཉམ། །ཡང་དེ་དག་གི་བར་བར་ན་གླིང་རྣམས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དེ་དག་ནི་གང༌། དུ་ཞིག་ནི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ཡི་བར་གྱི་གླིང་བརྒྱད་ནི། །ལུས་དང་ལུས་འཕགས་སྒྲ་མི་སྙན། །སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཟླ་དང་ནི། །རྔ་ཡབ་དང་ནི་རྔ་ཡབ་གཞན། །གཡོ་ལྡན་དང་ནི་ལམ་མཆོག་འགྲོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལུས་འཕགས་ནི་ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་འཁོར་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་མི་སྙན་དང་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཟླ་ནི་བྱང་སྒྲ་མི་སྙན་གྱིའོ། །གཡོ་ལྡན་དང་ལམ་མཆོག་འགྲོ་ནི་ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱིའོ། །རྔ་ཡབ་དང་རྔ་ཡབ་གཞན་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གིའོ། །
― DTG147_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནས་བྱང་དུ་རི་ནག་པོ་དགུ་འདས་གངས་རིའོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ནས་བྱང་ཕྱོགས་སུ་དི་ནག་པོ་གསུམ་ཡོད་དོ། །དེ་དག་འདས་ནས་གཞན་གསུམ་ཡོད་དོ། །ཡང་གསུམ་ཡོད་དོ། །དེའི་ཕ་རོལ་ན་གངས་རིའོ། །དེ་ནས་ནི། སྤོས་ངད་ལྡན་པའི་ཚུ་རོལ་ན། །ཆུ་ཞེང་ལྔ་བཅུ་ཡོད་པའི་མཚོ། །གངས་རི་དེའི་ཕ་རོལ་རི་སྤོས་ཀྱི་དད་ལྡང་བའི་ཚུ་རོལ་ན་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེང་དུ་ཡང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ཡོད་པ། ཆུར་ཡང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ། །ཡང་དམྱལ་བ་རྣམས་ཕྱོགས་ནི་གང་རོལ་ན་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། འདི་འོག་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ན། །མནར་མེད་པའོ་དེ་ཙམ་མོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་ཀྱི་འོག་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་རྔམས་དང་རྒྱར་ནི་དེ་ཙམ་མོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་བར་ཆད་མེད་པས་ན་མནར་མེད་པའོ། །དེ་ཡི་སྟེང་ན་དམྱལ་བ་བདུན། །རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། ངུ་འབོད་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། ཡང་སོས་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང༌། བརྒྱད་པོ་ཀུན་ལ་ལྷག་བཅུ་དྲུག །ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། །དེ་དག་གི་ནི་ངོས་བཞི་ན། །མེ་མ་མུར་དང་རོ་མྱགས་དང༌། །སྤུ་གྲིའི་ལམ་སོགས་ཆུ་བོ་བཞི། །དེ་དག་གི་སྒོ་རེ་རེ་ན་ལྷག་པ་བཞི་བཞི་ཡོད་དོ། །མེ་མ་མུར་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་གང་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་རྐང་པ་བཞག་ན་ནི་པགས་པ་དང་ཤ་ཁྲག་ཞིག་པར་འགྱུར་ལ། རྐང་པ་བཏེག་ན་ནི་དེ་དག་སླར་སྐྱེ་བ་དང༌། རོ་མྱགས་མི་གཙང་བའི་འདམ་རྫབ་གང་དུ་འབུ་མཆུ་རྣོན་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་ཐམས་ཅད་དཀར་ཞིང་མགོ་གནག་པ་རུས་པའི་བར་དུ་འབིགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྤུ་གྲི་ལམ་སོགས་ནི་སྤུ་གྲི་གཏམས་པའི་ལམ་ཆེན་པོ་དང༌། རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་དང༌། །ཁྱི་སྲེ་བོ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་ལིའི་ནགས་ཚལ་དང༌། ཁྭ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་རྣམས་སོ། །སྤུ་གྲིའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་མཚོན་ཆ་མངོན་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་གསུངས་སོ། །ལྷག་པ་བཞི་པ་ནི་ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཐལ་ཆུ་ཁོལ་མས་གང་བ་སྟེ། གནོད་པ་ལྷག་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཞི་པོ་དེ་དག་ལྷག་པ་སྟེ། སྒོའི་དབྱེ་
― DTG147_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ནི་ཚ་བའི་དམྱལ་བ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །ཆུ་བུར་ཅན་སོགས་གྲང་བརྒྱད་གཞན། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆུ་བུར་ཅན་དང༌། ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་དང༌། སོ་ཐམ་ཐམ་པ་དང༌། ཨ་ཆུ་དང༌། ཀྱི་ཧུད་དང༌། ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་དང༌། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང༌། པདྨ་ལྟར་ཆེར་གས་པའོ། །མིང་འདི་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྲང་བ་མི་བཟད་པས་ཉེན་པ་དེ་དག་གི་ལུས་དང་སྒྲ་འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་འདི་ནས་ཐག་ཇི་སྲིད་ཅེ་ན། ཉི་ཟླ་ལྷུན་པོའི་ཕྱེད་ནའོ། །རི་གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་རྩེ་མོ་དང་མཉམ་པར་རྒྱུའོ། །ཚད་ཀྱང༌། དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་གཅིག་དང་བཅས། །རིམ་པ་བཞིན་དུའོ། །གླིང་བཞི་པོ་དག་ཏུ་ཉི་མས་ཅིག་ཅར་བྱ་བ་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། ནམ་ཕྱེད་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང༌། །ཉི་མ་ཕྱེད་དང་འཆར་དུས་གཅིག །གང་གི་ཚེ་བྱང་སྒྲ་མི་སྙན་དུ་ནམ་ཕྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཤར་ལུས་འཕགས་སུ་ཉི་མ་ནུབ་བོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཉི་མ་ཕྱེད་དོ། །བ་ལང་སྤྱོད་དུ་ཉི་མ་ཤར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཉི་མ་འགྲོ་བའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་རྣམས་རིང་ཐུང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང༌། དབྱར་གྱི་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ཡི། །ཐ་མའི་ཆོས་དགུ་ནས་མཚན་རིང༌། །དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཡར་གྱི་ངོའི་ཚེས་དགུ་ནས་མཚན་མོ་རིང་ངོ༌། །དགུན་རྣམས་ཀྱི་ནི་བཞི་པ་ལ། །ཐུང་ངུ་འགྱུར་རོ། །དགུན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་པའི་ཚེས་དགུ་ནས་སོ། །ཉིན་མོ་བཟློག །གང་གི་ཚེ་ཉིན་མོ་རིང་བ་དེའི་ཚེ་མཚན་མོ་ཐུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ཙམ་ཞིག་གིས་རིང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉིན་མཚན་རིང་བ་ཐང་གཅིག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཉི་མ་ལྷོ་བྱང་འགྲོ་བའི་ཚེའོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དང་པོ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་རངས་པར་སྣང་བ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞེ་ན། ཉི་མ་དང་ནི་ཉེ་བ་ལས། །རང་གི་གྲིབ་མས་བསྒྲིབས་པར་སྣང༌། །གང་གི་ཚེ་ཟླ་བའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཉི་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་དང་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དེའི་ཚེ་ཉི་མའི་འོད་དེ་གཞལ་མེད་ཁང་ལ་འབབ་སྟེ། དེས་ན་དེའི་ཕ་རོལ་གྱི་ངོས་སུ་གྲིབ་མ་འབབ་པས་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་རངས་
― DTG147_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྣང་ངོ་ལོ། །ཡང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་དང་སྐར་མ་དག་གི་ལྷ་རྣམས་ལྷའི་རིས་གང་དུ་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུའོ། །ཅི་དེ་དག་གི་གནས་འདི་ཙམ་ཁོ་ནའམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་པོའི་བང་རིམ་དག་ཀྱང་ངོ༌། །འདི་ལ་བང་རིམ་ནི་དུ་ཞིག། ཐག་སྲིད་ཅེ་ན། འདི་ལ་བང་རིམ་བཞི་ཡོད་དེ། བར་གྱི་ཐག་ནི་སྟོང་ཕྲག་བཅུ། །དཔག་ཚད་ཁྲིའི་ལྷག་ན་གཅིག་ཡོད་དེ། །བཞི་པོའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་གྲངས་བཞིན་དུ་སྟེ། སྟོང་ཕྲག་དག་ནི་བཅུ་དྲུག་དང༌། །བརྒྱད་དང་བཞི་དང་གཉིས་འཕགས་སོ། །དང་པོ་ནི་རི་རབ་ལས་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་འཕགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་བརྒྱད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་བཞིའོ། །བཞི་པ་ནི་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ལག་ན་གཞོང་ཐོགས་དང༌། །ཕྲེང་ཐོགས་དང་ནི་རྟག་མྱོས་དང༌། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་གནས། །འདི་དག་ལ་གྲངས་བཞིན་དུ་གཞོང་ཐོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གནས་ཏེ། རི་ནི་བདུན་པོ་དག་ལ་ཡང༌། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་ལ་སོགས་པར་ཡང་དེ་དག་གི་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་དག་གོ །ལྷུན་པོའི་རྩེ་ན་སུམ་ཅུ་གསུམ། །ཡང་ལྷུན་པོའི་རྩེ་མོ་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། དེ་ཡི་ངོས་ལ་བརྒྱད་ཁྲིའོ། །ངོས་རེ་རེ་ལ་བརྒྱད་ཁྲི་བརྒྱད་ཁྲིའོ། །ཕྱོགས་མཚམས་བརྩེགས་པ་བཞི་ལ་ནི། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་གནས། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོའི་མཚམས་ནི་གྲྭ་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ལས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་ཚད་ཙམ་གྱིས་བརྩེགས་པ་བཞི་ལ་གྱེན་དུ་འཕགས་ཏེ། དེ་དག་ལ་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་སོ། །རི་རབ་དེའི་སྟེང་གི་དབུས་ན། གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་པ། ངོས་ལ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། །དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་གསེར་གྱི། །རང་བཞིན་བཞི་བཀྲ་མཉེན་པ་ཡོད། །ངོས་རེ་རེ་ཞིང་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ངོ༌། །དེ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་དེ། །ངོས་ལ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབུས་ན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟངས་དོས་དང་ངོས་ཀྱི་སྲིད་དུ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་
― DTG147_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །རེ་ཞིག་འདི་ནི་གྲོང་གི་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །རྩུབ་འགྱུར་འདྲེས་ཚལ་དགའ་བས་བརྒྱན། །ངོས་བཞིའི་ཚལ་བཞི་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་གི་ནི་ཕྱོགས་བཞི་ན། །ཉི་ཤུས་བཅད་ནས་གཞི་བཟང༌། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་བཞིའི་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་བཅད་པ་ན་ས་གཞི་བཟང་པོའོ། །གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོས་ཉིད་དུ། བྱང་ཤར་མཚམས་ན་ཡོངས་འདུ་སྟེ། །ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་ཆོས་བཟང་ངོ༌། །ཤིང་ས་བརྟོལ་ཡོངས་འདུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དགའ་བ་མཆོག་གི་གནས་གཅིག་ཡོད་དོ། །གང་དུ་ལྷ་རྣམས་འཁོད་ནས་བྱ་བ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ལྷའི་འདུན་ས་ཆོས་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །རེ་ཞིག་དེ་ནི་ས་དང་འབྲེལ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་ཀྱི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེང་ལྷ་རྣམས་གཞལ་མེད་ཁང༌།། གང་དག་གི་སྣོད་མངོན་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །འདོད་པ་སྤྱོད་པ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པོ་ཁོ་ན་འདོད་པ་དག་ལ་སྤྱོད་ཀྱི་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། གཉིས་གཉིས་འཁྱུད་དང་ལག་བཅངས་དང༌། །དགོད་དང་ལྟ་བས་འཁྲིག་པ་ཡིན། །ས་དང་འབྲེལ་བར་གནས་པ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ནི་མི་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱིས་འཁྲིག་གོ །དེ་དག་ལ་ཡང་རླུང་བཏང་བས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་འབྲལ་ལོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་འཁྱུད་པ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་བཞིན་དུའོ། །ལྷའམ་ལྷ་མོ་གང་གི་པང་དུ་ལྷ་གཞོན་ནུའམ་ལྷའི་བུ་མོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་བུ་ཡང་ཡིན་ལ། ངུ་མོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བོང་ཚོད་ཇི་ཙམ་དུ་སྐྱེ་ཞེ་ན། བྱིས་པ་ལོ་ལྔ་ལོན་པ་ནས། ལོ་བཅུ་ལོན་པ་ལྟ་བུའི་བར་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ། ལྷའི་རིས་དེ་དག་ཏུ་གྲངས་བཞིན་དུའོ། །གཟུགས་ཅན་རྣམས། ཀུན་རྫོགས་གོས་དང་བཅས་པ་ཉིད། །དེ་ལ། འདོད་པའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་པོ་ནི། །འདོད་པའི་ལྷ་དང་མིར་བཅས་རྣམས། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་པའི་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་ནི་མི་དང་ལྷའི་རིས་བཞི་རྣམས་སོ། །འདོད་པ་རང་གིས་སྤྲུལ་པ་ནི་
― DTG147_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕྲུལ་དགའ་བ་དག་གོ །འདོད་པ་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་གསུམ་པོ་ནི། །བསམ་གཏན་གསུམ་ལས་ས་དགུ་ཡིན། །ལྷ་དེ་དག་ནི་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བའི་བདེ་བ་དང༌། དགའ་བ་མེད་པའི་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་དག་གོ །ལྷའི་རིས་འདི་དག་གི་གནས་ནི། །གནས་ནས་གནས་འོག་ཇི་སྲིད་པར། །དེ་ནས་དེའི་གོང་དེ་སྲིད། །འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནས་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་གནས་སོ། །ཇི་སྲིད་དེ་དག་གི་བར་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ནས་སྟེང་དུ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་འོག་ཏུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཇི་སྲིད་པར་གོང་མ་འཐབ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་ཡང་དེ་སྲིད་དོ་ཞེས་རྒྱས་པར་དྲང་བར་བྱའོ། །ཡང་ཅི་གནས་འོག་མར་སྐྱེས་པ་རྣམས་གོད་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་དུ་དོང་ནས་མཐོང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གཞན་རྟེན་མ་གཏོགས་པར། །དེ་དག་གོང་མ་མཐོང་བ་མེད། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སམ། གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའམ། །དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་ཁྲིད་པར་གྱུར་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་འཐབ་བྲལ་བའི་ནང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཡང་འཐབ་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་བཞིའི་ཚད་ནི་རི་རབ་གྱི་རྩེ་མོ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་མོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གོང་མ་ཉིས་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་གླིང་བཞི་པ་ཙམ་མོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དག་གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་ནི་སྟོང་ཆུང་ངུའི་དང༌། སྟོང་གཉིས་པ་དང༌། སྟོང་གསུམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཙམ་མོ། །ཡང་སྟོང་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། གླིང་བཞི་པ་དང་ཉི་ཟླ་དང༌། །རི་རབ་དང་ནི་འདོད་ལྷ་དང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ལ་ནི། །སྟོང་ནི་སྤྱི་ཕུད་ཡིན་པར་འདོད། །འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་སྟོང་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྟོང་ལ་ནི་
― DTG147_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོང་གཉིས་པ། །བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་མོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་དུ་འཇིག་ཅིང་འབྱུང་བ་ཡིན། མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་དེ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡོང་སྣོད་བཞིན་དུ་ཚད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་བརྗོད་དེ། འཛམ་བུའི་གླིང་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད། །ཁྲུ་བཞི་པ་དང་ཕྱེད་དང་བཞི། །ཤར་དང་བ་ལང་སྤྱོད་དང་ནི། །བྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཉིས་འགྱུར་སྐྱེད། །དེ་དག་ཀྱང་ཁྲུ་བརྒྱད་དང༌། བཅུ་དྲུག་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པ་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུའོ། །འདོད་དང་ལྡན་པ་ལྷ་ཡི་ལུས། །བཞི་ཚ་ནས་ནི་རྒྱང་གྲག་དག །ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་བསྐྱེད། །རྒྱང་གྲག་བཞི་ཆ་གཅིག་ནི་དང་པོའི་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱི་བར་རོ། །གཟུགས་ཅན་དང་པོ་དཔག་ཚད་ཕྱེད། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལུས་ནི་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ཙམ་མོ། །དེ་ཡི་གོང་མ་ཕྱེད་ཕྱེད་བསྐྱེད། །གནས་གསུམ་དག་ནས་འོད་ཆུང་རྣམས་ཀྱི་ནི་དཔག་ཚད་གཉིས་ཀྱི་བར་རོ། །འོད་ཆུང་རྣམས་ཀྱི་ལྟག་ཡན་ཆད། །ལུས་ནི་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་བསྐྱེད། །སྤྲིན་མེད་དཔག་ཚད་གསུམ་དོར་རོ། །དགེ་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །སྤྲིན་མེད་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉིས་འགྱུར་དུ་བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ནས་དཔག་ཚད་གསུམ་ཕྲི་ན་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱང་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་རོ། །ལུས་དག་གི་བཤད་ནས་ཚེའི་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་ཚེ་སྟོང་སྟེ། །གཉིས་ན་ཕྱེད་ཕྱེད་སྤངས་པའོ། །བ་ལང་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །འདི་ན་མ་ངེས་ཐ་མར་ནི། །ལོ་བཅུ་དང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །བསྐལ་པ་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་ལ་སོགས་པར་བགྲང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །མི་རྣམས་ཀྱི་བཤད་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ། །འདོད་པ་དག་གི་ལྷ་རྣམས་ལས། །འོག་མ་དག་གི་ཉིན་ཞག་གཅིག །དེས་ན་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །གོང་མ་
― DTG147_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཀ་ཉིས་འགྱུར་རོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཉིན་ཞག་ཀྱང་ཉིས་འགྱུར་ཡིན་ལ་ཚེ་ཡང་ཉིས་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཟུགས་ཅན་ཉིན་མཚན་མེད་ཚེ་ནི། །རང་ལུས་གཞལ་བའི་སྐལ་བ་ཡིས། །གང་དག་གི་ལུས་དཔག་ཚད་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་གི་ཚེ་ཡང་བསྐལ་བ་དེ་སྙེད་དོ། །གཟུགས་མེད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་ནི། །ཉི་ཤུ་ལྷག་པས་ལྷག་པ་ཡིན། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དང་པོ་བསྐལ་པ་ཉི་ཁྲི་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ན་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་རོ། །ཡང་འདིར་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གང་སྟེ། འོད་ཆུང་ནས་བཟུང་བསྐལ་ཆེན་ཏེ། །དེ་ཡི་འོག་མ་ཕྱེད་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བཞི་བཅུ་ལ་བསྐལ་པར་བྱས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བདེ་འགྲོའི་ཚེ་ཚད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ངན་འགྲོའི་བརྗོད་པ། ཡང་སོས་ལ་སོགས་དྲུག་རིམ་བཞིན། །འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་ཉིན་ཞག་མཉམ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རིས་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་ཚེ་ཇི་ཙམ་བཤད་པ་དེ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གི་ཉིན་ཞག་དང་མཉམ་པའོ། །དེས་ན་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ།། འདོད་པའི་ལྷ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །རང་གི་ཉིན་ཞག་གི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཡང་སོས་ཀྱི་ནས་ཚ་བའི་ཚེ་ལོ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །རབ་ཏུ་ཚ་ཕྱེད། རབ་ཏུ་ཚ་བ་ན་ནི་ཚེའི་ཚད་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཕྱེད་དོ། །མནར་མེད་ནི། བར་གྱི་བསྐལ་པའོ། །དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ངེས་པ་མེད་དེ། དུད་འགྲོ་རྣམས། མཆོག་རིང་བསྐལ་པའོ། །ཡི་དགས་རྣམས། ཟླ་བ་ཉིན་ཞག་གིས་ལྔ་བརྒྱའོ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ཟླ་བ་ནི་ཡི་དགས་ཀྱི་ཉིན་ཞག་གཅིག་སྟེ། དེས་ན་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །ཡང་གྲང་བའི་དམྱལ་བ་ལ། ཏིལ་སྤྱད་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཞིང༌། །ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་ཉི་ཤུར་བསྒྱུར། །དེ་དག་གི་ཚེའི་ཚད་ནི་དཔེ་ཙམ་གྱིས་གསུངས་ཏེ། མ་ག་དྷཱའི་ཏིལ་གྱིས་སྦྱང་བ་ཁལ་བརྒྱད་ཅུ་པ་ནས་ལོ་བརྒྱ་འདས་ཞིང་ཏིལ་རེ་རེ་བོར་ན། དེ་ཟད་པ་དང་མཉམ་པ་ནི་ཆུ་བུར་
― DTG147_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་ཚེའོ། །དེའི་འོག་མ་གཞན་དག་གི་ནི་ཉི་ཤུར་བསྒྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཚེ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་བར་མ་དོར་འཆི་བ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེ་ན། ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་དེ། སྒྲ་མི་སྙན་མ་གཏོགས་པར་འཆི། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་ཁོ་ནའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚེ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔག་ཚད་དང་ལོ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱིས་ལུས་དང་ཚེ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ནས། ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མིང་ཡིན་པས་དེ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་དོན་དུ་དང་པོའི་རིམ་བ་བརྩམ་མོ། །གཟུགས་མིན་དུས་མཐའ་རྡུལ་ཡིག་དག །སྐད་ཅིག །གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྔུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་ནོ། །མིང་གི་ནི་ཡི་གེའོ། །དུས་ཀྱི་ནི་སྐད་ཅིག་གོ །དེ་ལ་ཕྲ་རབ་རྡུལ་དང་ནི། །རྡུལ་ཕྲན་དང་ནི་དེ་བཞིན་དུ། །ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག་དང་གླང༌། །ཉི་ཟེར་རྡུལ་དང་སྲོ་མ་དང༌། །དེ་ལས་བྱུང་དང་དེ་བཞིན་དུ། །སོར་ཚིགས་ཞེས་བྱ་གོང་བདུན་བསྒྱུར། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ལ་སོགས་བདུན་འགྱུར་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདུན་ལ་རྡུལ་ཕྲན་ནས། ནས་བདུན་ལ་སོར་ཚིགས་ཀྱི་བར་རོ། །ངོས་སུ་བྱས་ནས་ནི། སོར་ནི་ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཁྲུ། །ཁྲུ་བཞི་ལ་ནི་གཞུ་གང་ངོ༌། །འདོམ་གང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐི་ཆག་གོ །དེ་དག་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་ལ་ནི། །རྒྱང་གྲགས་དེ་ལ་དགོན་པར་འདོད། །དེ་བརྒྱད་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་སོ། །དཔག་ཚད་ཀྱི་ཚད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ལོའི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དེ་དག་ཀྱང༌། །དྲུག་ཅུ་ལ་ནི་ཐང་ཅིག་གོ །ཡུད་ཙམ་ཉིན་ཞག་ཟླ་གསུམ་ནི། །གོང་ནས་གོང་དུ་སུམ་ཅུར་བསྒྱུར། །ཞག་མི་ཐུབ་པ་དང་བཅས་པའི། །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོག་གཅིག །ལོ་ལ་ཞག་གི་ཤོལ་དྲུག་འདོར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགུན་དང་དབྱར་དང་དཔྱིད་རྣམས་ཀྱི། །ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་གཉིས་འདས་ནས། །ཟླ་བ་ཕྱེད་ནི་ལུས་པ་ན། །མཁས་པས་ཞག་མི་ཐུབ་པ་དོར། །ལོའི་ཚད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྐལ་པ་རྣམ་པ་མང་བཤད་པ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་པའི་
― DTG147_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐལ་པ་དང༌། འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་དང༌། བར་གྱི་བསྐལ་བ་དང༌། བསྐལ་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དམྱལ་བ་ཡི། །སྲིད་པ་མེད་ནས་སྣོད་ཟད་པའོ། །དམྱལ་བ་དག་ན་སེམས་ཅན་མི་སྲིད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། །སྣོད་ཟད་པའི་བར་འདི་ནི་འཇིག་པའི་བསྐལ་པའོ། །འཆགས་པ་དང་པོའི་རླུང་ནས་ནི། །དམྱལ་བ་སྲིད་པའི་བར་དུའོ། །དང་པོ་ནི་རླུང་ནས་བཟུང་སྟེ་དམྱལ་བ་དག་ན་སེམས་ཅན་སྲིད་པའི་བར་གྱི་དུས་འདི་ནི་འཆགས་པའི་བསྐལ་པའོ། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ནས། །ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་དུའོ། །འཇིག་རྟེན་འཆགས་པ་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བཅུ་དགུ་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་འགྲིབ་པ་ནས་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་དུ་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ནི་དང་པོའི་བསྐལ་པ་བར་མའོ། །དེ་ནས་ཡར་སྐྱེ་མར་འབྲི་བའི། །བསྐལ་པ་གཞན་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། །ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་དེ་དག་ལས་ཡར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ན་རིམ་གྱིས་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་མར་འབྲི་བའི་ཚེ་ལོ་བཅུ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དང། ཡར་སྐྱེ་བ་ནི་གཅིག་ཡིན་ཏེ། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་ནི་ཉི་ཤུ་པའོ། །ཡང་ཡར་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཇི་ཙམ་དུ་ཡར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཚེ་ནི་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར། །དེ་ལས་ཡར་ནི་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་འདི། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་གནས། །དེ་ལྟར་བར་གྱི་བསྐལ་པའི་ཚུལ་འདིས་འཇིག་རྟེན་འདི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་ཆགས་ནས་གནས་སོ། །དུས་དེ་སྲིད་ཁོ་ནར། འཆགས་པ་དང་ནི་འཇིག་པ་དང༌། །ཞིག་ནས་འདུག་པ་དག་མཉམ་མོ། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཁོ་ནར་འཆགས་སོ། །ཉི་ཤུར་འཇིག་གོ །ཉི་ཤུར་ཞིག་ནས་འདུག་གོ །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཕྲག་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བརྒྱད་ཅུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་བརྒྱད་ཅུ་ལ་བསྐལ་ཆེན། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་བསྐལ་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། བསྐལ་པ་ཆེན་པོར་བཤད་
― DTG147_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཡིན་པ། དེ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་འཐོབ་ཀྱང་ཅི་སངས་རྒྱས་ཡར་སྐྱེ་བའི་ཚེ་འབྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་མར་འབྲི་བའི་ཚེ་འབྱུང་ཞེ་ན། མར་ནི་འགྲིབ་པ་ཡི། བརྒྱ་ཡ་བར་ལ་དེ་དག་འབྱུང༌། །ཡར་སྐྱེ་བའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་བས་མར་འགྲིབ་པའི་ཚེ་ཡང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པས་སོ། །ཡང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དུས་གང་དུ་འབྱུང་ཞེ་ན། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་གཉིས་ཀ་ལ། །ཡང་ཡར་སྐྱེ་བ་དང་མར་འགྲིབ་པ་ནའོ། །དེ་ལ་ཡང༌། བསེ་རུ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡི་རྒྱུས། །རང་སངས་རྒྱས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚོགས་ཤིང་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང༌། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་ཕྱི་མ་ནི་བསྐལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་དག་ལ་སྤྱད་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའོ། །ཡང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྣམས་ནམ་འབྱུང་ཞེ་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལས་མི་འཕྱི། །མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། འོག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་རྒྱལ་སྲིད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་འཁོར་ལོ་ཅན། །དེ་དག་གླིང་གཅིག་གླིང་གཉིས་དང༌། །གསུམ་དང་བཞི་ལ་མས་རིམ་བཞིན། །གང་ལ་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གླིང་གཅིག་ལ་དབང་བྱེད་པ་ནས་གང་ལ་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བྱེད་པའི་བར་རོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དེ་དག་ནི་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། ལྷན་ཅིག་གཉིས་མིན་སངས་རྒྱས་བཞིན། །དེ་ལ་འགའ་ཞིག་ན་རེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་མི་འབྱུང་སྟེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འབྱུང་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །ཡང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དག་ས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཕས་བསུ་རང་འགྲོ་གཡུལ་བཤམས་དང༌། །མཚོན་བརྩམས་པས་རྒྱལ། གང་ལ་གསེར་གྱི་
― DTG147_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་རྣམས་རང་རེས་པས་བསུ་བར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་དངུལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་འགྲོ་སྟེ་ཕྱིས་འདུད་དོ། །གང་ལ་ཟངས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེར་སོང་ནས་གཡུལ་ཤམ་པར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་སོང་ནས་ཕན་ཚུན་མཚོན་བརྩམས་པས་སོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །གནོད་པ་མེད། མཚོན་ཆས་རྒྱལ་ཡང་གསོད་དུ་མི་འཇུག་གོ །རྒྱལ་པོ་གཞན་དག་ལས་འདི་དག་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་དག་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་ཡང༌། ཐུབ་མཚན་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང༌། །གསལ་ལ་རྫོགས་པས་འཕགས་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཀུན་དུ་རྫོགས་པ་དག་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་བསྐལ་པ་དང་པོའི་མི་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ཏམ། འོན་ཀྱང༌། སྔར་བྱུང་སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་བཞིན། །དེ་ནས་རིམ་གྱིས་རོ་ལ་ཆགས། །ལེ་ལོས་གསོག་འཇོག་བྱས་ནས་ནི། །འཛིན་བཅས་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་དཔོན་བསྟབས། །བསྐལ་པ་དང་པོའི་མི་རྣམས་ནི་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། དགའ་བའི་ཟས་ཅན་དང༌། རང་གི་འོད་ཅན། བདག་གི་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱུང་བ་དེ་དག་སའི་རོ་དང་ཞག་ལ་སོགས་པའི་རོ་ལ་བརྐམ་པར་གྱུར་པས་དེ་ཡང་ནུབ་ནས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བརྐུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ན་དེ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་བསྟབས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རྩོམ་པ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ལས་ཀྱི་ལམ་ལྷག་པས། །ཚེ་ཐུང་ལོ་ནི་བཅུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེ་ལྟར་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་འཕེལ་བ་དང༌། མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཁད་ཀྱིས་ཐུང་ངུར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་ལོ་བཅུ་པར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་མཚོན་དང་ནད་དང་ནི། །མུ་གེ་དག་གིས་ཚར་ཕྱིན་ཏོ། །བར་གྱི་བསྐལ་པ་ནི་མཚོན་དང་ནད་དང་མུ་གེ་གསུམ་གྱིས་ཚར་ཕྱིན་ཏོ། །ཡང་མཚོན་གྱི་གནོད་
― DTG147_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། ནད་དང་མུ་གེ་དག་དུས་ཇི་སྲིད་གཅིག་འབྱུང་ཞེ་ན། །ཞག་རྣམས་དང་ནི་ཟླ་བ་དང༌། །ལོ་བདུན་དག་ཏུ་གོ་རིམས་བཞིན། །མཚོན་ཆའི་བསྐལ་པ་བརྡེག་པ་ནི་ཞག་བདུན་འབྱུང་ངོ༌། །ནད་ནི་ཟླ་བ་བདུན་དང་ཞག་བདུན་འབྱུང་ངོ༌། །མུ་གེ་ནི་ལོ་བདུན་དང་ཟླ་བ་བདུན་དང་ཞག་བདུན་དུའོ། །ཡང་འཇིག་པ་དག་ནི་དུ་ཞེ་ན། མེ་དང་ཆུ་དང་རླུང་དག་གིས། །འཇིག་པ་དག་ནི་ཡང་གསུམ་ཡིན། །འདིའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསམ་གཏན་གཅིག་ཏུ་འདུ་བས་ན་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་བདུན་དུ་ནི་མེས་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །བར་གྱི་ཆུས་ནི་ཆུས་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། རླུང་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པས་ནི་རླུང་གིས་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་ཡིན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྣོད་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ཡང་མ་ལུས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་འཇིག་པ་གང་གི་རྩེ་མོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་གཉིས་སོགས་གསུམ་པོ་ནི། །དེ་དག་གི་རྩེ་གོ་རིམས་བཞིན། །མེས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ། མན་ཆད་སྲེག་པར་བྱེད་དོ། །ཆུས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། མན་ཆད་སྲུལ་བར་བྱེད་དོ། །རླུང་གིས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། མན་ཆད་འཐོར་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དག་མེ་དང་ཆུ་དང་རླུང་དག་གིས་འཇིག་ཅེ་ན། དེ་ཡི་སྐྱོན་དང་ཆོས་མཐུན་ཕྱིར། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཡིད་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེ་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ན་ནི་དགའ་བ་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ལྡན་པས་ལུས་མཉེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་དབུགས་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རླུང་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བསམ་གཏན་གང་ན་ནང་གི་སྐྱོན་ཇི་ལྟ་བར་སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་དེ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཁོ་ནའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ན་མེད་མི་གཡོའི་ཕྱིར། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་ནང་གི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་
― DTG147_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་འདིར་ཕྱིའི་སྐྱོན་ཡང་མི་འཇུག་གོ །འོ་ན་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སྣོད་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་རྟག་དེ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང༌། །སེམས་ཅན་བཅས་ཏེ་འབྱུང་འཇིག་ཕྱིར། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་ནི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་འམ་འཆི་འཕོ་བའང་རུང་སྟེ། དེ་ནི་གཞལ་མེད་ཁང་དང་བཅས་ཏེ་ཡིན་པས་དེ་ལ་རྟག་པ་མེད་དོ། །ཡང་འཇིག་པ་དེ་དག་གོ་རིམས་གང་གིས་འབྱུང་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་བར་ཆད་མེད་པར་ནི། །མེ་ཡིས་བདུན་ནོ། །མེས་འཇིག་པ་བདུན་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་ཆུ་ཡིས་གཅིག །མེས་འཇིག་པ་བདུན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཆུ་ཡིས་གཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཆུ་བདུན་ཐལ་ནས་ཀྱང༌། །མེ་ཡིས་བདུན་ནོ། །རིམ་པ་དེས་ན་ཆུས་འཇིག་པ་བདུན་ཐལ་ནས་ཡང་མེས་འཇིག་པ་བདུན་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ནི། མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། །དེ་ནས་རླུང་གིས་འཇིག་པ་གཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་འཇིག་པ་ནི་དེ་དག་གི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་གསུམ་པའོ།། །།ཡང་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སུས་བྱས་ཤེ་ན། སུས་ཀྱང་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་བྱས་པ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི། ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །ལས་ལས་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། །དེ་ནི་སེམས་པ་དང་དེས་བྱས། །སེམས་པ་དང་བསམས་པའི་ལས་སོ་ཞེས་གསུངས་ལ། བསམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་པས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཡང༌། སེམས་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། །དེས་བསྐྱེད་ལུས་དང་ངག་གི་ལས། །སེམས་པས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ། །བསམས་པའི་ལས་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་རྣམ་རིག་རྣམ་རིག་མིན། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ། ལུས་རྣམ་རིག་བྱེད་དབྱིབས་སུ་
― DTG147_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད། །སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་ལུས་དེ་ལྟར་གནས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གི་སྟེ། དེ་བརྗོད་པ། འགྲོ་མིན་གང་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ནི། །སྐད་ཅིག་པ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་ལས་ཕན་ཆད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདུས་བྱས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལ་མ་ཡིན་ན་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་མཐོང་སྟེ་གལ་ཏེ་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན། བློ་རང་སྒྲ་དང་མེ་ལྕེ་དག་འཇིག་པ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡང་མཐོང་བས་འདི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེ་དང་འབྲེལ་པས་འཇིག་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལན་ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འགའ་མི་འབྱུང༌། །གཞན་ཡང༌། རྒྱུ་ཡང་འཇིག་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །མེ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ལས་ཚོས་བྱེད་ལས་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་དེ་དང་འདྲ་བར་ཚོས་པ་དང༌། ཆེས་ཚོས་པ་དང༌། ཆེས་ཆེར་ཚོས་པ་བྱུང་ན་དེ་དག་འཇིག་པས་རྒྱུ་དེ་དག་གི་འཇིག་པ་པོར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་ན་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དབྱིབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ན་རེ་དབྱིབས་ནི་རྫས་སུ་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི། གཉིས་གཟུང་འགྱུར། མིག་གིས་མཐོང་ན་ཡང་རིང་པོའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། ལུས་ཀྱིས་རེག་ནའང་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མེད་དོ། །གང་ཡང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེ་རྡུལ་ལ་མེད། རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མང་པོ་གནས་པ་ཁོ་ན་ལ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པར་ཟད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་
― DTG147_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་རེ། དབྱིབས་ཀྱང་རྫས་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ངག་རྣམ་རིག་བྱེད་ནི་ངག་སྒྲ། །ངག་གི་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ན་རེ། དེ་ཡང་རྫས་སུ་མེད་དེ། ཁས་བླངས་ནས་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། རྣམ་གསུམ་དྲི་མེད་གཟུགས་གསུངས་དང༌། །འཕེལ་དང་མ་བྱས་ལམ་སོགས་ཕྱིར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་ཏེ། བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡང་མེད་ལ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་གང་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་འམ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པ་ནི་བསྟན་དུ་ཡང་མེད་ལ། ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མེད་ལ། ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཕེལ་བར་ཡང་གསུངས་ཏེ། རྫས་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པ་ནི་ཡིད་གཞན་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱང་མངོན་པར་འཕེལ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མེད་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་བྱས་ལ་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་ཀྱང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་མེད་ན་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པར་མི་འགྱུར་ལ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་འོག་ཏུ་གང་གིས་ན་ཡིད་གཞན་དང་ལྡན་པ་འདི་ཡང་དགེ་སློང་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ཅི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་
― DTG147_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་ནས་འབྱུང་ངམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་རྟོགས་རྣམ་རིག་མིན་སྐད་ཅིག །ཕྱིན་ཆད་འདས་པའི་འབྱུང་ལས་སྐྱེས། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་འདས་པའི་འབྱུང་བ་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྐྱེའོ། །དེ་དག་ནི་འདིའི་བཞིའི་དོན་དུ་འགྱུར་ལ། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོ་ས་ལ་འདྲིལ་བ་ལག་པས་འཕུལ་བ་དང༌། སའི་ཕྱོགས་བཞིན་ནོ། །ཡང་གང་ན་ཡོད་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གང་ན་ཡོད་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཟག་བཅས་ལུས་དང་ངག་གི་ལས། །རང་གི་འབྱུང་བ་དག་རྒྱུར་བྱས། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་གྱི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དེའི་ས་པའི་འབྱུང་བ་དག་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་མེད་གང་དུ་སྐྱེས་པའི་ཡིན། །ས་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་རྒྱུར་བྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ལས་དེ་ལས་ཀྱང༌། རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་མ་ཟིན་དང༌། །རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་སེམས་ཅན་སྟོན། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་མཐུན་ཟིན་པའི་འབྱུང་ལས་སྐྱེས། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་འཛིན་སྐྱེས་འབྱུང་མ་ཟིན་དང༌། །རྒྱས་བྱུང་ཐ་དད་མིན་ལས་སྐྱེས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་དག་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྐྱེའོ། །ཐ་དད་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་བ་སྐྱེ། དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་ཚིག་འཆལ་པ་སྤོང་བའི་བར་དུ་སྐྱེའོ། །ཡང་ལས་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པ་ལྔར་བཤད་པ་དེ་ལ། རྣམ་རིག་མིན་ལུང་བསྟན་མིན་མེད། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ནི་རྣམ་གསུམ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། སེམས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །མི་དགེ་ནི་འདོད་
― DTG147_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ན་ནི་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ལ། གཟུགས་ནའང་རྣམ་རིག་མིན། འང་གི་སྒྲས་ནི་འདོད་པ་ན་ཡང་ཡོད་དོ། །གཟུགས་མེད་པ་དག་ན་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ། །རྣམ་རིག་དཔྱོད་དང་བཅས་དག་ན། །འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཁོ་ན་ན་ཡོད་ཀྱི་དེ་མན་ཆད་ན་མེད་དོ། །འདོད་པ་ན་ཡང་བསྒྲིབས་པ་མེད། ཅིའི་ཕྱིར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་བསྒྲིབས་པ་མེད་ཅེ་ན། གང་ཕྱིར་ཀུན་སློང་མེད། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ན་མེད་དེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བས་སྐྱེད་ཀྱི། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ན་མེད་དོ། །ཡང་ཅི་ཀུན་ནས་སློང་བའི་དབང་ཁོ་ན་ལས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དོན་དམ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང། ཀུན་ནས་སློང་བས་སོ། །དེ་ལས་རེ་ཞིག་ཐར་པ་དམ་པའི་དོན་དུ་དགེ །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མཆོག་ཏུ་བདེ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དགེ་བ་སྟེ། ནད་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྩ་བ། ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་དག་སྟེ། གཞན་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཕྲོད་པའི་སྨན་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་དང་ལྡན་མཚུངས་ལྡན་གྱིས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དགེ་བ་དག་ཡིན་ཏེ། སྨན་དང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་བཞིན་ནོ། །བྱ་བ་ལ་སོགས་ཀུན་སློང་བས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་དེ་
― DTG147_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཁོ་ནས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སེམས་ཀྱིས་མ་ཟིན་པ་དག་ཀུན་ནས་སློང་བས་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། སྨན་དང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་འོ་མ་བཞིན་ནོ། །དགེ་བ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་ལས། བཟློག་པ་མི་དགེ །འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་མི་བདེ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་བསླང་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ལས་ཏེ། ནད་དང་མི་འཕྲོད་པའི་སྨན་ལ་སོགས་པ་དཔེར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་འཁོར་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའམ། དགེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་ཀྱི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཅན་ནི་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཚོལ་བ་ན་ནི་དེ་ལ། དོན་དམ་པར་ལུང་མ་བསྟན་པ་བརྟག་པ་དག །འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་མེད་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བཤད་པ། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལོག་པར་ལྟ་བ་དེ་ལས་ནི་ལོག་པ་རྟོག་པ་དང་ལོག་པའི་ངག་དང་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤེ་ན། འདི་ནི་འགལ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར། ཀུན་སློང་རྣམ་གཉིས་རྒྱུ་དང་ནི། །དེ་ཡི་དུས་ཀྱི་སློང་ཞེས་བྱ། །ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་ཀུན་སློང་དང༌། དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སློང་བ་སྟེ། དེའི་དུས་ཁོ་ན་ན་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ལས་དང་པོ་རབ་འཇུག་བྱེད། །གཉིས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཡིན། །རྒྱུའི་
― DTG147_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་བྱ་བའི་དུས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང༌། མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་རྣམ་ཤེས་ནི། །རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་ཡིན། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སེམས་ནི་དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་དཔྱོད་པ་དང་རྟོག་པ་དག་གི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མདོ་ལས་རྒྱུའི་ཀུན་ནས་སློང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་མི་འགལ་ལོ། །ཡིད་ནི། བསྒོམ་པས་སྤང་བྱ་གཉིས་ཀ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ལྔ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཡིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་འམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ངེས་པ་མེད་དེ། རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་དགེ་སོགས་ལས། །རྗེས་འཇུག་བྱེད་ཀྱང་རྣམ་གསུམ་འགྱུར། །རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དགེ་བ་ལས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཐུབ་པའི་འདྲ་བའམ་དེ་དགེ་བ། །རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དགེ་བ་ལས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་འདྲ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་གཉིས་ཀ་ཡིན། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞར་ལ་འོངས་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྔར་བཤད་པ་དེ་ནི། རྣམ་རིག་མིན་
― DTG147_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་གསུམ་ཞེས་བྱ། །སྡོམ་དང་སྡོམ་པ་མིན་དང་གཞན། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུན་སྡོམ་ཞིང་འགོག་པས་ན་སྡོམ་པའོ། །དེ་ལ། སྡོམ་པ་སོ་སོར་ཐར་ཅེས་བྱ། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་བསམ་གཏན་སྐྱེས། །དེ་ལ། སོ་སོར་ཐར་ཅེས་བྱ་རྣམ་བརྒྱད། །དགེ་སློང་དང། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་སློབ་མ་དང༌། དགེ་ཚུལ་དང༌། དགེ་ཚུལ་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། བསྙེན་གནས་པའི་སྡོམ་པ་སྟེ། སྡོམ་པ་འདི་ནི་མིང་དུ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །རྫས་སུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དང༌། དགེ་ཚུལ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པའོ། ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མཚན་ལས་མིང་ནི་འཕོ་བའི་ཕྱིར། །མཚན་གྱུར་ན་དགེ་སློང་ནི་དགེ་སློང་མ་ཞེས་བྱ་ལ། དགེ་སློང་མ་ཡང་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བསྙེན་ནི་དགེ་བསྙེན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མཚན་གྱུར་པ་ལ་སྔོན་གྱི་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་སྔོན་མེད་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པ་འདི་སྐྱེ་བ་ན་ཡང༌། ཐ་དད། སྐྱེས་ཏེ་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དོ། །དགེ་བསྙེན་གྱིས་དགེ་ཚུལ་དང་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བླངས་པས་སྔར་གྱི་རྣམས་ལས་སྡོམ་པ་གཞན་བསྣན་པས་ལྷག་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ངོ༌། །དེ་དག་འགལ་བ་མེད། སྡོམ་པ་ཕྱི་མ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སྔོན་ཐོབ་པ་གཏོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དགེ་སློང་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་དགེ་བསྙེན་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བསྙེན་ཡིན་པ་ནས། དགེ་སློང་གི་བར་དུ་ཡིན་ཞེ་ན། སྤང་བྱ་ལྔ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ནི། །ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་མནོས་པ་ལས། །དགེ་བསྙེན་དང་ནི་བསྙེན་གནས་དང༌། །དགེ་ཚུལ་ཆེད་དང་དགེ་སློང་ཉིད། །སྤང་བར་བྱ་བ་ལྔ་པོ་ལས་སླར་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། བརྒྱད་པོ་ལས་བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པ་དང༌། གསེར་དངུལ་འཛིན་པ་ལས་སླར་ལྡོག་པ་བརྒྱད་པོ་ལ་བསྣན་ནས་བཅུ་པོ་ལས་དགེ་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་གར་དང༌། གླུ་དང༌། རོལ་མོ་དང༌།
― DTG147_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲི་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ན་ནི་བཅུར་འགྱུར་རོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་སླར་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་དེ་དགེ་སློང་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཉིད་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ནི་ལེགས་སྤྱད་དང༌། །ལས་དང་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་མི་མཉམ་པ་ལས་ལོག་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །མཁས་པས་བསྔགས་པས་ན་ལེགས་སྤྱད་དོ། །བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་བྱེ་བྲག་མེད་པར་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནོ། །ཡང༌། དང་པོའི་རྣམ་རིག་རྣམ་རིག་མིན། །སོ་སོར་ཐར་དང་བྱ་བའི་ལམ། །སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་པོ་དག་ནི་སོ་སོར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་སྡིག་པ་ལས་སོ་སོར་ཐར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་གཞིའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། སོ་སོར་ཐར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་ཡིན་གྱི་ལས་ཀྱི་ལམ་དངོས་གཞི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྡོམ་པ་འདི་རྣམས་ལས་གང་ཞིག་གང་དང་ལྡན་ཞེ་ན། སོ་སོར་ཐར་དང་ལྡན་པ་བརྒྱད། །དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་སྐྱེས་དང་དེ་ལྡན་པ། །བསམ་གཏན་ལས་སམ་བསམ་གཏན་གྱིས་བསྐྱེད་པས་ན་བསམ་གཏན་སྐྱེས་ཏེ། གང་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་པར་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འདིར་ནི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱང་བསམ་གཏན་དུ་བརྗོད་ནས་བསྟན་ཏོ། །ཟག་མེད་འཕགས་པའི་སེམས་ཅན་དང༌། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་དང་ལྡན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྔར་བཤད་པ་དེ་ལས། ཐ་མ་གཉིས་ནི་སེམས་རྗེས་འབྲང༌། །བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། བར་ཆད་མེད་ལམ་སྐྱེས་དེ་གཉིས། །མི་ལྕོགས་མེད་ལ་སྤོང་ཞེས་བྱ། །དེ་དག་ཁོ་ན་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་དག་ཏུ་སྤོང་བའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་
― DTG147_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཀྱིས་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། །ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་དབང་པོ་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ། ཡིད་དང་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། ཤེས་བཞིན་དང་ནི་དྲན་དག་གཉིས། །ཡིད་དང་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དབང་པོའི་སྡོམ་པ་ཡང་ངོ༌། །ཡང་གང་ཞིག་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། དུས་ཇི་སྲིད་དུ་ལྡན་ཞེ་ན། སོ་སོར་ཐར་གནས་ཇི་སྲིད་དུ། །མ་བཏང་བར་རྟག་ད་ལྟར་གྱི། །རྣམ་རིག་མི་ལྡན། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་གང་དེ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མི་གཏོང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ད་ལྟར་གྱི་དང་ལྡན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་འདས་པ་དང༌། མ་བཏང་བ་ཞེས་སྤྱར་བར་བྱའོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ། སྡོམ་མིན་གནས་པའང་དེ་དང་འདྲ། །དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་ད་ལྟར་བ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཕྱིན་ཆད་འདས་པ་ཡང་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་སྡོམ་དང་ལྡན་པ་ནི། །རྟག་ཏུ་འདས་དང་མ་འོངས་དང༌། །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་ལ་ཡང་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་གཏང་བའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་འདས་པ་འཐོབ་བོ། །འཕགས་ནི་དང་པོ་འདས་དང་མིན། །འཕགས་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་མ་འོངས་པའི་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ལ། འདས་པ་དང་མི་ལྡན་ཏེ། ལམ་དེ་སྔོན་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་གཞག་འཕགས་ལམ་གནས་དེ་གཉིས། །ད་ལྟར་དང་ལྡན། བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཇི་སྲིད་མ་ལངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ནོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་པ་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བར་གནས་ལ་
― DTG147_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་ན་དང་པོ་བར་གྱི་དང༌། གང་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་ད་ལྟར་བ་དང་ལྡན་ནོ། །སྐད་ཅིག་དང་པོ་ནས། ཕྱིན་ཆད་དུས་ནི་གཉིས་དང་པོ། འདས་དང་ད་ལྟར་བ་དང་ཡང་ངོ༌། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པར་གནས་པ་དག་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྡོམ་མིན་གནས་པ་དགེ་བ་དང༌། སྡོམ་ལ་གནས་པ་མི་དགེ་བའི། །རྣམ་རིག་མི་ལྡན་ཇི་སྲིད་དུ། །རིག་དང་ཉོན་མོངས་ཤུགས་ལྡན་པར། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་པ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ན་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ལ། སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་གང་གིས་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ན་དེ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྐབས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་རིག་བྱེད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །བྱེད་པ་དག་ལ་ད་ལྟར་ལྡན། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བར་མ་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ད་ལྟར་གྱི་དང་ལྡན་ནོ། །མ་བཏང་བར་དུ་སྐད་ཅིག་མ། །ཕྱིན་ཆད་འདས་ལྡན་མ་འོངས་མེད། །མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་སུ་དང་ཡང་མི་ལྡན་ནོ། །བསྒྲིབས་པ་དང་ནི་མ་བསྒྲིབས་པ། །འདས་པ་དག་དང་ལྡན་པ་འང་མེད། །ཆོས་ཉམ་ཆུང་བའི་ཐོབ་པ་ཡང་ཉམ་ཆུང་བ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པའི་རྣམ་གྲངས་སྔར་བཤད་ནས། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་དེ། །སྡོམ་པ་མིན་དང་ཉེས་སྤྱད་དང༌། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་དེའི་ལམ། །སྡོམ་པ་མིན་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྡོམ་པའི་ལས་བཟློག་སྟེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་ལྡན་པ་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མུ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་
― DTG147_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་མ་དོར་གནས་སེམས་ཞན་པས། །བྱེད་ན་རྣམ་རིག་ཉིད་དང་ལྡན། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་མུ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་རིག་བཏང་དང་མ་སྐྱེས་པའི། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམ་རིག་མིན། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག་ཚེ་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་ད་དུང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་བྱུང་བའམ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་རྣམ་པར་ཉམས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མུ་གཉིས་པའོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་གོ་སླའོ། །ཡང་སྡོམ་པ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་བསམ་གཏན་གྱི། །ས་ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ། གང་གི་ཚེ་བསམ་གཏན་གྱིས་སེམས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དངོས་གཞི་བའམ། ཉེར་བསྡོགས་པ་འཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཡང་འཐོབ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་མེད་ནི་འཕགས་དེས། དེ་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐོབ་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་བོ། །སོ་སོར་ཐར་ཅེས་པ། གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་བྱེད་སོགས་ཀྱིས། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་ལ་འདི་ཡང་གཞན་ལས་ཏེ་དེ་ཡང་དགེ་འདུན་ནམ་གང་ཟག་ལས་འཐོབ་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རང་བྱུང་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་རྣམས་བསྡུའོ། །དེ་ལ་ཡང༌། ཇི་སྲིད་འཚོ་དང་ཉིན་ཞག་ཏུ། །སྡོམ་པ་ཡང་དག་བླང་བར་བྱ། །བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཉིན་ཞག་ཏུའོ། །གཞན་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུའོ། །ཉིན་ཞག་པ་ཡི་སྡོམ་མིན་མེད། །དེ་དེ་ལྟར་ནོད་མེད་ཅེས་གྲག །ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་སྡིག་པའི་ཁས་བླངས་པ་ལས་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་མི་སྐྱེ་ལ། ཉིན་ཞག་པ་ནི་མེད་དོ། །བསྙེན་གནས་ཉིན་ཞག་ཏུ་མནོད་ན་ཇི་ལྟར་དུ་མནོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། དམའ་བར་འདུག་སྨྲས་བཟླས་པ་ཡིས། །མི་བརྒྱན་ནམ་ནི་ནང་པར་དུ། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་ཚང་བར་ནི། །ནང་པར་གཞན་ལས་མནོད་པར་བྱ། །དམའ་བར་འདུག་སྨྲས་བཟླས་པ་ནི། །བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བའི་དོན་དུའོ། །
― DTG147_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབོགས་པ་པོའི་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་བཟླས་པར་བྱའི་སྔ་མའམ། མཉམ་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་གཞན་ལས་མནོས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་བརྒྱན་པ་ནི་རྒྱན་ནར་མ་མ་གཏོགས་སོ། །ནང་པར་མནོད་པར་བྱ་སྟེ། ཉིན་ཞག་པའི་སྡོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཆོས་བརྒྱད་ལ་རྟག་ཏུ་བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྔོན་ཡང་དག་པར་བླངས་པར་བྱས་པ་དེ་ནི་ཟན་ཟོས་ཀྱང་མནོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ལས་མནོད་པར་བྱ་སྟེ། རྐྱེན་ཡོད་ཀྱང་མི་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་མནོས་པས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནོད་ཅེ་ན། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡན་ལག་བག་ཡོད་པའི། །ཡན་ལག་བརྟུལ་ཞུགས་ཡན་ལག་སྟེ། །བཞི་གཅིག་དེ་བཞིན་གསུམ་རིམ་བཞིན། །ཡང་བག་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་དང། །བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་འདི་དག་མནོས་པས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་དྲན་ཉམས་དྲེགས་པར་འགྱུར། །མྱོས་པས་འགྱུར་བ་འཐུངས་པས་ནི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དྲན་པ་ཉམས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁྲི་སྟན་མཐོན་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ན་དྲེགས་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་སུ་ཟ་ཞིང་ཟས་ནར་མའི་དུས་སུ་ཟབ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་དྲན་པ་དང་སྐྱོ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་ན་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ཅི་བསྙེན་གནས་འདི་དག་དགེ་བསྙེན་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་དམ་གཞན་ལའང་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སྐྱབས་སུ་མ་སོང་བ་ལ་མེད། །དགེ་བསྙེན་མ་ཡིན་པ་ཡང་གང་ཞིག་ཉིན་ཞག་དེ་ལ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་སྟེ། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནོད་པ་དེ་ལ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། མདོ་ལས། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཙམ་གྱིས་དགེ་བསྙེན་དུ་བཤད་པ། ཅིས་པས་སུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ནས་དགེ་བསྙེན་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ཁ་ཆེ་པ་རྣམས་ན་རེ་སྡོམ་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་གང་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ། འདི་
― DTG147_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར། དགེ་བསྙེན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ། །དེ་ཁོ་ན་ལས། སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ། དགེ་བསྙེན་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཁོ་ནས་འདིའི་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྡོམ་པ་ཐོབ་ཀྱང་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསྟན་པ་དགེ་སློང་བཞིན། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དང་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ཟིན་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་དང་འདི་བསྡམ་མོ་ཞེས་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ལྟར་དགེ་བསྙེན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་སྡོམ་པ་མེད་པའི་དགེ་བསྙེན་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་བསྡམས་པ་ཡིན་ན། སྣ་གཅིག་སྤྱོད་སོགས་ཇི་ལྟ་བུ། །གལ་ཏེ་དགེ་བསྙེན་ཐམས་ཅད་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྣ་གཅིག་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕལ་ཆེར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྤྱོད་པའི་དགེ་བསྙེན་ཞེས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་སྲུང་བ་ལས་གསུངས་ཞེས་གྲགས། །གང་ཞིག་བསླབ་པའི་གཞི་གང་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་སྤྱོད་པ་ཞེས་གསུངས་པར་ཟད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པར་ནི་འདྲའོ། །སྡོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་ཡིད་ཇི་བཞིན། ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ཅི་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་བྱེད་པའི་ཆོས། །མི་སློབ་པ་དང་གཉིས་ཀ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་བྱེད་པའི་ཆོས་མི་སློབ་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་དགེ་འདུན་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་འཐོབ་པས་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་དུ་འགྱུར་
― DTG147_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །གང་ཞིག་ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ནའང་མཚན་ཉིད་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་སྐྱོབ་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གཏན་དུ་ངེས་པར་ཐར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྡོམ་པ་གཞན་དག་ལ་ནི་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བའི་གཞི་རྣམ་པར་གཞག་ལ། དགེ་བསྙེན་ལ་ནི་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་བསླབ་པའི་གཞིར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ལོག་གཡེམ་ཤིན་ཏུ་སྨད་ཕྱིར་དང༌། །སླ་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཐོབ་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་ཏུ་སྨད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་པ་དག་གིས་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལས་སྡོམ་པ་སླའི་འཕགས་པས་ཀྱང་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་བོ། །དེ་བས་ན་བསླབ་པའི་གཞི་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གང་དག་དགེ་བསྙེན་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་ཆུང་མ་ལེན་པར་བྱེད་ན། ཅི་དེ་དག་གིས་དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། སྡོམ་པ་ཐོབ་པའམ། འོན་ཏེ་མིན་ཞེ་ན། ཉི་ཚེ་བའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་འཐོབ་བོ། །ཇི་ལྟར་སྡོམ་པ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྡོམ་པ་ཇི་ལྟར་ཁས་བླངས་བཞིན། །འཐོབ་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གི་སྡོམ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་ངོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་དེ་བཞིན་འཐོབ་བོ། །དེ་ལ་འདོད་ལོག་མེད་པས་སྡོམ་པ་ཉམས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་ཁོ་ན་བསླབ་པའི་གཞིར་གཞག་ལ་ཕྲ་མ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བརྫུན་སྨྲ་ཤིན་ཏུ་སྨད་ཕྱིར་དང༌། །སླ་ཕྱིར་མི་བྱེད་འཐོབ་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་འདས་གྱུར་ན། །བརྫུན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསླབ་
― DTG147_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐམས་ཅད་འདས་ན་དྲི་བར་བྱ་བ་ལ་བདག་གིས་དེ་ལྟ་བུ་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཇི་ལྟར་འདས་པར་བྱས་ཀྱང་བདག་ཉིད་འཆགས་པར་འགྱུར་སྙམ་ནས་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལས་ལྡོག་པར་བཤད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལས་མྱོས་པར་འགྱུར་བ་འཐུངས་པ་ལས་གཞན་འདིའི་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམ་པར་མ་བཞག་ཅེ་ན། བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ། །མྱོས་འགྱུར་ཉིད་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་བསྲུང་ཕྱིར་རོ། །མྱོས་པར་འགྱུར་བ་འཐུངས་ན་ཡན་ལག་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་མི་བསྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྡོམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གང་ལས་གཅིག་འཐོབ། དེ་ལས་ལྷག་མ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པ་མ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང༌། འདོད་གཏོགས་ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀ་དང༌། །དེ་ལྟར་དག་ལས་འཐོབ་པར་འགྱུར། །འདོད་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་དངོས་དང་མཇུག་ལས་སོ། །གཉིས་ཀ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་དང༌། རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རྟེན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དུས་ད་ལྟར་གྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ཁོ་ན་ལས་འཐོབ་ཀྱི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ལས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དུ་མི་བགྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་ཟག་མེད་སྡོམ་པ་ནི། །དངོས་དང་དུས་ནི་ཐམས་ཅད་ལས། །བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་དངོས་ཁ་ན་ལས་འཐོབ་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་མཇུག་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ན་བཅས་པའི་ཁོ་ནམ་ཐོ་བ་ལས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འཐོབ་བོ།། ཡང་ཅི་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་དང༌། རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཐོབ་བམ། འོན་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་ངེས་པར། སྡོམ་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་འཐོབ་ལ། ཡན་ལག་རྒྱུ་ལ་
― DTG147_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱེ་བ་ཡོད། །དེ་ལ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་འཐོབ་བོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་གཞི་ལས་སོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ནི་སྡོམ་པའི་ཡན་ལག་ལས་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ལ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་ཆགས་པ་དང། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་རྒྱུ་ཡིན་ནའོ། །ལ་ལ་ལས་ནི་གཅིག་གིས་ཏེ། །སེམས་ཆུང་དུ་དང་འབྲིད་དང་ཆེན་པོ་དག་རྒྱུར་འདོད་པ་ཡིན་ནའོ། །སྡོམ་པ་མིན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཡན་ལག་ཀུན་ལས་རྒྱུས་མིན་ནོ། །མ་ཚང་བའི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཅན་ནི་མེད་དོ། །རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཆུང་དུ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ལས་འཐོབ་པ་བཤད་ནས་ཇི་ལྟར་འཐོབ་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྡོམ་པ་མིན་པ་བྱ་བའམ། །ཁས་ལེན་པ་ལས་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གསོད་པར་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་ལས་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་འཐོབ་བོ། །གཞན་གྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ལས་དེ་ཁས་ལེན་པ་ལས་སོ། །ལྷག་མའི་རྣམ་རིག་མིན་ཞིང་དང༌། །ལེན་དུ་གུས་པར་བྱེད་པས་འཐོབ། །གང་ཀུན་དགའ་ར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཞིང་ཡང་ཡོད་དོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་མ་འཚལ་གྱི་བར་དུ་ཟས་མི་བཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་དམ་བཅས་པའམ། དགེ་བའམ་མི་དགེ་བ་གང་ལས་འདིའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གུས་པས་ལས་བྱེད་པ་ལས་སོ། །ཐོབ་པ་བཤད་ནས་གཏོང་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བསླབ་པ་ཕུལ་དང་ཤི་འཕོས་དང༌། །མཚན་གཉིས་དག་ནི་འབྱུང་བ་དང༌། །རྩ་བ་ཆད་དང་མཚན་འདས་ལས། །སོ་སོར་ཐར་པའི་འདུལ་བ་གཏོང༌། །བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཀྱི་མི་བརྡ་ཕྲད་པའི་དྲུང་དུ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་སླར་ཕུལ་པ་དང༌། རིས་མཐུན་བཏང་བ་དང༌། མཚན་གཉིས་ཅིག་ཅར་བྱུང་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་ཆད་པ་ལས་སོ། །བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་མཚན་མོ་
― DTG147_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ལྟུང་བར་འགྱུར་ལས་སྨྲ། །གཞན་དག་ན་རེ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་བཞི་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་དགེ་སློང་དང་དགེ་སྦྱོང་གི་སྡོམ་པ་གཏོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་དམ་ཆོས་ནུབ་པ་ལས། །འདི་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་ན་བསླབ་པའི་མཚམས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ལས་ཀྱི་མཐའ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཆེ་རྣམས་ནི་བྱུང་བ་ལ། །བུ་ལོན་ནོར་བཞིན་གཉིས་སུ་འདོད། །ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་ན་རེ་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ལ་ཡང་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་གཏོང་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གཅིག་ཉམས་པས་སྡོམ་པ་ཟད་པར་གཏོང་བ་ནི་མ་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ལ་ནོར་ཡང་བདོག་ལ་བུ་ལོན་ཡང་ཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྟུང་བ་དེ་བཤགས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཡང་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་དག་ཇི་ལྟར་གཏོང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ནི། །ས་འཕོས་ཉམས་པ་དག་གིས་གཏོང༌། །བསམ་གཏན་དུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་ནི་གོང་མའམ་འོག་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ་ས་འཕོས་པ་ལས་སམ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཟུགས་མེད་གཏོགས་འཕགས་པ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་སྦྱངས་ཉམས་པ་ལས། །དགེ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལས་ལམ་སྔ་མ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་སྦྱངས་པ་ལས་དབང་པོ་རྟུལ་པོའི་ལམ་མོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ལམ་གོང་མའོ། །རེ་ཞིག་སྡོམ་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་གཏོང་ངོ༌། །སྡོམ་མིན་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང༌། །ཤི་དང་མཚན་གཉིས་བྱུང་བ་དང༌། །སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་ལས་ནི་གལ་ཏེ་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སམ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་ནའོ། །ལུས་བོར་བའི་ཕྱིར་ཤི་བ་དང༌། རྟེན་ཉམས་པའི་ཕྱིར་མཚན་གཉིས་བྱུང་བ་ལས་སོ། །བར་མ་ཤུགས་བླངས་བྱ་བ་དང༌། །དོན་ཚེ་རྩ་བ་ཆད་པ་ལས། །
― DTG147_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་དང་བ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་གང་གིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འཕངས་པ་དེ་ཆད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་གཏོང་ན་བླངས་པ་གཏོང་བ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་བླངས་པ་མི་བྱེད་ན་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལས་སོ།། མཆོད་རྟེན་དང༌། ཀུན་དགའ་ར་བ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྟན་དང༌། གོས་དང༌། རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་དོན་ཆད་པ་ལས་སོ། །ཚེ་ཆད་པ་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་རྩོམ་པ་ན་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་བར་མའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་གཏོགས་དགེ་བ་གཟུགས་མིན་ནི། །རྩ་ཆད་གོང་དུ་སྐྱེས་པ་ལས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་ཆད་པའམ། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཟུགས་མིན་ནོ། །གཉིས་པོ་སྐྱེས་པས་རྣམ་ཉམས་འགྱུར། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་གང་གི་སྤོང་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེས་འདི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྡོམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། ཟ་མ་མ་ནིང་སྒྲ་མི་སྙན། །མཚན་གཉིས་མ་གཏོགས་མི་རྣམས་ལ། །སྡོམ་མིན་སྡོམ་པའང་དེ་བཞིན་ལ། །ལྷ་ལའང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡིག་པ་བྱ་བའི་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །ངན་སོང་རྣམས་ལ་ཡང་གང་དང་ལྡན་པ་དང༌། གང་མེད་པས་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཤས་ཆེན་པོ་མེད་དོ། །ཟ་མ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ལུས་དེ་ལྟ་བུ་གང་ལ་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་མི་སྐྱེ་ལ། སྡོམ་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡང༌། མི་རྣམས་ལ་གསུམ་མོ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །འདོད་དང་གཟུགས་སྐྱེས་ལྷ་རྣམས་ལ། །བསམ་གཏན་སྐྱེས་ཡོད། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་
― DTG147_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་དོ། །ཟག་མེད་ནི། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་འདུ་ཤེས་མེད། །སེམས་ཅན་མ་གཏོགས་གཟུགས་མེད་ན་འང༌། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་དོ། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་སོ། །གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྡན་པ་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་ཡོད་དོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ལས་རྣམ་པར་བཤད་པ་བརྩམ་མོ། །ལས་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་སྟེ། དེ་ལ། ལས་བདེ་མི་བདེ་དང་གཞན་ནི། །བདེ་བའི་ལས་ནི་དགེ་བ་སྟེ། །འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ནི་མི་དགེ་བ་སྟེ་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསོད་ནམས་བསོད་ནམས་མིན་མི་གཡོ། །བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར་ལ་སོགས་གསུམ། །དེ་ལ། བསོད་ནམས་འདོད་ཁམས་དགེ་བའི་ལས། །མིག་ཡོ་གོང་མ་ལས་སྐྱེས་པའི། །དགེ་བའི་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལས་དགེ་བ་ནི་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ས་ནི་དེ་དག་ཏུ། །ལས་རྣམ་སྨིན་ཕྱིར་མི་གཡོའི་ཕྱིར། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་གཡོ་སྟེ། །འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་ལས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ལ། ལྷའི་རིས་གཞན་གྱི་ཡང་ལྷའི་རིས་གཞན་ལའོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་ནི་མི་དགེ་བའོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ཉིད་དུ་གྲགས་སོ། །བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལམ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བར་དགེ་བ་དང༌། བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར། ས་འདི་ནི་ཚོར་བའི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་གསུམ་མོ། །དེ་ཡན་ཆད། སྡུག་མིན་བདེ་མིན་མྱོང་འགྱུར་བ། །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ནི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་འདིའི་མི་དགེ །འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ནའི་མི་དགེ་བའི་ལས་ནི་སྡུག་
― DTG147_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བའོ། །འོག་ནའང་བར་མ་ཡོད་དོ་ཞེས། །ཁ་ཅིག་ཟེར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་རྣམ་སྨིན་ལས། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའམ། ལས་གང་གིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྔ་ཕྱི་མེད་གསུམ་སྨིན་འདོད་ཕྱིར། །འདོད་པའི་ཁམས་ལས་གཞན་ན་ནི་ལས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དག་ཅིག་ཅར་དུ་ལྡན་པ་མེད་དེ། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་གཟུགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བ་ནི་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་འོག་ན་བར་མ་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ལས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས་ལྡན་དང༌། །དམིགས་པ་དང་ནི་རྣམ་སྨིན་དང༌། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་གྱུར་པ་ལས། །མྱོང་འགྱུར་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཚོང་བ་རྣམས་སོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་རེག་པ་སྟེ། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཡུལ་རྣམས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ནས་གཟུགས་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་མྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ལས་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། གང་གི་ཚེ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་ངེས་དང་མ་ངེས་པ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ། །མྱོང་འགྱུར་ཕྱིར་ན་ངེས་རྣམ་གསུམ། །དེ་ནི་མ་ངེས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ལས་རྣམ་ལྔ་ཞེས་ཟེར། །མྱོང་པར་འགྱུར་བ་མ་ངེས་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་
― DTG147_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །གཞན་དག་མུ་ནི་བཞི་ཞེས་ཟེར། །གནས་སྐབས་ངེས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་ངེས་པའི་ལས་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ངེས་ལ་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལས་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས། །གསུམ་གྱིས་རིས་ནི་འཕེན་པར་བྱེད། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་རིས་མཐུན་པ་འཕེན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་གང་ངམ་འགྲོ་བ་གང་ན་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་དུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཐམས་ཅད་ན་ནི་འཕེན་པ་བཞི། །ཐམས་ཅད་དུ་ལས་བཞི་འཕེན་ཏེ། །དགེ་བའམ་མི་དགེ་བ་ཅི་རིགས་པར་རོ། །སྤྱིར་བསྟན་པ་འདིའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དམྱལ་བ་ན་ནི་དགེ་བའི་གསུམ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་དེ། དེ་ན་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བརྟན་པའི། །བྱིས་པ་དེར་སྐྱེས་མྱོང་མི་བྱེད། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ན། དེ་ནི་ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེར་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ནི་མི་བྱེད་དོ། །འཕགས་པ་གཞན་དུའང་མྱོང་མི་བྱེད། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དེ་ནི་དེར་ལན་གྲངས་གཞན་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ། །འདོད་རྩེའི་མི་བརྟན་པ་ཡང་མིན། །འདོད་པའི་ཁམས་སམ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འཕགས་པ་ནི་དེར་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལ་ཡང་འཆི་བ་མེད་དོ། །ཅི་སྲིད་པ་བར་མ་ལ་ཡང་ལས་ཀྱིས་འཕེན་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོད་དེ། སྲིད་པ་བར་མ་འདོད་ཁམས་སུ། །འཕེན་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་གཉིས། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་ཤེ་ན། ནུར་
― DTG147_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུར་པོ་དང༌། མེར་མེར་པོ་དང༌། ནར་ནར་པོ་དང༌། གོར་གོར་པོ་དང༌། རྐང་ལག་འགྱུས་པའི་གནས་སྐབས་ལྔ་དང༌། བྱིས་པ་དང༌། གཞོན་ནུ་དང༌། དར་ལ་བབ་པ་དང༌། དར་ལ་ཡོལ་བ་དང༌། རྒན་པོའི་གནས་སྐབས་ལྔ་དང༌། གནས་སྐབས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། སྲིད་པ་བར་མར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་འཕེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་མཐོང་ཆོས་འབྲས་བུ་ཡིན། །དེ་ནི་རིས་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན། །དེ་ནི་རིས་མཐུན་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་བར་མ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་གནས་སྐབས་བཅུ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་གཅིག་གིས་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་མྱོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ངེས་པའི་ལས་ཅི་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་རབ་དང་དྲག་པོ་དང༌། །ཡོན་ཏན་ཞིང་དང་རྒྱུན་ཆགས་སུ། །བྱས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌། །ཕ་མ་གསོད་གང་དེ་ངེས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོས་བྱས་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་དྲག་པོས་བྱས་པ་དང༌། གང་རྒྱུན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང༌། འབྲས་བུ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་གོ །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་རབ་ཏུ་དང་བ་དྲག་པོ་དང༌། རྒྱུན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བ་དང༌། ཕ་མ་གསོད་པ་ཡང་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བའི་ལས་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། མཐོང་ཆོས་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས། །ཞིང་དང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཞིང་གི་ཁྱད་པར་ལས་འགྱུར་རོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །ཡང༌། ས་དེའི་འདོད་ཆགས་གཏན་བྲལ་ཕྱིར། །ཡང་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའི་ལས་ས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཏན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་སྨིན་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གནས་སྐབས་ངེས་པའི་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མ་ངེས་པའི་ཡང་མ་
― DTG147_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །གང་ངེས་པར་མྱོང་པའི་ཞིང་དེ་ཁོ་ན་ཅི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡིན་ཏེ། དེ་དང་གང་ཟག་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དག་འགོག་བྱམས་ཉོན་མོངས་མེད། །མཐོང་དང་དགྲ་བཅོམ་འབྲས་ལངས་པ། །དེ་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་པ་ཡིས། །འབྲས་བུ་འཕྲལ་དུ་མོང་བར་འགྱུར། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མཆོག་ཏུ་ཞི་བ་འཐོབ་པོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལས་ལངས་པའི་རྒྱུ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་ལས་ལངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལས་ལངས་པའི་རྒྱུད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ལུས་པ་སྤངས་བའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སར་པ་ཡིན་པས་དྲི་མ་མེད་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ལངས་པའི་རྒྱུད་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་པར་བྱ་བ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་གཙོ་བོ་ནི་ཚོར་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡི། །དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནི། །སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཁོ་ནར་འདོད། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ལས་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དག་ན་ཡོད་དེ། དགེ་བའི་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡི། །སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་གཡེང་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་གང་ལ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ལྔ་དག་ལས་མ་ཡིན་ཏེ། གཡེངས་པའི་སེམས་ནི་ཡིད་སེམས་ལ། །དེ་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས། །གང་ཞིག་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་པོའི་སེམས་གཡེང་པར་བྱེད་པའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་
― DTG147_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྲག་གནོད་མ་ཉམས་མྱ་ངན་གྱིས། །མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་སམ། ཁམས་མི་མཉམ་པས་སམ། ཉེ་དུ་ཤི་བ་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་གྱིས་སེམས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་གཡེང་བར་འགྱུར་བ་སེམས་གཡེངས་པ་ཡང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་གོ །ཇི་ལྟར་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སེམས་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་འཁྲུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་སྐྱེས་པས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གཡེངས་པ་དེ་ཡང༌། སྒྲ་མི་སྙན་མིན་འདོད་ལྡན་རྣམས། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་མིན་པ་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་ཡང་ལྷ་སྨྱོན་པ་ཡོད་ན་མི་དང་ངན་སོང་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཡང་གསུམ་སྟེ། ཡོན་པོ་དང༌། སྐྱོན་དང༌། སྙིགས་མ་དག་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ། ཡོན་སྐྱོན་སྙིགས་མར་གསུངས་པ་ནི། །གཡོ་དང་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་སྐྱེས། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ལས་གཡོ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་པོར་བཤད་དེ། གྱ་གྱུའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་སྐྱོན་དུ་བཤད་དེ། སྡང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྙིགས་མར་བཤད་དེ། ཆགས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཁྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀར་གནག་ལ་སོགས་བྱེ་བྲག་གིས། །ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ། མི་དགེ་གཟུགས་དང་འདོད་གཏོགས་པའི། །དགེ་བ་ཉིད་ནི་རིམ་བཞིན་དུ། །གནག་དང་དཀར་དང་གཉིས་ཀའི་ལས། །དེ་ཟད་བྱེད་པ་ཟག་མེད་ཡིན། །མི་དགེ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་གནག་པ་ཡིན་ལ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་སུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་དཀར་བ་ཡིན་ལ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ནི། །མི་དགེ་བ་
― DTG147_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་དཀར་གནག་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་དཀར་གནག་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ནི་ལས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་གནག་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་པོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དཀར་བའོ། །འཇུག་པ་དང་འགལ་བས་ཁམས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་གསུམ་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། ཆོས་བཟོད་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཡི། །བར་ཆད་མེད་ལམ་བརྒྱད་ཀྱི་གང༌། །སེམས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། །ནག་པོ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་བཞི་དང༌། འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཀྱི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་ནག་པོའི་ལས་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཡིན་ནོ། །དགུ་པའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དཀར་ནག་ཟད་བྱེད་ཡིན། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་པོའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཀར་གནག་གི་ལས་དང༌། ནག་པོ་དཀར་བ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་དགུ་པོ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དཀར་པོ་བསམ་གཏན་ཆགས་བྲལ་བའི། །བར་ཆད་མེད་ལམ་སྐྱེས་ཐ་མས། །བསམ་གཏན་དང་བསམ་གཏན་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཐ་མ་དགུ་པ་དེའི་སེམས་པ་འདི་ནི་དཀར་པོའི་ལས་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ནི་དམྱལ་བ་མྱང་འགྱུར་དང༌། །འདོད་གཞན་མྱོང་འགྱུར་གཉིས་སུ་རིག །དམྱལ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། །དམྱལ་བ་ལས་གཞན་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ནག་པོ་དང་དཀར་གནག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་གནག །དགེ་བ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་གཞན་དཀར་གནག །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དཀར་གནག་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བ་ཡིན་ནོ། །
― DTG147_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོ་ལས་ཐུབ་པའི་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ། མི་སློབ་ལུས་ངག་ལས་ཡིད་ཉིད། །ཐུབ་པའི་གསུམ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན། །མི་སློབ་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་ཐུབ་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཡིན་ནོ། །མི་སློབ་པའི་ཡིད་ཁོ་ན་ཡིད་ཀྱི་ཐུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐུབ་པའི་ཡང་སྤོང་བའི་དོན་གྱིས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཉིད་སྤོང་བ་ལ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཙང་བྱེད་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་ལ། ལེགས་སྤྱད་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ནི། །གཙང་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་གཙང་བྱེད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་གཙང་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་རེ་ཞིག་དང་གཏན་དུ་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་ལ། ལུས་ཀྱི་ལ་སོགས་མི་དགེ་བ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་ལས་མིན་ཡང༌། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་སྤྱད་རྣམ་གསུམ་མོ། །ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཡང༌། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། བརྣབ་སེམས་དང༌། གནོད་སེམས་དང་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །བཟློག་པ་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཡིན། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ། དེ་ལས་ཆེ་ལོང་བསྡུས་ནས་ནི། །དགེ་དང་མི་དགེ་ཅི་རིགས་པར། །ལས་ཀྱི་ལམ་ནི་བཅུར་གསུངས་སོ། །དགེ་བ་རྣམས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དག་ལས་སོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དག་ལས་སོ། །འདིར་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཅི་ཞིག་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཅི་ཞིག་མ་བསྡུས་ཤེ་ན། རེ་ཞིག་མི་དགེ་བ་རྣམས་ལས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སྦྱོར་བ་དང༌། མཇུག་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སེམས་པ་མ་བསྡུས་སོ། །དགེ་
― DTG147_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སྦྱོར་བ་དང༌། མཇུག་དང༌། མྱོས་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་སེམས་པ་མ་བསྡུས་སོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་རྣམས་ལས། མི་དགེ་དྲུག་ནི་རྣམ་རིག་མིན། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམས་པ་ལས་གཞན་དྲུག་པོ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ནའོ། །གཅིག་རྣམས་གཉིས་སོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་དེ་མཐར་ཐུག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་བྱེད་ན། ལས་ཀྱི་ལམ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཀྱང་བདག་ཉིད་བྱེད་པ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །དགེ་བ་བདུན་རྣམ་གཉིས། ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་འཛིན་ལས་སྐྱེས་རྣམ་རིག་མིན། །བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་ནི་སེམས་ཙལ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ།། ཉེར་བསྡོགས་རྣམས་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད། །རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་འགྱུར་བའམ། །མ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དྲག་པོའམ། རབ་ཏུ་དང་བ་ལྷུར་ལེན་པ་ཆེན་པོས་སྦྱོར་བ་རྩོམ་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་མཇུག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་ནི་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ལས་ཀྱི་ལམ་བྱས་ནས་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་ན་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས། སྲོག་གཅོད་པ་ནི་ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་དེ་ནི། སྦྱོར་བ་རྩ་བ་གསུམ་ལས་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེའི་ལས་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཕྱིར་
― DTG147_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རམ། ནོར་གྱི་ཕྱིར་རམ་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་ནའོ། །ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁོན་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསོད་པར་བྱེད་པའོ། །གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུའོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེས་དེ་འཕྲོག་པའམ། གཞན་གྱི་རྙེད་པའམ། བཀུར་སྟིའམ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རམ། བདག་གམ་མཛའ་བོ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་འཕྲོག་པའོ། །ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་པོས་ཆོས་འདོན་པ་པོ་ཚད་མར་བྱས་ནས་སམ། མི་བགྲུངས་པ་ཆད་པས་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བློས་འཕྲོག་པའོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་བ་ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པས་སམ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། པར་སིག་པ་རྣམས་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་བགྲོད་པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་ལོག་པར་ལྟ་བས་རབ་ཏུ་བཅུག་པའོ། །དེ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་ལས་བྱུང་ཕྱིར། །བརྣབ་སེམས་སོགས་རྩ་གསུམ་ལས་སྐྱེས། །ཆགས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བ་ནི་ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དགེ་བ་སྦྱོར་དང་མཇུག་བཅས་རྣམས། །ཆགས་སྡང་གཏི་མུག་མེད་ལས་སྐྱེས། །དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བ་སྤོང་བ་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་སྤོང་བ་ནི་དངོས་ཡིན་ནོ། །མཇུག་སྤོང་བ་ནི་མཇུག་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པ་ལེན་པ་ན་ཡང་སྦྱོར་བ་དང་དངོས་དང་མཇུག་རྣམས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་རྩ་བ་གསུམ་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་
― DTG147_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་བཤད་ནས། གང་གིས་གང་ལ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གསོད་དང་གནོད་སེམས་ཚིག་རྩུབ་པོ། །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་མཐར་ཕྱིན་བྱེད། །ཡོངས་སུ་འདོར་བ་དང་རྩུབ་པའི་སེམས་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་གཡེམས་བརྣབ་སེམས་མ་བྱིན་ལེན། །ཆགས་པ་ཡིས་ནི་རྫོགས་པར་བྱེད། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གཏི་མུག་གིས། །ཆེར་རྨོངས་པར་འགྱུར་བས་དེ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ལྷག་མ་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འདོད། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྲ་མ་དང༌། ཚིག་རྐྱལ་པ་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་བཞིན་དུ་གསུམ་གྱིས་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །གང་ལས་ཀྱི་ལམ་ཆ་བཞིར་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་གསུམ་དང༌། གསུམ་དང༌། གཅིག་དང༌། གསུམ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། གཞི་ནི་སེམས་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །མིང་དང་གཟུགས་དང་མིང་ཡིན་ནོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞི་ནི་སེམས་ཅན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་ཀྱི་གན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞི་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་གཞི་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞི་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གིས་ཕ་རོལ་པོ་འཆི་བར་ངེས་པར་བྱས་ནས་དེ་དང་མགོ་མཉམ་དུའམ་སྔར་ཤི་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་དངོས་ཡོད་དམ། །འོན་ཏེ་མེད་ཅེ་ན། སྔ་དང་མཉམ་དུ་ཤི་བ་ལ། །དངོས་མེད་ལུས་གཞན་སྐྱེས་ཕྱིར་རོ། །ལུས་གང་གིས་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཆད་ལ་ལུས་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་བྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སྦྱོར་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དམག་གིས་གདབ་པ་དང༌། ལིངས་འདེབས་པ་དང༌། མ་འཁྲིགས་པར་གདབ་བ་དག་ཏུ་ཕ་རོལ་པོ་གསད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མང་པོ་ཚོགས་པས་བཏབ་ལ། གཅིག་གཅིག་གིས་སྲོག་གཅོད་ན་དེ་དང་སུ་ཞིག་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དམག་ལ་སོགས་པ་དོན་གཅིག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་བཞིན་ལྡན། །དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་དོན་གྱིས་ན། ཕན་ཚུན་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྲོག་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་ནི་བསམས་བཞིན་དུ་མ་ནོར་བར་ནི་གཞན་བསད་པའོ། །
― DTG147_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་འདི་བསད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གསོད་པར་བྱེད་ལ། གཞན་དང་མ་ནོར་བར་དེ་ཉིད་གསོད་པར་བྱེད་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །མ་བྱིན་ལེན་པ་གཞན་གྱི་ནོར། །མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བདག་གིར་བྱེད། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་བདག་གིར་བྱས་པ་ལ་མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བདག་གིར་བྱེད་ཅིང༌། གང་མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བདག་གིར་བྱ་བར་བསམས་པ་དེ་ལས་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །བགྲོད་མིན་བགྲོད་པར་འདོད་པ་ཡིས། །ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་པ་བཞི། །བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྲོ་བ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའམ། མའམ་བུ་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡན་ལག་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་སྐྱེ་གནས་མ་ཡིན་པར་རོ། །ཡུལ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་སྣང་བའམ་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་སྦྲུམ་མ་འམ་བྱིས་པ་གསོ་བ་དང༌། ངེས་པ་དང་བཅས་པའི་གན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྫུན་ཚིག་འདུ་ཤེས་གཞན་བསྒྱུར་བའི། །ཚིག་དོན་མངོན་པར་གོ་བའོ། །དོན་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་འདུ་ཤེས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ལ། དེས་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའི་ཚིག་དེའི་དོན་ཡང་གོ་ན་ཚིག་དེའི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ཐ་དད་བཅུ་དྲུག་གསུངས་པ་དེ་ནི་མ་མཐོང་བ་ལ་མཐོང་ཞེས་སྨྲ་བ་ནས་མི་ཤེས་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་པའི་བར་ལ་སོགས་པའོ། །མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། མིག་རྣ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང༌། གསུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་གང་དེ། །མཐོང་ཐོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། །རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ་རིམ་བཞིན་བཤད། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ནི་མཐོང་བ་དང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་དེ་ནི་ཐོས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཕྲ་མ་ཕ་རོལ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཚིག །ཕ་རོལ་དབྱེ་ཞིང་མི་མཛའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ནི་ཕྲ་མ་སྟེ། དོན་
