Nitartha Digital Library
Tibetan
 
no previousཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། ཤེས་རབ་གོ་ཆ།next

ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།
ཤེས་རབ་གོ་ཆ།


DTG149_Page_0002
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནས་སིལ་བུའི་ཚོམས་དགོད་པར་བྱ་སྟེ། དྲན་པ་ཉམས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སིལ་བུ་རྣམ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉམས་པར་བྱས་པ་ལས་ནི་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མི་བྱེད་པས་སིལ་བུ་རྣམ་པར་བསྟན་པ་འདིས་ཉམས་པའི་རྒྱུ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པའི་བསྒོམ་པས་རྒྱུད་ལ་གསོས་བཏབ་པ་ལ་ནི་སིལ་བུ་རྣམ་པར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པར་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དྲན་པ་བསྒོམ་པའི་དུས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོར་ནི་འདི་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པ། བདག་གི་བྱ་བ་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་ཅིག་གི་བུ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ན་ཚོད་གཞོན་ཞིང་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལས་འདོད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕུ་བོ་ཞིག་གིས་ནི་ཆོས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྐུལ་ཞིང་ད་ནི་ཆོས་བྱ་བའི་དུས་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེ་ཤི་སྟེ་གླང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་ཕུ་བོས་


DTG149_Page_0003
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གླང་དེ་འབྲོག་ཅིག་ན་ཁུར་གྱིས་ནོན་ཅིང་ཤུགས་ནར་ཞེས་འབྱིན་ལ་ཁ་ནས་དབུགས་འབྱིན་པ་མཐོང་ནས། ཅི་དུས་ཡིན་ནམ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལས། ཇི་ཙམ་ན་ཡང་དེ་ལྷར་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱ་བའི་མེལ་ཙེ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་དང་ལས་དེ་ལ་མེལ་ཙེ་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ་འབད་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་གང་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་འབྱུང་བ་ལ་མི་བསྡད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམ་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། བདག་གི་བྱ་བ་བྱ་བའི་དུས་གཡོ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་གིས་གང་བྱ་བ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དེར་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་རྒན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚུལ་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེར་ནི་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཡོ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་བརྗོད་པའི་ལང་ཚོ་ལ་གནས་ན་ནི་འདོད་པ་སྤང་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །བར་མ་ལ་ནི་དེའི་རོ་མྱང་བས་དེའི་དགོས་པ་


DTG149_Page_0004
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ཡིན་ནོ། །རྒས་པའི་དུས་སུ་ནི་ནོར་བསགས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་ཆོས་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ནི་སྲོག་ངེས་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་བརྟན་པ་མ་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བྱའོ་ཞེས་འདི་བསྟན་ཏོ། །ན་ཚོད་ཐ་མ་ལ་གང་བསམ་པར་བྱ་བ་དེའི་དུས་སུ་ཡང་ཚོགས་པ་མི་འཐོབ་ཅིང་བྱ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཡོ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་རང་གི་ལས་གཡོ་ཞིང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་གིས་དང་པོ་དེ་ལྟར་བྱས་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་གང་ཟག་གིས་དང་པོ་ཁོ་ནར་བྱ་བ་བྱས་ན་ནི་བྱ་བ་མ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་མ་བྱས་པ་ནི་བྱ་བ་ཉམས་པ་སྟེ། བྱ་བ་དེ་མ་བྱས་པའོ། །སྔ་མ་ཉིད་དུ་བྱ་བ་དག་བསྐྱེད་ཅིང་བྱས་པས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཉིད་ནི་ཟད་འདོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་གདུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་བྱས་པ་དེ་ནི་ལེགས་པར་མ་བྱས་སོ་ཞེས་རྟོག་ནས། ཡང་ན་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་དང་པོ་ཉེ་བར་བསགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །བྱ་བའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་མིའི་ལུས་སོ། །ཟད་འདོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་འདས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་སྲིད་བར་དུ་མི་ཡིས་བསྒྲིམ་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པས་དེ་སྲིད་དུ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དོན་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའམ། ཡིད་ལ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་དེའི་ཆེད་དུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡི་རང་བཞིན་ང་ཡིས་མཐོང་བས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །འབད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱས་ནས་མཐོང་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་པའོ། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་འབྱོར་འགྱུར་བར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་རྣམ་པ་དང་གང་གི་དངོས་པོས་བདག་ལ་ཕན་པ་འམ་གཞན་ལ་ཕན་པ་དེ་


DTG149_Page_0005
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་དེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལ་དོན་གང་ཚོལ་བྱེད་པ། །དེ་དོན་རྩོལ་བར་བྱེད་པ་ན། །དེ་ནི་ངེས་པར་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཆད་པས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མི་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྒྲིམ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཀོ་ས་ལའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་ལྟད་མོ་སའི་ཁང་པ་ན་འདུས་ཤིང་འཁོད་པར་གྱུར་པ་ལས་དེ་དག་ཉིད་བར་སྐབས་སུ་འདི་ལྟ་བུའི་གཏམ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏེ། མི་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་ལས་འདའ་བར་གང་གིས་འགྱུར་ཞེས་སོ། དེ་ན་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོས་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་སྟེགས་ལ་གནས་སོ་ཞེས་སོ། །ལ་ལ་དག་ནི་མཆོད་སྦྱིན་དང་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ནགས་སྟུག་པོ་འམ། རྩྭ་སྟུག་པོ་དག་མེས་བསྲེགས་པར་གྱུར་ལ་ཆར་གྱིས་ཀུན་ཏུ་བརླན་པར་འགྱུར་ན་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། །བཙུན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། །རྩྭ་རྩ་བ་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ལ་ཞིག་སེམས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ་འམ། སྟེགས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཏེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །བསྒྲིམ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཚོགས་བསྐྱེད་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྒྲིམ་པའོ། །བརྩོན་པར་བྱ་བ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩལ་བར་བྱ་བ་སྟེ། །མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ཤིག་པའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །བདག་ཉིད་གླིང་དུ་འགྱུར་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རིས་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་གླིང་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་སྤངས་པའི་རིམ་པའི་དཔེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། མགར་བ་ཡིས་ནི་དངུལ་བཞིན་དུ། །རང་གི་


DTG149_Page_0006
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲི་མ་སྦྱང་བར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །དཔེར་ན་དངུལ་མགར་གྱིས་མཐར་གྱིས་དངུལ་གྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱང་བ་དང་བསལ་བར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། །ཇི་སྐད་དུ་ཆུང་དུ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཆེན་པོ་རྣམས་དང་དེ་ཡང་ཆུང་དུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དྲི་མ་བསལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དྲི་མ་སྦྱངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྦྱངས་པ་ནི་བསྩལ་བའོ། །དྲི་མ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་དྲི་མའོ། །འཁོར་ས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་མེད་པ་སྟེ། །འདིས་ནི་ཡང་སྲིད་པའི་ལས་སྤངས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཁོར་ས་གནས་དང་གཞིའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་འབྲས་བུའི་ལས་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོའི་ཕྱོགས་དེ་ལྟར་འཁོར་ཞིང་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོའི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་སྤངས་ན་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྒྱལ་པོའི་འཁོར་སར་མི་འཇུག་གོ །གཞན་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་ཀྱང་ལྔ་སྟེ། གནས་པར་འདོད་པ་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང་བསླབ་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། སྐྱོན་མི་འབྱུང་ཞེས་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དེ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དྲི་མ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པས་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་འདི་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་ནས་སྐྱེ་དང་རྒ་མི་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མི་འཛིན་ཅིང་དེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདིས་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། ཡང་དག་པའི་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་མ་གཏོགས་པར་ནི་འདི་ལ་ཁྱད་པར་མི་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་མིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གོས་མེད་པའི་གཅེར་བུ་བ་མང་པོ་ལུས་དྲི་མ་མང་བ་དང། དྲི་ང་བ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཉེ་བར་ཕྱིན་ཏེ་གསོལ་པ། བདག་ཅག་གིས་ཐོས་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་རིགས་བཞིའི་ནང་ན་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟགས་ནས། དམངས་རིགས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དམ་ཞེས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་


DTG149_Page_0007
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མ་སྔོན་དུ་ཤི་བ་འམ། ཡི་དགས་ཤིག་གི་དབང་དུ་མཛད་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། གང་ལ་ངོ་ཚ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། །གང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དེས་ཐོབ་པའི་དགེ་སློང་གི་ཟས་སམ། གང་གིས་སྡིག་པ་མེད་པའི་ཟས་ལ་སོགས་པས་ལུས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་དམན་པ་དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་སྟེ། །དེ་ལ་ངོ་ཚ་བ་དང་ཞུམ་པས་འཇུག་པར་མི་བྱའོ། །ངོ་ཚ་བ་ལ་ངོ་མི་ཚ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ངོ་ཚ་བར་བྱ་བ་ནི་གཅེར་བུར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ངོ་ཚ་དང་བྲལ་ཞིང་ཞུམ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ལྟ་བུ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ངོ་མི་ཚ་བའོ། །མི་འཇིགས་པ་ལ་འཇིགས་ལྟ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འཇིགས་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་འཇིགས་པའོ། །ཡང་ན་ལེགས་པར་མྱོང་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་སྟེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུར་མཐོང་བའོ། །འཇིགས་ལ་མི་འཇིགས་ལྟ་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་འཇིགས་པ་ཡོད་པ་སྟེ། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡོད་པ་དེར་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འཇིགས་པར་མཐོང་བ་མེད་དེ་འདིར་སྲིད་པ་ལ་བརྐམ་པ་དང་བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་གྱི་གཏམ་དག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་དྲང་སྲོང་གི་མཆོག་གིས་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་དང་ཁྱི་དང་བ་གླང་གི་མངལ་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་མི་འཇིགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བས་སོ། །འཇིགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་བླངས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ངན་སོང་ངམ་འཁོར་བ་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །མཁས་པས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བླངས་པ་ལས་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་


DTG149_Page_0008
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་མངོན་པར་ཞུགས་པས་ནི་བདེ་འགྲོ་ཡིན་ལ། ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞུགས་པས་ནི་ངན་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་མ་ཐག་པ་དེ་གཉིས་བླངས་པ་དང༌། གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྟེ་བག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ། འདི་ན་གང་སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རི་བྲགས་པའི་བྲམ་ཟེ་གསུམ་རིག་པ་ཞིག་གི་ཆུང་མ་ལ་བུ་ཆགས་པ་ལས་དེ་སྐོམ་པར་གྱུར་ནས་མཚོན་ཐམས་ཅད་བཀྲུས་པའི་ཆུ་འཐུངས་པར་གྱུར་ཏོ། །བཙས་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེའི་ཁྱིམ་དུ་ཁྲག་གི་ཆར་བབ་པས་མི་དགེ་བའི་མཚན་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་འདི་ལ་འཚེ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་མིང་བཏགས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེའི་མཁན་པོ་ཆུང་མ་མ་རུངས་པ་ཞིག་གིས་ཟིན་པས་རྩོད་དེ་སྨྲས་པ། ང་ལས་རིག་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བསླབས་ཏེ། ད་ནི་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེས་དེ་ལ་རལ་གྱི་རྣོན་པོ་དང་ཕུབ་བྱིན་ཏེ། དྲ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ནགས་ཚལ་ནི་གྲུབ་པའི་ཞིང་ཡིན་ཏེ། དེར་མི་སྟོང་རྙེད་སོད་ལ་རེ་རེ་བསད་པའི་སོར་མོ་རེ་རེ་ལས་སོར་མོ་བཅུ་བཅུ་སྦྲེངས་པའི་ཕྲེང་བ་མགོ་ལ་བཏགས་ན་དེས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཐེམ་སྐས་སུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མ་གསད་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་གཟུགས་ཕུན་ཚོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཆོག་ཤེས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་འཚེ་བ་མེད་པ་ནི། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང༌། །འཚེ་བར་མ་བྱེད་དེ་ཡིན་ཏེ། །གང་གིས་གཞན་ལ་མི་འཚེ་བའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡིག་པ་བྱེད་པ་དང་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་བྱ་ཞེས་དེ་སྐད་ཞུས་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་སྤྱིར་བསྟན་པའོ། །མི་དགེ་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པའི་བག་མེད་པའི་རྒྱུས་སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་སྟེ་ཐོག་མའོ། །བག་མེད་ལས་ཞེས་


DTG149_Page_0009
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་བག་མེད་པར་བྱས་ནས་སོ། །འདི་ན་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལའོ། །ཡང་ན་བདེན་པ་ཡིན་ཡང་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་ཡིད་མི་ཆེས་པའོ། །ཡང་ན་གང་ལ་ལ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པས་ཆོས་ལ་སྔོན་བག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་ན་སྟེ། དེ་ཉིད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་བག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དགེ་བ་བྱེད་པ་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་དེའི་ཕྲ་རྒྱས་སྤང་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཀུན་ནས་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྤྲིན་བྲལ་ཉི་མ་ཟླ་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་སྤྲིན་གྱི་ཚོགས་དང་བྲལ་བའི་ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མ་མཛེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བག་མེད་པ་མཐོང་བས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །ཀུན་ནས་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། སྐྱུ་རུ་ར་ལག་མཐིལ་དུ་གཞག་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྲེད་བ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། འདིས་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྲེད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་ལས་འདའ་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་དྲན་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤངས་པ་བསྟན་ཏེ། དྲན་པས་བསྒོམ་བ་སྲུང་བར་གྱུར་ན་མི་དགེ་བ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། དྲན་པ་དེ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་མཐུས་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་འདའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྤངས་པའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་གཞོན་ནུའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བག་ཡོད་པར་བྱས་ན་དེས་ནི་མང་པོ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཅིག་པུ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟག་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་གཞོན་ནུར་


DTG149_Page_0010
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ནི་མགོ་སྐྱ་བ་དག་ལ་དད་པ་ཡིན་གྱི། གཞོན་ནུ་དག་ལ་ནི་དད་པ་མེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅུ་བདུན་སྡེ་གླེ་བུར་དུ་འོངས་ནས་དེའི་རྒྱབ་ན་ཆུ་བུ་མ་པ་གང་བ་ཐོགས་ཤིང་དངར་བ་མཐོང་བས་རྒྱལ་པོ་དེ་དད་པ་ཐོབ་སྟེ། དགའ་ཞིང་ཚིམ་པ་སྐྱེས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ནས་བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ཏེ། གཞོན་པར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་སྟོབས་དང་ལྡན་ན་ཁྱད་པར་གྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་གཞོན་ནུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གལ་ཏེ་གཞོན་ཞིང་གཞོན་པའི་དྲེགས་པས་དྲེགས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་དགེ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་གསལ་ཞིང་གསལ་བ་ཡིན་ན། རྒན་པོར་གྱུར་པ་གསལ་བར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སུ་རུ་པ་དང་རྩི་རི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་དབེན་པ་བླངས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ནས་གང་བྱ་བ་དེ་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་འཇུག་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྒྲ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་བཅད་གཉིས་པས་ཀྱང་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པས་ནི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ནི་བག་ཡོད་པ་ལ་འབད་པས་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་མ་གཏོགས་པར་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྤང་བ་དང་བླང་བ་མེད་དེ། དེས་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་སྤངས་པས་ཀྱང་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་འམ། སྤྲིན་སྲབ་པའི་སྟོན་གྱི་ན་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་གང་བ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །གང་གིས་དགེ་བ་བསགས་པ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་སྡིག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལུས་འཕགས་ཀྱི་ཡུལ་ན་མཚམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་སྡེ་སྣོད་


DTG149_Page_0011
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་པར་གྱུར་ཏེ། རིགས་པ་དང་གྲོལ་བའི་སྤོབས་པས་གང་རི་བྲགས་ན་གནས་པ་དེར་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དེ་དག་མངོན་པར་དད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་སློབ་མ་མང་པོར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་རིས་གྲང་བས་ཉམ་ཐག་སྟེ། །དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཛེན་ཏ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་འདུན་ལ་བཤོས་གསོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཤི་སྟེ་མནར་མེད་པར་སྐྱེས་ནས་འདི་ནི་ཛེན་ཏ་ཀ་ཤིན་ཏུ་ཆའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ནས་གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུས་ཐོ་བས་བསྣུན་པས་དེ་ལས་ཤི་འཕོས་ཏེ། གྲང་བ་དག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དོ། །སྡིག་པའི་ལས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་བསགས་པ་སྟེ། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དགེ་བས་འགེབས་པར་བྱེད་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་ན་བྱས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པས་མུན་པ་ལ་སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་སེལ་ཞིང་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡུལ་གྱིས་གཙེས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་མྱ་ངན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གང་ཞིག་གསོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཤཱཀྱ་རྣམས་བསད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མྱ་ངན་མི་མཛད་དོ། །དེ་ནས་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ་གསོལ་པ། ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིན་ཏུ་ཡང་མྱ་ངན་མཛད་དམ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་གཙོ་བོ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་ཏེ། གསོན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདུན་པའོ། །མི་དགའ་བ་ནི་མི་གསལ་བ་དང་མི་མཛེས་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡིད་མི་འཇུག་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། ཚངས་སྤྱོད་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ལམ་ནི་ལེགས་བསྒོམ་པ། །ཚེ་ཟད་དགའ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དུག་སྣོད་སྤངས་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤི་ན་འང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བའི་དུས་ན་མྱ་ངན་མི་བྱེད་ཅིང་གདུང་བ་དང་མི་འབྲེལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་མ་ཆགས་


DTG149_Page_0012
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེས་ནི་བྲལ་བས་དོགས་པའི་མྱ་ངན་མེད་དེ། འདིར་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཤི་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐ་མར་ཤི་ན་ཡང་ངོ༌། །གང་མཁས་པ་ནི་དགའ་བ་འམ་རངས་པ་ཉིད་མི་འདོད་དེ། །དེ་འཆི་ཞིང་འདི་ཞིག་པར་གྱུར་ཀྱང་དམ་པ་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་མི་བྱེད་དེ། དགའ་བའི་མཐའ་མྱ་ངན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པས་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་ཉིད་དེ། །མྱ་ངན་དབུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གསེས་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་ནང་ན་གནས་ཀྱང་མྱ་ངན་མི་བྱེད་དེ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གོ་འཕང་མཐོང་བ་དེ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡ་ང་བ་མེད་དེ། འཇིག་ཅིང་འཚེ་བར་འདོད་པ་ལ་ནི་མྱ་ངན་འབྱུང་གི །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མྱ་ངན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྟན་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རི་རབ་བཞིན་དུ་མི་གཡོ་བ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མྱ་ངན་གྱི་དབུས་ན་ཡང་གདུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་ཉེ་བར་མཚོན་པ་དེས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་མིའི་ནང་ངམ། དེའི་བདག་ཉིད་དེ་ན་གནས་ཀྱང༌། རྒྱུད་གདུང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མྱ་ངན་དབུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ནང་ན་གནས་པ་སྟེ། སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་འདུན་དབུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་གྱིས་ཉེ་བར་གདུང་བའི་ཉེ་དུའི་དབུས་ན་གནས་ཀྱང་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ།། གལ་ཏེ་དེ་མྱ་ངན་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཉེ་དུའི་ནང་ན་མི་མཛེས་སོ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ལམ་མེར་འདུག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྟོན་གྱི་ཟླ་བ་སྐར་མའི་ནང་ན་རྣམ་པར་མཛེས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་མྱ་ངན་མི་བྱེད་ཅིང་ཉེ་དུའི་དབུས་ན་ལམ་མེར་འདུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཀྱེ་མའོ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བས་བདེ། །གང་གིས་ང་ལ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ཅིའི་ཕྱིར་


DTG149_Page_0013
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་མི་མཛད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བྲམ་ཟེ་ང་ལ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དེ་གང་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་ཇི་ལྟར་ཅི་ཡང་མི་མངའ་བ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །ནག་པོའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནག་པོ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་ནག་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསལ་བ་དང༌། རིང་དུ་བྱོས་ཞེས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། དེས་ན་ཇི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དཀར་པོ་བསྒོམ་གྱིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གོམས་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །ནག་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང༌། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཅི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་ཅེས་བྱ་བ་མང་པོའི་ཚིག་སྨོས་སོ། གང་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ཡང་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདོད་པ་ལས་རྒལ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་རབ་བྱུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པ་དང་གནས་ནས་གནས་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་འགྲོ་བ་སྟེ། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་ལུང་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་མེད་པར་སོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱོད་ཡུལ་དབེན་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ཁྱིམ་མེད་པ་དེ་ལ་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་དབེན་པའི་ངོ་བོས་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་གཡེང་བ་དག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་ཅིང་ངོ༌། །དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་མངོན་


DTG149_Page_0014
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་དགའ་བའོ། །ཉེས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་ནི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ཤིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བས་གང་སྤོང་བར་བསྒྲུབ་པ་དེ་སྨྲས་པ། འདོད་པ་སྤོངས་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འདོད་པ་རྣམས་ནི་ངན་ངོན་དང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོག་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྤངས་པས་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ངན་པའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་སུན་ད་རི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་བདག་ནི་ཆུ་བོ་སུན་ད་རི་ཀ་ལ་ཁྲུས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཆུ་བོ་སུན་ད་རི་ཀ་ལ་ཁྲུས་བྱས་པས་ཅི་ཞིག་ཏུ་གྱུར། ཀྱེ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་སྟེགས་ནི་བསྔགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་བོ་སུན་ད་རི་ཀ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་བསྔགས་ཏེ། གང་ཞིག་ཆུ་བོ་སུན་ད་རི་ཀ་ལ་ཁྲུས་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆུས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་བཀྲུས་པ་ཉིད་དེ་ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་བོས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དག་པར་ཟད་དེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྤངས་པ་མེད་དོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །སྙིང་པོ་ནི་དུས་ཚིགས་ཏེ། ཁྲུས་དང་དགའ་སྟོན་ལ་སོགས་པའི་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟེགས་སུ་ཁྲུས་བྱས་པ་ནི་བརྒྱ་ལ་དྲི་མ་ནག་པོ་ཉིད་སེལ་ཞིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྲལ་བ་ནི་མེད་པས་གཞན་དག་ནི་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གཅེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཨ་ཕལ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྙིང་པོ་


DTG149_Page_0015
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། ཨ་ཕལ་གུའིའོ། །སྡིག་པ་སྤངས་པ་ཉིད་སྙིང་པོ་ཡིན་གྱི་སྟེགས་ལ་ཁྲུས་བྱས་པས་ནི་སྡིག་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བསགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནང་དུལ་བ་དང་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྟེགས་ལ་ཁྲུས་བྱས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་གསོ་སྦྱོང་དག་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དག་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིན་རེ་ཞིང་གསོ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བྲམ་ཟེ་ཀ་བྱིན་ནས་ཅི་བདག་དང་གསོ་སྦྱོང་བྱ་འམ་མི་བྱ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་གསོ་སྦྱོང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དུས་ཚིགས་བཅོ་ལྔ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྗོད་དེ་གསོ་སྦྱོང་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་བསྟན་པ་དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་གསོ་བ་སྐྱེས་པའོ། །ལམ་བསྒོམ་པས་ནི་ཡིད་གདུལ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཉེ་བར་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཙང་མའི་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནང་གི་དྲི་མ་རྣམས་བསལ་བས་སོ། །དེ་ཡི་བརྟུལ་ཞུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་རང་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཞིང་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞིང་གི་སྐྱོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མི་བཀྲེན་པ་ཞིག་གིས་རབ་འབྱོར་ལ་ཕྱེ་བྱིན་པས་གཏེར་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ལ་བཤོས་གསོལ་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་མདུན་དུ་འདུག་པ་དང༌། དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། གང་ལ་སྦྱིན་པ་སྩལ་བར་བགྱི། །ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་ལ་སེམས་དང་བའོ་ཞེས་སོ། །


DTG149_Page_0016
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་དག་ནི་སྡེ་པ་གཞན་དག་གིས་གསོལ་པ། བཙུན་པ་གང་ལ་སྩལ་ན་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་ཞུས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་ཏོག་འགྲུབ་པའི་གཞི་དག་གོ །རྩྭའི་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་རྩྭའི་ཉེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྩྭའི་སྐྱོན་ཏེ། རྩྭ་དང་ཚེར་མ་དང་རོ་དྲོད་ལ་སོགས་པས་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཆུང་བ་འམ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །སྐྱེ་དགུ་འདི་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་སྲེད་པ་དང་བཅས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞིང་ལ་རྩྭ་ལ་སོགས་བསམ་རུང་བར་བྱས་ན་ནི་ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུས་སྡིག་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་བྲལ་བ་ནི་སྤངས་ཤིང་མེད་པར་བྱས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལ་བྱིན་པས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བས་འབྲས་བུ་མཐའ་ཡས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཟན་དྲོན་ཆང་བ་སྦྱིན་པར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྐྱོན་ནི་མ་རུང་བར་བྱེད་པས་སྐྱོན་ཏེ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དེའི་སྐྱོན་དང་ཉེས་པ་གང་ལ་ཡོད་བས་ནི་བདག་ཤིན་ཏུ་མ་རུང་བར་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཞེ་སྡང་སྐྱོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཞེ་སྡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་འདྲེན་པས་ན་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཏི་མུག་བྲལ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་མ་རིག་པ་སྤངས་པས་ཏེ། མི་ཤིས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འཆིང་བ་ཡིན་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྐང་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ང་རྒྱལ་བྲལ་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལས་


DTG149_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་པའི་སེམས་མཐོན་བོ་ནི་ང་རྒྱལ་ཏེ། ལས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་བས་སྤངས་པའོ། །འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་འཆིང་བ་སྟེ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་འདིར་སྨྲས་པ། །ཆགས་པའི་སྐྱོན་དང་སྲེད་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །གོང་མའི་འདོད་ཆགས་ནི་སྲེད་པ་ཉིད་དེ་ཕྱི་རོལ་དུ་འགྲོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ང་རྒྱལ་གྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྒོད་པའི་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་སྐབས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ན་ཡང་ཞིང་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདིར་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་སྲས་དགའ་ལྡན་དུ་སོང་ནས་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་རྩེ་མོ་ན་ཚིགས་བཅད་གཅིག་བྲིས་པ་མཐོང་སྟེ། དེའི་དོན་མ་རྟོགས་ནས་འདབ་མ་ལ་བྲིས་ཏེ། གནོད་སྦྱིན་ཧི་ར་ནྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱིན་ནས། འདིའི་དོན་ཚོལ་ཅིག་ཅེས་བྱས་སོ། །དེས་ཀྱང་ཆ་བྱད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་སོང་ཞིང་བཙལ་བ་ལས་དེའི་དོན་མ་རྙེད་དོ། །དེའི་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་བུ་དེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་ལ་ཕྱིན་ནོ། །ཅི་ཙམ་ན་ཆ་བྱད་མཐུན་པས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ནས། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རྙེད་པར་གྱུར་ཏེ་འདི་ཡང་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུས་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དྲུག་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དྲུག་བར་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་དེ་ལ་བདག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་


DTG149_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རྟོག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁམས་གསུམ་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ནི་དབང་བསྒྱུར་བས་ཏེ། དེས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡིན་ཏེ། རླུང་གིས་ལྗོན་ཤིང་བསྒུལ་བ་འམ་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ལ་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆགས་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ན་ཆགས་ཅན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆགས་ཅན་ཏེ། དྲི་མ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་གྱུར་ན་ཆགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་ཆགས་པ་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ནི་དྲུག་པ་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་དེས་བདག་ཉིད་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཆགས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཆགས་པ་བྱིས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲུག་པས་རྒྱུད་ལ་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི་བྱིས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དན་དོན་དང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། འཁོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་བྲལ་མཁས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དེ། དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་བས་སེམས་ཁོ་ན་དུལ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྐྱོན་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། དྲུག་པ་དེས་ཕལ་ཆེར་གང་ལ་གནས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་དང་ལུས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁམས་གཉིས་ན་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་འཇུག་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །ལུས་ཅན་དེ་


DTG149_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ངེས་པར་བརྟག་པའི་ཕྱིར། །འདོད་ཆགས་ཞེས་སྡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་གནས་བརྟན་དགའ་བོ་ཡུལ་མིའི་བུད་མེད་གཟུགས་བཟང་བ་མཐོང་ནས་ཀུན་དུ་ཆགས་པར་གྱུར་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་གི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནགས་ཚལ་ན་བཞུགས་པ་ལས་ཉན་ཐོས་དག་ལ་ཤི་བའི་རོ་དག་སྟོན་ཅིང་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟོན་བར་མཛད་པ་ན་ལྷ་ཞིག་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ་གསོལ་པ། ལུས་ནི་ཇི་ལྟར་འཚལ་བར་བགྱི། །ར་བ་ཞལ་ཞལ་ཇི་ལྟ་བུ། །བཅོམ་ལྡན་འདིར་ནི་གང་ཞིག་གི །རྟག་པའི་འཆིང་བའི་གནས་གང་ལགས། །ཞེས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་ཉིད་དེ། སྡང་བའི་གཞིའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང༌། །སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འོག་ནས་ཁྱད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དུ་བ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་ལས་མེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རུས་པའི་ར་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་རུས་པ་ནིར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། རུས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྩིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་ཞལ་ཞལ་བྱས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་དང་སོ་ཕག་ལ་སོགས་པ་བཀོད་ལ་གླེགས་བུ་ལ་གཟེར་བུ་དང་ཐག་པ་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་ནས་འདག་པ་ལ་སོགས་པས་བྱུགས་པ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་རུས་པ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུས་བཀོད་ལ། རྒྱུས་པ་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་ནས། ཤ་དང་ཁྲག་གིས་བྱུགས་ནས་ལུས་སུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གང་ཞིག་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ། གང་དུ་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུས་གང་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གནས་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་འཁོར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེ་སྡང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་དེའི་དྲི་མ་ཁྲོ་བ་ལ་


DTG149_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྟེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་དེ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འཆབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དཔེར་བརྗོད་བའོ། །སྡིག་པ་སྦེད་པ་དང་ཕྱི་རོལ་ནས་ཀུན་དུ་བྱུག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་འཆབ་པ་སྟེ། སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཆབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚིགས་བཅད་སྔ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འདིར་སྦྱོར་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་མེད་བའི་ནི་གནས་པ་མེད་པའོ། །དཔེར་ན་གྲོང་ལ་རྒྱལ་པོ་དང༌། བློན་པོ་དང༌། བྱ་པྲི་ཏ་ཀ་དང༌། མདུན་ན་འདོན་དང༌། ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། འཆབ་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གནས་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །ལུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་འདི་ག་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་འདིར་གང་གི་འཆིང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གང་གིས་འདི་སྤང་བ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཡི་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཨུཏྤ་ལའི་མདོག་ཅན་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དྲུག་ཏུ་སྨད་འཚོང་མ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་ཡི་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པ་དང་རྒྱུ་དང་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས་རབ་བྱུང་སྟེ་ཀུན་འབྱུང་གི་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དང་དེ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པར་གྱུར་པས་སོ། ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་སྐྱེས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མ་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཤེས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའོ། །གང་ལ་ལས་འདི་མ་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དེས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཙང་


DTG149_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་གྱུར་པའི་ལུས་དེའོ། །འཆིང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་ལ་ཕག་བཞིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་བ་དག་ནི་མི་ཤེས་པས་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་དག་རྟོགས་ན་ཆུ་བོ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་སྤོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ལ་ནི་ལུས་དེ་དག་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ན་ཆུ་བོ་རྣམ་པ་བཞི་མོངས་སུ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ལམ་དང་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསྟན་ཏེ། རྟོགས་པ་དང་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཞེས་བསྟན་པས་སོ། །རྟོགས་པ་ཁོ་ནས་ཆུ་བོ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ག་ལས་ཤེ་ན། ཕྱི་རོལ་པ་ལ་ཆགས་པ་དེ་དག་སྤོང་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་ཐར་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཆུ་བོའི་མིང་ཅན་ཆ་གས་པ་སྤོང་བ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འདི་པ་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པས་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་ཞིང་ག་ལས་ཤེ་ན། ཕྱི་རོལ་པ་ལས་ཆགས་པ་དེ་དག་སྤོང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་ཅིང་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པས་ཆད་པས་འཇིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཐར་པ་ལྟག་ལ་ཡོད། སིལ་བུའི་ཚོམས་ཏེ་བཅུ་དྲུག་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།སིལ་བུ་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བའི་གཡེང་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རྡུལ་ལ་ཆུ་དང་འདྲ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ཞི་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་ཆུའི་ཚོམས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཁྱིམ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁྱིམ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་ཆགས་པ་དེ་དག་སྤོང་བ་མེད་དེ། རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་ཅེ་ན། སྨྲས་


DTG149_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་མ་ཞུགས་པར་ནི་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འཁོར་བ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་བསམ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཁྱིམ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཨུ་དུམ་བཱ་རི་ཀ་ན་བྲམ་ཟེ་ནྱ་གྲོ་དྷ་ཞེས་བྱ་བ་པདྨ་ཆེན་པོའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་ནང་ན་གྲོང་བཅུ་དྲུག་དང༌། བྲན་གྱི་གྲོང་སུམ་ཅུ་དང་གླང་དོར་སྟོང་དུ་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བ་དང༌། དབྱིག་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་དང༌། ནས་དང་གསེར་བང་ཆུང་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་པ་དེའི་བུ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཆུང་མ་བླང་བ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ཀྱང་པའི་ངག་གཅོག་པར་མ་ནུས་ཏེ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་གཟུགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བུ་མོ་ཡོད་ན་ནི་བླང་ངོ་ཞེས་བྱས་སོ། ཇི་ཙམ་ན་ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་ནས་སེར་སྐྱ་བཟང་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བླངས་ན། དེ་སྤངས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །འབད་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་བྱ་བ་དག་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དྲན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉམས་ན་ནི་བག་མེད་པས་དྲན་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ལ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པས་སྒོ་བསྲུངས་པར་གྱུར་ན་མི་དགེ་བ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ཁྱིམ་ལ་མི་དགའ་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁྱིམ་ནི་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཁང་པ་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་རྙེད་པ་ནི་དྲན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱིམ་ན་ནི་གཡེང་བ་དང་བྱ་བ་ངན་པས་གཡེང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་དེ་དག་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་སྤངས་པས་དུས་གཞན་ཞིག་ན་དྲན་པ་དང་


DTG149_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་ལམ་བསྒོམས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆུ་བོ་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ། འདིར་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་ངང་པ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ངང་པས་མཚོ་ངན་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་ཆར་ཆུས་རྙོག་པའི་ཆུ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུའོ། །ཡང་ན་མཚོ་ངན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་ཆུང་བ་སྟེ། མཚེའུ་དང༌། རྫིང་བུ་དང༌། ཆུ་བྲན་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆུ་བོ་སྤང་བ་ལ་འབད་པས་ནི་དོན་དམ་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉི་མའི་ལམ་ནས་ངང་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་ཉི་མ་ནི་ན་མཁའི་ངོས་ཀྱི་ལམ་ལ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདིས་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བའི་གནས་བསྟན་ནས་འོག་དང་ཐད་ཀར་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནི་མཁའ་ལ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ངང་པ་ནི་ན་མཁའ་ལ་རང་གི་གཤོག་པའི་མཐུས་འཕུར་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཟང་ཟིང་ལ་ཡིད་ཆགས་ཤིང་དགའ་བ་མེད་པར་ཆུ་བོ་ལས་རྒལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ངན་སོང་ལ་སོགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གདུལ་བྱའི་དོན་བྱས་ནས་དུག་གི་སྣོད་བཞིན་དུ་ལུས་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ངེས་བྱུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་ལྡོག་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའོ། །བརྟན་པ་ནི་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པས་ཆད་པས་མི་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་ཆད་པས་མི་འཇིགས་པ་ཡོད་ན། ཅི་དེ་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་རབ་བཅོམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྟོབས་བཅོམ་པས་བརྟན་པ་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་


DTG149_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཁྱིམ་ལ་བག་མེད་པར་འདུག་པ་དེ་དག་གི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་སྤྱད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་པ་དང༌། ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བའི་དགེ་སྤྱོང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཁྱོ་ཤུག་ཅིག་རྒས་ཤིང་འཁོགས་པ་ནས་གཟེར་བ་བ་ལང་གི་སྣ་ལྟར་ཡོ་བ་ཞིག་མཐོང་ངོ༌། །གཞན་ཞིག་ན་ཕྱག་དར་གྱི་ཕུང་པོ་ན་འདུག་ཅིང་ཆུ་སྐྱར་རྒན་པོ་ཁྱོ་ཤུག་བཞིན་དུ་སེམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་གཟིགས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོ་ཤུག་འདིས་ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྡུས་ཤིང་བསྩགས་པར་བྱས་ན་ནི་དགའ་བ་འཐོབ་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདིས་ནི་ཁྱིམ་གྱི་མཆོག་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་གཉིས་པས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །ཁྱིམ་གསུམ་པས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་སྤྱད་ཅིང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཚོགས་མ་བསྲུངས་པ་འམ། རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ལམ་མ་བསྒོམས་པའོ། །གཞོན་ནུར་ནོར་ནི་མ་རྙེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིག་ལ་སོགས་པའི་ནོར་མ་བསྩགས་པ་སྟེ། ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བར་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཕྱིར་ལང་ཚེ་ལ་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ནུས་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་འབད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་མ་བྱས་ན་ནི་རྒན་སེམས་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་སེམས་མྱ་ངན་དང་ཡིད་མི་བདེ་བས་གདུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་གདུང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆུ་སྐྱར་རྒན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒ་བས་འཁོགས་པར་བྱས་པའི་བྱ་གར་ཆུ་སྐྱར་ལྟ་བུ་སྟེ། ཀྲུང་ཀྲུང་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་ཁྲུང་ཁྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །གང་དུ་སེམས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཉ་ཉུང་ངོགས་


DTG149_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ན་ཉ་ཉུང་བའི་མཚོ་ངན་པ་ཉིད་ན་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཆུང་བའི་མཚོ་དང་རྫིང་བུ་ལ་སོགས་པ་ན་འདམ་དང་ཆུ་བ་ལ་སོགས་པས་རྙོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆུ་ཡང་སྐམ་དུ་ཉེ་ཞིང་ཟད་པའི་ཕྱིར་ངན་པའོ། །ཉལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིད་ལོག་པ་ལྟ་བུར་རྨོངས་པས་འདུག་པ་སྟེ། རྐང་ལག་རྣམས་ཞིགས་ཤིང་ལྷོད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་བསྐུམས་ནས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩ་བ་བད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་གཞུ་དྲངས་པ་བཞིན་དུ་འཁུམས་པའི་ལུས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ནས་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡང་གི་དོན་ཏེ། སེམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གཅིག་པུར་ཡང་མ་ཟད་དེ། ལུས་ཀྱང་བསྐུམས་ཏེ་བྲང་གི་ཐད་ཀར་པུས་མོའི་ལྷ་ང་བཀུག་ཅིང་ཡན་ལག་རྣམས་བསྡུས་ནས་ཉལ་བར་བྱེད་དོ། །སྔོན་ཆད་བྱས་པ་ཞེས་དྲན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་རྩེ་བ་དང་དགོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་བཟང་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་དུ་མྱོང་བ་དང་བྲལ་བས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་བ་མེད་པའོ། །སྡིག་པ་ཆུང་དུས་ནི་གནོད་པར་མི་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་ཡུལ་གཅིག་ལ་ནི་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡིག་པ་ཆུང་བྱས་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཁྱིམ་བདག་ཅིག་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ཙམ་བྱེད་དེ། ཆུང་དུ་སྤྱད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཞིག་ནི་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ནུས་ཀྱང་མི་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐར་ཁུང་གི་བུ་ག་ལས་འབྱུང་བའི་རྡུལ་དག་གིས་ནི་ར་བ་བྱེད་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སེམས་པ་ལས་དེ་གཉིས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཆུང་བྱས་མ་སེམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་དུ་མ་རྟོག་ཤིག་པའོ། །སྡིག་པ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པའོ། །ངེས་པར་གཟུང་བ་ནི་དྲུག་པ་སྟེ། སྡིག་པའི་ནང་ནས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ་བཞིན་དུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཁ་ཟས་དུག་དང་འདྲ་བ་བཞིན་དུ་གསོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྡིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་


DTG149_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་བཞིན་མི་འོང་མ་སེམས་ཤིག །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་སྤྱད་པ་འདི་ནི་ཆུང་བ་ཡིན་པས་བདག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་ན་རྗེས་སུ་འོང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་གདུང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་ཞིག་རྟོག་ན་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉུང་དུའི་དངོས་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྩགས་པ་སྟེ། དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་ཡི་ཐིགས་པ་ལྷུང་བ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱུན་དུ་ཆུའི་ཐིགས་པ་འབབ་པ་དེ་ནི་བུམ་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཁེངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྟེ། བུམ་པ་ཆེན་པོའི་ཚད་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཆུའི་སྣོད་དོ། །སྡིག་པས་བྱིས་པ་གང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པས་བྱིས་པས་ཉེ་བར་བསྩགས་པ་སྟེ། བུམ་པ་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉུང་དུས་བྱིས་པ་ཡོངས་སུ་གང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་བྱིས་པས་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ཉེ་བར་བསྩགས་པས་ཡོངས་སུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གྲོག་མཁར་གྱི་ཕུང་པོ་བཞིན་ནོ། །དགེ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྟན་པ་ནི་མཁས་པའོ། སྡིག་པ་དང་བསོད་ནམས་སྤང་བ་དང་ལེན་པ་ལ་སྲེད་པ་སྤང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ཀུན་ན་ཆུ་ཡོད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཡུལ་བེ་ར་ཏྱ་ན་བྲམ་ཟེ་ཞིག་ཁྲོན་པ་ནས་ཆུ་འབྱིན་ཅིང་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་ཆུ་བླུགས་པར་འདོད་དོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་མཐོང་སྟེ། བསམས་པ་གལ་ཏེ་ཀུན་དགའ་ར་བ་འདིར་བྱོན་ན་ནི་ལན་དུ་མར་ཆུ་འཐུངས་ཏེ་འདི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་དེས་སྒོ་བཅད་ཅིང་ཟོ་ཆུན་ཡང་སྦས་ཏེ་འདུག་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཀུན་དགའ་ར་བ་དེའི་ནང་དུ་གཤེགས་ཏེ། ཁྲོན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཆུས་བཀང་བ་དང༌། བྲམ་ཟེ་དེ་མངོན་པར་དད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིར་གཤེགས་


DTG149_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་གསོལ། །ཟོ་བ་དང་ཆུན་པོ་འདི་བཞེས་ལ་ཅི་བདེར་ཆབ་ལ་ལོངས་སྤྱད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁྲོན་པའི་ཆུ་ལྟ་ཅི་ཞིག་དགོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོན་པས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆུ་བཏུང་བར་བྱ་བ་དེ་ནི་ཁྲོན་པ་སྟེ། མཚོ་དང་རྫིང་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ནམ་ཞིག་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་ན་ཆུ་ཡོད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་ཆུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་རྙེད་པ་ཡོད་ན་དཀའ་བས་གདོན་དགོས་པས་ཁྲོན་པའི་ཆུ་དེས་ནི་སྐོམ་པར་གྱུར་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་ན། སྐོམ་པ་དང་བྲལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། བརྗོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐམས་ཅད་ན་ཆུ་ཡོད་ཅིང་སུས་ཀྱང་དགག་པ་མེད་ལ། རྙེད་སླ་བར་གྱུར་པ་ལ་ནི་ཁྲོན་པའི་ཆུས་སྐོམ་ཡང་མི་དགོས་པ་ཉིད་ཡིན་ན། སྲེད་པ་རྩ་ནས་བཅད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། གང་གི་དོན་དུ་ཅི་ཞིག་ཚོལ་བར་བྱེད་ཅེས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐོམ་པ་ཡོད་ན་ནི་ཆུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། དེ་མེད་ན་ནི་དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་རྣལ་འབྱོར་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བསྒོམས་པས་སྲེད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་འམ་ཚོར་པ་འཐོབ་པ། འཇིག་རྟེན་འདིར་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་ཞིང་སྤངས་ལ་གཞི་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང་བསལ་བས་ང་ལྟ་བུ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བས་རྗེས་སུ་གནས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་སྲེད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཁྲོན་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་ར་བ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་ཡིན་གྱི། སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་མི་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་སོ། །སྲེད་པ་སྤངས་པས་ནི་ཆུ་པོ་བཞི་ལས་རྒལ་ཏེ། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྒལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་རགས་བརྩིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་པ་ཏྲ་ལེ་པུ་ཏྲ་ན་བར་ཤ་ཀ་ར་ཞེས་བྱ་བ་མ་ག་དྷཱའི་བློན་པོ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་


DTG149_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྤྱན་དྲངས་ནས་བཤོས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་ནས་ཡོན་ཕུལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སླར་གཤེགས་ཏེ། དུས་དེར་བྱས་པའི་རགས་བརྩིགས་པས་མཚོ་ངན་པ་ལས་རྒལ་ཞིང་གང་གཱའི་ཡང་ཚུ་རོལ་གྱི་ངོགས་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་དུ་གཤེགས་ཏེ་བཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་གྲུ་དང་གཟིངས་དང་ཤིང་ཤལ་མ་ལིའི་སྤང་ལེབ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒལ་བར་གྱུར་ཏེ། ཅི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་རྒལ་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་རྒལ་བར་ཆས་པའི་སྐྱེ་བོའོ། །གང་ཞིག་ཅེ་ན། རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆུ་ཆེན་ནོ། །རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བའི་འབབ་ཆུ་སྟེ། གང་གཱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རགས་བརྩིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་ལོན་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཟམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཚོ་ངན་སྤངས་པ་ནི་རྒལ་བ་སྟེ། རྫིང་བུ་དང་ཀེ་དྷ་ར་ལ་སོགས་པ་ཆུས་ཁྱབ་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ནས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟིངས་ནི་བཅས་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྩྭ་དང་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཆུའི་གཟིངས་འགོད་པ་འམ། གྲུ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཱ་རྒལ་བར་འདོད་པའོ། །དེས་གྲུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བླངས་ཏེ། ཁ་ཅིག་རྒལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་རྒལ་བ་སྟེ། ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མཁས་ཤིང་རྟོགས་པའོ། །སྡོད་པ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་རྒལ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒལ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་


DTG149_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོར་རྒལ་བའོ། །བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཡིད་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་ཐུབ་པ་མཆོག་ལ་བརྗོད་དོ། །སྐམ་སར་གནས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཱའི་འགྲམ་དུ་བཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་ཁྲུས་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་དག་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་ལུས་ལ་ཆུས་ཡོངས་སུ་འཁྲུ་བའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གཟིངས་ཀྱང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ད་དུང་མ་རྒལ་བ་སྟེ། ཕྱིས་འོངས་པའི་དགེ་སློང་དག་གཟིངས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་བསྟན་ནས། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་རྒལ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་པར་འདོད་པའོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་བོ་ནི་འཁོར་བའི་སྐྱེ་པ་འགྲུབ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་བོའོ། །སྤོང་བར་འདོད་པ་འདིས་ནི་ཐར་པའི་ཆ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་མ་ཡིན་པར་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རགས་བརྩིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་པས་སོ། །སྤངས་པ་ནི་བསྩལ་བ་སྟེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །སྐྱེ་བོས་གཟིངས་ནི་བཅས་ནས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཕྲ་རྒྱས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རིམ་གཉིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྒལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གོ །མ་རྒལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྒལ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་ཉིད་བྱུང་བར་བསྟན་ཏོ། །སྐམ་སར་གནས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པར་མཛད་


DTG149_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་ཕོ་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མེད་པར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་སྲིད་པ་ན་གནས་པར་མི་མཛད་དོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་ཁྲུས་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བཞུགས་ཤིང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཟིངས་ཀྱང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལ་གནས་པས་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདིས་ནི་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཡང་ཞུགས་པ་བཞི་དང་འབྲས་བུ་བཞི་ལ་གནས་པའི་དགེ་སློང་འདི་ནི་སྤྱིན་གནས་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་དང་རྐང་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པས་བར་ཤ་ཀ་ར་པ་ཏྲ་ལེ་པུ་ཏྲ་ན་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཁྱད་པར་གྱི་ཞིང་ལ་ཕུལ་བ་འདིས་ནི་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ཐོབ་པ་དག་ཇི་སྐད་བསྟན་པས་བདག་ཉིད་གདུལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙོ་བླག་མཁན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་སྦྱིན་བདག་ཁྱིམ་བདག་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བུ་སྐྱེས་མ་ཐག་རྐང་པའི་ཕྱོགས་སུ་ལྷའི་པདྨ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་དེར་འདུག་ནས་ཚིགས་བཅད་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ལྟ་བུའི་ཞིང་མེད་ཅིང༌། །སྦྱིན་པ་ལྟ་བུའི་གྲོགས་མེད་དེ། །གང་ཕྱིར་བདག་འདྲའི་དབུལ་བ་ཡང༌། །འདི་ལྟར་ཕྱུག་པོར་བྱས་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་སོ། །མཚན་མ་བརྒྱ་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཡང་བྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕ་ལ་གཏམ་སྙམ་སྐྱེལ་བའི་མི་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ཁ་རིན་པོ་ཆེས་བཀང་ངོ༌། །ཁྱེའུ་དེ་ཡང་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བར་མིང་དུ་བཏགས་ཏེ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གྲོང་གི་རྣམ་པ་བགོ་བཤའ་བྱས་སོ། །མུ་གེ་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བོས་ནས་དེར་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བར་དུ་སློང་མོ་པ་དག་གིས་བསླངས་སོ། །དེས་ཀྱང་ཀླུ་དག་ལས་ནོར་བསླངས་ཏེ་དེ་དག་ལ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དེ་དག་མངོན་


DTG149_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་དང་ནས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ཙམ་ན་དེ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། སེམས་གདུལ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་མཁན་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་བསོད་སྙོམས་སུ་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་བར་ན་ཆུ་ཆུན་ཞིག་མཐོང་སྟེ། མཁན་པོ་ལ་འདི་གང་དག་ལགས་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། འདི་དག་ནི་ཆུ་བླངས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཁྱེར་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལས་བྱེད་དོ། །ཅི་ཆུ་ལ་སེམས་མེད་པ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཁྱེར་བ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་ཏེ། སེམས་མེད་ཀྱང་ཁྱེར་ནས་ལས་བྱེད་པ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཅག་སེམས་དང་བཅས་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་གདུལ་བར་མི་བྱ་ཞེས་སོ། །ཡང་མདའ་མཁན་དག་མཐོང་བ་མདའ་མེ་ལ་སྲོ་བར་བྱེད་ཅིང་མིག་གི་ཟུར་གྱིས་རྩེ་མོར་བལྟས་ཏེ་དྲང་པོར་བྱེད་དོ། །མདའ་སེམས་མེད་པ་ཡང་དྲང་པོར་བྱེད་ན། བདག་ཅག་སེམས་དང་བཅས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གི་སེམས་དབང་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་སོ། །ཡང་མཐོན་པོ་ནི་འཇོག་པ་ལ་སོགས་པས་ཤིང་སྤྱོང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་སྟེ་འདི་དག་ནི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བཞོགས་ནས་སྲོག་ཤིང་ལ་སོགས་པས་འཁོར་ལོ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་བསམས་པ་སེམས་མེད་པའི་ཤིང་ལས་ཀྱང་འཁོར་ལོ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། བདག་ཅག་སེམས་དང་བཅས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མི་བྱེད་ཅེས་ནས། ཇི་ཙམ་ན་མཁན་པོའི་ལྷུང་བཟེད་བླངས་ཏེ། སླར་ལོག་ནས་གནས་སུ་སོང་སྟེ། སེམས་དུལ་བར་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབས་པས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལས་བསམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །ཆུས་འཁྲུ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུས་ཞིང་འཇམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྱེད་པ་སྟེ། ནི་ཛིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལས་གཙང་བ་དང༌། སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཙོ་བླག་མཁན་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། ཆུ་ཆུན་ཞེས་ཟེར་བས་ཆུ་ཆུན་ནི་ཆུ་འདྲེན་པ་སྟེ་ཞིང་པའོ། །གཞན་དག་ནི་བཙོ་བླག་མཁན་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བུལ་ཏོག་གི་ཆུ་ལ་སོགས་པས་གོས་


DTG149_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་འཁྲུ་ཞིང་དག་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །མདའ་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་འདམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མདའི་བཟོ་བྱེད་པའོ། །མེས་ནི་སྲོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདའ་བསྲོས་ནས་དྲང་པོར་བྱེད་པའོ། །ཤིང་མཁན་ཤིང་ལ་འཇོག་སྦྱོང་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་ཀུན་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་པའོ། །མཁས་པས་བདག་ཉིད་གདུལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་གདུལ་བར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་གདུལ་བ་ལ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མཚོ་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་ནགས་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ན་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་གཟིགས་ནས་གཙུག་ཕུད་ལྔ་པའི་བདག་པོ་ལས་བརྩམས་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཀ་ནི་མ་ཏྲི་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཚད་པས་གདུངས་པའི་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། མཚོ་ཆེན་པོའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལྟར་རོ། །མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། །ཟབ་མོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏིང་དཔག་དཀའ་བའོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་དང་ནི་ཤིན་དུ་གཙང་བའོ། །རྙོག་པ་མེད་པའི་ནི་འདམ་དང་ཆུ་བལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ན་ཆོས་ནི་ཉན་པར་བྱེད། ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀུན་དུ་ཉན་པར་བྱེད་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཆོས་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དང་བས་ནི་ཙི་རི་ཀ་ལ་སོགས་པས་མ་བྱང་ཡང་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྙོག་པ་མེད་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་བལ་དང་འདམ་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་སེམས་དང་བ་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དད་པ་ཚང་བ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་


DTG149_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྫོགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། དེས་ཀྱང་སེམས་དུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་བལྟས་ན་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དད་པ་དང་རབ་ཏུ་དང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐོས་ན་སེམས་དུལ་བས་མཁས་པ་དང་བར་འགྱུར་ཞིང་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ཆོས་མཉན་པས་སེམས་དུལ་བར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཆགས་མེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་འབད་པ་ཆེན་པོས་དགེ་སློང་མང་པོ་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་འོང་སྲུངས་ཆེན་པོ་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་སྒོ་ཐེམ་དང་མཚེའུ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་ཞིང་མཚུངས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མ་གོས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་མི་གཙང་བ་དང་གཙང་བས་ཀྱང་མི་གོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟེའུ་དང་ཙནྡན་གྱི་བརྟག་པ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དགྲ་བོ་དག་ལ་ཡང་བདག་དུལ་བ་དག་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས་དུས་དེར་འགྱུར་བ་མེད་པར་བསྟན་པ། སྒོ་ཐེམ་ལྟ་བུར་གཡོ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གྲོང་གི་སྒོའི་ནང་དུ་གཞུག་པའི་འཁོར་གཏན་གང་ལ་བརྟེན་པས་ནི་སྒོ་སྲན་ཐུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁྱེའུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་བསྣུན་ན་ཡང་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་རང་གི་བྱ་བ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་གཞན་ལ་བརྙས་པ་ཐོབ་ཀྱང་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གཏོང་བར་མི་བྱེད་པའོ། །སྒོ་ཐེམ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་གང་


DTG149_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའོ། །གཡོ་བ་མེད་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའོ། །མཁས་བ་འཁོར་བ་ལ་མི་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་དཔེར་བསྟན་པ་མཚོ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཚེའུ་ལྟ་བུར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྙོག་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདམ་དང་ཆུ་བལ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པའོ། །ཡང་ན་ཆུ་སྐམ་པ་ལ་ནི་ངན་པ་ཡང་དགའ་བ་མ་ཡིན་ལ། ལུས་ཚ་བས་གདུངས་པ་དག་ཀྱང་ཁྲུས་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་མཁས་པ་དེ་ཡང་དགའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་དུ་མས་མ་རུང་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་བློ་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བ་མི་སྐྱེད་དོ། །ཆུའི་ཚོམས་ཏེ་བཅུ་བདུན་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་བཅུད་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་ཡང་སློབ་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་འོག་ཏུ་མེ་ཏོག་གི་ཚོམས་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འཁོར་བ་ལ་མཁས་པ་མི་དགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལ་འཁོར་བ་ལ་མི་དགའ་བ་ལ་ནི་ངེས་པར་ཐར་པ་འདོད་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷར་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདོད་པའི་ལྷ་ཡི་བུ་ཞིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ཞུས་པ། དེ་ལ་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་པས་ལན་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་ཞིག་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གང་ངོ༌། །འདིས་ས་སྟེང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་འགྲོ་ལ་འདི་ལས་སོ། །རྒྱལ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཕམ་པར་བྱ་བ་དང༌། དབང་དུ་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ལྷ་ནི་ཉེ་དབང་གི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་འཐབ་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་རྒྱལ་བར་འདོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ། ཅི་འདི་བསྒྲུབ་པར་ནུས་སམ་མི་ནུས་ཞེས་པའོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་ཚོར་བར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་


DTG149_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་ཏོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་གི་གནས་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་འདས་པ་ན་གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཡོད་དེ། དེར་དམྱལ་བའི་སྲུང་མས་སྐྱེ་བ་ཁྱེར་བར་བྱེད་དོ། །ལས་ཀྱི་ཉེས་པ་དང་ཇི་ལྟར་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཡང་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པར་ལྷུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྷའི་ཕོ་ཉའི་མདོ་འདིང་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་ནི་རྣམ་པ་དེས་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལས་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྷར་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། ལྷའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདིས་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་བསྟན་ཏེ། ལྷ་དང་མི་དང་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་རྒྱལ་ཏེ། སེང་གེའི་སྟན་ལ་འདུག་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་ཆོས་སྟོན་པར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ལས་རྒྱལ་བར་འདོད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་གཞི་གང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཞི་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་སྟོན་མཁས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་པར་གསུངས་པ་སྟེ་སྡིག་པ་མི་བྱ་བ་དང༌། སྡིག་པ་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འབད་ཅིང་དབང་པོ་དུལ་བར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུས་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཞི་གང་ཞིག་རབ་ཏུ་འདོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དཔེ་ནི་གང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་མཁན་རང་གི་ལས་ལ་མཁས་པས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལས་མེ་ཏོག་བླངས་ཏེ། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ལེགས་པར་བཀོད་ཅིང་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དམ་པ་དེས་ཀྱང་གྱ་ནོམ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཆོས་ཀྱི་གཞི་བླངས་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རིམ་པས་འབྲེལ་བར་བྱས་ནས། འཁོར་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་


DTG149_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་པའོ། །འདིའི་ལན་གསུངས་པ། སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་སློབ་བའི་ཕྱིར་སློབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཞི་བར་འདོད་པ་དེ་བས་ནི་སློབ་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ལུས་དང་ངག་དུལ་བ་དང༌། སེམས་དུལ་བ་དེའི་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དུལ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཏེ་དེ་ཡང་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་གིར་བྱེད་བ་དང༌། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐབས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ལམ་བསྒོམ་པ་མེད་པར་ནི་སྲིད་བ་གསུམ་པོ་མཐའ་དག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ནུས་པ་ནི་སུ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ནི་སྐྱོན་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་སྟོན་མཁས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དང་ཚིག་འབྲུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཞི་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཞེས་ཟེར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནགས་ཚལ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་མེ་ཏོག་ནི་ནགས་ཚལ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཚིགས་བཅད་དང་ནགས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ལ་དའི་གྲོང་ཞིག་ན་ན་ལ་ད་དང་ཨུ་པ་ན་ལ་ད་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེ་གཉིས་གནས་སོ། །དེ་ལས་བྲམ་ཟེ་ཨུ་པ་ན་ལ་ད་ལ་ཁྱེའུ་གཟུགས་བཟང་བ་ཞིག་བཙས་སོ། །དེ་ཡང་མཚན་ལྟས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞིག་པས་དེ་ཚེ་ཐུང་བར་མཐོང་ནས་སེམས་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། བུའི་དོན་དུ་ལྟས་བསང་གི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པས་ཚངས་པ་མཉེས་པར་བྱས་སོ། །དེས་དེ་ལ་ཅི་འདོད་མཆོག་སློངས་ཤིག་ཅེས་བྱས་པ་དང༌། ངའི་བུ་ཚེ་རིང་བར་འདོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ངས་


DTG149_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་ཚངས་པ་མི་སྣང་བར་གྱུར་རོ། །དེ་ཐོས་པས་རི་ཁ་བ་ཅན་ན་མེ་ཏོག་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་གནས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མཉེས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་བརྩམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་འོངས་སོ། །དེ་ནས་དེ་དག་ལ་བུ་བྱིན་ཏེ། ཁྱེར་ནས་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་གནས་སུ་སོང་སྟེ། དེས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་མཆོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་འཁོར་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་གཤིན་རྗེས་མཐོང་སྟེ། ཞག་བདུན་ནས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ནས་བསྐུལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་སྨྲས་པ། བདག་ནི་དབང་དུ་གྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །གཤིན་རྗེས་སྨྲས་པ། ད་དུང་ཁྱོད་འཕགས་པའི་དབང་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བརྟེན་པར་གྱིས་ཤིག་དང༌། དེ་ནི་ད་ལྟར་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ན་བཞུགས་ཏེ། འཕགས་པའི་དབང་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ཉི་མའི་ཚ་བ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཀེ་ས་ར་ཞེས་བྱ་བའི་ཤིང་ཆེན་པོ་གཉིས་ཕྱུང་སྟེ། དྲང་སྲོང་ལྔ་བརྒྱའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་ཏེ་སོང་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཉན་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དྲང་སྲོང་གཞོན་ནུ་སྔོན་ནས་ཀྱི་ཐོབ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཤིང་གཅིག་པོར་རོ། །རྒྱབ་ཀྱི་ཐོང་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཤིང་གཉིས་པ་བོར་རོ། །བར་གྱི་ཐོང་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བདག་ཉིད་འཁོར་དང་བཅས་པ་ས་ལ་ལྷགས་པར་གྱུར་ཏོ། །མདུན་དང་རྒྱབ་ཀྱི་ཐོང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ་ནས། ཇི་སྲིད་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །ཚིགས་བཅད་འདིའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རེ་ཞིག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་བཤད་དོ། །ནགས་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་དང་ལྡུམ་བུ་དང་རྩྭ་ལ་སོགས་པའི་ནགས་སྟུག་པོའོ། །བཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱུང་བ་དང་ཉམས་པར་བྱས་པའོ། །ཤིང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ཤིང་གཅིག་པུ་འགྲེང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་


DTG149_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཞེ་ན། ནགས་ཚལ་ལས་ནི་འཇིགས་སྐྱེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནགས་ཚལ་ཉིད་ལས་ནི་འདི་ལྟར་སེང་གེ་དང་རྐུན་མ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་གཅིག་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནགས་བཅད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནགས་དང་ནགས་སྦྱོར་ཆོད་ཅིག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནགས་དང་ནགས་ཀྱི་རྩ་བ་སྟུག་པོ་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་ནགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསྲུངས་པས། འབྱུང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རྒྱུ་ཁྱེད་ཀྱིས་མེད་པར་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀྱེ་དགེ་སློང་དག་ངའི་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་གྱིས། དོན་དམ་པར་ནི་ནགས་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ལ་བསྟན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ནགས་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །ཤིང་ནི་ཤིན་ཏུ་དྲག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནགས་ཉིད་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ནགས་ཚལ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འཇུག་པས་གནོད་པ་དང་ཕ་རོལ་གནོན་པའི་དུས་མེད་ཅིང་དེ་ལྟར་དེ་ལ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་སྐབས་མེད་དེ། དེ་ལས་འཇིགས་པར་བྱའོ། །གང་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོ་ནི་རེས་འགའ་ཀུན་དུ་འབྱུང་ཡང་དེའི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་སྐབས་ཡང་དག་པར་ཡོད་ཅིང་གནོན་པར་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཡོད་དེ། དེས་ན་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེས་པ་ནི་འབྱུང་བའོ། །འཇིག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ནགས་ཆོད་ཅིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནགས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་འམ། སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པ་བཅད་པ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཐོབ་པས་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཅག་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་


DTG149_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འདོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མང་པོ་དེ་དག་ལ་འདིས་དེ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་ལྡོག་པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཐོས་པས་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་གྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ནགས་སྦྱོར་མ་བཅད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནགས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཨཾ་ག་ད་ན་ཨུད་ཏ་ར་པ་ར་ཤཪྻའི་ཉན་ཐོས་ཨུ་ཏ་ར་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཅུང་ཟད་ཅི་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བུ་ལ་བྱིན་ཏེ། བདག་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསམས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་བུ་ཤི་ཞིང་ཁྱིམ་མེས་ཚིག་ལ་ཉེ་དུའི་ཚོགས་མང་དུ་རྣམ་པར་ཉམས་པ་ལས་དེའི་ཆེད་དུ་ལྷག་པར་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཨུད་ཏ་ར་པར་ཤཪྻའི་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ནི་དབང་པོ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལ་མིག་གིས་གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བ་དང༌། རྣ་བས་སྒྲ་མི་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ངའི་ཚིག་གིས་ནི་ལོང་བ་ཡང་དབང་པོ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ལ། འོན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བཙུན་པ་ཇི་ལྟར་དབང་པོ་བསྒོམ་པར་བཏགས་པ་ལགས། དེ་དགེ་སློང་དག་གང་གིས་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་ཏེ། དེ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཁྱེད་ཅག་གི་མིག་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྟེ། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་ཏེ། དུས་ཇི་སྲིད་དུའོ། །ནགས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་ནགས་སྟུག་པོའི་རྒྱུ་སྲེད་པའོ། །མ་བཅད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྤངས་ནའོ། །ཕྲ་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་མའི་རྣམ་པ་ཡང་སྟེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཡང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། མི་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྲིད་པ་དག་ཏུའོ། །འདིས་ནི་སྲིད་པའི་ཡུལ་ཉིད་སྲེད་པ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ས་དགུ་དག་ཏུ་སྟེ་དུས་དེ་ཙམ་གྱི་བར་དུའོ། །ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་འཆིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔར་


DTG149_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤངས་པའི་རྣམ་པས་ལྷག་མ་ནི་དེའི་ཡུལ་གྱིས་དྲི་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་མ་བཅད་པའོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ཏུའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མ་དྲུང་ནུ་ཞོ་འདོད་བེའུ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནུ་ཞོ་འདོད་པའི་པེའུ་ནི་ནུ་ཞོ་འཐུང་བའི་བེའུ་སྟེ། མའི་དྲུང་དུ་ཡིད་འཆིང་བ་དེ་བཞིན་དུའོ། །ཇི་ལྟར་སྲེད་པ་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། ལག་པས་སྟོན་ཀའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་གཤེགས་ཏེ། དེར་ཡང་སྐྱེས་བུ་ཞིག་མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཞུགས་ནས་པདྨ་རྣམས་རྩ་བ་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་གོས་བཞི་བལྟབ་ཀྱི་གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ས་ཅན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ས་ཅན་སྲེད་པ་ནི་དྲ་བ་དང་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ། །བཅད་ནས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་གཉེན་པོ་ཇི་ལྟ་བས་ཕྱུང་བ་དང་སྤངས་པ་སྟེ། ཞི་བའི་ལ་མ་ནི་བསྐྱེད་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་གཉེན་པོས་བཀག་ནས་ལམ་གྱིས་དྲུངས་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། དགའ་བ་ནི་སྲེད་པ་སྟེ། བདག་དང་འབྲེལ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་སྲེད་པ་སྤང་བར་ནི་གང་གིས་ཀྱང་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ནི་བདག་གྲོལ་བར་མཛད་ནས་གཞན་མཐའ་དག་གྲོལ་བར་སྤྱོད་པའོ། །ཡང་ན་བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་སེམས་ལའོ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལག་པས་སྟོན་ཀའི་པདྨ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་པདྨའི་ནགས་ལས་སྟོན་གྱི་དུས་སུ་བྱུང་བའི་པདྨ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་སྲེད་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ལམ་ཉིད་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྒོམ་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། ཞི་བའི་ལམ་ནི་སྐྱེད་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་ཕྱིར་སློབ་པའི་ལམ་བསྒོམ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་


DTG149_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྐྱེད་པར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་དུ་དང་བར་མ་དང་ཆེན་པོའི་རིམ་པས་འཕེལ་བར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལམ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་བསྟན་པའི་ལམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱལ་བས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །དེས་བསྟན་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ལམ་དེ་ལ་ནི་བདག་ཀྱང་གནས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་མེ་ཏོག་ཡིད་འོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོན་པར་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་པ་དང༌། ཤིང་ཀོ་ཤ་ཏ་ཀི་དང༌། དངོ་ཀའི་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་མདོག་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡོད་ལ། དྲི་ཤིན་ཏུ་མི་ཞིམ་པ་དང་དྲི་ང་བ་གཟིགས་སོ། །གཞན་དག་ནི་མདོག་དང་དྲི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྲི་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་གཟིགས་ནས། དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུའོ། །མེ་ཏོག་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ཡིད་འཕྲོག་ཅིང་མཛེས་ལ་སིམ་པར་བྱེད་པའི་མེ་ཏོག་གོ །གང་གིས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁ་དོག་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལས་བླང་བར་མི་བྱ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དྲི་བཟང་པོ་མེད་པ་སྟེ། དྲི་སྨད་པ་དང་དྲི་ང་བ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པའི་དྲི་ང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཚིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་འབྲས་བུ་མེད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕན་ཡོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་མཐུན་པར་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ་ནི་གང་ཟག་གི་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མེ་ཏོག་ཡིད་འོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ཁ་དོག་


DTG149_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ནི་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་དོ། །དྲི་ཞིམ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཉེ་བ་ནས་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཚིག་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ལྷག་མ་དག་ནི་ཤེས་པར་སླའོ། །གང་འཚེ་བ་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བུང་བ་མེ་ཏོག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལོག་པར་དད་སེལ་གྱི་ཉན་ཐོས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་དག་ཡོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་སེར་སྣ་ཅན་ཤིན་ཏུ་བརྐམ་པ་ཀོ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚོང་དཔོན་གྲོང་དང་གྲོང་དག་ལས་ཀྱང་ནོར་དག་ལེན་པར་བྱེད་དོ། དེ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཇི་ལྟར་བུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་སྦྲང་རྩི་བྱེད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་པདྨ་ལ་སོགས་པའི་བཅུད་བླངས་པ་སྟེ། ཁུ་བ་གཞི་བས་ནས་འཕུར་བ་ལྟར། །ཞེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། ཅི་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཁ་དོག་དྲི་ལ་མི་གནོད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁ་དོག་དང་དྲི་ནི་ཁ་དོག་དྲི་སྟེ་དེ་གཉིས་ཉམས་པར་མ་བྱས་པའོ། །འཕུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའོ། །ཁུ་བ་གཞི་བས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཀ་རཎྜ་ཞེས་བྱ་བ་མེ་ཏོག་གི་རྡུལ་བླངས་པའོ། །དཔེ་སྒྲུབ་པ་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་ལྟར་རོ། །ཐུབ་པ་གྲོང་དུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་བའོ། །དཔེར་ན་བུང་པས་མེ་ཏོག་གི་བཅུད་བླངས་ནས་འཕུར་གྱི། ཁ་དོག་དང་དྲི་ནི་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་དག་ཏུ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པར་བྱས་ནས་བསོད་སྙོམས་བླང་བར་བྱའོ། འདི་ལ་གནོད་པས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང༌། དད་པ་ཉམས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་བྱའོ། །གཞི་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཐུབ་པ་ནི་གཞན་ལ་འཚེ་བ་སྤངས་པར་བྱས་ནས་གྲོང་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི། དྲག་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །གཞན་དག་ནི་སྐྱོན་གྱིས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ། ཉེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ།།


DTG149_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསེར་ཐུབ་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དག་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་གྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་བདག་ལ་སྟོད་པར་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་བརྙས་པར་བྱེད་དེ། གཞན་གྱི་ཆོས་ངེས་པར་བྱས་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་དེས་ན་དེའི་གཉེན་པོའི་དོན་དུ་དང་པོར་སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་མ་རུངས་པའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཆད་པ་གཅོད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་མི་བརྟག་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་སྤྱོད་པ་ཉམས་པ་དང༌། ངན་པར་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ནི་ངེས་པར་མི་བརྟག་སྟེ། དེ་གཞན་གྱི་ཉེས་པ་ལ་ལྟ་བ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་སོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་མ་བྱས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་འདི་དག་ནི་ལེགས་པར་མ་བྱས་སོ་ཞེ་འམ། ཡང་ན་རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པའོ། །དེ་ཚོལ་ན་ནི་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་འམ། གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་ནི་བརྟག་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ནི་བརྟག་པ་དང༌། ངེས་པར་བརྟག་པ་དང་བཙལ་བར་བྱའོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཚིག་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མར་བདག་ཉིད་དུལ་བར་བྱས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་དུལ་བར་བྱས་ན་ནི་དཀའ་བ་མེད་པར་གཞན་འདུལ་བ་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་མ་དུལ་བར་གཞན་འདུལ་བ་ནི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་དག་འདི་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་དག་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། མཐོ་བའི་དཔེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་ཕྱག་དར་ཕུང་པོ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་སྨད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱིམ་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དྲིས་པ་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཁྱིམ་བདག་མི་གཙང་བའི་འདམ་ལས་གཙང་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་པདྨ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG149_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་རོ། །ཕྱག་དར་ཕུང་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་རྡུལ་གྱི་ཚོགས་སོ། །འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་སོ། །མི་གཙང་བ་ནི་གཙང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་ང་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྫས་དེས་སྨད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་ནི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་ལ་ཆུ་མེད་པ་སྟེ། ཆུ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེར་སྣོད་བཀྲུས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆུས་བླུགས་ན་ནི་པདྨ་བྱེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་གཙང་བའི་ཕུང་པོ་གང་ཆུ་མེད་པ་དེ་ལས་པདྨ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། གཙང་ཞིང་དྲི་ཞིམ་ཡིད་འོང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཙང་ཞིང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དྲི་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་གཙང་ཞིང་དྲི་ཞིམ་མོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་དྲི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་སིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། གཙང་བ་དང་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །དཔེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བཤད་པ་ནི་ཕྱག་དར་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྡུལ་གྱི་ཚོགས་དང་འདྲ་བའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དང་བཅས་པའི་རྫས་དེ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། མདོངས་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་མེད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མིག་མེད་པས་མདོངས་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་གསལ་བ་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དངོས་པོའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཤིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། རབ་ཏུ་གསལ་བར་འབྱུང་བའོ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་བཀའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གཞན་དག་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་


DTG149_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱག་དར་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། ཇི་ལྟར་ཆུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་སྲེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་པདྨ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཙང་བ་དང་དྲི་ཞིམ་པས་ཆེ་བར་གྲགས་པ་ཉིད་དོ། །སྲིད་པ་གསུམ་ལ་གྲགས་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དུ་འོང་བས་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གོམས་པའི་མཐུས་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མེ་ཏོག་ཕུང་པོ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སར་བྱུང་སྟེ། རྩེ་བ་དང་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བྱས་ནས་འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། གང་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་འདི་ཉིད་དུ་སྤྱན་དྲངས་ལ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་འདི་ལས་བཤོས་གསོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་སོང་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་འདི་ཉིད་དུ་བཤོས་ལ་སྤྱན་དྲོངས་ཤིག་ཅེས་བསྒོའོ། །ཇི་ཙམ་ན་ཉི་མ་གཉིས་པ་ལ་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་དེ། མེ་ཏོག་གི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་གང་གི་ཕྱིར་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱིས་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྦྱར་ཅིང་བཀོད་པ་ན། དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་རི་དགས་འཛིན་གྱི་མའི་ཁང་པ་ན་དགེ་བསྙེན་མ་ས་ག་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་རོ། །མེ་ཏོག་ཕུང་པོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་པོ་མང་པོའོ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་མང་བྱེད་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་སྦྲེལ་ཞིང་བརྒྱུས་པ་སྟེ། རྣ་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་བཞིན་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །མིར་ནི་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་


DTG149_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ད་ལྟར་གྱི་སྐྱེ་བ་ལའོ། །སྐྱེ་བ་རྣམས་ནི་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་མིའོ། །བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །དགེ་བ་ནི་ཤེས་པ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། གཞན་དག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ལ་གོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་ཡིན་པ་འམ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དབྱར་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དབྱར་གྱི་དུས་སུ་ཤིང་བ་ཀུ་ལ་མེ་ཏོག་རྒྱས་པར་གཟིགས་ནས་དགོན་པ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་དབྱར་ཀ་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དབྱར་གྱི་དུས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ན་བ་ཀུ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་གི་རིགས་རྣམ་པར་འབྲུལ་བ་དང་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དབྱར་གྱི་དུས་སུ་མེ་ཏོག་འབྱུང་སྟེ། ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རླུང་དང་ཆར་ལ་སོགས་པས་རེག་པར་གྱུར་ན། དེའི་མེ་ཏོག་ཕལ་ཆེར་ས་ལ་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དེ་བཞིན་གཏི་མུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་གཏི་མུ་ག་གོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་རྣམ་གསུམ་ཡང་རྣམ་པར་ཕྲུལ་བ་ལྟར་ཡོངས་སུ་དོར་བར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། དགག་པ་དང་རྩ་བ་ནས་དབྱུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུད་ལས་བསལ་བའོ། །བྱ་བ་འདི་ནི་ཁྱིམ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་བོད་པ་སྟེ། དུས་དེའི་གདུལ་བྱ་རྣ་གཏོད་པ་ལ་གཟུད་པའོ། །དེས་ནི་དེ་དག་སྤོང་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་མིང་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པ་དག་རྒལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་ན་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཡེང་བ་མེད་ཅིང་བགེགས་མེད་ན།


DTG149_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་འཕེལ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མི་ཡི་ཡིད་ལ་རྣམ་ཆགས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་ཧེ་ན་དྲ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་སུ་གང་གཱའི་འགྲམ་གྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་རྩེ་བའི་ཕྱིར་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་བྱུང་ངོ༌། །ཉི་མ་ཅུང་ཟད་ཅིག་གི་བར་དུ་འདུག་སྟེ། མཚན་མོ་བག་ཕབ་སྟེ་རབ་ཏུ་ཉལ་བ་ལས། བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་གང་གཱའི་འབབ་ཆུས་ཁྱེར་རོ། །དེ་བས་ན་གནས་སྐབས་འདི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་མཁན་མཁས་པས་མེ་ཏོག་གི་ཀུན་དགའ་ར་བར་ཞུགས་ཏེ། མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་བསྩགས་པ་འམ། ཡང་ན་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ལས་དེ་ཡིད་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་དེ་དག་བལྟས་ཏེ་སོགས་པར་བྱེད་དོ། དེ་བསྩགས་ཤིང་ཉེ་བར་བསྩགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་རྣམ་ཆགས་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་སེམས་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པའོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ཏེ། འཆི་བདག་གིས་ནི་བླངས་ནས་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཉལ་གྲོང་ཆུ་བོས་བདས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུ་མང་པོའི་ཆུ་བོའི་ཚོགས་ཀྱིས་བག་ཕབ་སྟེ་ཉལ་བའི་གྲོང་ཅན་དང་གྲོང་བདས་ནས་ཁྱེར་བ་བཞིན་དུ་བག་མེད་པ་བྱ་བ་མ་བྱས་བ་ཉིད་དུ་གཡེངས་ནས་འཆི་བདག་གིས་བླངས་ཏེ། དེའི་འཚོ་བ་ཕྲོགས་ནས་འགྲོ་བའི་ཐ་མར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དེ། འཆི་བདག་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཡིད་ལ་བསམ་པ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་མི་རྣམས་འཆི་བདག་གིས་ཁྱེར་རམ། གཞན་དུ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་རྟོག་པ་ལ། མི་ཡི་ཡིད་ལ་རྣམ་ཆགས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པའི་ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་བུད་མེད་ཅིག་ཤི་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མ་ངོམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG149_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་དུའོ། །ངོམས་པའི་སྒྲ་ནི་དྲུག་པ་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པས་སྐོམ་པ་ཞི་བར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །འཆི་བདག་ནི་མཐར་བྱེད་པའོ། །དབང་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རག་ལུས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རང་གི་དྲུང་དུ་ཁྱེར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ཐོབ་པའི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ངོམས་ཤིང་འཆི་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་རེ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དེས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དག་ལ་རེ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོ་བྱད་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བ་དག་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པར་སྟོན་ཏོ། །བྱ་བ་མཐར་ནི་མ་ཕྱིན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་རེ་བའི་འབྲས་བུ་མཐའ་དག་མ་རྫོགས་པར་རོ། གང་གི་ཕྱིར་འཆི་བདག་ནི་ལྡོག་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལས་འདི་ལྟར་འདའ་བར་བྱ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་འདི་བུམ་པ་འདྲ་བར་རྟོགས་བྱས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལུས་འདི་ནི་བུམ་པ་ལྟ་བུར་ཁོང་སྟོད་པ་དང༌། སྣིག་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང༌། དབུ་བའི་གོང་བུ་དང་འདྲ་བར་ཡུན་རིང་པོར་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་གསུངས་སོ། བུམ་པ་ནི་སའི་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པའོ། །འདྲ་བ་ནི་ལུས་དང་འདྲ་བའོ། །ལུས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟོགས་བྱས་ཤིང། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཀྱི་སྣོད་ནི་བུམ་པ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་མི་གཙང་བའི་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་སྣོད་ཀྱང་ལུས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲར་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྨིག་རྒྱུ་ནི་རི་དགས་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ལུས་འདི་སྟེ། ཡུན་ཤིན་ཏུ་ཐུང་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་པ་དང༌། སླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཡང་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུའི་དཔེས་ནི་མཐར་འཇིག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདིས་


DTG149_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མྱུར་དུ་འཇིག་པའོ། །མི་རྟག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུན་གྱིས་མི་རྟག་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལུས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་ཤེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའོ། །ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་ལས་སྐྱེས་པའི་ལམ་གྱི་མཚོན་གྱིས་བཅད་པ་ནི་སྤངས་པའོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་འདིར་རོ། །ཅི་ཞིག་གཅོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། །བདུད་ཀྱི་མེ་ཏོག་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དུ་གྱུར་པ་ནི་མེ་ཏོག་སར་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བྱིས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། ཡང་ན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དང་པོ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་མཆོག་གོ །དེ་སྤངས་པས་ནི་ངེས་པར་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཆི་བདག་རྒྱལ་པོས་བལྟར་ཡང་མེད་པར་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཆི་བདག་གི་མིང་ཅན་དེའི་དབང་ཕྱུག་གིས་བལྟར་མི་སྣང་བ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བའོ། །དབུ་བ་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་སྔོན་དུ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་ལུས་འདི་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་དཔེས་བསྒྲུབས་ནས་འདིར་ཡང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རླུང་དང་འདྲེས་པའི་རླུང་གི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་དབུ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབུ་བ་དེ་ལྟར་ལུས་ཀྱང་རླུང་གིས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ལུས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དབུ་བའི་གོང་བུ་དང་འདྲ་བར་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟག་མི་བཟོད་པ་ཉིད་དོ། །ལུས་འབའ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་མ་ཟད་དེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབུ་བ་འདྲ་བར་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་དང༌། །ལྟ་གནས་སྲིད་པའང་དེ་དག་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ལྟར་དབུ་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་འཇིག་རྟེན་གཉིས་བཟུང་བས་འཇུག་པ་གཉིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པས་འཇུག་


DTG149_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལུས་དང་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་སྙིང་པོ་མེད་པས་དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྲིད་བ་ཨུ་དུམ་བཱ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ན་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ། དེ་དང་ཉེ་བ་ན་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་ནགས་ལ་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དག་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། གང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་ཟག་མཁས་པ་སྟེ། དེས་ཀྱང་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཞེ་ན་སྲིད་པ་ལ་སྙིང་པོའོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་ཅིང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་དངོས་པོ་བཙལ་བར་གྱུར་ཅིང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལོང་བས་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་སེམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་བྱུང་བ་མ་གཏོགས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོས་བཙལ་བར་གྱུར་ཀྱང་མེ་ཏོག་དེ་མི་རྙེད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བསམས་ཤིང་བཙལ་བར་གྱུར་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དེ་ནི་སྤོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡེང་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་མཐའ་དག་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཐོང་བར་བྱས་ནས་ལམ་གྱི་ཚོགས་ལ་འཇུག་པས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་མིན་པའི་ཕ་རོལ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལམ་ཞེས་བྱ་བས་བསྐང་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ལམ་མེད་པར་སྲིད་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་མེད་དོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྲུལ་རྒས་ལྤགས་རྙིང་བརྗེ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་སྦྲུལ་ནི་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་སུ་པགས་པ་རྙིང་པར་གྱུར་ཅིང་བུ་ག་དུ་མ་སྐྱེ་བ་དང་ཡུན་རིང་པོར་ཉེ་


DTG149_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་ལོངས་སྤྱོད་པས་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་པགས་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་གཙེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕ་རོལ་མ་ཡིན་པའི་ཕ་རོལ་པོ་ཐོག་མ་མེད་པས་རྙིང་ཞིང་རྒས་པའི་ཕྱིར་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བར་སྙིང་པོ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་ན་དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆུ་སྐྱེས་རྩ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། གན་ད་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀུན་དགའ་རབ་པ་འདམ་དུ་ཞུགས་ནས་མྱུར་དུ་པདྨ་དག་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་གཟིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུས་དེའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་གི་བྱེ་བྲག་གོ །འདོད་ཆགས་མ་ལུས་གཅོད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔའོ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྩ་བའི་མེ་ཏོག་ལྟའི་ཞེས་བྱ་བ་པདྨའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་པདྨ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་མཁན་གྱིས་ཕྱུང་བའོ། །ཐང་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་འབྱུང་ངམ་ཞེ་ན། ཆུ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཆུ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ནི་ཐང་ལས་སྐྱེས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །ཆུ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པདྨའི་མཚོ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གང་ཞིག་པདྨའི་ནགས་སུ་ཞུགས་ཏེ་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་མངོན་པར་འདོད་པའི་པདྨ་འདོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཞུགས་ཏེ་རྨོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅིང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེའི་ཐོབ་པ་བཅད་པ་དང༌། རྩ་ནས་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་དྲུངས་འབྱིན་ཅིང་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ནི་གཞན་ལ་གནོད་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། སྟག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལྔ་པོ་མཐའ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་


DTG149_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་བར་སླའོ། མེ་ཏོག་གི་ཚོམས་ཏེ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སྟོ།། །།པདྨའི་ནགས་ནས་པདྨ་བཞིན་དུ་ཡང་གང་དག་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་དེ་དག་སྤོང་བར་ནུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། དཔེར་ན་གང་ཞིག་གིས་པདྨའི་ནགས་སུ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་མངོན་པར་འདོད་པའི་པདྨ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་རྒྱུད་ལ་ཞུགས་ཏེ་རྨོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅིང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཐོབ་པ་བཅད་དེ་རྩ་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བའི་རྩ་བ་མཐའ་དག་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་འཁོར་བས་སྐྱོ་བ་དང༌། གང་ཡང་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཡིད་དག་པར་བྱས་པ་ནི་རྟ་བཟང་པོ་བཞིན་དུ་བཟང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་རྟའི་ཚོམས་ལས་བརྩམས་ནས་རྟ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་སེམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་སེམས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་རྟ་ལ་སོགས་པའོ། །མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྡེ་ཚོམས་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་རྟ་དང་འདྲ་བར་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྡེ་ཚོམས་དགོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཤོས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་དགེ་སློང་དག་རྩོད་པ་བྱུང་ནས་དེ་ཉིད་ན་གནས་སོ། །དེར་ཡང་གང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དག་ནི་བདག་ཉིད་རྩོད་པར་མི་བྱེད་ལ། གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །སྐབས་དེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་ཏོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་རྟ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་རྟའི་མཆོག་ལ་ཞོན་ཏེ། ཕྱོགས་དེར་འོངས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཀའ་སྩལ་