― DTG147_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་གོ་བ་དང༌། མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་མི་སྙན་པ། སེམས་ཉན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཅེས་པ་དང་ཡང་སྦྱར་ཏེ། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་མི་སྙན་པ་ཕ་རོལ་པོ་ལ་སྨྲས་ཤིང་དོན་མངོན་པར་གོ་ལ། གང་ལ་སྨྲ་བར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ཀུན་ཀྱལ་པ་ཉིད། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་ཚིག་ཀྱལ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཉོན་མོངས། །གཞན་དག་ན་རེ་ངག་གི་ལས་བརྫུན་གྱི་ཚིག་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚིག་ཀྱལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་གསག་གླུ་དང་ཟློས་གར་བཞིན། །བསྟན་བཅོས་ངན་བཞིན། དཔེར་ན་དགེ་སློང་ལོག་པས་འཚོ་བ་ཁ་གསག་བྱེད་པ་དང༌། ཆགས་པས་ཁ་ཅིག་གླུ་ལེན་པ་དང༌། ཟློས་གར་མཁན་རྣམས་ཟློས་གར་གྱི་ཚེ་གཞན་དག་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཁྱལ་པ་དང༌། དེའི་ལྟ་བར་གྱུར་ནས་བསྟན་བཅོས་ངན་པ་དག་འདོན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལས་གཞན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ངག་གི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཚིག་ཀྱལ་པ་ཡིན་ནོ། །བརྣབ་སེམས་ནི། ལོག་པས་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས། །ཕ་རོལ་པོ་དག་གི་གང་ཡིན་པ་བདག་གི་ཡིན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ནས་གཞན་གྱི་ནོར་དག་ལ་མཐུའམ་འཇབ་བུ་ཡང་རུང་ལོག་པ་མི་རིགས་པས་བདག་གིར་བྱེད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྣབ་སེམས་སོ། །གནོད་སེམས་སེམས་ཅན་ལ་སྡང་བ། །ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །དགེ་དང་མི་དགེ་མེད་ལྟ་བ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡིན། ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ལྟ་བ་དེ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུར་བཤད་པའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ། གསུམ་ལམ་བདུན་ནི་ལས་ཀྱང་ཡིན། །བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པས་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་ནི་ལས་ཀྱང་ཡིན་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཡིན་པ་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་
― DTG147_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། མེད་པར་ལྟ་བས་རྩ་བ་གཅོད། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཞིག་གཅོད་ཅེ་ན། འདོད་གཏོགས་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཅོད་དེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་ནས་འཐོབ་པ་དག་ཁོ་ན་ཀུན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དག་ནི་སྔར་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལ་དམིགས་པའི་ལོག་པར་ལྟ་བས་ཀུན་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པས། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། ཀུན་གྱིས། གཏན་ནས་ཅིག་ཅར་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་ལོག་པར་ལྟ་བ་དགུས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་དགུ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །གང་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀུན་དུ་གཅོད་ཅེ་ན། མིའི་ནང་དུ། ངན་སོང་དག་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་དག་གི་ནང་ན་ཡང་མེད་དེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གླིང་གསུམ་དག་ན་ཡོད་ཀྱི་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ན་མེད་དེ། སྡིག་པའི་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ཀྱིས་གཅོད་དོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། ལྟ་སྤྱད་སྡིག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པ་དང༌། མཁྱུད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་ཆད་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་ལྡན་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ཆད་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ་མི་ལྡན་པ་དེ་སྐྱེས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀུན་དུ་ཆད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དུ་ཆད་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། མཚམས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ལྟ་བས།
― DTG147_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནམ་ཞིག་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པའམ། ཡོད་པར་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་དེའི་ཐོབ་པ་ཀུན་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེ་དག་གི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི། མཚམས་མེད་བྱེད་པའི་འདི་ལ་མིན། །གཞན་གྱི་འདི་ཉིད་ལ་འགྱུར་གྱི་མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པ་ནི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའམ་འཆི་འཕོ་བར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་རོ། །འདི་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞིག་དང་སེམས་པ་ལྷན་ཅིག་ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མི་དགེ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དག་དང༌། །སེམས་པ་ཅིག་ཅར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང༌། །རེ་ཞིག་སེམས་པ་གཅིག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སེམས་པ་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་སྦྱོར་བས་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་ནའོ། །གཉིས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་གནོད་སེམས་སུ་གྱུར་པས་སྲོག་གཅོད་ནའོ། །གསུམ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་གནོད་སེམས་སུ་གྱུར་པས་གཞན་གྱི་སྲོག་ཆགས་གསད་པས་འཕྲོག་ནའོ། །བཞི་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་དབྱེན་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་བརྫུན་གྱི་ཚིག་གམ་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་ན་སྟེ། དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་ངག་གི་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་སྦྱོར་བས་གཞན་གསུམ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་ན་སྟེ། ལྔ་དང་དྲུག་དང་བདུན་དང་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བརྒྱད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་དྲུག་ལ་སྦྱོར་བ་བྱས་ནས། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་ལ་མཉམ་དུ་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་ནའོ། །རེ་ཞིག་མི་དགེ་བ་དང་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་བཅུ་ཡི་བར་དག་དང༌། །གཅིག་དང་བརྒྱད་དང་ལྔ་དང་མིན། །དེ་ལ་གཉིས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་གནས་པ་དང་ངོ༌། །གསུམ་དང་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནའོ། །བཞི་དང་ནི་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ནའོ། །དྲུག་དང་ནི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་གནས་པས་དེ་ཡང་དག་པར་
― DTG147_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་ནའོ། །བདུན་དང་ནི་དགེ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་ལེན་ནའོ། །དགུ་དང་ནི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་གནས་པས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་ནའོ། །བཅུ་དང་ནི་དགེ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་ལེན་ནའོ། །འགྲོ་བ་གང་ན་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་ཅེ་ན། དམྱལ་བ་ན་ནི་ཀྱལ་པ་དང༌། །ཚིག་རྩུབ་གནོད་སེམས་རྣམ་གཉིས་སོ། །སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཀྱལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་བརྒྱད་བཀག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་རྩུབ་པོ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྩུབ་པོས་ཞེ་སྡང་བའི་ཕྱིར་གནོད་སེམས་ཡིན་ནོ། །བརྣབ་སེམས་ལོག་ལྟ་ལྡན་པས་སོ། །ཆགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་མེད་དོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་གཞན་དག་ནི་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་དོ། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་གསུམ་ཡོད་དེ། ཡིད་ཀྱི་གསུམ་ནི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱར་གྱི་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བརྣར་སེམས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། སྡིག་པ་ཅན་གྱི་བསམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བདུན་པ་དངོས་སུ་ཡང༌། །དེ་ན་ཚིག་ཀྱལ་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡོད་དེ། གཞན་དག་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་པ་གཞན་ན་མི་དགེ་བཅུ། །དམྱལ་བ་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དག་ལས་གཞན་པའི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡོད་དོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དགེ་བ་གསུམ་ནི་ཐམས་ཅད་ན། །རྙེད་དང་མངོན་དུ་གྱུར་སྒོ་ནས། །ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་ཀྱི་གསུམ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་དོ། །གཟུགས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་སེམས་ཅན། །རྙེད་པས་བདུན་ཡོད། །གཟུགས་མེད་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དག་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བདུན་ལྡན་པའི་སྒོ་ཁོ་ན་ནས་ཡོད་དོ། །གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་འདས་
― DTG147_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་བྱས་ན། མངོན་དུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། །དམྱལ་བཅས་སྒྲ་མི་སྙན་མ་གཏོགས། །ལྷག་མར་བྱས་པའི་ཁམས་སམ་འགྲོ་བ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དམྱལ་བ་དང་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་དག་མ་གཏོགས་པ་དགེ་བ་བདུན་པོ་དག་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། ཐམས་ཅད་བདག་པོ་རྒྱུ་མཐུན་དང༌། །རྣམ་སྨིན་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་འདོད། །རེ་ཞིག་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའོ། །མི་རྣམས་སུ་སྲོག་གཅོད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཚེ་ཐུང་བའོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕོངས་པའོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པས་ནི་དགྲ་དང་བཅས་པའི་ཆུང་མ་ཅན་དུའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་སྐུར་པ་མང་བའོ། །ཕྲ་མས་ནི་མཛའ་བོ་དབྱེའོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་ཐོས་སོ། །ཚིག་ཀྱལ་པས་ནི་ཚིག་གཟུང་བར་མི་འོས་པའོ། །བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ནི་འདོད་ཆགས་ཆེ་བར་རོ། །གནོད་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཞེ་སྡང་ཆེ་བར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ནི་གཏི་མུག་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲོག་གཅོད་པའི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཟི་མཐུ་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པས་ནི་སེར་བ་དང་ཆར་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པས་ནི་རྡུལ་གྱིས་འཁྲིགས་པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་ནི་དྲིང་བར་རོ། །ཕྲ་མས་ནི་མཐོ་དམན་ཅན་དུའོ། །ཚིག་རྩུབ་པོས་ནི་ཚ་སྒོ་ཅན་དང༌། དགོན་དུང་ཅན་དུའོ། །ཚིག་ཀྱལ་པས་ནི་དུས་ལོག་པ་ཅན་དུའོ། །བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ནི་འབྲས་བུ་ཕྲ་མོར་རོ། །གནོད་སེམས་ཀྱིས་ནི་འབྲས་བུ་ཁ་བར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ནི་འབྲས་བུ་ཆུང་ངུའམ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང༌། སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་དང་བསང་ཕྱིར་དང༌། །གཟི་བྱིན་མེད་ཕྱིར་འབྲས་རྣམ་གསུམ། །སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ནི་གསད་པར་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྲོག་དང་བྲལ་བས་བསད་པ་དང༌། གཟི་བྱིན་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དེ་
― DTG147_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དགེ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལོག་པའི་ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དག་གིས་ལོག་པར་འཚོ་བ་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་གཞན་མེད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་ལ་ཆགས་ལས་སྐྱེས། །ལོག་འཚོ། ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དག་ལས། སྦྱང་དཀའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་བསྟན་ཏོ། །ཆགས་པའི་ཆོས་ནི་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལས་སེམས་བསྲུང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཚོ་བ་སྦྱང་དཀའ་བས་བསྒྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ། ཡོ་བྱད་ལ། ཆགས་བསླང་གང་ཞིག་འཚོ་བས་ཡོ་བྱད་ལ་ཆགས་པས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཁོ་ན་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ནི། མདོ་དང་འགལ་ཕྱིར་མིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མདོ་ལས། གླང་པོ་ཆེ་འཐབ་པ་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལོག་པའི་འཚོ་བར་གཞག་སྟེ། ལོག་པའི་ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྫོགས་སོ། །གོང་དུ་འབྲས་བུ་ལྔ་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ལས་གང་ཞིག་འབྲས་བུ་དུ་ཞིག་གི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དྲིར་བཅས་སྤོང་བའི་ལམ་དག་གི །ལས་ནི་ལྔ་ཡིས་འབྲས་བུར་བཅས། །ལས་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ལྔས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲི་མེད་བཞི་ཡིས། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པ་འབྲས་བུ་བཞིས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་བཅས་གཞན། དགེ་དང་མི་དགེ་གང་ཡིན་པའང༌། །སྤོང་བའི་ལམ་ལས་གཞན་པའི་ལས་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་བཞིས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ལྷག་མ་དང༌། །ལུང་བསྟན་མིན་གང་
― DTG147_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་གྱིས་སོ། །སྤོང་བའི་ལམ་ལས་གཞན་པའི་ལམ་ཟག་པ་མེད་པ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་གསུམ་གྱིས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །དགེ་བའི་དགེ་ལ་སོགས་པ་ནི། །བཞི་དང་གཉིས་དང་དེ་བཞིན་གསུམ། །ལས་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་དགེ་བ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །མི་དགེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པའོ། །མི་དགེའི་དགེ་སོགས་གཉིས་དང་ནི། །གསུམ་དང་བཞི་སྟེ་རིམ་པ་བཞིན། །ལས་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་དགེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དག་གོ །མི་དགེ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བྲལ་བ་མ་གཏོགས་སོ། །ལུང་བསྟན་མིན་གྱི་དགེ་ལ་སོགས། །དེ་དག་གཉིས་དང་གསུམ་དང་གསུམ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་འབྲས་བུ་ཆོས་དགེ་བ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །མི་དགེ་བ་གསུམ་ཏེ། བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་གསུམ་ནི་དེ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ཐམས་ཅད་བཞི་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དུས་གསུམ་པའི་ཆོས་ནི་བཞི་སྟེ། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །བར་མ་ཡི་ནི་མ་འོངས་པ་འང༌། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་མ་འོངས་པ་འང་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དོ། །བར་མ་གཉིས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དག་གོ །མ་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །རང་གི་ས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །གཞན་གྱི་ས་པ་གསུམ་དང་གཉིས། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ས་པའི་ཆོས་
― DTG147_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟག་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དག་གོ །སློབ་པའི་སློབ་ལ་སོགས་པ་གསུམ། །སློབ་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སློབ་པའི་ཆོས་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །མི་སློབ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །སློབ་པའི་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །མི་སློབ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། །སློབ་པ་ཡི་ནི་ཆོས་ལ་སོགས། །གཅིག་དང་གསུམ་དང་གཉིས་ཡིན་ནོ། །མི་སློབ་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སློབ་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །མི་སློབ་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །སློབ་པའི་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དག་གོ །དེ་ལས་གཞན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། །སློབ་སོགས་གཉིས་དང་གཉིས་དང་ལྔ། །སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྤོང་བའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དག་གོ །མི་སློབ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལྔ་ཆར་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་དེ་ལ་སོགས། །གསུམ་དང་བཞི་དང་གཅིག་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་བཞི་སྟེ། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་སོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཅིག་སྟེ། བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་ལས་ཀྱི། །དེ་དག་གཉིས་དང་བཞི་དང་གསུམ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་
― DTG147_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དག་གོ །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་བཞི་སྟེ། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །སྤང་བྱ་མིན་པའི་དེ་དག་གཅིག ། གཉིས་དང་བཞི་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་གཅིག་སྟེ། བདག་པོས་འབྲས་བུའོ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མ་གཏོགས་པའོ། །ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་མིན་བསྐྱེད་པ་ཉོན་མོངས་ཅན། །ཁ་ཅིག་ཆོ་ག་ཉམས་པའང་ཞེའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོ་ག་ཉམས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའོ། །ཅི་ལས་གཅིག་གིས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་འཕེན་ནམ། འོན་ཏེ་དུ་མ་ཡང་འཕེན། དེ་བཞིན་དུ་ལས་དུ་མས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་འཕེན་ནམ། འོན་ཏེ་དུ་མ་ཁོ་ན་ཞིག་འཕེན་ཅེ་ན། འདི་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་གིས་སྐྱེ་བ་གཅིག་འཕེན་ན། །ལས་གཅིག་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་འཕེན་ཏོ། །ལས་གཅིག་གིས་འཕངས་པའི་ལས་ནི། ཡོངས་རྫོགས་བྱེད་པ་དུ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་གྱི་རི་མོ་གཅིག་གིས་གཟུགས་ཀྱིས་བཅད་ནས་མང་པོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་འདྲའོ། །ལས་འབའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་གཞན་ཡང་ངོ༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། སེམས་མེད་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག །འཕེན་བྱེད་མ་ཡིན་འཐོབ་པའང་མིན། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་གིས་ཀྱང་རིས་མཐུན་པ་འཕེན་པར་བྱེད་དེ། ལས་
― DTG147_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། མཚམས་མེད་པ་ཡི་ལས་རྣམས་དང༌། །ཉོན་མོངས་ཤས་ཆེ་ངན་འགྲོ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང༌། །སྒྲ་མི་སྙན་སྒྲིབ་གསུམ་དུ་འདོད། །མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །ངན་སོང་རྣམ་པ་གསུམ་དང་མི་དང་ལྷའི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །ཡང་སྒྲིབ་པ་འདི་དག་པས་གང་ཞིག་འགྲོ་བ་གང་དག་ན་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གཅིག་ཏུ། མཚམས་མེད་གླིང་གསུམ་དག་ན་ཡོད། །སྒྲ་མི་སྙན་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་དག་ན་ཡང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་སྟེ། ཟ་མ་སོགས་ལ་མི་འདོད་དོ། །ཕན་དང་ངོ་ཚ་ཆུང་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་གི་ཕ་མ་ཕན་ཆུང་བ་སྟེ། ལུས་མ་ཚང་བའི་བདག་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕ་མ་ལ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཤས་ཆེན་པོས་ཉེ་བར་མི་གནས་པས་སོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལྷག་མ་འགྲོ་བ་ལྔ་དག་ན། །ཉོན་མོངས་པའི་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ལྷག་མ་དག་གོ །མི་དག་གི་ནང་ན་ནི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དག་གི་ནང་ན་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །མཚམས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་གསུམ་ནི་སྲོག་གཅོད་པའོ། །གཅིག་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ནི་སྲོག་གཅོད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དགེ་འདུན་དབྱེན་ནི་མི་འཕྲོད་པའི། །རང་བཞིན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཆོས། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་ལུང་བསྟན་མིན། །དེ་དང་དགེ་འདུན་ཡང་དག་ལྡན། །དེ་ཡི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བརྫུན།། དེ་དང་འབྱེད་པོ་ཡང་དག་ལྡན། །དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཕྲོད་པ་སྟེ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མཚམས་མེད་པར་འགྱུར། གང་གིས་དེ་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མཚམས་མེད་པ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ།
― DTG147_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དང་ཡང་འབྱེད་པ་པོ་ཡང་དག་པར་ལྡན་ནོ། །བསྐལ་པར་མནར་མེད་པར་སྨིན་འགྱུར། །གཞན་དག་གིས་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པར་ནི་མ་ངེས་སོ། །ཡང་གང་ཞིག་གིས་མཚམས་མེད་པ་མང་པོ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་བར་ཆད་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྨིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་དེ་དག་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ལྷག་པས་གནོད་པ་ལྷག་པར་འགྱུར། །དེ་མཚམས་མེད་པ་མང་པོས་མནར་མེད་པ་དེར་གང་གིས་ན་གཉིས་དང༌། གསུམ་དང༌། བཞི་དང༌། ལྔ་འགྱུར་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལུས་ཆེན་པོ་གཞོན་ཤ་ཅན་གྱི་ལུས་ཐོབ་ཅིང༌། གནོད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ལྟ་སྤྱད་ཚུལ་ལྡན་པས། །འབྱེད་དོ། །དགེ་སློང་གིས་འབྱེད་ཀྱིས་ཁྱིམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་མ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལྟ་བ་སྤྱད་པ་ཁོ་ནས་འབྱེད་ཀྱི་སྲེད་པ་སྤྱད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པས་འབྱེད་དེ། དེའི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉམས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ལས། གཞན་དུའོ། །སྟོན་པ་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་ཉིད་དུ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ།། སུ་དག་གཅིག་འབྱེད་ཅེ་ན། བྱིས་པ་རྣམས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང༌། སྟོན་དང་ལམ་གཞན་ལ་བཟོད་པ། །བྱེ་བའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གཞན་པའི་སྟོན་པ་དང༌། དེས་བསྟན་པའི་ལམ་ལས་གཞན་པའི་ལམ་ལ་བཟོད་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་དགེ་འདུན་བྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱེ་ནས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནུབ་གཅིག་ཏུ་དེ་ནི་མི་གནས་སོ། །དགེ་འདུན་བྱེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ནམ་མ་ལངས་པ་ཉིད་དུ་དགེ་འདུན་འདུམ་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་དུ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་འཁོར་ལོའི་དབྱེན་དུ་འདོད། །དེའི་ཚེ་ལ་མ་འཇུག་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ཡང་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འཁོར་ལོའི་དབྱེན་གང་དུའམ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ཤེ་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་
― DTG147_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནའོ་དགུ་སོགས་ཀྱིས། །བརྒྱད་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཕྱོགས་གཉིས་ན་གནས་པ་དང༌། དགུ་པ་ནི་དབྱེན་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མི་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ། །གཞན་ནི་ལས་ཀྱི་དབྱེན་ལས་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་མཚམས་གཅིག་གི་ནང་དུ་མི་མཐུན་པས་ལས་དག་བྱེད་ནའོ། །དེ་ཡང་ནི། ལས་ཀྱི་དབྱེན་ནི་གླིང་གསུམ་ནའོ། །སྒྲ་མི་སྙན་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ནི་བརྒྱད་དག་ཡན་ཆད་ཀྱིས། །འཁོར་ལོའི་དབྱེན་དུས་དྲུག་ཏུ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟ་སྟེ། དང་པོ་མཐའ་སྐྱོན་ཟུང་གཅིག་གི །སྔ་རོལ་ཐུབ་པ་ནོངས་པ་དང༌། །མཚམས་མ་བཅད་པ་དག་ཏུ་ཡང༌། །འཁོར་ལོའི་དབྱེན་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་དང༌། ཐ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་དང༌། ཆུ་བུར་གྱི་སྔོན་རོལ་དུ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་དང༌། ལྟ་བའི་སྐྱོན་མ་བྱུང་གི་བར་དང། ཟུང་གཅིག་གི་སྔོན་རོལ་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཆོག་ཟུང་གཅིག་མ་བྱུང་གི་བར་ཏེ། དེས་ཕྱིར་སྡུམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུབ་པ་ནོངས་པ་ནི་སྟོན་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་མི་འབྱུང་སྟེ། འགྲེན་ཟླ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚམས་མ་བཅད་ན་ཡང་མཚམས་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་གནས་པས་བྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕ་མ་བསད་པ་ལ་སོགས་པ་མཚམས་མེད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕན་འདོགས་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཞིང༌། །སྤངས་དང་མེད་པར་བྱས་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཕ་མ་བསད་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་མིན་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་བསད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མཚམས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕའམ་མ་མཚན་གྱུར་པ་ཡང་ལུས་གཅིག་པ་དེ་ལས་ནི། མཚན་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་ཀྱང་འགྱུར། །དེ་ལ་ཡང་མཚམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བུད་མེད་གཞན་ལས་ནུར་ནུར་པོ་ཟགས་ནས་བུད་མེད་གཞན་གྱི་མངལ་དུ་བླུགས་ན་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་བསད་པ་ན་མཚམས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཟླ་མཚན་ལས་བྱུང་ངམ། །གང་གི་ཟླ་མཚན་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེའི་མ་ཡིན་ནོ།།
― DTG147_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་བྱུང་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་མཚམས་མེད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། བགྲོངས་པར་སེམས་པ་ལ་ནི་འགྱུར་གྱི། སངས་རྒྱས་བརྡེག་པར་སེམས་ལ་མིན། །གལ་ཏེ་བརྡེག་པའི་བསམ་པས་འབྱིན་པར་བྱེད་ན་མཚམས་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དགྲ་མཆོམས་པའི་ཚེ་བསྣུན་ལ་བསྣུན་པའི་འོག་ཏུ་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་ན། བསྣུན་འོག་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་མིན། །དེས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སྦྱོང་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་མཚམས་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་མ་བཟློག་པར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའམ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མཚམས་མེད་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་ལ། །འདོད་ཆགས་བྲལ་འབྲས་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བ་བྱས་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་བ་ལ་དགག་པ་མེད་དོ། །མཚམས་མེད་པ་འདི་དག་གི་ནང་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་འདུན་དབྱེ་ཕྱིར་བརྫུན་སྨྲ་བ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་རབ་ཆེར་འདོད། །དེའི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྐལ་པ་གཅིག་ཏུ་མནར་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ངེས་སོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་གང་ཞིག་འབྲས་བུ་ཆེ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དགེ་བ་ལ། །སྲིད་རྩེའི་སེམས་པ་འབྲས་རབ་ཆེ། །དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་མཚམས་མེད་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེའམ་ཞེ་ན། མཚམས་མེད་པ་དང་ཆ་འདྲ་བས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་དགྲ་བཅོམ་མ་སུན་བྱས་དང། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་གནས་དང༌། །སློབ་པ་གསོད་དང་དགེ་འདུན་གྱི། །འདུ་བའི་སྒོ་ནི་འཕྲོག་པ་དག །མཚམས་མེད་པ་དང་ཆ་འདྲ་སྟེ། །ལྔ་པ་མཆོད་རྟེན་འཇིག་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མི་ཚངས་པར་སྤྱད་པས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་སུན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ངེས་པར་གཏོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསོད་པ་དང༌། སློབ་པ་གསོད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ཞལ་དུ་འདུ་བའི་སྒོ་འཕྲོག་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་གཞན་ཡང་དུས་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་
― DTG147_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་གེགས་བྱེད་དེ། གསུམ་པོ་གང་དག་ཏུ་ཞེ་ན། བཟོད་དང་ཕྱིར་མི་འོང་དགྲ་བཅོམ། །འཐོབ་ལ་ལས་གེགས་ཤིན་ཏུ་བྱེད། །རྩེ་མོ་ལས་བཟོད་པ་འཐོབ་པ་ལ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་ངན་སོང་བའི་ལས་རྣམས་གེགས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་སོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ལ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་རྣམས་གེགས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་འཐོབ་པ་ལ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལས་དག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསད་པ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། གང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །གང་ནས་བཟུང་སྟེ་ངེས་པར་གཏོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། གང་ནས་མཚན་གྱི་ལས་བྱེད་པ། །གང་ཕན་ཆད་ནས་མཚན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པར་རྩོམ་པའོ། །དེ་ནི་དུས་དེ་ཕན་ཆད་རྟག་ཏུ། བདེ་འགྲོར་རིགས་མཐོང་སྐྱེ་དབང་ཚང༌། །ཕོར་གྱུར་ཚེ་རབས་དྲན་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་ཡིན་ནོ། །རིགས་མཐོ་བར་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱལ་རིགས་དང༌། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །དབང་པོ་ཚང་བ་ནི་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པའོ། །ཕོ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་མོ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ལས་མི་ལྡོག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །མཚན་མ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཅན་གྱི་ལས་སུ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གླིང་གང་ཞིག་ཏུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ཕོར་གྱུར་ཏེ། །མངོན་སུམ་སངས་རྒྱས་ལ་སེམས་པ། །བསམ་པ་ལས་བྱུང་བསྐལ་པ་བརྒྱ། །ལུས་པ་དག་ཏུ་འཕེན་པར་བྱེད། །འཛམ་བུའི་གླིང་ཁོ་ནར་འཕེན་གྱི་དེ་དག་བློ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕོ་ཁོ་ནས་ཡིན་གྱིས་མོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཁོ་ནས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལུས་པའི་ཚེ་འཕེན་གྱི་བསྐལ་པ་མང་པོ་ལུས་པའི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་དེ་ཡང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མཚན་དེ་དག་ཀྱང༌། རེ་རེའང་བསོད་ནམས་བརྒྱ་ལས་སྐྱེས། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བ་མ་གཏོགས་པ་
― DTG147_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་ཙམ་མོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཤེ་ན། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་བདུན་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་ལ། གཉིས་པ་ལ་བདུན་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ལ། གསུམ་པ་ལ་བདུན་ཁྲི་བདུན་སྟོང་ལའོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གང་གི་ཐ་མར་སངས་རྒྱས་གང་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཅེ་ན། རྣམ་གཟིགས་མར་མེ་རིན་ཆེན་གཙུག །གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་ཐ་མར་བྱུང༌། །རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་ཚེ་ནི་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་རྫོགས་སོ། །མང་མེ་མཛད་ཀྱི་ཚེ་གཉིས་པའོ། །རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཚེ་གསུམ་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི། དང་པོ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡིན། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ཀྱང་འདི་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ཁོ་ནར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་དང་པོར་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཀུན་ལ་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་སྦྱིན་པ་རྫོགས། །གང་གིས་ཀུན་ལ་མིག་གི་བར་དང་རྐང་པའི་བར་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མི་རེ་བར་སྙིང་རྗེས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་བཅས་ཡན་ལག་བཅད་ཀྱང་ནི། །མི་འཁྲུག་བཟོད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི། །གང་གི་ཚེ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་བཅད་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འཁྲུག་པ་དེའི་ཚེ་འདིའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐར་རྒྱལ་བསྟོད་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐར་རྒྱལ་ལ་རྐང་པ་གཅིག་གིས་འགྲེང་སྟེ། ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་བསྟོད་པ་དེའི་ཚེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལ་བསྐལ་པ་དགུ་ཡང་བསྡུམས་སོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བློའི། །བྱང་ཆུབ་པའི་སྔོན་རོལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚེ་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །མདོ་ལས་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཇི་
― DTG147_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་གསུམ་ཡིན་ཞེ་ན། གསུམ་པོ་བསོད་ནམས་བྱ་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་དཔེར་ན་ལས་ལམ་བཞིན། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་ལ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡིན་ནོ། །དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཡང་ཡིན་ལ་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་གསུམ་ཆར་ཡིན་ནོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་བྱམས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡིན་ལ་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་སེམས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡིན་ལ་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གཞན་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། གང་གིས་སྦྱིན་བྱེད་དེ་སྦྱིན་པ། མཆོད་དང་ཕན་འདོགས་འདོད་པ་ཡིས། །གང་གིས་གཞན་དག་ལ་མཆོད་པ་དང་ཕན་གདགས་པར་འདོད་པ་དག་གིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་སྦྱིན་པའོ། །གང་གིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། ལུས་དང་ངག་ལ་སློང་དང་བཅས། །སློང་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། ཚོགས་པ་གང་གིས་དེ་སློང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་འབྲས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཅན། །སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ན་ཡང༌། བདག་གཞན་དོན་ཕྱིར་གཉིས་དོན་ཕྱིར། །གཉིས་ཀའི་དོན་དུ་མིན་ཕྱིར་སྦྱིན། །དེ་ལ་གང་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་མཆོད་རྟེན་ལ་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཁོ་ནའི་དོན་དུའོ། །གང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཕ་རོལ་ལ་སྦྱིན་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བ་མ་གཏོགས་པ་དེ་ནི་གཞན་ཁོ་ནའི་དོན་དུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་ཕ་རོལ་ལ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་ཀའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གང་མཆོད་རྟེན་ལ་འབུལ་བ་དེ་ནི་གཉིས་ཀའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བཀུར་སྟི་དང་བྱས་པ་གཟོ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་
― DTG147_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབུལ་བར་ཟད་དོ། །སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཅན་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པ། དེ་ཡིས་ཁྱད་པར་སྦྱིན་བདག་དང༌། །དངོས་དང་ཞིང་གི་ཁྱད་པར་ལས། །དེ་ལ་རེ་ཞིག །སྦྱིན་བདག་ཁྱད་འཕགས་དད་སོགས་ཀྱིས། །དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་བདག་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེའི་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་བདག་གི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྦྱིན་བདག་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི། །གུས་ལ་སོགས་པས་སྦྱིན་པར་བྱེད། །གུས་པ་དང༌། རང་གི་ལག་དང༌། དུས་སུ་དང༌། གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཕྱིར་བཀུར་སྟི་རྒྱ་ཆེན་དང༌། །དུས་དང་བར་ཆད་མེད་པར་རྙེད། །དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་བདག་དེའི་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་བྱིན་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དེ་བཞིན་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤེ་ན། ཁ་དོག་ལ་སོགས་ཕུན་ཚོགས་དངོས། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་བྱིན་པས་རིམ་པ་བཞིན་དུ། དེ་ལས་གཟུགས་བཟང་གྲགས་ལྡན་པ། །དགའ་དང་ཤིན་ཏུ་གཞོན་ཤ་ཅན། །དུས་སུ་རེག་ན་བདེ་ལུས་འགྱུར། །ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་གཟུགས་བཟང་བ་དང༌། དྲི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་གྲགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་དགའ་བ་དང༌། རེག་བྱ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་ལུས་ཤིན་ཏུ་གཞོན་ཤ་ཅན་དང༌། འདིའི་ལུས་དུས་སུ་རེག་ན་བདེ་བའི་ལུས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤེ་ན། འགྲོ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཕན་འདོགས་དང༌། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་ཁྱད་འཕགས། །རེ་ཞིག་འགྲོ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བར་གྱུར་པའི་མི་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་སྟོང་འགྱུར་དུའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནད་པ་ལ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚད་མེད་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕན་འདོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཕ་མའོ། །ཡོན་
― DTG147_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབུམ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན། མཆོག་ནི་གྲོལ་བས་གྲོལ་བ་ལའང༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་བྱིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་གཏོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བརྒྱད་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་ནང་ན་ནི། བརྒྱད་པ། མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། འཇིགས་པས་སྦྱིན་པ་དང༌། བདག་ལ་བྱིན་པས་སྦྱིན་པ་དང༌། བདག་ལ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་བས་སྦྱིན་པ་དང༌། སྔོན་བདག་གི་ཕ་དང་མེས་པོ་དག་གིས་བྱིན་པས་སྦྱིན་པ་དང༌། མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་དང༌། གྲགས་པའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དང༌། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚོགས་དང༌། དོན་གྱི་མཆོག་གི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཐ་མ་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ལ་བྱིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞལ་དུ་མེད་པར་གསུངས་མོད་ཀྱི། གཞན་ཡང༌། འཕགས་པ་མིན་ཡང་ཕ་མ་དང༌། །ནད་པ་དང་ནི་ཆོས་སྨྲ་དང༌། །སྐྱེ་མཐའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཡིན། །ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཡོན་གནས་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་རྣམས་ཀྱི་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་ཉིད་ཤེས་པར་འདོད་པས་རྒྱུ་དྲུག་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཇུག་དང་ཞིང་དང་གཞི་དང་ནི།། སྦྱོར་དང་སེམས་པ་བསམ་པ་སྟེ། །དེ་དག་ཆུང་དང་ཆེ་བ་ལས། །ལས་ཀྱང་ཆུང་དང་ཆེ་བ་ཉིད། །མཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པའི་རྗེས་ལ་ཡང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་བྱེད་པའོ། །གཞི་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །སྦྱོར་བ་ནི་
― DTG147_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་དོན་དུ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །སེམས་པ་ནི་ངག་གི་ལས་ཀྱི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །བསམ་པ་ནི་དེ་དག་ལས་དེ་དང་འདི་དག་ཅིག་ནི་བྱའོ། །དེ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ནི་ཕྱིས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །ལས་བྱས་པ་དང༌། བསགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམས་བཞིན་པ་དང་རྫོགས་པ་དང༌། །མི་འགྱོད་གཉེན་པོ་མེད་པ་དང༌། །འཁོར་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས། །བསགས་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། །ཆེད་དུ་བསམས་ནས་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་བློ་སྔོན་དུ་མ་བཏང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བབ་ཅོལ་དུ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་གཅིག་གིས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ། ཁ་ཅིག་ནི་གསུམ་གྱི་བར་གྱིས་འགྲོ་བའོ། །དེ་གང་ཞིག་གིས་ཇི་ཙམ་གྱིས་འགྲོ་བ་དེ་རྫོགས་ན་བསགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འགྱོད་པ་དང་གཉེན་པོ་མེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བཅགས་པ་མེད་པ་དང༌། གཉེན་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ལས་ནི་མི་དགེ་བ་ལ་འཁོར་བ་ཡང་མི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་བྱས་པའི་ལས་ནི་མ་བསགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པས་མཆོད་རྟེན་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་བདག་གི་དོན་དུའོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ལེན་པ་པོ་མེད་ན་བསོད་ནམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། མཆོད་རྟེན་ལ་བཏང་རྒྱུས་བྱུང་བའི། །བསོད་ནམས་ལེན་མེད་བྱམས་སོགས་བཞིན། །ཇི་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེན་པར་བྱེད་པའམ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་ཀྱང་རང་གི་སེམས་ཀྱི་མཐུས་བསོད་ནམས་སུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་འདས་ཀྱང་དེ་ལ་དད་པར་བྱས་པས་རང་གི་སེམས་ལ་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཞིང་བཟང་པོ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ས་བོན་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཅན་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་ཞིང་ངན་པ་ལ་བྱིན་ན་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་མི་འཁྲུལ་ཕྱིར། །ངན་པའི་ཞིང་ལའང་འབྲས་ཡིད་འོང༌། །ཞིང་
― DTG147_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངན་པ་ལ་ཡང་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་མི་འཁྲུལ་བ་མཐོང་སྟེ། རྒྱུན་གྱི་ས་བོན་ལས་ནི་རྒྱུན་གྱི་འབྲས་བུ་མངར་བ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཞིང་ངན་པ་ལ་ཡང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སྦྱིན་པའི་ས་བོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁོ་ན་འགྲུབ་ཀྱི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་བཤད་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་དགེའི་གཟུགས། །དེ་སྤོང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་གང་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པས་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ན་སྤོང་བ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་བཅད་པ་ཡང༌། རང་བཞིན་གྱི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཅད་པ་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྤོང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མདོར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་དག་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེའི་རྒྱུས་འཕེན་མ་བྱུང༌། །དེའི་གཉེན་པོ་དང་བཞི་ལ་བརྟེན། །འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཕན་མ་བྱུང་བའོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུས་ཕན་མ་བྱུང་བ་ནི་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཕན་མ་བྱུང་བས་སོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྫོགས་སོ།། །།མཉམ་པར་གཞག་པའི་དགེ་བ་ནི། །བསྒོམ་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའོ། །འདི་ཅིའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སེམས་ལ་བསྒོ་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་དགེ་བ་དེ་ནི་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་
― DTG147_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་ཤིན་ཏུ་བསྒོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་སྦྱིན་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བསྒོམ་པས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། མཐོ་རིས་དོན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །འབྲལ་བའི་དོན་དུ་བསྒོམ་གཙོའི་ཕྱིར། །སྦྱིན་པ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་འགྱུར་མོད་ཀྱི། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཀྱང་འབྲལ་བར་འགྱུར་མོད་ཀྱི་བསྒོམ་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས་གང་ཟག་བཞི་ནི་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བར་གསུངས་པ་གང་ཞེ་ན། བསྐལ་པར་མཐོ་རིས་དགའ་གནས་ཕྱིར། །བཞི་ཡིས་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཡིན། །བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བསྐལ་པར་མཐོ་རིས་སུ་དགའ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཡིན་ནོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆོས་སྦྱིན་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་པས། །མདོ་སོགས་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་སྟོན། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པའོ། །བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་ནས། ཡང། བསོད་ནམས་མྱ་ངན་འདས་པ་དང༌། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དགེ་རྣམ་གསུམ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་གང་སྐྱེས་ནས་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་འོག་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡིག་འབྲུ་དང༌། རྒྱ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། སྙན་དངག་དང༌། གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་གི་རང་བཞི་ནི་ཅི་ཞེ་ན། རིགས་པས་རབ་ཏུ་བཅུག་པའི་ལས། །རྣམ་གསུམ་ཀུན་སློང་བཅས་པ་ནི། །ཡིག་འབྲུ་རྒྱ་དང་བགྲངས་བཅས་པའི། །སྙན་དང་གྲངས་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན། །རིགས་པས་བཅུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་བཅུག་པའོ། །ལས་རྣམ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་དང༌། ངག་
― DTG147_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡིག་འབྲུ་དང༌། རྒྱ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་རིགས་པས་རབ་ཏུ་བཅུག་པ་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །བགྲང་བ་དང་སྙན་ངག་ནི་ངག་གི་ལས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཁ་ཅིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བསྒྲིབས་ངན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བཅས། །ཉོན་མོངས་ཅན་ཆོས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ །དྲི་མེད་དགེ་གྱ་ནོམ། གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །ངན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པ་ལས་གཞན་པའི་བར་མ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འདུས་བྱས་དགེ་བསྟན་བྱ། བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲུབ་བོ། །ཆོས་གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་བླ་མ་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི། ཐར་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་མེད་ཀྱི་དེ་ནི་དགེ་བ་དང་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བཞི་པའོ།། །།ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གིས་བསགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཕྲ་རྒྱས་མེད་པར་ནི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་རྩ་བ་ཕྲ་རྒྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དྲུག །འདོད་ཆགས་དེ་བཞིན་ཁོང་ཁྲོ་དང༌། །ང་རྒྱལ་མ་རིག་ལྟ་བ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་གཞན་དག་དམིགས་པ་ལ། རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་དྲུག་ཀྱང༌། འདོད་ཆགས་དབྱེ་བས་བདུན་དུ་བཤད། །གང་གི་ཕྱིར། ཁམས་གཉིས་ལས་སྐྱེས་སྲིད་འདོད་ཆགས། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་སྲིད་པའི་
― DTG147_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་སོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཁ་ནི་ནང་དུ་བལྟས་ཕྱིར་དེ། །ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་བཟློག་ཕྱིར་བཤད། །དེ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་ཏུ་བྱས་སོ། །ཁམས་དེ་གཉིས་ལ་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཡང་ཕྲ་རྒྱས་དྲུག་པོ་དེ་དག་བཅུར་ཡང་འཆད་དེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། ལྟ་བ་ལྔ་སྟེ་འཇིག་ཚོགས་དང༌། །ལོག་དང་མཐར་འཛིན་ལྟ་བ་དང༌། །ལྟ་བ་དང་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་དང་བཅུ། །ཕྲ་རྒྱས་དྲུག་ལས་ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔར་བྱས་ནས་བཅུར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདི་དག་བཅུ་པོ་ལས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འཆད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་བཅུ་དང་བདུན་བདུན་བརྒྱད། །ལྟ་བ་གསུམ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ། །འདོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ། །མཐོང་བས་རིམ་བཞིན་སྤོང་བར་བྱེད། །ཕྲ་རྒྱས་བཅུར་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་བཅུར་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་ལས་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤོང་བར་བྱ་བ་བདུན་དང༌། འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤོང་བར་བྱ་བ་བདུན་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དད་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་སོ། །ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་དེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་མཐོང་བས་སྤོང་བར་བྱ་བ་སོ་གཉིས་ཡིན་ལ། བཞི་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཡིན། །འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ཏོ། དེ་དག་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཁོང་ཁྲོ་མ་
― DTG147_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏོགས་དེ་དག་ཉིད། །གཟུགས་ཁམས། ཁོང་ཁྲོ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་བོར་ནས་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་དེ་དང་འདྲ། སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་དགུ་བཅུ་བརྒྱད་དུ་འདོད། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་རྣམ་པ་དང་བྱེ་བྲག་དང་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན། སྲིད་རྩེ་ལས་སྐྱེས་བཟོད་པ་ཡིས། །གཞོམ་བྱ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ཉིད། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་སྐྱེས་མཐོང་དང་བསྒོམ་གཉིས་ཀྱིས། །བཟོད་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ས་ལྷག་མ་དག་གི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་གོ །བཟོད་པས་གཞོམ་མིན་བསྒོམ་ཁོ་ནས། །ས་གང་དག་ཕྲ་རྒྱས་གང་དག་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པས་དེ་དག་ནི་གཉིས་ཀའི་ཡང་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ལྔ་མིང་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མ་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་རྟག་ཆད་དང༌། །མེད་དང་དམན་ལ་མཆོག་ལྟ་དང༌། །རྒྱུ་མིན་ལམ་མིན་དེར་ལྟ་བ། །དེ་དག་ལྟ་བ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པར་ལྟ་བའམ་ཆད་པར་ལྟ་བ་ནི་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཡོད་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །དམན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་རྒྱུར་ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤོང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ལས་དབང་ཕྱུག་གམ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་རྟག་པ་དང་གཅིག་
― DTG147_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་དང་བདག་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ལྟ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར། དབང་ཕྱུག་སོགས་རྒྱུར་མངོན་ཞེན་པ། དེ་ནི། རྟག་བདག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིས། །རབ་ཏུ་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ཉིད། །དེ་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་གཉིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བྱས་པ་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་བདག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིས། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་གཉིས་ཁོ་ནར་ཟད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་བཞི་སྟེ། དེ་ནི། ལྟ་བ་གསུམ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བཞི་ཚན། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ལས་རྟག་པར་ལྟ་བ་ནི་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་ནི་བདེ་བ་དང་གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཕྱིར་དང༌། ངེས་རྟོག་ཕྱིར་དང་སྒྲོ་འདོགས་ཕྱིར། །ཆད་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དག་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་དང༌། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གསུངས་པ་དེ་ལ་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ལ། སེམས་དང་འདུ་ཤེས་དེའི་དབང་གིས། །ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་དོ། །ཡང་ལྟ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་མེད་དམ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ང་རྒྱལ་བདུན། ང་རྒྱལ་དང༌། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ལ་ཆུང་ངུ་ལས་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་མོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །མཉམ་པ་བས་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཁྱད་པར་
― DTG147_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་འཕགས་པ་བས་ཀྱང་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ངའོ་སྙམ་པ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཐོབ་པ་ལ་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་སྙམ་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་དམན་ནོ་སྙམ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་དགུ་གང་དག་བཤད་པ་དེ་དག་ནི། རྣམ་དགུ་གསུམ་པོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གསུམ་ནི་བདག་མཆོག་དང་མཉམ་པ་དང༌། དམན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པ་གསུམ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དག་གོ །གཉིས་པའི་གསུམ་ནི་བདག་བས་མཆོག་དང༌། མཉམ་པ་དང༌། དམན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པའི་གསུམ་ནི་བདག་པས་མཆོག་དང༌། མཉམ་པ་དང༌། དམན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དག་གོ །ཡང་ང་རྒྱལ་བདུན་པོ་འདི་དག་ཅི་ཞིག་གིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མཐོང་དང་བསྒོམ་པས་ཟད་བྱ་བ། །ཅི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དམ་ཞེ་ན། ངེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི། །གསོད་སོགས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་གང་གིས་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནས་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་བར་དེ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་འཇིག་སྲེད། འཇིག་པའི་སྲེད་པ་ཡང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། འཕགས་པ་ལ། རྣམ་སོགས་ངའོ་སྙམ་མི་འབྱུང༌། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་འཇིག་པའི་སྲེད་པའི་བར་དུ་གཟུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་
― DTG147_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྤངས་ཀྱང་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། ལྟ་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཇུག་པ་ཆད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ལྡང་བར་མི་ནུས་སོ། །གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་པའི་སྲེད་པ་ཆད་པར་ལྟ་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་སྲེད་པའི་ཕྱོགས་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེའི་འགྱོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །འགྱོད་པ་ནི་མི་དགེ་བ་ཡང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་འཕགས་པ་ལ་དེ་མི་འབྱུང་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་ལས། དུ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་དུ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མཐོང་སྤང་བྱ་བ། །ལྟ་དང་དེ་བཞིན་ཐེ་ཚོམ་དང༌།། གང་དེ་ལྷན་ཅིག་མ་འདྲེས་པའི། །མ་རིག་གང་ཡིན་ཀུན་དུ་འགྲོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྟ་བ་བདུན་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཉིས་དང༌། མ་རིག་པ་གཉིས་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་ནི་རང་གི་ཁམས་མཐའ་དག་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།། དེ་དག་ལས་དགུ་གོང་དུ་དམིགས། ལྟ་བ་གཉིས་པོ་མ་གཏོགས་སོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་མ་གཏོགས་པ་ཕྲ་རྒྱས་གཞན་དགུ་ནི་སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། དེ་དག་དང་ནི་ལྷན་ཅིག་དང༌། །འབྱུང་དེའང་ཀུན་འགྲོ་ཐོབ་མ་གཏོགས། །ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་འབྲས་བུ་དུ་མའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཏུ་མ་གཏོགས་སོ། །ཕྲ་རྒྱས་འདི་དག་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་དུ་ཞེ་ན། འགོག་དང་ལམ་མཐོང་སྤང་བྱ་བ། །ལོག་ལྟ་ཐེ་ཚོམ་དེ་དག་དང༌། །ལྡན་དང་འབའ་ཞིག་མ་རིག་དང༌། །དྲུག་ནི་ཟག་མེད་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལ་ཡང༌། རང་གི་ས་པའི་འགོག་པ་དང༌། །ལམ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པས། །ས་དྲུག་ས་དགུའི་
― DTG147_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་ནི་དེའི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་དམིགས་པ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་ནི་རང་གི་ས་པའི་འགོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་དམིགས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི་ས་དྲུག་གི་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ས་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡང་ས་དགུའི་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། ལམ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་མིན་ཏེ་སྤང་བྱའི་ཕྱིར། །འདོད་ཆགས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ན་གོ་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་བཞིན་ནོ། །གནོད་མི་བྱེད་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་མིན། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་ན། འགོག་པ་དང་ལམ་དག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞི་དང་དག་དང་མཆོག་གྱུར་ཕྱིར། །ང་རྒྱལ་མ་ཡིན་མཆོག་འཛིན་མིན། །འགོག་པ་དང་ལམ་དག་ནི་ཞི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ཁེངས་པར་འགྱུར་བར་ཡང་འོས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལ་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དམན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ན་དེ་གཉིས་ནི་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་ལས་དུ་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར། དུ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྲ་རྒྱས་ཀུན་དུ་འགྲོ་རྣམས་ནི། །དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ས། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར། །ཀུན་འགྲོ་མ་ཡིན་རང་རིས་སུ། །གང་དག་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ས་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་
― DTG147_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་ནི་རང་གི་སར་རང་གི་རིས་ཁོ་ན་ལ་སྟེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཟག་མེད་གོང་མའི་ཡུལ་ཅན་མིན། །ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། ས་གོང་མ་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་ནི། བདག་གིར་མ་བྱས་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། སྲེད་པ་དག་གིས་བདག་གིར་བྱས་པ་དེ་ལ་ཕྲ་རྒྱས་གཞན་དག་ཀྱང་རྒྱས་པར་ནུས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ལ། ས་གོང་མ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལམ་ནི་དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ས་གོང་མ་ཡང་ས་འོག་མ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་ཏུ་གནས་མི་ཐོད་དོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཞིག་གང་དང་མཚུངས་ལྡན་པ། །དེ་ནི་དེང་མཚུངས་ལྡན་ཁོ་ནས། །ཕྲ་རྒྱས་གང་ཞིག་ཆོས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་དུ་ནི་མི་དགེ་བ་ཡིན། དུ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གོང་མ་ཐམས་ཅད་ལུང་མ་བསྟན། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདོད་ན་འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་དང༌། །མཐར་འཛིན་ལྷན་ཅིག་མ་རིག་པ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་འདིར་མི་དགེ་བའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་མི་དགེ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །དུ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ཡིན། དུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་ན་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་དང༌། །རྨོངས་རྣམས་མི་དགེའི་རྩ་བ་ཡིན། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་འཇིག་ཚོགས་དང༌། །མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྨོངས་པ་མ་གཏོགས་པ་རྨོངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་མོ། །ལུང་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་གསུམ། །དེ་ནི་སྲེད་དང་
― DTG147_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་རིག་བློ། །སྲེད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཐ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་ཅུང་ཟད་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བའོ། །རྣམ་གཉིས་མཐར་འཇུག་ཕྱིར་དེ་ལས། །གཞན་མིན། ཐེ་ཚོམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྩ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་ནི་ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཐོན་པོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྩ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་རྩ་བ་རྣམས་ནི་བརྟན་པ་དང༌། འོག་ནས་གནས་པ་དག་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་ཞེས་ཉི་འོག་པ། །དེ་དག་སྲེད་ལྟ་ང་རྒྱལ་རྨོངས། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སྲེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་དག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་པ་གསུམ་མ་རིག་ལས། །འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྲེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་དག་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་རོ། །མདོ་ལས། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་གང་གསུངས་པ་དེ་དག་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞག་པར་བྱ་བའི་དྲི་བ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་དེ་ཁོ་ན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་འདི་ལྟ་སྟེ། མགོ་གཅིག་པ་དང་རྣམ་ཕྱེ་དང༌། །དྲི་དང་བཞག་པར་ལུང་བསྟན་པ། །འཆི་དང་སྐྱེས་དང་ཁྱད་པར་འཕགས། །བདག་གཞན་ལ་སོགས་ལྟ་བུ་ཡིན། །ཅི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་འདྲི་ན་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མགོ་གཅིག་ཏུ་ལུང་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཅི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་འདྲི་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལུང་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཅི་མི་འདི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནམ་དམན་པ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན་ལྷའམ་ངན་སོང་གང་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདི་ཞེས་དྲིས་ནས་ལུང་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཅི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་སེམས་ཅན་གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞག་པར་བྱའོ། །གང་
― DTG147_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟག་གང་གི་ཕྲ་རྒྱས་གང་ཞིག་དམིགས་པ་གང་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེས་ན་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདས་པ་ནི་གང་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ད་ལྟར་བ་ནི་གང་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདས་དང་ཉེར་གནས་འདོད་ཆགས་དང༌།། ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་དག་གིས་ནི། །གང་ལ་དེ་སྐྱེས་མ་སྤངས་པའི། །དངོས་པོ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །དངོས་པོ་གང་ལ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་དང༌། ང་རྒྱལ་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་སྤངས་པ་དེ་དག་གིས་དངོས་པོ་དེ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་དེ་དག་མ་འོངས་པས། ཀུན་དང༌། གང་ལ་དེ་སྐྱེས་བ་མ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་མ་འོངས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གསུམ་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནོ། །གཞན་གྱིས་རང་དུས་པ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་གཞན་དག་གིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད། མི་སྐྱེ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དང༌།། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནོ། །ལྷག་མ་ཀུན་གྱིས་ཀུན་དང་ལྡན། །ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་མ་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤྱི་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དང་ངམ། དེས་ལྡན་པའམ། བྲལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་མི་འཆའི། དུས་རྣམས་ཀུན་དུ་ཡོད་པར་ནི་གསལ་བར་དམ་འཆའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གསུངས་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གལ་ཏེ་འདས་པའི་གཟུགས་ཞིག་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདས་པའི་
― DTG147_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་གཟུགས་ཡོད་དོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུང་སོ། །གཉིས་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཞེ་ན། མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་བར་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ཡོད་ཕྱིར། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་མེད་ན་དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་མེད་པར་འགྱུར་གྱི་ཡུལ་དང་མི་ལྡན་ནོ། །འབྲས་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདས་པ་ཞིག་མེད་ན་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འདས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡོད་དོ། །ཡང་འདི་ལྟར། དེ་ཡོད་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད། །ཡོད་པར་སྨྲ་བར་འདོད། གང་དག་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཀྱང་དུ་ཞིག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་དག །རྣམ་བཞི་དངོས་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། །གནས་སྐབས་གཞན་གཞན་འགྱུར་ཞེས་བྱ། །དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་ན་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་གྱི་རྫས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་སྣོད་བཅོམ་ནས་གཞན་དུ་བྱེད་པ་ནི་དབྱིབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་ན་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ལ་གཉིས་དང་ནི་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ངོ༌། །གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་བཙུན་པ་དབྱིག་བཤེས་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་ན་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་ནས་གཞན་དང་གཞན་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་བཙུན་པ་སངས་རྒྱས་ལྷ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་ན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ལས། གསུམ་པ་བཟང་སྟེ། གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ནི། བྱ་བ་ཡིས། དུས་རྣམས་རྣམ་གཞག །གང་གི་ཚེ་ཆོས་དེ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མ་
― DTG147_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོངས་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ཞིང༌། གང་གིས་བྱས་ནས་འགགས་པ་དེའི་ཚེ་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡང་ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ནར་ཡོད་ལ་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་གེགས་སུ་བྱེད། གང་གིས་ན་རེས་འགའ་ནི་བྱ་བ་བྱེད་ལ་རེས་འགའ་ནི་མ་ཡིན། བྱ་བ་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར། ཅི་བྱ་བ་ལ་ཡང་བྱ་བ་གཞན་ཞིག་ཡོད་དམ། གལ་ཏེ་ཆོས་ལས་བྱ་བ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་སྐྱོན་དེར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ནི་གཞན་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་དེར་མི་འགྱུར་རོ། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི། དེ་ཉིད་དུས་སུ་མི་རུང༌། གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ནར་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡང་ཡོད་ན། དེ་བཞིན་དུ། ཡོད་ན་ཅི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་ཞིག །ཆོས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའམ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ན་རེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཞིག་བྲང་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ལ་ནི་བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དག་ནི་ཟབ་པ་ཡིན། །དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟོགས་པས་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་སྤངས་ན་དངོས་པོ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པ་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། སྤངས་ལ་དངོས་པོ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་བྱ་སྤངས་ཀྱང༌། །ཀུན་འགྲོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡན། །དང་པོའི་རྣམ་པ་སྤངས་ཀྱང་དེའི། །ཡུལ་ཅན་དྲི་མ་ལྷག་རྣམས་ཀྱིས། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྤངས་ཀྱང་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡན་ནོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་ལས་དང་པོའི་རྣམ་པ་སྤངས་ནས་དེ་སྤངས་ཀྱང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་གང་ལ་ཕྲ་རྒྱས་དུ་ཞིག་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་རེ་རེ་ནས་བཤད་ན་
― DTG147_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་ནི་བཅུ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། སེམས་བཅུ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་བཞག་ནས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངེས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མཐོང་གོམས་པ་ཡིས། །སྤང་བྱ་འདོད་ཁམས་ལས་སྐྱེས་པ། །རང་གི་གསུམ་དང་གཟུགས་གཏོགས་གཅིག །དྲི་མེད་རྣམ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སེམས་ལྔའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཁམས་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་སྟེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་མས་ལས་སྐྱེས་རང་གི་དང༌། །འོག་གསུམ་གོང་གཅིག་དྲི་མེད་ཀྱིའང༌། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ན་སེམས་བརྒྱད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ས་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དང༌། ཁམས་འོག་མ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དང༌། ཁམས་གོང་མ་པ་གཅིག་སྟེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་ལས་སྐྱེས་ཁམས་གསུམ་གཏོགས། །གསུམ་དང་ཟག་མེད་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སེམས་བཅུའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འགོག་དང་ལམ་མཐོང་སྤང་བྱ་ཀུན། །རང་གིས་གླགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་དག་ནི་དེས་གླགས་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་མེད་ཁམས་གསུམ་མཐའ་གསུམ་དང༌། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་སེམས་བཅུའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དམིགས་
― DTG147_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སེམས་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་དམིགས་པ་ཆོས་བཅུ་དྲུག་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་ནས། གང་ལ་ཇི་ཙམ་དུ་ཕྲ་རྒྱས་དག་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་མངོན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང༌། ཉོན་མོངས་ཕྲ་རྒྱས་བཅས་རྣམས་གཉིས། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་རྒྱས་འགྱུར་གྱིས། །སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྤངས་པ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ།། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་མ་སྤངས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དག་ཁོ་ནས་ཕྲ་རྒྱས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་པོའི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རྨོངས་ལ་ཐེ་ཚོམ། རྨོངས་པར་གྱུར་པ་ཕྱོགས་གཉིས་ཐོས་ནས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ནི། ལོག་ལྟ། རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་འཇིག་ཚོགས་ལྟ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཕུང་པོ་བསལ་ནས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་མཐར་འཛིན། བདག་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་འཛིན། གང་ཁོ་ན་ལ་མཐར་འཛིན་པ་དེས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ལྟ། མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། གང་གིས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི། རང་གི་ལྟ་ལ་ང་རྒྱལ་ཆགས། །དེ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་ཁེངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལ་ཞེ་སྡང༌། རང་གི་ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པས་དེའི་དགྲ་བོར་གྱུར་པ་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་ཞེ་སྡང་འཇུག་གོ །གཞན་དག་ནི་རང་གི་ལྟ་ལ་བླངས་ནས་བོར་བ་གཞན་ལ་ཞེ་སྡང་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་རིམ། དེ་དག་གི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་སྐྱེ་ན་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་སྐྱེ་སྟེ། ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་མ་ཡིན་དང༌། །ཡུལ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་
― DTG147_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས། །རྒྱུ་དང༌། ཡུལ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཀྱིས། ཉོན་མོངས། སྐྱེ་སྟེ་གང༌། རྒྱུ་ནི་ཚང་བ་ཡིན། རེས་འགའ་ནི་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ཁོ་ནས་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་ཉིད་ཟག་པ་དང༌། ཆུ་བོ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་དབྱེ་བས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག །འདོད་ན་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པའི། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་བཅས་ཟག །མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བཅས་པ་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་ནི་མེད་པ་ན། །ཕྲ་རྒྱས་ཁོ་ན་སྲིད་པའི་ཟག །མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཟག་པ་རྣམས་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཤེ་ན། དེ་ལུང་མ་བསྟན་ཁ་ནང་བལྟས། །མཉམ་གཞག་ས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་བྱས། །འདི་དག་རྒྱུ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བྱས་སོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་མ་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཟག་པ་དེ་དག་གི་ཡང༌། རྩ་བ་མ་རིག་ཡིན་པས་ན། །ལོགས་ཤིག་ཏུ་ནི་ཟག་པར་བསྟན། །ཟག་པ་དེ་དག་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལྟར། ཆུ་བོ་སྦྱོར་བའང་དེ་བཞིན་དུ། །ལྷ་རྣམས་གསལ་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་བསྟན། །འདོད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། འདོད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་རྣམས་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཆུ་བོ་དང༌། སྦྱོར་བ་རྣམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཞག་སྟེ། གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པར་མ་ཡིན་གྲོགས་མིང་རྣམས། །འཇོག་པའི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་ལོ། །ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་འཇོག་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་ན། ལྟ་བ་འབའ་ཞིག་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་འཇོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པས་བསྲེས་ནས་གཞག་གོ །ཇི་སྐད་བཤད་ཉིད་མ་རིག་བཅས། །ཉེར་ལེན་རྣམས་ཏེ་ལྟ་རྣམས་གཉིས། །ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་
― DTG147_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་དག་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཕྱུང་སྟེ། ལྟ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་བསྲེས་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བཤད་ཅེ་ན། སྲིད་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་ཡིན་ན། མ་རིག་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མིན་ཕྱིར་བསྲེས། མ་རིག་པ་ནི་མི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྲེས་སོ། །ཡང་དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ཅི་ཡིན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་བར་གྱི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་དེ་དག་ཕྲ་བ་དང༌། །རྗེས་འབྲེལ་རྣམ་གཉིས་རྒྱས་འགྱུར་དང༌། །རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཕྲ་རྒྱས་དག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་ཕྲ་བ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་རྒྱུ་བ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་འབྲེལ་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་སོ། །རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ནི་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྟེ། བཟློག་བཞིན་དུ་ཡང་ཡང་དུ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་འཇོག་བྱེད་ཟག་བྱེད་དང༌། །འཁྱེར་བར་བྱེད་དང་འབྱར་བྱེད་དང༌། །ཉེ་བར་འཛིན་ཕྱིར་ཟག་ལ་སོགས། །དེ་དག་གི་ནི་ངེས་ཚིག་ཡིན། །འཁོར་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་མནར་མེད་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྨ་ནས་འཛག་པས་ན་ཟག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །འཁྱེར་བར་བྱེད་པས་ན་ཆུ་བོ་དག་ཡིན་ནོ། །འབྱར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱོར་བ་དག་གོ །ཉེ་བར་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀུན་དུ་སྦྱོར་སོགས་ཀྱི། །དབྱེ་བས་ཡང་རྣམ་ལྔར་བཤད་དོ། །ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་ཕྱེ་ནས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དགུ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་
― DTG147_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་བཤད་ལ། གཉིས་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་བཤད་ཅེ་ན། རྫས་དང་མཆོག་འཛིན་འདྲ་བའི་ཕྱིར། །ལྟ་གཉིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་གཞན་ནོ། །ལྟ་བ་གསུམ་ཡང་རྫས་བཅོ་བརྒྱད་ཡིན་ལ། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱང་རྫས་བཅོ་བརྒྱད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྫས་མཉམ་པས་འདི་གཉིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཞན་དུ་བྱས་སོ། །འདི་གཉིས་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་པས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་དག་གཉིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཤད་དེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དག་ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་སུ་བཤད་ལ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་གཉིས་ཀའང་གཅིག་ཏུ་ནི། །མི་དགེ་རང་དབང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་དེ་དག་ལས། །ལོགས་ཤིག་ཀུན་སྦྱོར་གཉིས་སུ་བཤད། །གང་ལ་གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བ་དང༌། རང་དབང་ཅན་འདི་གཉིས་ག་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་རྣམ་ལྔ། །གསུངས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ལྔ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། གཉིས་ཀྱིས་འདོད་ལས་མི་འདའ་ལ། །གསུམ་པོ་ཡིས་ནི་ཕྱིར་ཟློག་བྱེད། །འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དག་གིས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་མི་འདའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ནི་འདས་ཀྱང་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་ཡང་གསུངས་པ། སྒོ་དང་རྩ་བས་བསྡུས་ཕྱིར་གསུམ། །ཁོ་ནར་གསུངས་སོ། །སྔར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་ན་ཡང་སྒོ་དང་རྩ་བ་བསྡུས་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་གཅིག་པ་དང༌། རྣམ་པ་གཉིས་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཞི་པ་དག་གོ །དེ་དག་གི་སྒོ་ནི་འདི་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་སོ། །གཞན་ཡང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་རབ་ཏུ་བཅུག་ལ། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་རབ་ཏུ་བཅུག །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་
― DTG147_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་བཅུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྩ་བ་བསྡུས་སོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། འགྲོ་མི་འདོད་དང་ལམ་ནོར་དང༌། །ལམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དེ་རྙེད་ཅིག །ཐར་པ་བགྲོད་ལ་གེགས་བྱེད་ཡིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་ནི་ཐར་པ་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་བས་འགྲོ་མི་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་ནི་ལམ་གཞན་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལམ་ནོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ནི་ལམ་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་གསུམ་ཁོ་ན་སྤང་བར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང༌། གོང་མིའི་ཆ་དང་མཐུན་ལྔ་ཉིད། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ལས་སྐྱེས་པའི། །འདོད་ཆགས་གཉིད་རྒོད་ང་རྒྱལ་རྨོངས། །འདི་དག་མ་སྤངས་པར་ཁམས་གོང་མ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཆིང་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམས་སོ། །འདི་ཡང༌། ཚོར་བའི་དབང་གིས་འཆིང་བ་གསུམ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་དམིགས་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་གཏི་མུག་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་དག་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་ལས་གཞན་ཉོན་མོངས་ཅན། །སེམས་བྱུང་འདུ་བྱེད་ཕུང་ཞེས་པ། །གང་དེ་འང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་ཏེ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་ཞེས་མི་བྱ། །དེ་དག་ཀྱང་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ལས་འདོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདིར་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མས་བསྡུས་པ་ཁོ་ན་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག །ངོ་ཚ་མེད་དང་ཁྲེལ་མེད་དང༌། །ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་རྒོད་པ་དང༌། །འགྱོད་དང་རྨུགས་དང་གཉིད་དང་ནི། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་
― DTG147_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བརྒྱད་པོ་དེ་དང༌། ཁྲོ་དང་འཆབ་པའོ། །དེ་དག་གིས་བཅུ་སྟེ། དེ་ལ་ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མཁས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་དང༌། འགལ་བ་ཅན་སེམས་ཀྱི་ཀུན་དུ་འཛིན་པའོ། །རྒོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བའོ། །གཉིད་ནི་ལུས་ཡང་དག་པར་འཛིན་མི་ནུས་པ་སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པའོ། །དེ་དང་འགྱོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཁོ་ན་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་ནི་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མ་གཏོགས་པ་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཆབ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མཁྱུད་པའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཁ་ཅིག་སྔར་བཤད་པས་འདིར་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དེ་རྣམས་ལས། འདོད་ཆགས་ཀྱིས། ངོ་ཚ་མེད་རྒོད་སེར་སྣ་བསླང༌། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །འཆབ་པ་རྩོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་ན་རེ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །མ་རིག་ལས། །རྨུགས་དང་གཉིད་དང་ཁྲེལ་མེད་དོ། །གསུམ་པོ་འདི་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ལས་འགྱོད་ཁྲོ་བ་དང༌། །ཕྲག་དོག་ཁོང་ཁྲོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང༌། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ཀུན་ནས་བསླང་བ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་དྲུག །སྒྱུ་དང་གཡོ་དང་རྒྱགས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་འཚིག་དང་ཁོན་འཛིན་དང༌། །རྣམ་འཚེ་སྒྱུ་ནི་གཞན་འདྲིད་པའོ། །གཡོ་ནི་སེམས་གྱ་གྱུ་བའོ། །རྒྱགས་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཚིག་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམ་དུ་འཛིན་པའོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས། སྒྱུ་དང་རྒྱགས་པ་ནི། །འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་ཁོན་འཛིན་དང༌། །རྣམ་འཚེ་ཁོང་ཁྲོ་ལས་སྐྱེས་སོ། །འཚིག་པ་ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་ལས། །གཡོ་
― DTG147_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ལྟ་བས་ཀུན་ནས་བསླང༌། །རྒྱུ་མཐུན་བཤད་ནས་ཅི་ཞིག་གིས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་གཉིད་རྒོད་རྣམ་གཉིས། །ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་བསྒོམ་སྤང་བྱ། །ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། འཆབ་པ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །རང་དབང༌། མ་རིག་པ་ཙམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་པོ་རང་དབང་ཅན་དག་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དྲི་མ་རྣམས། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དྲུག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་དག་ནི། འདོད་ན་མི་དགེ་གསུམ་རྣམ་གཉིས། །རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། གཉིས་ནི་མི་དགེ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་ལུང་མ་བསྟན། འདོད་པའི་ཁམས་ཡན་ཆད་ན་ཅི་རིགས་པར་རྣམ་པ་གཅིག་གོ །དེ་དག་ལས་དུ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་ཅེ་ན། འདོད་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ན། །གཡོ་སྒྱུ་འདི་ཉིད་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནའོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་སྒྱུ་ཇི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན་ཚངས་པས་འདྲིད་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ན་བདག་ཉིད་ལོག་བར་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྟ་ཐུལ་ལ་འདྲིད་པར་ཞུགས་སོ། །རྨུགས་རྒོད་རྒྱགས་པ་ཁམས་གསུམ་ན། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་འདོད་ཁམས་ལས་སྐྱེས་པ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་གཅིག་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། མཐོང་སྤང་བྱ་གཉིད་ང་རྒྱལ་བཅས། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ས་པ་ཡིན། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། གཉིད་ང་རྒྱལ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་དང་བཅས་པ་ཡང་ངོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་རང་དབང་ཡང༌། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རང་དབང་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ནི་རྣམ་ཤེས་དྲུག་རྟེན་ཅན། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ས་པ་དག་གོ །ཡང་དེ་
― DTG147_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ལས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་བ་དག་དང་འདོད་ཆགས་སུ། །མཚུངས་ལྡན། འདོད་ཆགས་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཞེ་སྡང་བཟློག་པའོ། །ཞེ་སྡང་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །མ་རིག་པ་དག་ཐམས་ཅད་དང༌། །དབང་པོ་ལྔ་ཆར་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །མེད་ལྟ་ཡིད་བདེ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏོ། །བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པའི་ལས་ཅན་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡིད་མི་བདེ་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །གཞན་ཡིད་བདེ་དང༌། ལྟ་བ་བཞི་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདི་དག །འདོད་ལས་སྐྱེས་པར་བསྟན་ནས་གཞན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་དང་ཀུན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་ཆད་པའི་དུས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་བཏང་སྙོམས་ཀུན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ས་གོང་མ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ས་གོང་མ། ས་ཇི་བཞིན་དུ་རང་རང་དང༌། ས་གོང་མའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི་ས་གང་ན་དབང་པོ་ཇི་སྙེད་པ་རང་རང་གི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །འགྱོད་དང་ཕྲག་དོག་ཁྲོ་བ་དང༌། །རྣམ་འཚེ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། །འཚིག་པ་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། སྐྱོ་བའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྣ་དག་ནི་བཟློག་པ་ཡིན། །ཡིད་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཡོ་དང་སྒྱུ་དང་འཆབ་དང་གཉིད། གཉིས་ཀ་དང་ལྡན། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །བདེ་བ་དག་དང༌། རྒྱགས་པ། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ནི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །མན་ཆད་ན་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཡན་ཆད་ན་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟར་བཏང་སྙོམས་ཀུན་དུ་འགྲོ། །ཐམས་ཅད་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། དེ་ནི་མ་རིག་པ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ཡང་དགག་པ་མེད་དོ། །བཞི་པོ་གཞན་ནི་ལྔ་དག་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་
― DTG147_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ཆར་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །མདོ་ལས། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་གསུངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང། ཐེ་ཚོམ་ཁམས་གསུམ་པ་ཡིན་ཡང་གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་སྒྲིབ་རྣམས། འདོད་པའི་ཁོ་ནར་སྒྲིབ་པའི་མིང་འཐོབ་བོ། །དེ་ལ་ཡང༌། མི་མཐུན་དང༌། ཟད་དང་བྱ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་གཅིག་རྨུགས་གཉིད་དག་དང༌། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་དག་གཅིག་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པ་དང༌། ཟས་དང༌། བྱ་བ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིད་དང་རྨུགས་པ་དག་གི་མི་མཐུན་པ་གཅིག་སྟེ། སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་སོ། །ཟས་གཅིག་པ་ནི་ཆོས་ལྔ་སྟེ། རྨྱ་བ་དང༌། མི་དགའ་བ་དང༌། བྱ་རྨྱང་དང༌། ཁ་ཟས་ཀྱི་དྲོད་མི་ཟིན་པ་དང༌། སེམས་ཞུམ་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་གི་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་སྟེ། འདི་གཉིས་ཀས་ཀྱང་སེམས་ཞུམ་པར་བྱེད་དོ། །རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་དག་གི་ཡང་མི་མཐུན་པ་གཅིག་སྟེ། ཞི་གནས་སོ། །ཟས་གཅིག་པ་ནི་ཆོས་བཞི་སྟེ། ཉེ་དུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མི་འཆི་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། སྔོན་རྒོད་པ་དང་རྩེས་པ་དང༌། །དགའ་བ་དང༌། དགའ་མགུར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་སྟེ། འདི་གཉིས་ཀས་ཀྱང་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ལྔ་ཁོ་ནར་བཤད་ཅེ་ན། ཕུང་པོ་གནོད་བྱེད་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཕྱིར་ན་ལྔ་ཉིད་དོ། །འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དག་གིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དག་གིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དང༌། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་དག་མེད་ན་བདེན་པ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཟག་པ་
― DTG147_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ནི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་སྤོང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཟད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང༌། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར། །ཟད་དང་དམིགས་པ་སྤངས་པས་སོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རང་གི་ས་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཟད་པས་ནི་སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དག་ཡིན་པས་དེ་སྤང་ན་དེ་དག་ཀྱང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་སྤངས་པས་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་མ་ཐོབ་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་དག་གིས་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་སྤངས་ན་དེ་དག་ཀྱང་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི། གཉེན་པོ་སྐྱེས་པས་ཟད་པར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་གང་གི་གཉེན་པོ་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེས་པས་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ནི་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་ནི་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉེན་པོ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གཉེན་པོ་རྣམ་ལ་ཞི་སྤོང་བ་དང༌། །གཞི་དང་སྲིད་ཉིད་རྣམ་པར་ནི། །སུན་འབྱིན་ཞེས་བྱ། །སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མོ། །གཞིའི་གཉེན་པོ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་གཉེན་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐག་བསྲིང་བའི་ངོ་བོའི་གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མན་ཆད་ཀྱི་གཉེན་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་གང་གིས་ཁམས་དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་ནས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ན་གང་ལས་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྤང་བྱར་འདོད། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ལ། དམིགས་