DTG149_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏོ། །བཟང་བ་ནི་བྱ་བ་ཤེས་ལ་རིགས་ཀྱིས་ལེགས་བར་དུལ་བ་ཡིན་གྱི། རྟ་ཕྱི་ལང་ཅན་ངན་པ་ནི་དུལ་བར་འགྱུར་བ་འམ། བཟང་པོའི་མིང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞག་གཅིག་གིས་དུལ་བའི་གནས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བཤད་དེ། མགྱོས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རྟའོ། ལྕག་གིས་གཞུས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་པའི་ཤིང་ལ་སོགས་པས་བསྣུན་པའོ། །ཤུགས་དྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྟུན་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་སྤྲོ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་སྟེ། མེ་ཏོག་ཁ་འབུས་ཤིང་འཕྲོས་པའི་ཤིང་བཞིན་ནོ། །བཟང་བའི་ཕྱིར་ལྕག་ལ་སོགས་པས་བསྡིགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྐྲག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྐྱོ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་ཞིང་བསྔགས་ཏེ། ཡང་བག་མེད་པས་ལྕག་གིས་གཞུས་པ་ཐོབ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་རྣ་བ་གཉིས་འདེགས་པར་བྱེད་དོ། །དཔེ་བསྟན་ནས་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དད་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །ཇི་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིས་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དད་པ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་དག་གི་ལྕག་གིས་བསྐུལ་ཏེ་སྡིག་པ་ལས་འཇིགས་པས་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་མྱུར་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ལྡན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་ཞི་གནས་གཉིས་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་ལྡན་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པས་སོ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ནོ། །བཟོད་པ་དང་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་པར་གཞག་ཅིང་ལྡན་པ་དང༌། དབང་པོ་དུལ་བ་གང་ཡིན་པའི་བཟོད་པ་དང་འགྲོགས་ནས་བདེ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །བཟོད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ནི་དེས་པ་སྟེ། གཞན་དང་མི་མཐུན་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཀྱང་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང༌། གཞན་མངོན་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའོ། །སྲིད་པ་མ་ལུས་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་


DTG149_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་སྤོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་སྟེ། དེའི་རྩ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་འདི་ཉིད་དམ་ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ལའོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉག་གཅིག་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། ཡང་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་ཅིང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པས་སྐྱོབ་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པར་བཞུགས་ཤིང་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་པ་མ་ལུས་སྤོང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྷག་མ་སྤོང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་སུ་བསྟན་ནོ། །རིག་དང་རྐང་པར་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིག་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །རྐང་པར་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པ་ནི་རིག་པ་དང་རྐང་པ་མ་ཉམས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དྲན་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་དྲན་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་རིག་པ་དང་རྐང་པར་ལྡན་པའོ། དེས་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པས་འཁོར་བ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབང་པོ་དུལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུལ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞིག་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །བྲམ་ཟེ་མ་དད་པ་ཞིག་ཀྱང་གྲོང་དུ་ཆས་པ་ལས། དེ་མཐོང་ནས་འཁྲུགས་ཏེ་ཁུ་ཚུར་གྱིས་དེ་ལ་བསྣུན་ཏོ། དེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བའི་སེམས་ནི་མ་སྐྱེས་སོ། ཇི་ཙམ་ན་དེ་དད་ནས་དད་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའོ། །དབང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །ལེགས་པར་སྔོམ་པ་ནི་མི་སྙོམས་པ་སྤངས་པས་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་སྟེ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདུལ་སྦྱོང་བྱེད་པས་ལེགས་


DTG149_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཏུལ་རྟ་ལྟ་བུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདུལ་སྦྱོང་མཁས་པས་བྱས་པའི་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་དུལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྤངས་པས་དབང་པོ་དུལ་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉི་ག་བརྗོད་བའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་སྤོང་བ་ཟག་མེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་སྨོས་ཏེ། ཁོང་ཁྲོབ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཁམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷ་ཡི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡང་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་བློ་གཡེངས་པའི་ལྷ་དེས་ཀྱང་མཆོད་པ་ཡིན་ན། བློ་གསལ་བར་གནས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་བྱས་པ་སྟེ། དབང་པོ་དུལ་བ་ལའོ། མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་ཞིག་བདག་གིས་འདི་མཐོང་ཞིང་མཆོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ནམ་ཞིག་བདག་གིས་འདི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་མངོན་པར་འདོད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་འདིར་སྐྱོབ་པ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ཕན་པ་འཇུག་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དབང་པོ་ཉེ་བར་མ་དུལ་བས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་མ་དུལ་བར་གཞན་གདུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དབང་པོ་དུལ་བ་ན་ནི་བག་ཡོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་རྟ་བཟང་པོ་དང་རྟ་རྒོད་སྟོབས་ཆུང་བ་གཉིས་འབྲོག་དགོན་པ་ཆེན་པོར་ཞུགས་ན་དེས་སྟོབས་ཆུང་བ་བོར་ཏེ་མྱུར་དུ་འབྲོག་དགོན་པ་དེ་ལས་རྒལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཡོད་པས་བག་མེད་པ་འདི་ཉིད་དུ་བོར་ནས་འཁོར་བ་ལས་རྒལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བ་ནས་དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་འབད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་བག་མེད་པ་དག་ཡོད་ན་མཁས་པ་དེ་ལས་


DTG149_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིད་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལ་ལོ་དང་གཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་ཏེ། བརྩོན་པ་མི་བྱེད་པའོ། །མི་ཉལ་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དུ་མས་མི་ཉལ་ཞིང་རྟུལ་ཕོད་པ་ནི་མི་ཉལ་མང་པོ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤོང་པའི་རྩོམ་པ་ལས་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་མི་རྩོམ་པ་དག་རྣམ་པར་གཅད་པ་སྟེ། བདེན་པ་ཡིན་ཡང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། དེ་ལྟ་བས་ན་བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །འདིར་དཔེར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རྟ་བཟང་ཞེས་བྱ་པ་སྨོས་ཏེ། བཟང་བ་ནི་རིགས་བཟང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ། རིགས་མཐོ་བའི་རྟ་ཞོན་པས་སོ། །རྟ་རྒོད་ནི་ཉམ་ཆུང་ཞིང་སྟོབས་མེད་པའི་རྟ་སྟེ། དེ་ནི་རྟ་ངན་པ་ཞོན་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་དགོན་པར་སྤངས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྟ་བཟང་པོས་རྟ་རྒོད་སྟོབས་དང་མི་ལྡན་པ་དགོན་པའི་ནང་དུ་སྤངས་ནས། བདེ་བར་མངོན་པར་འདོད་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་དང་བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཞོན་ནས། བག་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པས་འཁོར་བ་སྤངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། འགྲོ་བ་ནི་ཞུགས་པའོ། ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་མཉན་ཡོད་ན་ཅེ་སྦྱང་ཟུགས་པའི་སྒྲ་ཞིག་གསན་ཏེ། འདི་ནི་སྔོན་ང་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པ་ཡིན་ལ། ད་ནི་བག་ཡོད་པས་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ནི་ད་དུང་ཡང་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དབང་པོ་དུལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། ངོ་ཚ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ལེགས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་རྟ་འདུལ་པར་བྱེད་བ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ཏེ། བཙུན་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྡིག་པ་སེལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེས་ན་གསུངས་ཏེ། གང་ཞིག་ངོ་ཚ་སྟེན་བྱེད་མི། །མི་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེས་གྱུར་ཏེ། །གང་དག་སྡིག་པ་སེལ་བ་ནི། །རྟ་བཟང་ལྕག་གིས་


DTG149_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞུས་པ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ལྷ་ཞིག་གིས་ཞུས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གནས་བརྟན་པོ་ཏི་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་ངོ་ཚ་ཤེས་བསྟེན་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྟེན་པ་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པ་དེའོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་འཛེམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་གང་ཞིག་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་སྡིག་པ་སེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏོ། །ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་འདི་ན་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཚ་བ་མེད་པ་ནི་སྡིག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ལེགས་པར་མཉམ་གཞག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདིས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྒོམས་པས་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་དབང་པོ་དུལ་བར་འགྱུར་ནའོ། །སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། མི་དེས་སྡིག་པའམ་ངན་པ་སྤྱོད་པའོ། །རྟ་བཟང་ལ་ནི་ལྕག་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྟ་དུལ་བ་ནི་རྟ་དེ་ལྕག་གིས་གཞུ་མི་དགོས་པ་དེ་བཞིན་དུའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་དེ་རྟ་བཟང་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རྟ་ངན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུལ་བ་འདུན་སར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གཏུ་མ་པོ་རབ་སྣང་གི་དབང་དུ་མཛད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ནི་དུལ་ཞིང་ཅང་ཤེས་པའི་རྟ་ལ་ལྷག་པར་ཞོན་ཞིང་གཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་གྱི། རྟ་ངན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །དུལ་བ་ནི་དུལ་ཞིང་མི་སྲུན་པ་སྤངས་པ་ཉིད་དོ། །འདུན་ས་ནི་རྟས་རྩེ་ཞིང་ཚོགས་པའི་སའོ། །ཡང་ན་འདུན་ས་ནི་གཡུལ་བཀྱེ་བའི་སའོ། །འགྲོ་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །དུལ་ལ་རྒྱལ་པོ་ལྷག་པར་ཞོན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་ན་ཕན་ཞིང་དུལ་བའི་རྟ་ལ་ན། རྒྱལ་པོ་དོགས་པ་མེད་པར་ལྷག་པར་ཞོན་པ། ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། དུལ་བ་མི་ཡི་ནང་ན་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་


DTG149_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟགས་པའི་ནང་ན་ནི་དུལ་བ་ཉིད་མི་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། བསྔགས་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཚིག་གི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱིས་འཐབ་མོའི་སར་སྤངས་ནས་འགྲོ་བ་ལ་དམ་པ་རྣམས་དམིགས་ཤིང་སྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་དུལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཚིག་ངན་བཟོད་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་ངན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། བརྫུན་དང་ཚིག་རྩུབ་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་ཐོས་ཀྱང་བཟོད་པར་བྱེད་ཅིང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དུལ་བའོ། །ཡང་ན་ཚིག་ངན་པ་ནི་ལྷག་པར་བསྟོད་པ་འམ་སྨད་པ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པས་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་སྐྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཚིག་ནི་མཚོན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། བརྡིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཟོད་པའོ། །འདི་ལྟར་འདིར་ཚིག་ཉི་ཚེ་སྨོས་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཕལ་ཆེར་ཚིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་ལས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གླང་པོའི་ནང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་ཤྲོ་ན་ཀོ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་མི་ཉི་ཤུ་ཙམ་ཞིག་བདག་ཉིད་དུལ་བའི་གནས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩོན་པར་ལྡན་ཞིང་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང༌། ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པས་ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་དེ་གཟིགས་ཏེ། ཇི་ཙམ་ན་དེར་གཤེགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་དེ་ན་རྒྱལ་པོའི་དྲེའུ་དང་གླང་པོ་ཆེ་འདུལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དཔེར་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་བཞི་གསུངས་སོ། གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ལའོ། །དྲེའུ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དྲེའུ་སློབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་རུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅང་ཤེས་རྟ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཞིང་རིགས་མཐོ་བ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པའོ། །སིན་དུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་སིན་དུ་ནས་སྐྱེས་པའམ། ཡུལ་བཟང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྟ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གླང་པོའི་ནང་ན་གླང་ཆེན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་དང་ལྡན་པའི་གླང་པོའི་ནང་ན་གླང་པོ་ཆེན་པོའོ། །དེ་བས་བདག་ཉིད་དུལ་བ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དུལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་དུལ་བ་སྟེ། གང་


DTG149_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་དུལ་བར་བྱས་པ་དེས་ནི་དྲེའུ་ལ་སོགས་པ་དུལ་བར་བྱས་པ་དེ་དག་པས་མཆོག་སྟེ། གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཞོན་པ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དྲེའུ་ལ་སོགས་པ་དུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དུལ་པ་དེ་དག་གིས་ནི། ས་དེ་མངོན་པར་འཐོབ་མི་སྲིད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱོགས་དེ་དང་དེའི་བྱེ་བྲག་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ལེགས་འདུལ་གང་ཡིན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གང་ལ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ནི་མཁས་པ་དེས་ཐོབ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཁས་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །སའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡིག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོ་དུལ་བར་གྱུར་ན་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་མཐར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །གདུང་བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པར་ནུས་ཀྱི། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མངོན་པར་གཙེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དྲན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་ཉམས་པ་ལས་ནི་འདི་ལྟར་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་མ་བསྒོམས་པས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་གང་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤོང་འགྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རབ་ཏུ་སྤངས་པའོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་སྟེ་ངན་འགྲོ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་ཞིང་དྲན་པ་བསྐོམས་པས་སྣོད་དུ་གྱུར་ནས། མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་པས་མཐོང་བས་སྤོང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཆིང་བ་བཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་


DTG149_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨོས་ཏེ། དེའི་འཆིང་བ་བཅད་ནས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་ནས་འདས་ཏེ་འཕགས་པ་དང་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། དེ་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་རབ་གྲོལ་གྱི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ལས་འཛིན་པའི་བསྡུ་བའོ། །དེ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་ནས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་སྦྱོར་མ་ལུས་སྤོང་འགྱུར་གྱི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུའི་ཐོབ་པ་བཅད་པས་སོ། །དེ་ནས་དུས་ཅུང་ཟད་གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕན་འདོགས་ཤིང་གནས་ཏེ། དུས་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྒྲིབ་གཡོགས་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། དེ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ནང་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀྱིལ་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བ་ལ་བརྗོད་དོ། །གདུལ་བའི་བསམ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་མང་སྟེ། དེར་འདུས་པའི་གདུལ་བྱ་དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་ཞི་བ་དོན་དུ་གཉེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་དོན་དུ་གཉེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འགྲོ་བ་གཏོང་བ་དོན་དུ་གཉེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉེ་བར་མ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་དུ་གཙེས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདུལ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅེར་བུ་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ཞིག་གིས་བཙུན་པ་


DTG149_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །བདག་ཉིད་ཁོ་ན་གདུལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སེམས་ཉིད་བྱ་བ་དང་ལས་ངག་ལ་དབང་དུ་གྱིས་ཤིག་པའོ། །འདུལ་སྦྱོང་བྱེད་པས་རྟ་བཟང་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། རིགས་བཟང་པོའི་རྟ་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་གྱིས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ལེགས་པར་དུལ་བ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་མཐར་ཕྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཐ་མར་འགྲོ་བ་སྟེ། ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། བདག་ཉིད་དུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་བེ་ར་ཏྱ་ན་ཚོང་དཔོན་རྒན་པོ་ཞིག་བུ་ལ་སོགས་པས་བརྙས་པར་གྱུར་ཏེ། མགོན་སུ་ལ་བྱ་ཞེས་ཞུས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་མགོན་དང་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱབས་ལ་གནས་པར་བྱའི། གཞན་ནི་གླིང་དང་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ། བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཁོ་ནའོ། །བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་གི་དངོས་པོ་འདི་ལ་ནི་རང་གི་སེམས་ཉིད་དུལ་བར་བྱ་བའོ། །མགོན་ནི་སེམས་འདི་དབང་སྒྱུར་བར་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། འདྲེན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དུལ་ན་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་འགྲོ་དག་ཏུ་འདྲེན་པར་བྱེད་དེ། འདིས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ལེན་པའི་རྒྱུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །བདག་ཉིད་བདག་གི་སྐྱབས་ཡིན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་དོན་དང་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་སེམས་ཉིད་དུལ་བས་ནི་བདག་གི་སྐྱབས་ཏེ། དེའི་མཐུས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མགོན་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་གདུལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དང་བཅས་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །རྟའི་ཚོམས་ཏེ་བཅུ་དགུ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།བདག་གི་སེམས་དུལ་བར་བྱས་ན་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བར་འགྱུར་ཏེ།


DTG149_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་བྱི་ལའི་རྐྱལ་པ་ལེགས་པར་མཉེས་ན་སིལ་ཀྲོལ་གྱི་སྒྲ་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་ཁྲོ་བའི་ཚོམས་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་དུལ་བར་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བར་ནུས་པ་མེད་དོ། དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་དང་བདག་ཉིད་དུལ་བར་བྱས་ནས། ཁྲོ་བ་སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆགས་པ་མེད་ལ་དགའ་བའི་གཅེར་བུ་བ་ཞིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ཅིས་ནི་སྤངས་དང་ཅི་ཡིས་རྣམ་སྤངས་འགྱུར། །གང་གིས་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་འདའ་འགྱུར་ཞིང༌། །གང་ལ་མ་ཆགས་པར་ནི་བྱས་པ་དག ། ཆགས་པའི་རྗེས་སུ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ལགས། །ཞེས་པ་དང་དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་སྣར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁྲོ་བ་ནི་བདག་གིས་མཛའ་བཤེས་དང་དགྲ་བོ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་དང་དོན་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཀུན་དུ་འཁྲུགས་པ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །གཞན་དག་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རིགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྟེ། བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སེམས་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པ་ནི་ཁྲོ་བ་ལའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདིར་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རབ་ཏུ་གྲགས་པས་ཁྲོ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བོ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་སྟེ། གཞན་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་རྣམ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་ང་རྒྱལ་རྒྱུད་ལ་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །འདིར་ང་རྒྱལ་ནི་ངའོ་སྙམ་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་སྦྱོར་ཀུན་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་མེད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་བའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་སྤོང་བ་སྟེ། འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སྔར་བསྟན་པའི་བྱ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིང་དང་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དེ་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་གང་ཟག་གོ །མིང་དང་གཟུགས་


DTG149_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་ཡིད་དེ་ལ་ཆགས་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་ལ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཡང་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། ཡང་སྲེད་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །རྗེས་སུ་མི་ལྟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མི་འཆིང་བ་དང༌། གདུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆགས་པ་ནི་འདུ་འཛི་སྟེ་དེས་བྱས་པའི་གཡེང་བའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་སྐྱོན་ནོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ནི་བདེ་བ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷ་ཞིག་གིས་གསོལ་པ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཅི་ཞིག་སྤང༌། །ཅི་ཞིག་སྐྱེས་ནས་བཟློག་པར་བགྱི། །བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་རབ་ཏུ་སྤོང༌། གང་ཞིག་རྟོགས་ན་བདེ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ལ་འདི་གསུངས་སོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ཉིད་ལའོ། །སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དོར་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་བྱུང་ནས་ཡལ་བར་འདོར་ན་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་སྟོང་བྱེད་དེ། ཕྱུགས་ལྷས་སུ་སྦྱང་ཀི་ཞུགས་བ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་ནས་འདོད་ཆགས་སྤང་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡང་སྐྱེས་མ་ཐག་ཉིད་དུ་རང་གི་གཉེན་པོས་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ་ཐག་རིང་པོར་སྤང་ཞིང་རྒྱུན་གཅད་པས་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་དབྱུང་སྟེ། ཁ་ནས་འཇམ་པོར་སྨྲ་ཞིང་ནང་དུ་འཁོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། བརྟན་པས་མ་རིག་རབ་ཏུ་སྤང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པས་གཏི་མུག་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་སྤོང་བ་ནི་བརྟན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཇི་ལྟ་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་མ་རིག་པ་སྤོང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །བདེ་བ་ནི་སྲིན་པོ་གསུམ་སྤངས་པ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། སྲེད་པ་ཟད་ན་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་བདེན་པ་རྟོགས་ན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྲོ་བ་


DTG149_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤངས་པས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་གཞན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་སྤངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཞིག་སྤངས་ན་བདེ་བར་ཉལ། །གང་ཞིག་སྤངས་ན་མྱ་ངན་མེད། །གང་གིས་འདིར་ནི་ཆོས་གཅིག་ཉིད། །བཅོམ་ན་གཽ་ཏ་མ་བསྔགས་པ་མཛད། །ཅེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་ནི་དོར་བའོ། །བདེ་བར་ཉལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུང་བ་མེད་པར་གཉིད་ལོག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་ན་འཚེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་སྟེ། བདེ་བར་ཉལ་ཞིང་བདེ་བར་སད་པ་དང༌། །ཉལ་བ་ན་ཡང་ལྷ་རྣམས་བསྲུང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱམས་པ་ཐོབ་པ་དག་ལ་བཤད་པས་སོ། །ཁྲོ་བ་སྤངས་ན་གདུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུང་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ནང་དུ་གདུང་བ་མེད་ཅིང་མྱ་ངན་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་སྤངས་པས་ནི་བསམ་པ་གྲུབ་ལ་བྱེ་མ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཆོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་གྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུག་གི་རྩ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཕུང་ཁྲོལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མྱུར་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་ཏེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །བདེ་འཇོམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ཡིད་དང་འཐད་པ་ལ་སོགས་པ་དེས་འཇིག་པ་ནི་བདེ་བ་འཇོམས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་འཇོམས་པ་ནི་བག་ཆགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཐོ་རངས་དང་མཚན་མོ་ཉིད་ལ་ཡང་གདུལ་བའི་དགེ་སློང་དག་ལ་བསྟན་ཞིང་ཡང་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྲོ་བ་ནི་ཁྱིམ་ན་གནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ནི་ཁྱིམ་སྤངས་པས་སྤང་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོམས་ཤིག་དང༌། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྤངས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། དེའི་ཉན་ཐོས་དགྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཅོམ་པ་ཡིས་མྱ་ངན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་སྤངས་


DTG149_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡིད་ལྷག་པར་གདུང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་དུས་རིང་པོར་མྱ་ངན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཁྲོས་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་སྔོན་བྱུང་བའི་དུས་ན་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་འགྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་ན། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ་དག་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་འགྱེད་པ་རྩོམ་པའི་དུས་སུ་གལ་ཏེ་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་བར་འགྱུར་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་པར་འགྱུར་ན་ནི། གྲོགས་པོ་དག་དེ་ལ་ངས་ཀྱང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་གསོན་བཞིན་དུ་བཟུང་ལ་མགུལ་པ་བཅིང་བ་ལྔས་བཅིངས་ཏེ། ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཐགས་བཟངས་རིས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་སྨྲས་སོ། ཇི་ཙམ་ན་ཐགས་བཟངས་རིས་ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཅུག་སྟེ། ལྷའི་འདུན་ས་ཆོས་བཟང་གི་སྒོ་དྲུང་དུ་མགུལ་པ་བཅིང་བ་ལྔས་བཅིངས་པ་དང༌། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དེ་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་ནང་དུ་འཇུག་པ་ན་དེས་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཚོགས་པར་མི་དབྱུང་བས་གཤེ་བར་བྱེད་དོ། །མ་ཏ་ལིས་སྨྲས་པ། །བརྒྱ་བྱིན་ལྷ་དབང་འཇིགས་པ་འམ། །ཡང་ན་སྟོབས་མེད་བཟོད་པར་བྱེད། །ཐགས་བཟངས་རིས་ཀྱི་ཚིག་གཏུམ་དག །མངོན་སུམ་ཐོས་བཞིན་འདུག་བྱེད་དམ། །ཞེས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་དེ་ལྟར་མཐོང་མོད་ཀྱི། །བྱིས་པ་ཡི་ནི་དགག་པ་ཡིན། །ཕ་རོལ་གང་ཞིག་ཁྲོས་ཤེས་ན། །རང་ཉིད་དེ་ལ་ཞི་བར་བྱ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། རབ་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཁྲོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཁྲུགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་གིས་ལེགས་བྱས་ཀྱི། མ་ལེགས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་བྱས་པ་


DTG149_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དུས་གཞན་ནའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྲོ་བ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ནའོ། །མེ་ཡིས་བསྲེགས་བཞིན་གདུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྲེགས་པས་ཉེ་བར་གདུང་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁྲོ་བས་གདུང་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་གིས་འདི་ལྟར་མ་རབས་དང་མཐུན་པར་བྱས་ཞེས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་ཅིང་ཁྲེལ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་ནི་ཁྲོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ངོ་ཚ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པའོ། །ངོ་ཚ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པའི་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྲེལ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་དག་ལ་གུས་པ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ། །བདག་ཉིད་ལ་ནི་མངོན་བརྟགས་ནས། །འཛེམ་པ་གང་ཡིན་ངོ་ཚར་བརྗོད། གཞན་བརྟེན་འཕྱ་བ་ལ་འཛེམ་པ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གཞན་དག་དེ་སྐད་ཟེར་རོ། །ཡང་ན་གང་ཁྲོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འཁྲུགས་པ་ཡིན་པས་ཁྲོ་བ་ཅན་ནོ། །བརྟུལ་ཞུགས་མེད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་དེའི་ཚུལ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་བས་མངོན་པར་ཟིལ་གནོན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྐྱེས་བུའོ། དེ་ལ་སུ་ཡང་རྟེན་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་འམ། ཡང་ན་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཁྲོ་བ་ཅན་ལ་གནས་དང་གླིང་དང་རྟེན་མི་བྱེད་དོ། །གདོན་ཞུགས་ནས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་ནི་སུ་ཞིག་བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པས་ཡིད་བརྟན་པའི་བསམ་པས་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། གང་ཉིད་ལ་སྐྲག་པ་དེ་ཉིད་ལ་ནི་ཡིད་བརྟན་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་སྤྲུལ་ནག་པོ་དུག་


DTG149_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་བཟད་པ་ཡོད་པ་ལ་ནི་གང་ཡང་ཡིད་བརྟན་པས་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་དང་གནས་སུ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལས་སྐྲག་པས་ཡིད་བརྟན་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་བའི་ཉེས་དམིགས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བྱིས་པའི་མཐུ་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་གླེང་གཞི་ནི་གཞན་དག་འདི་སྐད་ཟེར་ཏེ། མཉན་ཡོད་ན་གི་རི་ཡ་གྲོ་ཞེས་བྱ་བ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་མདུན་ན་འདོན་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ། ཕྱིན་ནས་བཙུན་པ་བདག་ལ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་སྟོབས་མཆིས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་སོ། དེ་ཡི་སྟོབས་ནི་སྟོབས་མེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྟོབས་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཉམ་ཆུང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་དེའི་སྟོབས་སུ་འདོད་པའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོ་ནའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བྱིས་པའི་མཐུ་སྟོབས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ནི་གང་ལ་ལའོ། །བྱིས་པ་ནི་གླེན་པ་སྟེ། དེ་ཁྲོ་བ་དང་མི་བཟོད་པ་ལས་བྱིས་པ་སྟོད་པར་བྱེད་པས་སོ། གཞན་བརྙས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་དེས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མཐུ་སྟོབས་མེད་པ་ཉིད་ལ་མཐུ་ཉིད་དུ་བཟུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གླེན་པའོ། །བྱིས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་འཚེ་བ་ལ་གོམས་པ་སྟེ། བྱིས་པ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་སེམས་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་ཏེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། བསྒྲུབ་བར་བྱ་བ་ཡོད་རེ་སྐན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒྲུབ་ཅིང་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱིས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་དང་མི་ལྡན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བློའི་སྟོབས་ནི་མཁས་པའི་སྟོབས་སུ་འདོད་དེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་དང་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་སྟོབས་མེད་དེ། དེ་བས་ན་བློ་དང་ལྡན་པ་ལས་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །བྱིས་པའི་སྟོབས་ནི་བཟོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་


DTG149_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བསྟན་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ནི་བཟོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ལ་བཟོད་པ་ཉིད་སྟོབས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ན་ཤས་ཆེ་བའི་སྟོབས་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་ཆ་འདི་ལ་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་གཟུགས་བཟང་བ་ལ་སོགས་པས་ང་རྒྱལ་ཡོད་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྡན་པའོ། །སྟོབས་ཆུང་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དམན་པ་དག་གིས་ཚིག་ངན་མང་དུ་སྨྲས་ཀྱང་བཟོད་པ་ཞེས་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་བདག་ལ་འཇིགས་པ་ཉམ་ང་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་མེད་དེ་ཚོགས་ཡོད་པའོ། །མ་ཧེའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་བཟོད་པའི་མཆོག་ཅེས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཟོད་པ་དམ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཉམ་ཆུང་བ་ལྟ་རྟག་ཏུ་སྒུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་སྟོབས་དམན་པ་དེ་ནི་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྙས་པ་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་དང་སྒྲུབ་པ་དང་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལ་དབང་ཕྱུག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལས་གཞན་གྱི་དཔོན་གྱུར་ཀྱང༌། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། གཞན་གཡོག་དང་བྲན་ལ་སོགས་པའི་དཔོན་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། མཐུ་ཡོད་པ་དང་དབང་ཕྱུག་དང་མངའ་བདག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དཔེར་ན་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ལ་ཟོང་གིས་ཉོས་པའི་བྲན་ཁྲོ་ཞིང་ངན་དུ་སྨྲ་ཡང་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་ཕ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་དག་གིས་གནོད་པ་བྱས་པའོ། །སྨད་བྱས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་པ་སྟེ། གནས་མེད་པ་དང་འདའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། གང་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཉིད་དེའི་རིགས་རྒྱུད་ངན་པར་སྐྱེས་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔུང་གི་ཚོགས་བཞི་དང་ལྡན་པའོ། །བཟོད་པ་ནི་མི་འཁྲུགས་པའོ། །ཐམས་


DTG149_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་སྦྱིན་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། ཚིག་གི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཞན་གྱིས་ལྷག་པར་བརྒྱད་བཀག་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷག་པར་བརྒྱད་བཀག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྒལ་བ་དང༌། ཚིག་ངན་པ་དང༌། གཤེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷག་པར་བརྒྱད་བཀག་པ་སྟེ། དེས་སྦྱོར་བ་ནི་ལྷག་པར་བརྒྱད་བཀག་པའི་སྐྱེས་བུའོ། །གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་གནོད་པར་བྱེད་བས་དེ་ལྟར་ཚིག་ངན་པས་གཤེ་བར་གྱུར་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་བས་སྟོང་འགྱུར་དུ་སྨྲ་བར་ནུས་ཀྱང་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ། གཉི་གའི་ཕོངས་པ་སེལ་བ་ནི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་འདོན་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ཞིག་ཅེ་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལས་འཇིགས་པ་ཡིན་པས་འཇིགས་པ་སྟེ། སྡིག་པའི་ཆོས་དང་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆེན་པོ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངན་སོང་ངམ་མནར་མེད་པ་དག་ལས་སོ། །ཁྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཁྲུགས་པའོ། །རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོས་པ་འདི་ལ་ངེས་པར་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་དེ་རང་ཁོ་ན་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་རོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་པར་ཞི་བ་ལ་དམིགས་ཤིང་བཟོད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཉེ་བར་བསྩགས་པས་ནི་གཉི་ག་ལས་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉི་གའི་དོན་ནི་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ཟག་བཟོད་པ་བྱེད་པ་ནི་གཉི་གའི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གའི་དོན་ཡང་གང་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་དག་གི་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བདག་གི་དོན་བྱེད་པ་ནི་བཟོད་པ་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱིས་བརྗོད་བར་བྱའོ། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་བྱམས་པའི་སྟོབས་སྐྱེད་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་དེ་ལྟར་བཟོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་དེ་དག་ཁྲོས་པའི་མིག་གིས་ལྟ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཚིག་ངན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །


DTG149_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཉིད་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྱོད་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་དེ་ལའོ། །གང་ཕ་རོལ་བཟོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བྱིས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྙས་པ་ལ་བཟོད་པ་ཉིད་དོ། སེམས་ཀྱང་སླ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་ཀྱང་སླ་བ་སྟེ། །དེ་ལྟར་བརྙས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚིག་ངན་སྨྲ་བར་བྱེད་པས་སོ། །སྐྱེ་བོ་དེ་ལྟར་སེམས་པར་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་མི་མཁས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་མངོན་པར་བརྟག་པ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། གང་དག་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་ནི་མཁས་པས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གཙོ་བོའི་ཚིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པའོ། །གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བ་པ་སྟེ། རིགས་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོའི་བདག་ཉིད་དམ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་རུང་ངོ༌། འཇིགས་ཕྱིར་བཟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བདག་གིས་འདི་མ་བཟོད་ན་ནི་བདག་ལ་དེས་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །འཐབ་ཟླའི་ཚིག་ནི་འཐབ་གཅུགས་རྒྱུ་བཟོད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་འཁྲུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཐབ་ཟླ་ནི་སྟོབས་མཉམ་པ་སྟེ། དེའི་ཚིག་བཟོད་པའོ། །གལ་ཏེ་འདིའི་རྩུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བདག་གིས་མ་བཟོད་ན་ནི་དེས་ན་བདག་གི་ཚིག་ཀྱང་འདིས་བཟོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་པོར་རབ་ཏུ་འཁྲུག་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། དེས་འཇིགས་པའི་ལས་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །དམན་པའི་ཚིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་ངན་དོན་ནམ་ཤིན་ཏུ་དམན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་རྩུབ་པ་བཟོད་པ་ནི་བཟོད་པ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པ་མཆོག་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དམ་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་ཉན་ཐོས་ནི་རིགས་དང༌། རུས་དང་བཟོ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་སྟོན་གྱི། བཟོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཟོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་


DTG149_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འོ་ན་གང་གཞན་ལ་བསྡིགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་ཏེ་བསྡིགས་པར་མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བྱིས་པ་ཁྲོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་གླེང་གཞི་གཞན་དུ་བརྗོད་དེ། རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་ཨ་སི་ལིབ་བ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཁྱོད་ནི་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེས་ནི་འདི་གསུངས་སོ། །བྱིས་པ་རྒྱལ་བར་འགྱུར་སྙམ་སེམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཉིད་ཕམ་པའི་གནས་ལ་ཡང་རྒྱལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པ་སྟེ་ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཤེ་ན། ཁྲོས་ནས་ཚིག་རྩུབ་དག་སྨྲས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་བརྩམ་པ་མེད་པའི་ཚིག་སྨྲས་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུའོ། །དོན་དམ་པར་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐོས་པར་གྱུར་ན་བཟོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཤིང་དེའི་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་སྤངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདེན་པར་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་རྒན་པོ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་སེར་སྣ་ཆེ་ཞིང་གཡོན་ཅན་ཞིག་ཡོད་དེ། དབྱར་གོས་འཚེད་པའི་དུས་སུ་བཙོ་བླག་གི་ལས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་ལས་གལ་ཏེ་འདི་ཉིད་དུ་འདི་བྱས་ན་ནི་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་དག་གིས་མཐོང་ནས་སློང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེས་བསམས་ཏེ། དེ་ནས་དེའི་དགོན་པའི་གནས་སུ་སོང་ནས་དེ་བྱ་བར་བརྩམས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་དེའི་སེར་སྣ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལས་འོངས་ཏེ་བསླངས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། ལྷུང་བཟེད་ཆུང་ངུ་གང་ཁྱོད་ལ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་ཚོན་ཐམས་ཅད་ལྷུང་བཟེད་ཆུང་དུར་བཅུག་ཀྱང་མ་གང་ངོ༌། །དེ་ནས་ལྷུང་བཟེད་བཀང་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་པས་བྱིན་ཅིག་ཅེས་


DTG149_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་པ་དང༌། རྒན་པོ་ཁྲོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཞུས་པ་ལས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བདེན་པར་སྨྲ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་གཞན་སླུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པར་བསྟན་ཏོ། ཡང་ན་དེ་ལས་གཟུད་པ་དེ་ཚིག་བཙུན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་བ་སྟེ། ཞེ་སྡང་གི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ལས་གནས་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྲོ་བ་མེད་པའི་གཡོག་འཁོར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློང་ལ་ཆུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོངས་པ་དག་ལ་ཅི་ནུས་པར་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཆུང་བར་གྱུར་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བྱའོ། ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱིས་མ་བསླངས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེའི་བསམ་པ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གནས་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའི་བདེན་པའི་ཚིག་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གནས་སམ་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གིས་སོ། །གསུམ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྒྱུ་དང་དེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་རྐང་གསུམ་པོ་འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བསྒོམས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བདེན་པ་གཙོ་ཞིང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དེ་ཙམ་གཟུང་བ་བྱས་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དྲུང་དུ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱལ་བོ་ཆེན་བོ་བཞིའི་རིས་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བའོ། །གནས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དེ། ཚོགས་དང་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ལྷ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ས་ལ་གནས་པ་དང༌། གཞལ་མེད་ཁང་ལ་གནས་པ་འང༌། དེ་ལ་སྦྱིན་པས་ནི་ས་ལ་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པས་ན་


DTG149_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ། །བསྒོམ་པས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ལྷ་རྣམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་དང་ཡིད་དང་ལུས་ཀྱི་ལས་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །གནས་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བའི་ཟིལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཚིག་སྨྲོས་ཤིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་ཚིག་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བག་རྐྱོང་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེ་བ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲོ་བ་མེད་བས་ཚིག་སྨྲ་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། ཁྲོ་བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་མི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་མིས། བདག་གི་དོན་ཡང་མི་རྟོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་དོན་དམ་པར་མ་ཚང་བ་མེད་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་དང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འམ། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྦྱིན་པའོ། །གང་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་བྱེད་ཅིང་ཁྲོ་བ་ལ་གཞོལ་བ་དེ་ཉིད་གནོད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། གང་ཞིག་ཁྲོས་ལ་སླར་ཁྲོ་བ། །དེ་ནི་སྡིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཞེ་སྡང་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་བར་བྱེད་ན་ནི། དེ་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སླར་ཁྲོ་བའི་སྡིག་པ་དེས་ཕུང་ཁྲོལ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིས་ངེས་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སླར་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོས་ལ་སླར་ནི་མི་ཁྲོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་བདག་དང་གཞན་ལ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཁྲོ་བ་མཐོང་ན། འདི་ལ་བཟོད་པར་གནས་ཤིང་མི་ཁྲོ་བར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ཡང་ཁྲོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཡུལ་ལས་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་འཁྲུག་


DTG149_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིང་རྩོད་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའམ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་འཁྲུག་པ་རིང་དུ་བྱེད་པའོ། །གཡུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་དཀའ་བ་དང༌། བཟོད་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཁྲོ་བ་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཨ་སུ་ར་ཡ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚོགས་པར་མི་དབྱུང་བའི་ཚིག་གིས་གཤེ་སྟེ། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཨུ་ད་ར་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་བསྙེན་མའི་ཁྱིམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་བཤོས་གསོལ་བ་བྱས་ནས་དགེ་བསྙེན་མ་ཨུ་ད་ར་ལས་བརྩམས་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཁྲོ་བ་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་པ་བསྩལ་བ་དང༌། །མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལེགས་པས་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་གླེན་པ་ནི། འདིར་ལེགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལེགས་པ་དང་ཕན་འདོགས་པའི་བྱ་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་ཡིས་ནི་འཇུངས་པ་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ཅན་དང་ཤིན་ཏུ་འཇུངས་པ་ལས་ནི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་བཏང་བས་བསྩལ་པར་བྱའོ། །བདེན་པས་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་དང་དྲང་བ་མེད་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བརྫུན་ཏེ། བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚིག་གིས་ཐུབ་པར་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་བའི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ཐུབ་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་མི་བཟོད་རང་གི་ཡོན་ཏན་སོགས་ལ་འབད། །གཞན་གྱི་གྲགས་པ་སྨད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་གཞོམ་པར་ཡོང་མི་ནུས། །གལ་ཏེ་ཞེ་སྡང་ལ་འཇུག་ཡིད་ལ་འདོད་ཅིང་སྤོང་བར་


DTG149_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་བྱེད་ན། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ལག་པའི་གདུགས་ཀྱིས་སྐྱོབ་པར་མི་ནུས་ངལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྲོ་བ་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུལ་ཞིང་རིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བེར་གི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟའི་ཁྱེའུས་ཚོགས་པར་མི་དབྱུང་བའི་ཚིག་སྨྲ་ཞིང་གཤེས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་སྐར་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཉེ་དུ་དག་ལ་སྐྱེས་ཀྱི་བཟའ་བཅའ་སྐུར་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་བསྐུར་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཉེ་དུ་དག་གལ་ཏེ་དེ་མི་ལེན་ན་དེ་ལྟ་ན་སུ་ཡིར་འགྱུར། བདག་ཉིད་ཀྱིའོ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཚོགས་པར་མི་དབྱུང་བ་སྨྲས་ན་ཡང༌། དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེན་པར་མི་མཛད་དོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་བདག་གིས་ནི་ཇི་ཙམ་ན་བྲམ་ཟེ་རྒན་པོ་དག་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁྱེད་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སྔོན་དུ་སྡིག་པ་ཅན་ཚོགས་པར་མི་དབྱུང་བའི་ཚིག་གིས་གཤེས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐོས་ན། འདི་ནི་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཁྲོ་བ་མེད་པ་ག་ལ་ཁྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ན་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ལྟ་ག་ལ་འབྱུང་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །ཁྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྲོ་བ་མེད་ཅིང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་སྟེ། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྲུལ་ནག་པོ་ཡོད་པའམ་འང་བ་མེད་ན། དེས་ཟིན་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ཁྲོ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དེ་མངོན་སུམ་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། རིམ་པ་གང་གིས་ཁྲོ་བ་སྤངས་པར་བཤད་པ་རིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དུལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་དྲུག་དུལ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོ་དུལ་ན་ནི་བཟོད་པ་སྟེན་པའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་འགག་པ་


DTG149_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་དབང་པོ་སྡོམ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པས་འཚོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྙོམས་པས་འཚོ་བ་ནི་རིགས་པས་འཚོ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་ལྡན་བ་ཡིན་པས་འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ལོག་པའི་འཚོ་བས་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉི་གའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་ཤེས་བས་རྣམ་གྲོལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་ཁྲོ་བ་གཏན་དུ་སྤངས་པར་སྟོན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པར་འཇུག་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་བ་ཐོབ་པ་དང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་གནས་བར་མཛད་པས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་བས་ནི་ཀུན་དུ་ཤེས་ཤིང་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་མེད་དེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཞེ་སྡང་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཐའ་དག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་ལ་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མཁས་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་སྟེ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུར་མཁས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་རྒྱས་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྨ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་བར་དང་ལྡན་པ་ལ་ཁྲོ་བ་འདི་ལྟ་བུ་མེད་ཅེ་ན་བཤད་པ། དགེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་ལ་ནི་ཁྲོ་བ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལ་ནི་བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་བ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་བྱ་རྣམས་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཤང་ཤང་དེའུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་བྱ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བ་མེད་དང་འཚེ་མེད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྲོ་བ་མེད་དང་འཚེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལས། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་སྟེ་འདི་གཉིས་ལའོ། །འཕགས་


DTG149_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སྐྱེ་པོས་རྟག་བསྟེན་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྒྱུན་དུ་གནས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་ཉིད་ནི་དེས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་ནི་དམ་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བ་མེད་དོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་བཟོད་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། སྙིང་རྗེས་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སྒོ་རྣམ་པ་གཉིས་ནས་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པས་ནི་གཞན་གྱིས། གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་པ་ཡིན་ལ། འཚེ་བ་མེད་པས་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའོ། །ཁྲོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བོ་སྡིག་པ་ཅན་ཇི་ལྟར་སྐུར་བར་བྱེད་ཅེ་ན། སྐྱེ་བོ་སྡིག་ཅན་ཁྲོ་བ་དག །ཅེས་སྨོས་ཏེ། སྡིག་པ་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་སེམས་ཅན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྲོ་བ་དག་ཅེས་བརྗོད་པས་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། གཞན་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཡང་སྐྱེ་བོ་ངན་པའི་རྒྱུད་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རི་བོ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་བྲག་ཆེན་པོ་འམ་རི་ནི་ས་ལ་གནས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུའོ། །གང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་དེ་ལས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་མེད་ཀྱི། ཁྲོ་བ་མ་སྤངས་པ་དེ་ལ་ནི་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཨ་གྲ་ཊ་བ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་ན་དགེ་སློང་ཞིག་ཁྲོ་བ་བྱུང་ཡང་ཚིག་རྩུབ་པོ་མི་བརྗོད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་ནའོ། །བྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྱུང་བ་འགོག་པར་བྱེད་པའོ། །མ་དུལ་བ་ནོན་པ་འཁྱམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དུལ་བའི་རྟེའུ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཨ་ན་པ་སེ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་པར་རྒྱུག་པ་དང༌། མ་དུལ་ཞིང་འགྲོས་མྱུར་བའི་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཇི་


DTG149_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་འདོད་པ་གཞན་དུ་བཟློག་པ་དང་ཞོན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཉིད་ནི་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་གྱི་མཆོག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ། འདུལ་སྦྱོང་མཁན་དུ་ངས་གསུངས་ཀྱི། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་འདིར་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་གྱི་མཆོག་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །ཞགས་འདེབས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བྱ་ནི་ཕལ་པའི་བཞོན་པ་དུལ་བ་ལ་ཞོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་དེས་ནི་དེ་ལྟར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཞགས་པ་ནི་འདིར་ཡང་དག་པར་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཐག་པ་དེ་ལ་བཟུང་སྟེ། གང་དེ་ནི་ཞགས་པ་ཉི་ཚེས་བཟུང་བ་སྟེ། སྲབ་ལ་སོགས་པ་རྟ་ལ་ལར་ཁྲིད་ཅིང་ཁྱེར་ཏེ་མི་བཞོན་པ་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕལ་པའི་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བཞོན་པ་འཁྱམས་པར་གྱུར་ཀྱང་ལམ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བའི་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་ཡུལ་ལ་ཁྲོ་བ་འཇུག་པ་དེ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་སེམས་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཁྲོ་བའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཁྲོ་བའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ནི་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་གྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚོམས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཁྲོ་བ་བཀག་ཅིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྩགས་ཏེ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་ངེས་དེ་དྲུངས་ཕྱུང་བས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚོམས་འདི་བཀོད་དེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཀུན་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་འོག་ཏུ་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གུས་པ་དང་བཅས་པས་གསོལ་བ་བཏབ་པོ། ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། ཐོག་མར་བདག་གིས་ཆོས་འདི་སུ་ལ་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་དགོངས་པ་ལས། ཇི་ཙམ་ན་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་ནི་ཞག་བདུན་གྱི་སྔོན་དུ་དུས་ལས་འདས་སོ། །སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུ་རིང་འཕུར་ཡང་དུས་ལས་འདས་ཏེ། དེ་བས་ན་


DTG149_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྔ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་དགོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་གཤེགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་བ་དང༌། ཀུན་དུ་འཚོ་ཉེར་འགྲོས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཽ་ཏ་མ་དབང་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་དང༌། བཞིན་གྱི་མདོག་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པགས་པའི་མདོག་ནི་དཀར་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་ནི་གང་ཡིན། གང་གི་བསྟན་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང༌། གང་གི་ཆོས་ལ་ནི་དགའ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་འདི་དག་གསུངས་ཏེ། བདུད་རྣམས་ཟིལ་གནོན་རྒྱལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རྒྱལ་བ་ཞེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཟེར་རམ་ཞེས་པ་དང༌། རྒྱལ་བ་ནི་ང་འདྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་གང་དུ་འགྲོ་ཞེས་པ་དང༌། ང་ནི་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཇིག་རྟེན་ཡུལ་སྲེད་རྒལ་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཀུན་ཟིལ་གནོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་སུ་དག་རྐང་པ་མེད་པའམ། རྐང་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ཡོན་ཏན་གང་གིས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཀུན་རིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་སྲིད་པ་གསུམ་ན་ནི་ང་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པས་ཀུན་རིག་གོ །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ནའོ། །གཅིག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་གཅིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ན་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་ཚིག་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་སངས་རྒྱས་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལུང་


DTG149_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་རིགས་པས་བཤད་པ། དེ་ལ་ལུང་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་གནས་མེད་ཅིང་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདིར་གལ་ཏེ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ཡང་བུད་མེད་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་སྐབས་མེད་པ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་འགའ་ཞིག་ཤཱ་རིའི་བུའི་ཐད་དུ་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་དྲིས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་མཉམ་པ་ཡོད་དམ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཇི་ཙམ་ན་དེས་ང་ལ་དྲིས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་འདྲི་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྟོན་པ་ང་ལས་མེད་དེ། ང་ཉིད་ལས་གཞན་ཆོས་སྟོན་པ་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་གཙོ་བོར་ཕྱག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །རིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པས་ནི་མ་བྱུང་བའི་ལས་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྐྱེད་པ་དང་བསྟན་པ་ནུབ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། འཁོར་བ་ཡི་ནི་འཇིག་རྟེན་ན། །གང་ཚེ་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་པ། །མི་ཕྱེད་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །གདུལ་བྱ་གདུལ་བར་ནུས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ཉིད་དུ་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་སོགས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ད་དུང་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་དེར་ཕྱག་འཚལ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསུང་རབ་ཀྱང་འདི་ཉིད་ན་ཡོད་དེ། འདི་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཤིང་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏོ། །ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཡིད་ཆེས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། མི་ཤེས་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར། གཙང་བ་ཡིན་ཡང་དྲི་མ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང་ཕྲད་པས་ནི་མི་གཙང་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟོག་པ་ལས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ན་ཆོས་


DTG149_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཀུན་གྱིས་མ་གོས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གནས་ཀྱང་དྲི་མ་ཅན་དུ་མ་བྱས་པ་སྟེ། འདམ་གྱི་པདྨ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ན་ཀུན་སྤངས་ཏེ། འདིས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྤང་བའི་བྱ་བ་སྤངས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲེད་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྤངས་པས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་བདེན་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་དང༌། རྒྱ་ཆེར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་མ་ཤེས་པར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་མེད་དེ། ཆོས་གཅིག་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བ་མི་སྨྲའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །སུ་ཡིས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་སུ་ཞིག་གིས་བསྟན་པ་སྟེ། སྟོན་པ་དང་འཆད་པ་པོ་འདི་ལས་གཞན་མེད་དེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྔར་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟོན་པ་གཞན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སུ་ཡིས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུ་ཞིག་གཞན་སྟོན་པ་པོར་བརྗོད་པར་བྱ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚུངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ང་དང་འདྲ་བ་མེད་དོ། །སྟོན་པ་པོ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའམ་མཉམ་པ་ཡང་མེད་པས་དམན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ང་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར། མཚུངས་པ་མེད་པར་གང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཉམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞལ་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ང་ནི་ཚངས་པ་དང་


DTG149_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་དཔག་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ནུས་པ་ཡིན་ན་ནི། ང་ལ་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་གང་གིས་བརྗོད་པར་བྱ། ཉིད་ཀྱིས་རབ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དག་གི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཚོང་པས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མི་ཤེས་པར་ཡང་སྟོན་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་བརྙེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་ཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་དེའི་དོན་དུ་དེར་གཤེགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩོན་པར་བསྟན་ཏེ། །གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷ་མིའི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྟོན་པ་པོས་བསྟན་པ་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་སོང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པས་གདུངས་པའི་ཕྱིར། བླུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཡོ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཐབས་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མཐུན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། སྟོབས་རྣམས་ཀུན་ལྡན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ད། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྡན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་དེས་ན། ང་ནི་འཇིག་རྟེན་དགྲ་བཅོམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ང་ཉིད་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་གིས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་མཚན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་དག་ན་བླ་མེད་ང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་བླ་ན་ཡོད་པ་འམ། མཆོག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་ཚིག་སྦྱར་རོ། །སེམས་ཅན་མཐའ་


DTG149_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཉིད་ལས་ནི། །ང་ཉིད་མཆོག་དང་དམ་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དང༌། །སྐྱོན་སྤངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན། །བདུད་རྣམས་ཟིལ་གནོན་རྒྱལ་བ་ང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ནི་བདུན་པའོ། །ལྷ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན། ང་ཉིད་བདུད་བཞི་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་ནི་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་མེད་དེ། དེས་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་ང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དཔལ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡང་ང་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ང་ལ་སློབ་དཔོན་སུ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ང་ལ་སློབ་དཔོན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ང་ལ་སྟོན་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། གཞན་རྒྱལ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཉི་མས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ན་ནི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དང༌། བྲན་ཉིད་རྗེ་བོ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཡང་མེད་ན་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་དེ་ལྟ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ན་ཡོད་དེ། དེ་འོངས་ནས་སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་འཕང་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ན་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །ཇི་ཞིག་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་སམ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་རྒྱལ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། །རྒྱལ་བ་ང་འདྲར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱལ་བ་ཡིན་ནོ་


DTG149_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་བ་ཐོབ་ཅིང་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཟག་པ་ཟད་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཐོབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བར་བསྟན་ནས། དེ་ལས་གཞན་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡིག་པའི་ཆོས་ལས་ང་རྒྱལ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་དང༌། འཆི་བདག་དང་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཅེས་བརྗོད་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྟེ། སྡིག་པ་བསྩགས་པའི་རྒྱུས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལས་ང་ཉིད་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། སྲིད་པའི་འབྲས་བུའི་ལས་དང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པའོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དེས་ནའོ། །ཀྱེ་ཉེར་འགྲོ་ང་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ང་ཉིད་རྒྱལ་བའོ། ཡང་ན་བདུད་བཞི་ལས་རྒྱལ་བས་ཉེ་བར་འགྲོ་ཞིང་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་རྒྱལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆུ་བོ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དང་མི་རིང་བན་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་རོ། །སོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགྲོད་ནས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བརྡུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པའི་རྔ་བརྡུང་ཞིང་ཉན་དུ་གཞུག་པ་སྟེ། བསྟན་པའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདེན་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་དེ་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚོན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེས་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དགྲ་ཟད་པར་བྱེད་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྲ་རྒྱས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་སུས་ཀྱང་མ་བསྐོར་བ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། གང་སྲིད་པ་གསུམ་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནུབ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དེའི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་སུས་ཀྱང་མ་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་


DTG149_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་སྲིད་དམ། མ་དད་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསལ་བར་མི་མཛད་དེ། མི་འཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མ་བསྟན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ན། འཇིག་རྟེན་ན་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྲགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་དབང་པོ་ལས་འདས་ཤིང་དངོས་པོ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཤེ་ན། ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་མི་ཤེས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མ་བསྟན་པ་དང་མ་བསྐོར་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་ཡིན་པས་སོ། །ཀུན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་མི་ཤེས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མ་བསྟན་པ་དང་འཕགས་པའི་བདེན་བ་བཞི་མ་བསྟན་པ་སྟེ། ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་མ་བསྟན་པར་རོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟགས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་མཁྱེན་མྱ་ངན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་མེ་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་བསལ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་སངས་རྒྱས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཡུན་ལས་བརྒལ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལས་འདས་ཤིང་དེའི་རྒྱུ་སྲེད་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་མེ་དང་འདྲ་བ་སྤངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་ཀྱི། སྔགས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་མ་ཡིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉེ་རྒྱལ་དང་པང་ནས་སྐྱེས་གཉིས་འཁོར་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་གཉིས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་འཇུག་པ་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་


DTG149_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས། ཐམས་ཅད་ཁྱེར་ནས་ད་ཡང་ཅི་ཞིག་ཁྱེར་བར་བྱེད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་དག་དེ་ལྟར་སྨྲ་བར་གྱུར་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདུལ་བར་མཛད་པ་ནི་བདག་ཉིད་བཟང་པོར་བྱེད་དེ། ལམ་ལོག་པ་ནས་བཟློག་ཅིང་ལམ་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འཐོབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་མ་བསྟན་པའོ། །དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་སྦྱོར་བའོ། །འདིར་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཐབས་བསྟན་པས་ཡིན་གྱི་མཆོག་སྦྱིན་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱིས་བཏུལ་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དང་དེ་སློབ་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སུ་ཡང་སྨོད་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཡང་སྐྱོན་དུ་བསྒྲགས་པ་ནི་སྨོད་པ་སྟེ། སུ་ཞིག་སྐྱོན་མེད་བ་ལ་འཕྱ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཁས་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཡོན་ཏན་རིག་པའོ། །གང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་སྨད་དུ་མེད་པ་ལ་མཆོད་པར་འོས་པས་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྟན་གང་ཏིང་འཛིན་ལ་ཞུགས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མེའི་ཁམས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་མཐོང་སྟེ། ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཚིམ་པ་དང་མགུ་བར་བྱེད་དེ། ནམ་ཞིག་ན་བདག་ཅག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པའོ། །བརྟན་པ་ནི་བརྟན་པའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། མིང་བརྟན་པ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་གུས་པར་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་འབྱུང་ཞི་ལ་དགའ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་


DTG149_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞི་བ་དེ་ལ་དགའ་བ་སྟེ། ལམ་དང་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ལ་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔ་མས་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས་འདིས་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནོ། །སུ་ཞིག་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་བརྟག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གྲགས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གྲགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། སྲིད་པ་གསུམ་དུ་སྙན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཤེས་རབ་མྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མྱུར་བ་སྟེ་གྲིམས་ཤིང་ལེ་ལོ་མེད་པའི་བློ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་བྱ་བ་བརྟག་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་འཇུག་པའི་བློ་སྟ། སུ་ཞིག་ནི་ཉམས་སུ་ཞིག་ནི་འཕེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །སྟོབས་སྔ་མས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་ནས། འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་ཡི་ཐ་མ་འཛིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མའི་སྐུ་འཛིན་པའོ། །འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། འཁོར་བའི་ཐ་མ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྩ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། གང་དག་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་བཟང་སྦྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་ཉན་ཅིང་འདུག་པ་ན། ཀོ་ས་ལའི་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འོངས་ཏེ། མདུན་བསུ་བ་མ་བྱས་པས་དེ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་


DTG149_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་དག་འདས་པའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་འདས་པའི་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དག་མ་བྱོན་སངས་རྒྱས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་དག་ད་ལྟར་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་ང༌། མང་པོའི་མྱ་ངན་སེལ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་གདུལ་བྱ་གཞལ་དུ་མེད་པའི་མྱ་ངན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྩ་ནས་འབྱིན་པའོ། །སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། མང་པོའི་མྱ་ངན་སེལ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །ཀུན་གྱི་དམ་ཆོས་བླ་མར་མཛད་པ་བཞུགས་གྱུར་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ཉིད་དེ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། གུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་གནས་ཤིང་བཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །བཞུགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བླ་མར་མཛད་ཅིང་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཞུགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བླ་མར་མཛད་ཅིང་བཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བླ་མར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཁྱད་པར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི་གང་ཞིག་སུ་ལའང་མེད་དོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ན་བདག་དགའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནའོ། །བདག་དགའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་གང་ཟག་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འམ་ཁྱིམ་ན་གནས་པའོ། །ཚིག་འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་འདོད་


DTG149_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་ལྷག་པར་འདོད་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དུ་བྱས་ན་ནི་བདག་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ལ་བླ་མར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གུས་པར་བྱས་ནས་མཉན་པ་དང༌། མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཏེ། བླ་མ་བཞིན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བདག་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དྲན་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་གིས་འཇིག་རྟེན་ན་སུ་ཞིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། རི་མོར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཡང་དག་པར་དྲན་ཞིང་དེའི་ཡུལ་ལ་བློ་ཤིན་ཏུ་མ་ཉམས་པར་བྱས་ཏེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བླ་མར་མཛད་ན་བདག་གིས་བླ་མར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་ཞེས་ཡང་དག་པར་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། །དེ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ཀུན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་བློ་ཤིན་ཏུ་ཉམས་ཏེ། ཕོངས་པ་ཆེན་པོ་དང་ཕྲད་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་གང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སིང་ཧ་ལའི་མདོ་ལས། དེད་དཔོན་སིང་ཧ་ལས་གཞན་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ན་ནི་སྲིན་མོ་རྣམས་ཡོད་དེ་རིང་བོ་མི་ཐོགས་པར་བདག་ཅག་ཀྱང་ཟོས་པར་འགྱུར་བས་རྟའི་རྒྱལ་པོ་བ་ལ་ཧའི་རྒྱབ་ཏུ་ཞོན་ལ་ཕྱི་ནས་རྗེས་སུ་འོངས་པར་གྱུར་ཀྱང་བལྟས་ན་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། དེ་ལས་གང་དག་དེའི་ཚིག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ནི་ཟོས་པར་གྱུར་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དད་པ་མ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་ཡང་དག་པར་མ་སྐྱེས་བའོ། །དང་མེད་ཅེས་བྱ་བར་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །བྱིས་བ་ནི་རྨོངས་པ་སྟེ། མུན་ཁུང་ན་གནས་པ་དེས་ནི་རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་མུན་པས་མངོན་པར་གཙེས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་གང་


DTG149_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །གང་ལ་ལ་ཞེ་ན། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་ཅིང་བཤད་པ་ལ་བསླབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒུད་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། སྲིན་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚོང་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དེད་དཔོན་སིང་ཧ་ལས་སྨྲས་པའི་ཚིག་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་གླེན་པ་ནི་སྲིན་མོས་འཚོ་བའི་སྲོག་ཉམས་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་པའི་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་བསྟན་པ་ལྟར་མི་བྱེད་བའི་ལུས་ཅན་ངག་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་དད་པ་སྐྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་དད་པས་སོ། །དད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དེ་ཉིད་རྟོག་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་མཁས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་བདེ་བར་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྲིན་ཤུགས་ལྡན་པས་ཚོང་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷའི་རྟའི་རྒྱལ་པོ་མཐུ་སྟོབས་ཆེ་བའོ། །གང་དེད་དཔོན་གྱི་ཚིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི་རྟའི་རྒྱལ་པོ་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དང་དེའི་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོགས་སུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དད་པས་ཆོས་མཉན་པ་དང༌། །དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཡང་དག་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ང་སྔོན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པ་ན་ཇི་ཙམ་ན་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྐྱེད་དོ། །ངས་ནི་ཆོས་གཉིས་བསྟེན་ཅིང་བསྒོམས་ལ་མང་དུ་བྱས་བས་གནས་ཏེ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་ངོམས་པ་དང༌། དེ་དག་མི་མཐུན་པ་དག་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་


DTG149_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཇི་ཙམ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་བསམས་སོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ཅིང་མང་དུ་བྱས་པས་གནས་པར་གྱིས་ཤིག །དམན་པས་ཆོག་པར་མ་བྱེད་ལ་ཡང་གོང་ནས་གོང་དུ་གྱ་ནོམ་ཞིང་ཆེས་གྱ་ནོམ་པའི་གནས་དག་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ན་ནི་ད་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཇི་སྲིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་མིང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དོན་གྱིས་དངོས་པོ་མཐའ་དག་རྟོགས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་བསྟན་ནས། གཞན་ལ་ཕན་པའི་གནས་སྐབས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ལྷའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་བསྙེན་པར་མི་ནུས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གཞན་དག་གིས་གཞལ་བ་དང་བརྟག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རྟོག་གཉིས་པོ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཁོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱོད་ཅིང་མངོན་དུ་མཛད་པ་དང་ཐོབ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་དེ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་བདེ་བར་རྣམ་རྟོག་དེ་བཞིན་རབ་དཔེན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བདེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། འཚེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དབེན་པ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་པོ་འདི་ཉིད་མང་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་


DTG149_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་ལས་ནི་དགེ་བ་དག་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་གྱི། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྩོགས་པ་ལ་འཚེ་བ་མེད་པའི་བསམ་པའི་རྒྱུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བགེགས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མུན་བསལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མུན་པ་བསལ་ཞིང་སྤོང་བ་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་རྩ་ནས་ཕྱུང་བས་སོ། །ཕ་རོལ་གཤེགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཐོབ་པའོ། །གྲགས་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙན་པ་དྲི་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་གྲགས་པ་རྣམ་པར་འཕྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་མིང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་ནི་འདི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏེ། བཤད་པ་ནང་གི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་གྲུབ་པས་ནི་དེ་ཡང་འགྲུབ་པ་ཉིད་དེ་དེས་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་དེའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་གསུངས་སོ་ཞེས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་མངོན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ནི་བརྙེས་བྱ་བརྙེས་ཤིང་ཡིད་དབང་གྱུར། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་


DTG149_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཐོབ་སྟེ། སེམས་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དེས་སེམས་ལ་དབང་བར་གྱུར་པའོ། །ཀུན་སྒྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྟོན་པ་གཅིག་པུས་ནི་བགེགས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྲེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བཞི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་གནས་པའོ། །དེའི་རིམ་པས་བསྟན་པ་ནི། ཟག་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་སོགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་རྒྱུས་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆགས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྲེད་པ་ནི་དྲ་བར་བཤད་ན་དེ་ལྟར་སྤངས་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་ལས་མི་ཤེས་པ་ལས་གྲོལ་བའི་སེམས་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྲིད་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པ་ཁོ་ནས་ནི་དེ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཞེ་སྡང་གི་རྩ་བ་ནི་སྲེད་པ་དང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་དང་མི་ཤེས་པ་སྤངས་པས་ནི་ཞེ་སྡང་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཐ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །དྲེགས་པ་ནི་སྨད་པ་ཉིད་པས་གཞན་དག་བསལ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟག་མེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་གི་དོན་མཛད་ནས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་ཀུན་དུ་གཟིགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་ལས་གདོན་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་སུ་ནི་རྒུད་སུ་ནི་དར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །སུ་ཞིག་ལ་གཟིགས་ཤེ་ན། ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་གདུལ་བྱ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་ལ་དོན་གྱི་བྱ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་མཛད་


DTG149_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགའ་ཞིག་རི་བོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རི་བོ་ནི་བྲག་གོ །སྤོ་ནི་རྩེ་མོ་ལའོ། །ལ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་སྟེ། རི་བོའི་སྤོ་ཉིད་ལ་འདུག་ན་ནི་ཐག་རིང་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཀུན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིའི་སྤོ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ནི་བགེགས་མེད་པར་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་འདུག་ནས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་འདུག་ཅིང་གནས་པའོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་ལྟ་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བལྟས་པར་གྱུར་པའོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་སོ། །ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །རི་ཆེན་པོའི་སྤོ་དང་འདྲ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཁང་བཟངས་མཐོ་བ་གཞལ་མེད་ཁང་དང་འདྲ་བར་འཛེགས་ནས་སོ། །བློ་བཟང་ནི་མཁས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་སྤྱན་གཟིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་མཁྱེན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་གྱིས་ཉེ་བར་གདུངས་པའོ། །སྐྱོ་བོ་ནི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་སོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གཙེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་དེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བས་གཙེས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་ན་ནི་དེའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མྱ་ངན་དག་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་མྱ་ངན་དང་བྲལ་བ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་མདུན་དུ་པུས་མོ་བཙུགས་པ་ལ་འདི་སྐད་གདམས་སོ། །འབྱེད་མཛད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱེ་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །འཆི་བ་མེད་པའི་སྒོ་མོ་ནི་ཐར་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་བསྟན་ཅིང་གསལ་བར་བྱའོ་


DTG149_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་པའོ། །གང་དག་ཉན་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་མཉམ་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྩོལ་ཞིང་འདོད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་དེ་མཉན་པས་དུས་མཐའ་ཡས་པ་ནས་བསགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་ནི་ཡིད་གཉིས་ཏེ། བདེན་བའི་ཡུལ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བསལ་བར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྤོངས་ཤིག་པའོ། །འཆི་བ་མེད་པའི་ལམ་ནི་ཐེ་ཚོམ་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་གཅིག་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་མཛད་ནས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་བརྟེན་པར་མཛད་དེ། དེ་བས་ན་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་མཉན་པ་ལ་གཟུད་པར་བཞེད་པས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་ཐོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པས་གཞན་ལ་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་པར་ནི་གདུལ་བྱ་ཁྱད་པར་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་ཡོད་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་འདུ་ཁང་དག་ཏུ་འདུས་ཏེ། གཏམ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅི་ཁྱེད་ཅག་ལེགས་པར་བསྩགས་པ་གང་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ལོངས་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ལེགས་པར་ཐོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ། ཐོས་པ་གཏི་མུག་མུན་སེལ་སྒྲོལ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ལེགས་སྤྱོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འོག་ཏུ་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་སྟེ། ངག་གི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཙམ་གྱི་སྨན་གྱིས་ནི་ནད་ཞི་བར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་བསྟན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་ལེགས་པའི་སྒྲ་འོག་མ་ཡང་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་འོག་


DTG149_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའི་སྒྲ་ནི་སྲིད་པའི་ཚུལ་ལོ། །ཁྱིམ་ནས་ལེགས་པར་བྱུང་བ་ནི་ཁྱིམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྱིམ་ནས་ལེགས་པར་བྱུང་བ་སྟེ་འཇུག་པའི་ཁྱིམ་གྱི་གནས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལེགས་པར་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ལེགས་པའོ། འདི་ལྟར་གཡེང་བ་མེད་ཅིང་དམ་པའི་ཚུལ་བསྲུང་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤོང་བར་བྱེད་པས་རབ་བསྐོར་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་བསྐོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་སྤངས་པ་ནི་ཐར་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལེགས་པར་འཐོབ་པ་སྟེ། ཐར་པའི་ཆ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ནི་རྗེས་མཐུན་ལེགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱེད་བའི་ཆ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལེགས་པ་ཉིད་དེ་འོག་མ་བཞིན་དུ་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ཁ་ཅིག་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་མི་ཤེས་པས་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱིས་པ་མི་མཁས་པ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡིད་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་བདེ་བ་འདི་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཉིད་སྐྱོ་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་བྱིས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཡང་དེ་དག་འཆི་བ་མེད་པ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་སྲིད་པ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ན། ཡང་དོགས་པ་མེད་པར་ལྟ་བཞིན་དུ་བག་མེད་པས་མི་འཆི་བའི་ཁང་པ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་དམ་པའི་ཆོས་དག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉེ་བར་གདུང་བར་བྱེད་ཅིང་སྐྱོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པའོ། །འདིར་དཔེར་བརྗོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚན་མོའི་ནད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་དག་ནི་མཚན་མོ་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་སྐྱོ་བསང་བ་


DTG149_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནད་ལྷག་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ནད་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལའོ། །ཆོས་ཐོས་པ་མ་གཏོགས་པར་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་བྱིས་པ་ལས་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་དག་བྱིས་པས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ནས་ལམ་གྱི་བར་དུ་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་མ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཀུན་ནས་གཡོགས་པའི་ཁྱིམ་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ན་དེར་གཟུགས་ལ་སོགས་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ནི་དཔེར་ནའོ། །ཁྱིམ་ནི་ཁང་པ་སྟེ་གནོད་པ་མེད་པར་བྱེད་ཅིང་དེར་ཞུགས་ན་གྲང་བ་ལ་སོགས་པས་མི་ཉེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ལེགས་པར་གཡོགས་པའི་ཀུན་ནས་གཡོགས་པའོ། །ནང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ནང་དུ་གནས་པའོ། །ཁྱིམ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མུན་པས་ཁེབས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མུན་ནག་གིས་ཁྱབ་པའོ། །གཟུགས་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ན་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ༌། །མིག་དང་ལྡན་བཞིན་མི་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སེམས་ཅན་ལ་ལའོ། །རིགས་ལྡན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བསྔགས་པའི་རིགས་ཡོད་པའོ། །རིགས་ལྡན་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་བྱིས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་དང་གཟུགས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཡང་ངོ༌། །མ་ཐོས་བར་དུ་ཤེས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉན་ཅིང་མ་བརྟགས་པར་ནི་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། གང་ཞིག་ཅེ་ན། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་དོན་གྱི་ངོ་བོའོ། །དགེ་བ་དང་ནི་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་དང་མ་བསྔགས་པའོ། མིག་ལྡན་མར་མེ་ཡོང་པ་ཡིས། །གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བར། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡང་དཔེར་ན་མིག་དང་ལྡན་པས་ཁང་


DTG149_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལེགས་པར་གཡོགས་པའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེ་སྒྲོན་གྱི་ཐབས་ཀྱིས་མཐོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ལ་སོགས་པ་དམན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཆོས་མཉན་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོས་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོས་པས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷ་ཞིག་གིས་གསོལ་པ། །ཆོས་རྣམས་གང་གིས་ཤེས་འགྱུར་ཞིང༌། །སྡིག་ལས་གང་གིས་ལྡོག་པར་འགྱུར། །དོན་མེད་གང་གིས་སྤོང་བ་དང༌། གང་གིས་མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཏད་པས་དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བསྟན་པའོ། འདི་ཐོས་ནས་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང་ངེས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དངོས་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་འདི་ན་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཐོས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་འདི་ཉིད་ནི་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་མེ་དང་ཆུ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ཟས་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པས་སྡིག་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡང་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཐོས་ཤིང་དེ་བསྒྲུབས་པས་ངན་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པས་དོན་མེད་སྤོང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཐོས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་མེད་པར་གྱུར་པའི་འདོད་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་བྱིས་པ་དག་ནི་དོན་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་བྱེད་དོ། །ཐོས་པས་མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ། །ཅེས་


DTG149_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་འདི་ན་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསྟན་པ་ཐོས་ཤིང་དེ་ལ་བརྟེན་པས་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཐོས་པས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་ན། ཐོས་པས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བར་བྱེད་པའོ། །ཐོས་པས་སྡིག་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པའོ། །ཐོས་པས་དོན་མེད་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་མི་བསྟེན་པའོ། །གསུམ་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ཅིང་ལམ་བསྒོམས་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ནས་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པས་མི་འདོད་པའི་འགྲོ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཐོས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཐོས་པ་མང་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔའོ། །གང་ཟག་བཞི་ཡོད་དེ་དེ་ལ་གང་ཟག་ཐོས་པ་མང་བ་གང་ཞེ་ན། ཐོས་པ་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་པ་ནི་འདི་ནི་ཐོས་པ་མང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐོས་པ་ནི་གཞི་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པས་བསགས་ཤིང་ཞེས་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དོན་མི་ཤེས་པ་དང་ཆོས་མི་ཤེས་པས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་མཐུན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་མུ་བཞིའི་བར་དུ་སྟེ། དེས་ན་འདི་དག་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་མང་དུ་ཐོས་པ་དེ་ཉིད་ནི་མང་པོ་ཐོས་པ་དང༌། ལན་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་མང་དུ་མཉན་པས་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྟེ་དེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་སྟེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལེགས་པར་མི་སྡོམ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ལས་ལྡོག་པ་དང་ཆང་འཐུང་བ་སྡོང་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་སྟེ། བསླབ་པ་རྣམ་པ་དགུ་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ལེགས་པར་སྡོམ་པ་ནི་ལེགས་


DTG149_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མཉམ་པར་བཞག་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ལེགས་པར་མི་སྡོམ་པའོ། །ཆོས་མི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕྱིར་སྨད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་མི་སྲུང་བའི་སྒོ་ནས་དེ་མང་དུ་ཐོས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ལམ་མཉམ་པོ་ན་མིག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འགྱེལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ཡི་ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཟག་འདི་ནི་ཚུལ་བཟང་པོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །ཐོས་པའི་རྒྱན་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ་བཞིན་གྱི་རྒྱན་ནི་མིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐོས་པ་མང་བར་གྱུར་ཀྱང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་ཉུང་གྱུར་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཇི་ལྟར་ཆུང་བར་གྱུར་ཀྱང་ཐོས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱས་ན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན་ཞིང་དེའི་ཐོས་པ་དོན་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ཞིག་ཐོས་པ་ཉུང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཐོས་པ་ཡང་ཉང་ལ་བསླབ་པ་ལ་ཡང་མ་གུས་ན་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པ་ཉུང་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡི་བརྟུལ་ཞུགས་ཕུན་སུམ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་མང་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་དང་ཚུལ་བཟང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་མང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་དཔེར་ན་མིག་གཡས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཅིག་ཤོས་མེད་ན་བཞིན་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་བཞིན་དུ་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ཞིག་གི་མིག་གཉི་ག་སྐྱོན་མེད་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་མིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་རབ་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ཉིད་


DTG149_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་དེ་ཐོས་པ་མང་བ་ནི་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་དེའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སུས་ཀྱང་སྨད་འོས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ནམ་ཡང་སྨོད་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞ་ན། འཛམ་བུའི་ཀླུང་གི་གསེར་རྒྱན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱན་ནི་དགེ་བའི་མགར་བས་བྱས་པའི་རྒྱན་ནོ། འཛམ་བུའི་ཀླུང་གི་གསེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་རྣམ་པར་བསྒྱུར་བའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། བཟོ་མ་བྱས་པ་དང༌། རྫས་ངན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་གཉི་ག་མེད་དོ། །ཤིང་འཛམ་བུ་ནང་ཉེ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ཏེ་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ནི་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐོས་པ་མང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་ཡོད་པའི་ཉེས་དམིགས་དང༌། ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གཟུགས་ཀྱིས་རྗེས་དཔོག་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཕགས་པ་ལན་ཚྭ་བཟང་པོའི་སྒྲས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་དགའ་སྟེ། དེ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་དྲུང་དུ་འོངས་པ་དང༌། དེ་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་པ་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མདུན་དུ་བཞག་ནས་སླར་ལོག་གོ །དེ་ནས་དེས་སྔོན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པོ་འདི་སྨྲས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཏེ་གསལ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོས་པ་མང་པོ་མེད་ཅིང་སེམས་མ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་མ་སྦར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་དཔོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་མཐོང་བས་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་གཞན་གྱིས་ཚད་ལེན་པར་བྱེད་དེ་གཟུགས་སྡུག་པ་དང་གཟུགས་མི་སྡུག་པ་གཉིས་


DTG149_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །ང་ཞེས་བྱ་བ་ན་འཕགས་པ་ལན་ཚྭ་བཟང་པོ་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་ངའི་གཟུགས་ཤེས་པས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་ནང་གི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲ་ཡིས་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་སྙན་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་སྐད་སྙན་པས་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། མདོག་ངན་པས་ནི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ལྡན་པ་ཡི། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་འདོད་པ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་དབང་དུ་བྱས་པས་གཟུགས་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདོད་པར་བྱེད་ལ། གཟུགས་མི་སྡུག་པ་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བོ་དེ་ཡིས་ང་མི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་ན་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འདོད་པའི་དབང་དུ་སོང་བས་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མཐོང་བའི་མཐུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་དེས་ཡོན་ཏན་ཅན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །གཞན་དག་བརྗོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བས་ཨ་གར་མི་ཏ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀུན་དུ་རྒྱུས་དཔེ་མེད་མ་བླངས་ཏེ་ནགས་སུ་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་འདི་ན་གཅིག་ཏུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འདི་ལྟར་རྟོག་པ་བྱེད་དེ། འདི་ནི་ངེས་པར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྒྲ་ཤིན་དུ་སྙན་པས་ནི་ངེས་པར་གླིང་བཞི་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་འདུལ་བར་བྱེད་ཅིང་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །གཞན་


DTG149_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ནི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདོད་ཅིང་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཆལ་དུ་ཞུགས་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་པ་མཐོང་ནས་མངོན་པར་དད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་འདི་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྟ་བ་བཟང་པོ་རྙེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དགའ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་མཉན་ཡོད་ན་གནས་པའི་ཀུན་དུ་རྒྱུའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་དང༌། སྐབས་འདི་ལ་འདི་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་སུ་དག་གིས་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟས་ཏེ་དད་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའམ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་འམ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཞེ་སྡང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མ་རྟོགས་པ་སྟེ་ཤེས་ནས་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྔ་མའི། གང་ཞིག་གཟུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ང་ལ་སྒྲ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་གཟུགས་བསྟན་ཏེ། དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའམ་ཐམས་ཅད་མ་ཤེས་པས་ནི་ཅི་རིགས་པར་དྲང་དུ་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནང་ནི་རྣམ་ཤེས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ནང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་དེ་བདག་གི་ནང་དུ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་ལའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་འགའ་ཞིག་ཀྱང་གཅད་པར་མི་ནུས་ཏེ། འོན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ནུས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་གཅིག་པུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དེས་བསྟན་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ཏེ། གསུང་རབ་ལ་གོམས་པས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ལྷག་པར་མོས་པས་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དག་གིས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དོ། །དེའི་གཞི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལྷག་པར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་


DTG149_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་རྗེས་ཀྱིས་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ངེས་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྟེན་དུ་ཟད་དེ། དེའི་གཞི་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། །ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་དྲི་དང་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡིད་ཆེས་པ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་ནི་བསྒྱུར་ཞིང་དྲང་དུ་རུང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་བདག་ལ་དབང་བས་ནི་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པར་བྱེད་ལ། ཡོད་པ་ཡང་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། སྐྱོན་ཡང་ཡོན་ཏན་བྱེད་པ་སྟེ། །ཡོན་ཏན་ཡང་སྐྱོན་བྱེད་པར། །ཚིག་དབང་ནུས་ཀྱི་དེ་མིན་ཏེ། །སྐྱོན་ཡང་སྐྱོན་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སོ། །མཐོང་བར་མ་གྱུར་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མ་དམིགས་པའོ། །ནང་གི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་འབྲས་བུ་ལུང་གི་ཁྱད་པར་ཐོས་ཤིང་བསམས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་མཐོང་བའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་ནང་གི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་གང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྒྲ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་སོ། །དྲང་དུ་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བ་སྟེ། ལམ་ལོག་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནང་གི་ཤེས་པར་མ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དང་འབྲེལ་པའི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་འབའ་ཞིག་མཐོང་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་རྣམ་པར་མཛེས་པ་རྒྱུན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་དེ་མཐོང་བ་ནི་འབྲས་བུ་


DTG149_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེས་མཐོང་བའི་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གང་གི་མིག་གིས་མཐོང་བ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་མཛེས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ཆེས་ཏེ། དེ་ནི་ཤིང་ཀོ་ཤ་ཏ་གི་དོང་ཀའི་ཤིང་དང༌། པ་ལ་ཤའི་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་གཟུགས་མཛེས་པ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀ་མེད་དེ་གསུང་རབ་ནུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུབ་པ་མཆོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་བསྒྲིབས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཀུན་ནས་བསྒྲིབས་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ཕྱི་དང་ནང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་གཉི་ག་ཡོད་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཚོ་ཞིང་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་ནང་ནི་རྣམ་ཤེས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བརྟན་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་བཀྲིར་མི་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་རབ་ལ་དབུགས་ཀྱིས་མི་སྒུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངེས་འབྱུང་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དད་པ་མི་བྱེད་པས་བཀྲིར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་འཇོག་པ་ནི་བཀྲིར་རུང་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་ཤིང་བཀྲིར་མི་ཆུགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣ་བས་ཕལ་ཆེར་ཐོས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུས་མཛེས་དགའ་མོ་


DTG149_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསད་དེ་ལན་ལྔའི་བར་དུ་སྨྲས་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དག་གིས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་སྲང་དུ་བསྟན་པ་ལས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྐབས་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །ཐོས་པ་ནི་དམིགས་པའོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བདེན་པ་དང་བརྫུན་བའི་ཚིག་དང་སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པ་ལ་སོགས་པ་དུ་མའོ། །རྣ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོ་འམ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཏེ། ཐོས་པ་ནི་འདི་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གིས་མང་པོ་མཐོང་ན་ཡང༌། །ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་མཐོང་བ་སྟེ། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའོ། །བརྟན་པ་མཐོང་ཐོས་དེ་ཀུན་གྱིས། །ཡིད་ཆེས་བྱ་བའི་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མཁས་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པས་འཇུག་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྨོངས་པ་དང་སླུ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། སྨིག་རྒྱུ་དང་སྒྲ་བརྙན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐོས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་དང་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེགས་གསུངས་ཐོས་པ་སྙིང་པོར་ཤེས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉེ་དགའ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཡིན་ཡང་བརྐམ་ཞིང་སེར་སྣ་ཆེ་བས་ཁྱིམ་བདག་གི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་བབ་ཅོལ་དུ་བྱེད་དེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་དོན་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་སྙིང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །འདིར་དོན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཕྱི་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཤེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་སྙིང་པོའོ། །གང་དག་ལས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བློ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ལེགས་པར་གསུངས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་ཉིད་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་དོན་མ་རྟོགས་ཤིང་མི་དྲན་པ་དང་དེས་བསྟན་པའི་ཐོས་པ་ནི་དགོས་པ་མེད་དེ་བྲམ་ཟེ་ཀཽ་ཤི་ཀའི་ཁྱིམ་དུ་བྲམ་ཟེ་བར་དྭ་ཛ་མགྲོན་དུ་གྱུར་པས་འོངས་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གླེགས་བམ་ལས་བཀླགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྱད་པར་ཐོས་པར་མ་གྱུར་པ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ།།


DTG149_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོས་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དང་གི་སྒྲ་ནི་སྙིང་པོའོ། །ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདྲེན་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ལས་འོངས་པ་ནི་ཐོས་པ་སྟེ་དེ་བས་ཀྱང་དོན་ཤེས་པ་སྙིང་པོ་ཉིད་དོ། །སྔར་བཤད་པ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དེ་ལེགས་པར་གསུངས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་གལ་ཏེ་མ་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་གཞན་ལས་ཐོས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱའི་སྐད་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་སྙིང་པོར་ཤེས་གྱུར་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དབེན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་པོ་དང་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལས་མཐོས་པ་དང༌། འདི་ཐོས་པ་དང༌། ལྡན་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་འདིར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་མཐོང་བའམ་གཞན་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་རང་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པའི་དོན་རྟོགས་པའམ། གཞན་ལས་ཐོས་པས་དོན་རྟོགས་པ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཞི་གནས་ཀྱང་དེའི་ཚེ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འཐོབ་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འདིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བག་མེད་བརླང་པོར་བྱེད་པ་དེའི། །ཐོས་དང་ཤེས་པ་དོན་ཆེན་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གང་ཞིག་བརླང་པོར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏི་མུག་གིས་བབ་ཅོལ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། ངེས་པར་བརྟག་པ་མེད་ཅིང་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་མ་བརྟགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པའོ། དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཚང་བ་སྟེ་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའམ་མི་བཟོད་པས་ཕན་ཡོན་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེ་གྲུབ་ན་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་བསྟེན་


DTG149_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་འཕགས་པས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། །ལེགས་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། གང་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འཕགས་པས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྐྱེ་བའི་གནས་སྤངས་ཤིང་འདས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བསྟན་ཅིང་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་ལ་སེམས་ཅན་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཙམ་གྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གྱི་སྒྲའོ། །དགའ་བ་ཐོབ་པ་ནི་མངོན་པར་དགའ་བའི་མཚན་ཉིད་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དད་པས་ནི་ཆོས་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་དད་པ་སྟེ་ཆོས་མཉན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན་ནི་དད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པའི་རྟགས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ། ངག་གིས་སྤྱོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀློག་པ་དང་འདོན་པ་དང་བསྟན་པ་དང་འཆད་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལ་འཇུག་པའོ། །ལུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་བྱས་པའི་བྱ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་བཟོད་ལྡན་འགྲོགས་དགའ་དབང་པོ་བསྡམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཐོས་པ་དང་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་བཅུག་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པའི་ཚུལ་ལམ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །འགྲོགས་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དབང་པོ་བསྡམས་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་ཅིང་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དུལ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ལ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་མཉན་པ་དང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕ་མཐར་གྱུར་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་


DTG149_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་སོ། །ཐོས་པའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དོན་དམ་པར་ཐོས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བདག་ཉིད་གདུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བདག་གི་ཚོམས་བསྟན་ཏེ། ལེགས་པར་གསུངས་ལ་བསླབ་བྱ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བཟང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་ཉེ་བར་སྟེན་པར་བྱེད་ཅིང་དགེ་སློང་མང་པོ་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་དག་ལ་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ལེགས་པར་ཤིན་ཏུ་ཉན་པར་བྱེད་ཅིང་ཁྱིམ་དུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པུས་བསམས་ཤིང་བསྒོམས་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་དུལ་བ་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་སེམས་དང་མཉམ་དུ་སེམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་གྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །རང་གི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་མཉན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་དེ་ལ་བསླབ་ཅིང་བརྟེན་པ་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཕལ་ཆེར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་དག་ལས་མཉན་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྨྲས་པ། །དགེ་སྦྱོང་ལ་ནི་བསྙེན་བཀུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ལ་བརྟེན་པས་འབྲེལ་ཅིང་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། གུས་པས་ཡོངས་སུ་བསླབ་པ་དང༌། བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཆེད་དུ་དགེ་བ་བསྩགས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ལ་གུས་པར་བྱ་བའོ། ཚིག་རྐང་སྔ་མས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་ནས། འདིས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དབེན་པ་དང་ནི་སྟན་གཅིག་