― DTG147_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལས་ནི་ནུས་སོ། །ཐག་བསྲིང་བའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་སྔར་བཤད་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཡུལ་རྣམས་ཆད་དང་དུས་ཀྱིས་ཏེ། །འབྱུང་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕྱོགས་དང་ནི། །དུས་གཉིས་རིང་བ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རིང་བ་ནི་དཔེར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པས་རིང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉེན་པོས་རིང་བ་ནི་དཔེར་ན་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་གྱིས་རིང་བ་ནི་བསྐལ་པའི་ཡུལ་རྣམས་ཡུལ་རྣམ་པར་ཆད་པས་སོ། །དུས་ཀྱིས་རིང་བ་ནི་དཔེར་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་ལམ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤངས་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། ལན་ཅིག་ཏུ་ཟད། གང་གིས་སྤོང་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནས་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི །བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཡང་དང་ཡང་དུས་དུ་ཞིག་ཏུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དྲུག་ཏུ་སྟེ། གཉེན་པོ་སྐྱེ་དང་འབྲས་ཐོབ་དང༌། །དབང་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་རྣམས་སུ། །གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མོ། །འབྲས་བུ་དག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དག་གོ །དབང་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་དབང་པོ་འཕོ་བའོ། །དུས་དེ་དག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་བྲལ་བ་ཐོབ་བོ། །བྲལ་བ་དེ་ཡང་ནི་གནས་སྐབས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་དགུ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདོད་པ་ན། དང་པོ་རྣམ་གཉིས་ཟད་ལ་གཅིག །འདོད་པའི་ཁམས་ན་དང་པོའི་རྣམ་པ་གཉིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཅིག་གོ །གཉིས་ཟད་པ་ནི་དེ་གཉིས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ན་ན་འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པ་སྤངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གོང་མ་དེ་གསུམ་ཉིད། །དེ་ལྟར་ན་ཁམས་གསུམ་པའི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཞན་གསུམ་སྟེ། །ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་གཟུགས་དང༌། །ཟག་པ་ཀུན་ཟད། འདོད་པའི་ཟག་པ་སྤོང་བའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཟག་པ་སྤོང་བའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་
― DTG147_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟག་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འདི་དག་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གསུམ་སྟེ། སྔར་གྱི་དྲུག་དང་དགུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། དྲུག་བཟོད་འབྲས། སྔ་མ་དག་གོ །ལྷག་མ་དག་ནི་ཤེས་པ་ཡིན། །ཕྱི་མ་གསུམ་མོ། །མི་ལྕོགས་མེད་འབྲས་ཐམས་ཅད་དོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་ལྔ་འམ་བརྒྱད། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཀྱིས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་བརྒྱད་དེ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡང་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུར་འདོད་དོ། །ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་བསམ་གཏན་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། ཉེ་བར་བསྡོགས་པའི་གཅིག་ཡིན་ཏེ། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །གཟུགས་མེད་དངོས་གཞི་གསུམ་གྱི་ཡང༌། །གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའང་འབྲས་བུའོ། །ཐམས་ཅད་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་པའི། འབྲས་བུ་ནི་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དག་གོ །གཉིས་རྗེས་ཀྱི་འང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཏེ། ཐ་མ་དག་གོ །ཆོས་ཤེས་པའི་ནི་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་དག་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་དྲུག་དང་ལྔ། ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་དག་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ནི་ལྔ་སྟེ། རྗེས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་དག་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྤངས་པ་རེ་རེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་བྲལ་བ་ནི། བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་མེད་
― DTG147_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། །སྲིད་རྩེ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །རྒྱུ་གཉིས་ཀུན་དུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་ཤེས། སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །རེ་ཞིག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ནི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་ལ་ཡང༌། ཇི་སྲིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡོད་ལ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཉམས་པར་བྱས་པ་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་གཉིས་ཀ་ཡོད་དོ། །རྒྱུ་གཉིས་ཀུན་དུ་བཅོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གཞན་ལ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མིང་འཐོབ་པོ། །ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ། རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་དང་བཞི་པ། ཁམས་ལས་འདས་པ་ལས། གང་གི་ཚེ་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མིང་འཐོབ་པོ། །གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་ཞེ་ན། གཅིག་མིན་མཐོང་ལ་གནས་པ་ནི། །ལྔ་ཡི་བར་དང་ཡང་དག་ལྡན། །རེ་ཞིག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་མི་ལྡན་པ་ཁོ་ནའོ། །འཕགས་པ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་གནས་པའི་བར་རོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་དང་ལྡན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གསུམ་དང་ལྡན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་བཞི་དང་ལྡན་ནོ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ལྔ་དང་ལྡན་ནོ། །བསྒོམ་ལ་གནས་པ་དྲུག་གམ་ནི། །གཅིག་གམ་ཡང་ན་གཉིས་དང་ངོ༌། །དྲུག་གིས་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཐོབ་པའམ། དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །སྔོན་ནམ་ཕྱིས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ནི་གཅིག་གིས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ན་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་དང་ངོ༌། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་དེ་ཡང་གཅིག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ན་གཉིས་དང་ངོ༌། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་བའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡང་གཉིས་ཁོ་ན་དང་ངོ༌། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་གི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། འདི་ལྟར། ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང༌། །
― DTG147_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དེ་དག་བསྡོམས། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་སྡོམ་ཞིང་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིན་ལ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ལ་འདི་གཉིས་ཀ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་གང་ཞིག་གིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དུ་ཞིག་གིས་གཏོང་ངམ་འཐོབ་ཅེ་ན། ལ་ལ་གཅིག་གཉིས་ལྔ་དང་དྲུག །གཏོང་སྟེ་འཐོབ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ནི་གཅིག་གཏོང་ངོ༌། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་གཏོང་ངོ༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ལྔ་གཏོང་ངོ༌། །མཐར་གྱིས་པ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པས་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དྲུག་གཏོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པ་ཡང་ལ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་གཅིག་ཐོབ་སྟེ། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྔོན་མེད་པ་ཐོབ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་གཉིས་ཏེ། གང་ཞིག་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འབའ་ཞིག་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དྲུག་སྟེ། གང་ཞིག་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ལྔ་ཐོབ་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་ལྔ་པའོ།། །།ཇི་སྐད་དུ་སྤངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ཡང༌། དབེན་པ་མཐོང་བ་བསྒོམས་པ་ལས། །ཉོན་མོངས་སྤངས་པ་ཞེས་བཤད་པ། །དེ་ལ་ཡང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་རྣམ་གཉིས་ཏེ།། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་ཟག་པ་མེད། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནའོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་ལས་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང༌། བདེན་པ་དག་ནི་བཞིར་བཤད་དོ། །གང་དུ་བཤད་ཅེ་ན། ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། །ཟག་པ་མེད་པ་བསྟན་པར་རོ། །དེར་གང་བཤད་པའི་རིམ་པ་ཅི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་མ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་དེ་བཞིན་དུ། །འགོག་དང་ལམ་སྟེ་དེ་ལྟར་ན། །དེ་དག་གི་རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ནི་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང༌། དེ་དག་ཇི་ལྟར་མངོན་
― DTG147_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་ཀྱིས། །བདེན་པ་གང་ཞིག་སྔར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་སྔར་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཚོར་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཡིད་འོང་ཡིད་དུ་མི་འོང་དང༌། །དེ་ལས་གཞན་ཟག་བཅས་རྣམས་ཉིད། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཅི་རིགས་མ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞིར་གསུངས་པ་ལས། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱང་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། གང་ལ་བཅོམ་དང་བློ་ཡིས་གཞན། །བསལ་ན་དེ་བློ་མི་འཇུག་པ། །བུམ་ཆུ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ། །ཡོད་དེ་དོན་དམ་ཡོད་གཞན་ནོ། །གང་ལ་ཆ་ཤས་སུ་བཅོམ་ན་དེའི་བློ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་ལ་བློས་ཆོས་གཞན་བསལ་ན་དེའི་བློ་མི་འཇུག་པ་དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་དེ། གང་ལ་བཅོམ་པའམ་བློས་ཆོས་གཞན་བསལ་ཡང་དེའི་བློ་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་གཟུགས་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བཅོམ་ཡང་རུང༌། བློས་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ཡང་རུང༌། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བློ་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །བདེན་པ་དག་བཤད་ནས་ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང་པོ་འཇུག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། །བསྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །བདེན་པ་རྣམས་མ་ཐོང་བར་འདོད་པས་དང་པོ་ཁོ་ནར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་འཛིན་པའམ་དོན་ཉན་པར་བྱེད་དོ། །ཐོས་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །བསམས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། ཐེས་སོགས་ལས་བྱུང་བློ་རྣམས་ནི། །མིང་དང་གཉིས་ཀ་དོན་ཡུལ་ཅན། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་པའི་ཤེས་རབ་ནི་མིང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མིང་དང་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ནི་ཡི་གེས་དོན་འདྲེན་
― DTG147_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་དོ། །རེས་འགའ་ནི་དོན་གྱིས་ཡི་གེ་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་མི་ལྟོས་པར་དོན་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་བསྒོམ་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བསྲིངས་གཉིས་ལྡན། གལ་ཏེ་འདུ་འཛི་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐག་བསྲིངས་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང༌། སེམས་དག་གིས་བསྲིངས་པ་ཡིན་ན་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་བསྲིངས་པ་དེ་ཉིད་སུ་ལ་སླ་ཞེ་ན། འདོད་པ་ཆུང་བ་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་ལ་སླའི། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་ཆེན་ཅན་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །འདོད་ཆེན་ཅན་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རྙེད་པ་ལ་སྲེད་ཆོག་མི་ཤེས། །མ་རྙེད་ལ་འདོད་འདོད་ཆེན་ཅན། །ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འདོད་པ་ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། མ་རྙེད་པ་དག་ལ་དེ་འདོད་པ་ནི་འདོད་ཆེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་དེ་ཡི་གཉེན་པོ་དག །ཆོག་ཤེས་པ་དང་འདོད་པ་ཆུང་བ་དག་གོ །དེ་གཉིས་ཁམས་གསུམ་གཏོགས་དྲི་མེད། །དེའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་ཆེན་ཅན་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་འདོད་ཆེན་ཆུང་བ་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ནི་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ། །འཕགས་རིགས། མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། འདི་དག་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བས་ན་འཕགས་པའི་རིགས་བཞིའོ། །དེ་དག་ལས། གསུམ་ནི་ཆོག་ཤེས་བདག་ཉིད་དོ། །དང་པོ་གསུམ་པོ་ཆོས་གོས་དང༌། །བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་སྟན་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པའོ། །འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་པ་ནི་སྤོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དག་ལ་དགའ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་རིགས་བཞིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ཞེ་ན། གསུམ་གྱིས་ཚུལ་བསྟན་ཐ་མ་ལས། །རང་གི་ཚུལ་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དག་ལ་གཉིས་བཅས་ཏེ། གསུམ་གྱིས་ནི་ཚུལ་དང༌། བཞི་པས་ནི་ལས་སོ། །བཅས་པ་དེ་ཡང༌། སྲེད་པ་སྐྱེ་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། །སྲེད་པ་སྐྱེ་བ་བཞི་སྟེ། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང༌། སྲེད་པ་མེད་པ་ལ་བཞི་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་བསྟན་ཏེ། བདག་གིར་བདག་
― DTG147_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་དངོས་འདོད་པ། །དེ་ཡི་དུས་དང་གཏན་བཞིའི་ཕྱིར། །བདག་གིར་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ལུས་སོ། །དེ་དག་ལ་འདོད་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །དེ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་པ་དེའི་དུས་སུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་གསུམ་མོ། །གཉིས་ཀ་ལ་འདོད་པ་གཏན་དུ་ཞི་བར་བྱེད་བ་ནི་བཞི་པའོ། །དེ་ལྟར་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་བསྒོམ་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་འཇུག་པ་མི་སྡུག་དང༌། །དབུགས་རྔུབ་འབྱུང་བ་དྲན་པ་ཡིན། །འདོད་ཆགས་རྣམ་རྟོག་ལྷག་རྣམས་སོ། །གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་ཉེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་དེ་ནི་མི་སྡུག་པས་འཇུག་གོ །གང་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱད་པ་དེ་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་དྲན་པས་འཇུག་གོ །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་དང༌། དབྱིབས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། རེག་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། བསྙེན་བཀུར་གྱི་འདོད་ཆགས་སོ། །དེ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཤིས་པ་ནི། ཀེང་རུས་ཆགས་བཅས་ཐམས་ཅད་ལ། །རུས་པའི་ཀེང་རུས་ལ་ནི་ཆགས་པའི་བཞི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མེད་དོ། །དེ་ཡང་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་དེ། ལས་དང་པོ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལ། རུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་ནི།། སྤྲོ་ཞིང་སྡུད་པས་ལས་དང་པོ། །མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པར་འདོད་པས་ནི་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་སེམས་གཏོད་དེ། དེ་དེར་ཤ་མྱགས་ཤིང་ཟགས་པར་མོས་པ་ན་རིམ་གྱིས་རུས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པས་ཐམས་ཅད་རུས་པའི་ཀེང་རུས་སུ་ལྟ་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་གཉིས་པ་ལ་མོས་པ་བྱེད་པ་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། ཀུན་དགའ་ར་བ་དང༌། གྲོང་དང༌། ཞིང་གི་བར་ནས་རིམ་གྱིས་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཀླས་པའི་བར་གྱི་ས་གཞི་རུས་པའི་ཀེང་རུས་ཀྱིས་གང་བར་མོས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་མོས་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡང་སྡུད་ན་སེམས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཀེང་རུས་གཅིག་བུ་ཁོ་ན་ལ་མོས་པའི་བར་དུ་སྡུད་དེ། འདི་ཙམ་གྱིས་ན་ལས་དང་པོ་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀེང་རུས་ནས་ནི་ཐོད་ཕྱེད་བར། །བཏང་བས་སྦྱང་བ་བྱས་པར་བཤད། །དེ་ཡང་སེམས་བསྡུས་པ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རུས་པའི་ཀེང་རུས་དེ་ལས་རྐང་པའི་རུས་པ་རྣམས་བོར་ནས་ལྷག་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་ཐོད་པའི་ཕྱེད་ཀྱི་བར་པོར་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི་
― DTG147_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨིན་མའི་བར་དུ་སེམས་འཛིན་པས། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པ་ཡིན། །དེ་ཐོད་པའི་ཕྱེད་ཀྱང་བར་ནས་སྨིན་མ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་འཛིན་པ་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པའོ། །ཡང་མི་སྡུག་པ་འདིའི་རང་བཞིན་ཅི་ཞིག་ཡིན། ས་ནི་དུ་པ་ཞིག་ཡིན། དམིགས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན། གང་དུ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ། མི་སྡུག་མ་ཆགས་ས་བཅུ་དང༌། །དམིགས་པ་འདོད་སྣང་མི་སྐྱེད་དོ། །མི་སྡུག་པ་འདིའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཆགས་པའོ། །ས་ནི་བཅུ་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་ཡི་ཉེར་བསྡོགས་དང༌། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བཅས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་དོ། །དམིགས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སོ། །མི་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཁོ་ནས་གྲུབ་པོ། །མི་སྡུག་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དབུགས་རྔུབ་དབུགས་འབྱུང་དྲན་པ་ནི། །ཤེས་རབས་ལྔ་སྤྱོད་ཡུལ་རླུང༌། །འདོད་རྟེན་དབུགས་རྔུབ་པ་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་སྟེ་རླུང་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དབུགས་འབྱུང་བ་ནི་དབུགས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་གཉིས་དྲན་པ་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་དྲན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དྲན་བ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དེའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ལྔ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་པ་གསུམ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་དེ། བཏང་སྙོམས་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་རླུང་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལྟ་དང་མི་དག་གི་ནང་དུ་བསྐྱེད་དོ། །ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི་བྱི་བའི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐབ་མོ་མངོན་པར་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང༌། བགྲང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག །དབུགས་རྔུབ་དབུགས་འབྱུང་དྲན་པ་འདི། །བགྲང་དང་རྗེས་འགྲོ་འཇོག་པ་དང༌། །རྟོག་པ་དང་ནི་སྒྱུར་བ་དང༌། །ཡོངས་དག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །དེ་ལ་བགྲང་བ་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་དང༌། དབུགས་འབྱུང་བ་གང་ལ་སེམས་གཏང་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ལུས་དང་སེམས་ཙམ་གྱིས་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གཉིས་ནས་བཅུའི་བར་དུ་བགྲང་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བར་དོགས་པས་ཧ་ཅང་མང་བ་དང༌།
― DTG147_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉུང་ངུར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བར་སྐབས་སུ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་ན་ཡང་མགོ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་བགྲང་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་འདི་དག་ཐག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་ངམ་འཇུག་ཅེས་དབུགས་འབྱུང་བའི་འགྲོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །འཇིག་པ་ནི་ནོར་བུའི་ཐག་པ་བཞིན་དུ་སྣའི་རྩེ་མོ་ནས་རྐང་པའི་མཐོ་བོང་གི་བར་དུ་གནས་པར་ལྟ་ཞིང༌། ཅི་འདི་དག་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཞིག་གམ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ཅེས་རྟོག་པའོ། །ཉེ་བར་རྟོགས་པ་ནི་འདི་དག་རླུང་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་དང་འབྱུང་བ་དག་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང༌། དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །སྒྱུར་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་དམིགས་པའི་བློ་བསྒྱུར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་བར་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་ཡང༌། དབུགས་རྔུབ་དབུགས་འབྱུང་གང་ལས་ལུས། །ལུས་གང་གི་ས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ས་པ་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་མ་ཟིན་པའོ། །དབང་པོ་དང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང༌། ལུས་རྒྱས་པས་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆད་ནས་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོག་མ་ཡི། ཡིད་ཀྱིས་དེ་གཉིས་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་གཉིས་ནི་རང་གི་ས་པ་དང་ས་གོང་མའི་སེམས་ཀྱིས་རྟོགས་ཀྱི། འོག་མ་སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱིས་མི་རྟོགས་སོ། །འཇུག་པའི་སྒོ་གཉིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས། ལྷག་མཐོང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །དྲན་པ་ཉེར་གཞག་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། ལུས་ཚོར་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ། །མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་ཡོངས་བརྟགས་པས། །ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད། དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་སྟེ། །དེ་དག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་དག་གོ །ལུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་ལས་གཞན་བདག་
― DTG147_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཆོས་སོ། །ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཅི་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། དམིགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །ཤེས་རབ་ཐོས་སོགས་ལས་བྱུང་བའོ། །གཞན་ནི་འབྲེལ་དང་དམིགས་པ་ལས། །རང་བཞིན་གྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། གཞན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འབྲེལ་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །རིམ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་བཞིན། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། སྔར་རགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་བཞི། །གཙང་བ་དང་བདེ་བ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་གོམས་པར་བྱས་ནས། དེ་ནི་ཆོས་དྲན་ཉེར་གཞག་པ། །སྤྱི་ལ་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། །དེ་དག་ལ་ནི་མི་རྟག་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད་པར་ལྟའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་བསྡུས་ཏེ་རྣམ་པ་བཞིར་ལྟའོ། །དེ་ལས་དྲོ་བར་གྱུར་པ་འབྱུང༌། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དེ་ལྟར་གོམས་པ་ལས་རིམ་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེའོ། །དེ་ནི་བདེན་བཞིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲོ་བ་ལས། རྩེ་མོ། །དྲོ་བ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ལ་རྩེ་མོ་དག་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ། ཇི་ལྟར་དྲོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཡིན་པ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ན་མིང་གཞན་དུ་བཏགས་སོ། །གཉིས་ཀ་ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཏོད། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། འདི་གཉིས་ཀ་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཉེ་བར་གཏོད་པར་བྱེད་བ་ནི། དང་པོ་ཉིད་དུ་བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་དག་འགོད་པའོ། །གཞན་དག་གིས་ཀྱང་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཆར་གྱིས་ཀྱང་དེ་དག་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བར་
― DTG147_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ན་སྔོན་ཐོབ་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དེ། དགའ་བ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་དག་ལས། དེ་ལས་བཟོད་པ་ཡང་སྐྱེ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་བདེན་པ་ལ་ཆེར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་དེ་བཞིན། །རྩེ་མོ་རྣམས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ལ་ནི་ཁང་པར་འདི་ཡོད་དོ། །བཟོད་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱིས་འཕེལ་བར་བྱེད།། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཁོ་ནས་འཕེལ་བར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གྱི་ས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་འདོད་གཏོགས་སྡུག་བསྔལ་ཡུལ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པ་མ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དམིགས་པ་རེ་རེ་ནས་ཕྲི་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་བཟོད་པ་འབྲིང་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག །དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡིན་གྱི་རྒྱུན་ཆགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་མཆོག །དེ་དག་ཀྱང་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལྔ། འཁོར་དང་བཅས་པ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་མ་གཏོགས། ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པས་མ་བསྡུས་ཏེ། འཕགས་པ་ལ་དེ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་དྲོ་བར་གྱུར་པས་སོགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ནི། དེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་རྣམ་པ་བཞི། །བསྒོམས་བྱུང་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ལྕོགས་
― DTG147_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་བསམ་གཏན་ས་པའོ། །འདིའི་ས་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ནི་འོག་ན་འང་ཡོད་པའམ། །བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ཀྱི་ལྟར་ན། དང་པོ་གཉིས་ནི་ས་བདུན་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། འདོད་རྟེན་མི་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱིས་གཉིས་ཀའི་རྟེན་ཅན་དག་འཐོབ་པོ། །ཆོས་མཆོག་བུད་མེད་ཀྱིས། གཉིས་ཀའི་རྟེན་ཅན་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས་གཉིས་ཀའི་རྟེན་ཅན་འཐོབ་ལ། སྐྱེས་པས་ནི་སྐྱེས་པའི་རྟེན་འབའ་ཞིག་འཐོབ་སྟེ། བུད་མེད་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གཏོང་ཞེ་ན། འཕགས་པས་དེ་དག་ས་བོར་ནས། །གཏོང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ནི་ས་གང་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་ས་དེ་དག་འདོར་བ་ན། དེ་དག་ཀྱང་གཏོང་ངོ༌། །ས་འདོར་བ་ནི་ས་འཕོས་པ་ལས་སོ། །འཕགས་མིན་འཆི་འཕོ་བས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་འཆི་བ་ཁོ་ནས་གཏོང་ངོ༌། །དང་པོ་གཉིས་ཡོངས་ཉམས་པས་ཀྱང༌། །འཆི་བས་ཀྱང་གཏོང་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་གཞིའི་དེ་ཉིད་ལ་བདེན་མཐོང༌། །གང་ཞིག་བསམ་གཏན་དངོས་གཞིའི་ས་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེས་ནི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་བདེན་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་འབྱུང་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཉམས་ན་སྔོན་མེད་འཐོབ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཉམས་པ་དག་ཀྱང་སུ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་སྔོན་མེད་པ་དག་ཁོ་ན་འཐོབ་ཀྱི་སྔོན་བཏང་བ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། ཉམས་པ་གཉིས་ནི་མི་ལྡན་པ། ཉམས་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །རྩེ་མོ་ཐོབ་པ་རྩ་མི་འཆད། །རྩེ་མོ་ཐོབ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་དུ་མི་འཆད་དོ། །བཟོད་ཐོབ་ངན་སོང་མི་འགྲོའོ། །བཟོད་པ་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཉམས་ཀྱང་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ། དེར་འགྲོ་བའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐག་བསྲིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་གསུམ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལ། གཉིས་སློབ་རིགས་ལས་བཟློག་ནས་ནི། །སངས་རྒྱས་སུ་
― DTG147_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོ་སྐྱེས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ལས་བཟློག་ནས་ཡང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་སྲིད་དོ། །གཞན་གསུམ་ཡང༌། གསུམ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ལས་བཟློག་ནས་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ནི་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར། སྟོན་དང་བསེ་རུ་བྱང་ཆུབ་པར། །བསམ་གཏན་མཐའ་རྟེན་གཅིག་ལ་ཀུན། །སངས་རྒྱས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དག་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཁོ་ན་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ལས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མི་སྡུག་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུའོ་ཞེའོ། །ཅི་ཚེ་དང་པོ་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་བ་བྱས་ཏེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་ཀྱི་ངེས་པར། དེ་ཡི་སྔོན་དུ་ཐར་ཆ་མཐུན། །སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ། མྱུར་བར་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་མཐར། །ས་བོན་འདེབས་པ་དང༌། འབྲུ་སྐྱེ་བ་དང། འབྲས་བུ་ཆགས་པ་བཞིན་དུ་ཚེ་གཅིག་ལ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། གསུམ་པ་ལ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དེ་ཡང༌། ཐོས་བསམས་ལས་བྱུང༌། ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། ལས་གསུམ་མོ། །གཙོ་བོར་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །དེའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱང་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདི། མི་ཡི་ནང་ནས་འཕེན་པར་བྱེད། །མི་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་རིགས་པར་ཤེས་རབ་དང་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཞར་ལས་འོངས་པ་བཤད་ནས། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཆོས་མཆོག་ལས། །ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ཟག་པ་མེད། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་མཆོག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཟག་པ་མེད་པ་སྐྱེའོ། །དམིགས་པ་གང་ལ་ཞེ་ན། འདོད་སྡུག་བསྔལ་ལ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ནས་ནི། དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་ཤེས། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ལྷག་ལ་རྗེས་བཟོད་ཤེས། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྤྱི་ལ་དམིགས་པ་སྐྱེའོ། །
― DTG147_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནས་ནི་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལྟར། བདེན་པ་གསུམ་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་དག་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་གོང་མར་ཆོས་དང་ཆོས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་འདི། །སེམས་བཅུ་དྲུག་གོ །རིམ་པ་དེས་ན་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་སེམས་བཅུ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་དམིགས་བྱ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མཐོང་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་པ་རྣམས་སོ། །དམིགས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངོ༌། །བྱ་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ན་དེའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་གསུམ་མོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནི་བྱ་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤོང་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་བ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་སེམས་བཅུ་དྲུག་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་ཆོས་མཆོག་དང་ས་གཅིག །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ས་གང་ཡིན་པ་སེམས་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དེའི་ས་པ་དག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བཟོད་པ་དག་དང་ཤེས་པ་དག་ཡིན་ཞེ་ན། བཟོད་དང་ཤེས་པ་གོ་རིམས་བཞིན། །བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ། །བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ལ་བར་ཆད་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དག་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐོབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དག་ཡིན་ནོ། །ཅི་སེམས་བཅུ་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་ལས་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་ནི། མ་མཐོང་མཐོང་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ། །སེམས་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་ནི་སྔོན་མ་མཐོང་བ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མེད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཁོ་ནའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔར་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ། དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་དེ་དག་ཏུ། །དད་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ག །ཡིན་པར་
― DTG147_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བྱ་མ་སྤངས་ནས། །འབྲས་བུ་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ། །དད་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་འཆིང་བ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་གཉིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་ལྔའི་བར་བཅོམ། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་བསྒོམས་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་བ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པ་ལྔའི་བར་དུ་སྤངས་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ། དགུ་པ་ཚུན་ཆད་ཟད་པ་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དེ་ཡན་ཆད་རྣམ་པ་དྲུག་གམ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་གཅིག་སྔོན་སྤངས་པ་དེའི་ཚེ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ཏུ་བརྗོད་དེ། འདོད་པའམ་ཡང་ན་གོང་མ་ལས། །ཆགས་བྲལ་གསུམ་པ་ལ་ཞུགས་པ། །གལ་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་སམ་གོང་མ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་ཞུགས་པ་ནི། །བཅུ་དྲུག་པ་ལ་དེ་འབྲས་གནས། །སེམས་བཅུ་དྲུག་པ་སྐྱེས་ན་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་དེ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཚེ་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་དག །དད་པས་མོས་དང་མཐོང་བས་ཐོབ། །དེའི་ཚེ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་དད་པས་མོས་པའོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བས་ཐོབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་ཀྱང་སེམས་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་ལ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བྱ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། འབྲས་ཐོབ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་གྱི། །ལམ་ཐོབ་མེད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འབྲས་གནས་ཁྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །མི་བརྩོན་པ་ནི་ཞུགས་མ་ཡིན། །འབྲས་བུ་ཐོབ་ན་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་མི་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུ་ལ་གནས་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་བརྩོན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཞུགས་ཕ་ཞེས་མི་བྱའོ། །རེ་ཞིག་ཕལ་ཆེར་ལས་དང༌། འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་འཇུག་པའི་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཐར་གྱིས་འཇུག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་བ་དེ་བཞིན་དུ། ས་དང་ས་ན་ཉེས་རྣམ་དགུ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུའོ། །ཉེས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར། དེ་བཞིན་
― DTG147_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས། །ས་དང་ས་ན་དེའི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་དགུ་ཁོ་ན་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེ་རྣམས་ཀྱི། །ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་ཐ་དད་ཕྱིར། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་དག་གི་དབྱེ་བ་ཡང་གསུམ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་སྤོང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་ནི་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་བར་རོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ། འབྲས་གནས་བསྒོམ་སྤང་བྱ་མ་ཟད། །རེ་ལྟར་ཐོགས་ན་ལན་བདུན་པ། །གང་ཞིག་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་ཀྱང་མ་སྤངས་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། ཚེ་བདུན་གྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་ན་ལན་བདུན་པའོ། །རེ་ལྟར་ཐོགས་ན་ལན་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་ཤལ་པའོ། །དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པར་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་བདུན་དང༌། སྲིད་པ་བར་མ་བདུན་དུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་སྟེ། བདུན་ཚན་དུ་འདྲ་བའི་མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་ལན་བདུན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རེ་ཞིག་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཟད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་བཞི་ལས་གྲོལ་བ། །ཚེ་གཉིས་གསུམ་དུ་རིགས་ནས་རིགས། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་མམ་བཞི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚེ་གཅིག་གམ་གཉིས་སུ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ལྔ་ཡི་བར་བཅོམ་པ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་ཞུགས་པའང་ཡིན། །འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་གང་གིས་རྣམ་པ་གཅིག་ནས་ལྔའི་བར་དུ་སྤངས་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པ་ཟད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། དེ་ནི་འབྲས་བུ་གཉིས་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་སོང་ནས་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད། ཉེས་ཆ་བདུན་དང་བརྒྱད་ཟད་པ། །ཚེ་གཅིག་པ་བར་ཆད་གཅིག་པ་དང༌། གསུམ་པ་ལ་ནི་ཞུགས་པའང་ཡིན། །རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚེ་གཅིག་ལུས་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དགུ་ཟད་པས་ཕྱིར་མི་འོང༌། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་
― DTG147_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་བར་སྐྱེས་འདུ་བྱེད་དང༌། །འདུ་བྱེད་མེད་ཡོངས་མྱ་ངན་འདའ། །གོང་དུ་འཕོ་བ་རྣམས། བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལས་མི་འཆི་བར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟེ། མངོན་པར་བརྩོན་པ་དང༌། ལམ་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་སྦྱོར་བ་མ་བཏང་ཞིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མངོན་པར་བརྩོན་པ་དང༌། ལམ་ངང་གིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཏེ། མངོན་པར་བརྩོན་པ་མེད་པར་ལམ་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་དུ་འཕོ་བ་ནི་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གོང་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ནི། བསམ་གཏན་སྤེལ་ནས་འོག་མིན་འགྲོ། །དེ་ལ་གང་གིས་བསམ་གཏན་སྤེལ་བ་དེ་ནི་འོག་མིན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །དེ་འཕར་ཕྱེད་འཕར་ཐམས་ཅད་དུ། །འཆི་འཕོ། །གང་དུ་འཕོ་བ་འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཡང་འཕར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་འཕར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་བསམ་གཏན་རྣམས་སྤེལ་ནས། བསམ་གཏན་དང་པོའི་རོ་མྱངས་ཏེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ཚངས་རིས་པ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་སྔོན་གྱི་གོམས་པའི་དབང་གིས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྤེལ་ཏེ། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འོག་མིན་པ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་བར་དུ་མི་འགྲོ་བས་ན་འཕར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནས་གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་སྐྱེལ་བར་ནས་གནས་གཞན་འགའ་ཙམ་ཡང་རྒལ་ཏེ་འོག་མིན་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཆི་འཕོ་བ་ནི་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་དུ་འཕོས་ནས་འོག་མིན་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས། གཞན་སྲིད་རྩེ་མོར་འགྲོ། །གོང་དུ་འཕོ་པ་བསམ་གཏན་མ་སྤེལ་བ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་རོ་མྱང་བར་བྱེད་ཅིང་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་ལ། གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་མི་འཇུག་པ་ཁོ་ནར་གཟུགས་
― DTG147_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སོང་སྟེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ནི་གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་གཟུགས་མེད་འགྲོ་རྣམ་བཞི། །བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་འདི་ལ་མྱ་ངན་འདའ། །མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །གསུམ་ལ་ཡང་རྣམ་གསུམ་ཕྱེ་ནས། གཟུགས་སུ་ཉེར་འགྲོ་དགུར་བཤད་དོ། །བར་མ་དོ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དག་དང༌། གོང་དུ་འཕོ་བ་གསུམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བྱས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་རེ་ཞིག་བར་མ་དོར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་རྣམས་ནི་དཔེ་གསུམ་གྱིས་མྱུར་བ་དང༌། མྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་དུ་འཕོ་བ་ནི་འཕར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཁྱད་པར་རྣམས། ལས་དབང་ཉོན་མོངས་བྱེ་བྲག་ལས། །གསུམ་དང་དགུ་པོ་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ནི་ལས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཏེ། རེ་ཞིག་གསུམ་པོ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བསགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཆུང་བ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པོ་དེ་དག་སོ་སོར་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པར་གསུམ་ཚན་དང་པོ་གཉིས་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ལས་སོ། །གསུམ་ཚན་ཐམ་ནི་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །འོ་ན་མདོ་ལས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་བདུན་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གོང་དུ་འཕོ་བ་མ་ཕྱེ་བར། །དམ་པའི་འགྲོ་བ་བདུན་དུ་འདོད། །དགུ་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་གོང་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཕྱེ་བས་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཁོ་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ་སློབ་པའི་འགྲོ་བ་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དམ་པ་དམ་མིན་འཇུག་མི་འཇུག །སོན་པ་ཕྱིར་མི་འོང་ཕྱིར་དེ། །འདི་དག་ནི་ལས་དགེ་བ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གི་མི་དགེ་བ་ལ་ནི་མི་འཇུག་གོ །འདི་དག་
― DTG147_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་སོན་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཁོ་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་འདི་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མེད་དེ། འདི་ལྟར། འདོད་པར་ཚེ་ཡོངས་གྱུར་པའི་འཕགས། །ཁམས་གཞན་དུ་ནི་འགྲོ་བ་མེད། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་འཕགས་པ་ནི་ཁམས་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་གོང་མར་སྐྱེས་པ་ནི། །ཡོངས་ཉམས་དབང་པོ་འཕོ་མི་སྟེན། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་འཕགས་པ་དེ་དང༌། ཁམས་གོང་མར་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མི་འཕོ་ལ། ཇི་ལྟར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་སྤེལ་ནས་འོག་མིན་འགྲོ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསམ་གཏན་གང་སྤེལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དང་པོར་བཞི་པ་སྤེལ་བར་བྱེད། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་པས་ལས་སུ་རུང་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སིམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཡང༌། སྐད་ཅིག་མ་ནི་བསྲེས་པས་འགྲུབ། །གང་གི་ཚེ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དག་ཏུ་བསྲེས་པས་སྤེལ་མ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་སྐད་ཅིག་གཉིས་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྤེལ་ནས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་སྤེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་སྤེལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། སྐྱེ་དང་གནས་པར་བྱ་ཕྱིར་དང༌། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་འཇིགས་ཕྱིར་ཡང༌། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་རྣམས་ནི་གནས་གཙང་མར་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པས་འཇིགས་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པས་གནས་གཙང་མར་སྐྱེ་བ་སྤངས་ནས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གནས་གཙང་མར་སྐྱེ་བ་ལྔ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྤེལ་མང་བསྒོམ་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡི་ཕྱིར། །གནས་གཙང་སྐྱེ་བ་ལྔ་ཁོ་ན། །སྤེལ་མར་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཆེ་
― DTG147_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཆེ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་མ་རེ་རེ་ལ་གསུམ་གསུམ་དུ་སྤེལ་བར་བྱས་ནས་སོ། །བར་མ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལས་སྐྱེའོ། །འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་འོང༌། །ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་བྱེད་པར་འདོད། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་གང་ལ་ལ་འགོག་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་སེམས་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲིད་རྩེའི་བར་ཆ་བརྒྱད་ཟད་པ། །དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཡང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དེ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་སྤངས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཡང༌། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཡིན། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དེ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་རྣམ་པ་དགུ་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེ་ཟད་ཐོབ་དང་ཟག་པ་ཤེས། །དང་པོ་ཉིད་དུ་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཐོབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཚེ་དེ་མི་སློབ་དགྲ་བཅོམ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ཟད་པ་ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་མི་སློབ་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །འབྲས་བུ་གཞན་གྱི་ཕྱིར་བསླབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ལ་སློབ་པ་འདི་གང་གིས་གང་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་རྩེ་ལས། །ཆགས་བྲལ་འཇིག་རྟེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་གོང་ན་འཇིག་རྟེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ས་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་གང་ཞིག་དངོས་པོ་གང་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དེས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་གི་གཉེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གཞན་པའི་ས་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ལ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཆགས་བྲལ་བའི། །འཕགས་ལ་བྲལ་བའི་ཐོབ་རྣམ་གཉིས། །འཕགས་པ་
― DTG147_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ལ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱེའོ། །ཁ་ཅིག་འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །བཏང་ལ་ཉོན་མོངས་མི་ལྡན་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་མི་སྐྱེན་དེ་ལྟ་ན་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་འཕོ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལམ་སྔ་མ་ཟད་པར་བཏང་བའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུའི་ལམ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ས་གོང་མ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བྲལ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། དེ་བཏང་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །སྲིད་རྩེའི་ཕྱེད་ལས་རྣམ་གྲོལ་དང༌། གོང་དུ་སྐྱེས་པ་བཞི་མི་ལྡན། འཇིག་རྟེན་པའི་འབྲལ་བའི་ཐོབ་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་རྣམ་པ་ཕྱེད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་དེའི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་མེད་ལ། དབང་པོ་འཕོ་བས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་བཏང་བཞིན་དུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་དཔེར་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཡན་ཆད་དུ་སྐྱེས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་བཏང་བས་ཡང་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་པས་འདི་ནི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ས་གང་ཞིག་གིས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཟག་མེད་མི་ལྕོགས་མེད་པ་ཡིས། །ཐམས་ཅད་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་བྲལ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་ལས་སོ། །ཡང་གང་ཞིག་ཉེར་བསྡོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ས་འོག་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་ན། ཅི་འདིའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་བཞིན་དུ་ཉེར་བསྡོགས་ལས་སྐྱེའམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ས་གསུམ་རྒྱལ་ལ་བསམ་གཏན་ནམ། །ཉེར་བསྡོགས་ལས་མཐའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང། བསམ་གཏན་གཉིས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཐ་མ་ཉེར་བསྡོགས་སམ་བསམ་གཏན་དངོས་གཞི་ལས་སྐྱེའོ། །གོང་མའི་ཉེར་བསྡོགས་ལས་མིན། ས་གསུམ་ལས་རྒྱལ་བ་ཡན་ཆད་ནི་བཏང་སྙོམས་གྱི་དབང་པོ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་གཞི་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེའི་ཉེར་བསྡོགས་ལས་
― DTG147_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་མེད་མི་ལྕོགས་མེད་པ་ཡིས། །ཐམས་ཅད་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་བྲལ། །ཞེས་བཤད་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་མ་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་འཕགས། བརྒྱད་ཀྱིས་རང་གོང་ས་ལས་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་དང་བརྒྱད་ཀྱིས་ནི་རང་གི་ས་དང་གོང་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོག་མ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་རྣམས་ནི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་རྣམ་གྲོལ་དང༌། །བར་ཆད་མེད་ལམ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞི་སོགས་རགས་སོགས་རྣམ་པ་ཅན། །གོང་དང་འོག་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པར་ས་གོང་མ་ལ་ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ལྟའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་རྣམས་ནི་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་བཟློག་པ་ས་འོག་མ་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། ཐ་བ་ངན་པ་དང༌། རྩིག་པ་སྟུག་པོ་ལྟ་བུར་ལྟའོ། །ཞར་ལ་འོངས་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཡང་ཟད་པ་ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མི་གཡོའི་ཟད་ཤེས་ལས། །མི་སྐྱེའི་བློ་གྲོས། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་མིན། ཟད་པ་ཤེས་སམ་མི་སློབ་ལྟ། །གལ་ཏེ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ན་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལས་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཁོ་ནའམ། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་དེ་མི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་ཐམས་ཅད་ལ། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡང་རེས་འགའ་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་ལ། རེས་འགའ་མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེའོ། །གང་དག་འབྲས་བུ་བཞིར་བཤད་པ་དེ་དག་གང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་ནི་དྲི་མེད་ལམ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་སྦྱོང་དུ་འགྱུར་
― DTG147_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དེའི་འབྲས་བུ་འདི་དག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི་དེ་ཅི་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །དེ་དག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུའོ། །གྲོལ་ལམ་ཟད་པ་རྣམས་དང་བཅས། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་བརྒྱད་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤོང་བ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་དགུ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་དེ་སྙེད་ཁོ་ནའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་འདུས་བྱས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་སྤངས་པ་ནི་འབྲས་བུ་འདུས་མ་བྱས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྔར་གྱི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་བཞི་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་བཞི་རྣམ་གཞག་པ་ནི། །རྒྱུ་ལྔ་དག་ནི་སྲིད་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འབྲས་ལ་སྔོན་ལམ་བཏང་བ་དང༌། །གཞན་ཐོབ་པ་དང་ཟད་བསྡོམས་དང༌། །ཤེས་པ་བརྒྱད་མཚན་ཐོབ་པ་དང༌། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཐོབ་པའོ། །ལམ་སྔ་མ་བཏང་བ་དང་སྔོན་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ནི་ཞུགས་པ་དང་འབྲས་བུའི་ལམ་བཏང་བ་དང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤངས་པ་བསྡོམས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྲལ་བ་གཅིག་གི་ཐོབ་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་བརྒྱད་ཅིག་ཅར་དུ་ཐོབ་པ་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཐོབ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དག་གོ ། རྒྱུ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཡིན་ཏེ། གང་དག་གི་འབྲས་བུ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གསུངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཁོ་ན་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཇི་ལྟར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུར་རུང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཐོབ་འབྲས་ནི། །བསྲེས་དང་ཟག་མེད་ཐོབ་འཛིན་ཕྱིར། །དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་ཡང་དེར་བསྲེ་བར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོབ་པ་དེའི་འབྲས་བུ་བསྡུས་པ་གཅིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམས་བསྲབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ལྔ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་བྲལ་བ་ཐོབ་པས་ཀྱང༌། སྤངས་པ་དེ་འཛིན་པར་ཡང་བྱེད་དེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་འཆི་བའི་ཕྱིར་
― DTG147_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དུ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ། དེ་ཉིད་ཚངས་ཚུལ་ཚངས་པ་ཡི། །འཁོར་ལོ་ཚངས་པས་བསྐོར་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚངས་པའི་ཚུལ་བླ་ན་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོ་འདི་ནི་དེའི་ཡིན་པས་ན་ཚངས་པའི་སྟེ། དེས་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མཐོང་བའི་ལམ་རྒྱུ་བས་ན་འཁོར་ལོའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཆོས་མཐུན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མྱུར་བར་འགྲོ་སོགས་རྩིབས་སོགས་ཕྱིར། །མྱུར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདོར་བ་དང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་རྒྱལ་བ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱལ་བ་རྣལ་དུ་འགོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕར་བ་དང་འབབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱུར་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྩིབས་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང། རྩོལ་བ་དང༌། དྲན་པ་ནི་རྩིབས་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་དག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་རྣམས་ནི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མུ་ཁྱུད་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཁམས་གང་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཅེ་ན། འདོད་པར་གསུམ་ཐོབ། གསུམ་པོ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ནར་འཐོབ་པོ། །ཐ་མ་ནི་གསུམ་དུའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་འཐོབ་བོ། །རེ་ཞིག་འབྲས་བུ་གཉིས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གོང་མར་མི་ཐོབ་པར་ཡང་རིགས་པ་ན་གསུམ་པ་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཐོབ་ཅེ་ན། གོང་ན་མཐོང་ལམ་མེད། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་གོང་ན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མེད་ལ། དེ་མེད་པར་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རེ་ཞིག་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྐྱོ་ལུད་ལས་འདིར་རྩོམ་ཞིང༌། དེར་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་འབྱུང་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་དུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལྔ་ནི་འདི་རྩོམ་པ་ནི་ལམ་རྩོམ་པ་སྟེ་དེར་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མེད་དེ། །འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་མི་གཡོའི་ཟད་ཤེས་ལས། །མི་སྐྱེའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བཤད་དེ། །ཅི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། སྨྲས་
― DTG147_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། ཡོད་དེ། དགྲ་བཅོམ་དྲུག་འདོད། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། །འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། །གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང༌། །རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་དག་ལས། ལྔ་ནི་དད་པའི་མོས་ལས་སྐྱེས། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་དག་རྣམ་གྲོལ་དུས་དང་སྦྱོར། །ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དུས་དང་སྦྱོར་བས་ཕངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོའི་ཆོས་ཅན་མི་གཡོ་བ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་གཡོ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དུས་མི་སྦྱོར་གྲོལ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མཐོང་ཐོབ་རྒྱུ་ལས་བྱུང༌། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་དགྲ་བཅོམ་པ་འདི་དག་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་དེ་དག་གི་རིགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཕྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་དང་པོ་ནས་དེའི་རིགས། ཁ་ཅིག་སྦྱངས་པ་ལས་གྱུར་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལས་དབང་པོ་རྣམས་སྦྱངས་པས་འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་གྱི་འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་འཆི་བར་སེམས་པར་གྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་རྐྱེན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མེད་ན་རྗེས་སུ་མ་བསྲུངས་ཀྱང་གནས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་ཞིང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། མངོན་པར་བརྩོན་པ་མེད་ན་འཕེལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ནི་མི་གཡོ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་དག་གང་ཞིག་གང་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཤེ་ན། བཞི་ནི་རིགས་ལས་ལྔ་འབྲས་
― DTG147_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས། །ཉམས་འགྱུར། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་རིགས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་ནི་འབྲས་བུ་ལས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། དང་པོ་ལས་མ་ཡིན། གང་གི་རིགས་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་གི་འབྲས་བུ་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་རིགས་དྲུག་དང་ལྡན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་དག་ཀྱང་ཞེ་ན། སློབ་དང་འཕགས་མིན་རིགས་དྲུག་ལྡན། །སློབ་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་རིགས་དྲུག་དང་ལྡན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། མཐོང་བ་ལ་ནི་འཕོ་བ་མེད། །མཐོང་བའི་ལམ་ལས་གཞན་པ་ལ་དབང་པོ་འཕོ་བ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང༌། ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་ཉེར་སྤྱད་ལས། །ཡོངས་ཉམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཤེས་བྱ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་ན་མ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ན་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་འདི་རྣམས་ལས་ནི། སྟོན་ལ་ཐ་མ་མི་གཡོ་ལ། །བར་མ་འང་གཞན་ལ་རྣམ་གསུམ་མོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཁོ་ན་མངའི་གཞན་ནི་མི་མངའོ། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ནི་དེ་དང་མ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །གང་ཟག་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་གཞན་ལ་ནི་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཡང་གང་ཞིག་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན། ཅི་དེ་ཡང་སྐྱེ་འམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར། འབྲས་ལས་ཉམས་པ་འཆི་བ་མེད། །འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་འགའ་ཡང་འཆི་བ་མེད་དེ། འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་འབྲས་བུ་དེ་ལ་གནས་པས། བྱ་བ་མ་ཡིན་དེ་མི་བྱེད། །ཡོངས་སུ་ཉམས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དེ་དང་འགལ་བའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་དབང་པོ་རྣམས་འཕོ་བ་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་དང། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དུ་དག་སྐྱེ་ཞེ་ན། མི་གཡོ་རྣམ་གྲོལ་བར་ཆད་མེད། །ལམ་དགུའོ་ཤིན་ཏུ་བསྟེན་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ཞིག་མི་གཡོ་བའི་རིགས་ཅན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ན་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དགུ་སྐྱེ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དབང་
― DTG147_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་རྟུལ་པོའི་རིགས་དེ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཡིན་པས་འབད་པ་ཆུང་ངུས་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཏེ། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་དག་གིས་བརྟན་པོར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བས་ཐོབ་ལ་རེ་རེའོ། །མཐོང་བས་ཐོབ་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་ན་བར་ཆད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་རེ་རེ་སྐྱེའོ། །བར་ཆད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དེ་དག་ནི། ཟག་མེད། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་གྱིས་འཕོ་བ་མེད་དོ། །དབང་པོ་རྣམས་གང་དུ་འཕེལ་ཞེ་ན། མའི་ནང་དུ་འཕེལ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་དབང་པོ་འཕོའོ། །ཡང་གང་ཞིག་ས་གང་ལ་བརྟེན་ན་དབང་པོ་རྣམས་འཕོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། མི་སློབ་ས་དགུ་ལ་བརྟེན་ཏེ། །མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ལའོ། །སློབ་པ་དྲུག་ལ། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་མ་གཏོགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། འཕེལ་བ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན། །བཏང་སྟེ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དབང་པོ་རྣམས་འཕོ་བ་ན་དབང་པོ་རྟུལ་པོའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་བཏང་སྟེ། དབང་པོ་རྣོན་པོའི་ལམ་གྱི་རིགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་གཟུགས་མེད་པས་བསྡུས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་དགུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་གཉིས་དང་ཉན་ཐོས་བདུན། །དེ་དགུ་དབང་པོ་རྣམ་དགུ་ཅན། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་བ་དུན་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྦྱངས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། དང་པོ་ནས་དེའི་རིགས་ཅན་ཡིན་ནོ། །མི་གཡོ་བའི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་ནི་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དབང་པོ་དགུའི་བྱེ་བྲག་གིས་གང་ཟག་དགུ་ཡིན་ནོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཡང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བདུན་ཡིན་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། དད་པས་མོས་པ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །གང་ཟག་བདུན་པོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། དབང་པོ་སྙོམས་འཇུག་རྣམ་གྲོལ་དང༌། །གཉིས་ཀ་བྱས་པའོ། །སྦྱོར་
― DTG147_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལས་ནི་དད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དག་སྟེ། དང་པོ་ཉིད་ནས་གཞན་གྱི་དྲིང་འཇོག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དག་གིས་དོན་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ལས་ནི་དད་པས་མོས་པ་དང༌། མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དག་སྟེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང་རྣོན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ནི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ནི་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །མིང་གི་སྒོ་ནས་ནི་གང་ཟག་དེ་བདུན་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དྲུག །རྫས་སུ་ནི་དེ་དག་དྲུག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ལམ་གསུམ་ལ་གཉིས་གཉིས། །མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྔར་བཤད་པ་བཞིའོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ནི་དུས་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། དུས་དང་མི་སྦྱོར་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། འགོག་ཐོབ་གཉིས་ཀ་ལས་རྣམ་གྲོལ། །གང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཅིག་ཤོས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་འབའ་ཞིག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤེ་ན། སྙོམས་འཇུག་དབང་པོ་འབྲས་རྣམས་ཀྱི། །སློབ་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཤེས་བྱའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ནི་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དབང་པོ་ལས་ནི་མཐོང་བས་ཐོབ་པའོ། །འབྲས་བུ་ལས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་སློབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀྱིས་མི་སློབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །དབང་པོ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་ལས་སོ། །ལམ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མདོར་ན་ལམ་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །ཁྱད་པར་ཅན་དང་རྣམ་གྲོལ་དང༌། །བར་ཆད་མེད་དང་སྦྱོར་ཞེས་བྱ། །སྦྱོར་བའི་ལམ་ནི་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་སྐྱེ་བའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ནི་གང་གིས་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ནི་དེས་སྤོང་བར་བྱ་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་དང་པོ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁྱད་
― DTG147_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཅན་གྱི་ལམ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལམ་མོ། །ཡང་ལམ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྒྲུབ་པ་བཞི་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ། བསམ་གཏན་དག་གི་ལམ་རྣམས་སླ། །ཡན་ལག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང༌། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མཉམ་པ་དག་གིས་འབད་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གཞན་དག་གི་དཀའ་བ་ཡིན། །མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བློ་རྟུལ་མངོན་ཤེས་བུལ་བ་སྟེ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་མངོན་ཤེས་མྱུར། །དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་སྒྲུབ་པར་སླ་བའམ་དཀའ་ཡང་རུང་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་བ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྒྲུབ་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལམ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཟད་དང་མི་སྐྱེ་ཤེས་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་དང་མཐུན་ཉིད་ཕྱིར། སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དེའི་ཕྱོགས་མཐུན། བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། མིང་གི་སྒོ་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཞེས་བྱའོ། །རྫས་སུ་བཅུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྫས་བཅུ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་དང༌། །ཤེས་རབ་ཏིང་འཛིན་བཏང་སྙོམས་དགའ། །རྟོག་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་རྫས་བཅུའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ཤེས་རབ་སྟེ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་འཇོག་ཅེས་བྱ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་ཏིང་འཛིན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དབང་པོ་དང་སྟོབས་ནི་མིང་གིས་སྨོས་ལ། དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་ལྔ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྤོང་བ་རྣམས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཡང་
― DTG147_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་ལུས་ཤེ་ན། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བཅུ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེས་ནི། གཙོ་བོ་སྨོས་པས། ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི། དེ་དག་ནི། སྦྱོར་བྱུང་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཀྱང་ཡིན། །གཙོ་བོ་སྨོས་པས་དེ་སྐད་བཤད་ཀྱི། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་གང་ཞིག་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅེ་ན། སྡེ་ཚན་བདུན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། །ལས་ནི་དང་པོ་པ་དག་དང༌། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་རྣམས་དང་ནི། །བསྒོམ་དང་མཐོང་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ལས་དང་པོ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བརྟག་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སོ། །ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པར་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་དྲོ་བར་འགྱུར་བ་དག་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་རྣམས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྩེ་མོ་དག་ལ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བཟོད་པ་དག་ལ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མཆོག་དག་ལ་ནི་སྟོབས་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །འགྲོ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཏེ། དེ་ནི་མྱུར་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དུ་ཞིག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། དུ་ཞིག་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ལམ་ཡན་ལག །ཟག་པ་མེད། དེ་གཉིས་ནི་བསྒོམ་པ་དང་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG147_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་རྣམས་གཉིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་གཞན་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ས་གང་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ཐམས་ཅད། །མི་ལྕོགས་མེད་ན་དགའ་མ་གཏོགས། །ཉེར་བསྡོགས་རྣམས་ནི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་འོག་མའི་དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ན་ནི་རྟོག་མ་གཏོགས། །གཉིས་པ་ན་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་མེད་དེ། དེ་ན་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ན་དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་དག་ན་ནི་དགའ་བ་དང་རྟོག་པ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་བར་ནའང༌། དེ་གཉིས་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་ཁོ་ནའོ། །གཟུགས་མེད་པ། གསུམ་ནའང༌། དེ་དང་ཚུལ་ཡན་ལག །མ་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་རྣམས་དང༌། དགའ་བ་དང། རྟོག་པ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ལམ་ཡན་ལག །མ་གཏོགས་འདོད་ཁམས་སྲིད་རྩེ་ན། །འདོད་པའི་ཁམས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་གནས་པ་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བདེན་གསུམ་མཐོང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །ཆོས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ། །ལམ་མངོན་རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས་དང༌། །དེ་ཡི་དགེ་འདུན་དག་ལ་ཡང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་ན་ཆོས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་དང༌། འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ཐོབ་བོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་སྟེ། གང་ཞིག་དེ་གཉིས་ལ་དད་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་བྱེད་པའི་ཆོས་མི་སློབ་པ་དང༌། དགེ་འདུན་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་རྣམས་ལའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཆོས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་སྟོན་ཏོ། །འདིར་གང་ལ་ཆོས་སུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་བདེན་གསུམ་དང་རང་སངས་རྒྱས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་དད་པའི་གཞིའི་བྱེ་བྲག་ལས་མིང་གི་སྒོ་ནས་ཤེས་ནས་དད་པ་བཞི་ཞེས་བྱའོ། །རྫས་སུ་གཉིས་
― DTG147_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་དད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་རྣམས་ནི་དད་པའི་རང་བཞིན་དག་གོ །འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ནའོ། །ཤེས་ནས་དད་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ། །དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མདོ་ལས། སློབ་པ་རྣམས་ནི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་ནོ། །མི་སློབ་པ་རྣམས་ནི་བཅུ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་མ་བཤད་ཅེ་ན། བཅིངས་ཕྱིར་སློབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ། །རྣམ་གྲོལ་མ་བཤད། སློབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བཅིངས་པ་ཡིན་པས་འདི་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་མ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་རྣམ་གཉིས། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ། ཉོན་མོངས་བཅོམ་པ་འདུས་མ་བྱས། མོས་པ་འདུས་བྱས། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་གྲོལ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སློབ་པའི་མོས་པ་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །ཡན་ལག་ནི། དེ་ཡིན། འདུས་བྱས་པའི་མོས་པ་དེ་ཉིད་མི་སློབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཤད་དེ། ཡན་ལག་རྣམས་འདུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་གྲོལ་གཉིས། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་སྐད་བཤད་ཤེས་པ། །སྔར་བྱང་ཆུབ་བཤད་པ་གང་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་འདིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེ་ན། མི་སློབ་སེམས་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །སྒྲིབ་པ་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་འགྱུར། །མི་སློབ་པའི་སེམས་མ་འོངས་པ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་ལོ། །གནས་སྐབས་གང་བའི་ལམ་གྱིས་དེའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་ཞེ་ན། འགག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་གྱིས་ནི། །དེ་ཡི་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སྤོང༌། །ད་ལྟར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདུས་མ་བྱས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་པོ་སྤངས་པའི་ཁམས་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་དང༌། འགོག་པའི་ཁམས་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཁམས་ཞེས་བྱ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང༌། འདོད་ཆགས་ཀུན་ཟད་འདོད་ཆགས་བྲལ། །འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་
― DTG147_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པའི་ཁམས་ནི་གཞན་དག་གོ །འདོད་ཆགས་ལས་གཞན་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ནི་སྤངས་པའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །འགོག་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་གཞི། །ཡང་དག་པར་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ནར་སྦྱར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་གཞི་སྤོང་བ་ནི་འགོག་པའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་གིས་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དེས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཡང་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མུ་བཞིའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་ཤེ་ན། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བཟོད་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས། །ཡིད་འབྱུང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་ཡིད་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གིས་སྤོང་འགྱུར་བ། ཀུན་གྱི་འདོད་ཆགས་བྲལ་བར་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མུ་བཞི་སྲིད། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་ལ་བཟོད་པ་དང། ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྤོང་ན་ཡིད་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྤོང་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྤོང་ན་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་མི་སྤོང་ན་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ན་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་མི་སྤོང་ངོ༌། །ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་དང༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་སྤོང་ངོ༌། །ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པའོ།། །།བཟོད་པ་རྣམས་དང༌། ཞེས་པ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་ན། ཅི་བཟོད་པ་དག་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དྲི་མེད་བཟོད་རྣམས་ཤེས་པ་མིན། །དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ཐེ་ཚོམ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་རྣམས་ལྟ་བ་ཡིན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཟད་དང་མི་སྐྱེའི་བློ་ལྟ་མིན། །ཡང་
― DTG147_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་འཕགས་བློ་གཉིས་ཀ །བཟོད་པ་དང༌། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དག་ལས་གཞན་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཤེས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཤེས་རབ་བོ། །དྲུག་ནི་ལྟ་བའང་ཡིན། ལྟ་བ་ལྔ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་དེ་དྲུག་ལྟ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་དང་གཞན་དག་ཀྱང་ཤེས་པ་ནི་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཤེ་ན། ཤེས་པ་བཅུ་བསྡུས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན། ཤེས་པ་ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད། །དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང༌། དང་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་མེད་རྣམ་གཉིས་ཆོས་དང་ནི། །རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །ཤེས་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཡུལ་ནི་ཐམས་ཅད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། །འདོད་སྡུག་བསྔལ་སོགས། ཆོས་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དེའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རྗེས་ཤེས་པའི། སྤྱོད་ཡུལ་གོང་མའི་སྡུག་བསྔལ་སོགས། །རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་བདེན་བྱེ་བྲག་གིས། །བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་བཞི་དེ་དག་ནི། མི་སྐྱེ་བ་དང་ཟད་པ་ཤེས། །དེ་དག་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་སྟེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གཉིས་དང་པོ་སྐྱེས་པ་ནི། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་རྗེས་ཤེས་པ་ཡིན། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་ལས་ཕ་རོལ་སེམས་རིག་པ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་རིག་པ་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ངེས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་ས་དབང་གང་ཟག་འདས། །ཞིག་དང་མ་སྐྱེས་མི་རིག་གོ །ས་འདས་པ་མི་རིག་པ་ནི་བསམ་གཏན་འོག་མའི་ས་པས་བསམ་གཏན་གོང་མའི་ས་པའོ། །དབང་པོ་
― DTG147_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་དད་པས་མོས་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱིས་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མོ། །གང་ཟག་འདས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་འོག་མས་གོང་མའོ། །ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའོ། །གཞན་ཡང༌། ཆོས་རྗེ་བློ་ཕྱོགས་ཕན་ཚུན་མིན། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སེམས་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་གཞན་ཡང་ངོ༌། །མ་ཐོབ་པའི་ལམ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་མེད་དོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་མཐོང་བའི་ལམ་ཤེས་པར་འདོད་པས་སྦྱོར་བ་བྱས་པ། ཉན་ཐོས་མཐོང་བའི་སྐད་ཅིག་གཉིས། །རིག་སྟེ་བསེ་རུ་ལྟ་བུས་གསུམ། །སངས་རྒྱས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཀུན། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཤེས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་དང་པོ་གཉིས་དང༌། བརྒྱད་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། གསུམ་ཤེས་ཏེ་སྦྱོར་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ན་རེ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དང་བཅོ་ལྔ་པ་རྣམས་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏོ། །ཡང་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཟད་པ་ཤེས་པ་བདེན་རྣམས་ལ། །ཡོངས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་ངེས་པའོ། །ཡོངས་ཤེས་བྱར་མེད་ཅེས་ལ་སོགས། །མི་སྐྱེ་བ་ཡི་བློར་འདོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས། སྤངས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས། བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ངེས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཤེས་པ་བཅུ་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་
― DTG147_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གསུམ་ཡོད་ལ་བཅུར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་དང་ནི་གཉེན་པོ་དང༌། །རྣམ་པ་རྣམ་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །སྦྱོར་དང་བྱ་བ་བྱས་ཉིད་དང༌། །རྒྱུ་བྱས་པ་ལས་བཅུ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ལས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་སྟེ། །དོན་དམ་པ་ནི་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ལས་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། ཁམས་གོང་མའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། རྫས་ལ་དམིགས་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དང་དམིགས་པ་ལས་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། རྣམ་པ་དང་དམིགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ལས་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་སྟེ། སེམས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཤེས་སོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་ལས་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལྟ། བྱ་བ་བྱས་པའི་རྒྱུད་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྒྱས་པ་ལས་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཞེས་བཤད་པར་ཟད་ཀྱི། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འགོག་པའི་ལམ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་གང་ཡིན་དེ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་ནི་གཉེན་པོ་ཡིན། །འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་ཆར་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྗེས་མ་ཡིན། །ཤེས་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ལས། །ཆོས་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག །དེ་དག་ནི་འོག་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི། དེ་བཞིན་གཞན་དུ་འོང༌། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པས་བཞི་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རང་རང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དག་ཏུ་འཇུག་པ་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཡིད་ཤེས་དྲི་མེད་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་དང་བཅས་ནི། ཤེས་བྱའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་
― DTG147_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྣམ་པ་འཛིན་པའོ། །གཉིས་ཀ་ཡང༌། རྫས་རེ་རེ་ཞིག་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མི་འཛིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཚོར་བ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་འདུ་ཤེས་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ཅན། །སྟོང་དང་བདག་མེད་མ་གཏོགས་སོ། །ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་དག་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་དག་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་བདག་ཡིན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེ་ན། དྲི་མེད་བཅུ་དྲུག་གཞན་རྣམ་མེད། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་མ་གཏོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡོད་ཅེས་པ་བསྟན་བཅོས་ལ། །གཞན་ཉི་འོག་པ་རྣམས་ན་རེ་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་འདི་སྐད་དུ། མི་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་ན་འདི་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །འདི་ནི་གཞི་ཡོད་དོ། །ཅེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །ཡང་ཅི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་མིང་དུ་འམ་རྫས་སུ་ཡོད་ཅེ་ན། རྫས་སུ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །དེ་ལ་རྐྱེན་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །བདག་གིར་ལྟ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བདག་མེད་པའོ། །ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྒྱུའོ། །འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འབྲེལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་དོན་གྱིས་རྐྱེན་ནོ། །ཕུང་པོ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའོ། །མེ་གསུམ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞི་བའོ། །འཚེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གྱ་ནོམ་པའོ། །སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བགྲོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱིས་ན་ལམ་མོ། །རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དོན་གྱིས་སྒྲུབ་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱིན་པའོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་ཅི་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཤེས་རབ། ཡང་ཅི་ཤེས་རབ་ཁོ་ནས་འཛིན་པར་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དང་བཅས་པའི། དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འཛིན་པར་བྱེད། ཤེས་རབ་དང༌།
― DTG147_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཡང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བྱ་ཡིན། །གང་ཅི་ཡོད་ཀྱང་རུང་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་བཅུ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་བརྗོད་དེ། དང་པོ་རྣམ་གསུམ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང། ལུང་མ་བསྟན་ནོ། །གཞན་རྣམས་དགེ །ཤེས་པ་དགུ་པོ་ནི་དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ན་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་རོ། །དྲུག་ན་ཆོས་ཤེས་བྱ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ནའོ། །དགུ་ན། རྗེས་ཤེས་བྱ་བ། དྲུག་ལ་གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་བསྣན་ནས་སོ། །དེ་བཞིན་དྲུག །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ས་དགུ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ནའོ། །གཞན་ཡིད་ཤེས་པ་བསམ་གཏན་བཞི། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་ནའོ། །དེ་ནི་འདོད་དང་གཟུགས་རྟེན་ཅན། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་འདོད་རྟེན་ཅན། །ཁམས་གསུམ་པ་ཡིན་རྟེན་ཅན་གཞན། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པ་ཁམས་གསུམ་དུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ས་དང་རྟེན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་བསྡུས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འགོག་བློ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་པ། །གཅིག་སྟེ། འགོག་པ་ཤེས་པ་གཅིག་ནི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །ཕ་རོལ་སེམས་བློ་ནི། གསུམ་མོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་བཞི་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དག་ལས་གཞན་རྣམས་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཆར་རོ། །ཤེས་པ་གང་གི་དམིགས་པ་ཤེས་པ་དུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་དགུ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །ལམ་རྗེས་བློ་ཡི་དགུ་ཡིན་ནོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་དང༌། །ཆོས་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བློའི་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དག་གོ །བཞི་ཡི་བཅུ་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་བཅུ་ཀའོ། །གཅིག་གི་མིན། འགོག་པ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་
― DTG147_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་བཅུ་དག་ནི་སྦྱར་བར་བྱ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པ་དང་དྲི་མེད་ཆོས། །འདུས་མ་བྱས་རྣམས་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཆོས་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ལ་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱའོ། །ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གང་གི་དམིགས་པ་དུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་ནི་ལྔ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་བཞི་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་བདུན་ཏེ། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དྲུག་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་དག་གི་ནི་དྲུག་སྟེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་དགེ་བ་ཁོ་ནའོ། །ལམ་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་དག་གོ །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དག་གི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་དགུ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་སོ། །ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མེད་དོ། །འོན་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་གཅིག་པུས་རང་ཚོགས་ལས། །གཞན་ནི་བདག་མེད་ཉིད་རིག་འགྱུར། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་ཚོགས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རྫོགས་སོ། །གང་ཞིག་ཤེས་པ་དུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་དང་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་ཡང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ནི། ཟག་མེད་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ། །ཆགས་བཅས་ཤེས་པ་གཅིག་དང་ལྡན། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་
― DTG147_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་དང་ལྡན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་སྟེ་གསུམ་དང་ངོ༌། །ཡན་ཆད་ནི། བཞི་ལ་རེ་རེ་འཕེལ་དང་ལྡན། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་འཕེལ་ལ། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་དག་ཁོ་ན་འཕེལ་ལོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལྷག་པར་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཤེས་པ་དུ་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། །ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་པ་རྣམས། །མ་འོངས་པ་འཐོབ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བཟོད་པའམ་ཤེས་པ་གང་དང་གང་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བ་མ་འོངས་པ་དེའི་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ན་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ། རྗེས་གསུམ་ལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང༌། །མཐོང་བའི་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གསུམ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཡང་འཐོབ་བོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་ཟད་པར་མངོན་པར་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་རྟོགས་མཐའ་ཞེས་བྱ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་བའོ། །དེ་རེས་འགའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། ནམ་ཡང་མི་བྱེད། དེ་མཐའ་གཅིག་ཏུ། དེ་ནི་མི་སྐྱེའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །ས་དུ་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དེ་འཐོབ་ཅེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་ནི། རང་དང་འོག་ས། མཐོང་བའི་ལམ་ས་གང་ཡིན་པའི་ས་དེ་བ་དང༌། འོག་མའི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་འཐོབ་སྟེ། གལ་ཏེ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པའི་ས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ས་པ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་འཐོབ་བོ། །གཞན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དུ་དག་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། འགོག་པའི་མཐའ། འགོག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །ལྷག་མ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཆར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བ་ནི། རང་བདེན་རྣམ་ཅན་འབད་ལས་བྱུང༌། །བདེན་པ་གང་ཞིག་མངོན་པར་རྟོགས་པས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཁོ་ནའོ། །མཐོང་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
― DTG147_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གོ །ཆགས་བཅས་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་དྲུག །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་ནི་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཤེས་པ་གཉིས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །མ་འོངས་པ་དྲུག་འཐོབ་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །འདོད་ལ་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བདུན། །བདུན་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡི་གོང་མ་ཆགས་བཅས་ཀྱིས། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་བདུན་ཐོབ་བོ། །སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གི་གོང་མ་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྦྱོར་བ་དང་བར་ཆད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་བདུན་འཐོབ་སྟེ། དྲུག་པོ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བདུན་ལས་རྒྱལ་མངོན་ཤེས་དང༌། མི་གཡོ་འཐོབ་དང་སྤེལ་བསྒོམ་པའི། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དག་དང༌། །གོང་མའི་གྲོལ་བའི་ལམ་བརྒྱད་ལའང༌། །ས་བདུན་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་མོ། །དེ་དག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང༌། མི་གཡོ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་སྤེལ་མར་བསྒོམ་པ་སློབ་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་བདུན་འཐོབ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་དོ། །མི་གཡོ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་མི་འཐོབ་སྟེ། དེར་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་ཡང་ཤེས་པ་བདུན་པོ་ཁོ་ན་འཐོབ་སྟེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་བདུན་པ་ཡིན་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་པ་སྦྱོང་བའི་གྲོལ་བ་ལ། །ཤེས་པ་དྲུག་དང་བདུན་འཐོབ་བམ། །སློབ་པ་སྦྱོང་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་དྲུག་འཐོབ་བོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལ་དྲུག །སློབ་པ་སྦྱོང་བའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལ་དྲུག་འཐོབ་བོ། །དེ་བཞིན་སྲིད་རྩེའི་ལམ་རྒྱ་ལ་ལའང༌། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དྲུག་འཐོབ་བོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་དགུའོ། །