DTG149_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། །ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་པུའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་དགོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་དང་འབྲེལ་བར་བསླབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཡེང་བ་མེད་པས་ཕྲ་རྒྱས་དགག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འཁྲུགས་པ་སྤངས་པས་སེམས་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ་དེ་ལ་གཡེང་བ་དང་རྒོད་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་སོ། །དེ་དང་དེར་འབྲེལ་པའི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་གྱུར་ན་གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། །ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་རིམ་གྱིས་འདིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དང་པོའི་ཕྱེད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སྒྲ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་རྐང་གསུམ་པས་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡོད་ལ་བྱེད་པའོ། ལྷག་མས་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དབེན་པའི་གནས་ཉིད་ནི་མངོན་པ་འདོད་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ལ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། སྟན་གཅིག་པ་དང་གཅིག་སྤྱོད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཅིག་པུ་གྲོགས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་གདུག་པའི་གནས་ན་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་འདིས་བསྟན་ཏེ། གཉིས་པའི་ཅིག་ཤོས་ནི་འོག་ནས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དགའ་བར་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་རྗེས་སུ་བསམ་པའོ། །མལ་བསྟན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་གནས་པའི་མལ་བསྟན་ལ་དགའ་བར་བྱ་བའོ། །གང་དུ་འདུག་ནས་ངལ་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་མལ་སྟན་ནོ། །གཅིག་པུ་སྤྱོད་པ་ནི་གཅིག་པུ་གནས་ན་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པར་རྒྱུ་བ་སྟེ། སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་གོས་པ་མེད་པའོ། །དེ་དག་ལ་སྤྱོད་བ་མེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྙོམ་ལས་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལེ་ལོ་མི་སྐྱེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སོ། །དགའ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟན་གཅིག་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་སྟེ། །དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་བསམ་པར་བྱ་བའོ། །དང་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་ཡང་དགའ་བར་བྱ་བའོ།


DTG149_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གྲོགས་མེད་པའི་སེམས་སུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་གྲོང་གི་ནང་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་གཅིག་པུར་འགྱུར་རམ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ལ། ནགས་ཚལ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གྲོགས་དམ་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ནགས་སུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བསྟེན་པ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནགས་ན་གནས་པའི་དབེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གང་ཞིག་སྟོང་ཕྲག་སྟོང་དག་གི །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་མོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འཐབ་མོས་འཚོ་བ་ཡོད་པ་དེ་བརྒྱ་དང་སྤྲད་ཀྱང་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བྱེད་དེ། ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །འཐབ་མོས་འཚོ་བ་ཐོས་ཏེ་འདི་བསམ་པ་ལས་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་གདུལ་བར་མི་བྱ་ཞིང་འདི་ལས་རྒྱལ་བ་ལ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བསམས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞུས་ནས་རྟག་ཏུ་སྔོམ་པ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་སྟོང་དག་གི་མི་དང་འཐབ་པ་སྟེ་སྟོང་ཕྲག་སྟོང་དང་འཐབ་པའི་འཐབ་མོའི་སར་རོ། །རྒྱལ་བ་ནི་གཞན་ཕམ་བར་བྱས་པ་སྟེ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ལས་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་བདག་ལས་རྒྱལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བདག་གི་སེམས་གཅིག་པུ་དུལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ཉིད་དོ། གཡུལ་དེ་གཉིས་ལས་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ནི་རྒྱལ་བའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་སྟོབས་མཆོག་ཏུ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་གཡུལ་ཏེ། གཞན་གྱི་སྟོབས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་སེལ་བ་ནི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའོ། །དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་སྤང་བར་དཀའ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་སེལ་བར་བྱེད་


DTG149_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ལས་རྒྱལ་བ་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །བདག་གི་སེམས་ལས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་འཐབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལས་ཀྱང་བདག་ཉིད་དུལ་བ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་པའི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་ཉིད་རྒྱལ་བ་དང་དུལ་པར་བྱས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་དགུ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་དགུ་ནི་ང་རྒྱལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕལ་པའི་སྒྲ་ནི་ངན་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་རྒྱུད་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་སེང་གེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་གྱི་གང་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་ཡིས་བདག་གདུལ་གཅིག་པུ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གདུལ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་རང་གི་སེམས་སོ། །ལྷ་ཡིས་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཕམ་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །བདག་གདུལ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྔོམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རྟག་ཏུ་སྔོམ་པ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྟག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པས་ཉེ་བར་མཚོན་ཅིང་སྤྱོད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མས་ནི་དབང་པོ་སྡོམ་པར་བསྟན་ལ། འདིས་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྡོམ་པ་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ཡིས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་འདས་པ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའིའོ། །དྲི་ཟས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རོལ་མོ་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བདུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གོ །ཚངས་པར་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། །དེ་དང་བཅས་པས་སོ། །ཕམ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟད་ཅིང་སེལ་བར་མི་ནུས་པའོ། །དབང་པོ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕམ་པར་མི་ནུས་ཤེ་ན། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་


DTG149_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་སོ། །གནས་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ་དེས་ཚུལ་དམ་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་མི་ཟད་པར་བྱེད་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་གང་གི་ཚེ་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤངས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ང་འཇིག་པའི་བསྐལ་པས་བསྲེག་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་མི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ལས་གང་རྒྱལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འདི་ཕམ་པར་མི་ནུས་ཏེ། །དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་ལས་རྒྱལ་བར་ནུས་པ་ནི་དེས་ཐུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་སྦྱང་བ་བྱས་པ་དེས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པར་ཡང་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་དང་པོར་རིགས་པར་གནས་བྱས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒན་པོ་ཞིག་མཉན་ཡོད་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་འོངས་པ་དང་འགྲོ་བ་དག་ལ་གཡེང་ཞིང་རྒོད་ལ་མུ་ཅོར་སྨྲ་བ་དང་སྤྱི་བརྟོལ་ཆེ་བས་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་འཕྱ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །བདག་ཉིད་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐོག་མར་རོ། །རིགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །ཕྱི་ནས་གཞན་ནི་གདུལ་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནས་དུས་གཞན་ན་གཞན་བསླབ་ཅིང་དེ་ཉིད་ལ་གནས་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བདག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཞི་བར་བྱས་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་བདག་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་གཞན་དུལ་པར་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གནས་དམ་པ་ལ་གོ་སྐབས་མེད་པ་སྟེ། གང་


DTG149_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་མ་དུལ་ན་ནི་གཞན་གདུལ་བར་མི་ནུས་སོ། །བདག་ཉིད་དུལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ནི་གཞན་དུལ་བ་ལས་ཀུན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་དུལ་བའི་རིམ་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་ན་ཀུན་དུ་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། བདག་ཉིད་མཁས་པ་ལམ་བཟང་པོ་ལ་གནས་པར་བྱས་ནས་དུས་གཞན་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་འདོམས་ཤིང་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། །ལམ་བཟང་པོ་དེ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མི་མོངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུང་བར་མི་འགྱུར་བས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་མི་ཉམས་པའོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མི་མོངས། །ཞེས་བརྗོད་དེ། གདུང་བ་སྲེལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། །བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་གང་དང་གང་གཞན་གདུལ་བར་འདོད་ན་ནི་དེ་དང་དེར་དང་པོར་བདག་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་ལ་འབད་པ་དང་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་བསགས་པར་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་བཞིན་གཞན་དག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ལས་གང་གཞན་ལ་སློབ་པ་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་པོར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདིར་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ཞི་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་དུལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ཉིད་མ་དུལ་པའི་སེམས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དགག་པའི་ཐབས་བསྟན་པའོ། །འདིས་ནི་རྩ་བ་ནས་སྤོང་པའི་ཐབས་བསྟན་ཏོ། །གདུལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དག་བསྟན་པ་ལ་གཟུད་པ་གཞན་དག་བདེ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །གང་ལ་དབང་པོ་དུལ་བ་དང་སེམས་དུལ་བ་དང་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཟུང་བས་འོས་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་ན་གཞན་གྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཇི་ལྟར་བ་དེ་བར་དུལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་གིས་མྱོང་བ་བསྟེན་ཅིང་བྱས་པའི་སྒྲས་སོ། །གང་གིས་གཞན་བདེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། །ཀྱེ་མ་བདག་རང་ལེགས་དུལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་


DTG149_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་གིས་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ལ་བསྒོམས་པས་བདག་ཉིད་དུལ་བར་གྱུར་ནས། ཀྱེ་མའོ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོ་བསྒོམས་ན་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ལེགས་པར་དུལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་བདག་དུལ་བར་བྱ་བ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་དུལ་བས་མཁས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཁས་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་ན་ནི་མཁས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་མང་པོ་ལ་ཡང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་བདག་ལ་ཡང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་མཁས་པས་དང་པོར་གང་ཞིག་ལ་འབད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། བདག་གི་དོན་ཕྱིར་གཞན་དོན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་དགེ་སློང་ཞིག་འགའ་ཞིག་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཉུང་ཟད་ཐོས་ཏེ། གྲོང་དུ་འཇུག་ཅིང་ཉུང་དུ་ཉུང་དུས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། བྱ་བ་གཞན་མི་བྱེད་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྤངས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱ་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་དབང་པོ་དུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཕན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཏང་བར་མི་བྱ་ཞིང་དོར་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཞེ་ན། གཞན་དོན་ནི། མང་པོ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་དགོས་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་ཀྱང་ངོ༌། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་མཆོག་ཏུ་མཛད་དེ། །ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡལ་བར་འདོར་བ་ཡིན་ན་འདི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་དོན་ཆེད་ཆེར་ཤེས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བདག་གི་དོན་ནི་ཐམས་ཅད་བས་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྦྱངས་པར་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱིད་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་མ་མཐོང་བར་གཞན་ལ་ལམ་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུས་ཕྱི་ནས་བྱ་བར་བསྟན་ནས། རང་གི་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་བདག་གི་དོན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་བདག་གི་དོན་གྲུབ་ན་དེའི་རྗེས་སུ་གཞན་


DTG149_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་དོན་གྲུབ་པར་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་དག་དུལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། ཆུ་བོས་ཁྱེར་བ་དག་ལ་གླིང་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་བཞིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཙུག་ལག་ཁང་གཤེགས་པ་ན་དགེ་སློང་ནད་པ་ནད་གཡོག་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ཤིང་ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཟས་ཆད་ལ་བཤད་གཅིའི་ནང་དུ་ནུབ་པ་ཞིག་གཟིགས་སོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡོད་པས་མངོན་སུམ་དུ་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་ཞིང་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་གུས་པ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྤངས་པ་དེའི་གན་དུ་གཤེགས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་ཁྱོད་ལ་མཁན་པོ་ནད་གཡོག་མི་བྱེད་དམ། སློབ་དཔོན་དང་ལྷན་ཅིག་སློབ་པ་དག་ནད་གཡོག་མི་བྱེད་དམ། གཞན་ཡང་མཁན་པོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཇི་སྲིད་དུ་ཁྱོད་ལ་མེད་དམ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བདག་ལ་ནི་མགོན་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། དེས་ན་འདི་དག་གསུངས་སོ། བདག་ཉིད་དེ་རང་གི་སེམས་ཉིད་དུལ་བ་ནི་དགོས་པ་ཡིན་གྱི། །མ་དུལ་བ་ནི་དགོས་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའོ། །བདག་གི་མགོན་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ནི་རང་གི་དངོས་པོ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་རྟེན་དང་དགོས་པ་དང་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་གཅིག་བཏུལ་བས་ནི་དབང་པོའི་ཚོགས་མཐའ་དག་བསྲུངས་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ལྟ་སུ་ཞིག་མགོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དུལ་བ་ལས་གཞན་པ་གང་ཞིག་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་བྱེད་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ནང་གི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་པོ་ལ་མགོན་ཞེས་བྱ་བར་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་དང་ལུང་དང་འགལ་པའི་ཕྱིར་རོ། གཞན་ཁྱོད་ཀྱི་མཁན་པོ་ལ་སོགས་པ་སུ་ཞིག་ཇི་ལྟར་མགོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ནི་རང་གི་ལས་ལ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་དུལ་བ་ནི་མགོན་དུ་འགྱུར་རོ་


DTG149_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། །དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་ཏེ། དུ་བས་མེ་ངེས་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། སྨྲས་པ། ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྙེད་པར་འགྱུར་བའོ། །མཁས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིག་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ཏེ། བདག་ཉིད་གསོ་བའི་འཚོག་ཆས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐབས་གཅིག་གིས་ཐོབ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། བདག་གི་མགོན་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་དུལ་བར་གྱུར་པ་ནི་འདྲེན་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཙམ་ཡང་བསགས་པར་མི་ནུས་ན། གཞན་ལྟག་ལ་འགྱུར་བདག་ཉིད་ནི་རང་ཉིད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ནད་པ་དེ་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། གང་བདག་ད་ལྟར་ཉམས་ཤིང་འདི་ལྟར་འབྱོར་བ་ཟད་པ་ནི་སྔོན་བསོད་ནམས་མ་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པ་ལ་སོགས་བ་ཡང་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་ནོར་གྱི་ཆོས་དང་གྲགས་པ་དང་བདེ་བ་དང་མཐོ་རིས་ཏེ། དེ་དག་བདག་ལ་མེད་དོ། །ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་དང༌། །འཁོར་གྱི་ནང་ན་མཛེས་པ་དང༌། །ཉེ་བར་མི་གདུང་བར་གྱུར་པ་དང༌། འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བཅད་པ་དང༌། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་གྱུར་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱང་ངན་ལས་འདས་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་གྱུར་པ་དག་ཀྱང་བདག་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བསམས་སོ། །དེ་ཡང་སེམས་མ་དུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་དེ་མཁྱེན་ཏེ། དེ་དང་མཐུན་པར་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་ཏེ། །གལ་ཏེ་ནོར་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་ཡིན་ན། དེས་ན་བདག་ཉིད་དུལ་བར་གྱིས་ཤིག་དང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་དེས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ་ཞེས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བཅུ་བཞི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དག་ནོར་ལ་སོགས་པ་འདོད་ནས་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་མ་ཤེས་ཏེ་ཡ་མཚན་ཅན་མཐའ་དག་ལ་དྲི་བ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་སོང་བ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ། རེ་རེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་


DTG149_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་རེ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སླར་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་གང་ལས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པར་འགྲུབ་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་དེ་ཐོས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྙན་པ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་གཏམ་མོ། །བདེ་བ་ནི་མྱོང་བའི་བདེ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་གྱིའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་འདིའི་བདེ་བ་ནི་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་འདིར་དགོངས་སོ། །གཞན་ནི་འོག་ནས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བའི་བདེ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདེ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་གནས་ནི་བདེ་བ་ཞེས་འདིར་བཤད་དོ། །ཡུན་རིང་མཐོ་རིས་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་བདག་ཉིད་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཅི་རིགས་པར་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡུན་རིང་པོར་བདག་ཉིད་སིམ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡུན་རིང་མཐོ་རིས་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐོ་རིས་དག་ཏུ་ཡང་བདག་ཉིད་ཆེན་བོ་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུའོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་བྱས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་ནང་གི་ཡིད་དག་པའི་ཕུང་པོའི་འཇིག་རྟེན་མཐོ་བ་རྣམ་པ་བཞིན་པོ་དེ་ཡང་ཐར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་


DTG149_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བཤད་དོ། །གཉེན་གྱི་ནང་ན་ལམ་མེར་འབར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཁམས་ལས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བདག་ཉིད་དུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིས་བསྟན་ཏེ། འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་དག་ཀྱང་འདིར་བརྗོད་དོ། །མྱ་ངན་ནང་དུ་གདུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདུང་བའི་བདག་ཉིད་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ནང་ན་འམ་དབུས་ན་གནས་པ་ནགས་སྟུག་པོའི་ནང་ན་གནས་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གདུང་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །མ་དུལ་བ་ཉིད་ནི་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་དང་ལྡན་ཏེ། མ་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མི་ཤེས་ཏེ། མཚན་མོ་དང་ཉིན་པར་བཞིན་ནོ། །འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཞགས་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་པ་དང་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་དུ་དེའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བས་འདིར་སྲིད་ལ་དེ་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏེ། དེ་ཐོབ་པས་ནི་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་དེ་དེས་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་རབ་ཏུ་ཐར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་མགོན་དུ་འགྱུར་བ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་རྒྱུས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མགོན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་གཞན་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཁས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་


DTG149_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཀྵི་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱང་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མྱ་ངན་འདས་ཉིད་ཉེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དང་ཉེ་བ་ཡིན་གྱི། འཁོར་བ་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ནང་དུ་གནས་ཤིང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞུགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སྟོ།། །།དུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལེགས་པར་གསུངས་པ་བཤད་པ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་ཅིང་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་ལ་དཀོན་མཆོག་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངོམས་པ་མེད་དེ་སྐོམ་པས་གདུངས་བ་ཉིད་ཆུ་བཟང་པོ་འཐུང་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བསྒྲེ་བའི་ཚོམས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ནས་བསྒྲེ་བར་གསུངས་པ་རོགས་པར་ནུས་ཀྱི། འཁྲུལ་པའི་བློ་ཅན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་དོན་དང་མི་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་བཞུགས་པ་ན་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉེས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་མངོན་དུ་ངེས་བརྗོད་ཀྱི་རིག་བྱེད་མང་དུ་སྨྲས་པར་གྱུར་པ་ལས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་བཅད་འདི་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་འདོད་ཅིང་ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག །ཚིགས་བཅད་བརྒྱ་དག་སྨྲ་བ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ཞིག་སྨྲ་ཞིང་ཚིག་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་དད་མི་ལྡན་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམ་པས་གསུངས་པའི་དངོས་པོའི་ཚིག་གམ་ངག་དང་མངོན་པར་འགྲེལ་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒྲ་འམ། འཁོར་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཅིང་མཐུན་པའི་དོན་དང་སྒྲའོ། ཡང་ན་བདག་དང་གཞན་


DTG149_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །ཡང་ན་དགོས་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །གང་ཚིགས་བཅད་བརྒྱ་སྨྲས་པ་དང༌། གང་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་དང་གི་སྒྲའོ། །དོན་ལྡན་ཚིག་གཅིག་ཐོས་པ་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཉིད་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཚིག་འདིར་མཆོག་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ལ་ཞིག་དོན་མེད་པའི་ཚིག་བརྒྱ་བཏོན་པ་བས་གང་ཞིག་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གཅིག་སྟོན་པ་ཉིད་རུང་གི་ཚིགས་བཅད་བརྒྱ་སྟོང་འདོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོས་ནས་ཉེ་བར་ཞི་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་གང་སྨོས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཤིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལམ་ཕྲན་བསྟན་གྱིས་རྡུལ་བསྩལ་ལོ། །དྲི་མ་བསྩལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོས་པས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་དོན་དང་མི་ལྡན་ཚིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་དང་འབྲེལ་བ་འམ། རིགས་པས་སྟོང་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་ཐར་པ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའོ། །བྲམ་ཟེ་དག་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་དོན་དུ་ཕྱུགས་རྣམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེར་བསད་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ནོར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཡིན་ཏེ། དེ་སྟོབས་ཆུང་བས་སྡིག་པ་ཅན་དག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བུད་མེད་ནི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་དང་འདྲ་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། བཞད་གད་ཀྱི་དུས་ན་ནི་བརྫུན་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་དུས་སུ་ཆང་འཐུང་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་མེད་པ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གིས་ཏེ། ཡོན་ཏན་གྱིས་ཁྱེད་ཀྱི་དེ་ནི་སྡིག་པ་ཅན་དུ་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང༌།


DTG149_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་པའི་གཙུག་ལག་གི་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པ་ཐ་དད་པའི་དོན་ཉིད་དོ། །དོན་མེད་པ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དང༌། དོན་བཟང་པོ་དང་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་འཆལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལོ་བརྒྱར་གསོན་པ་གང་ཡིན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ལ་ཞིག་དུས་ཚིགས་བརྒྱར་རིས་མཐུན་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཚུལ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཉིད་དོ།། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ནི་ཡུལ་དག་ལ་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སེམས་སོ། །ཉིན་ཞག་འགའ་ཞིག་གསོན་པ་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་འཚོ་བའི་དབང་པོ་འཛིན་པ་ནི་ཆེས་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ངང་ཚུལ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །མཉམ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དག་ལས་སེམས་ཀུན་དུ་བསྡུས་པའོ། །བརྩོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་སྟེ། ངན་པའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེ་ལོ་ལྡན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དག་ལ་བརྩོན་པ་ལྷོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ལ་མངོན་པ་བརྩོན་པར་བྱས་པའོ། བརྟན་པ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པ་སྟེ་འདིས་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལས་གཅིག་ཏུ་ལྡོག་པར་བསྟན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ངན་པ་སྟེ། རྨོངས་པས་བློ་བསླད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་བས་ནི་སེམས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲའོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་བསམ་གཏན་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་བློ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའོ། །འདིར་བསྔགས་པའི་དོན་ནི་


DTG149_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེན་པོའི་སྒྲའོ། །མཉམ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བྱས་པའོ། །འདིས་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ནས་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འོངས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲའོ། །ཚོར་བ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་གཉིས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྤངས་ཏེ། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་སྤྱིར་ཚོར་བ་ཟད་པ་ཞེས་འདིར་བསྟན་ཏོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གོ་འཕང་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པའི་དངོས་པོ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བལྟ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀའ་བས་བལྟ་བར་ནུས་པ་སྟེ། དབང་པོ་ལས་འདས་ཤིང་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོན་པོ་ནི་དམའ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་མཐོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་མ་གྲུབ་པའོ། །དམ་པ་ནི་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་རྩི་ནི་མི་འཆི་བ་སྟེ་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་མ་རིག་པ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྡུལ་ནི་འདོད་ཆགས་རྡུལ་གྱིས་རྡུལ་མིན། །ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །རྡུལ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡུལ་གྱི་རྡུལ་དང་


DTG149_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲལ་བ་སྟེ། དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་དང་བྲལ་བའོ། །ཚོར་བ་ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གཅིག་བརྗོད་པ་མཆོག་སྟེ། གཞན་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན་བཤད་པ། དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་རྒོལ་བ་དག་ལ་རིགས་པས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་དམིགས་པ་དག་སྣང་སྟེ། བདེ་བ་ནི་ཆགས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཟག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུན་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ཞན་པས་དམིགས་པའི་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཚངས་པས་བྱས་ཤིང་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྱུང་དང་རབ་རྒྱས་འཇིག་དང་རབ་ཞུམ་པ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉེར་འགྲོ་སྐྱོ་གྱུར་པས། །ཚངས་པས་ཐར་པའི་གྲོང་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། །དེར་འགྲོ་ལམ་ནི་འཇིག་པས་རབ་གྲོལ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཐར་པ་ལ་ནི་འཁོར་བ་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་བདེ་བས་རྒྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡོངས་སུ་འཇིག་པ་སྲིད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་བ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། འགྲོ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིར་རྡུལ་ནི་ཡོད་དེ། ཉོན་མོངས་པས་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་ན་གཟུགས་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྒོལ་བ་དེ་བསྩལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་དུལ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་ནི་ལོ་བརྒྱར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལོ་བརྒྱར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཚིགས་ཀྱི་ཚད་བརྒྱའོ། །མི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུན་ཏེ། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནགས་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོན་པ་སྟེ་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ལ་ཡོངས་བརྟེན་ཞེས་བྱ་


DTG149_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་སྲེག་བླུགས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱིན་སྲེག་བྱེད་ཅིང་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གར་ཧ་པ་ཏི་དང༌། ཨཱ་ཧ་བ་ནི་དང༌། དཀྵ་ཎ་སྟེ་མེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བྷུ་དང༌། བྷུ་བྷོ་དང༌། སྭས་གཉེན་ཤི་བ་དག་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་ལས་ནི་གཞན་གཉིས་པོ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་མཆོད་སྦྱིན་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །མེ་གསུམ་འདི་ན་ཚུལ་བཞིན་བསྲེག་བྱས་པས། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བདག་ཉིད་བསྒོམས་ལ་ཡུད་ཙམ་ཞིག །མཆོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཡིད་ལེགས་པར་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་ཞིང་ལ་བསོད་སྙོམས་དབུལ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡང་ངོ༌། །ཆུ་ཚོད་གཉིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་འམ། དུས་དེ་ཙམ་ནི་ཡུད་ཙམ་མོ། །མཆོད་བྱེད་དེ་ཉིད་ཆེས་རུང་གི །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བདག་ཉིད་བསྒོམས་པ་ལ་ལན་གཅིག་མཆོད་པ་དེ་ཉིད་ཆེས་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞལ་དུ་མེད་པའི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྟེང་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཤེགས་པའི་རང་སངས་རྒྱས་དང་མཆོད་རྟེན་མཆོད་པ་དང་འཕགས་པ་ཡིད་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ལོ་བརྒྱར་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཚིམ་པར་བྱས་ཤིང་སྲེག་བླུགས་ལ་སོགས་པས་དེ་ལ་བླུགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། མེ་དང་ཆུ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྤྱད་པས་ནི་ཡོན་ཏན་གང་ཞིག་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ལ་ནི་འདི་ན་སེམས་ཡོངས་སུ་དུལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པས་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལ་སོགས་བའི་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟླ་བ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཟླ་བ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་གཅིག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུ་ཤའི་རྩེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུ་ཤ་ནི་དར་བྷ་སྟེ། དེ་ནི་བཀྲ་ཤིས་པར་སྨོས་པའི་རྩྭའི་རྣམ་པའོ། །དེའི་རྩེ་མོ་ནི་མཆོག་མ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་


DTG149_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལྟ་བུ་དེས་སོ། །དེ་ལྟར་ལོ་ཚིགས་གཅིག་གི་དུས་སུ་ཟླ་བ་རེ་རེ་ཞིང་ཉི་མ་ཉི་ཤུར་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་ནས་ཀུ་ཤའི་རྩེ་མོས་འབྲས་ཆན་ཚོས་པའི་འབྲུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཕྱུང་ནས་ཟ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཆུའི་ཐིགས་པ་འཐུང་བའི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་དེའི་རྒྱུས་ནི་རྣོ་ཞིང་འབར་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲག་གོ །དེས་མི་ཕོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུ་ཤའི་རྩེས་ཁ་ཟས་ཟ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་དད་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པའོ། །ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་ཤས་སུ་མི་འགྲོ་བའོ། །གང་ཞེ་ན། བཅུ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆ་ཕྲ་བའི་དངོས་པོར་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་གཡོ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མཐའ་ཡས་པ་འམ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཀུ་ཤའི་རྩེ་མོས་ཟས་ཟ་བ་དང་མཉམ་པར་འགྱུར། དམ་པའི་ཆོས་ལ་དད་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པ་དང་དེའི་ལམ་ལེགས་པར་གསུངས་པའོ། །དགེ་འདུན་ལ་ནི་དད་པ་ཡི། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་ཚོགས་ཏེ་དམ་པའི་རྒྱུ་འམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་མོ། །དཀོན་མཆོག་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པས་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་ནི་དེའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདོན་པའི་བསམ་པའི་ཚུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུད་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་སྤྱིའི་ཚུལ་གནས་པར་བྱས་ནས་དེའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྲོག་ཆགས་ནི་སྲོག་དང་ལྡན་པའོ། །འདོད་པའི་སེམས་ཅན་དང་བསམ་གཏན་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་ནི་དབུགས་འབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབུགས་འབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁམས་ལྷག་མ་དག་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་སྲོག་ཆགས་སུ་གྱུར་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་གསུམ་ན་


DTG149_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་བསྟན་པ་ནི་སྙིང་རྗེའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་མ་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། བྱམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་སེམས་ཏེ། དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སེམས་ནི་བྱམས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཉིན་རེ་བཞིན་དོང་ཙེ་སུམ་བརྒྱ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་འདི་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་གཉི་ག་ཁོ་ན་བཟུང་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཐབས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་སེམས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་དེ་བྱེད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གྲངས་ཀྱི་དམ་ཆོས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གྲངས་ནི་བསྡུས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ཆོས་བསྒོམ་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པའི་སེམས་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་བཅད་སྔ་མ་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མི་རྟག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུ་ཤའི་རྩེ་མོས་ཟ་བ་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། མཆོད་སྦྱིན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་རེ་རེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བརྩམས་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་སྟོང་ཕྲག་བཅུའི་མཆོད་སྡོང་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཆེད་དུ་བཙུགས་ཏེ། བཟའ་བ་མང་པོ་དང་བཅའ་བ་མང་པོ་དང་སྦྱིན་པའི་རྫ་ས་མང་པོ་ཡང་སྤུངས་ཤིང་གཞག་གོ །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་སྔ་དྲོའི་དུས་སུ་འོངས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་གསུངས་སོ། །སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་ཤ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་ཀཱཪྵཱ་པ་ཎ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ལན་སྟོང་


DTG149_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཟེར་རོ། །ལོ་བརྒྱ་ནི་དུས་ཚིགས་བརྒྱའོ། །མཆོད་སྤྱིན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་དང་མཆོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། འདིའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་ན་ལྷའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་ཞིང་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དང་ཐམས་ཅད་དུ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་ཅི་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཆོད་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་ལས་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་མཆོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་འམ་མངོན་པར་འདོད་པའི་བསྙེན་བཀུར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བྲམ་ཟེ་དང་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པ་གང་སྦྱིན་པའི་ཞིང་ལ་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་དང་སྦྱིན་སྲེག་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །མེ་ལ་སྦྱིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྦྱིན་སྲེག་གོ །འཇིག་རྟེན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ་འཁོར་བ་པའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ཉིད་བདུན་པའོ།། ལོ་བརྒྱར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཚིགས་བརྒྱའོ། །གང་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་འདོད་པ་ཡིན་པའི་མི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསོད་ནམས་འདོད་པ་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་ཏེ། གང་དག་བསོད་ནམས་སོགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །སྔ་མས་ནི་ཞིང་དང་བསམ་པ་བསྟན་ནས་འདིས་ནི་བྱེད་པ་པོ་བརྗོད་དོ། །དེས་ནི་མི་ཕོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་སྲེག་དང་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པས་སོ། །བཞི་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་ཤས་བཞི་པའི་ཆ་དང་མཉམ་པ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཞེ་ན། ཕྱག་འཚལ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡོན་ཏན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པས་དང་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །ཡང་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གུས་པ་བྱེད་པའོ། །གང་ཞིག་གིས་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དྲང་པོའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཡོ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐྱོན་མི་དྲང་བ་སྟེ། དེ་མེད་པ་ནི་དྲང་པོ་ཐོབ་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་གནས་པའོ། །ཇི་སྲིད་སེམས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་གཡོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་དྲང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ་སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་འམ། དཀོན་མཆོག་


DTG149_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་ལ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ལ་དགེ་པའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་འཁོར་བར་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །མདོ་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་བཤད་པ། དགེ་སློང་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་ཅན་བསོད་སྙོམས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་བདག་གི་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བསྒྲེ་བའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དམ་པའི་ཆོས་མཉན་ཅིང་བསྟན་པ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྤང་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་མཐའ་དག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཚོམས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་སྤངས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་བསྟེན་པས་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དད་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ལྷ་སྦྱིན་ཀ་ཌ་མོར་ཀ་ཏི་ཥྱ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་འདུག་གོ །ཕྱོགས་གཅིག་ན་ནི་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྐྱེ་བོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་འདུག་པ་དེ་གཉིས་དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དད་པ་ཅན་དག་གིས་ལྷ་སྦྱིན་ལ་ནི་བརྙས་པར་བྱེད་པ། འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ལ་དང་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དད་པ་མེད་པ་སྟེ་དེ་དང་བཤེས་པར་མི་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྟགས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མི་དད་པ་སྟེ། དད་པ་མེད་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཀྲེན་པ་དང༌། སེར་སྣ་ཅན་ཏེ་མི་གཏོང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྲ་མ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་ཕྲ་མ་དེ་


DTG149_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདིས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པར་འདོད་པ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། ཕྲ་མ་ཅན་ནི་སྨད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདི་ཉན་པར་མི་འདོད་པའོ། །དབྱེན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཁྱད་པར་ཅན་འབྱེད་པ་སྟེ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་དང་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དབྱེན་བྱེད་པ་ཅན་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་འགྲོགས་པར་མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་འཇུངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་དྲི་མའོ། །ཕྲ་མ་ནི་ངག་གི་དྲི་མའོ། །འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་དྲི་མའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གཞན་གྱི་སྲོག་དང་ནོར་དང་ཆུང་མ་འབྱེད་པས་སོ། །བཤེས་པར་མི་བྱ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོགས་པོའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་བཤེས་པ་སྟེ། དེ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པར་མི་བྱའོ། །མཁས་པ་ནི་དེའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར། སྡིག་ཅན་མི་དང་འགྲོགས་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་བསྟེན་པ་ནི་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་ལས་ནི་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མི་གཙང་བས་སྦགས་པའི་སྤྲུལ་ལ་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་བརྫིས་པར་གྱུར་ན་ཅི་ཡང་མི་གཙང་བས་སྦགས་ཤིང་དེས་ཟིན་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དད་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་མཉེན་པ་སྟེ་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པ་འམ། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་ཞེས་བ་ནི་ཚུལ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཐོས་པ་མང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་མེད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ནས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཡན་ལག་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་སྔ་མའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འདིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚིག་རྐང་བཞིས་འགྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ཉིད་དང་འགྲོགས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། མི་


DTG149_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་དག་དང་འགྲོགས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་གནས་པ་ཁྲུས་དང་འབྲེལ་པ་ལ་འཚེ་བ་མི་བྱེད་ཅིང་གདུག་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཡི། །ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུགས་ཏེ་རྡུལ་གྱིས་གོས་ཀྱང་བླ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་རྟག་ཏུ་འགྲོགས་པ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཟད་དེ། དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་བསྟེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡིག་པ་བྱེད་པའི་གྲོགས་པོ་ནི་ཡུན་ཐུང་དུར་ཡང་མི་བསྟེན་ཏེ། དད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་བསྟེན་ན་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། སྐྱེས་བུ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐ་མ་སྟེ། ལོག་པའི་ལམ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གང་སྡིག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གང་སྡིག་པའི་སྒྲ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་བསྟེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་བསྟེན་བྱ་ཞིང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆུའི་རྒྱུན་གྱིས་དྲི་མའི་སྐྱོན་རྣམས་འཁྲུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་ནི་གསེར་བཟང་པོ་བཞིན་དུ་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་དང་ཉེ་བར་གནས་པའི་སུ་ཙི་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་བསྟན་ནས། གཞན་ལ་བསྟན་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ་གཞན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་དག་བསྟེན་བྱས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་གིས་


DTG149_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟེན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་ལེགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །སྡིག་པ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་གྱུར་ཀྱང་འདི་ལྟར་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྡིག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱས་ན་ལེགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །ཡང་ན་དམ་པ་བསྟེན་པས་ནི་ངན་པར་མི་སྤྱོད་པ་འམ། དེའི་འབྲས་བུ་རྒུད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དམ་པ་རྣམས་ལ་བསྟེན་པ་ཉིད་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་དག་ཐོས་མང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེ་གང་དང་གང་དུ་བསྟེན་པ་དེ་དང་དེར་གདུང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་ནས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཞུས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེ་འམ་དགེ་སྤྱོང་གང་སུ་དག་དང་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་སྟེན་ཅིག །འདི་ལྟ་སྟེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཁ་བ་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་ས་ལ་ལྡ་འཕེལ་བས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དད་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏེ། དད་པའི་ལམ་བརྒྱགས་བསྐུར་ནས་ནི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་ཅིང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཉེས་པ་རྣམས་དགག་པ་དང་གཏན་དུ་སྤངས་པ་སྟེ། བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བས་སོ། །མི་ཡིས་བསྟན་བྱ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་བསྟེན་པས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉིས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་མང་ཞེས་བྱ་བ་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་ཉན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན་ནི་དད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ལ། ཚིག་གི་དོན་ཟབ་མོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་


DTG149_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་གཉིས་ཁོ་ནའི་བསྒོམ་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་མང་སེམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མང་པོ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་མང་པོ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ཡང་གནས་བདུན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཤེས་པར་གྱུར་བ་དང༌། གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་དང་པ་དད་ཤེས་རབ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་སྟེ། ལེགས་པར་སྨྲས་པ་མཉན་བྱས་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་བརྒྱན་པའོ། མཉན་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའོ། །རིང་པོ་ནས་ཀྱང་དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་ལྡན་ན་ཡུལ་བསྐལ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང་ཕན་ཡོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐག་རིང་པོ་ན་བཞུགས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཨུ་ཏྲ་ཡ་ནའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་འདིར་བཤད་པར་བྱའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་དམ་པ་བསྟེན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དམན་པ་བསྟེན་པས་མི་དག་ཉམས་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཉིན་རེ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཉམས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དམ་པ་གང་ཡིན་པས་བསྟེན་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་བསྟེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཐད་ཀར་བབ་པ་བསྟེན་པས་སོ་ན་གནས། །ཞེས་པ་ལ། འདི་ལ་མཉམ་པར་འཚོ་བའི་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེའོ། །གང་ཡང་སྐྱེ་བོ་མཉམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པ་དེས་ནི་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ལས་ཉམས་པ་ཡང་མེད་ལ། ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །གཙོ་བོ་བསྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གན་


DTG149_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ལྷགས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་མཆོག་ཏུ་དེ་དང་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱས་ན་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྙེད་པའོ། །དམ་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་ཅིང་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་སེམས་མེད་པའི་ཏིལ་ལ་མེ་ཏོག་གི་དྲི་ཆེན་པོས་བསྒོས་པར་གྱུར་ན་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་པའི་དྲི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་དེའི་དྲི་ཉེ་བར་འགོ་བར་འགྱུར་ན་ཇི་ལྟར་ཡང་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་དང་བསྟེན་ན་དམ་པར་མི་འགྱུར། དེ་ཕྱིར་བདག་པས་གཙོར་གྱུར་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་པས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དག་བསྟེན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གཙོ་བོ་གང་བསྟེན་ན། །གཙོ་བོ་བས་ཀྱང་ཆེས་གཙོར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་པས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་སྟེ། གང་བདག་ཉིད་པས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་བསྟེན་པས་སོ། །གང་གིས་ཆེས་གཙོ་བོར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཆེས་མཆོག་ལྡན་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏོ། །ཆོས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པས་དེ་ཁྱད་པར་གྱི་སྦྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སོ། །དེས་ན་ཡང་ཕུང་པོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་འཕགས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དེ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་སྨད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་ཡིས་འདི་ན་ཉ་རུལ་ལ། །ཞེས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་མདུན་ན་འདོན་གྱི་བྲམ་ཟེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་པར་བརྩམས་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་མི་ཞིག་གིས་དགོན་པ་ནས་རྩྭ་ཁུར་གཅིག་བླངས་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་འདོད་པའི་ལམ་གྱི་བར་ན་ཉ་མང་པོ་མཐོང་ངོ༌། །དེས་ཁུར་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་ཁྱེར་ནས་ཁུར་དེ་ཡང་རང་གི་རྗེ་བོ་དང་མདུན་ན་འདོན་ལ་ཕུལ་ལོ། །དེས་ཀྱང་ཉ་ཤིན་ཏུ་རུལ་བའི་དྲི་བྲོ་བས་ཕྱི་རོལ་དུ་བོར་རོ། །གཞན་ཞིག་གིས་ཀྱང་དེ་ལ་བསྒོས་པའི་ཤིང་པ་ལ་ཤའི་ལོ་མ་བླངས་ཏེ། གཞིག་ནས་རྒྱ་སྤོས་སར་


DTG149_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞིག་ཀྱང་རྙེད་དེ་ལོ་མ་དེའི་ནང་དུ་ཁ་སྦྱར་ཏེ་གཞག་གོ །དེ་དང་འབྱར་པས་ལོ་མ་ཡང་དྲི་ཞིམ་ཞིང་བསྟེན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་མདུན་ན་འདོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བདག་གི་མཆོད་སྦྱིན་ནི་གང་གིས་ཀྱང་ཡན་ལག་ཚོགས་པར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་ནི་དེ་ལྟ་བུར་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཉ་རུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཤེར་ཞིང་རུལ་པའོ། །བཅིངས་པ་ནི་ཉེ་བར་བསྡམས་པའོ། །གང་ཀུ་ཤ་དང་དར་བྷ་དག་བྱེད་དུ་གྱུར་པ། ཀུ་ཤ་ཉིད་ཀྱང་རུལ་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་གྱུར་པའི་ཀུ་ཤ་ཡང་རུལ་ཅིང་དྲི་ང་བར་གྱུར་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྡིག་པ་བསྟེན་པའང་དེ་བཞིན་འགྱུར། །ཞེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་པའི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚིག་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ང་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱ་སྤོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་དྲི་ཞིམ་པའི་སྨན་ནོ། །མི་གང་གིས་པ་ལ་ཤའི་ཤིང་གི་ལོ་མ་རྣམས་སུ་ཕུར་མར་བྱས་པ་ནི་ཁ་སྦྱར་བའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་ཡང་གི་དོན་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོ་མ་ཉིད་ཀྱང་དྲི་ཞིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བཟང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་དྲི་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྙེད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འོས་པ་དེ་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། དམ་པ་བསྟེན་པའང་དེ་བཞིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ན་ནི་ཡོན་ཏན་མེད་ཀྱང་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མ་རུལ་པ་ཡང་སྡིག་པ་བསྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། སྡིག་པ་བསྟན་པས་ཇི་ལྟར་རུལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྡིག་པ་བྱེད་པར་དོགས་པ་དང༌། ཚིག་ངན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྡིག་པ་མི་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་མི་དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པར་བཤད་ཅིང་བསྟན་པས་འགྱོད་པ་ཆེན་པོ་


DTG149_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ཏེ། དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པར་གྱིས་ཤིག །དེས་ན་ཁྱོད་ལ་ཡུན་རིང་པོའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཀྱང་སྡིག་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོགས་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཅིང་ཇི་སྲིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་གང་ཞིག་བདག་ཉིད་ངན་པར་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ན། བདག་ཉིད་བྱེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་སྒྲའོ། །བྱེད་པ་དག་ལ་བརྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །དོགས་སྐྱེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དོགས་པ་སྐྱེད་པ་དང་དོགས་པའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། སྡིག་པ་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནང་དུ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་དབེན་པར་ངན་པར་བྱེད་པ་སྤྱོད་དེ། གཞན་དུ་ན་ཇི་ལྟར་འདི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྡིག་པ་བྱེད་པའི་ནང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྣམས་དོགས་པར་འགྱུར་གྱི། མི་སྙན་པ་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་ཚིག་ངན་པ་ཡང་སྨྲའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་སྙན་པ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ངན་པ་ཡང་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞིང་འཕེལ་ལོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དེ། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་བྱ་བར་བསྟན་ཏེ། སྔ་མ་བྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་བསྟེན་པས་སྐྱོན་འགོ་བ་ཉི་ཚེ་བསྟན་པར་ཡང་མ་ཟད་དེ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཡང་སྐྱེ་བོ་ངན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གསེར་བཟང་པོ་ལ་ཡང་ར་གན་གྱིས་བསྲེས་ན་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བསྟེན་བྱ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟེན་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་ཅིང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་བྱེད་པས་སོ། །བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟེན་པར་མི་འོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངན་པར་སྤྱོད་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་ཡི་སྐྱོན་གྱིས་སྐྱོན་ཅན་


DTG149_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྟེན་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིང་གདུང་བར་འགྱུར་ལ་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ངན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། །གང་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དེའི་སྐྱོན་གྱིས་དེ་ལ་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཉོན་མོངས་པས་བསླད་པའི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་འམ། དེའི་དྲི་མའི་དོན་ཏོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོང་པར་དུག་བསྐུས་མདའ་བཅུག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བའོ། །མདའ་ནི་མདའ་ཉིད་དོ། །བསྐུས་པ་ནི་སྦགས་པ་སྟེ་དུག་ལ་སོགས་པས་སོ། །དོང་པ་ནི་མདའ་འཛིན་པའི་སྣོད་དོ། །ཡང་ན་ཀ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་མདའི་ཚོགས་ཏེ་མདའི་ཕུང་པོའི་ནང་དུ་གནས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུག་མ་བསྐུས་པའང་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདའ་དུག་ལ་སོགས་པས་མ་གོས་པའང་ཉེ་བར་སྦགས་ཤིང་བསླད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱོན་གོས་འཇིགས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ངན་པས་བསླད་པས་སྐྲག་པའོ། །བརྟན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་ནོ། །སྡིག་པ་ཅན་དང་བཤེས་མི་བྱ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་གྲོགས་པོ་ཡིན་པས་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་བཤེས་ཏེ། ནམ་ཡང་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་འགྲོགས་པར་མི་བྱའོ། །སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་གྱི། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་མ་ཡིན་པས་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་སཱ་ལ་ནི་མེ་ཏོག་གི་དྲིས་བསྒོས་པ་འཛིན་གྱི་སའི་དྲི་ནི་མེ་ཏོག་གིས་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཇི་ལྟར་གྲོགས་པོ་བསྟེན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་རྣམས་ནི་དུས་དང་དུས་སུ་ཉེ་བར་འགོ་བར་འགྱུར་རོ། །བསྟེན་བྱ་དེ་ནི་ཅི་འདྲ་བར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ངེ་ལ་ཉེ་བར་འགོ་ཞིང་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རིང་པོ་མི་ཐོགས་དེ་འདྲ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་འགྲུབ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།


DTG149_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟེན་བྱ་དེ་ནི་ཅི་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྟེན་པར་བྱ་བ་དང་གནས་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལྟ་བུ་དཔེར་དྲི་ང་བ་དང་དྲི་མི་ཞིམ་པའི་སྨན་དང་བསྟེན་པའི་རླུང་དག་བཞིན་ནོ། །དམ་པ་དང་བསྟེན་པ་དང་སྡིག་པ་ཅན་དང་འབྲལ་བ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བསྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དམ་པ་མ་ཡིན་མི་བསྟེན་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དང་སྦྱོར་རོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བསྟེན་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་སྣོད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུས་གང་བའི་སྣོད་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གང་ཞིག་གིས་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གཞན་གྱི་རྫས་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱི་གལ་ཏེ་ཤིང་པ་ལ་ཤ་དང་འཁྲི་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ལོ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་སྣོད་ལ་དྲི་ཞིམ་པའི་ཨ་མྲའི་འབྲས་བུ་འམ། སྲི་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་བཅུག་སྟ་བཞག་ན་དེའི་དྲི་བཟང་པོ་འགོ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨན་དྲིང་བ་ཤིང་ཀོ་ཤ་ཏ་ཀའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་གཞག་པར་གྱུར་ན་ནི་དྲི་མི་ཞིམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་སོ། །དེས་ན་དེའི་ཕྱིར། དམ་པ་མ་ཡིན་མི་བསྟེན་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་ཇི་ལྟར་ཡང་བསྟེན་པར་མི་བྱའོ། །དམ་པ་བསྟེན་བྱས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང་འགྲོགས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་སྒྲུབ་ནུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་ཉེན་ཡོད་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུ་ནི་མཁས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་བསྟེན་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ལམ་རྗེས་སུ་འབྲངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་


DTG149_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིག་གང་བསྟེན་པ་ནི་ངེས་པར་དེའི་ལམ་གྱིས་འགྲོ་བ་སྟེ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེའི་ལམ་གྱི་འགོར་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གང་དུ་ཟད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དགེ་སློང་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་འཁོར་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཟད་པ་དང་གནས་དང་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་མོ། །མཁས་པ་ཉིད་ནི་ལམ་བཟང་པོ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བྱིས་པ་ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་དོ། །ཀུན་དུ་རྒྱལ་བའི་སློབ་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་ལ་བདུད་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། སློབ་མ་གཅིག་དང་མགོན་པོ་གཅིག་གིས་ཀྱང་འདི་སྙེད་བཏུལ་ན་མང་པོས་ང་འདུལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་ཏེ། དེ་བས་ན་ལོ་དྲུག་གི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གླགས་བཙལ་ཞིང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་གླགས་མ་རྙེད་དེ། མཉན་ཡོད་ལ་སོགས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དྲུག་ཏུ་གཤེགས་པའི་དུས་སུ་བསམ་པ་མ་རུངས་པས་ནམ་མཁའ་ལ་སོང་སྟེ། ཀྱེ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་སྡིག་པ་བྱེད་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རོ་མི་ཤེས་པའོ་ཞེས་ཚིག་ངན་པ་བརྗོད་པ་བྱས་སོ། །འཕགས་པ་རྟ་ཐུལ་ལ་བརྟེན་པས་ཉེ་རྒྱལ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་དགེ་སློང་དག་བརྗོད་པ་ལས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །ཇི་སྲིད་གསོན་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་སྟེ། ལོ་བརྒྱ་འམ་ལོ་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ངོ༌། །བྱིས་པ་ནི་བླུན་པ་སྟེ། རྨོངས་པས་བློ་ཉམས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་


DTG149_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏོ། །མཁས་པ་བསྟེན་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་དུལ་བ་དང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དང་འགྲོགས་པའོ། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོན་ཏན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟར་བུས་ཚོད་མའི་རོ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱན་པོས་གཟར་བུ་དང་སྐྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཚོད་མ་ཡང་དང་ཡང་དུ་དཀྲུག་ཅིང་སྲུབ་པར་བྱད་དེ། གཟུར་བུ་དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཚོད་མའི་ནང་དུ་གནས་ཀྱང་མངར་བ་དང་སྐྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རོ་ཇི་ལྟར་མི་ཚོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པས་དམ་པ་སྟོང་གི་ནང་དུ་ཡུན་རིང་པོར་བསྟེན་ཀྱང་ཆོས་མི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ལྡན་པས་ཡུད་ཙམ་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡུན་ཤིན་ཏུ་ཐུང་བ་འམ། ཆུ་ཚོད་གཉིས་མཚོན་པའོ། །མཁས་པ་ཉེ་བར་བསྟེན་པས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཆོས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ། །ལྕེ་ཡིས་ཚོད་མའི་རོ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལྕེའི་དབང་པོ་མ་ཉམས་པས་ནི་ཉེ་བར་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཚོད་མའི་རོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་ཇི་སྲིད་གསོན་གྱི་བར་དུ་དམ་པ་སྟན་པར་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཤེས་རབ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་བློ་ནི་བྱིས་པ་ལ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དམུས་ལོང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་མིག་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་དག་མཐོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་བྱིས་པས་མ་ཤེས་པས་གཅིག་པུར་མ་ཟད་དེ། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་


DTG149_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་སོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་ནི་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་གཅིག་པུར་ཡང་མ་ཟད་དེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡང་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་ནི་ཚིག་གཅིག་གིས་ཀྱང་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། བྱིས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྣོད་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྟན་པ་གཅིག་གིས་ཀྱང་དོན་བྱེད་པ་དང་དོན་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་ལྡན་ཚིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་འབབ་པ་ནི་ཚྭ་སྒོ་ཅན་དང༌། དགོན་དུང་དང༌། ས་འཇམ་ཞིང་འཇམ་པ་དེ་དང་དེ་དག་དང་ཕྲད་པ་ནི་དེ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ཡང་དམན་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་ཆུང་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོའི་ཚིག་འདི་གསུངས་སོ། །ཚིག་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་གཉིས་པ་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཡིན་ན། ཚིག་མང་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་བཞི་ཆ་ལ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་རྐང་གཅིག་གིས་དོན་སྟོན་ཞིང་འདིའི་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཚིག་གི་དོན་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་མཐའ་དག་གམ། ཚིག་རྐང་གཅིག་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། དོན་ལ་རྟོན་པར་བྱའི། ཚིག་འབྲུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ། །མཁས་


DTG149_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡི་ནི་བྱ་བ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་ཉེ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླེན་པ་སྟེ། ཙཎྜ་གི་རི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་དེ་སྡིག་པ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསུང་གིས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དེ། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཐུབ་པས་གང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཚུལ་དང༌། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཡི་གེ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་གཅིག་གིས་ཚུལ་ཡིན་ཡང་ཉན་པ་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དོན་དང་དོན་མེད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བ་གཅིག་གིས་གསུང་ངམ་གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པར་ཡི་གེ་དང་ཚིག་གཅིག་ངེས་པར་མི་སྟོན་ཏེ། འོད་སྲུངས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་ཕུང་པོ་ཉིད་ཡོད་པར་སྟོན་ཏོ། །བརྟག་པ་ནི་མཁས་པ་དག་ལ་ཡོད་ཀྱི་བྱིས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བློ་དང་ལྡན་པ་ཚིག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱལ་པོ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ལྷ་སྦྱིན་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་འདོན་ཡང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ། །ཚིག་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་མེད་པའི་ཚིག་རྐང་ཅིག་ཐོས་པས་སོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་ནོ། །ཚིག་བརྒྱ་དག་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཚིག་བརྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་དུག་ནི་ལུས་ཀྱི་རྨ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཚིག་གཅིག་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་དག་ནི་ཚིག་སྟོང་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་སྟོང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཐོས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལས་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་གོ་བར་མི་འགྱུར་ན་མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི་དགྲར་གྱུར་ཀྱང་ཕན་


DTG149_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོགས་པ་ཡིན་ལ་བྱིས་པ་དང་ནི་བཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉིས་ན་མཁས་དང་མི་མཛའ་བླའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚོང་དཔོན་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་བུ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་བརྟེན་པས་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་ཞུགས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་བསད་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དགེ་སློང་དག་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་གནས་པར་གྱིས་ལ་དགེ་བ་དང་བསྟེན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ། །མི་མཛའ་བ་ནི་དགྲའོ། །ཉིས་ན་མཁས་དང་མི་མཛའ་བླའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དགྲ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཀྱང་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་མི་མཛའ་བ་འདོད་པར་གྱུར་པས་མི་མཛའ་བའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པས་འཕྱ་བས་འཇིགས་ཏེ་བབ་ཅོལ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་གསལ་རྒྱལ་དང་ཀ་པི་ན་ཆེན་པོའི་གཏམ་དང༌། རུང་ཏྲ་ཁན་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་དང་མཛའ་མི་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོགས་པོ་ནི་ཕན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཙོ་བླག་མཁན་གྱི་བུས་ཐོ་བ་བརྒྱབ་སྟེ། ཕ་བསད་པ་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅི་བྱིས་པ་ལ་མཛའ་བ་ཡང་སྨད་དམ་ཞེ་ན། བྱིས་པ་རྣམས་དང་མཛའ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ནི་གྲོགས་པོའི་ཕྱོགས་བོར་ཞིང་གནས་པ་སྟེ། མཆོག་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྨོངས་པས་དམྱལ་བར་ཁྲིད་ཅིང་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ། །ཚིག་ངན་པ་མི་སྙན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དེ། འདི་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ཡིད་རྟོན་ཡང་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ང་ཞིང་གནོད་པའི་གཡང་སར་ལྟུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་དང་མ་སྐྱེས་དགྲའི་གཏམ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱིས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱིས་པ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་ཞིག་ལ་ལྟུང་བ་བྱུང་བ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་


DTG149_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསོལ་བ། བཙུན་བ་བསམས་བཞིན་དུ་ལྟུང་བ་བྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་གླེན་པ་ལ་སོགས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ། །བྱིས་པ་གང་ཞིག་བྱིས་པའོ་ཞེས། ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བྱིས་པ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མ་ཤེས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་མ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ། དེ་ཆོས་མི་ཤེས་ཏེ། བདག་ཤེས་ཀྱང་དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་བྱིས་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དེ། མཁས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་མི་ཤེས་ཤིང་བླུན་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ཤེས་པ་དེ་ནི་འདིར་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་དེས་འདིར་བདག་ཉིད་མཁས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བདག་ཉིད་ཤེས་དང་ཇི་ལྟར་མཁས་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དེ། བདག་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་དང་མཉམ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའོ། །བྱིས་པ་གང་ཞིག་མཁས་སེམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་མི་ཤེས་ཀྱང་མཁས་པར་སེམས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ་བདག་ནི་མཁས་པའོ་ཞེས་སེམས་ཤིང་མཁས་པ་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་རྟོགས་ཤིང་བསྟེན་པ་དག་དང་མཉམ་པར་སེམས་པའོ། །དེ་ནི་བྱིས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ནི་བྱིས་པ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་ནི་བླའི། དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སེམས་མེད་པ་འདྲ་བའི་གླེན་པས་ནི་བསྟོད་ཀྱང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱིས་བས་བསྟོད་པ་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གྱིས་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སྐྱེས་བུ་གླེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་བསྡིགས་པ་དང༌། གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་སྟེ་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་ཏེ། བདག་གིས་ནི་སྡིག་པ་བྱས་ཤིང་གང་བདག་གིས་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་ལ་སོགས་པ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་དག་བྱས་ཏེ་དེ་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེས་བསམ་པ་ལས། ཇི་ཙམ་ན་རྫོགས་བྱེད་དེའི་ཐད་དུ་འོངས་ཏེ། རྫ་མའི་བུམ་པ་ཆག་པ་བཞིན་དུ་ཤི་ནས་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་


DTG149_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་ལྷ་སྦྱིན་ལྟ་བ་ལོག་པར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །བྱིས་པས་བསྟོད་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་གླེན་པས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའོ། །མཁས་པས་སྨད་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་ཤིང་སྨད་པའོ། །དེ་གཉིས་ལས་གང་མཆོག་ཡིན་ཞེ་ན། མཁས་པས་སྨད་པ་ཆེས་རུང་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མཁས་པ་དག་གིས་སྨད་པ་ནི་ཆེས་རུང་སྟེ། ཁྱད་པར་རྣམ་པ་སྣ་ཆོགས་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པས་བསྟོད་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་གླེན་པ་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་བསྔགས་པའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ཐོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱིས་པ་དང་བསྟེན་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། བྱིས་པ་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྱིས་པ་མི་ཐོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྣ་པས་ཐོས་པའི་ཡུལ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་འབད་པར་བྱ་སྟེ། ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་ཡང་མཐོང་བའི་གནས་སུ་གནས་པར་མི་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་ཡང་སྔ་མ་གཉིས་སྤང་བར་འདོད་པས་བརྟག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ན་བྱིས་པ་དེ་ལས་གཞན་མེད་དེ་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཅི་ནས་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་མཐོང་བས་ཀྱང་ཤིན་དུ་སྡིག་པ་ལ་གོམས་ཤིང་སྤྱོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ལམ་དུ་ཡང་གདུང་བར་བྱེད་རབ་ཏུ་གདུང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མ་བསྟེན་གྱུར་པ་ཉིད་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་དང་གནས་གཅིག་ཏུ་ནམས་ཀྱང་གནས་པར་མི་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྔ་མ་གཉིས་སྤངས་པར་མ་ནུས་ན་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བྱིས་པ་བསྟེན་པ་སྡུག་བསྔལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བྱིས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ་བསོད་ནམས་འདོད་


DTG149_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་སྡིག་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་སྐྱེད་པས་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་འདྲ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དགྲ་རལ་གྲི་བརྡེག་པར་གཟོ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་ནོ། དེ་ལྟར་ན་གོང་དང་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་ན་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཁས་པའོ། །བསྟེན་ན་བདེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ན་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དག་ནི་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ཇི་ལྟ་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་དང་རང་ཅི་དགའ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ན་བདེ་ཞིང་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པ་བསྟེན་པ་ནི་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་བ་དེ་བས་ནའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དེ་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པས་བློའི་འབྲས་བུ་དེས་བློ་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དུ་བས་མེ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་རིགས་པས་ཐོབ་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐོས་མང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཐོས་ལ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྟན་ཏེ། བསམས་པ་མེད་པར་ནི་ཐོས་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཆོག་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་ཡོངས་སུ་བླངས་ནས་མཆོག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལས་ལྡོག་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་ཐོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སམ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་དབང་པོ་སྡོམ་པ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དབང་གིས་འཕགས་པའི་


DTG149_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལམ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྡིག་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་མདོ་ལས་བཤད་དོ། །གཙོར་འཕགས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །རང་གི་བྱ་བ་མཐའ་དག་གི་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་བརྩེ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྟེན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། བློ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་སྐར་ལམ་དུ་ཟླ་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ནམ་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་ཇི་ལྟ་བར་བརྟེན་གྱི། སའི་སྟེང་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་དང་ལྡན་པ་དམ་པ་བསྟེན་པ་སྟེ། བྱིས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྟོན་གྱི་དུས་སུ་ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པས་མ་གོས་པའི་ཡར་གྱི་ངོ་ལ་ཟླ་བ་བརྟེན་ཅིང་འཇུག་པ་ནི་ཉིན་རེ་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཁས་པ་བསྟེན་པ་ཡང་ཉིན་རེ་ཞིང་སྤྲོ་བ་དང་ཡིད་ཚིམ་པ་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སྷོ།། །།སྡིག་པ་སྤངས་པ་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པས་འཁོར་བ་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་མ་ཟད་དེ་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པར་གྱུར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚོམས་འདིའི་འོག་ཏུ་དེ་བཤད་དོ། །རུས་སྦལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཉན་ཡོད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆུ་ཀླུང་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་པ་ན་ཆུ་བོའི་ཕྱོགས་ནས་སྲོག་ཆགས་རུས་སྦལ་བྱུང་སྟེ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སོང་ངོ༌། །ཝ་ཞིག་གིས་དེ་མཐོང་སྟེ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འབྲངས་སོ། །དེས་ཀྱང་དེ་མཐོང་སྟེ་རང་ཉིད་


DTG149_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡན་ལག་རྣམས་ཁོག་པའི་ནང་དུ་བསྡུས་པ་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་དག་སྲོག་ཆགས་རུས་སྦལ་ཝས་འཇིགས་ནས་རང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ཁོག་པའི་ནང་དུ་བསྡུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །རུས་སྦལ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་རུས་སྦལ་ལྟ་བུར་རོ། །ཡན་ལག་ནི་ལག་པ་དང་རྐང་པ་དང་མགོའི་ཚུལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྔ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ཁོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁམ་བོར་ཁ་སྦྱར་བ་ལྟ་བུ་ལ་ལུས་བཅུག་པ་སྟེ། ལུས་བསྡུས་པ་ནི་བཅུག་པ་དང་སྦས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ན་ཡན་ལག་ལྔ་སྦུབས་ནས་ཕྱུང་སྟེ། ཅི་འདོད་པར་རྒྱུ་བ་ལས་ཝ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དག་མཐོང་ན་ཡན་ལག་སྦེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དགེ་སློང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ནང་བསྡུས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འདིར་དགེ་སློང་ངོ༌། །བསྡུས་པ་ནི་བཟློག་པ་སྟེ། ཡུལ་དག་ལས་འབྱུང་བ་ལས་བཟུང་ཞིང་ནང་དུ་སྦ་བ་ཉིད་དེ། ཡིད་ཀྱི་སྒོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སེམས་དབེན་པ་བསྟན་ནས། ལུས་དབེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕ་དང་མ་དང་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རྟེན་པ་སྟེ་མི་གནས་པའོ། །འཚེ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་སློང་བས་གནོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདོད་པ་ཆུང་བ་དང་ཆོག་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །འདིས་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་གནས་པ་བསྟན་ནས་འདིའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་རིམ་གྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བས་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལ་


DTG149_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་བའི་ཕྱིར། སུ་ཡང་སྨོད་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་སྨོད་པར་མི་བྱེད་པས་ནི་འདིར་ལམ་གྱི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མཐོང་བ་ལ་ནི་དེ་དག་ཇི་ལྟར་སྨོད་པར་བྱེད། གཞན་དག་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལམ་བརྟེན་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་སའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་ལངས་ནས་ཀྱང་གཞན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་ལམ་ཐོབ་པར་ཟག་པ་མེད་པ་རྙེད་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་ནི་སྨོད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་ཀུན་ནས་འཁྲུག་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བའི་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་དང༌། ལམ་ལ་སྨོད་པའི་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དག་གོ །འཁྲུག་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་སྤངས་ནས་ནི་མཆོག་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ལ་འཚེ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ཐུབ་ལ་མོས་པ་ཚིག་ལ་མི་བཟོད་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་ཡང་དང་པོ་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་གྱི་རུས་ཀྱི་ཚ་བོ་རྩོད་པ་དག་བྱེད་ཅིང་མི་བཟོད་པ་


DTG149_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཟོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་གཞན་དག་གིས་རྣམ་པ་དུ་མར་གཤེ་བ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་ལ་བཟོད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་རྩོད་པ་བཟོད་པའོ། གསུམ་པས་ནི་བདག་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་གནས་པའི་བཟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་མཆོག་ཅེས་སངས་རྒྱས་གསུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀའ་ཐུབ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པར་གདུང་བར་བྱེད་པས་དཀའ་ཐུབ་པོ། །འདིར་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་བརྗོད་དོ། །གཙོར་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འདིའི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་བཟོད་པ་ལ་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་གྲང་པ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་དོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཟོད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཆོས་ལ་བརྟགས་ནས་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་གནས་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའོ། །དེས་ནི་གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་འཐོབ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཐོབ་པ་འདི་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཆོག་ཏུ་བཤད་དོ། །དགེ་སློང་དག་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤངས་པ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་དཀའ་ཐུབ་གཙོར་འཛིན་པ་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཀའ་ཐུབ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་དེས་ནི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐར་པའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་


DTG149_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསླབ་པ་བླངས་ནས་ནི་གཞན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་སླར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ན་གཞན་དུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་གང་ཡང་གཞན་ལ་གནོད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་དགེ་སྦྱོང་གི་མིང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་གཞོལ་བར་བྱས་པས་ཀྱང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དག་མི་དགའ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཞན་ལ་འཚེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གིས་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་ནའོ། །ངག་གི་འཚེ་བ་ནི་སྤོང་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། ཚིག་རྩུབ་ཅི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱལ་རིགས་རུས་ཀྱི་ཚ་བོ་དེ་ཉིད་འཐབ་ཀྲོལ་བྱེད་ཅིང་ཚིག་མི་བཟོད་པ་ཉིད་ལ་བསྟན་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཚིག་རྩུབ་ཅི་ཡང་སྨྲ་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཅི་ལ་ཡང་བརྩམ་པ་མེད་ཅིང་རྩུབ་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨྲས་ན་སླར་ཡང་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཚིག་རྩུབ་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ལན་དུ་ཚིག་རྩུབ་པ་མང་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་གང་ཞིག་གཞན་མང་པོ་ལ་གཅིག་གིས་སྨོད་པར་བྱེད་ན་གཞན་མང་པོས་ཀྱང་གཅིག་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཕན་ཚུན་ཚིག་རྩུབ་པས་སྨོད་ཅིང་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ། འཐབ་གཅུགས་ཚིག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཐབ་གཅུགས་ནི་འཁྲུག་ལོང་ངོ༌། །དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི་ཚིག་རྩུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། རྩུབ་པས་ནི་ཕལ་ཆེར་མདོག་ངན་པ་དང་དབྱིབས་ངན་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རང་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱང་སྨད་ཅིང་རིགས་ངན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་


DTG149_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རེ་ཞིག་བཞག་གི །ཚེ་འདིར། དེ་ལ་ཕྱིར་ཡང་ཆད་པས་གཅོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཚེ་བ་བྱེད་པ་ལ་སླར་ཡང་ཉེ་བར་གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གཤེས་པ་དང་བརྡེག་པར་གྱུར་ཀྱང་སླར་མི་གཤེ་ཞིང་མི་བརྡེག་ཀྱང་ཡིད་གདུང་བར་གྱུར་ཏེ་བདག་ཉིད་གཤེ་བ་དང་རྡེག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཕར་བྱས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ལ་ཚིག་རྩུབ་པོ་ལ་སོགས་པས་བསྒྲུབས་ཏེ་བདག་གིས་སེམས་སམ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཕར་བྱས་ན་དེ་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འཁར་བའི་སྣོད་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་མཐུག་ཅིང་ཆེ་བའི་འཁར་བའི་སྣོད་ནི་འཁར་བའོ། །དེ་ལ་ཤིང་དང་སོར་མོ་ལ་སོགས་པས་བརྡུངས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་རྩུབ་པ་འབྱིན་ཅིང་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འདོད་པའི་རྫས་ཀྱི་ཚུལ་གསལ་བར་བྱད་དེ། གསེར་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་ལ་བརྡུངས་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་ཡང་ཡིད་དུ་མི་འོད་བ་ལ་བརྟན་ནས་བདག་དང་གཞན་གདུང་བར་བྱེད་དེ་འཕགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གིས་ཕར་བྱས་པས་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཁོར་བར་སྐྱེ་དང་རྒ་བ་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནི་དུས་རིང་པོའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ཕར་ནི་མ་བྱས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་འདི་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འཐབ་མོ་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་འཁྲུགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཐབ་མོ་སྤངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ནི་ཉེ་བར་ཞི་སྟེ། དེས་ན་བདག་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་


DTG149_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནད་མེད་རྙེད་པའི་དམ་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་བདག་པོ་རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་ཤིང་འབྱོར་པ་ཆེ་ལ་སེར་སྣ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་ནད་ཀྱིས་བཏབ་བོ། །དེ་སྨན་གྱི་ཆེད་དུ་ཡང་ནོར་གཏོང་བར་མི་བྱེད་དེ་སྨན་བས་བསམས་པ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ནོར་མང་པོ་རྙེད་ན་ནི་འདིའི་གསོ་བ་ལེགས་པར་བྱའི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོས་ཀྱང་བསམས་པ། གལ་ཏེ་ན་ཚོད་ཤིན་ཏུ་རྒས་པ་འདི་ཤི་བར་གྱུར་ན་འདིའི་འགྲན་ཟླ་གཉིས་འདིས་འཇིགས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་དང་བདག་དགའ་མགུར་འདོད་པའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །འགྲན་ཟླ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེས་ཀྱང་གཏམ་དེ་ཐོས་ནས་འོངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ཤི་བར་གྱུར་ན་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་སྤངས་ལ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་གདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་མཁྱེན་ནས་དེར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཤེགས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཚིག་རྐང་རེ་རེ་ཐོས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཡང་ལག་བརྒྱད་པའི་གསོ་སྦྱོང་གི་དུས་སུ་ཟས་འདྲིམ་པས་བྲེལ་ཏེ་དུས་ཡོལ་ནས་ཟས་ཆད་པ་ལས་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པར་གྱུར་ཏེ། དཀའ་བ་ཆེན་པོས་ནད་སོས་པར་གྱུར་ཏོ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉི་མ་ལ་དེའི་ཡིད་གཅུགས་པའི་ཚོང་བ་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་ལས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མཁྱེར་ཏེ་འོངས་སོ། །དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་ནི་ནད་ཆེན་པོ་ལས་སོས་ལ། ཡིད་གཅུགས་པའི་ཚོད་པ་འདི་ཡང་ནོར་མང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་རྙེད་དེ་འོངས་པས་འདི་ཡང་བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་པས་གང་གིས་བདག་དགའ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བཤོས་ལ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཐར་པའི་བདེ་བ་འཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ནས།


DTG149_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་ཙམ་ན་དེ་ལས་ཀྱང་ནོར་བླངས་ཏེ་བཞེས་པ་གསོལ་ནས་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ནད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཉམ་པ་མེད་པ་སྟེ། ནད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནད་མེད་པའོ། །ནད་ནི་ནད་གཞི་ཆ་མ་མཉམ་པ་ཡིན་ལ་ནད་མེད་པ་ནི་ནད་གཞི་ཆ་མཉམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ནི་རྙེད་པའི་དམ་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་རྙེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་ཡང་ནོར་ཐམས་ཅད་ཡོངས་གཏོང་པར་སྣང་བས་སོ། །མཛེས་ཤིང་གསལ་བ་གང་དུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྙེད་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །ཆོག་ཤེས་པ་ནི་ནོར་གྱི་དབྱིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གོས་ངན་ངོན་ཙམ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཆོག་ཤེས་པ་སྟེ། གཞན་འདོད་ཅིང་རེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་ནོར་ཆེས་མཆོག་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོག་མེད་ཕྱུག་པོ་ཡིན་ཡང་རྟག་ཏུ་ཕོངས། །ཆོག་ཤེས་དབུལ་པོ་ཡིན་ཡང་རྟག་ཏུ་འབྱོར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། རྙེད་པ་དང་ནོར་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པ་ནི་རྙེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་གཞུག་ཏུ་རུང་བ་ནི་ནོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་གཅུགས་བཤེས་པའི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་བློས་འཁུ་བའི་དོགས་པ་མེད་ཅིང་བག་རྐྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དེ་བས་ན་ཡིད་བརྟན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི་བཤེས་ཀྱི་མཆོག་གམ་གྲོགས་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བདེ་བའི་ཕུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྒྲིབ་གཡོགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གང་ཡང་འདོད་པའི་བདེ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ནད་མེད་པ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ཡང་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་བདེ་བ་ནི། །འབད་པས་བསྒྲུབས་ཀྱང་མནོག་ཆུང་ཞིང༌། །བདེ་བ་མེད་ལ་འཇིགས་པ་དང༌། །འཕགས་པས་དེ་སྤངས་བྱང་གྲོལ་འདོད། །ཅེས་སོ། སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་པས་ནི་ཐར་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་


DTG149_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་པ་ན་རྐུན་པོ་ལྔ་བརྒྱ་ལག་པ་དང་རྐང་པ་བཅད་དེ་གྲོང་གི་འབོས་སུ་བཅུག་པ་གཟིགས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་སྟེ། ཉམ་ཐག་པའི་ང་རོས་བདག་ཅག་ནི་ལྟོགས་ཤིང་སྐོམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བོས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ནས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བས་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བར་གྱུར་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་ནས་འདིར་འོངས་ཏེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་དོ།། སྡུག་བསྔལ་མ་རུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་གདུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པས་སོ། །འདིས་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དུ་བཤད་དོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཁྱབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ནད་ཀྱི་ནང་ན་བཀྲེས་མི་བཟད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་སྐྱེད་པ་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ནད་དེ། དེའི་ནང་ན་མི་བཟད་པའི་ནད་ནི་བཀྲེས་པ་སྟེ་བྲུ་བ་ཚ་བའོ། །རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལེགས་པར་གསོར་མི་རུང་བ་དང༌། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་བཀྲེས་པ་དང་མཉམ་པའི་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཇི་བཞིན་ཤེས་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཚོར་བའི་གནས་སྐབས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་གནས་སྐབས་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ཤེས་པས་རྟོག་པར་བྱས་ནའོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་དེས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དུ་གཞོལ་བ་དང༌། དེ་ཡང་ངེས་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཆོག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་


DTG149_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ཉུང་ཟད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་སུ་དག་ཅུང་ཟད་བདེ་འགྲོ་འགྲོ་བ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་བསམ་ཡས་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མས་ངན་འགྲོ་འགྲོ་པ་སྟེ། ངན་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་མ་འགགས་པ་བདག་གིས་ལྷའི་མིག་གིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་གསུམ་མཐོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དང༌། སྲིད་པ་བར་མ་དོ་དང༌། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེ་ལྟའི་ཉེས་དམིགས་རྟོགས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་གནོད་པའོ། །མྱུར་དུ་མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན། ཉེས་དམིགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པས་འཐོབ་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་པ་ལ་དེ་ནས་དེ་མངོན་པར་དད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ། །གཉིས་པོ་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པ་དང་བཟློག་པའོ། །དེ་ལས་དང་པོ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྟེ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་དག་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་འདི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྒྱུ་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་གི་སྒྲ་ནི་འདི་ལས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མྱ་ངན་འདས་འགྲོ་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ། འཇིགས་པ་མེད་པའི་གྲོང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བསམ་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཅིང་ལེགས་པར་


DTG149_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་ལས་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། ཆོ་ག་ལས་གནས་པ་དང་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཚོགས་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་སྟེ། སྲིད་པ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོར་བ་དང་བླང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བསྟན་དང་འགྲོ་བར་གྱུར་པ་འདི་དག་ནི། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་དེ་དང་དེ་ཡིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་གང་ནའང་རྒྱུ་མེད་མེད་མོད་ཀྱི། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་རྒྱུར་བཅས་ཡོད་མི་རིག །ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཤེས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནགས་ཚལ་མཆོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་རི་དགས་འཛིན་གྱི་མའི་ཁང་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནུབ་མོ་མཐོངས་ཤིག་ན་འཆག་ཅིང་བཞུགས་པ་ན། རྒྱུ་སྐར་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་འགྱུར་བ་དག་གཟིགས་ཏེ། སྦལ་མགོ་ལ་ཡུན་ཇི་སྲིད་ན་ཆར་འབབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་དེ་ལ་བལྟས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ནི་ཉམས་ཏེ་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཆར་འབབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། ཞག་ལྔ་དང་དྲུག་དང་ཇི་སྲིད་ཞག་བདུན་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གནས་མལ་དག་བཀབ་ལ་སྤོས་ཤིག་དང༌། དི་རིང་ཉིད་ཆ་ག་པའི་ཚོགས་འདུས་པ་ལྟ་བུའི་ཆར་འབབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་གང་གིས་ཁྲུས་བྱས་པ་དེ་ནི་འབྲས་དང་འབྲུམ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྦལ་མགོ་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ནི་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ཀྱང་གཡོ་ཞིང་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཇི་ཙམ་ན་སྦལ་མགོ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ནགས་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། དགྲ་


DTG149_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་རྟེན་ནོ། །དེ་ལ་རི་དགས་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོང་དང་ཤ་ར་བ་དང་པྲི་ཐ་ཏ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་ནི་གནས་པའོ། །གྲོང་ལས་བསྐལ་ཞིང་རིང་བའི་གནས་ནི་ནགས་ཚལ་མི་ཆོག་གོ །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་མི་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཇིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དང་གནས་དང་ཡིད་བརྟན་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁའ་ལ་བྱ་རྣམས་འགྲོ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲ་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། ནེ་ཙོ་དང་ཤ་རི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཞིག་ལས་སྐྲག་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་པས་འབྱེད་འགྲོ་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། དེ་དག་གི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟག་པ་ལ་བརྟེན་པས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གསུང་རབ་རྟོགས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་ལྟ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ནས་གང་གི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རོ། །འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །གང་ཟག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟོགས་པར་ནུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དང་བློ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་བསྟི་གནས་ཀྱི་ཁང་པར་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་འདུས་ཤིང་འཁོད་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་གོས་ཀྱི་ལས་ལའོ། །དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ནི་བསྟི་གནས་ཀྱི་ཁང་པར་འཇུག་ཏུ་མི་འདོད་དེ། བྱ་


DTG149_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་བྲེལ་བས་དགེ་སློང་རྣམས་འདི་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་ནོ་ཞེས་འཕྱ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་དགེ་སློང་འདིས་ཅི་ཡང་མ་སྨྲ་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིས་ནི་སེམས་ལྷག་པ་བཞི་ཐོབ་སྟེ། གང་གི་དོན་དུ་འདི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེའི་དོན་ཡང་འདིས་ཐོབ་པོ་ཞེས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པའི་གང་ཟག་གིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་ནི་འདི་ལ་ལེ་ལོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་བྱ་བ་དག་ལས་ཏེ་རྟག་ཏུ་བྱ་བའི་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཞན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བླུན་པས་རིགས་པས་འཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཡང་དག་པར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་མེད་པ་སྟེ། དེས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་དེ་འདིས་ཇི་ལྟ་བུར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཤེ་ན། མདུད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་གཏུབས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆིང་བ་མ་ལུས་པར་བཅད་པ་གང་ལ་ཡོད་པའོ། །མི་འཐོབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ནི་ཤིན་དུ་བྱ་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ན། ཕལ་གྱིས་ཤེས་པར་ག་ལ་འགྱུར། མདུད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་གཏུབས་པ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞི་བའི་རྣམ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱིས་གྲུ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དབྱར་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བཞུགས་ནས་གང་གཱའི་ངོགས་སུ་གཤེགས་པ་ན་དེ་ནས་གྲུ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤན་དྲངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲུ་འདི་ལ་གཤེགས་སུ་གསོལ་


DTG149_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་གྲུའི་སྟེང་དུ་གཤེགས་པ་དང༌། གྲུ་ཆུས་ཁེངས་པར་གྱུར་པ་ལས་གྲུ་པ་རྒན་པོས་གྲུ་པ་གཞན་ལ་སྨྲས་པ། གྲུ་འདིས་ཅི་ནས་ཀྱང་མི་ནུབ་པ་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུས་ཁེངས་པའི་གྲུའོ། །ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏོར་ཞིང་པོར་བ་སྟེ་གང་ཆུ་འདི་ཕྱི་རོལ་དུ་བོར་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ཡང་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདིས་ནི་གྲུ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བར་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས། དེ་བཞིན་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་སྤོངས། །ཞེས་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་དང་འབྲེལ་པའོ། །སྲེད་པ་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་སྤངས་པའོ། །ཡང་ན་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐོས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐོབ་བར་གྱུར་ཏོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ། ཅི་འདིས་དུས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། གང་གིས་མ་འོངས་པའི་ཚིག་གི་སྒྲར་ཡང་བརྗོད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་ནང་དུ་ནི་དུས་གསུམ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྔོན་ཆད་བྱུང་བ་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨུ་རུ་བིལ་བ་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། གང་སྔོན་བདག་གིས་བྱུང་བ་དེ་དང་ནི་བྲལ་ལ། གང་གིས་ད་ལྟར་གནས་པ་འདིས་ནི་སྐྱེས་པའོ། །གང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་འདི་གསུངས་སོ། །སྔོན་ཆད་བྱུང་བ་


DTG149_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་དག་ཏུ་ཡང་འདུས་བྱས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འོག་ཏུ་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་གང་དག་འདུ་འཕྲོད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་གྲུབ་པ་དག་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་འདི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གྱི་སྒྲའོ། །ང་ནི་འང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས། །མ་བྱུང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། །ད་ལྟར་འབྱུང་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་ནི་ད་ལྟར་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུས་གསུམ་དྲན་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བལྟ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སྟེ། དེ་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་སོ། །མཐོང་བ་ཡིན་པས་བལྟ་བའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་འདི་དཀའ་བས་མཐོང་བ་ཡིན་པས་བལྟ་དཀའ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དཀའ་བས་མཐོང་བ་ཡིན་པས་བལྟ་དཀའ་སྟེ། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོའི་རིམ་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་ཡང་དཀའ་བས་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །མཐའ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ལ་དེས་པ་སྟེ། འདིར་མཐའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ཏམ་ཞེས་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདིར་རྒོལ་ཏེ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་


DTG149_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐའ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དུ་མར་འདོད་དོ། །གཞན་དག་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུར་འདོད་པའོ། །བདེར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་མ་སྦྱངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བླག་ཏུ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མིག་ཡོད་བཞིན་དུ་རྨོངས་པས་བསྒྲིབས་ཏེ་དག་བྱེད་དུ་འདོད་པ་དེ་མ་མཐོང་ངོ༌། །འདིས་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །བདེན་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོགས་པ་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པས་གཏན་ལ་ཕབ་ཅིང་དེས་ངེས་པའོ། །འདིས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ངེས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའོ། །སྲེད་དང་དགའ་བ་མེད་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་འདས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྲེད་པ་བསྟན་ཏེ། ཡང་སྲིད་པ་འདོད་པ་ནི་སྲེད་པའི་དགའ་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་བདེན་པས་ཤེས་པ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །མཐོང་བ་ནི་མཐོང་པའི་ལམ་གྱིས་དགའ་བ་མེད་པར་རོ། །ཤེས་པ་དང་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་གཉིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མོ། །ཡང་ན་བདེན་པའི་སྒྲས་ནི་བདེན་པ་རྣམ་བཞི་བསྟན་ནོ། །དེ་བལྟ་དཀའ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་མེད་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །བདེར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བས་སོ། །རབ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པས་སོ། །འདི་འདྲ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ནི་མཐར་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་དགག་པས་ནི་དུས་གསུམ་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ཟད་པས་དེའི་འོག་ཏུ་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་སྟེ། ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྲེད་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་གཞིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྲེད་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་


DTG149_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར། ཨུ་རུ་བིལ་བ་ན་ལྷ་རབ་ཏུ་མང་པོས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཤིང་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་སེམས་མཁྱེན་ནས་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་མངོན་པར་འཕགས་ནས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ། སྲེད་པ་རྣམས་ནི་བཅད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ངས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་ཤིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཡང་འཁོར་བ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པའི་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྲེད་པ་རྩ་ནས་བཅད་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡུལ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །མཚོ་སྐམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐམས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་འདས་པའི་ཡུལ་སྲེད་པའི་ཆུ་བོ་སྟེ་ཕལ་ཆེར་རྗེས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། རྒྱུད་ལས་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྲེད་པས་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་བསྟན་ཏེ། སྐོམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏེ། དེའི་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚོས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་བསྟན་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡུན་རིང་བས་ཆུ་ཀླུང་རིང་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲེད་པ་སྤངས་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལུས་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་ཨ་དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཀེ་ནེ་ཡ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲང་སྲོང་ཡང་ཡུལ་ཨ་དུ་མ་ན་གནས་བཅས་པར་གྱུར་ཏོ། །དལ་གྱིས་འབབ་པའི་མཚེའུའི་ངོགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདུགས་ལ་བཞུགས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་གང་དུ་


DTG149_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་པོ་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་དང༌། ཚོགས་ཆུང་དུས་དྲང་སྲོང་ཀེ་ནི་ཡ་དུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དགོངས་ཏེ། གང་ཡང་ངས་དལ་གྱིས་འབབ་བའི་མཚེའུའི་དོགས་སུ་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་ན་དེ་ཡང་དུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་པས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཤེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ལྷགས་ནས་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དྲི་ཟའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ན་འཁོད་དོ། །འཕགས་སྐྱེས་པོ་གྲུལ་བུམ་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་འཁོད་དོ། །མིག་མི་བཟང་ཀླུའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་འཁོད་དོ། །རྣམ་ཐོས་སྲས་གནོད་སྦྱིན་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ན་འཁོད་དོ། །དེ་ལས་གཉིས་ནི་འཕགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང། འཕགས་སྐྱེས་པོའོ། །གཉིས་ནི་ངན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། མིག་མི་བཟང་དང༌། རྣམ་ཐོས་སྲས་སོ། །ཇི་སྲིད་ན་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། ལུས་ཞིག་ཚོར་བ་བསིལ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕགས་སྐྱེས་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ལྟ་བས་མཐོང་བར་གྱུར་ཙམ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མིག་མི་བཟང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས། མ་རེ་མི་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འདི་དང་མ་དང་ཞས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དེ་ལུགས་ལས་བཟློག་པ་དང༌། ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང༌། མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་གཙོ་བོར་བསྟན་པས་ནི་ལུགས་ལས་བཟློག་པ་བརྩམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འབྲེལ་པ་བཀོད་བས་ནི་འདི་དང་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་ཨེ་ལས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འགོ་བའི་ནད་ལ་བྱའོ། །དེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐད་དུ་ནི་ཨེ་ནེ་


DTG149_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདིའོ། །དེ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་མཐོང་བའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དེ་ལྟར་ཡོད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཏེ། དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་རྟོགས་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེ་ནེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མའི་སྒྲ་ལས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་མིའི་ལུས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གདུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབ་ཕའ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་གདུང་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་གདུངས་པ་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རབ་གདུངས་ཞེས་བྱ་བ་དབ་ཕའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གདུང་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཏེ། རབ་གདུངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་དེ། འདི་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ལམ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་འདྲ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཐ་མ་དང་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡང་ན་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་འདི་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ཀྱི་མཐུས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་ལྟུང་འགྱུར་ཏེ། །གང་ཕྱིར་ངན་འགྲོའི་ལམ་ནི་ཉེས་མང་ལྡན་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐད་ཀྱི་སྐབས་ལ་འཕགས་པའི་སྐད་དུ་གསུངས་ཤེ་ན། བཤད་པ། དེ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པར་ཀུན་དུ་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་སྲས་འཁོར་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་བསྟན་པའི་འབྲས་བུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་མཛད་པས་འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མཐའ་འཁོབ་པའི་སྐད་ཀྱི་དོན་ནི་ལྡོག་པ་གཙོ་བོས་དེའི་འོག་ཏུ་མ་རེ་མི་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་


DTG149_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ཚིག་རྐང་བཞི་པོ་དེས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ནས་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སྟེ་དུག་གི་ཁ་ཟས་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དུ་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སྲེད་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །མི་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གང་གིས་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་དགའ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདིར་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་འདྲེན་པའོ། །རབ་ཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཉེ་བར་ཞི་བ་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་འདོད་ཆགས་བྲལ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་མ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཁམས་ནི་གནོད་པ་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགའ་བ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པའི་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་མཐུས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའོ། །ཀུན་དུ་འདོད་ཆགས་བྲལ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་མ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ཁམས་གསུམ་ལའོ། །དགའ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཆོས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ། དགེ་འདུན་ནི་ལེགས་པར་ཞུགས་པ། སྡུག་བསྔལ་རིག་པར་བྱེད་པ་དང་ལམ་རིག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རབ་ཞི་ནི་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་བསྟན་པ་དེ་ཐབས་གང་གིས་བྱེད་པར་ནུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཤས་ཆེ་ཆུང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བས་མཐོང་བར་གྱུར་ཙམ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཕགས་སྐྱེས་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡུལ་