― DTG147_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་སོ། །མི་གཡོ་བས་ནི་བཅུ་འཐོབ་བོ། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བཅུ་ཆར་འཐོབ་བོ། །དེར་འཕོ་གྲོལ་བའི་ཐ་མ་ལའང༌། །གང་ཞིག་མི་གཡོ་བ་ཉིད་དུ་འཕོ་བ་དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལས་ཐ་མ་ལ་ཡང་བཅུ་འཐོབ་བོ། །བཤད་པའི་ལྷག་མ་ལ་བརྒྱད་འཐོབ། །ལྷག་མ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དགུ་པ་དང༌། ས་བདུན་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་སྤེལ་མར་བསྒོམ་པ་དག་གི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་རྣམས་དང༌། མི་གཡོ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་བརྒྱད་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པ་ཤེས་པ་བརྒྱད་མ་འོངས་པ་འཐོབ་བོ། །ཡང་ལམ་གང་ལས་དུ་བའི་ཤེས་པ་འཐོབ་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་ལམ་ས་གང་བ་ཡིན་པ་དང༌། དང་པོ་ཉིད་དུ་ས་གང་ཐོབ་པས་དེ་པའི་མ་འོངས་པ་འཐོབ་བོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ལམ་ས་གང་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་དེ། འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་ལས་ཆགས་བྲལ་བྱ་ཕྱིར་གང༌། །ཐོབ་པ་དེར་ཡང་འོག་མའང་འཐོབ། །ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ས་གང་ཞིག་འཐོབ་པ་དེའི་ས་པ་དང་ས་འོག་མའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཟད་པ་ཤེས་ལ་ཟག་བཅས་ཀྱང༌། །ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་མི་སྡུག་པ་དང༌། དབུགས་འབྱུང་བ་དང༌། རྔུབ་པ་དྲན་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འཐོབ་བམ་ཞེ་ན། གང་སྔོན་མེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི། །ས་ཀུན་སྔོན་སྙེད་མི་འཐོབ་བོ། །གང་རྣམ་པར་ཉམས་པ་ལས་གང་རྙེད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐོབ་སྟེ། འཐོབ་པ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཐོབ་པ་རྙེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ། རྙེད་དང་བསྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དགེ་བ་འདུས་བྱས་ཐོབ་པའོ། །གཉེན་པོ་དང་ནི་ཐག་བསྲིང་བའི། །ཐོབ་པ་ཟག་དང་བཅས་པ་ཡིན། རྙེད་པ་དང་
― DTG147_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟེན་པས་ཐོབ་པ་དག་ནི་དགེ་བ་དང་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་གོ །ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་ཀའོ། །གཉེན་པོ་དང་ཐག་བསྲིང་བའི་ཐོབ་པ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟད་པ་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བཤད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་མ་འདྲེས་པ། །སྟོབས་ལ་སོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ། འདི་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནས་བརྙེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གནས་དང་གནས་མིན་ཤེས་པ་བཅུ། །ལས་འབྲས་ལ་བརྒྱད། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་ཤེས་པ་བརྒྱད་དེ། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །བསམ་གཏན་སོགས། དབང་པོ་མོས་དང་ཁམས་དང་ལ་ནི། དགུའོ། །བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་ཤེས་པ་དགུ་སྟེ། འགོག་པ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ལམ་དག་ལ་བཅུའམ། འམ་གྱི་སྒྲ་ལས་དགུ་ཞེས་པ་ཡང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ལམ་དེ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་གཟུང་ན་ནི་ཤེས་པ་བཅུའོ། །གལ་ཏེ་མ་ཡིན་ན་ནི་དགུ་སྟེ། དེ་དག་ཁོ་ནའོ། །གཉིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །ཟད་པ་དྲུག་གམ་བཅུ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་ཟད་པའམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཟག་པ་ཟད་པ་འགོག་པ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་ཤེས་པ་བཅུ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་བཤད་ནས་ས་བརྗོད་པ། །སྔོན་གནས་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བའི་སྟོབས། །བསམ་གཏན་དག་ན། སྔོན་གྱི་གནས་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་བསམ་
― DTG147_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏན་བཞིའི་ས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི། ས་རྣམས་ཀུན་ན། དེ་དག་ཀྱང་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དག་སྟེ་བཅུ་གཅིག་གོ །ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཞེས་མི་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར། འདི་སྟོབས་གང་ཕྱིར་ཐོགས་མི་མངའ། །གང་གི་ཕྱིར་འདིའི་མཁྱེན་པ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ན་མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་སྟོབས་ནི་ཤེས་བྱ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ལ་སྲེད་མེད་བུ་ཡི་སྟོབས། །གཞན་དག་ཚིགས་ན། གཞན་དག་ན་རེ་ཚིགས་དང་ཚིགས་ན་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་མངའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། གླང་ཆེན་སོགས། །བདུན་ཅུས་ལྷག་པའི་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེ་ཕལ་པ་དང༌། སྟོབས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། ཚན་པོ་ཆེ་དང༌། རབ་གནོན་དང༌། ཡན་ལག་མཆོག་དང༌། སྟོབས་མཆོག་དང༌། སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་རྣམས་གོང་མས་གོང་དུ་བཅུ་འགྱུར་དུ་བསྐྱེད་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོབས་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་སྟོབས་ནི་དང་པོ་དང༌། །བཅུ་པ་གཉིས་པ་བདུན་པ་བཞིན། །སྟོབས་དང་པོ་ཇི་ལྟ་བར། ཀྱེ་མ་ང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་འཇིགས་པ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བར་ཀྱེ་མ་ང་ཟག་པ་ཟད་པར་གྱུར་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་འཇིགས་པ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བར་ངས་གང་དག་བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་མི་འཇིགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བར་ངས་གང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་དུ་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་འཇིགས་པ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་འཁོར་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་གསུམ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ཇི་ལྟ་བར་དེ་ཡང༌། དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བདག་ཉིད་གསུམ། དྲན་པ་ཉེ་
― DTG147_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གཞག་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཀུན་རྫོབ་བློ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཚོགས་དང་རྣམ་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །མཉམ་པའི་ཕྱིར་དང་ཆེས་ཆེའི་ཕྱིར། །ཚོགས་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འདྲ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆས་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་དེ་ལས་ཆེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་རྗེ་དང། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གཉིས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཐ་དད་བྱ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ནི་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་དང༌། གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་སོ། །དམིགས་པ་ལས་ནི་ཁམས་གཅིག་དང༌། །གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པས་སོ། །ས་ལས་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པས་སོ། །རྒྱུད་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས་སོ། །ཐོབ་པ་ལས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་དང༌། མི་འདྲ་བ་དང༌། འདྲ་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཚོགས་དང་ནི། །ཆོས་སྐུ་འགྲོ་བའི་དོན་སྤྱོད་པས། །མཉམ་པ་ཉིད་དེ་སྐུ་ཚེ་དང༌། །རིགས་དང་སྐུ་བོང་ཚོད་ཀྱིས་མིན། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་སྤྱོད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ཚེ་དང༌། རིགས་དང༌། གདུང་དང༌། སྐུ་བོང་ཚོད་དུ་མཛད་པ་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་གཞན་སློབ་དང་ཐུན་མོང་ཡིན། །ཁ་ཅིག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་མེད་དང་སྨོན་ནས་ཤེས། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་མངོན་སོགས། །དེ་ལ། ཉོན་མོངས་མེད་པ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ཡིན་ཏེ། །བསམ་
― DTG147_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏན་མཐའ་ན། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་སླ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོའི་ཆོས། དགྲ་བཅོམ་པ་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མིས་བསྐྱེད། གླིང་གསུམ་དུ་བསྐྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་འདོད་གཏོགས་པ། མ་སྐྱེས་གཞིར་བཅས་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་མ་འོངས་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་པོ་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། སྨོན་ནས་ཤེས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང༌། །བསམ་གཏན་གྱི་མཐའ་ན་ཡོད་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དང༌། མིའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་དོན་ངེས་ཚིག་དང༌། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མིའི་རྟེན་ཅན་བཞིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་དམིགས་པ་དང༌། ས་དང༌། རང་གི་ངོ་བོའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཐ་དད་པར་བརྗོད་དོ། །གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་མིང་དང༌། དོན་དང་ངག་ལ་ཐོགས་མེད་ཤེས། །མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་དང༌། དོན་དང༌། ངག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་དང༌། དོན་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །བཞི་པ་རིག་པ་ཐགས་ཐོགས་མེད། །མངོན་སྤྱོད་ལམ་ལ་དབང་ཉིད་ལ། །ཐགས་ཐོགས་མེད་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བར་བསལ་བར་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡི་དམིགས་པ་ངག་དང་ལམ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་ངག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ལམ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དགུའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པ་དགུའོ། །ས་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་ས་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་དོན་རིག་བཅུའམ་དྲུག །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་པ་བཅུའོ། །འོན་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ན་དྲུག་སྟེ། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ནི་ཀུན་ན། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་པའོ། །གཞན་ཀུན་རྫོབ། ཆོས་
― DTG147_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་རིག་འདོད་དང་བསམ་གཏན་ན། །འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་བཞི་ནའོ། །ངག་ནི་འདོད་དང་དང་པོ་ན། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའོ། །མ་ཚང་བར་ནི་དེ་ཐོབ་མེད། །གང་ལ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཆར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ། དྲུག་པོ་དེ་དག་བར་མཐའ་བས། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་དག་འཐོབ་བོ། །དེ་ནི་རྣམ་དྲུག་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་ནས་ཤེས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གསུམ་དང༌། རབ་ཀྱི་མཐའ་དེ་ཉིད་དང༌། དྲུག་གི་བདག་ཉིད་དོ། །རབ་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་མཐའ། བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །དེ་ནི་ས་ཀུན་གྱིས་མཐུན་བྱས། །འཕེལ་བའི་རབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ལས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནས། རིམ་གྱིས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གོང་མ་ལ་ཡང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་ཆུང་ངུ་ལས་འབྲིང་དང༌། འབྲིང་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། འཕེལ་བའི་རབ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་དེ་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་སྦྱོར་ལས་སྐྱེས། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཡང་ངོ༌། །མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་རྣ་བ་ཡིད་དང་ནི། །སྔོན་ཚེ་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཟད་ཤེས་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡི། །མངོན་ཤེས་རྣམ་དྲུག་དེ་དག་ལས་ལྔ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཐུན་མོང་བའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། རྣམ་གྲོལ་བློ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །བཞི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །སེམས་ལ་ཤེས་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ལྔ་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་
― DTG147_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམས་སོ། །ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་སྟོབས་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དག་ན། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞིའི་ས་པའོ། །ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི། རང་དང་འོག་སའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན། །གོང་མའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན། མ་འདྲིས་པ་རྣམས་ནི་སྦྱོར་བས། ཐོབ་བྱ་འདྲིས་པ་ཆགས་བྲལ་བས། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་ན་གོམས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་འཐོབ་བོ། །གསུམ་པ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་གསུམ། །ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་རྫུ་འཕྲུལ་རྣ་བ་མིག །རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ལྷའི་རྣ་བ་དང༌། །མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའིའོ། །ལྷག་མ་དག་ནི་དམིགས་ཀྱིས་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཆར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ནི། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་ལྷག་རྣམས་དགེ། །མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་གཙོ་བོ་འམ་ཕལ་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་འདི་རྣམས་ལས། །གསུམ་ནི་རིག་པ། སྔོན་གྱི་གནས་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མི་སློབ་པའི་རིག་པ་གསུམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་མཐའ་སོགས། མ་རིག་པ་ནི་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་སྔོན་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང༌། བར་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་དོན་དམ་པར། མི་སློབ་པ་ཐ་མ། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་མི་སློབ་པ་སྟེ། གཉིས་ནི་དེའི། རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཕྱིར་དེའི་ཞེས་བྱ། །མི་སློབ་པའི་རྒྱུད་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་སློབ་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དམ་ཞེ་ན། སློབ་ལ་འདོད་དེ་མི་རིག་དང༌། །བཅས་རྒྱུད་ཕྱིར་ན་རིག་མ་བཤད། །རྒྱུད་ལ་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རིག་པ་གཞག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། ཡང་དེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ལས། །དང་པོ་གསུམ་པ་དྲུག་པ་ནི། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་ཡིན། རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་
― DTG147_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གི་ནང་ན། བསྟན་པ་མཆོག །རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་མཆོག་སྟེ། མི་འཕྲུལ་ཕྱིར་དང་ཕན་པ་དང༌། །ཡིད་འོང་འབྲས་ལ་སྦྱོར་བྱེད་ཕྱིར། །རྫུ་འཕྲུལ་ཅི་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་ཏིང་འཛིན། དེས་ཅི་ཞིག་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལས་ནི། སྤྲུལ་དང་འགྲོ་བ། དེ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྟོན་པ་ལ། ཡིད་མགྱོགས་འགྲོ་བ། ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་ཡང་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་དུས་སུ་བྱོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ། ཕྱིན་བྱེད་མོས་པ་ལས་བྱུང་ཡང༌། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ལུས་ཕྱིན་བྱེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། བྱ་བ་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་ལུས་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད་དེ། ཐག་རིང་པོ་ལ་ཉེ་བར་མོས་ནས་མྱུར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མ་བཤད་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ། འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི། །ཕྱི་ཡི་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་རྣམ་གཉིས། །བདག་དང་གཞན་གྱི་ལུས་དང་འབྲེལ་བའི་གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་གཏོགས་གཉིས། དེ་ན་དྲི་དང་རོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བར་འདི་ནི་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་མདོར་བསྡུ་ན་སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ནི་སྤྲུལ་སེམས་དག་གིས། དེ་དག་ཀྱང་ནི་བཅུ་བཞིའོ། །བསམ་གཏན་འབྲས་གཉིས་ལྔ་ཡི་བར། །རིམ་བཞིན། བསམ་གཏན་དང་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་གཉིས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་དག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དག་ཀྱང་བཞི་དང་ལྔར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ནི་རང་གི་ས་དང་ས་འོག་མ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གོང་མ་ལས་སྐྱེས་མིན། ས་གོང་མའི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ནི་བསམ་གཏན་འོག་མའི་འབྲས་བུར་མེད། དེ་རྙེད་བསམ་གཏན་བཞིན། ཡང་ཅི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཁོ་ན་ལས་ལྡང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་དེ། དེ་ནི། ངག་དང་རང་ས་ལས། སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ནི་བསམ་གཏན་དག་པ་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བའམ། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེའོ། །དེ་ལས་གཉིས།
― DTG147_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གཏན་དག་པ་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སེམས་དག་སྐྱེའོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། རང་གི་ས་པས་སྤྲུལ་བར་བྱེད། །ས་གཞན་པ་ཡིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲར་འཇུག་པ་ནི་འོག་མས་ཀྱང༌། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་རང་གི་ས་པས་ཡང་ངོ༌། །འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་རང་གི་ས་པའི་སེམས་ཁོ་ནས་སྨྲར་འཇུག་གོ །ས་གོང་མ་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པས་སོ། །སྤྲུལ་པ་མང་པོ་རྣམས་སྨྲ་བ་ནི། སྟོན་མིན་སྤྲུལ་པ་པོ་དང་བཅས། །སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་པོ་དང་བཅས་ཏེ་སྨྲའོ། །གང་གི་ཚེ་སྨྲ་བའི་སེམས་པ་དེའི་ཚེ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་མེད་པས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་དེ་སྨྲ་འཇུག་ཅེ་ན། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་གཞན་འཇུག་ཕྱིར། །གནས་པར་འདོད་པས་སྤྲུལ་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཡིད་གཞན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པས་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་གསོན་པོ་ཁོ་ན་ལ་བྱིན་གྱི་རླབ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཤི་བ་ལ་ཡང་བྱིན་རླབས་ཡོད། །མི་བརྟེན་ལ་མེད། ཤ་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་མིན། གཞན་དག་ན་རེ་ཤི་བ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཅི་སེམས་གཅིག་གིས་སྤྲུལ་པ་གཅིག་ཁོ་ན་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། དང་པོར་དུ་མས་གཅིག་ཡིན་ཏེ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་དུ་མས་སྤྲུལ་པ་གཅིག་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་བར་གྱུར་ནས་བཟློག་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་བྱང་ནས་ནི་སེམས་གཅིག་གིས་སྤྲུལ་པ་པོ་ཇི་སྙེད་འདོད་པ་དུ་མས་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཅི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བསྒོམས་ལས་སྐྱེས་པ་ལུང་མ་བསྟན། །སྐྱེ་བ་ལས་སྐྱེས་རྣམ་གསུམ་མོ། །ལྷ་དང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཁོ་ནར་ཟད་དམ་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང༌། གསང་སྔགས་སྨན་དག་དང༌། །ལས་ལས་སྐྱེས་དང་རྣམ་པ་ལྔ། །རྫུ་འཕྲུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལྷ་ཡི་མིག་དང་རྣ་བ་ཡིན། །བསམ་གཏན་ས་པའི་གཟུགས་དང་བ། །བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པས་སྒྲ་དང་སྣང་བ་ལ་གཏོང་པ་བསམ་གཏན་གྱིས་པའི་རྒྱུར་བྱས་
― DTG147_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཟུགས་དང་བདག་མངོན་པར་འགྲུབ་བོ། །ཡང་དེ་དག་ནི། རྟག་ཏུ་སྟེན་བཅས་མ་ཚང་མེད། །ཐག་རིང་ཕྲ་སོགས་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ལྷའི་མིག་དང་རྣ་བ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་མེད་དོ། །ཞར་བ་དང་འོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཚང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ཐག་རིང་བ་དང༌། ཕྲ་བ་དང། བསྒྲིབས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་སེ་རུ་སྟོན་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་གཉིས་གསུམ་དང་གྲངས་མེད་མཐོང༌། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྷའི་མིག་གིས་སྟོང་གཉིས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་ངོ༌། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་མོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་གཟིགས་སོ། །ཅི་རྫུ་འཕྲུལ་འབའ་ཞིག་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བས་ཐོབ། ལྷའི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། མངོན་པར་ཤེས་པའི་མིང་མི་ཐོབ་པ། དེས་ནི། སྲིད་པ་བར་མ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་གསུམ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གང་རྟོག་དང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བྱས་པའང༌། །གང་ཡང་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང། གང་ཡང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་དག་ནི། དམྱལ་བ་བས་ནི་དང་པོ་ཤེས། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་མཉེན་པའི་བར་དུའོ། །འགྲོ་བ་གཞན་ན་གནས་པས་ནི་རྟག་ཏུ་ཤེས་སོ། །མི་ལ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་མེད། །མི་རྣམས་ལ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བདུན་པའོ།། །།ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བཤད་ནས། རང་བཞིན་གཞན་རྣམས་བརྗོད་པ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཁོ་ནར་བསམ་གཏན་ལས་བརྩམས་ཏེ། བསམ་གཏན་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། །མདོར་བསྡུ་ན་སྐྱེ་བ་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། བཞི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བཞི་པའི་བར་རོ། །དེ་ལ། དེར་སྐྱེ་བ་དག་རབ་ཏུ་བཤད། །དེར་སོ་སོའི་
― DTG147_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་བསམ་གཏན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྙོམས་འཇུག་དགེ་བ་རྩེ་གཅིག་པ། །དགེ་བའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །རྗེས་འབྲང་བཅས་ན་ཕུང་པོ་ལྔ། །འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཡང་དགེ་བ་རྩེ་གཅིག་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ། བཞི་པའི་བར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དཔྱོད་དང་དགའ་དང་བདེ་དང་ལྡན། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་དཔྱོད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལྷག་མ་གསུམ་ན་ནི།། ཡན་ལག་ལྔ་ལྔ་སྤངས་པ་ཡིན། །གཉིས་པ་ནི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དཔྱོད་པ་དང་དགའ་བ་སྤངས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་དཔྱོད་པ་དང༌། དཀའ་བ་དང་བདེ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར། དེ་བཞིན་གཟུགས་མེད་ཕུང་པོ་བཞི། །རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་མའི་ས་ལས་དབེན་ལས་སྐྱེས། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ནས་འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་རང་རང་གི་འོག་མ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། ཉེར་བསྡོགས་གསུམ་དང་བཅས་པར་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཤིག་ཅེས་བྱ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཤིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་མི་འཐོབ་པོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་གཟུགས་མེད་དོ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ནས་འཆི་འཕོ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ་རྒྱུན་ཆད་པ་ལས་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་སེམས་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གཟུགས་ནི་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སེམས་འཇུག་པ་རྙེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་མཁའ་མཐའ་ཡས། །ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་དེ་ལྟར། །སྦྱོར་ཕྱིར། གྲངས་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ། །ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མིང་དེ་
― DTG147_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དམན་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་ཤེས་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྙོམས་འཇུག་དངོས་གཞིའི་རྫས། །རྣམ་པ་བརྒྱད། བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་བཞིའོ། །དེ་དག་ལས། བདུན་རྣམ་པ་གསུམ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གཞན་པ་བདུན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། རོ་མྱང་ལྡན་དང་དག་པ་དང༌། །ཟག་མེད། རོ་མྱོང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། དག་པ་བ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །བརྒྱད་པ་རྣམ་པ་གཉིས། ཟག་པ་མེད་པ་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལ། རོ་མྱང་མཚུངས་ལྡན་སྲེད་བཅས་སོ། །རོ་མྱང་བ་ནི་སྲེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དགེ་བ་ནི། །དག་པ། འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་ནི་དག་པ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དཀར་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རོ་མྱང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེས་ཅི་ཞིག་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ངེས་མྱང་བྱ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་དག་པ་པ་འདས་མ་ཐག་པ་དེ་ནི་དེས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཟག་མེད་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་པོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་དེ་དག་ལས་བསམ་གཏན་རྣམས་ཁོ་ན་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ། དང་པོ་ལ་ལྔ་རྟོག་དཔྱོད་དང༌། །དགའ་དང་བདེ་དང་ཏིང་འཛིན་རྣམས། །དེ་དག་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཡན་ལག་ལྔ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་ཡན་ལག་བཞི། །རབ་དང་དང་ནི་དགའ་ལ་སོགས། །རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ལྔ་བཏང་སྙོམས་དང༌། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བདེ་དང་གནས། །གསུམ་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་ནོ། །མཐའ་ན་བཞི་དྲན་བཏང་སྙོམས་དང༌། །བདེ་མིན་སྡུག་མིན་ཏིང་འཛིན་རྣམས། །བཞི་པ་ནི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། །དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་དག་ནི། བཞི་པོ་ལ་མིང་གི་སྒོ་ནས་ཡན་
― DTG147_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལག་བཅོ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །རྫས་སུ་བཅུ་གཅིག །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་བའི་ལྔ་དང༌། གཉིས་པ་ན་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་ལྷག་གོ །གསུམ་པ་ན་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བདེ་བ་རྣམས་སོ། །བཞི་པ་ན་ནི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ཡོད་པའི་བདེ་བ་རྫས་གཞན་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་དེའི་བདེ་བ་ནི་ཚོར་བ་ཡིན་ལ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ན། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་བདེ་བ་ཡིན། །བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དག་ན། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལ་བདེ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་གང་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་དང་བ་དད་པ་ཡིན། །དེ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་འདི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད། གཞན་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དགའ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཡིད་བདེ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་ཆར་གྱི་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། བསམ་གཏན་དག་གི་བདེ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ཡིན་པར་མི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས། ལུང་རྣམ་གཉིས་ཕྱིར་དགའ་ཡིད་བདེ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མདོ་ལས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བཀའ་སྩལ་ནས་འདིར་འདིའི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་སྐྱེས་པ་མ་ལུས་པར་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་འགག་པར་བ་གྱུར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཡང་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཏེ་སྔ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དགའ་བ་ཁོ་ན་ཡིད་བདེ་བ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་གཏན་དག་ན་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡན་ལག་དེ་དག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མེད་དོ།། དེ་དག་ན་ཅི་ཞིག་མེད་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་དགའ་བདེ་དང༌། །རབ་དང་ཤེས་བཞིན་དྲན་པ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་དྲན་པ་དག་པ་མེད། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ནི་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་དབེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ན་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་མེད་དེ།
― DTG147_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་པས་རྙོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ན་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་བྱེད་དོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། །དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་བཏང་སྙོམས། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དག་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མེད་ལ། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་དག་ན་ནི་བཏང་སྙོམས་མེད་དེ། དེ་གཉིས་ནི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གསུམ་ནི་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བ་དང་བཅས་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྐྱོན་བརྒྱད་ལས་ནི་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། །བཞི་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན། །སྐྱོན་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་དབུགས་དག་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་བཞི་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྐྱོན་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བསམ་གཏན་དག་ན་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་དག་ན་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་དག་ན་ནི། །ཡིད་བདེ་བདེ་དང་བཏང་སྙོམས་དང༌། །བཏང་སྙོམས་ཡིད་བདེ་བདེ་བ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་བཏང་སྙོམས་ཚོར་བ་ཡོད། །འདི་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་མམ་བཞིའི་ཚོགས་ཅི་རིགས་པ་དང་ཡིད་ཀྱིས་པའི་ཚོར་བ་དག་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་གསུམ་རྟོག་པ་དད་དཔྱོད་པ་རྣམས་མེད་ཀྱང༌། གཉིས་པ་སོགས་ན་ལུས་མིག་དང༌། །རྣ་བའི་རྣམ་ཤེས་རྣམ་རིག་སློང༌། །གང་ཡིན་དེ་ནི་དང་པོར་གཏོགས། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ན་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལུང་མ་བསྟན་ཉོན་མོངས་མིན། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན། དེ་དང་མི་ལྡན་འདོད་ཆགས་བྲལ། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་དག་པ་འཐོབ། །ས་འོག་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའམ། ས་འོག་མར་སྐྱེ་བ་ལས་ལས་དག་པ་འཐོབ་པོ། །ཟག་མེད་འདོད་ཆགས་
― DTG147_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་ཡིས། །དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ཉམས་སྐྱེ་བ་ཡིས། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ན་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་འཐོབ་པོ། གལ་ཏེ་ས་འོག་མར་སྐྱེ་བ་ལས་འཐོབ་པོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་གང་ཞིག་ལས་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཟག་པ་མེད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །ལྟག་འོག་གསུམ་པའི་བར་དགེ་བ་སྐྱེའོ། །དགེ་བ་སྨོས་པས་ནི་དག་པ་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་གཟུང་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་གི་ས་པའི་དག་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ས་གོང་མ་དང་འོག་མའི་ས་པ་གཉིས་གཉིས་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བཤད་པ་ལྟར། དག་པ་ལས་དེ་བཞིན། རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱང༌། །དག་པ་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ལྷག་པར་རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྐྱེའོ། །ལྷག་མ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལས་རང་དག་དང༌། །ཉོན་མོངས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ནི་རང་གི་ས་པའི་དག་པ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་སྐྱེའོ། །འོག་མའི་དག་གཅིག་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པས་གཟིར་བའི་ས་འོག་མ་པའི་དག་པ་ལ་ཡང་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་དུས་ལ་ལྟོས་ནས་དག་པ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལས་རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཁོ་ན་སྐྱེའོ། །འཆི་འཕོའི་དག་ལས་ཉོན་མོངས་ཀུན། །འཆི་འཕོ་བའི་ཚེ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་དག་པ་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ས་ཐམས་ཅད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྐྱེའོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལས་གོང་མ་མིན། །འཆི་འཕོ་བའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་གི་ས་པ་དང་ས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྐྱེའི་ས་གོང་མ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དག་པ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཟག་པ་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། དག་པ་ཉམས་པའི་ཆ་མཐུན་སོགས། །རྣམ་བཞི། དེ་ཡང༌། དེ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། ཉོན་མོངས་སྐྱེ་དང་རང་ས་དང༌། གོང་དང་ཟག་མེད་རྗེས་མཐུན་པའོ། །ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་
― DTG147_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་གི་ས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ས་གོང་མ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེའོ། །ཡང་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དུ་ཞིག་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཉམས་ཆ་མཐུན་སོགས་མཇུག་ཐོགས་སུ། །གཉིས་དང་གསུམ་དང་གསུམ་དང་གཅིག །ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཉིས་སྐྱེ་སྟེ། ཉམས་པ་དང༌། གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་གོ །གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མི་གཏོགས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ནི་གསུམ་སྟེ། ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མ་གཏོགས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ནི་གཅིག་སྟེ། དེ་གཅིག་པུ་སྐྱེའོ། །ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཇི་ལྟ་བར་སྐྱེད་ཅེ་ན། ས་བརྒྱད་རྣམ་གཉིས་འབྲེལ་བ་དང༌། །གཅིག་རྒལ་སོང་ཞིང་འོངས་ནས་ནི། །རིས་མི་མཐུན་པ་གསུམ་པར་འགྲོ། །ཐོད་རྒལ་གྱི་ནི་སྙོམས་འཇུག་ཡིན། །ས་བརྒྱད་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་གོ །རྣམ་གཉིས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའོ། །འབྲེལ་བ་དང༌། ཞེས་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུའོ། །གཅིག་རྒལ་ནི་རེ་རེ་རྒལ་ནས་སོ། །སོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུགས་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །འོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བརྒྱད་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བདུན་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་བར་བྱས་ནས་ཕྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གསུམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང༌། དེ་ནས་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ། དེ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡང་བྱང་བར་བྱས་ནས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་རྒལ་ཞིང་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་པོ་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང༌།
― DTG147_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་དུ་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྫས་གསུམ་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གང་གིས་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་དུ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་རང་དང་ནི། །འོག་སའི་རྟེན་ཅན། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ལ། འོག་མ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་གོང་དུ་སྐྱེས་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འོག་མ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལ། འོག་དགོས་མེད། སྤྱིར་བསྟན་པར་བྱས་ནས་དམིགས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། སྲིད་རྩེར་འཕགས་པའི་ཅི་ཡང་མེད། །མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ཟག་པ་ཟད། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཅི་ཞེ་ན། སྲེད་བཅས་རང་གི་སྲིད་ལ་དམིགས། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རང་གི་ས་པ་ལ་དམིགས་སོ། །བསམ་གཏན་དགེ་ཡུལ་ཡོད་དགུ་ཡིན། །དགེ་བའི་བསམ་གཏན་དག་པ་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་དངོས་གཞི་དགེ་རྣམས་ཀྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཟག་བཅས་འོག་མ་མིན། །གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་གཞི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི་ས་འོག་མའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ས་དང་གོང་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས། །ཟག་པ་མེད་པས་ཉོན་མོངས་རྣམས། །སྤོང་ངོ༌། །དག་པ་པས་ཀྱང་མི་སྤོང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཉེར་བསྡོགས་དག་པས་ཀྱང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཉེར་བསྡོགས་དག་པ་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་སྟེ། ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་བསྡོགས་དུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་དག་ལ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་བརྒྱད། །རེ་རེ་ལ་གང་གིས་དེ་ལ་འཇུག་པ་རེ་རེ་ཡོད་དོ། །ཅི་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལ་ཚོར་བ་དང༌། ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོད་དམ་
― DTG147_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དག་པ་བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་མིན། །དེ་དག་ནི་དག་པ་པ་ཡིན་ལ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འབད་དེ་དྲང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་འཕགས་པའང༌། ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་དང་པོ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་དག་པ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། ཁ་ཅིག་གསུམ། རོ་མྱང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་ཞེས་ཟེར་རོ། ཅི་འདི་དོན་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཅེ་ན། ཐ་དད་དེ། ཉེར་བསྡོགས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལམ་ཡིན་ལ། རྟོག་མེད་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ཁོ་ན་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གསུམ་བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་མིན། །དེ་ནི་ཚངས་ཆེན་འབྲས་བུ་ཅན། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་བསྒོམས་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ནས་མདོ་ལས་གསུམ་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །དེ། མན་ཆད་རྟོག་དཔྱོད་བཅས་པ་ཡིས། །ཏིང་འཛིན་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན། །དེ་མན་ཆད་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པའོ། །ཡན་ཆད་གཉིས་ཀ་མེད། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡན་ཆད་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ། མཚན་མེད་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཅན། །འགོག་པའི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །སྟོང་ཉིད་བདག་མེད་སྟོང་ཉིད་དུ། །འཇུག་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི། དེ་ལས་གཞན་བདེན་རྣམ་པ་དང༌། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པར་འཇུག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དག་དང་དྲི་མ་མེད། དག་པ་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དག་གོ །དེ་དག །དྲི་མེད་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་མོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ལས། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཡང༌། སྟོང་ཉིད་སྟོང་ཉིད་ཅེས་
― DTG147_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས། །གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་མོ་ཞེས་པའོ། །དེ་དག་ལས། གཉིས་ནི་སྟོང་དང་མི་རྟག་པར། །མི་སློབ་པའི་ལ་དམིགས་པ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི་སློབ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་དམིགས་སོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡང་མི་སློབ་པའི་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པས་དམིགས་སོ། །མཚན་མ་མེད་པ་མཚན་མེད་ནི། །ཞི་བར་མ་བརྟགས་ཟད་པ་ལ། །མཚན་མ་མེད་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མི་སློབ་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་ཞི་བའི་རྣམ་པས་དམིགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ནི་གཅིག་ཏུ། ཟག་བཅས། འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྡང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མི་ནང༌། ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སུ་ལ་སྐྱེ་ཞེ་ན། མི་གཡོ་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ས་དུ་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེར་བསྡོགས་བདུན་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་དང༌། བཅུ་གཅིག་ན་ཡོད་དོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ། དགེ་བའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི། །བདེ་འགྱུར་ཏིང་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན། །བདེ་བའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དག་པ་པའམ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་གི་མངོན་ཤེས་མཐོང་འགྱུར་འདོད། །ལྷའི་མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བློ་དབྱེར་འགྱུར། །སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ཁམས་གསུམ་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་བསམ་གཏན་མཐའི།། གང་ཡིན་དེ་ཟག་ཟད་འགྱུར་བསྒོམ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་བཤད་ནས། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཚད་མེད་པ་ནི་བཞི་ཡིན་ནོ། །བྱམས་
― DTG147_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཞི་ཁོ་ན་ཞེ་ན། གནོད་སེམས་ལ་སོགས་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། གནོད་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། མི་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ། ཞེ་སྡང་མེད་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཡང༌། །ཞེ་སྡང་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡིད་བདེ་བ་ནི་དགའ་བ་ཡིན། །བཏང་སྙོམས་མ་ཆགས། མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདི་དག་གི་རྣམ་པ་ནི། ཀྱེ་མ་བདེར་གྱུར་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །དགར་གྱུར་སེམས་ཅན་རྣམས་མཉམ་པ། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་མཉམ་མོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བར་རོ། །འདི་དག་གི་རྣམ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྤྱོད་ཡུལ་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ས་དུ་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དགའ་བ་བསམ་གཏན་གཉིས་ན་ཡོད། །དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ན་སྟེ། ཡིད་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་དྲུག་ན། གཞན་གསུམ་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་དྲུག་ན་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལྔ། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་མ་གཏོགས་པ་ཞེའོ། །གནོད་སེམས་ལ་སོགས་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། །ཞེས་གང་བཤད་པ། ཅི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤོང་ངམ་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་མི་སྤོང༌། དེ་དག་གི་སྦྱོར་བས་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི། མི་དག་གི །ནང་དུ་སྐྱེད་དོ། །གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཚད་མེད་པ་གཅིག་དང་ལྡན་པ་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནམ་ཞེ་ན། ངེས་པ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང༌། ངེས་གསུམ་ལྡན། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པར་སྐྱེས་པ་དགའ་བ་དང་མི་ལྡན་ནོ། །གསུམ་པོ་དང་ནི་རྟག་ཏུ་ལྡན་ནོ། །རྣམ་པར་ཐར་བརྒྱད། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལྟ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་
― DTG147_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དང༌། བརྒྱད་པ་འདུ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བ་འགོག་པའོ། །དེ་རྣམས་ལས། དང་པོ་གཉིས། མི་སྡུག །དང་པོ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྡུག་པའི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག །བསམ་གཏན་གཉིས་ན་ཡོད། དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནའོ། །གསུམ་པ་མཐའ་ན་དེ་མ་ཆགས། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མེད་མཉམ་གཞག་དགེ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་བཞིའི་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་དགེ་བ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་པ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ནི། ཕྲ་བ་ཕྲ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཕྲ་བ་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་ཆོས་ཕྲ་བར་བྱས་ནས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ནི། །རང་གི་ས་དང་འོག་མ་ཡི། །འཕགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་ལས་ལྡང༌། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སེམས་པའམ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་པའི་སེམས་ཟག་པ་མེད་པས་དེ་ལས་ལྡང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཐར་པ་འདི་དག་ལས། །དང་པོ་འདོད་གཏོགས་སྣང་ཡུལ་ཅན། །འདི་དག་གི་དམིགས་པ་ནི་ཅི་རིགས་པར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གཟུགས་ཅན་མིན་དེ་དག །སྤྱོད་ཡུལ་གོང་དང་རང་གི་སའི། །སྡུག་བསྔལ་སོགས་དང་རྗེས་ཤེས་ཕྱོགས། །གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི་རང་གིས་པ་དང་གོང་མའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང༌། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དང་པོའོ།།
― DTG147_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བཞི་པོ་དེ་དག་དང༌། །ནང་ན་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དག་ཁོ་ན་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས། གཉིས་ནི་རྣམ་ཐར་དང་པོ་བཞིན། །དང་པོ་དང་གཉིས་པའོ། །གཉིས་ནི་གཉིས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན། སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞིན། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཇི་ལྟ་བར་གཞན་བཞི་ཡང་དེ་དག་འདྲ་སྟེ། ཁྱད་པར་ནི་དེ་དག་གིས་ནི་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ། འདི་དག་གིས་དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་པར་བཅུའོ། །བར་ཆད་མེད་པར་ཟད་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཅུ་སྟེ། ཟད་པར་ས་དང་ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ཟད་པར་ནམ་མཁའ་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་རྣམས་ལས། བརྒྱད་མ་ཆགས། དང་པོ་བརྒྱད་ནི། མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་མཐའ་ན། བཞི་པ་ནའོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ནི། འདོད་པ། འདི་དག་གི་དམིགས་པ་ནི། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །གཉིས་ནི་གཟུགས་མེད་དག །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཐ་མ་གཉིས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་དག་པ་པའི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་ཡུལ་རང་གི་ཕུང་པོ་བཞི། །འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དག་པ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ལས། འགོག་པ་བཤད་ཟིན། འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་འདི་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི། འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་སྦྱོར་བས་འཐོབ། །འགོག་པ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་འཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བདག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདྲིས་
― DTG147_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་མ་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་ཁམས་གསུམ་གྱི། །རྟེན་ཅན་ལྷག་མ་མི་ལས་སྐྱེ། །གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཟད་པར་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་རྟེན་ཅན་དག་གོ །ལྷག་མ་མིའི་རྟེན་ཅན་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་ཏུ་གཟུགས་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཁམས་གཉིས་དག་ཏུ་གཟུགས་མེད་པ། །རྒྱུ་དང་ལས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ། །རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ཉེ་བ་དང་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སོ། །ལས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ས་གོང་མ་པའི་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་བསམ་གཏན་རྣམས། །དེ་དག་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ནི་བསམ་གཏན་རྒྱུ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྟོབས་དེ་དག་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། འཇིག་པའི་ཚེ་ལྟ་བུའོ། །དམ་པའི་ཆོས་འདི་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་གནས་ཤེ་ན། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ལུང་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །རྟོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་འཛིན་བྱེད་པ་སྨྲ་བྱེད་དང༌། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན། །ལུང་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ། སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་དག་གནས་པའི་བར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གནས་སོ། །མངོན་པ་འདི་ཉིད་སྟོན་པས་བཤད་དམ་ཞེ་ན། བདག་གིས་མངོན་པའི་ཆོས་འདི་ཕལ་ཆེར་ནི། །ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གྲུབ་བཤད། །ཉེས་པར་ཟིན་གང་དེ་འདིར་བདག་གིས་ཉེས། །དམ་ཆོས་ཚུལ་ལ་ཚད་མ་ཐུབ་རྣམས་ཡིན། །སངས་རྒྱས་དང་དེའི་སྲས་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་མིག་ནི་ཟུམ་གྱུར་ཅིང༌། །དཔང་གྱུར་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཟད་པ་ན། །དེ་ཉིད་མ་མཐོང་རང་དགར་གྱུར་པ་ཡིས། །ངན་རྟོག་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་འདི་དཀྲུགས་སོ། །རང་བྱུང་རང་བྱུང་བསྟན་པ་གཅེས་འཛིན་རྣམས། །མཚོག་ཏུ་ཞིར་གཤེགས་འགྲོ་མགོན་མེད་པ་ན། །འདོམས་མེད་ཡོན་ཏན་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡི། །དྲི་མས་དགའ་མགུར་དེང་སང་
― DTG147_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ན་སྤྱོད། །དེ་ལྟར་ཐུབ་པ་དག་གི་བསྟན་པ་ནི། །ལྐོག་མར་སྲོག་ཕྱིན་འདྲ་དང་དྲི་མ་རྣམས། །སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་རིག་ནས་ནི། །ཐར་པ་འདོད་པ་དག་གིས་བག་ཡོད་གྱིས། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་བརྒྱད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཡང་ཅི་འདི་ལས་གཞན་ལ་ཐར་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་པོའི་རྒྱུད་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་འདོགས་པར་ནི་ངེས་པར་མི་འཛིན་ཏོ། །འོན་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྫས་གཞན་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཕུང་པོའི་རྒྱུད་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གི་མངོན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེ་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་སམ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་གིས་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། རྒྱུན་གྱིས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ན་དཔེར། །མེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་སྲེག་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་འདོད་བྱའི། །ཅིག་ཅར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཕྱིར་མིན། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཅིག་ཅར་མཁྱེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པར་ནི་མི་སྨྲའི། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གང་དུ་བཞེད་པ་གཏད་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཁྱེན་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཐུ་ཡོད་དོ། །འོ་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ལ་བདག་མེད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་མ་གསུངས་ཤེ་ན། འདྲི་བ་པོའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་སྲོག་ཅེས་བྱ་པའི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མེད་པར་གོ་བར་གྱུར་ན། ལོག་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གསུམ་པ། ལྟ་བའི་མཆེ་བས་སྨྲས་པ་དང༌། །ལས་རྣམས་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་ནས། །སྟག་མོས་ཕྲུ་གུ་ཁྱེར་བ་ལྟར། །རྒྱལ་བས་ཆོས་ནི་སྟོན་པར་
― DTG147_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཛད། །བདག་ཡོད་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ན། །ལྟ་བའི་མཆེ་བས་སྨྲས་པར་འགྱུར། །ཀུན་རྫོབ་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་ནས། །དགེ་བའི་ཕྲུ་གུ་ཉམས་བྱེད་འགྱུར། །ཡང་གསུངས་པ། མེད་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲོག །དེ་ཉིད་གཞན་དུ་མ་གསུངས་སོ། །བཏགས་པ་དང་མེད་དུ་འགྱུར་འོང་བས། །མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་མ་གསུངས་སོ། །ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ནི་གང་ལ་དགེ །མི་དགེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད། །དེ་ལ་སྲོག་ཅེས་བྱ་སྟེ་དེ། །སྲོག་མེད་བསྟན་པས་མེད་པར་འགྱུར། །སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལ། །བཏགས་ཙམ་ཞེས་ཀྱང་མ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་དེ་འདྲ་སྟེ། །སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྐལ་ལྡན་མིན། །འདི་ལྟར་གནས་པས་བདག་ཡོད་དམ། །མེད་ཅེས་དྲིས་པ་འདྲི་བ་ཡི། །བསམ་པ་ལ་ལྟོས་མ་གསུངས་ཏེ། །ཡོད་ན་ཅི་ཕྱིར་ཡོད་མི་གསུངས། །འཇིག་རྟེན་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་འདྲི་བ་པོའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་ན་ནི། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་བཞི་ཆར་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་རྟག་ན་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ཡིན་ན་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི། ལམ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ཡང་ངེས་པར་ལུང་མི་སྟོན་ཏེ། གཅེར་བུ་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱེའུ་བཟུང་བ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །བདག་ལས་མ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། མྱུ་གུ་དང༌། སྡོང་པོ་དང༌། འདབ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིམ་པ་ངེས་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུན་གདོན་མི་ཟ་བར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་འདི་ནི། འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
― DTG147_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། བསམ་གཏན་རྫོགས་པས་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ལས་ལུས་དང་སེམས་འདྲ་བ་སྐྱེ་ན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕྱིས་ཀྱང་བདག་ལྡང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་གང་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཁོ་ན་ལས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡང་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མངའ་བདག་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་རྨ་བྱའི་མདོངས་ནི་གཅིག་ལ་ཡང༌། །རྒྱུ་ཡི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཀུན་མཁྱེན་མིན་པས་ཤེས་བྱ་མིན། །དེ་ཤེས་ཀུན་མཁྱེན་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་ནས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་འདབ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིམ་པ་ངེས་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གང་ལ་ལ་སེམས་ནི་བདག་ལས་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་གསལ་བར་ཀླན་ཀར་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལས་ཞིག་ཟིན་པ་ལས། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། །བདག་ཡོད་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཞིག་ཟིན་པ་ལས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་ལས་ཞིག་ཟིན་པ་ལས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཏེ། ས་བོན་དང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཞིག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མཇུག་ཐོགས་ཁོ་ནར་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཏེ། མྱུ་གུ་དང༌། སྡོང་བུ་དང༌། འདབ་མ་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་ལ་ཐུག་པ་རིམ་པ་རྫོགས་པ་ལས་གཞན་ན། །ཡང་རྒྱུད་ནི་ཅི་ཡིན། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་ཅི་ཡིན། ཁྱད་པར་ནི་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ལས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུད་དོ། །དེ་གཞན་དང་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལས། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཡང་སྲིད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལྟ་བུའོ། །ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ལས་གང་
― DTG147_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྕི་བའམ། ཉེ་བ་དང༌། གོམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བྱས་པའི་ནུས་བ་གསལ་བར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ལས་ནི་འཁོར་བར་ལྕི་གང་དང༌། །ཉེ་བ་གང་དང་གོམས་པ་གང༌། །སྔོན་བྱས་གང་ཡིན་དེ་ལས་ནི། །སྔ་མ་སྔ་མ་རྣམ་སྨིན་འགྱུར། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྐྱེད་ནས་ལྡོག་གོ །སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ནས་ལྡོག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་གཏན་དུ་ལོག་པ་ན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནའོ། །མཐུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཐ་དད་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་རྒྱུད་རྣམས་གནས་སྐབས་འདིར་ཕྱིན་ན་འབྲས་བུ་འདི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གསུངས་པ། ལས་དང་དེས་བསྒོས་དེས་མཇུག་རྙེད།། དེ་ལས་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ལས། །གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །ངེས་པར་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་རབ་རིགས་པའི་ལམ། །ལེགས་པར་གསུངས་པས་དག་པ་ཆོས་ཉིད་འདི་མཐོང་ནས། །མུ་སྟེགས་ལོང་བ་ལྟ་ངན་སྣ་ཚོགས་གཡོ་རྣམས་ཀྱི། །གཞུང་ལུགས་སྤངས་ཏེ་ལོང་བ་མ་ཡིན་རྣམས་འགྲོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉི་མའི་གསུང་འོད་ཀྱི། །སྣང་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་གྲོང་ལམ་གཅིག་པ། །བདག་མེད་འཕགས་པ་སྟོང་གིས་བགྲོད་པ་འདི། །ཕྱེ་ཡང་དམན་པའི་མིག་གིས་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག །རང་གི་མཐུ་ཡིས་རྣམ་འཕེལ་བའི། །དུག་ལ་རྨ་ཡི་ཕྱོགས་བཞིན་དུ། །ཤིན་དུ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་བསྟན། །གང་ཟག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དགུ་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་གནད་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།གཞུང་གི་ཚད་ནི་ཤོ་ལོ་ཀ་བཞི་སྟོང་ངོ༌། །བློ་གྲོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ལྟར་གྱུར་དབྱིག་གཉེན་དེས་མཛད་ཆོས་མངོན་མཛོད། །ཚིག་ལེ་འུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་གནད་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་འཇམ་དབྱངས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་སྦྱར། དེ་ཉིད་འཛམ་གླིང་ཉི་མ་ཤཱཀྱའི་མཚན་ཅན་ཆོས་རྗེ་དེ་སྲས་ཐུ་བོར་གྱུར་པ་ཡི། །པཎ་ཆེན་རྣལ་འབྱོར་ཟླ་བ་ལྟར་གྲགས་མཁས་མཆོག་གང་ཡིན་དེ་དང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུས་བསྒྱུར།། །།
ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ།
གང་བ་སྤེལ།
― DTG147_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་བྷི་དྷརྨ་ཀོ་ཥ་ཊཱི་ཀ་ལཀྵ་ཎྱཱ་ས་རི་ཎི་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་རང་ཉིད་ཐུགས་ཀྱི་མུན་པ་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་ཡུལ་ཅན་རྒྱུད་ཀུན་ཞི། །ཉོན་མོངས་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་མཐའ་ཡས་མཁྱེན་རབ་ཟེར་མ་ཐོས་མཐར་བསྐྱལ་ཞིང༌། །ཐུགས་རྗེས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པའི་ཐུགས་མངའ་ཆོས་འཆད་པ་ཡི་ཕྱག་བརྐྱང་ཚུལ་དག་གིས། །འཁོར་བའི་འདམ་ལས་འགྲོ་བ་དྲངས་མཛད་དེ་ལ་དང་པོར་རབ་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཉིད་ཀྱིས་དོན་ལེགས་ཐུགས་ཆུད་ཅིང༌། །གྲོལ་བའི་ཐུགས་མངའ་ཐུབ་པ་ཡིས། །ཆོས་མངོན་གང་ཞིག་བཤད་གྱུར་པ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བར་བྱ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པར་བཞེད་པས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་དེ། དེ་ཡང་སྟོན་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྗོད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་ལས་ནི་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ། སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་སེམས་ཅན་དག་དྲངས་པས་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གུས་པ་སྐྱེས་ནས་ཡང་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བ་རྣམས་ཀློག་པ་དང་ཁ་དོན་དང་ཐོས་དང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་འབད་པ་འཇུག་པས་ན་དེ་ལ་རྒལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཉན་པ་པོ་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཞན་པ་རྣམས་མི་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་སྦྱར་བ་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་བཤད་པའི་དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །བྱེད་ན་ཡང་རེ་ཞིག་གནས་བརྒྱད་པ་རང་ཁོ་ནའི་གོ་རིམས་ཀྱི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ན་ཆོས་རྣམས་བསྡུ་བ་བསྟན་པ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་ཆོས་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདི་ལས་མི་འཚོལ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དག་ཅི་རིགས་པར་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་
― DTG147_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པར་མཛད་དེ། ཁམས་བསྟན་པ་ནི་ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཁམས་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་གནས་ཞེས་སྒྲོགས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་འཇུག་པ་དང་དམིགས་བ་ནི་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དབང་པོ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །དེ་ནས་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཁམས་དང་དབང་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དེ་བསྙད་དོ། །དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་མཐའ་ཡས་པ་བྱུང་བ་དེ་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ལས་དག་ལས་ཡིན་པ་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ལས་རྣམས་བཤད་དོ། །ལས་དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་དག་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གོ་རིམས་ནི། དེ་ལ་འཇུག་པ་མི་སྡུག་དང༌། །ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ལ་གནས་དེར་དེའི་སྒྲུབ་བ་པོ་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལས་ན་ཤེས་བ་ལས་ཡིན། དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་དང་དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བཤད་དོ། །སེམས་མཉམ་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསམ་གཏན་དག་མེད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དག་དང་བསམ་གཏན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཟག་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་གནས་བརྒྱད་པའི་ཞར་ལ་འོངས་པར་འབྲེལ་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་བ་ལ་སོགས་པ་དང་དགོས་པ་མཚུངས་པས་འདི་བརྩམས་པ་དགོས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱས་པ་དང་བསྡུས་པ་དང་སིལ་བུ་དང་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མཐོང་བས་
― DTG147_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་དགའ་བ་མ་སྐྱེས་པས་བྱ་བ་མང་པོའི་སྤྲོས་པས་བློ་དཀྲུགས་པ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་རྒྱས་པ་དང་བསྡུས་པ་སྤངས་པ། དོན་མ་དཀྲུགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ། ཆོས་མངོན་པ་བསྡུས་པ་གཞན་ཞིག་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་བརྩམས་པ་དགོས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །འབྲེལ་པ་ནི་གང་ཞིག །དགོས་པ་ནི་ཅི། བརྗོད་བྱ་ནི་གང་ཞེ་ན། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འབྲེལ་པའོ། །རང་གི་སྟོན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དགོས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །འདྲིས་པར་བྱ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ཏེ། ལེགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་གོམས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་བས། འཁོར་བའི་འདམ་ལས་འགྲོ་བ་གྲངས་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དོན་བཞིན་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྟོན་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་སྨོས་པས་རྟོག་གེ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་བཅོས་པའོ། །མཛོད་སྨོས་པས་མངོན་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའོ། །རང་གི་སྟོན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེ་དག་བདག་གིས་ལམ་དང་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སློབ་མའི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་དོན་ཁོ་ནར་ཚོགས་དག་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་གཉི་ག་བརྗོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་ཉེ་བའི་ཚིག་དང་བྲལ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསུམ་ཆར་ལ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་
― DTG147_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་བདག་ཉིད་མ་སྦྱངས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་གཞན་དུ་ཡང་ཐལ༷་བྱས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཡང་ནི་ཉེ་བའི་ཚིག་མེད་པ་མི་རིགས་པས་གཉིས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཏན་བཅོམ་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་བརྗོད་ཅེ་ན། མི་ཤེས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། འགྲོ་བ་འཁོར་བ་ལས་འདྲེན་པར་མཛད་པའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྦྱོར་བ་འམ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྨོངས་པ་དང་གཏན་བྲལ་མི་འགྱུར་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྨོངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་ཤེས་རབ་དྲི་མ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་རྗེས་འབྲང་བཅས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་འཁོར་དུས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ལ་ནི་གང་གིས་གང་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཆོ་བས་བསྟབས་པ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འདོད་དོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས་སེམས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པ་ཆོས་མངོན་པ་རིག་མོད་ཅེ་ན། བྱ་བ་དང་མཐོང་བ་དང་དམིགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པས་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་ཞེས་ཁོ་ནར་བསྟན་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་
― DTG147_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྦྱར་ཏེ། སྐྱེ་ནས་ཐོབ་པ་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ལྟར་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བསྒོམས་བྱུང་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་སྟེ། ཉེར་བསྡོགས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ན་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྡོགས་པ་རྣམས་དང་གཟུགས་མེད་པ་བཞི་ནི་ཕུང་པོ་བཞི་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པས་ཆོས་མངོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མདོ་སྡེ་ནི་ཕལ་ཆེར་གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ཞིང༌། འདུལ་བ་ནི་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། མངོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་མིང་དུ་གྲགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པར་འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་འོ། །སྟོན་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་གསུང་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ན་གནས་བརྟན་ཀཱ་ཏྱཱའི་བུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྗེའི་དགོངས་པ་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ་བསྡུས་ཤིང་ཚོམས་སུ་བྱས་སོ། །གྲངས་དང་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་རབ་བྱེད་བསྡུ་བ་དང༌། །སྒྲུབ་བྱེད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། །ཆོས་ནི་ངང་དུ་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཡང་ན་གྲུབ་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་ནི་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་བདེན་པ་འདུས་བྱས་དག་ལས་བཀོལ་བས་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བཞིན་སླར་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་དག་གི་ནང་དུ་སྨོས་པ་ནི་ངེས་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་གཟུགས་དང་མ་ཟིན་པའི་གཟུགས་ཟག་པ་མེད་པར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དག་ལས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་ཁོ་ན་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་བརྟགས་པའི་འགྲོ་བ་འགོག་པ་ཁོ་ན་འདུས་མ་བྱས་དང་ཟག་པ་མེད་པར་ཁས་ལེན་གྱི་ནམ་མཁའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དེ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁས་མི་ལན་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་གསུམ་ཆར་བཏགས་པར་ཁས་ལན་གྱི་རྫས་སུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདུས་
― DTG147_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་བྱས་ཉིད་དང་ཟག་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་གསུམ་ཡང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་སྟེ། ལུགས་གཞན་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་སྨོས་པ་ནི་ཚོར་བ་རྣམ་པར་བཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་འདི་ནི་ཕལ་ཆེ་བའམ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ་གཞན་དུ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལག་པ་དང་ལག་ཆིངས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གལ་ཏེ་ངག་གི་སྒྲ་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་ཚངས་པར་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སྤྲུལ་པས་སྨྲས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་རིག་དཔྱོད་དང་བཅས་དག་ན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། །ཡོད་མོད་ཀྱི་འདི་ནི་ངེས་པ་མེད་དེ། དཔེ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲ་ནི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་གྲང་བ་མེད་ཀྱི་ཕན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོད་དོ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལོའི་སྒྲ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཁས་མ་བླངས་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་གསུམ་གྱི་བདེ་བས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ལས་གཞན་པའི་རེག་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡུལ་མཉམ་ཞིང་ཟ་བར་འདོད་པ་མེད་ན་རྟེན་གང་གཡེར་བ་དེ་སྔར་སྐྱེའོ། །གཡེངས་དང་སེམས་མེད་ཀྱིས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ལ། རྗེས་འབྲེལ་གྱི་ནི་ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །གཉིད་དང་བརྒྱལ་བ་སེམས་མེད་པར་ཁས་མ་བླངས་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིག་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་
― DTG147_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་བར་ཞུགས་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་མེད་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་ཡིན་པར་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པའི་གསུང་རྣམས་ཡིན་ནོ་སྙོམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྟེན་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལྟར་གཟུགས་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་དེའི་རྟེན་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་གཟུགས་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་ན། གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་འདུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་རྟེན་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཐམས་ཅད་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདྲ་བར་ཐལ་བ་མེད་དོ། །ཤ་དང་ལྷ་དང་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤའི་མིག་ནི་བདག་ཅག་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལྷ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའོ། །ཤའི་མིག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའོ། །ལྷའི་མིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་གཏམ་རེ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད། སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ཞེས་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་མི་འགྱུར་བའི་ཕུང་པོ་བསྟན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ལོའི་སྒྲ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་རེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་བུ་ག་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་མ་རངས་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་ཁམས་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ་དེ་དག་ནི་རང་གི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྟོན་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་གང་དག་གཅིག་གིས་འཛིན་པ་དེ་དག་གཞན་གྱིས་མི་འཛིན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཕྲད་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཕྱིར་
― DTG147_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སྨྲ་བ་གཅིག་གི་སྣ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་དྲི་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རེས་འགའ་ཞིག་རྐྱེན་ཉེ་ན་དེ་དག་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་སྣ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཡོད་ཀྱི། གཞན་གྱི་མིག་གིས་གཞན་ལྟ་བ་ནི་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐུན་མོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྒྲ་རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པའི་རིམ་པས་རྣ་བར་འོངས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣ་བ་ནི་ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ལག་བར་བཅངས་པས་དྲིལ་བུའི་སྒྲ་འགགས་མ་ཐག་ཏུ་སྒྲ་མི་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཞིག་ཀྱང་འགའ་ཞིག་པར་ནས་ཆུ་རླབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འོང་པའི་སྒྲ་དེ་འཛིན་པ་སུས་བཟློག །དེའི་ཕྱིར་དྲིལ་བུའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་སྒྲ་ཁོ་ན་འཛིན་གྱི། ཆུ་རླབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རྣ་འབྲུག་གི་བུ་གར་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མར་འཛིན་པ་དང་འགལ་བ་ལ་སྒྱུ་སྨྲས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རེག་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་པས་འཕྱི་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་ཕན་ཚུན་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མར་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རེག་པའི་དུས་སུ་འགག་པའི་ཕྱིར་མི་རིག་གོ །རེས་འགའ་ནི་མཉམ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་དེ་ཚད་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་རྣ་བའི་ནང་དུ་ཐོས་པ་དེའི་ཚེ་མཉམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའང་གོང་མ་ནི་མིག་གི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ། འདིར་ཡང་རང་གིས་པ་དང་ས་གོང་མ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ས་འོག་མའི་གཟུགས་ས་གོང་མའི་མིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ས་འོག་མའི་མིག་གིས་རྟེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་རྟེན་དང་ལྷན་ཅིག་ཡུལ་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ལྷ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་འབྱེད་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྒོལ་བའི་གཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས། སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་འདི་ནི་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །གནས་དང་པོའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།
― DTG147_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་ཟ་མ་རྣམས་ཏེ་འབྱིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉམས་པ་ནི་མ་ནིང་རྣམས་ཏེ་གནོད་པས་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་གཉིས་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ཉམས་པ་སྟེ་གནས་ཉམས་པའི་ཕྱིར་དང་བདེ་བ་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་གཉིས་པ་ནི་དབང་པོ་གཉིས་བདེ་འགྲོ་ན་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བདེ་འགྲོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །བདེ་འགྲོ་སྟེ་མི་དག་གི་ནང་ནས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་དབང་པོ་གཉིས་པོ་དེ་མི་འཚམ་པའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་དོ། །དབང་པོ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཁོ་ནའི་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་བཞིན་དུ་བདེ་འགྲོ་ན་གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་ཁོ་ནའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་འོག་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ཆར་དུ་འདོད་དོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ནི་དེའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱས་པས་དེའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་ལས་ཉམས་འགྱུར། དང་པོ་ལས་ཡིན་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ནར་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ཡིད་མི་བདེ་བ་མི་སྲིད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་བཞི་དག་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་དང་ནི་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་དག་དང་འབྲེལ་པའི་འདིར་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་དག་ཀྱང་གང་རུང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒོལ་བའི་ཚིག་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེས་འགའ་ནི་རིམ་གྱིས་འཆི་བའི་གནས་སྐབས་སུ་དབང་པོ་འགགས་ཀྱང་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་ཞིང་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོ་ཡིན་པ་ལ་མོའི་དབང་པོ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དེ་མོའི་དབང་པོ་འགགས་ཀྱང་དེའི་རིས་མཐུན་པ་མི་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕོའི་དབང་པོ་ཡང་དེ་འདའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་སེམས་གཅིག་ལ་རྩིང་བ་དང་ཞིབ་པ་གཉིས་མི་འཐད་དེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་སེམས་གཅིག་ལ་དམིགས་ཤིང་རྫས་མཉམ་ཡང་མཐུ་དུས་གཞན་ཡིན་
― DTG147_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་འགལ་པ་མེད་དེ། ཚོགས་ལ་རྟོག་པའི་མཐུས་བླ་ལྷག་ན་ནི་དཔྱོད་པའི་མཐུ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་སེམས་རྩིང་བར་འགྱུར་ལ། དཔྱོད་པའི་མཐུ་བླ་ལྷག་ན་ནི་རྟོག་པའི་མཐུ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཞིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚ་དང་ཆུ་གྲང་རེག་བཞིན་ནོ། །འདིར་གང་ཞིག་མཐུ་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་ས་དང་མཚུངས་ལ། གང་ཞིག་ཤས་ཆུང་བ་དེ་ནི་ཆུ་དང་མཚུངས་པས་དཔེ་ལ་མི་མཐུན་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟོག་པ་དཔྱོད་པ་ཅིག་ཅར་བ་ཡིན་ལ། སེམས་རྩིང་བ་དེ་ཉིད་ཞིབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རྟོག་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ལ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ན་དཔྱོད་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ཅིང་བར་ན་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ན་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ཁོ་ན་ན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ནི་སླར་ཡང་སེམས་རྩིང་བ་དང་ཞིབ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་རྩིང་བ་དང་ཞིབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སེམས་རྩིང་བ་ནི་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་རྩིང་བའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་སེམས་རྩིང་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཞིབ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་འགའ་ཡང་ལྡན་པ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་གང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་དེ་དགག་པར་བྱ་བ་དང་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འདི་ལ་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །ཡན་ལག་ལྔ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་དག་སྤངས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ནི་སྔར་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནར་སྤངས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཁོ་ན་གཟུང་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། རྒོད་པ་དང་ང་རྒྱལ་དང་རྨོངས་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ། ལྔ་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་གཉིས་ཀ་གཟུང་སྟེ་གནས་བརྒྱད་ལ་མཁས་པ་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ་
― DTG147_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་ཟེར་རོ། །ཐོབ་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད་ན་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡང་ཆུད་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཞིག་གོ །ང་འདིར་ཁུངས་ནི། སོ་སོར་ཐོབ་ལ་ཀུན་དུ་ལྡན་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་རྙེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཐོབ་པ་སྔར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །མ་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྟེན་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་གཞག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་འགྲོ་བ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་དབྱིབས་དང་གཡོ་བ་དང་ཟས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་ཕན་ཚུན་དགའ་བར་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེས་གང་སྨྲས་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་རྣམས་ཁས་བླངས་པས་རྩྭ་དང་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་དང༌། ལ་ཕུག་དང་མོན་སྲན་སྡེའུ་སྐྱེ་གནས་དག་ཀྱང་ཅི་སྟེ་ཁས་མི་ལེན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ན་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་དེར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་སྨོས་ཏེ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ལས་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་མ་ཡིན་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངན་སོང་དང་འདུ་ཤེས་མེད་བ་པ་དང༌། ཚངས་པ་ཆེན་པོར་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་ཐོབ་སྟེ། ལྟ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདྲིས་ཀྱང་མ་བརྩལ་བར་མི་འཐོབ་པོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་དུས་གཅིག་པ་འཐོབ་པོ། །འདི་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་མེད་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་མི་འཐོབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇེ་དང་པོ་དུས་ད་ལྟར་བ་ཁོ་ན་འཐོབ་པོ། །
― DTG147_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་ནི་འདས་པ་དང་ཡང་ལྡན་ལ། མ་ལངས་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་དག་ཀྱང་ཡང་ངོ༌། །ལངས་པ་ནི་འདས་པ་ཁོ་ན་དང་ངོ༌། །ཇི་སྲིད་མི་གཏོང་བ་ནི་དེ་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་ཀྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་མི་འཐོབ་སྟེ་ལྷའི་མིག་དང་རྣ་བ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་དེའི་ས་པའི་འཆིང་བ་མ་སྤངས་པའི་དེ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་ནི་མ་འདས་པར་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་དེ་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འོག་གི་ས་དག་ལ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་ཅེ་ན། རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་མཐར་ཐུག་པར་གཅོད་པ་དག་གི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དེར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་སེམས་མཐར་ཐུག་པ་གཅོད་པས་སོ། །ས་འོག་མ་དག་ན་དེ་ཡོད་ན་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། མཐར་ཐུག་པ་གཅོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་གྱི་ས་དེའི་གོང་ན་སེམས་ཡོད་པས་བར་དུ་སེམས་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀའི་ཆ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་ལ། ཟད་པ་ཤེས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྐྱེད་པ་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་ལ། བསྐྱེད་པའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གང་ལ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་དུས་ན་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མ་བསྐྱེད་པའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང། དེའི་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་ཉམས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་དུས་ན་དེ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་བཞིན་དུ་མངའ་བརྙེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་མངོན་སུམ་དུ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའི་གེགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བསྐྱེད་པ་ན་ཡང་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་
― DTG147_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲོལ་བར་གྲུབ་པོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནས། ལོ་ཀ་བའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསླུས་བ་ཟག་པ་ཟད་པའི་བསམ་པས་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྔོན་རྩ་བ་ནས་མ་བཏོན་པ་རྩ་བ་དང་བཅས་ཏེ་དྲུངས་ཕྱུང་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་དྲུངས་ཕྱུང་བའི་ལྷག་མ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡིད་གཏད་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་བཏང་ནས་འབད་བ་ཐུན་མོང་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལོ་ཀ་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གུས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སྔ་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཧ་ཅང་དེ་ན་མི་རུང་བས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་དག་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་གི་བཞི་པ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་མ་གཏོགས་པ་བཞི་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚིག་ཤེས་པ་ནི་ལྷ་རྣམས་དགའ་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚིག་ཤེས་པ་ནི་གང་དག་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཚད་མར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་དོན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམས་ནི་གང་རྐྱེན་རྣམས་ནི་གང་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདྲི་ན། རྒྱུ་རྣམས་ལས་རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཅི་ཡང་མེད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་དང་བྱེད་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་ཅེ་ན། གདུལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྐྱེན་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་ལ། རྒྱུ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཉེ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་རིང་བ་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མ་གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་བཤད་དེ། དེ་དག་གི་དོན་དུ་འདིར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་གཏོགས་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཡང་
― DTG147_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་དག་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་མི་འདོན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་གཞུང་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་གནས་པ་དག་མ་གཏོགས་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་འདོན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་སེམས་མི་སྐྱེད་དེ། དེ་རང་གི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་དེ་སྐད་མི་འདོད་དོ། །ཐོབ་པ་དང་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ན་ཕུང་པོ་གཅིག་གོ །ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་གཅིག་གོ །ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་དེ་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་གཞི་དང་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་གཉིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་ལས་དགའ་བ་དང་མི་དགའ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དང༌། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ཡང་སེམས་ཀྱི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་གྱིས་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པས་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་མ་བརྗོད་དོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཚེ་དགེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ལ་དགེ་བ་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགེ་བ་གང་དང་གང་གིས་བསྡུས་པ་འབྱུང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་སྐྱེས་པས་མངོན་དུ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་བསྡུས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བསམ་གཏན་དང་
― DTG147_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་ཡང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ན་རེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟར་སས་བར་དུ་ཆོད་པ་འདྲེན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཟོའི་གནས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ནི་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟར་དེ་ལ་གནས་པ་ལ་འཆི་བ་མེད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་སུས་བཟློག་ཏུ་ཡོད། གལ་ཏེ་མི་སློབ་པ་ལས་སློབ་པ་མི་འབྱུང་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ན་མི་སློབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་སློབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ལངས་པ་མི་སློབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་གཉིས་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།ཆུ་བུར་ཅན་ལ་སོགས་པ་གྲང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་བརྒྱད་ནི་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོས་བཞི་དེ་དག་གི་འཁོར་ལྷག་པ་ལྟ་བུར་གནས་ཏེ། དེས་ན་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲང་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བསྟན་ལ། ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་དང་གྲངས་དང་ཚད་མ་ངེས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་སྨོས་སོ། །ཐོས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས་དེ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྤྲུལ་སེམས་ཀྱིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ནས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་ལ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཏེ་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་སྤྲུལ་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྤྲུལ་པ་མཐོང་ནས་ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་བདག་ལ་ཡང་འདི་འདྲ་བའི་སེམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་བདག་ཅག་ནི་དེས་སོ་སྙམ་པ་དང༌། འདི་དག་བདག་གིས་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དུ་མ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་རྒྱུའི་འདུ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འོད་གསལ་
― DTG147_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གནས་པ་དག་ཁོ་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས་ཚངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྡད་ལ། སྤྲུལ་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གི་དེའི་ས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་སྤྲུལ་པའི་གནས་སྐབས་དྲན་པས་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པར་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཚངས་པའི་ལོ་ཀ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེ་དག་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྔར་མཐོང་བ་ཁོ་ན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སེམས་ཅན་འདི་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སྨོན་ལ་བདག་ཀྱང་འདིར་སྐྱེས་སོ་སྙམ་དུ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པའམ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ཁོ་ནས་དེ་སྙམ་དུ་ཤེས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་བསམ་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་རྟོག་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོང་བ་དང་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལ། སྐྱེས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་མ་ལོན་པ་རྣམས་ནི་འོང་བར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་རྣམས་ནི་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱི་རོ། །སྐྲག་པ་དང་མི་སྐྲག་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སྐྲག་པ་ནི་སྐྱོ་བའི་འཆི་འཕོ་བར་དོགས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་སྤངས་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །ས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་གཞན་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ། སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་ན་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ལ་སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་གཞན་དག་དང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་རང་གི་ས་པ་ཡིན་ཡང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་བརླན་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་
― DTG147_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་རེ་ཡི་དགས་རྣམས་ནི་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡི་དགས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་མོད་ཀྱི། འཕགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་ཟིན་པ་རྣམས་ནི་སྒོ་ང་དང་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའི་གནས་སུ་མི་སྐྱེའོ། །སྔོན་དུས་ཀྱི་སྲིད་པའི་ཤ་ཚུགས་ཅན་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྙིང་པོ་དང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྲིད་པ་ཚོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྣ་མེད་པ་དང༌། མིག་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མདོ་སྡེ་བ་དག་གོ །གནས་སྐབས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤན་པ་ལ་སོགས་པ་འམ་ལིངས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཚེ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་འགྱུར་བས་དེ་མྱོང་ལས། །སྔར་བྱས་པ་ནི་རྨི་ལམ་ལྟར། །སེམས་ཅན་དེ་འདྲ་མཐོང་གྱུར་ནས། །དམྱལ་བར་རབ་ཏུ་རྒྱུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྒྱལ་པོ་ལྔ་ལེན་གྱི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་དུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ངེས་སོ་ཞེ་ན། རང་སངས་རྒྱས་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ། རྩེ་དགས་འགྲོ་བའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ། །ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། རླུང་ལངས་པ་འམ་ཆར་འབབ་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། ངེས་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ཁོ་ནས་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་རྩྭ་ཐིབས་པོ་འམ་ནགས་ཐིབས་པོ་འམ་ཞེས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བཤད་ན། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཉོན་མོངས་ཅན། །རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ནི་རང་དང་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གནས་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་མེད་པས་དེ་དག་མེད་དོ། །སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ལ་
― DTG147_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གནས་སྐབས་ལས་ཐ་དད་པའི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་མེད་དེ་འདི་ལྟར་མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་ཕན་ཆད་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དོད་ཚུན་ཆད་དོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡན་ལག་གཅིག་གཉིས་ཡོད་དོ།། གཟུགས་མེད་པ་ན་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གནས་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པས་དེ་དག་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་བཅུ་ཡོད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མ་རིག་པའི་སྒྲས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་ངོ་བོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་སྟེ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་གཞག་པའི་ནུས་པའི་ཤུགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་རིག་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྒྲས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྙད་དོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན་མ་རིག་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་ཡན་ལག་གཉིས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ལ་གཞན་དག་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་མང་པོ་དག་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་རིག་བྱེད་དང་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་ལ་ནི་སྲིད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ལས་བྱེད་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་དབང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ལ་གཟུགས་སུ་གཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །ལས་ཀྱི་འཕེན་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ལས་དག་གིས་ནི་འཕངས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་འཕེན་པའོ། །དེའི་དབང་གིས་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཏེ། རྒྱུ་དེས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུན་སྲིད་པ་པར་མ་འབྲེལ་པས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་ཡང་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་བར་མ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བཤད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་
― DTG147_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བདེ་བ་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ནི་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡིད་ནི་མི་བརྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ།། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པ་བཤད་ནས་གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིའི་ས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་བཞི་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པའི་ས་པ་ས་འོག་མ་ལ་དམིགས་པ་དགེ་བ་བཞི་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་ལྡན་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་དེ་དག་ལ་ལོགས་སུ་མ་བརྩིས་ཏེ། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་གཉིས་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐོབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་པ་ནི་གཅིག་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དྲི་དང་རོ་ལ་དམིགས་པ་དག་མེད་པས་ཡིད་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་བཞི་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཏེ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ས་ཐ་དད་པར་མི་གཞག་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་དྲུག་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་རྐང་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དང༌། ཡང་དག་པར་འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་དང༌། གདགས་པའི་བསྟན་བཅོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཐར་གྱིས་འཁོར་བ་སྤོང་པ་ཡིན་ཏེ་འདོད་པ་དང་སྲིད་རྩེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རིམ་པར་མི་དགེ་བ་དང་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་
― DTG147_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤོང་ལ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་པས་དགེ་བའོ། །ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་པས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྤངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འཆི་ལྟས་ལས་ནི་མི་འདའ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འབྱུང་མོད་ཀྱི། ལྷའི་འཆི་ལྟས་བསྡོམས་ན་ལྔ། །ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་དོ། །སྔ་ལྟས་དེ་དག་ནི་ལྷའི་ཞག་ལྔ་འབྱུང་ངོ༌། །བཏང་སྙོམས་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འཆི་བ་ན་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ནི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང་འཆིའི། དངོས་གཞི་ལ་མ་ཡིན་ཏེ་བཏང་སྙོམས་དང་མི་ལྡན་པས་སོ། །ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ནི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་འདྲའོ། །ཐད་ཀར་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་དང་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བྱེ་བ་ཕྲག་པ་རྒྱར་གནས་པའོ། །དེའི་བར་གྱི་གླིང་བརྒྱད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་ངན་པའི་དབང་གིས་གྲུབ་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ན་གནས་པའི་མི་རྣམས་ནི་ལུས་ཆུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ན་སྲིན་པོ་གནས་པ་ནི་རྔ་ཡབ་པོ། །ཐད་ཀ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ན་གྲང་བ་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ལས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཉ་རྣམས་ལ་ཡང་གྲང་བས་ཆེས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གྲང་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ནི་འཁོར་ཡུག་གིས་གླིང་བཞི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ངོས་ན་གཅིག་ཏུ་མུན་ནག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བང་རིམ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། ལྔ་པོ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པས་དབང་པོ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ནི་དབང་པོ་གཞན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་འདོད་པས་འདི་ན་འཁོད་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པས་འདོད་པ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ས་པས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་ས་གོང་མར་སྐྱེས་པ་འོངས་པ་འོག་མའི་ལུས་སུ་མ་སྤྲུལ་པ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་སྐྱེས་པ་འོངས་པ་མཐོང་ཏེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་འམ་ས་མཚུངས་པས་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ།
― DTG147_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ལ་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གོང་མ་ལ་མཐོང་ལམ་མེད་ཅེས་འབྱུང་བས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་གིས་བར་ཆད་མེད་པར་སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ནངས་ཀྱིས་ཕྱིར་ན་འཆི་འཕོ་ཞེས་བཤད་ལ། འོད་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཡང་བསྐལ་པ་ཆེན་པོའི་བསྐལ་པ་བརྒྱད་པ་ཡིན་ཞིང༌། བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ན་ཡང་སླར་འཆགས་པས་དེའི་ཕྱིར་འོད་གསལ་བའི་ཚེ་མ་ཟད་པར་དེ་ནས་འཆི་འཕོ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན་དེ་ན་བར་དུ་འཆི་བ་ཡོད་དེ། བསོད་ནམས་རླབས་ཆེན་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་ནི་ཚེ་ལོ་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆེས་ཉུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེར་སྐྱེས་པ་དེ་ན་གཞན་ཞིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ལས་སྣ་ཚོགས་ལས་འདི་ལ་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཡར་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲི་བའི་རང་བཞིན་ནི་ཡར་སྐྱེས་པ་དང་འབྲི་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་བར་བསྐལ་པ་རྣམས་དང་དུས་མཉམ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མགྱོགས་པ་དང་མགྱོགས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཏེ་འདི་ལྟར་མཐའི་བསྐལ་པ་གཉིས་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་འགྲོ་ལ། བར་མ་གཅིག་གཉིས་ནི་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བས་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་གསུམ་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།གློ་བུར་དུ་འོངས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། འགྲོན་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། ནད་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། ནད་གཡོག་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་རབ་འབུལ་བ་དང༌། གཅིག་ཏུ་སློང་བ་འཆའ་བ་དང༌། རླུང་མོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་དག་བྱུང་ན་ཟན་དང་སྐྱོ་མ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བདུན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་མི་ལྟོས་པའི་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ལ་སྡོམ་པ་ཡོད་ཀྱི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་པ་མེད་ན་ནི་དོན་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ་ཞར་ལ་འོངས་པས་ཆོག་གོ །འདོད་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་གི་
― DTG147_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་སེམས་དང་འདྲ་བར་དུས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སེམས་མེད་པའི་བྱ་བ་ལ་གལ་ཏེ་དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སློང་བ་མེད་ན་ཤི་བ་བཞིན་དེ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་དུས་སུ་དགེ་འདུན་ལ་དགེ་སློང་དངོས་པོར་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་སྔར་འཕངས་པ་ནི་ལས་བརྗོད་པའི་མཇུག་གི་དུས་སུ་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སླང་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་སེམས་དང་བཅས་པ་ལ་ཆེས་གསལ་བ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཆུང་ངུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་རག་ལུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ལྔ་པོ་དང་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་སྟེ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་པར་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་ནི་འདུལ་བ་དང་ལྡན་པའི་དོན་དག་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་རྟོག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་སྡོམ་པ་དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་ཀྱིས་འཐོབ་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་གང་ཟག་གཅིག་ལ་གསོལ་བ་ཙམ་གྱིས་འཐོབ་པ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གང་དེ་ལྟར་འཐོབ་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པས་གཟིགས་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་བསྟན་པ་འདི་ནི་སྡོམ་པའི་རིགས་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་གནས་པ་ཡིན་པས་འདི་ལ་རྒྱུ་མཚན་བཙལ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉིན་ཞག་གི་འོག་ཏུ་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་བར་གཟིགས་ནས་ཉིན་ཞག་པའི་བསྙེན་གནས་བསྟན་ཏམ། འོན་ཏེ་དབང་པོ་གདུལ་དཀའ་བ་རྣམས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་ནི་གལ་ཏེ་དབང་པོ་གདུལ་དཀའ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉིན་ཞག་པ་བསྟན་ན་ནི་དབང་པོ་ཆེས་གདུལ་དཀར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡུད་ཙམ་མམ་ཉིན་མོའམ་མཚན་མོ་ཙམ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྟན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕོགས་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པ་བརྗེད་པ་དང་མ་བྱང་བ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་ལོག་
― DTG147_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཞུགས་པའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ནི་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། གང་ཞིག་མི་ཤེས་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་གྱི་ལོག་པར་ཞུགས་པ་འམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་སྐྱབས་སུ་མ་སོང་ཡང་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྐྱེའོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབོགས་པ་པོ་དང་མནོད་པ་པོས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ནས་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ་བ་ལ་ནི་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་གི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ག་གོན་བཟང་པོ་ཞེས་གཉིས་ཀྱིའོ། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་འདུན་གང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་ཞིག་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་སྦྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྟེན་གཉིས་ཀའི་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་དེ་དག་སྐྱེས་པ་དང་སྦྱོར་བར་འདོད་ལ། བུད་མེད་དང་ཡང་སྦྱོར་བ་འདོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟག་མི་བཟོད་དོ། །མཚན་གཉིས་པ་ལ་ནི་གཉིས་ཀའི་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བ་དང་ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་ཤས་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡོམ་པ་མེད་ལ། ཟ་མ་དང་མ་ནིང་ལ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཤས་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། སྔ་ཕྱི་མེད་གསུམ་སྨིན་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་གཟུགས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་སྟོན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་དཔེ་དེ་རྟོག་གིས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ད་དག་ནི་དཔེ་སྟོན་པ་རྣམས་སོ། །འཕགས་པ་གཞན་དུ་འང་མྱོང་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལའང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བ་ཡང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་སྟེ། དེ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་འམ་སླར་འོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟན་པའི་ཕྱིར་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟན་པ་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མི་བརྟན་པ་ནི་
― DTG147_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཀྱི་ཧུད་སེམས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའི་དམྱལ་བ་དཔེར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐུན་པོའི་སྡེ་དཔོན་ཞིག་གིས་རང་སངས་རྒྱས་ལྔ་བརྒྱ་གསོད་དུ་བཅུག་པའོ། །བདག་པོ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་མེད་པའི་གཏེར་ཏེ་ཡུལ་གྱི་བདག་པོ་ལས་མ་བྱིན་པར་བླངས་སོ། །གཉིས་ཀ་ཡང་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་ལམ་སེམས་ཙམ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་པ་ཅན་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་གཉིས་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་འགྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་སྲོང་དང་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིའོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ནི་དྲང་སྲོང་དག་ནི་དོན་གྱིས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་དེ་དག་གིས་བསམ་པ་འདོར་བར་ཞུགས་པ་རྟོགས་ནས་དེ་དག་ལ་དད་པ་རྣམས་གང་གིས་ན་དྲང་སྲོང་དེ་དག་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་སྐྱེ་བ་ལུས་ཀྱིས་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་ཁྲོ་བ་ལས་ནི་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གཡོ་བར་འགྱུར་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །གསོ་སྦྱོང་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཚིག་གིས་གོ་བར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བ་ལ་ཡང་ལས་ཀྱི་ལམ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བས་མི་གཡོ་བ་ཡང་ཡིན་པས། ཚིག་གིས་གོ་བར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཅང་མི་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་ངག་གི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་དག་བཞིན་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བས་བདག་ཉིད་དག་པར་གོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་རག་པར་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྡེ་ལྔ་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་མདོ་ལས་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་དགེ་བ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་ལྟ་
― DTG147_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ལུས་ཞིག་ནས་སོ། །གཟི་བྱིན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟི་བྱིན་ནི་སྙིང་གའི་ཕྱོགས་ན་ཡོད་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མ་ཚང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་པ་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་དམུས་ལོང་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་ཆེས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཟ་མ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ནི་རྟོགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་མ་ཚང་བར་འདོད་དོ། །གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་ཉེ་ཞིང་ངེས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སེམས་པ་བརྒྱས་བསོད་ནམས་བརྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་སྟེ་དང་པོ་སེམས་པ་ལྔ་བཅུས་འཕེན་ཅིང་མངོན་དུ་གྱུར་ལ། དེའི་མཇུག་ཏུ་ཡང་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལྔ་བཅུས་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཚེ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། འཁོར་བ་འཇིག་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་རྣམས་ཀྱིས་བར་དུ་བཅད་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་ཁོ་ནར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་བཞེས་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་རྫོགས་མོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་མེད་པ་རྫོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འོད་སྲུངས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་རིས་སུ་སླར་འཁྲུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་ནི་སྐྱེས་བུ་གཙོ་བོའོ། །ད་ལྟ་བའི་ནི་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་མེད་པས་ཁྱོད་འདྲའི་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གོ །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་ཡིན་པས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ན་ཡང་ཁྱོད་འདྲ་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་དག་ན་མེད་ཅེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་མི་ཆེས་ན་ཡུལ་གཅིག་སྟེ་བདག་ཉིད་ཚོལ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་དོན་ཅན་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་
― DTG147_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ནོར་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་དོན་ཅན་ནི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ཕན་ཚུན་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་མཆོག་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། གནས་སྐབས་མ་ངེས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པར་མཐོ་རིས་དགའ་གནས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་སྐྱེ་གནས་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་ཏེ། ལས་དེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ནི་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གནས་བཞི་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ལས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྲ་རྒྱས་མེད་པས་ཡང་སྲིད་མི་འགྲུབ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་ཤིང་རྟ་སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་ཡིས། །ཞོན་ཅིང་ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱི་འཕང་ལོ་ཅན། །འདི་ནི་ཉོན་མོངས་འཕང་ལོ་གཅིག་ཉམས་པས། །ལས་ཀྱི་འཕང་ལོ་གཅིག་པུ་འཁོར་མ་ཡིན། །གང་དག་གང་ཞིག་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལྟ་བ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ལམ་གྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་འདྲའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་དམིགས་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་དམིགས་ཤིང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་ཟད་དང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་
― DTG147_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་བཅོས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བསླུས་པའི་གཞི་དང་བཅས་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡིན་ལ། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཡོན་ཏན་མེད་བཞིན་པའི་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པའི་གཞི་མེད་པ་སྟེ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ས་བོན་དང་བཅས་པའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ས་བོན་མེད་པའོ། །འདི་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་སྐལ་པ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ནི་གཉིས་ཀ་ཡོད་དོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མ་གཏོགས་པའི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ན་ནི་སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཡོད་དོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ན་ནི་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་དེ་ཁམས་དང་ས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་ནི་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་སྤང་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་གལ་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ན་ནི། ཐར་པ་འདོད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞི་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་ན་དེ་ལྟར་ན་ཁྱེད་ཀྱི་གཟུགས་དེ་སྤང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་ཆགས་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་ཏུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས། དུ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དུ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་གཟུང་ནས་འདྲི་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟར་གང་དག་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཅིས་དུས་གསུམ་ཁོ་ན་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་གྱི་ལྟ་བ་ལོག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ནི་མ་
― DTG147_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་གང་ཞིག་ཕྲ་རྒྱས་རྣམ་པ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་དྲུག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་ལ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཕྲ་རྒྱས་རྣམ་པ་ལྔའི་རང་བཞིན། །ལུས་ངག་བྱ་བ་ཀུན་སློང་བྱེད། །རྣམ་ཤེས་སྔར་སྟེན་དཀར་པོའི་རྩ། །ཀུན་སྤྱོད་འདྲེན་པ་མི་དགེའི་རྩའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ཡིན་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ལ་དམིགས་པ་ནའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་ཡང་བདེ་བའི་དབང་པོ་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་དངོས་གཞི་དགེ་རྣམས་ཀྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཟག་བཅས་འོག་མ་མིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་གོམས་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལ་བདེ་བའི་དབང་པོ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐ་མའི་ཆ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཁམས་ལས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་ཀྱང་འདོད་པ་ལས་མི་འདའ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་གཉིས་སོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་ཞིང་འདོད་པའི་ཁམས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་ཐ་མ་ལ་བརྟན་པ་ནི་ལྷག་མ་གསུམ་མོ། །གསུམ་ཁོ་ན་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཅི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་པོར་ནས་ཞེས་འདིར་ཡང་ཅི་སྟེ་མ་བརྩད་ཅེ་ན། ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ། ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་ཡང་མ་ལུས་པར་ཟད་པ་ཡིན་ན་དེའི་
― DTG147_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ཟད་པ་མ་ཡིན་པས་མ་བརྩད་དོ། །ཐག་བསྲིང་བའི་གཉེན་པོ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །འདིའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེ་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འདོད་ཆགས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་ཡོངས་ཤེས་ཞེས་བཤད་དོ། །བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ཤས་པའི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་ཤེས་པ་འདིའི་འཁོར་ཡིན་པས་ན་འདི་དག་ཤེས་པའི་འཁོར་ཡིན་ཏེ་ཕལ་པ་ལ་འཁོར་གྱི་སྒྲར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤང་བ་ཡང་བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ལྔ་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་མཐོང་བའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་གཉེན་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཀྱང་དེའི་སྤང་བར་བྱ་བ་དགུ་ཅིག་ཅར་དུ་སྤང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནས་ཅིག་ཅར་སྤོང་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་གི །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཅིག་ཅར་དུ་སྤོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་པས་དེར་ཐལ་བར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ཡན་ལག་ལ་སེམས་གཏོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིགས་གོ །རྐང་པའི་མཐེ་བོང་གཅིག་པུ་ལ་སེམས་གཏད་ནས་མཐེ་བོང་མྱགས་ཤིང་ཤ་དང་བྲལ་བར་ལྟ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཐམས་ཅད་རུས་པའི་རུས་གོང་དུ་སྨོས་ཏེ་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཀླས་པའི་བར་གྱི་ས་གཞི་ཀེང་རུས་ཀྱིས་གང་བར་མོས་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཐོད་པ་ལ་བྱེད་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་སྨིན་མའི་བར་དུ་སེམས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཉེར་བསྡོགས་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ཉེར་བསྡོགས་དང་དབུགས་འབྱུང་བ་དང༌། རྔུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འགོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བྱ་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་
― DTG147_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་སྟེ། རྩེ་མོ་རྣམས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཏོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཟོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་བདེན་པའི་རྣམ་པ་རེ་རེ་དང་དམིགས་པ་རེ་རེ་ཕྲི་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་དེ་ལ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཏོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས། དེ་ནས་གསུམ་དུའོ། །དེ་ནས་གཉིས་སུའོ། །དེ་ནས་གཅིག་ཏུ་སྟེ་རེ་ཞིག་བདེན་པའི་རྣམ་པ་རེ་རེ་ཕྲི་བ་ནི་དེ་ལྟའོ། །དེ་ནས་གཅིག་ཏུ་ཡང་རྣམ་པ་གཏོད་པར་མི་བྱེད་དེ་དམིགས་པ་ཕྲི་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །རིམ་པ་འདིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ལ་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཁོ་ནར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་བཟོད་པ་འབྲིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པ་འབྲིང་ཚུལ་ཕྱོགས་དེ་བཤད་ནས་གང་ཟག་བཞིར་ཕྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ༌། །རྩེ་མོ་ཐོབ་པ་རྩ་མི་འཆད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྟེན་ལྷག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་དང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ལྷ་སྦྱིན་ལས་བརྩམས་ནས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་བཤད་ཅེ་ན། དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་སྐྱེ་བ་ཉེ་བར་གྱུར་པས་མ་ཐོབ་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་ཚེ་ནི་ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་བོ། །ཆེན་པོའི་ཚེ་སྒོ་ང་དང་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བའིའོ། །ཆུང་ངུའི་ཚེ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང༌། སྒྲ་མི་སྙན་དང༌། ཚངས་པ་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོའི་ཚེ་ནི་ཟ་མ་དང་མ་ནིང་དང་མཚན་གཉིས་པའིའོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ནི་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་འཐོབ་བོ། །མིའི་ནང་ནས་འཕེན་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་ངོ༌། །སྡེ་པ་གཞན་དག་ཅེས་བྱ་
― DTG147_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་འཕགས་པ་ཆོས་སྲུང་བའི་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་ཁ་ཅིག་གི་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མ་བཞག་པའི་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་བདེན་པ་བཞི་ལ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གི་བརྒྱད་དེ། འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་བདེན་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་དབྱེ་བ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གི་སྐད་གཅིག་མ་གཉིས་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་བཞི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་སྡེ་པ་དག་གི་བློ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཏོ། །བར་སྐབས་སུ་ལྡང་བ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་མདོ་ལས་གང་ཞིག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་གཅིག་ལ་ཟས་སྟེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་མ་ལངས་པ་དེ་ནི་ཟས་ཟབ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་བར་སྐབས་སུ་ལྟུང་བ་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་ན་མེད་དེ། སྲིད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤིང་སཱ་ལ་དང༌། གསོ་སྦྱོང་བསྟན་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཉེ་བར་བརྟག་པ་བཟུང་སྟེ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ས་འོག་མ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཐུག་པ་སྟེ། གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་དག་ལ་བདེ་བའི་དབང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཞིག་སྟེ། གང་ན་མཐོང་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ཟག་པ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེའི་གོང་དུ་སྐྱེས་པ་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དེའི་གོང་མ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་འམ། གཟུགས་མེད་པ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པ་དེ་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནིས་འཕོས་པས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་བཏང་
― DTG147_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དེས་ཟག་པ་ཡང་མངོན་དུ་མ་བྱས་པས་བདེ་བའི་དབང་པོ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་ན། འཕགས་པ་ཁོང་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པར་གསུངས་ཏེ། བདེ་བའི་དབང་པོ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མི་ལྡན་གྱི་འཕགས་པ་ནི་ལྡན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ནང་དུ་བྲིས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་གཞན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་མངོན་ཏེ། གཞན་དག་ན་རེ་ནི་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པར་ཟད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ནི་གནས་གཞན་གྱིས་མཚན་མས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་དག་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལས་དག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པ་མི་དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་པ་ནི་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་དེ་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བྱེད་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་ནི་མི་དགེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་མི་འཇུག་གོ །མཉམ་པར་བརྩི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་བསམ་གཏན་བཞི་ན་དགུ་དགུར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པ་སྤངས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དགུར་བརྩི་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་མི་འདྲ་བར་བརྩིས་པར་འགྱུར་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་དགུ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྣམ་པ་དགུ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གོང་དུ་འཕོ་བ་ཡང་གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་གཟུང་གི །གཟུགས་མེད་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིར་བསམ་གཏན་པ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་བགྲངས་ཏེ་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་གཅིག་དང༌། གཉིས་བཞི་དང་ཉི་ཤུ་ཡོད་པའི་གཞན་འདོར་ལུགས་བཤད་ནས། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ས་གཞན་གྱི་འགོག་པ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ཀྱི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལྟར་
― DTG147_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་གཞན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ས་འོག་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་ལུས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་ས་པ་དང་ས་གོང་མ་ཁོ་ནའི་འགོག་པ་ལ་དམིགས་ཀྱི་བསམ་གཏན་བཞིན་དུ་ས་འོག་མ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ས་འོག་མའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མ་དམིགས་པར་དེའི་འགོག་པ་ལ་དམིགས་པར་མི་ནུས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ལ། གཟུགས་མེད་དངོས་གཞི་དགེ་བ་ཡི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཟག་བཅས་འོག་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་ནི་ཀུན་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་མི་དགག་སྟེ། བསམ་གཏན་དགེ་ཡུལ་ཡོད་དགུ་མིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་གཉིས་གཉིས་ལ་བཞི་གཉིས་ཀྱིས་བསྣན་ནས་བཅུ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་བཤད་པ་དག་ལ་གཉིས་དང༌། བཞི་བསྣན་ནས་གསུམ་གཉིས་དང་གཉིས་བཞིར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་དག་རང་དང་གོང་མའི་ས་པའི་གཉེན་པོ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པར་འདོད་པ་བཤད་ཀྱི། ས་འོག་མ་པའི་གཉེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ལ། ས་འོག་མའི་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ན་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པས་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་དགུ་པོ་ནི་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཀྱི། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པས་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་ནི་མ་བསྟན་ལ། ས་འོག་མ་པའི་གཉེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་འདི་བསམ་གཏན་གྱིས་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་དེའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་གཅིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོབ་པ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བས་བསྡུས་པ་གཅིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མདོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མཐོང་
― DTG147_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ལམ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོབ་པ་དེའི་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་གཅིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཆགས་བྲལ་བའི། །འཕགས་ལ་བྲལ་བའི་ཐོབ་རྣམ་གཉིས། །ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་དེ་ལ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པ་བརྒྱ་དང་འདྲ་བ་དག་སྐྱེ་ལ། དེ་དག་གི་སྤངས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཕོ་བང་འཁོར་བའི་རྫས་ཡིན་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་གང་གིས་འཕགས་པ་དེའི་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲའོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་འཆི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་འདི་ཡིན་པར་འདོད་དེ། འབྲས་ལས་ཉམས་པ་འཆི་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལྟར་འཆི་བ་ཞིག་ན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དེ་ནི་འཆི་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ས་བོན་ཡོད་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ས་བོན་དེའི་འཇུག་པ་རྙེད་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཟག་གཞན་དག་ཀྱང་ཅི་རིགས་པར་དེ་བཞིན་དུ་བརྩི་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དབང་པོ་དང་རིགས་དང་ལམ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་བརྩིས་པ་བཞིན་དུ་བརྩི་བར་བྱའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང་དུས་དང་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་ལ། དད་མོས་མཐོང་ཐོབ་ནི་རྟུལ་པོ་ཡིན་པས་ཡོད་དོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་ནི་འདི་ང་མི་རྩི་སྟེ། མཐོང་
― DTG147_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ལམ་གྱི་སྔ་རོལ་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ་གཞན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་མཐོང་པའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གསུམ་མ་གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་དྲུག་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གལ་ཏེ་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་མི་ལྡན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་རྣོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཡུལ་ལ་བྱ་བ་བྱས་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ལ། གོང་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོར་རིགས་ན། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐལ་པ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་གོང་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཡུལ་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ལ་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དགྲ་ཕམ་པར་བྱ་བའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་གནས་འཇོམས་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཀུན་བསྡུས་པ་གཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སེམས་ཀུན་བསྡུས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ་རྒྱས་པར་ནི་འགྲེལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཀུན་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་གོང་ན་གཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཤེས་པ་ཡང་ཀུན་བསྡུས་པའི་སེམས་ལ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་
― DTG147_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ལམ་ཤེས་པ་ནི་ལམ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། གཉིད་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་ནི་གཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བསྡུས་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔར་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་ལྟར་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གཉིད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པས་བསྡུས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་དང་ཡང་འགལ་བ་མེད་དེ། ཀུན་བསྡུས་པའི་སེམས་དགེ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་དང་མ་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བསྡུས་པའི་སེམས་ལ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཤེས་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཀུན་བསྡུས་པའི་སེམས་དགེ་བ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དགེ་བའི་སེམས་ལ་དམིགས་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ནི་ལམ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་འོངས་པ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་འོངས་པ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུགས་ལས་ཆོས་དགེ་བ་འདུས་བྱས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་གིས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དག་གིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཁོར་ཡིན་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དགེ་བ་ནི་འཁོར་མང་བ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་འོངས་པ་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤོང་བའི་ལམ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་དགུ་རྣམ་གྲོལ་བློ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ནུས་པ་ནི་བསིལ་བ་དང་དྲོ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མངར་བ་དང་སྐྱུར་བ་ཉིད་དོ། །མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་
― DTG147_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ནི་མ་འོངས་པ་འཐོབ་པ་མེད་དེ། ལུང་བསྟན་མིན་འཐོབ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་ཡང་ཤེས་པ་གསུམ་ཁོ་ན་འཐོབ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པའོ། །སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། ཟད་པར་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དག་གི་བསམ་གཏན་གྱི་ས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་མ་འོངས་པ་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་འཐོབ་སྟེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཐ་མ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་སེམས་ཤེས་པ་གཉིས་འཐོབ་པོ། །ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྨོས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་མེད་དེ་སེམས་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོབས་ཀྱི་མིང་གི་ཁྱད་པར་རོ། །དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་དང་ཐུང་ངུར་འཚོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་དགུའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡིན་ན་སྐུ་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡིན་ལ། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ་ཡིན་ན་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པར་འགྱུར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུད་ལ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ་གཞན་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གཏན་དབྱུང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ནི་རེས་འགའ་དགོས་པ་ཆེས་བརླིང་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་དེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་
― DTG147_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དབྱུང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དུས་རེ་ཞིག་སྤང་བར་བྱེད་དོ། །འདིར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བསྲུང་བར་མི་ནུས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བསམ་གཏན་མཐའ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་ལམ་གྱི་སླ་བའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པས་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རང་དང་འོག་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ལ་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་མེད་པ་དག་མི་དྲན་ན་ནི་འོ་ན་མདོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་དག་གམ་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཏུ་སྔོན་གནས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བཞེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚུལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཛོད་ཀྱི་གནས་དྲུག་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ་འགོག་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འགོག་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཟག་པ་ཟད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །སློབ་དཔོན་འདུས་བཟངས་ན་རེ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པས་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ནི་བར་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྒྲ་ནི་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པར་མི་བྱེད་ལ། སྤྲུལ་པ་སེམས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་ཀྱང་མེད་དོ། །སྤྲུལ་པ་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། བསྟན་བཅོས་ལ་སྤྲུལ་པ་སེམས་དང་བཅས་
― DTG147_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་འམ་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྨྲས་པ། སེམས་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ལྷའི་མིག་གམ་རྣ་བ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལྟ་བ་དང་ཉན་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་བདུན་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ན་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་ཡོད་པས་ལྷན་ཅིག་དཔྱོད་པ་མེད་པར་དོགས་པ་བསུ་ནས་རྟོག་པ་མེད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ན་ནི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དཔྱོད་པ་མེད་པས་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དགའ་བ་དང་དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་དཔྱོད་པ་ནི་རྟོག་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་ཏེ་མེ་ལ་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་ཁོ་ན་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཞི་གནས་སུ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དག་ན་རྒྱུ་བ་རགས་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེར་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་གཞག་ན་གཟུགས་མེད་པ་དག་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལྷག་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་ཞན་པས་དེ་དག་ལ་ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་སྲིད་དོ། །ས་གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤས་ཆེ་བ་དེ་དག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ལ་ནི་ཡན་ལག་གི་སྒྲར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཏུ་ནི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ས་གང་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཚད་མར་ཕྱིན་པ་ནི་ཉན་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་འདོད་པ་འདྲའི་འགག་པ་དེ་དག་ཁོ་ནར་ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་བསམ་གཏན་དང་པོར་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་འགག་གོ །གཉིས་པར་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་འགག་གོ །གསུམ་པར་ནི་དགའ་བའོ། །བཞི་པར་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་འགག་གོ །དེ་ཡན་ཆད་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡང་ཚར་ཕྱིན་པས་ལྡོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་ཡན་ལག་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་བོར་ནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡན་ལག་གཉིས་བོར་ནས་
― DTG147_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གཏན་གཉིས་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་གསུམ་བོར་ནས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་དེ་ན་དགའ་བ་ཡང་མེད་པས་སོ། །ཡན་ལག་བཞི་བོར་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་དེ་ན་བདེ་བ་ཡང་མེད་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་བོར་ནས་བསམ་གཏན་ལྷག་མ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་ལྔ་ཁོ་ན་ཡན་ལག་ཏུ་བཤད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བོར་ནས་བསམ་གཏན་གོང་མ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་པོ་པ་དེ་རྣམས་ཡན་ལག་ཏུ་མ་གསུངས་སོ། །དང་པོ་འཕགས་པ་འང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེས་ནི་རང་གི་ས་ལས་ཀྱང་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པས་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་དང་འཆི་འཕོ་བའི་སེམས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གྲང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པས་ཉེར་བསྡོགས་རྣམས་རོ་མྱང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བཀག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་པ་དེའི་རྗེས་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འདའ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་བྱུང་བར་མ་གྱུར་ན་མི་སློབ་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མི་སློབ་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་དག་རྐྱེན་མ་ཚང་བར་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་འགོག་པས་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་ཞི་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་སོ། །འཇུག་པ་ཆད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཟག་མེད་པ་ལ་སོ་སོར་
― DTG147_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟགས་པས་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་དམིགས་སོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྡང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་སྡང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་ཏུ་དེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་གཉིས་ནི་སྟོང་པ་དང་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་དག་ཏུ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྡང་བར་རིགས་ན། གསུམ་པ་ནི་ཞི་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྡང་བ་ཉིད་དུ་རུང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཇུག་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་བསྡོགས་གཉིས་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེར་བསྡོགས་དག་མ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཞི་བ་དང་རགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པས་སྤྱོད་ཡུལ་གོང་མ་དང་འོག་མ་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་བདུན་མི་འབྱིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱམས་པ་ནི་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་འདྲ་བར་གནས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའོ། །དགའ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་གིས་དགའ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་ལ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དག་ལ་མི་གཏོད་པའོ། །གྲངས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཁ་དོག་གི་གཉེན་པོ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡིན་ལ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་ཐག་བསྲིང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ན་ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡུལ་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཁ་
― DTG147_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་ན་རེ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་ལ། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ་འདིར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་རྣམས་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་དོན་ནི་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་ངན་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཁ་དོག་ངན་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བར་མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་རོ་གཅིག་པར་བྱས་ནས་མཐོང་སྟེ། འདིའི་སེམས་ལ་དབང་བ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའོ། །ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་རྫོགས་པ་དག་གོ །བརྒྱད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཟད་པར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཞེ་ན། ས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་འདི་དག་འདི་དག་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའི་ཟད་པར་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་མི་འགལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རླུང་ནི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་རླུང་གཟུགས་སུ་འོང་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་གནས་དང་པོར། རླུང་ཚོགས་ཁམས་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བཤད་དེ་དེའི་ལུགས་ཀྱིས་སོ། །ཡང༌། གང་དག་དེ་དང་འདྲ་བའང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ལུགས་ཀྱིས་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རླུང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གང་དུ་ཁྱད་དུ་པར་འཕགས་ཤེ་ན། རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཙམ་དང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཐོབ་པ་དེས་གདོན་མི་ཟ་བར་གཞན་དག་ཀྱང་ཐོབ་སྟེ། ཡོན་ཏན་རིམ་གྱིས་འཛེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱེ་སྟེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་
― DTG147_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆེད་རྣམས་ནི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱུ་དང་ལས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་མེད་པ་སྐྱེའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བཤད་པ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཞིག་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་མདོ་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཆོས་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བ་དེ་དག་ཉིད་སྔོན་གྱི་བསམ་གཏན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་ལུང་མེད་པར་བསམ་གཏན་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་དང་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་སྔོན་གྱི་བསམ་གཏན་བསྒོམས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐོས་པ་རྒྱས་པ་ལ་དེ་དག་མཐུན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱའོ་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ལུང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་རྟེན་ཡིན་ཏེ། ལུང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྟེན་ནི་སྒྲུབ་བ་པོ་རྣམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྲིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དམ་པའི་རྗེས་སུ་ཆོས་གནས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྟོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་སྟོང་དུ་གནས་པའོ། །ལུང་ནི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གི་ཕྱི་ནས་ཀྱང་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཕྱོགས་འདི་ཉིད་རིགས་པར་མཐོང་ངོ༌། །ད་ལྟ་ལུང་གི་ཆོས་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇུག་པ་རྙེད་པས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ནི་མེད་དོ། །དབང་གྱུར་སྐྱེ་བོ་ནི་འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློབ་མ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་པོ་ལུང་དང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བའི་ལུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་སོ། །ལུང་འབོགས་པ་མེད་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་རྙེད་པ་ན་རང་བྱུང་ངོ༌། །རང་བྱུང་གི་བསྟན་པ་ནི་ལུང་དང༌། དེ་སྟོན་པ་མདོ་དང་འདུལ་བ་དང་ཆོས་མངོན་པ་རྣམས་སོ། །ལུང་དང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟ་བས་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་
― DTG147_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསྟན་པ་གཅེས་འཛིན་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་ཞི་བར་གཤེགས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བར་རྗེས་སུ་བསྙེག་གོ །འགྲོ་མགོན་ནི་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་སྲས་རྣམས་སོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་བདག་ཉིད་དྲི་མ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དག་གིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ལ། མ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་ནི་གེགས་བྱེད་པས་དྲི་མ་རྣམས་ཡོན་ཏན་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །འདོམས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བླ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལྐོག་མར་སྲོག་ཕྱིན་འདྲ་སྟེ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལྐོག་མར་སྲོག་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་པོ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་བསྲུང་བར་ཞུགས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རྟོག་གེ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་དང་དོན་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་དཀྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་གང་བ་སྤེལ་བས་མཛད་པ་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ། གནས་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།། །།ཉེ་བ་གང་དང་གོམས་པ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལས་རྒྱུད་གཅིག་ལ་ལས་བཞི་པོ་ལྕི་བ་དང་ཉེ་བ་དང་གོམས་པ་དང་སྔོན་དུ་བྱས་པ་དེ་དག་ཡོད་པས་དེ་དག་གི་ནང་ནས་ལས་ལྕི་བ་སྔ་མ་ཡིན་པས་སྔར་སྨིན་ནོ། །ཉེ་བ་དང་གོམས་པ་དང་སྐྱེ་བ་སྔར་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཉེ་བ་སྔ་མ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་པས་སྔར་སྨིན་ནོ། །གོམས་པས་སྔར་བྱས་པ་དག་ལས་གོམས་པ་སྔ་མ་ཡིན་པས་སྔར་སྨིན་ནོ། །དེ་དག་མེད་ན་ཚེ་སྔ་མ་ལ་བྱས་པ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །ལོང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཟབ་མོ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཉི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞེ་ན་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་དང་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་འོད་ཟེར་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་ཉི་མས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་མུན་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པ་ཡིན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ནང་གི་མུན་པ་ཡིད་ལ་ཡུན་རིང་པོར་ཞུགས་པ་འཇོམས་བྱེད་དོ། །ཉི་མ་ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ངོ་
― DTG147_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབར་བས་ལྷང་ངེ་བ་ཡིན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་སྐུ་གཟུགས་སྟོབས་བཅུའི་དྲི་མ་མེད་པས་ལྷན་ནེ་བ་ཡིན་པ་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་སྟོང་གིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གསུང་གི་འོད་ཟེར་སྟོང་གིས་ཁྱབ་སྟེ་འོད་ཟེར་གྱིས་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཉི་མའི་ཡུལ་ནི་གླིང་བཞི་པ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོས་མཚུངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཉི་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་གིས་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལ་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ་ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཕྱོགས་ཉིད་ཕྱོགས་ཙམ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་ལས་ཉུང་དུ་འདི་བདག་གིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ། དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པར་དགག་པ་འདི་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་མངོན་པའི་ཆོས་ནི་ཕལ་ཆེར་ནི། །ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གྲུབ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མཛོད་ཀྱི་གནས་བརྒྱད་པའི་ཞར་ལ་བྱུང་བར་འགྲེལ་པ་གང་ཟག་གཏན་ལ་འབེབས་པ་རྫོགས་སོ།། །།བདག་གིས་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་འདི་དཀའ་བའི་ཕྱིར། །སློབ་དཔོན་གྱི་ནི་ལུགས་སུ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །ལོག་པར་གྱུར་གང་དེ་འདིར་བདག་གིས་ཉེས། །དོན་བཟང་གྲུབ་ལ་བློ་དེ་ཚད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་བདག་གིས་སྟོན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་གཞན། །དཔྱད་ནས་དེ་དག་སྟེན་སྔོན་བསྟོད་དངོས། །མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་མཚན་ཉིད་རྗེས་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དེ་གྲྭ་སར་སྦྱར་བ་ཡིན། །བདག་གིས་མཛོད་བཤད་ལས་བྱུང་དགེ་བ་དྲི་མེད་མི་དགེ་འཇོམས་བྱེད་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཡིས་སེམས་ཅན་སྲིད་པ་གསུམ་གཏོགས་སྡུག་བསྔལ་མེས་གདུངས་མ་ལུས་མྱ་ངན་བཟླ་བྱ་སྟེ། །ཕྱི་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་ནི་ཉོན་མོངས་དགྲ་བོ་མ་ལུས་རབ་འཇོམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ནས། །སླར་སྐྱེའི་འཆི་བ་མེད་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པའི་གོ་འཕང་དམ་པ་རྒྱ་ཆེན་འགྲོ་བར་ཤོག །སློབ་དཔོན་གང་བ་སྤེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་མངོན་པའི་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པས་མཛད་པ་ཆོས་མངོན་པའི་འགྲེལ་བཤད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།
― DTG147_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་གངས་ཆེན་པོ་ཏི་སེ་དང་ཡིད་བཞིན་གྱི་མཚོའི་ལྷོ་ངོས་རི་བོ་ཆེན་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་བའི་འདབ། ཡུལ་པུ་རངས་སུ་དགེ་འདུན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་དང༌། དགེ་འདུན་སྤྱིར་གྱིས་གཡུ་ཕག་སྒུར་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་ཏེ་བཀས་གཉེར་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཀ་ན་ཀ་བརྨ་དང། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་པ་ཚབ་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་ཞིག་གོ།།
ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ།
― DTG147_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སཱ་ར་ས་མུཙྪ་ཡ་ནཱ་མ་ཨ་བྷི་དྷརྨྨ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་དང་པོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་མངོན་པའི་འབྲེལ་པ་དང༌། དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འབྲེལ་པ་གང་གི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམས། རྩོམ་པ་འདིའི་དགོས་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་ནི་འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པས་མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པས་ཀྱང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་འདིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམས་སོ། །འབྲེལ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དགོས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཞན་པ་དང༌། ཡིད་མི་གཞུངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཅི་ནས་ཚིག་གི་ཚོགས་ཉུང་ཞིང་གསལ་བས་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་བྱ་བ་ཡང་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། བགེགས་ཞི་བར་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་གནས་པ་དང༌། འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་དཔྱད་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་གང་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། སྙིང་གི་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྤྱིར་སྙིང་ཞེས་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མཐའ་དག་སེམས་ལ་གནས་པས་གནས་པ་རྣམས་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཉིད་ལ་སྙིང་ཞེས་བྱ་བར་འདོགས་སོ། །དེ་ལ་ཡོད་པས་སྙིང་གི་སྟེ། དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་ལ་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་ཤེས་པ་ལ་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་མུན་པ་ནི་མ་ནོར་
― DTG147_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་མཐོང་བ་ལ་ཕྱིར་འཇིལ་བའོ། །མི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མུན་ང་ཅི་འདྲ་བ་ལ་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངན་སོང་རྩ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངན་པར་འགྲོ་བས་ངན་སོང་སྟེ། ངན་སོང་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ངང་དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དགས་ལ་སོགས་པའོ།། མི་འདོད་པའི་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་དག་གི་རྩ་བ་ནི་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ་རྒྱུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཏུ་གང་འགྲོ་བ་དེ་ནི་ངན་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ངན་པར་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ན་འདིར་འཕགས་པའི་ལམ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ངན་སོང་གི་རྩ་བའོ། །འདིས་དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མུན་པ་དང་མཚུངས་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པར་རྡེག་འཆའ་བ་ལ་སོགས་པ་ངན་པར་སོང་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུང་ཉིད་འོད་ཟེར་ཡིན་པས་གསུང་གི་འོད་ཟེར་ཏེ། མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འོད་ཟེར་དང་འདྲ་བས་འོད་ཟེར་དག་གོ ། གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་བྱ་བ་དང་ཡོན་ཏན་དང་དུས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་སྒྲ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཚིག་ནི་ཡན་ལག་མེད་པ་དོན་གོ་བར་བྱེད་ནུས་པའོ། །སྒྲ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡན་ལག་མེད་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུང་གི་འོད་ཟེར་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛད་པ་པོའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཛད་པ་པོ་གང་གིས་གསུང་གི་འོད་ཟེར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མུན་པ་བཅོམ་སྟེ་བཅད་པའོ། །སུ་ངག་གི་ཞེ་ན། ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཆི་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཕལ་ཆེར་གཞན་གྱི་གནོད་པའི་རྒྱུས་འཆི་བ་མེད་པས་མི་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཆི་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་ནུས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཚིགས་
― DTG147_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་པོ་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བརྗོད་དོ། །ཕྱེད་འོག་མས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་སུ་ཡང་སྟོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་ནི་གཞན་གྱི་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་མང་པོ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བསགས་པ་དབྲལ་བར་དཀའ་བསེལ་བར་མི་ནུས་སོ། །མི་ཤེས་པའི་གཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་སད་པ་དང་འདྲ་བས་སངས་རྒྱས་སོ། །ཡང་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་དུས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སོ། །མུན་པ་སེལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཉི་མ་དང་འདྲ་བས་ཉི་མའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཉི་མ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཕྱག་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་བཏུད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐྱེད་ཀྱི་རོག་ཏུ་དེས་གསུངས་པའི་གསུང་གི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སློབ་མ་དམ་པ་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང༌། དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་རི་མོ་བྱེད་པར་འདོད་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན། གང་དག་ཆོས་མངོན་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཤེས་རབ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པའོ། །དེའི་ཚུལ་
― DTG147_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ལམ་མོ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རང་དང་སྤྱི་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་ཉིད་ཚུལ་ཡིན་པས་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་ཏེ་ཆོས་མངོན་པའི་ལུགས་སོ། །ཚུལ་དང་ལུགས་དང་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །རྨོངས་པ་ནི་མགོ་མྱོས་པ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་དེ་གང་དག་གིས་དང་གང་གི་ཡིན་པ་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་ཞིང་བཏོན་པ་དེ་དག་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། རབ་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །མགོ་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་བོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའ་ཡི་གནས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་སྟོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། དེའི་བཀའ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའོ། །གནས་ནི་གཞིའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའི་གནས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའི་རྟེན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་མངོན་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཕྱག་བྱ་བ་སྔར་བྱ་སྟེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་བརྗོད་ནས། རང་གི་བླ་མ་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་བྱ་བར་འདོད་པས། བློ་ཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྩོམ་མོ། །བློ་ཞན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བློ་ཞན་པ་རྣམས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཞན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་ཞན་པ་དེ་དག་གིས་བཤད་མ་ལེགས་པ་ནི་མ་ལེགས་བཤད་པའོ། །མ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཉིད་མུན་པ་ཡིན་པས་མ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་མུན་པའོ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ཐུབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ངོ༌། །མ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་མུན་པས་ཁེབས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་པའི་མུན་པས་ཁེབས་པ་སྟེ། བསྒྲིབས་པའོ། གང་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་སྒྲོན་མས་སྣང་བར་མཛད་པ་ནི་གསལ་བར་མཛད་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པའོ། །བསྟན་བཅོས་གང་གིས་མི་ཤེས་པ་བསལ་བ་དང༌། བདེན་པ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་
― DTG147_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་ལ་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཆོས་མངོན་པའི་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་ལ་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲོན་མ་མཛད་པས་སྒྲོན་མ་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེས་ལོག་པར་བཤད་པའི་མུན་པ་བསལ་བས་སྒྲོན་མ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ནོར་བར་བསྟན་པ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་གྱུར་ནས་བསྟོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ལ་ལ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་མོ། །བློ་ཆུང་བ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མིང་མ་སྨོས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ནི་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱ་དབང་པོ་ཡིན་པས་ཐུབ་པའི་དབང་པོའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཐུབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྗེ་དང་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཐུབ་པ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་བསྟན་ཀྱང་གང་གིས་ཐུབ་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདིར་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་བྱའོ། །འདི་ནི་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་ཡིན་པས་ཐུབ་པའི་དབང་པོའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། གསུང་རབ་སྟེ་གསུང་རབ་ཏུ་གཏོགས་པ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །མཐའ་དག་ནི་མ་ལུས་པའོ། །དོན་དང་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གོང་མས་ནི་བཤད་པ་བཟུང་བ་སྟོན་ཏོ། །འོག་མས་ནི་ཡི་གེའོ། །ཡང་ན་དོན་གྱིས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །ཚིག་གིས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །སྐལ་པ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པར་སྟོན་ཏོ། །སྐལ་བ་ཉིད་སྐལ་པ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྟེ་ཚུལ་བཟང་པོ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་དག་གོ །ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་པའོ། །ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་གྱི་སྤྱོད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་པོས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་
― DTG147_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་རྒྱུ་གཉིས་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་ནང་དུ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐལ་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་རྒྱུའོ། །ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་མན་ངག་གོ །གང་ལ་ཞེ་ན་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་ལའོ། །དེ་ལྟར་ནུས་པ་ཐོབ་པ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱ་བས་བྲེལ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པའི་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཉམས་པ་ནི་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ནུས་པ་ལ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཐོབ་པ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དག་སྟེ། ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་ཞན་པ་ལ་ལ་དག་ནི་བློ་ཞན་པ་ལ་དག་གོ །ཚིག་དང་དོན་དཀའ་སྟེ་ཐིབས་པོ་དང་འདྲ་བས་གླག་གླག་པ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པ་ཉིད་གླག་གླག་པས་ཆོས་མངོན་པ་གླག་གླག་པའོ། །གླག་གླག་པ་དང་སྟུག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏགས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་གླག་གླག་པ་མིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྲག་པ་ནི་སྒྱིད་ལུག་པ་དང་ཁོང་དངངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་པས་རྒྱ་མཚོ་སྐེམས་པ་དང་འདྲའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་འདོད་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གཉིས་ཀ་དང་སྦྱར་ཏེ་སྐལ་པ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང༌། སྐལ་པ་མེད་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་དོན་ནི་དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནི། ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཉིད་རྒྱ་མཚོའོ། །འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པར་
― DTG147_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའོ། །ཙམ་ནི་དེ་ཙམ་མོ། །གོང་དུ་བཤད་པའི་སློབ་མ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་འདིའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བློ་ལ་གཞག་པས་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་བར་སྟོན་ཏེ། །བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་དེ་ཁོ་ནའོ། །བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་དེ་ལོ་ནའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཡིན་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདི་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གྲངས་དང་མིང་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་དངོས་པོ་བརྒྱད་བཀོད་དེ། དེ་ལ་གྲངས་ནི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བའོ། །མིང་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་དེ་ལ་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཧ་ཅང་མདོར་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ལ་མི་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པའི་དངོས་པོ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་མདོར་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅེས་གྲངས་བསྟན་ཏོ། །གྲངས་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་བགྲང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །མིང་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཅན་དག་གི་ཚད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཚིག་ཉེ་བར་དགོད་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་དགར་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུའི་གཟུགས་ཏེ་གནས་ཀྱི་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཏེ་གནས་པའི་གཟུགས་སྟོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་དག་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ངེས་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་
― DTG147_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་རང་ཡང་ཡིན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ནི་སྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་མང་པོ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུའི་དོན་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཏེ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་ཚ་བ་དང་གཡོ་བ་ཉིད་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉིད་ནི་དེའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་སྲ་བ་ཉིད་ནི་བརྟན་པ་དང༌། མཁྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །གཤེར་བ་ཉིད་ནི་འཛེག་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚ་བ་ཉིད་ནི་བསྲེག་པ་ཚིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཡོ་བ་ཉིད་ནི་འགྲོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལས་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཛིན་པ་ནི་སའི་ལས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་ཆུའི་ལས་སོ། །སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མེའི་ལས་སོ། །བསྐྱོད་པ་ནི་རླུང་གི་ལས་སོ། །དེ་ལ་བསྐྱོད་པ་ནི་འཕེལ་བ་དང་འགྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་འདིར་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེད་པ་དང་རྟེན་པ་དང་གནས་པ་དང་རྟོན་པ་དང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །དེ་དག་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནམ་མཁའ་ལ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ནི་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གི་ལྟ་བ་ལས་གང་ཁོང་སྟོང་དེ་ནི་ནམ་མཁའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནམ་མཁའི་ཁམས་མི་ཤེས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡུལ་ལ་མི་གནས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་
― DTG147_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །འདི་དག་ནི་ཆེ་བ་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ཡང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཤས་ཆེ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོས་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆུ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཆུ་ནི་རླུང་ལའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེན་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་ཚིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེན་འོད་གསལ་མན་ཆད་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེན་དགེ་རྒྱས་མན་ཆད་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གསུངས་པ། སའི་ཁམས་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་ན་རྒྱུན་རྣམས་འགག་གོ །རྒྱུན་རྣམས་འགག་ན་རླུང་མི་རྒྱུའོ། །རླུང་དེ་དག་མི་རྒྱུན་གནས་རྣམས་སྐམ་མོ། །སྐམ་པ་དང་ཆུས་རུལ་བར་བྱེད་དོ། །མེས་ཚིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ཁྱབ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །མི་དགོས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བཞི་ཁོ་ན་ཏེ་ཁྲིའི་རྐང་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔར་ནི་མི་དགོས་སོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཁྲིའི་རྐང་པ་སྨོས་པ་ནི་གོ་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འདུས་ན་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དང་དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་སྨོས་པ་ནི་ཚོགས་ནས་བྱ་བ་བྱེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འདུས་ན་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་འདུས་ནས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། རེ་རེ་ཡང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གཞན་གསུམ་པོ་དག་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆ་འདྲ་བའི་རྫས་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་ཆ་འདྲ་བའི་རྫས་ལ་མི་ལྟོས་པའོ་ཞེའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ཚོགས་
― DTG147_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེ་འབྲལ་བ་དག་གོ །ཅི་མངོན་ཞེ་ན། མདོ་ལས་མངོན་ཏེ། མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། དགའ་བོ་དེ་ལ་ཕ་མའི་མི་གཙང་བ་ལས་མེར་མེར་པོར་གྱུར་པའི་ལུས་ལ་སྲ་བ་ཉིད་ནི་སའི་ཁམས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཤེར་བ་ཉིད་ནི་ཆུའི་ཁམས་སོ། །ཚ་བ་ཉིད་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་ཉིད་ནི་རླུང་གི་ཁམས་སོ། །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་ཡོད་ལ་ཆུའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་སྐམ་པའམ་འགྱེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་དཔེར་ན་ཕྱེ་འམ་ཐལ་བ་བཅངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དགའ་བོ་དེ་ནི་ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་གཟུང་བས་མི་འགྱེས་སོ། །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་སའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་སླ་བས་ཟགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་དཔེར་ན་འབྲུ་མར་རམ་ཆུ་ལྟ་བུའོ། །དགའ་བོ་དེ་ལྟར་ན་ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་སའི་ཁམས་བཟུང་ན་མི་འགྱེས་སོ། །སའི་ཁམས་ཀྱིས་ཆུའི་ཁམས་གཟུང་ན་མི་འཛག་གོ །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་མེའི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་འདྲུལ་ཞིང་འཇིག་ལ་འདག་པར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་དཔེར་ན་དབྱར་གྱི་དུས་ན་ཤ་རྣག་ཏུ་འདྲུལ་ཞིང་འཇིག་ལ་འདག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཡོད་ལ་མེའི་ཁམས་མེད་ན་འདྲུལ་ཞིང་འཇིག་ལ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བོ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་དང་མེའི་ཁམས་ཡོད་ལ་རླུང་གི་ཁམས་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་ཙམ་དུ་འདུག་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ནང་གི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་པ་ལྡན་བ་ཟིན་པ་འདི་དག་སའི་ཁམས་ཀྱིས་བརྟན། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས། མེའི་ཁམས་ཀྱིས་སྨིན་པར་བྱས། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱིས་བསྐྱོད་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་འདུས་པ་ཚོགས་པ་མི་འབྲལ་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འབྱུང་བའི་གཟུགས་ཇི་བཤད་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བརྗོད་དོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །རེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རེག་བྱའོ། །དེ་ནི་
― DTG147_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུ་གཅིག་སྟེ། རྫས་སུ་བཅུ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འཇམ་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་ནོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་བཤད་པ་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཏོན་ཏེ་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་གོ །འབྱུང་བ་དག་ལས་བྱུང་བས་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའི་དངོས་པོར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགར་བའི་དོན་ཏོ། །མིག་ནི་འདིར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་མངོན་སུ་མ་ཉིད་དོ། །སྔོན་མ་བྱུང་བ་དང་ལྷ་དང་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣ་བའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྔར་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་རྒྱང་རིང་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤ་དང་ལྷའི་དང་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དང་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་དང་འདྲ་བས་རྟེན་ལྟ་བུའོ། །དོན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྟེན་བྱེད་པས་ནང་གི་ཡན་ལག་གི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་འདིར་མིག་གི་འགྱུར་བ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་འགྱུར་བས་གྲིབ་མ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་དག་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་སྟེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་གཉིས་ལ་རག་ལས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པས་བསྟན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྔའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྔ་པ་ཊ་ཧ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་རྔ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རྔ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྔའི་སྒྲའོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐུན་མོང་
― DTG147_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུས་རྒྱུ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པས་མིག་དང་ལྡན་པས་མཐོང་བ་དང༌། ལོང་བས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་གཟུགས་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱ་བ་ནི་ལས་སོ། །གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་སྟེ། ལས་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་ནོ། །གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་བ་ནི་གཟུགས་དང་བ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བསགས་པའོ། །མིག་ནི་སྨྲ་བས་ན་མིག་སྟེ་ཡུལ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མིག་གི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་གནག་བཀྲ་དང་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡུལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཤེལ་ལྟར་དང་བ་གཟུགས་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་སྟེ་སྣོད་ཆུས་གང་བའི་ནང་དུ་ཕྱེ་གཏོར་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འཛེར་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གོ་སྙོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལྟར་གནས་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མདོག་གསལ་བས་ཁེབས་པའི་ཕྱིར་མི་འགྱེས་ཤེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགོངས་པ་ལྟར་གནས་ལ་དང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་གིས་མི་སྒྲིབ་སྟེ་སྟོན་ཀའི་ཆུ་དང་བ་འདུས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདིས་སྒྲ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཉན་པས་རྣ་བའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཤེལ་ལྟར་དང་བ་སྒྲ་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་གྲོ་གའི་འཛེར་བུ་ལྟར་གནས་པ་དག་གོ །འདིས་དྲི་བསུང་རྣམ་པ་མང་པོ་སྣོམ་པས་སྣ་སྟེ་སྣོམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྣའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཤེལ་ལྟར་དང་བའོ། །རོ་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་འཚོ་བྱེད་འབོད་པས་ལྕེའོ། །ལྕེའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཤེལ་ལྟར་དང་པོ་རོ་མྱང་བར་ནུས་པ་ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟར་གནས་པ་དག་སྟེ། ལྕེའི་དབུས་ནི་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཁྱོན་ཙམ་ཞིག་ལ་ལྕེའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་གིས་མ་ཁྱབ་སྟེ་མཐའ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཁྱབ་པོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གླད་པ་འཛག་པའི་རོ་མྱང་བར་འགྱུར་རོ། །བསགས་པ་དང་སོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་སོགས་པས་ན་ལུས་ཏེ། བཅོས་མ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །བསྟན་བཅོས་
― DTG147_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྨད་པ་ཡིན་པས་ན་ལུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ས་བོན་དང་གནས་དང་རྟོན་པ་དང་འཛག་པ་དང་འཆི་བ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཙང་བའི་རྫས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣག་གི་ཚོགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འཛེར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་གྲུབ་པས་ལུས་བཞིན་དུ་གནས་པ་དག་གོ །མོའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རྔའི་ཁོག་པའི་སྒྲུབས་ལྟར་གནས་པ་དག་གོ །ཕོའི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་མཐེ་བོ་ངོས་ཀྱི་ཚུལ་ལྟར་གནས་པ་དག་གོ །ཡུལ་རེག་བྱ་ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་གནས་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་གོང་མ་གསུམ་ནི་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་བཞིན་དུ་གནས་པ་དག་གོ །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཡིན་ལ་གཟུགས་དང་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དོ། །གཟུགས་དང་བ་ཡིན་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དགག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དགག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གཟུགས་སྨོས་པས་ནི་དད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སེལ་ཏོ། །དང་བ་སྨོས་པས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་སེལ་ཏོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་གཟུགས་དང་བ་དེ་ནི་མིག་གི་དབང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོའི་དོན་གང་ཞེ་ན། །དབང་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དབང་པོའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་རང་གི་དོན་ལ་ལྷག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དབང་པོ་དག་བསྟན་ནས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གཉིས་སོ། །ཁ་དོག་གི་བདག་ཉིད་ནི་ཁ་དོག་གི་རང་བཞིན་ནོ། །དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཉིས་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མར་གྱུར་བའི་ལུང་གིས་ཐ་དད་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་སྟེ། ཁ་དོག་ངན་པ་དང་དབྱིབས་ངན་
― DTG147_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨོས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །དེས་དྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དྲངས་པ་སྟེ། དྲངས་པ་ནི་འདིར་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་གནས་པའོ། །སྒྲ་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྒྲར་འབྱིན་ཅིང་འདིས་དངོས་པོ་འབོད་པས་ན་སྒྲའོ། །ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་འདིས་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ཟིན་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཤ་དང་ཁྲག་དང་ཚིལ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དབང་པོ་དང་མ་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཟིན་པའོ། །དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ནི་མ་ཟིན་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་འདིར་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བར་གདགས་སོ། །ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་སུ་གྱུར་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཟིན་པ་དག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བའི་དོན་དུ་ཆེད་དུ་བཟུང་བས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་སྔ་མས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་ནི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲའོ། །ཕྱི་མ་སྟེ་མ་ཟིན་པས་གང་སྐྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་འབབ་ཆུའི་སྒྲའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །སེམས་ཅན་ནི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཏེ། དེ་སྟོན་པ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་གང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་སྟེ། ཇི་ལྟར་གང་ལ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེའི་འབྲུ་གསལ་བ་
― DTG147_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གང་སེམས་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་རྟ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་འབྱིན་པའི་སྒྲ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་སེམས་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་ལག་པའི་སྒྲ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དྲི་བ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། གང་སེམས་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེད་པ་དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྨྲ་བའི་སྒྲས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ལག་པའི་སྒྲས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བའོ། །བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་གི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཁ་བཞིན་དེ་ནི་ཨུཏྤལ་འདབ་འདྲ་ཡི། །མིག་དང་དེ་ཡི་རྔུལ་དང་འདྲ་བའི་བསུང་དང་ལྡན། །ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་གྱི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་བདག་ཉིད་དེ། གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་གཟུགས་དང་རེག་བྱའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ན་དྲི་དང་རོ་གཉིས་མེད་དེ་ཁམས་ཀྱི་ཟ་བའི་ཟས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅང་མི་གསུང་ཡང་ཆོས་སྟོན་པར་ནུས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟེ། །ཇི་སྐད་དུ། གཅིག་པོ་སྨྲ་ན་སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་གསུང་སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སྨྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིད་དང་མཐུན་པ་ན་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །ཡིད་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ཕར་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་དང་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་