DTG149_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལས་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དགག་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གིས་དམིགས་པ་ནི་མཐོང་བའོ། །ལྟ་བ་ནི་དེ་ལས་གཟུགས་མཐོང་བ་ཙམ་དང་ལྟ་བ་ཙམ་ཉི་ཚེ་ཡིད་ལ་བྱའི། གཞན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་པས་ཐོས་པར་གྱུར་པ་ཙམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོས་དམིགས་པ་ནི་ཐོས་བའོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་ཉི་ཚེ་ཙམ་བྱ་བ་སྟེ། ཐོས་པ་ཙམ་ཡིད་ལ་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣ་བ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་རྟོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལོང་བ་བཞིན་དུ་འཐོབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་རྟོགས་པ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་བར་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མིག་རྣ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང༌། །གསུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་གང་དེ། །མཐོང་ཐོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། །རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་མ་གུས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་འདྲ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་ནི་འདིས་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་མཐོང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་ནི་ཕལ་ཆེར་ཐོས་པས་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པས་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ནི་ཐར་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པས་འཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ལམ་སྟེ། དེ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་བསྒོམས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་སྒོ་ནས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ནས། ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་འཁོར་སྲུང་འཁོར་


DTG149_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བཅས་པ་བདག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེ་ལས་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་སོ། །ལུས་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནད་ཞིག་ཅིང་ཉམས་པ་སྟེ། ལུས་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་བསིལ་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བེམས་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། ཤི་བའི་ལུས་ལ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་འགགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་ཤེས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། མི་ལྡན་པ་མེད་ཅིང་ཟད་པ་སྟེ་དེར་དེ་དག་སྡུག་པ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུབ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །འདི་དག་ཤེས་ཤིང་འབྲལ་བ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ལྡོག་ཅིང་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་འདྲ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ། སྔ་མའི་ཕུང་པོ་ལྔས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་འདིའི་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་སོ། །འདི་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ལམ་མོ། །ཡང་ན་མཐར་བྱེད་པ་ནི་མཐར་གནས་པ་སྟེ་འགོག་པས་བྱས་པའོ། །གང་གི་རིམ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་འཐོབ་པ་ཡིན་པའམ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་འོག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་འཇུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འཇུག་པའི་རིམ་པ་དང་པོ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ནི་ཨུཏ་ཀ་ཊརྒ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེའི་རིག་བྱེད་གསུམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་རབ་མེ་དང་འདྲ་བས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ནས་གསོལ་པ། ཀྱེ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཕ་རོལ་དུ་འཆི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བས་འཁོར་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ན། འདི་ལ་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་


DTG149_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པའི་རིམ་པ་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །འདི་ཡོངས་སུ་འཛིན་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་བརྟེན་པའོ། །ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་སོ། །རྟེན་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ་སྲིད་པའི་རྩ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་འབྱུང་བ་ནི་གཉིས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་སྟེ་ཇི་སྲིད་དུ་གང་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་སྲེད་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །གང་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དེར་ནི་གཞན་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་རས་རློན་པ་ལ་ནི་རྡུལ་ཀུན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་ན་ནི་གང་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྲེད་པ་གཡོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། །བདག་ནི་དབང་པོ་སྟེ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་སྔ་མ་ལ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྤྲེའུ་བཞིན་དུ་མི་གནས་ཞིང་མངོན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་གཞན་དག་ཏུ་ནི་གཡོ་ཞིང་འཇུག་པའོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་གཡོ་ཞིང་འཁོར་བ་ལྡོག་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཡོད་པས་གཞོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གཞོལ་བའོ། །ལས་ཀྱི་སྲིད་པས་འཕངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ལ། ལས་ཡོངས་སུ་བསྩགས་པའི་རྒྱུས་ཡང་སྲིད་པར་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞོལ་བ་ཡོད་པས་ཤིན་ཏུ་མ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་སྲིན་པོས་སེམས་ཅན་གྱི་ཡིད་དཀྲུགས་པ་འམ། ལས་ཀྱི་ཞགས་པས་བཅིངས་ཤིང་དྲངས་པར་གྱུར་ན་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད་པའོ། །ཡང་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་མ་སྦྱངས་ན་འཁོར་བར་འབབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་འདིར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་མ་སྦྱངས་པ་ཡོད་པས་འགྲོ་བ་དང་འོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚུར་འོང་བ་ནི་འོང་བའོ། །ཕར་འགྲོ་བ་ནི་འགྲོ་བའོ། །འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ཡོད་པས་གཞན་དུ་ཤི་འཕོ་ལེན་པར་


DTG149_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ཉམས་ཤིང་ཤི་འཕོས་པ་སྟེ། དེའི་མཐའ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཏོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པའི་རིམ་པས་སྐྱེ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །མངལ་ནས་བྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་སྐྱེ་བའོ། །རྒ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོའོ། །ན་བ་ནི་རིམས་ལ་སོགས་པའོ། །འཆི་བ་ནི་ཚེ་དང་དྲོད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རིས་མཐུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐད་ཅིག་མས་སྤྱོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ནི་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཡང་དག་པར་གདུང་བའོ། །སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ནི་གདུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་བརྗོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཚོར་བའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བའོ། །འཁྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་དང༌། སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། རླུང་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་གནོད་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཟླས་དབྱེ་བའི་བསྡུ་བའོ། །འབྱུང་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བའོ། །དེས་ན་ཡང་འདི་ལྟར་རྣམ་པ་འདིས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པའམ། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་སྤོའོ། །འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུས་པ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །ལྡོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བརྟེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགག་ཅིང་བྲལ་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ལྷག་


DTG149_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་བསྟི་གནས་ཀྱི་ཁང་པ་དག་ཏུ་འདུས་ཤིང་འཁོད་ལ། གང་ཕལ་ཆེར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསན་ནས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་འདི་གསུངས་སོ། །ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཡེང་བ་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར་བོད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་དོན་ཏེ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། མ་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་དེའི་འདུས་བྱས་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བཅོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་མཚན་མ་དང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ལྔ་དང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་མམ། ཡང་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་སེམས་པ་མེད་པ་དེ་དག་འདི་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་རྒོལ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་དང༌། སྔོན་མ་བྱུང་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ཞེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེད་བྱེད་རབ་སད་འཇིག་དང་ཞུམ་པ་དང༌། །ཡང་ཡང་སྐྱོ་བས་ཉེར་འགྲོ་ཚངས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་སྟོན་བྱེད་པ། །སྐྱེད་པ་འཇིག་པས་རྣམ་འཇིག་རབ་ཏུ་གྲོལ། །ཞེས་སོ། །གང་འདིས་ནི་ཐར་པའི་ཆ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་སྟེ་ས་བོན་གྱི་མཐུས་མྱུ་གུ་བཞིན་དུ་དེ་བསྩལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ་རིམས་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། ཡང་ན་འོག་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་དང༌། གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་བྱ་


DTG149_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་སོ། ཡང་ན་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཐོབ་པའོ། །མ་བྱུང་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བཅོས་པ་ནི་བཅོས་མའི་ནོར་བུར་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འབྱུང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འགྲོ་བ་ལྔ་བ་སྩལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་དེ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་ཅིང་ལྡོག་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ནའོ། །ང་ནི་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྱུར་ནས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངེས་པ་འབྱུང་བ་ཡོད་དེ་ཞེས་མི་སྨྲ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་སོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ངེས་པར་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་ཅིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་པས་ན་ང་ཉིད་སྨྲའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་མི་ཤེས་པ་མེད་དེ་ངན་པ་ལ་དམིགས་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཇོག་པར་སངས་རྒྱས་མི་མཛད་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་ནི་ནད་ནས་འབྱུང་བ་མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་མི་སྣང་སྟེ། དཔེར་ན་མུན་པ་ལ་སྣང་བ་དང༌། གྲང་བ་ལ་དྲོ་བ་དང༌། དྲོ་བ་ལ་གྲང་བ་དང༌། དྲི་མ་ལ་ལན་ཚྭའི་ཆུ་དང༌། ནད་ལ་སྨན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་རྗེས་སུ་མྱོང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་དུ་ལྟུང་བ་ཡང་གཉེན་པོས་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་དོན་དམ་


DTG149_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཡོད་དམ་མེད་ཅེ་ན་བཤད་པ། ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ད་འདི་ཉིད་ངེས་པར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བུ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དང་ངེས་འབྱུང་དང༌། །དུས་དང་ཟད་པ་མེད་པ་ཡི། །བློ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་སྐྱོབ་ཅེས། །ཐུབ་པས་ཡང་དག་གསུངས་པ་ཡིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚོ་ལ་གང་ཞིག་རྟག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྫས་ཡོད་ཅིང་དབང་བྱེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནང་ནས་བསྟན་དུ་མེད་པ། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ནི་འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་འོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འགག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྫས་ཡོད་དོ། །གང་སྤངས་པའི་ཁམས་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པའི་ཁམས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐལ་བ་མི་མཉམ་པ་ནི་འགོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རྫས་དག་ནི་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒྲིབ་པར་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཉེན་པོ་དུ་མས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་མང་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མང་བའི་ཕྱིར། ཤ་ཤྠི་ཛ་ན་ས་ར་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་དེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཅན་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་གཟུགས་ནི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ་འགོག་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །བློ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གཞིས་དེའི་དོན་བྱ་བར་ཡང་སྣང་སྟེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་


DTG149_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོར་བུ་བཞིན་ནོ། །མཆོག་ཏུ་བཅས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ནི་ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱི་ཞགས་པ་དམ་པོས་བཅིངས། །དེ་དང་བྲལ་ཞིང་གྲོལ་བས་གྲོལ་བའང་དེ་ཉིད་དེ། །ལུས་ཅན་བཙོན་ར་དག་ལས་ཐག་རིང་གྱུར་ན་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཐར་པ་འདོད་དེ་བཙོན་ར་ལྟ་བུར་མིས། །འདོད་དང་མི་འདོད་དེ་ལྟར་མཁས་པས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །གྲགས་དང་མ་གྲགས་སྤང་ན་མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ། །ཅེས་སོ། །རེ་ཞིག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ནི་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་བར་དུ་ཡིན་ཞིང་མི་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་ནི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པའི་མིག་གིས་ནི་ལྷའི་བུ་མོ་ལ་བལྟས་ན་ཡང་བློ་དགའ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཤད་གཅི་དང་ནི་རྒ་དང་ནད། །དུག་གིས་བརྒྱལ་བའི་འབྲས་བུ་ངན། །གཞན་ཟས་ལང་ཚོ་ནད་མེད་དང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་དག །དཀའ་ཡང་མཁས་པ་དག་གིས་ནི། །སྔ་ཕྱི་ཡོངས་སུ་བརྟག་བྱ་སྟེ། །དགའ་བར་མི་བྱ་རིགས་བཙུན་རྟ། །མཚན་དང་བྲལ་བ་ཇི་བཞིན་ནོ། །རིགས་དང་མི་རྟག་གྲོལ་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ལུང་གི་བྱ་བས་ཀྱང༌། །བློ་ལྡན་ཐེ་ཚོམ་བྲལ་བ་ཡིས། །རྫས་ནི་ཡང་དག་ངེས་ཤེས་བྱ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡི། །བློ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྤེལ་ཞིང༌། །བློ་དང་ལྡན་པས་བློ་གྲོས་ནི། །འབད་པས་ཡོངས་སུ་བསྐྱེད་པར་བྱ། །ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིར་གཞུང་མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་ཡང་མ་བྲིས་སོ།། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་བླང་བ་དང་སྤང་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྔ་པོ་འདིའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་མི་རྟག་པ་བསྟན་ནས་རིས་མཐུན་པའི་མི་རྟག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒ་དང་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒ་བ་དང་འཆི་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་དུ་བཅོམ་ཞིང་གནོད་པ་བྱེད་དེ། དགའ་བ་དང་འཆི་བས་ཀུན་དུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨོངས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་


DTG149_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་འཇིག་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དགའ་བ་རྣམ་པར་ཉམས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པས་མཁས་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང་གནས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། གཞན་ལ་རག་ལུས་པས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཟས་མེད་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྐྱེན་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ན་ཇི་ལྟར་རྟག་པར་འགྱུར་ཞེས་མདོ་ལས་སོ། །སྐྱེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དྲུག་གིས་གང་བསྟན་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འཇིག་འགྱུར་འདི་ལ་དགའ་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དྲུག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒ་དང་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནུས་པ་ཉམས་པ་སྟེ་རྒ་བའོ། །ནད་ཀྱང་ནུས་པ་འགྲིབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདིར་རྒ་བའི་སྒྲར་གཟུང་ངོ༌། །རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ནི་རྒ་ཤི་སྟེ། དེས་ཀུན་དུ་བཅོམ་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཙམ་པ་ཀ་ལ་སོགས་པའི་མེ་ཏོག་དེ་ཡོངས་སུ་ཐུ་བར་བྱེད་ཀྱི་སྤང་བར་མི་བྱེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྒ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྐྱེས་ནས་རྙིང་བར་མི་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནད་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ན་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ནད་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ཡང་ནད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་ཡང་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་སྐྱེས་བུའི་བུ་དེ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་བོར་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་ནས་འཆི་བར་མི་རིགས་


DTG149_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་སོ། །བཅོས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་ཀྱང་ལེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྨོངས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོས་མའི་ནོར་བུ་བཞིན་ནོ། །གང་འདུས་བྱས་དེ་དང་དེ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དགོས་པར་གནས་པ་དེ་ནི་སྤང་བར་མི་རིགས་ཏེ། སེམས་ལ་སྟེན་པར་བྱེད་པ་མ་དང་འདྲ་བས་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ་བསལ་བའོ། །གང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མི་འདོར་བ་ཡིན་ན་དེ་ནི་ལུགས་ལས་བཟློག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་མི་བརྟན་པ་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཟས་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྤྲེའུ་ནི་མེ་རྣོ་བ་ཡོད་པས་ཟས་ཀྱི་དོན་དུ་ཕལ་ཆེར་ཀུན་དུ་གཡོ་ཞིང་མི་བརྟན་པ་ལྟ་བུ་མཁས་པས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཟས་ཡོད་ན་གནས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་འགྱུར་འདི་ལ་དགའ་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གསུམ་གྱིས་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་སྟེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལ་རག་ལུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་འདིར་མི་འབྱུང་བ་ནི་སྔ་མ་ཕྱེད་ཀྱིས་སོ། །རྒ་བ་དང་འཆི་བས་ཀུན་དུ་བཅོམ་པས་ནི་ལྷག་མ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེས་མི་དཔྱོད་པ་དང་མི་རྟོག་པ་སྟེ་རང་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡོངས་སུ་རྟག་པ་དེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། གང་དུ་དེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་སྟོན་ཏོ། །འདི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གཞི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཆོས་རྣམས་འགགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་


DTG149_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ལྔ་དེ་ཐོབ་ན་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱང་དེར་འགགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཞེས་སྨོས་པས་དེའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱ་ངན་འདས་པ་བདེ་བའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འཇིག་འགྱུར་འདི་ལ་དགའ་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་པས་ཡུལ་དྲུག་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བསྒྲུབ་ཅིང་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བཤད་པ། བདེན་པ་ཡིན་ཞིང་མཉམ་ཡང་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྲིད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྐྱེན་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི། བདེ་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དགེ་སློང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོན་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་གཏམ་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་བསམས་པ་དང༌། དེ་དག་གི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་འདི་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་རབ་ཏུ་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གནས་ཤིང་སྐྱུ་རུ་ར་ལག་མཐིལ་དུ་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ཏེ། འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་ཞིག་གིས་ཡིད་ཆེས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱིམ་གྱི་གནས་སྤངས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། དེའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་གཞི་འམ་རྟེན་ནོ། །གང་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གང་དུ་ཡང་ཞེས་པའོ། །ས་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནས་ས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་དེ་གཞི་ལ་མི་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་ལ་མ་ཡིན་


DTG149_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་ལ་མེད་པའོ། །མེ་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཉིད་ལ་ཡང་ངོ༌། །རླུང་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རླུང་ལ་སྟེ། འདིས་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ན་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་དང༌། དུག་དང་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཁམས་གཉིས་པོ་ཉིད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕྱི་རོལ་པ་དག་ལུས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཐར་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་མ་ཡིན་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་གཉིས་ནི་འོག་ནས་སྨོས་པའི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཀག་པས་འདི་ཡང་བཀག་པར་གྲུབ་པོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ནང་དུ་འདུས་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཤས་ཆེ་བ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། མུན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ལས་ནི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་སྦྱར་རོ། །འདི་ཡང་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཡང་ན་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཞེས་


DTG149_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ནས་སོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་འོང་བ་ཡོད་པར་ང་མི་སྨྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེར་ཞུགས་ན་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འདས་པ་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདིས་ནི་འཇུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མེད་དོ། །འདིས་ནི་སྲིད་པ་བར་མདོ་སྔོན་གྱི་དུས་ཀྱི་སྲིད་པ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །གནས་པར་མ་ཡིན་པ་ནི་གནས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །འཆི་འཕོ་ཡོད་པར་ང་མི་སྨྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བར་མ་ཡིན་པ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐ་མ་སྟེ། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཡང་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ས་དང་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གནས་གང་དུ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་བཞི་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་མེད་པས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དཀར་པོས་གསལ་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དཀར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་དེ་ནི་མི་སྣང་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མུན་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མུན་པ་ལ་སོགས་པ་འདིའི་དབྱེ་བ་དེ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཀར་བའི་སྒྲ་ནི་ཡང་ན་འདིར་སྣང་བ་བསྟན་ཏོ། །མུན་པ་ནི་མུན་ནག་སྟེ་ཉིད་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གླིང་དག་ཏུ་སྣང་བའི་གནས་སྐབས་ནི་ཉིན་མོ་ཡིན་ལ། མུན་པའི་གནས་སྐབས་ནི་མཚན་མོ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །དེ་ན་དེ་གཉི་ག་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ལ་ཟླ་བས་སྣང་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བས་ནི་མཚན་མོ་མཚན་པ་ཡིན་ལ་དེ་ནི་ཟླ་བས་གསལ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉི་མས་མངོན་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མས་གསལ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེས་ཉེ་བར་མཚོན་


DTG149_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ཉིན་པར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ནི་གདུང་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། གདུང་བར་བྱེད་པ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་དེས་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡང་ཉེ་བར་གདུང་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནུབ་པ་ཡང་ཁ་ཅིག་གནོད་པར་སྣང་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་པར་ཡང་སྣང་ངོ༌། །དཔེར་ན་རྣ་བ་བྱེ་བ་རིས་མཐོང་བ་ཡི་དགས་ཁ་ཅིག་དང༌། ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་གཉི་ག་ལ་བྱ་རོག་དང་བྱ་རྒོད་དང༌། འུག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་འདི་ཐོབ་པ་དང་གང་གྲོལ་བའི་གང་ཟག་ལ་ཇི་སྐད་བརྗོད་ཅེ་ན། དེས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ནས་གཟུང་ནས་སོ། །རང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པས་རིག་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའོ། །མི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཐུབ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་མེད་པས་སོ། །ཡང་ན་ཐུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་ཐུབ་པ་སྟེ། གང་གིས་ཐུབ་པར་འགྱུར་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐོང་བས་སོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྲམ་ཟེ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་སྤངས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུའོ། །ཡང་ན་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དེའི་ཚེ། དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་གཟུགས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་རབ་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀུན་དུ་གྲོལ་བས་བསྟན་ཏེ། བཙོན་རའི་ཁང་པ་ནས་བྱུང་ཞིང་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐར་པ་འཇིགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་


DTG149_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀྵེ་པ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དགོན་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་མཆོག་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་ན་འདུག་ཅིང་བག་ཡོད་པས་ཇི་སྲིད་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ཡང་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དགོན་པ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་གནས་ན་ནི་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་བར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་འདམ་གྱི་ནང་དུ་འབྱིང་བ་དེའི་མཐའ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་དེ་ཐོབ་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཆོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྲག་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཀུན་དུ་འཇིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ཕྲ་རྒྱས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་དེ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །རློམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ཅིང་རློམ་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེའི་ཆེད་དུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འགྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པ་བྱས་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྟེ། དེ་ནི་འགྱོད་པའོ། །དེ་གང་ལ་མེད་པ་སྟེ་འདིས་ནི་བདག་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལས་བསྟོད་པ་དང་སྨོད་པ་གཉི་ག་ཡང་འདོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཉེས་པ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། སྲིད་པའི་ཟུག་རྡུ་གཏུབས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཟུག་རྡུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཟུག་རྔུ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཟུག་རྔུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གཏུབས་པ་ནི་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་དྲུངས་ཕྱུང་བའོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལུས་


DTG149_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཐ་མར་གྱུར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་མའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཐ་མ་སྟེ། ཕྱི་ནས་ཡང་བདག་གི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གཞན་པའི་བདག་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའོ། །དེ་ཐོབ་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྟེ། རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པར་གནས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའོ། །མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་མེ་འབར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་འཕང་ནི་གཞིའི་འོ། །དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ནི་གོ་འཕང་ལ་གནས་པ་སྟེ། གནས་གཞན་དག་ནི་ཉམས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་སོ། །བླ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་འཕང་གི་མཆོག་དམ་པ་འདུས་མ་བྱས་དེར་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་མཚན་མ་བཅུ་དང་བྲལ་བའོ། །བྱང་གྲོལ་གོ་འཕང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདིས་བྱང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་བྱང་གྲོལ་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་དེས་དྲི་མ་མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གོ་འཕང་ནི་འདིའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དེའི་མཐུས་ནི་འདི་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་གྲོང་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ། འཆི་མེད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་གི་དངོས་པོ་ནི་གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དམ་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡངས་པ་ཅན་པ་ལས་བསོད་སྙོམས་


DTG149_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བླངས་ནས་ཙ་པ་ལི་ཙེ་ཏ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤིང་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་བཞུགས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཙ་པ་ལི་ཙེ་ཏའི་ས་ངན་ཅིང་སྤྱད་པར་བྱའོ། །འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐུང་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུབས་པས་ཞེས་པ་ནས། ཇི་སྲིད་དུ་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་སུ་ཁྱོད་ནི་སྤྲོ་བ་ཆུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཐ་མ་ཟད་པ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ཡོངས་སུ་འདོར་ཞིང་སྲོག་གི་འདུ་བྱེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །མཚུངས་པ་ནི་གཞལ་བས་མཉམ་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདིར་སྦྱོར་རོ། །བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བྱེད་པའི་ཚིག་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མི་མཚུངས་པ་ནི་བཟློག་པ་སྟེ། མི་མཉམ་པའོ། །དང་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ། མཚུངས་པ་ཡང་རུང་མི་མཚུངས་པ་ཡང་རུང་དྲལ་ནས་བྱུང་བའོ། །ཡང་ན་འབྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་སྤངས་པ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དེ། །མཚུངས་པ་དང་མི་མཚུངས་པ་ཡང་དྲལ་ནས་བྱུང་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་དང་མིང་གི་ཚོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ།། དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་མིང་གི་ཚོགས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྟེ། དུས་གཞན་ན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེ་ན། སྲིད་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཡོད་པ་དང་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ལ་འདུ་བྱེད་ཡོད་པས་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ནི་བོར་ཞིང་བསལ་བའོ། །ཐུབ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་པར་བཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་གྱི་སྐུ་ཚེ་བཏང་


DTG149_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང༌། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནང་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་དགའ་བས་བརྟག་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་བསྟན་ཏོ། །མཉམ་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡིས་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབང་རྣམ་པ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲལ་བ་ནི་བཤིག་པའོ། །སྔར་སྲིད་པའི་འདུ་བྱེད་སྤངས་པས་མཚུངས་པ་དང༌། མི་མཚུངས་པའི་སྲིད་པ་དྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་དང་གི་སྒྲ་བཤད་དོ། །གང་དྲལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྒོ་ངའི་སྦུབས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྒོ་ང་ལས་འདི་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒོ་ངའི་སྦུབས་ནི་སྒོ་ངའི་ཤུན་ཕྲགས་སོ། །དཔེར་ན་ཁྱིམ་བྱའི་སྒོ་ང་མངོན་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དང༌། མཆུས་སྤུབས་དྲལ་ཞིང་གཏུབས་ནས་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡང་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་དྲལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བས་ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྦྱིན་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་ཞིག་གིས་གསོལ་པ། སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་གང་གིས་ཐུབ། །དགའ་བ་ཐམས་ཅད་ཅིས་ཐུབ་ལགས། །སྟོབས་རྣམས་གང་གིས་ཐུབ་པར་འགྱུར། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་གང་ལགས། །ཞེས་ཞུས་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་དང༌། བགོ་བ་བྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་ཞིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དོན་དམ་པར་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། འདི་ནི་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་སྟེ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པའོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པ་མཆོག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་ནི་ས་ཆེན་པོ་འདིར་རིན་པོ་ཆེན་སྣ་བདུན་གྱིས་རབ་ཏུ་


DTG149_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཀང་སྟེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས་གང་བདེ་བར་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བྱིན་ན་ཆེས་མཆོག་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །དགའ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཐུབ་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མཉན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཐུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། བསྟན་བཅོས་མི་རྟོག་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །དེ་ལ་རྟོག་པའི་བདེ་བ་གང༌། དམྱལ་བའི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ། །དེ་ནི་བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་མིན། །ཡང་ན་ཐར་པ་ལ་དགའ་བས་ནི་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་དམ་པ་དང་གནས་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །སྟོབས་ཀུན་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་སམ། རྟའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ནི་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་བཤད་པ། བཟོད་པའི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱིས་ནི། །སྟོབས་ནི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནོན། །ཐར་པའང་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་བས་ན། །བཟོད་པའི་སྟོབས་ནི་ཆེན་པོར་བཤད། །ཅེས་སོ། །སྲེད་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པ་སྟེ། དེས་ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་བདེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །གང་ཡང་ལྷའི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྟན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་ལྟ་བ་དག་པ་དང་ལྡན་པས་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ཚོམས་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན། བདེ་ཀུན་སྲེད་པ་ཟད་པ་འཐོབ། །ཅེས་


DTG149_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་ལ་དེ་གང་གིས་ཐོབ་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྟེ་གཞན་དག་ནི་དེ་མེད་པས་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མས་བསྒོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ལས་གཞན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དྲུག་སྡེ་རྟག་ཏུ་གཞན་ལ་རྩོད་པར་བྱེད་ཅིང་དྲན་པར་བྱེད་ལ་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ནས་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། བདག་ཉིད་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྦྱོར་བ་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །མཐོང་བར་སླ་བ་ཡིན་པས་མཐོང་བླ་བ་སྟེ་རྟོགས་པར་སླ་བའོ། །ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་བསྒྲིབས་ཏེ། ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱི་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མིག་གིས་རང་གི་སྐྱོན་མི་མཐོང༌། །ཟླ་བའི་ར་རི་རྟོག་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པའོ། །རང་གི་སྐྱོན་ནི་མཐོང་བར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་བདག་གི་འཁྲུལ་པ་ནི་དཀའ་བས་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་གདོང་ལ་བལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་སྐྱོན་མཐོང་བར་སླ་བ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་ལས་གཞན་པའི་སྐྱོན་དག་ནི། ཕུབ་མ་གཏོར་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་གི་རྩྭའི་ཕྱེ་མ་གྱེན་དུ་གཏོར་ཞིང་བོར་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པས་དེ་ཉིད་མ་མཐོང་སྟེ། གཅིག་ལ་གཅིག་སྐྱོན་རྗེས་སུ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་སྐྱོན་ནི་མཐོང་བར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། རང་གི་དེ་ནི་སྦེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་སྐྱོན་འགེབས་པར་བྱེད་དེ། བཀབ་པའི་དངོས་པོ་ནི་མཐོང་བར་དཀའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་སྦེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཡོན་ཅན་ཆོ་ལོ་འཇོ་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་འཇོ་བ་ནི་རྒྱན་པོ་བྱེད་པའོ། །གཡོན་ཅན་ནི་སྒྱུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཆོ་ལོ་ལ་གཞན་བསླུ་བའི་ཕྱིར་སྦེད་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་ན་འཇོ་བ་ནི་གྲགས་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་གཡོན་ཅན་ཏེ། གཡོས་གཞན་དགའ་བའི་ཆེད་དུ་རང་གི་སྡིག་པ་སྦེད་


DTG149_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་ལ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པ་ལྟར་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ཚོལ་བར་བྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་ལྟ་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་ཅིང་ཚོལ་བར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་དོ། །རྟག་ཏུ་འཕྱས་ལོང་འདུ་ཤེས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ནི་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རབ་བསྒྲིམས་ཏེ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་སྦེད་སྨད་རིམ་བཞིན། །འོན་ཀྱང་འདི་གཉིས་ཁྱད་ཡོད་དེ། །དམ་པ་སྲུང་གི་སྨད་རིམ་སྨྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཕྱས་ལོང་དང་ཚིག་ངན་པ་བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེའོ། །གཡོན་ཕྱོགས་ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་འཕེལ། །ཞེས་བྱ་བ་གཡོན་ཕྱོགས་ནི་སྨད་པའོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་འཕེལ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། སྐྱེས་པ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡིས་རིང་དུ་ཆོས་མི་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་དེ་ལྟར་ངན་པར་སྤྱོད་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་ན་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཐག་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་སྐྱོན་ནི་ངོ་ཚ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་བརྟོལ་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་གཉིས་ཤིག་ཡོད་དེ། གཅིག་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྭ་ལྟ་བུར་ཀུ་ཅོར་སྨྲ་བ་དང་སྤྱི་བརྟོལ་ཆེ་ཞིང་ཁྱིམ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་བྱེད་དེ། དེས་བདེ་བར་འཚོ་ལ། གཉིས་པ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་འགྱོད་པ་བྱེད་དེ་དེ་ནི་དེས་འཚོ་བ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་ལ་ངོ་ཚ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་སྟེ། དེས་ནི་བདེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་བ་འམ། གནོད་པ་མེད་པར་འཚོ་བར་ནུས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མ་སྦྱངས་པར་འཚོ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་


DTG149_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྭ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྟགས་ཤིང་བབ་ཅོལ་དུ་བྱེད་པའོ། །མི་གཙང་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཙང་ཞིང་གཙང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བའི་ལས་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །འཕྲོག་རློམ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕྲོག་རློམ་བྱེད་པས་འཇུག་པའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། དེས་ན་བླ་མའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཡང་འཕྲོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྤྱི་བརྟོལ་བྱེད་པ་ནི་མུ་ཅོར་སྨྲ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་སྨྲས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་འཚོ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་དེས་དུས་ཉུང་ཟད་དུ་བདེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དྲི་མ་དང་བཅས་པར་འཚོ་བ་སྟེ། ངན་སོང་གི་རྒྱུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་དམིགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་འཚོ་བ་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྩོད་པའི་དུས་འདིར་ཤིན་ཏུ་མི་བདེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འདིར་ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། རྟག་ཏུ་གཙང་མ་ཚོལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཛེམ་བག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབེན་པའི་གནས་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཚོགས་ཀྱིས་འཇིགས་པ་ནི་འཛེམ་བག་ཅན་ཏེ། ཁྭ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐུབ་ཚོད་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་ཅོར་མི་བྱེད་པའོ། །འཚོ་བ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ཆེད་དུ་བླ་མའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་གེགས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གོང་མ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་འཚོ་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་འདིར་ཅི་དང་སྦྱར་ཞེ་ན། ཐུབ་ཆོད་མི་བྱེད་པས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པར་འཚོ་བ་ཅན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་


DTG149_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བས་སོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་ལས་ནི་སྐྱོན་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལོང་གྱུར་འདི་ལྟ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏེ། མཉན་ཡོད་ན་དམུས་ལོང་ཞིག་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་ན་གཡང་དུ་ལྷུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དགེ་སློང་རྣམས་ལས་གསན་ནས་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་དག་ནི་ལོང་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྷུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཇི་སྲིད་དུ་འདི་གསུངས་སོ། །མུན་པར་གྱུར་པ་ནི་མུན་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་ཕར་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ལོངས་བས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བ་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལོང་བར་གྱུར་པ་དེ་བས་ན་མཐོ་རིས་ལ་དགའ་ཤས་ཙམ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །དེ་ལས་ལྷག་མཐོང་ལྡན་པ་ཉུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཆུང་ཞིང་ཉུང་སྟེ་འགྲོ་བ་འདི་ནའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་མཁས་ཤིང་རྟོགས་པ་སྟེ། ཕན་པ་དང་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལོང་བར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ལྷག་མཐོང་ཉུང་བའི་ཕྱིར་ཤས་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤས་ཙམ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉུང་ཟད་མཐོ་རིས་ལ་དགའ་བ་སྟེ། བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་ཞིང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །རྒྱ་ལས་ཤོར་བའི་བྱ་ལྟ་བུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱ་ལས་གྲོལ་བ་ནི་རྒྱ་ལས་ཤོར་བའོ། །བྱ་ནི་བྱ་ཉིད་དེ་ཉུང་ངུ་མཚོན་པ་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ནི་བྱའི་རྒྱར་ཚུད་པ་ལས་འཆི་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཀྱང་ངན་སོང་གི་རྒྱལ་ལོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལོང་བས་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཡིན་


DTG149_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནམ་ཞེ་ན། འདིར་བཤད་པ། མི་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུས་ངན་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱིའི་གདངས་ཅན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བད་སའི་རྒྱལ་པོ་འཆར་བྱེད་ཀྱི་བཙུན་མོའི་འཁོར་ཡུལ་གྱི་མིས་བསྲེགས་ཏེ། གང་དུ་སྔོ་བསངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་བསྲེགས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་སྔ་དྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་སྲིད་དུ་བཙུན་པ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་ནི་ཅིར་འགྱུར་གར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དག་སྐྱེས་བུ་གླེན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་པོ་བསྩགས་སོ། །གང་གིས་བཙུན་མོའི་འཁོར་བསྲེགས་པ་དེའི་ནང་ནས་བུད་མེད་གང་གིས་འོག་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་ནས་དེར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ང་ལ་སེམས་མངོན་པར་དད་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་བསླབ་བར་བྱ་སྟེ། གང་སྡོང་དུམ་ཚིག་པ་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་འདི་གསུངས་སོ། །འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་རྫས་ཡིན་པས་ནོར་ཏེ། རྐུན་མས་འཕྲོག་པར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནོར་ལྟ་བུར་ཆགས་ཤིང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་བྲལ་བའི་རྐུན་མས་འཕྲོག་པ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ནི་མཐར་འབྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔོ་བསངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་འཆར་བྱེད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བསྲེགས་པའོ། །གཞན་རྫས་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པར་རུང་བ་འདོད་ཆགས་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཏོ། གཞན་མི་འཇིག་པ་རྫས་དེ་གཟུགས་དང་ཕྲད་ཅིང་མི་འཇིག་པའི་མཛའ་བ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྟ་བ་


DTG149_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་འདིར་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། མི་འཇིག་ཅིང་ཕྲད་པ་ལྟ་བུར་འདོད་ཆགས་ཅན་དག་ལྟ་བར་བྱེད་དེ། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་ལ་སོགས་པས་ཡིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ཉིད་བསྟན་པ། བྱིས་པ་ལུས་ཀྱིས་བཅིངས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་སྤུངས་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའམ་ལུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་བསྩགས་པའི་ངན་སོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། གང་དག་ལ་དེས་བཅིངས་པའི་བྱིས་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། བྱིས་པ་སྟེ་བླུན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་མི་ཤེས་པས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ནི་གཏི་མུག་གིས་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་མི་ཤེས་པས་བསྒྲིབས་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མ་རིག་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ནོར་ནི་དོན་མེད་པ་ལ་ཆགས་པའི་རྣམ་པའི་འགྲོ་བ་གཞན་དག་གིས་ཀུན་དུ་ཆགས་ཤིང་བསྐྱེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པར་བསྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདིས་ཆགས་པ་ཡིན་པས་ཆགས་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཉིད་དེ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་པའོ། །དེའི་ནོར་ནི་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་དམ་སྒྱུ་མའི་བདག་ཉིད་དོ། །གང་འཇིག་རྟེན་དེའི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་རྫས་ལྟ་བུར་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ཡང་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སྣོད་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཕྱུགས་དང༌།


DTG149_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤ་ཟ་དང༌། གཅན་གཟན་ཁྲོ་བོ་དང༌། སྦྱང་ཀི་འདྲ་བ་ཡིན་ཡང་མིའི་ཆ་བྱད་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་འདིའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་ལ། འདི་ལྟ་བུར་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་སྩོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལུས་ཀྱིས་བཅིངས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། འདིར་ལུས་ནི་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཏེ། ཉེ་བར་སོགས་ཤིང་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འཆིང་བའི་ཞགས་པ་གང་གིས་བྱིས་པ་བཅིངས་ཏེ། རང་དབང་མེད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ།། བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མ་མཐོང་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་སྟེ། དོན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་རྨོངས་པའི་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མུན་པའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །མི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདེན་པ་མིན་ལ་བདེན་ལྟ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་པོ་ལ་གཙང་བར་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་ཤེས་པའི་མཐུས་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མཁས་པ་ནི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་འདོད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དེ། གཏི་མུག་གིས་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གིས་བྱས་སོ་སྙམ་སེམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་གནས་འདི་ནི་རྟག་པ་བརྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉིད་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞེས་པ་དང༌། འདི་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འོག་མ་གསུངས་སོ། །བདག་གིས་བྱས་སོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ་དེས་ཕྱུང་བ་


DTG149_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་དེས་བསྐྱེད་པའོ། །སྐྱེ་དགུ་ནི་སེམས་ཅན་ཏེ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་སྟེ། ཚངས་པ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་འདི་ཕྱུང་བའོ། །ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་སེམས་པར་འདིར་སྦྱར་རོ། །སྐྱེ་དགུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གནས་པའོ། །དེ་ནི་འགས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་གིར་བྱེད་པ་དང་གཞན་དུ་བྱེད་པའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་མཐོང་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་དང་མཉན་པ་ལམ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་བདག་གིས་བྱེད་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་ཡང་གཙེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཡང་མི་ཤེས་ཤིང་ལྟ་བ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་མི་མཐོང་བ་ཞེ་ན་ཟུག་རྔུ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བའི་ཟུག་རྔུ་ཉིད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟུག་རྔུ་དེ་དག་སྔོན་ཆད་མཐོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱིས་བྱེད་པ་གཉིས་ཟུག་རྔུ་དང་འདྲ་བ་སྔར་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་མཐོང་བས་བདག་གིས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་གཉིས་པོ་འདི་ལའོ། །སྐྱེ་བོ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །ཆགས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་བདེན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པས་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་སྲེད་ཅིང་ཞེན་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་ཟུག་རྔུར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པས། དེ་ནི་བདག་གིས་བྱས་སྙམ་མི་འཛིན་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུད་ལ་མི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་བྱས་སྙམ་མི་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདག་གིར་འཛིན་པས་ཡིད་


DTG149_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་ང་རྒྱལ་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔ་མ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་དབྱེ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདི་དག་ལྡན་པའོ། །སྐྱེ་དགུ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་ནི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ཕལ་ཆེར་བསམ་གཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་ལ་ཆགས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཏེ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་བཅིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དག་ལྷག་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པར་གྱུར་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་ཆགས་ཤིང་མངོན་པར་ཞེན་པའམ། ཡང་ན་དེའི་ཆེད་དུ་འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཞིང་ཕན་ཚུལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་སྡིག་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་ང་རྒྱལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པ་དང་ལྡན་པས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོབ་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་ཞིག་དབྱར་གནས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དབྱར་གང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཞེས་པ་དང༌། དེས་གསོལ་པ། བདག་ནི་རི་ཁ་བ་ཅན་དུ་གནས་པ་ལགས་སོ། །ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དགེ་སློང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེར་ངོ་མཚར་འགའ་ཞིག་མཐོང་ངམ་ཅི་མཐོང་ཞེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁུམས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་པའི་དྲང་སྲོང་དག་ནམ་མཁའ་ལས་འོང་བ་དང་འགྲོ་བར་བགྱིད་པ་གདའ་བས་བདག་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ནམ་ཞིག་ན་བདག་ཀྱང་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་དགོངས་སོ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེས་དེ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གང་མིའི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། གང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཚངས་པའི་


DTG149_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང༌། དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགའ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་གང་ཐོབ་པ་ནི་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བའོ། །གང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་རྡུལ་གྱིས་ཡོག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གནོད་པ་སྟོང་ཕྲག་གིས་གཙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་གང་གཟུགས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། འཆི་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་གང་གིས་ཡིན་ཞེ་ན། ནད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་གཟིར་ཞིང་བཅོམ་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་སློབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་གི་སྒྲ་ཕྱིས་པ་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་འཕགས་པ་དག་འཇུག་པར་གྱུར་ན་ཡང་ངོ༌། །དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྡུལ་འདིས་ཡོག་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྔོན་པའི་རྟོགས་པ་ཡང་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་དེ་ལྟ་ན་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པ་ལ་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །བསླབ་པ་ནི་གླང་པོའི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བའི་ཐབས་ཏེ། འཁོར་བའི་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་འགལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་སྤོང་བའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ཁྱི་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་འཁྲིག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་སྤོང་བའོ། །དཀའ་ཐུབ་ནི་ཚེར་མ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་ལྷ་དང༌། མི་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དག་ལ་དེ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ནི་ཐར་པའི་རྒྱུ་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྟེ། ལ་ལའི་ལྟ་བའོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་


DTG149_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ནི་གཙང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁྲིག་པ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དེའི་དོན་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཚིམ་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །ལྷག་པར་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་དག་ལའོ། །ལྟུང་བར་བྱེད་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྦྲང་མ་བཞིན་དུ་ཞོལ་བདག་ཉིད་ལྟུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མཐའ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའི་རྒྱུར་འདོད་པའོ། །མཐའ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཇི་ནས་བདག་ཉིད་ངལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དམན་པས་གྲོང་གི་ཐ་མལ་པ་སྟེ། གང་ལ་འདོད་པ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། དུར་ཁྲོད་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱོར་རོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་དུར་ཁྲོད་བཞིན་དུ་གནས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་ནི་དུར་ཁྲོད་འཕེལ་བར་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེས་དེ་དང་དེ་ཉིད་མ་མཐོང་བས་གཉི་གའི་མཐའ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དུར་ཁྲོད་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདིས་སོ། །འདི་དག་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའི་མཐའ་གཉིས་ཏེ། དུར་ཁྲོད་འཕེལ་བ་བྱིས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མ་མཐོང་ཞིང་མ་རྟོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ཞེན་པར་


DTG149_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལིང་སླེ་ཤ་ནེ་ཞེས་བྱ་བས་འདོད་པ་དག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་བསོད་ཉམས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་མངོན་པར་རྒྱུག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དག་ལ་འགྲོ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རིང་ན་གནས་ཀྱང་འགྲོ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡང་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་བདག་ཉིད་དལ་བའི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་དང་ལྡན་པས་དེ་དག་མཐོང་བ་ན་དེས་དེ་དག་ལྷག་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་མི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་གཉིས་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་གཞན་དག་ལ་མི་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཆོས་རྗེས་སུ་མི་གདགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་དང༌། ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་མེད་དེ། གང་གི་འགྲོ་བས་འདི་དག་ཏུ་གདགས་ཤིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྷའམ་མི་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང་ངོ༌། །འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་འདས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ནང་གི་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་བར་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པས་སོ། །དེས་མཐོང་པར་བྱེད་པ་སྟེ་མིག་གིས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆུ་བུར་མཐོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་རིགས་སུ་བཙས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བདག་གིས་འཇིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ་བཙུན་པ་ཐབས་གང་གིས་བདག་འཆི་བདག་གི་རྒྱལ་པོས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ལྟ་བ་ལོག་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དོ་ཞེའོ། །ཆུ་བུར་མཐོང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཆར་གྱི་ཐིགས་པ་ཤིན་ཏུ་སྦོམ་པ་འབབ་པ་ལས་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ན་ཆུའི་འབྲུམ་བུ་གཞན་སྐྱེ་བར་


DTG149_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་ཞིང་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་མིག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུས་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་འབྲོག་དགོན་པར་སྐོམ་པ་ས་གདུངས་ཤིང་ཚ་བས་ཉམ་ཐག་ལ་རབ་ཏུ་གདུངས་ཤིང་ཚ་བས་ཆུ་ལྟར་སྣང་བའི་སྨིག་རྒྱུ་རི་དགས་སྐོམ་པ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིགས་པ་ཡང་མཐོང་བ་དེ་ལྟར། དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །དཔེ་གཉི་ག་བླང་བ་ཡིན་ཡང་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕལ་ཆེར་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ལ་བརྟེན་པས་འདི་ལ་འཆི་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཉམས་དགའ་བར་སྣང་བ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་གི་འཇིག་རྟེན་དང་གཟུགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདི་ལ་མིང་གི་འཇིག་རྟེན་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་མིང་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ལྷག་མ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གི་དངོས་པོ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ལྟ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པས་རྟོགས་ཤིང་མཐོང་བའོ། །འཆི་བདག་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བདག་གི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སྲིད་པ་གསུམ་ན་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ཁམས་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ན་ནི་འཆི་བ་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་འཁོར་བ་ན་གནས་པའོ། །ཡང་ན་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། དངོས་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་


DTG149_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ལུས་ལ་ལྟ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་ནི་ནང་གི་གཟུགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བས་དང་པོར་ནང་གི་ལུས་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལུས་ལ་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ལྟ་བར་བྱེད་དེ་དེའི་འོག་ཏུ་དོན་གཞན་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །ལུས་དང་འབྲེལ་པ་དེའི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་གཞན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་བྱིས་པ་མངོན་ཕྱོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ལས་ཕམ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྠུ་ལ་ཀོ་ཤྠ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་སོང་ངོ༌། །དེའི་སེམས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་མས་བསྒོ་སྟེ། རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་སྔོན་གྱི་གཉིས་པ་དེའི་གན་དུ་བཏང་སྟེ། བུད་མེད་དེའི་གཡོ་བསྟན་པ་ལས། དེ་ནས་སླར་ལོག་པ་དང་དེས་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་གསུངས་སོ། །བལྟ་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་བརྟག་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །ལུས་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བཀྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་ཅིང་མདོག་ཁྱད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། རྒྱལ་པོའི་ཤིང་རྟ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཤིང་རྟ་ཤིན་ཏུ་བཀྲ་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གསེར་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་ནི་ཤིང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བར་ལུས་འདི་ཡང་ཕྱི་རོལ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནང་ནི་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བྱིས་པ་མངོན་ཆགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་ནི། ལུས་གང་ལ་ལྷག་པར་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་ཙམ་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ཆགས་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། ནང་གི་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་དང་མཁས་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་


DTG149_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི་གང་ལ་བྱིས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་རྨོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་ཤེས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཅིང༌། འཁྲུལ་པའམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་གཏི་མུག་གིས་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་ལ་ཤེས་པས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ནི་གཏི་མུག་གིས་བྱས་པའི་ཉེས་དམིགས་ཏེ་སྨྲས་པ། ཉམས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་ཉམས་པར་མ་གྱུར་པའམ་ཡུལ་དག་ལ་ཆགས་པས་དེའི་ཆེད་དུ་ཉམས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཉམ་ང་བར་ལྟུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གླང་རྒན་རྫ་བ་ཏུ་ཆུད་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒས་ཤིང་འཁོགས་པའི་གླང་འབྱུང་བར་མི་ནུས་པའི་འདམ་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལས་ནི་རང་གིས་ཀྱང་ཐར་པར་མི་ནུས་ལ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དབྱུང་དུ་མི་རུང་ཞིང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུའོ། །གང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མ་རུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ལ། རྨ་བྱུང་བ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྨ་ནི་རྨ་རལ་བ་དང་འདྲ་བར་རྟག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབད་པ་བྱས་ཀྱང་གསོ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྟན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་གདུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ། ནད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱིས་མངོན་པར་གདུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་འདི་གང་དུ་འགྲོ་བའི་ས། །དེར་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འཇིག་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པར་གྱུར་ན་གསོར་མི་རུང་བ་འམ། །སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཉེས་དམིགས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ནི་ལུས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གང་ཡང་བརྟན་པར་མི་གནས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་པའམ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ།


DTG149_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་ནི་ཡིན་གྱི། ནང་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནད་པ་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བརྒྱན་པ་བལྟ་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བལྟ་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་བ་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་བོད་པའོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་བྱ་བ་ལ་བརྟག་པར་བྱའི། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་མོར་མ་བྱས་པ་རི་མོར་མ་བྱས་ཤིང་བསྐྱེད་ལ་བརྒྱན་པར་བྱས་ཏེ་མཛེས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་ནི་མི་གཙང་བའི་ལུས་ཉིད་དོ། །གང་གིས་བརྒྱན་པར་བྱས་ཤེ་ན། ནོར་བུའི་རྣ་ཆ་གདུབ་འཁོར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནོར་བུ་དང་རྣ་བའི་རྒྱན་ནོ། །གོས་དང་ཕྲེང་བ་དང་སེན་རྩི་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཡང་གི་སྒྲའོ། །མ་བརྡུངས་པ་དང་བརྡུངས་པའི་རྒྱན་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སྨོས་སོ། །ལུས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ནད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་ཡན་ལག་བརྒྱན་པས་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལན་བུས་བརྒྱན་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་མངས་རིས་ལྟ་བུ་མིག་བརྒྱད་པ་བྱས་པའི་སྒྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆ་བའི་ཆས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་བྱས་པ། སྐྲ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་བགོས་ཤིང་ལན་བུར་བྱས་པ་ལ་ཆུ་རླབས་ཀྱིས་འགོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་སྨན་གྱིས་ནི་བསྐུས་པའི་མིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཐིང་ཤུན་གྱི་མདོག་འདྲ་བའི་ཕྱེ་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་མིག་སྨན་གྱི་མདོག་བསྒྱུར་བར་གྱུར་ན་མིག་སྨན་གྱི་མདོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་ཚོན་གྱིས་མཛེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། བྱིས་པ་ལྷག་པར་རྨོངས་བྱེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་རྟོག་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལྟ་བུ་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ལྷག་པར་རྨོངས་


DTG149_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གྱུར་བ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིག་སྨན་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་མིག་སྨན་ཡོད་པ་སྟེ། ལུས་རྣག་ཅན་དྲི་ང་བའི་རྫས་བསྩགས་པའི་ཕུང་པོ་མིག་གཉིས་ལ་མིག་སྨན་གྱིས་བསྐུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གསར་བྲིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་བཀྲ་བར་བྱས་པས་བྲིས་པ་སྟེ། རི་མོའི་ལས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དེ་ཉིད་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་མཁས་པས་རྩིག་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ལ་ཚོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རི་མོ་གསར་དུ་བྱས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན་ལ། ནང་གི་ས་དང་རྡོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་བ་དེ་བཞིན་དུ། ལུས་འདི་མིག་སྨན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ་དང༌། མགོ་ལ་གསེར་གྱི་ཕྲེང་བ་དང༌། མགུལ་པར་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དང༌། ལག་ངར་དུ་གདུ་བུ་དང༌། རྐང་པར་རྐང་གདུབ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་ལ་བརྒྱན་པ་བྱས་ཀྱང་ནང་དྲི་ང་བའི་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བརྒྱན་པ་བྱས་ཀྱང་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ལུས་ནི་དྲི་ཞིམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ག་པུར་དང༌། ཙན་དན་ལ་སོགས་པས་ལུས་བསྐུས་པ་ནི་ལུས་ལ་བསྒོས་པའོ། །བཙག་གིས་བྱུགས་པ་ནི་ལི་ཁྲི་དང་སེན་རྩི་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་མདོག་དམར་བར་བྱས་པའི་རྐང་པའོ། །བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་མེད་པས་ནི་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་ཀོ་ས་ལར་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ནས་རིམ་གྱིས་འོད་མའི་ཚལ་དུ་བྱོན་པ་དང༌། འོད་མའི་ཚལ་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བདག་ཅག་གིས་ནི་འདི་ལྟར་འཚལ་ཞིང་རྟོགས་ཏེ། འདོད་བ་ལ་ལོངས་སྤྱད་པར་བགྱིས་ཀྱང༌། ནོངས་པ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདིས་ན་འདོད་པ་དག་ལ་འཇོལ་ཉོག་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་ལུས་དང་སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་


DTG149_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང། ལུས་ཞིག་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གདའོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་འདོད་པ་སྤངས་པས་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། འདོད་པ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཇི་སྲིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །འདོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ཕྱིར་རམ་དེའི་ལུས་ལའོ། །གང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པས་བྱས་པའི་ཀུན་དུ་འབྲེལ་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཆགས་པ་དང༌། གཡེང་བ་དང༌། འདུ་འཛིའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཞེན་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། བསགས་པ་དང་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཆགས་པ་དང༌། སྲེད་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཡང་ཆགས་པ་དང་ཚུལ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་འཆིང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། མི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་གཡེང་བ་དང༌། ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་གཤེགས་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་འདིར་བརྗོད་པ་ཡང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་རང་བཞིན་ཆགས་པ་དང་སྲེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དག་ལ་སྐྱོན་དང་ཉེས་པར་མ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་མི་ཤེས་པས་གནས་ཤིང་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་འདོད་པ་ལ་སྲེད་ཅིང་ཆགས་པར་གྱུར་ན་ནི་ནམ་དུ་ཡང་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང་འདོད་པའི་ཟག་པ་ལས་མི་རྒལ་ཅིང་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ན། གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་གནས་སུ་ཁྱེར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་བོའོ། །ཆུ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགྲོ་བའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་སྲིད་པ་ནས་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྙིང་པོས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆུ་བོ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྒལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆགས་བྲལ་མཆོག་དང་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆགས་བྲལ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོང་མའི་


DTG149_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་བྲལ་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་མའི་ཆའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་བདག་དང་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུར་བདག་གིར་བྱེད་པ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མངོན་པར་འདོད་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ཞིང་མངོན་བར་མི་ཞེན་པ་སྟེ། བལྟ་བ་དང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྦངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདིས་རིས་གཉིས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་ཉིད་གང་ཆུ་བོ་ལས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། རྒལ་བ་ནི་རྒལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སྔོན་ཆད་མ་བརྒལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ནམ་ཡང་མ་སྤངས་པ་སྟེ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཆུ་བོ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆུ་བོ་རྒལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། ཡང་སྲིད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒལ་བར་འགྱུར་གྱི། ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཚལ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་ཚོང་དཔོན་རྒན་པོ་ཞིག །དགོན་པར་སོང་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ལྡོག་ཅིང་ཉམས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །གཞན་དག་ནི་འོད་མའི་ཚལ་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་མིང་མེད་པ་ཞིག་གནས་ཏེ། གནས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདི་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་


DTG149_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཚལ་ནི་དགོན་པའོ། །དེ་ལ་གང་གནས་པ་ནི་ནགས་ཚལ་ན་གནས་པ་སྟེ། དགོན་པ་ན་གནས་ཤིང་ཁྱིམ་ལ་སྲེད་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་བ་དེའོ། །ནགས་ཚལ་སྤངས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་གྱུར་ནས་ཉམས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཡང་ན་ནགས་ཚལ་སྤངས་ནས་ཁྱིམ་ན་གནས་པར་གྱུར་པའོ། །ཡང་སྐྱོ་བར་གྱུར་པས་ཁྱིམ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ནས། ནགས་སུ་རྒྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགོན་པ་ཉིད་དུ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་བུའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་གླེན་པ་ལ་ཁྱེད་ཅག་ལྟོས་ཤིག་པའི་དོན་ཏོ། །ཚུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུར་ཤོག་ལ་ལྟོས་ཤིག་པའོ། །གང་གི་རྣམ་པར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། གྲོལ་བར་འཆིང་བར་རྒྱུག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ་ཁྱིམ་ནས་ངེས་པར་བྱུང་སྟེ། ཡང་དེ་ཉིད་དུ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་བཙོན་རའི་འཆིང་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདིས་ནི་མངོན་པར་སྨད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཉིད་བཤད་པ་ཚལ་ནི་འདིར་ནགས་སྟུག་པོ་སྟེ་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པས་གང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཁྱིམ་སྟེ་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་དུ་གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཁྱིམ་སྟེ་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་ཚལ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚལ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་དང་དེའི་ཡོ་བྱད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱིམ་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་ལས་རྒན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་པ་དང༌། འཆི་བས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མ་ཆགས་པར་བྱེད་ཅིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་སོ། །དེས་ཚལ་མེད་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚལ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཚལ་སྤངས་པ་སྟེ། ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས་བྱུང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་དབེན་པ་འདིས་བསྟན་


DTG149_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་སེམས་ཀྱི་དབེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནགས་ཚལ་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ནགས་ཚལ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་ནགས་སྟུག་པོར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་འདུ་འཛི་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནགས་སུ་རྒྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་འཛི་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། ཁྱིམ་གྱི་བཙོན་ར་ལ་ཡང་ཕྱོགས་པའོ། །ཡང་ན་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་འཁྲུལ་པར་བྱས་ཤིང༌། མི་རྟག་པའི་བདེན་པས་ཀུན་དུ་འཕྱན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་ཤིག་པའོ། །ཚུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཅག་ཚུར་ཤོག་ཤིག་དང༌། བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྒྲུབ་པར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། ཆོས་འདི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བརྟག་ཅིང་བདེ་འགྲོ་བལྟ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་སྲེད་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤིང་རྟ་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་ཀྵེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཆས་པ་ལས་ཐག་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་གཟིགས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །ཡིད་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འཐད་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་རྟ་གང་གིས་ཡན་ལག་ཡིད་དུ་འོང་ལ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འབར་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀར་བ་ནི་ཁ་དོག་དཀར་བ་ཉིད་དོ། །གཡོགས་པ་ནི་ཤིང་རྟ་དེ་ལ་གདུགས་ལྟར་བཀབ་ཅིང་བྲེས་པའོ། །ཡང་ན་གོས་དཀར་པོས་གཡོགས་པའོ། །གང་ཡང་བུད་མེད་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕལ་ཆེར་གོས་དཀར་པོས་གཡོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཐུན་པའི་རྩིབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཤིང་


DTG149_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟའི་འཁོར་ལོའི་ཡན་ལག་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཤིང་རྟ་ཁྱད་པར་ཅན་འཁོར་ལོ་ཟུང་ངོ༌། །ལྡན་པ་ནི་བསྟེན་པར་བྱས་པའོ། །སྡིག་མེད་འགྲོ་བ་ལ་ལྟོས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཀྱིས་འགྲོ་ཞིང་ཕན་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། འདི་ན་དང་པོར་ཉན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བ་ལ་ལྟོས་ཤིག་པ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་མེད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདོད་ཆགས་མེད་པའི་སྡིག་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་པའོ། །ངེས་པར་ཉམས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ཞིང་འགྲོ་བ་ངེས་པར་བསགས་ཤིང་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་རྣམས་གཅད་པར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་རྒྱུན་སྤངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་རི་བོ་མཐོན་པོ་ལས་འབབ་པའི་ཆུ་རྒྱུན་འདྲ་བ་དེའོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་དང་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ། །ཆིངས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་འཆིང་བ་མེད་ན་དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་བཤད་ནས། གཞན་ལ་བསྟན་ནས་བཤད་པ། ཡན་ལག་ཡིད་འོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། དེ་ནི་ལམ་གྱི་གཞི་དང་ཐེམ་སྐས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡན་ལག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གོས་དཀར་གཡོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གྲོལ་བ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པས་གཅིག་ཏུ་དཀར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུན་པའི་རྩིབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ལྡན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་མཐུས་སྐྱོ་བ་དང་བྲལ་བར་འཇུག་པའོ། །ཤིང་རྟ་ནི་ཡང་དག་པའི་


DTG149_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ལམ་དང་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གོ །ཡིད་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིང་རྟའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཤིང་རྟ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྡིག་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྩ་བ་ཐེམ་སྐས་སུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱབས་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་གྱི། བརྟེན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྨོས་སོ། །ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་ཏེ། མུ་སྟེགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་རི་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་ནགས་ཚལ་དང་ཀུན་དགའ་ར་བ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཤིང་དག་ལ་བརྟེན་པ་གཟིགས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་སྡིག་པ་བཀྲུ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ཏེ་བྱེ་མའི་ཕུང་པོ་ལ་འདུག་པའི་མེ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཀོ་ས་ལའི་རྒྱལ་པོའི་མདུན་ན་འདོན་སྡིག་པ་བྱེད་པ་ཞིག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་མའོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་ལེན་པའོ། །རི་ནི་ཁ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རིའོ། །རི་དང་འདྲ་བའི་བྱེ་མའི་ཕུང་པོ་དང་ཕུག་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དང་གི་སྒྲའོ། །ནགས་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚལ་ལ་སོགས་པ་ནགས་སྟུག་པོའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་ནགས་ཚལ་དུ་གྱུར་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་རྫིང་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་དང་ཉེ་བའི་ཚལ་ལ་སོགས་པ་འམ། ལྷ་ཁང་ངམ། མཆོད་རྟེན་དང་ལྗོན་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་མཆོད་རྟེན་ནི་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོ་ཕག་ལ་སོགས་པས་བརྩིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྗོན་ཤིང་ནི་ཤིང་གི་དབྱིབས་དང༌། གནས་ལ་སོགས་པ་


DTG149_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྒྱན་པའོ། །གང་ཞིག་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིགས་པས་སྐྲག་པའི་མི་དག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྙས་ཤིང་མ་བཀུར་བ་ལ་སོགས་པས་འཇིགས་པའི་མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རི་ལ་སོགས་པ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པ་བསལ་པའི་ཕྱིར། སྐྱབས་དེ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། བྲག་ལ་སོགས་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་རྟེན་དུ་འདོད་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་དེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དང་མཆོག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་བརྟེན་པས་ནི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཟུང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དམ་པའི་སྐྱབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་སེམས་ཅན་གང་ཞིག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེའི་དབྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕུང་པོའོ། །ཆོས་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་འདུན་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཚོགས་སོ། །དགོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་གི་སྒྲ་གསུམ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་ངན་


DTG149_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོང་ལས་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བདེན་པ་མཐོང་བས་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་མཐོང་བ་རྟོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཡང་དག་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌།། ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཡོད་པ་ཆ་ཤས་འདུས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཆ་ཤས་ནི་ཡན་ལག་དྲུག་པའི་ཕྱི་མ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་ལམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་ནི་འཁོར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་ནི་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འོན་ཀྱང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མྱ་ངན་འདས་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བགྲོད་པར་བྱེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཁས་བླངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྐྱབས་ཏེ། ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དོན་དམ་པ་ནི་གཏན་དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་གཙོ་བོ་དང་ཆེས་མཆོག་གི་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ་འདི་ལ་བརྟེན་པས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ལམ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བས་མཐོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གོ །དགེ་སློང་དག་རྣམ་པར་བལྟ་ཞིང་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་དཔར་བལྟ་བ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པས་ནི་དེ་མཐོང་ངོ་ཞེས་


DTG149_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མ་དག་གོ །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །འདྲ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སློབ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་གཞན་ཡང་མཐོང་ངོ་ཞེས་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་དང་ལྡན་པས་བདག་དང་གཞན་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །མི་འདྲ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱ་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རམ། བདེན་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མཐོང་ཞིང་འདིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་མི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་ན་ནི་སེམས་གཞན་གདུལ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས་མི་ཤེས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་སྒྲིབ་པ་ཡོད་ཅིང་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་པར་བྱས་ནས་གཞན་ཡང་མ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདྲ་བའི་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བྱ་མཐོང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་གིས་བདག་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་ཞིང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ལ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་མཐོང་བ་ནི་གང་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ནི་རང་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུའོ། །མཐོང་བྱ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་བདག་ཉིད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐོང་ལ། དེས་ན་གཞན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་མཐོང་སྟེ། མཐོང་བྱ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བཤད་པ། འདིས་ནི་གཙུག་ལག་གི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་བདེན་པ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་གང་ཇི་ཞིག་གཞན་དུ་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བར་འགྱུར།


DTG149_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེས་ན་ཡང་ཚད་མ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་མི་གསུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བ་ནི་མི་སློབ་པའི་མཐོང་བས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་འདྲ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། མེད་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པས་མཐོང་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་སྟེ། མེད་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང༌། ཡོད་པ་ལ་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བའི་སྒྲའོ། །མཐོང་བ་ནི་འདྲ་བར་མཐོང་བ་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་མཐོང་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པས་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བར་གྱུར་པ་སྟེ། བྲལ་བ་ཐོབ་པ་འམ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། གང་མཐོང་བ་དེ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་རབ་འདི་ཉིད་ལ་ཡོད་ཀྱི། གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྨོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དཔེར་བསྟན་པ་ཉིན་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉིན་པར་དང་མཚན་མོ་ལྷན་ཅིག་དུས་ནམ་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མི་གནས་ཤིང་མི་འདུག་སྟེ། མུན་པ་དང་སྣང་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདྲ་བ་མཐོང་བའི་མཐོང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཐོང་བ་སྟེ་མུན་པ་བཞིན་དུའོ། །སེམས་ཅན་དག་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་འདྲ་བ་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདྲ་བ་མཐོང་བས་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བར་སྣང་བ་དེས་ངེས་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་མཐོང་བ་མ་མཐོང་བའོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་ན་འདྲ་མི་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མཐོང་བ་ལྟར་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་མི་མཐོང་བ་


DTG149_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་འདིས་འདྲ་བ་མི་མཐོང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་གང་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པ་མི་མཐོང་སྟེ། ངེས་པར་དོན་རེག་ཅིང་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཟག་འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད། །འདྲ་མཐོང་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདྲ་མཐོང་མི་ཡིས་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་མཐོང་བ་སྟེ། མིས་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རགས་ལ་བདེན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གསོལ་པ། མི་ཡིས་ཅི་མ་མཐོང་ན་འདྲ་བ་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་མ་མཐོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་མཐོང་པའོ། །མི་ནི་མི་ཉིད་དེ་སེམས་ཅན་དང་བདག་ལ་སོགས་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཅི་ཞིག་མཐོང་ན་འདྲ་བ་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་མཐོང་བ་ལྟར་སྣང་བ་མི་མཐོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ན་འདྲ་བ་མཐོང་བ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བདེན་པའི་དངོས་པོའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་གྱུར་པ་མཐོང་བ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་འདྲ་བ་མ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་ཞིག་མེད་ན་འདྲ་བ་མཐོང་དང་བྲལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ལས་འདྲ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་པའོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཚེ་འདི་ཡིས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཡི་ཚེ་ན་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སོ་སོར་མི་རིག་པའོ། །བདག་ཏུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྗེས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ། བདག་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་


DTG149_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རིག་པའོ། །དེས་ནི་བདག་འདི་འདྲ་བ་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་འདིས་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། ཡོད་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བསྒྲིབས་ནས། འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་མ་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པས་སོ། །བསྒྲིབས་པ་ནི་གཡོགས་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའོ། འདུ་བྱེད་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡིན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་འདྲ་མཐོང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ན་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ལྟ་བ་དག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་སྡིག་པའི་ཚོམས་བཤད་དེ། དེ་མེད་འདྲ་བ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཚོམས་ལ་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་སྤངས་ནས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་དངོས་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་དེ། ཐོག་མར་ཉན་ཐོས་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གཉིས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ཚོམས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསླབ་པའི་གཞི་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བཅས་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མང་པའི་ཕྱིར་དེ་སུ་ཞིག་གིས་སྲུང་བར་ནུས་ཞེས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤངས་ཤིང་བཟུང་བ་དང་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་དགེ་སློང་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་


DTG149_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ལ་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཅེར་བུ་པས་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱའི་ཕ་རོལ་ནས་སྡིག་པ་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྱུགས་གསོད་པ་དང་རྟས་བསང་གི་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྲམ་ཟེ་དག་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤཱཀྱའི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི་སྡིག་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་མི་བྱ་བ་སྟེ། ཅིག་ཤོས་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་དགེ་བསྙེན་གྱིས་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་མི་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་བར་གསུངས་ཏེ། འདིའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་དྲུག་པ་སྟེ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ། །ཞེས་བ་སྔ་མའི་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་འདིར་མ་སྨོས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སྔར་བཤད་པའི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲས་ནི་སྡིག་པ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་གཟུང་ལ་ལྷག་མས་ནི་དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་མཐའ་དག་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་མི་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱེ་བས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཡང་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་གདུལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་གི་སེམས་གདུལ་བ་མེད་པར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སེམས་ཞི་བ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་


DTG149_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ། སེམས་དུལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་གསུམ་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིམ་པ་འདིས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་སྟ། དེའི་ཐབས་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱའོ། །བདེ་འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཐབས་དགེ་བ་བྱ་བ་དང༌། སེམས་གདུལ་བ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྤང་བ་དང༌། བླང་བ་དེའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདུལ་བ་དང་མདོ་སྡེ་དང་མངོན་པའི་ཆོས་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཙུན་ད་ཞེས་བྱ་བའི་མགར་བའི་བུ་ལྕགས་མགར་ཞིག་གི་གདུ་བུ་མཆན་ཁུང་བཅུག་པའི་དགེ་སློང་སྡིག་པ་ཅན་མཐོང་ནས་དེ་ལ་བསྟན་པ། དགེ་སྦྱོང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལྔ་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིང་བཟང་པོ་ལ་ཟས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་བཏང་བས་སྦྱིན་པའི་གང་ཟག་གི་བསོད་ནམས་ནི་རབ་ཏུ་འཕེལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་རྒྱུན་འཕེལ་ཏེ། ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རྟག་ཏུ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཕུལ་བའི་བསོད་སྙོམས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ནི་འཕེལ་བ་ཉིད་དེ་སྡིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྡིག་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ལེགས་བསྡམས་དགྲ་སོགས་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་གང་གི་དགྲ་ཡང་སོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་ལ་གནོད་པ་དང་གདུང་བ་མི་བྱེད་ཅིང་དགེ་སྦྱོང་དུ་བྱེད་པ་


DTG149_Page_0217
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ལེགས་བསྡམས་ནི་བཟོད་པ་སྟེ། བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་དམ་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དགྲ་དེ་ཁོན་དུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པས་དགེ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་སྡིག་པའི་ཡོ་བྱད་འཁོར་བ་སྤོང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། གུང་ཐུན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ཚད་མེད་པའི་བསོད་ནམས་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་འདོད་པའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་དགེ་བའོ། །སྡིག་པ་ནི་ངན་སོང་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་འབྲས་བུའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་ཟད་པས་མྱ་ངན་འདའ། །ཞེས་བྱ་སྟེ་ཐར་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཟག་རྣམ་པ་བཞི་ཕན་ཡོན་དང་འབྲས་བུ་ལ་བཞག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྦྱིན་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་བཟོད་པ་འཐོབ་པའོ། །སློབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའོ། །གྲོགས་དང་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་མཁས་དང་འདྲེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཁྱིམ་བདག་ཅིག་ལས་བུ་སྐྱེས་ཏེ་དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་དུ་བར་གྱུར་ལ། དགེ་སློང་མཐོང་ན་ནི་དུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཅོམ་


DTG149_Page_0218
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསན་ཏེ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་དགའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་གནས་པའོ། །དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རིལ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དམ་པ་དང་གནས་པར་གྱུར་པ་ནི་དམ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་རྫོགས་པར་ཡོད་གྱུར་ཀྱང༌། །སྡིག་པ་ཅན་དང་གནས་མི་བྱ། །གཅིག་པུར་འདུག་པ་ཆེས་རུང་གི །སྡིག་པ་ཅན་དང་འགྲོགས་མི་བྱ། །ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཡོན་ཏན་འདྲེན་མ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དང་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕྱིས་དེ་དང་མཐུན་པའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་པུ་གནས་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་མེད་ན་ཁ་ཅིག་ཏུ་གཅིག་པུ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། ལྕི་ཐུན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱང་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པའི་གྲོགས་མ་རྙེད་ན་ཡོན་ཏན་དང་འདྲེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ལ་མཁས་པས་ཁྱད་པར་ཉིད་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདྲེ་དང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་སེམས་པའོ། །འདྲེས་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པའི་བྱིས་པ་ནི་བློ་བར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། སྡིག་པ་སྤྱོད་ན་བརྩེ་མེད་སྐྱེ་བོ་ཐ་མ་ཡིན། །ཕོངས་པར་གྱུར་ནའང་བརྩེ་བཅས་བློ་གྲོས་འབྲིང༌། །སྲོག་བྲལ་དམ་པའི་སྐྱེ་བོ་སྤྱོད་མི་འདོར། །རྒྱ་མཚོའི་དུས་རླབས་ཡོལ་བར་མི་འགྱུར་བཞིན། །ཞེས་སོ། །འདྲེས་པའི་གང་ཟག་དང་འབྲེལ་པས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གཉིས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཟག་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་ན་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མཁས་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་མཉན་པའི་དོན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རིག་པའོ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཡང་དག་པར་འབད་པས་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཁས་པ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པས་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྤྱོར་བ་ལས་བྱུང་


DTG149_Page_0219
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་རིགས་པས་འཐོབ་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུར་འདྲེས་པའི་ཚུལ་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེན་པ་ན་སྡིག་པ་སྤོང་ལ་ཡོན་ཏན་ལེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དང་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་འོ་མ་འཐུང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་འོ་མ་འཐུང་བ་ནི་འོ་མ་དང་འདྲེས་པའི་ཆུ་ལས་འོ་མ་ལེན་ཅིང་ཆུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་ཡང་སྡིག་པ་སྤོང་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེ་ཆེར་སྐྱེས་པ་དང་རང་གི་ཁྱིམ་མཐོང་བ་ལས་མངོན་པར་དགའ་བ་མ་སྐྱེས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་སྐྱོན་ན་བ་དང་རྒ་བ་དང་སྡིག་པ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ནས་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་སྐྱོ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགོག་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་ནས་ནི། འཕགས་པ་སྡིག་ལ་དགའ་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་ལ་ནི་མཁས་པ་དགའ་བས་ནི་མི་འཇུག་གོ །ཡང་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བས་ནི་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་ཉེས་པ་སྤྱོད་པ་ལ་མི་དགའ་སྟེ། མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །སྡིག་ཅན་དགེ་ལ་དགའ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་དན་པ་ནི་གཏི་མུག་ཅིང་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་མི་དགའ་སྟེ། ཐར་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་དགའ་བའོ། །དེ་གཅིག་པུ་དབེན་པ་དང་བག་ཡོད་པར་བྱ་པས་ཇི་ཙམ་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་


DTG149_Page_0220
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བ་ལས་བརྩམས་ནས། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་རོ་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་དབེན་པ་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་དབེན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །དེའི་རོའི་ཁྱད་པར་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའི་མཐུས་ནི་ངན་སོང་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་སྟོབས་ངན་སོང་ཡོང་མི་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་མཐུས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། དགེ་སློང་འདིའི་དམྱལ་བ་ཟད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་མཐུས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་ན་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པས་དེ་ནི་ཞི་གནས་ཐོབ་པ་སྟེ། མདོ་ལས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེས་ནི་བྲག་ཀྱང་འབིགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་ལ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཆོས་མཐུན་ནོ། །ལེགས་པར་ཉེར་ཞི་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་དུ་འཁྲུགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ལེགས་པར་ཉེར་ཞི་སྟེ་ཞི་གནས་སོ། །དེའི་རོ་ཤེས་པ་ནི་དེའི་རོ་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། བསམ་གཏན་མེད་པར་ནི་ཤེས་རབ་མེད་ལ། ཤེས་རབ་མེད་པར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རོའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རིམས་ནད་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་དུ་གདུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ན་དེ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །སྡིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་ཡང་སྲིད་པའི་ལས་མི་ལེན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟེན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་དུས་ཇི་སྲིད་གནས་པ་དང༌། ཅི་ཞིག་བྱེད་ནས་སྡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་དགའ་བའི་རོ་དག་འཐུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ལས་སྐྱེས་


DTG149_Page_0221
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དགའ་བའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་སྤྱོད་པས་ནི་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་ན་དབང་པོ་མ་དུལ་བ་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་ལས་བརྩམས་སོ། །ཟག་པ་ནི་ཟག་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། དབང་པོའི་སྒོ་རྣམ་པར་མ་བསྡམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དགེ་སློང་ཟག་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དབང་པོའི་སྒོ་མ་བསྡམས་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་ཏེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱི་ཟག་པ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལས་གཞན་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་ནི་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་མེད་དེ། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་དབང་པོའི་སྒོ་མ་བསྡམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དུལ་བ་རྣམས་ནི་ངན་སོང་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་འཆིང་བས་མ་བཅོམ་ལ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་གང་ལ་འཆིང་བས་བཅོམ་པའི་སེམས་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་གང་ཟག་གང་གི་སེམས་འཆིང་བས་མ་བཅོམ་པ་ནི་ཀུན་དུ་འབྱར་བའི་སེམས་བཀག་པ་སྟེ་དགག་པར་བྱས་པའོ། །འཆིང་བས་བཅོམ་པས་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་ནི་དབང་པོ་རྣམ་པར་རྨོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་པ་ནི་གཡེང་བར་བརྟག་པའོ། །ཡང་ན་འཆིང་བ་འམ་སྒྲིབ་པའོ། །དགེ་དང་སྡིག་པ་རབ་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་དེ། སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། སྡིག་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་བ་ནི་འདིར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དགེ་བ་རབ་ཏུ་སྤངས་པའོ། །སྡིག་པ་སྤངས་


DTG149_Page_0222
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་འཇིགས་པ་མེད་ལ་བསོད་ནམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ནི་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ཡང་རུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་བཞིན་དུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་ཡང་ཕན་པའི་དམ་པའི་སྐྱེ་བོ་བསྟེན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཁྱད་པར་འདོད་པས་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་ན་ཡང་ཕན་པ་སྟོན་པའི་བླ་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱ་ན། ཚིག་སྙན་པས་སྨྲ་ན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གནས་མིན་བཟློག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ཞིག་སློང་བས་སྐྱོ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ལས་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ཉེས་པ་ལས་ཟློག་ཅིང་བསྐུལ་ལ་འདོམས་པར་བྱེད་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་གྱུར་ནས་ཡང་ཉམས་པ་ལས་འཇུག་པར་བྱ་བ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ཐོས་པས་རིམ་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ། །གནས་མིན་ཟློག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་སྙིང་རྗེ་བསྟན་ཏོ། །ལེགས་སྨྲ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་རབ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ལུང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྟོན་པ་བསྟན་ཏོ། །ཉེས་དམིགས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རིགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། ལུང་དང་རིགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་གང་བསྒྲུབས་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕོངས་པ་ལས་བསྐུལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་དགེ་སྤྱོང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའོ། །འདི་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསླབ་པ་འདི་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག་པའོ། །ཡང་ན་ཉིན་དང་དེའི་མཚན་དུ་དེའི་སྤྱོད་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའོ། །ཚར་གཅོད་སྨྲ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པ་དང་བསྒྲིམས་པས་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལ་སྨྲ་པར་བྱེད་པའི་དང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྨྲ་བྱེད་པའོ། །གདམས་པར་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་སྟེན་པར་བྱེད་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་ནི་འདིར་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །


DTG149_Page_0223
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་སྡིག་པས་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་གནས་པས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པ་ལ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུས་དང་སྣོད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ཆད་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་པར་བྱ་བ་དང་གནས་པར་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་དམ་པའོ། །བསྟེན་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་བསྟེན་པས་སོ། །ལེགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་སོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །སྡིག་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་བའོ།། ཡོན་ཏན་ལ་བསྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྡིག་པ་སེལ་བར་འགྱུར་གྱི། དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རི་གངས་ཅན་ན་དཀའ་ཐུབ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་ཅིང་སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རྒན་པོ་དག་དཀའ་ཐུབ་བྱེད་པ་གཟིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདིས་ནི་སྡིག་པ་ཟད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དབེན་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་ནི་ལུས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དལ་བུས་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁེངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བས་ཁྱད་པར་དུ་ཡིད་ཡོངས་སུ་འཕྱར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་བར་སྤྱོད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་པས་སོ། །དེའི་རྩ་བ་ནི་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཡོ་བ་མེད་པས་དགེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁེངས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་ལྡན་པའོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་སྤྲུག་བྱེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མི་འདོད་


DTG149_Page_0224
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དངོས་པོ་སྤོང་བ་འམ། འཁོར་བ་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རླུང་གིས་ལྗོན་ཤིང་ལོ་མ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་གི་འདབ་མ་རླུང་གི་ཤུགས་དྲག་པོས་ཀུན་དུ་སྤྲུགས་པ་བཞིན་དུའོ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གང་ཟག་ལ་ནི་གང་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དེ་དང་དེ་བདག་ཉིད་ལ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བ་ར་དྷྭ་ཛ་དམོད་པ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་གིས་གཤེ་སྟེ། སྙིམ་པ་གང་གིས་ས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར་བ་དང༌། རྫི་ཕྱོགས་ཀྱི་རླུང་གིས་དེ་ཉིད་ལ་བབས་ཏེ། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཀོ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་རྔོན་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་པ་འམ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གང་དག་གོ །རབ་ཏུ་སྡང་མེད་མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་མ་ཉམས་པའི་ཡིད་ཡོད་པ་སྟེ་སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཡོད་པའོ། །ཁྲོ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་གནོད་པ་ཞེས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །དག་པ་ནི་གཙང་སྦྲ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པས་རྒྱུད་སྐྱེད་པའོ། །ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་ཨང་ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་བ་དང་ལམ་དང་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཏེ། དེ་གང་དུ་ཉམས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡན་ལག་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ལ་ཡན་ལག་དེ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡན་ལག་མེད་པའོ། །ཡང་ན་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པའི་འཁོར་ས་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལྡའི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པའི་ངན་སོང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཨང་ག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་འོང་བའོ། །སྡིག་པ་ནི་ཚིག་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། མི་སྡུག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་


DTG149_Page_0225
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཕྱིར་ཞིང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པས་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ལ་བྱིས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་ངན་པ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་མའི་རྐང་པས་བཅེར་ཞིང་ཕྱེ་མར་བྱས་པའི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་རྣམས་སོ། །རྫི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །གཏོར་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་སླར་འབབ་པ་དེ་བཞིན་དུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་སྡིག་པ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷ་སྦྱིན་གཉིས་ཤཱཀྱའི་རིགས་ལས་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཀུན་དགའ་བོ་ནི་ཆོས་འཛིན་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉེ་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ལྷ་སྦྱིན་ནི་སྡིག་པ་བྱས་པས་མནར་མེད་པར་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་ལུས་ལ་ཤར་ཕྱོགས་ནས་མདའ་བོ་ཆེ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། མཚོན་བྱིན་ཌི་པ་ལ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། ཐོ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། མདའ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དེའི་ལུས་ལ་འབབ་ཅིང་འོང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་འབབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་གསུངས་སོ། གང་དང་གང་ཞེས་བཟླས་པ་ནི་དགེ་བའམ་སྡིག་པ་ལས་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འོག་ནས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །མི་ཡིས་གང་དང་གང་བྱས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རང་གིས་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྦྱིན་ལ་མཐོང་ཞིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དགེ་བ་བྱེད་པས་དགེ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །སྡིག་པ་བྱེད་པས་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་དགེ་བ་དང་སྡིག་པས་ནི་བདག་


DTG149_Page_0226
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དགེ་བ་དང་སྡིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་གིས་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་ནི་ཅུཎ་ཌ་ཀ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་བསྙེན་གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས་པ་ལས་ཆད་པ་བྱས་པ་དང༌། དེའི་གྲོགས་པོ་ཤིན་ཏུ་བསླབ་པ་འདོད་ཅིང་བསྔགས་པ་ཞིག་ལས་བརྩམ་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་ཤིང་བསགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་པར་གྱུར་པ་འམ། དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བདག་ཁོ་ན་ཀུན་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་བདག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལ་ནི་རང་གི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །བདག་གིས་སྡིག་པ་མ་བྱས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངན་པར་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཁོ་ན་རྣམ་པར་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རབ་ཏུ་དག་པར་བྱེད་ཅིང་བདག་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པ་སྐྱེད་དོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཞན་གྱིས་གཞན་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་དག་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞིག་གི་གྲོགས་པོ་དགེ་བསྙེན་ཞིག་གིས་གསེར་བརྐུས་ཏེ། ཆད་པ་བྱས་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་སོ། །དག་པ་དང་མ་དག་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། རང་རང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་པའི་བར་དུའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ངན་པར་སྤྱོད་པས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པས་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཞན་གྱིས་གཞན་སྦྱོང་མི་བྱེད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ནི་དྲི་མ་མེད་པར་བྱེད་པ་འམ་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ནི་འཕོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གཞན་གྱིས་གཞན་སྦྱོང་བར་བྱེད་མི་ནུས་ན་ཅི་དྲི་མ་ཅན་དུའང་མི་ནུས་སམ་


DTG149_Page_0227
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྡིག་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་འདི་སྟེ་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་སྡིག་པ་བྱས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་བྱས་པ་སྟེ་རང་གིས་བསགས་པའོ། །བསམས་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཉེ་བར་བསགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་དུ་འཇོམས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་འཇིག་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། གདུང་བར་བྱེད་པའོ། །བསམ་བརླག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ངན་པ་སྟེ་གླེན་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེས་ནོར་བུ་འབིགས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་རྡོའི་རང་བཞིན་དང་རྡོ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་ནོར་བུ་མཁན་གྱིས་རྡོའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ནོར་བུ་ལ་འབིགས་པ་དང་འཇོམས་པ་དང་ཕྱེ་མར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་སྡིག་པས་འཇོམས་སོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡིག་པ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། མིག་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གོ །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་ནི་ཕལ་ཆེར་བདེ་འགྲོ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དེ། དེའི་གཉེན་པོར་དང་པོར་གསུངས་པ་འདིར་ཡང་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐང་དུ་ལྷགས་ཏེ། བཙུན་པ་བདག་ཅག་གིས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དེ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །མིག་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་མིག་ཉམས་པ་མེད་པ་ཡོད་པའོ། །ཉམ་ང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕོངས་པའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་ནི་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པས་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་གསལ་བྱེད་དེ། མིག་ལྡན་ཡང་སྣང་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཉམ་ང་བ་དག་སྤོང་བར་ནུས། དེས་ན་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་བྱས་པའི་རྒྱུས་འདུ་འཕྲོད་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་མིག་དང་ལྡན་པས་གཡང་ས་དང་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་ཉམ་ང་བའི་གནོད་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་བསྟན་ནས་དཔེ་ཅན་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་ནི་མིའི་སྐྱེ་བ་པ་


DTG149_Page_0228
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། ལྷ་རྣམས་ནི་རྒྱགས་པའི་སྐྱོན་དང༌། ངན་སོང་དག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་འདིའི་སེམས་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་མིག་དང་ལྡན་པས་གཡང་ས་དང་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡ་ང་བ་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཁས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ན་སྡིག་པ་སྟེ་ངན་སོང་གི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དོར་བའོ། །སྡིག་པ་ཅན་དང་འགྲོགས་པ་ནི་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ནོར་ཅན་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལམ་སྒུགས་པའི་ཆོམ་རྐུན་པ་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་གྱིས་ཤིག །འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོང་པས་འཇིགས་བཅས་ལམ་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ལྷས་ཞུས་པ་ལས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚོང་པ་འམ་མཁས་པ་དག་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཚོང་པ་ནི་སེང་གེ་དང་རྐུན་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟེན་པ་དང༌། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་སྤོང་ངོ༌། །དཔེར་ན་ནོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་པའི་གང་ཟག་ནི་གྲོགས་ཕོ་ཉུང་བའམ་འཁོར་ཉུང་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། །འདི་ལྟར་ཉུང་བས་ནི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བསྐྱང་བར་མི་ནུས་སོ། །དཔེར་ན་འཚོ་བར་འདོད་པས་ནི་དུག་དང་དབྱིག་དུག་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་འདོད་པས་ཀྱང་སྡིག་པ་ཅན་སྤང་ངོ༌། །དཔེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་ལྡོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རམ། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བགེགས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ངན་སོང་དང་མི་དང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལས་དང་འབྲས་བུ་སྤང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་པ་ནི་སྡིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་


DTG149_Page_0229
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ་ལག་མཐིལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཀ་ཀུ་ཊ་མི་ཏར་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཤིན་ཏུ་རྒས་པར་གྱུར་ནས་སྡིག་པ་ལས་ལོག་པ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །གལ་ཏེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་མེད་པར་གྱུར་ནའོ། །ལག་མཐིལ་རྨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་པའི་མཐིལ་དུ་སྨྲས་པའོ། །ལག་པས་དུག་ནི་གཟུང་བྱས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལག་པས་བད་ས་ན་བ་དང༌། ཤྲིང་གི་དང༌། ཧ་ལ་ཧ་ལ་སོགས་པའི་དུག་འཇིགས་པ་མེད་པར་བླངས་ཀྱང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། རྨ་མེད་དུག་ནི་མི་འཇེན་པ། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། རྨ་མེད་ན་ནི་འཇུག་ཅིང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སྨད་པའི་སྡིག་པ་ལ་བརྟེན་ན་ནི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། མ་བྱས་པ་ལ་སྡིག་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སྡིག་པ་མ་བྱས་པ་ལ་སྡིག་པ་མེད་དོ། །བྱིས་པ་ལ་ནི་སྡིག་པ་ཉིད་བྱ་བར་སླ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐུར་བུབ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བདག་ལ་མི་ཕན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་བེ་ར་དྱ་ན་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚོང་དཔོན་གཉིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ། བཙུན་པ་ཅི་ཞིག་ནི་བྱ་སླ་བར་འགྱུར། ཅི་ཞིག་ནི་བྱ་དཀའ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་ལས་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །བདེ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་བྱ་བ་ཡིན་པས་བྱ་བར་སླ་བ་སྟེ། རི་ལ་སོགས་པ་ལས་བབས་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་སླ་བའོ། །ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །བདག་ལ་མི་ཕན་བྱ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་གནོད་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འམ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་གེགས་སུ་གྱུར་བའོ། །ཕན་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་སྟེ་བག་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བདེ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་


DTG149_Page_0230
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །མཆོག་ཏུ་བྱ་བར་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་སྟེ་རིན་འཛེག་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་སླ་བ་དང་གང་གིས་དཀའ་བ་ཉིད་བསྟན་པ། དམ་པས་ལེགས་པར་བྱ་སླ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སླ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་སྡོད་པ་མེད་པར་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མོས་ཤིང་དེ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པས་སྡིག་པ་བྱ་བར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་བས་སྡིག་པ་བྱ་བར་སླ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་གསལ་ལོ། །གང་གིས་སྡིག་པ་བྱ་བར་སླ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཇི་སྲིད་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅུན་པ་ཅིའི་སླད་དུ་སྡིག་པ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་སྡིག་པའི་ལས་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་གསུངས་སོ། །བྱིས་པ་མངར་བར་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བར་ལྟ་བའོ། །བྱིས་པ་ནི་བླུན་པ་སྟེ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་དུས་ལ་རེག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་སོ། །ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་སྲིད་སྡིག་པ་མ་སྨིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངན་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ཤིང་བསགས་པར་གྱུར་ཀྱང་དུས་ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་པ་སྟེ་མཐོང་བའི་ཆོས་སམ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུའོ། །གང་ཚེ་སྡིག་པ་སྨིན་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡང་སྡིག་པ་སྨིན་ཅིང་འབྱུང་བ་སྟེ། །དེ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དུས་ན་བྱིས་པ་དེ་ཚར་བར་སེམས་པ་ནི་ཁ་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་རྟོགས་ཏེ་ཉམ་ཐག་པའི་ང་རོ་འབྱིན་ཅིང་ད་ནི་བདག་ཉམས་ཤིང་ཞིག་གོ་ཞེས་བྱམ་ཐག་པའི་ང་རོ་འབྱིན་ཏོ། །རྨོངས་པ་ཉི་ཚེར་ཡང་མ་ཟད་དེ་སྡིག་པ་ཡང་བསགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྲིད་སྡིག་ལ་རུང་བར་ལྟ། །ཞེས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་སྡིག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་སྡིག་པ་


DTG149_Page_0231
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་དགེ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ལྟ་བ་ནི་མཐོང་བའོ། །དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་མཐུས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་སྟེ། རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བསམ་པ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ཏེ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །གང་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་མཐོང་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་སྡིག་པ་མ་སྨིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་བར་སླའོ། །དེ་སྲིད་སྡིག་པ་བཟང་པོར་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། བཟང་པོ་ནི་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་སྟོང་བསགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན་ཡང་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་ངན་པ་བསགས་པའི་མཐུ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ༌། །གང་ནས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་བཟང་པོ་མ་སྨིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་སྟེ། ད་ལྟར་གྱི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྗེས་སུ་སྨིན་པ་སྲིད་དུའོ། །བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་བྷ་དི་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་བ་དང་བདེ་བ་ཞེས་ཟེར་བས་སོ། །སྡིག་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་བདེ་བ་འདོད་པས་གོམས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡིག་པ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒན་པོ་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་འདི་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་བརྒྱ་ལ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པས་སྡིག་པའི་ལས་ཅུང་ཟད་མ་བྱས་ནས་སོ། །དེས་ན་འདི་ནི་གཞོན་པ་ནས་གོམས་པ་ཡིན་པས་འདི་བདག་གིས་བྱའོ་ཞེས་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞོན་པ་ནས་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་བྱས་ཀྱང་ལན་དུ་མར་ཡང་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་དགའ་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་འདོད་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །འདིས་སྦྱོར་བ་རྒུད་པར་བསྟན་ནས། བསམ་པ་ཉམས་པ་བསྟན་པ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་དྲི་མར་བཅས་ཀྱང་དྲི་མ་


DTG149_Page_0232
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ཉིད་ནི། །སེམས་ནི་རབ་ཏུ་དང་བར་གྱུར་པའོ། །གང་ཞིག་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་ནི། །སེམས་ནི་མ་དང་གྱུར་པ་དྲི་མའོ། །ཞེས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྡིག་པ་བསགས་པ་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། སྡིག་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པའི་ཚོགས་བླངས་ཤིང་ཀུན་དུ་སྤྱད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཁས་པས་ནི་བསོད་ནམས་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བུ་མོ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་བསགས་པ་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མཁས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་དབང་གིས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་སྔར་བྱས་པར་གྱུར་ཀྱང་འདི་ལྟར་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་བསོད་ནམས་མང་པོ་བྱས་པས་ཆོག་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་ཇི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ཡང་བསོད་ནམས་དེ་ཉིད་ལ་ལན་དུ་མར་བྱ་ཞིང་ཆོག་པར་མི་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པའི་ཕན་ཡོན་དང་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པས་བསྐུལ་བ་དང་བཟློག་པའི་ཕྱིར། སྡིག་ལ་ཡིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྲམ་ཟེ་གཙུག་ཕུད་རས་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གི་བར་དུ་སྦྱིན་པའི་སེམས་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་མྱུར་ཏེ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཁྱབ་པ་སྟེ་གུས་པ་དང་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱིས་མྱུར་དུ་འཇུག་པའོ། །བསོད་ནམས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཡིད་ལ་བསམ་པ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་ལས་ནི་སེམས་ལྡོག་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ལས་བཟློག་པས་ཏེ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། བསོད་ནམས་དལ་བུས་བྱེད་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྷོད་པ་དང་མི་བརྩོན་པ་དང༌། ཡུན་རིང་དུ་སྡོད་པ་དང་སྐབས་དང་བཅས་པར་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་


DTG149_Page_0233
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའི་གང་ཟག་གོ །སྡིག་ལ་ཡིད་ནི་མངོན་དགའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་དང་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་ལྷག་པར་ཆགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་དགའ་ཞིང་དེ་ལ་འཇུག་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་སོ། །དཔེར་ན་ཁྱིམ་གྱི་སྒོ་མ་བགག་ཅིང་དང་བར་བཞག་ན་ནི་ཁྱི་ལ་སོགས་པ་དོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་སྡིག་པའི་བྱ་བ་ལ་མ་དུལ་བའི་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་གོམས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་བཤད་པ། དང་པོ་བརྩེ་བཅས་སེམས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་དགེ་བ་བྱེད། །གཉིས་པར་དོགས་བཅས་རྟོག་ཅིང་སྡིག་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །གསུམ་པར་དོགས་མེད་འཇིགས་བྲལ་ཅི་འདོད་སྡིག་བྱེད་དེ། །དེས་ན་སྡིག་གོམས་རྟག་ཏུ་མི་དགེ་དག་ལ་དགའ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་མངོན་པར་མྱུར་ཏེ་བྱ། །ཆོས་མ་ཡིན་ལས་སེམས་བཟློག་བྱ། །སྡིག་པ་དལ་ལས་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། །དགེ་བ་ལ་ནི་ཡིད་མངོན་དགའ། །ཞེས་སོ། །བསོད་ནམས་མངོན་པར་སྨྱུར་ཏེ་བྱ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ། ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་ནས། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་འབྱོར་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡིག་པ་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནས་ཡུལ་ཙམ་པ་ན་གནས་པའི་ཚོང་དཔོན་རྒན་པོ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ། ཅི་བཙུན་པ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་སྡིག་པ་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་བམ་བདེ་བ་འཐོབ་ཅེས་གསོལ་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཕྱིས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདི་ལས་ཡང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་སྟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་ངུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀྱང་གིས་སྒྲ་ནི་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་བྱས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་


DTG149_Page_0234
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། འདིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། སྡིག་པ་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཉེ་བར་བསགས་པའོ། །འདིར་དཔེར་བསྟན་པ། ཕུང་ཁྲོལ་ཆེན་པོ་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། །ཁོང་པར་སོང་བའི་དུག་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ལྟོར་ཆུད་པའི་དུག་གིས་ནི་ཆེ་ཞིང་དྲག་པོའི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྲོག་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུའོ། །བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་བྱས་པས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་དགེ་བ་ཅུང་ཟད་བྱས་ཀྱང་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་བདེ་བ་འདྲེན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་འདིར་མ་ཟད་དེ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཆེན་དག་ཀྱང་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་འབྲུ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འབྲུ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་མུ་གེ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་དེ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྡིག་པས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གཅིག་ཏུ་ཕུང་ཁྲོལ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཉེས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཕགས་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དབྱིག་པའི་རྩེ་མོས་ལུས་འདམ་བུ་བཞིན་དུ་བཙིར་བ་ལས་དེའི་རྒྱུས་དེ་སྦྱུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཤི་ཁན་དི་ནྱ་ཞེས་བྱ་བས་རང་གི་ཕ་གསད་པ་ལས། བདག་ཉིད་ཀྱི་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བྱ་མའི་ཆར་བབ་པས་ཁེངས་པ་དང༌། དེ་ལས་ཤིན་ཏུ་མི་བདེ་བ་དང༌། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐོབ་པ་ལས་དེའི་དཔང་དུ་མཛད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཆད་པས་གཅོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་འཚེ་བ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཞིག་རབ་སྡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་གོ །གང་ལ་སྡང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེས་


DTG149_Page_0235
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སྟེ་གང་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ལུས་ཟག་པ་ཟད་པའི་བདག་ཉིད་ལ་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པས་བརྡེག་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྡང་བ་མིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པས་རྒྱུད་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡང་བ་འམ་ཁོང་ཁྲོ་བས་རྒྱུད་མ་བསད་པ་ནི་སྡང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཁོང་ཁྲོ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྒྱུད་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྡང་བ་ནི་ཞེ་སྡང་སྐྱེད་པ་སྟེ་ཉེས་པ་མེད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་བཞིན་ནོ། །སྡིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར། གནས་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་བཅུ། །མྱུར་དུ་འཐོབ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་བདུན་བ་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་གནས་རྣམ་པ་བཅུ་པོའི་ནང་ནས་གང་ཡང་རུང་བ་མྱུར་དུ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་དེས་འདུག་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ། གནས་ལས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་མི་བཟད་པ་དག་གམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀླད་པ་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཁྱབ་པའི་ཚོར་བའོ། །ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྡོ་འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་ཀླད་པའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འམ་གྱི་སྒྲའི་དོན་ནོ། །ལུས་ནི་འདྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། ལག་པ་དང་རྐང་བ་ལ་སོགས་པ་བཅད་པས་དེ་ཤི་བ་སྟེ། འདིར་བཟོད་པ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གནོད་པའི་ཚོར་བ་ལྕི་བ་འང་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་མི་བཟོད་པའོ། གཞོགས་གཅིག་སྐམས་པ་དང༌། ལག་པ་དང་རྐང་བ་ལ་སོགས་པ་ཆད་པ་སྟེ། །མཛེ་དང་མཚན་བར་རྡོའི་


DTG149_Page_0236
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ལ་སོགས་པའི་ནད་དེ་འདིར་སྤྲེའུའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ཏུ་ཚ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཡང་དག་པར་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སེམས་འཁྲུགས་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པས་སེམས་རྨོངས་པར་བྱས་ཤིང་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་སྟེ་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །གཉེན་འདུན་རྣམས་དང་འབྲལ་བ་འམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲལ་བ་འམ་ཞིག་པ་སྟེ། གཙུག་ཏོར་ཅན་བཞིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པར་འགྱུར་བ་འམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནམ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གློ་བུར་དུ་ཉམས་ཤིང་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་ཚན་ལ་ཆུའི་ཐིགས་པ་བཞིན་ཏེ་དྲོད་ཀྱི་སྐྱེས་པའི་རབས་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོའི་གནོད་པ་འབྱུང་བ་འམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདག་ལས་གྲགས་པ་ཉམས་པ་དང༌། གནས་ལས་ཉམས་པ་དང༌། ཟས་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ལ་འཁུ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་སྙན་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་དམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ངན་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་འཐོབ་པ་སྟེ། ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་བྱས་པས་ཚིག་ངན་པས་བརྗོད་པ། ཨང་ག་ད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཁྱིམ་ནི་མེ་ཆེན་པོས། །ངེས་པར་སྲེག་པར་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ན་འདིའི་ཁྱིམ་དག་ཏུ་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཐོག་བབས་ཏེ་ཐལ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ། །སེར་བ་རྡོ་རྗེ་ལ་འདིར་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་དགོངས་ཏེ། དངོས་པོ་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་སེར་བས་རྒྱལ་པོའི་བུ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཅོམ་པ་ཡང་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སུ་ཞིག་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་དེ་ལ་འགྱོད་པ་དང་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིས་མཐུན་སྤངས་ཤིང་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་གནས་སྐབས་བཅུ་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་


DTG149_Page_0237
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། སྡིག་པ་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཉན་ཡོད་ན་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ནེའུ་ལྡངས་གཉིས་ཤིག་ཡོད་དེ། གཅིག་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་དད་པ་མེད་ཅིང་སེར་སྣ་ཅན་ཞིག་སྟེ། ཇི་ཙམ་ན་དེ་གཉིས་ཀ་ཤི་བར་གྱུར་ནས། སྔ་མ་ནི་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་དམྱལ་བ་ངུ་འབོད་དུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཉེ་དུ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་ཏེ་། དེ་གཉིས་གང་དུ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་ལས་དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གསུངས་སོ། །སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དོ། །བྱས་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྐྱེད་པའོ། །བག་དབབ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བརྟན་པ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པ་དང༌། བག་ཡངས་དང༌། དོགས་པ་མེད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་ཡིད་རྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། བདག་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་ཏེ་བདེ་བ་འཐོབ་པོ་ཞེས་ཀུན་དུ་སེམས་པ་ནི་ཡིད་རྟོན་པ་སྟེ། ཚིམ་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་ལ་དམིགས་པའོ། །དགྲ་འདི་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་བདག་གིས་ཕྱུང་ངོ་ཞེས་བག་དབབ་པར་མི་བྱའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པའི་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བག་དབབ་པ་འམ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བསྟན་ནས་རིང་པོར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་ན་བསྟན་པ། རིང་བྱས་རྒྱང་མར་བྱས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་བོན་དེ་དུས་དུ་མས་ཆོད་པས་དྲན་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ས་བོན་འཇིག་ཅིང་མེད་པར་མི་འགྱུར་ལ་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་བྱས་པའི་མེ་བཞིན་དུ་


DTG149_Page_0238
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནོད་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་བསྟན་པ་རྒྱང་མར་བྱས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིང་དུ་བྱས་པ་དང་རྒྱང་མར་བྱས་པ་བསྡུ་བར་བྱས་ཏེ། རིང་དུ་བྱས་པ་དང་རྒྱང་མར་བྱས་ཀྱང་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་མི་སྡུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རེ་བའི་བསམ་པ་དེ་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ལས་རྣམས་ཆུད་ཟར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། ལས་ནི་རིང་ནས་འདྲེན་བྱེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབེན་པར་བྱས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ནི་དབེན་པ་སྟེ། དེར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ན་སྣང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་གི་སྒྲའོ། །དུག་ཟ་བ་དང་མེ་ལ་རེག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བའི་དུས་ཁོ་ནར་བག་དབབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད་དེ། འབྲས་བུའི་དུས་ན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྣམ་སྨིན་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདིར་ནི་འཕྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། ཕ་རོལ་དུ་ནི་ངན་སོང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འདྲ་བར་སྨིན་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོག་པ་ལ་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ག་ལས་ཤེ་ན། ལུང་ལས་དགེ་སློང་དག་གང་ལ་བསམས་བཞིན་དུ་ལས་བྱས་ཤིང་བསགས་པས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲ་སྟེ། སྡིག་པའི་ལས་ཀྱིས་དམྱལ་བའོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྣང་སྟེ། དེས་ན་ཡང་འདི་ལྟར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དང་པོ་འདི་ལ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མེད་དེ་དེ་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བསོད་ནམས་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། བསོད་ནམས་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་ཡིད་བརྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཁྱེད་ཅག་བསོད་ནམས་ཀྱིས་འཇིགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་


DTG149_Page_0239
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཅེ་ན། ནང་གི་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་སྡིག་པ་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སུན་ད་ཞེས་བྱ་བའི་ཕག་གསོད་པ་འཆི་བའི་དུས་སུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གདུངས་ཏེ་ཤི་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་བྱེད་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །པས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། སྡིག་པ་བྱས་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱོར་ཏེ་ཆར་གྱི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མྱ་ངན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གདུང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་དཔེར་ན་སྡིག་པ་བྱེད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་ཇི་ལྟར་བླུན་པ་བདག་གིས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག་པར་བྱས་ཞེས་འགྱོད་པའི་བདག་ཉིད་གདུང་བར་བྱེད་དོ། །ཚིག་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཕུང་ཁྲོལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སྡིག་པ་འདི་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་འདི་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀར་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་ལས་བྱུང་པས་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་དང་ཕ་རོལ་དུ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །འཕགས་པ་སོར་ཕྲེང་དང་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང༌། ལྷ་སྦྱིན་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སུ་ཞིག་མྱ་ངན་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡིག་པ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་སྡིག་པ་བསགས་པ་དང་ངན་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་སོགས་པ་སྟེ། སྡིག་པ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་པས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། གང་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་


DTG149_Page_0240
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །གང་གིས་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བདག་དང་འབྲེལ་པ་མཐོང་བ་དེས་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྡིག་པ་མཐོང་སྟེ་ཡིད་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བར་དུ་རབ་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཕྱིས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མྱ་ངན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་དུ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་ཕ་རོལ་དུ་ཉེ་དུའི་ནང་དང་དགྲའི་ནང་དང་དབེན་པ་དང་མི་དབེན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉན་ཡོད་ན་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཤི་འཕོས་ནས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཏེ་ཡིད་དགའ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །བདག་གིས་བསོད་ནམས་བྱས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་གྱུར་པའོ། །གཞན་དག་ནི། བདག་གི་ལས་རྣམ་དག་མཐོང་ནས། །ཞེས་བརྗོད་དེ། འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་དགེ་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་སྐྱེས་པོས་གཞོན་ནུ་རྒྱལ་བྱེད་ཉེས་པ་མེད་པ་བསད་དེ། དེའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་ཡང་རོལ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་དགའ་བར་བྱེད་ཅིང་ཇི་སྲིད་ལྷའི་རོལ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བྱུང་ནས་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །འདི་ན་དགའ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དུ་འཕགས་པས་སོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔལ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བས་སོ། །གཉི་ག་ནི་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་དང་རྒྱལ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་གིས་སྡིག་པ་བྱས་བས་གདུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་སྐྱེས་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་མེས་ཚིག་པ་ལས་འོ་དོད་འབོད་ཅིང་ཤི་སྟེ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་ལས་བརྩམས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་པའོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ལས་བརྩམས་པའོ་ཞེ་འོ། །གདུང་བར་བྱེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་གདུང་བའོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདེ་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ངན་འགྲོའི་


DTG149_Page_0241
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདིར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེས་པའི་གདུང་བའོ། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་ཉམས་པ་དང་སྡིག་པ་ལ་སོགས་ཤིང་འགྲུབ་པའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སྒྲ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གིས་བསོད་ནམས་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་མ་ནཱ་ས་ཞེས་བྱ་བའི་བཙུན་མོ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་ཅིང་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ། ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྡིག་པ་བྱས་པ་ལས་ནི་འཆི་བ་ན་ནི་འཇིགས་པར་འགྱུར་ལ་བསོད་ནམས་བྱས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡིག་པ་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་བདུད་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་མཚོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ཆས་པ་ལས། དེ་ནས་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་གནས་པའི་ལྷ་དེ་རིངས་པ་རིངས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གསོལ་བ་བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་དཔུང་མང་པོ་དག་ལས་ཁྱེད་འཇིགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །བྱས་པ་ནི་བསྒྲུབས་པའོ། །སྡིག་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །བསོད་ནམས་མ་བྱས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། མི་ནི་འཆི་བས་འཇིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདིར་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་བརྗོད་དེ། དེ་ལས་གང་ཞིག་གོལ་བ་དེ་ལ་སོགས་པ་ནན་ཏན་དུ་མི་བྱེད་པ་དེས་ནི་གཉིས་པོ་དེ་མ་བསྒྲུབས་པས་བསོད་ནམས་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་མཐའ་དག་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ཡང་འདིར་མི་ཤེས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་


DTG149_Page_0242
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་དེ། སྡིག་པ་མཐའ་དག་ནི་དེ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པའི་ལས་ཅན་འཆི་བས་འཇིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་འཆི་བས་ཤིན་ཏུ་སྐྲག་པ་ཡིན་ཏེ། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་པར་དོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། གྲུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཞོན་པའི་སྣོད་ཞིག་པའོ། །ཉམ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་རུས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་རྒལ་བ་མ་བསླབས་པའོ། །ཆུ་ཆེན་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་སྟེ། དེ་ན་གནས་ན་ནི་ཇི་ལྟར་འཆི་བས་འཇིགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ངས་ནི་བྱ་བ་ལུས་པ་མེད་པ་དག་བྱས་ཏེ། དེས་ན་ང་ལ་འཇིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གང་ངས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །སྡིག་པ་མ་བྱས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱས་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་ནས། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་ཆོས་སྤྱད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དམ་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཏེ། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །གང་ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་བདག་གིས་སྤྱད་པ་ནི་བསྒོམས་པ་སྟེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ། བསྒོམ་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པས་བསྟེན་པ་སྟེ། སྔོན་འགྲོ་བ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནམས་ཀྱང་འཆི་བས་སྐྲག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །བརྟན་པའི་གྲུ་ཡིས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བར་ཞུགས་པ་ལས་བརྟན་པའི་གྲུའི་བཞོན་པ་མི་འགྱུར་བས་ནི་རྒལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཀྲ་ཤིས་པ་དང་མངོན་པར་འདོད་པའི་བཞོན་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་རྒལ་བ་ལ་མཁས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་དབུས་ན་གནས་ཀྱང་འཆི་བས་


DTG149_Page_0243
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་འཇིགས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྡིག་པའི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྡིག་པ་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱས་བུས་ནི་ངང་གིས་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྲིད་ཉི་མ་མ་ཤར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །བསྟན་མ་ཐག་པའི་སྡིག་པ་དང་བསོད་ནམས་ནི་ཟུང་གི་སྐབས་ཡིན་པས་ད་ཡང་དེ་ཉིད་ཕལ་ཆེར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཕྲུགས་སུ་སྦྱར་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལས་བརྩམས་པའོ། །དེ་སྲིད་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དེའི་བར་དུ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་དེ་བདག་དང་བདག་གི་གཞིའི་ཕྱོགས་ཙམ་གསལ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཁའ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཇི་སྲིད་ཉི་མ་མ་ཤར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་ཉི་མ་ཤར་ཅིང་འོད་ཟེར་སྟོང་ལྡན་མ་བྱུང་བའོ། །ཉི་མ་ཤར་བར་གྱུར་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་ཉི་མ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་གྱུར་ནས་ཤར་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་བྱུང་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ན་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་སྔོན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་ཉི་མ་སྟེ། མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་དག་གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྔོན་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་ཟེར་སྟོང་ལྡན་འབྱུང་བར་གྱུར་ན་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་འོད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆེན་པོས་ཆུང་དུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་པོར་གྱུར་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་སྣང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། གང་ཕྱིར་དེ་ནི་སྔོན་བཞིན་དུ་སྣང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་བསྟན་ནས་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་སྨྲས་པ། སྣང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྣང་བར་བྱེད་


DTG149_Page_0244
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་པས་སྣང་བའོ། །རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་སྣང་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྫོགས་བྱད་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་མཁས་པའོ། །རྟོག་པས་གནས་པ་ནི་རྟོག་གེ་པ་སྟེ། དོན་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུང་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །གང་ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་མ་ཤར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བྱུང་གི་བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཤར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་དེའི་བསྟན་པའི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཡང་དག་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །རྟོག་ཅན་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་པོའི་ནང་ན་གཅིག་ཀྱང་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་ཅན་དེའི་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡང་མི་སྣང་བའོ། །ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པས་ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཅེས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །གཅེས་པ་ནི་བཞི་སྟེ། གཏམ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །གཏམ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལ་དགེ་སློང་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་གཏམ་བརྗོད་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འདི་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱས་ན་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གཅེས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟན་ཞིང་མི་རྟག་པ་དང་


DTG149_Page_0245
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱི་དངོས་པོ་སྟེ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཅེས་པར་བློས་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་ལ་སྙིང་པོ་ཡོད་བར་བློས་འཛིན་པ་དེ་ནི་དེ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅེས་ལ་གཅེས་པར་མི་རྟོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཅེས་པ་སྟེ། དགེ་ཞིང་རྟག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ན་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་འབྱོར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པའོ། །འདི་ལ་སྙིང་པོར་འདུ་ཤེས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཅེས་པར་རྟོག་པའོ། །གཅེས་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་ནི་གཅེས་མིན་རྟོག་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གྱི་ཐབས་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཅེས་པ་ལས་གཅེས་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ནི་གཅེས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འམ་དེའི་ལམ་མི་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་གྲོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། ལོག་པར་ཀུན་རྟོག་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལོག་པར་ངེས་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་དམིགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཤས་ཆེ་བའོ། །གཅེས་ལ་གཅེས་པར་འདུ་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྙིང་པོ་དང་མཆོག་དང་ཐབས་སུ་ཤེས་པའོ། །གཅེས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གཅེས་པ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པའོ། །ལེགས་པར་ཀུན་རྟོག་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་གནས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ནི་གཅེས་པ་མི་འཐོབ་ཅིང་ཕུང་ཁྲོལ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ན་ལྟ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཟླ་བ་བཞི་པའི་ཀུ་མུ་དའི་དགའ་སྟོན་ལ་བབ་པ་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་མཚན་མོ་མར་མེ་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་འོང་བ་ངང་


DTG149_Page_0246
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲོ་བ་དག་གི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མར་མེ་དང༌། ལྷ་བཤོས་དག་ལ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལྟུང་བ་མཐོང་ནས་ལྟུང་ངོ་ལྟུང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལས་དེ་ལས་བརྩམས་པའོ། །འཁོར་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ཉེ་བར་གཟུང་བ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཅིང་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དེས་བྱས་ཤིང་བསྐུལ་བའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ཕ་རོལ་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཁོར་བའོ། །སྙིང་པོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐར་པའམ་དེའི་ལམ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་དོ།། ཆིངས་མ་གསར་དང་གསར་དུ་འཕེལ་བ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འཆིང་བར་བཤད་དེ། སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ནི་ལས་ཀྱི་འཆིང་བ་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་འཆིང་བ་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་ཞིང་མ་བྱུང་བ་རྗེས་སུ་འོང་བས་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་འཕེལ་ཞིང་སོགས་པའོ། །མེ་ནང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པད་ཏླི་ག་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲོ་བ་ལ་ཟེར་ཏེ། མེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདིར་སྦྱར་རོ། །ཁྱད་པར་དུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་ནི་འདིར་མེ་སྟེ། དམྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ངན་སོང་གསུམ་མམ་འཁོར་བའོ། །དེར་འགྲོ་བ་ནི་ཕྱིན་པའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་དཔེར་ན་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། མེ་ནང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་མེར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བར་འཁྱམ་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་བསྟན་པ། ལྟ་དང་ཉན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བ་ནི་མཐོང་བ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ལྷག་པར་ཆགས་པ་སྟེ། གང་དེ་འཁོར་བའོ། །ཐོས་པ་ནི་ལོག་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། དེ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློས་གྲུབ་ཅིང་རྗེས་སུ་གནས་ཏེ་འཁོར་བར་འཁོར་བའོ། །ཡང་ན་ལྟ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལའོ། །ཐོས་པ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལའོ། །ཡང་ན་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོད་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མ་རྟོགས་ཤིང་ལྷག་པར་ཆགས་པའོ། །མངོན་པར་


DTG149_Page_0247
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པས་གང་ལ་ཡང་མི་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་ལས་ཐོས་པའི་བྲག་ལས་མཆོད་པ་ངང་མེ་ལ་འཇུག་པ་དང་ཟས་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱོར་པར་འདོད་ཅིང་བྱེད་པར་འདོད་པ་ནི་ཐོབ་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་བསོད་ནམས་དང་བདག་ཉིད་ལ་ངལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་ཞིང་གཡང་སར་ལྷུང་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མྱོང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནམ་གྲུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་འགྱོད་པ་གང་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བསལ་ཞིང་ཇི་ཙམ་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར་ནས་དེ་ལ་བསྟན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་གཉིས་སོ། །ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་གོ །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་སོ་སོ་བ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་འདིའི་བདེན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གནས་ལའོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་དམ་གཞན་ལའོ། །འདི་ལ་མྱོང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མྱོང་བ་སྟེ། གང་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྨིན་པའོ། །གཞན་དུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གཞན་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་དང༌། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བའོ། །ཡང་ན་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རིམ་པས་སོ། །འདི་ལ་མྱོང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་སེམས་པར་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་སྤོང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མཐའ་དག་གོ །སེམས་པར་བྱེད་པ་ནི་


DTG149_Page_0248
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣལ་འབྱོར་ཏེ་ཡང་དག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཇུག་པའོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐུས་ཡོངས་སུ་འདོར་བའོ། །རེ་ཞིག་དགག་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་བསྒོམས་པས་སོ། །གཏན་ནས་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཚངས་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམས་པས་སོ། །གང་དག་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ཆ་བྱད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་སྙིགས་མ་ཡོད་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །ལྷས་བསྐུལ་ནས་འོད་མའི་ཚལ་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དག་གིས་ཀོ་ཀ་ལི་ཀའི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ལ་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དག་དང་འགལ་བར་བྱེད་པས་ངེད་ཅག་ཀྱང་དགའ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཕྲག་དོག་གིས་སྡིག་པ་འདོད་ཅིང་ཚིག་མི་སྙན་པས་བྱ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཁྱོད་སོང་ལ་འོད་མའི་ཚལ་གྱི་ལམ་སྲང་དང་བཞི་མདོ་དག་ཏུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཐོན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ནི་སྙིགས་མ་སྟེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་མར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྙིགས་མ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྙིགས་མ་དང་བཅས་པའོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ཕྱིས་པ་ཡིན་ཏེ་སྙིགས་མ་དང་བཅས་པ་ནི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྙིགས་མས་བསླད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གསུམ་པའོ། །ངུར་སྨྲིག་གོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་གི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནོག་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྐོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོན་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་གོས་དེ་ནི་གོས་ཚོན་ཅན་ཏེ་ངུར་སྨྲིག་གི་གོས་སོ། །དེས་འགེབས་ཤིང་བཀབ་པ་ནི་གྱོན་པའོ། །དུལ་དང་དེས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དུལ་བ་ནི་དབང་པོ་སྔོམ་པའོ། །དེས་པ་ནི་སེམས་དུལ་བ་སྟེ་དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ངེས་


DTG149_Page_0249
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་བཟོད་པའོ། །དུལ་བ་དང་དེས་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་མཚན་ནམ་དུར་སྨྲིག་གི་གོས་ཡོངས་སུ་བགོ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་སྙིགས་མ་རྣམས་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་སྙིགས་མ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་གྱུར་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ལེགས་པར་མཉམ་གཞག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པས་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་སྙིགས་མ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དུལ་དང་ངེས་པར་སྔོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང་ཡིད་དམ། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་སྔར་བསྟན་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བོ་དགེ་བའི་ཚུལ་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། གཡོ་སྒྱུ་འཇུངས་དང་ལྡན་བའི་མི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགེ་སློང་ཞིག་མཆོག་ཏུ་མཛེས་ལ་ཁ་དགོ་བཟང་ཞིང་ཤ་རྒྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐོས་པ་མང་ཞིང་སྙན་པར་སྨྲ་བ། གཡོ་སྒྱུ་ཆེ་ཞིང་སེར་སྣ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་རུང་བ་དང་གཞན་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཅིང་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྙན་པའི་ཚིག་བརྗོད་པའོ། །ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་དགེ་བའི་ཚུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བ་དག་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་དོག་དང་ནི་གཟུགས་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པས་སྡིག་པ་བྱེད་ན་ཡང་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ནི་འདིར་བསྔགས་པའི་གཟུགས་སོ། །ཕོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་སྟེ་དགེ་བ་སྨོས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཕོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་མི་ཆུད་ཅེ་ན་ཕོ་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཡོ་སྒྱུ་འཇུངས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྱུ་ནི་གཞན་སླུ་བའི་བདག་


DTG149_Page_0250
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་སྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པའོ། ནོར་དག་ལ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཇུངས་པའོ། །སེམས་གྱ་གྱུ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་གཞན་དང་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཡོ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཡོའོ། །ངན་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དང་ལྡན་པ་ནི་ངན་པའི་རྟགས་སོ། །གང་ཞིག་དེ་དག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཁ་དོག་དང་གཟུགས་མཛེས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཡང་སྒྱུ་དང་འཇུངས་པ་དང་གཡོའི་བདག་ཉིད་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྩ་ནས་ཕྱུང་ཞིང་ཐོབ་པ་བཅད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཏ་ལའི་མགོ་བོ་བཞིན་བཅད་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཏ་ལའི་རྩེ་མོ་བཅད་ན་ཤིང་ཏ་ལ་རྩ་བ་ནས་སྐམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱོན་ནི་བསྩལ་པ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཡོ་དང་སྒྱུ་དང་འཇུངས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་པས་ནི་སྐྱོན་སྤོང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕོ་མཆོག་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁ་དོག་དང་གཟུགས་བཟང་བ་ལ་སོགས་པས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ངེས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེའི་ཚེ་གོས་མེད་བདུན་དང་སྐྲའི་ལ་བ་ཅན་བདུན་དང༌། ལུས་ཚོ་ཞིང་སྦོམ་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་སྒོ་དག་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་གནས་པ་དེ་དག་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མཐོང་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བདག་གི་མིང་ནས་ཉན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱེད་དེ་ལྟར་བྱེད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བཙུན་པ་བདག་གིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་འདི་དག་དགྲ་བཅོམ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་དགོངས་ནས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཁྱོད་ཀྱིས་ལེགས་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་པ་མ་རྟོགས་ཏེ་ཡང་དེའི་སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཤེས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་པས་ནི་ཚུལ་ཤེས་


DTG149_Page_0251
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་ནས་ཤེས་པ་ཡིན་གྱིས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་འཆལ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕོངས་པའི་དུས་སུ་བརྟན་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་གཙང་བ་དང༌། གཏམ་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །མདོག་གཟུགས་ཀྱིས་ནི་ལེགས་པར་མི་བརྟག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོག་དང་གཟུགས་བཟང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་མཚོན་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཞི་བ་ཡི་ནི་གཟུགས་ཅན་ལས། །འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངེས་མེད་དེ། །མར་མེའི་རྩེ་མོ་དཀར་བ་ལས། །དུད་པ་ནག་པོའང་ཅིས་མི་འབྱུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷན་ཅིག་འདུག་ཀྱང་དུས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྟོགས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེགས་པར་མ་བརྟགས་པར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུན་ཐུང་ངུར་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མཐོང་བ་ལས་ནི་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ལེགས་པར་མ་བསྡམས་པ། །ཕལ་ཆེར་ལེགས་བསྡམས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྱུ་བྱེད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡིག་པ་ལས་གཏན་དུ་ལྡོག་པར་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དེ་དག་གི་རྟགས་ནི་ཆ་བྱད་དེ་གང་དག་མ་བསྡམས་ཤིང་ཚུལ་ངན་པ་དང༌། འཚོ་བ་མེད་པས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་གྱུར་པས་ཕལ་ཆེར་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་གཞན་སླུ་བའི་ཕྱིར་སྒྱུ་བྱེད་དེ། ཕུབ་དང་མདུང་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཐུན་པའི་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ར་གན་ཁ་བསྒྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནང་ན་ཁོང་པ་རབ་གདུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བསླང་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ལུས་ལ་ནི་འཕགས་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཆ་བྱད་ཞི་བར་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ནས་གྲོང་དང༌། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་སྟེ། རྨོངས་པས་འདི་ནི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ལ་བརྐམ་ཞིང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བདག་


DTG149_Page_0252
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་གྱི་སྒྲའོ། །འདི་ན་གཅིག་པུ་འཁོར་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་མ་ཉེ་གནས་དང་འཁོར་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་དཔེར་བསྟན་པ་ཁ་བསྒྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་དང་བཅོས་མ་སྟེ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཆ་བྱད་ཙམ་དེ་འཛིན་པའོ། །དམ་པའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་སྣང་ལ་དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དམ་པ་རྣམས་ལྟར་ཁ་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁོང་པ་རབ་གདུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ར་གན་ལྟ་བུར་མི་འཚམ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པ་གསེར་གྱི་ཆུ་དང་ལེབ་མ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕྱོགས་མཛེས་པར་བྱས་པའོ། །རྣམ་བརྒྱན་ཕྱི་རོལ་ནས་ར་གན་གྱི་དུད་པས་བདུགས་པ་ལར་གན་ལྟ་བུར་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བྱས་ལ། དུད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསེར་གྱི་མདོག་ཉིད་དུ་བྱེད་དེ། གཞན་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྕགས་ཕྱེད་མ་ཤ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕགས་དང་ཟངས་མལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་འདི་ནི་ལྕགས་ཕྱེད་དོ། །ལྕགས་ཀྱི་ཕྱེད་ཀྱང་ཡིན་ལ་མ་ཤ་ཡང་ཡིན་པས་ལྕགས་ཕྱེད་མ་ཤའོ། །མ་ཤའི་སྒྲ་ནི་འདིར་བ་ན་ལ་བརྗོད་དེ། ཕྱེད་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱས་ནས་ཕྱེད་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་ནས་བཟོ་བྱས་ཏེ། དེས་འཇིག་རྟེན་སླུ་བར་བྱེད་དོ། །གསེར་གྱིས་གཡོགས་པ་ཡིན་པས་གཡོགས་པ་སྟེ་ནང་གཟེར་བུ་ལ་སོགས་པས་སྦྲེལ་ཞིང་ལྕགས་ལས་བྱས་ལ་ཕྱི་རོལ་གསེར་ལས་བྱས་པ་ནི་པ་ན་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། །དཔེར་ན་འདི་ལྟར་རྣ་རྒྱན་དང་ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎ་བཅོས་མས་འཇིག་རྟེན་ན་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ནང་དུ་ཁོང་པ་གདུག་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་རྡེ་འགེངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གནས་གཞན་ཞིག་ན་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་གནས་ཏེ། གཉིད་ཆེ་ཞིང་ལེ་ལོ་ཆེ་བ་དང༌། འཕྱར་བ་དང་བཟའ་བཏུང་སོགས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་དག་ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་ཏེ། དེ་ལས་


DTG149_Page_0253
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩམས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །གཉིད་ནི་ལྡོག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གཉིད་ཤས་ཆེ་བ་ཡོད་པ་ནི་གཉིད་ལྡོག་པ་སྟེ་གཉིད་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ཟས་ཤས་ཆེར་ཟོས་པ་ལས་གཉིད་སོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྡེ་འགེངས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤས་ཆེར་ཟ་ཞིང་སྤྱོད་པ་ཉིད་དེ་ཁ་ཟས་མང་དུ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཤས་ཆེར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྤྱོད་ལམ་ཉམས་པ་བསྟན་ཏེ། ཉིན་དང་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནུབ་མོ་དང་ཉིན་པར་རོ། །འགྲེ་ལྡོག་ཉལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་ཞིང་འཕོ་བའོ། །སྤྱོད་ལམ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ངེས་པ་མེད་པར་རིམ་པ་གཞན་སྤྱོད་པའོ། །ཡང་ན་ཀུན་དུ་རྨོངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་འཁོར་བ་སྟེ། དེས་ཉལ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པའོ། །ནང་གི་སྐྱོན་གཉི་དེ་བསྟན་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕག་ཆེན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཕག་ཆེན་པོ་ལུས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བརྟག་ཏུ་འགྲེ་བ་དང་མཐུན་པས་གནས་པའོ། །གང་དུ་ཕག་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་བག་ཡངས་སུ་གནས་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། དེར་ནི་རྒྱས་པ་སྟེ་བཤད་གཅི་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་ས་ཁུང་དུ་རྒྱས་ཏེ། དེར་ཉེ་བར་འཕེལ་ཞིང་དེ་ཉིད་ལ་འགྲེ་བ་དང་ལྡོག་པ་མངོན་པར་དགའི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ་ཇི་ལྟར་དེ་ཕྱི་ས་ཁུང་གི་ནང་དུ་རྒྱུན་དུ་འགྲེ་ཞིང་ལྡོག་ལ་ཉལ་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཉིད་ལོག་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ན་ནི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལུས་ཤིན་ཏུ་ཚོ་ཞིང་ཞི་བས་ལུས་རྡུལ་བར་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་འདི་སྐད་དུ། བཙུན་པ་བདག་གི་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦོམ་ལ་ལྕི་བས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཤིང་གཡར་ངོ་ཚ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་འོག་མ་ལས་ཐོས་ཏེ། མཉན་ནས་རང་གི་ལུས་ལ་བྲིས་ཤིང་རྒྱལ་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཕྱག་


DTG149_Page_0254
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚལ་ལོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱེད་དོ། །མི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཉིད་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་སོགས་པའི་ཞིང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་ནི་ལས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་དགས་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུའོ། །དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲན་པའི་སྒྲ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་དྲན་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལ་བརྗོད་དེ་དྲན་པའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་དྲན་པ་སྟེ། དེའི་ཆུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དྲན་པས་སྒོ་བསྲུངས་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ར་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ནི་མི་དགེ་བ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །འདིས་ནི་ནང་གི་གདུང་བར་བྱེད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ལུས་ལ་གནོད་པ་བསྩལ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ། ཚོད་དང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོད་རིག་པའོ། །ཟས་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །གང་ཡང་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་མཐུན་པའོ་འདི་ནི་མི་མཐུན་པའོ་ཞེས་ཤེས་ནས་ཕན་པ་ནི་ཟ་ལ་མི་ཕན་པ་ནི་སྤངས་པས་ཆུང་བའམ་སྲབ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རླུང་ལ་སོགས་པའི་ནད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འབྱུང་ན་ཡང་ཆུང་བ་དང་ཉུང་དུ་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུ་འཕྲོད་ཚོགས་ན་ནི་འདི་ལྟར་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཚང་བ་ཡིན་པར་འདོད། དལ་བུས་འཇུ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་བས་འཇུ་ཞིང་རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་འཇུ་ཞིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དེའི་མཐུས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་ན་ཚོད་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་དང་གི་དོན་ནམ་ཡང་ན་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། ཚེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདིར་སྦྱར་རོ། །འཇུ་བས་ནད་བསལ་ཞིང་དེས་འཇིགས་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སྔར་བསྟན་པའི་དམ་པའི་སྤྱོད་པས་འཆི་


DTG149_Page_0255
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་ཀྱང་འཇིགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོགས་པས་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་བྱེད་དོ། །ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་ཞིག་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པས་ནོན་པས་དགེ་བའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་དགའ་བས་དེའི་མཁན་པོས་དོན་འདི་སྨྲས་ཏེ། དེ་དང་བཅས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཁྲིད་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྔོམ་པ་ལ་སོགས་པས་བསྡམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་གཙང་མར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཙང་མར་ལྟ་བ་སྟེ། གཙང་མར་ལྟ་བ་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་མཐོང་ན་ཡིད་དུ་འོང་བར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གཙང་བས་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་བསྟན་ནས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་བསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལན་ཚྭའི་ཆུ་དང་འདྲ་བར་སྲེད་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །གང་ཞིག་དབང་པོ་མ་བསྡམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོ་དུལ་བ་དག་ནི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་དག་ལས་སྡོམ་ཞིང་ཡང་དག་པར་བསྡམས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྡམས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དག་ལས་མ་བཟློག་ཅིང་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྒྱུ་བསྟན་པ། ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཀྱང་མི་ཤེས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མང་དུ་ཟོས་པས་ནི་དྲི་མ་ལ་སོགས་དང་དབང་པོ་རྣམས་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་


DTG149_Page_0256
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དྲན་པ་ཉམས་དང་ལེ་ལོ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལེ་ལོ་ནི་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་སེམས་གཡེངས་པས་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་སྤྲོ་བ་མེད་པ་སྟེ། བྱ་བ་ངན་པ་ལ་གནས་པས་བྱས་པའོ། །དྲན་པ་ཉམས་པ་ནི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ནི་ཉེས་པས་བཅོམ་ཞིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །རླུང་གིས་མི་བརྟན་ལྗོན་ཤིང་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་རླུང་གི་ཤུགས་དྲག་པོའི་མཐུས་ནི་ཤིང་རྩ་བ་མ་ཟུག་ཅིང་ཆུང་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་སྟེ། མངོན་པར་བརྩོན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །སོ་སོར་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །མི་ཆོམས་པ་ནི་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །རླུང་གིས་རི་བོ་མི་གཡོས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲག་ཚོགས་པ་ནི་རི་སྟེ། དཔེར་ན་བྲག་གི་རང་བཞིན་མི་འགྱུར་བའི་རི་ནི་རླུང་གི་ཤུགས་ཆེན་པོས་ཀྱང་མི་བསྒུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་ལས་བཟློག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕལ་ཆེར་དབེན་པའི་གནས་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་བར་བྱེད་དེ། འདོད་པའི་བདེ་བ་ཚོལ་བ་ཉིད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། དགོན་པ་དགའ་བར་བྱ་འོས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཉན་ཡོད་ན་གནས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོགས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དང་ཉེ་བར་མཚན་ཐོག་ཐག་དགའ་སྟོན་བྱེད་དེ། དེ་ལ་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་རོལ་མོའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་ནས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་གནས་བརྟན་སེང་ལྡེང་ནགས་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ནི་དགོན་པར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་དགོས་པ་སྟེ། དགའ་བའི་གནས་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་དུ་


DTG149_Page_0257
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་དང་རྩ་བ་དང་མཚོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་མཛེས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོན་པ་ནི་གྲོང་ལས་དཔག་ཚད་གཅིག་གི་མཐའི་ཕྱོགས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དེས་དེའི་ཆེད་དུ་རྩོད་པ་མེད་པས་སོ། །ར་ནྱ་ནི་གཡུལ་འགྱེད་པ་སྟེ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི། ར་ནྱ་སྟེ་གྲོང་ངོ༌། །དེ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཨར་ནྱ་སྟེ་དགོན་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བོ་མི་དགའ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པར་དགའ་བ་མི་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཁྱད་པར་མི་མཐོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགོན་པ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དམ་པ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་ལ་ལེགས་བསླབས་ཕྱིར། །དེར་དགའ་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ལ་སྤྱུགས་པ་བཞིན་དུ་སེམས། །རི་དགས་མོ་ཡིས་བཏོགས་པའི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་ནི། །དེ་ཡི་ཁྱིམ་གྱི་ཁང་པ་མཆོག་ཉིད་ཡིན་རིག་བྱ། །ཞེས་བཤད་པའོ། །འདོད་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་རྣམས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་གཞན་འདོད་པའི་བདེ་བ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་མེད་པས་དགོན་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། མི་ཡི་རུས་པས་ཁྱབ་པ་ཡི། །འཁོར་བདག་ལ་རབ་དགའ་སྟེ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཁྱབ་པའི། །གྲོང་ལ་བྱིས་པ་དགའ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་དམ་པས་བསྟེན་པའི་གནས་དེ་ཉིད་ནི་དགའ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཞེ་ན། གྲོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྩིག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། གནས་དང་བཅས་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བསྟེན་པའི་ཕྱོགས་ནི་གྲོང་ངོ༌། །དེ་ན་དམ་པ་གནས་ན་ནི་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་སྟེ་ནགས་ཀྱི་མཐའོ། །ནགས་ཀྱི་གནས་ཅུང་ཟད་དམའ་བ་ནི་ཆུ་ཀླུང་དང་སྨན་ལྗོངས་ལ་སོགས་པའོ། །ཅུང་ཟད་མཐོ་བ་ནི་རིའི་རྩེ་མོ་དང་ཐང་དང་ཞོལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཡིན་པས་གཉི་ག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཤོང་ངམ་ཐང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ན་འཕགས་


DTG149_Page_0258
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བཞུགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་གང་ཉིད་དུ་སྟེ་གྲོང་དང་སའི་ཕྱོགས་དག་ཏུ་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་དང་དམ་པ་གནས་པའོ། །ས་དེ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཡང་ཡིན་པས་ས་དེའོ། །དགའ་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །གང་དང་གང་དུ་དམ་པ་གནས་པ་དེ་དང་དེའི་ས་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་དེ་ལས་མངོན་པར་དགའ་བའི་ལྷ་དང་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་དུ་དམ་པ་གནས་པ་དེ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་ནི་བརྒྱན་པ་སྟེ། །དེ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཡིད་འོང་དང༌། །དེ་ཉིད་སྟེགས་དང་དཀའ་ཐུབ་ནགས། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཅན་གནས་པ་དེར་ནི་དེས་པར་དེའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་རྙོག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་དམ་པའི་ཚུལ་གནས་པ་དེར་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡང་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་བས་ན་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་སྤང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གྲོང་གང་དག་ཇི་སྙེད་པར་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་གནས་པའི་ས་དེར་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམ་པ་རིང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །པུརྞ་བར་དྷ་ན་ག་མ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞིག་ནམ་མཁའ་ལ་ཐག་རིང་པོ་ཉིད་ནས་འགྲོ་བ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་བུ་མོ་མ་ག་དྷཱ་བཟང་མོས་མཐོང་ནས་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་ནས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་བ་ཉིད་ནས་ཏེ། སའི་སྟེང་ནས་ནམ་མཁའ་དཔག་ཚད་དུ་མར་གནས་པ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྟེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དཔག་ཚད་དུ་མ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱོགས་ན་གནས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་གྲགས་པས་གསལ་བར་བྱས་བ་ནི་རི་ཁ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་ཆུ་དང་སྨན་དང་ཁམས་སྣ་


DTG149_Page_0259
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། དམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྟེ་བདག་གཞན་གྱི་དོན་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྣང་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གསལ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གངས་ཅན་གྱི་རི་བོ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་རིའི་མཆོག་ཁ་བ་ཅན་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། གངས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོད་པ་དང༌། གང་གཱ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཀྱང་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་མེད་པའི་གྲགས་པས་མཐོང་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ལ་གཞོལ་པའི་ཕྱིར་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ངན་པ་ཉེ་ཡང་མི་སྣང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཚུལ་ངན་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་ཞིང་སྔར་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་ཕྱོགས་ཉེ་བ་ན་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བསྙེན་བཀུར་གྱི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྣང་ཞིང་རྣམ་པར་མི་མཛེས་སོ། །མུན་ཁྲོད་མདའ་ནི་འཕངས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་ནུབ་ཅིང་སྤྲིན་དང་བཅས་པའི་མཚན་མོ་མདའ་འཕངས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ཡང་མི་མཐོང་ཞིང༌། མདའ་འགྲོ་བ་ཡང་མི་མཐོང་བ་དང༌། སའི་ཕྱོགས་གང་དུ་བབས་པ་ཡང་མི་མཐོང་ཞིང་མི་སྣང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །དམ་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ན་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞིག་ཐར་པ་འདོད་ལ་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལས་བརྩམས་པའོ། །དམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་སྟེ་འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་པ་སྟེ། གསུང་རབ་རྟོགས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སེམས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པའི་བདག་


DTG149_Page_0260
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དོ། །ཆེན་པོ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་སོ་སོར་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ།། གང་ཡང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོགས་པ་དེ་ནི་འགྱུར་བའི་རྒྱུས་ཀྱང་འགྱུར་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞུ་ཡིས་མདའ་འཕངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཛེས་དགའ་མོ་ཤི་བ་སྲང་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་ཁྱེར་བ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དག་ལ་རྣམ་པར་སྨད་དེ། གང་ཞིག་བུད་མེད་དང་གཅིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་ལན་འགའ་གནས་ན་ཡང་དམ་པ་རྣམས་ནི་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ན་ཆུང་མ་དང་འདྲ་བའི་ཉོན་མོངས་འདི་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་པ་དགེ་སློང་དག་ལ་གསན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །གཡུལ་ནི་ཐར་པའི་སའོ། །གླང་ཆེན་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་དུ་གནས་པའི་གླང་པོས་སྲུངས་དང༌། མེ་ཏོག་གི་སོ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ཐགས་ཟངས་རིས་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བའི་མདའ་དང་མདུང་དང་པིན་དི་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་གྱིས་ཀུན་དུ་གནང་དུ་བསྣུན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཚོར་བ་དྲག་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་བཟོད་ཅིང་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཚིག་ངན་པར་སྨྲས་པ་དག་ལ་བཟོད་ཅིང་ཡལ་བར་དོར་བར་བྱའོ། །གཞུ་ཡིས་མདའ་འཕངས་བསྣུན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲས་གཞུ་དང་མདའ་འཕངས་པའོ། །མི་སྙན་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བདེན་པ་ནི་སྙན་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ལས་འདས་པར་བྱས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཚིག་མི་སྙན་བ་སྟེ། ཚིག་ལྷག་པ་དེ་ལ་བདག་གིས་བཟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་འཆལ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་རྩོད་པའི་དུས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྙིགས་མ་ལྔ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། རྩོད་པའི་དུས་སུ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་བྱུང་ཡང་


DTG149_Page_0261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཟོད་པར་བྱ་ཞིང་དེས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་ངན་བ་ནི་རྩོད་པའི་དུས་སུ་འཕྲལ་ལ་ངན་པའི་རང་བཞིན་དེ་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམ་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལ་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་མི་ཕྱེད་པ་གྱོན་པར་བྱེད་དོ། །སྲིད་པ་འདི་ནི་རང་བཞིན་ངན་པ་སྟེ། གང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྒྱུད་ཅན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡང་ཚིག་ངན་པའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལས་སུ་ཡང་འཁོར་བ་འདོད་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་ནི་འཁོར་བ་ཅུང་ཟད་འགྲུབ་པ་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཁོར་བ་ནི་སྨད་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྔགས་པ་ཞེས་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བའི་རྒྱལ་རིགས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་ནི་འཁོར་བ་ན་འཇུག་པ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཕུང་པོའི་འཁོར་བ་དེ་ལའོ། །འཇིགས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྲག་པའོ། །མཐོང་བ་ནི་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོག་པའི་ལྟ་བ་ཡང་སྲིད་དོ། །ཞེས་རྟོགས་པ་ལ། ངས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདིར་ཡང་དང་གི་སྒྲ་ནི་འཇིགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་ངོ༌། །ཡང་ན་ཕལ་ཆེར་རོ། །འབྱོར་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་སྟེ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འབྱོར་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ། གང་འདིའི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འཁོར་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་བ་མེད་ལ། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་འཇིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་འབྲས་བུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ནའོ། །སྨྲས་པ། བདག་གིས་ཟིན་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །མངོན་པར་མི་དགའ་


DTG149_Page_0262
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བདག་མངོན་བར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགའ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྲིད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྲིད་པའོ། །ལྷག་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་ནི་འཐོབ་པ་མེད་པ་དང་བསྐྱེད་པར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། སྲིད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བའོ། །ཡང་ན་འབྱོར་པ་ལ་སྟེ། ཚིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་སྨོས་བས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་སྲིད་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མི་གང་ཁྱིམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཀ་ཙང་ག་ལ་ན་ནོར། །ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ཞིང་ཉམ་ཆུང་ལ་རྐང་ལག་དག་ཏུ་ཡང་འབྲུམ་བུ་སྐྱེས་ཤིང་ལུས་ཁྱི་རྔོས་བཏབ་པ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། བདག་མཐོང་ན་མ་དད་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ནས་མཁན་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང་བླ་མའི་གནས་དག་ལ་ཡང་ཕྱག་མི་བྱེད་པ་ལས་དེ་ལ་དགེ་སློང་གཞན་དག་དད་པ་མེད་པ་དང༌། བྱས་པ་མི་གཟོ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནགས་ནས་ནགས་དང༌། ཁང་སྟོང་ནས་ཁང་སྟོར་དག་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་བབ་ཅོལ་དུ་མི་སྣང་བ་ལས་འདི་ནི་ངེས་པར་ཁྱིམ་འབིགས་པར་བྱེད་དེ། འདིའི་གནས་ཀྱང་མི་སྣང་ལ་གང་གྲོང་དུ་ངེས་པར་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་མི་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་ངེས་པར་འགའ་ཞིག་ལ་འཚེ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་དང༌། སྐབས་དེ་གསན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །དད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གང་ཡིན་དེ་ནི་དགེ་སློང་ནོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཡིན་བར་ལྟའོ། །འདིར་ནི་དགོངས་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་མངོན་པར་ཡིད་མི་ཆེས་ཞིང་མི་འཇུག་པ་ནི་དད་པ་མེད་པའོ། །དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དད་པ་མེད་པ་སྟེ་གཞན་གྱིས་བཀྲི་བར་མི་རུང་ཞིང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དད་པ་ནི་སྲེད་བ་སྟེ། བདག་གིས་དད་ནས་ཟོས་སོ་ཞེས་བྱ་པ་ལྟ་བུའོ། །དད་པ་མེད་པ་ནི་སྲིད་པ་ལ་མངོན་པར་མི་


DTG149_Page_0263
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བ་སྟེ། འཁོར་བས་ཡིད་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་པའི་ཐར་པ་སྟེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཤེས་པ་ནི་གཟོ་བ་སྟེ། བྱས་པ་མི་གཟོ་བ་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པའི་དངོས་པོ་ལ་མ་ཆགས་པར་བྱས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱིམ་ནི་སྐྱེས་པ་གཞན་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གིས་ཡང་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཁྱིམ་སྟེ། དེ་གཅོད་པ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང་སྤངས་པར་བྱས་པའོ། །གོ་སྐབས་བཅོམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་སྤངས་པ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པས་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་ལྔ་ལས་འདས་ཤིང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་དོན་ཏོ། །སྐྱུགས་པ་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྤངས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཅི་ཞིག་བྱས་པས་ཤེ་ན། ཕ་དང་མ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རི་ཁྲོད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་སྐྱེས་བུ་དཔའ་བ་ཞིག་རྒྱལ་པོ་འདོད་དེ་མི་མཛའ་བ་ཞིག་པས་ཕ་དང་མ་དང་རྒྱལ་པོ་དང༌། བྲམ་ཟེ་གཙང་སྤྲ་ཅན་གཉིས་དང་ཡུལ་མི་རབ་ཏུ་མང་པོ་བསད་དེ་རང་ཉིད་རྒྱལ་པོ་བྱས་སོ། །དེས་བསམས་པ་གང་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ལ་འདི་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་ན་ནི་དེས་ན་བདག་ཀྱང་དགའ་ཞིང་དགེ་འདུན་དང་ཀུན་དགའ་ར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞིག་པར་མི་བྱ་ཞིང་གཞན་ཡང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མང་དུ་བྱའོ་ཞེས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ཐོས་པ་དང་མངོན་པ་དང་དེ་ཁྱིམ་བདག་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏོ། །མ་ནི་འབྱུང་བའི་རྩ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་མདོ་ལས་


DTG149_Page_0264
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པས་སོ། །ཡང་བཤད་པ། མ་རིག་འཁོར་བ་སྐྱེད་པ་སྟེ། །བུ་ཡི་མ་ལྟར་རབ་ཏུ་གནས། །གལ་ཏེ་སྲེད་པ་དེ་མེད་པར། །བསྐྱེད་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཕ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ནི་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །རཱ་ཛ་ཞེས་བྱ་བས་རྒྱལ་པོ་ནི་ཆགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལས་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་འཁོར་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་སྟེ། དབང་པོ་དྲུག་གི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཙོ་བོ་དང་འཁོར་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་བཀག་པས་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མི་ནི་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་འཕགས་པ་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ནའི་བུས་མདོར་བསྟན་པ་བཤད་དེ། སྐྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ན་སྲེད་པ་ནི་མ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ནི་སྲེད་པས་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་བཅོམ་པ་ནི་གཉེན་པོས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་དང་སྲིད་པ་སྟེ། འདི་ནི་བྱས་པའི་ལས་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་དེར་སྐྱེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་དྲུག་པ་བདག་པོ་གྲོང་གི་བདག །ཅེས་ལུང་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་ནི་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཡུལ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཡུལ་ལོ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོས་སྤངས་པ་ནི་དག་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་འདི་ན་གནས་པའི་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དག་ཀུན་སོགས་


DTG149_Page_0265
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྲོག་དགོན་པ་ན་བཞུགས་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་བ་ལང་གི་ལམ་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་ན་གླང་པོ་ཆེའི་ལྕི་བ་ལ་མགོ་གཏད་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །བ་ལང་རྫི་གུ་ལེ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཀི་ཏ་བ་ནི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་བ་ལང་རྫི་མོ་གཉིས་རྫ་མ་གང་གི་འོ་མ་ཐོགས་ཏེ་འབྲོག་གི་ནང་དུ་ཞུགས་པས་མཐོང་ནས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་པ་འདི་ནི་བདག་ཅག་གི་ཡུལ་དུ་ཡང་དང་ཡང་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་བྱོན་པས་འདིའི་ལུས་ལ་མཆོད་པ་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ཏེ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་རྫ་མ་གཉིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཞག་ནས་ཤིང་དག་བཏུས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་གཞན་དུ་གཞག་ཅིང་དེའི་ལུས་ཤིང་ལ་བསྐྱོན་ནས་མེ་བཏང་ངོ༌། །ཇི་ཙམ་ན་བྱ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་བཞི་འོངས་ཏེ་གནམ་ནས་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེ་ནས་བ་ལང་རྫི་མོ་དེས་དེའི་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་བླངས་ཏེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ལ་གཏད་དོ། །དགེ་སློང་གིས་སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱེད་ཅག་གཉིས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་གྱི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལས་ངོ་མཚར་དག་མཐོང་ངམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་གིས་སྨྲས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་གཞོན་ནུ་དག་སྟེ། གནས་བརྟན་ཀཽཎྜི་ནྱའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྱུང་བ་འདི་དང་གླེང་གཞི་འདི་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དག་གོ །ཀུན་དུ་སོགས་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་དུ་སོགས་པ་སྟེ། མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བ་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་པར་འགྱུར་བའི་ལས་གསགས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ཁ་ཟས་ཡོངས་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྤངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་སོ། །ཁ་ཟས་ནི་གང་དག་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཏོ། །ལས་


DTG149_Page_0266
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐབས་བསྟན་ཏེ་སྟོང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། མཚན་མ་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་དེ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་གནས་ལ་རྟོག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའོ། །གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་འདུས་པ་ལས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་གྱི་རེ་རེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་བྱ་རྗེས་བཞིན། །དེ་དག་འགྲོ་བ་རྟོགས་དཀའ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀའ་བས་བརྟག་ཅིང་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའོ། །འདིས་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་རྗེས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང་འཐོབ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བཞི་པོ་དེ་དག་གམ་གཞན་དག་ཀྱང་རུང་སྟེ་སྤྱིར་རོ། །རྗེས་ནི་རྐང་པའི་བཀོད་པ་སྟེ་དེའི་མཚན་མ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའོ། །འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་སྟེ་འགྲོ་ཞིང་རྒྱུ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་དེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྗེས་དང་འགྲོ་བ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀཽཎྜི་ནྱ་ཀི་ལའི་ཟས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འཇུག་པས་ལམ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིར་ཁ་ཟས་ཡོངས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཟག་པ་ཟད་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གང་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམས་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་ཏེ།


DTG149_Page_0267
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིས་ནི་བསམ་གཏན་མེད་པར་ཤེས་རབ་མེད་ལ་ཤེས་རབ་མེད་པར་བསམ་གཏན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གང་འཕགས་པ་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཤེས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་ཤིང་སྤང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། གང་དག་ཕ་མཐར་རྟེན་མེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་མི་གནས་པ་སྟེ། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྲེད་པས་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསྒྲེ་བ་བསྟན་པ་མཛད་ཅེ་ན། བཤད་པ་གདུལ་བྱ་དེ་ལྟ་བུའི་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་རག་ལས་པ་དག་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་སུ་དག་རིགས་གཅིག་པ་བསྟེན་པ་ལ་རག་ལས་པའི་གདུལ་བྱ་དུས་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དག་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལན་དུ་མར་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་བརྗོད་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་སྨན་རིགས་གཅིག་པས་ནད་པ་དག་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། སྨན་པའི་བདག་པོས་ལན་དུ་མར་སྨན་དེ་ཉིད་བསྟན་ན་ཡང་ཟློས་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཕྱིས་འོངས་པ་དག་དང་དོན་མ་ཐོས་པ་ལ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བཤད་པ། ཡུལ་དུས་བདག་པོ་སེམས་ཅན་དང༌། །གྲོགས་དང་བསམ་པའི་རྒྱུད་དག་ལ། བསྡུས་ན་ཐུབ་པ་ཐུགས་རྗེ་ཡི། །བདག་ཉིད་ཆོས་ནི་སྟོན་པར་མཛད། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་དགུ་ཕལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཤིང་ཤ་པའི་ལོ་མ་ནི་ཅུང་ཟད་དང་ཉུང་དུ་ཉུང་དུའི་ཚུལ་གྱིས་ལེན་གྱི། དེ་ལས་མང་པོ་ནི་མི་ལེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་མང་པོ་དེ་དག་ནི་སྡིག་པའི་ལས་ལ་འཇུག་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ཉུང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཉུང་བའོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་


DTG149_Page_0268
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་སྣོད་དུ་བསྟན་ཏེ། ལྷ་དང་མི་གཉིས་ཀྱང་དེའི་སྣོད་ཡིན་པར་གཞན་དག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་གཉེ་ག་བཟུང་ངོ༌། །དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ནི་བདུན་པ་ཡིན་པས་ལྷ་དང་མིའི་ནང་ནས་སོ། །གང་དག་ཕ་རོལ་འགྲོ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་འདི་དག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་འདི་ནི་འཁོར་བར་ལྡོག་པ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་འགྲམ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །ཉིད་དུ་རྒྱུག་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་འཇུག་པའོ། །གང་དེ་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉུང་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐར་པའི་ཚ་དང་མཐུན་པ་དང་རིགས་པས་འཐོབ་པའི་ཤེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པར་ནི་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་ལྟར་དེ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །ནམ་ཞིག་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་ཡང་འདིར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དེས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྒོམས་པས་མཐོང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྒོམས་པ་དང༌། མངོན་དུ་བྱ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་བཟང་པོ་བྱས་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསམ་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམས་པའི་རིམ་གྱིས་འཕགས་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།


DTG149_Page_0269
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅི་ཞིག་ལས་ཤེ་ན། སྐྱེ་ཤིའི་མཚོ་ཆེན་རྒལ་དཀའ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཡང་ན་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཞེ་ན། སྐྱེ་ཤིའི་མཚོ་ཆེན་པོ་གང་རྒལ་དཀའ་བ་དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་ཤིའི་མཚོ་ཆེན་པོ་གང་ངེས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ལ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཆི་བ་ལས་མ་འདས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས་རྒལ་བ་ཡིན་པས་རྒལ་དཀའ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཁོ་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདའ་བར་དཀའ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏེ། དུས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་རིམས་དྲག་པོས་བཟུང་སྟེ། དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞལ་མཐོང་བ་ལས་ཚ་བ་ལས་ཐར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། བཙུན་པ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་གང་གིས་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་དང་དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །གང་དུས་འདས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྤངས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུང་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་སྤངས་པ་ཉིད་ལ་ནི་ངེས་པར་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ལས་འདས་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དག་ལས་གྲོལ་བའོ། །སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ས་པ་ལ་ཆགས་པས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་བདེ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་ཉིད་དེ། ཏ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་རྒྱུད་དང་བསྲུང་བའོ་ཞེས་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདུད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཡོད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གང་དེ་ལྟར་དུས་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །མྱ་ངན་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོབ་


DTG149_Page_0270
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདུད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གདུང་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་འདི་ལྟར་བྱ་བ་མཐར་ཕྱིན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། འཇིགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ནགས་ཚལ་གྱི་ཕྱོགས་ཤིག་ན་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཞིག་གནས་ཏེ། ཇི་ཙམ་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བཤད་དོ། །རྒལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་རྒལ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་ནི་གནོད་པ་དང་བཅས་ཤིང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་ལམ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །གཡང་ས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ངན་སོང་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་པོ་དེ་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་སྤངས་པར་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་སྤངས་པས་དེའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ་སྤངས་པའོ། །སྦྱོར་དང་མདུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིགས་བསྟན་ཏེ། སྲིད་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་བསྟན་པས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དུག་ཀུན་བཅོམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྐྱོ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དུག་དང་འདྲ་བར་བརྟག་གོ །ཡང་ན་འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤང་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་འཕགས་རྒྱལ་ན་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོ་རབ་སྣང་གཡུལ་གྱི་འབྱོར་པ་མཐོང་ནས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། འཇིག་རྟེན་འདམ་རྫབ་ཆེན་པོ་གང༌། །འཇིག་རྟེན་གདོན་ཆེན་གང་ཞིག་ལགས། །འཇིག་རྟེན་དྲ་བ་ཆེན་པོ་ཅི། །འཇིག་རྟེན་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་གང༌། །ཞེས་གསོལ་པ་ལས་དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །མེད་པ་ནི་ཡོད་


DTG149_Page_0271
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་བཅས་པའི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ནི་འདིར་འདོད་པའོ། །མཉམ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །འདམ་རྫབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བང་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ཞ་བོ་བཞིན་དུ་སྟེ། གང་དུ་རྐང་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཡང་འགྲོ་བའི་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་བློ་དང་ལྡན་པ་ཡང་འདོད་པ་དག་ལ་འགལ་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་ལ་སོགས་པས་སྐམ་པར་འགྱུར་ཞིང་འདམ་རྫབ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་བསལ་བར་ནུས་ཀྱི་འདོད་པའི་འདམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་མི་བཟད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་པས་བྱས་པ་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོ་རབ་སྣང་དེ་གཡུལ་ལ་འཇུངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡིག་པ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་འདྲ་བའོ། །གདོན་ནི་འབྱུང་པོ་ཞུགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྔགས་ལ་སོགས་པས་གསོ་བར་ནུས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ནུས་ཀྱི། ཞེ་སྡང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་བསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་རྟོག་ཅིང་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །ཡང་ན་གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ནི་འདིར་གཏི་མུག་གི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་དྲ་བ་མེད་དེ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་ཏུ་གྲགས་པ་རྒྱའི་དྲ་བ་ནི་བསལ་བར་ནུས་ཏེ། ལྟ་བའི་དྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་དང་འདྲ་བའོ། །ཆུ་ཀླུང་ནི་ཅིས་ཀྱང་བརྒལ་བར་ནུས་ཀྱི། །ཅིག་ཤོས་སྲེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཆོད་སྦྱིན་དང་པུ་ཧ་ལ་དང་གནས་འཇོག་ལ་སོགས་པའི་ཐུབ་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་འདིའི་དོན་གཞན་དུ་བཤད་དེ། བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་རང་དབང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་དབང་མེད་པར་དབང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདམ་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། འབྱུང་པོའི་གདོན་ཞུགས་པ་དང༌།


DTG149_Page_0272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱར་ཆུད་པ་དང༌། ཆུ་རྒྱུན་དྲག་ཏུ་འབབ་པའི་ཆུ་རྒྱུན་གྱིས་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ན་གཅིག་པུ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ནི་མི་གཙང་ཞིང་དྲི་ང་བ་འདོད་པ་དག་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་བསགས་པའི་ཆེད་དུ་འབད་པ་མི་བྱེད་དེ། དེས་ན་བཤད་པ་འདོད་པ་ལྟ་བུའི་གནས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འདམ་རྫབ་མེད་དོ། །ཞེ་སྡང་ལྟ་བུའི་གདོན་མེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཡང་གཅིག་པུ་འདོད་པ་སྤངས་ཀྱང་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ཡང་ཁྲོ་བའི་བསམ་བས་ཚིག་ངན་པའི་སྒོ་ནས་མཁས་པ་དང་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ངག་ལ་ངག་གིས་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཞེ་སྡང་དང་མཉམ་པའི་གདོན་མེད་དོ། །སྨན་དང་སྔགས་ལ་སོགས་པས་གཙོ་བོར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ལྟ་བུའི་དྲ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དེ་ལྟར་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་དང་གཏི་མུག་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞིང་ལྟ་བའི་དྲ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་དགས་རྒྱར་ཆུད་པ་ནི་ཐབས་གང་ཞིག་གིས་རྒྱ་མངོན་པར་དྲལ་ཏེ་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། གཏི་མུག་གི་དྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་ལྟ་བུའི་ཆུ་ཀླུང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པའི་བདག་ཉིད་དང་ཁྱེར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལས་ཐབས་གང་གིས་ཆུ་ཀླུང་ལས་ནི་ཐར་བར་ནུས་ཀྱི། ཅིག་ཤོས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལྷས་གསོལ་པ། ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྗེས་མཆིས་གང༌། །ཕྱི་རོལ་དགེ་སྦྱོང་གང་ཞིག་ལགས། །སྤྲོས་ལ་དགའ་བ་གང་ཞིག་དང༌། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་གང་ཞིག་འཚལ། །ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་རབ་བཟངས་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྣང་ལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཡང་དེའི་རྗེས་དང་མཚན་མ་ནི་མེད་དོ། །ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྗེས་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་པ་ལ་དགེ་སྦྱོང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་པ་སྟེ།


DTG149_Page_0273
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཁོར་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་སྦྱོང་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་དགེ་སྦྱོང་སྟེ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་གོ །མུ་སྟེགས་པ་འདི་ལ་ནི་སྔ་མའི་དགེ་སྦྱོང་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་བསྟན་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་བསླད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲོས་ལ་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པའི་གཞིའི་དངོས་པོ་ནི་སྤྲོས་པ་སྟེ། །འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་དེའི་དོན་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་འདི་ལྟར་ཆགས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་བྱིས་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཤེས་པ་སྟེ། བྱིས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྤྲོས་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལས་ངེས་བར་འབྱུང་བ་སྟེ། འཁོར་བ་དེ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་རྟོགས་ནས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །བྱིས་པ་སྤྲོས་ལ་མངོན་པར་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བའོ། །ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་མ་ཐག་པ་སྟེ། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བྱིས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་སྦྱོར་བའོ། །མཁས་པ་སྦྱོར་བ་འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་དང་དེ་སྤོང་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ནི་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ནི་སྦྱོར་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་


DTG149_Page_0274
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་བྱེད་པར་སུས་ནུས་ཤེ་ན། མཁས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བློ་དང་ལྡན་པའོ། །དཔེར་ན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་དག་གིས་འཐབ་པ་ན་དགྲའི་དབུང་འཇོམས་པར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་བློས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ནུས་སོ། །སྔ་མའི་མཁས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དགག་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཟག་བ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་གང་གི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལྷ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྷའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ལྷ་སྟེ། གང་དག་སྦྱོར་བ་དང་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པའོ། །མི་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ན་འཁོར་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱོར་བ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། སྦྱོར་བ་ལས་ནི་སྲིད་པ་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་སྲིད་པ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩ་བ་སྟེ་ཕྲ་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །སྦྱོར་བ་མེད་པས་སྲིད་པ་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་བོན་སྦངས་ནས་མྱུ་གུ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །ལམ་འདི་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་གྱིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལམ་འདི་གཉིས་ཤེ་ན། སྲིད་པ་དང་སྲིད་པ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ལམ་གཅིག་པ་ནི་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྲིད་པ་ཟད་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་མཁས་པས་གང་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེ་ན། མཁས་པས་དེ་ལ་བསླབ་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ།


DTG149_Page_0275
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བློ་དང་ལྡན་པས་ལམ་དེ་ལ་འཇུག་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །སྦྱོར་ལས་རབ་ཏུ་འདའ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་འཇུག་ཅིང་སྤྱད་པས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེན་པ་འཐོབ་པ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པའི་ལམ་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་ནུས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་སྲིད་པའི་འབྲས་བུའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱའི། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉེས་པར་སྤྱད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་ཞིག་གིས་འདི་སྐད་དུ། གང་དེས་བྱས་པས་འདིར་ནི་གདུང་བར་གྱུར། །ངན་འགྲོར་སོང་བའི་འོག་ཏུ་འང་གདུང་བར་འགྱུར། །གང་དེ་བྱས་པས་དེར་ནི་དགའ་འགྱུར་ཞིང༌། །བདེ་འགྲོར་སོང་བའི་འོག་ཏུའང་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། འདི་གསུངས་སོ། ཉེས་པར་སྤྱད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུའི་ལས་ངན་པར་སྤྱད་པའོ། །བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབས་ཤིང་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ཉེ་བར་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བས་ན་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་ལ་ལ་གསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང༌། ལག་པ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པས་ཚེ་འདི་ཉིད་དུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གདུང་བ་ཆེན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ནས། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་ཉེས་དམིགས་སྨྲས་པ། ངན་འགྲོར་སོང་བའི་འོག་ཏུའང་གདུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་གདུང་བ་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་བྱས་པས་དགའ་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བའི་འབྲས་བུའི་ལས་དགེ་བ་བསགས་པས་བདག་གིས་ནི་དེ་ལྟར་བསགས་སོ། །ཞེས་དྲན་པས་ཚིམ་པར་འགྱུར་ཏེ། མཆོད་པ་དང༌། ཞེས་དང༌། བསྙེན་བཀུར་ཡང་འདི་ཉིད་དུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །བདེ་འགྲོར་སོང་བའི་འོག་ཏུའང་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོར་སོང་ནས་ཀྱང་ཚིམ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལེགས་


DTG149_Page_0276
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྤྱོད་བ་དང་ཉེས་པར་སྤྱོད་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདི་ལྟར་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེས་ན་སྨྲས་པ། ཕྱི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཆེན་ཆུན་གཉིས་ཕྲག་དོག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་བྱད་སྟེམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ། ལྷ་མཉེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་མཆོག་ཏུ་མཆོད་པ་རྩོམ་པའི་བུད་མེད་ལས་བརྩམས་སོ། །ལུས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པས། །མ་བྱས་ཅི་ཞིག་བྱས་པ་བླ། །མི་ནི་བདེ་བ་འདོད་པ་ཡིས། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་བྱས་པ་རུང༌། །ཞེས་ལྷས་གསོལ་པ་ལས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །ཉེས་སྤྱད་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པ་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱི་ནས་གདུང་འགྱུར་དེ་བྱེད་པས། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ངན་པར་སྤྱོད་པ་དེ་བྱས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དུས་མཉམ་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་ཕྱི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུས་གཞན་ནའོ། །དེ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་ནི་ཚེ་འདིར་ཡང་ཁ་ན་མཐོ་བས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་གདུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་མ་བྱས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ན་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གདུང་བར་མི་འགྱུར་དེ་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང༌། གཞན་དུ་དེ་བྱས་བས་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱ་བ་དང་ཉེས་པར་སྤྱོད་བ་མི་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཚིག་མཐོང་ཞིང་ཆོས་མཉན་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་མཁས་པ་ཁོ་ནས་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་བ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་སྟོན་པ་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱི་ཤ་ཀ་པཉྩ་ལའི་བུ་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་བསྟི་གནས་ཀྱི་ཁང་པ་དག་ཏུ་འཁོད་པ་ལ་ཆོས་


DTG149_Page_0277
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཕོ་བྲང་འཁོར་གྱི་ཚིག་དང༌། སྙན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་གུས་པས་མཉན་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསན་ཏེ་བྱི་ཤ་ཀ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་པ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །མ་སྨྲས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཅུང་ཟད་མི་བརྗོད་ཅིང་མི་སྟོན་ན་ནི་མཁས་པའམ་བློ་དང་ལྡན་པར་མི་རྟོགས་ཏེ། མཁས་པ་ནི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། མཁས་དང་བྱིས་པ་འདྲེས་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདྲེས་པ་ནི་རྐང་པ་དང་ལག་པ་དང་མིག་དང་གདོང་དག་ནི་ཚུལ་འདྲ་བ་སྟེ། བྱིས་པ་དང་ཆ་བྱད་མཚུངས་ཤིང་འདི་ལྟར་ཆུ་དང་འོ་མ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ་ཡིས་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་ལས་འདི་ནི་དམ་པའོ། །འདི་ནི་མཁས་པའོ་ཞེས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ཞིག་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲོས་ཤིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རིགས་པ་དང་ལུང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཞི་བའི་གོ་འཕང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚེ་བ་མེད་པའི་དོན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ལས་རབ་ཏུ་གཞོལ་བའི་ཚིག་ནི་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཚིག་གི་ལྷག་མར་བརྟག་པར་བྱའོ། །མཁས་དང་བྱིས་པ་འདྲེས་པ་ལས། །མ་སྨྲས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བས། །ཞི་བའི་གོ་འཕང་སྨྲོས་ཤིག་དང༌། །སྨྲས་པ་ཡིས་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དག་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་གིས་སོ། །རྗེས་སུ་མྱོང་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའོ། །མཁས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོན་ཅིང་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲས་པ་སྟེ་མཁས་པའོ། །གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་རིགས་པ་དང་ལུང་གཉིས་ཀྱིས་འདིའི་དོན་


DTG149_Page_0278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་བཤད་ཅེ་ན། ཆོས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བསྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཡང་ན་བཤད་པ་ནི་བརྗོད་པའོ། །གསལ་བར་བྱ་བ་ནི་དོན་ལ་དཔྱོད་བའོ། །དྲང་སྲོང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །བསྒྲེང་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་པར་གྱིས་ཤིག་པ་སྟེ། སྟེང་དུ་བཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བསྔགས་པའོ། །རྒྱལ་མཚན་ནི་རྟགས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རྒྱལ་པོ་དང་སྨན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཞེ་ན། ལེགས་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཐབས་སྟོན་ཅིང་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །དེའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཏོག་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བཤད་པ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཡིན་པས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གང་དེ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་དང་ལྡན་ལ་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྟོན་པ་དེ་ནི་འདིར་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་དགོངས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བྱ་བ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བསྟོད་པའི་ཚིག་མི་བརྗོད་དེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ནི་ཞི་བ་ལ་འཇུག་པའང་མ་ཡིན་ལ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱལ་མཚན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། གདུགས་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དང༌། རྣ་ཆ་གདུབ་འཁོར་ལ་སོགས་པས་རྒྱལ་པོའི་ཡན་ལག་བཞིན་ཏེ། གདུགས་དཀར་པོ་ནི་མཚོན་པ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པོ། །ཅི་གང་སུ་དག་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་མཁས་པ་བདག་ཉིད་བརྗོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྔགས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ། རྩོད་པའི་དུས་ཀྱི་འགྲོ་བ་འདི་ནའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མ་སྨྲས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཛེས་དགའ་


DTG149_Page_0279
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོའི་གཏམ་རྒྱུད་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་ཐོས་པས་ཡིད་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སྤྱན་འདྲེན་པའི་སྐྱེས་བུ་བཏང་སྟེ། གཤེགས་པ་ལས་བཙུན་པ་བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པས་དགའ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །སྨོད་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤུང་བ་སྟེ། ཚིག་གི་རྒྱུ་གང་གིས་ཀྱང་ངོ༌། །ཚིག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་སྨྲས་ཤིང་མི་བརྗོད་ན་ནི་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་ལྐུགས་པ་བཞིན་དུ་འདུག་གོ་ཞེས་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །མང་དུ་སྨྲས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྙན་པའི་ཚིག་མང་པོ་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ཡང་འདི་ནི་རླུང་གི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ་ཞེས་མི་སྙན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དལ་བུས་སྨྲས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་དལ་བུས་སྨྲ་བའི་ཚུལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཉུང་ངུ་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ཡང་འདི་ནི་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་གསེར་ལ་སོགས་པ་འཚོང་བ་ལྟར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མི་སྨོད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྟོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ། །བརྒྱ་ལ་བྱུང་བའམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སྨད་པའམ་བསྟོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་སྨད་པར་བྱ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་སྟེ། ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྨོད་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཏེ་སྐྱེས་བུའོ། །གཅིག་ཏུ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་མེད་དོ། །བྱུང་བར་མ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མ་བྱུང་བ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་གཉིས་པོ་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ནའོ། །དེ་ལྟར་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཡང་གང་ན་ཡང་འདི་ཡང་མེད་དོ། །ཅི་དོན་དམ་པར་སེམས་ཅན་གང་ལ་སྨད་པར་བྱ་བར་མི་འོས་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་


DTG149_Page_0280
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཤེས་རབ་ཅན་དག་སྟོད་བྱེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་གཞན་ཡང་བསྔགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་པས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་པས་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ལྟ་ཞིང་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཤིང་བརྗོད་དེ། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཆེད་དུ་ཕན་ཚུན་གྱི་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་པ་ལས་གཟིགས་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཕན་ནི་མ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་དང་འཕན་བྱུང་བའི་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེའོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་ངན་པ་ལ་གང་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་འཕན་མ་བྱུང་བའོ། །ཡང་ན་འཕན་མ་བྱུང་བ་དེ་ནི་དཔྱོད་པ་མེད་པ་གཞན་གྱིས་གུས་པ་དང་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཏེ། འདིས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་བག་ཡོད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་དགེ་བའི་བྱ་བ་འཇུག་པའོ། །འདིས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ནས། འཕགས་པའི་ལམ་བསྟན་པ། དད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་དང་ལྡན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དད་པའི་སྒྲ་ནི་འདིར་དེ་མང་དུ་བྱེད་ཅིང་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ལེགས་པའི་བྱ་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འདིས་བསྟན་ཏེ། །དེས་ན་ཡང་འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་ཞིང་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྨད་འོས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་རྒྱན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་བཟང་པོ་ལེགས་པར་བསྒྱུར་ཏེ། བཟོ་སྣ་ཚོགས་བྱས་པའི་རྒྱན་ནི་གང་གིས་ཀྱང་སྨད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡང་ལྷ་འམ་མི་རྣམས་ཀྱིས་