― DTG147_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དྲི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། དྲི་ང་བ་དང༌། དྲི་མཉམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསུང་ཞིམ་པ་ནི་དྲི་ཞིམ་པའོ། །སྨད་པའི་དྲི་ནི་དྲི་ང་བའོ། །ངན་པ་ནི་སྡིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་དྲི་མཉམ་པ་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ་དང་དྲི་ང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ནི་དྲི་མཉམ་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་གཞུང་གིས་སྟོན་ཏེ། དྲི་ཞིམ་པ་ནི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་དྲིང་བའོ། །ཕན་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དྲི་མཉམ་པའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །རོ་ནི་མངར་བ་དང། སྐྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཁ་བ་དང༌། བསྐ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རོ་ནི་མྱང་བར་བྱ་བ་མྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་མངར་བ་ནི་བུ་རམ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚ་བ་ནི་བཅའ་སྒ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱུར་བ་ནི་བི་ཙ་པུར་ཎ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་བ་ནི་ནིམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ཚྭ་ནི་ལྕེ་ཚ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐ་བ་ནི་ཨ་རུར་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེས་དྲངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། འཇམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་དེ་ཐ་མི་དད་པའི་དངོས་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་དངོས་པོར་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྩུབ་ཅེས་བྱ་བ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་རྩུབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་ལ་ཉལ་བ་ལ་རི་ཉལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་རྩུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་སྟོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པ་གཞན་ལ་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་ལོ་མ་བདུན་པ་དང༌། གོམ་པ་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་དངོས་
― DTG147_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ནི་རྩུབ་པ་ཉིད་དོ། །ལྕི་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་པ་ཉིད་དང་གྲང་བ་རྣམས་ནི་གཞུང་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །འབྱུང་བ་འདུས་པ་ལ་ཆུ་དང་མེའི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་འཇམ་པའོ། །ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྷག་པ་ལ་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཞུང་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་མེད་དོ། །གྲང་བ་ཡང་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་ཀྱི་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོད་དོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གཏོགས་པར་ཕན་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒོལ་ལོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གཏོགས་པར་ཕན་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་མེད་ཁང་དགོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རླུང་གི་རྒྱུན་དེས་ལུས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཟད་དོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་དམ་ཅིའི་ཕྱིར་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་མེད་ཅེ་ན། ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་ཟས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་འདོད་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ནི་བཀྲེས་པའོ། །རྒྱུའི་སྒྲ་ནི་མི་མངོན་པར་བྱས་ཏེ། དཔེར་ན་ཚོད་མ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཚོད་མའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་དེས་ན་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྟོ་ཀུན་དུ་རླུང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱིས་རེག་ན་བཀྲེས་པར་འགྱུར་རོ། །མེས་རེག་ན་སྐོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་གྱི་རྫས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རེག་བྱ་ཡང་ངེས་པར་ལྔར་འབྱུང་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། འཇམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་གང་ཡང་རུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང༌། ནོར་བུའི་ཁ་དོག་དང་རྟགས་དང་དབྱིབས་དུ་མར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་སྦྱར་བར་
― DTG147_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རིག་གོ །རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་དག་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ལ་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་འབྱུང་བ་མེད་པར་རིག་བྱེད་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་མང་པོས་བསླད་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནང་དུ་སྦས་པའི་སེམས་ཀྱང་འཁྲུགས་པ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་གཞན་དག་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལྔ་ལ་འཇུག་པར་སྣང་སྟེ། མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པའོ། །འགལ་བ་ནི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་དང་དོན་མེད་པའོ། །སྨད་པ་ནི་བྲམ་ཟེར་མི་རུང་བ་སྟེ། གང་འགྲེང་ཞིང་གཅིན་གཅི་ལ་འགྲོ་ཞིང་ཟ་བའོ། །གཞན་ལ་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་བོད་པའོ། །འདྲ་བ་ནི་འདིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པ་དང་སྨད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་གཟུང་གི །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་
― DTG147_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འདི་དང་འདྲ་བ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཉིད་དེ། དེས་ན་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་ནི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །ཡང་ན་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ལ་འདྲ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་ལས་གཞན་པ་སྔ་མའི་དངོས་པོའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུད་དུ་འབྲང་བ་དག་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཟིན་པ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པ་དག་གོ །ཟས་དང་ཉལ་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་དག་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར་པ་དག་གོ །དེ་དག་གི་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་ཟིན་པ་ཡང་ཡིན་པས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཟིན་པ་དག་སྟེ། འདིས་ནི་ཁ་ཟས་དང་ཉལ་བའི་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་སེལ་ཏོ། །འཕངས་པ་དང་རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་འཕངས་པ་ནི་འཕངས་པར་བྱས་པ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལས་འབྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ངག་གི་ནི་སྒྲའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་དུ་སློང་བ་ལས་གང་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གནས་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་བཀག་གོ །དགེ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་
― DTG147_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །གཟུགས་སྨོས་པ་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུན་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དེ་བས་ན་འབྲས་བུས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་བོ། །དེ་སྐད་དུ་འོག་ནས་ཀྱང་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རིགས་པས་ཡོད་པར་བསྟན་ནས་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྫས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་བཏང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ལ་རྫས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྫས་ལས་བྱུང་བ་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་སོ། །བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་བྱའོ། །བསོད་ནམས་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་གནས་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞིའོ། །དེ་དག་ལ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་པ་ནི་ཉི་མ་རེ་རེའོ། །རྒྱུན་དུ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་དགེ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གཟུང་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གཉིས་ཀ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་ཚུལ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཕྱོགས་སོ། །དགེ་སློབ་མ་ནི་གང་དགེ་ཚུལ་མའི་སྡོམ་པ་ལས་ཆོས་དྲུག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲུག་སྤོང་བའི་ངོ་བོས་ལྷག་པའི་སྡོམ་པ་དེ་ནི་དགེ་སློང་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་དྲུག་གང་ཞེ་ན། གཅིག་པུ་གྲོད་དུ་འགྲོ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། འབབ་ཆུ་རྒལ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་ལ་རེག་པར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་པར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྤྱན་མི་བྱ་བ་དང༌། སྡིག་པ་བཅབ་པར་མི་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲུག་གང་ཞེ་ན། གསེར་མི་བཟུང་བ་དང༌། གསང་བའི་སྤུ་བྲེག་པར་མི་བྱ་བ་དང༌། ས་བརྐོ་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། སྔོན་པོ་མ་རུང་བར་མི་བྱ་བ་དང༌། བྱིན་ལེན་མ་བྱས་པར་མི་ཟ་བ་དང༌། བཞག་པའི་
― DTG147_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟས་མི་བཟའ་བའོ། །དེ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའོ། །གཏོགས་པ་ནི་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པས་བདག་གིར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་གོ །རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གནས་པ་དང་འགོག་པ་གཅིག་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །གཟུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཏེ། རྣམ་པ་བདུན་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང་མཇུག་སྤངས་པ་དང༌། །དངོས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཏུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་གཟུགས་སོ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་ནས་བཟུང་སྟེ་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །འདི་ནི་ཁམས་སུ་ལྟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བཏང་བས་བཏང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་ནི་སྲིད་པས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ། །མི་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བདག་གིར་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བཤད་པ་དེས་ན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་སྨོས་པས་ན་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པས་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན་སྨྲས་པ།
― DTG147_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་གང་འདི་སྐད་དུ་བདག་ལ་དགེ་བསྙེན་དུ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་ལ་བསྙེན་ཏེ་གནས་པར་ཟུང་ཤིག་ཅེས་ཁས་བླངས་པ་ནའོ། །འདི་ནི་དཔེར་སྨོས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དཔེར་ན་གདུགས་ཅན་འགྲོའོ། །རྒྱལ་མཚན་ཅན་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་འཆར་བ་བཟང་པོའི་ནི་ཞུ་བས་མཉེས་པར་བྱས་པས་སོ། །ཆོས་སྦྱིན་མ་ཡིས་ནི་ཕོ་ཉས་སོ། །འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ནི་སྟོན་པར་ཁས་བླངས་པས་སོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགེ་སློང་ཚུར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བས་སོ། །ལྔ་སྡེ་དག་ནི་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པས་སོ། །དབུས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་བཅུ་འདུས་པས་སོ། །མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ནི་འདུལ་བ་འཛིན་པ་དང་ལྔས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རང་བྱུང་བས་སོ། །ཐར་པའི་བསམ་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བསྒོས་ན་འགྱུར་རོ། །བདུན་གྱི་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུའོ། །བརྒྱད་པའི་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་པའོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྐྱབས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་བསྐྱང་པའི་དོན་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་ནི་མཚམས་ལས་མི་འདའ་བར་བྱ་བའོ། །མཚམས་ནི་བསླབ་པ་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །གཟུགས་སྐུ་ནི་སྔ་ཕྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་གཅིག་པུ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའམ། འོན་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྤྱིར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་དང་ཚེ་དང་ཚད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐ་དད་དོ། །བདུན་པོའི་བཏང་བ་ནི་བསླབ་པ་ཕུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པའི་མི་ལ་སངས་རྒྱས་འབུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐ་ན་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་
― DTG147_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོགས་པས་ཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤི་འཕོས་པ་ནི་ཤི་བའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་ནི། དེ་ལ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཐོབ་པ་ཆད་ན་སྡོམ་པ་བཏང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔར་སྡོམ་པ་བཏང་བས་དེའི་འོག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཐོབ་པ་འཆད་ཅེས་ཟེར་རོ། །མཚན་གཉིས་སྐྱེས་པ་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཅིག་ཅར་བྱུང་བ་སྟེ། བ་ཚྭ་ཅན་གྱིས་ལྟར་ཞིང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པའི་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་དང་མཚན་མོ་འདས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་འཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བའི་སེམས་ནི་དངོས་གཞིའམ་ཉེར་བསྡོགས་སོ། །དེ་ཉིད་བཏང་བས་དེ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་ད་ལྟར་གྱི་དང་ལྡན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་གོང་མར་སྐྱེས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཏང་བའི་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱེད་པ་དང་ཁས་བླངས་པས་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བྱེད་པས་འཐོབ་པ་ནི་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཁས་བླངས་པས་འཐོབ་པ་ནི་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཆོས་ཉིད་འཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཉིད་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་རྙེད་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པའོ། །འདི་ལ་ཚེ་ཀའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་དཔེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་རི་དགས་ཤོར་ཞིང་འཚོ་བར་བྱེད་པའོ། །རེ་ཞིག་ཅིག་ན་དེ་དག་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་ནས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་བཀོད་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་དག་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་སྡོམ་
― DTG147_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུན་ཆད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུན་འཆད་པ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སེང་གེ་གནས་པའི་ཕུག་ཏུ་སྲོག་ཆགས་རི་དགས་ཕྲ་མོ་གནས་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་གཉིས་སྐྱེས་པ་ནི་ཞིང་གི་དངོས་པོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤི་བ་ནི་རིས་མཐུན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དགེ་བའི་སེམས་ཐོབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མན་ངག་མེད་པར་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་དེ། །དེའི་དུས་ན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་གཏོང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་མ་ཐོབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲག་པོའི་སྒྲ་ནི་སོ་སོར་སྦྱར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡི་དམ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲག་པོ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏོ། །གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྫས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་སློབ་པར་བྱེད་དེ་དེ་དག་ཉིད་བཏང་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་བཏང་སྟེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་མཐུན་པ་ནི་རང་གི་སྤྱིའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་དང་མཐུན་པ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱིའོ། །ཟད་པར་དང་མཐུན་པ་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྤྱིའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །ཟད་པར་གྱི་སྤྱི་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཐ་མ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གཟུགས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་པས་གཟུགས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིས་གཟུགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལག་པའི་ཀུན་དུ་རེག་
― DTG147_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་རེག་ན་གཟུགས་སོ། །བོང་བའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་དང༌། དབྱིག་པའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་དང༌། མཚོན་ཆའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། རླུང་དང༌། ཉི་མ་དང༌། གདུག་པའི་ཀུན་དུ་རེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རེག་ན་གཟུགས་པས་གཟུགས་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་པར་འགྱུར། སྣང་པར་འགྱུར་ཏེ། ལག་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གནོད་པ་ནི་གང༌། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། གང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་གནོད་པ་དང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་འདི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་རྗེས་སུ་དཔག་ཏུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་སུ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཞེས་བྱ། དེ་ཡང་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ནི་ད་ལྟར་གཟུགས་སུ་མེད་ཀྱང་དེ་གཟུགས་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བའོ། །མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་དེའི་རིགས་ཡིན་པས་གཟུགས་ཏེ། བསྲེག་པར་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་མ་ཚིག་པ་ཡང་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིང་ལ་སོགས་པ་བསྲེག་པར་བྱ་བའི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གཟུགས་ནི་གཅིག་པུ་སོ་སོ་ནས་མི་འབྱུང་གི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་བསགས་པར་གནས་པ་ལ་གཟུགས་པར་འགྱུར། ཐོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པར་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་གཟུགས་སོ། །ཐོགས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་སུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་སྐྱེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་བཙུགས་པས་དེ་ལ་ཡང་བཙུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་འགུལ་ན་གྲིབ་
― DTG147_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་འགུལ་བ་བཞིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བཙུགས་པས་བཙུགས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གནས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དང་རྟག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཆ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ཀྱང་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་དབང་པོ་གཉིས་ཀ་གནས་སུ་གྱུར་པས་དེ་དག་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱས་པའོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་གཉིས་པ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། རེག་པའི་སྐྱེ་གནས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། རེག་པ་ནི་སེམས་ཡུལ་ལ་རེག་པའོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པའོ། །བདེ་བར་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བདེ་བར་ཚོར་བ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་མི་འདོད་པ་དང་གཉིས་ཀ་ལས་བཟློག་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་གནས་དེ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཚོར་བ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་རེག་པའི་སྐྱེ་གནས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་སྔ་མ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དོན་དེ་ནི་སིམ་པ་དང༌། གདུང་བ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །སིམ་པ་ནི་བདེ་བའོ། །གདུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
― DTG147_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་མོད་ཀྱི་གནས་དང་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་དུ་འདུས་ནས་རེག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཀྱི་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིའོ། །ལུས་ནི་བསགས་པ་སྟེ་འདུས་པའོ། །དེས་མིག་ལ་སོགས་པ་སྤྱིར་ཡོངས་སུ་བསྡུས་སོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་སེམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བདེ་བའོ། །དེ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོར་མིག་དང་རྣ་བ་དང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་ལ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉིད་དོ། །ལུས་ཀྱི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་ནའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། སིམ་པ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ་ཞེས་བཤད་པས། དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། གང་ཡིད་ཀྱི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །དེ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་ནའོ། །ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྟེ། དེ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །དེ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཡེང་བར་བྱེད་དེ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་ས་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །ལུས་ཀྱི་བདེ་བའི་ཚོར་པ་ནི་དཔྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཚན་མ་དང་མིང་དང་དོན་གྱི་བརྡ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། མཚན་མ་དང་མངོན་བརྟགས་དང་མཚན་ཉིད་
― DTG147_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །མིང་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སོ། །བརྡའ་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་གནས་སོ། །ཀུན་དུ་ཤེས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདིའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་དམིགས་པར་སྟོན་ཏོ། །དུང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྒྲ་ལ་དམིགས་པའོ། །པདྨའི་དྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་ལ་དམིགས་པའོ། །ཁ་བ་དང་ལན་ཚྭ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོ་ལ་དམིགས་པའོ། །འཇམ་པ་དང་རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་བྱ་ལ་དམིགས་པའོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱེད་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཡོད་དེ། དེའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཆོས་མངོན་པ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་སྔོན་པོར་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་སྔོན་པོར་ཤེས་ལ། སྔོན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་མེད་པས་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ།། རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་ངུ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་རི་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་དང༌། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང༌། རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་དེ། མཚུངས་པ་ལྔ་དག་གིས་སེམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སོ་སོར་སྦྱར་ཏེ་གནས་མཚུངས་པ་ནས་རྫས་མཚུངས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་གནས་མཚུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ནི་མིག་གོ །གཟུགས་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གནས་དང་དམིགས་པ་མཚུངས་པའོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་
― DTG147_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེ། དེ་དང་འགྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མཚུངས་པ་ནི་སེམས་གཅིག་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྫས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གིས་མཉམ་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། ཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་སྨོས་པ་ནི་གནས་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་མང་པོ་བསྡུས་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །འདུ་བྱེད་སྨོས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མང་ཞིང་སྙིང་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོའི་དཔེས་ཆོས་མང་པོ་དུ་མར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་པ་བསྙད་དོ། །སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། མངོན་དུ་འདུ་བྱེད་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །སེམས་བྱེད་པ་མེད་པ་ལས་སེམས་པའི་དབང་གིས་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀུན་དུ་གཡོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་ལས་སུ་རུང་བར་བྱེད་པ་དེ་སེམས་པ་སྟེ། སེམས་པའི་དབང་གིས་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཡོ་བར་འགྱུར་བས་ཁབ་ལོང་གི་དབང་གིས་ལྕགས་གཡོ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་ལུས་ཀྱི་འཇུག་པ་ལ་ལུས་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་དང་ལྡན་པའི་ལས་ལ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དགེ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་དབང་
― DTG147_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ཡིན་མེད་ཀྱི་འདི་དབང་པོ་ཞེས་ནི་མི་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྩོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཡོད་ན་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་སེམས་ཡིན་ལ། སེམས་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཉེ་བར་གནས་པའི་དབང་གིས་ཤེལ་གཞན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཤེལ་གྱི་ཉེ་བར་གནས་པ་བསྒྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་གཉིས་ནི་རིགས་ཏེ། ཉེ་བར་གནས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ན་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལོགས་ཤིག་ན་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས། ཚོགས་གཞན་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དོན་དམ་པ་དང༌། རང་བཞིན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་པའི་དགེ་བ་སྟེ། དགེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་དགེ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་མི་དགེ་བ་ནི་འཁོར་བའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ལྡན་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །འདིས་ནི་མི་དགེ་བ་ཡང་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཉིས་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསུམ་དུ་དམིགས་ཀྱི། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ལྡན་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་ལམ་དང༌། བཟོའི་གནས་དང༌། སྤྲུལ་པ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རེག་པའོ། །གང་གིས་སེམས་དེ་ཡུལ་ལ་རེག་པ་དང་འདྲ་བ་སེམས་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཏེ། སེམས་ལས་དོན་
― DTG147_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་འདུས་པའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་གཅིག་པའི་དོན་ནི་འདུས་པའི་དོན་ཏོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ།། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རེག་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ཞེས་བཤད་པས་རེག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའོ། །སེམས་པའོ། །འདུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བདེ་བ་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་གཏོད་པ་སྟེ། དོན་དེ་ནི་གང་སེམས་ཡུལ་རྣམས་ལ་གཏོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་སྟེ། གང་སེམས་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔོན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདས་པའི་དུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་མྱོང་བ་དང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའོ། །སེམས་པར་བྱེད་པས་སེམས་པ་སྟེ། སྔོན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡུལ་གཞན་ལ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཡུལ་གཞན་ལ་གཏོད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལས་སོ། །གཏད་ནས་ཡུལ་འཛིན་པར་གཞོལ་བ་ནི་སེམས་པའི་ལས་སོ། །གཞོལ་ནས་ཉེ་བར་འདྲེ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལས་སོ། །ཉེ་བར་འདྲེས་ནས་མི་འཕྱར་བར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལས་སོ། །དབང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་སྙམ་པ་གང་ལས་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པ་ནི་སེམས་
― DTG147_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལ་འདི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ལམ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡུལ་ལ་སེམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་མོས་པ་སྟེ། ལྷག་པར་མོས་ཤིང་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞུགས་པའོ། །དོན་དེ་ནི་ཡུལ་ལ་མ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །མོས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མོས་པ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་པས་རྟ་སྲབ་ཕུད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཡུལ་ལ་མ་ཞུམ་པར་རྒྱུག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་མོས་པའོ། །དད་པའི་སེམས་དང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། དེ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དགའ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །དད་པ་ནི་སེམས་དང་བའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་དེ་སེལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དཔེ་དེ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་སླུ་བ་མེད་པ་སྟེ། འགྲོ་བའི་བླ་མས་ཇི་སྐད་དུ། ངས་ཁྱེད་ལ་གང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་བཤད་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོད་པའོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་བྱེད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པས་ནི་ངེས་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་མངོན་
― DTG147_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དད་ཅིང་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་རྩ་བ་མེད་པའི་དད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་གང་ཡང་གསུངས་པ་ལ། རྩ་བ་མེད་པའི་དད་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འོ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡང་རྩ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཁྱད་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པར་བསྟེན་པ་ཉིད་རྩ་བ་མེད་པའོ། །དད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་ནི་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཤིང་མཐོར་འགྲོ་བར་རྩོལ་བ་ནི་སྤྲོ་བའོ། །འདིར་དགེ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་དང་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་དང་འགོག་པར་བྱེད་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལྟ་འོ། །འཁོར་བའི་འདམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་བྱེད་པས་འཁོར་བ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་བ་ཉིད་འདམ་ཡིན་པས་འཁོར་བའི་འདམ་མོ། །འཁོར་བའི་འདམ་ནི་འཁོར་བ་ལས་འབྱུང་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་འདམ་མོ། །དེར་བྱིང་བའི་སེམས་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱིན་པའོ། །དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུད་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པས་དྲན་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་གསལ་བ་ཉིད་དེ་གསལ་བའི་དངོས་པོ་ནི་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དེ་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་བརྗེད་པ་ལ་གསལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མྱོང་བའི་དོན་དྲན་པས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། སལ་སལ་པོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མྱོང་བའི་ཡུལ་དྲན་པ་དྲན་པ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །བྱས་པ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་ཡུལ་དེ་དག་ཀྱང་དྲན་མོད་ཀྱི་ཕལ་ཆེར་འདས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པས་འདས་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་
― DTG147_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྤྲེའུ་དང་འདྲ་བས་ན་སྤྲེའུ་སྨོས་ཏེ། རྒོད་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་སྨོས་ཀྱི། འདྲ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་མྱུར་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་གཅིག་ལས་ངས་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཅིག་ལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཡུལ་གཅིག་ལ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་སྤྲུལ་རང་བཞིན་གྱིས་གྱ་གྱུར་འགྲོ་བ་འོད་མའི་སྦུབས་སུ་བཅུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་གྱ་གྱུ་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་དེ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་གནས་སོ། །གང་དག་གི་ལྟ་བ་ལས་དགེ་སློང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དང་བ་ཡིན་ན། དེ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་ནི་ཐོག་མ་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྙོམས་པར་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་སེམས་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདིར་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མཐའ་དག་ལ་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྩེ་གཅིག་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྩེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པས་ན་ཤེས་རབ་བོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་སྟེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །རབ་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆུང་ངུ་རྟོགས་པ་ནི་འབྱེད་པའོ། །འབྲིང་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཆེར་རྟོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྒྱུར་བ་གཉི་ག་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རབ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་
― DTG147_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཆོས་རྣམས་ནས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་ཐུག་པ་དག་གོ །ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གང་འཐད་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སྡུད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སྡུད་པར་བྱེད་པས་སྡུད་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ས་ནི་སྲ་བས་བསྡུས་པ་སྟེ། སྲ་བའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་གཞན་གྱིས་སར་མཐོང་བ་མེད་དམ། དཔེར་ན་སྐུད་པས་གོས་ཀྱི་གཟུངས་བྱས་པ་དང་གདུང་རྟེན་གྱིས་གདུང་གི་གཟུངས་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་རེས་འགའ་ཙམ་དང་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྡུད་པ་སྟེ་བརྡ་ཅན་ནོ། །གང་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུད་པ་དེ་ན་ཇི་སྲིད་དུ་རྫས་མེད་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་སྡུད་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཉེ་གནས་བཞིན་དུ་དངོས་པོས་རང་བཞིན་གྱིས་བཟུང་ནས་འཁྱུད་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། ས་ནི་རྫས་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་བཀག་པའི་ངོ་བོས་སྲ་བ་བཟུང་ནས་གནས་པའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལྡན་པ་རྣམས་ཐོབ་པ་ལ་བྱའོ། །རྒྱུ་ནི་དྲུག་སྟེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། སྐལ་པ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་ནི་རྒྱུ་དང༌། དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གཞིའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ལྔ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། བདག་པོ་དང༌། བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་འོག་ཏུ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །རང་དང་སྤྱི་ནི་རང་དང་སྤྱི་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། དཔེར་ན་མེའི་ཚ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་རྟོག་པར་བྱེད་པས་རྟོག་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་བོ། །རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སོ་སོར་སྦྱར་ཏེ། སྡུད་པ་ལ་རྟོག་པ་དང༌།
― DTG147_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དཔྱོད་དེ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟོག་པ་ནི་སེམས་རྩིང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྩིང་བ་ནི་སེམས་རྩིང་བའོ། །དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་རྩིང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་གི་དབང་གིས་སེམས་རྩིང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་སམ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་དག་གིས་རྩིང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྩིང་བ་ནི་གསལ་བར་རྒྱུ་བ་ཉིད་དེ་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གཟུགས་མེད་པ་ལ་བློ་རྩིང་ངོ༌། །བློ་ཞིབ་པོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་སྣང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩིང་ངོ༌། །ཞིབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཉིས་སུ་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །འདུ་ཤེས་ཉིད་རླུང་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་འཇུག་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཏང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་ཡུལ་ལ་གཏོང་བར་ནུས་སོ། །ཚོགས་ནི་འདུས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ཚོགས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྩིང་བ་ཡང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཡང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩིང་བའི་ཚོགས་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུའོ། །དེ་དང་ལྡན་ན་དེ་དག་རྩིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ།། སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཞིབ་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཞིབ་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ཀྱི་ཞིབ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །དེ་ལ་ཞིབ་པ་ཉིད་ནི་མི་གསལ་བ་མི་རྣོ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཇུག་པ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཇུག་པ་མཐུན་པའོ། །མཐུན་པ་ནི་མི་འགལ་བ་སྟེ། གགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་དཔྱོད་དོ། །བག་མེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཡོད་
― DTG147_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན་པས་བག་མེད་པ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བདག་ལ་ཕན་པ་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་ཞིང་ཡལ་བར་འདོར་བ་ནི་བག་མེད་པ་སྟེ། རང་ལ་ཕན་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་ནི་དེ་ལ་མི་གཞོལ་བ་སྟེ་ཡལ་བར་འདོར་བའོ། །གང་ཡོད་ན་དེ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་བག་མེད་པའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདི་ཡོད་ན་བག་མེད་པར་མི་བྱེད་པས་བག་ཡོད་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ནོར་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་གང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བག་ཡོད་པའོ། །བག་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱོ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ལ་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྒ་ཤི་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རྟོག་པ་ནི་འབྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་གང་སྐྱོ་བ་དེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་མཐུན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་བྱུང་ན་མི་ཆགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་བྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་འབྲེལ་པས་སོ། །ཡིད་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་མགུ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་སེམས་ལ་གནོད་པ་ལས་བྱུང་བར་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནོ། །དེ་རྙེད་ནས་དེ་ལ་ཡིད་ཚིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདོར་བའོ། །འབྱུང་བའི་གཉེན་པོ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། འདོར་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ལམ་མོ། །གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་གྱི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནོ། །གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་དེས་དེ་རྙེད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་རྙེད་པ་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ། ལམ་དེ་རྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ལམ་དེ་
― DTG147_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྙེད་ནས་ཡིད་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ་དེ་དང་ལྡན་པས་ཡིད་བདེ་བ་དང་བྲལ་བ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་མགུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་མགུ་བ་དང་རངས་པའོ། །ཡང་དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལས་དང་མཐུན་པ་ནི་ལས་སུ་རུང་བའོ། །ལས་སུ་རུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཀྱི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ། སེམས་འོས་སུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གསེར་དུལ་མ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་གསེར་དུལ་མ་ནི་ཅི་དང་ཅིར་བརྡུང་བ་དེ་དང་དེར་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་དབང་གིས་མ་ཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་དུ་སེམས་སྦྱོར་བ་དེ་དང་དེར་དགོས་པ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ལས་སུ་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་སེམས་བཟང་པོ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་དང་མི་མཐུན་པའོ། །གང་གི་དབང་གིས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་མི་བྱེད་མི་མཐུན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་འབྱུང་བར་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནི་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་བཟང་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པའོ། །རིགས་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་དེར་གཞོལ་བ་སྟེ། དེར་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བས་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །བདག་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་བདག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་
― DTG147_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མི་དགེ་བ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་སྒོམ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བདག་གི་ཆོས་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གི་ཆོས་ལས་བྱུང་བ་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ནི་རིགས་ཀྱི་བུར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་ཕྱོགས་པ་ནི་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་དེ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་དབང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །དེའི་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ནི་སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པས་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་གོམས་པར་གང་བྱེད་པ་ནི། ཡོན་ཏན་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའོ། །གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་ཁྲེལ་མེད་པ་སྟེ། རྨོངས་པར་གྱུར་ན་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་པས་ཁྲེལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དགྲར་གྱུར་པས་ཆོས་ངན་པ་ལ་སྨོད་དེ། ཆོས་ངན་པ་དག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་བཤུང་བའོ། །གང་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་སྐྱེས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ་སྡིག་པ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་མི་རིགས་པ་ཡང་མི་སེལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རིགས་པ་སེལ་བ་དང་རིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་རིགས་པ་སེལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བྱེད་པའོ། །རིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་
― DTG147_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པས་སེམས་དེ་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཚད་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་ནི་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པའོ། །དགའ་བ་ནི་དགའ་བར་གྱུར་ཅིག་པའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པའོ། །ཚོར་བའི་བཏང་སྙོམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའོ། །འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། དེ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡོད་པས་མི་རིགས་པ་ཡང་མི་སེལ་རིགས་པ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ལས་སྟོན་ཏོ། །སྲང་འཛིན་པའི་རིགས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྲང་འཛིན་པས་སྲང་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་སྟེ། སྲང་དྲང་པོར་གྱུར་པ་ནི་རྫས་སྣོན་པ་དང་འབྲི་བ་མི་བྱེད་ཀྱི། བཏང་སྙོམས་འབའ་ཞིག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་བ་ལང་རྫིས་བ་ལངས་ནར་མི་བདེ་བ་ལས་བླན་ཏེ་ས་ནར་བདེ་བར་རྒྱུ་ཞིང་དོང་བ་ལ་ཡལ་བར་འཇོག་པ་ལྟར་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྡིག་པ་ལས་སེམས་བླན་ནས་རིགས་པ་ལ་རྒྱུ་བ་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ། མཐུན་པ་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུ་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ལ་ནི་དེ་འཛིན་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་འཛིན་པ་ནི་དགེ་བའོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ཡོ་བྱད་དང་ལུས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པའོ། །མ་རིག་པ་དང་མི་མཛའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཙམ་ནི་མ་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ཏེ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྩ་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའོ། །བདེ་བའི་དོན་ནི་དགེ་བའི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་དགེ་བར་འོངས་པ་ལ་བདེ་བར་འོངས་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་དེ་ཡང་སྲིད་པའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཐར་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ།།
― DTG147_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིད་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བའོ། །ཐར་པའི་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འཕངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཕངས་པ་དེའི་རྟགས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་མཆི་མ་འབྱུང་བ་དང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་བྱང་བ་ལ་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འགྲུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་བཟང་པོ་ནི་མཛེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཟོད་པས་མཛེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སྲིད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤོང་བར་བྱ་བའི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་འོག་ནས་འབྱུང་བ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་ལས་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའི་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མ་རིག་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གོ །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་སྲེད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་ན་འབྱུང་བ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ནི་འོག་ནས་འཆད་པའོ། །དེར་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །འདིར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ན་ཡོད་པ་སྟེ། འདོད་པར་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐོ་བར་འགྲོ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་ཡིན་ལ། རྩ་བ་ནི་བརྟན་པ་དང་ཐུར་དུ་ཟུག་པ་ཡིན་ན་རྩ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས། བསམ་གཏན་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་པ་གསུམ་ནི། སྲེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་
― DTG147_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྲེད་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་དག་ནི་སྲེད་པ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་སྟེ། སྲེད་པ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བ་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བྱེ་བྲག་དེ་དང་དེ་དག་དང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཡུལ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་འབྱར་ཀུན་དུ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ། གནས་དང་དམིགས་པས་སོ། །རྒྱ་སྐྱེགས་ཞུ་བ་འབྱར་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་སྐྱེགས་ཞུབ་ལྟར་འབྱར་ཞིང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཏེ། དེ་དག་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་སེམས་མི་ཆོག་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །དེ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །འདིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་འམ། །འདི་ཡོད་པས་ན་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །ཚ་བའི་ས་བོན་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཚ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ས་བོན་ཡང་ཡིན་པས་ཚ་བའི་ས་བོན་ཏེ། གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དང་འདྲའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་དམིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་གཏི་མུག་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་གནས་པ་སྔོན་ལ་བཏང་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །སྐྱེས་བུ་རེངས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རླུང་ལ་སོགས་པས་རེངས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེས་བུས་སྒུ་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་བླ་མ་རྣམས་ལ་མི་འདུད་པའོ། །དེ་ཡང་ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རྗེས་ལས་
― DTG147_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་སྟེ། བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སེམས་ཁེངས་པའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་ཡུལ་གཅིག་སྟེ། གཉི་གའི་ཡུལ་ཡང་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྡུ་བའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་གོང་མའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་འཐོབ་པ་ནི་རྙེད་པའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་འདིར་བཟོ་དང་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་པའོ། །ཁྱད་པར་ཆེས་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །བྱེ་བྲག་ཆེར་ཞུགས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ལྟའི་ཇི་ལྟར་ཆུང་བ་དེ་ལྟར་བདག་ལ་མི་ལྟ་སྟེ་དེ་བས་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ལྟའོ། །ཆུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཇི་ལྟར་ཁེངས་པའི་གནས་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་འདོད་པ་མཆོག་རྣམས་པས་རྣམ་པར་ཆུང་ཡང་ཆེས་མང་དུ་རློམ་སེམས་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་དགྲར་གྱུར་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཏེ། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་སུ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དེས་ཁེངས་པ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བདག་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་འདྲ་བའི་བག་གིས་ཁེངས་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མེད་པར་ཡོན་ཏན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེས་ཁེངས་པ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་
― DTG147_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། ཁམས་གསུམ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་སོགས་པ་ཁམས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཡིན་ན། ཡུལ་དེ་མི་ཤེས་པ་ནི་འདིར་གཟུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །མི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་མ་ཕྱོགས་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བའི་གགས་བྱེད་པའི་ཆོས་སོ། །ལོང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ལོང་བ་ལ་ས་ནར་བདེ་བ་དང་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་མཐུ་མེད་པ་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དགག་པའི་གཉེན་པོ་ལ་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིག་པ་མེད་པ་ལ་མ་རིག་ཅེས་བྱ་ན་ནི་རྫས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྨད་པའི་རིག་པ་ལ་མ་རིག་ཅེས་བྱ་ན་ནི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བྱ་ན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། རིག་པ་ལ་ཕྱིར་འཇིལ་བ་སྟེ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་མཛའ་བ་དང་དགོས་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་དགག་པ་འདི་ནི་མི་མཐུན་པ་ལ་སྙེགས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་སེལ་ཏོ། །བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །བདག་གི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གཞན་གྱི་ཡོ་བྱད་དུ་མ་གྱུར་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའི་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ། །ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་ཏེ། འཇིག་པ་ནི་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཚོགས་ནི་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
― DTG147_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གོ །ཡང་ན་ཡོད་པ་སྟེ་དུ་མ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་ལ་དེ་ནི་མེད་པས་དེའི་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་ཏེ་དེའི་དོན་དུ་ཡོད་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡུལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་བདག་ཡོད་པར་གྲུབ་པོ་སྙམ་པ་དེ་བསལ་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་སོ་སོ་ལ་བདག་རེ་རེ་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་དང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་ཡོད་པར་རྟོགས་པས་དེ་ནི་ཚོགས་མ་ཡིན་ནོ། །ཆད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་བདག་ཅེས་བྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་ཕན་ཆད་བདག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཆད་པའི་མཐའོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེར་ཟུག་སྟེ། བདག་དེ་འཆི་བ་མེད་ཀྱི་དེའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་དང་འདྲ་བས་དེས་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་མཐར་འཛིན་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ལ་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་རྣམ་པའི་བློའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ནི་ཐར་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་འདི་ནི། ཕྱི་རོལ་པའི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཐའ་གཉིས་ནི་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་མཐའོ། །ལས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་དག་པ་ཆུད་གཟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་ཡོད་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོད་ཡང་དག་པར་ཆུད་གཟོན་པའོ། །ལྟ་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་
― DTG147_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །གཞན་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཤིན་ཏུ་ལོག་པར་ཞུགས་པས་གདོལ་པ་སྡིག་ཅན་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་དངོས་པོ་ངན་པ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ལྟ་བའི་གནས་སོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཞིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བསྡུ་བར་བལྟའོ། །དེ་བས་ན་ལྟ་བ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཆོག་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློའི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྒྱུའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ལམ་མོ། །དེས་ན་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དབང་ཕྱུག་དང་སྐྱེས་བུ་དང༌། གཙོ་བོ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བའོ། །ལམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་མཐོ་བའི་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའོ། །དེ་ལ་མེ་དང་ཆུའི་ནང་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ལམ་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐར་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ལམ་དུ་མཐོང་བས་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་ལྟའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བྲམ་ཟེ་ཆོ་ག་ཅན་གཙང་སྦྲ་འདོད་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་ཆོ་ག་ཅན་གཙང་སྦྲ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ་དག་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དག་པར་སེམས་པ་
― DTG147_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ཆོས་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལྟ་བ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་ནི་ལྟ་བ་གསུམ་མོ། །འཛིན་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་དག་པར་འཛིན་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ངེས་པར་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་རབ་མེད་པར་ནི་ཐར་པ་མེད་དེ། དེ་ནི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ནི་གློག་ལྟ་བུའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇིག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཞེས་བྱ་བ་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་ནི་བློ་གྲོས་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་བས་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བདེན་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་ཡིན་གྱི་ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྡོང་དུམ་ལ་མི་ལ་སོགས་པར་སོམ་ཉི་ཟ་བས་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གསོ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་དེ། གསོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ལམ་ཁ་བྲག་དང་རྩྭ་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལམ་ཁ་བྲག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་ལམ་འདིར་འགྲོ་འམ། འོན་ཏེ་ལམ་འདིར་འགྲོ་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྩྭ་མི་རྒྱང་རིང་བ་དང་མུན་པའི་ནང་ན་མཐོང་བ་ལ་གཞག་སྟེ། འདི་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྲོ་བ་ལས་ཆོས་གཞན་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་ལ་མི་གཏོང་ངོ་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་རིགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མཁས་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་ལ། སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་སེར་སྣའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་དོན་ནི་འཆིང་བའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་འདྲེ་བར་བྱེད་པས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །མིག་གཟུགས་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་མི་སྦྱོར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆིང་ཞེས་བྱ་
― DTG147_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུན་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །དཀར་པོ་ཡང་ནག་པོ་ལ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གང་དེ་ན་འབྲེང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདུལ་བའི་དབང་གི་ཕྱིར་མདོ་ལས་འཆིང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདི་དག་གིས་སྲིད་པའི་བཙོན་རར་བཅིངས་པས་འཆིང་བ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་གགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་འཆིང་བ་གསུམ་བསྟན་པས་ནི་དགའ་བ་དང་དམའ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པར་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དགའ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དམའ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཞེ་སྡང་གིས་སྟོན་ཏོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཏི་མུག་གིས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པས་འདོད་ཆགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡུལ་ལམ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བའོ། །དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྤོང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུད་ལས་སེལ་བ་སྟེ། རྙེད་པའི་རྒྱུན་གཅོད་པ་དང༌། དེ་ལ་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་བསྐྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བར་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་ངེས་ཤིང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་འདོད་ཆགས་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱའོ།། ནང་དུ་བལྟས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པས་ཕྱིར་བལྟས་པར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡུལ་ཡིན་པས་ནང་དུ་བལྟས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་
― DTG147_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བ་མ་སྨོས་པ་ནི་བདེན་པ་གཞན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པར་འདུ་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པར་འདུ་ཤེས་པ་དོར་བའི་ཕྱིར་ཁམས་གཉིས་ནས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པས་སོ། །ཁམས་དང་རྣམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པར་ཚུལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཕྲ་བའི་དོན་ཡིན་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཡོད་པ་དང༌། འཁྲུལ་པ་ཡོད་པས་བྱེ་བྲག་དང་བྱེ་བྲག་གི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་འབྲས་བུས་ཆེ་བར་མངོན་པར་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཆགས་པར་གྱུར་ན་མིག་རྒོད་པ་དང༌། སྐད་ཀྱི་གདངས་ཤྭ་ཤྭ་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མི་ཞིག་ཁྲོས་པར་གྱུར་ན། མིག་ཚུགས་མེད་པ་དང༌། སྒྲ་གྲག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཀྱང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་བདག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཅིག་ལོན་གྱི་བར་དུ་སྔོན་འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་བྱུང་བར་མ་དྲན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་སྦྱོར་བ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ལ་སྦྱར་བས་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ཅར་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་བཅོས་མ་ཅན་ལ་ཚར་གཅད་པ་ཞེ་སྡང་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདིས་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ཅར་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེས་ན་ཕྲ་བའི་དོན་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་རྗེས་སུ་སྙེགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་དབང་པོ་གཞན་རྣམ་པར་བཟློག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་སྙེགས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཤས་ཆེ་བའོ། །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་ལུས་རྣམ་པར་སྒྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཞེ་སྡང་ཤས་ཆེ་བའོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པར་གསུངས་སོ། །ཆུ་ན་རྒྱུ་བས་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་གྲིབ་མ་ལ་སྙེགས་པ་
― DTG147_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བུའི་ཕྱིར་བག་ལ་ཉལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་སྟོན་ཏོ། །མཁའ་ལ་རྒྱུ་བས་ན་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་སྟེ་འདབ་ཆགས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་ཟས་ལ་ཆགས་པས་ཆུ་ན་རྒྱུ་ཞིང་གྲིབ་མ་ལ་སྙེགས་ཏེ། འདི་ལྷུང་མ་ཐག་ཏུ་བཟའོ་སྙམ་ནས་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟར་བག་ལ་ཉལ་བ་འདི་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་རྙེད་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྗེས་སྙེགས་པ་སྟེ་མི་གཏོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏིལ་རྣམས་ལ་ཏིལ་མར་ལྟ་བུར་གནས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་བག་ལ་ཉལ་ལོ། །དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་སེམས་གང་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའོ། །འདོད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་གཞན་དག་གིས་བདག་ཏུ་བརྟགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བར་བཤད་པ་སྙམ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན། འདིར་སྨྲས་པ། གང་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེས་བྱས་པར་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་གཞན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །བསྒོམ་པས་སྡང་བར་བྱ་བ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་བསྟན་པ་དག་ལས་ལྟ་བ་རྣམས་དང་ཐེ་ཚོམ་སྟོན་ན་བཞིར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་
― DTG147_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅུ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཁམས་ཁམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་འོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྡང་བར་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལྔ་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་གཉིས་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབའ་ཞིག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་དམིགས་ནས་འགྲོ་ཞིང་འབྱུང་བ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་གང་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དེ་ལྡན་བས་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ནི་ལྡན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པས་མ་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བདག་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྡོ་བསྲེགས་པ་ལ་རྐང་མཐིལ་བཞག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ནས་ལམ་གྱི་བར་དག་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་མི་ཁ་ཟས་ངན་པས་སྤོས་ནས་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་ལ་ཡང་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་བྱིས་པ་མ་རིག་པས་སྤོས་པ་ཡང་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མི་འདོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྙེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG147_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་དང་ཡུལ་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུའི་སྟོབས་ནི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ནི་ཡུལ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་གང་ཉོན་མོངས་པ་གང་ལྡན་པ་དེ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་དང་ས་གསུམ་པོ་དག་ན་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པར་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །གོང་མ་རྣམས་སུ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ས་གསུམ་པོ་དག་ན་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པར་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །གོང་མ་རྣམས་སུ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །བསོད་ནམས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའི་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །ས་ལྷག་མ་རྣམས་ན་ནི་ཚོར་བའི་རྫས་གང་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་པ་ན་བཏང་སྙོམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་གང་རྣམས་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགལ་ཉལ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་དག་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་བཞེས་བྱ་བ་ནི་བགལ་ཉལ་བ་རྣམས་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་
― DTG147_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ལ་སླུ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐོབ་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པས་གཞན་ལ་འདྲིད་པ་སྟེ་སྒྱུའོ། །གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཁེངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་སེམས་ཁེངས་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་བསམ་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ཉིད་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་བརྫུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་དམ་དུ་འཛིན་པའོ། །བསྒོ་བ་ནི་བསྙད་པ་སྟེ་རིགས་པ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མང་དུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་མི་མཛའ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ་ཞེས་རྐྱེན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བསམ་པ་མི་འདོར་བ་ནི་མང་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་འདུད་པར་འཛིན་པས་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེས་དེ་དཀྲིས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །སེམས་གྱ་གྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མི་དྲང་བ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་སྦས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་བརྗོད་དོ། །གྱ་གྱུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །མི་རྟག་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་ཆོས་ཀུན་ནོ། །དྲང་པོ་གང་ཡིན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གྱ་གྱུ་གང་ཡིན་སྡིག་ཅན་ལྟ་བའོ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་འབྱུང་བའོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། །བམ་པོ་གསུམ་པ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྲིད་པའི་བཙོན་ར་ན་འདུག་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་བ་རྣམས་སོ། །རྨུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དགེ་བའི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་རྨུགས་པར་བྱེད་པས་རྨུགས་པ་སྟེ། ཞུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡུར་བ་དང་མི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལུས་དང་སེམས་ལྕི་བར་གྱུར་པ་ནི་རྨུགས་པ་སྟེ། དེས་ནོན་ན་ལུས་དང་སེམས་
― DTG147_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞུམ་ཞིང་བླུན་པོའི་དངོས་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ལས་སུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིད་ནི་ལུས་དང་སེམས་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ་དང་སྡུད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་འཛིན་མི་ནུས་པ་ནི་རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་འཛིན་མི་ནུས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་སྡུད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་སྡུད་པའོ། །དེ་ནི་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའོ། །སེམས་མ་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་སྟོབས་དང་རིགས་དང་ལང་ཚོ་དང་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱགས་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་སེམས་མ་ཞི་བའི་རྒྱུ་སྟེ། གང་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཞི་བ་དང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་ནི་རྒོད་པའོ། །ངན་པ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ནི་འགྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྨད་པ་བྱས་པ་ནི་ངན་པ་བྱས་པ་སྟེ་བྱ་བ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པས་གང་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་དེ་ནི་འགྱོད་པ་དགེ་བའོ། །གང་སྦྱིན་བ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ལ། དགྲ་གསད་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པ་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྱོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་འགྱོད་པ་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་འགྱོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གནས་ཀྱིས་གནས་པ་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་གནས་ལྟ་བུ་ནི་འགྱོད་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཇིགས་པར་མི་ལྟ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཡིད་འཕྲིག་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཞེ་སྡང་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མ་གཏོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཞེ་སྡང་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ལ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། འདིས་བདག་ལ་འདི་བྱས་སོ། །མི་ཕན་པ་བྱས་སོ་ཞེས་རྟོག་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཅན་མ་
― DTG147_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་སེམས་འཁྲུགས་པ་དེ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཁྱུད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དགེ་བ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཆོ་ག་དང་འཚོ་བ་དང་ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་སྦེད་ཅིང་མཁྱུད་པའི་རྒྱུ་ནི་འཆབ་པ་སྟེ། སྡིག་པ་ནང་དུ་སྦེད་ཅིང་ཕྱི་རོལ་ལ་གཙང་བ་ལྟར་སྟོན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཕྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྲ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་དཀའ་སྟེ་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་འབབ་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བའོ། །རྒྱུན་དུ་འབབ་པ་རྒྱུན་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ན་སྐད་ཅིག་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། སྐད་ཅིག་གི་ཚད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། པདྨའི་རྩ་བའི་རྩ་བྲན་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ་གཤིབས་པ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་ཆད་པ་ལ་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་ལ་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ་འདའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་མཁས་པའི་བློ་ཅན་དག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་དྲུག་ལ་སྙེགས་ཏེ། དབང་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དང༌། །གཟུགས་བཟང་བ་དང་གྲགས་པ་དང༌། །དཔལ་དང་ཡེ་ཤེས་ནན་ཏན་དང༌། །དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་ལེགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མངའ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་དག་གོ །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་ཉིད་དོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། དེའི་བྱེ་བྲག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་གཡེངས་པ་ནི་གླུ་ལེན། ཁྲོས་པ་ནི་ཚིག་རྩུབ་མི་སྒྲ། སྒྱུ་དང་
― DTG147_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པ་ནི་གཞན་ལ་འདྲིད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པ་འདིས་ནི་རིགས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་རྫས་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་ངོ་ཞེས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལེགས་པར་གཤེགས་པས་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་འཆད་པའི་སློབ་དཔོན་དེ་དག་ལ་གང་དག་གིས་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་དེ་དག་འཁྲུལ་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་དག་སྟེ། རིགས་གཞན་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་མི་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཟག་པ་ལ་སོགས་པས་མིང་ཐ་དད་པར་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་དོ། །རྫས་ལྔ་བཅུ་རྩ་བཞི་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྨུགས་པ་དང་རྒོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་ཤེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དབང་ནི་རང་གཙོ་བོའོ། །དེ་གཉིས་ནི་དེར་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་རང་དབང་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་ཡིན་པས། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་སོ། །འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞོག་པའོ། །ཟག་པ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་མ་ཡིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །རྫས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་བཅོ་ལྔ་དང་བྲལ་བ་བག་ལ་ཉལ་བ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ནི་རྫས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱང་ཚུལ་འདི་དང་འདྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་འཁྲི་བའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དར་གྱི་སྲིན་བུས་བདག་གིས་བདག་དཀྲིས་ནས་འཆི་བར་གཏོད་པ་དེ་
― DTG147_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཀྱང་རང་གི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དཀྲིས་ནས་ངན་སོང་རྣམས་སུ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་དྲུག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ཁམས་གསུམ་པའི་རྨུགས་པ་དང་རྒོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་རྣམས་གཟུང་ངམ། འོན་ཏེ་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་གིས་མི་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །མི་དགེ་བའི་སྒྲ་བསྟན་པས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་གཟུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཅེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་གཉིས་ལ་སྒྲིབ་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད། སྨྲས་པ། བྱ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཞུམ་པར་བྱེད་དོ། །རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པས་ནི་སེམས་མ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་གོ །འཕགས་པའི་ལམ་དང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་དེའི་གནས་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་སྟེ། མི་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། བཟོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། བཟོད་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དྲོ་བར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དྲུག་གོ །དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བས་དྲོ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དེ་དག་ཆེ་བའི་དུས་ན་ནི་རྩེ་མོའོ། །ཡང་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་
― DTG147_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དང་དེ་ནས་ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། སའི་བྱེ་བྲག་བཤད་པའི་ཁམས་དེ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁམས་གསུམ་མོ། །གནས་གཞན་དག་བསྟན་པ་ལ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །འདོད་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དག་སྟེ། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་དག་ནི་གཟུགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་མེད་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་གནས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ན་ཆགས་སུ་རུང་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཡང་འཚོལ་སོགས་པའོ།། སེམས་ཅན་གང་དག་དེར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་གནོད་པ་བྱས་ནས་བརྒྱལ་ཏེ་འཁོད་པ་དང་དེ་དག་ལ་བསིལ་བའི་རླུང་ལངས་ཤིང་ཀྭའི་སེམས་ཅན་དག་ཡང་སོས་ཤིག་ཅེས་སྒྲ་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་དེར་བསད་ཅིང་དེར་ཡང་འཚོ་བས་ཡང་འཚོའོ། །ཐིག་ནག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐིག་སྐུད་ནག་པོས་བཏབ་ཏེ། ཤིང་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ཐིག་ནག་གོ །བསྡུས་འཇོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མང་དུ་བསྡུས་ནས་ཁང་པ་ལ་སོགས་པར་འཇོམས་པས་བསྡུས་འཇོམས་སོ། །ངུ་འབོད་ནི་སེམས་ཅན་དག་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་རུངས་པས་གཙེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་ནས་ཀུ་ཅོ་འདོན་པས་ངུ་འབོད་དོ། །ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ནི་གང་ན་དེ་འདྲ་བའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ངུ་འབོད་ཆེན་པོའོ། །ཚ་བ་ནི་མེ་ལྕེ་མང་པོས་བསྐོར་ཏེ་ལུས་ཀུན་དུ་གདུངས་པའི་ཕྱིར་ཚ་བའོ། །རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནི་ལུས་ཆེན་པོར་མངོན་པར་གྲུབ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ལུས་དང་སེམས་ཀུན་དུ་གདུང་བ་ཆེན་པོ་མྱོང་བས་རབ་ཏུ་ཚ་བའོ། །རབ་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡུན་རིང་བ་དང་མི་བཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པོ་དེ་དག་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདེ་བ་ནི་མེད་མོད་ཀྱི་བསིལ་བའི་རླུང་ལ་སོགས་པས་རེག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བདེ་བ་ནི་ཡོད་དོ། །གང་ན་དེའི་སྐབས་ཀྱང་མེད་པ་དེ་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་མནར་མེད་པའོ། །
― DTG147_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ན་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་བར་སྐབས་མེད་པས་མནར་མེད་པ་སྟེ། བར་ཆད་མེད་ཅིང་སྐབས་མེད་པར་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་མོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་དེ་ན་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་མེ་ལྕེ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་འབར་ཞིང་ཤི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་མེ་ཡང་རྟག་པར་ཡོད་དོ། །དེའི་ངོས་རེ་རེ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ཉི་ཁྲི་ཡོད་དོ། །འདིའི་འོག་ན་ཡོད་དེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་འོག་ཏུ་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ན་དེའི་སྟེང་གི་ངོས་ལ་ཐུག་གོ །འཛམ་བུའི་གླིང་ནི་འོག་ཡངས་ཏེ་འབྲུའི་ཕུང་པོ་ལྟར་གནས་སོ། །དེ་བས་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་བགས་ཀྱིས་གཞོལ་ལོ། །དུད་འགྲོ་ནི་དུད་དེ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཀླུ་རྣམས་ནི་བསྐལ་པར་གནས་ཤིང་ཁ་ཅིག་ས་ལ་བརྟེན་ཏོ། །ཡི་དགས་ནི་སྐོམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཡི་དགས་ཏེ་ཁ་ཅིག་ནི་མཐུ་ཆེ་འོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཐུ་ཆུང་ངོ༌། །འཛམ་བུའི་གླིང་ནི་སོག་ཁ་སྟེ་བྱང་ཕྱོགས་ཁ་ཚོན་ཆེའོ། །དེའི་ངོས་རིང་པོ་གསུམ་གྱི་ངོས་རེ་རེ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་ཡོད་དོ། །ངོས་ཐུང་ངུ་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མི་ལྡན་པས་ཉི་མ་གཅིག་གཅིག་གིས་ངོས་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པ་དེ་ལ་དེའི་ཚད་ཀྱིས་ལན་བཏབ་པོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ནི་ཟླ་བ་ཁམ་པ་འདྲའོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ནི་ཟླ་བ་ཉ་བ་དང་འདྲའོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ནི་རྫིང་བུ་འདྲའོ། །དེ་ལ་གླིང་གི་དབྱིབས་ཅི་འདྲ་བར་མི་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་གྱི་དབྱིབས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ནི་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་ལོ་བཅུ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ན་ནི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྦྱོང་ན་ནི་ལྔ་བརྒྱའོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ན་ནི་ལོ་སྟོང་སྟེ། བར་མ་དོར་འཆི་བ་མེད་དོ། །གཞན་ན་ནི་བར་མ་དོར་འཆི་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ངའི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དྲུག་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་
― DTG147_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་སྟེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དེ་དག་གི་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉ་བའི་དབང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་བརྒྱ་བྱིན་ཡོད་པས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །འཐབ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། འཐབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདས་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཐབ་བྲལ་ལོ། །དགའ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པར་གནས་པས་དགའ་ལྡན་ནོ། །འཕྲུལ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དག་རང་གིས་སྤྲུལ་ཏེ། སྤྱོད་པས་འཕྲུལ་དགའོ། །གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང་དབང་སྒྱུར་བས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གྲང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མ་སྨོས་པ་ནི་ཚ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་ཤས་ཆེ་བ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། མེ་མ་མུར་དང༌། རྟུག་ས་དང༌། སྦུ་གྲིའི་སོས་གང་བའི་ལམ་པོ་ཆེ་དང༌། རལ་གྲིའི་སོའི་ལོ་མ་ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་དང་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་ནགས་ཚལ་རྣམས་ནི་སྤྱིར་ན་མཚོན་ཆར་འདྲ་བས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་དང༌། ཆུ་ཀླུང་རྒལ་དཀའ་བ་སྟ་རྫས་སུ་ནི་བཞི་སྒོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བཅུ་དྲུག་གོ །གནོད་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གླིང་དེ་དག་གི་གླིང་ཕྲན་ལ་གཡག་རྔ་དང་གཡག་རྔ་གཞན་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་འཁོར་ཏོ། །ལུས་དང་ལུས་འཕགས་ནི་ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་འཁོར་ཏོ། །གཡོ་ལྡན་དང་ལམ་མཆོག་འགྲོ་ནི་ནུབ་གྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ཏོ། །སྒྲ་ངན་དང་སྒྲ་ངན་ཅན་ནི་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་འཁོར་ཏོ། །གཡག་རྔ་དང་གཡག་རྔ་གཞན་དེ་གཅིག་ན་སྲིན་པོ་དག་གནས་སོ། །དེ་ལ་རི་རབ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཏེ། གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻ་དང་ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ངོས་གང་རིན་པོ་ཆེ་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་ནམ་མཁའ་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནི་རིམ་པས་མཐོ་སྟེ། གྲུ་བཞི་ལྷམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་བཤད་པའི་འཐད་པ་ནི་འདུལ་བའི་གཞུང་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཉེ་སྦྱོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་བཙུན་པ་མཆོད་རྟེན་ཇི་ལྟར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ན། རི་རབ་ཀྱི་ཚུལ་
― DTG147_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་འཁོར་རི་བོ་བདུན་ཏེ། གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང༌། གཤོལ་མདའ་འཛིན་དང༌། སེང་ལྡེང་ཅན་དང༌། ལྟ་ན་སྡུག་དང༌། རྟ་རྣ་དང༌། རྣམ་པར་འདུད་དང༌། མུ་ཁྱུད་འཛིན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་གསེར་གྱི་རི་སྟེ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཀྱིས་དམའ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་གང་ལུས་ཆེ་བ་དེའི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཁྲུ་བཞི་སྟེ། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པའོ། །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་པོ་དག་ནི་དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཆེའོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་རོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་ཉིས་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ནི་ཁྲུ་ལྔ་བརྒྱའོ། །ཁྲུའི་ཚུལ་གྱིས་ལོ་གྲངས་ཀྱང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ནི་མིའི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ་ཞག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་པོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཁྲུ་སྟོང་ངོ༌། །ཚེའི་ཚད་ནི་མིའི་ལོ་བརྒྱ་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལོ་སྟོང་ཐུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ཏེ་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་དྲུག་སྟོང་གི་བར་དུ་སྦྱར་རོ། །ལུས་ཀྱི་ཚད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གནས་ཉི་ཤུ་སྟེ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ནས་མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྣོད་དང་བཅས་པ་སྨོས་པས་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ཡན་ཆད་གནས་བཅུ་བདུན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་སོ་སོར་ས་གསུམ་གསུམ་པ་དག་གོ །བཞི་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་ཚངས་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་རིས་ན་ཡོད་པས་ཚངས་རིས་སོ། །གཞན་ནི་ཚངས་འཁོར་ཏེ། ཚངས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེན་པོ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཚངས་ཆེན་ནོ། །འདི་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚངས་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཚངས་ཆེན་ནོ། །དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་དང༌། སྔར་སྐྱེས་ལ་ཕྱིས་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། མཐུའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་
― DTG147_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རིས་བཤད་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཚངས་རིས་རྣམས་སོ། །རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གནས་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་མདུན་ན་གནས་པས་ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདུག་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་ལངས་པ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་མདུན་ན་འདུག་པའོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལྔ་ལ་དེའི་འོག་ཏུ་སྨོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོད་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གོང་མ་དག་ལ་ལྟོས་ན་དེ་དག་གི་འོད་ཆུང་བས་འོད་ཆུང་ངོ༌། །ཚད་མེད་འོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་འོད་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་པས་ཚད་མེད་འོད་དོ། །འོད་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མ་ལུས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འོད་གསལ་ལོ། །དགེ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ས་པའི་དགེ་བ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་དེས་གོང་མ་ལ་ལྟོས་ན་ཆུང་བས་དགེ་ཆུང་ངོ༌། །ཚད་མེད་དགེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དགེ་བ་ཚད་མེད་པས་ཚད་མེད་དགེའོ། །དགེ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དགེ་བ་རྒྱས་པས་དགེ་རྒྱས་ཏེ། དེ་བས་གཞན་བདེ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྤྲིན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གོང་ནས་གཞན་གྱིས་ཆོད་པ་མེད་པས་སྤྲིན་མེད་དོ། །ས་གོང་མ་གོང་མ་དང་འབྲེལ་པའི་ནི་སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལས་སོ་སོའི་བསོད་ནམས་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱིས་འགྲོ་བའི་གནས་ཡོད་པས་བསོད་ནམས་འཕེལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་བསོད་ནམས་འཕེལ་བས་ཀུན་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གནས་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བས་འབྲས་བུ་ཆེའོ། །གནས་གཙང་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཆུས་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་བཀྲུས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་དག་པ་རྣམས་གནས་པས་གནས་གཙང་མའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་གི་འཁོར་བ་ན་གནས་པ་དག་པས་བུ་ལོན་འཁོར་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དག་པ་ཤེ་དག་གནས་པས་གནས་གཙང་མ་སྟེ། དེ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གཙང་མ་བས་མཆོག་ཏུ་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་ཆེ་བས་མི་ཆེ་བའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་མེད་པར་འཇུག་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་
― DTG147_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །མི་གདུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དགེ་བའི་ཕྱིར་འོག་མར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་མི་གདུང་བའོ། །ཡང་ན་བསམ་གཏན་མཆོག་གི་འབྲས་བུའི་ཚེ་མ་ཐོབ་ཀྱང་གདུང་བ་མེད་པས་མི་གདུང་བའོ། །གྱ་ནོམ་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་ཏེ་བདེ་བར་སྣང་བས་གྱ་ནོམ་སྣང་ངོ༌། །ཤིན་ཏུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤེལ་མར་བསྒོམ་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ལྷག་མ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལས་སུ་ཟད་དེ། དེ་དག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་མཐོང་ངོ༌། །འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གོང་ན་རང་གི་ཁམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གནས་གཞན་མེད་པས་འོག་མིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བསགས་པར་གནས་པ་ནི་གཟུགས་ཏེ་ཕུང་པོའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་མཐར་ཕྱིན་པས་ཕུང་པོའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཨ་གྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་སྟེ་དེའི་མཐར་ཕྱིན་པས་སྡིག་མེད་མཐའོ། །གནས་བཅུ་བདུན་པོ་དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ནི་གཉིས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལྷག་པར་བྱས་ཏེ་གནས་བཅུ་བདུན་པོ་གཞན་དུ་སྨྲའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚེ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྷའི་རིས་སུ་མི་འཐད་དེ། གཅིག་པུ་ནི་རིས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་གནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དག་དང་ཚེ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པས་དེའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་བཞི་པའི་གསུམ་པ་ལས་གནས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ་ཞེས་ཁ་ཆེ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་བས་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བཞིན་དུས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྐྱེ་གནས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདྲེན་པར་གྱུར་ཏེ་འབྱུང་བ་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་གནས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་མི་དང༌། བ་ལང་དང༌། རྟ་དང༌། རྔ་མོ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་རོ། །མི་
― DTG147_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་དུད་འགྲོ་དག་གི་ནང་ནས་ཁྲུང་ཁྲུང་མོ་ལས་བྱུང་བ། རི་དང༌། ཉ་རི་ལྟ་བུ་དང༌། ལྔ་ལེན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ལྟ་བུའོ། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ང་ལས་ནུ་ལ་སོགས་པའོ། །རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་ནི་བསྐལ་པ་དང་པོ་པ་རྣམས་སོ། །ཀླུ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་གདགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་ཀླུ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་འབྱིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫུས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་ཀླུ་འབྱིན་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་ལུས་ཤིན་ཏུ་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཏིལ་མར་གྱི་མར་མེ་ཟད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནམ། མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འབྱིན་གྱི་བཟར་ནི་མེད་དོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ནི་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་དག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཡི་དགས་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཅག་ནི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་གནས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་བཅུ་བརྙེས་པ་མངལ་ནས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་གནས་ལ་བརྟེན་ཅེ་ན། ཤཱཀྱའི་རིགས་ཆེན་པོ་གཉེན་གྱི་འབྲེལ་པས་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིར་གྱུར་ཀྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་གདུལ་བ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ནི་བཅུ་གཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དེ། དབང་པོ་སྦྱངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འོང་བར་བྱ་བ་ནི་འོང་བར་བྱ་བའོ། །འོང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་འོང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་པའི་ཕྱི་མ་ལྟར་ཡན་ལག་ལྔ་པའི་བསམ་གཏན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་