DTG149_Page_0281
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨད་པ་དང་བསྟོད་པ་བྱས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གྱད་བུ་ནོར་ལ་མཛའ་བོ་དང་ས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་སྨོད་པར་བྱེད་ལ། ལྷ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྟོད་པར་བྱེད་ཀྱང་དེའི་ལུས་སེམས་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ནའོ། །རི་དང་བྲག་ནི་ས་འཛིན་ཏེ་རྡོའི་བདག་ཉིད་དོ། །རླུང་གིས་གཡོས་པར་མི་འགྱུར་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་གི་ཤུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བསྒུལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །བསྟོད་པ་དང་སྨད་པ་བྱས་ཀྱང་མཁས་པའམ་དམ་པ་ནི་མི་གཡོས་ཤིང་འགུལ་བ་མེད་དེ། རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ་དགའ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྨད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིའོ། །རྩ་བ་ནི་ས་བོན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་ལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་ལ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བཞི་ལ་མེད་པའོ། །ལོ་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། དགེ་སློང་དག་གིས་ལོ་མ་བཅོམ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་འདིར་སྤངས་ཤིང་ཤེས་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་ལོ་མས་ནི་ཤིང་སྟུག་པོ་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དེ་ལྟར་སྣང་ངོ༌། །ལྕུག་ཕྲན་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་རྩ་བ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལ་སྡོང་པོ་ཡང་མེད་ན་ལོ་མ་དང་ལྕུག་མ་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །ལྕུག་ཕྲན་ནི་སྲེད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཀ་བ་ལྡ་པའི་ཁང་པ་ལ། །ལྕུག་ཕྲན་གྱིས་འབིགས་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །སྲེད་པའི་ལྕུག་མ་སྐྱེས་པ་ལ། །ཐུག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཅད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ནོ། །བསྟན་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བས་བཀྲིར་མེད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །འཆིང་བ་ལས་


DTG149_Page_0282
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་འཆིང་བ་ཡིན་པས་འཆིང་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་འམ་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ལ་འདིས་ནི་ལྷག་མ་སྤངས་པར་བསྟན་ཏེ། འཁོར་བ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་སུས་ཀྱང་སྨད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ནི་གཞན་གྱི་བློས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གོ་ཏི་ཀ་ལན་བདུན་པ་བྱས་ཏེ། དུས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ཡོངས་སུ་ཟད་ལ་སྟོན་པ་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་འདི་གསུངས་སོ། །སྤྲོས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྐྱེན་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདོད་པ་སྤངས་ཤིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་སྤངས་པར་བསྟན་ནས་འདིས་ཉོན་མོངས་པའི་འདོད་པ་སྤང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་གནས་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་སྤངས་ནས། འདི་ན་གནས་ཤིང་རབ་ཏུ་གནས་པ་སྟེ་གོ་སྐབས་ཡོད་པའོ། །མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཞེ་སྡང་གཉིས་ཁྱད་པར་དུ་ཤས་ཆེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་སྦྱོར་གདུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སྦྱོར་ཞིང་འབྱར་བ་སྟེ། འདོད་པའི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གདུང་བ་སྟེ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་གཉིས་ལས་རབ་ཏུ་ལོག་པ་ནི་རབ་ཏུ་འདས་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྟན་ནས་ཁམས་གོང་མའི་ས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། སྲེད་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གོང་མའི་སྲེད་པ་ལས་དམིགས་པ་དེ་སྤངས་ནས་སྲེད་བྲལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཁམས་གསུམ་མཐའ་དག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། མི་སློབ་པའོ། །དེ་དག་རྒྱུ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་


DTG149_Page_0283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངན་ལས་འདས་པ་ལས་གཞོལ་བཞིན་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་རྒྱུར་མཛད་པའོ། །མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རྟོགས་པའོ། །ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་མི་ཤེས་ན། ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གང་གིས་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དེ་ཉིད་ནི་ནམ་ཡང་གང་གིས་ཀྱང་བཀྲིར་མི་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་བར་དགའ་སྟེ། འཆར་ཀ་པོ་ཉར་བཏང་ནས་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ་ཡི་གེ་ཕུལ་ནས་ཞུས་པ། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་མི་གཤེགས་ན་སྟོབས་ཀྱིས་དགུག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །གཞན་ངག་ནི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དྲ་བ་ཅན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བསྐུལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དབང་དུ་བྱ་ཞིང་ཁྱེར་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། དེ་ཐོས་པས་མངོན་པར་དད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། གང་བསྟན་པས་ཇི་ཙམ་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐུབ་བ་མཆོག་གོ །རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའོ། །མི་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དང་ཡོངས་སུ་མི་ཤིགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་འཇིགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། གང་རྒྱལ་བ་ནི་རྒྱལ་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྤང་བར་བྱ་བ་འམ་མ་རྒྱལ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་སྤངས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ཐོས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་ཡུལ་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་དོན་རྟོགས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་


DTG149_Page_0284
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐའ་ཡས་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ལ་ཡོད་པའོ། །ཡང་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །འགྲོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་བཀྲི་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་འཕང་གང་གིས་བཀྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་གང་གིས་སམ་མཐུ་གང་གིས་ཁྱེར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །མཐུ་རྩལ་མཐའ་ཡས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་མཐུ་རྩལ་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་རྩལ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བཀྲི་ཞིང་ཁྲིད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་རྩལ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་གཏོགས་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིས་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཤིང་འབད་པ་ཁོ་ནས་ནི་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་དྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲེད་པ་ཇི་ལྟ་བུར་མེད་ཅེ་ན། དྲ་བ་སྨོས་ཏེ་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་ནི་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་མེད་པ་དེས་དྲ་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་རྐང་པ་གཉིས་དང་འདྲ་བར་འགྲོ་ཞིང་འགྲོ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །འགའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་དག་ཏུའོ། །ཁྲིད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེན་པ་སྟེ། སྲེད་པས་ནི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས་ནི་སྲེད་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡུལ་བེར་རྒྱན་ཚོང་དཔོན་ཞིག་འབྱོར་པ་ཆེ་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱིམ་ལ་མི་དགའ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཆོས་མང་པོ་བསྟན་པར་བྱས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་རྣལ་འབྱོར་དུ་སྤྱོད་པས་བསལ་ཞིང་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་དུ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་ཀུན་ལ་


DTG149_Page_0285
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རྟོག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ལྟ་བའི་འཇུག་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་དང༌། །དངོས་གཞི་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདོད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་སྦྱོར་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་བའི་དགའ་བའི་སྲེད་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ས་པའི་བདེ་བའི་སྲེད་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ནི་འདིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་དང་འདུ་ཤེས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ། རྣལ་འབྱོར་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཞི་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གང་སྦྱོར་བ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ས་པ་དག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་མི་ལེན་པས་ཏེ། །དེའི་རྒྱུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པ། སྔོན་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིའི་གླེང་གཞི་ནི། ནགས་ནི་ཆོད་དང་ཤིང་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་བསྟན་ཏོ། །བྲལ་བ་ནི་སྤངས་པའོ། །སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་དུ་འདུག་པ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་སྤངས་པའོ། །ཕྱི་མ་དང་བྲལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའོ། །དབུས་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་


DTG149_Page_0286
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་གནས་པ་དེ་ཡང་སྤངས་པ་སྟེ། དེའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ན་འདི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྲེད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་སྲིད་པའི་ལས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བཤད་པ། རྣམ་པ་ཀུན་ལས་སེམས་གྲོལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་རྒ་ཡང་ནི་འདྲེན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲུགས་ཀྱི་ཚོམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་དགུ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བ་རྫོགས་སོ།། །།ཕྲུགས་སུ་བསྟན་པ་ལས་རྗེས་སུ་འབད་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བདེ་བའི་ཚོམས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་ཕལ་ཆེར་ནག་པོ་དང་དཀར་བོའི་ཕྱོགས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་དེ། ནག་པོའི་ཕྱོགས་སུ་སྤང་བ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་བསྟན་པས་དེ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱས་པའི་བདེ་བ་ཡང་བསྟན་པ་ནི། རྒྱལ་བ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིའི་གླེང་གཞི་ནི་ལས་ཀྱི་ཚོམས་སུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་འདིར་དེའི་བར་དུ་བཤད་དེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཕས་ཀྱི་དགྲའི་གྲོགས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལས་གཞན་མི་ཤེས་པ་ཞིག་སྟེ། ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་ནས་བབ་ཅོལ་དུ་ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ནི་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཐོས་པས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་བདག་ཉིད་མཐོ་བར་གྱུར་པ་ནི་རྒྱལ་བའོ། །དེ་ལས་ཁོན་བྱུང་བ་ན་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཅིང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་འདི་ལས་རྒྱལ་བར་བྱ་སྟེ། ཡང་འདི་ལ་བདག་གིས་བག་དབབ་པར་མི་བྱ་ཞིང་འདིའི་རྩ་བ་ལྷག་མ་མེད་པར་དབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་སྟེ། དགྲའི་ལྷག་མ་ནི་མི་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཁོན་


DTG149_Page_0287
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱས་པ་ལས་བག་ཆགས་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའོ། །འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་ཡང་ཆུད་དུ་དང་བར་མ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་འཕེལ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཕམ་པས་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྤ་བཀོད་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་ཏེ། ལུས་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉམ་ཆུང་ཞིང་དགའ་བའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་ལ། ནང་གི་ཡིད་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་བྱས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་འདུག་པའོ། །གཉི་ག་ཡང་གཉི་ག་ལ་འབྱུང་མོད་ཀྱི་ཕལ་ཆེར་རེ་རེ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་གི་བདེ་བ་འཐོབ་ཅེ་ན། ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་གནས་པར་བྱས་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་འཚེ་བ་སྤངས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཚིམ་བཞིན་དུ་འདུག་པའོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱལ་དང་ཕ་རོལ་ཕམ་སྤངས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་བཞིན་དུ་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་བ་ནི་བདག་ཉིད་མཐོ་བ་སྟེ། གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡང་སྤང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གདུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཕམ་པ་བཞིན་ནོ། །གང་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་ཞིང་འཚེ་བ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ནི། བདེ་བ་དང་གྲོལ་བར་འགྱུར་གྱིས། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པའོ། །གང་ཞིག་བདག་གིས་བདེ་འདོད་པ། །ཞེས་བྱས་པ་ནི་གང་ལ་ལ་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་བདེ་བ་མངོན་པར་འདོད་ཅིང་སེམས་པའོ། །དགྲ་དང་མི་འབྲལ་འགྲོགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲའི་དཔེ་བསྟན་ཏེ། །མི་འབྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་དང་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གདུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སྐབས་དེ་གཉིས་དང་འགྲོགས་པ་ནི་ལྡན་པས་ཉེ་བར་གཙེས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། རྒྱལ་བ་ལས་ནི་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པས་གཞན་ཕམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་


DTG149_Page_0288
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་བདེ་བ་འདོད་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་འགྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའོ། །ཚིགས་བཅད་སྔ་མ་དེ་ཉིད་དབྱེ་བ་བསྟན་པ། བདེ་བ་འདོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་མཉན་ཡོད་དང་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་བར་ན་བ་ལང་གི་ཁྱུ་གནས་ཏེ། བ་ལང་རྫི་གཅེར་བུ་ཉམ་ཆུང་ཞིང་རྐེ་བ་ཞིག་ཁྱིམ་བདག་དང་ཞིང་པ་དག་གིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ནས། ནས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཞུགས་པའི་བ་ལང་དག་ཁྲོས་ཏེ། དབྱུག་པ་རིང་པོས་ལན་དུ་མར་བརྒྱབ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་འདོད་པ་ཡིན་པས་བདེ་བ་འདོད་པ་སྟེ། བདེ་བ་ལ་འཆུམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་པོ་ནི་སྲོག་ཆགས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏུམ་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། ཆད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་བྱེད་པས་སོ། །འཚེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡེག་པར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གི་བདེ་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་འབྲེལ་པའི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱིས་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདག་གི་བདེ་བ་འདོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དམ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བུ་རམ་ཤིང་བཞིན་གཞན་བཙིར་ཏེ། །བདག་གི་བདེ་བ་འདོད་པར་བྱེད། །རྩོད་པའི་དུས་སུ་ཁྱད་པར་དུ། །རང་བཞིན་མེ་ལྟར་བསྲེག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །བདེ་བ་མ་བསྐྱེད་གང་གིས་འགྱུར། །སྙིང་རྗེ་ཅན་རྣམས་གཞན་གྱིས་ནི། །བདེ་བ་སྐྱེད་དེ་དེས་བདེ་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་འཇུག་པ་ནི་བྱིས་པ་ཏེ་། འདི་འམ་ཕ་རོལ་དུ་བདེ་བ་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་དུ་ནི་བདེ་མི་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་པས་ནི་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་བསྟན་ཏེ། རྟོགས་པར་


DTG149_Page_0289
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བླའོ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་སྤྱོད་ལེགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འཚོ་བྱེད་གཞོན་ནུས་བསྐྱེད་ཀྱི་བུ་གཉིས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། གཅིག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། གཉིས་པ་ནི་ཚུལ་ཉམས་ཏེ། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་གནས་ཏེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཉིད་ན་བཞུགས་བཞིན་དུ་བདག་འདོད་པ་ལ་ལོངས་མི་སྤྱོད་ཅིང་སྡིག་པ་མི་བགྱིད་དེ། བདག་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཙུག་ན་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐུས་དེས་གཞུང་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འཛེགས་ནས་ཆོས་འདི་བསྟན་ཏོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་བསྟེན་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་ཆེན་པོ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཆོས་སུ་འདོད་དེ། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལེགས་པར་སྤྱད་བྱ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་སྤྱོད་པ་ལ་འབད་པ་ནི་བདེ་བའི་ཆོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང༌། སྲོག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས། པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཞེས་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་རྣམས་བྱེད་པའོ། །དེ་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུའི་སྤྱོད་པ་ལ་འབད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དེ་ལ་སྔ་མ་ལས་བཟློག་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་སྤྱད་


DTG149_Page_0290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ནི་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཆོས་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཕ་རོལ་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པས་བདེ་མི་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་སྟེ་ཚིག་གིས་ཁ་བསྐང་བར་བྱའོ། །ཆོས་སྤྱད་པས་ནི་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་སྤྱོད་ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཡིན་ཏེ། ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་སྲུང་བར་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། གཞན་ལུས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མྱོས་པའི་གླང་ཆེན་གངས་རི་ལྟ་བུ་གཡོ་ཞིང་འགྲམ་པ་རྡུལ་གྱིས་གཤེར་བ་དང༌། །བྲན་གཡོག་ཀྱང་ནི་སྙིང་ཉེ་གོ་བགོས་མདུང་དང་མདུང་ཐུང་རལ་གྲི་མཚོན་ཐོགས་པས། །མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཡུལ་ངོར་འཇུག་པ་དགའ་བས་དེ་ཡིས་བསྲུང་བར་མི་ནུས་ཏེ། །རང་གི་བསོད་ནམས་བསགས་པ་གང་གིས་གཡུལ་དང་གཡུལ་མིན་དག་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །ཐོབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཐུས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པ་འདི་དང་གཞན་དུ་འདི་ས་བསྟན་ནས་འདིའི་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ། ཆོས་ལ་ལེགས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དད་པ་དང་གུས་པ་ཐོག་མར་འགྲོ་བས་དུས་སུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་དང་འགྲོགས་པ་ནི་དེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །བདེ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེན་དང་གྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཕན་ཡོན་དེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ན་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཆོས་སྤྱོད་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་ངན་སོང་གི་སྒོ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏོ། །སྔ་མ་དེས་གང་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་དཔེ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་སྤྲོས་ཏེ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་


DTG149_Page_0291
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ནས། ཡངས་པའི་གདུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསྲུངས་ཤེ་ན། གདུགས་ཀྱིས་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡངས་ཤིང་ཆེ་ལ་སྡུག་པའི་གདུགས་ཀྱིས་ནི་དབྱར་གྱི་དུས་སུ་གང་ཟག་དེ་ཉིད་ལ་ཆར་གྱིས་བྱས་པའི་གནོད་པ་དེ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་བསགས་པ་འདི་ཡང་གནོད་པ་དུ་མ་དག་ལས་ཏེ་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །དབྱར་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆར་འབབ་པའི་དུས་སོ། །ཆོས་མིན་སྤྱོད་པ་བདེ་མི་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་མིན་སྤྱད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གང་ཟག་གང་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པའི་བག་མེད་པ་དེས་ན། འགྲོ་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷའི་འགྲོ་བ་དང༌། མིའི་འགྲོ་བའམ། ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་དག་འཛིན་པའམ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་འཐོབ་པའོ། །ཆོས་མིན་སྤྱོད་པ་དེ་དག་བརླག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་བྱས་ཤིང་བསགས་པས་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པ་འདི་དེ་དང་དེའི་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་གཞོལ་ཞིང་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའམ་བརླག་པ་སྟེ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་དཔེ་བསྟན་པ། འདི་ན་སྤྲུལ་ནག་རྐེད་ནས་བཟུང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དབྱིག་པ་ཅན་ལ་ལ་ཞིག་ལམ་རིང་པོས་དུབ་སྟེ་མཚན་མོ་གཉིད་ལོག་པ་ལས་དབྱིག་པ་སྟོར་ཏེ། སྤྲུལ་ནག་པོ་དབྱིག་པའི་བློས་རྐེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། སད་པ་ནས་ཡོངས་སུ་འཁྱུད་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་སླར་རྒོལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བླུན་ཞིང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གང་ཟག་བག་མེད་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱད་དེ། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་གདུང་ཞིང་ཉེ་བར་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གཉི་ག་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པས་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་མི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདུད་རྩི་དང་


DTG149_Page_0292
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུག་བཞིན་ནོ། །འདྲ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་སྦྱར་ཏེ། རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བུ་རམ་ཤིང་དང་ནི་མ་བའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་འདྲ་བ་ཡང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདྲ་བའོ། །དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་སྨིན་འདྲ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདྲ་བ་དེ་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། ཆོས་མ་ཡིན་པས་དམྱལ་བར་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངན་པར་སྤྱོད་པ་བསགས་པའི་རྒྱུས་ངན་སོང་འཐོབ་པའོ། །ཆོས་ཀྱིས་བདེ་འགྲོ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་འགྲོ་འཐོབ་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འབད་ཅེ་ན། བཤད་པ། དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱིན་པ་དེ་རེ་ཞིག་ཆུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་སྒྲུབ་དཀའ་བ་ཡིན་ན། དེ་ལས་གཞན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་དཔའ་བོས་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་ལྔ་ཐོབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དང་དེ་རས་ཟུང་གཅིག་དབུལ་ཞེས་བསམས་ནས་གོས་ཀྱི་མཛོད་དུ་ཞུགས་ཏེ། བརྟག་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། གོས་ཐམས་ཅད་བཟང་པོར་མཐོང་བ་ནས་མངོན་པར་གཡེངས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཡུལ་འགྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཡུལ་ངོར་དགྲ་རྣམས་ཀྱིས་གཟས་པ་སྟེ། གོས་དང་གོ་ཆ་བགོས་ནས་ཕན་ཚུན་རྩོད་ཅིང་བརྡེག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་གཉིས་པོ་འདི་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཅི་ཕྱིར་འདྲ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་མཁས་པ་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པ་གཉིས་ཅིའི་ཕྱིར་འདྲ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གཡུལ་འགྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ལ། སྦྱིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཡང་དོན་དམ་པའི་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་གཡུལ་འགྱེད་པ་ཡོན་ཏན་དུ་བཤད་ཅེ་ན།


DTG149_Page_0293
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགའ་ཞིག་དང་གཡུལ་བྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་དེད་དཔོན་དུ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྒ་རོམ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ལྟར་འདིར་ཉེས་པ་ནི་ཆུང་བ་ཡིན་ལ། དོན་ཆེ་བས་ཏེ་ཚོང་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབས་པས་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ། ཡོན་ཏན་ཐབ་མོ་ཡིན་གྱུར་ན། །ཉེས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་ཕྱིར། །ཐུབ་པས་ཡོན་ཏན་འཇིག་རྟེན་དུ། །རབ་གྲགས་ཐབ་མོ་ཉིད་དུ་བསྟན། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསྟོད་པའི། །ཁྱད་པར་དེ་ལ་གང་ཞིག་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེ་ན། མིང་ངན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དམན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་གཉིས་ལ་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་མི་བསྟན་ཅིང་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་གཡུལ་འགྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདི་གཉིས་གནས་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས་དུས་ལས་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྦྱིན་པ་བྱེད་པའི་དུས་དང་གཡུལ་འགྱེད་དུས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཡུལ་འགྱེད་པའི་དུས་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པའི་དུས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ནི་དུས་མཉམ་པའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གཡུལ་འགྱེད་པའི་དུས་སུ་སྟོང་ཕྲག་དང་འཐབ་ཅིང་ཐུབ་ཀྱང་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པར་བྱ་བ་དང་མཚོན་གང་གིས་དང༌། གང་གི་ཚེ་འམ་གང་དུ་དང༌། བདག་ཉིད་བསྲུང་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བར་འགྱུར་ཞེས་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་དུས་ན་ཡང་ཀུན་དུ་གཡེངས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་དང༌། ནམ་ཞིག་སྦྱིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་སྦྱིན་པ་དང༌། གང་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། འདི་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་གནས་དང་དུས་ཁོ་ན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏམ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཡིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མདོར་བསྡུས་པ་ལས་ནི་དེ་ལྟ་ན་


DTG149_Page_0294
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་དང༌། གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་ནི། གྲགས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ཡིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་དེ་གཉིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རྒྱུས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། གནས་དང་དུས་མཉམ་པ་ཉི་ཚེར་ཡང་མ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་བློ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་བརྟན་པ་དང་ཕ་རོལ་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་དང་ལྡན་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཐབ་མོ་མཛད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཆོས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཡིན་ཡང་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་བརྙས་པ་དང༌། །རོལ་པའི་བགེགས་དང་དགའ་མེད་འཇིགས་པའི་སྐྱེ་བོ་འང་རབ་འབད་པས། །གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཇི་བཞིན་རིམ་པས་གཡུལ་འགྱེད་དེ། །གཉིས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད། །ཅེས་སོ། །སྦྱིན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ཡིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་དུས་ཉི་ཚེར་ཡང་མ་ཟད་དེ། རྒྱུ་ཡིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྒྱུས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཅིག་པུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་དེ་འཁོར་མ་བསགས་ཤིང་ཉུང་ལ་བདག་ཉིད་གཅིག་པུས་སོ། །དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔའ་བོ་སྟེ་གཡུལ་འགྱེད་པའོ། །འཕྱེས་ལས་རྒྱལ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པ་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ལེགས་པར་མ་ཆས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མེད་པས་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་སྟེ་གོ་ཆ་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་གཡུལ་དུ་དགོས་པར་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུས་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཆས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐབ་མོའི་འཚོག་ཆས་ཡོད་ཅིང་ཚང་བ་མང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །ཇི་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་གཡུལ་དུ་དཔའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་སྒྲུབ་པ་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་གཅིག་པུས་ཀྱང་ཟིལ་


DTG149_Page_0295
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་ཅིང་གཡུལ་གྱི་མི་ལས་རྒྱལ་བར་བྱས་ཏེ། བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་པོ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པས་ནི་ཆུང་བ་ཡིན་ཡང་ཞིང་བཟང་པོ་ལ་ནོར་རྫས་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ཕ་རོལ་དུ་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་པོ་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེས་སྣོད་གང་ལ་བྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆུང་ངུ་བྱིན་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅུང་ཟད་བྱིན་ཡང་སྟེ་གང་ཟན་དྲོན་ཆང་གཅིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། ཞིང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སེམས་དང་བས་ཕུལ་བ་ནི་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེས་ནི་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་བའི་སྦྱིན་པ་དེས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་པོ་དེ་དག་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་སྐྱེ་བ་དུ་མར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་འདིའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ། འཕྲལ་ལ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཡུལ་འགྱེད་པ་དང་སྦྱིན་པ་པོ་གཉིས་མཉམ་མམ། གང་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དང་གི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདི་ན་གཡུལ་འགྱེད་པ་དང་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་གཡུལ་འགྱེད་པ་དང་སྦྱིན་པ་པོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། ལན་བརྒྱར་གཡུལ་འགྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྩོད་པ་ལན་བརྒྱ་འམ། །གཡུལ་སྤྲོད་པ་བརྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བཅས་པའི་ཐབ་མོ་དེ་དག་ནི་གཡུལ་ལོ། །བཟློག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་སྟེ། དགྲར་གྱུར་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་སྤ་བཀོང་པ་ནི་གཡུལ་ལས་བཟློག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་སེར་སྣ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དགྲར་གྱུར་ཅིང་དགྲ་དང་འདྲ་


DTG149_Page_0296
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་གནོད་པ་བྱེད་པ་གཉེན་པོ་བརྒྱ་ཕྲག་མངོན་དུ་བྱས་པས་རྒྱབ་ཏུ་བོར་ཞིང་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་པོས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་བའོ། །འདི་གཉིས་ལས་གཙོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔའ་བོ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཡུལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་རྒྱལ་བའི་དཔའ་བོ་ཐབ་མོ་བྱེད་པ་ལས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རགས་པར་མཚོན་པ་དང་རེ་ཞིག་པའི་དགྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་པོ་ཉིད་དོ། །ཆེས་དཔའ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཡིན་ཏེ། །ནང་གི་ཕྲ་བ་དང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དང༌། རྒྱུན་གྱི་དགྲ་རྩ་བ་ནས་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཆགས་མེད་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་བྱ་བ་དཀའ་བར་གྱུར་ན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་དཀའ་བར་མ་བཤད་ཀྱང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཡང་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་རྣམ་སྨིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཚོང་པ་ག་གོན་དང་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱི་བསོད་སྙོམས་བཞེས་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །བདག་ཉིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བའི་མཚོག་ཆས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །འདི་ཉིད་ག་ལས་ཤེ་ན་བཤད་པ། འདི་ལྟར་དེ་དང་ལྡན་ན་ནི་མངོན་པར་བསམས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་ན་ནི་ཡིད་ལ་བསམས་པ་མཐའ་དག་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁང་པ་དང་བགོ་བ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་བསོད་


DTG149_Page_0297
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བཤད་པ། མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མྱུར་བ་ཉིད་དུའོ། །ཞི་བ་དམ་པ་ནི་ཞི་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དུས་དེ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་འབྱོར་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་དོ་ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གསུམ་བསྟན་པའི་དོན་ནི་འདི་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་སྦྱིན་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་བསམས་པ་འབྱོར་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པས་ནི་བསམས་པ་འབྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ལྷག་མས་ནི་བསྒོམས་པ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་པ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་ཞིང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་བདག་གིས་བྱས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་གང་གིས་མཐོང་བ་དེ་ནི་མཐོང་བའོ། །སྤྱོད་པ་འདི་དག་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་འདི་དག་ལ་མུན་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་བདག་གིས་བྱས་སོ་ཞེས་མཁས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་སེམས་ཏེ། རྩ་ཡང་དགུག་པར་བྱ་བ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བ་པོ་འདི་ཤེས་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། རང་གི་བདེ་སྡུག་བདག་ལ་རང་དབང་མེད། །ཆོས་དོན་འདོད་དང་ཐར་པ་རྣམས། །སྐྱེས་བུའི་རྒྱུས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དབང་ཕྱུག་གིས་བཏང་ཡང་ན་གཡང་སའམ། །མཐོ་རིས་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ནར་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ངེས་པར་བགེགས་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ལས་འོངས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དང་ཕྱི་རོལ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ཀྱང་བགེགས་བྱེད་པར་མི་ནུས་ན་རྒྱུ་མེད་པ་རྣམས་


DTG149_Page_0298
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་པའོ། །གནོད་པ་ནི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་སྟེ། ཡམས་ཀྱི་ནད་ལ་སོགས་པའོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷ་དང་བདུད་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདུད་ཀྱི་འཁོར་དང༌། བདུད་ཀྱི་གནས་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་གཞན་འདི་དག་གང་གིས་ཀྱང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཞིང་བར་ཆད་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་མཐུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཁྱད་པར་ཅན་བསགས་པས་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་པ་ན་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱིས་བསྐུལ་བའི་འབྱུང་པོའི་རིགས་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་སྙེད་དང༌། ལྷ་དེ་དག་ཙམ་ཚོམ་མེད་པར་འོངས་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་ལ་དེ་དག་གིས་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ཡང་འཕེན་པར་མི་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བདེ་བ་འཐོབ་པས་བགེགས་བྱ་བར་མ་ནུས་པ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བས་ཀྱང་མི་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འོན་ཏེའོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བསོད་ནམས་འབད་བརྩལ་བྱས་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩལ་ཞིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །འཕགས་པ་ནི་སྡིག་པའི་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དང་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བསྒོམ་པར་བསྟན་ཏོ། །གཏོང་ལྡན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་འཇུག་པའོ། །དེའི་བསོད་ནམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དེ་ལྟར་གུས་པས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་འཁོར་བའོ། །ཟད་བྱའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའོ། །རེག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG149_Page_0299
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྣོད་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་བཞི་གང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྷག་མཐོང་སྟེ། བདེན་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པས་ནི་གོང་མའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལས་བཟློག་ཅིང་བཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་བདེ་བ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ནི་རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀ་པི་ན་ཆེན་པོ་དག་ལ་རྟག་ཏུ་སྙིང་པོ་མེད་པས་རྟག་ཏུ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གསོ་སྦྱོང་ལ་མངོན་པར་མི་ཕྱོགས་ལ་མི་འོང་ཞིང་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་ལས་བརྩམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཐག་རེས་འདི་སྐད་དུ། སེམས་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་གང་གིས་འཐོབ། །འཕགས་པས་བསྟན་པའི་ལམ་དག་ལ། །གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཞུས་པས། དེས་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་ནི་ཆོས་ལ་གནས་པའི་དགའ་བ་སྟེ། དེས་དེ་བདེ་བར་གནས་པའོ། །འདིར་ཆོས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གང་གིས་དེ་ལ་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་དང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་ནས་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱིས་ཆད་པ་མེད་པའོ། །འཕགས་པས་གསུངས་པའི་ལམ་དག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་ལའོ། །མཁས་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐར་པའི་ལམ་མ་དམིགས་པས་དེ་ཉིད་ལ་རྒྱུན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དོགས་ནས་མཐོང་བའི་བྱ་གྲུ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདེ་བའི་བསོད་སྙོམས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་


DTG149_Page_0300
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་དགོན་པ་པའི་བསོད་སྙོམས་པ་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་གང་དག་གིས་ཡུལ་འཁོར་གྱི་བསོད་སྙོམས་དོན་ཡོད་པར་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་གོས་འཆད་པ་ལགས་ཞེས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་ན་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དག་གོ །སེམས་ནི་བསམ་གཏན་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྒོམ་པ་ལ་འདོད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལས་མངོན་པར་བརྩོན་པས་ནི་ཐར་པའི་ལམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སྐྱེ་མེད་དགའ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་ཐར་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཕུང་པོ་ལེན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་ཡིན་པས་གང་དེར་ལྷག་པར་འདོད་ཅིང་དགའ་བའོ། །གང་གི་རིམ་པས་བསམ་གཏན་དང་སྒོམ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟག་པས་ཡོངས་སུ་འཇུག་ཅིང་མངོན་པར་དགའ་བས་འཇུག་པའོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་ལུང་ལས་བཤད་དོ། །དེ་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་ཡང་སེམས་མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་དག་དང༌།། ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་འདིར་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་མཐུས་ནི་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་འཐོབ་པའི་མཚན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་བཞི་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་བདུན་པ་དང༌། བརྩོན་


DTG149_Page_0301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲུས་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་དག་གོ །ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་དག་གོ །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པའི་ལམ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་མོ། །གང་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་དགའ་བ་སྐྱེས་པའོ། །དེ་དག་བསོད་སྙོམས་བདེ་བར་ཟ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་བུ་ལོན་མེད་པར་ལོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་བའོ། །ཆོས་གོས་འཆང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་བརྩོན་དག་གྱོན་ཞིང་འཆང་བའི་གོས་དག་གོ །དེ་དག་བདེ་བར་འཆག་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་འཆག་ཅིང་རྒྱུ་བ་ཡང་བདེ་བ་དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འཆག་པའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། རི་དང་ནགས་ཚལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རི་ནི་རི་བོ་དག་ཏུའོ། །ནགས་ཚལ་ནི་དགོན་པ་དག་ཏུ་འོ། །དེ་དག་བ་དེ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ལམ་འཐོབ་ལ་སྐྱོང་ཞིང་ཞུགས་པའོ། །བདེ་བར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་གི་ལུས་ཡོད་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། །འདི་ཉིད་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། ཁོ་ན་དང་འཇིགས་པ་ཀུན་འདས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། །འཇིག་རྟེན་ཡུལ་གྱི་སྲེད་ལས་རྒལ། །ཞེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་སྲེད་པ་དྲུངས་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་སྤངས་བས་ཡོན་ཏན་འཐོབ་ཅིང་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཡང་ཆོས་ཐོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དུས་མ་ཡིན་པའི་སྤྲིན་ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་བྱུང་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཏང་བཟུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གདེངས་ཀ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ་ལན་བདུན་དུ་འཁྱུད་ནས་གནས་སོ། །ཞག་


DTG149_Page_0302
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདུན་འདས་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་འཁྱུད་པ་བཏང་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ཁྱེད་ཞག་བདུན་པོ་འདི་ལ་གྲང་བར་མ་གྱུར་ཏམ། ཚ་བར་མ་གྱུར་ཏམ། སྤྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། སྡིག་སྤྲུལ་གྱིས་རེག་པར་མ་གྱུར་ཏམ། ལུས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་མ་གྱུར་ཏམ་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །བདེ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུའོ། །དབེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེའི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གང་གི་བདེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགའ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་གོས་ངན་དོན་ཙམ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཆོག་ཤེས་པ་སྟེ། དབེན་པ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་འདོད་པ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་ཐོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་ཏེ། གང་སྔོན་ཐུབ་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་སོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་དང་དབེན་པའི་བདེ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཆོས་དུ་མ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའོ། །མཐོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འཚེ་མེད་བདེ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་འཚེ་བ་མེད་པའོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ཅན་ལ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེ་བའི་སྨན་བསྟེན་པས་བདེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་ཏེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ན་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་


DTG149_Page_0303
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དབེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །འདིར་ནི་སེམས་དབེན་པ་བསྟན་ཏོ། །དགའ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདིར་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ལས་དགའ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐོས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐོས་པ་དང༌། །སྡིག་པ་ལ་མི་གནས་པའོ། །འདིར་ནི་འོག་མ་ལ་དགོངས་པའོ། །འཚེ་བ་མེད་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ཕྱི་མས་བསྟན་ཏོ། །བདེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སོ། །འདིར་ནི་སེམས་ཀྱིའོ། །འཇིག་རྟེན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་དབྱེ་བས་སོ། །འདིར་ནི་སེམས་ཅན་ལ་བསྟན་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །འདིར་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །ལུས་དང་ངག་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྡོམ་པའོ། །འདིར་ནི་ཐ་མ་ལ་དགོངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདོད་པའི་ཁམས་དེའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་བདེ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་རྣམས་ལས་རབ་འདས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཡང་བདེ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དག །བཏུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ང་རྒྱལ་བཏུལ་བ་སྟེ་སྤངས་པའོ། །འདིས་ནི་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ས་བ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་མཆོག་ཏུ་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་འདི་ཉིད་བཏུལ་བ་ནི་བདེ་བའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་གཙོ་བོ་དང་དངོས་པོ་གཙོ་བོའོ། །འདིར་ནི་འོག་མ་ཉིད་


DTG149_Page_0304
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ཏོ། །འདོད་པ་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །འདིར་ཡང་འོག་མ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྒས་ཁར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒས་པའི་བར་དུ་ཅི་ཞིག་བདེ། །གང་ལ་རབ་གནས་ལེགས་པ་དང༌། །ཚིག་ནི་གང་ཞིག་བདེར་ཤེས་བྱ། གང་ཞིག་མིར་བྱེད་བདེར་འགྱུར་ལགས། །ཞེས་ལྷས་གསོལ་བ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །རྒས་ཁར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྒས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བར་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ། ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པར་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའི་དངོས་པོའི་ལྟ་བུའོ། །དོན་ལྡན་ཚིག་ལ་དགའ་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ལ་དགའ་བའོ། །སྡིག་པ་མི་བྱེད་པ་དག་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མི་སྒྲུབ་པའོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ནི་བདག་གིར་བྱེད་པ་བསྩལ་ཞིང་དེའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཞིག་པར་འཛིན་པ་དང་དེ་བཞིན་མར་འཛིན་བདེ། །གང་ཞིག་དགེ་སྦྱོང་ཤེས་དང་བྲམ་ཟེར་འཛིན་པ་བདེ། །ཞེས་ལྷས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །ཕར་འཛིན་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཕར་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཕར་འཛིན་པ་སྟེ། ཕའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དག་པར་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའོ། །གང་དུ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་མིའི་འཇིག་


DTG149_Page_0305
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་འདིར་འདོད་དེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མར་འཛིན་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ལ་བརྩོན་པའི་སྐྱེ་བོ་མཆོད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྦྱིན་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གསུམ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེར་ཤེས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚིགས་བཅད་སྔ་མ་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་ཞིང་བསྟན་ཏོ། །འོག་མ་ཕྱེད་པོ་འདིས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་ཅིང་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་ན་ཅིར་འགྱུར་ལགས། །ཆོས་བསྟན་པས་ནི་ཇི་ཞིག་འགྱུར། །དགེ་འདུན་མཐུན་པས་ཅིར་འགྱུར་ཞིང༌། མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ཞིག་བདེ། །ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོའི་གཏམ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །དགེ་འདུན་མཐུན་པ་ནི་ཚོགས་དགེ་བ་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པའོ། །མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་གདུང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དེ་ནི་དཀའ་ཐུབ་སྟེ། དེ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ།།


DTG149_Page_0306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཀའ་ཐུབ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཐོང་ན་གང་ཞིག་བདེར་ཤེས་བྱ། །གང་ཞིག་མཐོང་བས་བདེ་བ་འཐོབ། །གང་མཐོང་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན། །འབྱུང་པ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་གསོལ། །ཞེས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ན་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དག་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དྲང་སྲོང་རི་ཤ་པ་དང༌། བར་རྔ་མ་ནལ་སོགས་པ་སྐར་མའི་གཙུག་ལག་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་བར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ། ཡང་སྲིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲི་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཐབས་ནི་ཆུ་ཀླུང་ངོ༌། །ནང་གི་དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཐབས་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པ། འཇུག་ངོགས་བདེ་བའི་ཆུ་ཀླུང་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆུ་ཀླུང་གང་ཞིག་བདེར་ཤེས་བྱ། །སྐྱེ་བོ་གང་ཞིག་བདེ་བར་འདོད། །གང་ཞིག་དམིགས་ན་བདེ་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཟད་ན་བདེ་བར་འདོད། །ཅེས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །འཇུག་ངོགས་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནས་རྒལ་ཅིང་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇུག་དོགས་ཏེ། ཆུ་བོའི་ངོགས་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཐབས་དང་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཉམ་པ་མེད་ཅིང་འཇུག་ངོགས་བདེ་བའི་ཆུ་ཀླུང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེར་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དག་བཀྲུ་བ་དང་བཏུང་བ་དང་འཇུག་པ་དང༌། གོས་འཁྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་བདེར་སྤྱོད་དོ། །ཆོས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཆོས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དེ་ལས་རྒྱལ་བ་


DTG149_Page_0307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། ཡོངས་སུ་རྒྱལ་བ་ནི་གང་གིས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའམ། ཡང་ན་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པའོ། །རྒྱལ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་སྟེ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ཏུ་མི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་དེས་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་ལྷག་མ་ཁྱད་པར་ཅན་དེས་རྟོགས་པའོ། །དེའི་རྟོགས་པའི་ཐབས་སྨྲས་པ། ང་འོ་ང་རྒྱལ་ཟད་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་གིར་འཛིན་པ་སྤངས་པས་ན་དྲེགས་པ་དང་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བློ་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཅིས་ན་བདེ། །གང་དེ་འགྲོགས་ན་བདེར་ཤེས་བྱ། །གང་དག་མ་མཐོང་བདེ་བར་ནི། །ཤེས་བྱ་དེ་ནི་བདག་ལ་གསུངས། །ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ནི་དྲི་མ་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དམ་པ་བདག་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདི་ལྟར་དམ་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བློ་ཉམས་པ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་པ་ཞེས་པས་སོ། །འགྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་ཞིག་མཐོང་ན་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་མ་མཐོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའི་གླེན་པའམ་བྱིས་པའི་ཚུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་སྟོབས་དང༌། བྱིས་པ་དག་མ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་སྲེད་པ་ཟད་ཅིང་བདེ་བ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་ཏུ་ནི་རྒྱུན་དུ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིས་


DTG149_Page_0308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་ནི་མ་མཐོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཤེ་ན། བྱིས་པ་དག་དང་འགྲོགས་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱིས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་ཤིང་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་གླེན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་ཅིང་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡུན་རིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་འགྱོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གདུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། བྱིས་པ་དག་དང་འགྲོགས་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་མེའི་ནང་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྲེག་པར་མི་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ངན་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་འགྲོགས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱོད་པར་མི་འགྱུར། འདིར་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔས་སྨྲས་པ། དགྲ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་མཛའ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། དགྲ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཉིན་དང་མཚན་དུ་དུས་རྟག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་འཇིགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འཕགས་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པ་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྟན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །འགྲོགས་པས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་གཉེན་སྡུག་པ་ཕ་དང་མ་དང་བུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བོ་དག་དང་འགྲོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དགའ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་དམ་པ་དང་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དུས་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་པ་དག་འཕགས་པ་དང་འགྲོགས་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། སྐྱེས་བུ་ཅང་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་གྲོང་ཁྱེར་ན་ལ་ད་ནས་ཉེ་དུའི་ཚོགས་མད་པོ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་བཀོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དེ་གསན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །དཀའ་བས་འཐོབ་པ་ཡིན་པས་དཀོན་པ་སྟེ་རྙེད་པར་དཀའ་བའོ། །སྐྱེས་བུ་


DTG149_Page_0309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅང་ཤེས་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དཀོན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀུན་དུ་འབྱུང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟ་དང་གླང་པོ་ཅང་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བརྟན་པ་དེ་སྐྱེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་གང་དུ་ཡང་བརྟན་པ་དེ་སྐྱེས་པ་སྟེ། བློ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡི་རིགས་ཀྱིས་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ཏུ་ཡང་མཁས་པས་ནི་རིགས་འཕེལ་བ་ཉིད་དེ། ཉིན་རེ་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་བདེ་བ་སྐྱོན་མེད་པ་འཐོབ་པའོ། །བརྟན་པས་ནི་བདག་རིགས་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་དེ། བདག་ཉིད་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གང་གིས་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུའོ། །བདེ་བར་འདུག་ཅེས་བྱ་བའི་ནི་འཚེ་བ་མེད་པར་གཉིད་ལོག་པ་འམ་འདུག་པའོ། །བདེ་བ་ཉིད་འཐོབ་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་མི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡིག་པས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ནི་བྲམ་ཟེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་ཡིད་འབྱུང་བ་སྤངས་པས་ན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་རྩ་བ་ནས་སྤངས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྤངས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མེ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟགས་གང་གིས་འདི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འདོད་པས་མགོས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡུལ་གྱི་འདོད་པས་ཟིལ་གྱིས་མ་མནན་པའོ། །གང་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་


DTG149_Page_0310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བྲལ་བ་དེ་ཡང་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་ཟག་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའམ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །ཡང་ན་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་བག་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་གཞན་སྤངས་པས་ནི་དེ་ལྟར་བདེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སྟེ། སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་དེ་རྣམ་པར་གཡོ་བར་འདོད་པས་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་ནི་བདེ་བར་མི་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྲག་དོག་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་ཁྲོ་བས་ཡོངས་སུ་གདུངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཏུབས་པ་ནི་སྤངས་པའོ། །སྙིང་ལས་རིམས་ནད་རྣམ་པར་བསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མེ་དང་འདྲ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བཤད་པ། སྲེད་པ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། སྲེད་པ་མེད་པ་བདེ་བའི་མཆོག །ཆགས་པ་རྣམ་སྤངས་ཆོས་ཤེས་ན། །དཔལ་ནི་ཡང་དག་ལེན་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཁྲོ་བས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གདུང་ཞིང་ཉེན་པ་ལྟར་སོ་གའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་དྲགས་པས་ནི་དེ་ལྟར་ས་ལ་གདུང་བར་མི་བྱེད་དེ་དེ་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཞི་བར་གྱུར་པ་ནི་དཔེར་ན་རླུང་དྲག་པོས་ཡིད་བཞིན་གྱི་མཚོ་ལ་ཆུ་སྲིན་ན་ཀྲ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་བདེ་བར་འདུག་སྟེ། གང་གིས་ཤེ་ན། སེམས་ཀྱིས་ཞི་བ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་བཤད་པ། ཤེས་པ་མེད་པར་སེམས་ཞི་བར། །གང་ན་འང་ཡོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། །མ་རིག་ཡོངས་སུ་མེད་པར་ཡང༌། །གཡོ་བ་དག་ནི་ངས་མེད་ཡིན། །ཞེས་སོ། །མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུ་


DTG149_Page_0311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུམ་ཚོགས་པ་ལས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ལས་དེ་བསལ་པའི་ཕྱིར་འདི་གསུངས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དམན་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ནའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་བ་རེཥྚ་ན་གནས་བརྟན་སེང་གེ་ཞེས་བྱ་བ་དུས་ལས་འདས་ཏེ། དེའི་སློབ་མས་དགེ་སློང་དག་ལ་ཆུར་སྤྱོན་བདག་གི་མཁན་པོ་ལེན་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། མཆོད་པ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པར་དུས་ལས་འདས་སོ་ཞེས་བྱས་པ་དང༌། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ་དོན་འདི་གསོལ་པ་ལས། དེ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་མཁན་པོ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ས་པའི་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེར་མྱོང་ཞིང་དེར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་པ་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ནི་ཆུང་བའི་བདེ་བ་སྟེ། བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་པ་འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་གང་གིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དེ་འམ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །གང་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བདེ་བ་སྤངས་འདོད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ལ་བདེ་བ་ལས་ཀྱང་བདེ་བ་སྟེ། ངན་སོང་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་གང་ཞིག་འདོད་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་སྤངས་འདོད་པ་སྟེ། བདེ་བ་ཉུང་ངུ་བཏང་བར་གྱུར་པས་སོ། །འདི་ལྟ་བུ་བྱས་ཤིང་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྤང་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དོར་ཞིང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ནི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་སྟེ་དམན་པའོ། །བརྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ། ལེགས་པར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་མཐོང་བར་བྱེད་པའོ། །བདེ་བ་སྤངས་པ་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པ་སྟེ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་བདེ་བའོ། །སྤངས་པའི་བདེ་བ་ཉིད་བསྟན་པ། འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་བདེ་ཞེས་བྱ་


DTG149_Page_0312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་གདན་ཉིད་དུ་མཚན་མོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་བོ་གསལ་རྒྱལ་སྐྱེས་པ་མེད་པར་སིལ་སྙན་གྱིས་རྩེ་ཞིང་འདུག་པ་དང༌། དེ་ལ་དགེ་སློང་དག་འདོད་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས་སྐབས་དེ་ལ་དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་པ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནས་འདིའི་བར་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདོད་བདེ་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བའོ། །གང་ཡིན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །ལྷ་ཡུལ་ན་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ནི་ལྷ་ཡུལ་བདེ་པའོ། །སྲེད་པ་ཟད་པའི་བདེ་བ་དེའི། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་དྲུག་གི་ཆ་ཤས་དེར་སྤང་སྟེ། སྔར་བསྟན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བཅུ་དྲུག་གི་ཆར་ཡང་མི་ཕོང་པར་འགྱུར་ཞིང་འདི་ལྟ་བུ་ནི་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྲེད་པ་སྤངས་པར་གྱུར་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཁུར་རྩ་བ་ནས་སྤངས་པས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁུར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ལ་ཁུར་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ངེས་བོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བསལ་བ་སྟེ། ལྕི་བའི་ཁུར་ངེས་པར་སྤངས་ཤིང་རྒྱབ་ཏུ་བོར་བའོ། །ལྕི་བའི་ཁུར་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་


DTG149_Page_0313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ཁུར་བླངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འདེགས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །ལེན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མི་ལེན་པས་སོ། །ཕྱི་ནས་གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་ཕུང་པོའི་ཁུར་རོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། ཁུར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བླངས་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། དེར་གྱུར་ན་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུར་བོར་ན་ནི་བདེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཕུང་པོའི་ཁུར་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་པོ་མེད་པ་བདེ་བའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱི་ནས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤོངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྩ་ནས་བཅད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་རབ་ཏུ་སྤང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་ཕྱི་མར་འགྲོ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྲེད་པའི་རྩ་བ་འོག་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོར་བ་ཡོད་པས་འཁོར་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ས་བོན་མེད་པར་མྱུ་གུ་བཞིན་ཏེ། སྲེད་པའི་རྩ་བས་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྩ་བས་ནི་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོའི་རྩ་བ་ནས་སྲེད་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སྨྲས་པ། ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཤེས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཆོས་གཅིག་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མཐར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །སྲིད་པ་ཕྱི་མར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྟེ། སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་ས་བོན་ཚིག་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་


DTG149_Page_0314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ཕྱི་མ་མེད་པའི་བདེ་བ་བསྟན་པའི་དོན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་སྔོན་གྱི་གྲོགས་པོ་ཚོགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱིམ་བདག་དེའི་ཁྱིམ་འཁོར་དང་བཅས་པ་མེས་ཚིག་གོ །དེའི་བྱིས་པ་གཉིས་ཤིག་ལུས་པ་ལས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ནས་ཇི་ཙམ་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཉེ་དུ་དང་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་གཅིག་གི་བུ་འཆི་བའི་དུས་སུ་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པ་དང༌། དགོན་པའི་དགེ་སློང་ཆོས་གོས་ངན་དོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཤིག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །དོན་རྣམས་བསྐྲུན་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་ནོར་དང་འབྱོར་པ་བསྐྱེད་པ་དང་བདེ་བ་ཉམས་པ་དེ་ལ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གྲོགས་པོ་ལས་གཡོག་འཁོར་དང་ནོར་གཞན་ནས་རྙེད་པ་ཡིན་པར་རེ་བར་བྱའོ། །སྲོག་དག་རབ་ཏུ་གཏུགས་ལ་བསོད་ནམས་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཟད་ཅིང་འཆི་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ་ནི་བསོད་ནམས་ཉིད་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ལེགས་པར་ཆོག་ཤེས་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་དང་གྱ་ནོམ་བའི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པས་ཆོག་ཤེས་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསལ་བས་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་ནུབ་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའོ། །ཕུང་པོ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་ཅིང་སྤངས་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་གདགས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ན་མེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དྲང་སྲོང་ཞིག་གིས་ཁྲུས་བྱས་པ་ལས་ས་བོན་ཟགས་ཏེ། རི་དགས་ཞིག་


DTG149_Page_0315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་འཐུངས་པ་ལས་སེམས་ཅན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་རི་དགས་ཀྱི་མགོ་ཅན་ཞིག་བཙས་སོ། །དེ་ཕས་བསྐྱེད་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་ཕ་ཤི་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཐོད་པ་བརྡུང་བའི་རིག་པ་བསླབས་ཏེ། ཐོད་པ་བརྡུངས་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐོད་པ་བསྟན་ནས་བརྡུངས་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་མ་ཤེས་ཏེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉམས་སོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ་ཞུས་པ་དང༌། དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ལྕགས་ནི་ལྕགས་ཉིད་དོ། །བརྒྱབ་པ་ནི་བསྣུན་པ་སྟེ་གང་ལྕགས་ཀྱི་ཆ་སྤྱད་དེས་བརྡུངས་པར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འབར་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་ཁྱབ་པར་འབར་བ་སྟེ། མེ་ནི་མེ་ཉིད་དོ། །རིམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཞི་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པས་མེའི་འོད་རབ་ཏུ་འཇིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་སོང་བ་མི་ཤེས་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་མི་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེ་བསྟན་ནས། དཔེས་གཞལ་བར་བྱ་བ་བཤད་པ། ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལེགས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་མཐུས་དེའི་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་གསུམ་ལས་གཏན་དུ་གྲོལ་བའོ། །འདོད་པའི་འདམ་རྫབ་ཆུ་རྒལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པའི་འདམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའི་འདམ་རྫབ་བོ། །ཆུ་བོ་དེ་ལས་རྒལ་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མའི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ཡང་འདམ་རྫབ་དང་འདྲ་བའོ། །འགྲོ་བ་གདགས་སུ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་ལྔར་འགྲོ་བ་ཡང་ལུང་བསྟན་པར་མི་ནུས་


DTG149_Page_0316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤིང་མེད་དེ། འགྲོ་བ་ལྔའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་གདགས་པ་མེད་ཅེ་ན། གོ་འཕང་མི་གཡོ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་མི་གཡོ་བའི་གོ་འཕང་སྟེ། རྟག་པའི་གནས་སྐབས་དེར་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གདགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཆུ་བོ་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱོགས་མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ནི་གང་གཱ་ལ་སོགས་པར་འདུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བབ་པ་ན་སྔོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་འགགས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་ན་ཡང་དེ་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གདུལ་བ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ་རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་དུ་གནས་ན་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལན་དུ་མར་བལྟས་ཀྱང་བསམ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན། གཞན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཁོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ནམ་ཞིག་ན་བདག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་མཐོང་ཞིང་དེ་ལ་བསོད་སྙོམས་དབུལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བསམས་པ་དང༌། དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ནི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོའོ། །ཁོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བྱེད་པ་སྟེ་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཁྲུག་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་དང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཇོམས་པ་ནི་འདིའི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདིར་མང་པོའི་ཚིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ལ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཡིན་ན་ཁྲོ་བའི་སྐབས་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་བའོ། །འདིས་ནི་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་སྲིད་དང་སྲིད་མིན་ལས་ལྡོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདིས་སྲིད་པ་ནི་གང་ཞིག་སྲིད་


DTG149_Page_0317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། ལྷ་འམ་ལྷ་ལས་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྲིད་པ་ཉིད་དེ་སྲེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང༌། འདས་པ་སྟེ། སྲིད་པ་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སྲེད་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་ས་གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་འཇིགས་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྲག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པའོ། །སྙིང་པོར་གྱུར་པའི་བདེ་བ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཀྱང་འདི་མི་ཞན་ཅིང་ཁྱད་པར་གྱི་བདེ་བ་ཡོད་པས་ཡོངས་སུ་ཐར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷས་ཀྱང་བལྟ་ཞིང་བསམ་དུ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་དུ་མེད་པ་ནི་ངོམས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་ཡིན་པས་བསམ་དུ་མེད་པ་ནི་ངོམས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་བསམ་པ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ལ་བསམ་དུ་མེད་པ་ནི་ངེས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་གཟུགས་ལས་འདིར་བལྟས་པས་ནང་གི་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་འམ་ཤེས་པར་ནུས་པ་ནི་མེད་དོ། །ལྷས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་ནོན་མི་འགྱུར།། ཞེས་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །འདིའི་དོན་ནི་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དེས་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར། དགེ་སློང་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཤད་པ། འདོད་པའི་དངོས་པོ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི་འདི་ན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ཞུན་མར་དང་ཏིལ་མར་གྱི་སྦྱིན་གཏོང་གི་ཁང་པར་གཏན་པ་མེད་པ་བཞག་ཅིང་ཁྱིམ་དུ་མི་ཁྱེར་བར་དེ་ཉིད་དུ་བདག་ཉིད་ཅི་འདོད་པ་འཐུང་དུ་འཇུག་པ་ལས་


DTG149_Page_0318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཞིག་གིས་རང་གི་ཆུང་མ་བུ་བཙས་ནས་དེར་སྣུམ་དགོས་པས་དེ་དེར་སོང་སྟེ། ཞུན་མར་མང་བོ་འཐུངས་ནས་ཁྱིམ་དུ་སོང་ལ་ཆུང་མ་ཚིམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ནས་ཞུན་མར་མང་པོ་འཐུངས་པ་ལས་མ་ཞུ་སྟེ་སྲད་དུ་འགྱེལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་པས་གཟིགས་ཏེ། འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དེའི་གཏམ་ཞུས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དེ་གསུང་ནས་དེ་ཉིད་དུ་དུས་བྱས་པ་ལས་དེའི་སློབ་མས་དེ་བསླང་བར་འདོད་ཀྱང་བསླང་བར་མ་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པས་དེ་ལ་གཟིགས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། འདིར་གང་གིས་གང་ལ་སོ་སོར་རིག་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཐུབ་པ་དེ་ནི་བདེ་སྟེ། དེས་བྱས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །ཀྱེ་རེ་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འཇུག་པའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་མང་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གཉིས་མེད་པ་སྲེད་པ་རྩ་བ་ནས་སྤངས་པ་དང་དགག་པའོ། །དེ་ལས་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་ངེས་པར་བྱས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མང་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུང་མང་པོ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གསུང་རབ་ཡན་ལག་


DTG149_Page_0319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དོན་མང་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཉན་ཅིང་ཐོས་པ་གང་གིས་མ་བསྒོམས་པ་དེའོ། །ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་བརླག་པར་གྱུར་ལ་ལྟོས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ལྟོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །བརླག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཤི་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཉམ་ཐག་པ་དང༌། གནོད་པར་གྱུར་པའོ། །སྐྱེ་བོ་ནི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བའོ། །སྐྱེ་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སེམས་ལ་རབ་ཆགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྟེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡུལ་ལ་སེམས་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་དབང་པོ་མ་དུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་ལ་རབ་ཆགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་དག་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས་པའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དབང་པོ་མ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆགས་པ་ཡང་ཞུན་མར་ཤས་ཆེར་འཐུང་བའི་ལུས་ནི་གཟུགས་སོ། །སེམས་མ་དུལ་བ་ལ་ནི་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ཞིང་ལག་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དབེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་མ་དུལ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བོ་ཅི་ཡང་མེད་པར་གྱུར་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྟོགས་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དབེན་པའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅི་ཡང་སྤངས་པས་ནི་རང་དབང་གི་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་གྱུར་ཀུན་སྡུག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་


DTG149_Page_0320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་རི་དགས་འཛིན་གྱི་མ་ས་ག་ལ་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤོ་གམ་མེད་པ་དང་གྲུ་བཙས་མེད་པར་གནང་ངོ༌། །དེ་ཤར་ཕྱོགས་ནས་ཤོ་གམ་བྱ་བའི་རྫས་ཁྱེར་ཏེ་འོངས་ནས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ཞུ་བ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆས་པ་ལས་སྐབས་མ་རྙེད་དེ། ཡིད་བྱུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ་སྐབས་འདི་རྒྱ་ཆེར་གསོལ་པ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཞན་ལ་རག་ལུས་པ་ཞེས་བསྡུ་བ་བྱས་ཏེ། །གཞན་ལ་རག་ལུས་པ་དང་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དབང་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་བདག་ཉིད་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་དེས་ཇི་ཞིག་ཅེ་ན། ཐུན་མོང་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་འདི་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གང་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ནི་ལོས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་སྟེ། སྤྱིའི་ཡིན་པས་ཁྱེད་ཅག་འཁོར་བའི་ནང་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དུས་ཇི་ལྟ་བར་བརླག་པ་དང༌། གནོད་པར་འགྱུར་བར་ཟད་དེ། དེས་བྱས་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གདུང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་མ་ཐག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་པས་སྦྱོར་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འདིས་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་སོ། །ཡང་ན་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་དག་ལས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་བརླག་ཅེ་ན། དེའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་སྤང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། སྤང་བར་དཀའ་བ་ནི་འདའ་བར་དཀའ་བའོ། །འདི་སྡུག་བསྔལ་


DTG149_Page_0321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་པུར་མ་ཟད་དེ། གང་རྒྱལ་པོ་ལ་ལན་གསུམ་དུ་མཐོང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཡོད་པས་ནམ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་བཤད་པའི་དོན་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་བརྗོད་དེ། ཁྱིམ་བདག་ཡོངས་སུ་འབྲིམ་པ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཉེ་དགའ་མ་རྙེད་པས་མ་བྲིམས་ཏེ། དགེ་འདུན་གྱི་དུས་ཡོལ་བ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདིའི་དོན་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་གང་དགེ་འདུན་གྱིས་བསྟན་ཅིང་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དག་བརླག་པར་ཟད་དེ་མ་ཐོབ་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་གང་གིས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། །ཡུན་རིང་པོར་ཡོངས་སུ་བསགས་པའི་གཟུགས་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ཡང་དཀའ་བས་བཙལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྤང་དཀའ་བའོ། །སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཉིད་སྤངས་ན་རང་དབང་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞེན་པར་འགྱུར་བའི་མི་ནང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཟང་ལྡན་བྱ་བ་བྱས་ཤིང་མཚན་མོ་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་ལན་གསུམ་ཆེད་དུ་བརྗེད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ། བདག་ནི་བདེའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ལ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དྲིས་པ། ཅི་སྔོན་གྱི་འདོད་པ་དག་དྲན་ནམ་ཞེས་པ་དང༌། དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་བཤད་དེ། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་འདི་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་ནི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྔགས་པའི་བདེ་བ་འདིས་འཚོ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་སྟེ་འཚོ་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགའ་བ་དང་ལྡན་པས་འདི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཞེན་པའི་ནང་ན་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དགའ་བ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་བདུན་པོ་སྟེ། །


DTG149_Page_0322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུལ་ལ་དགའ་བ་དག་གི་ནང་ནས་བདག་ནི་དེ་ལ་དགའ་བ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདི་ལྟར་ཞེན་པའི་ནང་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་དགོན་པ་མུ་གེ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཙོས་པའི་ནང་དུ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་བསགས་པ་དེ་ཉིད་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲེད་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་མ་བཅོམ་པའི་ནང་དུ་དེ་བཅོམ་པ་གནས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བདེ་བར་མི་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཞེ་སྡང་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉམ་ཐག་པས་གནོད་པར་གྱུར་པ་ནི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་སྟེ་གནོད་པས་ཉམ་ཐག་ཅིང་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནད་དོ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་ཁྲོ་བ་བསལ་བ་ནི་ནད་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཕལ་ཆེར་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཚེ་བ་ཅན་གྱི་མི་ནང་ན། །ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་སྟེ་ཚིག་གིས་གཞན་ལ་འཚེ་བ་དང་ལུས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཚེ་བ་ཡིན་པས་འཚེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ཐོ་འཚམས་ཤིང་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ཁྲོ་བས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཡུལ་མི་ལ་སོགས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་དེ་ལྟ་བུ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤ་ཁོན་ཅན་གྱི་མི་ནང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཤ་ཁོན་ཏེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཤ་ཁོན་ཅན་ཏེ་དབྱུག་པ་ཅན་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་དེ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་དེ་ཙམ་ཞིག་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེས་བསྟན་ཏོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་ཐིལ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་ཐི་ལའི་བདག་པོ་རྒྱལ་པོའི་དྲང་སྲོང་དུ་གྱུར་པ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རི་ཞིག་ན་གནས་སོ། །ཅི་ཙམ་ན་མི་ཐི་ལ་མེ་ཆེན་པོས་ཚིག་པ་མཐོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་


DTG149_Page_0323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་སྨྲས་སོ། །ང་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ལའོ། །ཅི་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མི་ཐི་ལ་དག་ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཟག་པ་མེད་ཅིང་བསམ་གཏན་གྱི་དགའ་བའི་བདུད་རྩིའི་རོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ང་ལ་ཅི་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་དེ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་ཡང་ངེས་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་སཱ་ལ་ཅན་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་པ་ལས་དེ་ལ་བསོད་སྙོམས་མ་བརྙེས་ཏེ་སླར་གཤེགས་པ་དང༌། བདུད་ཀྱིས་ཇི་ཞིག་མང་དུ་བརྙེས་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་ཅན་ཇི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སེམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྤེལ་བས་བརྙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཞུགས་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་དེ་ལྟར་ངས་བྱའོ་ཞེས་པ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དགའ་བ་ཟ་བར་བྱེད་པས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་ཟ་བ་སྟེ། འདིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ལྷ་ནི་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་དགའ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། འཇིག་ཚོགས་ལ་ནི་མི་བརྟེན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ།


DTG149_Page_0324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཁོར་བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་དགའ་བ་སྟོན་པ་འཚེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཛེས་དགའ་མོ་བསད་པ་དང༌། དགེ་སློང་གྲོང་དུ་སོང་བ་འམ། དགོན་པར་སོང་བ་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་དག་གིས་མཐོང་ནས་ཁྱེད་ཅག་གི་དགེ་སྦྱོང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བཤེས་པར་གྱུར་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །གྲོང་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ཏེ་སྐྱེ་བོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནགས་ཀྱི་གནས་སོ། །བདེ་སྡུག་གིས་རེག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བདེ་བ་ནི་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་ཉེ་བར་གདུང་བའོ། །རེག་པ་ནི་དོན་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་བསྒོམས་པས་བྱེད་པ་དེས་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པས་མ་བྱས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་འཛིན་པ་དང་འཆང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིའི་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རེག་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ཏེ་གདུང་བར་བྱེད་པའོ། །ཕྲད་པ་ནི་གྲང་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྲད་པ་སྟེ། གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལེན་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པའོ། །ལེན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོང་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་སྟེ་ཇི་ཞིག་ཕྲད་ཅིང་རེག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་དག་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད། ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བཀུར་སྟི་མ་ཡིན་པ་བྱས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་བར་མ་གྱུར་ཅིང་སྤངས་པའོ། །ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བས་ན་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ལྟ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བསམ་པ་དང་སྤྱོར་


DTG149_Page_0325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པར་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འདོད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ཆེད་དུའོ། །མི་འཁྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་ཆོས་བླ་མ་མེད་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་སྨྲ་བ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་བརྟན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་བརྟན་པར་ངེས་ཤེ་ན་དེའི་ཕྱིར་བརྟན་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་བདེ་བས་རེག་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གྲོང་དང་འབྲེལ་པའམ་དགོན་པ་དང་འབྲེལ་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དེས་དམ་པ་བརྟན་པ་དག་མཐོ་དམན་དང༌། སྲོ་ཤི་བ་དང་གཟེངས་མཐོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བའམ་ང་རྒྱལ་དང་སྐྱོ་ཞིང་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདེ་བའི་ཚོམས་ཏེ་སུམ་ཅུ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །། །། བདེ་བ་ནི་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི་བདག་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཀྱི་ཚོམས་བསྟན་ཏེ། གཟུང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགོན་པ་ནས་ལོག་པར་འདོད་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འོངས་པ་དང་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དགེ་སློང་ཁྱོད་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་མ་འགྲོ་བར་སེམས་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བཏུལ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་རབ་ཏུ་བཏུལ་བར་བྱས་ཏེ། བསྲུངས་ན་ནི་བདེ་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །དཀའ་བས་བཟུང་ཞིང་གདུལ་བ་འདི་ལ་ཡང་བ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བར་ཡོད་པས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེ་རྟོགས་པར་དཀའོ་ཞེས་ཐོས་སོ། །ཡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲེའུ་བཞིན་དུ་མྱུར་དུ་འགྱུར་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ལྟར་ཡང་བར་འཇུག་པ་ནི་འདོད་པ་ན་ཆོས་གཅིག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དུ་དགའ་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་དུ་དགའ་བར་འགྲོ་


DTG149_Page_0326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཚུལ་དུ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་གཟུང་བར་དཀའ་བས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་བསྟན་ཏེ་དེ་ན་གནས་པའི་བྱིས་པ་ནི་སེམས་དུལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་སྟེ་དགའ་བའི་བདེ་བ་ལ་ལྟོས་པས་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་དགའ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ངན་སོང་གསུམ་དང་མི་དང་ལྷའི་སེམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །སེམས་དུལ་བ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། ལོག་པའི་ལམ་ལས་བཟློག་པས་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། སེམས་དུལ་བ་ཡིས་བདེ་བ་འདྲེན། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དུལ་བ་ཁོ་ནས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མ་དུལ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་སྤངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ། བདུད་ཀྱི་གཞི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆུ་བོ་ཨེ་ར་བ་ཏྱའི་འགྲམ་དུ་ཉ་དག་རྒྱས་ཕྱུང་སྟེ་བྱེ་མའི་ཕུང་པོ་ལ་བོར་བ་དེ་ཤིན་ཏུ་གཡོ་ཞིང་འགུལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཕྱོགས་དེ་ན་ཡང་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ཞིག་གནས་ཏེ་དེའི་སེམས་གཡོ་བར་གྱུར་ཅིང་ཇི་ཙམ་ན་ཉ་དེ་མཐོང་ནས་རང་གི་སེམས་ལ་སྤྱོ་བ་བྱས་སོ། །ཆུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཆུ་སྐྱེས་ཏེ་ཉའོ། །ལྟ་བུ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཐང་ལ་བོར་བ་ནི་སོ་གའི་དུས་ཀྱི་ཚ་བས་གདུངས་པའི་བྱེ་མའི་ཐང་ལ་བོར་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེར་བོར་ཞེ་ན། ཆུ་བོའི་གནས་ནས་རབ་བཏོན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆུའི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ལས་མཆི་ལ་པ་ལ་སོགས་པས་དྲངས་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་གཡོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགུལ་ཞིང་རྣམ་པར་འཕར་པ་སྟེ་འདུ་ཞིང་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་གི་སེམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཡིད་ཡོངས་སུ་གཡོ་བ་ནི་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བདུད་ཀྱི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཉོན་མོངས་


DTG149_Page_0327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བདུད་དེ་ཉེ་བར་དུལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་བདག་གི་སེམས་ནི་དེ་ལྟར་མི་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །བདུད་ཉིད་བདུད་ཀྱི་གཞི་སྟེ་མིང་གི་གཞི་བཞིན་ནོ། །སྤང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ཉིད་ལ་གཡོ་བ་ཡིན་གྱི་འཁོར་བ་དང་འཁོར་བ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བསྟན་པས་ནི་གདུལ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བཤད་པ། མཁས་པས་མི་ནུས་པ་ནི་མེད་དེ་ཇི་སྐད་དུ་དུག་འབྱིན་པ་དང༌། སྤྲུལ་ལེན་པ་དང༌། ཐོག་འབབ་པ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་ལ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ཡང་དུལ་བར་བྱེད་དེ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མི་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེས་ན་ཡུལ་དག་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་བསྡུ་བའི་ཐབས་ནི་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉི་མ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ།། རིའི་རྩེ་མོའི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་དགེ་སློང་དགོན་པ་པ་ཞིག་ཡོད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ན་དེའི་སེམས་ཡུལ་དག་ལ་རྒྱུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཉི་མ་ཤར་ལ་དེ་དང་ཉེ་བ་ན་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་མཐོང་ནས་འདི་བཤད་དོ། །སོ་སོ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ལས་དག་ལའོ། །རྒྱུག་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །གང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉི་མ་ལས་ནི་འོད་ཟེར་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་དཔེར་ན་སྤྲིན་དང་དུ་པ་དང་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ནི་ཀུན་དུ་གེགས་མེད་པར་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ཏེ། གསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུན་མོང་གི་ལས་ལས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ངེས་བཟློག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དག་ལས་ངེས་པར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སོ། །མཁས་པ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། ལྕགས་ཀྱུ་ཡིས་ནི་གླང་ཆེན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་ཞོན་ནས་ལྕགས་ཀྱུས་གླང་པོ་ཆེ་སྨྱོན་པ་ཡང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དེ་ཉིད་ཡང་སེམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོ་བར་


DTG149_Page_0328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་ཅིང་ངོ༌། །སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལའོ། །ང་ནི་བདག་ཉིད་དོ། །སེམས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བལྟར་མེད་པ་ནི་མིག་གི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ་རྐུན་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྤང་བའི་ཐབས་ལ་འཇུག་པས་བདག་ཉིད་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སེམས་འདི་ལ་སྟོན་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔའོ། །ཡང་ན་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་བཟློག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ལ་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་འདི་དང་གཞན་དུའོ། །སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའོ། །ཡང་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལངས་འདི་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་བཤད་པ། སེམས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སོ། །སྔོན་ཆད་ནི་གཞན་དུ་སྟེ་བླུན་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱད་པར་བྱས་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་པའོ། །རྒྱུ་བར་བྱེད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་ཞིང་འཇུག་པ་སྟེ་གཟུགས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དག་ལ་འོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འདོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །འདི་ནི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་དུ་འདོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དག་ལ་འདོད་ཅིང་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ་ལྷག་པར་ཞེན་ཅིང་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་གུས་པ་དང་མགུས་པ་འམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གང་གིས་སམ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་བཏང་བའམ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པ་དང་གཟུགས་དང་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་རོ། །དེ་གཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་


DTG149_Page_0329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདྲིས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ནི་ཐབས་ཏེ། དེ་ཡང་རབ་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་གང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གླང་ཆེན་མྱོས་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་ལྕགས་ཀྱུས་ལམ་ལོག་པ་ལས་བཟློག་ཅིང་ལམ་དུ་འཛུད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་ནི་དེ་འདུལ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རབ་ཏུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་ཁང་ཁྱིམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱིམ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་དགོན་པར་ཁྱིམ་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་ཞིང་འབད་པར་གྱུར་ཏེ་ཇི་ཙམ་ན་ཡིད་བྱུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་རང་གི་སེམས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡིགས་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་པ་ན་བདུད་ཀྱི་ཕོ་ཉ་ལ་སོགས་པས་སེམས་རྣམ་པར་དཀྲུགས་པའི་ཕྱིར་འོངས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བའི་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་འཁོར་བའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཐོབ་པར་བྱས་པ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དོན་སྣ་ཚོགས་པར་མངོན་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ཕན་ཆད་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཐ་མ་འདི་ལས་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་དག་ཏུའོ། །དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁང་ཁྱིམ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁང་ཁྱིམ་བྱེད་པ་སྟེ། གནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ་ལུས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཚོལ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྲིད་པས་བསྐུལ་ནས་རྗེས་སུ་ཚོལ་བའོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡང་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་རྒྱལ་པོ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། གཟུགས་བཟང་བ་


DTG149_Page_0330
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བ་ལན་དུ་མར་ཆོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁང་ཁྱིམ་བྱེད་པ་ཁྱོད་མཐོང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངས་ཁྱོད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་ཏེ། ཕྱིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ངས་ཁྱོད་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཆད་ཁྱིམ་བྱེད་དུ་མི་གཞུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པས་ཡང་སྐྱེ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ལུས་ཀྱི་ཁང་ཁྱིམ་བྱེད་དུ་མི་གཞུག་པའོ། །ཅིའི་རྒྱུས་ཁྱིམ་ཕྱིན་ཆད་བྱེད་དུ་མི་གཞུག་ཅེ་ན། དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆུའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། ཕྱམ་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅག་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་བྱེད་པར་འདོད་པའི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཕྱམ་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་བཤིག་སྟེ་བྱེད་དུ་མི་གཞུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཁྱིམ་བྱེད་པར་འདོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱམ་རྣམས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སོ་ཕག་གི་ཕུང་པོ་མི་བྱེད་ཅིང་བདག་གིས་ཀྱང་ཕྱམ་ཐམས་ཅད་བཅག་ནས་ཡང་སྲིད་པའི་འབྲས་བུའི་ལས་སྤངས་པའོ། །ཁྱིམ་གྱི་གདུང་ཆེན་རྣམ་བཅོམ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱས་པ་རྒུད་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཕྱམ་ཡིན་ལ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་གདུང་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདུ་བྱེད་དང་བྲལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཐར་པ་མྱ་ནན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཟག་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བར་ཡོངས་སུ་འཁོར་བའི་ཐ་མ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ནི་གཡོ་ཞིང་འགུལ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སེམས་གཡེན་སྤྱོ་བས་བརྩམས་སོ། །གཡོ་བ་ནི་ལན་དུ་མར་གཡོ་པར་བྱེད་པ་ན་གཞན་དག་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གཡོ་བ་སྟེ། ལས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་གཅིག་ཏུ་མི་གནས་པའི་


DTG149_Page_0331
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཏེ། སྤྲེའུ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་གཡེང་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ནི་ཡིད་དོ། །རིང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་བསྲུངས་དཀའ་བ་སྟེ། དགེ་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་དཀའ་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟློག་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ལོག་པ་ལ་དཀའ་བས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདི་ལ་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེ་སྡང་དང་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གསུམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདིས་ཡུལ་དག་ལ་འཇུག་པ་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པར་བསྟན་ཏོ། །བསྲང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་བ་དང་ཡོ་བ་མེད་པའི་སེམས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །འོ་ན་དངོས་པོའི་རང་གི་རང་བཞིན་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ཚ་བའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་བསྲང་བར་ནུས་ཤེ་ན། མདའ་མཁན་མེ་ཡིས་སྲོང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མདའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དཔེར་ན་མདའ་མཁན་གྱིས་ཡོ་བ་ཡིན་ན་ཡང་མེའི་བྱེད་པས་མདའ་དྲང་པོར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རང་གི་སེམས་ཀྱང་ལམ་བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །སེམས་དུལ་བའི་ཕན་ཡོན་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡུལ་ཞིག་གི་དགོན་པའི་གནས་ན་མིག་བཟངས་ཞེས་བྱ་བའི་གནོད་སྦྱིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་ཞིག་གི་རྩ་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་སྟེ་གན་དུ་ལྷགས་ནས། མངོན་པར་མཆོད་དེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གསོལ་པ། གཅིག་པུ་རྒྱུ་ཞིང་རིང་དུ་འགྲོ། ལུས་མེད་ཕུག་ན་གནས་བྱེད་པ། །གང་དག་བཏུལ་བར་གྱུར་ན་ནི། །འཇིགས་པ་ཆེ་ལས་ཐར་འགྱུར་བ། །ཞེས་པ་དང༌། དེས་ན་འདི་གསུངས་སོ། །རིང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རིང་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། སེམས་འདི་འགྲོ་ཞིང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་རིང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྟན་ཏོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །རིང་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་དེས་རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་པུ་རྒྱུ་བ་ནི་གཅིག་པུ་ཉིད་རྒྱུ་བར་བྱེད་པ་


DTG149_Page_0332
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། ཅིག་ཅར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་འབྱུང་བ་མེད་ཅིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རེ་རེ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་མེད་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པའོ། །ཕུག་ན་གནས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གནས་གཅིག་པ་དེ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་བ་ཡིན་གྱི་གནས་དུ་མ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུག་གི་གནས་དང་གཞི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དང་འགྲོ་བ་ནི་འཕྲལ་ལ་གདུལ་བར་ནུས་ཀྱི་གང་འཕྱན་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ནི་འཕྲལ་གདུལ་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་ཡང་གྲོང་གི་ནང་ན་འདུག་པ་གསལ་བ་ནི་གཟུང་བར་ནུས་ལ། ནགས་ཚང་ཚིང་དང་ཕུག་ན་གནས་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་གདུལ་བར་ནུས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་དུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དུལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའོ། །འཇིགས་པ་ཆེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་མ་དུལ་བའི་སྐྱོན་བསྟན་པ། ལོག་པའི་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ནད་པ་ཞིག་ལ་སྨན་པ་གསོ་བ་བྱེད་དོ། །ཅི་ཙམ་ན་དེའི་ཆུང་མ་གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་བླངས་པ་དེ་བྲོས་ཏེ་སོང་ངོ༌། །ནད་པས་གཏམ་དེ་ཐོས་ནས་ལངས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་པར་བརྒྱུགས་ནས་སྨན་པ་དེ་བདག་གིས་མ་འཚལ་ལམ་ཞེས་བྱས་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕུལ་ལོ། །གནས་སྐབས་འདི་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལིཙྪ་བཱི་རྣམས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་ལྷུང་བཟེད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས་ཁ་བརྒྱན་པ་བྱས་ཏེ། ཨ་ཀ་རུ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱེ་མ་དྲི་ཞིམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཀང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ལེན་པ་མི་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་ལྷུང་བཟེད་དུ་མི་བཞེས་སོ་ཞེས་པ་དང༌། དེས་གཞན་གཅེར་བུ་པ་དག་ལ་བྱིན་པ་དང༌། ཅི་འདི་གཞན་ལ་སྡར་བྱིན་ནམ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་


DTG149_Page_0333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་ང་ལ་སྟོང་པར་བྱིན་ཏེ་དེ་ཉིད་བཀང་ན་ནི་བླང་བར་བྱའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། ལིཙྪ་བཱི་དག་ཁྲོས་ཏེ་དེ་ལ་མ་དད་པར་གྱུར་པ་ལས་དེས་ན་འདིའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཞེ་འགྲས་པའི་ངང་ཚུལ་ནི་འདིར་དགྲའོ། །ཡང་ན་གང་ལ་ཞེ་སྡང་ཡོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དགྲ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགྲ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྡང་བའི་ཕས་ཀྱི་དགྲ་སྟེ། ཕྱིར་རྒོལ་བའི་དགྲ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་བསྟན་ནས་བརྒྱུད་པས་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཐོས་པའི་དབང་གིས་ཏེ་བཤད་པ། ཁོན་གྱིས་ཁོན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལོག་པའི་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པའོ། །དགྲ་བོས་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་འམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྲོག་ཙམ་ཞིག་འཕྲོག་པར་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །མ་དུལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་ངན་སོང་དག་ཏུ་ཡང་ལྟུང་བར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་འདི་ལ་ནི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོར་བྱའི་དགྲ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བདེ་བར་བྱེད་པར་མི་ནུས་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་དུས་ཀྱང་མི་ནུས་སོ། །གང་ཡང་དག་པར་སེམས་དུལ་བས་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ་སྲེད་པ་ཟད་པས་བདག་ཉིད་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ལེགས་པར་མ་བསྒོམས་པས་ལུས་ལ་ཉེ་བར་གནོད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ནས། ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་གཞན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཁང་སྟེང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཚོང་དཔོན་ཞིག་ལ་བུ་གཉིས་ཡོད་དེ་ནག་


DTG149_Page_0334
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་དང༌། གཙུག་ཕུད་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དེ་གཉིས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ནག་པོ་ནི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཅན་ཡིན་པས་མུ་གེ་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཡུལ་དག་མཐོང་ནས་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །གཙུག་ཕུད་ནག་པོ་ནི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན་ཡིན་པས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། ནག་པོ་དང་གཞན་ཡང་མང་པོ་དག་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཁང་སྟེང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་རླུང་ལ་སོགས་པས་འདིར་གནོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གཡོགས་ཉེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོགས་མ་རྩིང་ཞིང་བར་མཚམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆར་པ་ནི་སྤྲིན་ལས་བྱུང་བའི་ཆུའི་རྒྱུན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འཛག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཡོགས་མ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཤིང་འབིགས་པ་དང༌། བུག་རྡོལ་དུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །དེ་བཞིན་སེམས་ནི་མ་བསྒོམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་བཞིན་དུ་མ་དུལ་བའོ། །འདོད་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅོམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་སེམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་དམིགས་པའོ། །གཡོགས་ལེགས་ན་ལས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་ཅིང་བར་མཚམས་མེད་པར་གཡོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེའི་རྒྱུད་དང་སེམས་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་བསྟན་ཏོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་མ་གཞག་པའི་ས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དུལ་བ་དང་མ་དུལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གང་ཅུང་ཟད་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ། ཆོས་ཀྱི་སྔོན་དུ་ཡིད་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀོ་ཊ་མ་ལ་ཀའི་དགེ་སློང་གིས་བསོད་སྙོམས་སྔོན་དུ་གཞན་ལ་བྱིན་ཏེ། ཕྱི་ནས་རང་ཉིད་ཟ་བར་བྱེད་པ་ལ་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དག་འཕྱ་བར་བྱེད་


DTG149_Page_0335
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་བདག་ཉིད་དང་པོ་བཟའ་བར་བྱ་སྟེ་ལྷག་མ་གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཞིག་དང་བྲམ་ཟེ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་གཉིས་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ལྟོགས་པས་ཟས་ཀྱི་བཀད་སར་ཞུགས་ཏེ། གནས་པ་ལས་དེ་ལས་དུས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དེས་ཐོག་མར་བསླངས་པ་དང༌། དེས་ཅི་ཡང་མ་ཐོབ་པས་ཁྲོས་ཏེ་གལ་ཏེ་ང་ལ་དབང་ཡོད་ན་ནི་འདི་དག་གི་མགོ་དྲུངས་ནས་བཅད་དེ་སའི་སྟེང་དུ་བོར་བར་བྱ་ན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུས་ནི་ཕྱིས་བསླངས་པས་ཟས་མང་པོ་ཐོབ་སྟེ་སྨྲས་པ། དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཤིག །གལ་ཏེ་བདག་ལ་དབང་ཡོད་ན་ནི་བདག་གིས་ཉིན་རེ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་འདི་དག་ལ་ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པས་ཚིམ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཙམ་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཤིང་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་ཉལ་བ་ལས། ཤིང་རྟ་ལམ་འདྲུལ་བའི་འཁོར་ལོས་སྐེ་བཅད་དེ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཡང་དེའི་ཚེ་ཚོང་དཔོན་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་བུ་དུས་ལས་འདས་སོ། །དེས་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གྲགས་པའི་སེམས་ཅན་ཞིག་ཚོང་དཔོན་དུ་དབང་བསྐུར་བར་བྱའོ་ཞེས་འབད་པས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཁྱིམ་བདག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྗེས་སུ་བཙལ་བ་ལས་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཤིང་ཞིག་གི་དྲུང་ན་ཉལ་བ་མཐོང་སྟེ། ཤིང་གཞན་ཞིག་གི་གྲིབ་མ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གཞོལ་ལ། ཤིང་དེའི་གྲིབ་མ་ནི་དེའི་ལུས་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་མཐོང་ནས་དེ་དག་གིས་དེ་བསླངས་ཏེ་ཚོང་དཔོན་དུ་དབང་བསྐུར་བ་ལས་དེ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྔོན་དུ་ཡིད་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སྔོན་དུ་འདྲེན་པའི་གཙོ་བོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྒོམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཡིད་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་འདི་ནི་ཡིད་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སེམས་པས་བསམས་ནས་བྱས་པས་འཁོར་


DTG149_Page_0336
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་སེམས་པས་བྱས་ཤིང་ཡིད་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཡིད་མགྱོགས་ཞེས་སྨོས་པས་ཡིད་ནི་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བ་སྟེ་འདི་དག་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་རོ། །ཁོང་ཁྲོ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་སྨྲས་པ་འམ་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྨྲ་བ་དང་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚིག་ངན་པ་སྨྲ་བ་དང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གོ །སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་དྲག་པོའི་གནོད་པ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཁོར་ལོས་མགོ་བོ་བཅད་པ་བཞིན། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ནུབ་མོ་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཚིག་གིས་མཚོན་ཆ་རྣམ་པར་འཁྱལ་བ་འམ་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲས་པ་སྟེ་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པས་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲིབ་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་གི་གྲིབ་མ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། མ་དུལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཐོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་ཆེད་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་བྲམ་ཟེ་པི་པྲ་ལི་ཀ་པཱ་རི་ཞེས་བྱ་བ་བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྨྲས་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་དེ། དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ནས་ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་བདག་ལ་ཆོས་ཤོད་ཅིག་དང་བདག་གིས་མཉན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་གསོལ་པ་ལས། དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཐོས་པས་མངོན་པར་དད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ནི་ཙཎྜ་ཤྲི་ཞེས་བྱ་བ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་བློན་པོ་གསོད་ཅིང་རབ་ཏུ་གསོད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་དེ་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ་གལ་ཏེ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སྲོག་དང་ཕྲལ་བར་ནུས་ན་ཁྱོད་ལ་གྲོང་སུམ་བརྒྱ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་མཉན་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་གོ་བགོས་ཏེ་


DTG149_Page_0337
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚོན་རྣོན་པོ་བླངས་ནས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་འཛེགས་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་འཁོར་དུ་མའི་ནང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིག་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ། །ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དད་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཐོས་པ་དང་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐོང་ནས་མངོན་པར་དད་དེ། མཚོན་དང་གོ་ཆ་རྣམས་བོར་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་སྟེ། དེ་གདུལ་བ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་བརྩད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཅིང་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །གང་ཟག་དེས་ནི་ལེགས་བཤད་ལེགས་པར་མི་ཤེས་ཏེ་གླགས་ཚོལ་བ་ལ་འཇུག་པའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བརྩད་པ་ནི་དགྲ་སྟེ་མཆོག་དང་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་དགྲ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་མི་ཤེས་ཤེ་ན། སེམས་ནི་ཉོན་མོངས་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཡིད་བསླད་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་འགྲོ་ཞིང་མ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་རྟགས་སྨྲས་པ། གླགས་སྐབས་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་གླགས་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཚོལ་བའི་ངང་ཚུལ་གྱི་སེམས་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །འདིས་ནི་སེམས་ཉོན་མོངས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་དེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་སེམས་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དད་པ་མེད་པའི་ཞེས་སྨོས་ཏེ། མ་དད་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སོ། །སྡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པར་བྱེད་པས་གཡེང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་


DTG149_Page_0338
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གུས་པ་མ་བསྐྱེད་པས་སོ། །དམ་ཆོས་ཀུན་ཤེས་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའོ། །ཁྲོ་བ་རྣམ་པར་བཏུལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་པ་པོས་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་ཡིད་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །གང་གིས་མ་དད་སེམས་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་འབྲེལ་པའི་མ་དད་པ་དང༌། །མ་དད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །གནོད་སེམས་རབ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་སྡང་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་སྤངས་པའོ། །དེས་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཐོས་པར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་ཉིད་དུལ་བའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་བརྟན་པ་མེད་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཙུན་པ་སེམས་པའམ་བརྟན་པ་གང་གིས་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་ལས་བརྩམས་སོ། །བརྟན་པ་མེད་པ་ནི་གནས་པ་མེད་པའི་སེམས་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །དམ་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་མི་ནུས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་ལ་མཁས་པར་རོ། །དད་པ་འགྱུར་ལྡོག་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་འགྱུར་ཞིང་ལྡོག་པ་སྟེ་མྱུར་དུ་འགྲོ་ཞིང་འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་ལྟར་དེ་ལ་འགྱུར་ཞིང་ལྡོག་པའོ། །དེའི་དད་པ་ནི་གུས་པ་མི་བརྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་དེ། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བས་སོ། །དེ་མེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། དེ་ཡང་བཤད་པ། ཤེས་པ་མི་གཡོ་སྤུན་ཟླ་སྟེ། དམ་ཆོས་ཉན་པ་བླ་མ་


DTG149_Page_0339
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན། །དད་པ་དྲི་མེད་མཛའ་བཤེས་ཏེ། །གང་དེ་ཡིས་ནི་རྣམ་འཕེལ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཡང་ན་མ་དུལ་བས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མཉན་པ་ཡང་མེད་ན་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལྟ་གལ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་བརྟན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་དུལ་བ་དེ་ལ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མི་མཉན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པས་དད་པ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡིད་མ་དུལ་བ་ལས་ནི་སྟོན་གྱི་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟ་བུའི་གྲགས་པ་ཡང་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྟོག་ལ་ཆུམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་བུ་སུ་མུ་ཁ་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཙུན་པ་གང་གིས་གྲགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་ལས་དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གང་ཟག་གང་གིས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་དེ་ཉིད་གྲགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་ན་དང་གི་སྒྲས་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་རོ། །ལྟ་ངན་ཀུན་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདིས་སྲེད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་གཞན་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་འཛག་པ་ཡིན་པས་རྒྱུན་ཏེ་གང་ལ་རྒྱུན་རབ་ཏུ་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡིད་ནི་སེམས་ཏེ་དེའི་རྒྱུན་ནི་གང་དག་རབ་ཏུ་འཛག་པ་སྟེ། སེམས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་ལ་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་འབབ་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་རྟོག་པ་ལས་རབ་ཏུ་འབབ་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་འབབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་སོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྟེ། རྒྱུན་གྱི་ཤུགས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྟ་ངན་ཀུན་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་འཇུག་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་


DTG149_Page_0340
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་ལྟ་ངན་ཀུན་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བར་གྱི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་པི་ལིང་བཏུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དང་གི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལྷག་མ་ཡིན་ཏེ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆུམས་ལ་རྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྲེད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པའི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་སྐྱེས་བུའི་གྲགས་པ་ཉམས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགའ་སེམས་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྲེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ། ཡིད་བདེ་བ་འདོད་ཅིང་འདོད་པའི་རོ་མྱང་བས་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་སེམས་སོ། །དབང་པོ་ཕལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ཞན་པའམ་དབང་པོ་མ་དུལ་བའོ། །འདིས་ནི་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་ཏེ་བློ་ཞན་པ་ཡིན་ན་ནི་དགའ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་དུལ་བའི་དབང་པོ་ལ་ནི་དབང་པོ་ཐ་མལ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་སྟེ་འདོད་པའི་རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པ་གང་མ་དུལ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགྲིབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །གྲགས་པ་ནི་སྙན་པའོ། །གཞན་ཡང་འདིར་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་སྨྲས་པ། ཞན་པའི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་མཐུ་དང་སྨྲ་བ་དམན་པར་གྱུར་པའོ། །མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པ། ལྗོན་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ལྷགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ལྷུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མི་བསྔགས་པའོ། བྱ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདབ་ཆགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་བརྐམ་པས་ཤིང་ལ་རྒྱུ་སྟེ་དེ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གྱི་གནས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་གྲགས་པ་མེད་པའོ། །སེམས་མ་དུལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདིས་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ནས། འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་སྨྲས་པ། སེམས་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ནགས་དགོན་པ་ཞིག་ན་ལེ་ལོ་ཆེ་ཞིང་བག་མེད་ལ་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་གཙེས་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་ལས་བརྩམས་སོ། །


DTG149_Page_0341
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩོན་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བསགས་པའི་དགེ་བ་བསགས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ནས་བསགས་པའི་དགེ་བ་བསྲུང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ། བག་ཡོད་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བག་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཉམས་པ་དང་སྐྱོན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཁྱོད་ཕུང་ཁྲོལ་འདོད་ལ་དགའ་མ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡིད་ཁྱོད་འདོད་པའི་སྲེད་པ་དང་ཕུང་ཁྲོལ་མ་བྱེད་ཅིག་པའོ། །དེ་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། བག་མེད་ལྕགས་གོང་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་བག་མེད་པའི་རྒྱུས་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཟ་བར་མ་བྱེད་ཅིག་པའོ། །དམྱལ་བར་བཙོས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ནས་དམྱལ་བའི་མེས་བསྲེགས་པར་གྱུར་པ་ན། ཁྱོད་མ་ངུ་ཞིག་པ་ནི་ཁྱོད་ཆོ་ངེས་མ་འདེབས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པར་ནི་སེམས་དུལ་བའི་ཐབས་མི་རྙེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྡང་བའི་དུས་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ། ལས་ཐ་མལ་པ་གཞན་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཞིག་ལས་བརྩམས་སོ། །ལྡང་བ་ནི་སྤྲོ་བ་སྟེ་དེ་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་མིའི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུག་པར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྦྱོར་བ་མི་བྱེད་པས་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །ལྡང་བའི་དུས་ཉིད་སྨྲས་པ། ལང་ཚོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱ་བར་བཟོད་པའི་དུས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་ལང་ཚོ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་མས་བསྟན་པ་དང༌། གྲོགས་དང༌། རྐྱེན་དང༌། ནད་མེད་པ་དང༌། སྟོབས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང༌། བསྟན་པ་གནས་པ་དང༌། དེའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནད་ཀྱི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་སུ་ཞིག་སྦྱོར་པར་བྱེད་པ་མ་


DTG149_Page_0342
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཞེ་ན། མི་འབད་ཅེས་སྨོས་ཏེ་ལེ་ལོ་ཅན་ཉིད་ནི་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་འདུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་འདུན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སེམས་མི་དབེན་པར་བསྟན་ནས་ལུས་མི་དབེན་པར་བསྟན་པ། ཁྱིམ་འདུག་ཅེས་བྱ་བ་ཁྱིམ་དང་ཉེ་བ་ན་འདུག་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཁྱིམ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་གའི་ཉེས་དམིགས་སྨྲས་པ། རྫོགས་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ཡིད་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ལའོ། །རྫོགས་པ་ནི་ཐོབ་པ་ལ་འཇུག་སྟེ་བདག་གི་སློང་མོ་ནི་རྫོགས་ཏེ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་དབེན་པ་མེད་ན་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀུན་དུ་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དབེན་པ་མེད་པས་ནི་ལེ་ལོ་བྱེད་པར་འགྱུར་སྟེ། བྱ་བ་ངན་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་ཡིས་ཤེས་རབ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་སེམས་དུལ་བའོ། །རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་ཡང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞི་ན་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་དུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ། ཕྲན་ཚེགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བའི་ཚོང་དཔོན་ཞིག་སྐྱོ་ནས་དེ་སྤང་བའི་གཉེན་པོ་བཙལ་བ་ལས་མ་རྙེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ནས་ཅི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཕྲན་ཚེགས་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཡང་ན་ཞིབ་མོ་ནི་རགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཡེན་ཡང་སྤྱོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་ན་གནས་པའི་ཡིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མ་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའོ། །གང་གི་མ་རིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན།


DTG149_Page_0343
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པས་སོ། །འདི་ནི་གནས་ཀྱིས་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། གྲོང་ཐམས་ཅད་འོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་འོ། །རྣམ་རྟོག་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་དཔྱོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པ། ཡང་དང་ཡང་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། །ཅེས་སྨོས་ཏེ་འཁོར་བར་ལན་དུ་མར་འཁོར་བའོ། །གང་ཞེ་ན། འཁྲུལ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་དུལ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། མཁས་པས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་པ་ནི་བརྟུན་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གཡོགས་པ་དང་བཀབ་པར་གྱུར་པའོ། །དྲན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་ལས་དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་གཉིས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་བཀབ་པར་བྱའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཇི་སྙེད་པའོ། །མ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའོ། །ཇི་ཐམས་ཅད་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་དམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སྨྲས་པ། བློ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་དུལ་བ་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ལུས་འདིས་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་ཞིག་བདག་ཉིད་བལྟ་ན་སྡུག་པའི་ཁྱད་པར་དང་དབྱིབས་དང་གཟུགས་ཀྱིས་དྲེགས་ཏེ་སྲེད་པ་ལས་སྤྱོད་ཅིང་གང་འདི་ལྟ་བུའི་ལུས་ནི་སུ་ཞིག་གིས་མ་རུང་བར་བྱེད་ནུས་ཞེས་མི་གཙང་བ་སྒོམ་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་རྫ་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་དང་ཉེ་བ་ཞིག་ན་གནས་ཤིང་སྤྱོད་པ་ཞིག་ལས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་རྫ་མ་སོ་མ་བཏང་བ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་ཏེ་གནོད་པ་མི་བཟོད་ལ་ཆར་ཡང་མི་བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་འདི་ཡང་དེ་ལྟ་བུའོ། །དཔེར་


DTG149_Page_0344
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་གྲོང་ན་གནས་པས་ནི་རྒྱལ་པོ་སྤྱོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་སེམས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ལུས་ནི་བུམ་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་དཔེར་ན་རྫ་མ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མཐར་འཇིག་པ་ཡིན་ཞིང་ཆུའི་སྣོད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ལུས་འདི་ཡང་མི་གཙང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྣོད་དང་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཟིན་པའོ། །རྟོགས་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པས་ངེས་པར་བྱས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དང་འདྲ་བར་རིགས་མི་འདྲ་བའི་རྫས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲན་བཙུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ལེགས་པར་གནས་པ་དང༌། དེ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱས་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དང་འདྲ་བ་འདི་ནི་གྲོང་ཁྱེར་རུས་པའི་ར་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གོ་བགོས་ཏེ། བདུད་དང་གཡུལ་སྤྲད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྤངས་པར་བྱ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དཀྲུག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། ཤེས་རབ་མཚོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་རབ་མཚོན་གྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་ཏོ། །བཏུལ་ནས་བསྲུང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་སྤངས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྲུང་བར་བྱ་བ་སྟེ་མ་བཏུལ་བ་ནི་བཏུལ་བར་བྱ་ལ་བཏུལ་བ་ནི་བསྲུང་བར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་ནས་ཡང་ཉམས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནས་མེད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་འཇུག་པ་མེད་ཅིང་འཁོར་བར་ཡང་སྲིད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་དེ་འཇིག་རྟེན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ནམ་ཞིག་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་བལྟས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་ནམ་ཞིག་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟས་ནས་སོ། །དབྱིབས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་ནས་ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་སྨྲས་པ། ལུས་འདི་དབུ་བ་འདྲ་བར་


DTG149_Page_0345
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དགེ་སློང་ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་ཅན་ཞིག་གང་གཱའི་ངོགས་ན་གནས་ལ་ཕ་རོལ་དུ་རྒལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་སློང་དབུ་བའི་གོང་བུ་ནི་ཆེར་ཟིན་ཀྱང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རེག་པར་མི་བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་འདི་ཡང་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ཆུའི་ཡན་ལག་འདྲེས་ཏེ་རླུང་གིས་གྲུབ་པ་ནི་དབུ་བ་སྟེ། ངེས་པའི་ཚིག་ལས་སྐྱེ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དེ་ཇི་ལྟར་གནས་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྲེལ་པ་སྨྲས་པ། གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་ཡིན་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་དེ་ཁྱེར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ཕྱིན་ནས་དེ་ལ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་བཟང་པོ་གང་གིས་ཏེ། ཐར་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའོ། །སེམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་བསྟེན་པའོ། །དེས་ན་དུས་ཕྱི་ནས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་ཞེས་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ལེགས་པར་བསྒོམས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། གང་འཁོར་བ་ལས་བདག་གིར་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཐར་པ་འདོད་པའོ། །དེ་གཉི་ག་སྨྲས་པ། ལེན་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ལེན་ལ་མི་དགའ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བསྟན་པ། ཟག་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱོན་བསལ་ཞིང་ངན་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུད་བསྩལ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་


DTG149_Page_0346
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གང་མི་ཉམས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་ཅེ་ན། །དུལ་བའི་སེམས་ཉིད་དེ། དེ་བཤད་པ། གང་ཞིག་གཡག་རྔའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟི་གནས་ཀྱི་ཁང་པ་དག་ཏུ་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་གཏམ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འཕགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་གང་ཞིག་བསྲུང་བར་བྱ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། ཁ་ཅིག་ནི་ལུས་དང་ངག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེར་གཤེགས་ནས་དགེ་སློང་དག་སྲོག་ཆགས་གཡག་རྔའི་རྩེ་མོ་བཞིན་དུ་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྲུངས་པ་ལ་སྲུངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་འདི་གསུངས་སོ། །རང་གི་སེམས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དག་ལས་བཟློག་ཅིང་གདུལ་བར་བྱའོ། །གཡག་རྔའི་རྩེ་མོ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རི་དགས་གཡག་ནི་རྔ་མའི་རྩེ་མོ་གཙོར་སྲུང་སྟེ། བདག་ཉིད་ཤི་བར་གྱུར་ཀྱང་དེ་སྲུང་བ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཡུལ་ལས་བཟློག་པར་འདིས་བསྟན་ནས། ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གཟུད་པར་བསྟན་པ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་བརྩེར་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བ་ལ་འཇུག་ཅིང་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡི་བདེ་བ་ཡོང་མི་ཉམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མཐུར་ཐུག་པའི་བདེ་བ་མི་ཉམས་པའོ། །སེམས་ཀྱིས་ནི་དུད་འགྲོ་དང་ཐུབ་པ་མཆོག་གི་མཉན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་གླང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་ན་འཐབ་ཁྲོལ་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་དག་སྤངས་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་གཤེགས་པ་ན། ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གླང་པོ་ཆེ་བཟང་པོ་ཞིག་གིས་རྩོད་པ་ཅན་གྱི་ཁྱུ་སྤངས་ཏེ། མངོན་པར་དགའ་ཞིང་གནས་པ་གཟིགས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཕྱིར་ནི་སེམས་སོ། །གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུས་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གླང་པོ་སྟེ་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་


DTG149_Page_0347
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སེམས་ཇི་ལྟ་བུས་ཤེ་ན། གླང་པོ་ཆེ་སྟེ། དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱོན་མེད་པ་དེའི་དབང་གིས་འདི་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གླང་ཆེན་ནི་གླང་པོ་ཆེའི་སེམས་སོ། །མཉམ་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་འདྲ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། མཆེ་བ་བཟང་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འོབས་དང་འདྲ་བའི་སོའམ། ཀ་བ་ལྟ་བུའི་སྟེ། རིགས་བསྔགས་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན། མཆེ་བ་བཟང་པོ་ནི་གླང་པོ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཡང་ན་མཆེ་བ་བཟང་བའི་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། གླང་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་འདི་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ནི་ཆ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟེ། ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པའི་བདག་ཉིད་རྩོད་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་ཅིང་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཕྱིར་གཅིག་པུ་ནགས་སུ་དགྱེས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་གཅིག་པུས་རྩོད་ཅིང་མ་རུངས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་དག་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ནགས་སུ་མངོན་པར་དགའ་བ་བཞིན་དུ། ང་ཡང་འཐབ་ཁྲོལ་ཅན་དག་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་ནགས་སུ་མངོན་པར་དགའོ་ཞེས་པའོ། །དགའོ་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་ན་ཇི་ལྟར་ནགས་སུ་དགྱེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམས་པས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པར་སྨྲས་པ། །གང་གིས་ཡིད་ལ་གནོད་མེད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་བྱས་ཤིང་བྱམས་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པ་བྱས་ན་ཕན་ཡོན་མང་པོ་འདོད་པར་བྱའོ། །སྙིང་རྗེ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གནོད་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །ཡིད་ཆེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞན་བདེ་བ་མཐོང་ན་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་བརྩེ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་སྟེ། གང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡོད་པའོ། །


DTG149_Page_0348
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་བྱམས་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་མཆོག་ཏུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་ནི་བྱམས་པ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་སྙིང་རྗེ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་དགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བཟློག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། འབྲེལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་འདི་དག་ཉིད་འདིར་བསྟན་གྱི་བཏང་སྙོམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ། ཁོན་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁོན་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་ནམས་ཀྱང་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་འདིས་ནི་བཏང་སྙོམས་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་ཚད་མེད་པ་བཞིའོ། །གང་ཟག་གང་ནགས་ཚལ་ལ་དགའ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པ། སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་འདི་ལྟར་བརྗོད་དེ་འབྱུང་པོ་དང༌། སྲོག་ཆགས་དང༌། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དགྲ་བོ་དང༌། ཐ་མལ་པ་དང༌། མཛའ་པོའི་ཕྱོགས་ལ་འབྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པར་སྦྱར་རོ། །གང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བདེ་བ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་མཛའ་བཤེས་ཀུན་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ཐམས་ཅད་མཛའ་བ་ཡོད་པའོ། །བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐ་མལ་པ་དང༌། དགྲ་བོའི་ཕྱོགས་སྤངས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཛའ་བོའི་ཕྱོགས་ལ་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་ཀུན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན་པས་གྲོགས་ཀུན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་ཅིང་མཛའ་བོར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། བཤད་པ། བྱམས་པ་ལ་གནས་ན་ནི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྐྱེད་ཅིང་ཕན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ལྷ་དང་བཅས་པས་ཀྱང་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དགའ་བའི་གཉེན་གཞན་གྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་བརྩེ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་སྟེ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་དེའི་རྗེས་སུ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་ཅི་རིགས་པར་ཕན་འདོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་བརྩེ་བའོ། །བྱམས་པ་བསྒོམས་པས་ནི་སྙིང་རྗེ་


DTG149_Page_0349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་འདྲེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ཞིག་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ་བྱམས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །སེམས་ནི་བསྒོམ་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའོ། །འདིའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ནས། གཞན་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ། བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་ཤིང་གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བའམ། མཐར་ཐུག་པའི་བདེ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བདེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་བསགས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡང་བྱམས་པར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྡང་མེད་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། བྱམས་པ་ནི་སྡང་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་དམིགས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །དགེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་དགེ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དགེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་བྱམས་པར་དམིགས་པས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཉིན་རེ་ཞིང་བང་བ་སུམ་བརྒྱ་བྱིན་པར་བྱེད་པ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཏེ། གང་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་བྱམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསགས་པར་གྱུར་ན། གང་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་ཀྱིས་བརྩེ་བ་བྱས་ཤིང་བྱམས་པས་འཇུག་ལ་སྙིང་རྗེ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕལ་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འཕགས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤེལ་བར་འགྱུར་བ་དང་


DTG149_Page_0350
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །བསོད་ནམས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ཚོགས་ཏེ། ཆོས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་བྱེད་ན་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་མི་འཐོབ། །བསོད་ནམས་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་གང་དགའ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བ་དེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་གནས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་ཀྱེ་མའོ་བདེའོ་ཀྱེ་མའོ་དགའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དག་ལས་གསན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་གནས་བརྟན་དགེ་སྦྱོང་རྒྱལ་སེམས་ཤིན་ཏུ་གཡེང་བ་ཆེ་བ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །དགའ་བའི་སེམས་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམས་པས་ཡིད་དགའ་ཞིང་དགེ་བ་འབྱུང་བར་བསྟན་ཏོ། །མི་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །ཞུམ་པ་མེད་བའི་ཡིད་ཀྱིས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུམ་པ་མེད་ཅིང་མ་བསྡུས་ལ་དགེ་བའི་བྱ་བ་དག་ལ་མི་དམན་ཞིང་སྡིག་པ་དག་ལ་མི་སེམས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྒོམ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གོམས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གྲུབ་དང་བདེ་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་བདག་ཉིད་ཟུང་ནི་གྲུབ་པའོ། །དེས་ཐོབ་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། །མི་འཇིགས་བའི་གོ་འཕང་ཐར་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་ལྟར་དགེ་བ་ལ་འདུན་ཅིང་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ནི་ཞིར་གྱུར་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་དག་གི་ལས་ཀྱང་ཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་ཞིང་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་སེམས་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ། །ལམ་གྱི་ཚོགས་བསྟན་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ། ཡང་དག་ཤེས་པས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་གང་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། རང་དབང་དུ་


DTG149_Page_0351
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་ཅིང་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བསྟན་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལས་གྱུར་པའི་དགའ་བ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ།། ཉེ་པར་ཞི་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་ཀུན་དུ་འཁྲུག་པ་སྐྱེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ལྔ་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཀྲོལ་བ་དང༌། རྒྱུད་མངས་དང༌། ཁོང་སྟོང་ལ་སོགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པའི་སིལ་སྙན་དང་རོལ་མོའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡང་ན་རྔ་དང༌། པུ་ར་བ་དང༌། གླིང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རོལ་མོ་འདུས་པ་ལའོ། །དེ་ལྟར་དགའ་བར་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་འདོད་པ་ཅན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དགའ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་དགའ་བ་དང་རྣམ་པར་ལྡན་པར་གྱུར་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་གྱིས་འདིར་རྒྱུ་བསྟན་པ། རྩེ་གཅིག་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ལེགས་པར་མཐོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་ནི་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པར་མ་ཟད་དེ། འདིར་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་བདེ་བ་ཡང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གང་ཡིད་ཏིང་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགའ་བོ་སུན་ད་རི་ཀ་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་མཚན་མོ་ཤིན་ཏུ་དུ་བར་བྱེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་དང་ཡོངས་སུ་མི་བདེ་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དགོན་པ་ན་སྤོང་བ་པ་མང་དུ་གནས་ཏེ་དེ་དག་གིས་དེ་མཐོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་དོ། །བདེ་བར་ཉལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མོ་གཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཅན་དག་ནི་རྨི་ལམ་ན་ཡང་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །བརྟན་པ་ནི་


DTG149_Page_0352
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟ་བུར་སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡིད་བརྟན་པར་གནས་པའོ། །ཡང་ན་མཁས་པས་སོ། །དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་གདུང་མེད་པའི། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་དག་འདོད་པས་རྩེན་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་གང་དག་མི་བརྟན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དྲན་པས་དགའ་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ནི་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །བརྟན་པ་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཆགས་པའམ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་སྐྱོན་དེ་ཡང་མི་དབེན་པ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་བརྟན་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའོ། །བརྟན་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་སྨྲས་པ། གང་ཡིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དགའ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སེམས་སོ། །འདོད་པ་ནི་མི་བརྟན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གཉིད་མ་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དེ་དག་དགའ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དགའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་མགུ་བའོ། །ཀྱེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགུ་བའོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐུབ་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་མི་སློབ་པའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་གདུང་མེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བར་ཉལ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྐྱོ་བར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བུམ་པ་དང་ཉེ་བའི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གནོད་སྦྱིན་གཉིས་གཡུལ་སྤྲད་པ་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལངས་ནས་ཡུན་མི་རིང་བར་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་ཞིག་ན་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལ་ཁུ་ཚུར་གྱིས་མ་བརྒྱབ་ཅིག་ཅེས་བཟློག་པ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་བུམ་པ་དེས་དེའི་མགོ་ལ་མཚོན་བསྣུན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་པ་ནས་ཇི་ཙམ་ན་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་སྐྱེས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རེ་ཞིག་དེའི་ཕྱིར་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །གང་གི་སེམས་ནི་བྲག་ལྟ་བུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་དང་འདྲ་བའི་སེམས་སོ། །གང་ཞིག་རི་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་གཡོ་བ་


DTG149_Page_0353
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དེ་དང་དེའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུས་སོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་མེད་པས་སོ། །རབ་ཏུ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་བབ་ཅོལ་དུ་མི་གཡོས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆགས་པའི་གནས་ལ་མི་ཆགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དོན་རྒྱབ་ཀྱིས་བལྟས་པའོ། །ཁྲོ་བའི་གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ལའོ། །འཁྲུག་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཁྲོ་བ་མེད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཁམས་གོང་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །གང་ཡིད་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་གདུལ་བའི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྐུར་པ་མི་གདབ་གནོད་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་ཅིང་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་སྤངས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་ཡིད་ཀྱིས་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་གྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ཐར་པ་ཐོག་མར་འདི་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་མཉན་ཡོད་ན་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོའི་འཁོར་དག་གིས་ཁྱི་ཞིག་ཤི་བ་མཐོང་སྟེ། དེས་སྣའི་སྒོས་དྲི་མི་ཞིམ་པ་ཚོར་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཚིག་ངན་པ་སྨྲ་བར་བྱེད་དེ། སུ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་པོའི་ལམ་སྲང་ཆེན་པོ་འདིར་པོར་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ནི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དེ། འདིའི་སོ་ནི་དུང་ལྟར་དཀར་རོ་ཞེས་པ་དང་འདི་གསན་ནས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྐུར་པ་ནི་འཕྱ་བ་སྟེ་གཞན་གྱི་སྐྱོན་སྒྲོགས་པའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་སྐུར་པ་མི་གདབ་པའོ། །གནོད་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་འཚེ་བ་མི་བྱ་ཞིང་མི་བསམ་ན་ལུས་ཀྱིས་ལྟ་ག་ལ་བྱེད་པའོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་གཞན་བསྟན་ནས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་སྨྲས་པ། སོ་སོར་ཐར་པས་བསྡམ་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་མཚན་མ་མེད་


DTG149_Page_0354
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །སྡོམ་པ་ནི་ངེས་པར་འདོད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་སྟེ་སྤོང་བ་བདུན་གྱི་ངོ་བོའོ། །ཚོད་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་ཤེས་པའོ། །ཟས་ནི་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་སྟེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ནུས་པ་ལ་རྗེས་སུ་བལྟ་ཞིང་བཟའ་བར་བྱ་སྟེ། ཧ་ཅང་མི་ཆེ་བ་དང་མི་ཆུང་བ་འདིའི་ཚད་བཞིན་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ལས་ཇི་ཙམ་བླངས་པ་དང༌། གང་ཙམ་པ་ལེན་པས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་འདིས་ནི་འཚོ་བ་ཀུན་དུ་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །བས་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལས་ཐག་རིང་བའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་བས་མཐའ་སྟེ། དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནས་བྱ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མལ་བྱ་བའོ། །འདིར་ཡིད་ཀྱི་མཚོན་པར་བྱས་ནས་གནས་མལ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ལ་ལ་ངལ་བསོ་བས་ནི་གནས་ཙམ་ནི་གཟུང་ངོ༌། །ལུས་ཀྱི་དབེན་པ་བསྟན་ནས། སེམས་དབེན་པ་སྨྲས་པ། ལྷག་པའི་སེམས་ལ་རྣལ་འབྱོར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་བསྒོམ་པ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། །གང་ཡང་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ན་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་བདེ་བའང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རྟགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། གཙང་མའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་ནི་རྟགས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་སེམས་ཀྱི་རྟགས་སམ་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །འདིས་ནི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་ཤིང་མང་དུ་


DTG149_Page_0355
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་གཉེན་པོ་དང་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །མང་དུ་ཐོས་ཀྱང་གཡེང་བར་གྱུར་ན་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནུས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ་ལུས་དང་སེམས་སོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པའི་རོ་ནི་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་རྙེད་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་ན་ནི་ཞི་གནས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སེམས་པ་ནི་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་ན་སྒོམ་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་བ་དེ་ནི་སེམས་པའོ། །འགྲུས་སྐྱོང་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ་སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། བག་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་བག་ཡོད་པ་གྲུབ་ནས་ནི་ཞི་གནས་སུ་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་དྲན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རེ་རེའི་རྣམ་པར་དྲན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་རྒྱུད་མངོན་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལ་བརྟེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཐོབ་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་སྲེད་པ་ཟད་པའོ། །སེམས་དུལ་བས་ནི་བདེ་བ་འཐོབ་པ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཡིད་གཞུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་རིགས་ཀྱི་བུ་གཉིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས་སྔ་མས་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བརྩོམ་པར་བྱས་པས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་སོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་མང་དུ་ཟ་ཞིང་ཉལ་ལ་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་གཉིས་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཡིད་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ནི་བརྣབ་སེམས་དང་གནོད་སེམས་ལ་


DTG149_Page_0356
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འམ་ཡུལ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྨྲ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། བརྫུན་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་སྲུང་ཞིང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ལ་སྦྱོར་པར་བྱེད་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིའོ། །ལུས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཕུང་གིའོ། །དང་གི་སྒྲས་ནི་གསུམ་འདུས་པ་ཉིད་ལ་ལམ་གྱི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་སྟེ། སྲུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཅུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདིའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ། སྤོང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འདོར་བའོ། །མྱ་ངན་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ནང་གི་གདུང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་ཡང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟ་ག་ལ་འཐོབ་ཅེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེན་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་ལ་ལྟ་ཞིང་གུས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །ཡིད་གཞུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། མི་སློབ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །མ་བསྲུངས་པའི་སེམས་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བག་ཡངས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་ལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོག་པར་ལྟ་བས་བཅོམ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཆད་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཅོམ་པའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྨྲས་པ། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཟིལ་ནོན་པ།། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་འཁོལ་བའོ། །དེ་བས་ན་འདིར་བསྟན་པ། དེ་བས་སེམས་ནི་བསྲུང་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ན་སེམས་


DTG149_Page_0357
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དག་ལས་བཟློག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་ཀུན་རྟོག་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འདི་མངོན་པར་དགའ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །འདིའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ནི། ཡང་དག་ལྟ་བས་མདུན་བདར་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བས་མདུན་དུ་བདར་ཅིང་སྔོན་དུ་བཏང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ། ཡང་དག་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ལ་གཟུད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་སྤོང་བའོ། །གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དགེ་སློང་ནི་སྒྲིབ་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པས་སོ། །ཡང་ན་སེམས་དུལ་བས་ནི་གནོད་པ་མང་པོ་དག་ཞི་བའོ་སྟེ་སེམས་དུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ། སེམས་དུལ་ཡང་དག་སྡོམ་པ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཤཱཀྱ་རབ་ཏུ་མང་པོ་བསད་དེ། གསོད་པ་པོ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་སྐྱེས་ལ། བསད་པའི་ཤཱཀྱ་དེ་དག་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །སེམས་དུལ་བ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་དེའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེས་ན་དེའི་དུས་ཀྱིས་སེམས་དུལ་བའི་བདག་ཉིད་འཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དོན་དམ་པའི་སེམས་དུལ་བ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་བདེ་བའི་རྒྱུ་


DTG149_Page_0358
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་སེམས་ནི་བསྲུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དག་ལས་ཁྱེད་ཅག་གིས་བཟློག་པ་དང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གཟུད་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །བག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཡིད་བག་ཡོད་པས་བསྲུངས་པ་ལས། བསླུས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྨོངས་པ་དང་དགེ་བ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་དགུ་ནི་སྲོག་ཆགས་སོ། །གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཐ་མལ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འཚེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པ་དང་སྦྱོར་རོ། །བག་མེད་པ་ཤས་ཆེ་བས་ནི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། འབྲིང་གིས་ནི་དུད་འགྲོ་དང་ཆུང་དུས་ནི་ཡིད་དགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དག་ཏུ་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་དགས་སུ་སྐྱེས་པ་ནི་ཆ་ག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང༌། བསྲེག་བླུགས་དང་གཏོར་མ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་དགས་ཀྱི་རིགས་གྲངས་དྲུག་ཅུ་དག་ཏུའོ། །ད་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་བག་ཡོད་པའི་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བག་ཡོད་སེམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སེམས་ནི་བསྲུངས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དག་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་སེམས་ཏེ་གང་ལས་ལེགས་བར་བསྲུངས་པར་གྱུར་ན་ནི་དགའ་བ་སྟེ་ཚིམ་པར་འགྱུར་རོ། །མིའི་ནང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པ་དག་པའོ། །མཐོ་རིས་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པ་འཐོབ་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཚོམས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དུལ་བའི་སེམས་ནི་དོན་དམ་པར་དགེ་སློང་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་འོག་ཏུ་དགེ་སློང་གི་ཚོམས་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་པུ་མྱ་ངན་འདས་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་དགེ་སློང་


DTG149_Page_0359
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེའི་འོག་ཏུ་འདི་བསྟན་ཏོ། །དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཉིན་ཞག་བདུན་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ལས་ལངས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཁྱིམ་བདག་གི་གཟུགས་སུ་བདག་ཉིད་སྤྲུལ་ཏེ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། འཕགས་པ་ལེགས་པར་བྱོན་ཏོ་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་བཞུད་ཅེས་བྱས་པ་དང༌། དེས་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཕོངས་པ་དག་གི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་སོ།། དེ་ཡང་ཐག་པའི་གཟུགས་སུ་བདག་ཉིད་སྤྲུལ་ཏེ་གནས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཞུགས་སོ། །དེས་རང་གི་ཆུང་མ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འདི་ལ་སློང་མོ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བདེ་སོགས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་བཀང་ནས་བྱིན་ནོ། །དེས་མཉམ་པར་གཞག་སྟེ་སྲིང་མོ་ཕྱིན་ཆད་འདི་ལྟར་མི་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་བུའི་འཁོར་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས་པས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ། ཀྱེ་མའོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ཆེ། །འོད་སྲུངས་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་བྱས། །འདི་འདྲ་བ་ཡི་སྦྱིན་པས་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐབས་འདི་གསན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །ཟས་ནི་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དག་ལས། དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། དྲོ་བ་དང༌། ཞག་ལོན་པ་དང༌། ཞག་མ་ལོན་པའི་བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་རྙེད་པ་སྟེ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལེན་པ་ནི་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པ་སྟེ། དབྱུག་པ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་སྐྱོ་བ་ལས་བྱུང་བའི་གཞན་གྱིས་བྱིན་པའི་རྫས་ནི་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དཔེར་ན་དབང་པོ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྟེ། ལྷུང་བ་ན་ཁྲོན་པ་ལ་སའི་གོང་བུ་བཞིན་ཏེ་དགོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་དེས་བསླངས་པ་ཙམ་གྱི་ཐབས་ཀྱིས་སོ། །འདིས་ནི་ལོག་པའི་འཚོ་བ་སྤངས་པར་བསྟན་ནོ། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དབེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་


DTG149_Page_0360
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིས་ནི་གཡེང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །བདག་རང་འགྲངས་པར་བྱེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་གསོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་འགྲངས་པའོ། །རེ་ཞིག་གཞན་ཡང་གསོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གཞན་དག་མི་གསོ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་གཞན་གསོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་དགག་པར་བསྟན་ཏེ། །གཞན་དག་མི་གསོ་བ་ནི་གཞན་དག་མི་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་བདག་གཅིག་པུ་གསོ་བ་ཡིན་གྱིས་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ལུས་ལ་སོགས་པའི་དབེན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་མི་གསོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ནི་ཕ་རོལ་ཏེ། དགྲ་བོ་དག་གོ །དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པས་སོ། །གཞན་དག་མི་གསོ་བ་ནི་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གཞན་དག་མི་གསོ་བ་ནི། ཕུང་པོ་གཞན་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་བསྟན་ཏེ། འདིས་ནི་སྤོང་བ་ལ་དགའ་བ་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་རྣམས་དགའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལྷག་པར་དགའ་བ་སྟེ། དགའ་བ་ནི་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་གིས་འདི་མཐོང་བར་བྱ་ཞིང་མཆོད་པ་དང༌། ནམ་ཞིག་ན་བདག་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གི་དོན་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཐབས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ་སྐྱོབ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པས་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སྟེ། དེས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་རྫོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །རྟག་ཏུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ལ་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་


DTG149_Page_0361
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྦྱོར་བ་སྟེ། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ན་ཡིད་བདེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡིད་མི་བདེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །ཡང་ན་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གནས་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །བདག་རང་ཙམ་འགྲངས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བའོ། །གཞན་དག་མི་གསོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའོ། །ལྷ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྔར་བཤད་པ་ཁོ་ན་དག་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་གྱིས་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་མཆོད་པ་བྱས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་དང༌། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །བཀུར་སྟི་ནོར་དང་གྲགས་འདོད་རྣམས་ལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཀུར་སྟི་ནི་མཆོད་པའོ། །གྲགས་པ་ནི་སྙན་པའོ། །ནོར་ནི་དོན་ཏེ་དེ་དག་འདོད་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་ལ་ནི་མི་ཡང་དགའ་བར་མི་བྱེད་ན་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་གི་གནས་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བས་ཡིན་གྱི་ལོག་པའི་འཚོ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་འདོད་པ་ཀུན་སྤངས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཉེ་དུའི་ཁྱིམ་དུ་སོང་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །བྲམ་ཟེ་མ་རུངས་པ་ཞིག་གིས་དེ་མ་བཟོད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ཉིད་བསླུས་ནས་གཞན་ཡང་སླུ་བར་བྱེད་དམ་ཞེས་བྱས་པ་དང༌། དེས་ནི་འདི་གསུངས་སོ། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་


DTG149_Page_0362
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གང་སྤངས་པ་ནི་འདོད་པ་ཀུན་སྤངས་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་ནི་ནང་གི་ཀུན་དུ་འཁྲུགས་པ་བཅོམ་པ་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པར་གྱུར་ན་ནི་སྲིད་པའི་རྩ་བ་རྩ་ནས་འབྱིན་པར་ནུས་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩ་བ་ཕྲ་རྒྱས་དྲུག་ཅེས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །བརྩལ་བ་ནི་འཇིག་པར་བྱས་པ་སྟེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །གང་ཞེ་ན་མདུན་ན་གནས་པའི་རྡུལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། མདུན་ན་གནས་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟེ། དེ་མེད་ན་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་འདི་ལ་མེད་ཅིང་གཟི་བརྗིད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་འཕྱ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྡུལ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་འདིར་འདོད་ཆགས་ཡིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོའི་ཚིག་གིས་སོ། །རིམ་པ་གང་གིས་རྡུལ་བརྩལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་གཞན་ལ་མི་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཁ་གསག་གིས་གཞན་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྨྲ་པ་སྟེ་གཞན་གཟུད་པ་དང་བསླུ་བའི་ཆེད་དུ་བྱ་མི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་གཞན་བསླུ་བ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་ཡིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གསེར་ནི་མེ་ལ་སོགས་པས་དག་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །བག་ཆགས་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་རྟོགས་པས་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་མ་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རི་དགས་འཛིན་གྱི་མ་ས་གས་དོན་འདི་དག་ཐོས་ཏེ་དེས་དེ་ལ་སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཁྱེད་ཅག་མ་སྨྲ་ཤིག །ཡུན་རིང་བོའི་གནོད་པ་དང་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ་ཞུས་པ། བཙུན་པ་གཞན་ཡང་མ་དུ་ར་ཀའི་རིགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་བདག་མི་དགའོ་ཞེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG149_Page_0363
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་གསན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །དེས་ཀྱང་ཞག་བདུན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་སྤྱན་དྲངས་སོ། །གནོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་པ་ནི་གཞན་ལ་སྒུལ་བར་བྱེད་པ་དང་འཆི་བར་བྱེད་པའོ། །ཚིག་གིས་ནི་ངག་གིས་སོ། །སྐྱེ་བོ་མ་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ངན་པ་སྟེ་མ་དུལ་བའི་རྟ་སྲབ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཡུལ་ངོར་གླང་ཆེན་མདའ་ཡིས་བསྣུན་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གླང་པོའི་མཆོག་ས་སྲུང་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ངོའི་སར་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་མདའ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་འབིགས་ཤིང་སྣུན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བརྒྱན་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་མ་ཡིན་པས་རྩོད་པའི་དུས་སུ་ཚིག་རྩུབ་པོ་ལ་སོགས་པའི་མདའི་ཚོགས་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་དེ་གང་མ་བསྡམས་པའི་ཚིག་གིས་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོས་གྱུར་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཐོས་གྱུར་པའོ། །ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྨྲ་བའོ། །མི་བཟད་པ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྟེ་གནད་ལ་འབེབས་པའོ། །ཇི་མི་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའོ། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་ཀྱིས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བར་གྱུར་ཀྱང་དགེ་སྤྱོད་བྱེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་དགེ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ལ་གནས་ཤིང་འོན་ཀྱང་ནང་ལ་བཟོད་པ་ཙམ་ནི་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་མི་འཁྲུགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་སྡང་སེམས་བྲལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་ཏེ། འཚེ་བའི་བསམ་པ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་མ་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལེགས་གཞག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་གཟུང་བ་བྱས་ལ་ངེས་


DTG149_Page_0364
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞེ་ན་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཏེ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གང་ལེགས་པར་གཞག་པའི་ཡིད་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཟོ་ཡིས་མི་འཚོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་དུ་གནས་ཤིང་འཁོད་ནས་གཏམ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ་བཙུན་པ་དག་བཟོའི་གནས་ནི་ལེགས་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནས་ཇི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ། །བཟོ་ནི་དབྱིག་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྡུང་བ་དང༌། ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་མཁས་པར་བྱས་པ་དེས་འཚོ་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་བཟོ་བྱས་ཀྱང་མི་འཚོ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དེ་ནི་བཟོ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་གནས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་འདི་ནི་ཁྱིམ་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །སྤང་བ་ནི་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་བསྟན་ཏེ་ཡོ་བྱད་མང་པོ་མི་བྱ་བ་དང༌། འཚོག་ཆས་མང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལེགས་པར་བཀོད་པའི་ཚུལ་དང༌། མ་སྨིན་པའི་འབྲུ་ལེན་པ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ལ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ཅིང་བདག་ལ་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དགེ་སློང་བདག་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་དགེ་སྦྱོང་དུ་འཛིན་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་ལ་དགའ་བ་དང༌། བསླབ་པ་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་བསྟན་ནས་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་སྨྲས་པ། དབང་པོ་དུལ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་དུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པའི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་དང༌། སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཏེ་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཁྱིམ་པས་ནི་བྱེད་པར་མི་ནུས་ཀྱི་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ནུས་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཁྱིམ་ལ་མ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཁྱིམ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱིམ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་སྟེ་ཁྱིམ་ལེན་ཅིང་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་སྨྲས་པ། བདག་


DTG149_Page_0365
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐོང་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །སྲེད་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་པ་ནི་སྲེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་དང་པོ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་བཤད་པ་འདོད་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དང་པོ་འདོད་པའི་ཁམས་སྤངས་པའོ། །གཅིག་ཏུ་སྤྱོད་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དེ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འཚོ་གཙང་ཞེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་དུ་རྒྱུ་ནག་པོ་རྒྱུན་ཤེས་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཙུན་པ་ཅི་ཙམ་གྱིས་ན་དགེ་སློང་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། འདི་གསུངས་སོ། །གྲོགས་པོ་མཐུན་པ་བསྟེན་བྱ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཉམ་པ་འམ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་འགྲིབ་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་འཕེལ་བ་དེ་ནི་མཐུན་པའི་གྲོགས་པོའོ། །འཚོ་གཙང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཀུན་དུ་འཚོ་པའི་ཡོ་བྱད་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ལོག་པའི་འཚོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་བ་བསྲུང་བའི་རིམ་པ་བསྟན་པ། སྙོམ་ལས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡོད་པ་ནི་སྙོམ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་དག་མྱུ་གུ་མང་པོར་འཕྲོས་པའི་ཤིང་བཞིན་ནོ། །དེ་བཀག་པས་ནི་སྙོམ་ལས་མེད་པ་སྟེ། ཡང་བཤད་པ། གཟུང་བྱ་མི་འཛིན་དགེ་སློང་དང༌། །ཐིབས་པོའི་ནང་དུ་གཡག་གནས་དང༌། །དགོན་དུ་མ་ཧེ་གནས་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་འཆི་བར་ཕྱོགས། །ཞེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་ཀྱང་དེ་ཅི་ནུས་པར་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་སོ་སོར་བགོ་བཤའ་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་བགོ་བཤའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་ལ་འཇུག་ཅིང་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །བགོ་བཤའ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཆོས་ཀྱིས་སོ་སོར་བགོ་བཤའ་བྱ་བ་དང༌། ཟང་ཟིང་


DTG149_Page_0366
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་སོ་སོར་བགོ་བཤའ་བྱ་བའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པས་འཚོ་བ་ཀུན་དུ་དག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་ཅིང་གཏོང་བར་གྱུར་ན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་དམ་པའི་ཚུལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྱོད་ཡུལ་ཆོ་ག་མཁས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པ་དང་ཉེ་བའི་བསླབ་པ་བསྲུང་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཆོ་ག་མཁས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྤྱོད་ཡུལ་ཆོ་ག་མཁས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་དགའ་བས་འདུལ་བ་བཞིན་དུ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་བསྟན་པའི་ཆོ་ག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་དེས་འབྲས་བུ་ཇི་ཞིག་འཐོབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་བ་ལས་ཐར་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དགེ་སློང་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཆོ་ག་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྐང་པ་ལེགས་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་ཞིག་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ལས་ལེགས་པར་མ་བསྡམས་ཤིང་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཤིན་ཏུ་མ་བསྡམས་པ་ཞིག་སྟེ་ཇི་ཙམ་ན་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ནགས་སུ་སོང་ནས་ཤིང་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་འདུག་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་ཏེ་ནགས་སུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་པ་དང་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་ཆུ་སྐྱར་གྱི་སྒྲ་ཅིག་གྲག་སྟེ། སྟེང་དུ་བལྟས་པ་དང་སོ་ཕག་གཅིག་ལྷུང་སྟེ་སོང་བས་ངང་པ་ཞིག་གསད་པའི་དགེ་སློང་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ལག་པ་གཉིས་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་ནི་ལག་པ་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་སྟེ། ལག་པ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་ཞིང་བརྩེ་བས་རྡེག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ནོར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་སྒྲུབ་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐང་པ་ལེགས་བདམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏེ། འགྲོ་བ་ན་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བསྟན་ནས་ངག་གི་སྡོམ་པ་སྨྲས་པ། ཚིག་རྣམས་ལེགས་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཞི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་སྡོམ་པ་བསྟན་པ། དབང་པོ་ལེགས་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་


DTG149_Page_0367
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་པོའི་དུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་དུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ལྷག་པ་ནི་ནང་ངོ༌། །དེ་ལ་དགའ་བ་ནི་ཡུལ་དག་ལས་སེམས་རབ་ཏུ་བསྡུས་པ་སྟེ་འདིས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ནས་ལམ་འཐོབ་པ་བསྟན་པ། མཉམ་པར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་གྲོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོག་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་སྟེ་མཐོང་བའི་ཆོས་བདེ་བར་གནས་པས་སོ། །དེ་ནི་དགེ་སློང་ཡིན་ཞེས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་དུ་བསྟན་ཏེ། གཞན་ནི་མིང་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཆོ་ག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ཆོས་ལ་ཀུན་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཉན་ཅིང་སེམས་པ་དང་སྒོམ་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བས་ཇི་ཙམ་ན་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལ་འདི་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་བརྟན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཀུན་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐར་པ་དང་དེའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་པའོ། །ཡང་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཆོས་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་ཞིང་མངོན་བར་དགའ་བའི་གནས་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །ཆོས་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ལ་རྗེས་སུ་སེམས་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཚིག་གི་དོན་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་དཔྱོད་པའོ། །ཆོས་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་ལ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ལན་དུ་མར་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་ཆོས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་ནི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་ཁང་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་


DTG149_Page_0368
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་གསུངས་སོ། །དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ན་འཕགས་པའི་མགོན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་འཚེམ་པ་ལས་ཚངས་རིས་བདུན་བརྒྱ་ཟད་པ་དང་དབེན་པ་ལ་དགའ་བས་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །ཁང་སྟོང་ཞུགས་ནས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་བྲལ་བའི་ཁང་སྟོང་སྟེ་དེར་ཞུགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགྲོ་བས་ནི་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་བྱེད་པ་དག་སྨྲ་སྟེ་དེ་དགག་པ་བསྟན་པའོ། །དགེ་སློང་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་ལྷག་པ་ནི་ནང་སྟེ་ནང་དུ་ལྟ་ཞིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་ལས་བསྡུས་ཏེ་ནང་དུ་ལྟ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནང་ལ་ལྟ་བའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་དབེན་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །ལྷ་ཡི་དགའ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ། །ཆོས་རྣམས་ལེགས་པར་མཐོང་བ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་བར་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དེས་ཁྱད་པར་གྱི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ངེས་པར་བསྩགས་པས་དགའ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བཟླས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་ཇི་སྲིད་དོ། །ཡང་ན་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །ལེགས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བའོ། །ཕུང་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པའོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྲིད་དེ་སྲིད་དོ། །ཡང་ན་དེ་ལས་དེ་ལས་སོ། །དེ་ཡིས་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་འཐོབ་པ་སྟེ། ཡིད་བདེ་བ་དང་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་པའོ། །བཙལ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་བཤད་པ། དགའ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་འཁོར་བ་སྤང་བའི་གཉེན་པོ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་དེས་རྟོགས་པའི་གང་ཡོངས་སུ་དགའ་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །མགུ་བ་ལ་གནས་པ་ཡང་མ་འོངས་པ་དག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེས་དགའ་བ་དང་མགུ་བ་ཉིད་འཐོབ་པ་དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགའ་བ་མང་པོ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དགའ་བ་ཡང་མང་ཞིང་ཤས་ཆེ་བ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། གོང་ནས་གོང་དུ་གཉེན་པོ་


DTG149_Page_0369
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ནི་ཐར་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཐོབ་པས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་གུ་ཊ་ཤི་ཁི་ཡ་ཀས་ལུས་ཤིན་ཏུ་བརྡུངས་པ་ལས། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དད་པ་ཅན་དག་འོངས་ནས་ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་དེ་ལ་གཡོས་པར་མ་གྱུར་ཏམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་པ་ནས། དེའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་རི་བོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་འཛིན་པའོ་གལ་ཏེ་ས་ལས་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བྲག་གི་ཞེས་སྨོས་ཏེ་རྡོའི་རང་བཞིན་ནོ། །རླུང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་དམར་གྱི་རྒྱུས་སོ། །མི་གཡོ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགུལ་བའོ། །དེ་བཞིན་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་རྒྱུས་ནི་དགེ་སློང་ཁྲིད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་མི་བྱེད་དེ། རི་བོ་དག་གམ་རི་བོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གོང་དུ་དཔེ་བསྟན་ཟིན་ན། ཇི་ལྟར་འདིར་ཡང་བརྗོད་ཅེ་ན་བཤད་པ། རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཉིད་དང༌། བསྟན་མ་ཐག་པ་ཉིད་ནི་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་རྟ་པ་ལ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱིས་འོངས་པའི་གདུལ་བྱ་དག་ལ་དཔེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པས་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དགེ་སློང་གི་ཁྱད་པར་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་རྣམ་པར་འགྱུར་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་རི་ནི་རི་གངས་ཅན་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་རི་གངས་ཅན་ནི་མཐོ་བ་ལས་རབ་ཏུ་འབབ་ཅིང་འཇུག་པའི་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་མངོན་པར་འཕེལ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པའི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པའི་ནགས་ཅན་དང༌། རི་དགས་དང་བྱའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། སྨན་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། གང་ཐར་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་མཐོ་བ་ནས་འབད་པའི་པའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྒོམ་པའི་རྒྱུན་ཀུན་དུ་བསགས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་རེ་བ་རྫོགས་པའི་གནས་དང༌། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རིམ་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའོ། །ངའོ་སྙམ་


DTG149_Page_0370
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨུ་པ་མྲྡ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་པར་སོགས་པར་བྱེད་པས་དགེ་སློང་དག་འཕྱ་བར་བྱེད་པ་ལ། །འཕགས་པ་བཀུ་ལ་ནི་གཏོང་བ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པས་ཉོད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ།། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །ཀུན་དུ་སོགས་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སོགས་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བདག་གིར་བྱེད་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་དེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་མེད་ན་མི་གདུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་མེད་པས་མྱ་ངན་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་དེ་ལ་གང་འདི་མེད་པར་འགྱུར་པ་དང༌། བདག་ལ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཞིག་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་མེད་ཅིང་མ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་ཡང་གང་དེ་གདུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དགེ་སློང་གི་མིང་དུ་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དགེ་སློང་ནི་གསུམ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་དང༌། ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་དང༌། སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བ་སྟེ་ཚིག་རྐང་གསུམ་པོ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ནི་དགེ་སློང་དུ་མའི་འདོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བའི་དགེ་སློང་ངོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བཞི་པ་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་གཞན་ལ་སློང་བ་ཙམ། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་ནི་སློང་བའི་ཕྱིར་སྒོ་ན་འདུག་གོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ་དེ་ཇི་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་སྟེ་དེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །རེ་ཞིག་མིན་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་ཏེ་ཅི་ཙམ་གཞན་ལ་སློང་བ་ཙམ་གྱིས་ཏེ་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལས་སློང་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་སོ། །གྲོང་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་གྲོང་བའོ། །ཆོས་ནི་དངོས་པོ་དག་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་མི་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་སོ། །འཛིན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་དག་གིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་


DTG149_Page_0371
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྦྱར་རོ། །གང་གི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཤས་ཆེར་འཛིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པ་བཅས་པ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གྲོང་བའི་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སློང་བ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་དགེ་སློང་གི་ཆ་བྱད་འཛིན་ཅིང་སློང་བ་ལ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེའི་བདེ་བས་ནི་ཇི་ག་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆ་བྱད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་གི་སྒྲ་འདིར་ཕྱིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གྲོང་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཏང་ན་དེས་ནི་དགེ་སློང་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་ནི་གང་ལ་ལའོ། །དགེ་བ་ནི་སྲིད་པའི་འབྲས་བུའོ། །སྡིག་པ་ནི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་གཉི་ག་གཅིག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའོ། །རབ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དོར་བའོ། །འདིས་ནི་ལམ་གྱི་ཚོགས་བསྟན་ནས། ལམ་བསྟན་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་སྟེ། །གང་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ལམ་གྱི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡེ་ཚོགས་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྡེ་བྱེད་པ་དང་སྡེ་དང་ཚོགས་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་དོར་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྤངས་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྤྱོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གདུལ་བྱ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་དུ། དུས་ཇི་སྲིད་འདུག་ཅིང་རང་གི་དོན་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དགེ་སློང་གི་མིང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་གི་དོན་གང་ལྷག་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རྣམ་པར་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་གང་ཞིག་བྱམས་གནས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགེ་སློང་དག་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་གང་གཱའི་དོགས་ན་གནས་པའི་གྲུབ་དག་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཤིན་དུ་ཁྲོ་ཞིང་གཤེ་བར་བྱེད་


DTG149_Page_0372
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ། ཇི་ཙམ་ན་ཐག་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་མཐོང་བས་མངོན་པར་དད་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། གྲུ་འདི་ལ་གཤེགས་སུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་ནས་དེ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱམས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་ཅན་དག་ལ་བརྩེ་བ་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་ཕན་པའི་སེམས་ནི་བྱམས་པའོ། །དེ་བས་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ། དེ་ལས་འདིས་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་སྟེ། བྱམས་པ་མངོན་དུ་བས་ཤིང་ལན་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཐབས་བསྟན་ནས་གཏན་དུ་སྤངས་པའི་ཐབས་བསྟན་པ། རབ་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་བསྒོམས་པའི་མཐུས་བདེ་བར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ཏེ། དེ་ལས་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པའོ། །གང་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ལམ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཐར་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ངན་འགྲོ་ལས་འདྲེན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ངན་སོང་གསུམ་ལས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། འདམ་རྫབ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་བག་མེད་པས་འདམ་རྫབ་ཏུ་ཆུད་པ་དེ་ལས་འདབ་ཉེ་བ་ན་ཡོད་པའི་ཤིང་ཆེན་པོ་ལ་ལག་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་འདོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངན་སོང་དག་ལས་འབྱིན་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་གང་ཞིག་བྱམས་གནས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྲུག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྤྲུག་པ་ནི་སྤོང་བའོ། །སྡིག་པ་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་མི་དགེ་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལྗོན་ཤིང་ལོ་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་གི་འདབ་མ་བཞིན་ནོ། །རླུང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤུགས་དང་ལྡན་པའི་རླུང་ངོ༌། །དེས་ཇི་ལྟར་ཤིང་གི་ལོ་མ་ལྷུང་བར་བྱེད་པ་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་བསྟན་ཏེ། ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གོ་འཕང་ནི་བཞིའོ།།


DTG149_Page_0373
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞི་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་སྤངས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཉེར་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཕུང་པོ་སྤངས་པའི་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ནི་གཟུགས་དང་འདུ་ཤེས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཀུན་ཏུ་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བས་མི་ངོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ངོམས་པ་སྟེ། གཞན་དེ་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོམས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ངོམས་པའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་མི་ངོམས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་བསྡུ་བ་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། མངོན་སུམ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་འཐོབ་པའོ།། ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། རིམ་གྱིས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་རིམ་གྱིས་སྤངས་པར་འདོད་ཀྱི་ཅིག་ཅར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་གཞོལ་བ་བསྟན་ཏོ། །མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རུང་བའོ། །གང་མི་རུང་བ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ནི་ཐར་པ་ཁོ་ན་དང་ཉེ་བ་སྟེ། དྲུང་ན་གནས་པར་གྱུར་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིམ་པ་གང་གིས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་འཐོབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ།། པུརྞ་བརྡ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་གནས་པའི་མ་ག་དྷ་བཟང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱན་དྲངས་པ་ལས། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཤིང་ཤུན་ཞེས་བྱ་བས་གཟུགས་ཁྱད་པར་ཅན་མཐོང་བས་སྐད་དུ་བཤད་པ། འདི་ན་རེ་ཞིག་དང་པོ་ཉིད་དུ་ལྷག་པའི་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་འདི་གསུངས་སོ། །དགའ་


DTG149_Page_0374
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་མགུ་བའི་སེམས་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། འདི་ན་རེ་ཞིག་དང་པོ་ཉིད་དུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བཟང་པར་གྱུར་ལ་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་དེ་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡིད་ནི་བཟང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་བཟང་བ་ནི་བསྔགས་པའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་དམ་པ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཡིད་དེ། བསྔགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་ཡིད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ངན་སོང་གསུམ་གྱི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདིས་ནི་ཚོགས་དང་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་ནས་བསྒོམ་པའི་ལམ་བཤད་པ། ཟིལ་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྤངས་པའོ། །དགའ་དང་མི་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྟེ་འདིས་ནི་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །དགའ་བ་མང་པོ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་ཕལ་ཆེ་བ་སྟེ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་གཉེན་པོ་རྙེད་པས་དགའ་བ་ལྷག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཤད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ལུས་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་སློང་ཞིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། བཙུན་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་དགེ་སློང་ཞེས་བརྗོད་ན་ཅི་ཙམ་གྱིས་དགེ་སློང་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །རིམ་པ་གང་གིས་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལུས་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་དང་ལྡན་པས་ཞི་བའོ། །སེམས་ཞི་བས་ནི་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ་སེམས་ཞི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ངག་ཞི་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ངག་ནི་ཞི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པ། ལེགས་པར་མཉམ་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ལེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འབྲས་བུ་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་ཟང་ཟིང་སྤངས་


DTG149_Page_0375
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་ཟང་ཟིང་ནི་འཇིག་རྟེན་ཟང་ཟིང་ངོ༌། །ཟང་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདོད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྤངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བོར་བ་སྟེ། གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བསྡུ་བ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟང་ཟིང་སྤངས་པ་ནི་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཟང་ཟིང་ནི་འཇིག་རྟེན་ཟང་ཟིང་སྟེ། དེ་གང་གིས་སྤངས་པ་ནི་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་སློང་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་ཀུན་དུ་འཁྲུགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་དེའི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་སྨྲས་པ། ཏིང་འཛིན་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཨ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་གང་གཱའི་དོགས་ཨཤྠ་བད་ཀན་དྲང་སྲོང་མང་པོ་བསྒོམ་ཞིང་འདུག་པ་དགེ་སློང་དག་གིས་མཐོང་ནས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པའི་སྐབས་དེ་གསན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཏིང་འཛིན་མེད་ལ་ཤེས་རབ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པར་ནུས་སོ། །ཤེས་རབ་མེད་ལ་ཏིང་འཛིན་མེད།། ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །སྤྱིར་ནི་སེམས་གཡེང་བར་གྱུར་ན་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཏིང་འཛིན་ལྡན་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་གཉིས་པོ་འདི་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་དགེ་སློང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཉིས་པོའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ། མྱ་ངན་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྨྲས་ནས། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་སྨྲས་པ། དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་པོ་ལ་འཛུད་པའོ། །འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་གང་གིས་ནུས་ཤེ་ན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིགས་པས་འཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གསུང་རབ་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེའི་དང་པོར་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་སོ། །དང་པོར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དང་པོར་བྱ་བའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་


DTG149_Page_0376
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཉིད་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དང་པོར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་གིས་སོ། །ཡང་དག་སྡོམ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྡོམ་ཞིང་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་སྡོམ་པའི་སྤྱོད་པའོ། །ཡང་ན་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་སྤྱོད་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་གཉིས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་དྲག་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཆོག་ཤེས་དབང་པོ་བསྡམ་བྱ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་རིགས་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མང་ཞིང་རྒྱ་ཆེར་ནི་ཐོས་ལགས་ན་ཉུང་དུ་བསྡུས་པ་ཉན་པར་འཚལ་བས་ལེགས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ་བདག་ལ་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དབང་པོ་བསྲུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོག་ཤེས་པར་གྱུར་ན་ནི་དབང་པོ་དུལ་བར་འགྱུར་བས་ཆོག་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་གོས་ངན་ངོན་ཙམ་ལ་སོགས་པས་ཆོག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉི་ག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ནི་གོང་མའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། སོ་སོར་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐར་པའི་ཆེད་དུ་འདི་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་འདིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་དམ་པ་དང་སྡོམ་པ་ནི་རྣམ་པར་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ཟས་འདིའི་ཚོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་ཁམ་གྱི་ཟས་ཀྱི་ཚད་ནི་མེའི་སྟོབས་ལ་ལྟོས་ཏེ། དེ་དང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ལུས་གནས་པར་བྱ་བ་དང་བཀྲེས་པ་ཞི་བར་བྱ་བ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་སོ། །བས་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོན་པའི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱི་ཚོགས་བསྟན་ནས་ལམ་གྱི་ལྷག་པའི་སྦྱོར་བ་སྨྲས་པ། ལྷག་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་བསྒོམ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྩོན་པའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །


DTG149_Page_0377
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཁྲི་དང་ལྷག་པའི་ཁྲི་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཀུན་དུ་རྒྱུ་མ་ག་དྷ་བཟང་པོའི་རྫིང་གི་འགྲམ་ན་འདུག་སྟེ་མཚན་མོ་མཆིལ་པས་ཉ་ཕྱུང་ཞིང་ཟ་བར་བྱེད་ལ། ཐོ་རངས་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་འདུག་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །དགེ་སློང་དུ་གྱུར་ནས། ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱིས་འཚོ་བར་བྱའི། སྲོག་ཆགས་གང་ལ་ཡང་འཚེ་བར་མི་བྱ་ཞིང་སྤོང་བ་ལ་སྤྱོད་པས་ཡིད་ཞི་བ་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་འདི་ནི་ཡིད་ཞི་བ་དང་དུལ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་ནས་དེ་དག་གདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་མཁྱེན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། ཚིགས་བཅད་འདི་བཞིན་སྤྱོད་ན་ནི། །དེས་ན་ཁྱོད་ནི་དེ་འདྲར་འགྱུར། །བདག་ཉིད་དམ་པར་སེམས་བྱེད་ཁྱོད། །དགེ་སློང་དེ་འདྲ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།། གང་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་གིས་ནི་གང་ཟག་གོ །ལུས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་སྡིག་པ་མེད་པའོ། །ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་ནས། འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པ། དེ་ནི་དགེ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །ངོ་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་ཚ་བའི་ཡིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡིད་ངོ་ཚ་བ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡོད་པས་ནི་སྡིག་པ་མེད་ཅིང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་དགེ་སློང་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཙུན་པ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་དགེ་སློང་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ན་ཇི་ཙམ་གྱིས་དགེ་སློང་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལགས་ཞེས་གསོལ་པ་དང་དགེ་སློང་གིས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་འདི་གསུངས་སོ། །ལེགས་བསྒོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བསྟེན་པའོ། །གང་གིས་ནི་དགེ་སློང་ངོ༌། །ཆོས་ནི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱོགས་དང་རྗེས་


DTG149_Page_0378
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་མཐུན་པ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མངོན་སུམ་དུ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདུན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། རྒྱུད་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་དགེ་བའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། །ཏིང་འཛིན་མེད་ལ་ཤེས་རབ་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཤིང་ཁ་ན་དི་ཞེས་བྱ་བའི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པས་དགོན་པ་ན་གནས་ཤིང་བདག་ཉིད་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་སློང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས། གཽ་ཏ་མ་ཅི་ཙམ་གྱིས་ན་དགེ་སློང་ཟག་པ་མེད་པ་མེད་པར་གནས་པས་གདགས་པས་གདགས་པར་མཛད་ཅེས་ཞུས་པ་ལས་བརྩམས་སོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལའོ། །ཤེས་རབ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །ཅི་ཞེ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། །རྒྱུད་གང་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་སྟེ་བདག་དེ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པར་འདི་གཉིས་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཟད་པར་བྱེད་པས་ཟད་པའམ་ཟད་པས་ན་ཟད་པའོ། །འདིས་ནི་ལམ་དང་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསྟན་ཏེ་བདེན་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་དོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདིས་བསྟན་ནས། མི་སློབ་བའི་ལམ་བསྟན་པ། དགེ་ཞིང་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དགེ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་གང་གིས་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུངས་པ་ནི་བཤད་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་


DTG149_Page_0379
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་གནས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐོས་ཏེ་འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟག་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཀོ་ས་ལན་དགེ་སློང་ཞིག་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་ཉེ་བར་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་ཅིང་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོང་དུ་རྩོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ནགས་ཚལ་དེ་ཉིད་ན་གནས་པའི་ལྟ་ཞིག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ཀྱེ་མའོ་དགེ་སློང་འདི་ནི་འདི་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པས་མི་རིགས་ཏེ་གང་བདག་གིས་འདི་ཉིད་བསྐུལ་བར་བྱའོ་ཞེས་ནས། དེ་ནས་ལྷ་དེས་དེའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལས་ལྡོག་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉི་ཚེ་ཙམ་གྱིས་དགེ་སློང་དེ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐོས་པ་མང་པོ་འམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འདུལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་མང་དུ་ཐོས་ཤིང་བསོད་ནམས་ཐོབ་པ་སྟེ། དེའི་དོན་དང་ཚིག་ཇི་ལྟ་བུ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དེས་བདག་གིས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་ཆེད་དུ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱའོ། །ཏིང་འཛིན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཀྱང་ངལ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྙེད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ལུས་བརྟས་ཤིང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཉམས་ནས་བྱི་ལའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་ཏེ་སྐམ་དང་ཐང་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་བསད་ཅིང་གནོད་པ་བྱས་ནས་མནར་མེད་པའི་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་ཐོས་སོ། །དབེན་པ་དག་ཏུ་གནས་ཀྱང་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོན་པར་གནས་ཤིང་དེ་ན་གནས་པ་ལས་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་དཀའ་ཐུབ་ལས་ཉམས་པར་ཐོས་སོ། །གདེང་དྲོད་ཆོད་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་


DTG149_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཡིད་བརྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་སོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་མ་ཐོབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་མ་ཐོབ་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཟག་པ་སྤངས་པར་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ཐོབ་ནས་ནི་ཡིད་བརྟན་པར་བྱས་ཀྱང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞུག་པ་སྨྲས་པ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་མངོན་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཟད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཕགས་པས་བསྟེན་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མ་བསྟེན་པ་དང་སྔོན་ཆད་རྗེས་སུ་མ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ལམ་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨུ་རུ་བིལ་བའི་ནཻ་རཉྫ་ནའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ན་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པར་མཛད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པའི་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གཙེས་པར་གཟིགས་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གདུང་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གདུང་བའོ། །གདུང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གདུང་བ་ལས་བྱུང་བ་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ལས་ཞུགས་པ་ཉིད་དེ་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་གདུང་བ་འབྱུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལ་ནི་བདག་ཟེར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེའི་མཐུས་བདག་གིར་འཛིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་ཇི་སྐད་དུ། གང་སུ་དག་བདག་ཏུ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བདག་ཏུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་བསམ་པར་བྱས་པ་སྟེ། བདག་གི་བློ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་འདི་ལྟར་སེམས་ན་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ་སྔ་མའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བས་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་པ་སྟེ། མི་རྟག་པས་བདག་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ་དེ་ཡང་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །གང་ལས་འཇིག་རྟེན་


DTG149_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཏེ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་བྲམ་ཟེ་ཞིག་འབྱོར་པ་ཉེ་བར་བསགས་ཤིང་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་ཏེ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་རྟག་ཏུ་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཡོད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་གཞན་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་ལྟུང་བའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སྲིད་པ་འཆགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་ནང་གི་ཕུང་པོ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །སྲིད་པ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡིད་བདེ་བའི་ཡུལ་གྱིས་སྲིད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་ལ་མངོན་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་མངོན་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་ཤིན་ཏུ་འཆུམས་པའོ། །ཡང་ན་འདིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཟིན་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སྲེད་པ་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་སྲིད་པར་ལྟ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་ལ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པར་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་གང་དུ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེར་ནི་བདག་ཏུ་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་ད་ལྟར་འཇུག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ་མ་འོངས་པའི་སྲིད་པ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡང་སྲིད་པ་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ལ་ལ་དག་གཟུགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐར་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དགའ་བྱ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །སྐྱི་གཡའ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་ཕུང་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཐར་པ་ལས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་


DTG149_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེན་པ་ལའོ། །འདིར་ནཱ་ར་ཡ་ཎ་དང༌། སྐྱ་བསེང་དང༌། ཏྲོ་པ་ཏིའི་འདོད་པའི་ལམ་གྱི་གཏམ་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་བྱིས་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་དེས་ཏེ། སྲིད་པའི་ངོ་བོའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རབ་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲིད་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཐར་པ་ཐོབ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལའོ། །བསྟེན་པ་ནི་གནས་ཏེ། དེ་མ་གཏོགས་པར་སྲིད་པ་སྤང་བའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་འདོད་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ་དགོན་པར་རྒྱུ་ཞིང་དྲང་སྲོང་གང་ན་ཡོད་པ་དེར་གཤེགས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་རྩྭའི་གདན་བཏིང་བ་ལ་བཞུགས་ཏེ་དེ་དག་གི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་མཁྱེན་པས་བསྟན་པ་འདི་བརྩམས་སོ། །ཅི་ཙམ་ན་དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ཁྱད་པར་མངོན་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་པ་མེད་པའི་ཚིག་གོ །དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་སྤངས་པའོ། །བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པས་བསྔགས་པའི་དམ་པ་དག་གོ །འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །སྲིད་པས་སྲིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བས་འཁོར་བ་ལས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཟེར་བ་ནི་སྟོན་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་ལས། །དེས་འབྱུང་མིན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེས་མི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལ་མ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཡང་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་མ་བྱུང་བ་དེས་ནི་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་བསྟན་པར་བྱ་བ་འདིར་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་བྲམ་ཟེ་ཇི་སྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ལ། སྔ་མས་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་


DTG149_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་སྔར་བཤད་པའི་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྒྱུ་གང་གིས་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཚིག་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐར་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་གང་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨྲས་པ། ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གང་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པས་ལེན་པ་སྟེ། ཐབས་དང་རྒྱུ་དང་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལེན་པ་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་འབྱུང་ཞིང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར། སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་ལེན་པ་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ལེན་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཡོད་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྤངས་པ་དེ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཟད་ན། །སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད། །ཅེས་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པས་འབྲས་བུ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། ཐབས་གང་གིས་ལེན་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྲེད་པའི་རྣམ་པར་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དེ་དམན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པ་དང༌། གོང་མ་དང་འོག་མའི་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དེ་ཁམས་གསུམ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ལམ་ཉིད་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་ཞིང་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཚོགས་པ་


DTG149_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་འདྲ་བ་འདུས་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པའི་དབྱེ་བས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་བའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་བློས་སོ། །མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ངེས་པར་རྟོགས་པས་སོ། །སྲིད་པའི་སྲེད་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། སྲིད་པ་མེད་པས་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་མི་རྟག་པ་དེ་མངོན་པར་མི་འདོད་དེ་སྲེད་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། སྲིད་པའི་སྲེད་པ་དང་འབྱོར་པའི་སྲེད་པ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །སྲིད་པ་སྤངས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལེན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྲིད་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྲེད་པ་ནི་ཡང་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྤངས་པས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བར་གྱུར་ན་དུས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལེན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདུད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་སྤངས་པའོ། །གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྲིད་པའི་ལས་ཀྱི་ཀུན་དུ་འཁྲུགས་པ་སྤངས་པའོ། །རབ་ཏུ་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་བ་དང་ཉེ་བར་འདས་པའོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འདུག་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་སྐྱོབ་པ་སྟེ། སྐྱོབ་པ་ནི་འགྲོ་བའི་རྒྱུད་སྐྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །གང་དེ་ལྟ་བུའི་


DTG149_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱི་ན་དགེ་སློང་དག་མུ་གེ་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་སློང་མོས་གཡེངས་ཤིང་ལུས་དང་སེམས་མ་ཞི་བར་གྱུར་ཏེ། ཇི་ཐོབ་པ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །མུ་གེ་དེ་འདས་ནས་དུས་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་བྱེད་དེ་དེ་དག་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང་ཆོག་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ཞི་བ་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་འབྲེལ་པ་ནི་འདིའི་སེམས་ཞི་བའོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཞི་བ་སྟེ། དགེ་སློང་དེ་ཉིད་གཉེན་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་སྔོན་དུ་བྱེད་པའོ། །བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བཅད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་གང་གིས་བཅད་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་སྤངས་པས་འབྲས་བུ་སྤངས་པར་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་བའི་འཁོར་བ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ནི་ཡང་སྲིད་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་མ་སྤངས་ན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་པས་ལྷག་མ་དང་བཅས་ཀྱང་བདུད་ལས་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་འཆིང་ལས་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འཇུག་པའོ། །གང་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དབང་པོ་སྡོམ་པར་བཤད་པ། སེམས་ནི་ཟག་པ་མེད་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡུལ་དག་ལས་དབང་པོ་སྡོམ་པ་སྟེ། འདི་ལ་འབྱུང་བའི་ཡིད་ཆགས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་དབང་པོ་འཁྲུལ་པའོ། །དེ་བས་དེ་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་སྨྲས་པ། སྲིད་པའི་སྲེད་པ་གཏུབས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱིས་སྲིད་པ་གང་གིས་དྲུངས་ཕྱུང་བ་སྟེ། སྲེད་པ་སྤངས་པས་ནི་འདོད་པའི་ཕན་ཡོན་སྤངས་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ལས་དགའ་བོ་གཞན་ཞིག་གིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་སྟེ། རབ་ཏུ་དགའ་བས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ་བདག་ནི་འདོད་པའི་འདམ་རྫབ་ལས་རྒལ་


DTG149_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ངོ༌། །འདམ་རྫབ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། འབྱིང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་འདམ་ནི་འདོད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་རྒལ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་སྟེ་འདས་པའོ། །དཀྲུགས་པ་ནི་བཅོམ་ཞིང་སྤངས་པའོ། །གྲོང་གི་ཚེར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པས་ཚེར་མ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ནས། ཁམས་གོང་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ། འདོད་ཆགས་ཟད་པ་རྗེས་ཐོབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་གཞན་ལ་གདུལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་ཐུལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་གྲོང་གི་ཚེར་མ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དེ། བྱམས་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཤེ་བ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྡིགས་པའི་ཚིག་གོ །གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོད་པ་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐུལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་དགེ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་རི་བོ་བཞིན་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མི་བཀྲི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་བབ་ཅོལ་དུ་ཁ་དྲང་བར་མི་ནུས་པའོ། །འདིས་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཙན་དན་དང་སྟེ་འུར་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགུལ་ཞིང་མི་འགྱུར་བའོ། །གང་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་མ་ཡིན་པའི་ཕ་རོལ་སྤོང་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ། སྐུར་པ་མི་འདེབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕ་རོལ་མ་ཡིན་པའི་འགྲམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་མི་འདོད་པ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ནི་བདེ་ཞིང་ཞི་བ་སྟེ།


DTG149_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་ཐོས་ནས་འཇིགས་པ་སྐྱེས་ཏེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ཕ་རོལ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་གིས་སྤོང་བར་འགྱུར། ཕ་རོལ་ནི་གང་གིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། ཞེས་གསོལ་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །གང་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གཞན་ལ་མི་འཇུག་ཅིང་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའོ་ཞེས་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནལ་པས་རི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་རྩོམ་པ་དང་དམན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སྤངས་པ་ཡིན་པར་འདི་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཆོག་གི་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་རྫོབ་རྟོགས་པ་དགེ་སློང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བློས་འགྲོ་བ་ལྔ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཇིག་རྟེན་རྟོགས་ནས་སོ། །ཡང་ན་བརྫུན་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་སྟེ། བསམ་པ་བཟང་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྤོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོར་བའོ། །ཕ་རོལ་མིན་པ་ནི་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་སྟེ། འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། སྦྲུལ་རྒས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྦྲུལ་རྒས་པའི་དགུན་གྱི་ལྤགས་རྙིང་ངམ་ཤུན་པ་དཔྱིད་འདོར་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་གིས་ཕ་རོལ་སྤོང་བར་ནུས་ཤེ་ན། སྦྲུལ་གྱིས་དུག་བཏང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རི་ཁ་བ་ཅན་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དགེ་སློང་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ནས་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་ལྷགས་ཏེ། བསྒྲུབས་པས་བདེན་པ་མཐོང་བ་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གོ །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ལའོ། །འདི་ན་


DTG149_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནམ་ཡུལ་ལོ། །ལངས་པ་ནི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གོས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །སྤོང་བ་ནི་འདོར་བའོ། །འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བཏང་བ་སྟེ་སེམས་བཞིན་དུ་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའོ། །འདིར་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་སྤྲུལ་གྱིས་དུག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་སོ་གདུག་པའི་སྤྲུལ་གྱི་དུག་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཡང༌། སྨན་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྨན་གྱིས་སྦྲུལ་སོའི་དུག་ཞི་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡུལ་གྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤང་ཞིང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དེ་དག་ཀྱང་སྤང་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་མཐུ་ཆུང་འདམ་བུའི་རགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་འཇུག་པར་འདོད་པའི་དགེ་སློང་དག་པར་དུ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ཡོང་པར་རགས་ཞིག་པར་གྱུར་ཏེ་ཆུ་བོ་དེ་ལས་རྒལ་བར་མ་ནུས་ནས་དེ་ལས་ལོག་སྟེ། ཟན་བཅད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྐབས་འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །དྲུངས་འབྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅད་ཅིང་དྲུངས་ཕྱུང་བ་དང་རྩ་ནས་བཅད་དེ་བོར་བའོ། །མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་མཐའ་དག་གོ །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདམ་བུའི་རགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདམ་བུའི་རང་བཞིན་གྱིས་རགས་དང་ཟམ་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཐུ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་མི་ནུས་ཤིང་རེག་པར་མི་ནུས་པ་ཇི་ལྟར་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་འོངས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཁྱེར་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བར་སྟོན་ཏོ། ཡུལ་བེར་ཏྱ་ན་གྲོགས་པོ་བདུན་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་དད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ནས་དེ་དག་ལ་གཅིག་ནི་འདོད་པ་ལ་མོས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་


DTG149_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བའོ། །བཞི་པ་ནི་བྱ་བ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་སྲེད་པ་སྤྱོད་པའོ། །དྲུག་པ་ནི་ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པའོ། །བདུན་པ་ནི་འདྲེས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པར་སྤོང་བའོ། །ཇི་ཞིག་བྱས་ནས་ཤེ་ན། འདོད་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་གི་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་འཆིང་བ་སྟེ། འདོད་པའི་མིང་ཅན་ནོ། །འཆིང་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །བསྩལ་བ་ནི་སྤངས་པའི་དོན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་ནས་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་སྨྲས་པ། སྡིག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་སྡིག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྡིག་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་རྒྱུའོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་སྡིག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །ཡང་ན་ངང་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ཞིང་ཉམས་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ནི་ངན་སོང་བའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །འདི་ནི་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཡིད་གཉིས་ཟུག་རྔུ་བཅད་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅད་པ་ནི་སྤངས་པའོ། །ཡིད་གཉིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྟ་བའི་ཟུག་རྔུ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་སློང་ངོ༌། །གང་ནི་དགེ་སློང་ངོ༌། །རྟོག་པ་རྣམ་བསྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་བ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའོ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་བརྟན་ནས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་གཉིས་པའི་སྟོབས་སོ། །ནང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དེ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ནང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་སའོ། །མ་ལུས་པ་ནི་


DTG149_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་གང་ཡིན་པའི་བར་དུ་རྣམ་པར་བསྩལ་པའོ་ཞེས་རྗེས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པ་སྨྲས་པ་དགེ་སློང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །གང་ཞིག་འདི་ལ་ཀུན་གཞི་འགའ་མེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པའི་ཁམས་སམ་འཁོར་བའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ལུས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་སྐབས་མེད་དེ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གནས་སྤངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ནི་སྲིད་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྩ་བ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་རྩ་བ་ཞེ་ན། མི་དགེ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་མི་དགེ་བ་ནི་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །འདོད་པ་ལས་འདས་པས་ནི་རྩ་ནས་འདོན་ཅིང་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཟད་པ་ཤེས་པའི་དུས་སུ་བསྡུས་ནས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནགས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནགས་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ནགས་སྦྱོར་དང༌། ནགས་བསྐྱེད་དང༌། སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །འདིར་རྩ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་དུ་བསྟན་ཏོ། །རིམས་ནད་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ལ་ཉལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །ཡང་ན་མ་རིག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་མི་དགེ་བ་སྨོས་པས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། དགེ་སློང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་འདིར་བསྟན་པ་རྣམས་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་བཤད་པ། ཁྲིམས་ལྡན་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། ལྷ་ཞིག་གིས། དགེ་སློང་ཞེས་ནི་བརྗོད་གང་ལགས། །བསམ་གཏན་པ་ཞེས་གང་ལ་བརྗོད། །གང་ལ་རྣལ་འབྱོར་འདོད་པ་ཡིན། འདི་ན་གང་བདེ་བདག་ལ་གསུངས། །ཞེས་ཞུས་པ་ལ་བརྩམས་པའོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བརྗོད་པར་འོས་པ་ཡིན་


DTG149_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་བསམས་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་དང་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ཅེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སོ་སོར་ཐར་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཐ་མ་དང་བར་མ་དང་དམ་པའི་དགེ་སློང་དུ་འགྱུར་རོ། །སྟོང་ཉིད་ལྡན་གང་བསམ་གཏན་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་གང་ཟག་གིས་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བསམ་གཏན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་པ་ནི་བདག་གིས་སྟོང་པ་ལ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཏེ། དངོས་པོའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་བསམ་གཏན་བྱེད་པ་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་བདག་མི་གནས་པ་ཉིད་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱང་བདག་མེད་པའི་ཚུལ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གང་དུ་བདག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བསམ་གཏན་དེ་ལོག་པའི་རྟོག་པས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་བྱེད་གང་རྣལ་འབྱོར་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྟན་ཟིན་པའི་བསམ་གཏན་ལ་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་དྲང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་གང་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཡེང་བ་ཕལ་ཆེར་དང་བྲལ་བའི་མཁས་པས་ཀྱང་འདི་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ན་གཡེང་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། །དགེ་སློང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་སྒོ་མང་པོ་ནས་བསྟན་ནས་ད་ནི་དེའི་ཡོན་ཏན་བསགས་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དགའ་དང་མི་དགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ན་གཅིག་ཏུ་ཕུང་པོ་ལ་གནོད་


DTG149_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཆུང་ངུ་དང་མང་པོ་ཡང་རུང་སྟེ་སྤངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་དུའི་ཚོགས་སྤངས་ཏེ། དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལུས་ལ་གྱོན་པའི་ཆོས་གོས་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྟོ་འགྲངས་པ་ཙམ་གྱི་བསོད་སྙོམས་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་དེས་བཟོད་ཅིང་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ་གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་པ་ནས་འདིའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །མི་དགའ་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྟེ། འདིར་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་དགོངས་སོ། །དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། འདིར་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །མི་དགའ་བ་དང་དགའ་བ་ཡིན་པས་དགའ་མི་དགའོ། །མི་འབྱེད་པ་ནི་བསྩལ་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཉིད་དེ་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་བཟོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན། བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དབེན་པའི་མཐུས་ནི་བཟོད་པ་ལ་འཇུག་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བས་མཐའི་གནས་མལ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བར་ནི་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་ཤིང་བསྟེན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ལུས་དབེན་པ་བསྟན་ཏེ། སེམས་དབེན་པ་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་བག་ཡོད་པས་ནི་རྟག་ཏུ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བས་མཐའི་གནས་མལ་དེར་མི་གཙང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་བསྒོམ་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པས་གནས་པའོ། །བྱ་བའི་སྒོ་ནས་གཞུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ལེགས་པར་འབྱིན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྲིད་པ་གསུམ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་མི་སྐྱེ་བར་གཉེན་པོས་རྩ་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ན་གནས་པའོ། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བསྡུ་བ་བྱ་སྟེ། སྤང་བའི་ཚིག་ཕྱིས་པའོ། །ཡང་ན་ཚིགས་བཅད་འདིས་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་དགའ་དང་མི་དགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོ་ག་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །བས་མཐའི་གནས་མལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གནས་མལ་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མས་ནི་སྤོང་བ་ལ་དགའ་བ་བསྟན་ཏོ། །དགེ་སློང་གི་ཆོམས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།འདིའི་འོག་ཏུ་སྡེ་