― DTG147_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བའོ། །དེ་ཡང་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་དེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དག་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ལྷག་པར་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་ཉེས་པ་བརྒྱད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། ཉེས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། དབུགས་རྔུབ་པ་དང། འབྱིན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཉེས་པས་ནི་མེས་འཇིག་པའོ། །དགའ་བའི་ཉེས་པས་ནི་ཆུས་འཇིག་པའོ། །དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱིན་པའི་ཉེས་པས་ནི་རླུང་གིས་འཇིག་པའོ། །དེ་ལ་མེས་འཇིག་པ་ལན་བདུན་འདས་པ་དང་ཆུས་འཇིག་གོ །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འོད་གསལ་གྱི་ལྟ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཐུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མེས་འཇིག་པ་ནི་ལན་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུའོ། །ཆུས་འཇིག་པ་ནི་ལན་བདུན་ཏེ་འཇིག་པ་དེ་དག་ནི་ལན་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མེས་ལན་བདུན་འཇིག་གོ །དེའི་འོག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་གདགས་པ་བཤད་པ་ལས་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཐུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཕུང་པོ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་
― DTG147_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པར་རུང་ན། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དེར་སྐྱེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ༌། །སྡེ་པ་གཞན་གང་དག་ན་རེ། མགོ་མཉམ་ཞེས་བྱ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། རས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མེ་ཞེན་ནས་ཚིག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ནི། དགེ་སློང་དག་ཇི་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཀུན་ཤེས་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །གང་ཡང་འདི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལྷག་མ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་དེ་ལ་ནི་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་ལངས་ནས་རབ་ཏུ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འགལ་ལོ། སྐབས་སུ་བཤད་པ་རྫོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ནས་བྱུང་བ་ལ་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྫོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་དུ་ཉེ་བར་བསྡོགས་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་བདེ་བའོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་རྣམས་པས་ཤེས་པ་རྣམས་སྔར་བསྟན་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྫས་སུ་ན་ཤེས་པ་གཉིས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ན་བཅུར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །གཉེན་པོས་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་མཐའ་དག་གི་གཉེན་པོའོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་
― DTG147_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དང་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སྦྱོར་བས་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བས་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསགས་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་སྔར་བཤད་ཅེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྔར་སྤོང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟིན་པ་མངོན་སུམ་དང་རྫས་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །ཁམས་གཞན་གྱི་ནི་རྫས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡང་འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཅར་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཁམས་གསུམ་ཅར་གྱི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཡིད་འབྱུང་ལ་གཞན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འབྲས་བུར་གྱུར་བ་ཉེ་བར་ལན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །དེ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྗོད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དེ། གཙོ་བོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་གཤེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་སོ། །སྔར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །ད་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་དུ་བཤད་དེ། སྦྱོར་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའོ། དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་ལམ་ནི་གང་གི་འོག་ཏུ་སྤོང་བའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་
― DTG147_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ནི་གང་གིས་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་སྐྱེད་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ནི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ལམ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གིས་དབང་པོ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དྲུག་ཏུ་སྟོན་ཏེ་དེ་ནི་ཆོས་ཤེས་པའོ། །གང་དག་འདུ་བྱེད་སྨོས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་བརྩལ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དོན་འདི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་མཐུན་པའི་མིང་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །བདག་གི་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲི་དེས་ཟིན་པ་ནི་བཟུང་བའོ། །དེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུའོ། །ཆོས་ཙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཙམ་གྱི་སྒྲ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་དགག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཤེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་རྟོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་ལས་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་སྟེ་ཕྱི་ནས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གོང་དུ་ཡར་ལྟ་བ་ཐུར་དུ་མི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསྒོམས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་སའི་སྣོད་ལྟ་བུའོ། །བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པ་ནི་སྔོན་ཐོབ་ཀྱང་དེ་བསྒོམ་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །ཡང་ན་བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། རྟོག་གེའི་རིགས་པས་
― DTG147_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐྱེད་པ་དགག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སྨོས་པ་ནི་གཉི་གའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་སྨོས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་གསུམ་པོ་དག་གི་སྐབས་ཀྱིས་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་བསྙད་ནས་ལས་སྟོན་ཏོ། །གང་གིས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་སྨོས་པས་ནི་རང་གི་སེམས་མ་གཏོགས་པར་སྟོན་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ས་ནི་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་ལས་སྟོན་ཏོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པའོ། །མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་ཤེས་གཟུགས་ཀྱི་འབབ་སྟེགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྨོས་པས་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་སེལ་ཏོ། །ཡང་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་བསྒོམས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟས་ལས་བྱུང་བའི་སྲོག་དང་རྩ་ལས་གྱུར་པའི་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བསམ་གཏན་ལས་སམ་ཉེར་བསྡོགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དགུ་པའི་ལམ་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དབང་པོ་འཕོ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །ཤེས་པ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཤེས་ལ། ཟག་པ་མེད་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སེམས་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་བསྒོ་ནས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་རེ་རེ་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་
― DTG147_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སེམས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང༌། འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་རྙེད་པའི་འབྲེལ་པའོ། །འདི་ནི་འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་བཟུང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གོས་དང་དྲི་མ་ཅིག་ཅར་མི་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་དམིགས་པ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཆགས་པར་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ལ་ཆགས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པར་རོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བསྒོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པས་ནི་ས་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པས་ནི་ས་ལྔའི་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པ་ས་འོག་མ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ས་གོང་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་མི་ཤེས་པ་ནི་རིགས་ན། ཟག་པ་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཤེས་ཤེ་ན། ཟག་པ་མེད་པ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བའི་དངོས་པོའོ། །གཟུགས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་དཔའ་དུས་མ་བྱས་མི་ཤེས་ཏེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པས་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་མི་ཤེས་སོ། །དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་ས་མཚུངས་ཀྱང་དབང་པོ་རྟུལ་པོས་དབང་པོ་རྣོན་
― DTG147_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་མི་ཤེས་སོ། །གང་ཟག་མཆོག་གི་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་མི་ཤེས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུད་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་དོན་ནི་དབང་པོ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་གོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ་དབང་པོ་ནི་རང་གི་སར་གཏོགས་པ་རྣམས་དང་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གང་ཟག་སྨོས་པ་ནི་སར་མ་གཏོགས་པ་དང༌། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལས་སྐད་ཅིག་གཉིས་ཤེས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ཤིན་དུ་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ཙམ་དུ་དུས་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་རྩོམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་དེའི་སྐད་ཅིག་དེ་རྙེད་འདའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་སྐད་ཅིག་གསུམ་ཤེས་ཏེ། གསུམ་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་མ་མཛད་པར་ཡང་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་སྤྲོས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་མདོའི་ཚིག་འདི་ཇི་ལྟར་སྦྱར། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱས་སོ་ཞེའོ། །འོ་ན་གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ལ་ཟས་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་བྱིན་པ་ལ་ཟས་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལན་བཏབ་པ། ཤེས་རབ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པའོ། །མ་རིག་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རང་བཞིན་དང་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ནི་ཐ་སྙད་དེ་དེར་ལྟུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །གཞན་ན་རེ་རྒྱུན་གྱི་ཤེས་པའོ་ཞེའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་ཕལ་ཆེར་བུམ་
― DTG147_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ལྷག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་འདི་རེས་འགའ་ནི་དོན་དམ་པ་ལའང་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དེ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་ནི་མི་ཤེས་ཏེ་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་མར་མེའི་དཔེས་རང་མྱོང་བ་བརྗོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་མར་མེ་ནི་སྣང་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རས་དང་མར་མེ་མ་གཏོགས་པར་སྣང་བར་བྱ་བ་རྫས་གཞན་ནི་མེད་དོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཤེས་ཏེ་ཧ་ཅང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དམིགས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར། གར་མཁན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བསླབས་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་རོལ་པ་དང་འདྲ་བར་མི་ནུས་པ་ལྟར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །ལྟ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་རྣམ་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ནི་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱིས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
― DTG147_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །དེ་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་གཞག་པའོ། །མཉམ་པར་མ་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་མིང་ལ་དམིགས་པའོ། །བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མིང་དང་དོན་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྐྱལ་མ་བསླབས་པ་དང༌། ཅུང་ཟད་བསླབས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་པས་ཐོབ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཆར་ནའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ནའོ། །གོང་མ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་མེད་དོ། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མི་དག་གོ །བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཉིད་ནའོ། །དེ་དག་ནི་གང་གི་ཚེ་བསམ་པར་རྩོམ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་བསྒོམ་པ་འགྲུབ་བོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའོ། །གནས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མཐུན་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་དང་མཐུན་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གནས་འདིར་བརྗོད་ཅེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་བདེན་པ་གསུམ་གྱི་མཐའ་ལས་རྙེད་པ་སྟེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ནི་མེད་དེ་མཐའ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ལའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཁ་ན་ལས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་
― DTG147_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་མི་ལ་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་མཉམ་པར་མ་གཞག་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཁ་ན་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འཕངས་པའི་ལས་དེའི་ཁ་ན་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡོད་པས་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པ་དེས་ན་དེ་ལས་བྱུང་བར་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱིས་པའི་ལུས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པ་ལྟར་མཁས་པའི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཡོད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་མཐོང་ངོ༌། །གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནའོ། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རང་གི་ཁམས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པར་མཐོང་ངོ༌། །བདག་གི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་འཛེར་ཏེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ནི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་ལོ། །ཀུན་དགའ་བོ་རི་དགས་འཛིན་གྱི་མའི་ཁང་བཟངས་འདི་ནི་གླང་པོ་དང་རྟ་དང་བ་ལང་དང་ལུག་དང་ཕག་གིས་སྟོང་ངོ༌། །འདི་ནི་མི་སྟོང་བ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་ངོ༌། །གང་འདི་ནི་ལྷག་མ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཅེ་ན། དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་
― DTG147_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྔ་ཕྱི་འགལ་ལོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔལ་འཛིན་གྱིས་བདེ་བར་ཚོར་བ་མེད་དེ། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་བར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནི་ངས་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་དང༌། འགྱུར་བ་མི་རྟག་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་འགྱུར་བ་དག །མི་རྟག་པར་ནི་མཁྱེན་ནས་སུ། །རབ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ནི། ཉེ་བར་ལན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་དེ་དག་ཉིད་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ལས་སྲིད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཤུན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལས་ནི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན་འབྲས་ཤུན་པ་དང་ལྡན་ན་མྱུ་གུ་འབྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་སྲིད་པའི་མྱུ་གུ་འབྱིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མེད་པ་པ་རྣམས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ལ་ལ་རྒྱུ་ཡོད་ལ། ལ་ལ་མེད་པར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའོ། །གང་དེས་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལ་ལ་ནི་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ། ལ་ལ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དབང་ཕྱུག་ནི་སྡིག་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་སྡིག་པ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པའོ། །ཡང་ན་གང་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་འགོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྙམ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འགོག་པ་ལ་འགོག་པའོ། །དབང་པོ་གཅིག་འགག་ན་ཡང་
― DTG147_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་ན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་འགག་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་སྙམ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཞི་བ་སྟེ། མེ་གསུམ་ཤི་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཕྱིར་གྱ་ནོམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟེང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ནི་ལམ་ཡང་གཟིངས་དང་འདྲ་བར་འདོར་རོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་ལམ་མེད་དོ་སྙམ་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ལམ་ལ་ལམ་མོ། །ལམ་ན་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་གཙང་བ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ལམ་གྱིས་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་སྤྱད་གང་གིས་རྨ་དྲལ་བ་དེ་ཡང་མི་གཙང་བས་སྦགས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་པའི་གཉེན་པོར་རིགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ལམ་སྐྱེ་བར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་རྙེད་པ་འགག་པར་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བྱུང་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་མུན་པ་འགག་པར་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མུན་པ་དང་མར་མེ་གཉིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གི་བར་དུ་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་གྱུར་ན་ནི་སྐད་ཅིག་བརྒྱར་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་མ་ཡིན་ཏེ་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །གང་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གང་ཟག་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། བསླབ་པ་ལས་འདའ་བ་དང༌། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། མ་ནིང་དུ་འགྱུར་བ་ནས་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་བར་དུ་གནས་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། འདིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ངེས་པར་འབྱིན་པ་སྟེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་རྟོག་པ་དང༌། བརྟག་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་གཞན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡུལ་ལ་འཛིན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མུན་པ་དང་མཚུངས་
― DTG147_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་བྱེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པར་རོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་སོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟད་པ་ལ་ཟད་པར་ཤེས་པས་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ། ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཤེས་པ་འདི་དག་ཉིད་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ཡིན་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །ལྟ་བ་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཤེས་རབ་བདུན་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། ལྟ་བ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནོ། །ལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཟད་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་དག་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་པོ་དག་ན་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་དཀའ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་
― DTG147_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུལ་བའི་ལམ་མོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་ནི་དཀའ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་ལམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ལ་ཞི་གནས་ཆུང་ངོ༌། །གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ལ་ཤེས་རབ་ཆུང་ངོ༌། །དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་སླ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་བའི་ལམ་མོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་སླ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་ལམ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལམ་ནི་སླ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །དབང་པོ་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བུལ་བ་དང་མགྱོགས་པའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་འཁོར་བའི་མཐར་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཆོས་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ལ་དམིགས་པའོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། འགོག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གཉིས་ལ་དམིགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དམིགས་པ་ལ་བྱའོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་གཉི་གའོ། །སོ་སོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་བཞི་པ། བཟོད་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། བདེན་པ་བཞི་ལ་ཆེར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་
― DTG147_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་དུ་དེ་ཟག་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་བཟོད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ངེས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པ་བརྒྱད་དེ། ཆོས་ཤེས་པ་བཞི་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ །སྐལ་བ་འདྲ་བའི་རྒྱུར་གནས་པ་དང༌། གནས་ཡིན་པ་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྐྱེད་པ་སྟེ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་ལྟ་བ་ཉིད་དོ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཚོལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་ནི་ངེས་པར་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ལས་ནི་གསུམ་དུ་བརྗོད་དེ། ཁམས་གསུམ་པའི་རྙེད་པ་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་སྤོང་ངོ༌། །ལོག་པ་ཉིད་སྤོང་སྟེ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། ལས་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །མི་འགྲོ་བ་དང༌། མི་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གསུམ་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱང་བསྲིང་མི་ཟིན་ཏམ། དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་གནས་གསལ་བས་ཤིན་ཏུ་རྒྱང་རིང་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སྤོང་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བར་དག་དང༌། སྐལ་བ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །འགག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །མི་རྟག་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སྐྱེའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང་ལྟ་བ་སྤྱོད་པའོ། །འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་པ་དང༌། ལེ་ལོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ལྟ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་དང༌། བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ལ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་ངོ༌། །ལེ་ལོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་ངོ༌། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་བདག་མེད་པས་སོ། །བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་
― DTG147_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེན་པ་ནི་སྟོང་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྣམ་པ་ནི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། ཐོབ་པ་དང་ངེས་པར་རྟེན་པའི་བསྒོམ་པས་སོ། །མ་འོངས་པའི་བཞི་ནི་ཐོབ་པ་བསྒོམ་པ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐལ་བ་འདྲ་སྟེ། རིགས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྙེད་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བཟོད་པ་ནི་འདིར་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཟོད་པ་དག་གིས་སྤོང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རིས་དགུ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་གཉིས་གཉིས་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ན་བསྟན་བཅོས་དང་མི་འགལ་ལམ། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དམག་མིས་རྒྱལ་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་རྒྱལ་པོ་ལ་འདོགས་པ་དང་འདྲའོ། །དོན་དེ་དཔེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་གཅིག་གིས་རྐུན་པོ་བཟུང་ནས་ཕྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་རྐུན་པོ་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགོག་གོ །དཔེར་ན་མི་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་སྒོ་བཅད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ཡང་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ཐོབ་པས་སྤངས་པ་རྣམས་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཏན་པ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ནས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གོང་མའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གཅིག་པུས་སེལ་བ་ལྟར་
― DTG147_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པོའི་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་གཅིག་གཉིས་ཀྱིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་ཁམས་གོང་མ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །མངོན་པར་མངོན་དུའོ། །རྟོགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་པའི་དོན་དུ་གྲགས་སོ། །དེས་ནི་འདིའི་སྤྱིའི་དོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་གྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་གི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ན་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་གྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བ་ན་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཆོས་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་བཞི་ནི་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ནས་
― DTG147_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལ་རིམ་གྱིས་བསྒྲེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་བདུན་ཏེ། ལྷའི་ནང་དུ་ལན་བདུན། མིའི་ནང་དུ་ལན་བདུན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་ན་རང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་སྤངས་ན་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་མ་ཐག་ཏུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལམ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལམ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་བདེན་པར་མངོན་པར་རྟོགས་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །གང་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་པུར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་བསམ་པ་བཙལ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་བསམས་ནས་སྨྲས་ན་ནི་རིགས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། གང་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ནས་རྙེད་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་སྤངས་པའོ། །བྲལ་བའི་རྙེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ལམ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པའོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཇི་སྟེ་མཐོང་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་བྱ་ན་ནི་མི་རིགས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཁྱིམ་བདག་བདེན་པ་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེམ་སྐས་ཀྱི་ཐེམ་པའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་ནི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མུ་ཁྱུད་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པ་འདྲེན་པ་ནི་རྩིབས་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་འདིའི་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ནི་ཡུལ་གཞན་འདོར་ཞིང་གཞན་གནོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གཞན་འདོར་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་གནོན་ཏོ། །བདེན་
― DTG147_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་དམིགས་པ་གཞན་འདོར་ཞིང་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རྒྱལ་བ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱལ་བ་ལས་གནས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲའོ། །དཔེར་ན་དེ་ནི་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་མ་རྒྱལ་བ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་རྒྱལ་ལ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལས་མ་རྒྱལ་བ་ལས་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་རྒྱལ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་རྙེད་པ་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་བ་ལ་ནི་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྙེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕར་བ་དང་འབབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འཕར། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འབབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་གྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བས་འཕར་བའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བས་འབབ་པའོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་ལ་སོགས་པར་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཕར་བ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འབབ་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་འདི་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྡོ་གཤགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ༌། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གིས་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཅན་དག་དོང་ངོ༌། །རྒྱལ་མཚན་ཅན་དག་དོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་སྟེ། གཞུང་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་བཞི་འདམ་དུ་སྦགས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྡུས་ནས་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་རོ། །
― DTG147_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ནི་ཤེས་པ་བཞི་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཡང་རུང་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །གང་གིས་སྤོང་བ་དེ་ཉིད་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་མམ་བཞི་སྤངས་པ་ནི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཚེའི་ལྷག་མ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་པ་སྤངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲིང་པོའི་ཆུང་ངུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་སྤངས་པ་ནི་བར་ཆད་གཅིག་པའོ། །རྣམ་པ་དགུ་པ་སྟེ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་སྟེ། ཡང་འཇིག་རྟེན་འདིར་མི་འོང་བར་དེ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ས་དང་སར་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དགུ་རིམ་གྱིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སའི་བར་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་བ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་མཚུངས་ཤིང་འདྲའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་སྟེ། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དག་ནས་བྱེ་བྲག་གིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལམ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ནས་བདུན་གྱི་ལམ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་ལྷག་པར་བསྣན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱད་ཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་དེ་ནི་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་སྤངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG147_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་འོས་པའོ། །ཡང་ན་དགྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་འདིས་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་བཞི་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བཞི་པོ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུར་འགྱུར། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་དག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔས་ན་རྣམ་པ་བཞིར་བཞག་སྟེ། ཞུགས་པའི་ལམ་བོར་བ་དང༌། འབྲས་བུའི་ལམ་ཐོབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པར་རོ་གཅིག་ཏུ་ཡང་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་བཞི་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞི་སྟེ། ཤེས་པ་བརྒྱད་ཐོབ་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཡང་བསྒོམ་པ་ལ་ལ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་འཐོབ་པ་ཡོད་པས་རྣམ་པ་འདིས་ན་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འབྲས་བུ་དེ་དག་གི་བར་གྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་ཉོན་མོངས་པ་མ་བཅོམ་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དག་ལས་རྣམ་པ་ལྔའི་བར་དག་སྤངས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །རྣམ་པ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། བཞི་ནི་ཞུགས་པའོ། །བཞི་ནི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང་རྣོན་པོའི་རིགས་ཅན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་རྣམས་ལ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ནི་དེ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་
― DTG147_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་དེ་ལ་ཡོད་པས་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་མན་ངག་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ནི་དེ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ཏེ། རང་གི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་དད་པས་མོས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མོས་པ་ནི་ལྟ་བས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ནི་ཕལ་ཆེ་སྟེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ནི་ལྔའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་དགུ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་གསུམ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ཞིང་ལམ་ཆེ་བ་ལ་ལ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་གང་བསྒྲིམས་མི་དགོས་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངོ༌། །གྱེན་དུ་འཕོ་བ་ནི་འཕར་བ་དང༌། ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལ་འཕར་བ་ནི་གང་བསམ་གཏན་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་ལས་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་བསམ་གཏན་རྣམས་འདྲེན་པར་བྱེད་ཏེ་འོག་མིན་ཏུ་སྐྱེའོ། །ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་ནི་གང་གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་ནས་གནས་གཞན་བར་དུ་བོར་ཏེ་འོག་མིན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་འགྲོ་བ་དང༌། འོག་མིན་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་ལྷག་མཐོང་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་འོག་མིན་དུ་སོང་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ཞི་གནས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སོང་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་ལ་ལ་ནི་འགྲུབ་པ་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཐོབ་པ་ན་སྟེ། མདོ་ལས་མེ་སྟག་ལ་སོགས་པ་དཔེ་གསུམ་བརྗོད་པ་
― DTG147_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་གཏོགས་པར་གང་ཟག་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ནས་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ནི་དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། གནས་པ་ལ་མི་གཡོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི། གུས་པར་བྱེད་པ་དང་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་གཉིས་དང་ལྡན་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ནི་དབང་པོ་རྣོ་ལ་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བའོ། །མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ལྔའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དུས་དང་སྦྱོར་བ་དང་འདོད་པའོ། །དྲུག་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མི་གཡོ་བའི། །དེ་ལ་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་རྣམ་པ་དྲུག་པ་སྤངས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་ལྟར་ན་སྔར་ནི་གསུམ་སྤངས་ལ་ཕྱིས་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་སོ། །ཇི་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ་སྔར་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ན་ནི། སྔར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་སྤངས་ཏེ། ཕྱིས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་ནི་ལྕགས་སྒྲོག་ལྟ་བུ་སྟེ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ།།
― DTG147_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་གོ །དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ངན་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཆ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་དུ་བགྲངས་ནས་ཆའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དང་མཐུན་པ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །དེའི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་ཚད་མར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་པ་ངན་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་སྲིད་པ་ལའོ་ཞེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བགྲང་ཞེ་ན། སྤོང་བའི་གྲངས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་པར་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་སྒོ་གཅིག་དང༌། སྒོ་གཉིས་དང༌། སྒོ་བཞི་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྩ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཉིད་ཐར་པ་ལ་རབ་ཏུ་བར་ཆད་བྱེད་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་ནི་འགྲོ་མི་འདོད་པར་འགྱུར་ཏེ། བར་ཆད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ལམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དག་པར་འགྱུར་དུ་རེ་བས་ལམ་ནོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ནི་ཡིད་གཉིས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་བར་ཆད་གསུམ་ཡོད་དེ། ལེ་ལོ་དང༌། ནོར་པ་དང༌། ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་རྒྱུན་ལ་ཡོད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པའོ། །མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་
― DTG147_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བབ་པོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཆོས་འདིའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་འདིས་ནི་དེའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། དེས་ངེས་པར་བསྙད་པ་ལའོ། །བསྙད་པར་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་བསྙད་པ་སྟེ། འདིས་བསྙད་པར་འགྱུར་བས་བསྙད་པ་སྟེ། བསྙད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཐོབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་སྟེ་དེ་ནི་འགྲེལ་པ་ལས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ནའོ། །གདོན་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གསུམ་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གོར་མ་ཆག་ཅེས་བྱ་བ་སྙེགས་སོ། །གསུམ་པོ་དག་གང་ལ་གོར་མ་ཆག་པ་སྲིད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཉིད་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མེད་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །དེས་ན་རང་གི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་པ་རྣམས་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་འཐོབ་པ་དང་འཐོབ་པ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་གཉི་ག་མེད་པར་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །མི་དགེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིས་ནི་སྔར་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གང་ཟག་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ་དགེ་བ་སྨོས་པས་ཟག་པ་རྣམས་ལས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་གང་ཟག་རྣམས་སོ། །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་
― DTG147_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏན་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པའི་ངེས་པར་བསྙད་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་ནི་ཐོབ་པ་དང་འཐོབ་པ་དང་རྙེད་པའོ། །སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ལྡན་པ་དང་རྙེད་པའོ། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལས་ཀྱང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་ཉིད་ལ་ཡིན་ལ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ་ཐོག་མའི་ཐོབ་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐོབ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཐོབ་པ་མེད་ན་འདི་ལྟར་ས་བོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་གང་དག་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རེ་རེ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་བའོ། །བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཏེ། དགེ་བའི་སེམས་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདྲ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། འདྲ་བ་སྨོས་པ་ནི་འཕགས་པ་དང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སྦྱར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པ་དེའི་མངོན་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་གཞན་དགོས་སོ། །ས་བོན་ནི་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ།།
― DTG147_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པའོ། །ཐར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པས་འཐོབ་པ་བསྟན་ནས་ད་ནི་ལུང་གཞན་གྱིས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་མདའ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེའོ། །མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་སྤངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཆགས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པ་བདུན་སྤངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། ཆགས་པའི་ཆོས་སྦྱང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ལྟ་ལྡན་གྱི། །ཁྱིམ་པས་ལྟ་བ་སྦང་བར་དཀའ། །གཞན་ལ་རག་ལས་འཚོ་བ་ཡི། །དགེ་སློང་གིས་ནི་འཚོ་སྦྱང་དཀའ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདུས་བྱས་ནི་མོས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདིར་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སློབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྐྱེད་པ་དང་འཐོབ་བྱེད་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་དག་གིས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །ཡན་ལག་ལྔ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་
― DTG147_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་ནི་ཁམས་གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་དོ། །ཡང་གང་ཟག་འདི་ནི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་དགེ་བའི་ཐོབ་པ་བསགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གཟིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་དང་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་དང་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ནི་ཐོབ་པ་གསུམ་དང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་རྫས་ཐ་དད་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་སྐྱེའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་མ་རྙེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཐོབ་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པ་ནི་སྔོན་བཏང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས་ཡང་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དག་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་རྙེད་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཐོབ་པ་མེད་པ་སྟེ་སྔ་ནས་མེད་པའི་རྙེད་པ་མེད་ཅིང་ཉམས་པའི་རྙེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ཅི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་སྤྱིར་བཏང་བ་བྱས་ནས་དམིགས་རྩོམ་སྟེ། སོ་སོར་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟགས་པ་དང་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་རྒྱུ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་
― DTG147_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་དང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་མི་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པ་མེད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །གང་དང་ཞེ་ན། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང་ངོ༌། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁ་ཅིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཡང་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དེ་དང་དེར་ལྡན་པའི་སྒྲ་ནི་དབང་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། ཁྱུ་མཆོག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། བེའུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དང་པོ་གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་སྔར་དང་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོང་མའི་སྒྲ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། གང་ཤི་འཕོས་པ་དེ་ཉིད་དུ་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ས་བོན་བཏབ་པ་དེ་ཉིད་དུ་མྱུ་གུ་སྐྱེའོ། །མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དཔེར་ན་ཁྱུ་མཆོག་ནི་བའི་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་འགྲོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པ་རྣམས་སྔར་སྐྱེའོ། །གསུམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་
― DTG147_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེའོ། །མིང་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གོ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མིང་དང་དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཆེད་འགའ་ནི་ཡི་གེས་དོན་འདྲེན་ཏོ། །ཆེད་འགའ་ནི་དོན་གྱིས་ཡི་གེ་འདྲེན་ཏོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་མི་ལྟོས་པར་དོན་ལ་འཇུག་གོ །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཀོལ་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བེའུ་མའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་རྣམས་ལའོ། །མདོར་བསྟན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བཤད་པའོ། །འདོད་པ་སྨོས་པས་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྨོས་པས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱུང་བའོ། །ཕྱི་ནས་སྐྱེས་པ་ནི་འདས་པའི་སྟེ། མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ཕྱི་མས་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། ཚེ་ཕྱི་མ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཞན་གྱི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་སེམས་དང་སྤྲུལ་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། ལྷའི་མིག་དང་ལྷའི་རྣ་བའོ།། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་དེ་དག་ཀྱང་བཅུ་བཞི་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་གཉིས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་པ་ལ་གསུམ་མོ། །བསམ་གཏན་
― DTG147_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་པའི་ས་པ་ལ་བཞིའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ་ལ་ལྔའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཐོབ་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོའི་གནས་ལས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཡིན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་བུ་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ཤེས་ལྡན་ནོ། །སྤྱོད་ལམ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྟ་ཐུལ་ལོ། །དེའི་ཐོབ་པ་ནི་འདས་པ་དང་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་དུས་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་དང༌། བཟོའི་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ནི་བསྒྲིབ་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ཏེ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྟ་ཐུལ་གྱིས་དྲིས་ན་མ་ཤེས་ལ། དེ་འཁོར་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བྱས་ཏེ་ལག་པ་གཉིས་ནས་བཟུང་ནས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེའི་གཡོ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་མཐུ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཐུ་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན་སྦྱོར་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་ན་བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་མེད་ཅེ་ན། ཀུན་ནས་སློང་བ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བ་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་གཉིས་ནང་དུ་བལྟས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བསྐྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་ལོག་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ལོག་པར་རྟོག་པས་ལོག་པའི་ཚིག་སྨྲའོ། །ལོག་པའི་ཚིག་ལས་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའོ། །ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལས་ལོག་པའི་འཚོ་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདི་ཇི་ལྟར་སྦྱར། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། རྒྱུ་འབྱུང་བ་
― DTG147_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་འབྱུང་བ་དང་དེའི་སྐད་ཅིག་ལ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སེམས་ནི་རྒྱུ་ཀུན་ནས་སློང་བ་སྟེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སློང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང༌། དེའི་སྐད་ཅིག་ལ་ཀུན་ནས་སློང་བའོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་གང་ཞེ་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་དུས་གསུམ་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྙེད་པ་ནི་དགེ་བའོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་ཐོབ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །འདིའི་ནི་འདི་ལྟར་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་བོ། །རྐྱེན་མེད་པས་དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་ཅར་ན་སྲིད་དོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་འཐོབ་པའི་ནི་དེར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་ཐོབ་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །གོང་མ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཁམས་གསུམ་པའོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་མདོར་བསྡུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སློབ་པའོ། །མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་སློབ་པའོ། །སློབ་པ་ཡང་
― DTG147_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་མི་སློབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། མི་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཐོབ་པའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་འཐོབ་པ་ནི་རིགས་ན། མི་སློབ་པས་གོ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ། དེས་ཀྱང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་འཐོབ་སྟེ། དུས་བཞི་པོ་དག་ན་བྲལ་བའི་ཐོབ་པའི་རྙེད་པ་ཐོབ་པ་རྙེད་དེ། དེ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པའི་རྙེད་པ་ནི་དུས་བཞི་པོ་དག་ནའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དུས་གསུམ་པོ་དག་ནའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པའི་དུས་ནའོ། །གང་བར་མ་དོའི་སྤོང་བ་དེ་ནི་འབྲས་བུའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། དེ་དང་ལྡན་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཐོབ་པའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་དག་དང་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སེམས་དང༌། གང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་
― DTG147_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ་བའི་ཐོབ་པའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ནི་བསྡུས་ཏེ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ནི་འཐོབ་པ་མེད་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དགེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་མང་དུ་མེད་དེ་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱི་དུས་ལས་རབ་ཏུ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚོགས་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱིན་གྱི་རྫས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདས་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་དུས་གསུམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་མ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དུས་གསུམ་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དུས་གཉིས་པ་སྟེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའོ། །དེ་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་ཁམས་གསུམ་པའོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་དེ་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་མ་ཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་
― DTG147_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་གང་ཟག་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡང་དབང་པོ་རྣོན་པོས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བས་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ན་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་ཁམས་གསུམ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཐོབ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ལྟ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འཕགས་པའི་ཆོས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནས་བཟུང་ནས་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བར་དག་སྟེ། དེ་དག་མ་ཐོབ་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིགས་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུན་དང་མི་ལྡན་པས་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་འགྱུར་བ། དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། དེ་ནི་ཐོབ་པ་མེད་པས་གང་མ་ཐོབ་པའོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བརྗོད་དགོས་སོ། །མི་དགོས་ཏེ་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྣན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ཟ་རླུང་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་རྒྱུན་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རྒྱུན་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལས་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གཞན་མེད་དེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མ་སྐྱེས་པ་ཙམ་རྫས་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་གོ་མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་སྡིག་པའི་ལས་མི་བྱེད་པ་
― DTG147_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་ལོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ་ཞེས་མ་ཡིན་ནམ་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན་སེང་གེ་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕུག་ཏུ་གནས་ཏེ། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ་སྡིག་པ་དག་རྩོམ་མོ། །ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་གང་གིས་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེའི་དེ་རྙེད་ནས་རྣམ་པར་ཉམས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་ནས་རྣམ་པར་ཉམས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ལམ་གྱིས་ནི་གོང་དུ་སྐྱེས་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ཉམས་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལས་ཀྱང་འཕགས་པ་ནི་སྔར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ཉམས་ལ་ཕྱིས་སྤོང་ངོ༌། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་སྔར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་སྤངས་ལ་ཕྱིས་རྣམ་པར་ཉམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་བཅད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཉམས་པའོ། །ཆོས་བཅད་པ་ནི་སྤངས་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པས་ན་འདི་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བས་བསྡུས་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་ཏེ་དེ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ཟད་པས་འཇིག་པའམ་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲང་ན། རྒྱུ་ཟད་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཆུང་
― DTG147_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའམ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཏུ་འབྱུང་གྲང་ན་ཆུང་བ་ནི་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ནི་རིགས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མི་སྐྱེད་དེ། དཔེར་ན་མེ་ལྕེ་བདག་ཉིད་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འགལ་བའི་ཆོས་གཞན་གང་གིས་དུས་གཞན་ན་མི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཅེ་ན། འདུ་ཤེས་གཞིག་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ནི་ནད་ལྟ་བུའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འབྲས་ལྟ་བུའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་གསལ་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་ནི་ཞི་བའོ། །དེ་ནི་གྱ་ནོམ་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔེས་སྟོན་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མེད་པ་ནི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་བཞི་པས་བསྡུས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་རྒྱུད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཐད་པ་གཞན་བརྗོད་དེ། བྱིས་པ་ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དག་དེ་སྐྱེད་དེ། འཕགས་པ་དག་ནི་སྲིད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྲིད་པས་སྲིད་པ་ལས་མི་འབྱུང་བ་དང་ཐར་པ་དང་ཐར་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་ངན་སོང་གི་གནས་ལྟ་བུར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཐོབ་པ་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ །དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མྱོང་བར་ངེས་པས་འདི་ནི་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་ངེས་པ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདིའི་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྤོང་ངོ༌། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ་དུས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་འཕེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་
― DTG147_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་མྱོང་བ་དེ་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདིས་ནི་འདིའི་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྤོང་ངོ༌། །འདི་ནི་འབད་པས་འཐོབ་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པས་ན་འགོག་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དགག་པར་བྱ་བའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ཏེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་དེས་མ་འོངས་པའི་དུས་གཞན་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགག་སྟེ། འབྱུང་བ་མི་རྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། །སྨྲས་པ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་སོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་གཅིག་ཏུ་མཁྲེགས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་ཤིགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཇེ་ཕྲ་ཇེ་ཕྲ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་རྙེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པ་སྟེ་དགེ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་པ་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱོང་བར་འགྱུར་བར་མ་ངེས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བ་དང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་བ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱིའོ། །ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་བས་སྐྱོ་ནས་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇུག་སྟེ། བདེ་བ་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་སྙོམས་པར་
― DTG147_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་གོ །དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འགོག་པ་ལ་བྱིས་པ་དག་ཆད་པར་སེམས་ཏེ་སྐྲག་གོ །ཆོས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགོག་པ་ཙམ་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པར་མི་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་ཐོག་མའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད་ལ་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་དུས་ལས་གཞན་གྱི་དུས་ནའོ། །ཡུན་རིང་དུ་གཉིད་ཀྱི་ས་ལོག་པ་ལས་ལངས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལས་ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་གསལ་བར་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལན་གྲངས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་ཡིན་པས་ལན་གྲངས་གཞན་ནོ། །དེ་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལན་གྲངས་གཞན་ན་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་པས་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཚེ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ན་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཕེན་པའི་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པའི་ཚེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁམས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །
― DTG147_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མྱུར་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ནི་ལྷའི་བུ་འགྲོ་བའི་སྙིང་པོ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤུགས་པས་ཀྱང་ཆེས་མྱུར་དུ་འགག་གོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དག་ན་ལས་གང་བྱས་པ་དེས་འཕགས་པ་ནི་བསྐྱོད་དེ་བཏང་བའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་ནི་རབ་ཏུ་འབབ་པ་སྟེ་རྒྱུད་དོ། །རིས་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་འདྲ་བའི་ཕུང་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་འབྲེལ་པས་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །དེའི་གནས་པ་ནི་འབྲེལ་པས་བསྡུས་པ་རབ་ཏུ་འབབ་པ་གནས་པའོ། །དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་བྱེད་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གདགས་པ་ནི་འགྲོ་བར་གདགས་པའོ། །འདོགས་པའི་ཕྱིར་འདོགས་པ་དང༌། གདགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་གདགས་པ་སྟེ་འགྲོ་བ་བསྟན་པའོ། །གང་དང་ལྡན་ན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་སྐད་ཅིག་ལ་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་འཐོབ་པ་དེ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྒྱུན་འབྲེལ་པ་གནས་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི། ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་གྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོར་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པས་སྲོག་གི་དབང་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྲོག་གི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ན་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚེའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལའང་ཁྱབ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་རྒྱུན་མི་
― DTG147_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་པོ་གཞན་དག་ལས་དོན་གཞན་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ལ་དགེ་བའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒྲིབས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ས་འོག་མ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ཉིད་འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ཏེ་སྲོག་གི་དབང་པོའོ། །མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྲོག་གི་དབང་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུན་འཆད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་འཕོ་བ་བརྟག་པར་ནུས་ལ། གཟུགས་མེད་པ་ན་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་བརྗོད་དོ།། །།ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། བམ་པོ་ལྔ་པ་སྟེ་ཐ་མ། སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྩ་ལ་སོགས་པ་སེལ་ཏོ། །དེ་ནི་དོན་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་པས་དོན་གཅིག་སྟེ། དེ་ནི་བདག་ལ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །འདོད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པ་མཐུན་པ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་སྟེ་སྤྱོད་པ་མཐུན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་དབང་པོ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་འགྲོ་བ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་དབྱིབས་དང་སྤྱོད་པ་དང་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ཕན་ཚུན་མངོན་པར་དགའ་བ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་སྲེད་པའོ། །ཁ་ཟས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁམ་གྱིས་ཟ་བ་དེ་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའོ། །རགས་པ་ནི་ཁམ་དུ་བྱས་ནས་ཟ་བའོ། །ཕྲ་བ་ནི་བཀྲུ་བ་དང་བསྐུ་བ་དང་གཏོར་པ་ལ་སོགས་
― DTG147_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། དེ་ནི་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རེག་པའོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། གདགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་སྒོ་ང་གང་དག་མ་ལ་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པ་དེ་དག་རུལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཁམ་གྱིས་ཟ་བ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །རེག་པ་ནི་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་བཙས་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སེམས་པ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་པའོ། །དེ་ལྟར་འཕངས་པར་ཟད་ལ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་ལ་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྲིད་པར་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་སྐྱེས་པའི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཁ་ཟས་འདོད་པར་སེམས་ཅན་སོ་སོར་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་སྡུད་དོ། །སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཚིག་སྟེ། སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་སོ་སོར་གནས་པའོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་འདྲེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་པ་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྟོན་པའོ། །དགེ་སློང་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཐ་དད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟོན་ཏོ། །དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་ག་འདོད་ཀྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ནི་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་འཕགས་པའི་གྲངས་སུ་མི་ཆུད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་
― DTG147_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐུན་པའི་བྱེད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མེད་དུ་ཟིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ནའོ། །འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཕགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཏེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རིང་དུ་སོང་བས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་གནས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་འདྲེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཆི་འཕོ་ཞིང་སྐྱེ་ལ། དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་མི་འདོར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། གང་དུ་ཤི་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བའོ། །འཆི་འཕོ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ལ། དེ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་མི་འདོར་བ་ཡང་ཡོད་དེ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བོར་ཏེ། འཕགས་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །འཆི་འཕོ་ཞིང་སྐྱེ་ལ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་འདོར་བ་ནི་མིའི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བའོ། །འཆི་འཕོ་ཡང་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ལ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོར་ཞིང༌། འཐོབ་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་འདོར་ཞིང་འཕགས་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་སོ། །འདོད་པ་མཐུན་པ་ནི་འདོད་པ་འདྲ་བ་སྟེ། སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་གལ་ཏེ་འདིར་འོང་ན་ནི་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་
― DTG147_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོང་བ་སྟེ། ལྷའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་བོར་ནས་ལྷའི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་མིའི་སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །དེ་ལྟར་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་ཅིང་འདོར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་གཞན་ཐོབ་པའམ། ཐོབ་པ་འདོར་བ་འམ། མ་ཐོབ་པ་འཐོབ་པ་མེད་དེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་བཏང་བས་གཏང་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཆེར་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། །།མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བའང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཆོས་སྐྱེ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ནི་རང་ཡང་ཡིན་ལ་ནུས་པ་ཡང་ཡིན་པས་རང་གི་ནུས་པ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་སྐྱེད་ནུས་པའོ། །རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པ་ནི་རང་རང་གི་ནུས་པ་རྙེད་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གནས་སུ་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ནང་གི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ་རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ། རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ། ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཕྱིའི་ཡན་ལག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཏེ་འོག་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ནི་ཕྱིའི་ཡན་ལག་རྒྱུའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་བས་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་དུ་འདྲ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །གནས་པའི་
― DTG147_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་འདི་ལས་འབྲས་བུ་གཞན་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་ནོ། །འབྲས་བུ་གཞན་གྱི་འཕེན་པ་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའོ། །འཕེན་པར་བྱེད་པས་འཕེན་པ་སྟེ། ཆོས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ།། དེའི་དབང་གིས་ཆོས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་སུ་མ་གྱུར་པའོ། །འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་དེའི་གནས་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཏེ་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་ནུས་པར་གྱུར་པའོ། །གནས་པར་མ་གྱུར་ན་འབྲས་བུ་འཕེན་མི་ནུས་སོ། །གནས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་མཐུས་སོ། །རྒ་བའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་དེ་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་འཕེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྲས་བུ་གཉིས་པ་འཕེན་ནུས་པ་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ་རྒ་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་སྐད་ཅིག་དུ་མར་ཡང་འདུག་པའོ། །རྒ་བའི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་གཅིག་འཕེན་པའི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་སུ་གནས་པ་མི་ཐོབ་བོ། །མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་ནས། གནོད་པ་བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ། རྒ་བས་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕེན་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ནུས། ཆོས་འདས་པའི་དུས་སུ་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་འདུས་ཏེ་ཚོགས་ནས་བྱས་པས་འདུས་བྱས་སོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྟེ་གང་དག་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ལ་ཁུངས་སུ་མདོ་སྡེ་འབྱིན་ཏེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་པ་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་གནས་པ་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ་རྒ་བའོ། །གནས་པ་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གནས་པ་ནི་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒ་བས་གནས་པ་ཟིན་ན་དེ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དཔལ་ཅན་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣ་ནག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྒུད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐད་
― DTG147_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྒུད་པ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བའི་ཉེས་པ་བརྗོད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཅིག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་རྒ་བ་དང་གནས་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་མ་མཐོང་སྟེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ཆོས་སྐྱེ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་སྐྱེ་བས་ནི་ཆོས་སྐྱེད། གནས་པས་ནི་གནས་པར་བྱེད། རྒ་བས་ནི་རྒ་བར་བྱེད། མི་རྟག་པས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་བྱེད། དེའི་ཚེ་འདི་སྐྱེ་འམ། གནས་སམ། རྒ་འམ། རྣམ་པར་འཇིག་གམ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །སྨྲས་པ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བས་བྱ་བ་བྱེད་དེ། བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་གསུམ་ནི་མ་འོངས་པའི་བྱ་བར་འདོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་མར་མེ་དང་སྐྱེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤོང་ངོ༌། །སྐྱེས་པའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་སྤངས་སོ། །མར་མེ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མུན་པ་སེལ་ཏོ། །སྐྱེས་པའི་ཚེ་ནི་བསལ་ཏོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་དངོས་པོས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སྐྱེད་དོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ནི་སྐྱེས་སོ། །སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་དོ། །གནས་པའི་དབང་གིས་ནི་གནས་སོ། །གནས་པའི་དབང་གིས་གནས་པ་ན་རྒ་བས་ནི་རྒ་བར་བྱེད། མི་རྟག་པས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་གི །རྒས་ནས་མ་ཡིན་རྣམ་པར་ཞིག་ནས་མ་ཡིན་ཏེ་རྒའོ། །འཇིག་གོ ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བར་འགལ་བ་མེད་དེ། གནས་པ་ནི་རྒ་བས་རྒ་བར་བྱེད། མི་རྟག་པས་རྣམ་པར་འཇིག་གོ །མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའོ། །སོགས་པ་གང་དག་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་སྐྱེ་
― DTG147_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་གནས་པའི་གནས་པ་དང༌། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒ་བ་ལ་ཡང་རྒ་བ་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དེའི་ཡང་གཞན་ཏེ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་རྩ་བའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་གནས་སོ། །རྩ་བའི་ཆོས་དང་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་རྣམས་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་འཇུག་གོ །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རྩ་བའི་ཆོས་ལ་གནས་སོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་གནས་སོ། །འདི་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་པས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་རིགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་དེ། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །མི་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དོན་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲ་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེའི་འབྲུ་འམ་ཚིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྒྲ་དོན་གོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དཔེར་ན་གཽ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་དོན་དགུ་ལ་འཇུག་སྟེ་ཚིག་དང༌། ཕྱོགས་དང༌། ས་དང༌། འོད་ཟེར་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། མིག་དང༌། ཕྱུགས་དང༌། མཐོ་རིས་དང་ཆུ་རྣམས་དོན་དགུ་ལ་འཇུག་སྟེ། གཽ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཁས་པས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡི་གེའི་འབྲུ་ནི་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡི་གེའི་འབྲུ་སོ་སོ་ལ་དོན་མེད་པ་དང༌། ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྒྲ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ཚིག་གི་སྒྲ་གཞན་བརྗོད་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་སྒྲ་གཞན་བརྗོད་པ་འབྱུང་བས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཚིག་གིས་
― DTG147_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་བརྗོད་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་ཀྱང་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྒྲ་རྣམས་ནི་ཚོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་སུས་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་པོ་དེ་ཐོས་པ་དེས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་སྣང་ངོ༌། །དཔེར་ན་རྭ་ལས་མདའ་རྒྱུ་སྐྱེའི་དེ་ལས་ཙནྡན་མི་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཚོགས་པ་མེད་པས་སུས་གཅིག་པོ་དེ་ཐོས་པ་དེས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་དང་སྒྲས་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མཚུངས་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་དུ་གྱུར་པས་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རྣམས་སོ། །ངག་རྣམས་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ངག་གོ །ངག་དག་ངག་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ནི་ངག་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དག་གོ །རག་ལས་པ་ནི་ཁ་ན་ལས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ངག་ཡོད་ན་འདི་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡུལ་ལོ། །ཚུལ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ནི་ངག་ལ་དོན་གྱི་ཚུལ་འབྱུང་བའོ། །དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་དང་འདྲ་བས་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་དག་སྟེ། དོན་ལྟ་བུར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་མགུལ་གྱེན་དུ་འདུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་བྱ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་རང་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་ཡིན་པས་རང་གི་དོན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ་ངེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། །དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཙམ་ནི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་
― DTG147_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་པ། །མི་བརྟན་བྱེད་པ་ག་ལ་ཡོད། །གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་བྱེད་དེ། །བྱེད་པའོ་ཞེས་དེ་ལ་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་གཞན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཞན་ཀྱང་ཡིན་པས་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ། མིང་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དག་ནི་འདུ་ཤེས་དང༌། ངག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དག་གོ །གང་དག་ཅེ་ན་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གྲངས་འདི་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། དེས་ན་མིང་དང་འདུ་ཤེས་ནི་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །ཚིག་ནི་ངག་གོ །ཡི་གེ་ནི་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་སོ། །སྔར་སྨོས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ནི་གཉི་གའི་ཁ་ན་ལས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་མོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྡུད་དོ། །ཚུལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ །ངག་གི་སྒྲས་ནི་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངག་ཉིད་སྒྲ་ཡིན་པས་ངག་གི་སྒྲ་སྟེ། ངག་གི་སྒྲ་དེས་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་བསྙད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཚིག་པར་གྱུར་ཏ་རེ། འདི་ལ་ངག་གི་སྒྲ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་མིང་ངོ༌། །དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངག་གི་སྒྲ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྒྲས་དོན་ཕྲད་ནས་འཛིན་ཏམ་མ་ཕྲད་པར་འཛིན། དེ་ལ་
― DTG147_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཕྲད་པར་དོན་འཛིན་པར་མི་རུང་སྟེ། སྒྲ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཕྲད་པར་རེག་པ་འཛིན་པའི་མཐུ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྣ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྲད་ནས་དོན་འཛིན་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མེ་དང་ཕྲད་པས་སྒྲ་ཚིག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ངག་གིས་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་བར་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་ངག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངག་གི་སྒྲས་ནི་མིང་བརྗོད་དོ། །མིང་གིས་ནི་དོན་གོ་བར་བྱེད་དེ། །དེའི་བློ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིང་གིས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་གཞན་དུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་རྟག་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པའི་སྒྲ་དང༌། བུམ་པའི་མིང་དང༌། བུམ་པའི་དོན་དང་བུམ་པ་ཤེས་པའོ། །ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་དུས་ན་ནི་ངོ་བོ་དུ་མ་ཡང་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང་འདྲ་བར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་ནི་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ། །མིང་གི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མིང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དོན་རྣམས་ལ་ཚིག་གིས་གཞོལ་བར་བྱེད་པས་མིང་སྟེ། དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་གཞོལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ཚིག་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདོད་པའི་དོན་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་དཔེ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ལྷ་སྦྱིན་བ་དཀར་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་དཔེར་བཀོད་པའོ། །ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡོད་ན་དོན་གསལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འདིས་འབྱེད་པར་བྱེད་པས་ན་ཡི་གེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཨ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ཅིག་མིང་སོ་སོ་ན་འདུག་པས་སོ་སོའོ། །ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG147_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་ནི་མང་པོའི་དོན་ཏེ། དེས་ན་མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུང་ལས་འབྱུང་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ནས་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ནས་ཤེས་སོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་འདི་སྙེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གང་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་ཟླ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་གནས་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་ལས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཙམ་ཞེས་བྱ་
― DTG147_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྨོས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསལ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དོན་དེར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་དང་དོན་སོ་སོར་དམིགས་པ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོའོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འདི་ཇི་ལྟར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཞན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་འགྲེལ་པ་ལས་སྟོན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་བྱུང་བའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན་འབྱུང་བ་ནི་དཔེར་ན་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་ནུས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ནི། རང་གི་སེམས་ཉིད་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨོས། འདི་ལ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་སྐད་ཅིག་སྐལ་བ་མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་དུས་ན་སྟེ་གཟུགས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ལ་ཡང་སྐལ་བ་མཉམ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཅིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་སྟེ། གཟུགས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་བ་མ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་སེམས་སོ། །ཤེས་པས་ན་ཡིད་དོ། །སྣ་ཚོགས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལག་པ་དང་འཐོར་བྱེད་དང༌།
― DTG147_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐུང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་གང་འདས་པ་དེ་ནི་ཡིད་དོ། །གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གང་མ་འོངས་པ་དེ་ནི་སེམས་སོ། །དང་པོའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དང་པོའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོག་མའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མང་ལ་དུ་མ་ཞུགས་ན། ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་མེར་མེར་པོར་ཆགས་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་ཉིད་རྫས་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་སོ། །འདོགས་པས་ན་གདགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ནི་བྱེད་རྒྱུའོ། །དང་པོ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ་དང་པོ་ཡང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་དང་པོའི་རྒྱུའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་སུ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མི་ལྡན་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་གིས་བལྟས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་བུང་ཤིང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དེ། རྩྭ་དང་སོག་མའི་མེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གང་ཞེ་ན། སྣ་ཚོགས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །མཚན་ཉིད་བསམ་པའི་སྐབས་སུ་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་བསམ་པའི་སྐབས་སུའོ། །ཅི་སྨོས་ཤེ་ན། ནང་གི་ཡན་ལག་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཕྱིའི་ཡན་ལག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་སོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དེ་དག་ནི་གང༌། རྐྱེན་རྣམས་
― DTG147_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་བརྗོད་པ་རྒྱུ་ནི་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོ་ལས། རྐྱེན་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། རྐྱེན་བཞི་ནི་གསུངས་ཀྱི། རྒྱུ་རྣམས་ནི་མ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲུག་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱུའི་མདོ་གསུངས་པ་ལས་དེ་ནི་ནུབ་པར་གྱུར་ཏེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྙད་དོ། །ཡང་ན་མདོ་གཞན་དག་ལས་རྒྱུ་རྣམས་གསུངས་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་མཐོང་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བའི་དད་པ་ནི་རྟོགས་ནས་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་དེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་ཅེས་འབྱུང་བའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་རབ་ཙམ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དེ། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཞན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། དགེ་སློང་ངག་ཁྱེད་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པའི་སེམས་ཅན་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱེ་མའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པའི་སེམས་ཅན་མཐོང་ན། དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ལྷའམ་ལྷ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་མིག་ནི་བདག་པོའོ། །གཟུགས་རྣམས་ནི་དམིགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡིན་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་གོ །མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མཉམ་དུ་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གོ །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉིད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་
― DTG147_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུའོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ནི་ཚོར་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དག་གིའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་མཚུངས་བར་ལྡན་པའི་རྒྱུའོ། །བར་དག་གི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །ཆར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུའོ། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་འོད་ཟེར་དང་བྲལ་བར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་དག་ཕན་ཚུན་དུ་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་སྟེ། གཅིག་གི་འབྲས་བུ་གཅིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་འབྱུང་བ་རྣམས་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སའི་ཁམས་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྱུང་ངོ༌། །ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ས་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་གི་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའོ། །མཚན་གྱི་གཞི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་འདྲ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་གཅིག་གོ །དཔེར་ན་འགྲོན་པོ་མང་པོ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་མི་ལྟོས་པར་ལམ་གྱི་དགོན་པ་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེ་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །འགྲོན་པོ་མང་པོ་ནི་ལམ་གྱི་དགོན་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཉིད་གཅིག་ལ་གཅིག་ལམ་བརྒྱགས་ཀྱིས་མཐུད་པའི་ཚུལ་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ལམ་བརྒྱགས་ཀྱིས་མཐུད་པ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་ལའོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུས་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་ལམ་བརྒྱགས་
― DTG147_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་མཐུད་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་གཅུགས་པས་ལུས་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་གཅུགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ཅིང་ཕན་འདོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། །འདིར་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཙམ་འབའ་ཞིག་གིས་རྒྱུར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་གང་དག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་གང་དག་སེམས་དེའི་ཡིན་བ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོང་དུ་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་རྣམས་དང༌། སེམས་དེའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེ་དག་གི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་གཅིག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། གནས་པ་གཅིག་པ་དང༌། འགག་པ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདས་པའི་སེམས་ནི་འདས་པ་རྣམས་དང་ངོ༌། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་དང་ངོ༌། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་འོངས་པ་རྣམས་དང་སྟེ། དེ་དག་ནི་དུས་གཞན་ན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། དུས་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་དང༌། དུས་གཅིག་ཏུ་འགག་པར་དུས་དང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགག་པ་གཅིག་སྟེ། དེ་དག་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་དུས་དང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགག་པ་གཅིག་པའོ། །འབྲས་བུ་གཅིག་པ་རྣམས་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གིའོ། །དེ་དག་
― DTG147_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཀྱིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྒྱུ་མཐུན་པ་གཅིག་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པ་དག་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མི་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་གང་ཞེ་ན། རང་གི་ས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་ས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་གང་དག་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །རིས་སྨོས་པས་ནི་རིས་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྡུད་དེ། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་ནས་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སླང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འོ། །ཆོས་འདྲ་བ་ནི་དགེ་བ་ཡང་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འབྲས་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལས་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ཉིད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདིས་འདྲ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་ནི་སྐལ་བ་མཚུངས་པ་སྟེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུའོ། །རང་གི་ས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་ནི་དགུ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་དངོས་པོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG147_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་རིས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདི་ནི་རིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །མི་འདྲ་བར་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ་མི་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ཡང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མཐུ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ས་བོན་རུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྲེད་པས་མ་བརླན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བོན་དྲུང་པོ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཆོས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་ནའོ། །རང་བཞིན་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་བདག་ཉིད་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ཉིད་དེའི་སྐྱེད་པ་པོར་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མི་བྱེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པའི་དངོས་པོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བགེགས་ནི་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །བགེགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བགགས་མི་བྱེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ཆོད་པ་སྟེ་འགག་པའོ། །སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་སྒྲིབ་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པས་སྐྱེ་བ་ལ་མི་སྒྲིབ་པའོ། །བགེགས་མེད་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པའི་གནས་སྐབས་དེས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཇི་སྙེད་ཆོས་སྐྱེ་བའི་བགེགས་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་སྒྲར་
― DTG147_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པར་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཁོ་ན་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། དེ་དག་ནི་མིང་གཞན་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །གང་ལ་མིང་གཞན་མེད་པ་དེ་ནི་སྒྲ་དེ་ཉིད་གྱིས་བརྗོད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འབྲས་བུ་དེ་དག་བཤད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཡིན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཉམ་དུ་ལྡན་པའི་རྒྱུའི་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ནའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་གི་སྟོབས་ཀྱི་ནུས་པས་གང་སྐྱེ་བ་དེ་དེའི་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞིང་ལ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མི་འདྲ་བ་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ནི་མི་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་མ་ནོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱེད་པའི་འོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བཟོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བཟོ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང༌། སྐྱེད་པའི་དངོས་པོས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་འབྲས་བུ་གཞན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འབྲལ་བས་ན་བྲལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་གཏན་དུ་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་
― DTG147_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པས་རྐྱེན་ཏེ། རང་གི་དགོས་པའི་སྐྱེ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམས་སོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ནི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་མེད་དོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་པས་དེ་མ་ཐག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གཅིག་ལས་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གཅིག་འབྱུང་གི་དུ་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་གཅིག་པའི་རྫས་ཀྱིས་བར་དུ་གཅོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་ཉིད་རྐྱེན་ཡིན་པས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་སོ། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་ནི་བསགས་པའི་རྫས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསགས་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་བསགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྫས་ཀྱང་ཡིན་པས་བསགས་པའི་རྫས་སོ། །བསགས་པའི་རྫས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པས་བསགས་པའི་རྫས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་དེའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ནང་ན་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས་ནམ་མཁའོ། །གསལ་བ་ནི་སལ་སལ་པོ་སྟེ། མངོན་ནོ་རབ་ཏུ་གསལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་མཐུས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་ཡུལ་གནོན་པས་གནས་སོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་
― DTG147_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ནི་ཉེ་བར་གནས་པའི་དངོས་པོའི་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཀྱང་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུང་ལས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །བྲམ་ཟེ་རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ནམ་མཁའ་ཡོད་པར་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །སྣང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཡོད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པར་གསུངས་སོ། །ནམ་མཁའ་ནི་གནས་མེད་པར་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་གང་རླུང་བརྟེན་པར་བརྟགས་པའི་ནམ་མཁའ་དེ་ཡོད་པར་ཅི་མངོན་སྙམ་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྣང་བ་ཡོད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཏེ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ནི་དེ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་རིམ་པ་ལ་བབ་པ་ལས་གོ་བསྣོར་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་དེ་དགག་པ་རྣམ་པར་སྤྲོ་བ་སླ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་སྔར་བཤད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་འདོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ན་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མདོར་ན་སྐྱེ་བ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། སྲིད་པ་འབྱུང་བའོ། །དེའི་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ་ཡང་དང་ཡང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་འཇུག་པ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་
― DTG147_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་བྲལ་བའོ། །སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་ཞེས་མིང་དུ་གདགས་པའོ། །ཆུ་འབབ་པ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་ནི་འདྲ་བའོ། །རླུང་རྒྱུ་བ་ལ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །འདིས་ཐོགས་པར་བྱེད་པས་ཐོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བྲག་ཀྱང་ཡིན་པས་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའི་བྲག་གོ །དཔེར་ན་བྲག་ནི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་འདིས་རྟོགས་པས་བརྟགས་པའོ། །ཐ་དད་དུ་ཡོངས་སུ་བགྲང་པས་བརྟགས་པའོ། །དཔེར་ན་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་འདིས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེ་ན། སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཚིག་གི་བདེན་པ་བཞི་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའོ། བློའི་བྱེ་བྲག་དགེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ནི་ལམ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། ལམ་གྱིས་འདི་འཐོབ་བོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་སོ། །འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པའོ། །དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཞོའི་བུམ་པ་བཞིན་དུ་ཚིག་བར་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའོ། །རྟག་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མཐའ་ཡས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་མཐའ་ཡས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤོང་བའི་རྫས་དེ་ཡང་མཐའ་ཡས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན། སྤང་བར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་མ་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་
― DTG147_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཐོབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུད་དོ། །འགོག་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། །སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་ན་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་བསྒོམས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དུ་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། རྫས་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་མ་ལུས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཕྱི་མ་དག་གིས་མ་ལུས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཅུང་ཟད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། །རྟག་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡན་ལག་མེད་པར་འདོད་དོ། །འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །སྤོང་བའི་ཁམས་དང༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་དང༌། འགོག་པའི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་མ་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་ནི་སྤོང་བའི་ཁམས་སོ། །འདོད་ཆགས་སྤོང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་སོ། །སྔར་བཤད་པ་མ་གཏོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་སྤོང་བ་ནི་འགོག་པའི་ཁམས་སོ། །བདེན་པ་གཉིས་པོ་སྤོང་པའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ཕུང་པོ་དང་བཅས་པ་དང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང་ལྡན་ཏེ་ལྷག་མ་ལུས་པ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ཕུང་པོ་ཙམ་ཞིག་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དང་ཕུང་པོ་རྣམས་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་
― DTG147_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ནི་ཕུང་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལྷག་མ་ཡང་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་མེད་པའི་ལྷག་མ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་ནི་བྲལ་ལ། དེ་ཙམ་ཞིག་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པས་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། །མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་འགག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འགོག་པའོ། །དེ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ཡང་ཡིན་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྟེ་སྐྱེ་བ་འགོག་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ན་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དུ་མ་ཡིན་ཡང་སྤྱིར་ན་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ཡིན་པས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་རྒ་བ་མི་འབྱུང་བའོ། །འགོག་པ་ནི་ནད་རྣམས་བཅོམ་པའོ། །རྣམ་པར་ཞི་བ་ནི་འཆི་བ་མེད་པའོ། །ནུབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་འདུལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚིག་ཕྱི་མ་ནི་སྔ་མའི་བཤད་པའོ། །དེའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཟད་པ་དང༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉི་ཚེ་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་གྱི། །མདོ་གཞན་ལས་ཇི་སྙེད་བསྟན་པའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཕུང་པོ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞི་པོ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིག་གི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་འདི་ནི་དམ་བཅའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
― DTG147_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བདག་བསལ་བ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པས་འཕངས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་ན་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་བར་གྲུབ་པ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡོད་ན་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་འདོར་ཏེ་གཏོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བསྟན་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། རྟག་པ་གང་ཡིན་མྱ་ངན་འདས་པའོ། །མི་རྟག་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་ཆོས་ཀུན་ནོ། །དྲང་པོ་གང་ཡིན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གྱ་གྱུ་གང་ཡིན་སྡིག་ཅན་ལྟ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་པར་གྲུབ་བོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་ཤེ་ན། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལས་སོ། །གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའོ། །མ་འོངས་པའི་ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་གཅོད་པར་གྱུར་པའོ། །མ་འོངས་པ་སྨོས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་བསལ་བ་སྟོན་ཏོ། །གཏན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་འགོག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་འགོག་པ་བསལ་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ངེས་པ་རྣམས་ལ་འཐོབ་བོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་དུས་གསུམ་ཆར་ལས་འཐོབ་བོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྐྱེན་མ་ཚང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་
― DTG147_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའོ། །དེ་ནི་དཔེར་བྱས་ཏེ་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་དང་ཡིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞིག་ལ་ཡེངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མིག་དང་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་དེ་ཐོབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཐོབ་ནའོ། །མི་སྐྱེ་བ་སྟེ་དེས་དེ་དག་འགག་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་སུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཚོར་བ་གཉི་ག་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་མི་མཐུན་པས་ཅིག་ཅར་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མི་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ད་ལྟར་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པས་ཚོར་བ་གཉིས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པ་ནི་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། བྱུང་ནས་མི་རྟག་པས་རྣམ་པར་འཇིག་གི །མ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་དུས་གསུམ་ཆར་གྱི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགོག་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་གཉིས་མེད་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཉིད་འདིར་གཟུང་བར་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཉི་ཚེ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་འཐོབ་བོ། །ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་འདིའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ཟད་དོ། །དུད་འགྲོ་རྣམས་ཟད་དོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ཟད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཟོད་པ་ཐོབ་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་
― DTG147_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་ཀྱི། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་ངན་སོང་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པས་ཟད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཐོབ་པས་ངན་སོང་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པས་ཟད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཐོབ་པས་ངན་སོང་རྣམས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོས་དེ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེར་ངན་སོང་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཟློས་བུར་བསྟན་ཞེ་ན། ངན་སོང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་མི་བྱེད་པའོ། །ངན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལྟ་བ་ལྔ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བའོ། །ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྒྲས་ནི་ཟ་མ་དང༌། མ་ནིང་དང༌། མཚན་གཉིས་པ་དང། བུད་མེད་དང༌། སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མཐའ་བཞི་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་གང་དག་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །གང་དག་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཉིད་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པའི་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་སོ། །གང་དག་གཉི་གར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །གང་དག་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།
རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ།
― DTG147_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་ཀ་ར་ཎ་ཨ་བྷི་དྷརྨྨ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ། འཇམ་དཔལ་
― DTG147_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་མིའི་སྙིང་གི་མུན་པ་ངན་སོང་རྩ། །གསུང་གི་འོད་ཟེར་དག་གིས་གང་གིས་བཅོམ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཉི་མ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་དག་ཆོས་མངོན་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་རྨོངས་པ་དྲུངས་ཕྱུང་ཞིང༌། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའ་ཡི་གནས་གྱུར་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་མགོ་བོས་བདག་ཕྱག་འཚལ། །བློ་ཞན་རྣམས་ཀྱིས་མ་ལེགས་བཤད་པ་ཡི། །མུན་པས་ཐུབ་པའི་གསུང་ནི་ཁེབས་པ་ལ། །གང་གི་སྒྲོན་མས་གསལ་བར་མཛད་པ་ཡི། །སྒྲོན་མ་མཛད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལ་ལ་དག་ནི་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་གི་དོན་དང༌། ཚིག་གཟུང་བའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དགེ་བ་དག་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པས་མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཞན་པ་ལ་ལ་དག་ཆོས་མངོན་པ་ཀླགས་པའི་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་རྟག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ལ་འཇུག་པ་འདི་བརྩམ་མོ། །འདི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་དེ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་སོ། །འབྱུང་བ་དག་ནི་བཞི་སྟེ་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གི་ཁམས་རྣམས་སོ། །ཁམས་དག་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ནི་སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་ཚ་བ་དང་གཡོ་བ་ཉིད་དག་གོ ། ལས་ནི་རྟེན་པ་དང་སྦྱོར་བ་དང་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་བསྐྱོད་པ་དག་སྟེ། གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགོས་པ་དང་མི་
― DTG147_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུས་པའི་ཕྱིར་བཞི་ཁོ་ན་སྟེ་ཁྲིའི་རྐང་པ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ནི་མིག་དང་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང༌། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །འབྱུང་བ་དག་ལས་འབྱུང་བས་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྟེ་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་གང་ཡིན་བའོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ལྟ་བུ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་ཅན་གཟུགས་པའོ། །འདིས་ནི་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོར་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཁ་དོག་གི་བདག་ཉིད་དང༌། དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁ་དོག་ངན་པ་དང་དབྱིབས་ངན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཁ་དོག་གི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སྤྲིན་དང་དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང་མུན་པའོ། །དབྱིབས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ་རིང་པོ་དང༌། ཐུང་ངུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྒང་དང་གཤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཁུག་རྣ་ནི་ལྷོ་བུར་རོ། །སྣང་བ་ནི་ཟླ་བ་དང་སྐར་མ་དང་མེ་དང་སྨན་དང་ནོར་བུ་རྣམས་ཀྱི་འོད་དོ། །གྲིབ་མ་ནི་གང་ན་གཟུགས་དག་སྣང་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མུན་པའོ། །ལྷམ་པ་ནི་གྲུ་བཞིའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཟླུམ་པོའོ། །ཕྱ་ལེ་བ་ནི་དབྱིབས་མཉམ་པའོ། །ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་བ་ནི་དབྱིབས་མི་མཉམ་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་བླ་བསམ་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རིག་གོ །སྒྲ་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ་དག་སྟེ་སེམས་པ་དང་བཅས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་མ་ཟིན་པ་དག་གོ །གང་སྔ་མས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལག་པ་དང་སྨྲ་བའི་སྒྲའོ། །གང་ཕྱི་མས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་འབབ་ཆུའི་
― DTG147_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སྨྲ་བའི་སྒྲ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་སྤྲུལ་པའི་སྨྲ་བའི་སྒྲ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རིག་གོ །དྲི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་དྲི་ཞིམ་པ་དང་དྲི་ང་བ་དང་དྲི་མཉམ་པའོ། །དྲི་ཞིམ་པ་ནི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དྲི་ང་བའོ། །གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ནི་དྲི་མཉམ་པ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རིག་གོ །རོ་ནི་མངར་བ་དང་སྐྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚ་དང་ཁ་བ་དང་ཚ་བ་དང་བསྐ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རིག་གོ །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། འཇམ་པ་ཉིད་དང༌། རྩུབ་པ་ཉིད་དང་ལྕི་བ་ཉིད་དང་ཡང་བ་ཉིད་དང༌། གྲང་བ་དང་བསྐྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའོ། །དེ་ལ་འཇམ་པ་ནི་མཉེན་པ་སྟེ་རེག་ཏུ་མི་བཟོད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །རྩུབ་པ་ནི་རུད་རུད་པོའོ། །ལྕི་བ་ནི་གང་གིས་སྲང་གི་མགོ་དམའ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །གྲང་བ་ནི་གང་གིས་ཉན་པས་ཚ་བ་འདོད་པའོ། །བཀྲེས་པ་ནི་ཟས་འདོད་པའི་རྒྱུའོ། །སྐོམ་པ་ནི་འཐུང་འདོད་པའི་རྒྱུའོ། །རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གདགས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདུས་པ་མེ་དང་ཆུའི་ཤས་ཆེ་ན་འཇམ་པའོ། །ས་དང་རླུང་གི་ཤས་ཆེན་རྩུབ་པའོ། །ས་དང་ཆུའི་ཤས་ཆེན་ལྕི་བའོ། །མེ་དང་རླུང་གི་ཤས་ཆེན་ཡང་བའོ། །ཆུ་དང་རླུང་གི་ཤས་ཆེ་ན་གྲང་བའོ། །རླུང་གི་ཤས་ཆེན་བཀྲེས་པའོ། །མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ན་སྐོམ་བའོ། །བདུན་པོ་དེ་དག་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྣམས་ནི་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་
― DTG147_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རིག་གོ །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དག་གིས་གཞན་ལ་རིག་པར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྟེ་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་མ་ཡིན་བར་བརྗོད་དོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་སེམས་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་འཕངས་པ་རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་དང༌། དེ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་དང་སེམས་མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་བསྩགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་བའོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དགེ་སློང་ལ་སོགས་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་དག་ལས་བསོད་ནམས་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་མངོན་པར་འཕེལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་སྡོམ་བ་དང་སྡོམ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྡོམ་པ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པ་དང་བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི། དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་ཚུལ་ཕ་དང༌། དགེ་ཚུལ་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་དང༌། དུས་ཁྲིམས་པའི་སྡོམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། དེ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཏེ་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཏེ་མི་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རི་དགས་ཀྱི་རྔོན་པ་དང་བྱ་བ་དང་ཉ་བ་དང་བཙོན་སྲུང་དང༌། བ་གླང་འཛིན་པ་དང་གསོད་པའི་གཤེད་མ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ལ་གང་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡོད་པའོ། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་མི་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་དང་དགེ་འདུན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་བྱེད་པ་དང་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་དང་བདུག་པ་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་དམ་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པ་ལས་
― DTG147_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡན་བ་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་ཡང་རིགས་སྨོས་པས་ན་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སོ། །བདུན་པོ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་འོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ཞག་གཅིག་པའོ། །བདུན་བོའི་བཏང་བ་ནི་བསླབ་པ་ཕུལ་བ་དང༌། ཤི་འཕོས་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་དང༌། མཚན་གཉིས་སྐྱེས་པས་སོ། །བརྒྱད་པའི་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་དང༌། མཚན་མོ་འདས་པས་སོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཐོབ་པས་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་འཐོབ་སྟེ་སེམས་དང་འབྲེལ་བས་ན་དེ་ཉིད་བཏང་བས་དེ་གཏོང་ངོ༌། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པ་དང་ཁས་བླངས་པས་རྔོན་པ་ཡིན་བ་འཐོབ་བོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བ་དང༌། མཚན་གཉིས་སྐྱེས་པ་དང་ཤི་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་འཐོབ་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་འཐོབ་པས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སར་མ་འཐོབ་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་དད་པ་དྲག་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཁུ་ཚུར་དང་ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་མ་བྱས་པར་ཟན་མི་བཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་དམ་འཛིན་པ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བས་སོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་སློང་བར་བྱད་པ་དེ་དག་ཉིད་བཏང་བས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་པ་འདི་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་དེ་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་སྙེད་དོ། །འདིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་སྤྱི་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་དང་ཟད་པར་གྱི་སྤྱིའོ། །དེ་ལ་རང་གི་སྤྱི་ནི་གཟུགས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་སུ་རུང་བས་ན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ་གཞིག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་པ་གཟུགས་སུ་རུང་བས། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིས་གཟུགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལག་པ་དང་བོང་པ་དང་དབྱིག་པས་རེག་པ་དག་གིས་སོ། །དཔེར་ན་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བས་རྟའོ། །འགྲོ་བས་ན་བ་ལང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་
― DTG147_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །ཟད་པར་གྱི་སྤྱི་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཕྱོགས་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཅི་རིགས་སུ་མངོན་པར་བརྟག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གསུམ་ཚོར་བར་གྱུར་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་རེག་པའི་སྐྱེ་གནས་ཅན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སིམ་པ་དང་གདུང་བ་དང་གཉི་ག་ལས་ཟློག་པ་སྟེ། སྲིད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་སེམས་ཀྱིའོ། །དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་སིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ་སྟེ་ཕམ་པར་བྱེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །གང་ལུས་ཀྱི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་སྟེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མ་གཏོགས་པ་འོག་མའི་ཡིད་ཀྱི་སིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །གང་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སིམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སིམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོའོ། །ཚོར་བའི་དབང་པོའོ། །མཚན་མ་དང་མིང་དང་དོན་དང་བརྡ་ཞེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་དང༌། དུང་དང༌། རྔ་དང༌། པདྨ་དང༌། སྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང༌། ཨུཏྤ་ལའི་དྲི་དང༌།
― DTG147_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁ་བ་དང་ལན་ཚྭ་དང༌། འཇམ་པ་དང་རྩུབ་པ་དང༌། བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དང༌། མིང་དང་དོན་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚོར་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ཡང་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་ཚད་མེད་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་ཡུལ་ཆུང་ངུ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཆུང་ངུའོ། །རི་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་ཚད་མེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་མཚུངས་པར་ལྡན་བ་ནི་སེམས་པ་དང་རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང་མོས་པ་དང་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བག་ཡོད་པ་དང་བག་མེད་པ་དང་སྐྱོ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་བཏང་སྙོམས་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང༌། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་དང༌། འཆིང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་རྣམས་དང༌། ཆུ་བོ་རྣམས་དང༌། སྦྱོར་བ་རྣམས་དང༌། ལེན་པ་རྣམས་དང༌། སྡུད་པ་རྣམས་དང༌། སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང༌། ཤེས་པ་རྣམས་དང་བཟོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གནས་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང་དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་དེ། མཚུངས་པ་ལྔ་དག་གིས་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་བས་དེ་བས་ན་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་ཅེས་བྱའོ། །བཟློག་པ་ནི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཐོབ་བ་དང་འཐོབ་པ་མེད་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང༌། སྐལ་པ་འདྲ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་རྣམས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་རྣམས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཏེ། དེ་གཉིས་བསྡུས་ནས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ཀྱང་
― DTG147_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་པ་ནི་སེམས་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ་སེམས་ཀུན་དུ་གཡོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཡུལ་ལ་རེག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་འཚོ་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་གང་སེམས་ཡུལ་རྣམས་ལ་གཏོད་པ་སྟེ། སྔོན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་པའི་དང་མི་སློབ་པའི་དང་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བདུན་གྱི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་སློབ་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་ནི་མི་སློབ་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །འདུན་པ་ནི་བྱེད་འདོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་པ་གང་ལས་བྱུང་བའོ། །མོས་པ་ནི་སེམས་ཡུལ་རྣམས་ལ་མོས་པ་སྟེ་ཡུལ་ལ་མ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དད་པ་ནི་སེམས་དང་བ་སྟེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུ་དང་བར་བྱེད་པའི་ནོར་བུ་མཚོའི་ནང་དུ་བཅུག་ན། རྫབ་ཀྱི་རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་བསྩལ་ནས་ཆུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དད་པའི་ནོར་བུ་སེམས་ཀྱི་མཚོ་ལས་བྱུང་བས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་བྱེད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེད་པ་དང་འགོག་པ་སྤྲོ་བ་སྟེ། འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་སེམས་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དྲན་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་
― DTG147_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དེ། བྱས་པ་དང༌། བྱ་བ་དང༌། བྱེད་པའི་ལས་མ་བརྗེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། སེམས་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྦྲུལ་འོད་མའི་སྦུབས་སུ་བཅུག་ན་གྱ་གྱུར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦུབས་སུ་བཅུག་ནས་དྲང་སྲོང་འགྲོའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གི་སྡུད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་འབྲས་བུ་དང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་རྟོག་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །རྟོག་པ་ནི་སེམས་རྩིང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་སུ་ན་རྟོག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གིས་བསྐྱེད་ན། འཇུག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩིང་བའི་ཚོགས་ལྔ་འཇུག་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་སོ། །དཔྱོད་པ་ནི་སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཇུག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སོ། །བག་མེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་བསྒོམ་པ་སྟེ། མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་སྟེ། བག་མེད་པ་ལས་ཕྱིར་འཇིལ་བའི་ཆོས་སོ། །སྐྱོ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ལ་རྟོག་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། མཐུན་པའི་ཆོས་ཡིད་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་བྱུང་ན་འཁོར་བ་ལ་སེམས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གང་དང་ལྡན་པས་ཡིད་འབྱུང་བས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་མགུ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་སེམས་ལ་གནོད་པ་ལས་འབྱུང་བར་གཉེན་པོ་ཚོལ་བ་ཅན་ནོ། །དེ་རྙེད་ནས་དེ་ལ་ཡིད་ཚིམ་པ་དེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི། གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་བཟང་པོ་ཉིད་དེ། གང་གི་དབང་གིས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པ་ལ་གཞོལ་བ། བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ། སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་ཀྱི་དབང་སྟེ། གང་གི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང༌། ཡོན་
― DTG147_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དགྲར་གྱུར་པས་ཆོས་ངན་པ་ལ་སྨོད་པ་སྟེ། གང་ཡོད་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་མི་རིགས་པ་སེལ་བ་དང༌། རིགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པས་སེམས་དེ་མི་རིགས་པ་ཡང་མི་སེལ། རིགས་པ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་པར་སྲང་འཛིན་པའི་རིགས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་སོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་སོ། །གཏི་མུག་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་མི་ཤེས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་ལ། དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བར་ཡང་གྱུར་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཏེ། སྲིད་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཐར་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས། བདེ་བའི་དོན་ནི་དགེ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གཟུགས་བཟང་པོ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པས་ལེགས་པར་ལོབས་པའི་དོན་ཏེ། རི་མོ་མཁན་ལེགས་པར་ལོབས་པ་བཞིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ། ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གོ །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སྲིད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཆགས་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པ་གཞན་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་མ་རིག་པ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གོ །དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་དགེ་ལ། མི་དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བར་ཡང་གྱུར་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཏེ། སྲིད་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་མི་བདེ་བའི་དོན་ནི་མི་དགེ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གཟུགས་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས། མ་ལོབས་པའི་དོན་དེ་སྔ་མ་ལས་བཟློག་པའོ། །ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་རྩ་བ་ནི་བཞི་སྟེ། སྲེད་པ་དང་ལྟ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ།།
― DTG147_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་དང་པོ་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་སྲེད་པ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་དང་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གཉིས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་དེར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བཅུའོ།། བཞི་པ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པའི་མ་རིག་པ་ཉིད་དང༌། འདི་ན་ཡོད་པའི་འཇིག་ཚོགས་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས་སོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་རྩ་བ་རྣམས་སུ་འདོད་དོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་པ་གསུམ་ནི། སྲེད་པ་དང་ལྟ་བ་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་ངོ༌། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་དོན་དུ་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྩ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བར་ཡང་གྱུར་པས་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས། ཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྒྱ་སྐྱེགས་ཞུ་བ་འབྱར་བ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་ཆགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས། གནོད་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྩ་བའི་ས་བོན་ལྟ་བུའི་ཆོས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། ཁྲོ་བ་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་དམིགས་ནས་སེམས་ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེས་བུ་རེངས་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ལ་ང་རྒྱལ་ནི་ཆུང་ངུ་བས་བདག་རུས་དང་རིགས་དང་གཟུགས་དང༌། ནོར་དང་ཐོས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕགས་པ་འམ། རུས་ལ་
― DTG147_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་འདྲ་བ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པ་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ནི་མཚུངས་པ་བས་བདག་རུས་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕགས་པ་འམ། ཆེ་བ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པ་དེས་དྲངས་པའི་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ནི་ཆེ་བ་བས་ཀྱང་བདག་ཆེས་ཆེ་ལོ་སྙམ་པ་དེས་དྲངས་པའི་སེམས་ཁེངས་པའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཁེངས་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པ་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་པ་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་རློམ་སེམས་སོ། །ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་བར་ལྟ་ཞིང་དེས་རློམ་སེམས་པའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ཡང་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ལྟ་ཞིང་དེས་རློམ་སེམས་པའོ། །ང་རྒྱལ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པ་མི་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལོང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། རིག་པའི་གཉེན་པོ་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགག་པ་ནི་གཉེན་པོ་ལ་གཞག་པའི་ཕྱིར། །མི་མཛའ་བ་དང་མི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ན་མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པ་དང་ལོག་པར་ལྟ་བ་གསུམ་ནི་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་བདག་མེད་པ་བདག་གི་མེད་པ་རྣམས་ལ། བདག་དང་བདག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །དེ་ནི་འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །ཆད་པ་མ་ཡིན་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ། ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་སྟེ། མཐའ་གཉིས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་མེད་དོ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །ཐར་པ་མེད་དོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང་ཡང་དག་པར་
― DTG147_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་པར་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །ལྟ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ།། དེ་ལ་ལྟ་བ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ། མཆོག་སྙམ་དུ་མཆོག་འཛིན་པའི་བློའི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤངས་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ཁྱི་དང་རི་དགས་དང༌། བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། གཅེར་བུ་དང་ཐལ་བའི་ནང་ན་ཉལ་བ་དང༌། སྐྲ་འབལ་བ་དང་འབབ་སྟེགས་སུ་འཁྲུ་བ་དང༌། འབྲས་བུ་དང་རྩ་བ་ཟ་བ་དང་རལ་བ་ཐོགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དག་པའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ། དེ་གཉི་ག་ལ་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་བློའི་བྱེ་བྲག །བྲམ་ཟེ་ཆོ་ག་ཅན་གཙང་སྦྲ་འདོད་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང། འགོག་པ་དང་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ། ལམ་ཁ་བྲག་དང་རྩ་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། འདི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནམ་འདི་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཕྲག་དོག་ནི་ཕ་རོལ་དུ་འབྱོར་བ་ལ་མི་བཟོད་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་པོ་ནོར་དང་ལྡན་ནམ་མཁའ་ནས་བཀུར་བ་རྣམས་ལ། སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྲག་དོག་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །དངོས་པོ་འདི་བདག་ལས་གཞན་ལ་མི་གཏོང་ངོ་སྙམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ན་སེར་སྣ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་དོན་ནི་འཆིང་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་ཀྱང༌། མིག་གཟུགས་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་མི་སྦྱོར་ལ། གཟུགས་རྣམས་ཀྱང་མིག་ལ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་འདོད་པ་ལ་
― DTG147_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་ལང་ནག་པོ་ཡང་བ་ལང་དཀར་པོ་ལ་ཀུན་དུ་མི་སྦྱོར་ལ། བ་ལང་དཀར་པོ་ཡང་བ་ལང་ནག་པོ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་འཆིང་བའི་དོན་ཡིན་ལ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འཆིང་བ་ལ་ཡང་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མདོ་ལས། འདོད་ཆགས་ནི་འཆིང་བ། ཞེ་སྡང་ནི་འཆིང་བ། གཏི་མུག་ནི་འཆིང་བ་ཞེས་འཆིང་བ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཕྲ་རྒྱས་ནི་བདུན་ཏེ། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། སྲེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་དང་ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པ་བསམ་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཁམས་དང་ཚུལ་དང་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་དབྱེ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །དེ་ཉིད་ཕྲ་རྒྱས་ཡིན་པས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདོད་ཆགས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་བཅུ་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །ནང་དུ་བ་ལྟས་པར་གྱུར་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཐར་པར་འདུ་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གཉིས་ནས་སྐྱེད་པའི་འདོད་ཆགས་སོ་ཞེས་བདེ་བར་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་པའི་ང་རྒྱལ་བཅོ་ལྔ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །མ་རིག་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་ལྟ་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་པོ་དག་ནི་ལྟ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ཏེ། དེ་ལས་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འཇིག་ཚོགས་
― DTG147_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་པར་བྱ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་དག་ནི་ལྟ་བ་བཅུ་གཉིས་སོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ལྟ་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ནི་ལྟ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །ཁམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བཅུ་གཉིས་ནི། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་ཏེ། དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཞི་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་གོ །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ། ཁམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཚུལ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་ན། ཁམས་དང་རྣམ་པ་སྟེ་ཚུལ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱང་ཁམས་དང་རྣམ་པ་སྟེ་ཚུལ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ནི་ཁམས་དང་རྣམ་པ་དང་ཚུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་དང་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་མ་བཤད་དེ་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པ་ནི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ། །མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །མཆོག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཕྲ་རྒྱས་ནི་དོན་ནི་ཕྲ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་བསྙགས་པ་སྟེ། ཆུ་ན་རྒྱུ་བས་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་གྲིབ་མ་བསྙགས་པ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །ཡང་ན་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་སྟེ་ཏིལ་རྣམས་ཏིལ་མར་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ཕྲ་རྒྱས་སོ།།
― DTG147_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་ཕྲ་རྒྱས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བརྟག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ཕྲ་རྒྱས་བདུན་པོ། ཁམས་དང་ཚུལ་དང༌། རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་དེ་དག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བདུན་ཏེ། དེ་དག་གི་ནང་ནས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བདུན་ཏེ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བརྒྱད་དེ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཉིད་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཞི་སྟེ། ལྟ་བ་རྣམས་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ན་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལས་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་མ་གཏོགས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །བཅུ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །ཁམས་ཁམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་ཕྱ་བའི་ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་དགུ་དང་དེ་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་དང༌། དེ་དག་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། དེ་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་
― DTG147_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་རིག་པ་དང༌། དེ་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དག་ནི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དག་ནི་ལྡན་པ་སྟེ་རང་གི་ཚོགས་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་ཁམས་ཀྱི་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་དེ་དང་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་དང༌། མ་རིག་པ་འབའ་ཞིག་དང༌། དེ་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་བྱུང་བའི་གོ་རིམས་ནི་དང་པོ་ཁོ་ནར། མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་བདེན་པ་རྣམས་རྨོངས་ཏེ། དེ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ནས་ལམ་གྱི་བར་དག་མི་འདོད་དོ། །དེ་གླེན་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་དང༌། ལོག་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཐོས་ནས་འདི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནམ། །སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་དམ་པའི་བློས་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྙེན་ནས་ལོག་པར་ཐོས་པ་དང༌། ལོག་པར་སེམས་པས་ལོག་པར་ངེས་པར་འབྱུང་སྟེ། སྦྱིན་པ་མེད་དོ། །མཆོད་སྦྱིན་མེད་དོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་འབྱུང་སྟེ་དེས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བདག་ཏུ་མངོན་བར་ཞེན་ཏོ། །དེ་ལས་མཐར་འཛིན་བར་ལྟ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེས་བདག་ཆད་པ་འམ་རྟག་པར་མཐའ་གཉིས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་འཛིན་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་འབྱུང་ངོ༌། །མཐར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གང་གིས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེའོ། །ལྟ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་ཕ་རོལ་གྱི་ལྟ་བ་ལ་འམ། རང་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་སྔོན་བཟུང་བ་ལས་བཏང་བ་དག་ལ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་ཏེ། དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་དེ་
― DTG147_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རེ་རེ་ཡང་རྒྱུ་གསུམ་གསུམ་ལས་སྐྱེས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྲ་རྒྱས་མ་སྤངས་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཡུལ་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན། རྒྱུ་དང་ཡུལ་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་དེ་དག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་དག་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་དག་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་སྒྱུ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། དུས་ཆེ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། གཡོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་རྒྱུད་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་ནི་ཕ་རོལ་ལ་སླུ་བའོ། །རྒྱགས་པ་ནི་གཟུགས་དང་ལང་ཚོ་དང༌། རིགས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆགས་ཏེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ལག་པ་དང་བོང་པ་དང་དབྱིག་པས་བརྡེག་པ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོས་ཕ་རོལ་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའོ། །དུས་ཆེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་མང་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་རིགས་པར་བསྒོ་བ་མི་འཛིན་པའོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་དུ་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མང་དུ་བྱེད་པའོ། །གཡོ་ནི་སེམས་གྱ་གྱུ་བ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་གཞན་ནས་གཞན་བརྒྱུད་ཅིང་གུང་དུ་འདྲེན་ཏེ་གསལ་བར་མི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་སྒྱུ་དང་རྒྱགས་པ་གཉིས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིགས་ལ་རྟེན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དུས་ཆེ་བ་ནི་ལྟ་བ་བསྙེམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །གཡོ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ་གྱ་གྱུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བའོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་ནི་བཅུ་སྟེ། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་
― DTG147_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང་འཆབ་པའོ། །དེ་ལ་རྨུགས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་སྟེ། སློང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉིས་ནི་ལུས་དང་སེམས་འཛིན་མི་ནུས་པ་དང༌། སེམས་སྡུད་པ་སྟེ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའོ། །རྒོད་པ་ནི་སེམས་མ་ཞི་བའོ། །ངན་པ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ནི་འགྱོད་པའོ། །འདིར་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཡིད་ལ་གཅགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ཏེ་དཔེར་ན་མི་སྡུག་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་མི་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གནས་ཀྱིས་གནས་པ་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་གྲོང་ཐམས་ཅད་ལྷགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གུས་པ་སྟེ། གུས་པའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་སོ། །ཁྲེལ་མེད་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཇིགས་པར་མི་ལྟ་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་གང་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མ་གཏོགས་ཏེ། སེམས་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །འཆབ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་མཁྱུད་པའོ། །སེམས་ལས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་གནས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །འགྱོད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། སེར་སྣ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །ཁྲོ་བ་དང་ཕྲག་དོག་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །འཆབ་པ་ནི་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །དྲི་མ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཕྲ་སྟེ། དེ་རྒྱུན་དུ་འབབ་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་མི་ནུས་ན་སྐད་ཅིག་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་
― DTG147_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གིས་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བས། དེ་དག་གི་རིགས་གཞན་སྐྱོན་མེད་པས་རྟོགས་ཀྱི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་འཆད་པའི་སློབ་དཔོན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་འཁྲུལ་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་འདོད་པར་གཏོགས་པའི། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་དང་བཅས་པ་རྫས་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་པོ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པ་སྟེ་མ་རིག་པ་ལྔ་མ་གཏོགས་པ། ཕྲ་རྒྱས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་བཅུའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་དང་བཅས་པས་རྫས་ལྔ་བཅུ་རྩ་བཞི་ནི། སྲིད་པའི་ཟག་པ་སྟེ། གཟུགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པའི་དང༌། རྨུགས་པ་དང་རྒོད་པའོ། །ལུང་དུ་མི་སྟོན་པར་མཚུངས་པ་དང་ནང་དུ་བལྟས་པར་གྱུར་པ་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གཉིས་ནས་སྐྱེས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་མ་རིག་པ་བཅོ་ལྔ་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་འཇོག་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་མནར་མེད་པའི་བར་དག་ཏུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཟག་པས་ཟག་པའོ། །ཆུ་བོ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་ལས་ལྟ་བའི་རྣམས་བཏོན་ཏེ། རྫས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་ནི་འདོད་པའི་ཆུ་བོའོ། །སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་ལས་ལྟ་བ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་རྫས་སུམ་ཅུ་ནི་སྲེད་པའི་ཆུ་བོའོ། ཁམས་གསུམ་པའི་ལྟ་བ་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་ལྟ་བའི་ཆུ་བོའོ། །དེ་དག་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། ཁམས་གསུམ་པའི་མ་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་རྫས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་མ་རིག་པའི་ཆུ་བོའོ། །དགེ་བ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་དེད་པས་
― DTG147_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུ་བོ་སྟེ་ཆུའི་ཆུ་བོ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱང་ཚུལ་འདི་དང་འདྲ་སྟེ། ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་སེམས་ཅན་ཆུ་བོས་བདས་པ་རྣམས། ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། ས་རྣམས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་སྦྱོར་བ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ལེན་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ལེན་པ་དང༌། བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལེན་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ། མ་རིག་པ་བསྣན་ཏེ་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ནི་འདོད་པའི་ལེན་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་ཉི་ཤུ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་བཞི་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་བཅུའོ། །སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་མ་རིག་པས་བསྣན་ཏེ། རྫས་བཞི་བཅུ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལེན་པ་སྟེ། ཁམས་གཉིས་ནས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་སུམ་ཅུ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་བརྒྱད་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་པ་ཁམས་གསུམ་པའི་ལྟ་བའི་རྫས་སུམ་ཅུ་ནི་ལྟ་བའི་ལེན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་དྲུག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ལེན་པའོ། །དེ་ནི་ལམ་གྱི་དགྲར་གྱུར་པ་དང༌། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་སླུ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་རྣམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་འདིས་སླུ་བ་ནི་ཟས་མི་ཟ་བ་དང་འབབ་སྟེགས་སུ་འཁྲུ་བ་དང། རི་ཁ་ནས་གཡང་དུ་མཆོང་བ་ལ་སོགས་པས་མཐོ་རིས་སུ་ར་བའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། ཆོས་འདི་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་དག་པར་རྟོགས་པའོ། །ལེན་པའི་དོན་ནི་ཤིང་གི་དོན་ཏེ་ལས་ཀྱི་མེ་འབར་བའི་རྒྱུན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྒྱུས་མེ་འབར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཤིང་གི་རྒྱུས་ལས་ཀྱི་མེ་འབར་རོ། །ཡང་ན་འཁྲི་བའི་དོན་ཏེ་དར་གྱི་སྲིན་བུས་དཀྲིས་པ་བཞིན་ནོ། །མདུད་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བརྣབ་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ལུས་ཀྱི་མདུད་
― DTG147_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པ་དང༌། འདི་བདེན་ནོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལུས་ཀྱི་མདུད་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདོད་ཆགས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལྔ་ནི་དང་པོའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་དྲུག་ནི་གསུམ་པའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྫས་བཅུ་གཉིས་ནི་བཞི་པའོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རྫས་ཉི་ཤུ་བརྒྱད་དོ། །ལུས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་མདུད་པར་བྱེད་པས་མདུད་པ་སྟེ། འཆིང་ངོ་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྒྲིབ་པ་ནི་ལྔ་སྟེ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལྔ་ནི་དང་པོའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ནི་གཉིས་པའོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ནི་བཞི་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཐེ་ཚོམ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱིར་བསྡོམས་ན་རྫས་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། གནས་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། དེ་ལ་སྦྱོར་བ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཏེ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་དེ་ནས་ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང༌། སའི་བྱེ་བྲག་བཤད་པའི་ཁམས་དེ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང་ས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁམས་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་གནས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ལ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དེ། །ཡང་སོས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། དུ་འབོད་དང༌། དུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། མནར་མེད་པའོ།།
― DTG147_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། གླིང་བཞི་སྟེ། འཛམ་བུ་གླིང་དང༌། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་དང༌། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ནོ། །འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དྲུག་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང༌། དགའ་ལྡན་དང། འཕྲུལ་དགའ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་སོ། །དེ་ཡན་ཆད་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། གནས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་གནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚངས་རིས་དང༌། ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འོད་ཆུང་དང། ཚད་མེད་འོད་དང༌། འོད་གསལ་ལོ། །གསུམ་པ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། དགེ་ཆུང༌། ཚད་མེད་དགེ་དང༌། དགེ་རྒྱས་སོ། །བཞི་པ་ལ་གནས་པ་བརྒྱད་དེ། སྤྲིན་མེད་དང༌། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང༌། མི་ཆེ་དང༌། མི་གདུང་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་དང། ཤིན་ཏུ་མཐོང་དང༌། འོག་མིན་རྣམས་སོ། །ཚངས་ཆེན་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བཞིན་དུ་ས་གཞན་མེད་དོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་ལྟག་འོག་གི་རིམ་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་དག་གནས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་རྣམས་ལ། འགྲོ་བ་ལྔ་དག་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། ལྷ་དང་མི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །སྐྱེ་གནས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ས་ནི་བཅུ་གཅིག་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་བཞི་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་
― DTG147_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །སྐབས་སུ་བཤད་པ་རྫོགས་ཏེ་དཀྱུས་མ་ལ་བབ་པོ། །ཤེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་བཅུ་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། སྤོང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་རྣམས་དང༌། ཆོས་ཤེས་པའི་ས་ལ་ཤེས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་བ་ན། རྟག་ཏུ་བདག་གི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲིས་ཟིན་པའི་རྒྱུད་ཅན་གྱིས་དེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཆོས་ཙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། སྤོང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་རྣམས་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ས་ལ་ཤེས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཆོས་ཤེས་པའི་རྗེས་ལས་སྐྱེ་བས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གང་གིས་གཞན་དག་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བ་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཁ་ཅིག་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཤེས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་ཤེས་སོ། །འོག་མས་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དང༌།
― DTG147_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་དང༌། ས་དང་དབང་པོ་དང༌། གང་ཟག་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་ཤེས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ནི་ཕལ་ཆེར་བུམ་པ་དང༌། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་དང༌། ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ལྟ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི། ཐེ་ཚོམ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ནི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཉིད་དོ། །དགེ་བ་ནི་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡིན་གྱི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པས་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྒྱུར་གྱུར་པ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ། རྒྱུ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་པའོ། །དེ་དག་འགོག་པ་ལ་འགོག་པ་དང༌། ཞི་བ་དང་གྱ་ནོམ་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ལ། ལམ་དང་རིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་
― DTG147_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་སོ། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །བདག་གིས་ལམ་བསྒོམས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ཟད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་སྦྱར་ཏེ། ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་ཞེས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཤེས་པ་འདི་གཉིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པས་ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་གཞན་ནི་ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟབ་པ་དང་བཅས་པའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ལ་དམིགས་པའོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཉི་ག་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ནང་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་གཉི་གའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ས་དྲུག་ལ་སྟེ། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་རྣམས་ལའོ།། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ས་དགུ་ལ་སྟེ། ས་དྲུག་པོ་དག་ཉིད་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ལའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་བོ་རྣམས་ལའོ། །ལྷག་མའི་ནང་ནས་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་དྲུག་ལའོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་དགུ་ལའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ལའོ། །བཟོད་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་
― DTG147_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །དེ་ནི་ངེས་པའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་བློའི་བྱེ་བྲག་གོ །བདེན་པ་བཞི་ལ་བཟོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ཉིད་དེ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ། །བསམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ཀྱང་བཟོད་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ནས། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་པར་གཏོགས་པ་བཅུའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དག་གི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །བཟོད་པ་ནི་འདིར་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་མོ། །ཤེས་པ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་གཉིས་ལས་གཅིག་གིས་ནི་ཁྱིམ་ནས་རྐུན་པོ་བཟུང་སྟེ་ཕྱུང་གཅིག་གིས་ནི་སྒོ་བཅད་པ་དང་འདྲའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ནས། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགག་གོ །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དག་གི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྙེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྐྱེའོ། །སེམས་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས། ཁམས་གསུམ་པོའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སེམས་བཞིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱང༌། སེམས་བཞི་བཞིར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སེམས་བཅུ་དྲུག་གིས་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་ནས། བདེན་པ་བཞི་མངོན་པར་རྟོགས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བསྒོམ་པས་སྤོང་བར་བྱ་བ་བཅུ་ཞིག་ལུས་ཏེ། འདོད་པར་གཏོགས་པ་བཞི་དང༌། གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་གསུམ་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། །
― DTG147_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་འདམ་བུ་སྦམས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྡུས་ནས་རིམ་པ་དགུར་ཕྱེ་སྟེ། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་པོའི་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་པོའི་འབྲིང་པོ་དང༌། འབྲིང་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་དང༌། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་པོ་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་དགུ་དགུར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉེས་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་གཉེན་པོ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཉེས་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་གཉེན་པོ་ནི་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་སྤངས་ན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །དགུ་ཆར་སྤངས་ན་ཕྱིར་མི་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་ལ་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། རྣམ་པ་དགུ་དགུར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར། སོ་སོའི་ཉེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་དགུ་སྟེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མཐར་གྱིས་སྤངས་པར་གནས་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་ཉེས་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་སྤངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་བར་གྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནི་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་གང་དང་གང་གི་ཚུ་རོལ་གྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། བཞི་ནི་ཞུགས་པའོ། །བཞི་ནི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་ས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ།
― DTG147_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང༌། རྣོན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་རྣམས་ལ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་དང༌། དེ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཉེས་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་བར་དུ་སྟེ། བར་དེར་དད་པས་མོས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་དང༌། དེ་དག་ཉིད་ཡང་མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་དུ་སྟེ། བར་དེར་དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་ངེས་པར་བསྙད་པའི་རྒྱུ་ནི་འཐོབ་པའོ། །འདི་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལུང་དུ་མི་བསྟན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ངེས་པར་བསྙད་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མེད་པས་འཕགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འཐོབ་པ་མེད་པར་འདྲ་ན་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་འདྲེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ཀྱང་དེ་མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་བསྐྱེད་པ་དང་འཐོབ་པ་དང་ལྡན་པས་འཕགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡན་ལག་ལྔ་སྤངས་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཡང་དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་འདི་ནི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཐོབ་པ་བསགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གཟིགས་ནས། གཙོ་
― DTG147_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་མཆོག་གིས་དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་གིས་ཚོད་མ་བཟུང་ཞིག །གང་ཟག་ལ་ཚད་ཀྱང་མ་འཛིན་ཅིག་ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མ་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཉམས་པ་ལས་ཐོབ་པ་དང༌། ཐོབ་ནས་ལྡན་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འཐོབ་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཐོབ་པ་དང༌། འཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང༌། རང་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །སོ་སོ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡང་ཡོད་དེ། །སུ་ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལ་གནས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འཐོབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། ཁྱུ་མཆོག་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། བེའུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་དང༌། འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གསུམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ན། འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་འཐོབ་པ་ནི་སྔར་སྐྱེས་པ་མེད་དོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། ཕྱི་ནས་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་སོ། །བཟོའི་གནས་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ལས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་མ་གཏོགས་ཀྱི། གཞན་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་དང༌། བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཐོབ་པ་ནི། མཐུ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ། སྔར་རམ་ཕྱི་ནས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་དུས་གསུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་དུས་གསུམ་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། རང་རང་
― DTG147_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འཐོབ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་ནི་དེར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ཁམས་གསུམ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་ནི། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པའི་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །འཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་འདི་ནི་འཐོབ་པ་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་མང་དུ་མེད་དོ། །ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དུས་གསུམ་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དུས་གཉིས་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མེད་དོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སོ་སོར་ཁམས་གསུམ་པའོ། །འཐོབ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །
― DTG147_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ། འཇུག་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ནི། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་འགགས་ཀྱང་འདུ་ཤེས་འཇིག་པའི་སྒོ་ནས་དེ་བསྐྱེད་པས་འདུ་ཤེས་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་བསམ་གཏན་བཞི་པས་བསྡུས་པ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་དེ་འཕགས་པའི་རྒྱུད་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དག་དེ་སྐྱེད་དོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ངན་སོང་གི་གནས་ལྟ་བུར་དགོངས་སོ། །མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ངེས་པ་དང༌། སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འབད་པས་འཐོབ་ཀྱི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་སོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །འདི་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་སྟེ། དགེ་བ་དང་སྐྱེས་ནས་པ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ན་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱོང་བར་འགྱུར་བར་མ་ངེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བསྐྱེད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་ན། དེས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཕུང་པོ་བཞིར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི། བྱིས་པ་ཡི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་བསྐྱེད་དོ། །བྱིས་པ་ལ་ནི་དེ་མེད་པ་དང་ཆད་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་དེ་མི་སྲིད་དེ། །འཕགས་པ་ཡང་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བརྙེས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཟག་པ་ཤེས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་འདི་བརྙེས་སོ། །སངས་རྒྱས་
― DTG147_Page_0636 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཅུང་ཟད་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་ཏེ། བཞེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྲོད། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གཅོད་པའི་ཆོས་གཞན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ། ལྷ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལྟ་བུའོ། །དེར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ནི་འདུ་ཤེས་ཡོད་དོ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་སེམས་མེད་པར་གནས་སོ། །ནམ་འཆི་འཕོ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་ལོག་པ་ལས་སད་པ་བཞིན་དུ། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ནར་སྐྱེས་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་པར་གཏོགས་པའི་ལན་གྲངས་གཞན་ན་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ལ་ལྷར་སྐྱེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ།། ཁམས་གསུམ་པའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕོངས་པ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྒྱུན་འབྲེལ་པ་གནས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ། འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང་སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན་ཁམས་གསུམ་པའི་ཚེ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང༌། །ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་དག་ནམ་ཞིག་ལུས་བོར་བ། །དེ་ཚེ་སྤངས་ནས་ཤི་བ་ནི། །དཔེར་ན་ཤིང་ལ་སེམས་མེད་བཞིན། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་གྲུབ་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་འགྲོ་བའི་བར་གྱི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སྲོག་གི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པར་གང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཁམས་གསུམ་ལ་ཁྱབ་པའི་དབང་པོ་གཞན་མེད་དོ། །འགྲོ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་མེད་
― DTG147_Page_0637 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཟིན་ན་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས། དགེ་བ་དང་བསྒྲིབས་པ་དང༌། ས་འོག་མ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བར་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཐ་དད་པའོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཁ་ཟས་འདོད་པར་སེམས་ཅན་སོ་སོར་མཐུན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་ཁམས་དང་ས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང༌། རིགས་དང་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དང་དགེ་བསྙེན་དང༌། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ཅི་ཡོད། འདོད་པ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་འགྲོ་བའི་གཙོ་བོས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་མི་བྱེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་གལ་ཏེ་འདིར་འོང་ན་ནི། མི་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་དེ་ལྟར་ཐོབ་པ་དང་འདོར་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བྱེ་བྲག་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་ཡན་ལག་སྟེ། རང་གི་ནུས་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུའོ། །ཆོས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གཉིས་ཏེ། ནང་གི་ཡན་ལག་དང༌། ཕྱིའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་ལ་ནང་གི་ཡན་ལག་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཕྱིའི་ཡན་ལག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་སོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཕྱིའི་ཡན་ལག་རྣམས་བསྐྱོད་ཀྱང༌། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ངང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདུས་བྱས་སུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་པའི་དུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་སྟེ། ཆོས་གནས་ན་འབྲས་བུ་གཞན་འཕེན་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG147_Page_0638 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བས་ན་གང་གི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་འཕེན་པའི་ཆོས་དེ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་འཕེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དགའ་བ་ནི་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་འཕེན་ནུས་པ་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་གང་འབྲས་བུ་འཕེན་ནུས་པ་དེ་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཆོས་དེ་འབྲས་བུ་དུ་མ་འཕེན་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གནོད་པར་བྱེད་ནུས་པ་འདས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ཆོས་གང་གིས་ད་ལྟར་ལས་སྤོས་ནས་འདས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཆོས་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་དག་གི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་གང་ལ་འདི་བཞི་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་པོས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་དག་གི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། འདུས་བྱས་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་པ་ནི་འདིར་འདུལ་བའི་དབང་གི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དཔལ་ཅན་མ་དང་སྣ་ནག་མ་འགྲོགས་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང༌། དགའ་བ་འགྲོགས་པར་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེས་ན་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང༌། མཚན་ཉིད་རྣམས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཇིག་པར་འགྱུར། འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་མི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བཞི་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྩ་བའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་འཇུག་གོ །རྗེས་སུ་
― DTG147_Page_0639 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ལའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་བདག་ལ་གཏོགས་པ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་གི་ནང་གི་ཡན་ལག་རང་གི་ནུས་པའི་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བའི་ཆོས་དང་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་རྣམས་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་དན་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་རྣམས་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་རྣམས་ལའོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་ཏེ། བདག་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པ་ནས། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རྩ་བའི་ཆོས་ལ་གནས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་གནས་སོ། །མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་དག་ངག་རྣམས་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ། ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ། འདུ་ཤེས་དང༌། ངག་དང༌། ཡི་གེའི་འབྲུ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རང་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །ངག་གི་སྒྲས་ནི་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཚིག་པར་གྱུར་ཏ་རེ། ངག་ཏུ་བརྗོད་པས་ནི་མེའི་མིང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གིས་ནི་མེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་བློ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྒྲ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པ་པས་བརྟག་གོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བརྟག་པ་མི་རིགས་སོ། །སྒྲ་དང་མིང་དང་དོན་དང༌། ཤེས་པ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་འདྲ་བར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལ་གཟུགས་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་ནི་ཡི་གེའི་འབྲུ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས། འདོད་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ།
― DTG147_Page_0640 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔེར་ན། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ལྷ་སྦྱིན་བ་དཀར་མོ་ཁྲིད་དེ་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡི་གེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་གོ །མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་སོ་སོ་ན་མང་བ་ནི། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཤེས་པའོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་དེ་དང༌། དེ་དག་བརྙེས་སོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་འདི་སྙེད་དོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཙམ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན་འབྱུང་ནུས་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དྲུག་པོ་རྣམས་ལ། དངོས་པོ་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་དམིགས་པ། ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དང་པོའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གདགས་པའི་རྒྱུ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ། ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དག་གོ །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་སྟེ། སྣ་ཚོགས་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོའོ། །མཚན་ཉིད་བསམ་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱིའི་ཡན་ལག་གི་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་སོ་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་དེ་དག་ནི་གང༌།
― DTG147_Page_0641 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྐྱེན་རྣམས་ནི་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་ནི་དྲུག་སྟེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང༌། སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་དང་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི། ཕན་ཚུན་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ནི་ཚོར་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དག་གིའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་སེམས་ཀྱིའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་ཆོས་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་རྣམས་གཅིག་གི་གཅིག་ཡིན་པ་དང༌། མཚན་གྱི་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དེའི་ཡིན་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེའི་འོ། །དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས། ལམ་གྱི་དགོན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་དུའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ལམ་བརྒྱགས་ཀྱིས་མཐུད་པའི་ཚུལ་དུའོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ནི། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་དག་དང༌། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་དག་སེམས་དེའི་ཡིན་པ་དག་གོ །དེ་དག་ནི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། དུས་དང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་དང་འགག་པ་གཅིག་དང༌། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་ན་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ས་དང་རང་གི་རིས་པའི་ཆོས་འདྲ་བ་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི། ཆོས་འདྲ་བ་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི། ས་བོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ས་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུའོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་དང༌། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སྐྱེ་བ་ནི་རང་བཞིན་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་མི་བྱེད་ཅིང་མི་སྒྲིབ་པའི་དངོས་པོས་བྱེད་
― DTG147_Page_0642 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་གཅིག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་ལྔ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ། །གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ན་གང་འབྱུང་བ་དེའི་སྟེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་བར་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། སེམས་ཞེས་བྱ་བ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡིན་པ་དང༌། ཞིང་པ་ལ་སོགས་པའི་ལོ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དེའི་དབང་གིས་དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དང༌། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་ནོ། །དེ་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་ལྔ་པོ་དག་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མ་མ་གཏོགས་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་བསགས་པའི་རྫས་སྐྱེ་བ་དེའི་སྐབས་འབྱེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་བསགས་པའི་རྫས་མི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་ས་ཅི་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལའོ། །གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅི་ལ་བརྟེན་ཆུ་ལའོ། །ཆུ་ཅི་ལ་བརྟེན་རླུང་ལའོ། །རླུང་ཅི་ལ་བརྟེན། རླུང་ནམ་མཁའ་ལའོ། །ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་ནམ་མཁའ་ཅི་ལ་བརྟེན། བྲམ་ཟེ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་ཏེ། དྲི་བ་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་སྣང་བ་ཡོད་པས་ནམ་མཁའ་མངོན་ནོ།
― DTG147_Page_0643 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཅི་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་འོན་ཀྱང་སྣང་བ་ཡོད་པས་ནམ་མཁར་ཤེས་སོ་ཞེས་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ནམ་མཁའི་དངོས་པོའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན། སྐྱེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་འཇུག་པ་དེའི་འཇུག་པ་མེད་པ་ནི་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རླུང་རྒྱུ་བ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་བྲག་ལྟ་བུར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པས། སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། བློའི་བྱེ་བྲག་དགེ་བའོ། །དེས་འགོག་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་མཐའ་ཡས་པ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་ཏེ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས་དེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ལམ་བསྒོམ་པ་ཕྱི་མ་དོན་དམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅུང་ཟད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་རྟོགས་ན་ནི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཟག་པའི་རྫས་ཇི་ལྟར་སྙེད་པར། སྤོང་བའི་རྫས་ཀྱང་དེ་སྙེད་ཁོ་ནར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་ལེགས་སོ། །འདི་ནི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་སྟེ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་བའི་འབྲས་བུའོ། །སྤོང་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པའི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་པོའི་སྤོང་བའི་བྱེ་བྲག་གམ། ཕུང་པོ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་
― DTG147_Page_0644 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་འགོག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པས་ན་གཅིག་གོ །དེའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་མིའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་ཕུང་པོ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དང༌། མིག་གི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དང༌། དེ་དག་ནི་མི་ཉིད་དེ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་དང༌། མི་དང༌། ཤེད་ལས་སྐྱེས་ཏེ། ཤེད་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ངོ༌། །འདི་ལ་བདག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ངོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་དམ་འཆའ་བའོ། །འདི་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་ཅིང༌། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟར་ན། འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །འདི་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་མོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སེམས་པས་འཕགས་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། སེམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དག་སྟེ། མི་རྟག་པ་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་བར་དུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྡུག་བསྔལ་དེ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གནས་པ་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། འབྱུང་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་འདི་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དང༌། ངེས་པར་སྤངས་པ་དང༌། བྱང་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང༌། ནུབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱི་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལེན་པ་མེད་པ་དང༌། མི་འབྱུང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞི་བ། དེ་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྤངས་པ་དང༌། སྲེད་པ་ཟད་པ་དང། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདིས་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འདོར་བས་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །འདི་མཐོང་ངམ། ཐོས་ན་སྲེད་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བས་སྲེད་པ་ཟད་པའོ། །
― DTG147_Page_0645 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ཐོབ་ནས་འདོད་ཆགས་མེད་པར་འགྱུར་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །འདི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན་སྡུག་བསྔལ་འགག་པས་འགོག་པའོ། །འདི་ཐོབ་ན་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལས་གཞན་པ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་མེད་པར་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་གིས་ཡིད་གཟུགས་ཤིག་ལ་ཡེངས་ནས། དེ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་གཞན་དག་དང༌། སྒྲ་དང་དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལས་ཁ་ཅིག་འགག་པ་ནི། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས་ཐོས་ན་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེས་དེ་དག་འགག་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་བདེ་བ་ཚོར་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། འདི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་གཉིས་འགོག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དགེ་སློང་འདིའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ཟད་དོ། །དུད་འགྲོ་རྣམས་ཟད་དོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ཟད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པའི་དངོས་པོའོ། །འདི་ནི་ལས་དང་པོ་པ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔྱད་པ་མང་པོ་མེད་པར་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་མི་ཤེས་བཞིན་དུ། རང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་མཚན་དུ་བརྗོད་པ་མང་པོ་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་ནས། མདུན་དུ་གཞག་སྟེ། ཀླན་ཀ་ངན་པའི་མདའ་རྣམས་ཀྱིས་འབིགས་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བའི་བདག་པོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གང་ཟག་གཉིས་ཏེ། མ་དད་པ་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་སོ། །དད་པ་ནི་ལོག་པར་ཟིན་པས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།
| 