DTG149_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོམས་གཞན་མེད་པས་བྲམ་ཟེའི་ཚོམས་དགོད་དོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་ནི་བྲམ་ཟེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཕྱིར་འདིའི་འོག་ཏུ་བྲམ་ཟེའི་ཚོམས་བསྟན་ཏེ། གང་ཞིག་བརྒྱན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་རིགས་མཐོན་པོའི་བུ་ཡ་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་བཙུན་མོའི་འཁོར་ལ་མཚན་མོ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་ཏེ་བདག་ནི་མངོན་པར་གཙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ནས་ཁྱིམ་ནས་བྱུང་སྟེ། ཀོ་མི་ཏྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆུ་བོའི་ཚུལ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ནས་རྒལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་མཉན་པས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལས་བདག་ཉིད་ཁྱིམ་པའི་ཆ་ལུགས་ཀྱི་སྤུད་པ་མཐོང་ནས་ངོ་ཚ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལས་བརྩམས་པའོ། །གང་ཞིག་ནི་གང་ལ་ལ་རིགས་དང་རུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའོ། །བརྒྱན་པ་ནི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ཁྱིམ་པའི་ཆ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་སྤུད་པ་དང་འབྲེལ་བའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྲིད་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱིས་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཆོས་སྤྱོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་དུལ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་དུལ་བའོ། །ཞི་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབར་བ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡེ་ཤེས་སྤྱད་པས་ནི་ཚངས་པ་སྟེ། ཐར་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་གསུམ་གྱིས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པས་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་གྱིས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་དང་མཛའ་བོ་དང་བར་མའི་ཕྱོགས་མེད་པར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལའོ། །ཡང་ན་སྲོག་དང་བཅས་པའམ་སྲོག་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལའོ། །མི་གཅོད་པ་ནི་སྤངས་པའམ་བོར་བའོ། །ཆད་པ་ནི་འཚེ་བ་དང་དེའི་ཆ་བྱད་དོ། །གཞན་ལ་འཚེ་བ་སྤངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཞི་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་


DTG149_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་འདིའི་དོན་གྱིས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་འཚེ་བ་མེད་པའི་གནས་ཚོལ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ཏེ། དེས་ན་ཡང་བསྟན་པ། ཆོས་འདིས་བསྐྱེད་པར་བྱས་ཏེ་ཐར་པ་འདོད་པ་དེ་ནི་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་ནི་དབང་པོ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཡིད་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཚང་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ལམ་གྱི་སྦྱོར་བ་སྟེ་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཁྱིམ་པའི་ཆ་ལུགས་སྤངས་ནས་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པ་དེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་འདི་ཉིད་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་བདག་གི་ཡོན་ཏན་སྐྱེད་པ་དང་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་རྟོགས་ནས་འདོད་པ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་དབང་པོའི་སྒོ་བསྲུངས་པས་ཞི་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམ་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཞི་བ་དང༌། སེམས་བསྒོམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་བཀག་པས་ཀུན་དུ་སྡོམ་པའོ། །ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་ཀུན་དུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཚངས་པ་སྤྱོད་པས་ནི་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྐྱེད་པའོ། །འབྱུང་བ་ཀུན་ལས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདིས་བསྟན་པ་དེ་ཡང༌། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་འཚེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་སྨྲས་པ། ཡོན་ཏན་སོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །འདོད་པས་ཡིད་ནི་མི་ཉམས་པ། །བྲམ་ཟེ་ལ་ནི་མཆོག་ཏུ་བྱེད། །ལམ་གནས་པ་ནི་བྲམ་ཟེར་འདོད། །ཅེས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཞི་བའམ་དགེ་སྦྱོང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རམ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྟགས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཚིག་རྐང་གསུམ་གྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་གཅེར་བུར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པར་


DTG149_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཅེར་བུར་སྤྱོད་པས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རི་གངས་ཅན་གྱི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་གནས་དབེན་པ་ཞི་ག་ན་དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མང་པོ་གནས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་གཅེར་བུ་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྒྲའི་རལ་པ་ཅན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བྲེགས་པའོ། །ཅི་ཙམ་ན་དེ་དག་གིས་ལྷ་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྱོད་པ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་གཏམ་ཐོས་ནས་ཡིད་ཡོངས་སུ་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་བ་ལས་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །གཅེར་བུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གཅེར་བུར་སྤྱོད་པ་ནི་གོས་མེད་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་བྱས་པས་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གཞུང་སྟོན་པར་བྱེད་པས། ཁ་ཅིག་གཅེར་བུ་དམིགས་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འདི་བཀག་སྟེ། ངོ་ཚ་མེད་པ་ཞེས་སྨད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་ལུས་ལ་སྒྲིབ་ཅིང་གཡོགས་པའི་གོས་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་སེམས་ལ་ཡང་ངོ་ཚའི་གོས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་ཕྱུགས་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རལ་པས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རལ་པའི་སྐྲའི་ཚོགས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྲ་ཡང་རྐང་པའི་བར་དུ་ནར་ཞིང་སྦྲུལ་ལྟ་བུར་རིང་པོར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །སྐྲ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པས་ནི་ནད་འབྱུང་སྟེ། །དེ་བསྲིངས་པས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཞུགས་པ་དང༌། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བྲེགས་པས་མ་ཡིན་པ་ནི་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་པའམ་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་འབལ་བས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཐིབས་པོ་བསྩལ་བར་གྱུར་ན་ཡང་ནང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཐིབས་པོ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བས་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདིའོ། །ཁ་ཟས་མི་ཟ་བ་ཡིས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཟས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་པས་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པས་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྲ་རྒྱས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཅུང་ཟད་ནི་ཟས་ཏེ་


DTG149_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅུང་ཟད་ཁ་ཟས་ཏེ་ཅུང་ཟད་སེར་སྐྱ་བཞིན་ནོ། །དེ་མེད་པས་ནི་ཁ་ཟས་མི་ཟ་བས་ཏེ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པ་སྟེ་གང་གྲིབ་མ་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐང་ལ་ཉལ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་མཐོང་བའི་ཐང་སྐམ་པོ་དག་ལ་ཉལ་བའོ། །ཡང་ན་སྟན་མེད་པའི་ས་སྐམ་པོའི་སྟེང་དུ་ཉལ་བའོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་དྲང་བའི་དོན་ཏོ། །མལ་སྟན་ངན་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །རྡུལ་དང་དྲི་མས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྡུལ་ནི་ཐལ་བའི་ཕྱེ་མའོ། །དྲི་མ་ནི་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ལུས་ཀྱི་འདམ་མོ། །དྲི་མ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་དྲི་མ་དེ་ཞི་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་དྲི་མ་སེམས་ཀྱིས་འདྲེན་པའོ། །ལུས་ཀྱི་དྲི་མ་འདྲེན་པ་ཡང་སྲང་གི་མཐོ་དམན་བཞིན་དུའོ། །ཙོག་པུར་འདུག་ལ་འབད་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཙོག་ཙོག་པོར་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཙོག་བུར་འདུག་པ་སྟེ། །ཙོག་པུ་ལ་མཆོག་ཏུ་གནས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གིས་ས་ལ་འདུག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་རྒྱུད་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ལྟའོ་ཞེས་རྟོགས་པས་སོ། །ཡང་ན་འབད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་ཙོག་པུར་འདུག་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ལ་སྲན་ཐུབ་པའོ། །དག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅེར་བུར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་དག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྡིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་གང་གིས་ཀྱང་སེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །བྱིས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། སོམ་ཉི་རྣམས་ལས་རྒལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སོམ་ཉི་མ་སྤངས་པའོ། །དེ་བས་ན་སོམ་ཉི་མ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འདི་ལྟ་བུས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྟན་མ་ཐག་པའི་གཅེར་བུས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆགས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེན་པར་བྱེད་ཅིང་འདི་ཉིད་ནི་སྡིག་པ་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་རིག་


DTG149_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཅིག་སྟེ། གང་ཞིག་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐོང་བ་མེད་པས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་དང༌། མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྤངས་པའོ། །དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ངོ༌།། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བྲམ་ཟེའོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འབྲས་བུ་སྨྲས་བ། བར་མ་དོར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཁོར་བའི་ནང་དུའོ། །ཉེ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །རིའི་སྒྲ་ནི་འཁོར་བའི་བར་མ་དོ་ཉིད་དུའོ་ཞེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཉམས་ཤིང་ཆགས་པར་བྱེད་པས་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དུ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཟག་པ་ཟད་པ་མ་ཐོབ་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །གཅེར་བུར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ལྡན་པ་ནི་རྫོགས་བྱེད་མནར་མེད་པར་སྐྱེས་པར་འདིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཟག་པ་ཟད་པས་ནི་ཚོར་བ་སྤངས་པར་འགྱུར་ལ། ཚོར་བ་འགགས་པས་ནི་སྲེད་པ་འགག་གོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་ཚོར་བ་ཟད་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཚོར་བ་སྤངས་པ་ནི་ལྟ་བ་སྤངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐའ་གཅིག་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྡིག་པ་དག་པར་འདོད་པས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེ་ཡང་ལམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ལོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། བློ་ངན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པས་སྲིད་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་རྟོག་པའི་བློ་ངན་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པའོ། །ཟག་པ་མ་སྤངས་ན་ནི་ཁྱད་བར་ལས་ཉམས་པར་བསྟན་ཏེ། གོ་འཕང་དམ་པ་མ་ཐོབ་པར། །ཞེས་བྱ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཐོབ་པར་རོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པར་ནི་རལ་པ་ལ་སོགས་པས་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བློ་ངན་ཁྱོད་ཀྱི་རལ་པ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གནས་ཆུ་བོ་བལ་གུ་མ་ཏིའི་འགྲམ་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་གཞོན་ནུ་ཞིག་གིས་སྐྲ་ལ་བ་ལྟ་བུར་བལྟ་བ་སྟེ་རས་ཀྱིས་དཀྲིས་ནས་སྐྱེ་བོ་སླུ་བར་བྱེད་དོ། །


DTG149_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་གདུལ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱོགས་དེར་གཤེགས་ཏེ་དེས་མཐོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་ཏེ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །ཁྱོད་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྲའི་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་ཏེ་སྦྲུལ་ལྟར་རིང་བའི་རལ་པ་ནི་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེས་བྱས་པའི་ཕན་བཏགས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བར་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ངན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པས་འདི་བྱས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་གཡང་གཞི་གྱོན་པ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་དགས་ཀྱི་བདགས་པ་ལས་བྱས་པའི་གོས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་ཅི་ཞིག་དགོས་པ་སྟེ་དགོས་པ་མེད་པས་སོ། །འདིས་ནི་ཕྱི་རོལ་མཛེས་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ནང་ནི་ཤིན་ཏུ་མ་རུངས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཁྱོད་ནང་ཐིབས་པོར་འདུག་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་ཅན་དུ་གནས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་སྦྱོང་བའམ་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཐུབ་པའི་ཆ་བྱད་ཀྱིས་སོ། །འོ་ན་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་རལ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་འདོད་ན་ཅི་རལ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་རལ་པ་ཅན་ཞིག་ཆུ་བོ་ཛ་ཡ་རྒལ་ཏེ་འོངས་ནས་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ། ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་རལ་པ་ཅན་ནི་རིགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་བ་དང༌། དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསུངས་ཏེ་ཐོས་པས་མངོན་པར་ངད་ཅིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ། །བྲམ་ཟེ་ནི་ཡོན་ཏན་བསགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྱུར་གྱི་ལ་བ་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནོ། །རུས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་དང་ཚ་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རིགས་རྒྱུད་ཀྱིས་སོ། །རིགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོའི་རིགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་དང་རུས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཅིང་གཞན་གྱི་གནས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རིགས་ཀྱིས་མ་ཡིན་རུས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ནོར་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །


DTG149_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚུལ་ལ་གནས་པ་གདོལ་པ་ཡིན་གྱུར་ཀྱང༌། །གཡུལ་ངོར་བརྟན་པ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན། །བཟོད་པ་དུལ་སོགས་སྦྱིན་པ་དང༌། །བདེན་གཙང་དྲན་ལྡན་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཡོད་ལྟ་བར་ནི་ཤེས་མཁས་པ། །དེ་འདྲ་བྲམ་ཟེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །བྲམ་ཟེའི་ལས་ནི་མ་ཡིན་པ། །གཞན་ལ་འཇུག་པ་ལྟུང་བ་ཡིན། །ཚུལ་འཆོས་ཕལ་ཆེར་ངན་སྤྱོད་ནི། །དམངས་རིགས་གང་ཞིག་ཆོས་དུལ་དང༌། །བདེན་དང་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་ཅན། །དེ་ནི་བྲམ་ཟེར་ང་འདོད་ཀྱི། །ཚུལ་མིན་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བདེན་དང་ཆོས་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚིག་བརྗོད་པའོ། །ཆོས་ནི་མི་འཚེ་བའི་བདག་ཉིད་དེ་སྲོག་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་གནོད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྟ་བསད་མཆོད་སྦྱིན་སྟོང་ཕྲག་དང༌། །བདེན་པ་དེ་ནི་མཚུངས་ཚུལ་ཏེ། །གང་ཕྱིར་རྟ་བསད་སྟོང་དག་པས། །བདེན་པ་ཉིད་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །འཚེ་མེད་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཡིན་ཏེ། །མཆོད་སྦྱིན་སྲོག་ཆགས་གསོད་པའོ། །དེ་བས་ཆོས་ནི་དོན་གཉེར་དེས། །སྲོག་ཆགས་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱ། །རིག་བྱེད་མཆོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་དང༌། །སྟེགས་རྣམས་ཀུན་དུ་ཁྲུས་བྱེད་དང༌། དེ་ཀུན་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་སྟེ། རྒྱས་པ་སྲོག་ཆགས་བརྩེ་སྨྲ་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་བདེན་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཐར་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ནི་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ངན་པར་སྤྱོད་པའི་དྲི་མ་སྤངས་པ་དང༌། ལེགས་པ་སྤྱོད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྲུས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །བདེན་གཙང་དུལ་བ་གཙང་བ་དང༌། །དབང་བོ་ཆར་གཅོད་གཙང་བ་དང༌། །འབྱུང་པོ་རྣམས་བརྩེ་གཙང་བ་སྟེ། །ཆུ་ཡིས་བཀྲུས་པ་ལྔ་པ་ཡིན། །ཕྱི་ཡི་དྲི་མ་འཁྲུ་བ་དང༌། །སྐོམ་པ་སེལ་བ་ཡིན་གྱུར་ཀྱང༌། ཆུ་ཡིས་ནང་གི་དྲི་མ་ནི། །སྤོང་བར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་དོ། །འདོད་པའི་འདོད་པས་དྲེགས་མྱོས་ཤིང༌། །བུད་མེད་ཀྱི་ནི་དབང་འགྲོ་བས། །སྟེགས་ལ་བརྒྱར་ནི་ཁྲུས་བྱས་ཀྱང༌། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་དག་མི་འགྱུར། །བྲམ་ཟེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རིགས་པ་ནི་གང་དེ་ཇི་ལྟར་


DTG149_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཙང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། །རལ་པས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གང་གིས་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱས་ཤིང་སྤངས་པའོ། །སྡིག་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཆེ་ཆུང་ནི་ཕྲ་རགས་སོ། །ཐམས་ཅད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའོ། །སྡིག་པ་རྣམས་ནི་སྤངས་ཕྱིར་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་གདགས་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། མགོ་བྲེགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཞིག་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་བདག་ནི་དགེ་སྦྱོང་ངོ་ཞེས་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་གཞན་ཞིག་ནི་རིག་བྱེད་འདོན་པར་བྱེད་ཅིང་བདག་ནི་བྲམ་ཟེའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་འོངས་པ་དང་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་འདི་གསུངས་སོ། །མགོ་བྲེགས་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་མགོ་བྲེགས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་དགེ་སྦྱོང་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །འདོད་ཆགས་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་མ་སྤྱད་པའི་ཁྱིམ་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨོཾ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨོཾ་བྷུར་བྷུ་བཿ་སྭཿ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡེ་བ་སྦྱོར་འདོན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ཏེ་ཤ་རི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་འདོན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་བྲམ་ཟེ་དང་དགེ་སྦྱོང་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བདེན་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དུ་གདགས་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་མི་འཚེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡོད་པ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཉིས་ཀའི་མིང་ནི་གཉིས་ཀའི་རྒྱུས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྡིག་པ་སྤངས་པ་དང་ཡོན་ཏན་བསགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་གྱི་སྟེགས་ལ་ཁྲུས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ཡ་མགོའི་མཆོད་རྟེན་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ག་ཡ་ན་དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་དགའ་སྟོན་གྱི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་སྡིག་པ་སྤྱང་བའི་ཕྱིར་ཁྲུས་བྱེད་དེ་དེས་ན་འདིས་གསུངས་སོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །ཆུ་ཡིས་མི་འགྱུར་ཏེ་


DTG149_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུས་དྲི་མ་དག་པ་དང༌། སྡིག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་འདིར་འཁྲུ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གདོང་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་མ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་འཁྲུ་བ་དེ་དག་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་སྣང་བས་སོ། །གལ་ཏེ་སྟེགས་ཀྱི་ཆུས་སྡིག་པ་སེལ་པར་འགྱུར་ན་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་སེལ་བར་འགྱུར་ལ། སྡིག་པ་སེལ་བས་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་དང་ཡང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྩ་བ་ནས་ཆད་པས་ཤིང་གི་ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་རིགས་པས་ནི་སྡིག་པ་དག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྲུས་ལ་སོགས་པས་དེའི་གཞི་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གིས་དག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྒོམས་པས་དེའི་སྡིག་པ་སྤངས་པར་འགྱུར་ཏེ། མུན་ནག་སྒྲོན་མེས་སེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་ཞིང་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མའི་དོན་ནི་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་སྡིག་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །པུས་ཀ་རཱ་སཱ་རི་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཙུན་པ་གླང་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་གླང་པོ་ཆེ་ཅང་ཤེས་དང༌། རྟ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རྟ་ཅང་ཤེས་དང༌། ཤིང་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང༌། ནོར་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། བཙུན་པ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །རབ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོས་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དང་མི་འདོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ནི་དངོས་པོ་སྟེ། གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤངས་ནས་ཇི་ཞིག་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་སྤྱོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་ལ་གནས་ཤིང་བཞུགས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ཤེ་


DTG149_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན། རྟག་ཏུ་དྲན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན་དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་སྟེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། ལྷག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེས་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ། དེས་སྔོན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཀག་ནས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ནའོ། །བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་དང་དགེ་སྦྱོང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་བྲམ་ཟེའི་མཚན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ང་ནི་བྲམ་ཟེའོ་ཞེས་སྨྲ་བར་རིགས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྲམ་ཟེ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དྲོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྲམ་ཟེའམ་དགེ་སློང་གང་བདག་ཉིད་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ལགས། རིགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལགས་སོ་ཞེས་བྲམ་ཟེ་དག་དེ་ལྟར་སྨྲ་བས་སྨྲ་པར་བགྱིད་ན་བྲམ་ཟེས་གང་ཞིག་ལ་བལྟ་བར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། སྡིག་པའི་ཆོས་སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། སྤངས་པ་ནི་བོར་པ་སྟེ་སྡིག་པའི་ཆོས་ངན་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཚུལ་འཆོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚུལ་འཆོས་ནི་ངོ་མཚར་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་ངོ་མཚར་སྐྱེད་ཅིང་དེས་ཀྱང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཁྱིམ་པ་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གིས་ཚུལ་འཆོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ནོར་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་ཐབས་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་འཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྙོག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་འབྲེལ་བའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་བགེགས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ།


DTG149_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་དེ་ནི་འཁྲིག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །བདག་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་མི་གཡོ་བའི་བདག་གི་སེམས་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བའི་དབང་གིས་སེམས་གཡོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་ནི་སེམས་བརྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རིག་བྱེད་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ཟད་པ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་མཐའ་སྟེ། དེར་འགྲོ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་ཟད་པ་འཐོབ་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བསྟན་པ་མཐའ་དག་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱོད་པ་ནི་གསོས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་གང་ཐར་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཉིད་བདག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཡང་བྲམ་ཟེ་བདག་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་མི་མཛེས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་འདི་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་དོན་དམ་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དུས་གཞན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཚངས་པ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ནི་ཚངས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་སྟོན་པའོ། །སྨྲ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་འདོད་ཅིང་བག་ཡོངས་སུ་སྨྲ་བའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་བཤད་པ། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་དགེ་སློང་ལྔ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཙུན་པ་དོན་དམ་དགེ་སློང་ཞེས་གང་ལ་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །སྒྱུ་ལ་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་སླུ་བ་ལ་མི་གནས་པ་སྟེ། སྒྱུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་བའི་དྲེགས་པ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཆགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG149_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྒྱུ་ལ་མི་གནས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའོ། །བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་དབང་གིས་ནི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་འདིའི་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་སྲེད་པ་གཞན་གྱི་སྲེད་པ་ཡང་བཅད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཡང་སྲིད་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་གང་གི་སྲེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཁྲུག་བཅོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་སྤངས་པའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དགེ་སྦྱོང་གི་མིང་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་གི་སྒྲ་དེ་དགེ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་འདས་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ལམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཤིང་བདག་ཉིད་གདུང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ནི་གང་ཞིག་མངལ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་བྲམ་ཟེར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། གང་ཞིག་མའི་མངལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཉན་ཡོད་ན་བིལ་བ་ར་མའི་རིགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་བདག་ནི་མའི་མངལ་ནས་བྲམ་ཟེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ། །མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་འམ་མངལ་གྱི་སྐྱེ་གནས་པ་ནི་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་སྟེ། རུམ་དུ་གནས་ནས་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་འབྱུང་བར་ནི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། ས་བོན་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་ལྟོར་མི་གཙང་བའི་གནས་སུ་གནས་པ་སྟེ་མངལ་གྱི་དྲི་མས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ལམ་གང་དང་ལྡན་པ་ནས་བྱུང་ཞིང་དེ་ལ་ནད་དང་རྒ་བ་དང་ཕོངས་པས་ཉམས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་བསྲེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་ལུས་ཀྱིས་ནི་ཇི་ཞིག་དག་པར་འགྱུར་སྨྲོས་ཤིག་དང་ཞེས་སོ། །མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཡིན་པར་མི་སྨྲ་སྟེ། སྨད་འཚོང་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ག་ལས་ངེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། མ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ཉིད་བསྟན་པ། མ་ལས་བྱུང་


DTG149_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྐྱེས་པའོ། །གང་མ་དང་ཕ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མངལ་ནས་ངེས་པར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དག་པར་འགྱུར། གང་མ་དག་པ་དེ་བྲམ་ཟེར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོ་ན་དེ་ཡང་རིག་བྱེད་འདོན་པས་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འཛིན་པ་དང་བཅས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ནའོ། །དེ་མིང་ལྟ་བུ་ཞེས་སྨྲ་པར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྷུར་བྷུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ནི་མིང་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ་དེ་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཞིང་བྲམ་ཟེར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་འཛིན་མེད་ཅེས་སྨོས་ཏེ་ཅི་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པའོ། །ལེན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་སྤངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། སྡོམ་པས་བསྡམས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །ལེགས་བསྡམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གནས་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའོ། །ཡང་ན་སོ་སོར་ཐར་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པའོ། །གང་ཚིག་ཙམ་གྱིས་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དེ་ཡང་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གོ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་རྩུབ་བ་ནི་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིག་ནི་ངག་དག་གོ །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་སྙན་པར་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དང་ཕྲ་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྨྲ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་སྟོན་པའོ། །གང་གིས་ཉོན་མོངས་མི་སྐྱེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་གིས་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། མཁས་པས་ཏེ་རྟོགས་པ་པོ་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་ཏུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། །འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཚིག་གིས་ནི་མཁས་པ་དག་གཞན་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་


DTG149_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་གཅིག་གིས་ཀྱང་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། གང་ཞིག་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཤེ་བའི་བ་ར་དྷྭ་ཛས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐག་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བ་ལས་གཤེ་བར་གྱུར་ཏེ་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་དེ་མངོན་པར་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། ཁྲོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་དུ་འོངས་ཏེ་ཚིག་རྩུབ་པོ་བརྗོད་ཅིང་གཤེ་བ་ལ་གང་དག་བཟོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་པར་ངས་གསུངས་སོ། །གསོད་དང་འཆིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསོད་པ་ནི་གསོད་པ་ཉིད་དོ། །འཆིང་བ་ནི་ལྕགས་སྒྲོག་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་བཟོད་པ་བྱེད་པ་ནི་བཟོད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལས་ཇི་མི་སྙམ་པར་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ལས་བཟོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྡང་བ་མིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡིད་ཉམས་པར་མ་བྱས་པས་ཡིད་དང་དུ་ལེན་ཅིང་བཟོད་པའོ། །དེས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཟོད་པ་ཉིད་བརྟུལ་ཞུགས་ཏེ། ཡོན་ཏན་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་དམ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་དཔུང་གི་ཚོགས་ཏེ། སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་སྒྲུབ་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་ཅིང་གཞན་རྣམ་པར་གནོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ལྡན་ཞིང་འབྱོར་པར་གྱུར་པས་ནི་སྡིག་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །ཁྲོ་བ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་མ་ཡིན་པས་ཁྲོ་བ་མེད་པ་སྟེ། བཟོད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཁྲོ་བའམ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཐབས་བསྟན་ཏོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཁྲལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བས་དགའ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་


DTG149_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པ་བསྟན་ཏོ། །དུལ་བ་ནི་དབང་པོ་དུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་མཐར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པར་གྱུར་ན་ནི་དབེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་རབ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་ཞིག་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་པི་པ་ལའི་ཕྲག་ཕུག་ན་ཚོགས་ཀྱིས་འཇིགས་ཤིང་གནས་ཏེ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །འདྲེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདྲེ་བའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་མི་འདྲེ་པར་གནས་པ་སྟེ། མི་འདྲེ་ཞིང་གཅིག་པུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དང་འདྲེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་བྱུང་ཁྱིམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱིམ་པ་ནི་ཁྱིམ་གཅིག་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ཁྱིམ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གཉིས་སོ། །འདི་ལྟར་ལ་ལ་ནི་ཁྱིམ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་འདི་ལྟ་སྟེ་མད་ཚ་རཱ་ནན་ད་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལ་ལ་ནི་གཉི་ག་ལ་སྟེ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའོ། །དགོན་པ་ལ་ཡང་གནས་ཤིང་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱིམ་ནས་མ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱིམ་ནས་བྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཁྱིམ་ནས་བྱུང་བ་སྟེ་གནས་ནས་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྱིམ་ནས་མ་བྱུང་བ་སྟེ་གནས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་རྣམ་པས་ལུས་དབེན་པ་བསྟན་ནས། སེམས་དབེན་པ་བཤད་པ། འདོད་ཆུང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཆོས་གོས་ངན་དོན་ཙམ་ལ་སོགས་པས་ཆོག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཚོགས་ན་གནས་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་སྲེད་པ་དང་དེའི་ཚོགས་ཆས་སྤངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དབེན་པ་ཐོབ་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཉན་ཡོད་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆུང་མས་བུ་ཁྱེའུ་བླངས་ཏེ། དེའི་ཐང་དུ་འོངས་ནས། དེས་དེ་ལ་ཅི་ཡང་མ་སྨྲས་པས་དེ་ཡང་མི་སྨྲ་སྟེ། ཁྱེའུ་དེ་འཆག་ས་ལས་མགོ་གཏད་དེ་བཞག་གོ །དེས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་


DTG149_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཁྱེའུ་དེ་བླངས་ཏེ་སོང་བ་ལས་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །མ་འོངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུང་དུ་འོངས་པའི་སྔོན་གྱི་གྲོགས་པོ་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་གྱུར་ཅིང་སྒྲུབ་པའོ། །མངོན་པར་མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་དང་ཡིད་ཚིམ་པར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདས་པ་རྣམས་ལ་གདུང་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་མི་གདུང་ཞིང་ནང་གི་མྱ་ངན་སེལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་སྨྲས་པ། འཁྲིག་པ་སྟེ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཁྱད་པར་དུ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་གྱུར་པ་ན་དེ་སྐྱེས་པས་དེ་ལྟར་བྱས་སོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲའི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བ་དང་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གང་གི་ཀུན་དུ་འོང་བ་སྟེ་ལྷག་པར་ངན་སོང་གི་ཆེད་དུའོ། །དེ་ནི་འདིར་ཁྱད་པར་དུ་སྲེད་པ་ཡིན་པར་དགོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེར་འོངས་པ་ནི་སྐྱེས་པའོ། །མངོན་པར་མི་དགའ་བ་ནི་ལྷག་པར་མི་ཞེན་ཅིང་སྤོང་བར་བྱེད་ལ་སེལ་བར་བྱེད་དེ། བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་བཀྲེས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཁ་ཟས་ཤིན་ཏུ་དུག་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་བྱུང་བ་སྟེ། འགག་པའམ་འགག་པར་འགྱུར་བའོ། །གདུང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བས་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གྲོལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ག་ལས་ཤེ་ན། འཁྲིག་པ་ལས་སོ། །འདིས་ཆགས་པར་བྱེད་པས་ན་ཆགས་པ་སྟེ། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་དེའི་སྤངས་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་གདུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་མྱ་ངན་མེད། །ཅེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནང་གི་གདུང་བ་མེད་པས་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་མེ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཚ་བ་འང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་མྱ་ངན་འདི་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་པའོ། །དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་


DTG149_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་བསྟན་པ་རྡུལ་བྲལ་ཞེས་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྡུལ་ནི་གདུང་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་སྤངས་བ་ནི་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བས་ནི་འཁྲུག་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་གང་གིས་ནུས་ཞེས་གང་ཞིག་འདོད་པ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་བསམ་གཏན་པ་དགོན་པ་ན་གནས་པའི་ཤིང་དྲུང་པ་ཞིག་ལས་བརྩམས་སོ། །གང་གཞན་མི་གསོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྩོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བ་ནི་དབང་བོ་དུལ་བའི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་དབེན་བའི་འབྲས་བུ་ནི་དུལ་བའོ། །སྙིང་པོར་རབ་གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་པས་ལྷག་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཚོགས་ལ་གནས་པ་སྟེ་ལམ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་སོ། །སྐྱོན་རྣམས་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྲིད་བའི་འབྲས་བུའི་ལམ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་པ་ཟད་པ་དང་སྐྱོན་རྣམས་བསལ་བ་ཉིད་ཁོ་ན་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཚུ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྲམ་ཟེ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྲོག་ཆགས་སྠུ་ལ་ཀོ་ཤྟའི་ཚུ་རོལ་ནས་ཕ་རོལ་དུ་རྒལ་བར་བྱེད་ལ། སླར་ཡང་འོང་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེའི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། འདུག་ནས་དེ་དག་གིས་གཏམ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དག་ཀྱང་གྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིར་ཡང་རྒལ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ལས་ཁ་ཅིག་གིས་ཇི་ཙམ་གྱིས་བྲམ་ཟེ་ཞེས་ཉེ་བར་གདགས་པར་བྱ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་ན་ཁ་ཅིག་གིས་ཇི་ལྟར་ན་མ་ལས་བྱུང་བ་ནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ནས་དེ་དག་ལས་བརྩམས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །གཞན་


DTG149_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ནི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་གང་བྲམ་ཟེ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་བདུད་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་ཞིག་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་བ་ན་གནས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ན་ཡང་དེ་མེད་པ་ནི་གང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུ་རོལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་ཡང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཚུ་རོལ་གཉིས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྷག་པར་ཞེ་ན་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ནང་ལའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཉི་ག་ལ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདིར་གསུམ་སྨོས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མེད་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་དུ་སོང་བ་སྟེ། མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དག་གི་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གང་ཞིག་ཕ་རོལ་མེད་པ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །ཚུ་རོལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་རྒྱུ་བསྟན་པ། གནས་གསུམ་ལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དང་དེ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་གསུམ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ལའོ། །ཡང་ན་དུས་གསུམ་ལའོ། །མ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མིག་གི་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དེ་སྤངས་པས་ནི་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་ཉིད་དེ། མིག་དེ་ཡང་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོ་ལས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྲེད་པ་སྤངས་པར་བསྟན་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་ལེན་པ་སྤངས་པ་བསྟན་པ། གང་ཞིག་རིང་དང་ཐུང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་དན་ཌ་ཀའི་དགོན་པ་ན་གནས་པའི་རིང་པ་དང་ཐུང་བའི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེ་གཉིས་རིང་བ་དང་ཐུང་བའི་གོས་དག་འཆང་ཞིང་འཁོར་དང་བཅས་པ་བདག་ཉིད་བྲམ་


DTG149_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ། གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེར་འདོགས་པར་མཛད་ཅེས་གསོལ་པའོ། །དེས་ན་དེ་གཉིས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་གསུངས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུང་བ་དང་རིང་བའི་གོས་སྤངས་ཏེ། །ཕྲ་བ་དང་རགས་པ་དང་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤངས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཐུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་གོས་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཞེས་རྟོགས་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། ཕྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་དམ་པ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་ཞིག་ནི་གང་ཉིད་དོ། །ཐུང་བ་ནི་ཡུན་ཐུང་བར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བསགས་པས་མི་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །རིང་བ་ནི་ཡུན་རིང་དུ་བསགས་པའོ། །ཕྲ་སྦོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲ་བ་དང༌། རགས་པ་སྟེ། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིད་དང་ལུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་འོ། །ཡང་ན་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དང་དབང་པོས་གཟུང་བའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་འགྲོ་བའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །འོ་ན་བསོད་ནམས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཅུང་ཟད་ཅེས་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་མེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཏེ། འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྡིག་པ་བཞིན་དུ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །མི་ལེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་མེད་ཅིང་མི་འཛིན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་སྲེད་པའི་དབང་གིས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། སྲེད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་སྤངས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྤངས་པའོ། །རབ་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པའོ། །ཡང་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་བཅད་


DTG149_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱས་ནས་ཇི་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲེད་པ་སྤངས་པའོ། །མི་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་སྤངས་པས་སོ། །གང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་ཅིང་དྲི་མ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་སྨྲས་པ། འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་དག་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་རབ་ན་གནས་པའི་གནས་བརྟན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དགེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ནོ། །སྡིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་གི་འབྲས་བུ་ཅན་ནོ། །གཉི་ག་ཡིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དགེ་བ་དང་སྡིག་པའོ། །མི་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མི་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱིས་གོས་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡིག་པས་ཉེ་བར་གོས་པ་ཉིད་ནི་ཙན་ད་གི་རི་ཀ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉི་གས་གོས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་སོགས་པའོ། །གོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ལས་ཟད་པ་དང་ཟག་པ་ཟད་པར་འདིས་བསྟན་ཏོ། །རྡུལ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །ཞི་བ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་གོས་པས་ནི་དེ་ལ་ཉེ་བར་ཆགས་པར་འགྱུར་ལ་དེ་སྤངས་པས་ནི་དེས་བྱས་པའི་སྤགས་པ་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ་གང་ཞིག་དགེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཆགས་པ་དེ་ཉེ་བར་སྤང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེ་ལས་འདས་པར་བྱེད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་དོ། །སྲེད་པ་སྤངས་པ་དེས་ནི་ཆགས་པ་དེ་ལས་འདས་ཤིང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཆགས་པ་སྤངས་པའོ། །རྣམ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་སྤངས་པ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་བཤད་པ། གང་ཞིག་སྔོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རི་ཁ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་ལྔ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དྲང་སྲོང་མང་པོ་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་རྒྱལ་པོའི་རྩར་ཉིན་པར་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ན་འདུག་སྟེ།


DTG149_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོའི་ཐད་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཇི་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྲམ་ཟེར་གདགས་པས་གདགས་པར་མཛད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཁྲིད་པ་ལས་ཇི་ཙམ་ན་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། ཕྱི་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་མ་བླངས་ནས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ལ་བུ་ལ་ཆུང་མ་བཞག་ནས་ནགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཆོས་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཆུང་མ་དོར་བ་སྟེ་གང་ཞིག་གང་དུ་སེམས་རྒྱུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་བཞི་བཅུ་ལོན་པའི་བར་དུ་གནས་ལ་ནགས་སུ་སོང་ནས་བུ་སྐྱེད་ལ་ཆུང་མ་བླང་བའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་དུ་འོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཡང་མེད་པའོ། །དབུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདིས་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་པའོ། །གང་སྔར་བསྟན་པའི་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། རྡུལ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་སྨྲས་པ། འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བདུད་ཀྱི་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བས་སོ། །འཆིང་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྡིག་པ་ལས་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། པདྨའི་འདབ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་གཞོན་ཡང་སྡིག་པ་དང་བཟའ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བ་ཞིག་ཇི་ཙམ་ན་དེ་དགོན་པར་གནས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཆུ་ནི་གཞོལ་འགྲོའོ། །པདྨའི་འདབ་མ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་ནི་པདྨའི་འདབ་མ་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་སྡིག་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྱུང་བུའི་རྩེ་ལ་ཡུངས་ཀར་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། སྨྱུང་བུ་སྟེ་འབིགས་པར་བྱེད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་ཡུངས་ཀར་མི་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྡིག་པ་དག་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་སྤྱོད་པའོ། །བཀུར་སྟི་བསལ་བ་དང་མི་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་


DTG149_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་སམ་ཡང་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའམ་རྒུད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པའོ། །སྡིག་པ་ལ་མི་འཇུག་པས་ནི་འདོད་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ལ་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷག་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །འདོད་པ་སྤངས་པས་ནི་སྲེད་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་ལ་དགའ་བ་ཡོངས་སྤངས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དགའ་བ་ནི་སྲིད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་སྲིད་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །ཡང་ན་སྲིད་པ་ལས་དགའ་བ་ནི་སྲེད་པ་སྐྱེད་པའོ། །སྡིག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། ཟླ་བ་དག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་ན་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང་བཞུགས་ཏེ་ཁང་སྟེང་ནས་ཟླ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གཟིགས་ཏེ། དེ་བསྟན་པས་འདུལ་བ་དག་གིས་མང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཟླ་བ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་བཞིན་དུའོ། །དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་གཅན་དང་སྤྲིན་གྱི་སྒྲིབ་གཡོགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་སྟོན་ཉེ་བར་གནས་ན་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་བྲལ་ནི་དུ་བ་དང་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ལ་ཞིག་སྡིག་པ་དང་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་གོས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་སེར་སྣའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པས་སོ། །སྐྱོན་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མཉན་པ་ལ་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དངོས་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཟུང་བས་མ་ངེས་པའི་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་སྡིག་པས་མི་གོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྡིག་པ་མི་


DTG149_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱོད་པས་བྲམ་ཟེའོ། །འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སོ། །ཡང་དངོས་པོ་གསུམ་པོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འདམ་རྫབ་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲོས་སོ། །འོད་སྲུངས་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ལས་བརྩམས་ནས་འདི་གསུངས་ཏེ་འདི་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ནི་གཙང་བས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་མ་གོས་སོ་ཞེས་པ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །འདམ་རྫབ་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་འདམ་དང་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པས་མི་གོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྔུལ་གྱིས་ཟླ་བ་ཇི་ལྟ་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་རྡུལ་དང་རྡུལ་ཕྲན་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་གོས་པ་སྟེ་མི་སྤགས་ཤིང་དྲི་མ་ཅན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །སྡིག་པའམ་ངན་པར་སྤྱོད་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་མི་གོས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེའོ། །གང་ཡང་སྡིག་པས་མི་གོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། གང་ཞིག་འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནམ་གྲུས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་དུ་བྱས་ནས་གནས་སོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་སུམ་བརྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནམ་གྲུ་ག་ལ་བ་དེར་ཕྱིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་བཙུན་པ་འདིའི་ཉེ་བར་ཞི་བས་བདག་ཅག་ནི་དགའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབེན་པའི་གནས་སུ་འདུག་པས་སོ། །རྡུལ་བྲལ་ནི་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བཀག་པས་སོ། །དབེན་པ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྨྲས་པ། སེམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་བཞི་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་བསམ་གཏན་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་ནི་མཐོང་ལམ་བསྐྱེད་པས་ངན་སོང་གསུམ་བསལ་བའོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བ་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འཁྲུལ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་མཐར་གནས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG149_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པ་དབེན་པས་ནི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཟབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་མཁས་པ་ཞིག་ཐར་པ་འདོད་དེ་དེའི་བསླབ་པ་བླངས་པ་ལས་དེར་ཐར་པ་མ་ཐོབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ་ཇི་ཙམ་ན་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་དགེ་བསྙེན་མ་བདེ་མ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཤེས་རབ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟབ་པ་ནི་དོན་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་སྟེ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་གང་གིས་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་གཞུངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་པའི་ལམ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་དང་ལམ་མིན་རྣམས་ལ་མཁས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འདིར་ལམ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དོན་མཆོག་རྗེས་ཐོབ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོགས་བསྟན་པ། མི་ནི་གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཀ་ཕྱིན་ཆེན་པོ་བསོད་སྙོམས་ཀྱིས་ལུས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་ལས་བརྩམས་སོ། །གང་ཡང་རུང་བ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲ་ནི་བདག་ཉིད་ཅེས་ངེས་པར་གཟུང་བའམ་སྲིད་པའོ། །མི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་གཟུང་བ་བདུན་པ་སྟེ་མིའི་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཚོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །སློང་མོ་སྤྱད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སློང་བའི་ཚོགས་ནི་སློང་མོའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། སློང་པ་དེས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་དབེན་པ་དང་ཆོག་ཤེས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པར་བསྟན་ཏོ། །སུ་ལའང་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དང་གནས་པ་གང་ལ་ཡང་འཚེ་བ་མི་བྱེད་དེ་གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གོང་མ་ལས་


DTG149_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རི་བོ་བཞིན་དུ་མི་གཡོ་བའོ། །ཆངས་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་སྟེ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱས་པའོ། །ཆོས་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་གི་རྣམ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་ཤེས་སྤྱད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་བསྒོམས་པས་དང་པོར་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གང་ཞིག་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚོང་དཔོན་སུ་ཏ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱེའུ་གཟུགས་བཟང་བ་ལྷག་པར་འདོད་པ་དག་ལ་སེམས་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་དེར་སོང་སྟེ། །འོ་བུ་ཅག་ཕྱི་རོལ་དུ་འདོད་ཞེས་བྱས་ནས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་ནས་ཆོས་ཐོས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་སྟེ་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བོར་བའོ། །འདོད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལོ། །ལེགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གཉེན་པོས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཁྱིམ་མེད་པར་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱེ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འགྲོ་བའི་དོན་དང་འཐོབ་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་མ་གཏོགས་པར་ནི་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའི་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པའི་ཟག་པ་ཡོངས་ཟད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མཐུས་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་ནི་འཚེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། །འགྲོ་བ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་བློན་པོའི་མཆོག་པ་མ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་གཏུམ་ལ་ཚམ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ངོ༌། །དེ་གདུལ་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྡུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་སྤྲུལ་ཏེ་ད་ཡང་ཁ་དང་ཀུ་ར་ར་ལ་སོགས་པས་ལག་པ་ནས་ཉེ་བར་གཙེས་པ་དང༌། ཉམ་ཐག་པའི་ང་རོ་


DTG149_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་མཐོང་ནས་ཡིད་བྱུང་ངོ༌། །ཅི་ཙམ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱིས་ལས་ཅི་ཞིག་བྱས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བདག་གིས་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་གཅོད་པའི་ལས་བགྱིས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་ནས་དེ་འཇིགས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་འདིའོ། །མི་གཅོད་པ་ནི་སྤངས་པ་དང་བོར་པའོ། །ཆད་པ་ནི་འཚེ་བའོ། །གང་ལ་ཞེ་ན་འབྱུང་བོ་རྣམས་ལ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ལའོ། །གང་ལ་ཞེ་ན་འགྲོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་སྲོག་དང་བཅས་པ་དག་ལའོ། །གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མེད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྡོང་དུམ་ཚིག་པ་ལ་ཡང་སེམས་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་བྱ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ཅན་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་པའི་དུག་ཀྱང་འགྲོ་བའི་དུག་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་གྱུར་ན་གསོད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་གཉིས་པོ་དག་ལ་འཚེ་བ་བྱས་ན་བྱེད་པ་པོ་ལ་གནོད་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡང་བཤད་པ། །འགྲོ་བ་དང་ནི་གནས་པའི་དུག །སྤྱོད་བྱེད་ངེས་པར་འཆིང་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །འཚེ་བྱེད་ཉིད་ལ་ངེས་པར་གནོད། །ཅེས་སོ། །ཆད་པས་གཅོད་དུ་མི་འཇུག་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གསོད་བྱེད་གསོད་དུ་མི་འཇུག་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ལག་གིས་གཞན་ལ་གསོད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་གསོད་དུ་ཡང་མི་འཇུག་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་གསོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །མི་འཚེ་བའི་བསམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲས་པ། །གང་ཞིག་མི་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་ཚར་བཅད་པ་ལས་མཐའ་ཁོབ་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བྱེད་དེ་ན་གནས་ཏེ། དེ་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་བགོས་པ་ནས་ཅི་ཙམ་ན་བྲམ་ཟེ་ཕྲག་དོག་གི་རང་བཞིན་ཅན་མི་མཐུན་པ་དག་གིས་རྣམ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཁྲོ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཞིག་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གཙེས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞིག་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མཐུན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་མཐུན་པ་ནི་ཞེ་འགྲས་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་རྒྱུད་


DTG149_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཉེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་མི་མཐུན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་མཐུན་ཞེས་སྨོས་ཏེ་ཞེ་འགྲས་པ་དག་ལའོ། །ཆད་པས་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པས་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལུས་དང་ངག་གིས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །དང་དུ་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཆད་པ་སོ་སོར་མི་བྱེད་པར་འཇོག་པ་སྟེ་འདིར་མ་ཧེའི་སྐྱེས་པའི་རབས་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་གཉི་གའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་བརྩེ་ཕན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕན་པའོ། །བརྩེ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་སེམས་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་འགྲོ་བའོ། །མཐུན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། སྨྱུང་བུའི་རྩེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དགེ་སློང་ཞིག་དགོན་པ་ལ་དགའ་ཞིང་ཡུལ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་དང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་གང་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་བ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །འཇོམས་བ་སྤངས་པ་སྟེ། རྒྱུད་ལས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། སྨྱུང་བུའི་རྩེ་ལ་ཡུངས་ཀར་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་ད་ནའི་ནགས་ཚལ་ན་གནས་བརྟན་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་སོ། །སྲེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒོས་བ་སྟེ་འདམ་ལྟ་བུར་མི་འདོད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ་བསྒོས་པའི་རང་བཞིན་འགོག་པར་བྱེད་ཅིང་འདས་པ་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྫོང་ནི་སྤང་བར་དཀའ་བ་སྟེ་འཕགས་པའི་ལམ་མ་གཏོགས་པར་དེས་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ཀྱང་འོབས་ཞེས་བརྗོད་དེ་དེའི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཁོར་བའི་ཀླུང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཆུ་བོར་ལྟུང་བ་ལས་སོ། །རབ་རྒལ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པས་རྒལ་བར་གྱུར་པའོ། །རྒལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པར་གྱུར་པ་སྟེ་སྲེད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྒལ་བའི་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་


DTG149_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བཀྲི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་ཁྲིད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བསྟན་པའི་མཐོང་བ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ། ཡིད་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་མངོན་པར་ཞི་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེན་པ་མེད་པ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྩ་ནས་དྲུངས་ཕྱུང་བ་ཡང་སྐྱེ་བའི་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགེ་སློང་དག་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ནི་སྲེད་པས་འཁོལ་ཅིང་སྲེད་པའི་དབང་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་པ་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །གང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་སྲེད་པ་ཡང་མེད་ལ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ། སྲེད་པ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དེ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་བྲམ་ཟེའོ། །སྲེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡང་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་སྲེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྲེད་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྲེད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་སྲེད་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གོས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གར་མཁན་གྱི་བུ་མོ་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ཞིག་ཆགས་ཏེ་དེའི་བཟོ་ལ་འཇུག་པ་ལས་རྒྱལ་པོས་སོད་ཅིག་ཅེས་བསྒོས་ཏེ་འཚེ་བའི་རེ་བ་བཏང་བ་ལས་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྐྱབས་བྱས་ཏེ་སྲེད་པ་སྤངས་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ནི་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་འདི་འམ་གཞན་དུ་དེ་མེད་པ་ནི་ཆགས་མེད་དེ་སྲེད་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆིང་བ་ལྷག་མ་སྤངས་པའོ། །སྲེད་པ་དང་དེས་བྱས་པའི་གདུང་བ་


DTG149_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་སྨྲས་པ། དགའ་དང་མི་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་གི་བུ་ཞིག་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་ལས་ཤི་འཕོས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་གྱུར་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཚ་བས་རྡུལ་འབྱིན་ཅིང་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཆུ་བོའི་ནང་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ཙམ་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བཏང་བའོ། །དགའ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་དགའ་བ་སྟེ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་བྱི་བྱེད་པར་གྱུར་པའོ། །མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྡང་བ་སྟེ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པས་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དུ་འཇུག་པའོ། །བསིལ་བར་གྱུར་པ་ནི་ཚིམ་པ་ཐོབ་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་དེས་བྱས་པའི་གདུང་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །དབེན་པའི་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སྤངས་པར་བསྟན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཟིལ་གནོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སྤངས་པ་སྟེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སོ་ཞེས་བཤད་པའོ། །བརྟན་པ་ནི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་མེད་པས་དོན་དམ་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་ནི་རི་རབ་བཞིན་དུ་མི་གཡོའོ། །ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་ནི་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་པ་འཛིན་པ་ཞིག་གིས་རིག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷ་གཞོན་ནུ་བཞི་ཤིང་རྟ་ཟུང་ལ་བཅིངས་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པར་བྱས་སོ། །དེ་དག་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་བཏང་སྟེ་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ངོ༌། །ཇི་ཙམ་ན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་རིག་པ་པའི་རྫས་དག་བྱིན་ཏེ་རིག་པ་འཛིན་པ་སྟེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དོ། །གཞན་དག་ནི་གང་ག་ཏཏྟ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྟག་ཏུ་གཡེང་བར་བྱེད་ཅིང་ཁྱིམ་པའི་སྐྱེ་བོ་སྟེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །


DTG149_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷའི་སྦྱོར་བ་རབ་འདས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་གང་གིས་འདས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཀུན་དང་རྣམ་བྲལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་བཞི་དང་བྲལ་བའོ། །སྦྱོར་བ་སྤངས་པས་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གང་ཞིག་ལྷ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འགྲོ་བ་ལྔའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཛད་པ་ནི་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་ཆེ་གེ་མོར་དགེ་སློང་ཤིག་དུས་ལས་འདས་ཏེ། དེའི་འགྲོ་བ་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་དང་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་གི་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་དང་དྲི་ཟ་མི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་ལ་ལྷ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་ཟ་ནི་སུ་པྲི་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷའི་རོལ་མོ་པའོ། །མི་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་འགྲོ་བ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཞི་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གང་གིས་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་པ་དང་ཞི་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གིས་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ཞིག་འདི་ལྟར་ལྟ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ་ཤེས་པས་ནི་སུ་ལ་ཡང་དགོས་པ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པས་ནི་མང་པོ་སྡུག་བསྔལ་བར་སྣང་ངོ་ཞེས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །ངས་ནི་ཆོས་གཅིག་མ་ཤེས་ཤིང་མངོན་པར་མི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ་བྲམ་ཟེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱིམ་ནས་བརྒྱགས་བླངས་ཏེ་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་འདི་ན་ཡང་དག་པར་མྱོང་བའི་བདེ་བ་འམ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡང་རང་གི་ལས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ་དེས་ན་ཚིགས་བཅད་འདི་གསུངས་སོ། །མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རྟོགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་སྟེ། གང་གིས་ཆོས་རྣམས་མེད་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་སྟེ། །


DTG149_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པ་དང་སྤངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སམ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའམ། མཉམ་པར་བཞག་པས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེས་བུས་མ་ཤེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལ་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་མེད་དེ། ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་མུན་པའི་ནང་དུ་གནས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ་དམུས་ལོང་བཞིན་ནོ། །གང་ཤེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བདེ་དང་རྗེས་མཐུན་མ་ཡིན་བརྟེན་ཅི་བྱ། འབྲས་བུ་དགེ་མིན་བྱ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ལེགས་ལ་མི་འཛུད་མཛའ་བོའང་ཇི་ཞིག་རུང༌། སྡུག་བསྔལ་མི་སྤོང་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་ཕན། །ཤེས་པའི་མ་ནི་ཤིང་ཆེན་དང༌། །མིག་དང་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟར། །དེས་ན་དེ་ཕྱིར་འདི་ལས་ནི། །བསོད་ནམས་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང༌། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་བྱ་མི་འཇུག །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་ཞེས་བྱ། །གང་ཞིག་མཐོང་བའི་གགས་བྱེད་པ། །དེ་ནི་སྒྲོན་མ་ཞེས་མི་བརྗོད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་གཅིག་གིས་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་བ་མཐའ་ཡས་ལྟ་བ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཐའ་ཡས་ཤིང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དྲི་མེད་བཟོད་རྣམས་ཤེས་པ་མིན། །ཟད་དང་མི་སྐྱེའི་བློ་ལྟ་མིན། །ཞེས་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་དབང་པོའི་དབྱེ་བས་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུའོ། །ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སོགས་པ། ཚུལ་གང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གང༌། །ཡོན་ཏན་གང་དང་ལས་གང་གིས། །ཆོས་གང་འཕེལ་ཞིང་ལྡན་གྱུར་པས། །དགྲ་བཅོམ་བྲམ་ཟེར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་དེ་ལས་བརྩམས་པའོ། །གཞན་དག་ནི་མི་སློབ་པ་གསུམ་དང༌། རིག་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་མོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་གནས་པའི་སྐབས་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་སོ། །དེ་རྟོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའོ། །འདས་པའི་


DTG149_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པ་བསྟན་ནས་མ་འོངས་པའི་ཤེས་བ་བཤད་པ། མཐོ་རིས་སར་སོང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མ་སྟེ་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་ཡང་ངོ༌། །མཐང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་མིག་གིས་མཐོང་བའོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་བཟད་ཐོབ་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བཟད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་མངོན་ཤེས་ལ་བརྩོན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་གོ །བརྩོན་པ་ནི་གང་གིས་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་བརྩོན་པ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །གང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྩོན་པ་དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཟད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་ཡོད་པ་དེས་ནི་སྣང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐུབ་པ་ནི་ཐུབ་པ་གང་དང་ལྡན་པས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐ་མར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཐ་མའོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་མཚར་མེད་པས་སོ། །སེམས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་གྲོལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་དང་བྲལ་བའོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་འདིར་དགོངས་ཏེ་གཏན་དུ་སྤངས་པ་ནི་འོག་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དེ་ལས་མ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སེམས་ནི་འོག་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །གྲོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་དུའོ། །རིག་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པའོ། །གསུམ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་བཅས་པའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་དག་དང་གོ་རིམས་


DTG149_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་སྨྲས་པ། གང་གིས་འཆི་འཕོ་རྟོགས་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིས་མཐུན་པ་ཆད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཐོགས་མེད་སྤྱན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ནི་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །གང་ཞིག་ཀུན་སྦྱོར་ཀུན་འདས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་སྡེ་དྲག་ཅེས་བྱ་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྟོགས་པ་ལས་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ནི་གང་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་གདུང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའོ། །དགའ་མེད་ནི་རྒོད་པ་དང་འཕྱར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་སྟེ། སྲེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དྲན་པས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་ཤིང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་གཞན་ལ་སྟོན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། གང་ཞིག་ཇི་སྙེད་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པའི་སྣོད་གྱུར་པ། །བློ་ལྡན་འཛིན་པར་ནུས་པར་བྱེད་པའང་རུང༌། །གདུལ་བྱའི་བག་ལ་ཉལ་དང་བསམ་མཁྱེན་ནས། །དེས་ནི་དེ་སྲེད་དོན་སྟོན་སྟོན་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གང་ཞིག་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཉིད་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐུབ་པ་རྣམ་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བི་བན་ད་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེ་ཞིག་རིགས་དང་རིག་པས་ཤིན་ཏུ་བདག་བསྟོད་དེ་དེ་བས་ན། ཕ་མ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། །ཇི་སྙེད་ཀྱི་རིག་བྱེད་གསུམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནས་དེ་བཅོམ་ལྡན་ལས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་དེ་ཐོས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བོ། །ཁྱུ་མཆོག་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཁྱུ་མཆོག་དག་ལས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཁྱུ་མཆོག་རབ་མཆོག་གོ །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་ཡིན་པས་མཆོད་


DTG149_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཡང་མཆོད་པ་སྟེ་བླ་མར་གྱུར་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་སྨོས་ཏེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚུལ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཆོགས་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏོ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་རྒྱལ་ཏེ་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུབ་པ་ནི་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །བཀྲ་རི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཚེ་བ་གང་གིས་ཀྱང་ཁྲིད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཙང་སྦྲའི་སྦྱོར་བ་སྨྲས་པ། ཁྲུས་བྱས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བཅུའི་ཆུ་རྒྱུན་བླུགས་པས་སྡིག་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་འཁྲུ་བར་བྱེད་དོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི། གང་ཞིག་སྲིད་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྟན་འཕགས་པ་པ་ལན་དའི་བུ། གཞན་དག་གིས་ངན་པ་ཐ་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོས་ཏེ། དེ་ལས་བརྩམས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྲིད་འདས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྲིད་པ་གསུམ་ལས་རྒལ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལས་འདས་པ་སྟེ་འདིའི་འཆིང་བ་སྤངས་པའོ། །ཆུ་བོ་ལས་རྒལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་བོ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་རྒལ་བ་སྟེ་སྲིད་པ་གསུམ་རྩ་ནས་འབྱིན་པར་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་པར་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའི་དོན་བསྒྲུབས་པས་སོ། །རྣམ་བྲལ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱ་བར་ཉིང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བས་བསྐྱེད་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཐབས་སྨྲས་པ། སྡིག་ཆེན་རྣམ་པར་མི་སེམས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྨོས་སོ། །དགོན་པ་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་སྦྱོར་བསམ་བསྐྱེད་པའི་ཏིང་ད་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་མ་ལས་ཉམས་ཏེ་སྐྱོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ཕྱིན་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་དེ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་མཁྱེན་ནས། གཟུགས་དག་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། ལྷག་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་


DTG149_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནོད་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་གང་དེ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། ལྷག་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་ཞིང་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་དག་ངེས་པར་སེམས་པས་རབ་རིབ་བཞིན་དུ་སེམས་ཉེ་བར་སྦྱང་བ་བྱས་ནས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བཤད་པ་མི་བསྒོམ་པ་ནི་དེ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྨྲ་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དེ་ཉིད་སྦྱོར་བ་གོམས་པར་བྱེད་པས་མི་གཙང་བ་སྒོམ་པ་ལ་གཞོལ་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་མི་བྱེད་དོ། །བརྐམ་པར་གྱུར་པས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི་བརྗོད་པས་ནི་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཡང་ཉམས་པར་བྱེད་ན་སྡར་མ་བསྒྲུབས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། །དེས་ན་མྱུར་བའི་ཐེག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གཉི་ག་དང་འགལ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བསྟན་པ་ཉན་པའི་བསྟན་པ་ཉན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་ཅན་རྣམ་པར་མི་སེམས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའོ། །སྤྲིན་ཆེན་དེའི་སྦྱོར་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་པ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སེམས་དབེན་པ་བསྟན་ནས་ལུས་དབེན་པ་བཤད་པ། འདུག་ནས་སྨོས་ཏེ་ཤིང་དྲུང་ལ་སོགས་པ་དབེན་པར་འདུག་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་རྡུལ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བསྟན་པ་ནི་སེམས་པའོ། །འཕགས་པའི་རིགས་ཐོབ་པས་ཡིད་དབེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གང་ཞིག་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་རིགས་ཤིག་བདག་ཉིད་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་རྨི་ལམ་གྱི་ནང་དུ་མཐོང་སྟེ་མི་རིགས་པར་སྤྱད་པ་གང་གིས་འདིར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཅེས་དང༌། བཙོན་རའི་མཆོག་བུམ་པའི་ནང་ན་གནས་པ་ནི་མི་རིགས་པས་སོ། །གཞན་གྱི་ནོར་ཉམས་པར་བྱས་པས་ནི་ཟངས་ཞུན་གྱི་ཞུ་བའི་གོས་ཀྱིས་ལུས་ལ་བསྐོན་པར་འགྱུར་རོ། །


DTG149_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིག་ངན་པས་ནི་དེ་གཏུན་གྱིས་ཕྱེ་མར་བྱེད་ཅིང་འཛོམས་ལ་བརྡུངས་པས་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དབྱེན་གྱིས་ནི་སོག་ལེས་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ནས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགོན་པར་སོང་སྟེ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་འཆང་ཞིང་རྩྭའི་སྟན་ལ་འདུག་ནས་ཇི་ཙམ་ན་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཏེ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འདི་གསུངས་སོ། །བྱི་བས་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པའི་གོས་གང་ཕྱག་དར་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པར་བོར་ནས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་དུ་ལྷུང་བ་ནི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་དེ། དེ་བླངས་ནས་བཀྲུ་བ་དང་བཙེམ་པ་དང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་ཞིང་འཛིན་པ་ནི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་འཆང་བ་སྟེ་འདིས་ནི་ཆོས་གོས་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་འཛེམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་བསོད་སྙོམས་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །ངོ་ཚ་དང་བཅས་པས་ནི་གོས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་སློང་གི་ཁ་ཟས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་སྨད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་མི་འཛེམ་པ་ཡིན་ལ། འདིར་དོན་དུ་གཉེར་བར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་འདིས་ནི་གྱ་ནོམ་པ་སློང་བ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །འདོད་མི་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པ་སྟེ་འདིས་ནི་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་ལ་དགའ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཤིང་དྲུང་དག་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གནས་མལ་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་འཆང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལུས་དང་སེམས་གདུལ་བ་དང༌། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པའི་རིགས་བསྒོམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཤད་པ། གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཞིག་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འདོད་ཅིང་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཚེར་མ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ཡོངས་སུ་འགྲེ་ཞིང་འདུག་པ་གཟིགས་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ཅིང་དེའི་འོག་ཏུ་འདི་གསུངས་སོ། །ལམ་ནི་ཐར་པའི་ཐབས་སོ། །ལེགས་པར་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཞིག་ལེགས་པར་བསྟེན་པ་སྟེ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་


DTG149_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པའོ། །དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དྲང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བགྲོད་པ་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ནི་མེ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དྲང་པོ་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཅེ་ན་འདི་ལྟར་ཞི་བ་སྟེ་བཀྲ་ཤིས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟབ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དོ། །གང་གི་དོན་དུ་འདི་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་སྤངས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་འགྲོ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་རབ་ཏུ་མང་པོ་གཅིག་ཏུ་འདུས་ཤིང་ཚོགས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཞུགས་ནས་བསྟབས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་ཏེ་བཞུགས་པ་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་གཟིགས་ཏེ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །གནས་པ་ནི་ཀུན་དུ་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །ཅུང་ཟད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་ཡང་ངོ༌། །ཡང་ན་གནས་ནི་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གང་ན་ཡང་མེད་པའོ། །ཡང་ན་གང་གིས་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་གནས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་སྲེད་པའོ། །ཀུན་ཤེས་ནི་ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །རིམ་པ་གང་གིས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན་བཤད་པ། ཡིད་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟུག་རྡུ་མེད་པ་ནི་བསྒོམ་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་མེད་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཁོ་ན་སེམས་དུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཞིག་བཏུལ་བས་ཐམས་ཅད་ཐུལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་ཞུས་པ་ལས་འདི་གསུངས་སོ། །རིང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཐོབ་པ་སྟེ་ཡུལ་རིང་བ་གནས་དུམ་དག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་རེ་


DTG149_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པ་ཚེ་འདིར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ལུས་མེད་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པས་སོ། །ཕུག་ན་གནས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་བསྟེན་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ཁམས་གཉིས་ན་ནི་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ལ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་སེམས་རིས་མཐུན་པ་དང་སྲོག་ལ་བརྟེན་པས་སོ། །གདུལ་དཀའ་བ་ནི་དཀའ་བས་གདུལ་བར་བྱས་བ་ཡིན་ཏེ། རིང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དུལ་བ་ཐོབ་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་སོ། །དེ་ནས་ཚངས་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་བྲམ་ཟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འོངས་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏེ། བཙུན་པ་གོ་འཕང་གང་ཞིག་རྟོགས་ན་དོན་དམ་པའི་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ལ་གཟུགས་མེད་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་དེ་གཞི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བལྟར་མེད་ནི་འདི་ནི་འདིའོ་ཞེས་ངེས་པར་བསྟན་པར་མི་རུང་བ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་དཔེར་བརྗོད་པ་གཞན་མེད་ཅིང་མི་སྣང་བས་སོ། །མཐའ་ཡས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་བལྟར་མེད་ཅེས་བྱ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་སོ། །ཕྲ་བ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་འདས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མི་གནོད་པའི་གཞི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་པའི་གནས་སོ། །མངོན་རྟོགས་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བཤད་པ། རྟག་དྲན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྒྱུན་མི་ཉམས་པའི་དྲན་པ་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་པས་སོ། །ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པས་བསྟན་ཏོ། །གང་བཅད་ནས་དུལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་སོག་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རིག་བྱེད་འདོན་པའི་བྲམ་ཟེ་གཉིས་ཤིག་རིགས་


DTG149_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་བསྙེམས་ཤིང་དྲེགས་ལ། ཤིན་དུ་བརྐམ་ཞིང་ཕོངས་པ་དེ་གཉིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཉེ་བར་འོངས་ནས། ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ་འཇིག་རྟེན་ན་ནི་བྲམ་ཟེ་མཆོད་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་ཞུ་བ་པོ་གཉིས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །གཏུབས་པ་ནི་བཅད་པའོ། །འཆིང་བ་ནི་འདིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱས་ནས་ཏེ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་སོ། །གཞན་དག་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སོག་མིག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཐག་པ་སྟེ་འདིར་ནི་སྲེད་པའོ། །དཔེར་ན་ཤིང་རྟའི་འོག་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤིང་ཡོངས་སུ་བཅིངས་ནས་སོག་མིག་དང་ཆིངས་མ་བྱས་ན་ཁུར་འདེགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡང་འདིས་བསྟན་ཏེ་སྲེད་པས་བཅིངས་ནས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདེགས་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆིངས་མ་ནི་མྱུར་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཤིང་གླེགས་ཀྱི་གཟེར་བུ་ལ་སོགས་པ་འཆིང་བ་ཡིན་ཏེ་འདིར་ནི་གཏི་མུག་བསལ་བའི་ལྷག་མ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །རྒྱང་ཐག་བཅད་ནས་སུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཀའ་བས་སྤངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་འདི་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྒྱང་ཐག་བཅད་པ་ནི་འཆིང་བ་དང་སོག་མིག་ཅེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གསུམ་པོ་འདི་ནི་ཁྱིམ་གྱི་སྒོ་གླེགས་ཀྱི་གཏན་པ་བཞིན་དུ་འདའ་བར་དཀའ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་མ་རིག་པའི་གདུང་བས་སོ། །བརྟན་པ་དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་གདུང་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་གདུང་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྟེ། འཁོར་གཏན་བཟང་པོའོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་འོབས་རྒལ་བ། །ཞེས་འབྱུང་བས་རྒལ་བ་ནི་འདས་པ་སྟེ་མ་རིག་པའི་འོབས་ལགས་སོ། །རྙེད་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ནི་རྙེད་པའི་དབྱེ་བ་སྟེ་དེ་ལ་སྤྱིར་སོག་མིག་ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡོ་བྱད་མ་ཐོབ་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ནི་རྙེད་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ནི་སྲེད་པའི་འདོད་པའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ནི་སྲེད་པའི་རྙེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཏན་དུ་མི་འདོད་པ་སྨྲས་པ། །སྡིག་ཅན་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྡིག་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཐུས་གཤིན་


DTG149_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ཡང་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འབྲང་ངོ༌། །རྩར་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པའི་རྒྱུས་ཀུན་དུ་འདོད་ཆགས་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་དང་པོའི་རྩ་བར་གྱུར་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དྲུངས་ཕྱུང་བ་ནི་རྩ་ནས་བཅད་པའོ། །སྲེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་པ་ན་ནི་འཁྲིག་བའི་སྲེད་པའོ། །གཟུགས་ན་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྲེད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ན་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྲེད་པའོ། །གསུམ་པོ་འདི་ནི་སོག་མིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་པའི་བྲམ་ཟེ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེའོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་སེམས་གདུལ་བ་སྨྲས་པ། བརྩོན་པས་ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤིང་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་འབྲོག་དགོན་པར་ངལ་སོ་བ་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོས་ཁྱེར་ཏེ་རྫས་ཐམས་ཅད་ཁྱེར་ཞིང་ཚོད་པ་དག་དཀའ་བས་སྲོག་རྙེད་དེ་ཉམ་ཐག་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཙུན་བ་ཆུ་བོ་འདི་ནི་ཆུང་བ་ལགས་ཏེ་འོན་ཀྱང་ཆུ་བོ་བཞི་ནི་ཆེན་པོ་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། འདི་གསུངས་སོ། །རྒྱུན་བཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་བོ་བཞི་ལས་རྒལ་བ་སྟེ་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེད་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་བཅད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་བས་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་བཅོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་བརྟེན་པའམ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཀག་པའོ། །འཕགས་ལམ་གྱིས་ནི་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཟད་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྤངས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་དོན་འཚེ་བ་མེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། སྡིག་མེད་གང་ཡིན་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་འཚེ་བའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་ཞིང་མི་སྤྱོད་དེ་ངེས་པར་སྡིག་པ་མེད་པ་ནི་འདིའི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །ཕ་དང་མ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །གླེང་གཞི་དང་


DTG149_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའི་དོན་དགེ་སློང་གི་ཚོམས་སུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །སྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོང་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་སྟག་ནི་གཏུམ་ཞིང་དྲག་ལ་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་ཤ་དང་ཁྲག་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་གདུག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་ཟ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་ཕ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱོགས་བསྟན་ནས་འདི་ནི་ལྔ་པར་གྱུར་བའོ། །ཡང་ན་སྒྲིབ་པ་ལྔ་ལས་ལྔ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་མཆོད་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྲམ་ཟེ་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞིག་ཡོད་དེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་སྔོན་ནས་ཁོན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཏེ་དེས་མགོ་ལ་ལག་ལྕག་བརྒྱབ་པོ། །དེས་སྨྲས་པ། སྔོན་ནི་གཞན་བྲམ་ཟེ་ལྟར་སྣང་ལ་ད་ལྟར་ནི་གཞན་ལྟར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱས་པ་དང༌། དེ་ཁྲོས་ཏེ་ཡང་བརྒྱབ་པོ། །དེས་སྨྲས་པ་བདག་ལ་སྔོན་ནི་ཉེས་པ་མེད་ན་ཕྱིས་ནི་ཉེས་པ་ཡོད་དེ་འདི་ལྟར་ཐོབ་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་བདག་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སོང་ཞེས་པ་དང༌། དེ་མངོན་པར་དད་ནས་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་བརྡེག་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྲམ་ཟེ་དགྲ་བཅོམ་པ་མཆོད་པའི་གནས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ལག་པ་དང་བོར་བ་ལ་སོགས་པས་བརྡེག་བར་མི་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་གནོད་པར་བསམ་པ་ཡང་མི་རིགས་ན་བརྡེག་པར་བྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ་བརྡེག་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཟེ་བསྐྲད་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་ཞིག་ནས་རྙེད་པ་ལ་མཆོད་པ་མ་བྱས་པར་ནི་གཏང་བར་མི་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མ་ཕུལ་བར་གཏང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས། མི་བྱེད་ན་ནི་སྨད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྲམ་ཟེ་བརྡེག་པ་བླུན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་རྡེག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨད་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །


DTG149_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བླུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། གང་ཞིག་དམ་པ་རྡེག་བྱེད་ངན་པ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་སྨད་པ་ཡིན། །སྡིག་པ་མི་བཟད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། །ངན་སོང་དུ་ཡང་དེ་ནི་འགྲོ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སྐྲོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ངན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྙེན་བཀུར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མ་བྱས་པར་གཏང་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོངས་སུ་སྩོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་བླ་མ་ལ་མ་གུས་པ་དང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་སྨོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཀུན་དུ་རྒྱུ་ཉེ་རྒྱལ་དང་པང་ནས་སྐྱེས་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཉེ་རྒྱལ་གྱིས་ནི་རྟ་ཐུལ་ལས། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐོས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ། །དེ་ལ་པང་ནས་སྐྱེས་ཀྱིས་ལན་གཉིས་ཐོས་པས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་གཉིས་འཁོར་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་སོང་ངོ༌། །ཐག་རིང་པོ་ནས་འཕགས་པ་རྟ་ཐུལ་མཐོང་ནས་གང་དང་ཉེ་བ་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་དེ་མཆོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དེའི་གན་དུ་དེ་གཉིས་ལྷགས་པ་དང༌། བྲམ་ཟེ་ཁྲུས་བྱས་པ་མེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ཡང་དེའི་དྲུང་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ནས་འཁོར་དང་བཅས་པར་དེ་གཉིས་ཐག་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་གཟིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལས་སོ། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པའོ། །རྒན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ན་ཚོད་བརྒྱད་ཅུ་ལ་སོགས་པ་ལོན་པར་གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་ནོར་ལ་སོགས་པ་བསགས་པར་གྱུར་པའོ། །གཞོན་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་བདུན་གྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ན་ཚོད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ནོར་ལ་སོགས་པ་ལ་འགྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་བཀུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང་ཞེས་པས་དྲངས་ཏེ། དེ་ཉིད་བླ་མར་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུད་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་ངག་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པས་སོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། མེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། མེ་རྣམ་པ་


DTG149_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་ལ་བྲམ་ཟེ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཙང་མས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་དྲི་མ་ཁྲུས་ལ་སོགས་པས་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་ནི་ཁྲུས་བྱས་ནས་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །བསྙེན་བཀུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉེ་བར་གནས་པས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་མེ་ལ་བརྟེན་པས་ཞུན་མར་དང་ནས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་འདི་ཉིད་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་ཅིང་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྟན་པའི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འབད་པས་ནི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་མ་ཀོ་ལའི་རིན་གནོད་སྦྱིན་བ་ཀུ་ལའི་ཁང་པ་ན་བསྙེན་བཀུར་བ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་ལང་སྐྱོང་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོའི་མུན་པ་མུན་ནག་གི་ནང་དུ་དལ་བུས་རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་ཆར་འབབ་ལ་གློག་འགྱུ་བ་ན་གཙུག་ལག་གི་ཕྱི་རོལ་མངོན་པར་མཐངས་ཡོད་པ་ནས་རྒྱུ་ཞིང་འཆག་པར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་འདི་བཻ་ཌཱུཪྻའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁང་པར་མངོན་པར་སྤྲུལ་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་འཆག་པའི་རྗེས་སུ་འཆག་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་མ་ག་དྷཱ་ན་གནས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་དུ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་གནོད་སྦྱིན་བ་ཀུ་ལ་ལས་འཇིགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསམས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་དེས་པར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་སྲིད་བཞུགས་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་པའི་དགེ་སློང་དག་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་མེད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་ལང་སྐྱོང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཡུན་རིང་དུ་འཆག་པར་མཛད་དེ། གང་བདག་གིས་ཕྱི་རོལ་སྤུ་ཅན་གྱི་གོས་མགོ་ལ་གོན་པར་བྱས་ནས་འཆག་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་བ་ཀུ་ལས་འདི་དག་འཇིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་ནས། །བ་ཀུ་ལ་


DTG149_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་བདག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གནོད་སྦྱིན་བ་ཀུ་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། བཙུན་པ་གང་ཟག་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་མཆིས་སོ་ཞེས་པ་ནས་འདི་ལྟར་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། ཀཽ་ཤི་ཀ་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག །གཽ་ཏ་མའི་རིགས་འདི་ལྟར་རྩོལ་བ་ཡང་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་དུས་ནའོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་དང་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་རྣམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོ། །བྲམ་ཟེ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕ་རོལ་དུ་བྱོན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ནའོ། །ཤ་ཟ་གཅིག་པུ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཟ་བ་གཙོ་བོ་སྟེ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟས་སུ་ཤ་ཟ་བས་ཤ་ཟ་སྟེ་ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་དེ་འམ་གཞན་བདུད་ཀྱི་རིས་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པ་དག་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །བ་ཀུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་བ་ཀུ་ལ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་རྒལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ་འདི་ལ་དེས་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟད་པ་ཤེས་པ་བརྙེས་པས་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་དེ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཚོར་བ་ཡང་ཟད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དེའི་དུས་ནའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པས་སོ། །མཐོང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པའོ། །ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོར་བ་མཐའ་དག་སྟེ་ཁམས་གསུམ་གྱིའོ། །ནུབ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྤངས་པས་གནས་པ་སྤོང་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཚེ་དེས་ནི་ཟག་པ་རྣམས། ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། བདེ་བར་ཚོར་བས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཉལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས་དེས་


DTG149_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་པའི་ལས་ཀྱང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཚེ་དེ་ཡིས་རྐྱེན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཟག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལས་ཡང་སྲིད་པར་སྨིན་པ་ནི་རྐྱེན་གྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་སྟེ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྩལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པས་འབྲས་བུ་མེད་པར་བསྟན་པ། ཀུན་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་པས་ཀུན་སྦྱོར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉིད་མཚམས་སྦྱར་ནས་མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བའོ། །གནས་སྐབས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་གྱུར་པ་ནི་རྒ་བའོ། །རིས་མཐུན་པ་ཆད་པར་གྱུར་བ་ནི་འཆི་བའོ། །ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒལ་བ་སྟེ་ངེས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་གི་སྒྲས་ནི་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་ནི་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་པ་དཔེ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ། ཉིན་མོ་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོ་ལྔ་པའི་གསོ་སྦྱོང་མཛད་དེ་མཚན་མོ་གསོ་སྦྱོང་གི་སྒོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པ་དང་ནན་དི་མུ་ཁ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མོ་མེའི་ཁམས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་དེ་མཐོང་བ་དང་ནམ་གྲུ་དང༌། ཀ་ཕྱི་ན་དང༌། གསུས་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། དེ་དག་གི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་མཐའ་དག་ཉི་མ་འཆར་བ་བཞིན་དུ་གསལ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་ཙམ་ན་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་དེ་མཚན་མོ་ཉིད་དུ་ལངས་ནས་རི་བྲགས་ལ་ལ་ཞིག་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དཔུང་གི་ཚོགས་བཤམས་པ་ལས་འདི་སྙམ་དུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཐུང་བ་ཡིན་ལ་རྒྱལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་གང་སུས་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞལ་མཐོང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ནས་ཕྱིར་བྱུང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་མངོན་པར་དད་དེ། །དེ་དྲེགས་པ་མེད་པས་གོ་བགོས་པའི་འཁོར་དང་བཅས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བདེར་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ཙམ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །


DTG149_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིན་མོ་ནི་ཉིན་པར་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་གསལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གཞན་དུ་ན་མཛེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མཛེས་པ་དང་རྣམ་པར་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །མཚན་མོ་ཟླ་བ་སྣང་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་མོ་སྟེ་སྟོན་གྱི་སྤྲིན་མེད་པ་ལ་ཟླ་བ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའོ། །རྒྱལ་རིགས་གོ་ཆས་ཆས་པ་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆ་ལེགས་པར་བགོས་པའི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་མཛེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྲམ་ཟེ་སེམས་པར་བྱེད་ན་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་དབེན་པའི་གནས་ན་གནས་པའི་བསམ་གཏན་དང་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཡིད་ཅན་མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་ཤིང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་ནི་ཉིན་མོར་ཉི་མ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་ལ། སྙིང་རྗེས་ནི་མཚན་མོ་ཟླ་བ་གང་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཚིམ་པར་བྱེད་བའོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་རྒྱལ་རིགས་གོ་ཆས་ཆས་པ་བཞིན་དུ་སྟེ་མདའི་ཚོགས་ཀྱིས་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་པར་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་གནས་སྐབས་བཞིས་ལྷག་པར་མཛེས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སེམས་ཅན་ལྷ་དང་བཅས་པའི་ནང་ན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མཛེས་པར་གྱུར་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཉིན་མོ་ཉི་མ་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སམ། ཡོངས་སུ་མ་ངན་ལས་འདས་པའམ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མཛེས་པའོ། །ཉིན་པར་དང་མཚན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡང་ན་ཞེ་འགྲས་པ་དང་དད་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡིད་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ལུས་འོད་འདོམ་གང་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སེམས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཟི་བརྗིད་ནི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྐུའི་འོད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་པས་མཛེས་ཤིང་གསལ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མི་


DTG149_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་ཨ་མྲའི་ནགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་དེར་མ་སྐྱེས་དགྲ་འོངས་ཏེ། བཙུན་པ་ཁྱོད་དང་ཕ་ལ་བདག་གིས་གནོད་པ་དང་ལྡན་པར་བགྱིས་ཏེ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གང་ལ་བརྟེན་པས་སྡིག་པ་མང་པོ་བགྱིས་པའི་ཕྱིར། བདག་སྡིག་པ་བགྱིས་པ་ལ་ཐུགས་རྗེས་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ་དེ་ལས་བརྩམས་སོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་ལྟ་བུ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་ཡང་རུང་བ་སྟེ་གནོད་སེམས་དང་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པས་སོ། །མི་སྡུག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་ལས་གནས་པ་དག་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དགྲར་རྟོག་པ་ཅི་ཡང་མི་མངའ་སྟེ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། གཞན་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་གང་གིས་དེ་འགྲོ་བ་གསུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ནི་མཛའ་བོ་དང་དགྲའི་ནང་ན་ཡང་མཛའ་བཤེས་བཞིན་དུ་བརྩེ་བས་སོ་ཞེས་སོ། །ཡིད་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལྡོག་པ་མེད་པ་སྟེ་བདག་གིས་དེ་ཉིད་ཕན་གདགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་གང་ལས་ཀྱང་འདི་གཉིས་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་འདས་པ་ལས་སེམས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཚིག་གི་ཕྲད་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ་དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིའོ། །ཡིད་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཆགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པའོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དང་པོ་ཉིད་དུ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་པ་ནི་མཐོང་བའོ། །བདེན་པ་ནི་ཡོད་པའོ། །དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་སྨོས་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་སྣོད་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་གཟིགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་


DTG149_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ལས་ཏེ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཁྲོ་བ་ལས་ཡིད་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་བདེན་པ་རྟོགས་པའི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པར་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་བསྟན་པ་ཉིད་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆགས་པར་ཁྱེའུ་བཞག་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་གྱིས་དེ་ལས་འདས་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་ལྡང་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བག་མེད་པར་མི་འགྲོ་བས་སོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནི་ཇི་སྲིད་ཇི་སྲིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱི་ཇི་སྲིད་ཇི་སྲིད་གདུལ་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དེ་སྲིད་དུ་ཡིད་ལྡོག་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བཏང་བཟུང་གི་ཁང་པ་ན་བཞུགས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་ཏེ་རྩྭའི་གདན་བཤམས་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་བཞུགས་ནས་ཞག་བདུན་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ལ་མ་གཡོས་པ་ཉིད་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལུགས་སུ་འབྱུང་བ་དང་ལུགས་ལས་བཟློག་པ་འདི་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བདུན་གསུངས་སོ། །གང་ཚེ་ནི་དུས་གང་ནའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་སྔར་ཞག་བདུན་དུ་གཟིགས་པ་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བའོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ངེས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཡང་ན་ཆོས་


DTG149_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་མཐོང་པའི་ལམ་ལ་བརྩམས་ནས་ཟད་པ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་ཐོབ་པའོ། །གང་ལ་འདིས་དང་པོར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པའི་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱིས་མྱུར་དུ་བྱེད་པ་ལས་ལྷག་པར་སྤྲོ་ཞིང་བརྟུན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི། བརྩོན་པ་ཅན་ཏེ་དེའོ། །འདིས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་འདི་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་འདིས་བསྟན་པ་སྟེ་བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཚིགས་བཅད་ལ་ཡང་བྲམ་ཟེའི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐབས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཤད་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དཀའ་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་མི་འདོར་བར་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྨྲས་པ། སེམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་མེད་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་གི་ཕྲད་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེའམ། ཡང་ན་དེ་མ་ཐག་པའི་དོན་ཏེ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐ་མ་དེ་མ་ཐག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་སོ། །སོམ་ཉི་མ་ལུས་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་ལ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེ་ན། གང་གིས་རབ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གིས་བླང་བར་བྱ་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཆོས་རྣམས་རྒྱུར་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་རྒྱུར་བཅས་སོ། །ཆོས་ནི་འདིར་འབྲས་བུ་སྟེ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ཀུན་འབྱུང་དང་ལམ་


DTG149_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཆོས་ནི་དོར་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་ནི་ཉེ་བར་བླང་བ་སྟེ་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདིས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །རིམ་པ་གང་གིས་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དེ་བསྟན་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུར་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་རྟོགས་ནས་ཕྱིས་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་ནས་དེའི་རྒྱུ་ལམ་མོ། །ཡང་ན་གང་གིས་བསྒྲུབ་པ་དང༌། གང་གིས་ཐར་བ་དོན་དུ་གཉེན་བ་དེས་ཀྱང་དང་པོར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ལ་དེ་ནས་དེའི་རྒྱུའོ། །ནད་པ་མཐོང་ནས་དེའི་ནད་གཞི་དང༌། ནད་མེད་བ་དང༌། སྨན་ཚོལ་བར་བྱེད་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ལམ་བསྒྲུབས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་བ་གསུམ་གྱིས་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དང་པོར་སོམ་ཉི་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཐག་རིང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ནི་ངེས་པར་སྡུག་བསྔལ་སྔོན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། སྡུག་བསྔལ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་དྲག་ཅིང་རགས་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཉིད་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་འདོད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་ཚོར་བ་ཟད་པ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་འདོད་པའི་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ན་ནི་གསུམ་ཆར་ཡང་ཡོད་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཚོར་བ་ཟད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གིས་རྐྱེན་རྣམས་ཟད་པ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟེ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་ནི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རྩ་ནས་འབྱིན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཏུ་དྲུངས་འབྱིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པས་ནི་རྐྱེན་དང་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བཤད་པ། གང་གིས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་བསྒོམས་པས་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་མན་ཆད་མི་སློབ་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་ལ་ནི་ཉི་མས་རྣམ་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་དེ་ཉིད་


DTG149_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྣང་བྱེད་ཅེས་སྨོས་ཏེ་ཆོས་བསྟན་པའི་སྣང་བས་སོ། །དུག་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་ཞུགས་པའོ། །ཇི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་གྲོགས་པོ་དང་མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་དག་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་དུའོ། །འདིར་དཔེ་བསྟན་པ། ཇི་ལྟར་ཉི་མ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཧེ་དཔེར་ན་ཉི་མ་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་ཤར་ཅིང་གནས་བས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དེ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་བཅོམ་ནས་གནས་འགྱུར་པ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། བདུད་ཀྱི་སྡེ་དང་ཚོགས་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་སྡེ་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་རྒྱལ་ནས་གནས་པའོ། །དེ་ལྟར་ག་ལས་ངེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བློ་ཡང་ཀུན་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་ནི་བློའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ། རྭ་རྩེ་སེན་མོ་སོ་ཡིས་དགྲ་དག་ལ། །ཕྱུགས་རྣམས་དག་ཀྱང་འཐབ་མོས་རྩོད་པར་བྱེད། །འདི་ནི་སེམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །གཞུ་བ་དུང་མེད་པར་ཡང་ནི་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས། སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅིངས་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་གཉེན་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བས་གཏན་དུ་སྤངས་ཤིང་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཟེའི་ཚོམས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ཡུལ་ཀ་བ་དྷྱར་སྐྱེས་པ་ཐོས་པ་མང་པའི་སློབ་དཔོན་བོ་དྷི་ཝརྨའི་སློབ་མ་ཡུལ་བྷཾ་ག་ལར་སྐྱེ་བ་བཞེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་པའི་སློབ་དཔོན་པྲ་ཇྙཱ་ཝརྨས་མཛད་བ་རྫོགས་སོ།། །།འགྲེལ་པ་འདི་ལ་ཤློ་ཀ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྒྱ་གར་གྱི་ཡི་གེ་ལས་སྨོས། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སྒྲའི་གཙུག་ལག་ལ་འབྱམ་པར་མཁས་པ་པཎྜི་ཏ་ཛ་ནར་དྷ་ན་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཤཱཀྱ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།། །།


no previousཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། ཤེས་རབ་གོ་ཆ།next